Author: Georgius Monachus, Chronogr.

(vel Georgius Hamartolus, vel Georgius Peccator) (File id: 3043)

Geo: Alexandrinus. Century: A.D. 9
Title: Chronicon (lib. 1-4). Genre: Chronogr., Hist. (id: 001)
Original text source: Georgii monachi chronicon, 2 vols., de Boor, C. (Ed)
Leipzig: Teubner, 1904, 1978 (1st edn. corr. P. Wirth), p.p. 1:1-382; 2:383-804

1.t1 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

1.1t1 ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ.
1.1 Πολλοὶ μὲν τῶν ἔξω φιλόλογοι καὶ λογογράφοι ἱστορικοί
1.2 τε καὶ ποιηταὶ καὶ χρονογράφοι τὰς τῶν ἀρχαίων βασιλέων
1.3 καὶ δυναστῶν καὶ τὰς ἀνέκαθεν φιλοσόφων καὶ ῥητόρων τε
1.4 καὶ τῶν ἐπ’ εὐγλωττίᾳ καὶ δεινότητι λόγων καὶ στωμυλίᾳ
1.5 διαθρυλλουμένων πράξεις καὶ ῥήσεις καὶ μέντοι καὶ τὸν τρό- 5
1.6 πον ἐνίοτε τῆς τούτων ἀποβιώσεως δι’ ὑψηγορίας καὶ ἐπι-
1.7 τάσεως λόγου συγγεγραφότες οὐκ εὔληπτά τε καὶ εὐκατά-
1.8 ληπτα καὶ εὐκρινῆ τοῖς πολλοῖς τὰς πραγματείας †ἅτε δι’
1.9 ἐπίδειξιν καὶ κρότον ἔσθ’ ὅτε καὶ ἀνάρρησιν τοῦτο δεδράκασιν
1.10 ἥκιστα πεφροντικότες τὰ τῆς ἀληθείας δόγματα καὶ διηγήματα 10
1.11 καὶ ἀνθρώποις ὠφέλιμα. ἡμεῖς δὲ πάμπαν οἱ τῶν ἔνδον ἀνά-
1.12 ξιοι δοῦλοι τῶν δούλων τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀμέ-
1.13 τοχοι τῆς τῶν ἔξω φυσιολογίας καὶ τεχνολογίας ἐξ ἐπιμέτρου
1.14 πέλοντες οὐ μόνον Ἑλληνικῶν καὶ παλαιῶν ἱστορικῶν, ἀλλὰ
1.15 καὶ νέων καὶ πολὺ μεταγενεστέρων καὶ σεμνοπρεπῶν ἀνδρῶν 15
1.16 ἐλλογίμων ἐξηγήσεις καὶ χρονογραφίας ἱστορίας τε καὶ δι-
2.1 δασκαλίας ψυχωφελεῖς ἐντετυχηκότες ἀκριβῶς κατὰ τὸ ἡμῖν
2.2 ἐφικτὸν καὶ περιεσκεμμένως ἐν φόβῳ θεοῦ καὶ πίστει χρο-
2.3 νικόν, τοῦτο δὴ τὸ μικρὸν καὶ πανευτελὲς βιβλιδάριον, ἐξε-
2.4 θέμεθα τὰ πρὸς ὄνησιν ἐκ πολλῶν ὀλίγιστα συντείνοντα
2.5 ποσῶς μετὰ πόνου συλλέξαντες καὶ συνθέντες, ὅ γε πᾶσαν 5
2.6 μὲν ἀλήθειαν ἄκομψον καὶ ἀκατάσκευον σφόδρα περιέχον
2.7 δραματουργίαν, ἀναγκαῖα δὲ πάνυ καὶ χρήσιμα λίαν οἶμαι δι’
2.8 ἐπιτομῆς καὶ σαφηνείας ἐναργεστάτης ὑφηγούμενον ὅτι μά-
2.9 λιστα. κρεῖσσον γὰρ μετὰ ἀληθείας ψελλίζειν ἢ μετὰ ψεύ-
2.10 δους πλατωνίζειν. οὐχ ὅταν γὰρ ὁ λόγος ῥεῖ καὶ ἔξω τῶν 10
2.11 ὅρων φέρεται θαυμαστός ἐστιν, ἀλλ’ ὅταν βραχὺς μὲν ᾖ τῷ
2.12 μήκει, πολὺς δὲ τοῖς ἐνθυμήμασι καὶ ἐν τῷ συντόμῳ τὸ
2.13 ἀπαράλειπτον καὶ ἀτρεκὲς ἔχων τῶν ἀναγκαίων καὶ ὀνησι-
2.14 φόρων ὑπὸ τοῦ καιροῦ μάλιστα καὶ τῶν βασκανίας καὶ πάσης
2.15 ἐθελοκακίας ἀπηλλαγμένων ψυχωθεὶς ζωτικώτερος ἀναδειχθή- 15
2.16 σεται. οἱ γάρ τοι πνευματικοὶ τὰ πνευματικὰ συγκρίνοντες
2.17 καὶ ἀνακρίνοντές τε καὶ μεταλλεύοντες ὡς ἐπιστήμονες καὶ
2.18 δόκιμοι τὰς ἱερολογίας οὐ λαμπρὰς καὶ γριφώδεις καὶ τε-
2.19 τορνευμένας λέξεις καὶ συντάξεις ἐντέχνους καὶ καλλιεπείας,

1
2.20 ἐν αἷς τὸ ψεῦδος πολλάκις διὰ τῆς δεινοτάτης μεθόδου καὶ 20
2.21 κατασκευῆς ἐπικρύπτοντες οἱ δεινοὶ καὶ τοὺς ἀπερισκέπτως
2.22 καὶ ἀβασανίστως ἀναγινώσκοντας ἐκλανθάνοντες ἐπιζητοῦσιν,
2.23 ἀλλὰ τὰς ἀληθείᾳ λαμπρυνομένας ῥήσεις, εἰ καὶ διὰ βαρ-
2.24 βαριζούσης καὶ σολοικιζούσης ἐκφωνοῦνται γλώττης. εὕροις
2.25 τοίνυν ὅ γε πιστῶς καὶ νουνεχῶς τε καὶ ἀφθόνως ἅμα καὶ 25
3.1 ἀπεριέργως καὶ πάσης διπλόης καὶ ῥᾳδιουργίας ἐλευθέρως
3.2 ἐντυγχάνων ἐνταῦθα δι’ ὀλίγων τὰς τῶν εἰδώλων εὑρέσεις
3.3 καὶ ἀνατροπὰς ἐντέχνως καὶ ἐπιτετευγμένως, τὰς τῶν φιλο-
3.4 σόφων Ἑλλήνων ἐρεσχελίας καὶ μυθοπλαστίας καὶ θρησκείας
3.5 ἔτι καὶ ἀσυμφώνους τερατολογίας, τὰς διαφόρων ἐθνῶν δό- 5
3.6 ξας καὶ πολυθεΐας ἢ μᾶλλον εἰπεῖν ἀθεΐας καὶ κακονοίας,
3.7 πῶς τε ἡ τῶν μοναχῶν ἤρξατο διαγωγὴ καὶ τάξις ἀπὸ τοῦ
3.8 νόμου καὶ διὰ τῆς Χριστοῦ παναρίστου πολιτείας καὶ δι-
3.9 δασκαλίας ὑψηλοτέρα καὶ φαιδροτέρα καὶ πλατυτέρα μάλα
3.10 εἰκότως ἀναπέφηνεν, καὶ ἄλλα πλεῖστα καὶ διάφορα σωτη- 10
3.11 ρίαν ψυχῶν εὐγνωμόνων καὶ ὀρθοδόξων ὠδίνονται καὶ δι-
3.12 δάσκοντα καὶ φωτίζοντα, οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ τὴν ἔκφυλον
3.13 καὶ θεοστυγῆ τε καὶ παμβέβηλον τῶν Μανιχαίων λύσσαν,
3.14 ἀφ’ ἧς ὥσπερ ἔκ τινος λυσσῶντος κυνὸς τὴν αἰσχίστην τε
3.15 καὶ κάκιστον μετειληφυῖα νόσον ἀνεφύη ἡ τῶν ἀλιτηρίων 15
3.16 καὶ κακοσχόλων εἰκονομάχων ἐμβρόντητος αἵρεσις, καὶ ὅθεν
3.17 ἀπήρξατο καὶ ποῦ κατέληξεν, ἥτις γε τοὺς προστάτας αὐτῆς
3.18 καὶ συνίστορας ἀλλοτρίους ἐκ περιουσίας τῆς ὀρθοδόξου πί-
3.19 στεως καταστήσασα σὺν τοῖς ὁμόφροσιν αὐτῶν ἐκδήλως ἅμα
3.20 καὶ τὰ τούτων ληρήματα καὶ βληχήματα τῆς ἀδεκάστου δί- 20
3.21 κης ὑπευθύνους καὶ ἐνδίκους (ὢ τῆς ἀπάτης καὶ παρα-
3.22 πληξίας τῶν πεφενακισμένων καὶ ματαιοφρόνων) ἀπέφηνε
3.23 κομιδῆ καὶ τῷ αἰωνίῳ πυρὶ παρέπεμψεν, τήν τε τῶν ἀτα-
3.24 σθάλων καὶ κακοφρόνων Σαρακηνῶν καταγέλαστον δόξαν καὶ
3.25 τὴν κτηνώδη ζωὴν καὶ μέντοι καὶ τὴν διδασκαλίαν τοῦ 25
3.26 λαοπλάνου ψευδοπροφήτου αὐτῶν καὶ ὅθεν κακῶς ἀναδέ-
3.27 δεικται, καὶ πρὸς τούτοις τὴν τοῦ γέροντος Θωμᾶ νεωτερι-
3.28 σθεῖσαν παιδοπρεπῆ ματαιοφροσύνην τε καὶ παράνοιαν καὶ
3.29 τὴν ἀργαλέαν καταστροφὴν τοῦ παναθλίου καὶ ταλαιπώρου.
4.1 καὶ ταῦτα μὲν ἅλις. τῆς δὲ χρονικῆς πραγματείας τὴν ὑπό-
4.2 θεσιν ὡς ἐν τάξει τμημάτων διὰ τὸ εὐσύνοπτον καὶ εὐμνη-
4.3 μόνευτον πεποιήκαμεν. ἀπὸ μὲν γὰρ τοῦ Ἀδὰμ ἀρξάμενοι
4.4 καὶ μέχρι τῆς Ἀλεξάνδρου τελευτῆς ἐλθόντες ἐν συντόμῳ
4.5 πάλιν ἀνάπαλιν ἀπὸ τοῦ Ἀδὰμ κατὰ τὴν αὐτὴν ἐπιχείρησιν 5
4.6 καὶ ἔννοιαν δι’ ἐπαναλήψεως τοὺς χρόνους τῆς ζωῆς τῶν
4.7 ἐφεξῆς καὶ τὰς πράξεις ὡς οἷόν τε διὰ βραχέων ἀπεμνη-
4.8 μονεύσαμεν ἕως Ἰησοῦ τοῦ Ναυή, εἶτα πάλιν διὰ συν-
4.9 τομίας τοὺς κριτὰς μέχρι τοῦ προφήτου Σαμουήλ, καὶ εἶθ’

2
4.10 οὕτως αὐτίκα τοὺς βασιλεῖς τῶν Ἰουδαίων ἀπὸ Σαοὺλ ἕως 10
4.11 Σεδεκίου καὶ τῆς ἁλώσεως Ἱερουσαλήμ, ἐν οἷς καὶ κατὰ
4.12 Ἰουδαίων ἐκ παρόδου διὰ βραχυλογίας, ἔπειτα δὲ τοὺς Ῥω-
4.13 μαίων ἡγεμόνας, ὥσπερ δὴ καὶ τοὺς πάλαι Περσῶν καὶ
4.14 Μακεδόνων Σελεύκων τε καὶ Ἀντιόχων καὶ Πτολεμαίων ἐν
4.15 παρεκβάσει διεξελθόντες ἀρχὰς καὶ δυναστείας οὕτω καὶ 15
4.16 τοὺς Ῥωμαίων ἐξ Ἑλλήνων καταγομένους καθολικοὺς βασι-
4.17 λέας ἅμα καὶ τὰς ἐργασίας καὶ τοὺς θανάτους ἀπὸ Ἰουλίου
4.18 Καίσαρος μέχρι Διοκλητιανοῦ καὶ Μαξιμιανοῦ τῶν ἀνοσίων
4.19 καὶ χριστομάχων, εὐθύς τε Κωνσταντῖνον τὸν εὐσεβέστατον
4.20 καὶ πρῶτον βασιλέα τῶν χριστιανῶν καὶ τοὺς καθεξῆς ἕως 20
4.21 τοῦ τελευταίου Μιχαὴλ υἱοῦ Θεοφίλου, ὅστις μειράκιον βα-
4.22 σιλεύσας τὴν ὀρθόδοξον αὖ πάλιν διὰ συνόδου θείας ἀνε-
4.23 κήρυξε καὶ κατώρθωσε πίστιν. τέλος δὲ λόγου τὸ πᾶν ἀκούειν
4.24 σοφῶς ἡμῖν ὁ σοφὸς ἐγκελεύεται σαφῶς, ὡς μὴ κάλλεσι συν-
4.25 ταγμάτων προστετηκέναι τὸν ἀναγνώσεσι χαίροντα καὶ θελγό- 25
4.26 μενον, ἀλλ’ αὐτῷ τῷ σκοπῷ καὶ τῷ τέλει τοῦ λόγου προ-
4.27 ερεθίζειν τὸ τῆς καρδίας ὄμμα. ἡ γὰρ τοῦ λόγου κατασκευὴ
4.28 καὶ ποικιλία ταῖς φιλοκρότοις καὶ φιλοκόμψοις καλλιεπείαις
5.1 οἱονεὶ μεταμορφουμένη λυμαίνεταί πως τῇ προκειμένῃ θεω-
5.2 ρίᾳ, κλέπτουσα λεληθότως τὴν αἴσθησιν καὶ πρὸς τὴν κατα-
5.3 νόησιν τῆς ὑποθέσεως ἐπισκοτοῦσα τοῖς ἐντυγχάνουσιν. ἐκ-
5.4 λιπαρῶ δέ γε τοὺς ἐντευξομένους φιλοθέους καὶ φιλολόγους
5.5 ὑπερεύχεσθαί μου διὰ τὸν κύριον τοῦ ταπεινοῦ καὶ ὑπερ- 5
5.6 λίαν ἁμαρτωλοῦ τε καὶ ἀλόγου. καὶ εἰ μὲν χρήσιμον καὶ
5.7 ἀποδοχῆς ἄξιον ὀφθείη τὸ πανευτελὲς τουτὶ δραματούργημα,
5.8 τῷ πάντων αἰτίῳ τῶν καλῶν ἀναθετέον, εἰ δὲ παρὰ τὸ
5.9 προσῆκον ἀσυνάρτητόν τε καὶ περιττὸν ὡς εἰκὸς διὰ τὴν
5.10 ἀλογίαν ἡμῶν εὑρεθείη, συγγνωσθείημεν πρὸς τῆς ὄντως 10
5.11 καὶ ἀρρήτου σοφίας, ἔτι μὴν καὶ παρὰ τῶν τροφίμων ταύ-
5.12 της θεοσόφων καὶ θεηγόρων τε καὶ φερεσβίων, ὡς ἰδιῶται
5.13 πάντως οὐ μόνον τῷ λόγῳ, ἀλλὰ καὶ τῇ γνώσει. ἤδη δὲ
5.14 λοιπὸν σὺν θεῷ τῆς ὑποθέσεως τὴν ἀρχὴν ἐντεῦθεν κατὰ
5.15 τὴν ἐμὴν ποιήσομαι δύναμιν. 15
6.t1 ΧΡΟΝΙΚΟΝ ΣΥΝΤΟΜΟΝ
6.1t1 ΕΚ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΩΝ ΤΕ ΚΑΙ ΕΞ-
6.2t1 ΗΓΗΤΩΝ ΣΥΛΛΕΓΕΝ ΚΑΙ ΣΥΝΤΕΘΕΝ ΥΠΟ
6.3t1 ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΜΑΡΤΩΛΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ.
6.4t1 [Βιβλίον Α�.]
6.5t1 [α�. Περὶ Ἀδάµ.] 5
6.1 Βίβλος γενέσεως ἀνθρώπων, ᾗ ἡμέρᾳ ἔπλασεν ὁ θεὸς
6.2 τὸν Ἀδὰμ κατ’ εἰκόνα καὶ ὁμοίωσιν αὐτοῦ. ὁ δὲ Ἀδὰμ
6.3 ἐγέννησεν υἱοὺς τρεῖς καὶ θυγατέρας δύο, τὸν Κιν καὶ
6.4 τὸν Ἄβελ καὶ τὸν Σὴθ καὶ τὴν Ἀζούραν καὶ τὴν Ἀσουάμ.

3
6.5 καὶ ὁ μὲν Ἀδὰμ κατὰ κέλευσιν θεοῦ ἐπέθηκεν ὀνόματα 5
6.6 πᾶσι τοῖς τετραπόδοις καὶ πετεινοῖς καὶ ἀμφιβίοις καὶ ἑρπε-
6.7 τοῖς καὶ ἰχθῦσι καὶ τοῖς ἑαυτοῦ τέκνοις. τὸ δὲ αὐτοῦ
6.8 ὄνομα καὶ τῆς γυναικὸς αὐτοῦ ἄγγελος κυρίου εἶπεν αὐτοῖς.
6.9 καὶ ὁ μὲν Κιν ἔλαβε γυναῖκα τὴν πρώτην ἀδελφὴν αὐτοῦ
6.10 Ἀζούραν, ὁ δὲ Σὴθ τὴν δευτέραν Ἀσουάμ. καὶ ὁ μὲν Ἄβελ 10
6.11 παρθένος τε καὶ δίκαιος ὑπῆρχε καὶ ποιμὴν προβάτων, ἐξ
7.1 ὧν καὶ θυσίαν τῷ θεῷ προσαγαγὼν καὶ δεχθεὶς ἀναιρεῖται
7.2 φθονηθεὶς ὑπὸ τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ Κιν. ὁ δὲ Κιν γεωρ-
7.3 γὸς τυγχάνων καὶ μετὰ τὴν καταδίκην χειρόνως βιώσας πρῶτος
7.4 μέτρα καὶ στάθμια καὶ γῆς ὅρους ἐπενόησεν. εἶτα κτίσας
7.5 ἐν γῇ Ναῒν πόλιν κατέναντι Ἐδὲμ ἐπωνόμασεν αὐτὴν Ἐνὼχ 5
7.6 εἰς ὄνομα τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ Ἐνώχ, καὶ εἰς ἓν συνελθεῖν τοὺς
7.7 οἰκείους ἀναγκάσας εἰς πολέμους ἑαυτὸν ἀπησχόλει. μετὰ
7.8 δὲ ταῦτα τῆς οἰκίας ἐπ’ αὐτὸν πεσούσης ἀπέθανεν. ὁ μὲν
7.9 οὖν Ἄβελ τὰ πρωτότοκα θεῷ καθιερῶν φιλόθεον μᾶλλον ἢ
7.10 φίλαυτον ἑαυτὸν συνίστη. ὅθεν καὶ διὰ τῆς ἀγαθῆς αὐτοῦ 10
7.11 προαιρέσεως προσεδέχθη. ὁ δὲ Κιν ἑαυτῷ μὲν δυσσεβῶς
7.12 ἀπονέμων τὰ πρωτογεννήματα, θεῷ δὲ τὰ δεύτερα, εἰκότως
7.13 καὶ ἀπεβλήθη. φησὶ γάρ· καὶ ἐγένετο μεθ’ ἡμέρας προσ-
7.14 ήνεγκε Κιν ἀπὸ τῶν καρπῶν τῆς γῆς. ὥστε διὰ τοῦτο
7.15 Κιν ἐλέγχεται ὅτι μὴ τὰ ἀκροθίνια τῶν γεννημάτων προσ- 15
7.16 ήνεγκε τῷ θεῷ, ἀλλὰ τὰ μεθ’ ἡμέρας καὶ δεύτερα. καὶ
7.17 ὁ μὲν Κιν ἐγέννησε τὸν Ἐνώχ, ὁ δὲ Ἐνὼχ τὸν Γιδάδ,
7.18 ὁ δὲ Γιδὰδ τὸν Μαιήλ, ὁ δὲ Μαιὴλ τὸν Μαθουσάλα, καὶ
7.19 ὁ Μαθουσάλα τὸν Λάμεχ· ὃς καὶ δύο γυναῖκας ἀγόμενος,
7.20 Ἐλδὰν καὶ Σελλάν, ἐγέννησε τὸν Ἰωβὲλ καὶ τὸν Ἰουβὰλ καὶ 20
8.1 τὸν Θωβέλ. καὶ ὁ μὲν Ἰουβὰλ κατέδειξε ψαλτήριον καὶ
8.2 κιθάραν, ὁ δὲ Θωβὲλ σφυροκοπίαν χαλκοῦ καὶ σιδήρου, καὶ
8.3 ὁ μὲν κιθαρῳδίας καὶ τραγῳδίας ἐν τοῖς διαβολικοῖς ἐπι-
8.4 τηδεύμασι προσεπενόησεν, ὁ δὲ ξίφη τε καὶ ὅπλα χορηγεῖν
8.5 εἰς πολέμους ἐμηχανήσατο. τὸ οὖν Κιν γένος μέχρι τού- 5
8.6 των ἀξιωθὲν μνήμης τοῦ ἀριθμοῦ τῶν πατέρων ἀποκρί-
8.7 νεται, ἵνα μηδὲ τοῖς πρώτοις εἴη συνταττόμενος μηδὲ τῶν
8.8 ἑξῆς ἀφηγούμενος.
8.9 Τὸ τοίνυν· πᾶς ὁ ἀποκτείνας Κιν ἑπτὰ ἐκδικούμενα
8.10 παραλύσει τοιαύτην ἔχει τὴν λύσιν. ἕκαστος μὲν τῷ ἑαυτοῦ 10
8.11 ἁμαρτήματι ἀποθανεῖται, σὺ δὲ ὁ φόνου κατάρξας καὶ τοῖς
8.12 ἄλλοις τοῦ ἁμαρτήματος ὑφηγητὴς γενόμενος ἑπτὰ ἐκδικού-
8.13 μενα παραλύσεις, τοῦτ’ ἔστιν ἑπταπλασίως τιμωρηθήσῃ καὶ
8.14 πάμπολλα. σύνηθες γὰρ τῇ γραφῇ τὸν ἀριθμὸν τοῦτον ἐπὶ
8.15 πολλαπλασίονα κεχρῆσθαι, καὶ ἔστιν ἀδιορίστου πλήθους ση- 15
8.16 μαντικόν, ὡς τό· ἀπόδος τοῖς γείτοσιν ἡμῶν ἑπταπλασίονα.
8.17 καί· στεῖρα ἔτεκεν ἑπτά. καί· οὐ λέγω σοι ἕως ἑπτάκις,

4
8.18 ἀλλ’ ἕως ἑβδομηκοντάκις ἑπτά. τὸ μὲν γὰρ τελευτῆσαι τῶν
8.19 ἐν βίῳ πονηρῶν ἐπάγει τὴν κατάπαυσιν, τὸ δὲ ζῆν ἐν φόβῳ
8.20 καὶ λύπῃ μυρίους ἐπάγει τοὺς σὺν αἰσθήσει θανάτους. τρέ- 20
8.21 μων οὖν καὶ στένων ὁ Κιν ὥσπερ δαίμονι κάτοχος ἐν ἐπι-
8.22 ληψίᾳ πάντα τὸν ἑξῆς αὐτοῦ διῆγε βίον, τοῦτο πρὸς τὸ μὴ
8.23 ἀναιρεθῆναι ὑπό τινος ἐκ θεοῦ λαβὼν τὸ σημεῖον.
9.1 Περὶ οὗ μέντοι καὶ ὁ μέγας Βασίλειός φησιν· ἐκδικού-
9.2 μενα δέ, εἴτε τὰ παρὰ τῷ Κιν ἡμαρτημένα λέγοις, εὑρή-
9.3 σεις ἑπτά, εἴτε τὰ παρὰ τοῦ δικαίου κριτοῦ ἐπ’ αὐτῷ ὁρι-
9.4 σθέντα, καὶ οὕτως οὐκ ἀποτεύξῃ τῆς ἐννοίας. ἐν μὲν γὰρ
9.5 τοῖς παρὰ τοῦ Κιν τετολμημένοις πρῶτον ἁμάρτημα φθόνος 5
9.6 ἐπὶ τῇ προτιμήσει τοῦ Ἄβελ. δεύτερον δόλος, μεθ’ οὗ διε-
9.7 λέχθη τῷ ἀδελφῷ εἰπών· διέλθωμεν εἰς τὸ πεδίον. τρίτον
9.8 φόνος, προσθήκη τοῦ κακοῦ. τέταρτον, ὅτι καὶ ἀδελφοῦ
9.9 φόνος. πέμπτον κακόν, ὅτι καὶ πρῶτος φονεὺς πονηρὸν
9.10 ὑπόδειγμα καταλιπὼν τῷ βίῳ. ἕκτον, ὅτι γονεῦσι πένθος 10
9.11 ἐνεποίησεν. ἕβδομον, ὅτι θεὸν ἐψεύσατο. ἐρωτηθεὶς γάρ·
9.12 ποῦ Ἄβελ ὁ ἀδελφός σου; εἶπεν· οὐκ οἶδα. καὶ ταῦτα μὲν
9.13 τοῦ Κιν τὰ ἑπτὰ ἁμαρτήματα. αἱ δὲ εἰς κόλασιν αὐτῷ
9.14 παρὰ τῆς θείας δίκης ἐπενεχθεῖσαι τιμωρίαι εἰσὶν αὗται·
9.15 πρώτη κόλασις· ἐπικατάρατος ἡ γῆ ἀπὸ σοῦ. δευτέρα· ἐργᾷ 15
9.16 τὴν γῆν. τρίτη· καὶ οὐ προσθήσει δοῦναί σοι τὴν ἰσχὺν
9.17 αὐτῆς. τετάρτη μετὰ τῆς πέμπτης συνεζευγμένη μάστιξ·
9.18 στένων καὶ τρέμων ἔσῃ ἐπὶ τῆς γῆς. ἕκτη, ἣν αὐτὸς ἀπ-
9.19 εκάλυψεν ὁ Κιν εἰπών· εἰ ἐκβάλῃς με νῦν ἀπό σου καὶ
9.20 ἀπὸ τοῦ προσώπου σου κρυβήσομαι, ἡ βαρυτάτη κόλασις 20
9.21 ὁ ἀπὸ θεοῦ χωρισμὸς τοῖς σωφρονοῦσιν. ἑβδόμη τὸ μηδὲ
9.22 κρύπτεσθαι τὴν τιμωρίαν, ἀλλὰ σημείῳ προδήλῳ πᾶσι προ-
9.23 κεκηρύχθαι διὰ τοῦ στεναγμοῦ καὶ τοῦ τρόμου. πᾶς οὖν,
10.1 φησίν, ὁ νῦν τὸν κατά σου φόνον ἀποτολμήσας κακῶν σε
10.2 τῶν κατὰ τὸν παρόντα βίον ἀπαλλάξας τὴν κατά σου παραλύει
10.3 τιμωρίαν. διὸ δή φησιν· καὶ ἔθετο κύριος ὁ θεὸς τῷ Κιν
10.4 σημεῖον τοῦ μὴ ἀνελεῖν αὐτὸν πάντα τὸν εὑρίσκοντα αὐτόν.
10.5 Ὁ δέ γε Σὴθ πρῶτος ἐξεῦρε γράμματα Ἑβραϊκὰ καὶ 5
10.6 σοφίαν καὶ τὰ σημεῖα τοῦ οὐρανοῦ καὶ τὰς τροπὰς τῶν
10.7 ἐνιαυτῶν καὶ τοὺς μῆνας καὶ τὰς ἑβδομάδας, καὶ τοῖς ἄστροις
10.8 ἐπέθηκεν ὀνόματα καὶ τοῖς πέντε πλανήταις εἰς τὸ γνωρί-
10.9 ζεσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων καὶ μόνον. καὶ τὸν μὲν πρῶτον
10.10 πλανήτην ἀστέρα ἐκάλεσε Κρόνον, τὸν δὲ δεύτερον Δία, τὸν 10
10.11 δὲ τρίτον Ἄρεα, τὸν δὲ τέταρτον Ἀφροδίτην, τὸν δὲ πέμπτον
10.12 Ἑρμῆν. μετὰ δὲ τὸν κατακλυσμὸν Κινᾶν ὁ υἱὸς Ἀρφαξὰδ
10.13 συνεγράψατο τὴν ἀστρονομίαν εὑρηκὼς τὴν τοῦ Σὴθ καὶ
10.14 τῶν αὐτοῦ τέκνων ὀνομασίαν καὶ τῶν ἀστέρων ἐν πλακὶ
10.15 λιθίνῃ γεγλυμμένῃ. οἱ γὰρ τοῦ Σὴθ ἔγγονοι προμυηθέντες 15

5
10.16 ἄνωθεν τὴν μέλλουσαν γίνεσθαι φθορὰν τῶν ἀνθρώπων καὶ
10.17 ποιήσαντες δύο στήλας, μίαν μὲν λιθίνην, ἑτέραν δὲ πλιν-
10.18 θίνην, ἔγραψαν ἐν αὐταῖς τὰ ἐκ τοῦ πάππου αὐτῶν Σὴθ
10.19 ἐκτεθέντα οὐράνια πάντα λογισάμενοι ὅτι, εἰ μὲν δι’ ὕδατος
10.20 ὁ κόσμος καταφθαρῇ, ἡ λιθίνη στήλη μένει καὶ τὰ ἐν αὐτῇ 20
10.21 γεγλυμμένα, εἰ δὲ διὰ πυρός, ἡ πλινθίνη σώζεται πλεῖον
10.22 πυρουμένη καὶ τὰ ἐν αὐτῇ γεγραμμένα. ἥτις στήλη μετὰ
10.23 τὸν κατακλυσμὸν εἰς τὸ Σίριδον ὄρος ἔμεινε καὶ ἔστιν ἕως
10.24 ἄρτι, ὥς φησιν Ἰώσηπος.
11.1t [β�. Περὶ Νεβρώδ.]
11.2 Μετὰ δὲ ταῦτα γέγονέ τις γίγας τοὔνομα Νεβρὼδ υἱὸς
11.3 Χοὺς τοῦ Αἰθίοπος ἐκ φυλῆς Χάμ. ὃς κτίσας τὴν Βαβυ-
11.4 λῶνα πόλιν καὶ πρῶτος καταδείξας μαγείαν καὶ κυνηγίαν
11.5 Περσῶν ἐπρώτευσε, διδάξας αὐτοὺς ἀστρονομίαν καὶ ἀστρο- 5
11.6 λογίαν τῇ οὐρανίᾳ κινήσει τὰ περὶ τοὺς τικτομένους πάντα
11.7 δῆθεν συμβαίνοντα. ἀφ’ ὧν Ἕλληνες τὴν γενεθλιαλογίαν
11.8 μαθόντες ἤρξαντο τοὺς γεννωμένους ὑπὸ τὴν τῶν ἄστρων
11.9 κίνησιν ἀναφέρειν. οὐκοῦν ἀστρονομία καὶ ἀστρολογία τε
11.10 καὶ μαγεία ἀπὸ Μαγουσαίων ἤτοι Περσῶν ἤρξατο. οἱ γὰρ 10
11.11 Πέρσαι Μαγὼγ ὑπὸ τῶν ἐγχωρίων προσαγορεύονται. οἵ γε
11.12 τὸν Νεβρὼδ λέγοντες ἀποθεωθέντα καὶ γενόμενον ἐν τοῖς
11.13 ἄστροις τοῦ οὐρανοῦ καλοῦσιν Ὠρίωνα. περὶ οὗ φησι
11.14 Μυσῆς ὅτι· γέγονεν ἡ ἀρχὴ τῆς βασιλείας αὐτοῦ Βαβυλὼν
11.15 καὶ Χαλάνη ἐν γῇ Σεναάρ, ὅθεν ἐξῆλθε Φυλιστιείμ. 15
11.16t [γ�. Περὶ Κρόνου.]
11.17 Ἐκ δὲ τῆς φυλῆς τοῦ Σὴμ καὶ τοῦ Ἀσσούρ, ἀφ’ οὗ
11.18 Ἀσσύριοι, τῆς καὶ κρατησάσης τὴν Συρίαν καὶ τὴν Περσίδα
11.19 καὶ τὰ λοιπὰ μέρη τῆς ἀνατολῆς ἀνεφάνη καὶ ἄλλος τις
11.20 ἄνθρωπος γιγαντογενὴς ὀνόματι Κρόνος κατὰ τὴν ἐπωνυ- 20
11.21 μίαν τοῦ πλανήτου ἀστέρος. γενόμενος δὲ καὶ οὗτος δυ-
11.22 νατὸς πάνυ καὶ πολλοὺς ὑποτάξας καὶ κυριεύσας πρῶτος
12.1 κατέδειξε τὸ βασιλεύειν καὶ κρατεῖν τῶν ἄλλων ἀνθρώπων,
12.2 καὶ βασιλεύσας πρῶτος Ἀσσυρίας ἔτη νϛʹ ὑπέταξε πᾶσαν
12.3 τὴν γῆν Περσίδος ἀρξάμενος ἀπὸ τῆς Συρίας. ἔχων δὲ γυ-
12.4 ναῖκα Σεμίραμιν, τὴν καὶ Ῥέαν καλουμένην παρὰ Ἀσσυρίοις,
12.5 ἔσχεν υἱοὺς δύο καὶ θυγατέρα μίαν, καὶ τὸν μὲν προσηγό- 5
12.6 ρευσε Δία εἰς ὄνομα τοῦ πλανήτου ἀστέρος, τὸν δὲ ἐπωνό-
12.7 μασε Νίνον, καὶ τὴν θυγατέρα Ἥραν, ἣν καὶ ἔλαβεν εἰς
12.8 γυναῖκα Πῆκος ὁ καὶ Ζεὺς τὴν ἰδίαν ἀδελφήν.
12.9t [δ�. Περὶ Νίνου.]
12.10 Μετὰ δὲ Κρόνον ἐβασίλευσε Νίνος ὁ υἱὸς αὐτοῦ ἔτη νβʹ. 10
12.11 ὅς γε τὴν οἰκείαν μητέρα Σεμίραμιν λαβὼν εἰς γυναῖκα,
12.12 νόμος ἐγένετο Πέρσαις λαμβάνειν τὰς ἑαυτῶν μητέρας καὶ
12.13 ἀδελφὰς διὰ τὸ καὶ τὸν Δία λαβεῖν τὴν ἑαυτοῦ ἀδελφὴν

6
12.14 Ἥραν. ὁ δὲ Νίνος ἐπικρατὴς γενόμενος τῆς Ἀσσυρίας καὶ
12.15 κτίσας ἐν αὐτῇ πόλιν μεγίστην σφόδρα σφόδρα, πορείας ὁδὸν 15
12.16 ἡμερῶν τριῶν, ἣν καὶ καλέσας εἰς ὄνομα αὐτοῦ Νινευὴ πρῶτος
12.17 ἐν αὐτῇ βασιλεύει. ἐξ οὗ γένους ἐγένετο καὶ Ζωρόαστρος ὁ
12.18 περιβόητος Περσῶν ἀστρονόμος, ὃς μέλλων τελευτᾶν ηὔχετο
12.19 ὑπὸ οὐρανίου πυρὸς ἀναλωθῆναι, εἰπὼν τοῖς Πέρσαις· ἐὰν
12.20 καύσῃ με τὸ πῦρ, ἐκ τῶν καιομένων μου ὀστέων λάβετε καὶ 20
12.21 φυλάξατε, καὶ οὐκ ἐκλείψει τὸ βασίλειον ἐκ τῆς χώρας ὑμῶν,
12.22 ἕως φυλάττετε τὰ ὀστᾶ μου. καὶ εὐξάμενος τῷ Ὠρίωνι ὑπὸ
13.1 ἀερίου πυρὸς ἀνηλώθη. καὶ λαβόντες οἱ Πέρσαι ἐκ τῶν
13.2 τεφρωθέντων ὀστέων ἔχουσι φυλάττοντες ἕως ἄρτι.
13.3t [ε�. Περὶ Θούρα.]
13.4 Μετὰ δὲ Νίνον ἐβασίλευσεν Ἀσσυρίων Θούρας τις τοὔ-
13.5 νομα ἔτη λʹ, ὃν καὶ μετεκάλεσαν Ἄρεα εἰς ὄνομα τοῦ πλα- 5
13.6 νήτου ἀστέρος. ᾧ τινι Ἄρεϊ πρώτην στήλην ἀναστήσαντες
13.7 οἱ Ἀσσύριοι καὶ ὡς θεὸν μέχρι τοῦ νῦν προσκυνοῦντες κα-
13.8 λοῦσι περσιστὶ Βάαλ θεόν, ὅ ἐστιν Ἄρης πολέμων θεός.
13.9 οὗ καὶ Δανιὴλ μέμνηται ὡς προσκυνουμένου ὑπὸ Περσῶν
13.10 καὶ λατρευομένου. 10
13.11t [��. Περὶ Λάµη.]
13.12 Μετὰ δὲ Ἄρεα ἐβασίλευσε Λάμης ἔτη κʹ.
13.13t [ζ�. Περὶ Σαρδαναπάλλου.]
13.14 Μετὰ δὲ Λάμην ἐβασίλευσε Σαρδανάπαλλος ὁ μέγας
13.15 ἔτη λεʹ καὶ ἐσφάγη ὑπὸ τοῦ Περσέως. οἱ δέ γε κόλακες καὶ 15
13.16 μιμηταὶ τῆς ἐκείνου φιλοσαρκίας καὶ γαστριμαργίας τε καὶ
13.17 οἰστρηλασίας ἐπέγραψαν ὡς ἐξ αὐτοῦ δῆθεν ἐν τῷ τάφῳ
13.18 αὐτοῦ τοιάδε· τόσς’ ἔχω, ὅς’ ἐφύβρισα, ἔφαγόν τε καὶ ἔπιον
14.1 καὶ μετ’ ἔρωτος τερπνοῦ ἐπολιτευσάμην, παθόντα δὲ πολλὰ
14.2 καὶ ὄλβια πάντα λέλειπται. καὶ γὰρ νῦν σποδός εἰμι Νίνου
14.3 μεγάλης βασιλεύσας. ἀλλ’ οὖν γε ψευδῶς οἱ γεγραφότες
14.4 ἐπέγραψαν τοῦτο πάντως. οὐ γὰρ ἔχει ὁ τελευτήσας ἅπερ
14.5 ἔφαγε καὶ ἔπιεν, ἀλλ’ εἰς τὴν δυσώδη φθορὰν ἐκεῖνα πάντα 5
14.6 κεχώρηκεν. ἔχει δὲ μόνον τοῦ παρανόμου βίου τὴν δυσ-
14.7 οδμίαν, ἥτις διηνεκῶς τὴν ἐμπαθῆ καὶ ἀθλίαν ψυχὴ ἀλ-
14.8 γύνει καὶ ἀνιᾷ συνειδυῖαν ἑαυτῇ τὰ κάκιστα καὶ μεμνη-
14.9 μένην ὧν παρανόμως καὶ ἀκολάστως ὁ τάλας εἰργάσατο.
14.10t [η�. Περὶ Περσέως.] 10
14.11 Μετὰ δὲ Σαρδανάπαλλον ἐβασίλευσε Περσεὺς ὁ υἱὸς
14.12 Πήκου τοῦ καὶ Διός, ὅς γε πολεμήσας καὶ νικήσας τοὺς
14.13 Λυκάονας καὶ πόλιν κτίσας ἐκεῖ καὶ τὴν ἑαυτοῦ στήλην
14.14 στήσας ἐκάλεσεν αὐτὴν Εἰκόνιον ἐκ τοῦ ἰδίου ἀπεικονίσμα-
14.15 τος. ὑποτάξας δὲ καὶ τὰς ἄλλας χώρας καὶ πρὸς τὴν Ἰσαυ- 15
14.16 ρίαν καὶ Κιλικίαν ἐλθὼν καὶ ἀπὸ τοῦ ἵππου κατελθὼν καὶ
14.17 πήξας τὸν ταρσὸν τοῦ ποδὸς ἐν τῇ γῇ, ἐν ᾗ καὶ πόλιν

7
14.18 κτίσας ἐπωνόμασεν αὐτὴν Ταρσὸν ἐκ τοῦ οἰκείου ποδός.
14.19 καὶ ὁρμήσας κατὰ Ἀσσυρίων καὶ Σαρδανάπαλλον φονεύσας
14.20 ὑπέταξε καὶ ἐβασίλευσεν αὐτῶν ἔτη νγʹ. ὃς καὶ ἐπ’ ὀνό- 20
14.21 ματι αὐτοῦ Πέρσας ἐκάλεσεν αὐτοὺς ἀφελόμενος ἀπὸ Ἀσσυ-
14.22 ρίων τήν τε βασιλείαν καὶ τὴν προσηγορίαν. ἐδίδαξε δὲ
14.23 αὐτοὺς καὶ τὴν μυσαρὰν τελετὴν καὶ μαγείαν τῆς λεγομένης
14.24 Μηδούσης, ἐξ ἧς καὶ τὴν χώραν αὐτῶν ὠνόμασε Μηδείαν
15.1 ἀπὸ τοῦ μιαροῦ μαθήματος. ἐφ’ οὗ καὶ πῦρ ἐκ τοῦ οὐρα-
15.2 νοῦ κατῆλθεν ἐν Περσίδι, καὶ θαυμάσας, ἐξ οὗ καὶ ἀνάψας
15.3 καὶ κτίσας ἱερὸν ἔθηκεν αὐτὸ ἐν αὐτῷ καλέσας τὸν ναὸν
15.4 πυρὸς ἀθανάτου. καταστήσας δὲ ἄνδρας εὐλαβεῖς διακονεῖν
15.5 αὐτῷ καὶ φυλάττειν ἄσβεστον ἐκάλεσεν αὐτοὺς μάγους. ὅπερ 5
15.6 ἕως ἄρτι ἐν πολλῇ τιμῇ ἔχοντες οἱ Πέρσαι πυρσολατροῦσι
15.7 κατὰ τὴν παράδοσιν τοῦ βασιλέως αὐτῶν Περσέως. οὐκοῦν
15.8 πρώτη μέν ἐστιν ἡ τῶν Ἀσσυρίων εἴτ’ οὖν Βαβυλωνίων
15.9 βασιλεία, δευτέρα δὲ ἡ τῶν Περσῶν, ὁμωνύμως Βαβυλώνιοι
15.10 καὶ Ἀσσύριοι καὶ οὗτοι κληθέντες. 10
15.11t [θ�. Περὶ Σώστρου.]
15.12 Μετὰ δὲ Περσέα καὶ τοὺς μετὰ ταῦτα χρόνους καὶ
15.13 βασιλεῖς ἐβασίλευσεν Αἰγυπτίων πρῶτος ἐκ φυλῆς Χὰμ ἄν-
15.14 θρωπός τις πανοῦργος ὀνόματι Σώστρης ἔτη κʹ. ὃς καὶ
15.15 πολεμήσας Ἀσσυρίους ὑπέταξεν αὐτοὺς καὶ τοὺς Χαλδαίους 15
15.16 καὶ Πέρσας ἕως Βαβυλῶνος, ὡσαύτως καὶ τὴν Ἀσίαν καὶ
15.17 τὴν Εὐρώπην καὶ τὴν Σκυθίαν ἐκπολεμήσας ὑπέταξεν. ἐφ’
15.18 οὗ ἦν Ἑρμῆς ὁ τρισμέγιστος, ἀνὴρ Αἰγύπτιος καὶ θαυμαστὸς
15.19 παρ’ Ἕλλησιν ἐν σοφίᾳ.
15.20t [ι�. Περὶ Φαραώ.] 20
15.21 Μετὰ δὲ Σώστρην ἐβασίλευσε τῆς Αἰγύπτου Φαραὼ ὁ
15.22 καὶ Ναραχὼ καλούμενος ἔτη νʹ. ἀφ’ οὗ πάντες οἱ Αἰγυ-
16.1 πτίων βασιλεῖς Φαραὼ προσηγορεύθησαν. ἐν δέ γε τοῖς
16.2 προειρημένοις τοῦ Πήκου Διὸς χρόνοις ἀναφαίνεταί τις ἐπὶ
16.3 τὰ δυτικὰ μέρη ἐκ φυλῆς Ἰάφεθ ἐν τῇ χώρᾳ τῶν Ἀργείων
16.4 τοὔνομα Ἴναχος, ὃς καὶ πρῶτος ἐν ἐκείνῃ τῇ χώρᾳ ἐβασί-
16.5 λευσεν, ἐν ᾗ καὶ πόλιν εἰς ὄνομα τῆς Σελήνης κτίσας ἐκά- 5
16.6 λεσεν αὐτὴν Ἰόπολιν. Λιβύη δὲ ἡ θυγάτηρ τοῦ Πήκου
16.7 Διὸς συναφθεῖσά τινι ὀνόματι Ποσειδῶνι ἔτεκε τὸν Βῆλον
16.8 καὶ τὸν Ἀγήνορα. καὶ ὁ μὲν Βῆλος ἀπελθὼν εἰς Αἴγυπτον
16.9 καὶ λαβὼν γυναῖκα ὀνόματι Σίδα καὶ γεννήσας υἱὸν ἐκά-
16.10 λεσεν αὐτὸν Αἴγυπτον, ἐξ οὗ καὶ ἡ Αἴγυπτος τὴν ἐπωνυ- 10
16.11 μίαν εἴληφεν, ὃς καὶ ἐν αὐτῇ ἐβασίλευσεν. ὁ δὲ Ἀγήνωρ
16.12 ἐπὶ τὴν Φοινίκην ἐλθὼν καὶ γυναῖκα λαβὼν τοὔνομα Τύρω
16.13 καὶ κτίσας πόλιν εἰς ὄνομα αὐτῆς, εἰς ἣν καὶ ἐβασίλευσεν,
16.14 ἐγέννησε δὲ υἱοὺς τρεῖς καὶ θυγατέρα μίαν, τὸν Φοίνικα
16.15 καὶ τὸν Σύρον καὶ τὸν Κίλικα καὶ τὴν Εὐρώπην, ἣν Ταῦρος 15

8
16.16 ὁ Κρήτης βασιλεὺς δορυάλωτον εἰληφὼς καὶ πρὸς τὴν Θρᾴ-
16.17 κην τὴν ἰδίαν χώραν ἀπαγαγὼν παρθένον οὖσαν καὶ εὐ-
16.18 πρεπῆ ἔσχε γυναῖκα, προσαγορεύσας ἐκεῖνα τὰ μέρη εἰς ὄνομα
16.19 αὐτῆς Εὐρώπια. μέλλων δὲ τελευτᾶν Ἀγήνωρ διετάξατο πᾶ-
16.20 σαν ἣν ὑπέταξε γῆν μερίσασθαι τοὺς τρεῖς υἱοὺς αὐτοῦ. 20
16.21 καὶ ὁ μὲν Φοίνιξ λαβὼν τὴν Τύρον καὶ τὴν αὐτῆς ἐνορίαν
16.22 ἐκάλεσεν αὐτὴν Φοινίκην, ὁ δὲ Σύρος τὴν ἐπιλαχοῦσαν
16.23 αὐτῷ χώραν ὠνόμασε Συρίαν, ἀφ’ οὗ Σύροι μετωνομάσθη-
17.1 σαν οἱ πρώην Ἰουδαῖοι καὶ Παλαιστῖνοι καλούμενοι, καὶ
17.2 Συρία ἡ Ἰουδαία κέκληται, ὁ δὲ Κίλιξ τὸ ἐπελθὸν αὐτῷ
17.3 κλῖμα ἐκάλεσε Κιλικίαν, εἰς τὸ ἴδιον ὄνομα ἕκαστος τὰς
17.4 χώρας προσαγορεύσαντες.
17.5 Ἐν δὲ τοῖς χρόνοις τῆς βασιλείας τοῦ Φοίνικος ἦν 5
17.6 Ἡρακλῆς ὁ Τύριος καὶ φιλόσοφος καὶ τῆς κογχύλης ἐφευ-
17.7 ρετής. ἐωριζόμενος γὰρ ἐπὶ τὸ παράλιον μέρος τῆς Τύρου
17.8 εἶδε ποιμενικὸν κύνα ἐσθίοντα τὴν λεγομένην κογχύλην.
17.9 καὶ τοῦ ποιμένος νομίζοντος αἱμάσσειν τὸν κύνα, λαβὼν
17.10 πόκον ἐρίου ἀπὸ τῶν προβάτων, καὶ ἐκμάξαντος τὸ κατα- 10
17.11 φερόμενον ἐκ τοῦ στόματος τοῦ κυνός, καὶ βαφέντος τοῦ
17.12 πόκου, προσέσχεν ὁ Ἡρακλῆς μὴ εἶναι αὐτὸ αἷμα, ἀλλὰ
17.13 βάμματος πρόξενον. ὃ καὶ θαυμάσας ὡς μέγα δῶρον τοῦτο
17.14 προσήγαγε τῷ βασιλεῖ Φοίνικι, ὃς καὶ μᾶλλον ἐκπλαγεὶς
17.15 ἐκέλευσεν ἀπὸ κογχύλης ἔριον βαφῆναι καὶ γενέσθαι αὐτῷ 15
17.16 περιβόλαιον, καὶ οὕτω πρῶτος φορέσας ἐκ πορφύρας ἱμά-
17.17 τιον, πάντες ἐθαύμασαν τὴν ξένην ταύτην ἐσθῆτα, ἣν καὶ
17.18 ἐθέσπισεν ὁ Φοίνιξ μηδένα τῶν ὑπὸ τὴν βασιλείαν αὐτοῦ
17.19 τολμᾶν φορεῖν, εἰ μήτι αὐτὸν καὶ τοὺς μετ’ αὐτὸν βασιλεύ-
17.20 σοντας τῆς Φοινίκης πρὸς τὸ γνωρίζεσθαι τὸν βασιλέα τῷ 20
17.21 στρατῷ καὶ παντὶ τῷ πλήθει ἐκ τῆς τοιαύτης ἐσθῆτος. πρώην
17.22 γὰρ οὐκ ἐγίνωσκον οἱ ἄνθρωποι βάπτειν χροιὰς ἱματίων,
17.23 ὅθεν οὐδὲ ῥᾳδίως ὁ βασιλεὺς ὑπὸ τῶν ὑπηκόων ἐγνωρίζετο.
18.1t [ια�. Περὶ Πέλοπος.]
18.2 Μετὰ δὲ τοὺς χρόνους ἐκείνους καὶ βασιλέας ἐβασίλευσε
18.3 τῆς Ἑλλάδος Πέλωψ ὁ Λυδός, ὃς καὶ κτίσας πόλιν ἐκεῖσε
18.4 προσηγόρευσεν αὐτὴν Πελοπόνησον, ἀφ’ ἧς καὶ Πελοπονή-
18.5 σιοι κέκληνται οἱ Ἑλλαδικοί. 5
18.6t [ιβ�. Περὶ Κύρου.]
18.7 Ἐβασίλευσαν τοίνυν Ἀσσυρίων Κρόνος καὶ Νίνος καὶ
18.8 Σαρδανάπαλλος καὶ οἱ καθεξῆς ἕως Μαροδάχ. εἶτα Να-
18.9 βουχοδονόσωρ, μετὰ δὲ Ναβουχοδονόσωρ καὶ Οὐλεμαροδὰχ
18.10 καὶ Βαλτάσαρ υἱὸν αὐτοῦ καὶ Δαρεῖον ἐβασίλευσε Περσῶν 10
18.11 Κῦρος ὁ Πέρσης ἔτη λβʹ καὶ ἐσφάγη ἐν Περσίδι. ἐφ’ οὗ
18.12 καὶ Κροῖσος Λυδῶν βασιλεὺς ἐπαρθεὶς διὰ τὸ ὑποτάξαι τὰς
18.13 πλησίον αὐτοῦ καὶ τὰς πόρρωθεν τοπαρχίας δηλοῖ Κύρῳ,

9
18.14 ἢ παραχωρῆσαι αὐτῷ τὴν βασιλείαν Περσῶν ἢ δέξασθαι τὴν
18.15 παρουσίαν αὐτοῦ ἐν πολέμῳ. ὁ δὲ Κῦρος ἀκούσας ταῦτα 15
18.16 καὶ πάνυ φοβηθεὶς καὶ θυμωθεὶς καὶ τοὺς ἀπεσταλμένους
18.17 παραλογισάμενος καὶ ἀποπεμψάμενος ἠβουλήθη φυγεῖν ἐπὶ
18.18 τὴν Ἰνδικὴν χώραν. ὅπερ μαθοῦσα ἡ γυνὴ αὐτοῦ λέγει
18.19 πρὸς αὐτόν· τί οὕτως ἀθυμεῖς καὶ ἀπορεῖς καὶ ἀβουλήτως
18.20 τοῦτο πρᾶξαι θέλεις; ὁ δέ φησιν· καὶ τίς μοι εἰς τοῦτο 20
18.21 βουλευσάμενος ἑτέρως ὠφελήσειεν; καὶ ἀποκριθεῖσα εἶπεν
19.1 αὐτῷ· ἐπὶ Δαρείου τοῦ πρώτου μου ἀνδρὸς ἦν τις Ἑβραῖος
19.2 προφήτης ὀνόματι Δανιὴλ ἐκ τῆς αἰχμαλωσίας τῶν υἱῶν
19.3 Ἰσραὴλ δυνατὸς ἐν ἔργῳ καὶ λόγῳ, ὃν ἐν πολλῇ τιμῇ Δα-
19.4 ρεῖος ἔχων καὶ βουλευτὴν μεγάλως ηὐδοκίμει· ὅστις γεγηρα-
19.5 κὼς ἄρτι εἰς τὴν Ἰνδικὴν ἰδιάζει χώραν. οὗ καὶ αὐτὸς 5
19.6 ἐπακούσας τῆς βουλῆς καλῶς ποιήσεις. καὶ τοῦτο Κῦρος
19.7 ἀκούσας ἔπεμψεν εὐθὺς τοὺς μεγιστάνας αὐτοῦ πρὸς αὐτόν,
19.8 ἵνα μετὰ τιμῆς αὐτὸν ἀγάγωσιν. φιλεῖ γὰρ ἐν ἀνάγκαις
19.9 πολλάκις τὰ γύναια σπουδαιοτέροις κεχρῆσθαι τῶν ἀνδρῶν
19.10 μηχανήμασι καὶ ταῖς πρὸς θεὸν καταφυγαῖς γνησιώτερον 10
19.11 ἅπτεσθαι καὶ θερμότερον. ὁ δὲ Κροῖσος μετὰ τὴν ἐπάνοδον
19.12 τῶν ὑπ’ αὐτοῦ πρὸς Κῦρον ἀποσταλέντων ἔπεμψεν εἰς τὸ
19.13 μαντεῖον ἄνδρας πιστοὺς ἐρωτῆσαι διὰ τοῦ μιερέως τὴν
19.14 Πυθίαν, εἰ ἐξελθὼν κατὰ Κύρου νικήσει τοῦτον. καὶ εἰσ-
19.15 ελθὼν ὁ μιερεὺς καὶ εὐξάμενος ἔλαβε χρησμὸν παρὰ τῆς 15
19.16 Πυθίας οὕτως· Κροῖσος Ἅλυν ποταμὸν διαβὰς μεγάλην
19.17 ἀρχὴν καταλύσει, ὅνπερ καὶ γράψας ἐν χάρτῃ δέδωκε τοῖς
19.18 ἀποσταλεῖσι πρὸς Κροῖσον. τοῦ δὲ θείου Δανιὴλ ἐλθόντος
19.19 πρὸς Κῦρον, εἶπεν αὐτῷ Κῦρος· λέγε μοι, σοφώτατε, εἰ
19.20 νικῶ Κροῖσον τὸν ἅρπαγα καὶ ὑπερήφανον. καί φησι 20
19.21 Δανιήλ· θάρσει, ὅτι νικᾷς τὸν Κροῖσον καὶ λαμβάνεις αὐτὸν
19.22 αἰχμάλωτον. περὶ σοῦ γὰρ εἶπεν Ἡσαΐας ὁ προφήτης· οὕτω
19.23 λέγει κύριος τῷ χριστῷ Κύρῳ, οὗ ἐκράτησα τῆς δεξιᾶς ἐπ-
19.24 ακοῦσαι ἔμπροσθεν αὐτοῦ ἔθνη, καὶ ἰσχὺν βασιλέων διαρ-
20.1 ρήξω. αὐτὸς οἰκοδομήσει τὴν πόλιν μου καὶ τὴν αἰχμαλω-
20.2 σίαν τοῦ λαοῦ μου ἐπιστρέψει, εἶπε κύριος Σαβαώθ. ὁ δὲ
20.3 Κῦρος ἀκούσας ταῦτα ἔπεσε πρὸς τοὺς πόδας Δανιὴλ φά-
20.4 σκων· ζῇ κύριος ὁ θεός σου. ἐγὼ ἀπολύσω τὸν Ἰσραὴλ ἐκ
20.5 τῆς γῆς μου, ἵνα λατρεύσωσι τῷ θεῷ αὐτῶν ἐν Ἱερουσαλήμ. 5
20.6 καὶ ὁπλισάμενος παρετάξατο Κροίσῳ. ὁ οὖν Κροῖσος ἀκού-
20.7 σας τοῦ χρησμοῦ τὴν ἀπόκρισιν ὥρμησε κατὰ Κύρου μετὰ
20.8 πολλῆς δυνάμεως, καὶ διαβὰς τὸν Ἅλυν ποταμὸν καὶ συμ-
20.9 βαλὼν τῷ Κύρῳ χειμῶνος ὄντος μεγάλου ἡττήθη. ἠβουλήθη
20.10 δὲ φυγεῖν μετὰ τοῦ λαοῦ αὐτοῦ, καὶ τοῦ ποταμοῦ πλημ- 10
20.11 μυροῦντος οὐκ ἠδυνήθη περᾶσαι. τούτου ἕνεκεν ἐλήφθη
20.12 αἰχμάλωτος, καὶ ἀπώλετο τὰ πλήθη αὐτοῦ χιλιάδες υʹ, τοὺς

10
20.13 δὲ περιλειφθέντας ἐξ αὐτῶν ἔλαβεν αἰχμαλώτους ὁ Κῦρος.
20.14 τὸν δὲ Κροῖσον ἀναρτήσας ἐπὶ ξύλου δεδεμένον καὶ θριαμ-
20.15 βεύσας αὐτὸν τῷ στρατῷ αὐτοῦ καταγαγὼν καὶ ἀπαγαγὼν 15
20.16 ἐν Περσίδι θανάτῳ παρέδωκε τὸν τὰ ἀλλότρια καὶ ὑπὲρ
20.17 δύναμιν ἐφιέμενον καὶ ἑαυτὸν καὶ τὰ ἴδια προσαπολέσαντα
20.18 διὰ πολλὴν ἀπληστίαν, τοὺς δὲ υἱοὺς Ἰσραὴλ πάντας εὐθέως
20.19 μετὰ Ζοροβάβελ ἀπέλυσεν ἐν Ἱερουσαλήμ. καὶ οὕτω τῶν Λυ-
20.20 δῶν κατελύθη ἡ βασιλεία ὑπὸ Κύρου διαρκέσασα ἔτεσι σλβʹ. 20
20.21t [ιγ�. Περὶ Καµβύσου.]
20.22 Μετὰ δὲ Κῦρον ἐβασίλευσε Δαρεῖος υἱὸς αὐτοῦ ὁ καὶ
20.23 Καμβύσης ἔτη ηʹ.
21.1t [ιδ�. Περὶ Ἀρταξέρξου τοῦ Μνήµονος.]
21.2 Μετὰ δὲ Καμβύσην ἐβασίλευσεν Ἀρταξέρξης ὁ Μνήμων
21.3 λεγόμενος ἔτη κʹ. ἐφ’ οὗ ἦν τις ἐν Ἰταλίᾳ ἰθύνων ἐπαρχίαν
21.4 μίαν ὀνόματι Πάλας, ὃς κτίσας οἶκον μέγαν πάνυ, οἷον οὐκ
21.5 εἶχεν ἡ περίχωρος ἐκείνη, ἐκάλεσεν αὐτὸν Παλάτιον. ἐξ οὗ 5
21.6 τὸ βασιλικὸν κατοικητήριον παλάτιον προσαγορεύεται.
21.7t [ιε�. Περὶ Ῥώµου καὶ Ῥήµου.]
21.8 Μετὰ δὲ ταῦτα ἐβασίλευσε Ῥῶμος ὁ κτίσας τὴν Ῥώμην
21.9 καὶ Ῥῆμος ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ. οἵτινες ἀνενέωσαν καὶ προσῳ-
21.10 κοδόμησαν τὸ λεγόμενον Παλάτιον τὸν βασιλικὸν τοῦ Πα- 10
21.11 λατίου οἶκον, καὶ ναὸν μέγιστον τῷ Διῒ κτίσαντες ἐπωνό-
21.12 μασαν αὐτὸν Καπετώλιον Ῥώμης, ὅ ἐστι ῥωμαϊστὶ κεφαλὴ
21.13 τῆς πόλεως. ἐν δὲ τῷ βασιλεύειν εἰς ἔχθραν ἐλθόντες, καὶ
21.14 φονεύσας Ῥῶμος τὸν Ῥῆμον ἐβασίλευσε μόνος. εἶτα πλη-
21.15 ρώσας τὰ τείχη καὶ κοσμήσας τὴν πόλιν καὶ τῷ Ἄρεϊ ναὸν 15
21.16 κτίσας καὶ ἐν τῷ Μαρτίῳ μηνὶ τοῦτον ἐγκαινίσας ἐκάλεσε
21.17 καὶ τὸν μῆνα Μάρτιον τὸν πρὶν λεγόμενον Πρίμον, ὅ ἐστιν
21.18 Ἄρεως, ἥνπερ ἑορτὴν οἱ Ῥωμαῖοι κατ’ ἔτος ἐπιτελοῦντες ὀνο-
21.19 μάζουσι τὴν ἡμέραν τῆς πανηγύρεως Μάρτις ἐν Κάμπῳ.
21.20 ἔκτισε δὲ καὶ ἱππικὸν θέλων διασκεδάσαι τὸ πλῆθος τοῦ 20
21.21 δήμου τῶν Ῥωμαίων, ὅτι στασιάζοντες ἐπήρχοντο αὐτῷ διὰ
21.22 τὸν φόνον τοῦ ἀδελφοῦ. καὶ ἐπετέλεσε πρῶτος ἱπποδρόμιον
21.23 ἐν Ῥώμῃ εἰς ἑορτήν, φησίν, τοῦ Ἡλίου καὶ εἰς τιμὴν τῶν
21.24 τεσσάρων στοιχείων, γῆς, ἀέρος, πυρός τε καὶ ὕδατος, καὶ
22.1 προσηγόρευσε τὸ μὲν πράσινον, τὸ δὲ λευκόν, τὸ δὲ ῥούσιον,
22.2 τὸ δὲ βένετον, ὑποθέμενος αὐτοῖς ὡς εὐτυχῶς οἱ τῶν Περ-
22.3 σῶν βασιλεῖς φέρονται πρὸς τοὺς πολέμους τιμῶντες τὰ τέσ-
22.4 σαρα ταῦτα στοιχεῖα. καὶ λοιπὸν οἱ τὴν Ῥώμην οἰκοῦντες
22.5 εἰς τὰ μέρη ταῦτα διαμερισθέντες καὶ ἀντιποιούμενοι ἑκάστου 5
22.6 στοιχείου καὶ ἐν τούτοις ἀσχολούμενοι καὶ ἁμιλλώμενοι, ἐδόκει
22.7 μικρὸν τὸν στασιασμὸν παῦσαι. ἀλλ’ ὅμως, εἰ καὶ ταῦτα
22.8 Ῥῶμος ἐπενόησεν, οὐκ ἐπαύσατο πᾶσα ἡ πόλις Ῥώμη σειο-
22.9 μένη καὶ οἱ δῆμοι αὐτῆς κατ’ αὐτοῦ στασιάζειν ἐξότε τὸν

11
22.10 ἴδιον ἀδελφὸν ἀνεῖλεν. ὅθεν ἀπορήσας καὶ εἰς τὸ μαντεῖον 10
22.11 ἀπελθὼν καὶ ἐπερωτήσας, δι’ ἣν αἰτίαν ὁ διηνεκὴς γίνεται
22.12 σεισμός, ἐρρήθη αὐτῷ παρὰ τῆς Πυθίας οὕτως· εἰ μὴ συγ-
22.13 καθίσῃ σοι ὁ ἀδελφός σου ἐν τῷ βασιλικῷ θρόνῳ, οὐ μὴ
22.14 παύσῃ τοῦ σείεσθαι ἡ πόλις ἐν ταῖς ἡμέραις σου, οὔτε
22.15 ὁ δῆμος ἡσυχάσει τοῦ στασιάζειν. καὶ ποιήσας χρυσοῦν 15
22.16 στηθάριον ἐκτύπωμα τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ καὶ θεὶς ἐν τῷ
22.17 θρόνῳ, ἔνθα ἐκάθητο πλησίον ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ ζῶν, ἔπαυ-
22.18 σεν ὁ σεισμὸς αὐτίκα καὶ ἡσύχασεν ἡ δημοτικὴ ταραχή. καὶ
22.19 οὕτως ἐβασίλευσεν, συγκαθημένου αὐτῷ τοῦ χρυσοῦ ἐκτυπώ-
22.20 ματος τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ Ῥήμου, καὶ εἴ τι δ’ ἂν ἐκέλευσε 20
22.21 θεσπίζων ἔλεγεν ὡς ἀφ’ ἑαυτοῦ καὶ τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ·
22.22 ἐκελεύσαμεν, ἐθεσπίσαμεν.
22.23 Ὁ αὐτὸς οὖν Ῥῶμος καὶ τὰ λεγόμενα Βρουμάλια ἐπε-
22.24 νόησε διὰ τοιαύτην αἰτίαν. φασὶ γὰρ αὐτὸν καὶ τὸν ἀδελ-
23.1 φὸν αὐτοῦ διδύμους ἐκ πορνείας τεχθῆναι καὶ ῥιφῆναι ἐν
23.2 ἀλσώδει τόπῳ καὶ ὑπό τινος ἀγροικικῆς γυναικὸς πρόβατα
23.3 νεμούσης εὑρεθέντας ἀνατραφῆναι. ὄνειδος δὲ ὑπῆρχε παρὰ
23.4 Ῥωμαίοις τὸ ἐξ ἀλλοτρίων ἐκτρέφεσθαί τινα. διὸ καὶ ἐν τοῖς
23.5 συμποσίοις ἕκαστος τὸ ἴδιον βρῶμα καὶ πόμα κομίζων καὶ 5
23.6 εἰς τὸ κοινὸν τὰ πάντα παρατιθέμενοι ἤσθιον τὸ ὄνειδος ἐκ-
23.7 φεύγοντες μὴ ἀκούειν ἀλλοτριοφάγοι. οὗ δὴ χάριν ἐπενόησε
23.8 Ῥῶμος τὰ Βρουμάλια εἰρηκὼς ἀναγκαῖον εἶναι τρέφειν τὸν
23.9 βασιλέα τὴν ἑαυτοῦ σύγκλητον ὡς ἐντίμους ἐν τῷ χειμῶνι,
23.10 ὅταν ἠρεμοῦσιν ἐκ τοῦ πολέμου, καὶ ἤρξατο καλεῖν τοὺς 10
23.11 ἀπὸ τοῦ ἄλφα ἔχοντας ὄνομα καὶ ἀκολούθως ἕως τοῦ �ω�,
23.12 κελεύσας καὶ τὴν σύγκλητον καλεῖν τῷ αὐτῷ σχήματι καὶ
23.13 ἐκτρέφειν τὸν στρατὸν ἅπαντα. ὅθεν οἱ στρατιῶται εἰς τοὺς
23.14 οἴκους ἀπιόντες τῶν καλεσάντων αὐτοὺς ἐπ’ ἀρίστῳ ἀφ’
23.15 ἑσπέρας ηὔλουν καὶ ἐχόρευον πρὸς τὸ γνῶναι πάντας ὅτι 15
23.16 παρ’ αὐτῷ αὔριον τραφήσονται. τοῦτο οὖν πεποίηκε Ῥῶμος,
23.17 ὡς εἴρηται, πρὸς τὸ ἀπαλλαγῆναι τῆς ὕβρεως ἑαυτοῦ, κα-
23.18 λέσας τὸ ὄνομα τοῦ ἀρίστου ἐκείνου Βρωμαλιούμ, ὅ ἐστι
23.19 ῥωμαϊστὶ ἐκ τῶν ἀλλοτρίων τραφῆναι. ἡ δὲ θεία δίκη
23.20 τοῦτον μετὰ ταῦτα διὰ τὴν τοῦ ἀδελφοῦ ἀναίρεσιν μετῆλ- 20
23.21 θεν, καὶ αὐτὸς ἀναιρεῖται μεληδὸν κατατμηθεὶς ἐν τῷ τῆς
23.22 Ῥώμης βουλευτηρίῳ βασιλεύσας ἔτη λζʹ.
23.23t [ι��. Περὶ Μαλίου.]
23.24 Μετὰ δὲ Ῥῶμον συνέβη τὴν Ῥώμην ὑπὸ ὑπάτων διοι-
23.25 κεῖσθαι καὶ στρατηγῶν ἔτη υξϛʹ. ἐξ ὧν γέγονέ τις στρα- 25
24.1 τηγὸς ὀνόματι Μάλιος, καὶ φθονηθεὶς διὰ τὴν ἀνδρείαν
24.2 αὐτοῦ ὑπό τινος συγκλητικοῦ τοὔνομα Φευρουαρίου, παρε-
24.3 σκεύασε τοὺς συγκλητικοὺς ἐκδιῶξαι τῆς πόλεως τὸν Μάλιον.
24.4 εἶτα ἐπελθόντες οἱ Γάλλοι παρέλαβον νυκτὸς τὴν Ῥώμην

12
24.5 καὶ πολλοὺς κατέσφαξαν τῇ εἰκάδι τοῦ λεγομένου Σεξτιλίου 5
24.6 μηνός. οἱ δὲ συγκλητικοὶ γνόντες τὴν παράληψιν τῆς πό-
24.7 λεως καὶ φυγόντες προσκαλοῦνται πάλιν μετὰ παρακλήσεως
24.8 τὸν στρατηγὸν Μάλιον εἰς ἐπικουρίαν. ὃς καὶ συναγαγὼν
24.9 πλῆθος στρατοῦ καὶ παραλαβὼν τοὺς Γάλλους ἀνεῖλε πάντας.
24.10 καὶ κρατήσας αὖθις τῆς Ῥώμης ὁ Μάλιος καὶ λυπηθεὶς διὰ 10
24.11 τὴν παράληψιν αὐτῆς ἐν τῷ Σεξτιλίῳ μηνὶ ἐκολόβωσε τὰς
24.12 ἡμέρας τοῦ μηνὸς ὡς δυστυχοῦς γενομένου τῇ Ῥώμῃ, ἀπο-
24.13 χαράξας τὸ ὄνομα αὐτοῦ μηκέτι λέγεσθαι οὕτως. κατασχὼν
24.14 δὲ τὸν ἐχθρὸν αὐτοῦ Φευρουάριον καὶ ἀφελόμενος αὐτοῦ
24.15 τὰ ὑπάρχοντα καὶ γυμνὸν ἀποδύσας καὶ περιειλήσας ψιά- 15
24.16 θιον θρύϊνον καὶ σχοινίον περιζώσας ἐκέλευσε τοῖς ῥαβδού-
24.17 χοις τύπτειν αὐτὸν καὶ λέγειν· ἔξελθε Φευρουάριε. καὶ
24.18 οὕτως ἀτίμως ἐκβληθεὶς τῆς Ῥώμης ἀνῃρέθη, τὸν δὲ Σεξ-
24.19 τίλιον μῆνα Φευρουάριον ἐκάλεσεν ὡς ἀξίου ὄντος τοῦ
24.20 δυστυχοῦς μηνὸς τὸ ὄνομα Φευρουαρίου καλεῖσθαι. 20
24.21t [ιζ�. Περὶ Χόου.]
24.22 Μετὰ δὲ τὸν προειρημένον Ἀρταξέρξην βασιλέα Περσῶν
24.23 ἐβασίλευσε Χόος ὁ υἱὸς αὐτοῦ, ὃς πολεμήσας Αἴγυπτον παρ-
25.1 έλαβεν αὐτὴν πᾶσαν καὶ ἀπώλεσεν, βασιλεύοντος τῶν Αἰγυ-
25.2 πτίων τότε Νεκταναβὼ τοῦ ποιήσαντος λεκανομαντείαν καὶ
25.3 γνόντος τὴν παράληψιν τῆς Αἰγύπτου. ἔφυγε δὲ μόνος εἰς
25.4 Μακεδονίαν ἀλλάξας τὴν βασιλικὴν ἐσθῆτα, καὶ δὴ φαντα-
25.5 σίας τινὰς καὶ μαγείας Αἰγυπτιακὰς ἐνδεικνύμενος καὶ προ- 5
25.6 αγορεύων τὰ μέλλοντα γνώριμος ἐντεῦθεν Φιλίππῳ καὶ Ὀλυμ-
25.7 πιάδι γυναικὶ αὐτοῦ γίνεται καὶ εἰσοικίζεται. καὶ οὕτω διὰ
25.8 μαγγανείας Ὀλυμπιάδι μιγνύμενος ἔτεκε τὸν Ἀλέξανδρον.
25.9t [ιη�. Περὶ Φιλίππου.]
25.10 Τῆς δὲ Μακεδονίας βασιλεύσαντος Φιλίππου ἔτη κʹ καὶ 10
25.11 τὴν Θεσσαλίαν ὑποτάξαντος, ἐν ᾗ καὶ πόλιν κτίσας ἐκά-
25.12 λεσεν αὐτὴν Θεσσαλονίκην.
25.13t [ιθ�. Περὶ τοῦ Μακεδόνος Ἀλεξάνδρου.]
25.14 Μετὰ δὲ Φίλιππον ἐβασίλευσε τῆς Μακεδονίας Ἀλέξαν-
25.15 δρος ὁ υἱὸς αὐτοῦ, ἐφ’ οὗ καὶ Δαρεῖος Ἀρσάμου μετὰ Χόον 15
25.16 βασιλεύων κατεκυρίευσε πάντων. τῷ δὲ τετάρτῳ ἔτει τῆς
25.17 βασιλείας αὐτοῦ ἐξανέστησεν ὁ θεὸς τοῖς Ἀσσυρίοις καὶ
25.18 Πέρσαις καὶ Μήδοις καὶ Πάρθοις Ἀλέξανδρον τὸν Μακε-
25.19 δονίας βασιλέα, ὃς καθοπλισάμενος κατὰ Δαρείου βασιλέως
25.20 Περσῶν καὶ ἐλθὼν εἰς Βύζου πόλιν τῆς Εὐρώπης καὶ κτίσας 20
25.21 ἐκεῖσε τόπον, ἐν ᾧ καὶ τὸν λαὸν αὐτοῦ στρατηγήσας ἐκάλεσεν
26.1 αὐτὸν Στρατήγιν. κἀκεῖθεν ἀπάρας ὀλίγον καὶ ἀντιπεράσας
26.2 καὶ τῷ λαῷ αὐτοῦ διανείμας χρυσὸν πολὺν καὶ τὸν τόπον
26.3 Χρυσόπολιν ἐπονομάσας ὥρμησεν ὡς πάρδαλις μετὰ πολλῆς
26.4 δυνάμεως ἐπὶ τὰς τῆς ἀνατολῆς χώρας καὶ πόλεις, καὶ τὴν

13
26.5 Τύρον παραλαβὼν πρέσβεις ἀπέστειλε πρὸς Ἰουδαίους αἰτού- 5
26.6 μενος κατὰ Περσῶν συμμαχίαν. οἱ δὲ μὴ καταδεξάμενοι
26.7 Δαρεῖον δεδοικότες ὡς ὑποχείριοι καὶ συνθήκας ἔχοντες μὴ
26.8 πολεμεῖν αὐτῷ, θυμωθεὶς Ἀλέξανδρος ἐπῄει τῇ Ἰουδαίᾳ.
26.9 ὁ δὲ ἀρχιερεὺς Ἰαδδοὺς τὴν ἱερατικὴν ἐσθῆτα περιθέμενος
26.10 κατὰ θείαν ἀποκάλυψιν πρὸς ἔκπληξιν καὶ πίστωσιν Ἀλεξάν- 10
26.11 δρου ἐξῆλθεν εἰς ἀπάντησιν αὐτοῦ.
26.12 Ἦν γὰρ ὁ ἀρχιερεὺς ἐπὶ τοῦ παλαιοῦ τοιαύτῃ στολῇ
26.13 κοσμούμενος. ποδήρη μὲν ἠμφιέννυτο, τοῦτ’ ἔστιν ἱμάτιον
26.14 περικεχρυσωμένον ἀπὸ κεφαλῆς μέχρι ποδῶν, καὶ ζώνῃ περιε-
26.15 ζώννυτο ἐκ πορφύρας καὶ βύσσου καὶ ὑακίνθου καὶ χρυσοῦ 15
26.16 πεποικιλμένῃ καὶ περικεκαλλωπισμένῃ. περὶ δὲ τὰ κράσπεδα
26.17 ῥοΐσκους εἶχεν ἐρραμμένους καὶ ἀναμεταξὺ αὐτῶν χρυσοῦς
26.18 κώδωνας. καὶ ἐποίησαν, γάρ φησιν, κάτωθεν τοῦ ὑποδύτου
26.19 λώματα ὡς ἐξανθούσης ῥοᾶς ἐξ ὑακίνθου καὶ πορφύρας καὶ
26.20 κοκκίνου καὶ βύσσου κεκλωσμένης, καὶ ποιήσαντες κώδωνας 20
26.21 ἐκ χρυσίου καθαροῦ ἐπέθηκαν αὐτοὺς ἀνὰ μέσον τῶν ῥοΐ-
26.22 σκων ἐπὶ τὰ λώματα τοῦ ὑποδύτου κύκλῳ. ἐπενδύετο δὲ
26.23 καὶ ἄλλον χιτῶνα ἐκ βύσσου καὶ ὑακίνθου καὶ πορφύρας
26.24 καὶ κοκκίνου καὶ χρυσοῦ καὶ παντοίων χρωμάτων περιωρα-
27.1 ϊσμένον καὶ καθυφασμένον καὶ μέχρι τῶν μηρῶν κατερχό-
27.2 μενον καὶ ζώνῃ ὁμοίᾳ τῇ πρώτῃ κατασφιγγόμενον, ὅπερ
27.3 ἐπωμὶς καὶ ἐφοὺδ προσηγορεύετο. διὸ καὶ Ἀκύλας ἐπένδυμα
27.4 αὐτὸ κέκληκεν, ἐν ᾧ καὶ ἐπεπόρπουν σαρδόνυχες καθ’ ἑκά-
27.5 τερον τῶν ὤμων χρυσίῳ δοκίμῳ περιεχόμενοι, καὶ ἄλλοι ιβʹ 5
27.6 λίθοι μεγέθει καὶ κάλλει διαφέροντες καὶ ἀνθρώποις δυσ-
27.7 πόριστοι, οἵτινες ἐπὶ στίχων δʹ ἑκατέρωθι προσκείμενοι καὶ ὡσ-
27.8 αύτως χρυσῷ διακρατούμενοι καὶ τριάδα λίθων τοὺς στίχους
27.9 ἔχοντα θαυμάσιόν τι χρῆμα τοῖς ὁρῶσιν ἐξεφαίνοντο. ὁ μὲν
27.10 γὰρ πρῶτος στίχος εἶχε σαρδόνυχα, τοπάζιον, σμάραγδον, ὁ δὲ 10
27.11 δεύτερος ἄνθρακα, ἴασπιν, σάπφειρον, ὁ δὲ τρίτος λιγύριον,
27.12 ἀμέθυστον, ἀχάτην, ὁ δὲ τέταρτος χρυσόλιθον, ὀνύχιον, βη-
27.13 ρύλλιον, καὶ ἐν πᾶσι τούτοις πατριαρχῶν ἐγκεκόλαπτο τὰ ὀνό-
27.14 ματα, ἑκάστου λίθου ἴδιον ἔχοντος ὄνομα φυλάρχου. συνῆν δὲ
27.15 τῷ ἐφοὺδ περίτμημα σπιθαμῆς μὲν τὸ μῆκος καὶ σπιθαμῆς τὸ 15
27.16 εὖρος τετράγωνον περὶ τὸ στῆθος, τοῖς αὐτοῖς δὲ οἷς καὶ τὸ
27.17 ἐφοὺδ κάλλεσι διηνθισμένον, ὅπερ δὴ καὶ αὐτὸ ἑβραϊστὶ μὲν
27.18 ἐφοὺδ καὶ φώεσσιν ὠνομάζετο, ἑλληνιστὶ δὲ λόγιον καὶ δή-
27.19 λωσις προσηγορεύετο, δι’ οὗ ὁ θεὸς μέλλουσι πολεμεῖν νίκην
27.20 πρόδηλον προέλεγεν. τοσαύτη γὰρ ἐκ τῶν ἐν αὐτῷ λίθων ἀπ- 20
27.21 έστιλβεν αὐγή, μήπω τῆς στρατείας κεκινημένης, καὶ μάλιστα
28.1 τοῦ ἀδαμαντίου λίθου σημασίας ποιοῦντος, ὡς τῷ πλήθει
28.2 τυγχάνειν γνώριμον τὸ παρεῖναι τὸν θεὸν εἰς ἐπικουρίαν
28.3 αὐτοῖς. ἐν μέσῳ γὰρ εἶχεν ὥσπερ ἀστέρα ὁλόχρυσον καὶ

14
28.4 ἑκατέρωθεν αὐτοῦ σμαράγδους ἔχοντας ἀνὰ ἓξ ἐγγεγραμ-
28.5 μένας τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ, ἐν δὲ τῷ μεταξὺ τῶν 5
28.6 δύο σμαράγδων λίθον ἀδάμαντα. ἡνίκα γοῦν ἔμελλεν ὁ
28.7 ἱερεὺς ἐπερωτᾶν τὸν θεόν, ἐδέσμει αὐτὸ ἐν τῇ ἐπωμίδι κατὰ
28.8 μέσον τοῦ στέρνου καὶ ὑποτιθῶν τὰς χεῖρας ὑποκάτωθεν
28.9 εὑρίσκετο ἐξηπλωμένον ταῖς παλάμαις αὐτοῦ καθάπερ πυξίον.
28.10 ὅθεν φησὶν ὁ Σαοὺλ πρὸς τὸν ἱερέα βουλόμενος εἰς τὸν πό- 10
28.11 λεμον θᾶττον παρατάξασθαι· συνάγαγε τὰς χεῖράς σου καὶ
28.12 ἆρον τὸ ἐφούδ. καὶ οὕτω λοιπὸν ἀφορῶν εἰς τὸ ἐφοὺδ ἠρώτα
28.13 τὸν θεὸν τὸ ἐρώτημα προσέχων ἀκριβῶς τε καὶ μᾶλλον εἰς
28.14 τὸν ἀδάμαντα λίθον, ὃς ἐναλλάττων τὴν χροιὰν ἐκ θείας
28.15 μεταβολῆς καὶ ἀλλοιώσεως ἐδήλου προφανῶς τὰ τῷ λαῷ 15
28.16 ἐσόμενα. μέλας μὲν γὰρ γινόμενος θάνατον, ἐρυθρὸς δὲ σφα-
28.17 γάς, λευκὸς δὲ διαλλαγὴν τοῦ θεοῦ προεσήμαινεν. καὶ πρὸς
28.18 τούτοις ἦσαν καὶ γράμματα ἐκ χαλκοῦ καθαρωτάτου πεποιη-
28.19 μένα καὶ ἐκτετυπωμένα ἑκάστου στοιχείου τοῦ παρ’ Ἑβραίοις
28.20 ἀλφαβήτου, ἅπερ δὴ προσάγων ὁ ἱερεὺς τῷ κυρίῳ καὶ ἐπι- 20
28.21 τιθῶν ἐν τῷ ἐφοὺδ καὶ οὕτω διερωτῶν, εὐθὺς ἀνωρθοῦντο
28.22 θείᾳ κινήσει τὰ στοιχεῖα δηλοῦντα σαφῶς τὴν ἐπίνευσιν τοῦ
29.1 θεοῦ ἢ τὴν ἀνάνευσιν. οἷον, εἰ μὲν ἦν τὸ ἐρώτημα καὶ τὸ
29.2 πρᾶγμα κατὰ γνώμην θεοῦ, ἀνωρθοῦντο μόνα τὰ δηλοῦντα
29.3 τὸ ναί, εἰ δὲ παρὰ γνώμην αὐτοῦ ἐτύγχανεν, ἀνωρθοῦντο
29.4 μόνα τὰ σημαίνοντα τὸ οὔ. ὡσαύτως γε καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων
29.5 ἀποκρίσεων τοῦ κυρίου τῶν διὰ τῶν δήλων γινομένων προ- 5
29.6 δήλως καὶ διαφόρως συνέβαινεν, εἴ γε πάντως εὐδόκιμοι
29.7 αὐτῷ ὑπῆρχον· εἰ δὲ ὠργισμένος ἦν αὐτοῖς, οὐδὲν αὐτοῖς
29.8 διὰ τῶν δήλων τούτων ἀπεκρίνατο οὔτε μὴν διὰ θείων ἀπο-
29.9 καλύψεων ἢ προφητειῶν. ὅθεν φησίν· εἶδε Σαοὺλ τὴν
29.10 παρεμβολὴν τῶν ἀλλοφύλων καὶ ἐφοβήθη, καὶ ἐξέστη ἡ 10
29.11 καρδία αὐτοῦ σφόδρα, καὶ ἐπηρώτησε διὰ κυρίου, καὶ οὐκ
29.12 ἀπεκρίθη αὐτῷ κύριος καὶ ἐν τοῖς ἐνυπνίοις καὶ ἐν τοῖς
29.13 δήλοις καὶ ἐν τοῖς προφήταις, καὶ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῷ.
29.14 καὶ τότε εἶπε Σαοὺλ τοῖς παισὶν αὐτοῦ· ζητήσατέ μοι γυ-
29.15 ναῖκα ἐγγαστρίμυθον. ἐπὶ δὲ τὴν κεφαλὴν ἐφόρει τελαμῶνα 15
29.16 χρυσόνημον ἤτοι μίτραν καὶ κίδαριν λεγομένην, ἐν ᾗ πέταλον
29.17 χρυσοῦν ἐπέκειτο πρὸς τὸ μέτωπον αὐτοῦ, ἐν ᾧ γράμμασιν
29.18 ἱεροῖς τοῦ θεοῦ ἡ προσηγορία ἐντετύπωτο, καθὼς αὐτὸς
29.19 ἐδήλωσε τὴν θείαν ὀνομασίαν ταύτην πρὸς Μυσέα λέγων·
29.20 ἐγώ εἰμι ὁ ὤν. τοῦτο δὲ παρ’ Ἑβραίοις ἄφραστον μὲν ὀνο- 20
29.21 μάζεται, ἀπείρηται γὰρ αὐτοῖς τοῦτο διὰ γλώσσης προφέρειν,
29.22 γράφεται δὲ διὰ τῶν τεσσάρων στοιχείων, ὅθεν καὶ τετρά-
29.23 γραμμον αὐτὸ λέγουσιν, καλοῦσι δὲ αὐτὸ Σαμαρεῖται μὲν
30.1 ἰαβέ, Ἰουδαῖοι δὲ ἀειά. τῆς οὖν ἱερατικῆς ἐσθῆτος ἡ τετρά-
30.2 ριθμος χροιὰ σύμβολον τῶν τεσσάρων ἐτύγχανε στοιχείων,

15
30.3 ἐξ ὧν τὰ πάντα συνέστηκεν, ἅπερ ὁ ἀρχιερεὺς μυστικῶς τε
30.4 καὶ συμβολικῶς περιβαλλόμενος καὶ εἰς τὰ ἅγια εἰσερχόμενος
30.5 δι’ αὐτῶν ὑπὲρ τοῦ κόσμου τὸν τοῦ παντὸς δημιουργόν τε 5
30.6 καὶ κύριον ἐξιλεοῦτο. ἡ μὲν γὰρ βύσσος ἀντὶ τῆς γῆς, ἡ
30.7 δὲ ὑάκινθος ἀντὶ τοῦ ἀέρος, ἡ δὲ πορφύρα ἀντὶ τοῦ ὕδατος,
30.8 τὸ δὲ κόκκινον ἀντὶ τοῦ πυρός. καὶ ἦσαν ἄλλα μὲν τὰ
30.9 φαινόμενα, ἄλλα δὲ τὰ νοούμενα. καὶ μέντοι καὶ ἡ σκηνὴ
30.10 τοῦ μαρτυρίου ἔνδοθεν καὶ ἔξωθεν χρυσίῳ περικεκαλυμμένη 10
30.11 τὸν ὄροφον εἶχεν ἐξ ὑφασμάτων ποικίλων καὶ ἐκ διαφόρων
30.12 κατασκευασμένων χρωμάτων. τὸ μὲν γὰρ ἦν ἁλουργόν, τὸ
30.13 δὲ ῥοδοειδὲς ἢ κοκκοβαφές, τὸ δὲ ὑακίνθῳ προσεοικός, ἡ δὲ
30.14 βύσσος τὴν λευκὴν εἶχε χροιάν. ἅπερ δὴ τῶν τεσσάρων ἦν
30.15 στοιχείων, ὡς ἔφην, αἰνίγματα. ὁ μὲν γὰρ ὑάκινθος τῷ 15
30.16 ἀέρι προσέοικεν, τὸ δὲ ῥοδοειδὲς ἢ κοκκοβαφὲς τῷ πυρί, τὸ
30.17 δὲ ἁλουργὸν δηλοῖ τὴν θάλασσαν (ἐκείνη γὰρ τρέφει τὴν
30.18 κόχλον, ἐξ ἧς τὸ τοιοῦτον γίνεται χρῶμα), ἡ δὲ βύσσος τὴν
30.19 γῆν· ἐκ ταύτης γὰρ φύεσθαι λέγεται. ὁ μέντοι θεὸς τοῖς
30.20 ἱερεῦσι παντοδαπὸν περιτέθεικε κόσμον τὸν μὲν λαὸν κατα- 20
30.21 πλήττοντα τῷ διαφόρῳ τοῦ σχήματος, αὐτοὺς δὲ τοὺς ἱερέας
30.22 διδάσκοντα, ὅπως χρὴ τὴν ψυχὴν ὡραΐζειν καὶ τὸν τῆς
30.23 ἀρετῆς αὐτῇ κόσμον περιτιθέναι.
31.1 Οὕτω τοίνυν καὶ μετὰ τοιαύτης στολῆς τε καὶ δόξης
31.2 μετὰ τῶν λοιπῶν ἱερέων καὶ τοῦ πολιτικοῦ πλήθους ἱερο-
31.3 πρεπῆ καὶ διαφέρουσαν τῶν ἄλλων ἐθνῶν ποιησάμενος ὁ
31.4 ἀρχιερεὺς τὴν ὑπάντησιν εἰς τόπον ἐπίσημον ἔστη, ἔνθα
31.5 μάλιστα ἡ περικαλλὴς τοῦ ναοῦ πρόσοψις ἐξεφαίνετο. καὶ 5
31.6 τὸ μὲν πλῆθος πόρρωθεν ἰδὼν ὁ Ἀλέξανδρος ἐν λευκαῖς
31.7 στολαῖς, τοὺς δὲ ἱερεῖς προεστῶτας ἐν βυσσίναις μετὰ πολλῆς
31.8 εὐταξίας καὶ σεμνότητος, τὸν δὲ ἀρχιερέα ἐν ὑακίνθῳ καὶ
31.9 διαχρύσῳ κόσμῳ καὶ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς τὴν κίδαριν ἔχοντα
31.10 καὶ τὸ χρυσοῦν ἐπ’ αὐτῆς ἔλασμα, ᾧ τὸ τοῦ θεοῦ ὄνομα 10
31.11 ἐπεγέγραπτο, καθὼς εἴρηται, καὶ ἐπὶ τῇ ξένῃ θέᾳ κατα-
31.12 πλαγεὶς ὁ Ἀλέξανδρος καὶ ἀπὸ τοῦ ἅρματος εὐθὺς κατα-
31.13 πηδήσας καὶ προσελθὼν μόνος προσεκύνησε τὸ θεῖον ὄνομα
31.14 καὶ τὸν ἀρχιερέα ἠσπάσατο· ὃν πάντες οἱ Ἰουδαῖοι μιᾷ φωνῇ
31.15 σὺν τῷ ἀρχιερεῖ γνησίως ἀντησπάσαντο. τῶν δέ γε τῆς 15
31.16 Συρίας βασιλέων καὶ τῶν λοιπῶν καταπλαγέντων καὶ διε-
31.17 φθάρθαι τὴν διάνοιαν Ἀλεξάνδρου ὑπειληφότων, καὶ Παρ-
31.18 μενίωνος τοῦ στρατηγοῦ μᾶλλον θαυμάσαντος καὶ ἀγανακτή-
31.19 σαντος διότι καθάπερ τις τῶν ὑπηκόων πεσὼν προσεκύνησεν,
31.20 εἶπεν Ἀλέξανδρος· οὐ τὸν ἀρχιερέα προσεκύνησα, ἀλλὰ τὸν 20
31.21 ὑπ’ αὐτοῦ θεὸν τιμώμενον κἀμοὶ τὴν βοήθειαν κατὰ τῶν
31.22 ἐναντίων ὑποσχόμενον. ἡνίκα γὰρ τὴν κατὰ Περσῶν διε-
31.23 νοούμην στρατείαν καὶ οὐκ ἐτόλμων διὰ τὸ μέγεθος τῆς

16
31.24 δυναστείας αὐτῶν, ὤφθη μοι κατ’ ὄναρ κατὰ τὸ σχῆμα τοῦδε
31.25 τοῦ ἀρχιερέως ὁ θεὸς καὶ θαρρεῖν μοι παρεκελεύσατο καὶ 25
31.26 τῆς προθυμίας σπουδαίως ἔχεσθαι λέγων· εἰς σὲ καταλήξω
31.27 τὴν Περσῶν δυναστείαν. διὸ τοῦτον θεασάμενος ἐν τοιαύτῃ
31.28 στολῇ καὶ τῆς κατὰ τοὺς ὕπνους ὑπομνησθεὶς ὄψεως εἰκότως
31.29 προσεκύνησα. καὶ ταῦτα εἰπὼν πρὸς τὸν οἰκειακὸν Παρ-
32.1 μενίωνα καὶ τὸν ἀρχιερέα δεξιωσάμενος, τῶν ἱερέων παρ-
32.2 επομένων, εἰς τὴν πόλιν Ἱερουσαλὴμ παρεγένετο μετὰ πολλῆς
32.3 τῆς ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων δεχθεὶς εὐφροσύνης. οἱ δὲ γραμμα-
32.4 τεῖς τὴν βίβλον τοῦ Δανιὴλ προσκομίσαντες τὴν προφητείαν
32.5 αὐτῷ διηρμήνευον, ἣν ὁ προφήτης προηγόρευσεν, ὡς δεῖν 5
32.6 τινα τῶν Μακεδόνων τὴν βασιλείαν Περσῶν χειρώσασθαι.
32.7 ὃς ἐπὶ τούτῳ μᾶλλον ἡσθεὶς καὶ περιχαρὴς γενόμενος καὶ
32.8 ἐπὶ τὸ ἱερὸν ἀνελθὼν θύει μὲν τῷ θεῷ κατὰ τὴν τοῦ ἀρχ-
32.9 ιερέως ὑφήγησιν, αὐτὸν δὲ τὸν ἀρχιερέα καὶ πάντας τοὺς
32.10 ἱερεῖς ἀξιοπρεπῶς τιμήσας καὶ λαμπροῖς καὶ μεγίστοις ἀνα- 10
32.11 θήμασι τὸν ναὸν διακοσμήσας κατὰ Περσῶν ἐκίνησεν. Ἰου-
32.12 δαίων δέ τινας πρὸς συμμαχίαν λαβών, ἐν οἷς ὑπερέχων
32.13 ἦν τις ὀνόματι Μοσόμαχος ἄριστος κατὰ ψυχὴν καὶ τοξότης
32.14 εὐστοχώτατος, ὃς βαδιζόντων αὐτῶν κατὰ τὴν ἐπὶ Βαβυλῶνα
32.15 ὁδόν, καὶ μάντεώς τινος ὀρνιθευομένου καὶ πάντας ἐπέχον- 15
32.16 τος, ἠρώτησε τὴν αἰτίαν τῆς παραμονῆς τοῦ λαοῦ. καὶ
32.17 ἀποκριθεὶς ὁ μάντις δεικνύων τὸν ὄρνιν λέγει· ἐὰν μὲν
32.18 ἀσάλευτος μείνῃ, προσμένειν συμφέρει πᾶσιν, ἐὰν δὲ ἀνα-
32.19 στὰς εἰς τοὔμπροσθεν πέτηται, προάγειν, εἰ δὲ ὄπισθεν,
32.20 ἀναχωρεῖν αὖθις. καὶ ταῦτα Μοσόμαχος ἀκούσας παρὰ τοῦ 20
32.21 μάντεως καὶ λάθρα τόξον ἑλκύσας βάλλει τὸν ὄρνιν. ἐφ’ οἷς
32.22 ὁ μάντις χαλεπήνας καὶ οἱ τῇ πλάνῃ ταύτῃ δεδουλωμένοι,
32.23 λαβὼν εἰς χεῖρας νεκρὸν τὸν ὄρνιν τοιάδε ἔφη· τί μοι
33.1 μέμφεσθε, κακοδαίμονες; πῶς γὰρ οὗτος μὴ τὴν ἑαυτοῦ σω-
33.2 τηρίαν προγινώσκων τὸ ὑμέτερον συμφέρον προανήγγειλεν;
33.3 εἰ γὰρ ἠδύνατο προειδέναι τὸ μέλλον, οὐκ ἂν εἰς τὸν τόπον
33.4 τοῦτον ἦλθε φοβούμενος μὴ τοξεύσας αὐτὸν ἀποκτείνῃ Μο-
33.5 σόμαχος. καὶ ταῦτα εἰπόντος αὐτοῦ κατῃσχύνθησαν σφόδρα. 5
33.6 ὁ δὲ Ἀλέξανδρος ἀντιπαραταξάμενος Δαρείῳ ἐν Ἰσοπόλει τῆς
33.7 Κιλικίας καὶ τοῦτον χειρωσάμενος καὶ πολλοὺς σὺν αὐτῷ
33.8 κατασφάξας παρέλαβε πᾶσαν τὴν βασιλείαν αὐτοῦ καὶ πᾶσαν
33.9 τὴν Περσῶν καὶ Μήδων καὶ Πάρθων καὶ Βαβυλωνίων χώραν
33.10 καὶ μέντοι καὶ τὰ Ἰνδικὰ μέρη πάντα καὶ τὰ βασίλεια αὐτῆς 10
33.11 δίχα τῆς βασιλείας Κανδάκης τῆς χήρας βασιλευούσης τῶν
33.12 ἐνδοτέρων Ἰνδῶν, ἥτις καὶ συνέλαβεν αὐτὸν οὕτως.
33.13 Ἔθος γὰρ εἶχεν ὁ Ἀλέξανδρος μετὰ τῶν πεμπομένων
33.14 ὑπ’ αὐτοῦ πρεσβευτῶν πρὸς τοὺς ἐναντίους βασιλεῖς συν-
33.15 εισέρχεσθαι σχήματι στρατιώτου καὶ ὁρᾶν ὁποῖός ἐστιν ὁ βα- 15

17
33.16 σιλεὺς ἐκεῖνος. ἡ οὖν Κανδάκη τοῦτο μαθοῦσα περιειργά-
33.17 σατο, ὁποίας ἐστὶ θέας καὶ τί ἔχει σύσσημον, καὶ μαθοῦσα
33.18 ὅτι χθαμαλός ἐστιν ὀδόντας ἔχων μεγάλους καὶ φαινομένους
33.19 καὶ τὸν ἕνα μὲν ὀφθαλμὸν γλαυκόν, τὸν δὲ ἕτερον μέλανα,
33.20 παρεσημειώσατο καθ’ ἑαυτὴν ταῦτα. καὶ δὴ εἰσελθόντα πρὸς 20
33.21 αὐτὴν ἅμα τοῖς πεμφθεῖσι παρ’ αὐτοῦ πρεσβευταῖς καὶ γνω-
33.22 ρίσασα ἐκ τῶν συσσήμων συνέσχεν αὐτὸν λέγουσα· Ἀλέ-
33.23 ξανδρε βασιλεῦ, τὸν κόσμον ἔλαβες, καὶ γυνὴ σὲ παρέλαβεν.
33.24 ὁ δὲ εἶπεν αὐτῇ· διὰ τὸ πανοῦργον καὶ περίεργον τῆς φρο-
33.25 νήσεώς σου ἀβλαβῆ σε καὶ τοὺς υἱούς σου καὶ τὴν βασι- 25
33.26 λείαν σου διαφυλάξω καὶ λήψομαί σε γυναῖκα. ἣν καὶ λαβὼν
34.1 καὶ εἰς Αἴγυπτον ἐλθὼν καὶ τὴν μεγάλην Ἀλεξάνδρειαν εἰς
34.2 τὸ ἴδιον κτίσας ὄνομα πάλιν ὑπέστρεψεν εἰς Βαβυλῶνα, ἐν
34.3 ᾗ καὶ τελευτᾷ ὑπάρχων ἐτῶν λβʹ, βασιλεύσας ἔτη ιβʹ.
34.4 Πολλὰ μὲν οὖν καὶ ἄλλα μυρία τρόπαια καὶ δυσδιήγητα
34.5 καὶ λόγον ὑπερβαίνοντα εἰργάσατο. καὶ διὰ τοῦτο πτηνὴν 5
34.6 πάρδαλιν ὁ προφήτης αὐτὸν προβλέπει, τὸ τάχος καὶ σφο-
34.7 δρὸν καὶ τὸ πυρῶδες καὶ τὸ ἄφνω διαπτῆναι τὴν οἰκου-
34.8 μένην μετὰ τροπαίων καὶ νίκης προϋπεμφαίνων. λέγεται
34.9 δὲ ὅτι καὶ φιλοσόφου τινὸς ἤκουσεν εἰπόντος, ὅτι ἄπειροι
34.10 κόσμοι εἰσίν· καὶ μέγα στενάξας ἔφη· εἰ ἀπείρων ὄντων 10
34.11 μηδὲ ἑνὸς ἐγὼ κεκράτηκα. οὕτως ἦν μεγαλόφρων μεγαλό-
34.12 ψυχός τε καὶ γενναῖος. ὅθεν καὶ πανταχοῦ ᾔδετο καὶ ἐθαυ-
34.13 μάζετο μάλιστα διὰ τὴν σωφροσύνην αὐτοῦ καὶ σύνεσιν καὶ
34.14 πολλὴν ἀγχίνοιάν τε καὶ φιλοσοφίαν. Ἀριστοτέλει γὰρ μα-
34.15 θητευθεὶς πᾶσαν λογικὴν ἐπιστήμην εἰς ἄκρον ἐπαιδεύθη. 15
34.16 πολεμικώτατος δὲ καὶ τολμηρότατος ὑπάρχων καὶ ἰδὼν ὁμώ-
34.17 νυμον αὐτοῦ νεανίσκον τινὰ δειλῶς μαχόμενον εἶπε πρὸς
34.18 αὐτόν· ἢ τὸν τρόπον ἄλλαξον, ἢ τὴν κλῆσιν. ἐπεὶ οὖν
34.19 σωφροσύνῃ πολλῇ διεκοσμεῖτο ἐκδηλοτέραν πᾶσιν ἐποίησε
35.1 ταύτην μετὰ τὴν νίκην. καὶ γὰρ αἰχμαλώτους λαβὼν τὰς
35.2 θυγατέρας Δαρείου μαρτυρουμένας ἔχειν κάλλος ἀξιοθαύ-
35.3 μαστον οὐδὲ προσιδεῖν ἠξίωσεν, αἰσχρὸν καὶ λίαν ἄτοπόν
35.4 τε καὶ καταγέλαστον εἶναι φήσας τὸν ἄνδρας ἀνδρείως χειρω-
35.5 σάμενον ὑπὸ γυναικῶν ἀθλίως ἡττηθῆναι. 5
35.6 Ὅς γε καὶ μέχρι τῶν ἐνδοτάτων Ἰνδῶν καὶ τοῦ κυ-
35.7 κλοῦντος πᾶσαν τὴν γῆν ὠκεανοῦ μεγάλου ποταμοῦ καὶ τῆς
35.8 μεγίστης νήσου τῶν Βραχμάνων φθάσας, ὧν καὶ τὸν θαυ-
35.9 μάσιον καὶ ὑπὲρ ἄνθρωπον βίον καὶ τὴν εἰς τὸν πάντων
35.10 θεὸν εὐσέβειάν τε καὶ λατρείαν μεμαθηκὼς ἐξεπλάγη πάνυ 10
35.11 καὶ ἠγάσθη τῆς τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων ἀκροτάτης φιλοσοφίας.
35.12 ἐν ᾧ τόπῳ καὶ στήλην στήσας ἐπέγραψεν· ἐγὼ μέγας Ἀλέ-
35.13 ξανδρος βασιλεὺς ἔφθασα μέχρι τούτου. ἐν ἐκείνῃ γὰρ τῇ
35.14 νήσῳ κατοικοῦσιν οἱ λεγόμενοι Μακρόβιοι. ζῶσι γὰρ οἱ

18
35.15 πλείους αὐτῶν περὶ τὰ ρνʹ ἔτη διὰ τὴν πολλὴν καθαρότητα 15
35.16 καὶ εὐκρασίαν τοῦ ἀέρος καὶ ἀνεξερεύνητον θεοῦ κρίμα, ἐν
35.17 ᾗ πάλιν οὐδέποτε ὀπώρα παντοία λείπει τὸν ὅλον χρόνον,
35.18 ἐπειδὴ γὰρ ἐν ταὐτῷ ἡ μὲν ἀνθεῖ, ἡ δὲ ὀμφακίζει, ἡ δὲ
35.19 τρυγᾶται, καί γε καὶ τὰ μέγιστα Ἰνδικὰ γίνονται κάρυα καὶ
35.20 τὰ δυσπόριστα ἡμῖν καὶ πανεπέραστα ἀρώματα καὶ ὁ μαγνή- 20
35.21 της λίθος. οἱ τοίνυν Βραχμάναι ἔθνος ἐστὶν εὐσεβέστατον
35.22 καὶ βίον ἀκτήμονα σφόδρα κεκτημένον καὶ τὸν κλῆρον τοῦτον
35.23 ἐκ τῶν τοῦ θεοῦ κριμάτων κληρωσάμενον καὶ τὴν τοῦ πο-
35.24 ταμοῦ παροικίαν, ἐν γυμνότητι φυσικῶς διαζῶν ἀεὶ τὸν θεὸν
36.1 δοξάζει. παρ’ οἷς οὐδὲν τετράποδόν ἐστιν, οὐ γεώργιον, οὐ
36.2 σίδηρος, οὐκ οἰκοδομή, οὐ πῦρ, οὐ χρυσός, οὐκ ἄργυρος,
36.3 οὐκ ἄρτος, οὐκ οἶνος, οὐχ ἱμάτιον, οὐ κρεοφαγία, οὐκ ἄλλο
36.4 τι τῶν εἰς ἐργασίαν συντελούντων ἢ πρὸς ἀπόλαυσιν συν-
36.5 τεινόντων, ἀλλὰ τὸν ὑγρὸν καὶ γλυκὺν καὶ εὔκρατον ἄγαν 5
36.6 καὶ κάλλιστον ἀέρα καὶ πάσης ἀρρωστίας τε καὶ φθορᾶς
36.7 ἀπηλλαγμένον, καὶ μικρᾶς ὀπώρας καὶ διειδεστάτου ὕδατος
36.8 ἀπολαύοντες σέβονται γνησίως τὸν θεὸν καὶ ἀδιαλείπτως
36.9 προσεύχονται. καὶ οἱ μὲν ἄνδρες εἰς τὸ μέρος τοῦ ὠκεανοῦ
36.10 ποταμοῦ παροικοῦσιν, αἱ δὲ γυναῖκες αὐτῶν ἐντεῦθέν εἰσι 10
36.11 τοῦ ποταμοῦ Γάγγου τοῦ παραρρέοντος εἰς τὸν ὠκεανὸν
36.12 ἐπὶ τὸ μέρος τῆς Ἰνδίας. οἱ οὖν ἄνδρες περῶσι πρὸς τὰς
36.13 γυναῖκας Ἰουλίῳ καὶ Αὐγούστῳ μηνί, παρ’ οἷς ὑπάρχουσι
36.14 ψυχρότεροι, τοῦ ἡλίου πρὸς ἡμᾶς καὶ πρὸς βορρᾶν ὑψω-
36.15 θέντος, οἵ γε καὶ εὐκρατότεροι γινόμενοι πρὸς οἶστρον 15
36.16 αὐτοὺς κινεῖν λέγουσιν. ὅπερ δὴ καὶ τὸν Νεῖλόν φασιν οὐ
36.17 κατὰ τὸν αὐτὸν τοῖς ἄλλοις ποταμοῖς πλημμυρεῖν καιρόν,
36.18 ἀλλὰ μεσοῦντος τοῦ θέρους ἐπικλύζειν τὴν Αἴγυπτον, ὡς
36.19 τοῦ γε πάντως ἡλίου τὴν βορειοτέραν διαθέοντος ζώνην,
36.20 καὶ τοῖς ἄλλοις μὲν παρενοχλοῦντος ποταμοῖς καὶ σμικρύ- 20
36.21 νοντος, τούτου δὲ πλεῖστον ἀπέχοντος. καὶ ποιήσαντες μετὰ
36.22 τῶν γυναικῶν αὐτῶν ἡμέρας μʹ πάλιν ἀντιπερῶσιν. τῆς δὲ
36.23 γυναικὸς δύο παιδία γεννησάσης οὐκέτι ὁ ἀνὴρ ἀντιπερᾷ
37.1 πρὸς αὐτήν, οὔτε μὴν ἐκείνη πρὸς ἕτερον πλησιάζει παντε-
37.2 λῶς διὰ πολλὴν εὐλάβειαν. εἰ δὲ συμβῇ στεῖραν ἐν αὐταῖς
37.3 εὑρεθῆναι, μέχρι πενταετίας διαπερῶν ὁ ἀνὴρ αὐτῆς καὶ
37.4 συγγινόμενος αὐτῇ, ἐὰν οὐ τέκῃ, οὐκέτι προσεγγίζει αὐτῇ
37.5 ἄλλοτε, καὶ διὰ τοῦτο οὐδὲ πολυάνθρωπός ἐστιν αὐτῶν 5
37.6 ἡ χώρα διά τε τὴν ὀλιγοδεΐαν καὶ τὴν φυσικὴν ἐγκράτειαν.
37.7 καὶ αὕτη μὲν ἡ τῶν Βραχμάνων πολιτεία καὶ διαγωγή. τὸν
37.8 δὲ ποταμόν φασι δυσπεραιότατον εἶναι διὰ τὸν λεγόμενον
37.9 ὀδοντοτύραννον. ζῶον γάρ ἐστιν ἀμφίβιον μέγιστον λίαν
37.10 ἐν τῷ ποταμῷ διαιτώμενον καὶ δυνάμενον ἐλέφαντα κατα- 10
37.11 πιεῖν ὁλόκληρον διὰ τὴν ὑπερβολὴν τοῦ μεγέθους. ὃς ἐν

19
37.12 ταῖς τεσσαράκοντα ἡμέραις τῆς περαιώσεως τῶν ἀνδρῶν ἐκεί-
37.13 νων ἀφανὴς γίνεται κατὰ θείαν πρόσταξιν. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ
37.14 καὶ δράκοντές εἰσιν ἐν τοῖς ἐρημοτέροις τόποις ἐκείνοις μέ-
37.15 γιστοι σφόδρα, ὡς πηχῶν ἑβδομήκοντα τὸ μῆκος καὶ τὸ 15
37.16 πάχος πολύ τε καὶ φρικωδέστατον, καὶ τὴν σοφίαν τοῦ
37.17 δημιουργοῦ καὶ δόξαν φαινόμενοι προφανῶς ἐκδιηγοῦνται.
37.18 καὶ οἱ μὲν σκορπίοι πάλιν εὑρίσκονται πηχυαῖοι, οἱ δὲ μύρ-
37.19 μηκες παλαιστιαῖοι. διὸ καὶ δυσδιόδευτοί εἰσιν οἱ ἐρημικοὶ
37.20 τόποι ἐκεῖνοι καὶ ἀοίκητοι διὰ τὰ φοβερώτατα θηρία τε καὶ 20
37.21 ἰοβόλα. ἐλέφαντες δὲ γίνονται κατὰ τὰς χώρας ἐκείνας πλεῖ-
37.22 στοι ὡς καὶ ἀγεληδὸν παραπορευόμενοι βόσκεσθαι.
37.23 Ἀμέλει γέ τοι καὶ ὁ μέγας Καισάριος ἀδελφὸς τοῦ με-
38.1 γάλου Γρηγορίου διαφόρων ἐθνῶν καὶ ἠθῶν καὶ τρόπων τε
38.2 καὶ νόμων ἐξηγούμενος ἐν ἐπιτομῇ τοιάδε φάσκει· ἐν γὰρ
38.3 ἑκάστῃ χώρᾳ καὶ ἔθνεσιν ἐν τοῖς μὲν ἔγγραφος νόμος ἐστίν,
38.4 ἐν τοῖς δὲ ἡ συνήθεια. νόμος γὰρ ἀνόμοις τὰ πάτρια δοκεῖ.
38.5 ὧν πρῶτοι Σῆρες οἱ τὸ ἄκρον τῆς γῆς οἰκοῦντες νόμον 5
38.6 ἔχουσι τὸ πατρῷον ἔθος μὴ πορνεύειν ἢ μοιχεύειν ἢ κλέπτειν
38.7 ἢ λοιδορεῖν ἢ φονεύειν ἢ κακουργεῖν τὸ σύνολον. νόμος δὲ
38.8 καὶ παρὰ Βακτριάναις ἤτοι Βραχμάναις καὶ Νησιώταις ἡ ἐκ
38.9 προγόνων παιδεία τε καὶ εὐσέβεια μὴ κρεοφαγεῖν ἢ οἰνο-
38.10 ποτεῖν ἢ λαγνεύειν ἢ παντοίαν κακίαν διαπράττεσθαι διὰ 10
38.11 πολὺν φόβον θεοῦ καὶ πίστιν, καίτοι γε τῶν παρακειμένων
38.12 αὐτοῖς Ἰνδῶν μιαιφονούντων, οἰνοφλυγούντων, αἰσχροπρα-
38.13 γούντων ἐμμανῶς τε καὶ ὑπερφυῶς, ἐν δὲ τοῖς ἐνδοτέροις
38.14 μέρεσι τούτων ἀνθρωποβοροῦντες καὶ τοὺς ἐπιξενουμένους
38.15 ἀναιροῦντες μάλιστα κατεσθίουσιν ὥσπερ κύνες. ἕτερος νόμος 15
38.16 Χαλδαίοις τε καὶ Βαβυλωνίοις μητρογαμεῖν, ἀδελφοτεκνοφθο-
38.17 ρεῖν καὶ μιαιφονεῖν καὶ πᾶσαν θεοστυγῆ πρᾶξιν ὡς ἀρετὴν
38.18 ἀποτελεῖν, κἂν πόρρω τῆς χώρας αὐτῶν γένωνται. ἄλλος
38.19 δὲ παρὰ Γηλαίοις νόμος γυναῖκας γεωργεῖν καὶ οἰκοδομεῖν
38.20 καὶ τὰ ἀνδρῶν πράττειν, ἀλλὰ καὶ προνεύειν ὡς ἂν βού- 20
38.21 λωνται μὴ κωλυόμεναι παντελῶς ὑπὸ τῶν ἀνδρῶν αὐτῶν ἢ
38.22 ζηλούμεναι. ἐν αἷς ὑπάρχουσι καὶ πολεμικώταται καὶ θηρῶσαι
38.23 τὰ μὴ λίαν ἰσχυρότατα τῶν θηρίων. ἄρχουσι δὲ τῶν οἰκείων
38.24 ἀνδρῶν καὶ κυριεύουσιν. ἐν δὲ Βρεττανίᾳ πλεῖστοι ἄνδρες
39.1 μιᾷ συγκαθεύδουσι γυναικὶ καὶ πολλαὶ γυναῖκες ἑνὶ ἑταιρί-
39.2 ζονται ἀνδρί, καὶ τὸ παράνομον ὡς νόμον καλὸν καὶ πα-
39.3 τρῷον πράττουσιν ἀζήλωτον καὶ ἀκώλυτον. Ἀμαζόνες δὲ
39.4 ἄνδρας οὐκ ἔχουσιν, ἀλλ’ ὡς τὰ ἄλογα ζῶα ἅπαξ τοῦ ἔτους
39.5 περὶ τὴν ἐαρινὴν ἰσημερίαν ὑπερόριοι γίνονται καὶ μιγνύ- 5
39.6 μεναι τοῖς γειτνιῶσιν ἀνδράσιν ὡς πανήγυρίν τινα καὶ με-
39.7 γάλην ἑορτὴν τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἡγοῦνται. ἐξ ὧν καὶ κατὰ
39.8 γαστρὸς συλλαβοῦσαι παλινδρομοῦσιν οἴκαδε πᾶσαι. τῷ δὲ

20
39.9 καιρῷ τῆς ἀποκυήσεως τὸν μὲν ἄρρενα φθείρουσιν, τὸ δὲ
39.10 θῆλυ ζωογονοῦσι καὶ τιθηνοῦσιν ἐπιμελῶς καὶ ἐκτρέφουσιν. 10
39.11t [κ�. Περὶ τῆς µετὰ θάνατον Ἀλεξάνδρου πολυαρχίας.]
39.12 Μετὰ δὲ τὴν Ἀλεξάνδρου τελευτὴν εἰς πολλὰς ἀρχὰς ἡ
39.13 βασιλεία αὐτοῦ διῃρέθη. καὶ Ἀρινδαῖος μὲν ὁ ἀδελφὸς Ἀλε-
39.14 ξάνδρου, ὁ καὶ Φίλιππος, Μακεδονίας ἀφηγεῖται, Ἀντίπατρος
39.15 δὲ Εὐρώπης ἐβασίλευσεν, Αἰγύπτου δὲ Πτολεμαῖος ὁ Λαγοῦ, 15
39.16 Φοινίκης δὲ καὶ Κοίλης Συρίας Σέλευκος, Κιλικίας δὲ Φι-
39.17 λώτας, Ἀσίας δὲ Ἀντίγονος, Καρίας δὲ Κάσανδρος, Ἑλλησ-
39.18 πόντου δὲ Λεωνᾶς, Παφλαγονίας δὲ Εὐμενής, Θρᾴκης δὲ
39.19 Λυσίμαχος. καὶ οὐ διέλιπον ἀεὶ κατ’ ἀλλήλων ἐπανιστάμενοι,
39.20 ἕως οὗ ἡ Ῥωμαίων ἀρχὴ τὰς τοπαρχίας πάσας κατέλυσεν. 20
39.21 Τούτων δὲ οὕτω καὶ ἐπὶ τοσοῦτον εἰρημένων δεῖν ᾠήθη-
39.22 μεν ἐπανάληψιν ποιήσασθαι καὶ ἀπὸ Ἀδὰμ πάλιν ἀρξάμενοι
39.23 καὶ ἑκάστου τῶν ἐπισήμων καὶ ἀναγκαίων ἀνδρῶν τοὺς τῆς
39.24 ζωῆς χρόνους διὰ βραχέων ἐπισημηνάμενοι καὶ μέντοι καὶ
40.1 τοὺς καθεξῆς ἄρχοντάς τε καὶ βασιλεῖς τοῦ Ἰσραὴλ ἐν ἐπι-
40.2 τομῇ ἀπομνημονεύσαντες οὕτως αὖθις τὴν ἀκολουθίαν τῆς
40.3 χρονικῆς πραγματείας ἐπισυνάψαι. τὴν δέ γε ἀπαρίθμησιν
40.4 τῶν χρόνων κατὰ τὸν μέγαν Μυσῆν ποιησώμεθα, τὸν καὶ
40.5 προγενέστερον καὶ ἀληθέστερον καὶ σοφώτερον τῶν παρ’ 5
40.6 Ἕλλησιν ἀρχαίων πάντων σοφῶν τε καὶ συγγραφέων εἰκό-
40.7 τως ἀναφανέντα. πρῶτος γὰρ σοφὸς Μυσῆς ἀναδέδεικται,
40.8 ὡς ἱστορεῖ Εὐπόλεμος, καὶ πρῶτος γράμματα τοῖς Ἑβραίοις
40.9 παρέδωκεν, ἅπερ ὁ θεῖος Ἁβραὰμ ἀπὸ τῶν Χαλδαίων ἐκό-
40.10 μισεν. λέγει γὰρ Ἰώσηπος, ὅτι πρῶτος Ἁβραὰμ δημιουργὸν 10
40.11 τὸν θεὸν ἀνεκήρυξε καὶ πρῶτος κατελθὼν εἰς Αἴγυπτον
40.12 ἀριθμητικὴν καὶ ἀστρονομίαν Αἰγυπτίους ἐδίδαξεν. πρῶτοι
40.13 γὰρ εὑρεταὶ τούτων οἱ Χαλδαῖοι γεγένηνται, παρὰ δὲ τῶν
40.14 Ἑβραίων ἔλαβον Φοίνικες, ἀφ’ ὧν ὁ μὲν Κάδμος ταῦτα
40.15 μετήγαγεν εἰς τοὺς Ἕλληνας, ὁ δὲ Ἡσίοδος εὖ μάλα συν- 15
40.16 τάξας εὐφυῶς ἐξελλήνισεν.
40.17 Ὁ μὲν οὖν Κλήμης καὶ Ἀφρικανὸς καὶ Τατιανός, τῶν
40.18 δὲ ἐκ περιτομῆς Ἰώσηπος καὶ Ἰοῦστος κατὰ Ἴναχον, ἀκμάσαι
40.19 τὸν θεσπέσιον Μυσῆν ἱστόρησαν, ἰδίως ἕκαστος ἐκ πα-
40.20 λαιᾶς ἱστορίας ὑποσχὼν τὴν ἀπόδειξιν. ὁ δὲ πολυμαθὴς 20
40.21 καὶ πολυίστωρ Εὐσέβιος διακριβεστάτην τῶν χρόνων ἀνα-
40.22 γραφὴν ποιησάμενος τοῖς χρόνοις μὲν Ἰνάχου τὸν ἱερὸν
41.1 Ἰακὼβ εὗρε συνακμάσαντα, Μωσέα δὲ Κέκροπος. χρονικοῦ
41.2 γὰρ κανόνος σύνταξιν ἐπινοήσας ἐκ παραλλήλου ἀντεπαρέ-
41.3 θηκε τὸν παρ’ ἑκάστῳ ἔτει δυναστεύοντα. συνήγαγε δὲ χρό-
41.4 νους τῆς βασιλείας Χαλδαίων, Λακεδαιμονίων, Κορινθίων,
41.5 Θετταλῶν, Μακεδόνων, τῶν πάλαι Κητιαίων λεγομένων Λα- 5
41.6 τίνων, τῶν ἀπὸ Λατίνου βασιλέως αὐτῶν καὶ Ἰταλῶν ἔκ

21
41.7 τινος ἡγεμονεύσαντος αὐτῶν πάλιν προσαγορευθέντων καὶ
41.8 ὕστερον ἐπικληθέντων Ῥωμαίων ἀπὸ Ῥώμου καὶ Ῥήμου.
41.9 καὶ τούτων τοὺς χρόνους ἐπὶ τὸ αὐτὸ συναρτήσας ἑκάστου
41.10 ἔθνους τῶν βασιλέων συνέκρινε τοὺς χρόνους ἀντιπαρατιθεὶς 10
41.11 τὰ ἔτη τῆς βασιλείας τῇ Ἀσσυρίων βασιλείᾳ, τοῦτ’ ἔστι τῆς
41.12 Σεμιράμεως τοῖς Ἁβραὰμ ἔτεσιν. κατὰ γὰρ τὴν Σεμίραμιν
41.13 Ἁβραὰμ ἐγνωρίζετο καὶ Ἰακὼβ κατὰ Ἴναχον καὶ Μυσῆς
41.14 κατὰ Κέκροπα τὸν διφυῆ, ὃν πρῶτον βασιλέα τῆς Ἀττικῆς
41.15 Ἕλληνες ἱστόρησαν· ὡς εἶναι τῶν παρ’ Ἕλλησιν ἀρχαίων 15
41.16 σοφῶν Μυσέα πρεσβύτερον, Ὁμήρου λέγω καὶ Ἡσιόδου
41.17 καὶ τῶν Τρικῶν Ἡρακλέως τε καὶ Μουσαίου Λιδίου ἔτι
41.18 καὶ Ὀρφέως καὶ Διοσκούρων Ἀσκληπιοῦ καὶ Διονύσου καὶ
41.19 Ἑρμοῦ Ἀπόλλωνός τε καὶ τῶν Ἑλληνικῶν μυστηρίων καὶ
42.1 τελετῶν καὶ αὐτῶν τῶν Διὸς πράξεων. ὅθεν καί τινες τῶν
42.2 παρ’ αὐτῶν προκρίτων φαίνονται ἐκ τῶν αὐτοῦ συγγραμ-
42.3 μάτων σφετερισάμενοι. πάντες γὰρ οὗτοι μετὰ τὸν Κέκροπα
42.4 γεγόνασιν, ὧν πολὺ Ὅμηρος καὶ Ἡσίοδος τοῖς χρόνοις ὑπο-
42.5 βεβήκασιν. οὗτός γέ τοι Μωσῆς τῶν σοφῶν πάντων διδά- 5
42.6 σκαλος πέφηνε τῶν ἀπορρήτων ἐξηγητὴς γενόμενος καὶ τῆς
42.7 ἀληθείας ὑφηγητὴς θειότατος. τὴν γὰρ τῶν Αἰγυπτίων
42.8 σοφίαν διαπτύσας ἄριστα περὶ τῆσδε τοῦ κόσμου διεξῆλθε
42.9 συντάξεως ὑπ’ αὐτοῦ δηλονότι τοῦ ἐπὶ πάντων θεοῦ τε καὶ
42.10 δημιουργοῦ πάσης κτίσεως ἐμπνευσθεὶς τὴν ἀλήθειαν. λέγει 10
42.11 γάρ· ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν.
42.12 καὶ πολλοὶ τῶν παρ’ Ἕλλησι τἀναντία τούτων διεξιέναι
42.13 τολμήσαντες εἰς βυθὸν ἀγνοίας καὶ ἀσεβείας κατηνέχθησαν.
42.14 καὶ εἰκότως· τὰ γὰρ ἐξ ἀνθρωπίνης διανοίας προφερόμενα
42.15 δόγματα σαθρὰ τυγχάνει καὶ ἀνερμάτιστα. διόπερ οὐδεὶς 15
42.16 παρ’ αὐτοῖς ἕστηκε λόγος ἀκίνητος, ἀεὶ τοῦ δευτέρου τὸν
42.17 πρὸ αὐτοῦ καταβάλλοντος, ὥστε μηδὲν ἡμῖν ἔργον εἶναι τὰ
42.18 ἐκείνων ἐλέγχειν. ἀρκοῦσι γὰρ ἀλλήλοις πρὸς τὴν οἰκείαν
42.19 ἀνατροπήν. οἱ γὰρ θεὸν ἀγνοήσαντες αἰτίαν ἔμφρονα προ-
42.20 εστάναι τῆς γενέσεως τῶν ὅλων οὐ συνεχώρησαν, ἀλλ’ οἰκείως 20
42.21 τῇ ἐξ ἀρχῆς ἀγνοίᾳ τὰ ἐφεξῆς συνεπέραναν. διὰ τοῦτο οἱ
42.22 μὲν ἐπὶ τὰς ὑλικὰς ὑποθέσεις κατέφυγον τοῖς τοῦ κόσμου
42.23 στοιχείοις τὴν αἰτίαν τοῦ παντὸς ἀναθέντες, οἱ δὲ ἄτομα
43.1 καὶ ἀμερῆ σώματα καὶ ὄγκους καὶ πόρους συνέχειν φύσιν
43.2 τὴν ὁρατὴν ἐφαντάσθησαν. νῦν μὲν γὰρ καὶ συνιόντων
43.3 ἀλλήλοις τῶν ἀμερῶν σωμάτων, νῦν δὲ μετασυγκρινομένων
43.4 τὰς γενέσεις καὶ τὰς φθορὰς ἐπιγίνεσθαι καὶ ἐπὶ τῶν διαρ-
43.5 κεστέρων σωμάτων τὴν ἰσχυροτέραν τῶν ἀτόμων ἀντεμπλο- 5
43.6 κὴν τῆς διαμονῆς τὴν αἰτίαν παρέχειν. ἀλλ’ ὄντως ἱστὸν
43.7 ἀράχνης ὑφαίνουσιν οἱ ταῦτα γράφοντες, οἱ οὕτω λεπτὰς
43.8 καὶ ἀνυποστάτους ἀρχὰς οὐρανοῦ καὶ γῆς καὶ θαλάσσης

22
43.9 [ἀνοήτως] ὑποτιθέμενοι. οὐ γὰρ ᾔδεσαν εἰπεῖν· ἐν ἀρχῇ
43.10 ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν. 10
43.11t [Βιβλίον Β�.]
43.12t [α�. Περὶ Ἀδάµ.]
43.13 Ἀδὰμ τοίνυν κατὰ τὸν σοφώτατον καὶ θεῖον ὑποφήτην
43.14 Μυσῆν γενόμενος ἐτῶν σλʹ ἐγέννησε τὸν Σὴθ καὶ μετὰ
43.15 τοῦτο ἔζησεν ἔτη ψʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα ἔτη ϡλʹ. 15
43.16 ὃς λέγεται πρῶτος εἰς τὴν γῆν, ἐξ ἧς ἐλήφθη, ταφῆναι, καὶ
43.17 μνῆμα αὐτῷ κατὰ τὴν Ἱεροσολύμων γεγονέναι γῆν Ἑβραϊκή
43.18 τις ἱστορεῖ παράδοσις, ὥς φησιν Ἰώσηπος.
43.19t [β�. Περὶ Σήθ.]
43.20 Σὴθ δὲ γενόμενος ἐτῶν σεʹ ἐγέννησε τὸν Ἐνὼς καὶ μετὰ 20
44.1 τοῦτο ἔζησεν ἔτη ψζʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα ἔτη ϡιβʹ.
44.2 περὶ οὗ εἴρηται· καὶ εἰσῆλθον οἱ υἱοὶ τοῦ θεοῦ πρὸς τὰς
44.3 θυγατέρας τῶν ἀνθρώπων, ἤτοι τὰς ἀπὸ τοῦ Κιν. θεὸν
44.4 γὰρ αὐτὸν οἱ τότε ἄνθρωποι προσηγόρευον διὰ τὸ ἐξευρη-
44.5 κέναι τά τε Ἑβραϊκὰ γράμματα τάς τε τῶν ἀστέρων ὀνομασίας, 5
44.6 καὶ πρὸς τούτοις τὴν πολλὴν εὐσέβειαν αὐτοῦ θαυμάσαντες.
44.7 ὅς γε καὶ πρῶτος ἐπικαλεῖσθαι θεὸς καὶ ὀνομάζεσθαι �λέ-
44.8 γεται�, καθὰ καὶ τῷ Μυσῇ λέγει κύριος· θεὸν δέδωκά σε
44.9 τῷ Φαραῷ. καὶ περὶ τῶν ἐναρέτων καὶ πνευματικῶν καὶ τῶν
44.10 κριτῶν ἔφη· θεοὺς οὐ κακολογήσεις καὶ ἄρχοντα τοῦ λαοῦ 10
44.11 σου οὐκ ἐρεῖς κακῶς. εἰκότως οὖν οἱ τοῦ Σὴθ καὶ Ἐνὼς
44.12 καὶ Ἐνὼχ παῖδες υἱοὶ θεοῦ ἢ υἱοὶ τῶν θεῶν κατὰ Σύμμαχον
44.13 νοείσθωσαν, οἵτινες ἁλόντες ἀκολασίᾳ πρὸς τὰς θυγατέρας
44.14 Κιν εἰσῆλθον, ἐξ ὧν οἱ τῆς ἀκαταλλήλου μιαιγαμίας γίνον-
44.15 ται γίγαντες, διὰ μὲν τὸν δίκαιον ἰσχυροὶ καὶ μέγιστοι, διὰ 15
44.16 δὲ τὸν ἄδικον καὶ βέβηλον Κιν πονηροὶ καὶ κάκιστοι.
44.17t [γ�. Περὶ Ἐνώς.]
44.18 Ἐνὼς δὲ γενόμενος ἐτῶν ρϞʹ ἐγέννησε τὸν Κινᾶν καὶ
44.19 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη ψιεʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
44.20 ἔτη ϡεʹ. 20
44.21t [δ�. Περὶ Κινᾶν.]
44.22 Κινᾶν δὲ γενόμενος ἐτῶν ροʹ ἐγέννησε τὸν Μαλελεὴλ
45.1 καὶ μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη ψμʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
45.2 ἔτη ϡγʹ.
45.3t [ε�. Περὶ Μαλελεήλ.]
45.4 Μαλελεὴλ δὲ γενόμενος ἐτῶν ρξεʹ ἐγέννησε τὸν Ἰάρεδ
45.5 καὶ μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη ψδʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα 5
45.6 ἔτη ωϞεʹ.
45.7t [��. Περὶ Ἰάρεδ.]
45.8 Ἰάρεδ δὲ γενόμενος ἐτῶν ρξβʹ ἐγέννησε τὸν Ἐνὼχ καὶ
45.9 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη ωʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
45.10 ἔτη ϡξβʹ. 10

23
45.11t [ζ�. Περὶ Ἐνώχ.]
45.12 Ἐνὼχ δὲ γενόμενος ἐτῶν ρξεʹ ἐγέννησε τὸν Μαθουσάλα
45.13 καὶ μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη ςʹ καὶ μετετέθη ζήσας τὰ πάντα
45.14 ἔτη τξεʹ.
45.15t [η�. Περὶ Μαθουσάλα.] 15
45.16 Μαθουσάλα δὲ γενόμενος ἐτῶν ρξζʹ ἐγέννησε τὸν Λάμεχ
45.17 καὶ μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη ωβʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
45.18 ἔτη ϡξθʹ.
45.19t [θ�. Περὶ Λάµεχ.]
45.20 Λάμεχ δὲ γενόμενος ἐτῶν ρπηʹ ἐγέννησε τὸν Νῶε καὶ 20
45.21 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη φξεʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
45.22 ἔτη ψνθʹ. δύο τοίνυν Λάμεχ ἡ γραφὴ μέμνηται, ἑνὸς μὲν
45.23 τοῦ ἀπὸ Κιν, ἑνὸς δὲ τοῦδε τοῦ πατρὸς Ἐνώχ. γεγέννηται
45.24 γὰρ Νῶε διὰ Λάμεχ οὐκ ἐκ τοῦ ἀπὸ Κιν, τοῦ καὶ πεφο-
45.25 νευκότος ἄνδρα τε καὶ νεανίσκον, ἀλλ’ ἐκ μεταγενεστέρου 25
45.26 καὶ ἐξ ὁμωνύμου τοῦ ἀπὸ Σήθ. ἐκεῖνος γὰρ λέγει· ἄνδρα
46.1 ἀπέκτεινα εἰς τραῦμα ἐμοὶ καὶ νεανίσκον εἰς μώλωπα ἐμοί.
46.2 καὶ ὡς δύο φόνους πεποιηκὼς καὶ τῶν δύο τὰς γυναῖκας
46.3 εἰληφώς, Ἐλδὰν καὶ Σελλάν, ἑαυτὸν καταμέμφεται ἑβδομη-
46.4 κοντάκις ἑπτὰ ἄξιον εἶναι κολάσεως, ὅτι ἐκ Κιν μέν, φησίν,
46.5 ἐκδικεῖται ἑπτάκις, ἐκ δὲ Λάμεχ ἑβδομηκοντάκις ἑπτά. καὶ 5
46.6 διὰ τί μειζόνως κολάζεται; διότι τῇ πτώσει τοῦ προημαρτη-
46.7 κότος οὐκ ἐσωφρονίσθη. ὁρᾷς πῶς τὸ πρὸ ἡμῶν τινας
46.8 ἁμαρτεῖν αὔξει τὴν κόλασιν ἡμῖν τοῖς οὐδ’ οὕτω σωφρο-
46.9 νιζομένοις καὶ ἀσύγγνωστον ποιεῖ τὴν τιμωρίαν. ὥσπερ δὴ
46.10 καὶ ὁ Λάμεχ οὗτος πέπονθεν. τοῦ δικαίου γὰρ Ἐνὼχ ἀδελ- 10
46.11 φοὺς ἀνεῖλε τοῦ πίστει διὰ τοῦτο προσευξαμένου μὴ ἰδεῖν
46.12 τοιοῦτον θάνατον, καὶ ἀκουσθεὶς μετετέθη. ἦν δὲ Ἐνὼχ ἐκ
46.13 τοῦ δικαίου Σήθ, ἐξ οὗ Χριστὸς κατάγεται γενεαλογούμενος
46.14 ἀπὸ τοῦ Ἀδὰμ ὑπὸ Λουκᾶ ἕως τοῦ Σὴθ καὶ τοῦ Ἀδὰμ
46.15 καὶ τοῦ θεοῦ. τὸ μὲν γὰρ κατὰ σάρκα ἐξ αὐτῶν, τὸ δὲ 15
46.16 κατὰ πνεῦμα ἐκ τοῦ θεοῦ. πνεῦμα γὰρ ὁ θεός. ἐσπού-
46.17 δαζεν οὖν τῶν ἀσεβῶν τὸ σπέρμα τῶν δικαίων ἐξᾶραι τὸ
46.18 γένος, ἐπειδὴ γὰρ βδέλυγμα ἁμαρτωλῷ θεοσέβεια. καὶ γὰρ
46.19 τὸ γένος καὶ σπέρμα τοῦ μὲν Κιν κατηράθη, τὸ δὲ τοῦ
46.20 Σὴθ ηὐλογήθη. καὶ οὐκ ἐβούλετο ὁ θεὸς ἐπιμιξίαν γενέ- 20
47.1 σθαι τῶν δικαίων τὸ γένος πρὸς τὸ τῶν ἀσεβῶν, ἀλλ’ ἐξα-
47.2 λειφθῆναι. ἐπεὶ οὖν ἐφόνευον καὶ ἐλάμβανον τὰς γυναῖκας
47.3 αὐτῶν, ἐξαίσια τέρατα ἐτίκτοντο οἱ γίγαντες, δι’ οὓς καὶ
47.4 ὁ κατακλυσμὸς ἐλθὼν καὶ πάντας ἄρδην ἀπολέσας, μόνος
47.5 εὕρηται Νῶε δίκαιος ἐν τῇ γενεᾷ αὐτοῦ. διὸ καὶ ἐφυλάχθη. 5
47.6t [ι�. Περὶ Νῶε.]
47.7 Νῶε δὲ γενόμενος ἐτῶν φʹ ἐγέννησε τὸν Σὴμ καὶ τὸν
47.8 Χὰμ καὶ τὸν Ἰάφεθ. μετὰ δὲ ἔτη ρʹ τοῦ τεχθῆναι τοὺς

24
47.9 τρεῖς υἱοὺς αὐτοῦ εἰσῆλθεν εἰς τὴν κιβωτὸν ὑπάρχων ἐτῶν χʹ,
47.10 καὶ γίνεται ὁ κατακλυσμός. καὶ ἐν τῷ ἑνὶ καὶ χʹ ἔτει τῆς 10
47.11 ζωῆς αὐτοῦ ἐξῆλθεν ἐκ τῆς κιβωτοῦ καὶ μετὰ τὸν κατα-
47.12 κλυσμὸν ἔζησεν ἔτη τνʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα ἔτη
47.13 ϡνʹ. τοῦ δὲ κατακλυσμοῦ γενομένου ἐπὶ ἡμέρας μʹ, πᾶσα
47.14 μὲν ἡ γῆ ἐκαλύφθη ἐπὶ ἡμέρας ρκʹ, παντὸς δὲ ὄρους ὑψη-
47.15 λοτάτου τὸ ὕδωρ ὑπεράνω γέγονε πήχεις ιεʹ. τῆς δὲ κιβω- 15
47.16 τοῦ τὰ λείψανα ἕως ἄρτι πρὸς ἀπόδειξιν τῶν γεγενημένων
47.17 δείκνυται ἐν ὄρει Ἀραρὰτ ἀνὰ μέσον τῆς Ἀρμενίας καὶ τῆς
47.18 Παρθικῆς χώρας καὶ τῆς τῶν Διαβηνῶν γῆς. ἐκ γὰρ ξύλων
47.19 ἀσήπτων ἤτοι κεδρίνων ἦν κατεσκευασμένη. φησὶ γάρ· καὶ
47.20 εἶπε κύριος ὁ θεός· οὐ μὴ καταμείνῃ τὸ πνεῦμά μου ἐν 20
47.21 τοῖς ἀνθρώποις τούτοις διὰ τὸ εἶναι αὐτοὺς σάρκας. ἔσονται
47.22 δὲ αἱ ἡμέραι αὐτῶν ἔτη ρκʹ. καὶ ἐπάγει ἡ γραφὴ λέγουσα·
47.23 καὶ εἶπεν ὁ θεὸς πρὸς Νῶε· καιρὸς παντὸς ἀνθρώπου ἥκει
47.24 ἐναντίον μου, ὅτι ἐπλήσθη ἡ γῆ ἀδικίας αὐτῶν. καὶ ἰδοὺ
48.1 ἐγὼ καταφθείρω αὐτοὺς καὶ τὴν γῆν. πλὴν οὖν εἰ καὶ
48.2 τὴν ζωὴν αὐτῶν περιώρισεν ἐν ἔτεσιν ρκʹ, ἀλλὰ πλημμυ-
48.3 ροῦσαν τὴν ἁμαρτίαν ἰδὼν καὶ αὔξουσαν οὐκ ἀνέμεινε τὴν
48.4 κυρίαν, ἀλλὰ τὴν προθεσμίαν συντεμὼν τῷ ρʹ ἔτει πᾶσιν
48.5 ἐπήγαγε τὸν κατακλυσμόν. ὅθεν φησίν· ποίησον οὖν σε- 5
48.6 αυτῷ κιβωτὸν ἐκ ξύλων τετραγώνων ἀσήπτων· νοσσιὰς ποιή-
48.7 σεις καὶ ἀσφαλτώσεις αὐτὴν ἔσωθεν καὶ ἔξωθεν τῇ ἀσφάλτῳ,
48.8 καὶ οὕτω ποιήσεις τὴν κιβωτὸν τʹ πηχῶν τὸ μῆκος αὐτῆς
48.9 καὶ νʹ πηχῶν τὸ πλάτος καὶ λʹ πηχῶν τὸ ὕψος. ἐπισυνά-
48.10 γων ποιήσεις καὶ εἰς πῆχυν συντελέσεις αὐτὴν ἄνωθεν. τὴν 10
48.11 δὲ θύραν ἐκ πλαγίων καὶ διώροφα καὶ τριώροφα ποιήσεις
48.12 αὐτήν.
48.13 Ἀλλ’ οὖν γέ τινες τῶν Ἑλλήνων ἐπιλαμβανόμενοι τὸ
48.14 ῥητὸν ἔφασαν, ὡς ἀδύνατον ἦν χωρῆσαι τὴν κιβωτὸν τὰ
48.15 τοσαῦτα πολυειδῆ καὶ ἄπειρα γένη τῶν ζώων πηχῶν τρια- 15
48.16 κοσίων οὖσαν καὶ μόνον. καὶ οὐκ ἴσασιν οἱ δῆθεν σοφοὶ
48.17 καὶ ἀπερισκέπτως καὶ ἀμαθῶς τὰ θεῖα λόγια πολυπραγμο-
48.18 νοῦντες, ὅτιπερ ὁ συγγραφεὺς γεωμέτρης ὑπάρχων ἐξ Αἰγύ-
48.19 πτου (ἐπαιδεύθη, γάρ φησιν, Μυσῆς πάσῃ σοφίᾳ Αἰγυ-
48.20 πτίων) γεωμετρικὴν πῆχυν ἔφη, ἥτις ὀργυΐαν μεγίστην ἔχει. 20
48.21 τὴν γάρτοι γεωμετρίαν Αἰγύπτιοι πρῶτοι, φασίν, ἐφεῦρον
48.22 ἐκ τοῦ ἀπλέτου τῆς γῆς καὶ τῆς διαιρέσεως διδαχθέντες καὶ
48.23 γράψαντες, ἀφ’ ὧν ἕτεροι μετέλαβον. ὅθεν σοφοὺς ἄγαν
48.24 καὶ φρονίμους αὐτοὺς ἀπεκάλεσαν διὰ τὴν θαυμαστὴν ἐπι-
48.25 στήμην ταύτην καὶ σοφίαν. καὶ πρὸς τούτοις ἔστι καὶ ἄλλη 25
49.1 μαρτυρία εὐαπόδεικτος περὶ τοῦ κατακλυσμοῦ, ὥς φησιν
49.2 Ἰώσηπος. ἕως γὰρ νῦν ἐφ’ ὑψηλοτάτοις ὄρεσι καὶ δυσβά-
49.3 τοις γῆς καὶ θαλάσσης λείψανα εὑρίσκεται, κοχλίαι καὶ

25
49.4 ὀστρέων κάλυφα καὶ τὰ τούτοις ὅμοια κηρύττοντα τὸ φο-
49.5 βερὸν ἐκεῖνο καὶ παγκόσμιον ναυάγιον ἐπὶ τοῦ δικαίου 5
49.6 τούτου γενόμενον καὶ πολλῆς ἀθυμίας καὶ λύπης κόπου τε
49.7 καὶ περιστάσεως αἴτιον τούτῳ πεφηνότα.
49.8 Περὶ οὗ καὶ ὁ θεῖος Χρυσόστομός φησιν· καὶ γὰρ δί-
49.9 καιος καὶ τέλειος ἦν καὶ πάντων διεφθαρμένων μόνος εὐη-
49.10 ρέστει τῷ θεῷ, τῶν ἄλλων πάντων προσκεκρουκότων. ἀλλὰ 10
49.11 μυρίας θλίψεις ὑπέμεινε πολλὰς καὶ κακάς. ἐνιαυτὸν γὰρ
49.12 ὅλον δεσμωτήριον ξένον καὶ φοβερὸν ᾤκησεν οὐδὲν ἄμεινον
49.13 τῶν ἐν μετάλλοις πιεζομένων διακείμενος. ἵνα γὰρ τὸ πλῆθος
49.14 ἐάσω τῶν θηρίων καὶ τῶν ἑρπετῶν, οἷς τοσοῦτον ἔζη χρόνον
49.15 εἰς τοιαύτην ἀπειλημμένος στενοχωρίαν, τί οἴει πάσχειν αὐτὸν 15
49.16 ὑπὸ τοῦ πατάγου τῶν βροντῶν καὶ ὑπὸ τοῦ ψόφου τῶν
49.17 ὑετῶν; ἄβυσσος γὰρ ἡ μὲν κάτωθεν ἀνερρήγνυτο, ἡ δὲ
49.18 ἄνωθεν κατεφέρετο, ὁ δὲ ἔνδον ἐκάθητο μόνος μετὰ τῶν
49.19 υἱῶν αὐτοῦ. εἰ γὰρ καὶ ὑπὲρ τοῦ τέλους εἶχε θαρρεῖν, ἀλλὰ
49.20 τῇ τῶν γινομένων σφοδρότητι προαποτεθνήκει τῷ δέει. ὅπου 20
49.21 γὰρ ἡμεῖς οἰκίας ἔχοντες ἡδρασμένας ἐπὶ τῆς γῆς καὶ πόλεις
49.22 οἰκοῦντες ὅμως, ὅταν ἴδωμεν κατενεχθέντα σφοδρότερον ὀλίγον
50.1 τοῦ συνήθους ὑετόν, καταπίπτομεν καὶ συστελλόμεθα, τί οὐκ
50.2 ἂν ἔπαθεν ἐκεῖνος ἔνδον ὢν καὶ τὴν φρικωδεστάτην ἄβυσσον
50.3 ἐκείνην ἐννοῶν καὶ τῶν ἀποπνιγομένων τὰ διάφορα γένη;
50.4 ἱκανὸν μὲν οὖν καὶ τὸ πόλιν μίαν ἢ οἰκίαν ἐπικλυσθεῖσαν
50.5 καλυφθῆναι τοῖς κύμασιν ἐκπλῆξαι ψυχήν, τὸ δὲ τὴν οἰκου- 5
50.6 μένην ἅπασαν τοῦτο παθεῖν οὐδὲ ἔστιν εἰπεῖν πῶς διέθηκε
50.7 τὸν ἐν μέσῳ περιφερόμενον τῷ κλυδωνίῳ. τὸν μὲν οὖν
50.8 ἐνιαυτὸν ἐκεῖνον τοσούτῳ συνείχετο δέει· ἐπειδὴ δέ ποτε
50.9 ὁ κατακλυσμὸς ἐπαύσατο, ὁ μὲν φόβος ἐνεδίδου λοιπόν,
50.10 ἐπετείνετο δὲ τὰ τῆς ἀθυμίας αὐτῷ σφόδρα, καὶ τὸ προ- 10
50.11 φητικὸν ἔπασχεν, ὃ περὶ τῆς ἡμέρας κυρίου φησὶν Ἀμώς·
50.12 ὃν τρόπον ἐὰν ἐκφύγῃ ἄνθρωπος ἀπὸ προσώπου λέοντος,
50.13 καὶ ἐμπέσῃ αὐτῷ ἡ ἄρκος, καὶ εἰσπηδήσῃ εἰς τὴν οἰκίαν
50.14 αὐτοῦ καὶ ἀπερείσῃ τὰς χεῖρας αὐτοῦ εἰς τὸν τοῖχον, καὶ
50.15 δάκῃ αὐτὸν ὄφις. καὶ γὰρ τῆς κιβωτοῦ προκύψαντα καὶ 15
50.16 τῆς δυσώδους καὶ στενοχωρημένης εἱρκτῆς ἐκείνης ἀπαλλα-
50.17 γέντα χειμὼν ἕτερος διεδέχετο τοῦ προτέρου οὐχ ἥττων ὁρῶντα
50.18 τὴν πολλὴν ἐρημίαν καὶ τὸν βίαιον θάνατον ἐκεῖνον καὶ
50.19 τῶν ἀναιρεθέντων τὰ σώματα τῇ ἰλύϊ πεφυρμένα καὶ τῷ
50.20 πηλῷ καὶ πάντας ὁμοῦ ἀνθρώπους τε καὶ ὄνους καὶ τὰ 20
50.21 τούτων ἀτιμότερα γένη μιᾷ τῇ ἐλεεινοτάτῃ ταφῇ [κατασχε-
50.22 θέντας, μᾶλλον δὲ εἰπεῖν] καταχωσθέντας. εἰ γὰρ καὶ σφόδρα
50.23 ἦσαν ἁμαρτωλοὶ οἱ ταῦτα πεπονθότες, ἀλλ’ ὅμως ἄνθρωπος
50.24 ἦν ὁ Νῶε καὶ ἔπασχέ τι πρὸς τὸ ὁμόφυλον. ἐπὶ μὲν οὖν τοῦ
50.25 κατακλυσμοῦ τῷ πλήθει τῶν ὑδάτων συνεχόμενος, τῇ μονώσει, 25

26
50.26 τῇ πρὸς τὸ ὁμόφυλον συμπαθείᾳ, τῷ ἀπείρῳ τῶν ἀπολωλότων,
51.1 τῷ τρόπῳ τῆς τελευτῆς, τῇ τῆς γῆς ἐρημίᾳ, πρὸ δὲ τούτων
51.2 κακίας ἀβύσσῳ πάντοθεν συνείχετο, καὶ τῶν κυμάτων αὐτᾷ
51.3 σφοδρότερον αἱ τῶν πονηρῶν ἀνδρῶν ἐπιβουλαὶ προσερρή-
51.4 γνυντο. μόνος γὰρ εἰς τοσοῦτον πλῆθος ἀπολειφθεὶς μοχθη-
51.5 ρῶν ἀνθρώπων καὶ μιαρῶν πολὺν τὸν γέλωτα καὶ πολλὰ 5
51.6 τὰ σκώμματα καὶ τὰς χλευασίας ἔφερεν ὁ δίκαιος, μάλιστα
51.7 ὅτε περὶ τῆς κιβωτοῦ καὶ τῆς μελλούσης αὐτοῖς διελέγετο
51.8 συμφορᾶς καὶ πανωλεθρίας. ἐν ἔτεσιν ρʹ τῆς κιβωτοῦ
51.9 τεκταινομένης, καὶ αὐτοῦ διαρρήδην καθ’ ἑκάστην ἡμέραν
51.10 βοῶντος, οὐδεὶς ἐπίστευεν. 10
51.11t [ια�. Περὶ Σήµ.]
51.12 Σὴμ δὲ μετὰ δύο ἔτη τοῦ κατακλυσμοῦ γενόμενος ἐτῶν
51.13 ρβʹ ἐγέννησε τὸν Ἀρφαξὰδ καὶ μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη φʹ
51.14 καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα ἔτη χβʹ.
51.15t [ιβ�. Περὶ Ἀρφαξάδ.] 15
51.16 Ἀρφαξὰδ δὲ γενόμενος ἐτῶν ρλβʹ ἐγέννησε τὸν Κινᾶν
51.17 καὶ μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη υγʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
51.18 ἔτη φληʹ.
51.19t [ιγ�. Περὶ Κινᾶν.]
51.20 Κινᾶν δὲ γενόμενος ἐτῶν ρλζʹ ἐγέννησε τὸν Σάλα καὶ 20
51.21 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη τλʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
51.22 ἔτη υξζʹ.
52.1t [ιδ�. Περὶ Σάλα.]
52.2 Σάλα δὲ γενόμενος ἐτῶν ρλʹ ἐγέννησε τὸν Ἔβερ καὶ
52.3 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη υγʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
52.4 ἔτη φλγʹ.
52.5t [ιε�. Περὶ Ἔβερ.] 5
52.6 Ἔβερ δὲ γενόμενος ἐτῶν ρλδʹ ἐγέννησε τὸν Ἰεκτὰν καὶ
52.7 τὸν Φαλέκ. ἐφ’ οὗ ὁμοφώνου ὑπάρχοντος, ὥς φησιν Ἰώση-
52.8 πος, τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων, συνάγεται εἰς ἕνα τόπον
52.9 λεγόμενον Σεναάρ, εἶτα πύργον ἕως τοῦ οὐρανοῦ οἰκοδο-
52.10 μεῖν ἐνενόουν καὶ περὶ αὐτὸν πόλιν τὴν Βαβυλῶνα, ὅ ἐστι 10
52.11 σύγχυσις. ὧν τὸ ἔργον ἀτελὲς κατέρριπτο ματαίαν ἀνάβασιν
52.12 ἐπικεχειρηκότων. οἵ γε καὶ τὴν κατασκευὴν τῆς κιβωτοῦ
52.13 σαφῶς εἰδότες πρῶτοι ναῦς ποιεῖν καὶ ἐν τοῖς ὕδασι πλέειν
52.14 ἐπενόησαν. τῶν δὲ πάντων ἐπὶ τὴν τοῦ πύργου καὶ τῆς
52.15 πόλεως ὁρμησάντων οἰκοδομὴν ἀρχηγοὺς ἐχόντων οβʹ, μόνος 15
52.16 Ἔβερ οὐ συνέθετο τῇ τούτων ἀλογίστῳ ἐργασίᾳ. διὸ καὶ
52.17 πάντων αἱ γλῶσσαι συνεχύθησαν τῶν συντεθειμένων, καὶ
52.18 εἰς οβʹ γλώσσας διαιρεθέντων κατὰ τὸν ἀριθμὸν τῶν ἀρχόν-
52.19 των αὐτῶν καὶ εἰς ἀνομοιογλωσσίαν ὑπὸ τοῦ πνεύματος καὶ
52.20 τῆς δικαίας ὀργῆς ἐλαυνομένων καὶ διασπασθέντων, τούτῳ 20
52.21 μόνῳ θεὸς οὐκ ἐστέρησε τὴν ἀρχαίαν φωνήν. ὅθεν ἀπο-

27
53.1 μείναντες ἐν τῇ προτέρᾳ γλώσσῃ, Ἑβραῒς αὕτη ἐπωνόμασται
53.2 κατὰ τὴν τοῦ κρατήσαντος ἐπωνυμίαν εἰς τὸ γένος τῶν
53.3 Ἑβραίων, οἵτινες πατρωνυμικῶς τε καὶ φερωνύμως Ἑβραῖοι
53.4 προσηγορεύθησαν.
53.5 Ὅτι δὲ τῇ τῶν Ἑβραίων γλώσσῃ ἐχρῶντο οἱ ἀπὸ τοῦ 5
53.6 Ἀδάμ, δῆλον μὲν καὶ ἀπὸ τοῦ καὶ τοὺς ἀμφὶ τὸν Ἁβραὰμ
53.7 ἐκ τοῦ Νῶε καταγομένους καὶ χρωμένους, δῆλον δὲ καὶ
53.8 ἀπὸ τοῦ καὶ τὸν δεύτερον Ἀδὰμ Χριστὸν τῇ τῶν Ἑβραίων
53.9 φωνῇ κατὰ τὸν πρῶτον πάντως Ἀδὰμ χρώμενον, ὡς τὸ
53.10 ἐφφαθά, καὶ ταλιθὰ κούμη, καὶ λιμὰ σαβαχθανή, καὶ τὰ 10
53.11 ὅμοια. καὶ μέντοι καὶ πρὸς τούτοις καὶ τὰ τῶν παλαιῶν
53.12 ὀνόματα ἐναργὲς τεκμήριον τοῦ ταύτην εἶναι φωνὴν τὴν
53.13 πρὸ τῆς συγχύσεως. ἐφ’ ὧν γὰρ κατ’ οὐδεμίαν ἐστὶ γλῶσσαν
53.14 τὸ σημαινόμενον ἐπιλύσασθαι, κατ’ αὐτὴν τὸ ζητούμενον
53.15 ἑρμηνεύεται. οἷον τοῦ Ἀδὰμ καὶ τῶν λοιπῶν αἱ προσηγο- 15
53.16 ρίαι δι’ ἑτέρας οὐδεμιᾶς ἑρμηνεύονται, εἰ μὴ διὰ τῆς Ἑβραϊ-
53.17 κῆς καὶ μόνης. εἰ δέ τινες ἀμαθῶς ἀντιλέγουσιν, οὐ τὴν
53.18 Ἑβραϊκήν, ἀλλὰ τὴν Συριακὴν πρώτην εἶναι γλῶσσαν, ἀκου-
53.19 έτωσαν τῆς ἑρμηνείας τοῦ σοφωτάτου καὶ πολυμαθοῦς Ὠρι-
53.20 γένους εἰς τὴν ἱστορίαν τοῦ Ἰώβ, ᾗ φησιν· οὕτως ἑρμη- 20
53.21 νεύεται ἐκ τῆς Συριακῆς βίβλου. καί φησιν· Συριακὴν
53.22 ἔφη τὴν Ἑβραίαν διάλεκτον, ἐπειδὴ γὰρ καὶ Συρίαν τὴν
54.1 Ἰουδαίαν καὶ Σύρους οἱ παλαιοὶ τοὺς Παλαιστιναίους ὠνό-
54.2 μαζον.
54.3 Ὁ μὲν οὖν πύργος οἰκοδομηθεὶς ἐν ἔτεσι μʹ ἔμεινεν
54.4 ἡμιτελὴς μετὰ τὴν σύγχυσιν. ὁ δέ γε θεὸς ἀνέμῳ βιαίῳ
54.5 τοῦτον ἀνατρέπει, καὶ ἔστιν ἀνὰ μέσον Ἀσσοὺρ καὶ Βαβυ- 5
54.6 λῶνος εἰς ἔτι φυλασσόμενα τὰ ἴχνη αὐτοῦ.
54.7t [ι��. Περὶ Φαλέκ.]
54.8 Φαλὲκ δὲ γενόμενος ἐτῶν ρλʹ ἐγέννησε τὸν Ῥαγαῦ καὶ
54.9 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη σθʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
54.10 ἔτη τλθʹ. 10
54.11 Γίνονται οὖν ἀπὸ τοῦ Ἀδὰμ ἕως τοῦ κατακλυσμοῦ ἔτη
54.12 ͵βσξβʹ, καὶ ἀπὸ τοῦ κατακλυσμοῦ ἕως τῆς συγχύσεως τῆς
54.13 πυργοποιΐας καὶ τῆς τελευτῆς Φαλέκ, ὅ ἐστι μερισμός, ἔτη
54.14 φλϛʹ. καὶ γίνεται διαμερισμὸς ἤτοι διασπορὰ τῶν υἱῶν
54.15 Νῶε καὶ τῶν ἐξ αὐτῶν γεννηθέντων. διὸ καὶ μέροπες ἐκλή- 15
54.16 θησαν ἀπό τε τῆς μεμερισμένης φωνῆς ἀπό τε τοῦ μερισμοῦ
54.17 τῆς γῆς.
54.18 Ὁ μέντοι Σὴμ ἐγέννησε τὸν Ἐλὰμ καὶ τὸν Ἀσσοὺρ καὶ
54.19 τὸν Ἀρφαξὰδ καὶ τὸν Λούδ, ὁ δὲ Χὰμ τὸν Χοὺς καὶ τὸν
54.20 Μεσρὲμ καὶ τὸν Φοὺδ καὶ τὸν Χαναάν, ὁ δὲ Ἰάφεθ τὸν 20
54.21 Γάμερ καὶ τὸν Μαγὼγ καὶ τὸν Θήρα καὶ τὸν Ἰωύαν καὶ
55.1 τὸν Ἐλισὰ καὶ τὸν Θωβὲλ καὶ τὸν Μοσὸχ καὶ τὸν Μαδαή,

28
55.2 ἀφ’ οὗ Μῆδοι γενόμενοι καὶ τῶν Βαβυλωνίων κρατήσαντες,
55.3 ἡ χώρα Μήδεια προσηγορεύθη κυρίως καὶ φερωνύμως.
55.4 Μετὰ γοῦν τὴν σύγχυσιν καὶ τὴν τοῦ πύργου διάλυσιν
55.5 μεταστέλλονται οἱ τρεῖς υἱοὶ τοῦ Νῶε πάντας τοὺς ἐξ αὐτῶν 5
55.6 γενομένους καὶ διδόασιν αὐτοῖς ἔγγραφον τῶν τόπων τὴν
55.7 κατανέμησιν, ὧνπερ ἐκ τοῦ πατρὸς Νῶε παρειλήφασιν, καὶ
55.8 τυγχάνουσιν ἑκάστῳ καὶ ταῖς ἑκάστου φυλαῖς καὶ πατριαῖς
55.9 τόποι καὶ κλίματα καὶ χῶραι καὶ νῆσοι καὶ ποταμοὶ κατὰ
55.10 τὴν ὑποκειμένην ἔκθεσιν. καὶ κατακληροῦται τῷ μὲν πρωτο- 10
55.11 τόκῳ υἱῷ Νῶε Σὴμ ἀπὸ Περσίδος καὶ Βάκτρων ἕως Ἰνδι-
55.12 κῆς καὶ Ῥινοκουρούρων τὰ πρὸς ἀνατολήν, τῷ δὲ Χὰμ ἀπὸ
55.13 Ῥινοκουρούρων ἕως Γαδείρων τὰ πρὸς νότον, τῷ δὲ Ἰάφεθ
55.14 ἀπὸ Μηδείας καὶ ἕως Γαδείρων τὰ πρὸς βορρᾶν. αἱ δὲ
55.15 λαχοῦσαι χῶραι τῷ μὲν Σὴμ εἰσὶν αὗται· Περσίς, Βακτρι- 15
55.16 ανή, Ὑρκανία, Βαβυλωνία, Κόρδυνα, Ἀσσυρία, Μεσοποταμία,
55.17 Ἀραβία ἡ ἀρχαία, Ἐλυμαΐς, Ἰνδική, Ἀραβία ἡ εὐδαίμων,
55.18 Κοίλη Συρία, Κομμαγηνή, καὶ Φοινίκη πᾶσα, καὶ ποταμὸς
55.19 Εὐφράτης. τῷ δὲ Χὰμ Αἴγυπτος, Αἰθιοπία ἡ βλέπουσα
55.20 κατὰ Ἰνδούς, ἑτέρα Αἰθιοπία, ὅθεν ἐκπορεύεται ὁ ποταμὸς 20
55.21 τῶν Αἰθιόπων, Ἐρυθρὰ ἡ βλέπουσα κατὰ ἀνατολάς, Θηβαΐς,
55.22 Λιβύη ἡ παρεκτείνουσα μέχρι Κυρήνης, Μαρμαρίς, Συρτίς,
56.1 Λιβύη ἄλλη, Νουμηδεία, Μασσυρίς, Μαυριτανία ἡ κατέ-
56.2 ναντι Γαδείρων, ἐν δὲ τοῖς κατὰ βορρᾶν τὰ παρὰ θάλασσαν
56.3 ἔχει, Κιλικίαν, Παμφυλίαν, Πισιδίαν, Μυσίαν, Λυκαονίαν,
56.4 Φρυγίαν, Καμαλίαν, Λυκίαν, Καρίαν, Λυδίαν, Μυσίαν
56.5 ἄλλην, Τωάδα, Αἰολίδα, Βιθυνίαν, τὴν ἀρχαίαν Φρυγίαν, 5
56.6 καὶ νήσους πάλιν ἔχει Σαρδανίαν, Κρήτην, Κύπρον, καὶ
56.7 ποταμὸν Γηὼν τὸν καὶ Νεῖλον καλούμενον. τῷ δὲ Ἰάφεθ
56.8 Μήδεια, Ἀλβανία, Ἀρμενία μικρά τε καὶ μεγάλη, Καππα-
56.9 δοκία, Παφλαγονία, Γαλατία, Κολχίς, Βοσπόρη, Μαιῶτις,
56.10 Δέρβις, Σαρμάτις, Ταυριανίς, Βουταρνίς, Σκυθία, Θρᾴκη, 10
56.11 Μακεδονία, Δαλματία, Μολοσσή, Θεσσαλία, Λοκρίς, Βοιω-
56.12 τία, Αἰτωλία, Ἀττική, Ἀχαΐα, Πελληνὶς ἡ καὶ Πελοπόνησος,
56.13 Ἀρκαδία, Ἠπειρῶτις, Ἰλλυρίς, Λυχνίτις, Ἀδριακή, ἐξ ἧς τὸ
56.14 Ἀδριακὸν πέλαγος. ἔχει δὲ καὶ νήσους Βρεττανίαν, Σικελίαν,
56.15 Εὔβοιαν, Ῥόδον, Χῖον, Λέσβην, Κυθήραν, Ζάκυνθον, Κε- 15
56.16 φαληνίαν, Ἰθάκην, Κέρκυραν, καὶ μέρος τι τῆς Ἀσίας τὴν
56.17 καλουμένην Ἰωνίαν, καὶ ποταμὸν Τίγριν τὸν διορίζοντα
56.18 μεταξὺ Μηδείας καὶ Βαβυλῶνος.
57.1 Τούτων οὖν οὕτω κληρωθέντων ὁ τοῦ Χὰμ υἱὸς Χαναὰν
57.2 ἰδὼν τὴν πρὸς τῷ Λιβάνῳ γῆν ὅτι ἀγαθή τέ ἐστι καὶ εὔ-
57.3 φορος καὶ κατὰ πολὺ τῆς ἑαυτοῦ διαλλάττουσα γῆς, τυραννι-
57.4 κῶς καθήρπασεν αὐτὴν καὶ τοὺς ἐκ τοῦ Σὴμ κληρονόμους
57.5 ἐξήλασεν, καὶ οὕτω πᾶσα γῆ τῆς ἐπαγγελίας τοῦ Χαναὰν 5

29
57.6 προσηγορεύετο. κἀντεῦθεν τοίνυν ὁ δίκαιος κριτὴς μετὰ
57.7 ταῦτα τοῖς ἐκ τοῦ Σὴμ υἱοῖς Ἰσραὴλ ἀπέδωκεν αὐτὴν διὰ
57.8 Ἰησοῦ τοῦ Ναυή, καθὼς καὶ τῷ Ἁβραὰμ προεπηγγείλατο.
57.9 δίκαιος γὰρ ὁ κύριος καὶ δικαιοσύνας ἠγάπησεν.
57.10t [ιζ�. Περὶ Ῥαγαῦ.] 10
57.11 Ῥαγαῦ δὲ γενόμενος ἐτῶν ρλβʹ ἐγέννησε τὸν Σεροὺχ
57.12 καὶ μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη σζʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
57.13 ἔτη τλθʹ.
57.14t [ιη�. Περὶ Σερούχ.]
57.15 Σεροὺχ δὲ γενόμενος ἐτῶν ρλʹ ἐγέννησε τὸν Ναχὼρ καὶ 15
57.16 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη ςʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα ἔτη τλʹ.
57.17 ὃς πρῶτος ἤρξατο τοῦ Ἑλληνικοῦ δόγματος διὰ τοὺς πάλαι
57.18 γενομένους πολεμιστὰς ἢ ἡγεμόνας ἢ πράξαντάς τι ἀνδρεῖον
57.19 ἀρετῆς καὶ μνήμης ἄξιον, οὓς καὶ ἀνδριᾶσι στηλῶν ἐτίμησεν
57.20 ὡς ἀγαθόν τι πεπραχότας. οἱ δὲ μετὰ ταῦτα ἄνθρωποι 20
57.21 ἀγνοοῦντες τὴν τῶν προγόνων γνώμην, ὅτι ὡς προπάτορας
57.22 καὶ ἀγαθῶν πραγμάτων ἐπινοητὰς ἐτίμησαν μνήμης καὶ
58.1 μόνον χάριν, ὡς θεοὺς οὐρανίους ἐτίμων καὶ ἔθυον αὐτοῖς
58.2 καὶ οὐχ ὡς ἀνθρώπους θνητοὺς γενομένους. ὧν τὴν ἀσέ-
58.3 βειαν Σολομὼν στηλιτεύων φάσκει· τὸν πρὸ ὀλίγου τιμη-
58.4 θέντα ἄνθρωπον νῦν εἰς σέβασμα ἐλογίσαντο.
58.5 Σαφέστερον δὲ καὶ διεξοδικώτερον τὴν παράνοιαν τού- 5
58.6 των καὶ ἀθεΐαν διελέγχων ὁ μέγας Ἀθανάσιος τοιάδε φησίν·
58.7 σαθρᾶς τοίνυν τῆς τοιαύτης αὐτῶν διανοίας φαινομένης,
58.8 ἀνάγκη τὴν ἀλήθειαν διαλάμπειν τῆς ἐκκλησιαστικῆς δια-
58.9 γνώσεως. οὔτε γὰρ τὸ κακὸν παρὰ θεοῦ οὔτε ἐν θεῷ, οὔτε
58.10 μὴν οὐσία τίς ἐστιν, ἀλλ’ ἄνθρωποι κατὰ στέρησιν τῆς τοῦ 10
58.11 καλοῦ φαντασίας ἐπινοεῖν ἤρξαντο καὶ ἅμα πλάττειν τὰ οὐκ
58.12 ὄντα καὶ ἅπερ ἐβούλοντο. ὥσπερ γὰρ ἄν τις ἡλίου φαίνοντος
58.13 καμμύων τοὺς ὀφθαλμοὺς ἑαυτῷ σκότος ἐπινοεῖ καὶ λοιπὸν
58.14 ὡς ἐν σκότει πλανώμενος καὶ περιπατῶν προσκόπτει πολ-
58.15 λάκις καὶ κατὰ κρημνῶν ὑπάγων νομίζει μὴ εἶναι φῶς ἀλλὰ 15
58.16 σκότος, οὕτω καὶ ἡ ψυχὴ τῶν ἀνθρώπων καμμύουσα τὸν
58.17 νοητὸν ὀφθαλμόν, δι’ οὗ τὸν θεὸν ὁρᾶν δύναται, ἑαυτῇ τὰ
58.18 κακὰ ἐπενόησεν. γέγονε μὲν γὰρ εἰς τὸ ὁρᾶν τὸν θεὸν καὶ
58.19 ὑπ’ αὐτοῦ φωτίζεσθαι· αὕτη δὲ ἀντὶ τοῦ ἀφθάρτου θεοῦ
58.20 τὰ φθαρτὰ καὶ τὰ τοῦ σκότους ἔργα ἐπεζήτησεν, καθὼς γέ- 20
58.21 γραπται ὅτι· ὁ θεὸς ἐποίησε τὸν ἄνθρωπον εὐθῆ, αὐτοὶ δὲ
58.22 ἐπεζήτησαν λογισμοὺς πολλούς. ἐπεὶ οὖν ὥσπερ μανέντες
58.23 οἱ ἄνθρωποι τὴν οὐκ οὖσαν κακίαν ἐπενόησαν, οὕτω καὶ
59.1 τοὺς οὐκ ὄντας θεοὺς ἑαυτοῖς ἀνεπλάσαντο. ὡς γὰρ πάλιν
59.2 εἴ τις εἰς βυθὸν καταδὺς μηκέτι μὲν βλέποι τὸ φῶς μηδὲ
59.3 τὰ ἐν τῷ φωτὶ φαινόμενα διὰ τὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτοῦ
59.4 πρὸς τὸ κάτω νεῦμα καὶ τὴν τοῦ ὕδατος ἐπίχυσιν, μόνα δὲ

30
59.5 τὰ ἐν τῷ βυθῷ αἰσθόμενος νομίζοι μηδὲν εἶναι πλέον ἐκεί- 5
59.6 νων, οὕτω δὴ καὶ οἱ πάλαι τῶν ἀνθρώπων καταδύντες εἰς
59.7 τὰς τῆς σαρκὸς ἐπιθυμίας καὶ φαντασίας κἀντεῦθεν ἐπι-
59.8 λαθόμενοι τὰς περὶ θεοῦ ἐννοίας τε καὶ δόξας, τὰ φαινό-
59.9 μενα θεοὺς ἀνετυπώσαντο δοξάζοντες τὴν κτίσιν παρὰ τὸν
59.10 κτίσαντα. καὶ ὥσπερ κατὰ τὸ προλεχθὲν παράδειγμα οἱ εἰς 10
59.11 βυθὸν καταδυόμενοι ὅσον ἐπικαταβαίνουσι, τοσούτῳ μᾶλλον
59.12 τὰ σκοτεινότερα καὶ βαθύτερα βλέπουσιν, οὕτω καὶ τὸ τῶν
59.13 ἀνθρώπων πέπονθε γένος. οὐ γὰρ ἁπλῆν ἔσχον τὴν πλάνην
59.14 καὶ τὴν εἰδωλολατρείαν, οὐδὲ ἀφ’ ὧν ἤρξαντο ἐν τούτοις
59.15 διέμειναν, ἀλλ’ ὅσον τοῖς προτέροις ἐνεχείριζον, τοσοῦτον 15
59.16 ἑαυτοῖς καινοτέρας ἐφεύρισκον τὰς δεισιδαιμονίας μηδένα
59.17 κόρον τῶν πρώτων κακῶν λαμβάνοντες. ἐπικαταβαίνοντες
59.18 γὰρ λοιπὸν ταῖς ἐννοίαις καὶ τοῖς λογισμοῖς οἱ ἄνθρωποι
59.19 οὐρανῷ καὶ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ τοῖς ἄστροις τὴν τοῦ θεοῦ
59.20 τιμήν τε καὶ δόξαν ἀνέθεσαν, εἶτα πάλιν τοῖς σκοτεινοῖς 20
59.21 λογισμοῖς ἐπικαταβαίνοντες αἰθέρα καὶ τὸν ἀέρα καὶ τὰ ἐν τῷ
59.22 ἀέρι θεοὺς προσηγόρευσαν, προβαίνοντες δὲ τοῖς κακοῖς ἤδη
59.23 καὶ τὰ στοιχεῖα καὶ τὰς ἀρχὰς τῆς τῶν σωμάτων συστάσεως,
59.24 τὴν θερμὴν καὶ τὴν ψυχρὰν καὶ τὴν ὑγρὰν καὶ τὴν ξηρὰν
59.25 οὐσίαν θεοὺς ἀνύμνησαν, οἱ δέ γε τελεώτεροι τὴν ἀσέβειαν 25
59.26 καὶ ἀνθρώπους τοὺς μὲν ἔτι ζῶντας, τοὺς δὲ καὶ μετὰ θά-
59.27 νατον θεοὺς ἐκάλεσαν. καὶ οὐ μόνον εἰς ἀνθρώπους καὶ
60.1 κτήνη καὶ ἑρπετὰ χερσαῖά τε καὶ ἔνυδρα τὴν τοῦ θεοῦ
60.2 προσηγορίαν μετήγαγον, ἀλλὰ καὶ εἰς τὰ μηδ’ ὅλως ὄντα
60.3 ἢ φαινόμενα τὴν αὐτὴν δυσσέβειαν ἐξοκείλαντες ἐπεδείξαντο.
60.4 λογικὰ γὰρ ἀλόγοις ἐπιμίξαντες καὶ ἀνόμοια τῇ φύσει ἐνεί-
60.5 ραντες ὡς θεοὺς ἐδόξασαν, οἷοί εἰσιν οἱ παρ’ Αἰγυπτίοις 5
60.6 κυνοκέφαλοι καὶ ὀφιοκέφαλοι καὶ ὀνοκέφαλοι καὶ ὁ παρὰ
60.7 Λίβυσι κριοκέφαλος καὶ παρὰ τοῖς μύθοις τὰ λεγόμενα πλά-
60.8 σματα, ἡ Σκύλλα καὶ ἡ Χάρυβδις καὶ ὁ Ἱπποκένταυρος.
60.9 ἐπιτείνοντες δὲ τὴν ἀσέβειαν καὶ τὴν ἡδονήν τε καὶ ἐπι-
60.10 θυμίαν θεοποιήσαντες, ἣν δὴ καὶ Ἀφροδίτην καλέσαντες 10
60.11 προσεκύνησαν. καὶ μέντοι καὶ τοὺς παρ’ αὐτῶν ἄρχοντας
60.12 διὰ τιμὴν τῶν ἀρξάντων ἢ διὰ φόβον τῆς αὐτῶν τυραν-
60.13 νίδος ὡς θεοὺς ἐτίμησαν, ὥσπερ ὁ ἐν Κρήτῃ Ζεὺς τετίμηται
60.14 καὶ ὁ ἐν Ἀρκαδίᾳ Ἑρμῆς καὶ ὁ ἐν Ἰνδίᾳ Διόνυσος καὶ ὁ ἐν
60.15 Αἰγύπτῳ Ἴσις καὶ Ὄσιρις καὶ ὁ νῦν Ἀδριανοῦ τοῦ Ῥωμαίων 15
60.16 βασιλέως παῖς Ἀντίνοος. ἐπιδημήσας γὰρ Ἀδριανὸς ἐν Αἰγύ-
60.17 πτῳ καὶ τελευτήσαντα ἰδὼν τὸν τῆς ἡδονῆς αὐτοῦ ὑπηρέτην
60.18 Ἀντίνοον ἐκέλευσε θρησκεύεσθαι τοῦτον, ἅτε δὴ καὶ μετὰ
60.19 θάνατον ἐρῶν τοῦ παιδὸς δι’ ὑπερβάλλουσαν ἀσέλγειάν τε
60.20 καὶ οἰστρηλασίαν. καὶ γὰρ οἱ παρ’ Ἕλλησι διαβεβοημένοι 20
60.21 θεοί, Ζεύς τε καὶ Ποσειδῶν καὶ Ἀπόλλων καὶ Ἥφαιστος καὶ

31
60.22 Ἑρμῆς καὶ ἐν θηλείαις Ἥρα καὶ Δήμητρα καὶ Ἀθηνᾶ καὶ
60.23 Ἄρτεμις διαταγαῖς ἐκρίθησαν θεοποιεῖσθαι. διὸ δὴ ταύτας
60.24 καὶ τὰς τοιαύτας εἰδωλομανίας καὶ ἐφευρέσεις ἡ θεία γραφὴ
61.1 θριαμβεύουσα οὕτω φάσκει· ἀρχὴ πορνείας ἐπίνοια εἰδώλων,
61.2 εὕρεσις δὲ αὐτῶν φθορὰ ζωῆς. οὔτε γὰρ ἦν ἀπ’ ἀρχῆς, οὔτε
61.3 εἰς τὸν αἰῶνα ἔσται, κενοδοξίᾳ δὲ ἀνθρώπων εἰσῆλθεν εἰς
61.4 τὸν κόσμον. διὰ τοῦτο καὶ σύντομον αὐτῶν ἐπενοήθη τὸ
61.5 τέλος. ἀώρῳ γὰρ πένθει τρυχόμενος πατὴρ τοῦ ταχέως ἀφ- 5
61.6 αιρεθέντος τέκνου εἰκόνα ποιήσας τόν ποτε νεκρὸν ἄνθρωπον
61.7 νῦν ὡς ζῶντα ἐτίμησε καὶ παρέδωκε τοῖς ὑποχειρίοις μυ-
61.8 στήρια καὶ τελετάς. εἶτα χρόνῳ κρατυνθὲν τὸ ἀσεβὲς ἔθος
61.9 ὡς νόμος διεφυλάχθη, καὶ τυράννων ἐπιταγαῖς ἐθρησκεύετο
61.10 τὰ γλυπτά, καὶ τοῦτο γέγονε τῷ βίῳ εἰς ἔνεδρον, ὅτι ἢ συμ- 10
61.11 φορᾷ ἢ τυραννίδι δουλεύσαντες ἄνθρωποι τὸ ἀκοινώνητον
61.12 ὄνομα λίθοις καὶ ξύλοις περιέθηκαν. εἴθε τοίνυν καὶ οἱ
61.13 τῶν τοιούτων ψευδοθέων κήρυκες καὶ μάντεις, ποιηταί τε
61.14 καὶ συγγραφεῖς, ἁπλῶς εἶναι θεοὺς γεγραφήκασιν, ἀλλὰ μὴ
61.15 καὶ τὰς πράξεις αὐτῶν πρὸς ἔλεγχον τῆς ἀθεότητος καὶ 15
61.16 αἰσχροποιοῦ πολιτείας ἀνέγραφον. καὶ γὰρ τοὺς ἀκολάστους
61.17 ἔρωτας καὶ ἀσελγείας τοῦ Διὸς καὶ παιδοφθορίας καὶ τῶν
61.18 ἄλλων ζηλοτυπίας πρὸς ἡδονὴν τῶν θηλειῶν καὶ φόβους
61.19 καὶ δειλίας καὶ τὰς ἄλλας κακίας οὐδὲν ἕτερον ἢ ἑαυτοὺς
61.20 ἐλέγχουσιν, ὡς οὐ μόνον οὐ περὶ θεῶν διηγοῦνται, ἀλλ’ οὐδὲ 20
61.21 περὶ σεμνῶν ἀνθρώπων. ἐκ μὲν γὰρ Διὸς τὴν παιδοφθορίαν
61.22 καὶ τὴν μοιχείαν, ἐκ δὲ Ἀφροδίτης τὴν πορνείαν, καὶ ἐκ
61.23 μὲν Ῥέας τὴν ἀσέλγειαν, ἐκ δὲ Ἄρεως τοὺς φόνους καὶ ἐκ
61.24 Διονύσου τὴν οἰνοφλυγίαν καὶ ἐξ ἄλλων ἄλλα τοιαῦτά φασι
61.25 τὴν ἀρχὴν εἰληφέναι. ἀλλ’ οὐκ ἄδηλον τοῖς νοῦν ἔχουσιν, 25
62.1 ὅτι παρὰ γνώμην εἰρήκασι τὰ τούτων πάθη καὶ τὰς αἰσχί-
62.2 στους πράξεις. ἐπειδὴ γὰρ τὴν τοῦ θεοῦ ἀκοινώνητον προσ-
62.3 ηγορίαν καὶ τιμὴν τοῖς οὐκ οὖσι θεοῖς, ἀλλ’ ἀνθρώποις
62.4 θνητοῖς ἐσπούδαζον ἀναθεῖναι, τούτου χάριν καὶ ἄκοντες
62.5 ὑπὸ τῆς ἀληθείας ἠναγκάσθησαν τὰ τούτων ἐκθέσθαι πάθη 5
62.6 πρὸς ἔλεγχον τοῦ μὴ θεοὺς αὐτοὺς εἶναι, ἀλλ’ ἐμπαθεῖς ἀν-
62.7 θρώπους.
62.8 Ἀλλά φασιν οἱ τῇ πλάνῃ ταύτῃ δεδουλωμένοι· διὰ τοῦτο
62.9 θεοὺς αὐτοὺς ἡγούμεθα, ὅτι τοῖς ἀνθρώποις χρήσιμοι γε-
62.10 γόνασιν. Ζεὺς μὲν γὰρ λέγεται πλαστικὴν τέχνην ἐξευρη- 10
62.11 κέναι, Ποσειδῶν δὲ τὴν κυβερνητικήν, καὶ Ἥφαιστος μὲν
62.12 χαλκευτικήν, Ἀσκληπιὸς δὲ ἰατρικὴν καὶ ὁ Ἀπόλλων τὴν
62.13 μουσικήν, καὶ Ἀθηνᾶ μὲν τὴν ὑφαντικήν, Ἄρτεμις δὲ τὴν
62.14 κυνηγικήν, καὶ Ἥρα μὲν στολισμόν, Δημήτηρ δὲ γεωργίαν
62.15 καὶ ἄλλοι ἄλλας. οὐκοῦν εἰ διὰ τὰς τῶν τεχνῶν εὑρέσεις 15
62.16 θεοὺς αὐτοὺς ἄξιον ἀναγορεύεσθαι, δέον καὶ τοὺς τῶν

32
62.17 ἄλλων τεχνῶν εὑρετὰς οὕτως ὀνομάζεσθαι. γράμματα μὲν
62.18 γὰρ Φοίνικες ἐφεῦρον, ποίησιν δὲ ἡρωϊκὴν Ὅμηρος, καὶ
62.19 διαλεκτικὴν μὲν Ζήνων ὁ Ἐλάτης, ῥητορικὴν δὲ Κόραξ
62.20 ὁ Συρακούσιος, καὶ μελισσῶν μὲν καρπὸν ὁ Ἀρισταῖος, 20
62.21 σίτου δὲ σπόρον Τριπτόλεμος, καὶ νόμους μὲν Λυκοῦργος
62.22 ὁ Σπαρτιάτης καὶ Σόλων ὁ Ἀθηναῖος, τῶν δὲ γραμμάτων
62.23 τὴν σύνταξιν καὶ ἀριθμοὺς καὶ μέτρα καὶ στάθμια Παλα-
63.1 μήδης ἐφεῦρεν, καὶ ἄλλοι ἄλλα καὶ διάφορα τῷ βίῳ τῶν
63.2 ἀνθρώπων ἀπήγγειλαν χρήσιμα κατὰ τὴν τῶν ἱστορησάντων
63.3 μαρτυρίαν. ἀλλ’ εὔδηλος ἡ τούτων παράνοια, ὅτιπερ οὐ
63.4 μόνον ἀνθρώποις φθαρτοῖς προσῆψαν τὴν τοῦ θεοῦ τι-
63.5 μήν τε καὶ δόξαν, ἀλλὰ καὶ πετεινοῖς καὶ τετραπόδοις καὶ 5
63.6 ἑρπετοῖς κατὰ τὴν ποικιλίαν τῶν παθῶν αὐτῶν καὶ μα-
63.7 νιώδη λύσσαν. περὶ ὧν φησι καὶ ὁ ἀπόστολος· ἐματαιώ-
63.8 θησαν ἐν τοῖς διαλογισμοῖς αὐτῶν, καὶ ἐσκοτίσθη ἡ ἀσύν-
63.9 ετος αὐτῶν καρδία. φάσκοντες εἶναι σοφοὶ ἐμωράνθησαν
63.10 καὶ ἤλλαξαν τὴν δόξαν τοῦ ἀφθάρτου θεοῦ ἐν ὁμοιώματι 10
63.11 εἰκόνος φθαρτοῦ ἀνθρώπου καὶ πετεινῶν καὶ τετραπόδων
63.12 καὶ ἑρπετῶν. διὸ καὶ παρέδωκεν αὐτοὺς ὁ θεὸς εἰς πάθη
63.13 ἀτιμίας. καὶ ὅλως τῶν ἐν εἰδώλοις μανέντων πάντων διά-
63.14 φορός ἐστιν ἡ δόξα καὶ ἡ θρησκεία, καὶ οὐ τὰ αὐτὰ παρὰ
63.15 τοῖς αὐτοῖς εὑρίσκεται. καὶ εἰκότως· τοῦτο γὰρ οὐ μικρὸς 15
63.16 ἔλεγχός ἐστι τῆς αὐτῶν ἀθεότητος. διαφόρων γὰρ ὄντων
63.17 καὶ πολλῶν κατὰ πόλιν καὶ χώραν θεῶν, καὶ τοῦ ἑτέρου
63.18 τὸν τοῦ ἑτέρου θεὸν ἀναιροῦντος, οἱ πάντες παρὰ πάντων
63.19 ἀναιροῦνται. καὶ γὰρ οἱ παρ’ ἄλλοις νομιζόμενοι θεοὶ τῶν
63.20 παρ’ ἄλλων θεῶν λεγομένων γίνονται σπονδαὶ καὶ θυσίαι. 20
63.21 Αἰγύπτιοι μὲν οὖν τὸν Ἄπιν βοῦν μόσχον ὄντα σέβουσι
63.22 καὶ τὸν Μενδήσιον τράγον, καὶ τούτους ἄλλοι τῷ Διῒ θύ-
63.23 ουσιν, Λίβυες δὲ πρόβατον θεοποιοῦσιν, καὶ τοῦτο παρ’
63.24 ἑτέρων εἰς θυσίαν σφάττεται, Ἰνδοὶ δὲ τὸν Διόνυσον θρη-
63.25 σκεύουσι συμβολικῶς οἶνον αὐτὸν ὀνομάζοντες, καὶ ἄλλοι 25
63.26 τοῦτον σπένδουσιν. ἕτεροι δὲ ποταμοὺς καὶ κρήνας καὶ
64.1 πάντων μᾶλλον Αἰγύπτιοι τὸ ὕδωρ προτετιμήκασι καὶ θεὸν
64.2 ἀνηγόρευσαν. ἐν οἷς καὶ τοσοῦτον ὑπερεπλεόνασεν ἡ εἰδωλο-
64.3 μανία παρὰ τὰ ἔθνη πάντα, ὡς οὐ μόνον βόας τε καὶ τρά-
64.4 γους καὶ κύνας καὶ πιθήκους θεραπεῦσαι, ἀλλὰ καὶ σκόρδα
64.5 καὶ κρόμμυα καὶ πολλὰ τῶν εὐτελῶν ἑτέρων λαχάνων θεοὺς 5
64.6 ὀνομάσαι καὶ προσκυνῆσαι διὰ τὸν πλοῦτον τῆς ἀσεβείας.
64.7 καὶ τὸ μὲν ὕδωρ τοῦ Νείλου ἐσέβοντο ὡς τὴν χώραν αὐτῶν
64.8 ἀρδεῦον, τὸν δὲ βοῦν ἐθεοποίουν ὡς τὴν γεωργίαν ἐπιτε-
64.9 λοῦντα καὶ τὴν τροφὴν πορίζοντα, τὸν δὲ τράγον καὶ τὰ
64.10 πρόβατα διὰ τὴν ἐξ αὐτῶν χρῆσιν, τὰ δὲ λοιπὰ βδελύγματα, 10
64.11 κύνας τε καὶ πιθήκους καὶ κνώδαλα καὶ τὴν λοιπὴν ἀπρέ-

33
64.12 πειαν τῶν ζώων τε καὶ τῶν λαχάνων, ἐθεράπευον καθότι
64.13 πρόφασις αὐτοῖς αἱ περὶ ταῦτα χρεῖαι γεγόνασι δῆθεν αἴτια
64.14 σωτηρίας ἐν τῷ καιρῷ τῆς τοῦ Φαραὼ πανωλεθρίας. ἡνίκα
64.15 γὰρ ἐκεῖνος τὸν Ἰσραὴλ διώκων κατεποντίσθη, ἕκαστος περὶ 15
64.16 ὃ ἀπησχολήθη μὴ ἐξακολουθήσας τῷ Φαραῷ καὶ περισωθεὶς
64.17 τοῦτο ἐθεοποίησε λέγων· θεός μου γέγονε σήμερον μάλιστα,
64.18 δι’ οὗ καὶ σωθεὶς οὐ συναπωλόμην τῷ Φαραῷ κωλυθεὶς
64.19 διὰ τῆς τούτου προνοίας. ὑπὲρ χρόνον τοίνυν κατὰ περί-
64.20 οδόν τινα τοῖς Αἰγυπτίοις ἐγεννᾶτο βοῦς ἔχων σημεῖά τινα 20
64.21 περὶ τὴν γλῶτταν καὶ τὴν κέρκον, ἐξ ὧν ἐγνωρίζετο, ὅτι
64.22 Ἄπις ἐστὶν ἤγουν θεός, ὅθεν καὶ ἑορτὴν ἐποίουν ὡς θεοῦ
64.23 αὐτοῖς ἐνδημήσαντος, καὶ παρετιθέασι τῷ βοῒ πανδαισίαν ἐν
65.1 τῇ φάτνῃ πολλὴν εὐωχοῦντες τὸν θεὸν αὐτῶν. ὡσαύτως
65.2 δὲ καὶ τὸν τράγον σεβόμενοι Μένδην λεγόμενον κατὰ τὴν
65.3 ἑαυτῶν γλῶτταν ὡς ἀνακείμενον ἔφασκον τῇ γονίμῳ δυ-
65.4 νάμει, οὗ τινος τράγου καὶ ἱερὸν ὑπῆρχεν, ἐν ᾧ ἦν τραγο-
65.5 σκελὴς ὄρθιον τὸ αἰδοῖον ἔχων. ἔτι μὴν καὶ τοὺς κορκο- 5
65.6 δήλους καὶ τοὺς ὄφεις καὶ τοὺς αἰλούρους καὶ τοὺς ἰχθύας
65.7 τιμῶντες ἐξ ἀλόγου τιμῆς ἀτιμίαν ἑαυτοῖς περιεποιοῦντο.
65.8 ἤδη δέ τινες εἰς τοσαύτην ἀσθένειαν καὶ παραφροσύνην
65.9 ἐξήχθησαν, ὡς καὶ ἀνθρώπους τοῖς παρ’ αὐτῶν ψευδοθέοις
65.10 κατασφάττειν καὶ εἰς θυσίαν προσάγειν. ὅθεν οὖν προ- 10
65.11 ασφαλιζόμενος ἄνωθεν ὁ θεῖος λόγος τὸν ἐκ τῆς τοιαύτης
65.12 πλάνης ἀπαλλαγέντα λαὸν ἔφασκεν· οὐ ποιήσεις ἑαυτῷ εἴ-
65.13 δωλον οὐδὲ πᾶν ὁμοίωμα ὅσα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω καὶ ὅσα
65.14 ἐπὶ τῆς γῆς κάτω, καὶ οὐ προσκυνήσεις αὐτοῖς οὐδὲ μὴ
65.15 λατρεύσῃς αὐτοῖς. ὡς οὖν διαφορᾶς οὔσης μεταξὺ εἰδώλου 15
65.16 καὶ ὁμοιώματος εἰκότως εἶπεν· οὐ ποιήσεις ἑαυτῷ εἴδωλον
65.17 οὐδὲ ὁμοίωμα. τὸ μὲν γὰρ εἴδωλον οὐδεμίαν ὑπόστασιν
65.18 ἔχει, τὸ δὲ ὁμοίωμά τινός ἐστιν ἴνδαλμα καὶ ἀπείκασμα.
65.19 ἐπειδὴ τοίνυν Ἕλληνες ἀναπλάττουσι τὰς οὐχ ὑφεστώσας
65.20 μορφάς, τρίτωνας καὶ σφίγγας καὶ κενταύρους, καὶ Αἰγύ- 20
65.21 πτιοι κυνοπροσώπους καὶ βουκεφάλους, εἴδωλα καλεῖ τὰ
66.1 τῶν οὐχ ὑφεστώτων μιμήματα, ὁμοιώματα δὲ τὰ τῶν ὑφε-
66.2 στώτων εἰκάσματα, οἷον ἡλίου, σελήνης, ἄστρων, ἀνθρώπων,
66.3 θηρίων, ἑρπετῶν, καὶ τῶν τούτοις παραπλησίων. τούτοις
66.4 δὲ κελεύων μήτε προσκυνεῖν μήτε λατρεύειν οὐχ ἁπλῶς ἀπα-
66.5 γορεύει ἀμφότερα, ἀλλ’ ἐπειδὴ συμβαίνει τινὰς προσκυνῆσαι 5
66.6 μὲν ἀμφότερα διὰ φόβον ἀνθρώπινον, οὐ μὴν δὲ λατρεῦσαι
66.7 κατὰ ψυχήν, ἐδίδαξεν ὡς ἑκάτερον ἀσεβὲς καὶ θεοστυγὲς
66.8 καὶ λίαν ἀπόβλητον.
66.9 Διὰ δὴ τοῦτο πάλιν, ἵνα μή τινες ὡς οὗτοι τῷ κάλλει
66.10 τῶν κτισμάτων ἀποβλέψαντες οὐχ ὡς ἔργα θεοῦ, ἀλλ’ ὡς 10
66.11 θεοὺς τιμήσωσιν, ἐπάγει προσφόρως ἡ γραφὴ λέγουσα· καὶ

34
66.12 μὴ ἀναβλέψῃς τοῖς ὀφθαλμοῖς καὶ ἰδὼν τὸν ἥλιον καὶ τὴν
66.13 σελήνην καὶ πάντα τὸν κόσμον τοῦ οὐρανοῦ πλανηθεὶς
66.14 προσκυνήσῃς αὐτοῖς, ἃ ἀπένειμε κύριος ὁ θεός σου πᾶσι
66.15 τοῖς ἔθνεσιν. ἀπένειμε δὲ οὐκ εἰς τὸ εἶναι θεοὺς αὐτοῖς 15
66.16 ταῦτα, ἀλλ’ ἵνα τῇ τούτων ἐνεργείᾳ καὶ θεωρίᾳ γινώσκου-
66.17 σιν οἱ ἀπὸ τῶν ἐθνῶν τὸν πάντων δημιουργὸν καὶ κύριον.
66.18 ἐκ γὰρ μεγέθους καὶ καλλονῆς κτισμάτων ἀναλόγως ὁ γενε-
66.19 σιουργὸς θεωρεῖται καί· τὰ ἀόρατα αὐτοῦ ἀπὸ κτίσεως κόσμου
66.20 τοῖς ποιήμασι νοούμενα καθορᾶται, καί· οἱ οὐρανοὶ διη- 20
66.21 γοῦνται δόξαν θεοῦ, ποίησιν δὲ χειρῶν αὐτοῦ ἀναγγέλλει
67.1 τὸ στερέωμα, καθὼς γέγραπται. ὁ μὲν οὖν κτίστης θεὸς
67.2 τέλειός ἐστι καὶ προτέλειος καὶ ἀνενδεὴς κατὰ πάντα τρόπον.
67.3 τὰ δὲ κτίσματα λαβών τις οἷον ἥλιον μὲν καθ’ ἑαυτὸν μόνον
67.4 καὶ σελήνην, γῆν τε αὖ καὶ ἀέρα, καὶ τὴν θερμὴν καὶ
67.5 ψυχρὰν καὶ ξηρὰν καὶ ὑγρὰν οὐσίαν διαιρῶν ἀπὸ τῆς πρὸς 5
67.6 ἄλληλα συναφείας ἕκαστον ἐκλάβοι καθ’ ἑαυτὸ καὶ ἰδίᾳ
67.7 θεωρήσειεν, εὑρήσει πάντως μηδὲν ἱκανούμενον ἑαυτῷ, ἀλλὰ
67.8 τῆς ἀλλήλων χρείας ἐπιδεόμενα καὶ ταῖς παρ’ ἀλλήλων ἐπι-
67.9 κουρίαις συνιστάμενα. ἥλιος μὲν γὰρ τῷ σύμπαντι οὐρανῷ
67.10 συμπεριστρέφεται καὶ ἐμπεριέχεται, καὶ σκότος τῆς ἐκείνου 10
67.11 κυκλοφορίας οὐκ ἄν ποτε γένοιτο, σελήνη δὲ καὶ ἄστρα
67.12 μαρτυροῦσι τὴν παρὰ ἡλίου γινομένην αὐτοῖς φωταυγίαν.
67.13 γῆ δὲ πάλιν οὐκ ἄνευ ὑετῶν τοὺς καρποὺς ἀποδιδοῦσα
67.14 φαίνεται, οἱ δὲ ὑετοὶ χωρὶς τῆς τῶν νεφῶν χρείας οὐκ ἂν
67.15 ἐπὶ τῆς γῆς καταβαῖεν, ἀλλ’ οὐδὲ νέφη χωρὶς τοῦ ἀέρος. 15
67.16 καὶ ὁ ἀὴρ οὐχ ὑφ’ ἑαυτοῦ, ἀλλ’ ὑπὸ μὲν τοῦ αἰθέρος δια-
67.17 καίεται, ὑπὸ δὲ τοῦ ἡλίου καταλαμπόμενος λαμπρύνεται.
67.18 καὶ πηγαὶ μὲν καὶ ποταμοὶ οὐκ ἄνευ τῆς γῆς συστήσονταί
67.19 ποτε, γῆ δὲ οὐχ ὑφ’ ἑαυτῆς ἐρήρεισται, ἀλλ’ ἐπὶ μὲν τῆς
67.20 τῶν ὑδάτων οὐσίας συνέστηκεν, ἐμπεριέχεται δὲ καὶ αὐτὴ 20
67.21 κατὰ τὸ μέσον τοῦ παντὸς συνδεθεῖσα, ἥ τε θάλασσα καὶ
67.22 ὁ ἔξωθεν περιρρέων σύμπασαν γῆν μέγας ὠκεανὸς ὑπὸ ἀνέ-
68.1 μων κινεῖται καὶ φέρεται, ὅπου δ’ ἂν αὐτὸν ἡ τῶν ἀνέμων
68.2 προσρήξῃ βία. καὶ αὖ πάλιν οἱ ἄνεμοι οὐκ ἐν ἑαυτοῖς,
68.3 ἀλλὰ κατὰ τοὺς περὶ τούτων εἰπόντας ἐκ τῆς πρὸς τὸν ἀέρα
68.4 τοῦ αἰθέρος διακαύσεως καὶ θερμότητος ἐν αὐτῷ τῷ ἀέρι
68.5 συνίστανται καὶ δι’ αὐτοῦ πανταχοῦ πνέουσιν. περὶ γὰρ 5
68.6 τῶν τεσσάρων στοιχείων, ἐξ ὧν καὶ συνέστηκεν ἡ τῶν σω-
68.7 μάτων φύσις, τὴν θερμὴν λέγω καὶ τὴν ψυχρὰν ξηράν τε
68.8 καὶ ὑγρὰν οὐσίαν, τίς οὐκ οἶδεν ὡς ὁμοῦ μὲν συνημμένα
68.9 ταῦτα συνίστανται, διαιρούμενα δὲ καὶ καθ’ ἑαυτὰ γινόμενα
68.10 λοιπὸν καὶ ἀλλήλων εἰσὶν ἀναιρετικά. τὸ γὰρ θερμὸν ὑπὸ 10
68.11 τοῦ ψυχροῦ ἀναιρεῖται, καὶ τὸ ψυχρὸν ὑπὸ τοῦ θερμοῦ
68.12 ἀφανίζεται, καὶ τὸ ὑγρὸν ὑπὸ τοῦ ξηροῦ ξηραίνεται. πῶς

35
68.13 οὖν ταῦτα ἂν εἶεν θεοὶ δεόμενα τῆς παρ’ ἑτέρων ἐπικουρίας,
68.14 καὶ ἀλλήλοις μαχόμενα καὶ θεοὺς ἀναγορεύειν ἄξιον; πῶς
68.15 δὲ πάλιν οἱ τὴν κτίσιν θεοποιοῦντες οὐχ ὁρῶσιν ἥλιον μὲν 15
68.16 ὑπὸ γῆν γινόμενον καὶ τὸ φῶς αὐτοῦ ὑπ’ αὐτῆς μὴ ὁρᾶσθαι
68.17 συγχωρούμενον; σελήνην δὲ ἥλιος κρύπτει μεθ’ ἡμέραν τῇ
68.18 τοῦ φωτὸς λαμπηδόνι, καὶ γῆς μὲν τοὺς καρποὺς χάλαζα
68.19 πολλάκις βλάπτει, τὸ πῦρ δὲ πλημμυροῦντος ὕδατος σβέν-
68.20 νυται. εἴπερ ἦσαν θεοί, ἔδει τούτους μὴ ὑπ’ ἀλλήλων ἡτ- 20
68.21 τᾶσθαι καὶ ἐπικρύπτεσθαι, ἀλλὰ πάντοτε ἀλλήλοις συνεῖναι
68.22 καὶ κοινὰς ἅμα τὰς ἐνεργείας ἐπιτελεῖν. ὅθεν εἰκότως οὔτε
68.23 ἥλιος οὔτε σελήνη οὔτε μὴν ἄλλο τι μέρος τῆς κτίσεως,
68.24 πολλῷ δὲ πλέον οὔτε τὰ ἐν λίθοις καὶ χρυσῷ καὶ ταῖς ἄλλαις
69.1 ὕλαις ἀγάλματα, οὐδ’ οἱ παρὰ ποιηταῖς μυθολογούμενοι Ζεὺς
69.2 καὶ Ἀπόλλων καὶ οἱ λοιποὶ εἶεν ἀληθῶς θεοί, ὡς ὁ λόγος
69.3 ἀπέδειξεν, ἀλλὰ τὰ μὲν αὐτῶν μέρη τῆς κτίσεώς ἐστιν, τὰ
69.4 δὲ ἄψυχα τυγχάνει, τὰ δὲ μόνον ἄνθρωποι θνητοὶ γεγό-
69.5 νασιν ἢ ὑπάρχουσιν. εἰ τοίνυν τοὺς παρὰ ποιηταῖς λεγο- 5
69.6 μένους θεοὺς οὐκ εἶναι θεοὺς ἀποδέδεικται, ἀνάγκη πᾶσα
69.7 τούτων ἀναιρουμένων παρ’ ἡμῖν λοιπὸν εἶναι τὴν θεοσέβειαν,
69.8 καὶ τὸν παρ’ ἡμῶν προσκυνούμενον καὶ κηρυττόμενον τοῦτον
69.9 μόνον εἶναι θεὸν ἀληθινὸν καὶ πάσης κτίσεως δημιουργόν,
69.10 τὸν ἐν τριάδι προσκυνούμενόν τε καὶ λατρευόμενον, ὃς καὶ 10
69.11 καθόλου τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τῆς περὶ τὰ εἴδωλα πλάνης
69.12 καὶ ἀλόγου φαντασίας ἀπάγων καὶ πρὸς τὴν ἑαυτοῦ θείαν
69.13 γνῶσιν ἐπανάγων αὖθίς φησιν· οὐκ ἔσονταί σοι θεοὶ ἕτεροι
69.14 πλὴν ἐμοῦ. καί· ἄκουε, Ἰσραήλ, κύριος ὁ θεός σου κύριος
69.15 εἷς ἐστιν. καί· κύριον τὸν θεόν σου προσκυνήσεις καὶ αὐτῷ 15
69.16 μόνῳ λατρεύσεις. οὗτος οὖν τῇ ἑαυτοῦ σοφίᾳ καὶ δυνάμει
69.17 πάντα συνέχων καὶ τὰς ἀρχὰς διαφυλάττων πάσης αἰσθητῆς
69.18 οὐσίας, αἵπερ εἰσὶ θερμὴ καὶ ψυχρὰ καὶ ξηρὰ καὶ ὑγρά, εἰς
69.19 ἓν συγκεραννύων, σύμφωνον ἀποτελοῦσιν ἁρμονίαν, καὶ οὔτε
69.20 τὸ πῦρ τῷ ψυχρῷ μάχεται, οὔτε τὸ ὑγρὸν τῷ ξηρῷ ἀντι- 20
69.21 τάσσεται, ἀλλ’ ὡς φίλα καὶ ἀδελφὰ τὰ καθ’ ἑαυτὰ ὄντα
69.22 ἐναντία συνελθόντα τε καὶ φαινόμενα ζωογονοῦσι καὶ τοῦ
69.23 εἶναι τοῖς σώμασιν ἀρχαὶ γίνονται, καὶ οὕτως αὐτῷ πάντα
69.24 πειθόμενα τὰ μὲν ἐπὶ γῆς ζωογονεῖται, τὰ δὲ ἐν οὐρανοῖς
69.25 συνίσταται· καὶ ἡ μὲν θάλασσα πᾶσα καὶ ὁ μέγας ὠκεανὸς 25
70.1 ὅροις ἰδίοις ἔχουσι τὴν ἑαυτῶν κίνησιν, ἡ δὲ ξηρὰ πᾶσα
70.2 χλοηφορεῖ καὶ κομᾷ παντοίοις καὶ διαφόροις φυτοῖς ὑπεί-
70.3 κουσα τῷ θείῳ προστάγματι.
70.4 Τὴν δέ γε δημιουργίαν τοῦ κόσμου καὶ τὴν πᾶσαν
70.5 κτίσιν πολλοὶ διαφόρως ἐξειλήφασιν, καὶ ὡς ἕκαστος αὐτῶν 5
70.6 ἠθέλησεν, οὕτω καὶ ὡρίσατο. οἱ μὲν γὰρ αὐτομάτως καὶ
70.7 ὡς ἔτυχε τὰ πάντα γεγενῆσθαι λέγουσιν, ἐξ ὧν εἰσιν οἱ

