Professional Documents
Culture Documents
สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว
สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว
คํานํา
แบบฝกทักษะคณิตศาสตร เรื่อง สมการเชิงเสนตัวแปรเดี ยว ชุดนี้ เป นเนื้อหาวิชา
คณิตศาสตร สาระการเรียนรูคณิตศาสตรพื้นฐาน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1 จัดทําขึ้นเพื่อ
สงเสริมและสนับสนุนใหผูเรียนทุกคน มีความสามารถในการเรียนรูและพัฒนาทักษะวิชา
คณิตศาสตรเกี่ยวกับสมการเชิงเสนตัวแปรเดียว เกิดความคิดรวบยอด สรางองคความรูดวย
ตนเอง แกปญหาโดยเนนประสบการณตรง ฝกปฏิบัติจริงและประเมินตนเอง เพื่อใหเกิ ด
ความรู ทักษะกระบวนการทางคณิตศาสตร และคุณลักษะอันพึงประสงค โดยจัดเนื้อหาที่
สอดคลอ งกับ สาระและมาตรฐานการเรีย นรูค ณิต ศาสตรข องหลัก สูต รแกนกลาง
การศึก ษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ประกอบดวยแบบฝกทักษะคณิตศาสตรทั้งหมด
จํานวน 4 ชุด ไดแก
แบบฝกทักษะคณิตศาสตรชุดที่ 1 เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
แบบฝกทักษะคณิตศาสตรชุดที่ 2 เรื่อง คําตอบสมการ
แบบฝกทักษะคณิตศาสตรชุดที่ 3 เรื่อง การแกสมการเชิงเสนตัวแปรเดียว
แบบฝกทักษะคณิตศาสตรชุดที่ 4 เรื่อง โจทยปญหาเกี่ยวกับสมการเชิงเสนตัวแปรเดียว
แบบฝกทักษะคณิตศาสตร เรื่องสมการเชิงเสนตัวแปรเดียว แตละชุดประกอบดวย
แบบทดสอบยอยกอนเรียน คําแนะนําสําหรับครู คําแนะนําสําหรับนักเรียน สาระการเรียนรู
มาตรฐานการเรี ย นรู ตั ว ชี้ วั ด จุ ด ประสงค ก ารเรี ย นรู แบบฝ ก ทั ก ษะคณิ ต ศาสตร
แบบทดสอบหลังเรียน เฉลยแบบฝกทักษะคณิตศาสตร และ
แบบฝกทักษะคณิตศาสตรเลมนี้ เปนชุดที่ 1 เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
สําหรับแบบฝกเลมนี้ ไดรับคําแนะนํ าจากผูเชี่ยวชาญ ปรับปรุงแกไข จนไดแบบฝก
ทักษะที่สมบูรณและมีประสิทธิภาพ หวังเปนอยางยิ่งวาจะเปนประโยชนกับนักเรียนในการ
เรี ยนรู ทั้ งในห องเรียนและนอกห องเรี ยน และเป นประโยชน กั บครูในการจั ดการเรี ยน
การสอนเพื่ อพั ฒ นาผลสั ม ฤทธิ์ ทางการเรี ย นของผู เรี ย นให ได ต ามเป าหมาย ผู จั ดทํ า
ขอขอบคุณ ผูที่มีสวนเกี่ยวของที่ทําใหการสรางแบบฝกเลมนี้สําเร็จลุลวงดวยดี
สลิตา สังขวิชัย
สารบัญ
เรื่อง หนา
คํานํา …………………………………………………………………………………………………………………. ก
สารบัญ ……………………………………………………………………………………………………………… ข
คําแนะนําสําหรับครู ……………………………………………………………………….…...…………… ค
คําแนะนําสําหรับนักเรียน …………………………………………………………………………………. ง
สาระการเรียนรู ………………………………………………….…………………………….………………. จ
มาตรฐานการเรียนรู …………………………………………………………………………..……………… จ
ตัวชี้วัด ……………………………………………………………………………………………………..………… จ
จุดประสงคการเรียนรู ……………………………………………………………………………….………. ฉ
แบบทดสอบกอนเรียน หนวยยอยที่ 1 แบบรูปและความสัมพันธ …………………….. 1
- แบบฝกทักษะคณิตศาสตรที่ 1.1 ……………………………………….……………. 4
