Professional Documents
Culture Documents
TON RI RC
Phm Th Bo
email: ptbao@hcmus.edu.vn
www.math.hcmus.edu.vn/~ptbao/TRR/
Ni dung
Ni dung: gm 5 phn
- C s logic
- Php m
- Quan h
- Hm Bool
- th
2
Ti liu tham kho
3
Kim tra
Kim tra
4
C s Logic
Chng I: C s logic
- Mnh
- Dng mnh
- Qui tc suy din
- V t, lng t
- Tp hp
- nh x
- Qui np ton hc
5
C s Logic
I. Mnh
1. nh ngha: Mnh l mt khng nh c gi tr chn l
xc nh, ng hoc sai.
Cu hi, cu cm thn, mnh lnh khng l mnh .
V d:
- mt tri quay quanh tri t
- 1+1 =2
- Hm nay tri p qu ! (ko l mnh )
- Hc bi i ! (ko l mnh )
- 3 l s chn phi khng? (ko l mnh )
6
C s Logic
I. Mnh
K hiu: ngi ta dng cc k hiu P, Q, R ch mnh .
Chn tr ca mnh :
Mt mnh ch c th ng hoc sai, khng th
ng thi va ng va sai. Khi mnh P ng ta
ni P c chn tr ng, ngc li ta ni P c chn tr
sai.
Chn tr ng v chn tr sai s c k hiu ln
lt l 1 (hay ,T) v 0 (hay S,F)
7
C s Logic
I. Mnh
Kim tra cc khng nh sau c phi l mnh khng?
- Paris l thnh ph ca M.
- n l s t nhin.
- con nh ai m xinh th!
- 3 l s nguyn t.
- Ton ri rc l mn bt buc ca ngnh Tin hc.
- Bn c khe khng?
- x2 +1 lun dng.
8
C s Logic
I. Mnh
2. Phn loi: gm 2 loi
a. Mnh phc hp: l mnh c xy dng t cc
mnh khc nh lin kt bng cc lin t (v, hay, khi
v ch khi,) hoc trng t khng.
b. Mnh s cp (nguyn thy): L mnh khng th
xy dng t cc mnh khc thng qua lin t hoc
trng t khng.
V d:
- 2 khng l s nguyn t
- 2 l s nguyn t (s cp)
- Nu 3>4 th tri ma
- An ang xem phim hay An ang hc bi
- Hm nay tri p v 1 +1 =3
9
C s Logic
I. Mnh
V d :
- 2 l s nguyn t
Ph nh: 2 khng l s nguyn t
- 1 >2
Ph nh : 1 2
10
C s Logic
I. Mnh
Bng chn tr
V d:
- 3>4 v Trn Hng o l v tng
- 2 l s nguyn t v l s chn
- An ang ht v ung nc
11
C s Logic
I. Mnh
Bng chn tr
V d:
- >4 hay >5
- 2 l s nguyn t hay l s chn
12
C s Logic
I. Mnh
V d
- Hm nay, An gip m lau nh v ra chn
- Hm nay, c y p v thng minh
- Ba ang c bo hay xem phim
13
C s Logic
I. Mnh
Bng chn tr
14
C s Logic
I. Mnh
V d:
- Nu 1 = 2 th Lenin l ngi Vit Nam
- Nu tri t quay quanh mt tri th 1 +3 =5
- >4 ko theo 5>6
- < 4 th tri ma
- Nu 2+1=0 th ti l ch tch nc
15
C s Logic
I. Mnh
Bng chn tr
16
C s Logic
I. Mnh
V d:
- 2=4 khi v ch khi 2+1=0
- 6 chia ht cho 3 khi v chi khi 6 chia ht cho 2
- London l thnh ph nc Anh nu v ch nu thnh ph
HCM l th ca VN
- >4 l iu kin cn v ca 5 >6
17
C s Logic
V d:
E(p,q) = (p q)
F(p,q,r) = (p q) (q r)
18
C s Logic
V d:
E(p,q,r) =(p q) r . Ta c bng chn tr sau
19
C s Logic
20
C s Logic
21
C s Logic
E(p,q) = (p q) p
F(p,q,r) = p (q r) q
22
C s Logic
V d
(p q) p q
23
C s Logic
V d: (p q) p
Trong php tnh mnh ngi ta khng phn bit nhng
mnh tng ng logic vi nhau. Do i vi nhng
dng mnh c cng thc phc tp, ta thng bin i
n tng ng vi nhng mnh n gin hn.
24
C s Logic
V d. (p q) r (p q) r
25
C s Logic
4. Lut kt hp (p q) r p (q r)
(p q) r <=> p (q r)
26
C s Logic
6. Lut ly ng ppp
ppp
7. Lut trung ha p 0 p
p 1 p
27
C s Logic
10. Lut hp th p (p q) p
p (p q) p
28
C s Logic
V d: Nu tri ma th ng trn nu ng
khng trn th tri khng ma
Bi tp:
Cho p, q, r l cc bin mnh . Chng minh rng:
(p r) (q r) (p q) r
29
C s Logic
(p r) (q r)
( p r ) ( q r)
( p q ) r
( p q ) r
( p q ) r
(pq)r
30
C s Logic
31
C s Logic
Hoc di dng s
32
C s Logic
Nu An hc chm th An hc tt.