36
70.8 Ἐπικούριοι, καὶ τὴν τῶν ὅλων πρόνοιαν περὶ αὐτῶν οὐκ
70.9 εἶναι μυθολογοῦσιν, οἱ δέ, ἐν οἷς ἐστι καὶ ὁ περιβόητος
70.10 παρ’ Ἕλλησι Πλάτων, ἐκ προϋποκειμένης καὶ ἀγενήτου ὕλης 10
70.11 πεποιηκέναι τὸν θεὸν τὰ πάντα διηγοῦνται. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ
70.12 καὶ εἰς ἀδικίαν ἐκτραπέντες καὶ παρανομίαν πᾶσαν ὑπερ-
70.13 βάντες ἀκόρεστοι περὶ τὸ ἁμαρτάνειν γεγόνασιν. πόλεις γὰρ
70.14 κατὰ πόλεων ἐπολέμουν, καὶ ἔθνη κατὰ ἐθνῶν ἠγείροντο,
70.15 καὶ διῃρεῖτο πᾶσα ἡ οἰκουμένη εἰς μάχας, ἑκάστου φιλο- 15
70.16 νεικοῦντος ἐν τῷ παρανομεῖν καὶ πράττειν ἄθεσμα πρὸς
70.17 λύπην θεοῦ καὶ πρὸς θεραπείαν τοῦ διαβόλου. τοσοῦτον
70.18 γὰρ ἠσέβουν, ὅτι καὶ δαίμονας ἐθρήσκευον καὶ θεοὺς λοιπὸν
70.19 ἀνηγόρευον καὶ θυσίας αὐτοῖς δι’ ἀλόγων ζώων καὶ ἀνθρώ-
70.20 πων σφαγὰς προσῆγον, ὡς εἴρηται. διὸ καὶ μαγεῖαι παρ’ 20
70.21 αὐτοῖς ἐδιδάσκοντο καὶ μαντεῖαι καὶ φαρμακεῖαι, καὶ μέντοι
70.22 καὶ τὴν γένεσιν αὐτῶν καὶ τὴν αἰτίαν καὶ πάσης πολιτείας
70.23 τε καὶ συμβάσεως τύχῃ καὶ ἄστροις ἀνετίθουν, μηδὲν τῶν
70.24 φαινομένων πλέον λογιζόμενοι. καὶ ὅλως ἦν πάντα παρα-
71.1 νομίας καὶ ἀσεβείας ἔμπλεα, καὶ πανταχοῦ τῆς ἀπάτης τῶν
71.2 μάντεων ἐπεπλήρωτο. καὶ γὰρ τὰ ἐν Δελφοῖς καὶ τὰ ἐν
71.3 Δωδώνῃ καὶ τὰ ἐν Βοιωτίᾳ καὶ Λυκίᾳ καὶ Λιβύῃ καὶ
71.4 Αἰγύπτῳ καὶ Καβείροις μαντεύματα καὶ ἡ Πυθία ἐθαυμά-
71.5 ζοντο μὲν τότε παρὰ τῶν ἀνθρώπων τῇ φαντασίᾳ. νῦν δὲ 5
71.6 ἀφ’ οὗ Χριστὸς ὁ θεὸς λόγος, ἡ τοῦ θεοῦ σοφία καὶ δύ-
71.7 ναμις, καταγγέλλεται, πέπαυται ταῦτα καὶ ἡ τούτων δαιμο-
71.8 νιώδης μανία, καὶ οὐκ ἔστιν ἔτι λοιπὸν ἐν αὐτοῖς ὁ μαν-
71.9 τευόμενος. καὶ πάλαι μὲν ἐφαντασιοκόπουν δαίμονες τοὺς
71.10 ἀνθρώπους προκαταλαμβάνοντες πηγὰς ἢ ποταμοὺς ἢ ξύλα 10
71.11 ἢ λίθους, καὶ οὕτω ταῖς μαγείαις ἐξέπληττον τοὺς ἄφρονας,
71.12 νῦν δὲ τῆς θείας ἐπιφανείας τοῦ θεοῦ λόγου γενομένης,
71.13 ἠφάνισται τούτων ἡ φαντασία. καὶ πάλαι μὲν τοὺς παρὰ
71.14 ποιηταῖς λεγομένους θεοὺς Δία καὶ Κρόνον καὶ Ἀπόλλωνα
71.15 καὶ ἥρωας νομίζοντες οἱ ἄνθρωποι θεοὺς ὑπάρχειν ἐπλα- 15
71.16 νῶντο σέβοντες, καὶ μὲν δὴ καὶ ἀλληγορικῶς τινας αὐτῶν
71.17 ἐκλαμβάνοντες προσεκύνουν, οἷον τὸν Ποσειδῶνα ὕδωρ καὶ
71.18 τὸν Ἥφαιστον πῦρ καὶ τὴν Ἥραν ἀέρα καὶ τὴν Δήμητραν
71.19 γῆν καὶ καρποὺς καὶ τὸν Δία ὑετόν, ἄρτι δὲ ἐκεῖνοι μὲν
71.20 ἐγνώσθησαν ἄνθρωποι θνητοί, μόνος δὲ Χριστὸς ἐν ἀν- 20
71.21 θρώποις ἐπεγνώσθη θεὸς ἀληθινοῦ θεοῦ θεὸς λόγος. οἱ
71.22 τοίνυν ποιηταί, φησίν, εἰρήκασιν, ὅτι Ζεύς ἐστιν ὁ ὕων,
71.23 ἀλλ’ οἱ αὐτοὶ πάλιν εἶπον, ὅτι μοιχός ἐστι καὶ παιδοφθόρος
72.1 καὶ πατραλοίας καὶ ἕτερα τούτων οὐκ ἐλάττονα ἐγκλήματα.
72.2 ἀλλ’ οὐκ ἔστιν, φησίν, ἀληθῆ. οὐκοῦν οὐδὲ τὸ ὕειν. εἰ γὰρ
72.3 ταῦτα δέχῃ, κἀκεῖνά σε ἀνάγκη δέξασθαι, εἰ δὲ ἐκεῖνα ἐκ-
72.4 βάλλεις, καὶ ταῦτα μετ’ ἐκείνων. εἰ δὲ ἀφεὶς τοὺς ποιητὰς

37
72.5 ὡς πλαστολόγους ἐπὶ τὰς ἀλληγορίας δράμοις, ἐκεῖνό σε 5
72.6 ἐρήσομαι· τί ποτέ ἐστιν ὁ Ζεύς; ἡ ζέουσα, φησίν, οὐσία
72.7 καὶ τὸ ὑπὲρ τὸν ἀέρα μέρος, ὃ καὶ αἰθὴρ λέγεται παρὰ τὸ
72.8 ζέον καὶ καῖον. οὐκοῦν οὐκ ἔστι λογική τις καὶ διακριτική,
72.9 ἀλλ’ ἄλογος. ὅτι γὰρ ἡ τοῦ ἀέρος φύσις ἄλογός ἐστι παντί
72.10 που δῆλον. εἰ γὰρ ἀήρ ἐστιν ὁ Ζεύς, ὁ δὲ ἀὴρ ἄλογος καὶ 10
72.11 ἀναίσθητος, κἀντεῦθεν ὁ μῦθος οἰχήσεται. ὁ γὰρ ἀὴρ οὔτε
72.12 πατὴρ ἐγένετό τινος οὔτε τινὰ ἔτεκεν οὐσίαν οἵαν ἀναπλάτ-
72.13 τουσιν οἱ μυθολόγοι καὶ μυθοπλάσται τὸν ἥλιον, ὃν καὶ
72.14 Ἀπόλλωνα καλοῦσι καὶ υἱὸν αὐτοῦ λέγουσιν εἶναι. οὔτε γὰρ
72.15 ἥλιος λογισμὸν ἔχει οὔτε διάνοιαν καὶ νοῦν, ἀλλὰ καὶ αὐτὸ 15
72.16 φυσικόν ἐστι τὸ ἔργον ἀγόμενον καὶ περιφερόμενον τῷ νόμῳ,
72.17 ᾧ παρὰ τὴν ἀρχὴν ἔταξεν αὐτῷ ὁ θεός. ἄλλως τε οὐδὲ τὸ
72.18 ὕειν τοῦ αἰθέρος ἐστίν, ἀλλὰ τῶν νεφελῶν δεχομένων τὸ
72.19 ὕδωρ ἢ ἀπὸ τῆς θαλάττης ἢ ἄνωθεν τῶν ναμάτων τούτων
72.20 φερομένων ἢ τῶν ὑπὲρ τῶν οὐρανῶν ὑδάτων, ὡς ἡ ὄντως 20
72.21 ἀλήθεια διὰ τῶν θείων προφητῶν ἔφη. καὶ ὥσπερ οὖν
72.22 ἡλίου φαίνοντος ἀπελαύνεται σκότος, οὕτω τῆς θείας ἐπι-
72.23 φανείας γενομένης ἀπελήλαται τῆς εἰδωλομανίας τὸ σκότος,
72.24 καὶ πᾶσα ἡ τῶν φιλοσόφων πειθανολογία μωρία καὶ φλυ-
72.25 αρία φανερῶς ἀπεδείχθη, καθὼς γέγραπται. περὶ μὲν γὰρ 25
72.26 τῆς τῶν εἰδώλων ἄρδην καταλύσεως· καὶ ἔσται, φησίν, ἐν
73.1 ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, λέγει κύριος Σαβαώθ, ἐξολοθρεύσω τὰ
73.2 ὀνόματα τῶν εἰδώλων ἀπὸ τῆς γῆς, καὶ οὐκέτι αὐτῶν ἔσται
73.3 μνεία. περὶ δὲ τῆς τῶν φιλοσόφων ματαιολογίας· ὁ δρασ-
73.4 σόμενος τοὺς σοφοὺς ἐν τῇ πανουργίᾳ αὐτῶν. καί· κύριος
73.5 γινώσκει τοὺς διαλογισμοὺς τῶν σοφῶν ὅτι εἰσὶ μάταιοι. καὶ 5
73.6 πάλαι μὲν εἰδωλολατροῦντες Ἕλληνες καὶ βάρβαροι κατ’ ἀλ-
73.7 λήλων ἐπολέμουν, ὡς εἴρηται, καὶ ὠμοὶ καὶ ἀπηνεῖς πρὸς
73.8 τοὺς συγγενεῖς ἐτύγχανον. οὐκ ἦν γάρ τινα τὸ σύνολον οὔτε
73.9 τὴν γῆν οὔτε τὴν θάλασσαν ἄοπλον διαβῆναι διὰ τὴν πρὸς
73.10 ἀλλήλους ἀκατάλλακτον μάχην, καὶ ἁπλῶς πᾶσα ἡ τούτων 10
73.11 ζωὴ καὶ διαγωγὴ δι’ ὅπλων ἐγίνετο, καὶ ξίφος ἦν αὐτοῖς
73.12 ἀντὶ βακτηρίας καὶ παντὸς βοηθήματος ἔρεισμα. νῦν δὲ
73.13 ὅτε εἰς τὴν τοῦ εἰρηνοποιοῦ Χριστοῦ διδασκαλίαν μεταβεβή-
73.14 κασιν, τότε δὴ τότε παραδόξως τῷ ὄντι κατὰ διάνοιαν κατα-
73.15 νυγέντες τὴν ὠμότητα τῶν φόνων ἀπέθεντο καὶ οὐκέτι 15
73.16 πολέμια φρονοῦσιν, ἀλλὰ κατὰ δαιμόνων τὸν πόλεμον διὰ
73.17 τῶν ἀρίστων τρόπων καὶ τῶν κατ’ ἀρετὴν πράξεων ἐτρέ-
73.18 ψαντο καὶ προδήλως ἀντεπαρετάξαντο. περὶ ὧν καὶ γέγρα-
73.19 πται ὅτι· συγκόψουσι τὰς μαχαίρας αὐτῶν εἰς ἄροτρα καὶ
73.20 τὰς ζιβύνας αὐτῶν εἰς δρέπανα, καὶ οὐ λήψεται ἔθνος ἐπ’ 20
73.21 ἔθνος μάχαιραν, καὶ τὰ ἑξῆς.
73.22 Περὶ ὧν μέντοι καὶ Θεοδώρητος τοιάδε φησίν· εἰ τοίνυν

38
73.23 Ἕλληνες ἀνέγνωσαν ἀκριβῶς τὰς Ἑλληνικὰς ἱστορίας, ἔγνω-
73.24 σαν δήπουθεν ὡς καὶ τὰς περιφανεῖς ἐπιστήμας καὶ τῶν
73.25 τεχνῶν τὰς πλείστας παρ’ Ἑβραίων ἐπαιδεύθησαν Ἕλληνες. 25
74.1 γεωμετρίαν γὰρ Αἰγυπτίους πρώτους ἐφευρηκέναι φασίν,
74.2 ἀστρολογίαν δὲ καὶ γενεθλιαλογίαν Χαλδαίων εὕρημα λέ-
74.3 γεται, Ἄραβες δὲ καὶ Φρύγες οἰωνοσκοπίαν ἐπενόησαν πρῶ-
74.4 τοι. καὶ θύειν θεοῖς Χαλδαῖοι μὲν ἐξεῦρον ἤτοι Κύπριοι
74.5 (διφοροῦνται γὰρ ἔθνος Περσικὸν ὑπάρχοντες), τὴν δὲ ἀστρο- 5
74.6 νομίαν ἐφευρηκέναι πρῶτοι λέγονται Βαβυλώνιοι διὰ Ζωρο-
74.7 άστρου, ἐξ ὧν δεύτεροι παρείληφον Αἰγύπτιοι, τὴν δὲ γεω-
74.8 μετρίαν Αἰγύπτιοι ἐκ τοῦ ἀπλέτου τῆς γῆς καὶ τῆς διαιρέσεως
74.9 τῶν χωρῶν προδιδαχθέντες καὶ εἶθ’ οὕτω γράψαντες, ἕτεροι
74.10 μετέλαβον. τὴν δὲ μαγείαν καὶ γοητείαν καὶ φαρμακείαν 10
74.11 Μῆδοι μὲν ἐφεῦρον καὶ Πέρσαι, διαφέρουσι δὲ πρὸς ἀλ-
74.12 λήλας. ἡ μὲν γὰρ μαγεία ἐπίκλησίς ἐστι δαιμόνων ἀγαθο-
74.13 ποιῶν δῆθεν πρὸς ἀγαθοῦ τινος σύστασιν, ὥσπερ τὰ τοῦ
74.14 Ἀπολλωνίου τοῦ Τυανέως θεσπίσματα δι’ ἀγαθὸν γεγόνασιν.
74.15 γοητεία δέ ἐστιν ἐπίκλησις δαιμόνων κακοποιῶν περὶ τοὺς 15
74.16 τάφους εἰλουμένων ἐπὶ κακοῦ τινος σύστασιν, ὅθεν καὶ γοη-
74.17 τεία κέκληται ἀπὸ τῶν γοερῶν καὶ τῶν θρήνων τῶν περὶ
74.18 τοὺς τάφους γινομένων. φαρμακεία δέ, ὅταν διά τινος
74.19 σκευασίας θανατηφόρου πρὸς φίλτρον δοθῇ τινι διὰ στό-
74.20 ματος. ὁμοίως δὲ καὶ τῆς οἰωνιστικῆς τὸ μέν ἐστιν ὀρνεο- 20
75.1 σκοπικόν, τὸ δὲ παλματικόν, τὸ δὲ οἰκοσκοπικόν, τὸ δὲ ἐν-
75.2 όδιον, τὸ δὲ χειροσκοπικόν. καὶ ὀρνεοσκοπικὸν μέν ἐστιν,
75.3 ὅταν ποτὲ μὲν τοῦδε ἢ τοῦδε τοῦ ὄρνιθος ἔμπροσθεν ἢ ὄπι-
75.4 σθεν ἢ δεξιὰ ἢ ἀριστερὰ νεύοντος εἴπωσιν· τόδε συμβαίνει.
75.5 παλματικὸν δὲ τὸ διὰ τῆς πάλσεως τοῦ σώματος γνωριζό- 5
75.6 μενον, οἷον ἐπάλθη ὁ δεξιὸς ἢ ὁ ἀριστερὸς ὀφθαλμὸς ἢ
75.7 ὁ ὦμος ἢ μηρός, ἢ κνισμὸς ἐν τῷ ποδὶ ἢ πρὸς τὸ οὖς ἦχος
75.8 ἐγένετο, τόδε, φησίν, συμβήσεταί σοι. οἰκοσκοπικὸν δέ, ὅταν
75.9 τὰ ἐν τῷ οἴκῳ συμβαίνοντα εἴπῃ τις· τόδε σημαίνει, οἷον ἐν
75.10 τῇ στέγῃ ἐφάνη γαλῆ ἢ ὄφις ἢ μῦς, ἢ ἐκενώθη ἔλαιον ἢ 10
75.11 μέλι ἢ οἶνος ἢ τέφρα, ἢ τρισμὸς ἐγένετο ξύλων ἢ ἄλλο τι,
75.12 τόδε προμηνύει. ἐνόδιον δέ, ὅταν ἐξηγήσηταί τις τὰ ἐν
75.13 τῇ ὁδῷ ὑπαντῶντα λέγων· ἐάν σοι ὑπαντήσῃ τοιοῦτός τις
75.14 ἄνθρωπος ἢ τόδε βαστάζων, τόδε σοι συμβήσεται. χειρο-
75.15 σκοπικὸν δέ, ὅταν διὰ τῆς ἐκτάσεως τῶν χειρῶν διατεινό- 15
75.16 μενος εἴπωσιν· τόδε αὐτῷ γενήσεται. καὶ τὰ μὲν γράμματα
75.17 Φοίνικας εὑρηκέναι φασὶν Ἕλληνες καὶ τὸν Κάδμον ταῦτα
75.18 πρῶτον εἰς τὴν Ἑλλάδα κομίσαι, ἰατρικῆς δὲ τὸν Αἰγύπτιον
75.19 Ἄπιν ἔλεξαν ἄρξαι καὶ τὸν Ἀσκληπιὸν αὐξῆσαι τὴν τέχνην.
75.20 ὧν πάντων Ἑβραῖοι προγενέστεροι. οὕτω δὲ καὶ περὶ τῶν 20
76.1 δογμάτων διαφερόμενοι διαφόρως ἐδογμάτισαν. οἱ μὲν γὰρ

39
76.2 τὰ ὁρώμενα γενητά, οἱ δὲ ἀγένητα καὶ ἐκ ταὐτομάτου γε-
76.3 νέσθαι, καὶ οἱ μὲν ἔμψυχον εἶναι τὸ πᾶν, οἱ δὲ ἄψυχον
76.4 ἔφασαν. Ἀναξαγόρας δὲ καὶ Πυθαγόρας εἰς Αἴγυπτον ἀφι-
76.5 κόμενοι καὶ τοῖς Αἰγυπτίων καὶ Ἑβραίων αὐτόθι σοφοῖς 5
76.6 προσομιλήσαντες τὴν περὶ τῶν ὄντων γνῶσιν ἠκουτίσθησαν,
76.7 ὥσπερ δὴ μετὰ ταῦτα καὶ Πλάτων ἐμυήθη μᾶλλον, καθὼς
76.8 ἐν τοῖς παραλλήλοις ἔφη Πλούταρχος. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ
76.9 θεοὺς Αἰγύπτιοι πρῶτοι τὸν ἥλιον καὶ τὴν σελήνην ὠνό-
76.10 μασαν καλέσαντες τὸν μὲν ἥλιον Ὄσιριν, τὴν δὲ σελήνην 10
76.11 Ἴσιν. ἅτε οὖν ὁρῶντες αὐτοὺς ἰόντας δρόμῳ καὶ θέοντας
76.12 θεοὺς αὐτοὺς ἐκ τοῦ θέειν ἀνηγόρευσάν τε καὶ ἔθυσαν.
76.13 καὶ τὸ μὲν πῦρ Ἥφαιστον, Δήμητραν δὲ τὴν γῆν, καὶ τὴν
76.14 ὑγρὰν οὐσίαν Ὠκεανὸν ἐπέθεσαν, καὶ τὴν μὲν ἐπιθυμίαν
76.15 Ἀφροδίτην καὶ Ἔρωτα κεκλήκασιν, Ἄρεα δὲ τὸν θυμὸν καὶ 15
76.16 τὴν μέθην Διόνυσον τήν τε κλοπὴν Ἑρμῆν καὶ τὴν φρό-
76.17 νησιν Ἀθηνᾶν, καὶ πάλιν Ἥφαιστον τὰς τέχνας ὡς πυρὶ
76.18 συνεργῷ κεχρημένας. τοσοῦτον γὰρ ταῖς αἰσχραῖς ἐδουλώ-
76.19 θησαν ἡδοναῖς, ὡς καὶ τὸν τράγον διὰ τὴν περὶ τὰς μίξεις
76.20 μανίαν θεὸν ὁμολογῆσαι καὶ θῦσαι· Μενδήσιοι δὲ τοῦτον 20
76.21 διαφερόντως ἐτίμησαν, ὡς καὶ τοῖς ἄλλοις ζώοις αἱ ἄλλαι
76.22 πόλεις θεολογίας τινὰς ἀνέφερον. ἔσεβον γὰρ δὴ καὶ Μεμ-
76.23 φῖται τὸν ταῦρον καὶ Λυκοπολῖται τὸν λύκον καὶ Λεοντο-
76.24 πολῖται τὸν λέοντα καὶ Κυνοπολῖται τὸν κύνα καὶ ἄλλοι
77.1 τὸν αἴλουρον καὶ ἕτεροι τὸν κορκόδηλον. οὐκοῦν πρῶτοι
77.2 θεοὺς ὠνόμασαν Αἰγύπτιοι καὶ Φοίνικες, ἀφ’ ὧν Ἕλληνες
77.3 παρειληφότες ἥλιον καὶ σελήνην ἀστέρας τε καὶ οὐρανὸν
77.4 καὶ γῆν καὶ τἄλλα στοιχεῖα προσκυνήσαντες ὡς θεοὺς ἐλά-
77.5 τρευσαν, χρόνῳ δ’ ὕστερον καὶ τοὺς εὖ τι δεδρακότας ἢ ἐν 5
77.6 πολέμοις ἀνδραγαθήσαντας ὡς τὸν Ἡρακλέα γενναῖον καὶ
77.7 ἀνδρεῖον ἐθεοποίησαν Ἕλληνες, καὶ τὸν Ἀσκληπιὸν διὰ τὴν
77.8 ἰατρικὴν ἐπιστήμην θεὸν τελευτήσαντα προσηγόρευσαν, καὶ
77.9 οὐ μόνον τοὺς ἀγαθόν τι δράσαντας, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἀσελ-
77.10 γείαις καὶ μυσαραῖς πράξεσιν ἁλόντας ἄνδρας τε καὶ γυ- 10
77.11 ναῖκας ἐσεβάσθησαν καὶ ἐλάτρευσαν. ἐξ ὧν Ῥωμαῖοι με-
77.12 μαθηκότες τοὺς ἰδίους βασιλεῖς μετὰ θάνατον ἐθεοποίησαν,
77.13 καὶ οὐ μόνον τοὺς ἐννόμως βεβασιλευκότας καὶ τοῦ δικαίου
77.14 πεφροντικότας, ἀλλὰ καὶ τοὺς τυραννικῶς καὶ ἀδίκως τε
77.15 καὶ παρανόμως τὴν ἀρχὴν ἰθύναντας. καὶ γὰρ Νέρωνα 15
77.16 πᾶσαν ἰδέαν ἀκολασίας καὶ παρανομίας κατακόρως μετελη-
77.17 λυθότα καὶ Δομετιανὸν καὶ Κώμωδον καί γε καὶ ἄλλους
77.18 μιαιφόνους καὶ λαγνεστάτους ἄνδρας τῷ τῶν σφετέρων θεῶν
77.19 καταλόγῳ συνέταξαν. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ τοὺς παμπονήρους
77.20 δαίμονας ἐθεοποίησαν, παρ’ ὧν καὶ τὰς τῆς γοητείας καὶ 20
78.1 μαγγανείας μεμαθηκότες πονηρὰς κακοτεχνίας θυσίαις καὶ

40
78.2 τελεταῖς αὐτοὺς ἐτίμησαν, οὓς ἡμεῖς ἐκ διαμέτρου βδελυτ-
78.3 τόμεθα δικαίως ἄγαν ὡς θεομισεῖς καὶ τῆς αἰωνίου κολά-
78.4 σεως προξένους.
78.5 Ἐπεὶ δὲ καὶ δαιμόνων ἐμνήσθην, προὔργου οἶμαι καὶ 5
78.6 περὶ τούτων ἄγε δὴ δοξαζομένων παρὰ τῶν ἐλεεινῶν ἀν-
78.7 θρώπων καὶ τοῦ ἀσβέστου πυρὸς ἀξίων διασαφῆσαι. τὸν
78.8 γὰρ τούτων ἄρχοντα Σατανᾶν τὰ θεῖα προσαγορεύουσι λόγια
78.9 (δηλοῖ δὲ τοὔνομα τὸν ἀποστάτην κατὰ τὴν φωνὴν τῶν
78.10 Ἑβραίων), ὀνομάζει δὲ αὐτὸν καὶ διάβολον ὡς τὸν θεὸν 10
78.11 πρὸς τοὺς ἀνθρώπους συκοφαντοῦντα καὶ αὐτοῖς γε τοῖς
78.12 ἀνθρώποις ἔριν πρὸς ἀλλήλους καὶ μάχην ἐμβάλλοντα. τού-
78.13 τους ἡμεῖς οὐ πονηροὺς ἐξ ἀρχῆς παρὰ τοῦ θεοῦ τῶν
78.14 ὅλων δημιουργηθῆναι φαμὲν οὐδὲ τοιάνδε κακίστην ἕξιν
78.15 λαχεῖν, ἀλλὰ τῇ παρατροπῇ τῆς γνώμης ἀπὸ τῶν ἀμεινόνων 15
78.16 εἰς τὰ χείρω πεσεῖν αὐθαιρέτως καὶ αὐτεξουσίως, καὶ τοῖς
78.17 παρὰ τοῦ πεποιηκότος παρασχεθεῖσιν οὐκ ἀρκεσθέντας, ἀλλὰ
78.18 μειζόνως ὀρεχθέντας, εἰσδέξασθαι μὲν τοῦ τύφου τὸ πάθος,
78.19 ἐκπεσεῖν δὲ καὶ τῆς ἀρχῆθεν δοθείσης τιμῆς, εἶτα κατὰ τῶν
78.20 ἀνθρώπων ὡς εἰκόνι θείᾳ τετιμημένων λυττῆσαι καὶ τὸν 20
78.21 κατ’ αὐτῶν ἀναδέξασθαι πόλεμον, τὸν δὲ ποιητὴν τῇ μὲν
78.22 τῶν ἁγίων ἀγγέλων ἐπιστασίᾳ φρουρῆσαι τῶν ἀνθρώπων
78.23 τὸ γένος, ὅπως μὴ βίᾳ καὶ τυραννίδι χρώμενος ὁ ἀοράτως
79.1 ἐπιὼν οὓς διὰ φθόνον ἐμίσησεν ἀδεῶς διαφθείρῃ. τὴν δὲ
79.2 ἀγωνιστικὴν οὐκ ἐκώλυσε διαμάχην, ἵνα δείξῃ τοὺς ἀρίστους
79.3 ἡ πάλη, καὶ γένωνται ἀνδραγαθιῶν ἀρχέτυπα. οὗ δὴ εἵνεκα
79.4 τὴν βιαίαν ἐκείνου προσβολὴν ὡς ὀλέθριον διακωλύσας τῇ
79.5 τῶν ἀγγέλων φρουρᾷ τὴν τῶν λογισμῶν συνεχώρησεν ἀγω- 5
79.6 νίαν, ὅπως τοὺς ἀξιονίκους ἀποφήνῃ τῶν στεφάνων ἀξίους,
79.7 οὐκ αὐτὸς ἐκεῖνον εἰς ἀντιπάλου τάξιν ἀποκληρώσας, ἀλλ’
79.8 εἰς δέον τῇ ἐκείνου πονηρίᾳ χρησάμενος, ὥσπερ οἱ ἰατροὶ
79.9 ταῖς ἐχίδναις εἰς ἀπαλλαγὴν νοσημάτων.
79.10 Ἐπεὶ οὖν βαρβαροφώνους Ἕλληνες τοὺς ἀποστόλους 10
79.11 καὶ ἡμᾶς ἀποκαλοῦσιν, ἴστωσαν ὡς καὶ ἡμῖν πάντες Ἕλ-
79.12 ληνες σκυθίζουσιν. τοῦτο γὰρ σαφῶς ὁ Παῦλος ἐδήλωσε
79.13 φάσκων· ἐὰν γὰρ μὴ γνῶ τὴν δύναμιν τῆς φωνῆς, ἔσομαι
79.14 τῷ λαλοῦντί μοι βάρβαρος, καὶ ὁ λαλῶν ἐν ἐμοὶ βάρβαρος.
79.15 τῷ ὄντι γὰρ ὥσπερ τοῖς Ἕλλησιν Ἰλλύριοι καὶ Παίονες καὶ 15
79.16 ἄλλοι βαρβαρίζειν δοκοῦσιν, οὕτως ἐκείνοις καὶ τοῖς τοιού-
79.17 τοις ὅσοι τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς Ἑλληνικῆς τεχνολογίας καὶ
79.18 στωμυλίας ἐπαΐειν οὐ δύνανται βάρβαροι δοκοῦσιν εἶναι.
79.19 ὅτι δὲ τὴν αὐτὴν ἔχει πᾶσα γλῶσσα διάνοιαν (μία γὰρ
79.20 ἡ πάντων ἀνθρώπων φύσις) ἡ πεῖρα διδάσκαλος. ἔστι γὰρ 20
79.21 εὑρεῖν καὶ παρὰ τοῖς βαρβάροις τέχνας καὶ ἐπιστήμας καὶ
79.22 τὰς ἐν πολέμοις ἀνδραγαθίας ἐκ περιουσίας, ἔνιοι δὲ τού-

41
79.23 των καὶ σοφώτερα τῶν Ἑλλήνων πολλάκις ἐφευρίσκουσι
79.24 μηχανήματα καὶ λόχους ἀμείνους καὶ πανουργοτέρας ἐνέδρας,
80.1 εἰσὶ δὲ οἳ καὶ τὴν Ἑλλήνων παιδείαν καὶ πολυλογίαν βραχυ-
80.2 λογίᾳ νικῶντες. τοῦτο γὰρ δὴ καὶ Πέρσαις μαρτυροῦσι καὶ
80.3 οἱ παλαιοὶ ξυγγραφεῖς καὶ εἴ τις νῦν πρεσβεύων ἢ στρα-
80.4 τηγῶν ἢ ἐμπορίαν τινὰ μετιὼν ξυνεγένετο καὶ πεπείρατο
80.5 καλῶς τῆς ἐκείνων ἀγχινοίας καὶ πανουργίας. φασὶ γὰρ 5
80.6 αὐτοὺς ὀξέως νοεῖν τὰς τῶν λόγων πλοκάς τε καὶ κλοπὰς
80.7 καὶ ἐπικρύψεις καὶ ὀλίγα φθεγγομένους νικᾶν τοὺς προσ-
80.8 διαλεγομένους, καί γε καὶ ξυλλογιστικοὺς ἄγαν εἶναι δια-
80.9 βεβαιοῦνται καὶ διαλύειν ἱκανοὺς τὰ παρ’ ἑτέρων πλεκόμενα
80.10 ῥᾳδίως καὶ παροιμίαις κεχρῆσθαι σοφωτάταις καὶ αἰνίγ- 10
80.11 μασιν. οὐ γὰρ δήπου φιλοσοφικοῖς ἢ ῥητορικοῖς ἐνετρύ-
80.12 φησαν λόγοις, ἀλλὰ τὴν φύσιν μόνην ἔσχον διδάσκαλον.
80.13 τοὺς δέ γ’ Ἰνδοὺς καὶ τούτων πολλῷ σοφωτέρους εἶναι
80.14 λέγουσι καὶ ἐντρεχεστέρους. καὶ οἱ παρ’ ἡμῖν δὲ νομάδες
80.15 καὶ πρόσχωροι, τοὺς Ἰσμαηλίτας φημὶ τοὺς ἐν ταῖς ἐρήμοις 15
80.16 βιοτεύοντας καὶ μηδὲν τῶν Ἑλληνικῶν ξυγγραμμάτων ἐπι-
80.17 σταμένους, ἀγχινοίᾳ πολλῇ καὶ συνέσει τε καὶ πολυπειρίᾳ
80.18 κοσμοῦνται καὶ διάνοιαν ἔχουσι καὶ πανουργίαν ὀξυτάτην
80.19 ὅτι μάλιστα ξυνιδεῖν τἀληθὲς δυναμένην καὶ διελέγξαι τὸ
80.20 ψεῦδος καὶ διακρῖναι τὸ κρεῖττον ἀπὸ τοῦ χείρονος. περὶ 20
80.21 δὲ τῶν Αἰγυπτίων περιττὸν οἶμαι λέγειν· καὶ γὰρ αὐτοὶ
80.22 τῶν φιλοσόφων οἱ πρῶτοι κρείττους εἶναι τούτους ἔφασαν
80.23 τῶν ὀνομαστοτάτων γεγενημένων παρ’ Ἕλλησιν. Ῥωμαῖοι
81.1 δὲ καὶ ποιητὰς ἔσχον καὶ συγγραφέας καὶ ῥήτορας, ὥς φασιν
81.2 οἱ ταύτην κἀκείνην ἠσκημένοι τὴν γλῶτταν, καὶ πυκνότερα
81.3 καὶ δεινότερα τῶν Ἑλληνικῶν εἶναι τὰ τούτων ἐνθυμήματα
81.4 καὶ ξυντομωτέρας ἅμα καὶ βαθυτέρας τὰς γνώμας. καὶ
81.5 ταῦτα λέγω οὐ τὴν Ἑλλάδα σμικρύνων φωνὴν οὐδὲ ἐναν- 5
81.6 τία γε αὐτῇ παραδείγματα παρέχων, ἀλλὰ τῶν ἐπὶ ταύτῃ
81.7 μεγαλαυχούντων συστέλλων τὴν γνάθον καὶ τὴν ὀφρῦν κατα-
81.8 σπῶν καὶ διδάσκων μὴ κωμῳδεῖν γλῶτταν ἀληθείᾳ λαμπρυ-
81.9 νομένην μηδὲ βρενθύεσθαι μὲν ἐπὶ λόγοις κομψοτικῇ τέχνῃ
81.10 πεποικιλμένοις, τῆς δὲ ἀληθείας γεγυμνωμένοις. 10
81.11 Καὶ γὰρ ἐντεῦθεν οἱ μὲν ἄτομά τε καὶ ἀμερῆ σώματα
81.12 προσηγόρευσαν διὰ τὸ ἀπαθὲς ἢ σμικρὸν ἄγαν, ἅτε δὴ τομὴν
81.13 καὶ διαίρεσιν δέξασθαι μὴ δυνάμενα. οὕτω γὰρ καλοῦσιν
81.14 ἐκεῖνα τὰ λεπτότατα καὶ σμικρότατα σώματα, ἃ διὰ τῶν
81.15 φωταγωγῶν εἰσβάλλων ὁ ἥλιος δείκνυσιν ἐν ἑαυτῷ ἄνω καὶ 15
81.16 κάτω παλλόμενα. οἱ δὲ τύχην καὶ εἱμαρμένην ἐδόξασαν,
81.17 καὶ τὴν μὲν εἱμαρμένην ἀναγκαστικὴν δύναμιν εἶπον εἶναι
81.18 καὶ τῆς ὕλης κινητικήν. τὴν δὲ τύχην ὁ Πλάτων αἰτίαν
81.19 ἔφη κατὰ συμβεβηκὸς γινομένην ἢ ξύμπτωμα φύσεως ἢ

42
81.20 προαιρέσεως. καὶ γοῦν Δημόκριτος περὶ τούτων οὕτως εἶπεν· 20
81.21 καὶ γὰρ τὰ μὲν ἐκ θεοῦ πάντες ἔχομεν, τὰ δὲ ἐκ τῆς εἱμαρ-
81.22 μένης καὶ τύχης καὶ τῶν σμικροτάτων ἐκείνων σωμάτων καὶ
81.23 προδήλως φερομένων ἄνω καὶ κάτω παλλομένων καὶ περι-
81.24 πλεκομένων τε καὶ διϊσταμένων καὶ περιφερομένων ἐξ ἀνάγ-
82.1 κης. ἀφ’ ὧν οὐ μόνον πλοῦτον καὶ πενίαν καὶ ὑγείαν
82.2 καὶ νόσον καὶ δουλείαν καὶ ἐλευθερίαν καὶ πόλεμον καὶ
82.3 εἰρήνην διανέμειν, ἀλλὰ καὶ ἀρετὴν καὶ κακίαν ἀποκληροῦν
82.4 ἔφησε καὶ πρὸς ἄλλους ἄλλα δοξάζοντας ἀντεπαρετάξατο διὰ
82.5 τὸ ἀσύμφωνον καὶ ἀκατάλληλον τῶν τηνικαῦτα δογμάτων. 5
82.6 καὶ πρὸς τὰς ἀλλήλων μαχησάμενοι δόξας εἰκότως καταλελύ-
82.7 κασιν ὡς ψευδεπιπλάστους, ἐπειδὴ τὸ μὲν ψεῦδος οὐ μόνον
82.8 τῇ ἀληθείᾳ πολέμιον, ἀλλὰ καὶ αὐτὸ ἑαυτῷ πέφυκεν, ἡ δὲ
82.9 ἀλήθεια ξύμφωνον ἑαυτῇ καὶ μόνον ἔχουσα τὸ ψεῦδος ἀντι-
82.10 κείμενον. ὅθεν οἱ μὲν αὐτοκράτορα τὸν νοῦν εἶπον εἶναι καὶ 10
82.11 ἄγαν δύνασθαι καὶ κατ’ ἐξουσίαν τὰ πάθη κυριεύειν, οἱ δὲ
82.12 ἀνάγκης αὐτὸν καὶ εἱμαρμένης ἀπεφήναντο δοῦλον καὶ τῆς
82.13 τοῦ οὐρανοῦ περιδινήσεως καὶ τῆς τῶν ἄστρων ξυνόδου τὰς
82.14 τούτου πράξεις καὶ ἐνεργείας ἠρτῆσθαι. ὁ δέ γε Πλάτων
82.15 τὴν ἐναντίαν τούτοις περὶ ψυχῆς ἐξεπαίδευσε δόξαν, ἐλευ- 15
82.16 θέραν αὐτὴν καὶ δέσποιναν τῶν παθῶν εἶναι φήσας. ὅπερ
82.17 δηλῶν ἐν τοῖς Νόμοις ἔφη· τὸ μὲν νικᾶν αὐτὸν ἑαυτὸν
82.18 πασῶν νικῶν πρώτη καὶ ἀρίστη, τὸ δὲ ἡττᾶσθαι αὐτὸν
82.19 ὑφ’ ἑαυτοῦ αἴσχιστόν τε καὶ κάκιστον. ἴσμεν γὰρ ὅτι τὰ
82.20 πάθη ταῦτα ἐν ἡμῖν οἷον νεῦρα ἢ σμήρινθοί τινες ἐνοῦσαι 20
83.1 σπῶσί τε ἡμᾶς καὶ ἀλλήλαις ἀνθέλκουσιν ἐναντίαι γε οὖσαι
83.2 ἐπ’ ἐναντίας πράξεις, οὗ δὴ διωρισμένη ἀρετὴ καὶ κακία
83.3 κεῖται. μία γάρ φησιν ὁ λόγος δεῖν τῶν ἕλξεων ἑπόμενον
83.4 ἀεὶ καὶ μηδαμῆ ἀπολειπόμενον ἐκείνης ἀνθέλκειν τοῖς ἄλλοις
83.5 μέτροις ἕκαστον, ταύτην δὲ εἶναι τὴν τοῦ λογισμοῦ ἀγωγήν. 5
83.6 ἀπέδειξεν οὖν ὁ σοφὸς ὡς τῇ βουλῇ τῆς ψυχῆς ἀπένειμεν
83.7 ὁ ποιητὴς τὴν τῶν κρειττόνων καὶ τῶν χειρόνων διαίρεσιν.
83.8 καὶ ἁπλῶς ἔριν καὶ διαμάχην ἔχοντες, καὶ οἱ μὲν ταῦτα,
83.9 οἱ δὲ ἐκεῖνα πρεσβεύοντες ἐναντίαν δόξαν ὤδινον. οὐ γὰρ
83.10 τἀληθὲς μαθεῖν ἐπεθύμησαν, ἀλλὰ κενοδοξίᾳ καὶ φιλοτι- 10
83.11 μίᾳ δουλεύσαντες καινῶν εὑρεταὶ κληθῆναι δογμάτων ἐπό-
83.12 θησαν. ὅθεν καὶ τὸν πολὺν ὑπέστησαν πλάνον, τῶν ὕστε-
83.13 ρον ἐπιγινομένων ἀνατρεπόντων ἀναίδην τῶν πρεσβυτέρων
83.14 τὰς δόξας. καὶ γὰρ Ἀριστοτέλης ὁ τάλας ἔτι ζῶντι Πλά-
83.15 τωνι προφανῶς τε καὶ ἀναισχύντως ἀντεπαρετάξατο καὶ τὸν 15
83.16 κατὰ τῆς Ἀκαδημίας ἀνεδέξατο πόλεμον, καὶ οὔτε τὴν διδα-
83.17 σκαλίαν ἐτίμησεν, ἧς φιλοτίμως ἀπήλαυσεν, οὔτε τοῦ πολυ-
83.18 θρυλλήτου ἀνδρὸς ᾐδέσθη τὸ κλέος οὔτε τὸ ἐν λόγοις ἔδεισε
83.19 κράτος, ἀλλ’ ὑπερηφάνως καὶ ἀπερυθριασμένως ὁ ἐμβρόντη-

43
83.20 τος πρὸς αὐτὸν ἀντέστη οὐκ ἀμείνοσιν ἐκείνῳ ἀλλὰ πολλῷ 20
84.1 γε χείροσι χρησάμενος δόγμασιν. καὶ γὰρ δὴ τὴν ψυχὴν
84.2 ἐκείνου φάντος τριμερῆ καὶ ἀθάνατόν τε καὶ θεοειδῆ, οὗτος
84.3 θνητὴν ἔφη καὶ ἐπίκηρον, καὶ τὸν θεὸν εἰρηκότος ἐκείνου
84.4 προμηθεῖσθαι τῶν πάντων, οὗτος τὴν γῆν, ὅσον ἧκεν εἰς
84.5 λόγους, τῆς θείας κηδεμονίας ἐστέρησεν. τὰ γὰρ δὴ μέχρι 5
84.6 σελήνης ἰθύνειν ἔφη τὸν θεόν, τὰ δέ γε ἄλλα ὑπὸ τὴν
84.7 εἱμαρμένην τετάχθαι καὶ τύχην, καὶ τὴν βιαίαν ἀνάγκην
84.8 ἐφίστησιν ἑκάστῳ, καὶ ταύτῃ παρὰ γνώμην ποιεῖν τοὺς ἀν-
84.9 δροφόνους καὶ τοιχωρύχους καὶ πόρνους τὰ τῆς παρανομίας
84.10 εἴδη. καὶ ἄλλα δὲ πάμπολλα πρὸς ἀνατροπὴν ὁ δείλαιος 10
84.11 τοῦ διδασκάλου δυσσεβῶς τε καὶ τολμηρῶς ἐτερατολόγησεν.
84.12 Ὁ τοίνυν σοφώτατος Πλάτων θεολογῶν ἔφη· τί τὸ ὂν
84.13 μὲν ἀεί, γένεσιν δὲ οὐκ ἔχον, καὶ τί τὸ γιγνόμενον μὲν ἀεί,
84.14 ὂν δὲ οὐδέποτε; τὸ μὲν δὴ νοήσει μετὰ λόγου περιληπτὸν
84.15 ἀεὶ κατὰ τὸ αὐτὸ ὄν, τὸ δὲ αἰσθήσει ἀλόγῳ δοξαστὸν γιγνό- 15
84.16 μενον μὲν καὶ ἀπογιγνόμενον, ὄντως δὲ οὐδέποτε ὄν. ταῦτα
84.17 δὲ πάντα μέρος χρόνου τὸ ἦν καὶ ἔσται, ἃ δὴ φέροντες λαν-
84.18 θάνομεν ἐπὶ τὴν ἀΐδιον οὐσίαν οὐκ ὀρθῶς. λέγομεν γὰρ δή·
84.19 ὡς ἦν ἔστι τε καὶ ἔσται. τῇ δὲ τὸ ἔστι μόνον κατὰ τὸν
84.20 ἀληθῆ λόγον προσήκει, τὸ δὲ ἦν καὶ ἔσται περὶ τὴν ἐν 20
84.21 χρόνῳ γένεσιν οὖσαν πρέπει λέγεσθαι, τὸ δὲ ἀεὶ καὶ κατὰ
85.1 ταὐτὸ ὂν ἀκινήτως οὔτε νεώτερον οὔτε πρεσβύτερον προσή-
85.2 κει λέγεσθαι. καὶ γὰρ τὸ ἀεὶ ὂν καὶ προὸν γενέσεώς ἐστιν
85.3 ἁπάσης ὑπέρτερον, τὸ δὲ γιγνόμενον καὶ ἀλλοιώσεις πολλὰς
85.4 ἐπιδεχόμενον εἰκότως ἔφησεν οὐδέποτε εἶναι. καὶ πάλιν ὁ
85.5 Πλάτων φησίν· ἀγαθὸς μὲν ὁ θεὸς τῷ ὄντι γε καὶ λεκτέον 5
85.6 αἴτιος τῶν ἀγαθῶν, τῶν δὲ κακῶν ἁπάντων ἀναίτιος. ταῦτ’ οὖν
85.7 καὶ περὶ τοῦ πεποιηκότος θεοῦ καὶ περὶ τῆς ἡμῶν αὐτεξουσιό-
85.8 τητος ἐδίδαξε καλῶς ὁ Πλάτων φρονεῖν καὶ δοξάζειν, καὶ τοὺς
85.9 κακῶν αἴτιον τὸν θεὸν λέγοντας ἐξελαύνειν ἐκέλευσε, καὶ
85.10 ἀνόσιον εἶναι τόνδε τὸν λόγον φησὶ καὶ ἀξύμφορον ἡμῖν 10
85.11 καὶ ἀξύμφωνον ἑαυτῷ. οὐκοῦν εἰ ἀγαθὸς ὁ θεός, ὥσπερ
85.12 δὴ καὶ ἀγαθός, οὐκ ἄρα κακῶν αἴτιος ὁ ἀγαθὸς γένοιτ’ ἄν.
85.13 εἰ δὲ ἀναίτιος τῶν γιγνομένων κακῶν (κακὰ δὲ κυρίως
85.14 ὀνομάζομεν οὐ τὰ παρὰ πολλῶν *ὀνομάζειν φίλον τισίν, ἀλλὰ
85.15 κακίαν καὶ ἀκολασίαν καὶ τὰς ἄλλας παρανομίας ὑφ’ ἡμῶν 15
85.16 αὐτεξουσίως τολμωμένας) ἡμεῖς γὰρ ἄρα τούτων αἴτιοι, καὶ
85.17 οὐχ ὁ τἀναντία νομοθετήσας θεός. ὅπερ δηλῶν αὖθις ὁ Πλά-
85.18 των ἐν τοῖς Νόμοις καὶ δεικνὺς ἡμῖν τὸν τῶν ὅλων πρύτανιν
85.19 τῶν τοῦ παντὸς οἰάκων ἐπειλημμένον φησίν· ὁ μὲν δὴ θεός,
85.20 ὡς καὶ ὁ παλαιὸς λόγος, ἀρχὴν καὶ τελευτὴν καὶ μέσα τῶν 20
86.1 ὄντων ἁπάντων ἔχων εὐθείᾳ περαίνει κατὰ φύσιν περι-
86.2 πορευόμενος, τῷ δὲ ἀεὶ ξυνέπεται δίκη τῶν ἀπολειπομένων

44
86.3 τοῦ θείου νόμου τιμωρός. ἧς ὁ μὲν εὐδαιμονήσειν μέλλων
86.4 ἐχόμενος ξυνέπεται ταπεινὸς καὶ κεκοσμημένος, ὁ δέ τις
86.5 ἐξαρθεὶς ὑπὸ μεγαλαυχίας ἢ χρήμασιν ἐπαιρόμενος ἢ τιμαῖς 5
86.6 ἢ καὶ σώματος εὐμορφίᾳ ἅμα νεότητι καὶ ἀνοίᾳ φλέγεται
86.7 τὴν ψυχὴν μεθ’ ὕβρεως, ὡς δὴ οὔτ’ ἄρχοντος οὔτ’ αὖ
86.8 ἡγεμόνος δεόμενος, ἀλλὰ καὶ ἄλλοις ἱκανὸς ὢν ἡγεῖσθαι,
86.9 καταλείπεται ἔρημος θεοῦ, καταλειφθεὶς δὲ καὶ ἔτι ἄλλους
86.10 τοιούτους λαβὼν σκιρτᾷ ταράττων πάντα ἅμα. καὶ πολλοῖς 10
86.11 τισιν ἔδοξεν εἶναί τις, μετὰ δὲ χρόνον ὑποσχὼν τιμωρίαν
86.12 οὐ μεμπτὴν τῇ δίκῃ ἑαυτόν τε καὶ οἶκον καὶ πόλιν ἄρδην
86.13 ἀνάστατον ἐποίησεν. διὰ τούτων ὁ φιλόσοφος καὶ τὸν τοῦ
86.14 παντὸς ἔδειξε κηδεμόνα καὶ τὴν ἐπί τινων ἐσκόπει μακρο-
86.15 θυμίαν καὶ τὴν ἐντεῦθεν τοῖς ἀνοήτοις προσγιγνομένην 15
86.16 λώβην καὶ τὴν εἰς ὕστερον αὐτοῖς ἐπιφερομένην πανωλεθρίαν.
86.17 ἐν δέ γε τῷ Γοργίᾳ καὶ τῆς τιμωρίας δηλοῖ τὰς αἰτίας λέγων
86.18 ὡδί· προσήκει δὲ παντὶ τῷ ἐν τιμωρίᾳ ὄντι ὑπ’ ἄλλου ὀρθῶς
86.19 τιμωρουμένου ἢ βέλτιον γίγνεσθαι καὶ ὀνίνασθαι, ἢ παρά-
86.20 δειγμα ἄλλοις γίγνεσθαι, ἵν’ ἐκεῖνοι ὁρῶντες πάσχοντα ἃ 20
87.1 πάσχει φοβούμενοι βελτίους γίγνωνται. εἰσὶ δὲ οἱ ὠφελού-
87.2 μενοι μὲν καὶ δίκην διδόντες ὑπὸ θεοῦ τε καὶ ἀνθρώπων
87.3 οὗτοι, οἳ ἂν ἰάσιμα ἁμαρτήματα ἁμαρτάνωσιν. ὅμως δὲ δι’
87.4 ἀλγηδόνων καὶ ὀδυνῶν γίγνεται αὐτοῖς ἡ ὠφέλεια κἀνθάδε
87.5 καὶ ἐν Ἅιδου. οὐδὲ γὰρ οἷόν τε ἄλλως ἀδικίας ἀπαλλάτ- 5
87.6 τεσθαι. οἱ δέ, ἐὰν τὰ ἔσχατα ἀδικήσωσι καὶ διὰ τὰ τοιαῦτα
87.7 ἀδικήματα ἀνίατοι πάμπαν γένωνται, ἐντεῦθεν τὰ παρα-
87.8 δείγματα γίνονται, καὶ οὗτοι μὲν οὐκέτι ὀνίνανται οὐδὲν ἅτε
87.9 ἀνίατα ὄντα, ἄλλοι δὲ ὀνίνανται οἱ τούτους ὁρῶντες διὰ
87.10 τὰς μεγίστας ἁμαρτίας καὶ ὀδυνηρότατα καὶ φοβερώτατα 10
87.11 πάθη πάσχοντας καὶ τὸν ἀεὶ χρόνον ἀτεχνῶς παραδείγματα
87.12 ἀνηρτημένους. ταῦτα δὲ ἔοικεν ὁ φιλόσοφος ἐκ τῶν θείων
87.13 σεσυληκέναι λόγων. ἤκουσε γὰρ πάντως τὰ διὰ Μυσέως
87.14 ὑπὸ θεοῦ πρὸς τὸν Φαραὼ λεχθέντα· εἰς αὐτὸ τοῦτο ἐξή-
87.15 γειρά σε, ὅπως ἐνδείξωμαι ἐν σοὶ τὴν δύναμίν μου, καὶ 15
87.16 ὅπως διαγγελῇ τὸ ὄνομά μου ἐν πάσῃ τῇ γῇ. παμπονήρῳ
87.17 γάρ τοι γεγενημένῳ ἐκείνῳ παντοδαπὰς κολάσεις ἐπήνεγκεν
87.18 ὁ θεός, οὐχ ὥστε ἀποφῆναι βελτίονα, (ᾔδει γὰρ αὐτοῦ καὶ
87.19 τὸν νοῦν ἀντίτυπον καὶ τὸ πάθος ἀνήκεστον) ἀλλ’ ὅπως
87.20 τὰ περὶ ἐκείνου διηγήματα πᾶσιν ὠφελείας γένωνται παρα- 20
87.21 δείγματα. καθάπερ γὰρ αἱ πόλεις τρέφουσι τοὺς δημίους,
88.1 ὥστε τοὺς ἀνδροφόνους καὶ τοιχωρύχους καὶ τοὺς τἄλλα
88.2 παρανομοῦντας κολάζειν, οὐκ ἐπαινοῦσαι μὲν αὐτῶν, ἀλλὰ
88.3 καὶ λίαν μισοῦσαι τὴν τοῦ βίου προαίρεσιν, ἀνεχόμεναι δὲ
88.4 τῆς τούτων ὑπηρεσίας διὰ τὴν χρείαν, οὕτως ὁ τοῦ κόσμου
88.5 πρύτανις οἷα δημίους τινὰς γενέσθαι συγχωρεῖ τοὺς τυράν- 5

45
88.6 νους, ὥστε διὰ τούτων ποινὴν τοὺς ἀσεβοῦντας καὶ παρα-
88.7 νομοῦντας εἰσπράττειν. ὕστερον δὲ καὶ αὐτοὺς παραδίδωσι
88.8 τιμωρίᾳ, ἐπειδήπερ οὐχ ὡς θεῷ διακονοῦντες, ἀλλ’ οἰκείᾳ
88.9 πονηρίᾳ δουλεύοντες τὰ δεινὰ δεδράκασιν ἐκεῖνα. οὕτως
88.10 ἡμαρτηκότα τὸν Ἰσραὴλ τῇ τῶν Ἀσσυρίων ὠμότητι παρέ- 10
88.11 δωκεν, καί, ἐπειδὴ δὲ τὸν τοιοῦτον οὐ διέγνωσαν σκοπόν,
88.12 καὶ τούτων καταλύσας τὴν δυναστείαν ἑτέροις δουλεύειν
88.13 ἠνάγκασεν, ὡς διαρρήδην οἱ προφῆται διδάσκουσιν. παρ’
88.14 ὧν ὁ Πλάτων τὰς ἀφορμὰς κεκλοφὼς τοιάδε ἔφη τοὺς
88.15 ἀνιάτως διακειμένους εἰς ὠφέλειαν ἑτέρων παιδεύεσθαι. 15
88.16 Καὶ μέντοι γε καὶ περὶ τῶν λήξεων καὶ ἀποπληρώσεων
88.17 τῶν ψυχῶν ὁ σοφώτατος ἐν τῷ Φαίδωνι πάλιν φησίν· ὁ
88.18 μὲν ἀτέλεστος καὶ ἀκάθαρτος εἰς Ἅιδην ἀφικόμενος ἐν βορ-
88.19 βόρῳ κείσεται, ὁ δὲ τετελεσμένος καὶ κεκαθαρμένος ἐκεῖσε
88.20 μεταχωρήσας μετὰ θεῶν οἰκήσει. τὸν μὲν γὰρ δικαίως τὸν 20
88.21 βίον διεληλυθότα καὶ ὁσίως ἐπειδὰν τελευτήσῃ εἰς μακάρων
88.22 νήσους ἀπιόντα οἰκεῖν ἐν πάσῃ εὐδαιμονίᾳ κακῶν ἐκτός,
88.23 τὸν δὲ ἀδίκως καὶ ἀθέως εἰς τὸ τῆς κρίσεώς τε καὶ δίκης
88.24 δεσμωτήριον, ὃ δὴ Τάρταρον καλοῦσιν, ἰέναι καὶ οὕτω
89.1 γυμνὸν ἔπειτα κριτέον ἁπάντων τούτων. τεθνεῶτας γὰρ δεῖ
89.2 κρίνεσθαι, ἵνα δικαία ἡ κρίσις τοῦ κριτοῦ γένηται. οὕτως ὁ
89.3 Πλάτων ἀκριβῶς ἐπίστευσεν εἶναι τὰ ἐν Ἅιδου κριτήρια.
89.4 ἐντυχὼν γὰρ Ἑβραίοις ἐν Αἰγύπτῳ τῶν προφητικῶν λογίων
89.5 ἀσπασίως ἤκουσε καὶ τὸν πυρὸς ποταμὸν ἔμαθεν, ὃν ὁ 5
89.6 μέγας ἐθεάσατο Δανιήλ, καὶ τοὺς Ἡσαΐου τοῦ θειοτάτου
89.7 μεμύηται λόγους, ἐν οἷς φησι περὶ τῶν ἁμαρτωλῶν· ὁ σκώ-
89.8 ληξ αὐτῶν οὐ τελευτήσει καὶ τὸ πῦρ οὐ σβεσθήσεται. καί·
89.9 τίς ἀναγγελεῖ ὑμῖν τὸν αἰώνιον τόπον; ὥστε οὖν Πλάτων
89.10 ὁ τῶν Ἑλλήνων πάντων σοφώτερος καὶ ὑπέρτερός τε καὶ 10
89.11 διαβόητος ἐν Αἰγύπτῳ πρὸς τοὺς φρονίμους καὶ σοφοὺς
89.12 τῶν Αἰγυπτίων ἀφίκετο πολυπειρίαν καὶ φυσιολογίαν ἀκρι-
89.13 βεστέραν μαθησόμενος, ὡς ἱστοροῦσιν Ἕλληνες, ἔμαθε [δὲ]
89.14 παρ’ Ἑβραίοις καὶ θεολογίαν, εἰ καὶ μὴ σαφεστάτην καὶ
89.15 ἀκραιφνῆ, καθὼς παρειλήφει διὰ τὴν προκατέχουσαν δεινὴν 15
89.16 ἀθεΐαν καὶ χαλεπὴν ἔτι πλάνην ἀκμάζουσαν ἐξηγήσατο. καὶ
89.17 γὰρ τὰ Μωσαϊκὰ σφετερισάμενος ἱερὰ πάμπολλα καὶ μετα-
89.18 φράσας λόγια, ταύτῃ τοι πειρᾶται λεληθότως καὶ αἰνιγματω-
89.19 δῶς ποιεῖσθαι τὴν ὑφήγησιν, ὅθεν καὶ πρός τινα τοῦτο δὴ
89.20 παρυπεμφαίνων εὖ μάλα φησίν· φραστέον δή σοι δι’ αἰ- 20
89.21 νιγμάτων, ἵν’ ἀντὶ δέλτου ἢ πόντου ἢ γῆς ἐν πτύχαις
89.22 πάθῃ, ὁ ἀναγνοὺς μὴ γνῷ. ὧδε γὰρ ἔχει περὶ τοῦ πάντων
89.23 βασιλέως ὅτι πάντα ἐστὶ καὶ ἐκείνου γε εἵνεκα πάντα καὶ
90.1 ἐκεῖνό γε πάντων καλῶν αἴτιον, δεύτερον δὲ περὶ τὰ δεύτερα
90.2 καὶ τρίτον περὶ τὰ τρίτα.

46
90.3 Καὶ ἁπλῶς ἵνα συλλήβδην περὶ τῶν αὐτῶν αὖθις κεφα-
90.4 λαιωδῶς εἴπω καὶ περιληπτικῶς δι’ ἐπιτομῆς, πολλὰ μὲν
90.5 οὖν καὶ παντοδαπὰ τῶν δυσσεβεῖν αἱρουμένων τὰ στίφη καὶ 5
90.6 διάφορα τῆς βλασφημίας τὰ βέλη, πολυσχεδὲς δὲ καὶ ποικί-
90.7 λον τὸ ψεῦδος, ἁπλῆ δὲ τῆς ἀληθείας ἡ χάρις. ἡ μὲν γὰρ
90.8 ποιητικὴ φάλαγξ εἰς πολλὰ τὸ θεῖον τῷ λόγῳ καταμερίσασα
90.9 καὶ τὸ ψεῦδος τῷ τερπνῷ τοῦ μυθώδους κεράσασα καὶ οἷόν
90.10 τινα κυκεῶνα κατασκευάσασα τῆς πολυθέου πλάνης τοῖς 10
90.11 ἀνθρώποις τὴν μέθην προσήνεγκεν. ἡ δὲ σοφιστικὴ ἐν τρί-
90.12 βωνι λευκῷ καὶ πώγωνι μακρῷ καὶ κόμῃ κεφαλῆς τὴν φιλο-
90.13 σοφίαν ὁριζομένη τῆς ποιητικῆς θεολογίας τὸ καταγέλαστον
90.14 ὁρῶσα ἑτέρας πλάνης ἐπενόησεν ἀτραποὺς εἰς αὐτὸ τὸ ποιη-
90.15 τικὸν ἐκεῖνο βάραθρον ἀπαγούσας. οἱ μὲν γὰρ τῇ κομψείᾳ 15
90.16 τοῦ λόγου καὶ τῇ τῶν ἐνθυμημάτων δεινότητι τῇ ποιητικῇ
90.17 τὴν περὶ τῶν θεῶν αἰσχρουργίαν καὶ αἰσχρολογίαν ἐκάλυψαν.
90.18 οἱ δὲ τοῖς πάθεσι τὴν θείαν προσηγορίαν ἀνέθεσαν καὶ τὴν
90.19 μὲν ἡδονήν, ὡς ἔφην, Ἀφροδίτην ὠνόμασαν, Ἄρεα δὲ τὸν
90.20 θυμόν, τὴν δὲ μέθην Διόνυσον, Ἑρμῆν δὲ τὴν κλοπήν, 20
90.21 τὴν δὲ φρόνησιν Ἀθηνᾶν καὶ τοιαῦτά τινα μετὰ ἀλαζονικῆς
90.22 ὀφρύος καὶ τῆς Ἀττικῆς στωμυλίας τερατευόμενοι τοὺς
90.23 πολλοὺς τῶν ἀνθρώπων εἰς ἑτέραν εἴδους ἀπάτην μετήγαγον.
90.24 καὶ οἱ φιλοσοφεῖν ὑπισχνούμενοι καὶ τὴν ἀπὸ τοῦ σχήμα-
90.25 τος τιμὴν παρὰ πάντων δρεπόμενοι καὶ τῶν παθῶν κρα- 25
90.26 τεῖν ἐπαγγελλόμενοι προσκυνεῖν τὰ πάθη τοὺς ἀνθρώπους
90.27 ἀνέπεισαν καὶ τὸν αὐτοκράτορα νοῦν τῶν παθῶν καὶ ἡνί-
91.1 οχον θύειν ἐπιθυμίᾳ καὶ θυμῷ καὶ κλοπῇ καὶ μέθῃ καὶ
91.2 τοῖς ἄλλοις πάθεσιν ἀνοήτως πεπείκασιν. ἄλλοι δὲ πάλιν
91.3 οὐδὲν ὑπὲρ τὰ ὁρώμενα νοῆσαι δυνηθέντες, ἀλλὰ τοῖς
91.4 αἰσθητοῖς τὸν νοῦν ἐγκαθείρξαντες, τὰ τοῖς ὀφθαλμοῖς εἰς
91.5 θεωρίαν προκείμενα θεοὺς προσηγόρευσαν καὶ τὸ σεπτὸν 5
91.6 ὄνομα καὶ φρίκην ἐμποιοῦν τοῖς ἀκούουσιν οἱ μὲν τοῖς
91.7 στοιχείοις, οἱ δὲ μέρεσι τούτων ἐπέθεσαν, καὶ οἱ μὲν ἀπὸ
91.8 ταὐτομάτου γεγενῆσθαι τὸν κόσμον, οἱ δὲ πολλοὺς θεοὺς
91.9 ἀνθ’ ἑνὸς ἐφαντάσθησαν, καὶ οἱ μὲν μηδὲ εἶναι παντελῶς
91.10 τὸ θεῖον, οἱ δὲ εἶναι μέν, οὐδενὸς δὲ τῶν ὄντων ἐπιμελεῖ- 10
91.11 σθαι, οἱ δὲ ἐπιμελεῖσθαι μὲν ἔφασαν, σμικρολόγως δὲ τοῦτο
91.12 ποιεῖν, καὶ τῇ σελήνῃ περιορίζειν τὴν πρόνοιαν, τὸ δὲ λοιπὸν
91.13 τοῦ κόσμου μέρος ὡς ἔτυχε φέρεσθαι τῇ τῆς εἱμαρμένης ἀνάγκῃ
91.14 δουλεύειν βεβιασμένον. διὰ δὴ τούτων καὶ τῶν τοιούτων σαφῶς
91.15 ἔγνωμεν, ὡς οὐ μόνον ἀλλήλοις, ἀλλά γε καὶ σφίσιν αὐτοῖς 15
91.16 περὶ τῶν αὐτῶν ἐναντία γεγράφασι καὶ μεγίστην διαφωνίαν
91.17 φιλοδοξίᾳ τε καὶ κακουργίᾳ πιεζόμενοι πρὸς ἀλλήλους εἰργά-
91.18 σαντο καὶ τὴν οἰκουμένην ἐτάραξαν καὶ σὺν αὐτοῖς πολλοὺς
91.19 ἀπώλεσαν.

47
91.20 Τοσαύτη γοῦν πάλαι κατεῖχε πλάνη τὸν κόσμον. ἀλλὰ 20
91.21 ταύτην ἄρδην ἠφάνισε καὶ πάμπαν ἐξήλασε προδήλως ὁ
91.22 παρ’ ἡμῶν προσκυνούμενος κύριος. καὶ μαρτυρεῖ τῷ λόγῳ
91.23 τὰ πράγματα, γῆ τε καὶ θάλασσα τῆς προτέρας ἀγνοίας καὶ
91.24 δυσσεβείας ἀπηλλαγμέναι, πεπαυμένος τῶν εἰδώλων ὁ πλά-
91.25 νος, τῆς ἀγνοίας ὁ ζόφος ἐληλαμένος, τοῦ φωτὸς τῆς γνώ- 25
91.26 σεως αἱ ἀκτῖνες τὴν οἰκουμένην ἐμπλήσασαι, Ἕλληνες καὶ
91.27 Ῥωμαῖοι καὶ βάρβαροι τὸν ἐσταυρωμένον θεολογοῦντες καὶ
92.1 ἀντὶ τῶν πολλῶν καὶ ψευδωνύμων θεῶν τῇ τριάδι μόνῃ
92.2 λατρεύοντες, τὰ τῶν δαιμόνων τεμένη φροῦδα γεγενημένα,
92.3 οἱ βωμοὶ τῶν εἰδώλων ἐκ βάθρων ἀνεσπασμένοι, ἐκκλησίαι
92.4 περιφανεῖς πανταχῆ δεδομημέναι, ἐν πόλεσι καὶ κώμαις, ἐν
92.5 ἀγροῖς, ἐν ἐσχατιαῖς μαρτύρων καὶ ὁσίων σηκοὶ ἐξειργασμένοι, 5
92.6 ἀσκητῶν καταγωγαὶ τὰς τῶν ὀρῶν κορυφὰς ἁγιάζουσαι. ταῦτα
92.7 καὶ τὰ τούτοις ὅμοια τῆς τοῦ σωτῆρος ἡμῶν οἰκονομίας τὸ
92.8 θεοπρεπὲς ἐπιδεικνύουσι κατόρθωμα, καὶ νῦν ἅπαντες τῶν
92.9 φιλοσόφων τὰς ἐρεσχελίας καὶ ματαιολογίας καταλιπόντες
92.10 τοῖς τῶν ἁλιέων καὶ ἰδιωτῶν ἐντρυφῶσι μαθήμασιν. 10
92.11 Διέμεινε τοίνυν ἡ παλαιὰ τῶν εἰδώλων πλάνη ἀπὸ
92.12 Σεροὺχ ἕως τῶν χρόνων Θάρρα τοῦ πατρὸς Ἁβραάμ.
92.13t [ιθ�. Περὶ Ναχώρ.]
92.14 Ναχὼρ δὲ γενόμενος ἐτῶν οθʹ ἐγέννησε τὸν Θάρρα καὶ
92.15 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη ρκβʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα 15
92.16 ἔτη σηʹ.
92.17t [κ�. Περὶ Θάρρα.]
92.18 Θάρρα δὲ γενόμενος ἐτῶν οʹ ἐγέννησε τὸν Ἁβραὰμ καὶ τὸν
92.19 Ναχὼρ καὶ τὸν Ἄραν τὸν πατέρα τοῦ Λώτ, ὃς καὶ ἀπέθανε
92.20 πρὸ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Θάρρα, καὶ μετὰ τοῦτο ἔζησε Θάρρα 20
93.1 ἔτη ρλεʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα ἔτη σεʹ. ἦν δὲ καὶ οὗτος
93.2 ἀγαλματοποιὸς ἀπὸ λίθων καὶ ξύλων θεοὺς πλαστουργῶν
93.3 καὶ πιπράσκων. περιέστη μέντοι ὁ αἰὼν εἰς εἰκοστὴν γενεὰν
93.4 ἕως τούτου ἐτῶν ͵γτλβʹ, καὶ οὐδεὶς πώποτε τῶν προγενεστέ-
93.5 ρων ἀνθρώπων φαίνεται υἱὸς πρὸ πατρὸς τελευτήσας, ἀλλὰ 5
93.6 πατέρες πρὸ παίδων τοὺς υἱοὺς διαδόχους τῶν πραγμάτων
93.7 αὐτῶν καταλιμπάνοντες. καὶ μή τις λεγέτω περὶ τοῦ Ἄβελ,
93.8 οὐ γὰρ ἰδίῳ θανάτῳ τέθνηκεν, ἀλλὰ βιαίῳ. ἐξότε δὲ Θάρρα
93.9 ἀντίζηλον τῷ θεῷ προεστήσατο διὰ τῆς οἰκείας πλαστουργίας
93.10 τεχνησάμενος εἴδωλα τὰ ὅμοια οἷς ἔπραξεν ἐκ τῆς δίκης 10
93.11 ἀπείληφεν καὶ αὐτὸς παραζηλωθεὶς ἀπὸ τοῦ ἰδίου τέκνου.
93.12 ἀπέθανε γὰρ ὁ Ἄραν ἐν τῷ ἐμπυρισμῷ ᾧ ἐνεπύρισεν Ἁβραὰμ
93.13 [καῦσαι] τὰ εἴδωλα τοῦ πατρὸς αὐτοῦ ἐν τῷ εἰσελθεῖν Ἄραν
93.14 ἐξελέσθαι αὐτά. διὸ καὶ θαυμάσασα ἡ θεία γραφὴ ἐπεση-
93.15 μήνατο λέγουσα· καὶ ἀπέθανεν Ἄραν ἐνώπιον Θάρρα τοῦ 15
93.16 πατρὸς αὐτοῦ. ὁ γὰρ Ἁβραὰμ ὑπάρχων ἐτῶν ιδʹ καὶ τότε

48
93.17 θεογνωσίας ἀξιωθεὶς ἐνουθέτει τὸν πατέρα αὐτοῦ λέγων· τί
93.18 πλανᾷς τοὺς ἀνθρώπους διὰ κέρδος ἐπιζήμιον; οὐκ ἔστιν
93.19 ἄλλος θεός, εἰ μὴ ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ὁ καὶ πάντα τὸν
93.20 κόσμον δημιουργήσας. οὕτω δὲ λέγεται τῆς θεογνωσίας 20
93.21 ἀξιωθῆναι. ὁρῶν γὰρ τοὺς ἀνθρώπους πάντας κτισματολα-
94.1 τροῦντας καὶ διαφόρους θεοὺς τὰ φαινόμενα προσαγορεύον-
94.2 τας καὶ προσκυνοῦντας περιήρχετο καθ’ ἑκάστην ἡμέραν δια-
94.3 πονούμενος καὶ τὸν ὄντως ὄντα θεὸν ἐκζητῶν ἐκ φιλοθέου
94.4 καρδίας. καὶ οὕτω βλέπων οὐρανὸν ποτὲ μὲν λαμπρόν, ποτὲ
94.5 δὲ σκοτεινόν, ἔλεγεν ἐν ἑαυτῷ· οὐκ ἔστιν οὗτος θεός. ὁμοίως 5
94.6 δὲ καὶ ἥλιον καὶ σελήνην τὸν μὲν ἀποκρυπτόμενον ἢ ἀμαυ-
94.7 ρούμενον πολλάκις, τὴν δὲ φθίνουσαν καὶ ἀπολήγουσαν ἔφα-
94.8 σκεν· οὐδ’ οὗτοί εἰσιν θεοί. καὶ μέντοι καὶ τὴν τῶν ἄστρων
94.9 φοράν τε καὶ κίνησιν πολυπραγμονῶν (ἦν γὰρ ἀστρονόμος
94.10 ἄκρως ἐκ τοῦ πατρὸς πεπαιδευμένος) καὶ μήτε διὰ τούτων 10
94.11 μήτε μὴν δι’ ἄλλων τινῶν ὁρωμένων εὑρίσκων τὸν τούτων
94.12 δημιουργὸν ἐδυσχέραινε σφόδρα καὶ ἠθύμει. οὗ τὸν πόθον
94.13 καὶ τὴν ἐπιθυμίαν εἰδὼς ὁ πλάσας κατὰ μόνας τὰς καρδίας
94.14 καὶ συνιεὶς εἰς πάντα τὰ ἔργα ἡμῶν ὤφθη αὐτῷ καὶ τὴν
94.15 πρὸς τὴν γῆν τῆς ἐπαγγελίας πορείαν παρεκελεύσατο λέγων· 15
94.16 ἔξελθε ἐκ τῆς γῆς σου καὶ ἐκ τῆς συγγενείας σου καὶ ἐκ
94.17 τοῦ οἴκου τοῦ πατρός σου, καὶ δεῦρο εἰς γῆν, ἣν ἄν σοι
94.18 δείξω. καὶ δὴ παραχρῆμα λαβὼν τὰ εἴδωλα τοῦ πατρὸς
94.19 καὶ τὰ μὲν κλάσας τὰ δὲ ἐμπυρίσας ἀνεχώρησε μετὰ τοῦ
94.20 πατρὸς αὐτοῦ ἐκ γῆς Χαλδαίων· καὶ ἐλθὼν εἰς Χαρρὰν 20
94.21 ἐτελεύτησεν ὁ πατὴρ αὐτοῦ. καὶ ἐξελθὼν ἐκεῖθεν πάλιν ἐν
94.22 λόγῳ κυρίου ἦλθε σὺν τῇ γυναικὶ Σάρρᾳ καὶ τῷ ἀνεψιῷ
95.1 αὐτοῦ Λὼτ μετὰ πάσης αὐτῶν τῆς ἀποσκευῆς εἰς τὴν
95.2 ὀφειλομένην γῆν Χαναάν, ἣν οἱ Χαναναῖοι τυραννικῶς
95.3 ἀφελόμενοι ᾤκησαν πολεμικῇ χρησάμενοι βίᾳ.
95.4 Περὶ οὗ μέντοι γε καὶ Κλήμης ὁ Ῥωμαῖος καὶ σοφώ-
95.5 τατός τε καὶ μαθητὴς Πέτρου τοῦ μεγάλου γνήσιος οὕτως 5
95.6 ἔφη· λιμοῦ δὲ γενομένου καταλιπὼν Ἁβραὰμ τὴν Χαναναίων
95.7 γῆν εἰς Αἴγυπτον ἀπῄει, οὗ τὴν γυναῖκα Σάρραν Ἀβιμέλεχ
95.8 ἁρπάσας ὁ βασιλεύς, αὐτίκα τοῦτον ὁ θεὸς ἐτάσας καὶ λίαν
95.9 ἐκδειματώσας ἅμα καὶ πάρεσιν τῶν μελῶν ἐπάξας ἀπόδος,
95.10 ἔφη, τὴν γυναῖκα τῷ ἀνθρώπῳ, ὅτι προφήτης ἐστὶ καὶ 10
95.11 προσεύξεται περὶ σοῦ καὶ ζήσῃ. εἰ δὲ μὴ ἀποδῷς, γνῶθι
95.12 ὅτι ἀποθανῇ σὺ καὶ τὰ σὰ πάντα. καὶ οὕτως ἀπολαβὼν
95.13 Ἁβραὰμ τὴν Σάρραν ἀμίαντον καὶ προσευξάμενος, ἰάθη
95.14 τῆς παρέσεως ὅ τε Ἀβιμέλεχ καὶ πάντες οἱ ἐν τῷ οἴκῳ
95.15 αὐτοῦ ἐκ τῆς θεηλάτου πληγῆς. ὅθεν δὴ λοιπὸν ὡς δίκαιον 15
95.16 ἔκτοτε καὶ θεοῦ δοῦλον τιμῶν αὐτὸν ὁ βασιλεὺς καὶ προσέ-
95.17 χων τοῖς ὑπ’ αὐτοῦ λεγομένοις, διδάσκαλος εὐσεβείας καὶ

49
95.18 πολυπειρίας Αἰγυπτίοις ἐγένετο.
95.19 Πρῶτος γάρ, ὥς φησιν Ἰώσηπος, Ἁβραὰμ δημιουργὸν
95.20 τὸν θεὸν ἀνεκήρυξε καὶ πρῶτος κατελθὼν εἰς Αἴγυπτον 20
95.21 ἀριθμητικὴν καὶ ἀστρονομίαν Αἰγυπτίους ἐδίδαξεν, κἀντεῦθεν
96.1 ἐπέραστος καὶ παγγέραστος γενόμενος, ἠξίωσεν ὁ βασιλεὺς
96.2 ἐπ’ αὐτοῦ γυμνασθῆναι τὰ περὶ ἀστρολογίας καὶ μαγείας
96.3 ἅτε πολυπείρῳ καὶ Χαλδαίῳ τυγχάνοντι. ἀστρολογία γὰρ
96.4 καὶ μαγεία ἀπὸ Μαγουσαίων ἤτοι Περσῶν ἤρξατο· οἱ γάρ
96.5 τοι Πέρσαι Μαγὼγ ὑπὸ τῶν ἐγχωρίων ὀνομάζονται. καὶ 5
96.6 δὴ τῶν ἀστρολόγων καὶ μάγων συναθροισθέντων, ὁ βασιλεὺς
96.7 ἅμα τῷ Ἁβραὰμ καὶ τοῖς συνήθεσιν ἐκαθέσθη, καὶ ἡσυχίας
96.8 γενομένης ὁ Ἁβραὰμ ἔφη· μαθεῖν βούλομαι παρ’ ὑμῶν τῶν
96.9 σοφῶν, εἰ δύναται γένεσις καὶ μαγεία βλάψαι τινὰ ἢ ὠφε-
96.10 λῆσαι κατὰ τὴν ὑμετέραν δόξαν. ἀφ’ ὧν ἀποκριθεὶς Αἰ- 10
96.11 γύπτιος ἀστρολόγος καὶ μάγος εἶπεν· μεγάλων ἡμῖν καὶ
96.12 ἀναγκαίων ζητημάτων ἀγαθὴ πρόφασις, ὦ διδάσκαλε, γίνῃ,
96.13 καὶ ἄξιόν ἐστι μηδὲν ἀποκρύψασθαί σε τῶν παρ’ ἡμῖν
96.14 ἀπορρήτων. πάντας ἴσμεν ἀνθρώπους γενέσει καὶ εἱμαρμένῃ
96.15 δουλεύοντας· ἀδύνατον γάρ ἐστιν ἄνθρωπον φονευθῆναι ἢ 15
96.16 τελευτῆσαι παρὰ γένεσιν. ὁ δὲ Ἁβραάμ φησιν· ἠπατήθης
96.17 ὄντως εἰπεῖν τοῦτο, μὴ εἰδὼς ὅτι ἐπὶ κριτοῦ βασιλέως ἔφης,
96.18 ὃς ἀνθρώπων τὴν ἐξουσίαν ἔχει. καὶ ὁ βασιλεὺς ἀγανακτή-
96.19 σας ἔφη πρὸς τὸν ἀστρολόγον· νῦν οὖν ἐὰν μεταπέμψωμαι
96.20 τῶν ὑπηκόων ἀνθρώπων ἕνα, καὶ σκεψάμενος ἐφ’ ἡμῶν 20
96.21 εἴπῃς ζωῆς χρόνους αὐτὸν ἔχειν ἢ μὴ ἔχειν, ἐγὼ τοὐναντίον
96.22 πρὸς τοῦτο ποιήσω γενέσθαι, οὐ σαφῶς ἐλήλεγξαι ψεύστης
96.23 ὑπάρχων; καὶ γὰρ ἐὰν εἴπῃς αὐτὸν ἔτι χρόνους ἔχειν ζωῆς,
96.24 εὐθὺς κελεύσω αὐτὸν ἀναιρεθῆναι, εἰ δὲ μὴ ἔχειν λέξεις
96.25 αὐτὸν χρόνους λειπομένους πλὴν τὴν συνεστῶσαν ὥραν, 25
96.26 αὐτὸν μὲν τῆς καταδίκης ἀπολύσω, σὲ δὲ παρευθὺς ὡς
97.1 ψευδολόγον τοῦ ζῆν προεκκόψω, ἵνα λοιπὸν ὁ θάνατός σου
97.2 πείσῃ πάντας αὐτίκα μηδεμίαν ἀληθείας ἔμφασιν ἔχειν τὸ
97.3 περὶ τῆς ἀστρολογίας καὶ ματαιολογίας σου μυθολόγημα.
97.4 ταῦτα δὲ τοῦ βασιλέως εἰπόντος, ὁ Αἰγύπτιος ἔντρομος
97.5 γενόμενος ἔπεσε πρηνὴς δεόμενος ἐλέους τυχεῖν αὐτός τε 5
97.6 καὶ οἱ ὁμόφρονες αὐτοῦ. καὶ ὁ βασιλεὺς τῷ Ἁβραὰμ χαριζό-
97.7 μενος ὡς διδασκάλῳ καὶ τὴν πλάνην ἐναργῶς φανερώσαντι
97.8 δι’ ἐπινοίας καὶ ὑπὲρ τῶν ματαιολόγων συνικετεύσαντι συνε-
97.9 χώρησεν αὐτοῖς ἐπὶ πλεῖον κωμῳδήσας τὴν ἄλογον αὐτῶν
97.10 δόξαν ὡς ἀνίσχυρον καὶ λαοπλάνον. καὶ δὴ κελεύσας ἐξ 10
97.11 ὑποβολῆς Ἁβραὰμ ἀχθῆναί τινα τὸν προκαταδικασθέντα
97.12 πυρίκαυστον γενέσθαι προσέταξεν ἐπὶ πάντων ἐρευνηθῆναι
97.13 τὴν γένεσιν αὐτοῦ καὶ τὸν θάνατον, καὶ διασκεψαμένους
97.14 εἰπεῖν τὸν τρόπον τοῦ θανάτου. τῶν δὲ νουνεχῶς ἐπὶ πολὺ

50
97.15 διασκεψαμένων καὶ εἰπόντων ὅτι· πυρποληθεὶς ἀποθανεῖται, 15
97.16 τῆς γενέσεως ἐπαγούσης καὶ διαγορευούσης τοῦτο σαφῶς,
97.17 ἀλλ’ οὐ νῦν, ἔτι γὰρ χρόνους ἔχει ζωῆς, καὶ οὔπω ἐληλύθει
97.18 ὁ χρόνος τοῦ θανάτου αὐτοῦ, φησὶν ὁ βασιλεύς· ἐγὼ σή-
97.19 μερον ἀπαλλάξω τοῦτον τοῦ διὰ πυρὸς θανάτου κελεύσας
97.20 ὕδατι αὐτὸν ἀναιρεθῆναι, ἵνα ὑμῖν ἔργῳ παραστήσω προδή- 20
97.21 λως ὅτι δύναταί τι παρὰ γένεσιν γενέσθαι. καὶ οὕτως
97.22 ἤλεγξεν αὐτῶν εὖ μάλα τὴν περὶ τῶν χρόνων τῆς ζωῆς
97.23 πρόρρησιν καὶ τῆς τελευτῆς ἀπόφασιν. ἡσυχασάντων οὖν
97.24 πάντων ὁ Ἁβραὰμ τοῦ λέγειν ἤρξατο· μέγιστε καὶ φιλαλη-
97.25 θέστατε βασιλεῦ, ἐπειδὴ ὁρῶ σε φροντίζοντα σφόδρα τῆς 25
98.1 προκειμένης ζητήσεως, τὸ ἀληθέστερον ἐγώ σοι παρέξω δι’
98.2 ἐπιτομῆς ἀληθεύων ἐν πᾶσιν ὡς τῆς ὄντως ἀληθείας δοῦ-
98.3 λος. τοῦ δὲ βασιλέως εἰπόντος· μεγάλα μοι τοῦτο ποιήσας
98.4 χαριεῖ, φησὶν ὁ Ἁβραάμ· οὐ μόνον οἱ ἄνθρωποι, ἀλλὰ καὶ
98.5 τὰ ἄλογα ζῶα γενέσει ὑπόκεινται. οἱ μέντοι ἄνθρωποι 5
98.6 ἔχουσί τι ἐν ἑαυτοῖς ἐλεύθερον γενέσει μὴ ὑποκείμενον
98.7 καθότι τῆς γενέσεως ἐκεῖνο πρεσβύτερον, ὅπερ ἐστὶν ἔννοια
98.8 καὶ αὐτεξουσιότης, ἥ τις ἐκ θεοῦ δοθεῖσα ἡμῖν. ὅθεν τῶν
98.9 ἀλόγων κρείττους ὄντες καὶ κατ’ ἐξουσίαν ἀναιρεῖν ἡμεῖς
98.10 μὲν αὐτὰ πεφύκαμεν, ἡμῶν δὲ τῶν ἐξουσίαν αὐτῶν ἐχόντων 10
98.11 σὺ πάλιν κρείττων ὑπάρχεις ἡμῶν ἔχων τὴν ἐξουσίαν. ὡς
98.12 οὖν ἡμεῖς κατὰ τὸ λογικώτερον τῶν ἀλόγων ζώων ἀμείνους
98.13 ὄντες ἄρχομεν, οὕτως ἡμῶν σύ, βασιλεῦ, κρείττων ὑπάρχων
98.14 κατὰ τὸν τῆς ἀρχῆς λόγον τὴν ἐξουσίαν ἔχεις, ὥσπερ δὴ
98.15 καὶ σοῦ κρείττων οὐκ ἄνθρωπος, ἀλλὰ θεὸς ὁ ἀόρατος καὶ 15
98.16 ποιητὴς πάντων καὶ δεσπότης, παρ’ οὗ καὶ τὸ συμφέρον
98.17 αἰτεῖσθαι προσήκει. πολλὰ δέ γε τοιαῦτα λέξας ὁ Ἁβραὰμ
98.18 εἰς τὸν τῆς ἀστρολογίας σκοπὸν τῷ βασιλεῖ χαριζόμενος
98.19 πολλοὺς τῶν Αἰγυπτίων ἐπεσπάσατο πρὸς θεοσέβειαν καὶ
98.20 τὴν ἐσφαλμένην αὐτῶν γνῶσιν καὶ παιδείαν περὶ ἀστρονο- 20
98.21 μίας καὶ ἀστρολογίας τε καὶ μαγείας διορθώσατο φάσκων·
98.22 πολλή τις, ὦ ἄνδρες, ἡ διαφορά ἐστιν ἀληθείας τε καὶ
99.1 συνηθείας. ἡ μὲν γὰρ ἀλήθεια γνησίως ζητουμένη πάντως
99.2 εὑρίσκεται, τὸ δὲ ἔθος ὁποῖον ἂν παραληφθείη εἴτε ἀληθὲς
99.3 εἴτε ψευδὲς ἀκρίτως ὑφ’ ἑαυτοῦ κρατύνεται, καὶ οὔτε ἀλη-
99.4 θεῖ ὄντι αὐτῷ ἥδεται ὁ παραλαβὼν οὔτε ψευδεῖ ἄχθεται.
99.5 οὐ γὰρ κρίσει ἀλλὰ προλήψει ὁ τοιοῦτος πεπίστευκε γνώμῃ 5
99.6 τῶν πρὸ αὐτοῦ ἐπ’ ἀδήλῳ τύχῃ τὴν ἰδίαν ἐπιδεδωκὼς
99.7 ἐλπίδα. καὶ οὐκ ἔστι ῥᾳδίως ἀποδύσασθαι τὴν πάτριον
99.8 περιβολήν, κἂν πάνυ αὐτῷ δείκνυται μωρία καὶ καταγέ-
99.9 λαστος οὖσα. αὐτίκα γοῦν ἐγὼ τὴν παρ’ Ἑλλήνων παιδείαν
99.10 καὶ φληναφίαν κακοῦ δαίμονος χαλεπωτάτην ὑπόθεσιν εἶναι 10
99.11 λέγω. οἱ μὲν γὰρ αὐτῶν πολλοὺς θεοὺς εἰσηγήσαντο καὶ

51
99.12 τούτους φαύλους καὶ παντοπαθεῖς, ἵνα ὁ τὰ ὅμοια πράττειν
99.13 ἐθέλων μηδὲ αἰδεῖται, ὅπερ ἴδιον ἀνθρώπου, παράδειγμα
99.14 τῶν μυθολογουμένων θεῶν ἔχων τοὺς κακίστους καὶ ἀσέ-
99.15 μνους βίους. τῷ δὲ μὴ αἰδεῖσθαι οὐδὲ μετανοίας ἐλπίδα 15
99.16 πάντως ὁ τοιοῦτος ἐμφαίνει. οἱ δὲ εἱμαρμένην ἐπλάσαντο,
99.17 πλάνην ἑτέραν τὴν λεγομένην γένεσιν, ἧς χωρὶς μηδὲν
99.18 πάσχειν ἢ ποιεῖν τι δύνασθαί τινα τερατολογοῦσιν, καὶ τῇ
99.19 αὐτῇ πλάνῃ καὶ δυσσεβείᾳ περιπίπτουσιν. νομίσας γάρ τις
99.20 ὅτι παρὰ γένεσιν εἴτ’ οὖν εἱμαρμένην οὐδεὶς οὔτε ποιεῖν 20
99.21 οὔτε πάσχειν ἐξουσίαν ἔχει, ῥᾳδίως λοιπὸν ὡς κτηνώδης
99.22 ἐπὶ τὸ ἁμαρτάνειν ἔρχεται καὶ ἁμαρτὼν οὐ μεταμελεῖται παν-
99.23 τελῶς ἐφ’ οἷς ἠσέβησεν ἀπολογίαν ἄλογον φέρων, ὡς ὑπὸ
99.24 γενέσεως αὐτὰ ποιεῖν ἐξηνάγκαστο, καὶ ὡς τὴν γένεσιν
99.25 ἄλλως κατορθῶσαι μὴ δυνάμενος οὐδὲ τὸ αἰδεῖσθαι ἔχει 25
99.26 ἐφ’ οἷς ἐξαμαρτάνει. ἄλλοι δὲ ἀπρονόητον φορὰν εἰσηγοῦν-
99.27 ται καὶ ἄθεον, ὡς αὐτομάτως τὸ πᾶν συνεστάναι τε καὶ
99.28 φέρεσθαι, οὐδενὸς ἐφεστηκότος κυρίου καὶ δεσπότου. διὸ
100.1 δὴ τοίνυν οὐδὲ ῥᾳδίως ἢ τάχα οὐδ’ ὅλως οἱ τὰ τοιαῦτα
100.2 φρονοῦντες παντελῶς βελτιοῦνται καὶ σωφρονίζονται. ἐφ’
100.3 οἷς ὁ βασιλεὺς ἄγαν ἐπαινέσας αὐτὸν καὶ ὑπὸ πάντων ἰδὼν
100.4 θαυμασθέντα πολλοῖς δώροις καὶ μεγάλοις αὐτὸν τιμήσας
100.5 ἐπὶ πάντων καὶ τῆς διδασκαλίας τὴν ὠφέλειαν ὁμολογήσας 5
100.6 μετὰ παίδων καὶ παιδισκῶν ἐπανελθεῖν οἴκαδε σπεύδοντα
100.7 προὔπεμψεν ὑπερεκπληττόμενος τὴν ἄκραν σύνεσιν αὐτοῦ
100.8 καὶ σοφίαν καὶ θεοσέβειαν εἰς πάντα τὰ ὑπ’ αὐτοῦ ἑρμη-
100.9 νευθέντα.
100.10t [κα�. Περὶ Ἁβραάµ.] 10
100.11 Γίνονται οὖν ἀπὸ τοῦ διαμερισμοῦ τῆς συγχύσεως ἕως
100.12 οὗ ἦλθεν Ἁβραὰμ ἐκ Μεσοποταμίας ἐκ πόλεως Χαρρὰν καὶ
100.13 τοῦ οἴκου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ κατὰ κέλευσιν θεοῦ εἰς γῆν
100.14 Χαναάν, ἥ ἐστι Παλαιστίνη, ἔτη χιϛʹ. ὑπῆρχε δὲ τότε ἐτῶν
100.15 οεʹ. διατρίψας δὲ εἰς γῆν Χαναὰν ἔτη κεʹ ἐγέννησε τὸν 15
100.16 Ἰσαὰκ καὶ μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη οϛʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας
100.17 τὰ πάντα ἔτη ροεʹ. ὃς καὶ τῆς εὐλογίας τοῦ θεσπεσίου
100.18 Μελχισεδὲκ ὑποστρέφων ἐκ τοῦ πολέμου κατηξίωται. φησὶ
100.19 γάρ· καὶ Μελχισεδὲκ βασιλεὺς Σαλὴμ ἐξήνεγκεν ἄρτους καὶ
100.20 οἶνον. ἦν δὲ ἱερεὺς τοῦ θεοῦ τοῦ ὑψίστου καὶ ηὐλόγησε 20
100.21 τὸν Ἁβραὰμ καὶ εἶπεν· εὐλογημένος Ἁβραὰμ τῷ θεῷ τῷ
100.22 ὑψίστῳ, ὃς ἔκτισε τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν, καὶ εὐλογημέ-
100.23 νος ὁ θεὸς ὁ ὕψιστος, ὃς παρέδωκε τοὺς ἐχθρούς σου
100.24 ὑποχειρίους σοι. καὶ ἔδωκεν αὐτῷ δεκάτην Ἁβραὰμ ἀπὸ
100.25 πάντων. περὶ οὗ ὁ ἀπόστολος ἔφη· οὗτος γὰρ ὁ Μελχισεδὲκ 25
101.1 βασιλεὺς Σαλὴμ ἱερεὺς τοῦ θεοῦ τοῦ ὑψίστου ὁ συναντήσας
101.2 Ἁβραὰμ ἀπὸ τῆς κοπῆς τῶν βασιλέων καὶ εὐλογήσας αὐτόν,

52
101.3 ᾧ καὶ δεκάτην ἀπὸ πάντων ἐμέρισεν Ἁβραάμ, πρῶτον μὲν
101.4 ἑρμηνευόμενος βασιλεὺς δικαιοσύνης, ἔπειτα δὲ καὶ βασιλεὺς
101.5 Σαλήμ, ὅ ἐστι βασιλεὺς εἰρήνης, ἀπάτωρ, ἀμήτωρ, ἀγενεαλό- 5
101.6 γητος, μήτε ἀρχὴν ἡμερῶν μήτε ζωῆς τέλος ἔχων, ἀφωμοιω-
101.7 μένος δὲ τῷ υἱῷ τοῦ θεοῦ μένει ἱερεὺς εἰς τὸ διηνεκές. θεω-
101.8 ρεῖτε δὲ πηλίκος οὗτος, ᾧ καὶ δεκάτην Ἁβραὰμ ἔδωκεν ἐκ τῶν
101.9 ἀκροθινίων ὁ πατριάρχης. καὶ οἱ μὲν ἐκ τῶν υἱῶν Λευὶ
101.10 τὴν ἱερατείαν λαμβάνοντες ἐντολὴν ἔχουσιν ἀποδεκατοῦν τὸν 10
101.11 λαὸν κατὰ τὸν νόμον, τοῦτ’ ἔστι τοὺς ἀδελφοὺς αὐτῶν, καί-
101.12 περ ἐξεληλυθότας ἐκ τῆς ὀσφύος Ἁβραάμ. ὁ δὲ μὴ γενεα-
101.13 λογούμενος ἐξ αὐτῶν δεδεκάτωκε τὸν Ἁβραὰμ καὶ τὸν ἔχοντα
101.14 τὰς ἐπαγγελίας ηὐλόγησεν. χωρὶς δὲ πάσης ἀντιλογίας τὸ ἔλατ-
101.15 τον ὑπὸ τοῦ κρείττονος εὐλογεῖται. ἀνὴρ γὰρ ἦν δίκαιος καὶ 15
101.16 θεοσεβὴς ἐθνικός, καταγόμενος (ἐφ’ ὅσον γάρ, φησίν, λέγεται
101.17 ταῦτα φυλῆς ἑτέρας μετέσχηκεν) ἐκ τοῦ γένους Σίδου υἱοῦ
101.18 Αἰγύπτου βασιλέως Αἰγύπτου, ἐξ οὗ Αἴγυπτος ὠνόμασται, ὡς
101.19 καὶ πρόσθεν εἴρηται. ὅστις Σίδος ἐπελθὼν ἐξ Αἰγύπτου καὶ
101.20 τὴν χώραν τῶν Χαναναίων παραλαβών, τὴν νῦν Παλαιστί- 20
101.21 νην λεγομένην, εἰς ἣν οἰκήσας καὶ πόλιν κτίσας ἐκάλεσεν
101.22 αὐτὴν Σιδῶνα εἰς τὸ ἴδιον ὄνομα. καὶ λοιπὸν ἐκ τοῦ γένους
101.23 Σίδου κατήχθη Μελχὶ ὁ πατὴρ τοῦ Σεδέκ, ὅστις Σεδὲκ
101.24 γενόμενος ἱερεὺς καὶ βασιλεὺς ἐπεκλήθη Μελχισεδὲκ πατρω-
102.1 νυμικῶς. οὗτος οὖν ὑπάρχων ἱερεὺς τοῦ θεοῦ καὶ βασιλεὺς
102.2 τῶν Χαναναίων κτίσας πόλιν ἐν τῷ ὄρει τῷ λεγομένῳ Σιὼν
102.3 ἐπωνόμασεν αὐτὴν Σαλήμ, ὅ ἐστιν εἰρήνης πόλις, ἐν ᾗ καὶ
102.4 βασιλεύσας ἔτη ριγʹ ἐτελεύτησε δίκαιος καὶ παρθένος, ὥς
102.5 φησιν Ἰώσηπος, ᾧ συνᾴδουσιν Ἰωάννης καὶ Κύριλλος οἱ 5
102.6 ὁσιώτατοι ἐπίσκοποι καὶ ἄλλοι πλεῖστοι.
102.7 Οὕτω γὰρ λέγει ὁ μέγας Κύριλλος· ἀγενεαλόγητος εἴρη-
102.8 ται Μελχισεδὲκ παρὰ τὸ μὴ ὑπάρχειν μὲν ἐκ τοῦ σπέρματος
102.9 Ἁβραὰμ ὅλως μηδὲ ὑπὸ Μωσέως γενεαλογεῖσθαι τὸ παρά-
102.10 παν, εἶναι δὲ Χαναναῖον τὸ γένος καὶ ἐκ τῆς ἐπαράτου 10
102.11 σπορᾶς ὁρμώμενον, ὅθεν οὐδὲ γενεαλογίας ἠξίωτο. οὐδὲ
102.12 γὰρ πρεπωδέστατον ἦν τὸν τῆς ἄκρας δικαιοσύνης ἐπειλημ-
102.13 μένον συμπλέκειν τῷ τῆς ἄκρας ἀδικίας γένει. διὸ καὶ
102.14 ἀμήτορα καὶ ἀπάτορα τυγχάνειν οὐκ ἀξίους ἡγούμενος τοὺς
102.15 προγόνους τῆς ἀρετῆς τοῦ δικαίου ἀνδρὸς καὶ σώφρονος. 15
102.16 ὅτι γὰρ Χαναναῖος ἦν τὸ γένος εὔδηλον καὶ ἀφ’ ὧν ἐκράτει
102.17 καὶ ἐβασίλευε κλιμάτων καὶ Χαναναίων καὶ οἷς ἐπλησίαζε
102.18 πονηροτάτοις Σοδόμοις. καὶ μέντοι καὶ ἡ Σαλήμ, ἧς ὑπῆρχε
102.19 βασιλεύς, ἡ πολυθρύλλητος Ἱερουσαλήμ ἐστιν, οὐδέπω τὸ
102.20 ὅλον μὲν ὄνομα φέρουσα τῆς Ἱερουσαλήμ, ἐκ προσθήκης 20
102.21 δὲ τὴν τῆς Ἱεροῦ μετὰ τῆς Σαλὴμ προσλαμβάνουσα συλλα-
103.1 βὴν καὶ κατὰ συνάφειαν ὀνομασθεῖσα φερωνύμως Ἱερου-

53
103.2 σαλήμ, πῆ μὲν διὰ τὴν ἱερουργίαν τοῦ Μελχισεδέκ, πῆ δὲ
103.3 διὰ τὴν τοῦ ἱεροῦ ναοῦ κατασκευὴν εἴληφε τὴν προσθήκην
103.4 τῶν συλλαβῶν ὕστερον.
103.5 Περὶ οὗ μέντοι καὶ Μάρκος ὁ θεῖος καὶ τοῦ Χρυσοστό- 5
103.6 μου φοιτητὴς ἔφη· ἐπειδὴ γὰρ ἐν τῇ γενεαλογίᾳ οὐκ ἐμφέ-
103.7 ρεται τίνος πατρὸς ἢ ποίας μητρός ἐστιν ἢ πότε ἀπέθανεν,
103.8 διὰ τοῦτο μήτε ἀρχὴν ἡμερῶν μήτε ζωῆς τέλος ἔχειν εἴρη-
103.9 ται. οὐ γὰρ ἠδύνατο γενεαλογηθῆναι ἐκ τῶν παραλειφθέν-
103.10 των ἐθνῶν καταγόμενος, καθὼς ἐκ τῆς κατοικίας αὐτὸν ἡ 10
103.11 γραφὴ παρεδήλωσεν. περὶ οὗ καὶ ὁ ἀπόστολος εἶπεν· οὗτος
103.12 γὰρ ὁ Μελχισεδὲκ πρῶτον μὲν ἑρμηνευόμενος βασιλεὺς
103.13 δικαιοσύνης, ἔπειτα δὲ καὶ βασιλεὺς Σαλήμ, ὅ ἐστι βασιλεὺς
103.14 εἰρήνης. ἡ μὲν γὰρ νῦν Ἱερουσαλὴμ Ἰεβοὺς ἐκαλεῖτο πρώην,
103.15 ὅθεν μανθάνομεν ὅτι ἐκ τῶν καθαιρεθέντων ἐθνῶν ἑπτὰ ὁ 15
103.16 Μελχισεδὲκ Ἰεβουσαῖος πρῶτον ἐτύγχανεν, ὕστερον δὲ μετὰ
103.17 τὴν ἐκβολὴν τῶν ἐθνῶν καὶ κατοίκησιν τοῦ λαοῦ ἀπεκλή-
103.18 ρωσεν αὐτὴν ὁ θεὸς τοῖς ἱερεῦσι τοῦ ἐκεῖ ἀναφέρεσθαι τὰς
103.19 θυσίας ἐκ παντὸς τόπου τῶν Ἰουδαίων. διὸ καὶ μετὰ τὸ
103.20 καταπαῦσαι ἀπὸ τῶν πολέμων μετωνόμασαν τὴν πόλιν Σα- 20
103.21 λήμ, ὅ ἐστιν εἰρήνη. Ἱερουσαλὴμ γὰρ ἑρμηνεύεται ὄρος
103.22 εἰρήνης, οὗ δὴ χάριν ὁ Μελχισεδὲκ βασιλεὺς εἰρήνης ἑρμη-
103.23 νεύεται βασιλεύσας ἐν αὐτῇ πρότερον. τὸ δὲ βασιλεὺς δικαι-
103.24 οσύνης πάλιν τοῦ ἰδίου ἐστὶν ὀνόματος ἑρμηνεία, τοῦτ’
103.25 ἔστι Μελχισεδὲκ γλώσσῃ τῇ Χανανίτιδι. ὅταν οὖν ἀναγι- 25
103.26 νώσκῃς, ὦ οὗτος, καὶ εὕρῃς τι περὶ τοῦ Μελχισεδὲκ γεγραμ-
104.1 μένον ὑπὲρ ἄνθρωπον, ἀναμνήσθητι παραυτίκα τοῦ ἀποστό-
104.2 λου φάσκοντος· ἐφ’ ὅσον λέγεται ταῦτα φυλῆς ἑτέρας μετέ-
104.3 σχηκεν, καὶ οὐδέποτε πλανηθήσῃ.
104.4 Ἐματαιώθησαν τοίνυν ἐκ διαμέτρου λίαν οἱ ἀπόπληκτοι
104.5 καὶ δυσώδεις Μελχισεδεκιανοὶ θεὸν τοῦτον φύσει πιστεύοντες 5
104.6 εἶναι καὶ οὐ θνητὸν ἄνθρωπον, ὅθεν δικαίως καταδικασθή-
104.7 σονται παρὰ τῆς ἀδεκάστου δίκης ὡς ἀνθρωπολάτραι καὶ
104.8 τῇ κτίσει παρὰ τὸν κτίσαντα λατρεύσαντες διὰ πολλὴν καὶ
104.9 ἐσχάτην ἄνοιαν, μᾶλλον δὲ τἀληθέστερον εἰπεῖν κτηνωδίαν
104.10 τε καὶ δυσσέβειαν. εἰκότως οὖν περὶ τῶν τοιούτων ὁ μὲν 10
104.11 ἀπόστολος ἔλεγεν· ἐματαιώθησαν ἐν τοῖς διαλογισμοῖς αὐτῶν,
104.12 καὶ ἐσκοτίσθη ἡ ἀσύνετος αὐτῶν καρδία. φάσκοντες εἶναι
104.13 σοφοὶ ἐμωράνθησαν, καὶ ἤλλαξαν τὴν δόξαν τοῦ ἀφθάρτου
104.14 θεοῦ ἐν ὁμοιώματι φθαρτοῦ ἀνθρώπου. διὸ καὶ παρέδωκεν
104.15 αὐτοὺς ὁ θεὸς ἐν ταῖς ἐπιθυμίαις τῶν καρδιῶν αὐτῶν εἰς 15
104.16 ἀδόκιμον νοῦν καὶ εἰς πάθη ἀτιμίας. οἵ τινες μετήλλαξαν
104.17 τὴν ἀλήθειαν τοῦ θεοῦ ἐν τῷ ψεύδει καὶ ἐσεβάσθησαν καὶ
104.18 ἐλάτρευσαν τῇ κτίσει παρὰ τὸν κτίσαντα, ὅς ἐστιν εὐλογητὸς
104.19 εἰς τοὺς αἰῶνας, ἀμήν. ὁ δὲ Σολομὼν ὡσαύτως ἔφη· μά-

54
104.20 ταιοι μὲν γὰρ πάντες ἄνθρωποι φύσει, οἷς πάρεστιν ἀγνω- 20
104.21 σία θεοῦ. καί· σποδὸς ἡ καρδία αὐτῶν καὶ γῆς εὐτελεστέρα
104.22 ἡ ἐλπὶς αὐτῶν, ὅτι ἠγνόησαν τὸν ποιήσαντα αὐτοὺς καὶ τὸν
104.23 ἐμπνεύσαντα αὐτοῖς ψυχὴν νοερὰν καὶ τὸν ἐμφυσήσαντα αὐ-
104.24 τοῖς πνεῦμα ζωτικόν.
105.1 Ἐφ’ ὧν χρόνων καὶ πῦρ κατὰ τῆς πενταπόλεως Σοδό-
105.2 μων καὶ Γομόρρων ὁ θεὸς ὑετίζει καὶ ἀναλίσκει μὲν ἐξ
105.3 αὐτῆς ἅπαν τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων παρεκτὸς Λὼτ ἀνεψιοῦ
105.4 Ἁβραὰμ καὶ τῶν δύο θυγατέρων αὐτοῦ. διαφθείρει δὲ καὶ
105.5 αὐτὸ ἅπαν τῆς γῆς τὸ ἀνάστημα, καὶ τῆς προκειμένης θα- 5
105.6 λάσσης νεκροῦται τὰ ὕδατα. ὁ μὲν οὖν Λὼτ ἐγέννησεν
105.7 υἱοὺς δύο ἐκ τῶν δύο θυγατέρων αὐτοῦ, τὸν Μωὰβ καὶ
105.8 τὸν Ἀμμών, ἐξ ὧν Μωαβῖται καὶ Ἀμμανῖται. ὁ δὲ Ἁβραὰμ
105.9 ἔτεκε τὸν Ἰσμαὴλ ἐκ τῆς Αἰγυπτίας αὐτοῦ παιδίσκης Ἄγαρ
105.10 καὶ τὸν Ἰσαὰκ ἐκ τῆς Σάρρας, ἀφ’ ὧν Ἰσμαηλῖται καὶ 10
105.11 Ἰσραηλῖται. τῆς τοίνυν Ἄγαρ ἐκ τοῦ Ἁβραὰμ συλλαβούσης
105.12 καὶ κακουμένης ὑπὸ τῆς Σάρρας καὶ ἀποδρασάσης, εὗρεν
105.13 αὐτήν, φησίν, ἄγγελος κυρίου ἐν τῇ ἐρήμῳ καὶ εἶπεν αὐτῇ·
105.14 πόθεν ἔρχῃ καὶ ποῦ πορεύῃ; καὶ εἶπεν· ἀπὸ προσώπου τῆς
105.15 κυρίας μου Σάρρας ἀποδιδράσκω. καί φησιν ὁ ἄγγελος 15
105.16 κυρίου· ἀποστράφηθι πρὸς τὴν κυρίαν σου καὶ ταπεινώθητι
105.17 ὑπὸ τὰς χεῖρας αὐτῆς, καὶ πληθύνων πληθυνῶ τὸ σπέρμα
105.18 σου, καὶ οὐκ ἀριθμηθήσεται ἀπὸ τοῦ πλήθους. ἰδοὺ γὰρ
105.19 ἐν γαστρὶ ἔχεις καὶ τέξῃ υἱὸν καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ
105.20 Ἰσμαήλ, ὅτι ἐπήκουσε κύριος τῇ ταπεινώσει σου. οὗτος 20
105.21 ἔσται ἄγροικος ἄνθρωπος· αἱ χεῖρες αὐτοῦ ἐπὶ πάντας καὶ
105.22 αἱ χεῖρες πάντων ἐπ’ αὐτόν, καὶ κατὰ πρόσωπον τῶν ἀδελ-
105.23 φῶν αὐτοῦ πάντων κατοικήσει. καὶ ἐκάλεσεν Ἄγαρ τὸ ὄνομα
105.24 κυρίου τοῦ λαλοῦντος πρὸς αὐτήν· σὺ ὁ θεὸς ὁ ἐπιδών με.
106.1 τεχθέντος δὲ τοῦ Ἰσμαὴλ φησὶν Ἁβραὰμ πρὸς τὸν θεόν·
106.2 Ἰσμαὴλ οὗτος ζήτω ἐναντίον σου. καὶ εἶπεν ὁ θεὸς τῷ
106.3 Ἁβραάμ· ναί, ἰδοὺ Σάρρα ἡ γυνή σου τέξεταί σοι υἱόν,
106.4 καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰσαάκ, καὶ στήσω τὴν διαθή-
106.5 κην μου πρὸς αὐτὸν εἰς διαθήκην αἰώνιον καὶ τῷ σπέρματι 5
106.6 αὐτοῦ μετ’ αὐτόν. περὶ δὲ Ἰσμαὴλ ἰδοὺ ἐπήκουσά σου καὶ
106.7 ηὐλόγηκα αὐτὸν καὶ αὐξανῶ αὐτὸν καὶ πληθυνῶ αὐτὸν
106.8 σφόδρα, καὶ ιβʹ ἔθνη γεννήσει, καὶ δώσω αὐτὸν εἰς ἔθνος
106.9 μέγα. τὴν δὲ διαθήκην μου στήσω πρὸς Ἰσαάκ, ὃν τέξεταί
106.10 σοι Σάρρα. εἶτα πάλιν φησὶν ἡ γραφὴ περὶ τῶν ἐξ Ἰσμαὴλ 10
106.11 τεχθέντων· πρωτότοκος υἱὸς Ἰσμαὴλ Ναβεὼθ καὶ Κηδὰρ καὶ
106.12 Ναβεὴλ καὶ Μασισὰν καὶ Μασμὰ καὶ Ἰδουμὰ καὶ Μασὴ
106.13 καὶ Χοδὰδ καὶ Θεμὰν καὶ Ἰετοὺρ καὶ Ναφὲς καὶ Κεδμά.
106.14 οὗτοί εἰσιν οἱ υἱοὶ Ἰσμαὴλ ἄρχοντες ιβʹ κατὰ ἔθνος αὐτῶν.
106.15 κατῴκησε δὲ Ἰσμαὴλ ἀπὸ Εϋιλὰτ ἕως Σούρ, ἥ ἐστι κατὰ 15

55
106.16 πρόσωπον Αἰγύπτου ἕως ἐλθεῖν πρὸς Ἀσσυρίους. κατὰ
106.17 πρόσωπον τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ πάντων κατῴκησεν.
106.18 Ὁ δὲ Ἰσαὰκ γεννήσας τὸν Ἡσαῦ καὶ τὸν Ἰακὼβ ἐκ τῆς
106.19 Ῥεβέκκας τὸν μὲν Ἰακὼβ εὐλόγησε κλέψαντα τὴν εὐλογίαν τοῦ
106.20 ἀδελφοῦ λέγων· δώσει σοι ὁ θεὸς ἀπὸ τῆς δρόσου τοῦ οὐρανοῦ 20
106.21 καὶ ἀπὸ τῆς πιότητος τῆς γῆς καὶ πλῆθος σίτου καὶ οἴνου,
106.22 καὶ δουλευσάτωσάν σοι ἔθνη καὶ προσκυνήσουσί σοι ἄρχον-
106.23 τες, καὶ γενοῦ κύριος τοῦ ἀδελφοῦ σου, καὶ προσκυνήσουσί
107.1 σοι οἱ υἱοὶ τοῦ πατρός σου. ὁ καταρώμενός σε ἐπικατά-
107.2 ρατος, ὁ δὲ εὐλογῶν σε εὐλογημένος. πρὸς δὲ τὸν Ἡσαῦ
107.3 φησιν· ἰδοὺ ἀπὸ τῆς πιότητος τῆς γῆς ἔσται ἡ κατοικία
107.4 σου καὶ ἀπὸ τῆς δρόσου τοῦ οὐρανοῦ ἄνωθεν, καὶ ἐπὶ τῇ
107.5 μαχαίρᾳ σου ζήσῃ καὶ τῷ ἀδελφῷ σου δουλεύσεις. ἔσται 5
107.6 δέ, ἡνίκα ἂν καθέλῃς καὶ ἑλκύσῃς τὸν ζυγὸν αὐτοῦ ἀπὸ
107.7 τοῦ τραχήλου σου, πλημμελήσεις πλημμέλειαν θανάτου. ἀλλ’
107.8 αἱ μὲν εὐλογίαι πρὸς τὸν Ἰακὼβ ἐρρήθησαν, ἐφ’ ἑτέρους δὲ
107.9 πεπλήρωνται, καθάπερ καὶ τὸ ἐπὶ τοῦ Συμεὼν καὶ Λευῒ
107.10 παρὰ τοῦ Ἰακὼβ εἰρημένον ἐστὶν ἰδεῖν. διαμεριῶ, γάρ φη- 10
107.11 σιν, αὐτοὺς ἐν Ἰακὼβ καὶ διασπερῶ αὐτοὺς ἐν Ἰσραήλ,
107.12 καίτοιγε οὐκ ἐπ’ αὐτῶν τοῦτο γέγονεν, ἀλλ’ ἐπὶ τῶν ἐκγό-
107.13 νων. καὶ μέντοι καὶ τὸ ἐπὶ τοῦ Χαναὰν ὑπὸ τοῦ Νῶε
107.14 λεχθὲν εἰς τοὺς ἐκγόνους ἐξέβη Γαβαωνίτας. οὕτω δὴ
107.15 κἀνταῦθα οὐκ ἐπὶ τοῦ Ἰακὼβ τέλος ἔσχεν, (πῶς γὰρ τοῦ 15
107.16 δεδοικότος καὶ τρέμοντος καὶ μυριάκις τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ
107.17 προσκυνοῦντος), ἀλλ’ ἐπὶ τῶν ἐκγόνων αὐτοῦ.
107.18 Τοιγαροῦν ἐκ μὲν τοῦ Ἰσμαὴλ ἀνεφύησαν οἱ Ἰσμαηλῖται
107.19 οἱ νῦν Ἀγαρηνοί τε καὶ Σαρακηνοὶ λεγόμενοι διὰ τῆς Αἰγυ-
107.20 πτίας Ἄγαρ, ὡς εἴρηται, ἐκ δὲ Ἰσαὰκ Ἡσαῦ ὁ καὶ Ἐδὼμ καὶ ὁ 20
107.21 Ἰακὼβ ἀνεβλάστησαν διὰ τῆς Ῥεβέκκας. καὶ ἐκ μὲν τοῦ Ἡσαῦ
107.22 Ἐδὼμ ἐτέχθη υἱὸς ὁμώνυμος τῷ πατρὶ καὶ Ἀμαλήκ, ἐξ ὧν
107.23 Ἰδουμαῖοι καὶ Ἀμαληκῖται, ἐκ δὲ Ἰακὼβ τοῦ καὶ Ἰσραὴλ
108.1 Ἰούδας, ἀφ’ οὗ Ἰουδαῖοι πάντες καὶ οἱ ἐκ τῶν λοιπῶν γενό-
108.2 μενοι προσηγορεύθησαν· καὶ Ἰσραηλῖται μὲν ἐκ τοῦ πατρὸς
108.3 Ἰακώβ τε καὶ Ἰσραήλ, Ἰουδαῖοι δὲ ἐκ τοῦ ἐπισημοτέρου
108.4 ἀδελφοῦ αὐτῶν Ἰούδα φερωνύμως κέκληνται. ὁ δέ γε θεῖος
108.5 Ἁβραὰμ ἐγέννησε πάλιν υἱοὺς ἐκ τῆς ἐσχάτης αὐτοῦ γυναι- 5
108.6 κὸς Χεττούρας πέντε, ἀφ’ ὧν ἐστι Μαδιάμ, ἐξ οὗ Μαδια-
108.7 νῖται, καὶ Ἄφαρ, ἐξ οὗ Ἀφρική, ἐν ᾗ παρῴκησεν, ἡ χώρα
108.8 προσωνομάσθη παρωνύμως, ὥσπερ Αὐσίτης ὁ τόπος ἐκ τοῦ
108.9 Ἡσαῦ, ἐν ᾧ ἀνεβλάστησεν ὁ μακάριος καὶ πολύτλας καὶ
108.10 διαβόητος Ἰώβ. 10
108.11 Ὃν ἐγκωμιάζων ὁ θεῖος Χρυσόστομος λέγει· ἄνθρωπός
108.12 τις ἦν, φησίν, ἐν χώρᾳ τῇ Αὐσίτιδι. κηρύττει αὐτὸν καὶ
108.13 ἀπὸ τῆς φύσεως καὶ ἀπὸ τῆς χώρας, ἵνα, ὥσπερ ἀκούσας

56
108.14 αὐτὸν ἄνθρωπον θαυμάζεις ὅτι ὑπὲρ ἄνθρωπον ἐπολιτεύ-
108.15 σατο, οὕτω μαθὼν καὶ τὴν χώραν, ἐξ ἧς ὁ τοιοῦτος καρπὸς 15
108.16 ἤνθησεν, ἐκπλαγῇς ἀληθῶς ὁποῖον ῥόδον ἐν μέσῳ τῶν
108.17 ἀκανθῶν ἐβλάστησεν. ἦν γὰρ τῆς Αὐσίτιδος χώρας τοῦ
108.18 Ἡσαῦ, ἐξ οὗπερ Αὐσῖτις ὠνόμασται, τοῦ βεβήλου καὶ πόρ-
108.19 νου, ὅπως θαυμάσῃς ἐκ ποίας πατρίδος καὶ ῥίζης κακῆς
108.20 ἐβλάστησε καρπὸς ὡραιότατος. ἀπόγονος γάρ ἐστι τοῦ δια- 20
108.21 βαλλομένου, καθὼς ἡ γραφὴ πέμπτον αὐτὸν ἀπὸ τοῦ Ἁβραὰμ
109.1 λέγει. Ἁβραὰμ γάρ, φησίν, ἐγέννησε τὸν Ἰσαάκ, Ἰσαὰκ τὸν
109.2 Ἡσαῦ, Ἡσαῦ τὸν Ῥαγουὴλ καὶ τὸν Ζαρά, Ζαρὰ τὸν Ἰώβ.
109.3 εἶχεν οὖν τὴν διαδοχὴν ἀπὸ τοῦ Ἁβραὰμ εἰς αὐτὸν κατερχο-
109.4 μένην διὰ τοῦ Ἡσαῦ δεικνύων τὴν ῥίζαν, ἵνα τὸν καρπὸν
109.5 θαυμάσῃς, ὅτι ὁ μὲν πόρνος ἦν καὶ βέβηλος, ὁ δὲ σώφρων 5
109.6 καὶ σεμνὸς λέγων οὕτως· εἰ δὲ καὶ ἐπηκολούθησεν ὁ ὀφ-
109.7 θαλμός μου γυναικὶ ἀλλοτρίᾳ, καί· διαθήκην διεθέμην τοῖς
109.8 ὀφθαλμοῖς μου. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ ὑπὲρ τῶν ἰδίων
109.9 τέκνων θυσίας προσήγαγε καθ’ ἡμέραν φάσκων· μήποτε
109.10 κακὰ ἐνενόησαν πρὸς τὸν θεόν. εἰκότως οὖν ἔφη· καὶ ἦν 10
109.11 ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος ἄμεμπτος, θεοσεβής, καὶ τὰ ἑξῆς. οἱ
109.12 μὲν γὰρ ἔξω φιλόσοφοι τὸν ὅρον τοῦ ἀνθρώπου δηλοῦντές
109.13 φασιν· ἄνθρωπός ἐστι ζῶον λογικὸν θνητόν. ἡ δὲ θεία
109.14 γραφὴ οὐχ οὕτως, ἀλλ’· ἄνθρωπός ἐστιν ἄμεμπτος, δίκαιος,
109.15 θεοσεβής, ἀπεχόμενος ἀπὸ παντὸς πονηροῦ πράγματος, ὡς 15
109.16 ὅ γε τούτοις μὴ μεμαρτυρημένος οὐδὲ ἄνθρωπος ἀλλὰ κτῆ-
109.17 νος. ἐὰν γὰρ ἔχει τὸν χαρακτῆρα τῆς φύσεως, ὑβρίζει δὲ
109.18 αὐτὸν τῇ κακίᾳ τῆς προαιρέσεως, ἀκούσεται παρὰ τοῦ προ-
109.19 φήτου λέγοντος· ἄνθρωπος ἐν τιμῇ ὢν οὐ συνῆκεν, παρε-
109.20 συνεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοιώθη αὐτοῖς. 20
109.21 Ὥσπερ τοίνυν ἐπὶ τῆς κοινῆς συνηθείας, ἐπειδάν τις
110.1 τὸν ἑαυτοῦ υἱὸν ἢ οἰκέτην ἀποστέλλῃ ἐπί τινα πρᾶξιν, πα-
110.2 ρακελεύεται λέγων· ὡς ἄνθρωπος ἅψαι τῆς πράξεως, καὶ τὸ
110.3 κοινὸν ὄνομα ἴδιον ποιεῖται θαῦμα, οὕτως, εἰ καὶ πάντες
110.4 ἄνθρωποι λέγονται, μόνος ἀληθῶς ἐκεῖνός ἐστιν ἄνθρωπος
110.5 ὁ τὴν εἰκόνα σώζων καὶ τὸ πρωτότυπον κάλλος μὴ ἀφανί- 5
110.6 ζων. εἶπεν οὖν αὐτὸν ἄνθρωπον, ἵνα ἀπὸ τῆς φύσεως τὴν
110.7 πρόθεσιν ἐπαινέσῃς, εἶπε δὲ αὐτὸν ἀπὸ τῆς Αὐσίτιδος χώρας,
110.8 ὅπως ἐκ τῆς κομώσης γῆς τὴν ἀσέβειαν τὸν καρπὸν ἀνυ-
110.9 μνήσῃς. ὃν ὁ ἀρχέκακος ὁρῶν καὶ φθόνῳ βαλλόμενος αἰτεῖ-
110.10 ται παρὰ τοῦ θεοῦ τὸν κατὰ τοῦ δικαίου πειρασμόν, ἵνα 10
110.11 σὺ θάρσος λάβῃς καὶ μάθῃς, ὅτι οὐκ ἔχει δαίμων ἐξουσίαν
110.12 κατὰ θεοσεβοῦς καὶ ὄντως χριστιανοῦ καὶ φοβουμένου τὸν
110.13 θεόν, ἐὰν μὴ ἐπιτροπὴ ἄνωθεν γένηται ἢ διὰ παιδείαν ἢ
110.14 διὰ συγχώρησιν. ὅταν γὰρ ἐπάγῃ ὁ θεὸς παιδευτήρια, ἢ
110.15 δίκας ἀπαιτεῖ τῶν ἁμαρτημάτων, ἢ τὴν ἀρετὴν γυμνάζει 15

57
110.16 τῶν θείων κατορθωμάτων. οὐ γὰρ ἠδυνήθη πολεμῆσαι
110.17 τῷ Ἰώβ, ἕως ἐπετράπη. καὶ μὴ θαυμάσῃς· οὐδὲ γὰρ κατὰ
110.18 χοίρων ἐξουσίαν ἔχει, καθὼς ἐν τοῖς εὐαγγελίοις ἤκουσας.
110.19 οἱ μὲν οὖν θεῖοι ἄγγελοι διακονοῦσι ταῖς τῶν ἀγαθῶν ἀν-
110.20 θρώπων σωτηρίαις (πάντες, γάρ φησιν, λειτουργικὰ πνεύ- 20
110.21 ματά εἰσιν εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διὰ τοὺς μέλλοντας
110.22 κληρονομεῖν σωτηρίαν), οἱ δὲ πονηροὶ δαίμονες ταῖς κατὰ
110.23 τῶν ἁμαρτωλῶν τιμωρίαις. ἐξαπέστειλε, γάρ φησιν, εἰς αὐ-
110.24 τοὺς ὀργὴν θυμοῦ αὐτοῦ, θυμὸν καὶ ὀργὴν καὶ θλίψιν
110.25 ἀποστολὴν δι’ ἀγγέλων πονηρῶν. οἱ τοίνυν δαίμονες, εἰ 25
110.26 καὶ ἀφηνίασαν τῇ προθέσει, ἀλλ’ ὑπὸ ζυγὸν κεῖνται τῆς
111.1 δουλείας καὶ κελεύονται πρᾶξαι ὡς δήμιοί τινες τὰ προστατ-
111.2 τόμενα παρὰ θεοῦ καὶ τῶν ἁγίων. καὶ δηλοῖ Παῦλος περί
111.3 τινων λέγων· οὓς παρέδωκα τῷ Σατανᾷ, ἵνα παιδευθῶσι μὴ
111.4 βλασφημεῖν. ἵνα γὰρ μὴ νομισθῶσιν οἱ δαίμονες, ὅτι πάντα
111.5 κατὰ αὐθεντίαν πράττουσιν, κελεύονται καὶ ἄκοντες ποιεῖν 5
111.6 τὰ προσταττόμενα. καὶ τοῖς μὲν ἁγίοις ἀποστέλλει ὁ θεὸς
111.7 διακόνους ἀγγέλους ἁγίους εἰς σωτηρίαν, τοῖς δὲ ἁμαρτωλοῖς
111.8 ἐπιτρέπει δαίμονας εἰς τιμωρίαν. καὶ γὰρ ὅτε κατὰ τοῦ Ἀχαὰβ
111.9 ὁ θεὸς ἀπεφήνατο λέγων· τίς πορεύσεται καὶ ἀπατήσει τὸν
111.10 Ἀχαὰβ καὶ πεσεῖται; ἀπεκρίθη πνεῦμα πονηρόν· ἰδοὺ ἐγώ, 10
111.11 πάντως γινῶσκον ὡς εἰς τοῦτο τέτακται. καὶ ἀποστέλλονται
111.12 μὲν ἰδικῶς εἰσπράξασθαι τιμωρίαν παρὰ τῶν πονηρῶν, ἀπο-
111.13 στέλλονται δὲ καὶ πρὸς δικαίους, οὐχ ἵνα τιμωρήσωνται, ἀλλ’
111.14 ἵνα πειράσωσιν. ἐπειδὴ γὰρ ἄγγελος ἅγιος ὑπουργῆσαι τῇ
111.15 πείρᾳ οὐ κελεύεται (οὐδὲ γὰρ ὁ θεὸς κελεύει τὸ ἀπρεπὲς ἀγγέλῳ 15
111.16 θείῳ), διὰ τοῦτο δαίμονες ταύτην ἐπιτρέπονται τὴν πεῖραν.
111.17 καὶ μὴ θαυμάσῃς, εἰ πρὸς δικαίους δαίμονες ἀποστέλλονται.
111.18 ἀνήχθη γὰρ ὁ πάντων δεσπότης ἀπὸ τοῦ Ἰορδάνου εἰς τὴν
111.19 ἔρημον πειρασθῆναι ὑπὸ τοῦ διαβόλου. εἰ τοίνυν τὸν τοῦ
111.20 παντὸς κύριον ὁ διάβολος ἐπείρασεν, τί θαυμάζεις, εἰ καὶ 20
111.21 τοῦ δικαίου εἰς γυμνάσιον ὑπομονῆς δαίμων ἀποστέλλεται;
112.1 ἀποστέλλεται δὲ οὐ θεοῦ κελεύοντος αὐτόν, ἀλλὰ παραχωροῦν-
112.2 τος. σχηματίζει γὰρ τὸν λόγον ἡ γραφὴ ὡς ἐν προσωπο-
112.3 ποιΐᾳ, ὡς ὅταν λέγει· τῷ δὲ ἁμαρτωλῷ εἶπεν ὁ θεός.
112.4t [κβ�. Περὶ Ἰσαάκ.]
112.5 Ἰσαὰκ δὲ γενόμενος ἐτῶν ξʹ ἐγέννησε τὸν Ἰακὼβ καὶ 5
112.6 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη ρκʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
112.7 ἔτη ρπʹ.
112.8t [κγ�. Περὶ Ἰακώβ.]
112.9 Ἰακὼβ δὲ γενόμενος ἐτῶν πεʹ ἐγέννησε τὸν Λευῒ καὶ
112.10 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη ξθʹ καὶ ἀπέθανεν εἰς Αἴγυπτον ποιή- 10
112.11 σας ἐκεῖ ἔτη ιζʹ ζήσας τὰ πάντα ἔτη ρμζʹ. ὃς ὑπάρχων ἐτῶν
112.12 οεʹ καὶ φυγὼν Ἡσαῦ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ κατήντησεν εἰς

58
112.13 Χαρρὰν τῆς Μεσοποταμίας πρὸς Λάβαν τὸν ἀδελφὸν τῆς
112.14 μητρὸς αὐτοῦ Ῥεβέκκας, οὗ καὶ τῶν προβάτων νομεὺς γενό-
112.15 μενος ἔτη κʹ καὶ τὰς δύο θυγατέρας Λείαν τε καὶ Ῥαχιὴλ 15
112.16 εἰς γυναῖκας λαβὼν ἔσχεν υἱοὺς ιβʹ καὶ θυγατέρα μίαν ἀπό
112.17 τε τῶν ἐλευθέρων ἀπό τε τῶν θεραπαινίδων Βάλλας καὶ
112.18 Ζελφᾶς. ἐκ μὲν γὰρ τῆς Λείας ἐγέννησε τὸν Ῥουβὴμ καὶ
112.19 τὸν Συμεῶνα καὶ τὸν Λευῒ καὶ τὸν Ἰούδαν καὶ τὸν Ἰσάχαρ
112.20 καὶ τὸν Ζαβυλὼν καὶ τὴν Δίνα, ἐκ δὲ τῆς Ῥαχιὴλ τὸν 20
112.21 Ἰωσήφ, ὕστερον δὲ καὶ τὸν Βενιαμὶν μετὰ τὴν ἐπάνοδον,
113.1 ἐκ δὲ Βάλλας τὸν Δὰν καὶ τὸν Νεφθαλείμ, ἐκ δὲ Ζελφᾶς
113.2 τὸν Γὰδ καὶ τὸν Ἀσήρ. μετὰ δὲ τὸν εἰκοστὸν χρόνον τῆς
113.3 ἀποφυγῆς τε καὶ δουλείας καὶ τῆς ἐκ Μεσοποταμίας πρὸς
113.4 γῆν Χαναὰν ὑποστροφῆς καὶ τῆς ὑπὸ τοῦ μετ’ αὐτοῦ πα-
113.5 λαίσαντος θεοῦ καὶ μετονομάσαντος αὐτὸν Ἰσραὴλ ὀπτασίας 5
113.6 εἶδε πάλιν ὅρασιν ἐν Βεθὴλ καὶ πάντα ἀποδεκατώσας, ἅπερ
113.7 ἐκέκτητο, τελευταίους ὑποβάλλει τοὺς παῖδας καὶ ἀριθμήσας
113.8 αὐτοὺς ἀπὸ τοῦ Βενιαμὶν ἀρξάμενος ἀνάπαλιν καὶ ἐπὶ τὸν
113.9 Λευῒ ἐλθών, ὃν καὶ δέκατον εὑρὼν τῷ θεῷ τοῦτον προσή-
113.10 γαγεν ἀποδεκατώσας καὶ τὰ τέκνα καὶ πάντα ὅσα ἦν αὐτῷ, 10
113.11 καθὰ καὶ προϋποσχόμενος εἶπε τῷ θεῷ ἐν τῷ ἀποδιδράσκειν·
113.12 πάντα ὅσα ἄν μοι δῷς δεκάτην ἀποδεκατώσω αὐτά σοι.
113.13 καὶ εὐθὺς ἐνδύσας τὸν Λευῒ στολὴν ἱερατικὴν δι’ αὐτοῦ
113.14 θυσίας τῷ θεῷ προσήνεγκεν ἐν Βεθήλ· κἀντεῦθεν οἱ μὲν
113.15 τῇ κατὰ νόμον θυσίᾳ τε καὶ λειτουργίᾳ παρεδρεύοντες Λευῖ- 15
113.16 ται κέκληνται, οἱ δὲ τῇ κατὰ τὸν τῆς θείας χάριτος ἱερουρ-
113.17 γίᾳ κληρικοὶ προσηγορεύθησαν διὰ τὸ γεγράφθαι· οὐκ ἔσται
113.18 τοῖς Λευΐταις κλῆρος ἐν υἱοῖς Ἰσραήλ, ὁ γὰρ κύριος μερὶς
113.19 αὐτῶν καὶ κλῆρος.
113.20 Ὁ δέ γε Ἰσαὰκ καὶ ἡ Ῥεβέκκα μετὰ τὴν τοῦ Ἰακὼβ 20
113.21 ἐπάνοδον προσκαλεσάμενοι τόν τε Ἰακὼβ καὶ τὸν Ἡσαῦ
113.22 καὶ παρακαλέσαντες αὐτοὺς ἅμα καὶ ἐνορκισάμενοι εἰρήνην
113.23 ἄγειν πρὸς ἀλλήλους καὶ τῆς ἀδελφικῆς οἰκειότητος ἀσπά-
114.1 ζεσθαι τὴν διάθεσιν τελευτῶσιν, προτέρα μὲν ἡ Ῥεβέκκα, μετ’
114.2 οὐ πολὺ δὲ καὶ ὁ Ἰσαὰκ τῷ Ἰακὼβ τῆς πρωτοτοκίας κατα-
114.3 λιπόντες τὰ γέρα. μετὰ δὲ ταῦτα παροξυνθεὶς Ἡσαῦ ὑπὸ
114.4 Ἀμαλὴκ τοῦ ἐκ παλλακίδος υἱοῦ αὐτοῦ κατὰ Ἰακὼβ τοῦ
114.5 ἀδελφοῦ αὐτοῦ καὶ συναγαγὼν ἔθνη ὥρμησε κατ’ αὐτοῦ καὶ 5
114.6 τῶν υἱῶν αὐτοῦ εἰς πόλεμον, ὥς φησιν Ἰώσηπος. ὁ δὲ τὰς
114.7 πύλας ἀποκλείσας τῆς πόλεως, εἰς ἣν κατέφυγεν, ἐκ τοῦ
114.8 τείχους παρεκάλει τὸν Ἡσαῦ μνησθῆναι τῶν γονικῶν ἐν-
114.9 τολῶν. τοῦ δὲ μὴ ἀνεχομένου, ἀλλὰ καὶ μᾶλλον ὑβρίζοντος
114.10 καὶ ὀνειδίζοντος καὶ ὀλοθρεύσειν αὐτὸν ἀπειλοῦντος, ἐν- 10
114.11 τείνας Ἰακὼβ τόξον κατέβαλε τὸν Ἡσαῦ κατὰ τοῦ δεξιοῦ
114.12 μαζοῦ πλήξας. οὗπερ τελευτήσαντος ὑπεξῆλθον οἱ υἱοὶ Ἰα-

59
114.13 κὼβ αὐτίκα καὶ σχεδὸν πάντας ἀνεῖλον. καὶ τότε ἐπληρώθη
114.14 ἡ τοῦ Ἰσαὰκ πρόρρησις λέγουσα πρὸς τὸν Ἡσαῦ· ἐὰν καθέ-
114.15 λῃς τὸν ζυγὸν τοῦ ἀδελφοῦ σου ἀπὸ τοῦ τραχήλου σου 15
114.16 πλημμελήσεις πλημμέλειαν θανάτου.
114.17t [κδ�. Περὶ Λευΐ.]
114.18 Λευῒ δὲ γενόμενος ἐτῶν μεʹ ἐγέννησε τὸν Καὰθ καὶ
114.19 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη Ϟʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
114.20 ἔτη ρλʹ. 20
114.21t [κε�. Περὶ Καάθ.]
114.22 Καὰθ δὲ γενόμενος ἐτῶν ξηʹ ἐγέννησε τὸν Ἄβραμ καὶ
115.1 μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη οʹ καὶ ἀπέθανε ζήσας τὰ πάντα
115.2 ἔτη ρλʹ.
115.3t [κ��. Περὶ Ἄβραµ.]
115.4 Ἄβραμ δὲ γενόμενος ἐτῶν οʹ ἐγέννησε τὸν Ἀαρὼν καὶ
115.5 τὸν Μυσῆν καὶ μετὰ τοῦτο ἔζησεν ἔτη νʹ καὶ ἀπέθανε 5
115.6 ζήσας τὰ πάντα ἔτη ρλζʹ.
115.7 Ἐν δὲ τῷ ὀγδοηκοστῷ ἔτει τοῦ Μωσέως ἐξῆλθον οἱ υἱοὶ
115.8 Ἰσραὴλ ἐξ Αἰγύπτου, ἐν ᾗ παρῴκησαν ἔτη σιεʹ. πῶς οὖν
115.9 φησιν ὁ θεὸς πρὸς τὸν Ἁβραὰμ ὅτι· πάροικον ἔσται τὸ
115.10 σπέρμα σου ἔτη υʹ; ἀλλὰ δῆλον ὅτι ἀπὸ τῆς ἀναβάσεως 10
115.11 Ἁβραὰμ ἐκ Χαρρὰν δεῖ τὴν τοῦ λαοῦ παροικίαν ἀριθμεῖν.
115.12 οὐ γὰρ ἐν Αἰγύπτῳ μόνῃ γέγονεν ἡ παροίκησις, ἀλλὰ καὶ
115.13 ἐν γῇ Χαναάν, καθὼς μαρτυρεῖ Μυσῆς λέγων· ἡ δὲ παρ-
115.14 οίκησις τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ἐν γῇ Χαναὰν καὶ ἐν Αἰγύπτῳ ἦν
115.15 ἔτη υλʹ. καί ἐστι τοῦ μὲν Ἁβραὰμ ἀπὸ τῆς ἐκ Χαρρὰν ἀναβά- 15
115.16 σεως μέχρι τῆς Ἰσαὰκ γενέσεως ἔτη κεʹ, τοῦ δὲ Ἰσαὰκ μέχρις
115.17 Ἰακὼβ ἔτη ξʹ, τοῦ δὲ Ἰακὼβ μέχρι Λευῒ ἔτη πζʹ, τοῦ δὲ Λευῒ
115.18 μέχρι Καὰθ ἔτη μεʹ, τοῦ δὲ Καὰθ μέχρις Ἄβραμ ἔτη ξγʹ,
115.19 τοῦ δὲ Ἄβραμ τὰ μέχρι Μυσέως ἔτη οʹ, τοῦ δὲ Μυσέως
115.20 τὰ μέχρι τῆς ἐξόδου ἔτη πʹ. καὶ οὕτως ἐξελθὼν ὁ Ἰσραὴλ 20
115.21 ἐπιφερόμενος τὰ ὀστᾶ Ἰωσὴφ ἐποίησεν ἐν τῇ ἐρήμῳ ἔτη
115.22 μʹ. φησὶ γάρ· πέμπτῃ δὲ γενεᾷ ἀνέβησαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ
116.1 ἐκ τῆς Αἰγύπτου, καὶ ἔλαβε Μυσῆς τὰ ὀστᾶ Ἰωσὴφ μεθ’
116.2 ἑαυτοῦ. ὅρκῳ γὰρ ὥρκισεν Ἰωσὴφ τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ λέ-
116.3 γων· ἐπισκοπῇ ἐπισκέψεται ὑμᾶς κύριος, καὶ συνανοίσετέ
116.4 μου τὰ ὀστᾶ ἐντεῦθεν μεθ’ ὑμῶν. ὃς ὑπάρχων ἐτῶν ιζʹ
116.5 φθονηθεὶς ὑπὸ τῶν ἀδελφῶν καὶ πραθεὶς καὶ γενόμενος 5
116.6 ἐτῶν λʹ ἄρχων τῆς Αἰγύπτου καθίσταται, ἐν ᾗ γεννήσας
116.7 υἱοὺς δύο τὸν Ἐφραῒμ καὶ τὸν Μανασσῆ ἀπέθανεν ἐτῶν ριʹ.
116.8 Ἐπεὶ οὖν, ὅτε παρέστη Μυσῆς τῷ Φαραῷ, ἦν ἐτῶν πʹ,
116.9 ἔμεινε δὲ καὶ ἄλλα μʹ ἔτη ἐν τῇ ἐρήμῳ, δῆλον ὅτι ἐν ὀλί-
116.10 γαις ἡμέραις μʹ γεγόνασιν αἱ κατ’ Αἴγυπτον πληγαί, ἃς 10
116.11 ἡμέρας ἀριθμοῦμεν μετὰ τῶν μʹ ἐτῶν τῆς ἐρήμου. ἀναγνοὺς
116.12 γὰρ μετὰ ἀκριβείας ἐσημειωσάμην τὰς μʹ ἡμέρας γενέσθαι

60
116.13 ἀφ’ ἧς ἡμέρας συνέτυχε τῷ Φαραῷ ἕως τῆς ἀναιρέσεως τῶν
116.14 πρωτοτόκων, ὅτε καὶ ὁ ἀμνὸς ἐσφάγη καὶ ὁ λαὸς ἐξῆλθεν
116.15 ἐξ Αἰγύπτου. καὶ πρώτη μὲν ἡμέρα ἐν ᾗ συνέτυχε τῷ 15
116.16 Φαραῷ, δευτέρᾳ δὲ τῇ ἐπιούσῃ διεσπάρη ὁ λαὸς ἄχυρα συλ-
116.17 λέξαι, καὶ ἐμαστίχθησαν οἱ γραμματεῖς αὐτῶν μὴ ποιήσαντες
116.18 τὸ τῆς ἡμέρας ἔργον. τρίτῃ δὲ τῇ ἑξῆς καταβοῶντες οἱ
116.19 υἱοὶ Ἰσραὴλ διὰ τὸ ἀπαιτεῖσθαι ἄχυρον, εἰσῆλθε πρὸς Φα-
116.20 ραώ. τετάρτῃ δὲ εὐξάμενος εἶπεν ἐν λόγῳ κυρίου τῷ Ἰσραὴλ 20
116.21 ὅτι· ἐξάξει ὑμᾶς ὁ θεὸς ἐξ Αἰγύπτου. καὶ οὐ προσέσχον ἐκ
116.22 πολλῆς ὀλιγωρίας. πέμπτῃ δὲ εἰσῆλθε πρὸς Φαραὼ καὶ τὴν
116.23 ῥάβδον ὄφιν ἐποίησεν. ἕκτῃ δὲ τὸ ὕδωρ εἰς αἷμα μετέβα-
117.1 λεν. εἶτα ἀνεβάλοντο μέχρι τῆς ιγʹ ἡμέρας, καὶ ἀνέβη ὁ
117.2 βάτραχος. ιδʹ δὲ ἀπέθανον οἱ βάτραχοι. ιεʹ δὲ σκνῖπες
117.3 γεγόνασιν. ιϛʹ δὲ συνέτυχε τῷ Φαραῷ ἀπειλῶν ὅτι· αὔριον
117.4 μέλλει γίνεσθαι κυνόμυια. ιζʹ δὲ ἦλθεν ἡ κυνόμυια. ιηʹ
117.5 δὲ ἀπέστη ἡ κυνόμυια, ἐν ᾗ καὶ ἠπειλήθη τῶν κτηνῶν ὁ 5
117.6 θάνατος. ιθʹ δὲ ἀπέθανον τὰ κτήνη. κʹ δὲ φλυκτίδες
117.7 ἀναζέουσαι γεγόνασιν. καʹ δὲ ἀπειλὴ τῆς ἐσομένης τῇ
117.8 ἐπαύριον χαλάζης ἐξηνέχθη. κβʹ δὲ ἦλθεν ἡ χάλαζα. κγʹ
117.9 δὲ ἡ ἀκρὶς ἐπῆλθεν, ἐν ᾗ καὶ διὰ προσευχῆς ἤρθη. κδʹ
117.10 δὲ μέχρις κϛʹ τὸ τριήμερον ἐγένετο σκότος. λοιπὸν ὁ πρῶ- 10
117.11 τος μὴν ὁ παρ’ Ἑβραίοις μὲν λεγόμενος Νισάν, παρ’ ἡμῖν
117.12 δὲ Μάρτιος, ὥς φησιν ὁ κύριος· ὁ μὴν οὗτος ἀρχὴ μηνῶν
117.13 ὑμῖν. λάλησον τοῖς υἱοῖς Ἰσραὴλ λέγων· τῇ δεκάτῃ τοῦ
117.14 μηνὸς τούτου λαβέτωσαν ἕκαστος πρόβατον· ἥτις ἐστὶ λϛʹ
117.15 ἡμέρα. εἶτα μετὰ ἡμέρας τέσσαρας ἐσφάγη τὸ πρόβατον καὶ 15
117.16 πασχάσαντες ἐξῆλθον, ὡς εἶναι τῇ τεσσαρακοστῇ, καθ’ ἣν
117.17 ἐθανατώθησαν τὰ πρωτότοκα Αἰγύπτου περὶ τὸ μεσονύκτιον,
117.18 ὅτε καὶ τὰ ἄζυμα βαστάσαντες ἐξῆλθον διὰ τῆς μεσιτείας
117.19 καὶ ὁδηγίας τοῦδε τοῦ ἀοιδίμου καὶ τερατουργοῦ Μωσέως.
117.20 Οὗτος τοίνυν ἐκεῖνός ἐστιν ὁ μέγας θεοφάντωρ καὶ 20
117.21 θεοφιλέστατος Μυσῆς, πρὸς ὃν εἶπεν ὁ θεός· ἰδοὺ ἐγὼ
117.22 δέδωκά σε θεὸν Φαραῷ, καὶ Ἀαρὼν ὁ ἀδελφός σου ἔσται
117.23 προφήτης. σὺ δὲ λάλησον πάντα ὅσα ἐντέλλομαί σοι. οὗ-
117.24 τος πατάξας τοὺς Αἰγυπτίους διὰ τῆς δεκαπλήγου καὶ διὰ
117.25 τῆς θαλάσσης ὀλοθρεύσας ἐξήγαγε τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ ἐκ τῆς 25
117.26 σιδηρᾶς καμίνου ἐν σημείοις καὶ τέρασι μεγάλοις καὶ ἐν
118.1 χειρὶ κραταιᾷ καὶ ἐν βραχίονι ὑψηλῷ, καθώς φησι καὶ
118.2 Δαυίδ· τῷ καταδιελόντι τὴν ἐρυθρὰν θάλασσαν εἰς διαιρέ-
118.3 σεις καὶ διαγαγόντι τὸν Ἰσραὴλ διὰ μέσου αὐτῆς καὶ ἐκτινά-
118.4 ξαντι Φαραὼ καὶ τὴν δύναμιν αὐτοῦ εἰς θάλασσαν ἐρυθράν.
118.5 οὐ γὰρ μία γέγονεν ὁδός, καθὼς Χρυσόστομος ὁ θεόσοφος 5
118.6 λέγει, ἀλλὰ καθ’ ἑκάστην φυλὴν τὸ ὕδωρ ἐτειχίζετο, ὡς
118.7 πολλὰς γενέσθαι τὰς διαβάσεις τοῦ λαοῦ, ἵνα μὴ φύσεως

61
118.8 ἔργον τοῦτο νομισθῇ, ἀλλὰ θεοῦ τοῦ πᾶσαν φύσιν δημιουρ-
118.9 γήσαντος καὶ κυριεύοντος, ὅθεν ἐν βραχείᾳ καιροῦ ῥοπῇ
118.10 τἀναντία εἰργάζετο. καὶ οὐ καθ’ ἓν ἐτέμνετο μέρος τὸ ὕδωρ 10
118.11 κορυφουμένων τῶν ὑδάτων, ἀλλὰ κατὰ ἀριθμὸν τῶν φυλῶν
118.12 ἁπάντων. καθ’ ἕκαστον γὰρ τῶν σημείων τοῦτο μάλιστα
118.13 ἦν τῷ θεῷ περισπούδαστον, ἐπεὶ διὰ τῶν στοιχείων τὰ θαύ-
118.14 ματα ἐγίνοντο, ὅπως μὴ φυσικῆς τινος ἀκολουθίας ἢ συν-
118.15 τυχίας εἶναι τὰ γινόμενα νομισθείη, ἀλλὰ τῆς ἄνωθεν ῥοπῆς 15
118.16 τὰ συμβαίνοντα παραδοξοποιούσης διὰ Μωσέως εἰς τοὺς
118.17 υἱοὺς Ἰσραήλ. οὕσπερ καὶ ὁδηγήσας ἐν τῇ ἐρήμῳ ἐν στύ-
118.18 λῳ πυρὸς καὶ νεφέλης καὶ ἄρτῳ διαθρέψας οὐρανίῳ τοὺς
118.19 ἐχθροὺς αὐτῶν Ἀμαληκίτας χειρῶν ἐκτάσει κατετροπώσατο.
118.20 οὗτος ἤκουσε παρὰ κυρίου λέγοντος· ἰδοὺ ἐγὼ παραγίνομαι 20
118.21 πρός σε ἐν στύλῳ πυρὸς καὶ νεφέλης, ἵνα ἀκούσῃ ὁ λαὸς
118.22 λαλοῦντός μου πρός σε, καὶ πιστεύσωσί σοι εἰς τὸν αἰῶνα.
118.23 καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ, φησίν, ἐγίνοντο φωναὶ καὶ ἀστραπαὶ
118.24 καὶ νεφέλη γνοφώδης ἐπ’ ὄρους Σινᾶ, καὶ φωνὴ σάλπιγγος
119.1 ἤχει μέγα, καὶ ἐπτοήθη ὁ λαός, τὸ δὲ ὄρος ὅλον ἐκαπνίζετο
119.2 διὰ τὸ καταβεβηκέναι τὸν θεὸν ἐπ’ αὐτὸ ἐν πυρί, καὶ ἀνέ-
119.3 βαινεν ὁ καπνὸς ὡσεὶ καπνὸς καμίνου, καὶ πᾶς ὁ λαὸς
119.4 ἐξέστη σφόδρα. ἐγίνοντο δὲ αἱ φωναὶ τῆς σάλπιγγος προ-
119.5 βαίνουσαι ἰσχυραὶ σφόδρα, καὶ πᾶς ὁ λαὸς εἱστήκει μακρό- 5
119.6 θεν ἀκούων τὰς φωνὰς καὶ τὸ ὄρος ὅλον καπνιζόμενον
119.7 ὁρῶντες καὶ πλησιάσαι μὴ τολμῶντες, ἀλλὰ προσκυνῆσαι
119.8 μόνον πόρρωθεν κελευσθέντες. κἂν θηρίον, φησίν, θίγῃ,
119.9 λιθοβοληθήσεται. καὶ φοβερὸν ἦν τὸ φανταζόμενον. φοβη-
119.10 θεὶς δὲ πᾶς ὁ λαὸς εἶπον πρὸς Μυσῆν· λάλησον ἡμῖν σύ, 10
119.11 καὶ μὴ λαλείτω πρὸς ἡμᾶς ὁ θεός, μήποτε ἀποθάνωμεν.
119.12 καὶ ἐκάλεσε κύριος τὸν Μυσῆν ἐπὶ τὴν κορυφὴν τοῦ
119.13 ὄρους, καὶ ἀναβὰς ἐκάλυψεν ἡ νεφέλη τὸ ὄρος, καὶ κατέβη
119.14 ἡ δόξα τοῦ θεοῦ ἐπὶ τὸ ὄρος, καὶ ἐκάλυψεν αὐτὸ ἡ νεφέλη
119.15 ἡμέρας ϛʹ, τὸ δὲ εἶδος τῆς δόξης κυρίου ὡσεὶ πῦρ φλέγον 15
119.16 ἐπὶ τῆς κορυφῆς τοῦ ὄρους ἐναντίον τῶν υἱῶν Ἰσραήλ.
119.17 καὶ εἰσελθὼν Μυσῆς εἰς τὸ μέσον τῆς νεφέλης ἐπὶ τοῦ
119.18 ὄρους ἦν ἐκεῖ ἡμέρας μʹ καὶ νύκτας μʹ ἐνώπιον τοῦ θεοῦ
119.19 ἑστηκώς. ἄρτον οὐκ ἔφαγε καὶ ὕδωρ οὐκ ἔπιεν. καὶ ἄλ-
119.20 λοτε πάλιν· ἀνέβη Μυσῆς καὶ Ἀαρὼν καὶ πρεσβύτεροι οʹ 20
119.21 καὶ εἶδον τὸν τόπον, οὗ εἱστήκει ὁ θεός, καὶ τὰ ὑπὸ τοὺς
119.22 πόδας αὐτοῦ ὡσεὶ ἔργον λίθου σαπφείρου καὶ ὡς εἶδος
119.23 στερεώματος τοῦ οὐρανοῦ τῇ καθαρότητι. καὶ αὖθίς φησιν·
119.24 καὶ ἐλάλησε κύριος πρὸς Μυσῆν ἐνώπιος ἐνωπίῳ ὡς εἴ τις
119.25 λαλήσαι πρὸς τὸν ἑαυτοῦ φίλον, καὶ οὕτως ἀπελύετο εἰς τὴν 25
120.1 παρεμβολήν. καὶ εἶπε Μυσῆς πρὸς κύριον· εἰ εὕρηκα
120.2 χάριν ἐνώπιόν σου, ἐμφάνισόν μοι σαὐτόν· γνωστῶς ἴδω σε,

62
120.3 ὅπως ἂν ὦ εὑρηκὼς χάριν ἐνώπιόν σου καὶ ἐνδοξασθησό-
120.4 μεθα ἐγώ τε καὶ ὁ λαός σου. καὶ εἶπε κύριος πρὸς Μω-
120.5 ϋσῆν· καὶ τοῦτόν σοι τὸν λόγον, ὃν εἴρηκας, ποιήσω· εὕ- 5
120.6 ρηκας γὰρ χάριν ἐνώπιόν μου, καὶ οἶδά σε παρὰ πάντας, καὶ
120.7 χάριν ἔχεις παρ’ ἐμοί. ἀλλ’ οὐ δυνήσῃ ἰδεῖν τὸ πρόσωπόν
120.8 μου· οὐ γὰρ μὴ ἴδῃ ἄνθρωπος τὸ πρόσωπόν μου καὶ ζή-
120.9 σεται. καὶ ἰδοὺ τόπος παρ’ ἐμοί, καὶ στήσῃ ἐπὶ τῆς πέτρας,
120.10 καὶ σκεπάσω τῇ χειρί μου, καὶ τότε ὄψει τὰ ὀπίσω μου. 10
120.11 τὸ δὲ πρόσωπόν μου οὐκ ὀφθήσεταί σοι. εἶτα μέλλων
120.12 τὸ δευτερονόμιον δέχεσθαι πάλιν φησίν· καὶ ἀνέβη Μυ-
120.13 σῆς εἰς τὸ ὄρος Σινᾶ, καθὰ συνέταξεν αὐτῷ κύριος. καὶ
120.14 κατέβη κύριος ἐν νεφέλῃ, καὶ παρέστη αὐτῷ ἐκεῖ ἡμέρας μʹ
120.15 καὶ νύκτας μʹ. ἄρτον οὐκ ἔφαγε καὶ ὕδωρ οὐκ ἔπιε καὶ 15
120.16 ἔγραψεν ἐπὶ τῶν πλακῶν τὰ ῥήματα τῆς διαθήκης, τοὺς
120.17 δέκα λόγους. καὶ λαβὼν τὰς πλάκας καὶ καταβὰς ἀπὸ τοῦ
120.18 ὄρους δεδοξασμένος, εἶδεν Ἀαρὼν καὶ πάντες οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ
120.19 τὸ πρόσωπον Μυσέως, καὶ ἦν δεδοξασμένον, καὶ ἐφοβή-
120.20 θησαν αὐτῷ προσεγγίσαι. καὶ εἰκότως· νηστεύσας γὰρ ἡμέ- 20
120.21 ρας πʹ κυρίῳ παρεστηκὼς καὶ τὰς θεογράφους πλάκας δεξά-
120.22 μενος καὶ τὸ θεόσδοτον δευτερονόμιον εἰληφὼς τοσοῦτον
120.23 αὐτοῦ τὸ πρόσωπον ἐκ τῆς θεοπτίας ἐδοξάσθη, ὥστε μὴ
120.24 δύνασθαι τὸν λαὸν ἀτενίσαι πρὸς τὴν ἐκεῖθεν φερομένην
120.25 θείαν αἴγλην τε καὶ δόξαν. καὶ διὰ τοῦτο κάλυμμα ἐπετί- 25
120.26 θει, ἡνίκα πρὸς αὐτοὺς ὡμίλει. ἀκτῖνας γὰρ ἐκπέμπων
120.27 σελασφόρους καὶ ἀπαστράπτων σφόδρα τὰς ὄψεις ἀπέστρεφε
121.1 τῶν ὁρώντων ὥσπερ τις ἡλιακὴ αὐγὴ τοῖς ὀφθαλμοῖς προσ-
121.2 πίπτουσα. μετὰ γὰρ ἡμέρας μʹ κατελθὼν καὶ διὰ τὴν
121.3 μοσχοποιΐαν θυμωθεὶς εὐθέως τὰς πλάκας συντρίψας ἐπὶ τὸ
121.4 ὄρος ἀνέδραμε καὶ τοσαύτας ἄλλας ἐνδιατρίψας ἐν τῷ ὄρει
121.5 ἡμέρας προσφιλοσοφῶν τῷ θεῷ, πάσης ἀνθρωπίνης τροφῆς 5
121.6 ὡς καὶ ἐν ταῖς προτέραις ἡμέραις γενόμενος ἄγευστος, οὕτω
121.7 τὰς δευτέρας πλάκας λαβὼν πρὸς τὸν λαὸν κατῆλθεν. ποῖος
121.8 οὖν λογισμὸς ἀνθρώπινος τὸ ὑπέρογκον τοῦδε τοῦ θαύματος
121.9 παραστῆσαι δυνήσεται; πῶς ἡ ῥοώδης τοῦ σώματος φύσις
121.10 τοσοῦτον κινουμένη διήρκεσεν οὐδενὸς ἀντιπληροῦντος τὸ 10
121.11 καθ’ ἡμέραν διαπνέον καὶ ἐξωθούμενον τῆς δυνάμεως; λύει
121.12 δὲ τὸ ἄπορον τοῦτο πρᾶγμα καὶ θαυμάσιον ὁ θεῖος λόγος,
121.13 ὅταν λέγει· οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος, ἀλλ’ ἐπὶ
121.14 παντὶ ῥήματι ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος θεοῦ. οὐκοῦν
121.15 εὔδηλον πᾶσιν ἐντεῦθεν ὡς μηδὲν τὸν ἄγγελον τοῦτον βε- 15
121.16 βρωκέναι παντελῶς ἐν ᾗ κατῆλθεν ἡμέρᾳ σπεύδων ἐν λόγῳ
121.17 κυρίου, καὶ τῇ ἐπαύριον ἐν τῷ ὄρει ἀνῆλθεν, ὅς γε δικαίως
121.18 τῷ δικαίῳ θυμῷ χρησάμενος τὰς ἐν λίθῳ σαπφείρῳ δακ-
121.19 τύλῳ θεοῦ γραφείσας θείας ῥήσεις μὴ φέρων τὴν ἐπάρατον

63
121.20 ἐργασίαν τε καὶ θεοστυγῆ πρᾶξιν τῶν ἀνοσίων ἐκείνων καὶ 20
121.21 βεβήλων συνέτριψεν, τοῦτο μὲν ἀνάξιον πάμπαν εὖ μάλα
122.1 κρίνας τοιαύτης θεουργίας καὶ εὐεργεσίας ἀπολαῦσαι τοὺς
122.2 θεομισεῖς καὶ ἐμβροντήτους, τοῦτο δὲ μᾶλλον εἰδὼς τὴν κατ’
122.3 αὐτῶν ἔνδικον ἀγανάκτησιν τοῦ θεοῦ καὶ διὰ τοῦτο παντί
122.4 που δῆλον κελεύσας εἰ καὶ μὴ πάντας ἡβηδόν, ἀλλὰ τοὺς πα-
122.5 ρατυχόντας ἀναιρεθῆναι. πῶς οὖν ὁ τοιαύτης καὶ τοσαύτης 5
122.6 ἐγκρατείας καὶ νηστείας ἐργάτης καὶ χάριτος θείας ἔμπλεος ἐκ
122.7 διαμέτρου καὶ θείῳ ζήλῳ πυρπολούμενος ἅμα καὶ ἰλιγγιῶν καὶ
122.8 ἀδημονῶν καὶ ἀθυμῶν σφόδρα καὶ λυπούμενος καθ’ ὑπερ-
122.9 βολὴν ἐπὶ τῇ φοβερᾷ τῶν ἀχαρίστων ἁμαρτίᾳ καὶ ἀστόργων καὶ
122.10 ἀσπόνδων ἠνέσχετο βρώσεως καὶ πόσεως μετασχεῖν ἐν ἡμέρᾳ 10
122.11 μιᾷ, πικρίας καὶ θυμοῦ πεπληρωμένος καὶ στενοχωρίας ἐν
122.12 λαῷ κακούργῳ καὶ μυσαρωτάτῳ, μὴ πρότερον ὑπὲρ αὐτῶν
122.13 ἐξιλεωσάμενος δι’ ἐπιτεταμένης ἔτι νηστείας καὶ κατανύξεως,
122.14 ἧς οὐδὲν φίλον θεῷ πέφυκεν, εὖ εἰδὼς εἰ καί τις ἄλλος;
122.15 ὅτι γὰρ μία γέγονεν ἡμέρα μόνη μεταξὺ τῆς ἐξ ὄρους κατα- 15
122.16 βάσεως αὐτοῦ καὶ ἀναβάσεως, ἐν ᾗ τάς τε πλάκας συντρίψας
122.17 καὶ τὸν μόσχον ἐξαφανίσας καὶ τοὺς τρισχιλίους αἰσχίστους
122.18 καὶ κακίστους ἄνδρας ὀλοθρεύσας, βουλόμενος ὡς οἷόν τε
122.19 καταπαῦσαι τὴν ὀργὴν τοῦ θεοῦ μικρὸν καὶ τὸν ἄκρατον
122.20 θυμόν, αὐτίκα τῇ ἐπιούσῃ θᾶττον ἀνῆλθεν εἰς τὸ ὄρος πρὸς 20
122.21 κύριον δυσωπήσων ὑπὲρ αὐτῶν, ἄκουσον τί φησιν ἡ γραφὴ
122.22 διαρρήδην· καὶ ἐγένετο μετὰ τὴν αὔριον, καὶ εἶπε Μυσῆς
122.23 πρὸς τὸν λαόν· ὑμεῖς ἡμαρτήκατε ἁμαρτίαν μεγάλην, καὶ
123.1 νῦν ἀναβήσομαι πρὸς τὸν θεόν, ἵνα ἐξιλάσωμαι περὶ τῆς
123.2 ἁμαρτίας ὑμῶν. εἶτα ἐπήγαγεν εὐθέως· ἐπέστρεψε δὲ Μω-
123.3 ϋσῆς πρὸς κύριον καὶ εἶπεν· δέομαι, ἡμάρτηκεν ὁ λαὸς
123.4 οὗτος ἁμαρτίαν μεγάλην καὶ ἐποίησαν ἑαυτοῖς θεούς. καὶ
123.5 νῦν εἰ μὲν ἀφεῖς αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν αὐτῶν, ἄφες, εἰ δὲ 5
123.6 μή, ἐξάλειψόν με ἐκ τῆς βίβλου ἧς ἔγραψας. καὶ εἶπε
123.7 κύριος πρὸς Μυσῆν· εἴ τις ἥμαρτεν ἐνώπιόν μου, ἐξαλείψω
123.8 αὐτὸν ἐκ τῆς βίβλου μου. νυνὶ δὲ βάδιζε καὶ ὁδήγησον
123.9 τὸν λαὸν τοῦτον εἰς τὸν τόπον ὃν εἴρηκά σοι, καὶ ἰδοὺ ὁ
123.10 ἄγγελός μου προπορεύσεται πρὸ προσώπου σου. ᾗ δ’ ἂν 10
123.11 ἡμέρᾳ ἐπισκέπτωμαι, ἐπάξω ἐπ’ αὐτοὺς τὴν ἁμαρτίαν αὐτῶν.
123.12 καὶ ἐπάταξε κύριος τὸν λαὸν περὶ τῆς ποιήσεως τοῦ μόσχου,
123.13 οὗ ἐποίησεν Ἀαρών. ἴδε τοίνυν χρηστότητα καὶ ἀποτομίαν
123.14 θεοῦ κατὰ τὸν χριστοφόρον καὶ γνῶθι σαφῶς, ὅτι φοβερὸν
123.15 ὄντως τὸ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας θεοῦ ζῶντος καὶ ἀμήχανον 15
123.16 ἐκφυγεῖν τοὺς ἐπταικότας, ἀμετανόητα δήπουθεν, τὴν ἔνδι-
123.17 κον καὶ ἀδέκαστον θείαν δίκην, εἰ καὶ [μὴ] παραχρῆμα
123.18 ταύτην οὐκ ἐπάγει, καθὼς ἐναργέστατα διὰ βραχυλογίας
123.19 ἀποδέδεικται. ὥστε λοιπὸν ἀναμφήριστόν ἐστιν, ὡς ὀγδοη-

64
123.20 κοντήμερον ἐφεξῆς ἀπόσιτος ἔφυ θεοφορούμενος ὁ θεσπέσιος 20
123.21 ἀνὴρ οὗτος καὶ ἐνισχυόμενος ἐν ἐκείνῃ τῇ πολλῇ προσ-
124.1 εδρείᾳ καὶ παραστάσει θεοῦ, θεὸς καὶ θεοφάντωρ ἤδη γε-
124.2 νόμενος καὶ ὑπὲρ φύσιν ἀνθρωπίνην καρτερίαν καὶ εὐ-
124.3 τονίαν ἐπιδειξάμενος, εἴτε ἐν σώματι πέλων εἴτε ἐκτὸς
124.4 τοῦ σώματος ὁ θεὸς μόνος οἶδεν ὁ τοῦτον οὕτως ἀποφή-
124.5 νας καὶ ὑπερφυῶς δοξάσας. εἶτα πάλιν φησίν· ἡνίκα δ’ 5
124.6 ἂν εἰσεπορεύετο Μυσῆς εἰς τὴν σκηνὴν τοῦ μαρτυρίου,
124.7 εἱστήκει πᾶς ὁ λαὸς σκοπεύοντες. ὡς δ’ ἂν εἰσῆλθε Μω-
124.8 ϋσῆς εἰς τὴν σκηνήν, κατέβαινεν ὁ στῦλος τῆς νεφέλης καὶ
124.9 ὁ θεὸς ἐπὶ τὴν σκηνήν, ὁ δὲ λαὸς ἑώρα τὸν στῦλον τῆς
124.10 νεφέλης καὶ προσεκύνουν ἕκαστος ἐκ τῆς σκηνῆς αὐτοῦ. 10
124.11 καὶ οὕτως ἐλάλει κύριος μετὰ Μυσέως ἐνώπιον τοῦ λαοῦ.
124.12 καὶ τὸν μὲν λαὸν ἐκ τῆς ὀργῆς κυρίου διαφόρως ἐπαγωνι-
124.13 ζόμενος ἐξελέσθαι τοσοῦτον ὑπὲρ αὐτῶν ἠλόγησε τῆς οἰκείας
124.14 σωτηρίας, ὡς καὶ ἐν τῇ θραύσει τοῦ θεοῦ κατὰ τὸν Δαυὶδ
124.15 στῆναι καὶ φάναι· εἰ μὲν ἀφεῖς αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν, ἄφες, 15
124.16 εἰ δὲ μή, ἐξάλειψον κἀμὲ ἐκ τῆς βίβλου ἧς ἔγραψας. εἶπε
124.17 γάρ, φησίν, τοῦ ἐξολοθρεῦσαι αὐτούς, εἰ μὴ Μυσῆς ὁ ἐκ-
124.18 λεκτὸς αὐτοῦ ἔστη ἐν τῇ θραύσει αὐτοῦ τοῦ μὴ ἐξολοθρεῦσαι
124.19 αὐτούς. ὅσοι δὲ κατεξανέστησαν αὐτῷ οἱ μὲν κατεπόθησαν
124.20 εἰς γῆν ζῶντες, οἱ δὲ θείου πυρὸς γεγόνασι παρανάλωμα. 20
124.21 φησὶ γάρ· καὶ ἐγένοντο οἱ τεθνηκότες ἐν τῇ θραύσει χιλιά-
124.22 δες ιδʹ καὶ ἑπτακόσιοι χωρὶς τῶν τεθνηκότων ἕνεκεν Κορέ.
124.23 Οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ Μαρία ἡ προφῆτις καὶ ἀδελφὴ
124.24 αὐτοῦ λαλήσασα κατ’ αὐτοῦ δίκην ἔδωκεν. καὶ ἐλάλησεν,
124.25 φησίν, Μαρία καὶ Ἀαρὼν κατὰ Μωυσέως ἕνεκεν τῆς γυ- 25
124.26 ναικὸς αὐτοῦ Αἰθιοπίσσης, ὅτι γυναῖκα Αἰθιόπισσαν ἔλαβεν,
125.1 καὶ εἶπαν· μὴ Μυσῇ μόνῳ λελάληκεν ὁ θεός. καὶ ἤκουσε
125.2 κύριος· καὶ ὁ ἄνθρωπος Μυσῆς πραῢς σφόδρα παρὰ
125.3 πάντας ἀνθρώπους τοὺς ἐπὶ τῆς γῆς. καὶ κατέβη κύριος
125.4 ἐν στύλῳ νεφέλης ἐπὶ τὴν σκηνὴν τοῦ μαρτυρίου καὶ εἶπε
125.5 πρὸς Ἀαρὼν καὶ Μαρίαν· ἐὰν γένηται προφήτης ὑμῶν 5
125.6 κυρίῳ, ἐν ὁράματι αὐτῷ γνωσθήσομαι καὶ ἐν ὕπνῳ λαλήσω
125.7 αὐτῷ· οὐχ οὕτως ὡς ὁ θεράπων μου Μυσῆς ἐν ὅλῳ τῷ
125.8 οἴκῳ μου πιστός ἐστιν. στόμα κατὰ στόμα λαλήσω αὐτῷ ἐν
125.9 εἴδει καὶ οὐ δι’ αἰνιγμάτων, καὶ τὴν δόξαν μου εἶδεν. καὶ
125.10 διὰ τί οὐκ ἐφοβήθητε καταλαλῆσαι κατὰ τοῦ θεράποντός 10
125.11 μου Μυσέως; καὶ ὀργὴ θυμοῦ κυρίου ἐπ’ αὐτοῖς καὶ
125.12 ἀπῆλθον. καὶ ἰδοὺ Μαρία λεπρῶσα ὡσεὶ χιών. ἀλλ’ οὖν
125.13 γε δυσωπήσας Μυσῆς περὶ αὐτῆς, καὶ ἀφορισθεῖσα ἐκ τοῦ
125.14 λαοῦ ἡμέρας ζʹ ἰάθη κατὰ τὸν λόγον κυρίου. καὶ μετὰ
125.15 ταῦτα Μαρία ἐτελεύτησεν. καὶ οὐκ ἦν ὕδωρ τῇ συναγωγῇ, 15
125.16 καὶ ἐλοιδορεῖτο ὁ λαὸς πρὸς Μυσῆν καὶ Ἀαρών, καὶ κατα-

65
125.17 βοήσαντες, εἶπε κύριος πρὸς Μυσῆν· λάβε τὴν ῥάβδον
125.18 ταύτην καὶ ἐκκλησίασον τὴν συναγωγὴν σὺ καὶ Ἀαρὼν ὁ
125.19 ἀδελφός σου, καὶ λαλήσατε πρὸς τὴν πέτραν ἐναντίον αὐ-
125.20 τῶν, καὶ δώσει τὰ ὕδατα αὐτῆς. καὶ ἔλαβε Μυσῆς τὴν 20
125.21 ἀπέναντι κυρίου ῥάβδον καὶ ἐξεκλησίασε Μυσῆς καὶ Ἀαρὼν
125.22 τὴν συναγωγὴν ἀπέναντι τῆς πέτρας καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς·
125.23 ἀκούσατέ μου, οἱ ἀπειθεῖς, μὴ ἐκ τῆς πέτρας ταύτης ἐξά-
125.24 ξωμεν ὑμῖν ὕδωρ. καὶ ἐπάρας Μυσῆς τὴν χεῖρα αὐτοῦ
126.1 καὶ πατάξας τὴν πέτραν τῇ ῥάβδῳ δὶς ἐξῆλθεν ὕδωρ πολύ,
126.2 καὶ ἔπιεν ἡ συναγωγὴ καὶ τὰ κτήνη αὐτῶν. καὶ εἶπε κύ-
126.3 ριος πρὸς Μυσῆν καὶ Ἀαρών· ἀνθ’ ὧν οὐκ ἐπιστεύσατε
126.4 ἁγιάσαι με ἐναντίον τοῦ λαοῦ, διὰ τοῦτο οὐκ εἰσάξετε ὑμεῖς
126.5 τὴν συναγωγὴν ταύτην εἰς τὴν γῆν ἣν ἔδωκα αὐτοῖς. διὸ 5
126.6 προστεθήτω Ἀαρὼν πρὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ καὶ ἀποθανέτω,
126.7 ὅτι οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν γῆν ἐκείνην, διότι παρωξύνατέ
126.8 με ἐπὶ τοῦ ὕδατος τῆς ἀντιλογίας καὶ λοιδορίας τοῦ λαοῦ. καὶ
126.9 ἀνεβίβασε Μυσῆς τὸν Ἀαρὼν εἰς τὸ ὄρος, καθὰ συνέταξε
126.10 κύριος ἐναντίον πάσης συναγωγῆς, καὶ ἐξέδυσεν αὐτὸν τὰ 10
126.11 ἱερατικὰ ἱμάτια καὶ ἐνέδυσεν αὐτὰ Ἐλεάζαρ τὸν υἱὸν αὐτοῦ,
126.12 καὶ ἀπέθανεν Ἀαρὼν ἐπὶ τῆς κορυφῆς τοῦ ὄρους ἐν τῷ μʹ
126.13 ἔτει τῆς ἐξόδου τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ζήσας ἔτη ρκγʹ. καὶ εἶδε
126.14 πᾶσα ἡ συναγωγὴ ὅτι ἀπελύθη Ἀαρών, καὶ ἔκλαυσαν αὐτὸν
126.15 ἡμέρας λʹ. 15
126.16 Καὶ μετὰ ταῦτα εἶπε κύριος πρὸς Μυσῆν· ἀνάβηθι
126.17 εἰς τὸ ὄρος τὸ Ναβαῦ καὶ ἴδε τὴν γῆν, ἣν δίδωμι τοῖς
126.18 υἱοῖς Ἰσραήλ, καὶ τελεύτα ἐκεῖ ὃν τρόπον ἀπέθανεν Ἀαρὼν
126.19 ὁ ἀδελφός σου ἐν τῷ ὄρει, διότι ἠπειθήσατε τῷ ῥήματί μου
126.20 ἐπὶ τοῦ ὕδατος τῆς ἀντιλογίας Κάδης καὶ οὐχ ἡγιάσατέ με 20
126.21 ἐν τῷ λαῷ, ὅτι ἀπέναντι ὄψει τὴν γῆν καὶ ἐκεῖ οὐκ εἰσε-
126.22 λεύσῃ. τοῦ δὲ Μυσέως πολλὰ καὶ πολλάκις δεηθέντος
126.23 τοῦ θεοῦ περὶ τούτου καὶ λέγοντος· διαβὰς οὖν, ὦ δέσποτα
126.24 κύριε, τὸν Ἰορδάνην ὄψομαι τὴν ἀγαθὴν γῆν ἐκείνην καὶ
127.1 τὸ ἅγιον ὄρος καὶ τὸν Ἀντιλίβανον, εἶπε κύριος πρὸς αὐτόν·
127.2 ἱκανούσθω σοι. ὅρα μὴ προσέλθῃς μοι ἔτι λαλῆσαι περὶ
127.3 τούτου, ἀλλὰ ἀνάβηθι ἐπὶ τὴν κορυφὴν τοῦ ὄρους καὶ ἴδε
127.4 κατὰ θάλασσαν καὶ βορρᾶν καὶ λίβα καὶ ἀνατολὰς τὴν ἀγα-
127.5 θὴν γῆν, ὅτι τοῖς ὀφθαλμοῖς σου ὄψει αὐτὴν καὶ ἐκεῖ οὐκ 5
127.6 εἰσελεύσῃ. καὶ γράψας ἐκ προστάγματος κυρίου τὴν μεγά-
127.7 λην ᾠδὴν καὶ διαθήκην καὶ ἐπιθεὶς τὰς χεῖρας αὐτοῦ ἐπὶ
127.8 Ἰησοῦν τοῦ Ναυὴ εἰς τὸ διαδέξασθαι αὐτὸν ἀνέβη λοιπὸν
127.9 εἰς τὸ ὄρος τὸ Βαρήμ, ὅ ἐστι Ναβαῦ. καὶ ἔδειξεν αὐτῷ
127.10 κύριος πᾶσαν τὴν γῆν τῆς ἐπαγγελίας καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· 10
127.11 αὕτη ἡ γῆ, ἣν ὤμοσα Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ λέγων·
127.12 τῷ σπέρματί σου δώσω αὐτήν, ἔδειξα τοῖς ὀφθαλμοῖς σου,

66
127.13 καὶ ἐκεῖ οὐκ εἰσελεύσῃ. καὶ ἐτελεύτησεν ἐκεῖ Μυσῆς διὰ
127.14 ῥήματος κυρίου ζήσας ἔτη ρκʹ. καὶ θάψας αὐτὸν ὁ λαὸς
127.15 καὶ κλαύσας ἡμέρας μʹ, οὐδεὶς οἶδε τὴν ταφὴν αὐτοῦ. καὶ 15
127.16 οὐκ ἀνέστη ἔτι προφήτης ἐν Ἰσραὴλ ὡς Μυσῆς, ὃν ἔγνω
127.17 κύριος αὐτὸν πρόσωπον κατὰ πρόσωπον ἐν πᾶσι τέρασι καὶ
127.18 σημείοις. μεθ’ ὃν οὐδεὶς ὑπὲρ τὰ ρκʹ ἔτη ἔζησεν.
127.19 Καὶ τῷ μὲν μʹ ἔτει τῆς ἐξόδου τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ τῇ
127.20 νουμηνίᾳ, φησὶν Ἰώσηπος, τοῦ πρώτου μηνὸς Νισὰν ἐτε- 20
127.21 λεύτησε Μαρία καὶ ἐτάφη ἐν Ὢρ τῷ ὄρει, καὶ τῇ νουμηνίᾳ
127.22 τοῦ πέμπτου μηνὸς Ἂβ τοῦ αὐτοῦ ἔτους ἐτελεύτησεν Ἀαρὼν
127.23 καὶ ἐτάφη ἐν Ὢρ τῷ ὄρει, καὶ τῇ νουμηνίᾳ τοῦ δωδεκά-
127.24 του μηνὸς Ἄδαρ τοῦ αὐτοῦ ἔτους ἐτελεύτησε Μυσῆς ἐν
128.1 ὄρει τῷ Βαρήμ, ἐν ᾧ καὶ ἐτάφη, καί τινα λοιπὸν φωτοειδῆ
128.2 νεφέλην γεγενῆσθαι κατὰ τὸν τόπον ἐκεῖνον ἀμαυροῦσαν καὶ
128.3 ἀποτειχίζουσαν τὰς ὄψεις τῶν ὁρώντων, ἵνα μὴ γινώσκοιεν
128.4 αὐτοῦ τὸν τάφον εἰς τὸν αἰῶνα. προσεκτέον οὖν ὅπως τὸν
128.5 Νισὰν πρῶτον μῆνα λέγει, ὅνπερ ἡμεῖς ὀνομάζομεν Μάρτιον 5
128.6 καὶ οὐχὶ Ἀπρίλλιον, ὥς τινες οἴονται. ὅτι γὰρ πρῶτος μήν
128.7 ἐστι παρ’ Ἑβραίοις ὁ Νισάν, ὡς καὶ αὐτὴ δηλοῖ τοῦ ὀνό-
128.8 ματος ἡ ἑρμηνεία ἑβραϊστὶ λεγομένου Νισάν, ὅ ἐστι πρῶτος
128.9 μήν, ὁ παρ’ ἡμῖν λεγόμενος Μάρτιος, μάρτυς μὲν καὶ οὗτος
128.10 ὁ σοφώτατος καὶ νομοδιδάσκαλος Ἰώσηπος τὸν Νισὰν πρῶ- 10
128.11 τον εἰπὼν μῆνα καὶ τὸν Ἂβ πέμπτον καὶ τὸν Ἄδαρ δωδέ-
128.12 κατον, μάρτυς δὲ μᾶλλον θεῖός τε καὶ ἀξιόχρεος ὁ προφή-
128.13 της Ζαχαρίας περὶ τοῦ ἐνάτου καὶ ἑνδεκάτου μηνὸς λέγων·
128.14 τῇ τετάρτῃ τοῦ ἐνάτου μηνός, ὅς ἐστι Χασλεῦ, καὶ πάλιν τῇ
128.15 τετάρτῃ καὶ εἰκάδι τοῦ ἑνδεκάτου μηνός, ὅς ἐστι Σαβάτ. καὶ 15
128.16 γὰρ οὕτω καὶ παρ’ ἡμῖν, εἰ πρῶτος ὁ Μάρτιος ἀριθμηθείη,
128.17 ὄγδοος ὁ Ὀκτώβριος εὑρίσκεται καὶ δέκατος ὁ Δεκέμβριος.
128.18 καὶ μέντοι καὶ τὸ ἔαρ ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ πρωτοκτίστου μηνὸς
128.19 ἄρχεται Μαρτίου, καὶ ἡ γῆ βλαστάνει κατὰ τὴν θείαν πρόσ-
128.20 ταξιν βοτάνην χόρτου, καὶ οἱ τοῦ ἐνιαυτοῦ καιροὶ τέσσαρες 20
128.21 ἀνὰ τριῶν μηνῶν ἔχοντες ἀριθμοῦνται, καὶ λέγεται ὁ ψῆφος
128.22 αὐτῶν ἔαρ καὶ θέρος, φθινόπωρον καὶ χειμών.
128.23 Οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ ὁ πολυμαθὴς καὶ πολυίστωρ Εὐσέ-
128.24 βιος ἐν τοῖς χρονικοῖς κανόσι φησίν· οἱ οὖν Ἰουδαῖοι τὴν
129.1 τοῦ ἔτους νεομηνίαν τοῦ παρ’ αὐτοῖς λεγομένου Νισὰν ἤτοι
129.2 τῇ κεʹ τοῦ Μαρτίου μηνὸς ἔχει πάντοτε, ἥτις ἐστι πρωτό-
129.3 κτιστος ἡμέρα, ἐν ᾗ τόδε τὸ πᾶν ἐκ μὴ ὄντων εἰς τὸ εἶναι
129.4 παραγαγὼν ὁ θεὸς κατ’ αὐτὴν εὐδοκίᾳ τοῦ πατρὸς καὶ
129.5 συνεργίᾳ τοῦ ἁγίου πνεύματος ἐνοικήσας ἐν τῇ ἁγίᾳ παρ- 5
129.6 θένῳ τῷ αὐτῷ ἔτει ἐνηνθρώπησεν, καὶ κατ’ αὐτὴν ἐκ τάφου
129.7 ἀνέστη, καὶ γέγονε τὸ λεγόμενον κυριακὸν πάσχα. αὕτη
129.8 τοίνυν καὶ ἡμῖν κατὰ τὴν τοῦ θεοῦ ἁγίαν ἐκκλησίαν ἀρχὴ

67
129.9 ἔτους ἔστω πάντοτε, καθ’ ὃν καὶ τὸ ἅγιον πάσχα εὑρίσκον-
129.10 τες εἰς κυριακὴν ἐμπίπτον μετὰ τὴν τεσσαρισκαιδεκάτην 10
129.11 τῆς σελήνης τοῦδε τοῦ μηνὸς Μαρτίου τοῦ καὶ Νισὰν προσ-
129.12 αγορευομένου οὐκ ἰουδαϊκῶς ἀλλ’ ἀποστολικῶς ἐκτελοῦμεν
129.13 κατὰ φυσικὴν καὶ θεοπαράδοτον μέθοδον.
129.14 Οὕτως οὖν ὁ θαυμάσιος οὗτος ἀνὴρ διαπρέψας καὶ
129.15 τερατουργὸς ἀναδειχθεὶς τοὐναντίον πάλιν καὶ μετὰ πολλῆς 15
129.16 ὀδύνης καὶ θλίψεως διαπεραίνει τὸν βίον. καὶ γὰρ ἀπο-
129.17 δυρόμενος τὴν στέρησιν τῆς ἐπηγγελμένης ἁγίας γῆς ἔλεγε
129.18 πρὸς τοὺς Ἰσραηλίτας· κύριος ὁ θεὸς ἐθυμώθη μοι περὶ
129.19 τῶν λεγομένων ἐφ’ ὑμῶν καὶ ὤμοσεν, ἵνα μὴ διαβῶ τὸν
129.20 Ἰορδάνην τοῦτον καὶ εἰσέλθω εἰς τὴν γῆν, ἣν κύριος ὁ θεός 20
129.21 σου δίδωσί σοι ἐν κλήρῳ. ἐγὼ γὰρ ἀποθνήσκω ἐν τῇ γῇ
129.22 ταύτῃ καὶ οὐ διαβαίνω τὸν Ἰορδάνην, ὑμεῖς δὲ διαβαίνετε
130.1 καὶ κληρονομεῖτε τὴν ἀγαθὴν γῆν ταύτην. ποίαν τοίνυν
130.2 ἆρα λιθίνην καρδίαν οὐ συνέτριψεν ἡ τοῦ δικαίου θλίψις
130.3 τότε; ποίαν ψυχὴν ἀμείλικτον καὶ δυσπαράκλητον οὐ κατε-
130.4 μάλαξε καὶ εἰς οἶκτον ἤγαγε ταῦτα μετὰ δακρύων φθεγγό-
130.5 μενα; τίνα οὐκ ἂν ἐξέπληξε καὶ ἐφόβησε καὶ πρὸς δάκρυα 5
130.6 καὶ θρῆνον ἀκατάσχετον ἐκίνησεν; ὄντως ἀληθῶς πολλαὶ αἱ
130.7 θλίψεις τῶν δικαίων. ἰδοὺ γάρ, ὁ ἐκ βρέφους ἀστεῖος
130.8 ὁρώμενος καὶ θείας χάριτος ἔμπλεος οὗτος ὁ ἀοίδιμος καὶ
130.9 ἐξοχώτατος δίκαιος ἀπὸ τῆς πρώτης ἡλικίας ἀρξάμενος
130.10 θλίβεσθαι καὶ ὀδυνᾶσθαι καὶ ἀδημονεῖν μετὰ τῆς αὐτῆς 10
130.11 ἀθυμίας τὸν βίον κατέλυσεν. ἵνα γὰρ τὰς ἐν Αἰγύπτῳ
130.12 θλίψεις αὐτοῦ πολλὰς καὶ κακὰς παρῶμεν καὶ τὰς ἐν τῇ
130.13 ἐρήμῳ διασκοπήσωμεν, ἔνθα μηκέτι φέρων τοῦ πολλάκις
130.14 αὐτὸν λιθοβολῆσαι θελήσαντος λαοῦ τὴν ἀγνωμοσύνην καὶ
130.15 θρασύτητά τε καὶ ἀγριότητα καὶ παραιτούμενος τὴν προ- 15
130.16 στασίαν ἐκ πολλῆς ἀθυμίας καὶ θάνατον αἰτούμενος, ἄκου-
130.17 σον καὶ γνῶθι τὸν πολὺν θόρυβον καὶ φοβερὸν ἴλιγγα τῆς
130.18 ψυχῆς αὐτοῦ δι’ ὀλίγων ῥημάτων. φησὶ γάρ· καὶ ἐβαρυθύ-
130.19 μησε Μυσῆς σφόδρα καὶ εἶπε πρὸς κύριον· ἵνα τί ἐκά-
130.20 κωσας τὸν θεράποντά σου, καὶ διὰ τί οὐχ εὕρηκα χάριν 20
130.21 ἐναντίον σου ἐπιθεῖναί μοι τὴν ὁρμὴν τοῦ λαοῦ τούτου;
130.22 μικρὸν καὶ λιθοβολήσουσί με. μὴ ἐγὼ ἐν γαστρὶ ἔλαβον
130.23 πάντα τὸν λαὸν τοῦτον; ἢ ἐγὼ ἔτεκον αὐτούς; ὅτι λέγεις
130.24 μοι· ἆρον αὐτοὺς εἰς τὸν κόλπον σου, ὡσεί τις ἄραι τιθηνὸς
131.1 τὸν θηλάζοντα, εἰς τὴν γῆν, ἣν ὤμοσα τοῖς πατράσιν
131.2 αὐτῶν. πόθεν μοι κρέα δοῦναι παντὶ τῷ λαῷ τούτῳ, ὅτι
131.3 κλαίουσιν ἐπ’ ἐμὲ λέγοντες· δὸς ἡμῖν κρέα, ἵνα φάγωμεν.
131.4 οὐ δυνήσομαι ἐγὼ μόνος φέρειν τὸν λαὸν τοῦτον, ὅτι βαρύ-
131.5 τερόν μοί ἐστι τὸ ῥῆμα τοῦτο. εἰ δὲ οὕτω σὺ ποιεῖς, 5
131.6 ἀπόκτεινόν με ἀναιρέσει, εἰ εὕρηκα χάριν ἐν ὀφθαλμοῖς σου,

68
131.7 ἵνα μὴ ἴδω τὴν κάκωσίν μου. τί οὖν λοιπὸν τῶν ῥημάτων
131.8 τούτων γένοιτ’ ἂν ὀδυνηρότερον καὶ τί τῆς ζωῆς ταύτης
131.9 δυσαχθέστερον; καὶ αὐτὸς μὲν εὐεργετῶν αὐτοὺς διετέλει
131.10 καὶ προκινδυνεύων αὐτῶν. ἐπεὶ γὰρ διαφόρως εἶπεν ὁ θεὸς 10
131.11 πρὸς αὐτὸν ἐξολοθρεῦσαι τούτους λέγων· ἔασόν με, καὶ
131.12 θυμωθεὶς ἐξαναλώσω αὐτοὺς εἰς ἅπαξ καὶ ποιήσω σε εἰς
131.13 ἔθνος μέγα, ἢ τοῦτο πρεσβευόμενος ἔλεγεν· εἰ μὲν ἀφεῖς
131.14 αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν, ἄφες, εἰ δὲ μή, ἐξάλειψόν με ἐκ τῆς
131.15 βίβλου ἧς ἔγραψας. ἐκεῖνοι δὲ συνεχῶς καὶ ἀκαθέκτως 15
131.16 ἐπανίσταντο κατ’ αὐτοῦ, μέχρις ἂν καὶ εἰς ἔσχατον κίνδυνον
131.17 αὐτὸν ἤγαγον καὶ τῆς ἐπαγγελίας ἀπεστέρησαν. καὶ τοῦτο
131.18 δηλῶν πρὸς αὐτοὺς πάλιν καὶ τραγικώτερον τὴν ἑαυτοῦ
131.19 συμφορὰν διηγούμενος ἔφη· καὶ ἐμοὶ κύριος ἐθυμώθη δι’
131.20 ὑμᾶς καὶ ὑπερεῖδέ με ἕνεκεν ὑμῶν καὶ οὐκ ἤκουσέ μου 20
131.21 τῆς δεήσεως λέγων· οὐδὲ σὺ οὐ μὴ εἰσέλθῃς ἐκεῖ. διὸ δή
131.22 φησιν ὁ Δαυίδ· καὶ παρώργισαν αὐτὸν ἐφ’ ὕδατος ἀντι-
131.23 λογίας, καὶ ἐκακώθη Μυσῆς δι’ αὐτούς, ὅτι παρεπίκραναν
131.24 τὸ πνεῦμα αὐτοῦ, καὶ διέστειλεν ἐν τοῖς χείλεσιν αὐτοῦ.
132.1 ἀθυμοῦντι γὰρ διὰ τὴν τῆς ἀδελφῆς τελευτὴν ἐπέκειντο δίψει
132.2 πιεζόμενοι. δυσχεραίνων τοίνυν τὴν πολλὴν αὐτῶν ἀκρασίαν
132.3 τε καὶ αὐθάδειαν ἀνθρώπινόν τι πέπονθε καὶ ὥσπερ ἐκείνοις
132.4 ὀργιζόμενος ἀμφιβόλως τὸν λόγον προσήνεγκεν, καὶ ὅπερ διὰ
132.5 θεῖον ζῆλον ἐπὶ τῆς μοσχοποιΐας αὐτῶν ἐξ ὑπερβολῆς ἀθυ- 5
132.6 μίας ὁ πραότατος πέπονθε τοῦτο καὶ ἐπὶ τῆς ἀντιλογίας, ὃ δὴ
132.7 καὶ ὁ πρᾶος Δαυὶδ πάσχων ἔλεγεν· ἀθυμία κατέσχε με ἀπὸ
132.8 ἁμαρτωλῶν τῶν ἐγκαταλιμπανόντων τὸν νόμον σου, καί· εἶδον
132.9 ἀσυνετοῦντας καὶ ἐξετηκόμην, ὅτι τὸ λόγιόν σου οὐκ ἐφυ-
132.10 λάξαντο. οὐ γὰρ ἄν, εἰ μὴ σφόδρα αὐτὸν ἐσκότωσε καὶ ἐκ 10
132.11 βάθρων αὐτοῦ τὴν ψυχὴν ἔστρεψεν ὁ τῆς ἀθυμίας ἐκεῖνος
132.12 τάραχος, τὰς θεογράφους πλάκας ἔρριψεν ἀπὸ τῶν χειρῶν
132.13 καὶ συνέτριψεν, ἐν αἷς ὑπῆρχον γεγραμμένα ταῦτα· αʹ. ἐγώ
132.14 εἰμι κύριος ὁ θεός σου, ὃς ἐξήγαγόν σε ἐκ γῆς Αἰγύπτου,
132.15 ἐξ οἴκου δουλείας. οὐκ ἔσονταί σοι θεοὶ ἕτεροι πλὴν ἐμοῦ. 15
132.16 βʹ. οὐ ποιήσεις σεαυτῷ εἴδωλον παντὸς ὁμοίωμα. ὅσα ἐν
132.17 τῷ οὐρανῷ ἄνω καὶ ὅσα ἐπὶ τῆς γῆς κάτω καὶ ὅσα ἐν
132.18 τοῖς ὕδασιν ὑποκάτω τῆς γῆς οὐ προσκυνήσεις αὐτοῖς
132.19 οὐδ’ οὐ μὴ λατρεύσῃς αὐτοῖς. γʹ. οὐ λήψῃ τὸ ὄνομα κυ-
132.20 ρίου τοῦ θεοῦ σου ἐπὶ ματαίῳ. δʹ. μνήσθητι τὴν ἡμέραν 20
132.21 τῶν σαββάτων ἁγιάζειν αὐτήν. εʹ. τίμα τὸν πατέρα σου
132.22 καὶ τὴν μητέρα σου, ἵνα εὖ σοι γένηται καὶ ἔσῃ μακρο-
133.1 χρόνιος ἐπὶ τῆς γῆς. ϛʹ. οὐ μοιχεύσεις. ζʹ. οὐ κλέψεις.
133.2 ηʹ. οὐ φονεύσεις. θʹ. οὐ ψευδομαρτυρήσεις κατὰ τοῦ πλη-
133.3 σίον σου ψευδομαρτυρίαν. ιʹ. οὐκ ἐπιθυμήσεις τὴν γυναῖκα
133.4 τοῦ πλησίον σου. οὐκ ἐπιθυμήσεις τὴν οἰκίαν τοῦ πλησίον

69
133.5 σου οὐδὲ τὸν ἀγρὸν αὐτοῦ οὐδὲ τὸν παῖδα αὐτοῦ οὐδὲ τὴν 5
133.6 παιδίσκην αὐτοῦ οὔτε τὸν βοῦν αὐτοῦ οὔτε τὸ ὑποζύγιον
133.7 αὐτοῦ οὔθ’ ὅσα τῷ πλησίον σού ἐστιν. ἐννόησον δέ γε
133.8 πρὸς τούτοις οἷον πῦρ τὴν αὐτοῦ ψυχὴν ἀνῆψε καὶ ἀκατά-
133.9 παυστον φλόγα ἤγειρεν ἡ τοῦ ἀδελφοῦ τελευτή, καὶ οἷον
133.10 καυτῆρα διηνεκῆ τε καὶ ἀθεράπευτον ὁ ταύτης ἐνέθηκε τρό- 10
133.11 πος. οἷον γὰρ εἰκὸς ἦν πάσχειν ὑπὸ τῆς φυσικῆς φιλο-
133.12 στοργίας πρῶτον μὲν εἰς τὸ ὄρος αὐτὸν ἀνάγων διὰ θείας
133.13 ὀργῆς τελευτῆσαι, δεύτερον δὲ ἡνίκα τὴν ἀρχιερατικὴν στο-
133.14 λὴν ἀπαμφιάζων καὶ βλέπων αὐτὸν κατώδυνον σφόδρα καὶ
133.15 συγκεχυμένον καὶ παρειμένον δάκρυσί τε συνεχόμενον καὶ 15
133.16 ἀγωνιῶντα, τρίτον δὲ τὸν ἀπ’ ἀλλήλων αἰφνίδιον χωρισμὸν
133.17 καὶ τὴν ἑαυτοῦ ἐκ τῆς ἀδελφικῆς γλυκυτάτης ὁμιλίας τε καὶ
133.18 συνουσίας ἐρημίαν καὶ μόνωσιν. εἰ γὰρ ὁ λαὸς ἐπένθησεν
133.19 αὐτὸν ἡμέρας λʹ, πόσῳ μᾶλλον οὗτος οὐ διέλειπεν ἂν θρη-
133.20 νῶν ἀκατασχέτως μέχρι τέλους ζωῆς αὐτοῦ φλεγόμενος πάνυ 20
133.21 καὶ σφαδάζων ὑπὸ τῆς φυσικῆς τυραννίδος. καὶ τὸ δὴ
133.22 πάντων θαυμαστότερον καὶ ἐλεεινότερον, ὅτι καὶ τὴν περι-
133.23 πόθητον γῆν, ὑπὲρ ἧς πολλούς τε καὶ φοβεροὺς ἀνέτλη
133.24 πόνους, ἰδὼν μακρόθεν καὶ μειζόνως τρωθεὶς ἀπῆλθε μὴ
133.25 τυχὼν ὁ θαυμάσιος καὶ πανάρετος ποιμὴν τοῦ σπουδαζομέ- 25
133.26 νου διὰ τὴν ἀπείθειαν καὶ σκληροκαρδίαν καὶ δυστροπίαν
133.27 τῶν ποιμαινομένων. ποῦ οὖν εἰσὶν οἱ ἐνάρετοι ποιμένες
134.1 ἴσως καὶ λαὸν ἀπειθῆ καὶ σκληροτράχηλον καὶ δυσάγωγον
134.2 ἅμα καὶ ἀντίλογον ποιμαίνοντες καὶ μηδὲν ἐκ τῆς ἐκεί-
134.3 νων φαυλότητος οἰόμενοι κινδυνῶδες πάσχειν ἐκ πολλῆς
134.4 ἀπροσεξίας καὶ ἀβελτηρίας ἢ μᾶλλον εἰπεῖν τῆς παγκά-
134.5 κου λήθης; εἰ γὰρ εἰς ἔννοιαν εἶχον ἀεὶ τὸν ἀοίδιμον 5
134.6 ἄνδρα τοῦτον, μεθ’ ὃν καὶ τὸν δίκαιον ἀρχιερέα Ἠλεί, καὶ
134.7 ὅπως ἑκάτερος αὐτῶν ὁσίως καὶ ἀμέμπτως βιοῦντες καὶ
134.8 προστατεύοντες ἐκ τῆς τῶν προστατευομένων ἐκινδύνευσαν
134.9 κακίας, οὐκ ἂν ἐπαύσαντο θρηνοῦντες καὶ φρίττοντες εἰκό-
134.10 τως καὶ τὴν ἑτέρων προστασίαν ἢ παραιτούμενοι ἢ μετὰ 10
134.11 πολλοῦ φόβου καὶ τρόμου καθηγεῖσθαι καὶ διηνεκῶς πεν-
134.12 θεῖν καὶ φροντίζειν περὶ τῆς ἐκείνων ἀπολογίας κατὰ τὴν
134.13 περὶ τῶν ἀμφοτέρων ἀποστολικὴν παραίνεσιν τὴν λέγουσαν·
134.14 πείθεσθε τοῖς ἡγουμένοις ὑμῶν καὶ ὑπείκετε. αὐτοὶ γὰρ
134.15 ἀγρυπνοῦσιν ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ὑμῶν ὡς λόγον ἀποδώσοντες. 15
134.16 Εἰ τοίνυν οἱ τοιοῦτοι καὶ τηλικοῦτοι καθηγηταὶ διὰ τὴν
134.17 τῶν καθηγουμένων καὶ ὑποχειρίων ἐκινδύνευσαν, ὡς προεί-
134.18 ρηται, μοχθηρίαν, τίς ὑπὲρ τούτους καυχήσηται φανταζόμενος
134.19 ἢ ἀλαζονευόμενος καὶ ἀκινδύνως τὴν ἡγεμονίαν διασῶσαι με-
134.20 γαλαυχήσει καὶ ματαιολογήσει φανερῶς ἀμνημονήσας, ὅτι πολ- 20
134.21 λοὶ πολλοὺς ἀφελεστέρους καὶ δυσπειθεῖς διασῶσαι πειραθέντες

70
134.22 ὑπὲρ τὴν ἰσχὺν αὐτῶν καὶ ἑαυτοὺς προσαπώλεσαν, οἴμοι τὸ
134.23 ἐλεεινότερον, ἔσθ’ ὅτε καὶ αἴσχιστον καὶ κάκιστον. ἄλλους μὲν
135.1 γάρ, ἔφη τίς που τῶν ὁσίων ἀνδρῶν, οὐ πάντες ἀπαιτούμεθα
135.2 σῶσαι, ἑαυτοὺς δὲ πάντες πάντως. ὅθεν οὖν λοιπὸν καὶ
135.3 τῷ ἑαυτοῦ μαθητῇ ὁ χριστοφόρος τῷ τοιούτῳ δυνατῷ ἔργῳ
135.4 καὶ λόγῳ παραγγέλλων καὶ ἀσφαλιζόμενος ἔφασκεν· μὴ
135.5 κοινώνει ἁμαρτίαις ἀλλοτρίαις. ἑαυτὸν ἁγνὸν τήρει, διότι 5
135.6 ἕκαστος ὑπὲρ ἑαυτοῦ λόγον δώσει τῷ θεῷ. καὶ μάλα γε
135.7 εἰκότως ἔφη τοῦτο καὶ λίαν προσφόρως. ᾔδει γὰρ ὅτι καὶ
135.8 ἡ γραφὴ τουτὶ προμεμαρτύρηκε σαφέστατα λέγουσα· σώζων
135.9 σῶζε τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν, ἕκαστος δήπουθεν, καὶ ἀλλοίως
135.10 οὐκ ἔστιν. ἄξιον τοίνυν ὄντως ἀληθῶς ἄξιον σφόδρα θαυ- 10
135.11 μάσαι καὶ λίαν ἐκπλαγῆναι, μᾶλλον δὲ φρίξαι καὶ ἐκστῆναι,
135.12 πῶς ὁ τοιοῦτος καὶ τηλικοῦτος προφήτης καὶ θεόπτης καὶ
135.13 νομοθέτης καὶ οὐρανομύστης καὶ πολλῶν μεγίστων θείων
135.14 χαρισμάτων ἀξιωθεὶς καὶ διαφόρων τεραστίων ὑπηρετήσας
135.15 καὶ μέντοι καὶ τῷ λαῷ τοῦ θεοῦ κατὰ τὸ εἰρημένον ἑλόμενος 15
135.16 συγκακουχεῖσθαι τοσαῦτα ἔτη ἢ πρόσκαιρον ἔχειν ἁμαρτίας
135.17 ἀπόλαυσιν, εἶτα μετὰ τοὺς πολλοὺς ἐκείνους διαύλους καὶ
135.18 πόνους καὶ κόπους καὶ ἀγῶνας καὶ ἱδρῶτας καὶ πειρασμούς
135.19 τε καὶ θλίψεις διὰ σμικρὰν πλημμέλειαν διήμαρτεν ὁ πάσης
135.20 ἀρετῆς ἐνθέου κεκοσμημένος καὶ λελαμπρυσμένος ἔργῳ καὶ 20
135.21 λόγῳ τῆς ἐπηγγελμένης ἐλπίδος καὶ διὰ τῆς τοσούτων χρόνων
135.22 ἀποκαραδοκουμένης καὶ βλεπομένης ἐφέσεως ξένος καθέστηκεν.
136.1 βαβαὶ τοῦ θαύματος καὶ τῆς τοῦ θεοῦ περὶ τὰς τῶν
136.2 ἁγίων πράξεις τε καὶ ῥήσεις ἀκριβολογίας καὶ ἐξετάσεως.
136.3 ἀληθῶς γὰρ ὅτι ὀλίγοι οἱ σωζόμενοι, καὶ βιαστή ἐστιν ἡ
136.4 βασιλεία τῶν οὐρανῶν καὶ βιασταὶ ἁρπάσουσιν αὐτήν.
136.5 ἐπείπερ οὐδὲν ὄφελος τῆς προειργασμένης δικαιοσύνης καὶ 5
136.6 τῆς προλαβούσης πρὸς θεὸν οἰκειώσεως τοῦ δικαίου καὶ
136.7 παρρησίας, εἰ μὴ σύμφωνον τῆς ἀρχῆς καὶ κατάλληλον
136.8 ἀπαντήσῃ τὸ τέλος, ὡς ὁ μέγας οὗτος καὶ ἀξιάγαστος θερά-
136.9 πων καὶ ὑπὲρ ἄνθρωπον δίκαιος ἐναργῶς ἀπέδειξεν. κἀν-
136.10 τεῦθεν, ὡς ἔοικεν, ὁ δίκαιος ἔφη κριτὴς εἰκότως διὰ τοῦ 10
136.11 προφήτου· ἐν τῷ ἀποστρέψαι δίκαιον ἐκ τῆς δικαιοσύνης
136.12 αὐτοῦ καὶ ποιήσει ἀδικίαν πᾶσαι αἱ δικαιοσύναι αὐτοῦ ἃς
136.13 ἐποίησεν οὐ μὴ μνησθῶσιν. ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ αὐτοῦ ἀποθα-
136.14 νεῖται. καί· δικαιοσύνη δικαίου οὐ μὴ ἐξελεῖται αὐτὸν ἐν
136.15 ᾗ ἂν ἡμέρᾳ πλανηθῇ. ὅρα γὰρ ὅπως οὔτε τὰ ἐν τοσούτοις 15
136.16 ἔτεσιν αὐτοῦ πλεῖστα καὶ διάφορα καὶ ὑπὲρ λόγον ἀριστεύ-
136.17 ματα καὶ αἱ συνεχεῖς μετὰ ταῦτα δεήσεις καὶ ἱκετηρίαι τὸν
136.18 θεὸν ἐδυσώπησαν, οὔτε μὴν ἡ προλαβοῦσα τηλικαύτη καὶ
136.19 τοσαύτη δόξα τε καὶ οἰκείωσις καὶ προσεδρεία εἰς οἶκτον
136.20 καὶ συγγνώμην τοῦ σφάλματος ἐπισπάσασθαι τὸν θεὸν τηνι- 20

71
136.21 καῦτα δεδύνηνται διὰ τὸ μέγεθος τοῦ ἀξιώματος εὔδηλον
136.22 ὅτι κατὰ τὸν Σολομῶντα. φησὶ γάρ· κρίσις ἀπότομος ἐν
136.23 τοῖς ὑπερέχουσι γίνεται. καί· τοῖς κραταιοῖς ἰσχυρὰ ἐφίσταται
137.1 ἔρευνα. διδάσκει δέ γε διὰ τούτων ἡμᾶς ὁ θεός, ὡς τοὺς
137.2 ἐν ἀρετῇ τελείους τὴν ἀκρίβειαν ἀπαιτεῖ, καὶ τοῖς ἄλλοις
137.3 ἀνθρώποις μεγάλα παρανομοῦσι μακροθυμῶν τοῖς ἁγίοις
137.4 ταύτης οὐ μεταδίδωσι τῆς συγγνώμης. ὅθεν ὁ μὲν Σολομὼν
137.5 αὖθίς φησιν· ὁ μὲν γὰρ ἐλάχιστος συγγνωστός ἐστιν ἐλέους, 5
137.6 δυνατοὶ δὲ δυνατῶς ἐτασθήσονται. ὁ δὲ κύριος· ᾧ μὲν γὰρ
137.7 ὀλίγον ἐδόθη, φησίν, ὀλίγον καὶ ἀπαιτήσουσι παρ’ αὐτοῦ,
137.8 ᾧ δὲ πολὺ ἐδόθη, πολὺ καὶ ἀπαιτήσουσι παρ’ αὐτοῦ. οὐ-
137.9 κοῦν εὔκαιρον ὄντως εἰπεῖν ἐνταῦθα· ὢ βάθος πλούτου
137.10 καὶ σοφίας καὶ γνώσεως θεοῦ. ὡς ἀνεξερεύνητα τὰ κρίματα 10
137.11 αὐτοῦ καὶ ἀνεξιχνίαστοι αἱ ὁδοὶ αὐτοῦ. καί· φοβερὸν τὸ
137.12 ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας θεοῦ ζῶντος. καί· φοβερὸν τὸ πρόσω-
137.13 πον κυρίου ἐπὶ ποιοῦντας κακά, διότι κατὰ τὸ πολὺ ἔλεος
137.14 αὐτοῦ οὕτω καὶ πολὺς ὁ ἔλεγχος αὐτοῦ. ἔλεος γὰρ καὶ
137.15 ὀργὴ παρ’ αὐτοῦ, καὶ ἐπὶ ἁμαρτωλοὺς καταπαύσει ὁ θυμὸς 15
137.16 αὐτοῦ. καί· διὰ τοῦτο πάντως οὐδὲ ἀγγέλων ἁμαρτησάντων
137.17 ἐφείσατο, καθὼς γέγραπται.
137.18 Τί οὖν ἂν λοιπὸν ἐροῦμεν ἡμεῖς οἱ μυρίων γέμοντες
137.19 κακῶν καὶ τοσοῦτον ἀποδέοντες τῆς ἐκείνου ἀρετῆς ὅσον
137.20 γῆ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ τὸν θεὸν καθ’ ἑκάστην ἡμέραν καὶ 20
137.21 ὥραν δι’ ἔργων καὶ λόγων παροξύνοντες; μηδεὶς τοίνυν
137.22 ἀρετάς τινας ἔχων ἢ δοκῶν ἔχειν καυχάσθω ἢ ἀμερίμνως
138.1 διακείσθω, ὡς ἤδη τοὺς τῶν ἀρετῶν αὐτοῦ πόνους τὰς
138.2 ἐπικαρπίας ἐν χερσὶν ἔχων ἢ πάντως καὶ ἀναντιρρήτως τοὺς
138.3 στεφάνους ἀποληψόμενος, ἀλλὰ μᾶλλον ἀεὶ νηφέτω καὶ τα-
138.4 πεινούσθω μέχρι θανάτου καὶ ἑαυτὸν ὡς μηδεμίαν ἐντολὴν
138.5 θεοῦ φυλάξαντα λογιζέσθω, κἂν πάσας τὰς ἀρετὰς κέκτηται 5
138.6 συλλήβδην, κἂν εἰς αὐτὴν ἀναβέβηκε τῶν ἀγαθῶν τὴν κορω-
138.7 νίδα. εἰ γὰρ ὁ θεοφιλὴς καὶ ἱεροφάντης ἐκεῖνος καὶ τῆς
138.8 οἰκουμένης ἀντίρροπος, μᾶλλον δὲ μείζων, οὗ οὐκ ἦν ἄξιος
138.9 ὁ κόσμος, κατὰ τὸ εἰρημένον, ᾧ ὁ θεὸς ἐνώπιος ἐνωπίῳ
138.10 ὡμίλει ὡς εἴ τις λαλήσει πρὸς τὸν ἑαυτοῦ φίλον, ᾧ εἶπεν· 10
138.11 οἶδά σε παρὰ πάντας, ᾧ κατὰ πρόσωπον ὡμίλει καὶ οὐ διὰ
138.12 δήλων ἢ ἐνυπνίων ἢ ἀγγέλων ἢ αἰνιγμάτων, μετὰ τοσούτων
138.13 κατορθωμάτων ὄγκον καὶ τοιαύτης φιλοσοφίας τε καὶ νήψεως
138.14 μικρὸν ἀπονυστάξας οὐκ ἔτυχε συγγνώμης, πῶς ἡμεῖς οἱ
138.15 μηδὲ ἴχνος τοιαύτης ἀρετῆς ἔμφασιν κεκτημένοι μὴ διηνε- 15
138.16 κῶς γρηγορήσωμεν καὶ πενθήσωμεν καὶ κλαύσωμεν ἑαυτοὺς
138.17 διὰ παντὸς καὶ δούλους ἀχρείους εἶναι λογισώμεθα; διὰ δὴ
138.18 τοῦτο προασφαλιζόμενος ἡμᾶς ὁ κύριος ἔλεγεν· ὅταν πάντα τὰ
138.19 διατεταγμένα ὑμῖν πράξητε, τότε εἴπατε ὅτι· ἀχρεῖοι δοῦλοί

72
138.20 ἐσμεν. ὃ ὠφείλαμεν ποιῆσαι πεποιήκαμεν. καὶ τοῦτο εἰδὼς ὁ 20
139.1 θεῖος Ἡσαΐας πρὸς τὸν θεὸν ἔφασκεν· πᾶσα ἡ δικαιοσύνη
139.2 ἡμῶν ὡς ῥάκος ἀποκαθημένης ἐνώπιόν σου. ὡσαύτως γε
139.3 καὶ ὁ ἱεροψάλτης καὶ πανάρετος Δαυίδ· εἶπα τῷ κυρίῳ·
139.4 κύριός μου εἶ σύ, ὅτι τῶν ἀγαθῶν μου οὐ χρείαν ἔχεις.
139.5 ὅθεν καὶ παραινεῖ λέγων· δουλεύσατε τῷ κυρίῳ ἐν φόβῳ 5
139.6 καὶ ἀγαλλιᾶσθε αὐτῷ ἐν τρόμῳ, μήποτε ὀργισθῇ κύριος καὶ
139.7 ἀπολεῖσθε ἐξ ὁδοῦ δικαίας, ὅταν ἐκκαυθῇ ἐν τάχει ὁ θυμὸς
139.8 αὐτοῦ. τοιαῦτα γοῦν καὶ ὁ θεηγόρος Παῦλος παραγγέλλων
139.9 φάσκει· μετὰ φόβου καὶ τρόμου τὴν ἑαυτῶν σωτηρίαν κατερ-
139.10 γάζεσθε. καί· ὁ δοκῶν ἑστάναι βλεπέτω μὴ πέσῃ. 10
139.11 Τούτων δὲ ἕκαστος ᾐνίξατο δι’ ὧν εἴρηκεν, ὡς μήτε
139.12 πεποιθέναι τῇ οἰκείᾳ ὁσιότητι, κἂν πάνυ τῶν εὐδοκίμων ὑπ-
139.13 άρχει, μήτε μὴν καθυφεῖναι πάμπαν τοῦ νήφειν καὶ ταπει-
139.14 νοῦσθαι καὶ δεδοικέναι λίαν ἄχρι σιωπῆς ὑστάτης, διότι καὶ
139.15 μέχρι ψιλοῦ ῥήματος καὶ ἐνθυμήματος λόγον εἰσπραττόμεθα 15
139.16 καὶ ἐκ τῶν λόγων ἡμῶν δικαιούμεθά τε καὶ κατακρινόμεθα,
139.17 καθὼς καὶ ἡ κατὰ τὸν Φαρισαῖον καὶ τὸν τελώνην παραβολὴ
139.18 σαφῶς διαδείκνυσιν ἑκάτερον καθ’ ἑαυτὸν διαλογιζόμενον καὶ
139.19 ἐν καρδίᾳ φθεγγόμενον, καὶ τὸν μὲν καταδεδικασμένον ἀπο-
139.20 φαίνουσα, τὸν δὲ μᾶλλον δεδικαιωμένον. ὅτι γὰρ τοὺς λογι- 20
139.21 σμοὺς καὶ τὰς πονηρὰς ἐνθυμήσεις κρινεῖ κύριος, ἄκουσον τί
139.22 φησιν ὁ θεὸς διὰ Ἡσαΐου· κἀγὼ τὰ ἔργα καὶ τοὺς λογισμοὺς
139.23 αὐτῶν ἔρχομαι συναγαγεῖν. καὶ δὴ καὶ Δαυὶδ ἔλεγεν· ἕνε-
140.1 κεν τίνος παρώργισεν ὁ ἀσεβὴς τὸν θεόν; εἶπε γὰρ ἐν
140.2 καρδίᾳ αὐτοῦ· οὐκ ἐκζητήσει δήπουθεν τὰ πλημμελήματά
140.3 μου. ὅς γε πάντως ἐρεῖ πρὸς αὐτὸν εἰκότως· ἐλέγξω καὶ
140.4 παραστήσω κατὰ πρόσωπόν σου τὰς ἁμαρτίας σου. καὶ γοῦν
140.5 πρὸ τούτων φησὶν ἡ γραφή· καὶ ἰδὼν κύριος ὁ θεὸς ὅτι 5
140.6 ἐπληθύνθησαν αἱ κακίαι τῶν ἀνθρώπων ἐπὶ τῆς γῆς καὶ
140.7 πᾶς τις διανοεῖται ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ ἐπιμελῶς ἐπὶ τὰ
140.8 πονηρὰ πάσας τὰς ἡμέρας, εἶπεν· ἀπαλείψω τὸν ἄνθρωπον
140.9 ὃν ἐποίησα ἀπὸ προσώπου τῆς γῆς, ὅτι ἐνεθυμήθην ποιή-
140.10 σας αὐτόν. εἶτα μετὰ τὸν κατακλυσμὸν σπλαγχνισθεὶς ὁ 10
140.11 φιλάνθρωπος θεός, ἐπήγαγεν ἡ γραφὴ λέγουσα· καὶ εἶπε
140.12 κύριος ὁ θεός· διανοηθεὶς οὐ προσθήσω ἔτι καταράσασθαι
140.13 τὴν γῆν διὰ τὰ ἔργα τῶν ἀνθρώπων, ὅτι ἔγκειται ἡ διάνοια
140.14 τοῦ ἀνθρώπου ἐπιμελῶς ἐπὶ τὰ πονηρὰ ἐκ νεότητος. ὥσπερ
140.15 τοίνυν αἱ γυναῖκες ἀπὸ συνουσίας τίκτουσιν, κἂν μὲν ὑγιεινὰ 15
140.16 τὰ σώματα ᾖ, τοιαῦτα καὶ τὰ τικτόμενα, εἰ δὲ διεφθαρμένα,
140.17 μιμεῖται τῶν γονέων τὴν φύσιν, οὕτω καὶ ἐπὶ τῶν λογισμῶν·
140.18 ἂν μὲν ἀγαθοῖς συγγένῃ, τοιαῦτα ἔσται καὶ τὰ ἔγγονα, ἂν
140.19 δὲ πονηροῖς, καὶ μὴ προσέχῃς, πολλὴν ἐκεῖθεν λήψῃ τὴν
140.20 λύμην, ὦ οὗτος. ἄκουσον γοῦν τί φησιν ὁ προφήτης περὶ 20

73
140.21 τῶν καλὰ διαλογιζομένων· ἀπὸ τοῦ φόβου σου, κύριε, ἐν
140.22 γαστρὶ ἐλάβομεν καὶ ὠδινήσαμεν καὶ ἐτέκομεν πνεῦμα σω-
140.23 τηρίας. περὶ δὲ τῶν φαύλων· ὠὰ ἀσπίδων ἔρρηξαν καὶ
140.24 ἱστὸν ἀράχνης ὑφαίνουσιν. ταῦτ’ οὖν ἐννοοῦντες, ἀγαπητοί,
140.25 γνωσιμαχήσωμεν καὶ περὶ τοῦ τέλους ἡμῶν φροντίσωμεν ὅτι 25
140.26 μάλιστα, καὶ μὴ παυσώμεθα τὰ περὶ τοῦ ἀοιδίμου ἐκείνου
140.27 καὶ θεσπεσίου ἀνδρὸς νουνεχῶς ἀπομνημονεύοντες.
141.1 Καὶ γὰρ καὶ ὁ μέγας Βασίλειος τοῦτον μᾶλλον ὑπερεκ-
141.2 πληττόμενος οὕτω φάσκει· ὅταν ἴδω Μωσέα τὸν τοῦ θεοῦ
141.3 θεράποντα τὸν μέγαν ἐκεῖνον, τὸν τοσαύτης μὲν καὶ τηλι-
141.4 καύτης ἀξιωθέντα παρὰ θεοῦ τιμῆς, οὕτω δὲ πολλάκις ὑπ’
141.5 αὐτοῦ μαρτυρηθέντα, ὡς ἀκοῦσαι· ἔγνων σε παρὰ πάντας, 5
141.6 καὶ εὕρηκας χάριν ἐνώπιόν μου· τοῦτον ὅταν ἴδω ἐπὶ τοῦ
141.7 ὕδατος τῆς ἀντιλογίας οὐδενὸς ἕνεκεν, ἢ ἵνα μόνον εἴπῃ
141.8 τῷ λαῷ γογγύζοντι δι’ ἀπορίαν ὕδατος· μὴ ἐκ τῆς πέτρας
141.9 ταύτης ἐξάξομεν ὑμῖν ὕδωρ; τούτου μόνου ἕνεκεν εὐθὺς
141.10 ἀπειλὴν δεχόμενον εἰς τὴν γῆν τῆς ἐπαγγελίας μὴ εἰσελεύ- 10
141.11 σεσθαι, ἥτις ἦν τότε τῶν πρὸς Ἰουδαίους ἐπαγγελιῶν τὸ
141.12 κεφάλαιον· ὅταν οὖν ἴδω τοῦτον παρακαλοῦντα καὶ μὴ
141.13 συγχωρούμενον, ὅταν ἴδω μηδεμιᾶς συγγνώμης διὰ τὰ
141.14 τοσαῦτα κατορθώματα ἐπὶ τῷ βραχεῖ ἐκείνῳ ῥήματι καταξιού-
141.15 μενον, ὄντως μὲν ὁρῶ θεοῦ ἀποτομίαν κατὰ τὸν ἀπόστολον, 15
141.16 ὄντως δὲ ἐκεῖνο ἀληθὲς εἶναι πείθομαι τό· εἰ ὁ δίκαιος
141.17 μόλις σώζεται, ὁ ἀσεβὴς καὶ ἁμαρτωλὸς ποῦ φανεῖται;
141.18 Περὶ οὗ μέντοι καὶ ὁ μέγας Ἰσίδωρος πρός τινά φησιν·
141.19 εἰπὲ τῷ πρός σε διενεχθέντι Ἰουδαίῳ καὶ μηδὲν μὲν γεν-
141.20 ναῖον μηδὲ νεανικὸν φράσαντι, ἀγυρτικὰς δὲ λογοποιΐας ἐμέ- 20
141.21 σαντι καὶ φήσαντι περὶ τοῦ παιδὸς Ναυὴ εἰρῆσθαι τό·
141.22 προφήτην ὑμῖν ἀναστήσει ὁ θεὸς ἐκ τῶν ἀδελφῶν ὑμῶν
141.23 ὡς ἐμέ, ὅτι· κατὰ πολλὰ πλημμελεῖς μὴ καλῶς νοῶν τὸ
141.24 προηγούμενον μήτε μὴν τὸ ἐπαγόμενον· αὐτοῦ ἀκούσεσθε
142.1 κατὰ πάντα ὅσα ἂν ἐντελεῖται ὑμῖν. ἔσται δὲ πᾶσα ψυχή,
142.2 ἥτις ἂν μὴ ἀκούσῃ τοῦ προφήτου ἐκείνου, ἐξολοθρευθήσε-
142.3 ται ἐκ τοῦ λαοῦ αὐτῆς. πρῶτον μὲν γὰρ μετὰ τὴν χειρο-
142.4 τονίαν ἐκείνου ταῦτα Μωσῆς ἔνθους γενόμενος ἐθέσπισεν,
142.5 δεύτερον δὲ ὅτι, εἰ μὲν ὁ τοῦ Ναυὴ παῖς ὑπερέβη τὸν 5
142.6 Μωσέα, πιθανὸν μὲν τὸ λεγόμενον, οὐκ ἀληθὲς δέ· εἰ δὲ
142.7 πολὺ αὐτοῦ καταδεέστερος ἦν, ἀδρανὴς αὕτη ἡ ἔννοια φαί-
142.8 νεται. τρίτον δὲ ὅτι οὐδὲ προσέθηκέ τι τῷ νόμῳ, ἀλλὰ
142.9 τοῖς ἐκείνου ἐπολιτεύσατο θεσμοῖς. τέταρτον δὲ ἐχρῆν, εἴγε
142.10 περὶ αὐτοῦ ἦν ὁ λόγος, εἰπεῖν οὐκ· ἀναστήσει, ἀλλ’· ἀνέ- 10
142.11 στησεν. πέμπτον δὲ ὅτι ἔδει φράσαι· ἔσται δὲ πᾶσα ψυχή,
142.12 ἥτις ἂν μὴ ἀκούσῃ τοῦ προφήτου τούτου· τὸ δὲ εἰπεῖν·
142.13 ἐκείνου, τοῦτον παρεγράψατο. ἕκτον δέ, πῶς πρὸς τὸν

74
142.14 Ἰωάννην μετὰ πολλὰς γενεὰς τεχθέντα ἀπέστειλαν πευσό-
142.15 μενοι, εἰ αὐτὸς εἴη ὁ προφήτης. πρὸς οὓς ἔφη· οὔκ εἰμι. 15
142.16 προφήτης μὲν γὰρ ἦν, ὁ προφήτης δὲ οὐκ ἦν. ἕβδομον δέ·
142.17 πῶς τοῦ Χριστοῦ παραγενομένου οἱ τὰ θαύματα θεώμενοι
142.18 ἔλεγον· οὗτός ἐστιν ἀληθῶς ὁ προφήτης. συνοράτω οὖν
142.19 πόσα αὐτῷ ἐναντιοῦται, καὶ τὸν ἀληθῆ προγνώστην τε καὶ
142.20 βασιλέα καὶ δημιουργὸν προσκυνείτω. 20
142.21t [κζ�. Περὶ Ἰησοῦ τοῦ Ναυή.]
142.22 Μετὰ δὲ Μωσέα διεδέξατο τὴν ἀρχὴν Ἰησοῦς ὁ τοῦ
142.23 Ναυὴ καὶ περάσας τὸν Ἰορδάνην καὶ ποιήσας ἐν τῇ γῇ τῆς
142.24 ἐπαγγελίας ἔτη λβʹ πολεμῶν καὶ κατακληροδοτῶν αὐτὴν τοῖς
143.1 υἱοῖς Ἰσραὴλ ἀπέθανε ζήσας ἔτη ριʹ. καὶ ὁ μὲν Μυσῆς
143.2 πατάξας τὸν Σηὼν βασιλέα τῶν Ἀμορραίων καὶ τὸν Ὢγ βα-
143.3 σιλέα τῆς Βασάν, ὃς ὑπελείφθη ἐκ τῶν γιγάντων κατοικῶν
143.4 ἐν τῷ Ῥαφαῒν ἐν Ἀσταρώθ, ὄντα τοῦ Ῥαφαῒν ἀπόγονον, οὗ
143.5 καὶ ἡ κλίνη σιδηρᾶ τὸ μῆκος ἔχουσα πήχεις θʹ καὶ τὸ 5
143.6 πλάτος δʹ, ἀφείλατο πᾶσαν τὴν γῆν αὐτῶν, ὁ δὲ Ἰησοῦς
143.7 χειρωσάμενος τοὺς Χαναναίους καὶ Φερεζαίους καὶ Γεργε-
143.8 σαίους καὶ Χετταίους καὶ Ἰεβουσαίους καὶ Ἀμορραίους καὶ
143.9 Εὐαίους καὶ πάντας αὐτῶν τοὺς βασιλεῖς ὄντας τῷ ἀριθμῷ
143.10 λβʹ πᾶσαν τὴν γῆν αὐτῶν δέδωκεν, ὡς εἴρηται, τοῖς υἱοῖς 10
143.11 Ἰσραήλ. ἐν γὰρ τῷ φεύγειν αὐτούς, φησίν, ἀπὸ προσώπου
143.12 τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ καὶ κύριος ἐπέρριψεν αὐτοῖς λίθους χαλά-
143.13 ζης ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ἐγένοντο πλείους οἱ ἀποθανόντες
143.14 διὰ τοὺς λίθους τῆς χαλάζης, ἢ οὓς ἀπέκτειναν οἱ υἱοὶ
143.15 Ἰσραὴλ μαχαίρᾳ ἐν τῷ πολέμῳ στρατηγοῦντος Ἰησοῦ. ὅς γε 15
143.16 μέγας καὶ τερατουργός τε καὶ θεοφιλὴς πάνυ καὶ οὗτος
143.17 ἀναδειχθεὶς οὐκ ἄμοιρος λύπης καὶ πειρασμῶν διαφόρων
143.18 ἐγένετο.
143.19 Περὶ οὗ καὶ ὁ θεορήμων Χρυσόστομος ἔφη· ἐννόησον
143.20 ὅσον ἐστὶ δίκαιος ἄνθρωπος. εἶπεν Ἰησοῦς ὁ τοῦ Ναυή· 20
143.21 στήτω ὁ ἥλιος κατὰ Γαβαὼν καὶ ἡ σελήνη κατὰ φάραγγα
143.22 Ἐλώμ, καὶ ἐγένετο. φησὶ γάρ· καὶ ἔστη ὁ ἥλιος κατὰ μέσον
143.23 τοῦ οὐρανοῦ εἰς τέλος ἡμέρας μιᾶς, καὶ οὐκ ἐγένετο ἡμέρα
144.1 τοιαύτη πρότερον καὶ ἔμπροσθεν, ὥστε ὑπακοῦσαι θεὸν ἀν-
144.2 θρώπου, ὅτι συνεπολέμει τῷ Ἰσραήλ. τοῦτο τοῦ Μωσέως
144.3 μεῖζον. τί δήποτε; οὐ γάρ ἐστιν ἴσον θαλάττῃ ἐπιτάξαι
144.4 καὶ τοῖς κατ’ οὐρανόν. μέγα μὲν οὖν κἀκεῖνο, καὶ σφόδρα
144.5 μέγιστον, πλὴν ἀλλ’ οὐδὲν ἴσον. εἰ τοίνυν ἐνταῦθα τοιαῦτα 5
144.6 ἐργάζονται οἱ ἅγιοι, τί ἆρα ἐκεῖ; πόσην ἔχουσι μᾶλλον τὴν
144.7 λαμπρότητα καὶ τὴν παρρησίαν; ἀλλά γε καὶ οὗτος δὴ οὖν
144.8 ὁ θαυμαστὸς καὶ τερατουργὸς διαδεξάμενος τὸν Μυσῆν
144.9 συναπήλαυσεν αὐτῷ πάντων ὡς ἔπος εἰπεῖν τῶν ἀνιαρῶν.
144.10 εἰ δέ τι διὰ τὸ νέον τῆς ἡλικίας ἐξέφυγεν, τοῦτο μετὰ τὴν 10

75
144.11 ἐκείνου τελευτὴν ἀνεπλήρωσεν. οὐ γὰρ ὅτε μόνον ἔζη Μω-
144.12 ϋσῆς τὰ ἱμάτια διέρρηξε καὶ σποδὸν κατεπάσατο, ἀλλὰ καὶ
144.13 τελευτήσαντος πάλιν εἰς τὴν αὐτήν, μᾶλλον δὲ εἰς μείζονα
144.14 κατέστη ταύτης ἀνάγκην, δι’ ὅλης ἡμέρας πρηνὴς κείμενος
144.15 ἐπὶ τῆς γῆς διὰ τὴν ἁμαρτίαν Ἄχαρ καὶ τὴν τοῦ λαοῦ 15
144.16 ἧτταν μετὰ τὸ στῆσαι τὸν Ἰορδάνην καὶ τὸν λαὸν διαβιβά-
144.17 σαι καὶ τὴν πόλιν Ἱεριχὼ καταστρέψαι. καὶ ἄκουσον αὐτοῦ
144.18 καὶ τῶν ῥημάτων καὶ τῶν ὀδυρμῶν. φησὶ γάρ· καὶ διέρρη-
144.19 ξεν Ἰησοῦς τὰ ἱμάτια αὐτοῦ καὶ ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον ἐπὶ τὴν
144.20 γῆν ἐναντίον κυρίου ἕως ἑσπέρας αὐτὸς καὶ οἱ πρεσβύτεροι 20
144.21 Ἰσραήλ, καὶ ἐπέβαλον χοῦν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτῶν. καὶ εἶπεν
144.22 Ἰησοῦς· δέομαι, κύριε, ἵνα τί διεβίβασεν ὁ παῖς σου τὸν
144.23 λαὸν τοῦτον τὸν Ἰορδάνην παραδοῦναι αὐτὸν τῷ Ἀμορραίῳ
144.24 ἀπολέσαι ἡμᾶς; καὶ τί ἐρῶ, ἐπεὶ μετέβαλεν Ἰσραὴλ αὐχένα
145.1 ἀπέναντι τοῦ ἐχθροῦ αὐτοῦ; καὶ ἀκούσας ὁ Χαναναῖος καὶ
145.2 πάντες οἱ κατοικοῦντες τὴν γῆν περικυκλώσουσιν ἡμᾶς καὶ
145.3 ἐκτρίψουσιν ἀπὸ τῆς γῆς. ὁρᾶς ὅπως καὶ οὗτος οὐχ ἧττον
145.4 Μωσέως ἀδημονεῖ καὶ θορυβεῖται δεδοικὼς τὴν τοῦ λαοῦ
145.5 πανωλεθρίαν. καί που τάχα καὶ αὐτὸς ὁμοίως τὴν ζωὴν ἐξ 5
145.6 ἀπορίας ἀπελέγετο καὶ περιστάσεως. ἐῶ δὲ λέγειν τοὺς διαφό-
145.7 ρους πολέμους καὶ μάχας καὶ φροντίδας καὶ τῶν Γαβαωνιτῶν
145.8 τὴν ἀπάτην. καὶ μέντοι καὶ ἡ τῶν κλήρων διανομὴ πολὺν
145.9 μὲν τὸν πόνον, πολλὰς δὲ παρεῖχεν αὐτῷ τὰς δυσκολίας καὶ
145.10 θλίψεις. καὶ τοῦτο ἴσασιν οἳ καὶ τὴν τυχοῦσαν διανεῖμαι 10
145.11 προσετάχθησαν οὐσίαν ἀδελφοῖς τε καὶ κληρονόμοις καὶ τὸ
145.12 δυσπειθὲς ἑκατέρων καὶ δυσάρεστον. οὕτω τοίνυν πάντες,
145.13 ὅσοι τῷ θεῷ μεγάλως εὐηρέστησαν, διὰ θλίψεων καὶ πει-
145.14 ρασμῶν δοκιμασθέντες καὶ δόκιμοι ἀναφανέντες τῆς πρὸς
145.15 θεὸν ἀγάπης καὶ παρρησίας ἐπέτυχον. καὶ ὅλως, εἰ βού- 15
145.16 λοιτό τις ἐξαριθμεῖν ἅπαντα, πολλὰ ἂν εὕροι τὰ κέρδη τῶν
145.17 πειρασμῶν. καὶ οὐκ ἔστιν οὐδείς, ὧν πολὺς παρὰ τῷ θεῷ
145.18 λόγος, θλίψεως ἐκτός, κἂν ἡμεῖς ἀγνοοῦμεν τοῦτο καὶ τὰ
145.19 τοῦ θεοῦ περὶ αὐτῶν κρίματα.
145.20t [Βιβλίον Γ�.] 20
145.21t [α�. Περὶ Ἰούδα.]
145.22 Μετὰ δὲ Ἰησοῦν διὰ τῶν κριτῶν ὁ θεὸς ἔσωζε τὸν λαὸν
145.23 θλιβόμενον ὑπὸ τῶν περιλειφθέντων ἀλλοφύλων. ἐν οἷς
146.1 ὑπῆρχε πρώτιστος Ἰούδας καλούμενος, καὶ ἔκρινε τὸν λαὸν
146.2 ἔτη ζʹ χειρωσάμενος καὶ τὸν Ἀδωνιβεζὲκ βασιλέα τῶν ἀλλο-
146.3 φύλων, καὶ ἀκρωτηριάσας αὐτοῦ χεῖρας καὶ πόδας, εἶπεν
146.4 Ἀδωνιβεζέκ· ἑβδομήκοντα βασιλεῖς τὰ ἄκρα τῶν χειρῶν καὶ
146.5 τῶν ποδῶν αὐτῶν ἀποκεκομμένοι ἦσαν συλλέγοντες τὰ ὑπο- 5
146.6 κάτω τῆς τραπέζης μου. καθὼς οὖν ἐποίησα, οὕτω καὶ
146.7 ἀνταπέδωκέ μοι ὁ θεός.