- แบบฝกทักษะคณิตศาสตรที่ 1.2 ………………..…………………….………….… 7
- แบบฝกทักษะคณิตศาสตรที่ 1.3 ……………………………………….………….…… 8
- แบบฝกทักษะคณิตศาสตรที่ 1.4 ………………………………….……………..... 10
แบบทดสอบหลังเรียน หนวยยอยที่ 1 เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ …………….. 16
เฉลยคําตอบแบบทดสอบกอนเรียน หนวยยอยที่ 1 ………………………….…………….. 22
เฉลยคําตอบแบบฝกทักษะคณิตศาสตร ชุดที่ 1 …………………………………….……….. 23
เฉลยคําตอบแบบทดสอบหลังเรียน หนวยยอยที่ 1 …………………………....………….. 38
ใบบันทึกคะแนนจากการทําแบบฝกทักษะคณิตศาสตร …………………………….…….. 39
บรรณานุกรม …………………………………………………………………………….………………………. 40
คําแนะนําสําหรับครู
คําแนะนําสําหรับนักเรียน
สาระการเรียนรู
สาระที่ 4 พีชคณิต
สาระที่ 6 ทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร
มาตรฐานการเรียนรู
มาตรฐาน ค 4.1 เขาใจและวิเคราะหแบบรูป (Pattern) ความสัมพันธ และฟงกชัน
มาตรฐาน ค 4.2 ใช นิพจน สมการ อสมการ กราฟ และตัวแบบเชิงคณิตศาสตร
(Mathematica Mode) อื่น ๆ แทนสถานการณตาง ๆ ตลอดจนแปลความหมาย และนําไปใช
แกปญหา
มาตรฐาน ค 6.1 มีความสามารถในการแกปญหา การใหเหตุผล การสื่อสาร การสื่อ
ความหมายทางคณิตศาสตรและการนําเสนอ การเชื่อมโยงความรูตางๆทางคณิตศาสตร
และการเชื่อมโยงคณิตศาสตรกับศาสตรอื่น ๆ และความคิดริเริ่มสรางสรรค
ตัวชี้วัด
1. วิเคราะหและอธิบายความสัมพันธของแบบรูปที่กําหนดให (ค4.1)
2. แกสมการเชิงเสนตัวแปรเดียวอยางงาย (ค4.2)
3. เขียนสมการเชิงเสนตัวแปรเดียวจากสถานการณ หรือปญหาอยางงาย (ค4.2)
4. แกโจทยปญหาเกี่ยวกับสมการเชิงเสนตัวแปรเดียวอยางงาย พรอมทั้งตระหนัก
ถึงความสมเหตุสมผลของคําตอบ (ค4.2)
5. ใชวิธีการที่หลากหลายแกปญหา (ค6.1)
6. ใชความรู ทักษะกระบวนการทางคณิตศาสตร และเทคโนโลยีในการแกปญหา
ในสถานการณตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม (ค6.1)
7. ใชเหตุผลประกอบการตัดสินใจ และสรุปผลไดอยางเหมาะสม (ค6.1)
8. ใชภาษาและสัญลักษณทางคณิตศาสตรในการสื่อสาร การสื่อความหมายและ
การนําเสนอไดอยางถูกตองและชัดเจน (ค6.1)
9. เชื่อมโยงความรูตาง ๆ ในคณิตศาสตร และนําความรู หลักการ กระบวนการทาง
คณิตศาสตรไปเชื่อมโยงกับศาสตรอื่น ๆ (ค6.1)
10. มีความคิดริเริ่มสรางสรรค (ค6.1)
แบบฝกทักษะคณิตศาสตร
เรื่อง สมการเชิงเสนตัวแปรเดียว
ชุดที่ 1 แบบรูปและความสัมพันธ
จุดประสงคการเรียนรู
นักเรียนสามารถ
1. วิเคราะหแบบรูปที่กําหนดใหได
2. เขียนความสัมพันธจากแบบรูปภาพที่กําหนดใหโดยใชตัวแปรได
แบบทดสอบกอนเรียน หนวยยอยที่ 1
เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
คําชี้แจง : แบบทดสอบชุดนี้เปนแบบเลือกตอบมีทั้งหมด 10 ขอ ใหนักเรียนทําทุกขอ
คําสั่ง : จงเลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุดเพียงคําตอบเดียว แลวทําเครื่องหมายกากบาท
(X) ลงในกระดาษคําตอบ
1. จากแบบรูป AB, 7, BC, 14, CD, 4. จากแบบรูป 112, 123, 134, 145, ...
