Sejarah – Nota kilat- T5B6
BAB 6 : PENGUKUHAN
NEGARA BANGSA
Cadangan pembentukan
Malaysia
• Cadangan Lord Brassey –
gabungkan Sarawak dan Sabah
dgn negeri Selat.
• Sir Malcolm Macdonald
gabungkan Sarawak, Sabah,
Singapura, Brunei dan TM
• Dato’ Onn Ja’afar cadangkan
agar Tanah Melayu yang
merdeka dinamai Malaysia
• Lee Kuan Yew desak British
berunding dgn Tunku
gabungkan Singapura dan TM
• Mulanya tidak dipersetujui
oleh Tunku
• Bimbang ketidakseimbangan
penduduk.
• Tunku kemudian setuju
gagasan Malaysia
• cadangkan pembentukannya
dalam majlis makan anjuran
Persatuan Wartawan Luar
Negeri di Hotel Adelphi,
Singapura.
Faktor Pembentukan Malaysia
dari segi politik
• Barisan Sosialis menang
pilihan raya di Singapura
• Pengaruh Barisan Sosialis
lemahkan parti PAP
• Boleh gugat rancangan British
memberi kemerdekaan kepada
Singapura.
• Barisan Sosialis sebagai
gerakan berhala kiri.
• Berlaku ancaman komunis
• Lee Kuan Yew desak British
gabungkan Singapura dan TM
• TM berpengalaman
membanteras Komunis
• Clandestine Communist
Organization (CCO)
bermatlamat menjadikan
Sarawak negara komunis.
• Penyertaan Singapura,
Sarawak dan Sabah ke dalam
Malaysia - jd benteng bagi
menghadapi ancaman komunis.
• Sarawak, Sabah dan Brunei
belum kemerdekaan
• Boleh dapat kemerdekaan lebih
awal.
• Proses dekolonasi British bagi
negeri yg belum membangun
Dari segi ekonomi
• Wujudkan pasaran
• galakkan pelaburan
www.arenasejarah.com Disediakan Oleh Cikgu Khoo
• perkembangan pertanian.
• memanfaatkan keistimewaan
dan sumber yang ada
a. Tanah Melayu kaya dgn
getah dan bijih timah.
b. Sarawak dan Sabah
mempunyai sumber balak
c. Brunei kaya dgn minyak.
Dari segi sosial
• imbangkan jumlah kaum
• majukan negeri yang belum
membangun
• semangat setia kawan antara
TM dengan Sarawak, Sabah
dan Singapura
Reaksi daripada Singapura
terhadap Malaysia
• Lee Kuan Yew sokong
• bimbang pengaruh parti
berhaluan kiri
• Majlis Undangan Negeri
Singapura meluluskan usul
penggabungan
• Barisan Sosialis menentang
• Mengatakan Malaysia
penjajahan bentuk baru.
• Menuntut pandangan rakyat
Singapura diperoleh
• disokong oleh Parti Buruh
pimpinan David Marshall dan
Parti Rakyat Bersatu pimpinan
Ong Eng Guan.
• Referendum diadakan
• Pengundi Singapura memilih
penggabungan
Reaksi Sarawak terhadap
pembentukan Malaysia
a. Parti Bersatu Rakyat Sarawak
(SUPP)
• Pimpinan Ong Kee Hui.
• ahli - Cina dan sebil
kecil orang Melayu.
b. Parti Negara Sarawak
(PANAS)
• Pimpinan Dato’ Bandar
Abang Haji Mustapha.
• Terdiri orang Melayu.
• Parti pertama sokong
penubuhan Malaysia.
c. Parti Kebangsaan Sarawak
atau Sarawak Nasional Party
(SNAP)
• Pimpinan Stephen
Kalong Ningkan.
• Ahli - orang Iban.
d. Barisan Rakyat Jati Sarawak
(BERJASA)
• Pimpinan Abdul
Rahman Yaakub dan
Abdul Taib Mahmud.