76
146.8t [β�. Περὶ Γοθονιήλ.]
146.9 Μετὰ δὲ Ἰούδαν γέγονε κριτὴς Γοθονιὴλ ἔτη νʹ πατά-
146.10 ξας καὶ τὸν Χουσαραθὲμ βασιλέα Συρίας θλίψαντα τὸν λαὸν 10
146.11 ἔτη ηʹ.
146.12t [γ�. Περὶ Αὐώδ.]
146.13 Μετὰ δὲ Γοθονιὴλ γέγονε κριτὴς Αὐὼδ ὁ ἀμφοτεροδέ-
146.14 ξιος ἔτη πʹ πατάξας καὶ τὸν Ἐγλὼμ βασιλέα Μωὰβ ἐν
146.15 μαχαίρᾳ διστόμῳ δρακὸς ἐχούσης τὸ μῆκος θλίψαντα τὸν 15
146.16 Ἰσραὴλ ἔτη ιηʹ.
146.17t [δ�. Περὶ Σαµεγάρ.]
146.18 Μετὰ δὲ Αὐὼδ γέγονε κριτὴς Σαμεγὰρ ἔτη ζʹ πατάξας
146.19 καὶ ἐκ τῶν ἀλλοφύλων ἐν ἡμέρᾳ μιᾷ ἐν τῷ ἀροτρόποδι τῶν
146.20 βοῶν ἄνδρας χʹ. 20
147.1t [ε�. Περὶ Βαράκ.]
147.2 Μετὰ δὲ Σαμεγὰρ γέγονε κριτὴς Βαράκ, μεθ’ οὗ καὶ
147.3 Δεβώρα ἡ προφῆτις καὶ γυνὴ Ἀφιαδώκ, ἔτη μʹ πολεμήσας
147.4 καὶ τὸν Ἰαβὶν καὶ τὸν Σισάρα θλίψαντα τὸν Ἰσραὴλ ἔτη κʹ.
147.5 ὅτε καὶ τὸν Σισάρα Ἰαὴλ ἀπέκτεινεν ἐν πασσάλῳ γυνὴ 5
147.6 Χαβὲρ τοῦ Κιναίου. ἐφ’ οὗ Προμηθεὺς καὶ Ὀρφεὺς ὁ
147.7 Θρᾲξ οἱ σοφώτατοι παρ’ Ἕλλησιν, καὶ Ἀσκληπιὸς ὁ ἰατρὸς
147.8 καὶ Λυκοῦργος ὁ Σπαρτιάτης καὶ νομοθέτης τῶν Ἑλλήνων
147.9 ἐγνωρίζοντο.
147.10t [��. Περὶ Γεδεών.] 10
147.11 Μετὰ δὲ Βαρὰκ γέγονε κριτὴς Γεδεὼν ὁ καὶ Ἱεροβαὰλ
147.12 ἔτη μʹ πατάξας καὶ τὸν Μαδιὰμ μετὰ τʹ τῶν λαψάντων ἐν
147.13 τῷ πίνειν καὶ τὸν Ὠρὴβ καὶ Ζὴβ καὶ Ζεβεὲ καὶ Σαλμανὰ
147.14 τοὺς ἄρχοντας αὐτῶν, τὸν δὲ πύργον Φανουὴλ κατέστρεψε
147.15 καὶ τοὺς ἄρχοντας αὐτῶν ἠλόησεν ἐν ταῖς ἀκάνθαις θλίψαν- 15
147.16 τας τὸν Ἰσραὴλ ἔτη ζʹ.
148.1t [ζ�. Περὶ Ἀβιµέλεχ.]
148.2 Μετὰ δὲ Γεδεὼν γέγονε κριτὴς Ἀβιμέλεχ υἱὸς αὐτοῦ
148.3 ἔτη γʹ πατάξας καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ ἐκ τῶν ἐλευθέρων
148.4 ἄνδρας οʹ ἐπὶ λίθον ἕνα, ἐξ ὧν οὐ κατελείφθη πλὴν Ἰωά-
148.5 θαμ τοῦ νεωτέρου διαδράσαντος. ὃς καὶ παραπορευομένου 5
148.6 τοῦ Ἀβιμέλεχ μετὰ τοῦ λαοῦ ἀνῆλθεν ἐπὶ τὴν κορυφὴν τοῦ
148.7 ὄρους καὶ ἐπάρας τὴν φωνὴν αὐτοῦ ἔφη πρὸς αὐτοὺς παρα-
148.8 βολὴν τοιαύτην· ἀκούσατέ μου, ἄνδρες Σικίμων, καὶ ἀκούσει
148.9 ὑμῶν ὁ θεός. πορευόμενα ἐπορεύθη τὰ ξύλα τοῦ χρῖσαι
148.10 βασιλέα ἐφ’ ἑαυτῶν. καὶ εἶπαν τῇ ἐλαίᾳ· βασίλευσον ἐφ’ 10
148.11 ἡμῶν. καὶ εἶπεν αὐτοῖς ἡ ἐλαία· μὴ ἀπολείψασα τὴν πιό-
148.12 τητά μου, ἣν ἐδόξασεν ὁ θεὸς καὶ οἱ ἄνθρωποι, πορεύσομαι
148.13 ἄρχειν τῶν ξύλων. καὶ εἶπαν τῇ συκῇ· βασίλευσον ἐφ’
148.14 ἡμῶν. καὶ εἶπεν αὐτοῖς ἡ συκῆ· μὴ παρεάσασα τὴν γλυκύ-
148.15 τητά μου πορεύσομαι ἄρχειν τῶν ξύλων. καὶ εἶπαν τῇ 15

77
148.16 ἀμπέλῳ· βασίλευσον ἐφ’ ἡμῶν. καὶ εἶπεν αὐτοῖς ἡ ἄμπε-
148.17 λος· μὴ καταλείψασα τὸν οἶνόν μου τὸν εὐφραίνοντα τοὺς
148.18 ἀνθρώπους πορεύσομαι ἄρχειν τῶν ξύλων. καὶ εἶπαν τὰ
148.19 ξύλα τῇ ῥάμνῳ· δεῦρο σύ, βασίλευσον ἐφ’ ἡμῶν. καὶ εἶπεν
148.20 ἡ ῥάμνος πρὸς τὰ ξύλα· εἰ ἐν ἀληθείᾳ χρίετέ με ὑμεῖς 20
148.21 βασιλέα ἐφ’ ὑμᾶς, δεῦτε, ὑποστῆτε ἐν τῇ σκιᾷ μου, καὶ εἰ
148.22 μή, ἐξέλθοι πῦρ ἀπ’ ἐμοῦ καὶ καταφάγοι τὰς κέδρους τοῦ
149.1 Λιβάνου. καὶ νῦν, εἰ ἐν ἀληθείᾳ ἐβασιλεύσατε τὸν Ἀβιμέλεχ
149.2 υἱὸν τῆς παλλακῆς τοῦ πατρός μου, εἰ μή, ἐξέλθοι πῦρ ἀπὸ
149.3 Ἀβιμέλεχ καὶ καταφάγοι τοὺς ἄνδρας Σικίμων, καὶ ἐξέλθοι
149.4 πῦρ ἀπὸ τῶν ἀνδρῶν Σικίμων καὶ καταφάγοι τὸν Ἀβιμέλεχ.
149.5 καὶ ταῦτα εἰπὼν Ἰωάθαμ εὐθὺς ἀπέδρα. καὶ ἐξαπέστειλεν 5
149.6 ὁ θεὸς πνεῦμα πονηρὸν ἀνὰ μέσον Ἀβιμέλεχ καὶ ἀνὰ μέσον
149.7 ἀνδρῶν Σικίμων, καὶ ἠθέτησαν οἱ ἄνδρες Σικίμων ἐν τῷ
149.8 οἴκῳ Ἀβιμέλεχ τοῦ ἐπαγαγεῖν τὴν ἀδικίαν καὶ τὸ αἷμα τῶν
149.9 οʹ υἱῶν Γεδεὼν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν Ἀβιμέλεχ. καὶ γὰρ ἀπελ-
149.10 θὼν πολεμῆσαι πύργον καὶ προσεγγίσας τῇ θύρᾳ τοῦ πύρ- 10
149.11 γου ἐμπρῆσαι αὐτήν, ἔρριψε γυνὴ κλάσμα μύλου ἐπὶ τὴν
149.12 κεφαλὴν αὐτοῦ καὶ συνέτριψε τὸ κρανίον αὐτοῦ. καὶ ἐπι-
149.13 βοήσας ταχὺ εἶπε πρὸς τὸν αἴροντα αὐτοῦ τὰ σκεύη· σπάσαι
149.14 τὴν ῥομφαίαν σου καὶ θανάτωσόν με, μήποτε εἴπωσιν·
149.15 γυνὴ αὐτὸν ἀπέκτεινεν. καὶ ἐκκεντῆσαν αὐτὸν τὸ παιδάριον 15
149.16 ἀνεῖλεν. καὶ ἐπέστρεψεν ὁ θεὸς τὴν πονηρίαν Ἀβιμέλεχ, ἣν
149.17 ἐποίησε τῷ πατρὶ αὐτοῦ ἀποκτείνας τοὺς οʹ ἀδελφοὺς αὐτοῦ,
149.18 καὶ πᾶσαν τὴν πονηρίαν τῶν ἀνδρῶν Σικίμων ἐπέστρεψεν
149.19 ὁ θεὸς εἰς τὴν κεφαλὴν αὐτῶν κατὰ τὸν λόγον καὶ τὴν
149.20 παραβολὴν Ἰωάθαμ υἱοῦ Ἱεροβαάλ. 20
149.21 Ἰστέον οὖν, φησὶν ὁ ἀοίδιμος Χρυσόστομος, ὡς πολυσή-
149.22 μαντόν ἐστι τὸ ὄνομα τῆς παραβολῆς. ἔστι γὰρ παραβολὴ
149.23 λάλημα καὶ ὑπόδειγμα καὶ ὀνειδισμός, ὡς ὅταν λέγει Δαυίδ·
149.24 ἔθου ἡμᾶς εἰς παραβολὴν ἐν τοῖς ἔθνεσιν, κίνησιν κεφαλῆς
150.1 ἐν τοῖς λαοῖς. ἔστι δὲ παραβολὴ αἰνιγματώδης λόγος, ὃ
150.2 πολλοὶ λέγουσι ζήτημα, ἐμφαῖνον μέν τι, οὐκ αὐτόθεν δὲ
150.3 πάντως δῆλον ὂν ἀπὸ τῶν ῥημάτων, ἀλλ’ ἔχον ἐντὸς κε-
150.4 κρυμμένην διάνοιαν, ὡς ὅταν ὁ Σαμψὼν ἔλεγεν· ἐξῆλθεν
150.5 ἀπὸ στόματος ἰσχυροῦ γλυκύ. καὶ Σολομὼν ἔφη· τότε νοή- 5
150.6 σεις παραβολὴν καὶ σκοτεινὸν λόγον. λέγεται δὲ παραβολὴ καὶ
150.7 ἡ ὁμοίωσις. ἄλλην γάρ, φησίν, παραβολὴν παρέθηκεν αὐτοῖς
150.8 λέγων· ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ σπεί-
150.9 ροντι καλὸν σπέρμα. καὶ παραβολὴ λέγεται ἡ τροπολογία,
150.10 οἷόν ἐστι τό· υἱὲ ἀνθρώπου, εἶπον αὐτοῖς τὴν παραβολὴν 10
150.11 ταύτην· ὁ ἀετὸς ὁ μεγαλοπτέρυγος, ἀετὸν λέγων τὸν βασι-
150.12 λέα. παραβολὴ λέγεται καὶ ὁ τύπος καὶ ἡ εἰκών, ὡς καὶ
150.13 Παῦλος ἔφη· πίστει προσενήνοχεν Ἁβραὰμ τὸν Ἰσαὰκ πειρα-

78
150.14 ζόμενος καὶ τὸν μονογενῆ προσέφερεν ὁ τὰς ἐπαγγελίας
150.15 δεξάμενος, ὅθεν καὶ ἐν παραβολῇ αὐτὸν ἐκομίσατο, τοῦτ’ 15
150.16 ἔστιν ἐν τύπῳ καὶ εἰκόνι. καὶ παραβολή ἐστι λόγος παρα-
150.17 βάλλων τὰ νοητὰ τοῖς αἰσθητοῖς καὶ παριστῶν ἐκ τῶν
150.18 ἐγκοσμίων καὶ ὁρατῶν τὰ ὑπερκόσμια καὶ ἀόρατα. πρό-
150.19 βλημα δέ ἐστι λόγος συνεσκιασμένος καὶ αἰνιγματώδης κατὰ
150.20 τὸ εἰρημένον· κλινῶ εἰς παραβολὴν τὸ οὖς μου, ἀνοίξω ἐν 20
150.21 ψαλτηρίῳ τὸ πρόβλημά μου. καί· φθέγξομαι προβλήματα
150.22 ἀπὸ καταβολῆς κόσμου. καὶ πρόβλημά ἐστι θεώρημα συν-
150.23 τεῖνον πρὸς θεωρίαν καὶ γνῶσιν. παράδειγμα δέ ἐστι λόγος
151.1 ἀπὸ τοῦ καθ’ ἕκαστα ἄγων ἐπὶ τὸ καθόλου, ἢ δεῖξις πιστου-
151.2 μένη τὸ μερικὸν διὰ μερικοῦ καὶ ὁμοίου. παροιμία δέ ἐστι
151.3 λόγος ἀπόκρυφος δι’ ἑτέρου προδήλου σημαινόμενος.
151.4t [η�. Περὶ Θωλά.]
151.5 Μετὰ δὲ Ἀβιμέλεχ γέγονε κριτὴς Θωλὰ ἔτη κγʹ. 5
151.6t [θ�. Περὶ Ἰαήρ.]
151.7 Μετὰ δὲ Θωλὰ γέγονε κριτὴς Ἰαὴρ ἔτη κβʹ.
151.8t [ι�. Περὶ Ἰεφθάε.]
151.9 Μετὰ δὲ Ἰαὴρ γέγονε κριτὴς Ἰεφθάε ἔτη ϛʹ πατάξας
151.10 καὶ τοὺς Ἀμμανίτας καὶ τοὺς Φυλιστιεὶμ θλίψαντας τὸν 10
151.11 Ἰσραὴλ ἔτη ιηʹ.
151.12t [ια�. Περὶ Ἀβεσσά.]
151.13 Μετὰ δὲ Ἰεφθάε γέγονε κριτὴς Ἀβεσσὰ ἔτη ζʹ.
151.14t [ιβ�. Περὶ Ἐλώµ.]
151.15 Μετὰ δὲ Ἀβεσσὰ γέγονε κριτὴς Ἐλὼμ ἔτη ιʹ. 15
151.16t [ιγ�. Περὶ Λαβδών.]
151.17 Μετὰ δὲ Ἐλὼμ γέγονε κριτὴς Λαβδὼν ἔτη ηʹ.
151.18t [ιδ�. Περὶ Σαµψών.]
151.19 Μετὰ δὲ Λαβδὼν γέγονε κριτὴς Σαμψὼν ἔτη κʹ πατά-
151.20 ξας καὶ τοὺς Φυλιστιεὶμ ἐν σιαγόνι ὄνου καὶ ἐν ῥάβδῳ καὶ 20
152.1 ἐν ἀλώπηξι καὶ ἐν συμπτώματι οἴκου θλίψαντας τὸν Ἰσραὴλ
152.2 ἔτη μʹ. οὗ τὴν ἰσχὺν καὶ ἀνδρείαν δεικνύουσι μὲν καὶ
152.3 ταῦτα, δηλοῦσι δὲ καὶ τὰ διάφορα καὶ ἰσχυρότατα δεσμὰ
152.4 διαλυόμενα ῥᾳδίως ὑπὸ τῶν χειρῶν αὐτοῦ καὶ πύλαι πόλεως
152.5 ἀνασπώμεναι. φησὶ γάρ· καὶ εἰσῆλθε Σαμψὼν εἰς Γάζαν 5
152.6 τὴν πόλιν πρός τινα πόρνην, καὶ γνόντες οἱ Γαζαῖοι ἐνή-
152.7 δρευσαν ἀφ’ ἑσπέρας κλείσαντες τὴν πόλιν βουλόμενοι αὐτὸν
152.8 ἀνελεῖν τῇ ἐπαύριον. ὁ δὲ μεσούσης νυκτὸς ἀναστὰς καὶ
152.9 ἐπιλαβόμενος τὰς θύρας τῆς πόλεως σὺν τοῖς δυσὶ σταθμοῖς
152.10 καὶ ἀναβαστάσας αὐτὰς σὺν τοῖς μοχλοῖς καὶ ἐπιθεὶς ἐπὶ 10
152.11 τοὺς ὤμους αὐτοῦ ἐξῆλθεν, ἔθηκε δὲ αὐτὰς ἐπὶ τὴν κορυ-
152.12 φὴν τοῦ κατὰ πρόσωπον τῆς πόλεως ὄρους. ἐφ’ οὗ καὶ
152.13 Ἡρακλῆς ὁ παρ’ Ἕλλησι διαβόητος ἐγνωρίζετο.
152.14 Καλῶς τοίνυν ὁ προφήτης παραινεῖ λέγων· μὴ κατα-

79
152.15 πιστεύετε ἐν φίλοις, καὶ ἀπὸ τῆς συγκοίτου σου φύλαξαι 15
152.16 τοῦ ἀναθέσθαι τι αὐτῇ. παρενοχληθεὶς γὰρ ὁ δίκαιος οὗ-
152.17 τος ὑπὸ τῆς πρώτης αὐτοῦ γυναικὸς καὶ ἀναγγείλας αὐτῇ
152.18 τὸ πρόβλημα, γέγονεν αὐτῷ λύπης μεγίστης ὑπόθεσις. ὡσ-
152.19 αύτως δὲ καὶ ἡ δευτέρα Δαλιδὰ λόγοις ἀπατηλοῖς ἐξαπατή-
152.20 σασα τὸν ὅσιον ἐπίχαρμα τοῦτον ἐποίησε τοῖς ἐχθροῖς αὐτοῦ, 20
152.21 καὶ ὁ ἐξ ἐπαγγελίας συλληφθεὶς καὶ τὸν Ἰσραὴλ κρίνας ἔτη
153.1 κʹ καὶ ταῖς παλάμαις ἀνασχίσας τὸ στόμα τοῦ λέοντος καὶ
153.2 ἐν σιαγόνι ὄνου χιλίους ἀποκτείνας ἄνδρας καὶ ὕδωρ ἐκ
153.3 σιαγόνος πιὼν καὶ δι’ ὑπερβολὴν ἰσχύος τὰς πύλας τῆς
153.4 πόλεως ἀνασπάσας, ὡς εἴρηται, καὶ ἁπλῶς ὁ ἐκ κοιλίας
153.5 μητρὸς ἁγιασθεὶς καὶ ναζηραῖος κληθεὶς καὶ πνεύματος 5
153.6 ἁγίου πλησθεὶς ὑπὸ γυναικὸς οἴμοι δελεασθεὶς οὐ μόνον
153.7 τὴν τοσαύτην θείαν χάριν καὶ τηλικαύτην ἰσχὺν ἀπώλεσεν,
153.8 ἀλλά γε καὶ τὰ ὄμματα ἐξορυχθεὶς παίγνιον τοῖς παιδαρίοις
153.9 τῶν ἀλλοφύλων γενόμενος σὺν αὐτοῖς καὶ τὸν βίον αἰσχίστῳ
153.10 μόρῳ κατέστρεψεν, ἑαυτὸν ἀποφήνας τοῖς μὲν ἐχθροῖς κω- 10
153.11 μῳδίαν, τοῖς δὲ φίλοις θρηνῳδίαν.
153.12t [ιε�. Περὶ ἀναρχίας.]
153.13 Μετὰ δὲ Σαμψὼν ἐγένετο ἀναρχία ἔτη μʹ, καὶ ἕκαστος
153.14 ἔπραττεν ὅπερ ἤθελε φαῦλον. ὅθεν ἡ γραφὴ τὴν αἰτίαν
153.15 ὑπεμφαίνουσα τῆς παρανομίας λέγει· ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκεί- 15
153.16 ναις οὐκ ἦν βασιλεὺς ἐν Ἰσραήλ, ἀλλ’ ἕκαστος τὸ ἀρεστὸν
153.17 ἐν ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ ἐποίει. τοσαύτης πρόξενος βλάβης ἡ
153.18 ἀναρχία. καὶ γὰρ κατ’ ἀλλήλων ἐπανιστάμενοι συνωλο-
153.19 θρεύοντο, μάλιστα δὲ ὁπόταν εἰς τὴν παλλακίδα τοῦ ὁδοι-
153.20 πόρου οἱ τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἐκπορνεύσαντες καὶ ταύτην 20
153.21 ἐξ ὑπερβολῆς ἀκολασίας ἀνελόντες, αἱ ἕνδεκα φυλαὶ τὴν
153.22 μίαν φυλὴν ἐπολέμησαν. ἀλλ’ ἐπειδὴ καὶ οὗτοι εἰς τὰ
153.23 εἴδωλα ἐξεπόρνευσαν, ὑπὸ τῆς μιᾶς φυλῆς αἱ ἕνδεκα φυλαὶ
153.24 ἐνικήθησαν καὶ ἅπαξ καὶ δίς. ἔπειτα κἀκεῖνοι ἐξωλοθρεύ-
154.1 θησαν κατὰ τὸ εἰρημένον· ἐξωλόθρευσας πάντα τὸν πορ-
154.2 νεύοντα ἀπό σου. δικαίῳ γάρτοι χρησάμενοι κατὰ τῶν ἐν
154.3 Γαβαὼν παρανενομηκότων εἰς τὴν κόρην θυμῷ τὰς τετρα-
154.4 κοσίας χιλιάδας ἐξώπλισαν. παιδεῦσαι δὲ αὐτοὺς ὁ θεὸς
154.5 βουληθεὶς ὡς τὰ ὅμοια δρῶντας καὶ ἐν ἄλλοις μὲν τὸ 5
154.6 κακὸν θεωροῦντας, ἐν ἑαυτοῖς δὲ τοῦτο ποιεῖν οὐκ ἐθέλον-
154.7 τας, καὶ ἅπαξ καὶ δὶς ἡττηθῆναι συνεχώρησε καὶ πολλὰς
154.8 αὐτῶν χιλιάδας ἀναιρεθῆναι. ἐπειδὴ δὲ εἶδε καὶ τὴν παι-
154.9 δείαν δεξαμένους καὶ τῷ δικαίῳ θυμῷ ἐπιμένοντας ὀλοφυρο-
154.10 μένους τε καὶ πολλὰ προχέοντας δάκρυα, συνήργησε τῷ 10
154.11 σκοπῷ αὐτῶν καὶ τὴν παράνομον φυλὴν ἄρδην ἀπώλεσε
154.12 πλὴν ὀλίγων εὐαριθμήτων στρατηγοῦντος Φινεὲς υἱοῦ Ἐλεά-
154.13 ζαρ. φησὶ γάρ· καὶ ἐπερώτησαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ἐν κυρίῳ·

80
154.14 καὶ ἐκεῖ ἡ κιβωτὸς διαθήκης κυρίου ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκεί-
154.15 ναις, καὶ Φινεὲς υἱὸς Ἐλεάζαρ υἱοῦ Ἀαρὼν παρεστηκὼς 15
154.16 ἐνώπιον αὐτῆς λέγων· εἰ προσθῶ ἔτι ἐξελθεῖν εἰς πόλεμον
154.17 κατὰ υἱῶν Βενιαμὶν τοῦ ἀδελφοῦ ἡμῶν, ἢ κοπάσω; καὶ
154.18 εἶπε κύριος· ἀνάβητε, ὅτι αὔριον παραδώσω αὐτοὺς ἐν τῇ
154.19 χειρί σου. ὅπερ δὴ καὶ γέγονεν. πολεμήσαντες γὰρ ἀνεῖλον
154.20 ἐξ αὐτῶν χιλιάδας κεʹ καὶ πᾶσαν τὴν πόλιν αὐτῶν κατέ- 20
154.21 σφαξαν ἐν στόματι ῥομφαίας. καὶ γὰρ τῶν ἀκολάστων
154.22 χείρους οἱ ἐκείνων προκινδυνεύσαντες. ἐξαιτούντων γὰρ
154.23 τῶν ὁμοφύλων τοὺς τὴν παρανομίαν τετολμηκότας οὐ μόνον
154.24 οὐκ ἐξέδωκαν, ἀλλὰ καὶ προθύμως ὑπερήσπισαν. οὗ δὴ
154.25 χάριν κοινὸν ὑπέστησαν ὄλεθρον καὶ διὰ προφάσεως, καιροῦ 25
155.1 καλοῦντος, ὑπὸ τῆς θείας δίκης ἐνδίκως ἐπαιδεύθησαν, ἥ
155.2 φησιν· ὅταν λάβω καιρόν, ἐγὼ εὐθύτητας κρινῶ. καιρὸν
155.3 δὲ λέγει τὸν ἐκ τοῦ πλήθους τῶν ἁμαρτημάτων συναγόμενόν
155.4 τε καὶ ἀριθμούμενον παρὰ θεοῦ καὶ προσκαλούμενον τὸν
155.5 τῆς ἐκδικήσεως καὶ ἀνταποδόσεως χρόνον, καθὼς καὶ γέγρα- 5
155.6 πται ἐν ᾠδῇ Μυσέως· οὐκ ἰδοὺ ταῦτα πάντα συνῆκται
155.7 παρ’ ἐμοὶ καὶ ἐσφράγισται ἐν τοῖς θησαυροῖς μου; ἐν ἡμέ-
155.8 ρᾳ ἐκδικήσεως ἀνταποδώσω, ἐν καιρῷ ὅταν σφαλῇ ὁ ποῦς
155.9 αὐτῶν, ὅτι ἐγγὺς αἱ ἡμέραι ἀπωλείας αὐτῶν. οὕτω γε μὴν
155.10 καὶ ὁπόταν ἔστη Μωσῆς ἐν τῇ θραύσει αὐτοῦ πρεσβευσό- 10
155.11 μενος τοῦ μὴ ἐξολοθρεῦσαι τὸν ἀγνώμονα καὶ φιλάμαρτον
155.12 λαόν, παρακληθεὶς τέως ἔφη πρὸς αὐτόν· νῦν βάδιζε, τοῦτ’
155.13 ἔστι πρὸς τὸ παρὸν διὰ τὴν παράκλησίν σου, καὶ ὁδήγησον
155.14 τὸν λαόν. ᾗ δ’ ἂν ἡμέρᾳ ἐπισκέπτωμαι, ἐπάξω ἐπ’ αὐτοὺς
155.15 τὴν ἁμαρτίαν αὐτῶν. καὶ ἐπάγει λέγουσα ἡ γραφή· καὶ 15
155.16 ἐπάταξε κύριος τὸν λαὸν περὶ τῆς ποιήσεως τοῦ μόσχου.
155.17 ὥστε οὖν ἀμήχανον ὄντως καὶ ἀνέφικτον διαδρᾶναι τὴν
155.18 θεήλατον δίκην, εἰ καὶ παρὰ πόδας οὐκ ἐπάγει τοῖς ἁμαρ-
155.19 τάνουσι ταύτην μακροθυμῶν ὡς ἀγαθὸς καὶ φιλάνθρωπος καὶ
155.20 τὴν ἐπιστροφὴν ἐκδεχόμενος ἢ τὴν ἐπὶ τὰ χείρω πρόσβασίν 20
155.21 τε καὶ δυστροπίαν, ὡς διὰ βραχέων σαφῶς ἀποδέδεικται.
155.22 Καὶ γοῦν ὁ μέγας ἔφη Κύριλλος· μετροῦνται δὲ τῶν
156.1 ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν ἀνθρώπων τὰ κατὰ καιροὺς πλημμελή-
156.2 ματα, [ἃ] καὶ μέχρι ποσότητός τινος ἐκδήλου τῆς ἁμαρτίας
156.3 ἡμῶν ἡκούσης ἐπάγει δὴ τηνικαῦτα λοιπὸν τὰς δίκας λελυ-
156.4 πημένος ὁ νομοθέτης καὶ κύριος. διακαρτερεῖ δὲ ἐξ ἐμφύ-
156.5 του φιλανθρωπίας ἔσθ’ ὅτε καὶ πλημμελούντων ἀνέχεται οὐκ 5
156.6 εἰς ἅπαν ἀγανακτῶν. καὶ γὰρ ἔφη πρὸς τὸν Ἁβραάμ· οὔπω
156.7 ἀναπεπλήρωνται αἱ ἁμαρτίαι τῶν Ἀμορραίων ἕως τοῦ νῦν.
156.8 πρὸς δέ γε τοὺς Φαρισαίους ἀκαθέκτως ἐκλελυπηκότας φη-
156.9 σίν· καὶ ὑμεῖς ἀναπληρώσατε τὸ μέτρον τῶν πατέρων ὑμῶν.
156.10 οὐκ οὖν εἰ βούλοιτό τις διαβιῶναι μὲν ὀρθῶς, εὐβουλοτάτας 10

81
156.11 τε καὶ ἐπιεικεστάτας ἐν τῷδε τῷ βίῳ ποιεῖσθαι τὰς διατρι-
156.12 βάς, ὀρθοποδήσῃ τε καὶ διανήξηται τὰ δεινὰ γνώμης ἐχό-
156.13 μενος ὀρθῆς καὶ ἀδιαστρόφου καρπὸν τὸ μὴ ἐναλῶναι κα-
156.14 κοῖς; καὶ ἀτρεκὴς ὁ λόγος. ἐφ’ ἡμῖν γάρ ἐστι τὸ ἐπ’
156.15 ἄμφω βλέπειν, πρός τε τἀγαθόν φημι καὶ τοὐναντίον. καὶ 15
156.16 οἱ μὲν ἐν λόγῳ πεποιημένοι τὸ θαυμάζεσθαι πεφυκὸς ἐν καλῷ
156.17 γενήσονται τῆς ἀρετῆς, οἱ δ’ ἀποκλίνοντες εἰς τοὐναντίον
156.18 καὶ τῶν ἀμεινόνων προθέντες τὸ ἀδικοῦν τὴν οἰκείαν κατα-
156.19 φθείραντες ζωὴν ἁλοῖεν ἂν αὐθένται καὶ ὀλετῆρες δεινοὶ
156.20 κατὰ τῆς σφῶν αὐτῶν κεφαλῆς ἐξεληλεγμένοι. 20
157.1 Ταύτῃ τοί φησι καὶ ὁ ἱερὸς Ἰσίδωρος· ἡ τῶν ἁμαρτη-
157.2 μάτων ἐπίτασις ἀναγκάζει ὥσπερ τὴν θείαν καὶ ἀπαθῆ φύσιν
157.3 ἐκ τῆς κατὰ φύσιν ἀγαθότητος εἰς τὴν παρὰ φύσιν χωρεῖν
157.4 ὀργήν. ὅθεν καὶ Ἰουδαίοις ἔφη Χριστός· ποσάκις ἠθέλησα
157.5 ἐπισυναγαγεῖν ὑμᾶς, καὶ οὐκ ἠθελήσατε. ἰδοὺ ἀφίεται ὁ οἶκος 5
157.6 ὑμῶν ἔρημος. ἐπειδὴ γάρ, φησίν, οὐ δέχεσθε τὴν φιλανθρω-
157.7 πίαν, ἐπιγνώσεσθε τὴν ἐξουσίαν τῆς τιμωρίας.
157.8 Ὅταν γὰρ ἴδῃ ὁ θεὸς εἰς ἄκρον κακίας ἐκκλίναντα τὸν
157.9 ἄνθρωπον, ἐπαίρει τὴν ἑαυτοῦ χάριν ἐξ αὐτοῦ. ἧς ὁ ἄν-
157.10 θρωπος στερούμενος ἐπὶ πλεῖον τραχύνεται ἐκ τοῦ διαβόλου 10
157.11 ἐρεθιζόμενος, καὶ μὴ ἔχων τὸν θεὸν ἐν ἑαυτῷ συμβουλεύοντα
157.12 ἀποσχέσθαι ἀπὸ κακοῦ, καταλαμβάνει αὐτὸν ἡ ὀργή. οὕτω
157.13 τοίνυν προφανῶς ἡ ψῆφος τῆς ἀδεκάστου καὶ θείας κρίσεως
157.14 διαδειχθεῖσα δι’ ἐπιτομῆς, ὄψονται εὐθεῖς καὶ εὐφρανθή-
157.15 σονται, καὶ πᾶσα ἀνομία ἐμφράξει τὸ στόμα αὐτῆς. καὶ 15
157.16 μάλα εἰκότως· πρὸς γὰρ τοὺς σκολιοὺς σκολιὰς ὁδοὺς ἀπο-
157.17 στέλλει κύριος. καί· οὐκ ἀδίκως ἐκτείνονται δίκτυα πτερω-
157.18 τοῖς. οἱ γὰρ πόδες αὐτῶν εἰς κακίαν τρέχουσι καὶ ταχινοί
157.19 εἰσι τοῦ ἐκχέειν αἷμα. διό φησιν ὁ ἀπόστολος· ἢ ἀγνοεῖς
157.20 ὅτι τὸ χρηστὸν τοῦ θεοῦ εἰς μετάνοιάν σε ἄγει; κατὰ δὲ 20
157.21 τὴν σκληρότητά σου καὶ ἀμετανόητον καρδίαν θησαυρίζεις
157.22 ἑαυτῷ ὀργὴν ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς καὶ δικαιοκρισίας τοῦ θεοῦ.
158.1 καὶ γὰρ πάντα, φησίν, τὰ ἔργα κυρίου μετὰ δικαιοσύνης,
158.2 φυλάσσεται δὲ ὁ ἀσεβὴς εἰς ἡμέραν κακήν. οἱ τοίνυν παρα-
158.3 νομοῦντες καὶ παραπικραίνοντες εὐοδούμενοι πολλάκις τῇ
158.4 μακροθυμίᾳ τοῦ θεοῦ καὶ μηδὲν πάσχοντες δεινόν, ἀλλ’
158.5 εὐθηνοῦντες καὶ πάσης εὐπραγίας καὶ εὐημερίας καὶ εὐρω- 5
158.6 στίας καὶ πολυζωΐας ἀπολαύοντες, οὕτω, φασὶν οἱ ἀνόσιοι
158.7 καὶ ἀγνώμονες, εὐαρεστεῖται καὶ χαίρει ὁ θεός. καὶ διὰ
158.8 τοῦτο ποιήσωμεν τὰ κακὰ μᾶλλον, ἵνα πλεῖον ἔλθῃ τὰ
158.9 ἀγαθά. ὧν τὸ κρίμα ἔνδικόν ἐστιν. περὶ ὧν γοῦν ὁ Δαυὶδ
158.10 ἔλεγεν· ἐν κόποις ἀνθρώπων οὔκ εἰσι καὶ μετὰ ἀνθρώπων 10
158.11 οὐ μαστιγοῦνται, καὶ διὰ τοῦτο ἐκράτησεν αὐτοὺς ἡ ὑπερη-
158.12 φανία εἰς τέλος, καὶ περιεβάλοντο ἀδικίαν καὶ ἀσέβειαν.

82
158.13 καὶ διενοήθησαν καὶ ἐλάλησαν ἐν πονηρίᾳ, ἀδικίαν εἰς τὸ
158.14 ὕψος ἐλάλησαν· ἔθεντο εἰς οὐρανὸν τὸ στόμα αὐτῶν, καὶ ἡ
158.15 γλῶσσα αὐτῶν διῆλθεν ἐπὶ τῆς γῆς καὶ εἶπαν· πῶς ἔγνω 15
158.16 ὁ θεός; καὶ εἰ ἔστι γνῶσις ἐν τῷ ὑψίστῳ; οὓς διὰ τὰς
158.17 δολιότητας αὐτῶν ὁ θεὸς ἔθετο εἰς κακὰ καὶ κατέβαλεν
158.18 αὐτοὺς ἐν τῷ ἐπαρθῆναι, καὶ ἐγένοντο εἰς ἐρήμωσιν· ἐξά-
158.19 πινα ἀπώλοντο διὰ τὰς ἀνομίας αὐτῶν. ὅθεν εἶπα τοῖς
158.20 παρανομοῦσιν· μὴ παρανομεῖτε, καὶ τοῖς ἁμαρτάνουσιν· 20
158.21 μὴ ὑψοῦτε κέρας καὶ μὴ λαλεῖτε κατὰ τοῦ θεοῦ ἀδικίαν,
158.22 ὅτι ὁ θεὸς κριτής ἐστιν. καί· μὴ παραζήλου ἐν τῷ κατ-
159.1 ευοδουμένῳ ἐν τῇ ὁδῷ αὐτοῦ, ἐν ἀνθρώπῳ ποιοῦντι παρα-
159.2 νομίαν, ὅτι ὡσεὶ χόρτος ταχὺ ἀποξηρανθήσεται καὶ ὡσεὶ
159.3 λάχανα χλόης πεσεῖται καὶ ἐξολοθρευθήσεται. δίκαιος γὰρ
159.4 ὁ κύριος καὶ δικαιοσύνας ἠγάπησεν. δεῖ τοίνυν, εἴ γε
159.5 πάντως εὐγνώμονες δοῦλοι τυγχάνομεν καὶ ἀνυπόκριτοι, μὴ 5
159.6 βασιλείας προσδοκίᾳ μηδ’ ἄλλῃ τινὶ τῶν μελλόντων ἀγαθῶν
159.7 ἐλπίδι τὴν ἀρετὴν πράττειν, ἀλλὰ δι’ αὐτὸν τὸν δεσπότην
159.8 θεὸν πάντα ὑπομένειν. ἀλλ’ εἰσὶν ἀναπεπτωκότες πολλοὶ
159.9 καὶ νωθροί, ὅτι οὐδὲ μετὰ μισθοῦ τῆς ἀρετῆς ἐφίενται.
159.10 καὶ ὁ μὲν θεὸς βασιλείαν ἐπαγγελλόμενος οὐκ ἀκούεται, ὁ 10
159.11 δὲ διάβολος γέενναν προξενῶν φιλεῖται. καὶ τί τῆς μανίας
159.12 ταύτης χαλεπώτερον καὶ λυσσωδέστερον; καὶ τί λέγω γέεν-
159.13 ναν; καὶ πρὸ τῆς γεέννης ὀδύνην ἐνταῦθα καὶ αἰσχύνην
159.14 καὶ γέλωτα προσεπάγων καὶ μυρίας κολάσεις καὶ θανάτους
159.15 πολλοὺς ἔχει τοὺς πειθομένους καὶ προστρέχοντας. 15
159.16t [ι��. Περὶ Ἠλεί.]
159.17 Μετὰ δὲ τοὺς κριτὰς ἔκρινε τὸν λαὸν ὁ ἀρχιερεὺς Ἠλεὶ
159.18 ἔτη κʹ. καὶ τῇ παροινίᾳ τε καὶ ἀταξίᾳ τῶν υἱῶν αὐτοῦ
159.19 Ὀφνὶ καὶ Φινεὲς ἐπὶ τῶν θυσιῶν ἑκατέρους μετῆλθε πάλιν
159.20 ἡ θεία δίκη. οἱ μὲν γὰρ ἐν τῷ πολέμῳ δεινῶς ἀνῃρέθη- 20
160.1 σαν, ὁ δὲ τῆς θείας ἀκούσας φωνῆς λεγούσης· εἶπα· ὁ οἶ-
160.2 κός σου διελεύσεται ἐνώπιόν μου ἕως αἰῶνος. καὶ νῦν οὐχ
160.3 οὕτως, ἀλλ’ ἢ τοὺς δοξάζοντάς με δοξάσω, καὶ οἱ ἐξουθε-
160.4 νοῦντές με ἀτιμασθήσονται, καὶ ἐξολοθρεύσω τὸ σπέρμα σου
160.5 ἐκ τοῦ θυσιαστηρίου μου. καὶ πάλιν· ἰδοὺ ἐγώ, φησιν, ἐκ- 5
160.6 δικῶ τὸν οἶκον Ἠλεὶ ἕως αἰῶνος ἐν ἀδικίαις υἱῶν αὐτοῦ,
160.7 ὅτι κακολογοῦντες θεὸν οἱ υἱοὶ αὐτοῦ, οὐκ ἐνουθέτει αὐτούς.
160.8 ταῦτα προακούσας καὶ τὴν ἀναίρεσιν τῶν υἱῶν αὐτοῦ, μεθ’
160.9 ὧν καὶ τὴν παράληψιν τῆς κιβωτοῦ μετὰ ταῦτα διαγνοὺς
160.10 ἔπεσεν ἀπὸ τοῦ δίφρου ὀπισθίως, καὶ συντριβεὶς ὁ νῶτος 10
160.11 αὐτοῦ, ἀπέθανεν ἐτῶν Ϟʹ.
160.12 Περὶ οὗ φησιν ὁ Χρυσόστομος· ἱερεύς τις ἦν παρὰ
160.13 Ἰουδαίοις μέτριος ἄνθρωπος καὶ ἐπιεικής, Ἠλεὶ τοὔνομα, ὃς
160.14 γενόμενος δύο παίδων πατὴρ καὶ ὁρῶν αὐτοὺς ἐπὶ κακίᾳ

83
160.15 βαδίζοντας οὐ κατεῖχεν οὐδὲ διεκώλυεν, μᾶλλον δὲ κατεῖχε 15
160.16 μὲν καὶ διεκώλυεν, οὐ μετὰ σπουδῆς δὲ καὶ σφοδρότητος.
160.17 τὰ δὲ τῶν παιδίων ἐγκλήματα πορνεία τε ἦν καὶ γαστρι-
160.18 μαργία. ἐκοιμῶντο γάρ, φησίν, μετὰ τῶν γυναικῶν τῶν
160.19 παρεστηκότων παρὰ τὴν θύραν τῆς σκηνῆς τοῦ μαρτυρίου
160.20 καὶ ἤσθιον πρὸ τοῦ ἁγιασθῆναι τὰ κρέατα καὶ τὴν θυσίαν 20
160.21 ἀνενεχθῆναι. ἅπερ ἀκούων ὁ πατὴρ τιμωρίαν μὲν οὐκ ἐπέ-
160.22 θηκεν, λόγοις δὲ καὶ παραινέσεσιν ἐπειρᾶτο τῆς πονηρίας
160.23 ταύτης ἀπαγαγεῖν αὐτοὺς λέγων· μή, τέκνα, μὴ ποιεῖτε οὕ-
161.1 τως, ὅτι οὐκ ἀγαθὴ ἡ ἀκοὴ ἣν ἐγὼ ἀκούω περὶ ὑμῶν τοῦ
161.2 ποιεῖν τὸν λαὸν τοῦ μὴ λατρεύειν κυρίῳ. ἐὰν γὰρ ἁμαρ-
161.3 τὼν ἄνθρωπος ἁμάρτῃ πρὸς ἄνδρα, καὶ προσεύξονται περὶ
161.4 αὐτοῦ πρὸς κύριον, ἐὰν δὲ τῷ κυρίῳ ἁμάρτῃ, καὶ τίς προσ-
161.5 εύξεται περὶ αὐτοῦ; ἐπεὶ οὖν μὴ πάνυ ὅσον ἐχρῆν ἐπε- 5
161.6 δείξατο τὴν ἀπειλήν, καὶ αὐτὸς μετ’ ἐκείνων ἀπώλετο. καὶ
161.7 γὰρ ἀπειλὰς ἔδει προσθεῖναι καὶ μάστιγας ἐπιθεῖναι καὶ τῆς
161.8 ὄψεως αὐτοῦ ἐξελάσαι καὶ μὴ παντελῶς φείσασθαι. ἀλλ’ ἐπειδὴ
161.9 φεισάμενος αὐτοῦ τῶν παίδων ἀκαίρως, μετὰ τῶν παίδων
161.10 καὶ τὴν ἑαυτοῦ σωτηρίαν ἀπώλεσεν. ἄκουσον γὰρ τί φησι 10
161.11 πρὸς αὐτὸν ὁ θεός, μᾶλλον δὲ οὐ πρὸς αὐτόν (οὐδὲ γὰρ
161.12 ἀποκρίσεως αὐτὸν ἄξιον ἔκρινεν εἶναι λοιπὸν ὡς προσκεκρου-
161.13 κότα), ἀλλὰ δι’ ἑτέρου ποιεῖ μαθεῖν τὰ καταληψόμενα αὐτὸν
161.14 κακά. διό φησι διὰ τοῦ μαθητοῦ αὐτοῦ Σαμουήλ· ἔγνω,
161.15 ὅτι κακολογοῦντες θεὸν οἱ υἱοὶ αὐτοῦ, οὐκ ἐνουθέτει αὐτούς. 15
161.16 καὶ μὴν ἐνουθέτησεν, ἀλλ’ οὐδὲ νουθεσία ἐκείνη λελό-
161.17 γισται μὴ ἔχουσα τὸ σφοδρὸν καὶ ἐπιτεταμένον. εἰπὼν δὴ
161.18 τὸ ἔγκλημα ἐπάγει καὶ τὴν κόλασιν μετὰ πολλῆς τῆς ὀργῆς
161.19 φάσκων· ὤμοσα τῷ οἴκῳ Ἠλεί, εἰ ἐξιλάσεται ἁμαρτία τῷ
161.20 οἴκῳ Ἠλεὶ ἢ ἐν θυμιάματι ἢ ἐν θυσίᾳ ἕως τοῦ αἰῶνος. 20
161.21 εἶδες ἀγανάκτησιν ἐπιτεταμένην καὶ ἀσύγγνωστον κόλασιν
161.22 καὶ ἀσυγχώρητον εἰς ὅλον τὸν οἶκον αὐτοῦ καὶ τὸ γένος,
161.23 καίτοι τοῦ μὲν ἰδίου βίου ἕνεκεν οὐδὲν ᾐτιάθη ποτέ, οὐδὲ
161.24 κατεγκαλεῖν εἶχεν ὁ θεὸς ἕτερόν τι τῷ πρεσβύτῃ, ἀλλ’ ἦν
161.25 τἄλλα πάντα θαυμαστός. καὶ τὴν φιλοσοφίαν οὐκ ἐκ τῶν 25
161.26 ἄλλων μόνον, ἀλλὰ καὶ ἀπ’ αὐτῶν τῶν παρὰ τὴν συμφορὰν
161.27 συμβάντων ἔστιν ἰδεῖν. ἐπειδὴ γὰρ ταῦτα πάντα ἤκουσε
162.1 καὶ πρὸς ἔσχατον τιμωρίας εἶδεν ἑαυτὸν ἐλθόντα, οὐκ ἀπε-
162.2 δυσπέτησεν, οὐκ ἐδυσχέρανεν, οὐκ εἶπέ τι οἷον εἰκὸς τοὺς
162.3 πολλοὺς λέγειν· μὴ γὰρ ἐγὼ τῆς ἑτέρων γνώμης κύριός εἰμι,
162.4 καί· τῶν ἐκείνων ἁμαρτημάτων ὀφείλω δίκας; αὐτοὶ ἡλι-
162.5 κίαν ἔχουσι καὶ αὐτοὶ δίκαιόν ἐστι κολάζεσθαι μόνοι. ἀλλ’ 5
162.6 οὐδὲν τοιοῦτον εἶπεν οὐδὲ ἐνενόησεν, ἀλλ’ ὥσπερ οἰκέτης
162.7 εὐγνώμων ἀπεκρίθη λέγων· κύριος τὸ ἀρεστὸν ἐν ὀφθαλ-
162.8 μοῖς αὐτοῦ ποιείτω. εἰ τοίνυν τὸν ἀρχιερέα τὸν πρεσβύτην,

84
162.9 τὸν ἔνδοξον, τὸν ἔτη κʹ προστάντα καὶ ἀμέμπτως τῷ θεῷ
162.10 δουλεύσαντα, οὐδὲν ἴσχυσε τοῦτον ἐξελέσθαι τῆς ὀργῆς τοῦ 10
162.11 θεοῦ καὶ ἀπειλῆς, ἀλλὰ διὰ τὰς ἑτέρων ἁμαρτίας ἀπώ-
162.12 λετο καὶ τὰ ἐν τοσούτοις ἔτεσιν αὐτοῦ κατορθώματα τὸν
162.13 θεὸν οὐκ ἐδυσώπησαν, ποίαν ἡμεῖς ἕξομεν συγγνώμην οἱ
162.14 τῆς ἀρετῆς ἐκείνου τοσοῦτον ἀποδέοντες καὶ ἑτέροις ἁμαρ-
162.15 τάνουσιν ἐφησυχάζοντες καὶ παραχωροῦντες, καίπερ δυνά- 15
162.16 μενοι κωλύειν αὐτοὺς καὶ ἀναστέλλειν τοὐναντίον μᾶλλον
162.17 μετερχόμεθα ἀνεγκλήτους αὐτοὺς ἐῶντες καὶ ἀτιμωρήτους;
162.18 καὶ μηδεὶς λεγέτω ὅτι πολλοὶ μειζόνως τοῦ Ἠλεὶ τῶν ἰδίων
162.19 ἀμελήσαντες παίδων οὐδὲν ἔπαθον οἷον ἐκεῖνος. ἔπαθον οὖν
162.20 πολλοὶ πολλάκις καὶ χαλεπώτερα τούτων, κἂν ἡμεῖς ἀγνοοῦμεν 20
162.21 ἐκ πολλῆς ἀναισθησίας τὰς αἰτίας τῶν τε ἡμετέρων συμφο-
162.22 ρῶν καὶ συμβάσεων καὶ τὰς τῶν πέλας. πόθεν γὰρ ἄωροι
162.23 θάνατοι; πόθεν αἱ χαλεπαὶ καὶ συνεχεῖς νόσοι καὶ ἡμῖν καὶ
162.24 τοῖς παισὶν αὐτοῖς; πόθεν ζημίαι καὶ περιστάσεις καὶ ἐπή-
162.25 ρειαι; πόθεν τὰ μυρία κακὰ καὶ ποικίλα; οὐκ ἐκ τοῦ μοχθη- 25
163.1 ροὺς ὄντας τοὺς παῖδας περιορᾶν; καὶ ὅτι τοῦτο ἀληθές
163.2 ἐστιν, μάρτυς μὲν καὶ ὁ πρεσβύτης οὗτος, μάρτυς δὲ καὶ
163.3 ὁ σοφὸς λέγων· μὴ εὐφραίνου ἐπὶ υἱοῖς ἀσεβέσιν, καὶ εἰ
163.4 μὴ ἔστι μετ’ αὐτῶν φόβος θεοῦ μὴ ἐμπιστεύσῃς τῇ ζωῇ
163.5 αὐτῶν, καὶ στενάξεις πένθει ἀώρῳ καὶ ἐξάπινα τὴν αὐτῶν 5
163.6 συντέλειαν γνώσῃ. πολλοὶ μὲν οὖν, ὡς ἔφην, πολλὰ τοι-
163.7 αῦτα πεπόνθασιν, εἰ δέ τινες καὶ διέφυγον, ἀλλ’ οὐκ εἰς
163.8 τέλος ἐκφεύξονται, ἀλλ’ ἐπὶ κακῷ τῆς ἑαυτῶν κεφαλῆς ἀπελ-
163.9 θόντες ἐκεῖ πικροτέραν τίσουσι δίκην. ὅπερ εἰδὼς ὁ ἀπό-
163.10 στολος παραινεῖ φάσκων· οἱ πατέρες, ἐκτρέφετε τὰ τέκνα ἐν 10
163.11 παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ κυρίου.
163.12 Ναὶ μὴν ἐπισφαλὲς καὶ λίαν ἐπικίνδυνον ἐφησυχάζειν
163.13 τοῖς ἁμαρτάνουσιν, καθὼς αἱ γραφαὶ διαγορεύουσιν. ἰδοὺ
163.14 γάρ, ὁ μὲν Ἄχαρ ἡνίκα τὴν χρυσῆν γλῶτταν ἔκλεψε καὶ
163.15 τὴν ψιλὴν ἐσθῆτα, ἐπὶ πάντα τὸν λαὸν γέγονεν ἡ ὀργὴ 15
163.16 κυρίου καίτοι γε μὴ εἰδότα καὶ τὸν ἡμαρτηκότα καὶ τὸ
163.17 ἁμάρτημα, μέχρις οὗ ἐφανερώθη ὁ κλέπτης καὶ τὸν φοβε-
163.18 ρὸν ἐκεῖνον ἅμα πᾶσι τοῖς ἰδίοις ὑπέμεινεν ὄλεθρον. ὁ δὲ
163.19 Ἠλεί, καίπερ οὐκ ἐφησυχάσας τοῖς ἑαυτοῦ υἱοῖς καὶ λοιμοῖς,
163.20 ὡς εἴρηται, ἀλλὰ καὶ λόγῳ πλείονι κατασκευάσας τῆς τε 20
163.21 ἁμαρτίας τὸ ἄτοπον καὶ τῆς κρίσεως τὸ ἄφυκτον, ὅτι μὴ
163.22 ὅλως ἐμβριθέστερον ἐξεδίκησεν, τοσοῦτον παρώξυνε τὴν ὀρ-
163.23 γὴν τοῦ θεοῦ, ὡς καὶ τὸν λαὸν σὺν τοῖς υἱοῖς αὐτοῦ
164.1 μαχαίρᾳ πεσεῖν καὶ τὴν κιβωτὸν ἐκείνην τὴν φοβερὰν καὶ
164.2 ὀλίγοις ληπτὴν ὑπὸ χειρῶν ἀλλοφύλων ἄγεσθαι, ὅπου ἂν
164.3 βούλοιντο, καὶ αὐτὸν ἐκεῖνον, τὸν μέγαν ἱερέα λέγω, οἰκτρῷ
164.4 τέλει τὸν βίον καταλῦσαι. εἰ δὲ κατὰ τῶν μὴ συνεγνωκό-

85
164.5 των τῷ ἁμαρτήσαντι καὶ κατὰ τοῦ κωλύσαντος καὶ διαμαρ- 5
164.6 τυρουμένου τοῖς ἁμαρτήσασι τοιαύτη ὀργὴ ἐξεκαύθη, τί ἄν
164.7 τις εἴποι περὶ τῶν γινωσκόντων καὶ ἐφησυχαζόντων; οἵτινες,
164.8 ἐὰν μὴ ἐπιδείξωνται τὸ ὑπὸ τοῦ ἀποστόλου εἰρημένον· διὰ
164.9 τί οὐχὶ μᾶλλον ἐπενθήσατε, ἵνα ἐξαρθῇ ἐκ μέσου ὑμῶν ὁ
164.10 τὸ ἔργον τοῦτο πράξας; ἀνάγκη καὶ αὐτοῖς ἐκείνοις ἀπόλ- 10
164.11 λυσθαι, ὥστε κινδυνεύουσι πάντως καὶ νῦν ὁμοῦ πάντες
164.12 τὸν αὐτὸν ὄλεθρον ὑποστῆναι ἢ χείρονα. ἑπτάκις μὲν γὰρ
164.13 ἐκδικεῖται ἐκ Κιν, ἐκ δὲ Λάμεχ τὸ ὅμοιον ἁμαρτόντος ἑβ-
164.14 δομηκοντάκις ἑπτά.
164.15 Διὰ τί δὲ πάλιν οἱ μὲν τῶν ἀνθρώπων ἁμαρτάνοντες κολά- 15
164.16 ζονται, οἱ δὲ οὐ κολάζονται; πῶς γὰρ τῶν Ἰουδαίων μοσχο-
164.17 ποιησάντων ἁπάντων οἱ μὲν ἐκολάζοντο, οἱ δὲ οὐκ ἐκολάζοντο;
164.18 ἦ πάντως οἱ μὲν εὔδηλον ὅτι μετενόησαν καὶ τὴν φύσιν αὐτὴν
164.19 ἠγνόησαν διὰ τὴν εὐλάβειαν, οἱ δὲ τῇ κακίᾳ ἐνέμειναν, ὡς
164.20 τὸ μὲν ἁμάρτημα ἴσον, τὰ δὲ μετὰ ταῦτα οὐκ ἴσα. τίνος δὲ 20
164.21 ἕνεκεν καὶ ἐπὶ τοῦ Ἀδὰμ καὶ τῆς Εὔας οὐχ ἡ αὐτὴ τιμωρία,
164.22 εἰ καὶ αὐτὴ ἡ ἁμαρτία; ὅτι οὐκ ἦν ἴσον τὸ ὑπὸ γυναικὸς
165.1 ἀπατηθῆναι καὶ ὑπὸ ὄφεως. διόπερ οὐδὲ ἀπάτην ἐκεῖνο
165.2 Παῦλος ἐκάλεσεν οὕτω λέγων· ὁ μὲν Ἀδὰμ οὐκ ἠπατήθη,
165.3 ἡ δὲ γυνὴ ἐξαπατηθεῖσα ἐν παραβάσει γέγονεν. τίνος δὲ
165.4 ἕνεκεν καὶ ὁ τὰ ξύλα συλλέξας οὐκ ἔτυχε φιλανθρωπίας;
165.5 ὅτι πολλῆς παρανομίας ἦν τὸ γινόμενον ἀνάμεστον ἐκ προ- 5
165.6 οιμίων αὐτῶν παραβῆναι πρόσταγμα θεοῦ, καὶ ὅπως καὶ
165.7 τοῖς ἄλλοις γένηται παίδευμα μὴ καταφρονεῖν ἐντολῆς.
165.8 τοῦτο καὶ ἐπὶ Σαπφείρας καὶ Ἀνανίου γέγονεν. καὶ ἡμεῖς
165.9 οὖν, ὅταν ἁμαρτάνωμεν, σκοπῶμεν, εἰ ἄξιοι ἐλέους ἐσμὲν
165.10 καὶ εἰ ἐποιήσαμέν τι ὥστε ἐλεηθῆναι, εἰ μετενοήσαμεν γνη- 10
165.11 σίως, εἰ βελτίους ἐγενόμεθα, εἰ ἀπέστημεν ἐκ τῶν πονηρῶν
165.12 ἡμῶν ἔργων. ἔκκλινον, γάρ φησιν, ἀπὸ κακοῦ καὶ ποίησον
165.13 ἀγαθόν.
165.14t [ιζ�. Περὶ Σαµουήλ.]
165.15 Μετὰ δὲ Ἠλεὶ ἔκρινε τὸν λαὸν Σαμουὴλ ὁ ἱερεὺς καὶ 15
165.16 προφήτης ἔτη λʹ. καὶ οἱ υἱοὶ αὐτοῦ Ἰωὴλ καὶ Ἀβιὰ μὴ
165.17 πορευόμενοι κατὰ τὴν ὁδὸν αὐτοῦ καὶ ἀρετήν, ἀλλὰ τὸ δί-
165.18 καιον ἀπεμπολοῦντες, καὶ συναθροίζεται πρὸς αὐτὸν ὁ λαὸς
165.19 εἰς Ἀρμαθαὶμ αἰτούμενοι βασιλέα κατὰ τὴν συνήθειαν τῶν
165.20 ἐθνῶν. ὁ δὲ σφόδρα λυπηθείς, εἶπεν ὁ θεὸς πρὸς αὐτόν· 20
165.21 ἄκουσον τῆς φωνῆς τοῦ λαοῦ, ὅτι οὐ σὲ ἐξουδενώκασιν,
165.22 ἀλλ’ ἐμέ, τοῦ μὴ βασιλεύειν ἐπ’ αὐτῶν. καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς
166.1 τὸν Σαοὺλ υἱὸν Κὶς ἐκ φυλῆς Βενιαμὶν χρίσας αὐτὸν εἰς
166.2 βασιλέα, ἀγαθὸν ἄνδρα καὶ εὐμεγέθη ὑπερωμίαν καὶ ἐπάνω
166.3 ὑψηλότερον ὑπὲρ τὴν γῆν πᾶσαν. καὶ γέγονε λοιπὸν ἐξ
166.4 ἐκείνου καὶ ἐν τῷ Ἰσραὴλ ἀρχὴ βασιλέων.

86
166.5t [Βιβλίον Δ�.] 5
166.6t [α�. Περὶ Σαούλ.]
166.7 Μετὰ δὲ Σαμουὴλ ἐβασίλευσε Σαοὺλ ἔτη μʹ. ὃς τολμή-
166.8 σας πρότερον μὲν θυμιάσαι τῷ θεῷ, ἔπειτα δὲ παραβὰς τὴν
166.9 ἐντολὴν τοῦ θεοῦ ἐπὶ τοὺς Ἀμαληκίτας ζωογονήσας Ἄγαγ
166.10 τὸν βασιλέα αὐτῶν, ἤκουσε παρὰ τοῦ προφήτου· μεματαίω- 10
166.11 ταί σοι, ὅτι οὐκ ἐφύλαξας τὴν ἐντολήν μου, ἣν ἐνετείλατό
166.12 σοι κύριος, καὶ ἡτοίμασε τὴν βασιλείαν σου ἕως αἰῶνος ἐπὶ
166.13 Ἰσραήλ. καὶ νῦν οὐ στήσεται ἡ βασιλεία σου, ἀλλὰ ζητή-
166.14 σει κύριος ἄνθρωπον κατὰ τὴν καρδίαν αὐτοῦ εἰς ἄρχοντα
166.15 ἐπὶ τὸν λαὸν αὐτοῦ. μετὰ δὲ ταῦτα χρίσας τὸν Δαυὶδ ὁ 15
166.16 Σαμουὴλ ἐν λόγῳ κυρίου, εἶτα γηράσας καὶ τελευτήσας,
166.17 προσέθετο μᾶλλον ὁ Σαοὺλ παροργίζειν τὸν κύριον. ὅθεν
166.18 καὶ πνεῦμα κυρίου ἀπέστη ἀπ’ αὐτοῦ καὶ ἔπνιγεν αὐτὸν
166.19 πνεῦμα πονηρόν. οὗ δὴ ἕνεκα Δαυὶδ ἄγεται πρὸς αὐτὸν
166.20 εἰς παρηγορίαν τοῦ πάθους. καὶ ἐγένετο, φησίν, ἐν τῷ 20
166.21 εἶναι πνεῦμα πονηρὸν ἐπὶ Σαούλ, καὶ λαμβάνων Δαυὶδ
166.22 τὴν κινύραν ἔψαλλεν, καὶ ἀφίστατο ἀπ’ αὐτοῦ τὸ πονηρὸν
167.1 πνεῦμα. ἀλλ’ οὖν γε πατάξας τὸν ἀλλόφυλον Γολιάθ, ὃς ἦν
167.2 τῇ ἡλικίᾳ πηχῶν τεσσάρων τὸ ὕψος καὶ σπιθαμῆς, καὶ
167.3 περικεφαλαία χαλκῆ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ καὶ ἀλυσιδωτὸν
167.4 θώρακα περιεβέβλητο χιλιάδας ἔχοντα εʹ σίκλων χαλκοῦ καὶ
167.5 σιδήρου, καὶ κνημῖδες χαλκαῖ ἐπὶ τῶν σκελῶν αὐτοῦ, καὶ 5
167.6 τὸ ξύλον τοῦ δόρατος αὐτοῦ ὡς ἀντίον ὑφαινόντων, καὶ ἡ
167.7 ἐπ’ αὐτῷ λόγχη ἑξακοσίων σίκλων σιδήρου, καὶ ἀσπὶς χαλκῆ
167.8 ἀνὰ μέσον τῶν ὤμων αὐτοῦ, καὶ διὰ τοῦτο ἐπιγαμβρευθεὶς
167.9 τῷ Σαοὺλ καὶ φθονηθεὶς προφάσει τῶν χορευτριῶν ἕνεκεν
167.10 τῆς εὐφημίας, ἧς ἐπῇδον αὐτῷ, ἀποδιδράσκει ἀπ’ αὐτοῦ, ὅτε 10
167.11 καὶ τοὺς ἄρτους ἔφαγε τῆς προθέσεως ἐκ χειρὸς Ἀχιμέλεχ
167.12 τοῦ ἀρχιερέως. περὶ οὗ Σαοὺλ θυμωθεὶς καὶ ἀγανακτήσας
167.13 ἀνεῖλε τὸν Ἀχιμέλεχ διὰ χειρὸς Δωὴκ τοῦ Σύρου καὶ πάν-
167.14 τας τοὺς μετ’ αὐτοῦ ἱερεῖς κυρίου ἄνδρας τνʹ, οὐ μὴν δὲ
167.15 ἀλλὰ καὶ πᾶσαν τὴν πόλιν τῶν ἱερέων Νομβὰν ἐπάταξεν 15
167.16 ἐν στόματι ῥομφαίας ἀπὸ ἀνδρὸς ἕως γυναικὸς καὶ νηπίου
167.17 θηλάζοντος καὶ μόσχου καὶ ὄνου καὶ προβάτου, καὶ οὐ
167.18 κατελείφθη ἐξ αὐτῶν οὐδὲ εἷς πλὴν Ἀβιάθαρ υἱὸς Ἀχιμέλεχ
167.19 φυγὼν πρὸς τὸν Δαυίδ. αὕτη τοῦ Σαοὺλ ἡ μιαιφονία
167.20 πασῶν τῶν ἄλλων ἁμαρτημάτων δυσσεβεστέρα. τοῦ μὲν γὰρ 20
167.21 θεοῦ προστεταχότος ἄρδην ἐξολοθρεῦσαι τὸν Ἀμαλήκ, οὐ
167.22 μόνον τὸν Ἄγαγ διέσωσεν, ἀλλὰ καὶ ὅσα ἦν αὐτοῦ ἀξιόκτητα,
167.23 τοῦ δὲ θυμοῦ κεκινηκότος, οὐ μόνον τοὺς ἱερεῖς κατέκτει-
167.24 νεν, ἀλλὰ καὶ τὴν πόλιν αὔτανδρον διέφθειρεν. καταδιώ-
168.1 κων δὲ καὶ τὸν Δαυὶδ καὶ ἅπαξ καὶ δὶς ἐμπεσὼν εἰς τὰς
168.2 χεῖρας τοῦ μακαρίου, καὶ μηδὲν ἀνταποδοὺς αὐτῷ κακὸν

87
168.3 ἀντὶ κακοῦ ἔφη Δαυὶδ ὁ πραότατος πρὸς Σαοὺλ τὸν ἀπαν-
168.4 θρωπότατον· ἵνα τί καταδιώκεις, ὦ βασιλεῦ, λαβεῖν τὴν
168.5 ψυχήν μου; δικάσαι κύριος ἀνὰ μέσον ἐμοῦ καὶ σοῦ καὶ 5
168.6 ἐκδικήσαι με ἐκ χειρός σου. ἡ δὲ χείρ μου οὐκ ἔστιν ἐπί
168.7 σε, καθὼς λέγεται ἐν τῇ ἀρχαίᾳ παραβολῇ, ὅτι ἐξ ἀνόμων
168.8 ἐξελεύσεται πλημμέλεια. καὶ ὁ μὲν οἶκος Δαυὶδ ἐπορεύετο
168.9 καὶ ἐκραταιοῦτο, ὁ δὲ οἶκος Σαοὺλ ἐπορεύετο καὶ ἠσθένει.
168.10 εἶτα τῶν ἀλλοφύλων κατὰ Σαοὺλ ἐστρατοπεδευκότων, τοῦ δὲ 10
168.11 πρὸς τὴν ἐγγαστρίμυθον ἀπελθόντος καὶ τὴν ἀπόφασιν
168.12 δεξαμένου, προθύμως εἰσῆλθεν εἰς τὸν πόλεμον καὶ τοξευ-
168.13 θεὶς εἰς τὰ ὑποχόνδρια εἶπε πρὸς τὸν αἴροντα αὐτοῦ τὰ
168.14 σκεύη· σπάσαι τὴν ῥομφαίαν σου καὶ ἀποκέντησόν με, μή-
168.15 ποτε παίξωσιν εἰς ἐμὲ οἱ ἀπερίτμητοι οὗτοι. τοῦ δὲ φοβη- 15
168.16 θέντος καὶ μὴ ὑπακούσαντος, ἔλαβε Σαοὺλ τὴν ῥομφαίαν
168.17 αὐτοῦ καὶ ἐπέπεσεν ἐπ’ αὐτήν· ἐφ’ ὃν καὶ ὁ σκευοφόρος
168.18 ἐπιπεσὼν ἀναιρεῖται καὶ αὐτὸς διὰ τῆς αὐτῆς ῥομφαίας.
168.19 καὶ οὕτως ἀπέθανε Σαοὺλ ἐν ταῖς ἁμαρτίαις αὐτοῦ, αἷς
168.20 ἠνόμησε τῷ θεῷ, διότι οὐκ ἐφύλαξε τὸν λόγον κυρίου καὶ 20
168.21 ὅτι ἐπηρώτησεν ἐν τῷ ἐγγαστριμύθῳ τοῦ ζητῆσαι, καὶ ἀπε-
169.1 κρίθη αὐτῷ Σαμουὴλ ὁ προφήτης, καὶ οὐκ ἐζήτησε κύριον,
169.2 καὶ ἀπέκτεινεν αὐτόν, καὶ ἀφαιρεθεῖσα ἡ βασιλεία ἐκ τοῦ
169.3 γένους αὐτοῦ μετηνέχθη εἰς τὸ γένος Δαυίδ. τί τοίνυν τὸν
169.4 Σαοὺλ ὤνησε τὸ μέγεθος καὶ ὕψος τοῦ σώματος; ἢ τί τὸν
169.5 Δαυὶδ ἔβλαψε τὸ σμικρὸν καὶ εὐτελὲς τῆς ἡλικίας; ὁ μὲν 5
169.6 γὰρ ὥσπερ τις δρῦς ὑψίκομος καρπὸν κακίας ἔφερε καὶ
169.7 τροφὴν χοίρων, ὁ δὲ οἷά περ ἄμπελος εὐκληματοῦσα καὶ
169.8 καρποφόρος ταῖς παντοδαπαῖς ἀρεταῖς οἶνον εὐφραίνοντα
169.9 καρδίας ἀνθρώπων ἐβλύστανεν.
169.10 Ἀρετῆς γάρ, φησὶν ὁ μέγας Ἰσίδωρος, ἀπούσης, οὐδὲν 10
169.11 ὄφελος τῆς τοῦ σώματος κατασκευῆς. ὅθεν φησὶν ὁ θεὸς
169.12 πρὸς τὸν Σαμουήλ· μὴ βλέψῃς ἐπὶ τὴν ὄψιν τοῦ πρώτου
169.13 υἱοῦ Ἰεσσαὶ μηδὲ τὴν ἕξιν τοῦ μεγέθους αὐτοῦ καταπλαγῇς,
169.14 ὅτι ἐξουδένωκα αὐτόν, διότι οὐχ ὡς βλέψει ἄνθρωπος ὄψε-
169.15 ται θεός. ὁ μὲν γὰρ ἄνθρωπος ὄψεται εἰς πρόσωπον, ὁ 15
169.16 δὲ θεὸς εἰς καρδίαν. οὐ δεῖ τοίνυν οὐδὲ ἐν τῷ τοῦ σώματος
169.17 ὕψει φαντάζεσθαι καὶ μέγα φρονεῖν, ἀλλ’ ἐν μόνῃ τῇ ἀρετῇ
169.18 καὶ ταῖς ἐντολαῖς τοῦ θεοῦ σεμνύνεσθαι. ἐπεὶ καὶ Νεβρὼδ
169.19 ὁ γίγας πολλοῖς ὑπερίπτατο καὶ οἱ Ἀσταρώθιοι γίγαντες καὶ
169.20 ὁ Ὢγ βασιλεὺς τῆς Βασάν, ὃς ὑπελείφθη ἐκ τῶν γιγάντων 20
169.21 κατοικῶν ἐν τῷ Ῥαφαῒν ἐν Ἀσταρὼθ ὄντα τοῦ Ῥαφαῒν ἀπό-
169.22 γονον, οὗ καὶ ἡ κλίνη σιδηρᾶ τὸ μῆκος ἔχουσα πήχεις θʹ
170.1 καὶ τὸ πλάτος δʹ, καὶ Γολιὰθ ὁ ἀλλόφυλος, καὶ Σαοὺλ ὁ
170.2 παντὸς Ἰσραὴλ ὑπερωμίας. ἀλλ’ οὐδὲν αὐτοὺς ὤνησε τὸ
170.3 μέγεθος τοῦ σώματος μετὰ τῆς πολλῆς ἐκείνης ἰσχύος ἀρετῆς

88
170.4 ἐρήμους ὑπάρχοντας καὶ τῆς θείας ἐπιεικείας φρονήσαντας
170.5 ὑψηλότερον. 5
170.6 Ὅτι δὲ οὐκ ἀνήγαγεν ἀληθῶς τὸν Σαμουὴλ ἡ ἐγγαστρί-
170.7 μυθος, ὡς οἴονταί τινες διὰ τὸ τὴν ἱστορίαν τὸ φανὲν
170.8 οὕτως ἀδιαφόρως ὀνομάσαι, πρῶτον μὲν δῆλον ἐκ τοῦ μὴ
170.9 φέρειν δαίμονα προσβολὴν ἁγίου. εἰ γὰρ ἔτι ἐν σαρκὶ πε-
170.10 ριόντας δεδοίκασιν, πῶς ἂν ἀσωμάτους ἰδεῖν καρτερήσειεν; 10
170.11 δεύτερον δέ, ὅτι οὐκ αὐτὸν ἀνήγαγεν, ἀλλὰ φάσματος ἰδέαν·
170.12 ὁ γὰρ ἐκ ψυχῆς καὶ σώματος ἡρμοσμένος οὗτός ἐστι Σα-
170.13 μουήλ, ὡς καὶ ὁλοσώματον εἶδεν αὐτὸν καὶ Σαούλ. τρίτον
170.14 δὲ καὶ ἡ πρόρρησις ψευδής ἐστι λέγουσα ὅτι· αὔριον σὺ καὶ
170.15 οἱ υἱοί σου πεσοῦνται. μετὰ γὰρ ἡμέρας δʹ ἀπέθανε Σαούλ, 15
170.16 ὑποστρέψαντος τοῦ Δαυὶδ ἐκ τοῦ κατὰ τῶν Ἀμαληκιτῶν
170.17 πολέμου. φησὶ γάρ· καὶ ὤρθρισε Δαυὶδ τοῦ ἀπελθεῖν τὸ
170.18 πρωῒ καὶ φυλάσσειν τὴν γῆν τῶν ἀλλοφύλων, καὶ οἱ ἀλλό-
170.19 φυλοι ἀνέβησαν ἐπὶ Ἰσραὴλ πολεμεῖν. καὶ ἐλθόντος τοῦ
170.20 Δαυὶδ εἰς τὴν γῆν ἐκείνην τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ καὶ καταδιώξαντος 20
171.1 τοὺς Ἀμαληκίτας καὶ μετὰ νίκης ὑποστρέψαντος τῇ τετάρτῃ
171.2 ἡμέρᾳ, ἐπάγει λέγουσα ἡ γραφή· καὶ οἱ ἀλλόφυλοι ἐπολέ-
171.3 μουν ἐν Ἰσραήλ, καὶ ἔφυγον ἄνδρες Ἰσραὴλ ἐκ προσώπου
171.4 τῶν ἀλλοφύλων καὶ πίπτουσι τραυματίαι ἐν τῷ ὄρει Γελ-
171.5 βουέ. καὶ βαρύνεται ὁ πόλεμος ἐπὶ Σαούλ, καὶ τοξεύεται 5
171.6 εἰς τὰ ὑποχόνδρια. εἰ δὲ καὶ ἠλήθευσεν, καθώς τινες νομί-
171.7 ζουσιν, οὐ μέγα τοῦτο. ὁ γὰρ θεὸς καὶ τὸν δαίμονα ἐν
171.8 σχήματι φανέντα τοῦ Σαμουὴλ εἰπεῖν ἄκοντα τὴν ἀλήθειαν
171.9 κατηνάγκασεν, ὥσπερ καὶ τὸν Βαλαὰμ εὐλογῆσαι τὸν Ἰσραὴλ
171.10 ἄκοντα πεποίηκεν. ἔφη γάρ· κἂν ἀπέλθῃς πρὸς τὸν ψευ- 10
171.11 δοπροφήτην, ἐγὼ κύριος ἀποκριθήσομαί σοι. τοῦ δέ γε
171.12 Σαοὺλ ἀναιρεθέντος καταλιπὼν Δαυὶδ τὸν Ἀγχοὺς βασιλέα
171.13 τῶν ἀλλοφύλων καὶ ἐλθὼν εἰς τὴν Ἰουδαίαν πρὸς τὸν
171.14 ὁμόφυλον Ἰσραὴλ βασιλεύει κατὰ θείαν εὐδοκίαν.
171.15 Πῶς οὖν, φησὶν ὁ μέγας Βασίλειος, ἐν μὲν τῇ ἐπιγραφῇ 15
171.16 τοῦ λγʹ ψαλμοῦ Ἀβιμέλεχ ὀνομάζεται (φησὶ γάρ· ψαλμὸς
171.17 τῷ Δαυίδ, ὁπότε ἠλλοίωσε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἐναντίον
171.18 Ἀβιμέλεχ, καὶ ἀπέλυσεν αὐτόν), ἡ δὲ ἱστορία Ἀγχοὺς αὐτὸν
171.19 προσηγόρευσεν; καὶ φαμέν, ὡς τοιοῦτόν τινα λόγον φθά-
171.20 σαντα εἰς ἡμᾶς ἐκ παραδόσεως, ὅτι οἱ βασιλεῖς τῶν ἀλλο- 20
171.21 φύλων κοινὸν μὲν εἶχον ὄνομα τὸ Ἀβιμέλεχ, ἴδιον δὲ ἕκαστος
171.22 ὃ προσηγορεύετο. ὡς καὶ ἐπὶ τῆς Ῥωμαϊκῆς ἔστιν ἰδεῖν
171.23 βασιλείας Καίσαρας μὲν λεγομένους κοινῶς καὶ Αὐγούστους,
172.1 ἄλλα δὲ τὰ κύρια ἑαυτῶν κεκτημένους ὀνόματα. ὅπερ καὶ παρ’
172.2 Αἰγυπτίοις τὸ Φαραώ ἐστιν. φαίνεται γὰρ Φαραὼ λεγόμενος
172.3 καὶ ὁ ἐπὶ Ἰωσήφ, καὶ ὁ ἐπὶ Μυσέως Φαραὼ μετὰ γενεὰς δʹ
172.4 ἐγερθεὶς βασιλεὺς Αἰγύπτου, καὶ ὁ ἐπὶ Σολομῶντος Φαραώ,

89
172.5 (ἔλαβε, γάρ φησιν, τὴν θυγατέρα Φαραώ), καὶ ὁ ἐπὶ Ἱερε- 5
172.6 μίου πάλιν βασιλεὺς τῆς Αἰγύπτου Φαραὼ προσηγορεύετο.
172.7 οὕτω δὲ καὶ Ἀβιμέλεχ κατὰ τοὺς χρόνους ἦν Ἁβραάμ, καὶ
172.8 ὁ ἐν ταῖς ἡμέραις Ἰσαάκ, καὶ ὁ νῦν λεγόμενος ἐπὶ τῶν
172.9 καιρῶν Δαυὶδ Ἀβιμέλεχ εἴρηται ἐν τῇ ἐπιγραφῇ τὸ κοινὸν
172.10 μὲν τῆς βασιλείας ὄνομα, Ἀγχοὺς δὲ ὑπὸ τῆς ἱστορίας λέ- 10
172.11 λεκται, ὅπερ ἰδίως αὐτῷ ἦν ἐκ γεννητῆς ἐπικείμενον.
172.12t [β�. Περὶ Δαυίδ.]
172.13 Μετὰ δὲ Σαοὺλ ἐβασίλευσε Δαυὶδ ἐκ φυλῆς Ἰούδα ἔτη
172.14 μʹ. ὃς καὶ ἐποίησε τὰ θελήματα τοῦ θεοῦ πάντα κατὰ τὸ
172.15 εἰρημένον· εὗρον Δαυὶδ τὸν τοῦ Ἰεσσαὶ ἄνδρα κατὰ τὴν 15
172.16 καρδίαν μου, ὃς ποιήσει πάντα τὰ θελήματά μου. καί·
172.17 εὗρον Δαυὶδ τὸν δοῦλόν μου καὶ ἐν ἐλαίῳ ἁγίῳ ἔχρισα
172.18 αὐτόν. ἡ γὰρ χείρ μου συναντιλήψεται αὐτῷ, καὶ ὁ βρα-
172.19 χίων μου κατισχύσει αὐτόν. οὐκ ὠφελήσει ἐχθρὸς ἐν αὐτῷ,
172.20 καὶ υἱὸς ἀνομίας οὐ προσθήσει τοῦ κακῶσαι αὐτόν, καὶ 20
172.21 συγκόψω ἀπὸ προσώπου αὐτοῦ τοὺς ἐχθροὺς αὐτοῦ καὶ τοὺς
172.22 μισοῦντας αὐτὸν τροπώσομαι. καὶ ἡ ἀλήθειά μου καὶ τὸ
172.23 ἔλεός μου μετ’ αὐτοῦ, καὶ ἐν τῷ ὀνόματί μου ὑψωθήσεται
173.1 τὸ κέρας αὐτοῦ. διὸ δὴ τὸ θεῖον πνεῦμα περὶ αὐτοῦ καὶ
173.2 δι’ αὐτοῦ φησιν· καὶ ἐξελέξατο Δαυὶδ τὸν δοῦλον αὐτοῦ καὶ
173.3 ἀνέλαβεν αὐτὸν ἐκ τῶν ποιμνίων τῶν προβάτων ποιμαίνειν
173.4 Ἰακὼβ τὸν δοῦλον αὐτοῦ καὶ Ἰσραὴλ τὴν κληρονομίαν αὐτοῦ,
173.5 ὃς καὶ μετ’ ἐπιστήμης θείας καὶ εὐσεβείας ἐποίμανεν αὐτοὺς 5
173.6 καὶ ἐν τῇ ἀκακίᾳ τῆς καρδίας αὐτοῦ καὶ ἐν ταῖς συνέσεσι
173.7 τῶν χειρῶν αὐτοῦ ὡδήγησεν αὐτούς. ὅθεν ἐπήγαγεν ἡ γραφὴ
173.8 λέγουσα· καὶ ἐβασίλευσε Δαυὶδ ἐπὶ Ἰσραὴλ καὶ ἦν ποιῶν
173.9 κρίμα καὶ δικαιοσύνην. οὗτος τοίνυν πατάξας τὸν Μολχὸμ
173.10 βασιλέα τῶν Σύρων καὶ λαβὼν τὸν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ 10
173.11 στέφανον χρυσοῦν μέγαν ἔχοντα λίθους τιμίους καὶ φορέσας
173.12 αὐτόν, ἦν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ κόσμος εὐπρεπέστατος.
173.13 ὅπερ δηλῶν πάλιν ἔφη· κύριε, ἐν τῇ δυνάμει σου εὐφραν-
173.14 θήσεται ὁ βασιλεὺς καὶ ἐπὶ τῷ σωτηρίῳ σου ἀγαλλιάσεται
173.15 σφόδρα. τὴν ἐπιθυμίαν τῆς καρδίας αὐτοῦ ἔδωκας αὐτῷ 15
173.16 καὶ τὴν θέλησιν τῶν χειλέων αὐτοῦ οὐκ ἐστέρησας αὐτόν,
173.17 ὅτι προέφθασας αὐτὸν ἐν εὐλογίαις χρηστότητος, ἔθηκας
173.18 ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ στέφανον ἐκ λίθων τιμίων. μεγάλη
173.19 ἡ δόξα αὐτοῦ ἐν τῷ σωτηρίῳ σου, δόξαν καὶ μεγαλοπρέ-
173.20 πειαν ἐπέθηκας αὐτῷ. 20
173.21 Καὶ οὕτως ἐνισχύσας ὁ μακάριος καὶ κραταιωθεὶς τῇ
173.22 συμμαχίᾳ τοῦ κρείττονος πεπλήρωκε καὶ τοῦ Ἰσαὰκ τὴν
174.1 πρὸς Ἰακὼβ εὐλογίαν δοθεῖσαν, ὥς φησι Θεοδώρητος, ὅτι·
174.2 γίνου κύριος τοῦ ἀδελφοῦ σου Ἡσαῦ. πατάξας γὰρ τὴν
174.3 Ἰδουμαίαν, καὶ γενόμενοι πάντες οἱ ἐκ τοῦ Ἡσαῦ Ἰδουμαῖοι

90
174.4 δοῦλοι τῷ Δαυίδ, ἐπέθηκε τῇ προρρήσει τὸ τέλος ψάλλων·
174.5 ἐπὶ τὴν Ἰδουμαίαν ἐπιβαλῶ τὸ ὑπόδημά μου. ἐμοὶ ἀλλό- 5
174.6 φυλοι ὑπετάγησαν. οἱ γάρτοι Ἰδουμαῖοι πρόγονον ἔχοντες
174.7 τὸν Ἡσαῦ, ἐξ οὗ καὶ τὴν προσηγορίαν ἐσχήκασιν, (Ἐδὼμ
174.8 γὰρ ὠνομάσθη τῶν πρωτοτοκίων τὸν φακὸν προτιμήσας) οὐ
174.9 τῆς προσηγορίας μόνον, ἀλλὰ καὶ τῆς μνησικακίας τοῦ προ-
174.10 πάτορος ἐγένοντο κληρονόμοι. καὶ ὥσπερ ἐκεῖνος ἐπίμονον 10
174.11 ἔσχε κατὰ τοῦ Ἰακὼβ τὴν ὀργὴν ἐπὶ πλεῖστον, ὡς καὶ διαρ-
174.12 ρήδην εἰπεῖν· ἐγγισάτωσαν αἱ ἡμέραι τοῦ πατρός μου, ἵνα
174.13 ἀποκτείνω Ἰακὼβ τὸν ἀδελφόν μου, οὕτω καὶ οὗτοι τοῖς ἐξ
174.14 Ἰακὼβ διηνεκῶς φθονοῦντες ἐπιβουλαῖς κατ’ αὐτῶν ἐχρῶντο
174.15 μυρίαις, καὶ ἡνίκα μὲν τῆς Αἰγυπτιακῆς ἀπαλλαγέντες δου- 15
174.16 λείας ἐλθεῖν εἰς τὴν ἐπηγγελμένην ἠβουλήθησαν γῆν, τοῦ
174.17 Μυσέως ἡγουμένου καὶ προστατεύοντος, οὐ μόνον οὐχ
174.18 ὑπεδέξαντο φιλοφρόνως, ἀλλ’ οὐδὲ διελθεῖν διὰ τῆς ἰδίας
174.19 συνεχώρησαν χώρας, καὶ ταῦτα τοῦ θείου Μυσέως διὰ
174.20 πρεσβευτῶν παρακαλέσαντος καὶ ὑποσχομένου ὡς οὐκ ἐκκλί- 20
174.21 νουσι δεξιὰ ἢ ἀριστερά, ἀλλ’ ὁδῷ βασιλικῇ βαδιοῦνται καὶ
174.22 αὐτοῦ τοῦ ὕδατος τὴν χρείαν ὠνούμενοι. καὶ μετὰ ταῦτα
174.23 δὲ συνεχῶς τὴν οἰκείαν δυσμένειαν ἐπεδείκνυντο, ποτὲ μὲν
174.24 μόνοι κατ’ αὐτῶν στρατεύειν ἐπιχειροῦντες, ποτὲ δὲ τοῖς
174.25 πολεμοῦσιν αὐτοῖς ἐπαμύνοντες προθύμως. καὶ μέντοι καὶ 25
174.26 ἡνίκα πάλιν Ἀσσύριοι καὶ Βαβυλώνιοι ταῖς κατ’ αὐτῶν
174.27 ἐχρήσαντο προσβολαῖς, μυρία ὅσα ἔδρασαν εἰς αὐτοὺς δεινὰ
174.28 οὐ συμπράττοντες μόνον τοῖς πολεμίοις, ἀλλὰ καὶ λόχους
175.1 καθίζοντες καὶ τοὺς φεύγειν πειρωμένους θηρεύοντες καὶ
175.2 τοὺς μὲν αὐτῶν ἀναιροῦντες, τοὺς δὲ τοῖς ἐχθίστοις παρα-
175.3 διδόντες. ὅπερ δὴ καὶ αὐτὸς οὗτος ὁ θεσπέσιος Δαυὶδ
175.4 προθεωρῶν ἐναργῶς ὑπέφηνεν. εἰπὼν γὰρ προφητικῶς περὶ
175.5 τῆς αἰχμαλωσίας ἐκ προσώπου τοῦ λαοῦ· ἐπὶ τῶν ποταμῶν 5
175.6 Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καὶ ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ μνησθῆ-
175.7 ναι ἡμᾶς τὴν Σιών, φάσκει καὶ περὶ τῆς καταληψομένης
175.8 τοὺς πολεμήσαντας τὸν λαὸν συμφορᾶς· μνήσθητι, κύριε,
175.9 τῶν υἱῶν Ἐδὼμ τὴν ἡμέραν Ἱερουσαλὴμ τῶν λεγόντων·
175.10 ἐκκενοῦτε, ἐκκενοῦτε ἕως τῶν θεμελίων αὐτῆς. περὶ ὧν καὶ 10
175.11 Ἡσαΐας εἰπών· ὅρασις ἣν εἶδεν Ἡσαΐας υἱὸς Ἀμὼς κατὰ
175.12 Βαβυλῶνος, ἐπάγει τὰ ἐλεεινὰ πάθη τῶν ἐξανδραποδιζο-
175.13 μένων· καὶ οἵτινες συνηγμένοι εἰσίν, μαχαίρᾳ πεσοῦνται, καὶ
175.14 τὰ τέκνα αὐτῶν ῥάξουσιν ἐνώπιον αὐτῶν. τίνες δὲ ταῦτα
175.15 δράσουσι πάλιν ὁ αὐτὸς λέγει· ἰδοὺ ἐγὼ ἐπεγείρω ὑμῖν τοὺς 15
175.16 Μήδους, καὶ τὰ τέκνα ὑμῶν οὐ μὴ ἐλεήσωσιν, οὐδὲ ἐπὶ
175.17 τοῖς τέκνοις σου φείσονται οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν, καὶ ἔσται
175.18 Βαβυλὼν ἡ καλή τε καὶ ἔνδοξος ἀπὸ βασιλέως Χαλδαίων,
175.19 ὃν τρόπον κατέστρεψεν ὁ θεὸς Σόδομα καὶ Γόμορρα, λέγει

91
175.20 κύριος. ὡσαύτως δὲ καὶ Ἱερεμίας περὶ τῆς ἐρημώσεως τῆς 20
175.21 Βαβυλῶνος ἔφη σχετλιαστικῶς· πῶς συνεκλάσθη καὶ συνε-
175.22 τρίβη Βαβυλὼν ἡ σφῦρα πάσης τῆς γῆς. ἡ μὲν οὖν προ-
175.23 φητεία αὕτη οὐ πρὸ πολλῶν γενεῶν ἔστι τῆς τοῦ Ἰσραὴλ
175.24 αἰχμαλωσίας, πάλιν δὲ μετὰ πολλοῖς ὕστερον ἔτεσι φαίνονται
176.1 οἱ Μῆδοι ἐπιστρατεύσαντες τοῖς Ἀσσυρίοις. παραμυθία οὖν
176.2 τῶν αἰχμαλωτιζομένων ἡ προσδοκία τῆς ἐκδικήσεως τῆς
176.3 μετὰ πολὺ καταληψομένης τὸν λαὸν τὸν κακώσαντα τὸν
176.4 Ἰσραήλ. ταύτην γάρτοι προβλέπων τὴν ἡμέραν τῆς ἀντα-
176.5 ποδόσεως ὁ Δαυίδ, καθ’ ἣν οἱ ἀπὸ τοῦ Μαδαὴ Μῆδοι 5
176.6 κρατήσαντες τῶν Βαβυλωνίων καὶ μηδὲ τοῖς νηπίοις αὐτῶν
176.7 φεισάμενοι, εἰκότως ἔψαλλεν· μακάριος ὃς ἀνταποδώσει σοι
176.8 τὸ ἀνταπόδομά σου, ὃ ἀνταπέδωκας ἡμῖν· μακάριος ὃς
176.9 κρατήσει καὶ ἐδαφιεῖ τὰ νήπιά σου πρὸς τὴν πέτραν.
176.10 Εἶτα πάλιν φησίν· καὶ ἐπορεύετο Δαυὶδ πορευόμενος 10
176.11 καὶ μεγαλυνόμενος, καὶ κύριος παντοκράτωρ μετ’ αὐτοῦ.
176.12 εἶχε δὲ καὶ δυνατοὺς ἄνδρας λζʹ τοιούτους, ὥστε τὸν μικρὸν
176.13 αὐτῶν ποιεῖν πρὸς ἑκατόν, τὸν δὲ μέγαν πρὸς χιλίους· ἐξ
176.14 ὧν ἐστι τὰ ὀνόματα ταῦτα. Σεβοχά· οὗτος ἐπάταξε τὸν
176.15 Σὲφ τὸν τοῦ Ῥαφὰ ἀπόγονον τῶν γιγάντων. Ἐλεανάν· 15
176.16 οὗτος ἀνεῖλεν ἄνδρα δυνατὸν Χετταῖον, οὗ ἦν τὸ ξύλον τοῦ
176.17 δόρατος ὡς ἀντίον ὑφαινόντων. Ἰωνάθαν· οὗτος ἐφόνευσεν
176.18 ἄνδρα δυνατὸν καὶ παμμεγέθη ἔχοντα ἐν ταῖς χερσὶ καὶ
176.19 τοῖς ποσὶ δακτύλους ἀνὰ ἕξ, τοὺς πάντας κδʹ. Ἀδίνων·
176.20 οὗτος ἐσπάσατο τὴν ῥομφαίαν αὐτοῦ ἐπὶ ὀκτακοσίους στρα- 20
176.21 τιώτας εἰς μίαν παρεμβολήν. Ἰεσεβαδά· οὗτος ἐσπάσατο τὴν
176.22 μάχαιραν αὐτοῦ ἐν καιρῷ ἑνὶ ἐπὶ τραυματίας τʹ. Μαρά·
176.23 οὗτος τῶν ἀλλοφύλων ἐπελθόντων καὶ βουλομένων ἁρπάσαι
177.1 τὴν μερίδα τοῦ ἀγροῦ πλήρης οὔσης φακῆς, καὶ τοῦ λαοῦ
177.2 φυγόντος, μόνος ἔστη καὶ τοὺς μὲν ἀλλοφύλους ἐδίωξεν,
177.3 τὴν δὲ μερίδα τοῦ ἀγροῦ ἐφύλαξεν. Ἐλεάζαρ· οὗτος μερί-
177.4 δος οὔσης κριθῶν, καὶ τῶν ἀλλοφύλων ἐπελθόντων, καὶ τοῦ
177.5 λαοῦ φυγόντος, μόνος ἐστηλώθη καὶ τοὺς μὲν ἀλλοφύλους 5
177.6 ἔτρεψεν, τὴν δὲ κριθὴν διέσωσεν. τοσοῦτον γὰρ ἐπάταξεν ἐν
177.7 τοῖς ἀλλοφύλοις, ἕως ἡ χεὶρ αὐτοῦ κοπιάσασα προσεκολλήθη
177.8 τῇ μαχαίρᾳ, καὶ ὁ λαὸς ἐπέστρεψεν ὀπίσω αὐτοῦ εἰς τὸ
177.9 σκυλεύειν. Βαναίας· οὗτος πολλὰ μὲν ἐποίησεν ἔργα, ἐπά-
177.10 ταξε δὲ καὶ τοὺς υἱοὺς Ἀριὴλ τοῦ Μωάβ. καὶ καταβὰς ἐν 10
177.11 ἡμέρᾳ χιόνος εἰς λάκκον ἐφόνευσε λέοντα, ἀνεῖλε δὲ καὶ
177.12 ἄνδρα Αἰγύπτιον ἑπτάπηχυν ἔχοντα δόρυ ὡς ξύλον διαβά-
177.13 θρας. ἁρπάσας γὰρ ἀπ’ αὐτοῦ τὸ δόρυ ἐν αὐτῷ ἀπέκτεινεν
177.14 αὐτόν. Ἀβεσὰ ὁ ἀδελφὸς Ἰωάβ· οὗτος ἐπάταξεν ἄνδρας χʹ
177.15 καὶ τὸν Ἰεσβὰν θέλοντα φονεῦσαι τὸν Δαυίδ. ἦν δὲ ὁ 15
177.16 Ἰεσβὰς ἔγγονος τοῦ Ῥαφὰ δόρυ ἔχων σταθμοῦ σίκλων τʹ.

92
177.17 ἡνίκα δὲ ἔτρεχεν ὁ Ἀβεσά, ἦν ὡς δορκὰς ἐν τοῖς ὄρεσιν.
177.18 τρεῖς δὲ ἀπὸ τῶν λοιπῶν δυνατοί, περικυκλωσάντων ποτὲ
177.19 τῶν ἀλλοφύλων τὴν Βηθλεέμ, καὶ τοῦ Δαυὶδ ἐπιθυμήσαντος
177.20 πιεῖν ἐκ τοῦ φρέατος Βηθλεέμ, διέβησαν οἱ τρεῖς καὶ διαρ- 20
177.21 ρήξαντες τὴν παρεμβολὴν τῶν ἀλλοφύλων ὑδρεύσαντο ἐκ τοῦ
177.22 φρέατος καὶ ἤνεγκαν ὕδωρ τῷ Δαυίδ. ὁ δὲ θαυμάσας αὐ-
178.1 τῶν τὴν δύναμιν καὶ τὴν τόλμαν ἔλαβε τὸ ὕδωρ καὶ ἔσπεισεν
178.2 αὐτὸ κυρίῳ λέγων· ἵλεώς μοι, κύριε, εἰ αἷμα ἀνθρώπων τῶν
178.3 πορευθέντων ἐν ταῖς ψυχαῖς αὐτῶν πίομαι. ὁμοίως δὲ καὶ
178.4 οἱ λοιποὶ αὐτῶν ὑπῆρχον ἄνδρες δυνατώτατοι καὶ ἀκατα-
178.5 γώνιστοι καὶ πρὸς τοὺς ἐναντίους φοβερώτατοι, θυρεοὺς 5
178.6 αἴροντες καὶ δόρατα μέγιστα καὶ κοῦφοι τοῖς ποσὶν ὡς
178.7 δορκάδες ἐπὶ τῶν ὀρέων ὑπάρχοντες, καὶ ἡ κατασκευὴ αὐ-
178.8 τῶν πάνυ ἔκπληκτος, καὶ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὡς πρόσωπα
178.9 λεόντων. τοὺς δέ γε πολεμιστὰς τοῦ κοινοῦ λαοῦ, οὓς εἶχε
178.10 πάλιν ὁ Δαυίδ, ἦν ὁ ἀριθμὸς μυριάδες σλδʹ, καθὼς ἠριθ- 10
178.11 μήθησαν ὑπὸ Ἰωὰβ τοῦ ἀρχιστρατήγου.
178.12 Φησὶ γάρ· καὶ προσέθετο ὀργῇ κύριος ἐκκαῆναι ἐν
178.13 Ἰσραὴλ καὶ ἐπέσεισε τὸν Δαυὶδ ἐν αὐτοῖς λέγων· πορεύθητι
178.14 καὶ ἀρίθμησον τὸν Ἰσραὴλ καὶ τὸν Ἰούδα. καὶ εἶπεν ὁ
178.15 βασιλεὺς πρὸς Ἰωὰβ τὸν ἄρχοντα τῆς ἰσχύος τῶν μετ’ αὐ- 15
178.16 τοῦ· δίελθε δὴ τὰς φυλὰς πάσας Ἰσραὴλ καὶ ἴδε καὶ ἐπί-
178.17 σκεψαι τὸν λαόν, καὶ γνώσομαι τὸν ἀριθμὸν τοῦ λαοῦ. καὶ
178.18 εἶπεν Ἰωάβ· προσθείη κύριος ὁ θεὸς πρὸς τὸν λαόν σου.
178.19 καὶ ἵνα τί ὁ κύριός μου βούλεται ἐν τῷ λόγῳ τούτῳ; καὶ
178.20 ὑπερίσχυσεν ὁ λόγος τοῦ βασιλέως πρὸς Ἰωὰβ καὶ πρὸς τοὺς 20
178.21 ἄρχοντας τῆς δυνάμεως, καὶ ἀπῆλθεν Ἰωὰβ ἐπισκέψασθαι
178.22 τὸν λαόν. καὶ δὴ ἐπισκεψάμενος δέδωκε τὸν ἀριθμὸν τῆς
179.1 ἐπισκέψεως τοῦ λαοῦ τῷ Δαυίδ. καὶ ἦν πᾶς Ἰσραὴλ χίλιαι
179.2 χιλιάδες καὶ ρʹ χιλιάδες ἀνδρῶν ἐσπασμένων ῥομφαίαν, καὶ
179.3 Ἰούδας χιλιάδες υπʹ ἀνδρῶν ἐσπασμένων μάχαιραν. τὸν δὲ
179.4 Λευῒ καὶ τὸν Βενιαμὶν οὐκ ἠρίθμησεν, ὅτι προσώχθισεν ὁ
179.5 λόγος τοῦ βασιλέως τὸν Ἰωάβ. καὶ πονηρὸν ἐφάνη ἐναντίον 5
179.6 τοῦ θεοῦ τοῦτο. καὶ ἐπάταξε καρδία Δαυὶδ αὐτὸν ἐν τῷ
179.7 ἀριθμῆσαι τὸν λαόν. καὶ ἀπέστειλε κύριος Γὰδ τὸν προ-
179.8 φήτην πρὸς Δαυὶδ καὶ εἶπεν· τάδε λέγει κύριος· ἔκλεξαι
179.9 σεαυτῷ γενέσθαι σοι, ἢ τρία ἔτη λιμὸν ἐν τῇ γῇ σου, ἢ μῆνας
179.10 τρεῖς φεύγειν σε ἔμπροσθεν τῶν ἐχθρῶν σου, ἢ τρεῖς ἡμέ- 10
179.11 ρας θάνατον ἐν τῇ γῇ σου. καὶ εἶπε Δαυὶδ πρὸς Γάδ·
179.12 στενά μοι πάντοθεν σφόδρα ἐστὶ καὶ τὰ τρία. πλὴν ἐμπε-
179.13 σοῦμαι δὴ εἰς χεῖρας κυρίου, ὅτι πολλοὶ οἱ οἰκτιρμοὶ αὐτοῦ,
179.14 εἰς δὲ χεῖρας ἀνθρώπων οὐ μὴ ἐμπέσω. καὶ ἐξελέξατο
179.15 Δαυὶδ τὸν θάνατον. καὶ ἡμέραι θέρους πυρῶν, καὶ ἔδωκε 15
179.16 κύριος θάνατον ἐν Ἰσραὴλ ἀπὸ πρωΐθεν ἕως ἀρίστου, καὶ ἀπέ-

93
179.17 θανον ἐκ τοῦ λαοῦ χιλιάδες οʹ. καὶ ἐξέτεινεν ὁ ἄγγελος
179.18 τοῦ θεοῦ τὴν χεῖρα αὐτοῦ εἰς Ἱερουσαλὴμ τοῦ διαφθεῖραι
179.19 ἐν αὐτῇ. καὶ εἶπε Δαυὶδ πρὸς τὸν θεὸν ἐν τῷ ἰδεῖν αὐτὸν
179.20 τὸν ἄγγελον τύπτοντα ἐν τῷ λαῷ· ἰδοὺ ἐγὼ ἡμάρτηκα καὶ 20
179.21 ἐγώ εἰμι ὁ ποιμὴν ὁ κακοποιήσας, καὶ οὗτοι τὰ πρόβατα τί
179.22 ἐποίησαν; γενέσθω δὴ ἡ χείρ σου ἐν ἐμοί, κύριε, καὶ ἐν
179.23 τῷ οἴκῳ τοῦ πατρός μου. καὶ παρακληθεὶς ὁ κύριος εἶπε
179.24 πρὸς τὸν ἄγγελον· ἄνες τὴν χεῖρά σου. καὶ ᾠκοδόμησεν
179.25 ἐκεῖ θυσιαστήριον Δαυὶδ καὶ ἀνήγαγεν εὐθὺς ὁλοκαυτώσεις. 25
179.26 καὶ ἐπήκουσεν αὐτοῦ κύριος, καὶ συνεσχέθη ἐπάνωθεν Ἰσ-
179.27 ραὴλ ἡ θραῦσις.
180.1 Ταῦτα δέ, φησὶ πάλιν Θεοδώρητος, οὐκ ἀπεικὸς συμβέ-
180.2 βηκεν, ἀλλ’ οἰκείας παρανομίας ἔτισε δίκας ὁ λαὸς διὰ
180.3 προφάσεως. καταλιπὼν γὰρ τὸν εὐσεβῆ καὶ θεῖον βασιλέα
180.4 τυράννῳ καὶ πατραλοίᾳ παιδὶ συνεστράτευσεν. οὕτω δὲ καὶ
180.5 διὰ τὴν τοῦ Σαοὺλ εἰς τοὺς Γαβαωνίτας ἀναίρεσιν ἐπαι- 5
180.6 δεύθησαν διὰ λιμοῦ μετὰ τὴν ἐκείνου τελευτήν. ὁ μὲν γὰρ
180.7 λαὸς ἅπας καὶ Ἰησοῦς ὁ τοῦ Ναυὴ πεποίηκε τὰς πρὸς τοὺς
180.8 Γαβαωνίτας συνθήκας, ἐκοινώνησε δὲ τῶν ὅρκων καὶ Ἐλεά-
180.9 ζαρ ὁ ἀρχιερεύς. ἔδει τοίνυν τοὺς ἀπογόνους τῶν ὀμω-
180.10 μοκότων μὴ παραβῆναι τὸν ὅρκον καὶ τὰς σπονδάς, ἀλλὰ 10
180.11 καὶ πεῖσαι μᾶλλον τὸν παρανομοῦντα βασιλέα τὰς πρὸς αὐ-
180.12 τοὺς φυλάξαι συνθήκας. ἐφ’ οὓς καὶ πεπλήρωται τὸ παρὰ
180.13 τοῦ Νῶε πρὸς τὸν προπάτορα αὐτῶν Χαναὰν εἰρημένον·
180.14 ἐπικατάρατος Χαναὰν παῖς, οἰκέτης ἔσται τοῖς ἀδελφοῖς
180.15 αὐτοῦ. διό φησι πρὸς αὐτοὺς Ἰησοῦς μετὰ τὴν φανέρωσιν 15
180.16 τῆς πανουργίας αὐτῶν· καὶ νῦν ἐπικατάρατοί ἐστε. οὐ μὴ
180.17 ἐκλείπῃ ἐξ ὑμῶν δοῦλος οὐδὲ ξυλοκόπος καὶ ὑδροφόρος
180.18 ἐμοὶ καὶ τῷ θεῷ μου. καὶ κατέστησεν αὐτοὺς Ἰησοῦς ἐν τῇ
180.19 ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ξυλοκόπους καὶ ὑδροφόρους πάσῃ τῇ συνα-
180.20 γωγῇ καὶ τῷ θυσιαστηρίῳ τοῦ θεοῦ. διὰ τοῦτο ἐγένοντο 20
180.21 οἱ κατοικοῦντες Γαβαὼν ξυλοκόποι καὶ ὑδροφόροι τῷ θυ-
180.22 σιαστηρίῳ τοῦ θεοῦ καὶ πάσῃ τῇ συναγωγῇ ἕως τῆς ἡμέρας
180.23 ταύτης καὶ εἰς τὸν τόπον οὗ ἂν ἐκλέξηται κύριος. ἐπεὶ
180.24 οὖν ταῦτα παρελογίσαντο, διὰ τοῦτο καὶ μετὰ τὴν ἐκείνου
180.25 τελευτὴν ὑπέστησαν τὴν διὰ τοῦ λιμοῦ παιδείαν. διδάσκει 25
181.1 γοῦν ἡμᾶς ὁ λόγος μὴ παραβαίνειν τὰς ἐπὶ θεοῦ γινομένας
181.2 μεθ’ ὅρκων συνθήκας, κἂν εἰς ἄλλων ὠφέλειαν ἡ παρά-
181.3 βασις γίνεται. ἀγνοῶν δὲ τὴν αἰτίαν ὁ Δαυὶδ τῆς θεηλά-
181.4 του πληγῆς τοῦ λιμοῦ τὸν θεὸν ἠρώτησεν, καὶ μαθὼν ὡς
181.5 ἕνεκεν τῆς τῶν Γαβαωνιτῶν ἀδίκου ἀναιρέσεως εὐθύνας 5
181.6 εἰσπράττονται, αὐτοῖς ἐκείνοις ἐχρήσατο κριταῖς τοῖς ἠδικη-
181.7 μένοις λέγων· τί ποιήσω ὑμῖν; καὶ ἐν τίνι ἐξιλάσομαι; καί
181.8 φασιν· οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἀργύριον οὐδὲ χρυσίον μετὰ Σαοὺλ

94
181.9 καὶ μετὰ τοῦ οἴκου αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἔστιν ἡμῖν θανατῶσαι
181.10 ἄνδρα ἐκ παντὸς Ἰσραήλ, ἀλλ’ ὁ ἀνὴρ ὁ διώξας ἡμᾶς καὶ συν- 10
181.11 τελέσας, καὶ ὥσπερ ἐλογίσατο ἡμᾶς ἐξολοθρεῦσαι, ἀφανίσω-
181.12 μεν αὐτὸν τοῦ μὴ ἀντικαθίστασθαι παντὶ ὁρίῳ Ἰσραήλ, καὶ
181.13 δοθήτωσαν ἡμῖν ἄνδρες ζʹ ἐκ τῶν υἱῶν αὐτοῦ, καὶ ἐξιλασό-
181.14 μεθα ἐν αὐτοῖς κυρίῳ ἐν τῷ βουνῷ τοῦ Σαούλ. ἐν ἐκείνῳ
181.15 τοίνυν τῷ χωρίῳ τοὺς ἐκδοθέντας αὐτοῖς ἀνεσκολόπισαν 15
181.16 ἄνδρας, ἐν ᾧ τὰς παρανόμους ἐτόλμησεν ἐκεῖνος μιαιφονίας.
181.17 οὗτοι δὲ ἦσαν τοῦ Σαοὺλ δύο μὲν υἱοὶ νόθοι, πέντε δὲ
181.18 υἱῶν αὐτοῦ ὑστέρων. τῆς οὖν τιμωρίας γεγενημένης ἵλεως
181.19 ὁ δεσπότης ἐγένετο, καὶ ἡ γῆ τὸν ἐξ ἔθους καρπὸν ἔδωκεν.
181.20 ἡμεῖς δὲ μανθάνομεν διὰ τούτων, ὡς γένους ὁ θεὸς οὐκ 20
181.21 οἶδε διαφοράν, ἀλλὰ τοῖς ἠδικημένοις, κἂν ἀλλογενεῖς ὦσιν,
181.22 ἐπαμύνει δικαίως, εἰ καὶ παρὰ πόδας οὐκ ἀπαιτεῖ δίκας.
181.23 ἀμέλει γὰρ καὶ τότε μακροθυμήσας ἔτη μʹ οὕτω τὰς εὐθύ-
181.24 νας εἰσπράττεται νῦν ἐπὶ τοῦ Δαυίδ. αὔξει δὲ αὐτῶν τὴν
182.1 κατηγορίαν τὸ τὸν μὲν Σαοὺλ καταψηφισθέντα καὶ τῆς
182.2 θείας χάριτος γυμνωθέντα μὴ καταλιπεῖν μέχρι τέλους ζωῆς
182.3 αὐτοῦ, τὸν δὲ μυρίων αὐτοῖς ἀγαθῶν γενόμενον πρόξενον
182.4 καὶ τὸ τῶν ἀλλοφύλων καταλύσαντα θράσος καὶ τὸν Ἀμα-
182.5 λὴκ πανωλεθρίᾳ μὲν παραδώσαντα, Ἰδουμαίους δὲ καὶ Μωα- 5
182.6 βίτας καὶ Ἀμμανίτας καὶ Σύρους ἑκατέρους χειρωσάμενον
182.7 καὶ δουλωσάμενον καὶ φόρους ἀναγκάσαντα φέρειν καὶ
182.8 προφητικῆς χάριτος ἀπολαύσαντα οὐ μόνον κατέλιπεν, ἀλλὰ
182.9 καὶ ἀντιπαρατάξασθαι καὶ δρᾶσαι τὰ πολεμίων καὶ συμπρᾶ-
182.10 ξαι μιαιφόνῳ καὶ παρανόμῳ τέκνῳ. ὅθεν ὁ δίκαιος κριτὴς 10
182.11 αὐτοὺς δίκας εἰσεπράξατο διὰ τῆς ὑποθέσεως Δαυίδ. καὶ
182.12 γὰρ αὐτὸν ἠδίκησαν, καθὼς δηλοῖ καὶ ἡ ἱστορία λέγουσα·
182.13 καὶ προσέθετο ὀργῇ κύριος ἐκκαῆναι ἐν Ἰσραήλ. οὐ μὴν
182.14 δὲ ἀλλὰ καὶ αὐτὸς διὰ τῆς αὐτῆς ἐπαναστάσεως τοῦ υἱοῦ
182.15 δίκας ἐναργεῖς ἔτισε τοῦ τε φόνου καὶ τῆς μοιχείας κατὰ 15
182.16 τὴν θείαν πρόρρησιν. φησὶ γάρ· τάδε λέγει κύριος· ἰδοὺ
182.17 ἐγὼ ἐγείρω κακὰ ἐπὶ σὲ ἐκ τοῦ οἴκου σου, καὶ τὰ ἑξῆς.
182.18 Ὅσον τοίνυν ὀνίνησι θλίψις καὶ συμφορὰ καὶ μέριμνα
182.19 καὶ ἐκ ταύτης δὲ τῆς ἱστορίας μανθάνομεν. διωκόμενος
182.20 γὰρ ὑπὸ τοῦ Σαοὺλ ὁ θεῖος οὗτος Δαυὶδ πᾶσαν κατώρθου 20
182.21 φιλοσοφίαν, καὶ παραταττόμενος μὲν καὶ ταῖς φροντίσι τῶν
182.22 πολέμων ἐνασχολῶν τὴν διάνοιαν κατὰ τοὺς ἱεροὺς ἐπολιτεύετο
182.23 νόμους, ἀνακωχῆς δὲ τυχὼν ὀλίγης τὸν ὄλισθον ἐκεῖνον
183.1 ὑπέμεινεν. ἐγένετο, γάρ φησιν, ἐν τῷ καιρῷ τῆς δείλης,
183.2 καὶ ἀνέστη Δαυὶδ ἀπὸ τῆς κοίτης αὐτοῦ καὶ περιεπάτει ἐπὶ
183.3 τοῦ δώματος τοῦ οἴκου τῶν βασιλέων, καὶ εἶδε γυναῖκα
183.4 λουομένην ἀπὸ τοῦ δώματος, καὶ ἡ γυνὴ καλὴ τῇ ὄψει
183.5 σφόδρα. πολὺς ὁ πόλεμος καὶ σφοδρός, ἄνεσις καὶ τρυφὴ 5

95
183.6 καὶ βασιλεία καὶ ἐξουσία καὶ σώματος ὥρα καὶ μετὰ τροφῆς
183.7 κόρον ἡ προσβολή, ὅτε καὶ τοῖς μὴ βουλομένοις ὁ σπινθὴρ
183.8 ὑποτύφεται οἷον εἰς συμμαχίαν καὶ ἀνδρείαν τὴν τροφὴν
183.9 δεχόμενος. δῆλος δέ ἐστιν, ὅτι σφοδρότερον κατὰ φύσιν
183.10 εἶχε τῆς ἐπιθυμίας τὸ πάθος. οὐ γὰρ ἂν πλείοσιν ἐχρήσατο 10
183.11 γυναιξίν, εἰ μὴ τῆς φύσεως τοῦτο δρᾶσαι βιασαμένης.
183.12 Ὅθεν φησὶν ὁ μέγας Ἀναστάσιος Θεουπόλεως· ἰστέον
183.13 ὅτι πολλὰ καὶ διάφορά εἰσι παρὰ τῷ δικαιοκρίτῃ θεῷ τὰ
183.14 κρίματα καὶ αἱ ἀνταποδόσεις, ἃς μέλλει ποιεῖν ἐπὶ τῶν εἰς
183.15 τὸ σῶμα ἁμαρτανόντων καὶ ἀκρατῶς τε καὶ ἀφειδῶς ἐξοι- 15
183.16 στρουμένων καὶ λαγνευόντων. εἰσὶ γὰρ καὶ χῶραι θερμαί
183.17 τινες, αἳ πεφύκασιν ἐκ θερμότητος ἀέρων ἢ καὶ ὑδάτων καὶ
183.18 τροφῶν τὰ σώματα διεγείρειν πρὸς ἀκρατεῖς μίξεις, καθάπερ
183.19 Αἴγυπτος καὶ Αἰθιοπία καὶ Ἱεριχώ, Γομορρῖτις ἐνορία, καὶ
183.20 ἡ Περσικὴ χώρα. εἰσὶ δὲ πάλιν καὶ γένη πρὸς ἀσέλγειαν 20
183.21 καὶ ἀκολασίαν εὐρίπιστα μᾶλλον, ἃ καὶ ἐκ συνηθείας ἢ καὶ
183.22 ἐξ ἑτέρας αἰτίας ῥυπαρώτερα καὶ ἀκολαστότερα ὑπάρχουσιν,
184.1 ὡς τὰ τῶν Περσῶν καὶ Ἀσσυρίων. ἀλλ’ εἰ καὶ οὕτως ὁ
184.2 κατὰ θεὸν ζῶν ἄνθρωπος ἐφέλκεται καὶ διὰ τοιαύτην αἰτίαν
184.3 πρὸς ἁμαρτίαν, ἀλλὰ δεῖ τὴν φύσιν ἐκβιάζεσθαι κατὰ πάντα
184.4 τρόπον. βιαστὴ γάρ ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν καὶ βια-
184.5 σταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν. καί· χρὴ μέχρις αἵματος πρὸς τὴν 5
184.6 ἁμαρτίαν ἀνταγωνίζεσθαι. οὐδεὶς γάρ, φησιν, στεφανοῦται,
184.7 ἐὰν μὴ νομίμως ἀθλήσῃ. διακύψας τοίνυν ἁπλοϊκῶς, οὐ
184.8 περιέργως, καὶ ἰδὼν τὸ γύναιον λουόμενον, οὐκ ἔφυγε τὴν
184.9 θέαν ὡς ὀλεθρίαν, ἀλλὰ καταθελχθεὶς τῷ τῆς ὥρας δελέατι
184.10 τὸ τῆς ἁμαρτίας κατέπιεν ἄγκιστρον. ὅμως οὐκ ἐκ πονηρᾶς 10
184.11 γνώμης τε καὶ συνηθείας, ἀλλ’ ἐκ περιστάσεως καὶ συναρ-
184.12 παγῆς τὴν ἄγραν τε καὶ πληγὴν ἐδέξατο. καὶ ἑτέρου πά-
184.13 θους χείρονος ἴαμα τάχα γέγονεν, ἐπάρσεως, ὅπερ δὴ καὶ
184.14 αὐτὸς ὑπεμφαίνων ἔλεγεν· ὑψωθεὶς δὲ ἐταπεινώθην καὶ
184.15 ἐξηπορήθην. καί· ἐγὼ δὲ εἶπα ἐν τῇ εὐθηνίᾳ μου· οὐ μὴ 15
184.16 σαλευθῶ εἰς τὸν αἰῶνα. ἀπέστρεψας δὲ τὸ πρόσωπόν σου,
184.17 καὶ ἐγενήθην τεταραγμένος. ἀλλ’ ἀγαθόν μοι ὅτι ἐταπεί-
184.18 νωσάς με, ὅπως ἂν μάθω τὰ δικαιώματά σου. τὰ γάρτοι
184.19 σφάλματα καὶ ἐλαττώματα τῶν εὐλαβῶν γίνονται πολλάκις
184.20 κατ’ οἰκονομίαν πρὸς τὸ συμφέρον, τοῦ θεοῦ συγχωροῦντος 20
185.1 ἐνίοτε ὀλισθῆσαι εἰς θεραπείαν ἐπάρσεως προλαβούσης, οἷόν
185.2 ἐστι τὸ ὑπὸ Πέτρου εἰρημένον καὶ ἐπ’ αὐτοῦ γεγενημένον.
185.3 καὶ ἁπλῶς ῥᾳθυμίας ἦν, οὐ κακοηθείας ἡ ἁμαρτία, ἥτις
185.4 αὐτὸν καὶ συγγνώμης μεταλαχεῖν παρεσκεύασεν. οἱ μὲν γὰρ
185.5 τῶν ἀνθρώπων ἀπὸ κακίστης ἕξεως καὶ συνηθείας ἁμαρτά- 5
185.6 νουσιν, οἱ δὲ κατὰ συναρπαγὴν καὶ παρὰ προαίρεσιν, ὥς
185.7 φησιν ὁ σοφός· ἔστιν ὀλισθαίνων καὶ οὐκ ἀπὸ ψυχῆς. καὶ

96
185.8 τίς οὐχ ἥμαρτεν; διὸ τὰς χαλεπὰς ἀπειλεῖ τιμωρίας ὁ τῶν
185.9 ψυχῶν ἰατρὸς καὶ ἐπάγει αὐτάς, αἵτινες λαμπρότερον ἔδειξαν
185.10 τοῦ θαυμαστοῦ βασιλέως τὸ κλέος. αἱ γὰρ θεήλατοι πληγαὶ 10
185.11 τὴν νόσον ἐκείνην ἐξήλασαν καὶ τὴν προτέραν ὑγείαν ἀπέ-
185.12 δωκαν. καὶ γὰρ παντοδαπαῖς αὐτὸν οἷα δὴ πάνσοφος ἰατρὸς
185.13 παιδείαις ὑπέβαλε μετὰ τὴν ὁμολογίαν τῆς ἁμαρτίας. εἰρη-
185.14 κὼς γὰρ ὁ προφήτης· οὐ μὴ ἀποθάνῃς, ἐπήγαγεν· πλὴν
185.15 παροργίζων παρώργισας ἐν τοῖς ὑπεναντίοις τὸν κύριον. 15
185.16 καὶ πρῶτον μέντοι τὸ μοιχαλίδιον παιδίον ἐπάταξεν ὁ θεός,
185.17 ἔπειτα δὲ καὶ τὴν τοῦ υἱοῦ κατ’ αὐτοῦ ἐπανάστασιν παρα-
185.18 δηλῶν φησιν· καὶ νῦν οὐκ ἐξαρθήσεται ῥομφαία ἐκ τοῦ
185.19 οἴκου σου. εἰκότως οὖν ἔλεγεν· παιδεύων ἐπαίδευσέ με ὁ
185.20 κύριος, τῷ δὲ θανάτῳ οὐ παρέδωκέ με. ὅταν τοίνυν ἴδῃς 20
185.21 ἁμαρτωλόν τινα πλουτοῦντα, εὐημεροῦντα, ὑγιαίνοντα καὶ
185.22 μηδὲν κακὸν πάσχοντα, στέναξον, δάκρυσον, πένθησον αὐ-
185.23 τόν, ὡς προσθήκην εἰς κόλασιν αὐτῷ ταῦτα συμβαίνοντα.
185.24 ὥσπερ γὰρ οἱ πολλὰ ἁμαρτάνοντες καὶ μὴ μετανοοῦντες
185.25 θησαυρίζουσιν ἑαυτοῖς ὀργῆς θησαυρόν, οὕτως οἱ μετὰ τοῦ 25
186.1 μηδὲν κολάζεσθαι καὶ εὐπραγίας ἀπολαύοντες μείζονα τὴν
186.2 τιμωρίαν ὑποστήσονται. καὶ δῆλον οὐκ ἀπὸ τῶν μελλόν-
186.3 των μόνον, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τοῦ παρόντος βίου τὸ ὑπόδειγμα.
186.4 ὁ γάρτοι Δαυὶδ οὗτος μετὰ τὴν ἁμαρτίαν ἐκείνην ἐνεκα-
186.5 λεῖτο σφοδρότερον ὡς πολλῆς ἀπολαύσας ἀδείας καὶ τοιοῦτος 5
186.6 γενόμενος. φησὶ γὰρ ὀνειδίζων αὐτὸν ὁ θεὸς διὰ Νάθαν
186.7 πάλιν οὕτως· ἐγὼ ἔχρισά σε εἰς βασιλέα ἐπὶ Ἰσραὴλ καὶ
186.8 ἐρρυσάμην σε ἐκ χειρὸς Σαοὺλ καὶ ἔδωκά σοι τὸν οἶκον
186.9 τοῦ κυρίου σου καὶ τὸν οἶκον Ἰσραὴλ καὶ Ἰούδα, καὶ εἰ
186.10 μικρόν ἐστιν, καὶ προσθήσω σοι κατὰ ταῦτα. καὶ τί ὅτι 10
186.11 οὐκ ἐφύλαξας τὴν ἐντολήν μου. τότε ἀκούσονται οἱ εὐημε-
186.12 ροῦντες νῦν καὶ τὰς ἐντολὰς κυρίου μὴ φυλάξαντες· ἀμήν,
186.13 λέγω ὑμῖν, οὐκ οἶδα ὑμᾶς. πορεύεσθε εἰς τὸ πῦρ τὸ ἐξώ-
186.14 τερον. καὶ ταῦτα μὲν οὕτως.
186.15 Ὁ οὖν μακάριος Δαυὶδ πρὸ τῆς τελευτῆς αὐτοῦ καλέσας 15
186.16 τὸν υἱὸν αὐτοῦ Σολομῶντα εἶπεν αὐτῷ· Σολομών, τέκνον
186.17 μου, ἐμοὶ ἐγένετο ἐπὶ ψυχὴν τοῦ οἰκοδομῆσαι οἶκον τῷ
186.18 ὀνόματι κυρίου τοῦ θεοῦ, καὶ ἐγένετο λόγος κυρίου ἐπ’ ἐμὲ
186.19 λέγων· αἷμα εἰς πλῆθος ἐξέχεας καὶ πολέμους ἐποίησας
186.20 μεγάλους, οὐκ οἰκοδομήσεις οἶκον τῷ ὀνόματί μου. ἰδοὺ 20
186.21 υἱὸς τίκτεταί σοι, καὶ ἀναπαύσω αὐτὸν ἀπὸ πάντων τῶν
186.22 ἐχθρῶν αὐτοῦ τῶν ὄντων κυκλόθεν, ὅτι Σολομὼν ὄνομα
186.23 αὐτῷ, καὶ οὗτος οἰκοδομήσει οἶκον τῷ ὀνόματί μου. καὶ
186.24 νῦν ἀνδρίζου καὶ ἴσχυε. καὶ ἰδοὺ ἐγὼ κατὰ τὴν πτωχείαν
187.1 μου ἡτοίμασα εἰς οἶκον κυρίου χρυσίου τάλαντα χιλιάδας ρʹ
187.2 καὶ ἀργυρίου τάλαντα χιλίας χιλιάδας καὶ χαλκὸν καὶ σίδηρον

97
187.3 οὗ οὔκ ἐστιν ἀριθμός. καὶ πρὸς ταῦτα πρόσθες εἰς οἰκοδομὴν
187.4 ναοῦ κυρίου. τὸ δὲ τάλαντον ἔχει λίτρας ρκεʹ. καὶ Δαυὶδ
187.5 πρεσβύτης καὶ πλήρης ἡμερῶν. καὶ βασιλεύσας τὸν υἱὸν 5
187.6 αὐτοῦ Σολομῶντα πάλιν εἶπε πρὸς αὐτὸν ἐνώπιον τοῦ λαοῦ·
187.7 ἰδοὺ ἡτοίμασα εἰς οἶκον θεοῦ μου χρυσίον, ἀργύριον, χαλ-
187.8 κόν, σίδηρον καὶ λίθους πολυτελεῖς καὶ ποικίλους καὶ πάντα
187.9 λίθον τίμιον, καὶ πρὸς τούτοις δέδωκα ἐκτὸς ὧν ἡτοίμασα
187.10 εἰς τὸν οἶκον τῶν ἁγίων τάλαντα τρισχίλια χρυσίου τοῦ ἐκ 10
187.11 Σουφὴρ καὶ ἑπτακισχίλια τάλαντα ἀργυρίου δοκίμου ἐξα-
187.12 λειφθῆναι ἐν αὐτοῖς τοὺς τοίχους τοῦ ἱεροῦ. οἱ δὲ ἄρχον-
187.13 τες τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ἔδωκαν εἰς τὰ ἔργα οἴκου κυρίου τοῦ
187.14 θεοῦ χρυσίου τάλαντα ἑπτακισχίλια καὶ ἀργύριον καὶ λίθους
187.15 τιμίους καὶ χαλκὸν ἄπειρον. καὶ εὐλογήσας τὸν λαὸν ὁ 15
187.16 Δαυὶδ καὶ ἀποστείλας εἶπεν αὖθις τῷ υἱῷ αὐτοῦ· καὶ νῦν,
187.17 Σολομών, γνῶθι τὸν θεὸν τῶν πατέρων σου καὶ δούλευε
187.18 αὐτῷ ἐν καρδίᾳ τελείᾳ καὶ ψυχῇ θελούσῃ, ὅτι καρδίας
187.19 πάσας ἐτάζει κύριος καὶ πᾶν ἐνθύμημα γινώσκει. καὶ
187.20 ἐὰν ζητήσῃς αὐτόν, εὑρεθήσεταί σοι, καὶ ἐὰν κατα- 20
187.21 λείψῃς αὐτόν, καταλείψει σε εἰς τέλος. καὶ ἔδωκε Δαυὶδ
187.22 Σολομὼν τῷ υἱῷ αὐτοῦ τὸ παράδειγμα τοῦ ναοῦ παντὸς
187.23 καὶ τῶν χερουβὶμ τῶν διαπεπετασμένων ταῖς πτέρυξι καὶ
187.24 σκιαζόντων ἐπὶ τῆς κιβωτοῦ διαθήκης κυρίου, πάντα ἐν
188.1 γραφῇ χειρὸς κυρίου δέδωκε Δαυὶδ Σολομὼν τῷ υἱῷ αὐτοῦ
188.2 λέγων· ἴσχυε καὶ ἀνδρίζου, ὅτι κύριος ὁ θεός μου μετά σου.
188.3 καὶ μετὰ ταῦτα ἐτελεύτησε Δαυὶδ ἐν γήρει καλῷ καὶ πλήρης
188.4 ἡμερῶν, πλούτῳ καὶ δόξῃ καὶ εὐσεβείᾳ, ἐτῶν οʹ. φησὶ γάρ·
188.5 καὶ ἐγένετο μετὰ τὸ ἀποθανεῖν τὸν Σαούλ, καὶ ἔρχονται 5
188.6 ἄνδρες τῆς Ἰουδαίας ἐν Χεβρὼν καὶ χρίουσι τὸν Δαυὶδ ἐκεῖ
188.7 τοῦ βασιλεύειν ἐπὶ τὸν οἶκον Ἰούδα. καὶ πάλιν· ἔρχονται
188.8 πάντες οἱ πρεσβύτεροι Ἰσραὴλ πρὸς τὸν Δαυὶδ εἰς Χεβρὼν
188.9 καὶ χρίουσιν αὐτὸν εἰς βασιλέα ἐπὶ πάντα Ἰσραήλ. υἱὸς
188.10 τριάκοντα ἐτῶν Δαυὶδ ἐν τῷ βασιλεύειν αὐτόν, καὶ ἐβασί- 10
188.11 λευσεν ἔτη μʹ. ἀλλὰ τῆς μὲν βασιλικῆς χρίσεως διὰ Σα-
188.12 μουὴλ ἠξιώθη, τὰς δὲ τοῦ λαοῦ ἀναγορεύσεις ἡ ἱστορία
188.13 χρίσεις ἀδιαφόρως ὠνόμασεν. τελευτήσας τοίνυν ἐτάφη ἐν
188.14 τῇ πόλει Ἱερουσαλὴμ εἰς τὸ μέγιστον μνῆμα, ὃ κατεσκεύασεν
188.15 ὁ σοφώτατος υἱὸς αὐτοῦ Σολομὼν παρὰ τὸν Σιλωὰμ ἀν- 15
188.16 τρῶδες ἔχον τὸ σχῆμα διὰ βάθους μεμηχανευμένον πρὸς
188.17 τὸ μὴ φαίνεσθαι καὶ τὴν Σολομώντειον δηλοῦν σοφίαν
188.18 τε καὶ πολυτέλειαν, ἐν ᾧ δὴ καὶ συγκατώρυξε τῷ πατρὶ
188.19 πολλὰς μυριάδας ταλάντων χρυσίου, καθώς φησιν Ἰώσηπος.
188.20 καὶ δῆλον ἐκ τῶν ὕστερον γενομένων. ὁ γάρτοι ἀρχιερεὺς 20
188.21 Ὑρκανὸς πολιορκουμένης τῆς πόλεως ὑπ’ Ἀντιόχου τοῦ
188.22 Δημητρίου παιδὸς ἀνοίξας τὸ μνῆμα τάλαντα τρισχίλια ἐκεῖ-

98
188.23 θεν ἐξεφόρησεν. μεθ’ ὃν Ἡρώδης γνοὺς ὡς Ὑρκανὸς τοῦτο
188.24 πεποίηκεν, ἤνοιξε καὶ αὐτὸς τὸν τάφον, καὶ χρήματα μὲν
189.1 οὐχ εὗρεν, κόσμον δὲ χρύσεον καὶ κειμήλια πάμπολλα ἀνεί-
189.2 λατο. πειραθέντος δὲ αὐτοῦ ἐνδοτέρω χωρεῖν, οὗ τὰ σώ-
189.3 ματα Δαυίδ τε καὶ Σολομῶντος ἐτέθησαν, πῦρ ἐξελθὸν δύο
189.4 τῶν δορυφόρων αὐτοῦ διέφθειρεν.
189.5t [γ�. Περὶ Σολοµῶντος.] 5
189.6 Μετὰ δὲ τὸν Δαυὶδ ἐβασίλευσε Σολομὼν υἱὸς αὐτοῦ
189.7 ἔτη μʹ. ὃς τὴν πανθαύμαστον καὶ θεόσδοτόν τε καὶ ὑπὲρ
189.8 ἄνθρωπον σοφίαν ὁ θαυμάσιος ὄντως δεξάμενος, καὶ ἐν τῷ
189.9 υʹ καὶ μʹ ἔτει τῆς ἐξόδου τῶν υἱῶν Ἰσραήλ, ἐν τῷ τετάρτῳ
189.10 ἔτει τῆς βασιλείας αὐτοῦ, ἐν τῷ πρώτῳ μηνὶ Νισάν, ὑπάρ- 10
189.11 χων ἐτῶν λγʹ συνήγαγεν ἐργάτας χιλιάδας πʹ καὶ λατόμους
189.12 χιλιάδας οʹ ἐν τῷ Λιβάνῳ ὄρει καὶ ἐπιστάτας ͵γχʹ προ-
189.13 στησάμενος ἀπήρξατο τῆς οἰκοδομῆς ἐν ὄρει, οὗ ὤφθη
189.14 κύριος Δαυὶδ τῷ πατρὶ αὐτοῦ, ἐν ἅλωνι Ὀρνὰ τοῦ Ἰεβου-
189.15 σαίου, ἐν ᾧ καὶ πρότερον Ἁβραὰμ θυσιαστήριον ᾠκοδόμησεν. 15
189.16 καὶ δὴ λίθους ἀκροτόμους καὶ ἀπελεκήτους ἤτοι ἀδαμαν-
189.17 τίους καὶ παμμεγέθεις λίαν εἰς τὰ θεμέλια θέμενος ἔχοντα
189.18 πήχεις ιʹ τὸ σύμπαχον καὶ πάσης ὁμοῦ τῆς δομήσεως τοῦ
189.19 τοίχου τοῦ ναοῦ ᾠκοδόμησε τήν τε πόλιν Ἱερουσαλὴμ καὶ
190.1 τὸν ναὸν κυρίου ἐν ἔτεσιν ζʹ, μῆκος πηχῶν ξʹ καὶ εὖρος
190.2 πηχῶν κʹ καὶ ὕψος πηχῶν ρκʹ. διώροφος γὰρ ἦν, ὥς
190.3 φησιν Ἰώσηπος, ὅπερ οὖν καὶ ἡ τῶν παραλειπομένων
190.4 βίβλος δεδήλωκεν. μηδεὶς δὲ νομιζέτω τήνδε τὴν βίβλον
190.5 πρὸς τὰς βασιλείας διαφωνεῖν, ἐπειδὴ τοῦ ναοῦ τὸ μῆκος 5
190.6 ἐνταῦθα μὲν εὑρίσκομεν πηχῶν ξʹ, ἐκεῖ δὲ μʹ. εὑρήσει γὰρ
190.7 πρὸς τοῖς μʹ ἄλλας κʹ τοῦ καλουμένου Δαβήρ, τοῦτ’ ἔστι
190.8 τοῦ ἁγίου τῶν ἁγίων. οὕτω πάλιν ἐκεῖ μὲν τὸ ὕψος πηχῶν
190.9 κεʹ, ἐνταῦθα δὲ ρκʹ. ἀμέλει γέ τοι καὶ ἐν τῷ παραδείγματι
190.10 προϋπέφηνεν ὁ θεῖος Δαυὶδ πρὸς τὸν υἱὸν λέγων· καὶ τὰ 10
190.11 ὑπερῷα ποιήσεις. καὶ γὰρ καὶ ἡ ἱστορία διδάσκει τῶν βα-
190.12 σιλειῶν, ὅτι οὐ μόνον διώροφα ἀλλὰ καὶ τριώροφα εἶχεν ὁ
190.13 οἶκος ὑπερῷα. ἑλικτή, γάρ φησιν, ἡ ἀνάβασις ἦν εἰς τὴν
190.14 μέσην καὶ ἐκ τῆς μέσης ἐπὶ τὰ τριώροφα. εὐρότατος γὰρ
190.15 ὑπάρχων ὁ τοῖχος κοχλιοειδῆ τὴν ἀνάβασιν εἶχεν. καὶ κατε- 15
190.16 χρύσωσε τὸ ὑπερῷον ὅλον καὶ πᾶν τὸ ἔδαφος καὶ τοὺς
190.17 τοίχους ποιήσας πλίνθους χρυσᾶς πενταπήχεις, καὶ ἥλοις
190.18 ἀργυρέοις μαστοειδέσι ταλαντιαίοις ἐφ’ ἑκάστης πλίνθου
190.19 καθήλωσε τέσσαρας, καὶ χερουβὶμ ἐπὶ τὸν τοῖχον ὅλον
190.20 ἔγλυψεν. κατακοσμήσας οὖν λίθοις τιμίοις καὶ χρυσίῳ τῷ 20
190.21 ἐκ Σουφὴρ καταχρυσώσας τόν τε οἶκον, ὡς εἴρηται, καὶ
191.1 τοὺς τοίχους καὶ τὰ ὀροφώματα καὶ τοὺς πυλῶνας καὶ τὰ
191.2 θυρώματα κεραμίσι χαλκαῖς κεχυμέναις τοῦτον ἐσκέπασεν,

99
191.3 καὶ διαχωρίσας ἔνδοθεν μέσον τοῦ ναοῦ τόπον δοῦναι τὴν
191.4 κιβωτὸν ἐκεῖ διαθήκης κυρίου πήχεις κʹ τὸ μῆκος καὶ τὸ
191.5 πλάτος πήχεις κʹ καὶ τὸ ὕψος αὐτοῦ πήχεις κʹ περιέσχεν 5
191.6 αὐτὸν καὶ τὴν θύραν αὐτοῦ χρυσίῳ συγκεκλεισμένῳ, ὃ καὶ
191.7 ἅγιον ἁγίων καὶ Δαβὴρ προσηγορεύετο. καὶ δύο χερουβὶμ
191.8 κατασκευάσας ἐκ ξύλων ἀσήπτων ἀνὰ πηχῶν ιʹ τὸ μέγεθος
191.9 καὶ ἀνὰ πηχῶν εʹ τὰ πτερύγια ἔχοντα, πτέρυξ πτέρυγος
191.10 ἥπτετο, καὶ ἀμφοτέρων αἱ λοιπαὶ δύο πτέρυγες τοῦ τοίχου 10
191.11 τοῦ οἴκου, καὶ αἱ πτέρυγες αὐτῶν διαπεπετασμέναι πηχῶν κʹ.
191.12 ἃ καὶ περιχρυσώσας ἔστησεν ἑκατέρωθεν μέσον τοῦδε τοῦ
191.13 ἐσωτάτου οἴκου πρὸς τὸ τὴν κιβωτὸν συγκαλύπτειν. οὗ
191.14 καὶ κατὰ πρόσωπον ἐποίησε θυσιαστήριον χρυσοῦν ἐσώτερον
191.15 τοῦ καταπετάσματος, ἐν ᾧ τῆς προθέσεως οἱ ἄρτοι ἔκειντο. 15
191.16 τὸ δὲ καταπέτασμα ποιήσας ἐξ ὑακίνθου καὶ κοκκίνου καὶ
191.17 βύσσου καὶ πορφύρας ἐξύφανεν αὐτῷ χερουβίμ. τῷ δὲ ναῷ
191.18 συνῳκοδόμησε πλευρὰ κυκλόθεν ἔξω ἀπὸ πηχῶν ἕξ, ἃ καὶ
191.19 μέλαθρα κέκληκεν, ὥστε τὴν οἰκοδομίαν συνέχειν καὶ μηδένα
191.20 τῶν Λευιτῶν προσψαύειν τοῖς τοῦ ναοῦ τοίχοις, ὅτι διάστημα, 20
191.21 φησίν, δέδωκε τῷ οἴκῳ, ὅπως μὴ ἐπιλαμβάνωνται τῶν τοίχων
191.22 τοῦ οἴκου. μόνοις μὲν γὰρ ἱερεῦσιν εἰσιτητὸς ἦν ὁ πρῶτος
191.23 ναὸς ὁ καλούμενος ἅγια, εἰς δὲ τὰ ἅγια τῶν ἁγίων οὐδὲ τούτοις
191.24 ἐπιβαίνειν ἐξῆν, ἀλλὰ μόνος ὁ ἀρχιερεὺς ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ.
192.1 πάντα μέντοι χρυσὸς συνεκάλυπτε καὶ τὰ ὀροφώματα καὶ τὸ
192.2 ἔδαφος καὶ τὰ χερουβὶμ καὶ τοὺς τοίχους καὶ τὰς θύρας, ὥστε
192.3 μηδεμίαν σχεδὸν ἑτέραν ὕλην ἔνδον ὁρᾶσθαι. ὅτι δὲ καὶ
192.4 μαρμάροις καλλίστοις ὁ ναὸς ἐπεποίκιλτο, δηλοῖ πάλιν ἡ
192.5 ἱστορία λέγουσα· ὄνυχος καὶ λίθους πληρώσεως, πολυτελεῖς 5
192.6 λίθους καὶ ποικίλους καὶ πάντα λίθον τίμιον εἰς πλῆθος. δύο
192.7 δὲ στύλους ποιήσας χαλκοῦς ἀνὰ πηχῶν λεʹ τὸ ὕψος καὶ τὰς
192.8 κεφαλὰς ἔχοντας ἀνὰ πηχῶν εʹ καὶ σπαρτίον δεκάπηχυ περι-
192.9 κυκλῶν ἑκάστῳ στύλῳ τὸ πάχος καὶ χρυσοπετάλοις ἐκ δακτύ-
192.10 λου τὸ πάχος περικαλύψας ἔστησεν αὐτοὺς κατὰ πρόσωπον τοῦ 10
192.11 ναοῦ, ἕνα ἐκ δεξιῶν καὶ ἕνα ἐξ εὐωνύμων, καλέσας τὸ ὄνομα
192.12 τοῦ μὲν Κατόρθωσις, τοῦ δὲ Ἰσχύς. ἐπὶ δὲ τῶν κεφαλῶν
192.13 ἐποίησεν ἔργον κρεμαστὸν δεδικτυωμένον ἐκ χρυσοῦ καὶ κώ-
192.14 δωνας χρυσοῦς υʹ εἰς τὰ δύο δίκτυα καὶ δύο γένη ῥοΐσκων
192.15 ἐν τοῖς δικτύοις ἅ ἐστιν ἐπάνω τῶν στύλων. καὶ ποιήσας 15
192.16 χαλκοῦν δίκτυον ἐκ δακτυλίων καὶ κώδωνας ωʹ χαλκοῦς
192.17 ταλαντιαίους ἐπ’ αὐτοῦ ἐξαρτήσας ἐπέθηκεν αὐτὸ ἐπὶ μηχανη-
192.18 μάτων ὑψηλῶν ἐξεχόντων τοῦ ναοῦ τὸ ὕψος πήχεις κʹ, ὅπως
192.19 ἐπισκιάζοι τὸ ἱερὸν καὶ ἀποσοβοῖ τὰ ὄρνεα ἐφιζάνοντα καὶ
192.20 ἐκκρίσει μολύνειν μέλλοντα τῷ κτύπῳ τῶν κωδώνων ἀεὶ κινου- 20
192.21 μένων καὶ ἀναρριπιζομένων. καὶ ἐποίησε θυσιαστήριον χαλ-
192.22 κοῦν πηχῶν κʹ τὸ μῆκος καὶ πηχῶν κʹ τὸ πλάτος καὶ πηχῶν

100
192.23 ιʹ τὸ ὕψος, ὡσαύτως δὲ καὶ θάλασσαν ποιήσας χυτὴν στρογ-
192.24 γύλην καὶ τὰ ὑποστηρίγματα αὐτῆς ἔχουσαν τὸ μὲν ὕψος
193.1 πήχεις εʹ, τὸ δὲ κύκλωμα πήχεις λγʹ καὶ τὸ πάχος παλαιστῆς
193.2 χωροῦσαν τρισχιλίους μετρητὰς ἔστησεν ὑποκάτω αὐτῆς μό-
193.3 σχους ιβʹ χυτοὺς μεγάλους πρὸς τὸ νίπτεσθαι τοὺς ἱερεῖς
193.4 ἐν αὐτῇ. καὶ ποιήσας βάσιν χαλκῆν πηχῶν εʹ τὸ μῆκος
193.5 καὶ πηχῶν εʹ τὸ πλάτος καὶ πηχῶν εʹ τὸ ὕψος αὐτῆς ἔθη- 5
193.6 κεν αὐτὴν ἐν μέσῳ τῆς αὐλῆς τοῦ ἱεροῦ. καὶ ἐποίησε
193.7 τραπέζας χαλκᾶς ιʹ καὶ λουτῆρας ιʹ καὶ λυχνίας χρυσᾶς
193.8 μεγάλας ιʹ καὶ ἔθηκεν ἀνὰ εʹ ἐκ δεξιῶν τοῦ ναοῦ καὶ ἀνὰ
193.9 εʹ ἐξ ἀριστερῶν. ἐποίησε δὲ καὶ φιάλας χρυσᾶς ρʹ καὶ
193.10 θυΐσκας καὶ πυρεῖα καὶ σκεύη εἰς πλῆθος, ὅτι οὐκ ἐξέ- 10
193.11 λιπεν ἡ ὁλκὴ τοῦ χρυσίου. ἐπεὶ οὖν συνετελέσθη πᾶν
193.12 ἔργον, εἰσήγαγον οἱ ἱερεῖς τὴν κιβωτὸν διαθήκης κυρίου
193.13 εἰς τὰ ἅγια τῶν ἁγίων ὑποκάτω τῶν πτερύγων τῶν χε-
193.14 ρουβίμ, καὶ ἀρξαμένων ἐξομολογεῖσθαι τῷ κυρίῳ ἐν σάλ-
193.15 πιγξι καὶ κυμβάλοις καὶ ἐν ὀργάνοις ἐπλήσθη νεφέλης ὁ 15
193.16 οἶκος κυρίου καὶ δόξης πολλῆς. καὶ οὐκ ἠδύναντο οἱ ἱερεῖς
193.17 στῆναι καὶ λειτουργεῖν ἀπὸ προσώπου τῆς νεφέλης. ὁ δὲ
193.18 βασιλεὺς Σολομὼν ἀναβὰς ἐπὶ τὴν χαλκῆν βάσιν καὶ τῷ
193.19 θεῷ προσκυνήσας διεπέτασε τὰς χεῖρας εἰς τὸν οὐρανὸν
193.20 λέγων· κύριε ὁ θεὸς Ἰσραήλ, οὐκ ἔστιν ὅμοιός σοι θεὸς ἐν 20
193.21 οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς, καὶ τὰ ἑξῆς. καὶ ὡς συνετέλεσε προσ-
193.22 ευχόμενος, κατέβη πῦρ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καὶ κατέφαγε τὰ
193.23 ὁλοκαυτώματα καὶ τὰς θυσίας, καὶ δόξα κυρίου ἐπλήρωσε
193.24 τὸν οἶκον. καὶ πάντες οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ἐθεώρουν τὸ πῦρ,
194.1 καὶ ἡ δόξα κυρίου ἐπὶ τὸν οἶκον, καὶ ἔπεσον ἐπὶ πρόσωπον
194.2 εἰς τὴν γῆν ἐπὶ τὸ λιθόστρωτον προσκυνοῦντες καὶ αἰνοῦν-
194.3 τες κυρίῳ, ὅτι ἀγαθός, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ.
194.4 καὶ τότε Σολομὼν ἐνεκαίνισε τὸν οἶκον θύσας μόσχους χι-
194.5 λιάδας κβʹ καὶ πρόβατα χιλιάδας ρκʹ καὶ ποιήσας ἑορτὴν 5
194.6 μεγάλην, καὶ πᾶς Ἰσραὴλ μετ’ αὐτοῦ ἐν τῷ ναῷ ἐσθίων καὶ
194.7 πίνων καὶ εὐφραινόμενος ἐνώπιον κυρίου ἡμέρας ζʹ. τῇ
194.8 δὲ ηʹ ἡμέρᾳ εὐλογήσας τὸν λαὸν ἐξαπέστειλεν. καὶ μετὰ
194.9 τὸ προσεύξασθαι αὐτὸν ὑπὲρ τοῦ λαοῦ καὶ τοῦ ναοῦ ὤφθη
194.10 αὐτῷ κύριος λέγων· ἤκουσα τῆς φωνῆς τῆς προσευχῆς σου 10
194.11 καὶ ἡγίακα τὸν οἶκον τοῦτον, ὃν ᾠκοδόμησας, τοῦ θέσθαι
194.12 τὸ ὄνομά μου ἐκεῖ εἰς τὸν αἰῶνα. καὶ ἔσονται οἱ ὀφθαλ-
194.13 μοί μου ἐκεῖ καὶ ἡ καρδία μου πάσας τὰς ἡμέρας. καὶ σὺ
194.14 ἐὰν πορευθῇς ἐνώπιόν μου, καθὼς ἐπορεύθη Δαυὶδ ὁ πα-
194.15 τήρ σου ἐν ὁσιότητι καρδίας καὶ εὐθύτητι τοῦ ποιεῖν κατὰ 15
194.16 πάντα ἃ ἐνετειλάμην αὐτῷ, καὶ τὰ προστάγματά μου καὶ τὰς
194.17 ἐντολάς μου φυλάξῃς, καὶ ἀναστήσω τὸν θρόνον τῆς βασι-
194.18 λείας σου ἐπὶ Ἰσραὴλ εἰς τὸν αἰῶνα, καθὼς ἐλάλησα τῷ

101
194.19 πατρί σου λέγων· οὐκ ἐξαρθήσεται ἀνὴρ ἡγούμενος ἐν Ἰσ-
194.20 ραήλ. ἐὰν δὲ ἀποστραφέντες ἀποστραφῆτε ὑμεῖς καὶ τὰ 20
194.21 τέκνα ὑμῶν ἀπ’ ἐμοῦ καὶ μὴ φυλάξητε τὰς ἐντολάς μου
194.22 καὶ πορευθῆτε καὶ δουλεύσητε θεοῖς ἑτέροις καὶ προσκυνή-
194.23 σητε αὐτοῖς, καὶ ἐξαρῶ τὸν Ἰσραὴλ ἀπὸ τῆς γῆς, ἧς ἔδωκα
194.24 αὐτῷ, καὶ τὸν οἶκον τοῦτον, ὃν ἡγίασα τῷ ὀνόματί μου,
194.25 ἀπορρίψω ἐκ προσώπου μου. καὶ ἔσται Ἰσραὴλ εἰς ἀφα- 25
194.26 νισμὸν καὶ εἰς λάλημα εἰς τὰ ἔθνη πάντα, καὶ ὁ οἶκος
194.27 οὗτος ὁ ὑψηλὸς καὶ μέγας ἔσται πᾶς ὁ διαπορευόμενος δι’
195.1 αὐτοῦ ἐκστήσεται καὶ συριεῖ, καὶ ἐροῦσιν· ἀνθ’ ὧν ἐγκατέ-
195.2 λιπον κύριον τὸν θεὸν αὐτῶν καὶ ἀντελάβοντο θεῶν ἀλλο-
195.3 τρίων, διὰ τοῦτο ἐπήγαγε κύριος τὴν κακίαν ταύτην.
195.4 Τὸν μέντοι ναὸν ὁ Σολομὼν μέσον τῆς πόλεως δειμά-
195.5 μενος κατὰ νότον τετραμμένον τὰ ὀπίσθια πρὸς βορρᾶν 5
195.6 ἔχοντα λιθίνῳ περιβόλῳ τοῦτον συνέκλεισεν. τὴν δὲ πόλιν
195.7 μεγίστην καὶ περικαλλῆ καταρτίσας καὶ ἐκ λίθων λευκῶν
195.8 πᾶσαν καταστρώσας καὶ τὸ περίμετρον αὐτῆς ποιήσας ἀπὸ
195.9 τεῖχος εἰς τεῖχος μεταξὺ τὸ διάστημα ἔχουσαν στάδια μʹ
195.10 γινόμενα μίλια ἓξ ἥμισυ δυσάλωτον πάντοθεν ταύτην κατ- 10
195.11 εσκεύασεν. περικλείσας γὰρ αὐτὴν τρισὶ τείχεσι καὶ φάραγξιν
195.12 ἀπερρωγυΐαις κατάρρυτον ὕδασιν ὅλην ἐποίησεν, ὥστε ἐκ
195.13 τῆς ἀπορροίας τοὺς κήπους αὐτῶν ἀρδεύεσθαι. ἔκειτο γὰρ
195.14 ἡ πόλις ἐπὶ μετεώρου καὶ τραχέος τόπου, ἐν ᾗ καὶ ὑπῆρχε
195.15 πηγή τις πολύρρυτος ἀεννάως ἐπιρρέουσα, πολλὰ δὲ καὶ 15
195.16 ἄλλα ὕδατα ἔβρυον ἐν αὐτῇ πότιμα καὶ ἀδιάλειπτα. ὁ δέ
195.17 γε λαμπρὸς καὶ περιώνυμος ναὸς ἐκεῖνος ἀξιάγαστος ἦν
195.18 ὄντως ἀληθῶς καὶ περίδοξος πάνυ καὶ τῆς Σολομῶντος
195.19 σοφίας ἐναργέστατος κήρυξ, μᾶλλον δὲ τῆς τοῦ προστεταχό-
195.20 τος γενεσιουργοῦ πάντων θεοῦ καὶ συνεργήσαντος. οὐ γὰρ 20
195.21 γέγονε τοιοῦτος πώποτε ναὸς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅθεν καὶ Ἰου-
195.22 δαῖοι ἐπὶ τῇ μεγαλουργίᾳ τούτου καὶ πολυολβίᾳ σεμνυνό-
196.1 μενοι καὶ μέγα φρονοῦντες καὶ ἐναβρυνόμενοι ἔλεγον· ναὸς
196.2 κυρίου, ναὸς κυρίου, ναὸς κυρίου. καὶ γὰρ ὁ διαταξάμενος
196.3 θεὸς ἐκέλευσεν αὐτὸν μετὰ φιλοτιμίας γενέσθαι πολλῆς,
196.4 ἐπειδὴ κἀκεῖνοι τοῖς σωματικοῖς μᾶλλον ἐφείλκοντο καὶ ἐπε-
196.5 σπῶντο. καὶ οὐκ ἐν τούτῳ μόνον σεμνὸς ἦν, ἀλλὰ καὶ ἐν 5
196.6 τῷ εἷς εἶναι καὶ μόνος ἐν τῷ κόσμῳ. οἱ γὰρ ἀπὸ τῶν
196.7 περάτων τῆς γῆς ἐκεῖσε ἤρχοντο καὶ μάλιστα μετὰ τοὺς
196.8 μετέπειτα χρόνους. καὶ τοῦτο δηλῶν ὁ Λουκᾶς ἐν ταῖς
196.9 πράξεσιν ἔλεγεν· ἦσαν ἐκεῖ Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ Ἐλαμῖ-
196.10 ται καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Μεσοποταμίαν Ἰουδαίαν τε καὶ 10
196.11 Καππαδοκίαν Πόντον καὶ τὴν Ἀσίαν Φρυγίαν τε καὶ Παμ-
196.12 φυλίαν Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρή-
196.13 νην. οἱ οὖν πανταχοῦ τῆς οἰκουμένης ἐκεῖ συνήγοντο καὶ

102
196.14 πολυθρύλλητον ἄγαν καὶ διαβόητον ἐτύγχανε τοῦ ναοῦ τὸ
196.15 ὄνομα, κἂν διαφόρως κατελύθη καὶ πάλιν ᾠκοδομήθη μέχρι 15
196.16 τῆς ἐσχάτης αὐτοῦ καταπτώσεως. καὶ ἁπλῶς ὅσα ἡ Σολο-
196.17 μῶντος κατεσκεύασε σοφία τῷ θεσπεσίῳ Ἰεζεκιὴλ ὦπται σα-
196.18 φῶς μετὰ τὴν καταστροφὴν τῆς πόλεως καὶ τοῦ ναοῦ καὶ
196.19 τὴν εἰς Βαβυλῶνα τοῦ λαοῦ αἰχμαλωσίαν.
196.20 Ὁ τοίνυν Σολομὼν ποιήσας ἐλεφάντινον θρόνον ἐκ με- 20
196.21 γάλων ὀδόντων ἔχοντα βαθμοὺς ϛʹ καὶ προτομὰς μόσχων
196.22 ἐκ τῶν ὀπίσω αὐτοῦ ἔνθεν καὶ ἔνθεν καὶ λέοντας ιβʹ ἑστη-
196.23 κότας παρὰ τὰς χεῖρας καὶ ἄλλους ιβʹ λέοντας ἑστῶτας ἐπὶ
196.24 τῶν ἓξ ἀναβαθμῶν ἑκατέρωθεν περιεχρύσωσεν αὐτὸν χρυσίῳ
196.25 δοκίμῳ, ὅπερ οὐ γέγονεν οὕτω πάσῃ βασιλείᾳ πώποτε. ἐφ’ 25
196.26 ᾧ καθεζόμενος μετὰ λαμπρᾶς καὶ πολυτελοῦς ἐσθῆτος ὁ
197.1 θαυμάσιος καὶ πάνσοφος ἀνὴρ ἐκεῖνος τὰς τοῦ θείου πνεύ-
197.2 ματος χάριτας διηγόρευεν. διό φησιν ὁ κύριος· οὐδὲ Σολο-
197.3 μὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων,
197.4 ὑπεμφαίνων ὡς ὑπέρτερος ἦν καὶ περιφανέστερος τῶν βασι-
197.5 λέων πάντων ἐπί τε πλούτῳ καὶ δόξῃ. καὶ σὺν τούτοις 5
197.6 ἐποίησε θυρεοὺς χρυσοῦς ἐλατοὺς ωʹ μεγάλους καὶ δόρατα
197.7 τʹ καὶ ἕτερα ὅπλα χρυσᾶ πλεῖστα, καὶ μέντοι καὶ τὰ σκεύη
197.8 τοῦ οἴκου αὐτοῦ καὶ οἱ λουτῆρες χρυσᾶ πάντα ὑπῆρχον, καὶ
197.9 οὐκ ἦν ἀργύριον λογιζόμενον ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτοῦ, ὅτι ναῦς
197.10 αὐτῷ ἐπορεύετο εἰς Θαρσεῖς καὶ διὰ χρόνων τριῶν ἤρχετο 10
197.11 φέρουσα χρυσίον πολὺ καὶ ἀργύριον καὶ λίθους τορευτοὺς
197.12 καὶ ὀδόντας ἐλεφάντων καὶ πιθήκους. καὶ ἔδωκε Σολομὼν
197.13 τὸ χρυσίον καὶ τὸ ἀργύριον ἐν Ἱερουσαλὴμ ὡς λίθους καὶ
197.14 τὰς κέδρους ὡς συκαμίνους εἰς πλῆθος. τὰς γάρτοι κέδρους
197.15 ἐκείνας ἀσήπτους ἔφη Θεοδώρητος εἶναι, καθάπερ δὴ καὶ 15
197.16 τὰς κυπαρίσσους καὶ τὰς πεύκας δυσφθάρτους καὶ λευκοτά-
197.17 τας καὶ ταῖς παρ’ ἡμῖν ἀνομοίας ὑπαρχούσας.
197.18 Τὸ δέ γε ἄριστον αὐτοῦ ἦν καθ’ ἡμέραν κόροι σεμιδά-
197.19 λεως λʹ καὶ κόροι ἀλεύρου κεκοπανισμένου ξʹ καὶ μόσχοι
197.20 ἐκλεκτοὶ ιʹ καὶ βόες νομάδες κʹ καὶ πρόβατα ρʹ ἐκτὸς ἐλά- 20
197.21 φων καὶ δορκάδων καὶ ὀρνίθων ἐκλεκτῶν καὶ σιτευτῶν.
197.22 καὶ ὁ μὲν κόρος ἐποίει μόδια λʹ, ὁμοῦ γινόμενα μόδια ͵βψʹ,
197.23 οἱ δὲ χορηγοῦντες αὐτὰ ἐξ Αἰγύπτου καθ’ ἕκαστον μῆνα
197.24 ἄρχοντες ἦσαν ιβʹ.
198.1 Περὶ δέ γε τῆς πολλῆς φρονήσεως αὐτοῦ καὶ σοφίας,
198.2 ἧς εἴληφε παρὰ θεοῦ, ἄκουσον τί πάλιν ὁ θεός φησι πρὸς
198.3 αὐτόν· ἰδοὺ δέδωκά σοι καρδίαν φρονίμην καὶ σοφήν, ὡς
198.4 σὺ οὐ γέγονεν ἔμπροσθέν σου καὶ μετά σε οὐκ ἀναστήσεται
198.5 ὅμοιός σοι, καὶ πλοῦτον καὶ χρήματα καὶ δόξαν δώσω σοι. 5
198.6 ὡς σὺ οὐκ ἐγενήθη ὅμοιός σοι ἐν τοῖς βασιλεῦσιν, καὶ μετά
198.7 σε οὐκ ἀναστήσεται. καὶ τοῦτο δηλοῦσα ἡ γραφὴ ἐπάγει

103
198.8 λέγουσα· καὶ ἔδωκε κύριος φρόνησιν τῷ Σολομὼν καὶ σοφίαν
198.9 πολλὴν σφόδρα καὶ χύμα καρδίας ὡς ἡ ἄμμος ἡ παρὰ τὴν
198.10 θάλασσαν, καὶ ἐπληθύνθη ἡ φρόνησις αὐτοῦ ὑπὲρ πᾶσαν 10
198.11 φρόνησιν πάντων ἀρχαίων ἀνθρώπων καὶ ὑπὲρ πάντας
198.12 φρονίμους Αἰγύπτου. δεῖξαι γοῦν βουλομένη τὴν σοφίαν
198.13 αὐτοῦ εἰκότως ἐκ παραλλήλου καὶ τῶν πάλαι γεγενημένων
198.14 ἀρίστων σοφῶν ἐμνήσθη καὶ τοὺς Αἰγυπτίους προστέθεικεν
198.15 ὡς δοκοῦντας παρὰ πᾶσιν εἶναι σοφωτέρους τε καὶ φρονί- 15
198.16 μους. καὶ γάρ, ὡς Ἕλληνες ἱστοροῦσιν, καὶ Φερεκύδης ὁ
198.17 Σύριος καὶ Πυθαγόρας ὁ Σάμιος καὶ Ἀναξαγόρας ὁ Κλαζο-
198.18 μένιος καὶ Πλάτων ὁ Ἀθηναῖος πρὸς τούτους ἐξεδήμησαν
198.19 θεολογίαν καὶ φυσιολογίαν ἀκριβεστέραν μαθήσεσθαι παρ’
198.20 αὐτῶν ἐλπίσαντες. καὶ δὴ καὶ περὶ τοῦ Μυσέως διεξιὼν 20
199.1 ὁ θεῖος λόγος ἔφη ὅτι· ἐπαιδεύθη ἐν πάσῃ σοφίᾳ Αἰγυπτίων.
199.2 τούτους, φησίν, ἅπαντας ὁ Σολομὼν ἀπέκρυψεν ἅτε θεόθεν
199.3 τῆς σοφίας τὸ δῶρον δεξάμενος. ὅθεν ἐπήγαγεν· καὶ ἐσο-
199.4 φίσατο ὑπὲρ πάντας ἀνθρώπους καὶ ἐλάλησε τρισχιλίας παρα-
199.5 βολάς, καὶ ἦσαν ᾠδαὶ αὐτοῦ πεντακισχίλιαι, καὶ ἐλάλησε 5
199.6 περὶ τῶν ξύλων ἀπὸ τῆς κέδρου τῆς ἐν τῷ Λιβάνῳ καὶ
199.7 ἕως τῆς ὑσσώπου τῆς ἐκπορευομένης διὰ τοῦ τοίχου, καὶ
199.8 ἐλάλησε περὶ τῶν κτηνῶν καὶ περὶ τῶν ἑρπετῶν καὶ περὶ
199.9 τῶν πετεινῶν καὶ περὶ τῶν ἰχθύων. τὴν δὲ τούτων ἀπώ-
199.10 λειαν ὁ πολυΐστωρ Εὐσέβιος οὕτως ἔφη· τὰς γάρτοι βίβλους 10
199.11 τοῦ Σολομῶντος τὰς περὶ τῶν παραβολῶν καὶ ᾠδῶν, ἐν αἷς
199.12 περὶ φυτῶν καὶ παντοίων ζώων φυσιολογίας χερσαίων πε-
199.13 τεινῶν τε καὶ νηκτῶν καὶ ἰαμάτων πάθους παντὸς γραφεί-
199.14 σας αὐτῷ, ἀφ’ ὧν οἱ τῶν Ἑλλήνων ἰατροσοφισταὶ σφετερι-
199.15 σάμενοι καὶ τὰς ἀφορμὰς εἰληφότες, ἀφανεῖς ἐποίησεν 15
199.16 Ἐζεκίας ὁ βασιλεύς, ἐπειδὴ τὰς θεραπείας τῶν νοσημάτων
199.17 ἔνθεν κομιζόμενος ὁ λαὸς περιώρα τὰς ἰάσεις αἰτεῖν παρὰ
199.18 θεῷ. καὶ μέντοι καὶ Ἰώσηπος τούτου πολλῶν μέμνηται
199.19 πονημάτων ἐγγράφως πεποιημένων, ὡς ὅτι καὶ ἐπῳδὰς κατὰ
199.20 δαιμόνων καὶ ἐξορκισμοὺς ἐπενόησεν, αἷς, φησίν, οἶδα χρώ- 20
199.21 μενον Ἐλεάζαρ τὸν Ἰουδαῖον ἐπὶ Οὐεσπασιανοῦ καὶ Τίτου
199.22 δακτύλιον τιθέντα ἐν τῇ ῥινὶ τοῦ πάσχοντος ἐν σφραγῖδι
199.23 ῥίζαν ἔχοντα, ἐξ ὧν ὁ Σολομὼν ὑπέδειξεν, καὶ ὀσφραινό-
200.1 μενον τὸ δαιμόνιον εὐθὺς ἐξέλκεσθαι, σημείου ὑπὸ τοῦ
200.2 Ἐλεαζάρου τιθεμένου ποτηρίου μεστοῦ ὕδατος ἢ ποδονιπτῆ-
200.3 ρος, ὃ καὶ συνέτριβε τὸ δαιμόνιον φεῦγον.
200.4 Καὶ ἐμεγαλύνθη Σολομὼν ὑπὲρ πάντας τοὺς βασιλεῖς τῆς
200.5 γῆς πλούτῳ καὶ φρονήσει, καὶ πάντες οἱ βασιλεῖς ἐζήτουν 5
200.6 ἰδεῖν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ καὶ ἀκοῦσαι τῆς φωνῆς αὐτοῦ, καὶ
200.7 παρεγένοντο φέροντες ἕκαστος κατ’ ἐνιαυτὸν τὰ δῶρα αὐτῶν,
200.8 σκεύη χρυσᾶ καὶ ἱματισμὸν καὶ ἡδύσματα καὶ ἵππους καὶ

104
200.9 ἡμιόνους. καὶ ἦσαν αὐτῷ χίλια τετρακόσια ἅρματα καὶ ἵπ-
200.10 ποι θήλειαι τοκάδες χιλιάδες μʹ καὶ ἵπποι εἰς ἅρματα χιλιά- 10
200.11 δες ιβʹ. καὶ ἦν ἡγούμενος τῶν βασιλέων πάντων ἀπὸ τοῦ
200.12 ποταμοῦ Εὐφράτου ἕως γῆς ἀλλοφύλων καὶ ἕως ὁρίων Αἰ-
200.13 γύπτου. καὶ βασίλισσα Σαβά, ἥτις ἐλέγετο Σίβυλλα παρ’
200.14 Ἕλλησιν, ἀκούσασα τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἦλθεν εἰς Ἱερουσαλὴμ
200.15 πειράσαι αὐτὸν ἐν αἰνίγμασιν, καὶ κάμηλοι αἴρουσαι ἡδύ- 15
200.16 σματα πολλά τε καὶ ἐξαίρετα καὶ χρυσὸν πολὺν καὶ λίθους
200.17 τιμίους καὶ ἐν δυνάμει βαρείᾳ σφόδρα. καὶ εἰσελθοῦσα
200.18 πρὸς αὐτὸν καὶ λαλήσασα αὐτῷ πάντα ὅσα ἦν ἐν τῇ καρδίᾳ
200.19 αὐτῆς, καὶ πάντα διαλύσας αὐτῇ ἐν συντάξει λόγων καὶ
200.20 ἑρμηνείᾳ γλυκυτάτῃ, προσέθετο πειράσαι αὐτὸν καὶ τοῦτο· 20
200.21 εὐόπτους γὰρ παῖδας ἄρρενάς τε καὶ θηλείας ὁμοτρόπῳ στολῇ
200.22 καὶ κουρᾷ τῇ αὐτῇ περικαλλωπίσασα παρέστησεν αὐτῷ ζη-
201.1 τοῦσα ἑκατέρου γένους αὐτῶν διάκρισιν ποιήσασθαι. ἦν
201.2 γὰρ καὶ αὐτὴ Σίβυλλα πάνυ ἐπ’ ἀγχινοίᾳ τε καὶ σοφίᾳ καὶ
201.3 πολυπειρίᾳ διαβόητος. ὁ δὲ βασιλεὺς νίψασθαι τούτοις
201.4 προστάξας τὸ πρόσωπον τὴν φύσιν ἑκατέρων διέγνωκεν, τῶν
201.5 μὲν ἀρρένων εὐτόνως καὶ ἀνδρικῶς τὰς ὄψεις καταψωχόν- 5
201.6 των, τῶν δὲ θηλειῶν ἁπαλῶς καὶ παρειμένως, ὡς τὴν
201.7 βασίλισσαν καταπλαγεῖσαν πάνυ καὶ μέντοι καὶ πᾶσαν αὐ-
201.8 τοῦ τήν τε φρόνησιν καὶ τὸν οἶκον, ὃν ᾠκοδόμησεν, ἰδοῦσα
201.9 καὶ τὴν καθέδραν καὶ τὴν στολὴν αὐτοῦ τε καὶ τῶν λει-
201.10 τουργῶν αὐτοῦ καὶ τὸν ἱματισμὸν καὶ τὰ βρώματα καὶ 10
201.11 πᾶσαν τὴν κατάστασιν τοῦ οἴκου αὐτοῦ καὶ ἐξ ἑαυτῆς γενο-
201.12 μένη εἶπεν· ἀληθινὸς ὁ λόγος, ὃν ἤκουσα ἐν τῇ γῇ μου
201.13 περὶ τούτων πάντων, καὶ οὐκ ἐπίστευον. καὶ ἰδοὺ οὐκ
201.14 ἔστι τὸ ἥμισυ καθὼς ἀπηγγέλη μοι, ὅτι πλείονα ἑώρακα
201.15 ὑπὲρ ὧν ἤκουσα. μακάριαι οὖν αἱ γυναῖκες καὶ οἱ παῖδές 15
201.16 σου οἱ παρεστηκότες οὗτοι ἐνώπιόν σου καὶ ἀκούοντες τοὺς
201.17 λόγους τῆς φρονήσεώς σου. καὶ δοῦσα αὐτῷ χρυσίου τά-
201.18 λαντα ρκʹ καὶ ἡδύσματα πολλὰ σφόδρα καὶ λίθους τιμίους
201.19 καὶ δὴ καὶ τὴν τοῦ ὀποβαλσάμου ῥίζαν, ἀφ’ οὗ ἡ Παλαι-
201.20 στίνη τοῦτο γεώργιον ἔσχεν, ὥς φησιν Ἰώσηπος, ὑπέστρεψεν 20
201.21 εἰς τὴν γῆν αὐτῆς ὑπερεκπληττομένη λίαν. περὶ ἧς καὶ
201.22 ὁ κύριος ἔφη· βασίλισσα νότου ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς
201.23 γῆς, ἵνα ἴδῃ τὴν σοφίαν Σολομῶντος.
201.24 Πρὸς ὃν μέντοι γε καὶ Σιρὰχ τραγικώτερον ἔλεγεν· Σο-
202.1 λομών, ἐσοφίσθης ἐν νεότητί σου καὶ ἐνεπλήσθης ὡς ποτα-
202.2 μὸς συνέσεως. γῆν ἐπεκάλυψεν ἡ σοφία σου, καὶ ἐνέπλη-
202.3 σας ἐν παραβολαῖς αἰνιγμάτων. εἰς νήσους πόρρω καὶ μακρὰς
202.4 χώρας ἀφίκετό σου τὸ μνημόσυνον, καὶ ἠγαπήθης ἐν τῇ
202.5 εἰρήνῃ σου, ᾗ κατέπαυσεν ὁ θεὸς κυκλόθεν. ἐν ᾠδαῖς καὶ 5
202.6 παροιμίαις καὶ παραβολαῖς καὶ ἑρμηνείαις ἐθαυμαστώθης,

105
202.7 καὶ συνήγαγες ὡς κασσίτηρον τὸ χρυσίον καὶ ὡς μόλιβδον
202.8 ἐπλήθυνας ἀργύριον. ἀλλὰ παρενέκλινας τὰς λαγόνας σου
202.9 γυναιξὶ καὶ ἐνεξουσιάσθης ἐν τῷ σώματί σου. ἔδωκας μῶ-
202.10 μον ἐν τῇ δόξῃ σου καὶ ἐβεβήλωσας τὸ σπέρμα σου ἐπα- 10
202.11 γαγεῖν ὀργὴν ἐπὶ τὰ τέκνα σου. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ αὐτὸς
202.12 δι’ ἑαυτοῦ σαφέστατα περὶ τῆς ἰδίας σοφίας καὶ τοῦ πλού-
202.13 του φησίν· ἐμοὶ δὲ δῴη ὁ θεὸς κατὰ γνώμην εἰπεῖν καὶ
202.14 ἐνθυμηθῆναι ἀξίως τῶν λεγομένων, ὅτι αὐτὸς ὁ κύριος καὶ
202.15 τῆς σοφίας ὁδηγός ἐστι καὶ τῶν σοφῶν διορθωτής. ἐν γὰρ 15
202.16 χειρὶ αὐτοῦ καὶ ἡμεῖς καὶ οἱ λόγοι ἡμῶν. αὐτὸς γάρ μοι
202.17 δέδωκε τῶν ὄντων τὴν γνῶσιν ἀψευδῆ εἰδέναι σύστασιν
202.18 κόσμου καὶ ἐνεργείας στοιχείων, ἀρχὴν καὶ τέλος καὶ μεσό-
202.19 τητα χρόνων, τροπῶν ἀλλαγὰς καὶ μεταβολὰς χρόνων, ἐνιαυ-
202.20 τῶν κύκλους καὶ ἀστέρων θέσεις, φύσεις ζώων καὶ θυμοὺς 20
202.21 θηρίων, πνευμάτων βίας καὶ διαλογισμοὺς ἀνθρώπων, δια-
202.22 φορὰς φυτῶν καὶ δυνάμεις ῥιζῶν, ὅσα τέ ἐστι κρυπτὰ καὶ
202.23 ἐμφανῆ ἔγνων. ὁ γὰρ πάντων τεχνίτης ἐδίδαξέ με σοφίαν.
202.24 καί· ἐγὼ ἐκκλησιαστὴς ἐγενόμην βασιλεὺς Ἰσραὴλ ἐν Ἱερου-
203.1 σαλήμ, καὶ ἔδωκα τὴν καρδίαν μου τοῦ ἐκζητῆσαι καὶ τοῦ
203.2 κατασκέψασθαι ἐν τῇ σοφίᾳ περὶ τῶν γινομένων πάντων
203.3 ὑπὸ τὸν οὐρανόν. καί· ἰδοὺ ἐγὼ ἐμεγαλύνθην καὶ προσέ-
203.4 θηκα σοφίαν ἐπὶ πᾶσιν, οἳ ἐγένοντο ἔμπροσθέν μου ἐν
203.5 Ἱερουσαλήμ. καὶ καρδία μου εἶδε πολλά, σοφίαν καὶ γνῶ- 5
203.6 σιν, καὶ ἔδωκα τὴν καρδίαν μου τοῦ γνῶναι σοφίαν καὶ
203.7 γνῶσιν, καὶ ἔγνων παραβολὰς καὶ ἐπιστήμην. καί· ἐμεγά-
203.8 λυνα ποιήματά μου, ᾠκοδόμησά μοι οἴκους καὶ ἐφύτευσά
203.9 μοι ἀμπελῶνας. ἐποίησά μοι κήπους καὶ παραδείσους καὶ
203.10 ἐφύτευσα ἐν αὐτοῖς ξύλον πάγκαρπον. ἐποίησά μοι κολυμ- 10
203.11 βήθρας ὑδάτων τοῦ ποτίσαι ἀπ’ αὐτῶν δρυμὸν βλαστῶντα
203.12 ξύλα. ἐκτησάμην δούλους καὶ παιδίσκας, καὶ οἰκογενεῖς
203.13 ἐγένοντό μοι, καί γε κτῆσις βουκολίου καὶ ποιμνίου ἐγένετό
203.14 μοι πολλὴ ὑπὲρ πάντας τοὺς γενομένους ἔμπροσθέν μου ἐν
203.15 Ἱερουσαλήμ. καὶ συνήγαγον καί γε ἀργύριον καί γε χρυσίον 15
203.16 καί γε περιουσιασμοὺς βασιλέων καὶ τῶν χωρῶν. ἐποίησά
203.17 μοι ᾄδοντας καὶ ᾀδούσας καὶ ἐντρυφήματα υἱῶν τοῦ ἀνθρώ-
203.18 που, οἰνοχόους καὶ οἰνοχόας. καὶ ἐμεγαλύνθην καὶ προσέ-
203.19 θηκα ὑπὲρ πάντας τοὺς γενομένους ἔμπροσθέν μου ἐν
203.20 Ἱερουσαλήμ. καί γε σοφία μου ἐστάθη μοι, καὶ πᾶν ὃ ἂν 20
203.21 ᾔτησαν οἱ ὀφθαλμοί μου οὐκ ἀφεῖλον ἀπ’ αὐτῶν, καὶ οὐκ
203.22 ἀπεκώλυσα τὴν καρδίαν μου ἀπὸ πάσης εὐφροσύνης.
203.23 Καὶ γὰρ πολλῆς εἰρήνης καὶ πολυολβίας ἀδείας τε καὶ
204.1 τρυφῆς ἀπήλαυσεν. ἀλλ’ ὕστερον εἰς πικρίαν ἡ σπατάλη καὶ
204.2 ἡ ἡδονὴ γέγονεν αὐτῷ καὶ ἀκολασίας ὑπόθεσις. ὅθεν φησίν·
204.3 ἐμίσησα σύμπασαν τὴν ζωὴν καὶ πάντα τὸν μόχθον μου, ὅτι

106
204.4 πάντα ματαιότης. ἐξ ἧς προφάσεως καὶ παρατροπῆς ὁ γεν-
204.5 νάδας οἴμοι πρὸς τὴν ἀσέβειαν ἐξώκειλεν. ὅπερ οὖν καὶ 5
204.6 αὐτὸς δηλῶν αὖθις διὰ τοῦ πρὸς γυναῖκας ὀλίσθου ἐπήγαγε
204.7 φάσκων· εὗρον πικρότερον ὑπὲρ τὸν θάνατον σὺν τὴν γυ-
204.8 ναῖκα, ἥτις ἐστὶ θήρευμα καὶ σαγήνη καρδίας. ταύτῃ τοί
204.9 φησιν· καὶ ὁ βασιλεὺς Σολομὼν ἦν φιλογύναιος, καὶ ἦσαν
204.10 αὐτῷ ἄρχουσαι ψʹ καὶ παλλακαὶ τʹ. καὶ ἔλαβε γυναῖκας 10
204.11 Μωαβίτιδας, Ἀμμανίτιδας, Σύρας καὶ Ἰδουμαίας, Χετταίας
204.12 καὶ Ἀμορραίας ἐκ τῶν ἐθνῶν, ὧν ἀπεῖπε κύριος τοῖς υἱοῖς
204.13 Ἰσραήλ. καὶ ἐγένετο ἐν καιρῷ γήρως αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἦν ἡ
204.14 καρδία αὐτοῦ μετὰ κυρίου θεοῦ αὐτοῦ καθὼς ἡ καρδία
204.15 Δαυὶδ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ. καὶ ἐξέκλιναν αἱ ἀλλότριαι γυ- 15
204.16 ναῖκες τὴν καρδίαν αὐτοῦ ὀπίσω θεῶν αὐτῶν. καὶ τότε
204.17 ᾠκοδόμησε Σολομὼν ναὸν τῷ Χαμὼς εἰδώλῳ Μωὰβ καὶ τῇ
204.18 Ἀστάρτῃ βδελύγματι Σιδωνίων, καὶ οὕτως ἐποίησε ταῖς ἀλ-
204.19 λοτρίαις αὐτοῦ γυναιξὶ πάσαις, αἵτινες ἐθυμίων καὶ ἔθυον
204.20 τοῖς εἰδώλοις αὐτῶν. καὶ ἐποίησε Σολομὼν τὸ πονηρὸν 20
204.21 ἐνώπιον κυρίου καὶ οὐκ ἐπορεύθη ὀπίσω κυρίου ὡς Δαυὶδ
204.22 ὁ πατὴρ αὐτοῦ. καὶ ὠργίσθη κύριος ἐπὶ Σολομών, ὅτι
204.23 ἐξέκλινε καρδίαν αὐτοῦ ἀπὸ κυρίου θεοῦ Ἰσραὴλ τοῦ
204.24 ὀφθέντος αὐτῷ δὶς καὶ ἐντειλαμένου αὐτῷ μὴ πορεύεσθαι
204.25 ὀπίσω θεῶν ἑτέρων τὸ παράπαν. καὶ εἶπε κύριος πρὸς 25
204.26 αὐτόν· ἀνθ’ ὧν οὐκ ἐφύλαξάς μου τὰς ἐντολὰς καὶ τὰ
205.1 προστάγματα ἃ ἐνετειλάμην σοι, διαρρήσσων διαρρήξω τὴν
205.2 βασιλείαν ἐκ χειρός σου καὶ δώσω αὐτὴν τῷ δούλῳ σου.
205.3 πλὴν ἐν ταῖς ἡμέραις σου τοῦτο οὐ ποιήσω διὰ Δαυὶδ τὸν
205.4 δοῦλόν μου καὶ πατέρα σου καὶ διὰ Ἱερουσαλὴμ τὴν πόλιν
205.5 μου, ἣν ἐξελεξάμην. καὶ ἤγειρε κύριος τῷ Σολομὼν σατὰν 5
205.6 Ἄδερ τὸν Ἰδουμαῖον καὶ τὸν Ἀδρααζὰρ βασιλέα Σουβά, καὶ
205.7 ἦσαν τῷ Ἰσραὴλ σατὰν πάσας τὰς ἡμέρας Σολομῶντος. καὶ
205.8 ἀπέθανε Σολομὼν ἐτῶν ογʹ καὶ ἐτάφη μετὰ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ.
205.9 ἐφ’ οὗ ἦν Ὅμηρος καὶ Ἡσίοδος οἱ σοφοὶ παρ’ Ἕλλησιν.
205.10 Ἐντεῦθεν τοίνυν, Θεοδώρητός φησιν, ἐδιδάχθημεν ὅσον 10
205.11 ὀνίνησιν ἡ τῶν προγόνων εὐσέβεια. ἀνέχεται γὰρ καὶ πο-
205.12 νηρῶν ὁ φιλάνθρωπος κύριος τῆς τῶν κατοιχομένων ἀρετῆς
205.13 μεμνημένος. πλὴν οὖν ἐδρέψατο μερικῶς καὶ τοὺς τῆς
205.14 ἀσεβείας καρποὺς ἐνδίκως παρὰ τῆς θείας δίκης. ἕως μὲν
205.15 γὰρ τῆς ἄνωθεν ἀπήλαυε προμηθείας, ἐν εἰρήνῃ καὶ γαλήνῃ 15
205.16 διῆγε πάντας ἔχων ὑποκειμένους, καὶ δασμὸν κομίζοντας ὅτι
205.17 μάλιστα. ἐπειδὴ δὲ ταύτης ἐγυμνώθη, τοῖς δυσμενέσιν εὐ-
205.18 επιχείρητος γέγονεν. ἀληθῶς ὄντως φοβερὸν τὸ ἐμπεσεῖν
205.19 εἰς χεῖρας θεοῦ ζῶντος. ὥσπερ γὰρ ὁ ἔλεος ἄρρητος, οὕτω
205.20 ἡ κόλασις ἀνυπόστατος. ὅτι δὲ τοῖς εἰδώλοις ἐλάτρευσε 20
205.21 καταλείψας τὸν ὄντως ὄντα θεὸν τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Δαυίδ,

107
205.22 εὔδηλον ἐξ ὧν καὶ Ἀχίας ὁ προφήτης ἔφη πρὸς τὸν Ἱερο-
206.1 βοὰμ οὕτως· τάδε λέγει κύριος. ἰδοὺ ἐγὼ ῥήσσω τὴν βασι-
206.2 λείαν ἐκ χειρὸς Σολομῶντος καὶ δώσω σοι τὰ δέκα σκῆπτρα,
206.3 καὶ δύο σκῆπτρα δώσω αὐτῷ διὰ Δαυὶδ τὸν δοῦλόν μου
206.4 καὶ Ἱερουσαλὴμ τὴν πόλιν μου, ἣν ἐξελεξάμην ἐμαυτῷ ἐκ
206.5 πασῶν φυλῶν Ἰσραήλ, ἀνθ’ ὧν ἐγκατέλιπέ με καὶ ἐδούλευσε 5
206.6 τῇ Ἀστάρτῃ βδελύγματι Σιδωνίων καὶ τῷ Χαμὼς εἰδώλῳ
206.7 Μωὰβ καὶ τῷ Μελχὸμ προσοχθίσματι υἱῶν Ἀμμών. ἡ μὲν
206.8 οὖν Ἀστάρτη ἐστὶν ἡ παρ’ Ἕλλησιν Ἀφροδίτη λεγομένη, ἐκ
206.9 τοῦ ἄστρου τὴν ἐπωνυμίαν πεποιηκότες· αὐτῆς γὰρ εἶναι
206.10 τὸν ἑωσφόρον μυθολογοῦσιν. ὁ δὲ Χαμὼς θεὸς ἦν Τυρίων. 10
206.11 τὸ δέ· Μελχὸμ προσοχθίσματι, εἴδωλον ἦν καὶ τοῦτο. προσ-
206.12 οχθίσματα γὰρ καὶ βδελύγματα τὰ εἴδωλα προσαγορεύειν εἴω-
206.13 θεν ἡ γραφή, ὅπερ δηλοῖ τὸ μῖσος καὶ τὸ ἀπόβλητον.
206.14 Θαυμάσειε δ’ ἄν τις μάλα εἰκότως, ὥσπερ ἐπὶ τοῦ
206.15 θειοτάτου Μυσέως, οὕτω καὶ ἐπὶ τοῦδε τοῦ σοφωτάτου 15
206.16 Σολομῶντος, πῶς ἑκάτερος αὐτῶν τοσαύτης πάλαι θείας
206.17 δόξης καὶ προμηθείας ἀξιωθεὶς ὕστερον ὁ μὲν εἰς ἀγανά-
206.18 κτησιν καὶ λύπην τὸν θεὸν κινήσας τῆς ἐπαγγελίας ἐξέπε-
206.19 σεν, ὁ δὲ εἰς ὀργὴν καὶ θυμὸν αὐτὸν διεγείρας τούς τε
206.20 προειργασμένους ἀρίστους πόνους ἄρδην ἐζημίωται καὶ τὴν 20
206.21 ψυχὴν προσαπώλεσεν. ποῦ γὰρ ἡ τοιαύτη πρὸς θεὸν οἰ-
206.22 κείωσις καὶ παρρησία καὶ οἱ τοσοῦτοι καὶ τηλικοῦτοι πόνοι
206.23 καὶ κόποι καὶ ἀγῶνες τοῦ θεσπεσίου Μυσέως; οἵτινες διὰ
206.24 τὴν ἐπὶ τοῦ ὕδατος τῆς ἀντιλογίας ἁμαρτίαν παροραθέντες,
207.1 τὴν εἰς τὴν γῆν τῆς ἐπαγγελίας εἴσοδον ἀθρόως ὁ δίκαιος
207.2 καὶ ἀσυγχωρήτως ἀπεστέρηται, καθὼς καὶ πρόσθεν εἴρηται.
207.3 ποῦ δὲ καὶ ἡ πρὸς τὸν Σολομῶντα θεία φιλοστοργία καὶ ἡ
207.4 τοσαύτη χάρις τε καὶ σοφία; καὶ τίς ἡ ὠφέλεια τῆς πολλῆς
207.5 ἐκείνης φρονήσεως καὶ συνέσεως καὶ ἡ προλαβοῦσα τοιαύτη 5
207.6 νηφαλεωτάτη ἔννοια καὶ θεολογία καὶ φυσιολογία ἔσχατον ἐκ
207.7 γυναικομανίας εἰς εἰδωλομανίαν ἐκπεπτωκότος, ὡς σαφῶς
207.8 δεδήλωται; τῷ ὄντι γὰρ οὐδὲν ὄφελος ἐναρξάμενον πνεύματι
207.9 καὶ σαρκὶ ἐπιτελέσαι. διὸ προασφαλιζόμενος ἡμᾶς Ἰωάννης
207.10 φησίν· βλέπετε ἑαυτούς, ἵνα μὴ ἀπολέσητε ἃ εἰργάσασθε, ἀλλὰ 10
207.11 μισθὸν πλήρη ἀπολάβητε. οὐ γὰρ ὁ καλῶς ἀρχόμενος καὶ
207.12 κακῶς μετερχόμενος οὗτος μακάριος καὶ τέλειος, ἀλλ’ ὁ κα-
207.13 λῶς ἀποθέμενος τὸν βίον καὶ θεαρέστως διαπεράνας. ἐπεί-
207.14 περ ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεται. κἀντεῦθεν,
207.15 ὡς ἔοικεν, εἰκότως διδασκόμεθα μὴ μακαρίζειν κυρίως ἄν- 15
207.16 θρωπον πρὸ τελευτῆς αὐτοῦ διὰ τὸ ἄδηλον τῆς ἐκβάσεως
207.17 καὶ συμπληρώσεως. τοὺς γὰρ ἐκκλίνοντας εἰς τὰς στραγγα-
207.18 λιὰς ἀπάξει κύριος μετὰ τῶν ἐργαζομένων τὴν ἀνομίαν.
207.19 πολλοὶ γὰρ εὐδρομοῦντες ἐνάρετοι καὶ ἐπὶ μεγίστοις κατορ-

108
207.20 θώμασι θαυμαζόμενοι προσκόψαντες ἐξάπινα πεπτώκασι πτῶ- 20
207.21 μα δεινὸν καὶ ἐξαίσιον.
208.1 Ἀφ’ ὧν ἐστι καὶ ὁ μοναχὸς ἐκεῖνος, πρὸς ὃν ὁ μέγας
208.2 Βασίλειος ἔγραψε λέγων· οἴμοι τί γράψω ἢ τί λογίσομαι ἐν
208.3 τριόδῳ ἀπειλημμένος; ἐὰν γὰρ ἔλθω εἰς μνήμην τῆς προτέ-
208.4 ρας σου ματαίας ἀναστροφῆς, ὅτε σε περιέρρει ὁ πλοῦτος
208.5 καὶ τὸ χαμερπὲς δοξάριον, φρίττω· ἡνίκα εἵπετό σοι κολά- 5
208.6 κων πλῆθος καὶ τρυφῆς ἀπόλαυσις πρόσκαιρος. ἡνίκα
208.7 ἐγυμνάζου πρὸς μεταβολὴν σεμνοῦ τρόπου σκυβαλίζων μέν
208.8 σου τὴν περιουσίαν οἴκου τε θεραπείαν καὶ συνοίκου ὁμι-
208.9 λίαν ἀπαρνούμενος, ὅλος δὲ μετάρσιος ὥσπερ ξένος καὶ
208.10 ἀλήτης ἀγροὺς καὶ πόλεις ἀμείβων κατέδραμες ἐπὶ τὰ Ἱερο- 10
208.11 σόλυμα, ἔνθα σοι καὶ αὐτὸς συνδιατρίβων ἐμακάριζον τῶν
208.12 ἀθλητικῶν πόνων, ὅτε ἑβδοματικοῖς κύκλοις νῆστις διατελῶν
208.13 θεῷ προσεφιλοσόφεις ὁμοῦ καὶ τὰς τῶν ἀνθρώπων ἀπο-
208.14 φεύγων συντυχίας, ἡσυχίαν δὲ καὶ μονοτροπίαν ἐφαρμόσας
208.15 ἑαυτῷ τοὺς πολιτικοὺς θορύβους ἐξέκλινας, σάκκῳ δὲ τραχεῖ 15
208.16 τὸ σῶμά σου διανύττων καὶ ζώνῃ σκληρᾷ τὴν ὀσφῦν περι-
208.17 σφίγγων καρτερικῶς τὰ ὀστᾶ σου διέθλιβες λαγόνας τε ταῖς
208.18 ἐνδείαις κοιλαίνων μέχρι τῶν νωτιαίων μερῶν ὑπεχαύνω-
208.19 σας, καὶ φασκίας μὲν ἁπαλῆς τὴν χρῆσιν ἀπηρνήσω, ἔνδοθεν
208.20 δὲ τὰς λαπάρας σικύας δίκην ὑφελκύσας τοῖς νεφριτικοῖς 20
208.21 χωρίοις ἐβιάζου προσκολλᾶσθαι, ὅλην δὲ τὴν τῆς σαρκὸς
208.22 πιμελὴν ἐκκενώσας τοὺς τῶν ὑπογαστρίων ὀχετοὺς γενναίως
208.23 ἐξήρανας γαστέρα τε αὐτὴν ταῖς ἀσιτίαις συμπτύξας τὰ
208.24 πλευριτικὰ μέρη ὥσπερ τινὰ στέγης ἐξοχὴν τοῖς τοῦ ὀμφα-
208.25 λοῦ μέρεσιν ἐπεσκίαζες καὶ συνεσταλμένῳ ὅλῳ τῷ σώματι 25
209.1 τὰς νυκτερινὰς ὥρας ἀνθομολογούμενος τῷ θεῷ τοῖς τῶν
209.2 δακρύων ὀχετοῖς ἔμβροχον τὴν γενειάδα καθωμάλιζες. καὶ
209.3 τί με δεῖ καταλέγειν ἕκαστα; μνήσθητι ὅσα ἁγίων στόματα
209.4 φιλήματι κατησπάσω, ὅσα ἱερὰ σώματα περιεπτύξω, ὅσοι
209.5 σου τὰς χεῖρας ὡς ἀχράντους περιέθαλπον, ὅσοι δοῦλοι 5
209.6 θεοῦ τοῖς γόνασί σου περιεπλέκοντο. καὶ τί τούτων τὸ
209.7 τέλος; μοιχικῆς φήμης διαβολὴ βέλους ὀξύτερον διϊπτα-
209.8 μένη τιτρώσκει ἡμῶν τὰς ἀκοὰς καὶ τὴν καρδίαν. ποῦ μοι
209.9 τὰ διηγήματα τῶν σῶν πόνων; οἴχεται. κατῄσχυνας τὸ τῆς
209.10 ἁγνείας καύχημα, ἐμωμήσω τῆς σωφροσύνης τὸ ἐπάγγελμα. 10
209.11 ἐγενόμεθα ἐχθρῶν μὲν τραγῳδία, φίλων δὲ θρηνῳδία. διέ-
209.12 τεμες φρόνημα μοναχῶν, τοὺς ἀκριβεστέρους εἰς φόβον καὶ
209.13 δειλίαν ἤγαγες θαυμάζοντας ἔτι τοῦ διαβόλου τὴν δύναμιν,
209.14 τοὺς ἀδιαφόρους εἰς ἀκολασίας ζῆλον μετέθηκας. ἔλυσας
209.15 ὅσον ἐπὶ σοὶ τὸ τοῦ Χριστοῦ καύχημα, θαρσεῖτε, λέγοντος, 15
209.16 ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον καὶ τὸν τούτου ἄρχοντα. ἐκέρα-
209.17 σας τῇ πατρίδι κρατῆρα δυσθυμίας. ὄντως εἰς ἔργον ἤγα-

109
209.18 γες τὴν παροιμίαν· ὡς ἔλαφος τοξευθεὶς εἰς τὸ ἧπαρ.
209.19 Ὅθεν ἀλλαχοῦ κοινὴν παραίνεσιν ποιούμενος πάλιν
209.20 φησίν· δεῖ οὖν ἡμᾶς πολὺν καὶ ποικίλον τὸν οὐράνιον 20
209.21 πλοῦτον συναγαγεῖν, εἰ μὴ μέλλοιμεν καταισχύνεσθαι ἐν τῇ
209.22 ἐπιδείξει τῶν ἔργων οἱ λαβόντες τὸ τάλαντον μηδὲ ἀκούειν·
209.23 δοῦλε πονηρὲ καὶ ὀκνηρέ, ἐνθεμένους δὲ τὰ ἀγώγιμα ἀσφα-
209.24 λῶς πειρᾶσθαι τὴν ζωὴν ταύτην διαπερᾶν. πολλοὶ γὰρ
209.25 πολλὰ συναθροίσαντες ἐκ νεότητος περὶ τὰ μέσα τοῦ βίου 25
209.26 γενόμενοι ἐπαναστάντων αὐτοῖς πειρασμῶν ἐκ τῶν πνευμά-
209.27 των τῆς πονηρίας οὐκ ἤνεγκαν τοῦ χειμῶνος τὸ βάρος διὰ
210.1 τὸ τὴν πανουργίαν καὶ τὴν κυβέρνησιν αὐτοῖς μὴ παρεῖναι.
210.2 διὸ καὶ πάντων ἐκείνων τὴν ζημίαν ὑπήνεγκαν. ὅθεν οἱ
210.3 μὲν περὶ τὴν πίστιν ἐναυάγησαν, ἄλλοι δὲ σωφροσύνην, ἣν
210.4 συνήγαγον ἐκ νεότητος, ὥσπερ καταιγίδος τινὸς τῆς πονη-
210.5 ρᾶς ἡδονῆς ἐπιδραμούσης ἀπώλεσαν. ἐλεεινότατον θέαμα. 5
210.6 μετὰ νηστείαν, μετὰ σκληραγωγίαν, μετὰ προσευχὴν ἐκτενῆ,
210.7 μετὰ δάκρυον δαψιλές, μετὰ ἐγκράτειαν ἐτῶν κʹ που ἢ λʹ
210.8 δι’ ἀπροσεξίαν ψυχῆς καὶ ἀμέλειαν γυμνὸν ἁπάντων ἀπο-
210.9 δειχθῆναι καὶ παραπλήσιον γενέσθαι τὸν τῇ ἐργασίᾳ τῶν
210.10 ἐντολῶν εὐθηνούμενον ἐμπόρῳ τινὶ μεγαλοπλούτῳ, ὃς τῷ 10
210.11 πλήθει τῶν ἀγωγίμων ἐπαγαλλόμενος, ἐξ οὐρίας αὐτῷ τῆς
210.12 νηὸς φερομένης, τὰ φοβερὰ πελάγη διαδραμὼν πρὸς τοῖς
210.13 λιμέσιν αὐτοῖς διαρραγέντος τοῦ πλοίου πάντων ἀθρόως
210.14 ἔρημος ἀνεδείχθη. ἐὰν γὰρ καὶ οὗτος τὰ μυρίοις πόνοις καὶ
210.15 ἱδρῶσι κτηθέντα μιᾷ προσβολῇ δαίμονος ἀπολέσῃ καθάπερ 15
210.16 τινὶ ἀγρίᾳ λαίλαπι τῇ ἁμαρτίᾳ βυθισθείς, πρέπουσα φωνὴ τῷ
210.17 πᾶσαν ὁμοῦ τὴν ἀρετὴν ναυαγήσαντι· ἦλθον εἰς τὰ βάθη
210.18 τῆς θαλάσσης, καὶ καταιγὶς κατεπόντισέ με.
210.19 Ὡσαύτως καὶ ὁ Χρυσόστομός φησιν· καὶ γὰρ ὅταν ὁ
210.20 διάβολος ἴδῃ πολλὰ συνειληχότας κατορθώματα οἷον νηστείαν, 20
210.21 εὐχήν, ἐλεημοσύνην, παρθενίαν, τὴν ἄλλην ἅπασαν ἀρετήν,
210.22 ὅταν ἴδῃ γέμον τὸ πλοῖον ἡμῶν τῶν πολυτελῶν τῆς εὐσε-
210.23 βείας ἀριστευμάτων, τότε προσβάλλει πάντοθεν διορύττων
210.24 καὶ ἐπιβουλεύων τὸν θησαυρόν, ὥστε παρ’ αὐτὰ τοῦ λιμένος
210.25 τὰ στόματα καταδῦσαι τὸ σκάφος, καὶ γυμνοὺς καὶ ἐρήμους 25
211.1 ἀποφῆναι μηδὲ ῥᾳδίως ἀναστῆναι δυναμένους. καὶ γὰρ
211.2 μετὰ τοιαύτην πτῶσιν δυσανάκλητος ἡ ἀνάστασις γίνεται·
211.3 καταφρονῶν λοιπὸν ὡς εἰς κακῶν ἐλθὼν βάθος. καὶ τῷ
211.4 μὲν ἐν ἀρχῇ πεσόντι συγγινώσκομεν ἅπαντες διὰ τὴν ἀ-
211.5 πειρίαν, τὸν δὲ μετὰ πολλοὺς διαύλους ὑποσκελισθέντα οὐκ 5
211.6 ἄν τις ῥᾳδίως ἀξιώσειε συγγνώμης, ὡς ἐξ ἀμελείας τε καὶ
211.7 ῥᾳθυμίας καταβληθέντα. καὶ οὐ τοῦτο μόνον ἐστὶ τὸ δει-
211.8 νόν, ἀλλ’ ὅτι καὶ πολλῶν σκανδαλισθέντων καὶ ῥᾳθυμοτέ-
211.9 ρων πολλάκις γενομένων, αὐτὸς ὑπεύθυνος γίνεται καὶ

110
211.10 ἀναπολόγητος. ταῦτ’ οὖν εἰδότες εἰς τὸ τέλος μὴ διαφθεί- 10
211.11 ρωμεν, ὡς παραγγέλλει Δαυὶδ φάσκων· εἰς τὸ τέλος μὴ
211.12 διαφθείρῃς.
211.13 Ἐν γὰρ τῷ ἀποστρέψαι, φησίν, δίκαιον ἐκ τῆς δικαιο-
211.14 σύνης αὐτοῦ καὶ ποιῆσαι ἀδικίαν πᾶσαι αἱ δικαιοσύναι
211.15 αὐτοῦ ἃς ἐποίησεν οὐ μὴ μνησθῶσιν· ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ αὐτοῦ 15
211.16 ἀποθανεῖται. καί· δικαιοσύνη δικαίου οὐ μὴ ἐξέληται αὐ-
211.17 τὸν ἐν ᾗ ἂν ἡμέρᾳ πλανηθῇ. ὅπερ οὖν εἰδὼς ὁ ἀπόστολος
211.18 ἔλεγεν· καὶ ἐὰν ἀθλῇ τις, οὐ στεφανοῦται, ἐὰν μὴ νομί-
211.19 μως ἀθλήσῃ. διὸ τὴν ἀρχομένην σπουδήν τε καὶ προθυ-
211.20 μίαν ἐν φόβῳ θεοῦ καὶ πίστει μέχρι θανάτου δεῖ καθάπερ 20
211.21 καὶ τὴν ὑπομονὴν ἐπιδείκνυσθαι, ἵνα μὴ τὸ πᾶν εἰς τὸ
211.22 τέλος ἀπολέσωμεν. μηδεὶς οὖν ἐνάρετος νυσταζέτω διὰ τὸ
211.23 ἄδηλον τῆς μεταβολῆς. τί γὰρ τοῦ Δαυὶδ ὑψηλότερον;
211.24 ἀλλὰ μικρὸν ἀπονυστάξας ἔπεσεν. τί δὲ τοῦ Σολομῶντος
211.25 μακαριώτερον; ἀλλ’ ἐν τῷ γήρει καὶ τῷ τέλει πεσὼν ἀπώ- 25
211.26 λετο. τί τοῦ Ἰούδα περιφανέστερον; ἀλλὰ προδότης γενό-
211.27 μενος ἀπήγξατο. τί τοῦ Πέτρου ζηλωτότερον; ἀλλ’ ἐξάπινα
211.28 πέπτωκε πτῶμα ἐξαίσιον. πόσας τοιαύτας μεταβολὰς ἔστιν
212.1 ἰδεῖν πάλαι γεγενημένας καὶ νῦν γινομένας καθ’ ἑκάστην
212.2 ἡμέραν. καὶ διὰ τοῦτο, φησίν, ἄνω καὶ κάτω προδιαμαρ-
212.3 τύρεται καὶ προασφαλίζει καὶ διεγείρει πρὸς νῆψιν καὶ
212.4 ἐγρήγορσιν ἡ θεία γραφὴ λέγουσα· ὁ δοκῶν ἑστάναι βλεπέ-
212.5 τω μὴ πέσῃ. 5
212.6t [δ�. Περὶ Ῥοβοάµ.]
212.7 Μετὰ δὲ Σολομῶντα ἐβασίλευσε Ῥοβοὰμ ὁ ἐκ τοσούτων
212.8 γυναικῶν υἱὸς αὐτοῦ ἔτη ιζʹ, ἐφ’ οὗ καὶ διῃρέθη ἡ βασι-
212.9 λεία εἰς δύο. καταλείψας γὰρ τὴν βουλὴν τῶν πρεσβυτέρων
212.10 καὶ κατὰ τὴν συμβουλὴν τῶν συνεκτραφέντων καὶ παρεστη- 10
212.11 κότων αὐτῷ παιδαρίων λαλήσας τῷ λαῷ σκληρά, ἀπέστη ὁ
212.12 Ἰσραὴλ ἀπ’ αὐτοῦ καὶ ἀπῆλθεν. καὶ αἱ μὲν δύο φυλαὶ
212.13 Ἰούδα καὶ Βενιαμὶν ἔμειναν μετ’ αὐτοῦ ἐν Ἱερουσαλήμ, αἱ
212.14 δὲ ἄλλαι δέκα ἀπῆλθον ἐν Σαμαρείᾳ καὶ ἐβασίλευσαν ἐπ’
212.15 αὐτῶν Ἱεροβοὰμ τὸν δοῦλον Σολομῶντος. κἀντεῦθεν αἱ 15
212.16 μὲν δύο φυλαὶ προσηγορεύθησαν Ἰούδα διὰ τὴν μεγάλην
212.17 καὶ βασιλικὴν φυλὴν Ἰούδα, αἱ δὲ λοιπαὶ δέκα Ἰσραὴλ καὶ
212.18 Ἐφραῒμ διά τε τὸ πλῆθος καὶ διὰ τὸ τὸν Ἱεροβοὰμ ἐκ τῆς
212.19 φυλῆς Ἐφραῒμ τυγχάνειν υἱοῦ Ἰωσήφ. καὶ ἐποίησε Ῥοβοὰμ
212.20 υἱὸς Σολομῶντος τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου ὡς ὁ πατὴρ 20
212.21 αὐτοῦ καὶ ἀπέθανεν ἐν ταῖς ἁμαρτίαις αὐτοῦ. ἐφ’ οὗ
212.22 Σουσακὶμ ὁ Αἰγύπτου βασιλεὺς τὴν Ἱερουσαλὴμ ἑλὼν ἀφεί-
212.23 λατο τὰ ἐν τῷ ναῷ καὶ ἐν τοῖς βασιλείοις χρήματα καὶ τὰ χρυσᾶ
212.24 δόρατα καὶ τοὺς χρυσοῦς θυρεούς, ἀνθ’ ὧν ἐγένοντο χαλκοῖ.
213.1t [ε�. Περὶ Ἀβιά.]