21, DE, 28, EF, … จํานวนถัดไป จํานวนถัดไปคือจํานวนใด
คือจํานวนใด ก. 157
ก. 42, FG ข. 156
ข. 42, FH ค. 146
ค. 35, FG ง. 144
ง. 35, FH 5. จงหาจํานวนในลําดับที่ 12 ของแบบรูป
2. จากแบบรูป 10, 18, 34, 58, , 130 12, 24, 36, 48, …
จํานวนที่เวนไว คือจํานวนใด ก. 156
ก. 120 ข. 144
ข. 100 ค. 132
ค. 90 ง. 108
ง. 80 6. จากแบบรูป 1, 4, 9, 16, … ผลบวก
3. จากแบบรูป 6, 11, 16, 21, ... ของจํานวนถัดไปอีกสามจํานวน
จํานวนถัดไปคือจํานวนใด คือจํานวนใด
ก. 30 ก. 110
ข. 28 ข. 105
ค. 26 ค. 103
ง. 24 ง. 100
กระดาษคําตอบ
แบบทดสอบกอนเรียน หนวยยอยที่ 1
เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
ขอ ก ข ค ง
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
แบบฝกทักษะคณิตศาสตรที่ 1.1
เรื่อง แบบรูปของรูปภาพ
จุดประสงคการเรียนรู
นักเรียนสามารถวิเคราะหแบบรูปที่กําหนดใหได
ตัวอยาง
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
คะแนนเต็ม 12 คะแนน
ทําได ............... คะแนน
แบบฝกทักษะคณิตศาสตรที่ 1.2
เรื่อง แบบรูปของจํานวน
จุดประสงคการเรียนรู
นักเรียนสามารถวิเคราะหแบบรูปที่กําหนดใหได
คําชี้แจง ใหนักเรียนเติมจํานวนในลําดับถัดไปของแบบรูปที่กําหนดใหตอไปนี้
(ขอละ 1 คะแนน)
ตัวอยาง
3, 5, 7, 9, 11, . . . คําตอบ 13
1.
7, 8, 10, 13, . . . คําตอบ
2.
64, 32, 16, 8, . . . คําตอบ
3.
4, 16, 36, 64, . . . คําตอบ
4.
4, 16, 64, 256, . . . คําตอบ
5.
11, 13, 10, 14, 9, . . . คําตอบ
6.
5, 13, 25, 41, 61, . . . คําตอบ
7.
, , , ,... คําตอบ
....……….…
8.
, , , , ... คําตอบ
9.
1, 3, 5, 2, 4, 6, 7, 9,11, . . . คําตอบ
10.
4, 8, 16, 5, 10, 20, 8, 16, . . . คําตอบ
คะแนนเต็ม 10 คะแนน
ทําได ............... คะแนน
แบบฝกทักษะคณิตศาสตรที่ 1.3
เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
จุดประสงคการเรียนรู
นักเรียนสามารถเขียนความสัมพันธจากแบบรูปที่กําหนดใหโดยใชตัวแปรได
ลําดับที่
1 2 3 4 5 ... n
ขอ
ตัวอยาง 1 4 7 10 13 ... 3n – 2
1. 5 8 11 14 17 ...
