TRAUMA ABDOMENA I

MALE KARLICE
DR DRAGAN ANĐELIĆ
UVOD

 CT metoda izbora u Dg traume abdomena

 Inicijalna dg
 Folow up konzervativno tretiranih
 Isključivanje traume
TRAUMA

 Trauma je najčešći  Vrste traume:

uzrok smrti u dobi do  Tupa (blunt)

40 god.starosti (10%  Penetrantna

 Jatrogena
trauma abdomena)
 Četvrti uzrok smrti u
celoj populaciji
Statistika:

 Za proteklih 12 meseci  Trauma scan+ Body:

u KCV-UC oko 2000 CT 375 (1 dnevno)
svih trauma.
 Glava: 1052
 Trauma scan: 285
 Kosti: 240
 Body: 90
CT znaci traume

 Hemoperitoneum  Aktivna ekstravazacija

 Hematomi: kontrasta
 U parenhimu  Devaskularizacija
 Subcapsularni
 Pneumoperitoneum
 Slobodna tečnost u
abdomenu  Znaci hipovolemije
 Kontuzije
 Laceracije
 Frakture
Protokol CT pregleda

 Tupa trauma:  Penetrantna:

 Nativno  Kao tupa +
 I.V. Kontrast (80-100ml)  Kontrast per os ili trans
- venska faza rectalno
 Odložena faza 3-5 min
SLEZINA

 Stadijum I
 subkapsularni hematom manje od 10% površine
 laceracija dubine do 1cm
 Starijum II
 subkaps. hematom 10-50% površine
 laceracija 1-3cm dubine
 Stadijum III
 hematom 75% površine
 dubina laceracija veća od 3cm
American Association for the Surgery of Trauma Splenic Injury Scale
 Stadijum IV
 laceracija koja zahvata segmentni ili hilarni krvni
sud i znaci aktivnog krvarenja,
 više od 25% devaskularizacije
 Stadijum V
 kompletan rascep slezine
 kompletna devaskularizacija (aktivno
intraperitonealno krvarenje)
JETRA
Stadijumi povrede jetre prema
AAST
 I stadijum  II stadijum
 subkapsularni  subkapsularni
hematom manji od hematom 10-50%
10% površine površine
 lac. parenhima manje  intraparenhim.hemato
od 1cm dubine m manji od 10cm, ili
lac. 1-3cm dubine
Stadijumi

 III stadijum  IV stadijum

 subkapsul. hematom  Disrupcija parenhima,
veći od 50% površine, 25-75% lobusa
 intraparenh.hematom  1-3 segmenta lobusa
veći od 10cm,  V stadijum
 Laceracija preko 3cm  Disrupcija preko 75%
dubine lobusa
 Više od 3 segmenta

VI stadijum – potpuna avulzija

BUBREZI
Stadijumi po AAST

 Stadijum I – najčešći stadijum

 Kontuzija
 Intrarenalni ili subkapsularni hematom
 Laceracija koja ne zahvata medulu i PK sistem
 Mali subsegmentalni kortikalni infarkt
 Stadijum II
 Duboka laceracija koja zahvata medulu i PK sistem sa
ili bez extravazacije urina
 Segmentalni infarkt
 Stadijum III
 Multiple laceracije
 Povrede vaskularne peteljke

 Stadijum IV
 Komplentna transekcija ureteropijeličnog vrata
i/ili vaskularne peteljke (AVULZIJA)
PANKREAS – veoma reko izolovana
povreda
Stadijumi po AAST

 Stadijum I
 Kontuzija ili hematom, pankreatični vod očuvan
 Stadijum II
 Laceracija parenhima, pankreatični vod očuvan
 Stadijum III
 Laceracija sa povredom voda
 Stadijum IV
 Potpuna destrukcija
MOKRAĆNA BEŠIKA

 Indikacije za CT:
 Postraumatska hematurija
 Fraktura pelvičnih kostiju
 Tehnika CT cistografije:
 Folyev kateter-evakuacija sadržaja
 Punjenje kontrastom preko katetera (50ml IVCM u
1l FR)
 Nakon 350-400ml – CT
POVREDE DIGESTIVNOG TRAKTA

 Češće kod penetrantnih povreda abdomena

 Ređe kod tupih povreda abdomena
 Najčešće želudac, duodenum i proksimalni
jejunum
 Povećan rizik je distendiran želudac (nakon
jela)
CT ZNACI

 Zadebljanje zida creva (lokalizovano)

 Ekstravazacija oralnog i I.V. kontrasta
 Intramuralni i ektramuralni gas
(pneumoperitoneum)
 Slobodna tečnost između anzi creva
 Infiltracija i hematom mesenterijuma
 Intra i retroperitonelno slobodna tečnost (krv,
sadržaj creva)
CT PROTOKOL PREGLEDA

 Standardni protokol:
 Nativni pregled
 I.V. kontrast
 Oralni kontrast
 Trans rectalni kontrast kod sumnje na povredu
colona
SAVETI U TOKU OPISA:
 Biti brz, ako je potrebno (ne površan).
 Opisati samo pozitivan nalaz, ako je za OP
(kasnije detaljan opis). Slike odmah.
 Javiti telefonom hiruškoj ekipi (ako hirurg nije
prisutan) ukoliko postoji indikacija za hitnu
intervenciju.
 Važno je ispoštovati protokol pregleda
(dopune su jako komplikovane).
 Koštane rekonstrukcije-OBAVEZNO
 Plućni prozor – OBAVEZNO
(pneumoperitoneum)
 Koristiti preseke u sve 3 ravni.
 In space 3D rekonstrukcije – dobre za
orjentaciju, odnose, brojanje rebara. Za
rekonstrukcije koristiti nativne mekotkivne
skenove 1mm.
 Nema mesta strahu i panici: TRAUMA
ORGANA NA CT JE LAKO VIDLJIVA
 Ako je velika frka – slobodno tražite pomoć
PRIJATELJA!
HVALA NA PAŽNJI!