111
213.2 Μετὰ δὲ Ῥοβοὰμ ἐβασίλευσεν Ἀβιὰ υἱὸς αὐτοῦ καὶ
213.3 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἀπέθανε βασιλεύ-
213.4 σας ἔτη ϛʹ. ὃς πολεμήσας Ἱεροβοὰμ καὶ τὰς δέκα φυλὰς
213.5 τοῦ Ἰσραὴλ ἀνεῖλεν ἐξ αὐτῶν ἄνδρας δυνατοὺς ἐν ἡμέρᾳ 5
213.6 μιᾷ κατὰ θείαν ὀργὴν χιλιάδας φʹ.
213.7t [��. Περὶ Ἀσσά.]
213.8 Μετὰ δὲ Ἀβιὰ ἐβασίλευσεν Ἀσσὰ υἱὸς αὐτοῦ καὶ ἐποίησε
213.9 τὸ εὐθὲς ἐνώπιον κυρίου πρότερον, εἶτα μικρὸν ἀπὸ τῆς
213.10 εὐσεβείας ῥᾳθυμήσας ἠρρώστησε τοὺς πόδας καὶ τοῖς ἰατροῖς 10
213.11 χρησάμενος τῷ θεῷ μὴ προσέχων οὕτως ἀπέθανε βασιλεύσας
213.12 ἔτη ιϛʹ.
213.13t [ζ�. Περὶ Ἰωσαφάτ.]
213.14 Μετὰ δὲ Ἀσσὰν ἐβασίλευσεν Ἰωσαφὰτ υἱὸς αὐτοῦ καὶ
213.15 ἐποίησε τὸ εὐθὲς ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐτελεύτησε βασιλεύσας 15
213.16 ἔτη κεʹ. ὃς διὰ τὴν πρὸς τὸν Ἀχαὰβ φιλοστοργίαν τε καὶ
213.17 ἀγχιστείαν ἔφη πρὸς αὐτὸν ὁ προφήτης Ἰηοῦ ὁ τοῦ Ἀνανή·
213.18 βασιλεῦ Ἰωσαφάτ, εἰ ἁμαρτωλῷ σὺ βοηθεῖς ἢ μισουμένῳ
213.19 ὑπὸ κυρίου φιλιάζεις; διὰ τοῦτο ἐγένετο ἐπί σε ὀργὴ κυρίου,
213.20 εἰ μὴ λόγοι ἀγαθοὶ εὑρέθησαν ἔν σοι· καὶ ὅτι ἐξῆρας τὰ 20
213.21 ἄλση ἀπὸ τῆς γῆς Ἰούδα καὶ κατηύθυνας τὴν καρδίαν σου
214.1 ἐκζητῆσαι τὸν κύριον, καὶ εὑρέθη ἡ καρδία σου τελεία
214.2 πρὸς κύριον, διὰ τοῦτο ἐφείσατό σου κύριος, πλὴν ὅτι
214.3 διεκόπη τὰ ἔργα σου καὶ συνετρίβησαν τὰ πλοῖά σου. κἀν-
214.4 τεῦθεν οὖν διδασκόμεθα, ὡς ἐλαττοῖ τὰς ἐπὶ τοῖς ἁμαρτή-
214.5 μασι τιμωρίας τὰ προγεγενημένα κατορθώματα. ὁ γὰρ δί- 5
214.6 καιος κριτὴς ταῦτα ἐκείνοις ἀντιμετρῶν οὕτως ἐκφέρει τὴν
214.7 ψῆφον. προσήκει τοίνυν ταῦτα μεμαθηκότας φεύγειν τῶν
214.8 θεοστυγῶν καὶ τὴν φιλίαν καὶ τὴν συγγένειαν. οὐδεμία
214.9 γὰρ κοινωνία φωτὶ πρὸς σκότος οὔτε μὴν ἀρετῇ καὶ κακίᾳ,
214.10 καὶ οὔτε κλέπτῃ δεῖ συντρέχειν οὔτε μετὰ μοιχοῦ τὴν μερίδα 10
214.11 τίθεσθαι. διό φησιν· οὐχὶ τοὺς μισοῦντάς σε, κύριε, ἐμί-
214.12 σησα καὶ ἐπὶ τοὺς ἐχθρούς σου ἐξετηκόμην; τέλειον μῖσος
214.13 ἐμίσουν αὐτούς, εἰς ἐχθροὺς ἐγένοντό μοι. καί· παρανό-
214.14 μους ἐμίσησα, καὶ οὐκ ἐκολλήθη μοι καρδία σκαμβή. καὶ
214.15 μέντοι γε καὶ ὅτι πταίοντες ὡς ἄνθρωποι οἱ τοῦ θεοῦ δοῦ- 15
214.16 λοι φιλανθρωπίας ἀξιοῦνται πολλάκις διὰ τὰς προειργασμέ-
214.17 νας ἀρετάς, εἰς δὲ τὰ κτήματα καὶ ὑπάρχοντα αὐτῶν ἡ
214.18 θεία δίκη ἀνταποδίδωσιν ὑπὲρ τῶν πταισμάτων αὐτῶν λε-
214.19 ληθότως, οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ ἑτέρων ἁμαρτωλῶν συνόντων
214.20 δικαίοις τοῦτο διὰ τὴν τοῦ δικαίου δικαιοσύνην ὁ φιλά- 20
214.21 γαθος κύριος ποιεῖν εἴωθεν, ὅπερ ἤδη ἐπὶ Ἰωσαφὰτ καὶ
214.22 Παύλου σαφῶς ἐδήλωσε διὰ τῆς τῶν πλοίων συντριβῆς τε
215.1 καὶ ἀπωλείας. ὅθεν οὖν πρὸς τοὺς ἐν τῷ πλοίῳ χειμαζομέ-
215.2 νους μετ’ αὐτοῦ Παῦλός φησιν· ἔδει μὲν οὖν, ὦ ἄνδρες,

112
215.3 πειθαρχήσαντάς μοι μὴ ἀνάγεσθαι ἀπὸ τῆς Κρήτης κερδῆ-
215.4 σαί τε τὴν ὕβριν ταύτην καὶ τὴν ζημίαν. καὶ τὰ νῦν
215.5 παραινῶ ὑμῖν εὐθυμεῖν· ἀποβολὴ γὰρ ψυχῆς οὐδεμία ἔσται 5
215.6 ἐξ ὑμῶν πλὴν τοῦ πλοίου.
215.7t [η�. Περὶ Ἰωράµ.]
215.8 Μετὰ δὲ Ἰωσαφὰτ ἐβασίλευσεν Ἰωρὰμ υἱὸς αὐτοῦ καὶ
215.9 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου, πρὸς δὲ καὶ τοὺς ἓξ
215.10 ἀδελφοὺς αὐτοῦ ἀποκτείνας ἀπέθανε δυσεντερικῶς βασιλεύ- 10
215.11 σας ἔτη ηʹ.
215.12t [θ�. Περὶ Ὀχοζίου.]
215.13 Μετὰ δὲ Ἰωρὰμ ἐβασίλευσεν Ὀχοζίας υἱὸς αὐτοῦ καὶ
215.14 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου, καὶ ἀνεῖλεν αὐτὸν
215.15 Ἰηοῦ βασιλεύσαντα ἔτος αʹ. 15
215.16t [ι�. Περὶ Γοθολίας.]
215.17 Μετὰ δὲ Ὀχοζίαν ἐβασίλευσε Γοθολία μήτηρ αὐτοῦ καὶ
215.18 ἀποκτείνασα πάντας τοὺς υἱοὺς Ὀχοζίου παρεκτὸς ἑνὸς νη-
215.19 πίου διασωθέντος παραδόξως ὑπὸ τῆς γυναικὸς Ἰωδαὲ τοῦ
215.20 ἱερέως, αἰφνίδιον τὸ κεκρυμμένον παιδίον Ἰωὰς ἀναγορεύεται 20
215.21 βασιλεὺς ὑπὸ Ἰωδαὲ τοῦ ἱερέως καὶ τοῦ λαοῦ παντὸς ὑπάρ-
215.22 χων ἐτῶν ζʹ. καὶ ὁ μὲν λαὸς ἅπας εὐφράνθη καὶ ἡ πόλις
216.1 ἡσύχασεν, τὴν δὲ Γοθολίαν ἀπέκτειναν ἐν οἴκῳ τοῦ βασι-
216.2 λέως βασιλεύσασαν ἔτη ϛʹ.
216.3t [ια�. Περὶ Ἰωάς.]
216.4 Μετὰ δὲ Γοθολίαν ἐβασίλευσεν Ἰωὰς υἱὸς Ὀχοζίου ἑπ-
216.5 ταέτης καὶ ἐποίησε τὸ εὐθὲς ἐνώπιον κυρίου πρότερον. εἶτα 5
216.6 παρατραπεὶς ἐσφάγη ἐν τῷ οἴκῳ αὐτοῦ βασιλεύσας ἔτη μʹ.
216.7 ἕως μὲν γὰρ ἦν φωτιζόμενος ὑπὸ Ἰωδαὲ τοῦ ἱερέως τοῦ
216.8 καὶ βιώσαντος διὰ τὴν πολλὴν εὐσέβειαν αὐτοῦ ἔτη ρλʹ κα-
216.9 λῶς ἐπολιτεύετο. μετὰ δὲ τὴν τελευτὴν τοῦ θείου ἱερέως
216.10 πρὸς ἀσέβειαν ἀποκλίνας ἀπέκτεινε Ζαχαρίαν τὸν προφήτην 10
216.11 καὶ υἱὸν τοῦ διδασκάλου αὐτοῦ. φησὶ γάρ· καὶ πνεῦμα
216.12 κυρίου ἐνέδυσε Ζαχαρίαν τὸν τοῦ Ἰωδαὲ τοῦ ἱερέως καὶ
216.13 ἀνέστη κατὰ πρόσωπον τοῦ λαοῦ καὶ εἶπεν· τάδε λέγει κύ-
216.14 ριος· ἵνα τί παραπορεύεσθε τὰς ἐντολὰς κυρίου; καὶ οὐκ
216.15 εὐοδωθήσεσθε, ὅτι ἐγκατελείπατε τὸν κύριον, καὶ ἐγκατα- 15
216.16 λείψει ὑμᾶς. καὶ ἐπέθεντο αὐτῷ καὶ ἐλιθοβόλησαν αὐτὸν
216.17 δι’ ἐντολῆς Ἰωὰς τοῦ βασιλέως ἐν αὐλῇ οἴκου κυρίου. καὶ
216.18 οὐκ ἐμνήσθη Ἰωὰς τοῦ ἐλέους οὗ ἐποίησεν Ἰωδαὲ ὁ πατὴρ
216.19 μετ’ αὐτοῦ, ἀλλ’ ἐθανάτωσε τὸν υἱὸν αὐτοῦ. καὶ ὡς ἀπέ-
216.20 θνησκεν εἶπεν· ἴδοι κύριος καὶ κρινάτω. καὶ μετὰ ταῦτα 20
216.21 ἐπέθεντο αὐτῷ οἱ παῖδες αὐτοῦ ἐν αἵμασιν υἱοῦ Ἰωδαὲ τοῦ
216.22 ἱερέως καὶ ἐθανάτωσαν αὐτὸν ἐν τῷ οἴκῳ αὐτοῦ. ἐφ’ οὗ
216.23 Σίβυλλα ἡ Κυμαία ἐγνωρίζετο.
216.24 Καὶ ἄνθρωπός τις ἐν τῷ Ἰσραὴλ πλούσιός τε καὶ ἀνε-

113
217.1 λεήμων ἐλθὼν πρός τινα τῶν διδασκάλων καὶ ἀναπτύξας
217.2 τὴν σοφίαν Σολομῶντος εὗρεν εὐθύς· ὁ ἐλεῶν πτωχὸν θεῷ
217.3 δανείζει. καὶ εἰς ἑαυτὸν γενόμενος καὶ κατανυγεὶς ἀπελθὼν
217.4 πέπρακε πάντα καὶ διένειμε πτωχοῖς μηδὲν ἑαυτῷ καταλείψας
217.5 πλὴν νομισμάτων δύο. καὶ πτωχεύσας πάνυ καὶ ὑπὸ μηδε- 5
217.6 νὸς ἐκ θείας δοκιμασίας ἐλεούμενος ὕστερον ἐν ἑαυτῷ λέγει
217.7 μικροψυχήσας· ἀπελεύσομαι εἰς Ἱερουσαλὴμ καὶ διακρινοῦ-
217.8 μαι τῷ θεῷ μου, ὅτι ἐπλάνησέ με διασκορπίσαι τὰ ὑπάρχον-
217.9 τά μου. πορευομένου δὲ αὐτοῦ εἶδεν ἄνδρας δύο μαχομέ-
217.10 νους πρὸς ἀλλήλους εὑρόντας λίθον τίμιον, καί φησι πρὸς 10
217.11 αὐτούς· ἵνα τί, ἀδελφοί, μάχεσθε; δότε μοι αὐτὸν καὶ λάβετε
217.12 νομίσματα δύο. τῶν δὲ μετὰ χαρᾶς τοῦτον παρασχόντων
217.13 (οὐ γὰρ ᾔδεσαν τοῦ λίθου τὸ ὑπέρτιμον), ἀπῆλθεν εἰς Ἱε-
217.14 ρουσαλὴμ τὸν λίθον ἐπιφερόμενος, καὶ δείξας αὐτὸν χρυσο-
217.15 χόῳ παραχρῆμα τὸν λίθον ἐκεῖνος ἰδὼν ἀναστὰς προσεκύ- 15
217.16 νησε καὶ ἔκθαμβος γενόμενος ἐπυνθάνετο· ποῦ τὸν πολύ-
217.17 τιμον καὶ θεῖον λίθον τοῦτον εὗρες; ἰδοὺ γὰρ ἔτη τρία
217.18 σήμερον Ἱερουσαλὴμ δονεῖται καὶ ἀκαταστατεῖ διὰ τὸν περι-
217.19 βόητον λίθον τοῦτον. ἀλλ’ ἀπελθὼν δὸς αὐτὸν τῷ ἀρχιερεῖ
217.20 καὶ σφόδρα πλουτήσεις. τοῦ δὲ ἀπερχομένου, ἄγγελος κυ- 20
217.21 ρίου εἶπε πρὸς τὸν ἀρχιερέα· νῦν ἐλεύσεται ἄνθρωπος πρός
217.22 σε τὸν ἀπολεσθέντα πολυθρύλλητον λίθον ἐκ τῆς διπλοΐδος
217.23 Ἀαρὼν τοῦ ἀρχιερέως ἔχων. λαβὼν αὐτὸν δὸς τῷ ἐνέγκαντι
217.24 αὐτὸν χρυσίον πολὺ καὶ ἀργύριον, ἅμα δὲ καὶ ῥαπίσας αὐ-
217.25 τὸν μετρίως εἰπέ· μὴ δίσταζε ἐν τῇ καρδίᾳ σου μηδὲ ἀπίστει 25
218.1 τῷ θεῷ διὰ τῆς γραφῆς λέγοντι· ὁ ἐλεῶν πτωχὸν θεῷ δα-
218.2 νείζει. ἰδοὺ γὰρ ἐν τῷ νῦν αἰῶνι ἐξεπλήρωσά σοι πολυ-
218.3 πλασίονα ὑπὲρ ὧν ἐδάνεισάς μοι. καὶ εἰ πιστεύεις λήψῃ
218.4 καὶ ἐν τῷ μέλλοντι πλοῦτον ἀνυπέρβλητον. καὶ ὁ μὲν ἀρ-
218.5 χιερεὺς τὰ διατεταγμένα πάντα πεποίηκε πρὸς τὸν ἄνθρωπον 5
218.6 καὶ λελάληκεν, ὁ δὲ ἀκούσας καὶ ἔντρομος γενόμενος πάντα
218.7 ἐάσας ἐν τῷ ναῷ ἐξῆλθεν εὐχαριστῶν καὶ πιστεύων κυρίῳ
218.8 καὶ τὰ ἐν τῇ θείᾳ γραφῇ πάντα διηγορευμένα.
218.9t [ιβ�. Περὶ Ἀµεσίου.]
218.10 Μετὰ δὲ Ἰωὰς ἐβασίλευσεν Ἀμεσίας υἱὸς αὐτοῦ καὶ 10
218.11 ἐποίησε τὸ εὐθὲς ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐπάταξε μὲν τοὺς
218.12 φονεύσαντας τὸν πατέρα αὐτοῦ, τοὺς δὲ υἱοὺς αὐτῶν οὐκ
218.13 ἐθανάτωσε διὰ τὸ γεγράφθαι· οὐκ ἀποθανοῦνται πατέρες
218.14 ὑπὲρ υἱῶν οὔτε υἱοὶ ὑπὲρ πατέρων, ἀλλ’ ἕκαστος ἐν ταῖς
218.15 ἁμαρτίαις αὐτοῦ ἀποθανεῖται. καὶ ἐσφάγη ἐν τῷ πολέμῳ 15
218.16 βασιλεύσας ἔτη κθʹ.
218.17 Διὸ δή φησιν ὁ θεῖος λόγος ἐν ταῖς ἀποστολικαῖς δια-
218.18 τάξεσιν· ἕκαστος περὶ ἑαυτοῦ ἀπολογήσεται, καὶ οὐ μὴ
218.19 συναπολέσῃ ὁ θεὸς τὸν δίκαιον μετὰ ἀδίκου, ἐπεὶ γὰρ παρ’

114
218.20 αὐτῷ τὸ ἀναμάρτητον ἀτιμώρητον. οὔτε γὰρ τὸν Νῶε κατέ- 20
218.21 κλυσεν, οὔτε τὸν Λὼτ κατέφλεξεν, οὔτε μὴν τὴν Ῥαὰβ συν-
219.1 απώλεσεν. εἰ δὲ βούλεσθε γνῶναι καὶ τὰ ἐφ’ ἡμῶν γενό-
219.2 μενα οὐκ ἀποκρύψομεν. Ἰούδας σὺν ἡμῖν ὢν ἔλαβε τὸν
219.3 κλῆρον τῆς διακονίας, ὃν καὶ ἡμεῖς ἐλάβομεν, καὶ Σίμων
219.4 ὁ μάγος τὴν ἐν Χριστῷ σφραγῖδα. ἀλλ’ ἑκάτερος αὐτῶν
219.5 ἀναδειχθεὶς φαῦλος, ὁ μὲν ἀπήγξατο, ὁ δὲ παρὰ φύσιν 5
219.6 ἱπτάμενος συνετρίβη. καὶ ἐν τῇ κιβωτῷ Νῶε καὶ οἱ υἱοὶ
219.7 αὐτοῦ ὑπῆρχον, ἀλλὰ πονηρὸς ὁ Χὰμ εὑρεθεὶς μόνος τὴν
219.8 τιμωρίαν ἐδέξατο. εἰ δὲ καὶ πατέρες ὑπὲρ παίδων οὐ τιμω-
219.9 ροῦνται, οὔτε υἱοὶ ὑπὲρ πατέρων, δῆλον ὡς οὔτε γυναῖκες
219.10 ὑπὲρ ἀνδρῶν, οὔτε οἰκέται ὑπὲρ δεσποτῶν, οὔτε συγγενεῖς 10
219.11 ὑπὲρ συγγενῶν, οὔτε φίλοι ὑπὲρ φίλων, οὔτε δίκαιοι ὑπὲρ
219.12 ἀδίκων, ἀλλ’ ἕκαστος ὑπὲρ τοῦ ἰδίου ἔργου τὸν λόγον ἀπαι-
219.13 τηθήσεται. οὔτε γὰρ Νῶε ὑπὲρ τοῦ κόσμου καὶ σὺν τῷ
219.14 κόσμῳ κατεκλύσθη, οὔτε Λὼτ ὑπὲρ Σοδόμων ἐπυρπολήθη,
219.15 οὔτε Ῥαὰβ ὑπὲρ Ἱεριχουντίων ἐσφάγη, οὔτε ὁ Ἰσραὴλ ὑπὲρ 15
219.16 Αἰγυπτίων κατεποντίσθη· οὐ γὰρ ἡ συνοίκησις καταδικάζει,
219.17 ἀλλ’ ἡ τῆς γνώμης ὁμόνοια. οὐ τοίνυν ἕτερος ὑπὲρ ἑτέρου
219.18 ἀποθανεῖται, ἀλλὰ σειραῖς τῶν ἑαυτοῦ ἁμαρτιῶν ἕκαστος
219.19 σφίγγεται. καί· ἰδοὺ ἄνθρωπος καὶ τὸ ἔργον αὐτοῦ πρὸ
219.20 προσώπου αὐτοῦ. καί· δικαιοσύνη δικαίου ἐπ’ αὐτὸν ἔσται 20
219.21 καὶ ἀνομία ἀνόμου ἐπ’ αὐτὸν ἔσται. καί· ἕκαστον κατὰ
219.22 τὴν ὁδὸν ὑμῶν κρινῶ ὑμᾶς, οἶκος Ἰσραήλ, λέγει κύριος.
219.23 καί· τί ὑμεῖς λέγετε τὴν παραβολὴν ταύτην· οἱ πατέρες
219.24 ἔφαγον ὄμφακας καὶ οἱ ὀδόντες τῶν τέκνων ἐμωδίασαν;
220.1 ζῶ ἐγώ, λέγει Ἀδωναῒ κύριος, εἰ ἔστιν ἐν ὑμῖν ἔτι λεγομένη
220.2 ἡ παραβολὴ αὕτη ἐν Ἰσραήλ, ὅτι πᾶσαι αἱ ψυχαὶ ἐμαί εἰσιν.
220.3 ὃν τρόπον ἡ ψυχὴ τοῦ πατρός, οὕτως ἡ ψυχὴ τοῦ υἱοῦ
220.4 ἐμή ἐστιν. ἡ ψυχὴ ἡ ἁμαρτάνουσα αὐτὴ καὶ ἀποθανεῖται.
220.5t [ιγ�. Περὶ Ὀζίου.] 5
220.6 Μετὰ δὲ Ἀμεσίαν ἐβασίλευσεν Ὀζίας ὁ καὶ Ἀζαρίας
220.7 υἱὸς αὐτοῦ καὶ ἐποίησε τὸ εὐθὲς ἐνώπιον κυρίου. καὶ
220.8 εὐοδούμενος ἐπήρθη καὶ ἠθέλησε θυμιᾶσαι τῷ θεῷ αὐτὸς
220.9 δι’ ἑαυτοῦ, ὅπερ μόνοις ἔξεστι τοῖς ἱερεῦσιν· καὶ δὴ θυ-
220.10 μιάσας ἐν τῷ ναῷ εὐθὺς ἐλεπρώθη καὶ οὕτως ἐτελεύτησε 10
220.11 βασιλεύσας ἔτη νβʹ.
220.12 Περὶ οὗ καὶ ὁ Χρυσόστομός φησιν· ὁ οὖν Ὀζίας, ἡνίκα
220.13 ἴσχυσεν, οὐκ ἤνεγκε τῆς δυναστείας τὸ μέγεθος, ἀλλ’ ὥσπερ
220.14 ἐξ ἀδηφαγίας μὲν γίνεται φλεγμονή, ἐκ δὲ φλεγμονῆς τίκτε-
220.15 ται πυρετός, εἶτα θάνατος ἐκεῖθεν πολλάκις, οὕτω κἀνταῦθα 15
220.16 ἀπὸ τῆς τῶν πραγμάτων ὑπερβολῆς ἀπόνοια γέγονεν. ὅπερ
220.17 γὰρ ἐπὶ τῶν σωμάτων φλεγμονή, τοῦτο καὶ ἐπὶ τῆς ψυχῆς
220.18 ἀπόνοια. εἶτα ἐξ ἀπονοίας ἐπιθυμία τῶν οὐ προσηκόντων

115
220.19 ἐπακολουθεῖν εἴωθεν. οὕτως οὖν λοιπὸν ὑψώθη ἡ καρδία
220.20 αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἔμεινεν ἔνδον ἡ ἀπόνοια οὐδὲ ἀπεσβέσθη, 20
220.21 ἀλλ’ ἐξώκειλε καὶ πρὸς ἔργον ἐλθοῦσα πονηρὸν πᾶσαν αὐ-
220.22 τοῦ τὴν ἀρετὴν διέφθειρεν. φησὶ γάρ· καὶ ὡς κατίσχυσεν,
220.23 ὑψώθη ἡ καρδία αὐτοῦ τοῦ καταφθεῖραι, καὶ ἠδίκησεν ἐν
221.1 κυρίῳ θεῷ αὐτοῦ, καὶ εἰσελθὼν εἰς τὸν ναὸν κυρίου θυ-
221.2 μιᾶσαι ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον τοῦ θυμιάματος, εἰσῆλθεν ὀπίσω
221.3 αὐτοῦ Ζαχαρίας ὁ ἀρχιερεὺς καὶ μετ’ αὐτοῦ ἱερεῖς κυρίου
221.4 πʹ λέγοντες· οὐ σοί ἐστιν, Ὀζία, θυμιᾶσαι τῷ θεῷ, ἀλλὰ
221.5 τοῖς ἱερεῦσιν, τοῖς υἱοῖς Ἀαρὼν τοῖς ἡγιασμένοις θυμιᾶσαι. 5
221.6 ἔξελθε οὖν ἀπὸ τοῦ ἁγιάσματος, ὅτι ἀπέστης ἀπὸ κυρίου,
221.7 καὶ οὐκ ἔσται σοι τοῦτο εἰς δόξαν παρὰ κυρίου θεοῦ Ἰσ-
221.8 ραήλ. καὶ ἐν τῷ θυμωθῆναι αὐτὸν πρὸς τοὺς ἱερεῖς, καὶ
221.9 τὸ θυμιατήριον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ, ἐξανέτειλεν ἡ λέπρα ἐν
221.10 τῷ μετώπῳ αὐτοῦ ἐναντίον τῶν ἱερέων ἐν οἴκῳ κυρίου. 10
221.11 καὶ κατέσπασαν αὐτὸν ἐκεῖθεν. καὶ γὰρ αὐτὸς ἔσπευσεν
221.12 ἐξελθεῖν, ὅτι ἤλεγξεν αὐτὸν ὁ κύριος. καὶ ἦν λεπρὸς καθή-
221.13 μενος ἐν τῷ οἴκῳ αὐτοῦ μέχρι τελευτῆς αὐτοῦ, ὅτι ἀπεσχίσθη
221.14 ἀπὸ οἴκου κυρίου. ἐφ’ οὗ σεισμὸς γενόμενος μέγας ἐκεῖσε,
221.15 καὶ διαρραγέντος ὄρους μεγίστου, κατεκυλίσθη πρὸς τὴν 15
221.16 πεδιάδα σταδίους μʹ.
221.17t [ιδ�. Περὶ Ἰωάθαν.]
221.18 Μετὰ δὲ Ὀζίαν ἐβασίλευσεν Ἰωάθαν υἱὸς αὐτοῦ καὶ
221.19 ἐποίησε τὸ εὐθὲς ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐτελεύτησε βασιλεύσας
221.20 ἔτη ιϛʹ. 20
221.21t [ιε�. Περὶ Ἄχαζ.]
221.22 Μετὰ δὲ Ἰωάθαν ἐβασίλευσεν Ἄχαζ υἱὸς αὐτοῦ καὶ
221.23 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἀπέθανε βασιλεύσας
221.24 ἔτη ιϛʹ. ὃν καὶ πολεμήσας Φακεὲ βασιλεὺς Ἰσραὴλ ἀνεῖλεν
221.25 ἄνδρας μὲν αὐτοῦ δυνατοὺς ἐν ἡμέρᾳ μιᾷ χιλιάδας ρʹ, γυ- 25
221.26 ναῖκας δὲ καὶ παιδία ᾐχμαλώτευσε χιλιάδας τʹ.
222.1t [ι��. Περὶ Ἐζεκίου.]
222.2 Μετὰ δὲ Ἄχαζ ἐβασίλευσεν Ἐζεκίας υἱὸς αὐτοῦ καὶ
222.3 ἐποίησε τὸ εὐθὲς ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐτελεύτησε βασιλεύσας
222.4 ἔτη κθʹ. ἐφ’ οὗ ἦν ὁ Μωσαϊκὸς χαλκοῦς ὄφις, ἔτι γὰρ
222.5 αὐτὸν Ἰουδαῖοι μετὰ τῶν ἄλλων βδελυγμάτων ἐθυμίων, καὶ 5
222.6 ἠφάνισεν αὐτὸν Ἐζεκίας, ὥσπερ δὴ καὶ τὰς βίβλους τοῦ
222.7 Σολομῶντος τὰς περὶ τῶν παραβολῶν καὶ ᾠδῶν, ἐν αἷς
222.8 περὶ φυτῶν καὶ παντοίων ζώων φυσιολογίας, ὡς εἴρηται.
222.9 ἐφ’ ὧν χρόνων καὶ Ῥῶμος καὶ Ῥῆμος ἐβασίλευον ἐν Ῥώμῃ,
222.10 καὶ Σίβυλλα ἡ Ἐρυθραία ἐγνωρίζετο. καὶ Σαλμανασὰρ ὁ 10
222.11 τῶν Ἀσσυρίων βασιλεὺς παραλαβὼν τὴν ἐν Σαμαρείᾳ βασι-
222.12 λείαν Ἰσραὴλ τὰς ὑπ’ αὐτὴν δέκα φυλὰς ᾐχμαλώτευσεν.
222.13 κατὰ δὲ Ἐζεκίου ἀνέβη Σεναχειρὶμ ὁ διάδοχος Σαλμανασὰρ

116
222.14 καὶ πλεῖστα μεγαλορημονήσας κατὰ τοῦ κυρίου καὶ κατὰ τοῦ
222.15 λαοῦ αὐτοῦ, παρεκλήθη ὁ διασκεδάζων βουλὰς ἐθνῶν καὶ 15
222.16 ἀθετῶν λογισμοὺς λαῶν καὶ βουλὰς ἀρχόντων καὶ φρονί-
222.17 μους ἀποστρέφων εἰς τὰ ὀπίσω καὶ τὴν βουλὴν αὐτῶν
222.18 μωραίνων, καὶ ἀποστείλας ἄγγελον ἀνεῖλεν ἐκ τῆς παρεμβο-
222.19 λῆς τῶν Ἀσσυρίων χιλιάδας ρπεʹ. καὶ οὕτω μετ’ αἰσχύνης
222.20 καὶ λύπης ὁ Σεναχειρὶμ ἀναζεύξας εἰς Νινευὴ δεινῶς ἀνῄ- 20
222.21 ρει τοὺς αἰχμαλωτισθέντας ὑπὸ Σαλμανασὰρ ἀπὸ Σαμαρείας
222.22 τοῦ Ἰσραήλ. ὃν αὐτίκα θεία δίκη μετελθοῦσα, καὶ ὑπὸ
223.1 τῶν ἰδίων τέκνων ἀναιρεθέντος, ἐπαύθη τῆς αἰχμαλωσίας ἡ
223.2 ἄδικος σφαγὴ διὰ τῆς ἐνδίκου ἀναιρέσεως.
223.3 Ἐξ ἧς αἰχμαλωσίας ὑπῆρχέ τις ἐλεήμων ἄνθρωπος καὶ
223.4 θεοσεβὴς τοὔνομα Τωβὶτ καὶ πολλὴν ἔχων σπουδὴν εἰς τὸ
223.5 θάπτειν τοὺς ἀποθνήσκοντας τῶν Ἰουδαίων. περὶ ὧν δια- 5
223.6 βληθεὶς τῷ βασιλεῖ καὶ φυγὼν ἐκοιμήθη ἔξω τοῦ τείχους.
223.7 καὶ ὡς εἴωθε πολλάκις γίνεσθαι, κοιμώμενος καὶ τοὺς
223.8 ὀφθαλμοὺς ἀνεῳγμένους ἔχων, καὶ στρουθίων ἀφοδευσάντων
223.9 εἰς τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ, λευκώματα πεποίηκεν. ἦν δὲ
223.10 καὶ ἐν Ἐκβατάνοις κόρη, συγγενὶς αὐτοῦ, ἥτις ἄνδρας ἑπτὰ 10
223.11 λαβοῦσα, καὶ πάντων αὐτῶν ὑπὸ δαίμονος ἀναιρουμένων πρὸ
223.12 τοῦ γνῶναι ταύτην, ηὔξατο, καὶ ἀπέστειλεν αὐτῇ βοηθὸν ὁ
223.13 θεὸς τὸν ἄγγελον Ῥαφαήλ. ὁ οὖν Τωβὶτ παραγγείλας τῷ
223.14 υἱῷ αὐτοῦ Τωβίᾳ μὴ λαβεῖν ἀλλαχόθεν γυναῖκα, εἰ μὴ ἐκ
223.15 τῆς φυλῆς καὶ τοῦ γένους αὐτοῦ κατὰ τὸν νόμον, δίδωσιν 15
223.16 αὐτῷ χειρόγραφον περὶ ταλάντων ιʹ χρυσίου, ἃ καὶ παρέ-
223.17 θετο ἐν τῇ Μηδείᾳ, πρὸς τὸ ἀπελθεῖν καὶ λαβεῖν αὐτὰ διὰ
223.18 τάχους. τοῦ δὲ παιδὸς ζητοῦντος συνοδοιπόρον ὡς τὴν
223.19 ὁδὸν ἀγνοοῦντος, εὑρίσκει θεοῦ προνοίᾳ τὸν ἄγγελον Ῥα-
223.20 φαὴλ ὡς ἄνθρωπον ἑστῶτα. ὃν μισθωσάμενος εἰδέναι τὴν 20
223.21 ὁδὸν λέγοντα καὶ Ἀζαρίαν ὀνομαζόμενον συνοδεύει τούτῳ.
223.22 καὶ δὴ ἐλθόντων αὐτῶν εἰς τὸν ποταμὸν Τίγριν, καὶ τοῦ
223.23 παιδὸς εἰσελθόντος λούσασθαι, καὶ ἰχθύος αὐτῷ μεγάλου
223.24 ἐπιπηδήσαντος, εἶπεν αὐτῷ ὁ ἄγγελος ἐπιλαβέσθαι τοῦ
224.1 ἰχθύος καὶ τεμεῖν αὐτοῦ τὴν γαστέρα καὶ λαβεῖν τό τε
224.2 ἧπαρ καὶ τὴν καρδίαν καὶ τὴν χολὴν καὶ φυλάττειν. τοῦ δὲ
224.3 πυνθανομένου τὸ χρήσιμον αὐτῶν, τὸ μὲν ἧπαρ, φησίν, καὶ
224.4 ἡ καρδία θυμιώμενα διώκει δαίμονας, ἡ δὲ χολὴ καθαρίζει
224.5 λευκώματα. εἶτα ὁ μὲν παῖς λαμβάνει τὴν ἐκ τοῦ γένους 5
224.6 αὐτοῦ προλεχθεῖσαν κόρην εἰς γυναῖκα, τῇ συμβουλίᾳ καὶ
224.7 συνεργίᾳ τοῦ ἀγγέλου διωχθέντος τοῦ δαίμονος ἐν τῷ θυ-
224.8 μιάματι τούτῳ, ὁ δὲ ἄγγελος ὁ καὶ Ἀζαρίας ἀπελθὼν εἰς
224.9 τὴν Μηδείαν καὶ τὰ ιʹ τάλαντα λαβὼν ὑποστρέφει μετὰ τοῦ
224.10 παιδὸς καὶ τῆς γυναικὸς αὐτοῦ πρὸς τὸν πατέρα Τωβίτ, οὗ 10
224.11 τοὺς ὀφθαλμοὺς ὁ παῖς ἐγχρίσας τῇ χολῇ τοῦ ἰχθύος, καὶ

117
224.12 παρευθὺ Τωβὶτ ἀναβλέψας, ἐφανέρωσεν ἑαυτὸν ὁ ἄγγελος,
224.13 ὅτι οὐκ ἄνθρωπός ἐστιν, ἀλλὰ παρὰ θεοῦ ἄγγελος ἀπεστάλη
224.14 πρὸς βοήθειαν αὐτοῖς τε καὶ τῇ κόρῃ Σάρρᾳ διὰ τὴν αὐ-
224.15 τῶν εὐσέβειαν, λέγων πρὸς αὐτούς· μυστήριον βασιλέως 15
224.16 κρύπτειν καλόν, τὰ δὲ ἔργα κυρίου ἀνυμνεῖν ἐνδόξως
224.17 ἀγαθόν.
224.18 Ὅθεν φησὶν ὁ Χρυσόστομος· οὐκοῦν ἀγγέλους ἐγκωμιά-
224.19 ζειν χρή. καὶ γὰρ αὐτοὶ τὸν δημιουργὸν ἀσιγήτως ὑμνοῦν-
224.20 τες ἵλεων αὐτὸν καὶ εὐμενῆ τοῖς ἀνθρώποις παρασκευάζου- 20
224.21 σιν. ἀγγέλους δέ φημι τοὺς ἡμετέρους συμμάχους, τοὺς
224.22 κατὰ τῶν ἀντικειμένων δυνάμεων ἐκστρατεύοντας, ὧν ἐστιν
224.23 ὁ ἀρχάγγελος Μιχαὴλ πρὸς μὲν τὸν διάβολον ὑπὲρ τοῦ
224.24 Μωσέως σώματος ἀντιτασσόμενος, πρὸς δὲ τὸν ἄρχοντα
225.1 Περσῶν ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας τοῦ λαοῦ ἀνθιστάμενος. προσ-
225.2 τάγματι γὰρ θεοῦ τὴν πᾶσαν κτίσιν διαλαχόντες καὶ τῶν
225.3 ἐθνῶν τοῖς κρατίστοις ἐπιστατοῦντες τὸν μέν τινα τοὺς
225.4 Πέρσας ἐφορᾶν ἐδικαίωσεν, τὸν δὲ Μιχαὴλ τὸν ἐκ περιτο-
225.5 μῆς λαὸν φρουρεῖν ἐκέλευσεν, συστῆναι δὲ τοῖς ἐφόροις 5
225.6 ἄμφω διαπληκτισμὸν οὐ κατὰ πάθος ὀργῆς, ἀλλὰ κατὰ
225.7 θεῖόν τινα καὶ ἀπόρρητον λόγον, τοῦ μὲν δουλεύειν Ἰου-
225.8 δαίους Πέρσαις ἀναγκάζοντος, τοῦ δὲ πρὸς τὴν ἐλευθερίαν
225.9 ἀνθέλκοντος καὶ συνεχῶς τὰς ἱκεσίας τῷ θεῷ προσάγοντος
225.10 καὶ λέγοντος· κύριε παντοκράτωρ, ἕως τίνος οὐ μὴ ἐλεήσῃς 10
225.11 τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ τὰς πόλεις Ἰούδα, ἃς ὑπερεῖδες τοῦτο
225.12 ἑβδομηκοστὸν ἔτος; ὃν εἶδεν ἐν τῇ ὁράσει καὶ Δανιὴλ πετό-
225.13 μενον καὶ τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὅρασις ἀστραπῆς, φησίν,
225.14 καὶ οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ ὡσεὶ λαμπάδες πυρός, καὶ οἱ βρα-
225.15 χίονες αὐτοῦ καὶ τὰ σκέλη ὡς ὅρασις χαλκοῦ στίλβοντος, 15
225.16 καὶ ἡ φωνὴ τῶν λόγων αὐτοῦ ὡς φωνὴ ὄχλου. ὧν ἐστιν
225.17 ὁ τὴν ὄνον ἀποστρέφων καὶ Βαλαὰμ τῆς ἀτόπου μαντείας
225.18 εἴργων. ὧν ἐστιν ὁ τὴν μάχαιραν σπασάμενος καὶ τὸν
225.19 Ἰησοῦν τοῦ Ναυὴ συμπλέκεσθαι τοῖς πολεμίοις διὰ τοῦ
225.20 σχήματος προτρεπόμενος. ὧν ἐστιν ὁ τὰς ρπεʹ χιλιάδας 20
225.21 τῶν Ἀσσυρίων ἐν μιᾷ νυκτὶ πατάξας καὶ τῷ ὕπνῳ τῶν
225.22 βαρβάρων συνάψας τὸν θάνατον. ὧν ἐστιν ὁ τὸν προφή-
225.23 την Ἀμβακοὺμ ἀερίῳ μετακομίσας πηδήματι, ἵνα τὸν προ-
225.24 φήτην Δανιὴλ ἐν μέσῳ τῶν λεόντων διαθρέψῃ. οὗτοι μὲν
225.25 οὖν καὶ οἱ τοιοῦτοι κατὰ τῶν ἐχθρῶν ἀριστεύουσιν. ὁποῖος 25
225.26 ἦν ὁ θεσπέσιος Ῥαφαὴλ δι’ ἑνὸς ἰχθύος ἀνατομῆς δαιμο-
225.27 νιῶσαν κόρην ἰασάμενος καὶ τυφλῷ γέροντι τὸν ἥλιον βλέ-
226.1 πειν τεχνασάμενος. ἆρ’ οὖν οὐ μεγίστης ἄξιοι τιμῆς οἱ
226.2 τὴν ἡμετέραν ζωὴν διαφυλάττοντες; οὐ γὰρ μόνον ἐθνῶν
226.3 φρουροὶ ἐτάχθησαν ἄγγελοι κατὰ τὸ εἰρημένον· ὅτε διεμέ-
226.4 ριζεν ὁ ὕψιστος ἔθνη, ὡς διέσπειρεν υἱοὺς Ἀδάμ, ἔστησεν

118
226.5 ὅρια ἐθνῶν κατὰ ἀριθμὸν ἀγγέλων θεοῦ, ἀλλὰ καὶ τῶν 5
226.6 εὐσεβῶν ἀνθρώπων ἕκαστον ἔλαχεν ἄγγελος. τῆς γὰρ παι-
226.7 δίσκης Ῥόδης ἀπαγγελούσης τοῖς ἀποστόλοις πρὸ τῶν θυ-
226.8 ρῶν ἑστάναι τὸν Πέτρον τὸ Ἡρώδου δεσμωτήριον διαδράντα,
226.9 ἔλεγον ἀπιστοῦντες· ὁ ἄγγελος αὐτοῦ ἐστιν. ἐπιμαρτυρεῖ δὲ
226.10 τούτοις καὶ ὁ κύριος φάσκων· ὁρᾶτε, μὴ καταφρονήσητε ἑνὸς 10
226.11 τῶν μικρῶν τούτων. λέγω γὰρ ὑμῖν, ὅτι οἱ ἄγγελοι αὐτῶν
226.12 διὰ παντὸς βλέπουσι τὸ πρόσωπον τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν
226.13 οὐρανοῖς. καὶ μέντοι καὶ καθ’ ἑκάστην ἐκκλησίαν φύλακας
226.14 ἀγγέλους ἐπέστησεν ὁ Χριστός, καθὼς ἀποκαλύπτων Ἰωάν-
226.15 νης φησίν· εἰπὲ τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐκκλησίας Σμύρνης· οἶδά 15
226.16 σου τὴν πενίαν καὶ τὴν θλίψιν. ἀλλὰ πλούσιος εἶ. καλὸν
226.17 οὖν ἡμᾶς θησαυρίζειν τὰ ἐπουράνια πτωχοὺς τρέφοντας καὶ
226.18 ξένους ξενίζοντας καὶ τῆς καλλίστης εὐχῆς μὴ ἀμελεῖν πώ-
226.19 ποτε. ἅπερ θεωροῦντες ἄγγελοι ἐπὶ τὸν δίκαιον κριτὴν καὶ
226.20 μισθαποδότην ἀναφέρουσιν, ὃς καὶ προστάττει λέγειν αὐτοὺς 20
226.21 τῷ ἐργαζομένῳ τὸ ἀγαθόν· αἱ προσευχαί σου καὶ αἱ ἐλεη-
226.22 μοσύναι σου ἀνέβησαν εἰς μνημόσυνον ἔμπροσθεν τοῦ θεοῦ.
227.1 Εἰκότως οὖν τοὺς ἀγαπῶντας ἡμᾶς ἀγγέλους γεραίρομεν
227.2 ὡς ὑπὲρ ἡμῶν τῷ δεσπότῃ πρεσβεύοντας. καὶ γὰρ λειτουρ-
227.3 γικὰ πνεύματά εἰσι κατὰ τὸν ἀπόστολον εἰς διακονίαν ἀπο-
227.4 στελλόμενα διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν, οὓς
227.5 καὶ ὑπερμαχοῦσι καὶ συμμαχοῦσιν, καθὼς καὶ ἀρτίως ἤκου- 5
227.6 σας τοῦ Δανιήλ, πῶς εἰσφέρει τὸν ἀρχάγγελον Μιχαὴλ τῷ
227.7 Περσῶν ἐφόρῳ διαπληκτιζόμενον ὑπὲρ τῆς ἡμῶν ἐλευθερίας.
227.8 ὁ μὲν γὰρ τὸν λαὸν δουλεύειν τοῖς Πέρσαις ἠνάγκαζεν, ὡς
227.9 εἴρηται, ὁ δὲ λῦσαι τῆς αἰχμαλωσίας ἐσπούδαζεν. καὶ νικᾷ
227.10 Μιχαὴλ τὸν ἀντίπαλον, καὶ τὸν Εὐφράτην Ἰουδαῖοι περά- 10
227.11 σαντες τὴν πατρῴαν πάλιν ἑστίαν ἀπέλαβον καὶ τὴν πόλιν
227.12 καὶ τὸν ναὸν ᾠκοδόμησαν.
227.13 Ὁμοίως δὲ καὶ ὁ μέγας Ἐπιφάνιος ἔφη· ἑκάστῳ ἔθνει
227.14 ἄγγελον ἐφεστάναι φησὶν ἡ γραφή. ὁ γὰρ τῷ Δανιὴλ προσ-
227.15 διαλεγόμενος ἄγγελος καὶ ἄρχοντα Περσῶν εἴρηκε καὶ ἄρχοντα 15
227.16 Ἑλλήνων καὶ τὸν Μιχαὴλ ἄρχοντα τῶν Ἰουδαίων. λέγει δὲ καὶ
227.17 Μυσῆς· ἔστησεν ὅρια ἐθνῶν κατὰ ἀριθμὸν ἀγγέλων θεοῦ.
227.18 διὸ καὶ Ἰωάννης ἐν τῇ ἀποκαλύψει φάσκει· λῦσον τοὺς δʹ
227.19 ἀγγέλους τοὺς ἐπὶ τοῦ Εὐφράτου, ἐφισταμένους δηλονότι
227.20 καὶ ἐπεχομένους ἐπιτρέπειν ἔθνεσιν εἰς πόλεμον ἕως καιροῦ 20
227.21 μακροθυμίας κυρίου, καὶ προστάξει δι’ αὐτῶν ἐκδικίαν γί-
227.22 νεσθαι τῶν ἁγίων αὐτοῦ. κρατοῦνται γὰρ οἱ ἐπιτεταγμένοι
227.23 ἄγγελοι ὑπὸ τοῦ πνεύματος μὴ ἔχοντες καιρὸν ἐπιδρομῆς
228.1 διὰ τὸ μηδέπω λύειν αὐτοῖς τὴν δίκην τοῦ τὰ λοιπὰ ἔθνη
228.2 λύεσθαι τῆς εἰς τοὺς ἁγίους ὕβρεως εἵνεκα. λύονται γὰρ
228.3 οἱ τοιοῦτοι καὶ ἐπέρχονται τῇ γῇ, καθώς φησιν Ἰωάννης

119
228.4 καὶ οἱ προφῆται, καὶ κινούμενοι κινοῦσιν εἰς ὁρμὴν ἐκδι-
228.5 κίας τὰ ἔθνη. 5
228.6 Καὶ μέντοι γε καὶ ὁ θεσπέσιος Νικηφόρος Κωνσταντι-
228.7 νουπόλεως εἶπεν· ἴσμεν δὲ καὶ πιστεύομεν τὰς πρὸς θεὸν
228.8 δοξολογίας ἡμῶν διὰ τῶν ἁγίων ἀγγέλων προσάγεσθαι, εἴπερ
228.9 ἐστὶν ἀληθὲς τό· οἱ ἄγγελοι αὐτῶν διὰ παντὸς βλέπουσι τὸ
228.10 πρόσωπον τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς. τί πράτ- 10
228.11 τοντες ἢ τί λέγοντες, ἢ πάντως γε τὰς αἰτήσεις ἡμῶν εἰς
228.12 τὰ ὦτα κυρίου Σαβαὼθ εἰσάγοντες ἵλεων ἡμῖν αὐτὸν ἐπὶ
228.13 τοῖς πεπραγμένοις παρασκευάζουσιν;
228.14 Ὅθεν δὴ λοιπὸν εἰκότως εἰς τιμὴν αὐτῶν καὶ ναοὺς
228.15 ἐγείρομεν καὶ πνευματικῶς ἑορτάζοντες δοξολογοῦμεν θεὸν 15
228.16 τὸν δοξάσαντα αὐτούς τε καὶ τοὺς ἁγίους πάντας, ὧν τὴν
228.17 τάξιν γέ τοι καὶ στάσιν ἅμα καὶ τὴν ὑπεροχὴν τοῦ θείου
228.18 φωτισμοῦ καὶ ὅπως οἱ ὑπερέχοντες τοῖς ὑποβεβηκόσι μετα-
228.19 διδόασι τοῦ τε φωτισμοῦ καὶ τῆς γνώσεως παρὰ τοῦ χριστο-
228.20 φόρου μυηθεὶς ὁ μέγας καὶ ἀποστολικὸς Διονύσιος οὕτως 20
228.21 ἔφη· πάσας ἡ θεολογία τὰς οὐρανίους δυνάμεις ἐννέα κέ-
228.22 κληκεν ἐκφαντορικαῖς ἐπωνυμίαις καὶ εἰς τρεῖς ἀφορίζει
228.23 τριαδικὰς διακοσμήσεις. καὶ πρώτην μὲν εἶναί φησι τὴν
229.1 περὶ θεοῦ οὐσίαν ἀεὶ καὶ προσεχῶς αὐτῇ καὶ πρὸ τῶν
229.2 ἄλλων ἀμέσως ἡνῶσθαι παραδεδομένην. τούς τε γὰρ ἁγιω-
229.3 τάτους θρόνους καὶ τὰ πολυόμματα καὶ πολύπτερα Χερου-
229.4 βὶμ Ἑβραίων φωνῇ καὶ Σεραφὶμ ὠνομασμένα κατὰ τὴν
229.5 πάντων ὑπερκειμένην ἐγγύτητα περὶ θεὸν ἀμέσως ἱδρύεσθαί 5
229.6 φησι παραδιδόναι τὴν τῶν ἱερῶν λογίων ἐκφαντορίαν. τὸν
229.7 τριαδικὸν οὖν τοῦτον διάκοσμον ὡς ἕνα καὶ ὁμοταγῆ καὶ
229.8 ὄντως πρώτην ἱεραρχίαν ὁ κλεινὸς ἡμῶν ἔφη καθηγεμών,
229.9 ἧς οὐκ ἔστιν ἑτέρα θεοειδεστέρα καὶ πρωτουργοῖς τῆς θε-
229.10 αρχίας ἐλλάμψεσιν ἀμέσως προσεχεστέρα, δευτέραν δὲ εἶναι 10
229.11 τὴν τῶν ἐξουσιῶν καὶ κυριοτήτων καὶ δυνάμεων συμπληρου-
229.12 μένην καὶ τρίτην ἐπ’ ἐσχάτῳ τῶν οὐρανίων ἱεραρχιῶν τὴν
229.13 τῶν ἀρχῶν καὶ ἀρχαγγέλων καὶ ἀγγέλων διακόσμησιν.
229.14 Ἰστέον τοίνυν ὡς οὐκ ἄλλου τινὸς ἀγγέλου προσηγορίαν
229.15 ἐδήλωσεν ἡ γραφὴ παντελῶς ἢ μόνον τῶν τριῶν τούτων, 15
229.16 Γαβριὴλ καὶ Μιχαήλ τε καὶ Ῥαφαήλ. οὐκοῦν ἐματαιώθησαν
229.17 ἐκ διαμέτρου καὶ πεπλάνηνται λίαν οἱ πλαστολογοῦντες καὶ
229.18 παρεισφέροντες ἑτέρας ὀνομασίας ἀγγέλων ἐπ’ ὀλέθρῳ τῆς
229.19 ἑαυτῶν ἀνοσίας καὶ παναθλίας ψυχῆς καὶ ἐπὶ καταστροφῇ
229.20 τῶν ἀκουόντων καὶ πειθομένων τῇ θεοστυγεῖ πλάνῃ τῶν 20
229.21 δυσωνύμων καὶ πλαστωνύμων. ἀμέλει γέ τοι εἰ καὶ τοιοῦ-
229.22 τοί εἰσι καὶ τηλικαύτης δόξης ἐκ τῆς θείας προσεδρείας
229.23 ἠξιώθησαν, ἀλλ’ οὐδὲν τῶν μελλόντων ἴσασιν, πρὶν ἂν τύ-
229.24 χωσι θείας ἀποκαλύψεως παρὰ τοῦ πάντα προγινώσκοντος

120
229.25 φύσει καὶ προλέγοντος θεοῦ καὶ διαρρήδην εὖ μάλα φά- 25
230.1 σκοντος· οὐκ ἔστιν ὁ ἀναγγέλλων τὰ ἐπερχόμενα πλὴν ἐμοῦ.
230.2 καὶ τοῦτο δηλῶν ὁ ἀρχάγγελος ἔφη· κύριε παντοκράτωρ,
230.3 ἕως τίνος οὐ μὴ ἐλεήσῃς τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ τὰς πόλεις
230.4 Ἰούδα, ἃς ὑπερεῖδες; ὡς ἀγνοῶν δήπουθεν τῆς ἐλευθερίας
230.5 τὸν χρόνον ἔφασκε ταῦτα. καὶ ἀλλοίως οὐκ ἔστιν. καὶ δὴ 5
230.6 καὶ περὶ τῆς ἐσχάτης ἡμέρας καὶ συντελείας ἐναργῶς ὑπεμ-
230.7 φαίνων ὁ κύριος τὴν τούτων ἄγνοιαν ἔλεγεν· οὐδὲ οἱ ἄγγε-
230.8 λοι γινώσκουσιν. κἀντεῦθεν λοιπὸν οὐδὲ τὸ μυστήριον τῆς
230.9 ἐνσάρκου θείας οἰκονομίας ᾔδεσαν τὸ ἀποκεκρυμμένον ἐν
230.10 τῷ θεῷ μόνῳ, ἐν ᾧ οἱ θησαυροὶ τῆς σοφίας καὶ τῆς γνώ- 10
230.11 σεως ἀπόκρυφοι. τίς γὰρ ἔγνω νοῦν κυρίου, φησίν, ἢ τίς
230.12 σύμβουλος αὐτοῦ ἐγένετο; μετὰ δέ γε τῆς σωτηριώδους
230.13 ἐνανθρωπήσεως ἐγνωρίσθη κατὰ τὸν αὐτὸν ἀπόστολον ταῖς
230.14 ἀρχαῖς καὶ ταῖς ἐξουσίαις διὰ τῆς ἐκκλησίας ἡ πολυποίκιλος
230.15 τοῦ θεοῦ σοφία. μόνος γάρ ἐστι φύσει σοφὸς καὶ προφή- 15
230.16 της καὶ προγνώστης ἅμα καὶ τὸν νοῦν τῶν ἀνθρώπων
230.17 ἀκριβῶς ἐπιστάμενος ὡς καρδιογνώστης. τὰ δὲ αὐτοῦ οὐ-
230.18 δεὶς ἔγνω, εἰ μὴ τὸ πνεῦμα αὐτοῦ. διό φησιν ὁ Δαυίδ·
230.19 σὺ συνῆκας τοὺς διαλογισμούς μου ἀπὸ μακρόθεν. παρα-
230.20 κύψας γοῦν ὥσπερ ὁ τὸν Χριστὸν ἔχων ἐν ἑαυτῷ λαλοῦντα 20
230.21 Παῦλος εἰς τὸ ἀκατάληπτόν τε καὶ ἀχανὲς πέλαγος τῶν
231.1 ἀδήλων τοῦ θεοῦ καὶ ἀπορρήτων κριμάτων καὶ μυστηρίων
231.2 καὶ ὑπερεκπλαγεὶς σφόδρα καὶ λίαν ἰλιγγιάσας ἐξεβόησε
231.3 τὴν ἀοίδιμον ἐκείνην φωνὴν λέγων· ὢ βάθος πλούτου καὶ
231.4 σοφίας καὶ γνώσεως θεοῦ. ὡς ἀνεξερεύνητα τὰ κρίματα
231.5 αὐτοῦ καὶ ἀνεξιχνίαστοι αἱ ὁδοὶ αὐτοῦ. καὶ μάλα εἰκότως· 5
231.6 ἀνέκφραστα γάρ εἰσι πάντα καὶ ἀδιάγνωστα πάσῃ κτίσει
231.7 τὰ τοῦ θεοῦ καὶ αὐτῷ μόνῳ ἐγνωσμένα. καὶ τί λέγω τὰ
231.8 τοῦ θεοῦ; οὐδὲ γὰρ τὰ τοῦ ἀνθρώπου τις οἶδεν, εἰ μὴ τὸ
231.9 πνεῦμα τοῦ ἀνθρώπου. εἰ γὰρ μόνος ὁ θεὸς καρδιογνώστης
231.10 καὶ διϊκνούμενος ἄχρι μερισμοῦ ψυχῆς καὶ πνεύματος, ἁρ- 10
231.11 μῶν τε καὶ μυελῶν, καὶ κριτικὸς ἐνθυμήσεων καὶ ἐννοιῶν,
231.12 εὔδηλον ὡς οὐδὲ νοῦν ἀνθρώπου καὶ βούλημα καὶ ἐνθύ-
231.13 μιον κεκρυμμένον ἄγγελος οἶδεν, μήτι γε θεοῦ μυστήριον
231.14 ἀπόκρυφον καὶ μὴ σαφῶς ὑπ’ αὐτοῦ καὶ ἐξ αὐτοῦ δεδηλω-
231.15 μένον οἰκονομικῶς πρὸς τὸ συμφέρον. ὅθεν τοίνυν ἄδηλον 15
231.16 ἐποίησε τὴν ἔνσαρκον οἰκονομίαν καὶ τοὺς πολλοὺς κρύπτων
231.17 διὰ τῆς ἀσαφείας καὶ λανθάνων μέχρι πολλοῦ. καὶ τί λέγω
231.18 τοὺς πολλούς; ὅπου γε οὐδ’ αὐτὴ ἡ κυοφοροῦσα παρθένος
232.1 ᾔδει τοῦ μυστηρίου τὸ ἀπόρρητον, οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ αὐ-
232.2 τὸν τὸν διάβολον ἐλάνθανεν. εἰ γὰρ καὶ τὰς προφητείας τὰς
232.3 περὶ τούτου ἤκουεν, ἀλλὰ τὸν τρόπον ἠγνόει. οὐδὲ γὰρ
232.4 ἄν, εἴπερ ᾔδει, ἠρώτα αὐτὸν μετὰ τοσοῦτον χρόνον λέγων·

121
232.5 εἰ υἱὸς εἶ τοῦ θεοῦ, καὶ ἅπαξ καὶ δὶς καὶ τρίτον τοῦτο. 5
232.6 Ὁ δέ γε Μαροδὰχ ὁ καὶ διάδοχος Σεναχειρὶμ θεασά-
232.7 μενος τὴν ὑποστροφὴν τοῦ ἡλίου ἐπὶ τῇ ῥώσει Ἐζεκίου·
232.8 πάσῃ γὰρ τῇ οἰκουμένῃ γέγονεν ἡ ἀναστροφὴ τοῦ ἡλίου
232.9 γνώριμος· οὗ δὴ χάριν καὶ οὗτος ὁ τῶν Βαβυλωνίων βασι-
232.10 λεὺς καὶ τὸν ὄλεθρον τοῦ πρὸ αὐτοῦ βασιλέως ἐγνωκὼς 10
232.11 καὶ τὰ κατὰ τὸν ἥλιον παραδόξως γεγενημένα μεμαθηκὼς
232.12 διὰ τὴν τοῦ Ἐζεκίου εὐσέβειαν πρέσβεις εἰρήνης αὐτῷ καὶ
232.13 δῶρα ἀπέστειλεν. ὅτι γὰρ διὰ τὸ ἀναστρέψαι τὸν ἥλιον
232.14 ἀναβαθμοὺς ιεʹ πρὸς αὐτὸν ἀπέστειλεν ὁ βασιλεὺς Βαβυ-
232.15 λῶνος, φησὶ πάλιν ἡ ἱστορία· καὶ εὐοδώθη Ἐζεκίας ἐν πᾶσι 15
232.16 τοῖς ἔργοις αὐτοῦ, καὶ οὕτως ἐν τοῖς πρεσβευταῖς Βαβυλῶ-
232.17 νος τοῖς ἀποσταλεῖσι πρὸς αὐτὸν πυθέσθαι παρ’ αὐτοῦ τὸ
232.18 τέρας, ὃ γέγονεν ἐπὶ τῆς γῆς. καὶ ἐγκατέλιπεν αὐτὸν κύ-
232.19 ριος τοῦ πειράσαι αὐτὸν εἰδέναι τὰ ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ.
232.20 δείξας γὰρ τοῖς πρεσβευταῖς ὅλον τὸν οἶκον αὐτοῦ καὶ τοὺς 20
232.21 θησαυρούς, εἶπεν Ἡσαΐας πρὸς αὐτὸν ἐν λόγῳ κυρίου· ἀνθ’
233.1 ὧν ἔδειξας αὐτοῖς πάντα, ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, καὶ ληφθή-
233.2 σονται τὰ ἐν τῷ οἴκῳ σου πάντα, καὶ ὅσα ἐθησαύρισαν οἱ
233.3 πατέρες σου ἀπενεχθήσονται εἰς Βαβυλῶνα, καὶ ἐκ τῶν υἱῶν
233.4 σου λήψονται καὶ ἔσονται σπάδοντες τοῦ βασιλέως Βαβυλῶ-
233.5 νος. δεῖ τοίνυν καὶ χαρᾶς καὶ λύπης ὑψηλότερον εἶναι καὶ 5
233.6 μετρίως καὶ ἐπιστημόνως τῆς ἑκατέρας φέρειν τὴν ἔφοδον.
233.7 καὶ γὰρ αὐτὸς Ἐζεκίας, ἡνίκα εἶδε τρόπαιον κατὰ Περσῶν
233.8 ἐγειρόμενον καὶ θαύματος κρεῖττον καὶ πάσης ἀνθρωπίνης
233.9 ῥώμης καὶ ἐλπίδος ὑπέρτερον, καὶ λίαν ὑπὸ τῆς χαρᾶς φυ-
233.10 σηθεὶς καὶ μεῖζον ἢ κατὰ ἄνθρωπον φρονήσας, τότε δὴ τότε 10
233.11 νόσῳ βάλλεται, ἵνα τὰ σκιρτήματα τῆς ψυχῆς χαλινοῦ ἀξιω-
233.12 θέντα μὴ ἔξω τοῦ δέοντος αὐτὸν ἀναγκάσωσι παριππεῦσαι
233.13 καὶ τὴν τῆς νίκης ὑπόθεσιν ἀλαζονείας διαδέξεται πόλεμος.
233.14 ὅπερ καὶ πέπονθε μικρὸν ὕστερον. περιχαρὴς γὰρ μάλα
233.15 γενόμενος ἐπὶ τῇ παρὰ προσδοκίαν εὐρωστίᾳ καὶ ἐπὶ τῇ 15
233.16 τῶν πρεσβευτῶν παρουσίᾳ τοσοῦτον, ὡς καὶ τοὺς θησαυροὺς
233.17 κυρίου ἐκ πολλῆς μεγαλοφροσύνης θριαμβεῦσαι, δέχεται τὸ
233.18 ῥηθὲν εἰκότως ἐπιτίμιον. ὅθεν φησίν· καὶ οὐ κατὰ τὸ ἀντ-
233.19 απόδομα, ὃ ἀνταπέδωκεν αὐτῷ κύριος, ἀνταπέδωκεν Ἐζεκίας,
233.20 ἀλλ’ ὑψώθη ἡ καρδία αὐτοῦ (ἐπιλαθόμενος τοῦ πατρὸς αὐτοῦ 20
233.21 Δαυὶδ φάσκοντος· κύριε, οὐχ ὑψώθη ἡ καρδία μου, δηλαδὴ
233.22 πρότερον· ἀλλ’ ὕστερον ὑψωθεὶς ἐταπεινώθην καὶ ἐξηπορή-
233.23 θην. ἀλλ’ ἀγαθόν μοι ὅτι ἐταπείνωσάς με, ὅπως ἂν μάθω
233.24 τὰ δικαιώματά σου) καὶ ἐγένετο ἐπ’ αὐτὸν ὀργὴ καὶ ἐπὶ
233.25 Ἰούδαν καὶ ἐπὶ Ἱερουσαλήμ, καὶ ἐταπεινώθη Ἐζεκίας ἀπὸ τοῦ 25
234.1 ὕψους τῆς καρδίας αὐτοῦ καὶ οἱ κατοικοῦντες Ἱερουσαλήμ.
234.2 ἀμέλει γέ τοι καὶ Σεναχειρίμ, ἐπειδὴ μείζονα δυνάμεως ἀν-

122
234.3 θρωπίνης ἠπείλησε τῷ Ἐζεκίᾳ, τούτου χάριν ἔγνω τῆς οἰκείας
234.4 ἀσθενείας τὴν οὐθενότητα. ὁ γὰρ ἐξ ἐπιδρομῆς καὶ αὐτο-
234.5 βοῆς προσδοκήσας ἑλεῖν τὴν Ἱερουσαλὴμ πᾶσαν τὴν στρατείαν 5
234.6 σχεδὸν ἄνευ πολέμου καὶ μάχης ἀποβαλὼν ἀγαθὸν ἡγήσατο
234.7 διασωθῆναι μόνος καὶ διαφυγὼν οἴκαδε ὑπὸ τῶν οἰκείων
234.8 ἀνῃρέθη, ὅπως καὶ τὴν οἰκείαν ἀσθένειαν γνοίη καὶ μὴ
234.9 διαδράσῃ τὴν δίκην. οὕτω γε μὴν καὶ Ναβουχοδονόσωρ,
234.10 ὁπόταν ἐπέκεινα τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως καὶ φρονήσας καὶ 10
234.11 πράξας ἐφωράθη, τότε τῆς τῶν ἀνθρώπων μὲν ἐξηλάθη
234.12 συνουσίας τε καὶ τιμῆς, τοῖς δὲ θηρίοις συνέστιος καὶ σύν-
234.13 οικος γέγονεν· ἡνίκα δὲ τὴν προσήκουσαν ἔσχε περὶ θεοῦ
234.14 δόξαν, τότε καὶ τὴν οἰκείαν δόξαν ἀπέλαβε καὶ τῆς ἀνθρω-
234.15 πίνης φύσεως τὰ μέτρα διέγνωκεν. τῆς γὰρ συμφορᾶς ἦν 15
234.16 ὅρος ἡ τοῦ κρείττονος ἐπίγνωσις. ὅτι δὲ ἀπὸ χαρᾶς αἴρον-
234.17 ται πάντως αἱ ψυχαί, ἔδειξαν Ἰουδαῖοι. ὅτε γὰρ ἀπηλλά-
234.18 γησαν τῶν Αἰγυπτίων καὶ εἶδον τὸν βυθὸν τάφον αὐτῶν
234.19 γεγενημένον, τότε εἰς εἰδωλολατρείαν ἐτράπησαν καὶ τὴν
234.20 θάλασσαν διαβάντες ἀκινδύνως εἰς τὴν γῆν ἐναυάγησαν. 20
234.21 ὅθεν ὁ Θηβαίων στρατηγὸς Ἐπαμινώνδας ἄριστα συνιδὼν
235.1 Λακεδαιμονίους νικήσας τῇ ἑξῆς ὤφθη τοῖς φίλοις κατη-
235.2 φὴς καὶ στυγνός. τῶν δὲ ἐρωτησάντων, μή τι λυπηρὸν
235.3 συνέβη, ἀπεκρίνατο· οὐχί, φησίν, ἀλλὰ χθὲς ᾐσθόμην ἐμαυ-
235.4 τὸν μεῖζον ἢ καλῶς ἔχειν φρονήσαντα. διὸ σήμερον κολάζω
235.5 τὴν ἀμετρίαν τῆς χαρᾶς καὶ νίκης ἑκουσίως, μήπως ἐκ 5
235.6 ταύτης εἰς λύπην καὶ ἧτταν ἀκούσιον καταντήσω. καὶ γὰρ
235.7 πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν
235.8 ὑψωθήσεται.
235.9t [ιζ�. Περὶ Μανασσῆ.]
235.10 Μετὰ δὲ Ἐζεκίαν ἐβασίλευσε Μανασσῆς υἱὸς αὐτοῦ καὶ 10
235.11 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἀπέθανε βασιλεύσας
235.12 ἔτη νεʹ. ὃς παρανομώτατος ὑπὲρ πάντας τοὺς ἔμπροσθεν
235.13 αὐτοῦ γενόμενος ἐπὶ εἰδωλομανίᾳ τε καὶ αἱματεκχυσίᾳ καὶ
235.14 τὸν μέγαν Ἡσαΐαν πρίσας καὶ τὴν Ἱερουσαλὴμ αἱμάτων
235.15 ἀθῴων πληρώσας οὐχ ἧττον εἰδωλολάτρησε τῶν Ἀμορραίων. 15
235.16 καὶ μέντοι καὶ τὸν οἶκον κυρίου καταμολύνας καὶ τετρα-
235.17 πρόσωπον εἴδωλον τοῦ Διὸς ἐν αὐτῷ στήσας οὐ διέλειπεν
235.18 οἰωνιζόμενος καὶ φαρμακεύων καὶ αἰσχρουργῶν καὶ πᾶν
235.19 εἶδος κακίας μεθ’ ὑπερβολῆς διαπραττόμενος. διὸ καὶ κατὰ
235.20 θείαν ὀργὴν συλληφθεὶς ὑπὸ Μαροδὰχ βασιλέως Ἀσσυρίων 20
235.21 δέσμιος εἰς Νινευὴ τὴν πόλιν αἰχμάλωτος ἀπήχθη. περὶ
235.22 οὗ φησι καὶ Ἰώσηπος, ὅτι συλληφθεὶς ὑπὸ τοῦ βασιλέως
235.23 Ἀσσυρίων, καὶ χαλκοῖς δεσμοῖς αὐτὸν ὑποβαλὼν αἰχμάλωτον
236.1 ἀπήγαγεν. καὶ συνιεὶς ἐπὶ τοῖς πλημμελήμασιν ἀξίαν εἰ-
236.2 ληφέναι τὴν τιμωρίαν καὶ δι’ εἰλικρινοῦς μετανοίας δεηθεὶς

123
236.3 τοῦ θεοῦ, παραχρῆμα τὸν βασιλέα ὁ θεὸς ἠγάθυνε καὶ εἰς
236.4 Ἱερουσαλὴμ αὐτὸν ἐξέπεμψεν. ὁ δὲ ἐπανελθὼν πᾶσαν μὲν
236.5 εἰδωλικὴν κατέστρεψε σκηνήν, τὸ δὲ ἱερὸν τοῦ θεοῦ ἥγνισε 5
236.6 καὶ τὸν νόμον ἐφύλαξε καὶ εὐσεβῶς ἐβίωσεν.
236.7 Ὡσαύτως δὲ καὶ ἐν ταῖς τῶν ἀποστόλων διατάξεσιν
236.8 οὕτω γέγραπται· Μανασσῆς οὖν υἱὸς Ἐζεκίου ποιήσας τὸ
236.9 πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου ὑπὲρ πάντας τοὺς ἔμπροσθεν αὐ-
236.10 τοῦ, καθώς φησιν ἡ γραφή, ἐπήγαγε κύριος ἐπ’ αὐτὸν 10
236.11 τοὺς ἄρχοντας τῆς δυνάμεως τοῦ βασιλέως Ἀσσούρ, καὶ δή-
236.12 σαντες αὐτὸν ἐν πέδαις χαλκαῖς ἀπήγαγον εἰς Βαβυλῶνα,
236.13 καὶ ἦν δεδεμένος καὶ σεσιδηρωμένος ὅλος ἐν οἴκῳ φυλα-
236.14 κῆς, καὶ ἐδίδετο αὐτῷ ἐκ πιτύρων ἄρτος βραχὺς καὶ ὕδωρ
236.15 ὀλίγον σὺν ὄξει ἐν μέτρῳ πρὸς τὸ ζῆν αὐτὸν καὶ μόνον. 15
236.16 συνεχόμενος δὲ σφόδρα καὶ ὀδυνώμενος ἐζήτησε τὸ πρόσω-
236.17 πον κυρίου τοῦ θεοῦ καὶ προσηύξατο λέγων· κύριε παντο-
236.18 κράτωρ, ὁ θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν τοῦ Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ
236.19 καὶ Ἰακὼβ καὶ τὰ ἑξῆς. καὶ ἐπακούσας ὁ θεὸς τῆς φωνῆς
236.20 αὐτοῦ καὶ διαλύσας τὰ δεσμὰ αὐτοῦ ἐπέστρεψεν αὐτὸν εἰς 20
236.21 Ἱερουσαλὴμ ἐπὶ τὴν βασιλείαν αὐτοῦ. καὶ λατρεύσας κυρίῳ
236.22 τῷ θεῷ μόνῳ ἐξ ὅλης καρδίας ἐλογίσθη δίκαιος. ὢ φιλαν-
236.23 θρωπίας θεοῦ. ὅτι μείζων εἰδωλολατρείας οὐκ ἔστιν ἁμαρ-
237.1 τία, εἰς θεὸν γάρ ἐστιν ἡ δυσσέβεια· ἀλλ’ ὅμως καὶ αὐτὴ
237.2 διὰ γνησίας καὶ ὁλοψύχου μετανοίας συγκεχώρηται.
237.3 Καὶ γὰρ ὄντως ἄξιον θαυμάσαι τὴν τοῦ θεοῦ φιλαν-
237.4 θρωπίαν, πῶς τὸν τοσαῦτα καὶ τηλικαῦτα πεπλημμεληκότα
237.5 χρόνοις τοσούτοις ἐν μιᾷ καιροῦ ῥοπῇ συγγνώμης ἠξίωσεν. 5
237.6 ὅτι γὰρ πᾶν εἶδος ἐπῆλθε κακίας, ἄκουσον, τί φησιν ἡ θεία
237.7 γραφή· καὶ ᾠκοδόμησε Μανασσῆς τὰ ὑψηλά, ἃ κατέστρε-
237.8 ψεν Ἐζεκίας ὁ πατὴρ αὐτοῦ, καὶ ἀνέστησε θυσιαστήριον τῇ
237.9 Βάαλ καὶ ἐποίησεν ἄλση, καθὼς ἐποίησεν Ἀχαὰβ ὁ βασιλεὺς
237.10 Ἰσραήλ, καὶ προσεκύνησε πάσῃ τῇ στρατιᾷ τοῦ οὐρανοῦ καὶ 10
237.11 ἐδούλευσεν αὐτοῖς, καὶ ἐποίησεν ἐγγαστριμύθους καὶ γνώστας
237.12 ἐπλήθυνε καὶ ἐκληδονίζετο καὶ οἰωνίζετο. στρατιὰν μὲν
237.13 οὐρανοῦ λέγει τὸν ἥλιον καὶ τὴν σελήνην καὶ τοὺς ἀστέρας,
237.14 κληδονισμὸν δὲ τὰς διὰ τῶν λόγων παρατηρήσεις, οἰωνισμὸν
237.15 δὲ τὰς διὰ τῶν πτηνῶν περιεργίας, γνώστας δὲ τοὺς δι’ 15
237.16 ἥπατος ἢ ἄλλως πως μαντευομένους καὶ προφητεύοντας
237.17 δαιμονίως. περὶ ὧν εἶπεν ὁ θεὸς πρὸς Ἱερεμίαν· ὁράσεις
237.18 ψευδεῖς καὶ μαντείας οἰωνίσματα καὶ προαιρέσεις καρδίας
237.19 αὐτῶν αὐτοὶ προφητεύουσιν.
237.20 Τῶν γὰρ προφητειῶν, ὥς φησιν ὁ μέγας Χρυσόστομος, 20
237.21 ἡ μέν ἐστι πνευματική, ἡ δὲ διαβολική (λέγονται γὰρ καὶ
238.1 παρ’ ἐκείνοις ὁμωνύμως προφητεῖαι), ἡ δὲ μέση τούτων
238.2 φυσική τις ἢ τεχνική, ἡ δὲ κοινὴ καὶ δημώδης. τῆς μὲν

124
238.3 οὖν πνευματικῆς προηγουμένως μὲν τοῖς ἁγίοις μέτεστιν,
238.4 δι’ οἰκονομίαν δὲ καὶ τοῖς μὴ τοιούτοις ὡς τῷ Φαραῷ καὶ
238.5 Βαλαὰμ καὶ Ναβουχοδονόσωρ καὶ Κιάφᾳ. τῆς δὲ διαβολικῆς 5
238.6 τοῖς τούτου μόνον θεραπευταῖς· αὐτοῦ γὰρ οἱ ἀλευρομάντεις
238.7 καὶ κριθομάντεις καὶ ἡ διὰ τῶν μορίων μαντευομένη Πυθία
238.8 καὶ ἡ διὰ δρυός, ἡ Δωδωνὶς ἱέρεια, καὶ μέντοι καὶ ἡ διὰ
238.9 σπλάγχνων καὶ πτήσεως ὀρνέων καὶ κλαγγῶν συμβόλων τε καὶ
238.10 πταρμῶν καὶ κληδόνων καὶ βροντῆς μυῶν τε καὶ γαλῆς καὶ 10
238.11 τρισμῶν ξύλων καὶ ὤτων ἤχου καὶ παλμῶν σώματος καὶ δι’
238.12 ὀνομάτων νεκρῶν τε καὶ ἄστρων καὶ ὑδάτων καὶ μυρίων τοι-
238.13 ούτων. ἡ γὰρ δι’ ὀνείρων καὶ παρ’ ἡμῖν διὰ κατοχῆς μὲν καὶ
238.14 αὕτη, ἡ δὲ πρόγνωσις αὐτοῖς οὐ δι’ ἀρετῆς ὡς ἡμῖν, ἀλλὰ
238.15 διά τινος κακοτεχνίας. καὶ ὁ μὲν θεὸς προλέγων καὶ τὴν 15
238.16 λύσιν ὑποτίθεται, καὶ τὸ πέρας μετὰ πάσης ἀκριβείας γί-
238.17 νεται, ἐκεῖνοι δὲ κατὰ συμβεβηκὸς ἔν τισιν ἀληθεύσαντες
238.18 ἐν τοῖς πλείστοις διήμαρτον. καὶ τοιαύτη μὲν ἥ τε θεία καὶ
238.19 ἡ διαβολικὴ προφητεία. φυσικὴ δὲ ἡ τῶν ἀλόγων. χελι-
238.20 δόνες γὰρ καὶ γέρανοι καὶ μύρμηκες ἐπιόντος χειμῶνος 20
238.21 αἰσθάνονται ἐχῖνοί τε καὶ ἀλκυόνες φύσει τοῦτο κτησά-
239.1 μενοι. ἡ δὲ τεχνικὴ προφητεία παρὰ ἰατροῖς καὶ συμβού-
239.2 λοις καὶ κυβερνήταις· οἱ μὲν γὰρ ἀρρωστίας καὶ τὰς λύσεις
239.3 τούτων προλέγουσιν, οἱ δὲ πνευμάτων μεταβολάς, οἱ δὲ τοῦ
239.4 μέλλοντος συνέσει καταστοχαζόμενοι. ἡ δὲ κοινὴ καὶ δη-
239.5 μώδης τοῦ μέλλοντος γνῶσις, οἷον ὅτι μετὰ μῆνας τρεῖς ὁ 5
239.6 χειμὼν γίνεται· πάντες γὰρ ἔχουσι τὰς ἐκ περιόδων προρρή-
239.7 σεις. οὐδὲν οὖν μέγα καὶ δαίμονας πρόγνωσιν ἔχειν, ὅπου
239.8 γε καὶ μύρμηκες ἔχουσιν, καὶ δεινοὶ ἄνθρωποι τοῦ μέλλον-
239.9 τος καταστοχασταί εἰσιν, ἀλλ’ οὐχ ὡς πάντως ἢ πάντα
239.10 εἰδέναι, ἐπεὶ καὶ ὁ διάβολος προεφήτευσεν· τοῦ γινώσκειν 10
239.11 καλὸν καὶ πονηρόν, καὶ ἐγένετο. καὶ πάλιν ὁ Βαλαὰμ
239.12 προεῖπεν ὅτι· πόρνας στῆσον, καὶ προδοθήσεται δι’ αὐτὰς
239.13 ὁ Ἰσραήλ, καὶ ἐγένετο οὕτως. ὅπερ στοχασμός ἐστι μᾶλλον
239.14 ἢ πρόρρησις, μηδὲν παράδοξον αἱ τοιαῦται προφητεῖαι
239.15 ἔχουσαι. 15
239.16t [ιη�. Περὶ Ἀµώς.]
239.17 Μετὰ δὲ Μανασσῆν ἐβασίλευσεν Ἀμὼς υἱὸς αὐτοῦ καὶ
239.18 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐσφάγη ἐν τῷ οἴκῳ
239.19 αὐτοῦ βασιλεύσας ἔτη βʹ.
239.20 Ἄξιον τοίνυν ἐπαπορῆσαι τί δήποτε τὸν μὲν Ναβουχο- 20
239.21 δονόσωρ καὶ τὸν Μανασσῆν ὁ θεὸς παιδεύσας εἰς τὴν βασι-
239.22 λείαν αὐτοὺς ἐπανήγαγε πάλιν, τὸν δὲ Βαλτάσαρ καὶ τὸν
239.23 Ἀμὼς αὐτίκα τῆς βασιλείας καὶ τῆς ζωῆς αἰσχίστως καὶ
240.1 ἀσυγγνώστως ἀπεστέρησεν. ἀλλ’ εὔδηλον. τὴν μὲν πατρι-
240.2 κὴν ἀσέβειαν καὶ κακουργίαν ἐπειδὴ ἐμιμήσαντο μηδὲν ἐκ

125
240.3 τῆς ἐκείνων παιδείας καὶ τιμωρίας πάμπαν σωφρονισθέντες,
240.4 τὴν δὲ μετάνοιαν αὐτῶν καὶ ἐπιστροφὴν οὐκ ἐζήλωσαν, εἰ-
240.5 κότως ὁ δίκαιος κριτὴς ἐπ’ ἐκείνους μὲν ῥητῷ χρόνῳ τὴν 5
240.6 τιμωρίαν περιώρισεν, τούτους δὲ οὐδεμιᾶς ἠξίωσε συγγνώ-
240.7 μης, ἄλλως τε δὲ καὶ πάντα προορῶν ὁ θεὸς τὰ ἐσόμενα
240.8 καὶ γινώσκων ἑκάστου καὶ τὸν τρόπον καὶ τὴν γνώμην καὶ
240.9 ἐτάζων καρδίας καὶ νεφροὺς καὶ συνιῶν εἰς πάντα τὰ ἔργα
240.10 ἡμῶν, διὰ τοῦτο πάντως ἐκείνων μὲν προειδὼς τὴν μετα- 10
240.11 μέλειαν οὕτω τὰ κατ’ αὐτοὺς ᾠκονόμησεν, τούτων δὲ προ-
240.12 βλέπων τὴν μέχρι τέλους ἀσέβειαν τῷ θανάτῳ καταλύει
240.13 τῆς κακουργίας καὶ σκληροκαρδίας τε καὶ δυστροπίας τὴν
240.14 αὔξησιν.
240.15 Ὅπερ οὖν καὶ ἐν ταῖς ἀποστολικαῖς διατάξεσιν ὑπεμφαί- 15
240.16 νων ὁ θεῖος λόγος οὕτω φησίν· ἐὰν δέ τις ἐκ παρατάξεως
240.17 ἁμαρτάνῃ πειράζων τὸν θεὸν ὡς μὴ ἐπεξιόντα τοῖς πονη-
240.18 ροῖς, ὁ τοιοῦτος ἄφεσιν οὐχ ἕξει, κἂν λέγει παρ’ ἑαυτῷ·
240.19 ὅσιά μοι γένοιτο ὅτι πορεύσομαι ἐν τῇ ἀναστροφῇ τῆς πο-
240.20 νηρᾶς μου καρδίας, καὶ τότε μετανοήσω. τοιοῦτος γὰρ 20
240.21 ἐγένετο καὶ Ἀμὼς ὁ τοῦ Μανασσῆ υἱός. φησὶ γάρ· καὶ
240.22 παρελογίσατο Ἀμὼς λογισμὸν πονηρὸν καὶ εἶπεν· ὁ πατήρ
241.1 μου πολλὰ ἐκ νεότητος παρηνόμησε καὶ ἐν γήρει μετενόησεν.
241.2 καὶ νῦν ἐγὼ πορεύσομαι καθὼς ἐπιθυμεῖ ἡ ψυχή μου, καὶ
241.3 ὕστερον ἐπιστρέψω πρὸς κύριον. καὶ ποιήσας τὸ πονηρὸν
241.4 ἐνώπιον κυρίου, ἐξωλόθρευσεν αὐτὸν ἐν τάχει.
241.5 Διὸ δὴ λοιπὸν ὄντως ἀληθῶς εἰπεῖν· φοβερὸν τὸ ἐμπε- 5
241.6 σεῖν εἰς χεῖρας θεοῦ ζῶντος. τίς, γάρ φησιν ὁ προφήτης,
241.7 σκληρὸς γενόμενος ἐναντίον κυρίου ὑπέμεινεν; ὅθεν ἐκβοᾷ
241.8 Δαυὶδ σαφέστατα λέγων· σήμερον ἐὰν τῆς φωνῆς αὐτοῦ
241.9 ἀκούσητε, μὴ σκληρύνητε τὰς καρδίας ὑμῶν ὡς ἐν τῷ παρα-
241.10 πικρασμῷ. ὅπερ δὴ καλῶς ἑρμηνεύων ὁ ἀπόστολός φησιν· 10
241.11 βλέπετε, ἀδελφοί, μήποτε ἔσται ἔν τινι ὑμῶν καρδία πο-
241.12 νηρὰ ἀπιστίας ἐν τῷ ἀποστῆναι ἀπὸ θεοῦ ζῶντος, ἀλλὰ
241.13 παρακαλεῖτε ἑαυτοὺς καθ’ ἑκάστην ἡμέραν, μέχρις ἂν τὸ
241.14 σήμερον καλεῖται, ἵνα μὴ σκληρυνθῇ τις ἐξ ὑμῶν ἀπάτῃ
241.15 τῆς ἁμαρτίας. 15
241.16t [ιθ�. Περὶ Ἰωσίου.]
241.17 Μετὰ δὲ Ἀμὼς ἐβασίλευσεν Ἰωσίας υἱὸς αὐτοῦ ἐτῶν
241.18 ὑπάρχων ὀκτὼ καὶ ἐποίησε τὸ εὐθὲς ἐνώπιον κυρίου καὶ
241.19 ἐτελεύτησε τοξευθεὶς ἐν πολέμῳ βασιλεύσας ἔτη λαʹ. ὁ γὰρ
241.20 Νεχαὼ βασιλεὺς Αἰγύπτου κατὰ τῶν Ἀσσυρίων στρατεύσας, 20
241.21 ἐπικουρῆσαι τοῖς Ἀσσυρίοις οὗτος ἐσπούδασεν. ὅθεν φησὶν
241.22 Ἔσδρας· καὶ εἶπεν ὁ βασιλεὺς Αἰγύπτου πρὸς Ἰωσίαν· τί
242.1 ἐμοὶ καὶ σοί, βασιλεῦ τῆς Ἰουδαίας; οὐχὶ πρὸς σὲ ἐξαπέ-
242.2 σταλμαι ὑπὸ κυρίου τοῦ θεοῦ ποιῆσαι πόλεμον, ἀλλ’ ἐπὶ

126
242.3 τοῦ Εὐφράτου. καὶ νῦν κύριος μετ’ ἐμοῦ ἐστιν. ἀπόστηθι
242.4 καὶ μὴ ἐναντιοῦ τῷ κυρίῳ. καὶ οὐκ ἀπέστρεψεν ἀπ’ αὐτοῦ
242.5 Ἰωσίας, ἀλλὰ πολεμεῖν αὐτὸν ἐπεχείρησεν οὐ προσέχων ῥή- 5
242.6 μασιν Ἱερεμίου τοῦ προφήτου λαλοῦντος ἐκ στόματος κυρίου,
242.7 καὶ συνεστήσατο πρὸς αὐτὸν πόλεμον ἐν τῷ πεδίῳ παρὰ
242.8 γνώμην θεοῦ καὶ τοξευθεὶς ὑπὸ τῶν πολεμίων εἶπε τοῖς
242.9 παισὶν αὐτοῦ· ἐξαγάγετέ με, ὅτι ἐπόνεσα σφόδρα. καὶ
242.10 εὐθέως ὑποστρέψαντος αὐτοῦ εἰς Ἱερουσαλὴμ καὶ τὸν βίον 10
242.11 μεταλλάξαντος, ἐγένετο πένθος μέγα κατὰ πᾶσαν τὴν Ἰου-
242.12 δαίαν, καὶ μᾶλλον Ἱερεμίας ἐθρήνησεν ὑπὲρ Ἰωσίου. ὃς
242.13 δικαιότατος ὑπὲρ τοὺς ἔμπροσθεν αὐτοῦ βασιλεῖς γενόμενος
242.14 καὶ τὸν νόμον κυρίου ἀναγινωσκόμενον ἀκριβῶς ἀκούσας
242.15 καὶ λίαν ἀθυμήσας, εἰδὼς τοῦτον ἐν τοσούτοις ἔτεσι κατα- 15
242.16 πατούμενον, τὰ ἱμάτια διαρρήξας καὶ ἔμφοβος γενόμενος
242.17 ἀπέστειλε πρὸς Ὀλδὰν τὴν προφῆτιν πυνθανόμενος τί βού-
242.18 λεται κύριος περὶ αὐτοῦ καὶ παντὸς τοῦ λαοῦ. ἡ δέ φησιν·
242.19 τάδε λέγει κύριος· ἀνθ’ ὧν ἡπαλύνθη σου ἡ καρδία καὶ
242.20 ἐνετράπης ἀπὸ προσώπου μου, ὡς ἤκουσας ὅτι ἐλάλησα ἐπὶ 20
242.21 τὸν τόπον τοῦτον καὶ ἐπὶ τοὺς ἐνοικοῦντας αὐτὸν τοῦ εἶναι
242.22 εἰς ἀφανισμὸν καὶ εἰς κατάραν, καὶ διέρρηξας τὰ ἱμάτιά
242.23 σου καὶ ἔκλαυσας ἐνώπιόν μου, ἰδοὺ προστίθημί σε πρὸς
242.24 τοὺς πατέρας σου ἐν εἰρήνῃ, καὶ οὐκ ὄψει πᾶσι τοῖς κα-
243.1 κοῖς, οἷς ἐπάξω ἐπὶ τὸν τόπον τοῦτον. ὅθεν ζήλῳ θείῳ
243.2 κινούμενος οὐ μόνον τὰ πανταχοῦ εἰδωλά τε καὶ σεβάσματα
243.3 κατέστρεψεν ἐκ βάθρων, ἀλλὰ καὶ τοὺς εἰδωλολάτρας τοὺς
243.4 μὲν ἔτι ζῶντας ὠλόθρευσεν, τοὺς δὲ ἤδη τεθνηκότας ἐν
243.5 τοῖς τάφοις κατέκαυσεν. καὶ ἐπάρας τοὺς ὀφθαλμοὺς ἐπὶ 5
243.6 τὸν τάφον τοῦ ἀνθρώπου τοῦ θεοῦ εἶπεν· τί τὸ σκόπελον
243.7 ἐκεῖνο ὃ ἐγὼ βλέπω; καί φησιν οἱ ἄνδρες τῆς πόλεως· ὁ
243.8 ἄνθρωπος τοῦ θεοῦ ἐστιν ὁ προφητεύσας τοὺς λόγους τού-
243.9 τους ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον Βεθήλ. καὶ εἶπεν· ἄφετε αὐτόν.
243.10 μηδεὶς κινήσῃ τὰ ὀστᾶ αὐτοῦ. καὶ μέντοι καὶ τοὺς ἐγγα- 10
243.11 στριμύθους καὶ τοὺς ψευδοπροφήτας καὶ πᾶν βδέλυγμα καὶ
243.12 προσόχθισμα ἐν Ἱερουσαλὴμ ἐξῆρεν, καὶ ἐπέστρεψε πρὸς
243.13 κύριον ἐν ὅλῃ καρδίᾳ καὶ ἰσχύϊ καὶ ἐν ὅλῃ ψυχῇ αὐτοῦ
243.14 κατὰ τὸν νόμον Μυσέως. διὸ δὴ καὶ τὸ πάσχα τοιοῦτον
243.15 ἐποίησεν, οἷον οὐ γέγονεν ἀπὸ χρόνων Ἰησοῦ τοῦ Ναυὴ καὶ 15
243.16 Σαμουήλ. ἐν ᾧ βόας μὲν ἔθυσε χιλιάδας ιβʹ, πρόβατα δὲ
243.17 χιλιάδας ληʹ. καὶ κατωρθώθη, φησίν, τὰ ἔργα Ἰωσίου
243.18 ἐνώπιον κυρίου ἐν καρδίᾳ πλήρει εὐσεβείας. καὶ γὰρ ὅμοιος
243.19 αὐτῷ οὐκ ἐγενήθη ἔμπροσθεν αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἀνέστη ὅμοιος
243.20 αὐτῷ, πλὴν οὐκ ἀπεστράφη κύριος ἀπὸ θυμοῦ τῆς ὀργῆς 20
243.21 αὐτοῦ, οὗ ἐθυμώθη ἐν τῷ Ἰούδᾳ ἐπὶ τοὺς παροργισμούς,
243.22 οὓς παρώργισεν αὐτὸν Μανασσῆς. ἐφ’ ὧν χρόνων καὶ

127
244.1 Σίβυλλα ἡ Σαμωναία ἐγνωρίζετο, καὶ τὸ Βυζάντιον ὑπὸ
244.2 Βύζου βασιλέως τῆς Θρᾴκης ἐκτίσθη.
244.3t [κ�. Περὶ Ἰωάχαζ.]
244.4 Μετὰ δὲ Ἰωσίαν ἐβασίλευσεν Ἰωάχαζ υἱὸς αὐτοῦ καὶ
244.5 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ληφθεὶς ὑπὸ Νεχαὼ 5
244.6 βασιλέως Αἰγύπτου ἀπήχθη εἰς Αἴγυπτον, ἐν ᾗ καὶ ἀπέ-
244.7 θανε βασιλεύσας μῆνας γʹ. ἐφ’ οὗ οἱ Ἰσραηλῖται, καθώς
244.8 φησιν Ἰώσηπος, ἐκ τοῦ περικρατῆσαι τὴν τοῦ Ἰούδα φυλὴν
244.9 καὶ κατοικῆσαι τὴν πόλιν Ἱερουσαλὴμ οὗτοι μὲν ἐκλήθησαν
244.10 Ἰουδαῖοι, ἡ δὲ πόλις, ἡ καὶ Σιών, Ἰουδαία, ἥτις πάλαι μὲν 10
244.11 Ἰεβοὺς ἐλέγετο διὰ τὸ τὸν Ἰεβουσαῖον κατοικῆσαι τὸν τόπον
244.12 ἐκεῖνον, Δαυὶδ δὲ Ἱερουσαλὴμ προσηγόρευσεν ἐκ τοῦ συμβε-
244.13 βηκότος τὸ ὄνομα τεχνασάμενος. ἐν ὄρει γάρ ἐστιν ὑψη-
244.14 λοτάτῳ κατῳκοδομημένη, ἐν ᾧ κύριος ὤφθη τῷ Δαυὶδ ἐν
244.15 ἅλωνι Ὀρνᾶ τοῦ Ἰεβουσαίου ἐν τῇ θραύσει τοῦ λαοῦ διὰ 15
244.16 τὴν ἄλογον ἀπαρίθμησιν. καὶ τὸ μὲν ὄρος τῇ Ἑβραΐδι
244.17 φωνῇ λέγεται ἄρ, ἡ δὲ πόλις Σαλήμ. ὁ οὖν Δαυὶδ νέον
244.18 τόπον εἰς βασίλειον κατασκευάζων Ἀρσαλὴμ ὠνόμασεν, ὅ
244.19 ἐστιν ὄρος εἰρήνης, Ἱερουσαλὴμ δὲ εἰς τὸ Ἑλληνικὸν παρε-
244.20 νηνεγμένη κέκληται διὰ τὴν καλλιφωνίαν. 20
244.21t [κα�. Περὶ Ἰωακείµ.]
244.22 Μετὰ δὲ Ἰωάχαζ ἐβασίλευσεν Ἰωακεὶμ ὁ καὶ Ἐλιακὶμ
245.1 ἀδελφὸς αὐτοῦ καὶ ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου,
245.2 καὶ ἐλθὼν Ναβουχοδονόσωρ ὁ διάδοχος Μαροδὰχ καὶ πο-
245.3 λιορκήσας τὴν Ἰουδαίαν ὑπόφορον αὐτὴν ἐποίησεν. ἀθετή-
245.4 σαντος δὲ τὴν φορολογίαν Ἰωακείμ, ἦλθε πάλιν εἰς Ἱερου-
245.5 σαλὴμ Ναβουχοδονόσωρ. καὶ τοῦτον χειρωσάμενός τε καὶ 5
245.6 ἀνελὼν καὶ ἀπὸ τοῦ τείχους ῥιφῆναι κελεύσας ἄταφον ἐπὶ
245.7 πολὺν κατέλιπε χρόνον βασιλεύσαντα ἔτη ιαʹ. περὶ οὗ φη-
245.8 σιν Ἱερεμίας· τάδε λέγει κύριος ἐπὶ Ἰωακεὶμ υἱὸν Ἰωσίου
245.9 βασιλέως Ἰούδα· οὐαὶ ἐπὶ τὸν ἄνδρα τοῦτον. οὐ μὴ
245.10 κόψονται αὐτόν, ὦ ἀδελφέ, οὐδὲ μὴ κλαύσονται αὐτόν, 10
245.11 οἴμοι κύριε, καὶ οἴμοι ἀδελφέ, ἀλλὰ ταφὴν ὄνου ταφήσεται
245.12 καὶ συμψηφισθεὶς ῥιφήσεται ἐπέκεινα τῆς πύλης Ἱερουσα-
245.13 λήμ. τότε δὲ καὶ Δανιὴλ ἀπήχθη καὶ οἱ τρεῖς παῖδες καὶ
245.14 ἄλλοι τοῦ λαοῦ πλεῖστοι καὶ μέρος τῶν σκευῶν κυρίου εἰς
245.15 Βαβυλῶνα. 15
245.16t [κβ�. Περὶ Ἰεχονίου.]
245.17 Μετὰ δὲ Ἰωακεὶμ ἐβασίλευσεν Ἰεχονίας υἱὸς αὐτοῦ, ὁ
245.18 καὶ Ἰωακείμ, διὰ προστάγματος Ναβουχοδονόσωρ καὶ ἐποί-
245.19 ησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου. καὶ περὶ τοὺς φόρους
245.20 ἀγνωμονήσαντος αὐτοῦ, ἦλθεν αὖθις Ναβουχοδονόσωρ εἰς 20
245.21 Ἱερουσαλὴμ καὶ ἐπολιόρκει ταύτην· πρὸς ὃν Ἰεχονίας ἐξελ-
245.22 θὼν σὺν μητρὶ καὶ τέκνοις καὶ τοῖς ἄρχουσιν αὐτοῦ, εἰσῆλ-

128
245.23 θον οἱ μεγιστάνες Ναβουχοδονόσωρ εἰς τὴν πόλιν καὶ ἐξή-
245.24 νεγκαν τοὺς θησαυροὺς κυρίου καὶ τοῦ βασιλέως καὶ τὰ
245.25 χρυσᾶ σκεύη πάντα, ἃ ἐποίησε Σολομὼν ἐν ναῷ κυρίου. 25
245.26 τὸν δὲ Σεδεκίαν ἀντὶ Ἰεχονίου καταστήσας ἀπῴκισεν Ἰεχο-
246.1 νίαν εἰς Βαβυλῶνα καὶ τὴν μητέρα καὶ τοὺς ἄρχοντας
246.2 αὐτοῦ βασιλεύσαντα μῆνας τρεῖς. περὶ οὗ πάλιν Ἱερεμίας
246.3 ἔλεγεν· ἠτιμώθη Ἰεχονίας ὡς σκεῦος οὗ οὐκ ἔστι χρεία
246.4 αὐτοῦ, ὅτι ἀπερρίφη καὶ ἐξεβλήθη εἰς γῆν, ἣν οὐκ ᾔδει,
246.5 λέγει κύριος. γῆ, γῆ, ἄκουσον λόγον κυρίου. γράψον τὸν 5
246.6 ἄνδρα τοῦτον ἐκκήρυκτον ἄνθρωπον, ὅτι οὐ μὴ αὐξηθῇ ἐκ
246.7 τοῦ σπέρματος αὐτοῦ ἀνὴρ καθήμενος ἐπὶ θρόνου Δαυὶδ
246.8 ἄρχων ἔτι ἐν τῷ Ἰούδα.
246.9t [κγ�. Περὶ Σεδεκίου.]
246.10 Μετὰ δὲ Ἰεχονίαν ἐβασίλευσε Σεδεκίας πατράδελφος 10
246.11 αὐτοῦ καὶ ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου, καὶ περὶ
246.12 τὴν φορολογίαν ὡσαύτως παρασπονδήσαντος αὐτοῦ, ἦλθε
246.13 πάλιν Ναβουχοδονόσωρ εἰς Ἱερουσαλὴμ καὶ ἐπολιόρκει αὐτὴν
246.14 ἔτη βʹ. καὶ προφητεύσας Ἱερεμίας τὴν ἅλωσιν τῆς πόλεως
246.15 δέσμιος ἐβλήθη ὑπὸ Σεδεκίου ἐν λάκκῳ. μετὰ δὲ τὸ λυ- 15
246.16 θῆναι αὐτὸν τοῦ δεσμοῦ λαβὼν τὴν κιβωτὸν καὶ τὸ θυσια-
246.17 στήριον καὶ τὴν τράπεζαν καὶ τὴν λυχνίαν ἐκ τοῦ ναοῦ ἐν
246.18 λόγῳ κυρίου, μέλλουσαν τὴν πόλιν ἤδη παραλαμβάνεσθαι,
246.19 κατέκρυψεν ἐν ἀδήλῳ τόπῳ, καὶ οὐχ εὑρέθησαν ἔτι. φησὶ
246.20 δὲ καὶ ἡ τῶν Μακκαβαίων βίβλος· ἐξῆλθεν Ἱερεμίας, χρη- 20
246.21 ματισμοῦ γενηθέντος αὐτῷ, εἰς τὸ ὄρος, οὗ Μυσῆς ἀναβὰς
246.22 ἐθεάσατο τὴν τοῦ θεοῦ κληρονομίαν, καὶ ἐλθὼν εἰς τὸν
246.23 τόπον καὶ εὑρὼν οἶκον ἀντρώδη εἰσήνεγκε τὴν κιβωτὸν καὶ
246.24 τὸ θυσιαστήριον τοῦ θυμιάματος καὶ τὴν θύραν ἔφραξεν.
246.25 καὶ προσελθόντες τινὲς τῶν συνακολουθούντων ὥστε τὴν 25
246.26 ὁδὸν ἐπισημήνασθαι οὐκ ἠδυνήθησαν εὑρεῖν. ὡς δὲ Ἱερε-
246.27 μίας ἔγνω, μεμψάμενος αὐτοὺς εἶπεν· ἄγνωστος ὁ τόπος
246.28 ἔσται, ἕως ἂν συναγάγῃ ὁ θεὸς ἐπισυναγωγὴν τοῦ λαοῦ, καὶ
247.1 ἔλεος γένηται. καὶ τότε κύριος ἀναδείξει ταῦτα, καὶ ὀφθή-
247.2 σεται ἡ δόξα κυρίου καὶ ἡ νεφέλη, καθὼς καὶ ἐπὶ Μυ-
247.3 σέως ἐδηλοῦτο. ὁ δέ γε Ναβουχοδονόσωρ παραλαβὼν τὴν
247.4 πόλιν ἐνέπρησεν αὐτὴν πᾶσαν, τὸν δὲ Σεδεκίαν χειρωσά-
247.5 μενος τὴν μὲν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα αὐτοῦ κατ’ ὀφθαλ- 5
247.6 μοὺς αὐτοῦ ἀνεῖλεν, αὐτὸν δὲ ἐκτυφλώσας καὶ δεσμοῖς
247.7 καθείρξας εἰς Βαβυλῶνα αἰχμάλωτον ἀπήγαγε βασιλεύσαντα
247.8 ἔτη γʹ. περὶ οὗ Ἱερεμίας αὖθις ἔφη· οὕτως εἶπε κύριος
247.9 ἐπὶ Σεδεκίαν· ἰδοὺ ἐγὼ δίδωμι αὐτὸν εἰς χεῖρας βασιλέως
247.10 Βαβυλῶνος, καὶ πατάξει αὐτόν. καὶ λήψονται ἐπ’ αὐτὸν 10
247.11 κατάραν λέγοντες· ποιήσαι σε κύριος ὡς Σεδεκίαν ἐποίησε καὶ
247.12 ὡς Ἀχιάβ, οὓς ἀπετηγάνισε βασιλεὺς Βαβυλῶνος, ἐν πυρί,

129
247.13 δι’ ἣν ἐποίησαν ἀνομίαν ἐν Ἱερουσαλὴμ καὶ ἐμοιχῶντο τὰς
247.14 γυναῖκας τῶν πολιτῶν αὐτῶν καὶ λόγον ἐχρημάτισαν ἐπὶ
247.15 τῷ ὀνόματί μου, ὃν οὐ προσέταξα αὐτοῖς, φησὶ κύριος. 15
247.16 Ἐν δὲ τῷ τρίτῳ ἔτει τῆς αἰχμαλωσίας ἀπέστειλε Ναβου-
247.17 χοδονόσωρ τὸν Ναβουζαρδὰν ἀρχιμάγειρον αὐτοῦ εἰς Ἱερου-
247.18 σαλήμ, καὶ τὸν μὲν οἶκον κυρίου καὶ τὸν οἶκον τοῦ βασι-
247.19 λέως καὶ τοὺς περιλειφθέντας πάντας οἴκους ἐν τῇ πόλει
247.20 ἐνέπρησεν, διαρκέσαντα δὴ τὸν θεῖον οἶκον ἀπὸ τῆς πρώ- 20
247.21 της οἰκοδομῆς ἔτεσι υμβʹ. τοὺς δὲ χαλκοῦς δύο μεγάλους
247.22 στύλους καὶ τὴν χαλκῆν θάλασσαν καὶ τοὺς ὑποκάτω αὐτῆς
248.1 ιβʹ μόσχους καὶ τὰ ὑποστηρίγματα καὶ πάντα τὸν ἐν ναῷ
248.2 κυρίου χαλκὸν συντρίψας ἀπήγαγεν εἰς Βαβυλῶνα καὶ μέν-
248.3 τοι καὶ τοὺς λέβητας καὶ τὰς θυΐσκας καὶ τὰ πυρεῖα καὶ
248.4 τὰς χρυσᾶς φιάλας καὶ τὰς ἀργυρᾶς καὶ τὰς χαλκᾶς. καὶ
248.5 οὐκ ἦν σταθμὸς τοῦ χαλκοῦ τῶν σκευῶν πάντων, ὧν ἔλα- 5
248.6 βεν ὁ ἀρχιμάγειρος. τῶν δὲ ἐπιλοίπων Ἰουδαίων τοὺς ἐπι-
248.7 σήμους ἀπαγαγὼν πρὸς Ναβουχοδονόσωρ τοὺς μὲν ἐθανά-
248.8 τωσεν, τοὺς δὲ δούλους παρέδωκε τοῖς ἄρχουσιν αὐτοῦ, τὸν
248.9 δὲ Σεδεκίαν ἐπὶ σκότους κατακλείσας μυλωθρεῖν κατεδίκασεν.
248.10 ἐφ’ οὗ γέγονεν ἡ παντελὴς καὶ πρώτη ἅλωσις τῆς Ἱερου- 10
248.11 σαλὴμ οὐκέτι βασιλευθείσης ὑπὸ Ἰουδαίων, ἀλλ’ ὑπὸ τῶν
248.12 Χαλδαίων κρατηθείσης. τοιγαροῦν τρίτον Ναβουχοδονόσωρ
248.13 ἐπόρθησε τὴν Ἱερουσαλήμ, ὡς εἴρηται, πρῶτον μὲν ἐπὶ
248.14 Ἰωακείμ, δεύτερον δὲ πάλιν ἐλθὼν ἐπὶ Ἰεχονίου, τρίτον δὲ
248.15 παραγενόμενος πάλιν ἐπὶ Σεδεκίου τὸν μὲν ναὸν ἐνέπρησεν, 15
248.16 τὸν δὲ Σεδεκίαν ἐξετύφλωσε καὶ τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ σὺν ἑτέ-
248.17 ροις πολλοῖς κατέσφαξε καὶ τὸ λοιπὸν ᾐχμαλώτευσε πλῆθος.
248.18 Περὶ ὧν καὶ ὁ μέγας Γρηγόριος μνημονεύσας τάδε
248.19 φησίν· καὶ ἵνα παρῶ δήμους καὶ πόλεις καὶ βασιλείας ἔτι
248.20 δὲ καὶ χοροὺς καὶ στρατοὺς καὶ οἴκους καὶ νηῶν πληρώ- 20
248.21 ματα καὶ συζυγίας καὶ ἑταιρείας ὑπὸ μὲν εἰρήνης συνεχο-
249.1 μένας, ὑπὸ δὲ στάσεως καταλυομένας, ἐπὶ τὸν Ἰσραὴλ εἶμι
249.2 τῷ λόγῳ καὶ τῶν ἐκείνου παθῶν ὑπομνήσας ὑμᾶς ἐρήσομαι,
249.3 τί τῶν συμφορῶν τούτων αἴτιον, ἵνα παιδευθῶμεν τοῖς
249.4 ἄλλων κακοῖς τὴν ὁμόνοιαν. οὐχ ἕως μὲν εἰρήνην εἶχον
249.5 καὶ πρὸς ἀλλήλους καὶ πρὸς θεὸν Αἰγύπτῳ τῇ σιδηρᾷ 5
249.6 καμίνῳ πιεζόμενοι καὶ ὑπὸ τῆς κοινῆς θλίψεως συναγόμενοι
249.7 (ἔστι γὰρ ὅτε καὶ τοῦτο φάρμακον ἀγαθὸν εἰς σωτηρίαν ἡ
249.8 θλίψις) λαός τε περιούσιος ἤκουον καὶ μερὶς κυρίου καὶ
249.9 βασίλειον ἱεράτευμα καὶ ἔθνος ἅγιον; καὶ οὐ τοῖς μὲν ὀνό-
249.10 μασιν οὕτως, τοῖς δὲ ἔργοις ἑτέρως, ἀλλὰ καὶ στρατηγοῖς 10
249.11 ἤγοντο ἀγομένοις ὑπὸ θεοῦ καὶ στύλῳ πυρὸς καὶ νεφέλης
249.12 ὡδηγοῦντο νυκτὸς καὶ ἡμέρας, καὶ θάλασσα μὲν αὐτοῖς
249.13 διΐστατο φεύγουσιν, πεινῶσι δὲ οὐρανὸς ἐχορήγει τροφήν,

130
249.14 πολεμοῦσι δὲ χειρῶν ἔκτασις ἀντὶ μυριάδων ἦν δι’ εὐχῆς
249.15 ἐγείρουσα τρόπαια καὶ ὁδοποιοῦσα τὰ ἔμπροσθεν, ποταμοὶ 15
249.16 δὲ ὑπεχώρουν τὴν συγγενῆ μιμούμενοι θάλασσαν, καὶ στοι-
249.17 χεῖα ἵστατο, καὶ τείχη σάλπιγξι κατεσείετο. καὶ τί δεῖ λέγειν
249.18 Αἰγυπτίων πληγὰς τούτοις χαριζομένας, καὶ θεοῦ φωνὰς ἐξ
249.19 ὄρους ἀκουομένας, καὶ νομοθεσίαν διπλῆν, τὴν μὲν ἐν
249.20 γράμματι, τὴν δὲ ἐν πνεύματι, καὶ τἄλλα οἷς ἐτιμῶντο πά- 20
249.21 λαι παρὰ τὴν ἑαυτῶν ἀξίαν. ἐπεὶ δὲ νοσεῖν ἤρξαντο καὶ
249.22 κατὰ θεοῦ καὶ κατ’ ἀλλήλων ἐμάνησαν καὶ διέστησαν εἰς
249.23 μέρη πολλά, τί γίνεται καὶ τί πεπόνθασιν; θρηνεῖ μὲν τού-
249.24 τους Ἱερεμίας εἰκότως ἐπὶ τοῖς ἀνηκέστοις πάθεσι καὶ τὴν
249.25 ἐπὶ Βαβυλῶνα αἰχμαλωσίαν ὀδύρεται· καὶ γὰρ ἦν ὄντως 25
250.1 θρήνων καὶ ὀδυρμῶν ἄξια. πῶς δὲ οὐ τῶν μεγίστων;
250.2 τείχη κατεσκαμμένα, πόλις ἠδαφισμένη, ἁγίασμα καθῃρη-
250.3 μένον, ἀναθήματα σεσυλημένα, πόδες βέβηλοι καὶ χεῖρες οἱ
250.4 μὲν τοῖς ἀβάτοις ἐμβατεύοντες, αἱ δὲ καὶ τῶν ἀψαύστων
250.5 κατατρυφῶσαι, προφῆται σιγῶντες, ἱερεῖς ἀγόμενοι, πρεσβῦ- 5
250.6 ται μὴ ἐλεούμενοι, παρθένοι καθυβριζόμεναι, νεότης πί-
250.7 πτουσα, πῦρ ἀλλότριον καὶ πολέμιον, αἵματος ποταμοὶ ἀντὶ
250.8 τοῦ ὁσίου πυρὸς καὶ αἵματος, Ναζηραῖοι κατασυρόμενοι, καὶ
250.9 ἵνα ἐξ αὐτῶν εἴπω τι τῶν τοῦ Ἱερεμίου θρήνων· οἱ υἱοὶ
250.10 Σιὼν οἱ τίμιοι καὶ ἀντιτιθέμενοι χρυσίῳ, οἱ τρυφεροὶ καὶ 10
250.11 κακῶν ἀπαθεῖς ξένην ὁδὸν ὁδεύοντες. καί· ὁδοὶ Σιὼν
250.12 πενθοῦσαι παρὰ τὸ μὴ εἶναι τοὺς ἑορτάζοντας. καὶ μικρῷ
250.13 πρὸ τούτων· χεῖρες γυναικῶν οἰκτιρμόνων οὐ τροφὴν ὀρέ-
250.14 γουσαι τέκνοις, τῆς πολιορκίας ἐπικρατούσης, ἀλλ’ ἐπὶ τρο-
250.15 φὴν ταῦτα σπαράττουσαι καὶ λιμοῦ φάρμακον τὰ ἑαυτῶν 15
250.16 ποιούμεναι φίλτατα. πῶς οὐ δεινὰ ταῦτα καὶ πέρα δεινῶν
250.17 οὐ τοῖς πάσχουσι τότε μόνον, ἀλλὰ καὶ τοῖς νῦν ἀκούουσιν;
250.18 καὶ ταῦτα μὲν ὡδί.
250.19 Γίνονται οὖν ὁμοῦ τῶν ἐν Ἱερουσαλὴμ βασιλευσάντων
250.20 ἀπὸ Δαυὶδ ἕως Σεδεκίου τὰ ἔτη υϞηʹ, οἱ δὲ βασιλεῖς ὑπ- 20
250.21 ῆρχον τὸν ἀριθμὸν κβʹ, πάντες δὲ ἐξ ἑνὸς ἐγένοντο γένους
250.22 τοῦ Δαυίδ. ἐφ’ ὧν ἦσαν καὶ προφῆται οἵδε· ἐπὶ μὲν
250.23 Σαοὺλ Δαυὶδ καὶ Σαμουήλ, ἐπὶ δὲ Δαυὶδ Γάδ, Νάθαν,
250.24 Ἀσάφ, ἐπὶ δὲ Σολομῶντος καὶ τῶν μετ’ αὐτὸν Ἀχίας ὁ
251.1 Σιλωνίτης, Σαμαίας ὁ Ἀδδώ, ἐπὶ δὲ Ἰωσαφὰτ καὶ τῶν μετ’
251.2 αὐτὸν Μιχαίας, Ἡλίας, Ἐλισσαῖος, Ἀβδίας, Ἰηοῦ, Ὀζιήλ,
251.3 Ἐλεάζαρ, Ἀζαρίας, ἐπὶ δὲ Ἐζεκίου καὶ τῶν μετ’ αὐτὸν
251.4 Ὠσηέ, Ἀμώς, Ἡσαΐας, Ἰωνᾶς, ἐπὶ δὲ Ἰωσίου καὶ τῶν μετ’
251.5 αὐτὸν Ἱερεμίας, Σοφονίας, Ὀλδά, Βαρούχ, ἐπὶ δὲ Σεδεκίου 5
251.6 πάλιν Ἱερεμίας καὶ Ἀμβακούμ. μετὰ δὲ τὴν αἰχμαλωσίαν
251.7 ἐπὶ Ἰησοῦ τοῦ ἱερέως Ἰωσεδὲκ προφητεύουσιν Ἀγγαῖος καὶ
251.8 Ζαχαρίας τελευταῖοι προφῆται γενόμενοι. Δανιὴλ γὰρ καὶ

131
251.9 Ἰεζεκιὴλ ἐν τῇ αἰχμαλωσίᾳ προεφήτευσαν ἐν Βαβυλῶνι.
251.10t [Βιβλίον Ε�.] 10
251.11t [α�. Περὶ Ἱεροβοάµ.]
251.12 Μετὰ δὲ τὴν διαίρεσιν τῶν δέκα σκήπτρων ἐβασίλευσεν
251.13 Ἱεροβοὰμ υἱὸς Ναβὰτ ἐκ φυλῆς Ἐφραΐμ, ὁ δοῦλος Σολο-
251.14 μῶντος καὶ ἀποστάτης τοῦ ἀποστατήσαντος Ἰσραὴλ ἐν Σα-
251.15 μαρείᾳ καὶ ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου, καὶ ἐπά- 15
251.16 ταξεν αὐτὸν ὁ θεός, καὶ ἀπέθανεν ἐν ταῖς ἁμαρτίαις αὐτοῦ
251.17 βασιλεύσας ἔτη μβʹ. ποιήσας γὰρ δαμάλεις χρυσᾶς δύο καὶ
251.18 τὴν μὲν στήσας ἐν Βεθήλ, τὴν δὲ ἐν Δάν, ἔφη πρὸς τὸν
251.19 λαόν· ἱκανούσθω ὑμῖν ἀναβαίνειν ἐν Ἱερουσαλήμ. ἰδοὺ οἱ
251.20 θεοί σου, Ἰσραήλ, οἱ ἀναγαγόντες σε ἐκ γῆς Αἰγύπτου. καὶ 20
251.21 ἔξωσε τὸν Ἰσραὴλ ἐξόπισθεν κυρίου καὶ ἐξήμαρτεν αὐτοὺς
252.1 ἁμαρτίαν μεγάλην, καὶ ἐπορεύθησαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ἐν πάσῃ
252.2 ἁμαρτίᾳ Ἱεροβοὰμ καὶ ἐλάτρευσαν καὶ προσεκύνησαν τοῖς
252.3 ματαίοις, ἕως οὗ μετέστησεν αὐτοὺς κύριος ἀπὸ προσώπου
252.4 αὐτοῦ εἰς Ἀσσυρίους.
252.5t [β�. Περὶ Ναβάτ.] 5
252.6 Μετὰ δὲ Ἱεροβοὰμ ἐβασίλευσε Ναβὰτ υἱὸς αὐτοῦ καὶ
252.7 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐσφάγη ὑπὸ Βαασὰ
252.8 βασιλεύσας ἔτη βʹ.
252.9t [γ�. Περὶ Βαασά.]
252.10 Μετὰ δὲ Ναβὰτ ἐβασίλευσε Βαασὰ καὶ ἐποίησε τὸ πο- 10
252.11 νηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐσφάγη ἐν τῷ πολέμῳ βασιλεύσας
252.12 ἔτη κδʹ.
252.13t [δ�. Περὶ Ἡλά.]
252.14 Μετὰ δὲ Βαασὰ ἐβασίλευσεν Ἡλὰ υἱὸς αὐτοῦ καὶ ἐποί-
252.15 ησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐσφάγη ὑπὸ Ζαμβρὶ 15
252.16 βασιλεύσας ἔτη βʹ.
252.17t [ε�. Περὶ Ζαµβρί.]
252.18 Μετὰ δὲ Ἡλὰ ἐβασίλευσε Ζαμβρὶ καὶ ἐποίησε τὸ πονη-
252.19 ρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐκαύθη ἐν οἴκῳ προσφυγὼν ὑπὸ
252.20 τῶν πολεμίων βασιλεύσας ἔτη ιβʹ. 20
252.21t [��. Περὶ Ἀχαάβ.]
252.22 Μετὰ δὲ Ζαμβρὶ ἐβασίλευσεν Ἀχαὰβ υἱὸς αὐτοῦ καὶ
252.23 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐσφάγη καὶ ἀπέ-
253.1 θανεν ἐν ταῖς ἁμαρτίαις αὐτοῦ βασιλεύσας ἔτη κβʹ. τῆς
253.2 γὰρ γυναικὸς αὐτοῦ Ἰεζάβελ ἀποκτεινάσης τὸν Ναβουθέ,
253.3 καὶ οὗτος αὐτοῦ τὸν ἀμπελῶνα λαβών, εἶπεν Ἡλίας ὁ προ-
253.4 φήτης πρὸς αὐτόν· τάδε λέγει κύριος· ἀνθ’ ὧν ἐφόνευσας
253.5 καὶ ἐκληρονόμησας, ἐν τῷ τόπῳ ᾧ ἔλειξαν οἱ κύνες τὸ αἷμα 5
253.6 Ναβουθέ, ἐκεῖ λείξουσιν οἱ κύνες τὸ αἷμά σου, καὶ τὴν
253.7 Ἰεζάβελ καταφάγονται οἱ κύνες ἐν τῷ προτειχίσματι, καὶ
253.8 ἐξολοθρεύσω τοῦ Ἀχαὰβ οὐροῦντα πρὸς τοῖχον καὶ συν-

132
253.9 εχόμενον, ἅπερ εἰσὶ κύων καὶ κάττης ὁ τὸν μῦν θηρεύων.
253.10 ὁ τοίνυν Ἀχαὰβ κτίσας πόλεις μεγάλας καὶ ὀχυρὰς καὶ 10
253.11 οἶκον ἐλεφάντινον ἐν Σαμαρείᾳ θαυμάσιον σφόδρα καὶ
253.12 μετὰ ταῦτα ποιήσας πόλεμον πρὸς τοὺς Σύρους, ἀφ’ ὧν
253.13 πατάξας ἐν ἡμέρᾳ μιᾷ μυριάδας ιβʹ ἤτοι χιλιάδας ρκʹ καὶ
253.14 τὸν βασιλέα τούτων υἱὸν Ἄδερ συλλαβών, ὃν καὶ περι-
253.15 ποιησάμενος καὶ ἀποστείλας παρὰ γνώμην θεοῦ, ἐλέγχεται 15
253.16 σαφῶς ὑπὸ Μιχαίου τοῦ προφήτου λέγοντος· τάδε λέγει
253.17 κύριος· ἐξαπέστειλας ἄνδρα ὀλέθριον ἐκ χειρός σου. ἡ ψυχή
253.18 σου ἀντὶ τῆς ψυχῆς αὐτοῦ, καὶ ὁ λαός σου ἀντὶ τοῦ λαοῦ
253.19 αὐτοῦ. καὶ ταῦτα ἀκούσας ἀπῆλθε συγκεχυμένος καὶ ἐκ-
253.20 λελυμένος πάνυ. καὶ ἐν τῷ τρίτῳ ἐνιαυτῷ πάλιν ἐξελθὼν 20
253.21 εἰς πόλεμον κατὰ τοῦ ἀγνωμονήσαντος καὶ παρασπονδήσαν-
253.22 τος βασιλέως Συρίας, καὶ τοῦ Μιχαίου διακωλύοντος αὐτόν,
253.23 εἶπε μετ’ ὀργῆς πρὸς τοὺς περὶ αὐτόν· συλλαβόντες ἀπό-
253.24 θεσθε τοῦτον εἰς οἶκον φυλακῆς, καὶ ἐσθιέτω ἄρτον ὀδύνης
253.25 καὶ πινέτω ὕδωρ θλίψεως, ἕως ἂν ἐπιστρέψω μετ’ εἰρήνης. 25
254.1 καί φησι Μιχαίας· ἐὰν ἐπιστρέψῃς μετ’ εἰρήνης, οὐκ ἐλά-
254.2 λησε κύριος ἐν ἐμοί. καὶ εἰσελθὼν ἐν τῷ πολέμῳ καὶ τοξευ-
254.3 θεὶς ἀνὰ μέσον τοῦ θώρακος καὶ τοῦ πνεύμονος καὶ ὑπο-
254.4 στρέψας διὰ τοῦ ἅρματος καὶ θανών, ἔλειξαν οἱ κύνες ἐκεῖ
254.5 εἰς τὸν τόπον τὸ αἷμα αὐτοῦ κατὰ τὸ ῥῆμα, ὃ ἐλάλησε 5
254.6 κύριος ἐν χειρὶ Ἡλιοῦ τοῦ προφήτου.
254.7 Περὶ οὗ Θεοδώρητός φησιν· ἄξιον ὄντως διαπορῆσαι,
254.8 τίνος ἕνεκεν ὁ τοιοῦτος θεῖος προφήτης καὶ ζηλωτὴς διά-
254.9 πυρος καὶ τηλικοῦτος τερατουργὸς τὸν μὲν Ἀχαὰβ παρρη-
254.10 σιαστικῶς καὶ ἀνενδοιάστως κατὰ πρόσωπον διήλεγχεν, τῆς 10
254.11 δὲ γυναικὸς αὐτοῦ Ἰεζάβελ οὐδὲ ψιλὴν ἀπειλὴν ἐνεγκὼν
254.12 ὁδὸν ἀπέδρα τεσσαρακοντήμερον. ἀλλὰ δῆλον ὅτι, εἰ καὶ
254.13 τοιοῦτος ἦν ὁ παναοίδιμος ἐν ταῖς ὑπὲρ ἄνθρωπον θαυ-
254.14 ματουργίαις, ἀλλ’ ἄνθρωπος ὑπῆρχεν οὐκ ἄμοιρος τῆς φυ-
254.15 σικῆς ἀσθενείας, ἄλλως τε καὶ τῆς θείας ἦν οἰκονομίας τὸ 15
254.16 δέος. ἵνα γὰρ μὴ τῆς θαυματουργίας τὸ μέγεθος ἐπάρῃ τὸ
254.17 φρόνημα, ἐνδέδωκεν ἡ χάρις τῇ φύσει τὴν δειλίαν εἰσδέξασθαι
254.18 πρὸς ἐπίγνωσιν τῆς ἀνθρωπίνης ἀσθενείας. τούτου χάριν αὐτῷ
254.19 καὶ μεμήνυκεν ὁ δεσπότης, ὅτι χιλιάδες ζʹ διέμειναν τῆς ἀσε-
254.20 βείας ἐλεύθεραι. πρὸς δὲ τούτοις ἐδίδαξεν αὐτὸν ὡς ἡμερότητι 20
254.21 καὶ μακροθυμίᾳ πρυτανεύειν ἐδοκίμασε τῶν ἀνθρώπων τὸ
254.22 γένος, καὶ ὅτι ῥᾴδιον ἦν αὐτῷ καὶ κεραυνοὺς καὶ σκηπτοὺς
254.23 ἐπιπέμψαι τοῖς δυσσεβέσι καὶ κλονῆσαι τὴν γῆν καὶ τάφον
254.24 αὐτοῖς αὐτοσχέδιον ἐπαφῆναι καὶ βιαίοις ἀνέμοις ἄρδην
255.1 πάντα διολέσαι. διό φησιν· καὶ πνεῦμα μέγα καὶ κραταιὸν
255.2 διαλῦον ὄρη καὶ συντρῖβον πέτρας ἐνώπιον κυρίου. οὐκ ἐν
255.3 τῷ πνεύματι κύριος. καὶ μετὰ τὸ πνεῦμα συσσεισμός. οὐκ ἐν

133
255.4 τῷ συσσεισμῷ κύριος. καὶ μετὰ τὸν συσσεισμὸν πῦρ. οὐκ ἐν
255.5 τῷ πυρὶ κύριος. καὶ μετὰ τὸ πῦρ φωνὴ αὔρας λεπτῆς, καὶ 5
255.6 ἐκεῖ κύριος. διὰ γὰρ τούτων ἔδειξεν, ὅτι μακροθυμία καὶ
255.7 φιλανθρωπία μόνη φίλη θεῷ, ἕκαστον δὲ τῶν ἄλλων ἡ
255.8 πονηρία τὴν δικαίαν ὀργὴν ἐφέλκεται. τίνος δὲ χάριν πά-
255.9 λιν καὶ διὰ κόρακος τρέφεται ἄκουσον. ἐπειδὴ γὰρ ὁ θεὸς
255.10 τὴν δικαίαν τοῦ δικαίου καὶ ζηλωτοῦ κατὰ τῶν παρανόμων 10
255.11 Ἰουδαίων ἀγανάκτησιν ἐκμαλάξαι βουλόμενος παρεσκεύασεν
255.12 αὐτὸν διὰ μισοτέκνου ὀρνέου τρέφεσθαι καὶ τίκτοντος μέν,
255.13 οὐ τρέφοντος δέ. ὅθεν καὶ Δαυίδ, καίτοι πάσης τῆς κτί-
255.14 σεως φυσικῷ λόγῳ πρὸς τὸν δημιουργὸν ἀποβλεπούσης (οἱ
255.15 ὀφθαλμοί, γάρ φησιν, πάντων εἰς σὲ ἐλπίζουσιν, καὶ σὺ 15
255.16 δίδως τὴν τροφὴν αὐτῶν ἐν εὐκαιρίᾳ) κοράκων ἐμνημόνευσε
255.17 κατ’ ἐξοχὴν λέγων· τῷ διδόντι τοῖς κτήνεσι τροφὴν αὐτῶν
255.18 καὶ τοῖς νεοσσοῖς τῶν κοράκων τοῖς ἐπικαλουμένοις αὐτόν.
255.19 μάλιστα μὲν γὰρ πάντα ἡ θεία πρόνοια, φησίν, τρέφει, δια-
255.20 φερόντως δὲ τοὺς νεοσσοὺς τῶν κοράκων τοὺς παρὰ τῶν 20
255.21 τεκόντων ἀμελουμένους. ζωύφια γὰρ μικρὰ ταῖς καλιαῖς περι-
255.22 ϊπτάμενα τροφὴ γίνεται τούτοις. μονονουχὶ τοίνυν συνεβού-
256.1 λευσεν ὁ θεὸς τῷ Ἡλίᾳ ἐπὶ τῆς δικαίας ἐνδείας τοῦ λαοῦ
256.2 μὴ σφοδροτάτῃ ἀγανακτήσει χρήσασθαι μηδὲ τῆς τοῦ μισο-
256.3 τέκνου πτηνοῦ φιλανθρωπίας τε καὶ ὑπηρεσίας ἀπάνθρωπον
256.4 ὀφθῆναι καὶ ἀμείλικτον. τὸ μὲν γὰρ διὰ τὴν ἐμήν σε
256.5 πρόσταξιν τρέφει, σὺ δὲ τῆς ἀγανακτήσεως ὅλος γενόμενος 5
256.6 πειθήνιος τὰ τῆς φιλανθρωπίας ὑπερεῖδες δίκαια.
256.7t [ζ�. Περὶ Ὀχοζίου.]
256.8 Μετὰ δὲ Ἀχαὰβ ἐβασίλευσεν Ὀχοζίας υἱὸς αὐτοῦ καὶ
256.9 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ πεσὼν ἐκ τοῦ ὑπε-
256.10 ρῴου τοῦ οἴκου αὐτοῦ καὶ ἀρρωστήσας ἀπέθανε βασιλεύσας 10
256.11 ἔτη βʹ.
256.12t [η�. Περὶ Ἰωράµ.]
256.13 Μετὰ δὲ Ὀχοζίαν ἐβασίλευσεν Ἰωρὰμ ἀδελφὸς αὐτοῦ
256.14 καὶ ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐσφάγη ὑπὸ
256.15 Ἰοὺ βασιλεύσας ἔτη ιβʹ. ὃς ὑποτάξας τὸν Μασὰ βασιλέα 15
256.16 Μωὰβ ἦν λαμβάνων ἐξ αὐτοῦ φόρον κατ’ ἐνιαυτὸν ἀρνοὺς
256.17 χιλιάδας ρʹ καὶ κριοὺς χιλιάδας ρʹ. ἐφ’ οὗ ἀνελήφθη ὁ
256.18 μέγας Ἡλίας, καὶ ἦλθεν Ἄδερ βασιλεὺς Συρίας καὶ περι-
256.19 καθίσας ἐπὶ Σαμάρειαν, γέγονε λιμὸς μέγας, ὥστε πραθῆναι
256.20 κεφαλὴν ὄνου ἀργυρίων λʹ. καὶ ἦν Ἰωρὰμ διαπορευόμενος 20
256.21 ἐπὶ τοῦ τείχους, καὶ γυνή τις ἐβόησε πρὸς αὐτόν· σῶσον,
256.22 κύριε βασιλεῦ. καὶ ἀποκριθεὶς εἶπεν· μὴ σώσαι σε κύριος,
257.1 πόθεν σώσω σε; μὴ ἀπὸ τῆς ἅλωνος ἢ ἀπὸ τῆς ληνοῦ; καί
257.2 φησιν ἡ γυνή· οὐχί, βασιλεῦ, ἀλλ’ ἡ γυνὴ αὕτη εἶπέ μοι·
257.3 δὸς τὸν υἱόν σου, καὶ φαγόμεθα αὐτὸν σήμερον καὶ τὸν

134
257.4 υἱόν μου αὔριον. καὶ ἑψήσαντες αὐτὸν χθὲς ἐφάγομεν,
257.5 καὶ σήμερον τὸν υἱὸν αὐτῆς ἔκρυψεν. ὅπερ ἀκούσας ὁ 5
257.6 βασιλεὺς διέρρηξε τὰ ἱμάτια αὐτοῦ, καὶ εἶδεν ὁ λαὸς τὸν
257.7 σάκκον ἐπὶ τῆς σαρκὸς αὐτοῦ ἔσωθεν. καὶ ἀποκριθεὶς εἶ-
257.8 πεν· τάδε ποιήσαι μοι ὁ θεὸς καὶ τάδε προσθείη, εἰ στή-
257.9 σεται ἡ κεφαλὴ Ἐλισσαίου σήμερον ἐπ’ αὐτῷ. καὶ ἀποστεί-
257.10 λας τὸν τριστάτην, ἐφ’ ὃν ἐπανεπαύετο, εἶπε πρὸς αὐτὸν ὁ 10
257.11 προφήτης· τάδε λέγει κύριος· αὔριον ὡς ἡ ὥρα αὕτη μέτρον
257.12 σεμιδάλεως σίκλου καὶ δίμετρον κριθῶν σίκλου ἐν ταῖς
257.13 πύλαις Σαμαρείας. καὶ εἶπεν ὁ τριστάτης· εἰ καταράκτας
257.14 ποιήσει κύριος, οὐ μὴ ἔσται τοῦτο. ὁ δὲ Ἐλισσαῖός φησιν·
257.15 ἰδοὺ ὄψει τοῖς ὀφθαλμοῖς σου καὶ ἐκεῖθεν οὐ μὴ φάγῃ. 15
257.16 καὶ ἄνδρες λεπροὶ δʹ παρὰ τὴν πύλην τῆς πόλεως καθή-
257.17 μενοι καὶ τὸν λιμὸν μὴ φέροντες ἐβουλεύσαντο πρὸς τοὺς
257.18 ἐναντίους αὐτομολῆσαι, καὶ δὴ ἀναστάντες ἐν τῷ σκότει
257.19 εἰσῆλθον εἰς τὴν παρεμβολὴν Συρίας, καὶ ἰδοὺ οὐκ ἦν
257.20 ἀνὴρ ἐκεῖ, ὅτι κύριος ἀκουστὴν ἐποίησε τῇ παρεμβολῇ Συ- 20
257.21 ρίας φωνὴν ἁρμάτων καὶ ἵππων καὶ δυνάμεως μεγάλης, καὶ
257.22 ἀπέδρασαν ἐν τῷ σκότει πάντες καταλείψαντες ἅπαντα. καὶ
257.23 τῶν λεπρῶν τοῦτο διασαφησάντων ἐν τῇ πόλει, ἀπέστειλεν
257.24 ὁ βασιλεὺς γνῶναι, εἰ ἀληθὴς ὁ λόγος. καὶ πορευθέντες
257.25 ὀπίσω τοῦ βασιλέως Συρίας ἕως τοῦ Ἰορδάνου, καὶ ἰδοὺ 25
258.1 πᾶσα ἡ ὁδὸς πλήρης ἱματίων καὶ σκευῶν, ὧν ἔρριψε Συρία ἐν
258.2 τῷ θαμβεῖσθαι αὐτούς. καὶ ὑποστρεψάντων τῶν ἀπεσταλμέ-
258.3 νων ἐξῆλθεν ὁ λαὸς τῆς πόλεως καὶ διήρπασαν τὴν παρεμβο-
258.4 λὴν Συρίας, καὶ ἐγένετο μέτρον σεμιδάλεως σίκλου καὶ δίμετρον
258.5 κριθῶν σίκλου κατὰ τὸ ῥῆμα κυρίου. τοῦ δὲ βασιλέως κατα- 5
258.6 στήσαντος τὸν τριστάτην ἐπὶ τῆς πύλης, συνεπάτησεν αὐτὸν ὁ
258.7 λαός, καὶ ἀπέθανε μὴ φαγὼν ἐκ τοῦ σίτου κατὰ τὸν λόγον τοῦ
258.8 προφήτου. καὶ μέντοι καὶ τὸ Ἱεριχούντιον ὕδωρ δι’ εὐχῆς
258.9 ἰάσατο. πικρὸν γὰρ ἦν φύσει καὶ δύσποτον καὶ πρὸς τεκνο-
258.10 γονίαν ἐμπόδιόν τε καὶ θανατηφόρον ἔσθ’ ὅτε καὶ πρὸς 10
258.11 ἀρδείαν ἀνεπιτήδειον. ὅπερ εἰς εὐχρηστίαν ἀνθρώποις καὶ
258.12 κτήνεσι μεταβαλὼν [εἰς] εὐκαρπίας μάλιστα πολλῆς καὶ σω-
258.13 τηρίας ὑπῆρξε τῇ χώρᾳ πρόξενος. ἄχρι γὰρ δεῦρο πλημ-
258.14 μυρῶν μεγίστην πιαίνει πεδιάδα καὶ τρέφει παραδείσους καὶ
258.15 φοινίκων γένη διάφορα μελιτοφόρα, ὧν οἱ πλεῖστοι πατού- 15
258.16 μενοι καὶ ἀποθλιβόμενοι μέλι πολὺ ἐκχέουσιν. ἔστι γὰρ
258.17 μελιτοφόρος καὶ ἀρωματοφόρος ἡ χώρα πάνυ φέρουσα κύ-
258.18 προν καὶ μυροβάλανον καὶ ὀποβάλσαμον ὅτι πλεῖστον, ἥτις
258.19 δι’ ὀλίγων καρπῶν καὶ ἀνθρώποις ἐπιθυμητῶν εὖ μάλα τῷ
258.20 παραδείσῳ ποσῶς παρεικάζεται. 20
258.21 Περὶ οὗ φησι καὶ ὁ μέγας Ἀναστάσιος Θεουπόλεως·
259.1 φασὶν οἱ ἀκριβεῖς τῆς οἰκουμένης κοσμογράφοι, ὅτι περ

135
259.2 ἀνατολικώτερος πάσης τῆς οἰκουμένης καὶ ὥσπερ θυσιαστή-
259.3 ριον αὐτῆς ὑπάρχει ὁ παράδεισος, οὗ αἱ χῶραι τῶν ἐσωτά-
259.4 των Ἰνδῶν πλησιάζουσαι, πάντες σχεδὸν οἱ καρποὶ εὐωδέ-
259.5 στατοί εἰσι καὶ ἀρωματώδεις. διὰ γὰρ αὔρας τῶν ἀνέμων 5
259.6 κατακομιζομένης καὶ μεταδιδομένης αὐτοῖς τῆς εὐωδίας ἐκ
259.7 τῶν τοῦ παραδείσου φυτῶν συλλαμβάνουσιν ὥσπερ τὰ τῶν
259.8 ἀλλήλοις πλησιαζόντων φοινίκων καὶ μεταδιδόντων διὰ τῶν
259.9 ἀνέμων ἀλλήλοις ἐκ τῶν ἀρρένων τὸ σπερμογόνον ἄνθος.
259.10 πᾶσα τοίνυν εὐωδία καὶ μάλιστα ἡ διὰ τῶν Ἰνδικῶν ἀρω- 10
259.11 μάτων χωρίς τινος ὑγρᾶς ἐλαίου ἢ ἄλλων τοιούτων σκευα-
259.12 ζομένη ὑγιοποιὸς καὶ συγκρατικὴ τοῦ ἀνθρωπείου σώματός
259.13 ἐστιν, ὥσπερ καὶ τὸ ἔμπαλιν φθοροποιὸς καὶ λοιμώδης ἡ
259.14 δυσωδία. ὅθεν δὴ καί τις τῶν ἰατροσοφιστῶν ἀκριβὴς
259.15 ἄγαν ἔφασκεν, ὅτι, εἰ καταλάβοι τὸν τελευτῶντα πρὸ τοῦ 15
259.16 παρατραπῆναι τὸν νοῦν δύνασθαι διά τινος αὐτὸν κατα-
259.17 σκευῆς ἀρωμάτων ἐπὶ ὥραν ποιῆσαι νηφάλιον τὸν λογισμὸν
259.18 αὐτοῦ ἔχειν καὶ τὰ καθ’ ἑαυτὸν ἐκλαλῆσαι καὶ διαθέσθαι.
259.19 ὅπερ οὖν καὶ ἡμεῖς πείρᾳ τοῦτο παρειλήφαμεν καὶ αὐτόπται
259.20 γεγόναμεν, μαρτυροῦσι δὲ καὶ ἄλλοι πλεῖστοι μέχρι τῆς δεῦρο 20
259.21 τοῦτο γινόμενον βλέποντες ὑπὸ τῶν ἀκριβῶς καὶ περιεσκεμ-
259.22 μένως τὴν ἐπιστήμην ἐξησκημένων.
260.1t [θ�. Περὶ Ἰηοῦ.]
260.2 Μετὰ δὲ Ἰωρὰμ ἐβασίλευσεν Ἰηοῦ υἱὸς Ναμεσίου, καὶ
260.3 εἰσερχόμενος ἐν τῇ πόλει Σαμαρείας παρέκυψεν Ἰεζάβελ διὰ
260.4 τῆς θυρίδος περικεκαλλωπισμένη. ὁ δὲ βασιλεὺς προστάξας
260.5 τοῖς εὐνούχοις αὐτῆς κατακρημνίσαι αὐτήν, κατεπατήθη ὑπὸ 5
260.6 τῶν ἵππων καὶ κατεβρώθη ὑπὸ τῶν κυνῶν. πατάξας δὲ
260.7 καὶ τοὺς οʹ υἱοὺς Ἀχαὰβ καὶ τοὺς περιλειφθέντας αὐτοῦ
260.8 πάντας ἐν Σαμαρείᾳ κατὰ τὸ ῥῆμα Ἡλιοῦ, καὶ συναθροίσας
260.9 ἅπαν τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ ἔφη πρὸς αὐτοὺς μετὰ πανουρ-
260.10 γίας· Ἀχαὰβ μὲν ἐδούλευσε τῷ Βάαλ ὀλίγα, Ἰηοῦ δὲ πολλὰ 10
260.11 δουλεύσει αὐτῷ. καὶ νῦν πάντας καλέσατε πρός με τοὺς
260.12 προφήτας καὶ ἱερεῖς τοῦ Βάαλ, ὅτι μεγάλη μοι θυσία τῷ
260.13 Βάαλ. πᾶς γὰρ ὃς ἂν ἀπολείψῃ οὐ ζήσεται. συναθροι-
260.14 σθέντες οὖν ἅπαντες, καὶ τοῦ εἰδωλείου πλησθέντος στόμα
260.15 πρὸς στόμα, φησὶν ὁ βασιλεὺς τοῖς δούλοις τοῦ Βάαλ· ἐρευ- 15
260.16 νήσατε ἀκριβῶς, εἰ ἔστι μεθ’ ὑμῶν τῶν δούλων κυρίου τις.
260.17 καὶ μηδενὸς εὑρεθέντος, ἐκέλευσε τοῖς ὑπουργοῖς αὐτοῦ, καὶ
260.18 ἐπάταξαν πάντας ἐν στόματι ῥομφαίας, καὶ τὸν Βάαλ καὶ
260.19 τὰ αὐτοῦ πάντα ἐνέπρησεν. πλὴν οὐκ ἐφύλαξεν εἰς τέλος
260.20 πορεύεσθαι ἐν νόμῳ κυρίου καὶ ἐσφάγη ἐν τῷ πολέμῳ βα- 20
260.21 σιλεύσας ἔτη κηʹ.
261.1t [ι�. Περὶ Ἰωάχας.]
261.2 Μετὰ δὲ Ἰηοῦ ἐβασίλευσεν Ἰωάχας υἱὸς αὐτοῦ καὶ

136
261.3 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἀπέθανε βασιλεύσας
261.4 ἔτη ιζʹ.
261.5t [ια�. Περὶ Ἰωάς.] 5
261.6 Μετὰ δὲ Ἰωάχας ἐβασίλευσεν Ἰωὰς υἱὸς αὐτοῦ καὶ ἐποίησε
261.7 τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἀπέθανε βασιλεύσας ἔτη ιδʹ.
261.8 ἐφ’ οὗ Ἐλισσαῖος ἐτελεύτησε προφητεύσας τῷ Ἰωὰς τὴν
261.9 προτέραν διὰ συμβόλων κατὰ Σύρων νίκην ἐπιτρέψας αὐτῷ
261.10 ἐπὶ τὴν γῆν τοξεῦσαι πεντάκις. καὶ τὸ μὲν τρίτον εὐστόχως 10
261.11 ἔρριψεν, τὸ δὲ τέταρτον ἠστόχησεν. καὶ προφητεύει αὐτῷ
261.12 ἕως τρίτης συμβολῆς νικῆσαι τοὺς Σύρους, τὰς δὲ ἑτέρας
261.13 ἡττηθῆναι. εἰ γὰρ ἄχρι τῶν πέντε τὰ βέλη ἐπὶ τῆς γῆς
261.14 εὐστόχως ἐβεβλήκει, πεντάκις ἂν παραταξάμενος τὴν Σύρων
261.15 ἀρχὴν κατέλυσεν. ὅστις ἀξιάγαστος προφήτης τελευτήσας 15
261.16 καὶ ταφεὶς ἔν τῶ μνήματι, ἐν αὐτῷ τῷ μνήματι μονόζωνοι
261.17 Μωαβιτῶν νεκρὸν θάψαντες, καὶ τοῖς ὀστέοις τοῦ μακαρίου
261.18 προφήτου πλησιάσας ἀνέστη.
261.19t [ιβ�. Περὶ Ἱεροβοάµ.]
261.20 Μετὰ δὲ Ἰωὰς ἐβασίλευσεν Ἱεροβοὰμ υἱὸς αὐτοῦ καὶ 20
261.21 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἀπέθανε βασιλεύσας
261.22 ἔτη λδʹ.
261.23t [ιγ�. Περὶ Ἀζαρίου.]
261.24 Μετὰ δὲ Ἱεροβοὰμ ἐβασίλευσεν Ἀζαρίας υἱὸς αὐτοῦ καὶ
262.1 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐσφάγη ὑπὸ Σελοὺμ
262.2 βασιλεύσας μῆνας ϛʹ.
262.3t [ιδ�. Περὶ Σελούµ.]
262.4 Μετὰ δὲ Ἀζαρίαν ἐβασίλευσεν ὁ Σελοὺμ καὶ ἐποίησε τὸ
262.5 πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐσφάγη ὑπὸ Μαναῒμ βασιλεύ- 5
262.6 σας μῆνα αʹ.
262.7t [ιε�. Περὶ Μαναΐµ.]
262.8 Μετὰ δὲ Σελοὺμ ἐβασίλευσε Μαναῒμ καὶ ἐποίησε τὸ
262.9 πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐσφάγη ὑπὸ Φακεσία βασιλεύ-
262.10 σας ἔτη ιʹ. 10
262.11t [ι��. Περὶ Φακεσία.]
262.12 Μετὰ δὲ Μαναῒμ ἐβασίλευσε Φακεσίας υἱὸς αὐτοῦ καὶ
262.13 ἐποίησε τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐσφάγη ὑπὸ Φακεὲ
262.14 βασιλεύσας ἔτη βʹ.
262.15t [ιζ�. Περὶ Φακεέ.] 15
262.16 Μετὰ δὲ Φακεσίαν ἐβασίλευσε Φακεὲ καὶ ἐποίησε τὸ
262.17 πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου καὶ ἐσφάγη ὑπὸ Ὠσηὲ βασιλεύσας
262.18 ἔτη κʹ. ἐντεῦθεν διδασκόμεθα ὡς τοὺς πονηρίᾳ συζῶντας
262.19 δι’ ἀλλήλων ὁ θεὸς κολάζειν εἴωθεν καὶ τῷ πονηροτέρῳ
262.20 τὸν πονηρὸν παραδίδωσιν οἷόν τισι δημίοις αὐτοῖς κεχρη- 20
262.21 μένος.
262.22t [ιη�. Περὶ Ὠσηέ.]

137
262.23 Μετὰ δὲ Φακεὲ ἐβασίλευσεν Ὠσηὲ ἔτη θʹ καὶ ποιήσας
262.24 τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κυρίου, ἦλθε Σαλμανασὰρ βασιλεὺς
263.1 Ἀσσυρίων ἐπὶ Σαμάρειαν καὶ ἀπῴκισεν αὐτὴν διὰ τὰς ἁμαρ-
263.2 τίας αὐτῶν τὰς μεγάλας. καὶ γὰρ ἐποίησαν δύο χρυσᾶς
263.3 δαμάλεις καὶ προσεκύνησαν καὶ ἐλάτρευσαν αὐταῖς καὶ τῷ
263.4 Βάαλ καὶ διῆγον τοὺς υἱοὺς καὶ τὰς θυγατέρας αὐτῶν ἐν
263.5 πυρὶ καὶ ἐμαντεύοντο καὶ οἰωνίζοντο καὶ ἐφαρμακεύοντο. 5
263.6 καὶ ἀπώσατο αὐτοὺς κύριος ἀπὸ προσώπου αὐτοῦ, καὶ οὐχ
263.7 ὑπελείφθη πλὴν φυλὴ Ἰούδα μονωτάτη, καί γε Ἰούδας οὐκ
263.8 ἐφύλαξε τὰς ἐντολὰς κυρίου, ἀλλ’ ἐπορεύθησαν ἐν ταῖς
263.9 ἁμαρτίαις Ἰσραήλ. καὶ ἔδωκεν αὐτοὺς κύριος εἰς χεῖρας
263.10 ἁρπαζόντων αὐτούς, καὶ ἀπῳκίσθησαν εἰς Ἀσσυρίους. καὶ 10
263.11 ἀπέστειλε βασιλεὺς Ἀσσυρίων ἔθνη δʹ, τοὺς Κουδιαίους καὶ
263.12 Κουθιαίους καὶ Σεφαρουαίους καὶ Ἀναγαυαίους, καὶ κατῳ-
263.13 κίσθησαν ἐν ταῖς πόλεσι Σαμαρείας, καὶ πέμψας κύριος
263.14 ἐπ’ αὐτοὺς λέοντας, ἀνήλισκον αὐτούς. καὶ ἀνήγγειλαν τῷ
263.15 βασιλεῖ Ἀσσυρίων ὅτι· τὰ ἔθνη ἃ ἐκάθισας ἐν πόλεσι Σα- 15
263.16 μαρείας οὐκ ἔγνωσαν τὸ κρίμα τοῦ θεοῦ τῆς γῆς ἐκείνης,
263.17 καὶ ἀπέστειλεν εἰς αὐτοὺς λέοντας, καὶ ὀλοθρεύονται. καί
263.18 φησιν ὁ βασιλεύς· ἀπαγάγετε ἐκεῖ τινας, καὶ φωτιοῦσιν αὐ-
263.19 τοὺς τὸ κρίμα τοῦ θεοῦ. καὶ ἀποστείλας ἕνα τῶν ἱερέων,
263.20 ὧν ἀπῴκισαν ἀπὸ Σαμαρείας, ἦν φωτίζων αὐτοὺς ὁ ἱερεὺς 20
263.21 φοβεῖσθαι τὸν κύριον, καὶ ἐφοβοῦντο τὸν κύριον καὶ τοῖς
263.22 θεοῖς αὐτῶν ἐλάτρευον καὶ κατῴκησαν ἐκεῖ ἕως τῆς ἡμέ-
263.23 ρας ταύτης. ἐπανελθόντες οὖν οἱ Ἰουδαῖοι ζηλοτύπως εἶχον
263.24 πρὸς αὐτοὺς ἅτε ἀλλοφύλους καὶ οὐ συνεχρῶντο αὐτοῖς,
264.1 ἀλλ’ ἀπὸ τοῦ Σόμωρ τοῦ ὄρους ἐκάλουν αὐτοὺς Σαμαρείτας.
264.2 οἵ γε τὰ Μυσέως μόνα δεχόμενοι βιβλία τῶν λοιπῶν
264.3 γραφῶν οὐ πολὺν ἐποιοῦντο λόγον, κἀντεῦθεν πρὸς τοὺς
264.4 Ἰουδαίους φιλονείκως διακείμενοι πατέρα τὸν Ἁβραὰμ ἐπε-
264.5 γράφοντο ἅτε ἀπὸ τῆς Χαλδαίας ὁρμώμενον, ἀφ’ ἧς καὶ 5
264.6 αὐτοὶ γεγόνασιν. διὸ δὴ καὶ ἡ Σαμαρεῖτις πρὸς τὸν κύριον
264.7 ἔλεγεν· οἱ πατέρες ἡμῶν ἐν τῷ ὄρει τούτῳ προσεκύνησαν,
264.8 τοὺς περὶ τὸν Ἁβραὰμ ὑπεμφαίνουσα, ἔνθα τὸν υἱὸν ἐκεῖ-
264.9 νος εἰς ὁλοκάρπωσιν ἀνήνεγκεν.
264.10 Οἱ δὲ ἐν Σαμαρείᾳ βασιλεύσαντες ὑπῆρχον τὸν ἀριθμὸν 10
264.11 ιηʹ ἀπὸ Ἱεροβοὰμ ἕως τοῦ εἰρημένου Ὠσηέ, ἐφ’ οὗ πέπαυ-
264.12 ται καὶ ἀπώλετο Σαμάρεια, καὶ Ἀσσύριοι κατῴκησαν ἐκεῖ,
264.13 ὡς εἴρηται, ἐξ ὧν οἱ αἱρετικοὶ Σαμαρεῖται καὶ Σαδδουκαῖοι
264.14 πεφήνασιν. γίνονται οὖν ὁμοῦ τὰ πάντα ἔτη σνγʹ. καὶ ἐκ
264.15 διαφόρων μὲν ἐγένοντο γενῶν, ἅπαντες δὲ τὸ πονηρὸν ἐποί- 15
264.16 ησαν ἐνώπιον κυρίου κατὰ τὴν ἁμαρτίαν Ἱεροβοάμ.
264.17t [Βιβλίον ��.]
264.18t [α�. Περὶ Ναβουχοδονόσωρ.]

