Professional Documents
Culture Documents
141
142 .
6.1.
. -
.
. -
. -
.
-
, -
. -
.
-
.
, . -
.
. .
, -
. -
- -
. -
: )
; ) ; ) .. -
, : , -
6.2.
() .
, .
.
:
; ;
; .
. eo -
. -
6 143
.
.
.
: G = H TS H , T -
S .
: H = U pV , U , p V -
.
.
; , ,
.
.
pV ,
.
pV -
U , .
. -
, G = H TS . dG = 0 ,
.
(), H
TS , -
, . -
. dG = 0 . -
-
.
-
-
:
G = G2 G1 < 0
G1 G2
.
-
.
-
6.1
.
144 .
-
-
. .
. , , -
, . -
. 13,2 -
, .
,
C p p = konst. , 6.1.
.
T
T
Cp
G = H TS = U 0 + C p dT T S0 + dT
0 0
T (6.1)
T T
Cp
G = U 0 + C p dT T dT
0 0 T
S0
-
-
.
-
6.2
G , -
.
286,5
. 286,5
-
.
6.2.
286,5
.
,
6.3, (6.1)
T T
U = U 0 + C p dT U 0 + C p dT (6.2)
0 0
6 145
T
C p dT T
C p dT
T S = T T (6.3)
0
T 0
T
286,2 H T S G = 0 .
. .
T S G -
, .
-
. -
. -
( )
Li, Na, Ca, Sr, Ti, Hf, Tl. Fe
.
-
.
, .
-
.
-
6.3.
.
.
-
.
, -
.
. -
. -
X A X B . -
146 .
X A + X B = 1 X A X B -
. -
: ) X A X B )
.
:
G1 = X AGA + X B GB ( J mol ) (6.4)
GA GB
-
. 6.4
G1
X A X B .
G1 GA GB .
2
6.4. G2
G2 = G1 + Gm ( J mol ) (6.5)
Gm .
H m = 0 . -
:
Gm = T S m (6.6)
, S m = R ( X A ln X A + X B ln X B ) ,
, Gm
Gm = RT ( X A ln X A + X B ln X B ) (6.7)
6.5. .
-
6.6. .
G = G2 = X AGA + X B GB + RT ( X A ln X A + X B ln X B ) (6.8)
6 147
-
. , dnA ,
,
dnA -
G . dnA dG
. :
6.5. 6.6.
A
. A
dnA .
(6.9)
G
A = (6.10)
nA T , P ,n
. G
. G
.
-
dG = A dnA + B dnB (6.11)
148 .
(6.11)
. (6.11)
:
dG = SdT + VdP + A dnA + B dnB + C dnC + ... (6.12)
X A X B -
-
, . dnA + dnB = X A + X B . X A = 2 / 3
X B = 1/ 3
( dnA dnB = 2 ) . A
B . X A X B
G -
G :
G = A X A + B X B (J mol ) (6.13)
6.7 -
-
.
-
, -
. -
-
x
.
x ,
.
x B
6.7
x 1 ( B A ) . -
XB 1
= x = X B ( B A ) (6.14)
x B A
:
G = A + X B ( B A ) (6.15)
6 149
-
;
-
A = A , B = B ,
.
, 6.8.
-
6.8
-
-
-
:
A = A = A = , B = B = B = , C = C = C = .
.
K F S :
S =K F +2 (6.16)
,
. (6.15) -
S = K F +1 (6.17)
.
-
.
. ,
, o .
. -
. FA A ,
B FB B B
FA B ,
150 .
1
= FA B ( FA A + FB B ) (6.18)
2
. ,
. : ) a > 0 ,
-
( )
) < 0 ,
( ),
, 6.9.
6.9 : ()
, (b) (c)
-
6.10.
6.10
: () > 0 () () < 0
6 151
> 0 -
,
. .
< 0
, -
-
-
-
.
-
, -
( , . 50:50), 6.11
-
, 6.11.
x3 x1 x2
6.3.
-
. -
6.12.
(L) (S) .
6.12. T1 -
B
T1 .
. TA -
, , ,
. , T2
o. T2 -
. nBS
. nBL
152 .
. . nBS nBL
. nBS
nBL .
. , -
TB -
,
. T3
.
