ev Stabilitesi

Uygulama
Ara. Gr. S. Cankat Tanrverdi, Prof. Dr. Mustafa Karaahin
1) ekilde zemin yaps verilen arazide 6 m ykseklikte ve 40 eimle
alacak bir ev iin gvenlik saysn belirleyiniz.

Cu ve lab. eksenli deneyleriyle veya ampirik bantlar yardmyla arazi deneylerinin sonularna
uyarlanarak bulunabilir. bkz. SPT deneyi
sel srtnme olmakszn kohezyonlu kil, ar konsolide olmayan, bakir kil.
 + 6+3
= = = 1,5 ( )/ y)
6
=40 ve =1,5 Taylor durayllk abaklarndan = 5,8 bulunur.
Taylor abaklar iin durayllk says kullanm:
25
FS= . = 5,8. = 1,21
. 20.6
Gvenlik says, minimum 1,25.
Karayolu evleri iin; kritik evlerde
1,3-1,5 aras alnr.
Not: Burada veya 1/S ile
gsterilen deere Durayllk
Says denir.
Bu deer evde gme yzeyinin
zerinde kalan ksmn geometrisiyle
ilgilidir.

Durayllk says Taylor abaklar:

2) Kil bir zeminde yaplan deneyler sonucunda =17 kN/m3, c=10 kN/m2
ve =20 deerleri elde edilmitir. Bu zeminde FS=1,5 olacak ekilde 6m
ykseklikte bir ev almak istenirse ev as ne olmaldr? ( = 0,5)
Boluk suyu basnc oran
10
Spencer abaklar iin durayllk says: = = = 0,06
..FS 17.6.1,5

sel srtnme as deeri: d=tg-1(tg /FS)

=tg-1(tg20/1,5)
=13,60 Spencer durayllk abaklarndan =18 bulunur

sel srtnme as da var, kohezyon da. yleyse kil, ar konsolidedir.

Boluk suyu basnc szkonusu olduundan c ve efektif deerleri ile allr.
Durayllk says Spencer abaklar
3) ekilde gsterilen evde gvenlik saysn bulunuz.
 Zeminde hem c, hem de bulunuyor gvenlik says deneme-yanlma
yntemiyle bulunur -boluk suyu basnc sfr alnarak Spencer abaklar
kullanlrsa abaklarn dnda kalnmaktadr-.
Dolaysyla bir FS deeri varsaylr. Varsaylan bu deere gre hesaplar
yaplr, sonuta bulunan gvenlik says varsaylanla aynysa gvenlik says
belirlenmi olur, deilse ilemler yinelenir.
FS=2 olsun (1. iterasyon)
=tg-1(tg /FS)
=tg-1(tg10/2) 5, =40 Taylor durayllk abaklarndan =
7,8 olarak bulunur
40
FS= . = 7,8. = 1,368 2 ( ) ilem yinelenir:
. 19.12

d: drained uzun dnem analiz iin (suyun etkisini brakp efektif deerlerle almak iin)
 FS=1,4 olsun (2. iterasyon)
=tg-1(tg /FS)
=tg-1(tg10/1,4) 7,17, =40 Taylor durayllk
abaklarndan = 8,65 olarak bulunur
40
FS= . = 8,65. = 1,51 1,4
. 19.12
ilem yinelenir:

u: undrained FS iin hep bu kullanlr

 FS=1,5 olsun (3. iterasyon)
=tg-1(tg /FS)
=tg-1(tg10/1,5) 6,6, =40 Taylor durayllk
abaklarndan = 8,5 olarak bulunur
40
FS= . = 8,5. = 1,491,5
. 19.12
Koulu salandndan bu ev iin gvenlik says FS=1,5tir.
4) ekilde gsterilen evde gvenlik saysn Bishop-Morgestern abaklar
yardmyla belirleyiniz.
dev
 9,6
= = 0,025, D=0; S=4 ve =30 iin Bishop-Morgestern
. 19,6.19,5
abaklar kullanlarak; =0,43 bulunur
< olduundan bir sonraki abaa baklr (D=0,25.H gvenlik
asndan daha kritiktir)

