Petar I, car Rusije

Idi na: navigaciju, pretragu

Petar I

Car Rusije

Vladavina 7. maj 1682 – 8. februar 1725.

Prethodnik Fjodor III

Nasljednik Katarina I

Krunidba 25. juni 1682.

Supružnik  Eudoksija Lopukina

 Katarina Aleksejevna
Djeca  Aleksej Petrovič
 Ana Petrovna
 Elizabeta, carica Rusije
Dinastija Romanov

Otac Aleksej I, car Rusije

Majka Natalija Kirilovna Nariškina

Rođenje 10. juni 1672.

Moskva

Smrt 8. februar 1725 (u 52. godini)

Petar I (10. juni 1672 – 8. februar 1725), poznat i kao Petar Veliki, bio je prvi car Rusije koji se
proglasio imperatorom.[n 1] Kroz niz uspješnih ratova proširio je carstvo koje je postalo glavna
evropska sila. On je predvodio kulturnu revoluciju koja je zamijenila tradicionalni srednjovjekovni
društveni i politički sistem. Reforme Petra Velikog su ostavile trajan uticaj na Rusiju i mnoge
institucije ruske vlade vode porijeklo od njegove vladavine.
Život[uredi | uredi izvor]
Rane godine[uredi | uredi izvor]
Bio je sin cara Alekseja I i Natalije Nariškine. Od malih nogu, Petrovo obrazovanje (koje je
naručio car Aleksej I) bilo je u rukama nekoliko tutora, prije svega Nikite Zotova, Patricka
Gordona i Paula Menesiusa. Car Aleksej I umire 29. januara 1676. ostavljajući suverenitet
Petrovom starijem polubratu, slabom i bolesnom Fjorodu III. Tokom ovog perioda, vladu je vodio
Artamon Matvejev, prijatelj cara Alekseja I, politička glava porodice Nariškin i blizak prijatelj Petra.
Sve se promijenilo kada je car Fjorod III umro 1682. godine. Budući da Fjorod nije imao djece,
nastao je spor između porodica Nariškin i Miloslavski oko toga ko bi trebao naslijediti ruski tron.
Sljedeći na redu za prijestolje bio je Petrov drugi polubrat Ivan V, ali je on bio hronični bolesnik.
Zbog toga je Boljarska duma (Vijeće ruskih plemića) izabrala 10-godišnjeg Petra koji je postao
car sa svojom majkom kao regentom. Sofija Aleksejevna, jedna od kćeri cara Alekseja I iz prvog
braka, predvodila je pobunu od aprila do maja 1682. godine. U kasnijim sukobima, neki od
Petrovih rođaka i prijatelja su ubijeni, uključujući Matvejeva, a Petar je svjedočio nekim od ovih
djela političkog nasilja.