138
264.19 Μετὰ δὲ τοὺς προειρημένους Ἀσσυρίων βασιλεῖς ἐβασί-
264.20 λευσεν, ὡς εἴρηται, Ναβουχοδονόσωρ ἔτη κδʹ, ὃς καὶ τὴν 20
264.21 Ἱερουσαλὴμ ἐκράτησεν ἔτη ζʹ, καὶ πόλιν μεγίστην εἰς Βαβυ-
264.22 λῶνα κτίσας ἐξ ὀπτῆς πλίνθου καὶ λίθων λελαξευμένων
265.1 ἐχόντων ἀνὰ πηχῶν γʹ τὸ πλάτος καὶ τὸ μῆκος ἀνὰ πηχῶν ϛʹ,
265.2 τὸ μὲν περίμετρον αὐτῆς ἐποίησε σταδίων μʹ γινόμενα μίλια ϛʹ
265.3 ἥμισυ, τὸ δὲ ὕψος τοῦ τείχους πηχῶν πʹ καὶ τὸ πλάτος
265.4 πηχῶν λʹ, καὶ τοὺς πύργους ἔστησεν ἐπὶ ταῖς πύλαις αὐτῆς
265.5 ἀνὰ πηχῶν ρʹ τὸ ὕψος καὶ τὸ πλάτος ἀνὰ πηχῶν ξʹ, καὶ 5
265.6 ἐποίησε τὰς πύλας αὐτῆς χαλκᾶς καὶ διεγειρομένας εἰς ὕψος
265.7 ἀνὰ πηχῶν νʹ καὶ τὸ πλάτος πηχῶν κʹ εἰς ἐξόδους καὶ
265.8 εἰσόδους λαοῦ αὐτοῦ. πλησίον δὲ τῆς πόλεως ὤρυξε κιν-
265.9 στέρναν καὶ ᾠκοδόμησε καὶ περιετείχισεν αὐτὴν ἀξιολόγως τὸ
265.10 περίμετρον αὐτῆς ἔχουσαν στάδια μʹ, τὸ δὲ βάθος ὀργυίας μʹ. 10
265.11 ὡσαύτως κατεσκεύασε καὶ ἄλλο ἔργον ἀξιάγαστον. ἐγείρας
265.12 γὰρ ἀναλήμματα λίθινα ὑψηλότατα σφόδρα καὶ παντοδαπὰ
265.13 καταφυτεύσας ὕπερθεν δένδρα καρποφόρα ὡς ὅμοια δασυτά-
265.14 τοις ὄρεσι κρεμαστὸν παράδεισον αὐτὸν ἐπωνόμασεν, εἰς ὃν
265.15 ἡ γυνὴ αὐτοῦ περιπολοῦσα καὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἐκείνην 15
265.16 ἐποπτεύουσα κατετέρπετο ὑπ’ οὐδενὸς ὁρωμένη. αὕτη ἐστὶν
265.17 ἡ πόλις, περὶ ἧς διαπορευόμενος ἔφη μετ’ ἐπάρσεως πολλῆς
265.18 καὶ ἀλαζονείας· οὐχ αὕτη ἐστὶ Βαβυλὼν ἡ μεγάλη, ἣν ἐγὼ
265.19 εἰς οἶκον βασιλείας ἐν τῷ κράτει τῆς ἰσχύος μου εἰς τιμὴν
266.1 τῆς δόξης μου ᾠκοδόμησα; καὶ ἔτι τοῦ λόγου ἐν τῷ στό-
266.2 ματι αὐτοῦ ὄντος, φωνὴ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐγένετο· σοὶ λέγε-
266.3 ται, Ναβουχοδονόσωρ, ἡ βασιλεία σου παρῆλθεν ἀπό σου,
266.4 καὶ ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων ἐκδιώξουσί σε, καὶ μετὰ θηρίων ἡ
266.5 κατοίκησίς σου, καὶ χόρτον ὡς βοῦν ψωμιοῦσί σε, καὶ ἑπτὰ 5
266.6 καιροὶ ἀλλαγήσονται ἐπί σε, ἕως οὗ γνῷς ὅτι κυριεύει ὁ
266.7 ὕψιστος τῆς βασιλείας τῶν ἀνθρώπων καὶ ᾧ ἐὰν δόξῃ
266.8 δώσει αὐτήν. καὶ αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ὁ λόγος συνετελέσθη ἐπὶ
266.9 Ναβουχοδονόσωρ καὶ ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων ἐξεδιώχθη καὶ
266.10 χόρτον ὡς βοῦς ἤσθιεν, καὶ ἀπὸ τῆς δρόσου τοῦ οὐρανοῦ 10
266.11 τὸ σῶμα αὐτοῦ ἐβάφη, ἕως οὗ αἱ τρίχες αὐτοῦ ὡς λέοντος
266.12 ἐμεγαλύνθησαν καὶ οἱ ὄνυχες ὡς ὀρνέου. μετὰ δὲ ταῦτα
266.13 πάλιν φησὶν ὁ αὐτὸς περὶ τῆς ἑαυτοῦ ἀποκαταστάσεως· ἐν
266.14 τῷ καιρῷ ἐκείνῳ αἱ φρένες μου ἐπεστράφησαν ἐπ’ ἐμὲ καὶ
266.15 εἰς τιμὴν τῆς βασιλείας μου ἦλθον, καὶ ἡ μορφή μου ἐπέ- 15
266.16 στρεψεν ἐπ’ ἐμέ, καὶ οἱ τύραννοί μου καὶ οἱ μεγιστάνες μου
266.17 ἐζήτουν με, καὶ ἐπὶ τὴν βασιλείαν μου ἐκραταιώθην, καὶ
266.18 μεγαλωσύνη περισσοτέρα προσετέθη μοι. νῦν οὖν ἐγὼ Να-
266.19 βουχοδονόσωρ αἰνῶ καὶ ὑπερυψῶ καὶ δοξάζω τὸν βασιλέα
266.20 τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι πάντα τὰ ἔργα αὐτοῦ ἀληθινὰ καὶ αἱ 20
266.21 τρίβοι αὐτοῦ κρίσεις, καὶ πάντας τοὺς πορευομένους ἐν

139
266.22 ὑπερηφανίᾳ δύναται ταπεινῶσαι.
266.23 Τὴν τοίνυν ἐκ θεοῦ δοθεῖσαν αὐτῷ πολυολβίαν καὶ
266.24 ῥώμην τε καὶ περιφάνειαν ὁ θεῖος λόγος ὑπεμφαίνων διὰ
266.25 Ἱερεμίου φάσκει· τάδε λέγει κύριος. ἰδοὺ δέδωκα πᾶσαν 25
266.26 τὴν γῆν τῷ Ναβουχοδονόσωρ βασιλεῖ Βαβυλῶνος δουλεύειν
267.1 αὐτῷ καὶ τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ ἐργάζεσθαι αὐτῷ, καὶ τὸ ἔθνος
267.2 καὶ ἡ βασιλεία, ὅσοι ἂν μὴ ἐμβάλωσι τὸν τράχηλον αὐτῶν ὑπὸ
267.3 τὸν ζυγὸν αὐτοῦ, ἐν μαχαίρᾳ καὶ ἐν λιμῷ ἐπισκέψομαι αὐ-
267.4 τούς, ἕως ἂν ἐκλείπωσιν ἐν χειρὶ αὐτοῦ. καί· ἰταμός ἐστι
267.5 καὶ οὐκ ἐλεήσει. φωνὴ αὐτοῦ ὡς θάλασσα κυμαίνουσα. 5
267.6 ἐφ’ ἵπποις πολλοῖς καὶ ἅρμασι παρατάξεται ὡς πῦρ εἰς πό-
267.7 λεμον ἐπί σε, θύγατερ Σιών. καί· ἀπὸ φωνῆς ὁρμῆς αὐτοῦ
267.8 καὶ ἀπὸ τῶν ὅπλων τῶν ποδῶν αὐτοῦ καὶ ἀπὸ σεισμοῦ
267.9 τῶν ἁρμάτων καὶ ἤχου τροχῶν αὐτοῦ. οὐκ ἐπιστραφήσονται
267.10 πατέρες ἐπὶ υἱοὺς αὐτῶν ἀπὸ ἐκλύσεως χειρῶν αὐτῶν. καί· 10
267.11 ἐκ Δὰν ἀκουσθήσεται φωνὴ ὀξύτητος ἵππων αὐτοῦ καὶ ἀπὸ
267.12 φωνῆς χρεμετισμοῦ ἱππασίας αὐτοῦ σεισθήσεται πᾶσα ἡ γῆ
267.13 ἐκείνη. καὶ ἥξει καὶ φάγεται τὴν γῆν καὶ τὸ πλήρωμα
267.14 αὐτῆς, πόλεις καὶ τοὺς ἐν αὐταῖς κατοικοῦντας. ὡσαύτως
267.15 δὲ καὶ διὰ Ἰεζεκιὴλ οὕτω λέγει· ἰδοὺ ἐγὼ ἐπάγω ἐπὶ Σὼρ 15
267.16 τὸν Ναβουχοδονόσωρ βασιλέα Βαβυλῶνος, ὅς ἐστι βασιλεὺς
267.17 βασιλέων, μεθ’ ἵππων καὶ ἁρμάτων καὶ συναγωγῆς ἐθνῶν
267.18 πολλῶν σφόδρα, καὶ περιβαλεῖ σοι τάφρον καὶ οἰκοδομήσει
267.19 σε κύκλῳ χάρακα καὶ περίστασιν ὅπλων, καὶ τὰς λόγχας
267.20 αὐτοῦ ἀπέναντί σου δώσει. τὰ τείχη σου καὶ τοὺς πύργους 20
267.21 σου καθελεῖ ἐν τοῖς ὅπλοις αὐτοῦ, ἀπὸ δὲ τοῦ πλήθους
267.22 τῶν ἵππων αὐτοῦ καλύψει σε ὁ κονιορτὸς αὐτῶν. καὶ
268.1 πάλιν· τάδε λέγει Ἀδωναῒ κύριος· ἰδοὺ ἐγὼ δίδωμι τῷ Να-
268.2 βουχοδονόσωρ τὴν γῆν Αἰγύπτου, καὶ λήψεται τὸ πλῆθος
268.3 αὐτῆς καὶ σκυλεύσει τὰ σκῦλα αὐτῆς καὶ προνομεύσει τὴν
268.4 προνομὴν αὐτῆς. ἀντὶ τῆς λειτουργίας, ἧς ἐδούλευσεν ἐπὶ
268.5 Τύρον, δέδωκα αὐτῷ τὴν γῆν Αἰγύπτου. καί· ἀπολῶ τὸ 5
268.6 πλῆθος Αἰγυπτίων διὰ χειρὸς Ναβουχοδονόσωρ. καί· ἐν
268.7 μαχαίραις γιγάντων αὐτοῦ καταβαλῶ τὴν ἰσχὺν αὐτῶν. καὶ
268.8 μετὰ ταῦτα· ἐξελεύσονται οἱ κατοικοῦντες τὰς πόλεις καὶ ἐκ-
268.9 καύσουσι καὶ ἀνάψουσιν ἐν τοῖς ὅπλοις καὶ θυρεοῖς καὶ πέλταις
268.10 καὶ δόρασι καὶ τόξοις καὶ βέλεσι καὶ βακτηρίαις χειρῶν καὶ 10
268.11 λόγχαις, καὶ καύσουσιν ἐν αὐταῖς πῦρ ἔτεσιν ἑπτά. καὶ οὐ
268.12 μὴ λήψονται ξύλα ἐκ τοῦ ἀγροῦ οὐδὲ μὴ κόψουσιν ἐκ τῶν
268.13 δρυμῶν, ἀλλ’ ἢ τὰ ὅπλα καύσουσιν. εἰκότως οὖν ἔλεγε
268.14 πρὸς αὐτὸν Δανιήλ· σύ, βασιλεῦ, βασιλεὺς βασιλέων, ᾧ ὁ
268.15 θεὸς τοῦ οὐρανοῦ βασιλείαν ἰσχυράν τε καὶ κραταιὰν καὶ 15
268.16 ἔντιμον ἔδωκεν ἐν παντὶ τόπῳ, ὅπου κατοικοῦσιν οἱ υἱοὶ
268.17 τῶν ἀνθρώπων, θηρία τε τοῦ ἀγροῦ καὶ πετεινὰ τοῦ οὐρα-

140
268.18 νοῦ ἔδωκεν ἐν τῇ χειρί σου καὶ κατέστησέ σε κύριον πάντων,
268.19 καὶ σὺ εἶ ἡ χρυσῆ κεφαλὴ τῆς εἰκόνος. καί· τὸ δένδρον, ὃ
268.20 εἶδες, τὸ μεγαλυνθέν, οὗ τὸ ὕψος ἔφθασεν εἰς τὸν οὐρανὸν 20
269.1 καὶ τὸ κύτος αὐτοῦ εἰς πᾶσαν τὴν γῆν καὶ τὰ φύλλα αὐτοῦ
269.2 εὐθαλῆ καὶ ὁ καρπὸς αὐτοῦ πολύς, καὶ τροφὴ πᾶσιν ἐν
269.3 αὐτῷ, καὶ ὑποκάτω αὐτοῦ κατῴκουν τὰ θηρία καὶ ἐν τοῖς
269.4 κλάδοις αὐτοῦ κατεσκήνουν, σὺ εἶ, βασιλεῦ, ὅτι ἐμεγαλύνθης
269.5 καὶ ὑπερίσχυσας, καὶ ἡ μεγαλωσύνη σου ἔφθασεν εἰς τὸν 5
269.6 οὐρανὸν καὶ ἡ κυρεία σου εἰς τὰ πέρατα τῆς γῆς.
269.7t [β�. Περὶ Οὐλεµαροδάχ.]
269.8 Μετὰ δὲ Ναβουχοδονόσωρ ἐβασίλευσεν Οὐλεμαροδάχ, ὁ
269.9 καὶ Εὐιλάδ, υἱὸς αὐτοῦ ἔτη εʹ. ὃς τὸν Ἰεχονίαν λύσας
269.10 τῶν δεσμῶν ἐποίησε συνεστιάτορα αὐτοῦ. περὶ οὗ καὶ ἡ 10
269.11 τῶν βασιλειῶν ἱστορία καὶ ὁ θεῖος Ἱερεμίας ἔφη· καὶ ἐγέ-
269.12 νετο ἐν τῷ τριακοστῷ καὶ ἑβδόμῳ ἔτει ἀποικισθέντος τοῦ
269.13 Ἰωακεὶμ βασιλέως Ἰούδα ἐν τῷ δεκάτῳ μηνὶ ἐν τῇ τετάρτῃ
269.14 καὶ εἰκάδι τοῦ μηνός, ἔλαβεν Εὐιλὰδ Οὐλεμαροδὰχ βασιλεὺς
269.15 Βαβυλῶνος ἐν τῷ ἐνιαυτῷ, ᾧ ἐβασίλευσεν, τὴν κεφαλὴν 15
269.16 Ἰωακεὶμ βασιλέως Ἰούδα καὶ ἐξήγαγεν αὐτὸν ἐξ οἴκου, οὗ
269.17 ἐφυλάττετο, καὶ ἐλάλησεν αὐτῷ χρηστὰ καὶ ἔδωκεν αὐτῷ τὸν
269.18 δίφρον ἐπάνω τῶν θρόνων τῶν βασιλέων τῶν μετ’ αὐτοῦ
269.19 ἐν Βαβυλῶνι καὶ ἤλλαξε τὴν στολὴν τῆς φυλακῆς αὐτοῦ.
269.20 καὶ ἤσθιε διὰ παντὸς ἄρτον κατὰ πρόσωπον αὐτοῦ πάσας 20
269.21 τὰς ἡμέρας, ἃς ἔζησεν. Ἰωακεὶμ δὲ οὗτός ἐστιν ὁ καὶ
269.22 Ἰεχονίας. Ἰωακεὶμ γὰρ τὸν τούτου πατέρα, ἐφ’ οὗ καὶ
270.1 Δανιὴλ ᾐχμαλωτίσθη, Ναβουχοδονόσωρ ἀνελὼν ἐν Ἱερου-
270.2 σαλὴμ ἔρριψεν ἔξω τοῦ τείχους.
270.3t [γ�. Περὶ Βαλτάσαρ.]
270.4 Μετὰ δὲ Οὐλεμαροδὰχ ἐβασίλευσε Βαλτάσαρ ἀδελφὸς
270.5 αὐτοῦ ἔτη γʹ. ὃς μιάνας τὰ ἱερὰ σκεύη τοῦ θεοῦ ἐν τῷ 5
270.6 συμποσίῳ, ἅπερ ἤγαγεν ὁ πατὴρ αὐτοῦ Ναβουχοδονόσωρ ἐξ
270.7 Ἱερουσαλήμ, ἀνῃρέθη κατὰ θείαν ὀργήν. φησὶ γὰρ τηνι-
270.8 καῦτα πρὸς αὐτὸν Δανιήλ· ὁ θεὸς ὁ ὕψιστος τὴν βασιλείαν
270.9 καὶ τὴν μεγαλωσύνην καὶ τὴν δόξαν ἔδωκε Ναβουχοδονόσωρ
270.10 τῷ πατρί σου, καὶ ἀπὸ τῆς μεγαλωσύνης αὐτοῦ πάντες οἱ 10
270.11 λαοὶ φυλαὶ γλῶσσαι ἦσαν τρέμοντες καὶ φοβούμενοι ἀπὸ
270.12 προσώπου αὐτοῦ, καὶ οὓς ἐβούλετο ἀνῄρει, καὶ οὓς ἤθελεν
270.13 ἔσωζεν. καὶ ὅτε ὑψώθη ἡ καρδία αὐτοῦ καὶ τὸ πνεῦμα
270.14 αὐτοῦ ἐκραταιώθη τοῦ ὑπερηφανεύεσθαι, κατηνέχθη ἀπὸ
270.15 τοῦ θρόνου τῆς βασιλείας αὐτοῦ, καὶ ἡ τιμὴ αὐτοῦ ἀφῃρέθη 15
270.16 ἀπ’ αὐτοῦ, καὶ ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων ἐξεδιώχθη καὶ μετὰ τῶν
270.17 θηρίων ἐδόθη, καὶ μετὰ ὀνάγρων ἡ κατοίκησις αὐτοῦ, καὶ
270.18 χόρτον ὡς βοῦν ἐψώμιζον αὐτόν, καὶ ἀπὸ τῆς δρόσου τοῦ
270.19 οὐρανοῦ τὸ σῶμα αὐτοῦ ἐβάφη, ἕως οὗ ἔγνω, ὅτι κυριεύει ὁ

141
270.20 ὕψιστος τῆς βασιλείας τῶν ἀνθρώπων καὶ ᾧ ἐὰν δόξῃ δώσει 20
270.21 αὐτήν. καὶ σὺ οὖν, ὁ υἱὸς αὐτοῦ Βαλτάσαρ, οὐκ ἐταπείνω-
270.22 σας τὴν καρδίαν σου, καὶ οἱ μεγιστάνες καὶ οἱ παράκοιτοι
270.23 καὶ αἱ παλλακαί σου οἶνον ἐπίνετε ἐν τοῖς ἁγίοις σκεύεσιν.
270.24 διὰ τοῦτο ἀπεστάλη ἀστράγαλος χειρὸς ἐκ προσώπου αὐτοῦ, καὶ
271.1 τὴν γραφὴν ταύτην ἐνέταξεν οὕτως· μανή, θεκέλ, φαρές,
271.2 τοῦτ’ ἔστιν· μανή· ἐμέτρησεν ὁ θεὸς τὴν βασιλείαν σου καὶ
271.3 ἐπλήρωσεν αὐτήν. θεκέλ· ἐστάθη ἐν ζυγῷ καὶ εὑρέθη ὑστε-
271.4 ροῦσα. φαρές· διῄρηται ἡ βασιλεία σου καὶ ἐδόθη Μήδοις
271.5 καὶ Πέρσαις. καὶ ἐν αὐτῇ τῇ νυκτὶ ἀνῃρέθη Βαλτάσαρ ὁ 5
271.6 Χαλδαῖος, καὶ Δαρεῖος παρέλαβε τὴν βασιλείαν.
271.7 Μὴ νομίσῃς, φησίν, οἰκείᾳ ῥώμῃ χρησάμενος ὁ πατήρ
271.8 σου πᾶσαν ὑπέταξε τὴν οἰκουμένην. ὁ γὰρ θεὸς ἐπιφέρων
271.9 ἀνθρώποις ἁμαρτωλοῖς τιμωρίαν ὥσπερ τισὶν ὀργάνοις κέ-
271.10 χρηται προδήλως ἐπιτηδείοις καὶ πονηροῖς εἰς ὑπηρεσίαν τῆς 10
271.11 κατ’ αὐτῶν θείας ὀργῆς. ὅθεν φησὶ διὰ Ἡσαΐου· μὴ δοξα-
271.12 σθήσεται ἀξίνη ἄνευ τοῦ κόπτοντος ἐν αὐτῇ; ἢ ὑψωθήσεται
271.13 πρίων ἄνευ τοῦ ἕλκοντος αὐτόν; οὕτως ἐάν τις ἄρῃ ῥάβδον
271.14 ἢ ξύλον. ὥσπερ γάρ, φησίν, ἀδύνατον ἀξίνην αὐτομάτως
271.15 ἢ πρίονα ἢ ῥάβδον κινηθῆναι, τότε γὰρ τούτων ἕκαστον 15
271.16 ἐνεργεῖ, ἡνίκα ἄν τις τῇ χειρὶ χρησάμενος κινῆσαι θελήσειεν,
271.17 οὕτω δὴ κἀγὼ τοῖς πονηροῖς κατὰ τῶν πονηρῶν ἀνθρώπων
271.18 κέχρημαι. ταύτῃ τοι καὶ Ἱερεμίας φησίν· οὕτως εἶπε κύριος
271.19 ὁ θεὸς Ἰσραήλ· ἐγὼ ἐποίησα τὴν γῆν τῇ μεγάλῃ ἰσχύϊ μου
271.20 καὶ τῷ βραχίονί μου τῷ ὑψηλῷ, καὶ δώσω αὐτὴν ᾧ ἐὰν 20
271.21 δόξῃ ἐν ὀφθαλμοῖς μου. καὶ ἰδοὺ δέδωκα πᾶσαν τὴν γῆν
271.22 Ναβουχοδονόσωρ βασιλεῖ Βαβυλῶνος τῷ δούλῳ μου δου-
271.23 λεύειν αὐτῷ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ τὰ ἑξῆς. ὃς ἐντεῦθεν ὑπὲρ
271.24 ἄνθρωπον φρονήσας καὶ τῶν θείων κριμάτων καὶ τῆς ἀρρή-
271.25 του δικαιοκρισίας καὶ μακροθυμίας καταφρονήσας ἐπειράθη 25
271.26 λοιπὸν ἐνδίκως τῆς θείας ὀργῆς τὸ ἀδέκαστόν τε καὶ ἀνα-
271.27 πόδραστον.
271.28t [δ�. Περὶ Δαρείου.]
271.29 Μετὰ δὲ Βαλτάσαρ ἐβασίλευσε Δαρεῖος ὁ Μῆδος, ὁ καὶ
272.1 Ἀστυάγης καὶ Ἀρταξέρξης, ἔτη ιζʹ, ὃς ἔσχε γυναῖκα τὴν
272.2 τοῦ Μαρδοχαίου Ἐσθὴρ ἐπιλεχθεῖσαν διὰ κάλλος ἐκ τῶν
272.3 Ἑβραϊκῶν νεανίδων. ἥτις καὶ τὸν ἴδιον λαὸν Ἰουδαϊκὸν
272.4 ἀναιρεῖσθαι μέλλοντα ἐξ ἐπιβουλῆς Ἀμὰν τοῦ ἀρχιστρατήγου
272.5 λυτρωσαμένη παρεσκεύασεν ἐκεῖνον ἀνασκολοπισθῆναι εἰς 5
272.6 ὅπερ ξύλον ἐβουλεύσατο Μαρδοχαῖον τὸν ἑαυτῆς ἀναρτῆσαι
272.7 θεῖον μὴ τιμῶντα αὐτὸν καὶ προσκυνοῦντα. ἐν οἷς εἰκότως
272.8 καὶ πεπλήρωται ἡ γραφὴ λέγουσα· ὃς δ’ ἂν ἐκκαύσῃ κακίαν,
272.9 ἀπολεῖται ὑπ’ αὐτῆς. καί· ὃς παρασκευάζεται δίκτυον ἐπὶ
272.10 πρόσωπον τοῦ πλησίον, περιβαλεῖ αὐτὸ τοῖς ἑαυτοῦ ποσίν. 10

142
272.11 καί· ὁ ποιῶν πονηρὸν εἰς αὐτὸ ἐγκυλισθήσεται καὶ οὐ μὴ
272.12 ἐπιγνῷ, πόθεν ἥκει αὐτῷ. καί· ὁ ὀρύσσων βόθρον τῷ πλη-
272.13 σίον εἰς αὐτὸν ἐμπεσεῖται. καί· δι’ ὧν τις ἁμαρτάνει, διὰ
272.14 τούτων κολάζεται. φησὶ γάρ τις τῶν μεγιστάνων· ἰδοὺ καὶ
272.15 ξύλον ἔστησεν Ἀμὰν τῷ Μαρδοχαίῳ πηχῶν νʹ. καὶ εἶπεν 15
272.16 ὁ βασιλεύς· σταυρωθήτω Ἀμὰν ἐκεῖ. καὶ ἐγένετο οὕτως
272.17 κατὰ τὴν κέλευσιν τοῦ βασιλέως Ἀρταξέρξου. ἐφ’ οὗ καὶ
272.18 τῷ Δανιὴλ ὡράθησαν αἱ διὰ τοῦ ἀγγέλου Γαβριὴλ ὀπτασίαι,
273.1 καὶ ὁ χρόνος ἐδηλώθη τῆς Χριστοῦ παρουσίας. ὅστις καὶ
273.2 φθονηθεὶς ὑπὸ τῶν μεγιστάνων διὰ τὸ μεγάλως τιμᾶσθαι
273.3 ὑπὸ τοῦ βασιλέως ἐβλήθη ἐν τῷ λάκκῳ τῶν λεόντων.
273.4t [ε�. Περὶ Κύρου.]
273.5 Μετὰ δὲ Δαρεῖον ἐβασίλευσε Κῦρος ὁ Πέρσης ἔτη λβʹ. 5
273.6 ὃς ἀνελὼν Δαρεῖον πάσης ἐκράτησε τῆς γῆς, τήν τε τῶν
273.7 Χαλδαίων καὶ Ἀσσυρίων καὶ Περσῶν Παλαιστίνην τε καὶ
273.8 πᾶσαν τὴν Ἀσίαν καὶ τὴν Λυδῶν βασιλείαν ὑπέταξεν, ἀνε-
273.9 λὼν Κροῖσον, ὡς προείρηται. ἐφ’ οὗ Δανιὴλ ἐπιφανέστερος
273.10 ὑπάρχων ἔτι καὶ τὸν Βὴλ συντρίψας καὶ τὸν δράκοντα 10
273.11 φονεύσας τὰ σεβάσματα Περσῶν ἐβλήθη πάλιν ἐν τῷ λάκκῳ
273.12 τῶν λεόντων, καὶ ἦν ἐκεῖ ἡμέρας ϛʹ, ἐν ᾧ λέοντες ἦσαν ζʹ,
273.13 καὶ ἐδίδετο αὐτοῖς τὸ καθ’ ἡμέραν σώματα βʹ καὶ πρό-
273.14 βατα βʹ, τότε δὲ οὐκ ἐδόθη αὐτοῖς οὐδέν, ἵνα τὸν Δανιὴλ
273.15 καταφάγωσιν. καὶ ἦν Ἀμβακοὺμ ὁ προφήτης ἐν τῇ Ἰου- 15
273.16 δαίᾳ καὶ ἥψησεν ἕψημα καὶ ἐνέθρυψεν ἄρτους εἰς σκάφην
273.17 καὶ ἐπορεύετο εἰς τὸ πεδίον ἀπενέγκαι τοῖς θερισταῖς. καὶ
273.18 εἶπεν ἄγγελος κυρίου πρὸς αὐτόν· ἀπένεγκε τὸ ἄριστον τοῦτο
273.19 εἰς Βαβυλῶνα τῷ Δανιὴλ ἐν τῷ λάκκῳ τῶν λεόντων. ὁ δέ
273.20 φησιν· κύριε, Βαβυλῶνα οὐχ ἑώρακα καὶ τὸν λάκκον οὐ 20
273.21 γινώσκω ποῦ ἐστιν. καὶ ἐπιλαβόμενος ὁ ἄγγελος τῆς κο-
273.22 ρυφῆς αὐτοῦ καὶ βαστάσας ἔθηκεν αὐτὸν εἰς Βαβυλῶνα
273.23 ἐπάνω τοῦ λάκκου ἐν τῷ ῥοίζῳ τοῦ πνεύματος αὐτοῦ. καὶ
273.24 ἐβόησεν Ἀμβακοὺμ λέγων· Δανιήλ, Δανιήλ, λάβε τὸ ἄριστον,
274.1 ὃ ἀπέστειλέ σοι κύριος. καὶ εἶπε Δανιήλ· ἐμνήσθης γάρ
274.2 μου, ὁ θεός, καὶ οὐκ ἐγκατέλιπες τοὺς ἀγαπῶντάς σε, κύριε.
274.3 καὶ ἀναστὰς Δανιὴλ ἔφαγεν, καὶ πάλιν εὐθὺς ὁ ἄγγελος
274.4 ἀπεκατέστησε τὸν Ἀμβακοὺμ ἐπὶ τὸν τόπον αὐτοῦ. ὁ δὲ
274.5 βασιλεὺς τῇ ἑβδόμῃ ἡμέρᾳ ἐλθὼν ἐπὶ τὸν λάκκον καὶ εὑρὼν 5
274.6 αὐτὸν μηδὲν ὑπὸ τῶν λεόντων ἀδικηθέντα καὶ τὸν σεσω-
274.7 κότα θεὸν δοξάσας τὸν μὲν Δανιὴλ εὐθὺς ἀνήγαγεν ἐκ τοῦ
274.8 λάκκου, τοὺς δὲ αἰτίους τῆς ἀπωλείας αὐτοῦ κατήγαγεν εἰς
274.9 τὸν λάκκον, καὶ παραχρῆμα κατεβρώθησαν ὑπὸ τῶν λεόντων
274.10 ἐνώπιον αὐτοῦ. ὑφ’ οὗ τῷ πρώτῳ ἔτει τῆς βασιλείας ἀνε- 10
274.11 κλήθησαν οἱ Ἰουδαῖοι. ἄφεσιν γὰρ αὐτοῖς προσφωνήσαντος
274.12 αὐτοῦ καὶ τὴν πρὸς Ἱερουσαλὴμ ἐπάνοδον ἐπιτρέψαντος,

143
274.13 ἐπληρώθη ὁ ἑβδομηκονταετὴς χρόνος τῆς αἰχμαλωσίας αὐτῶν
274.14 κατὰ τὸν θεῖον ὅρον. τοῦ δὲ υἱοῦ Ζοροβάβελ Σαλαθιὴλ
274.15 καὶ Ἰησοῦ τοῦ Ἰωσεδὲκ ἐλθόντων εἰς Ἱερουσαλὴμ καὶ τὸν 15
274.16 ναὸν οἰκοδομεῖν ἐξ ἐπιτροπῆς Κύρου καὶ φιλοτιμίας ἀρξα-
274.17 μένων, ἐκωλύθησαν ὑπὸ τῶν περιοίκων διαβεβληκότων αὐ-
274.18 τοὺς πρὸς τὸν βασιλέα.
274.19t [��. Περὶ Καµβύσου.]
274.20 Μετὰ δὲ Κῦρον ἐβασίλευσε Καμβύσης υἱὸς αὐτοῦ ὁ καὶ 20
274.21 Ναβουχοδονόσωρ κληθεὶς ἔτη ιηʹ. ὃς πόλεμον ἔχων πρὸς
274.22 Ἀρφαξὰδ βασιλέα Μήδων καὶ συμμαχίαν αἰτήσας παρὰ τῶν
274.23 ἐθνῶν πάντων ἕως Αἰγύπτου, καὶ μὴ δεδωκότων αὐτῷ,
274.24 ἀλλὰ καὶ ἀντειρηκότων, πόλεμον ἔθετο μετὰ τὸ νικῆσαι καὶ
275.1 περιγενέσθαι τοῦ Ἀρφαξὰδ κατὰ τῶν μὴ δεδωκότων, καὶ δὴ
275.2 ὑποστρέψας μετὰ νίκης ἀπέστειλε τὸν ἀρχιστράτηγον αὐτοῦ
275.3 Ὁλοφέρνην μετὰ δυνάμεως πολλῆς κατ’ αὐτῶν. καὶ παντὸς
275.4 ἔθνους κυριεύσας ὁ Ὁλοφέρνης καὶ τὰ εἴδωλα τούτων συν-
275.5 τρίψας πρὸς Βετυλούαν τὴν τῶν Ἰουδαίων πόλιν ἦλθεν ἐν 5
275.6 χιλιάσιν ὁπλιτῶν ρκʹ. καὶ ὁ μὲν Ὁλοφέρνης εἰς πόλεμον
275.7 παρετάσσετο, κατησφαλισμένων ἐν τῇ πόλει τῶν υἱῶν Ἰσ-
275.8 ραήλ, ὁ δὲ στρατηγὸς αὐτοῦ Ἀχιὼρ συνεβούλευσεν αὐτῷ μὴ
275.9 πολεμεῖν τὸ ἔθνος τῶν Ἑβραίων διὰ τὸ ὑπερασπίζειν αὐ-
275.10 τῶν τὸν θεόν. καὶ ὀργισθεὶς ὁ Ὁλοφέρνης ἀπέστειλεν αὐτὸν 10
275.11 εἰς τὴν πόλιν ἀπειλήσας ἀναιρήσειν αὐτόν, εἰ ταύτης περι-
275.12 γένοιτο. καὶ ὁ μὲν Ἀχιὼρ ἦν ἐν τῇ πόλει Βετυλούᾳ, ὁ δὲ
275.13 Ὁλοφέρνης ἐπολιόρκει τὴν πόλιν προκαταλαβὼν τὰ ὕδατα.
275.14 τοῦ δὲ λαοῦ ἐκλυθέντος διὰ τὸ δίψος, καὶ μελλόντων ἐκ-
275.15 δοῦναι τὴν πόλιν, ἡ Ἰουδὶθ ἀποβαλοῦσα τὰ τῆς χηρεύσεως 15
275.16 ἱμάτια (ἐπένθει γὰρ τὸν ἄνδρα καὶ δι’ ὅλου ἔμενε νηστεύ-
275.17 ουσα) ἐκόσμησεν ἑαυτὴν ὡς νύμφην καὶ πολλὰ τοὺς ἄρχον-
275.18 τας ὡς ὀλιγοψύχους ἐλέγξασα καὶ νουθετήσασα καὶ παραγ-
275.19 γείλασα μὴ ἐκδοῦναι τὴν πόλιν ἄχρις ἡμερῶν εʹ ὑπεξῆλθε
275.20 πρὸς τὸν Ὁλοφέρνην, καὶ τῇ τοῦ θεοῦ βοηθείᾳ καὶ τῇ 20
275.21 ἑαυτῆς σοφίᾳ τοῦτον ἀπατήσασα καὶ ἀποκεφαλίσασα τῇ τρίτῃ
275.22 ἡμέρᾳ καὶ πρὸς τὴν πόλιν ὑποστρέψασα νυκτὸς τὴν κεφα-
275.23 λὴν ἔδειξεν Ὁλοφέρνου. καὶ οἱ μὲν Ἰουδαῖοι σφόδρα θαυ-
275.24 μάσαντες καὶ τῷ συνεργήσαντι καὶ σοφίσαντι θεῷ τὴν δόξαν
275.25 ἀναπέμψαντες προθυμίαν πολλὴν ἔλαβον, ὁ δὲ στρατηγὸς 25
275.26 Ἀχιὼρ μᾶλλον ὑπερεκπλαγεὶς τὴν μεγάλην καὶ ἰσχυρὰν καὶ
276.1 κραταιὰν βοήθειαν τοῦ θεοῦ αὐτίκα περιτμηθεὶς ἐπίστευσε
276.2 κυρίῳ τῷ θεῶ Ἰσραήλ. καὶ οὕτω λοιπὸν οἱ μὲν Ἀσσύριοι
276.3 πρωΐας γενομένης ἑωρακότες τὴν κεφαλὴν Ὁλοφέρνου κον-
276.4 τευθεῖσαν δεινῶς καὶ κατῃσχυμμένως ἔφυγον, οἱ δὲ υἱοὶ
276.5 Ἰσραὴλ πανταχόθεν συνδραμόντες καὶ τοὺς πολεμίους συγκό- 5
276.6 ψαντες καὶ λαφυραγωγήσαντες δέδωκαν τῇ Ἰουδὶθ τὰ τοῦ

144
276.7 Ὁλοφέρνου πάντα. ἡ δὲ ἀπελθοῦσα εἰς Ἱερουσαλὴμ καὶ
276.8 πάντα κυρίῳ ἀναθεμένη ὑπέστρεψεν ἐν τῷ οἴκῳ αὐτῆς καὶ
276.9 τὴν αὐτὴν ἀρετήν τε καὶ ἄσκησιν ἔχουσα ἐτελεύτησε χήρα
276.10 ἐτῶν ρεʹ. ταύτην οὖν τὴν ἱστορίαν ᾠήθησάν τινες ἐπὶ τοῦ 10
276.11 πρώτου Ναβουχοδονόσωρ συμβῆναι, πεπλάνηνται δὲ διὰ τὴν
276.12 ὁμωνυμίαν ἀγνοοῦντες ὡς μετὰ τὴν αἰχμαλωσίαν τοῦτο
276.13 γέγονεν. ὁ γὰρ πρῶτος Ναβουχοδονόσωρ ἐν τῷ τῆς αἰχμα-
276.14 λωσίας χρόνῳ προτετελευτήκει.
276.15t [ζ�. Περὶ Σπερδίου.] 15
276.16 Μετὰ δὲ Καμβύσην ἐβασίλευσε Σπέρδιος ὁ μάγος
276.17 μῆνας ζʹ.
276.18t [η�. Περὶ Δαρείου Ὑστάσπου.]
276.19 Μετὰ δὲ Σπέρδιον ἐβασίλευσε Δαρεῖος Ὑστάσπου ἔτη κʹ.
276.20 ἐφ’ οὗ πάλιν Ζοροβάβελ καὶ Ἰησοῦς ἐπιτραπέντες ἐτελείωσαν 20
276.21 τὴν οἰκοδομὴν τοῦ ναοῦ πρότερον ἀμεληθεῖσαν ἔτη μʹ.
276.22 ὅθεν Ἰουδαῖοι κατὰ τοῦτο πρὸς τὸν κύριον ἔλεγον· τεσσαρά-
276.23 κοντα καὶ ἓξ ἔτεσιν ὁ ναὸς ᾠκοδομήθη, καὶ σὺ ἐν τρισὶν
277.1 ἡμέραις ἐγερεῖς αὐτόν; Κῦρος μὲν γὰρ τοῖς Ἰουδαίοις ἐλευ-
277.2 θερίαν ἔδωκε καὶ συγχώρησιν τῆς οἰκοδομῆς τοῦ ναοῦ καὶ
277.3 τῆς πόλεως, ὡς εἴρηται, ὑπὸ δὲ τῶν Σαμαρειτῶν κωλυθέν-
277.4 τες ἔτη λʹ καὶ μετὰ τούτων ἄλλα θʹ εἰς τὸ ϛʹ ἔτος τῆς
277.5 βασιλείας Δαρείου περαιοῦσιν. οὐκοῦν ἡ ἐπάνοδος τῶν 5
277.6 υἱῶν Ἰσραὴλ ἐκ Περσίδος εἰς Ἱερουσαλὴμ γέγονεν ἐκ προσ-
277.7 τάγματος μὲν Κύρου πρότερον, ἔπειτα δὲ καὶ Δαρείου κελεύ-
277.8 σαντος ἐν χειρὶ Ἰησοῦ τοῦ Ἰωσεδὲκ καὶ Ζοροβάβελ καὶ
277.9 Νεμεσίου εὐνούχου Ἰουδαίου. ἡ δὲ πρόφασις τῆς ἐπανόδου
277.10 οὕτω γέγονεν. στρατιῶται τρεῖς τὸν βασιλέα φυλάσσοντες, 10
277.11 ἐν οἷς ἦν καὶ Ζοροβάβελ, ἤρισαν ἐν προβλήμασιν, τεθείσης
277.12 ἐπαγγελίας αἰτῆσαι τὸν νικῶντα ὅπερ ἂν θελήσῃ παρὰ τοῦ
277.13 βασιλέως. τοῦ οὖν ἑνὸς εἰπόντος νικᾶν τὸν οἶνον, καὶ τοῦ
277.14 ἑτέρου φήσαντος νικᾶν τὸν βασιλέα, ὁ Ζοροβάβελ ἔφη νικᾶν
277.15 τὰς γυναῖκας καὶ ὑπὲρ πάντα τὴν ἀλήθειαν. καὶ ἐπειδὴ 15
277.16 ταῦτα εἰρηκὼς ἐνίκησε καὶ ἐπετράπη αἰτήσασθαι ὃ βούλεται,
277.17 ἠξίωσεν ἀφεθῆναι τὴν αἰχμαλωσίαν καὶ οἰκοδομηθῆναι τὴν
277.18 Ἱερουσαλήμ. ὅπερ καὶ γέγονεν. καὶ τότε πεπλήρωται εἰς
277.19 τέλος τὰ τῆς αἰχμαλωσίας καὶ ὀργῆς ἔτη οʹ. ὁ δέ γε ἀρχιε-
277.20 ρεὺς καὶ γραμματεὺς Ἔσδρας ἦν διδάσκων τὸν λαὸν τὸν 20
277.21 νόμον καὶ διερμηνεύων ὡς εὐφυέστατος πάντων, ὃς καὶ τὰς
277.22 ἱερὰς βίβλους ἀπεκατέστησε διαφθαρείσας ὑπὸ τῶν πολε-
277.23 μίων. οἱ γάρτοι Χαλδαῖοι μετὰ τὴν ἅλωσιν τῆς Ἱερουσαλὴμ
277.24 ἐμπρήσαντες πάσας, ἐνέπνευσεν ὁ θεὸς τούτῳ ὥστε αὐτὰς
277.25 ἐκθέσθαι. 25
278.1 Γίνονται οὖν ἀπὸ τῆς πρώτης οἰκοδομῆς τοῦ ναοῦ ἕως
278.2 τῆς δευτέρας ἔτη φιαʹ. τὸ τοίνυν σχῆμα καὶ εἶδος τῆς

145
278.3 δευτέρας οἰκοδομῆς τοῦ ναοῦ καὶ τῆς πόλεως Ἱερουσαλὴμ
278.4 ἦν οὕτως· ἡ μὲν οὖν πόλις τρισὶ τείχεσιν ὠχυρωμένη καὶ
278.5 δυσάλωτος ὑπῆρχεν, τοῦ δὲ τείχους οἱ πύργοι τετράγωνοι 5
278.6 ὄντες εἶχον τὸ πλάτος καὶ τὸ ὕψος ἀνὰ πηχῶν νʹ, καὶ
278.7 ἕκαστος λίθος τῆς δομήσεως ἦν εἰκοσάπηχυς. ἐφ’ ὧν ἦσαν
278.8 οἶκοι πολυτελεῖς καὶ ὑπερῷα καὶ δεξαμεναὶ πρὸς ὑποδοχὴν
278.9 ὀμβριμαίων ὑδάτων. εἶχε δὲ καὶ μεταπύργια ὀκτάγωνα καὶ
278.10 παμμεγέθη ἀνὰ πηχῶν ςʹ τὸ ὕψος ἔχοντα, ὡς καὶ τὴν 10
278.11 Ἀραβίαν ἐκεῖθεν τοῦ ἡλίου ἀνίσχοντος ὁρᾶσθαι. καὶ τὸ
278.12 μὲν μέτρον τῆς πόλεως καὶ περίμετρον ἀπ’ ἄκρον εἰς ἄκρον
278.13 εἶχε στάδια νʹ καὶ τὸ ὕψος πήχεις μʹ, οἱ δὲ λίθοι τῆς
278.14 οἰκοδομῆς εἶχον ἀνὰ πηχῶν κʹ τὸ μῆκος, τὸ δὲ πλάτος ἀνὰ
278.15 ιʹ ποδῶν, ὡσαύτως καὶ τὸ πάχος. καὶ οὕτως ἐν τῇ δομήσει 15
278.16 οἱ λίθοι ἀλλήλοις ἥνωντο ὡς δοκεῖν μίαν εἶναι πέτραν
278.17 μηδαμοῦ τῆς συναφείας καὶ τῆς ἁρμονίας διαφαινομένης.
278.18 τὸ δὲ ἱερὸν ἐπὶ λόφου καρτερῶς δεδομημένον καὶ τέτρασι
278.19 περιβόλοις κυκλούμενον, εἶχε λίθους ἡ οἰκοδομὴ αὐτοῦ λευ-
278.20 κούς τε καὶ ξυστοὺς ἀνὰ ποδῶν μʹ τὸ μέγεθος ἑκάστου 20
279.1 λίθου. μέσον δὲ τῆς πόλεως ὢν ὁ ναὸς δώδεκα βαθμοῖς
279.2 ἀναβατὸς ὑπῆρχεν, καὶ τὸ μὲν κατὰ πρόσωπον αὐτοῦ ὕψος
279.3 ἦν πηχῶν ρʹ, τὸ δὲ κατόπιν μʹ. κατάρροπον γὰρ ἐτύγχανε
279.4 τὸ ἓν μέρος τῆς πόλεως, τὸ δὲ ἕτερον ὑπόλοφον κατὰ τὸ
279.5 ὄρος. ἡ δὲ πρώτη πύλη τοῦ ναοῦ τὸ μὲν ὕψος εἶχε πή- 5
279.6 χεις οʹ, τὸ δὲ εὖρος κϛʹ, Κορινθίῳ χαλκῷ κεκαλυμμένη, ὡς
279.7 ὑπεράγειν τῇ καλλονῇ τὰς διαχρύσους καὶ περιαργύρους
279.8 πύλας. ἔνδοθεν γὰρ εἶχε πύλας ἀνὰ πηχῶν μʹ τὸ μέγεθος,
279.9 ἐπὶ πάχος πολὺ τοῦ χρυσοῦ καὶ τοῦ ἀργύρου κεκοσμημένας,
279.10 ὥστε καταστράπτεσθαι τὰ πάντα, καὶ τῷ ὁρῶντι νομίζεσθαι 10
279.11 κεχρυσῶσθαι τὰ πάντα. ὁ οὖν πρῶτος οἶκος εἶχεν ἐντὸς
279.12 ὑπερῷα τὸ μὲν ὕψος ἔχοντα πήχεις Ϟʹ, τὸ δὲ μῆκος νʹ. ἡ
279.13 δὲ πύλη τοῦ οἴκου κεχρυσωμένη οὖσα καὶ χρυσᾶς ὑπὲρ αὐ-
279.14 τὴν ἀμπέλους ἔχουσα, κατεκρέμαντο βότρυες ἀνδρομήκεις.
279.15 μετὰ δὲ τὸ εἰσελθεῖν τὸ ἐπίπεδον τοῦ ναοῦ ἄλλος ἦν οἶκος 15
279.16 τοῦ ἐνδοτάτου, οὗπερ τὸ μὲν ὕψος ἦν πηχῶν ξʹ, τὸ δὲ
279.17 πλάτος κʹ, ἐν ᾧ λυχνία καὶ τράπεζα καὶ θυμιατήριον ἔκειντο,
279.18 τὸ δὲ ἐνδότατον μέρος τοῦδε τοῦ οἴκου πηχῶν μὲν ὑπῆρχεν
279.19 κʹ, διείργετο δὲ καταπετάσματι πρὸς τὸ ἔξωθεν, ἐν ᾧ οὐδὲν
279.20 ἔκειτο, ἀλλ’ ἦν ἄβατόν τε καὶ ἄχραντον, ὅθεν ἁγίου ἅγιον 20
279.21 ἐλέγετο. τὸ δὲ ἄνω καὶ ἔξωθεν τοῦ ἀχράντου ναοῦ τούτου
279.22 μεγίστην παρεῖχε τοῖς ὁρῶσιν ἔκπληξιν. πλαξὶ γὰρ χρυσαῖς
279.23 στιβαρωτάταις κεκαλλωπισμένος ὑπὸ τὰς πρώτας ἀνατολὰς
279.24 τοῦ ἡλίου πυρωδεστάτην αὐγὴν ἀπέπεμπεν καὶ τὰς ὄψεις
279.25 τῶν ὁρώντων ἀπέστρεφεν ὥσπερ τις ἡλιακὴ αὐγὴ τοῖς 25
279.26 ὀφθαλμοῖς προσπίπτουσα. διὸ τοῖς ἀφικνουμένοις ξένοις

146
279.27 πόρρωθεν ὁ ναὸς ὁρώμενος ὅμοιος χιόνι ἐπ’ ὄρους ὑψηλοῦ
280.1 κείμενος ἐξεφαίνετο διὰ τὸ ἐκ λευκοτάτης μαρμάρου συνε-
280.2 στηκέναι καὶ ἐπὶ λόφου δεδομῆσθαι. ἐπὶ δὲ τῆς κορυφῆς
280.3 εἶχεν ἑστῶτας χρυσοῦς καὶ τεθηγμένους ὀβελοὺς ἀνὰ πηχῶν
280.4 μʹ τὸ ὕψος καὶ ἀνὰ ἓξ τὸ πλάτος πρὸς τὸ κωλύειν ἐφιζά-
280.5 νειν τὰ πετεινὰ καὶ ἐκκρίσει τὸν ναὸν μολύνειν. τῶν δὲ 5
280.6 κυκλούντων περιβόλων τεσσάρων τὸ ἱερὸν ἰδίας ἕκαστος
280.7 παρατηρήσεως κατὰ τὸν νόμον ἠξίωτο. εἰς μὲν γὰρ τὸν
280.8 πρῶτον καὶ ἐξώτατον πᾶσιν ἐγχωρίοις τε καὶ ἀλλοφύλοις
280.9 εἰσελθεῖν ἐπετέτραπτο, εἰς δὲ τὸν δεύτερον Ἰουδαίοις ἠφίετο
280.10 εἰσιέναι, εἰς δὲ τὸν τρίτον μόνοις τοῖς ἄρρεσι τῶν ἱερέων 10
280.11 καθαροῖς καὶ ἁγνοῖς ὑπάρχουσιν, εἰς δὲ τὸν τέταρτον ἱερεῦσι
280.12 μόνοις ἁγνεύουσιν, εἰς δὲ αὐτὸν τὸν ναὸν τοῖς ἀμώμοις
280.13 ἱερεῦσι στολὰς ἱερατικὰς ἠμφιεσμένοις, εἰς δὲ τὰ ἄδυτα,
280.14 ἔνθα ἦν ὁ βωμὸς καὶ ἡ τράπεζα καὶ τὸ θυμιατήριον καὶ ἡ
280.15 ἄσβεστος λυχνία, μόνῳ τῷ ἀρχιερεῖ συγκεχώρητο ἅπαξ τοῦ 15
280.16 ἐνιαυτοῦ. εἰκότως οὖν ἔλεγεν ὁ προφήτης· καὶ ἔσται ἡ
280.17 δόξα τοῦ οἴκου τούτου ἡ ἐσχάτη ὑπὲρ τὴν πρώτην, λέγει
280.18 κύριος. καὶ γὰρ ἡ δευτέρα οἰκοδομὴ αὕτη τοῦ ναοῦ λαμ-
280.19 προτέρα γέγονε τῆς πρώτης εἴς τε κάλλος καὶ μέγεθος καὶ
280.20 τὰ λοιπὰ πάντα. 20
280.21 Καὶ ταῦτα μὲν οὕτως. μετὰ δὲ ταῦτα ὁ βασιλεὺς Δα-
281.1 ρεῖος ἐπιστρατεύσας μετὰ διαφόρων ἐθνῶν Συρίαν μὲν καὶ
281.2 Φοινίκην καὶ τὴν παραλίαν πᾶσαν ἐσκύλευσεν, τῇ δὲ Ἱερου-
281.3 σαλὴμ ἐπελθὼν κατεβλήθη καὶ διόλωλε παμπληθεί, τοῦ θεοῦ
281.4 θεηλάτοις αὐτὸν πληγαῖς καὶ σκηπτοῖς πατάξαντος καὶ τὰς
281.5 σὺν αὐτῷ μυριάδας. κἀντεῦθεν νίκην μὲν παράδοξον ἔδωκεν 5
281.6 ὁ θεὸς τότε τοῖς ἐν Ἱερουσαλὴμ ὅπλων καὶ μάχης ἐκτός,
281.7 πλούτου δὲ καὶ λαφύρων ἀπείρων ἐνέπλησεν, ἄρχοντος τοῦ
281.8 Ζοροβάβελ, μεθ’ ὃν οὐκέτι ἕτερος ἐκ τοῦ Ἰούδα ἦρξεν, ἀλλ’
281.9 οἱ ἀρχιερεῖς ἡγεμόνευον. μετὰ γὰρ τὴν ἀπὸ Βαβυλῶνος ἐπ-
281.10 άνοδον οὐκέτι βασιλεῖς ἀλλ’ ἀρχιερεῖς αὐτῶν ἦρχον. 10
281.11 Διό φησιν ὁ μέγας Βασίλειος· καθαιρεθείσης γὰρ τῆς
281.12 Ἱερουσαλὴμ ὑπὸ τοῦ Ναβουχοδονόσωρ λέλυντο μὲν τὰ βασί-
281.13 λεια, οὐκέτι δὲ πατρικαὶ διαδοχαὶ τῶν ἡγεμονιῶν ἦσαν
281.14 ὥσπερ καὶ πρότερον, ἀλλὰ τὸ μὲν ἐξ ἀρχῆς ἐπὶ τῆς αἰχμα-
281.15 λωσίας διῆγον οἱ ἀπόγονοι τοῦ Δαυίδ, ἐπανελθόντες δὲ οἱ 15
281.16 περὶ τὸν Ζοροβάβελ καὶ Σαλαθιὴλ δημοτικώτερον καθη-
281.17 γοῦντο τοῦ λαοῦ, τῆς ἀρχῆς λοιπὸν ἐπὶ τῆς ἱερωσύνης
281.18 μεταπεσούσης διὰ τὸ ἀναμιγῆναι τὴν ἱερατικὴν καὶ βασιλικὴν
281.19 φυλήν· ὅθεν ὁ κύριος καὶ βασιλεύς ἐστι καὶ ἀρχιερεὺς εἰς
281.20 τὰ πρὸς τὸν θεόν. καὶ οὐκ ἐξέλιπε μὲν ἡ βασιλικὴ φυλὴ 20
281.21 μέχρι τῆς Χριστοῦ παρουσίας, οὐ μὴν δὲ κεκάθικεν ἔτι ἐπὶ
281.22 τοῦ θρόνου Δαυὶδ τὸ σπέρμα Ἰεχονίου. θρόνος γὰρ δηλον-

147
281.23 ότι τὸ βασιλικὸν ἀξίωμα λέγεται. πάντως δὲ τῆς ἱστορίας
281.24 μέμνησαι, ὅτι ὑπόφορος μὲν ἦν τῷ Δαυὶδ πᾶσα Ἰουδαία
282.1 καὶ Ἰδουμαία χώρα καὶ ἡ Μωαβῖτις καὶ τῆς Συρίας ὅσα
282.2 τε πρόσχωρα καὶ τὰ πορρωτέρω μέχρι τῆς Μέσης τῶν πο-
282.3 ταμῶν καὶ καθ’ ἕτερον μέρος ἕως ποταμοῦ Αἰγύπτου. εἰ
282.4 οὖν οὐδεὶς ἐφάνη ἐπὶ τοσοῦτον ἀξιώματος τῶν μετ’ αὐτοῦ,
282.5 πῶς οὐκ ἀληθὴς ὁ τοῦ προφήτου Ἱερεμίου λόγος ὅτι· ἠτι- 5
282.6 μώθη Ἰεχονίας ὡς σκεῦος, οὗ οὐκ ἔστι χρεία, καὶ ὅτι ἀπ-
282.7 ερρίφη αὐτὸς καὶ τὸ σπέρμα αὐτοῦ καὶ οὐ μὴ ἀναστῇ ἐκ
282.8 τοῦ σπέρματος αὐτοῦ καθήμενος ἐπὶ θρόνου Δαυὶδ ἄρχων
282.9 ἐν τῷ Ἰούδᾳ. οὐδεὶς γὰρ φαίνεται τῆς ἀξίας ταύτης καὶ
282.10 δυναστείας ἐπειλημμένος τῶν ἐξ αὐτοῦ. οὐ μέντοι ἐξέλιπεν 10
282.11 ἡ Ἰούδα φυλή, ἕως οὗ ἦλθεν ᾧ ἀπέκειτο, ὃς οὐδ’ αὐτὸς
282.12 ἐκάθισεν ἐπὶ τοῦ σωματικοῦ θρόνου, μεταπεσούσης δὲ τῆς
282.13 Ἰουδαϊκῆς βασιλείας ἐπὶ τὸν τοῦ Ἀσκαλωνίτου Ἀντιπάτρου
282.14 Ἡρώδην καὶ τοὺς ἐκείνου παῖδας, οἳ εἰς ἀρχὰς δʹ κατενεί-
282.15 μαντο τὴν Ἰουδαίαν, ἡγεμονεύοντος μὲν Πιλάτου, τὸ δὲ 15
282.16 σύμπαν τῆς Ῥωμαϊκῆς κράτος ἔχοντος Τιβερίου Καίσαρος.
282.17 ἀλλὰ θρόνον λέγει Δαυίδ, ἐφ’ ὃν ὁ κύριος ἐκάθισεν, τὴν
282.18 ἀκαθαίρετον καὶ αἰώνιον βασιλείαν· αὐτὸς γάρ ἐστι προσδο-
282.19 κία ἐθνῶν, οὐχὶ τοῦ ἐλαχίστου μέρους τῆς οἰκουμένης.
282.20 ἔσται, γάρ φησιν, ἡ ῥίζα τοῦ Ἰεσσαὶ καὶ ὁ ἀνιστάμενος 20
282.21 ἄρχειν ἐθνῶν. ἐπ’ αὐτῷ ἔθνη ἐλπιοῦσιν. καί· τέθεικά σε
282.22 εἰς διαθήκην γένους, εἰς φῶς ἐθνῶν. καί· θήσομαι εἰς
282.23 τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος τὸ σπέρμα αὐτοῦ καὶ τὸν θρόνον
283.1 αὐτοῦ ὡς τὰς ἡμέρας τοῦ οὐρανοῦ. οὕτως οὖν καὶ βασι-
283.2 λεὺς διέμεινεν, εἰ καὶ μὴ τὰ σκῆπτρα τῆς Ἰουδαίας παρέ-
283.3 λαβεν, καὶ βασιλεὺς πάσης τῆς γῆς ἐστιν, ὡς θεός, καὶ ἡ
283.4 εὐλογία τοῦ Ἰακὼβ ἐβεβαιώθη, καὶ ἐνευλογήθησαν ἐν τῷ
283.5 σπέρματι αὐτοῦ πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς, καὶ πάντα τὰ 5
283.6 ἔθνη μακαριοῦσι τὸν Χριστόν.
283.7 Ἵνα δὲ σαφέστερον γένηται, πῶς ἡ ἱερατικὴ ἐμίγη τῇ
283.8 βασιλικῇ, λέξωμεν οὕτως· ὁ μὲν οὖν Ἰούδας ἐγέννησε τὸν
283.9 Φαρές, ὁ δὲ Φαρὲς τὸν Ἐσρώμ, ὁ δὲ Ἐσρὼμ τὸν Ἀράμ, ὁ
283.10 δὲ Ἀρὰμ τὸν Ἀμιναδάμ, ὁ δὲ Ἀμιναδὰμ τὸν Ναασσών, ὁ 10
283.11 δὲ Ναασσὼν τὸν Σαλμών, ὁ δὲ Σαλμὼν τὸν Βοόζ, ὁ δὲ Βοὸζ
283.12 τὸν Ὠβήδ, ὁ δὲ Ὠβὴδ τὸν Ἰεσσαί, ὁ δὲ Ἰεσσαὶ Δαυὶδ τὸν
283.13 βασιλέα. ἐπεὶ οὖν ὁ Ναασσὼν υἱὸς ἦν τοῦ Ἀμιναδάμ, τού-
283.14 του τὴν ἀδελφὴν Ἐλισάβετ ἠγάγετο γυναῖκα ὁ μέγας ἀρχιερεὺς
283.15 Ἀαρὼν ἀδελφὸς Μυσέως ἐκ φυλῆς ὑπάρχων τοῦ Λευΐ. καὶ 15
283.16 μέντοι καὶ ὁ θεσπέσιος ἱεράρχης Ἰωδαὲ φυλῆς ὢν τῆς Λευ-
283.17 ιτικῆς ἠγάγετο γυναῖκα τὴν ἀδελφὴν Ὀχοζίου φυλῆς οὖσαν
283.18 τοῦ Ἰούδα. κἀντεῦθεν λοιπὸν ἡ βασιλικὴ τῇ Λευιτικῇ φυλῇ
283.19 συμμιγεῖσα, μάλα γε εἰκότως ὁ κύριος ἐκ Μαρίας τῆς

148
283.20 παρθένου καὶ κατὰ σάρκα μητρὸς αὐτοῦ γενεαλογούμενος 20
283.21 οὕτω βασιλεὺς καὶ ἱερεὺς εἰς τὰ πρὸς τὸν θεόν, ὡς ἔφην,
283.22 ἀνθρώποις ἀναδέδεικται καὶ προδήλως κηρύττεται βασιλεὺς
284.1 αἰώνιος καὶ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισε-
284.2 δέκ. ἡ βασιλεία γὰρ αὐτοῦ βασιλεία αἰώνιος καὶ ἀδιά-
284.3 φθορος, καὶ τὴν γενεὰν αὐτοῦ, δηλαδὴ τὴν ἀκατάληπτον καὶ
284.4 ὑπερούσιόν τε καὶ ἄναρχον τῆς θεότητος, τίς διηγήσεται;
284.5t [θ�. Περὶ Ἀρταβάνου.] 5
284.6 Μετὰ δὲ Δαρεῖον ἐβασίλευσεν Ἀρταβάνης μῆνας ζʹ.
284.7t [ι�. Περὶ Ἀρταξέρξου τοῦ Μακρόχειρος.]
284.8 Μετὰ δὲ Ἀρταβάνην ἐβασίλευσεν Ἀρταξέρξης ὁ Μακρό-
284.9 χειρ ἔτη μαʹ. ἐφ’ οὗ Σοφοκλῆς καὶ Ἡράκλειτος καὶ Ἀνα-
284.10 ξαγόρας καὶ Πυθαγόρας καὶ Θουκυδίδης καὶ Εὐριπίδης καὶ 10
284.11 Ἡρόδοτος καὶ Ἐμπεδοκλῆς καὶ Διογένης καὶ Ζήνων καὶ
284.12 Φερεκύδης καὶ Ἀρίσταρχος καὶ Ἱπποκράτης καὶ Παρμενίδης
284.13 καὶ Πλάτων καὶ Ἀριστοτέλης καὶ Δημοσθένης ἐγνωρίζοντο,
284.14 καὶ Σωκράτης ὡς φαυλίσας τοὺς νόμους τῶν Ἑλλήνων
284.15 θανατοῦται κώνειον πιὼν ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ. 15
284.16t [ια�. Περὶ Ἀλεξάνδρου.]
284.17 Μετὰ δὲ Ἀρταξέρξην ἐβασίλευσεν Ἀρταξέρξης ἄλλος
284.18 καὶ οἱ καθεξῆς ἕως Δαρείου Ἀρσάμου, ὃν Ἀλέξανδρος ἀνε-
284.19 λὼν καὶ τὴν Περσῶν βασιλείαν καταλύσας καὶ πάσης τῆς
284.20 γῆς κρατήσας, ἐν Βαβυλῶνι τελευτήσας, διαιροῦνται τὴν 20
284.21 βασιλείαν οἱ παῖδες αὐτοῦ, ὡς καὶ πρόσθεν εἴρηται. οἱ
284.22 τοίνυν Περσῶν βασιλεῖς ἀπὸ Ναβουχοδονόσωρ καὶ τῶν υἱῶν
284.23 αὐτοῦ εἰσιν οἵδε· Δαρεῖος ὁ Ἀστυάγης ὁ καὶ Ἀρταξέρξης
285.1 ἐβασίλευσεν ἔτη ιζʹ, Κῦρος λβʹ, Καμβύσης ιηʹ, Σπέρδιος ὁ
285.2 μάγος μῆνας ζʹ, Δαρεῖος Ὑστάσπου ἔτη κʹ, Ξέρξης υἱὸς
285.3 αὐτοῦ ἔτη κεʹ, Ἀρταβάνης μῆνας ϛʹ, Ἀρταξέρξης ὁ Μακρό-
285.4 χειρ ἔτη μαʹ, Ἀρταξέρξης ὁ δεύτερος μῆνας βʹ, Σογδοάνης
285.5 μῆνας ζʹ, Δαρεῖος ὁ Νόθος ἔτη ιθʹ, Ἀρταξέρξης υἱὸς αὐτοῦ 5
285.6 μʹ, Ἀρταξέρξης ὁ καὶ Χόος κζʹ, Ἄρσης ὁ καὶ Χοῦ δʹ, Δα-
285.7 ρεῖος Ἀρσάμου ϛʹ. ὃν Ἀλέξανδρος ἀνελών, ὡς ἔφην, καθ-
285.8 εῖλε τὴν βασιλείαν Περσῶν διαρκέσασαν ἔτεσι σμʹ.
285.9 Καὶ ταῦτα μὲν ἐπὶ τοσοῦτον· τῆς δὲ προτέρας ἀκολου-
285.10 θίας ὡς ὑπεσχόμεθα πάλιν ἐφαψώμεθα. οἱ οὖν παῖδες καὶ 10
285.11 μεγιστάνες Ἀλεξάνδρου τὴν βασιλείαν αὐτοῦ διελόμενοι, τῆς
285.12 μὲν Αἰγύπτου Πτολεμαῖος ἐβασίλευσεν ὁ Λαγοῦ καὶ οἱ καθε-
285.13 ξῆς Πτολεμαῖοι ιγʹ ἕως Κλεοπάτρας θυγατρὸς Διονυσίου,
285.14 τῆς δὲ Ἀσίας πάσης Ἀντίγονος ἐκράτησεν, τῆς δὲ Συρίας
285.15 καὶ Βαβυλωνίας καὶ Παλαιστίνης Σέλευκος ἐβασίλευσεν ὁ 15
285.16 Νικάνωρ, ὃς καὶ πόλεις δύο κτίσας εἰς τὰ μέρη Κιλικίας
285.17 καὶ ἄλλην ἐν Συρίᾳ τὴν μὲν Σελεύκειαν ἐκάλεσεν, τὴν δὲ
285.18 Ἀντιόχειαν, τὴν δὲ Λαοδίκειαν εἰς τὸ ἑαυτοῦ ὄνομα καὶ

149
285.19 τοῦ υἱοῦ καὶ τῆς θυγατρὸς αὐτοῦ Λαοδικείας. ἐφ’ οὗ
285.20 Ῥόδιοι θαλασσοκρατήσαντες ἀνέστησαν ἐν τῇ νήσῳ χαλκοῦν 20
285.21 ἀνδριάντα τοῦ Ἡλίου, ὃν διὰ τὸ μέγεθος ἐκάλεσαν Κολοσ-
285.22 σόν, ἀφ’ οὗ καὶ αὐτοὶ Κολασσαεῖς ὠνομάσθησαν.
286.1t [Βιβλίον Ζ�.]
286.2t [α�. Περὶ Ἀντιόχου τοῦ Ἐπιφανοῦς.]
286.3 Μετὰ δὲ Σέλευκον ἐβασίλευσεν Ἀντίοχος υἱὸς αὐτοῦ
286.4 καὶ ἄλλοι πέντε. εἶτα ἐβασίλευσεν Ἀντίοχος ὁ Ἐπιφανὴς
286.5 υἱὸς Σελεύκου τοῦ Φιλοπάτορος, ὑφ’ οὗ γέγονεν ἡ δευτέρα 5
286.6 ἅλωσις τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ τὰ κατὰ Μακκαβαίων ἐπράχθη
286.7 καὶ τὸ ἱερὸν ἐμολύνθη κατὰ τὴν τοῦ Δανιὴλ πρόρρησιν.
286.8 φησὶ γὰρ ὁ προσδιαλεγόμενος αὐτῷ ἀρχάγγελος περὶ τῶν
286.9 τριῶν ἥμισυ ἐνιαυτῶν τῆς αἰχμαλωσίας ταύτης· καὶ ἀπὸ
286.10 καιροῦ παραλλάξεως τοῦ ἐνδελεχισμοῦ καὶ τοῦ δοθῆναι τὸ 10
286.11 βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως ἡμέραι χίλιαι διακόσιαι ἐνενήκοντα.
286.12 εἶτα τὴν λύσιν τῶν κακῶν εὐαγγελιζόμενος ἐπάγει λέγων·
286.13 μακάριος ὁ ὑπομείνας καὶ φθάσας εἰς ἡμέρας χιλίας τλεʹ.
286.14 περὶ ἧς ἁλώσεως οὕτω πάλιν γέγραπται· καὶ ἐγένετο μετὰ
286.15 τὸ πατάξαι Ἀλέξανδρον τὸν Φιλίππου Δαρεῖον τὸν βασιλέα 15
286.16 Περσῶν καὶ Μήδων καὶ βασιλεῦσαι ἀντ’ αὐτοῦ καὶ πολλοὺς
286.17 ποιῆσαι πολέμους καὶ κρατῆσαι ὀχυρωμάτων μεγάλων καὶ
286.18 σφάξαι βασιλεῖς πολλοὺς τοπάρχας τε καὶ στρατηγοὺς καὶ
286.19 σατράπας καὶ τυράννους καὶ φθάσαι ἕως ἄκρων τῆς γῆς
286.20 καὶ πλοῦτον ἄπειρον συλλέξαι μηδενὸς ἀνθεστηκότος, ὑψώθη 20
286.21 ἡ καρδία αὐτοῦ σφόδρα καὶ ἦρξε χωρῶν ἐθνῶν καὶ τυράν-
286.22 νων, καὶ ἐγένοντο αὐτῷ εἰς φόρον. καὶ μετὰ ταῦτα πεσὼν
286.23 ἐπὶ τὴν κλίνην αὐτοῦ καὶ γνοὺς ὅτι ἀποθνήσκει προσεκαλέ-
286.24 σατο τοὺς ἐνδόξους καὶ συνεκτρόφους αὐτοῦ, καὶ διελὼν
286.25 αὐτοῖς τὴν βασιλείαν ἀπέθανε βασιλεύσας ἔτη ιβʹ. καὶ 25
287.1 περιθέμενοι οἱ παῖδες αὐτοῦ ἕκαστος διαδήματα καὶ βασι-
287.2 λεύσαντες, ἐπλήθυναν ἐν τῇ γῇ τὰ κακά. ἀφ’ ὧν ἐξῆλθε
287.3 ῥίζα ἁμαρτωλός, Ἀντίοχος ὁ Ἐπιφανής, υἱὸς Σελεύκου τοῦ
287.4 Φιλοπάτορος, ὃς ὑπάρχων δεινὸς ἀνὴρ καὶ πλεονέκτης καὶ
287.5 πολλὰς ἁρπαγὰς καὶ λεηλασίας ποιήσας συνήγαγεν ἀργύριον 5
287.6 καὶ χρυσίον, πλῆθος ἀμύθητον, καὶ πρὸς τούτοις ἐκ πολλῆς
287.7 ἀκολασίας καὶ οἰστρηλασίας εἰς τοὺς μίμους ἑαυτὸν καθεὶς
287.8 ἐν ὄψει πάντων ἀναιδῶς ταῖς γυναιξὶν ἐπεμαίνετο. ᾧ καὶ
287.9 κατὰ πρόσωπον τῆς βασιλείας χωρούσης, κρατῆσαι τῆς Αἰ-
287.10 γύπτου προσώρμησεν, ὅπως μίαν βασιλείαν ποιήσῃ τήν τε 10
287.11 Ἀντιόχειαν καὶ τὴν Αἴγυπτον. καὶ δὴ καταλαβὼν τὴν Αἴ-
287.12 γυπτον ἐν ὄχλῳ βαρεῖ καὶ ἐν ἅρμασι καὶ ἐλέφασι καὶ στόλῳ
287.13 μεγάλῳ συνάπτει μάχην πρὸς Πτολεμαῖον βασιλέα Αἰγύπτου
287.14 καὶ τρέψας αὐτὸν εἰς φυγὴν κατεκράτησε τὰς ἐν Αἰγύπτῳ
287.15 πόλεις καὶ πάσας ἐσκύλευσεν. τῆς δὲ ἁγίας πόλεως κατοι- 15

150
287.16 κουμένης μετὰ πάσης εἰρήνης διὰ τὴν τοῦ ἀρχιερέως Ὀνίου
287.17 μισοπονηρίαν τε καὶ εὐσέβειαν, συνέβη καθ’ ὅλην τὴν πόλιν
287.18 σχεδὸν ἐφ’ ἡμέρας μʹ φαίνεσθαι διὰ τοῦ ἀέρος ἱππεῖς τρέ-
287.19 χοντας ἐνόπλους καὶ διαχρύσους στολὰς ἔχοντας καὶ προσβο-
287.20 λὰς ἑκατέρων γινομένων καὶ ὅπλων κινήσεις καὶ χρυσέων 20
287.21 κόσμων ἐκλάμψεις, παντοίοις εἴδεσιν ἀμφιάσεων τεθωρακισμέ-
287.22 νους. διὸ πάντες ἠξίουν ἐπ’ ἀγαθῷ γενέσθαι τὴν ἐπιφά-
287.23 νειαν. ἥτις καὶ προεδήλου τὴν πονηρὰν ἔφοδον Ἀντιόχου.
287.24 ἀναζεύξας γὰρ μετὰ νίκης πολλῆς καὶ τεθηριωμένος τὴν
287.25 ψυχὴν ἐξ ἄκρας ἀπονοίας τε καὶ ἀλαζονείας παρέλαβε τὴν 25
288.1 πόλιν δοριάλωτον, εἶτα προστάξας τοὺς στρατιώτας ἀφειδῶς
288.2 κόπτειν τοὺς παρατυγχάνοντας, ἀνῃρέθησαν μυριάδες ιηʹ.
288.3 κατατολμήσας οὖν καὶ εἰς τὸ ἁγίασμα εἰσελθὼν ἐν ὑπερη-
288.4 φανίᾳ πολλῇ καὶ στήσας βωμὸν καὶ εἴδωλον, βδέλυγμα ἐρη-
288.5 μώσεως, καὶ τὸν ναὸν μιάνας δι’ ἀκαθάρτων θυσιῶν ἱερὸν 5
288.6 Διὸς Ὀλυμπίου προσηγόρευσεν, καὶ οὕτως ἐφ’ ὑψηλοῦ τόπου
288.7 καθίσας, καὶ τῶν στρατευμάτων αὐτῷ παρεστηκότων κυκλό-
288.8 θεν ἐνόπλων, ἐκέλευσε τοῖς δορυφόροις ἕνα ἕκαστον Ἑβραῖον
288.9 ἐπισπᾶσθαι καὶ κρεῶν χοιρείων καὶ εἰδωλοθύτων ἀναγκάζειν
288.10 ἀπογεύεσθαι. εἰ δέ τινες μὴ θέλοιεν μιαροφαγῆσαι, τούτους 10
288.11 τριχισθέντας ἀναιρεῖσθαι. πολλῶν δὲ συναρπασθέντων, ἐξ
288.12 ὧν Ἐλεάζαρ τις τῶν πρωτευόντων γραμματέων, ἀνὴρ ἤδη
288.13 προβεβηκὼς τὴν ἡλικίαν ἠναγκάζετο μιαροφαγῆσαι. ὁ δὲ
288.14 τὸν μετ’ εὐκλείας θάνατον μᾶλλον ἢ τὸν κατὰ μύσους βίον
288.15 ἀναδεξάμενος αὐθαιρέτως ἐπὶ τὸ τύμπανον προσήγετο, καὶ 15
288.16 οὕτω μετὰ πολλῶν πρότερον αἰκισμῶν καὶ μαστίγων ὑπαλ-
288.17 λάξας τὸν βίον οὐ μόνον τοῖς νέοις ἀλλὰ καὶ τοῖς προβεβη-
288.18 κόσι τὸν ἑαυτοῦ θάνατον ὑπόδειγμα γενναιότητος καὶ μνη-
288.19 μόσυνον ἀρετῆς κατέλιπεν. μεθ’ ὃν καὶ ἄλλοι τινὲς ἑπτὰ
288.20 ἀδελφοὶ μετὰ μητρὸς διαφόρως βασανισθέντες τὸν τοῦ μαρ- 20
288.21 τυρίου στέφανον ὡσαύτως ἀνεδήσαντο.
288.22 Περὶ ὧν ὁ μέγας Γρηγόριός φησιν· οὕτως ἀπήλαυσε
288.23 τῆς ἱερωσύνης ὁ θεῖος Ἐλεάζαρ μυηθεὶς καὶ μυήσας τὰ
288.24 ἐπουράνια, καὶ οὐ τοῖς ἔξωθεν ῥαντισμοῖς τὸν Ἰσραὴλ ἁγιά-
289.1 σας, ἀλλ’ οἰκείοις αἵμασιν, καὶ ποιήσας τὴν τελευτὴν τελευ-
289.2 ταῖον μυστήριον. οὕτω καὶ οἱ νέοι παῖδες οὐχ ἡδοναῖς
289.3 δουλεύσαντες, ἀλλὰ τῶν παθῶν κυριεύσαντες καὶ τὸ σῶμα
289.4 καθαγνίσαντες πρὸς τὴν ἀπαθῆ ζωὴν μετέστησαν. οὕτως
289.5 ἀπήλαυσε τῆς πολυτεκνίας ἡ μήτηρ, οὕτω καὶ ζῶσιν ἐκαλ- 5
289.6 λωπίσατο καὶ ἀπελθοῦσι συνανεπαύσατο καὶ οὓς ἐγέννησε
289.7 κόσμῳ θεῷ παραστήσασα. ἠγάσθη δὲ καὶ Ἀντίοχος οὕτω
289.8 μεταβαλὼν εἰς θαῦμα τὴν ἀπειλήν. ἴσασι γὰρ θαυμάζειν
289.9 ἀνδρὸς ἀρετὴν καὶ πολέμιοι, ὅταν τοῦ θυμοῦ λήξαντος ἐφ’
289.10 ἑαυτῆς ἡ πρᾶξις δοκιμάζηται, ὥστε καὶ ἀπῆλθεν ἄπρακτος 10

151
289.11 καὶ ἀπληροφόρητος.
289.12 Ὑφ’ ὧν τοίνυν ὁ τύραννος καταισχυνθεὶς καὶ μᾶλλον
289.13 ἐκμανεὶς καὶ τὰ ἱερὰ σκεύη πάντα λαβὼν χρυσόν τε καὶ
289.14 ἄργυρον ἄπειρον καὶ πᾶσαν τὴν πόλιν λαφυραγωγήσας καὶ
289.15 τὰ κτήνη κρεουργήσας καὶ πολλὴν φονοκτονίαν ποιήσας καὶ 15
289.16 μεγαλορημονήσας ἀνεχώρησεν εἰς Ἀντιόχειαν μέγα πένθος
289.17 καταλείψας τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ. καὶ μετὰ δύο ἔτη κατὰ
289.18 Περσῶν ἐπιστρατεύσας ἀπέστειλεν ἄρχοντα φορολογῆσαι τὰς
289.19 πόλεις Ἱερουσαλήμ. ὃς παραγενόμενος μετὰ πολλῆς δυνά-
289.20 μεως καὶ λαλήσας εἰρηνικοὺς λόγους μετὰ δόλου πρὸς τὴν 20
289.21 πόλιν Ἱερουσαλὴμ καὶ εἰσελθὼν ἐπάταξεν αὐτὴν πληγῇ
289.22 μεγάλῃ, καὶ καθελὼν τὰ τείχη πᾶσαν αὐτὴν ἐνέπρησε καὶ
289.23 κατέστρεψεν. καὶ τὸ μὲν ἱερὸν ἀσωτίαις καὶ μιαραῖς θυ-
289.24 σίαις ἐπλήρωσεν, τοὺς δὲ μὴ προαιρουμένους τῶν Ἰουδαίων
289.25 μεταβαίνειν εἰς τὰ Ἑλληνικὰ καὶ τῶν ἀθεμίτων ἀπογεύεσθαι 25
289.26 ἀφειδῶς κατέκτενεν. πολλοὺς οὖν ἄνδρας τε καὶ γυναῖκας
289.27 καὶ παιδία μετὰ πολλῶν καὶ χαλεπῶν κολάσεων ἀνελὼν καὶ
290.1 ἄλλους αἰχμαλωτεύσας ἀπῆλθεν ἄρχοντα καταλιπὼν εἰς τὸ
290.2 βασανίζειν τοὺς Ἰουδαίους. Ματθίας δέ τις ἱερεὺς ἔχων
290.3 υἱοὺς πέντε, ἀφ’ ὧν Ἰούδας ὁ καὶ Μακκαβαῖος ἐτύγχανεν,
290.4 ζήλου πλησθεὶς καὶ ὁρμήσας κατὰ τοῦ ἄρχοντος ἀνεῖλεν
290.5 αὐτόν, καὶ συναγαγὼν ἅπαντας τοὺς περὶ αὐτὸν ἐπέρχεται 5
290.6 καὶ κατασκάπτει τοὺς ἀκαθάρτους βωμοὺς τῶν Ἑλλήνων
290.7 καὶ τοὺς ἀποστάντας τοῦ νόμου ἀναιρεῖ. ὁ δέ γε Ἀντίοχος
290.8 ἀκόσμως τε καὶ ἡττημένος ἐκ τῶν κατὰ Περσίδα τόπων τὴν
290.9 ἀνάζευξιν ποιούμενος καὶ ἐκ πολλῆς ἀθυμίας ἀρρωστήσας
290.10 ἔφη πρὸς τοὺς ἑαυτοῦ μεγιστάνας· ἀφίσταται ὁ ὕπνος ἀπὸ 10
290.11 τῶν ὀφθαλμῶν μου, καὶ συμπέπτωκα ἀπὸ τῆς μερίμνης.
290.12 νῦν οὖν μιμνήσκομαι τῶν κακῶν, ὧν ἐποίησα ἐν Ἱερουσα-
290.13 λήμ, καὶ ἔγνων ὅτι χάριν τούτων εὗρόν με τὰ κακὰ ταῦτα,
290.14 καὶ ἰδοὺ ἀπόλλυμαι ἐν γῇ ἀλλοτρίᾳ. καὶ συνέταξε τὸν
290.15 ἁρματηλάτην ἀνενδότως ἐλαύνοντα κατανεύειν τὴν πορείαν 15
290.16 ἐπαισθόμενος ἐναργῶς τῆς ἄνωθεν κρίσεως τὴν τιμωρίαν.
290.17 συνέσχε γὰρ αὐτὸν ἀνήκεστος ἀλγηδὼν τῶν σπλάγχνων καὶ
290.18 πικραὶ τῶν ἔνδον βάσανοι, συνέβη δὲ καὶ πεσεῖν αὐτὸν ἀπὸ
290.19 τοῦ ἅρματος ῥοίζῳ φερόμενον, καὶ δυσχερεῖ πτώματι περι-
290.20 πεσόντα πάντα τοῦ σώματος ἀποστρεβλοῦσθαι τὰ μέλη. 20
290.21 ἡ δὲ νόσος τοσοῦτον ἐπέτεινεν, ὥστε καὶ σκώληκας ἐκβρά-
290.22 σαι καὶ ἐν ὀδύναις μεγίσταις καταπίπτειν αὐτοῦ τὰς σάρκας
291.1 καὶ μέντοι καὶ ὑπὸ τῆς δυσωδίας τοῦ ἀθλίου αὐτοῦ καὶ
291.2 δυστήνου σώματος πᾶν τὸ στράτευμα βαρύνεσθαι μεγάλως.
291.3 καὶ ὁ πολλὰ μεγαλαυχήσας καὶ πάνδεινα πράξας οὕτως
291.4 αἰσχίστῳ μόρῳ τὸν βίον ἐπὶ ξένης κατέστρεψεν, καὶ ἐνταῦθα
291.5 μὲν ἐνδίκως ὁ ἄδικος τετιμώρηται, θανὼν δὲ οἰκτρῶς ἐκεῖ- 5

152
291.6 θεν μᾶλλον αἰωνίως κολάζεται.
291.7t [β�. Περὶ Ἀντιόχου τοῦ Εὐπάτορος.]
291.8 Μετὰ δὲ Ἀντίοχον ἐβασίλευσεν Ἀντίοχος ὁ καὶ Εὐπά-
291.9 τωρ υἱὸς αὐτοῦ. Ἐφ’ οὗ Ἰούδας ὁ καὶ Μακκαβαῖος τοὺς
291.10 φρουράρχους Ἀντιόχου τροπωσάμενος, ἐπέρχεται αὐτῷ Ἀντί- 10
291.11 οχος μετὰ χιλιάδας ἱππέων κʹ καὶ πεζῶν χιλιάδας ρʹ καὶ
291.12 ἅρματα τʹ καὶ ἐλέφαντας νεʹ γεγυμνασμένους πρὸς πόλεμον.
291.13 καὶ διελὼν τοὺς ἐλέφαντας εἰς τὰς φάλαγγας παρέστησεν
291.14 ἑκάστῳ ἐλέφαντι χιλίους ἄνδρας τεθωρακισμένους ἐν ἀλυσι-
291.15 δωτοῖς, καὶ περικεφαλαῖαι χαλκαῖ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτῶν, 15
291.16 καὶ ἱππεῖς ἐκλεκτοὶ φʹ διατεταγμένοι ἑκάστῳ θηρίῳ, καὶ
291.17 πύργοι ξύλινοι ἐφ’ ἑκάστῳ θηρίῳ διὰ μηχανῆς, καὶ ἐφ’
291.18 ἑκάστῳ ἄνδρες δυνάμεως ἔνοπλοι λβʹ. ὡς δὲ κατέλαμπεν ὁ
291.19 ἥλιος ἐπὶ τὰς χρυσᾶς ἀσπίδας καὶ τὰ ἅρματα, ἔστιλβε τὰ
291.20 ὄρη ἀπ’ αὐτῶν καὶ κατηύγαζον ὡς λαμπάδες πυρός. κἀν- 20
292.1 τεῦθεν ἐσαλεύοντο πάντες οἱ ὁρῶντες καὶ ἀκούοντες τὴν
292.2 φωνὴν τοῦ πλήθους καὶ τὸν συγκρουσμὸν τῶν ἁρμάτων.
292.3 ἦν γὰρ ἡ παρεμβολὴ μεγάλη καὶ ἰσχυρὰ λίαν καὶ λαὸς ἐπί-
292.4 μικτος ἄπειρος καὶ ἔνοπλος. καὶ ὡς ἐπέτεινεν ἡ μάχη,
292.5 θεασάμενος Ἐλεάζαρ ὁ ἀδελφὸς Ἰούδα πεπυρωμένους τοὺς 5
292.6 ἐλέφαντας καὶ τοξότας ἐπ’ αὐτῶν φερομένους, ἕνα δὲ ἰδὼν
292.7 ὑψηλότερον τῶν ἄλλων καὶ βασιλικοῖς θώραξι καθωπλισμέ-
292.8 νον καὶ νομίσας ἐπ’ αὐτοῦ φέρεσθαι τὸν βασιλέα, ἐκπηδήσας
292.9 τῆς παρατάξεως ἐμπλέκεται τῷ τῶν πολεμίων ἀθροίσματι καὶ
292.10 πολλοὺς ἀποκτείνας τῶν περὶ τὸν ἐλέφαντα ὑποκάτωθεν 10
292.11 αὐτοῦ ὑπέδυ, καὶ πατάξας εἰς τὴν γαστέρα τὸν ἐλέφαντα,
292.12 πέπτωκε τὸ θηρίον εὐθὺς ἐπάνω αὐτοῦ καὶ τοῦτον συνέ-
292.13 τριψεν. ὅπερ Ἰούδας θεασάμενος καὶ κραταιότερον τὸν
292.14 πόλεμον αἰσθόμενος εἰς Ἱερουσαλὴμ ἔφυγεν. καὶ ἐπιδιώξας
292.15 Ἀντίοχος ἐπολιόρκει ταύτην, εἶτα λόγους εἰρηνικοὺς μεθ’ 15
292.16 ὅρκων ποιησαμένου, δέχεται αὐτὸν Ἰούδας ἔνδον τῆς πόλεως.
292.17 ὁ δὲ εἰσελθὼν καὶ τὸν ὅρκον παρασπονδήσας καὶ τὸ τεῖχος
292.18 τέλεον καταστρέψας καὶ τοὺς οἰκήτορας σκυλεύσας εἰς Ἀν-
292.19 τιόχειαν ὑπέστρεψεν. μετὰ δὲ ταῦτα Ἰούδας τρισὶν ἔτεσι
292.20 τὴν θρησκείαν ὀλιγωρηθεῖσαν τὴν πάτριον ἀνεκτήσατο καὶ 20
292.21 πολλοὺς ἐπιδειξάμενος πολέμους καὶ τρόπαια μεγάλα στησά-
292.22 μενος καὶ τῆς χώρας ἅπαντας ἀπελάσας τοῦ Ἀντιόχου καὶ
292.23 τὸν ναὸν ἐκκαθάρας, αὐτῷ πᾶς ὁ τῶν Ἰουδαίων λαὸς τὴν
292.24 ἀρχιερωσύνην παρέδωκεν. ἐφ’ οὗ καὶ Ἰησοῦς ὁ τοῦ Σιρὰχ
292.25 ὁ σοφὸς καὶ πολυμαθὴς καὶ τὴν πανάρετον σοφίαν συντάξας 25
292.26 Ἑβραίοις ἐγνωρίζετο.
293.1 Τὰ δὲ Ῥωμαίων πράγματα διοικεῖτο πρώην ὑπὸ ὑπά-
293.2 των ἐπὶ ἔτη τξδʹ ἕως Ἰουλίου Καίσαρος τοῦ μὴ γεννηθέντος.
293.3 τῆς γὰρ μητρὸς αὐτοῦ θανούσης ἐν τῷ θʹ μηνί, καὶ ταύτην

153
293.4 ἀνασχίσαντες ἐξέβαλον αὐτόν, ὅθεν καὶ λέγεται Καῖσαρ. ἀφ’
293.5 οὗ Καίσαρες οἱ Ῥωμαίων βασιλεῖς προσηγορεύθησαν, ὅ ἐστιν 5
293.6 ἀνατομὴ κατὰ τὴν τῶν Ῥωμαίων γλῶσσαν.
293.7t [Βιβλίον Η�.]
293.8 [αʹ. Περὶ Ἰουλίου Καίσαρος.]
293.9 Μετὰ δὲ ταῦτα βασιλεύσας Ἰούλιος Καῖσαρ πρῶτος καὶ
293.10 μόνος ἐκράτησε τῶν Ῥωμαϊκῶν σκήπτρων μετὰ πολλῆς ὑπερη- 10
293.11 φανίας καὶ ἀλαζονείας· ὅθεν καὶ δικτάτωρ ἐκαλεῖτο, ὅ ἐστι
293.12 μονάρχης. πάντων δὲ κρατήσας ἐν ἰταμότητι καὶ τυραννίδι
293.13 ἐπὶ ἔτη ιηʹ ἀνῃρέθη ἐπὶ συγκλήτου. ὃς καὶ νόμους Ῥω-
293.14 μαίων ἔδωκε καὶ τὰς ἰνδίκτους καὶ τὸ βίσεκστον ἐφεῦρε καὶ
293.15 τὸν μῆνα Ἰούλιον ὠνόμασε πρότερον Κυιντίλιον καλούμενον. 15
293.16 ἐφ’ οὗ ἦν καὶ Ἰούδας ὁ Γαλιλαῖος ὁ ἐν ταῖς πράξεσι τῶν
293.17 ἀποστόλων μνημονευόμενος, καὶ Ἀντίπατρος ὁ Ἡρώδου πα-
293.18 τὴρ βασιλεὺς τῆς Ἰουδαίας κατέστη.
293.19t [β�. Περὶ Αὐγούστου Καίσαρος.]
293.20 Μετὰ δὲ Ἰούλιον Καίσαρα ἐβασίλευσεν Αὔγουστος Καῖ- 20
293.21 σαρ ἀνεψιὸς αὐτοῦ, Ὀκταβίου υἱός, ὁ καὶ Σεβαστὸς ἔτη νϛʹ.
294.1 ἀφ’ οὗ Σεβαστοὶ καὶ Αὔγουστοι προσηγορεύθησαν οἱ Ῥω-
294.2 μαίων βασιλεῖς, καὶ ὁ μὴν Αὔγουστος ἐκλήθη πρότερον
294.3 Ἐκστίλιος ὀνομαζόμενος. οὗτος οὖν ὁ Αὔγουστος Κλεοπά-
294.4 τραν τῷ τετάρτῳ ἔτει τῆς βασιλείας αὐτοῦ χειρωσάμενος καὶ
294.5 πᾶσαν τὴν Αἴγυπτον ὑποτάξας καθελὼν τὴν βασιλείαν τῶν 5
294.6 Πτολεμαίων διαρκέσασαν ἔτεσι ςϞʹ, καὶ πάσης τῆς γῆς κυ-
294.7 ριεύσας καὶ τὰς τοπαρχίας καταλύσας ἀνεῖλε τοὺς φονεύ-
294.8 σαντας αὐτοῦ τὸν θεῖον Ἰούλιον. κτίσας δὲ καὶ πόλεις δύο,
294.9 μίαν ἐν τῷ Πόντῳ καὶ ἄλλην ἐν τῇ Ἀραβίᾳ, καὶ ἑτέραν ἐν
294.10 Συρίᾳ καταπεσοῦσαν ὑπὸ θεομηνίας ὀνόματι Σαλαμίνην 10
294.11 ἀνεγείρας, ἐκάλεσε τὴν μὲν Ἄγκυραν διὰ τὸ μέσην αὐτὴν
294.12 εἶναι τῶν βʹ θαλασσῶν τῆς τε Ποντικῆς καὶ τῆς Ἀσιανῆς,
294.13 τὴν δὲ Βόστραν εἰς ὄνομα τοῦ κτίσαντος αὐτὴν στρατηγοῦ
294.14 Βόστρου, τὴν δὲ μετωνόμασε Διόσπολιν.
294.15 Ἐντεῦθεν τοίνυν ἄρχεται ἡ τετάρτη βασιλεία, ἣν ὁ Δα- 15
294.16 νιὴλ ἐν τῇ τῶν δʹ θηρίων ὀπτασίᾳ τέταρτον θηρίον δια-
294.17 φέρον τῶν ἄλλων τροπικῶς ὀνομάζει. ἐφ’ οὗ καὶ ὁ τῶν
294.18 πρώτων δʹ στοιχείων δημιουργὸς καὶ τὸν τετραπέρατον
294.19 κόσμον συνδήσας ἐν τούτοις Ἰησοῦς Χριστὸς ἐσαρκώθη διὰ
294.20 τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν. ὅθεν εἰκότως μέγας βασιλεὺς καὶ 20
294.21 ἐπίσημος ὑπὲρ πάντας ὁ Αὔγουστος καὶ δυνατὸς γενόμενος
294.22 ὑπέταξε τὰς μερικὰς βασιλείας πάσας διὰ τὸν ἐν ταῖς ἡμέ-
294.23 ραις αὐτοῦ βασιλέα τοῦ παντὸς καὶ κύριον τεχθέντα κατὰ
295.1 τὴν Ἡσαΐου προφητείαν. φησὶ γάρ· καὶ ἔσται ἐν ταῖς
295.2 ἐσχάταις ἡμέραις ἐμφανὲς τὸ ὄρος κυρίου, καὶ ὁ οἶκος τοῦ
295.3 θεοῦ ἐπ’ ἄκρων τῶν ὀρέων καὶ ὑψωθήσεται ὑπεράνω τῶν

154
295.4 βουνῶν, καὶ ἥξουσιν ἐπ’ αὐτὸν πάντα τὰ ἔθνη, καὶ πορεύ-
295.5 σονται λαοὶ πολλοὶ καὶ ἐροῦσιν· δεῦτε, ἀναβῶμεν εἰς τὸ 5
295.6 ὄρος κυρίου καὶ εἰς τὸν οἶκον τοῦ θεοῦ Ἰακώβ, καὶ ἀναγ-
295.7 γελεῖ ἡμῖν τὴν ὁδὸν αὐτοῦ, καὶ πορευσόμεθα ἐν αὐτῇ. ἐκ
295.8 γὰρ Σιὼν ἐξελεύσεται νόμος καὶ λόγος κυρίου ἐξ Ἱερουσα-
295.9 λήμ, καὶ κρινεῖ ἀνὰ μέσον ἐθνῶν πολλῶν καὶ ἐλέγξει λαὸν
295.10 πολύν. καὶ συγκόψουσι τὰς μαχαίρας αὐτῶν εἰς ἄροτρα 10
295.11 καὶ τὰς ζιβύνας αὐτῶν εἰς δρέπανα, καὶ οὐ λήψεται ἔθνος
295.12 ἐπ’ ἔθνος μάχαιραν, καὶ οὐ μὴ μάθωσιν ἔτι πολεμεῖν.
295.13 Ἰουδαῖοι δέ, φησὶ Θεοδώρητος, πλανώμενοι περὶ τῆς
295.14 ἐκ Βαβυλῶνος ἐπανόδου φασὶν εἰρῆσθαι τοῦτο. καὶ οὐ
295.15 θαῦμα· ὡς γὰρ ἐν ταῖς λοιπαῖς διασφάλλονται προφητείαις, 15
295.16 οὕτω κἀνταῦθα. ποῖα γὰρ ἔθνη πελάζοντα καὶ πόρρωθεν
295.17 ἀπῳκισμένα μετὰ τὴν ἐπάνοδον συνέδραμον εἰς τὸν Ἰου-
295.18 δαίων ναὸν τὸν ἐκείνων ἀσπασάμενα νόμον καὶ τὸν ἐκεῖθεν
295.19 ἐκπορευόμενον ἀγαπήσαντα λόγον, καὶ οὐχὶ μᾶλλον αὐτοῖς
295.20 ἐναντιοῦντο; μετὰ γὰρ τὴν ἀπὸ Βαβυλῶνος ἐπάνοδον καὶ 20
295.21 Γὼγ καὶ Μαγὼγ μετὰ πλείστων ἐθνῶν ἐπεστράτευσαν Ἰου-
296.1 δαίοις, καὶ οἱ περίοικοι δὲ πάντες αὐτοὺς πολεμοῦντες διε-
296.2 τέλεσαν, ἔνθεν μὲν Ἰδουμαῖοι καὶ Ἀμμανῖται καὶ Μωαβῖται,
296.3 ἐκεῖθεν δὲ ἀλλόφυλοι καὶ Σαμαρεῖται, καὶ ὀλίγου δὲ χρόνου
296.4 διελθόντος τὰ Μακεδονικὰ αὐτοῖς ἐπέστη κακά, ἃ τῶν Μακ-
296.5 καβαίων αἱ συγγραφαὶ περιέχουσιν. ἐνταῦθα δὲ ὁ προ- 5
296.6 φητικὸς λόγος εἰρήνην ὑπισχνεῖται βαθεῖαν. ὅτι δὲ τὸν
296.7 μετὰ τὴν τοῦ κυρίου παρουσίαν προσημαίνει ταῦτα καιρόν,
296.8 πάλιν τὰ πράγματα σαφῶς μαρτυροῦσιν. πρὸ μὲν γὰρ τῆς
296.9 Ῥωμαίων βασιλείας συχναὶ τῶν ἐθνῶν κατ’ ἀλλήλων ἐπα-
296.10 ναστάσεις ἐγίνοντο, ἅτε δὴ καθ’ ἕκαστον ἔθνος τῆς βασι- 10
296.11 λείας μεμερισμένης, πάσης δὲ ἡγεμονίας εἰς Ῥωμαίους μετα-
296.12 τεθείσης, καὶ τῆς καθ’ ἕκαστον ἔθνος βασιλείας ἐπὶ τῆς
296.13 Χριστοῦ παρουσίας καταλυθείσης, εἰρήνη βαθεῖα κατέσχε
296.14 τὴν οἰκουμένην, ὡς μηκέτι ἔθνος κατὰ ἔθνους ἐπιστρατεύειν
296.15 καὶ μερικὰς βασιλείας καθαρπάζειν, ἀλλὰ τῇ γεωργίᾳ προσέ- 15
296.16 χειν. οὐκοῦν μάλα δείκνυται σαφῶς τὸ τῆς προρρήσεως
296.17 τέλος. ἢ οὐχ ὁρᾶτε τῆς ἐκκλησίας τὸ ὕψος καὶ πάντας ὑπο-
296.18 κύπτοντας καὶ ταύτῃ τὸ σέβας προσφέροντας, καὶ τοὺς μὲν
296.19 πλείστους ἑκόντας καὶ εὐγνωμόνως, τοὺς δὲ παρὰ γνώμην
296.20 δουλεύοντας καὶ μάτην ἀντιλέγοντας; οὐχ ὁρᾶτε τῶν ὀρέων 20
296.21 τὰς κορυφάς, ὦ Ἰουδαῖοι καὶ Ἕλληνες, τοῦ ὑμετέρου μύ-
296.22 σους ἀπηλλαγμένας καὶ ταῖς τῶν ἀσκητῶν καταγωγαῖς κοσ-
296.23 μουμένας, καὶ πάντας συρρέοντας καὶ τὸν ἐν τῇ Σιὼν
296.24 ἐπιφανέντα λόγον θεολογοῦντας καὶ τὸν ἐκεῖθεν προελθόντα
296.25 νόμον ἀσπαζομένους, καὶ τοὺς μὲν πολέμους πεπαυμένους, 25
297.1 τὰ δὲ τῆς γεωργίας ὄργανα μεταχειριζομένους ἀντὶ τῶν

155
297.2 πολεμικῶν ὅπλων; ἢ οὐκ ἴστε ὡς, ὁπηνίκα ταῦτα ὁ προφή-
297.3 της ἐθέσπιζεν, ἄλλος μὲν τῆς Ἱερουσαλὴμ ἐβασίλευεν, ἄλλος
297.4 δὲ τῆς Σαμαρείας καὶ ἄλλος Ἰδουμαίων καὶ ἕτερος Μωα-
297.5 βιτῶν καὶ αὖ πάλιν ἄλλος Ἀμμανιτῶν καὶ ἄλλος Ἀράβων; 5
297.6 καὶ Μαδιναῖοι μὲν καὶ Ἀμαληκῖται ὑπ’ ἄλλοις ἡγεμόσιν ἐτέ-
297.7 λουν, Γάζα δὲ καὶ Ἀσκάλων καὶ Ἄζωτος καὶ μέντοι καὶ Σιδὼν
297.8 καὶ Τύρος καὶ Δαμασκὸς ὑπὸ διαφόρων ἀρχόντων ἰθύνοντο;
297.9 τοῦ δὲ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ κατὰ σάρκα τεχθέντος
297.10 εὐθὺς Αὔγουστος Καῖσαρ ἐκράτησε πάντων καὶ τὰς ἐθναρ- 10
297.11 χίας πάσας καὶ μερικὰς βασιλείας καταλύσας, ὡς ἔφην, τοῖς
297.12 Ῥωμαίων οἴαξι πάντας ὑπέταξεν.
297.13 Ὅπερ καὶ Δαυὶδ προθεωρῶν καὶ προαναφωνῶν ἔψαλλεν·
297.14 δεῦτε καὶ ἴδετε τὰ ἔργα τοῦ θεοῦ, ἃ ἔθετο τέρατα ἐπὶ τῆς
297.15 γῆς ἀνταναιρῶν πολέμους μέχρι τῶν περάτων τῆς γῆς. 15
297.16 τόξον συντρίψει καὶ συνθλάσει ὅπλα καὶ θυρεοὺς κατακαύσει
297.17 ἐν πυρί. ναὶ μὴν αἱ τοπαρχίαι καὶ αἱ μερικαὶ βασιλεῖαι
297.18 κατελύθησαν, δι’ ἃς οὐδὲ βραχείας εἰρήνης ἀπήλαυον οἱ
297.19 ἄνθρωποι, ἀλλὰ πᾶσα πόλις καὶ χώρα ἔνοπλος ἦν τὰς ἐξα-
297.20 πιναίως γινομένας ἐφόδους δειμαίνουσα. ἐπὶ δὲ τοῦ κυρίου 20
297.21 ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ Δαυὶδ πάλιν λέγει· ἀνατελεῖ ἐν ταῖς
297.22 ἡμέραις αὐτοῦ δικαιοσύνη καὶ πλῆθος εἰρήνης. ἡ Ῥωμαίων
297.23 βασιλεία τὰς μερικὰς βασιλείας, ὡς πολλάκις ἔφην, καταλύ-
298.1 σασα καὶ μάχας, εἰρήνη βαθεῖα πανταχοῦ γέγονε καὶ τὰς
298.2 τῶν ἀνθρώπων ἀκοὰς εὐτρεπίσασα τοῖς κηρύττουσι τὸν τῆς
298.3 εἰρήνης πρύτανιν, ἀδεῶς λοιπὸν ὡς ἐν μιᾷ βασιλείᾳ διέδραμον
298.4 καὶ τὴν σωτήριον διδασκαλίαν τοῖς ἀνθρώποις προσήνεγκαν.
298.5 κατὰ μὲν οὖν τὴν ἱστορίαν οὕτως ἐκβέβηκε τό· ἀνταναιρῶν 5
298.6 πολέμους καὶ τὰ ἑξῆς, τροπικώτερον δὲ εἴ τις ἐθέλοι νοῆσαι,
298.7 ὄψεται τοῦ κατὰ τῆς ἐκκλησίας πολέμου τὴν παῦλαν. φησὶ
298.8 γάρ· ἐταράχθησαν ἔθνη, ἔκλιναν βασιλεῖαι. ἔδωκε φωνὴν
298.9 αὐτοῦ ὁ ὕψιστος, ἐσαλεύθη ἡ γῆ. τῆς θείας γὰρ βοηθείας
298.10 ἐπιφανείσης νῶτα δέδωκαν οἱ πολέμιοι, καὶ αἱ πάλαι τἀναν- 10
298.11 τία φρονοῦσαι βασιλεῖαι ὑπέκλιναν τὸν αὐχένα καὶ τὸν
298.12 σωτήριον ζυγὸν ὑπεδέξαντο. τῇ γὰρ ἀληθείᾳ καὶ τῇ τῶν
298.13 πραγμάτων μαρτυρίᾳ καὶ ταῖς παντοδαπαῖς θαυματουργίαις
298.14 οἷόν τινι φωνῇ χρησάμενος ὁ θεὸς τὸ οἰκεῖον ὕψος ὑπέ-
298.15 δειξε καὶ δέους αὐτῶν τὰς ψυχὰς ἐπλήρωσεν. προειδὼς 15
298.16 τοίνυν ὁ προφητικὸς λόγος τὴν Ἰουδαίων περὶ τὰς θείας
298.17 γραφὰς παρερμηνείαν ἀπόνοιάν τε καὶ ἀθέτησιν ἔφη ὡς ἐκ
298.18 προσώπου τοῦ προφητευομένου ὥσπερ προασφαλιζόμενος
298.19 αὐτοὺς καὶ λέγων· σχολάσατε καὶ γνῶτε ὅτι ἐγώ εἰμι ὁ θεός,
298.20 ὁ δηλαδὴ ταῦτα κατορθῶν καὶ ὑφ’ ὑμῶν ἀθετηθείς, ὑψω- 20
298.21 θήσομαι ἐν τοῖς ἔθνεσιν, ὑψωθήσομαι ἐν τῇ γῇ. ἡμῖν δὲ
298.22 παραδηλῶν, τίς οὗτός ἐστιν, καὶ ὥσπερ συνευφραινόμενος

156
298.23 ἐπάγει· κύριος τῶν δυνάμεων μεθ’ ἡμῶν, ἀντιλήπτωρ ἡμῶν
298.24 ὁ θεὸς Ἰακώβ. τοῦ δὲ Ἰακὼβ τὴν μνήμην οὐχ ἁπλῶς
298.25 ἐποιήσατο, ἀλλ’ ἐπειδὴ πρῶτος ἐκεῖνος τὴν τῶν ἐθνῶν 25
299.1 προεθέσπισε κλῆσιν. οὐκ ἐκλείψει, γάρ φησιν, ἄρχων ἐξ
299.2 Ἰούδα, ἕως ἂν ἔλθῃ ᾧ ἀπόκειται, καὶ αὐτὸς προσδοκία
299.3 ἐθνῶν, τὴν μεταβολὴν κἀνταῦθα τῶν ἐθνῶν προθεσπίζων
299.4 εἰκότως τὸν τοῦ Ἰακὼβ θεὸν τοῦ ταῦτα προειρηκότος ἔφη
299.5 ταῦτα κατωρθωκέναι. 5
299.6 Ὡσαύτως δὲ καὶ ὁ Χρυσόστομός φησιν· οὐδὲν οὖν τῆς
299.7 ἀνθρωπίνης θηριωδίας χεῖρον ἦν πρὸς τῆς Χριστοῦ παρου-
299.8 σίας. ὥσπερ γὰρ ἐχθροὶ καὶ πολέμιοι πάντες πρὸς ἀλλήλους
299.9 διακείμενοι τοὺς ἑαυτῶν παῖδας ἔσφαζον, πατέρες καὶ μητέ-
299.10 ρες παισὶν ἐπεμαίνοντο, οὐδὲν ἦν ἑστηκός, οὐ φυσικὸς οὐ 10
299.11 γραπτὸς νόμος, ἀλλ’ ἀνατέτραπτο πάντα. μοιχεῖαι γὰρ διη-
299.12 νεκεῖς καὶ φόνοι καὶ κλοπαὶ καὶ πᾶν εἶδος κακίας διεπράτ-
299.13 τετο καὶ εἰς ἀρετὴν ἐλογίζετο, πόλεμοι δὲ συνεχεῖς καὶ
299.14 ἐπάλληλοι κατὰ πόλιν καὶ χώραν καὶ κώμην καὶ οἰκίαν
299.15 ἐγίνοντο καὶ εἰς ἀνδρείαν καὶ κλέος ἀνεκηρύττοντο, καὶ 15
299.16 μέντοι καὶ τοὺς υἱοὺς καὶ τὰς θυγατέρας αὐτῶν τοῖς δαι-
299.17 μονίοις θύοντες καὶ μαντευόμενοι καὶ φαρμακεύοντες καὶ
299.18 εἰδωλολατροῦντες θεοσεβεῖν ἐνόμιζον. τοῦ δὲ κυρίου ἡμῶν
299.19 ἐληλυθότος ἀπηλέγχθησαν ταῦτα πάντα ὡς θεοστυγῆ σαφέ-
299.20 στατα, καὶ εἰρήνη βαθεῖα καὶ ἀρετὴ πλατεῖα ἐν τῷ κόσμῳ 20
299.21 ἐμπολιτεύεται.
299.22 Τοιγαροῦν ἐν τῷ μαʹ ἔτει τῆς Αὐγούστου βασιλείας, ἐν
300.1 τῷ ͵εφʹ ἔτει ἀπὸ κτίσεως κόσμου, ἤρχθη ὁ κατὰ Ἀντιόχειαν
300.2 τῶν ἐτῶν ἀριθμός, καὶ Ἡρώδης μὲν ἐξ ἐθνῶν ἤδη βασι-
300.3 λεὺς τῆς Ἰουδαίας ἀνηγορευμένος, καὶ τοῦ κυρίου ἡμῶν
300.4 Ἰησοῦ Χριστοῦ κατὰ σάρκα γεννηθέντος, καὶ τοῦ Ἡρώδου
300.5 κακῶς τὸν βίον μεταλλάξαντος, πεπλήρωται τό· οὐκ ἐκλείψει 5
300.6 ἄρχων ἐξ Ἰούδα, ἕως ἂν ἔλθῃ ᾧ ἀπόκειται, ὅς ἐστι Χριστός,
300.7 ἐπειδὴ γὰρ αὐτὸς Ἡρώδης ἀλλόφυλος ὢν περιτμηθεὶς ἦρξε
300.8 τῶν Ἰουδαίων καὶ ἀρχιερέα κατέστησεν ἀλλογενῆ τὸν Ἀνά-
300.9 νιλον, ἐφ’ οἷς ἐπαύθη κατὰ τὴν θείαν πρόρρησιν ἡ ἐξ
300.10 Ἰούδα ἀρχὴ μέχρι τότε κρατήσασα. οἱ γὰρ ἱερεῖς προεστή- 10
300.11 κεσαν τῶν πραγμάτων, ἄχρις οὗ Πόμπιος Ῥωμαίων στρα-
300.12 τηγὸς ἐπιστὰς τὴν μὲν Ἱερουσαλὴμ κατὰ κράτος πολιορ-
300.13 κεῖ, μιαίνει δὲ τὰ ἅγια μέχρι τῶν ἀδύτων εἰσελθὼν τοῦ
300.14 ἱεροῦ, τὸν δὲ ἐκ τῆς προγόνων διαδοχῆς μέχρις ἐκείνου
300.15 τοῦ καιροῦ διαρκέσαντα βασιλέα τε ὁμοῦ καὶ ἀρχιερέα Ἀρι- 15
300.16 στόβουλον δέσμιον ἐπὶ Ῥώμην ἐκπέμψας τὸ πᾶν Ἰουδαίων
300.17 ἔθνος Ῥωμαίοις ὑπόφορον κατέστησεν. καὶ οὕτω πρῶτος
300.18 ἀλλόφυλος Ἡρώδης, ὡς ἔφην, τὸ Ἰουδαίων ἔθνος ἐγχειρί-
300.19 ζεται, καθ’ ὃν ἐναργῶς τῆς Χριστοῦ παρουσίας ἐνστάσης

157
300.20 ἐξέλιπον εἰκότως οἱ τῶν Ἰουδαίων ἀρχιερεῖς τε καὶ ἡγού- 20
300.21 μενοι κατὰ τὴν ἱερὰν χρησμολογίαν. καὶ γὰρ οἱ ἀρχιερεῖς
300.22 ἐξ Ἰούδα ἦσαν κατὰ μητέρα, ἐπείπερ ὁ μέγας Ἀαρὼν
300.23 τὴν τοῦ Ἀμιναδὰβ θυγατέρα ἠγάγετο γυναῖκα, καὶ κατὰ
300.24 τοῦτο συγγενεῖς ὑπῆρχον οἱ ἐξ Ἰούδα καὶ Λευΐ, ὅθεν
301.1 ἡ ἐκ τοῦ Ἀαρὼν Ἐλισάβετ συγγενὶς εἴρηται τῆς θεοτόκου
301.2 Μαρίας.
301.3 Ἐκλειπόντων οὖν τῶν παρὰ Ἰουδαίοις ἀρχιερέων Ἡρώ-
301.4 δης ἀλλόφυλος τυγχάνων βασιλεύς, ὡς εἴρηται, τῶν Ἰου-
301.5 δαίων καθίσταται, καθ’ ὅν, τῆς Χριστοῦ γεννήσεως πλησια- 5
301.6 ζούσης, ἡ ἐκ προγόνων τῆς ἀρχιερωσύνης κατελύθη διαδοχή,
301.7 καὶ ὁ προφητευόμενος παρὰ τῷ Δανιὴλ ἡγούμενος λαμβάνει
301.8 τέλος. χριστοὶ γὰρ ἡγούμενοι ἤτοι ἀρχιερεῖς ἦσαν μέχρις
301.9 Ἡρώδου, ἀρξάμενοι μὲν ἀπὸ τῆς κατὰ Δαρεῖον ἀνανεώσεως
301.10 τοῦ ἱεροῦ, λήξαντες δὲ ἐπὶ Ὑρκανὸν ἔτεσι υπγʹ, ὁπόσα καὶ 10
301.11 ὁ Δανιὴλ θεσπίζει λέγων· καὶ γνώσῃ καὶ συνήσῃ ἀπὸ ἐξό-
301.12 δου λόγων τοῦ ἀποκριθῆναι καὶ τοῦ οἰκοδομῆσαι Ἱερουσα-
301.13 λὴμ ἕως Χριστοῦ ἡγουμένου ἑβδομάδες ζʹ καὶ ἑβδομάδες ξβʹ.
301.14 αἱ γὰρ ξβʹ ἑβδομάδες συμπληροῦσιν ἔτη υπγʹ, ὅσα τὰ τῆς
301.15 ἀρχῆς ὑπάρχει τῶν χριστῶν ἡγουμένων. ὧν τελευταίου 15
301.16 Ὑρκανοῦ ὑπὸ Πάρθων αἰχμαλωτισθέντος, Ἡρώδης ὑπ’ Αὐ-
301.17 γούστου παραλαμβάνει τὴν βασιλείαν, μεθ’ ὃν οἱ τούτου
301.18 παῖδες μέχρι τῆς ὑστάτης Ἱεροσολύμων πολιορκίας. οὐκέτι
301.19 γὰρ ἐκ διαδοχῆς τοῦ ἀρχιερατικοῦ γένους τῶν Ἰουδαίων καὶ
301.20 Ἀσαμωναίων ἤτοι Μακκαβαίων, ὥς φησιν Ἰώσηπος, ἱερῶντο 20
301.21 τῷ θεῷ, οὐδ’ αὖ πάλιν οἱ διὰ βίου κατὰ τὸν Μωσέως νό-
301.22 μον ἐπίσημοι, ἀλλ’ ἄσημοί τινες ἄλλοτε ἄλλος, καὶ οἱ μὲν
302.1 ἐνιαύσιοι, οἱ δὲ ἐπ’ ὀλίγῳ παρὰ τῶν Ῥωμαίων τὴν ἱερωσύ-
302.2 νην ὠνούμενοι. διὸ καὶ Δανιὴλ προφητεύει λέγων· καὶ
302.3 μετὰ τὰς ζʹ καὶ ξβʹ ἑβδομάδας ἐξολοθρευθήσεται χρίσμα καὶ
302.4 κρίμα οὐκ ἔσται, καὶ τὰ ἑξῆς.
302.5 Διελεῖς δὲ τὰς οʹ ἑβδομάδας οὕτως· τὰς μὲν ζʹ μετὰ 5
302.6 τὴν ἐπάνοδον τῆς αἰχμαλωσίας ἕως τῆς οἰκοδομῆς τοῦ ναοῦ,
302.7 τὰς δὲ ξβʹ συναπτομένας ταῖς ζʹ εἰς τὸν χρόνον, ὃν κατ-
302.8 έσχον οἱ χριστοὶ ἡγούμενοι. τὴν δὲ μίαν ἑβδομάδα, καθ’
302.9 ἣν ὁ κύριος ἐκήρυξε τὴν καινὴν διαθήκην· ἧς ἑβδομάδος
302.10 ἐν τῷ ἥμισυ ἦλθεν ἐπὶ τὸ σωτήριον πάθος, καὶ ἤρθη ἐκ 10
302.11 μέσου ἡ διὰ Μωσέως παραδεδομένη διαθήκη. καὶ ταῦτα
302.12 μὲν Εὐσέβιος.
302.13 Ὁ δὲ Θεοδώρητος αὖθις ἔφη· καὶ δυναμώσει διαθήκην,
302.14 φησίν, πολλοῖς ἑβδομὰς μία. καὶ ἐν τῷ ἥμισυ τῆς ἑβδο-
302.15 μάδος ἀρθήσεται θυσία καὶ σπονδὴ καὶ ἐπὶ τὸ ἱερὸν βδέ- 15
302.16 λυγμα ἐρημώσεως. συντέλεια δοθήσεται ἐπὶ τὴν ἐρήμωσιν.
302.17 ἐν γὰρ ταύτῃ διαθήκη δέδοται καινὴ τοῖς πιστεύουσι καὶ

158
302.18 δυνάμεως ἁπάσης αὐτοὺς ἐπλήρωσεν, ἐπείπερ μεσούσης τῆς
302.19 ἑβδομάδος ταύτης ἡ κατὰ νόμον ἤρθη θυσία, τῆς ἀλη-
302.20 θινῆς προσφερομένης θυσίας. καὶ οὐ μόνον ἡ θυσία ἐκείνη 20
302.21 παυθήσεται, ἀλλὰ καὶ βδέλυγμα ἐρημώσεως ἐπὶ τὸ ἱερὸν
302.22 δοθήσεται. σημεῖον δὲ τῆς ἐρημίας ὑπέφηνε γενέσθαι εἰ-
303.1 κόνες τινὲς ἀπηγορευμέναι τῷ νόμῳ εἰς τοῦτον εἰσκομιζό-
303.2 μεναι. καὶ γὰρ τοῦτο πεποίηκε Πιλάτος νύκτωρ εἰς τὸν
303.3 ναὸν τὰς βασιλικὰς εἰσκομίσας εἰκόνας παρὰ τὸν νόμον.
303.4 ὅπερ δὴ καὶ ὁ κύριος εἶπεν· ὅταν ἴδητε τὸ βδέλυγμα τῆς
303.5 ἐρημώσεως τὸ ῥηθὲν διὰ τοῦ προφήτου Δανιήλ, γινώσκετε 5
303.6 ὅτι ἤγγικεν ἡ ἐρήμωσις αὐτῆς. ταῦτα δὲ λέγων ἐσήμαινε
303.7 τὸ τάχος τῆς καταληψομένης αὐτοὺς πανωλεθρίας. καὶ ἵνα
303.8 μὴ νομίσωσιν Ἰουδαῖοι πάλιν ἀπολήψεσθαι τὸν ναὸν καὶ
303.9 τὴν πόλιν καὶ τὴν προτέραν εὐπρέπειαν, ἐπήγαγεν· καὶ ἕως
303.10 συντελείας καιροῦ συντέλεια δοθήσεται ἐπὶ τὴν ἐρήμωσιν. 10
303.11 ἕως γάρ, φησίν, τῆς τοῦ κόσμου συντελείας ἡ τῆς ἐρημώ-
303.12 σεως συντέλεια μένει μεταβολὴν οὐ δεχομένη. τοῦτο καὶ
303.13 Δαυὶδ ἔφη· ἐν ὀργῇ συντελείας, καὶ οὐ μὴ ὑπάρξουσιν,
303.14 καὶ γνώσονται ὅτι ὁ θεὸς δεσπόζει τοῦ Ἰακὼβ καὶ τῶν
303.15 περάτων τῆς γῆς. οἵ γε μᾶλλον γνώσονται, ὅταν ἴδωσι τὸ 15
303.16 σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῷ οὐρανῷ. τότε γὰρ
303.17 ὄψονται κατὰ φυλὰς φυλὰς τοῦτο καὶ εἰς ὃν ἐξεκέντησαν.
303.18 Ἰστέον δὲ ὡς Ἑβραῖοι κατὰ τὸν τῆς σελήνης δρόμον
303.19 ἀριθμοῦντες τὸν ἐνιαυτὸν ἡμέρας ιαʹ περισσοτέρας ἀποφαί-
303.20 νουσιν, ἃς καὶ ἡμεῖς ἐμβολίμους καλοῦμεν. ὁ γὰρ τῆς 20
303.21 σελήνης δρόμος ἐν ἡμέραις κθʹ καὶ ὥραις ϛʹ συμπληροῦται.
304.1 οὕτω δὲ καὶ ἀριθμοῦντες ἡμερῶν τνδʹ ποιοῦσι τὸν ἐνι-
304.2 αυτόν. ἐπεὶ οὖν ὁ ἀρχάγγελος τῷ Δανιὴλ προσδιαλεγόμενος,
304.3 ἀνδρὶ Ἑβραίῳ, καὶ τὸν ἀριθμὸν τῶν ἐτῶν διδάσκων τὸν
304.4 συνήθη πάντως ἀριθμὸν ἔλεγεν, ἀναγκαίως δεῖ προσ-
304.5 θεῖναι τὰ ἀπὸ τῶν ἐμβολίμων ἔτη συναγόμενα. τούτων γὰρ 5
304.6 προστιθεμένων τὰ υπγʹ ἔτη εὑρεθήσονται κατὰ τὸν Ἰουδαϊ-
304.7 κὸν ἀριθμόν, ἅπερ συνάγουσι καὶ αἱ ζʹ καὶ ξβʹ ἑβδομάδες.
304.8 διεῖλε δὲ αὐτὰς οὐχ ἁπλῶς, ἀλλὰ πραγμάτων τινῶν προση-
304.9 μαίνων μεταβολάς. οὐκοῦν ἀπὸ μὲν τῆς οἰκοδομῆς Ἱερου-
304.10 σαλήμ, ἥτις ἐγένετο ἐπὶ Νεεμίου καὶ Ἔσδρα, μέχρις Ὑρκανοῦ 10
304.11 τελευταίου ἀρχιερέως ἐκ τῶν Ἀσαμωναίων εἴτ’ οὖν Μακ-
304.12 καβαίων, ὃν Ἡρώδης ἀνεῖλεν, ὁ τῶν ξβʹ ἀριθμὸς συμπλη-
304.13 ροῦται, ἀπὸ δὲ τῆς ἐκείνου σφαγῆς μέχρι τῆς τοῦ σωτῆρος
304.14 ἡμῶν ἐπιφανείας καὶ τῆς πρὸς τὸν Ἰορδάνην ἀφίξεως αἱ
304.15 λοιπαὶ ζʹ ἑβδομάδες τέλος λαμβάνουσιν. ἐν ᾧ χρόνῳ μετὰ 15
304.16 τὴν ἀναίρεσιν Ὑρκανοῦ μέχρι τῆς τοῦ Χριστοῦ παρουσίας
304.17 παρανόμως λοιπὸν οἱ ἀρχιερεῖς ἐγίνοντο. καὶ τοῦτο δηλῶν
304.18 Ἰώσηπος ἔφη· τὴν δὲ βασιλείαν Ἡρώδης παρὰ Ῥωμαίων

159
304.19 ἐγχειρισθεὶς οὐκέτι τοὺς ἐκ τοῦ Ἀσαμωναίου γένους, ἀλλά
304.20 τισιν ἀσήμοις καὶ μόνον Ἑβραίοις οὖσι τὴν ἀρχιερωσύνην 20
304.21 ἀπένειμεν. καὶ μετὰ τὰς ξβʹ ἑβδομάδας, φησίν, ἐξολοθρευ-
304.22 θήσεται χρίσμα καὶ κρίμα. ὡς εἶναι δῆλον ὅτι τὰς ξβʹ
304.23 ἑβδομάδας �προτέταχε� καὶ μετὰ ταύτας τὰς ζʹ, ἐν αἷς
305.1 ἔφησεν ἐξολοθρευθήσεσθαι χρίσμα, τοῦτ’ ἔστι τὴν ἐπανθοῦ-
305.2 σαν χάριν τοῖς ἀρχιερεῦσιν. εἰ γὰρ καὶ ἐχρίοντο, ἀλλὰ πα-
305.3 ρανόμως καὶ παρ’ ἀξίαν. ἕως, γάρ φησιν, χριστοῦ ἡγου-
305.4 μένου ἑβδομάδες ζʹ καὶ ἑβδομάδες ξβʹ. τῷ γὰρ ἡγουμένῳ
305.5 Χριστῷ καὶ σωτῆρι τὰς ἑπταπλασιαζούσας ἑβδομάδας τέθει- 5
305.6 κεν, ἵνα γνῶμεν ὡς ἀπὸ τοῦ Χριστοῦ καὶ ἐπὶ τὰ ἄνω
305.7 ἀριθμεῖν βουλόμενοι τὰς ζʹ πρότερον ἑβδομάδας εὑρήσομεν
305.8 καὶ τότε τὰς ξβʹ. εἶτα λέγει καὶ τὴν μέλλουσαν ἐρημίαν
305.9 τῆς πόλεως καὶ τῆς παρανόμου ἀρχιερωσύνης φάσκων· καὶ
305.10 τὴν πόλιν καὶ τὸ ἅγιον διαφθερεῖ σὺν τῷ ἡγουμένῳ τῷ 10
305.11 ἐρχομένῳ. ἡγούμενον γὰρ τὴν ἀλλόφυλον ἔφη βασιλείαν
305.12 καὶ τὴν παράνομον ἀρχιερωσύνην.
305.13 Οὕτω γε μὴν καὶ ὁ θεῖος Κύριλλος Ἱεροσολύμων ἔφη·
305.14 οὐκ ἐκλείψει ἄρχων ἐξ Ἰούδα, φησίν, οὐδὲ ἡγούμενος ἐκ
305.15 τῶν μηρῶν αὐτοῦ, ἕως ἂν ἔλθῃ ᾧ ἀπόκειται. σημεῖον οὖν 15
305.16 ἔδωκε τῆς Χριστοῦ παρουσίας τὸ παύσασθαι τὴν ἀρχὴν τῶν
305.17 Ἰουδαίων. εἰ γὰρ μὴ νῦν ὑπὸ Ῥωμαίους εἰσίν, οὔπω ἦλθεν
305.18 ὁ Χριστός. εἰ ἔχουσι τὸν ἐκ γένους Ἰούδα καὶ Δαυὶδ εἰς
305.19 ἄρχοντας, οὔπω ἦλθεν ὁ προσδοκώμενος, ὁ δεσμεύων πρὸς
305.20 ἄμπελον τὸν πῶλον αὐτοῦ κατὰ τὸν προφήτην Ζαχαρίαν 20
305.21 ἐκλειπόντων τοίνυν τῶν ἐξ Ἰούδα ὁ ἀλλόφυλος Ἡρώδης
305.22 βασιλεύει. λέγει γὰρ καὶ ὁ προσδιαλεγόμενος ἄγγελος τῷ
305.23 Δανιήλ· καὶ γνώσῃ καὶ συνήσῃ, ἀπὸ ἐξόδου λόγων τοῦ
306.1 ἀποκριθῆναι καὶ τοῦ οἰκοδομῆσαι Ἱερουσαλὴμ ἕως χριστοῦ
306.2 ἡγουμένου ἑβδομάδες ζʹ καὶ ἑβδομάδες ξβʹ. ἑξήκοντα δὲ καὶ
306.3 δύο ἑβδομάδες ἐτῶν συνάγουσιν ἔτη υπγʹ. ἐπεὶ οὖν μετὰ τὸ
306.4 οἰκοδομῆσαι Ἱερουσαλὴμ υπγʹ ἔτη διῆλθον, καὶ τῶν ἀρχόντων
306.5 ἐκλειπόντων ἔρχεταί τις ἀλλόφυλος βασιλεύς, ἐφ’ οὗ γεννᾶται 5
306.6 ὁ Χριστός. Δαρεῖος γοῦν ὁ Μῆδος ἐκέλευσε τὴν Ἱερουσα-
306.7 λὴμ οἰκοδομηθῆναι τῷ ἕκτῳ μηνὶ τῆς ἑαυτοῦ βασιλείας,
306.8 πρώτῳ δὲ ἔτει τῆς καθ’ Ἕλληνας ξϛʹ ὀλυμπιάδος. ὀλυμπιὰς
306.9 δὲ παρ’ Ἕλλησι καλεῖται ὁ κατὰ δʹ ἔτη συντελούμενος ἀγὼν
306.10 διὰ τὴν κατὰ τετραετίαν τῶν τοῦ ἡλίου δρόμων ἐκ τῶν 10
306.11 κατ’ ἔτος ὡρῶν γʹ συντελουμένην ἡμέραν. Ἡρώδης δὲ βασι-
306.12 λεύει τῇ ρπϛʹ ὀλυμπιάδι, τετάρτῳ ἔτει ταύτης. ἀπὸ οὖν τῆς
306.13 ξϛʹ εἰς τὴν ρπϛʹ γίνονται μεταξὺ ρκʹ ὀλυμπιάδων ἔτη υπγʹ.
306.14 αἱ τοίνυν οʹ ἑβδομάδες εἰς τὸν ἐπὶ Χριστοῦ συντελοῦνται
306.15 χρόνον κατὰ τοὺς Ἰουδαίων ἀριθμούς. ἐκεῖνοι γὰρ κατὰ 15
306.16 τὸν σεληνιακὸν δρόμον τοὺς ἐνιαυτοὺς ἀριθμοῦσιν, ὡς ἔστι

160
306.17 πρόχειρον εἰπεῖν τὸν μῆνα ἡμερῶν εἶναι παρ’ αὐτοῖς κθʹ
306.18 ἥμισυ, ὡς τοῦ μὲν ἡλιακοῦ κύκλου ὑπάρχοντος τξεʹ, τοῦ δὲ
306.19 σεληνιακοῦ τνδʹ, ὡς τὸν ἡλιακὸν παραλλάσσειν ἐνιαυτὸν
306.20 ἡμέρας ιαʹ τὸν σεληνιακὸν ἐνιαυτόν. ὅθεν Ἕλληνες καὶ 20
306.21 Ἰουδαῖοι μῆνας γʹ ἐμβολιμαίους ἔτεσιν ὀκτὼ παρεμβάλλουσιν.
306.22 εἰ τοίνυν ζητεῖς τὸ αἴτιον τῆς Χριστοῦ παρουσίας, ἄκουσον.
306.23 μετὰ γὰρ τὴν ἐκ παραδείσου ἀπόπτωσιν ἔγνω Ἀδὰμ Εὔαν
306.24 τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ δεύτεροι γεγόνασι διάδοχοι τῆς ἀν-
307.1 θρώπων γενεᾶς Κιν καὶ Ἄβελ. καὶ Κιν ἀνθρωποκτόνος
307.2 πρῶτος. καὶ κατακλυσμὸς ὕστερον ἐπεχύθη διὰ τὴν τῶν
307.3 ἀνθρώπων πολλὴν πονηρίαν, πῦρ ἄνωθεν κατῆλθεν ἐπὶ
307.4 Σόδομα διὰ τὴν αἰσχρουργίαν. ἐξελέξατο μετὰ χρόνους ὁ
307.5 θεὸς τὸν Ἰσραήλ, ἀλλὰ καὶ οὗτος διεστράφη καὶ ἐτραυ- 5
307.6 ματίσθη. ἀπεστάλησαν προφῆται μετὰ Μωσέα θεραπεῦσαι
307.7 τοῦτον, ἀλλ’ ἰατρεύσαντες ἀπεθρήνουν μὴ περιγενόμενοι τοῦ
307.8 πάθους, ὥστε λέγειν αὐτούς· ἀπόλωλεν εὐλαβὴς ἀπὸ τῆς
307.9 γῆς, καὶ ὁ κατορθῶν ἐν ἀνθρώποις οὐχ ὑπάρχει. καί· πάν-
307.10 τες ἐξέκλιναν, ἅμα ἠχρειώθησαν. οὐκ ἔστι ποιῶν χρηστό- 10
307.11 τητα, οὐκ ἔστιν ἕως ἑνός. καί· ἀρὰ καὶ κλοπὴ καὶ μοιχεία
307.12 καὶ φόνος κέχυται ἐπὶ τῆς γῆς. τοὺς υἱοὺς αὐτῶν καὶ τὰς
307.13 θυγατέρας ἔθυσαν δαιμονίοις, οἰωνίζοντο καὶ ἐφαρμακεύ-
307.14 οντο. καὶ ἁπλῶς μέγιστον ἦν τὸ τραῦμα τῆς ἀνθρωπότητος
307.15 ἀπὸ ποδῶν ἕως κεφαλῆς, οὐκ ἦν μάλαγμα ἐπιθεῖναι οὔτε 15
307.16 ἔλαιον οὔτε καταδέσμους. εἶτα οἱ προφῆται δεινῶς ἀπο-
307.17 κλαιόμενοι καὶ ἀποροῦντες ἔλεγον· τίς δώσει ἐκ Σιὼν τὸ
307.18 σωτήριον τοῦ Ἰσραήλ; καί· κύριε, κλῖνον οὐρανοὺς καὶ
307.19 κατάβηθι, ὑπερβαίνει γὰρ τὴν ἡμετέραν ἰατρείαν τὰ τῆς
307.20 ἀνθρωπότητος τραύματα. τοὺς προφήτας σου ἀπέκτειναν 20
307.21 καὶ τὰ θυσιαστήριά σου κατέσκαψαν, καὶ ἀδιόρθωτον ἡμῖν
308.1 τὸ κακόν. σοῦ λοιπὸν δεῖται τοῦ διορθωτοῦ καὶ σωτῆρος.
308.2 ἐπακούσας οὖν τῆς δεήσεως τῶν προφητῶν ὁ κύριος κατῆλθε
308.3 φάσκων· ἰδοὺ ἔρχομαι καὶ κατασκηνώσω ἐν μέσῳ ὑμῶν. καί·
308.4 ἔσομαι πάντων θεός, καὶ αὐτοὶ ἔσονταί μοι λαός. καὶ οὐ
308.5 μὴ διδάξωσιν ἕκαστος τὸν πλησίον αὐτοῦ καὶ ἕκαστος τὸν 5
308.6 ἀδελφὸν αὐτοῦ. γνῶθι τὸν κύριον, ὅτι πάντες εἰδήσουσί με
308.7 ἀπὸ μικροῦ αὐτῶν καὶ ἕως μεγάλου, ὅτι ἵλεως ἔσομαι ταῖς
308.8 ἁμαρτίαις καὶ ἀδικίαις αὐτῶν.
308.9 Ὁ δέ γε Ἡρώδης ἔσχεν υἱοὺς ὁμωνύμους αὐτοῦ καὶ
308.10 διωνύμους τρεῖς· Ἡρώδην Ἀντίπαν τὸν καὶ τὸν πρόδρομον 10
308.11 ἀποτεμόντα, ἐφ’ οὗ καὶ ὁ κύριος ἐσταυρώθη· καὶ Ἡρώδην
308.12 Φίλιππον, ᾧ πρῶτον Ἡρωδιὰς συναφθεῖσα θυγατέρα Σα-
308.13 λώμην ἔσχε τὴν καὶ ὀρχησαμένην· καὶ Ἡρώδην Ἀγρίππαν
308.14 τὸν καὶ Ἰάκωβον ἀνελόντα τοῦ Ζεβεδαίου. πρὸς ὃν τοῦ
308.15 δήμου ἐπιφωνοῦντος τότε· φωνὴ θεοῦ καὶ οὐκ ἀνθρώπου, 15

161
308.16 δίκην ἔδωκεν αὐτίκα. στολὴν γὰρ ἐξ ἀργύρου πεποιημένην
308.17 περιθέμενος καὶ εἰς τὸ θέατρον ἐλθὼν καὶ ἐφ’ ὑψηλοῦ
308.18 βήματος καθίσας ἐδημηγόρει. τῆς δὲ ἡλιακῆς ἀκτῖνος προσ-
308.19 πεσούσης τῷ ἐνδύματι, καὶ λαμπηδὼν τῇ αὐγῇ τῆς ἐσθῆτος
308.20 ἀνακραθεῖσα τὰς ὄψεις τῶν περιεστώτων κατήστραπτεν. καὶ 20
308.21 ἀωρηθέντες ἐπὶ τούτῳ καὶ ὡς θεὸν αὐτὸν εὐφημήσαντες,
309.1 ἐπαίρεται πλέον ὁ δείλαιος. ὃν εὐθὺς ἄγγελος κυρίου ἐπά-
309.2 ταξεν ἀθρόως, καὶ ἀνεπήδησε τῆς καθέδρας ἐκ τοῦ σπαράτ-
309.3 τεσθαι δεινῶς τὴν γαστέρα αὐτοῦ.
309.4 Τὸν δὲ θεῖον Ἰάκωβον ἰδὼν ἀπαγόμενον [τὴν ὁδὸν] τὴν
309.5 ἐπὶ θάνατον ὁ κατήγορος αὐτοῦ καὶ μεταμεληθεὶς προσέπεσε 5
309.6 τοῖς ποσὶ τοῦ ἀποστόλου λέγων· συγχώρησόν μοι, ἄνθρωπε
309.7 τοῦ θεοῦ, ὅτι μεταμεμέλημαι ἐφ’ οἷς ἐλάλησα κατά σου.
309.8 ὁ δὲ μακάριος παραυτίκα τοῦτον καταφιλήσας εἶπεν αὐτῷ·
309.9 εἰρήνη σοι, τέκνον, εἰρήνη σοι καὶ συγχώρησις τοῦ πταί-
309.10 σματος. ὁ δὲ μετὰ φωνῆς μεγάλης εὐθέως Χριστιανὸν ἑαυ- 10
309.11 τὸν ἐπὶ πάντων ἀνηγόρευσε καὶ οὕτω συγκαταριθμηθεὶς
309.12 τῷ ὑπ’ αὐτοῦ κατηγορηθέντι σὺν αὐτῷ καὶ τὸ βραβεῖον τοῦ
309.13 μαρτυρίου ἀπηνέγκατο.
309.14 Ὁ δὲ ἄθλιος Ἡρώδης ἐπὶ ἡμέρας φθειρόμενος καὶ σκώ-
309.15 ληκας ἐκβράζων ἐλεεινῶς τὸν βίον κατέλυσεν ὥσπερ καὶ ὁ 15
309.16 δυσσεβέστερος αὐτοῦ πατήρ. καὶ γὰρ κἀκεῖνος τὰ ἐπίχειρα
309.17 τῆς κατὰ Χριστοῦ καὶ τῶν ὁμηλίκων αὐτοῦ τόλμης ἔτι
309.18 περιὼν τῷ βίῳ κομισάμενος αἰσχίστῳ μόρῳ τὸν βίον κατέ-
309.19 στρεψεν. ὅνπερ ἐνδίκως ὡς ἄδικον ἡ δίκη μετελθοῦσα τὰ
310.1 μετὰ τὴν ἐνθένδε ἀπαλλαγὴν διαδεξόμενα τὸν ταλαίπωρον
310.2 κολαστήρια διεδείκνυ φανερῶς προοίμια. εὐθὺς γὰρ κατα-
310.3 λαβοῦσα τοῦτον θεήλατος καὶ ὀλέθριος μάστιξ εἰς θάνατον
310.4 ἀργαλέον συνήλασεν. ἔνθεν γάρ, φησὶν Ἰώσηπος, αὐτοῦ τὸ
310.5 σῶμα ἡ νόσος διαλαβοῦσα ποικίλοις πάθεσιν ἐμέριζεν. πυ- 5
310.6 ρετὸς μὲν γὰρ λάβρος ἦν, κνισμὸς δὲ ἀφόρητος τῆς ἐπι-
310.7 φανείας ὅλης καὶ κόλου συνεχεῖς ἀλγηδόνες καὶ περὶ τοὺς
310.8 πόδας οἰδήματά τινα δυσώδη τοῦ τε ἤτρου φλεγμονὴ καὶ
310.9 αἰδοίου σηπεδὼν σκώληκας γεννῶσα, καὶ πρὸς τούτοις ὀρ-
310.10 θόπνοια καὶ δύσπνοια καὶ σπασμοὶ τῶν μελῶν ἁπάντων 10
310.11 αὐτῷ καθεστήκασιν, ἀηδὴς δὲ ἀποφορὰ ἐκ τοῦ συνεχοῦς
310.12 ἄσθματος ἐξεπορεύετο, ὡς τοὺς ἐπιθειάζοντας ποινὴν θεή-
310.13 λατον εἶναι λέγειν. τούτοις δὴ οὖν καὶ τοῖς τοιούτοις
310.14 πάθεσιν ἐπὶ πλείονα χρόνον περιαντλούμενος τοσοῦτον εἶχε
310.15 τὸν πόνον ἀνύποιστον, ὡς καὶ αὐτόχειρα ἑαυτοῦ γενέσθαι 15
310.16 κατατολμήσαντα. αἰτήσας γὰρ μῆλον ὁμοῦ καὶ μάχαιραν,
310.17 ὡς δῆθεν ἐπιθυμῶν αὐτὸς δι’ ἑαυτοῦ ἀπογεύσασθαι, καὶ
310.18 λαβὼν ἀνέτεινε τὴν χεῖρα κατὰ τοῦ λαιμοῦ πλῆξαι βουλό-
310.19 μενος, καὶ ἔπληξεν ἄν, εἰ μή τις τῶν θεραπόντων θεασά-

162
310.20 μενος ταχέως τὴν μάχαιραν ἐκ τῶν χειρῶν αὐτοῦ μόλις 20
310.21 ἀπέσπασεν. ἐπὶ πλεῖον οὖν ταῖς ὀδύναις βασανιζόμενος καὶ
310.22 τὴν ἀδελφὴν Σαλώμην καὶ τὸν ἄνδρα αὐτῆς Ἀλέξανδρον
310.23 προσκαλεσάμενος ὑπέθετο αὐτοῖς, ὥστε τοὺς τῶν Ἰουδαίων
310.24 ἐξάρχους καθεῖρξαι εἰς τὸν ἱππόδρομον, καὶ τελευτήσαντος
310.25 αὐτοῦ παραχρῆμα τούτους ὑπὸ τοῦ στρατοῦ δεινῶς ἀναιρε- 25
311.1 θῆναι, ἵνα μὴ τοῦ θανάτου αὐτοῦ ἡ ἡμέρα χαρᾶς τοῖς
311.2 Ἰουδαίοις ἀλλὰ πένθους πρόξενος γένηται. καὶ ταῦτα δια-
311.3 ταξάμενος καὶ λίαν ὑδεριάσας καὶ μετὰ πολλῶν ἀλγηδόνων
311.4 τὴν ψυχὴν ἀπορρήξας, εὐθὺς ἡ Σαλώμη πάντα διαπραξα-
311.5 μένη τοῖς Ἰουδαίοις εἰς μέγα πένθος καὶ θρῆνος αὐτοὺς 5
311.6 ἐνέβαλεν. ὅσαις μὲν οὖν πρὸς ταῖς λοιπαῖς αὐτοῦ κακουρ-
311.7 γίαις τὰς κατὰ τὴν βασιλείαν αὐτοῦ νομισθείσας εὐπραγίας
311.8 ταῖς κατὰ τὸν οἶκον ἐπαλλήλοις ἠμαύρωσε συμφοραῖς γυναι-
311.9 κὸς καὶ τέκνων καὶ τῶν λοιπῶν τῶν μάλιστα πρὸς γένους
311.10 ἀναγκαιοτάτων τε καὶ φιλτάτων μιαιφονίαις οὐδὲ οἷόν τε 10
311.11 νῦν καταλέγειν, τραγικὴν ἅπασαν δραματουργίαν ἐπισκια-
311.12 ζούσης τῆς περὶ τούτων ὑποθέσεως, ἣν εἰς πλάτος ἐν ταῖς
311.13 κατ’ αὐτὸν ἱστορίαις Ἰώσηπος διελήλυθεν.
311.14t [γ�. Περὶ Τιβερίου.]
311.15 Μετὰ δὲ Αὔγουστον ἐβασίλευσε Τιβέριος υἱὸς αὐτοῦ 15
311.16 ἔτη κγʹ. ὃς κτίσας πόλιν ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ χώρᾳ παρὰ τὴν
311.17 λίμνην ἐκάλεσεν αὐτὴν εἰς τὸ ἑαυτοῦ ὄνομα Τιβεριάδα. ἐφ’
311.18 οὗ μέγας σεισμὸς γενόμενος κατήνεγκε πόλεις ἕως ἐδάφους
311.19 ιγʹ, Ἔφεσον, Μαγνησίαν, Σάρδην, Μοστίνην, Λιγάϊν, Ἱερο-
311.20 καισάρειαν, Φιλαδέλφειαν, Τίμολον, Κύμην, Μυρίναν, Ἀπολ- 20
311.21 λωνίαν, Δίαν, Ὑρκανίαν. καὶ ἐν μὲν τῷ ιεʹ ἔτει τῆς αὐτοῦ
312.1 βασιλείας ὁ κύριος ἡμῶν βαπτισθεὶς τοῦ εὐαγγελικοῦ κηρύγ-
312.2 ματος ἀπήρξατο, ἐν δὲ τῷ ιηʹ ἔτει τῆς βασιλείας αὐτοῦ σταυ-
312.3 ρωθεὶς ὁ κύριος ἀνίσταται τῇ κθʹ τοῦ Φαμενὼθ μηνὸς ἤτοι
312.4 Μαρτίου τοῦ πρωτοκτίστου μηνὸς Νισὰν παρ’ Ἑβραίοις
312.5 λεγομένου κεʹ, ἐπιφωσκούσης κυριακῆς μιᾶς σαββάτων τῆς 5
312.6 πρώτης καὶ ἀρχῆς καὶ τιμιωτάτης τῶν ἡμερῶν ἡμέρας, περὶ
312.7 ἧς ἔφη Μυσῆς· ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν
312.8 καὶ τὴν γῆν. καί· αὕτη ἡ βίβλος γενέσεως οὐρανοῦ καὶ
312.9 γῆς, ᾗ ἡμέρᾳ ἐποίησεν ὁ θεός. διό φησιν ὁ Δαυίδ· αὕτη
312.10 ἡ ἡμέρα, ἣν ἐποίησεν ὁ κύριος· ἀγαλλιασώμεθα καὶ εὐφραν- 10
312.11 θῶμεν ἐν αὐτῇ. ἥτις ἐστὶ τὸ κυριακὸν πάσχα Μαρτίου κεʹ,
312.12 ὡς εἴρηται.
312.13 Περὶ ἧς γέ τοι καὶ ὁ μέγας ἔφη Χρυσόστομος· εἰ οὖν
312.14 ἐν τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀνέστη Χριστός, ὡς αὐτὸς ἔλεγεν· δεῖ
312.15 τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου πολλὰ παθεῖν καὶ ἀποδοκιμασθῆναι 15
312.16 καὶ ἀποκτανθῆναι καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστῆναι, διὰ τί ἡ
312.17 ὀγδόη ἀνάστασις λέγεται τοῦ κυρίου; καὶ τρίτη μὲν εἴρηται

163
312.18 ὡς ἀπὸ τοῦ πάθους καὶ τοῦ σταυροῦ, ὀγδόη δὲ ὡς ἀπὸ
312.19 τῆς δημιουργίας καὶ τῆς ἀναστάσεως. ἐπεὶ οὖν τῇ κυριακῇ
312.20 ἀνέστη Χριστός, ἐν ᾗ ἀρχὴ τοῦ φαινομένου κόσμου γέγονεν, 20
312.21 ἥτις ὑπάρχει τὸ φῶς ἀπὸ τοῦ κόσμου λάμψαν ἐν αὐτῇ, καὶ
312.22 τὸ νοητὸν φῶς τὸ ἀληθινόν, ὁ Χριστός, ἐκ τάφου ἀνέτειλεν,
312.23 δι’ ὃν καὶ ὡς ἀπὸ τάφου καὶ θανάτου ὁ κόσμος ἐγήγερται.
312.24 ἀπὸ κυριακῆς οὖν εἰς κυριακὴν ἡ ὀγδόη ἀπαντᾷ, καὶ ἔστι
313.1 τρίτη καὶ ὀγδόη ἡ αὐτή, τρίτη ἀφ’ οὗ ἔπαθεν, ὀγδόη ἀφ’
313.2 ἧς ὁ κόσμος ἐγένετο. ἔστι δὲ καὶ ἄλλη αἰτία τῆς ὀγδόης
313.3 καὶ τῆς τρίτης, διὰ τί ἀνάστασις ἑκάστη ὠνόμασται. ἐν γὰρ
313.4 τῇ ὀγδόῃ ἡμέρᾳ κατέπαυσεν ὁ θεὸς ἀπὸ πάντων τῶν ἔργων
313.5 αὐτοῦ, καὶ ἔστιν ἡ κατάπαυσις τέλος καὶ συντέλεια ἔργων 5
313.6 ἀπηρτισμένων. τέλος δὲ καὶ κατάπαυσις λέγεται καὶ ἡ τοῦ
313.7 κόσμου συντέλεια, ὅτε μέλλει παράγειν τὸ σχῆμα τοῦ κόσμου
313.8 τούτου ὁ θεός. ἐπεὶ οὖν ἁμαρτιῶν ὁ βίος ἔγεμε καὶ ἠπει-
313.9 λεῖτο κόσμου συντέλεια, ὁ δὲ Χριστὸς ἐπὶ συντελείᾳ τοῦ
313.10 αἰῶνος εἰς ἀθέτησιν τῆς ἁμαρτίας ἦλθε καὶ ἔπαθε καὶ 10
313.11 ἐτάφη καὶ ἀνέστη, ἐν τῇ κυριακῇ, ἐν ᾗ τὸν κόσμον ποιεῖν
313.12 ἤρξατο, ἐν αὐτῇ ὁ κοσμοποιὸς ἀνέστη καὶ τὸν κόσμον ἀνέ-
313.13 στησεν, καὶ ἡ πρώτη ἐν δημιουργίᾳ ὀγδόη ἐν τῇ παλιγγε-
313.14 νεσίᾳ γέγονεν. τῇ ἕκτῃ ἐπὶ ξύλου σταυροῦται διὰ τὸν ἐν
313.15 τῇ ἕκτῃ γενόμενον ἄνθρωπον. διὰ τοῦτο γὰρ ἐν τῇ ἕκτῃ 15
313.16 ἐσταύρωται ἡμέρᾳ, ἵνα πάντες μάθωμεν, ὅτι ὁ ἐν τῇ ἕκτῃ
313.17 δημιουργήσας τὸν ἄνθρωπον αὐτὸς ἐκεῖνος ἐν τῇ ἕκτῃ
313.18 ἐσταυρώθη διὰ τὸν ἄνθρωπον. καὶ οὐ μόνον ἐν ἡμέρᾳ
313.19 ἕκτῃ, ἀλλὰ καὶ ἐν ὥρᾳ ἕκτῃ ἐπὶ ξύλου ἐκρέματο, ἐπειδὴ
313.20 ἀρχὴ ἁμαρτίας ὥρᾳ ἕκτῃ ἀπὸ τοῦ ξύλου γέγονεν, ὅτε Ἀδὰμ 20
313.21 τὸν θάνατον ἠρίστησεν, ὅθεν λοιπὸν τότε καὶ λογχευθεὶς
313.22 ἐξέβλυσεν αἷμα καὶ ὕδωρ, οἱ δύο μάρτυρες τῶν κυριοκτό-
313.23 νων, τὸ μὲν αἷμα, ἵνα Ἰουδαίους ἐλέγξῃ εἰπόντας· τὸ αἷμα
313.24 αὐτοῦ ἐφ’ ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ἡμῶν, τὸ δὲ ὕδωρ, ἵνα
313.25 τοῦ Πιλάτου κατηγορήσῃ, ὅτι λαβὼν ὕδωρ καὶ νιψάμενος 25
313.26 ὡς ἀθῷος τὸν ἀθῷον καὶ δίκαιον φραγελλώσας ἐσταύρωσεν.
314.1 ἐπεὶ οὖν, ὡς πολλάκις ἔφην, ἡ ὀγδόη καὶ ἡ τῶν νεκρῶν
314.2 ἔγερσις βοᾷ τὴν τοῦ κόσμου συντέλειαν, ἰστέον ὡς τότε
314.3 πάντως ἡ τοῦ κόσμου γενήσεται συντέλεια, ὅτε οἱ ὅσιοι καὶ
314.4 εὐσεβεῖς ἐκλείψουσιν ἀπὸ τῆς γῆς. καὶ τούτου μάρτυς ὁ
314.5 Χριστὸς εἰπών· ἆρα ἐλθὼν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου εὑρήσει 5
314.6 τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς; καὶ ὁ ἀπόστολός φησιν· ἐὰν μὴ
314.7 ἔλθῃ πρῶτον ἡ ἀποστασία, ὅτε ἀποστήσονται τῆς πίστεως
314.8 προσέχοντες πνεύμασι πλάνης καὶ διδασκαλίαις δαιμονίων.
314.9 καὶ ἀπὸ μὲν τῆς ἀληθείας τὴν ἀκοὴν ἀποστρέψουσιν, ἐπὶ
314.10 δὲ τοὺς μύθους ἐκτραπήσονται. καὶ ὥσπερ κυβερνητῶν 10
314.11 ἀπώλεια τῶν πλοίων ἐστὶ ναυάγια, καὶ ποιμένων ἀπουσία

164
314.12 προβάτων ὄλεθρος, καὶ γεωργῶν ἀμέλεια χωρίων ἀφανισμός,
314.13 οὕτω καὶ τῶν ὁσίων ἡ ἔκλειψις τοῦ κόσμου κατάλυσις.
314.14 ὁσιότης δέ ἐστιν ἡ πρὸς τὸν θεὸν καθοσίωσις, καὶ ἐκεῖνος
314.15 ὅσιος ὁ ἑαυτὸν διὰ πίστεως καὶ ἔργων ἀγαθῶν καθοσιώσας 15
314.16 καὶ τῷ θεῷ ἀφιερώσας. ὅθεν περὶ τοῦ θεὸν καταλιμπάνον-
314.17 τος καὶ ἀρνουμένου τὰς πρὸς αὐτὸν συνθήκας ἔλεγεν ὁ
314.18 Μωσῆς· μὴ εἴπῃς ἐν τῇ καρδίᾳ σου· ὅσιά μοι γένοιτο ἐν
314.19 τῷ ἀποστῆναι ἀπὸ κυρίου. καθάπερ οὖν ὁ τοῦ θεοῦ ἀπο-
314.20 στάτης καὶ κακοῦργος ἀνόσιος λέγεται, οὕτως ὁ τῷ θεῷ διὰ 20
314.21 πίστεως καὶ ἀγαθουργίας οἰκειωθεὶς ὅσιος καὶ δίκαιος εἰ-
314.22 κότως ὀνομάζεται.
315.1 Διὰ ξύλου τοίνυν θάνατος καὶ διὰ ξύλου ἡ ζωή. τῇ
315.2 ἑβδόμῃ κατέπαυσεν ἀπὸ τῶν ἔργων, τῇ ἑβδόμῃ ἐν τῷ τάφῳ
315.3 τὸ σῶμα ἀνέπαυσεν (τελείαν γὰρ ἡμέραν τὴν ἑβδόμην ἔμει-
315.4 νεν), τῇ ὀγδόῃ ἀνέστη καὶ τὸν κόσμον ἤγειρεν. καὶ ἔστιν
315.5 ἡ κυριακὴ καὶ τρίτη καὶ ὀγδόη, τρίτη μὲν διὰ τὴν τοῦ 5
315.6 κυρίου ἀνάστασιν, ὀγδόη δὲ οὐ μόνον διὰ τὴν τοῦ κυρίου,
315.7 ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν τοῦ κόσμου ἔγερσιν. οὐκοῦν, ἀγαπητέ,
315.8 ἄκουσον θαυμαστὸν καὶ μέγα μυστήριον. διὰ τί ἡ τοῦ
315.9 κυρίου ἀνάστασις ὀγδόη ὠνόμασται; ἐπειδὴ ἑπτάκις νεκρῶν
315.10 ἀνάστασιν εὕρομεν ἐν τῇ θείᾳ γραφῇ, καὶ μετὰ τοὺς ἑπτὰ 10
315.11 ὄγδοος ἐκ νεκρῶν ἀνέστη κύριος ὁ ἐγείρας τοὺς ἑπτά. πρὸ
315.12 γὰρ τῆς Χριστοῦ ἀναστάσεως ἑπτὰ μόναι ἀναστάσεις νεκρῶν
315.13 ἐγένοντο. καὶ πρώτη μὲν ἐν τῇ παλαιᾷ ἡ τοῦ υἱοῦ τῆς
315.14 χήρας, ὃν Ἡλίας ἐν Σαράφθοις ἀνέστησεν. δευτέρα δὲ ἡ
315.15 τοῦ υἱοῦ τῆς Σωμανίτιδος, ὃν Ἐλισσαῖος ἤγειρεν. τρίτη 15
315.16 δὲ ἡ τοῦ στρατιώτου, ὃν ἐγγὺς Ἐλισσαίου θάψαντες, καὶ
315.17 τῶν ὀστέων τοῦ προφήτου ὁ νεκρὸς ἁψάμενος ὡς ἀπὸ
315.18 πυρὸς ἐξεπήδησεν. τετάρτη δὲ ἐν τῇ καινῇ ἡ τοῦ ἀρχι-
315.19 συναγώγου τῆς θυγατρός. πέμπτη δὲ ἡ τοῦ υἱοῦ τῆς
315.20 χήρας. ἕκτη δὲ ἡ τοῦ Λαζάρου. ἑβδόμη δὲ ὅτε πολλὰ 20
315.21 σώματα τῶν κεκοιμημένων ἁγίων ἀνέστη. ὀγδόη δὲ ἡ τοῦ
315.22 κυρίου ἀνάστασις μετὰ τὸ σωτήριον πάθος, καθ’ ὃν και-
315.23 ρὸν τοῦ πάθους καὶ τοῦ γενομένου σεισμοῦ ἐν πολλοῖς
316.1 μὲν εὑρέθησαν Ἑλληνικοῖς ὑπομνήμασιν, ὅτι σεισμὸς ἐγέ-
316.2 νετο μέγιστος καὶ σκότος, ὥστε καὶ ἀστέρας φανῆναι. κατὰ
316.3 δὲ τοὺς χρόνους τούτους καὶ Ἰώσηπος ἱστορεῖ ἐν ἡμέρᾳ τῆς
316.4 πεντηκοστῆς κινήσεως καὶ κτύπου τοὺς ἱερέας ἀντιλαμβά-
316.5 νεσθαι πρότερον, ἔπειτα φωνῆς ἀθρόας, ἀγγελικῆς δηλονότι, 5
316.6 ἔνδοθεν ἀπὸ τοῦ ἐσωτάτου ἱεροῦ ἀκούειν· μεταβαίνομεν
316.7 ἐντεῦθεν. καὶ μέντοι καὶ ἕτερον παραδοξότερον ἐξηγεῖται,
316.8 χρησμόν τινα ἐν ἱεροῖς γράμμασιν εὑρεθῆναι περιέχοντα
316.9 οὕτως, ὡς κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἀπὸ τῆς αὐτῶν χώρας
316.10 ἄρξει τις ἄνθρωπος τῆς οἰκουμένης πάσης, ὃν αὐτὸς μὲν 10

165
316.11 ἐπὶ Οὐεσπασιανὸν ἐξείληφε πεπληρῶσθαι, διήμαρτε δὲ τῆς
316.12 ἑρμηνείας ἐκ διαμέτρου. οὐ γὰρ πάσης οὗτος ἦρξεν, ἢ
316.13 μόνης τῆς Ῥώμης. λείπεται δὴ οὖν ἐπὶ τὸν κύριον ἡμῶν
316.14 Ἰησοῦν Χριστὸν τοῦτο πληροῦσθαι, πρὸς ὅν φησιν ὁ πατήρ·
316.15 αἴτησαι παρ’ ἐμοὶ καὶ δώσω σοι ἔθνη τὴν κληρονομίαν σου 15
316.16 καὶ τὴν κατάσχεσίν σου τὰ πέρατα τῆς γῆς. ὅθεν εἰς πᾶσαν
316.17 τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος τῶν ἱερῶν ἀποστόλων αὐτοῦ,
316.18 καὶ εἰς τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης τὰ ῥήματα αὐτῶν διαρρή-
316.19 δην κηρυττόντων αὐτοῦ τὴν ἀίδιον ἀρχήν τε καὶ βασιλείαν
316.20 αἰώνιον. ἐπεὶ οὖν κατὰ τὸν καιρὸν τοῦτον ὁ θεὸς τὴν 20
316.21 κτίσιν ἐδημιούργησεν, καὶ μαρτυρεῖ τῶν δένδρων ἡ βλάστη-
316.22 σις, κατὰ τὴν θείαν ἀπόφασιν μέχρι νῦν ἀρχομένου τοῦ
317.1 ἔαρος ἡ γῆ βλαστάνει βοτάνην χόρτου καὶ οἱ λειμῶνες ἀν-
317.2 θοῦσι καὶ τὰ δένδρα φύει καρπόν. διὰ τοῦτο καὶ τὸν
317.3 Ἰσραὴλ κατὰ τὸν καιρὸν τοῦτον ἠλευθέρωσε τῆς Αἰγυπτιακῆς
317.4 δουλείας καὶ τῇ παρθένῳ Γαβριὴλ ὁ ἀρχάγγελος εὐηγγελί-
317.5 σατο. εἰκότως οὖν κατὰ τὸν αὐτὸν καιρὸν καὶ ὁ Χριστὸς 5
317.6 ὑπέμεινε τὸ σωτήριον πάθος.
317.7 Ὁ τοίνυν Πιλάτος μετὰ τὴν Χριστοῦ σταύρωσιν εἰκόνας,
317.8 τοῦ Καίσαρος προτομάς, εἰς τὸ ἱερὸν νύκτωρ ἀνέθηκεν.
317.9 ὄρθρου δὲ γενομένου Ἰουδαῖοι θεασάμενοι τοσοῦτον ἐταρά-
317.10 χθησαν, ὥστε Πιλάτος ἐκδειματωθεὶς ἀλλαχοῦ ταύτας μετέ- 10
317.11 θηκεν. καὶ δὴ καὶ τὸν ἱερὸν θησαυρὸν τὸν καλούμενον
317.12 κορβονᾶν διαφθείρας αἴτιος ἀναιρέσεως πολλῆς καὶ συγχύ-
317.13 σεως τοῖς Ἰουδαίοις μίσει τῷ πρὸς αὐτοὺς γέγονεν. τὴν
317.14 γὰρ ἐπανάστασιν αὐτῶν ὑφορώμενος πρὸ τοῦ βήματος αὐτοῦ
317.15 στρατιώτας παρέστησεν, ἔνδοθεν μὲν ὅπλα φοροῦντας αὐτούς, 15
317.16 ἔξωθεν δὲ ἰδιωτικὴν ἐσθῆτα πρὸς τὸ ἀνυπονόητον. ὡς οὖν
317.17 ὥρμησαν ἐπ’ αὐτὸν Ἰουδαῖοι στασιάζοντες, ἐπαφῆκε τοὺς
317.18 στρατιώτας αὐτοῖς, οἵ γε ξύλοις καὶ λίθοις αὐτοὺς παίοντες
317.19 τραυματίας ἀπέλυσαν, τινὰς δὲ αὐτῶν καὶ ἀπέκτειναν.
317.20 πολλοὶ δὲ τῶν Ἰουδαίων ὑπ’ ἀλλήλων ὠθούμενοι συμπατη- 20
318.1 θέντες ἀπώλοντο, οὓς καὶ ἀριθμήσαντες εὗρον λαὸν ἄπειρον.
318.2 ἔμιξε δὲ καί τινων αὐτῶν μετὰ τῶν θυσιῶν τὸ αἷμα τρόπῳ
318.3 τοιούτῳ· οἱ Γαλιλαῖοι τοῖς δόγμασιν ἐξακολουθήσαντες Ἰούδα
318.4 τοῦ Γαλιλαίου, οὗ καὶ Λουκᾶς ἐν ταῖς πράξεσι τῶν ἀποστό-
318.5 λων μέμνηται, κενοφωνίαν καὶ πλάνην ἔμαθον ἐξ αὐτοῦ, 5
318.6 καθὼς Ἰώσηπος ἔφη. προφάσει γὰρ εὐσεβείας δῆθεν κύριον
318.7 μηδὲ μέχρι στόματος ἔφασκε δεῖν τινα λέγειν, μήτε κατὰ
318.8 τιμὴν μήτε κατὰ φιλοφροσύνην, καὶ τὴν θεῷ μόνῳ πρέπου-
318.9 σαν τιμήν τε καὶ δόξαν ἀνθρώποις ἀπονέμειν. ὅθεν καὶ
318.10 πολλοὶ αὐτῶν περὶ τοῦ μὴ εἰπεῖν Καίσαρα κύριον καὶ 10
318.11 δεσπότην χαλεπὰς αἰκίας ὑπέστησαν. οἵτινες λοιπὸν καὶ
318.12 ἐδίδασκον μηδὲν παρὰ τὰς διατεταγμένας ἐν τῷ Μωσέως

166
318.13 νόμῳ θυσίας ἀναφέρεσθαι τῷ θεῷ, κἀντεῦθεν τοίνυν κωλύ-
318.14 οντες τὰς ὑπὸ τῆς γερουσίας τοῦ λαοῦ παραδιδομένας γί-
318.15 νεσθαι περὶ τῆς σωτηρίας τοῦ βασιλέως καὶ τοῦ Ῥωμαίων 15
318.16 ἔθνους θυσίας, εἰκότως ἐπὶ τούτοις ἀγανακτοῦντα πρὸς
318.17 Γαλιλαίους Πιλάτον κελεῦσαι παρὰ ταῖς θυσίαις, αἷς ἐδό-
318.18 κουν κατὰ νόμον προσφέρειν, ἀναιρεθῆναι, ὥστε ἀναμιχθῆ-
318.19 ναι ταῖς προσφερομέναις θυσίαις τὸ αἷμα τῶν προσφε-
318.20 ρόντων. 20
318.21 Ὁ δέ γε Τιβέριος πρὸς τοῖς λοιποῖς αὐτοῦ πλεονεκτή-
318.22 μασι καὶ τοῦτο ἐκέκτητο. τοὺς εἰς ἀξίαν ὑπ’ αὐτοῦ προ-
318.23 αγομένους θᾶττον οὐκ ἤμειβεν, ἀλλ’ ἢ πολὺν χρόνον ἢ ἕως
318.24 τέλους τοῦ βίου κατέχειν αὐτοὺς τὴν ἀρχὴν παρεσκεύαζεν.
319.1 ἐρωτηθεὶς οὖν ποτε τὴν αἰτίαν ὑπὸ τῶν φίλων αὐτοῦ ἔφη·
319.2 ἀεὶ πᾶσα ἡγεμονία τοῦ πλεονεκτεῖν ἐφίεται φύσει, καὶ εἰ
319.3 ἐπὶ πλεῖον κρατοῖεν, ἀμβλυστέρως τῇ πλεονεξίᾳ κέχρηνται,
319.4 εἰ δὲ ἐπ’ ὀλίγον, μειζόνως ἐπὶ κλοπαῖς παροξύνονται ἐν
319.5 ἀδήλῳ τὴν διαδοχὴν ἔχοντες. λέξω δὲ ὑμῖν καὶ ἐναργὲς 5
319.6 παράδειγμα τούτου. τραυματίας τις ἔκειτο, καὶ πλῆθος
319.7 μυῶν τὰ ἕλκη αὐτοῦ ἀνειμᾶτο. παριὼν δέ τις καὶ νομίσας
319.8 αὐτὸν μὴ δύνασθαι τὰς μύας ἀποσοβεῖν προσελθὼν ἀπεδίω-
319.9 κεν. ὁ δὲ τραυματίας φησίν· δέομαι, παῦσον καὶ μὴ ἀπο-
319.10 σόβει, μειζόνως γάρ με βλάπτεις. αἱ γὰρ κορεσθεῖσαι τοῦ 10
319.11 αἵματος οὐ πάνυ μοι τὴν δῆξιν ὀδυνηρὰν παρέχονται, εἰ
319.12 δὲ ἀποδιώκοιντο, ἕτεραι προσελθοῦσαι λιμῷ τὰς ὀδύνας μοι
319.13 παρέξουσι μειζοτέρας ὥστε καὶ τοῦ ζῆν ἀποστερῆσαι. διὰ
319.14 δὴ τοῦτο καὶ αὐτὸς ὑπὸ πολλῶν κλοπῶν τοὺς ἡγεμόνας
319.15 διεφθαρμένους ἰδὼν συνεχῶς οὐκ ἀμείβω. φροντίζων γέ 15
319.16 τοι λίαν τοῦ δικαίου ἔγραφεν ἀεὶ ταῖς ὑπ’ αὐτὸν πόλεσι
319.17 λέγων· ἐάν τι γράψω παρὰ τοὺς νόμους προστάσσων γίνε-
319.18 σθαι μὴ προσέχειν ὡς ἠγνοηκότι. διὸ καὶ Πιλάτος εἰδὼς
319.19 αὐτοῦ τὸ φιλάληθες καὶ φιλοδίκαιον τὰ τεράστια Χριστοῦ
319.20 πάντα καὶ τὰ τῆς εὐσεβείας αὐτοῦ δόγματα δι’ ἐπιτομῆς 20
319.21 ἀνεκοινώσατο αὐτῷ, καθὼς ἱστορεῖ Τερτυλιανὸς ὁ τῶν Ῥω-
319.22 μαϊκῶν νόμων ἐπιστήμων ἐν τῇ ὑπὲρ Χριστιανῶν ἀπολογίᾳ,
320.1 διεξιὼν καὶ ὅτι μετὰ θάνατον ἀνεβίωσε καὶ ἤδη παρὰ πᾶσι
320.2 θεὸς εἶναι πιστεύεται. καὶ ὁ Τιβέριος καταπλαγεὶς ἀνήγ-
320.3 γειλε πάντα ἐπὶ τὴν σύγκλητον, ἡ δὲ οὐ προσήκατο πειθ-
320.4 αρχεῖν νόμῳ παλαιῷ λέγουσα, μὴ πρότερον θεοποιεῖσθαί
320.5 τινα, εἰ μὴ ψήφῳ καὶ δόγματι παρ’ αὐτῆς ἐγκριθείη. ὁ δὲ 5
320.6 τὸν μὲν νόμον τοῦτον ἐδέξατο, ἐκέλευσε δὲ μηδένα ἐμποδί-
320.7 ζειν τοῦ Χριστοῦ τῷ κηρύγματι, καὶ μέν γε καὶ θάνατον
320.8 προσηπείλησε τοῖς κατηγορεῖν τολμῶσι τοῦ κηρύγματος.
320.9 Οὕτω γοῦν τῇ θείᾳ Χριστοῦ δυνάμει ἀθρόως ἡ σύμ-
320.10 πασα οἰκουμένη τῆς ἱερᾶς τοῦ κηρύγματος διὰ τῆς τῶν 10

167
320.11 ἀποστόλων διδασκαλίας πεπλήρωται. ἐξ ὧν Θαδδαίου ἐν
320.12 Ἐδέσσῃ τῇ πόλει κηρύσσοντος τὸν λόγον, καὶ ὁ ἐκεῖσε τοπ-
320.13 άρχης Αὔγαρος τοὔνομα δεινῷ πάθει κατεχόμενος καὶ
320.14 φθειρόμενος, ἀκούσας τὸ ὄνομα Χριστοῦ καὶ τὰς δυνάμεις
320.15 συμφώνως ὑπὸ πάντων μαρτυρουμένας ἱκέτης Χριστοῦ διὰ 15
320.16 γραμματηφόρου γίνεται ἀξιῶν τῆς νόσου λύσιν εὕρασθαι,
320.17 γράψας διά τινος Ἀνανίου ταχυδρόμου εἰς Ἱερουσαλὴμ τάδε·
320.18 Αὔγαρος τοπάρχης Ἰησοῦ σωτῆρι ἀγαθῷ ἀναφανέντι ἐν
320.19 Ἱερουσαλὴμ χαίρειν. ἤκουσταί μοι τὰ περὶ σοῦ καὶ τῶν
320.20 σῶν ἰαμάτων ὡς ἄνευ φαρμάκων καὶ βοτανῶν ὑπό σου 20
320.21 γινομένων. ὡς γὰρ λόγος τυφλοὺς ἀναβλέπειν ποιεῖς καὶ
320.22 χωλοὺς περιπατεῖν καὶ λεπροὺς καθαρίζεις καὶ ἀκάθαρτα
320.23 πνεύματα ἐκβάλλεις καὶ τοὺς ἐν μακρονοσίᾳ βασανιζομένους
321.1 θεραπεύεις καὶ νεκροὺς ἐγείρεις. ἅπερ ἀκούσας κατὰ νοῦν
321.2 ἐθέμην τῶν δύο τὸ ἕτερον, ἢ ὅτι σὺ εἶ ὁ θεὸς ἀπ’ οὐρα-
321.3 νοῦ καταβὰς ἢ υἱὸς ὑπάρχεις τοῦ θεοῦ ποιῶν ταῦτα. διὰ
321.4 τοῦτο νῦν γράψας ἀξιῶ ἐλθεῖν σε πρός με καὶ τὸ συνέχον
321.5 με πάθος θεραπεῦσαι. καὶ γὰρ ἤκουσα ὅτι καταγογγύζουσιν 5
321.6 Ἰουδαῖοι καὶ βούλονταί σε κακῶσαι. πόλις δέ μοι μικρο-
321.7 τάτη ἐστίν, ἥτις ἐξαρκέσει ἀμφοτέροις. ὁ δὲ κύριος ἀνα-
321.8 γνοὺς ταῦτα ἀντιγράφει πρὸς αὐτὸν οὕτως· μακάριος ὁ
321.9 πιστεύσας ἐν ἐμοὶ κἂν μὴ ἑώρακέ με. περὶ δὲ οὗ ἔγραψας
321.10 ἐλθεῖν με πρός σε, δέον ἐστὶ πληρῶσαι πάντα, δι’ ἃ ἀπε- 10
321.11 στάλην ἐνταῦθα, καὶ ἀναληφθῆναι πρὸς τὸν ἀποστείλαντά
321.12 με. καὶ οὕτως ἀποστελῶ σοί τινα τῶν μαθητῶν μου, καὶ
321.13 ἰάσεταί σου τὸ πάθος καὶ ζωήν σοι καὶ τοῖς σύν σοι παρέ-
321.14 ξει. ταύταις οὖν ταῖς ἐπιστολαῖς ἔτι καὶ ταῦτα συνῆπτο
321.15 τῇ τῶν Σύρων φωνῇ, Θαδδαίου πράξαντος μετὰ τὴν ἀνά- 15
321.16 ληψιν τοῦ κυρίου· ὁ τοίνυν Αὔγαρος ἀκούσας τὴν ἐπιστολὴν
321.17 τοῦ κυρίου μᾶλλον εἰς πόθον καὶ πίστιν ἐξήφθη μείζονα
321.18 κἂν ἐν εἰκόνι τὸν Χριστὸν μόνον θεάσασθαι, καὶ ἀποστέλλει
321.19 ζωγράφον, ὥστε τὸ θεῖον εἶδος ἐκεῖνο διαχαράξαντα πρὸς
321.20 αὐτὸν κομίζειν ὡς τάχιστα. τοῦ δὲ διαμαρτόντος τοῦ σκο- 20
321.21 ποῦ διὰ τὴν ὑπερβάλλουσαν τοῦ προσώπου χάριν τε καὶ
321.22 λαμπρότητα, αὐτὸς τῷ οἰκείῳ προσώπῳ ὀθόνην ἐπιθεὶς ἐν-
321.23 απομάττει τὸ ἑαυτοῦ ὁμοίωμα καὶ ἐκπέμπει τῷ ἐρῶντι τὸ
322.1 ποθούμενον. καὶ μέντοι καὶ πρὸ τούτου πάλιν ὡσαύτως
322.2 ἱστόρηται, ὅτιπερ, τοῦ κυρίου τεχθέντος ἐν Βηθλεὲμ [τῆς
322.3 Ἰουδαίας], ὁ τῶν Περσῶν βασιλεὺς εὐφυῆ τινα ζωγράφον
322.4 ἐξέπεμψεν, ὃς τὴν τοῦ τεχθέντος καὶ τῆς τεκούσης εἰκόνα
322.5 διαγράψας πρὸς αὐτὸν ἤγαγεν. εἰ δὲ οὐ πάντα κατὰ τὴν 5
322.6 εὐαγγελικὴν ἱστορίαν ἀναγέγραπται, οὐ παρὰ τοῦτο καὶ
322.7 ἄπιστα. οὐδὲ γὰρ τὰ ἄλλα σημεῖα ἃ ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς
322.8 ἀθετητέον πολλά γε ὄντα, ὡς μηδὲ χωρεῖν τὸν κόσμον καθ’

168
322.9 ἓν γραφόμενα, ἐπειδὴ οὐκ ἀναγέγραπται, φησὶν ὁ μέγας
322.10 εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης. 10
322.11 Ὁ οὖν Τιβέριος τοιοῦτος ὑπάρχων ἄριστος ἐν νεότητι
322.12 καὶ πρὸς γῆρας ἐλθὼν λόγοις φιλοσόφοις καὶ ῥητορικοῖς
322.13 καὶ βελτίστοις ἔργοις κομῶν ὁ γεννάδας, αἰφνίδιον εἰς τὴν
322.14 χείρονα μετεβλήθη γνώμην, ὥστε καὶ παραφρονεῖν αὐτὸν
322.15 νομισθῆναι καὶ ὑπὸ δαίμονος ἐλαύνεσθαι πρὸς πᾶσαν ἀνο- 15
322.16 σιουργίαν καὶ μιαιφονίαν τε καὶ οἰστρηλασίαν, καὶ οὐ μόνον
322.17 ἐν τοῖς κατὰ φύσιν καὶ παρὰ φύσιν ἑαυτὸν ἐβεβήλωσε καθ’
322.18 ὑπερβολήν, ἀλλὰ καὶ ἐν πάσῃ ἀδικίᾳ καὶ τυραννίδι. οὕτως
322.19 οὖν τὴν ἀρχὴν διοικήσας καὶ ἐξ ἀγαθουργίας εἰς κακουργίαν
322.20 κατενεχθεὶς φοβερᾷ μὲν ὠμότητι, μυσαρᾷ δὲ πλεονεξίᾳ καὶ 20
322.21 αἰσχρουργίᾳ καταστρέφει τὸν βίον, μηδὲν ἐκ τῆς προλαβού-
322.22 σης καλοκαγαθίας καὶ ἀριστείας ὠφεληθείς, ἀλλὰ καὶ μᾶλλον
322.23 ὑπὸ πάντων μισηθεὶς ὡς ἐν τέλει τὸ πᾶν ἐξυβρίσας καὶ
322.24 διαφθείρας καὶ εἰς αἰώνιον κόλασιν μετὰ τῶν ὁμοίων αὐτοῦ
322.25 ἀσεβῶν ἀπενεχθείς. τοὺς γὰρ ἐκκλίνοντας εἰς τὰς στραγγα- 25
323.1 λιὰς ἀπάξει κύριος μετὰ τῶν ἐργαζομένων τὴν ἀνομίαν.
323.2 εἰκότως οὖν ὁ μὲν ἀπόστολος ἔλεγεν· ὁ ἐναρξάμενος ἐν ὑμῖν
323.3 ἔργον ἀγαθὸν καὶ ἐπιτελέσει, ὁ δὲ κύριός φησιν· ὁ ὑπομεί-
323.4 νας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεται.
323.5t [δ�. Περὶ Γαΐου.] 5
323.6 Μετὰ δὲ Τιβέριον ἐβασίλευσε Γιος υἱὸς αὐτοῦ ἔτη δʹ.
323.7 ὃς τὸ μὲν πρῶτον μεγαλοφρόνως διεῖπε τῆς βασιλείας τὰ
323.8 πράγματα καὶ πᾶσι τοῖς ὑπηκόοις καθηκόντως ἐκέχρητο,
323.9 ὕστερον δὲ μετὰ δύο χρόνους ἐκστὰς τῆς ἀνθρωπίνης φρο-
323.10 νήσεως κατὰ μίμησιν τοῦ πατρὸς ἑαυτὸν ἀπεθέωσε καὶ 10
323.11 ἀνδριάντα ἑαυτοῦ κατὰ πόλιν ἐν τοῖς ναοῖς ἀπέστειλε καθι-
323.12 δρύσασθαι. ὅπερ καὶ εἰς τὸν ἐν Ἱεροσολύμοις ναὸν θεσπί-
323.13 σας νέου Γαΐου ἱερὸν προσέταξεν ὀνομάζεσθαι. καὶ οὐ
323.14 μόνον Ἰουδαίους ἐτυράννει, ἀλλὰ καὶ πάντας τοὺς ἐν Ῥώμῃ
323.15 ἐπισήμους ἀναιρῶν ἐλάμβανεν αὐτῶν τὰς οὐσίας. καὶ πρὸς 15
323.16 τούτοις δουλοκρατίαν νομοθετήσας ἐπέτρεψε κατηγορεῖν τῶν
323.17 δεσποτῶν, εἴ τι συνείδοιεν αὐτοῖς πλημμέλημα. κἀντεῦθεν
323.18 δεινὴ συμφορὰ κατειλήφει τὴν οἰκουμένην πᾶσαν, τῶν οἰ-
323.19 κετῶν μεγάλαις τιμωρίαις ὑποβαλλόντων τοὺς δεσπότας.
323.20 ἕκαστος γὰρ αὐτῶν ἀμύνασθαι τὸν ἴδιον ἐσπούδαζε δεσπό- 20
324.1 την, ὑπὲρ ὧν ὑπ’ αὐτοῦ βασάνων προέπασχεν. οὐ μὴν δὲ
324.2 ἀλλὰ καὶ εἰς μανίαν ἐκτραπεὶς ἄθεσμον στολὰς γυναικείας
324.3 ἠμφιέννυτο καὶ τὴν κόμην πλοκάμοις καὶ πλοκῇ τινι περι-
324.4 στέλλων καὶ γυναικιζόμενος καὶ πᾶσαν αἰσχρουργίαν δια-
324.5 πραττόμενος τελετὰς ἐπενόει καὶ ξένα μυστήρια ἐπετέλει. 5
324.6 καὶ δὴ λαβών ποτε τὴν οἰκείαν θυγατέρα καὶ εἰς τοὺς
324.7 κόλπους τοῦ ἀγάλματος αὐτὴν θέμενος οὕτως ἔφη· σὺ ταύ-

169
324.8 την γεγέννηκας καὶ πατὴρ αὐτῆς ἔννομος ὑπάρχεις. ταῦτα
324.9 τοίνυν οὕτως οἱ στρατιῶται θεωροῦντες αὐτὸν ποιοῦντα
324.10 καὶ μὴ ὑποφέροντες διεχειρίσαντο αὐτὸν ἐν τῷ βαλανείῳ 10
324.11 λουόμενον.
324.12 Ἐφ’ οὗ Θευδὰς ὁ ἐν ταῖς πράξεσι τῶν ἀποστόλων
324.13 μνημονευόμενος πλάνος ἀναπείσας πολλοὺς ἐπηγγείλατο τε-
324.14 μεῖν τὸν Ἰορδάνην καὶ δίοδον ποιῆσαι τῷ λαῷ, καὶ διαμαρ-
324.15 τήσας ἀνῃρέθη καὶ οἱ μετ’ αὐτοῦ πάντες. καὶ ὁ πύργος 15
324.16 ἔπεσε τοῦ Σιλωὰμ ἐπὶ τοὺς ιηʹ ἄνδρας, καὶ Στέφανος ὁ
324.17 πρωτομάρτυς ἐμαρτύρησεν, καὶ Παῦλος ἐπίστευσεν, καὶ Φίλων
324.18 καὶ Ἰώσηπος οἱ ἐξ Ἑβραίων σοφοὶ ἐγνωρίζοντο. ὅστις Ἰώ-
324.19 σηπος φιλαλήθης ὑπάρχων μέμνηται Ἰωάννην τὸν πρόδρομον
324.20 καὶ τὸν Χριστόν. καὶ περὶ μὲν Ἰωάννου λέγει τάδε· τισὶ 20
324.21 δὲ τῶν Ἰουδαίων ἐδόκει διολωλέναι τὸν Ἡρώδου στρατὸν
324.22 ὑπὸ τοῦ θεοῦ καὶ μάλα δικαίως τιννυμένου δίκην διὰ ποι-
324.23 νὴν Ἰωάννου τοῦ καλουμένου βαπτιστοῦ. τοῦτον γὰρ Ἡρώ-
324.24 δης κτείνει ἀγαθὸν ἄνδρα καὶ τοῖς Ἰουδαίοις κελεύοντα
324.25 ἀρετὴν ἐπασκοῦσι καὶ τὰ πρὸς ἀλλήλους δικαιοσύνῃ καὶ 25
325.1 πρὸς τὸν θεὸν εὐσεβείᾳ χρωμένους βαπτισμῷ συνιέναι. περὶ
325.2 δὲ τοῦ Χριστοῦ πάλιν φησίν· γίνεται δὲ κατὰ τὸν χρόνον
325.3 τοῦτον Ἰησοῦς, ἀνὴρ σοφός, εἴ γε ἄνδρα λέγειν αὐτὸν χρή.
325.4 ἦν γὰρ παραδόξων ἔργων ποιητὴς καὶ διδάσκαλος ἀνθρώ-
325.5 πων τῶν ἡδονῇ τἀληθῆ δεχομένων, καὶ πολλοὺς μὲν τῶν 5
325.6 Ἰουδαίων, πολλοὺς δὲ καὶ ἀπὸ τοῦ ἑλληνισμοῦ ἐπηγάγετο.
325.7 ὁ Χριστὸς οὗτος ἦν. καὶ αὐτὸν ἐν δόξῃ τῶν πρώτων ἀν-
325.8 δρῶν παρ’ ἡμῖν σταυρῷ ἐπιτετιμηκότος Πιλάτου, οὐκ ἐξεπαύ-
325.9 σαντο οἱ πρῶτον ἀγαπήσαντες. ἐφάνη γὰρ αὐτοῖς τρίτην
325.10 ἔχων ἡμέραν πάλιν ζῶν, τῶν θείων προφητῶν ταῦτά τε καὶ 10
325.11 ἄλλα μυρία περὶ αὐτοῦ θαυμάσια προειρηκότων. εἰς ἔτι καὶ
325.12 νῦν τῶν Χριστιανῶν ἀπὸ τοῦδε ὠνομασμένων οὐκ ἐπέλειπε
325.13 τὸ φῦλον. ταῦτα τοῦ ἐξ Ἑβραίων συγγραφέως ἀνέκαθεν
325.14 διεξελθόντος, ποίαν ἀπολογίαν ἢ συγγνώμην ἔχουσιν ἀνοη-
325.15 ταίνοντες οἱ ἐμβρόντητοι Ἰουδαῖοι. 15
325.16 Τοιγαροῦν φησιν ὁ Χρυσόστομος· πολλῷ μείζονα τοῦ
325.17 Χριστοῦ τὸν Ἰωάννην ἐνόμιζον εἶναι διὰ τὸ τὸν μὲν ἐν
325.18 ἐρημίᾳ τραφῆναι τὸν ἅπαντα χρόνον καὶ υἱὸν ἀρχιερέως
325.19 καὶ τοιαύτην στολὴν περικεῖσθαι καὶ πάντας ἐπὶ τὸ βάπτισμα
325.20 καλεῖν καὶ ἀπὸ στείρας τεχθῆναι, τὸν δὲ Χριστὸν καὶ διὰ τὸ 20
325.21 ἐξ εὐτελοῦς κόρης εἶναι (ὁ γὰρ ἐκ παρθενίας τόκος οὐδέπω
325.22 κατάδηλος ἦν πᾶσιν) καὶ διὰ τὸ ἐν οἰκίᾳ τραφῆναι καὶ
325.23 μετὰ πάντων ἀναστρέφεσθαι καὶ τὴν κοινὴν ταύτην ἐσθῆτα
326.1 περιβεβλῆσθαι ἔλαττον αὐτοῦ ὑπώπτευον εἶναι οὐδὲν οὐδέπω
326.2 τῶν ἀπορρήτων εἰδότες ἐκείνων. συνέβη δὲ καὶ βαπτισθῆ-
326.3 ναι αὐτὸν παρὰ Ἰωάννου, ὅπερ μᾶλλον ἐβεβαίου τὴν ὑπό-

170
326.4 νοιαν ταύτην. ἐννόησον γοῦν ἡλίκον ἦν ἰδεῖν ἄνθρωπον
326.5 μετὰ ἔτη λʹ φοβερὸν ἀπὸ τῆς ἐρήμου καταβαίνοντα, βαθείαν 5
326.6 μὲν τὴν ὑπήνην ἔχοντα, μειζοτέραν δὲ τὴν κόμην, καὶ τρίχας
326.7 καμήλων ἠμφιεσμένον καὶ τῶν ἀνθρωπίνων μηδέποτε δε-
326.8 ηθέντα. καὶ γὰρ ἦν θαυμαστὸν ἄγαν καὶ παράδοξον ἐν
326.9 ἀνθρωπείῳ σώματι καρτερίαν τοσαύτην ἰδεῖν, ὃ δὴ καὶ τοὺς
326.10 Ἰουδαίους ἐφείλκετο μᾶλλον τὸν μέγαν Ἡλίαν ἐν αὐτῷ 10
326.11 βλέποντας καὶ πρὸς τὴν ἐκείνου μνήμην παραπεμπομένους
326.12 ἐκ τῶν ὁρωμένων τότε, μᾶλλον δὲ καὶ πρὸς ἔκπληξιν μείζονα.
326.13 ἐκεῖνος μὲν γὰρ ἐν πόλεσι καὶ ἐν οἰκίαις ἐτρέφετο πολλάκις
326.14 τὴν κοινὴν τροφὴν ταύτην, οὗτος δὲ τὴν ἔρημον ᾤκησεν
326.15 ἐκ σπαργάνων αὐτῶν δι’ ὅλου τῶν ἀνθρωπίνων βρωμάτων 15
326.16 τε καὶ πομάτων ἀπηλλαγμένος. ὅθεν φησὶν ὁ κύριος· ἦλθεν
326.17 Ἰωάννης ἐν ὁδῷ δικαιοσύνης μήτε ἐσθίων μήτε πίνων.
326.18t [ε�. Περὶ Κλαυδίου.]
326.19 Μετὰ δὲ Γιον ἐβασίλευσε Κλαύδιος ἔτη ιγʹ, καὶ φο-
326.20 νεύσας τοὺς φονεῖς Γαΐου ἀνῃρέθη ὑπὸ τῆς ἰδίας γυναικὸς 20
326.21 φαρμάκῳ. ἐφ’ οὗ Ἰάκωβος ὁ Ζεβεδαίου ἐμαρτύρησεν, καὶ
326.22 Σίμων ὁ μάγος ἀντιτασσόμενος Πέτρῳ δεινότητι λόγων καὶ
326.23 μαγείας ἀπάτῃ χρώμενος ἀντεφέρετο γενναίως τοῖς ὑπὸ τοῦ
327.1 ἀποστόλου λεγομένοις θείοις λογίοις. ἀντετάσσετο δὲ τῷ ἀσε-
327.2 βεῖ Σίμωνι καὶ Κλήμης ὁ Ῥωμαῖος Πέτρου μαθητὴς λόγῳ
327.3 πεπαιδευμένος ἄκρως Ἑλληνικῷ τε καὶ Ῥωμαϊκῷ. περιῆν δὲ
327.4 ἐπὶ Κλαυδίου καὶ ὁ ἐν ταῖς πράξεσιν ἐμφερόμενος Αἰγύ-
327.5 πτιος λῃστὴς ὁ ἐξαγαγὼν τοὺς Σικαρίους εἰς τὴν ἔρημον, 5
327.6 οὓς καὶ μετῆλθε Φίλιξ. Σικαρίους δὲ αὐτοὺς ἐκάλουν ἐκ
327.7 τῶν μαχαιρῶν ὧν ἐφόρουν. μικρὰς γὰρ μαχαίρας ἐπιφερό-
327.8 μενοι καὶ σικάρια ταύτας προσαγορεύσαντες λαθραίως τοὺς
327.9 παρατυγχάνοντας ἔπληττον. καθ’ ὃν χρόνον μεταξὺ Θήρας
327.10 καὶ Θηρασίας νῆσος ἀνεφυσήθη σταδίων λʹ, καὶ λιμὸς ἐνέ- 10
327.11 σκηψε μέγας τε καὶ παγκόσμιος.
327.12 Καὶ Μάρκος ὁ εὐαγγελιστὴς ἐν Αἰγύπτῳ πρῶτος ἐκ-
327.13 κλησίας πηξάμενος πολλὰ μοναστήρια συνεστήσατο, ἅπερ
327.14 σεμνεῖα τότε προσηγορεύθησαν. τὰ γὰρ μέχρι δεῦρο ἐν
327.15 ἐκείνῃ τῇ χώρᾳ μέγιστα μοναστήρια τυγχάνοντα μόνος οὗτος 15
327.16 καὶ πρῶτος ἐξ ἀρχῆς συνεστήσατο, καθὼς καὶ Εὐσέβιος ὁ
327.17 Παμφίλου δηλῶν οὕτω φάσκει· Μάρκον πρῶτον ἴσμεν ἐν
327.18 Αἰγύπτῳ τὸ εὐαγγέλιον συγγεγραφέναι καὶ ἐκκλησίας πρῶτον
327.19 ἐπ’ αὐτῆς Ἀλεξανδρείας συστήσασθαι. τοσαύτη δὲ τῶν αὐ-
327.20 τόθι πεπιστευκότων πληθὺς ἀνδρῶν τε καὶ γυναικῶν ἐκ 20
327.21 πρώτης ἐπιβολῆς συνέστη δι’ ἀσκήσεως φιλοσοφωτάτης τε
327.22 καὶ σφοδροτάτης, ὡς καὶ συγγραφῆς αὐτῶν ἀξιῶσαι τὰς
328.1 διατριβάς τε καὶ συνελεύσεις καὶ πᾶσαν ἄλλην τοῦ ἀρίστου
328.2 βίου διαγωγὴν Φίλωνα τὸν σοφώτατον καὶ αὐτόπτην Πέτρου

171
328.3 τοῦ ἀποστόλου καὶ αὐτήκοον καὶ συνόμιλον ἐν Ῥώμῃ γενό-
328.4 μενον. τῶν γὰρ παρ’ ἡμῶν ἀσκητῶν ἀποδεχόμενος τὸν
328.5 βίον ἐκθειάζει σφόδρα καὶ σεμνύνει τοὺς κατ’ αὐτὸν ἀπο- 5
328.6 στολικοὺς ἄνδρας ἐξ Ἑβραίων, ὡς ἔοικεν, γεγονότας καὶ τῶν
328.7 Ἐσσαίων τὴν ἄσκησιν καὶ πολιτείαν εὖ μάλα προακουτισθέν-
328.8 τας, ἥτις γε τῶν Φαρισαίων καὶ γραμματέων τὴν δικαιοσύ-
328.9 νην ἐξ ἐπιμέτρου διανέστηκεν. πρόγονοι γὰρ ἦσαν Ἰωναδὰβ
328.10 υἱοῦ Ῥηχὰβ τοῦ δικαίου. καὶ γὰρ τοὺς ἐξ ἐκείνου κατα- 10
328.11 γομένους Ἱερεμίας παρακελευόμενος ἐν λόγῳ κυρίου πειρα-
328.12 στικῶς πιεῖν οἶνον, ἀποκριθέντες εἶπον· οὐ μὴ πίωμεν
328.13 οἶνον. ὁ γὰρ Ἰωναδὰβ υἱὸς Ῥηχὰβ ὁ πατὴρ ἡμῶν ἐνετεί-
328.14 λατο ἡμῖν λέγων· οὐ μὴ πίητε οἶνον ὑμεῖς καὶ υἱοὶ ὑμῶν
328.15 ἕως τοῦ αἰῶνος καὶ οἰκίας οὐ μὴ οἰκοδομήσητε καὶ σπέρμα 15
328.16 οὐ μὴ σπείρητε, καὶ ἀμπελὼν οὐκ ἔσται ὑμῖν, ἀλλ’ ἐν σκη-
328.17 ναῖς κατοικήσητε πάσας τὰς ἡμέρας ὑμῶν, ὅπως ἂν ζήσητε
328.18 πολλὰς ἡμέρας ἐπὶ τῆς γῆς, ἐφ’ ἧς διατρίβετε. καὶ εἰσηκού-
328.19 σαμεν τῆς φωνῆς Ἰωναδὰβ τοῦ πατρὸς ἡμῶν τοῦ φυλάξαι
329.1 ταῦτα πάντα. διὸ δή φησιν ὁ θεός· ἐπειδὴ ἤκουσαν υἱοὶ
329.2 Ἰωναδὰβ υἱοῦ Ῥηχὰβ τὴν ἐντολὴν τοῦ πατρὸς αὐτῶν ποιεῖν
329.3 ὅσα ἐνετείλατο αὐτοῖς, οὐ μὴ ἐκλείπῃ ἀνὴρ τῶν υἱῶν Ῥηχὰβ
329.4 παρεστηκὼς κατὰ πρόσωπόν μου πάσας τὰς ἡμέρας τῆς γῆς.
329.5 Ἐκ τῶν δικαίων οὖν τούτων καταχθέντες οἱ Ἐσσαῖοι 5
329.6 οὗτοι καὶ θαυμάσιοι μᾶλλον ἐπηύξησαν καὶ προσέθεσάν τε
329.7 καὶ ἐπέτειναν τήν τε πανάγαστον καὶ πανάριστον ἀκτημοσύ-
329.8 νην καὶ τὴν θεοφιλῆ καὶ ἁγιοπρεπῆ σκληραγωγίαν καὶ ἀν-
329.9 υπέρβλητον δικαιοσύνην, ὡς ἔστιν ἀκοῦσαι τὰ περὶ αὐτῶν
329.10 ἐναργῶς ὧδε· Ἐσσαῖοι, ὥς φησιν Ἰώσηπος, Ἰουδαῖοι μέν 10
329.11 εἰσι τὸ γένος, φιλάλληλοι δὲ καὶ τῶν ἄλλων εὐλαβεῖς πλεῖον,
329.12 οἳ τὴν μὲν ἡδονὴν ὡς κακίαν ἀποστρέφονται, τὴν δὲ σω-
329.13 φροσύνην καὶ ἐγκράτειαν καὶ τὸ μὴ τοῖς πάθεσιν ὑποπί-
329.14 πτειν ἀρετὴν ὑπολαμβάνουσιν. καὶ γάμος μὲν παρ’ αὐτοῖς
329.15 ὑπερορᾶται, τοὺς δ’ ἀλλοτρίους παῖδας νέους ἔτι προσλαμ- 15
329.16 βανόμενοι καὶ διδάσκοντες ὡς συγγενεῖς ἡγοῦνται καὶ τοῖς
329.17 ἤθεσιν ἑαυτῶν ἐντυποῦσιν. καὶ τὸν μὲν ἔννομον καὶ σώ-
329.18 φρονα γάμον καὶ τὴν ἐξ αὐτοῦ διαδοχὴν ἀποδέχονται, τὰς
329.19 δὲ παρανόμους καὶ θεοστυγεῖς μίξεις καὶ ἀσελγείας τέλεον
329.20 ἀποστρέφονται καὶ ἀποβάλλονται. καταφρονεῖται δὲ παρ’ 20
329.21 αὐτοῖς πλοῦτος καὶ πολυκτησία, καὶ τὴν ἀκτημοσύνην ὡς
329.22 ἀπερίσπαστον καὶ ἐνάρετον ἀσπάζονται. καὶ πρὶν μὲν ἀνα-
329.23 σχεῖν τὸν ἥλιον οὐδὲν ἀργὸν φθέγγονται, προσευχὰς δὲ καὶ
330.1 ψαλμῳδίας πρὸς τὸν θεὸν ἐκ μέσης νυκτὸς μέχρις αὐγῆς
330.2 ἀναφέρουσι μετ’ εὐλαβείας καὶ σεμνότητος. καὶ οὕτω πρὸς
330.3 ἣν ἕκαστος ἔχει τέχνην ὑπὸ τοῦ προεστῶτος ἀποστέλλεται,
330.4 καὶ μέχρις ὥρας ἕκτης ἐργασάμενοι συντόνως μετὰ νήψεως

172
330.5 καὶ θεολογίας οὕτως ἐπὶ τὸ δειπνητήριον συναθροίζονται 5
330.6 μετ’ εὐλαβείας καὶ ἡσυχίας πολλῆς. καὶ ὁ μὲν σιτοποιὸς ἐν
330.7 τάξει παρατίθησιν ἄρτους, ὁ δὲ μάγειρος ἓν ἀγγεῖον ἐξ ἑνὸς
330.8 ἐδέσματος πάντοτε προσάγει, προκατεύχεται δὲ τῆς τροφῆς
330.9 ἁγνῆς οὔσης καὶ καθαρᾶς ὁ ἱερεύς. ἀθέμιτον γὰρ πρὸ τῆς
330.10 εὐχῆς ἡγοῦνται γεύσασθαί τι. καὶ πάλιν ἀριστησάντων ὁ 10
330.11 ἱερεὺς ἐπεύχεται, καὶ ἁπλῶς ἀρχόμενοί τε καὶ παυόμενοι
330.12 γεραίρουσι τὸν θεὸν ἀδιαλείπτως. καὶ αὖθις ἐπ’ ἔργα μέ-
330.13 χρις ἑσπέρας διακαρτερήσαντες καὶ δειπνήσαντες μετὰ τῆς
330.14 συνήθους σιωπῆς καὶ σεμνοπρεποῦς καταστάσεως ἐπὶ τὰς
330.15 εὐχὰς πάλιν ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνέρχονται καὶ τοὺς βραχυτάτους 15
330.16 ὕπνους καὶ κουφοτάτους, ὅπερ ἐστὶν αἴτιον ἡ διηνεκὴς
330.17 νῆψις καὶ τὸ μετρεῖσθαι παρ’ αὐτοῖς τροφὴν καὶ πόσιν
330.18 λιτὴν καὶ ἀπερίεργον καὶ σπανίζουσαν. οὐδεὶς γὰρ παρ’
330.19 αὐτοῖς κόρος καὶ χορτασία κοιλίας, ἀλλ’ ἔνδεια πολλὴ καὶ
330.20 ὀλιγοδεΐα. τῷ δὲ προσερχομένῳ ζηλῶσαι τὸν βίον οὐκ εὐθὺς 20
330.21 ἀδοκιμάστως καὶ ἀγυμνάστως παραδέχονται, ἀλλ’ ἐνιαυτὸν
330.22 ἔξω μένοντα τὴν αὐτὴν ὑποτίθενται δίαιταν καὶ κατάστασιν,
330.23 ἀξινάριόν τε καὶ περίζωμα δόντες καὶ πενιχρὸν ἱμάτιον
330.24 γυμνάζουσιν ἐπ’ ἔργοις ἀρίστοις καὶ λόγοις. εἶτα μετὰ τὴν
330.25 τῆς καρτερίας ἐπίδειξιν δυσὶν ἄλλοις ἔτεσι τὸ ἦθος καὶ τὸ 25
330.26 ἐν πᾶσιν ὑπήκοον δοκιμάζεται, καὶ φανεὶς ἄξιος καὶ δόκι-
331.1 μος οὕτως εἰς τὸν ἱερὸν ὅμιλον ἐγκρίνεται. καὶ πρό γε
331.2 πάντων ὅρκους φρικώδεις ἀπαιτοῦσιν, πρῶτον μὲν εὐσεβεῖν
331.3 καὶ θεραπεύειν ἐξ ὅλης καὶ καθαρᾶς ψυχῆς καὶ σώματος τὸ
331.4 θεῖον, ἔπειτα δὲ πρὸς ἀνθρώπους δίκαια φυλάττειν ἅπαντα
331.5 καὶ ἀπροσωπόληπτα καὶ μήτε κατὰ γνώμην βλάψαι τινά, 5
331.6 μήτε μὴν συγκοινωνεῖν ἀδίκοις, ἀλλὰ κατὰ δύναμιν τοῦ
331.7 δικαίου φροντίζειν καὶ βιάζεσθαι πάντοτε καὶ τὸν ἐνήδονον
331.8 καὶ περιττὸν καὶ ὑγρὸν ἀποστρέφεσθαι βίον μέχρι θανάτου.
331.9 πρὸς δὲ τούτοις ὀμνύουσι πάλιν μηδενὶ μὲν τὸ παράπαν
331.10 μεταδοῦναι τῶν δογμάτων καὶ τῶν ἁγιοπρεπῶν τούτων ἐπι- 10
331.11 τηδευμάτων, ἢ ὡς αὐτὸς ἀκριβῶς παρέλαβεν, ἀφέξεσθαι δὲ
331.12 πάσης ἐναντίας δόξης καὶ λατρείας καὶ ταύτῃ μόνῃ προσ-
331.13 ανέχειν τῇ θείᾳ μέχρις αἵματος θρησκείᾳ καὶ καταστάσει.
331.14 τοσαύτη δέ ἐστιν ἡ περὶ τὴν δίαιταν λιτότης καὶ ὀλιγότης
331.15 τῶν θαυμαστῶν ἀνδρῶν ἐκείνων, ὡς ὅλῃ τῇ ἑβδομάδι μὴ 15
331.16 δεῖσθαι κενώσεως. ἐξ ἧς ἀσκήσεως τοσαύτην πεποίηνται
331.17 σφοδρὰν τὴν καρτερίαν, ὥστε καὶ ποηφαγεῖν ὀλίγον καὶ
331.18 μόνον ἀρκοῦνται πολλάκις. κἀντεῦθεν εἰκότως ἐν αὐτοῖς
331.19 πολλοὶ καὶ τὰ μέλλοντα προγινώσκειν ἐκ θείας ἐπιπνοίας
331.20 καὶ χάριτος καὶ ἀκαταπαύστου μελέτης προφητῶν καὶ λοι- 20
331.21 πῶν ἱερῶν λογίων καὶ προσευχῆς ἐμπαιδοτριβούμενοι.
331.22 Ταύτην οὖν Ἰώσηπος ἄκρως ἀσκήσας τὴν φιλοσοφίαν

173
331.23 ἐπὶ μεῖζόν τι προκόπτειν ἔσπευσεν. ἀκούσας γάρ τινα δια-
331.24 φερόντως ἀσκοῦντα κατὰ τὴν ἔρημον Ἀββᾶν ὀνομαζόμενον
331.25 ἐσθῆτι μὲν ἀπὸ δένδρων καλυπτόμενον, τροφῇ δὲ αὐτομάτως 25
332.1 φυομένῃ χρώμενον, καὶ τὴν ἄκραν ἄσκησιν αὐτοῦ ζηλώσας
332.2 πρὸς αὐτὸν ἀφίκετο, καὶ τρεῖς παρ’ αὐτῷ φιλοσοφήσας ἐνι-
332.3 αυτοὺς εἰς τὴν πόλιν ὑπέστρεψε καὶ τῇ τῶν Φαρισαίων
332.4 ἐπολιτεύετο δικαιοσύνῃ.
332.5 Ὁ δέ γε Φίλων, ὡς εἴρηται, περὶ τῶν ἐξ Ἑβραίων ἡμε- 5
332.6 τέρων ἀσκητῶν ἀναφανέντων μέμνηται σαφῶς ἐν τῷ λόγῳ,
332.7 ἐν ᾧ ἐπέγραψεν περὶ θεωρητικοῦ βίου. οὓς θεραπευτάς, καὶ
332.8 τὰς ὁμοιοσχήμους καὶ ὁμοτρόπους γυναῖκας θεραπευτίδας
332.9 ὠνόμασεν. καὶ θεραπευταὶ μέν, φησίν, κέκληνται ἢ παρὰ
332.10 τὸ τὰς ψυχὰς τῶν προσιόντων αὐτοῖς ἀπὸ κακίας παθῶν 10
332.11 ἰατρῶν δίκην ἀπαλλάττοντας θεραπεύειν, ἢ [παρὰ τὸ] τῆς
332.12 περὶ τὸ θεῖον καθαρᾶς καὶ εἰλικρινοῦς θεραπείας καὶ θρη-
332.13 σκείας ἕνεκα. ταύτην οὖν τὴν προσηγορίαν εἴτε αὐτὸς
332.14 ἐξευρὼν ἔγραψεν, εἴτε καὶ κατ’ ἀρχὰς οἱ πρῶτοι τῶν οὕτω
332.15 βιούντων ἐκαλοῦντο. εἶτα, φησίν, πρῶτον μὲν ἀρχόμενοι 15
332.16 φιλοσοφεῖν ἐξίστανται τῶν προσηκόντων καὶ τῶν ὑπαρχόν-
332.17 των, ἔπειτα δὲ πάσαις ἀποταξάμενοι ταῖς τοῦ βίου φροντίσι
332.18 καὶ ἔξω τειχῶν προελθόντες ἐν μονάγροις καὶ κήποις ἢ ἐν
332.19 ὄρεσι τὰς διατριβὰς ποιοῦνται τὰς ἐκ τῶν ἀνομοίων ἐπι-
332.20 μιξίας ἀλυσιτελεῖς τε καὶ βλαβερὰς εἰδότες τὸν προφητικὸν 20
332.21 ζηλοῦσι καὶ ἀσκοῦσι βίον. οὕτω πολλαχοῦ μὲν τῆς οἰκου-
332.22 μένης ἐστὶ τὸ γένος. ἔδει γὰρ ἀγαθοῦ τελείου μετασχεῖν καὶ
332.23 τὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν βάρβαρον, ἐν Αἰγύπτῳ δὲ πλεονάζειν
332.24 καὶ μάλιστα περὶ τὴν Ἀλεξάνδρειαν. καὶ ἐν ἑκάστῃ συμ-
333.1 μορίᾳ οἴκημά ἐστιν ἱερόν, ὃ καλοῦσι σεμνεῖον καὶ μοναστή-
333.2 ριον, ἐν ᾧ μονούμενοι τὰ τοῦ σεμνοῦ βίου μυστήρια τελοῦν-
333.3 ται μηδεὶς μηδὲν κομίζοντες, μὴ ποτὸν μὴ σιτίον μηδέ τι
333.4 τῶν ἄλλων, ὅσα πρὸς τὰς τοῦ σώματος χρείας ἀναγκαῖα,
333.5 ἀλλὰ νόμους καὶ λόγια θεσπισθέντα διὰ προφητῶν καὶ 5
333.6 ὕμνους καὶ τἄλλα οἷς ἐπιστήμη καὶ εὐσέβεια συναύξονταί
333.7 τε καὶ τελειοῦνται. τὸ δὲ ἐξ ἑωθινοῦ μέχρις ἑσπέρας διά-
333.8 στημα σύμπαν αὐτοῖς ἐστιν ἄσκησις. ἐντυγχάνοντες γὰρ
333.9 τοῖς ἱεροῖς γράμμασι φιλοσοφοῦσι τὴν πάτριον φιλοσοφίαν.
333.10 ἐγκράτειαν δὲ ὥσπερ τινὰ θεμέλιον προκαταβαλλόμενοι τῇ 10
333.11 ψυχῇ τὰς ἄλλας ἐποικοδομοῦσιν ἀρετάς. σιτίον γὰρ ἢ πο-
333.12 τὸν οὐδεὶς ἂν αὐτῶν προσενέγκοιτο πρὸ ἡλίου δύσεως, ἐπει-
333.13 δήπερ τὸ μὲν φιλοσοφεῖν ἄξιον φωτὸς εἶναι κρίνουσιν,
333.14 σκότους δὲ τὰς τοῦ σώματος ἀνάγκας. ἔνιοι δὲ καὶ δι’
333.15 ἡμερῶν τριῶν ὑπομιμνήσκονται τροφῆς, οἷς πλέον ὁ πόθος 15
333.16 τῆς ἐπιστήμης ἐνίδρυται. τινὲς δὲ οὕτως ἐνευφραίνονται
333.17 καὶ τρυφῶσιν ὑπὸ σοφίας ἑστιώμενοι πλουσίως καὶ ἀφθό-

174
333.18 νως τὰ δόγματα χορηγούσης, ὡς καὶ πρὸς διπλασίονα χρό-
333.19 νον ἀντέχειν μόγις δι’ ἡμερῶν ἓξ ἀπογεύεσθαι τροφῆς ἀναγ-
333.20 καίας ἐθισθέντες. αἱ δὲ ἐξηγήσεις τῶν ἱερῶν λογίων γίνονται 20
333.21 αὐτοῖς δι’ ὑπονοιῶν ἐν ἀλληγορίαις. πᾶσα γὰρ ἡ νομο-
333.22 θεσία δοκεῖ τοῖς ἀνδράσι τούτοις ζώῳ ἐοικέναι καὶ σῶμα
333.23 μὲν ἔχειν τὰς ῥητὰς διαλέξεις, ψυχὴν δὲ τὸν ἐναποκείμενον
333.24 ταῖς λέξεσιν ἀόρατον νοῦν. ὡσαύτως δὲ τῆς αὐτῆς εἰσιν
333.25 ἱερᾶς πολιτείας καὶ καταστάσεως καὶ γυναῖκες, ὧν αἱ πλεῖσται 25
334.1 γηραλέαι τυγχάνουσι καὶ παρθένοι καὶ τὴν ἁγνείαν οὐκ
334.2 ἀνάγκῃ, καθάπερ ἔνιαι τῶν παρ’ Ἕλλησιν ἱερισσῶν, φυλάξα-
334.3 σαι διὰ πρόσκαιρον ἔπαινον, ἀλλ’ ἑκουσίως καὶ ἐκ προαιρέ-
334.4 σεως ἀγαθῆς ὀρεχθεῖσαι τὰ μέλλοντα ἀγαθὰ καὶ αἰώνια.
334.5 ὅτι δὲ τοὺς πρώτους κήρυκας τῆς κατὰ τὸ εὐαγγέλιον δι- 5
334.6 δασκαλίας τά τε ἀρχῆθεν πρὸς τῶν ἀποστόλων ἔθη παρα-
334.7 δεδομένα καταλαβὼν ὁ Φίλων ἔγραψε ταῦτα παντί που δῆλον.
334.8 πολύς γε μὴν τῷ λόγῳ καὶ πλατὺς ταῖς διανοίαις ὑψηλός
334.9 τε ὢν καὶ μετέωρος ἐν ταῖς θεωρίαις τῆς θείας γραφῆς
334.10 ποικίλον καὶ πολύτροπον τῶν ἱερῶν λογίων τὴν ὑφήγησιν 10
334.11 πεποίηται.
334.12 Καὶ ταῦτα μὲν Εὐσέβιος ἐν τῇ ἐκκλησιαστικῇ ἱστορίᾳ
334.13 διεξῆλθεν, ἐν δὲ τοῖς πρὸς Μαρῖνον τοιάδε πάλιν φησίν·
334.14 καὶ γὰρ ἡ τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησία δύο βίους νομοθετεῖ καὶ
334.15 τρόπους, τὸν μὲν ὑπερφυῆ καὶ τῆς κοινῆς καὶ ἀνθρωπίνης 15
334.16 πολιτείας ἐπέκεινα, οὐ γάμους, οὐ παιδοποιΐας, οὐ περιου-
334.17 σίας ὕπαρξιν παραδεχόμενον, ἀλλ’ ὅλον δι’ ὅλου τῆς κοινῆς
334.18 καὶ συνήθους τῶν βιωτικῶν ἀνθρώπων ἀγωγῆς παρηλλαγμέ-
334.19 νον καὶ μόνῃ τῇ τοῦ θεοῦ θεραπείᾳ προσοικειωμένον καθ’
334.20 ὑπερβολὴν ἔρωτος οὐρανίου. οἱ γὰρ τόνδε μετιόντες τὸν 20
334.21 τρόπον τεθνάναι δοκοῦντες τὸν θνητὸν βίον καὶ αὐτὸ μόνον
334.22 τὸ σῶμα περιφέροντες ἐπὶ γῆς, φρονήματι δὲ τὴν ψυχὴν
334.23 εἰς οὐρανοὺς μετενηνεγμένοι οἷά τινες οὐράνιοι τὸν τῶν
334.24 ἀνθρώπων ἐφορῶσι βίον ὑπὲρ τοῦ παντὸς γένους ἀφιερω-
335.1 μένοι τῷ ἐπὶ πάντων θεῷ οὐ βουθυσίαις καὶ αἵμασιν οὐδὲ
335.2 σπονδαῖς καὶ κνίσαις, ἀλλὰ δόγμασιν ὀρθοῖς ἀληθοῦς εὐσε-
335.3 βείας καὶ ψυχῆς διαθέσει κεκαθαρμένης, καὶ προσέτι τοῖς
335.4 κατ’ ἀρετὴν ἔργοις τε καὶ λόγοις, οἷς τὸ θεῖον ἐξιλεούμενοι
335.5 τὴν ὑπὲρ αὐτῶν καὶ τῶν ὁμογενῶν ἀποτελοῦσιν ἱερουργίαν. 5
335.6 καὶ ὁ μὲν ἐντελὴς καὶ πρῶτος τῆς κατὰ χριστιανισμὸν πολι-
335.7 τείας τρόπος τοιόσδε καθέστηκεν, ὁ δὲ δεύτερος καὶ ὑπο-
335.8 βεβηκὼς ἀνθρωπινώτερος καὶ τοῦ πρώτου λίαν ἀσύγκριτος,
335.9 ὃς καὶ γάμοις συγκατιέναι σώφροσι καὶ παιδοποιΐαις, οἰκο-
335.10 νομίας τε τοῖς κατὰ τὸ δίκαιον ἐπιμελεῖσθαι, καὶ στρατευο- 10
335.11 μένοις τε καὶ τὰ πρακτέα ὑποτίθεσθαι, ἀγρῶν τε καὶ ἐμπο-
335.12 ρίας καὶ τῆς ἄλλης πολιτικωτέρας ἀγωγῆς μετὰ τοῦ θεο-

175
335.13 σεβοῦς φροντίζειν, οἷς καὶ ἀσκήσεων καιροὶ μαθητείας τε
335.14 καὶ τῶν θείων λογίων ἀκροάσεως ἡμέραι ἀφωρίσθησαν, καὶ
335.15 δεύτερος εὐσεβείας ἀπενεμήθη βαθμὸς κατάλληλον τῷ τοιῷδε 15
335.16 βίῳ παρέχων τὴν ὠφέλειαν.
335.17 Ὡσαύτως δὲ καὶ ὁ θεῖος Ἀθανάσιος ἔφη· δύο γὰρ
335.18 ὁδῶν καὶ πολιτειῶν οὐσῶν ἐν τῷ βίῳ, μιᾶς μὲν μετριωτέρας
335.19 καὶ βιωτικῆς, τοῦ γάμου λέγω, ἑτέρας δὲ ἀγγελικῆς καὶ
335.20 ἀποστολικῆς τε καὶ ἀνυπερβλήτου, τῆς παρθενίας ἤτοι τῆς 20
335.21 μοναδικῆς πολιτείας, εἰ μέν τις τὴν κοσμικήν, τοῦτ’ ἔστι
335.22 τὸν γάμον, ἕλοιτο, μέμψιν μὲν οὐκ ἔχει, τοσαῦτα δὲ χαρίσ-
335.23 ματα οὐ λήψεται· λήψεται γάρ, ἐπειδὴ φέρει καὶ αὐτὸς
335.24 καρπὸν τῶν τριάκοντα. εἰ δὲ τὴν ἁγνὴν καὶ ὑπερκόσμιον
336.1 ἀσπάσοιτό τις, εἰ καὶ τραχεῖα παρὰ τὴν ἀρχὴν μάλιστα καὶ
336.2 δυσκατόρθωτος φαίνεται, ἀλλ’ ἔχει μετὰ τὴν ἔννομον ἄθλη-
336.3 σιν καὶ καρτερίαν χαρίσματα θαυμασιώτερα καὶ ἀξιάγαστα.
336.4 τὸν γὰρ τέλειον καὶ πληρέστατον καρπόν, τὴν ἑκατοντάδα
336.5 λέγω, φαιδρὸν καὶ ἁγιοπρεπῆ φανερῶς πάντως ἐβλάστησεν. 5
336.6 Οὐκοῦν ὥσπερ ὁ παλαιὸς νόμος εἰς δύο βίους ἦν διῃ-
336.7 ρημένος, εἴς τε τὸν Φαρισαϊκὸν καὶ ὑψηλὸν καὶ εἰς τὸν
336.8 ὑποδεέστερον κοσμικόν, οὕτω δὴ καὶ ὁ κατὰ χριστιανισμὸν
336.9 νέος θεσμὸς εἰς μοναδικὸν ὑπερφερῆ καὶ βιωτικόν. Φαρι-
336.10 σαῖοι τοίνυν οἱ ἑρμηνευόμενοι ἀφωρισμένοι καὶ μεμερισμένοι 10
336.11 παρὰ τὸ μερίζειν καὶ ἀφορίζειν ἑαυτοὺς τῶν ἄλλων ἁπάν-
336.12 των ἐλέγοντο εἰς τε τὸ καθαρώτατον τοῦ βίου καὶ ἀκριβέ-
336.13 στατον καὶ εἰς τὰ τοῦ νόμου ἐντάλματα. τὸν δὲ αὐτὸν
336.14 βίον μετήρχοντο καὶ οἱ γραμματεῖς, παρ’ οἷς καὶ πολιτεία
336.15 ἡ αὐτὴ ἐγκράτειά τε καὶ παρθενία, νηστεία δὶς τοῦ σαββά- 15
336.16 του, ξεστῶν καὶ πινάκων καὶ ποτηρίων καθαρισμοὶ ἀποδεκα-
336.17 τώσεις τε καὶ ἀπαρχαὶ καὶ ἐνδελεχεῖς εὐχαὶ καὶ τὰ λοιπὰ
336.18 πάντα, ὑφεξαιρουμένων δηλονότι τῶν θαυμασίων Ἐσσαίων
336.19 ὡς ὑπερτέρων σφόδρα καὶ λίαν ὑπερκειμένων. ἣν δὴ
337.1 Φαρισαϊκὴν ὡς ἄριστον πολιτείαν ὁ Παῦλος ζηλώσας εὖ μάλα
337.2 σεμνύνεται φάσκων· Ἰσραηλίτης εἰμὶ φυλῆς Βενιαμίν, Ἑβραῖος
337.3 ἐξ Ἑβραίων, κατὰ νόμον Φαρισαῖος. ὅθεν εἰκότως ὁ κύριος
337.4 ἡμῶν τὸν τελειότερον καὶ ἀγγελικὸν ὑποτιθέμενος ἐναργῶς
337.5 βίον ἔφασκε πρὸς τοὺς ἐραστὰς τῆς οὐρανίου κληρουχίας· ἐὰν 5
337.6 μὴ περισσεύσῃ ἡ δικαιοσύνη ὑμῶν πλεῖον τῶν Φαρισαίων καὶ
337.7 γραμματέων, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
337.8 Ὅθεν γέ τοι καὶ ὁ ἀποστολικὸς Διονύσιος ὡς ἔοικεν
337.9 ἀποσεμνύνων τὴν ἱερὰν τῶν μοναχῶν τάξιν οὕτω φάσκει·
337.10 ἡ δὲ τῶν τελουμένων ἁπασῶν ὑψηλοτέρα τάξις ἡ τῶν μο- 10
337.11 ναχῶν ἐστιν ἱερὰ διακόσμησις, πᾶσαν μὲν ἀποκεκαθαρμένη
337.12 κάθαρσιν ὁλικῇ δυνάμει καὶ παντελεῖ τῶν οἰκείων ἐνεργειῶν
337.13 ἁγνότητι, πάσης δὲ οὔσης θεμιτὸν θεωρεῖν αὐτῇ ἱερουργίας,

176
337.14 ἐν νοερᾷ θεωρίᾳ καὶ κοινωνίᾳ γεγενημένη καὶ ταῖς τῶν
337.15 ἱεραρχῶν τελειωτικαῖς δυνάμεσιν ἐγχειριζομένη καὶ ταῖς ἐν- 15
337.16 θέοις αὐτῶν ἐλλάμψεσι καὶ ἱεραρχικαῖς παραδόσεσιν ἐκδι-
337.17 δασκομένη καὶ τὰς ἐποπτευθείσας τῶν κατ’ αὐτὴν ἱερῶν
337.18 τελετῶν ἱερουργίας καὶ πρὸς τῆς ἱερᾶς αὐτῶν ἐπιστήμης
337.19 ἀναλόγως εἰς τελειοτάτην ἀναγομένη τελείωσιν. ἔνθεν οἱ
338.1 θεῖοι καθηγεμόνες ἡμῶν ἐπωνυμιῶν αὐτοὺς ἱερῶν ἠξίωσαν,
338.2 καὶ οἱ μὲν θεραπευτὰς οἱ δὲ μοναχοὺς ὀνομάσαντες ἐκ τῆς
338.3 τοῦ θεοῦ καθαρᾶς ὑπηρεσίας καὶ θεραπείας καὶ τῆς ἀμε-
338.4 ρίστου καὶ ἑνιαίας ζωῆς ὡς ἑνοποιούσης αὐτοὺς ἐν ταῖς
338.5 τῶν διαιρετῶν ἱεραῖς συμπτύξεσιν εἰς θεοειδῆ μονάδα καὶ 5
338.6 φιλόθεον τελείωσιν. διὸ καὶ τελεστικὴν αὐτὴν ἡ ἱερὰ θεσ-
338.7 μοθεσία χάριν ἐκάλεσε καί τινος αὐτοὺς ἠξίωσεν ἀφιερω-
338.8 τικῆς ἐπικλήσεως, οὐχ ἱερατικῆς (ἐκείνη γὰρ ἐπὶ μόναις
338.9 γίνεται ταῖς ἱερατικαῖς τάξεσιν) ἀλλ’ ἱερουργικῆς ὑπὸ τῶν
338.10 ὁσίων ἱερέων τῇ ἱεραρχικῇ τελετουργίᾳ δευτέρως ἱερουρ- 10
338.11 γουμένη.
338.12 Ταῦτα δὲ ἐκ πολλῶν ἐρανισάμενος ὀλίγα ἀναγκαίως οἶμαι
338.13 συντέθεικα διὰ τοὺς ἐπαποροῦντας πότε καὶ ποῦ καὶ πόθεν
338.14 ἡ τῶν μοναχῶν ἤρξατο διαγωγή τε καὶ ἄσκησις καὶ τάξις.
338.15 ποῦ τοίνυν εἰσὶν οἱ τὴν μοναδικὴν πολιτείαν μετὰ τῶν 15
338.16 ἄλλων τῆς ἀποστολικῆς ἐκκλησίας θείων παραδόσεών τε καὶ
338.17 θεσμῶν εἰκονομάχοι δυσσεβῶς καὶ ἀνοήτως ἀποβαλλόμενοι
338.18 καὶ διαπτύοντες, ἀρτιφανεῖς Ἰουδαῖοι καὶ κατὰ τὸν ἀσεβῆ
338.19 καὶ θεοστυγῆ μυσταγωγὸν αὐτῶν Κοπρώνυμον νέαν καὶ
338.20 πρόσφατον ταύτην δογματίζοντες ἐξ ἄκρας μανίας τε καὶ 20
338.21 ἀπονοίας καὶ ἀβελτηρίας μὴ νοοῦντες μήτε ἃ λέγουσιν, μήτε
339.1 περὶ τίνων διαβεβαιοῦνται. ἡμεῖς δὲ ταῖς διδασκαλίαις τῶν
339.2 ἁγίων πατέρων ἑπόμενοι καὶ ἀρχαίαν ταύτην καὶ παλαιὰν
339.3 πιστεύομεν ὑπάρχειν. καὶ οὐ θαῦμα περὶ τῆς μοναδικῆς
339.4 πολιτείας ὅτι λέγουσιν, ὅπου γε περὶ τῆς ἐνσάρκου οἰκο-
339.5 νομίας ἀποτυφλώττουσι πάνυ καὶ κακουργοῦσιν, πολλῷ μᾶλ- 5
339.6 λον περὶ τῶν λοιπῶν ἁπάντων. δυσωπείτω δὴ οὖν αὐτοὺς
339.7 εἰ καὶ μὴ ὁ θεσπέσιος καὶ ἀποστολικὸς Διονύσιος, ἀλλά γε
339.8 κἂν οὗτος ὁ μέγας παρ’ αὐτοῖς Εὐσέβιος μάλα περὶ αὐτῆς
339.9 δι’ ἀκριβείας ἐξηγούμενος, καὶ παυσάσθωσαν ἀνοηταίνοντες
339.10 οἱ ἀμαθεῖς καὶ ἀλόγιστοι. ἰδοὺ γὰρ προφανῶς ἐκ περιου- 10
339.11 σίας διαβεβαιοῦται καὶ Φίλωνα παράγει μάρτυρα φιλαλήθη
339.12 τε καὶ ἀξιόχρεον ὡς ἀποστολικὴ τάξις ὑπάρχει καὶ παράδοσις
339.13 ἀρχαιοτάτη καὶ θεοφιλεστάτη. ἰσχυραὶ δὲ αἱ παρὰ τῶν ἐχ-
339.14 θρῶν μαρτυρίαι πεφύκασι βεβαιοῦσαι τὴν παρ’ ἡμῖν ἀλή-
339.15 θειαν μηδαμῶς τὸ ἀμφήριστον ἐπιδέχεσθαι. ἀκουέτωσαν δέ 15
339.16 γε πρὸς τοῖς παλαιοῖς τούτοις ἐξηγηταῖς οἱ πανάθλιοι καὶ
339.17 παλαιοὶ τὴν κακίαν καὶ ἄλλων μεταγενεστέρων θείων πατέ-

