Matlab Ders Notlar

1 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
NDEKLER:

KONULAR Safa No
Matlab'n Genel Yaps : 1
Matlab'da Matematiksel lemler: 1
Matlab'da Temel Kavramlar: .. 2
Anahtar Kelimeler: : . 2
Deikenlere Deer Atama: : 2
Matlab'da Dizi (Matris) lemleri: : 3
Dizilerin Deerlerinin Deitirilmesi ve Dzenlenmesi: 3
zel Dizi (Matris) Oluturan Baz Fonksiyonlar: .. 3
Matris lemleri: 4
Matrisler le lgili Bir Uygulama; Lineer Denklem Sistemlerinin zm: ... 5
Matlab'da Programlama 5
Matlab'da Kullanlan Baz Komut ve Deyimler: input, disp, fprintf . 5
Karar Verme ve Dallanma: . 6
f artl deyimi: .. 6
switch end Deyimi: 6
Matlab'da Tekrarl lemler ve Dngler 6
for Dngs: . 6
while Dngs: . 7
MATEMATKSEL LEMLER .. 7
TEMEL MATEMATK FONKSYONLAR ... 7
Temel (elemantary) fonksiyonlar; elfun . 7
zel (special) fonksiyonlar; specfun . 8
Veri (data) fonksiyonlar; datafun 8
Metin (karakter dizisi) (string) fonksiyonlardan bazlar: . 8
Matlab'da Sembolik Matematik ve Uygulamalar: 9
Sembolik Matematikte Baz Komutlar ve Anlamlar: .. 9
sym ve syms komutlar: . 9
pretty komutu: ... 9
Harfli fadeler ve Sadeletirilmesi: ... 9
simplify Komutu 9
expand ve factor komutlar: .. 10
subs komutu: 10
DENKLEMLER ve zmleri 10
solve komut: .. 10
Bir Bilinmeyenli Denklem zmleri: . 10
ok Bilinmeyenli Denklem zmleri: ... 11
LMT ve UYGULAMALARI: 11
limit Komutu: . 11
DZLER ve SERLER ile lgili Uygulamalar: .. 12
symsum komutu: .. 12
TREV ve lgili Uygulamalar: 12
diff komutu: 12
NTEGRAL ve lgili Uygulamalar: 13
int Komutu: .. 13
DFERENSYEL DENKLEM ve ZMLER: . 13
dsolve komutu: . 14
Matlab'da Karmak Saylarla lemler: .. 14
Matlab'da Grafik llemleri: 14
ki Boyutlu Grafikler (Dzlemde Grafik): 14
plot komutu: .. 14
2 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
loglog, semilogx, semilogy komutlar: ... 16
hold Fonksiyonu ve Kullanm: . 16
plotyy Fonksiyonu: .. 17
polar Fonksiyonu: 17
Boyutlu Grafikler (Uzayda Grafik): 17
plot3 Fonksiyonu: 18
Yzey Grafikleri: ... 18
ki Boyutlu Dzlemin Koordinatlarn Tanmlayan Matris ve meshgrid Fonksiyonu ve Yzey Grafii: 18
peaks Fonksiyonu le Kare Matris Oluturma: . 19
Baz zel Garfik Fonksiyonlar: 21
Ezplot Fonksiyonu: .. 21
Ezplot3 Fonksiyonu: 22
cylinder Fonksiyonu: .. 23
sphere Fonksiyonu: 23
eval Fonksiyonu : . 23
Grafik Nesneleri ve Grafiksel Arabirim le Programalama: .. 24
Baz Grafik leme Fonksiyonlar: 24
Bir Nesnenin zelliklerini Elde Etme: get .. 24
Bir Nesnenin zelliklerini Deitirme: set . 24
Bir Nesneyi Silmek: delete . 24
Grafik Nesneleri ve zellikleri: . 25
root Nesnesi .. 25
figure Nesnesi ve zellikleri: 25
uicontrol Nesnesi . 25
uimenu Nesnesi 26
axes Nesnesi . 26
image Nesnesi ... 28
line Nesnesi 29
rectangle Nesnesi . 30
patch (yama) Nesnesi .. 30
surface Nesnesi 30
Derleme Nedir ve Matlab Dosyalar Nasl Derlenir? 32

3 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
MATLAB
Matlab, MATrix LABoratuary kelimelerinden tretilmi,
daha ok matematiksel ilemler yaptrmaya ynelik
tasarlanm bir bilgisayar programdr.
Matlab'n Genel Yaps :
Matlab altrdmzda, karmza ana pencere
gelir.Bu pencerede File, Edit, View, Web, Window ve
Help ana balklar vardr.Bu balklar altndan, dier
Windows programlarnda allagelmi benzer ilemler
yaplabilir.rnein; File ile klasik dosyalama ilemleri,
Edit ile allan dosyadaki dzenleme ilemleri, View ile
grnm ayarlamalar, Web ile, ilgili nternet balantlar,
Window ile, Matlab dnda alan pencerelerin,
uygulamalarn ve figrlerin kapatlmasn, Help ile de
program ya da ilemler ile ilgili yardm almay salar.
Ortalama bir bilgisayar kullancs, yukarda saylan
blmlerin, kabaca ne anlama geldiini bilir.Ancak View
(Grnm) ile ilgili bilinmesi gereken birka maddeyi
aklamakta fayda var.Bu blm ve alt seeneklerinin
grnm yandaki gibidir.Burada Desktop Layout ile
Matlabn masast yerleimini
dzenleyebilirsiniz.rnein; Default ile varsaylan
grnmn, Command Window Only ile sadece
klasik komut penceresini, Five Panel ile ok kullanl ve
ok amal olan 5 pencereli grnmn
seebiliriz.Genellikle Five Panel grnmnde almak
daha uygundur.Bu grnm seildiinde karmza,
adndan da anlalaca gibi Matlab 5 pencereden
izlenebilir ve allabilir.Bu pencereler ve ksaca yaplan
ilemler unlardr:
Launch Pad: Matlab ksayollarnn bulunduu
penceredir.Bu pencereden Matlab uygulamalarna,
simulink penceresine, ara kutularna ve blok setlerine
ulalabilir.rnein Matlab ile ilgili yaplabilecek olan
ilemler hakknda bilgi sahibi olmak iin bu pencereden
yararlanabiliriz.rnein Matlab ile ilgili yaplabilenleri,
demo olarak izlemek istersek; MATLAB-Demos
sekmesine tklamalyz.Karmza Desktop Environment,
Matrices, Numerics, Graphics, Language ... gibi alt
blmler kar.rnein Grafik ile ilgili bilgilenmek ve baz
grafiklerin demolarn grmek istersek Graphics
blmn tklamalyz.Bu blm (veya yanndaki +
iaretini) tkladmzda, ... 2-D Plots, 3-D Plots, ... gibi
blmler grnr.rnein 2-D Plots tklanrsa iki boyutlu
grafiklerle ilgili, 3-D Plots tklanrsa boyutlu grafiklerle
ilgili demolar grebilir ve inceleyebiliriz.
Command Window: Adndan da anlalaca gibi bu
pencere komut penceresi olup Matlabn en nemli
penceresidir.Bu pencereden Matlab ile ilgili komutlar
klavyeden girer, komutun ilemesini salamak iin de
Enter tuuna basarz.Komutlar girdiimiz satr >> ile
balar ki bu satra komut satr denir.Tabii dir ki komut
satrna, Matlab iin anlaml komutlar yazmalyz.
rnein naber yazp enter tuuna basarsak ???
Undefined function or variable 'naber'. gibi bir karlk
alrz.Bu da naber adl ne bir fonksiyon ne de bir
deikenin tanmlanmam olduu anlamna gelir.
Yine komut satrna naber='yidir' yazp enter tuuna
basarsak; ekranda;
naber =
yidir grnr.
rnein a=3 (enter), b=-7 (enter) ilemlerini yapp a*b
(enter) yaptmzda ekranda;
ans =
-21 grlr.
rnein; komut satrna clc yazp enter tuuna
basarsak, komut penceresine yazlan komutlarn tm
silinir ve krsr (imle) pencerenin en st ve sol
kesine konumlanr.
Command History: Bu pencere o ana kadar komut
satrndan girilen komutlar gsterir.stersek bunlarn
birini fareyle seer, ya da bir kan veya tmn fare
ve aa-yukar yn tular yardmyla seer ve delete
tuuna basarak silebiliriz
Workspace:
Komut satrndan ya
da altrlan bir
dosya ya da
fonksiyon ile
hafzada oluturulan
deikenlerin
adlarnn, tiplerinin
ve zelliklerinin
grntlendii
penceredir.Bu alana
alma alan denir.
rnein bu pencerenin grnts yandaki gibiyse; a
deikeninin 1x1 boyutunda bir matris yani say, c
deikeninin ise 2x3 boyutunda bir matris, yani iki satr
ve 3 stundan oluan bir matris, naber adl deiken de
6 karakterden oluan bir karakter zinciri (string) olduu
grlr.
Current Directory: Matlab dosyalarnn kaydedildii,
yklendii dosyalarn bulunduu klasr (dizin),
varsaylan klasr olarak belirlemeye yarar..Aksi
belirtilmedike bu klasr C:\Matlab6p5\work gibi bir
klasrdr.
Matlab'da Matematiksel lemler:
Matlab'da bir ok eylem, drt ilem ve matematiksel baz
ilemler yaptrabiliriz.Bunun iin, ya ilgili komutlar komut
penceresinden teker teker girerek veya ilgili komutlar bir
dosyaya yazp, o dosyay ararak
1 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
altrabiliriz.lemleri yaptrrken, saylar reel say ya
da karmak say olarak alabiliriz.Bunu aadaki
rneklerde inceleyelim:
1) Komut satrna a) 2+3 b) 24-3*(4-2) c) 12-12/6*8
d) 2^3
e) (2-3i)*(4+i) f) sin(30) g) sin(30*pi/180) yazp enter
tuuna bastmzda ne olur?
zm:
a) 2 ile 3 n toplam 5 grlr.
b) nce parantez iindeki ilem yaplr (2), sonra 3 ile 2
arplr (6), son olarak ta 24 ten 6 karlarak 18 soncu
elde edilir.
c) 12 6 ya blnr (2), 8 ile arplr (16), 12 den 16
karlarak -4 sonucu bulunur.
d) 2 nin 3 nc kuvveti alnarak 8 elde edilir.
e) 2-3i karmak says ile 4+i karmak saysnn
arpm olan 11.0000 -10.0000i sonucu grlr.
f) -0.9880 sonucu grlr ki bu 30 nin sinsnde n
farkldr.nk bu 30 derece de il 30 radyann
sinsdr.
g) 0.5000 sonucu grlr ki bu da 30 nin sinsd r.O
halde bir saynn trigonometrik deerini buldurmak iin,
nce pi ile arpp 180 e blerek ay radyan evirip
sonra trigonometrik deerini hesaplatabiliriz.
O halde rnekte grld gibi Matlab'da;
matematiksel ilemleri, komut satrndan girip enter
tuuna basarak sonularn grebiliriz.lemlerde
kullanlan semboller, baz temel matematiksel
fonksiyonlar ve anlamlar yandaki tabloda grlmektedir.
Tm programlama dillerinde olduu gibi, program iinde
deeri deimeyen deerlere sabit, deeri deiebilen
bellek alanna iaret eden deerlere deiken, deeri
karakterlerden oluan deerlere de metin katar (string)
denir.Matlab'da deikenler byk kk harfe
duyarldr.rnein a deikeni ile A deikeni farkldr.
Deikenlere Deer Atama:
Her hangi bir programlama dilinde olduu gibi,
Matlabda da bir deikene deer verme ilemine
deer atamak denir.Bir deikene atanan deer,
deitirilmedii srece ayn kalr.
Deer atamann genel kullanm aadaki biiminde
olur:
<Deiken ad>=<Atanacak deer>;
rnekler:
1) a=1; ilemi ile a adl saysal deikene 1 saysn
atam oluruz.
2) a=zmir ilemi ile a adl string deikenine zmir
stringini atam oluruz.
3) a=5;b=7;c=a+b; ilemleri sonucunda a deikenine
5, b deikenine 7 ve c deikenine a ve b
deikenlerinin deerleri toplam olan 12 saysn
atam oluruz.

2) Komut satrna a=5 (enter) b=-3 (enter) c=a+3*b 4) Aadaki atamalar sonucunda deikenlerin son
(enter) yazdmzda ekranda srasyla a, b ve c durumlarnn ne olacan bulalm.
deikenlerinin deerleri nelerdir? a:=5;b:=-3;c:=a+2*b;a:=a+b;
C: 5 -3 ve -4
zm:
3) Hafzadaki deikenlerin a) sadece adlarn b) her bir
deikenin tipini ve kaplad alan grntlemek iin a b c Aklama
hangi komutlar kullanlr?
C: a)who b) whos 5 -3 -1 5+2.(-3)=5-6=-1
2 -3 -1 5+(-3)=2
4) hafzadaki a) a deikeninin b) a, b, z deikenlerinin
c) tm deikenlerin deerlerini silmek iin hangi zel Sabitler: Matlab'da nceden tanmlanm baz
komutlar kullanlr? sabitlerdir.Bunlar aadaki tabloda gsterilmitir.
C: a) clear a b) clear a b z c) clear
zel Anlam Deeri
5) Yarap 5 birim olan dairenin alann buldurmak iin Sabit
hangi girileri yapmalyz? eps Sfra ok yakn bir say 2.2204e-016
C: pi*5^2 veya pi*25 (epsilon)
realmin Tanmlanabilen en kk 2.2251e-308
Matlab'da Temel Kavramlar: reel say
Anahtar Kelimeler: Tm programlama dillerinde olduu realmax Tanmlanabilen en byk 1.7977e+308
gibi (Fortran, C, Pascal, Basic vs..) Matlab'n da zel reel say
anlam tayan baz kelimeleri vardr ki, bu kelimeler pi pi says 3.1416
deiken olarak kullanlamazlar.Bu tr kelimelere i, j Karmak saylarn sanal 0 + 1.0000i
anahtar kelime (keywords) denir.Bu kelimeler; 'break' birimi
'case' 'catch' 'continue' 'else' 'elseif' 'end' inf Sonsuz Inf
'for' 'function' 'global' 'if' 'otherwise' computer Bilgisayarn tipi PCWIN
'persistent' 'return' 'switch' 'try' 'while' dir.
version Matlab'n versiyonu 6.5.0.180913a
Bu kelimelerin bir listesini almak iin komut satrna;
(R13)
iskeyword komutunu yazarak elde edebiliriz.
Sabitler, Deikenler ve Metin Katarlar:

2 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
Matlab'da Dizi (Matris) lemleri:
Saylardan oluan satr ve stun yapsna matris (dizi)
denir.
rnein;
d1=[5] 1x1 lik, d2=[ 2 -7] 1x2 lik,
d3= [1 0 -3 ]
[ 5 3 1 ] 2x3 lk bir dizidir.Matlab da bu dizileri;
Komut satrnda; d1=[5] veya d1=5 ile;
d2=[2 -7] veya d2=[2,-7] ile;
d3=[1 0 -3;5 3 1] veya d3=[1,0,-3;5,3,1] veya
d3=[1 0 -3
5 3 1] atamas ile oluturabilirz
Dizilerin Deerlerinin Deitirilmesi ve
Dzenlenmesi:
Bir dizinin herhangi bir elemann belirlemek iin dizi
adndan hemen sonra parantez iinde elemann
bulunduu satr ve stun says yazlmaldr.
rnek:
a) Yukarda tanmlanan d2 dizisinin -7 elemann
grntlemek iin ne yaplmaldr?
b) Yukarda tanmlanan d3 dizisinin 2. satr, 1.
stununda bulunan 5 in deerinin, -7.5 olmas iin ne
yaplmaldr?
zm: a)d2(1,2) b) d3(2,1)=-7.5;
Not:1) Bir dizinin bir ok elemann yeniden deer
atamak gerekirse, komut satrndan atama yapmak uzun
zaman alabilir.Bu durumda dizi deikeninin zerine ift
tklayarak alan dizi editr (array edit) yardmyla
deiiklikleri daha kolay yapabiliriz.
2) Bir diziye dzenli art (veya azal) kuralyla deerler
atanmak isteniyorsa bunu;
ilk_deer:art:son deer veya ilk_deer:art:son deer
biiminde yapabiliriz.Ancak art 1 ise belirtilmeyebilir.
rnek:
a) puan adl bir boutlu diziye 1 den 100 e kadar saylar
atayan;;
b) ortalama adl bir diziye 0 dan 5 e kadar 0.5 er artla elde
edilen say dizisini atayan;
c) 1. satr 7 den den 17 ye kadar olan tam saylar, 2. satr 99
dan 89 a kadar azalan tam saylardan oluan 2 boyutlu m
dizisine atayan ilemleri yaznz.
zm:
a) puan=[1:1:100]; veya puan=1:1:100; veya puan=1:100;
b) ortalama=[0:0.5:5];
c) m=[7:17;99:-1:89];
zel Dizi (Matris) Oluturan Baz Fonksiyonlar:
a) Sfr Matrisi Oluturan Fonksiyon:
Her eleman sfr olan mxn boyutunda bir matrise sfr matrisi
denir.Byle bir dizi oluturmak iin zeros fonksiyonu kullanlr.
Kullanm; matris_ad=zeros(m,n); biimindedir.
rnek:
3x5 boyutunda s adl sfr matrisi oluturalm.
zm: s=zeros(3,5);
b) 1 lerden Oluan Matris:
Her eleman 1 olan mxn boyutunda bir matrisi oluturmak iin
ones fonksiyonu kullanlr.
Kullanm; matria_ad=ones(m,n); biimindedir.
rnek:
2x3 boyutunda b adl tm elemanlar 1 olan matrisi oluturalm.
zm: b=ones(2,3);
c) Birim Matrisi Oluturan Fonksiyon:
Esas kegeni 1 lerden dier elemanlar 0 lardan oluan
matrisie kare matrise (satr ve stun says eit olan ) birim
matrisi, kare olmayan matrise de diyagonal matris
denir.Byle matrisleri oluturmak iin eye fonksiyonu kullanlr.
Kullanm; matris_ad=eye(m,n); biimindedir.
rnek:
a) 3x3 lk birim matris;
b) 4x3 llk diyagonal matris oluturalm.
zm:a) i=eye(3,); b) d=eye(4,3);
d) Rastgele Saylardan Oluan Matris ve Fonksiyonu:
Elemanlar 0 ile 1 arasndaki rastgele saylardan oluan bir
matris iin rand fonksiyonu kullanlr.
Kullanm; matris_ad=rand(m,n); biimindedir.
Not 1) retilen matrisin tm elemanlarn k gibi bir say
ile arparak, saylar 0 ile k arasna ekebiliriz.
Not 2) Ondalkl saylardan olumu bir matrisin
elemanlarn yuvarlayp tam say yapmak iin round
fonksiyonunu kullanrz.
rnek:
a) 0 ile 1 arasnda rastgele saylardan oluan 10
elemanl a adnda bir satr matrisi (dizisi, vektr)
oluturalm.
b) Elemanlar 10 ile 50 arasnda saylardan oluan 5x3
tipinde b matrisini oluturalm.
c) Elemanlar 50 ile 300 arasndaki tamsaylardan
oluan 3x4 tipinde c matrisini oluturalm.
zm:
a) a=rand(1,10); b) b=10+rand(5,3)*40;
c) c=round(50+rand(3,4)*250);
e) Rastgele Saylardan Oluan Normal Dalml Matris ve
Fonksiyonu:
Elemanlar rasstgele saylardan oluan bir normal dalml
bir matris iin randn fonksiyonu kullanlr.
Kullanm; matris_ad=randn(m,n); biimindedir.
rnek: Rastgele saylardan oluan normal dalml 2x3
lk bir n matrisini oluturalm.
zm: n=randn(2,3);
f) Lineer Aralkl (Aritmetik) Dizi ve Fonksiyonu:
Balang ve bii deerleri ve ka elemandan oluaca
belirlenen diziyi oluturmak iin linspace fonksiyonu
kullanlr.
Kullanm;
dizi_ad=linspace(ilk_deer,son_deer,eleman_says);
biimindedir.
rnek: 10 ile 30 arasna 9 tane daha say koyarak a
adnda bir aritmetik dizi oluturalm.
zm: 10 ve 30 (ilk ve son terimler) diziye dahil
olacandan terim says 11 dir.O halde komut;
a=linspace(10,30,11);
3 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
Matris lemleri:
Matlab'da saylardan oluan matrislerle ilgili baz ilemler
yaptrmak mmkndr.rnein 1 den 100 e kadar olan
saylar 1x100 lk bir a matrisine, kareleri dizisini de
1x100 lk bir b matrisine atamak daha sonra da karlkl
elemanlar toplamn da bir c matrisine atamak
isteyebiliriz.Veya 2x3 lk iki matrisi toplaya bilir,
karabilir ya da birincinin 3 katna ikincinin -3 katn ilave
edebilir ve sonu matrisinin tm elemanlarnn 7
fazlasn buldurmak isteyebiliriz.Veya 2x3 lk bir a
matrisi ile 3x4 lk bir b matrisinin arpmn c matrisine
atamak isteyebiliriz.te bu ve bunun gibi ilemlere
matris ilemleri denir.imdi bu ilemlerin bazlarn
grelim.
a) Toplama-karma Bir Say ile arpma lemi:
ki matrisi toplamak (veya karmak) demek, matrislerin
ayn mertebedeki elemanlar teker teker toplayp (veya
karp ) ayn mertebeye yazmak demektir.Bu durumda
iki matrisin de ayn mertebeden olmas gerei aktr.Bir
matrisi sabit bir sayyla ile toplamak (veya karmak)
demek, matrisin elemanlarnnn tmn teker teker o
sayyla toplamak (veya karmak )demektir.Bir matrisi
sabit bir sayyla ile arpmak demek ise, matrisin
elemanlarnnn tmn teker teker o sayyla arpmak
demektir.
rnek: a=[-1 3 5;2 1 7] ve b=[3 -3 -4;1 1 5] matrisleri
veriliyor.
a) c=a+b toplam matrisini b) d=a-b matrisini c) a
matrisinin her elemannnn 5 eksiine karlk gelen e
matrisini d) f=2a-3b matrisini bulduran ilemleri yazalm.
zm:
a) c=a+b b) d=a-b c) e=a-5 d) f=a+a-b-b-b veya
f=2*a-3*b
b) ki Matrisin arpm, Bir Matrisin Kuvvetleri ve
arpma lemi:
ki matrisin arpm ilemi iki biimde anlalr.
1) Ayn mertebeden iki matrisin elemanlarn teker teker ,
arpp, ayn mertebeye yazmak demektir.Bunu .* ilemi
ile gerekletiririz.
2) Matematiksel anlamda iki matrisi arpmak
istediimizde; birinci matris mxn trnde ve ikinci matris
mutlaka nxp trnde olmaldr; yani birinci matrisin stun
says ikinci matrisin satr saysna eit olmaldr.Bu
durumda birinci matrisin i. stun elemanlar ile, ikinci
matrisin j. satrndaki elemanlar karlkl olarak arplr ve
sonular toplanr ve bu toplam arpm matrisinin (i,j) inci
mertebeye yazlr.Matrisler aras arpma ileminin
sembol de * dr.
3) Bir a matrisinin her bir elemannn n. kuvvetlerinden
oluan matrisi bulmak iin a.^n ilemi kullanlr.
4) Satr ve stun saylar eit bir kare matrisi ardk
olarak n defa kendisiyle arparak, a matrisinin n.
kuvvetini bulabiliriz.rnein a matrisinin karesi iin a*a
veya a^2, kbn buldurmak iin a*a*a veya a^3,
drdnc kuvvetini buldurmak iin a*a*a*a veya a^4
ilemiyle buldurabilirz.Ancak 2005 nci kuvvetini
buldurmak iin a^2005 yazmak yeterlidir.
Not) Bir a matrisinin eleman -elemana arpma ilemine
benzer mantkla, bir matrisin tm elemanlarnn kareleri,
kbleri, sinsleri, kosinsleri, logaritmalarndan ...
oluan matris bulunmak istenirse; bunu srayla a.*a
(veya a.^2), a.*a.*a, (veya a.^3), sin(a), cos(a), e
tabannda logaritmas iin log(a), 10 tabannda
logaritmalar iin log10(a) ... biiminde
gerekletirebiliriz.
rnek: a=[-1 3 5;2 1 7] , b=[3 -3 -4;1 1 5] ve
c=[1 0;-1 2;3 3] matrisleri veriliyor.
a) a matrisinin elemanlar ile b matrisinin elemanlarn
karlkl arpmlarndan oluan c1 matrisi varsa bulalm.
b) a matrisi ile b matrisinin arpm matrisi olan c2 varsa
bulalm.
c) a matrisinin elemanlar ile c matrisinin elemanlarn
karlkl arpmlarndan oluan c3 matrisi varsa bulalm.
d) a matrisi ile c matrisinin arpm matrisi olan c4 varsa
bulalm.
e) a matrisinin elemanlarnn karelerinden oluan matris
ile b matrisinin kosinslerinden oluan matrisler
toplamn bulalm.
f) x=[1 0;0 3] matrisinin i) Karesini ii) Kbn iii) 10.
kuvvetini bulalm.
zm:
a) ki matrisin karlkl elemanlarnn arpmndan
oluan matrisin tanml olabilmesi iin ayn mertebeli
olmas gerekir.Bu durumda c1 matrisi tanmldr ve bunu
c1=a.*b ilemi ile gerekletirebiliriz.
b) ki matrisin arplabilmesi iin birinci matrisin stun
says ikinci matrisin satr saysna eit olmaldr.Halbuki
a matrisi 2x3 b matrisi de 2x3 olduundan bu iki matris
arplamaz.
c) ki matrisin karlkl elemanlarnn arpmndan
oluan matrisin tanml olabilmesi iin ayn mertebeli
olmas gerekir.Halbuki bu matrisler ayn mertebeden
olmadndan bu iki matris eleman-elemana arpma
ilemi gereklemez.
d) ki matrisin arplabilmesi iin birinci matrisin stun
says ikinci matrisin satr saysna eit olmaldr.a matrisi
2x3 lk, c matrisi de 3x2 lik olduundan bu iki matris
arplabilir ve c4 arpm matrisi 2x2 lik bir matris olur.c4
arpm matrisini c4=a*c ilemi ile buluruz.
e) a.^2+cos(b)
f) i) x^2 ii) x^3 iii) x^10
c) Bir Matrisin Devriini (Transpozesi) Bulma lemi:
Bir matrisin satrlarn stun, stunlarn satr olarak
yazlmasyla bulunan matrise, bu matrisin devrii
(transpozesi) denir.Bir matrisin devriini .' ilemi ile
bulabiliriz.
rnek: Bir nceki rnekteki a matrisinin devriini
buldurup d matrisine atayalm.
zm: d=a.';
d) ki Matrisin Blm, Birim Matris ve Bir Matrisin
Tersi :
Ayn mertebeden iki matrisin elemanlarn teker teker ,
blerek, ayn mertebeye yazlmasna iki matrisin sol
blmesi denir ve bu ./ ilemi ile yaplr.
a, b ve c ayn mertebeden kare matrisler olmak zere;
4 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
c=a*b ise a matrisine c nin b matrisine blm denir.
c blm matrisi / ilemi ile yaplr.
Esas kegeni 1 saylarndan dier elemanlar 0 lardan
oluan kare matrise birim matris denir.
rnein 1x1 lik birim matris [1],
2x2 lik birim matris [1 0;0 1],
3x3 lk birim matris [1 0 0;0 1 0;0 0 1],
4x4 lk birim matris [1 0 0 0;0 1 0 0; 0 0 1 0;0 0 0 1] dir.
Birim matris oluturmak iin; eye fonksiyonunu
kullanrz.
rnein;
2x2 lik i2 adl birim matrisi i2=eye(2,2);
3x lk i3 adl birim matrisi i2=eye(3,3); ilemi ile
oluturabiiriz.
Ayn mertebeden a ve b kare matrisleri iin a ile b nin
arpm birim matris ise b matrisi a matrisinin (ayn
biimde a matrisi de b matrisinin) ters matrisidir.
rnein 3x3 lk bir a kare matrisinin tersini bulmak iin
eye(3,3)/a veya inv(a) ilemini kullanrz.
rnek:
a=[2 -10 0;1 2 4;3 0 1] matrisi ile b=[1 5 4;1 -1 2;0 1 -1]
matrisleri veriliyor.
a) a matrisinin elemanlarn srasyla b matrisinin
elemanlarna blerek elde edilen matrisi b1 matrisine
atayalm.
b) a matrisinin ta ters matrisini bulalm.
c) a ile ta matrisinin arpmnn 3x3 lk birim matris
olduunu gsterelim.
d) a matrisinin b matrisine blmn b2 matrisine
atayalm.
zm:
a) b1=a./b b) ta=eye(3,3)/a veya ta=inv(a)
c) a*ta ==eye(3,3) d) b2=a/b
Matrisler le lgili Bir Uygulama:
Lineer Denklem Sistemlerinin zm:
Matris ile ilgili ilemlerin bir ok uygulama sahas
vardr.Bunlardan biri de lineer denklem sistemlerinin
zmdr.Bunun iin nce katsaylar matrisi elde edilir, Kullanm:
bu matris a olsun.Denklem sistemindeki eitliklerin sa
atrafndaki sabit saylardan oluan matris b olsun.
Bilinmiyenlerden oluan matris x olmak zere denklem
sistemi ax=b matris eitlii biimine getirilmi olur.
Buradaki x bilinmiyenler matrisini bulmak iin, a nn tersi
ile b matrisini arparz yani inv(a)*b ilemini yaparz.
rnek:
2x-3y+z= 15
x-z = -3
x+y+z = 2 denklem sistemini zelim.
zm:
a=[2 -3 1;1 0 -1;1 1 1 ]; b=[15;-3;2]; x=inv(a)*b
Matlab'da Programlama
Her hangi bir bilgisayar dilinde program yaparak,
istediimiz baz ilemleri yaptrabiliriz.Matlab'da da bir
program yazarak benzer ilemlerimizi
yaptrabiliriz.Bunun iin Matlab'da kullanlan komut ve
deyimleri rneklerle inceleyelim.
1) x deikenine 5 atayarak x in 2 katnn 3 eksiini
bulduralm.
: x=5 (enter) 2*x-3 (enter)
2) Girilen bir x deerini iin, karesinin 3 katndan 5
eksiini hesaplatan bir program yazalm.
: Bunun iin klavyeden girilen deeri x gibi bir deikene
atamalyz.Bunun iin input komutundan yararlanrz.
Kullanm deiken=input('aklayc ifade');
biimindedir.
x=input('sayy gir!); (enter)
3*x^2-5 (enter)
Not:Her ne kadar Matlab'da bu ekilde ilem
yaptrabilirsek de; daha uzun ilemler yaptrmak
istediimizde, komutlar tekrar tekrar yazmak hem uzun
zaman alr, hem de hata durumunda dzeltmesi zor
olur.Onun iin program iin gerekli komutlar yazdktan
sonra bunlar bir dosyaya kaydedip sonra gerektiinde
bu dosyay altrabiliriz.Bu amala yazlan Matlab
dosyalarna m dosyalar denir ve bunlarn uzants m
dir.Byle bir dosya yazmak iin; File - New - M-File
sekmesi tklanrsa; yeni bir m dosyas ekran gelir.Bu
dosyaya Matlab komutlar yazlr ve File-Save
sekmesinden, dosyaya bir ad verilerek kayt ortamna
kaydedilir.Diske kaydedilen bir m dosyasn altrmak
iin, komut satrndan ismi girilerek altrlr.
3) Bu aklamalar sonucunda yukardaki probleme
uyan, yani girilen bir saynn karesinin 3 katnn 5
eksiini bulup ekrana yazdran bir m dosyas yazalm.
:File-New-M-File sekmesi tklanr, gelen yeni m
dosyas sayfasna srasyla aadaki komutlar yazlr.
x=input('sayy gir');
3*x^2-5
Matlab'da Kullanlan Baz Komut ve Deyimler:
Deikenlere Deer Atama: input
Ama: Matlab'da bir deikene bir deer atamak.
deiken=input('Aklama' ) veya
deiken=input('Aklama','s' )
Deiken saysal deikense ilk yazlan ifade; karakter
dizisi deikeni (string) ise ikinci ifade kullanlr.
Deiken Deerlerini Ekrana Yazdrma: fprintf ve
disp
Ama: Deikenlerin deerlerini ekrana yazdrmak.
Kullanm:
fprintf('Aklama <biim ifadesi>',deiken)
disp(deiken)
Not: "Biim ifadesi" yerine, deiken string (karakter
zinciri) ise %s deiken reel say (kayan noktal) ise %f ,
stel biimde gsterilecekse %e sembol kullanlr.
Ayrca deikenin deeri yazdrldktan sonra ka satr
atlatlacaksa okadar \n ifadesi yazlr.
5 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
rnek: delta=b*b-4*a*c;
Klavyeden bir kiinin ad, soyad ve ya girilerek; temiz if delta>0
ekrana ilgili kiinin ka yanda olduunu yazdran bir x1=(-b-delta^0.5)/(2*a);x2=(-b+delta^0.5)/(2*a);
program yaznz. fprintf('ki reel kk; x1 = %f x2 = %f ',x1,x2);
zm: elseif delta==0
ad=input('Adnz :','s'); fprintf('Tek kk var; x1 = x2= %f ',-b/(2*a));
soyad=input('Soyadnz :','s'); else
yas=input('Yanz :'); fprintf('Kkler sanal ');
clc; end;
fprintf('Siz %s %s %d yandasnz.',ad,soyad,yas);
2) switch end Deyimi:
Karar Verme ve Dallanma: Genel Kullanm aadaki gibidir:
Bazen bir programda, belirli bir artn gereklemesi
durumunda olmas gereken ilemleri yaptrabilmek iin switch anahtar-ifade
karar verme deyimleri kullanlr.Matlab'da kullanlan case durum-1
karar verme deyimlerinden biri if deyimi, dieri de case (ilemler-1)
deyimidir.. case durum-2
(ilemler-2)
1) f artl deyimi: ...
Genel Kullanm aadaki gibidir: case durum-n
f durum_1 (ilemler-n)
(ifadeler_1) otherwise
elseif durum_2 (dier ilemler)
(ifadeler_2) end
elseif durum_3
(ifadeler_3) rnek:Klavyeden girilen 1 ile 5 arasnda girilen bir tam
... saynn yaz ile ka girildiini ekrana yazdran, istenen
else araln dnda bir say girilmesi durumunda 'Ltfen 1
(ifadeler_n) ile 5 arasnda bir tam say girin' uyarsn yapan bir
end program yazalm.

rnek: zm:
0-100 aralnda girilen puan 5 zerinden nota eviren s=input('Saynz girin :');
bir program if deyimi kullanarak yazalm. switch s
case 1;fprintf('Bir...' );
zm: case 2 ;fprintf('ki...' );
puan=input('Puan girin :'); case 3 ;fprintf('...' );
if puan<45 fprintf('Deeri : %d',1 ); case 4 ;fprintf('Drt...' );
elseif puan<55 fprintf('Deeri : %d',2 ); case 5 ;fprintf('Be...' );
elseif puan<70 fprintf('Deeri : %d',3 ); otherwise fprintf('Ltfen 1 ile 5 arasnda bir tam say
elseif puan<85 fprintf('Deeri : %d',4 ); girin'); end;
else fprintf('Deeri : %d',5 );end;
rnek:
Klavyeden girilen saynn negatif, pozitif ya da sfr
olduunu ekrana yazan bir program yaznz.
Matlab'da Tekrarl lemler ve Dngler
zm: Belirli bir ilem birden ok tekrar ediyorsa bunu dng
sayi=input('Sayy giriniz :') deyimleri ile gerekletirebiliriz.Bunlar for ve while
if sayi<0 ngleridir.
fprintf('saynz negatif.');
elseif sayi>0 for Dngs:
fprintf('saynz pozitif.'); Ama: Bir balang deerinden, son deere kadar art
else miktar kadar arlklarda ilemleri tekrarlamaya yarar.
fprintf('saynz sfr.');end;
Kullanm:
rnek: for deiken=balang_deeri:art:son_deer
a, b c katsaylar girilen ikinci derece ax+bx+c=0 (ilemler)
denkleminin reel kklerini bulup ekrana yazdran bir end
program yaznz.
Not: Art deeri 1 ise yazlmasa da olur.
zm:
clc; rnek: Temiz ekrana 20 defa alt alta zmir Fen Lisesi
a=input('a = ');b=input('b = ');c=input('c = '); yazdran bir program yaznz.

