Δεύτερη Γραπτή Εργασία ΕΠΟ 42

"Ειδικά Θέματα του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού"

ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2017-2018

Θέμα: «Να συγκρίνετε τις απόψεις του Βέμπερ και του Μαρξ όσον αφορά τις πτυχές του
καπιταλισμού που μελετούν και ειδικότερα σχετικά με τον ρόλο της εργασίας στον
καπιταλισμό».

Υλικό στο οποίο θα πρέπει να βασιστείτε για τις απαντήσεις σας:

- Μ. Βέμπερ, Προτεσταντική Ηθική, Κεφάλαια 4 & 5.

- Μ. Βέμπερ, «Οι Προτεσταντικές Ομάδες (Σέκτες) και το Πνεύμα του Καπιταλισμού» (σε
Συμπληρωματικά Κείμενα των Μ. Βέμπερ και Ε. Φίσωφ).
- Ε. Φίσωφ «Προτεσταντική Ηθική και το Πνεύμα του Καπιταλισμού: To ιστορικό μιας
διαμάχης» (σε Συμπληρωματικά Κείμενα των Μ. Βέμπερ και Ε. Φίσωφ).
- Σ. Κονιόρδος, Η Θέση του Βέμπερ για την Προτεσταντική Ηθική της Εργασίας (σελ. 65-113).
- A. Giddens, «Ο Μαρξ, Ο Βέμπερ και η Εξέλιξη του Καπιταλισμού» (σελ. 119-144) [άρθρο
στο βιβλίο του Σ. Κονιόρδου, Η Θέση του Βέμπερ για την Προτεσταντική Ηθική της
Εργασίας].
- M. Löwy, «Βέμπερ εναντίον Μαρξ» (σελ. 145-158) [άρθρο στο βιβλίο του Σ. Κονιόρδου, Η
Θέση του Βέμπερ για την Προτεσταντική Ηθική της Εργασίας]
- K. Marx, Οικονομικά και Φιλοσοφικά Χειρόγραφα (απόσπασμα, σελ. 90-106).
(αποστέλλεται ηλεκτρονικά μαζί με τη δεύτερη εργασία).
- Μ. Αντωνοπούλου, Οι κλασικοί της κοινωνιολογίας, κεφ. Ο μαρξισμός και ο Κ.Μαρξ.
(αποστέλλεται χωριστά σύνδεσμος ώστε να έχετε πρόσβαση στο βιβλίο).
- Β. Ρωμανός, «Χειραφέτηση και Εργασία: Marx και Arendt» (σελ. 13-41) [άρθρο στο βιβλίο
των Χ. Καρακιουλάφη και Μ. Σπυριδάκη (επιμ), Εργασία και Κοινωνία: Διεπιστημονικές
Προσεγγίσεις] (αποστέλλεται ηλεκτρονικά μαζί με τη δεύτερη εργασία).
- R. Collins «Η Τελευταία Θεωρία του Βέμπερ για τον Καπιταλισμό» (αποστέλλεται
ηλεκτρονικά μαζί με τη δεύτερη εργασία).

Μέγεθος εργασίας: Η εργασία σας θα πρέπει να είναι μεγέθους 2.000 λέξεων

(εξαιρουμένης της βιβλιογραφίας και συμπεριλαμβανομένων των σημειώσεων) (+/- 10%).

Χρονικό περιθώριο-καταληκτική ημερομηνία: Δευτέρα 15/01/2018.

Διευκρινήσεις για τη συγγραφή της εργασίας

Η εργασία αφορά στην συγκριτική παρουσίαση των απόψεων του Βέμπερ και του Μαρξ
εστιάζοντας, παράλληλα, στις συγκεκριμένες πτυχές στις οποίες ο κάθε ένας εκ των δύο
διανοητών δίνει ιδιαίτερη σημασία, καθώς επίσης στην σημασία και στον ρόλο της
εργασίας στο καπιταλιστικό σύστημα.