177
339.18 ρων περὶ τῶν αὐτῶν ἐν ἐπιτομῇ διεξιόντων καὶ συμφωνούν-
339.19 των ἐκείνοις, ἵνα κἂν οὕτω δυνηθῶσι τάχα μικρὸν ἀνεθῆναι
339.20 τῆς πολλῆς μανίας καὶ λύσσης. 20
339.21 Ὁ γάρτοι μέγας Βασίλειος περὶ ἀποταγῆς καὶ μοναδικῆς
339.22 πολιτείας διεξιὼν οὕτως ἔφη· διὰ τοῦτο καὶ ὁ φιλάνθρωπος
339.23 κύριος κηδόμενος ἡμῶν τῆς σωτηρίας εἰς δύο βίους διεῖλε
340.1 τὰ τῶν ἀνθρώπων, συζυγίαν καὶ παρθενίαν, ἵνα ὁ μὴ δυ-
340.2 νάμενος ὑπενεγκεῖν τὸ τῆς παρθενίας καὶ ἀσκήσεως ἆθλον
340.3 ἔλθῃ εἰς συνοίκησιν γυναικὸς ἐκεῖνο εἰδώς, ὡς ἀπαιτηθή-
340.4 σεται λόγον σωφροσύνης καὶ ἁγιασμοῦ καὶ τῆς πρὸς τοὺς
340.5 ἐν συζυγίαις καὶ τεκνοτροφίαις ἁγίους ὁμοίωσιν. οἷος ἦν 5
340.6 ἐν μὲν τῇ παλαιᾷ διαθήκῃ Ἁβραάμ, ὃς τῇ τοῦ θεοῦ προ-
340.7 τιμήσει τὸν μονογενῆ θυσιάζων ἀσυμπαθῶς ἐμεγαλαύχει καὶ
340.8 τὰς τῆς σκηνῆς αὐτοῦ θύρας διαπεπετασμένας εἶχε πρὸς
340.9 ὑποδοχὴν τῶν ἐπιξενοῦσθαι μελλόντων ἑτοιμαζόμενος. οὐκ
340.10 ἤκουσαν· πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα καὶ δὸς πτωχοῖς, καὶ 10
340.11 τὰ μείζονα τούτων ἐπεδείξαντο Ἁβραὰμ καὶ Ἰὼβ καὶ Σα-
340.12 μουὴλ καὶ Δαυὶδ καὶ ἕτεροι πλεῖστοι. ἐν δὲ τῇ νέᾳ δια-
340.13 θήκῃ οἷος ἦν Πέτρος καὶ οἱ λοιποὶ τῶν ἀποστόλων. ἀπαι-
340.14 τηθήσεται γὰρ πᾶς τοὺς καρποὺς τῆς πρὸς θεὸν ἀγάπης
340.15 καὶ τὸν πλησίον καὶ τῆς παρατροπῆς τῶν ἐντολῶν τούτων. 15
340.16 φησὶ γὰρ ὁ κύριος· ὁ ἀγαπῶν πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ ἐμὲ
340.17 οὐκ ἔστι μου ἄξιος. καί· ὃς οὐ μισεῖ τὸν πατέρα καὶ τὴν
340.18 μητέρα αὐτοῦ καὶ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα ἔτι δὲ καὶ τὴν
340.19 ἑαυτοῦ ψυχὴν οὐ δύναταί μου εἶναι μαθητής. ἆρά σοι
340.20 δοκεῖ καὶ ὑπογυναίοις τεθεῖσθαι τὰ εὐαγγέλια; ἰδοὺ σεσα- 20
340.21 φήνισταί σοι ὡς πάντες ἄνθρωποι ἀπαιτηθησόμεθα τὴν
340.22 πρὸς τὸ εὐαγγέλιον ὑπακοὴν μοναχοί τε καὶ οἱ ἐν συζυγίαις.
340.23 ἀρκέσει γὰρ τῷ ἐπὶ γάμον ἐλθόντι εἰς συγγνώμην τῆς ἀκρα-
341.1 σίας καὶ τῆς πρὸς τὸ θῆλυ ἐπιθυμίας τε καὶ συνουσίας.
341.2 τὰ δὲ λοιπὰ τῶν ἐντολῶν πᾶσιν ὁμοίως νενομοθετημένα οὐκ
341.3 ἀκίνδυνα τοῖς παραβαίνουσιν. καὶ γὰρ εὐαγγελιζόμενος ὁ
341.4 Χριστὸς τὰ τοῦ πατρὸς ἐντάλματα τοῖς ἐν τῷ κόσμῳ διελέ-
341.5 γετο. εἰ δέ που συνέβη αὐτὸν κατ’ ἰδίαν ἐπερωτηθέντα 5
341.6 τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς ἀποκρίνασθαι, διεμαρτύρατο λέγων· ὃ
341.7 δὲ ὑμῖν λέγω, πᾶσι λέγω. μὴ τοίνυν ἀναπέσῃς, ὦ οὗτος,
341.8 ὁ πρὸς κοινωνίαν γυναικὸς προῃρημένος, ὡς ἐπ’ ἐξουσίας
341.9 ἔχων τὸν κόσμον περιβάλλεσθαι. πλειόνων γάρ σοι πόνων
341.10 καὶ φυλακῆς χρεία πρὸς τὴν τῆς σωτηρίας ἐπιτυχίαν, ἅτε 10
341.11 δὴ καὶ ἐν μέσῳ τῶν παγίδων καὶ τοῦ κράτους τῶν ἀπο-
341.12 στατικῶν δυνάμεων οἰκεῖν ἐκλεξαμένῳ καὶ τοὺς ἐρεθισμοὺς
341.13 τῶν ἁμαρτιῶν ἐπ’ ὄψιν ἔχοντι καὶ πρὸς τὴν αὐτῶν ἐπιθυ-
341.14 μίαν νύκτωρ τε καὶ μεθ’ ἡμέραν ἐκμοχλευομένῳ πάσας σου
341.15 τὰς αἰσθήσεις. γίνωσκε οὖν ὡς οὐκ ἀποδράσεις τὴν πρὸς 15

178
341.16 τὸν ἀποστάτην παλαίστραν οὐδὲ τῆς τούτου νίκης καθάψῃ
341.17 ἄνευ πόνων πολλῶν τῶν ἐπὶ φυλακῇ τῶν εὐαγγελικῶν δογμά-
341.18 των. καὶ ταῦτα μὲν ἐν παραδρομῇ πρὸς τοὺς ἐν συζυγίαις
341.19 ἀκινδύνως τῆς τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ φυλακῆς κατα-
341.20 μελοῦντας εἰρήσθω. σὺ δέ, ὁ τῶν οὐρανίων πολιτευμάτων 20
341.21 ἐραστὴς καὶ τῆς ἀγγελικῆς διαγωγῆς πραγματευτὴς καὶ τῶν
341.22 ἁγίων μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ συστρατιώτης γενέσθαι ἐπιθυ-
341.23 μῶν, τόνωσον σεαυτὸν πρὸς ὑπομονὴν θλίψεων καὶ ἀν-
341.24 δρείως πρόσελθε τῇ συγκλήτῳ τῶν μοναχῶν.
342.1 Ἰδοὺ τοίνυν καὶ οὗτος ὁ θεῖος διδάσκαλος εἰς δύο
342.2 βίους τὸν Χριστὸν διελέσθαι τὰ τῶν ἀνθρώπων φάσκει, καὶ
342.3 τὸν μὲν κοσμικὸν καὶ γεώδη, τὸν δὲ οὐράνιον ἀγγελικόν τε
342.4 καὶ ἀποστολικόν. ὡς καὶ ἑτέρωθι πάλιν φησίν· μάθε, δι-
342.5 δάχθητι ἀποστολικὴν πολιτείαν, τοῦτ’ ἔστιν ὀφθαλμῶν ἀκρί- 5
342.6 βειαν, γλώσσης ἐγκράτειαν, σώματος δουλαγωγίαν, φρόνημα
342.7 ταπεινόν, ἐννοίας καθαρότητα, ὀργῆς ἀφανισμόν. ἀγγαρευ-
342.8 όμενος προστίθει, ἀποστερούμενος μὴ δικάζου, μισούμενος
342.9 ἀγάπα, διωκόμενος ἀνέχου, βλασφημούμενος παρακάλει, νεκρώ-
342.10 θητι τῇ ἁμαρτίᾳ, συσταυρώθητι τῷ Χριστῷ, ὅλην τὴν ἀγά- 10
342.11 πην μετάθες ἐπὶ τὸν κύριον. ἀλλὰ χαλεπὰ ταῦτα. τί δὲ
342.12 τῶν ἀγαθῶν εὐκολώτερον; τίς καθεύδων τρόπαιον ἔστησεν;
342.13 τίς τρυφῶν καὶ καταυλούμενος τοῖς τῆς καρτερίας κατεκοσ-
342.14 μήθη στεφάνοις; οὐδεὶς μὴ δραμὼν ἀνείλετο βραβεῖον.
342.15 πόνοι γεννῶσι δόξαν, κάματοι προξενοῦσι στεφάνους. διὰ 15
342.16 πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τῶν
342.17 οὐρανῶν. φημὶ κἀγώ, ἀλλὰ τὰς μὲν θλίψεις ταύτας ἡ ἐν
342.18 τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν μακαριότης ἐκδέχεται, τοὺς δὲ
342.19 τῆς ἁμαρτίας καμάτους τὸ τῆς γεέννης ἐπίπονον καὶ σκυ-
342.20 θρωπὸν πῦρ ἄσβεστον ἀναμένει. 20
343.1 Ταύτῃ τοι καὶ ὁ θεηγόρος Νεῖλος ἔφη· φιλοσοφεῖν ἐπε-
343.2 τήδευσαν μὲν Ἑλλήνων καὶ Ἰουδαίων οὐκ ὀλίγοι, μόνοι δὲ
343.3 τὴν ἀληθινὴν σοφίαν ἐζήλωσαν οἱ Χριστοῦ μαθηταί, ἐπεὶ
343.4 καὶ μόνοι τὴν ὄντως σοφίαν ἔσχον διδάσκαλον. οἱ μὲν γὰρ
343.5 πρότεροι καθάπερ ἐν σκηνῇ δρᾶμα ὑποκρινόμενοι ἀλλοτρίῳ 5
343.6 ἑαυτοὺς κατεκόσμησαν προσωπείῳ ὄνομα κενὸν ὑποδύντες
343.7 ἀληθοῦς φιλοσοφίας ἐστερημένοι, ἐν μὲν τῷ τρίβωνι καὶ τῇ
343.8 ὑπήνῃ καὶ τῇ βακτηρίᾳ τὸ φιλόσοφον ἐπιδεικνύμενοι, περι-
343.9 έποντες δὲ τὸ σῶμα καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις ὡς δεσποίναις
343.10 ὑπηρετούμενοι, γαστρὸς ὄντες δοῦλοι καὶ τὰς ὑπογαστρίους 10
343.11 ἡδονὰς ὡς φύσεως ἔργον ἀποδεχόμενοι, ὀργῆς ὑπήκοοι καὶ
343.12 πρὸς δόξαν ἐπτοημένοι, ταῖς λαμπραῖς τραπέζαις κυνιδίων
343.13 δίκην λίχνως ἐφαλλόμενοι, οὐκ εἰδότες ὅτι πρὸ πάντων ἐλεύ-
343.14 θερον εἶναι δεῖ τὸν φιλόσοφον καὶ μᾶλλον φεύγειν τὸ δοῦλον
343.15 εἶναι παθῶν ἢ ἀργυρώνητον καὶ οἰκότριβα. τὸ γὰρ ἀνθρώ- 15

179
343.16 πων εἶναι δοῦλον οὐδὲν ἴσως ἔβλαψε τὸν ὀρθῶς βεβιωκότα,
343.17 τὸ δὲ πάθεσιν ὡς δεσπόταις χρώμενον ὑπηρετεῖν ταῖς ἡδο-
343.18 ναῖς αἰσχύνην ἤνεγκε καὶ γέλωτα πολύν. εἰσὶ μὲν οὖν
343.19 παρ’ αὐτοῖς καθόλου τῆς πράξεως ἠμεληκότες, λογικὴν δὲ
343.20 φιλοσοφίαν, ὡς δοκοῦσιν, ἐπανῃρημένοι μετεωρολέσχαι τινὲς 20
343.21 ὄντες καὶ τῶν ἀναποδείκτων ἐξηγηταί, μέγεθος οὐρανοῦ καὶ
343.22 ἡλίου μέτρα καὶ ἀστέρων ἐνεργείας εἰδέναι κατεπαγγελλό-
344.1 μενοι, ἔστι δὲ ὅτε καὶ θεολογεῖν μὲν ἐπιχειροῦντες, ὅπου καὶ
344.2 ἡ ἀλήθεια ἀνέφικτος καὶ ὁ στοχασμὸς ἐπικίνδυνος, ζῶντες
344.3 δὲ τῶν ἐν βορβόρῳ κυλινδουμένων χοίρων ἀτιμότερον. εἰ
344.4 δὲ καί τινες ἐγένοντο πρακτικοί, τούτων ἐγένοντο χείρους
344.5 δόξαις τε καὶ ἐπαίνοις τοὺς πόνους πεπραχότες. οὐδενὸς 5
344.6 γὰρ ἑτέρου χάριν ἢ ἐπιδείξεως καὶ φιλοδοξίας ἐπετήδευον
344.7 οἱ δείλαιοι τὰ πολλὰ μισθὸν εὐτελῆ καὶ εὔωνον τῆς τοιαύ-
344.8 της ἀντικαταλλαττόμενοι ταλαιπωρίας. τὸ γὰρ σιωπῆσαι διὰ
344.9 παντὸς κατὰ τὴν Πυθαγορικὴν νομοθεσίαν καὶ χόρτῳ τρέ-
344.10 φεσθαι καὶ ῥακίοις τριχίνοις σκεπάζεσθαι καὶ ἐν πίθῳ κατα- 10
344.11 κεκλεῖσθαι καὶ διαβιῶναι μηδεμίαν ἀμοιβὴν μετὰ θάνατον
344.12 προσδοκᾶν πάσης ἀνοίας ἐστὶν ἐπέκεινα, τῷ βίῳ τούτῳ συγ-
344.13 καταλύειν τῆς ἀρετῆς τὰ ἔπαθλα. Ἰουδαίων δὲ ὅσοι τοῦτον
344.14 ἐτίμησαν τὸν βίον εἰσὶ μὲν τοῦ Ἰωναδὰβ ἀπόγονοι, πάντας
344.15 δὲ τοὺς ὡσαύτως βιοῦν ἐθέλοντας προσιέμενοι εἰς τὴν αὐτὴν 15
344.16 ἐνάγουσι πολιτείαν, οἵτινες ἐν σκηναῖς κατοικοῦσι διὰ παν-
344.17 τός, οἴνου τε καὶ τῶν πρὸς τὸ ἁβροδίαιτον πάντων ἀπεχό-
344.18 μενοι καὶ δίαιταν ἔχοντες εὐτελῆ καὶ τὴν χρείαν συμμεμετρη-
344.19 μένην τοῦ σώματος. καὶ σφόδρα μὲν οὖν ἐπιμελοῦνται τῆς
344.20 ἠθικῆς ἕξεως, θεωρίᾳ δὲ τὰ πολλὰ παραμένουσιν. ἔνθεν 20
344.21 γὰρ καὶ Ἐσσαῖοι καλοῦνται, τοῦτο δηλοῦντος τοῦ ὀνόματος.
344.22 καὶ ἁπλῶς ἐστιν αὐτοῖς πάντοθεν κατορθούμενος ὁ τῆς
344.23 φιλοσοφίας σκοπός, οὐδαμοῦ τῶν πραγμάτων διαμαχομένων
344.24 τῷ ἐπαγγέλματι. ἀλλὰ τί τῶν ἀγώνων ὄφελος αὐτοῖς καὶ
344.25 τῆς ἐπιπόνου ἀθλήσεως τὸν ἀγωνοθέτην Χριστὸν ἀνῃρη- 25
345.1 κόσιν; καὶ τούτων γὰρ ὁμοίως ὁ τῶν πόνων οἴχεται μισθὸς
345.2 ἀρνησαμένων τὸν τῶν ἐπάθλων διανομέα καὶ τῆς ἀληθοῦς
345.3 ζωῆς καὶ φιλοσοφίας ἀποσφαλεῖσιν. φιλοσοφία γάρ ἐστιν
345.4 ἠθῶν κατόρθωσις μετὰ δόξης τῆς περὶ τοῦ ὄντος γνώσεως
345.5 ἀληθοῦς. ταύτης δὲ ἀπεσφάλησαν ἄμφω καὶ Ἰουδαῖοι καὶ 5
345.6 Ἕλληνες τὴν ἀπ’ οὐρανοῦ παραγενομένην σοφίαν παραιτη-
345.7 σάμενοι καὶ χωρὶς Χριστοῦ φιλοσοφεῖν ἐπιχειρήσαντες τοῦ
345.8 μόνου παραδείξαντος ἔργῳ καὶ λόγῳ τὴν ἀληθῆ φιλοσοφίαν.
345.9 οὗτος γὰρ πρῶτος καὶ μόνος ἔτεμε τῷ βίῳ τὴν ταύτης ὁδὸν
345.10 πολιτείαν ἐπιδειξάμενος καθαρὰν καὶ ἀνωτέραν ἀεὶ φέρων 10
345.11 τὴν ψυχὴν τῶν παθῶν τοῦ σώματος, ἔσχατον δὲ καὶ αὐτῆς
345.12 καταφρονήσας, ὅτε ἡ παρ’ αὐτοῦ οἰκονομουμένη σωτηρία

180
345.13 τῶν ἀνθρώπων ἀπῄτει θάνατον, διδάσκων διὰ τούτων, ὅτι
345.14 δεῖ τὸν φιλόσοφον ὀρθῶς προαιρούμενον ἀρνήσασθαι μὲν
345.15 τὰ ἡδέα πάντα τοῦ βίου, πόνων δὲ καὶ παθῶν εὖ μάλα 15
345.16 ἐπικρατεῖν καταφρονοῦντα τοῦ σώματος, ἔχειν δὲ μηδὲ τὴν
345.17 ψυχὴν τιμίαν, ἀλλὰ καὶ ταύτην ἑτοίμως προέσθαι, ὅταν δι’
345.18 ἀρετῆς ἐπίδειξιν ἀποθέσθαι δέοι. καὶ ταύτην παραλαβόντες
345.19 οἱ ἀπόστολοι αὐτοῦ καὶ μαθηταὶ γνησίως τὴν διαγωγὴν
345.20 ἐμιμήσαντο· ἅμα γὰρ τῷ κληθῆναι ἀποταξάμενοι μὲν τῷ 20
345.21 βίῳ καὶ ὑπεριδόντες πατρίδος καὶ γένους καὶ ὑπάρξεως
345.22 πρὸς τὸν σκληρὸν καὶ ἐπίπονον εὐθὺς μετετάξαντο βίον διὰ
345.23 πάντων χωρήσαντες τῶν δυσχερῶν καὶ τεθλιμμένων, διω-
346.1 κόμενοι κακουχούμενοι ὑστερούμενοι ἐλαυνόμενοι γυμνητεύον-
346.2 τες ὑβριζόμενοι ἐμπτυόμενοι αὐτῶν τῶν ἀναγκαίων ἐνδεεῖς,
346.3 ὕστερον δὲ καὶ θανάτου κατεφρόνησαν καλῶς διὰ πάντων
346.4 μιμησάμενοι τὸν διδάσκαλον καὶ τῷ βίῳ καταλιπόντες πολι-
346.5 τείας ἀρίστης εἰκόνα. ἀλλ’ ἐπειδὴ γράφειν ἀπὸ τῆς εἰκόνος 5
346.6 ταύτης πάντες χριστιανοὶ τὸν ἑαυτῶν βίον ὀφείλοντες ἢ οὐκ
346.7 ἠβουλήθησαν ἢ ἠτόνησαν πρὸς τὴν μίμησιν, ὀλίγοι δέ τινες
346.8 ἠδυνήθησαν τὰς κοσμικὰς ὑπερκύψαι ταραχὰς καὶ φυγεῖν
346.9 τὴν ἐν ταῖς πόλεσι ζάλην καὶ τὴν τοῦ ματαίου βίου φρον-
346.10 τίδα τε καὶ προσπάθειαν, καὶ οὕτως ἔξω γενόμενοι τῶν 10
346.11 κοσμικῶν θορύβων τὸν μοναδικὸν ἀσπάσασθαι βίον ἐκμα-
346.12 γεῖον τῆς ἀποστολικῆς ἀρετῆς ἐποιήσαντο, τοῦ μὲν κεκτῆσθαι
346.13 τὴν ἀκτημοσύνην προκρίναντες διὰ τὸ ἀπερίσπαστον, τροφῆς
346.14 δὲ κεκαρυκευμένης τὴν ἐσχεδιασμένην προτιμήσαντες διὰ τὰς
346.15 τῶν παθῶν ἐπαναστάσεις τῇ παρατυχούσῃ τροφῇ τὴν χρείαν 15
346.16 τοῦ σώματος ἐκπληροῦντες, ἐνδυμάτων τε μαλακῶν καὶ τῆς
346.17 χρείας ἔξω ὡς ἀνθρωπίνης χλιδῆς ἐπίνοιαν ἀλογήσαντες
346.18 λιτῇ καὶ ἀπεριέργῳ στολῇ διὰ τὴν τοῦ σώματος ἀνάγκην
346.19 ἐχρήσαντο.
346.20 Καὶ γὰρ ὁ κύριος τῷ πλουσίῳ τὴν τελειότητα τοῦ κατὰ 20
346.21 θεὸν ἀκροτάτου βίου τούτου σαφῶς ὑποτιθέμενος πωλῆσαι
346.22 τὰ ὑπάρχοντα καὶ διαδοῦναι πτωχοῖς καὶ οὕτως ἀμερίμνως
346.23 τε καὶ ἀπερισπάστως ἀκολουθεῖν τὸν σταυρὸν ἄραντα προσ-
346.24 έταξε καὶ τὸν τοῦτο μὴ ποιοῦντα ἀνάξιον ἑαυτοῦ ἔκρινεν.
346.25 ὅστις γάρ, φησίν, οὐκ ἀφήσει πατέρα ἢ μητέρα ἢ ἀδελφοὺς 25
346.26 ἢ γυναῖκα ἢ τέκνα ἢ ἀγροὺς ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός μου καὶ
346.27 ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθήσει μοι οὐκ ἔστι μου
347.1 ἄξιος. τοιγαροῦν οὐκ ἔστιν ἄλλως τῆς ἀξίας ταύτης καὶ
347.2 τελειότητος ἐπιτυχεῖν, εἰ μὴ καθ’ ὃν τρόπον ὁ ὑπερτελὴς
347.3 καὶ προτέλειος ἐδίδαξε κύριος. θαυμαστέον τοίνυν ἡμῖν
347.4 καὶ σφόδρα τιμητέον τοὺς ἀπαρνησαμένους πᾶσαν πρόσκαι-
347.5 ρον ἡδονήν τε καὶ προσπάθειαν κατὰ τὴν ἐντολὴν τοῦ κυ- 5
347.6 ρίου καὶ πρὸς τὴν μοναδικὴν πολιτείαν μεταχωρήσαντας καὶ

181
347.7 πᾶσαν τὴν γῆν πληρώσαντας. καὶ γὰρ μεμέστωται τούτων
347.8 Αἴγυπτος καὶ Λιβύη καὶ Αἰθιοπία καὶ Ἰνδία Μαυριτανία
347.9 τε καὶ αἱ Θηβαΐδες. τούτων Συρία πλήρης καὶ Κιλικία
347.10 καὶ Γαλατία Πόντος τε καὶ Ἀρμενία Μεσοποταμία καὶ ἡ 10
347.11 Περσὶς ἅπασα, τούτων ἀνάπλεως Παλαιστίνη καὶ Ἀραβία
347.12 καὶ Κύπρος Ἀσία τε καὶ αἱ Κυκλάδες νῆσοι καὶ ἡ Ἑλλὰς
347.13 πᾶσα, ναὶ μὴν καὶ Ῥώμη καὶ Σπανία καὶ Γαλλία καὶ μέχρι
347.14 τῶν περάτων τῆς γῆς πέπλησται μοναστηρίων καὶ ἀσκητῶν,
347.15 καὶ πᾶσα ἡ γῆ κατευλογεῖται καὶ ἁγιάζεται προδήλως ταῖς 15
347.16 τούτων χοροστασίαις τε καὶ ψαλμῳδίαις.
347.17 Καὶ δὴ καὶ Γρηγόριος ὁ πάνσοφος καὶ τῆς θεολογίας
347.18 ἐπώνυμος ἀποσεμνύνων αὐτοὺς λέγει· οἱ ψάλλοντες, οἱ δοξά-
347.19 ζοντες, οἱ μελετῶντες τὸν νόμον κυρίου ἡμέρας καὶ νυκτός,
347.20 οἱ τὰς ὑψώσεις τοῦ θεοῦ ἐν τοῖς λάρυγξι φέροντες καὶ 20
347.21 ταῦτα δὴ τὰ καλὰ τοῦ κατὰ θεὸν βίου προγράμματα καὶ
348.1 μηνύματα, οἱ σιωπῶντες κήρυκες, αὐχμῶσα καὶ πιναρὰ
348.2 κόμη, πόδες γυμνοὶ καὶ τοῖς ἀποστολικοῖς ἑπόμενοι, μηδὲν
348.3 νεκρὸν φέροντες, κουρὰ σύμμετρος, περιβολὴ τύφον κολά-
348.4 ζουσα, ζώνη τῷ ἀκόσμῳ κοσμία μικρόν τι τοῦ χιτῶνος ἀνα-
348.5 στέλλουσα καὶ ὅσον μὴ ἀναστέλλειν, βάδισμα εὐσταθές, 5
348.6 ὀφθαλμὸς οὐ πλανώμενος, μειδίαμα προσηνὲς μᾶλλον δὲ
348.7 ὁρμὴ μειδιάματος ἀκρασίαν γέλωτος σωφρονίζουσα, λόγος
348.8 τῷ λόγῳ κινούμενος, σιωπὴ λόγου τιμιωτέρα, ἔπαινος ἅλατι
348.9 ἠρτυμένος οὐ πρὸς θωπείαν ἀλλ’ ὁδηγίαν τοῦ κρείττονος,
348.10 ἐπίπληξις εὐφημίας ποθεινοτέρα, μέτρα κατηφείας καὶ ἀνέ- 10
348.11 σεως καὶ ἡ δι’ ἀμφοτέρων μίξις καὶ κρᾶσις, καὶ ἃ μείζω
348.12 τούτων ἔτι καὶ ὑψηλότερα, ὁ ἐν πενίᾳ πλοῦτος, ἡ ἐν παρ-
348.13 οικίᾳ κατάστασις, ἡ ἐν ἀτιμίᾳ δόξα, ἡ ἐν ἀσθενείᾳ δύνα-
348.14 μις, ἡ ἐν ἀγαμίᾳ καλλιτεκνία, εἴπερ κρείττονα τῶν ἀπὸ
348.15 σαρκὸς ἐρχομένων τὰ κατὰ θεὸν γεννήματα, οἱ τρυφῶντες 15
348.16 τὸ μὴ τρυφᾶν, οἱ ταπεινοὶ ὑπὲρ τῶν οὐρανῶν, οἱ μηδὲν ἐν
348.17 κόσμῳ καὶ ὑπὲρ τὸν κόσμον, οἱ σαρκὸς ἔξω καὶ ἐν σαρκί,
348.18 ὧν μερὶς κύριος, οἱ πτωχοὶ διὰ βασιλείαν καὶ διὰ πτωχείαν
348.19 βασιλεύοντες. οὗτοί με καὶ παρόντες λαμπρὸν ποιοῦσιν, ἡ
348.20 ἐμὴ περιουσία, τὸ ἐμὸν ἐντρύφημα, καὶ ἀπόντες συστέλ- 20
348.21 λουσιν. τίνες δέ εἰσιν οὗτοι; οἳ κόσμου χωρίσαντες ἑαυτοὺς
348.22 καὶ τῷ θεῷ τὸν βίον καθιερώσαντες καὶ τὴν ἔρημον ἀσπα-
348.23 ζόμενοι ζῶσι θεῷ πάντων μᾶλλον τῶν στρεφομένων ἐν σώ-
348.24 ματι, λέγω δὲ τοὺς καθ’ ἡμᾶς Ναζηραίους, οἱ μὲν τὸν
349.1 πάντη μοναδικόν τε καὶ ἄμικτον διαθλοῦντες βίον, ἑαυτοῖς
349.2 μόνοις προσλαλοῦντες καὶ τῷ θεῷ, οἱ δὲ ἀγάπης μόνον τῇ
349.3 κοινωνίᾳ στέργοντες ἐρημικοί τε ὁμοῦ καὶ μιγάδες καὶ τοῦτο
349.4 μόνον κόσμον εἰδότες ὅσον τῇ ἐρημίᾳ γνωρίζουσιν, τοῖς μὲν
349.5 ἄλλοις τεθνηκότες ἀνθρώποις καὶ πράγμασιν, ὅσα ἐν μέσῳ 5

182
349.6 περιφθείρεται στροβοῦντά τε καὶ στροβούμενα καὶ παίζοντα
349.7 ἡμᾶς ταῖς ἀγχιστρόφοις μεταβολαῖς, ἀλλήλοις τε κόσμος ὄντες
349.8 καὶ τῇ παραθέσει τὴν ἀρετὴν θήγοντες.
349.9 Καὶ ταῦτα μὲν Γρηγόριος. ὁ δὲ θεορήμων Χρυσόστομος
349.10 ἐν τῇ κατὰ Ματθαῖον ἑρμηνείᾳ περὶ τῶν ἐν Αἰγύπτῳ μο- 10
349.11 ναχῶν φησιν· οὐχ οὕτως ἐστὶ λαμπρὸς ὁ οὐρανὸς τῷ ποι-
349.12 κίλῳ τῶν ἄστρων χορῷ, ὡς ἡ ἔρημος Αἰγύπτου τὰς σκηνὰς
349.13 πάντοθεν ἡμῖν τῶν μοναχῶν δεικνύουσα, οἵτινες τὸ πῦρ
349.14 τοῦ Χριστοῦ δεξάμενοι πρὸς τὸν οὐρανὸν ἀθρόον μεθωρμί-
349.15 σαντο καὶ θερμότεροι τῶν ἄλλων ὄντες πρὸς εὐσέβειαν τὰς 15
349.16 ἀσωμάτους δυνάμεις τῇ τῆς φιλοσοφίας ἀπαθείᾳ μιμοῦνται.
349.17 καὶ εἴ τις ἐν τῇ χώρᾳ γέγονεν, οἶδεν ὃ λέγω, εἰ δέ τις οὐκ
349.18 ἐπέβη τῶν ἁγίων σκηνῶν ἐκείνων, ἐννοείτω τὸν μέχρι νῦν
349.19 ἐν τοῖς ἁπάντων στόμασιν ᾀδόμενον, ὃν μετὰ τοὺς ἀποστό-
349.20 λους ἡ Αἴγυπτος ἤνεγκεν, τὸν μακάριον καὶ μέγαν Ἀντώ- 20
349.21 νιον, καὶ οἵων ὄψεων θείων ἠξιώθη καὶ βίον θεοπρεπῆ τε
349.22 καὶ ἀγγελικὸν ἐπεδείξατο. καὶ τοῦτο εἴσεταί τις ἀναγνοὺς
349.23 αὐτοῦ τὸν βίον μετὰ ἀκριβείας, ἐν ᾧ καὶ πολλὴν ὄψεται
350.1 τὴν προφητείαν. καὶ γὰρ περὶ τῶν τὰ Ἀρείου νοσούντων
350.2 προανεφώνησέ τε καὶ προεῖπε τὴν ἐξ ἐκείνου μέλλουσαν γί-
350.3 νεσθαι βλάβην, τοῦ θεοῦ δείξαντος αὐτῷ καὶ πρὸ τῶν
350.4 ὀφθαλμῶν τὰ μέλλοντα προυπογράψαντος πάντα. ὅπερ μά-
350.5 λιστα μετὰ τῶν ἄλλων τῆς ἀληθείας ἐστὶν ἀπόδειξις τὸ μη- 5
350.6 δένα τῶν αἱρετικῶν ἄνδρα τοιοῦτον ἔχειν.
350.7 Διὸ δὴ καὶ θαυμάζω σφόδρα καὶ λίαν ἐπαινῶ τοὺς τὰς
350.8 ἐρήμους κατειληφότας μοναχοὺς τῶν τε ἄλλων ἀρετῶν ἕνεκα
350.9 καὶ τὴν μεταβολὴν τῆς ἐσθῆτος. βούλει γάρ σοι δείξω
350.10 τοὺς ὄντως ἐστολισμένους καὶ τὸ ἔνδυμα τοῦ γάμου ἔχον- 10
350.11 τας; ἴδε μοι τοὺς ἁγίους τούτους περιβεβλημένους τὰ τρύ-
350.12 χινα ἱμάτια καὶ τὰς ἐρήμους οἰκοῦντας. οὗτοι γάρ εἰσιν
350.13 ἀληθῶς οἱ τὰ ἐνδύματα τῶν γάμων ἔχοντες ἐκείνων καὶ
350.14 ὡς ἐν οὐρανῷ ἐν γῇ διατρίβοντες. οὐδὲν γὰρ αὐτῶν τὰ
350.15 καταγώγια χεῖρον τῶν οὐρανῶν διάκειται. καὶ γὰρ ἄγγελοι 15
350.16 κατάγονται πρὸς αὐτοὺς καὶ ὁ τῶν ἀγγέλων δεσπότης. εἰ
350.17 γὰρ πρὸς τὸν Ἁβραὰμ ἦλθον ἄνδρα γυναῖκα ἔχοντα καὶ
350.18 παιδία τρέφοντα, ἐπειδὴ φιλόξενον εἶδον, ὅταν πολλῷ
350.19 πλείονα εὕρωσιν ἀρετὴν καὶ ἄνθρωπον σώματος καταφρο-
350.20 νοῦντα καὶ ἐν σαρκὶ σαρκὸς ὑπερορῶντα, πολλῷ μᾶλλον ἐν- 20
350.21 ταῦθα διατρίβουσι καὶ χορεύουσι τὴν αὐτοῖς πρέπουσαν χο-
350.22 ρείαν. καὶ γὰρ τράπεζα παρ’ ἐκείνοις πάσης πλεονεξίας
350.23 καθαρὰ καὶ φιλοσοφίας μεστή· οὐχ αἱμάτων χείμαρροι παρ’
350.24 αὐτοῖς οὐδὲ κρεῶν κατακοπαὶ οὐδὲ καρυκεῖαι καὶ κνῖσαι
351.1 ἀηδεῖς, οὐδὲ καπνὸς ἀτερπὴς καὶ δρόμοι καὶ θόρυβοι καὶ
351.2 ταραχαὶ καὶ κραυγαὶ ἐπαχθεῖς, ἀλλ’ ἄρτος καὶ ὕδωρ, τὸ μὲν

183
351.3 ἐκ πηγῆς καθαρᾶς, τὸ δὲ ἀπὸ δικαίων πόνων. εἰ δέ που
351.4 καὶ φιλοτιμότερον ἑστιᾶσθαι βουληθεῖεν, ἀκρόδρυα ἡ φιλο-
351.5 τιμία γίνεται, καὶ μείζων ἐνταῦθα ἡ ἡδονὴ ἢ ἐν ταῖς βα- 5
351.6 σιλικαῖς τραπέζαις. ταύτην καὶ ἄγγελοι τὴν τράπεζαν ἐκ
351.7 τοῦ οὐρανοῦ θεωροῦντες κατατέρπονται καὶ ἥδονται. εἰ γὰρ
351.8 ἐπὶ ἑνὶ ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι χαίρουσιν, ἐπὶ δικαίοις τοσού-
351.9 τοις μιμουμένοις αὐτοὺς τί οὐκ ἐργάσονται; καὶ ἡμεῖς μὲν
351.10 τῶν θηρίων χείρους ἐσμὲν καὶ τῶν ἀλόγων, ἐκεῖνοι δὲ τῶν 10
351.11 ἀγγέλων ἴσοι, ξένοι καὶ παρεπίδημοι τῶν ἐνταῦθα ὄντες.
351.12 καὶ πάντα αὐτοῖς ἐνήλλακται πρὸς ἡμᾶς, καὶ ἔνδυμα καὶ
351.13 τροφὴ καὶ οἴκημα καὶ ὑπόδημα καὶ ὁμιλία, καὶ εἴ τις ἐκεί-
351.14 νων ἤκουσε διαλεγομένων καὶ ἡμῶν, τότε ἂν ἔγνω καλῶς,
351.15 πῶς οἱ μὲν οὐρανοπολῖται, ἡμεῖς δὲ οὐδὲ τῆς γῆς ἄξιοι. ἴδω- 15
351.16 μεν δὲ καὶ τὰς ἐκ τῆς τρυφῆς ἡμῶν ἐπιθυμίας, τὰς ἐκ τῶν
351.17 ὀψοποιῶν, τῶν μαγείρων, τῶν τραπεζοποιῶν, τῶν πλακουν-
351.18 τοποιῶν καὶ τὴν περὶ τῶν τοιούτων ἅμιλλαν καὶ ὑπὲρ
351.19 ποιότητος καὶ ὑπὲρ τάξεως καὶ ὑπὲρ πλήθους· ὅπερ οὐδὲν
351.20 τοιοῦτον παρὰ τοῖς ἀγγέλοις ἐκείνοις. οὐ γὰρ εἰς πλησμο- 20
351.21 νὴν καὶ τρυφήν, ἀλλ’ εἰς χρείαν αὐτοῖς ἡ τροφὴ καὶ μέτρῳ
351.22 καὶ καιρῷ κανονισμένη. μονοσιτία γὰρ παρ’ αὐτοῖς ἐστι
351.23 πάντοτε, καὶ ἄριστος οὐδὲ ὅ τί ποτέ ἐστιν ἴσασιν, ἀλλὰ
352.1 δεῖπνος, γινώσκοντες ὅτι πένθους ὁ παρὼν βίος καὶ νη-
352.2 στείας καὶ ἀγῶνος, πληροῦντες ἐν τούτῳ καὶ τὸ πρὸς τὸν
352.3 προφήτην Ἰεζεκιὴλ εἰρημένον ὑπὸ θεοῦ· υἱὲ ἀνθρώπου, τὸν
352.4 ἄρτον σου μετ’ ὀδύνης φάγη καὶ τὸ ὕδωρ σου μετὰ βασά-
352.5 νου καὶ θλίψεως πίη. καί· τὸ βρῶμά σου ἐν σταθμῷ φά- 5
352.6 γεσαι ἀπὸ καιροῦ ἕως καιροῦ τῆς ἡμέρας καὶ τὸ πόμα σου
352.7 μέτρῳ πίεσαι ἀπὸ καιροῦ ἕως καιροῦ τῆς ἡμέρας. ἀνάρ-
352.8 ρηξον οὖν τῷ λόγῳ τὴν γαστέρα τῶν ἐκεῖνα τὰ πολλὰ καὶ
352.9 ποικίλα σιτουμένων καὶ ὄψει τὸν πολὺν φορυτὸν καὶ τὸν
352.10 ἀκάθαρτον ὀχετὸν καὶ τὸν κεκονιαμένον καὶ σαπρὸν τάφον. 10
352.11 τὰ δὲ μετὰ ταῦτα αἰσχύνομαι καὶ εἰπεῖν, τὰς ἀηδεῖς καὶ
352.12 δυσώδεις ἐρυγάς, τοὺς ἐμέτους, τὴν ζάλην, τὴν σκότωσιν
352.13 τῆς ψυχῆς καὶ τὸ βάρος τοῦ σώματος, τὰς κάτωθέν τε καὶ
352.14 ἄνωθεν ἐκκρίσεις καὶ τοὺς ἐπὶ τούτων σφοδροτέρους τῶν
352.15 ἀφροδισίων ἔρωτας. κἀκείνη μὲν ἡ τράπεζα εἰς οὐρανοὺς 15
352.16 τοὺς ἀγγέλους ἐκείνους παραπέμπει, αὕτη δὲ εἰς γέενναν
352.17 πυρὸς ἕλκει τοὺς κοιλιοδούλους ὥσπερ καὶ τὸν πλούσιον
352.18 ἐκεῖνον· καὶ τὴν μὲν ὕπνος θανάτῳ προσεοικὼς διαδέχεται,
352.19 τὴν δὲ νῆψις καὶ ἀγρυπνία, καὶ τὴν μὲν κόλασις, τὴν δὲ
352.20 οὐρανῶν βασιλεία. μετὰ γὰρ τὴν ἅπαξ ἑστίασιν καὶ τὴν 20
352.21 εὐχαριστίαν πολλῆς ἐμπλησθέντες κατανύξεως καὶ θερμῶν
353.1 δακρύων οὕτω πρὸς ὕπνον βαδίζουσιν, τοσοῦτον αὐτοῦ με-
353.2 ταλαγχάνοντες ὅσον μικρὸν ἀναπαύσασθαι, καὶ πάλιν τὰς

184
353.3 νύκτας ἡμέρας ποιοῦσιν ἐν εὐχαριστίαις καὶ ψαλμῳδίαις ἀεὶ
353.4 διάγοντες. ἄπελθε τοίνυν πρὸς τοὺς ἁγίους τούτους καὶ
353.5 μάθε τι παρ’ αὐτῶν χρήσιμον καὶ φωτίσθητι. λύχνοι γάρ 5
353.6 εἰσιν ὄντως καὶ φωστῆρες λόγον ζωῆς ἔχοντες καὶ πανταχοῦ
353.7 τῆς οἰκουμένης ὄντες καὶ πᾶσαν τὴν γῆν καταλάμποντες.
353.8 οὐκοῦν βάδιζε συνεχῶς πρὸς αὐτούς, ἵνα τὰς ἔν σοι κηλῖδας
353.9 ἐκκαθάρας ταῖς ἐκείνων εὐχαῖς καὶ παραινέσεσιν ἄριστον ἐπι-
353.10 δείξῃ τοῦ λοιποῦ βίον καὶ τῶν μελλόντων ἀγαθῶν ἐπιτύχοις. 10
353.11 Οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ Θεοδώρητος οὕτως ἔφη· τὴν γὰρ
353.12 δὴ τῶν ἀγγέλων ἐκμιμοῦνται προδήλως πολιτείαν ὅσοι τῶν
353.13 ἀνθρώπων τὴν τοῦ θεοῦ θεραπείαν ἠσπάσαντο, οἵτινες ἔφυ-
353.14 γον μὲν τὴν τοῦ σώματος ἀνάπαυσιν καὶ τὴν ἔννομον κοι-
353.15 νωνίαν ὡς τῶν θείων ἀφέλκουσαν καὶ τῶν ἐπουρανίων 15
353.16 ἀοράτων τρυφημάτων, κατέλιπον δὲ καὶ πατρίδα καὶ γένος
353.17 ἅμα καὶ πλοῦτον, ἵνα πᾶσαν εἰς τὰ θεῖα μεταθῶσι τὴν μέ-
353.18 ριμναν καὶ μηδεὶς τὸν νοῦν ἐπέχῃ δεσμὸς εἰς οὐρανὸν
353.19 ἀναπτῆναι. τούτων πλήρεις καὶ πόλεις καὶ κῶμαι καὶ αἱ
354.1 τῶν ὀρῶν ἀκρώρειαι καὶ φάραγγες. ἀφ’ οὗ γὰρ ὁ Χριστὸς
354.2 τὴν παρθενίαν ἐτίμησεν ὑπὸ παρθένου τεχθεὶς τοὺς τῆς
354.3 παρθενίας λειμῶνας ἡ φύσις ἐβλάστησε καὶ τὰ εὐώδη τῶν
354.4 μοναχῶν ἄνθη καὶ ἀμάραντα προσφέρει τῷ ποιητῇ καὶ δεσ-
354.5 πότῃ. καὶ γὰρ πανταχοῦ μοναστήρια γεγόνασιν, οὐ παρ’ 5
354.6 ἡμῖν μόνον, ἀλλὰ καὶ ἐν Συρίᾳ πάσῃ καὶ ἐν Παλαιστίνῃ
354.7 καὶ ἐν Κιλικίᾳ καὶ ἐν Μεσοποταμίᾳ, ἐν Αἰγύπτῳ δέ φασι
354.8 καὶ ἀνὰ πέντε χιλιάδας ἀνδρῶν ἔχειν ἔνια φροντιστήρια με-
354.9 ταξὺ τὸν θεὸν ὑμνούντων ἐν προσευχαῖς καὶ ψαλμῳδίαις
354.10 ἀγρυπνοῦντες καὶ μετὰ σκληραγωγίας πολλῆς ζῶντες καὶ 10
354.11 τὴν ὄντως Χριστοῦ φιλοσοφίαν εἰς ἄκρον ἐπιδεικνύμενοι.
354.12 καὶ οἱ μὲν κατὰ συμμορίαν, ὡς ἔφην, οἰκοῦντες δημιουρ-
354.13 γοῦσιν ἐν ταῖς ψυχαῖς τὰ τῆς φιλοσοφίας ἀγάλματα, οἱ δὲ
354.14 καὶ δύο ἢ τρεῖς διάγοντες, οἱ δὲ καὶ μόνοι καθειργμένοι
354.15 καὶ ἡσυχάζοντες καὶ τὼ ὀφθαλμὼ τῷ κάλλει τῶν ὁρωμένων 15
354.16 ἐπιτέρπεσθαι κωλύοντες σχολὴν τῷ νῷ παρέχουσιν ἐπεντρυ-
354.17 φᾶν τῇ θεωρίᾳ τῶν νοητῶν μετὰ φρονήσεως καὶ γνώσεως.
354.18 μέγιστον μὲν γὰρ ἀληθῶς καὶ παμμέγεθες ἀγαθὸν τῶν
354.19 θείων ἡ γνῶσις, οὐκ ἀπόχρη δὲ τέλειον ἀποφῆναι τὸν ταύ-
354.20 της ἠξιωμένον. δεῖ γάρ που τὴν ἀγαθὴν πρᾶξιν συναφθῆ- 20
354.21 ναι τῇ γνώσει. ὅπερ γάρ ἐστι δένδρῳ ῥίζα καὶ ὀφθαλμὸς
355.1 σώματι, τοῦτο ταῖς ψυχαῖς τῆς ἀληθείας ἡ γνῶσις, ἐξ ἧς
355.2 ἡ βεβαία καὶ ὀρθόδοξος γίνεται πίστις. χρὴ τοίνυν οὐ μό-
355.3 νον εἰδέναι τί προσήκει περὶ θεοῦ δοξάζειν, ἀλλά γε καὶ
355.4 κατὰ τοὺς ἐκείνου καλῶς καὶ ἁπλῶς πολιτεύεσθαι νόμους.
355.5 δεῖ γὰρ τοὺς τῆς εὐσεβείας ἐραστὰς μὴ μόνον θεολογίαν 5
355.6 καὶ φυσιολογίαν παιδεύεσθαι, ἀλλὰ καὶ τοὺς τῆς πρακτικῆς

185
355.7 ἀρετῆς ἐκμανθάνειν ἀκριβῶς νόμους. ὥστε οὖν ἡ γνῶσις
355.8 δεῖται τῆς πρακτικῆς, ὡς καὶ ἡ πρακτικὴ τῆς γνώσεως.
355.9 ὅθεν φησὶν ὁ κύριος· ὃς ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος
355.10 μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν. οὐκ εἶπεν· 10
355.11 ὃς ἂν ποιήσῃ μόνον, ἀλλὰ καί· διδάξῃ· εἰ γὰρ ἤρκει πρὸς
355.12 τελειότητα τὸ ποιῆσαι μόνον καὶ χωρὶς τοῦ διδάξαι ἢ τὸ
355.13 διδάξαι μόνον ἄνευ τοῦ ποιῆσαι γενέσθαι μέγαν, οὐκ ἂν
355.14 ἄμφω συνέζευξε λέγων· ὃς ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ. ἅπερ
355.15 δὴ κατορθώσας αὐτὸς ἀραρότως κἀν τούτῳ προσφόρως ἡμῖν 15
355.16 ὑπογραμμὸς καὶ τύπος ἄριστος γενόμενος, ἐμαρτύρησεν ὁ
355.17 μαθητὴς αὐτοῦ λέγων ἐναργῶς· ὧν ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς ποιεῖν
355.18 τε καὶ διδάσκειν. ὁ γὰρ δὴ οὕτω ῥυθμίζων καὶ διαμορφῶν
355.19 τὴν ψυχὴν οὐ μόνον τῶν θείων νόμων τοὺς χαρακτῆρας
355.20 ἐκμάττει, ἀλλὰ καὶ τοῦ νομοθέτου ζῶσά τις εἰκὼν ὄντως 20
355.21 καὶ λογικὴ γίνεται. κἀντεῦθέν φησιν ὁ μὲν ἀπόστολος· γί-
355.22 νεσθε μιμηταὶ τοῦ θεοῦ· ὁ δὲ κύριος· γίνεσθε μιμηταὶ τοῦ
356.1 πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς. καί· ἐὰν μὴ περισ-
356.2 σεύσῃ ἡ δικαιοσύνη ὑμῶν πλέον τῶν Φαρισαίων καὶ γραμ-
356.3 ματέων, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
356.4 εἰκότως οὖν ὁ Πλάτων ὑπεμφαίνων τῶν τελείων τὸ σπάνιον
356.5 ἔφασκεν· οὔ μοι δοκεῖ δυνατὸν ἀνθρώποις μακαρίοις τε καὶ 5
356.6 εὐδαίμοσι γενέσθαι πλὴν ὀλίγων. μέχρι περ ἂν ζῶμεν τοῦτο
356.7 διορίζομαι. ναρθηκοφόροι μὲν γὰρ πολλοί, φιλόσοφοι δὲ
356.8 σπάνιοι καὶ ὀλίγοι. καλὴ δὲ πίστις καὶ πρᾶξις τελευτήσαντα
356.9 τυχεῖν ἁπάντων. ὅθεν ἐπήγαγεν ἄνδρα ἁπλοῦν καὶ γενναῖον
356.10 κατ’ Αἰσχύλον οὐ δοκεῖν ἀλλ’ εἶναι ἀγαθὸν ἐθέλοντα. ἀφαι- 10
356.11 ρετέον δὲ τὸ δοκεῖν. εἰ γὰρ δόξει δίκαιος εἶναι ἔσται
356.12 αὐτῷ τιμαὶ καὶ δωρεαὶ δοκοῦντι τοιούτῳ εἶναι. ἄδηλον οὖν
356.13 εἴτε τοῦ δικαίου εἴτε τῶν δωρεῶν καὶ τιμῶν εἵνεκα τοιοῦτος
356.14 εἴη. γυμνητέος δὴ πάντων πλὴν δικαιοσύνης καὶ ποιητέος
356.15 ἐναντίως διακείμενος τῷ προτέρῳ. μηδὲν γὰρ ἔχων δόξαν 15
356.16 ἐχέτω μεγίστης ἀδικίας, ἵνα βεβασανισμένος ᾖ εἰς δικαιοσύ-
356.17 νην τῷ μὴ τίθεσθαι ὑπὸ κακοδοξίας ἢ φιλοδοξίας καὶ ὑπ’
356.18 αὐτῆς γινομένων, ἀλλ’ ἔστω ἀμετάστατος μέχρι θανάτου δο-
357.1 κῶν ἄδικος εἶναι διὰ βίου. καὶ δὴ καὶ Σωκράτης ὁ δι-
357.2 δάσκαλος αὐτοῦ πρὸς αὐτὸν οὕτως ἔφη· πότερον τῇ τῶν
357.3 πολλῶν δόξῃ δεῖ ἡμᾶς πείθεσθαι καὶ φοβεῖσθαι ταύτην, ἢ
357.4 τῇ τοῦ ἑνός, εἴ τίς ἐστιν ἐπαΐων, ὃν δεῖ καὶ φοβεῖσθαι καὶ
357.5 αἰσχύνεσθαι μᾶλλον ἢ ξύμπαντας τοὺς ἄλλους; ὦ εἰ μὴ 5
357.6 ἀκολουθήσομεν, δεινῶς λωβησόμεθα. οὐκ ἄρα γε, ὦ βέλ-
357.7 τιστε, φροντιστέον ἡμῖν τί ἐροῦσιν ἡμᾶς οἱ πολλοί, ἀλλὰ τί
357.8 τὸ ἐπαΐον τῷ δικαίῳ καὶ ἀδίκῳ, ἥτις ἐστὶν ἡ ἀλήθεια.
357.9 ταῦτα δὲ ταῦτα φανερῶς ἐοίκασι τοῖς ἡμετέροις μᾶλλον
357.10 ἱεροῖς καὶ ἀποστολικοῖς λόγοις, ἐν οἷς φησιν ὁ χριστοφόρος· 10

186
357.11 διὰ τῶν ὅπλων τῆς δικαιοσύνης τῶν δεξιῶν καὶ ἀριστερῶν,
357.12 διὰ δόξης καὶ ἀτιμίας, διὰ δυσφημίας καὶ εὐφημίας, ὡς
357.13 πλάνοι καὶ ἀληθεῖς, ὡς ἀγνοούμενοι καὶ ἐπιγινωσκόμενοι,
357.14 ὡς ἀποθνήσκοντες καὶ ἰδοὺ ζῶμεν, ὡς παιδευόμενοι καὶ μὴ
357.15 θανατούμενοι, ὡς λυπούμενοι ἀεὶ δὲ χαίροντες, ὡς πτωχοὶ 15
357.16 πολλοὺς δὲ πλουτίζοντες, ὡς μηδὲν ἔχοντες καὶ πάντα κατέ-
357.17 χοντες. τοιαύτην μὲν οὖν περὶ δικαιοσύνης καὶ θεαρέστου
357.18 πολιτείας πάνυ Σωκράτης καὶ Πλάτων διδασκαλίαν ἐποιή-
357.19 σαντο θαυμαστὴν ὄντως καὶ ἀξιέπαινον ἀληθῶς τῇ λογικῇ
357.20 φύσει τῶν ἀνθρώπων συμβαίνουσαν. τὰ γὰρ ἠθικὰ μαθή- 20
357.21 ματα πάντας ἀνθρώπους ἡ φύσις ἐπαίδευσεν. διαπλάσας
357.22 γάρτοι τῶν ἀνθρώπων τὸ γένος ὁ θεὸς ἐντέθεικε τῇ
357.23 φύσει τῶν ἀγαθῶν καὶ τῶν ἐναντίων τὴν διάγνωσιν ὁ καὶ
358.1 παιδεύων ἔθνη καὶ διδάσκων ἄνθρωπον γνῶσιν. διόπερ οὐ
358.2 μόνον Σωκράτης καὶ Πλάτων καὶ ἄλλοι τινὲς τῶν Ἑλλήνων
358.3 τὸν ἄδικον ἐβδελύξαντο βίον, ἀλλὰ καὶ πολλοὶ τῶν βαρβά-
358.4 ρων. καὶ γὰρ τοὺς Ὑπερβορραίους οἰκεῖν μὲν ὑπὲρ τὰ
358.5 Ῥίπαια ὄρη φασίν, ἀσκεῖν δὲ δικαιοσύνην μὴ κρεοφαγοῦν- 5
358.6 τας ἀλλ’ ἀκροδρύοις καὶ ὕδασι χρωμένους· καὶ τοὺς Βραχ-
358.7 μάνας ἐν ταῖς ὕλαις διάγειν φύλλοις τὸ σῶμα καλύπτοντας
358.8 καὶ ὑπὲρ ἄνθρωπον ἀσκοῦντας. καὶ Ἀνάχαρσιν δὲ τὸν
358.9 Σκύθην φιλόσοφον γεγενῆσθαι λέγουσιν, καὶ οὕτως αὐτὸν
358.10 ὁ τῆς φιλοσοφίας ἔρως ἐπύρωσεν, ὡς ὀνομαστότατον διὰ 10
358.11 πολλὴν ἄσκησιν καὶ σωφροσύνην γενέσθαι. οὐ γὰρ μόνον
358.12 ἐγρηγορῶν πρὸς τὰ τῆς ψυχῆς ἠγωνίζετο πάθη σιωπῶν καὶ
358.13 ἡσυχάζων, ἀλλὰ καὶ καθεύδων τὰ τῆς ἐγκρατείας καὶ σω-
358.14 φροσύνης ἐδήλου σημεῖα. εἰώθει γὰρ τῇ μὲν λαιᾷ χειρὶ τὰ
358.15 αἰδοῖα κατέχειν, τῇ δεξιᾷ δὲ τὰ χείλη συνέχειν ὑπεμφαίνων 15
358.16 ὡς πολλῷ μεῖζόν ἐστιν ἡ ἀγωνία τῆς γλώττης καὶ πλεῖον
358.17 ἐπικουρίας εἰς ἀσφάλειαν δεῖται. καὶ τὸν Χειρώνιον δὲ
358.18 κένταυρον ἱστοροῦσιν Ἕλληνες δικαιοσύνης καὶ ἁγνείας γε-
358.19 νέσθαι διδάσκαλον, ὡς καὶ Ὅμηρος μαρτυρεῖ τοῦτον δικαιό-
358.20 τατον πεφηνέναι κενταύρων διὰ πολλὴν δήπουθεν καρτερίαν 20
358.21 καὶ ἐγκράτειαν καὶ σώματος δουλαγωγίαν καὶ σύμμετρον
359.1 ἐπιμέλειαν. ὅθεν δὴ Πλάτων αὖθις ἐναργῶς ἐκδιδάσκων
359.2 φησίν· ἐπιμελεῖσθαι σώματος δεῖ ψυχῆς εἵνεκα ἁρμονίας,
359.3 δι’ οὗ βιοῦν τε ἔστι καὶ ὀρθῶς βιοῦν καταγγέλλειν �τε�
359.4 τῆς ἀληθείας τὸ κήρυγμα. τοῦτο καὶ ὁ θεῖος ἔφη Παῦλος·
359.5 ὑπωπιάζω μου τὸ σῶμα καὶ δουλαγωγῶ, τοῦτ’ ἔστι πρὸς 5
359.6 ἄσκησιν καὶ σύστασιν αὐτὸ μετ’ ἐπιστήμης καὶ φρονήσεως
359.7 γυμνάζω καὶ πρὸς τὴν τῶν κρειττόνων συνεργίαν οὐ πρὸς
359.8 ἀσέλγειαν προνοοῦμαι. ταύτη τοι καὶ παραινεῖ φάσκων· ἐν-
359.9 δύσασθε τὸν κύριον Ἰησοῦν καὶ τῆς σαρκὸς πρόνοιαν μὴ
359.10 ποιεῖσθε εἰς ἐπιθυμίας, οὐ τὴν σύμμετρον καὶ ἀναγκαίαν 10

187
359.11 ἐπιμέλειαν πρὸς σύστασιν ἀπαγορεύσας, ἀλλὰ τὴν ἀκολασίας
359.12 μητέρα γαστριμαργίαν· ἐπήγαγε γάρ· εἰς ἐπιθυμίας, δηλαδὴ
359.13 βλαβερὰς καὶ ἀνοήτους. οὐ γὰρ τοσαύτην αὐτῷ προσφέρειν
359.14 δεῖ θεραπείαν, ὡς κατασκιρτᾶν τῆς ψυχῆς, ἀλλ’ ἵνα συνεργῇ
359.15 καὶ καθυπουργῇ τοῖς ἐκείνοις ἀρίστοις ἐπιτηδεύμασιν. συμ- 15
359.16 πεφώνηκε τοίνυν κἀν τούτοις ὁ Πλάτων εὖ μάλα τοῖς ἡμε-
359.17 τέροις τὴν ἀναγκαίαν καὶ δέουσαν ἐπιμέλειαν ποιεῖσθαι
359.18 παρεγγυήσας τοῦ σώματος, ὑπέδειξέ τε πάλιν καὶ διεσάφησε
359.19 καὶ ὅπως ἄρχεται καὶ αὔξεται τῆς φαύλης ἐπιθυμίας καὶ
360.1 κακίστης συνηθείας τὸ πάθος φάσκων οὕτως· ἀρχὴ μὲν
360.2 ἔρωτος ὅρασις, αὔξει δὲ τὸ πάθος ἐλπίς, τρέφει δὲ μνήμη,
360.3 τηρεῖ δὲ συνήθεια. διὸ καὶ Σωκράτης τὰ βλέμματα καὶ τὰ
360.4 φιλήματα τῶν εὐμόρφων ὡς χαλεπώτερον σκορπίων καὶ
360.5 ὄφεων ἰὸν ἐνιέναι πεφυκότα ἀποφεύγειν ἐδίδασκεν. ὅθεν 5
360.6 ἰδών τινα φιλήσαντα νέον εὔοπτον οὕτως, ἔφη, ῥᾳδίως ἂν
360.7 καὶ εἰς μαχαίρας κυβιστήσειε καὶ εἰς πῦρ ἐμπέσοιεν ὁ το-
360.8 σαύτην δηλονότι πυρὰν ἐν ἑαυτῷ κατατολμήσας ἀνάψαι. Διο-
360.9 γένης δὲ θεασάμενος μειράκιον ἀσελγέστερον ἢ κατ’ ἄνδρα
360.10 κεκοσμημένον εἶπεν· εἰ μὲν πρὸς ἄνδρας, ἀτυχεῖς, εἰ δὲ 10
360.11 πρὸς γυναῖκας, ἀδικεῖς. θηρῶσι γὰρ διὰ τοῦ καλλωπισμοῦ
360.12 οἱ μὲν ἄνδρες τὰς γυναῖκας, αἱ δὲ γυναῖκες καὶ οἱ ἀνδρό-
360.13 γυνοι τοὺς ἄνδρας. καὶ μέντοι καὶ Γησίλαος εὐμόρφου
360.14 ἤρα παιδὸς καὶ βουλόμενος αὐτὸν φιλῆσαι διεκώλυσεν ἑαυ-
360.15 τὸν φεύγων τὴν βλάβην. ὁ δὲ Ἀλέξανδρος οὐδὲ ἰδεῖν τὰς 15
360.16 Δαρείου θυγατέρας εὐειδεῖς ἄγαν καὶ παρθένους οὔσας ἠνέ-
360.17 σχετο παντελῶς αἰσχρὸν νομίσας καὶ λίαν ἄτοπον τὸν ἄν-
360.18 δρας ἑλόντα ὑπὸ γυναικῶν ἡττηθῆναι. οὕτω δὲ καὶ Κῦρος
360.19 ὁ Περσῶν βασιλεὺς οὐδὲ θεάσασθαι κόρην τινὰ θαυμασίαν
360.20 ἀφορισθεῖσαν αὐτῷ καὶ ἀμήχανον κάλλος ἔχειν μαρτυρουμέ- 20
360.21 νην κατεδέξατο, ἀλλά γε καὶ τῷ ὁρῶντι συνεχῶς καὶ μηδὲν
360.22 ἐκ τούτου δεινὸν πάσχειν λέγοντι παρῄνει μήτε λέγειν τοῦτο
361.1 μήτε πράττειν. τὸ μὲν γὰρ πῦρ, φησίν, τοὺς πλησίον ὄντας
361.2 καίει, τὸ δὲ κάλλος καὶ τοὺς πόρρωθεν ἑστῶτας. ἐπεὶ οὖν
361.3 ἐκ τοῦ ὁρᾶν τὸ ἐρᾶν τίκτεται καὶ ἐκ τοῦ ἐρᾶν ἡ συγκατά-
361.4 θεσις γίνεται καὶ ἐκ τῆς συγκαταθέσεως ἡ πρᾶξις ἐπιτελεῖ-
361.5 ται, διὰ τοῦτο καὶ ὁ Χριστὸς τὸν ἀκολάστως ἑστιῶντα τὰς 5
361.6 ὄψεις μοιχὸν ἔκρινεν οὐ τὴν πρᾶξιν μόνον, ἀλλὰ καὶ τὴν
361.7 ἔννοιαν προαναστέλλων. ὅπερ οὖν Ἀμβακοὺμ αἰνιττόμενος
361.8 παραινεῖ λέγων· καθαρὸς ὁ ὀφθαλμός σου τοῦ μὴ ὁρᾶν
361.9 πονηρὰ καὶ ἐπιβλέπειν ἐπὶ πόνους οὐ δυνήσῃ. ἔτι δὲ πάλιν
361.10 Σωκράτης φυλάττεσθαι σφόδρα καὶ παρατηρεῖσθαι τὴν ἀκρα- 10
361.11 σίαν διδάσκων ἔφη· μὴ πεινῶντας λίαν μὴ ἐσθίειν καὶ μὴ
361.12 διψῶντας πολλὰ μὴ πίνειν. καὶ γὰρ ὁ κύριος ἐμακάρισε
361.13 τοὺς τοιούτους φάσκων· μακάριοι οἱ πτωχοί, ὅτι ὑμετέρα

188
361.14 ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ καὶ μακάριοι οἱ πεινῶντες νῦν
361.15 καὶ διψῶντες, ὅτι χορτασθήσεσθε, καὶ μακάριοι οἱ κλαίοντες 15
361.16 νῦν, ὅτι γελάσετε.
361.17 Ποῦ τοίνυν εἰσὶν οἳ τὸν ἁβροδίαιτον καὶ τρυφηλόν τε
361.18 καὶ ἀνειμένον μεταδιώκοντες βίον καὶ ὥσπερ ἐπ’ ἐξουσίας
361.19 τὸν κόσμον ἔχοντες ἀδεῶς πάντα λοιπὸν μεθ’ ἡδονῆς καὶ
361.20 γέλωτος καὶ αἰσχρολογίας καὶ διαχύσεως καὶ ἀφοβίας θεοῦ 20
361.21 χρῶνται πρὸς κόρον, καὶ τρυφῆς αὐτοῖς καιρὸς ἅπας. τῇ
361.22 γὰρ ὀρέξει τὸν καιρὸν ὁρίζονται, κἂν ἕωθεν ἡ πείνη προσ-
362.1 βάλλῃ, παραυτίκα τὴν τροφὴν προσφέρουσιν. οὐ γὰρ ὥρι-
362.2 σται τοῦτο μὲν ἐσθίειν, ἐκεῖνο δὲ παραιτεῖσθαι, ἀλλὰ πάντων
362.3 ἀκρατῶς καὶ ἀδιαφόρως καὶ ἀπερισκέπτως ἀπολαύουσιν ὡς
362.4 τραπεζολάτραι καὶ κοιλιόδουλοι. ἥτις γε τράπεζα εἰκότως
362.5 ἂν κληθείη κυρίως καθέδρα λοιμῶν καὶ ἀλόγων φάτνη. εἰ 5
362.6 γὰρ μὴ ἐκ πολλῆς ἀλογίας καὶ ἀπροσεξίας ἀπεκτηνώθησαν
362.7 ἐπιλαθόμενοι τὸν συνιόντα εἰς πάντα τὰ ἔργα ἡμῶν καὶ
362.8 μέχρι ψιλοῦ ῥήματος καὶ ἐνθυμήματος �μέλλοντα� δίκας
362.9 εἰσπράττειν, οὐκ ἂν δήπουθεν μετὰ φλυαρίας καὶ κακονοίας
362.10 καὶ λοιδορίας καὶ γέλωτος καὶ βλασφημίας τὴν θεόσδοτον 10
362.11 τροφὴν μετελάμβανον ἀμνημονήσαντες τοῦ λέγοντος ὅτι καὶ
362.12 ὑπὲρ ἀργοῦ λόγου λόγον δώσομεν ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως καὶ ἐκ
362.13 τῶν λόγων ἡμῶν τῶν φαύλων κατακριθησόμεθα. καί· ἐκ
362.14 τοῦ στόματός σου κρινῶ σε, πονηρὲ δοῦλε. οὐκοῦν ἐμαται-
362.15 ώθησαν ἐξ ἐπιμέτρου σφόδρα τινὲς τῶν ἀφελεστέρων κοσμι- 15
362.16 κῶν φάσκοντες ἐπὶ καταστροφῇ τῶν ἀκουόντων καὶ πειθο-
362.17 μένων, ὅτι μοναχοῖς μόνοις ὁ ἐπαχθέστερος καὶ βαρύτερος
362.18 μὲν δέδοται ζυγός, κοσμικοῖς δὲ ὁ ἐλαφρότερος καὶ ἀνειμέ-
362.19 νος. ἔδει γὰρ τοὺς ἀσυνέτους συνιδεῖν ὅπως καὶ ὁ παλαιὸς
362.20 νόμος τοῖς πᾶσιν Ἰουδαίοις ἀδιαστόλως ἐνομοθετήθη μικροῖς 20
363.1 τε καὶ μείζοσιν, καὶ ἡ παράβασις ἐπικίνδυνος ἄγαν καὶ
363.2 ὀλέθριος (διό φησιν ὁ Δαυίδ· ἐπικατάρατοι οἱ ἐκκλίνοντες
363.3 ἀπὸ τῶν ἐντολῶν σου, κύριε), καὶ ὁ τῆς χάριτος ὁμοίως ἐξ
363.4 ἴσου τεθέσπισται ἄρχουσι καὶ ἰδιώταις, πλουσίοις καὶ πέ-
363.5 νησι καὶ ἁπλῶς πᾶσι κοσμικοῖς τε καὶ μοναχοῖς. τοῦ οὖν 5
363.6 κυρίου καὶ θεοῦ ἡμῶν λέγοντος· μακάριοι οἱ πτωχοὶ ὅτι
363.7 ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ, καὶ μακάριοι οἱ πει-
363.8 νῶντες ὅτι χορτασθήσεσθε καὶ μακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν
363.9 ὅτι γελάσετε· καί· οὐαὶ ὑμῖν τοῖς πλουσίοις ὅτι ἀπέχετε τὴν
363.10 παράκλησιν ὑμῶν καὶ οὐαὶ οἱ ἐμπεπλησμένοι ὅτι πεινάσετε· 10
363.11 καί· εἴ τις ἔρχεται πρός με καὶ οὐ μισεῖ τὸν πατέρα αὐτοῦ
363.12 καὶ τὴν μητέρα καὶ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα καὶ τοὺς
363.13 ἀδελφοὺς ἔτι δὲ καὶ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν, οὐκ ἔστι μου ἄξιος·
363.14 καί· πᾶς ὃς οὐκ ἀποτάσσεται πᾶσι τοῖς ὑπάρχουσιν αὐτοῦ,
363.15 οὐ δύναταί μου εἶναι μαθητής· καί· σπουδάσατε εἰσελθεῖν 15

189
363.16 διὰ τῆς στενῆς πύλης, ὅτι πλατεῖα ἡ πύλη καὶ εὐρύχωρος
363.17 ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ἀπώλειαν, καὶ πολλοί εἰσιν οἱ
363.18 εἰσερχόμενοι δι’ αὐτῆς. καὶ στενὴ ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς
363.19 τὴν ζωήν, καὶ ὀλίγοι εἰσὶν οἱ εὑρίσκοντες αὐτήν. ταῦτα δὲ
364.1 ταῦτα καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια οὐ πρὸς μοναχοὺς ἐρρή-
364.2 θησαν, ἀλλὰ πρὸς κοσμικοὺς καὶ βιωτικοὺς καὶ τὸν πρόσ-
364.3 υλον καὶ γεώδη βίον ἐπανῃρημένους, ἐπεί, ἂν ἄρα πρὸς
364.4 μοναχοὺς καὶ μόνον ἐλέχθησαν, ἐλεεινότεροι πάντων ἀνθρώ-
364.5 πων εἰσὶν οἱ κοσμικοὶ τῶν τοιούτων μακαρισμῶν καὶ θείων 5
364.6 ἐντολῶν ἀπεστερημένοι. εἰ δέ γε κοινὸς ὁ νόμος καὶ ὁ
364.7 ζυγός, κοινὸς καὶ ὁ μακαρισμὸς καὶ ὁ ταλανισμὸς εὔδηλον
364.8 ὅτι, εἰ καὶ ἀναγινώσκοντες οὐκ ἐπιγινώσκουσι τὸ παράπαν,
364.9 ἐπεὶ οὐκ ἂν τοὺς ἀναιτίους καὶ θεοφιλεῖς μονάζοντας κατε-
364.10 δίκαζον ἐπ’ ὀλέθρῳ τῆς ἑαυτῶν ἀδιακρίτου ψυχῆς καὶ γλώσ- 10
364.11 σης ἀκολάστου καὶ γνώμης ἀγνώμονος.
364.12t [��. Περὶ Νέρωνος.]
364.13 Μετὰ δὲ Κλαύδιον ἐβασίλευσε Νέρων υἱὸς αὐτοῦ ἔτη ιδʹ.
364.14 ἐφ’ οὗ Σίμων ὁ μάγος ἐλθὼν ἐν Ῥώμῃ καὶ πολλὰ σημεῖα
364.15 διὰ γοητείας καὶ φαντασίας τινὰς ἐπιτελῶν καὶ ἑαυτὸν θεὸν 15
364.16 ὀνομάζων, καὶ τοῦ μεγάλου Πέτρου τὴν Ῥώμην τότε κατα-
364.17 λαβόντος καὶ πρὸς τὸν μάγον ἀπελθόντος, εὗρε κύνα παμ-
364.18 μεγέθη δεδεμένον ἁλύσεσιν ἐν τῷ πυλῶνι, ὃν ὁ Σίμων
364.19 δεσμήσας ἐκώλυε πάντας οὓς οὐκ ἤθελε πρὸς αὐτὸν εἰσιέναι·
364.20 καὶ τοῦτο ἦν πρῶτον θαῦμα τῷ μέλλοντι πρὸς Σίμωνα εἰσ- 20
364.21 έρχεσθαι. ὁ δὲ Πέτρος ἰδὼν τὸν κύνα οὕτω μέγαν καὶ
365.1 ἀπηγριωμένον καὶ μαθὼν ὅτι πολλοὺς ἀνεῖλεν ἐπιχειρήσαν-
365.2 τας εἰσελθεῖν πρὸ τῆς ἐπιτροπῆς Σίμωνος κρατήσας ἔλυσεν
365.3 αὐτὸν λέγων· εἴσελθε πρὸς Σίμωνα καὶ εἰπὲ αὐτῷ ἀνθρω-
365.4 πίνῃ φωνῇ· Πέτρος ὁ δοῦλος Χριστοῦ εἰσελθεῖν πρός σε
365.5 θέλει. καὶ τοῦ κυνὸς εὐθὺς δρομαίου εἰσελθόντος καὶ οὕτω 5
365.6 λαλήσαντος, κατεπλάγησαν οἱ μετὰ Σίμωνος λέγοντες· τίς
365.7 ἐστι Πέτρος καὶ τίς ἡ τοσαύτη δύναμις αὐτοῦ; πρὸς οὕς
365.8 φησιν ὁ Σίμων· τοῦτο ὑμᾶς μὴ ξενιζέτω, ὅπερ κἀγὼ ποιήσω.
365.9 καὶ προσκαλεσάμενος τὸν κύνα καὶ ὡσαύτως προστάξας εἰπεῖν
365.10 ἀνθρωπίνῃ φωνῇ τῷ Πέτρῳ εἰσελθεῖν, καὶ τοῦτο ποιήσας 10
365.11 πάλιν ὁ κύων, εἰσῆλθε Πέτρος πρὸς Σίμωνα. καὶ συμβα-
365.12 λὼν μετ’ αὐτοῦ Σίμων εἰς θαυματουργίας, ἐνίκησε Πέτρος
365.13 ἰάσεις ποιῶν, καὶ πολλοὶ πιστεύσαντες ἐβαπτίσθησαν. καὶ
365.14 ἦν ἐν τῇ Ῥώμῃ ταραχὴ πολλὴ καὶ σύγχυσις ἕνεκεν Πέτρου
365.15 καὶ Σίμωνος, ὅτι κατέναντι ἀλλήλων ἐποίουν θαύματα. ἅπερ 15
365.16 μαθὼν Ἀγρίππας ὁ ἔπαρχος ἀνήγαγε τῷ βασιλεῖ Νέρωνι
365.17 λέγων· δύο τινές εἰσιν ἄνδρες ἐν τῇ πόλει θαυματοποιοῦν-
365.18 τες ἀπέναντι ἀλλήλων. ὁ μὲν λέγει ἑαυτὸν εἶναι τὸν Χριστόν,
365.19 ὁ δὲ ἄλλον εἶναι, τὸν ἐσταυρωμένον Ἰησοῦν, οὗ καὶ μαθη-

190
365.20 τὴν ἑαυτὸν εἶναι διϊσχυρίζεται. οὓς κελεύσας ὁ Νέρων 20
365.21 ἀχθῆναι κατενώπιον αὐτοῦ λέγει πρὸς Σίμωνα· σὺ εἶ, ὃν
365.22 λέγουσι Χριστόν; ὁ δέ φησιν· ἐγώ εἰμι. ὁμοίως δὲ καὶ τὸν
365.23 Πέτρον ἐπερωτήσας, εἰ ἀληθῶς οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός, οὐκ
365.24 ἔστιν οὗτος, μὴ γένοιτο, ἀπεκρίθη Πέτρος. ἐγὼ γὰρ ἐκείνου
365.25 μαθητής εἰμι τοῦ σταυρωθέντος καὶ ἀναστάντος καὶ εἰς 25
365.26 οὐρανοὺς ἀναληφθέντος. ὁ δὲ Νέρων ὡς τερατολόγους ἀμ-
365.27 φοτέρους εὐθὺς ἀτίμως ἐκ προσώπου αὐτοῦ θᾶττον ἐξήλασεν.
366.1 οἳ καὶ διάγοντες ἐν Ῥώμῃ ἐποίουν θαύματα κατέναντι ἀλ-
366.2 λήλων. μιᾶς οὖν τῶν ἡμερῶν προστάξαντος τοῦ Σίμωνος
366.3 ἀχθῆναι αὐτῷ ταῦρον παμμεγέθη ἐλάλησεν εἰς τὸ οὖς αὐτοῦ,
366.4 καὶ παρευθὺς τέθνηκεν ὁ ταῦρος. ὁ δὲ Πέτρος εὐξάμενος
366.5 ἀνέστησεν αὐτόν. οἱ δὲ λαοὶ ἰδόντες ἐθαύμασαν λέγοντες· 5
366.6 ἀληθῶς τὸ ζωογονῆσαι ὑπὲρ τὸ θανατῶσαι μεῖζόν ἐστι
366.7 θαῦμα. καὶ μέντοι καὶ ἄλλα σημεῖα πολλὰ ἐποίησαν καὶ
366.8 λόγους δογματικοὺς ἐλάλησαν ἀπέναντι ἀλλήλων οὐ μόνον
366.9 ἐν Ῥώμῃ, ἀλλὰ καὶ ἐν Συρίᾳ πρότερον, ἅ τινα Κλήμης ὁ
366.10 Ῥωμαῖος καὶ πάνσοφος μαθητὴς Πέτρου καὶ συνέκδημος 10
366.11 ἐπεξεργαστικώτερον διηγησάμενος οὕτως ἔφη· τοῦ μακαρίου
366.12 Πέτρου τοῦ ἀποστόλου διδάσκοντος τὸν λαὸν σέβεσθαι καὶ
366.13 προσκυνεῖν τὸν ἐπὶ πάντων μόνον ἀληθινὸν θεόν, ὁ Σίμων
366.14 ἔξω τοῦ ὄχλου ἑστὼς ἐβόησεν· τί ψευδόμενος ἀπατᾶν θέλεις
366.15 τὸν παρεστῶτά σοι ἰδιώτην ὄχλον πείθων αὐτὸν θεοὺς μήτε 15
366.16 νομίζειν μήτε εἶναι, καίπερ τῶν παρ’ Ἑβραίοις βίβλων λε-
366.17 γουσῶν πολλοὺς θεοὺς εἶναι. πλὴν οὖν περὶ οὗ ἔφης θεοῦ
366.18 δείξας ἐγὼ μὴ αὐτὸν εἶναι τὸν ἀνώτατον καὶ παντοδύναμον
366.19 θεόν, καθὸ ἀπρόγνωστός ἐστι καὶ ἀτελὴς καὶ ἐνδεὴς καὶ
366.20 οὐκ ἀγαθὸς καὶ πολλοῖς ὑποκείμενος πάθεσι κατὰ τὴν ὑμε- 20
367.1 τέραν γραφήν, ἕτερος πάντως περιλείπεται προγνωστικός,
367.2 τέλειος, ἀνενδεής, ἀγαθὸς καὶ παντὸς πάθους ἀπηλλαγμένος,
367.3 ὃν δὲ σὺ φὴς δημιουργὸν καὶ ὑπέρθεον τοῖς ἐναντίοις ἀντι-
367.4 κείμενος ὑπάρχει. αὐτίκα γοῦν ὁ καθ’ ὁμοίωσιν αὐτοῦ γε-
367.5 γονὼς Ἀδὰμ καὶ τυφλὸς κτίζεται καὶ γνῶσιν ἀγαθοῦ ἢ 5
367.6 κακοῦ μὴ ἔχων παραβάτης εὑρίσκεται καὶ τοῦ παραδείσου
367.7 ἐκβάλλεται καὶ θανάτῳ καταδικάζεται. ὁμοίως τε ὁ πλάσας
367.8 αὐτόν, ἐπεὶ μὴ πανταχοῦ βλέπει, ἐπὶ τῇ τῶν Σοδόμων
367.9 καταστροφῇ λέγει· καταβὰς ὄψομαι, εἰ κατὰ τὴν κραυγὴν
367.10 αὐτῶν τὴν ἐρχομένην πρός με συντελοῦνται· εἰ δὲ μή, ἵνα 10
367.11 γνῷ· καὶ ἑαυτὸν ἀγνοοῦντα δείκνυσιν. καὶ τὸ εἰπεῖν περὶ
367.12 τοῦ Ἀδάμ· ἐκβάλωμεν αὐτόν, μήπως ἐκτείνας τὴν χεῖρα
367.13 αὐτοῦ ἅψηται τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς καὶ φαγὼν ζήσεται εἰς
367.14 τὸν αἰῶνα, ἀγνοοῦντος καὶ φθονοῦντός ἐστι σύμβολον, ὥσ-
367.15 περ καὶ τό· ἐνεθυμήθη ὁ θεὸς ὅτι ἐποίησε τὸν ἄνθρωπον, 15
367.16 μεταμελείας ἐστὶ καὶ ἀγνοίας τεκμήριον τῶν μελλόντων. καὶ

191
367.17 τό· ὠσφράνθη κύριος ὀσμὴν εὐωδίας, ἐνδεοῦς ἐστι σημεῖον,
367.18 ὡς καὶ τὸ πειράζειν τὸν Ἁβραὰμ καὶ ἄλλους οὐκ ἀγαθοῦ
367.19 ἐστιν ἀπόδειξις καὶ τὸ τέλος τῆς ὑπομονῆς μὴ προειδότος.
367.20 ὁ δὲ Πέτρος ἔφη πρὸς τὸν Σίμωνα· εἰ τυφλὸς ἐπλάσθη ὁ 20
367.21 Ἀδάμ, ὡς λέγεις, πῶς ἐντελλόμενος ὁ θεὸς ἐδείκνυεν αὐτῷ
367.22 λέγων· ἀπὸ δὲ τοῦ ξύλου τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρὸν
367.23 οὐ φάγεσθε; καὶ ὁ Σίμων φησίν· τυφλὸς ἦν ὁ νοῦς αὐτοῦ.
367.24 καὶ ὁ Πέτρος· πῶς καὶ τὸν νοῦν τυφλὸς ἦν ὁ πρὸ τοῦ
367.25 γεύσασθαι τοῦ φυτοῦ προσφόρως πᾶσι τοῖς ζώοις ἐπιθεὶς 25
367.26 ὀνόματα; ὅτι γὰρ καὶ τοὺς τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος
368.1 ὀφθαλμοὺς εἶχον ἀνεῳγότας καὶ βλέποντες ἦσαν ὅ τε Ἀδὰμ
368.2 καὶ ἡ Εὔα, δῆλον ἐντεῦθεν· εἶδε γάρ, φησίν, ἡ γυνὴ ὅτι
368.3 καλὸν τὸ ξύλον εἰς βρῶσιν καὶ ἀρεστὸν τοῖς ὀφθαλμοῖς
368.4 ἰδεῖν καὶ ὡραῖον τοῦ κατανοῆσαι, καὶ λαβοῦσα τοῦ καρποῦ
368.5 αὐτοῦ ἔφαγε καὶ ἔδωκε τῷ ἀνδρὶ αὐτῆς μετ’ αὐτῆς. εἰ οὖν 5
368.6 καλὸν θεασάμενοι τὸ δένδρον καὶ τὸν καρπὸν ἔφαγον, εὔδη-
368.7 λον ὅτι καὶ πρὸ τῆς τοῦ καρποῦ βρώσεως γνῶσιν μὲν εἶχον
368.8 καλοῦ τε καὶ κακοῦ, ὄψιν δὲ ὀξυδερκεστάτην ὁρᾶν ἕκαστα
368.9 δυναμένην. οὐκοῦν οὐχ ὡς μετὰ τὴν βρῶσιν καὶ τὴν παρά-
368.10 βασιν ἀναβλεψάντων εἴρηται τό· διηνοίχθησαν αὐτῶν οἱ 10
368.11 ὀφθαλμοί—δείκνυνται γὰρ καὶ πρὸ τῆς βρώσεως ὁρῶντες,
368.12 ὡς ἔφην—ἀλλ’ ὡς τὸ ἀπειρόκακον ἀποθεμένων διὰ τῆς
368.13 παραβάσεως, ὃ καὶ τὴν γνῶσιν ἀδιάφθορον παρέσχεν, ἐρρήθη
368.14 ὅτι· διηνοίχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί. πέφυκε γὰρ ὁ ὀφθαλ-
368.15 μὸς ὑπὸ τοῦ λογισμοῦ διεγείρεσθαι πρὸς ἃ βλέπει, διότι 15
368.16 σύνεσιν αὐτὸς καθ’ ἑαυτὸν οὐκ ἔχει κἀντεῦθεν πολλάκις
368.17 πρὸς ἕτερα τῆς διανοίας ἀσχολουμένης τυφλοῦ δίκην ἔσθ’
368.18 ὅτε παρερχόμεθα καὶ τὸν πάνυ γνώριμον, καί, ἐπειδὰν ἐγκλη-
368.19 θῶμεν, τῇ ἀσχολίᾳ τοῦ λογισμοῦ τὸ αἴτιον ἀνατιθέντες ἀπο-
368.20 λογούμεθα. οὕτω καὶ ὁ Ἀδὰμ καὶ ἡ Εὔα τῇ αἰσθήσει τοῦ 20
368.21 νοῦ πρὸς τὴν ὄψιν διηγέρθησαν. τὸ γάρ· διηνοίχθησαν
368.22 αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί, καὶ ἔγνωσαν ὅτι γυμνοὶ ἦσαν, ἀποκά-
368.23 λυψιν δηλοῖ τὴν ἐγγενομένην τῷ λογισμῷ, οὐκ ἀνάβλεψιν
368.24 ὀφθαλμῶν, ὥστε τὴν μετὰ τὴν ἁμαρτίαν αἴσθησιν οὕτω
369.1 κέκληκεν ἡ γραφή. παρευθὺς γὰρ μετὰ τὴν ἁμαρτίαν τὸ
369.2 συνειδὸς πλήττεται. καὶ ὁ Σίμων φησίν· εἰ πρόγνωσιν
369.3 εἶχεν ὁ Ἀδάμ, διὰ τί οὐ προέγνω τὴν διὰ τοῦ ὄφεως καὶ
369.4 τῆς γυναικὸς ἀπάτην; καὶ ὁ Πέτρος· εἰ πρόγνωσιν οὐκ
369.5 εἶχεν, πῶς τοῖς υἱοῖς αὐτοῦ πρὸς τὰς ἐσομένας πράξεις ἅμα 5
369.6 τῷ γεννηθῆναι ἐπέθηκεν ὀνόματα; τὸν γὰρ πρωτότοκον ὠνό-
369.7 μασε Κιν, ὅ ἐστι ζῆλος, ὃς καὶ ζηλώσας ἀνεῖλε τὸν ἀδελφὸν
369.8 αὐτοῦ Ἄβελ, ὃ ἑρμηνεύεται πένθος· ἐπ’ αὐτῷ γὰρ πρώτῳ
369.9 φονευθέντι ἐπένθησαν οἱ γονεῖς. εἰ δὲ Ἀδὰμ ἔργον θεοῦ
369.10 καὶ ποίημα πρόγνωσιν εἶχεν, πολλῷ μᾶλλον ὁ δημιουργήσας 10

192
369.11 αὐτὸν θεός. ὅτι γὰρ ὄντως προγινώσκει ὁ θεός, φησὶ πρὸς
369.12 τὸν Ἁβραάμ· γινώσκων γίνωσκε ὅτι πάροικον ἔσται τὸ
369.13 σπέρμα σου ἐν γῇ ἀλλοτρίᾳ, καὶ δουλώσουσιν αὐτὸ ἔτη υʹ,
369.14 τὸ δὲ ἔθνος, ᾧ ἐὰν δουλεύσωσιν, κρινῶ ἐγώ. μετὰ δὲ ταῦτα
369.15 ἐξελεύσονται ὧδε μετὰ ἀποσκευῆς πολλῆς. σὺ δὲ ἀπελεύσῃ 15
369.16 πρὸς τοὺς πατέρας σου μετ’ εἰρήνης τραφεὶς ἐν γήρει καλῷ,
369.17 τετάρτῃ δὲ γενεᾷ ἀποστραφήσονται ὧδε. οὔπω γὰρ ἀναπε-
369.18 πλήρωνται αἱ ἁμαρτίαι τῶν Ἀμορραίων ἕως τοῦ νῦν. τί
369.19 δέ· οὐχὶ καὶ Μυσῆς καὶ οἱ λοιποὶ προφῆται τὰ ἁμαρτή-
369.20 ματα τοῦ Ἰσραὴλ καὶ τὴν ἀπείθειαν αὐτοῦ πρὸς τὸν Χριστὸν 20
369.21 καὶ τὴν εἰς τὰ ἔθνη πάντα διασπορὰν αὐτοῦ προεδήλωσαν;
370.1 εἰ δὲ Μυσῆς καὶ οἱ ἄλλοι προφῆται ἐκ τῆς τοῦ θεοῦ χά-
370.2 ριτος τὰ μέλλοντα προεγίνωσκον, πῶς αὐτὸς ὁ ἐν αὐτοῖς
370.3 λαλήσας θεὸς οὐ προγινώσκει τὰ ἐσόμενα; ὥστε οὖν οἰκο-
370.4 νομικῶς εἴρηται τό· ἐνεθυμήθη, τοῦτ’ ἔστι μετεμελήθη, καὶ
370.5 τό· καταβὰς ὄψομαι, καὶ μέν γε καὶ τό· ἐπείραζε τὸν Ἁβραάμ, 5
370.6 καὶ τό· ὠσφράνθη, καὶ ὅσα τοιαῦτα συγκαταβατικῶς διὰ τὴν
370.7 ἡμετέραν ἀσθένειαν λέλεκται. ἐπεὶ ὅτι γε θυσιῶν οὐκ ὀρέ-
370.8 γεται διὰ τοῦ προφήτου Δαυὶδ ὑπεμφαίνει λέγων· μὴ φά-
370.9 γομαι κρέα ταύρων; ἢ αἷμα τράγων πίομαι; ὅθεν ὁ ἐξ αὐτοῦ
370.10 πρὸ τῶν αἰώνων γεννηθεὶς καὶ ἐπ’ ἐσχάτων ἐκ τῆς παρθέ- 10
370.11 νου διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν τεχθεὶς ταῦτα καὶ τὰ τοι-
370.12 αῦτα ὥσπερ διερμηνεύων τοῖς ἀγνοοῦσιν, ὅτι ὁ θεὸς καὶ
370.13 πατὴρ πάντα προγινώσκει, ἔλεγεν· οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν
370.14 ὁ οὐράνιος ὅτι χρῄζετε τούτων πάντων πρὶν αὐτὸν αἰτή-
370.15 σησθε. καὶ τοῖς νομίζουσιν ὅτι μὴ πάντα βλέπει ἔφασκεν· 15
370.16 προσεύχεσθε ἐν τῷ κρυπτῷ, καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ βλέπων
370.17 ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει ἐν τῷ φανερῷ. καὶ τοῖς οἰομένοις
370.18 αὐτὸν μὴ ἀγαθὸν εἶναι ἐπέπληττε λέγων· εἰ οὖν ὑμεῖς πο-
370.19 νηροὶ ὄντες οἴδατε δόματα ἀγαθὰ διδόναι τοῖς τέκνοις
370.20 ὑμῶν, πόσῳ μᾶλλον ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος δώσει ἀγαθὰ 20
370.21 τοῖς αἰτοῦσιν αὐτόν. καὶ τοῖς δοκοῦσιν αὐτὸν θυσιῶν ὀρέ-
370.22 γεσθαι διηγόρευσεν· ὁ θεὸς ἔλεος θέλει καὶ οὐ θυσίας. καὶ
371.1 τοῖς ὑπολαμβάνουσιν αὐτὸν κακὸν εἶναι παραινῶν ἐβόα·
371.2 γίνεσθε οἰκτίρμονες ὡς ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος. διὰ δὲ
371.3 τοὺς ἀπατωμένους πολλοὺς θεοὺς ὑπάρχειν ἔφη· ἵνα γινώ-
371.4 σκωσί σε τὸν μόνον ἀληθινὸν θεὸν καὶ ὃν ἀπέστειλας Ἰησοῦν
371.5 Χριστόν, καί· ἐξομολογοῦμαί σοι, πάτερ, κύριε τοῦ οὐρανοῦ 5
371.6 καὶ τῆς γῆς. καὶ μέντοι καὶ πρὸς τὸν ἐπερωτήσαντα γραμ-
371.7 ματέα· ποία ἐστὶ πρώτη πάντων ἐντολή; ἀπεκρίθη· πρώτη
371.8 πάντων ἐντολή ἐστιν· ἄκουε, Ἰσραήλ, κύριος ὁ θεός σου
371.9 κύριος εἷς ἐστιν.
371.10 Ὁ δὲ Σίμων συνιδὼν ὅτι Πέτρος αὐτὸν συνάγει ταῖς 10
371.11 γραφαῖς εἰς τὸν περὶ θεοῦ λόγον ἐξετασμὸν γενέσθαι μὴ

193
371.12 θελήσας ἀνεχώρησε μετὰ πολλῆς αἰσχύνης καὶ ἥττης. ἦν
371.13 γὰρ ὁ ἐξάγιστος πολύπειρος μὲν ἐν ταῖς διαβολικαῖς ἐνερ-
371.14 γείαις, ἄπειρος δὲ ἐν ταῖς πνευματικαῖς διδασκαλίαις. καὶ
371.15 γὰρ οὕτως ἦν ἐξησκημένος ἐν ταῖς μαγείαις καὶ μεθοδείαις 15
371.16 τοῦ Σατανᾶ, ὡς οὐκ ἄλλος τις τῶν πρὸ αὐτοῦ σχεδὸν ἐπὶ
371.17 ταῖς διαβολικαῖς ἐπινοίαις καὶ κακουργίαις διαβεβοημένων.
371.18 ἀνδριάντας γὰρ ἐποίει περιπατεῖν καὶ εἰς πῦρ κυλιόμενος
371.19 οὐκ ἐκαίετο, εἰς ἀέρα ἵπτατο καὶ ἐκ λίθων ἄρτους ἐποίει,
371.20 δράκων ἐγίνετο καὶ εἰς ἕτερα ζῶα μετεμορφοῦτο, διπρόσωπος 20
371.21 ἐγίνετο καὶ εἰς χρυσὸν μετεβάλλετο, θύρας κεκλεισμένας καὶ
371.22 μεμοχλευμένας ἤνοιγε καὶ σιδηρᾶ δεσμὰ διέλυεν, ἐν δεί-
371.23 πνοις εἴδωλα παντοδαπῶν εἰδέων παρίστα, τὰ ἐν οἰκίᾳ σκεύη
372.1 αὐτομάτως φέρεσθαι πρὸς ὑπηρεσίαν ἐποίει τῶν φερόντων
372.2 οὐχ ὁρωμένων, σκιὰς πολλὰς προηγεῖσθαι αὐτῷ παρεσκεύα-
372.3 ζεν, ἅσπερ ψυχὰς τῶν τεθνηκότων ἔφασκεν εἶναι. πολλοὺς
372.4 δὲ γόητα καὶ πλάνον αὐτὸν ἐλέγχειν πειρωμένους διαλλάξας
372.5 πρὸς ἑαυτόν, ἔπειτα προφάσει εὐωχίας βοῦν θύσας καὶ ἑστι- 5
372.6 άσας αὐτοὺς διαφόροις καὶ δυσιάτοις νόσοις καὶ δαίμοσιν
372.7 ὑπέβαλεν. καὶ ἄλλα πλεῖστα εἰργάσατο καθυπουργούντων
372.8 αὐτῷ τῶν δαιμόνων, κἀντεῦθεν οὐ μόνον ἑαυτὸν εἰς ἑτέρας
372.9 μορφὰς ἀνθρώπων τε καὶ ἀλόγων, ὡς ἔφην, μετεσχημάτιζεν,
372.10 ἀλλὰ καὶ οὓς ἤθελεν οὕτως ἐποίει. καὶ γοῦν ποτε ζητούμε- 10
372.11 νος ὑπὸ τοῦ Καίσαρος ὡς πλάνος ἀπέδρα τὴν μορφὴν
372.12 αὐτοῦ περιθεὶς Φαύστῳ μαθητῇ Πέτρου, καὶ οὕτως ἐπανελ-
372.13 θὼν πρὸς Πέτρον ἐδιώκετο ὑπὸ πάντων διὰ τὴν ἀνόσιον
372.14 εἰδέαν ἣν περιέκειτο. ἐμβλέψας δὲ ὁ Πέτρος εἰς αὐτὸν καὶ
372.15 ἰδὼν λυπούμενον καὶ δάκρυσι συνεχόμενον ἔφη· ὑπὸ Σίμω- 15
372.16 νος τοῦ μάγου, Φαῦστε, ἡ παραλλαγὴ τῆς μορφῆς σου γέ-
372.17 γονεν. ὑπὸ γὰρ Καίσαρος ζητούμενος καὶ φοβηθεὶς ἔφυγε
372.18 τὴν ἑαυτοῦ σοι μορφὴν περιθείς, ἵνα, σοῦ συσχεθέντος καὶ
372.19 ἀναιρεθέντος, λύπην μεγάλην καὶ θλίψιν ἡμῖν προξενήσῃ.
372.20 ἀλλ’ ὁ θεὸς τῆς τοῦ λαοπλάνου καὶ ἐχθροῦ τῆς ἀληθείας 20
373.1 Σίμωνος ἀπαλλάξας σε μορφῆς τὴν προτέραν καὶ ἰδίαν σου
373.2 παρέξει τάχιον. ὅπερ δὴ καὶ σὺν τῷ λόγῳ γέγονεν, πάντων
373.3 ἡμῶν θεωρούντων.
373.4 Ταῦτα μέντοι καὶ ἕτερα τοιαῦτα γεγράφηκεν, ὡς ἔφην,
373.5 Κλήμης λεχθῆναι καὶ πραχθῆναι ἐν Συρίᾳ. ἐν δὲ τῇ Ῥώμῃ 5
373.6 μετὰ τὸ ἐκβληθῆναι αὐτοὺς ἀπὸ προσώπου Νέρωνος, ὡς
373.7 προείρηται, εἶπε Σίμων τῷ Πέτρῳ· σὺ ἔφης ὅτι Χριστὸς ὁ
373.8 θεός σου ἀνελήφθη. ἰδού, κἀγὼ ἀναλαμβάνομαι. καὶ ἰδὼν
373.9 αὐτὸν Πέτρος κουφιζόμενον διὰ τῆς μαγείας εἰς τὸν ἀέρα
373.10 ἐν μέσῳ τῆς πόλεως Ῥώμης ηὔξατο· καὶ εὐθὺς πεσὼν ὁ 10
373.11 Σίμων καὶ συντριβεὶς ἀπέθανεν. ὁ δὲ τόπος ἔκτοτε ὁ δεξά-
373.12 μενος αὐτοῦ τὸ βέβηλον καὶ παμμίαρον σῶμα ἐκλήθη Σιμώ-

194
373.13 νιον. περὶ οὗ ἐν ταῖς ἀποστολικαῖς διατάξεσιν ὁ μέγας
373.14 ἀπόστολος Πέτρος οὕτω φάσκει· ἡ δὲ καταρχὴ τῶν νέων
373.15 αἱρέσεων γέγονεν ἀπὸ Σίμωνος τοῦ μάγου, ὃς καὶ ἐν Συρίᾳ 15
373.16 πολλὰ διαπραξάμενος ἄτοπα καὶ ἐν Ῥώμῃ γενόμενος πολὺ
373.17 τὴν ἐκκλησίαν ἐσκύλευσε διὰ μαγείας καὶ διαβολικῆς ἐμπει-
373.18 ρίας καὶ ἐνεργείας. ἐν μὲν γὰρ Καισαρείᾳ τῇ Στράτωνος
373.19 ἐμοὶ Πέτρῳ συντυχὼν ἐπειρᾶτο διαστρέφειν τὸν λόγον τοῦ
373.20 θεοῦ, συμπαρόντων μοι τῶν ἱερῶν τέκνων Ζακχαίου τοῦ 20
373.21 ποτε τελώνου καὶ Βαρνάβα καὶ Ἀκύλα ἀδελφῶν Κλήμεντος
374.1 τοῦ Ῥωμαίου, μαθητεύσαντι δὲ καὶ Παύλῳ τῷ συναποστόλῳ
374.2 ἡμῶν καὶ συνεργῷ ἐν τῷ εὐαγγελίῳ. καὶ τρίτον ἐπ’ αὐτῶν
374.3 διαλεχθεὶς αὐτῷ εἰς τὸν περὶ τῶν προφητῶν λόγον καὶ περὶ
374.4 θεοῦ μοναρχίας ἥττησα αὐτὸν δυνάμει τοῦ κυρίου ἡμῶν
374.5 Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ εἰς ἀφωνίαν κατέβαλα φυγάδα τε αὐτὸν 5
374.6 εἰς τὴν Ἰταλίαν κατέστησα. γενόμενος δέ, ὡς ἔφην, ἐν
374.7 Ῥώμῃ πολὺ τὴν ἐκκλησίαν ἐτάραξε πολλοὺς ἀνατρέπων καὶ
374.8 ἑαυτῷ περιποιούμενος, τὰ δὲ ἔθνη ἐξιστάνων μαγικῇ τέχνῃ
374.9 καὶ δαιμόνων ἐνεργείᾳ, ὡς καί ποτε μεσούσης ἡμέρας προελ-
374.10 θὼν εἰς τὸ θέατρον ἐπηγγείλατο δι’ ἀέρος ἀναπτῆναι. πάν- 10
374.11 των δὲ θαυμαζόντων ἐπὶ τούτῳ, ἐγὼ Πέτρος καθ’ ἑαυτὸν
374.12 ηὐχόμην. καὶ δὴ μετεωρισθεὶς ὑπὸ δαιμόνων ἵπτατο με-
374.13 τάρσιος εἰς τὸν ἀέρα λέγων εἰς τοὺς οὐρανοὺς ἀνιέναι κἀ-
374.14 κεῖθεν τοῖς λαοῖς τὰ ἀγαθὰ ἐπιχορηγήσειν. τῶν δὲ δήμων
374.15 ἐπευφημούντων αὐτὸν ὡς θεόν, ἐκτείνας ἐγὼ τὰς χεῖρας εἰς 15
374.16 ὕψος ἱκέτευον τὸν θεὸν καταρράξαι τὸν λυμεῶνα καὶ τὴν
374.17 ἰσχὺν τῶν δαιμόνων περικόψαι. ἀτενίσας οὖν εἶπον τῷ
374.18 Σίμωνι· εἰ ἀπόστολος Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰμι ἐγὼ καὶ οὐχὶ
374.19 πλάνος ὥσπερ σύ, Σίμων, προστάσσω ταῖς πονηραῖς δυνά-
374.20 μεσιν ἀφεῖναί σε τῆς κρατήσεως. καὶ ταῦτα εἰπόντος μου, 20
374.21 παραχρῆμα κατηνέχθη μετὰ ἤχου πολλοῦ καὶ συνετρίβη, καὶ
374.22 τοῦ ὄχλου βοήσαντος· εἷς θεός, ὃν Πέτρος καταγγέλλει.
374.23 οὕτως ἡ πρώτη κατελύθη τῶν Σιμωνιανῶν αἵρεσις ἐν Ῥώμῃ
374.24 καὶ τέλεον ἀπέσβη. διὸ δὴ καὶ τὴν ἡμέραν ἐκείνην τοῦ
375.1 σαββάτου ἐπίσημον ἄγουσιν οἱ Ῥωμαῖοι. σάββατον γὰρ ἦν,
375.2 ἐν ᾧ καὶ προσευχὴ καὶ νηστεία τοῖς πιστοῖς. ἔθος γὰρ ἦν
375.3 τὸ προσεύχεσθαι τὴν ἐκκλησίαν ὑπὲρ τῶν διδασκάλων ἀγω-
375.4 νιζομένων ἢ θλιβομένων, ὡς ἐν ταῖς πράξεσι τῶν ἀποστόλων
375.5 γέγραπται ὅτι· προσευχὴ ἦν ἐκτενὴς γινομένη ὑπὸ τῆς ἐκ- 5
375.6 κλησίας ὑπὲρ τοῦ Πέτρου. ὡς οὖν ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ
375.7 τοῦ σαββάτου γενομένης τῆς Χριστοῦ νίκης καὶ τῆς πτώ-
375.8 σεως τοῦ ἀντιχρίστου Σίμωνος, ἐπὶ φανεροῖς σάββασι τὸ
375.9 μνημόσυνον ἐκτελοῦντες Ῥωμαῖοι νηστεύουσι καὶ συνάξεις
375.10 φαιδρὰς ποιοῦσι μέχρι νῦν τὴν παράδοσιν ἐκείνην φυλάττον- 10
375.11 τες. καὶ γὰρ καὶ ἄλλαι τινὲς ἐκκλησίαι διάφορα παραφυλάτ-

195
375.12 τουσιν ἔθη καθὼς οἱ τὰς ἐκκλησιαστικὰς ἱστορίας ἀνεγρά-
375.13 ψαντο. παρὰ Σκύθαις μὲν γάρ, φησίν, αἱ πόλεις πᾶσαι
375.14 ἐπίσκοπον ἔχουσιν ἕνα καὶ μόνον, παρὰ δὲ Κυπρίοις καὶ
375.15 Ἄραψι καὶ ἐν ταῖς κώμαις εἰσὶν ἐπίσκοποι, ὥσπερ οὖν καὶ 15
375.16 παρὰ τοῖς ἐν Φρυγίᾳ Ναυατιανοῖς καὶ Μοντανισταῖς. καὶ
375.17 παρὰ μὲν τῇ ἐκκλησίᾳ Ῥώμης ἑπτὰ μόνον διάκονοι γίνονται,
375.18 παρὰ δὲ πᾶσι τοῖς ἄλλοις ἀδιάφορος ὁ τούτων ἀριθμός
375.19 ἐστιν. καὶ ἐν Ῥώμῃ πάλιν ἅπαξ μὲν τοῦ ἐνιαυτοῦ λέγεται
375.20 τὸ ἀλληλούϊα ἐν τῇ πρώτῃ τοῦ πάσχα ἡμέρᾳ, καὶ οὐδεὶς 20
375.21 ἐπ’ ἐκκλησίας διδάσκει ποτέ, οὐδ’ αὐτὸς ὁ ἐπίσκοπος, ἐν δὲ
375.22 Ἀλεξανδρείᾳ διδάσκει μὲν ὁ ἐπίσκοπος ἐπ’ ἐκκλησίας, τῶν
375.23 δὲ εὐαγγελίων ἀναγινωσκομένων οὐκ ἀνίσταται τοῦ θρόνου.
375.24 καὶ τὴν τεσσαρακοστὴν τῶν νηστειῶν οἱ μὲν ἑβδομάδας ϛʹ
375.25 νηστεύουσιν ὡς οἱ ἐν τῷ Ἰλλυρικῷ καὶ Λιβύῃ καὶ Αἰγύπτῳ 25
375.26 καὶ πάσῃ τῇ δύσει καὶ Παλαιστίνῃ, ἐν δὲ Κωνσταντινουπόλει
375.27 καὶ πέριξ ἄχρι Φοινίκης ἑβδομάδας ζʹ νηστεύουσιν, ἄλλοι
376.1 δὲ τρεῖς μόνας ἡμέρας ἐν ταῖς ἓξ ἢ ἑπτὰ σποράδην νηστεύ-
376.2 ουσιν, ἕτεροι δὲ τρεῖς ἑβδομάδας ἐφεξῆς πρὸ τοῦ πάσχα
376.3 συνάπτουσιν. ἔν τισι δὲ πόλεσι τῆς Αἰγύπτου πρὸ ἑσπέρας
376.4 ἠριστηκότες τῶν μυστηρίων μεταλαμβάνουσιν. καὶ ταῦτα
376.5 μὲν ὁ Σωκράτης ἱστόρησεν ὡς εἰκὸς τότε φυλαττόμενα πάντα, 5
376.6 νῦν δὲ πλείστη καὶ κατὰ μέρος ἐναλλαγὴ γέγονεν ἐν τοῖς
376.7 εἰρημένοις ἔθεσιν.
376.8 Ὁ μέντοι Νέρων ἀκούσας ὅτι πεφόνευται Σίμων ὑπὸ
376.9 Πέτρου καὶ ἀγανακτήσας ἐκέλευσεν αὐτὸν σταυρωθῆναι. ὁ δὲ
376.10 Πέτρος παρακαλέσας τὸν ὕπαρχον, ἵνα μὴ ὄρθιος σταυρωθῇ 10
376.11 ὡς ὁ κύριος, κατὰ κεφαλῆς ἐσταυρώθη καθὼς ἠξίωσεν ἐκ
376.12 πολλῆς μετριοφροσύνης. μετὰ δέ γε τὴν Πέτρου τελευτήν,
376.13 ὥς φησιν Εὐσέβιος, Παῦλος ὁ ἀπόστολος κατὰ μὲν τὴν
376.14 πρώτην ἀπολογίαν ἐλθὼν ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας δέσμιος καὶ
376.15 ἀπολογησάμενος Νέρωνι ἐπὶ τὴν διακονίαν τοῦ κηρύγματος 15
376.16 ἐστάλη. κἀντεῦθεν, ὡς ἔοικεν, τὰς τῶν ἀποστόλων πράξεις
376.17 ἐπ’ ἐκεῖνον τὸν χρόνον Λουκᾶς περιέγραψε μέχρις ὅτε συνῆν
376.18 τῷ Παύλῳ. καθ’ ὃν δὲ καιρὸν ἐμαρτύρησεν οὐ συμπαρῆν
376.19 αὐτῷ, τοῦ ἀποστόλου σαφῶς καὶ τοῦτο λέγοντος ὅτι· οὐδείς
376.20 μοι ἐν τῇ πρώτῃ μου ἀπολογίᾳ συμπαρεγένετο, ἀλλὰ πάντες 20
376.21 με ἐγκατέλιπον. μὴ αὐτοῖς λογισθείη. ἣν δὴ πρὸς Τιμό-
376.22 θεον δευτέραν ἐπιστολὴν δεσμοῖς κατεχόμενος ἔγραψεν ὁμοῦ
376.23 σημαίνων τήν τε προτέραν αὐτῷ γενομένην ἀπολογίαν πρὸς
377.1 Νέρωνα, ὃν καὶ λέοντα διὰ τὸ ἀπάνθρωπον καὶ θηριῶδες
377.2 τοῦ τρόπου καλῶς ὠνόμασεν, καὶ τὴν παρὰ πόδας τελείωσιν
377.3 ἐπάγει φάσκων· ἐρρύσθην ἐκ στόματος λέοντος, ἀλλὰ καὶ
377.4 ῥύσεταί με κύριος ἀπὸ παντὸς ἔργου πονηροῦ καὶ σώσει εἰς
377.5 τὴν βασιλείαν αὐτοῦ τὴν ἐπουράνιον, ὑπεμφαίνων τὸ παραυ- 5

196
377.6 τίκα μαρτύριον, ὃ καὶ σαφέστερον ἐν τῇ αὐτῇ προαγορεύει
377.7 γραφῇ λέγων· ἐγὼ γὰρ ἤδη σπένδομαι, καὶ ὁ καιρὸς τῆς
377.8 ἐμῆς ἀναλύσεως ἐφέστηκεν. ἀπολογησάμενος τοίνυν τὴν
377.9 πρώτην ἀπολογίαν καὶ αὖθις ἐπὶ τὴν τοῦ κηρύγματος δια-
377.10 κονίαν στειλάμενος, εἶτα πάλιν τὸ δεύτερον ἐπιβὰς τῇ Ῥώμῃ 10
377.11 δέσμιος καὶ ὡσαύτως Νέρωνι παραδοθεὶς τὸν διὰ ξίφους
377.12 τοῦ μαρτυρίου στέφανον ἀνεδήσατο μηνὶ Ἰουνίῳ κθʹ, καθ’
377.13 ἣν ἡμέραν καὶ Πέτρος ἐσταυρώθη, καθάπερ καὶ Μάρκος
377.14 καὶ Λουκᾶς οἱ εὐαγγελισταὶ καὶ Ἰάκωβος ὁ ἀδελφόθεος.
377.15 ὁ οὖν Λουκᾶς ἐπὶ ἐλαίας καρποφόρου σταυρωθείς, μὴ εὑρι- 15
377.16 σκομένου ξύλου ξηροῦ πρὸς τὸ γενέσθαι σταυρὸν ἐν τῷ
377.17 τόπῳ, λαβών τις τὸ σῶμα καὶ μεταξὺ πολλῶν μνημείων θά-
377.18 ψας ἄδηλον ἐποίησε τὸν τάφον. τῶν δὲ μαθητῶν ἀναζη-
377.19 τούντων μετέπειτα καὶ μὴ εὑρισκόντων αὐτοῦ τὸν τάφον
377.20 διὰ τὸ πλῆθος τῶν μνημάτων, προσευξαμένων αὐτῶν τῇ 20
377.21 νυκτὶ ἐκείνῃ κουλούρια ἔβρεξεν ὁ θεὸς ἰατρικὰ ἐπάνω τοῦ
377.22 τάφου σύμβολα τῆς ἐπιστήμης αὐτοῦ, καὶ ἐκ τούτου τοῦ
377.23 σημείου ἐγένετο γνώριμος ὁ τάφος, οὗ τὸ τίμιον καὶ ἅγιον
377.24 λείψανον ἀνακομίσας Κωνστάντιος υἱὸς Κωνσταντίνου τοῦ
377.25 μεγάλου κατέθηκεν ἐν τῷ ναῷ τῶν ἁγίων ἀποστόλων. 25
378.1 Ὁ δέ γε μέγας Ἰάκωβος ὁ ἀδελφόθεος ἁγνὸς ὑπάρχων
378.2 ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ οἶνον καὶ σίκερα οὐκ ἔπιεν οὐδὲ
378.3 ἔμψυχον ἔφαγεν οὐδὲ βαλανείῳ ἐχρήσατο, τὰ δὲ γόνατα
378.4 αὐτοῦ ἀπεσκληκότα δίκην καμήλου γεγόνασιν ἐκ τοῦ ἀεὶ
378.5 κάμπτειν ἐπὶ γόνυ καὶ τῷ θεῷ προσκυνεῖν, ὅθεν διὰ τὴν 5
378.6 ὑπερβολὴν τῆς δικαιοσύνης αὐτοῦ καὶ θαυμαστῆς πολιτείας
378.7 ἐκαλεῖτο δίκαιος καὶ ὀβλίας, ὅ ἐστι περιοχὴ τοῦ λαοῦ καὶ
378.8 δικαιοσύνη. ἐπεὶ οὖν αἰδέσιμος καὶ σεβάσμιος καὶ σφόδρα
378.9 περιβόητος ὑπῆρχεν ὁ ἰσάγγελος Ἰάκωβος, ἑορτῆς γενομένης
378.10 τοῦ πάσχα, καὶ πολλῶν μυριάδων συνελθόντων ἐν τῷ ναῷ 10
378.11 τῶν Ἰουδαίων, καὶ τοῦτον ἀνενέγκαντες οἱ γραμματεῖς ἐπὶ
378.12 τὸ πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ διασκεδάσαι βουλόμενοι τὸ κήρυγμα
378.13 τοῦ Χριστοῦ εἶπον μεγάλῃ τῇ φωνῇ· ἀξιοῦμέν σε, δίκαιε,
378.14 εἰπεῖν τῷ λαῷ, ἵνα μὴ πλανῶνται ὀπίσω τοῦ λεγομένου
378.15 Χριστοῦ. σοὶ γὰρ πάντες πειθόμεθα γινώσκοντές σε δίκαιον 15
378.16 εἶναι καὶ ἀπροσωπόληπτον. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς ἔφη· τί με
378.17 ἐπερωτᾶτε περὶ τοῦ Χριστοῦ, καὶ αὐτὸς καθέζεται ἐν δεξιᾷ
378.18 τοῦ θεοῦ ἐν τῷ οὐρανῷ. οἱ δὲ παράνομοι ἀρχιερεῖς καὶ Φα-
378.19 ρισαῖοι ἔκραξαν· ὢ ὤ, καὶ ὁ δίκαιος ἐπλανήθη. καὶ εἶπαν
378.20 πρὸς ἀλλήλους· κακῶς ἐποιήσαμεν τοιαύτην μαρτυρίαν καθ’ 20
378.21 ἑαυτῶν ὑπὲρ τοῦ Ἰησοῦ παρασχόντες καὶ πολλοὺς ποιήσαν-
378.22 τες πιστεῦσαι εἰς αὐτόν. καὶ δὴ μανέντες οἱ ἐξάγιστοι καὶ
378.23 τοῦτον κατακρημνίσαντες, κλίνας τὰ γόνατα ὑπὲρ αὐτῶν
378.24 προσηύχετο. καὶ προσεγγίσας τις τῶν υἱῶν Ῥηχὰβ καὶ ἀκού-

197
379.1 σας αὐτοῦ λέγει αὐτοῖς· τί ποιεῖτε; ὁ δίκαιος μᾶλλον ὑπὲρ
379.2 ὑμῶν εὔχεται. καὶ δραμών τις κναφεὺς ἔδωκεν εἰς τὴν
379.3 κεφαλὴν αὐτοῦ μετὰ τοῦ ξύλου, ἐν ᾧ τὰ ἱμάτια ἐκπιέζει,
379.4 καὶ παραχρῆμα ἐτελεύτησεν ὁ δίκαιος. θάψαντες δὲ αὐτὸν
379.5 παρὰ τῷ ναῷ ἀνήγειραν αὐτοῦ τὴν στήλην. μετὰ δὲ τὸ 5
379.6 μαρτύριον αὐτοῦ παρὰ πόδας Ἱερουσαλὴμ πολιορκεῖται. φησὶ
379.7 γὰρ Ἰώσηπος· ταῦτα δὲ συμβέβηκεν Ἰουδαίοις κατ’ ἐκδίκη-
379.8 σιν Ἰακώβου τοῦ δικαίου, ὃς ἦν ἀδελφὸς Ἰησοῦ τοῦ λεγο-
379.9 μένου Χριστοῦ, ἐπειδήπερ δικαιότατον αὐτὸν ὄντα Ἰουδαῖοι
379.10 ἀπέκτειναν. 10
379.11 Οἱ τοίνυν Ἰουδαῖοι μετὰ τὴν τοῦ κυρίου ἡμῶν ἀνάλη-
379.12 ψιν ἀπολέμητοι ἔτη μʹ διέμειναν, τοῦ Χριστοῦ μακροθυ-
379.13 μοῦντος ἐπὶ τῇ παρανομίᾳ καὶ θεομαχίᾳ αὐτῶν, ὅπως
379.14 γνωσιμαχήσαντες ἐπὶ τῇ τοιαύτῃ πλημμελείᾳ ἰσχυρὰν ποιή-
379.15 σωνται τὴν μετάνοιαν. ὅθεν αὐτοῖς φοβερὰ σημεῖα ἐπεδείκνυε 15
379.16 τὴν μέλλουσαν καταλαμβάνειν αὐτοὺς ἅλωσιν προμηνύοντα.
379.17 ἐν γὰρ τῇ τῶν ἀζύμων ἑορτῇ περὶ ὥραν θʹ τῆς νυκτὸς
379.18 τοσοῦτον φῶς τὸν ναὸν καὶ τὸν βωμὸν περιέλαμψεν ἐπὶ
379.19 ὥραν μίαν ὡς δοκεῖν ἡμέραν γενέσθαι. μετὰ δὲ τοῦτο
379.20 ἐφάνη ἄστρον ὑπὲρ τὴν πόλιν ῥομφαίᾳ παραπλήσιον. καὶ 20
379.21 ἄλλοτε ἡ ἀνατολικὴ χαλκῆ πύλη τῆς πόλεως σιδηροδέτοις
379.22 κλειομένη μοχλοῖς καὶ μόλις ὑπὸ ἀνδρῶν λʹ ἀνοιγομένη
379.23 ὤφθη περὶ ὥραν ηʹ τῆς νυκτὸς ἀνεῳγμένη. καὶ πάλιν
379.24 ἄλλοτε ὡράθησαν πρὸ ἡλίου δύσεως ὡσεὶ ἅρματα μετέωρα
379.25 καὶ στρατόπεδα ἔνοπλα διατρέχοντα περὶ τὸν ἀέρα καὶ τὰς 25
379.26 πόλεις περιστοιχίζοντα. μετὰ δὲ ταῦτα ἐν ταῖς ἡμέραις τῆς
379.27 σκηνοπηγίας ἑορτῆς πρὸ ἐτῶν δʹ τοῦ πολέμου, εἰρηνευούσης
379.28 καὶ εὐθηνούσης ἔτι τῆς πόλεως ἄνθρωπός τις Ἰησοῦς τοὔ-
380.1 νομα ἐλθὼν ἐν τῇ ἑορτῇ ἐξαίφνης ἀνέκραξεν ἐν τῷ ἱερῷ
380.2 λέγων· φωνὴ ἀπὸ ἀνατολῶν, φωνὴ ἀπὸ δυσμῶν, φωνὴ ἀπὸ
380.3 τῶν δʹ ἀνέμων, φωνὴ ἐπὶ Ἱεροσόλυμα καὶ πάντα τὸν λαόν.
380.4 καὶ ταῦτα ἐπὶ πολλαῖς ἡμέραις καὶ νύκταις περιερχόμενος
380.5 ἐν τῇ πόλει ἀνενδότως ἐβόα. διὸ καί τινες τῶν δημοτῶν 5
380.6 ἀγανακτήσαντες μάστιξιν αὐτὸν αἰκίζοντο ἐπὶ πλεῖον κρά-
380.7 ζοντα μετὰ δακρύων καὶ λέγοντα πρὸς ἑκάστην πληγήν·
380.8 οὐαί, οὐαί, οὐαὶ Ἱεροσόλυμα. κατὰ δὲ τὴν αὐτὴν ἑορτὴν
380.9 βοῦς πρὸς θυσίαν ἀχθεῖσα παραδόξως ἔτεκεν ἄρνα ἐν μέσῳ
380.10 τοῦ ἱεροῦ, ἥτις, οἶμαι, διὰ μὲν τοῦ παρὰ φύσιν τοκετοῦ 10
380.11 προεδήλου τήν τε ὑπὲρ φύσιν βίαν καὶ βοὴν τῆς πόλεως,
380.12 διὰ δὲ τοῦ ἀρνοῦ τὴν πρὸς τὸν ἀμνὸν τοῦ θεοῦ Χριστὸν
380.13 ἄρνησιν τῶν Ἰουδαίων ἐναργῶς ὑπέφηνε καὶ τὴν γενησο-
380.14 μένην αὐτῶν ἄρδην τε καὶ ἀργαλεωτάτην ἀναίρεσιν καὶ
380.15 πανωλεθρίαν. 15
380.16 Τῶν Ἰουδαίων τὴν πρὸς Ῥωμαίους ὑποταγήν τε καὶ

198
380.17 φορολογίαν ἀθετησάντων, ἀπέστειλε Νέρων ἀπὸ Ἀχαΐας
380.18 Οὐεσπασιανὸν υἱὸν αὐτοῦ σὺν υἱῷ αὐτοῦ Τίτῳ στρατοπε-
380.19 δάρχας κατὰ τῶν Ἱεροσολύμων ἐν δυνάμει βαρείᾳ σφόδρα.
380.20 ἐν δὲ ταῖς ἡμέραις τῆς ἑορτῆς τοῦ πάσχα πάντες ἀπὸ τῆς 20
380.21 Ἰουδαίας εἰς Ἱεροσόλυμα παρεγένοντο καὶ ὑπὸ τῶν Ῥωμαίων
380.22 ἐν τῇ μητροπόλει κατείρχθησαν μόνοι, προϋπεξελθόντων διὰ
380.23 θείας ἀποκαλύψεως τῶν εἰς Χριστὸν πιστευόντων καὶ φίλων
381.1 καὶ ἁγίων καὶ δούλων τοῦ θεοῦ, καὶ ἀπομεινάντων ὥσπερ
381.2 ἐν εἱρκτῇ τῶν δυσσεβῶν καὶ ἀλιτηρίων ἐρήμων κατὰ τοὺς
381.3 πάλαι ὁμοτρόπους αὐτῶν τρισκαταράτους Σοδομίτας. καὶ
381.4 γὰρ περὶ μὲν τῶν πόλεων Σοδόμων πρεσβευόμενος ὁ θεῖος
381.5 Ἁβραάμ φησιν· μὴ ἀπολέσῃς δίκαιον μετὰ ἀσεβοῦς, καὶ 5
381.6 ἔσται ὁ δίκαιος ὡς ὁ ἀσεβής. διὸ καὶ ὁ φιλάνθρωπος θεὸς
381.7 ἐπηγγείλατο, εἰ εὑρεθεῖεν ἐν Σοδόμοις δίκαιοι δέκα, τῆς ἐπ’
381.8 αὐτοῖς ὀργῆς καταλήγειν. ἀλλ’ οὐχ εὕρηνται, ὅθεν καὶ ἄρ-
381.9 δην ἀπώλοντο. περὶ δὲ τῆς Ἱερουσαλὴμ ἐκλιπαρῶν ὁ θεσπέ-
381.10 σιος Ἱερεμίας, ἔφη πρὸς αὐτὸν πάλιν ὁ θεός· περιδράμετε 10
381.11 ἐν ταῖς ὁδοῖς Ἱερουσαλὴμ καὶ ἴδετε καὶ γνῶτε καὶ ζητή-
381.12 σατε ἐν ταῖς πλατείαις αὐτῆς, καὶ ἐὰν εὕρητε ἄνδρα καὶ
381.13 ἔστι ποιῶν κρίμα καὶ ζητῶν πίστιν, ἵλεως ἔσομαι αὐτῇ λέγει
381.14 κύριος. ἀλλά γε καὶ αὕτη τοῦτο σπανίζουσα τῆς θεομηνίας
381.15 ἀπήλαυσεν, καὶ οὐκ ἐν ἄλλῳ χρόνῳ, ἀλλ’ ἐν ταῖς τῆς ἑορτῆς 15
381.16 ἡμέραις. καὶ μάλα γε δικαίως· ἐχρῆν γὰρ αὐτοὺς ἐν αἷς
381.17 ἡμέραις εἰς τὸν κύριον ἐξήμαρτον ἐν αὐταῖς καὶ τὰ ἐπίχειρα
381.18 τῆς χριστοκτονίας ὑποστῆναι.
381.19 Ὁ δέ γε Νέρων, κραταιουμένης αὐτῷ τῆς ἀρχῆς, εἰς
381.20 ἀνοσίους πράξεις ἐξώκειλε καὶ ἀλλότρια τῆς βασιλείας ἐπε- 20
381.21 τήδευε πράγματα κιθαρίζων καὶ τραγῳδῶν καὶ ὀρχούμενος
381.22 ἐπὶ τῶν θεάτρων. καὶ πρὸς τούτοις καὶ πάσαις αὐτοῦ ταῖς
381.23 ἀθεμιτουργίαις καὶ τὸ τῆς θεομαχίας μύσος προσέθηκε διώκτης
381.24 πρῶτος γενόμενος τοῦ θείου λόγου. μετὰ δὲ ταῦτα ἐπιβουλῆς
381.25 κατ’ αὐτοῦ μηνυθείσης αὐτῷ, καὶ εἰς ἄκρον μανίας ἐλθὼν 25
382.1 ἀνεῖλε τὴν μητέρα καὶ τὴν ἀδελφὴν καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ
382.2 καὶ ἄλλους μυρίους τῷ γένει προσήκοντας καὶ μέντοι καὶ
382.3 τοὺς ἐν Ῥώμῃ ἐπισήμους τὴν ἐξ αὐτῶν ἐπανάστασιν ὑφορώ-
382.4 μενος. καὶ οὕτως ἐκ τῆς ἄγαν μανίας ἀποκτηνωθεὶς καὶ
382.5 εἰς προάστειον ἐξελθὼν ἑαυτὸν διεχειρίσατο. ὡσαύτως δὲ 5
382.6 καὶ Πιλάτος ποικίλαις περιπεσὼν συμφοραῖς ἑαυτὸν ἀνεῖλεν,
382.7 τῆς θείας, ὡς ἔοικεν, δίκης οὐκ εἰς μακρὸν αὐτὸν μετελ-
382.8 θούσης. ἱστοροῦσι ταῦτα Ἑλλήνων οἱ τὰς Ὀλυμπιάδας ἅμα
382.9 τοῖς κατὰ χρόνους πεπραγμένοις ἀναγράψαντες.
382.10t [ζ�. Περὶ Γάλβα.] 10
382.11 Μετὰ δὲ Νέρωνα ἐβασίλευσε Γάλβας μῆνας ζʹ.
382.12t [η�. Περὶ Λουκιβίου.]

199
382.13 Μετὰ δὲ Γάλβαν ἐβασίλευσε Λουκίβιος Ὤθων μῆνας γʹ
382.14 καὶ μανεὶς ἑαυτὸν ἀπέκτεινεν.
382.15t [θ�. Περὶ Οὐιτελίου.] 15
382.16 Μετὰ δὲ Λουκίβιον ἐβασίλευσεν Οὐιτέλιος μῆνας βʹ καὶ
382.17 ἐσφάγη μέσον τῆς Ῥώμης ὑπὸ τοῦ δήμου.
383.1t [ι�. Περὶ Οὐεσπασιανοῦ.]
383.2 Μετὰ δὲ Οὐιτέλιον ἐβασίλευσεν Οὐεσπασιανός, υἱὸς Νέ-
383.3 ρωνος, ἔτη θʹ. ὃς ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ στεφθεὶς ἄκων ὑπὸ τοῦ
383.4 στρατοῦ καὶ εἰς Ῥώμην ἐπανελθὼν ἐνεχείρισε τὸν ἐν τῇ
383.5 Ἰουδαίᾳ πόλεμον τῷ υἱῷ αὐτοῦ Τίτῳ. ὁ δὲ πύργους κατα- 5
383.6 σκευάσας ἀνὰ πηχῶν νʹ τὸ ὕψος ἔχοντας καὶ πολλὰς καὶ
383.7 διαφόρους ἑλεπόλεις παραστήσας καὶ διχόθεν τύπτεσθαι τὸ
383.8 τεῖχος προστάξας τοὺς Ἰουδαίους ἐκ τοῦ πρώτου τείχους τοῖς
383.9 λιθοβόλοις καὶ τοῖς λοιποῖς ἐξήλασε μηχανήμασιν. καὶ πρὸς
383.10 τὸ δεύτερον τεῖχος καταφυγόντες κἀκεῖθεν πάλιν ὁμοίως 10
383.11 ἀπελασθέντες μέχρι τοῦ τρίτου τείχους ἐπολέμουν ἰσχυρῶς
383.12 ἐκεῖθεν. καὶ γενομένης καρτερᾶς τῆς μάχης ἔπιπτεν ἐξ ἑκα-
383.13 τέρας παρατάξεως πλῆθος ἄπειρον. οἱ δὲ πονηρότεροι τῶν
383.14 Ἰουδαίων, οἱ καὶ στασιασταὶ κληθέντες, δεινῶς τὴν πόλιν
383.15 ἅπασαν κατέτρυχον. εἴ που γὰρ κεκλεισμένην θύραν εἶδον, 15
383.16 ταύτην συντρίψαντες εἰσεπήδων καὶ ἐκ τῶν φαρύγγων τὸν
383.17 ψωμὸν ἀναθλίβοντες ἥρπαζον. καὶ γέροντας μὲν ἐβασάνιζον
383.18 ἀντεχομένους τροφῆς, γυναῖκας δὲ ἀπὸ τῆς κόμης ἐσπάρατ-
384.1 τον καὶ τὰ νήπια ἐπὶ τῆς γῆς ἔρασσον, ὀρόβοις δὲ τοὺς
384.2 πόρους τῶν αἰδοίων αὐτῶν ἐμφράττοντες καὶ ῥάβδοις ὀξείαις
384.3 τὰς ἕδρας τῶν ἀθλίων διαπερῶντες ἠνάγκαζον πρὸς τὸ δράκα
384.4 μίαν ἀλφίτου καταμηνῦσαι κεκρυμμένην. οὕτω δεινὸς πάν-
384.5 των κατεκράτει λιμός, ὥστε οἱ μὲν ἀκατέργαστον ἤσθιον 5
384.6 τὸν σῖτον, οἱ δὲ ζύμην ἐπιφλέγοντες ὀλίγον τῷ πυρὶ θᾶτ-
384.7 τον ἀνήρπαζον. οἱ δὲ ἀπορώτεροι χόρτου σπαράγματα διε-
384.8 μασσῶντο. αἱ δὲ μητέρες ἐν χερσὶ μαραινομένων αὐτῶν τῶν
384.9 βρεφῶν παρελογίζοντο αὐτὰ διὰ τὴν ὑπερβάλλουσαν βίαν τε
384.10 καὶ ἀνάγκην. γέροντες δὲ καὶ νέοι καὶ νήπια ὥσπερ εἴδωλα 10
384.11 παρερχόμενοι καὶ λιμῷ τηκόμενοι καὶ καταπίπτοντες, τοὺς
384.12 μὲν καταπατοῦντες οἱ στασιασταὶ ἐφόνευον, τοὺς δὲ ἔτι ἐμ-
384.13 πνέοντας καὶ ἐρριμμένους διὰ ξίφους ἀπέκτενον. ὁ δὲ Τῖτος
384.14 περὶ τὰς φάραγγας τοὺς Ἰουδαίους ἀγρίαν πόαν εἰς τροφὴν
384.15 ἀναλέγοντας συλλαβόμενος τοὺς μὲν πλησίον τοῦ τείχους 15
384.16 ἐκρέμασεν, τοὺς δὲ χειροκοπήσας εἰς τὴν πόλιν ἀπέστειλε
384.17 καταπλῆξαι τοὺς στασιαστὰς βουλόμενος. πᾶσα δὲ οἰκία ἐκ
384.18 τῆς ἐνδείας νεκρῶν πληρουμένη καὶ ἀπόζουσα, λοιμὸς τῇ
384.19 πόλει χαλεπὸς ἐνέσκηψεν. ὅθεν οἱ στασιασταὶ τὴν δυσωδίαν
384.20 μὴ φέροντες ἔρριπτον ἀπὸ τοῦ τείχους αὐτοὺς ἐπὶ τὰς φά- 20
384.21 ραγγας ἔτι πολλοὺς αὐτῶν ἐμπνέοντας. οἱ τοίνυν στασιασταὶ

200
384.22 ὑπὸ λιμοῦ πιεζόμενοι λάθρα πρὸς τὸ ὄρος τῶν ἐλαιῶν ἐξώρ-
384.23 μησαν, οὓς οἱ Ῥωμαῖοι καταδιώξαντες εἰς φυγὴν ἔτρεψαν.
384.24 Ῥωμαῖος δέ τις τῶν ἱππέων ὁ δοκιμώτατος τοὺς Ἰουδαίους
384.25 ὠθουμένους κατὰ τῆς φάραγγος θεασάμενος, ἐκ πλαγίου 25
385.1 παρελαύνων τὸν ἵππον ἁρπάζει τινὰ νεανίαν τῶν στασιαστῶν
385.2 φεύγοντα στιβαρὸν κατὰ τὸ σῶμα καὶ ὡπλισμένον ἐκ τοῦ
385.3 σφυροῦ δραξάμενος, ἑαυτὸν ἐπικλίνας τοῦ ἵππου τρέχοντος
385.4 καὶ τὸν Ἰουδαῖον ἔφιππον καταδιώκοντος. καὶ τοσοῦτον τῆς
385.5 δεξιᾶς τόνον καὶ τοῦ λοιποῦ σώματος ἐπιδειξάμενος καὶ τῆς 5
385.6 ἱππικῆς τέχνης τὴν ἀρετὴν ὥσπερ τι κειμήλιον ἧκε τῷ Καί-
385.7 σαρι κομίζων τὸν αἰχμάλωτον. ὁ δὲ Τῖτος ὑπερθαυμάσας
385.8 τῆς ἰσχύος τούτου καὶ δυνάμεως τὸ ἀήττητον, δώροις αὐτὸν
385.9 ἀμείψας τὸν ληφθέντα προσέταξεν ἀναιρεθῆναι.
385.10 Τῆς δέ γε πόλεως ὑπὸ τῶν Ῥωμαίων σφοδρῶς πορθου- 10
385.11 μένης, ὁ λιμὸς τοὺς κατὰ τὴν πόλιν πλείους τοῦ πολέμου
385.12 διέφθειρεν· διὸ δὴ καὶ ἀδελφοὶ κατὰ ἀδελφῶν καὶ συγγενεῖς
385.13 κατὰ συγγενῶν ξιφήρεις εἰς τοὺς οἴκους ἐχώρουν τὰς ἀλλή-
385.14 λων τροφὰς ἁρπάζοντες. καὶ μέν γε καὶ γυναῖκες ἀνδρῶν
385.15 καὶ παῖδες πατέρων καὶ τὸ ἐλεεινότερον μητέρες νηπίων 15
385.16 ἥρπαζον ἐξ αὐτῶν τῶν στομάτων τὰς τροφὰς καὶ παντελῶς
385.17 τῶν φιλτάτων οὐκ ἐφείδοντο. καὶ ἄλλοι μὲν ὑπ’ ἐνδείας
385.18 κεχηνότες ὥσπερ κύνες λυσσῶντες ἐσφάλλοντο καὶ περιεφέ-
385.19 ροντο μεθυόντων δίκην, ὡς διὰ σπλάγχνων καὶ μυελῶν
385.20 τοῦ λιμοῦ χωροῦντος καὶ πρὸς θάνατον βίαιον τὴν ψυχὴν 20
385.21 ἐλαύνοντος, ἄλλοι δὲ τῶν ἀθεμίτων ἐφήπτοντο, ὧν οὐδὲ τὰ
385.22 ῥυπαρὰ τῶν ἀλόγων προσίενται, τελευταῖον δὲ ζωστῆρας
385.23 διεμασσῶντο καὶ ὑποδήματα καὶ τὰ δέρματα τῶν θυρεῶν
385.24 ἤσθιον ἀποδέροντες. γυνὴ δέ τις Μαρία τοὔνομα γένει καὶ
385.25 πλούτῳ περίβλεπτος ἐκ τῆς χώρας πρὸς τὴν πόλιν καταφυ- 25
385.26 γοῦσα, πᾶσαν αὐτῆς τὴν ὕπαρξιν καὶ τὰς διατροφὰς οἱ
386.1 στασιασταὶ καθ’ ἡμέραν εἰσπηδῶντες διήρπαζον. καὶ λοιπὸν
386.2 τροφῆς ἀποροῦσα καὶ παιδίον ὑπομάζιον ἔχουσα τοῦτο κατα-
386.3 θύει, καὶ ὀπτήσασα τὸ μὲν ἥμισυ ἐσθίει, τὸ δὲ ἕτερον κα-
386.4 λύψασα διετήρει. οἱ δὲ στασιασταὶ καθὼς εἰώθασιν εἰσελ-
386.5 θόντες καὶ τῆς κνίσης αἰσθόμενοι ἠπείλουν ἀναιρήσειν αὐτήν, 5
386.6 εἰ μὴ ὅπερ ἔκρυψεν ἐπιδείξῃ. ἡ δὲ τὰ λείψανα τοῦ παι-
386.7 δαρίου προαγαγοῦσα· τοῦτο δή, φησίν, τὸ ἐμόν ποτε γνή-
386.8 σιον τέκνον καὶ νῦν πανάθλιον φάγετε καὶ ὑμεῖς, καὶ γὰρ
386.9 κἀγὼ βέβρωκα. εἰ δὲ ἀποστρέφεσθε, καὶ τὸ λοιπὸν ἐμοὶ
386.10 καταλείψατε. οἱ δὲ τὰς ὄψεις ἑαυτῶν ἱκανῶς τύψαντες 10
386.11 ὑπεξῆλθον τοῦ δώματος καταπεπληγμένοι καὶ τρέμοντες. καὶ
386.12 οὕτω τὸ καλῶς ἐκ κοιλίας ἐξελθὸν βρέφος εἰς τὴν αὐτὴν
386.13 πάλιν κακῶς ὑπέστρεψεν ἀθλίαν γαστέρα. ὅπερ ἀκούσαντες
386.14 οἱ ἐν τῇ πόλει πάντες ἀποθανεῖν ἐν τάχει προσηύχοντο.

201
386.15 μενοῦν γε καὶ ἄλλα τοιαῦτα καὶ χείρονα καὶ δυσδιήγητα 15
386.16 γεγόνασιν ἐν τῇ πόλει τότε. ἐν δὲ τῇ περιοχῇ καὶ τῷ πο-
386.17 λέμῳ γίνεται τοῖς Ἰουδαίοις ἐξαίφνης θύελλα σφοδροτάτη,
386.18 ἥτις τὰ μὲν εἰς αὐτοὺς παρὰ τῶν Ῥωμαίων πεμπόμενα
386.19 εὐστόχως ἔφερεν, τὰ δὲ παρ’ αὐτῶν εἰς ἐκείνους πλάγια
386.20 παραχρῆμα παρέσυρεν. καὶ οἱ Ῥωμαῖοι θεασάμενοι τὰς 20
386.21 ὄψεις τῶν Ἰουδαίων ἐκ τῆς θυέλλης ἀμαυρωθείσας λαθραίως
386.22 αὐτοῖς ἐπαναβαίνοντες εὐτόνως αὐτοὺς κατέκτενον. κἀντεῦ-
386.23 θεν λοιπὸν ᾔσθοντο πολλοί, ὅτι θεήλατός ἐστιν ἡ πληγή,
386.24 καὶ κατὰ θεομηνίαν ταῦτα πάσχουσιν. καὶ οὕτως ἐν δυσὶν
386.25 ἔτεσι παραλαβὼν τὴν Ἱερουσαλὴμ ὁ Τῖτος πᾶσαν κατέλυσε 25
386.26 καὶ ἐνέπρησε μετὰ τοῦ ἐν αὐτῇ ναοῦ κατὰ τὴν τοῦ κυρίου
386.27 προαγόρευσιν.
387.1 Εἰπόντων γὰρ τῶν μαθητῶν περὶ τοῦ ἱεροῦ ὅτι λίθοις
387.2 καλοῖς καὶ ἀναθήμασι κεκόσμηται, ἔφη· ταῦτα ἃ θεωρεῖτε
387.3 πάντα ἐλεύσονται ἡμέραι, ἐν αἷς οὐκ ἀφεθήσεται λίθος ἐπὶ
387.4 λίθον, ὃς οὐ καταλυθήσεται. ὅταν δὲ ἴδητε κυκλουμένην
387.5 τὴν Ἱερουσαλὴμ ὑπὸ στρατοπέδων, τότε γνῶτε, ὅτι ἤγγικεν 5
387.6 ἡ ἐρήμωσις αὐτῆς. οὐαὶ δὲ ταῖς ἐν γαστρὶ ἐχούσαις καὶ
387.7 ταῖς θηλαζούσαις ἐν ἐκείναις ταῖς ἡμέραις. ἔσται γὰρ ἀνάγκη
387.8 μεγάλη καὶ ὀργὴ τῷ λαῷ τούτῳ, καὶ πεσοῦνται ἐν στόματι
387.9 ῥομφαίας καὶ αἰχμαλωτισθήσονται εἰς πάντα τὰ ἔθνη. καὶ
387.10 ἔσται Ἱερουσαλὴμ πατουμένη ὑπὸ ἐθνῶν ἄχρι πληρωθῶσι 10
387.11 καιροὶ ἐθνῶν. καί· ἔσται θλίψις τοιαύτη, οἵα οὐδέποτε γέ-
387.12 γονεν οὐδὲ μὴ ἔσται.
387.13 Ταῦτα δὲ πάντα πεπόνθασιν οἱ ἐχθροὶ τῆς ζωῆς αὐτῶν
387.14 Ἰουδαῖοι κυριευθέντες ὑπὸ τῶν Ῥωμαίων ὡς ἀπωσάμενοι
387.15 Χριστὸν τὸν βασιλέα τοῦ παντός, καὶ τὸν τῶν Ῥωμαίων 15
387.16 βασιλέα δυσσεβῶς ἐπισπασάμενοι κράζοντες· οὐκ ἔχομεν βα-
387.17 σιλέα, εἰ μὴ Καίσαρα. καί· τὸ αἷμα Χριστοῦ ἐφ’ ἡμᾶς καὶ
387.18 ἐπὶ τὰ τέκνα ἡμῶν. διὸ καὶ μέχρι τῆς συντελείας τὴν εἰς
387.19 τὰ ἔθνη πάντα διασπορὰν καὶ ταλαιπωρίαν ἕξουσιν αὐτῶν
387.20 τὰ τέκνα, καθάπερ τινὲς δραπέται μαστιγίαι τε καὶ παρα- 20
387.21 πλῆγες μηδὲν τῶν νομίμων ἐπιτελεῖν δυνάμενοι. ὑποφόρους
387.22 γὰρ ἔχοντες αὐτοὺς Ῥωμαῖοι οὐκ ἐῶσι τοῖς ἰδίοις κεχρῆσθαι
387.23 δικαιώμασιν, ἐπειδήπερ ἑκουσίως ἐπεσπάσαντο τὴν δουλείαν
387.24 εἰπόντες· οὐκ ἔχομεν βασιλέα, εἰ μὴ Καίσαρα. καί· ἐὰν μὴ
388.1 ἀποκτείνωμεν τὸν Χριστόν, πάντες εἰς αὐτὸν πιστεύσουσιν,
388.2 καὶ ἐλεύσονται οἱ Ῥωμαῖοι καὶ ἀροῦσιν ἡμῶν τὸν τόπον
388.3 καὶ τὸ ἔθνος. οἵ γε καὶ ἄκοντες προεφήτευσαν. καὶ γὰρ
388.4 ἐπίστευσαν εἰς αὐτὸν τὰ ἔθνη, καὶ αὐτοὶ τῆς ἐξουσίας ὑπὸ
388.5 Ῥωμαίων ἀφῃρέθησαν καὶ τῆς νομικῆς λατρείας, κεκωλυμέ- 5
388.6 νοι δέ εἰσι καὶ ἀναιρεῖν οὓς θέλουσι καὶ θύειν ὅτε βού-
388.7 λονται. διὸ καὶ ἐπικατάρατοί εἰσι μὴ δυνάμενοι ποιεῖν τὰ

202
388.8 διατεταγμένα. ἐπικατάρατος γάρ, φησίν, πᾶς ὃς οὐκ ἐμμένει
388.9 πᾶσι τοῖς γεγραμμένοις ἐν τῷ βιβλίῳ τοῦ νόμου τοῦ ποιῆσαι
388.10 αὐτά. ἀδύνατον δέ ἐστιν ἐν διασπορᾷ μεταξὺ ἐθνῶν ὄντας 10
388.11 πάντα ἐπιτελεῖν αὐτοὺς τὰ τοῦ νόμου καὶ τὴν λατρείαν ἐν
388.12 ἑνὶ τόπῳ περιγεγραμμένην, ὡς ἐν λόγῳ κυρίου Μωσῆς διε-
388.13 τάξατο. τί οὖν πρὸς ταῦτά φατε, ὦ Ἰουδαῖοι; καὶ τί τὸ
388.14 αἴτιον τῶν τοσούτων καὶ τηλικούτων ὑμᾶς κατειληφότων
388.15 κακῶν; ἆρά γε συνήκατε, ὅτι οὐκ εἰς ὁμόδουλον ἀλλ’ εἰς 15
388.16 θεὸν προσκεκρουκότες εἰκότως ταῦτα πεπόνθατε καὶ ἀσύγ-
388.17 γνωστα πάσχετε; εἰς αὐτὸν γὰρ ὄντως ἐκεῖνον τὸν ποιητὴν
388.18 καὶ εὐεργέτην ἐξημάρτετε, ὦ ἐμβρόντητοι, καὶ παροινήσατε,
388.19 καθὼς αὐτὸς διὰ Ἡσαΐου περὶ ὑμῶν ἀναφωνῶν ἔλεγεν·
388.20 υἱοὺς ἐγέννησα καὶ ὕψωσα, αὐτοὶ δέ με ἠθέτησαν. καί· τί 20
388.21 ποιήσω τῷ ἀμπελῶνί μου καὶ οὐκ ἐποίησα αὐτῷ; διότι ἔμεινα
388.22 ἵνα ποιήσῃ σταφυλήν, ἐποίησε δὲ ἀκάνθας. καί· ἔμεινα ἵνα
388.23 ποιήσῃ κρίσιν, ἐποίησε δὲ ἀνομίαν καὶ οὐ δικαιοσύνην, ἀλλὰ
388.24 κραυγήν. ποίας δὲ ἀκάνθας λέγει καὶ ποίαν ἀνομίαν καὶ
388.25 κραυγήν; ἦ δῆλον ὅτι ἅσπερ ἐστεφανώσατε αὐτὸν ἐπὶ τοῦ 25
388.26 πάθους ἀνόμως κράζοντες· ἆρον, ἆρον, σταύρωσον αὐτόν.
388.27 ὡς καὶ διὰ Ἱερεμίου περὶ τῆς θεομάχου καὶ μιαρᾶς ὑμῶν
389.1 συναγωγῆς πάλιν φησίν· ἐγένετο ἡ κληρονομία μου ἐμοὶ ὡς
389.2 λέων ἐν δρυμῷ, ἔδωκεν ἐπ’ ἐμὲ τὴν φωνὴν αὐτῆς, καὶ διὰ
389.3 τοῦτο ἐμίσησα αὐτήν. ἣν δὴ βέβηλον συναγωγὴν καὶ θεήλα-
389.4 τον ὡς τοῦτο δράσασαν καὶ Σολομὼν θριαμβεύων φάσκει·
389.5 ἐξέλθετε, θυγατέρες Σιών, καὶ ἴδετε ἐν τῷ στεφάνῳ, ᾧ ἐστε- 5
389.6 φάνωσεν αὐτὸν ἡ μήτηρ αὐτοῦ ἐν ἡμέρᾳ νυμφεύσεως αὐτοῦ.
389.7 μητέρα μὲν αὐτοῦ λέγει κατὰ σάρκα τὴν τῶν Ἰουδαίων
389.8 συναγωγήν. σὰρξ γάρ μου, φησίν, ἐξ αὐτῶν. ἡμέραν δὲ
389.9 νυμφεύσεως αὐτοῦ δηλοῖ, καθ’ ἣν ὁ μὲν τὴν ἐξ ἐθνῶν ἐκ-
389.10 κλησίαν ἐνυμφεύσατο, ἡ δὲ πεφενακισμένη καὶ ματαιόφρων 10
389.11 ἐκείνη συναγωγὴ στέφανον ἐξ ἀκανθῶν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν
389.12 αὐτοῦ θεῖσα καὶ ὡς ἐπευφραινομένη καὶ ἐμπαίζουσα αὐτὸν
389.13 ἔλεγεν· χαῖρε, ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων. πρὸς οὓς ἀποτει-
389.14 νόμενος Ἡσαΐας πληκτικώτερον ἔφη· ἐν τίνι ἐνετρυφήσατε
389.15 καὶ ἐπὶ τίνα ἐχαλάσατε τὴν γλῶσσαν ὑμῶν, τέκνα ἀπωλείας 15
389.16 καὶ σπέρμα ἄνομον; ὅθεν αὐτὸς ὁ κύριος διὰ Ὠσηὲ τοῦ
389.17 προφήτου σχετλιαστικῶς εἶπεν· οὐαὶ αὐτοῖς, ὅτι ἀπεπήδησαν
389.18 ἀπ’ ἐμοῦ, δείλαιοί εἰσιν, ὅτι ἠσέβησαν εἰς ἐμὲ καὶ πονηρὰ
389.19 ἐπ’ ἐμὲ ἐλογίσαντο. καί· διὰ τοῦτο κατεπόθη Ἰσραὴλ καὶ
389.20 εἰς οὐδὲν ἐγένετο καὶ ἔστιν ὥσπερ σκεῦος ἄχρηστον ἐν τοῖς 20
389.21 ἔθνεσιν. ὁμοίως καὶ διὰ Ἱερεμίου πάλιν φησίν· παιδεύσει
389.22 σε ἡ ἀποστασία σου, καὶ ἡ κακία σου ἐλέγξει σε, καὶ γνώσῃ
389.23 ὅτι πικρόν σοι τὸ καταλιπεῖν σε ἐμέ, καὶ οὐκ ηὐδόκησα ἔν
389.24 σοι. ὁ δέ γε θεῖος Δαυὶδ ὥσπερ διαπριόμενος καθ’ ὑμῶν

203
389.25 καὶ ἐπαρᾶται πρὸς τὸν παροινηθέντα κύριον λέγων· σκο- 25
389.26 τισθήτωσαν οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν τοῦ μὴ βλέπειν, καὶ τὸν
390.1 νῶτον αὐτῶν διὰ παντὸς σύγκαμψον. ἔκχεον ἐπ’ αὐτοὺς τὴν
390.2 ὀργήν σου, καὶ ὁ θυμὸς τῆς ὀργῆς σου καταλάβοι αὐτούς,
390.3 καὶ πρόσθες ἀνομίαν ἐπὶ τὴν ἀνομίαν αὐτῶν, καὶ μὴ εἰσελ-
390.4 θέτωσαν ἐν δικαιοσύνῃ σου. ἐξαλειφθήτωσαν ἐκ βίβλου
390.5 ζώντων καὶ μετὰ δικαίων μὴ γραφήτωσαν. καί· διασκόρπι- 5
390.6 σον αὐτοὺς ἐν τῇ δυνάμει σου καὶ κατάβαλε αὐτούς, ὁ ὑπερ-
390.7 ασπιστής μου κύριε, καὶ συλληφθήτωσαν ἐν τῇ ὑπερηφανίᾳ
390.8 αὐτῶν, ἐν ὀργῇ συντελείας, καὶ οὐ μὴ ὑπάρξουσιν, καὶ γνώ-
390.9 σονται ὅτι ὁ θεὸς δεσπόζει τοῦ Ἰακὼβ καὶ τῶν περάτων
390.10 τῆς γῆς, ἐφ’ ἧς δήπουθεν διασπαρέντες ἐνδίκως ἐπιγνώ- 10
390.11 σονται πάντως ὅτι θεός ἐστιν ὁ χριστὸς τοῦ πατρὸς αὐτῶν
390.12 Ἰακὼβ καὶ κυριεύσει τὰ σύμπαντα καὶ ἀποδίδωσιν ἑκάστῳ
390.13 κατὰ τὰ ἔργα αὐτοῦ. οὕτω γε μὴν καὶ ὁ θεοφάντωρ Μυ-
390.14 σῆς προκαθαπτόμενος καὶ στηλιτεύων ὑμᾶς ὡς βδελυροὺς
390.15 καὶ ἄφρονάς τε καὶ ἀγνώμονας ἔφη· τέκνα μωμητά, γενεὰ 15
390.16 σκολιὰ καὶ διεστραμμένη, ταῦτα κυρίῳ ἀνταποδίδοτε; οὗτος
390.17 λαὸς μωρὸς καὶ οὐχὶ σοφός. οὐκ αὐτὸς οὗτός σου πατὴρ
390.18 ἐκτήσατό σε καὶ ἐποίησέ σε καὶ ἔπλασέ σε; κἀντεῦθεν εἰκό-
390.19 τως φησὶν ὁ θεός· εἶπον, διασπερῶ αὐτούς, παύσω δὴ ἐξ
390.20 ἀνθρώπων τὸ μνημόσυνον αὐτῶν. καὶ μέντοι καὶ ὁ κλει- 20
390.21 νὸς Ἱερεμίας μᾶλλον σαφηνίζων τίς οὗτός ἐστιν ὁ ταῦτα
390.22 πεπονθὼς ὑφ’ ὑμῶν ἐκβοᾷ λέγων· πνεῦμα πρὸ προσώπου
390.23 ἡμῶν χριστὸς κύριος συνελήφθη ἐν ταῖς διαφθοραῖς ἡμῶν,
390.24 οὗ εἴπαμεν· ἐν τῇ σκιᾷ αὐτοῦ ζησόμεθα ἐν τοῖς ἔθνεσιν.
390.25 τοιαῦτα γοῦν καὶ Σολομὼν αὖθις ἐκ προσώπου ὑμῶν τῶν 25
390.26 θεομάχων διαρρήδην προαγορεύει φάσκων· ἐνεδρεύσωμεν τὸν
391.1 δίκαιον, ὅτι δύσχρηστος ἡμῖν ἐστι καὶ ἐναντιοῦται τοῖς ἔρ-
391.2 γοις ἡμῶν καὶ ὀνειδίζει ἡμῖν ἁμαρτίας νόμου καὶ ἐπαγγέλ-
391.3 λεται γνῶσιν ἔχειν θεοῦ καὶ παῖδα κυρίου ἑαυτὸν ὀνομάζει.
391.4 ἐγένετο ἡμῖν εἰς ἔλεγχον ἐννοιῶν ἡμῶν καὶ βαρύς ἐστιν
391.5 ἡμῖν καὶ βλεπόμενος, ὅτι ἀνόμοιος τοῖς ἄλλοις ἐστὶν ὁ βίος 5
391.6 αὐτοῦ, καὶ ἐξηλλαγμέναι αἱ τρίβοι αὐτοῦ. εἰς κίβδηλον ἐλο-
391.7 γίσθημεν αὐτῷ, καὶ ἀπέχεται τῶν ὁδῶν ἡμῶν ὡς ἀπὸ ἀκα-
391.8 θαρσιῶν, μακαρίζει δὲ ἔσχατα δικαίων καὶ ἀλαζονεύεται
391.9 πατέρα θεόν. ἴδωμεν, εἰ οἱ λόγοι αὐτοῦ εἰσιν ἀληθεῖς, καὶ
391.10 πειράσωμεν τὰ ἐν ἐκβάσει αὐτοῦ. εἰ γάρ ἐστι δίκαιος καὶ 10
391.11 υἱὸς θεοῦ, ἀντιλήψεται αὐτοῦ καὶ ῥύσεται αὐτὸν ἐκ χειρὸς
391.12 ἀνθεστηκότων. ὕβρει καὶ βασάνῳ ἐτάσωμεν αὐτόν, ἵνα γνῶ-
391.13 μεν τὴν ἐπιείκειαν αὐτοῦ καὶ δοκιμάσωμεν τὴν ἀνεξικα-
391.14 κίαν αὐτοῦ. θανάτῳ ἀσχήμονι καταδικάσωμεν αὐτὸν καὶ
391.15 ἴδωμεν, εἰ ἔσται αὐτοῦ ἐπισκοπὴ ἐκ λόγων αὐτοῦ. ὧν τὴν 15
391.16 παράνοιάν τε καὶ δυσμένειαν εὖ μάλα κατακερτομῶν ἐπή-

204
391.17 γαγεν· ταῦτα ἐλογίσαντο καὶ ἐπλανήθησαν, ἀπετύφλωσε γὰρ
391.18 αὐτοὺς ἡ κακία αὐτῶν, καὶ οὐκ ἔγνωσαν μυστήρια θεοῦ.
391.19 οὓς δὴ καὶ ὁ θεσπέσιος Ἡσαΐας θρηνῶν συνᾳδόντως λέγει·
391.20 οὐαὶ τῇ ψυχῇ αὐτῶν, διότι ἐβουλεύσαντο βουλὴν πονηρὰν 20
391.21 καθ’ ἑαυτῶν εἰπόντες· δήσωμεν τὸν δίκαιον, ὅτι δύσχρηστος
391.22 ἡμῖν ἐστιν. δέδεικται τοίνυν ἐναργέστατα ἡ αἰτία τῆς ὑμῶν
391.23 ἀπὸ θεοῦ ἀλλοτριώσεώς τε καὶ ἐγκαταλείψεως καὶ τῆς
391.24 διηνεκοῦς καὶ ἀπεράντου ταλαιπωρίας, εἴπερ βούλεσθε ἀκού-
391.25 οντες ἐπιγνῶναι. 25
391.26 Καὶ περὶ μὲν τῆς ἐν Βαβυλῶνι αἰχμαλωσίας ὑμῶν ὡρισ-
391.27 μένον χρόνον εἶπον οἱ προφῆται καὶ μέν γε καὶ τὴν ἐπά-
391.28 νοδον καὶ τὴν οἰκοδομὴν τῆς πόλεως προκατήγγειλαν. ἀκού-
391.29 σατε γὰρ Ἱερεμίου πρὸς ὑμᾶς λέγοντος· διὰ τὰς ἁμαρτίας,
391.30 ἃς ἡμαρτήκατε ἐναντίον τοῦ θεοῦ, ἀχθήσεσθε εἰς Βαβυλῶνα 30
392.1 αἰχμάλωτοι ὑπὸ Ναβουχοδονόσωρ βασιλέως Βαβυλῶνος. εἰσ-
392.2 ελθόντες οὖν εἰς Βαβυλῶνα ἔσεσθε ἐκεῖ ἔτη οʹ, μετὰ δὲ
392.3 τοῦτο ἐξάξω ὑμᾶς ἐκεῖθεν μετ’ εἰρήνης, λέγει κύριος. καὶ
392.4 πάλιν· καὶ δουλεύσουσιν ἐν τοῖς ἔθνεσιν ἔτη οʹ, καὶ ἐν τῷ
392.5 πληρωθῆναι τὰ οʹ ἔτη ἀποκαταστήσω τὸν Ἰσραὴλ εἰς τὸν 5
392.6 τόπον αὐτοῦ, φησὶ κύριος. καὶ περὶ τῆς οἰκοδομῆς τῆς
392.7 πόλεως ὁ Ἡσαΐας ἔφη· οὕτω λέγει κύριος τῷ χριστῷ μου
392.8 Κύρῳ, οὗ ἐκράτησα τῆς δεξιᾶς ἐπακοῦσαι ἔμπροσθεν αὐτοῦ
392.9 ἔθνη. αὐτὸ οἰκοδομήσει τὴν πόλιν μου καὶ τὴν αἰχμαλω-
392.10 σίαν τοῦ λαοῦ μου ἐπιστρέψει. περὶ ἧς οἰκοδομῆς καὶ Ἀγ- 10
392.11 γαῖος φάσκει· τῷ δευτέρῳ ἔτει ἐπὶ Δαρείου ἐλάλησε κύριος
392.12 πρός με λέγων· εἰπὸν δὴ πρὸς Ζοροβάβελ καὶ πρὸς Ἰησοῦν
392.13 τὸν ἱερέα καὶ πρὸς πάντας τοὺς καταλοίπους τοῦ λαοῦ λέ-
392.14 γων· τίς ἐξ ὑμῶν, ὃς εἶδε τὸν οἶκον τοῦτον ἐν τῇ δόξῃ
392.15 αὐτοῦ τῇ ἔμπροσθεν; καὶ πῶς νῦν βλέπετε αὐτὸν ὡς οὐχ 15
392.16 ὑπάρχοντα ἐνώπιον ὑμῶν; καὶ νῦν κατίσχυε, Ζοροβάβελ καὶ
392.17 Ἰησοῦ καὶ πᾶς ὁ λαός, καὶ οἰκοδομήσετε τὸν οἶκον, καὶ
392.18 εὐδοκήσω ἐν αὐτῷ. καὶ ἔσται ἡ δόξα τοῦ οἴκου τούτου ἡ
392.19 ἐσχάτη ὑπὲρ τὴν πρώτην, λέγει κύριος. ὥσπερ τοίνυν Σο-
392.20 λομὼν τῆς πρώτης οἰκοδομῆς τοῦ ναοῦ γέγονε δομήτωρ, 20
392.21 οὕτω Ζοροβάβελ τῆς δευτέρας καὶ ἐσχάτης. φησὶ γὰρ Ζαχα-
392.22 ρίας· αἱ χεῖρες Ζοροβάβελ ἐθεμελίωσαν τὸν οἶκον τοῦτον,
392.23 καὶ αἱ χεῖρες αὐτοῦ ἐπιτελέσουσιν αὐτόν. εἰ μὲν οὖν ἔμελλε
392.24 πάλιν ἀναστήσεσθαι, εἶπεν ἂν ὁ προφήτης· καὶ ἔσται ἡ
392.25 δόξα τοῦ οἴκου τούτου ἡ ἐσχάτη ὑπὲρ τὴν ἔμπροσθεν. τῷ 25
392.26 δὲ εἰπεῖν· ὑπὲρ τὴν πρώτην, τὴν δευτέραν ἐσχάτην ὑπέφηνε
392.27 καὶ τελευταίαν. ὡς γὰρ οὐκ ἔστι τῆς πρώτης προτέρα, οὕτως
393.1 οὐδὲ τῆς ἐσχάτης ἐσχατωτέρα. ὥστε οὖν, εἰ μὲν εἶπεν· ἡ
393.2 δευτέρα ὑπὲρ τὴν πρώτην, εἰκὸς ἦν καὶ τρίτην οἰκοδομὴν
393.3 προσδοκᾶν, εἰ δὲ τὴν δευτέραν ἐσχάτην ἐκάλεσεν, τελευταίαν

205
393.4 ἐκείνην οἰκοδομὴν προφανῶς τῆς τε πόλεως καὶ τοῦ ναοῦ
393.5 παρεδήλωσεν. καὶ μάτην ἀπατᾶσθε, ὦ Ἰουδαῖοι, τὴν παλιγ- 5
393.6 γενεσίαν τούτων μετὰ τὴν Οὐεσπασιανοῦ καὶ Τίτου καθαί-
393.7 ρεσιν ἀποκαραδοκοῦντες. ἀλλὰ μὴν καὶ ὁ ἱεροψάλτης Δαυὶδ
393.8 πρὸ τούτων ἐκ προσώπου τῆς αἰχμαλωσίας φησίν· ἐπὶ τῶν
393.9 ποταμῶν Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καὶ ἐκλαύσαμεν ἐν τῷ
393.10 μνησθῆναι ἡμᾶς τῆς Σιών. καί· ὅτι ἐκεῖ ἐπερώτησαν ἡμᾶς 10
393.11 οἱ αἰχμαλωτεύσαντες ἡμᾶς λόγους ᾠδῶν καὶ οἱ ἀπαγαγόντες
393.12 ἡμᾶς ὕμνους. καὶ ἐπάγει ἑτέρωθι περὶ τῆς πόλεως λέγων·
393.13 οἰκοδομῶν Ἱερουσαλὴμ ὁ κύριος τὰς διασπορὰς τοῦ Ἰσραὴλ
393.14 ἐπισυνάξει. καὶ πάλιν ἐκ προσώπου τοῦ λαοῦ φάσκει· ἐν
393.15 τῷ ἐπιστρέψαι κύριον τὴν αἰχμαλωσίαν τοῦ λαοῦ αὐτοῦ ἀγαλ- 15
393.16 λιάσεται Ἰακὼβ καὶ εὐφρανθήσεται Ἰσραήλ. οὐκοῦν ὑμεῖς
393.17 πολὺ πλανᾶσθε μὴ εἰδότες τὰς γραφὰς μηδὲ τὴν ἐν αὐταῖς
393.18 ἀποκειμένην μυστικὴν καὶ θεόπνευστον διδασκαλίαν τε καὶ
393.19 πρόρρησιν.
393.20 Περὶ δὲ τῆς ἐσχάτης αἰχμαλωσίας ταύτης οὔτε χρόνον 20
393.21 ὥρισεν ὁ θεός, οὔτε ἀποκατάστασιν ἐδήλωσαν οἱ προφῆται,
393.22 ἀλλὰ τὴν μὲν αἰχμαλωσίαν καὶ τὴν τῆς βασιλείας ὑμῶν
393.23 κατάπαυσιν καὶ τὴν τῆς πόλεως ἐρήμωσιν πάντες οἱ προ-
393.24 φῆται προανήγγειλαν, τὴν δὲ ἐπάνοδον καὶ τὴν τῆς πόλεως
393.25 ἀνόρθωσιν οὐδαμῶς, πλὴν μόνον τὸν παντελῆ ταύτης ἀφα- 25
393.26 νισμὸν καὶ τὸν ὄλεθρον ὑμῶν καὶ τὴν διηνεκῆ τιμωρίαν
393.27 καὶ διασπορὰν εἰς τὰ ἔθνη πάντα. φησὶ γὰρ ὁ ἀρχάγγελος
393.28 πρὸς τὸν Δανιήλ· ἐξολοθρευθήσεται χρίσμα καὶ κρίμα οὐκ
394.1 ἔσται, καὶ τὴν πόλιν καὶ τὸ ἅγιον διαφθερεῖ σὺν τῷ ἡγου-
394.2 μένῳ τῷ ἐρχομένῳ, καὶ ἐκκοπήσονται ὡς ἐν κατακλυσμῷ.
394.3 καὶ ἀρθήσεται θυσία καὶ σπονδή, καὶ ἐπὶ τὸ ἱερὸν βδέλυγμα
394.4 ἐρημώσεως, συντέλεια δοθήσεται. διὰ μὲν γὰρ τοῦ χρίσματος
394.5 τὴν ἱερωσύνην ἐδήλωσεν, διὰ δὲ τοῦ κρίματος τὴν βασιλείαν 5
394.6 καὶ τὴν πολιτικὴν κατάστασιν, καὶ τῶν ἄλλων ἁπάντων τὴν
394.7 ἀναίρεσιν ὑπέφηνεν, διὰ δὲ τοῦ κατακλυσμοῦ καὶ τῆς ἐκκο-
394.8 πῆς καὶ τῆς συντελείας τὴν ἄρδην ἔκπτωσιν καὶ πανωλεθρίαν
394.9 ἐσήμανεν. ὅταν οὖν ἀκούσῃς, ὦ Ἰουδαῖε τυφλέ, συντέλειαν,
394.10 τί λοιπὸν ἕτερον προσδοκᾷς; εἰ δὲ ἀναγινώσκων οὐκ ἐπι- 10
394.11 γινώσκεις (ὥσπερ οὖν οὐδὲ ἐπιγινώσκεις ὄντως περὶ τῆς
394.12 ἀπροσδοκήτου σου ἀνακλήσεως καὶ διὰ τοῦτο πρὸς τὴν ἀλή-
394.13 θειαν ἀπομαχόμενος οὐ νοεῖς), ἄκουσον ἐν παρεκβάσει τὰς
394.14 φωνὰς τῶν προφητῶν καὶ παῦσαι τοῦ λοιποῦ φιλονεικῶν
394.15 καὶ ἀνοηταίνων. ὁ προφήτης Ὠσηὲ οὕτω λέγει· καὶ κατα- 15
394.16 παύσω βασιλείας οἴκου Ἰσραὴλ καὶ συντρίψω τόξον Ἰσραήλ,
394.17 καὶ οὐ μὴ προσθῶ ἔτι ἐλεῆσαι τὸν οἶκον Ἰσραήλ, ἀλλ’ ἢ
394.18 ἀντιτασσόμενος ἀντιτάξομαι αὐτοῖς, λέγει κύριος. καί· ἐμί-
394.19 σησα αὐτοὺς διὰ τὰς κακίας τῶν ἐπιτηδευμάτων αὐτῶν καὶ

206
394.20 ἐκ τοῦ οἴκου μου ἐκβαλῶ αὐτοὺς καὶ οὐ προσθήσω τοῦ ἀγα- 20
394.21 πῆσαι αὐτούς, λέγει κύριος. ἐπόνεσεν Ἐφραῒμ τὰς ῥίζας
394.22 αὐτοῦ καὶ ἐξηράνθη, καὶ καρπὸν οὐκέτι οὐ μὴ ἐνέγκῃ, καὶ
394.23 ἀπώσεται αὐτοὺς ὁ θεός, ὅτι οὐκ εἰσήκουσαν αὐτοῦ, καὶ
394.24 ἔσονται πλανῆται ἐν τοῖς ἔθνεσιν. ἔφη γοῦν καὶ Μαλαχίας·
394.25 οὐκ ἔστι μοι θέλημα ἐν ὑμῖν, λέγει κύριος παντοκράτωρ, 25
394.26 καὶ θυσίαν οὐ προσδέξομαι ἐκ τῶν χειρῶν ὑμῶν, διότι ἀπὸ
394.27 ἀνατολῶν ἡλίου καὶ ἕως δυσμῶν τὸ ὄνομά μου δεδόξασται
394.28 ἐν τοῖς ἔθνεσιν, καὶ ἐν παντὶ τόπῳ θυμίαμα προσάγεται τῷ
395.1 ὀνόματί μου καὶ θυσία καθαρά, διότι μέγα τὸ ὄνομά μου
395.2 ἐν τοῖς ἔθνεσιν, λέγει κύριος παντοκράτωρ, ὑμεῖς δὲ βεβη-
395.3 λοῦτε αὐτό. διὰ τοῦτο δώσω ὑμᾶς ἐξουθενημένους καὶ παρ-
395.4 ειμένους εἰς πάντα τὰ ἔθνη, ἀνθ’ ὧν οὐκ ἐφυλάξατε τὰς
395.5 ἐντολάς μου. διό φησιν Ἱερεμίας· τάδε λέγει κύριος παντο- 5
395.6 κράτωρ· ἰδού, ὤμοσα τῷ ὀνόματί μου τῷ μεγάλῳ, εἰ ἔσται
395.7 τοῦ λοιποῦ ὀνομαζόμενον τὸ ὄνομά μου ἐν παντὶ στόματι
395.8 Ἰούδα. εἰ δὲ τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἔφη περιαιρήσειν ἀπὸ Ἰου-
395.9 δαίων, εὔδηλον ὅτι καὶ τὸν νόμον καὶ τὰς θυσίας. οὐ
395.10 τοίνυν προηγουμένως κατὰ θείαν γνώμην ἡ περὶ τῶν θυ- 10
395.11 σιῶν ἐδόθη νομοθεσία. κἀντεῦθεν μετὰ ταῦτα διὰ τῶν
395.12 προφητῶν ἔφη· τίς γὰρ ἐξεζήτησε ταῦτα ἐκ τῶν χειρῶν
395.13 ὑμῶν; καί· μὴ εὐχαὶ καὶ κρέας ἀφαιροῦσι τὰς ἁμαρτίας σου.
395.14 καί· μὴ σφάγια καὶ θυσίας προσηνέγκατέ μοι ἐν τῇ ἐρήμῳ
395.15 ἔτη μʹ; καί· ἵνα τί μοι λίβανον ἐκ Σαβᾶ φέρεις καὶ κινά- 15
395.16 μωμον ἐκ γῆς μακρόθεν; διό φησιν· θυσίαν καὶ προσφορὰν
395.17 οὐκ ἠθέλησας. καί· μὴ ὁλοκαυτώματα μετὰ θυσίας θέλει
395.18 ὁ θεός, ἢ τὸ ὑπακούειν αὐτῷ, καὶ ἀκοὴ ἀγαθὴ ὑπὲρ θυ-
395.19 σίαν. καί· εἰ ἠθέλησας θυσίαν, ἔδωκα ἄν. καὶ δὴ καὶ
395.20 τὰς ἑορτὰς ἐκβάλλων ἐπάγει λέγων· μεμίσηκα, ἀπῶσμαι τὰς 20
395.21 ἑορτὰς ὑμῶν. καί· ἀπόστησον ἀπ’ ἐμοῦ ἦχον ᾠδῶν σου,
395.22 καὶ ψαλμὸν ὀργάνων σου οὐκ ἀκούσομαι. καί· ἡμέραν με-
395.23 γάλην οὐκ ἀνέχομαι. καί· νηστείαν καὶ ἀργίαν μισεῖ ἡ
395.24 ψυχή μου. καί· οὐ τοιαύτην νηστείαν ἐξελεξάμην. καί·
395.25 δώσω ὑμῖν προστάγματα οὐ καλά, ἐν οἷς οὐ ζήσεσθε ἐν 25
396.1 αὐτοῖς. ὥστε οὖν κατὰ τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν καὶ οὐ
396.2 κατὰ τὴν ἀγαθότητα δέδωκεν ὑμῖν ἐκεῖνα τὰ προστάγματα
396.3 πάντως, καὶ ἀλλοίως οὐκ ἔστιν.
396.4 Ἐπεὶ οὖν ἀγνώμων σφόδρα καὶ λίαν ἀχάριστος ὁ Ἰσραὴλ
396.5 ἔκπαλαι γενόμενος καὶ καταλείψας τὸν ὄντως ὄντα καὶ προ- 5
396.6 όντα θεὸν τὸν ποιήσαντα καὶ εὐεργετήσαντα αὐτὸν πολυμε-
396.7 ρῶς καὶ πολυτρόπως καὶ τέλεον ἀποστὰς ἀπὸ θεοῦ σωτῆρος
396.8 αὐτοῦ ἔθυσε τοὺς υἱοὺς καὶ τὰς θυγατέρας αὐτοῦ τοῖς δαι-
396.9 μονίοις, καὶ λατρεύσας καὶ προσκυνήσας τῇ κτίσει παρὰ τὸν
396.10 κτίσαντα, λέγων τῷ λίθῳ καὶ τῷ ξύλῳ· θεός μου εἶ καὶ σύ 10

207
396.11 με ἐγέννησας, οὐκ ἔφριξεν ὁ τάλας καὶ ἀπόπληκτος ἀπαρ-
396.12 νήσασθαι τὸν γεννήσαντα αὐτὸν θεὸν ζῶντα καὶ ἀληθινὸν
396.13 καὶ ἐπιλαθέσθαι τοῦ τρέφοντος αὐτὸν θεοῦ, διὸ δὴ λοι-
396.14 πὸν ὡς ἄχρηστον καὶ ἀνήκεστον προσώχθισεν αὐτὸν ὁ θεὸς
396.15 καὶ ἀπεστράφη παντελῶς διὰ τοῦ μεγάλου Δαυὶδ φάσκων· 15
396.16 καὶ οὐκ ἤκουσεν ὁ λαός μου τῆς φωνῆς μου, καὶ Ἰσραὴλ
396.17 οὐ προσέσχε μοι, καὶ ἐξαπέστειλα αὐτοὺς κατὰ τὰ ἐπιτηδεύ-
396.18 ματα τῶν καρδιῶν αὐτῶν πορεύεσθαι. ὡσαύτως καὶ διὰ
396.19 Ζαχαρίου φησίν· καὶ εἶπον· οὐ ποιμανῶ αὐτούς, ἀλλὰ τὸ
396.20 ἀποθνῆσκον ἀποθνησκέτω, καὶ τὸ ἀπολλύμενον ἀπολλυέσθω, 20
396.21 καὶ τὰ κατάλοιπα κατεσθιέτω ἕκαστος τὰς σάρκας τοῦ πλη-
396.22 σίον αὐτοῦ. καὶ οὕτω μισητὸν καὶ διεφθαρμένον καὶ εἰς
396.23 ἅπαν ἐβδελυγμένον διὰ τῶν αἰσχίστων καὶ θεοστυγῶν ἐπι-
397.1 τηδευμάτων ἑαυτὸν ἀποφήνας εἰκότως εὖ μάλα καὶ πάνυ
397.2 δικαίως εἰς τέλος κατελείφθη καὶ ἀπεβλήθη, καθὼς πάλιν
397.3 ὁ θεῖος Μαλαχίας φησίν· ἔπεσεν Ἰσραήλ, οὐκέτι οὐ μὴ
397.4 προσθήσει τοῦ ἀναστῆναι. οὕτω καὶ Ἡσαΐας φάσκει· τίς
397.5 φείσεται ἐπί σοι, Ἰσραήλ, ἢ τίς ἀνακάμψει σε εἰς εἰρήνην 5
397.6 σου, λέγει κύριος. ὀπίσω πορεύσῃ, καὶ ἐκτενῶ τὴν χεῖρά
397.7 μου καὶ διαφθερῶ σε καὶ διασπερῶ σε καὶ οὐκέτι ἀνήσω
397.8 σε. καί· ἰδοὺ ἐγὼ λαμβάνω καὶ ῥάσσω ὑμᾶς καὶ τὴν πόλιν,
397.9 ἣν ἔδωκα ὑμῖν, καὶ δώσω ὑμᾶς ὀνειδισμὸν αἰώνιον καὶ ἀτι-
397.10 μίαν αἰώνιον, ἥτις οὐκ ἐπιλησθήσεται. 10
397.11 Τῆς τοίνυν ἐσχάτης ἁλώσεως ταύτης καὶ τελευταίας τὰ
397.12 δεινὰ καὶ φοβερὰ προαγορεύοντες ὅ τε μέγας καὶ θεορήμων
397.13 πάλιν Μυσῆς καὶ οἱ μετ’ αὐτὸν θεηγόροι Ἰεζεκιὴλ καὶ
397.14 Ἱερεμίας εὐκρινῆ λίαν καὶ σφόδρα δῆλα τοῖς πᾶσι καὶ τοῖς
397.15 ἄγαν ἰδιώταις αὐτὰ πεποίηνται. ὁ μὲν γὰρ Μυσῆς ἐν τῷ 15
397.16 δευτερονομίῳ φησίν· καὶ ἐπάξει κύριος ἔθνος ἐπί σε μακρό-
397.17 θεν ἀπ’ ἐσχάτου τῆς γῆς ὡσεὶ ὅρμημα ἀετοῦ, ἔθνος ἀναι-
397.18 δὲς προσώπῳ, καὶ ἐκθλίψει σε ἐν πάσαις ταῖς πόλεσί σου,
397.19 ἕως ἂν καθαιρεθῶσι τὰ τείχη σου τὰ ὑψηλὰ καὶ ὀχυρά,
397.20 ἐν οἷς σὺ πέποιθας ἐπ’ αὐτοῖς. καὶ φάγῃ τὰ ἔκγονα τῆς 20
397.21 κοιλίας σου, κρέα υἱῶν καὶ θυγατέρων σου, διὰ τὸ μὴ
397.22 καταλελεῖφθαι ὑμῖν μηδὲν ἐν τῇ στενοχωρίᾳ καὶ θλίψει, ᾗ
397.23 ἂν θλίψῃ σε ὁ ἐχθρός σου ἐν πάσαις ταῖς πόλεσί σου. καὶ
397.24 ἡ ἁπαλὴ ἐν ὑμῖν καὶ ἡ τρυφερὰ γυνὴ τὸ ἐξελθὸν διὰ τῶν
398.1 μηρῶν αὐτῆς καὶ τὸ τέκνον ὃ ἐὰν τέκῃ καταφάγεται κρυφῇ
398.2 διὰ τὴν ἔνδειαν πάντων ἐν τῇ στενοχωρίᾳ ἐκείνῃ καὶ θλί-
398.3 ψει. καὶ ἔσῃ ἐν αἰνίγματι καὶ ἐν παραβολῇ καὶ ἐν διηγή-
398.4 ματι ἐν πᾶσι τοῖς ἔθνεσιν, εἰς οὓς ἂν ἀπαγάγῃ σε κύριος
398.5 ἐκεῖ, ἕως ἂν ἐξολοθρεύσῃ σε. καὶ καταλειφθήσεσθε ἐν ἀριθμῷ 5
398.6 βραχεῖς, ἀνθ’ ὧν ὅτι ἦτε ὡσεὶ τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ τῷ
398.7 πλήθει, καὶ οὐκ εἰσηκούσατε τῆς φωνῆς κυρίου τοῦ θεοῦ

208
398.8 ὑμῶν. καὶ ἔσται ὃν τρόπον εὐφράνθη κύριος ἐφ’ ὑμῖν
398.9 εὖ ποιῆσαι καὶ πληθῦναι ὑμᾶς, οὕτως εὐφρανθήσεται κύριος
398.10 ἐφ’ ὑμῖν ἐξολοθρεῦσαι ὑμᾶς, καὶ ἐξαρθήσεσθε ἀπὸ τῆς ἀγα- 10
398.11 θῆς γῆς ἐκείνης, καὶ διασπερεῖ σε κύριος ὁ θεός σου εἰς
398.12 πάντα τὰ ἔθνη ἀπ’ ἄκρου τῆς γῆς καὶ ἕως ἄκρου τῆς γῆς.
398.13 ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖς ἔθνεσιν ἐκείνοις οὐκ ἀναπαύσει σε, οὐδὲ
398.14 μὴ γένηται στάσις τῷ ἴχνει τῶν ποδῶν σου. καὶ δώσει σοι
398.15 κύριος ἐκεῖ καρδίαν ἀθυμοῦσαν καὶ ἐκλείποντας ὀφθαλμοὺς 15
398.16 καὶ τηκομένην ψυχήν, καὶ φοβηθήσῃ ἡμέρας καὶ νυκτός,
398.17 καὶ ἐρεῖς τὸ πρωῒ ἀπὸ τοῦ φόβου τῆς καρδίας σου· πῶς
398.18 ἂν γένοιτο ἑσπέρα; καὶ τὸ ἑσπέρας ἐρεῖς· πῶς ἂν γένοιτο
398.19 πρωΐ; ὁ δέ γε Ἰεζεκιὴλ ἔφη· τάδε λέγει Ἀδωναῒ κύριος·
398.20 ἰδοὺ ἐγὼ ἐπί σε, Ἱερουσαλήμ, καὶ ποιήσω ἐν μέσῳ σου 20
398.21 κρίμα ἐνώπιον τῶν ἐθνῶν, καὶ ποιήσω ἔν σοι, ἃ οὐ πε-
398.22 ποίηκα καὶ οὐ μὴ ποιήσω ὅμοια αὐτοῖς ἔτι διὰ τὰ βδελύγ-
398.23 ματά σου πάντα. διὰ τοῦτο πατέρες φάγονται τέκνα αὐτῶν
399.1 ἐν μέσῳ σου, καὶ τέκνα φάγονται πατέρας αὐτῶν. καὶ
399.2 ποιήσω ἔν σοι κρίματα καὶ διασπερῶ πάντας τοὺς καταλοί-
399.3 πους σου εἰς πάντα ἄνεμον, ἀνθ’ ὧν τὰ ἅγιά μου ἐμίανας
399.4 ἐν πᾶσι τοῖς προσοχθίσμασί σου, κἀγὼ ἀπώσομαί σε καὶ οὐ
399.5 μὴ ἐλεήσω σε ἔτι. τὸ τέταρτόν σου ἐν θανάτῳ ἀναλωθή- 5
399.6 σεται, καὶ τὸ τέταρτόν σου ἐν λιμῷ συντελεσθήσεται ἐν μέσῳ
399.7 σου καὶ τὸ τέταρτόν σου ἐν ῥομφαίᾳ πεσοῦνται κύκλῳ σου,
399.8 καὶ τὸ τέταρτόν σου εἰς πάντα ἄνεμον διασκορπιῶ. καὶ ὁ
399.9 μὲν πόλεμος καὶ ἡ ῥομφαία ἔξωθεν, ὁ δὲ λιμὸς καὶ ὁ θά-
399.10 νατος ἔσωθεν ὀλοθρεύσει, καὶ τοὺς μὲν ἐν τῷ πεδίῳ ῥομ- 10
399.11 φαία τελευτήσει, τοὺς δὲ ἐν τῇ πόλει λιμὸς καὶ θάνατος
399.12 συντελέσει, οἱ δὲ ἐξ αὐτῶν ἀνασωζόμενοι ἀναλωθήσονται.
399.13 καὶ ὑπολείψομαι ἐξ αὐτῶν ἐκ ῥομφαίας καὶ λιμοῦ καὶ θα-
399.14 νάτου, ὅπως ἂν ἐκδιηγῶνται τὰς ἀνομίας αὐτῶν πάσας ἐν
399.15 τοῖς ἔθνεσιν, καὶ γνώσονται, ὅτι ἐγὼ κύριος ὁ τύπτων. διὰ 15
399.16 δὴ τοῦτό φησιν ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος· οὐκ ἀναιρεῖ πάντας
399.17 ἄρδην, ἀλλὰ σκορπίζει. τοῦτο γὰρ προϋπεμφαίνων ὁ θεῖος
399.18 Δαυὶδ ἔφη πρὸς αὐτόν· μὴ ἀποκτείνῃς αὐτούς, ἤτοι πάν-
399.19 τας, ἀλλὰ διασκόρπισον, ἐξ αὐτῶν δήπουθεν, ἐν τῇ δυνά-
399.20 μει σου. 20
399.21 Περὶ δέ γε τῆς δευτέρας αὐτοῦ ἐλεύσεως καὶ φανερώσεως
399.22 καὶ πολλῆς καὶ ἀπαραμυθήτου θλίψεως αὐτῶν εἶπε Ζαχα-
399.23 ρίας· τότε ἥξει κύριος ὁ θεὸς ἡμῶν, καὶ ἔσται κοπετὸς μέ-
399.24 γας ἐν Ἱερουσαλήμ. ὄψονται γὰρ εἰς ὃν ἐξεκέντησαν, τοῦτ’
399.25 ἔστιν ἐν οἷς ἥλοις προσήλωσαν. οὐκ εἶπεν· ὄψονται ὃν 25
400.1 ἐξεκέντησαν, ἀλλ’ εἰς ὃν ἐξεκέντησαν. τί δέ ἐστιν· εἰς ὅν;
400.2 σταυρὸς ἦν, εἰς ὃν ἐξεκέντησαν. πρὸ γὰρ τῆς φοβερᾶς
400.3 παρουσίας τοῦ κυρίου καθάπερ βασιλικὸν σημεῖον τὸ λεγό-

209
400.4 μενον σίγνον κατὰ κοινὴν συνήθειαν προτρέχει τῆς Χριστοῦ
400.5 παρουσίας ὑπὸ τῶν ἀγγέλων δοξαζόμενον καὶ προευαγγελι- 5
400.6 ζόμενον. καὶ φανήσεται ὁ σταυρὸς ἐπὶ τῆς γῆς ἀποκρύπτων
400.7 τὸν ἥλιον καὶ ἀμβλύνων σελήνην, ὥς φησι καὶ ὁ κύριος·
400.8 τότε φανήσεται τὸ σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ θεοῦ ἐν τῷ οὐρανῷ.
400.9 καὶ ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥῆμα Ζαχαρίου, τὴν λέξιν αὐτὴν λα-
400.10 βὼν ὁ Χριστὸς μετήγαγεν εἰς ἀλήθειαν λέγων· τότε ὄψονται 10
400.11 εἰς ὃν ἐξεκέντησαν. ὁ δέ γε Ἱερεμίας ὁμοίως φάσκει· τάδε
400.12 λέγει κύριος ὁ θεὸς Ἰσραήλ· ἰδοὺ ἐγὼ ἐπάγω ἐπὶ τὸν τόπον
400.13 τοῦτον κακά, ὥστε παντὸς ἀκούοντος αὐτὰ ἠχήσει ἀμφότερα
400.14 τὰ ὦτα αὐτοῦ, ἀνθ’ ὧν ἐγκατέλιπόν με καὶ ἀπηλλοτρίωσαν
400.15 τὸν τόπον τοῦτον, καὶ σφάξω τὴν βουλὴν Ἰούδα καὶ τὴν 15
400.16 βουλὴν Ἰσραὴλ ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ καὶ καταβαλῶ αὐτοὺς ἐν
400.17 τῇ μαχαίρᾳ ἐναντίον τῶν ἐχθρῶν αὐτῶν καὶ δώσω τοὺς νε-
400.18 κροὺς αὐτῶν εἰς βρῶσιν τοῖς πετεινοῖς τοῦ οὐρανοῦ καὶ
400.19 τοῖς θηρίοις τῆς γῆς, καὶ τάξω τὴν πόλιν ταύτην εἰς ἀφα-
400.20 νισμὸν καὶ εἰς συριγμὸν αἰώνιον, ἵνα πάντες οἱ διαπορευό- 20
400.21 μενοι δι’ αὐτῆς ἐκστήσωνται καὶ σκυθρωπάσωσι καὶ κινή-
400.22 σωσι τὰς κεφαλὰς αὐτῶν ἐπὶ πάσης τῆς πληγῆς αὐτῆς. καὶ
400.23 ὡς ἄνεμον καύσωνα διασπερῶ αὐτοὺς κατὰ πρόσωπον τῶν
400.24 ἐχθρῶν αὐτῶν, καὶ δείξω αὐτοῖς ἡμέραν ἀπωλείας. καί·
401.1 ἔδονται τὰς σάρκας τῶν υἱῶν καὶ τῶν θυγατέρων αὐτῶν,
401.2 καὶ ἕκαστος τὰς σάρκας τοῦ πλησίον αὐτοῦ ἔδεται ἐν τῇ
401.3 περιοχῇ καὶ ἐν τῇ πολιορκίᾳ, ᾗ πολιορκήσουσιν αὐτοὺς οἱ
401.4 ἐχθροὶ αὐτῶν. καὶ συντρίψω τὸν λαὸν τοῦτον καὶ τὴν
401.5 πόλιν ταύτην, καθὼς συντρίβεται ἄγγος ὀστράκινον, ὃ οὐ 5
401.6 δυνήσεται ἰαθῆναι ἔτι. οὕτω ποιήσω, λέγει κύριος, τῷ τόπῳ
401.7 τούτῳ καὶ τοῖς κατοικοῦσιν ἐν αὐτῷ τοῦ δοθῆναι τὴν πόλιν
401.8 ταύτην ὡς τὴν διαπίπτουσαν. καί· δώσω αὐτοὺς εἰς δια-
401.9 σκορπισμὸν πάσαις ταῖς βασιλείαις τῆς γῆς, καὶ ἔσονται εἰς
401.10 ὀνειδισμὸν καὶ εἰς παραβολὴν καὶ εἰς μῖσος καὶ εἰς κατάραν 10
401.11 ἐν παντὶ τόπῳ, οὗ ἂν ἐξώσω αὐτοὺς ἐκεῖ.
401.12 Τί οὖν λοιπὸν τῶν θείων τούτων ῥημάτων ἐμφαντικώ-
401.13 τερον ἢ ἀληθέστερον γένοιτ’ ἄν; ὅρα γάρ, ὦ ἀνόητε καὶ
401.14 ἀλόγιστε Ἰουδαῖε, εἰ μὴ πεπλήρωνται πάντα ταῦτα ἀπαρα-
401.15 λείπτως κατὰ τὰς ἱερὰς προρρήσεις εἰς ὑμᾶς, καὶ μέντοι καὶ 15
401.16 τὰ ὑπὸ Χριστοῦ προκατηγγελμένα καὶ προηπειλημένα. φησὶ
401.17 γὰρ περὶ τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ τοῦ ἐν αὐτῇ ναοῦ ὅτι· οὐ μὴ
401.18 μείνῃ λίθος ἐπὶ λίθον. ἆρα μεμένηκεν; οὐδαμῶς. καί·
401.19 ἰδοὺ ἀφίεται ὁ οἶκος ὑμῶν ἔρημος. ἆρα οὐκ ἐρήμωται;
401.20 καὶ σφόδρα γε. καί· ἔσται θλίψις, οἵα οὐ γέγονεν. ἆρα 20
401.21 οὐκ ἐγένετο; ἀνάγνωθι τὴν ἱστορίαν Ἰωσήπου ἀνδρὸς Ἰου-
401.22 δαίου καὶ φιλαλήθους, καὶ οὐδὲ ἀναπνεῦσαι λοιπὸν δυνήσῃ
401.23 ἀκούων μόνον ἅπερ ἔπαθον οἱ ἄθλιοι τηνικαῦτα Ἰουδαῖοι

210
401.24 διὰ τὴν κατὰ τοῦ Χριστοῦ μανίαν καὶ λύσσαν. ἵνα γὰρ
402.1 μηδεὶς τῶν Ἰουδαίων ἀπιστήσῃ, οὐκ ἀλλόφυλόν τινα, ἀλλ’
402.2 ὁμόφυλον καὶ ὁμόπιστον καὶ ζηλωτὴν παρεσκεύασεν ἡ ἀλή-
402.3 θεια τὰ ἐλεεινὰ ἐκεῖνα καὶ δυσεξήγητα ἐκτραγῳδῆσαι πάθη.
402.4 τοιαύτην γὰρ θεήλατον ὑπέστησαν ἅλωσιν, οἵαν οὐδὲ ὁ σύμ-
402.5 πας οἶδε χρόνος, ἀφ’ οὗ γέγονεν ἐπὶ τῆς γῆς ἄνθρωπος. 5
402.6 καὶ εἰκότως· ἕως μὲν γὰρ εἰς τοὺς ὁμοδούλους ἡμάρτανον,
402.7 συγγνώμης ἐτύγχανον, ἡνίκα δὲ εἰς τὸν κοινὸν δεσπότην
402.8 ἐξήμαρτον, ἀσυγγνώστως ἐκολάσθησαν. ὅτι δὲ ὁ Χριστὸς
402.9 αὐτοῖς πεποίηκε ταῦτα, ἄκουσον αὐτοῦ πάλιν καὶ διὰ παρα-
402.10 βολῶν φάσκοντος· τοὺς δὲ μὴ βουληθέντας με βασιλεῦσαι 10
402.11 ἐπ’ αὐτοὺς ἀγάγετε ὧδε καὶ κατασφάξατε. διὸ καὶ πρὸς
402.12 αὐτοὺς ἔλεγεν· ἀρθήσεται ἀφ’ ὑμῶν ἡ βασιλεία καὶ δοθή-
402.13 σεται ἔθνει ποιοῦντι τοὺς καρποὺς αὐτῆς. καὶ πρὸς μὲν
402.14 τὴν Ἱερουσαλήμ φησιν· ἥξουσιν ἐπί σε ἡμέραι, καὶ περιβα-
402.15 λοῦσί σοι οἱ ἐχθροί σου χάρακα καὶ περικυκλώσουσί σε καὶ 15
402.16 συνέξουσί σε πάντοθεν καὶ ἐδαφιοῦσι τὰ τέκνα σου ἔν σοι.
402.17 πρὸς δὲ τοὺς ἀπειθεῖς Ἰουδαίους ἐπάγει λέγων· ἰδοὺ ἀφίεται
402.18 ὁ οἶκος ὑμῶν ἔρημος. ὅπερ οὖν καὶ ὁ θεῖος Δανιὴλ προ-
402.19 δηλῶν ἔφη· καὶ τὴν πόλιν καὶ τὸ ἅγιον διαφθερεῖ σὺν τῷ
402.20 ἡγουμένῳ τῷ ἐρχομένῳ, τοῦτ’ ἔστιν ὁ θεὸς καὶ πατὴρ πάντα 20
402.21 τῶν Ἰουδαίων τὰ σεμνὰ καὶ περίβλεπτα ἀνατρέψει, ἀλλὰ καὶ
402.22 ὁ υἱὸς καὶ Χριστὸς ὁ παρ’ αὐτῶν ὡς λυτρωτὴς προσδοκώ-
402.23 μενος καὶ σωτήρ. οὐ γὰρ εἶπεν· διαφθαρήσεται ἡ πόλις
402.24 καὶ ὁ ναὸς σὺν τῷ ἡγουμένῳ, καθὼς ἀλόγως οἴονταί τινες,
403.1 ἀλλὰ διαφθερεῖ ὁ πατὴρ τὸν ναὸν καὶ τὴν πόλιν συμπράτ-
403.2 τοντος δηλονότι καὶ τοῦ παροινηθέντος ὑπ’ αὐτῶν ἡγου-
403.3 μένου, περὶ οὗ φησιν Ἰακὼβ πρὸς τὴν Βηθλεέμ· ἐκ σοῦ ἐξ-
403.4 ελεύσεται ἡγούμενος, καὶ τὰ ἑξῆς. καὶ μέντοι καὶ πρὸς
403.5 τοὺς ἀποστόλους οὕτω διηγόρευσεν· ὅταν ἴδητε τὸ βδέλυγμα 5
403.6 τῆς ἐρημώσεως τὸ ῥηθὲν διὰ Δανιὴλ τοῦ προφήτου ἑστὼς
403.7 ἐν τόπῳ ἁγίῳ, ὁ ἀναγινώσκων νοείτω. ὃ δὴ καὶ πεπλήρω-
403.8 ται, πρῶτον μὲν κατὰ τὸν καιρὸν τῆς ἁλώσεώς τε καὶ ἐρη-
403.9 μώσεως εἴς τε τὸ Ῥωμαϊκὸν στρατόπεδον ἐπεισελθὸν ἐν τῷ
403.10 ἱερῷ καὶ εἰς τὸν τὴν πόλιν ἑλόντα κατὰ τὴν ἐρήμωσιν, ὥς 10
403.11 τινες τὸ ῥηθὲν βδέλυγμα οὕτως ἐξειλήφασιν, (ἀποτρόπαιοι
403.12 γὰρ καὶ βδελυκτοὶ κατὰ τὸν νόμον ὑπάρχοντες εἰκότως προ-
403.13 είρηνται βδέλυγμα ἐρημώσεως) ἔπειτα δὲ καὶ εἰς ὅπερ ἔστη-
403.14 σεν Ἀδριανὸς ὁ βασιλεὺς εἴδωλον ἑαυτοῦ καὶ τὴν πόλιν
403.15 τέλεον ἐρημώσας. 15
403.16 Περὶ ἧς γοῦν αἰχμαλωσίας ἐσχάτης τῶν ταλαιπώρων
403.17 Ἰουδαίων καὶ ἡ θεολόγος ἔφη γλῶττα στηλιτεύουσα τὴν
403.18 ἀνήκεστον ἐρημίαν αὐτῶν διὰ τὴν κατὰ Χριστοῦ τόλμαν.
403.19 φησὶ γάρ· τοῦ σταυροῦ πρὸς τὴν ἐσχάτην αὐτοὺς συν-

211
403.20 ελαύνοντος ἀπόνοιαν, ἣν κατὰ τοῦ θεοῦ καὶ σωτῆρος 20
403.21 ἡμῶν ἀπενοήθησαν, τὸν ἐν ἀνθρώπῳ θεὸν ἀγνοήσαντες
403.22 καὶ τὴν ῥάβδον τὴν σιδηρᾶν πόρρωθεν ἀπειλουμένην αὐτοῖς
403.23 ἐφ’ ἑαυτοὺς εἵλκυσαν, τὴν νῦν ἐπικρατοῦσαν ἀρχὴν λέγω
403.24 καὶ βασιλείαν καὶ τὴν τελευταίαν αὐτῶν ἀπαγωγήν τε καὶ
404.1 μετανάστασιν καὶ τὸν νῦν ἐπικείμενον αὐτοῖς τῆς δουλείας
404.2 ζυγόν, καὶ τὴν περιβόητον ὑπὸ Ῥωμαίοις ταπείνωσιν καὶ δια-
404.3 σποράν, ἥν τε νῦν ἔχουσιν, καὶ ἣν ἐπὶ πλεῖστον ἕξουσιν
404.4 (πείθομαι γὰρ ταῖς περὶ αὐτῶν προρρήσεσιν), τίς θρηνήσει
404.5 πρὸς ἀξίαν τῶν θρήνους γράφειν εἰδότων καὶ λόγον ἐξισοῦν 5
404.6 πάθει; ποῖαι βίβλοι ταῦτα χωροῦσιν; μία στήλη τούτοις τῆς
404.7 συμφορᾶς ἡ οἰκουμένη πᾶσα, καθ’ ἣν ἐσπάρησαν, καὶ ἡ
404.8 λατρεία πεπαυμένη καὶ αὐτῆς τῆς Ἱερουσαλὴμ τὸ ἔδαφος
404.9 μόλις γινωσκόμενον, ἧς τοσοῦτον ἐπιβατὸν αὐτοῖς ἐστι μόνον,
404.10 καὶ τοσοῦτον ἀπολαύουσι τῆς ποτε δόξης αὐτῶν, ὅσον ἐν 10
404.11 ἡμέρᾳ φανέντες θρηνῆσαι τὴν ἐρημίαν.
404.12 Ὁ οὖν Ἰώσηπος ἐν Ἱερουσαλὴμ παρὼν τῷ πολέμῳ συνέ-
404.13 γραψε μυριάδας τʹ ἀνδρῶν ἀπολέσθαι τότε, τοὺς μὲν λιμῷ
404.14 διαφθαρέντας, τοὺς δὲ ὑπ’ ἀλλήλων ἐν τῷ συγκλεισμῷ ἀπο-
404.15 σφαγέντας, καὶ τοὺς μὲν ὑπὸ Ῥωμαίων ἀναιρεθέντας, τοὺς 15
404.16 δὲ ὑπὸ πυρὸς τεφρωθέντας, τοὺς δὲ ἐν ἀκμῇ τῆς ἡλικίας
404.17 ὑψηλοτάτους καὶ κάλλει σώματος διαφέροντας τῷ θριάμβῳ
404.18 ἐν Ῥώμῃ πεμφθῆναι πρὸς θηριομαχίαν, τοῦ δὲ λοιποῦ πλή-
404.19 θους τοὺς ὑπὲρ ιζʹ ἔτη τοὺς μὲν δεσμίους εἰς τὰ κατ’
404.20 Αἴγυπτον ἔργα παραπεμφθῆναι, τοὺς δὲ πλείους εἰς τὰς 20
404.21 ἐπαρχίας διανεμεῖσθαι φθαρησομένους ἐν τοῖς θεάτροις σι-
404.22 δήροις καὶ θηρίοις, τοὺς δὲ ἐντὸς ιζʹ ἐτῶν αἰχμαλώτους
405.1 ἀχθέντας διαπιπράσκεσθαι, τούτων δὲ μόνων τὸν ἀριθμὸν
405.2 εἰς μυριάδας ἀνδρῶν θʹ συναχθῆναι. καὶ δὴ περὶ τῆς
405.3 καταστροφῆς Ἱερουσαλὴμ ἔφη· τὴν δὲ ἐρήμωσιν τῆς τε πό-
405.4 λεως καὶ τοῦ ναοῦ συνέβη γενέσθαι κατὰ τὴν Δανιήλου
405.5 προφητείαν πρὸ τετρακοσίων ὀκτὼ γενομένην ἐτῶν. καὶ 5
405.6 οὕτω λοιπὸν ἡ τρίτη ἅλωσις γέγονε τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ
405.7 παντελὴς ἐρήμωσις ἐπὶ Οὐεσπασιανοῦ καὶ Τίτου μετὰ ἔτη
405.8 μʹ τῆς τοῦ κυρίου ἡμῶν ἀναλήψεως.
405.9 Ἅπερ δὴ καὶ ὁ θεῖος Χρυσόστομος ἐπεξεργαστικώτερον
405.10 ἀναπτύσσων διελέγχει τούτους εὖ μάλα φάσκων· εἰ δὲ φιλο- 10
405.11 νεικεῖς, ὦ Ἰουδαῖε, περὶ τοῦ τέλους, ἀπὸ τῶν φθασάντων
405.12 μάνθανε καὶ τὰ παρόντα. σκόπει γάρ· κατέβης εἰς Αἴγυ-
405.13 πτον, ἀλλ’ ἐγένοντο ἔτη ςʹ, καὶ ταχέως σε τῆς δουλείας ἐκεί-
405.14 νης ὁ θεὸς ἀπήλλαξε καίπερ ἀσεβοῦντα καὶ πορνεύοντα
405.15 πορνείαν τὴν χαλεπωτάτην. ἀπηλλάγης Αἰγύπτου καὶ προσ- 15
405.16 εκύνησας μόσχον, ἔθυσας τοὺς υἱοὺς καὶ τὰς θυγατέρας σου
405.17 τῷ Βεελφεγὼρ καὶ τοῖς δαιμονίοις, τὸν ναὸν ἐμόλυνας, τὴν

212
405.18 φύσιν ἠγνόησας, τὰ ὄρη, τὰς νάπας, τοὺς βουνούς, τὰς
405.19 πηγάς, τοὺς ποταμούς, τοὺς κήπους τῶν μυσαρῶν θυσιῶν
405.20 ἐπλήρωσας, προφήτας ἔσφαξας, θυσιαστήρια κατέστρεψας, πᾶν 20
405.21 εἶδος κακίας ἐπῆλθες καὶ πᾶσαν ὑπερβολὴν ἐπεδείξω πονη-
405.22 ρίας καὶ ἀσεβείας. ἀλλ’ ὅμως οʹ ἔτη σε παραδοὺς Βαβυ-
405.23 λωνίοις πάλιν ἐπὶ τὴν προτέραν ἐπανήγαγεν ἐλευθερίαν καὶ
406.1 τὴν πατρίδα καὶ τὸν ναὸν ἀπέδωκε καὶ τὸ παλαιὸν τῆς
406.2 προφητείας χάρισμα, καὶ πάλιν προφῆται καὶ πνεύματος
406.3 ἁγίου χάρις. μᾶλλον δὲ οὐδὲ ἐν τῷ καιρῷ τῆς αἰχμαλωσίας
406.4 ἐγκατελείφθης, ἀλλὰ καὶ ἐκεῖ Δανιὴλ καὶ Ἰεζεκιήλ, καὶ ἐν
406.5 Αἰγύπτῳ Ἱερεμίας, καὶ μέντοι καὶ πρὸ τούτων Μυσῆς καὶ 5
406.6 Ἀαρὼν ἐν τῇ ἐρήμῳ. καὶ μετ’ ἐκεῖνα πάλιν ἐπὶ τὴν προ-
406.7 τέραν ἐπανῆλθες κακίαν καὶ ἐξεβακχεύθης καὶ πρὸς τὴν
406.8 Ἑλληνικὴν μετετάξω πολιτείαν ἐπὶ τοῦ ἀσεβοῦς Ἀντιόχου.
406.9 ἀλλά γε καὶ τότε παραδοθέντες Ἀντιόχῳ ἔτη γʹ τὰ λαμπρὰ
406.10 διὰ τῶν Μακκαβαίων αὖθις ἐστήσατε τρόπαια. ἀλλὰ νῦν 10
406.11 τοιοῦτον οὐδέν, ἀλλὰ τοὐναντίον ἅπαν γέγονεν. ὃ καὶ μά-
406.12 λιστα ἔστι θαυμάσαι, ὅτι τὰ μὲν τῆς κακίας ἔληξεν, τὰ δὲ
406.13 τῆς τιμωρίας ἐπιτέταται καὶ οὐδὲ ἐλπίδα τινὰ μεταβολῆς
406.14 ἔχει. οὐ γὰρ οʹ ἔτη μόνον παρῆλθον, ἀλλὰ καὶ πολλῷ
406.15 πλείονα, καὶ οὐδὲ σκιὰν ἐλπίδος ἔστιν εὑρεῖν, καὶ ταῦτα 15
406.16 οὐδὲ εἰδωλολατρούντων ὑμῶν οὔτε ἄλλο τι ποιούντων, ἅπερ
406.17 ἔμπροσθεν ἐτολμᾶτε.
406.18 Ἵνα δὲ σαφέστερον καὶ διεξοδικώτερον τὰ περὶ τούτων
406.19 εἴπωμεν, ἄνωθεν πάλιν ἀρξώμεθα. τρεῖς οὖν δουλείας ὑπέ-
406.20 στησαν οἱ Ἰουδαῖοι χαλεπωτάτας καὶ οὐδεμίαν χωρὶς προρ- 20
406.21 ρήσεως αὐτοῖς ἐπήγαγεν ἡ θεία δίκη, ἀλλὰ προλεχθῆναι
406.22 παρεσκεύασεν αὐτοῖς καὶ τόπον καὶ χρόνον καὶ τρόπον καὶ
406.23 κάκωσιν καὶ τὴν ἐπάνοδον καὶ τἄλλα πάντα μετὰ πολλῆς
406.24 ἀκριβείας. καὶ περὶ μὲν τῆς ἐν Αἰγύπτῳ πρώτης διαλεγό-
406.25 μενος ὁ θεὸς οὕτως ἔφη πρὸς τὸν Ἁβραάμ· γινώσκων γνῶθι 25
406.26 ὅτι πάροικον ἔσται τὸ σπέρμα σου ἐν γῇ ἀλλοτρίᾳ καὶ δου-
407.1 λώσουσιν αὐτοὺς καὶ κακώσουσιν ἔτη υʹ. τὸ δὲ ἔθνος, ᾧ
407.2 ἐὰν δουλεύσωσιν, κρινῶ ἐγώ, εἶπεν ὁ θεός. τετάρτῃ δὲ
407.3 γενεᾷ ἐλεύσονται ὧδε μετὰ ἀποσκευῆς πολλῆς. περὶ δὲ τῆς
407.4 δευτέρας φησὶν Ἱερεμίας· οὕτως εἶπε κύριος· ὅταν μέλλῃ
407.5 πληροῦσθαι τῇ Βαβυλῶνι οʹ ἔτη, ἐπισκέψομαι ὑμᾶς καὶ ἐπι- 5
407.6 στήσω ἐφ’ ὑμᾶς τοὺς ἀγαθοὺς λόγους μου τοῦ ἀποστρέψαι
407.7 εἰς τὸν τόπον τοῦτον, καὶ ἐπιστρέψω τὴν αἰχμαλωσίαν ὑμῶν
407.8 καὶ ἀθροίσω ὑμᾶς ἐκ τῶν ἐθνῶν πάντων καὶ ἐκ τῶν τόπων
407.9 ὑμῶν πάντων, οὗ διέσπειρα ὑμᾶς ἐκεῖ, φησὶ κύριος, καὶ
407.10 ἐπιστρέψω ὑμᾶς εἰς τὸν τόπον, ὅθεν ἀπῴκισα ὑμᾶς ἐκεῖθεν. 10
407.11 δύο μέντοι ταύτας δουλείας ὁ λόγος διὰ συντομίας ἀπέδειξε
407.12 μετὰ προφητείας ἐπελθούσας αὐτοῖς, καὶ οὐχ ἁπλῶς οὐδὲ