6 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
fprintf('lk %d terimin toplam %f dir.',n-1,t);
zm:
clc; c)
for i=1:20 clc;t=0;n=1;
fprintf('zmir Fen Lisesi \n');end; x=input('x deerini giriniz : ');
while t<=x
rnek: 1 den 1000 e kadar olan saylarn toplamn t=t+1/n;n=n+1;end;
buldurup sonucu ekrana yazdran bir program yaznz. fprintf('lk %d terimin toplam %f dir.',n-1,t);

zm: rnek:
toplam=0; Klavyeden girilen negatif saylarn toplamn ve ka
for i=1:1000 tane olduunu, pozitif saylarn toplamn ve ka tane
toplam=toplam+i;end; olduunu bulan sfr girildiinde program sona erdirerek
fprintf('Toplam = %d ',toplam); sonular temiz ekranda yazdran bir program yaznz.
zm:
rnek: Girilen bir saydan, istenen bir sayya kadar olan clc;x=1;nt=0;pt=0;nsay=0;psay=0;
saylarn toplamn bulduran bir program yaznz. while x~=0
x=input('Sayy gir (bitirmek iin 0) :');
zm: if x<0 nt=nt+x;nsay=nsay+1;
toplam=0; elseif x>0 pt=pt+x;psay=psay+1;end;end;
ilk=input('Katan itibaren :'); fprintf('%d tane negatif saynn toplam %f ',nsay,nt);
son=input('Kaa kadar :'); fprintf('%d tane pozitif saynn toplam %f
for i=ilk:son dir.',psay,pt);
toplam=toplam+i;end;
fprintf('Toplam = %d ',toplam); MATEMATKSEL LEMLER
Matlab'daki matematiksel ilemler ve anlamlar aada
rnek: 9+13+17+...+2005 toplamn bulduran bir verilmitir.
program yaznz.
lem Anlam
zm: veya
toplam=0; fonksiyon
for i=9:4:2005 + Toplama sembol
toplam=toplam+i*i;end; - karma sembol
fprintf('Toplam = %d ',toplam); * arpma sembol
/ Blme sembol
while Dngs: ^ s alma sembol
Ama: Belirli bir durum gerekletike istenen ilemleri
tekrarlamaya yarar. rnek:
Komut satrna 12+32/(4-2)^3*5 yazp enter tuuna
Kullanm: bastmzda; Matlab nce parentez iini yapar (yani
while durum 4-2=2) sonra 2 nin 3. kuvveti alnr 8 bulunur, 32 8 e
(ilemler) blnr (4), bu da 5 ile arplr (20), 20 ile 12 toplanarak
end; 32 elde edilir.
rnek: t=1+1/2+1/3+...+1/n toplam gznne alnyor. TEMEL MATEMATK FONKSYONLAR
a) Batan ilk 2005 terim toplamn bulduran bir program Matlab'da baz matematiksel ilemler yaptrmak
while dngs kullanarak bulunuz. istediimizde, matematiksel fonksiyonlar kullanrz.
b) t toplamnnn 5 i getii ilk n terim saysn ve Matlab'da matematiksel fonksiyonlar;
toplam bulduran bir program yaznz. a) Temel (elemantary) fonksiyonlar; elfun
c) t toplamnnn, girilen bir x saysn getii ilk n terim b) zel (special) fonksiyonlar; specfun
saysn ve toplam bulduran bir program yaznz. c) Veri (data) fonksiyonlar; datafun
d) Metin (karakter dizisi) (string) fonksiyonlar; strfun
zm: e) Dosya giri-k (input-output) fonksiyonlar iofun
a) f) Tarih-zaman (time) fonksiyonlar; timefun ara
clc;t=0;n=1; kutusundadr.Bir ara kutsundaki fonksiyonlar ve
while n<=2005 anlamlarn grmek iin komut satrna;
t=t+1/n;n=n+1;end; help ara_kutusu biiminde yazarz.
fprintf('lk %d terimin toplam %f dir.',n-1,t); rnein; temel fonksiyonlar ve anlamlarn
grntlemek iin; help elfun, metin fonksiyonlarn ve
b) anlamlarn grntlemek iin help strfun yazlr.
clc;t=0;n=1; Bunlarn bazlarn grelim:
while t<=5
t=t+1/n;n=n+1;end; a) Temel (elemantary) fonksiyonlar; elfun
7 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
bulur.
Varolan tanml fonksiyonlar grmek iin komut satrna min(a) a dizisinin en kk elemann
help elfun yazarz.Bunlardan bazlar ve anlamlar bulur.
aada verilmitir. mean(a) a dizisinin ortalamasn bulur.
median(a) a dizisinin orta terimini bulur.
lem Anlam std(a) a dizisinin standart sapmasn
veya bulur.
fonksiyon var(a) a dizisinin varyansn bulur.
+ Toplama sembol sort(a) a dizisini artan olarak sralar
- karma sembol sortrows(a) a matrisinin satrlarn artan olarak
* arpma sembol sralar
/ Blme sembol sum(a) a dizisinin elemanlarn toplar
^ s alma sembol prod(a) a dizisinin elemanlarn arpar
sqrt(x) x in karekk
sin(x) Radyan cinsinden x in sins d) Metin (karakter dizisi) (string) fonksiyonlardan
cos(x) Radyan cinsinden x in cosins bazlar:
tan(x) Radyan cinsinden x in tanjant
cot(x) Radyan cinsinden x in cotanjant
acos(x) arccosx lem veya Anlam
asin(x) arcsinx fonksiyon
atan(x) arctanx char(a) saysal a dizisnini, karakter
acot(x) arccotx dizisine dntrr
x
exp(x) e double(a) karakterlerden oluan a dizisini,
log(x) ln(x) say dizisine dntrr
log10(x) Logx eval(a) a metnini Matlab ifadesi olarak
abs(x) x (x in mutlak deeri) tanmlar
sqrt(x) x findstr(a,b) A ve b metinlerinden ksa olann
uzun olan iinde arayarak
fix(x) x in yukarya yuvarlanm
metninin balang deerini bulur
ceil(x) x in aaya yuvarlanm
strfind (a,b) a metni iinde b metninin
floor(x) x in tamdeeri, balang deerini bulur
sign(x) x in iareti, sgn(x) upper(a) a stringinin (metninin) harflerininin
round(x) x e en yakn tamsayya yuvarlar. tmn byk harf yapar.
mod(x,y) x in y modundaki deeri lower(a) a stringinin (metninin) harflerininin
rem(x,y) x in y ye blmnden kalan tmn kk harf yapar.
num2str Saylardan oluan deeri stringe
b) zel (special) fonksiyonlar; specfun (metne) dntrr.
Bunlardan bazlar ve anlamlar aada verilmitir. st2num Rakamlardan oluan stringi sayya
dntrr.
lem veya Anlam
fonksiyon rnek:
cross(a,b) a ile b vektrnn vektrel arpm 1. a='zmir';findstr(a,'mi') komutu sonucu ekranda 3
dot(a,b) a ile b vektrnn skaler arpm says grlr.
factor(n) n saysnn arpanlarn bulur.
sprime(n) n saysnn asal olup olmadn 2. Benzer biimde a='zmir';strfind(a,'mi') komutu
denetler, asal ise 1 deilse 0 sonucu ekranda 3 says grlr.
deerini dndrr.
primes(n) n saysna kadar olan asal saylar 3. findstr('izmir fen lisesi','fen') komutu sonucu
listeler ekranda 7 says grlr.
gcd(a,b) a ile b saylarnn OBEB ini bulur
lcm(a,b) a ile b saylarnn OKEK ini bulur Not: findstr('izmir fen lisesi','fen') ile
rats(a) a saysn rasyonel sayya evirir. findstr('fen','izmir fen lisesi') komutu arasnda hibir
perms(a) a stringinin permtasyonlarn fark yoktur.
bulur.
factorial(n) n faktryel (n!) 4. upper('izmir') komutu sonucu ekranda ZMR
kelimesi; lower('NABer?') komutu sonucu da ekranda;
nchoosek(n,r) n nin r li kombinasyonlarnn says
naber? kelimesi grlr.
c) Veri (data) fonksiyonlar; datafun

lem veya Anlam

fonksiyon
max(a) a dizisinin en byk elemann
8 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
Matlab'da Sembolik Matematik ve Uygulamalar:
Matlab'da bir denklemin zmn bulmak iin rnein
x-2x-15=0 denkleminin zmn bir m dosyasna
gerekli kodlar yazarak yapabiliriz.Bu programn m
dosyas aadaki gibi olabilir.
clc;
a=input('a = ');b=input('b = ');c=input('c = ');
delta=b*b-4*a*c;
if delta>0
x1=(-b-delta^0.5)/(2*a);x2=(-b+delta^0.5)/(2*a);
fprintf('ki reel kk; x1 = %f x2 = %f ',x1,x2);
elseif delta==0
fprintf('Tek kk var; x1 = x2= %f ',-b/(2*a));
else
fprintf('Kkler sanal ');
end;
Program altrldnda a b c katsaylarna srasyla, y=x - 3x + sin x fonksiyonunu sembolik nesne olarak
1, -2 ve -15 deerlerini girerek denklemin kklerini -3 ve
5 olarak buluruz.
kinci derece bir denklemin zmn veren
formllerini bildiimizden bunun programn (ok kolay
olmasa da) yazabildik.Ya denklem nc dereceden
olursa, 4 veya 5. dereceden olursa, ya da x.sin x=1/5
x pretty komutu:
gibi veya x = 64 gibi olursa ... bu denklemleri nasl
zmleyebiliriz?
Verilen bir cebirsel ifadeyi, mesela
3 2
(x - 8)(x + 7x)
2 2 gibi bir ifadeyi sadeletirebilir
(2x + 4x +8)(x - 2x)
miyiz?
Bir fonksiyonun limitini, trevini ve integralini Matlab'da
buldurabilir miyiz?
te bu gibi ilemleri yaptrabilmek iin Matlab'daki
Sembolik Mantk (Sembolik Nesne) kavramn
kullanmalyz.Bu konu ile ilgili aklama ve yardm almak
iin komut satrna help symbolic yazmak yeterlidir.
Sembolik Matematikte Baz Komutlar ve Anlamlar:
sym ve syms komutlar:
Bir deikeni sembolik nesne yapmaya yarar.
rnein x deikenini sembolik nesne yapmak iin;
x=sym('x'); komutu kullanlabilir.Ayn ilemi syms x;
komutu ile de yapabiliriz.
x, y ve z deikenlerini sembolik nesne yapmak iin;
syms x y z komutu kullanlabilir.
Bir ondalk saynn kesir olarak karln bulabilmek
iin sym komutundan faydalanabiliriz.
rnein 3.98 ondalk saysnn rasyonel say karln
bulmak iin sym(3.98,'r') veya sym(3.98) komutu
kullanabiliriz.
Benzer ekilde 22/7 kesrini ondalk sayya evirmek
iin de sym(22/7,'d') komutu kullanlr.
Bir saysal kesri sadeletirmek iin de sym komutundan
faydalanabiliriz.
3
120 120 2005 .2006
rnein, 20 , 25 ve 4032085075 kesirlerinin en sade
biimini bulalm.
sym(120/20) yazp enter tuuna bastmzda ekranda
kesrin en sade sonucu olan 5 saysn,
sym(120/25) yazp enter tuuna bastmzda ekranda
kesrin en sade sonucu olan 24/5 saysn,
sym((2005^3*2006)/4032085075) yazp enter tuuna
bastmzda ekranda kesrin en sade sonucu olan 4010
saysn grrz.
Deikenlerin sembolik nesne olarak tanmlanabildii
gibi, fonksiyonlar da tanmlanabilir.
rnein;
3 2
tanmlamak istersek;
bunu iki yoldan da yapabiliriz:
a) syms x;
y=x^3-3*x^2+sin(x) komutlaryla veya;
b) y=sym('x^3-3*x^2+sin(x)') komutuyla yapabiliriz.
Sembolik nesnenin grntsn ekranda net olarak
anlalr biimde grnmesini salayan komuttur.
rnein yukardaki y fonksiyonunu ekranda anlalr
biimde grntlemek iin pretty(y) yazmak yeterlidir.Bu
3 2
durumda ekranda; y=x - 3x + sin(x) ifadesi grlr.
Harfli fadeler ve Sadeletirilmesi:
simplify Komutu
Sembolik nesneleri sadeletirmeye yarar.
rnein;
a) 8 - 5sinx-5cosx trigonometrik ifadesini ve
3 2
(x - 8)(x + 7x)
b) 2 2 biimindeki rasyonel ifadesini
(2x + 4x +8)(x - 2x)
2x-1 x+2
c) x+3 + x-1 ifadesinin sonucunu en sade biimde
yazmak isteyelim.
zm:
a) Bunun iin nce ifadeyi sembolik nesneye dntrp
sonra basitletirme komutunu kullanmalyz.Bunu iki
ekilde yapabiliriz:
I) y=sym('8-5*sin(x)^2-5*cos(x)^2');
simplify(y)
II) simplify(sym('8-5*sin(x)^2-5*cos(x)^2'))
b) Benzer ekilde
y=sym('(x^3-8)*(x^2+7*x)/((2*x^2+4*x+8)*(x^2-2*x))');
simplify(y)
komutlar uygulanrsa ekranda ifadenin en sade hali
olan;
1/2*x+7/2 ifadesi bulunur.ayet simplify(y) yerine;
9 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
pretty(simplify(y)) komutu uygulanrsa ekranda daha
anlalr olan; 1/2 x+7/2 ifadesi grlr.

c) y=sym('(2*x-1)/(x+3)+(x+2)/(x-1)');
pretty(simplify(y)) komutlar uygulanrsa ekranda 3 2 3
ilemin sonucu olan; (x - 2) x -2
2 --------- - 2 ------ + 7
3x +2x+7 2 x+3
--------------- (x + 3)
(x + 3) (x - 1) ------------------------
ifadesi grlr. 3
x -2
expand ve factor komutlar: 3 ------ + 5
Sembolik nesnelerden oluan polinomlarn kuvvetini x+3
amak iin expand komutunu, bir polinomun kuvveti
olarak alm ifadeyi eski haline getirmek iin factor Ancak bu ifadeyi gerekli ilemlerin yaplarak daha da
komutunu kullanrz. basit biime getirmek iin en sondaki ifade olan
pretty(subs(y,x,z)) yerine pretty(simplify(subs(y,x,z)))
rnek: yazmalyz.Bu durumda ekranda;
3 3
a) (x-x+1) - (x+x-1) almnn sonucunu; 6 3 4 2
b) x - 10 x + 79 - 2 x + 46 x + 7 x
8 7 9 3 2 6 4 ------------------------------------
-1 + 3 x - 3 x + 6 x + x + 10 x - 6 x - 10 x - 12 x + 3
5 (3 x + 9 + 5 x) (x + 3)
12 x ifadesi bir polinomun kuvveti olduuna gre hangi ifadesi grlr.
polinomun kanc kuvveti olduunu bulduralm.
DENKLEMLER ve zmleri:
zm:
a) y=sym('(x^2-x+1)^3-(x^2+x-1)^3');pretty(expand(y)) solve komut:
ilemi sonucu ekranda; Matlab'n en gl ve kullanl komutlarndan
5 4 3 2 biridir.Ksaca verilen her trden denklem (saysal veya
-6 x + 6 x - 2 x + 6 x - 6 x + 2 grlr. matematik nesnesi olan) veya denklem sistemlerini
zmlemeye yarar.
b) z=sym('-1+3*x-3*x^8+6*x^7+x^9+10*x^3-6*x^2-
10*x^6-12*x^4+12*x^5');pretty(factor(z)) Bir Bilinmeyenli Denklem zmleri:
ilemi sonucu ekranda; rnek;
3 2 3 a) 2x-6=0
(x - 1) (x + 1) grlr. b) 2x+5x=3
c) ax+bx+c=0
subs komutu: 3 2
Bir sembolik ifadenin deikenine verilen bir deer iin d) x + 3x - x - 3 = 0
sonucunu bulmaya yarar. 5
e) x = 16x
rnek: 2
2 f) x - 6x - 3 = 3x - 5
x - 2x + 7 x
y = f(x) = 3x+5 fonksiyonu veriliyor. g) x = 64 denklemlerinin zm kmelerini bulalm.
a) f(2005) deerini, zm:
3 a) solve(2*x-6) veya solve('2*x-6') veya
x -2 solve(sym('2*x-6')) ileminin sonucu ekranda; 3 grlr.
b) z = g(x) = x + 3 olmak zere f(g(x)) bileke b) solve(2*x^2+5*x-3) veya solve('2*x^2+5*x-3')
fonksiyonunu bulduralm. ileminin sonucu ekranda; -3 ve 1/2 grlr.
zm: c) Burada harfli ifadeyi matematiksel nesne olarak
a) y=sym('(x^2-2*x+7)/(3*x+5)');subs(y,x,2005) yazmak zorundayz.Bunun iin komutu
ilemi sonucu ekranda 667.1133 deeri grlr. solve('a*x^2+b*x+c') veya solve(sym('a*x^2+b*x+c'))
biiminde kullanmalyz.Bu durumda ekranda; zm
b) y=sym('(x^2-2*x+7)/(3*x+5)');subs(y,x,2005); kmesi;
z=sym('(x^3-2)/(x+3)');pretty(subs(y,x,z)) ilemlerinin
sonucu ekranda aadaki ifade grlr. [ 1/2/a*(-b+(b^2-4*a*c)^(1/2))]
[ 1/2/a*(-b-(b^2-4*a*c)^(1/2))] biiminde grlr.