6.12
:
.
, , ,
, , -
. ,
,
-
. , -
-
.
6 153
,
6.13.
6.13
.
,
(-),
( -).
. , ,
. -
,
, ,
. -
( ), - (
). - -
.
- . 6.14.
, % .
0%Ni (100%Cu) 100% (0%Cu)
. :
, L +L.
, -
. L
154 .
.
.
L + L -
. , L .
, . -
. 6.14 ,
.
. 1082 C, 1455 C,
, 6.14.
6.14 - .
.
. , se -
60%Cu - 40%Ni. 1280 C -
1240 ..
. 1280 C 52% Ni 38% Cu.
, . 1250 C
32% Ni 68% Cu, 45%Ni
6 155
55% Cu. , , ,
. ,
, . 60%
Cu + 40% Ni , , - = 1240 C
.
,
-, 60% Cu + 40% Ni.
- : -
,
. -
( +L). - -
. -
, -
.
.
, 6.15.
6.15 ) -, ) -
, C0
B C1 C. , -
, -
156 .
C C0
WL = 100 (6.19)
C CL
C0 C L
WL = 100 (6.20)
C CL
-
.
-
C0
. ,
,
S
WL = (6.21)
R+S
R
W = (6.22)
R+S
,
() .
6.1.
L 1250 Cu40 mas % Ni 6.16.
6.16.
CuNi
1250
:
:
6 157
( % Ni y ) x + ( % Ni y L ) (1 x ) = % Ni
ooo o a j ja:
( % Ni ) ( % Ni y L ) C0 CL
W = =
( % Ni y ) ( % Ni y L ) C CL
40 45 32 40
W = 100% = 38,5 mas % ; WL = 100% = 61,5 mas %
32 45 32 45
6.4.
, ,
.
.
. ,
,
( ) -
( ).
, 6.17..
- . , -
. ,
B B
,
, . , -
B
: ,
B , -
B , 6.17.. -
.
.
6.18.
1 (L) -
(S) .
2, S L
158 .
C1 C2. , 3, -
-,
.
6.17.
:
()
;
() -
()
6.18
4
.
,
6 159
C7 C8
. 5 -
-
C9 C10. -
( ) B.
.
, . .
,
,
-
.
-
-
, -
-
-
.
-
, -
,
-
, -
, 6.19
-
-
,
A1B1 A5B5
-
, B
, A5B5
. 6.19 ) , )
-
160 .
.
-
, -
, -
-
.
(
Sn)
.
6.20 Pb1 -
mas%Sn . --
-
.
6.21
Pb10
mas%Sn
. 2 mas% Sn
, CuNi., 6.20.
6 161
. 0-19 mas%
6.21.
- , . -
. -
- .
- .
. 19 61,9 mas% Sn
, 6.22.
6. 22 Pb30 mas%Sn
70%Pb - 30%Sn .
300 C, 245 C
- 12% Sn. - -
-.
.
245 C 183C
, L + - - -
, 12% Sn, , 245 C
19,2% Sn 183 C,
40% Sn 245 C, 183 C 61,9%
Sn. 183 C , -
162 .
..
( ), - (19,2% Sn)
- (19,2% Sn) + - (97,5% Sn).
+ - , -
- .
61,9 97,5 mas%Sn.
.
.
-
61,9% Sn - 38,1
% Pb 200 C
, 6.23.
200 C
183 C, -
.
183 C
-
: -
(19,2% Sn) -
(97,5% Sn).
6.23 -
:
183 C
- -
.
, , .
Pb - Sn ,
.
,
, . , (
). 61,9 mas% Sn
- - .
,
, 6.24.
6 163
6.24 )
-
-
,
)
-
400
6.2.
) PbSn : ) Sn Pb
100 ; ) Pb y Sn ) - Pb
10 mas % Sn.
:
) PbSn 100 C
5 mas % Sn.
) Pb y Sn je 183 2,5 mas % Pb.
) 2 mas % Sn
100 mas % Sn 10 mas % Sn,
10 2
x = 100 = 8, 2 mas %
100 2
6.3.