• Parti berbilang kaum
• Majoriti orang Melayu
dan Melanau serta sebil.
kecil Iban dan Bidayuh.
e. Parti Pesaka Anak Sarawak
(PESAKA)
• Pimpinan Temenggung
Jugah Anak Barieng.
• Ahlinya orang Cina.
f. Sarawak Chinese
Association (SCA)
g. Parti politik Sarawak sertai
Malaysia kerana inginkan
kemerdekaan
h. SUPP menentang.
i. PANAS, SNAP, BERJASA,
SCA dan PESAKA
bergabung membentuk Parti
Perikatan Sarawak.
• sokong Sarawak sertai
Malaysia
• berusaha menyekat
pengaruh SUPP.
Reaksi Sabah terhadap
pembentukan Malaysia
a. Pertubuhan Kebangsaan
Kadazan Bersatu (UNKO)
• Pimpinan Donald Stephens
b. Pertubuhan Kebangsaan
Sabah Bersatu (USNO)
• Pimpinan Datu
Mustapha Datu Harun
• Mewakili Islam
c. Kaum Dusun atau Kadazan
• Pimpinan G. S.
Sundang, iaitu Parti
Pasok Momugan
d. Parti yg dapat sokongan
orang Cina - Parti Bersatu,
dan Parti Demokratik
e. UNKO, USNO, Parti Pasok
Momugun, Parti Bersatu dan
Parti Demokratik
membentuk Parti Perikatan
Sabah.
f. Kesemua parti di Sabah
sokong Sabah ke dalam
Malaysia.
g. Parti Perikatan Sabah
• Kemukakan tuntutan 20
syarat ( Perkara 20)
• Diterima oleh Sarawak.
• Senaraikan tuntutan
Sarawak dan Sabah
untuk dimasukkan ke
dalam Perlembagaan
Malaysia
h. Laporan Jawatankuasa JAK
memuatkan tuntutan
i. Tuntutan melindungi hak
dan kepentingan penduduk
Dikenali hak wilayah
asingan.
Page 1

j. Antara perkara dalam hak
wilayah asingan
• Ketua negeri
• Bahasa kebangsaan
• Agama Islam
• Kedudukan istimewa
• hal ehwal imigresen
• Kerakyatan
• Peruntukan kewangan
• Pelajaran
Rumusan reaksi
PARTI ISU
SUPP Bimbang Sarawak dan
Sabah akan dikuasai
oleh Persekutuan TM
PESAKA Orang bukan Melayu
SNAP dan kaum peribumi
UNKO bimbang kehilangan
identiti dan dikuasai
orang Melayu.
Semua parti Inginkan kemerdekaan
kecuali terlebih dahulu
BERJASA
PESAKA Bimbang sumber
SNAP ekonomi Sarawak dan
UNKO Sabah akan dikuasai
oleh kerajaan pusat
PANAS Bangkitkan isu
BERJASA kemajuan ekonomi
USNO dan sosial.
Reaksi Brunei tehadap
pembentukan Malaysia
• Sultan Brunei- Sultan Omar
Ali Saifuddin sokong gagasan
Malaysia pada peringkat
awalnya.
• Beliau bentuk sebuah
suruhanjaya bagi meninjau
pendapat rakyat Brunei.
• Parti Rakyat Brunei (PRB)
pimpinan A.M. Azahari
menentang
• ingin tubuhkan Persekutuan
Borneo - Kalimantan Utara
yang terdiri Sarawak, Sabah
dan Brunei.
• Anggota PRB anggap gagasan
Malaysia sebagai neo
kolonialisme.
• A.M. Azahari lancarkan
pemberontakan
• Sultan Brunei menangguhkan
keputusan gagasan Malaysia.
• A.M. Azahari sokongan
Indonesia dan Filipina.
• Pemberontakan Brunei
• Dipatahkan oleh tentera
British.