10 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
Bunu daha dzenli grntlemek iin pretty y deeri de sonuc.y deikeninde bulunacaktr.Bunlar
komutundan faydalanalm.Yani komutu ekrana yazlarak sonular grlebilir.O halde zetle, bu
pretty(solve('a*x^2+b*x+c')) olarak uygularsak ekranda; denklem sisteminin zm iin ekrana unlar srasyla
yazlmaldr:
syms x y;
sonuc=solve(2*x-3*y-27,5*x+2*y-1);
sonuc.x
sonuc.y
[ 2 1/2] b) syms x y z;
[ -b + (b - 4 a c) ] sonuc=solve(17*x-3*y+4*z-7,15*x-7*y -1,x+y-9*z-13);
[1/2 -------------------- ] sonuc.x
[ a ] sonuc.y
[ ] sonuc.z
[ 2 1/2]
[ -b - (b - 4 a c) ] c) syms x y;
[1/2 -------------------- ] sonuc=solve(x^2-2*x*y+3*y^2-17,x*y-3*x+5);
[ a ] sonuc.x
ifadesi grlr ki bu da, ax+bx+c=0 ikinci derece sonuc.y
denklemin kkler formlnden baka bir ey deildir.
LMT ve UYGULAMALARI:
d) solve(x^3+3*x^2-x-3) komutu uygulanrsa ekranda; 1,
-3, -1 deerleri grlr. limit Komutu:
Sembolik nesnelerden oluan ifadenin limitini bulmaya
e) solve(x^5-16*x) komutu uygulanrsa ekranda; yarar.
[ 0] lim
[ 2] f(x) matematiksel ifadenin Matlab karl;
xa
[ -2] limit(f,x,a) biimindedir.
[ 2*i] ayet limit soldan veya sadan olursa, Matematiksel ve
[ -2*i] deerleri grlr.Grlyor ki denklemin 3 tane Matlab karlklar aadaki gibi bulunur.
reel iki tane de sanal kkleri var. lim
- f(x) iin limit(f,x,a,'left')
f) solve(x^2-6*x-3-(3*x-5)^(1/2)) komutu uygulanrsa xa
ekranda; 7 says grlr.
lim
g) solve(x^x-64) komutu uygulanrsa ekranda; + f(x) iin limit(f,x,a,'right')
a
x
ans = Not:
1) ayet a deeri belirtilmezse 0 iin limit bulunur.
log(64)/lambertw(log(64)) 2) iin limit bulunacaksa a yerine inf ifadesi yazlr.
sonucu grlr ki, bu sonu bilmediimiz bir fonksiyonun 3) - iin limit bulunacaksa a yerine inf ifadesi ve 'left'
rettii bir deerdir.Bu deeri saysal deere evirmek ifadesi yazlr.
iin double komutundan yararlanrz.Yani komutu;
double(solve(x^x-64)) biiminde kullanrsak, ekranda rnek:
3.3991 deerini grrz. 2
lim 3x - 3
ok Bilinmeyenli Denklem zmleri: a)
x1 x - 1
rnek: Aadaki denklem sistemlerinin zm
kmelerini bulalm: lim 2-2cosx
a) 2x-3y=27 b)
x0 x.sinx
5x+2y=1
b) 17x-3y+4z=7 lim 7n-13n+777
15x-7y =1 c)
n 19-3n-n
x+y-9z=13
c) x-2xy+3y=17
lim
xy-3x+5=0 d) n+10n-2005 - n-8n+2006
n
zm:
a) nce x ve y deikenlerini sembolik deiken olarak 2n+1 n+3
lim 7 - 49.7
tanmlamalyz.Yani syms x y komutu e)
uygulanmaldr.Sonra da zm sonucu bir deikene n n-1
49 + 77
rnein sonuc deikenine
sonuc=solve(2*x-3*y-27,5*x+2*y-1) komutuyla lim 5n+8 10n+9
f) ( )
atanmaldr.Bu durumda x deeri sonuc.x deikeninde n 5n+7

11 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
lim x- x+x+1 syms k n;pretty(simple(symsum(k,1,n))) komutunu
g) uygularsak ekranda 1/2 n (n + 1) sonucu grlr.
x - 2x- 4x+x
lim
9x b) syms k n;pretty(simple(symsum(k^2,1,n)))
h) -
x 0 x
c) syms k n;symsum(k*(k+1)*(k+2),4,22)
d) syms k;symsum((2/3)^k,3,99) komutu sonucu
ekranda
zm: 152704450587262615335745290072695420044661986
a)syms x; 328/17179250691067044367882037658854042423403
5840667
limit((3*x^2-3)/(x-1),x,1) ileminin sonucunda limit 6
sembolik ifadesi grlr.Bu deerin saysal deerini
olarak bulunur.
bulmak iin double(ans) kullanlrsa 0.8889 gerek
deeri bulunur.Ayn eyi;
b) syms x;
syms k;double(symsum((2/3)^k,3,99))
limit((2-2*cos(x))/(x*sin(x)),x,0) veya
limit((2-2*cos(x))/(x*sin(x))) biiminde de bulabiliriz.
e)
syms k;symsum((2/3)^k,3,inf) komutu sonucu 8/9
c) syms n;limit((7*n^2-13*n+777)/(19-3*n-n^2),n,inf)
sonucu bulunur.
d) syms n;
limit((n^2+10*n-2005)^(1/2)-(n^2-8*n+2006)^(1/2),n,inf)
f)syms n;(6*double(symsum(1/n^2,1,inf)))^(1/2)
e) syms n;
TREV ve lgili Uygulamalar:
limit((7^(2*n+1)-49*7^(n+3))/(49^(n-1)+77),n,inf)
diff komutu:
Tanml sembolik ifadenin trevini bulmaya yarar.
f) syms n;
rnek:
limit(((5*n+8)/(5*n+7))^(10*n+9),n,inf)
3 2
a) y = x + 6x - 13x +19 fonksiyonunun trevini bulalm.
g) syms x;
limit((x-(x^2+x+1)^(1/2))/(2*x-(4*x^2+x)^(1/2)),x,inf,'left') x-3x+7
b) y = x+5x-1 fonksiyonunun trevini bulalm.

h) syms x;limit((9*x)/(abs(x)),x,0,'left') c) y=sinx.cosx fonksiyonunun trevini bulalm.

d) z=xy+3xy-y fonksiyonunun
DZLER ve SERLER ile lgili Uygulamalar: i) x e gre trevini
symsum komutu: ii) y ye gre trevini
Toplam sembol veya seri toplamn bulmaya yarayan iii) y'=dy/dx trevini bulalm.
komuttur.
zm:
b
a) syms x; y=sym('x^3+6*x^2-13*x+19');diff(y)
f(k) toplamn bulmaya yarayan Matlab komutu;
veya ksaca; diff('x^3+6*x^2-13*x+19')
k=a
symsum(f(k),a,b) biiminde kullanlr.
b) diff('(x^2-3*x+7)/(x^2+5*x-1)') komutu uygulandnda
ekranda;
rnek:
(2*x-3)/(x^2+5*x-1)-(x^2-3*x+7)/(x^2+5*x-1)^2*(2*x+5)
a) 1+2+3+...+n toplamnn formln bulduran komutu
ifadesi grlr.Bunu daha anlalr biimde
yazalm.
grntlemek iin;
b) 1+2+3+...+n toplamnn formln bulduran
pretty(diff('(x^2-3*x+7)/(x^2+5*x-1)'))
komutu yazalm.
komutunu uygulamalyz.Bu durumda ekranda;
c) 4.5.6+5.6.7+6.7.8+...+22.23.24 toplamnn sonucunu
2
bulduran komutu yazalm.
2x-3 (x - 3 x + 7) (2 x + 5)
3 4 5 99
d) (2/3) +(2/3) +(2/3) + ...+(2/3) toplamn bulalm. ------------ - ------------------------
2 2 2
3 4 5
e) (2/3) +(2/3) +(2/3) + ... serisinin toplamn bulalm. x +5x-1 (x + 5 x - 1)
1 1 1
f) 1 + 2 + 3 + ... serisinin sonucu 6 olduu bilindiine Bu sonucu daha sade halde grntlemek iin ise;
pretty(simplify(diff('(x^2-3*x+7)/(x^2+5*x-1)')))
gre saysn bulunuz. komutunu uygulamalyz.Bu durumda ekranda;
2
zm: x -2x-4
a) syms k n;symsum(k,1,n) 8 ---------------
komutu sonucunda; 1/2*(n+1)^2-1/2*n-1/2 ifadesi 2 2
bulunur. (x + 5 x - 1)
ayet sonucu daha basit bulmak istersek; ifadesi grlr.
syms k n;simplify(symsum(k,1,n)) bunun sonucunda
1/2*n^2+1/2*n ifadesi bulunur.
12 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
c) pretty(diff('sin(x)^2*x*cos(x)')) komutu sonucu ii) y trev fonksiyonu iin Dy, y 2. mertebeden trev
ekranda; fonksiyonu iin D2y, y 3. mertebeden trev fonksiyonu
iin D3y yazmalyz.

2 2 3 iii) Matlab denklemleri sembolik olarak

2 sin(x) x cos(x) + sin(x) cos(x) - sin(x) x zmlediinden, denklemleri ve gerekirse zel
grlr. deerleri iki (kesme) arasna yazmalyz.Birden fazla
ifade yazacaksak ayra olarak aralara , (virgl)
d) syms x y;z='x^2*y-3*x*y-y^2'; koymalyz.
i) tx=diff(z,x)
ii) ty=diff(z,y) dsolve komutu:
iii)pretty(-tx/ty) t bamsz deikenine bal y gibi bir fonksiyon ve
trevlerinden oluan sembolik ifadeye karlk gelen
NTEGRAL ve lgili Uygulamalar: diferensiyel denkleminin genel ve istenirse tanmlanm
int Komutu: ilk deerlere karlk gelen zel zmlerini bulmaya
Tanml sembolik ifadenin belirsiz integralini bulmaya yarar.
yarar.
Kullanm:
rnek:
dsolve(diferensiyel denklem) komutuyla yazlan
a) (3x - 2x + 5) dx belirsiz integralini bulalm.
2
diferensiyel denklemin genel zmn buluruz.

dsolve(diferensiyel denklem,zel deer1,zel

b) x+1 dx belirsiz integralini bulalm.
2x+ 5
deer2, ) komutuyla yazlan diferensiyel denklemin
zel deer1, zel deer2, zel deerlerine karlk
c)
xsinx dx belirsiz integralini bulalm. gelen zel zmn buluruz.

Not 1: Sonularn daha dzenli grntsn almak iin,

zm: dsolve komutundan nce pretty komutunu
a) int('3*x^2-2*x+5') kullanabilirsiniz.
b) pretty(int('(2*x+5)/(x^2+1)'))
c) pretty(int('x^2*sin(x)')) Not 2: Daha geni aklama iin Matlabn komut
satrnda;
DFERENSYEL DENKLEM ve ZMLER: >>help dsolve
yazp (Enter) tuuna basnz.
Tanm: x bamsz deikeninin fonksiyonu y=f(x) olmak
(n) rnek 1:
zere, F(x,y,y,y,y, , y ) = 0 bantsna n.
3
dereceden (mertebeden) diferensiyel denklem xy-2y=x -2x+8 diferensiyel denkleminin;
denir.Burada y, y nin trevini; y , y nin 2. mertebeden a) Genel zmn bulduran,
(n) b) x=1 iin y= -6 deerini veren zel zm bulduran,
trevini; y, y nin 3. mertebeden trevini; y , y nin n.
c) Sonularn ekranda dzenli grnmesini salayan
mertebeden trevini gstermektedir. komutlar yazalm.

rnein; zm:
3 2 2
y=x -5x +2x-4 fonksiyonu ve y=3x -10x+2 trev
a) dsolve(t*Dy-2*y=t^3-2*t+8)
3
fonksiyonu xy-2y=x -2x+8 diferensiyel denklemini
b) dsolve(t*Dy-2*y=t^3-2*t+8,y(1)=-6)
salar.
c) pretty(dsolve(t*Dy-2*y=t^3-2*t+8,y(1)=-6))
Matlabda byle bir denklemin genel ve belirli artlara
uyan zel zmlerini buldurabiliriz. Ekranda a) nn sonucu; t^3-4+2*t+t^2*C1

Bunun iin aadaki kurallara dikkat etmeliyiz. b) nin sonucu; t^3-4+2*t-5*t^2

i) Matlab y gibi bir fonksiyonun varsaylan deikenini x c) nin sonucu da;

deil t olarak kabul etmektedir.Yani diferensiyel 3 2
denklemimizi yazarken, serbest deiken iin t t -4+2t-5t
kulanmalyz. biiminde grlr.

13 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
rnek 2: Matlab'da Karmak Saylarla lemler:
Matlab'da bir deikeni karmak say olarak atamak
2 iin; z=a+bi gibi bir eitlik gerekir.rnein, z=3-4i eitlii
x y+4xy+2y=0 diferensiyel denkleminin; ile z deikenine 3-4i karmak says atanm olur.
a) Genel zmn bulduran,
b) x=1 iin y=1 ve x= -2 iin y= -5/4 deerini veren zel Bir karmak say ile ilgili aadaki ilemler yaptrlabilir.
zmn bulduran, Fonksiyon Aklama
c) x=-1 iin y=1 ve x=2 iin y=0deerini veren zel conj(z) z nin eleniini verir
zmn bulduran komutlar yazalm. real(z) z nin reel ksmn verir
imag(z) z nin sanal ksmn verir
zm: abs(z) z nin mutlak deerini verir
angle(z) z nin x ekseniyle yapt ay radyan olarak
a) pretty(dsolve(t^2*D2y+4*t*Dy+2*y=0)) verir
b) pretty(dsolve(t^2*D2y+4*t*Dy+2*y=0,y(1)=1,y(-2)=-5/4))
isreal(z) z nin reel say olup olmadn sorgular

c) pretty(dsolve(t^2*D2y+4*t*Dy+2*y=0,Dy(-1)=1,D2y(2)=0)) rnek: z1=3+4i;z2=12-5i karmak saylar iin;

a) Ekrana saylar yazdran,
Ekran Grntleri: b) Toplamlarn
a) C1 C2 c) 3z1-5z2 saysn
---- + ---- d) Mutlak deerlerini,
t 2 e) Eleniklerini,
t f) Reel ve sanal ksmlarn buldurup ekrana yazdran bir
program yaznz.
b)

1 zm:
2/t - ---- clc;z1=3+4i;z2=12-5i;
2 disp('z1=');disp(z1);
t disp('z2=');disp(z2);
disp('z1+z2 = ');disp(z1+z2);
c) 1 disp('3z1-5z2 = ');disp(3*z1-5*z2);
- 3/7 1/t + 2/7 ---- disp('|z1|=');disp(abs(z1));
2 disp('|z2|=');disp(abs(z2));
t disp('z1 in elenii');disp(conj(z1));
disp('z1 in reel ksm');disp(real(z1));
disp('z1 in sanal ksm');disp(imag(z1));
rnek 3: disp('z2 nin elenii');disp(conj(z2));
disp('z2 nin reel ksm');disp(real(z2));
Y+4y=48sin4x diferensiyel denkleminin; disp('z2 in sanal ksm');disp(imag(z2));

a) Genel zmn bulduran, Matlab'da Grafik llemleri:

b) x=0 iin y=1, x= 0 iin y= 0 ve x=/4 iin y=-4 1 ) ki Boyutlu Grafikler (Dzlemde Grafik):
deerini veren zel zmn bulduran komutlar
yazalm. Bu konuyla ilgili komut ve aklamalar grmek iin
komut satrna help graph2d yazdmzda aadaki
zm: bilgiler gelir.
Two dimensional graphs.
a) pretty(dsolve('D3y+4*Dy=48*sin(4*t)')) Elementary X-Y graphs.
plot - Linear plot.
b) pretty(dsolve('D3y+4*Dy=48*sin(4*t)','y(0)=1', loglog - Log-log scale plot.
'Dy(0)=1','D3y(pi/4)=-4')) semilogx - Semi-log scale plot.
semilogy - Semi-log scale plot.
polar - Polar coordinate plot.
Ekran Grntleri: plotyy - Graphs with y tick labels on the left and
a) 2 ......
2 cos(2 t) - 1 + C1 + C2 sin(2 t) + C3 cos(2 t) ......

2 Biz bu komutlardan bazlarn greceiz.

b) 2 cos(2 t) - 1/2 + 1/2 sin(2 t) - 1/2 cos(2 t)
a) plot komutu:
Matlab'da plot komutuyla grafik izdirmek iin,
tanmlanan fonksiyonun x deikeninin balang ve biti
14 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
deerleri arasndaki her deer iin ayr ayr hesaplatlan x=-10, x=10 aralnda, 0.01 artla,
grafie ait (x,y) noktalarnn koordinat dzleminde nokta 3 2
ile iaretletmeliyiz. y=x - 5x + 7x + 13 fonksiyonunun grafiini izdiren
bir program yaznz.
Kullanm: zm:
deiken_ad=ilk_deeri:art_miktar:son_deeri; x=-10:0.01:10;y=x.^3-5*x.^2+7*x+13;plot(x,y);
fonksiyon_deikeni=fonksiyon_tanm; Grafik aadaki gibidir:
plot(x,y);

Not 1) plot(x,y) komutu yerine iki noktay doru ile

birletiren komut olan line(x,y) komutunu da
kullanabiliriz.

Not 2) plot komutuyla izdirilen grafie ait izgi

zelliklerini de belirtebiliriz.Bunu
plot(x,y,'izgi_zellikleri',...); veya
plot(x,y,'zellik1',deer1,'zellik2',deer2,...);
biiminde belirtiriz.

Buradaki izgi zellikleri ve deerleri unlardr:

Color: line nesnesinin rengini dzenlemeye yarar.
LineStyle: izgi stilini belirleyen zelliktir.Alabilecei
deerler; -, --, -., :, ve none dir.Deeri none olursa izgi
grnmez.
LineWidth: izginin kalnln dzenleyen zelliktir.
Marker: izginin iaretini belirleyen zelliktir.Marker ile
ilgili deerler ve anlam aadaki tabloda gsterilmitir.
rnek:
x deerleri (tanm kmesi) [0, 2] aral olan f(x)=sinx
ile g(x)=cosx fonksiyonlarnn grafiklerini ayn koordinat
dzleminde, tek komutla izdirelim.yle ki;
a) f(x) in rengi krmz, g(x)in rengi mavi olsun
b) f(x) in rengi krmz, izgi stili :, noktalarn biimi +,
g(x) in rengi siyah, izgi stili --, noktalarn biimi elmas
ve izgi kalnlklar 2 er birim olsun.

zm:
Deer Anlam x=0:0.1:2*pi;f=sin(x);g=cos(x);
+ + iareti a) plot(x,f,'r',x,g,'b');
o daire iareti b) plot(x,f,'r:+',x,g,'black--d','linewidth',2);
* yldz iareti Grafii aada verilmitir:
. nokta iareti
x arp iareti
s kare (square) iareti
d elmas (diamond) iareti
^ yukar gsteren gen iareti
v aa gsteren gen iareti
> saa doru gsteren gen iareti
< sola doru gsteren gen iareti
p 5 noktal (pentagon) yldz iareti
h 6 noktal (hexagram) yldz iareti
none iaretsiz

Not 3) Ayn x deerlerine karlk birden fazla fonksiyon

tanmlanarak (y1,y2,y3, ... gibi) ayn grafik ekseni rnek:
zerinde izdirebiliriz.Bunu da; y=sin(x/3)+cos(x/2) fonksiyonunun grafiini;x deerleri
plot(x,y1,x,y2,x,y3,...); biiminde belirtiriz. 0.1 artla;
a) [-10, 10] aralnda;
rnek: b) Fonksiyonun peyodu T ise, [-T,T] aralnda grafiini
x=-10, x=10 aralnda, 0.1 artla ,y=2x-6 dorusunun izdirelim;
grafiini izdiren bir program yaznz. zm:
a) x=-10:0.1:10;y=sin(x./3)+cos(x./2); plot(x,y);
zm: Grafii aadaki gibidir.
x=-10:0.1:10;
y=2*x-6;plot(x,y);

rnek:

15 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar

b) Fonksiyonun periyodu; T=OKEK(6;4)=12 dir.Buna b) y=x.^3+3*x-5;loglog(x,y);

gre komut satrna aadaki ifadeleri yazmalyz:
x=-12*pi:0.1:12*pi;y=sin(x./3)+cos(x./2);plot(x,y);
Grafii aadaki gibidir.

c) y=x.^3+3*x-5;semilogx(x,y);

b) loglog, semilogx, semilogy komutlar:

1) Bir fonksiyonun grafiini izdirdiimizde x ve y nin
aral ok geni olduunda hem x deerlerini, hem de y
deerlerini logaritmik artla tanmlayabilirizBu durumda
grafii loglog(x,y) komutunu kullanrz.