1
Το κλειδί της εργασίας είναι η κατανόηση των διαφορετικών θέσεων του Βέμπερ και του
Μαρξ σχετικά με τον καπιταλισμό, την πορεία εξέλιξής του, των εργαλείων προσέγγισής του
καπιταλιστικού συστήματος, καθώς επίσης και της μεθοδολογίας που ακολουθούν οι δύο
διανοητές προκειμένου να συγκροτήσουν τα επιχειρήματά τους. Η εργασία δεν δίνει
έμφαση στην πολιτική διάσταση της θεωρητικής ανάλυσης του Μαρξ αν και προσφέρει την
ευκαιρία για μια σύντομη συνθετική/ συγκριτική μελέτη των απόψεων των δύο διανοητών.
Σχετικά με την ανάπτυξη του θέματος της εργασίας θα πρέπει πρώτα από όλα να
εντοπίσετε τα σημεία σύγκλισης και απόκλισης των Βέμπερ και Μαρξ γενικότερα στη σκέψη
τους και ειδικότερα σε σχέση με τη σημασία και το ρόλο της εργασίας στον καπιταλισμό.
Σας προτείνουμε να συγκρίνετε τις απόψεις των δύο διανοητών σε γενικό επίπεδο και στην
συνέχεια να προχωρήσετε στην σύγκριση του ρόλου της εργασίας στον καπιταλισμό.
Έτσι λοιπόν, μετά την εισαγωγή, θα πρέπει να περιγράψετε τις πτυχές/ τα χαρακτηριστικά
του καπιταλισμού που καθένας εκ των δύο διανοητών δίνει ιδιαίτερη προσοχή και να
συγκρίνετε τις απόψεις τους. Απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή στην έκταση του τμήματος αυτού,
ώστε να μην επεκταθείτε σε βάρος του επόμενου που αφορά τον ρόλο της εργασίας στον
καπιταλισμό.
Το πρόσθετο βιβλιογραφικό υλικό που συμπεριλαμβάνεται στην παρούσα εργασία θα σας
επιτρέψει να συμπληρώσετε ορισμένα κενά (που μπορεί να έχετε) σχετικά με την σκέψη
του Μαρξ. Δείτε ειδικότερα τα κείμενα της Αντωνοπούλου και του Ρωμανού (στο κείμενο
αυτό θα επικεντρωθείτε στην ανάλυση για τον Μάρξ – όχι για την Αρέντ). Η εργασία (και
ειδικότερα η «ηθική της εργασίας» για τον Βέμπερ και η «αλλοτρίωση» για τον Μαρξ)
μπορεί να αποτελέσει πεδίο χειραφέτησης των ατόμων που ζουν και εργάζονται εντός του
καπιταλισμού. Προς τούτο σας παρέχεται ηλεκτρονικά – προκειμένου να το αξιοποιήσετε -
απόσπασμα των Οικονομικών και Φιλοσοφικών Χειρογράφων του Μαρξ το οποίο
αναφέρεται στην αλλοτριωμένη/ αποξενωμένη εργασία.
Σχετικά με τη σύγκριση των δύο διανοητών θα πρέπει να αξιοποιήσετε υλικό και
επιχειρήματα από τα κείμενα των Giddens και Löwy. Αρκετό ενδιαφέρον έχει το άρθρο του
Collins (που επισυνάπτεται), το οποίο σας προτείνουμε να συμβουλευτείτε και να
αξιοποιήσετε.
Η αξιολόγηση των απόψεων θα πρέπει να προχωρήσει στην διατύπωση επιχειρημάτων
σχετικά με τα πεδία σύγκλισης ή/και απόκλισης μεταξύ των Βέμπερ και Μαρξ, ενώ στο
συμπερασματικό κομμάτι της εργασίας μπορείτε να προχωρήσετε στην υποστήριξη των
απόψεων του ενός ή του άλλου διανοητή, ή και των δύο. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να
αναδειχθούν τα σχετικά επιχειρήματα (προς τη μια και την άλλη κατεύθυνση) και να
καταλήξετε κάπου. Τέλος, η συνθετική παρουσίαση του υλικού είναι απαιτητική, γεγονός
που αντανακλά το βαθμό ωρίμανσης του σχετικού προβληματισμού που θα αναπτυχθεί
στην εργασία.