213
407.13 ἀπροσδοκήτως. λείπεται δὴ οὖν λοιπὸν τὴν τρίτην ἐπαγα-
407.14 γεῖν, εἶτα καὶ περὶ τῆς νῦν τετάρτης κατεχούσης αὐτοὺς
407.15 εἰπεῖν καὶ δεῖξαι σαφῶς, ὅπως οὐδὲ εἷς προφήτης ἐπηγ- 15
407.16 γείλατο λύσιν ἔσεσθαί τινα τῶν κατεχόντων αὐτοὺς κακῶν,
407.17 οὔτε μὴν ἀπαλλαγὴν τὸ σύνολον.
407.18 Τίς οὖν ἐστιν ἡ τρίτη; ἡ ἐπὶ Ἀντιόχου τοῦ Ἐπιφανοῦς.
407.19 ἐπειδὴ γὰρ Ἀλέξανδρος ὁ Μακεδόνων βασιλεὺς Δαρεῖον τὸν
407.20 Περσῶν βασιλέα καθελὼν εἰς ἑαυτὸν περιέστησε τὴν ἀρχήν, 20
407.21 τελευτήσαντος τούτου τέσσαρες μετ’ ἐκεῖνον ἐγένοντο βασι-
407.22 λεῖς, εἶτα ἐξ ἑνὸς τῶν τεσσάρων τούτων γενόμενος ὁ Ἀντίοχος
407.23 μετὰ πολὺν ὕστερον χρόνον τό τε ἱερὸν ἐνέπρησε τά τε ἅγια
407.24 τῶν ἁγίων ἠρήμωσε τάς τε θυσίας καθεῖλε τούς τε Ἰου-
407.25 δαίους ὑπέταξε καὶ τὴν πολιτείαν αὐτῶν κατέλυσε πᾶσαν. 25
408.1 καὶ ταῦτα πάντα μετὰ ἀκριβείας ἁπάσης καὶ μέχρι μιᾶς
408.2 ἡμέρας προηγορεύετο παρὰ τοῦ Δανιήλ, καὶ πότε ἔσται καὶ
408.3 πῶς καὶ παρὰ τίνι καὶ τίνι τρόπῳ καὶ ποῦ τελευτήσει καὶ
408.4 τίνα λήψεται μεταβολήν. εἴσεσθε δὲ σαφέστερον ἀκούσαντες
408.5 αὐτῆς τῆς ὁράσεως, ἣν διὰ παραβολῆς ἡμῖν ὁ προφήτης 5
408.6 ἀνήγγειλεν, κριὸν μὲν καλῶν τὸν τῶν Περσῶν βασιλέα Δα-
408.7 ρεῖον, τράγον δὲ τὸν τῶν Ἑλλήνων βασιλέα Ἀλέξανδρον τὸν
408.8 Μακεδόνα. τέσσαρα δὲ κέρατα λέγει τοὺς μετ’ ἐκεῖνον ἀνα-
408.9 στάντας, ἀφ’ ὧν ὕστερον κέρας αὐτὸς ὁ Ἀντίοχος ἔφυ. φησὶ
408.10 γάρ· εἶδον ἐν ὁράματι, καὶ ἰδοὺ κριὸς εἷς ἑστηκώς, καὶ 10
408.11 αὐτῷ κέρατα ὑψηλά, καὶ τὸ ἓν ὑψηλότερον τοῦ ἑτέρου. καὶ
408.12 τὸ ὑψηλὸν ἀνέβαινεν ἐπ’ ἐσχάτων. καὶ εἶδον τὸν κριὸν κε-
408.13 ρατίζοντα κατὰ θάλασσαν καὶ βορρᾶν καὶ νότον, καὶ τὰ
408.14 θηρία πάντα οὐ στήσεται ἐνώπιον αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἦν ὁ
408.15 ἐξαιρούμενος ἐκ χειρὸς αὐτοῦ, καὶ ἐποίησε κατὰ τὸ θέλημα 15
408.16 αὐτοῦ καὶ ἐμεγαλύνθη. τὴν δύναμιν λέγει τὴν Περσικήν,
408.17 ἣ πᾶσαν ἐπέδραμε τὴν γῆν. εἶτα περὶ τοῦ Μακεδόνος Ἀλε-
408.18 ξάνδρου διαλεγόμενός φησιν· καὶ ἰδοὺ τράγος αἰγῶν ἤρχετο
408.19 ἀπὸ λιβὸς ἐπὶ πρόσωπον πάσης τῆς γῆς, καὶ οὐκ ἦν ἁπτό-
408.20 μενος τῆς γῆς, καὶ τῷ τράγῳ ἐκείνῳ κέρας ἐθεωρεῖτο ἀνὰ 20
408.21 μέσον τῶν ὀφθαλμῶν αὐτοῦ. εἶτα λέγων τὴν πρὸς Δαρεῖον
408.22 συμβολὴν αὐτοῦ γεγενημένην καὶ τὴν κατὰ κράτος νίκην·
408.23 ἦλθεν, φησίν, ὁ τράγος ἕως τοῦ κριοῦ τοῦ τὰ κέρατα ἔχον-
408.24 τος, καὶ ἠγριώθη καὶ ἔπαισε τὸν κριὸν καὶ συνέτριψεν ἀμ-
408.25 φότερα τὰ κέρατα αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἦν ὁ ἐξαιρούμενος ἐκ 25
408.26 χειρὸς αὐτοῦ. ἔπειτα διηγούμενος τὴν Ἀλεξάνδρου τελευτὴν
408.27 καὶ τὴν τῶν τεσσάρων βασιλέων διαδοχὴν ἐπάγει λέγων· καὶ
409.1 ἐν τῷ ἰσχῦσαι αὐτὸν συνετρίβη τὸ κέρας τὸ μέγα, καὶ ἀνέβη
409.2 κέρατα δʹ ὑποκάτωθεν αὐτοῦ εἰς τοὺς δʹ ἀνέμους τοῦ οὐρα-
409.3 νοῦ. ἐντεῦθεν λοιπὸν ἐπὶ τὴν Ἀντιόχου βασιλείαν ἐλθὼν
409.4 καὶ δεικνύς, ὅτι ἐξ ἑνὸς ἐκείνων τῶν τεσσάρων ἐστίν, πάλιν

214
409.5 φησίν· καὶ ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ ἑνὸς ἰσχυρὸν καὶ ἐμεγαλύνθη 5
409.6 περισσῶς πρὸς νότον καὶ πρὸς ἀνατολήν. καὶ σημαίνων, ὅτι
409.7 τὴν Ἰουδαϊκὴν πολιτείαν καθελεῖ, φάσκει· καὶ δι’ αὐτὸν
409.8 θυσία ἐταράχθη παραπτώματι, καὶ ἐγενήθη καὶ κατευοδώθη
409.9 αὐτῷ, καὶ τὸ ἅγιον ἐρημωθήσεται, καὶ δοθήσεται ἐπὶ τὴν
409.10 θυσίαν ἁμαρτία. τοῦ γὰρ βωμοῦ καθαιρεθέντος, καὶ τῶν 10
409.11 ἁγίων καταπατηθέντων, εἴδωλον ἔστησεν ἔνδον καὶ θυσίας
409.12 ἐπετέλει τοῖς δαίμοσι παρανόμους. ὅθεν φησίν· καὶ ἐρρίφη
409.13 χαμαὶ ἡ δικαιοσύνη, καὶ ἐποίησε καὶ εὐοδώθη. εἶτα πάλιν
409.14 ἐκ δευτέρου τὴν αὐτὴν βασιλείαν Ἀντιόχου τοῦ Ἐπιφανοῦς
409.15 λέγων καὶ τὴν αἰχμαλωσίαν καὶ τὴν ἅλωσιν καὶ τὴν ἐρή- 15
409.16 μωσιν τοῦ ἱεροῦ προστίθησι καὶ τὸν χρόνον. ἀρξάμενος γὰρ
409.17 ἀπὸ τῆς Ἀλεξάνδρου βασιλείας αὖθις πρὸς τῷ τέλει τοῦ βι-
409.18 βλίου καὶ τὰ μεταξὺ πάντα διηγησάμενος, ὅσα οἱ Πτολε-
409.19 μαῖοι καὶ οἱ Σέλευκοι συρραγέντες ἀλλήλοις ἐποίησαν, καὶ
409.20 οἱ στρατηγοὶ τούτων εἰργάσαντο, τοὺς δόλους, τὰς νίκας, 20
409.21 τὰς στρατιάς, τὰς ναυμαχίας, τὰς πεζομαχίας, προϊὼν εἰς
409.22 Ἀντίοχον τελευτᾷ πάλιν καί φησιν· βραχίονες ἐξ αὐτοῦ στή-
409.23 σονται καὶ βεβηλώσουσι τὸ ἁγίασμα καὶ μεταστήσουσι τὸν
409.24 ἐνδελεχισμόν, (τὰς συνήθεις λέγων θυσίας καὶ καθημερινάς),
409.25 καὶ δώσουσιν εἰς αὐτὸν βδέλυγμα, καὶ τοὺς ἀνομοῦντας 25
409.26 διαθήκην (τοῦτ’ ἔστι τοὺς παραβαίνοντας τῶν Ἰουδαίων)
409.27 ἀπάξουσιν ἐν ὀλισθήμασι μεθ’ ἑαυτῶν καὶ μεταστήσουσιν,
410.1 καὶ λαὸς γινώσκων τὸν θεὸν αὐτοῦ κατισχύσουσιν (τὰ ἐπὶ
410.2 τῶν Μακκαβαίων λέγων καὶ τὰ ἐπὶ Ἰούδα καὶ Σίμωνος καὶ
410.3 Ἰωάννου). καὶ οἱ συνετοὶ λαοῦ συνήσουσιν εἰς πολλὰ καὶ
410.4 ἀσθενήσουσιν ἐν ῥομφαίᾳ καὶ ἐν φλογί (τὸν ἐμπρησμὸν τῆς
410.5 πόλεως ἐξηγούμενος πάλιν) καὶ ἐν αἰχμαλωσίᾳ καὶ ἐν διαρ- 5
410.6 παγῇ ἡμερῶν, καὶ ἐν τῷ ἀσθενῆσαι αὐτοὺς βοηθήσονται
410.7 βοήθειαν μικράν (ἐμφαίνων ὅτι μεταξὺ τῶν κακῶν ἐκείνων
410.8 δυνήσονται ἀναπνεῦσαι καὶ ἀνενεγκεῖν ἐκ τῶν κατειληφότων
410.9 αὐτοὺς δεινῶν) καὶ προστεθήσονται πρὸς αὐτοὺς πολλοὶ ἐν
410.10 ὀλισθήμασι καὶ ἀπὸ τῶν συνιόντων ἀσθενήσουσιν (δεικνὺς 10
410.11 ὅτι πολλοὶ καὶ τῶν ἑστώτων πεσοῦνται). εἶτα καὶ τὴν αἰτίαν,
410.12 δι’ ἣν συνεχώρησεν αὐτοὺς ὁ θεὸς ἐν τοσούτοις κακοῖς γε-
410.13 νέσθαι. τίς δὲ αὕτη; τοῦ πυρῶσαι, φησίν, ἐν αὐτοῖς καὶ
410.14 τοῦ ἐκλέξασθαι καὶ τοῦ ἐκλευκᾶναι ἕως καιροῦ πέρας. ταῦτα
410.15 γάρ, φησίν, ὁ θεὸς συνεχώρησεν, ὥστε αὐτοὺς ἐκκαθᾶραι 15
410.16 καὶ δεῖξαι τοὺς ἐν αὐτοῖς δοκίμους. εἶτα διηγούμενος αὐτοῦ
410.17 ἐκείνου τὴν δύναμιν ἔφη· καὶ ποιήσει κατὰ τὸ θέλημα
410.18 αὐτοῦ καὶ ὑψωθήσεται καὶ μεγαλυνθήσεται. καὶ μέντοι καὶ
410.19 τὴν βλάσφημον αὐτοῦ γνώμην λέγων προσέθηκεν ὅτι· ἐπὶ
410.20 τὸν θεὸν τῶν θεῶν λαλήσει ὑπέρογκα καὶ κατευθυνεῖ μέχρι 20
410.21 συντελεσθῆναι τὴν ὀργήν, δεικνὺς ὅτι οὐκ ἀπὸ τῆς οἰκείας

215
410.22 γνώμης, ἀλλὰ διὰ τὴν ὀργὴν τοῦ θεοῦ τὴν κατὰ τῶν Ἰου-
410.23 δαίων οὕτως ἐκεῖνος ἐκράτει καὶ ἴσχυεν. εἰπὼν οὖν δι’
410.24 ἑτέρων πλειόνων, ὅσα κακὰ ἐργάσεται τὴν Αἴγυπτον, τὴν
410.25 Παλαιστίνην, καὶ πῶς ἐπανήξει, καὶ τίνος καλοῦντος, καὶ 25
410.26 ποίας αἰτίας καταναγκαζούσης, λέγει λοιπὸν καὶ τὴν μετα-
411.1 βολὴν τῶν πραγμάτων τούτων, καὶ ὅτι δίκην δόντες οἱ
411.2 Ἰουδαῖοι διὰ τούτων ἁπάντων τεύξονταί τινος ἀντιλήψεως
411.3 ἀγγέλου πεμφθέντος εἰς τὴν ἐκείνων βοήθειαν. ἐν τῷ καιρῷ,
411.4 γάρ φησιν, ἐκείνῳ ἀναστήσεται Μιχαὴλ ὁ μέγας ἄρχων ὁ
411.5 ἐφεστηκὼς ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τοῦ λαοῦ σου, καὶ ἔσται καιρὸς 5
411.6 θλίψεως, οἷος οὐ γέγονεν ἀφ’ οὗ γεγένηται ἔθνος ἐπὶ τῆς
411.7 γῆς καὶ ἕως τοῦ καιροῦ ἐκείνου. καὶ ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ
411.8 σωθήσεται λαὸς πᾶς ὁ γεγραμμένος ἐν τῇ βίβλῳ, τοῦτ’ ἔστιν
411.9 οἱ σωτηρίας ὄντες ἄξιοι.
411.10 Ἀλλὰ τὸ ζητούμενον οὔπω καὶ νῦν ἀναδέδεικται. τί δὲ 10
411.11 τοῦτό ἐστιν; ὅτι καὶ χρόνους ὥρισεν ἐν τοῖς κακοῖς τούτοις,
411.12 ὥσπερ ἐκεῖ ἔτη υʹ καὶ μετὰ ταῦτα οʹ. ἴδωμεν τοίνυν καὶ
411.13 ἐνταῦθα, εἴ τινα χρόνον ὁρίζει. ποῦ δὴ τοῦτο ἔστιν εὑρεῖν;
411.14 ἐν τοῖς μετὰ ταῦτα λεχθησομένοις. ἐπειδὴ γὰρ τὰ πολλὰ
411.15 καὶ μεγάλα ἤκουσε κακά, τὸν ἐμπρησμὸν τῆς πόλεως, τὴν 15
411.16 ἀνατροπὴν τοῦ νόμου, τὴν αἰχμαλωσίαν, ἐπιθυμεῖ λοιπὸν τὸ
411.17 τέλος αὐτῶν μαθεῖν καὶ εἴ τις ἔσται τῶν συμφορῶν τούτων
411.18 μεταβολή, καὶ διερωτῶν ἔλεγεν οὕτως· κύριε, τί τὰ ἔσχατα
411.19 τούτων; καὶ εἶπεν· δεῦρο, Δανιήλ, ὅτι ἐμπεφραγμένοι καὶ
411.20 ἐσφραγισμένοι εἰσὶν οἱ λόγοι ἕως καιροῦ πέρας, τὸ ἀσαφὲς 20
411.21 τῶν εἰρημένων αἰνιττόμενος. εἶτα καὶ τὴν αἰτίαν τῆς συγ-
411.22 χωρήσεως τῶν κακῶν· ἕως ἂν ἐκλεγῶσι καὶ ἐκλευκανθῶσι
411.23 καὶ πυρωθῶσι πολλοί, καὶ ἀνομήσουσιν ἄνομοι, καὶ συνή-
412.1 σουσι πάντες ἀσεβεῖς, καὶ οἱ νοήμονες συνήσουσιν. εἶτα τὸν
412.2 καιρὸν προλέγων, ὅσον μέλλει κατέχειν αὐτοὺς τὰ δεινά,
412.3 φησίν· ἀπὸ καιροῦ παραλλάξεως ἐνδελεχισμοῦ. ἐνδελεχισμὸς
412.4 δὲ ἐκαλεῖτο ἡ καθημερινὴ θυσία. τὸ γὰρ ἐνδελεχὲς τὸ
412.5 πυκνὸν καὶ συνεχές ἐστιν. τοῖς γὰρ Ἰουδαίοις ἔθος ἦν καὶ 5
412.6 ἐν πρωῒ καὶ ἐν ἑσπέρᾳ καὶ καθ’ ἑκάστην ἡμέραν τῷ θεῷ
412.7 θύειν, καὶ διὰ τοῦτο ἡ θυσία ἐκείνη ἐνδελεχισμὸς ἐλέγετο.
412.8 ἐπεὶ οὖν ἐλθὼν ὁ Ἀντίοχος κατέλυσε τὸ ἔθος τοῦτο καὶ
412.9 ἤλλαξεν, διὰ τοῦτό φησιν ὁ ἄγγελος, ὅτι ἀπὸ καιροῦ τῆς
412.10 ἀλλάξεως τοῦ ἐνδελεχισμοῦ, τοῦτ’ ἔστιν ἀπὸ τῆς καταλύσεως 10
412.11 τῆς θυσίας, εἰσὶ δὲ ἡμέραι ͵αςϞʹ, ὅπερ ἐστὶν ἔτη γʹ ἥμισυ.
412.12 εἶτα δηλῶν, ὅτι καὶ λύσις τῶν κακῶν τούτων ἔσται καὶ
412.13 ἀπαλλαγή, ἐπήγαγεν· μακάριος ὁ ὑπομείνας καὶ φθάσας εἰς
412.14 ἡμέρας ͵ατλεʹ, ταῖς ͵αςϞʹ μεʹ προσθείς. ἐπειδὴ γὰρ ἐν
412.15 μηνὶ καὶ ἥμισυ μηνὸς τὴν συμβολὴν συνέβη γενέσθαι, ἐν 15
412.16 ᾗ γέγονε καθαρὰ ἡ νίκη καὶ ἡ παντελὴς τῶν ἐπικειμένων

216
412.17 κακῶν ἀπαλλαγή. εἰπὼν γάρ· μακάριος ὁ ὑπομείνας καὶ
412.18 φθάσας εἰς ἡμέρας ͵ατλεʹ, τὴν ἀπαλλαγὴν ἐδήλωσεν. καὶ
412.19 οὐχ ἁπλῶς εἶπεν· ὁ φθάσας. ἐπειδὴ γὰρ πολλοὶ τῶν ἀσε-
412.20 βησάντων εἶδον τὴν μεταβολήν, οὐκ ἐκείνους μακαρίζει, ἀλλὰ 20
412.21 τοὺς ἐν τοῖς καιροῖς τῶν κακῶν ὑπομείναντας καὶ μὴ προ-
412.22 δόντας τὴν εὐσέβειαν καὶ τῆς ἀνέσεως τυχόντας.
412.23 Ἆρα τί τούτων σαφέστερον γένοιτ’ ἄν; ὥρα δὴ λοιπὸν
412.24 ἐπὶ τὸ ζητούμενον ἐλθεῖν καὶ τὴν παροῦσαν αἰχμαλωσίαν
412.25 καὶ δουλείαν, δι’ ἣν καὶ πάντα κεκινήκαμεν ταῦτα. ὅτι 25
413.1 μὲν οὖν αἱ τρεῖς προανηγορεύθησαν αἰχμαλωσίαι, ἡ μὲν ἔτη
413.2 ἔχουσα υʹ, ἡ δὲ οʹ, ἡ δὲ γʹ ἥμισυ, ἱκανῶς ἐντεῦθεν ἡμῖν
413.3 ὡς οἷόν τε ἀποδέδεικται. φέρε δὴ λοιπὸν καὶ περὶ ταύτης
413.4 εἴπωμεν. ὅτι γὰρ καὶ περὶ τῆς ἐσχάτης ταύτης τετάρτης
413.5 καὶ τελευταίας αἰχμαλωσίας προανεφώνησεν ὁ προφήτης οὗτος, 5
413.6 αὐτὸν παρέξομεν Ἰώσηπον μάρτυρα τὸν τὰ ἐκείνων φρο-
413.7 νοῦντα. ἐπειδὴ γὰρ εἶπε τὰ περὶ τῆς ἐπ’ Ἀντιόχου αἰχμα-
413.8 λωσίας καὶ μάρτυρα τὸν προφήτην παρήγαγεν, ἐπάγει καὶ
413.9 περὶ ταύτης καί φησιν· τὸν αὐτόν γε τοι τρόπον Δανιὴλ
413.10 καὶ περὶ τῆς Ῥωμαίων ἡγεμονίας ἀνέγραψεν, καὶ ὅτι ὑπ’ 10
413.11 αὐτῶν ἐρημωθήσεται τὰ Ἱεροσόλυμα, καὶ ὁ ναὸς καταλυθή-
413.12 σεται. σὺ δέ μοι σκόπει τὸ φιλάληθες τοῦ ἀνδρός, ὡς, εἰ
413.13 καὶ Ἰουδαῖος ἦν, ἀλλ’ οὐκ ἠνέσχετο ζηλῶσαι τὴν Ἰουδαϊκὴν
413.14 φιλονεικίαν τε καὶ ψευδηγορίαν. εἰπὼν γὰρ ὅτι ἐρημωθή-
413.15 σεται τὰ Ἱεροσόλυμα �οὐκ ἐτόλμησε προσθεῖναι καὶ φάναι, 15
413.16 ὅτι ἀναστήσεται πάλιν οὐδὲ χρόνον γράψαι διωρισμένον.
413.17 ἀλλ’ ὅτι μὲν ἐρημωθήσεται τὰ Ἱεροσόλυμα� καὶ ὁ ναὸς ἔγρα-
413.18 ψεν, ὅτι δὲ στήσεταί που τὰ τῆς ἐρημίας οὐκέτι προσέθη-
413.19 κεν, ἐπειδὴ μηδὲ τὸν προφήτην εὗρε τοιοῦτόν τι προσθέντα.
413.20 ποῦ τοίνυν εἶπεν ὁ Δανιήλ, ὅτι ὁ ναὸς ἐρημωθήσεται, ἄκου- 20
413.21 σον. ἐπειδὴ γὰρ τὴν προσευχὴν ἐκείνην τὴν ἐν σάκκῳ καὶ
413.22 σποδῷ ἐποιήσατο, ἦλθε Γαβριὴλ πρὸς αὐτὸν καί φησιν·
414.1 οʹ ἑβδομάδες συνετμήθησαν ἐπὶ τὸν λαόν σου καὶ ἐπὶ τὴν
414.2 πόλιν τὴν ἁγίαν. ἰδοὺ καὶ ἐνταῦθα χρόνος εἴρηται, οὐ τῆς
414.3 αἰχμαλωσίας, ἀλλὰ μεθ’ ὅσον χρόνον ἔμελλεν ἡ αἰχμαλωσία
414.4 ἀπαντήσεσθαι. εἶτα πάλιν φησὶν ἀκριβέστερον· καὶ γνώσῃ
414.5 καὶ συνήσεις ἀπὸ ἐξόδου λόγων τοῦ ἀποκριθῆναι καὶ τοῦ 5
414.6 οἰκοδομῆσαι Ἱερουσαλὴμ ἕως χριστοῦ ἡγουμένου ἑβδομάδες
414.7 ζʹ καὶ ἑβδομάδες ξβʹ. ἐνταῦθά μοι νουνεχῶς πρόσεχε· τὸ
414.8 γὰρ πᾶν ἐνταῦθά ἐστι τὸ ζητούμενον. ἑβδομάδες οὖν ζʹ
414.9 καὶ ἑβδομάδες ξβʹ υπγʹ ἔτη εἰσίν. ἑβδομάδας γὰρ οὐχ ἡμε-
414.10 ρῶν ἐνταῦθα λέγει οὐδὲ μηνῶν, ἀλλ’ ἑβδομάδας ἐνιαυτῶν. 10
414.11 ἀπὸ δὲ Κύρου ἐπὶ Ἀντίοχον τὸν Ἐπιφανῆ καὶ τὴν αἰχμα-
414.12 λωσίαν ἐκείνην ἔτη εἰσὶ τϞδʹ. εἶτα διδάσκων ἡμᾶς πόθεν
414.13 ἀριθμεῖν δεῖ, ὅτι οὐκ ἀπὸ τῆς ἡμέρας τῆς ἐπανόδου, ἀλλ’

217
414.14 ἀπὸ ἐξόδου λόγων τοῦ ἀποκριθῆναι καὶ τοῦ οἰκοδομῆσαι
414.15 Ἱερουσαλήμ. οὐκ ἐπὶ Κύρου δὲ ᾠκοδομήθη, ἀλλ’ ἐπὶ τοῦ 15
414.16 Ἀρταξέρξου τοῦ Μακρόχειρος. μετὰ γὰρ τὴν κάθοδον ἐπαν-
414.17 ῆλθε Καμβύσης, εἶτα οἱ μάγοι, καὶ μετ’ ἐκείνους Δαρεῖος
414.18 Ὑστάσπου, μεθ’ ὃν Ξέρξης ὁ Δαρείου καὶ Ἀρταβάνης. εἶτα
414.19 Ἀρταξέρξης ὁ Μακρόχειρ ἐβασίλευσε τῆς Περσίδος. ἐν δὲ
414.20 τῷ εἰκοστῷ ἔτει τῆς βασιλείας αὐτοῦ Νεεμίας ἀνελθὼν τὴν 20
414.21 πόλιν ἀνέστησεν, ἅπερ ὁ Ἔσδρας ἀκριβῶς ἡμῖν διηγήσατο.
414.22 ἂν τοίνυν ἐντεῦθεν τετρακόσια καὶ ὀγδοήκοντα ἔτη θῶμεν,
415.1 ἥξομεν πάντως ἐπὶ τὴν κατασκαφὴν ταύτην, ὡς καὶ Ἰώση-
415.2 πος αὖθις μαρτυρεῖ λέγων· τὴν δὲ τῆς πόλεως ἐρήμωσιν
415.3 καὶ τοῦ ναοῦ συνέβη γενέσθαι κατὰ τὴν Δανιήλου προφη-
415.4 τείαν πρὸ τετρακοσίων καὶ ὀκτὼ γενομένην ἐτῶν. διὰ τοῦτό
415.5 φησιν· οἰκοδομηθήσεται πλατεῖα καὶ περίτειχος. ἐπειδὰν 5
415.6 οὖν ἀναστῇ καὶ τὸ οἰκεῖον ἀπολάβῃ σχῆμα, ἀπ’ ἐκείνου τὰς
415.7 οʹ ἑβδομάδας ἀρίθμει, καὶ ὄψει τὴν αἰχμαλωσίαν τὴν οὐκέτι
415.8 τέλος ἔχουσαν. ὅπερ δηλῶν σαφέστερον, ὅτι οὐχ ἕξει τινὰ
415.9 λύσιν τὰ κατέχοντα αὐτοὺς κακά, οὕτω φησίν· μετὰ δὲ τὰς
415.10 οʹ ἑβδομάδας ἐξολοθρευθήσεται χρίσμα καὶ κρίμα οὐκ ἔσται 10
415.11 ἐν αὐτῇ, καὶ τὴν πόλιν καὶ τὸ ἅγιον διαφθερεῖ σὺν τῷ
415.12 ἡγουμένῳ τῷ ἐρχομένῳ, καὶ συγκοπήσονται ὡς ἐν κατα-
415.13 κλυσμῷ καὶ ἕως τέλους πολέμου συντετμημένου ἀφανισμοῖς.
415.14 καὶ πάλιν τὴν αἰχμαλωσίαν ταύτην λέγων φησίν· ἀρθήσεται
415.15 θυσία καὶ σπονδή, καὶ ἐπὶ τὸ ἱερὸν βδέλυγμα τῆς ἐρημώ- 15
415.16 σεως, συντέλεια δοθήσεται ἐπὶ τὴν ἐρήμωσιν. βδέλυγμα δὲ
415.17 λέγει ἐρημώσεως τὸν ἀνδριάντα, ὃν ἔστησεν Ἀδριανὸς ὁ βα-
415.18 σιλεὺς ἐν τῷ ναῷ, ὁ καὶ τὴν πόλιν καθελὼν ἄρδην. μετὰ
415.19 γὰρ τὴν ἐπὶ Οὐεσπασιανοῦ καὶ Τίτου γενομένην ἐρήμωσιν
415.20 ἐπὶ Ἀδριανοῦ συστάντες οἱ Ἰουδαῖοι ἐσπούδαζον ἐπὶ τὴν 20
415.21 προτέραν πολιτείαν ἐπανελθεῖν οἱ μάταιοι θεομαχοῦντες καὶ
415.22 μὴ ἀκούοντες τοῦ προφήτου λέγοντος· ἃ ὁ θεὸς ὁ ἅγιος
415.23 βεβούλευται, τίς διασκεδάσει καὶ τὴν χεῖρα αὐτοῦ τὴν ὑψη-
415.24 λὴν τίς ἀποστρέψει; στασιάσαντες οὖν πάλιν ἑαυτοὺς εἰς
416.1 τελείαν ἐρήμωσιν κατέστησαν. χειρωσάμενος γὰρ αὐτοὺς ὁ
416.2 βασιλεὺς καὶ τὴν πόλιν πᾶσαν καταστρέψας καὶ τὰ λείψανα
416.3 ἀφανίσας πάντα, ἵνα μηδὲ ἀναισχυντεῖν ἔχωσι λοιπόν, ἔστησε
416.4 τὸν ἑαυτοῦ ἀνδριάντα. εἶτα συνιδὼν ὅτι συμβαίνει χρόνῳ
416.5 ποτὲ καταπεσεῖν τοῦτον, ὥστε αὐτοῖς ἐνθεῖναι καυτῆρα καὶ 5
416.6 πληγὴν ἀνίατον τῆς ἀναισχυντίας ἐκείνης καὶ ἥττης ἔλεγχον,
416.7 τὸ ἑαυτοῦ ὄνομα τοῖς τῆς πόλεως ἐπέθηκε λειψάνοις. ἐπειδὴ
416.8 γὰρ Αἴλιος Ἀδριανὸς ἐχρημάτιζεν, οὕτω καὶ τὴν πόλιν ἐνο-
416.9 μοθέτησε καλεῖσθαι, διὸ μέχρι καὶ νῦν Αἰλία προσαγορεύεται
416.10 κατὰ τὴν ἐπωνυμίαν τοῦ κρατήσαντος αὐτὴν καὶ καθελόντος. 10
416.11 ὅθεν ὁ Χριστὸς μετὰ Ἀντίοχον τὸν Ἐπιφανῆ παραγενόμενος

218
416.12 καὶ προαναφωνῶν τὴν μέλλουσαν ἔσεσθαι αἰχμαλωσίαν καὶ
416.13 δεικνύς, ὅτι περὶ αὐτῆς ὁ Δανιὴλ προεῖπεν, φησίν· ὅταν
416.14 ἴδητε τὸ βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως, ὃ εἶπε Δανιὴλ ὁ προφή-
416.15 της, ἑστὼς ἐν τόπῳ ἁγίῳ, ὁ ἀναγινώσκων νοείτω. ἐπεὶ γὰρ 15
416.16 ἅπαν εἴδωλον καὶ πᾶν ἐκτύπωμα ἀνθρώπου βδέλυγμα παρὰ
416.17 τοῖς Ἰουδαίοις ἐκαλεῖτο, αἰνιγματωδῶς ἐμφαίνων τὸν ἀνδρι-
416.18 άντα ἐκεῖνον ὁμοῦ καὶ πότε καὶ ὑπὸ τίνος ἡ αἰχμαλωσία
416.19 ἔσται προανήγγειλεν. ὅτι δὲ περὶ τῶν Ῥωμαίων εἴρηται
416.20 ταῦτα, καὶ Ἰώσηπος μαρτυρεῖ, καθὼς προέφημεν. τίς οὖν 20
416.21 αὐτοῖς ὑπολείπεται λοιπὸν λόγος, ὅταν τὰς μὲν ἄλλας αἰχ-
416.22 μαλωσίας οἱ προφῆται φαίνονται μετὰ διορισμένον χρόνον
417.1 εἰπόντες, ταύτῃ δὲ μηδένα χρόνον ὁρίσαντες, ἀλλὰ τοὐναν-
417.2 τίον εἰπόντες, ὅτι μέχρι συντελείας ἔσται ἡ ἐρήμωσις;
417.3 Ὅτι μὲν οὖν, εἰ τέλος ἔμελλεν ἡ παροῦσα δουλεία λήψε-
417.4 σθαι, καὶ τοῦτο ἂν προεῖπον οἱ προφῆται καὶ οὐκ ἐσίγησαν,
417.5 ἱκανῶς ἀπεδείξαμεν τὰς αἰχμαλωσίας ἁπάσας μετὰ προρρή- 5
417.6 σεως δείξαντες αὐτοῖς ἐπενεχθείσας, τὴν ἐν Αἰγύπτῳ, τὴν
417.7 ἐν Βαβυλῶνι, τὴν ἐπ’ Ἀντιόχου. ἑκάστῃ γὰρ τούτων καὶ
417.8 τόπον καὶ χρόνον προανακηρυχθέντα διὰ τῶν θείων γραφῶν
417.9 ἀπεδείξαμεν. τῇ παρούσῃ δὲ οὐδεὶς προφήτης ὥρισε χρό-
417.10 νον, ἀλλ’ ὅτι μὲν ἥξει καὶ ἐρημώσει πάντα καὶ μεταστήσει 10
417.11 τὴν πολιτείαν καὶ μετὰ πόσον χρόνον τῆς ἐκ Βαβυλῶνος
417.12 ἐπανόδου συμβήσεται, προεῖπεν ὁ Δανιήλ, ὅτι δὲ τέλος ἕξει
417.13 καὶ στήσεταί που τὰ κακὰ ταῦτα οὔτε ἐκεῖνος ἐδήλωσεν,
417.14 οὔτε ἄλλος τις προφήτης, ἀλλὰ καὶ τοὐναντίον, ὡς εἴρηται,
417.15 προεῖπεν, ὅτι ἕως συντελείας καθέξει αὐτοὺς ἡ ταλαιπωρία 15
417.16 αὕτη. καὶ μάλα εἰκότως. καὶ γὰρ μαρτυρεῖ τοῖς εἰρημένοις
417.17 ὁ τοσοῦτος διαγενόμενος χρόνος καὶ οὔτε ἴχνος οὔτε προ-
417.18 οίμιον χρηστῆς μεταβολῆς ἐνδειξάμενος, καὶ ταῦτα πολλάκις
417.19 ἐπιχειρησάντων αὐτῶν ἀναστῆσαι τὸν ναὸν ἐπὶ Ἀδριανοῦ
417.20 καὶ Κωνσταντίνου καὶ Ἰουλιανοῦ, καὶ διακωλυθέντων πρῶ- 20
417.21 τον μὲν ὑπὸ στρατιωτῶν, ὕστερον δὲ ἐπὶ τοῦ παραβάτου
417.22 πυρὸς τῶν θεμελίων ἐκπηδήσαντος καὶ κατασχόντος αὐτοὺς
417.23 τῆς ἀκαίρου φιλονεικίας τε καὶ παραβάσεως. ὅθεν τοίνυν
417.24 λεγέτωσαν ἡμῖν, τίνος ἕνεκα ἐν Αἰγύπτῳ μὲν τοσοῦτον δια-
418.1 τρίψαντες χρόνον ἐν κακουχίᾳ ἐλέους ἔτυχον, καὶ εἰς Βαβυ-
418.2 λῶνα πάλιν ἀπενεχθέντες ἐπανῆλθον εἰς τὰ ἴδια, καὶ ὑπ’
418.3 Ἀντιόχου τοσαῦτα κακὰ παθόντες αὖθις πρὸς τὸ πρότερον
418.4 ἐπανῆλθον σχῆμά τε καὶ ἀξίωμα, νῦν δὲ οὐδὲν τοιοῦτον
418.5 γεγένηται, ἀλλὰ φʹ ἐτῶν ἐξ ἐκείνου διελθόντων οὐδὲ αἴνιγμα 5
418.6 τοιαύτης μεταβολῆς ὁρῶμεν φαινόμενον οἷον τὸ πρότερον;
418.7 εἰ δὲ τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν προβάλοιντο καὶ εἴποιεν ὅτι· ἐπεὶ
418.8 ἡμάρτομεν τῷ θεῷ καὶ διὰ τοῦτο οὐκ ἀπολαμβάνομεν τὴν
418.9 οἰκείαν χώραν, πάλιν δ’ ἂν εἰκότως αὐτοὺς ἐρήσομαι· διὰ

219
418.10 τὰς ἁμαρτίας ὑμῶν, ὦ Ἰουδαῖοι, τῆς Ἱερουσαλὴμ ἔξω δια- 10
418.11 τρίβετε χρόνον τοσοῦτον; καὶ τί τὸ καινὸν καὶ παράδοξον;
418.12 μὴ γὰρ νῦν ἐν ἁμαρτίαις ζῆτε μόνον, παρὰ δὲ τὴν ἀρχὴν
418.13 ἐν δικαιοσύνῃ καὶ κατορθώμασιν. οὐκ ἄνωθεν καὶ ἐξ ἀρ-
418.14 χῆς μυρίαις συνανεστράφητε παρανομίαις; οὐχί, τῆς θαλάσ-
418.15 σης σχιζομένης, καὶ τῶν πετρῶν ῥηγνυμένων, καὶ τοσούτων 15
418.16 θαυμάτων γινομένων ἐπὶ τῆς ἐρήμου, προσεκυνήσατε μόσχον;
418.17 οὐ τὸν Μυσέα λίθοις βάλλοντες καὶ ἑτέροις μυρίοις τρόποις
418.18 ἀνελεῖν ἐπεχειρήσατε πολλάκις καὶ τὸν θεὸν παρωργίζετε
418.19 βλασφημοῦντες; οὐ τῷ Βεελφεγὼρ ἐτελέσθητε; οὐ τοὺς υἱοὺς
418.20 ὑμῶν καὶ τὰς θυγατέρας ἐθύσατε τοῖς δαιμονίοις καὶ τοὺς 20
418.21 ἀλλοτρίους θεοὺς ἐθεραπεύσατε; οὐ πᾶν εἶδος ἁμαρτίας καὶ
418.22 κακίας ἐπεδείξασθε; πῶς οὖν ὑμᾶς οὐκ ἀπεστράφη τότε ὁ
418.23 θεός, ἀλλὰ μετὰ τὰς παιδοκτονίας, μετὰ τὰς εἰδωλολατρείας,
419.1 μετὰ τὴν πολλὴν ἀγνωμοσύνην καὶ προφήτας ἀφῆκε παρ’
419.2 ὑμῖν εἶναι διαφόρους, καὶ σημεῖα εἰργάζοντο καὶ θαύματα
419.3 παράδοξα; τίνος οὖν ἕνεκεν πάλαι μὲν ἀσεβοῦντες καὶ δεινὰ
419.4 μυρία διαπραττόμενοι τοσαύτης εὐνοίας ἀπηλαύετε παρὰ θεοῦ
419.5 καὶ προστασίας καὶ προμηθείας, νῦν δὲ οὔτε εἰδωλολατροῦν- 5
419.6 τες οὔτε παιδοκτονοῦντες ἐν αἰχμαλωσίᾳ διηνεκεῖ καὶ ταλαι-
419.7 πωρίᾳ διάγετε; μὴ γὰρ ἕτερος ἦν θεὸς τότε καὶ ἕτερος νῦν.
419.8 οὐκ αὐτός ἐστιν ὁ καὶ ἐκεῖνα οἰκονομῶν καὶ ταῦτα νῦν ἐρ-
419.9 γαζόμενος; διὰ τί, ὅτε μείζονα μὲν ἦν τὰ ἁμαρτήματα, πολλὴ
419.10 δόξα ὑμῖν ἦν παρὰ θεοῦ, ὅτε δὲ ἐλάττονα πλημμελεῖτε νῦν, 10
419.11 παντελῶς ὑμᾶς ἀπεστράφη καὶ ἀτιμίᾳ παρέδωκεν ἀπεράντῳ;
419.12 ἀλλὰ κἂν ὑμεῖς σιγήσητε, οἱ λίθοι κεκράξονται. ἐπειδὴ γὰρ
419.13 κατὰ τοῦ δεσπότου τὰς χεῖρας ἐξετείνατε, διὰ τοῦτο οὐκ
419.14 ἔστιν ὑμῖν διόρθωσις οὐδὲ συγγνώμη λοιπὸν οὐδὲ ἀπολογία.
419.15 τότε μὲν γὰρ εἰς δούλους ἦν τὰ τολμώμενα, νῦν δὲ πάντα 15
419.16 ἐκεῖνα τὰ παλαιὰ σαφῶς ἀπεκρύψατε διὰ τῆς εἰς τὸν κοινὸν
419.17 δεσπότην Χριστὸν μανίας, ὅθεν καὶ μειζόνως κολάζεσθε.
419.18 καὶ οὐδ’ οὕτως ἀπέχεσθε τῆς πατρικῆς ἐμβροντησίας τε καὶ
419.19 λύσσης, πλάνον αὐτὸν καὶ παράνομον ἀποκαλοῦντες. εἰ οὖν
419.20 πλάνος ἦν ὁ Χριστός, ὥς φατε, καὶ παράνομος, ἐχρῆν μᾶλ- 20
419.21 λον ὑμᾶς εὐδοκιμῆσαι, ὅτι αὐτὸν ἀπεκτείνατε. εἰ γὰρ ὁ
419.22 Φινεὲς ἕνα τινὰ παρανομοῦντα ἀνελὼν ὁλόκληρον τὴν κατὰ
419.23 τοῦ ἔθνους ὀργὴν ἔπαυσεν (ἔστη γὰρ Φινεὲς καὶ ἐξιλάσατο,
419.24 καὶ ἐκόπασεν ἡ θραῦσις, καὶ ἐλογίσθη αὐτῷ εἰς δικαιοσύ-
420.1 νην), πολλῷ μᾶλλον ἐφ’ ὑμῶν ἔδει τοῦτο γενέσθαι, εἴ γε
420.2 παράνομος ἦν ὁ ὑφ’ ὑμῶν σταυρωθείς. καὶ πόθεν δῆλον,
420.3 φησίν, ὅτι τέλεον ἀπεστράφη ἡμᾶς ὁ θεός; τῶν πραγμάτων
420.4 αὐτῶν βοώντων καὶ σάλπιγγος λαμπροτέραν ἀφιέντων φω-
420.5 νὴν διὰ τῆς καταστροφῆς τῆς πόλεως, διὰ τῆς ἐρημώσεως 5
420.6 τοῦ ναοῦ, διὰ τῶν ἄλλων ἁπάντων. ἀλλ’ ἄνθρωποι, φησίν,

220
420.7 ἡμῖν ἐπήγαγον ταῦτα, οὐχ ὁ θεός. εἰ οὖν ἀνθρώπων ἦν
420.8 ἔργα ταῦτα, καὶ οὐ τῆς ὀργῆς τοῦ θεοῦ, ἔδει μέχρι τῆς
420.9 ἁλώσεως τὰ ὑμέτερα στῆναι καὶ μὴ περαιτέρω προελθεῖν
420.10 ὑμῖν τὴν ἀτιμίαν τε καὶ κάκωσιν. πλὴν ἔστω κατὰ τὸν 10
420.11 ὑμέτερον λόγον, ὅτι τὰ τείχη κατέστρεψαν ἄνθρωποι καὶ τὴν
420.12 πόλιν καθεῖλον καὶ τὸν βωμὸν ἀνέστρεψαν. μὴ καὶ τοὺς
420.13 προφήτας ἄνθρωποι κατέπαυσαν; μὴ καὶ τὴν τοῦ πνεύματος
420.14 χάριν καὶ τἄλλα τὰ σεμνὰ τὰ παρ’ ὑμῖν αὐτοὶ κατέλυσαν,
420.15 οἷον τὸ φωνὴν ἐκ τοῦ ἱλαστηρίου φέρεσθαι, τὴν ἐπὶ τῷ 15
420.16 χρίσματι γινομένην ἐνέργειαν, τὴν ἐπὶ τῶν λίθων τοῦ ἱερέως
420.17 δήλωσιν; καὶ γὰρ ἡ Ἰουδαϊκὴ πολιτεία οὐχὶ κάτωθεν εἶχε
420.18 τὰς ἀρχὰς ἁπάσας, ἀλλὰ τὰς πλείους καὶ σεμνοτέρας ἄνωθεν
420.19 ἐκ τῶν οὐρανῶν. οἷόν τι λέγω, θυσίας γίνεσθαι συγχωρή-
420.20 σας, ὁ μὲν βωμὸς ἦν κάτω καὶ τὰ ξύλα καὶ ἡ μάχαιρα καὶ 20
420.21 ὁ ἱερεύς, τὸ δὲ πῦρ τὸ μέλλον ἐν τοῖς ἀδύτοις ἐκείνοις
420.22 ἰέναι καὶ δαπανᾶν τὰς θυσίας ἄνωθεν τὴν ἀρχὴν εἶχεν. οὐ
420.23 γὰρ ἄνθρωπος εἰς τὸν ναὸν εἰσῆγε πῦρ, ἀλλὰ φλὸξ ἄνωθεν
420.24 κατενεχθεῖσα τὴν ἐπὶ τῆς διακονίας ἐπλήρου θυσίαν. πάλιν
421.1 εἴ ποτε ἔδει τι μαθεῖν, ἀνὰ μέσον τῶν Χερουβὶμ ἐκ τοῦ
421.2 ἱλαστηρίου φωνή τις ἐφέρετο καὶ τὰ μέλλοντα προύλεγεν.
421.3 ὡσαύτως ἐπὶ τῶν λίθων τῶν ἐπὶ τοῦ στήθους τοῦ ἀρχιε-
421.4 ρέως, ὅπερ ἐκάλουν δήλωσιν, ἐγίνετό τις ἔκλαμψις καὶ τὰ
421.5 μέλλοντα προεσήμαινεν. ὁμοίως, ἡνίκα χρίεσθαι ἔδει τινά, 5
421.6 πνεύματος ἐφίπτατο χάρις, καὶ τὸ ἔλαιον ἀνεπήδα, καὶ προ-
421.7 φῆται διηκόνουν τοῖς πράγμασι τούτοις, καὶ νεφέλη πολλά-
421.8 κις καὶ καπνὸς τὰ ἄδυτα κατελάμβανεν.
421.9 Ἵνα τοίνυν μὴ ἀναισχυντεῖτε μηδὲ ἀνθρώποις λογίζεσθε
421.10 τὴν ἐρήμωσιν τούτων, οὐχὶ τὴν πόλιν μόνον ἀφῆκε πεσεῖν 10
421.11 καὶ τὸν ναὸν ἐρημωθῆναι, ἀλλὰ καὶ τὰ πράγματα ἐκεῖνα,
421.12 ἅπερ ἐκ τῶν οὐρανῶν τὰς ἀρχὰς εἶχεν, ἐκποδῶν γενέσθαι
421.13 πεποίηκεν. τίνος οὖν ἕνεκεν οὐκ ἔχετε νῦν προφήτας οὐδέ
421.14 τι τῶν λοιπῶν ἐκείνων θείων; οὐκ εὔδηλον ὅτι τοῦ θεοῦ
421.15 τὰ καθ’ ὑμᾶς ἀποστραφέντος; καὶ πόθεν τοῦτο, φησίν, δῆ- 15
421.16 λον; ἀφ’ ὧν πρὸ τούτου μὲν ἀσεβοῦντες ἐπετυγχάνετε πάν-
421.17 των, νῦν δὲ δοκοῦντες ἐπιεικέστερον ζῆν μετὰ τὸν σταυρὸν
421.18 μείζονα τιμωρίαν ὑπομένετε καὶ οὐδενὸς ἀπολαύετε τῶν προ-
421.19 τέρων οὔτε μὴν ἀπολήψεσθε, καθὼς αἱ θεῖαι προρρήσεις
421.20 ἐναργῶς δηλοῦσιν. εἰ δὲ βούλεσθε, καὶ ἑτέρους προφήτας 20
421.21 ἐφοπλίσωμεν λέγοντας φανερῶς ὅτι τὰ μὲν ὑμέτερα τέλος
421.22 λήψεται, τὰ δὲ ἡμέτερα ἀνθήσει καὶ πανταχοῦ τῆς οἰκου-
421.23 μένης ἐκταθήσεται τὸ κήρυγμα, καὶ θυσίας ἑτέρας εἰσενεχθή-
422.1 σεται τρόπος, ἐκείνων τῶν παρ’ ὑμῖν καταλυθεισῶν. οὐδὲ
422.2 γὰρ Ἡσαΐαν παράγω τέως μάρτυρα οὔτε Ἱερεμίαν οὔτε τοὺς
422.3 ἄλλους τοὺς πρὸ τῆς αἰχμαλωσίας, ἵνα μὴ λέγητε, ὅτι τὰ

221
422.4 δεινὰ ἐκεῖνα ἃ ἔλεγον ἐπὶ τῆς αἰχμαλωσίας ἐξέβη, ἀλλὰ Μα-
422.5 λαχίαν τὸν μετὰ τὴν ἐκ Βαβυλῶνος ἐπάνοδον καὶ τὴν τῆς 5
422.6 πόλεως ἀποκατάστασιν σαφῶς περὶ τῶν πραγμάτων ὑμῶν
422.7 προφητεύσαντα. ἐπειδὴ γὰρ ἐπανῆλθον καὶ τὴν πόλιν ἀπ-
422.8 έλαβον καὶ τὸν ναὸν ᾠκοδόμουν καὶ τὰς θυσίας ἐπετέλουν,
422.9 τὴν μέλλουσαν παντελῆ ταύτην καὶ τελευταίαν ἐρήμωσιν καὶ
422.10 τὴν ἀναίρεσιν τῶν θυσιῶν προλέγων φησίν· εἰ λήψομαι 10
422.11 ἐκ τῶν χειρῶν ὑμῶν θυσίαν, λέγει κύριος παντοκράτωρ. ὅτι
422.12 ἀπὸ ἀνατολῶν ἡλίου καὶ μέχρι δυσμῶν τὸ ὄνομά μου δε-
422.13 δόξασται ἐν τοῖς ἔθνεσιν, καὶ ἐν παντὶ τόπῳ θυμίαμα προσ-
422.14 άγεται τῷ ὀνόματί μου καὶ θυσία καθαρά, ὑμεῖς δὲ βεβη-
422.15 λοῦτε αὐτό. πότε οὖν ταῦτα πεπλήρωται, ὦ Ἰουδαῖοι, καὶ 15
422.16 πότε ἐν παντὶ τόπῳ θυμίαμα προσηνέχθη τῷ θεῷ καὶ θυσία
422.17 καθαρά; οὐκ ἂν ἔχοιτε εἰπεῖν ἕτερον καιρόν, ἀλλ’ ἢ τοῦτον
422.18 δὴ τὸν μετὰ τὴν Χριστοῦ παρουσίαν, ὡς, εἰ μὴ τοῦτον
422.19 προλέγοι τὸν καιρὸν μηδὲ τὴν ἡμετέραν θυσίαν, ἀλλὰ τὴν
422.20 Ἰουδαϊκήν, παράνομός ἐστιν ἡ προφητεία. εἰ γάρ, τοῦ 20
422.21 Μυσέως κελεύοντος εἰς μηδένα τόπον ἀνάγεσθαι θυσίαν,
422.22 ἀλλ’ ἢ εἰς τὸν τόπον, ὃν ἂν ἐκλέξηται κύριος ὁ θεός, καὶ
422.23 εἰς ἓν χωρίον ἐν Ἱερουσαλὴμ συγκλείοντος τὰς θυσίας ἐκεί-
422.24 νας, ὁ προφήτης λέγει· ἐν παντὶ τόπῳ θυμίαμα μέλλει
422.25 προσάγεσθαι καὶ θυσία καθαρά, ἐναντιοῦται καὶ μάχεται τῷ 25
423.1 Μυσῇ. ἀλλὰ μὴ γένοιτο. περὶ γὰρ ἑτέρας ἐκεῖνος εἶπε
423.2 θυσίας καὶ περὶ ἑτέρας οὗτος. ἀκούσατε δὴ καὶ Σοφονίου
423.3 συμφωνοῦντος τὰ αὐτὰ καὶ λέγοντος· ἐπιφανήσεται κύριος
423.4 ἐπὶ πάντα τὰ ἔθνη καὶ ἐξολοθρεύσει πάντας τοὺς θεοὺς
423.5 τῶν ἐθνῶν, καὶ προσκυνήσουσιν αὐτῷ ἕκαστος ἐκ τοῦ τόπου 5
423.6 αὐτοῦ. καίτοι γε τοῦτο οὐκ ἐφεῖτο, ἀλλ’ εἰς ἕνα τόπον
423.7 ἐθέσπισε Μυσῆς λατρεύειν. ὅταν οὖν ἀκούσητε τῶν προ-
423.8 φητῶν προλεγόντων καὶ προαναφωνούντων ὅτι οὐκέτι εἰς
423.9 μίαν πόλιν οὐδὲ εἰς ἕνα τόπον ἀναγκασθήσονται οἱ ἄνθρω-
423.10 ποι πάντοθεν συνάγεσθαι, ἀλλ’ οἴκοι καθήμενος ἕκαστος 10
423.11 θεραπεύσει τὸ θεῖον, τίνα ἂν ἔχοιτε εἰπεῖν ἕτερον καιρόν,
423.12 ἀλλ’ ἢ τὸν παρόντα τοῦτον, καθ’ ὃν τὰ μὲν ἡμέτερα δια-
423.13 λάμπουσι κατὰ πᾶσαν τὴν οἰκουμένην, τὰ δὲ ὑμέτερα κατε-
423.14 σβέσθησαν, καὶ ἐν σκότει διαπορεύεσθε κατὰ πᾶσαν τὴν
423.15 οἰκουμένην. ὅτι δὲ πάλιν οὐδὲ παρὰ τὴν ἀρχὴν ὑμῖν δοῦ- 15
423.16 ναι τὰς τοιαύτας ἠβούλετο θυσίας, ἀκούσατε, τί φησιν
423.17 Ἡσαΐας· τί μοι πλῆθος τῶν θυσιῶν ὑμῶν, λέγει κύριος,
423.18 καὶ τίς ἐξεζήτησε ταῦτα ἐκ τῶν χειρῶν ὑμῶν; εἰ γὰρ ταῦτα
423.19 παρὰ τὴν ἀρχὴν ἐζήτει, καὶ τοὺς παλαιοὺς πάντας τοὺς
423.20 παρ’ αὐτῶν λάμψαντας πρώτους ἂν εἰς τὴν πολιτείαν ἤγαγε 20
423.21 ταύτην. πῶς οὖν ταῦτα, φησίν, ἐπέτρεψεν; τῇ ὑμετέρᾳ συγ-
423.22 καταβαίνων ἀσθενείᾳ. καὶ καθάπερ ἰατρὸς πυρέττοντα ὁρῶν

222
423.23 ἄνθρωπον δυσάρεστόν τινα καὶ ἀκαρτέρητον ἐπιθυμοῦντα
423.24 ψυχροποσίας καὶ ἀπειλοῦντα, εἰ μὴ λάβοι, ἑαυτὸν ἀναιρή-
423.25 σειν, βουλόμενος μεῖζον κωλῦσαι κακὸν τὸ ἔλαττον δίδωσι 25
423.26 πρὸς ἀπαλλαγὴν τελευτῆς βιαίας, οὕτω δὴ καὶ ὁ θεὸς ἐποί-
424.1 ησεν. ἐπειδὴ γὰρ εἶδε μαινομένους, ἀγχομένους, ἐπιθυμοῦν-
424.2 τας θυσιῶν καὶ παρασκευασμένους, εἰ μὴ λάβοιεν, αὐτο-
424.3 μολήσειν πρὸς τὰ εἴδωλα, μᾶλλον δὲ οὐ παρασκευασμένους,
424.4 ἀλλὰ καὶ αὐτομολήσαντας ἤδη, ἐπέτρεψε τὰς θυσίας. καὶ
424.5 ὅτι αὕτη ἐστὶν ἡ αἰτία, δῆλον ἐντεῦθεν. μετὰ γὰρ τὴν 5
424.6 μυσαρὰν ἑορτήν, ἣν ἐπετέλεσαν τοῖς δαιμονίοις μοσχοποιή-
424.7 σαντες, τότε τὰς θυσίας ἐπέτρεψε μονονουχὶ λέγων· μαίνεσθε
424.8 καὶ βούλεσθε θύειν. οὐκοῦν κἂν ἐμοὶ θύετε. ἀλλ’ ὅμως
424.9 καὶ τοῦτο ἐπιτρέψας οὐ μέχρι τέλους ἀφῆκεν, ἀλλὰ διὰ σο-
424.10 φωτάτης μεθόδου πάλιν ἀπήγαγεν. καὶ ὥσπερ ὁ ἰατρὸς 10
424.11 ἐκεῖνος συγχωρήσας τῇ ἐπιθυμίᾳ τοῦ κάμνοντος εἶτα φιά-
424.12 λην οἴκοθεν κομίσας κελεύσειεν ἐν ταύτῃ μόνῃ τῆς ψυχρο-
424.13 ποσίας μεταλαμβάνειν, καὶ τοῦ κάμνοντος πεισθέντος λάθρα
424.14 τοῖς ἐπιτηδείοις ἐπιτάξειε συντρῖψαι τὴν φιάλην αὐτήν, ἵνα
424.15 λανθανόντως καὶ ἀνυπόπτως αὐτὸν ἀπαγάγῃ τῆς ἐπιθυμίας 15
424.16 ἐκείνης, οὕτω καὶ ὁ θεὸς ἐποίησεν. θύειν ἐπιτρέψας ἐν
424.17 οὐδενὶ τόπῳ τῆς οἰκουμένης εἴασε τοῦτο γίνεσθαι ἀλλ’ ἢ ἐν
424.18 τοῖς Ἱεροσολύμοις καὶ μόνον. ὅθεν φησὶν ὁ Δαυίδ· σοὶ
424.19 πρέπει ὕμνος, ὁ θεός, ἐν Σιών, καὶ σοὶ ἀποδοθήσεται εὐχὴ
424.20 ἐν Ἱερουσαλήμ. εἶτα ἐπειδὴ χρόνους τινὰς ἔθυσαν, καθεῖλε 20
425.1 τὴν πόλιν. ὥσπερ ὁ ἰατρὸς διὰ τῆς τοῦ σκεύους συντρι-
425.2 βῆς, οὕτω καὶ ὁ θεὸς διὰ τῆς κατὰ τὴν πόλιν καταστροφῆς
425.3 καὶ ἄκοντας αὐτοὺς ἀπήγαγε τοῦ πράγματος. ἐπεὶ γάρ, εἰ
425.4 φανερῶς εἶπεν· ἀπόστητε, οὐκ ἂν ἠνέσχοντο ῥᾳδίως, διὰ
425.5 τῆς κατὰ τὸν τόπον ἀνάγκης λανθανόντως αὐτοὺς ἀπήγαγε 5
425.6 τῆς περὶ τὸ πρᾶγμα μανίας. ἔστω τοίνυν ὁ μὲν ἰατρὸς ὁ
425.7 θεός, ἡ δὲ φιάλη ἡ πόλις, ὁ δὲ νοσῶν ὁ δυσάρεστος
425.8 δῆμος τῶν Ἰουδαίων, ἡ δὲ ψυχροποσία ἡ τῶν θυσιῶν
425.9 ἐπιτροπὴ καὶ ἐξουσία. εἰ γὰρ μὴ τοῦτο ἠβούλετο κατα-
425.10 σκευάσαι, τίνος ἕνεκεν εἰς τόπον ἕνα συνέκλεισε τὴν τοι- 10
425.11 αύτην θυσίαν ὁ πανταχοῦ παρὼν καὶ τὰ πάντα πληρῶν;
425.12 τίνος χάριν τὴν μὲν λατρείαν εἰς θυσίας, τὰς δὲ θυσίας
425.13 εἰς τόπον, τὸν δὲ τόπον εἰς καιρόν, τὸν δὲ καιρὸν εἰς
425.14 μίαν πόλιν συναγαγὼν αὐτὴν πάλιν ἐκείνην κατέστρεψε
425.15 τὴν πόλιν; καὶ τὸ δὴ θαυμαστὸν καὶ παράδοξον, ὅτι πᾶσα 15
425.16 μὲν ἡ οἰκουμένη τοῖς Ἰουδαίοις ἀνεῖται, ἔνθα οὐκ ἔξεστι
425.17 θύειν, μόνη δὲ Ἱερουσαλήμ, ἐν ᾗ καὶ μόνον θύειν ἐξῆν,
425.18 ἄβατος καὶ ἔρημος γέγονεν.
425.19 Περὶ ὧν μέντοι γε καὶ ἐν ταῖς ἀποστολικαῖς διατάξεσί
425.20 φησιν ὁ θεῖος λόγος· ἤδη δὲ καὶ πρὸ τῆς ἐνσάρκου οἰκο- 20

223
425.21 νομίας ἐναργῶς ὁ θεὸς εὖ μάλα παρῃτεῖτο τὰς τῶν Ἰου-
425.22 δαίων θυσίας ἐξαμαρτόντας εἰς αὐτὸν πολλάκις καὶ οἰομέ-
425.23 νους διὰ θυσίας ἀλλ’ οὐ διὰ μετανοίας αὐτὸν ἐξευμενίζεσθαι.
425.24 φησὶ γὰρ διὰ τῶν προφητῶν· ἵνα τί μοι φέρετε λίβανον ἐκ
425.25 Σαβᾶ καὶ κινάμωμον ἐκ γῆς μακρόθεν; τὰ ὁλοκαυτώματα 25
426.1 ὑμῶν οὐκ ἔστι δεκτά, καὶ αἱ θυσίαι ὑμῶν οὐκ ἤδυνάν μοι.
426.2 καί· συναγάγετε τὰ ὁλοκαυτώματα ὑμῶν μετὰ τῶν θυσιῶν
426.3 ὑμῶν καὶ φάγετε τὰ κρέα, ὅτι οὐκ ἐνετειλάμην ὑμῖν, ἡνίκα
426.4 ἐξήγαγον ὑμᾶς ἐκ γῆς Αἰγύπτου περὶ θυσιῶν καὶ ὁλοκαυ-
426.5 τωμάτων. καί· τί μοι πλῆθος τῶν θυσιῶν ὑμῶν; πλήρης 5
426.6 εἰμὶ ὁλοκαυτωμάτων κριῶν καὶ στέαρ ἀρνῶν καὶ αἷμα ταύ-
426.7 ρων καὶ τράγων οὐ βούλομαι, οὐδ’ ἂν ἔρχεσθε ὀφθῆναί
426.8 μοι. τίς γὰρ ἐξεζήτησε ταῦτα ἐκ τῶν χειρῶν ὑμῶν; πατεῖν
426.9 τὴν αὐλήν μου οὐ προσθήσεσθε ἔτι. ἐὰν φέρητέ μοι σεμί-
426.10 δαλιν, μάταιον. θυμίαμα βδέλυγμά μοί ἐστιν, τὰς νεομη- 10
426.11 νίας ὑμῶν καὶ τὰ σάββατα καὶ ἡμέραν μεγάλην οὐκ ἀνέχο-
426.12 μαι, νηστείαν καὶ ἀργίαν καὶ τὰς ἑορτὰς ὑμῶν μισεῖ ἡ
426.13 ψυχή μου. ἐγενήθητέ μοι εἰς πλησμονήν. καί· ἀπόστησον
426.14 ἀπ’ ἐμοῦ ἦχον ᾠδῶν σου, καὶ ψαλμὸν ὀργάνων σου οὐκ
426.15 ἀκούσομαι. καί· οὐ δέξομαι ἐκ τοῦ οἴκου σου μόσχους οὐδὲ 15
426.16 ἐκ τῶν ποιμνίων σου χιμάρρους. ἐμὴ γάρ ἐστιν ἡ οἰκου-
426.17 μένη καὶ τὸ πλήρωμα αὐτῆς. μὴ φάγομαι κρέα ταύρων ἢ
426.18 αἷμα τράγων πίομαι. θῦσον τῷ θεῷ θυσίαν αἰνέσεως. καί·
426.19 θυσία τῷ θεῷ πνεῦμα συντετριμμένον. καὶ ἁπλῶς ἐν πά-
426.20 σαις ταῖς γραφαῖς ὁμοίως τὰς θυσίας ἀπαναίνεται διὰ τὸ 20
426.21 ἐξαμαρτάνειν αὐτοὺς εἰς αὐτὸν ἐξ ἄκρας κακίας καὶ ἀπει-
426.22 θείας τε καὶ σκληροκαρδίας. θυσίαι, γάρ φησιν, ἀσεβῶν βδέ-
427.1 λυγμα κυρίῳ· καὶ γὰρ παρανόμως προσφέρουσιν αὐτάς. καί·
427.2 θυσίαι αὐτῶν ὡς ἄρτος πένθους αὐτοῖς, καὶ πάντες οἱ ἐσ-
427.3 θίοντες αὐτὰς μολυνθήσονται. διὸ δὴ καὶ τῷ Σαοὺλ ὁ
427.4 θεῖος Σαμουὴλ ἔλεγεν· ἀγαθὴ ἀκοὴ ὑπὲρ θυσίαν, καὶ ἀκρό-
427.5 αμα ὑπὲρ στέαρ κριῶν. ἰδοὺ γὰρ οὐ θέλει κύριος θυσίαν 5
427.6 ὡς τὸ εἰσακούειν αὐτοῦ. εἰ τοίνυν καὶ πρὸ τῆς παρουσίας
427.7 αὐτοῦ ὑπὲρ θυσίαν καρδίαν καθαρὰν ἐπεζήτει καὶ πνεῦμα
427.8 συντετριμμένον, πολλῷ μᾶλλον ἐλθὼν ἔπαυσε τὰς δι’ αἱμά-
427.9 των θυσίας, οὐδὲ πάλαι δεόμενος αὐτάς, ὡς εἴρηται, ἀλλ’
427.10 εἰ βουληθῶσι συγχωρῶν καὶ εἰ ἀπὸ γνώμης ὀρθῆς προσ- 10
427.11 οίσουσιν. ὅθεν φησίν· εἰ θύειν ἐπιθυμεῖς, οὐ δεομένῳ μοι
427.12 θῦε. ὁπότε δὲ τούτων ἀμνήμονες ἐγένοντο καὶ μόσχον ἀντὶ
427.13 θεοῦ θεὸν ἐπεκαλέσαντο καὶ τούτῳ τὴν αἰτίαν τῆς ἐξ Αἰγύ-
427.14 πτου πορείας ἐπεγράψαντο λέγοντες· οὗτοι οἱ θεοί σου, Ἰσ-
427.15 ραήλ, οἱ ἐξαγαγόντες σε ἐκ γῆς Αἰγύπτου, καὶ ἀπαρνησά- 15
427.16 μενοι θεὸν τὸν διὰ Μωσέως ἐπισκεψάμενον αὐτοὺς ἐν τῇ
427.17 θλίψει αὐτῶν, τὸν τὰ σημεῖα ἐπὶ χειρὸς καὶ ῥάβδου ποιησά-

224
427.18 μενον, τὸν Αἰγυπτίους δεκαπλήγῳ πατάξαντα, τὸν ἐρυθρὰν
427.19 θάλασσαν εἰς διαιρέσεις διελόντα καὶ διαγαγόντα αὐτοὺς ἐν
427.20 μέσῳ τοῦ ὕδατος ὡς διὰ ξηρᾶς, τὸν τοὺς ἐχθροὺς αὐτῶν 20
427.21 βυθίσαντα, τὸν εἰς Μερρὰν τὴν πικρὰν πηγὴν γλυκάναντα,
427.22 τὸν ἐκ πέτρας ἀκροτόμου ὕδωρ εἰς πλησμονὴν ἀναβλύσαντα,
427.23 τὸν στύλῳ νεφέλης καὶ στύλῳ πυρὸς σκιάζοντα αὐτοῖς διὰ
427.24 θάλπος ἄμετρον καὶ φωτίζοντα καὶ ὁδηγοῦντα τοὺς οὐκ
428.1 εἰδότας ὅπου πορευθῶσιν, τὸν ἐξ οὐρανοῦ μαννοδοτήσαντα
428.2 αὐτοῖς καὶ ἐκ θαλάσσης κρεοδοτήσαντα ὀρτυγομήτραν, τὸν
428.3 ἐν τῷ ὄρει νομοθετήσαντα αὐτοῖς, οὗ τῆς θείας καὶ βροντο-
428.4 φόρου φωνῆς ἠξιώθησαν ἀκοῦσαι· τοῦτον ἀπηρνήσαντο
428.5 εἰπόντες τῷ Ἀαρών· ποίησον ἡμῖν θεούς, οἳ προπορεύσονται 5
428.6 ἡμῶν, καὶ ἐμοσχοποίησαν χωνευτὸν καὶ ἔθυσαν τῷ εἰδώλῳ.
428.7 κἀντεῦθεν οὖν ὀργισθεὶς ὁ μακρόθυμος κύριος ἅτε δὴ ἀχα-
428.8 ριστηθεὶς ὑπ’ αὐτῶν ἔδησεν αὐτοὺς δεσμοῖς ἀλύτοις, στιβώ-
428.9 σει φορτισμοῦ καὶ σκληρότητι κλοιοῦ, καὶ οὐκέτι εἶπεν· ἐὰν
428.10 δὲ ποιήσῃς, ὡς πρὸ τῆς μοσχοποιΐας εἴρηκεν, ἀλλά· ποίησον 10
428.11 θυσιαστήριον καὶ θῦε διηνεκῶς. ἐπιλήσμων γὰρ ὑπάρχεις
428.12 καὶ ἀχάριστος, ἵνα συνεχῶς ὑπομιμνήσκῃ μου. ἐπεὶ οὖν
428.13 τῇ ἐξουσίᾳ κακῶς ἀπεχρήσαντο οἱ τάλανες καὶ ἀγνώμονες,
428.14 ἀνάγκην ἐπέθηκε λοιπὸν θύειν καὶ βρωμάτων ἀπέχεσθαί
428.15 τινων, καὶ ζώων διαφορὰς καθαρῶν καὶ ἀκαθάρτων διέστει- 15
428.16 λεν, καίτοι παντὸς ζώου καθαροῦ τυγχάνοντος (πάντα γὰρ
428.17 ὅσα ἐποίησεν ὁ θεὸς καλὰ λίαν), καὶ δὴ καὶ ἀφορισμοὺς
428.18 προσέταξε καὶ καθαρμοὺς καὶ βαπτισμοὺς καὶ ῥαντισμοὺς
428.19 καὶ ἁγνείας καὶ ἀργίας διαφόρους, ὧν παρακούοντες τιμω-
428.20 ρίαν ὡρίσατο, ἵνα πιεζόμενοι καὶ ὑπὸ τοῦ κλοιοῦ ἀγχόμενοι 20
428.21 τῆς πολυθέου πλάνης ἐκστήσωνται. οὐκοῦν διὰ τὴν σκληρο-
428.22 καρδίαν αὐτῶν ἐπέδησεν αὐτούς, ὅπως διὰ τοῦ θύειν καὶ
428.23 ἀργεῖν καὶ ἁγνίζεσθαι καὶ τὰ τοιάδε παρατηρεῖσθαι εἰς ἔν-
429.1 νοιαν ἔρχονται θεοῦ τοῦ ταῦτα διαταξαμένου αὐτοῖς καὶ
429.2 νομοθετήσαντος. οἵ γε μοχθηρίᾳ τρόπου καὶ γνώμης ἀγνώ-
429.3 μονος οὐ διελίμπανον ἄνωθεν καὶ ἐξ ἀρχῆς μέχρι τέλους
429.4 ἐπιλανθανόμενοι τοῦ θεοῦ καὶ παρατρεπόμενοι προσεκύνουν
429.5 ἀντὶ τοῦ κτίστου τὴν κτίσιν, καὶ ποτὲ μέν, ὡς εἴρηται, 5
429.6 μοσχοποιήσαντες, ποτὲ δὲ τῷ Βεελφεγὼρ προσκυνήσαντες,
429.7 ἄλλοτε δὲ τὸν Βάαλ καὶ τὸν Θαμοὺζ καὶ τὴν Σιδωνίαν
429.8 Ἀστάρτην καὶ τὸν Μολχὼμ καὶ τὸν Χαμώς, καὶ ποτὲ μὲν
429.9 τὸν ἥλιον καὶ τὴν σελήνην καὶ τοὺς ἀστέρας, ἃ ὁ θεὸς εἰς
429.10 φαῦσιν ἀνθρώποις ἐποίησε καὶ οὐκ εἰς προσκύνησιν, ποτὲ 10
429.11 δὲ καὶ ἄλογα ζῶα, ὡς παρ’ Αἰγυπτίοις τὸν Ἄπιν βοῦν καὶ
429.12 τὸν Μενδήσιον τράγον, καὶ θεοὺς ἀργυροῦς καὶ χρυσοῦς,
429.13 ὡς ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ. ταύτῃ τοι προδήλως ἀπειλῶν αὐτοῖς ὁ
429.14 θεὸς ἔλεγε διὰ τοῦ προφήτου· μὴ μικρὸν τοῦτο τῷ οἴκῳ

225
429.15 Ἰούδα ποιεῖν τὰ βδελύγματα ταῦτα ἃ ἐποίησαν, ὅτι ἔπλησαν 15
429.16 τὴν γῆν ἀνομίας τοῦ παροργίσαι με. διὸ τοίνυν εἰκότως
429.17 ἐξωλοθρεύθησαν ὡς τὸν θεὸν παροργίζοντες καὶ τὴν ἁγίαν
429.18 γῆν ἐκείνην καταμιαίνοντες ἀπ’ ἀρχῆς ἕως τῆς ἐσχάτης καὶ
429.19 τελευταίας ἁλώσεως ταύτης ἐπὶ Οὐεσπασιανοῦ καὶ Τίτου.
429.20 Καὶ γὰρ διάφοροι ταύτην ἑλόντες καὶ καθελόντες, φησὶ 20
429.21 Θεοδώρητος, πάλιν εἰς τὸ ἀρχαῖον ὁ θεὸς ἀπεκατέστησεν
429.22 ἀξίωμά τε καὶ σχῆμα, ἀλλὰ νῦν οὐκέτι. πρῶτος μὲν γὰρ
430.1 Θεγλαφαλασὰρ δοριάλωτον ἔλαβε τῶν δέκα φυλῶν τὸ πλεῖ-
430.2 στον, δεύτερος δὲ Σαλμανασὰρ τὴν Σαμάρειαν καὶ τὰς περὶ
430.3 αὐτὴν ἐξηνδραπόδισε πόλεις, τρίτος δὲ ὁ Σεναχηρεὶμ τὰς
430.4 μὲν ἄλλας τῆς Ἰουδαίας ἐπολιόρκησε πόλεις καὶ πολλοὺς
430.5 μετῴκισεν αἰχμαλώτους, ἐπιστρατεύσας δὲ τοῖς Ἱεροσολύμοις 5
430.6 ἀλαζονικῶς τε καὶ δυσσεβῶς ἐκομίσατο δικαίως τῆς βλασφη-
430.7 μίας τὰ ἐπίχειρα θεηλάτῳ πληγῇ τὴν στρατιὰν ἀπολέσας,
430.8 καὶ μετ’ αἰσχύνης ἀναζεύξας ὑπὸ τῶν ἰδίων τέκνων ἀναι-
430.9 ρεῖται. μετὰ δὲ τοῦτον Ναβουχοδονόσωρ ἐν τῷ τρίτῳ ἔτει
430.10 τῆς βασιλείας Ἰωακεὶμ υἱοῦ Ἰωσίου μετὰ δυνάμεως εἰς τὴν 10
430.11 Ἰουδαίαν ἀφικόμενος καὶ πολλὰ τάλαντα χρυσίου καὶ ἀργυ-
430.12 ρίου λαβὼν καὶ ἐκ τοῦ βασιλικοῦ γένους αἰχμαλώτους πολ-
430.13 λοὺς καὶ μέρος ἐκ τῶν ἱερῶν σκευῶν ὑπέστρεψε δασμὸν
430.14 ἐπιθεὶς τῷ λαῷ. καὶ μετ’ ὀλίγον χρόνον ὁ μὲν Ἰωακεὶμ τὸν
430.15 φόρον ἠθέτησεν, ὁ δὲ Ναβουχοδονόσωρ τῷ ἑνδεκάτῳ ἔτει 15
430.16 τῆς τούτου βασιλείας, ὀγδόῳ δὲ τῆς οἰκείας ἡγεμονίας, πάλιν
430.17 ἐπιστρατεύει τοῖς Ἱεροσολύμοις, καὶ τὸν μὲν Ἰωακεὶμ ἀνελὼν
430.18 καὶ ἀπὸ τοῦ τείχους ῥιφῆναι κελεύσας ἄταφον ἐπὶ πολὺν
430.19 κατέλιπε χρόνον (περὶ οὗ φησιν Ἱερεμίας· τάδε λέγει κύριος
430.20 ἐπὶ Ἰωακεὶμ υἱὸν Ἰωσίου βασιλέως Ἰούδα· οὐαὶ ἐπὶ τὸν 20
431.1 ἄνδρα τοῦτον· οὐ μὴ κόψονται αὐτόν, ὦ ἀδελφέ, οὐδὲ μὴ
431.2 κλαύσονται αὐτόν, οἴμοι κύριε καὶ οἴμοι ἀδελφέ, ἀλλὰ ταφὴν
431.3 ὄνου ταφήσεται καὶ συμψηφισθεὶς ῥιφήσεται ἐπέκεινα τῆς
431.4 πύλης Ἱερουσαλήμ), τοὺς δὲ ἐν τέλει πάντας αἰχμαλώτους
431.5 λαβὼν καὶ τοῖς ὑπολειφθεῖσι χειροτονήσας βασιλέα Ἰεχονίαν 5
431.6 υἱὸν Ἐλιακεὶμ ἀπῆρεν εἰς Βαβυλῶνα. εἶτα καὶ τοῦτον μα-
431.7 θὼν στασιάσαντα μετὰ μῆνας γʹ πάλιν ἐπέρχεται καὶ τοῦτον
431.8 πεδήσας μετὰ πολλοὺς ἑτέρους δοριάλωτον ἀπάγει καταστή-
431.9 σας ἀντ’ αὐτοῦ βασιλεύειν τῶν ὑπολοίπων Σεδεκίαν πατρά-
431.10 δελφον αὐτοῦ ὅρκοις κατὰ τοῦ θεοῦ περὶ τοῦ μὴ ἀποστῆναι 10
431.11 καταδεσμήσας. ἀλλὰ καὶ τούτου παραβάντος τοὺς ὅρκους
431.12 καὶ μήτε τὸν δασμὸν ἀποδοῦναι θελήσαντος, μήτε μὴν
431.13 εὔνοιαν φυλάξαντος, ἀλλ’ Αἰγυπτίοις προσφυγόντος, αὖθις
431.14 παρεγένετο, καὶ τὸν μὲν Σεδεκίαν χειρωσάμενος καὶ ἐκτυ-
431.15 φλώσας καὶ τὴν πόλιν αὔτανδρον εἰληφὼς τά τε βασίλεια 15
431.16 καὶ τὸν θεῖον ναὸν καὶ πᾶσαν ἐμπρήσας οἰκίαν αἰχμαλώ-

226
431.17 τους ἀπήγαγε τοὺς διασωθέντας ἔκ τε τοῦ λιμοῦ καὶ τοῦ
431.18 πολέμου καὶ τὰ διαφέροντα σκεύη τοῦ ναοῦ κυρίου.
431.19 Τὸ πλῆθος τοίνυν τῶν συμφορῶν αὐτῶν καὶ Ἰωὴλ διη-
431.20 γούμενος πρώτην μὲν ἐπελεύσεσθαι κάμπην λέγει, τὰ δὲ ὑπ’ 20
431.21 αὐτῆς μὴ διαφθαρέντα ὑπὸ ἀκρίδος ἀναλωθήσεσθαι, ὅσα δὲ
431.22 ταύτην διαφεύξεται δαπανήσειν τὸν βροῦχον, ἔσχατον δὲ
431.23 τὴν ἐρυσίβην ἐπαχθεῖσαν μηδὲν παντελῶς καταλείψειν ἀλώ-
432.1 βητον. φησὶ γάρ· τὰ κατάλοιπα τῆς κάμπης καταφάγεται
432.2 ἡ ἀκρίς, καὶ τὰ κατάλοιπα τῆς ἀκρίδος καταφάγεται ὁ
432.3 βροῦχος, καὶ τὰ κατάλοιπα τοῦ βρούχου καταφάγεται ἡ ἐρυ-
432.4 σίβη. ταῦτα γὰρ τροπικῶς εἴς τε τὸν Ἀσσύριον καὶ Βαβυ-
432.5 λώνιον ἐκληπτέον, κάμπην μὲν τὸν Θεγλαφαλασὰρ ὀνομά- 5
432.6 ζοντες, ἀκρίδα δὲ τὸν Σαλμανασάρ, βροῦχον δὲ τὸν Σεναχηρείμ,
432.7 ἐρυσίβην δὲ τὸν Ναβουχοδονόσωρ τελευταῖον ἐπιστρατεύσαντα
432.8 καὶ τὴν Ἰουδαίαν ἄρδην δῃώσαντα καὶ τοὺς τὸν θάνατον
432.9 διαφυγόντας αἰχμαλωτεύσαντα, καθὼς εἴρηται.
432.10 Πλειστάκις μὲν οὖν συμβέβηκεν ἁλῶναι τὴν Ἰουδαίαν, 10
432.11 ὥς φησι πάλιν καὶ ὁ μέγας Κύριλλος, ὑπό τε Ἀσσυρίων
432.12 καὶ Αἰγυπτίων Σύρων τε καὶ Μωαβιτῶν Ἰδουμαίων καὶ
432.13 τῶν λεγομένων Φυλιστιείμ, τοῦτ’ ἔστι Παλαιστινῶν. ἀλλ’
432.14 ὀλίγα παθοῦσαν καὶ συμμέτροις ἔσθ’ ὅτε περιπεσοῦσαν συμ-
432.15 φοραῖς πάλιν ἀνῆκεν, ἐπαμύνοντος θεοῦ τοῦ καὶ παιδεύ- 15
432.16 σαντος. ἀπόλωλε δὲ νῦν ὁλοσχερῶς μετὰ τὴν τοῦ κυρίου
432.17 σταύρωσιν. ὥσπερ τοίνυν ἡ μὲν τῶν Ἀσσυρίων βασιλεία
432.18 κατελύθη ὑπὸ Βαβυλωνίων, ἡ δὲ Βαβυλωνίων ὑπὸ Περσῶν,
432.19 ἡ δὲ Περσῶν ὑπὸ Μακεδόνων, ἡ δὲ Μακεδόνων ὑπὸ Ῥω-
432.20 μαίων, οὕτως ἡ Ῥωμαίων ὑπὸ τοῦ Ἀντιχρίστου καταλυθή- 20
432.21 σεται, καὶ ἡ τοῦ Ἀντιχρίστου ὑπὸ τοῦ Χριστοῦ διαφθαρή-
432.22 σεται. διὰ μὲν οὖν τῶν δʹ ἀνέμων τὰς μεγάλας δʹ βασιλείας
433.1 ὁ μέγας διδάσκει Ζαχαρίας, τὴν Χαλδαίων καὶ τὴν Περσῶν
433.2 καὶ τὴν Μακεδόνων καὶ τὴν Ῥωμαίων, τὰ δὲ δύο ὄρη τὰ
433.3 δύο κλίματα τῆς οἰκουμένης φησίν. εἰς δύο γὰρ τέμνεται,
433.4 εἰς Ἀσίαν τε καὶ Εὐρώπην. καὶ οἱ μὲν πυροὶ ἵπποι τὸ
433.5 μιαιφόνον τῶν Χαλδαίων σημαίνουσιν, οἱ δὲ μέλανες τὸν 5
433.6 ἐπενεχθέντα παρὰ Περσῶν καὶ Μήδων τοῖς Βαβυλωνίοις
433.7 θάνατον, οἱ δὲ λευκοὶ τὸ σαφὲς τῆς δόξης τῶν Μακεδόνων
433.8 (οὐ γὰρ ὥσπερ αἱ ἄλλαι βασιλεῖαι καὶ αὕτη), οἱ δὲ ψαροὶ
433.9 καὶ ποικίλοι τὸ ἰσχυρὸν καὶ εὔτονον τῆς Ῥωμαίων βασιλείας
433.10 δηλοῦσιν. ἐπειδὴ δὲ κατεστρατεύοντο Μῆδοι καὶ Πέρσαι 10
433.11 κατὰ Βαβυλωνίων, τούτου χάριν πορευόμενοι καὶ δὴ καὶ
433.12 ἀναπαῦσαι λέγονται τὸν θυμὸν κυρίου. ἐπεὶ γὰρ σκληροὶ
433.13 γεγόνασι κατὰ τοῦ λαοῦ τοῦ θεοῦ, διὰ τοῦτο παρεδόθησαν
433.14 εἰς χεῖρας Κύρου τοῦ Πέρσου. τὸ δὲ καὶ τοὺς λευκοὺς
433.15 ἵππους, τοῦτ’ ἔστι τοὺς Μακεδόνας, κατόπισθεν τῶν μελα- 15

227
433.16 νῶν πορεύεσθαι σημαίνει, ὡς καὶ οἱ Μακεδόνες τὴν Περ-
433.17 σῶν βασιλείαν χειρώσονται, τὸ δὲ τοὺς ψαροὺς ἐπὶ νότον
433.18 ἔρχεσθαι δηλοῖ, ὡς ἔμελλον Ῥωμαῖοι στρατεύειν κατὰ τῆς
433.19 Ἱερουσαλήμ· ἐν γὰρ τῷ νότῳ κεῖται ἡ πόλις. τὸ δὲ προσ-
433.20 ταχθέντας αὐτοὺς περιοδεῦσαι τὴν γῆν διδάσκει πάλιν, ὡς 20
433.21 διὰ τοῦ θεοῦ πᾶσα βασιλεία συνίσταται.
433.22 Γίνονται οὖν ἀπὸ μὲν τοῦ Ἀδὰμ ἕως τῆς ἐσχάτης
433.23 ἁλώσεως τῆς Ἱερουσαλὴμ ἔτη ͵εσξβʹ, ἀπὸ δὲ τῆς πρώ-
433.24 της οἰκοδομῆς τοῦ Σολομωντείου ναοῦ καὶ τῆς πόλεως
433.25 ͵απηʹ, ἀπὸ δὲ τῆς δευτέρας οἰκοδομῆς φϞϛʹ, ἀπὸ δὲ τῆς 25
433.26 κατὰ Ἀντίοχον πολιορκίας σμηʹ, ἀπὸ δὲ τῆς ἀναλήψεως
433.27 Χριστοῦ μβʹ.
434.1 Ὁ τοίνυν πολυμαθὴς Εὐσέβιος ἐν τοῖς χρονικοῖς κανόσι
434.2 περὶ τῶν Ἀντιόχων καὶ Σελεύκων καὶ Πτολεμαίων τε καὶ
434.3 τῶν μετὰ τὴν ἐκ Βαβυλῶνος ἐπάνοδον καθηγησαμένων ἀρ-
434.4 χιερέων διεξιὼν ἐν ἐπιτομῇ τοιάδε φησίν· ὁ οὖν Ἀλέξαν-
434.5 δρος ὁ τῶν Μακεδόνων βασιλεὺς ἕκτον ἄγων ἔτος τῆς βα- 5
434.6 σιλείας Δαρεῖον τὸν Ἀρσάμου χειρωσάμενος καθεῖλε τὴν
434.7 Περσῶν δυναστείαν διαρκέσασαν ἀπὸ Κύρου μέχρι Δαρείου
434.8 ἔτη σλʹ. τῆς δὲ τῶν Μακεδόνων βασιλείας κατασχούσης
434.9 ἀπὸ Κραναοῦ ἕως Ἀλεξάνδρου ἔτη φιηʹ, καὶ τούτου τελευ-
434.10 τήσαντος ἐν Βαβυλῶνι, διαδέχονται τὴν ἀρχὴν τῆς μὲν 10
434.11 Μακεδονίας Φίλιππος, τῆς δὲ Ἀσίας Ἀντίγονος, τῆς δὲ
434.12 Αἰγύπτου Πτολεμαῖος ὁ Λαγοῦ, τῆς δὲ Συρίας Σέλευκος.
434.13 καὶ οἱ μὲν τῆς Συρίας βασιλεύσαντες μετὰ Ἀλέξανδρόν εἰσιν
434.14 οὗτοι· Σέλευκος ὁ Νικάνωρ, Ἀντίοχος ὁ ἐπικληθεὶς Σωτήρ,
434.15 Ἀντίοχος ὁ Νόθος, Σέλευκος ὁ Καλλίνικος, Ἀλέξανδρος, 15
434.16 Ἀντίοχος, Σέλευκος ὁ Φιλοπάτωρ, Ἀντίοχος ὁ Ἐπιφανής, ὃς
434.17 Ὀνίαν τὸν ἀρχιερέα τῶν Ἰουδαίων παύσας τῆς ἱερωσύνης
434.18 ὡρμήθη μεταστῆσαι τὸ πᾶν ἔθνος τῆς πατρῴου θρησκείας,
434.19 καὶ τὸ μὲν ἱερὸν μιάνας Ὀλυμπίου ναὸν προσηγόρευσεν, τὸ
434.20 δὲ ἔθνος κολάσεις ἀνηκέστους ἐπάγων ἑλληνίζειν ἠνάγκαζεν. 20
434.21 ἐφ’ οὗ καὶ οἱ Μακκαβαῖοι ἐμαρτύρησαν, τὸ δὲ ἱερὸν ἔτεσι
434.22 τρισὶν ἐρημωθὲν Ἰούδας ὁ ἐπικληθεὶς Μακκαβαῖος καθάρας
435.1 τῶν ἀσεβῶν τὴν χώραν ἀνενεώσατο. εἶτα ἐβασίλευσεν Ἀν-
435.2 τίοχος ὁ Εὐπάτωρ, Δημήτριος Σέλευκος, Ἀλέξανδρος ὁ τοῦ
435.3 Βαλᾶ, Δημήτριος ὁ Νικάνωρ, Ἀντίοχος, Τρύφων, Πτολε-
435.4 μαῖος, Ἀντίοχος ὁ Σιδίτης, Δημήτριος, Ἀντίοχος ὁ Γρυπός,
435.5 Ἀντίοχος ὁ Κυζικηνός, Σέλευκος ὁ τοῦ Γρυποῦ, ἐφ’ οὗ 5
435.6 Ἀντιόχεια ὑπὸ Ῥωμαίων ἥλω, καὶ ἡ Συρίας ἀρχὴ κατελύθη
435.7 διαρκέσασα ἔτη σνʹ.
435.8 Οἱ δὲ τῆς Αἰγύπτου βασιλεύσαντες μετὰ Ἀλέξανδρόν
435.9 εἰσιν οἵδε· Πτολεμαῖος ὁ Λαγοῦ, ἐφ’ οὗ Μένανδρος ὁ κω-
435.10 μῳδοποιὸς ἐγνωρίζετο καὶ Θεόφραστος ὁ φιλόσοφος, Πτολε- 10

228
435.11 μαῖος ὁ Φιλάδελφος, ἐφ’ οὗ οἱ οʹ Ἑβραίων σοφοὶ τὸν νό-
435.12 μον ἡρμήνευσαν, Πτολεμαῖος ὁ Εὐεργέτης, ἐφ’ οὗ ὁ τὴν
435.13 πανάρετον σοφίαν συντάξας Ἑβραίοις Ἰησοῦς ὁ τοῦ Σιρὰχ
435.14 ἐγνωρίζετο, Πτολεμαῖος ὁ Φιλοπάτωρ, ἐφ’ οὗ τῶν Ἑβραίων
435.15 ὁ λαὸς αἰχμάλωτος ἀχθεὶς ἐν Αἰγύπτῳ τοιοῦτόν τι πέπον- 15
435.16 θεν· προστάξας γὰρ οὗτος τοῖς ἑαυτοῦ ὑπασπισταῖς ἐλέφαν-
435.17 τας φʹ εὐτρεπίσαι καὶ τούτους ποτίσαι οἴνῳ λιβανωτῷ, ἵνα
435.18 μεθυσθέντες τοὺς Ἰουδαίους ἀποκτείνωσιν, τῶν δὲ προσ-
435.19 ευξαμένων, οἱ ἐλέφαντες εἰς τοὺς ἑαυτῶν στρατιώτας τε καὶ
435.20 δήμους ἐξορμήσαντες πολὺν αὐτῶν ὄχλον ἐν τῇ περιεχούσῃ 20
435.21 μανίᾳ διέφθειραν, καὶ οὕτω παραδόξως οἱ Ἰουδαῖοι περισω-
436.1 θέντες ἀβλαβεῖς ἀπελύθησαν εἰς τὰ ἴδια τῷ εὐεργέτῃ θεῷ
436.2 εὐχαριστοῦντες. εἶτα βασιλεύει Πτολεμαῖος ὁ Ἐπιφανής,
436.3 Πτολεμαῖος ὁ Φιλομήτωρ, Πτολεμαῖος ὁ Εὐεργέτης, Πτολε-
436.4 μαῖος ὁ Σωτήρ, Πτολεμαῖος ὁ Ἀλέξανδρος, Πτολεμαῖος
436.5 ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ, Πτολεμαῖος ὁ Διονύσιος, Κλεοπάτρα ἡ 5
436.6 τούτου θυγάτηρ, ἣν Αὔγουστος ἀνελὼν ἐν ἔτει ιδʹ τῆς
436.7 ἑαυτοῦ βασιλείας ἐκράτησε τῆς Αἰγύπτου καθελὼν τὴν βα-
436.8 σιλείαν τῶν Πτολεμαίων διαρκέσασαν ἔτεσι ςϞʹ.
436.9 Οἱ δὲ μετὰ τὴν ἐκ Βαβυλῶνος ἐπάνοδον καθηγησάμενοι
436.10 ἀρχιερεῖς εἰσιν οὗτοι· Ἰησοῦς ὁ υἱὸς Ἰωσεδὲκ ἅμα Ζορο- 10
436.11 βάβελ, Ἰάκιμος υἱὸς Ἰησοῦ, Ἐλιάσιμος Ἰακίμου, Ἰωδαὲ Ἰα-
436.12 σίμου, Ἰωάννης ὁ τοῦ Ἰωδαέ, Ἰαδδούς, ἐφ’ οὗ Ἀλέξανδρος
436.13 ἐν Ἱερουσαλὴμ τῷ θεῷ προσεκύνησε καὶ τὴν Ἀλεξάνδρειαν
436.14 ἔκτισεν, Ἰωνίας Ἰαδδοῦ, Ἐλεάζαρος, Ἰωνίας, Σίμων, Ἰωναάς,
436.15 Σίμων, Ἰωάννης ὁ καὶ Ὑρκανός, Ἀριστόβουλος, ὃς καὶ πρῶ- 15
436.16 τος ἐπέθετο διάδημα βασιλικὸν πρὸς τῇ ἀρχιερωσύνῃ, Ἰαν-
436.17 ναῖος ὁ καὶ Ἀλέξανδρος βασιλεὺς ἅμα καὶ ἀρχιερεύς. μέχρι
436.18 τούτου οἱ ἀπὸ Κύρου χριστοὶ ἡγούμενοι διαρκέσαντες ἔτη
436.19 υπγʹ, ἅ εἰσιν ἑβδομάδες ἐτῶν ξθʹ, καθὼς ἔφη Δανιήλ· καὶ
436.20 γνώσῃ καὶ συνήσεις ἀπὸ ἐξόδου λόγου τοῦ ἀποκριθῆναι καὶ 20
437.1 τοῦ οἰκοδομῆσαι Ἱερουσαλὴμ ἕως χριστοῦ ἡγουμένου ἑβδο-
437.2 μάδες ζʹ καὶ ἑβδομάδες ξβʹ.
437.3t [ια�. Περὶ Τίτου.]
437.4 Μετὰ δὲ Οὐεσπασιανὸν ἐβασίλευσε Τίτος υἱὸς αὐτοῦ
437.5 ἔτη γʹ. καὶ ὥρᾳ θερινῇ πανήμερον ὁδοιπορήσας καὶ αἱ- 5
437.6 μορραγήσας διὰ τῶν μυκτήρων ὑπὸ τοῦ ἡλίου συμφλεχθεὶς
437.7 καὶ πάνυ λιποθυμήσας, ἔτι ἐμπνέοντα αὐτὸν ἐνέβαλεν εἰς
437.8 τὸν τάφον Δομετιανὸς ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ κατ’ ἐπιτροπὴν τῆς
437.9 γυναικὸς Τίτου. ὁ οὖν θαυμάσιος Τίτος οὗτος φιλοσοφώ-
437.10 τατος καὶ εὐγλωττότατός τε καὶ πολεμικώτατος ἅμα καὶ μέ- 10
437.11 τριος ἄγαν ὑπάρχων καὶ ἀγαθουργίᾳ πολλῇ καὶ σωφροσύνῃ
437.12 τε καὶ δικαιοσύνῃ καὶ φρονήσει κοσμούμενος ἐκδηλοτέραν
437.13 ἅπασι πεποίηκε τὴν ἑαυτοῦ συμπάθειαν ἐν τῇ ἁλώσει τῆς

229
437.14 Ἱερουσαλήμ. σφόδρα γὰρ ἐπένθησε τοὺς θεηλάτους Ἰου-
437.15 δαίους τότε, καὶ μᾶλλον τὸν θεῖον ναὸν πυρπολούμενον 15
437.16 ὁρῶν ἐδάκρυσε καὶ τὸν θεὸν ἐδυσώπησε τυχεῖν ἐλέους καὶ
437.17 συγγνώμης, ὡς οὐ κατὰ τὴν ἑαυτοῦ προαίρεσιν ταῦτα γεγό-
437.18 νασιν, ἀλλὰ διὰ τὴν ἐκείνων θεοστυγῆ δυστροπίαν. ὅθεν
437.19 δὴ μετὰ τὴν ἅλωσιν πρὸς τοὺς ἀνακηρύττοντας αὐτὸν νικη-
437.20 τὴν καὶ τροπαιοῦχον διωθεῖτο τὰς ἀναρρήσεις, ὡς οὐκ αὐτὸς 20
437.21 εἰργάσθαι ταῦτα φήσας, ἀλλὰ θεηλάτῳ καὶ θείᾳ ὀργῇ καθ-
437.22 υπουργῆσαι καὶ τὰς χεῖρας ἐπιδεδωκέναι. κἀντεῦθεν τοίνυν
437.23 διὰ τὴν ἀρετὴν αὐτοῦ καὶ ταπεινοφροσύνην παγγέραστος
437.24 καὶ πανεπέραστος γενόμενος οὕτως ἐτελεύτησεν. τοσοῦτον
438.1 δὲ θρῆνος ἐπὶ τῇ τελευτῇ αὐτοῦ κατέσχε τὴν Ῥώμην, ὡς
438.2 ἐν χρόνῳ πολλῷ τοῦτον ἀπομνημονεύοντες καὶ τὰς ἀρετὰς
438.3 αὐτοῦ ἀναλογιζόμενοι δημοσίᾳ καὶ κατ’ οἴκους κλαίειν ὥσπερ
438.4 οἰκείῳ πάθει κατεχόμενος ἕκαστος.
438.5 Ἐφ’ οὗ τὸ Βέσβιον ὄρος ἐν τῇ δύσει κατὰ κορυφῆς 5
438.6 ῥαγὲν πῦρ ἀνέβλυσε τοσοῦτον, ὡς καταφλέξαι τὴν παρακει-
438.7 μένην χώραν σὺν ταῖς πόλεσιν. ὅπερ θεασάμενοι οἱ Ἕλλη-
438.8 νες καὶ σφόδρα καταπλαγέντες ἠρώτησάν τινας τῶν ἐλλογί-
438.9 μων χριστιανῶν, πῶς καὶ πόθεν ἐξῆλθε τὸ πῦρ ἐκ τῶν
438.10 μυχάτων τῆς γῆς. οἱ δέ φησιν· ἐκ τῆς ἡτοιμασμένης τῷ 10
438.11 διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ καὶ πᾶσι τοῖς ἁμαρτωλοῖς
438.12 καὶ ἀσεβέσιν ἀνθρώποις γεέννης ἀνεδόθη πρὸς σωφρονισμὸν
438.13 καὶ ἐπίγνωσιν τῶν ἁμαρτανόντων. καὶ δῆλον ἐξ ὧν καὶ ὁ
438.14 περιβόητος ὑμῶν διδάσκαλος Πλάτων ἔφη διεξερχόμενος ἐν
438.15 τῷ Φαίδωνι περὶ τῶν λήξεων καὶ ἀποπληρώσεων τῶν ψυ- 15
438.16 χῶν, ὅτι οἱ κακῶς βεβιωκότες κολάζονται ἐν τῷ Κωκυτῷ καὶ
438.17 ἐν τῷ Πυριφλεγέθοντι καὶ ἐν τῷ Ταρτάρῳ, ἅτινά εἰσιν ἐν
438.18 τῷ τῆς γῆς βάθει. καὶ ταῦτα μὲν ἐκεῖνοι πρὸς τοὺς κατ’
438.19 ἐκεῖνο καιροῦ διαποροῦντας Ἕλληνας. ὁ δέ γε θεῖος Πατρί-
438.20 κιος καὶ τῆς Προύσης ἐπίσκοπος καὶ μάρτυς πρὸς τὸν δι- 20
438.21 καστὴν ἀνθύπατον ἐρωτηθεὶς ἐπὶ λαοῦ καὶ δήμου περὶ τῶν
438.22 αὐτοφυῶν θερμῶν πόθεν ἀνάγονται, οὕτως ἀπεκρίθη· ὁ
439.1 κτίσας θεὸς πῦρ καὶ ὕδωρ ἐξ οὐκ ὄντων οὐσιῶν, καὶ ἐκ
439.2 μὲν τοῦ πυρὸς φῶς καὶ ἥλιον καὶ τοὺς λοιποὺς φωστῆρας
439.3 κατασκευάσας λόγῳ προσέταξεν αὐτοὺς ἡμέραν καὶ νύκτα
439.4 δᾳδουχεῖν. τοσαύτη γὰρ αὐτοῦ ἡ δύναμις, ὅσον καὶ τὸ θέ-
439.5 λημα. ἐκ δὲ τοῦ ὕδατος τὸ στερέωμα τοῦ οὐρανοῦ συμ- 5
439.6 πήξας καὶ γῆν ἐπάνω τῶν ὑδάτων ἑδράσας ἐποίησε τὰ ἐν
439.7 αὐτοῖς πάντα προγνωστικῇ ἐνεργείᾳ, ἵνα ὁ μέλλων παρ’
439.8 αὐτοῦ διαπλάττεσθαι ἄνθρωπος μηδενὸς τῶν ἀναγκαίων καὶ
439.9 συμφερόντων εἰς χρῆσιν ἐνδέηται. ἐν οἷς δύο τόπους εὐτρε-
439.10 πίσας πάλιν ἀϊδίους τὸν μὲν φωτὶ καταλάμπεσθαι καὶ ἀπε- 10
439.11 ράντων ἀγαθῶν ἔμπλεον κατεσκεύασεν, τὸν δὲ σκότους καὶ

230
439.12 κολαστικοῦ πυρὸς αἰωνίου πεποίηκεν, ὅπως οἱ μὲν εὐαρε-
439.13 στήσαντες αὐτῷ καὶ πρὸς τὴν τοῦ διαβόλου μὴ κατολισθή-
439.14 σαντες ἀπάτην τὸν τῶν φωσφόρων ἀγαθῶν μετὰ τὴν ἀνάστα-
439.15 σιν ἀπολαβόντες τόπον αἰωνίως αὐτῷ συμβασιλεύσωσιν, οἱ 15
439.16 δὲ παροργίσαντες αὐτὸν καὶ τῷ κοινῷ ἐχθρῷ ἐξακολουθή-
439.17 σαντες σὺν αὐτῷ καὶ τὸν τῶν σκοτεινοφόρων κολαστηρίων
439.18 ἀπειληφότες χῶρον ἀτελευτήτως ἀπολαύσωσιν. διαχωρίσας
439.19 δέ γε τὸ πῦρ καὶ τὸ ὕδωρ, ὥσπερ τὸ φῶς καὶ τὸ σκότος,
439.20 κατεκερμάτισε ταῦτα κατὰ πάσης αὐτοῦ τῆς κτίσεως, καὶ 20
439.21 ἔστιν ὕδωρ ὑπεράνω τοῦ στερεώματος καὶ πῦρ ὑποκάτω τοῦ
439.22 στερεώματος, ὅ ἐστιν αἰθήρ, καὶ ἔστιν ὕδωρ καὶ πῦρ ὑπο-
439.23 κάτω τῆς γῆς. καὶ τὸ μὲν ἐπάνω τῆς γῆς ὕδωρ συναχθὲν
439.24 εἰς συναγωγὴν μίαν θάλασσα προσηγορεύθη, τὸ δὲ ὑποκάτω
439.25 τῆς γῆς ἀπομεῖναν ἄβυσσος ἐκλήθη, ἐξ οὗ καθάπερ σίφω- 25
440.1 νές τινες ἀναπέμπονται πρὸς ζωὴν ἡμῶν αἱ πηγαὶ καὶ
440.2 παντὸς ζώου, ἀφ’ οὗ καὶ τὰ θερμὰ ἀνάγονται. καὶ τὰ μὲν
440.3 πορρωτέρω τοῦ κάτω πυρὸς ἀπέχοντα προνοίᾳ θεοῦ ἀναδί-
440.4 δονται ψυχρότερα, τὰ δὲ πλησίον τοῦ πυρὸς ἐκεῖθεν ἐκπυ-
440.5 ρούμενα ζέοντα λίαν ἀναφέρονται, ὅσα δὲ οὐ πολὺ πλησιά- 5
440.6 ζουσι τὸ πῦρ ὕδατα χλιαρὰ ἔν τισι τόποις ἐξάλλονται. καὶ
440.7 τὸ μὲν ὑποκάτω τῆς γῆς πῦρ κολαστήριόν ἐστι δαιμόνων
440.8 καὶ ἁμαρτωλῶν ἀνθρώπων, τὸ δὲ κατώτατον ὕδωρ ψυχρό-
440.9 τατον ὂν καὶ εἰς βώλους κρυστάλλου πεπηγός, ὃ καὶ Τάρ-
440.10 ταρος λέγεται, βασανιστήριόν ἐστιν ὡσαύτως καὶ τοῦτο τῶν 10
440.11 μὴ φυλαξάντων τὰς ἐντολὰς κυρίου. ὅτι δὲ πῦρ ἔστιν ὑπο-
440.12 κάτω τῆς γῆς, πειθέτω σε τὸ ἐν Σικελίᾳ καὶ ἐν Λυκίᾳ
440.13 προφανῶς ἀναδιδόμενον καὶ μέντοι καὶ ἐν ἄλλοις διαφόροις
440.14 τόποις ὁμοίως παραδεικνύμενον πῦρ εἰς τὴν φοβερὰν γέεν-
440.15 ναν προδήλως πάντας κατακαῖον, ὅσοι τὰ τοῦ πυρὸς ἔργα 15
440.16 πεπράχασιν. περὶ οὗ καὶ ὁ μέγας Μυσῆς ἐκ προσώπου
440.17 τοῦ θεοῦ φησιν· ὅτι πῦρ ἐκκέκαυται ἐκ τοῦ θυμοῦ μου,
440.18 καυθήσεται ἕως ᾅδου κατωτάτου. καταφάγεται γῆν καὶ τὰ
440.19 γενήματα αὐτῆς, φλέξει θεμέλια ὀρέων. οὕτω δὲ καὶ Ἡσαΐας
440.20 προφαίνων διαρρήδην τοῖς ἁμαρτωλοῖς τὴν ἐσομένην καὶ 20
440.21 ἡτοιμασμένην αὐτοῖς διὰ τοῦ ἀσβέστου πυρὸς κόλασιν ἐκ-
440.22 βοᾷ· τίς ἀναγγελεῖ ὑμῖν ὅτι πῦρ καίεται, καὶ τίς ἀπαγγελεῖ
440.23 ὑμῖν τὸν τόπον τὸν αἰώνιον; πορεύεσθε τῷ φωτὶ τοῦ πυρὸς
440.24 ὑμῶν καὶ τῇ φλογὶ ᾗ ἐξεκαύσατε. καὶ ἐξελεύσονται καὶ
440.25 ὄψονται τὰ κῶλα τῶν ἀνθρώπων τῶν παραβεβηκότων ἐν 25
440.26 ἐμοί, λέγει κύριος. ὁ γὰρ σκώληξ αὐτῶν οὐ τελευτήσει καὶ
441.1 τὸ πῦρ αὐτῶν οὐ σβεσθήσεται, καὶ ἔσονται εἰς ὅρασιν πάσῃ
441.2 σαρκί.
441.3 Καὶ δὴ καὶ ὁ θεηγόρος Χρυσόστομός φησιν· ὅρα παρά-
441.4 δοξον ἕτερον αὖθις, ἐναντίας φύσεις συνιούσας. οὔτε γὰρ

231
441.5 ἀστραπῆς τι πυρωδέστερον, οὔτε ὕδατος ψυχρότερον, ἀλλ’ 5
441.6 ὅμως ἀναμίγνυται καὶ οὐ συγχεῖται οὐδὲ κεράννυται, ἀλλὰ
441.7 τοὺς οἰκείους ἑκάστη διατηρεῖ ὅρους, τὸ πῦρ ἐν τῷ ὕδατι
441.8 καὶ τὸ ὕδωρ ἐν τῷ πυρί· καὶ οὔτε τοῦτο ἐκεῖνο ἀνεξήρανεν,
441.9 οὔτε ἐκεῖνο τοῦτο κατέσβεσεν, καίτοι ἀστραπὴ τοῦ ἡλιακοῦ
441.10 πυρὸς ὀξύτερον καὶ φανότερον καὶ τομώτερον. καὶ μαρτυ- 10
441.11 ροῦσιν αἱ ὄψεις αἱ ταῖς ἀκτῖσι διηνεκῶς καταλαμπόμεναι,
441.12 ἐκείνης δὲ τὴν φορὰν οὐδὲ πρὸς βραχὺ δυνάμεναι ἐνεγκεῖν.
441.13 καὶ ὁ μὲν ἥλιος διὰ πάσης ἡμέρας διατρέχει τὸν οὐρανόν,
441.14 αὕτη δὲ ἐν μιᾷ καιροῦ ῥοπῇ τὴν οἰκουμένην ἅπασαν, ὡς
441.15 καὶ Χριστὸς μαρτυρεῖ λέγων· ὥσπερ ἡ ἀστραπὴ ἐξ ἀνατολῶν 15
441.16 πορεύεται καὶ φαίνει ἕως δυσμῶν. εἶτά φησιν· ὁ ἐξάγων
441.17 ἀνέμους ἐκ θησαυρῶν αὐτοῦ. αὕτη πάλιν ἑτέρα φύσις οὐ
441.18 μικρὰν ἡμῖν παρέχουσα χρείαν, ἀλλὰ τοσαύτην ὥστε εἰς τὸ
441.19 πολὺ τῆς ζωῆς ἡμῖν συντελεῖν καὶ κεκμηκότα ἀνακτᾶσθαι
441.20 τὰ σώματα. τοῦτο γὰρ ἔργον ἀνέμων ἀναρριπίζειν τὸν ἀέρα, 20
441.21 ὥστε μὴ ἀκίνητον ὄντα φθείρεσθαι, πεπαίνειν τε τοὺς καρ-
441.22 ποὺς καὶ τρέφειν τὰ σώματα. τί ἄν τις εἴποι τὰς ἐν ναυ-
442.1 τιλίᾳ χρείας αὐτῶν καὶ τοὺς καιρούς, καθ’ οὓς τεταγμένως
442.2 ἐφίστανται καὶ παραχωροῦσιν ἀλλήλοις χορεύοντες ἐν τῷ
442.3 πελάγει καὶ τοὺς πλωτῆρας διαβιβάζοντες; καὶ ὁ μὲν παρέ-
442.4 πεμψεν, ὁ δὲ διεδέξατο, καὶ ἐναντίας ὁδεύοντες ὁδοὺς καὶ
442.5 διακονοῦντες, ἡ μάχη αὐτῶν πάλιν τῷ βίῳ γίνεται χρήσι- 5
442.6 μος. καὶ μυρία ἕτερα ἄν τις εἴποι τῶν ἀνέμων ἔργα. ἀλλ’
442.7 ὅμως ταῦτα πάντα παραδραμὼν ὁ προφήτης καὶ καταλιπὼν
442.8 τῷ ἀκροατῇ ἀναλέγεσθαι αὐτὸς μόνον τὴν εὐκολίαν τῆς δη-
442.9 μιουργίας παρέστησεν. τὸ γὰρ εἰπεῖν· ἐκ θησαυρῶν αὐτοῦ,
442.10 οὐ τοῦτο δηλοῦντός ἐστιν, ὅτι θησαυροί τινές εἰσιν ἀνέμων, 10
442.11 ἀλλὰ τὸ εὔκολον τοῦ ἐπιτάττοντος καὶ ἕτοιμον τῆς βουλῆς
442.12 καὶ παρεσκευασμένον. ὥσπερ γὰρ ὁ ἔχων ἐν θησαυρῷ μετὰ
442.13 ἀδείας ἐξάγει πάντα καὶ ὅτε βούλεται πάλιν εἰσάγει, οὕτω
442.14 καὶ ὁ τοῦ παντὸς δημιουργὸς πάντα εὐκόλως ἐποίησε καὶ
442.15 τῇ φύσει παρέδωκεν. εἶδες πόση καὶ ἐν ἀέρι διαφορά, καθ- 15
442.16 άπερ καὶ ἐν ὕδατι καὶ ἐν πυρὶ πολλαὶ ἐναλλαγαί. καὶ
442.17 γὰρ τοῦ ὕδατος τὸ μέν ἐστι πηγαῖον, τὸ δὲ θαλάττιον, τὸ
442.18 δὲ ἀέριον, τὸ δὲ ἐν νεφέλαις, τὸ δὲ ὑπερουράνιον, τὸ δὲ
442.19 ὑπεράνω τῶν οὐρανῶν, τὸ δὲ ὑπόγειον, ἀφ’ οὗ καὶ τὰ
442.20 θερμὰ ὕδατα ἐν διαφόροις τόποις ἀνάγονται διὰ τοῦ ὑπο- 20
442.21 γείου πυρὸς θερμανθέντα παραδόξως. καὶ τοῦ πυρὸς τὸ
442.22 μέν ἐστιν ἐν ἡλίῳ, τὸ δὲ ἐν σελήνῃ, τὸ δὲ ἐν ἀστραπαῖς,
442.23 τὸ δὲ ἐν ἀέρι, τὸ δὲ ἀπὸ ξύλων τὸ περὶ ἡμᾶς καὶ τὸ λυχ-
442.24 νιαῖον, τὸ δὲ ἀπὸ γῆς (καὶ γάρ ἐστι πολλαχοῦ τὸ τοιοῦτον
442.25 ἀπὸ γῆς ἀναδιδόμενον ὥσπερ αἱ πηγαὶ τῶν ὑδάτων), τὸ δὲ 25
443.1 ἐν λίθοις παρατριβομένοις, τὸ δὲ ἐν κόμαις δένδρων καὶ

232
443.2 αὐτῶν παρατριβομένων, τὸ δὲ ἐν κεραυνοῖς ἐκ τοῦ αἰθέρος,
443.3 τὸ δὲ καὶ ἐξ ὑδάτων καὶ ὑέλων διαυγεστάτων καὶ καθαρω-
443.4 τάτων ἐξάλλεσθαι πέφυκεν. οὕτω δὴ καὶ ἐν ἀέρι πάλιν ὁ
443.5 μέν ἐστι παχύτερος ὁ περὶ ἡμᾶς καὶ φθοροποιός τε καὶ 5
443.6 νοσημάτων ποικίλων καὶ ἐπικινδύνων αἴτιος, ὁ δὲ λεπτότερος
443.7 καὶ σωμάτων εὐκρασίας καὶ εὐρωστίας πρόξενος, ὁ δὲ ἀνώτε-
443.8 ρος καὶ πυρωδέστερος. ὥσπερ καὶ τῶν ἀνέμων πολλαὶ δια-
443.9 φοραί. ὁ μὲν γάρ ἐστι λεπτότερος, ὁ δὲ παχύτερος, ὁ μὲν
443.10 ψυχρότερος, ὁ δὲ ξηρότερος, ὁ μὲν ὑγρότερος, ὁ δὲ θερμό- 10
443.11 τερος. ὅθεν οὖν ὁ προφήτης ἐμπεσὼν εἰς τὴν ἄβυσσον τῶν
443.12 εὐεργετημάτων τούτων καὶ τῶν τοιούτων, ἐν οἷς ἡ τοῦ θεοῦ
443.13 δύναμις καὶ σοφία δείκνυται, καὶ ἰδὼν τὸ πέλαγος ἀχανές,
443.14 ἀπεπήδησε μέγα βοήσας· ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα σου,
443.15 κύριε. πάντα ἐν σοφίᾳ ἐποίησας καὶ σοφίας ἐνέπλησας τά 15
443.16 τε ἔμψυχα καὶ ἄψυχα.
443.17t [ιβ�. Περὶ Δοµετιανοῦ.]
443.18 Μετὰ δὲ Τίτον ἐβασίλευσε Δομετιανὸς ἀδελφὸς αὐτοῦ
443.19 ἔτη ιεʹ καὶ ἐσφάγη ἐν τῷ ναῷ Ῥώμης κατ’ ἐπιβουλὴν
444.1 τῆς ἑαυτοῦ γυναικός. καὶ οὕτω διάδοχος τοῦ ἀδελφοῦ γενό-
444.2 μενος οὐ τὴν πατρικήν τε καὶ ἀδελφικὴν ἐζήλωσεν ἄριστον
444.3 πολιτείαν, ἀλλὰ τὴν Τιβερίου καὶ Νέρωνος ἀνοσιουργίαν ἐκ
444.4 διαμέτρου. καὶ δὴ πᾶν εἶδος κακίας ἐπελθὼν καὶ μιαιφονίας
444.5 τε καὶ γυναικομανίας ἅμα καὶ ἀνδρομανίας ἀνάπλεος γενό- 5
444.6 μενος ἑαυτὸν ὁ ἄθεος τελευταῖον ἀπεθέωσεν. κἀντεῦθεν
444.7 οὖν ἔχθιστον ἅπασι καὶ ἀπόβλητον διὰ τὸ φονικόν τε καὶ
444.8 θηριῶδες τῆς μιαρᾶς γνώμης ἑαυτὸν ὁ τάλας ἀποφήνας
444.9 εἰκότως μάλα τὰ ἐπίχειρα τῆς οἰκείας δυσμενείας κομισάμε-
444.10 νος αἰσχίστῳ μόρῳ τὸν μυσαρὸν καὶ βέβηλον καταστρέφει 10
444.11 βίον, ὡς εἴρηται.
444.12 Ἐφ’ οὗ Τιμόθεος ὁ ἀπόστολος καὶ Ὀνήσιμος ἐμαρτύρη-
444.13 σαν, καὶ Ἰωάννης ὁ εὐαγγελιστὴς ἐν Πάτμῳ τῇ νήσῳ ἐξορί-
444.14 ζεται, καὶ Ἀπολλώνιος ὁ Τυανεὺς ἐγνωρίζετο περιπολεύων
444.15 καὶ πανταχοῦ ποιῶν εἰς τὰς πόλεις καὶ χώρας δαιμονικὰ 15
444.16 ἀποτελέσματα. ἀπὸ Ῥώμης δὲ ἐλθὼν πρὸς τὸ Βυζάντιον
444.17 καὶ παρακληθεὶς ὑπὸ τῶν ἐντοπίων ἐποίησε ταῦτα φυγαδεύ-
444.18 σας τὸ πλῆθος τῶν ὄφεων καὶ σκορπίων ἐκ τῆς πόλεως,
444.19 ὥστε μὴ ἀδικεῖσθαι ὑπ’ αὐτῶν τοὺς ἀνθρώπους, καὶ τῶν
444.20 ἵππων τὴν ἀταξίαν χαλινώσας ἐν ταῖς συνελεύσεσι τῶν ἀρ- 20
444.21 χόντων. ὡσαύτως δὲ καὶ εἰς Ἀντιόχειαν παραγενόμενος
445.1 δυσωπηθεὶς ἐποίησεν. τυραννούμενοι γὰρ οἱ Ἀντιοχεῖς ὑπὸ
445.2 τῶν σκορπίων καὶ τῶν κωνώπων, ποιήσας χαλκοῦν σκορπίον
445.3 καὶ χώσας αὐτὸν ἐν τῇ γῇ καὶ μικρὸν ἐπιστήσας ἐπάνω
445.4 κίονα προσέταξε καλάμους βαστάζειν τὸν λαὸν καὶ περιερχο-
445.5 μένους ἐν τῇ πόλει κράζειν τοὺς καλάμους ἐπισείοντας· ἀκώ- 5

233
445.6 νωπα τῇ πόλει. καὶ οὕτως ἐξηφανίσθησαν ἐκ τῆς πόλεως
445.7 οἵ τε σκορπίοι καὶ οἱ κώνωπες. αἰτηθεὶς δὲ καὶ περὶ τῶν
445.8 ἐπικειμένων αὐτῇ σεισμῶν στενάξας ἔγραψεν ἐν διπτύχῳ
445.9 ταῦτα· οὐαί σοι, τάλαινα πόλις, ὅτι σεισμοῖσι πολλοῖς καὶ
445.10 πυρσοῖς κατενεχθείης. κλαύσεται δέ σε καὶ ὁ παρ’ αἰγια- 10
445.11 λοῖς Ὀρέντης.
445.12 Περὶ οὗ μέντοι καὶ ὁ μέγας Ἀναστάσιος Θεουπόλεώς
445.13 φησιν· Ἀπολλωνίου δὲ μέχρι νῦν ἔν τισι τόποις ἐνεργοῦσι
445.14 τὰ ἀποτελέσματα ἱστάμενα τὰ μὲν εἰς ἀποτροπὴν ζώων τετρα-
445.15 πόδων καὶ πετεινῶν βλάπτειν δυναμένων ἀνθρώπους, τὰ δὲ 15
445.16 εἰς ἐποχὴν ῥευμάτων ποταμῶν ἀτάκτως φερομένων καὶ ἄλλα
445.17 εἰς ἕτερά τινα ἐπὶ φθορᾷ καὶ βλάβῃ ἀνθρώπων ὑπάρχοντα
445.18 ἀποτρόπαια ἵστανται. καὶ γοῦν οὐ μόνον ἐν τῇ ζωῇ αὐτοῦ
445.19 ταῦτα καὶ τὰ τοιαῦτα εἰργάσαντο οἱ δαίμονες δι’ αὐτοῦ,
445.20 ἀλλά γε καὶ μετὰ τὴν τελευτὴν αὐτοῦ παραμένοντες τῷ μνή- 20
445.21 ματι αὐτοῦ σημεῖά τινα ἐπετέλεσαν ἐξ ὀνόματος αὐτοῦ πρὸς
445.22 ἀπάτην τῶν ἐλεεινῶν ἀνθρώπων τῶν ῥᾳδίως ὑποκλεπτομέ-
445.23 νων εἰς τὰ τοιαῦτα ὑπὸ τοῦ διαβόλου. τί ἄν τις εἴποι
445.24 περὶ τῶν κατὰ Μανέθωνα μαγικῶν ἔργων; ὃς τοιοῦτος
445.25 ἄκρος γέγονε τῇ μαγικῇ ἀπάτῃ, ὅτι ἀεὶ ἔσκωπτε προδήλως 25
445.26 τὸν Ἀπολλώνιον ὡς μὴ ἀκριβῆ τὴν κατ’ αὐτοὺς φιλοσοφι-
445.27 κὴν ἐμπειρίαν ἐσχηκότα. ἔδει γὰρ αὐτόν, φησίν, ὥσπερ ἐγὼ
446.1 λόγῳ μόνον ποιεῖν ἅπερ ἐβούλετο, καὶ μὴ ἀποτελέσμασιν
446.2 ἐπιτρέπειν τὰ παρ’ αὐτοῦ πραττόμενα. ταῦτα δὲ πάντα
446.3 συγχωρήσει τοῦ θεοῦ καὶ ἐνεργείᾳ δαιμόνων γίνονται πρὸς
446.4 τὸ διὰ τῶν τοιούτων πραγμάτων δοκιμάζεσθαι τὴν ἡμετέραν
446.5 ὀρθόδοξον πίστιν, εἰ ἑδραία ἐστὶ καὶ παγία προσμένουσα 5
446.6 τῷ κυρίῳ καὶ μὴ ὑποσυρομένη ὑπὸ τοῦ ἐχθροῦ διὰ τῶν
446.7 φαντασιωδῶν τεράτων καὶ σατανικῶν ἔργων τῶν πραττομέ-
446.8 νων ὑπὸ τῶν δούλων καὶ ὑπηρετῶν τῆς κακίας. οὐ μὴν
446.9 δὲ ἀλλὰ καὶ τῷ ὀνόματι κυρίου προεφήτευσάν τινες, ὡς Βα-
446.10 λαὰμ καὶ Σαοὺλ καὶ Κιάφας, καὶ δαιμόνια πάλιν ἐξέβαλον, 10
446.11 ὡς Ἰούδας καὶ υἱοὶ Σκευᾶ. οὐκοῦν καὶ εἰς ἀναξίους ἡ
446.12 χάρις ἐνεργεῖ πολλάκις, ἵνα ἑτέρους εὐεργετήσῃ. καὶ γὰρ
446.13 Βαλαὰμ ἀμφοτέρων ἀλλότριος ἦν, βίου ἀρίστου καὶ πίστεως,
446.14 ἀλλ’ ὅμως ἐνήργησεν εἰς αὐτὸν ἡ χάρις διὰ τὴν ἑτέρων
446.15 οἰκονομίαν. καὶ ὁ Φαραὼ τοιοῦτος ἦν, ἀλλὰ κἀκείνῳ τὰ 15
446.16 μέλλοντα προέδειξεν. καὶ ὁ Ναβουχοδονόσωρ παρανομώτε-
446.17 ρος, ἀλλά γε καὶ τούτῳ πάλιν τὰ μετὰ πολλὰς ὕστερον ἐσο-
446.18 μένας γενεὰς ἀπεκάλυψεν. ὅθεν δῆλον ὅτι πολλοὶ καὶ τῶν
446.19 ἐναντίον ἐχόντων φρόνημα ἐπὶ τῷ προσχήματι τοῦ Χριστοῦ
446.20 τεράστια ποιοῦσιν ἑτέρᾳ τέχνῃ τινὶ πρὸς ἀπάτην ἀνθρώπων 20
446.21 ἀπειροκάλων. οἷος ἐγένετο Σίμων ὁ μάγος καὶ Μένανδρος
446.22 μετ’ ἐκεῖνον καὶ ἄλλοι τοιοῦτοι, δι’ οὓς εἰκότως ἔφη· μὴ

234
446.23 θαύμασιν ἀπατᾶσθαι προσήκει μήτε μὴν ἐπαγγελίᾳ ψιλῇ,
446.24 δοκιμάζειν δὲ τῶν λεγομένων τὴν ἀλήθειαν.
447.1t [ιγ�. Περὶ Νερούα.]
447.2 Μετὰ δὲ Δομετιανὸν ἐβασίλευσε Νερούας ἔτος ἕν. ὃς
447.3 ἀνακαλεσάμενος Ἰωάννην ἐκ τῆς νήσου ἀπέλυσεν οἰκεῖν ἐν
447.4 Ἐφέσῳ. μόνος τότε περιὼν τῷ βίῳ ἐκ τῶν ιβʹ μαθητῶν
447.5 καὶ συγγραψάμενος τὸ κατ’ αὐτὸν εὐαγγέλιον ἐν εἰρήνῃ 5
447.6 ἀνεπαύσατο. περὶ οὗ καὶ ὁ πολυΐστωρ Εὐσέβιος ἐν τῇ ἐκ-
447.7 κλησιαστικῇ ἱστορίᾳ φησίν· Θωμᾶς μὲν τὴν Παρθίαν εἴλη-
447.8 χεν, Ἰωάννης δὲ τὴν Ἀσίαν, πρὸς οὓς καὶ διατρίψας ἐτε-
447.9 λεύτησεν ἐν Ἐφέσῳ. καὶ πάλιν· ἐπὶ τούτοις οὖν καὶ Ἰωάν-
447.10 νης ὁ εὐαγγελιστὴς ἐν Ἐφέσῳ τῆς Ἀσίας τελευτᾷ καὶ θάπτεται 10
447.11 πρὸς τῶν αὐτόθι πιστῶν. ὁμοίως δὲ καὶ Φίλιππος ὁ ἐκ
447.12 τῶν ζʹ διακόνων ἐν Ἱερᾷ πόλει τελειοῦται καὶ θάπτεται μετὰ
447.13 τῶν θυγατέρων αὐτοῦ. περὶ ὧν καὶ Πολυκράτης ὁ τῆς ἐν
447.14 Ἐφέσῳ παροικίας ἐπίσκοπος Ἰούκτορι τῷ ἐπισκόπῳ Ῥώμης
447.15 γράφων οὕτω φησίν· καὶ γὰρ κατὰ τὴν Ἀσίαν μεγάλα στοι- 15
447.16 χεῖα κεκοίμηνται, ἅτινα καὶ ἀναστήσονται τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ
447.17 τῆς παρουσίας τοῦ κυρίου, Ἰωάννης ὁ ἐπιστήθιος Χριστοῦ,
447.18 ὃς καὶ τὸ πέταλον πεφορηκὼς καὶ διδάσκαλος ἐν Ἐφέσῳ
447.19 γενόμενος κεκοίμηται, καὶ Φίλιππος ὁ ἐκ τῶν ζʹ διακόνων
447.20 ἐν Ἱερᾷ πόλει τελειοῦται. οὗτός ἐστιν ὁ καὶ τὸν εὐνοῦχον 20
447.21 βαπτίσας καὶ τὸν Σίμωνα κατηχήσας.
447.22 Οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ ὁ θεῖος Ἱππόλυτος Ῥώμης περὶ
447.23 τοῦ κηρύγματος καὶ τῆς τελειώσεως τῶν ἀποστόλων διεξιὼν
448.1 ἔφη· Ἰωάννης ὁ ἀδελφὸς Ἰακώβου κηρύσσων ἐν τῇ Ἀσίᾳ
448.2 τὸν λόγον ἐξωρίσθη ἐν Πάτμῳ τῇ νήσῳ ὑπὸ Δομετιανοῦ
448.3 βασιλέως Ῥωμαίων, κἀκεῖθεν πάλιν εἰς Ἔφεσον ἐκ τῆς ἐξ-
448.4 ορίας ἀνακληθεὶς ὑπὸ Νερούα καὶ τὸ κατ’ αὐτὸν εὐαγγέλιον
448.5 συγγραψάμενος, ἔνθα καὶ τὴν ἀποκάλυψιν θεασάμενος ἐτε- 5
448.6 λεύτησεν, οὗ τὸ λείψανον ζητηθὲν οὐχ εὑρέθη.
448.7 Ὁ δὲ τοῦ μεγάλου Γρηγορίου ἀδελφὸς Καισάριος ἐπὶ
448.8 σεκρέτου ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐρωτηθεὶς περὶ τούτου οὕτως
448.9 ἀπεκρίνατο λέγων· αὐτὸς Ἰωάννης ἐν τῷ κατ’ αὐτὸν εὐαγ-
448.10 γελίῳ πρὸς τῷ τέλει διεσάφησε τοῦτο φάσκων· καὶ τοῦτο 10
448.11 εἰπὼν ὁ Ἰησοῦς λέγει αὐτῷ, τοῦτ’ ἔστι τῷ Πέτρῳ, ἀκολού-
448.12 θει μοι. ἐπιστραφεὶς δὲ ὁ Πέτρος βλέπει τὸν μαθητήν, ὃν
448.13 ἠγάπα ὁ Ἰησοῦς, ἀκολουθοῦντα καί φησιν· κύριε, οὗτος δὲ
448.14 τί; καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἐὰν αὐτὸν θέλω μένειν ἕως
448.15 ἔρχομαι, τί πρὸς σέ; ἐξῆλθε δὲ ὁ λόγος οὗτος εἰς τοὺς 15
448.16 ἀδελφούς, καὶ ἔδοξαν ὅτι ὁ μαθητὴς ἐκεῖνος οὐκ ἀποθνή-
448.17 σκει. καὶ οὐκ εἶπεν αὐτῷ ὅτι οὐκ ἀποθνήσκει, ἀλλ’ ἐὰν
448.18 αὐτὸν θέλω μένειν ἕως ἔρχομαι, τί πρὸς σέ; ἐπεὶ οὖν
448.19 ἁλιεύοντας αὐτοὺς κατειληφὼς τῷ Πέτρῳ μόνῳ προσέταξεν

235
448.20 ἕπεσθαι αὐτῷ, ὁ δὲ καὶ τὸν Ἰωάννην συμπορεύεσθαι βουλό- 20
448.21 μενος ἔφη· κύριε, οὗτος δὲ τί; ὃν θεσπίσας ὁ Ἰησοῦς προσ-
448.22 μένειν ἐπὶ τῆς ἁλείας φησίν· ἐὰν αὐτὸν θέλω μένειν ἐν-
448.23 ταῦθα καὶ ἁλιεύειν ἕως ἂν ὑποστρέψας ἔρχομαι πάλιν ὧδε,
448.24 τί πρὸς σέ; ὥστε οὖν ἄριστα διορθούμενος τὴν ἐσφαλμένην
449.1 αὐτῶν ὑπόνοιαν εἰκότως ἔφη· καὶ οὐκ εἶπεν αὐτῷ· οὐκ ἀπο-
449.2 θνήσκει. καὶ γὰρ ἐν πολλοῖς πολλάκις διεσφάλλοντο πρὸς
449.3 τὰς πεύσεις Χριστοῦ καὶ ἀποκρίσεις, ὡς καὶ ἀκούειν ἀσυνέ-
449.4 τους καὶ βραδεῖς τῇ καρδίᾳ, ἕως ἐλθὼν τὸ ἅγιον πνεῦμα
449.5 ἐδίδαξεν αὐτοὺς καὶ ὡδήγησεν εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν κατὰ 5
449.6 τὸν λόγον κυρίου. εἰ δέ τις ἐριστικῶς τε καὶ προπετῶς
449.7 ἀποκρουόμενος τὰς ἱερὰς ταύτας φωνὰς καὶ μαρτυρίας ἀκαί-
449.8 ρως δῆθεν συλλογιζόμενος εἴποι· πρὸς τὸ καταγγεῖλαι τὴν
449.9 δευτέραν Χριστοῦ παρουσίαν κατελείφθη ζῶν ἐν σαρκὶ μετὰ
449.10 Ἐνὼχ καὶ Ἡλία, ἀκουέτω ὅτιπερ μόνους διὰ τῆς ἀποκαλύ- 10
449.11 ψεως αὐτὸς οὗτος ἐκείνους ἐκ προσώπου κυρίου λέγει τοὺς
449.12 δύο μάρτυρας γενήσεσθαι Ἐνὼχ καὶ Ἡλίαν τοιάδε φάσκων·
449.13 καὶ δώσω τοῖς δυσὶ μάρτυσί μου, καὶ προφητεύσουσιν ἡμέ-
449.14 ρας ͵ασξʹ περιβεβλημένοι σάκκους. οὗτοί εἰσιν αἱ δύο
449.15 ἐλαῖαι καὶ αἱ δύο λυχνίαι ἐνώπιον κυρίου πάσης τῆς γῆς 15
449.16 ἑστῶτες. καὶ εἴ τις θελήσειεν αὐτοὺς ἀδικῆσαι, πῦρ ἐκπο-
449.17 ρεύεται ἐκ τοῦ στόματος αὐτῶν καὶ κατεσθίει τοὺς ἐχθροὺς
449.18 αὐτῶν. καὶ ὅταν τελέσωσι τὴν μαρτυρίαν αὐτῶν, ποιήσει
449.19 τὸ ἀναβαῖνον θηρίον ἐκ τῆς ἀβύσσου πόλεμον μετ’ αὐτῶν
449.20 καὶ νικήσει καὶ ἀποκτείνει αὐτούς, καὶ τὰ πτώματα αὐτῶν 20
449.21 ἐπὶ τῆς πλατείας τῆς μεγάλης πόλεως ἔσονται ἡμέρας τρεῖς
449.22 ἥμισυ ἄταφα, ὅπου καὶ ὁ κύριος αὐτῶν ἐσταυρώθη. μάτην
450.1 οὖν παραληροῦσί τινες φάσκοντες αὐτὸν ἔτι ζῇν ἐν σαρκὶ
450.2 μὴ νοοῦντες μήτε ἃ λέγουσι τῷ ὄντι μήτε περὶ τίνων δια-
450.3 βεβαιοῦνται, οἴκοθεν τοῦτο καὶ οὐκ ἔκ τινων ἱερῶν ἐξηγη-
450.4 τῶν ῥιψοκινδύνως τε καὶ τολμηρῶς ὄντως τερατευόμενοι.
450.5t [ιδ�. Περὶ Τριανοῦ.] 5
450.6 Μετὰ δὲ Νερούαν ἐβασίλευσε Τριανὸς ἔτη θʹ καὶ ὑδε-
450.7 ριάσας ἀπέθανεν. ὅστις ἀγαθὸς καὶ μισοπόνηρός τε καὶ
450.8 φιλοδίκαιος τοσοῦτον ὑπῆρχεν, ὥστε γυμνώσας ποτὲ ῥομ-
450.9 φαίαν ἐνώπιον τῶν μεγιστάνων ἐπέδωκε τῷ ἐπάρχῳ λέγων·
450.10 δέξαι τὸ ξίφος τοῦτο, καὶ εἰ μὲν καλῶς ἄρχω, ὑπὲρ ἐμοῦ, 10
450.11 εἰ δὲ μή, κατ’ ἐμοῦ αὐτῷ χρήσῃ. ἐφ’ οὗ Συμεὼν ὁ τοῦ
450.12 Κλωπᾶ καὶ Ἰγνάτιος ὁ θεοφόρος ἐμαρτύρησαν, καὶ Βασιλεί-
450.13 δης καὶ Μένανδρος καὶ Κήρινθος καὶ Νικόλαος καὶ Ἐβιο-
450.14 ναῖος οἱ αἱρεσιάρχαι καὶ ἐχθροὶ τῆς ἀληθείας ἐγνωρίζοντο.
450.15t [ιε�. Περὶ Ἀδριανοῦ.] 15
450.16 Μετὰ δὲ Τριανὸν ἐβασίλευσεν Ἀδριανὸς ὁ καὶ Αἰλίας
450.17 γαμβρὸς αὐτοῦ ἔτη κδʹ, καὶ ὑδεριάσας ἀπέθανεν. ἐφ’ οὗ

236
450.18 στασιασάντων τῶν Ἰουδαίων καὶ τὸν ἐν Ἱεροσολύμοις ναὸν
450.19 οἰκοδομῆσαι βουληθέντων, ὀργίζεται κατ’ αὐτῶν σφόδρα. καὶ
450.20 πολέμου γενομένου μεταξὺ ἀνεῖλεν ἐξ αὐτῶν ἐν ἡμέρᾳ μιᾷ 20
450.21 μυριάδας νηʹ, καὶ τὰ μὲν παλαιὰ λείψανα τῆς πόλεως καὶ
451.1 τοῦ ναοῦ καταρριπώσας κτίζει νέαν Ἱερουσαλήμ, ἣν δὴ καὶ
451.2 μετωνόμασεν Αἰλίαν εἰς τὸ ἴδιον ὄνομα, καὶ στήσας τὸ
451.3 ἑαυτοῦ εἴδωλον ἐν τῷ ναῷ οἰκεῖν Ἕλληνας ἐν τῇ πόλει
451.4 προσέταξεν. κτίσας δὲ καὶ ναὸν ἐν Κυζίκῳ καὶ πόλιν ἐν
451.5 τῇ Θρᾴκῃ προσηγόρευσεν αὐτὴν Ἀδριανούπολιν. ἐφ’ οὗ 5
451.6 Κέρδων καὶ Οὐαλεντῖνος καὶ Μαρκίων καὶ Μοντανὸς καὶ
451.7 Σατορνίλος καὶ Καρποκράτης οἱ αἱρεσιάρχαι καὶ Ἀκύλας
451.8 ἐγνωρίζοντο.
451.9t [ι��. Περὶ Ἀντωνίνου.]
451.10 Μετὰ δὲ Ἀδριανὸν ἐβασίλευσεν Ἀντωνῖνος ἔτη κβʹ. ἐφ’ 10
451.11 οὗ Πολύκαρπος ὁ μαθητὴς Ἰωάννου τοῦ εὐαγγελιστοῦ καὶ
451.12 Ἰουστῖνος ὁ φιλόσοφος καὶ Διονύσιος ἐπίσκοπος Κορίνθου
451.13 ἐμαρτύρησαν, καὶ Τατιανὸς καὶ Βαρδισιάνης οἱ αἱρεσιάρχαι
451.14 καὶ Πρίσκιλλα καὶ Μαξιμίλλα αἱ ψευδοπροφήτιδες τῶν κατὰ
451.15 Φρύγας ἐγνωρίζοντο. 15
451.16t [ιζ�. Περὶ Μάρκου.]
451.17 Μετὰ δὲ Ἀντωνῖνον ἐβασίλευσε Μάρκος υἱὸς αὐτοῦ
451.18 ἔτη ιαʹ. ἐφ’ οὗ πῦρ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ δυσμῶν ἐπ’
451.19 ἀνατολὰς φερόμενον ὤφθη.
451.20t [ιη�. Περὶ Βήρου.] 20
451.21 Μετὰ δὲ Μάρκον ἐβασίλευσε Βῆρος υἱὸς αὐτοῦ ἔτη ηʹ
451.22 καὶ ἐσφάγη ἐν προκένσῳ.
452.1t [ιθ�. Περὶ Κωµώδου.]
452.2 Μετὰ δὲ Βῆρον ἐβασίλευσε Κώμωδος ἀδελφὸς αὐτοῦ
452.3 ἔτη ιβʹ καὶ ὑπὸ ἀναγωγῆς αἵματος καὶ χολῆς ἀθρόως ἀπ-
452.4 έθανεν. ἐφ’ οὗ Θεόδοτος ὁ καὶ πρῶτος τῆς κατὰ Παῦλον
452.5 τὸν Σαμωσατέα καὶ Νεστόριον πλάνης ἀρξάμενος καὶ Θεο- 5
452.6 δοτίων ἐγνωρίζετο.
452.7t [κ�. Περὶ Περτίνακος.]
452.8 Μετὰ δὲ Κώμωδον ἐβασίλευσε Περτίναξ μῆνας δύο καὶ
452.9 ἐσφάγη ὑπὸ τῶν στρατιωτῶν ἐξερχόμενος ἐκ τοῦ παλατίου
452.10 τὸν μάρτιον μῆνα. 10
452.11t [κα�. Περὶ Δαδίου.]
452.12 Μετὰ δὲ Περτίνακα ἐβασίλευσε Δάδιος μῆνας δʹ καὶ
452.13 ἐσφάγη ὑπὸ κουβικουλαρίου εἰς τὴν πηγὴν τοῦ παλατίου
452.14 θεωρῶν τοὺς ἰχθύας.
452.15t [κβ�. Περὶ Σευήρου.] 15
452.16 Μετὰ δὲ Δάδιον ἐβασίλευσε Σευῆρος ἔτη ιηʹ. ὃς τὸν
452.17 ἐν Βρεττανίαις νικήσας πόλεμον ἀπὸ θαλάσσης εἰς θάλασσαν
452.18 περιετείχισε τὴν νῆσον σταδίοις χιλίοις. ἐφ’ οὗ Λεωνίδης

237
452.19 ὁ ἐπίσκοπος καὶ πατὴρ Ὠριγένους ἐμαρτύρησεν, καὶ Κλήμης
452.20 ὁ Στρωματεὺς καὶ Σύμμαχος καὶ Ὠριγένης ἐγνωρίζοντο. 20
453.1 Ὅστις Ὠριγένης εἰς Ἀλεξάνδρειαν ἀκμάζων μεγίστην εἰς
453.2 τὸν θεῖον λόγον σπουδὴν καταβαλλόμενος οὐ μόνον τοῖς
453.3 πιστοῖς πρόξενος ὠφελείας ἐγένετο μεγάλης, ἀλλά γε καὶ
453.4 τῶν αἱρετικῶν οὐκ ὀλίγοις. ὑπ’ αὐτοῦ γὰρ τὰ ὑγιῆ τῆς
453.5 πίστεως παραλαμβάνοντες δόγματα ζηλωταὶ τῆς ἀληθείας 5
453.6 ἐγίνοντο. ἐξ ὧν ὑπῆρχε διαφερόντως Ἀμβρόσιος ἀνὴρ ἐπί-
453.7 σημος καὶ φιλόλογος, ὃς εἰς γνῶσιν τοῦ ἀνδρὸς ἀφικέσθαι
453.8 σπουδάσας ἀπέστη τῆς Οὐαλεντίνου καὶ Μαρκίωνος αἱρέσεως
453.9 πεῖραν τῆς ἐνθέου παιδείας αὐτοῦ ἀρκοῦσαν κτησάμενος.
453.10 πλεῖστοι δὲ καὶ τῶν ἔξωθεν φιλοσόφων πρὸς αὐτὸν φοιτῶν- 10
453.11 τες μεγίστην καὶ αὐτοὶ πρὸς τὰ οἰκεῖα μαθήματα τὴν ὠφέ-
453.12 λειαν ἐκαρποῦντο. μέγας γὰρ καὶ παρ’ αὐτοῖς ἐνομίζετο
453.13 παραδιδοὺς γεωμετρίαν καὶ ἀριθμητικὴν καὶ τἄλλα προπαι-
453.14 δεύματα. διόπερ οὐκ ὀλίγοι τῶν παρ’ Ἕλλησι φιλοσόφων
453.15 μαρτυροῦσιν αὐτῷ μνήμην ἐν τοῖς ἰδίοις ποιούμενοι συγ- 15
453.16 γράμμασιν ὡς διδασκάλου. καὶ γὰρ εὐφυὴς παιδόθεν ὑπῆρχε
453.17 σφόδρα καὶ ζητητικὸς ἄγαν, ᾧ ἐν τῇ παιδικῇ ἡλικίᾳ τὸ τῆς
453.18 θείας γραφῆς βούλημα πυνθανομένῳ ὡς βαθύτερον ἢ δια-
453.19 νοούμενον ἐπέπληττεν ὁ πατὴρ μηδὲν ὑπὲρ ἡλικίαν περαι-
453.20 τέρω ζητεῖν. νύκτωρ δὲ ἐπιστὰς εὕδοντι τὰ στέρνα ὡς θείου 20
454.1 πνεύματος ἔνδον ἐν αὐτοῖς ἀφιερωμένου κατεφίλει καὶ τῆς
454.2 εὐτεκνίας ἑαυτὸν ἐμακάριζεν. ἁγνείαν δὲ καὶ ἐγκράτειαν
454.3 τοσαύτην ἤσκησεν ἐκ νέου τοῦ σώματος, ὡς ὀβολοὺς δʹ καὶ
454.4 μόνον πρὸς διατροφὴν καθ’ ἑκάστης ἡμέρας ἀρκούμενος,
454.5 καὶ μέντοι καὶ ἐν πολλοῖς ἔτεσι τοῦτο ποιῶν διετέλει, καὶ 5
454.6 ἐπ’ ἐδάφους καὶ ψιαθίου καθεύδων καὶ ὀλίγον καιρὸν τῆς
454.7 νυκτὸς ἀναπαυόμενος τὸν πλείονα εἰς τὴν μελέτην τῶν
454.8 ἱερῶν λογίων διήνυεν. καὶ ἐν τούτοις ἐπεκτεινόμενος ἐπί
454.9 τε ἀσιτίᾳ καὶ ἀγρυπνίᾳ καὶ γυμνότητι ἑαυτὸν ὑπωπιάζων
454.10 τοσοῦτον κατεδάμασε τὴν ἀκμὴν τοῦ σώματος ὡς ὁρᾶσθαι 10
454.11 παντελῶς αὐτὸν ἀπεσκληκέναι. οἴνου γὰρ καὶ ἐλαίου καὶ
454.12 τῶν λοιπῶν ἀπεχόμενος ἀνατροπὴν τοῦ θώρακος μεγίστην
454.13 ὑπέμεινεν. ἔνθεν γέ τοι διαβόητος γενόμενος ὡς διαπρέ-
454.14 πων ἔργῳ καὶ λόγῳ πολλοὺς Ἕλληνας τὴν εἰδωλομανίαν
454.15 βδελύττεσθαι πείσας μαρτυρίου στέφανον ἀναδήσασθαι παρε- 15
454.16 σκεύασεν. πολλῆς οὖν φήμης περὶ αὐτοῦ τρεχούσης, καὶ
454.17 πολλῶν μακρόθεν πρὸς αὐτὸν συρρεόντων, οὐ μόνον Ἕλλη-
454.18 νας φιλοσόφους καὶ αἱρετικοὺς ἐλλογίμους πρὸς τὴν εὐσέ-
454.19 βειαν εἵλκυσεν, ἀλλὰ καὶ τοὺς ὄντας χριστιανοὺς μᾶλλον
454.20 στοιχειώσας ἐπεβεβαίωσεν. ὃν ὁ προλεχθεὶς Ἀμβρόσιος ἱκε- 20
454.21 τεύσας πολλὰ καὶ παραβιασάμενος ἐν Καισαρείᾳ καὶ ταχυ-
454.22 γράφους μὲν αὐτῷ παραστήσας ἑπτά, πλείους δὲ καλλιγράφους,

238
454.23 ἑρμηνεῦσαι τὰς θείας γραφὰς αὐτὸν πεποίηκεν. καὶ ὁ μὲν
455.1 τὴν δέουσαν χρείαν παρεῖχεν, ὁ δὲ ἐπὶ σχολῆς γενόμενος
455.2 ὑπηγόρευε τοῖς ταχυγράφοις, καὶ οἱ βιβλογράφοι σὺν γυ-
455.3 ναιξὶν ἔγραφον ἐπὶ τὸ καλλιγραφεῖν ἐξησκημέναις, πᾶσάν
455.4 τε θείαν γραφὴν ἡρμήνευσεν ἐπὶ ἔτη ιηʹ. λέγεται δὲ ὅτι
455.5 ἑξακισχιλίας βίβλους συνέταξεν. τοσοῦτον γὰρ ζῆλον εἰς τὴν 5
455.6 ἐξήγησιν τῶν θείων λογίων ὁ Ἀμβρόσιος ἐπεδείκνυτο, ὥστε
455.7 τὴν πολλὴν αὐτοῦ σπουδὴν Ὠριγένης μαρτυρῶν γράφει πρός
455.8 τινα λέγων· ὁ ἱερὸς καὶ θεῷ γνησίως ἀνακείμενος Ἀμβρό-
455.9 σιος πολλὰ προσαγορεύει σε. ὅστις νομίζοντά με φιλόπονον
455.10 εἶναι καὶ πάνυ διψᾶν τοῦ θείου λόγου ἤλεγξε τῇ ἰδίᾳ φιλο- 10
455.11 πονίᾳ τῷ πρὸς τὰ ἅγια μαθήματα ἔρωτι, ὅθεν ἐπὶ τοσοῦτόν
455.12 με παρελήλυθεν, ὥστε κινδυνεύειν ἀπαυδᾶν πρὸς τὰς αὐτοῦ
455.13 προτάσεις. οὔτε γὰρ δειπνῆσαι ἔστιν εἰ μὴ ἀντιβάλλοντα οὔτε
455.14 δειπνήσαντα ἔξεστι περιπατῆσαι καὶ διαναπαῦσαι τὸ σωμά-
455.15 τιον, ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖς καιροῖς ἐκείνοις φιλολογεῖν καὶ ἀκριβοῦν 15
455.16 τὰ ἀντίγραφα ἀναγκαζόμεθα, οὔτε μὴν ὅλην ἐπὶ θεραπείᾳ τοῦ
455.17 σώματος τὴν νύκτα ἔξεστιν ἡμῖν κοιμᾶσθαι ἐπὶ πολὺ τῆς ἑσπέ-
455.18 ρας φιλολόγοις παρατείνοντα. ἐῶ δὲ λέγειν καὶ τὰ ἕωθεν μέχρι
455.19 τῆς ἐννάτης ἔσθ’ ὅτε καὶ δεκάτης ὥρας· πάντες γὰρ οἱ θέ-
455.20 λοντες φιλοπονεῖν τοὺς καιροὺς ἐκείνους τῇ ἐξετάσει τῶν 20
455.21 θείων λογίων καὶ ταῖς ἀναγνώσεσιν ἀνατιθέασιν. πᾶσαν
455.22 τοίνυν ἑρμηνεύσας τὴν θείαν γραφὴν ἐτελεύτησεν ἐτῶν ξθʹ.
456.1 Περὶ οὗ καὶ ὁ μέγας Ἐπιφάνιος ἐν τοῖς Παναρίοις λέ-
456.2 γει· τοῦ μὲν Ἀμβροσίου τὰ πρὸς τροφὰς αὐτῷ τε καὶ τοῖς
456.3 ὀξυγράφοις καὶ τοῖς ὑπηρετοῦσιν ἐπαρκοῦντος χάρτην τε καὶ
456.4 τἄλλα τῶν ἀναλωμάτων, τοῦ δὲ Ὠριγένους ἔν τε ἀγρυπνίαις
456.5 καὶ πολιτείᾳ ὑπερβαλλούσῃ καὶ σχολῇ μεγίστῃ τὸν περὶ τῆς 5
456.6 γραφῆς διανύοντος κάματον, καὶ πᾶσαν τὴν καλουμένην
456.7 τῶν ἑξαπλῶν πραγματείαν καὶ τῶν λοιπῶν ὁ ἀνὴρ μετὰ
456.8 καμάτου πεφιλοτίμητο. οὐ μόνον γὰρ τὰς ἐπισήμους δʹ
456.9 ἐκδόσεις κατὰ ταὐτὸν συνήγαγεν, ἀλλὰ καὶ πέντε καὶ ἓξ
456.10 κατὰ τοὺς χρόνους τούτους ἐν Ἱεριχῷ περιτυχὼν ἔν τινι 10
456.11 πίθῳ ταύταις συνέταξεν. ἐπὶ ταὐτὸν οὖν πάσας συναγα-
456.12 γών, διελὼν δὲ καὶ ἀντιπαραθεὶς ἀλλήλαις μετὰ καὶ αὐτῆς
456.13 τῆς Ἑβραίων σημειώσεως τὰ τῶν λεγομένων ἑξαπλῶν ἀντι-
456.14 γράφων εὐφυῶς μάλα καὶ ἐπιστημόνως ἐκ πολυπειρίας κατε-
456.15 σκεύασεν. ἀλλ’ οὐκ εἰς τέλος ἄσβεστον αὐτοῦ τὸ κλέος διέ- 15
456.16 μεινεν. συμβέβηκε γὰρ αὐτῷ τὸ τῆς πολυπειρίας δραστήριον
456.17 πτῶμα ἐξαίσιον, καὶ μέντοι σκάνδαλον πολλοῖς καὶ ἀπω-
456.18 λείας πρόξενος γέγονεν. βουλόμενος γὰρ μηδὲν ἐᾶσαι τῶν
456.19 θείων γραφῶν ἀνερμήνευτον εἰς ἐπαγωγὴν ἑαυτὸν περιέβαλεν
456.20 ἁμαρτίας καὶ θανάσιμα ἐξηγήσατο ῥήματα. ἐξ αὐτοῦ γὰρ 20
456.21 καὶ Ἄρειος τὰς ἀφορμὰς εἴληφε καὶ οἱ καθεξῆς ἀνόμοιοί

239
456.22 τε καὶ ἀνόσιοι καὶ οἱ λοιποὶ πάντες. φάσκει γὰρ οὗτος
457.1 τολμήσας κατὰ τὴν ἀρχήν, ὅτι ὁ μονογενὴς υἱὸς ὁρᾶν τὸν
457.2 πατέρα οὐ δύναται οὔτε τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον τὸν υἱὸν οὔτε
457.3 οἱ ἄγγελοι τὸ πνεῦμα οὔτε οἱ ἄνθρωποι τοὺς ἀγγέλους, καὶ
457.4 ἐκ τῆς οὐσίας τοῦ πατρὸς οὐ θέλει εἶναι τὸν υἱόν, ἀλλὰ
457.5 κτίσμα, καὶ κατὰ χάριν υἱὸν λέγεσθαι, τὴν δὲ ἀνθρωπίνην 5
457.6 ψυχὴν προϋπάρχειν, καὶ τὰ ἑξῆς τῶν βλασφημιῶν αὐτοῦ.
457.7 πολλὴν γοῦν πεποίηκε σύνταξιν εἰς ἑκάστην γραφήν, καὶ
457.8 ὅσα μὲν ἐν προσομιλίαις καὶ διὰ προοιμίων εἰς ἤθη τε καὶ
457.9 εἰς φύσεις ζώων τε καὶ ἀλόγων εἴρηται μέσος φερόμενος
457.10 πολλάκις χαρίεντα διηγήματα, ὅσα δὲ περὶ πίστεως ἐδογμά- 10
457.11 τισεν, τῶν πάντων ἀτοπώτερος εὑρίσκεται. ἔδοξε δὲ αὐτῷ
457.12 καὶ ἀσκητικὸν βίον ἐπανῃρῆσθαι τοιοῦτον, ὡς καὶ τὸν θώ-
457.13 ρακα αὐτοῦ φασι δι’ ὑπερβολὴν ἀσιτίας τε καὶ σκληραγω-
457.14 γίας ἀνατραπῆναι, ἐπινενοηκέναι δὲ καὶ κατὰ τὸ σωμάτιον,
457.15 οἱ μὲν ὅτι νεῦρον ἀποτετμηκέναι διὰ τὸ μὴ τῇ ἡδονῇ παρ- 15
457.16 ενοχλεῖσθαι, οἱ δὲ φάρμακον ἐπιθεῖναι τοῖς μορίοις εἶπον
457.17 καὶ ἀποξηρᾶναι, ἄλλοι δὲ ἄλλα εἰς αὐτὸν ἀναφέρουσιν, ὡς
457.18 ὅτι καὶ βοτάνην ἰατρικὴν εὗρε μνήμης ἕνεκα. οὗτος πολλὰ
457.19 λέγεται πεπονθέναι ὑπὲρ τοῦ Χριστοῦ λόγιος ὢν σφόδρα
457.20 καὶ ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ἀνατεθραμμένος. φθόνῳ δὲ διαβληθεὶς 20
457.21 πρὸς τοὺς τῆς ἐξουσίας ἄρχοντας, κακομηχανίᾳ διαβολικῆς
457.22 ἐπινοίας εἰς αἰσχρότατον ἄνδρα φασὶν ἐπινοηθῆναι παρὰ
458.1 τῶν τῆς κακίας ἐργατῶν. Αἰθίοπα γὰρ αὐτῷ παρεσκεύασαν
458.2 εἰς παράχρησιν τοῦ σώματος αὐτοῦ. ὁ δὲ μὴ φέρων τὴν
458.3 τοσαύτην βδελυρὰν ἐπίνοιαν ἔρρηξε φωνήν, ἀμφοτέρων προ-
458.4 τεθέντων αὐτῷ πραγμάτων. ἐπεὶ δὲ τοῦτο καθωμολόγησε
458.5 θῦσαι, βαλόντες ἐπὶ χεῖρας αὐτοῦ λίβανον εἰς τὴν τοῦ βω- 5
458.6 μοῦ πυρὰν καθῆκαν, καὶ οὕτω τοῦ μαρτυρίου ἀπὸ τῶν
458.7 κρινάντων ἀπεβλήθη καὶ τῆς ἐκκλησίας ἐξεώθη. τὴν Ἀλε-
458.8 ξάνδρειαν δὲ καταλιπὼν διὰ τὸν ὄνειδον τὴν Ἰουδαίαν κατέ-
458.9 λαβεν, ἀνελθὼν δὲ εἰς Ἱεροσόλυμα ὡς ἐξηγητὴς καὶ λόγιος
458.10 προετρέπετο ἀπὸ τοῦ ἱερατείου ἐπὶ τῆς ἐκκλησίας εἰπεῖν 10
458.11 (πρεσβύτερος γὰρ προϋπῆρχεν), καὶ πολλὰ καταναγκασθεὶς
458.12 ὑπὸ τῶν ἱερέων ἀναστὰς καὶ τοῦτο μόνον τὸ ῥητὸν εἰπών·
458.13 τῷ δὲ ἁμαρτωλῷ εἶπεν ὁ θεός· ἵνα τί σὺ ἐκδιηγῇ τὰ δι-
458.14 καιώματά μου καὶ ἀναλαμβάνεις τὴν διαθήκην μου διὰ
458.15 στόματός σου, πτύξας τὸ βιβλίον ἐκάθισε μετὰ κλαυθμοῦ 15
458.16 καὶ δακρύων, πάντων ὁμοῦ συγκλαιόντων αὐτῷ.
458.17 Εἰσὶ δὲ πολλὰ καὶ ἕτερα τὰ περὶ αὐτοῦ λεγόμενά τε καὶ
458.18 ᾀδόμενα διὰ τὸ πλῆθος τῆς γνώσεως αὐτοῦ καὶ συντάξεως
458.19 τῶν βιβλίων, ὅθεν καὶ συντακτικὸς ὠνομάσθη διὰ τὸ πε-
458.20 ποιηκέναι πολλὰ βιβλία, μὴ ἀκούων ὡς ἔοικε τοῦ σοφωτά- 20
458.21 του Σολομῶντος λέγοντος· υἱὲ φύλαξαι τοῦ ποιῆσαι βιβλία

240
458.22 πολλά, καί· μὴ σπεῦδε ἐπὶ στόματί σου, καὶ καρδία σου μὴ
458.23 ταχυνάτω τοῦ ἐξενεγκεῖν λόγον ἀπὸ προσώπου τοῦ θεοῦ,
458.24 ὅτι ὁ θεὸς ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω καὶ σὺ ἐπὶ τῆς γῆς κάτω.
459.1 διὰ τοῦτο ἔστωσαν οἱ λόγοι σου ὀλίγοι. εἰσὶ γὰρ λόγοι
459.2 πολλοὶ πληθύνοντες ματαιότητα. καί· μὴ γίνου δίκαιος
459.3 πολύ· ἔστι γὰρ δίκαιος ἀπολλύμενος ἐν δικαίῳ αὐτοῦ, καὶ
459.4 μὴ σοφίζου περισσά, μήποτε ἀσεβήσῃς. ταύτας τοίνυν παρα-
459.5 γραψάμενος τὰς ἱερὰς παραινέσεις καὶ παραγκωνισάμενος 5
459.6 οὐδὲ τοῦ χριστοφόρου προσέσχε τὴν ἔννοιάν τε καὶ σύνεσιν
459.7 ἐν τοῖς συντάγμασιν. ὁ γὰρ θεσπέσιος Παῦλος ἐν παρα-
459.8 σκευῇ λόγων πάντων δυνατώτατος νοήμασί τε ἱκανώτερος
459.9 γεγονὼς οὐ πλεῖον τῶν βραχυτάτων ἐπιστολῶν γραφῇ παρα-
459.10 δέδωκεν, καίτοι μυρία καὶ ἀπόρρητα λέγειν ἔχων, ἅτε τῶν 10
459.11 μέχρις οὐρανοῦ τρίτου θεωρημάτων ἐπιφθάσας, ἐπ’ αὐτόν
459.12 τε τὸν θεοπρεπῆ παράδεισον ἀναρπασθεὶς καὶ τῶν ἐκεῖσε
459.13 ῥημάτων ἀνεκφράστων ἀξιωθεὶς ἀκοῦσαι. καὶ μέντοι οὐδ’
459.14 οἱ λοιποὶ τοῦ Χριστοῦ φοιτηταί, ιβʹ μὲν ἀπόστολοι, οʹ δὲ
459.15 μαθηταί, καὶ ἄλλοι πρὸς τούτοις μυρίοι οὐκ ἄπειροι λόγων 15
459.16 ἐτύγχανον, καὶ ὅμως οὖν ἐξ ἁπάντων τῶν τοῦ κυρίου δια-
459.17 τριβῶν ὑπομνήματα Ματθαῖος ἡμῖν καὶ Ἰωάννης μόνοι
459.18 καταλελοίπασιν, οὓς καὶ ἐπάναγκες ἐπὶ τὸ γράφειν ἐλθεῖν
459.19 κατέχει λόγος, ὥσπερ δὴ καὶ Μάρκον καὶ Λουκᾶν ὕστερον.
459.20 διὸ δή φησιν ὁ μέγας Μάξιμος· ὁ λόγους συγγραφόμενος ἢ 20
459.21 πρὸς τὴν ἑαυτοῦ ὑπόμνησιν συγγράφεται ἢ πρὸς ὠφέλειαν
459.22 ἑτέρων ἢ ἄμφω ἢ πρὸς βλάβην τινῶν ἢ πρὸς ἐπίδειξιν ἢ
459.23 ἐξ ἀνάγκης.
459.24t [κγ�. Περὶ Ἀντωνίνου.]
459.25 Μετὰ δὲ Σευῆρον ἐβασίλευσεν Ἀντωνῖνος καὶ Γέτας 25
460.1 ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ μῆνας βʹ, καὶ σφάξας τὸν ἀδελφὸν καὶ
460.2 μοναρχήσας ἔτη ϛʹ ἀνταναιρεῖται ὑπὸ τῶν ἰδίων.
460.3t [κδ�. Περὶ Ἀντωνίνου τοῦ Καρακάλλου.]
460.4 Μετὰ δὲ Ἀντωνῖνον ἐβασίλευσεν Ἀντωνῖνος ὁ Καρά-
460.5 καλλος ἔτη κϛʹ καὶ ἐσφάγη ἐν τῷ πολέμῳ. ἐφ’ οὗ ἦν καὶ 5
460.6 Γαληνὸς ὁ ἰατρός.
460.7t [κε�. Περὶ Μακρίνου.]
460.8 Μετὰ δὲ Ἀντωνῖνον ἐβασίλευσε Μακρῖνος ἔτη δʹ καὶ
460.9 ἐσφάγη ὑπὸ Ἀντωνίνου.
460.10t [κ��. Περὶ Ἀντωνίνου τοῦ Γάλβα.] 10
460.11 Μετὰ δὲ Μακρῖνον ἐβασίλευσεν Ἀντωνῖνος ὁ Γάλβας
460.12 ἔτη δʹ καὶ ἐσφάγη ὑπὸ Ἀλεξάνδρου.
460.13t [κζ�. Περὶ Ἀλεξάνδρου.]
460.14 Μετὰ δὲ Ἀντωνῖνον ἐβασίλευσεν Ἀλέξανδρος ὁ Μαμαίας
460.15 υἱὸς ἔτη ιγʹ καὶ ἐσφάγη σὺν τῇ μητρὶ αὐτοῦ Μαμαίᾳ ἐξ 15
460.16 ἐπιβουλῆς Μαξιμίνου στρατηγοῦ. ἐφ’ οὗ Νάρκισος ἐπίσκο-

241
460.17 πος Ἱεροσολύμων ἐν τῷ βαπτίζειν ἐλαίου τοῦ χρίσματος λεί-
460.18 ψαντος ἐκέλευσεν ὕδωρ ἐν τῷ κρατῆρι βληθῆναι καὶ τοῦτο
460.19 προσευξάμενος εἰς ἔλαιον μετέβαλεν.
460.20t [κη�. Περὶ Μαξιµίνου.] 20
460.21 Μετὰ δὲ Ἀλέξανδρον ἐβασίλευσε Μαξιμῖνος ἔτη γʹ καὶ
460.22 ἐσφάγη ὑπὸ τοῦ στρατοῦ αὐτοῦ. ἐφ’ οὗ Λαυρέντιος καὶ
460.23 Κυπριανὸς ἐμαρτύρησαν.
461.1t [κθ�. Περὶ Βαλβίνου.]
461.2 Μετὰ δὲ Μαξιμῖνον ἐβασίλευσε Βαλβῖνος μῆνας βʹ καὶ
461.3 ἐσφάγη ἐν τῷ πολέμῳ.
461.4t [λ�. Περὶ Πουπλιανοῦ.]
461.5 Μετὰ δὲ Βαλβῖνον ἐβασίλευσε Πουπλιανὸς μῆνας βʹ καὶ 5
461.6 ἐσφάγη ἐν τῷ πολέμῳ.
461.7t [λα�. Περὶ Ἰούνορος.]
461.8 Μετὰ δὲ Πουπλιανὸν ἐβασίλευσεν Ἰούνωρ μῆνας γʹ, ὃς
461.9 πρῶτος ἐποίησε κανδιδάτους καὶ προτίκτορας καὶ τὸ τάγμα
461.10 τῶν σχολαρίων συστησάμενος ἐκάλεσεν αὐτὸ Ἰούνορον εἰς τὸ 10
461.11 ἴδιον ὄνομα.
461.12t [λβ�. Περὶ Γορδιανοῦ.]
461.13 Μετὰ δὲ Ἰούνορον ἐβασίλευσε Γορδιανὸς υἱὸς αὐτοῦ
461.14 ἔτη δʹ καὶ ἐν τῷ πολέμῳ συμπεσὼν τῷ ἵππῳ καὶ μηρο-
461.15 κλασθεὶς ἀπέθανεν. 15
461.16t [λγ�. Περὶ Οὐνίωρος.]
461.17 Μετὰ δὲ Γορδιανὸν ἐβασίλευσεν Οὐνίωρ υἱὸς αὐτοῦ
461.18 ἔτη βʹ καὶ ὑδεριάσας ἀπέθανεν. ἐφ’ οὗ Σαβέλλιος ὁ αἱρε-
461.19 σιάρχης ἐγνωρίζετο. καὶ Ἑβραῖός τις χριστιανοῖς ἐν ἐρήμῳ
461.20 τόπῳ συνοδοιπορῶν ἐν Συρίᾳ καὶ ἀρρωστήσας, ὥστε μὴ 20
461.21 δύνασθαι παντελῶς αὐτὸν κινεῖσθαι, συνεβουλεύσαντο οἱ
462.1 σὺν αὐτῷ χριστιανοὶ μετὰ πολλῶν δακρύων καταλεῖψαι τοῦ-
462.2 τον ὑφορώμενοι μὴ καὶ αὐτοὶ συνδιαφθαρῶσιν ἐκ τῆς ἀνυ-
462.3 δρίας τοῦ τόπου καὶ ἐρημίας. οὓς ἰδὼν ἀπιέναι μέλλοντας
462.4 ὁ Ἰουδαῖος ἤρξατο μετὰ κλαυθμοῦ πρὸς αὐτοὺς λέγειν· ὁρ-
462.5 κίζω ὑμᾶς τὸν ποιήσαντα τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ 5
462.6 κατελθόντα ἐπὶ σωτηρίᾳ τῶν ἀνθρώπων καὶ μέλλοντα κρῖναι
462.7 ζῶντας καὶ νεκρούς, μὴ ἐάσητέ με ἀποθανεῖν Ἑβραῖον, ἀλλὰ
462.8 βαπτίσατέ με καὶ οὕτως ἀπέλθατε. οἱ δέ φησιν· οὐκ ἔξ-
462.9 εστιν ἡμῖν τοῦτο ποιῆσαι κοσμικοῖς οὖσι καὶ χειροτονίαν
462.10 μὴ ἔχοντας, ἀλλ’ οὐδὲ πάλιν ὕδωρ ἐστὶν ἐνταῦθα, καθὼς 10
462.11 καὶ αὐτὸς ἐπίστασαι. ὁ δὲ μᾶλλον ἐπέμενε τοῖς αὐτοῖς ὅρ-
462.12 κοις ἐκβιαζόμενος αὐτοὺς καὶ κατακρίνων. ἐν πολλῇ οὖν
462.13 ἀπορίᾳ γενόμενοι, εἶπεν εἷς ἐξ αὐτῶν πρὸς τοὺς λοιπούς·
462.14 ἐγείρατε αὐτὸν καὶ ἐκδύσατε. καὶ μετὰ πολλοῦ κόπου τοῦ-
462.15 τον ὀρθώσαντες καὶ ἀποδύσαντες, ἐκεῖνος τὰς χεῖρας ἑαυτοῦ 15
462.16 ψάμμου πλήσας κατέχεεν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς τοῦ Ἰουδαίου

242
462.17 λέγων ἐκ τρίτου· βαπτίζεται Θεόδωρος εἰς τὸ ὄνομα τοῦ
462.18 πατρὸς καὶ τοῦ υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου πνεύματος, ἀποκρινο-
462.19 μένων τῶν ἄλλων καθ’ ἕκαστον ὄνομα τὸ ἀμήν. καὶ παρα-
462.20 χρῆμα τοσοῦτον ἐνίσχυσεν, ὥστε σὺν πολλῇ προθυμίᾳ καὶ 20
462.21 εὐρωστίᾳ βαδίζειν μετ’ αὐτῶν. ἐλθόντων δὲ αὐτῶν ἐν Ἀλε-
462.22 ξανδρείᾳ καὶ ταῦτα διηγησαμένων τῷ ἀρχιεπισκόπῳ Διονυ-
462.23 σίῳ, καὶ τοῦτον ἐκθαμβήσαντες, εὐθὺς πάντα τὸ κλῆρον
462.24 συναθροίζει καὶ ἀνατίθεται αὐτοῖς τὸ πρᾶγμα, εἴτε ἄρα ἐλο-
462.25 γίσθη τῷ Ἰουδαίῳ εἰς βάπτισμα ἡ τῆς ψάμμου ἐπίχυσις, 25
463.1 εἴτε οὔ. καὶ οἱ μὲν ἔλεγον· ἐλογίσθη, μαρτυρούσης καὶ τῆς
463.2 ἀθρόας ὑγείας αὐτοῦ, οἱ δὲ οὐ παρεδέχοντο διὰ τὸ μὴ τοι-
463.3 αύτην ἔχειν τὴν ἐκκλησίαν παράδοσιν καὶ μάλιστά γε τοῦ
463.4 κυρίου πρὸς Νικόδημον εἰρηκότος· ἐὰν μή τις γεννηθῇ ἐξ
463.5 ὕδατος καὶ πνεύματος, οὐ μὴ εἰσέλθῃ εἰς τὴν βασιλείαν 5
463.6 τῶν οὐρανῶν. τούτων τοίνυν καὶ ἑτέρων λαληθέντων, ἔδοξε
463.7 τῷ ἁγίῳ Διονυσίῳ βαπτισθῆναι αὐτὸν καὶ ἀποστείλας αὐτὸν
463.8 εἰς τὸν Ἰορδάνην ποταμὸν ἐβάπτισεν. τὸν δὲ προβαπτίσαντα
463.9 αὐτὸν διὰ τῆς ψάμμου ἄξιον αὐτὸν ὑπάρχοντα διάκονον
463.10 ἐχειροτόνησεν. εἰκότως οὖν καὶ ὁ μέγας Γρηγόριος ἀπα- 10
463.11 ριθμήσας τὰ βαπτίσματα πάντα φησίν· ἐβάπτισε Μυσῆς,
463.12 ἀλλ’ ἐν ὕδατι καὶ πρὸ τούτου ἐν νεφέλῃ καὶ ἐν θαλάσσῃ.
463.13 ἐβάπτισε καὶ Ἰωάννης οὐκέτι μὲν ἰουδαϊκῶς, οὐ γὰρ ἐν
463.14 ὕδατι μόνον, ἀλλὰ καὶ εἰς μετάνοιαν. βαπτίζει καὶ Ἰησοῦς,
463.15 ἀλλ’ ἐν πνεύματι. τοῦτο ἡ τελειότης. οἶδα καὶ τέταρτον 15
463.16 βάπτισμα τὸ διὰ μαρτυρίου καὶ αἵματος, οἶδα καὶ πέμπτον
463.17 ἔτι τὸ διὰ δακρύων. οὐκοῦν δικαίως οὐ παρεδέξαντο καὶ
463.18 λίαν ἁρμοδίως ἐκεῖνο τὸ βάπτισμα. ποῖον γὰρ ἐκ ταῦτα
463.19 ἐβαπτίσατο, ἵν’ ὡς βέβαιον καὶ θεῖον κυρωθείη;
463.20 Ποῦ τοίνυν εἰσὶν οἱ κοσμικούς τινας καὶ γυναῖκας λέ- 20
463.21 γοντες βαπτίσαι ποτὲ κατὰ περίστασιν, μὴ παρόντος ἱερέως,
463.22 καὶ εἰς βάπτισμα θεῖον καὶ τέλειον αὐτοῖς λογισθῆναι, φιλο-
464.1 νεικοῦντες, μᾶλλον δὲ τερατολογοῦντες καὶ βλασφημοῦντες
464.2 ἐκ πολλῆς ἀγνωσίας καὶ αὐθαδείας, μηδὲ τῆς ἱερᾶς τῶν
464.3 ἀποστόλων διδασκαλίας καὶ παραγγελίας ἀκούοντες τῆς λε-
464.4 γούσης· οὐκ ἐπιτρέπομεν λαϊκὸν ποιεῖν τι τῶν ἱερατικῶν,
464.5 οἷον θυσίαν ἢ βάπτισμα ἢ χειροθεσίαν ἢ εὐλογίαν μικρὰν 5
464.6 ἢ μεγάλην. οὐχ ἑαυτῷ γάρ τις λαμβάνει τὴν τιμήν, ἀλλ’
464.7 ὁ καλούμενος ὑπὸ τοῦ θεοῦ. διὰ γὰρ τῆς ἐπιθέσεως τῶν
464.8 χειρῶν τοῦ ἐπισκόπου δίδοται ἡ τοιαύτη δόξα. ὁ δὲ μὴ
464.9 ἐγχειρισθεὶς ταύτην, ἀλλ’ ἁρπάσας καὶ τυραννήσας αὐτὴν
464.10 ἑαυτῷ, τὴν ἁμαρτίαν καὶ τὴν τιμωρίαν τοῦ Σαοὺλ καὶ Ὀζία 10
464.11 ὑποστήσεται. οὐ μὴν δὲ ἀλλ’ οὐδὲ τοῖς λοιποῖς κληρικοῖς
464.12 ἐπιτρέπομεν βαπτίζειν οἷον διακόνοις ἢ ἀναγνώσταις ἢ ψάλ-
464.13 ταις ἢ ὑπηρέταις, ἢ μόνοις ἐπισκόποις καὶ πρεσβυτέροις,

243
464.14 ἐξυπηρετουμένων αὐτοῖς τῶν διακόνων. οἱ δὲ τολμῶντες
464.15 τοῦτο τῶν Κοριτῶν ὑποίσουσι τὴν δίκην. καὶ μέντοι οὐδὲ 15
464.16 πρεσβυτέροις χειροτονεῖν διακόνους ἢ διακονίσσας ἢ ἀνα-
464.17 γνώστας ἢ ὑπηρέτας ἢ πυλωρούς, ἀλλ’ ἢ μόνοις τοῖς ἐπι-
464.18 σκόποις. αὕτη γάρ ἐστι τάξις ἔννομος ἐκκλησιαστικὴ καὶ
464.19 θεάρεστος ἁρμονία καὶ κατάστασις. μάτην οὖν ἐρεσχελοῦσιν
464.20 ἢ τό γε ἀληθέστερον εἰπεῖν θεομαχοῦσιν οἱ τὰ τῆς ἱερωσύνης 20
464.21 χαρίσματα καὶ ἐνεργήματα κοσμικοῖς τε καὶ γυναιξὶν ἀπο-
464.22 νέμοντες ἐπὶ καταστροφῇ τῶν ἀκουόντων καὶ πειθομένων
464.23 τῇ ματαιολογίᾳ καὶ φλυαρίᾳ τῶν μηδὲ ὅ τί ποτέ ἐστιν ἱερω-
464.24 σύνη καὶ διαφορὰ κοσμικοῦ τε καὶ ἱερέως πάμπαν εἰδότες.
465.1t [λδ�. Περὶ Μάρκου.]
465.2 Μετὰ δὲ Οὐνίωρον ἐβασίλευσε Μάρκος ἔτη γʹ.
465.3t [λε�. Περὶ Ἰουστιλλιανοῦ.]
465.4 Μετὰ δὲ Μάρκον ἐβασίλευσεν Ἰουστιλλιανὸς ἔτη βʹ καὶ
465.5 φλεβοτομηθεὶς ἐξεχύθη τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐν τῷ καθεύδειν καὶ 5
465.6 λιποθυμήσας ἀπέθανεν.
465.7t [λ��. Περὶ Φιλίππου.]
465.8 Μετὰ δὲ Ἰουστιλλιανὸν ἐβασίλευσε Φίλιππος ἔτη ϛʹ καὶ
465.9 κτίσας πόλιν ἐν τῇ Εὐρώπῃ καὶ καλέσας αὐτὴν Φιλιππό-
465.10 πολιν ἐσφάγη ἐν τῷ παλατίῳ. 10
465.11t [λζ�. Περὶ Οὐαλλεριανοῦ.]
465.12 Μετὰ δὲ Φίλιππον ἐβασίλευσεν Οὐαλλεριανὸς ἔτος αʹ
465.13 καὶ ἐσφάγη ὑπὸ τοῦ λαοῦ αὐτοῦ. ἐφ’ οὗ, ἐπὶ πᾶσαν τὴν
465.14 οἰκουμένην τοῦ θεοῦ ὀργὴν μεγάλην ἐκπέμψαντος, λοιμώδης
465.15 νόσος τὸ ἀνθρώπινον γένος διέφθειρεν εἰς ἐξάλειψιν. ἀπὸ 15
465.16 γὰρ τῆς γῆς καὶ τῆς θαλάσσης ἀτμοί τινες ἀνῄεσαν καὶ
465.17 πρὸς τούτοις ἄνεμοι καὶ αὖραι τῶν ποταμῶν καὶ λιμνῶν
465.18 ἀνιμήσεις ἀπέπνεον, ὡς νομίζειν νεκρῶν ἰχῶρας εἶναι τὰς
465.19 δρόσους. συνεχεῖς οὖν ἐκ τούτου λοιμοὶ τὴν γῆν συνεῖχον
465.20 καὶ βαρεῖα καὶ ἀνίατα νοσήματα, ὡς ἄπειρον καὶ ἀναρίθμη- 20
466.1 τον γενέσθαι τῶν ἀνθρώπων τὸν ὄλεθρον. θρῆνοι δὲ καὶ
466.2 οἰμωγαὶ διὰ τὸ πλῆθος τῶν ὀλλυμένων ἐγίνοντο πανταχοῦ
466.3 κατ’ οὐδὲν τῶν ἐπὶ τοῦ θανάτου τῶν πρωτοτόκων Αἰγύπτου
466.4 ἀπολειπόμενοι. οὐ γὰρ ἦν οἰκία, ἐν ᾗ οὐκ ἦν τεθνηκὼς
466.5 καὶ ἀπόζων, καὶ οἱ μὲν τῶν ἐθνῶν ἀπηνεῖς ἄνθρωποι τὴν 5
466.6 τοῦ νοσήματος ἐκτρεπόμενοι καὶ τὴν τοῦ θανάτου μετά-
466.7 δοσιν ἀτάφους ἢ καὶ ἡμιθανεῖς ἔρριπτον τοὺς ἀνθρώπους,
466.8 οὐ συγγενῶν, οὐ φίλων, οὐκ ἄλλων τινῶν ἐγγυτέρω φειδό-
466.9 μενοι, κἂν ὅτι μάλιστα τὴν ὀργὴν καὶ τὸν θάνατον οὐ διέ-
466.10 φυγον. οἱ δὲ πλεῖστοι τῶν φοβουμένων τὸν κύριον ἀπαρα- 10
466.11 φυλάκτως τοὺς νοσοῦντας θεραπεύοντες καὶ τοῦ πάθους
466.12 μεταλαμβάνοντες τοῦ βίου τούτοις συναπηλλάττοντο, ἄλλοι
466.13 δὲ ἑτέρους νοσοκομήσαντες καὶ ἀνεθῆναι τῆς νόσου ποιήσαν-

244
466.14 τες ἀπεγένοντο εἰς αὐτοὺς τὸν ἐκείνων θάνατον ἐπισπασά-
466.15 μενοι. 15
466.16t [λη�. Περὶ Γάλλου.]
466.17 Μετὰ δὲ Οὐαλλεριανὸν ἐβασίλευσε Γάλλος υἱὸς αὐτοῦ
466.18 μῆνα ἕνα καὶ ἐσφάγη καθεύδων ὑπὸ τῆς ἰδίας γυναικός.
466.19t [λθ�. Περὶ Δεκίου.]
466.20 Μετὰ δὲ Γάλλον ἐβασίλευσε Δέκιος ἔτος ἓν καὶ ἐσφάγη 20
466.21 ἐν τῷ πολέμῳ. ὃς ἐθέσπισεν ἐν Ῥώμῃ τὰς χριστιανὰς γυ-
466.22 ναῖκας μὴ ἐξεῖναι κατακαλύπτεσθαι τὴν κεφαλὴν οἰόμενος
466.23 διὰ τῆς νομιζομένης αἰσχύνης ταύτης εἰς εἰδωλολατρείαν
466.24 αὐτὰς ἑλκύσειν. αἱ δὲ μᾶλλον προθύμως ἀκατακάλυπτοι
466.25 προῄεσαν δόξαν ἡγούμεναι τὴν ὑπὲρ Χριστοῦ δοκοῦσαν ἀν- 25
466.26 θρωπίνην ἀτιμίαν. ὅθεν ἄχρι νῦν αἱ μὲν ἀκριβεῖς χριστια-
467.1 ναὶ γυναῖκες ἀκατακάλυπτοι προίασιν, αἱ δὲ Ἰουδαῖαι καὶ
467.2 ἄπιστοι καλύπτονται. ἐφ’ οὗ καὶ Βαβυλᾶς Ἀντιοχείας καὶ
467.3 Φλαβιανὸς Ῥώμης καὶ Ἀλέξανδρος Ἱεροσολύμων καὶ Διονύ-
467.4 σιος Ἀλεξανδρείας ἐμαρτύρησαν, καὶ Ναυάτος τῆς ἐκκλησίας
467.5 ἀπέστη, καὶ Ἑλκεσαῖος ὁ αἱρεσιάρχης ἐγνωρίζετο. 5
467.6t [µ�. Περὶ Αἰµιλιανοῦ.]
467.7 Μετὰ δὲ Δέκιον ἐβασίλευσεν Αἰμιλιανὸς ἔτος αʹ καὶ
467.8 ἐσφάγη ἐν τῷ παλατίῳ.
467.9t [µα�. Περὶ Γαλλιανοῦ.]
467.10 Μετὰ δὲ Αἰμιλιανὸν ἐβασίλευσε Γαλλιανὸς ἔτη γʹ καὶ 10
467.11 ἐσφάγη ἐν τῷ πολέμῳ. ἐφ’ οὗ Ἀρτέμων καὶ Συνέπων οἱ
467.12 αἱρεσιάρχαι ἐγνωρίζοντο, καὶ Γρηγόριος ὁ θαυματουργὸς καὶ
467.13 μαθητὴς Ὠριγένους διέπρεπεν.
467.14t [µβ�. Περὶ Κλαυδίου.]
467.15 Μετὰ δὲ Γαλλιανὸν ἐβασίλευσε Κλαύδιος ἔτη βʹ. 15
467.16t [µγ�. Περὶ Κυντιλιανοῦ.]
467.17 Μετὰ δὲ Κλαύδιον ἐβασίλευσε Κυντιλιανὸς ἡμέρας ζʹ.
467.18t [µδ�. Περὶ Αὐριλλιανοῦ.]
467.19 Μετὰ δὲ Κυντιλιανὸν ἐβασίλευσεν Αὐριλλιανὸς ἔτη εʹ
467.20 καὶ ἐσφάγη ὑπὸ κουβικουλαρίου. ἐφ’ οὗ Μάνης ὁ μιαρὸς 20
468.1 καὶ τρισκατάρατος ἀνεφύη Χριστὸν ἑαυτὸν καὶ πνεῦμα ἅγιον
468.2 ὁ δαιμονιώδης μορφαζόμενος. διὸ καὶ μαθητὰς ιβʹ ὡς ἂν
468.3 ὁ Χριστὸς ἐπαγόμενος καὶ ἐκ πάσης αἱρέσεως εἴ τι κακὸν
468.4 ἐρανισάμενος ἐκ Περσίδος εἰς τὴν Ῥωμαίων γῆν κατὰ θεοῦ
468.5 συγχώρησιν εἰσέφρησεν. οὗτος οὖν ὁ μεμηνὼς Μάνης ὁ 5
468.6 καὶ Σκυθιανὸς λεγόμενος Βραχμάνης ἦν τὸ γένος, διδάσκα-
468.7 λον δὲ ἔσχε Βούδδαν τὸν πρώην καλούμενον Τερέβινθον,
468.8 ὃς καὶ παιδευθεὶς ὑπὸ Σκυθιανοῦ τὰ Ἑλλήνων δοξάζοντος
468.9 τὴν Ἐμπεδοκλέους ἠγάπησεν αἵρεσιν δύο ἀρχὰς λέγοντος
468.10 ἀντικειμένας ἀλλήλαις. εἰσελθὼν δὲ ἐν Περσίδι ἐκ παρθέ- 10
468.11 νου ἑαυτὸν ἔφασκε γεγεννῆσθαι καὶ ἐν τοῖς ὄρεσιν ἀνατρα-

245
468.12 φῆναι, καὶ συγγραψάμενος βιβλία τέσσαρα τὸ μὲν ἐπωνό-
468.13 μασε τῶν μυστηρίων, τὸ δὲ εὐαγγέλιον, τὸ δὲ τῶν θησαυρῶν,
468.14 τὸ δὲ τῶν κεφαλαίων. καὶ ὁ μὲν Βούδδας οὗτος ὁ καὶ
468.15 Τερέβινθος ὑπὸ πνεύματος ἀκαθάρτου συντριβεὶς ἀπώλετο, 15
468.16 γυνὴ δέ τις, παρ’ ᾗ κατέλυσε καὶ κατελύθη, τὰ χρήματα
468.17 καὶ τὰς βεβήλους βίβλους τοῦ ἐξαγίστου κληρονομήσασα
468.18 ὠνεῖται παιδάριον ἐτῶν ζʹ τοὔνομα Κούβρικον, ὃν καὶ δι-
468.19 δάξασα γράμματα καὶ ἐλευθερώσασα κληρονόμον τῶν ἑαυτῆς
468.20 πάντων καθίστησιν. ὁ δὲ λαβὼν τὰ βιβλία τοῦ Βούδδα καὶ 20
469.1 τὰ χρήματα διήρχετο τὴν Περσίδα Μάνην ἑαυτὸν ὀνομάζων,
469.2 καὶ τῆς πλάνης τοῦ Βούδδα συνίστωρ γινόμενος καὶ τὰ
469.3 βιβλία πονήματα ἴδια ἔλεγεν εἶναι. ὃν ὁ βασιλεὺς Περσῶν
469.4 ἐξέδειρε ζῶντα ὡς θανάτου γενόμενον τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ αἴτιον.
469.5 τοῦ γὰρ βασιλικοῦ παιδὸς νοσοῦντος καὶ πολλῆς ἰατρικῆς 5
469.6 ἐπιμελείας ἀπολαύοντος, ἐπηγγείλατο Μάνης χωρὶς ἰατρείας
469.7 ἀναστῆσαι τοῦτον, καὶ οὕτω τοὺς ἰατροὺς ἀποστήσας ἐθα-
469.8 νάτωσε τὸν παῖδα τῇ ἀμελείᾳ καὶ τερατολογίᾳ. ὑπὲρ δὲ
469.9 τούτου μισθὸν ἐπάξιον εἰκότως κομίζεται τὴν ἐκδορὰν τοῦ
469.10 παναθλίου αὐτοῦ σώματος. 10
469.11 Ὁ τοίνυν ἐμβρόντητος οὗτος Μάνης ἀποβαλλόμενος τὴν
469.12 παλαιὰν διαθήκην καὶ τὴν κτίσιν πᾶσαν καὶ τὴν τοῦ ἀν-
469.13 θρώπου κατασκευὴν οὐκ ἀγαθοῦ τινος θεοῦ γεγονέναι βλασ-
469.14 φημῶν ὑπὸ φθορὰν καὶ ἀλλοίωσιν οὖσαν, τὴν νέαν ὡς
469.15 ἀγαθοῦ δῆθεν προσίεται θεοῦ, καὶ κατὰ φαντασίαν καὶ δό- 15
469.16 κησιν τὸν Χριστὸν πεφηνέναι τερατεύεται. καὶ πρὸς τούτοις
469.17 καταδύσεις τινὰς ἐναγεῖς καὶ νυκτερινὰς τελετὰς καὶ παρα-
469.18 νόμους ἐπιτηδεύσας μίξεις καὶ ἀρρητοποιΐας καὶ εἱμαρμέ-
469.19 νην καὶ μετενσωματώσεις καὶ ἄλλα πλεῖστα φλυαρήσας καὶ
469.20 δράσας καὶ διδάξας τὰ τῶν Ἑλλήνων πονηρὰ καὶ μάταια 20
469.21 δόγματα κρατύνειν ἐσπούδακεν ὁ θεομισὴς καὶ θεήλατος.
469.22 Περὶ οὗ φησι καὶ Θεόδωρος πρεσβύτερος ὁ τῆς Ῥι-
469.23 θοῦ· Μάνης ὁ τοῦ ἀντιθέτου σκότους ἐφευρετής, μᾶλλον
470.1 δὲ τῆς ἐξουσίας τοῦ σκότους ἀνάπλασμα, φαντασίᾳ ψιλῇ καὶ
470.2 σχήματι διακένῳ σώματος ἀνθρωπείου πεφανερῶσθαι τὸν
470.3 κύριον ἐφαντάσθη καὶ ὠνείρωξεν, ὥστε φησὶ καὶ πάσχειν
470.4 μὲν δοκεῖν αὐτὸν καὶ πράττειν ἅπερ ἔδρα καὶ πέπονθε καθ’
470.5 ἡμᾶς, μηδὲν δὲ τούτων ἀληθείᾳ καὶ πράγματι ὑπάρξαι, 5
470.6 ἀλλὰ δοκήσει μόνον καὶ ἀπάτῃ ἀποβουκολεῖν τοὺς ἀνθρώ-
470.7 πους, οἷς καὶ συνανεστράφθαι νενόμισται. διὰ τοῦτο καὶ
470.8 φύσεις δύο παραιτεῖται λέγειν ἐπὶ τοῦ κυρίου, ἀλλὰ μίαν
470.9 τὴν τῆς θεότητος.
470.10 Παῦλος δέ τις τῷ Μάνεντι τούτῳ σύγχρονος γεγονώς, 10
470.11 τὸ γένος μὲν Σαμωσατεύς, Ἀντιοχείας δὲ τῆς μεγάλης πρό-
470.12 εδρος, ψιλὸν ἄνθρωπον εἶναι τὸν κύριον ἐδυσφήμησεν,

246
470.13 ὥσπερ δὲ εἰς ἕκαστον τῶν προφητῶν οὕτω καὶ ἐν αὐτῷ γε-
470.14 γενῆσθαι τοῦ θεοῦ λόγου τὴν οἴκησιν, ἔνθεν καὶ δύο φύ-
470.15 σεις διῃρημένως ἐχούσας καὶ ἀκοινωνήτους πρὸς ἑαυτὰς 15
470.16 εἶναι παντάπασιν ἐν Χριστῷ, ὡς ἄλλου ὄντος αὐτοῦ τοῦ
470.17 Χριστοῦ καὶ ἄλλου τοῦ ἐν αὐτῷ κατοικοῦντος θεοῦ λόγου.
470.18 αὗται μὲν οὖν αἱ πρῶται φυαὶ τοῦ μίαν φύσιν καὶ τὰς
470.19 δύο κακῶς καὶ δυσφήμως ἐπὶ Χριστοῦ λέγεσθαι, τὸ μὲν
470.20 ἐπ’ ἀναιρέσει τῆς θεότητος, τὸ δὲ τῆς ἀνθρωπότητος. 20
470.21 Ἐν δὲ τοῖς ἑξῆς χρόνοις Ἀπολινάριός τις ἀνεφύη πρό-
470.22 εδρος Λαοδικείας τῆς Συρίας ματαιοφροσύνης ἑτέρας ἡγη-
470.23 σάμενος. τῶν γὰρ Ἀρειανῶν ἄψυχον πάντη λεγόντων τὴν
470.24 τοῦ κυρίου σάρκα, αὐτὸς ἔφη ὅτι σάρκα μὲν ἐψυχωμένην
470.25 ψυχῇ ζωτικῇ ἀνέλαβεν ὁ κύριος, νοῦν δὲ τὸν ἡμέτερον οὐ 25
471.1 προσήκατο. μηδὲ γὰρ δεηθῆναι τὴν σάρκα φησὶν ἐκείνην
471.2 ἀνθρωπίνου νοὸς ἡγεμονευομένην ὑπὸ τοῦ αὐτὴν ἐνδεδυ-
471.3 κότος θεοῦ λόγου, ἀλλὰ μηδὲ χωρεῖν αὐτὴν ἄλλην νοερὰν
471.4 δύναμιν παρὰ τὴν θείαν. ταῦτα ὑποθέμενος διατείνεται
471.5 μίαν εἶναι φύσιν τοῦ λόγου καὶ τῆς σαρκός, ὡς ἅτε τῆς 5
471.6 σαρκὸς ἀτελοῦς οὔσης εἰς τὸ εἶναι ἄνθρωπον καὶ διὰ τοῦτο
471.7 μὴ ἄξιον φύσιν ὀνομάζεσθαι.
471.8 Μεθ’ ὃν ἀναφαίνεταί τις Θεόδωρος τῆς Μοψουεστίας
471.9 πόλεως ἐν τῇ Κιλικίᾳ τὴν ἡγεμονίαν λαχών, καὶ ἐκ δια-
471.10 μέτρου τῷ Ἀπολιναρίῳ φερόμενος ὕβρεις οὐ τὰς τυχούσας 10
471.11 τολμηρᾷ ψυχῇ καὶ ἀφόβῳ καρδίᾳ καταχέει τοῦ δεσπότου
471.12 Χριστοῦ, ἄνθρωπον ἕνα τῶν καθ’ ἡμᾶς καὶ κοινὸν ἀπο-
471.13 καλῶν καὶ ἐκ προκοπῆς λαβόντα τὴν χάριν τοῦ θεοῦ θεὸν
471.14 ὀνομάζεσθαι καὶ ἐκ τοῦ ἐν τῷ Ἰορδάνῃ βαπτίσματος ἀξιω-
471.15 θῆναι τῆς τοῦ ἁγίου πνεύματος δωρεᾶς ἐν πρώτοις εἰς 15
471.16 ὄνομα πατρὸς καὶ υἱοῦ καὶ ἁγίου πνεύματος βαπτισθέντα.
471.17 τὸν δὲ θεὸν λόγον διὰ τὴν ὑπερβάλλουσαν ἀρετὴν αὐτοῦ
471.18 κατ’ εὐδοκίαν ἐν αὐτῷ κατοικήσαντα μεταδοῦναι τῆς θεϊκῆς
471.19 ἀξίας αὐτῷ καὶ προσκυνήσεως εἰς ὕστερον μετὰ τὴν τελείωσιν.
471.20 ταῦτα καὶ ἕτερά τε πολλὰ τοιαῦτα δυσφημήσας δύο φύσεις 20
471.21 ἰδιοπεριορίστους ἐδογμάτισεν ἐπὶ Χριστοῦ σχέσει τινὶ καὶ
471.22 μόνον καὶ ἀλλήλαις οἰκειωμένας. δευτέρα καὶ αὕτη βλά-
471.23 στησις τοῦ μίαν φύσιν καὶ δύο φύσεις ἐν Χριστῷ μὴ κατὰ
471.24 τὸν ὀρθὸν λόγον ὁμολογεῖσθαι.
471.25 Μετὰ δὲ τούτους γέγονέ τις ὀνόματι Νεστόριος ἀπὸ 25
471.26 Γερμανικείας τῆς Συρίας τὸν θρόνον Κωνσταντινουπόλεως
472.1 δραξάμενος. ὁμοίως τῇ φωνῇ τῶν ἐν Χριστῷ δύο φύσεων
472.2 κακοφρόνως ἀπεχρήσατο Παύλῳ καὶ Θεοδώρῳ τοῖς ἑαυτοῦ
472.3 προγόνοις ἑπόμενος. υἱὸς μὲν γὰρ ἦν τοῦ Κίλικος, ἀπό-
472.4 γονος δὲ τοῦ Σαμωσατέως. καὶ διὰ τοῦτο πρὸς τὴν ἁγίαν
472.5 παρθένον ἄσπονδον ἤρατο πόλεμον ἐξαρνούμενος τὸν ἑαυτοῦ 5

247
472.6 κύριον καὶ ἀτιμάζων τὴν ἑαυτοῦ δέσποιναν ὁ δείλαιος δοῦλος
472.7 καὶ ἀναίσχυντος. οὗτος οὖν ὁ δεινὸς Νεστόριος τρίτος προ-
472.8 στάτης γεγονὼς τῆς Ἰουδαϊκῆς ταύτης αἱρέσεως ἄλλον εἶναι
472.9 παρ’ ἑαυτῷ τὸν Χριστὸν καὶ ἄλλον τὸν θεὸν λόγον κατὰ
472.10 τὴν πατρικὴν αὐτοῦ πλάνην ἐδογμάτισεν. 10
472.11 Τῆς δὲ κατὰ Μάνην καὶ Ἀπολινάριον ἀντιθέτου μοίρας
472.12 τρίτος πάλιν ὑπασπιστὴς Εὐτυχὴς ἡγούμενος μοναστηρίου
472.13 Κωνσταντινουπόλεως ἀνεδείχθη, ὃς μὴ ἀνεχόμενος ὁμοούσιον
472.14 ἡμῖν καὶ ὁμοφυῆ τὴν σάρκα τοῦ κυρίου διομολογεῖν ἀπηρ-
472.15 νεῖτο σώζεσθαι λέγειν ἐν τῷ Χριστῷ δύο φύσεις μετὰ τῆς 15
472.16 τούτων ἑνώσεώς τε καὶ συμφυΐας. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ
472.17 τερατώδη τινὰ καὶ ἀλλόκοτα παρέπλαττεν ἐξ οὐρανοῦ λέγων
472.18 κατενηνέχθαι τὸ σῶμα τοῦ κυρίου καὶ ὡς διὰ σωλῆνος τῆς
472.19 παρθένου παραδραμεῖν τὸν θεὸν λόγον οὐρανόθεν τοῦτο ἐν-
472.20 δεδυμένον, ἵνα δόξῃ γεγενῆσθαι ἐκ γυναικὸς καίπερ μὴ 20
472.21 γεγεννημένος. Μανιχαῖος οὗτος ὁ λόγος καὶ πεφαντασμένος
472.22 πολλῷ μᾶλλον ἐκείνου. μίαν φύσιν καὶ οὗτος διεστραμμένῃ
472.23 καρδίᾳ τὸν Χριστὸν ἐπρέσβευεν.
472.24 Εἶτα Σευῆρός τις λεγόμενος ἁρπάσας τὸν θρόνον Ἀντιο-
473.1 χείας τὴν κατὰ Μάνην αὖθις Ἀπολινάριόν τε καὶ Εὐτυχέα
473.2 διεκδικεῖν αἵρεσιν ἐπειρᾶτο κυκῶν ὅση δύναμις αὐτῷ τὴν
473.3 τῆς ἐκκλησίας εἰρήνην. ἐξελαθεὶς δὲ τῆς Ἀντιοχέων ὡς
473.4 στασιώδης καὶ ταραξίας τῇ Ἀλεξανδρέων κουφότητι λαίλαπος
473.5 καὶ θυέλλης δίκην ἐνέσκηψεν, ἔνθα καὶ ἑτέρας καταιγίδος 5
473.6 ἀντιπνευσάσης αὐτῷ τε καὶ τῷ λαῷ συνέχεε πάντας καὶ ἐθο-
473.7 ρύβησεν. διεσκέδασε γὰρ αὐτοὺς Ἰουλιανός τις καλούμενος,
473.8 Ἀλικαρνασοῦ μὲν τῆς Ἀσίας ἐπίσκοπος, τῆς δὲ Εὐτυχιανῆς
473.9 κακοδοξίας προστάτης εὐθυμότατος. Σευήρου γὰρ μίαν
473.10 φύσιν λέγοντος εἶναι τὸν Χριστὸν καὶ τὴν ἐν τῷ Χριστῷ 10
473.11 διαφορὰν δεχομένου, Ἰουλιανοῦ δὲ μίαν μὲν κατὰ Σευῆρον
473.12 φάσκοντος φύσιν, ἀναιροῦντος δὲ τὴν διαφοράν, αἴτιοι πά-
473.13 σης ταραχῆς καὶ ζάλης γεγόνασιν οἱ ἀνόσιοι μὴ νοοῦντες
473.14 κατὰ τὸ δὴ λεγόμενον μήτε ἃ λέγουσι μήτε περὶ τίνων δια-
473.15 βεβαιοῦνται. 15
473.16 Οἵτινες πρὸς ἡμᾶς διαμάχονται λαμβάνοντας εἰς παρά-
473.17 δειγμα τῆς θείας ἑνώσεως τὸν ἐκ ψυχῆς καὶ σώματος ἄν-
473.18 θρωπον καί φασιν· οὐκοῦν τρεῖς ὁμολογεῖτε φύσεις. ἀλλ’
473.19 ἴστωσαν οἱ ἀμαθεῖς καὶ ἀπαίδευτοι, ὅτι δύο φύσεις ἡμεῖς
473.20 λέγομεν, οὐ θεοῦ καὶ σαρκός, οὔτε μὴν θεοῦ καὶ ψυχῆς, 20
473.21 ἀλλὰ θεοῦ καὶ ἀνθρώπου. οὐδὲ γάρ ἐστι κυρίως ἀνθρώ-
473.22 που φύσις ἡ τοῦ μέρους φύσις. μέρη μὲν γὰρ ἀνθρώπου
473.23 ψυχὴ καὶ σῶμα, μέρη δὲ τῶν μερῶν αἱ περὶ αὐτῶν διαιρέ-
474.1 σεις τε καὶ ὑποδιαιρέσεις. καὶ μέρη μὲν Χριστοῦ ἀσύγχυτα
474.2 θεότης καὶ ἀνθρωπότης, ψυχὴ δὲ καὶ σῶμα οὐ μέρη