2) x deerleri, y deerlerine gre ok geni bir aralkta

ise sadece x deer araln logaritmik artla
tanmlayarak grafii izdirebilirz.Bu durumda
semilogx(x,y) komutunu kullanrz.

3) y deerleri, x deerlerine gre ok geni bir aralkta

ise sadece y deer araln logaritmik artla
tanmlayarak grafii izdirebilirz.Bu durumda c) y=x.^3+3*x-5;semilogy(x,y);
semilogy(x,y) komutunu kullanrz.

rnek: x deerleri -1000 ile 1000 arasnda olmak zere

3
y = x + 3x -5 fonksiyonun grafiini a) Normal b) x ve y
deerleri logaritmik artla c) Sadece x deerleri
logaritmik artla d) Sadece y deerleri logaritmik artla
izdirelim.

zm: x=-1000:0.1:1000;
a) y=x.^3+3*x-5;plot(x,y);

hold Fonksiyonu ve Kullanm:

Bazen ayn eksende iki grafik stste izdirerek iki
graffiin birbirine gre durumlarn incelemek

16 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
isteyebiliriz.te bu durumda hold fonksiyonu
kullanlabilir.

rnek:
[0,10] aralnda; f(x)=sin(x) fonksiyonu ile
g(x)=xsin(x/2)cos(x/5) fonksiyonunun grafiklerini ayn
koordinat dzleminde izdirelim.

zm:
x=0:0.1:10*pi;y1=sin(x);y2=x.*sin(x./2).*cos(x./5);
plot(x,y1);hold;plot(x,y2);
Grafii aada verilmitir.

d) polar Fonksiyonu:
Kutupsal koordinatlarla verilen bir fonksiyonun grafiini
izmeye yarar.

Kullanm:
polar(t,r);
Not: Komuttaki t as grafie ait noktaya karlk gelen
vektrn Ox ekseniyle yapt ay, r de bu vektrn
uzunluunu belirtir.

rnek: t asnn deer aral [0,10] olmak zere;

a) r1=sin(t) b) r2=tsin(t)cos(t) fonksiyonlarnn
c) plotyy Fonksiyonu: grafiklerini izdirelim.
Bazen saysal aralklar farkl iki fonksiyonu ayn eksen
zerinde grntlediimizde, birinin ald deerler, zm:
dierine nazaran ok kk olduundan tam olarak t=0:0.1:10*pi;
ayrdedilemez.Bu durumda iki grafii plotyy komutuyla a) r1=sin(t);polar(t,r1);
izdirdiimizde grafii daha ayrntl ve net grebilirz. Grafik aada verilmitir.

Kullanm:
plotyy(ortak_aralk,fonk1,ortak_aralk,fonk2);

rnek:
[0, 6] aralnda, f(x)=2x-10x+5 ile g(x)=cos(x/3)
fonksiyonlarn ayn grafik ekseninde;
a) Normal olarak b) g(x) fonksiyonunu daha belirgin
olarak izdirelim.

zm:
x=0:0.1:6*pi;f=2.*x.^2-10*x+5;g=cos(x./3);
a) plot(x,f);hold;plot(x,g);
Grafik aada verilmitir. b) r2=t.*sin(t).*cos(t);polar(t,r2);
Grafik aada verilmitir.

b) plotyy(x,f,x,g);
Grafik aada verilmitir. 2 ) Boyutlu Grafikler (Uzayda Grafik):

17 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
Bu konuyla ilgili komut ve aklamalar grmek iin
komut satrna help graph3d yazdmzda aadaki
bilgiler gelir.
Three dimensional graphs.
Elementary 3-D plots.
plot3 - Plot lines and points in 3-D space.
mesh - 3-D mesh surface.
surf - 3-D colored surface.
fill3 - Filled 3-D polygons.
....
....
Biz bu komutlardan bazlarn greceiz.
a) plot3 Fonksiyonu:
Uzayda (x,yz) koordinatlar ile belirli vektrn (vektre
karlk gelen u noktasnn) grafiini izer.
plot fonksiyonuna benzer biimde kullanlr.
Kullanm:
plot3(x,y,z);
plot3(x,y,z,'izgi zellikleri',...);
plot3(x,y,z,'zellik1',deer1,'zellik2',deer2,...);
biimindedir.
Not 1) plot3 komutunu uyguladmzda, ilgili grafik
Figure (ekil) penceresinde oluur.Grafii daha iyi
inceleyebilmek iin rnein grafik derinliini
alglayabilmek iin grafii bir kutu (prizma) iine
alabiliriz.Bunun iin komut satrna box on; komutunu
girmeliyiz, kutuyu kaldrmak istediimizde de box off
komutunu kullanrz.
Not 2) Ayrca grafikle ilgili ayarlamalar iin; ekil
penceresinin stndeki aralardan faydalanabiliriz.Bu
aralar aada gsterilmitir:
Grafii Bytme Arac: Bu arac tkladktan sonra,
grafik penceresine her tklanta grafik bize doru
yaklaarak byr.
Grafii Kltme Arac: Bu arac tkladktan sonra,
grafik penceresine her tklanta grafik bizden
uzaklaarak klr.
Grafii Dndrme Arac: Bu arac tkladktan sonra,
grafik penceresinin kelerine yakn bir yerden tutularak
(farenin sol tuu baslarak) istediimiz kadar
dndrebiliriz.
Not 3) Ayrca boyutlu koordinat sistemine, incelemeyi
daha rahat yapabilmek iin zgara izgileri de
koyabiliriz.Bunun iin komut satrna gird on; komutunu
yazarz.Izgaray kaldrmak iin de gird off; komutu
uygulanr.
rnek:
a) (-3,5,8) noktasnn grafiini izdiren (noktay
iaretleyen),
b) x deerleri 1 den 10 kadar 1 er artan bir dizide,
y deerleri 5 den 50 ye kadar 5 er artan birer dizi olmak
zere; z deerleri de x dizisinin elemanlarnn 2 katndan
y dizisinin deerlerinin 3 katnn karlmasyla
oluturalm.Bu durumda belirlenen (x,y,z) noktalarndan
oluan grafii izdirelim.
c) b) kknda tanmlanan grafiin izgi rengini sar, izgi
stilini -., izgi noktalarnn (marker) iaretini *, marker
kalnln 2 birim yapalm.
zm:
a) plot3(-3,5,8);
b) x=1:10;y=5:5:50;z=2*x-3*y;plot3(x,y,z);
c) x=1:10;y=5:5:50;z=2*x-3*y;plot3(x,y,z,'y-
.*','linewidth',2);
rnek:
A lleri [0, 10] aralnda 0.1 er artla elde edilen
deerleri x dizisine, bu deerlerin sinslerini y dizisine ,
kosinslerini de z dizisine atayalm.Bu durumda elde
edilen (x,y,z) llerinin grafiini izdirelim.Grafik
penceresini hem kutu iine alalm hem de grafik zgara
izgilerini koyalm.
zm:
x=[0:0.1:10*pi];y=sin(x);z=cos(x);
plot3(x,y,z);box on;grid on;
Buna gre grafik aadaki gibi olacaktr.
b) Yzey Grafikleri:
ki Boyutlu Dzlemin Koordinatlarn Tanmlayan
Matris ve meshgrid Fonksiyonu ve Yzey Grafii:
boyutlu uzayda, rnein xOy dzleminde belirli bir
dikdrtgen biimindeki alann, yatay ve dey izgilerle
(grid line) daha kk dikdrtgensel blgelere ayrldn
varsayalm.te bu izgilerin kesim noktalarnn
koordinatlar, grafik iziminde gerekli olacaktr.Bu
koordinatlar tutan matris meshgrid fonksiyonu
yardmyla elde edilir.Bunun iin; nce tanmlanmak
istenen blgenin x koordinatlar bir diziye (rnein x
dizisine), y koordinatlar bir diziye (rnein y dizisine)
atanr.Ardndan [X,Y]=meshgrid(x,y); komutunu
uygulayarak (x ile X in ve y ile Y nin farkl olduuna
dikkat edin!) ilgili blgenin koordinatlar X ve Y dizilerine
atanm olur.Daha sonra X ve Y matrislerine bal
Z=f(X,Y); gibi bir matris elde edebiliriz.te bu Z
fonksiyonu, boyutlu uzayda bir yzey belirler, rnein
Z fonksiyonu X ve Y ye bal birinci dereceden bir
fonksiyonsa bir dzlem, daha yksek dereceden veya
trigonometrik, stel ... gibi fonksiyonlardan oluan bir
fonksiyon ise bir yzey belirler.Bu fonksiyonun grafiini
izdirebiliriz.: Bunun iin;
surf(Z) ile ilgili blgenin boyutlu yzey grafiini,
surface(Z) ile blgenin iki boyutlu grafiini ,
18 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
mesh(Z) ile fonksiyonun tanmlad yzeyin a grafiini
contour(Z) ile de fonksiyonun tanmlad yzeyin
seviye grafiini izdirebilirz.

rnek: xOy dzleminde;

yatay olarak, [0 .. 10] blgesini 0.1 er artml x dizisine;
dey olarak, [0 .. 8] blgesini 0.2 er artml y dizisine
atayalm.Daha sonra, bu dizileri [X,Y] koordinat
matrisine atayalm.
a) Z=X+Y matrisine karlk gelen fonksiyonun c) i)surface(Q); ii) surf(Q); iii) mesh(Q); iv) contour(Q);
i) iki boyutlu dzlem grafiini, Grafikler aada verilmitir.
ii) boyutlu dzlem grafiini,
iii) yzey a grafiini,
iv) yzey seviye grafiini izdirelim.
b) P=X.^2+Y.^2 matrisine karlk gelen fonksiyonun
i) iki boyutlu dzlem grafiini,
ii) boyutlu dzlem grafiini,
iii) yzey a grafiini,
iv) yzey seviye grafiini izdirelim.
c) Q=sin(X./2)+cos(Y./3) matrisine karlk gelen
fonksiyonun
i) iki boyutlu dzlem grafiini,
ii) boyutlu dzlem grafiini,
iii) yzey a grafiini,
iv) yzey seviye grafiini izdirelim.
zm:
x=[0:0.1:10];y=[0:0.2:8];[X,Y]=meshgrid(x,y);
Z=X+Y;P=X.^2+Y.^2;Q=sin(X./2)+cos(Y./3);
a) i)surface(Z); ii) surf(Z); iii) mesh(Z); iv) contour(Z);
Grafikler aada verilmitir.

peaks Fonksiyonu le Kare Matris Oluturma:

nxn lik bir kare matris oluturan fonksiyon peaks
dir.Kullanm peaks(n) biimindedir.Bu matrisi
olutururken x ve y koordinatlaryla ilgili
3*(1-x).^2.*exp(-(x.^2) - (y+1).^2) - 10*(x/5 - x.^3 -
y.^5).*exp(-x.^2-y.^2) - 1/3*exp(-(x+1).^2 - y.^2)
fonksiyon kullanlr.
Bu matrisi z gibi bir matris deikenine z=peaks(n);
komutuyla atayp z matrisi ile ilgili grafikler
izdirilebilr.rnein; surface(z) ile z nin iki boyutlu alan
grafii; surf(z) ile z nin yzey grafii, mesh(z) ile a
grafii , contour(z) ile yzey seviye grafii izdirilebilir.

b) i)surface(P); ii) surf(P); iii) mesh(P); iv) contour(P);
Grafikler aada verilmitir.
rnek:
a) 30x30 boyutlarndaki bir kare matrisi z dizisine
atayalm,
b) z matrisinin iki boyutlu alan grafiini,
c) z matrisinin boyutlu yzey grafiini,
d) z matrisinin boyutlu yzeyinin a grafiini,
e) z matrisinin boyutlu yzey seviye grafiini
izdirelim.

zm:
a) z=peaks(30) b) surface(z) c) surf(z)
d) mesh(z) e) contour(z) Grafikler aada verilmitir:

19 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
rnein set(yuzey,'facecolor','texturemap'); gibi.

rnek:
a) 40x40 boyutlarnda peaks fonksiyonu ile tutamac ad
yuzey olan luturulan yzey nesnesini oluturalm.
b) Yzeyi prism adl renk haritas ile boyayalm.
c) Yzeye start.jpg adl resmi giydirelim.

zm:
a) yuzey=surf(peaks(40));
Grafik aadaki gibidir:

Not 1) Belirlenen yzeyin rengi Matlab tarafndan

otomatik olarak belirlenir.Ancak bu renkten baka
Matlabn hazr yzey renk haritalarndan birisi ile de
b) yuzey=surf(peaks(40));colormap(prism);
boyanabilir.Bu renk haritalar unlardr:

Color maps.
hsv - Hue-saturation-value color map.
hot - Black-red-yellow-white color map.
gray - Linear gray-scale color map.
bone - Gray-scale with tinge of blue color map.
copper - Linear copper-tone color map.
pink - Pastel shades of pink color map.
white - All white color map.
flag - Alternating red, white, blue, and black color map.
lines - Color map with the line colors.
colorcube - Enhanced color-cube color map.
vga - Windows colormap for 16 colors.
jet - Variant of HSV.
prism - Prism color map. c) yuzey=surf(peaks(40));renk=imread('start.jpg');
cool - Shades of cyan and magenta color map. set(yuzey,'cdata',renk);
autumn - Shades of red and yellow color map.
set(yuzey,'facecolor','texturemap');
spring - Shades of magenta and yellow color map.
winter - Shades of blue and green color map.
summer - Shades of green and yellow color map. Aadaki resim, start.jpg adl dosyaya aittir.
Aktif penceredeki yzeyin rengini bone (kemik rengi) ile
boyamak iin, komut satrna; colormap(bone); komutu
yazlmaldr.

Not 2) stersek belirlenen yzeyi, istediimiz bir resmin

renkleri ile boyayabiliriz (baka bir deyile yzeye resmi
giydirebiliriz).Bunun iin aadaki admlar takip
edebiliriz:
a) Yzeyin tutamacn bir deikene atarz.
rnein yuzey=surf(peaks(40)); gibi.
b) stediimiz bir resim dosyasnn renk bilgisini bir diziye
atarz.
rnein, renk=imread('bayrak.jpg'); gib.
c) Yuzey tutamacnan Cdata zelliine istediimiz renk
bilgisini koyarz.
rnein; set(yuzey,'cdata',renk); gibi.Ancak bu
komuttan sonra, dizil boyutlarnn uyumad gibilerden
baz hata mesajlar gelir, bunlara kulak asmayn :)
d) Son olarak ta yzeyin FaceColor zelliine
textturemap yaparz

20 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
hist - Histogram.
pareto - Pareto chart.
pie - Pie chart.
plotmatrix - Scatter plot matrix.
rose - Angle histogram plot.
scatter - Scatter plot.
stem - Discrete sequence or "stem" plot.
stairs - Stairstep plot.

Contour and 2-1/2 D graphs.

contour - Contour plot.
contourf - Filled contour plot.
contour3 - 3-D Contour plot.
clabel - Contour plot elevation labels.
ezcontour - Easy to use contour plotter.
ezcontourf - Easy to use filled contour plotter.
pcolor - Pseudocolor (checkerboard) plot.
voronoi - Voronoi diagram.

Specialized 3-D graphs.

bar3 - 3-D bar graph.
bar3h - Horizontal 3-D bar graph.
comet3 - 3-D comet-like trajectories.
ezgraph3 - General purpose surface plotter.
ezmesh - Easy to use 3-D mesh plotter.
ezmeshc - Easy to use combination mesh/contour
plotter.
ezplot3 - Easy to use 3-D parametric curve plotter.
ezsurf - Easy to use 3-D colored surface plotter.
ezsurfc - Easy to use combination surf/contour
Yukardaki resmin yzeye giydirilmi durumu aada plotter.
grlyor. meshc - Combination mesh/contour plot.
meshz - 3-D mesh with curtain.
pie3 - 3-D pie chart.
ribbon - Draw 2-D lines as ribbons in 3-D.
scatter3 - 3-D scatter plot.
stem3 - 3-D stem plot.
surfc - Combination surf/contour plot.
trisurf - Triangular surface plot.
trimesh - Triangular mesh plot.
waterfall - Waterfall plot.
Solid modeling.
cylinder - Generate cylinder.
sphere - Generate sphere.
ellipsoid - Generate ellipsoid.
Baz zel Garfik Fonksiyonlar: patch - Create patch.
Matlab'da daha bir ok grafik fonksiyonlar vardr.Bunlar surf2patch - Convert surface data to patch data.
grmek ve kullanmlar hakknda bilgi almak iin komut .....
satrnda help specgraph yazabiliriz. Bunlarn hepsini aklamaya gerek yok, ancak bazlarn
grelim:
Specialized graphs.
Specialized 2-D graphs. Ezplot Fonksiyonu:
area - Filled area plot. Matlab'n en gl fonksiyonlarndan biridir.Bu grafik
bar - Bar graph. fonksiyon; metin olarak girilen f(x,y)=0 biimindeki
barh - Horizontal bar graph. kapal fonksiyon grafiklerini izdirmeye yarar.
comet - Comet-like trajectory.
compass - Compass plot. Kullanm:
errorbar - Error bar plot. ezplot('kapal fonksiyon ifadesi'); veya
ezplot - Easy to use function plotter. ezplot('kapal fonksiyon ifadesi',[xmin xmax]); veya
ezpolar - Easy to use polar coordinate plotter. ezplot('kapal fonksiyon ifadesi',[xmin xmax ymin ymax]);
feather - Feather plot. biiminde kullanlabilir.Burada
fill - Filled 2-D polygons. xmin x deerlerinin balang deeri,
fplot - Plot function. xmax x deerlerinin biti deeri,

21 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
ymin y deerlerinin balang deeri,
ymax y deerlerinin biti deeridir. zm:ezplot('x^2*sin(y)+y^2*sin(x)-3',[-20 20 -20 20]);
grafii aada verilmitir.
rnek:
3
x - 4x
y = x-2x-3 fonksiyonunun grafiini ezplot fonksiyonu ile
grafiini;
a) Normal olarak b) x deerleri [-5, 10] aralnda
c) x deerlerini [-5, 5] aralnda, y deerlerini [-10, 30]
aralnda izdirelim.

zm:
a) ezplot('y-(x^3-4*x)/(x^2-2*x-3)'); grafii aada
verilmitir.

Ezplot3 Fonksiyonu:
Bu da metin olarak girilen f(x,y,z)=0 biimindeki kapal
fonksiyon grafiklerini boyutlu uzayda izdirmeye
yarar.Burada x, y ve z vektrleri t gibi bir parametreye
bal birer fonksiyonlardr.Yani, x=f(t), y=g(t) ve z=h(t)
gibi birer fonksiyondur.