• A.M Azahari yang berada di
Manila tidak dapat ditangkap.
www.arenasejarah.com Disediakan Oleh Cikgu Khoo
Sejarah – Nota kilat- T5B6
• Beliau mendapat perlindunagn
politik di Indonesia.
Reaksi Indonesia terhadap
pembentukan Malaysia
• Peringkat awal Indonesia tidak
ada sebarang reaksi
• Tentangan muncul pada akhir
tahun 1962.
• Indonesia berpendapat
Malaysia neokolonialisme
• Pandangan disuarakan oleh
Parti Komunis Indonesia
• pengaruhi Soekarno untuk
isytiharkan Dasar Konfrontasi.
• Konsep Ganyang Malaysia
diisytiharkan
• serangan terhadap kapal
nelayan Tanah Melayu
• pencerobohan udara
• mulanya, kerajaan Persekutuan
tidak mengambil tindakan.
• Indonesia lancarkan serangan
terhadap Malaysia melalui
Johor, Sarawak dan Sabah
• Malaysia bertindakbalas.
• Bantuan tentera Komanwel
• Tunku Abdul Rahman
menghantar bantahan rasmi
kepada PBB berhubung dengan
pencerobohan Indonesia
• Indonesia memburukkan nama
Malaysia di negara Afro-Asia
dan negara Dunia Ketiga.
• Tun Abdul Razak adakan
lawatan ke Afrika bagi
jelaskan masalah hubungan
diplomatik Indonesia dengan
Malaysia.
• Hubungan tegang
• Berlaku pemberontakan
bersenjata di Indonesia.
• Jeneral Soeharto
menggulingkan Presiden
Soekarno.
• Soeharto , Presiden baru hantar
Menteri Luar Indonesia, Adam
Malik pulihkan hubungan
diplomatik Malaysia-
Indonesia.
• berakhirlah konfrontasi
Indonesia terhadap Malaysia.
Reaksi Filipina terhadap
pembentukan Malaysia
• Presiden Macapagal tuntut hak
terhadap Sabah
• Filipina dakwa Sabah milik
Kesultanan Sulu.
• Tuntutan berdasarkan
perjanjian tahun 1878 antara
Sultan Jamalul Alam dengan
Baron Von Overbeck.
• Baron Von Overbeck
menjualkan haknya kepada
Alfred Dent yang tubuhkan
syarikat perdagangan. Dikenali
Syarikat British Utara Borneo
(SBUB)
• Tahun 1946, SBUB serahkan
Sabah kepada British.
• Pajakan diisytiharkan tamat
oleh waris Sultan Sulu yang
terakhir, iaitu, Sultan Esmail
Kiram
• Filipina kemudian iktiraf
penubuhan Malaysia.
Langkah Pembentukan
Malaysia
• Tunku Abdul Rahman adakan
lawatan ke Sarawak dan Sabah
serta Brunei
• Rundingan diadakan
a. Jawatankuasa Perunding
Perpaduan Kaum dibentuk
• Ditubuhkan di Singapura
• Pengerusi- Donald Stephens
• Menerangkan tentang gagasan
Malaysia
• Mesyuarat sebanyak empat kali
• Brunei hantar pemerhatinya
menghadiri mesyuarat
• ahli-ahli bersepakat
mengemukakan satu
memorandum kepada
Suruhanjaya Cobbold
b. Suruhanjaya Cobbold
• Disertai tiga pegawai British
• Lord Cobbold
• Sir Anthony Abell
• Sir David Watherston.
• Rakyat tempatan ialah Dato’
Wong Pow Nee dan Tan Sri
Ghazali Shafie.
• tinjau pendapat rakyat Sarawak
dan Sabah tentang gagasan
Malaysia.
• terima memorandum dari
pelbagai pertubuhan.
• kemukakan laporan kepada
British
• satu per tiga menyokong
gagasan Malaysia tanpa syarat
iaitu kepentingan mereka harus
dilindungi
• satu per tiga lagi menginginkan
kemerdekaan sebelum
menyertai Malaysia.
• Mengemukakan cadangan.
1) Perlembagaan baru
berasaskan
Perlembagaan
Persekutuan Tanah
Melayu 1957.
Page 2

2) Sarawak dan Sabah
diberikan kuasa
menentukan dasar
imigresennya
3) bahasa Melayu –
bahasa kebangsaan
4) Jaminankedudukan
bumiputera Sarawak
dan Sabah.
5) Pemberian nama
Malaysia
6) Penentuan tarikh
penubuhan Malaysia
• Cadangan Suruhanjaya
Cobbold diperincikan oleh
Jawatankuasa Antara Kerajaan
(JAK).
c. JAK
• Dianggotai oleh wakil
Persekutuan Tanah Melayu,
Britain, Sarawak dan Sabah.
• Pengerusi - Lord Landsdowne
• dibantu oleh Tun Abdul
Razak.
• Kunjungi Sarawak dan Sabah
• Menerangkan penubuhan
Malaysia.
• Bermesyuarat sebanyak 24 kali
• mewajarkan kemasukan
Sarawak dan Sabah ke dalam
persekutuan Malaysia.
• bincang hak dan kepentingan
penduduk Sarawak dan Sabah.
d. Tentangan Indonesia dan
Filipina
• Perjumpaan Malaysia,
Indonesia dan Filipina
• Sidang kemuncak antara
Tunku Abdul Rahman,
Presiden Soekarno dan
Presiden Macapagal di
Manila
• Hasil rundingan -
MAPHILINDO
ditubuhkan.
• Bersetuju mencari jalan
penyelesaian dengan
bantuan PBB
a. Perwakilan Malaysia ke
Pertubuhan Bangsa-Bangsa
Bersatu
• dibentuk oleh Setiausaha
Agung PBB - U Thant.
• U Thant hantar Lawrence
Michaelmore dari Amerika
Syarikat bersama 7 orang
wakil negara lain meninjau
pendapat rakyat Sarawak
dan Sabah.
www.arenasejarah.com Disediakan Oleh Cikgu Khoo
Sejarah – Nota kilat- T5B6
• majoriti rakyat bersetuju
menyertai Malaysia.
• Tarikh Malaysia ditunda
pada 16 September 1963.
• Disebabkan laporan
daripada PBB tidak dapat
disiapkan serta tentangan
daripada Indonesia dan
Filipina yang berterusan.
• Brunei menarik diri pada
saat akhir.
Kejayaan pembentukan
Malaysia memperlihat
• Ciri-ciri kepimpinan
tokoh politik
• Tekanan komunis
dapat diatasi
• Tentangan dari Filipina
dan Indonesia dapat
ditangkis melalui
diplomasi politik.
• Wujudnya kerjasama
serantau dan
antarabangsa.
Inti pati perjanjian Malaysia
a. hal ehwal luar
tanggungjawab kerajaan
Persekutuan.
b. Agama Islam agama
Persekutuan kecuali Sarawak
dan Sabah
c. agama lain bebas diamalkan.
c. Bahasa Melayu bahasa
kebangsaan
d. bahasa Inggeris dan bahasa
lain masih boleh digunakan.
e. Bagi negeri Sarawak dan
Sabah, bahasa rasmi ialah
bahasa Inggeris sehingga 10
tahun selepas Hari Malaysia.
f. Sarawak dan Sabah diberikan
kuasa mengawal hal ehwal
imigresen dan perkhidmatan
awam.
g. Sarawak memperoleh 24
kerusi, Sabah 16 kerusi dan
Singapura 15 kerusi bagi
perwakilan parlimen.
h. Rakyat bumiputera di
Sarawak dan Sabah
mendapat taraf sama dengan
orang Melayu di Persekutuan
Tanah Melayu.
Page 3