Χρονικό περιθώριο της δεύτερης εργασίας και διαδικασία υποβολής της:

Η δεύτερη γραπτή εργασία θα πρέπει να παραδοθεί μέχρι την Δευτέρα 15/01/2018.
Θα πρέπει να παραδώσετε την εργασία σας ανεβάζοντας/ καταχωρώντας το ηλεκτρονικό
αρχείο της στην εκπαιδευτική πλατφόρμα του ΕΑΠ που αφορά την παρούσα
θεματική ενότητα, μέχρι την παραπάνω προθεσμία. Αυτή η διαδικασία
πλέον απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή λόγω της ανάγκης ενεργοποίησης του
λογισμικού ελέγχου λογοκλοπής (turnitin) το οποίο έχει εγκατασταθεί στην

2
 πλατφόρμα του ΕΑΠ. Σε περίπτωση που αντιμετωπίζετε τεχνικά προβλήματα
θα πρέπει να απευθύνεστε έγκαιρα στο helpdesk του ΕΑΠ ειδάλλως η
διαδικασία υποβολής και έγκαιρης διόρθωσης των εργασιών σας ενδέχεται να
καθυστερήσει.

Εισαγωγή και Συμπέρασμα στην εργασία:

Η εργασία σας θα πρέπει να διαθέτει μία ρητή «εισαγωγή», στην οποία θα σκιαγραφήσετε
τι θα ακολουθήσει ως απάντηση, όπως και ένα «συμπέρασμα», στο οποίο θα καταλήγετε
απαντώντας στο διατυπωμένο ερώτημα/ ζήτημα. Υπογραμμίζεται πως δεν ενδιαφέρει να
έχετε έναν «πρόλογο» ή «επίλογο», καθώς αυτά αποτελούν μέρη μίας εργασίας (συνήθως
ενός τόμου) τα οποία έχουν διαφορετική χρησιμότητα και δεν έχουν θέση στην απάντηση
που θα πρέπει να δημιουργήσετε (ούτε γενικότερα, στις δικές μας εργασίες).

Χρήση συχνών αναφορών και αξιοποίηση της προτεινόμενης βιβλιογραφίας:

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στην αξιοποίηση της προτεινόμενης βιβλιογραφίας για την
οποία θα πρέπει να υπάρχουν στην εργασία σας συχνές αναφορές. Οι συχνές αναφορές
καταδεικνύουν από τη μια πλευρά την αποδελτίωση και οργάνωση του υλικού που σας
δόθηκε, ενώ από την άλλη πλευρά αποδεικνύετε την ικανότητά σας στην σύνθεση του
διαθέσιμου υλικού και στην ταξινόμηση των επιχειρημάτων. Είναι προφανές ότι θα πρέπει
να αξιοποιηθεί ικανοποιητικά και η πλειοψηφία της προτεινόμενης πρόσθετης
βιβλιογραφίας.

Καταληκτικές Ημερομηνίες των Εργασιών – ΕΠΟ 42

Οι επόμενες γραπτές εργασίες θα πρέπει να αναρτηθούν στην πλατφόρμα στις ακόλουθες
ημερομηνίες:

α/α Εργασίας Εβδομάδα Καταληκτική Ημερομηνία

3η Εργασία: 23η εβδομάδα – Δευτέρα, 12/03/2018

4η Εργασία: 31η εβδομάδα – Δευτέρα, 07/05/2018