2. -2 4 -8 16 -32 . . .
3. 3 8 13 18 23 ...
4. 9 15 21 27 33 ...
ลําดับที่
1 2 3 4 5 ... n
ขอ
5. 0 3 8 15 24 ...
6. -5 -1 3 7 11 ...
7. 1 -1 -3 -5 -7 ...
8. 1 4 9 16 25 ...
11 11 11 11 11
9. 1 1 1 1 1 ...
2 3 4 5
10. 1 4 6 8 10 ...
3 4 5 6
คะแนนเต็ม 10 คะแนน
ทําได ............... คะแนน
แบบฝกทักษะคณิตศาสตรที่ 1.4
เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
จุดประสงคการเรียนรู
1. นักเรียนสามารถวิเคราะหแบบรูปที่กําหนดใหได
2. นักเรียนสามารถเขียนความสัมพันธจากแบบรูปที่กําหนดใหโดยใชตัวแปรได
คําชี้แจง ใหนักเรียนพิจารณาความสัมพันธที่แสดง แลวตอบคําถามตอไปนี้
(ขอละ 1 คะแนน)
1. จงพิจารณาความสัมพันธท่แี สดงในตาราง แลวตอบคําถามตอไปนี้
ลําดับที่ 1 2 3 4 5 6 ... n
จํานวน 8 16 24 32 40 48 . . .
ถาลําดับที่ n จะไดจํานวนเทาใด
3.
คําตอบ ....................................................................................
จากความสัมพันธที่กําหนดให ถาผลบวกของลําดับที่และจํานวน
เทากับ 450 จงหาลําดับที่และจํานวนนั้น
4.
คําตอบ ...................................................................................
...............................................................................................
2. ของขวัญเดินทางไปทองเที่ยวที่จังหวัดนาน พบแมวจํานวนหนึ่งในหมูบาน
แหงหนึ่งมีแมวตัวเมียมากกวาแมวตัวผู 4 ตัว จงพิจารณาความสัมพันธระหวาง
จํานวนแมวตัวเมีย และแมวตัวผู แมวทั้งหมด และจํานวนขาแมว แลวตอบคําถาม
ตอไปนี้
6.
คําตอบ ............................................................................
........................................................................................
3. ดอกแกวสั่งซื้ออาหารสําเร็จรูปจากรานอาหารแหงหนึ่งราคาชุดละ 60 บาท
เพื่ อมาเลี้ยงเพื่อนในวันเกิดและใหทางร านมาสงที่บาน ซึ่งตองเสียคาสงเที่ยวละ
15 บาท จงพิจารณาความสัมพันธที่แสดงในตารางแลวตอบคําถามตอไปนี้
จงเขียนแสดงความสัมพันธเพื่อคํานวณหาจํานวนอาหารสําเร็จรูป
ที่สั่งซื้อเปนจํานวนเงิน 735 บาท
1.
คําตอบ ................................................................................
..................................................................................................
2.
คําตอบ ................................................................................
3.
คําตอบ ................................................................................
คะแนนเต็ม 16 คะแนน
ทําได ............... คะแนน
แบบทดสอบหลังเรียน หนวยยอยที่ 1
เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
คําชี้แจง : แบบทดสอบชุดนี้เปนแบบเลือกตอบมีทั้งหมด 10 ขอ ใหนักเรียนทําทุกขอ
คําสั่ง : จงเลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุดเพียงคําตอบเดียว แลวทําเครื่องหมายกากบาท
(X) ลงในกระดาษคําตอบ
กระดาษคําตอบ
แบบทดสอบหลังเรียน หนวยยอยที่ 1
เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
ขอ ก ข ค ง
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
แบบทดสอบกอนเรียน หนวยยอยที่ 1
เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
1. จากแบบรูป AB, 7, BC, 14, CD, 4. จากแบบรูป 112, 123, 134, 145, ...
