Πολλούς αιώνες πριν ακουστεί για πρώτη φορά η λέξη «τουρίστας», οι αρχαίοι

πολιτισμοί είχαν καταλάβει την αξία του ταξιδιού, από την στιγμή που
ανακαλύφθηκαν ο τροχός και το χρήμα. Από τα εμπορικά ταξίδια της Μεσοποταμίας
ξεκινά μια παράδοση πολλών αιώνων, που φυσικά ενεργοποίησε και τα ανήσυχα
5 πνεύματα των αρχαίων Ελλήνων. Οι αρχαίοι Έλληνες έβρισκαν πάντα λόγους να
ταξιδεύουν προς υπαίθρια θέατρα, θρησκευτικές τελετές, μαντεία, φημισμένα ιατρικά
κέντρα όπως το Ασκληπιείο της Κω, θερινούς αγώνες και τελετές και, φυσικά, τους
Ολυμπιακούς Αγώνες.

Οι αρχαίοι Ρωμαίοι είχαν παραθαλάσσιες εξοχικές κατοικίες, που προτιμούσαν την

10 άνοιξη, και ορεινές εξοχικές κατοικίες, που προτιμούσαν τα καλοκαίρια, κυρίως για
να αποφεύγουν τον πολύ λαό στις παραλίες. Η περιοχή της Νάπολης υπήρξε
αγαπημένο θέρετρο των Ρωμαίων.

Από το τέλος των ρωμαϊκών χρόνων μέχρι την Αναγέννηση και τις αρχές του 19ου
αιώνα, το ταξίδι συνέχιζε να παραμένει προνόμιο των υψηλών τάξεων. Τα
15 θρησκευτικά ταξίδια και οι επισκέψεις σε θεραπευτικές πηγές ήταν οι αγαπημένες
καλοκαιρινές «διακοπές», αλλά υπήρχε και η ιδέα του «Grand Tour». Το «Μεγάλο
Ταξίδι» συχνά κρατούσε περίπου τρία χρόνια και είχε σκοπό όχι την διασκέδαση
αλλά το άνοιγμα των πνευματικών οριζόντων.

Από τις αρχές του 19ου αιώνα, τα τρένα και τα ατμόπλοια προσφέρουν στα ταξίδια
20 ασφάλεια και η αστική τάξη μπαίνει στο παιχνίδι των διακοπών. Σημαντικός
«σταθμός» της ιστορίας του τουρισμού είναι η ίδρυση από τον Thomas Cook του
πρώτου ταξιδιωτικού πρακτορείου, που πουλούσε πακέτα διακοπών, με τις
μετακινήσεις αλλά και τα κουπόνια διαμονής. Το ημερολόγιο έδειχνε 5 Ιουλίου του
1841, ημερομηνία γέννησης της λέξης «τουρίστας» (από την αγγλική λέξη «tour»).
25 Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι σιδηρόδρομοι φέρνουν και την αμερικανική
αστική τάξη στις παραλίες, για υγεία και ξεκούραση. Πάντως οι σημαντικότεροι
τόποι διακοπών είναι εκκλησιαστικοί και δίνουν στις καλοκαιρινές διακοπές έναν
ιερό χαρακτήρα.

Η ιστορικός Cindy Aron, που έγραψε την «Ιστορία των Διακοπών» λέει: «Οι
30 Ευρωπαίοι δουλεύουν ώστε να μπορέσουν να πάνε διακοπές. Οι Αμερικάνοι πάνε
διακοπές ώστε να μπορέσουν να επιστρέψουν στη δουλειά».

Η εκκλησία παίζει ρόλο και στην ιστορία της παιδικής κατασκήνωσης. Η πρώτη
επίσημη θερινή κατασκήνωση για παιδιά δημιουργήθηκε στη Ζυρίχη στα μέσα του
19ου αιώνα από έναν επίσκοπο. Αργότερα οι πρόσκοποι έδωσαν νέο στιλ στις
35 παιδικές κατασκηνώσεις.

Η κοινωνική ελίτ συνεχίζει να έχει το μεγάλο μέρος της πίτας των καλοκαιρινών
διακοπών μέχρι και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σύμφωνα με την Γαλήνη Μουτάφη,
καθηγήτρια και συγγραφέα του βιβλίου «Έρευνες για τον τουρισμό στην Ελλάδα και
την Κύπρο», «μέχρι τότε διακοπές έκαναν μόνο μέλη της ελίτ, κυρίως άνδρες, γιατί ο
 τουρισμός χρειαζόταν χρήματα, μόρφωση και γνώσεις. Μετά τον πόλεμο αλλάζει
χαρακτήρα».

Τότε περίπου αρχίζει και ο «μύθος» του Ζορμπά και τα κλισέ που παραδοσιακά είναι
η βασική γραμμή της τουριστικής διαφήμισης της Ελλάδας. Παράλληλα με τον
5 ερχομό των ξένων τουριστών στην Ελλάδα, που σήμερα είναι η «βαριά βιομηχανία»
της χώρας, οι Έλληνες έχουν τις δικές τους καλοκαιρινές συνήθειες. Σχεδόν όλοι οι
Έλληνες συνηθίζουν τώρα να πηγαίνουν ή να ονειρεύονται να πάνε τα καλοκαίρια
στις παραλίες.

Στις επόμενες δεκαετίες, ελληνικό καλοκαίρι σημαίνει νησιά, rooms to let και greek
10 kamaki, αλλά και πολυήμερες διακοπές για κάθε οικογένεια. Οι πιο φτωχοί
αποφασίζουν να πάνε στα πατρικά τους σπίτια, τα χωριά τους ή σε φθηνά δωμάτια σε
παραθαλάσσια θέρετρα για όλο το καλοκαίρι. Τα νησιά γίνονται γνωστά χάρη στους
σταρ και VIPS που τα επισκέπτονται, πιο πολύ στις δεκαετίες του ’60 και του ’70,
όταν οι Έλληνες κροίσοι φιλοξενούν διάσημους αστέρες. Το ελληνικό κράτος αρχίζει
15 να δίνει στον λαό τα κουπόνια κοινωνικού τουρισμού. Τα πράγματα αλλάζουν όσο
ανεβαίνει το επίπεδο ζωής και έτσι οι Έλληνες πηγαίνουν σε προορισμούς του
εξωτερικού, χάρη σε φθηνά αεροπορικά εισιτήρια και στις «χειμερινές» αργίες. Έτσι,
τα καλοκαιρινά τους ταξίδια διαρκούν λιγότερο, ενώ γίνονται περισσότερες οι ειδικές
κατηγορίες τουρισμού (θρησκευτικός, εναλλακτικός, οικοτουρισμός, τρίτης ηλικίας,
20 αγροτουρισμός κ.λπ.). Τα τελευταία χρόνια οι έρευνες μιλάνε για όλο και
μεγαλύτερο αριθμό Ελλήνων που, λόγω κρίσης, λένε πως δεν θα κάνουν καθόλου
διακοπές. Όμως οι εκδρομές στις κοντινές παραλίες συνεχίζονται, ενώ οι παραλίες
των νησιών γεμίζουν και πάλι με ξένους τουρίστες.

πηγή: in2life.gr , Ευαγγελία Αναστασάκη 14 / 9 / 2015