PbSn
T = 182 C L61,9% 19%Sn + 97,5%Sn
:
97,5 61,9 61,9 19
x = 100% = 45mas % ; x = 100% = 55 mas %
97,5 19 97,5 19
. -
-
164 .
, 6.25. B
. , -
(R +).
.
-
- -
.
6.25
-
- -
p + Lp
T = const
p (6.23)
-
. -
- , , -
. ,
, 6.26. , -
, ( - ).
.
.
-
. ,
- -,
. - -
-.
-, -.
,
6 165
. 6.26. - () -
().
6.26 ) , )
6.5
,
Am Bn . -
. 6.27 -
, Am Bn . -
( ).
; Am Bn
Am Bn .
. -
.
-
, 6.28.
166 .
6.27
6.28
6 167
6.4
-
, 6.29
-
:
-
-
2000 , 1400 ,
1100 , 600 400 , . -
2000 :
(10 mas % ); + L
1400 : (50
mas % ); L +
1100 :
(80 mas % ); L1 + L2
600 : (15
mas % ); +
400 : (95
mas % ); L2 + 6.29
..
.
, -
.
.
, ,
.
. , , -
Fe5 Zn 21 Al4 Cu 9 .
Cu 31Sn 8 , Cu 3Sn Cu 6Sn 5 . , -
. ,
.
, -
. ,
168 .
, , . ,
, ., .
,
, Si As.
, Fe3 C, Fe4 N WC. -
: )
, ; )
, , -
; )
.
,
-
. , ,
-
,
Mg2Pb -
.
, , ,
,
-
.
,
- . ,
,
,
, -
, , , -
, , -
, . -
-
6.30 ) - . -
- , -
, ,
, ) -
, -
, .
.
. -
.
6 169
,
.
, ,
, 6.30.
-
, AlSb 82 mas%Sb 18 mas%Al.
,
50 at%Sb 50 at%Al,
. 1 at%Sb 1 at%Al,
AlSb .
-
.
AlSb , 6.31
AlSb, Sb
.
4Sb 4Al.
AlSb 1070 6.31
, - , -
Al
AlSb AlSbSb. - AlSb
PbSn .
, , -
.
170 .
-,
.
. Al4 mas % Cu
, 6.32.
6.5.
-
-
-
: 1)
800
1150 1980 . -
,
; 2)
-
23
1230 -
,
; 3) -
800
; 4) 0 -
23
35 mas %
6.33 45 mas % , -
, 5)
:
:
1000 , L (55 mas % B) (25 mas % B) + (60 mas % B)
650 L (90 mas % B) 23 +
1300 :
(8 mas % B) + L (35 mas % B) (15 mas % B)
600:
(12 mas % B) (5 mas % B) + (65 mas % B)
300 :
(3 mas % B) + (69 mas % B) (40 mas % B)
:
6.33.
6 171
6.6 -
:
(, ) Fe3C ( ,
), 6,67 mas%C, 6.34.
-
: -
(FeFe3C) -
(FeC).
FeFe3C
, FeC
.
FeFe3C,
-
( 0 2,14 mas%C), a
(
2,14 mas%C) FeC.
FeFe3C -
6.35. 6.34
-
.
.
- () 727 C
, 0,022 mas%C .
- (),
. C 2,14 mas%C 1147 C.
- (-) (
Fe). Fe 0,10 mas% L 1493 C.
.
,
.
,
: , .
172 .
6 35. Fe Fe3C
1. :
L0,53%C + 0,09% 0,17%C (6.22)
2. :
L4,3%C 2,1%C + Fe3C (6.23)
3. :
0,76%C 0,02%C + Fe3C6,67%C (6.24)
: , I II.
, 0,76 mas%C . I
, FeC
4,3 mas%C 1147 C. I
6 173
II ,
.
:
, ,
,
.
- ,
:
1. : mas%C<0,76
2. mas%C =0,76
3. : 0,76 <mas%C<2,14
4. 2,14 < mas%C <4,3
5. mas%C =4,3
6. 4,3 <mas%C <6,67
. ,
.
.
727 C 6.36.
Fe
,
2,14 mas%C 1147 C.
727C. - 0,76 mas%C.
Fe C
(6.24).
- , -
-, Fe3C.