21, DE, 28, EF, … จํานวนถัดไป จํานวนถัดไปคือจํานวนใด
คือจํานวนใด ก. 157
ก. 42, FG ข. 156
ข. 42, FH ค. 146
ค. 35, FG ง. 144
ง. 35, FH 5. จงหาจํานวนในลําดับที่ 12 ของแบบรูป
2. จากแบบรูป 10, 18, 34, 58, , 130 12, 24, 36, 48, …
จํานวนที่เวนไว คือจํานวนใด ก. 156
ก. 120 ข. 144
ข. 100 ค. 132
ค. 90 ง. 108
ง. 80 6. จากแบบรูป 1, 4, 9, 16, … ผลบวก
3. จากแบบรูป 6, 11, 16, 21, ... ของจํานวนถัดไปอีกสามจํานวน
จํานวนถัดไปคือจํานวนใด คือจํานวนใด
ก. 30 ก. 110
ข. 28 ข. 105
ค. 26 ค. 103
ง. 24 ง. 100
เฉลยคําตอบ
แบบทดสอบกอนเรียน หนวยยอยที่ 1
เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
ขอ ก ข ค ง
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
จุดประสงคการเรียนรู
นักเรียนสามารถเขียนแบบรูปแสดงความสัมพันธได
คําชี้แจง : จากแบบรูปใหหาภาพในลําดับถัดไป (ขอละ 1 คะแนน)
ตัวอยาง
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
คะแนนเต็ม 12 คะแนน
ทําได ................ คะแนน
จุดประสงคการเรียนรู
นักเรียนสามารถเขียนแบบรูปของจํานวนแสดงความสัมพันธได
คําชี้แจง ใหนักเรียนเติมจํานวนในลําดับถัดไปของแบบรูปที่กําหนดใหตอไปนี้
(ขอละ 1 คะแนน)
ตัวอยาง
3, 5, 7, 9, 11, . . . คําตอบ 13
1.
7, 8, 10, 13, . . . คําตอบ 17
2.
64, 32, 16, 8, . . . คําตอบ 4
3.
4, 16, 36, 64, . . . คําตอบ 100
4.
4, 16, 64, 256, . . . คําตอบ 1,024
แบบฝกทักษะคณิตศาสตร : สมการเชิงเสนตัวแปรเดียว ชัน้ มัธยมศึกษาปที่ 1
เฉลยแบบฝกทักษะคณิตศาสตร 27
5.
11, 13, 10, 14, 9, . . . คําตอบ 15
6.
5, 13, 25, 41, 61, . . . คําตอบ 85
7.
, , , ,... คําตอบ
....……….…
8.
, , , , ... คําตอบ
9.
1, 3, 5, 2, 4, 6, 7, 9,11, . . . คําตอบ 8
10.
4, 8, 16, 5, 10, 20, 8, 16, . . . คําตอบ 32
คะแนนเต็ม 10 คะแนน
ทําได .............. คะแนน
แบบฝกทักษะคณิตศาสตร : สมการเชิงเสนตัวแปรเดียว ชัน้ มัธยมศึกษาปที่ 1
เฉลยแบบฝกทักษะคณิตศาสตร 28
จุดประสงคการเรียนรู
นักเรียนสามารถเขียนความสัมพันธจากแบบรูปที่กําหนดใหโดยใชตัวแปรได
ลําดับที่
1 2 3 4 5 ... n
ขอ
ตัวอยาง 1 4 7 10 13 ... 3n 2
1. 5 8 11 14 17 ... 3n 2
2. -2 4 -8 16 -32 . . . (-2)n
3. 3 8 13 18 23 ... 5n 2
ลําดับที่
1 2 3 4 5 …… n
ขอ
4. 9 15 21 27 33 ... 6n 3
5. 0 3 8 15 24 ... n2 1
6. -5 -1 3 7 11 ... 4n 9
7. 1 -1 -3 -5 -7 ... 2n 3
8. 1 4 9 16 25 ... n2
11 11 11 11 11 11
9. 1 1 1 1 1 ... 1
2 3 4 5 n
10. 1 4 6 8 10 ... 2n
3 4 5 6 n1
คะแนนเต็ม 10 คะแนน
ทําได ................. คะแนน
จุดประสงคการเรียนรู
1. นักเรียนสามารถวิเคราะหแบบรูปที่กําหนดใหได
2. นักเรียนสามารถเขียนความสัมพันธจากแบบรูปที่กําหนดใหโดยใชตัวแปรได
ลําดับที่ 1 2 3 4 5 6 ... n
จํานวน 8 16 24 32 40 48 . . .