M An hc chm
Suy ra An hc tt.
Tri ma th ng t.
M chiu nay tri ma.
Suy ra Chiu nay ng t.
33
C s Logic
Hoc di dng s
34
C s Logic
Nu An i hc y th An u ton ri rc.
An khng u ton ri rc.
35
C s Logic
Hoc di dng s
36
C s Logic
37
C s Logic
Hoc di dng s
38
C s Logic
39
C s Logic
Hoc di dng s
40
C s Logic
Hm nay An hc bi.
Hm nay An ph m nu n.
41
C s Logic
Hoc di dng s
42
C s Logic
43
C s Logic
Ta c tng ng logic
44
C s Logic
Dng s
45
C s Logic
46
C s Logic
47
C s Logic
48
C s Logic
49
C s Logic
50
C s Logic
51
C s Logic
52
C s Logic
53
C s Logic
54
C s Logic
55
C s Logic
56
C s Logic
IV. Logic v t
Tp hp: L mt b su tp gm cc vt. Mi vt c gi
l mt phn t ca tp hp.
K hiu: A, B , X,
Nu x l phn t ca tp hp A, ta k hiu x A
V d:
- N ={0,1,2,} l tp hp cc s t nhin.
- Z = {0,1,-1,2,-2,} tp hp cc s nguyn.
- Q = {m/n | m,n Z, n0 } tp hp cc s hu t.
- R: tp hp cc s thc.
- C: Tp hp cc s phc.
57
C s Logic
IV. Logic v t
V d.
- p(n) = n +1 l s nguyn t.
- q(x,y) = x2 + y = 1 .
- r(x,y,z) = x2 + y2 >z.
58
C s Logic
IV. Logic v t
- Ph nh p(x)
- Php ni lin p(x)q(x)
- Php ni ri p(x)q(x)
- Php ko theo p(x)q(x)
- Php ko theo hai chiu p(x) q(x)
59
C s Logic
IV. Logic v t
Khi xt mt mnh p(x) vi x A. Ta c cc trng hp
sau
- TH1. Khi thay x bi 1 phn t a ty A, ta c p(a) ng.
- TH2. Vi mt s gi tr a A, ta c p(a) ng.
- TH3. Khi thay x bi 1 phn t a ty A, ta c p(a) sai.
V d. Cho v t p(x) vi xR
- p(x) = x2 +1 >0
- p(x) = x2 -2x+1=0
- p(x) = x2 -2x+3=0
60
C s Logic
IV. Logic v t
nh ngha. Cho p(x) l mt v t theo mt bin xc nh trn
A. Ta nh ngha cc mnh lng t ha ca p(x) nh
sau:
- Mnh Vi mi x thuc A, p(x) , k hiu bi
x A, p(x),
l mnh ng khi v ch khi p(a) lun ng vi mi gi tr
a A.
- Mnh Tn ti (t nht )hay c (t nht) mt x thuc A,
p(x)) k hiu bi :
x A, p(x) ,
l mnh ng khi v ch khi c t nht mt gi tr x = a0
no sao cho mnh p(a0) ng.
61
C s Logic
IV. Logic v t
: c gi l lng t ph dng
: c gi l lng t tn ti
62
C s Logic
IV. Logic v t
63
C s Logic
IV. Logic v t
V d.
- Mnh x R, y R, x + 2y < 1 ng hay sai?
Mnh sai v tn ti x0 = 0, y0 = 1 R m x0 + 2y0 1.
64
C s Logic
IV. Logic v t
V d.
- Mnh x R, y R, x + 2y < 1 ng hay sai?
Mnh sai v tn ti x0 = 0, y0 = 1 R m x0 + 2y0 1.
65
C s Logic
IV. Logic v t
V d.
- Mnh x R, y R, x + 2y < 1 ng hay sai
Mnh sai v khng th c x = a R bt ng thc
a + 2y < 1 c tha vi mi y R (chng hn, y = a/2 + 2
khng th tha bt ng thc ny).
66
C s Logic
IV. Logic v t
nh l. Cho p(x, y) l mt v t theo hai bin x, y xc nh
trn AB. Khi :
1) x A, y B, p(x, y) y B, x A, p(x, y)
2) x A, y B, p(x, y) y B, x A, p(x, y)
3) x A, y B, p(x, y) y B, x A, p(x, y)
67
C s Logic
IV. Logic v t
Vi v t theo 1 bin ta c :
68
C s Logic
IV. Logic v t
Vi v t theo 2 bin.