Kullanm:
ezplot3('f(t)','g(t)','h(t)'); veya
ezplot3('f(t)','g(t)','h(t)',[tmin tmax]);

Not 1) Burada tmin t parametresinin balang deeri,

b) ezplot('y-(x^3-4*x)/(x^2-2*x-3)',[-5 10]); grafii
aada verilmitir.
tmax t parametresinin biti deeridir.
Not 2) tmax ve tmin deerleri belirtilmezse Matlab bunu
[0 2] olarak alr.
x
rnek:x=sin(t), y=e ve z=t.cost parametrik
denklemleriyle verilen boyutlu erinin grafiini ;
a) Normal varsaylan aralkta
b) t deerleri [-10, 10] aralnda izdirelim.

a)
ezplot3('sin(t)','exp(t)','t*cos(t)');

c) ezplot('y-(x^3-4*x)/(x^2-2*x-3)',[-5 5 -10 30); grafii

aada verilmitir.

b)
ezplot3('sin(t)','exp(t)','t*cos(t)',[-10*pi 10*pi]);

rnek:
xsiny+ysinx=3 bantsnn grafiini x ve y deerlerinin
her ikisi de [-20, 20] aralnda izdirelim.

22 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar

cylinder Fonksiyonu: sphere Fonksiyonu:

Silindir izdirmeye yarayan fonksiyondur. 1 birim yarapnda bir kre izdirmeye yarayan
fonksiyondur.
Kullanm: cylinder; veya cylinder(r,n); biimindedir. Kullanm: sphere; veya sphere(n);

Not 1) Buradaki r silindirin ap, n de silindiri oluturan Not: Buradaki n says kre yzeyini oluturan yzeylerin
yzey saysdr.varsaylan n deeri 20 dir. saysdr varsaylan deeri 20 dir.
Not 2) n deerini kk alrsak, rnein 5, 10 gibi silindir rnek: a) varsaylan deerlerde bir kre; b) Yzeyini
pirizmaya dnr. oluturan paralarn says 70 olan bir kre izdirelim.
rnek:
a) Normal varsaylan deerlerle bir siliindir zm: a)sphere;
b) Taban ap 3 birim , yzey says 50 olan bir silindir;
c) Taban ap 7 birim olan bir gen pirizmay, hsv renk
haritasyla boyayarak izdirelim.
zm: a) cylinder;

b) sphere(70);

b) cylinder(3,50);

eval Fonksiyonu ve Kullanm:

c) cylinder(7,3);colormap(hsv); Matlab'da kuulancnn metin olarak girdii ifadeyi,
yorumlayarak hesaplanacak fonksiyon biimine getiren
fonksiyon eval fonksiyonudur.

Kullanm:
deiken=eval('hesaplatlacak-fonksiyon-metni')

23 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
rnek: Kullancnn girdii bir x saysnn, istedii d) chekbox (onay kutusu)
fonksiyon altndaki grntsn (deerini) hesaplatan bir e) edit (metin dzenleme kutusu)
program yazalm. f) text (sabit metin kutusu)
g) listbox (liste kutusu)
zm: h) popupmenu (alr liste kutusu)
clc;x=input('Sayy gir :'); ) slider (kaydrma ubuu)
y=input('Fonksiyonu gir f(x)=','s');y=eval(y); i) frame (ereve)
fprintf('f(%d) = %d',x,y); cc
rnek: x deerleri -5 ile 15 aralnda, 0.1 er artla
tanmlanan say aralnda olan, kullancnn istedii bir Baz Grafik leme Fonksiyonlar:
fonksiyonun grafiini izdiren bir program yazalm.
a) Bir Nesnenin zelliklerini Elde Etme: get
zm: Kullanm: get(nesne_tanmlayc,'zellik_ad');
x=[-5:0.1:10];
ifade=input('Fonksiyonu gir f(x)=','s'); rnek: resim adl bir figure nesnesi oluturup bu
y=eval(ifade); nesnenin units (birim) zelliini elde edelim.
plot(x,y);
zm:
rnek: x deerleri kullancnn belirledii bir aralkta olan resim=figure; (enter)
ve kullancnn istedii bir fonksiyonun grafiini izdiren get(resim,'units') (enter) tuuna basldnda ekranda;
bir program yazalm. ans =
pixels
zm: grlr.Bunun da resim adl figure nesnesinin units
clc;x=input('x araln gir :','s');x=eval(x); zelliinin, pixel olduu anlalr.
y=input('Fonksiyonu gir f(x)=','s');y=eval(y);
plot(x,y); b) Bir Nesnenin zelliklerini Deitirme: set
".... Kullanm:
Grafik Nesneleri ve Grafiksel Arabirim le set(nesne_tanmlayc,'zellik_ad','yeni_deer');
Programalama: veya
Matlab'da grafiksel ilemler, grafik nesneleri ile set(nesne_tanmlayc,'zellik_ad1','yeni_deer1',
yaplr.Grafik nesneleri ve arasndaki hiyerari aadaki 'zellik_ad2','yeni_deer2,...,
gibidir: 'zellik_adN','yeni_deerN);

I. Root(Kk) rnek: Bir nceki rnekteki resim adl figure nesnesinin

II.Figure (ekil) units zelliini centimeters yapan komutu yazalm.
a) Axes(Eksen)
1. Image (Resim) zm:
2. Light (Ik) set(resim,'units','centimeters')
3. Line (izgi)
4. Patch (Yama) rnek:
5. Rectangle (Dikdrtgen) Bir nceki resim adl figure nesnesinin pozisyonunu, sol
6. Surface (Yzey) alt kesinin, ekrann sol alt kesinden yatay olarak 1
7. Text (Metin) cm, dey olarak 2 cm uzaklkta, yatay uzunluunun 10
b) Uicontrol (Kontrol) cm dey uzunluu 7 cm olarak belirleyelim.Resim adl
c) Uimenu (Men) pencerenin zemin renginin RGB renklerini 0.6 0.7 0.8
d) Uicontextmenu (Ksayol mens) orannda olmasn (ak mavi) ve pencerenin ismini
Bu nesneler bir hiyerari ierisinde birbirlerine baml 'ekil Penceresi' olmasn salayalm.
olarak oluturulabilirler.rnein, grafik kullanc arabirimi
oluturmak istediimizde, dme, liste kutusu, onay zm:
kutusu ... gibi (uicontrol) kontrol nesnelerini bir set(resim,'position',[1 2 10 7],
(figure) ekil penceresi zerine yerletirebilirsiniz.Bu 'color',[0.6 0.7 0.8],'name','ekil Penceresi')
durumda ekil penceresi, kontrol nesnelerinin (parent)
ebeveyni iken, kontrol nesneleri de ekil penceresinin c) Bir Nesneyi Silmek: delete
(children) ocuklardr. Kullanm: delete(nesne_tanmlayc)
Grafik nesnelerini grmek, dzenlemek iin ; komut
satrnda guide yazarak veya File>New>GUI sekmesi rnek: Bir figure penceresinde ad eksen olan bir eksen
tklanrsa; karmza aadaki GUI (Grafiksel Arabirim) nesnesi ve yazi adnda zerinde Deneme yazan bir text
penceresi gelir. nesnesi ap sonra bunlar teker teker silen komutlar
Bu arabirim penceresinde aadaki, uicontrol yazalm.
nesnelerini oluturabiliriz. zm:
a) pushbutton (komut dmesi) eksen=axes
b) togglebutton (ama-kapama dmesi) yazi=uicontrol('style','text','string','Deneme')
c) radiobutton (radyo dmesi) imdi de teker teker silelim:

24 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
delete(yazi)
delete(eksen)
Grafik Nesneleri ve zellikleri:
1. root Nesnesi
Matlab'da hiyerarinin en tepesinde olan nesnesidir.Bu
nesne Matlab' altrdmzda otomatik olarak oluur.
Bu nedenle root nesnesinin tutamac (handle) yani
tanmlayc says daima 0 dr.Bu nesne ekranmzn
znrl, boyutu, o anda ak bulunan pencerelerinin
(children) tanmlayc saylar, farenin ekrandaki
konumunu ve Matlab komut penceresi gibi bir ok ayar
tutan bir nesnedir.
rnek:
a) root nesnesinin tm zelliklerini ve o andaki ayarlarn
grntlemek iin;
b) root nesnesinin tm zelliklerini ve olas ayarlar n
grntlemek iin komut satrna hangi komut
yazlmaldr?
zm: a) get(0) b) set(0)
root Nesnesinin Baz zellikleri:
CurrentFigure Aktif olan pencere tutamacn tutan
zelliktir.
Format: Komut satrnda saylarn nasl grnmesi
gerektiini belirleyen zelliktir.
FormatSpacing: Komut satrnda satrlar aras
boluklar tutan zelliktir.Deeri loose veya compact
olabilir, loose deeri verilirse satr aralr boluklar
bulunur, compact deeri verilirse boluk olmaz.
Language: letim sisteminin blgesel ayarlardaki
tanmlanan dili tutan zelliktir.
PointerLocation: Farenin ekrandaki o andaki
konumunu tutan zelliktir.
Units: Uzunluk ve konum bilgilerinin birimini tutan
zelliktir, centimeters, pixels , inches, characters ... gibi
deerler alabilir.
Tag: stenen herhangi bir metni tutmaya yarayan
kullancya ayrlm bir zelliktir.
UserData: stenen bir veriyi (dizi, hcre, yap, snf vs.)
tutmaya yarayan kullancya ayrlm bir zelliktir.
rnek:
Komut satrnda saylarn a) Noktadan sonra 4
basamakl (tek hassasiyetli) b) Noktadan sonra 14
basamakl (ift hassasiyetli) c) Rasyonel (kesir) olarak
grnmelerini salayan komular yazalm.
zm: a) set(0,'format','short') b) set(0,'format','long')
c) set(0,'format','rational')
rnek: Ekran zerindeki uzunluk birimini a) bildiren
b) cm c) pixel olarak dzenleyen komutu yazalm.
zm: a) get(0,'units') b) set(0,'units','centimeters')
c) set(0,'units','pixels')
rnek: Farenin ekrandaki konumunu a) bildiren
b) Ekrann sol alt kesinden yatay olarak 3 cm sa,
dey olarak 5 cm cm yukarda olmasn salayan
komutu yazalm.
zm: a) get(0,'pointerlocation')
b) set(0,'units','centimeters');set(0,'pointerlocation',[3 5]);
2. figure Nesnesi ve zellikleri:
Programlarn grafik arabirimlerini, verilerin
grselletirilme ilemlerinin zerinde yapmay salayan
ekil penceresi nesnesidir.
figure Nesnesinin Baz zellikleri:
Children: ekil penceresinin ocuk (axes, uicontrol,
uimenu, uicontextmenu gibi) nesnelerinin tutamalarn
tutan dizidir.
Color: ekil penceresinin zemin rengini dzenlemeye
yarayan 1x3 boyutlu bir dizidir.Dizinin elemanlar yerine
0 ile 1 arasnda deien reel saylar yazlabilir ki bu
deerler tanmlanan rengin RGB renk oranlarn
gsterir.[0 0 0] deeri siyah rengi, [1 1 1] deeri beyaz
rengi, [1 0 0] deeri krmzy, [0 1 0] deeri yeili, [0 0 1]
deeri maviyi, [0.6 0.7 0.8] deeri ak maviyi belirtir.
Menubar: ekil penceresinin st tarafnda bulunan
standart menleri kapatp-amaya yarar.
Name: ekil penceresi stndeki bal dzenlemeye
yarayan zelliktir.
NextPlot: Grafik ilemleri aktif pencere zerinde nasl
gerekleeceini belirleyen zelliktir.Deeri add,
replace veya replacechildren olabilir
NumberTitle:. ekil penceresinin st blmndeki ekil
penceresi numarasnn grnp grnmemesini
salayan zelliktir.Deeri off yaparak numarann
grnmemesi, on yaparak grnmesi salanr.
Pointer: Pencere zerine geldiinde, farenin biimini
belirleyen zelliktir.Bu deerler crosshair , fullcrosshair ,
arrow, ibeam , watch ,right,bottom, circle , cross gibi
olabilir.
Position: ekil penceresinin ekran zerindeki
konumunu belirleyen 1x4 boyutlu bir diziyi dzenleyen
zelliktir.
Resize: ekil penceresinin boyutlarn deitirmeye
yarayan zelliktir.Deeri on olursa ekil penceresi
boyutlar deitirilebilir, off olursa deitirilemez.
Units: ekil penceresinin uzunluk ve konum bilgilerinin
birimini tutan zelliktir, centimeters, pixels , inches,
characters ... gibi deerler alabilir.
3. uicontrol Nesnesi
Bir ekil penceresi zerinde kullanc ile iletiim
salayacak baz nesneler oluturmaya ve dzenlemeye
yarar.uicontrol nesneleri aada verilmitir:
a) pushbutton (komut dmesi)
b) togglebutton (ama-kapama dmesi)
c) radiobutton (radyo dmesi)
d) chekbox (onay kutusu)
e) edit (metin dzenleme kutusu)
f) text (sabit metin kutusu)
g) listbox (liste kutusu)
h) popupmenu (alr liste kutusu)
) slider (kaydrma ubuu)
i) frame (ereve)
uicontrol Nesnesinin Baz zellikleri:
BackGroundColor: Nesnenin arka plan rengini
belirlemeye yarayan zelliktir.
25 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
Callback: Kontrol dmesinin fare ile tklandnda
tetiklenecek geri armal fonksiyonu belirleyen
zelliktir.
CData: Komut dmesi ya da ama-kapama dmesi
zerinde grntlenebilecek gerek renklerden oluan
resmi tanmlayan bir matristir.
Enable: Kontroln kullanlp-kullanlamayacan
belirleyen zelliktir.Deeri on ise dme kullanlabilir ve
normal renktedir, off ise dme kullanlamaz ve rengi
siliktir, inactive ise dme yine kullanlamaz fakat rengi
normaldir.
FontAngle: Nesnenin string zelliinin tutuu yaz
biimini dzenlemeye yarayan zelliktir, .normal,italic
veya oblique deerlerini alabilir.
FontName: Nesnenin string zelliinin tutuu yaz
fontunu dzenlemeye yarayan zelliktir..
FontSize: Nesnenin string zelliinin tutuu yaz tipi
boyutunu dzenlemeye yarayan zelliktir.
FontUnits:.Fontsize zellii ile belirlenen yaztipi
bykln birimini belirlemeye yarayan
zelliktir.Deeri centimeters, inch, points veya
normalized olabilir.
FontWeight: Nesnenin string zelliinin tutuu yaz
tipinin arln dzenlemeye yarayan zelliktir.normal,
bold veya light olabilir
ForeGroundColor: Nesnenin string zelliinin tutuu
yaznn rengini (RGB) tutan 1x3 boyutunda bir diziyi
belirlemeye yarar.
HorizontalAlignment: Metin kutusu ve statik metin
nesnelerinin etiket metnini hizalamaya yarayan
zelliktir.left, right veya center deerlerini alabilir.
Position: Nesnenin ekil penceresi zerindeki
pozisyonunu belirleyen 1x4 boyutlu bir diziyi
dzenlemeye yarayan zelliktir.
String: Nesnenin zerinde bulunmas gereken yazy
dzenlemeye yarayan zelliktir.
Style: Kontrol nesnesinin tipini belirleyen zelliktir.
Deeri pushbutton olduunda nesne komut dmesi,
togglebutton olduunda nesne ama-kapama dmesi,
radiobutton olduunda nesne radyo dmesi,
chekbox olduunda nesne onay kutusu,
edit olduunda nesne metin dzenleme kutusu,
text olduunda nesne sabit metin kutusu,
listbox olduunda nesne liste kutusu,
popupmenu olduunda nesne alr liste kutusu,
slider olduunda nesne kaydrma ubuu,
frame olduunda nesne ereve nesnesine dnr.
Tag: Nesneye bir etiket ismi vermeye yarayan
zelliktir.Bu zellik sayesinde nesne findobj komutuyla
bulunabilir.
TooltipString: Fare nesnenin zerine geldiinde bir
ipucu ya da aklama metni grntlemeye yarayan
zelliktir.
Units: Nesnenin uzunlk ile ilgili birimini dzenlemeye
yarayan zelliktir.Deeri centimeters, pixels , inches,
characters ... olabilir.
4. uimenu Nesnesi
ekil penceresi zerinde oluturulabilecek men
nesneleridir.st seviye ve alt seviye menler olabilir.st
seviye menlerinin ebeveyni (parent) ekil penceresidir,
alt seviye bir mennn ebeveyni ise baka bir mendr.
uimenu Nesnesinin Baz zellikleri:
Callback: Men nesnesinin fare ile tklanarak
seildiinde tetiklenecek geri armal fonksiyonu
belirleyen zelliktir.
Checked: Men seenei tklandnda, sol tarafnda
seildiine dair onay iareti belirlenmesini salayan bir
zelliktir.Deeri on olduunda onay iareti konur, off
olduunda konmaz.
Enable: Men seeneinin kullanlp kullanlamayaca-
n belirleyen zelliktir.Deeri on ise seenek
kullanlabilir ve normal renktedir, off ise dme
kullanlamaz ve rengi siliktir.
ForeGroundColor: Men seeneinin string (etiket
yazsnn) rengini belirlemeye (RGB kodlarn tutan 1x3
boyutunda bir dizi) yarayan zelliktir.
Label: Men seeneinin stnde grntlenecek
metni belirlemeye yarayan zelliktir.Men akken, ksa
yoldan almasn istersek, ilgili ksayol karakterinin
nne & iareti konmaldr.
Position: Men seeneinin, ebeveyni ierisindeki
greceli pozisyonunu belirlemeye yarayan zelliktir.lk
men deeri 1 dir.
Separator: Men nesnesi zerinde bir ayrc iaret
konulmasn dzenler.Deeri on ise ayrc iaret konur,
off ise konmaz.
Tag: Menye bir etiket ismi vermeye yarayan
zelliktir.Bu zellik sayesinde nesne findobj komutuyla
bulunabilir.
Visible: Mennn grnp-grnmemesini dzenleyen
zelliktir.Deeri on ise men grnr, off ise grnmez.
rnek: Tutamac ismi hesap , etiket ismi Hesapla , ekil
penceresinde ana mennn 3. srasnda bulunan ve
ksayol tuu H harfi olan bir men oluturalm.
zm:
hesap=uimenu('label','&Hesapla','position',3,
'parent',figure);
5. axes Nesnesi
zerinde izim, animasyon, resim ve video
grntleme gibi bir ok ilemler yapmaya yarayan
nesnedir.
axes Nesnesinin Baz zellikleri:
Box: Grafiin, iki boyutlu izimlerde bir dikdrtgen
iinde, boyutlu izimlerde bir kp iinde grnp
grnmemesini salayan zelliktir.Deeri on ya da off
olabilir.
CameraPosition: Eksen koordinatlarnda kamerann
sahneyi grd pozisyonu tanmlayan 1x3 lk bir diziyi
belirleyen zelliktir.
CameraPositionMode: Kamera pozisyonu ayarn
dzenleyen zelliktir.Deeri auto olduunda Matlab
pozisyonu otomatik belirler, manual olduunda ise
CameraPosition daki deer geerlidir.
CameraTarget: Eksen koordinatlarnda kamerann
bakt noktay tanmlamaya yarayan 1x3 lk diziyi tutan
zelliktir.
CameraTargetMode: Kamera hedefini tayin etmeye
yarayan zelliktir.Deeri auto olduunda Matlab kamera
hedefini otomatik belirler, manual olduunda ise
CameraTarget daki deer geerlidir.
26 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
CameraUpVector: Kamerann CameraTarget ve
CameraPosition ile tayin edilen bak dorultusu
etrafndaki dnmeyi belirleyen 1x3 lk vektrdr.
CameraUpVectorMode: Kamerann bak dorultusu
etrafndaki dnmesini tayin etmeye yarayan
zelliktir.Deeri auto olduunda Matlab kamerann bak
dorultusu etrafndaki dnmeyi otomatik belirler, manual
olduunda ise CameraUpVector daki deer geerlidir.
CameraViewAngle: Grme alann belirleyen adr.0
ile 180 arasnda bir de er olabilir.
CameraViewAngleMode: Grme alann belirleyen
ann modunu belirleyen zelliktir.Deeri auto
olduunda Matlab kamerann grme asn btn
sahneyi grecek biimde en kk aya ayarlar,
manual olduunda ise CameraViewAngle daki deer
geerlidir.
Children: Eksen zerinde olutulmu ocuk
nesnelerinin (line, light, patch, surface, rectangle ...gibi)
tutamalarn tutan dizidir.
Color: Eksenin arka rengini tanmlayan 1x3 lk
dizidir.Ayrca deeri none de olabilir.Bu durumda eksen
effaflaarak arkasndaki nesneleri de gsterir.
DataAspectRatio: Eksen izgilerinin (x, y ve z)
birbirlerine gre orann belirleyen 1x3 lk bir diziyi tutan
zelliktir.
DataAspectRatioMode: Eksen izgilerinin birbiri ile ilgili
orann belirlemeye yarayan zelliktir.Deeri auto
olduunda Matlab eksen izgililerinin birbirine orann
otomatik olarak ayarlar, manual olduunda ise
DataAspectRatio daki deer geerlidir.
FontAngle: Eksen izgilerinin etiketleri ve entik
deerleri iin kullanlan yaz biiminin eimini
dzenlemeye yarayan zelliktir, .normal,italic veya
oblique deerlerini alabilir.
FontName: Eksen izgilerinin etiketleri ve entik
deerleri iin kullanlan yaz fontunu dzenlemeye
yarayan zelliktir..
FontSize: Eksen izgilerinin etiketleri ve entik deerleri
iin kullanlan yaz tipi boyutunu dzenlemeye yarayan
zelliktir.
FontUnits:.Fontsize zellii ile belirlenen yaztipi
bykln birimini belirlemeye yarayan
zelliktir.Deeri centimeters, inch, points veya
normalized olabilir.
FontWeight: Eksen izgilerinin etiketleri ve entik
deerleri iin kullanlan yaz tipinin arln
dzenlemeye yarayan zelliktir.normal, bold veya light
olabilir
GridLineStyle: izim alann eksen izgilerine dik olarak
blen izgilerin (grid lines) stilini belirleyen
zelliktir.Deeri; -, --, :, -. ve none olabilir.
Layer: Eksen izgilerinin eksen izim alannn st ya da
alt tarfnda olmasn salayan zelliktir.Deeri top veya
bottom olabilir.
LineStyleOrder: oklu bir grafik izimi yapldnda,
srasyla grafik izgilerini belirlemeye yarayan
zelliktir.rnein ilk grafik * lardan, ikincisi - lerden
ncs + lardan olumas isteniyorsa; bu zellie
atanan deer '*|-|+' olmaldr.
LineWidth: Eksen izgilerinin kalnlklarn dzenlemeye
yarayan zelliktir.Varsaylan deer 0.5 noktadr.
NextPlot: Grafik ilemlerinin aktif eksen zerindenasl
gerekleeceini belirleyen zelliktir. farkl deer
alabilir bunlar: add,replace ve replacechildren dir.
Position: Eksen nesnesinin ekil penceresi zerindeki
pozisyonunu belirleyen 1x4 boyutlu bir diziyi
dzenlemeye yarayan zelliktir.
Projection: Eksen zerindeki grafiin boyutlu
grntleme yntemini belirleyen zelliktir.ki deer
alabilir, bunlar: ortographic ve perspective dir.
Tag: Eksen nesnesine bir etiket ismi vermeye yarayan
zelliktir.get fonksiyonu ile deerini renebilir set
fonksiyonu ile istediimiz bir deeri atayabiliriz.
Title:Eksenin balk metninin tutamacdr.
Units: Eksen nesnesinin uzunlk ile ilgili birimini
dzenlemeye yarayan zelliktir.Deeri centimeters,
pixels , inches, characters ... olabilir.
Visible: Eksen nesnesinin grnp-grnmemesini
dzenleyen zelliktir.Deeri on ise eksen grnr, off
ise grnmez.
XColor, YColor, ZColor: x, y, z eksenlerinin renklerini
dzenleyen zelliktir.
XDir,YDir,ZDir: X,y,z eksen deerlerinin art ynn
belirler.Deeri normal ise art normal yndedir,
reverse ise art ters yndedir.
XGrid,YGrid,ZGrid: izimalan eksen izgilerine dik
ynde blen izgilerin (gridlines) grnp
grnmemesini belirleyen zelliktir.Deeri on ya da off
olabilir.
XLabel,YLabel,ZLabel: Eksen izgi etiketlerini
dzenlemeye yarayan zelliktir.
XLim, YLim, ZLim: Eksenin x, y ve z izgilerinin saysal
aralklarn belirleyen zelliktir.rnein x izgisinin
saysal deeri 10 ile 120 arasnda olmasn istersek;
XLim zelliinin deeri [10 120] olmaldr.
XLimMode, YLimMode, ZLimMode: Eksen izgi
deerlerinin say aralklarn dzenlemeye yarayan
zelliktir.Deeri auto olduunda Matlab eksen
izgilerinin saysal aralklar otomatik olarak belirlenir,
manual olduunda XLim, ZLim veya ZLim zelliinin
deeri geerlidir.
XScale, YScale, ZScale: Eksen izgilerinin saysal
leini belirlemeye yarayan zelliktir.Deeri linear
olduunda say art dzgn artar, log olduunda
logaritmik artar.
rnek: Ad eksen olan, ekil penceresinin sol alt
kesinden yatay ve dey olarak 1 cm, 1 cm uzaklkta
olan ve yatay uzunluu 8 cm dey uzunluu 5 cm olan
bir eksen nesnesi oluturalm.
zm:
eksen=axes('units','centimeters','position',[1 1 8 5]);
rnek: Bir nceki rnekte tanmlanan eksen adl eksen
nesnesinin zemin rengini [0.3 0.4 0.5] kodlu (lacivert) ,
yapan komutu yazalm.
zm: set(eksen,'color',[0.3 0.4 0.5])
rnek: Eksen balna Grafik baln verelim.
zm:
baslik=get(eksen,'title');set(baslik,'string','Grafik');
27 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
rnek: Grafiin x ekseninin etiketini x Ekseni, y
ekseninin etiketini de y Ekseni olarak dzenleyen
komutlar yazalm.
zm:
xetiket=get(eksen,'xlabel');yetiket=get(eksen,'ylabel');
set(xetiket,'string','x Ekseni');set(yetiket,'string','y Ekseni');
rnek: x ekseninin say deerlerini 5 ile 25 arasnda, y
dekseninin say deerlerini de -10 ile 50 deerleri
arasnda dzenleyelim.
zm: set(eksen,'xlim',[5 25],'ylim',[-10 50])
rnek: Eksen izgi kalnlklarn 2 nokta yapan komutu
yazalm.
zm: set(eksen,'linewidth',2)
rnek: x ekseni say deerlerini 5 ile 25 arasnda 2 er
birim aralklarla, y ekseni say deerlerini de -10 ile 50
arasnda 3 er birim aralklarla iaretleyen komutu
yazalm.
zm: set(eksen,'xtick',[5:2:25],'ytick',[-10:3:50])
rnek: Kamera pozisyonunu x=1, y=0, z=9 olacak
biimde dzenleyelim.
zm:
set(eksen,'box','on');set(eksen,'cameraposition',[1 0 9]);
rnek:
a) Ekranda y= 25 - x fonksiyonun (yarm ember)
grafiini izdirelim.
b) Grafiin tam bir ember paras deil, U harfine
benzediini grrz.ekil penceresinin boyutlarn
kareye benzettiimizde ancak yarm ember tam olarak
grnr.Sebebi de ekil penceresine gre deien
dataaspectratio orannn 1 olmamasndan
kaynaklanr.Yarm dairenin, ekil penceresinin
boyutlarna baml kalmakszn tam olarak yarm daire
grnmesini salayan ilemleri yapalm.
zm:
a) x=-5:0.1:5;y=sqrt(25-x.^2);plot(x,y);
b) sekil=get(0,'currentfigure');
eksen=get(sekil,'currentaxes');
get(eksen,'dataaspectratio');
set(eksen,'dataaspectratio',[1 1 1]);
Not: Ayn ilemi axis equal komutuyla da yapabiliriz.
6. image Nesnesi
Eksen nesnesi zerinde resim dosyalarn
grntlemeye yarayan grafik nesnesidir.Matlab'da
resimler indeksli (indexed) , gerek renkli (true color)
veya gri tonlu (gray scale) olabilirler.Bir resmin lleri
genilik ve yksekliine den piksel says ile
belirlenir.rnein 150x140 llerinde bir resim nesnesi,
yatay 150 piksel, dey 140 piksel byklndedir.Bu
durumda bu resmi temsil edebilecek matris 150 satr,
140 stunlu yani 140x150 mertebesindedir.
a) ndeksi Resimler: ndeksli resimler, resmin
llerinde bir matris ile birlikte mx3 boyutlu bir renk
haritas matrisi (Colormap) ile belirlenir.Resmi oluturan
renk says, renk haritasndaki satr says kadardr.
b) Gri Tonlu Resimler: Bu resimler de, indeksli resimler
gibidir, ancak renk haritas 2x3 boyutunda bir matristir.
c) Gerek Renkli Resimler: 150x140 ebadnda bir
gerek renkli resim iin Matlab 140x150x3 llerinde bir
matris ile temsil edilir.
image Nesnesinin Baz zellikleri:
AlphaData: Resim llerinde ve resmin her bir pixelinin
effafln tutan bir dizidir.
AlphaDataMapping: AlphaData dizisinin nasl
yorumlanarak kullanlacan belirleyen zelliktir.
CData: ndeksli resimlerde mxn, gerek renkli
resimlerde ise mxnx3 boyutlarnda bir matristir
Parent:. Resim nesnesinin ebeveynini belirleyen
zelliktir.Daima ebeveyni eksen nesnesidir.Bu durumda
parent zellii resim nesnesinin zerinde
grntlenecek eksen nesnesinin tutamacn
belirlemeye yarar.
Selected: Resmi seili duruma getirmeye yarar.Deeri
on ise resim seilir, off yaplrsa seili durum iptal edilir.
SelectionHighlight: Seili olan resmin kenarlarna 8
adet kulp ile grselletirmesi salanr.Deeri on ise
resim kulp taklr , off yaplrsa kulp durumu iptal edilir.
Tag: mage nesnesine bir etiket ismi vermeye yarayan
zelliktir.get fonksiyonu ile deerini renebilir set
fonksiyonu ile istediimiz bir deeri atayabiliriz.
Type: Grafik nesnesinin trn tutan zelliktir, her
zaman deeri image olur.
Visible: Resim nesnesinin grnp-grnmemesini
dzenleyen zelliktir.Deeri on ise resim grnr, off
ise grnmez.
XData: Resim nesnesini oluturanCData dizisinin eksen
nesnesinin x ekseni zerinde hangi arala
konumlanacan belirleyen 1x2 lik bir dizidir.lk deer
balang, ikinci deer de biti deerini temsil
eder.Varsaylan olarak bu deer [1 size(CData,2)] dir.
YData: Resim nesnesini oluturanCData dizisinin eksen
nesnesinin y ekseni zerinde hangi arala
konumlanacan belirleyen 1x2 lik bir dizidir.lk deer
balang, ikinci deer de biti deerini temsil
eder.Varsaylan olarak bu deer [1 size(CData,1)] dir.
rnek: a) iflbmp.bmp adl resim dosyas hakknda bilgi
edinelim
b) Bu resim dosyasn okutalm ve ans deikenini
inceleyerek dosyann hangi tr resim dosyas olduunu
syleyelim.
c) Bu resim dosyasn Matlab ekil penceresinde
grntleyelim.
d) resume.tif adl dosyay okutarak res adl deikene
atayalm.
e) res deikenini incelediimizde size deerinin
3296x2528 olduunu varsayalm.Buradan resim dosyas
zellikleri hakknda ne diyebiliriz?
28 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
zm:
a) imfinfo('iflbmp.bmp')
b) imread('iflbmp.bmp') komutu sonucu workspace
(alma alannda) oluan ans deikeninin size
(boyutu) deerini incelersek; 239x324x3 olduunu
grrz.Buradan resim dosyasnn 324 piksel yatay, 239
dey piksel boyutlarnda ve gerek renkli (true color)
olduunu anlayabiliriz.
c) imageview('iflbmp.bmp');
d) res=imread('resume.tif');
e) Resim dosyasnn 2528 piksel yatay, 3296 dey
piksel boyutlarnda olduunu anlayabiliriz.
res deikenini grntlemeye altmzda, dosyann rengini belirleyen zelliktir.
iinin 0 ve 1 lerden olutuunu grebiliriz.Bu da resmin 0
(siyah), 1 (beyaz) renklerden oluan bir resim olduunu
syleyebilirz.
rnek: a) bmp resim formatl iflbmp.bmp resim
dosyasn ve gif formatl iflgif.gif adl resim dosyalarn
srasyla res1 ve res2 deikenlerine, colormap (renk
haritalarn) da harita1 ve harita2 deikenlerine
atayalm.
b) harita1 ve harita2 renk haritalarn incelediimizde,
harita1 deikeninin bo bir dizi, harita2 deikeninin ise
256x3 boyutlarnda bir dizi olduunu grebiliriz.res1 ve
res2 deikenlerini resim olarak ekil penceresinde
inceleyelim.res1 in normal grntlenmesine ramen,
res2 nin dzgn grntlenmediini grrz.res2 nin
dzgn grnmesi iin ne yaplmas gerektiini
aratralm.
zm:
a) [res1,harita1]=imread('iflbmp.bmp');
[res2,harita2]=imread('iflgif.gif');
b) Renk haritas olan resim dosyalarn dzgn
grntlemek iin imageview fonksiyonunu kullanrken
ikinci parametre olarak renk haritas dosyasn
belirtmektir.O halde komutu aadaki gibi kullanmalyz:
imageview(res4,harita4);
7. line Nesnesi
Eksen (axes nesnesi) zerinde verilen x, y (ve z)
koordinatlar noktay belirleyen grafik
nesnesidir.Noktalarn birleiminden de izgi (line)
oluur.line nesnesi yardmyla izginin, rengi, biimi,
kalnl ... gibi bir ok zellii dzenlenebilir.
line Nesnesinin Baz zellikleri:
Color: line nesnesinin rengini dzenlemeye yarar.
LineStyle: izgi stilini belirleyen zelliktir.Alabilecei
deerler; -, --, -., :, ve none dir.Deeri none olursa izgi
grnmez.
LineWidth: izginin kalnln dzenleyen zelliktir.
Marker: izginin iaretini belirleyen zelliktir.Marker ile
ilgili deerler ve anlam aadaki tabloda gsterilmitir.
Deer Anlam
+ + iareti
o daire iareti
* yldz iareti
. nokta iareti
x arp iareti
s kare (square) iareti
d elmas (diamond) iareti
^ yukar gsteren gen iareti
v aa gsteren gen iareti
> saa doru gsteren gen iareti
< sola doru gsteren gen iareti
p 5 noktal (pentagon) yldz iareti
h 6 noktal (hexagram) yldz iareti
none iaretsiz
MarkerEdgeColor: izgi ile izilecek kapal blge
eperinin (snrnn) rengini belirleyen zelliktir.
MarkerFaceColor: izgi ile izilecek kapal blgenin
MarkerSize: izgi iaretlaerinin bykln belirleyen
zelliktir.Matlab bu bykl 6 olarak varsayar.
Selected: izgiyi seili konuma getirmeye yarayan
zelliktir.Deeri on veya off olabilir.
SelectionHighlight: Selected ile seilmi izginin
etrafna 8 adet kulp koymaya yarayan zelliktir.Deeri
on veya off olabilir.
Visible: izgi nesnesinin grnp-grnmemesini
dzenleyen zelliktir.Deeri on ise izgi grnr, off ise
grnmez.
XData, YData, ZData: izginin x, y, z koordinatlarn
belirleyen vektrlerdir.
rnek: (20,30) noktasn grafik olarak gsteren komutu
yazalm.
zm: line(20,30);
rnek: y=x^2-8x+5 fonksiyonunun grafiini x deerlerini
[-5 15] aralnda, 0.01 art ile izdiren komutlar
yazalm.
zm:
x=-5:0.01:15;y=x.^2-8*x+5; line(x,y);
Not: line(x,y); yerine plot(x,y); fonksiyonunu da
kullanabilirdik.
rnek:
a) f(x)=x^3-4x+7 fonksiyonu ile g(x)=xsinx-5cosx
fonksiyonlarnn grafiklerini, x deerleri [-5 5] arasnda
izdiren komutlar yazalm.
b) f(x) in grafiinin rengini mavi, g(x) in grafiini krmz
renkte olmasn salayalm.
c) f(x) in grafiinin izgi biimini :, g(x) in izgi biimini -.
lmasn salayalm.
d) izgi kalnlklarn 2 er birim ve 1. grafii yukarya
bakan genlerle ,2. grafii yldzlarla iaretleyelim.
zm:
a) x=-5:0.1:5;
f=x.^3-4*x+7;g=x.*sin(x)-5*cos(x);
gra1=line(x,f);
gra2=line(x,g);
Not:gra1 ve gra2 tanmlamalar yaplmadan da grafikler
sadece line(x,f);line(x,g); komutlar ile
izdirilebilir.Ancak grafiklerde baka deiiklikler
yapacamzdan dolay gra1 ve gra2 deikenlerine
(tutamalarna) ihtiya duyarz.
b) set(gra1,'color','b');set(gra2,'color','r');
c) set(gra1,'linestyle',':');set(gra2,'linestyle','.-');
d) set(gra1,'linewidth',2,'marker','^');
29 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
set(gra2,'linewidth',2,'marker','p');
8. rectangle Nesnesi
Eksen (axes nesnesi) zerinde belirlenen koordinat ve
llerde dikdrtgen izmeye yarayan grafik nesnesidir.
rectangle Nesnesinin Baz zellikleri:
Curvature: Dikdrtgenin kelerini eriye dntrme
oranlarn belirlemeye yarayan 1x2 lik bir dizidir .Saylar
0 ile 1 arasnda deiir.[0 0] dizisi dikdrtgeni korur, [1 1]
dizisi elipse dntrr, dikdrtgen kare ise embere
dnr.
EdgeColor: Dikdrtgenin kenar izgisinin (snrnn)
rengini belirleyen zelliktir.
FaceColor: Dikdrtgenin i blgesinin rengini belirleyen
zelliktir.
LineStyle: Dikdrtgenin kenar stilini belirleyen
zelliktir.Alabilecei deerler; -, --, -., :, ve none
dir.Deeri none olursa dikdrtgen grnmez.
LineWidth: Dikdrtgenin kenar kalnln dzenleyen
zelliktir.
Position: Dikdrtgenin ekil penceresi zerindeki
pozisyonu ve llerini belirleyen zelliktir.lk iki deer
dikdrtgenin sol alt kesinin ekil penceresinin sol alt
kesine gre koordinatlarn, nc say dikdrtgenin
yatay uzunluunu drdnc say da dey uzunluunu
belirtir.
Selected, SelectionHighlight, Visible: Bu zellikler de
line nesnesinin zellikleri ile ayndr.
rnek: Tutama deeri dd olan, ekil penceresinin sol
alt kesine gre koordinatlar 5 5, yatay uzunluu 6
dey uzunluu 4 birim olan krmz kenarl dikdrtgeni
izdiren komutu yazalm..
zm:dd=rectangle('position',[5 5 6 4],'edgecolor','r');
rnek: Eksen nesnesinin boyutlar dikdrtgenin
boyutlarnda olutuu iin, dikdrtgen ekseni
kaplad.Eksen nesnesinin boyutlarn, x ekseni 15 birim,
y ekseni 10 birim olarak dzenleyelim
zm: Bunun iin rectangle nesnesinin ebeveyni olan
eksen nesnesinin tutamacna ihtiyacmz var.Daha sonra
xlim ve ylim deerlerini set fonksiyonu ile
dzenleyebiliriz.Buna gre komut yle olmaldr:
set(get(dd,'parent'),'xlim',[0 15],'ylim',[0 10]);
9. patch (yama) Nesnesi
Bir ok kenarlardan oluan iki veya boyutlu
karmak ekli grselletirmeye yarayan, Matlab'n en
zor kullanlan grafik nesnesidir.Bu nesne aslnda ok
kenarldr.Bir yama en az olmak zere bir ok
balant noktasndan (vertices) oluur.Yama olarak
adlandrlmasnn sebebi, sadece dzlemsel deil
boyutlu olabilmesidir.lk balant noktas ile son balant
noktas birletirildiinde yama tamamlanm
olur.Yamann i blgesi ise yz (face) olarak adlandrlr.
patch Nesnesinin Baz zellikleri:
CData: Yama rengini tanmlayan zelliktir.Her bir
balant noktas (vertex), yz (face) veya btn yama
(patch) iin ayr ayr renk tanmlanabilir.
DiffuseStrength: Yama zerine den n yaylma
younluunu belirten 0 ile 1 arasnda bir saydr.
EdgeAlpha: Yamann kenar izgilerinin effafln
belirleyen 0 ile 1 arasnda deien saylara karlk
gelen zelliktir.
EdgeColor: Yamann kenar izgilerinin rengini
belirleyen zelliktir.
FaceAlpha: Yama yzlerinin effafln belirleyen 0 ile
1 arasnda deien saylara karlk gelen zelliktir.
FaceColor: Yama yzlerinin rengini belirleyen zelliktir.
Faces: Bir yzeyin vertices dizisinin hangi satrndaki
balant noktalarndan oluturulacan belirleyen
zelliktir.
LineStyle, LineWidth: rectangle nesnesinde aklanan
zelliklerle ayndr.
Marker: Balant noktalarnn iaretini belirleyen
zelliktir.
MarkerEdgeColor: Balant noktalarnda grnmesi
istenen kapal ekildeki iaretlerin eper (snr) rengini
belirleyen zelliktir.
MarkerFaceColor: Balant noktalarnda grnmesi
istenen kapal ekildeki iaretlerin i blgesi rengini
belirleyen zelliktir.
MarkerSize: Balant noktalarnda grnmesi istenen
kapal ekildeki iaretlerin bykln belirleyen
zelliktir..Matlab bu bykl 6 olarak varsayar.
Selected,SelectionHighlight,Visible: Dikdrtgen
nesnesindeki zelliklerle ayndr.
XData, YData, ZData: Balant noktalarnn x, y, z
koordinatlarn belirleyen vektrlerdir.
rnek: Dzlemde ad yama olan, (1,3), (2,5), (4,7),
(7,5), (3,2) koordinatl noktalardan oluan yama esnesini
oluturalm.
zm: nce x ve y koordinatlarnn dizilerini oluturalm
x=[1;2;4;7;3];y=[3;5;7;5;2];
Yama dzlemsel olacandan z koordinatlar 0 lardan
oluacaktr.
z=[0;0;0;0;0];
Sonra yamay oluturan komutu yazabiliriz.
yama=patch('xdata',x,'ydata',y,'zdata',z);
Not 1) z vektrn; z=zeros(size(x,1),1); biiminde de
oluturabiliriz.
Not 2) Ayn yamay, ke koordinatlarndan oluan k
matrisinde tutarak ta gerekletirebiliriz.
k=[1 3 0;2 5 0;4 7 0;7 5 0;3 2 0];
yama=patch('vertices',k);
rnek: nceki rnekte oluturulan tutama ad yama
olan yamann, d eper rengini krmz, i blge rengini
mavi renkli yapalm.
zm: set(yama,'edgecolor','r','facecolor','b');
10. surface Nesnesi
x ve y deikenlerine bal z fonksiyonunun
oluturduu ( z=f(x,y) ) yzeyi grselletiren nesnedir.
30 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni
Matlab Ders Notlar
surface Nesnesinin Baz zellikleri:
CData, EdgeAlpha, EdgeColor, FaceAlpha,
FaceColor, LineStyle, LineWidth, Marker,
MarkerSize, Selected,SelectionHighlight,Visible,
XData, YData, ZData: Bu zellikler patch nesnesinin
zellkileri ile ayndr.
Vertices: Yamann balant noktalarn koordinatlarn
tutan, (x, y, z) llerinin matrisi.
rnek:
rnek: Bu kadar rendiklerimizle, basit bir grafik
arabirimli program yazalm.Sol alt kesi, ekrann sol alt
kesinden yatay uzakl 5 cm, dey uzakl 8 cm,
yatay uzunluu 15 cm, ykseklii 10 cm olan sekil adl
figure penceresinde, pencerenin sol alt kesinden 1
cm yatay, 5 cm dey uzaklnda, 10 cm uzunluunda,
1 cm yksekliinde mesaj adl static text nesnesine,
20 punto byklnde zmir Fen Lisesi yazdran
program yazalm.
zm:
function mesaj;
sekil=figure('units','centimeters','position',[5 8 15 10]);
mesaj=uicontrol('style','text','units','centimeters','position',
[1 5 10 1],'string','zmir Fen Lisesi','fontsize',20);
Klavyeden Giri Alma:
Bunun iin inputdlg fonksiyonu kullanlr.
Genel kullanm aadaki gibidir:
girdiler={'1.girdi bal','2. girdi bal','3. girdi bal'...};
deiken=inputdlg(girdiler);
rnek: Klavyeden girilen bir mesaj, bir nceki rnekteki
figure penceresindeki pozisyonda, beyaz zeminde , mavi
renkli olarak yazdran bir program yazalm.
rnek: Klavyeden girilen iki saynn arpmn, beyaz
zeminde , mavi renkli olarak; rnein saylar, -13 ve 7
girilmise; figure penceresinde -13 x 7 = 91 biiminde
yazdran bir program yazalm.
zm:
function ikisayicarpimi;
sekil=figure('units','centimeters','position',[5 8 15 10]);
sorular={'1. Say: ','2. say'};
cevaplar=inputdlg(sorular);
sayi1=cevaplar{1};sayi2=cevaplar{2};
sayi1=str2num(sayi1);sayi2=str2num(sayi2);
carpim=sayi1*sayi2;carpim=num2str(carpim);
yazi1=uicontrol('style','text','units','centimeters',
'position',[1 5 2 1], 'fontsize',20,'backgroundcolor','w',
'foregroundcolor','b'); set(yazi1,'string',sayi1);
yazi2=uicontrol('style','text','units','centimeters',
'position',[3 5 1 1], 'fontsize',20,'backgroundcolor','w',
'foregroundcolor','b'); set(yazi2,'string','x');
yazi3=uicontrol('style','text','units','centimeters',
'position',[4 5 2 1], 'fontsize',20,'backgroundcolor','w',
'foregroundcolor','b'); set(yazi3,'string',sayi2);
yazi4=uicontrol('style','text','units','centimeters',
'position',[6 5 1 1], 'fontsize',20,'backgroundcolor','w',
'foregroundcolor','b'); set(yazi4,'string','=');
yazi5=uicontrol('style','text','units','centimeters',
'position',[7 5 5 1], 'fontsize',20,'backgroundcolor','w',
'foregroundcolor','b'); set(yazi5,'string',carpim);
rnek: Aadaki ekil penceresinde grld gibi, 1.
say ve 2. sayy girdikten sonra, arp butonuna
basldnda arpm sonucunu, Sonu blmnde
grntleyen bir program yazalm.