ถาลําดับที่ n จะไดจํานวนเทาใด
3.
8n
คําตอบ ....................................................................................
จากความสัมพันธที่กําหนดให ถาผลบวกของลําดับที่และจํานวน
เทากับ 450 จงหาลําดับที่และจํานวนนั้น
4. 50
คําตอบ ...................................................................................
...............................................................................................
2. ของขวัญเดินทางไปทองเที่ยวที่จังหวัดนาน พบแมวจํานวนหนึ่งในหมูบาน
แหงหนึ่งมีแมวตัวเมียมากกวาแมวตัวผู 4 ตัว จงพิจารณาความสัมพันธระหวาง
จํานวนแมวตัวเมีย และแมวตัวผู แมวทั้งหมด และจํานวนขาแมว แลวตอบคําถาม
ตอไปนี้
5.
2n + 4 = 48
คําตอบ ............................................................................
........................................................................................
6.
24 ตัว
คําตอบ ............................................................................
........................................................................................
7.
4 (2n + 4) = 176
คําตอบ ............................................................................
........................................................................................
3. ดอกแกวสั่งซื้ออาหารสําเร็จรูปจากรานอาหารแหงหนึ่งราคาชุดละ 60 บาท
เพื่ อมาเลี้ยงเพื่อนในวันเกิดและใหทางร านมาสงที่บาน ซึ่งตองเสียคาสงเที่ยวละ
15 บาท จงพิจารณาความสัมพันธที่แสดงในตารางแลวตอบคําถามตอไปนี้
จงเขียนแสดงความสัมพันธเพื่อคํานวณหาจํานวนอาหารสําเร็จรูป
ที่สั่งซื้อเปนจํานวนเงิน 735 บาท
1.
(60 X n) + 15 = 735
คําตอบ ................................................................................
..................................................................................................
2.
495 บาท
คําตอบ ................................................................................
แบบฝกทักษะคณิตศาสตร : สมการเชิงเสนตัวแปรเดียว ชัน้ มัธยมศึกษาปที่ 1
เฉลยแบบฝกทักษะคณิตศาสตร 35
3.
975 บาท
คําตอบ ................................................................................
คะแนนเต็ม 15 คะแนน
ทําได .............. คะแนน
แบบทดสอบหลังเรียน หนวยยอยที่ 1
เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
เฉลยคําตอบ
แบบทดสอบหลังเรียน หนวยยอยที่ 1
เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
ขอ ก ข ค ง
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ใบบันทึกคะแนนจากการทําแบบทดสอบและแบบฝกทักษะคณิตศาสตร ชุดที่ 1
เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ
1. คะแนนจากการทําแบบฝกทักษะคณิตศาสตร ชุดที่ 1
แบบฝกทักษะ สรุปผล
คิดเปน การประเมิน
เลขที่ คณิตศาสตรที่ ........
รอยละ
……. คะแนน ผาน ไมผา น
2. คะแนนจากการทําแบบทดสอบหนวยยอยที่ 1
ลงชื่อ.................................................ผูบันทึก
( )
บรรณานุกรม