, ,
0,022 mas%C
. Fe3C Fe3C, 6,67
mas%C. 6.36 ( Fe+Fe3C ) ,
. , ( Fe+Fe3C ) , -
.
.
, , 6. 37.
, .
,
174 .
. ,
.
6.36
6.37 )
, )
2000
6 175
6.6
750 727
( ). -
.
:
0,76 mas %
727 , , .
6,67 0,76
mF = 100% = 88 mas %
6,67 0,022
0,76 0,022
mC = 100% = 12 mas %
6,67 0,022
6.38
-
-
. - 0,76 mas%C -
, ( Fe Fe+Fe3C )
, .
176 .
6.6.
) 0,4 mas %
, 727 . )
,
0,4 mas % 727 .
:
)
.
727 ,
0, 40 0,022
m -Fe = 100% = 50,55 mas %
0,76 0,022
0,76 0, 40
mPF = 100% = 49,45 mas %
0,76 0,022
6,67 0, 40 0, 40 0,022
mUF = 100% = 94, 3 mas % ; mUC = 100% = 5,7 mas %
6,67 0,022 6,67 0,022
6 177
. -
0,76 <mas%C<2,14 ,
( Fe Fe + Fe3C ) , Fe3C , .
( 727 0,76 mas% )
.
6.39 Fe3C -
. Fe3C
.
6.39
, -
.
-
.
178 .
-
, ( ). -
-
.
6.7.
) 1,2 mas
% 727 . )
,
1,2 mas % 727 .
:
) 1,2 mas %
727 :
- ,
1, 2 0,76
mPC = 100% = 7, 3 mas %
6,67 0,76
6,67 1, 2
mA = 100% = 92, 3 mas %
6,67 0,76
)
727 :
-
6,67 1, 2
mF = 100% = 82, 2 mas %
6,67 0,022
-
1, 2 0,022
mUC = 100% = 17,8 mas %
6,67 0,022
:
. 6.40 -
- -
- - , -
(6.22). Fe 0,17 mas%C
- - .
6 179
6.40
-
-
-
-
--
-
-
, -
, 6.41.
.
2 mas %C, 2 4 mas %C,
-
-
.
6.41
180 .
,
o .
,
, , 6.42.
-
-
-
-
-
.
-
,
.
Mn,
Cr, S Te
-
-
. -
6.42 FeC ( -
) FeFe3C -
FeFe3C.
FeC.
Si, Ni Cu
.
.
6.43.
( + )
( + ) -
( ) .
3 mas%. Si -
, 6.44.
6 181
-
Si -
- .
Si Fe3C
Si
Fe3C + Si Fe3Si + C
Si
, -
FeFe3C
.
Si
Maureru, 6.45.
6.43
.
6.44
Si ()
, ()
6.45
Maureru
182 .
-
, 6.46.
-
( -
) -
. -
-
,
-
, -
-
.
,
-
-
. -
-
-
-
.
, -
,
.
-
-
-
-
. -
6.46 ,
a-
-
.
,
.
6 183
, . , -
, .
. -
, 6.46 -
.
, ,
( ) ( -
).
.
6.47
-
,
, 6.47. -
. -
,
CaO, -
.
-
. -
6.48
, , -
.
6.46. -
. , -
, 6.48.
.
.
.
184 .
6.1. -
Cu20 mas % Ni
:
) 1100 C ) 1180 )
1300 . -
CuNi
6.49.
6.2. CuNi
1200
6,0 mas% L 40
mas% . -
-
, 6.49
: ) -
) -
.
[a) 30% Ni y ,
6.50 PdAg 21% Ni y L; )
24,6% Ni]
6 185
6.4. O
Cu30 mas % Ag a-
o aa a: ) 1000 ,
) 900 , ) 781 )
779 ,
. -
CuAg
6.51.
6.8.
16 mas% Si 84 mas% Al,
6.52. : )
;
)
; )
; )
950.
6.9.
Pb
Mg, 6.53 -
-
.
-
30 mas % Pb 70 mas
% Mg a-
650 200 . -
-
600
300 .
6.54 ReRh
6.13. a oo o
jaa oj j a a
5.25. :
)
-
-
, )
)
-
.
[a)
;
) , , ,
) 1100 :
900 :
680 :
6.55. 600 :
300 : ]