zm:
function mesaj2;
sekil=figure('units','centimeters','position',[5 8 15 10]);
mesaj={'Mesaj: '};
cevap=inputdlg(mesaj);
yazi=uicontrol('style','text','units','centimeters',
'position',[1 5 10 1], 'fontsize',20,'backgroundcolor','w',
'foregroundcolor','b'); set(yazi,'string',cevap);

Not: Matlab'da renk tanmlamas bir ka yoldan

yaplabilir.Birincisi, RGB (Red Green Blue) renk
oranlarn 0 ile 1 arasnda olacak ekilde saylar vererek
oluturmaktr.kinci olarak baz zel renkleri, ister
tamamn istenirse ba harfini yazarak
tanmlamaktr.rnein; krmz 'red' veya 'r' ile, yeil zm:
'green' veya 'g' ile, mavi 'blue' veya 'b' ile,... belirtilebilir. function carpma;
Aadaki tablo renk tanmlamalar iin bir fikir verebilir: sekil=figure('units','centimeters','position',[1 1 12 8]);
uicontrol('units','centimeters','style','text',
RGB deeri Ksa Kul. Uzun Kul. 'position',[1 5.5 2 1],'string','1. Say');
uicontrol('units','centimeters','style','text',
[1 0 0] 'r' 'red'
'position',[3.5 5.5 2 1],'string','2. Say');
[0 1 0] 'g' 'green' uicontrol('units','centimeters','style','text',
[0 0 1] 'b' 'blue' 'position',[6 5.5 2 1],'string','Sonu');
[1 1 0] 'y' 'yellow' sayi1=uicontrol('units','centimeters','style','edit','position',[
[1 0 1] 'm' 'magenta' 1 5 2 1],'backgroundcolor',[0 1 0],'string','','tag','sayi1');
[0 1 1] 'c' 'cyan' sayi2=uicontrol('units','centimeters','style','edit','position',
'w' 'white' [3.5 5 2 1],'backgroundcolor',[0 1 0],'string','','tag','sayi2');
[1 1 1]
sonuc=uicontrol('units','centimeters','style','text','position',
[0 0 0] 'black' [6 5 2 1],'backgroundcolor',[1 0 1 ],'tag','sonuc');
carpimdugmesi=uicontrol('units','centimeters',

31 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
'style','pushbutton','position',[3 3 3 1],'backgroundcolor', sayi2=findobj(gcbf,'tag','sayi2');y=get(sayi2,'string');
[1 1 1 ],'string','arp!','callback',@carpim); y=str2num(y);
function carpim(tutamac,bos); s=x-y;s=num2str(s); sonuc=findobj(gcbf,'tag','sonuc');
sayi1=findobj(gcbf,'Tag','sayi1');x=get(sayi1,'string'); set(sonuc,'string',s);
x=str2num(x);
sayi2=findobj(gcbf,'Tag','sayi2');y=get(sayi2,'string'); function carp(tut,bosver);
y=str2num(y); sayi1=findobj(gcbf,'tag','sayi1');x=get(sayi1,'string');
sonuc=findobj(gcbf,'tag','sonuc');s=x*y;s=num2str(s); x=str2num(x);
set(sonuc,'string',s); sayi2=findobj(gcbf,'tag','sayi2');y=get(sayi2,'string');
y=str2num(y);
rnek: Aadaki ekil penceresinde grld gibi, 1. s=x*y;s=num2str(s);sonuc=findobj(gcbf,'tag','sonuc');
say ve 2. sayy girdikten sonra, Topla!, kar!, arp! set(sonuc,'string',s);
ve Bl! butonlarndan hangisine baslrsa, ilgili ilemin
sonucunu Sonu nesnesinde grntleyen bir program function bol(tut,bosver);
sayi1=findobj(gcbf,'tag','sayi1');x=get(sayi1,'string');
yazalm.rnein 1.say ve 2. say blmlerine srasyla x=str2num(x);
120 ve -15 girilip Bl! butonuna basldnda, Sonu: sayi2=findobj(gcbf,'tag','sayi2');y=get(sayi2,'string');
blmnde -8 grntlensin. y=str2num(y);
s=x/y;s=num2str(s);sonuc=findobj(gcbf,'tag','sonuc');
set(sonuc,'string',s);

...
Derleme Nedir ve Matlab Dosyalar Nasl Derlenir?

Bir programlama dili ile yazlan bir programn,

hazrlanan ortamdan bamsz olarak altrlmas iin,
yaplan ileme derleme (compile) denir.Bylece ilgili
dilde yazlan komut ve deyimler, iletim sisteminin
zm: yorumlayp almasn salayan komutlar topluluu
function dortislem; haline gelir ki, bu dosyalarn genel olarak uzants exe
sekil=figure('units','centimeters', (executable) olur.
'position',[1 1 10 7],'color',[0.5 0.6 0.7]); Ayn mantkla, Matlab dosyalarn da derleyerek,
uicontrol('units','centimeters','style','text', matlab ortam dnda altrlabilir dosyalar biimine
'string','1. say ','position',[0.5 5.5 2 1]);
getirmek iin derlemek gerekir.Ancak matlab m
uicontrol('units','centimeters','style','text',
'string','2. say: ','position',[3 5.5 2 1]); fonksiyon dosyalar derlenebilir, m dosyalar
uicontrol('units','centimeters','style','text', derlenemezler!
'string','Sonu: ','position',[5.5 5.5 2 1]);
sayi1=uicontrol('units','centimeters','style','edit', Derleme komutu ve kullanm:
'position',[0.5 5 2 1],'tag','sayi1'); Derleme komutu mcc (Matlab C/C++) dir.
sayi2=uicontrol('units','centimeters','style','edit', Komut satrnda kullanm aadaki gibidir:
'position',[3 5 2 1],'tag','sayi2'); mcc -seenek dosyaad
sonuc=uicontrol('units','centimeters','style','text',
'position',[5.5 5 2 1],'tag','sonuc');
Burada dosyaad yerine work klasrne kaydedilmi m
topla=uicontrol('units','centimeters','style','pushbutton', fonksiyon dosyasnn ad yazlr.Seenek yerine ise
'position',[0.5 3.5 2 1],'tag','topla', aadaki
'string','Topla!','callback',@topla); ifadeler yazlabilir.
cikar=uicontrol('units','centimeters','style','pushbutton'
,'position',[3 3.5 2 1],'tag','cikar', Seenek Aklama
'string','kar!','callback',@cikar); -m C tabanl exe uzantl uygulama
carp=uicontrol('units','centimeters','style','pushbutton', oluturmaya yarar
'position',[5.5 3.5 2 1],'tag','carp',
-p C++ tabanl exe uzantl uygulama
'string','arp!','callback',@carp);
bol=uicontrol('units','centimeters','style','pushbutton','posi oluturmaya yarar
tion',[8 3.5 2 1],'tag','bol','string','Bl!','callback',@bol); -B sgl C tabanl grafik ktphaneli ve grafik
arabirimli matlab uygulama dosyalar
function topla(tut,bosver); oluturmaya yarar.
sayi1=findobj(gcbf,'tag','sayi1');x=get(sayi1,'string'); -B sglcpp C++ tabanl grafik ktphaneli ve grafik
x=str2num(x); arabirimli matlab uygulama dosyalar
sayi2=findobj(gcbf,'tag','sayi2');y=get(sayi2,'string'); oluturmaya yarar.
y=str2num(y);
s=x+y;s=num2str(s);sonuc=findobj(gcbf,'tag','sonuc');
set(sonuc,'string',s); rnek: Temiz ekrana yi Gnler! Mesaj yazdran bir
program DOS ortamnda alabilir biime getiren
function cikar(tut,bosver); ilemleri yapalm.
sayi1=findobj(gcbf,'tag','sayi1');x=get(sayi1,'string');
x=str2num(x);

32 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni

Matlab Ders Notlar
zm: nce aadaki m dosyasn yazalm.
clc; disp('yi Gnler!');
Bu dosyay iyigun.m adyla work dizinine
kaydedelim.Komut satrnda iyigun yazp (enter) tuuna
basarak alma sonucunu grebiliriz.
Bu dosyay mcc -m iyigun komutuyla derlemeye
altmzda; aadaki hata mesajlarn grrz:

mcc -m iyigun
??? Error: File "iyigun" is a script M-file and cannot be
compiled with the current Compiler.

Error in ==> C:\MATLAB6P5\toolbox\compiler\mcc.dll

nk derlemeye altmz dosya bir m dosyasdr, m

fonksiyon dosyas deil!Bunun iin bu dosyay m
fonksiyon dosyas biimine getirmemiz gerekir.Bunun
iin aadaki basit eklentileri yapp dosyay yeniden
kaydedelim:

function laf=iyigun
clc; disp('yi Gnler!');
laf=1;

Sonra mcc -m iyigun komutuyla derleyelim.Bu durumda

hibir hata mesaj ile karlamadan derlendiini ve work
klasrnde iyigun.exe adl dosyann olutuunu
grebiliriz.Dos ortamnda iyigun yazp entere basarak
dosyann almasn grebiliriz

33 Hasan KORKMAZ- zmir Fen Lisesi Matematik retmeni