69
C s Logic
IV. Logic v t
V d ph nh cc mnh sau
- x A, 2x + 1 0
Tr li
x A, 2x + 1 > 0
70
C s Logic
IV. Logic v t
V d:
Mi ngi u cht
Socrate l ngi
Vy Socrate cng cht
71
V. Tp hp
1. Khi nim
Tp hp l mt khi nim
c bn ca Ton hc.
V d:
1) Tp hp sinh vin ca
mt trng i hc.
2) Tp hp cc s nguyn
3) Tp hp cc tri to
trn mt cy c th.
V. Tp hp
Lc lng ca tp hp
S phn t ca tp hp A c gi l lc lng ca tp
hp, k hiu |A|.
Nu A c hu hn phn t, ta ni A hu hn.
Ngc li, ta ni A v hn.
V d.
N, Z, R, l cc tp v hn
X={1,3,4,5} l tp hu hn |X|=4
a. Cch xc nh tp hp
Lit k tt c cc phn t ca tp hp
A={1,2,3,4,a,b}
a ra tnh cht c trng
B={ n N | n chia ht cho 3}
b. Quan h gia cc tp hp
Tp hp con
V. Tp hp
2. Cc php ton tp hp
a. Php hp
Hp ca 1 tp hp A
v B l tp hp to bi
B
tt c cc phn t
A
thuc A hoc thuc B.
K hiu:
V d:
V. Tp hp
Tnh cht:
1. Tnh ly ng
2. Tnh giao hon
3. Tnh kt hp
4. Hp vi tp rng
b. Php giao
Giao ca 2 tp hp A v B l tp hp to bi cc
phn t va thuc A va thuc B.
A B
K hiu:
V. Tp hp
Tnh cht:
1) Tnh ly ng
2) Tnh giao hon
3) Tnh kt hp
4) Giao vi tp rng
Lut De Morgan:
V. Tp hp
3. Tp cc tp con ca mt tp hp
4. Tch Cc:
Tch cc ca tp hp A vi tp hp B l tp hp
bao gm tt c cc cp th t (x,y) vi
Ngha l
VI. nh x
Khng l nh x
VI. nh x
Hai nh x bng nhau. Hai nh x f v g t X vo Y c
gi l bng nhau nu x X, f(x) = g(x).
V d: Xt nh x f(x)=(x-1)(x+1) v g(x) =x2-1 t R->R
nh v nh ngc.
Cho nh x f t X vo Y v A X, B Y. Ta nh ngha:
f(A) = {f(x) | x A} = {y Y | x A, y = f(x)} c gi l
nh ca A
VI. nh x
f(A) = {f(x) | x A} = {y Y | x A, y = f(x)}
Nh vy y f(A) x A, y = f(x);
y f(A) x A, y f(x).
f1(B)
Nh vy x f1(B) f(x) B
VI. nh x
V d. Cho f: R R c xc nh f(x)=x2 +1
Ta c
f([1,3])=[2,10]
f([-2,-1])=[2,5]
f([-1,3])=[1,10]
f((1,5)) = (2,26)
f1(1)={0}
f1(2)={-1,1}
f1(-5)=
f1([2,5])= [-2,-1] [1,2]
VI. nh x
2. Phn loi nh x
a. n nh Ta ni f : X Y l mt n nh nu hai phn t
khc nhau bt k ca X u c nh khc nhau, ngha l:
Ton nh f(X)=Y. Nh vy
f : X Y l mt ton nh
(y Y, x X, y = f(x))
(y Y, f1(y) );
y Y, phng trnh f(x) = y (y c xem nh tham
s) c nghim x X.
f : X Y khng l mt ton nh
(y Y, x X, y f(x));
(y Y, f1(y) );
VI. nh x
c. Song nh Ta ni f : X Y l mt song nh nu f
va l n nh va l ton nh.
Khi f1(x)=(y-1)/2
VI. nh x
3. Tch nh x. Cho hai nh x f : X Y v g : Y' Z
trong Y Y'. nh x tch h ca f v g l nh x t X vo Z
xc nh bi: h : X Z
x h(x) = g(f(x))
Ta vit: h = gof : X Y Z
VI. nh x
V d. Tm gof, fog
V. Quy np
Chng minh 1 + 3 + 5 + 7 + + (2n-1)= n2 vi n 1
1. Phng php
Vi nhng bi ton chng minh tnh ng n ca mt biu
thc mnh c cha tham s n, nh P(n). Quy np ton
hc l mt k thut chng minh P(n) ng vi mi s t
nhin n N0.
- Qu trnh chng minh quy np bao gm 2 bc:
Bc c s: Ch ra P(N0) ng.
Bc quy np: Chng minh nu P(k) ng th P(k+1)
ng. Trong P(k) c gi l gi thit quy np.
V. Quy np
V d. Chng minh 1+3++(2n-1)=n2 vi mi s nguyn
dng n.
Gi P(n) = 1+3+(2n-1)=n2
+ Bc c s:
Hin nhin P(1) ng v 1= 12.
V. Quy np
+ Bc quy np:
- Gi s P(k) ng, tc l
T gi thit quy np ta c: