evo nesto najbitnije izvuceno, mozda vam pomogne:)

epoha organizovanog turizma-vezana je za razvoj industrijskih revolucija.karakterisu

ga:masovna tur kretanja,pravo na placeni god.odmor,povecanje sl vremena,porast
individualnog standarda ljudi,pojava tur agencija.
prva t.agencija 1841,prvi koping klub(london 1875),prvo putovanje tomas kuk
t.geo proucava fundamentalne faktore turizma a prije svega tur kretanja i vr prirodnih
i antropogenih resursa i njihovo medjusobno prozimanje i spajanje sa kulturno
ist.vrijednostima,etnografskim i dr karakt.tur prometa i njihovog uticaja na
oblikovanje,plansko usmjeravanje i ocuvanje tur prostora kao fundamentalnog tur
resursa u kome se razrjesava tur potreba
t.geo je nauka o tur kretanjima.proucavajuci tur kretanja i njihove
elemente,faktore,oblike i motive i u prostorima u kojima se ona razrjesava tur geo
predstavlja fundamentalnu naucnu disciplinu o turizmu.dijeli se na:opstu(bavi se
gografskim teorijsko metodoloskim i prakticnim pitanjima razvoja i razmjestaja
turizma u prostoru)regionalnu(prucava cjelinu tur regija i dr prirodnih cjelina u kojima
je turizam privredna i drustvena djelatnost)
t geo proucava kretanje turista i uspostavljanje raznih veza i odnosa izmedju
maticnih podruciija i tur destinacija
intezite tur procesa zavisi od niza
drustvenih,ekonomskih,politickih,socijalnih,kulturnih,zdravstvenih,bezbjednosnih,infr
astrukturnih i dr prilika u mjestu stalnog boravka
podrucija istrazivanja(pirs):prostorni faktori ponude,traznja za tur putovanjima,tur
planiranja,ekoloski faktori i odrzivi razvoj,tur regionalizacija
proucvanja tur tipologije predstavljaju osnovnu spoznaju u definisanju selektivne
ponude u pojedinim tur destinacijma
zadaci tur geo(d.pearce):faktori ponude(prirodni,drustveni,saobracajni,receptivni)tur
potraznja i motivacija(subjektivni i ojektivni faktori koji uticu na tur kretanja)odnos
turizma i saobracaja(struktura tur kretanja,prednosti i nedostaci pojedinih
saobracajnih sredstava,radijus kretanja i cijene prevoza)medjusobni odnosi turizma i
zivotne sredine(vrijeme,mjesto,nacin koriscenja slobodnog vremena,odnos turista i
domicijalnog stan)tur regionlizacija(homogene i heterogene tur regije,klasifikacja
prostora,moeli tur prostora)
prirodni i antropogeni potrncijali-tur resursi su sve tur atrakcije ali i ne moraju biti
pod tur resursima podrazumijevamo-tur atraktivne elemente prirodne i drustvene
sredine koji imaju potencijalno dejstvo na kretanje turista u cilju zadovoljenja kult i
rekreativnih potreba,resursi mogu biti:prirodni(objekti i pojave u prostoru nastali
radom endogenih i egzogenih sila zemlje)antropogeni(su manjeg djelovanja na tur
trziste,omogucavaju razvoj raznih vidova kult i manifestacionog turizma)
svojstva privlacnosti resursa:monovalentni(omogucavaju razvvoj manje vr
turizma),polivalentni(omogucavaju siroke mogucnosti za razvoj aktivnog tur
proizvoda i imaju veliku trzisnu vr)
prema atraktivnim svojstvima i trzisnoj konkurenciji tur resursi se dijele
na:lokalne,regionalne,nacionalne,drzavne,kontinentalne i svjetske
u tur prostoru resurse dijelimo na:kompleksne(imaju jaku koncentraciju razlicitih
privlacnosti,prostornu kontraktivnu zonu-cetinje i lovcen)samostalne(imaju manje
svojstava tur privlacnosti od kompleksnih i zbog toga imaju manje mogucnosti za
