Wat is COPD?

COPD is een verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem. De

afkorting staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease (chronische
obstructieve longziekte). Bij COPD zijn de luchtwegen blijvend vernauwd en
werken de longen steeds minder goed. De oorzaak is een chronische
ontsteking van het slijmvlies in de luchtwegen, die vooral de kleine
vertakkingen van de luchtwegen blijvend beschadigt. De meest voorkomende
klachten zijn:

• benauwdheid
• hoesten
• slijm ophoesten
• kortademigheid
• vermoeidheid
• weinig spierkracht
• gewichtsverandering

COPD wordt vaak veroorzaakt door (mee)roken. Andere oorzaken kunnen zijn:

 Luchtvervuiling (waaronder fijnstof)

 Schadelijke stoffen (bijvoorbeeld houtstof, lijm, of verfdampen)
 Slecht behandelde astma of veel longontstekingen
 Erfelijke ziekte

De behandeling richt zich op het verminderen van klachten en het afremmen van
verslechtering.

COPD-zorg
De COPD-zorg bestaat uit controle en behandeling in de huisartsenpraktijk. De
spirometrie (longfunctietest) wordt door medewerkers van het SALT uitgevoerd en
door een longarts beoordeeld. Afhankelijk van de ernst/ziektelast van de COPD én
afhankelijk van wel/niet roken, wordt de frequentie van de spirometrie bepaald. Het
kan zijn dat er geen spirometrie meer nodig is. Daarnaast kan ondersteuning of
advisering door een diëtiste, fysiotherapeut en/of apotheker noodzakelijk zijn.

Lichte tot matige COPD wordt grotendeels in de huisartsenpraktijk behandeld.

Onder verantwoordelijkheid van de huisarts voert de praktijkondersteuner volgens
protocol behandelingen en controles uit. Afhankelijk van het COPD-beeld is dat
onder andere:

 bespreken van de uitslag van de spirometrie

 eventueel aanpassen van de medicatie
 minimaal 1 keer per jaar een controle van de manier waarop u uw medicatie
inhaleert (inhalatietechniek)
 afnemen van diverse vragenlijsten
 begeleiding bij stoppen met roken (als dat aan de orde is).
 zo nodig verwijzen naar oefen-/fysiotherapie en/of diëtiste
Ernstige COPD wordt in eerste instantie behandeld door de longarts. Bij stabilisering
van de aandoening verwijst de longarts u terug naar de huisarts.

Begeleiding van andere zorgverleners

Het zorgprogramma kan verder begeleiding omvatten van:

 de diëtiste, die adviseert over een gezond voedingspatroon

 de fysio/oefentherapeut met COPD-deskundigheid, die u begeleidt naar een
actieve leefstijl
 de apotheker voor advies over bijwerkingen van medicijnen en de manier van
innemen ervan. Ook controleert hij medicatie op samengaan met andere
middelen die u gebruikt (i.s.m. huisarts).

Als patiënt heeft u veel invloed op deze begeleiding. Zo bepaalt u zelf, in overleg met
de behandelaar, uw doelen en de manier waarop u ze wilt bereiken.

Lotgenotencontact
Contact met lotgenoten is mogelijk bij het Longpunt: een maandelijkse
ontmoetingsmogelijkheid voor mensen met COPD, hun omgeving en zorgverleners.
Er zijn bijeenkomsten in alle regio’s van het land, ook in Zaandam. Vraag uw
praktijkondersteuner voor meer informatie of kijk op
www.longfonds.nl/ons-werk/longpunt

Wij zijn aangesloten met onze praktijk bij Zorggroep SEZ (Stichting Eerstelijns
Zorggroep), ketenzorgverlener voor chronische ziekten in Zaanstreek, Waterland en
Midden-Kennemerland met als doel de zorg voor chronisch zieken continu te blijven
verbeteren. Bij SEZ zijn huisartsen, diëtisten, verpleegkundigen,
huisartsenlaboratorium Salt en verschillende specialisten van regionale ziekenhuizen
aangesloten.

Meer informatie
www.longfonds.nl
inhalatorgebruik.nl
www.nederlandstopt.nu
voedingscentrum.nl
www.zorggroepsez.nl