D=0,25.H ve =0,025 abana baklrsa (yine S=4 ve =30);
.
m=1,95 ve n=1,40 olarak okunur. Gvenlik says:
FS=m-n.
=1,95-1,40.0,5=1,25 (Minimum koullar salamaktadr ancak
kritik bir evse nlem alnmal).
Bishop-Morgenstern Durayllk Abaklar-1
Bishop-Morgenstern Durayllk Abaklar-2
 5) 15m yksekliinde, 20 eimli bir evin kohezyonu c=2,6 t/m2 ve isel
dev
srtnme as =10dir. Birim hacim arl =1,85 t/m3 olan zemin iin evin
kohezyon baznda stabil olup olmadn ve deilse ne yaplabileceini
yorumlaynz (gvenlik says iin karayolu kritik ev gvenlik says snrlarnda
bir deer alnz).
c, zemin, Spencer durayllk says:
2,6
= = = 0,06
.H.FS 1,85.15.1,5
d=tg-1(tg /FS)
=tg-1(tg20/1,5)
=13,60 Spencer durayllk abaklarndan =31 bulunur
6) Sonsuz uzun ev

Veriler:
Eim: 1 dey, 1,5 yatay
Kayma olasl tayan ayrm-zayf dayanml katmann ykseklii: H=1,25M
Kayaya ulamak iin 0,45m daha derine inilmesi gerektii tespit edilmi.
Katmann drenajsz kohezyon deeri: c15kN/m2
Birim hacim arlk: =19kN/m3

stenenler:
Kritik ev as ve kritik ykseklik yaklamlaryla katmann kaymaya kar gvenlik
saysnn kestirimi
Sonsuz uzun ev - kuvvetler
zm a.(Kritik ev as yaklam-mertebe tahmini)

Gk= =

2. 2.15
= = = 1,26 (kritik ev as [kaymann balad a])
. 19.1,25
= tan1 1/1,5 33,7
1,26
Gk= 1,36
sin(2.33,7)

zm b.(Kritik ykseklik yaklam)

1,7
Gk= = = 1,36
1,25

Kama (yzey zeri) eklinde kaymalar dnda dilim yntemine veya abaklarla zm yntemlerine bavurmakta
yarar var.
7) Dilim yntemi

Fellenius ynteminden hareketle gelitirilmi bir yntemdir.

Killi zeminlerde, efektif gerilme analizi yaplarak uygulanr.
Dolgular, ar konsolide olmu killer, hizmet sresi ok uzun evlerin analizinde iyi
sonular vermektedir.
Temel Varsaymlar
Seilen dilim says n>5 olmaldr (Uygulamada 10-15 adet).
Dilim ynteminde hesaplanan gvenlik says genellikle gvenli taraftadr. Gk
deeri dier yntemlerden hesaplanan Gk deerlerinden daha kktr.
Eer boluk basn oran ru yksek ve kayma yarap R ksa ise analiz hata
ierebilir. Bu durularda Bishop yntemi kullanlmaldr.
 Efektif gerilme analizi yaplr.
Killerde ve ar konsolide killerde kullanlr.
Homojen ev ktleleri iin geerlidir.
Deikenler
7,1) Soru
bev uzunluu/10
7,2) Soru

dev
zm 1/3
zm 2/3
zm 3/3
Ek-1
EK-2: YAMA VE EVLERDE DURAYLIK (STABLTE) ANALZ YNTEMLER
GENELLETRLM YNTEM
SVE DLM YNTEM (PETTERSON-FELLENUS YNTEM)
ETKN GERLME ANALZL DLM YNTEM (BSHOP YNTEM)
DARESEL OLMAYAN KAYMA YZEYLER N GELTRLM DLM YNTEM
(JANBU YNTEM)
Fi - DARES YNTEM ( TAYLOR YNTEM )
LOGARTMK SARMAL YNTEM ( RENDULC YNTEM )
KAYMA DARESNN VE GERLME ATLAININ KONUMLARINI BELRLEYC
YNTEMLER
Fellenius Yntemi
atlak Derinlii Yntemi
Jumikis Yntemi
Hoek ve Bray Yntemi
Kaynaklar
Yldrm, S. 2004, Zemin ncelemesi ve Temel Tasarm
Arolu, E. & Tokgz, N. 2005, ev Stabilite Analizi
http://www4.hcmut.edu.vn/~cnan/Principles%20of%20geotechnical%20engineer
ing%20(Fifth%20Edition,%20Das)/311-363.PDF
Dndar, E. Dilim Yntemiyle ev Analizi notlar

Ek bilgi:
http://library.cu.edu.tr/tezler/5617.pdf (sf.5 -31)
Vardar, M. ve di. 2012. Yol Mhendisliinde Yama ve evlerin Stabilitesi