formiranje obimne i trzisno atraktivne tur ponude-pr zabljak)komplementarni(imaju
skromna svojstva tur privlacnosti i samim tim usku kontraktivnu zonu-pr jezera)
gograf,saobracajni i tur polozaj-c.g drzava jugoistoce evrope,najjuznija tacka nalazi
se na uscu bojane u jad more,najsjevernija na obroncima planine kovac!najzapadnija
na padinama na planinama orijena,najistocnija na sjenovoj planini.pov cg je 13
812km a br stan iz 2011 625 266.granici se sa srbijom(203)BiH(225)HR(14)ALB(172)
planinsko podrucije 40.5% od 1000 do 1500 mnv,15% preko 1500!nagib terena 24%
ukupna duzina putne mreze 6928km(846 magistralnih,950regionalnih,5132 lokalnih
puteva)
saobracajno geog i tur polozaj cg je poboljsan poslije izgradnje jonske magoistrale i
zelj.pruge beograd-bar,luke bar,puteva pg-nk-pluzine-sarajevo, tunela sozina i
mpdernizacijom puta pg-ct-bd i aerodroma u pg i tv
*za uspjesan razvoj turizma osim geog i saobracajnog polozaja veliki znacaj ima i
polozaj u odnosu na glavne tur tokove i tur disperzive
*osnovna odlika tur kretanja je njihova sve veca disperzija-gusto isprepletana mreza
lokalnih,regionalnih,kontinentalnih i interkontinentaknih tur tokova.oni su uslovljeni
brojnoscu,raznovrsnoscu i atraktivnoscu tur motiva i tur proizvoda i njihovim
razmjestajem na tur disperzive
*najvazniji pravci-prema zapadnom mediteranu(spanske destinacije)centralnom
mediteranu(fr i italija)istocnomediteranski tur pravac prema jugoistocnoj evropi(ovaj
pravac )ima medjunarodni znacaj jer povezuje evropu sa jugozapadnom azijom)
tur promet cg-se odvija bg-zlatiborskim drumom i jadranskom magistralom,kao i
prugom bg-br
za poboljsanje tur ponude u cg potrebna je izgradnja novih saobracajnica
morfolosko-reljefne karakteristike-reljef CG je naglaseno dinamican,atraktivan i
dinamicno diseciran u odnosu na prostor. dijeli se na 3 cjeline:1.cg primorije
2.kraska zaravan sa udolinom sredisnje CG 3.sjeverni region
primorije:(od igala na zapadu do usca rijeke bojane na istoku)-3 razlicita
prostora:morski akvatorij,obala sa ostrvima,priobalje.
granicu prema kontinentalnom dijelu cine promorske planine:O,L,S,R
duzinaa obale 300km ,duzina obale ostrva 15.6,tako da cg pripada 4% obala
jadranskog mora
*2veca poluostrva i 14 ostrva(pjeskovite-58%,sljunkovite 29 i kamenite 13)
centralni dio se sastoji iz 2 dijela:1.dinarski pl vijenac:karakteristican po kolicini
padavina (cetinje,u okolini np lovcen!)2.ravnice-zetska i bjelopavlicka,nk polje i
basen skadarskog jezera-mjesta sa najvecom gustinom naseljenosti, 2 najveca ind
centra-nk i pg
prema jugu je ogranicena primorskim planinama a prema sredisljoj udolini
planiinama somina,njegos,pusti lisac i garac.u okviru ove reljefne cjeline su:katunski
krs,grahovski kraj,rudine i banjani na kojima su brojni oblici kraskog
reljefa:skrape,vrtace,uvale,polja,pecine,duboke jame.najvaznija su
polja:cetinjsko,njegusko,grahovsko,dragaljsko
najatraktvnije ekoloske i tur vr cg su:skadarsko sa brojnim
ostrvima,poluostrvima,kupama,grebenima,plazama,izuzetno bogatom florom i
faunom,mitska slikovitost potopljenog toka rijeke crnojevica fjordovskog izgleda i tu
se nalaze 4 presona mjesta:zabljak crnojevica,obod,cetinje,podgorica
sjeverni dio:(oblast visokih planina i povrsi)-obuhvata najveci dio prostora,oko2/3
oblici reljefa:povrsi,pl lanci,kompozitne i kanjonske doline.
