#Okunulas Kitaplar: Aziz stanbul Yahya Kemal Beyatl

Nazar- Dikkat Baz Noktalar:

stanbul fethedildiinde bir viraneydi. 1204te 4.Hal Seferi ile ehir yamalanm ve istilaya
uramtr. 1

Malazgirti Avrupa yazarlar dnya tarihinin bir dnm noktas sayarlar. Grousset; Hal Seferlerinin
sebebini Alparslann Diogenesi esir etmesine balamtr.

1090da Peenekler stanbulu kuatyor. Aleksi Kommenos paral Kuman-Trk askerleriyle

stanbulu bu kuatmadan kurtarmtr. Daha o zamanlar stanbulun Trkler tarafndan fethine ramak
kalmt.

Hallarla Antakyada savarken, Kuds Fatmiler tarafndan igal edildi.

stanbulun fethi konusunda Dukas ve dier Trk dman tarihiler, fethin byklne ve Fatihin
baarsna glge drmek amacyla ehrin ak braklan ve unutulan bir kap sebebiyle alndn
iddia ederler.

Cedlerimiz yalnz mimaride deil, her eyde dahiyne yapmasn bilmiler, ancak yazmasn
unutmular. Bu bizim feci bir talihsizliimizdir.

Osmanlnn Avrupaya, Asyaya yerlemesiyle, Avrupann Byk skender, Roma ve Bizansla

devam eden Asyaya doru hareketin sonu gelmi, Asya; Avrupaya hareket etmeye balamtr.

stanbulun fethi kanlmazd. Devletin hakim olduu topran bir ktas Anadoluda, bir ktas
Rumelide olsun. Biri Msr klemenlerinin ve ii rann ard arkas kesilmeyen entrikalaryla
bunalsn, dieri Hristiyan devletlerin ve papaln tahrikleriyle daimi bir tehlike geirsin. Orta yerde de
Bizans kayserlerinin diplomasileri hkm srsn. Byle devam edemezdi ve etmedi de. stanbulun
fethi bu sebeple kanlmaz bir sondu. stanbulun Fethinin en msbet ve en esasl eseri vatann
yekpreliidir.

Zaanos Paa, stanbulun fethinin en mnis ve en azimkr mteebbislerindendir. Balkesirde

meftundur.

Boazkesen Hisar; Bizansl Dragazes bu hisarn yapmna kar kmak istemi ancak Sultan
II.Mehmed Varnadaki ihaneti hatrlatr ve Hisar yapmasna engel olmasn engeller. Ve 5 ayda
bitirir.

1
Clarles Diehl. 1453ten nce stanbulun ne kadar harap bir halde olduunu uzun boylu tasvir etmi ve bu
tedkikini 1822de,stanbulda Galatasaray Sultanisinde vermi olduu bir konferansta da izah etmi ve Bizans
mparatorluunun o devirdeki bareliine misal olarak, mparatorun paraszlk yznden, Bizansn Selanik
ehri zerindeki hukukunu Venedik Cumhuriyetine satm olduunu zikretmiti. Evet, Bizans 1204 senesinde
4.Hal Seferinde Latinlerin istilasna uramt. O vakit stanbul, tarihte misali nadir grlr bir yama ortasnda,
yanm, yklm, perian olmutu. Bu faciay gerek Bizans gerek Avrupa vakanvisleri o kadar iyi tasvir
etmilerdir ki hala Ortaadaki Latinliin bir lekesi addedilir.
Bu Frenk istilas, stanbulda yalnz elli yedi sene srebildi.stanbula yerlemi olan Latin mparatorluu 1261de
ekildii vakit arkasnda bir virane brakt. Paleologlarla yeniden kurulan Bizans mparatorluu, stanbulu bir
daha imar edemedi.
te biz, 1453te bu viraneyi tevrs ettik. Bu tarihten bir asr sonra stanbul o kadar gzel bir mamure olmutu ki
btn Avrupa ehirlerinin hem en by hem en nfuslusu hem de en ihtiamlsyd.
Trklk, 1453te stanbulu fethettikten sonra geni bir mikyasta bymt.
 Yavuz Sultan Selim; hilafetin alamt- olan hrka-i erif ve dier kutsal emanetleri Msrdan
stanbula hatimler eliinde getirtmi, saraya geldikten sonra asl yeri ina edilene kadar yksek bir
mevkiiye yerletirmi ve sabaha kadar beklemitir. O gece, geceli gndzl Kuran okunmasn
emretmi ve 40. hatmi kendisi okumak zere 40 hafz vazifelendirmitir.

Bu toprakta Trk hayatnn devri gemitir:

1-Ne ehirde ne sayfiyede oturanlar. Fetihlerle adrda yaayp adrda lenler. Fatih,Selim ve Sleyman
gibi.

2-Devleti muhafaza eden, sarayda doan, yaayan ve len

3-Payitaht sayfiyeye dkld. O gnden beri stanbul metruk bir ev haline gelmeye balad.

Yahya Kemal Beyatl, Topkap Saraynda yapt gezintiler sonucunda bir hakikat kefettiini
nakleder. Bu devletin iki mnev temeli vardr. Birincisi Fatihin Ayasofya minaresinden okuttuu Ezan
ki hala okunur. kincisi Yavuz Sultan Selimin Hrka-i Saadet nnde okutmaya balad ve 400 yldr
okunan Kuran- Kerimdir.

Yavuz Sabri Altuntas

Historianyavuz. Wordpress.com