na pl vijencima ima puno pasnjaka,suma,i mnogo pl jezera. rijeka piva,tara i moraca
sa njihovim pritokama napravile su mnogobrojne kanjone u stijenama.u ovom dijlu
nalaze se 2 NP - biogradska gora, i durmitor,razvija sesotski i planinski turizam,glavni
ski centri su zabljak i kolasin.
ova oblast je podijeljena na dva dijela-1.dyrmitor sa rijekom tarom 2.sjevero*istok
cg!reljef i pejzaz uljepsavaju 35 pl jezer,37 pl vrhova,brojne pecine,jama..
klimatske pogodnosti-klima zavisi od djelovanja raznih faktora kao sto su: geo
polozaj,odnos mora i kopna i reljef kao i karakteristike pojedinih klimatskih
elemenata kao sto su:temp,vjetrovi,oblacnost,padavine,insolacija
na odlike klime CG uticaj imaju Jadransko more i planinski reljef(klima sa svojim
sirkom spektrom od medit.izmijenjeno med.,preko kontinentalne do subalpske i
alpske uz prisustvo br modifikacija ima veliki znacaj u razvoju turizma kao i na razvoj
poljoprivrede i kvaliteta zivota uopste)
CG primorije-ima sve odlike jadransko-sredozemne klime i ima oko pola god
temp.vazduha visu od 18(povisena insolacija 7.4h)ovu klimu karakt.vrlo topla,suva i
duga ljeta i blage i vlazne zime i zajedno sa submediteranskom klimom spada u
najpovoljnija podrucija za zivot
veliki dio sredisnjeg regiona (cg je pod uticajem izmijenjeno sredozemne klime-do
44stepena)a karakter je blage i vlazne zime i duga i suva i vruca ljeta,padavine
odlikuje mediteranski rezim
u planinskom prostoru CG-je alpska i umjereno mediteranska klima(umjereno topla
ljeta,hladne,snijegom bogate zime-preko 120 dana godisnje ne nekim podrucijima)
hidrografske odlike-cg spada medju najbogatija podrucija vodom u svijetu
najvece hidrografsko bogatstvo CG cine Jadransko
more,rijeke,jezera,termomineralni izvori,razliciti tipovi izvora,vrela i izdanske vode
od hidrografskih karakteristika priobalnog mora za razvoj turizma najveci znacaj
imaju:temp morske vode,salinitet,hemijski sastav,morske struje,talasi,boja i
providnost,dubina,biljni i zivotinjski svijet
temp vode naseg probalnog dijela je vrlo povoljna(tokom jula i avgusta cak do
27)salinitet iznosi oko 38.6%,providnost od 56m a plava boja raznih tonova
preovladava na otvorenom moru a intezitet plave boje raste sa salinitetom i temp
vode
od vjetrova najcescesce talase stvaraju:bura,jugo i maestral,bura zimi formira talase
so 2.5m i jugo najcesce duva u toku zime dizuci talase i do 5m.maestral je
slab,stvara male talase i tokom ljeta osvjezava
morske struje- su slabo izrazene i iz jonskog mora donose slaniju i topliju
vodu.njihova brzina je do 2km/dan a strujanje je jace u zimskom periodu.pored
povrsinskih razvijene su i konvencionalne struje koje nastaju zbog nejednake gustine
morske vode kao posljedica nejednakog saliniteta i temp vode.ove struje su posebno
znacajne za zagrijevanje i hladjenje vode
u toku dana se na obali mora javljaju plima i osjeka,visina plime se povecava pri
pojavi izgona vode koji izazivaju juzni vjetrovi i tada se nivo vod moze podici i do m
hem,satav vode-je slican ostalim morima,mada je hranljivih soli,fosfora ui azota
dosta manje nego u okeanima
dubina-priobalnog mora u odnosu na pojedina tur mjesta,plaze i lokalitete veoma je
razlicit,najdublji je boko kotorki zaliv izuzev plaze igalo,tivatskog zaliva i plaze przno
rijeke cg pripadaju slivovima crnog 52.5% i jadranskog 47.5% mora. najduzi tok rijeka
tara, najvecu povrsinu sliva ima moraca,,najveci prosjecan pad moraca 0.84% a
najmanji Lim 0.5%
rijeke CG imaju tranzitni karakter, jedna od karakt. rijeka CG je njihova energetska
snaga(do 115kilovata)
juzni,jugozapadni i dio centralnog dijela pripada Jadranskom slivu(pritoke
skadarskog jez,moraca,zeta,cijevna,r.crnojevica,bojana)---sjeverni i znatni dijelovi
istocnog i centralnog dijela ccg pripadaju crnomorskom
slivu(tara,piva,komarnica,susica,cehotina,vruja,draga,bjelopoljska bistrica.lim,ibar)
jezera cg-predstavljaju vazno,ekolosko,i tur bogatstvo,razlikuju se po nacinu
postanka,velicini,razmjestaju,trajanju i funk.po nacinu postanka jezera dijelimo
na:tektonsko-kraska(skadarsko i shasko a zajedno sa plavkim to su i protocna
jezera),kraska,lednicka,protocna,vjestacka
Skadarsko jezero-smjesteno u skadarsko zetskoj depresiji.P jezera krece se od
350km di 550km.duzina jezera je 43km a sirina 14 km sa prosjecnom dubinom oko
6m a najveca dubina 60m.najveca kriptodepresija na Balkanu kao i NP i taj status
ima zbog geo,ekoloskih i kulturoloskih i tur resursa.
Shasko jezero-se nalazi izmedju ulcinjsko i vladimirskog polja.P jezera je od 3.6 do
5.3km sa najvecom dubinom od oko 8m i ono je drugo jezero pa P i kriptodepresiji u
CG
planinska jezera-su glacijalno erozivna obrazovana u cirkovima i valovima lednika. na
podruciju durmitora je najveca koncentracija pl jezera. na zapadnom dijelu podrucija
nalaze se 3 jez: trnovacko,veliko i malo stabanjsko. na durmitoru(crno,veliko i malo
skrcko,susicko,zminje,jablan,poscensko,vrazje i riblje jezero)
bjelasica-biogradsko,pesica,veliko i malo shisko,veliko i malo ursulavacko jezero
jezera Prokletija-disperzno razmjestena sa lednickim jez:
plavsko,ridsko,visitorsko,rikavacko,bukumirsko.
sinjajevina-zminicko i zabojsko
moracke pl:kapetanovo,manito(jablanak) i brnicko
7 vjestackih jez:pivsko,slano,krupacko,otilovicko,grahovsko,bilecko,jezero liverovic
podzemne vode-najbogatije Nk ,najmanje Ct
terminalni izvori-ulcinj,igalo,rozaje,bijelo polje
nacionalni parkovi-je organizaciona forna cuvanja narucito cijenjenih pr teritorija
gdje je omogucena kombinacija cuvanja prirode i njeno strogo kontrolisano
iskoriscavanje prvrnstveno za potrebe turizma
svi NP CG su osnovani 1952 samo skadarsko jez 1983
3 vazna sektora za zastitu :1.zastita sumskog fonda2.slabost odbrambenih
mehanizama u onemogucavanju nekontrolisane gradnje3.postovanje propisa za lov
,ribolov,sakupljanje zasticenog bilja,splavarenja..zastita prirode se u najvecoj mjeri
radi zbog turizma,jer je on veliki potrosac prostora
NP sve vise izrastaju u vazan faktor turizma i na dobrom su putu da se afirmisu kao
prepoznatljiv CG brend preko i to dokazuju posjete NP (2007 preko 100
000)POVRSINA 83900ha
geoseizmicki uslovi-imaju veliki znacaj za brojne ljudske aktivnosti a skoro presudan
uticaj na citavu sferu graditeljstva seizmicke karakt.nasih terena po svom karakteru
posebno se vezuju za basen Sredozemnog mora
u CG se mogu izdiferencirati 3 regiona:1.juzni primorski region(intezitet zemljotresa 9
i 10 stepeni MSC skale)2.sredisnji region(izmedju 8 i 10 stepena MSC skale)3.sjeverni
region(7 i 8 MSC skale)
seizmicki hazard zavisi od prirodnih sila ali nivo povredljivosti i razarnja zavidi od
ljudske aktivnosti
najveci zemljotres 1979 kada je unisteno preko 70% hotelskih kapaciteta na CG
primoriju
merkalijeva skala!
uslovi odrzivog razvoja turizma-bitan preduslov za ukljucivanje u EU je upravljanje i
zastita prirodnih resursa i zivotne sredine u cjelini.to se prvenstveno odnosi na
zastitu NP i dijela CG Prokletija koje ce uskoro biti proglasene i :1.regionalne
parkove(parkovi prirode)rumija,komocvi,sinjajevina,maglic,bioc i
volijak,ljubisnja,turjak sa hajlom 2.spomenike prirode-kanjon platija,male
rijeke,mrtvice,nevidio,kanjon cijevne,ljustica,morinjski zaliv,shasko jezero,ulcinjska
solana i ada,pojedine botanicke i zooloske lokalitete.3.predjele posebnih prirodnih
odlika:visitor i zeltin,bukove sume.
za zastitu suma postoji strategija odrzivog sumarstva a za zastitu morskog dobra
javno preduzece Morsko dobro(1992)
morskim dobrom su 0buhvacene-morska
obala,lukobrani,navezi,nasipi,kupalista,hridi,limani,izvori i vrela na obali,usca
rijeka,kanali spojeni sa morem,podmorje,morsko no,ziva i neziva bogarstva vode
rijeke bojane na nasoj teritoriji.
antropogene tur vr.-fundamendalne faktora razvoja turizma predstavljaju prirodni
resursi i antropogene vr(nosnja,folklor,gastronomija)
antropogene vr mozemo podijeliti na vise
nacina:etnosocijalne,umjetnicke,ambijentalne,manifestacione i pejzazne kulturne
motive
etnosocijalna grupa-kulturnih tur motiva je veoma heterogena i kompleksna jer
zahvata cjelinu zivota nekog naroda,njegovu materijalnu i duhovnu
kulturu,npr:1.sportska nadmetanja(olimpijske igre,svjetska prvenstva)2.muzicka
takmicenja i festivali3.revije narodnog stvaralastva i folklorne manifestacije4.filmski
festivaliovi festivali su najcesce dopunski sadrzaj u tur.ponudi destinacija
umjetnicki tur motivi su jako raznovrsni i oni su u osnovi odraz prostora u kome se
jedan narod razvijao i vremena kada je taj narod zivio.najpoznatije civilizacije tog
vremena su:sumerska i vavilonska,egipatska,indijska i kineska,kritska i mikenska.
sa stanovista tur najznacajnij je izgradnja sakralnih gradjevina kao i veliki br
utvrdjenja i dvoraca
srednji vijek je donio pojavu novih civilizacija-*islam-potpuno nova umjetnicka
orjentacija,izgradnja sakralnih objekata kao sto su Plava dzamija i dvorac Sultana
Mhambra il Granadi,*inka-najpoznatije arheolosko nalaziste Macu Pikcu
savremeno doba-donijelo je modernu umjetnost u slikarstvu,vajarstvu,modi,dizajnu
manifestacioni motivi-odredjeni su vrstom i znacajem priredbi i manifestacija za koje
se vezuju tur kretanja.manifestacije mogu
biti:kulturne,politicke,umjetnicke,sportske,zabavne
pod ambijentalnim tur vr podrazumjevamo manje ili vece prostorne cjeline sa nekim
od atributa tur atraktivnosti ili pak gradove ili gradska jezer,to su:kompleksi
sakralnih objekata,upravnih i zakonodavnih zgrada,ulice,gradovi(kotor)
pejzazni motivi su komplemantarni i kompleksni tur motivi sastavljeni od prirodnih i
antropogenih vr. izdvajaju se 3 glavna tipa
pejzaza:1.ravnicarski2.planinski3.primorski
kulturno ist.razvoj CG-iz doba praistorije:epoha starijeg i mladjeg kamenog
doba:paleolit i neolit(pecina crvena stijena,pecina odmut,spila,naselja beran krs i
kremestice)
metalno doba-neolit,bronza i gvozdje. stara istorija
sloveni svoju prvu drzavu formiraju na prostoru oko porusenog rimskog grada Duklje .
ine CG se prvi put pominje 1276god
srednjovjekovni period-ljetopis popa dukljanina,miroslavljevo
jevandjelje,oktoih(stampan 1494)
medju spomenicima islamske kulture-husein-pasina dzamija,careva dzamija,dzamije
u baru i ulcinju
dinastija Petrovica- je imala presudnu ulogu u stvaranju CG drzave u njenim
sadasnjim granicama i njenom medjunarodnom priznanju
petar I-bitka na martinicima i na krusima,podigao ugled CG u Evropi
petar II-gorski vijenac,razvijao dobre odnose sa rusijom i razvijenim evropskim
drzavama
knjaz danilo-razdvojio duhovnu i svjetovnu vlast,pobjeda nad turcima na
grahovcu,prosirio drzavnu teritoriju
nikola I petrovic-razvoj kao organizovana gradjanska drzava(razvoj drzavnih
institucija,saobracaja,trgovine,turizma,kulture),izgradnja gradova po urbanistickim
koncepcijama
prvim balkanskim ratom 1912 oslobodjena PV,BP,BE,PLAV,GUSINJE,ROZAJE
1918-CG i srbija
u 19 i prvoj polovini 20 vijeka za doba kralja nikole izzgradjeno je 163 i obnovljeno
113 crkava, 12 manastira i doslo je do ozbiljnog ozivljavanja raznih vidova
stvaralastva
radikalni preporod i uzlet u
politickom,meterijalnom,socijalnom,urbanom,infrastrukturnom,obrazovnom,kulturno
m i naucnom razvoju Cg je stvorila SFRJ
21 maja 2006 Cg nezavisna drzava
razmjestaj i struktura kulturnih tur vr-kulturni resursi-predstavljaju kulturno nasljedje
i identitet naroda kojem pripadaju i cine njegovu kulturnu bastinu. svojim
univerzalnim vr oni pripadaju svima i na taj nacin postaju dio svjetske kulturne
bastine
kulturni resursi cine izuzetno vazne motive u tur kretanjima i na njih u
medjunarodnom turizmu otpada 10% registrovanih turista. u CG registrovano je 357
nepokretnih spomenika kulture (na primoriju 53%,u sredini 37% a na sjeveru oko
10%)
gustina spomenika po regionima zavisi od:fizicko-geog,drustveno-
ist,ekonomskih,politickih i kulturnih uslova i karakteristika.najvise ima sakralnih
objekata 58%,arheoloskih 7.5% a najmanje starih gradova
najveca koncentracija prisutnih spomenika nalazi se na podruciju Boke Kotorske
zbog cega je ovo podruciju upisano u listu svjetske kulturne bastine UNESCO a u
centralnom dijelu CT i prostora oko skadarskog jezera 15%--kotor 63,cetinje-
55,H.novi-47,Pg-40,rozaje,andrijevica 0 ,zabljak,mojkovac-1,kolasin,pluzine-3.berane
5
,865 sakralnih objekata Pravoslavlja,230 crkava,kapela,samostana i zupanskih kuca
koje su pod ingerencijom katolicke crkve i 105 dzamija
karakteristike stanovnistva-
kretanje stan.poslije 2 svjetskog ratamogu se izdvojiti na 3 perioda:1.period od 1948-
1961 dinamicne stope rasta stan.,prirodni prirastaj 2.2% 2.period od 1961-1981,
umjerene stope rasta stanovnistva.1.5% 3.period poslije 1981,opadajuca stopa
prirodnog prirastaja,ispod 1%
na ukupan rast stan.osim bioloskih cinilaca uticaj je imala i poznata politicka i socio-
ekonomska desavanja.
u periodu posle 2 svjetskog rata doslo je do promijena u teritorijalnom razmjestaju
stan.
intezitet promjena je najvise izrazen u periodu poslije 1992 u kojoj je sjeverni region
svoje ucesce smanjio na sveha 33.1% a centralni povecao na 23.6% i juzni na 43%
na ovakav razmjestaj stanovnistva daleko najveci znacaj imaju migracije stan
br stan-625 266, crnogorc