248
474.3 Χριστοῦ, ἀλλὰ μέρη τοῦ μέρους. μέρη μὲν τῶν μερῶν τοῦ
474.4 ἀνθρώπου ἐπὶ μὲν ψυχῆς οὐσία λογικὴ καὶ ποιότης ἀσώμα-
474.5 τος, ὧν τὸ μὲν ἡγεμονικόν, τὸ δὲ θυμικόν, τὸ δὲ ἐπιθυμη- 5
474.6 τικόν, καὶ τούτων τὸ μὲν ἐννοηματικὸν καὶ διανοητικὸν
474.7 μνημονευτικόν τε καὶ βουλευτικόν, τὸ δὲ ὀρεκτικόν τε καὶ
474.8 ἑλκτικόν, τὸ δὲ ἀμυντικόν, καὶ πολλὰ ἕτερα τούτοις ὑπο-
474.9 διαιροῦνται. ἀφείσθω δὲ τὰ νῦν ζητεῖν πότερον ὡς μέρη
474.10 ταῦτά εἰσιν ἐν τῇ ψυχῇ ἢ ὡς δυνάμεις. ἡ δὲ τοῦ σώμα- 10
474.11 τος πάλιν διαίρεσις γίνεται εἰς ὁμοιομερῆ, καὶ τούτων ἔτι
474.12 εἰς κεφαλὴν καὶ χεῖρας καὶ πόδας, καὶ ταῦτα εἰς ὀστέα καὶ
474.13 σάρκα καὶ νεῦρα, καὶ ταῦτα εἰς δʹ στοιχεῖα, καὶ ταῦτα εἰς
474.14 ὕλην καὶ εἶδος. πολλὰ δὲ καὶ ἕτερα φιλοσοφοῦσιν ἰατρῶν
474.15 παῖδες περὶ δυνάμεων φυσικῶν, ὧν τὴν μὲν ἑλκτικήν, τὴν 15
474.16 δὲ καθεκτικήν, τὴν δὲ ἀλλοιωτικήν, τὴν δὲ ἀποκριτικὴν
474.17 ὀνομάζουσιν, πολλὰ δὲ καὶ περὶ αἰσθήσεως καὶ φαντασίας
474.18 καὶ τοῦ συνέχοντος τὸ ζῶον ζωτικοῦ καὶ ὀργανικοῦ πνεύ-
474.19 ματος ἑτέρου παρὰ τὸ λογικόν, ὥς φασιν, ὑπάρχοντος.
474.20 ὥσπερ τοίνυν ἀπόχρη πρὸς τὸ παραστῆσαι ταῦτα πάντα διὰ 20
474.21 τοῦ σάρκα εἰπεῖν ἢ σῶμα ἀνθρώπου, καὶ ἀπόχρη πάλιν διὰ
474.22 τῆς λογικῆς ψυχῆς τὸ εἰς ἃ διαιρεῖται μέρη δηλῶσαι, οὕτως
474.23 ἀπόχρη ἄνθρωπον ἢ φύσιν ἀνθρώπου εἰρηκότα πάντα δη-
474.24 λῶσαί τε καὶ παραστῆσαι τὰ ἐξ ὧν συνέστηκεν, ἐν οἷς καὶ
474.25 γνωρίζεται. οἱ δὲ οὐχ ἵνα τὸν ἄνθρωπον τέλειον ἀποφή- 25
474.26 νωσιν, ἀλλ’ ἵνα τὸν κύριον συκοφαντήσωσι καὶ τῆς ἡμετέ-
474.27 ρας αὐτὸν ἀλλοτριώσωσι φύσεως καὶ ἢ μὴ προσειληφότα
475.1 τὴν ἀρχὴν τὸ ἡμέτερον ἢ μὴ σῶον φυλάξαντα ὅπερ ἔσχε
475.2 παρ’ ἡμῶν, ταῦτα καὶ τὰ τοιαῦτα σοφιζόμενοι καὶ περὶ τὸ
475.3 παράδειγμα κακουργοῦντες εἰς ἀφύκτους καὶ ἀδιεξοδεύτους
475.4 καταπεπτώκασι λαβυρίνθους.
475.5 Ἀμέλει γέ τοι καὶ Θεοδώρητος ἔφη περὶ τούτων καὶ 5
475.6 τῶν τοιούτων ἀνοσίων οὕτως· εἰσὶ μέντοι γέ τινες οἱ καὶ
475.7 χριστιανῶν μὲν προσηγορίαν ἔχοντες, ἄντικρυς δὲ τοῖς τῆς
475.8 ἀληθείας δόγμασι πολεμοῦσιν. οἱ μὲν γὰρ τὸ ἀγέννητον
475.9 εἰς τρία τέμνουσι καὶ τὸ μὲν καλοῦσιν ἀγαθόν, τὸ δὲ κα-
475.10 κόν, τὸ δὲ δίκαιον, οἱ δὲ δύο ἀρχὰς ἀγεννήτους ζωγραφοῦσι 10
475.11 τῷ λόγῳ ἀλλήλαις ἐναντίας ἐκ διαμέτρου, ἄλλοι δὲ τοῖς μὲν
475.12 ἀσεβέσι τούτοις πολεμεῖν ἐπαγγέλλονται δόγμασιν, ἑτέραν δὲ
475.13 δυσσεβείας ἐπινοοῦσιν ὁδόν· τὸν γὰρ τοῦ θεοῦ μονογενῆ
475.14 λόγον ὁμολογοῦντες υἱὸν ὡς ποίημα τῇ κτίσει συναριθμοῦσι
475.15 καὶ τὸν κτίστην ἱστῶσι μετὰ τῆς κτίσεως καὶ τὸ ἅγιον 15
475.16 πνεῦμα τῷ δυσσεβεῖ λόγῳ τῆς θείας ἐξορίζουσι φύσεως.
475.17 ἄλλοι δὲ ἄλλως τὴν εὐθεῖαν ὁδὸν ἀπολέσαντες καὶ τοῖς τῶν
475.18 προοδευκότων ἴχνεσιν ἀκολουθῆσαι μὴ βουληθέντες πόρρω
475.19 που τῆς ἀληθείας ἐγένοντο, καὶ οἱ μὲν τὴν ὑπὲρ ἡμῶν γε-

249
475.20 γενημένην οἰκονομίαν παντελῶς ἀπηρνήσαντο, οἱ δὲ ὁμολο- 20
475.21 γοῦσι μὲν ἐνανθρωπῆσαι τὸν θεὸν λόγον, σῶμα δὲ μόνον
475.22 ἀνειληφέναι, οἱ δὲ ἔμψυχον μὲν καλοῦσι τὴν ληφθεῖσαν
475.23 σάρκα, οὐ τὴν λογικὴν δὲ καὶ νοερὰν ἐν ταύτῃ γεγενῆσθαι
475.24 ψυχὴν ἴσως τὴν οἰκείαν ἄνοιαν τοῦτο τεκμήριον ἔχοντες.
475.25 ἡμεῖς δὲ ἀνθρώπου ψυχὴν οὐδεμίαν ἴσμεν ἑτέραν ἢ τὴν 25
476.1 λογικὴν καὶ ἀθάνατον. καὶ ἄλλοι μὲν πάλιν εἰς δύο τὸν
476.2 ἕνα Χριστὸν διατέμνουσι καὶ ἕτερον μὲν εἶναι διατεινόμενοι
476.3 τὸν ἐκ παρθένου τεχθέντα τελείως ἄνθρωπον, ἕτερον δὲ τὸν
476.4 ἐκ θεοῦ πατρὸς λόγον, καὶ τὸν μὲν ὡς ἄνθρωπον ἰδίᾳ τι-
476.5 θέντες καὶ ἀνὰ μέρος, τὸν δὲ ὡς θεὸν φύσει τε καὶ ἀλη- 5
476.6 θῶς υἱὸν ὀνομάζουσιν. ἄλλοι δὲ παρατετράφθαι φασὶ τὸν
476.7 ἐκ θεοῦ πατρὸς λόγον εἰς ὀστέων καὶ νεύρων καὶ σαρκὸς
476.8 φύσιν.
476.9t [µε�. Περὶ Τακίτου.]
476.10 Μετὰ δὲ Αὐριλλιανὸν ἐβασίλευσε Τάκιτος μῆνας ϛʹ καὶ 10
476.11 ἐσφάγη ὑπὸ Φλοριανοῦ.
476.12t [µ��. Περὶ Φλοριανοῦ.]
476.13 Μετὰ δὲ Τάκιτον ἐβασίλευσε Φλοριανὸς μῆνας βʹ καὶ
476.14 ἐσφάγη ὑπὸ τοῦ Πρόβου.
476.15t [µζ�. Περὶ Πρόβου.] 15
476.16 Μετὰ δὲ Φλοριανὸν ἐβασίλευσε Πρόβος ἔτη ϛʹ καὶ ἐσφάγη
476.17 ὑπὸ τοῦ Κάρου.
476.18t [µη�. Περὶ Κάρου.]
476.19 Μετὰ δὲ Πρόβον ἐβασίλευσε Κάρος ἔτος ἓν καὶ ἐσφάγη
476.20 ὑπὸ τοῦ Καρίνου. 20
477.1t [µθ�. Περὶ Καρίνου.]
477.2 Μετὰ δὲ Κάρον ἐβασίλευσε Καρῖνος υἱὸς αὐτοῦ ἔτη βʹ
477.3 καὶ ἐσφάγη ὑπὸ Νουμεριανοῦ.
477.4t [ν�. Περὶ Νουµεριανοῦ.]
477.5 Μετὰ δὲ Καρῖνον ἐβασίλευσε Νουμεριανὸς ἀδελφὸς αὐτοῦ 5
477.6 ἔτος ἓν καὶ πολεμήσας Πέρσας καὶ συλληφθείς, ἐξέδειραν
477.7 αὐτὸν ζῶντα.
477.8t [να�. Περὶ Διοκλητιανοῦ καὶ Μαξιµιανοῦ.]
477.9 Μετὰ δὲ Νουμεριανὸν ἐβασίλευσαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ Διοκλη-
477.10 τιανὸς καὶ Μαξιμιανὸς γαμβρὸς αὐτοῦ ἔτη κβʹ. ὑφ’ ὧν 10
477.11 μέγας διωγμὸς κατὰ χριστιανῶν καὶ φρικωδέστατος κινηθείς,
477.12 προσέταξαν κατὰ πόλιν καὶ χώραν τὰς μὲν Χριστοῦ ἐκκλη-
477.13 σίας καταστρέφεσθαι καὶ τὰς θείας αὐτῶν γραφὰς κατα-
477.14 καίεσθαι, τοὺς δὲ χριστιανοὺς εὑρισκομένους ἀναγκάζεσθαι
477.15 θύειν τοῖς δαίμοσιν. διὸ καὶ πολλοὶ τὸν τῆς ἀθλήσεως 15
477.16 ἀνεδήσαντο στέφανον, ἐξ ὧν εἰσι Πέτρος Ἀλεξανδρείας καὶ
477.17 Ἄνθιμος Νικομηδείας καὶ Προκόπιος καὶ Γεώργιος οἱ ἀοί-
477.18 διμοι μάρτυρες. καὶ Σαββάτιος ὁ τὴν αἵρεσιν τῶν Τεσσα-

250
477.19 ρισκαιδεκατιτῶν κρατύνας ἐγνωρίζετο.
478.1 Καὶ γυνή τις γένει καὶ πλούτῳ καὶ συνέσει καὶ κάλλει
478.2 σώματος σὺν δυσὶ θυγατράσι παρθένοις μετὰ πολλὰς ἀπο-
478.3 φυγὰς κατασχεθεῖσαι φόβῳ τοῦ μὴ διαφθαρῆναι τὴν παρ-
478.4 θενίαν αὐτῶν εἰς τὸ ῥεῖθρον τοῦ ποταμοῦ ἑαυτὰς ἔρριψαν.
478.5 περὶ ὧν ζητητέον εἰ ἀριθμοῦνται εἰς μάρτυρας. 5
478.6 Καὶ ἑτέρα δὲ πάλιν ἱερά τις καὶ θαυμασία γυνὴ τὸν
478.7 βίον ἀειπάρθενος καὶ ὡραία πάνυ συσχεθεῖσα, καὶ πολλαῖς
478.8 μηχαναῖς θῦσαι τῶν τυράννων αὐτὴν ἀναγκαζόντων, μὴ
478.9 ἡττηθεῖσαν προσέταξαν ἐκδοθῆναι στρατιώτῃ πρὸς αἰσχρὰν
478.10 μίξιν, καὶ μηδ’ οὕτως πειθομένην ὑποβάλλεσθαι κεφαλικῇ 10
478.11 τιμωρίᾳ. καὶ περιστατηθεῖσα λίαν ἐδεῖτο τοῦ Ἀνθίμου Νι-
478.12 κομηδείας μήπω τελειωθέντος διὰ μαρτυρίου συμβουλεῦσαι
478.13 αὐτῇ τί ἂν αἱρήσοιτο. ὁ δὲ χρηστὸς ὄντως ἀνὴρ καὶ οἰκο-
478.14 νόμος καὶ πιστὸς ἐν κρίσει τὰ λόγια κυρίου ταμιευόμενός
478.15 φησιν· καλὸν μέν, ὦ τέκνον, καὶ θεοπρεπὲς τὸ κατόρθωμα 15
478.16 τῆς ἁγνείας, μείζων δὲ ἡ τῆς πίστεως ἐντολὴ κρηπὶς οὖσα
478.17 τῶν καλῶν τῆς εὐσεβείας. μὴ οὖν προκρίνῃς τῶν κρειττόνων
478.18 τὰ δεύτερα. ὥσπερ γὰρ ἐν περιστάσει τινὰ γενόμενον αἱρε-
478.19 τώτερόν ἐστιν ὑπὲρ τοῦ σώματος διαρπαγῆναι τὸ ἱμάτιον,
478.20 οὕτως ἐστὶ μᾶλλον ἐν τοῖς πειρασμοῖς ἄσπιλον τηρήσαντα 20
478.21 τὴν ψυχὴν προδοῦναι τὴν σάρκα τοῖς παντοίως ἐνυβρίζειν
478.22 ἐθέλουσιν, ἢ ἀπολέσαι τῆς ψυχῆς τὴν εὐγένειαν. ἡ δὲ τού-
478.23 των ἀκούσασα ἀπῄει ταλαντευομένη τὸν νοῦν ὡς δύο καλῶν
478.24 ἀντιποιουμένη. ἀλλ’ ἡ θεία χάρις ἡ ἐν τοῖς ἀμηχάνοις προ-
478.25 φάσεις ἐπικουρίας παρέχουσα τότε καὶ τῇ κόρῃ δι’ ἐπινοίας 25
478.26 σοφωτάτης ἄσυλον τὴν σωφροσύνην ἐφύλαξεν. ὡς γὰρ ἐφ’
478.27 ἑνὸς οἴκου συνεκλείσθη κατασοφίζεται τὸν στρατιώτην λέ-
478.28 γουσα· μηδὲν ἄτοπον εἰς ἐμὲ πράξῃς, ἄνθρωπε, καὶ παρέξω
478.29 σοι μισθὸν τῆς εὐεργεσίας ταύτης ἐπάξιον. δώσω γάρ σοι
479.1 φάρμακον οὖσα φαρμακὶς ἀθανασίας πρόξενον, ὅπερ ὅλον
479.2 τὸ σῶμα χριόμενον ἐν τοῖς πολεμίοις ὑπάρξεις ἄτρωτος. εἰ
479.3 δὲ θέλεις ἄρτι πεῖραν λαβεῖν, ἐπίτρεψόν μοι τοῦτο κατα-
479.4 σκευάσαι. τοῦ δὲ μετὰ πολλῆς χαρᾶς ἐπιτρέψαντος, λαβοῦσα
479.5 κηρὸν ἡ μακαρία καὶ ἐλαίῳ συμμίξασα καὶ ἐπὶ πολὺ ταῖς 5
479.6 χερσὶ μαλάξασα καὶ τὸν ἑαυτῆς αὐχένα περιχρίσασα λέγει
479.7 πρὸς αὐτόν· πάταξον ὡς δύνῃ, καὶ ὄψει τὴν ἐνέργειαν τῆς
479.8 ἀλειφῆς, ὅτι οὔτε πλήξεις οὔτε θανατώσεις με. ὁ δὲ εἰς
479.9 ὕψος ἐπάρας τὸ ξίφος καὶ κατ’ αὐτῆς ἐπενεγκὼν ἀπέτεμεν
479.10 εὐθέως τὴν τιμίαν αὐτῆς κάραν. καὶ οὕτω νικήσασα τῶν 10
479.11 δυσμενῶν τὴν κακουργίαν διπλοῦν τὸν στέφανον τοῦ τε
479.12 μαρτυρίου καὶ τῆς ἁγνείας ἀνεδήσατο.
479.13 Ὡσαύτως δὲ καὶ ἄλλη τις εὐπρεπεστάτη κόρη παρθενίαν
479.14 ἀσκοῦσα διεβλήθη ὡς βλασφημοῦσα τοὺς βασιλεῖς καὶ τὰ

251
479.15 εἴδωλα. ἣν συλλαβόμενοι καὶ πολλὰ μαστιγώσαντες μὴ ὑπεί- 15
479.16 κουσαν τῇ τούτων δυσσεβείᾳ παρέδωκαν εἰς πορνεῖον ἐντει-
479.17 λάμενοι τῷ ταύτας νέμοντι δέξασθαι αὐτὴν καὶ κομίζειν
479.18 ὑπὲρ αὐτῆς καθ’ ἡμέραν νομίσματα γʹ. ὁ δὲ ὡς μέλλων
479.19 εἰσπράττεσθαι τὸ χρυσίον ἔκδοτον αὐτὴν ἔστησε τοῖς βουλο-
479.20 μένοις. ὅπερ γνόντες οἱ γυναικομανεῖς παρήδρευον τῷ ἐρ- 20
479.21 γαστηρίῳ τῆς ἀνομίας πρὸς αὐτὴν εἰσπηδῶντες καὶ τὸ ἀρ-
479.22 γύριον προδιδόντες. οὓς παρακαλοῦσα ἔλεγεν· ἕλκος ἔχω
479.23 δυσῶδες εἰς τὸν κεκρυμμένον τόπον καὶ δέδοικα μὴ καὶ
479.24 ὑμᾶς τῆς αἰτίας μεταδώσω. ἀλλ’ ἀναμείνατε ὀλίγας ἡμέρας,
479.25 ἕως ἂν ὑγιάνω, καὶ ἐξουσίαν μου ἔχετε πάντοτε. οὕτως 25
480.1 οὖν τούτους ἀποβουκολήσασα δεήσει τὸν θεὸν ἱκέτευεν ἀπαλ-
480.2 λαγῆναι τοῦ τοιούτου μύσους καὶ ἄσπιλον τὴν παρθενίαν
480.3 αὐτῆς διαφυλάξαι. καὶ δὴ ὑπακούσας ὁ θεὸς τῆς δεήσεως
480.4 αὐτῆς, ἔρχεται νεανίσκος τις περιφανὴς καὶ λίαν εὐσεβὴς
480.5 πρὸς τὸν πορνοβοσκὸν ἑσπέρας βαθείας καὶ δίδωσιν αὐτῷ 5
480.6 νομίσματα εʹ λέγων· ἔασόν μοι τὴν κόρην ταύτην ἕως πρωΐ.
480.7 καὶ εἰσελθὼν εἰς τὸν ἀπόκρυφον τόπον λέγει πρὸς αὐτήν·
480.8 ἀνάστα καὶ πορεύου μετ’ εἰρήνης. καὶ ἐνδύσας αὐτὴν τὰ
480.9 ἱμάτια αὐτοῦ καὶ περικαλύψας τὴν κεφαλὴν αὐτῆς, ἐξῆλθεν
480.10 ἄφθορος καὶ ἀνέπαφος ἡ γυνὴ καὶ διεσώθη. ἡμέρας δὲ 10
480.11 γενομένης καὶ τοῦ δράματος γνωσθέντος, ἐκρίθη ὁ νεανίας
480.12 ἀναιρεθῆναι. καὶ τούτου γενομένου ἐπλήρωσε τὸ κυριακὸν
480.13 λόγιον τὸ λέγον· μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει, ἵνα
480.14 τις τὴν ψυχὴν αὐτοῦ θῇ ὑπὲρ τῶν φίλων αὐτοῦ.
480.15 Ὁμοίως δὲ καὶ ἄλλος τις μονάζων κατασχεθεὶς ὑπὸ 15
480.16 τῶν ἀνοσίων ἐκείνων καὶ ἀσεβῶν μετὰ πολλῶν ποινῶν καὶ
480.17 μαστίγων, τελευταῖον ἐπενόησαν πονηρὰν ἐπίνοιαν εἰς φθο-
480.18 ρὰν τῆς σωφροσύνης τοῦ δικαίου τοιάνδε· κλίνην γὰρ ἔν
480.19 τινι κήπῳ στρώσαντες καὶ τὸν ἅγιον ἐν αὐτῇ δεσμήσαντες
480.20 ἐπαφῆκαν αὐτῷ γύναιον ἄσεμνον, ὡς ἂν καὶ ἐκ τῆς τοῦ 20
481.1 τόπου ἡδύτητος καὶ μονότητος καὶ ἐκ τοῦ μὴ δύνασθαι τὴν
481.2 ἐπιχείρησιν τοῦ ἀκολάστου γυναίου διαφυγεῖν πανταχόθεν
481.3 καὶ ἄκων εἰς τὴν παράνομον καθελκυσθείη πρᾶξιν. ἀλλ’
481.4 ὅ γε θεῖος ἀνὴρ τοῦ γυναίου διὰ φιλημάτων ἤδη καὶ ῥη-
481.5 μάτων αἰσχρῶν καὶ ἐπιτηδευμάτων περιπλεκομένου καὶ τὰς 5
481.6 ἡδονὰς ἀνάπτοντος, τὴν ἑαυτοῦ γλῶσσαν ἀποτεμὼν δήγματι
481.7 προσέπτυσεν εἰς τὸ πρόσωπον αὐτῆς, καὶ ἑαυτῷ μὲν πόνους
481.8 καὶ ἀλγηδόνας ἀντὶ ἡδονῶν ἐπεισήγαγεν, ἐκείνην δὲ σφόδρα
481.9 κατέπληξε καὶ ἀηδίας ἐνέπλησε τῷ ῥεύματι τοῦ αἵματος. οἱ
481.10 δὲ Ἕλληνες ταῦτα μεμαθηκότες ἐθαύμασαν τῶν μοναζόντων 10
481.11 τὴν τῆς σωφροσύνης ἀκρίβειαν.
481.12 Ἡττηθέντες οὖν οἱ δυσσεβεῖς τύραννοι Διοκλητιανὸς καὶ
481.13 Μαξιμιανὸς τῷ πλήθει τῶν ἀναιρουμένων ἐξέθεντο δόγμα,

252
481.14 ὥστε τοὺς εὑρισκομένους χριστιανοὺς ἐξορύττεσθαι τὸν δεξιὸν
481.15 ὀφθαλμόν, οὐ μόνον διὰ τὸ ὀδυνηρόν, ἀλλὰ καὶ διὰ τὸ 15
481.16 ἄτιμόν τε καὶ πρόδηλον καὶ τῆς τῶν Ῥωμαίων πολιτείας
481.17 ἀλλότριον. οὓς ἡ θεία δίκη ἐνδίκως μετελθοῦσα δικαίως
481.18 ἐξέκοψεν. καὶ ὁ μὲν ἐσφάγη ὑπὸ τῆς συγκλήτου, ὁ δὲ ἀπ-
481.19 ήγξατο.
481.20t [νβ�. Περὶ Κωνσταντίου.] 20
481.21 Μετὰ δὲ Διοκλητιανὸν καὶ Μαξιμιανὸν ἐβασίλευσαν κατὰ
482.1 τοὺς αὐτοὺς χρόνους Ῥωμαίων Κωνστάντιος καὶ Σευῆρος καὶ
482.2 Μαξιμῖνος καὶ Μαξέντιος. καὶ ὁ μὲν Κωνστάντιος καὶ Κων-
482.3 σταντῖνος υἱὸς αὐτοῦ τὴν Γαλλίαν καὶ τὴν Βρεττανίαν ἐκρά-
482.4 τησαν, ὁ δὲ Σευῆρος καὶ Μαξέντιος τὴν Ῥώμην, ὁ δὲ
482.5 Μαξιμῖνος τὴν ἑῴαν. ὃς πολλὰ μιαρά τε καὶ ἄτοπα καθ’ 5
482.6 ὑπερβολὴν διαπραξάμενος καὶ πρὸς τούτοις διωγμὸν ἀπηνῆ
482.7 καὶ ἀπανθρωπότατον κατὰ πᾶσαν τὴν ἀνατολὴν εἰς τοὺς
482.8 χριστιανοὺς ἐνδειξάμενος, καθ’ ὃν πλεῖστοι τῶν εὐδοκίμων
482.9 ἐμαρτύρησαν, ἄξια τῆς δυσσεβείας αὐτοῦ καὶ προοίμια τῆς
482.10 μελλούσης αὐτὸν διαδέχεσθαι κολάσεως εἰκότως πέπονθεν. 10
482.11 νόσῳ γὰρ δεινοτάτῃ περιπεσών, ἀλγηδόνες ἰσχυραὶ τὴν σάρκα
482.12 πᾶσαν διελυμαίνοντο. καὶ τὰ μὲν ἔγκατα διεφθείροντο ὑπὸ
482.13 τῆς ἐνδομυχούσης σφοδροτάτης φλογώσεως, ἡ δὲ σὰρξ πᾶσα
482.14 κηροῦ δίκην ἐξετήκετο, καὶ σὺν τούτοις ἐκτυφλοῦται καὶ
482.15 πηρὸς ὁ δείλαιος ἀποκαθίσταται. λαβροτέρως δὲ φλογιζό- 15
482.16 μενος καὶ τηγανιζόμενος, καὶ αὐτὰ συνεφρύγησαν τὰ ὀστᾶ,
482.17 ὥστε ἐξαφανισθῆναι τὸν χαρακτῆρα τῆς ἀνθρωπίνης μορ-
482.18 φῆς. κἀντεῦθεν ἐλεεινῶς διαφθειρόμενος καὶ δεινῶς κατα-
482.19 σηπόμενος τοσαύτην δυσωδίαν ἐξέπεμπεν, ὡς οὐδὲν τῶν ἐν
482.20 τάφοις διαλυθέντων νεκρῶν διαφέρειν. ὁ δὲ ἐν τούτοις 20
482.21 ἐμπνέων βραχὺ στενάξας θάνατον ἐπεκαλεῖτο καὶ πρὸς τῷ
482.22 τέλει ἐγγίζοντα ἑαυτὸν ὁ ἀλιτήριος γνοὺς τοιάδε ἔφη· οἴμοι
483.1 τῷ ἐλεεινῷ καὶ θρήνων ἀξίῳ, ὁποίαν τῶν εἰς χριστιανούς
483.2 μοι τετολμημένων ἀσεβειῶν ἀξίαν ὑπέχω τὴν τιμωρίαν. καὶ
483.3 ταῦτα μετὰ πολλῆς ὀδύνης εἰπὼν ἀπέθανεν.
483.4 Ἐφ’ οὗ διὰ τὴν ἄπειρον κακουργίαν λιμὸς αὐτοῦ τῇ
483.5 χώρᾳ δεινὸς ἐπισκήπτει καὶ λοιμὸς καί τινος ἑτέρου νοσή- 5
483.6 ματος μοῖρα. ἕλκος δὲ ἦν φερωνύμως τοῦ πυρώδους ἄν-
483.7 θρακος λεγόμενον, καθ’ ὅλον μὲν ἕρπον τὸ σῶμα, σφαλεροὺς
483.8 δὲ τοῖς πεπονθόσιν ἐνεποίει κινδύνους. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ
483.9 καὶ κατὰ τῶν ὀφθαλμῶν ἐξαιρέτως ἐπὶ πλεῖστον γινόμενον
483.10 μυρίους ὅσους ἄνδρας ἅμα γυναιξὶ καὶ παισὶ πηροὺς ἀπειρ- 10
483.11 γάσατο. καὶ σὺν τούτοις προσεπανίσταται τῷ τυράννῳ ὁ
483.12 πρὸς Ἀρμενίους πόλεμος. ἀθρόως ὑφ’ ἕνα καὶ τὸν αὐτὸν
483.13 συρρεύσαντα καιρὸν τῆς τοῦ δυσσεβοῦς θρασύτητος τὴν κατὰ
483.14 τοῦ θεοῦ μεγαλαυχίαν διήλεγξεν, ὅτι δὴ τῆς περὶ τὰ εἴδωλα

253
483.15 σπουδῆς αὐτοῦ καὶ τῆς καθ’ ἡμῶν ἕνεκα πολιορκίας μὴ 15
483.16 λιμὸν μηδὲ λοιμὸν μήτε μὴν πόλεμον ἐπὶ τῶν αὐτοῦ συμ-
483.17 βῆναι καιρῶν ἐναβρύνετο. ταῦτα δ’ οὖν ἅμα καὶ κατὰ
483.18 ταὐτὸ ἐπῆλθον καὶ τῆς κατ’ αὐτοῦ καταστροφῆς περιειλήφει
483.19 τὰ προοίμια. καὶ αὐτὸς μὲν οὖν περὶ τὸν πρὸς Ἀρμενίους
484.1 πόλεμον ἅμα τοῖς αὐτοῦ στρατοπέδοις κατεπονεῖτο, τοὺς δὲ
484.2 λοιποὺς τῶν τὰς ὑπ’ αὐτὸν πόλεις καὶ χώρας οἰκούντων
484.3 δεινῶς ὁ λιμός τε ἅμα καὶ ὁ λοιμὸς κατέτρυχεν. καὶ μυ-
484.4 ρίοι μὲν ἐτύγχανον οἱ κατὰ πόλιν θνήσκοντες, πλείους δὲ
484.5 οἱ κατὰ ἀγροὺς καὶ κώμας ἁπάντων σχεδὸν τροφῆς ἐνδείᾳ 5
484.6 καὶ λοιμώδει νόσῳ διεφθαρμένων. καὶ γὰρ οἱ μὲν χόρτον
484.7 διαμασώμενοι καὶ τὴν ἕξιν λυμαινόμενοι διώλλυντο, οἱ δὲ
484.8 ἀπεσκληκότες ὥσπερ εἴδωλα νεκρὰ ὧδε κἀκεῖσε ψυχορρα-
484.9 γοῦντες ἐνσειόμενοί τε καὶ περιολισθαίνοντες κατέπιπτον ἐν
484.10 ταῖς πλατείαις, ὅθεν νεκρὰ καὶ γυμνὰ σώματα ἐφ’ ἡμέραις 10
484.11 πλείοσιν ἄταφα διερριμμένα θέαν οἰκτράν τε καὶ ἐλεεινὴν
484.12 παρεῖχε τοῖς ὁρῶσιν. ἤδη γέ τοι καὶ κυνῶν τινες ἐγίνοντο
484.13 βορά, οὐχ ἥκιστα δὲ καὶ ὁ λοιμὸς πάντας οἴκους ἐπενέμετο.
484.14 τοιαῦτα τοίνυν τῆς Μαξιμίνου μεγαλαυχίας τὰ ἐπίχειρα καὶ
484.15 τοιοῦτον αὐτοῦ τὸ δύσμορον τέλος. ἐν στήλῃ γὰρ καθ’ 15
484.16 ἡμῶν ἀνέγραψεν ὡς χριστιανῶν πάντων ἀναιρεθέντων, ὡς
484.17 ᾤετο, πάσης εὐθηνίας τε καὶ εὐκρασίας ἡ Ῥωμαίων πολι-
484.18 τεία πλησθήσεται. διὸ καὶ λιμὸς καὶ λοιμὸς καὶ αὐχμὸς
484.19 καὶ πᾶν ὅ τι οὖν ἐστι κακὸν εἰπεῖν τοὺς ἀνθρώπους μετῆλ-
484.20 θεν, ὡς εἴρηται. 20
484.21 Κωνσταντίου δὲ τοῦ ἐπικληθέντος Χλωροῦ διὰ τὴν ὠχρό-
484.22 τητα τοῦ προσώπου τελευτήσαντος, ὁ υἱὸς αὐτοῦ Κωνσταν-
484.23 τῖνος τὴν ἀρχὴν διεδέξατο. ὃν ἐκ πορνείας γεγεννῆσθαί
484.24 τινες τοῦτον εἰπόντες ἐλέγχονται σαφῶς ὑπὸ διαφόρων ἐξηγη-
485.1 τῶν ὡς ψευδολόγοι καὶ ματαιόφρονες. ὡσαύτως οὖν καὶ
485.2 Σευήρου τεθνηκότος Λικίνιος ὁ γαμβρὸς Κωνσταντίνου ἀντ-
485.3 εισάγεται.
485.4 Τὸν δέ γε Κωνσταντῖνον μετὰ τὴν τοῦ πατρὸς τελευτὴν
485.5 συνέβη νοσῆσαι, ὥστε μήτε μάγων προγνώσεις καὶ μυθο- 5
485.6 λογίαι, μήτε ἰατρῶν ἐπιστῆμαι καὶ σκευασίαι βοηθημάτων
485.7 δύνασθαι τὸ πάθος αὐτοῦ θεραπεῦσαι. πρὸς ὃν οἱ τῶν
485.8 εἰδώλων μιερεῖς ἐλθόντες ὑπέθεντο κολυμβήθραν τινὰ πλη-
485.9 σθεῖσαν αἵματος παιδίων ἀφθόρων, καὶ θερμῷ τῷ αἵματι
485.10 καὶ ἀφρίζοντι βαπτισθέντα αὐτὸν ὑγιᾶναι. συναχθέντων 10
485.11 οὖν τῶν παιδίων ἐκ πάσης ἐπαρχίας διὰ βασιλικοῦ προσ-
485.12 τάγματος, καὶ τοῦ βασιλέως ἔξω παραπορευομένου, προσ-
485.13 υπήντησαν αὐτῷ πᾶσαι τῶν πολλῶν ἐκείνων παιδίων μητέρες
485.14 διαλελυμένων τῶν πλοκάμων καὶ τῶν μαζῶν γεγυμνωμένων
485.15 μετὰ πολλῶν ὀδυρμῶν καὶ δακρύων. περὶ ὧν ὁ βασιλεὺς 15

254
485.16 διερωτήσας καὶ μαθὼν ὅτι αἱ μητέρες εἰσὶ τῶν μελλόντων
485.17 ἀναιρεῖσθαι παιδίων δακρύσας εἶπεν· καλόν μοι μᾶλλόν
485.18 ἐστιν ὑπὲρ τῆς σωτηρίας τῶν ἀναιτίων ἀποθανεῖν παιδίων
485.19 ἢ ἐκ τῆς ἐκείνων σφαγῆς ὠμοτάτην καὶ ἀπάνθρωπον ζωὴν
485.20 ἐπιλέξασθαι, καὶ μάλιστα τῆς ἐκ τούτων ὑγείας ἀμφιβαλλο- 20
485.21 μένης. καὶ ταῦτα πρὸς τὴν σύγκλητον εἰρηκὼς εἰσῆλθεν
485.22 εἰς τὸ παλάτιον καὶ οὐ μόνον τοὺς παῖδας ταῖς ἰδίαις μη-
485.23 τράσιν ἐκέλευσεν ἀποδοθῆναι, ἀλλὰ καὶ ὀχήματα καὶ ἀναλώ-
485.24 ματα προσέταξεν αὐταῖς ἐν τῷ ὑποστρέφειν παρασχεθῆναι.
485.25 καὶ τούτου γενομένου ἐν αὐτῇ τῇ νυκτὶ ὅραμα ἐθεάσατο 25
486.1 ὁ βασιλεύς, ἐν ᾗ ὤφθησαν αὐτῷ οἱ τοῦ Χριστοῦ ἀπόστολοι
486.2 λέγοντες· ἡμεῖς ἐσμὲν Πέτρος καὶ Παῦλος ἀποσταλέντες ὑπὸ
486.3 θεοῦ παρασχεῖν σοι ὑγείαν καὶ σωτηρίαν διὰ τὴν πρὸς τοὺς
486.4 παῖδας ἐλεημοσύνην τε καὶ συμπάθειαν. πέμψον οὖν καὶ
486.5 μετακάλεσαι τὸν ἅγιον Σίλβεστρον ἐκ τοῦ Σεραπίου ὄρους, 5
486.6 καὶ ὑποδείξει σοι τὴν ὄντως θείαν τε καὶ σωτήριον πηγήν,
486.7 ἐν ᾗ λουσάμενος οὐ μόνον σωματικὴν ἕξεις ὑγείαν, ἀλλὰ
486.8 καὶ ψυχικὴν ὅτι μάλιστα. ἡμέρας δὲ γενομένης ἀποστείλας
486.9 πρὸς τὸν θεῖον Σίλβεστρον μετὰ πολλῆς τιμῆς ἤγαγεν αὐτὸν
486.10 ἐν τῷ παλατίῳ, καὶ ἀναστὰς ὁ βασιλεὺς προσεκύνησεν αὐτὸν 10
486.11 λέγων· καλῶς ἦλθες, Σίλβεστρε. καὶ ὁ ἐπίσκοπος εἶπεν·
486.12 εἰρήνη σοι ἀπὸ θεοῦ καὶ σωτηρία παρασχεθείη. καί φησιν
486.13 ὁ βασιλεύς· παρακαλῶ σε εἰπεῖν μοι, εἰ ἔχετε θεούς τινας
486.14 Πέτρον καὶ Παῦλον καλουμένους. καὶ ὁ ἐπίσκοπος ἔφη·
486.15 ἡμεῖς ἕνα θεὸν ἔχομεν ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς, οὗ Πέτρος 15
486.16 καὶ Παῦλος δοῦλοι γνήσιοι τυγχάνουσιν. ὁ δὲ βασιλεύς
486.17 φησιν· δύνασαι, ὦ ἐπίσκοπε, φανερῶσαί μοι τὰς ὄψεις
486.18 αὐτῶν διά τινος ζωγραφίας, ὅπως ἐπιγνῷ σαφέστερον, εἰ
486.19 αὐτοί εἰσιν οἱ ἀποσταλέντες ἀπὸ θεοῦ πρός με; καὶ παρα-
486.20 χρῆμα κελεύσας ὁ ἐπίσκοπος τῷ ἰδίῳ διακόνῳ ἐνεγκεῖν τὰ 20
486.21 στηθάρια τῶν ὁμοιωμάτων αὐτῶν ἐν σανίσιν, ἠνέχθησαν,
486.22 καὶ θεασάμενος ὁ βασιλεὺς ἀνέκραξε φωνῇ μεγάλῃ λέγων·
486.23 οὗτοί εἰσιν ἀληθῶς οἱ κατ’ ὄναρ ὀφθέντες μοι καὶ παρα-
487.1 κελευσάμενοι μετακαλέσασθαί σε, ὦ Σίλβεστρε. καὶ νῦν
487.2 δεῖξόν μοι τὴν πηγὴν ἣν ἔφησαν, δι’ ἧς ψυχῇ καὶ σώματι
487.3 σωθήσομαι. καὶ ὁ ἐπίσκοπος αὐτίκα προστάξας κολυμβή-
487.4 θραν ὕδατος γενέσθαι ἐβάπτισε τὸν βασιλέα, καὶ παραυτίκα
487.5 ἐξῆλθεν ἐκ τῆς κολυμβήθρας ὑγιὴς καταλιπὼν τὰ τοῦ σώ- 5
487.6 ματος τραύματα ἐν τῷ ὕδατι καθάπερ λεπίδας ἰχθύων. ὃν
487.7 ἡ σύγκλητος ἰδοῦσα καὶ πᾶς ὁ δῆμος ἀπολαβόντα τὴν ὑγείαν
487.8 ἐξεβόησαν λέγοντες· εἷς θεὸς ὁ τῶν χριστιανῶν μέγας καὶ
487.9 φοβερός, καὶ πάντες ἀπὸ τοῦ νῦν πιστεύομεν εἰς αὐτὸν καὶ
487.10 βαπτιζόμεθα, ὅτι εἴδομεν σήμερον μεγάλα θαυμάσια. πρὸς 10
487.11 οὕς φησιν ὁ βασιλεύς· τὰ μὲν ἀνθρώπινα ἀναγκαστά, τὰ

255
487.12 δὲ θεῖα προαιρετικὰ τυγχάνει. ὁ μέντοι θεὸς ἀγαθῇ προ-
487.13 αιρέσει καὶ διαθέσει θρησκεύεται. ὅθεν οὐκ ἐξ ἀνάγκης
487.14 ἀλλὰ κρίσει ἐλευθερίας βουλόμεθα γίνεσθαι χριστιανοὺς τοὺς
487.15 θέλοντας καὶ μὴ φόβῳ ἀνθρωπίνῳ προσάγεσθαι τῇ τοῦ 15
487.16 θεοῦ λατρείᾳ. καὶ ταῦτα πάντες ἀκούσαντες πρὸς τὴν πίστιν
487.17 καὶ τὸν αὐτὸν πόθον ἐξήφθησαν μᾶλλον ἀποδεξάμενοι τὴν
487.18 τοῦ βασιλέως καὶ τοῦ δόγματος ἐπιείκειαν. αὐτίκα δὲ καὶ
487.19 ἡ μήτηρ Ἑλένη βαπτίζεται καὶ οἱ τούτου συγγενεῖς τε καὶ
487.20 φίλοι. 20
487.21 Μετὰ δὲ ταῦτα ἀκούσας τὰ ὑπὸ Μαξεντίου γινόμενα
487.22 ἐν Ῥώμῃ χαλεπά τε καὶ ἄτοπα, περὶ οὗ καὶ πρεσβείαν
487.23 ἐκ τῶν Ῥωμαίων δεξάμενος ἐστράτευσε κατ’ αὐτοῦ, καὶ τὸ
487.24 σημεῖον τοῦ σταυροῦ ἐν οὐρανῷ φωτοειδῶς θεασάμενος
488.1 ἐπιγράφον τά· ἐν τούτῳ νίκα, παρευθὺ χρυσοκολλήτοις ἐκτυ-
488.2 πώσας λίθοις καὶ ἐπὶ δόρατος ἀναρτήσας καθηγεῖσθαι τῇ
488.3 ἑαυτοῦ στρατείᾳ προσέταξεν. δι’ οὗ τροπωσάμενος Μαξέντιον
488.4 ἐν τῷ ποταμῷ οὕτως εἰσῆλθε καὶ τῆς Ῥώμης ἐκράτησεν, ἀπο-
488.5 πνιγέντος Μαξεντίου ἐν τῷ ποταμῷ διωκομένου. 5
488.6 Περὶ οὗ καὶ ὁ πολυΐστωρ Εὐσέβιος ἔφη· ἐφ’ οἷς αὖθις
488.7 καὶ πεπλήρωται σαφῶς· ἅρματα Φαραὼ καὶ τὴν δύναμιν
488.8 αὐτοῦ ἔρριψεν εἰς θάλασσαν. ἐπιλέκτους ἀναβάτας τριστά-
488.9 τας κατεπόντισεν ἐν ἐρυθρᾷ θαλάσσῃ. πόντος ἐκάλυψεν
488.10 αὐτούς. οὕτω γὰρ καὶ Μαξέντιος καὶ οἱ περὶ αὐτὸν ὁπλῖ- 10
488.11 ται καὶ δορυφόροι κατέδυσαν εἰς βυθὸν ὡσεὶ λίθος, ὁπηνίκα
488.12 νῶτα δοὺς τῇ ἐκ θεοῦ μετὰ Κωνσταντίνου δυνάμει πρὸς
488.13 τὸν ποταμόν, ὃν αὐτὸς μηχανικῶς ζεύξας καὶ γεφυρώσας
488.14 μηχανὴν ὀλέθριον καθ’ ἑαυτοῦ συνεστήσατο καὶ λάκκον ὃν
488.15 ὤρυξεν εἰσπέπτωκεν, καὶ ἐπέστρεψεν ὁ πόνος αὐτοῦ εἰς κε- 15
488.16 φαλὴν αὐτοῦ, καὶ ἐπὶ κορυφὴν αὐτοῦ ἡ ἀδικία αὐτοῦ κατα-
488.17 βέβηκεν. καὶ οὕτως ὁ μὲν δυσσεβὴς καὶ οἱ μετ’ αὐτοῦ
488.18 ἔδυσαν ὡσεὶ μόλιβδος ἐν ὕδατι σφοδρῷ, ὁ δὲ θεῖος Κων-
488.19 σταντῖνος θεῷ τοῖς ἔργοις ἀνυμνήσας ἐπὶ Ῥώμην μετ’ ἐπι-
488.20 νικίων εἰσελαύνει πάντων ἀθρόως αὐτὸν ἅμα κομιδῆ νηπίοις 20
488.21 καὶ γυναιξὶ καὶ σὺν παντὶ δήμῳ Ῥωμαίων φαιδροῖς ὄμμασι
489.1 καὶ ψυχαῖς οἷα λυτρωτὴν καὶ σωτῆρά τε καὶ εὐεργέτην μετ’
489.2 εὐφημιῶν καὶ ἀπλήστου χαρᾶς ὑποδεχομένων. ὁ δὲ ὥσπερ
489.3 ἔμφυτον τὴν εἰς θεὸν εὐσέβειαν κεκτημένος μηδ’ ὅλως ἐπὶ
489.4 ταῖς βοαῖς ὑποσαλευόμενος μηδὲ ἐπαιρόμενος τοῖς ἐπαίνοις
489.5 εὖ μάλα τῆς ἐκ θεοῦ συνησθημένος βοηθείας αὐτίκα τοῦ 5
489.6 σωτηρίου τρόπαιον πάθους ὑπὸ χεῖρα ἰδίας εἰκόνος ἀνατε-
489.7 θῆναι προστάττει. καὶ νῦν οἱ μὲν θεομισεῖς οὔκ εἰσιν, ὅτι
489.8 μηδὲ ἦσαν. εἰς βραχὺ γὰρ κατάρξαντες καὶ ταραχθέντες,
489.9 εἶτα ὑποσχόντες τιμωρίαν οὐ μεμπτὴν τῇ δίκῃ ἑαυτοὺς καὶ
489.10 φίλους καὶ οἴκους ἄρδην ἀναστάτους κατέστησαν. περὶ ὧν 10

256
489.11 ὁ θεῖος ἔφη λόγος πάλιν· ῥομφαίαν ἐσπάσαντο οἱ ἁμαρτω-
489.12 λοί, ἐνέτειναν τόξον τοῦ καταβαλεῖν πτωχὸν καὶ πένητα τοῦ
489.13 σφάξαι τοὺς εὐθεῖς τῇ καρδίᾳ. ἀλλ’ ἡ ῥομφαία αὐτῶν εἰσ-
489.14 ῆλθεν εἰς τὰς καρδίας αὐτῶν, καὶ τὰ τόξα αὐτῶν συνετρίβη.
489.15 πρὸς δέ γε τὴν ἐκκλησίαν τῶν εὐσεβῶν αὖθίς φησιν ὁ ἱερὸς 15
489.16 λόγος· μὴ φοβοῦ ὅτι κατῃσχύνθης, μηδὲ ἐντραπῇς ὅτι ὠνει-
489.17 δίσθης, ὅτι αἰσχύνην αἰώνιον ἐπιλήσῃ καὶ τὸ ὄνειδος τῆς
489.18 χηρείας σου οὐ μὴ μνησθήσῃ. ἐξεγείρου, ἐξεγείρου, ἔνδυ-
489.19 σαι τὴν ἰσχὺν καὶ τὴν δόξαν σου, ἐκτίναξαι τὸν χοῦν καὶ
489.20 ἀνάστηθι. 20
489.21t [Βιβλίον Θ�.]
489.22t [α�. Περὶ Κωνσταντίνου τοῦ µεγάλου.]
489.23 Μετὰ δὲ Μαξέντιον ἐβασίλευσε Κωνσταντῖνος ὁ μέγας,
489.24 ὃς εὐθέως διατάγματα πανταχοῦ ἐξέπεμψε τοὺς ἐν ἐξορίαις
490.1 χριστιανοὺς μετὰ τιμῆς ἐπανέρχεσθαι πρὸς τὰ ἴδια, καὶ τοὺς
490.2 μὲν ναοὺς τῶν εἰδώλων καταστρέφεσθαι, τὰς δὲ τοῦ Χριστοῦ
490.3 ἐκκλησίας οἰκοδομεῖσθαι, καὶ πρὸς τούτοις ἐξέθετο καὶ νό-
490.4 μους καθολικοὺς ὥστε ἀποδίδοσθαι τοὺς τῶν εἰδώλων ναοὺς
490.5 τοῖς τῷ Χριστῷ ἱερωμένοις, καὶ χριστιανοὺς μόνους ἄρχειν 5
490.6 καὶ στρατεύεσθαι, καὶ τετράδα καὶ παρασκευὴν πάντας νη-
490.7 στεύειν καὶ τὴν κυριακὴν ἀργεῖν καὶ τιμᾶν, τὰς μὲν διὰ τὸ
490.8 πάθος, τὴν δὲ διὰ τὴν ἀνάστασιν τοῦ κυρίου, καὶ Ἰου-
490.9 δαίους οἰκέτας μὴ ὠνᾶσθαι μήτε θυσίας προδήλους ποιεῖ-
490.10 σθαι, καὶ σταυρῷ μηκέτι καταδικάζεσθαί τινα διὰ τὸ πρὸς 10
490.11 τὸν σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ σέβας, τοῖς δὲ νομίσμασιν αὐτοῦ
490.12 καὶ εἰκόσι τὸν σταυρὸν συνεκτυποῦσθαι πάντοτε. καὶ γυ-
490.13 ναῖκα μὲν εἶχε Μαξιμίναν θυγατέρα Διοκλητιανοῦ, ἐξ ἧς
490.14 ἐγέννησεν υἱοὺς τρεῖς, Κωνσταντῖνον καὶ Κώνσταν καὶ Κων-
490.15 στάντιον, ἀδελφοὺς δὲ Δαλμάτιον καὶ Κωνστάντιον, οἵτινες 15
490.16 ἔσχον υἱούς, Δαλμάτιος μὲν ἄλλον Δαλμάτιον, Κωνστάντιος
490.17 δὲ Γάλλον καὶ Ἰουλιανόν.
490.18 Ἐν δέ γε τῷ καπετωλίῳ Ῥώμης ἔν τινι καταδύσει βαθ-
490.19 μοὺς ἐχούσῃ τξεʹ δράκων ἦν παμμεγέθης, ὃς ἐξαίφνης πολ-
490.20 λάκις παρακύπτων τῆς καταδύσεως ἐλυμαίνετο σφόδρα τοὺς 20
491.1 ἐν τῇ πόλει τῷ φυσήματι καὶ μάλιστα τοὺς παῖδας. περὶ
491.2 οὗ τινες τῶν ἑλληνιζόντων ἀξιώσαντες τὸν θεῖον Σίλβεστρον
491.3 εἶπον· κάτελθε, ὦ ἐπίσκοπε, πρὸς τὸν δράκοντα καὶ ποίησον
491.4 εἰς τὸ ὄνομα τοῦ θεοῦ σου σχολάσαι αὐτὸν ἐπὶ χρόνον ἕνα
491.5 τῆς φθορᾶς τῶν ἀνθρώπων, καὶ πιστεύομεν πάντες καὶ 5
491.6 βαπτιζόμεθα. ὁ δὲ Σίλβεστρος κατελθὼν καὶ οἰκίσκον μι-
491.7 κρὸν εὑρὼν ἔχοντα θύραν χαλκῆν, ἔνθα ὁ δράκων ὑπῆρχεν,
491.8 καὶ ταύτην ἐπὶ τῷ ὀνόματι Χριστοῦ κλείσας καὶ ἀνελθών,
491.9 οὐκέτι ἐξῆλθεν ὁ δράκων. διελθόντων δὲ χρόνων βʹ πάντες
491.10 οἱ πρώην διὰ θυσιῶν τὸν δράκοντα θεραπεύοντες καὶ ἄλλοι 10

257
491.11 πολλοὶ προσελθόντες τῷ ἁγίῳ Σιλβέστρῳ ἐβαπτίζοντο.
491.12 Τοῦ δὲ θείου Κωνσταντίνου συναθροίσαντος Ἰουδαίους
491.13 ἱερεῖς τε καὶ γραμματεῖς ρκʹ πρὸς τὸ διαλεχθῆναι μετὰ Σιλ-
491.14 βέστρου εἰς τελείαν φανέρωσιν τῆς ἀληθείας καὶ εἰς ἀνα-
491.15 τροπὴν τῆς Ἰουδαϊκῆς ἀναισχυντίας καὶ φλυαρίας, συνῆλθε 15
491.16 πᾶσα σχεδὸν ἡ πόλις ἔμπροσθεν τοῦ βασιλέως ἀκοῦσαι τῆς
491.17 διαλέξεως ἀμφοτέρων περὶ τῆς Χριστοῦ πίστεως. καὶ οἱ
491.18 μὲν Ἰουδαῖοι ἀπήρξαντο πρὸς Σίλβεστρον οὕτω λέγειν· ποία
491.19 γραφὴ περὶ τοῦ υἱοῦ τῆς Μαρίας προεῖπεν, καὶ ποῖος αὐτὸν
491.20 προφήτης ὡς θεὸν ἐκ Μαρίας γεννησόμενον προανήγγειλεν; 20
491.21 ὁ δὲ Σίλβεστρος ἀποκριθεὶς εἶπεν· πάνυ πλανᾶσθε, μὴ
491.22 εἰδότες ἀληθῶς τὰς γραφὰς μήτε τὴν ἐν αὐταῖς ἐγκειμένην
491.23 μυστικὴν διδασκαλίαν. περὶ γὰρ τίνος ὁ μέγας Ἡσαΐας
491.24 εἶπεν· ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ τέξεται υἱόν, καὶ
492.1 καλέσουσι τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ, ὅ ἐστι μεθ’ ἡμῶν
492.2 ὁ θεός; καί· πρὶν ἢ γνῶναι τὸ παιδίον καλεῖν πατέρα ἢ
492.3 μητέρα λήψεται δύναμιν Δαμασκοῦ καὶ τὰ σκῦλα Σαμαρείας
492.4 ἔναντι βασιλέως Ἀσσυρίων; ὁ δὲ θεόπτης Μυσῆς· ἀνατε-
492.5 λεῖ, φησίν, ἄστρον ἐξ Ἰακὼβ καὶ ἄνθρωπος ἐξ Ἰσραὴλ καὶ 5
492.6 θραύσει τοὺς ἀρχηγοὺς Μωάβ. καί· ἐξελεύσεται ἄνθρωπος
492.7 ἐκ τοῦ σπέρματος αὐτοῦ καὶ κυριεύσει ἐθνῶν πολλῶν. ὅτι
492.8 μὲν οὖν ἄνθρωπος φανήσεται διὰ τούτων προκαταγγέλλεται,
492.9 ὅτι δὲ κύριος πάντων προσημαίνουσι πάλιν φάσκοντες· ἰδοὺ
492.10 κύριος κάθηται ἐπὶ νεφέλης κούφης καὶ ἥξει εἰς Αἴγυπτον 10
492.11 καὶ σεισθήσεται τὰ χειροποίητα Αἰγύπτου. καί· ἰδοὺ ὁ θεὸς
492.12 ἡμῶν ἥξει καὶ σώσει ἡμᾶς, καὶ τότε ἀνοιχθήσονται ὀφθαλ-
492.13 μοὶ τυφλῶν καὶ ὦτα κωφῶν ἀνοιγήσονται, καὶ ἁλεῖται ὡς
492.14 ἔλαφος ὁ χωλός, καὶ τρανὴ ἔσται γλῶσσα μογγιλάλων. ἡ μὲν
492.15 οὖν προφητεία θεὸν ἐπιδημεῖν προλέγει, τὰ δὲ σημεῖα καὶ 15
492.16 τὸν χρόνον τῆς παρουσίας γνωρίζει. τότε γὰρ ταῦτα πεπλή-
492.17 ρωνται, ἅπερ οὐδέποτε γεγόνασι πρότερον ὑπό τινος ἐν τῷ
492.18 Ἰσραήλ. περὶ δὲ τοῦ πάθους αὐτοῦ πάλιν φησίν· ἄνθρω-
492.19 πος ἐν πληγῇ ὢν καὶ εἰδὼς φέρειν μαλακίαν ἠτιμάσθη καὶ
492.20 οὐκ ἐλογίσθη. οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καὶ περὶ 20
492.21 ἡμῶν ὀδυνᾶται, καὶ ἡμεῖς ἐλογισάμεθα αὐτὸν εἶναι ἐν πόνῳ
492.22 καὶ ἐν πληγῇ καὶ ἐν κακώσει. αὐτὸς δὲ ἐτραυματίσθη διὰ
493.1 τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν καὶ μεμαλάκισται διὰ τὰς ἀνομίας ἡμῶν.
493.2 παιδεία εἰρήνης ἡμῶν ἐπ’ αὐτῷ, τῷ μώλωπι αὐτοῦ ἡμεῖς
493.3 ἰάθημεν. καί· ὅτι αἴρεται ἀπὸ τῆς γῆς ἡ ζωὴ αὐτοῦ, τὴν
493.4 δὲ γενεὰν αὐτοῦ τίς διηγήσεται; καὶ Μωσῆς· ὄψεσθε, φη-
493.5 σίν, τὴν ζωὴν ὑμῶν κρεμαμένην ἀπέναντι τῶν ὀφθαλμῶν 5
493.6 ὑμῶν καὶ οὐ μὴ πιστεύσητε. καὶ Δαυὶδ ἐκ προσώπου τοῦ
493.7 Χριστοῦ λέγει· ὤρυξαν χεῖράς μου καὶ πόδας μου. καί·
493.8 διεμερίσαντο τὰ ἱμάτιά μου ἑαυτοῖς, καὶ τὰ ἑξῆς. ὅτι δὲ

258
493.9 καὶ τῶν ἐθνῶν ἐλπὶς ἦν ὁ μὲν Ἰακὼβ προεῖπεν· οὐκ ἐκλεί-
493.10 ψει ἄρχων ἐξ Ἰούδα οὔτε ἡγούμενος ἐκ τῶν μηρῶν αὐτοῦ, 10
493.11 ἕως ἂν ἔλθῃ ᾧ ἀπόκειται, καὶ αὐτὸς προσδοκία ἐθνῶν. ὁ δὲ
493.12 Ἡσαΐας αὖθις· καὶ ἔσται, φησίν, ἡ ῥίζα τοῦ Ἰεσσαὶ καὶ ὁ
493.13 ἀνιστάμενος ἄρχειν ἐθνῶν. ἐπ’ αὐτῷ ἔθνη ἐλπιοῦσιν. ταῦτα
493.14 μὲν οὖν ὀλίγα πρὸς ἀπόδειξιν τῶν γενομένων. πᾶσα δὲ
493.15 γραφὴ πέπλησται διελέγχουσα τὴν ὑμετέραν ἀπιστίαν. τίς 15
493.16 γὰρ πώποτε τῶν ἐν ταῖς θείαις γραφαῖς ἱστορηθέντων δι-
493.17 καίων καὶ προφητῶν ἁγίων ἐκ παρθένου μόνης ἔσχε τὴν
493.18 τοῦ σώματος σύστασιν; τίνος δὲ τῆς γεννήσεως προέδραμεν
493.19 ἀστὴρ ἐν οὐρανοῖς καὶ τὸν γεννηθέντα διεσήμαινε τῇ οἰκου-
493.20 μένῃ; τίς πάλιν βασιλέων πρὶν ἰσχῦσαι καλεῖν πατέρα ἢ 20
493.21 μητέρα ἐβασίλευσε καὶ τρόπαια κατὰ τῶν ἐχθρῶν εἴληφεν;
493.22 τίς οὖν ἄρα γέγονε βασιλεὺς ἐν Ἰσραὴλ ἐφ’ ὃν τὰ ἔθνη
494.1 πάντα τὴν ἐλπίδα τέθεινται, καὶ οὐχὶ μᾶλλον αὐτοῖς ἠναν-
494.2 τιοῦντο πανταχόθεν; ἕως γὰρ συνίστατο Ἱερουσαλὴμ πόλεμος
494.3 ἄσπονδος ἦν αὐτοῖς, καὶ διεμάχοντο πρὸς τὸν Ἰσραὴλ Ἀσ-
494.4 σύριοι μὲν θλίβοντες, Αἰγύπτιοι δὲ διώκοντες, Βαβυλώνιοι
494.5 δὲ κατατρύχοντες, Σύροι δὲ ἀντιπολεμοῦντες. ἢ οὐχ ὁ μὲν 5
494.6 Δαυὶδ τοὺς Μωαβίτας καὶ τοὺς Σύρους ἐπολέμει καὶ ἐπο-
494.7 λεμεῖτο, ὁ δὲ Ἰωσίας τοὺς πλησίον παρεφυλάττετο, καὶ μέν-
494.8 τοι καὶ Ἐζεκίας ἐδειλία τὴν ἀλαζονείαν τοῦ Σεναχηρείμ; καὶ
494.9 τῷ μὲν Ἰησοῦ οἱ Ἀμορραῖοι ἠναντιοῦντο, τῷ δὲ Μωσῇ ὁ
494.10 Ἀμαλὴκ ἀντεστρατεύετο, καὶ ὅλως ἄσπονδα ἦν τοῖς ἔθνεσι 10
494.11 πρὸς τὸν Ἰσραὴλ τὰ τῆς φιλίας, ὡς μέχρι νῦν μαρτυροῦσι
494.12 τὰ πράγματα.
494.13 Καὶ οἱ γραμματεῖς ἀποκριθέντες εἶπον· οὐκ ἀρνούμεθα
494.14 ὡς ταῦτα μὲν πάντα γέγραπται, προσδοκῶμεν δὲ τὸν μη-
494.15 δέπω παραγενόμενον θεὸν λόγον. ὁ δὲ Σίλβεστρος ἔφη· 15
494.16 καὶ πῶς οὐκ ἠκούσατε τοῦ Δανιὴλ προλέγοντος φανερῶς
494.17 καὶ τὸν καιρὸν καὶ τὴν θείαν τοῦ σωτῆρος ἐπιδημίαν; φησὶ
494.18 γὰρ ὁ προσδιαλεγόμενος αὐτῷ ἄγγελος· οʹ ἑβδομάδες συν-
494.19 ετμήθησαν ἐπὶ τὸν λαόν σου καὶ ἐπὶ τὴν πόλιν τὴν ἁγίαν
494.20 τοῦ συντελεσθῆναι ἁμαρτίαν καὶ τοῦ ἐξιλάσασθαι ἀδικίαν 20
494.21 καὶ τοῦ σφραγίσαι ἁμαρτίας καὶ ἀπαλεῖψαι τὰς ἀδικίας καὶ
494.22 τοῦ ἀγαγεῖν δικαιοσύνην αἰώνιον καὶ τοῦ σφραγίσαι ὅρασιν
494.23 καὶ τοῦ χρῖσαι ἅγιον ἁγίων. καὶ γνώσῃ καὶ συνήσεις ἀπὸ
495.1 ἐξόδου λόγων τοῦ ἀποκριθῆναι καὶ τοῦ οἰκοδομῆσαι Ἱερου-
495.2 σαλὴμ ἕως χριστοῦ ἡγουμένου ἑβδομάδες ζʹ καὶ ἑβδομάδες
495.3 ξβʹ. καὶ πρὸς μὲν τοῖς ἄλλοις ἴσως προφασιζόμενοι εἰς
495.4 μέλλοντα χρόνον ἀναβάλλεσθε τὰ γεγραμμένα. τί δὲ πρὸς
495.5 ταῦτα λέγειν ἢ ὅλως ἀντωπῆσαι δύνασθε; ὅπου γε καὶ ὁ 5
495.6 χριστὸς δηλοῦται καὶ ὁ χριόμενος οὐκ ἄνθρωπος, ἀλλ’ ἅγιος
495.7 ἁγίων εἶναι καταγγέλλεται. καὶ ἕως τῆς παρουσίας αὐτοῦ

259
495.8 Ἱερουσαλὴμ συνίσταται, καὶ λοιπὸν ἅπας προφήτης παύεται
495.9 καὶ ὅρασις ἐν τῷ Ἰσραήλ. ἐχρίσθη μέντοι πάλαι Δαυὶδ καὶ
495.10 Σολομὼν καὶ Ἐζεκίας· ἀλλ’ Ἱερουσαλὴμ καὶ ὁ τόπος συν- 10
495.11 εστήκει, καὶ προφῆται προεφήτευον, ἄλλως δὲ καὶ αὐτοὶ οἱ
495.12 χρισθέντες ἅγιοι ἄνθρωποι καὶ οὐχ ἅγιοι ἁγίων ἐκλήθησαν.
495.13 πότε δὲ καὶ προφήτης ἐπαύσατο καὶ ὅρασις ἀπὸ τοῦ Ἰσραήλ,
495.14 εἰ μὴ νῦν, ὅτε ὁ προφητευόμενος καὶ ἅγιος τῶν ἁγίων
495.15 Χριστὸς παρεγένετο; σημεῖον οὖν ὄντως μέγα πρόδηλον καὶ 15
495.16 γνώρισμα τοῦ θεοῦ λόγου καὶ τῆς αὐτοῦ παρουσίας τὸ μη-
495.17 κέτι τὴν Ἱερουσαλὴμ ἑστάναι μήτε προφήτην ἐγερθῆναι μήτε
495.18 ὅρασιν ἀποκαλύπτεσθαι τούτοις. καὶ εἰκότως· ἐλθόντος γὰρ
495.19 τοῦ σημαινομένου καὶ προφητευομένου, τίς ἡ χρεία τῶν ση-
495.20 μαινόντων καὶ προφητευόντων; διὰ γὰρ τοῦτο προεφήτευον, 20
495.21 ἕως ἔλθῃ ὁ προφητευόμενος καὶ λυτρούμενος τὰς ἁμαρτίας
495.22 πάντων. ποῖος τοίνυν ἡγούμενος ἐξῆλθεν ἐκ Βηθλεὲμ καὶ
495.23 τὸν Ἰσραὴλ ἐποίμανεν, οὗ ἡ ἔξοδος ἀπ’ ἀρχῆς ἀφ’ ἡμερῶν
495.24 αἰῶνος καὶ πρὸ τοῦ ἡλίου διαμενεῖ τὸ ὄνομα, καὶ ἀνεκδιή-
496.1 γητος ἡ γενεά, καθὼς γέγραπται; τῶν γὰρ ἁγίων πάντων
496.2 ἴσμεν τὴν γενεὰν ἱστορουμένην καὶ τῶν ἀρξάντων τοῦ
496.3 Ἰσραὴλ παριστῶσαν τὴν γένεσιν καὶ τὸν θάνατον.
496.4 Διαλεχθέντες οὖν ἐπὶ πολλὰς ὥρας, καὶ τοῦ Σιλβέστρου
496.5 μετὰ πολλῆς ἀκριβείας ἐκ τῶν θείων γραφῶν ἀποδείξαντος 5
496.6 τὰ περὶ τοῦ Χριστοῦ, καὶ τῶν Ἰουδαίων μεγάλως ἡττηθέν-
496.7 των, ἔφη τις ἐξ αὐτῶν ὀνόματι Ζαμβρὴ πρὸς τοὺς λοιποὺς
496.8 Ἰουδαίους· εἰ Σιλβέστρου λόγοις προσέχετε, ἀνάγκη τοὺς
496.9 πατρῴους νόμους καταλιπεῖν καὶ ἀκολουθεῖν ἀνθρώπῳ μα-
496.10 ταίῳ, ὃν οἱ πατέρες ἡμῶν κατεδίκασαν. ἀλλ’ ἀκουσάτω μου 10
496.11 ὁ βασιλεύς, καὶ ἐνεχθήτω ταῦρος ἄγριος, ὥστε με δεῖξαι
496.12 σήμερον ἐνώπιον αὐτοῦ τὴν δύναμιν τοῦ ὀνόματος τοῦ θεοῦ
496.13 ἡμῶν. οὐ θέλω γὰρ διὰ ῥημάτων, ἀλλὰ διὰ πραγμάτων
496.14 δεῖξαι τὴν ἀλήθειαν. ὁ δὲ Σίλβεστρος παρακαλέσας τὸν
496.15 βασιλέα τοιοῦτον ἐνεχθῆναι ταῦρον ἠρώτησεν ἐν τῷ μεταξὺ 15
496.16 τὸν Ζαμβρή, τίνος ἕνεκεν ἐπιζητεῖ τὸν ταῦρον. καί φησιν·
496.17 ἐπειδὴ τὸ ὄνομα τοῦ ἡμετέρου θεοῦ οὐδεμία κτιστὴ φύσις
496.18 ἀκούσασα ζήσεται, βούλομαι διὰ τοῦ ταύρου τὴν ἰσχὺν τού-
496.19 του σαφῶς ἀποδεῖξαι. πρὸς ὃν ὁ Σίλβεστρος ἔφη· καὶ σὺ
496.20 ποίῳ τρόπῳ τὸ ὄνομα τοῦτο μεμάθηκας; ἆρα παρά τινος 20
496.21 ἀκούσας ἢ ἀναγνούς; ὁ δὲ εἶπεν· οὔτε χάρτης οὔτε ξύλον
496.22 οὔτε λίθος ὑποδέξασθαι τὸ ὄνομα τοῦτο δύναται. ἐγὼ δὲ
496.23 νηστεύσας καὶ εἰς λεκάνην ὕδωρ βαλὼν ἐκεῖ τοῦτο μεμά-
496.24 θηκα. καὶ τούτων λεγομένων ἰδοὺ καὶ ὁ ταῦρος ἦλθεν ὑπὸ
496.25 πολλῶν ἀνθρώπων ἑλκόμενος σχοινίοις πάντοθεν δεδεμένος 25
497.1 ἀγριώτατος καὶ μέγας πάνυ ὑπάρχων. καὶ ὁ Ζαμβρὴ ἐπι-
497.2 γαυριῶν τῷ Σιλβέστρῳ ἔφη· νῦν τὰ ῥήματα καὶ ἡ ὑπόθεσις

260
497.3 τῶν λόγων σου πέρας ἕξουσιν. εἰ μὲν οὖν θαρρεῖς εἰς τὸ
497.4 ὄνομα τοῦ θεοῦ σου, εἰπὲ τοῦτο κατὰ τὴν ἀκοὴν τοῦ ταύ-
497.5 ρου καὶ δειχθήσῃ παντοκράτορι θρησκεύων. εἰ δὲ μή γε, 5
497.6 λέξω ἐγώ, καὶ πάντες τῇ ἐμῇ πίστει συνδραμοῦσιν. τῶν δὲ
497.7 Ἰουδαίων καὶ τῶν ἄλλων παρορμησάντων εἰπεῖν τὸν Ζαμ-
497.8 βρὴ τὸ ὄνομα ὑπὸ τὴν ἀκοὴν τοῦ ταύρου, καὶ τοῦτο εἰπόν-
497.9 τος, εὐθὺς ὁ ταῦρος μυκηθμὸν ἀποτελέσας μέγα, καὶ τῶν
497.10 ὀφθαλμῶν αὐτοῦ ἐξελθόντων, ἀπέθανεν. ἀνασκιρτώντων οὖν 10
497.11 τῶν Ἰουδαίων καὶ μεγαλαυχούντων κατὰ Σιλβέστρου, καὶ
497.12 τῶν χριστιανῶν λυπουμένων σφόδρα, παρακαλεῖ τὸν βασιλέα
497.13 Σίλβεστρος κελεῦσαι τῷ λαῷ ἡσυχάσαι. καὶ τούτου γενομέ-
497.14 νου, καὶ ἐφ’ ὑψηλοῦ τόπου Σιλβέστρου ἀνελθόντος, εἶπε
497.15 φωνῇ μεγάλῃ· ἀκούσατέ μου, οἱ μεγιστάνες καὶ πάντες οἱ 15
497.16 νῦν θαυμάσαντες χριστιανοὶ τὸν θάνατον τοῦ ταύρου. ἐγὼ
497.17 τὸν δεσπότην Χριστόν, ὃν ὑμῖν εὐηγγελισάμην, ἔγνων τυφλοὺς
497.18 ἀναβλέψαι ποιήσαντα, κωφοὺς ἀκοῦσαι, ἀλάλους λαλῆσαι,
497.19 νεκροὺς ἐγεῖραι ἐπὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ. κἀντεῦθεν οὖν φα-
497.20 νερόν ἐστι πᾶσιν, ὡς διαβόλου ἐστὶν ὄνομα τὸ θανατῶσαν 20
497.21 τὸν βοῦν, ὅνπερ ἀναστῆσαι οὐ δύναται. καὶ τοῦτο ἀκούσας
497.22 Ζαμβρὴ καὶ τὰ ἱμάτια διαρρήξας ἔφη πρὸς τὸν βασιλέα·
497.23 ἐγώ, δέσποτα, ἐπὶ τῷ ὀνόματι τοῦ παντοκράτορος θεοῦ τὸν
498.1 ταῦρον ἐθανάτωσα, καὶ οὗτος βλασφημῶν ἐν λόγοις μόνον
498.2 κομπάζει. διὸ δὴ πρέπον ἐστὶ μηκέτι δίδοσθαι αὐτῷ χώραν
498.3 τοῦ λέγειν. ὁ δὲ Σίλβεστρος εἶπεν· ἄκουσον, ὦ Ἰουδαῖε,
498.4 τῶν σῶν γραφῶν καὶ ἐξ αὐτῶν ἐπιστομίζου πάλιν. γέγρα-
498.5 πται· κύριος θανατοῖ καὶ ζωογονεῖ. καί· ἐγὼ ἀποκτενῶ καὶ 5
498.6 ζῆν ποιήσω. τοίνυν ἐπικάλεσαι πάλιν εἰς τὴν ἀκοὴν τοῦ
498.7 βοὸς ἐκεῖνο τὸ ὄνομα, καί, εἰ ζήσεται, γνωσόμεθα πάντες
498.8 εἰς τὸ ὄνομα τοῦτο πιστεύειν. εἰ δὲ μή, ἐγὼ τὸν δεσπότην
498.9 μου Χριστὸν ἐπικαλέσομαι καὶ ἀναστήσω αὐτόν. καὶ ὁ Ζαμ-
498.10 βρή φησιν· εἰ τοῦτο ποιήσεις, μὰ τὴν κεφαλὴν τοῦ βασι- 10
498.11 λέως ἅπαντες οἱ Ἰουδαῖοι καταλείψαντες τὸν νόμον τῇ τῶν
498.12 χριστιανῶν θρησκείᾳ προσδραμούμεθα. καὶ τότε δὴ Σίλ-
498.13 βεστρος ἐκτείνας εἰς τὸν οὐρανὸν τὰς χεῖρας καὶ μετὰ δα-
498.14 κρύων εὐχὴν ποιήσας καὶ πρὸς τὸν ταῦρον ἀπελθὼν εἶπε
498.15 μετὰ φωνῆς· ἐγὼ τὸ ὄνομά σου ἐπὶ πάντων ἐπικαλοῦμαι, 15
498.16 δέσποτα Χριστέ, μετὰ κραυγῆς, ἵνα μάθῃ πᾶς ὁ λαὸς οὗτος,
498.17 ὅτι διαβόλου μὲν ὄνομα ἐφόνευσε τὸν ταῦρον, τῇ δὲ τοῦ
498.18 ἁγίου καὶ φανερωτάτου σου ὀνόματος ἐπικλήσει ἐζωοποιήθη.
498.19 καὶ πλησιάσας τῷ ταύρῳ λέγει μετὰ κραυγῆς μεγάλης· ἐν
498.20 ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὃν οἱ παράνομοι Ἰουδαῖοι ἐσταύ- 20
498.21 ρωσαν, ἀνάστα καὶ στῆθι μετὰ σεμνότητος. καὶ παρευθὺς
498.22 ὁ ταῦρος ὅλον ἑαυτὸν κινήσας καὶ ἐγερθείς, ἔλυσεν αὐτοῦ
499.1 τὰ δεσμὰ Σίλβεστρος καὶ ἀπέλυσε λέγων· πορεύου ὅθεν ἦλ-

261
499.2 θες, καὶ μηδένα κατὰ τὴν ὁδὸν ἀδικήσῃς. ὅπερ μέγα
499.3 θαῦμα Ἰουδαῖοι θεασάμενοι καὶ σφόδρα καταπλαγέντες αὐτίκα
499.4 προσέπεσαν εἰς τοὺς πόδας τοῦ θείου Σιλβέστρου πάντες
499.5 αἰτούμενοι τὸ ἅγιον βάπτισμα. καὶ γέγονε χαρὰ μεγάλη 5
499.6 τοῦ βασιλέως καὶ τοῦ λαοῦ παντὸς ἐπὶ ὥρας βʹ κραζόντων·
499.7 μέγας ὄντως ὁ θεὸς τῶν χριστιανῶν καὶ ἡ τούτων πίστις.
499.8 Καὶ μετὰ ταῦτα βουλόμενος ὁ μέγας Κωνσταντῖνος κτί-
499.9 σαι πόλιν εἰς ἴδιον ὄνομα ἐπὶ τὰ ἑσπέρια μέρη, κατ’ ὄναρ
499.10 ὁ θεὸς αὐτῷ ἐπέτρεψεν ἐν τῷ Βυζαντίῳ κτίσαι. καὶ τῷ ιβʹ 10
499.11 ἔτει τῆς βασιλείας αὐτοῦ ἐν Ῥώμῃ ποιήσας Κώνσταν καὶ
499.12 Κωνσταντῖνον υἱοὺς αὐτοῦ καίσαρας καὶ Δαλμάτιον ἀνεψιὸν
499.13 αὐτοῦ ἐν Βρεττανίᾳ καταλείψας αὐτοῖς τὰ δυτικὰ μέρη ἦλ-
499.14 θεν εἰς τὸ Βυζάντιον σὺν μητρὶ Ἑλένῃ καὶ υἱῷ Κωνσταν-
499.15 τίῳ καὶ Λικινίῳ γαμβρῷ ἐπ’ ἀδελφῇ αὐτοῦ. καὶ ἀνανεώσας 15
499.16 τὸ πρώην ὑπὸ Βύζου βασιλέως τῆς Θρᾴκης τεῖχος κτισθὲν
499.17 καὶ προσθεὶς ἄλλο διάστημα προσηγόρευσεν αὐτὴν Κωνσταν-
499.18 τινούπολιν. ὀλίγους δὲ τοὺς οἰκήτορας πρὸς τὸ μέγεθος
500.1 τῆς πόλεως ὁρῶν ἀπό τε Ῥώμης τοὺς ἀξιολόγους ἐκλεξάμε-
500.2 νος ἀπό τε τόπων ἑτέρων συναθροίσας καὶ οἴκους μεγίστους
500.3 οἰκοδομήσας αὐτοῖς καὶ χαρισάμενος οἰκεῖν τὴν πόλιν ἐποί-
500.4 ησεν. κτίσας δὲ καὶ τὸ παλάτιον καὶ ἱππικὸν καὶ τοὺς βʹ
500.5 μεγάλους ἐμβόλους καὶ τὸν φόρον, ἐν ᾧ κίονα μονόλιθον 5
500.6 καὶ ὁλοπόρφυρον στήσας, ὃν ἀπὸ Ῥώμης ἐκόμισεν ἀξιάγαστον
500.7 σφόδρα σφόδρα, ἵδρυσεν ἐπάνω αὐτοῦ ἀνδριάντα, ὃν ἤνεγκεν
500.8 ἀπὸ Ἰλίου πόλεως τῆς Φρυγίας ἔχοντα ἐπὶ τὴν κεφαλὴν
500.9 ἀκτῖνας ζʹ. τὸν δὲ κίονα τρισὶν ἔτεσι πλοϊζόμενον ἤγαγε
500.10 διὰ τὴν ὑπερβολὴν τοῦ μεγέθους καὶ τοῦ βάρους. ἀπὸ δὲ 10
500.11 τῆς θαλάσσης μέχρι τοῦ φόρου δι’ ἐνιαυτοῦ ἦλθεν, καίπερ
500.12 τοῦ βασιλέως συνεχῶς προσφοιτῶντος καὶ χρυσίον ἄπειρον
500.13 τῷ πλήθει διανέμοντος. εἶτα θέμενος εἰς τὰ θεμέλια τοὺς
500.14 ιβʹ κοφίνους, οὓς ὁ Χριστὸς ηὐλόγησεν, καὶ ξύλα τίμια καὶ
500.15 ἁγίων λείψανα πρὸς στηριγμὸν καὶ φυλακὴν ἔστησεν αὐτὸν 15
500.16 διὰ πολλῆς μηχανῆς, καὶ τέχνης δυνάμεώς τε καὶ σοφίας
500.17 ὁ θαυμάσιος ἐκεῖνος ἀνὴρ τὸν πανθαύμαστον μονόλιθον
500.18 κίονα. ἐξηπάτησαν δέ τινας τῶν ἰδιωτῶν καὶ ἀφελεστέρων
500.19 ἢ μᾶλλον εἰπεῖν ἀλογωτέρων μὴ εἶναι τοῦτον μονόλιθον
501.1 αἱ πρὸς διακόσμησιν καὶ εὐπρέπειαν αὐτοῦ χαλκαῖ ζῶναι
501.2 καὶ οἱ πλεῖστοι λῶροι. καὶ πρὸς τούτοις ἔκτισε ναοὺς τῶν
501.3 τε ἁγίων ἀποστόλων καὶ τῆς ἁγίας Εἰρήνης καὶ τοῦ ἁγίου
501.4 Μωκίου καὶ τοῦ ἀρχαγγέλου Μιχαὴλ ἐν τῷ Ἀνάπλῳ.
501.5 Εἶτα ποιήσας καίσαρας Κωνστάντιον τὸν υἱὸν αὐτοῦ ἐν 5
501.6 Κωνσταντινουπόλει καὶ Λικίνιον γαμβρὸν αὐτοῦ ἐν Νικο-
501.7 μηδείᾳ τῆς Βιθυνίας κατὰ Περσῶν ἐστράτευσεν, ὑφ’ ὧν
501.8 παρακληθεὶς ὑποφόρους αὐτοὺς ποιήσας ὑπέστρεψεν. καὶ

262
501.9 μαθὼν ἐν Νικομηδείᾳ ὅτι Λικίνιος τιμωρῶν ἐφόνευε τοὺς
501.10 χριστιανοὺς ὀργίζεται κατ’ αὐτοῦ μεγάλως. ὧν μεταξὺ πο- 10
501.11 λέμου γενομένου συνεσχέθη Λικίνιος ζῶν ἐν Χρυσοπόλει,
501.12 καὶ τοῦτον ἐν Θεσσαλονίκῃ περιώρισεν. πάλιν δὲ νεωτερί-
501.13 ζοντος αὐτοῦ καὶ ὅπλων ἁπτομένου, προστάξαντος Κωνσταν-
501.14 τίνου ἀνῃρέθη.
501.15 Ἡ δὲ μακαρία Ἑλένη εἰς Ἱερουσαλὴμ ἀπελθοῦσα πρὸς 15
501.16 ἀναζήτησιν τοῦ τιμίου σταυροῦ καὶ τοῦτον εὑροῦσα ἔκτισεν
501.17 ἐκκλησίας θαυμασίας καταλύσασα τὸν ἐπὶ τῷ δεσποτικῷ τάφῳ
501.18 κτισθέντα ναὸν ὑπὸ τῶν ἀθέων τῇ Ἀφροδίτῃ. καὶ ὑπο-
501.19 στρέψασα καὶ πολλὰ τῷ υἱῷ περὶ τῆς εἰς Χριστὸν πίστεως
501.20 ἐντειλαμένη ἐτελεύτησεν ἐτῶν πʹ, ἣν καὶ ἔθαψεν ὁ υἱὸς 20
501.21 αὐτῆς ἐν τῷ ναῷ τῶν ἁγίων ἀποστόλων ἐν Κωνσταντινου-
501.22 πόλει. πάσης τοίνυν ἀρετῆς ἡ μακαρία κεκοσμημένη εἶχε
502.1 καὶ τὴν χριστομίμητον ταπεινοφροσύνην πρὸς πάντας μέν,
502.2 διαφερόντως δὲ πρὸς τὸ ἱερὸν τῶν μοναζόντων σχῆμα. τὰς
502.3 γάρ τοι διὰ βίου τὴν παρθενίαν ἀσκούσας συναγείρουσα
502.4 πολλάκις καὶ ἐπὶ στιβάδων κατακλίνουσα αὐτὴ δι’ ἑαυτῆς
502.5 καθυπούργει ὄψα παρατιθεῖσα καὶ κύλικας ὀρέγουσα καὶ 5
502.6 ὕδωρ ταῖς χερσὶν αὐτῶν ἐπιχέουσα θεραπαίνης ἔργον ἐπλή-
502.7 ρου. οὕτω δὲ καὶ τὸν ἀείμνηστον υἱὸν αὐτῆς ἐξεπαίδευεν
502.8 ἄτυφον ἔχειν φρόνημα, ἀρετῆς καὶ πολιτείας ἀκριβοῦς ἐπι-
502.9 μελεῖσθαι, δουλεύειν τῷ θεῷ κατὰ τὴν γραφὴν μετὰ φόβου
502.10 καὶ τρόμου. ὃς καὶ αὐτὸς φυλάττων ἀκριβῶς τὰς αὐτῆς 10
502.11 ἐντολὰς ἐκαρποφόρει ἑκατονταπλασίως. ἐπὶ τούτου γὰρ τοῦ
502.12 μακαρίου καὶ οἱ ἐνδότεροι Ἰνδοὶ καὶ Ἴβηρες προσῆλθον τῷ
502.13 ἁγίῳ βαπτίσματι, καὶ οἱ Ἀρμένιοι τελείως ἐπίστευσαν μετὰ
502.14 καὶ τοῦ βασιλέως αὐτῶν Τηριδάτου διὰ τοῦ πολυάθλου μάρ-
502.15 τυρος καὶ μεγάλου Γρηγορίου ἀρχιεπισκόπου αὐτῶν. 15
502.16 Ἐγένετο δὲ καὶ σεισμὸς ἐν Καμπανίᾳ καὶ κατέπεσαν
502.17 πόλεις ιγʹ. καὶ ἔκλειψις ἡλίου γέγονε περὶ ὥραν τρίτην
502.18 τῆς ἡμέρας, ὥστε καὶ ἀστέρας ἐν οὐρανῷ φανῆναι. καὶ
502.19 περὶ τὴν Μελιτινὴν χώραν ὄφεων παντοῖον γένος ἐκτείναν-
503.1 τες ἑαυτοὺς ἐπὶ διαστήματα εʹ, καὶ μαχησάμενοι κατέκτειναν
503.2 ἀλλήλους ὡς καὶ τὴν χώραν ἐκ τῶν σωμάτων αὐτῶν ἐποζέσαι.
503.3 καὶ Ἰουδαῖοι στασιάσαντες πρὸς τὸ οἰκοδομῆσαι τὸν ἐν Ἱερο-
503.4 σολύμοις ναόν, πολλοὺς ὁ θεῖος βασιλεὺς [Κωνσταντῖνος]
503.5 τιμωρησάμενος διεσκόρπισεν, ἐν οἷς καὶ τὰ ὦτα αὐτῶν ἀπο- 5
503.6 τεμὼν καὶ τὸ τῆς παρακοῆς καὶ προπετείας ἐνθεὶς αὐτῶν
503.7 τῷ σώματι σύμβολον περιῆγε πανταχοῦ σωφρονίζων καὶ τοὺς
503.8 ἄλλους πάντας μηκέτι τοῖς αὐτοῖς ἐπιχειρεῖν πράγμασιν.
503.9 Καὶ ἡ ἐν Νικαίᾳ δὲ σύνοδος τῶν τιηʹ ἁγίων πατέρων
503.10 ἐγένετο διὰ προφάσεως τοιᾶσδε· ὁρῶν γὰρ ὁ μέγας οὗτος 10
503.11 βασιλεὺς Κωνσταντῖνος τὴν ἐκκλησίαν ὑπ’ Ἀρείου ταραττο-

263
503.12 μένην σύνοδον οἰκουμενικὴν συνεκρότησεν. καὶ τοὺς μὲν
503.13 ἐπισκόπους πανταχόθεν δημοσίοις ἵπποις καὶ ἡμιόνοις εἰς
503.14 τὴν ἔλευσιν τῆς συνόδου χρήσασθαι ἐκέλευσεν, αὐτὸς δὲ εἰς
503.15 τὴν Νίκαιαν ἀφίκετο ἰδεῖν ἐφιέμενος τὴν πληθὺν τῶν ἀρχι- 15
503.16 ερέων καὶ τὴν ὁμόνοιαν αὐτοῖς πρυτανεῦσαι. συνεληλυθό-
503.17 των οὖν πάντων, οἶκον μέγιστον ἐν τοῖς βασιλείοις εὐτρε-
503.18 πισθῆναι κελεύσαντος καὶ θρόνους ἐν αὐτῷ τεθῆναι, οὕτως
503.19 εἰσελθεῖν αὐτοὺς ἐπέτρεψεν. εἰσελθόντος δὲ καὶ αὐτοῦ ἔσχα-
504.1 τον σὺν ὀλίγοις καὶ ἑστῶτος ἐν τῷ μέσῳ, προετρέψατο πάν-
504.2 τας καθίσαι, εἶτα θρόνου μικροῦ τεθέντος κελευσθεὶς ὑπ’
504.3 αὐτῶν ἐκάθισε καὶ αὐτὸς ἔσχατος πάντων· τοσαύτη τις εὐλά-
504.4 βεια καὶ αἰδὼς τῶν ἀνδρῶν κατεῖχε τὸν βασιλέα. καὶ οἱ
504.5 μὲν τοῖς ἄνθεσι τῶν ἐγκωμίων τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ στεφα- 5
504.6 νώσαντες τὴν περὶ τὰ θεῖα σπουδὴν εὐλογίαις ἠμείψαντο,
504.7 ὁ δὲ τοὺς περὶ τῆς ὁμονοίας τε καὶ συμφωνίας προσαγαγὼν
504.8 λόγους πολλοὺς μὲν ἐφιλοφρονήσατο καὶ λόγοις καὶ δώροις,
504.9 πολλὰς δὲ στιβάδας εὐτρεπισθῆναι προστάξας ἐπὶ τὸ αὐτὸ
504.10 πάντας ἑστίασεν, τοὺς μὲν ἀξιωτέρους ὁμοτραπέζους λαβών, 10
504.11 τοὺς δὲ λοιποὺς εἰς τὰς ἄλλας τραπέζας διεῖλεν. θεασάμε-
504.12 νος δέ τινας τοὺς δεξιοὺς ὀφθαλμοὺς ἐκκεκομμένους καὶ
504.13 μαθὼν ὡς ὑπὸ Διοκλητιανοῦ καὶ Μαξιμιανοῦ διὰ τὴν εἰς
504.14 Χριστὸν ὁμολογίαν τοῦτο πεπόνθασιν, τὰ χείλη τοῖς τραύ-
504.15 μασι προσενήνοχε κατασπαζόμενος ἑλκύσειν ἐκεῖθεν εὐλογίαν 15
504.16 τῷ φιλήματι πιστεύων. οὕτως ἦν ὁ θαυμάσιος ἀνὴρ ἐκεῖ-
504.17 νος εὐλαβείᾳ καὶ πίστει καὶ μετριοφροσύνῃ λελαμπρυσμένος.
504.18 τῇ δὲ ἐπαύριον οἱ ἐπίσκοποι πάντες καὶ ὁ βασιλεὺς εἰς ἕνα
504.19 τόπον συνελθόντες καλοῦσι τὸν Ἄρειον σὺν τοῖς ὁμόφροσιν
504.20 αὐτοῦ εἰς τὴν σύνοδον ἐπιτρέποντες αὐτῷ συστῆναι τοῖς 20
504.21 οἰκείοις δόγμασιν. ἦν δὲ τὰ δόγματα τοῦ ἀσεβοῦς καὶ τρισ-
504.22 καταράτου ταῦτα· οὐκ ἀεὶ ὁ θεὸς πατὴρ ἦν, ἀλλ’ ἦν, ὅτε
504.23 ὁ θεὸς πατὴρ οὐκ ἦν. οὐκ ἀεὶ ἦν ὁ τοῦ θεοῦ λόγος, ἀλλ’
504.24 ἐξ οὐκ ὄντων γέγονεν· ὁ γὰρ ὢν θεὸς τὸν μὴ ὄντα ἐκ τοῦ
504.25 μὴ ὄντος πεποίηκεν. διὸ ἦν ποτε, ὅτε οὐκ ἦν· κτίσμα γάρ 25
504.26 ἐστι καὶ ποίημα ὁ υἱός. οὔτε δὲ ὅμοιός ἐστιν ὁ υἱὸς κατ’
504.27 οὐσίαν τῷ πατρί, οὔτε δὲ ἀληθινὸς καὶ φύσει τοῦ πατρὸς
505.1 λόγος ἐστίν, οὔτε δὲ ἀληθινὴ σοφία αὐτοῦ ἐστιν, ἀλλ’ εἷς
505.2 μὲν τῶν ποιημάτων καὶ γεννητός ἐστιν, καταχρηστικῶς δὲ
505.3 λέγεται λόγος καὶ σοφία γενόμενος καὶ αὐτὸς τῷ ἰδίῳ τοῦ
505.4 θεοῦ λόγῳ καὶ ἐν τῷ θεῷ σοφία, ἐν ᾗ καὶ τὰ πάντα καὶ
505.5 αὐτὸν πεποίηκεν ὁ θεός. διὸ καὶ τρεπτός ἐστι καὶ ἀλλοι- 5
505.6 ωτὸς τὴν φύσιν ὡς καὶ πάντα τὰ λογικά. ξένος τε καὶ
505.7 ἀλλότριος καὶ ἀπεσχοινισμένος ἐστὶν ὁ λόγος τῆς τοῦ θεοῦ
505.8 οὐσίας, καὶ ἀόρατός ἐστιν ὁ πατὴρ τῷ υἱῷ· οὔτε γὰρ τελείως
505.9 καὶ ἀκριβῶς γινώσκει ὁ λόγος τὸν πατέρα οὔτε τελείως ὁρᾶν

264
505.10 αὐτὸν δύναται. καὶ γὰρ ἑαυτοῦ τὴν οὐσίαν οὐκ οἶδεν, ὡς 10
505.11 υἱός ἐστιν, δι’ ἡμᾶς γὰρ πεποίηται, ἵνα ἡμᾶς δι’ αὐτοῦ ὡς
505.12 δι’ ὀργάνου κτίσῃ ὁ θεός, καὶ οὐκ ἂν ὑπέστη, εἰ μὴ ἡμᾶς
505.13 ἠθέλησεν ὁ θεὸς ποιῆσαι. ἠρώτησεν οὖν τις αὐτούς, εἰ
505.14 δύναται ὁ τοῦ θεοῦ λόγος τραπῆναι, ὡς ἐτράπη ὁ διάβολος,
505.15 καὶ οὐκ ἐφοβήθησαν εἰπεῖν ὅτι· ναί, δύναται τραπῆναι, 15
505.16 τρεπτῆς γάρ ἐστι φύσεως γεννητὸς καὶ κτιστὸς ὑπάρχων.
505.17 Ἀλλὰ τὸ κατὰ τὴν σύνοδον γεγονὸς θαῦμα οὐ δίκαιον
505.18 σιωπῇ παραπέμψασθαι. πρὸς γὰρ τὸ παράδοξον τοῦ βασι-
505.19 λικοῦ διατάγματος καὶ φιλόσοφοι καὶ ῥήτορες ἐν τῇ συνόδῳ
505.20 παρῆσαν διαλεκτικῆς ἐμπειρότατοι, ἐν οἷς ὑπῆρχέ τις Ἕλλην 20
505.21 καὶ αὐτὸς παρὰ πάντων θαυμαζόμενος καὶ τοῖς ἐπισκόποις
505.22 ὑπὲρ Ἀρείου πάμπολλα διαπληκτιζόμενος, ὥστε μεγάλην
505.23 ἀκρόασιν ἐκ τῆς συμβολῆς γενέσθαι πλήθους ἐπισυντρέχον-
505.24 τος. οὐδὲ γὰρ οἷοί τε ἦσαν οἱ ἐπίσκοποι τὸν φιλόσοφόν
505.25 τε καὶ ῥήτορα περιτρέψαι τέως διαλεγόμενον, ὅτι πᾶσι τοῖς 25
505.26 ἐπαγομένοις ῥᾷστα προσεφέρετο ἐπιλύων εὐφυῶς τὰ προτει-
506.1 νόμενα καὶ δίκην ἐγχέλυος ἀκατάσχετος εὑρισκόμενος καὶ
506.2 μηδενὶ λόγῳ κρατούμενος. ἐν οἷς γὰρ ἐδόκει συνέχεσθαι
506.3 διολισθαίνων ἐπικρατεστέρως ἀντεφέρετο τῇ τῶν νοημάτων
506.4 δεινότητι καὶ ῥημάτων εὐγλωττίᾳ τε καὶ στωμυλίᾳ. ἀλλ’
506.5 ἵνα δείξῃ ὁ θεὸς ὅτι οὐκ ἐν λόγῳ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν 5
506.6 ἐστιν, ἀλλ’ ἐν δυνάμει, ἄνθρωπός τις ἐκ τῶν ἁγίων Κύπριος
506.7 μὲν τῷ γένει καὶ τῆς πόλεως ἐπίσκοπος ὀνόματι Σπυρίδων,
506.8 ἁπλούστατος δὲ τὴν φύσιν καὶ ἰδιώτης τῷ λόγῳ σφόδρα,
506.9 αἰτεῖται χώραν αὐτῷ διαλέξεως ἐπιδοθῆναι πρὸς τὸν φιλό-
506.10 σοφον. οἱ δὲ πατέρες τὸ ἁπλοῦν τε καὶ ἰδιωτικὸν τοῦ ἀν- 10
506.11 δρὸς εἰδότες ἐκώλυον αὐτόν, μήποτε παρὰ τοῖς μοχθηροῖς
506.12 καταγελασθῶσιν. τοῦ δὲ μὴ ἀνεχομένου, πρόσεισι τῷ ἀνδρὶ
506.13 καί φησιν· ἐν ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ ἄκουσον, ὦ φιλό-
506.14 σοφε, τὰ τῆς ἀληθείας δόγματα. ὁ δὲ πρὸς αὐτὸν ἔφη·
506.15 ἐὰν εἴποις. κἀκεῖνος εἶπεν· γίνωσκε ὅτι ὁ θεὸς εἷς ἐστιν 15
506.16 ὁ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν δημιουργήσας, ὁ καὶ τὸν ἄν-
506.17 θρωπον ἐκ γῆς διαπλάσας καὶ τὰ ὁρατὰ πάντα καὶ ἀόρατα
506.18 τῷ λόγῳ αὐτοῦ καὶ τῷ πνεύματι συστησάμενος. τοῦτον οὖν
506.19 τὸν λόγον ἡμεῖς υἱὸν θεοῦ εἰδότες προσκυνοῦμεν πιστεύον-
506.20 τες διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν ἐπ’ ἐσχάτων ἐκ τῆς παρθέ- 20
506.21 νου τεχθῆναι καὶ διὰ σταυροῦ καὶ θανάτου καὶ ἀναστάσεως
506.22 αὐτὸν ἐλευθερωκέναι τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων, ὃν καὶ ἐλπί-
506.23 ζομεν ἐλθόντα πάλιν κρῖναι πάντας ἐν δικαιοσύνῃ. πιστεύεις
506.24 τούτοις, φιλόσοφε; ὁ δὲ ὡς ἄν τις μηδέποτε πεῖραν λόγων
507.1 ἔχων εἰς ἀντίθεσιν ἀπηνεώθη καὶ ὡς κωφὸς καὶ ἄλαλος
507.2 ἀποσιωπήσας τοῦτο μόνον ἐφθέγξατο ὅτι· κἀμοὶ ταῦτα οὕτως
507.3 ἔχειν δοκεῖ. καὶ ὁ γέρων φησίν· οὐκοῦν ἀναστὰς ἀκολού-

265
507.4 θει μοι πρὸς τὴν ἐκκλησίαν, καὶ λήψῃ τὸ σημεῖον τῆς πί-
507.5 στεως ταύτης. ὁ δὲ φιλόσοφος ἐπιστραφεὶς λέγει τοῖς μα- 5
507.6 θηταῖς αὐτοῦ· ἀκούσατε, ὦ ἄνδρες. ἕως ὅτε λόγων ἐποι-
507.7 ούμην σπουδήν, λόγους λόγοις ἀντετίθουν τὰ προσφερόμενα
507.8 καὶ τέχνῃ τοῦ λέγειν ἀνέτρεπον. ὅτε δὲ ἀντὶ λόγων δύνα-
507.9 μίς τις ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ στόματος τοῦδε τοῦ γέροντος, οὐκ
507.10 ἴσχυσαν οἱ λόγοι τῇ δυνάμει ἀντιτάξασθαι. οὐδὲ γὰρ οἷός 10
507.11 τέ ἐστιν ἄνθρωπος ἀντιστῆναι θεῷ. διά τοι τοῦτο, εἴ τις
507.12 ὑμῶν δύναται συνιέναι, ὡς κἀγὼ νενόηκα, πιστεύσει εἰς
507.13 Χριστὸν καὶ ἀκολουθείτω σὺν ἐμοὶ τῷ γέροντι τούτῳ, ἐν ᾧ
507.14 ἐλάλησεν ὁ θεός. τούτῳ οὖν τῷ τρόπῳ γενόμενος ὁ φιλό-
507.15 σοφος χριστιανὸς ἔχαιρεν ἡττηθεὶς ὑπὸ τοῦ γέροντος. παρῆν 15
507.16 δὲ τηνικαῦτα καὶ ὁ θεῖος Παφνούτιος ἀνὴρ Αἰγύπτιος καὶ
507.17 τερατουργὸς καὶ ὁμολογητής, οὗ τὸν δεξιὸν ὀφθαλμὸν Μαξι-
507.18 μιανὸς ἐξώρυξεν. ὃς καὶ τῆς συνόδου κανονίσαι θελούσης
507.19 ὥστε κληρικὸν μὴ συνέρχεσθαι γυναικὶ πρὸς γάμον ὡς βαρὺν
507.20 τὸν λόγον ἀνέτρεψε καὶ μόνοις ἐπισκόποις ἐτύπωσε τοῦτο 20
507.21 παραφυλάττεσθαι. μετὰ γοῦν πολλὴν τὴν τῆς σκέψεως ἀκρί-
507.22 βειαν ἔδοξε πᾶσιν ὁμοῦ δεῖν ὁρίσασθαι τὸ ὁμοούσιον ἐπὶ
507.23 τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, τοῦτ’ ἔστι τῆς αὐτῆς οὐσίας καὶ
507.24 φύσεως τῷ πατρὶ καὶ τὸν υἱὸν ὁμολογεῖν. ἣν δὴ καὶ κατὰ
508.1 κράτος καὶ συμφώνως ἐβεβαίωσαν παρεκτὸς Ἀρείου τοῦ ἀσε-
508.2 βοῦς καὶ ἄλλων ἓξ ὁμοφρόνων αὐτοῦ, οὓς καὶ ἀναθεματί-
508.3 σαντες οἱ θεῖοι τιηʹ πατέρες ὁ βασιλεὺς ἐξώρισεν.
508.4 Μετὰ δὲ ταῦτα φιλαπεχθήμονές τινες ἄνδρες κατά τινων
508.5 τῶν ἐπισκόπων ἐγγράφους ἐπέδωκαν τῷ βασιλεῖ κατηγορίας. 5
508.6 ὁ δὲ ταύτας δεξάμενος καὶ δεσμήσας καὶ τῷ δακτυλίῳ ση-
508.7 μηνάμενος ἐκέλευσε φυλάττεσθαι. εἶτα πρὸς εἰρήνην αὐτοὺς
508.8 καὶ ὁμόνοιαν συμβιβάσας καὶ ταύτας κομίσας ἐνώπιον πάν-
508.9 των κατέκαυσεν ὅρκῳ πληροφορήσας αὐτοὺς μηδὲν ἀναγνῶ-
508.10 ναι τῶν ἐν αὐταῖς γεγραμμένων. οὐ γὰρ ἔφη χρῆναι τὰ 10
508.11 πλημμελήματα τῶν ἱερέων δῆλα γίνεσθαι τοῖς πολλοῖς, ἵνα
508.12 μὴ σκανδάλου πρόφασιν ἐντεῦθεν λαμβάνοντες ἀδεῶς ἁμαρ-
508.13 τάνωσιν. ἐγὼ δὲ εἰ αὐτόπτης ἐγενόμην ἐπισκόπου γάμον
508.14 ἀλλότριον διορύττοντος, συνεκάλυψα ἂν τῇ πορφυρίδι μου
508.15 ταύτῃ τὸ παρανόμως γινόμενον, ὡς ἂν μὴ βλάψαιε τοὺς 15
508.16 θεωμένους τῶν πραττομένων ἡ ὄψις. οὕτω τοίνυν τοὺς
508.17 μὲν εὖ λέγοντας ἀνακηρύττων, τοὺς δὲ ἀντιλέγοντας παρα-
508.18 κλητικῶς εἰς ὁμόνοιαν ἐλαύνων τοὺς πάντας ὁμογνώμονας
508.19 καὶ ὁμοδόξους ἐπὶ τοῖς ἀμφισβητουμένοις ἅπασι κατέστησεν.
508.20 καὶ οὕτω παραινέσας πάντας καὶ πολλῆς τιμῆς τε καὶ δω- 20
509.1 ρεᾶς τοὺς ἱερέας ἀξιώσας ἕκαστον παρηγγύησε καταλαβεῖν
509.2 τὴν ἰδίαν ποίμνην.
509.3 Ἡ δὲ πρώτη σύνοδος γέγονεν ἐν Νικαίᾳ συνελθόντων

266
509.4 τιηʹ ἁγίων πατέρων ἔτει τῆς Κωνσταντίνου τοῦ μεγάλου
509.5 βασιλείας κʹ. ταύτης ἡγοῦντο Σιλβέστρου τοῦ τῆς πρεσβυ- 5
509.6 τέρας Ῥώμης τοποτηρηταὶ Βίτων καὶ Βικεντίων πρεσβύτεροι,
509.7 Μητροφάνης τοῦ Βυζαντίου, Ἀλέξανδρος Ἀλεξανδρείας, Εὐστά-
509.8 θιος Ἀντιοχείας, Μακάριος Ἱεροσολύμων κατὰ Ἀρείου πρεσ-
509.9 βυτέρου γεγονότος Ἀλεξανδρείας, βλασφημοῦντος δὲ τὸν θεὸν
509.10 λόγον κτίσμα καὶ ἑτεροούσιον τοῦ πατρός, καὶ ὅτι ἦν ποτε 10
509.11 ὅτε οὐκ ἦν δοξάζοντος. ὃν καθελοῦσα ἀνεθεμάτισε σὺν τοῖς
509.12 ὁμόφροσιν αὐτοῦ, τὸν δὲ υἱὸν ὁμοούσιον καὶ συνάναρχον
509.13 τῷ πατρὶ καὶ θεὸν ἀληθινὸν καὶ κτίστην πάντων ὀρθοδόξως
509.14 ἐδογμάτισε κατὰ τὸν προφήτην τὸν λέγοντα· ἐκ γαστρὸς πρὸ
509.15 ἑωσφόρου ἐγέννησά σε. ἐτύπωσε δὲ καὶ τὸ ἅγιον πάσχα 15
509.16 ἑορτάζειν ἡμᾶς κατὰ τὴν κρατοῦσαν συνήθειαν. τινὲς γὰρ
509.17 τῶν πρώην κατὰ τὴν τεσσαρισκαιδεκάτην τῆς σελήνης ἑώρ-
509.18 ταζον.
509.19 Μετὰ δέ τινα χρόνον παρακληθεὶς ὑπὸ τῆς ἀδελφῆς
509.20 αὐτοῦ Κωνσταντίας ἀνῆκε τὸν Ἄρειον ἐκ τῆς ἐξορίας ὡς 20
509.21 δῆθεν μετανοήσαντα. οὗ παραγενομένου καὶ ἐρωτηθέντος
509.22 ὑπὸ τοῦ βασιλέως, εἰ στοιχεῖ τοῖς ὅροις καὶ τῇ ἐκθέσει τῆς
509.23 ἐν Νικαίᾳ συνόδου, παρευθὺ κατέθετο πιστεύειν οὕτως.
509.24 ὁ δὲ θαυμάσας ὅρκον ἐπήνεγκεν, καὶ ὁ Ἄρειος τοῦτον σο-
510.1 φιζόμενος, ὡς ἐνόμιζεν, καὶ τὸν ὅρκον ἀποκρουόμενος ἔφη·
510.2 οὕτω φρονῶ ὡς καὶ ἐγγράφως. ἦν γὰρ ὁ ἄθλιος κατα-
510.3 γράψας τὴν ἑαυτοῦ δόξαν ἐν χάρτῃ καὶ ἐν κόλπῳ φέρων
510.4 ὤμνυεν ἀληθῶς οὕτω φρονεῖν ὡς καὶ ἐγγράφως εἴη δηλαδὴ
510.5 πεποιηκώς. ὀμόσαντα δὲ μὴ φρονεῖν ἐναντία τῇ συνόδῳ 5
510.6 ἀπέλυσεν αὐτὸν ὁ βασιλεὺς εἰρηκώς· εἰ μὲν ὀρθή σού ἐστιν
510.7 ἡ πίστις, καλῶς ὤμοσας, εἰ δὲ ἀσεβὴς καὶ διεστραμμένη,
510.8 κρίναι κύριος ὁ θεὸς τὰ κατά σε θᾶττον. ταύτῃ τοι καὶ
510.9 τὸν μέγαν Ἀθανάσιον Ἀλεξανδρείας εἰς κοινωνίαν αὐτὸν
510.10 δέξασθαι παρεκελεύσατο ὡς ἅτε μετανοήσαντα. τοῦ δὲ μὴ 10
510.11 καταδεξαμένου γινώσκοντος ἀκριβῶς τὴν Ἀρείου δυστροπίαν,
510.12 ἐξορίζει τοῦ θρόνου τὸν ἅγιον πιστεύσας καὶ τὰς κατ’ αὐτοῦ
510.13 γενομένας ὑπὸ τῶν Ἀρειανῶν λοιδορίας. καὶ οὐ θαῦμα.
510.14 πολλάκις γὰρ καὶ θεῖοι ἄνδρες κατά τινων εὐσεβῶν διαβο-
510.15 λὰς ἀκρίτως παραδεξάμενοι παρετράπησαν τῆς ἀληθείας καὶ 15
510.16 τοὺς εὐσεβεῖς παρέβλαψάν τε καὶ παρελύπησαν, ὥσπερ οὖν
510.17 καὶ ὁ θεσπέσιος Δαυὶδ ἐξαπατηθεὶς ὑπὸ τοῦ οἰκέτου Σιβᾶ
510.18 κατὰ τοῦ δεσπότου Μεμφιβοσθὲ ψευδηγοροῦντος, ὡς ὅτι τὰ
510.19 τοῦ τυράννου Ἀβεσαλὼμ καὶ ἀντάρτου φρονεῖ, τοῦτον παρ-
510.20 έβλαψε καὶ τῶν ἰδίων ἀποστερήσας τῷ οἰκέτῃ προσαπεκλή- 20
510.21 ρωσεν. ὅθεν χρὴ μετὰ πολλῆς ἀκριβείας τε καὶ σκέψεως
510.22 ἐρευνᾶν τὰς κατηγορίας καὶ μὴ ὡς ἔτυχε τοῖς κατηγοροῦσι
510.23 πιστεύειν, κἂν ἄγαν ὦσιν ἀξιόχρεοι. διὸ δὴ καὶ Νικόδη-

267
510.24 μος πρὸς τοὺς παρανόμους Ἰουδαίους καταφορικῶς τε καὶ
511.1 ἐντρεπτικῶς ἔφη· μὴ ὁ νόμος ἡμῶν κρίνει τὸν ἄνθρωπον,
511.2 ἐὰν μὴ ἀκούσῃ παρ’ αὐτοῦ πρῶτον καὶ γνῷ τί ποιεῖ. ἀμέ-
511.3 λει γέ τοι καὶ οἱ τῶν ἔξω σοφοὶ τοῦτο προδήλως ὑπεμφαί-
511.4 νοντες οὕτω φασίν· ἡ μὲν ἀμφισβήτησις κρίσει ἀναρτάσθω,
511.5 ἡ δὲ κρίσις τοὺς ἐλέγχους βασανιζέτω, ἡ δὲ βάσανος τὸ 5
511.6 δέον ὁριζέτω, ὁ δὲ ὅρος γεγράφθω, τὰ δὲ γεγραμμένα κυ-
511.7 ρούσθω, τὰ δὲ κυρωθέντα βεβαιούσθω τοῖς ἔργοις, καὶ πᾶσα
511.8 ἁψιμαχία οἰχέσθω, καὶ πάλιν φιλία χορευέτω. οὐκοῦν οὐ
511.9 δεῖ ἀπερισκέπτως καὶ ἀβασανίστως καταψηφίζεσθαι καὶ ῥιψο-
511.10 κινδύνως ἐκφέρειν τὰς ἀποφάσεις κατὰ τῶν κατηγορουμέ- 10
511.11 νων, ἀλλὰ μετὰ πλείστης ἐρεύνης τε καὶ ἐκζητήσεως ἀκρι-
511.12 βεστάτης.
511.13 Ὡς ἐν ταῖς ἀποστολικαῖς διατάξεσί φησιν ὁ θεῖος λόγος·
511.14 ἔστω δὲ ὁ κριτὴς ἀπροσωπόληπτος μήτε πλούσιον ἐντρεπό-
511.15 μενος ἢ κολακεύων παρὰ τὸ προσῆκον, μήτε πένητος φει- 15
511.16 δόμενος. οὐ λήψῃ γάρ, φησίν, πρόσωπον δυνάστου, καί·
511.17 πένητα οὐκ ἐλεήσεις ἐν κρίσει, ὅτι τοῦ κυρίου ἡ κρίσις.
511.18 καί· δικαίως τὸ δίκαιον διώξεται. καί· οὐκ ἀρέσει τῷ δι-
511.19 καίῳ οὐδὲν ἄδικον. ὅθεν οὐ δεῖ πιστεύειν ὡς ἔτυχε τοῖς
511.20 κατηγοροῦσιν ἀκρίτως καὶ ἀβασανίστως. ἐγχωρεῖ γάρ τινας 20
511.21 καὶ διὰ ζῆλον ἢ φθόνον κατά τινος ἀδελφοῦ ἐνστήσασθαι
511.22 ψευδηγορίαν, ὡς οἱ δύο πρεσβύτεροι κατὰ Σωσάννης καὶ ἡ
511.23 Αἰγυπτία ἐπὶ τοῦ Ἰωσήφ. σὺ οὖν ὡς θεοῦ ἄνθρωπος τὰ
511.24 τοιαῦτα μὴ προχείρως παραδέχου, ἵνα μὴ ἀνέλῃς τὸν ἀθῶον
512.1 καὶ ἀποκτείνῃς τὸν δίκαιον. ἀθῶον γάρ, φησίν, καὶ δί-
512.2 καιον οὐκ ἀποκτενεῖς οὐδὲ λήψῃ δῶρα ψυχὴν πατάξαι. τὰ
512.3 γὰρ δῶρα ἐκτυφλοῦσιν ὀφθαλμοὺς σοφῶν καὶ λυμαίνονται
512.4 ῥήματα δίκαια. εἰ οὖν ἀπροσωπολήπτως κρίνετε, ἐπιγνώ-
512.5 σεσθε τὸν κατηγοροῦντα κατὰ τοῦ πλησίον αὐτοῦ μαρτυρίαν 5
512.6 ψευδῆ, καὶ ἀποδείξαντες αὐτὸν συκοφάντην καὶ ψευδολόγον
512.7 ποιήσατε αὐτῷ καθ’ ὃν τρόπον ἐπονηρεύσατο ποιῆσαι τῷ
512.8 πλησίον, καὶ ἐξαρεῖτε τὸν πονηρὸν ἐξ ὑμῶν αὐτῶν κατὰ
512.9 τὸν θεῖον νόμον κυρίου· ὅσον γὰρ ἐπ’ αὐτῷ ἐφόνευσε τὸν
512.10 ἀδελφὸν προλαβὼν τὰ ὦτα τοῦ κριτοῦ. γέγραπται γάρ· ὁ 10
512.11 ἐκχέων αἷμα ἀνθρώπου ἀντὶ τοῦ αἵματος ἐκείνου ἐκχυθήσε-
512.12 ται τὸ αἷμα αὐτοῦ. καί· ἐξαρεῖς τὸ ἀναίτιον ἀπό σου αἷμα.
512.13 οὐκοῦν ἐρευνᾶτε μετὰ πολλῆς ἀκριβείας περὶ τῶν ἐνεχομέ-
512.14 νων καὶ πρῶτον περὶ τοῦ κατηγοροῦντος, ὁποία τίς ἐστιν
512.15 ἡ ἀναστροφὴ αὐτοῦ. καὶ ἐὰν εὐσυνείδητος καὶ ἀξιόπιστος 15
512.16 εὑρεθῇ, μὴ πιστευέσθω μόνος· παράνομον γὰρ τὸ τοιοῦτον·
512.17 ἀλλ’ ἐχέτω καὶ ἑτέρους μάρτυρας εὐλαβεῖς καὶ ὁμοτρόπους,
512.18 ἵνα ἐπὶ στόματος δύο καὶ τριῶν μαρτύρων ἀξιοχρέων δη-
512.19 λονότι σταθήσεται πᾶν ῥῆμα. διὰ τί δὲ εἴπομεν τὸν τρό-

268
512.20 πον αὐτῶν ἐπιζητεῖσθαι; διότι πολλάκις ἐγχωρεῖ καὶ τοὺς 20
512.21 δύο καὶ τοὺς πλείονας ἐπὶ κακῷ μαρτυρῆσαι καὶ συμφώνως
512.22 ψευδηγορῆσαι, ὡς τοὺς δύο πρεσβυτέρους κατὰ Σωσάννης
512.23 ἐν Βαβυλῶνι καὶ τοὺς υἱοὺς τῶν παρανόμων κατὰ Ναβουθὲ
512.24 ἐν Σαμαρείᾳ καὶ τὸ πλῆθος τῶν Ἰουδαίων κατὰ τοῦ κυρίου
512.25 ἐν Ἱερουσαλὴμ καὶ κατὰ Στεφάνου τοῦ πρωτομάρτυρος 25
513.1 αὐτοῦ. ἔστωσαν οὖν οἱ μάρτυρες πραεῖς ἀόργητοι ἐπιεικεῖς
513.2 ἀγαπητικοὶ σώφρονες ἐγκρατεῖς ἀπερίεργοι θεοσεβεῖς. ἡ γὰρ
513.3 τῶν τοιούτων μαρτυρία βεβαία πάντως ὑπάρχει. τῶν δὲ
513.4 μὴ τοιούτων μὴ παραδέχεσθε τὰς μαρτυρίας κἂν συμφωνεῖν
513.5 δοκῶσιν ἐπὶ τῇ καταμαρτυρίᾳ. προστέτακται γὰρ ἐν τοῖς 5
513.6 νόμοις· οὐκ ἔσῃ μετὰ πολλῶν ἐν κακίᾳ, οὐ παραδέξῃ ἀκοὴν
513.7 ματαίαν, οὐ συγκαταθήσῃ μετὰ πλήθους ἐκκλῖναι τὸ δί-
513.8 καιον. ἐν μέρει δὲ καὶ τὸν κρινόμενον εἰδέναι ὀφείλετε
513.9 ὁποῖός ἐστι τῇ τοῦ βίου συνηθείᾳ καὶ ἀναστροφῇ μεμαρτυ-
513.10 ρημένος τὸν βίον, εἰ ἀνέγκλητος καὶ ἀδιάβλητος, εἰ ὅσιος 10
513.11 καὶ φιλόξενος καὶ φιλόπτωχος, εἰ σώφρων καὶ ψεύδους
513.12 καθαρός, εἰ ἀπεχόμενος ἀπὸ παντὸς πονηροῦ πράγματος.
513.13 μακάριος γὰρ ὁ τοιοῦτος, ἐὰν πειρασθῇ καὶ δόκιμος ἀνα-
513.14 φανῇ. ἀνὴρ γάρ, φησίν, ἀπείραστος ἀδόκιμος παρὰ θεῷ.
513.15 καὶ οὕτω δοκιμασθεὶς ἐπὶ ψεύσματι λέξει καὶ αὐτὸς εἰκό- 15
513.16 τως· εἶδες, κύριε, μὴ παρασιωπήσῃς, ὅτι ἐπανέστησάν μοι
513.17 μάρτυρες ἄδικοι, καὶ ἐψεύσατο ἡ ἀδικία ἑαυτῇ.
514.1 Ἴδετε καὶ τὰ κοσμικὰ δικαστήρια, ὧν τῇ ἐξουσίᾳ ὁρῶ-
514.2 μεν ἀγομένους φονεῖς μοιχοὺς φαρμακοὺς τυμβωρύχους λῃ-
514.3 στάς, καὶ τὰς ἀνακρίσεις αὐτῶν λαμβάνοντες ὑπὸ τῶν
514.4 προσαγόντων οἱ ἡγούμενοι λέγουσι τῷ κακούργῳ, εἰ ταῦτα
514.5 οὕτως ἔχοι. κἀκείνου συγκατατιθεμένου καὶ ὁμολογοῦντος 5
514.6 οὐκ εὐθέως ἐπὶ τὴν κόλασιν αὐτὸν ἐκπέμπουσιν, ἀλλὰ πλεί-
514.7 οσιν ἡμέραις τὴν ἐξέτασιν αὐτοῦ ποιοῦνται μετὰ συμβουλίας
514.8 καὶ σκέψεως πολλῆς καὶ ζητήσεως, καὶ οὕτω τελευταῖον
514.9 ὅρον καὶ ψῆφον θανάτου ὁ μέλλων ἐκφέρειν κατ’ αὐτοῦ
514.10 πρὸς τὸν ἥλιον ἐπάρας τὰς χεῖρας ἐπὶ πάντων διαμαρτύρε- 10
514.11 ται ἀθῶος ὑπάρχειν τοῦ αἵματος τοῦ ἀνθρώπου, καίτοι
514.12 ὄντες ἐθνικοὶ καὶ ἄθεοι καὶ μόνην τὴν φύσιν ἔχοντες δι-
514.13 δάσκαλον. ὑμεῖς δὲ γινώσκοντες θεὸν τὸν ἐτάζοντα καρδίας
514.14 καὶ νεφροὺς καὶ συνιόντα εἰς πάντα τὰ ἔργα ἡμῶν πόσῳ
514.15 μᾶλλον ὀφείλετε μετὰ πολλῆς ἐρεύνης τὴν δικαίαν κρίσιν 15
514.16 κρίνειν, ὅτι τοῦ κυρίου ἡ κρίσις τοῦ μέλλοντος ἀποδοῦναι
514.17 ἑκάστῳ κατὰ τὰ ἔργα αὐτοῦ. διὰ δὴ τοῦτο παραινεῖ καὶ
514.18 προμαρτύρεται διαρρήδην Σολομὼν λέγων· ἀκούσατε καὶ
514.19 ἐνωτίσασθε πάντες οἱ κρατοῦντες πλήθους, ὅτι παρὰ κυρίου
514.20 ἐδόθη ἡ κράτησις ὑμῖν καὶ ἡ δυναστεία παρὰ ὑψίστου, ὃς 20
514.21 ἐξετάσει ὑμῶν τὰ ἔργα καὶ τὰς βουλὰς διερευνήσει, ὅτι ὑπη-

269
514.22 ρέται ὄντες τῆς αὐτοῦ βασιλείας οὐκ ἐκρίνατε ὀρθῶς οὐδὲ
514.23 ἐφυλάξατε νόμον οὐδὲ κατὰ τὴν βουλὴν τοῦ θεοῦ ἐπορεύ-
514.24 θητε. φρικτῶς καὶ ταχέως ἐπιστήσεται ὑμῖν ἔρευνα, ὅτι
515.1 κρίσις ἀπότομος ἐν τοῖς ὑπερέχουσι γίνεται. ὁ γὰρ ἐλάχιστος
515.2 σύγγνωστός ἐστιν ἐλέους, δυνατοὶ δὲ δυνατῶς ἐτασθήσονται.
515.3 καὶ ὁ κύριός φησιν· ᾧ μὲν γὰρ ὀλίγον δοθήσεται, ὀλίγον
515.4 καὶ ἀπαιτήσουσι παρ’ αὐτοῦ, ᾧ δὲ πολὺ δοθήσεται, πολὺ
515.5 καὶ ἀπαιτήσουσι παρ’ αὐτοῦ. 5
515.6 Καὶ μέντοι καὶ ὁ μέγας Ἰσίδωρος ἔφη· χρὴ τοὺς τῶν
515.7 πραγμάτων κριτὰς ὀξυτάτους εἶναι καὶ περιεσκεμμένους ἄγαν
515.8 περὶ τὸ νοεῖν καὶ ἀνακρίνειν καὶ διακρίνειν ἀπαθῶς καὶ
515.9 ἀπροσωπολήπτως, τοῦ γὰρ κυρίου ἡ κρίσις, ἵνα καὶ τὴν
515.10 τῶν λεγόντων δεινότητα καὶ τὴν τῶν λεγομένων πιθανότητα 10
515.11 παρέντες εἰς αὐτὸ τὸ βάθος τῶν νοημάτων χωρῆσαι δυνη-
515.12 θεῖεν κἀκεῖθεν μετὰ πολλῆς ἐξετάσεως καὶ περιόδου καὶ μὴ
515.13 θᾶττον κατὰ συναρπαγήν, ἀλλὰ μετὰ πλείστης μακροθυμίας
515.14 καὶ ἀνεξικακίας θηρεύσαντες ἀνιμήσασθαι τὴν ἀλήθειαν.
515.15 οἱ μὲν γὰρ τῶν ἀνθρώπων διὰ βραδυτῆτα νοῦ τοῦ δικαίου 15
515.16 καλῶς οὐκ ἐφικνοῦνται, οἱ δὲ δι’ ὀξύτητα μὲν ἐφικνοῦνται,
515.17 διὰ δὲ φιλοχρηματίαν καπηλεύουσι χρυσῷ προπίνοντες τὴν
515.18 ψῆφον καὶ τὸν τῆς δικαιοσύνης ζυγὸν λήμματι παρασαλεύ-
515.19 οντες. εἰσὶ δὲ ἕτεροι οἱ καὶ αἰδοῖ καὶ κολακείᾳ καὶ φόβῳ
515.20 καὶ φιλίᾳ ἢ ἔχθρᾳ διαφθείροντες τοῦτο. διά τοι ταῦτα 20
515.21 χρὴ τὸν κριτὴν καὶ συνετὸν εἶναι καὶ ἀδέκαστον καὶ χρη-
515.22 μάτων καὶ αἰδοῦς καὶ κολακείας καὶ φόβου καὶ φιλίας καὶ
516.1 ἔχθρας κρείττονα. εἰ γὰρ ὁποτέρῳ τῶν τοιούτων παθῶν
516.2 χειρωθείη, τὰ πάντα διαφθείρει καὶ ἀπόλλυσιν. εἰ τοίνυν
516.3 τὸ μὲν εὑρεῖν τὸ δίκαιον ἔργον, τὸ δὲ μὴ διαφθείρειν
516.4 εὑρόντα ἐργωδέστερον, οὐ δεῖ ἐπιρρίπτειν τινὰ ἑαυτὸν τῷ
516.5 κρίνειν. τότε γοῦν ὁ ὀρθὸς ὅρος τῆς δικαιοσύνης σώζεται, 5
516.6 ὅταν τῇ μὲν αἰτίᾳ ἡ κρίσις, τῇ δὲ κρίσει ὁ ἔλεγχος, τῷ δὲ
516.7 ἐλέγχῳ ἡ ψῆφος ἡ πρὸς τὴν ποιότητα τοῦ ἁμαρτήματος τὴν
516.8 τιμωρίαν ὁρίζουσα.
516.9 Ὁ τοίνυν μέγας Ἀθανάσιος οὐ μόνον ὑπὸ τοῦ βασιλέως
516.10 Κωνσταντίνου διὰ τὰς τῶν Ἀρειανῶν κακουργίας ἐξωρίσθη, 10
516.11 ἀλλά γε καὶ ὑπὸ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ Κωνσταντίου καὶ διαδόχου.
516.12 φησὶ γάρ· ὁ δὲ ἅγιος Ἀθανάσιος γνοὺς πάλιν καὶ τὸν βα-
516.13 σιλέα Κωνστάντιον τὰ τῶν Ἀρειανῶν κρατύνειν βουλόμενον,
516.14 καὶ τοὺς Ἀρειανοὺς συσκευαζομένους ἀθέμιτα αὐτοῦ κατηγο-
516.15 ρεῖ ἐπὶ διεφθαρμένου δικαστηρίου, μηδενὶ θαρρήσας αἰφνί- 15
516.16 διον ἐν μεσαιτάτῃ νυκτὶ ζητούμενος κατέφυγε πρός τινα
516.17 παρθένον ἁγίαν, ἥτις ἐπὶ τῷ πράγματι ξενισθεῖσα διηπόρει
516.18 τὴν ἄφιξιν. ὁ δὲ μακάριος πατριάρχης λέγει πρὸς αὐτήν·
516.19 ἐπιζητοῦμαι παρὰ τῶν Ἀρειανῶν καὶ ἀθέμιτα λοιδοροῦμαι.

270
516.20 ἵνα δὲ μὴ κἀγὼ δόξαν ἄλογον ἀπενέγκωμαι καὶ εἰς ἁμαρ- 20
517.1 τίαν ἐμβάλω τοὺς τιμωρήσασθαί με βουλομένους φυγεῖν ἐν-
517.2 εθυμήθην. ἀπεκάλυψεν οὖν μοι ὁ θεὸς τῇ νυκτὶ ταύτῃ
517.3 λέγων· παρ’ οὐδενὶ σωθῆναι μέλλεις, εἰ μὴ παρ’ ἐκείνῃ τῇ
517.4 παρθένῳ. καὶ γὰρ ἀεὶ τὰς κατ’ αὐτοῦ προγινώσκων ἐπι-
517.5 βουλὰς ἐκ θείας ἀποκαλύψεως ὁ θεοφόρος οὗτος ἀπεδί- 5
517.6 δρασκεν, ὅθεν ὡς γόητα καὶ φαρμακὸν αὐτὸν οἱ τῆς ἀλη-
517.7 θείας ἐχθροὶ διέβαλλον. ἡ οὖν παρθένος ἀπωσαμένη πάντα
517.8 λογισμὸν ὡς ἐκ θεοῦ πεμφθέντα κατέκρυψεν αὐτὸν ἔτη ϛʹ
517.9 μέχρι τῆς Κωνσταντίου ζωῆς, ἥτις καὶ μόνη περινίπτουσα
517.10 τοὺς πόδας αὐτοῦ καὶ τὰ περιττώματα διακονοῦσα καὶ τὰς 10
517.11 χρείας αὐτῷ πάσας οἰκονομοῦσα καὶ βιβλία κιχρωμένη καὶ
517.12 παρέχουσα διετέλεσεν. καὶ οὐδεὶς ἀνθρώπων Ἀλεξανδρείας
517.13 πάσης ἐν τοῖς ἓξ ἔτεσιν ἔγνω, ποῦ ἐστιν ὁ πατριάρχης.
517.14 Ἰουλιανοῦ δὲ τὸ κράτος περιθεμένου καὶ σπουδάζοντος τὰ
517.15 παρὰ Κωνσταντίου διαπραχθέντα πάντα ἀνατρέπειν τοὺς ἐξ- 15
517.16 ορισθέντας ἅπαντας ἀνεκαλέσατο. ὅπερ γνοὺς ὁ ἅγιος Ἀθα-
517.17 νάσιος ἐξελθὼν ἐκ τοῦ οἴκου τῆς παρθένου πάλιν ἐν τῇ
517.18 νυκτὶ πρὸς τὴν ἐκκλησίαν παρεγένετο. ὃν οἱ Ἀλεξανδρεῖς
517.19 θεασάμενοι καὶ τὸν θεὸν δοξάσαντες ὡς ἐκ νεκρῶν ἐδέξαντο
517.20 ζῶντα. καὶ δὴ τοῖς γνησίοις αὐτοῦ φίλοις ἀπελογεῖτο λέ- 20
517.21 γων· τούτου χάριν πρὸς ὑμᾶς οὐ κατέφυγον, ὅπως εὔορκον
517.22 ὑμῖν καὶ ἀτάραχον ποιήσω τὴν ὑποχώρησίν μου. διὸ πρὸς
517.23 ἐκείνην ἀπῆλθον, πρὸς ἣν ὑποψίας ἀφορμὴν οὐδεὶς ἐλάμ-
518.1 βανεν, δύο μνηστευσάμενος, τὴν σωτηρίαν ἐκείνης (ὠφέλησα
518.2 γὰρ αὐτὴν σφόδρα) καὶ τὴν ἐμὴν δόξαν. ὁ δέ γε Ἰουλια-
518.3 νὸς ἐπιτερπόμενος τοῖς εἰδώλοις αὖθις τὴν ἐκκλησίαν ἐτά-
518.4 ραττε τὰ τῶν Ἑλλήνων ἀνοίγων ἱερὰ καὶ θυσίας ἐπιτελῶν
518.5 τῇ Κωνσταντινουπόλεως Τύχῃ δημοσίᾳ ἐν τῇ βασιλικῇ, ἔνθα 5
518.6 τῆς αὐτῆς Τύχης τὸ ἄγαλμα καθίδρυται. κἀντεῦθεν οἱ τῇ
518.7 πλάνῃ τῶν εἰδώλων δεδουλωμένοι βουλὴν εἰσηγήσαντο πρὸς
518.8 τὸν βασιλέα ὡς οὐκ ἄλλως περιέσεσθαι τῶν χριστιανῶν, εἰ
518.9 μὴ Ἀθανασίου ἀπαλλαγεῖεν ἅτε δὴ θεμελίου ὄντος τῆς κατ’
518.10 αὐτῶν ἐκκλησίας. διὰ τοῦτο γοῦν πάλιν δικαστῶν κινήσεις, 10
518.11 [πάλιν λαοί], πάλιν στρατιῶται, πάλιν βουλαὶ καὶ δῆμοι
518.12 ἐκμαινόμενοι καὶ ταρασσόμενοι Ἀθανάσιον ἀπαιτούμενοι. διὸ
518.13 δὴ πάλιν νύκτωρ ἀποδράντος αὐτοῦ καὶ περὶ τὸν Νεῖλον
518.14 γενομένου μέλλοντος εἰς πλοῖον εἰσέρχεσθαι, περιστάντες οἱ
518.15 γνήσιοι φίλοι μετὰ δακρύων πρὸς αὐτὸν ἔλεγον· ποῦ πάλιν 15
518.16 ἀναχωρεῖς, ὁ ποιμὴν ὁ καλός, καὶ τίνι καταλιμπάνεις ἡμᾶς
518.17 ὡς πρόβατα μὴ ἔχοντα ποιμένα; πρὸς οὕς φησιν ὁ καλὸς
518.18 ποιμήν· μὴ κλαίετε, τέκνα, μὴ κλαίετε· νεφύδριόν ἐστι φθι-
518.19 νοπωρινὸν οὗτος ὁ τάραχος, πρὸς ὀλίγον μὲν φαινόμενος,
518.20 ὀξέως δὲ διαλυόμενος. μὴ ῥαθυμεῖτε, τέκνα· τάχιον ἐλεύ- 20

271
518.21 σομαι πρὸς ὑμᾶς θεοῦ κελεύοντος. ὅπερ δὴ καὶ γέγονεν.
519.1 μετὰ γὰρ ὀλίγον χρόνον, τῶν Ἑλλήνων ὁρώντων περιϊπτα-
519.2 μένας κορώνας ἐπὶ τὸν ναὸν τοῦ Σεράπιδος ἐν Ἀλεξανδρείᾳ
519.3 καὶ κραζούσας σφοδρῶς ἔλεγον πρὸς αὐτὸν ἐμπαικτικῶς·
519.4 εἰπὲ ἡμῖν, κακόγηρε, τί κράζουσιν αἱ κορῶναι; ὁ δὲ ἅγιος
519.5 πρὸς αὐτούς· αἱ κορῶναι φωνοῦσι κρὰ κρά, τὸ δὲ κρὰ τῇ 5
519.6 Ἀσσυρίων φωνῇ αὔριόν ἐστιν, ὅθεν αὔριον ὄψεσθε τὴν τοῦ
519.7 θεοῦ πρόνοιαν καὶ τὴν ἡμετέραν δόξαν. καὶ τῇ ἐπαύριον
519.8 ἠγγέλθη ὁ θάνατος τοῦ ἀποστάτου Ἰουλιανοῦ. ἐπανῆλθε
519.9 γὰρ ἐκ Περσίδος νεκρὸς ἐβδελυγμένος μήτε ἐλεούμενος μήτε
519.10 οἰκτειρόμενος, ὡς δὲ πολλοῖς διαρρήδην ἡ φήμη, μηδὲ τῷ 10
519.11 τάφῳ προσδεχόμενος, καὶ πολλῆς ταραχῆς καὶ θορύβου ἐπλή-
519.12 ρωσε τοὺς Ἕλληνας. ὅμως οὖν τὸν μακάριον καὶ ἅγιον
519.13 Ἀθανάσιον οὐκ ἔλιπεν ἐξορία καὶ φυγὴ καὶ βάσανος. μι-
520.1 κρὸν γὰρ ἀναπνεύσας ἐκ τούτου πάλιν ὁ τοῦ Οὐάλεντος
520.2 ἐπέστη αὐτῷ πόλεμος, ὅθεν καὶ τοῦτον τροπωσάμενος διὰ
520.3 τῆς καλῆς φυγῆς, ὡς πληρωθῆναι μῆνας δʹ τὴν φυγὴν
520.4 αὐτοῦ, τὸν βίον ὑπεξέρχεται διαρκέσας ἐπὶ τῆς ἱερωσύνης
520.5 ἔτη μϛʹ πολλὰ πρὸ τοῦ θανάτου εἰρηκώς, μᾶλλον δὲ προ- 5
520.6 γνωστικῶς προφητεύσας Πέτρῳ τῷ μετ’ αὐτὸν ἐπισκόπῳ,
520.7 οἷα καὶ ὅσα παρὰ τῶν Ἀρειανῶν ὑποστήσεται.
520.8 Περὶ δὲ τῶν ἑαυτοῦ ποικίλων καὶ διαφόρων ἀγώνων
520.9 καὶ διωγμῶν φυγῶν τε καὶ ἀποκρύψεων ἀναριθμήτων ἀπο-
520.10 λογούμενος ἄκουσον οἷα φάσκει ὁ μακάριος· εἰ γὰρ λοιδο- 10
520.11 ροῦσι τοὺς κρυπτομένους ἀπὸ τῶν ζητούντων ἀνελεῖν καὶ
520.12 διαβάλλουσι τοὺς φεύγοντας ἀπὸ τῶν διωκόντων, τί ποιή-
520.13 σουσιν ὁρῶντες τὸν μὲν Ἰακὼβ φεύγοντα τὸν ἀδελφόν, τὸν
520.14 δὲ Μυσῆν ἐν Μαδιὰμ ὑποχωρήσαντα διὰ τὸν Φαραώ; τί
520.15 δὲ τοιαῦτα φλυαροῦντες ἀπολογήσονται τῷ Δαυὶδ ἀποδιδρά- 15
520.16 σκοντι τὸν Σαοὺλ καὶ κρυπτομένῳ μὲν τούτῳ ἐν τῷ σπη-
520.17 λαίῳ, ἀλλοιοῦντι δὲ τὸ πρόσωπον ἑαυτοῦ, ἕως οὗ παρέλθῃ
520.18 τὸν Ἀγχοὺς καὶ τὴν ἐπιβουλὴν ἐκκλίνῃ; τί δ’ ἂν εἴποιεν
520.19 οἱ πάντα λέγοντες εὐχερῶς καὶ πάντα λίθον κατὰ τὸ δὴ
520.20 λεγόμενον κινοῦντες Ἡλίαν τὸν μέγαν κρυπτόμενον ἀκού- 20
520.21 οντες διὰ τὸν Ἀχαὰβ καὶ φεύγοντα διὰ τὰς ἀπειλὰς τῆς
520.22 Ἰεζάβελ; καὶ μέντοι καὶ οἱ υἱοὶ τῶν προφητῶν ζητούμενοι
520.23 τότε κατεκρύπτοντο λανθάνοντες ἐν τῷ σπηλαίῳ παρὰ τῷ
521.1 Ἀβδίᾳ. ποίαν οὖν καὶ πρὸς Ἡσαΐαν ἐπινοήσωσιν ἀντίθεσιν
521.2 παρακελευόμενον ἕκαστον ὑπὲρ εὐσεβείας διωκόμενον κατὰ
521.3 θεοῦ συγχώρησιν καὶ λέγοντα· ἀποκρύβηθι μικρὸν ὅσον
521.4 ὅσον, ἕως ἂν ἡ ὀργὴ κυρίου παρέλθῃ; καὶ γὰρ οἱ μὲν
521.5 εὐσεβῶς ζῶντες ἐν Χριστῷ διωχθήσονται ἀδίκως δηλονότι, 5
521.6 οἱ δὲ ἄνομοι δικαίως ἐκ προσώπου κυρίου ἐκδιωχθήσονται,
521.7 καὶ σπέρμα ἀσεβῶν ἐξολοθρευθήσεται. οὕτω δὲ καὶ οἱ τῆς

272
521.8 χάριτος τρόφιμοι διὰ τὸν φόβον τῶν Ἰουδαίων ὑπανεχώρουν
521.9 κρυπτόμενοι. καὶ ὁ μὲν Πέτρος ἐκ τῆς φυλακῆς ἀποδρὰς
521.10 ἐξέφυγε τὰς χεῖρας Ἡρώδου καὶ τῆς προσδοκίας τῶν Ἰου- 10
521.11 δαίων, ὁ δὲ Παῦλος ἐν Δαμασκῷ παρὰ τοῦ ἐθνάρχου ζη-
521.12 τούμενος ἀπὸ τοῦ τείχους ἐν σαργάνῃ κεχάλασται καὶ διέ-
521.13 φυγε τοῦ ζητοῦντος τὴν μανίαν. τῆς τοίνυν γραφῆς τοιαῦτα
521.14 λεγούσης περὶ τῶν ἁγίων, ποίαν ἆρα πρόφασιν τῆς ἑαυτῶν
521.15 προπετείας καὶ περὶ τῆς τῶν γραφῶν ἀγνοίας ἐξευρεῖν οἱ 15
521.16 φιλοσκῶπται δυνήσονται; ἐν μὲν γὰρ τῷ νόμῳ πρόσταξις ἦν
521.17 ἀφορισθῆναι καὶ πόλεις φυγαδευτηρίους ὑπὲρ τοὺς ζητου-
521.18 μένους εἰς θάνατον, ὅπως δήποτε δύνασθαι διασώζεσθαι.
521.19 ἐπ’ ἐσχάτων δὲ παραγενόμενος ὁ πάλαι τῷ Μωσῇ χρηματί-
521.20 σας ἐκεῖνα θεὸς λόγος αὖθις ἐντολὴν δίδωσι λέγων· ὅταν 20
521.21 διώκωσιν ὑμᾶς ἐκ τῆς πόλεως ταύτης, φεύγετε εἰς τὴν ἑτέ-
521.22 ραν. καί· τότε οἱ ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ φευγέτωσαν εἰς τὰ ὄρη
522.1 καὶ ὁ ἐκ τοῦ δώματος μὴ καταβάτω ἆραί τι ἐκ τῆς οἰκίας
522.2 αὐτοῦ, καὶ ὁ ἐν τῷ ἀγρῷ μὴ ἐπιστρεψάτω ἆραι τὰ ἱμάτια
522.3 αὐτοῦ. διὰ τοῦτο καὶ αὐτὸς ὁ θεὸς λόγος ἄνθρωπος γενό-
522.4 μενος κατηξίωσε ζητούμενος ὡς ἡμεῖς κρυβῆναι καὶ πάλιν
522.5 διωκόμενος φυγεῖν καὶ τὴν ἐπιβουλὴν ἐκκλῖναι τῶν ἐναν- 5
522.6 τίων ἡμᾶς διδάσκων μὴ ἐπιρρίπτειν ἑαυτοὺς εἰς κινδύνους.
522.7 διὰ δὴ τοῦτο καὶ οἱ θεῖοι μάρτυρες ἐν τοῖς διωγμοῖς διωκό-
522.8 μενοι μὲν ἔφευγον, εὑρισκόμενοι δὲ ἐμαρτύρουν.
522.9 Ἀλλ’ εἴποι δ’ ἄν τις, φησὶν ὁ μέγας καὶ ἀποστολικὸς
522.10 Διονύσιος, οὐκ ἔστι δικαιοσύνης ἄνδρας ὁσίους ἐᾶν ἀβοη- 10
522.11 θήτους ὑπὸ τῶν φαύλων ἐκτρυχομένους. πρὸς ὃν ῥητέον
522.12 ὡς, εἰ μὲν ἀγαπῶσιν οὓς φὴς ὁσίους τὰ ἐπὶ γῆς ὑπὸ τῶν
522.13 προσύλων ζηλούμενα, τοῦ θείου πάντως ἐκπεπτώκασιν ἔρω-
522.14 τος, καὶ οὐκ οἶδ’ ὅπως ὅσιοι κληθεῖεν ἂν ἀδικοῦντες τὰ
522.15 ὄντως ἐραστὰ καὶ θεῖα τοῖς ἀζηλώτοις καὶ ἀνεράστοις ὑπ’ 15
522.16 αὐτῶν οὐκ εὐαγῶς παρευδοκιμούμενα. εἰ δὲ τῶν ὄντως ὄν-
522.17 των ἐρῶσιν, εὐφραίνεσθαι χρὴ τοὺς τινῶν ἐφιεμένους, ἡνίκα
522.18 τῶν ἐφετῶν τυγχάνουσιν. ἢ οὐκ ἐν τούτῳ μᾶλλον πλησιά-
522.19 ζουσι ταῖς ἀγγελικαῖς ἀρεταῖς, ὅταν ὡς δυνατὸν ἐφέσει τῶν
522.20 θείων ἀναχωροῦσι τῆς τῶν ὑλικῶν προσπαθείας ἐγγυμναζό- 20
522.21 μενοι πρὸς τοῦτο λίαν ἀνδρικῶς ἐν ταῖς ὑπὲρ τοῦ καλοῦ
522.22 περιστάσεσιν; ὥστε οὖν ἀληθὲς εἰπεῖν, ὅτι τοῦτο μᾶλλόν
522.23 ἐστι τῆς θείας δικαιοσύνης ἴδιον τὸ μὴ θέλγειν καὶ ἀπολ-
522.24 λύειν τῶν ἀρίστων τὴν ἀριστότητα ταῖς τῶν ὑλικῶν δόσεσιν,
522.25 μηδέ, εἴ τις ἐπιχειροίη τοῦτο ποιεῖν, ἐᾶν ἀβοηθήτους, ἀλλ’ 25
523.1 ἐνιδρύειν αὐτοὺς ἐν τῇ καλῇ καὶ ἀμειλίκτῳ στάσει καὶ ἀπο-
523.2 νέμειν αὐτοῖς τοιούτοις οὖσι τὰ κατ’ ἀξίαν.
523.3 Κωνσταντίνου δὲ τοῦ μεγάλου ὑπὸ Ἑλλήνων φιλοσόφων
523.4 ὀνειδισθέντος εἰς τὸ Βυζάντιον ὡς οὐ πράττει καλῶς παρὰ

273
523.5 τὰ ἔθη τῶν παρὰ Ῥωμαίοις βασιλευσάντων διαγινόμενος, 5
523.6 ἀλλὰ νεωτερίζων τὴν θρησκείαν μεταθέμενος ἔδοξεν ἕνα τῶν
523.7 φιλοσόφων διαλεχθῆναι Ἀλεξάνδρῳ τῷ ἐπισκόπῳ τοῦ Βυζαν-
523.8 τίου περὶ τῆς πίστεως. λόγων δὲ ἄπειρος ὣν ὁ Ἀλέξανδρος,
523.9 τὰ δὲ ἄλλα θεῖος, ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς διαλέξεως εἶπε τῷ δια-
523.10 λεκτικῷ φιλοσόφῳ· ἐν ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ θεοῦ 10
523.11 ἐπιτάττω σοι σιωπᾶν καὶ μὴ φθέγγεσθαι. ἅμα δὲ τῷ λόγῳ
523.12 ἐφιμώθη καὶ ἔμεινεν ἄλαλος.
523.13 Ἐφ’ ὧν χρόνων καὶ ὁ ἅγιος Ἀντώνιος ἐν πολλαῖς ἀρε-
523.14 ταῖς καὶ μεγάλαις διαπρέπων ἀκουστὸς ἐγένετο τῷ βασιλεῖ,
523.15 καὶ γράφει αὐτῷ παρακλητικὴν ἐπιστολὴν τοῦ σκυλῆναι 15
523.16 αὐτὸν ἕως Κωνσταντινουπόλεως, ὅπως τῶν εὐχῶν αὐτοῦ
523.17 ἀπολαύσῃ. ὁ δὲ μακάριος γενόμενος ἐν πολλῇ φροντίδι
524.1 λέγει τῷ μαθητῇ αὐτοῦ Παύλῳ· τί λέγεις, τέκνον; ἀπέρχο-
524.2 μαι πρὸς τὸν βασιλέα κατὰ τὴν παράκλησιν αὐτοῦ; ὁ δὲ
524.3 ἀποκριθεὶς εἶπεν· ἐὰν ἀπέλθῃς, Ἀντώνιος ὑπάρχεις, ἐὰν δὲ
524.4 μὴ ἀπέλθῃς, ἀββᾶς Ἀντώνιος. καὶ ὁ ἅγιος ἔφη· οὐκοῦν
524.5 διὰ τῆς δόξης ταύτης, ἐὰν μὴ λέγομαι ἀββᾶς, ὄντως οὐκ 5
524.6 ἀπέρχομαι. καὶ τοῦτο μαθὼν ὁ διακριτικώτατος βασιλεὺς
524.7 ὠφελήθη μᾶλλον εἰς τὸ μέτριον καὶ ἀφιλόδοξον τοῦ ἁγίου
524.8 γέροντος.
524.9 Περὶ οὗ καὶ ὁ μέγας Ἀθανάσιος ἔφη· ἔφθασε δὲ καὶ
524.10 μέχρι βασιλέων ἡ ἐνάρετος πολιτεία Ἀντωνίου. καὶ γὰρ 10
524.11 μαθόντες Κωνσταντῖνος ὁ μέγας καὶ Κωνστάντιος καὶ Κών-
524.12 στας οἱ αὔγουστοι ἔγραφον αὐτῷ ὡς πατρὶ καὶ ἠξίουν ἀντί-
524.13 γραφα παρ’ αὐτοῦ δέχεσθαι. ἀλλ’ οὔτε γράμματα δεχόμενος
524.14 περὶ πολλοῦ τινος λόγον ἐποιεῖτο, οὔτε μὴν ὡς οἱ πολλοὶ
524.15 ἐπὶ ταῖς ἐπιστολαῖς ἐγεγήθει. ὅτε γοῦν ἐκομίζετο αὐτῷ 15
524.16 γράμματα, ἐκάλει τοὺς μοναχοὺς καὶ ἔλεγεν· μὴ θαυμάζετε,
524.17 εἰ βασιλεὺς γράφει πρὸς ἡμᾶς, ἄνθρωπος γάρ ἐστι καὶ
524.18 αὐτός, ἀλλὰ θαυμάζετε, ὅτι ὁ θεὸς τὸν νόμον ἔγραψε καὶ
524.19 διὰ τοῦ ἰδίου υἱοῦ λελάληκεν ἡμῖν. βουλομένου οὖν αὐτοῦ
524.20 μὴ παραδέχεσθαι τὰς ἐπιστολάς, ἐκωλύθη παρὰ τῶν μοναχῶν 20
524.21 λεγόντων αὐτῷ ὅτι· χριστιανοί εἰσιν οἱ βασιλεῖς, καὶ μὴ ὡς
525.1 ἀπορηθέντες σκανδαλισθῶσιν. ἐπέτρεπεν οὖν ἀναγινώσκε-
525.2 σθαι τὰς ἐπιστολὰς καὶ ἀντέγραφεν ἀποδεχόμενος αὐτούς, ὅτι
525.3 τὸν Χριστὸν προσκυνοῦσιν, συνεβούλευε δὲ τὰ πρὸς σωτη-
525.4 ρίαν καὶ μὴ μεγάλα τὰ παρόντα ἡγεῖσθαι, ἀλλὰ μνημο-
525.5 νεύειν ἀεὶ τοῦ θανάτου καὶ τῆς μελλούσης κρίσεως καὶ 5
525.6 ἀνταποδόσεως καὶ εἰδέναι μόνον τὸν θεὸν ἀληθινὸν βασιλέα
525.7 καὶ αἰώνιον. φιλανθρώπους τε εἶναι αὐτοὺς ἠξίου καὶ
525.8 τοῦ δικαίου φροντίζειν καὶ τῶν πτωχῶν ὡς μέλλοντας περὶ
525.9 τῆς ἀρχῆς αὐτῶν δοῦναι λόγον τῷ θεῷ. ἅπερ οἱ βασιλεῖς
525.10 δεχόμενοι λίαν ἔχαιρον ἐπὶ τῇ παραινέσει τοῦ θεοφόρου. 10

274
525.11 Τοῦ οὖν θείου Κωνσταντίνου βασιλεύσαντος ἐν Ῥώμῃ
525.12 ἔτη ιβʹ καὶ ἐν Κωνσταντινουπόλει ἔτη κʹ, καὶ ἐν Νικομη-
525.13 δείᾳ τελευτήσαντος ἐτῶν ξεʹ, οἱ τρεῖς υἱοὶ αὐτοῦ ἐκράτησαν
525.14 τῶν Ῥωμαίων, τῆς μὲν ἀνατολῆς Κωνστάντιος, τῆς δὲ δύ-
525.15 σεως Κωνσταντῖνος καὶ Κώνστας. ὃς καὶ φονεύσας τὸν 15
525.16 ἀδελφὸν αὐτοῦ Κωνσταντῖνον καὶ βασιλεύσας μόνος ἔτη ιϛʹ
525.17 ἐσφάγη καὶ αὐτὸς ὑπὸ τοῦ δήμου.
525.18 Ἐματαιώθησαν τοίνυν οἱ καταψευδόμενοι τοῦ μεγάλου
525.19 Κωνσταντίνου καὶ φάσκοντες, ὅτι ἐν τῇ τελευτῇ ἐβαπτίσθη
525.20 καὶ μέχρι τότε ἀβάπτιστος ὑπῆρχεν. πῶς γὰρ ἂν ὁ τοιοῦτος 20
525.21 ἀνὴρ θεοσεβὴς καὶ φιλόχριστος καὶ περὶ τὴν πίστιν θερμότα-
525.22 τος ἠνέσχετο χρόνους τοσούτους κεχωρίσθαι τῆς θείας μεταλή-
525.23 ψεως τῶν μυστηρίων καὶ μάλιστά γε τοιούτοις πατρᾶσιν ἁγίοις
526.1 συνδιαιτώμενος καὶ τῆς ἱερᾶς αὐτῶν διδασκαλίας καὶ νουθε-
526.2 σίας ἑπόμενος ἀσπασίως καὶ γνησίως; πῶς δὲ καὶ τοῖς ἀπίστοις
526.3 ἐφαίνετο χριστιανὸς τέλειος μήπω τελειωθεὶς διὰ τοῦ βαπτί-
526.4 σματος; πῶς δὲ καὶ ὁ κατεπείγων καὶ ἀναγκάζων τοὺς ἄλλους
526.5 ἅπαντας ἀπίστους δηλονότι πιστεῦσαι καὶ βαπτισθῆναι καὶ τὴν 5
526.6 ἁγίαν τριάδα ὁμολογῆσαι καθαρώτερόν τε καὶ τηλαυγέστερον
526.7 αὐτὸς ἐν τοιούτῳ σκότῳ ἐτύγχανεν; ἀληθῶς ψεῦδος τοῦτο ὑπ-
526.8 άρχει καὶ ἀνάπλασμα τῆς Ἀρειανικῆς καὶ ἀθέου αἱρέσεως καὶ τῆς
526.9 αὐτῶν ἀπιστίας καὶ ἀσεβείας κακούργημα βουλομένων τῆς οἰ-
526.10 κείας αἱρέσεως ὑπασπιστὴν ἀποδεῖξαι τὸν μέγαν Κωνσταντῖνον 10
526.11 καὶ ὑπὸ Ἀρειανῶν αὐτὸν δῆθεν βαπτισθῆναι ἀναπλαττόντων.
526.12 Τοιγάρτοι καὶ ὁ μέγας Ἰσίδωρος τοιάδε φησίν· δεῖ τοί-
526.13 νυν ἀκολουθεῖν καὶ πειθαρχεῖν τῇ συγκροτηθείσῃ μεγάλῃ
526.14 καὶ ἁγίᾳ συνόδῳ ἐν Νικαίᾳ κατὰ Ἀρείου τοῦ δυσσεβοῦς
526.15 τῶν τιηʹ ἁγίων πατέρων. ἐκείνη γὰρ θεόθεν ἐμπνευσθεῖσα 15
526.16 τἀληθὲς ἐδογμάτισεν. ἰστέον τοίνυν ὡς ἐν τῇ παλαιᾷ δια-
526.17 θήκῃ περὶ τῆς ἁγίας καὶ ὁμοουσίου τριάδος μυστικῶς ἡ
526.18 διδασκαλία ἐγκατέσπαρται, ὡς καὶ Φίλωνα καίτοι γε Ἰου-
526.19 δαῖον ἄνδρα ὑπάρχοντα καὶ ζηλωτὴν δι’ ὧν καταλέλοιπε
527.1 συγγραμμάτων ἀπομάχεσθαι τῇ οἰκείᾳ θρησκείᾳ. βασανίζων
527.2 γὰρ τὸ εἰρημένον· ἐν εἰκόνι θεοῦ ἐποίησα τὸν ἄνθρωπον,
527.3 ἠναγκάσθη ὑπὸ τῆς ἀληθείας καὶ ἐξεβιάσθη καὶ τὸν τοῦ
527.4 θεοῦ λόγον θεολογῆσαι. τί γάρ; εἰ καὶ δεύτερον τὸν συν-
527.5 αΐδιον τῷ πατρὶ καὶ ἀριθμοῦ καὶ χρόνων ἀνώτερον ὄντα 5
527.6 καλεῖ τῆς ἀληθείας μὴ ἐφικνούμενος, ὅμως ἔννοιαν ἔσχε καὶ
527.7 ἑτέρου προσώπου. οὐκ ἐνταῦθα δὲ μόνον ἔπαθε τοῦτο,
527.8 ἀλλὰ καὶ τὸ θεὸς καὶ τὸ κύριος ἑρμηνεῦσαι πειρώμενος τῆς
527.9 βασιλικωτάτης τριάδος ἔννοιαν ἔσχεν. φάσκων γὰρ ὅτι εἷς
527.10 ἐστιν ὁ θεὸς οὐ πρὸς τὸν ἀριθμὸν κατέδραμε τῆς μονάδος, 10
527.11 ἀλλὰ πρὸς τὸ μυστήριον τῆς ἁγίας τριάδος, τὸ τῶν μὲν
527.12 πάντη διαιρετῶν ἑνικώτερον, τῶν δὲ ὄντως μοναδικῶν ἀφθο-

275
527.13 νώτερον. καὶ οὕτω κατὰ κράτος εἶδεν αὐτοῦ τὴν ψυχήν,
527.14 ὡς ἀναγκασθῆναι διαρρήδην τοῦτο καὶ φάναι καὶ ἐν γράμ-
527.15 μασι καταλεῖψαι. δύο μὲν γὰρ εἶπεν εἶναι τὰς τοῦ ὄντος 15
527.16 δυνάμεις, ὧν ἡ μὲν ποιητικὴ καὶ εὐεργετική φησι καλεῖται
527.17 θεός, ἡ δὲ βασιλικὴ καὶ τιμωρητικὴ κύριος, οὐ πόρρω βαί-
527.18 νων τοῦ φήσαντος· Χριστὸς θεοῦ δύναμις καὶ θεοῦ σοφία,
527.19 δύναμις οὐκ ἀνυπόστατος, ἀλλ’ ἐνυπόστατος καὶ παντοδύνα-
527.20 μος καὶ ὑποστάσεως δημιουργὸς καὶ ἰσοσθενὴς ἐκείνου, οὗ 20
527.21 δύναμίς ἐστιν. καὶ πάλιν ὁ Φίλων περὶ τοῦ θεάματος οὗ
527.22 εἶδε Μυσῆς ἐκφράζων ἔφη· θέαμα πληκτικώτατον. εἶτα
527.23 ὁρᾷ μετ’ ὀλίγα κατὰ μέσην τὴν φλόγα μορφήν τινα περι-
527.24 καλλεστάτην ἐμφερῆ οὐδὲν τῶν ὁρατῶν, θεοειδέστατον ἄγαλμα,
527.25 φῶς αὐγοειδέστερον τοῦ πυρὸς ἀπαστράπτουσαν, ἣν ἐάν τις 25
528.1 ὑπετόπησεν εἰκόνα τοῦ ὄντος εἶναι καλῶς ὑπείληφεν. εἰ
528.2 δέ τις περὶ τῆς εἰκόνος ἀκριβῶς μαθεῖν βούλεται, ἀκουέτω
528.3 Παύλου φράζοντος περὶ τοῦ υἱοῦ· ὅς ἐστιν εἰκὼν τοῦ θεοῦ
528.4 τοῦ ἀοράτου. οὐκοῦν κἀκεῖνος θεολογίας ὀρθοδόξου ἅπτε-
528.5 ται. μὴ γὰρ τὴν ἀκρίβειαν ζήτει παρὰ τοῦ δυνηθέντος 5
528.6 ὅλως διὰ σύνεσιν εἰλικρινῆ κατοπτεῦσαι τὴν ἀλήθειαν καὶ
528.7 τῇ ἰδίᾳ θρησκείᾳ ἀπομάχεσθαι, ἀλλ’ ἐκεῖνο ἐννόει, ὅτι εἰς
528.8 ἓν πρόσωπον οὐ συνέκλεισε τὴν θεολογίαν, ὡς οἱ ἀπαίδευτοι
528.9 καὶ κακόσχολοι τῶν Ἰουδαίων καθηγηταὶ προλήψει τινὶ
528.10 κατεχόμενοι δογματίζουσιν. οὐκ ἐκ τούτων δὲ μόνον πληκ- 10
528.11 τικωτάτων ὄντων εἰς ταύτην προήχθη, ὥς γε ἡγοῦμαι, τὴν
528.12 ἔννοιαν, ἀλλὰ καὶ ἐκ τοῦ· ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ’ εἰκόνα
528.13 ἡμετέραν καὶ καθ’ ὁμοίωσιν, καὶ ἐκ τοῦ· ἔβρεξε κύριος πῦρ
528.14 παρὰ κυρίου, καὶ ἐκ τοῦ· εἶπεν ὁ κύριος τῷ κυρίῳ μου,
528.15 κάθου ἐκ δεξιῶν μου, καὶ ἐκ τοῦ· ὅτι ἐν σοὶ ὁ θεὸς καὶ 15
528.16 σὺ εἶ ὁ θεός. τοὺς γὰρ λέγοντας ὅτι μυριάκις ἐστὶν ἅγιος
528.17 ὁ θεὸς καὶ τό· ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος κύριος παρερμηνεῦσαι
528.18 τολμῶντας λαμπρῶς ἐλέγχει τό· ἐξεζήτησα τὸ πρόσωπόν σου,
528.19 τὸ πρόσωπόν σου, κύριε, ζητήσω· μὴ ἀποστρέψῃς τὸ πρόσ-
528.20 ωπόν σου ἀπ’ ἐμοῦ. εἰ μὴ γὰρ τὴν ἁγίαν ἀνεκήρυττε μυστι- 20
528.21 κῶς τριάδα ὁ φράσας, περιττολογίας δίκαιος ἂν εἴη ἀπαιτη-
528.22 θῆναι δίκας. οὐ μόνον δὲ ἐν τούτῳ (χρῆναι γὰρ οἶμαι ἐπὶ
528.23 σαφέστερον ὁρμῆσαι ῥητόν), ἀλλὰ καὶ ἐν τῷ· θῦσον τῷ θεῷ
528.24 θυσίαν αἰνέσεως καὶ ἀπόδος τῷ ὑψίστῳ τὰς εὐχάς σου καὶ
529.1 ἐπικάλεσαί με ἐν ἡμέρᾳ θλίψεώς σου, καὶ ἐξελοῦμαί σε, καὶ
529.2 δοξάσεις με. εἰ μὴ γὰρ ἡ τριὰς ἐνταῦθα σαφῶς ἐκηρύτ-
529.3 τετο, ἔδει ῥηθῆναι· θῦσον τῷ θεῷ θυσίαν αἰνέσεως καὶ
529.4 ἀπόδος τὰς εὐχάς σου καὶ ἐπικάλεσαι αὐτὸν ἐν ἡμέρᾳ θλί-
529.5 ψεως, καὶ ἐξελεῖταί σε, καὶ δοξάσεις αὐτόν. ἀλλ’ οὕτω μὲν 5
529.6 οὐκ ἐρρήθη, εἴρηται δὲ ὡς εἴρηται. σαφῶς γὰρ καὶ διὰ
529.7 τούτων καὶ δι’ ἄλλων πολλῶν ἡ παλαιὰ κηρύττει ὅτι οὐχ

276
529.8 ἑνὸς προσώπου κηρύττει δεσποτείαν, ἀλλὰ τριῶν μὲν ὑπο-
529.9 στάσεων, μιᾶς δὲ οὐσίας, ἵνα καὶ Ἰουδαίων στηλιτεύσῃ τὴν
529.10 ὡς ἐφ’ ἑνὸς προσώπου οὐχ ὑγιῆ ἔννοιαν. οἷς καὶ Σαβέλ- 10
529.11 λιος ἠκολούθησεν, ἴσως ἐκ τῆς ἄγαν τοῦ υἱοῦ πρὸς τὸν
529.12 πατέρα ἰσότητος εἰς τὸ μίαν ὑπόστασιν δογματίσαι νευρω-
529.13 θεὶς τὴν πολυθεΐαν Ἑλλήνων ἐξωστράκισεν. ὧν Ἄρειος καὶ
529.14 Εὐνόμιος ἑάλωσαν εἶναι φοιτηταὶ τὴν τῶν ὑποστάσεων δια-
529.15 φορὰν εἰς τὴν οὐσίαν παραλόγως ἑλκύσαντες. εἰ δέ τις 15
529.16 φαίη· διὰ τί γὰρ μὴ σαφῶς καὶ διαρρήδην ἐξ ἀρχῆς ταῦτα
529.17 κεκήρυκται; φαίην ὅτι μάλιστα μὲν τοῖς συνετῶς ἀκούουσι
529.18 λαμπρά ἐστιν αὕτη καὶ ἀπόδειξις καὶ διδασκαλία, ὡς καὶ
529.19 τῷ σοφῷ ἔδοξε Φίλωνι. εἰ δὲ καὶ συνεσκιασμένως ἐρρήθη,
529.20 ἐκεῖνο λογίζεσθαι χρή, ὅτι Ἰουδαίοις τοῖς εἰς πολυθεΐαν ῥέ- 20
529.21 πουσι νομοθετοῦντες οὐκ ἐδοκίμασαν διαφορὰν προσώπων
529.22 εἰσαγαγεῖν, ἵνα μὴ διάφορον φύσιν ἐν ταῖς ὑποστάσεσιν
529.23 εἶναι δογματίσαντες εἰς εἰδωλολατρείαν ἑλκυσθῶσιν, ἀλλὰ τὸ
529.24 τῆς μοναρχίας ἐξ ἀρχῆς μαθόντες μάθημα κατὰ μικρὸν τὸ
530.1 τῶν ὑποστάσεων ἀναδιδαχθῶσι δόγμα τὸ πάλιν εἰς ἑνότητα
530.2 φύσεως ἀνατρέχον, ὡς εἶναι τὰ μὲν ἑνικῶς λεγόμενα τῆς
530.3 ταυτότητος τῆς φύσεως παραστατικά, τὰ δὲ ὑπερβαίνοντα
530.4 τὸν ἑνικὸν ἀριθμὸν τῆς τῶν ὑποστάσεων ἰδιότητος τῆς εἰς
530.5 μίαν οὐσίαν συναγομένης. τὸ μὲν γὰρ διαφόρους φύσεις 5
530.6 ὑποτίθεσθαι Ἑλληνικόν, τὸ δὲ ἓν πρόσωπον ἤγουν μίαν
530.7 ὑπόστασιν Ἰουδαϊκόν, τὸ δὲ πλατύνοντας εἰς τὴν ἁγίαν καὶ
530.8 ὁμοούσιον τριάδα τὰς ὑποστάσεις εἰς μίαν οὐσίαν συνάγειν
530.9 ὀρθότατόν ἐστι καὶ ἀληθινὸν τὸ δόγμα.
530.10 Κεφάλαιον δὲ ἐπὶ τοῖς λεγομένοις· οὐκ ἔστι φυσικὰς 10
530.11 ἀποδείξεις κατὰ πάντα παραστῆσαι τῶν ὑπὲρ φύσιν πραγμά-
530.12 των. εἰ γὰρ καὶ σὰρξ ἀληθὴς ὁ λόγος ἐγένετο, ἀλλ’ οὐ
530.13 ψιλὸς ἄνθρωπος ὁ Χριστὸς ἐνανθρωπήσας, μᾶλλον δὲ θεὸς
530.14 ἐξ ἑκατέρων τῶν φύσεων εἷς ὑπάρχων υἱὸς θεοῦ, θεὸς
530.15 ὑπερούσιος, εἰ καὶ διαρρήγνυνται οἱ τὸ μεῖζον καὶ ἔλαττον 15
530.16 ἐπὶ τοῦ πατρὸς καὶ τοῦ υἱοῦ συγκρίνοντες ἑτεροούσιον τὸν
530.17 υἱὸν τοῦ πατρὸς καὶ ἀνόμοιον δογματίζοντες. οὐ γὰρ ἴσα-
530.18 σιν, ὡς ἔοικεν, ὅτι τὸ μεῖζον καὶ ἔλαττον ἐπὶ τῶν ὁμοου-
530.19 σίων ζητεῖται καὶ κρίνεται, ὡς ἄνθρωπος ἀνθρώπου μείζων
530.20 καὶ βοῦς βοὸς καὶ ἵππος ἵππου, καὶ ἁπαξαπλῶς ὁ κανὼν 20
530.21 τῆς συγκρίσεως τοῖς ὁμογενέσιν ἁρμόζει. ὁ τοίνυν τὰ τοῦ
530.22 θεοῦ τολμηρῶς περιεργαζόμενος καὶ μείζονα λέγων τοῦ υἱοῦ
530.23 τὸν πατέρα τὴν σύγκρισιν ὡς ὁμοούσιον προσίεται, κἂν μὴ
530.24 βούληται. ἑτεροούσια γὰρ ἀλλήλοις συγκρίνεσθαι οὐ δύνα-
530.25 ται, οὔτε λέγεται μείζων ἄνθρωπος βοὸς ἢ μείζων ἵππος 25
530.26 καμήλου ἢ μείζων ὄνος ἰχθύος. τὰ μέντοι γε τὸν ἑνικὸν
531.1 ἀριθμὸν ὑπερβαίνοντα ἐν τῇ θείᾳ γραφῇ τῆς τῶν ὑποστά-

277
531.2 σεων διαφορᾶς εἰσι παραστατικά, τὰ δέ γ’ ἑνικῶς ἐξενηνεγ-
531.3 μένα τῆς ταυτότητος τῆς φύσεως. τὰ μὲν γὰρ εἴρηται, ἵνα
531.4 Σαβέλλιος καὶ Ἰουδαῖοι ἐπιστομισθῶσιν, τὰ δέ, ἵνα Ἄρειος
531.5 καὶ Εὐνόμιος καὶ Ἕλληνες στηλιτευθῶσιν. οἱ γὰρ πλατύ- 5
531.6 νοντες μὲν εἰς τὴν ἁγίαν τριάδα τὸν τῶν ἰδιοτήτων ἀριθ-
531.7 μόν, συστέλλοντες δὲ εἰς μίαν οὐσίαν, ὀρθότατα δογματίζουσι
531.8 καὶ ταῖς τῶν οὐρανίων χρησμῶν ἕπονται διδασκαλίαις μήτε
531.9 εἰς πολυθεΐαν διὰ τὴν τῆς φύσεως διαφορὰν ἐκπίπτοντες,
531.10 μήτε εἰς Ἰουδαϊσμὸν διὰ τὴν τοῦ ἑνὸς προσώπου σύστασιν 10
531.11 ὀλισθαίνοντες.
531.12 Πῶς δὲ οὐκ ἐρυθριῶσι κτίσματι προσκυνοῦντες καὶ ταῖς
531.13 ἑαυτῶν μαχόμενοι ψήφοις; ἀπαγορεύοντες γὰρ τὸ μὴ τῇ
531.14 κτίσει προσκυνεῖν ὡς Ἑλληνικὸν αὐτοὶ τοῦτο δρῶντες ἑαυτοὺς
531.15 λανθάνουσιν. χρὴ δὲ καὶ τοῦτο εἰδέναι, ὡς οὐ τὰ αὐτὰ 15
531.16 ὀνόματα πάντως καὶ τὰ αὐτὰ μηνύει πράγματα, οὔτε ἡ ὁμω-
531.17 νυμία συνωνυμίαν ἐκ παντὸς τρόπου ἐμφαίνει. ἐπὶ μὲν
531.18 γὰρ τοῦ υἱοῦ κυρίως λέγεται ἡ γέννησις, ἐπὶ δὲ τῶν κτισ-
531.19 μάτων καταχρηστικῶς, ἐπ’ ἐκείνου μὲν τῆς ἀληθείας ἕνεκεν
531.20 καὶ τῆς ὁμοουσιότητος, ἐπὶ δὲ τούτων τιμῆς χάριν καὶ 20
531.21 υἱοθεσίας· βουληθεὶς γὰρ ἀπεκύησεν ἡμᾶς λόγῳ ἀληθείας.
531.22 μὴ τοίνυν ἡ ὁμωνυμία τὴν ὁμοτιμίαν ἐνταῦθα τικτέτω, μηδὲ
531.23 τὰ καταχρηστικῶς εἰρημένα κυρίως λελέχθαι νομιζέσθω, ἐπεὶ
531.24 καὶ τὸν θυμὸν καὶ τὴν ὀργὴν καὶ τἄλλα πάντα τὰ τῇ θείᾳ
531.25 μὴ πρέποντα φύσει καταχρηστικῶς λελεγμένα οὐκ ἄν τις εὖ 25
532.1 φρονῶν κυρίως πεφράσθαι φαίη. δῆλον γάρ ἐστιν, ὅτι
532.2 ἑκάστῳ χωρίῳ καὶ ἑκάστῃ λέξει ἡ προσήκουσα καὶ ἁρμόζουσα
532.3 διασάφησις προσαγομένη τὴν ἀλήθειαν ὠδίνει. εἰπάτωσαν
532.4 δέ γε καὶ οἱ εἰς τὸ ἅγιον πνεῦμα βλασφημοῦντες καὶ τῆς
532.5 θείας οὐσίας αὐτὸ χωρίζοντες, πῶς ὁ θεὸς καὶ σωτὴρ ἡμῶν 5
532.6 ἐνανθρωπήσας παρέδωκε συμπληρωτικὸν εἶναι τῆς ἁγίας
532.7 τριάδος τὸ πανάγιον πνεῦμα, καὶ ἐν τῇ ἐπικλήσει τοῦ θείου
532.8 βαπτίσματος σὺν πατρὶ καὶ υἱῷ ὡς ἐλευθεροῦν τῶν ἁμαρ-
532.9 τημάτων τοὺς ἀνθρώπους ἀριθμούμενον καὶ ἐπὶ τῆς μυστι-
532.10 κῆς τραπέζης τὸ σῶμα ἰδικὸν τῆς τοῦ υἱοῦ σαρκώσεως 10
532.11 ἀποφαῖνον, πῶς ἂν εἴη ποιητὸν ἢ κτιστὸν ἢ τῆς δουλικῆς
532.12 φύσεως, ἀλλ’ οὐ τῆς δεσποτικῆς καὶ δημιουργοῦ καὶ βασι-
532.13 λίδος οὐσίας συγγενὲς καὶ ὁμοούσιον τὸ ἅγιον πνεῦμα; εἰ
532.14 γὰρ δοῦλον, μὴ συναριθμείσθω μετὰ τοῦ δεσπότου, καὶ εἰ
532.15 κτίσμα, μὴ συναριθμείσθω τῷ κτίστῃ. ἥνωται γὰρ καὶ συν- 15
532.16 ηρίθμηται, ἐπειδὴ τῷ ἀκριβεῖ τῶν τοιούτων δογματιστῇ
532.17 Χριστῷ πείθεσθαι προσήκει βεβαίως καὶ ἀσφαλῶς τὰ περὶ
532.18 τῆς οἰκείας οὐσίας διδάσκοντι, εἰ καὶ τοῖς πνευματομάχοις
532.19 δοκεῖ σοφωτέρους εἶναι καὶ τὰ οὐράνια πλέον εἰδέναι θεοῦ
532.20 κομπάζοντας ἢ μᾶλλον τολμηρῶς τε καὶ δυσσεβῶς ῥητορεύ- 20

278
532.21 οντας. εἰ οὖν ὁ θεῖος Δανιὴλ ἄγγελον θεασάμενος καὶ
532.22 θαυμάσας τὸ κάλλος καὶ τὸ μέγεθος τοῦ ὀφθέντος πρηνὴς
532.23 ἔπεσεν ἐκπλαγεὶς πρὸς τὸ παράδοξον τῆς θέας, ποίαν ἕξου-
533.1 σιν ἀπολογίαν οἱ πατρὶ καὶ υἱῷ καὶ ἁγίῳ πνεύματι μεσι-
533.2 τεύειν τολμῶντες καὶ τὴν ἄρρητον φύσιν λόγοις ζυγοστατεῖν
533.3 ἐπιχειροῦντες καὶ φυσιολογοῦντες; τὴν τοίνυν ἄχρονον καὶ
533.4 ἀΐδιον καὶ ἀμεσίτευτον καὶ παντὸς λόγου καὶ νοῦ κρείττονα
533.5 πρόοδον τοῦ υἱοῦ ἀπὸ τοῦ πατρὸς γέννησιν καλοῦσιν αἱ 5
533.6 γραφαί, οὐχ ἵνα πάθος ὑπογράψωσιν, ἀλλ’ ἵνα τὸ ὁμοούσιον
533.7 ὑποδείξωσιν· ὁμοούσια γὰρ τῷ ὄντι τὰ τικτόμενα τοῖς τίκτου-
533.8 σιν. ἵνα δὲ μὴ φαντασίαν πάθους ἐπικομίσῃ, λόγον προσ-
533.9 αγορεύουσιν, καὶ ἵνα μὴ νεώτερος ἐπινοηθῇ, ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ
533.10 λόγος φησίν. εἶτα καὶ τὴν πρὸς τὸν πατέρα σχέσιν κηρύτ- 10
533.11 τοντες· καὶ ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν. εἶτα καὶ τὴν ἀξίαν·
533.12 καὶ θεὸς ἦν ὁ λόγος, ἐκ μὲν τοῦ υἱοῦ τὸ ὁμοούσιον, ἐκ δὲ
533.13 τοῦ λόγου τὸ ἀπαθές, καὶ ἐκ μὲν τοῦ ἐν ἀρχῇ εἶναι τὸ
533.14 συναΐδιον, ἐκ δὲ τοῦ πρὸς τὸν πατέρα εἶναι τὴν πρὸς αὐτὸν
533.15 οἰκειότητα, διὰ δὲ τοῦ θεὸν εἶναι τὴν ἀξίαν αὐτοῦ κατα- 15
533.16 μαθόντες καὶ ἐξ ἑκάστου ὀνόματος τὸ μὴ ἐφορμοῦν καὶ
533.17 ἀπρεπὲς ἀποπεμψάμενοι, οἷον ἀπὸ μὲν τοῦ υἱοῦ τὸ νεώτε-
533.18 ρον, ἀπὸ δὲ τοῦ λόγου τὸ ἀνυπόστατον, θεὸν ἀΐδιον ὁμο-
533.19 ούσιον ἀπαθῶς καὶ ἀχρόνως ἐκ τοῦ πατρὸς προελθόντα
533.20 εἰδείημέν τε καὶ προσκυνήσαιμεν. 20
533.21t [β�. Περὶ Κωνσταντίου.]
533.22 Μετὰ δὲ Κωνσταντῖνον ἐβασίλευσε Κωνστάντιος υἱὸς
533.23 αὐτοῦ ἔτη ιαʹ, ὃς μετὰ τὴν τοῦ πατρὸς τελευτὴν εἰς τὸ
534.1 Ἀρειανικὸν φρόνημα παρασυρεὶς κατεβιάζετο τὸν θεῖον Ἀλέ-
534.2 ξανδρον Κωνσταντινουπόλεως δέξασθαι τὸν Ἄρειον εἰς κοι-
534.3 νωνίαν. τοῦ δὲ μὴ ἀνεχομένου παντελῶς, ἀλλὰ φάσκοντος·
534.4 ἐγώ, βασιλεῦ, τὸν ὑπὸ τῶν τιηʹ πατέρων κατακριθέντα καὶ
534.5 ἀναθεματισθέντα δέξασθαι οὐ δύναμαι· ἔφη ὁ βασιλεύς· 5
534.6 ὅρα, ὦ ἐπίσκοπε, μὴ ἄκων δέξῃ αὐτόν· ἰδοὺ γὰρ καὶ σύν-
534.7 οδον ἐκέλευσα γενέσθαι πρὸς τὸ γυμνασθῆναι τὰ παρ’ ἑκατέ-
534.8 ρων ὑμῶν ἀκριβέστερον. ὁ δὲ ἅγιος ἐπίσκοπος Ἀλέξανδρος
534.9 ἀνέστη εὐθὺς καὶ ἐξῆλθεν ἀπὸ προσώπου τοῦ βασιλέως λέ-
534.10 γων· τὸ θέλημα κυρίου γενέσθω. καὶ ἐλθὼν εἰς τὴν ἐκ- 10
534.11 κλησίαν καὶ ἐπιπεσὼν τῷ ἁγίῳ θυσιαστηρίῳ δι’ ὅλης τῆς
534.12 νυκτὸς ἐβόα πρὸς τὸν θεὸν μετὰ δακρύων λέγων· κύριε ὁ
534.13 θεός, μὴ συγχωρήσῃς τῷ ἀναιδεῖ λύκῳ καὶ ἅρπαγι εἰσελθεῖν
534.14 εἰς τὴν [ἁγίαν] ἐκκλησίαν σου, ἀλλὰ δίκασον ἐνδίκως τὸν
534.15 ἄδικον ἐν τάχει. τῇ δὲ ἐπαύριον τῆς συνόδου συγκροτη- 15
534.16 θείσης ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ, ὁ Ἄρειος ἐρχόμενος μετὰ πάντων
534.17 τῶν ὁμοφρόνων αὐτοῦ εἰσῆλθεν ὡς διὰ χρείαν τῆς γαστρὸς
534.18 εἰς οἶκόν τινος ὄπισθεν τοῦ φόρου, ἐν ᾧ τόπῳ, κατὰ τὸ δὴ

279
534.19 λεγόμενον, πρηνὴς γενόμενος ἐξαίφνης ἐλάκισε μέσος, καὶ
534.20 ἐξεχύθη τὰ σπλάγχνα αὐτοῦ πάντα, καὶ ἀμφοτέρων διήμαρτεν 20
534.21 ὁ δείλαιος, τῆς τε κοινωνίας καὶ τῆς παρούσης ζωῆς. καὶ
535.1 ὁ μὲν Ἄρειος οὕτω κατέστρεψε τὸν βίον, οἱ δὲ ὁμόφρονες
535.2 αὐτοῦ μεγάλως ᾐσχύνθησαν καὶ διεσκορπίσθησαν. ὁ δὲ
535.3 ποιμὴν ὁ καλός, ὁ μακαρίτης Ἀλέξανδρος, τῆς ἐκκλησίας
535.4 χαιρούσης τὴν ἁγίαν σύναξιν ἐπετέλεσεν.
535.5 Οἱ δὲ τοῦ μεγάλου Κωνσταντίνου ἀνεψιοί, Γάλλος καὶ 5
535.6 Ἰουλιανός, ἀναγνῶσται γεγόνασιν ἐν Ἀντιοχείᾳ. ἐκκλησίαν
535.7 δὲ τῷ μάρτυρι Μάμαντι κτίσαι προθυμηθέντων, ἐν ᾧ μέρει
535.8 κτίζειν Ἰουλιανὸς ἔλαχεν ἡ γῆ τοῦτο οὐκ ἐδέχετο. πανημέ-
535.9 ριον γὰρ οἰκοδομῶν, ἠδαφισμένον τῇ ἐπιούσῃ ηὑρίσκετο, καὶ
535.10 τὴν διαστροφὴν τῆς γνώμης τοῦ ταλαιπώρου ἡ ἄψυχος ὕλη 10
535.11 προεδήλου. ὃς καὶ τὴν κόμην ἀποκειράμενος καὶ μοναδι-
535.12 κὴν ἄσκησιν ὑποκρινόμενος εἰς Ἀθήνας κατῆλθε τῆς βασι-
535.13 λείας ἐφιέμενος, καὶ τὴν Ἑλλάδα περιερχόμενος μάντεις ἐπ-
535.14 εζήτει καὶ χρησμολόγους, εἰ τεύξεται τοῦ ποθουμένου. καὶ
535.15 δὴ περιτυγχάνει ἀνθρώπῳ δυσσεβεῖ ταῦτα προλέγειν ὑπ- 15
535.16 ισχνουμένῳ, ὃς τοῦτον εἴς τινα τῶν εἰδωλικῶν καταδύσεων
535.17 καταγαγὼν τοὺς ἀπατεῶνας ἐκάλεσε δαίμονας. ἐκείνων δὲ
535.18 μετὰ τῆς συνήθους φαντασίας ἐπιφανέντων, ἠνάγκασε τοῦ-
535.19 τον ὁ φόβος ἐπιθεῖναι τῷ μετώπῳ τοῦ σταυροῦ τὸ σημεῖον,
535.20 ὅπερ ἰδόντες ἀφανεῖς αὐτίκα γεγόνασιν. συνεὶς οὖν ὁ γόης 20
536.1 ἐκεῖνος τῆς φυγῆς τὴν αἰτίαν ἐπεμέμψατο τοῦτον λέγων·
536.2 οὐ φοβηθέντες, ὡς σὺ νομίζεις, ἀλλὰ βδελυξάμενοι τὸ παρά
536.3 σου γενόμενον ἀνεχώρησαν. οὕτω βουκολήσας τὸν αἰχμάλω-
536.4 τον ἐμύησέ τε καὶ τοῦ μύσους ἐνέπλησεν. αἵμασι γὰρ μυ-
536.5 σαροῖς ἀπολουσάμενος τὸ θεῖον βάπτισμα, ἡ τῆς βασιλείας 5
536.6 ἐπιθυμία τῆς εὐσεβείας ἐγύμνωσε τὸν τρισάθλιον. εἶτα
536.7 Κωνστάντιος τοῦτον μεταστειλάμενος καὶ ἀναγορεύσας καί-
536.8 σαρα σὺν αὐτῷ κατὰ Περσῶν ἐξώρμησεν· ὑποστρέφων δὲ
536.9 τοῦτον αὐτοκράτορα καταλείψας ἀπέθανεν ἐν Κιλικίᾳ.
536.10 Ἐφ’ οὗ Εὐνόμιος καὶ Φωτεινὸς καὶ Μακεδόνιος καὶ 10
536.11 Ἀπολινάριος οἱ αἱρεσιάρχαι ἐγνωρίζοντο. καὶ τὰ λείψανα
536.12 τῶν ἁγίων ἀποστόλων Ἀνδρέου καὶ Λουκᾶ καὶ Τιμοθέου
536.13 εἰσῆλθον ἐν Κωνσταντινουπόλει. καὶ Φλαβιανὸς Ἀντιοχείας
536.14 διχῆ τοὺς τῶν ψαλλόντων χοροὺς διελὼν ἐκ διαδοχῆς τὴν
536.15 δαυιτικὴν ἐδίδαξε πρῶτος ᾄδειν μελῳδίαν, ὅπερ ἐν Ἀντιοχείᾳ 15
536.16 πρῶτον ἀρξάμενον πάντοσε διέδραμε τῆς οἰκουμένης τὰ τέρ-
536.17 ματα. καὶ ἡ ἐν Σαρδικῇ καὶ ἡ ἐν Γάγγροις ἐγένοντο σύν-
536.18 οδοι, ἡ μὲν κατὰ Μαρκέλλου καὶ Φωτεινοῦ ψιλὸν ἄνθρω-
536.19 πον τὸν Χριστὸν βλασφημούντων, ἡ δὲ κατὰ τῶν μαθητῶν
536.20 Εὐσταθίου τοῦ Σεβαστείας, οἱ καὶ Μεσσαλιανοὶ λεγόμενοι. 20
537.1 καὶ ὁ μέγας Ἐφραῒμ ἔργῳ καὶ λόγῳ διέπρεπεν, ὃς καὶ πολλὰ

280
537.2 συγγράμματα καταλέλοιπεν, ἐν οἷς καὶ τριακοσίας μυριάδας
537.3 ἐκδέδωκε στίχων εἰς τὸ ψάλλειν Σύρους καὶ τοὺς ἐκ τῆς
537.4 πλάνης τοῦ Βαρδισιάνου προσεπισπάσασθαι διὰ τοῦ μέλους
537.5 καὶ τῆς ἡδυτάτης συμφωνίας. ἐκβιασθεὶς δὲ καὶ πρεσβύ- 5
537.6 τερος ἐχειροτονήθη ὑπὸ τοῦ μεγάλου Βασιλείου, ὃς καὶ ἐποί-
537.7 ησεν αὐτὸν δι’ αἰτήσεως λαλῆσαι τὴν Ἑλληνίδα γλῶτταν
537.8 ἀκωλύτως. καὶ τὸ σημεῖον τοῦ σταυροῦ ἐφάνη ἐν τῷ οὐρανῷ
537.9 ἀπὸ τοῦ ἁγίου κρανίου τόπου μέχρι τοῦ ὄρους τῶν ἐλαιῶν
537.10 διῆκον, περὶ οὗ καὶ φέρεται πρὸς Κωνστάντιον ὑπὸ Κυρίλ- 10
537.11 λου Ἱεροσολύμων ἀναφορά.
537.12 Οἱ τοίνυν Μεσσαλιανοί, τοῦτ’ ἔστιν Εὐχῖται καὶ Ἐν-
537.13 θουσιασταὶ λεγόμενοι ἀπὸ Ἀδελφίου καὶ Δαδώη καὶ Σάβα
537.14 καὶ Συμεῶνος τῶν αἱρεσιαρχῶν τὴν πονηρὰν καὶ ψυχόλε-
537.15 θρον αἵρεσιν ταύτην μετέλαβον. ἀφ’ ὧν ὁ μέγας Φλαβια- 15
537.16 νὸς Ἀντιοχείας ἐπίσκοπος ἐπὶ τὸ αὐτὸ μοναχοὺς δῆθεν
537.17 συναθροίσας πολλοὺς καὶ τὴν αἵρεσιν ἐξαρνουμένους τόνδε
537.18 τὸν τρόπον διήλεγξεν. ἐπίσημον γάρ τινα παρ’ αὐτοῖς γέ-
537.19 ροντα παραλαβὼν κατ’ ἰδίαν ἔφη πρὸς αὐτὸν μετὰ πανουρ-
538.1 γίας· ἡμεῖς μέν, ὦ πρεσβῦτα, τὸν πλείω βεβιωκότες βίον
538.2 ἀκριβέστερον καὶ τὴν ἀνθρωπείαν ἐμάθομεν φύσιν καὶ τὰ
538.3 τῶν ἀντιπάλων δαιμόνων ἔγνωμεν εὖ μάλα μηχανήματα,
538.4 πείρᾳ δὲ καὶ τὴν τῆς χάριτος ἐδιδάχθημεν χορηγίαν. οὗτοι
538.5 δὲ νέοι ὄντες καὶ τούτων οὐδὲν ἀκριβῶς ἐπιστάμενοι πνευ- 5
538.6 ματικωτέρων ἀκοῦσαι λόγων οὐ φέρουσιν. οὐκοῦν εἰπέ μοι,
538.7 πῶς φατε καὶ τὸ ἐναντίον πνεῦμα ὑποχωρεῖν καὶ τοῦ παν-
538.8 αγίου πνεύματος τὴν χάριν ἐπιφοιτᾶν διὰ τῆς ὑμετέρας
538.9 εὐχῆς καὶ ἐπιτηδεύσεως; ὁ δὲ τοῖς λόγοις τούτοις κατα-
538.10 θελχθεὶς ἐξήμεσεν ἅπαντα τὸν κεκρυμμένον ἰὸν καὶ ψυχο- 10
538.11 φθόρον καί φησιν· οὐδεμίαν μὲν ἐκ τοῦ βαπτίσματος ἴσμεν
538.12 ὠφέλειαν τοῖς ἀξιουμένοις ἐγγίνεσθαι, μόνην δὲ τὴν σπου-
538.13 δαίαν εὐχὴν τὸν ἔνοικον καὶ συνουσιωμένον δαίμονα ἐξ-
538.14 ελαύνειν· ἕλκειν γὰρ ἕκαστον τῶν τικτομένων ἐκ τοῦ προ-
538.15 πάτορος ὥσπερ τὴν φύσιν οὕτω δὴ καὶ τὴν τῶν δαιμόνων 15
538.16 δουλείαν, ὧν ὑπὸ τῆς σπουδαίας εὐχῆς ἐλαυνομένων ἐπιφοιτᾷ
538.17 λοιπὸν τὸ πανάγιον πνεῦμα ὁρατῶς καὶ αἰσθητῶς καὶ τὴν
538.18 οἰκείαν παρουσίαν φανερώτατα σημαῖνον. καὶ τὸ μὲν σῶμα
538.19 τῆς ἐμπαθοῦς κινήσεως εὐθὺς ἐλευθεροῦται παντελῶς, ἡ δὲ
538.20 ψυχὴ τῆς ἐπὶ τὰ χείρω τροπῆς τέλεον ἀπαλλάττεται, ὡς μη- 20
538.21 κέτι δεῖσθαι λοιπὸν μήτε νηστείας πιεζούσης τὸ σῶμα μήτε
538.22 διδασκαλίας χαλινούσης τὴν ψυχὴν καὶ τὸν νοῦν ἀπὸ πάσης
538.23 ἐνεργείας πονηρᾶς καὶ ἐνθυμήσεως. οὐ μόνον δὲ τῶν τοῦ
538.24 σώματος καὶ τῆς ψυχῆς ὁ τοιοῦτος ἀπαλλάττεται παθῶν
538.25 αἰσχίστων καὶ σκιρτημάτων, ἀλλὰ καὶ τὰ μέλλοντα σαφῶς 25
538.26 προβλέπει καὶ τὴν ἁγίαν τριάδα ὀφθαλμοφανῶς θεωρεῖ καὶ

281
539.1 θεολογίας καὶ θείων μυστηρίων ἀξιοῦται. οὕτως ὁ θεῖος
539.2 Φλαβιανὸς τὴν δαιμονιώδη καὶ μυσαρωτάτην αἵρεσιν ἀνορύ-
539.3 ξας καὶ γυμνώσας ἔφη πρὸς τὸν δυσσεβέστατον γέροντα·
539.4 πεπαλαιωμένε κακῶν ἡμερῶν, ἤλεγξέ σε τὸ σὸν μιαρὸν στόμα,
539.5 καὶ οὐκ ἐγώ, καὶ τὰ σὰ διεφθαρμένα καὶ ἀκάθαρτα χείλη 5
539.6 καταμαρτυροῦσί σου. φανερωθείσης δὲ τῆς σατανικῆς καὶ
539.7 βδελυρᾶς ἀπάτης καὶ νόσου ταύτης, τῆς μὲν Συρίας ἐξηλά-
539.8 θησαν, εἰς δὲ τὴν Παμφυλίαν ἐχώρησαν καὶ ταύτην τῆς
539.9 λώβης ἐπλήρωσαν.
539.10t [γ�. Περὶ Ἰουλιανοῦ.] 10
539.11 Μετὰ δὲ Κωνστάντιον ἐβασίλευσεν Ἰουλιανὸς ὁ παραβά-
539.12 της ἔτη δύο ἥμισυ. ὃς κατὰ συγχώρησιν θεοῦ παραλαβὼν
539.13 τὴν βασιλείαν ἐποίει καὶ τὰ λοιπὰ ὅσα οἱ τοῦτον κινοῦντες
539.14 ἐθεραπεύοντο δαίμονες. ὅθεν οἱ τῶν εἰδώλων ὑπασπισταὶ
539.15 ἀναθαρρήσαντες ἀνέῳξαν μὲν τοὺς τῶν εἰδώλων σηκοὺς καὶ 15
539.16 τὰς μυσαρὰς ἐπετέλουν τελετάς, τοὺς δὲ θείους ναοὺς κατ-
539.17 έστρεφον καὶ τοὺς χριστιανοὺς δεινῶς ἐμάστιζον. ἐφ’ ὧν
539.18 χρόνων καὶ Πορφύριος ὁ Τύριος ὑπάρχων πολλὰ κατὰ τῆς
539.19 πίστεως ἡμῶν ἐκμανεὶς ἐλύσσησεν. χριστιανὸς γὰρ γενόμε-
539.20 νος καὶ τυπτηθεὶς ὑπό τινος χριστιανοῦ ἐν Παλαιστίνῃ θυ- 20
539.21 μωθεὶς μετῆλθε πάλιν εἰς τὸν ἑλληνισμὸν ὁ ταλαίπωρος καὶ
539.22 κατὰ τῆς πίστεως ἐδογμάτισεν.
539.23 Ὁποῖα τοίνυν καὶ ὅσα κατ’ ἐκεῖνον ἐτόλμησαν τὸν και-
539.24 ρὸν οἱ τοῦ δυσσεβοῦς ὁμόφρονες πάμπολλα μέν ἐστι καὶ
540.1 συγγραφῆς ἰδίας ἐπιδεόμενα, ἡμεῖς δὲ ἐκ πολλῶν ὀλίγα
540.2 διηγησόμεθα. ἐν Ἀσκάλωνι μὲν καὶ Γάζῃ ἀνδρῶν ἱερῶν
540.3 καὶ γυναικῶν διὰ βίου τὴν παρθενίαν ἐπηγγελμένων ἀναρ-
540.4 ρήξαντες τὰς γαστέρας καὶ κριθῶν ἐμπλήσαντες προύθηκαν
540.5 χοίροις βοράν, ὧν καὶ τῶν ἡπάτων καὶ τῶν αἱμάτων ἀπ- 5
540.6 εγεύσαντο οἱ δυσώνυμοι. ἐν δὲ τῇ Σεβαστῇ πόλει τοῦ προ-
540.7 δρόμου τὴν θήκην ἀνοίξαντες πυρί τε παρέδοσαν τὰ λεί-
540.8 ψανα καὶ τὴν κόνιν διεσκέδασαν. ἐν δὲ Καισαρείᾳ τῆς
540.9 Φιλίππου τῇ νῦν Πανεάδι ἀνδριὰς ἦν τοῦ κυρίου, ὃν ἡ
540.10 αἱμόρρους εὐχαριστήριον πρὸ τοῦ οἴκου αὐτῆς ἔστησεν. βο- 10
540.11 τάνη δέ τις ἐφύετο ἐν τῇ βάσει, ἐν ᾗ πρότερον ὁ χαλκοῦς
540.12 ἀνδριὰς ἵστατο τοῦ Χριστοῦ πᾶσι μὲν ἀνθρώποις ἄγνωστος
540.13 πέλουσα, παντὸς δὲ πάθους ἀλεξητήριος τυγχάνουσα. ὅνπερ
540.14 ἀνδριάντα Ἰουλιανὸς ὁ ἀσεβὴς καταγαγεῖν πρὸς ἐμπαιγμὸν
540.15 δῆθεν καὶ συρῆναι προστάξας ἴδιον ἀντ’ ἐκείνου ξόανον 15
540.16 ἵδρυσεν. πῦρ δὲ κατελθὸν οὐρανόθεν τοῦτο κατέκαυσεν.
540.17 τὸν δέ γε τοῦ κυρίου ἀνδριάντα ὑφ’ Ἑλλήνων τότε συντρι-
540.18 βέντα οἱ χριστιανοὶ συλλέξαντες ἐπιμελῶς εἰς ἐκκλησίαν ἀπ-
540.19 έθεντο. ὁ δὲ ἐμβρόντητος Ἰουλιανὸς προφανῶς λοιπὸν καὶ
540.20 ἀναιδῶς κατὰ τῆς εὐσεβείας ὡπλίζετο. καὶ πρῶτον μὲν τὰς 20

282
541.1 ἐν τῇ πόλει καὶ τὰς ἔξωθεν πηγὰς ταῖς μυσαραῖς θυσίαις
541.2 ἐμόλυνεν, ὅπως ἕκαστος μεταλαμβάνων τοῦ νάματος μετα-
541.3 λαγχάνῃ καὶ τοῦ μύσους. ἔπειτα δὲ καὶ τὰ κατὰ τὴν ἀγο-
541.4 ρὰν προκείμενα τοῦ μιάσματος ἐνεπίμπλη. περιεραίνοντο
541.5 γὰρ καὶ ἄρτοι καὶ κρέατα καὶ ὀπῶραι καὶ λάχανα καὶ τἄλλα 5
541.6 ὅσα ἐδώδιμα. ταῦτ’ οὖν ὁρῶντες οἱ χριστιανοὶ ἔστενον μὲν
541.7 καὶ ὠλοφύροντο ἐπὶ τοῖς γινομένοις, μετελάμβανον δ’ ὅμως
541.8 ἀποστολικῷ νόμῳ πειθόμενοι τῷ φάσκοντι· πᾶν τὸ ἐν μα-
541.9 κέλλῳ πωλούμενον ἐσθίετε μηδὲν ἀνακρίνοντες διὰ τὴν συν-
541.10 είδησιν. ἔτι μὴν καὶ ἕτερον ἐξευρὼν κατὰ τῆς εὐσεβείας 10
541.11 μηχάνημα καὶ τοῖς στρατιωτικοῖς καταλόγοις χρυσίον διανέμων
541.12 κατὰ τὸ παλαιὸν ἔθος καθῆστο μὲν αὐτὸς ἐπὶ θρόνου βασιλι-
541.13 κοῦ, προύθηκε δὲ παρὰ τὸ ἔθος βωμὸν ἀνθράκων πλήρη καὶ
541.14 λιβανωτὸν ἐπὶ τῆς κατὰ πρόσωπον αὐτοῦ τραπέζης, καὶ προσ-
541.15 έταξε περὶ τῶν τὸ χρυσίον κομιζομένων ἕκαστον πρότερον 15
541.16 ἐπιβάλλειν τῷ βωμῷ λιβανωτόν, εἶτα προσέρχεσθαι καὶ τὸ
541.17 χρυσίον παρὰ τῆς χειρὸς αὐτοῦ δέχεσθαι. καὶ πρὸς τούτοις
541.18 ἐκέλευσε καὶ ταῖς μυσαραῖς εἰκόσιν αὐτοῦ συγγράφεσθαι Δία
541.19 καὶ Ἄρεα, καὶ οὕτως ὁ ἀνόσιος ἔσπευδε καταμιαίνειν πάν-
541.20 τας. ἐξέθετο δὲ καὶ νόμον ὥστε χριστιανοὺς μήτε στρα- 20
542.1 τεύεσθαι μήτε ποιητικῶν ἢ ῥητορικῶν ἢ φιλοσόφων μαθη-
542.2 μάτων ἐκπαιδεύεσθαι. ἐκ γὰρ τῶν ἡμετέρων, φησίν, καθο-
542.3 πλιζόμενοι γραμμάτων τὸν καθ’ ἡμῶν ἀναδέχονται πόλεμον.
542.4 Ὃν Γρηγόριος ὁ τῆς θεολογίας ἐπώνυμος εὖ μάλα στηλι-
542.5 τεύων φάσκει· σὸν τὸ ἑλληνίζειν, εἰπέ μοι; τί δέ; οὐ Φοι- 5
542.6 νίκων τὰ γράμματα, ὡς δέ τινες τῶν Αἰγυπτίων ἢ τῶν ἐπὶ
542.7 τούτων σοφωτέρων Ἑβραίων, οἳ καὶ πλαξὶ θεοχαράκτοις ἐγγρα-
542.8 φῆναι τὸν νόμον παρὰ θεοῦ πιστεύουσιν; σὸν τὸ ἀττικίζειν;
542.9 τὸ ἀριθμεῖν δὲ καὶ λογίζεσθαι δακτύλοις μέτρα τε καὶ σταθμὰ
542.10 οὐκ Εὐβοιέων; εἴπερ Εὐβοιεὺς ὁ Παλαμήδης ὁ πολλῶν 10
542.11 εὑρετὴς καὶ διὰ τοῦτο ἐπίφθονος. σὰ τὰ ποιήματα; τί δέ;
542.12 οὐ τῆς γραὸς μᾶλλον ἐκείνης, ἣ τὸν ὦμον σεισθεῖσα παρά
542.13 τινος συντόνως, ὡς λόγος, εἶτα ἐνυβρίζουσα τῷ σφοδρῷ τῆς
542.14 ὁρμῆς ἔπος ἐφθέγξατο, καὶ τοῦτο ἀρέσαν τῷ νεανίᾳ λίαν
542.15 καὶ φιλοπονώτερον μετρηθὲν τὴν θαυμασίαν σου ταύτην 15
542.16 ἐδημιούργησε ποίησιν; αὐτὸ δὲ πόθεν σοι τὸ μυεῖσθαι καὶ
542.17 μυεῖν καὶ θρησκεύειν; οὐ παρὰ Θακῶν; καὶ ἡ κλῆσις πει-
542.18 θέτω σε. τὸ θύειν δὲ οὐ παρὰ Χαλδαίων, εἴτ’ οὖν Κυ-
542.19 πρίων; τὸ δὲ γεωμετρεῖν οὐκ Αἰγυπτίων; τὸ δὲ μαγεύειν
542.20 οὐ Περσικόν; τὴν δὲ ὀνείρων μαντικὴν τίνων ἢ Τελμησέων 20
542.21 ἀκούεις; τὴν οἰωνιστικὴν δὲ ποίων; οὐκ ἄλλων ἢ Φρυγῶν
542.22 τῶν πρώτων περιεργασαμένων ὀρνίθων πτῆσίν τε καὶ κινή-
543.1 ματα. καὶ ἵνα μὴ μακρολογῶ, πόθεν σοι τὸ καθ’ ἕκαστον;
543.2 οὐχ ἓν ἐξ ἑκάστων; ὧν ἁπάντων εἰς ταὐτὸ συνελθόντων ἓν

283
543.3 δεισιδαιμονίας μυστήριον συνέστη. τί οὖν; δεξόμεθα, πάν-
543.4 των ἀποχωρησάντων εἰς τοὺς πρώτους εὑραμένους, μηδὲν
543.5 ἕτερον ἔχειν πλὴν τῆς κακίας καὶ τῆς περὶ τὸ θεῖον ταύτης 5
543.6 καινοτομίας. ἡ γὰρ τοῦ λόγου δύναμις τοῖς μὲν ἐπιεικέσιν
543.7 ὅπλον, τοῖς δὲ μοχθηροῖς κέντρον κακίας γίνεται.
543.8 Καὶ μέντοι καὶ τοὺς Ἰουδαίους κατὰ τῶν Χριστιανῶν
543.9 ἐξοπλίζων ἤρετο τούτους· διὰ τί θύειν τοῦ νόμου κελεύον-
543.10 τος οὐ θύετε; τῶν δὲ τὸν ἐν Ἱεροσολύμοις ναὸν καὶ τὴν 10
543.11 ἐκεῖσε περιγεγραμμένην αὐτῶν λατρείαν προβαλλομένων, αὐτίκα
543.12 προσέταξεν ὁ θεομάχος ἀνεγεῖραι τὸν κατ’ ὀργὴν καὶ γνώ-
543.13 μην θεοῦ ναὸν καταλυθέντα. καὶ τοῦτο μετὰ πολλῆς χαρᾶς
543.14 ἀκούσαντες ἅπασι τὰ προστεταγμένα τοῖς κατὰ τὴν οἰκουμέ-
543.15 νην ὁμοφύλοις ἐδήλωσαν. καὶ οἱ μὲν πανταχόθεν συνέτρε- 15
543.16 χον καὶ χρήματα καὶ προθυμίαν εἰς τὴν οἰκοδομὴν τοῦ
543.17 ναοῦ προεισφέροντες, ὁ δὲ συναπέστειλεν αὐτοῖς καὶ ἄρχοντα
543.18 καὶ πολλὴν ὑπηρεσίαν καὶ συνδρομήν. σκαπάνας γὰρ καὶ
543.19 ἄμμας ἀργυρᾶς κατασκευάσας συνέπεμψε τοῖς ἀντιθέοις Ἰου-
543.20 δαίοις. καὶ ἐπεὶ ὀρύττειν ἤρξαντο καὶ τὸν χοῦν ἐκφέρειν 20
543.21 πολλαὶ μυριάδες, ἐξαπίνης ἄνεμοι ῥαγδαῖοι βίαιοί τε καὶ
543.22 στρόβιλοι πνεύσαντες ἀθρόως ἅπαντας διεσκέδασαν. ἐκείνων
543.23 δὲ μεμηνότων ἔτι καὶ τῇ θείᾳ μακροθυμίᾳ μὴ σωφρονιζο-
543.24 μένων, ἀλλὰ τοῦ ἔργου πάλιν ἁπτομένων, πρῶτον μὲν
543.25 σεισμὸς ἐγένετο μέγιστος καὶ φοβερώτατος, ἔπειτα δὲ πῦρ 25
544.1 ἐκ τῶν ὀρυττομένων θεμελίων ἀναδραμὸν τοὺς πλείστους
544.2 κατέκαυσεν. κατὰ δὲ τὴν αὐτὴν νύκτα καὶ τὴν μετ’ αὐτὴν
544.3 ὤφθη ἐν τῷ οὐρανῷ τοῦ σταυροῦ τὸ σχῆμα πᾶσαν φωτο-
544.4 ειδῶς καταυγάζον τὴν γῆν ἐκείνην. ἅπερ οἱ ματαιόφρονες
544.5 θεασάμενοι καὶ τὴν κατ’ αὐτῶν θεομηνίαν ἐναργέστερον ἐπ- 5
544.6 αισθόμενοι πρὸς τὰ ἴδια μετ’ αἰσχύνης ἀπέδρασαν. ὁ δὲ
544.7 βαρυκάρδιος Ἰουλιανὸς ταῦτα μεμαθηκὼς παραπλησίως καὶ
544.8 αὐτὸς τῷ Φαραῷ τὴν καρδίαν ἐσκλήρυνεν.
544.9 Μετὰ δὲ ταῦτα Πέρσαι κατὰ τῆς Ῥωμαίων ἐξελθόντες
544.10 γῆς, ἔδοξεν αὐτῷ τούτοις ἀντιπαρατάξασθαι, καὶ τοὺς μάν- 10
544.11 τεις ἐπερωτήσας, ἐκέλευον καὶ ὑπισχνοῦντο τὴν νίκην αὐτῷ
544.12 ὡς παρὰ τῶν δαιμόνων εἰληφότων. ὅθεν καὶ χρησμὸν τῷ
544.13 δυσσεβεῖ ἐπανεγίνωσκον ἔχοντα οὕτως· νῦν δὲ πάντες ὡρ-
544.14 μήθημεν θεοὶ νίκης τρόπαια κομίσασθαι παρὰ θηρὶ ποταμῷ.
544.15 τῶν δ’ ἐγὼ ἡγεμονεύσω θοῦρος πολεμόκλονος Ἄρης. τού- 15
544.16 τοις πεισθεὶς ὁ πεφενακισμένος καὶ πολλὰ καὶ μεγάλα καὶ
544.17 δυσδιήγητα κατὰ χριστιανῶν ποιήσας καὶ ἄλλα πλείονα ποι-
544.18 εῖν μετὰ τὸν πόλεμον καὶ τὴν νίκην ἐπαγγειλάμενος κατὰ
544.19 Περσῶν ἐκίνησε καὶ διαβὰς τὸν ὁρίζοντα ποταμὸν ἀπὸ τῆς
544.20 Περσῶν τῇ Ῥωμαίων χώρᾳ καὶ ὑπό τινος ἀπατηθεὶς Περ- 20
544.21 σικοῦ νεανίσκου λέγοντος ὡς ἐν τρισὶν ἡμέραις παραδώσειν

284
545.1 αὐτῷ τὴν Βαβυλῶνα, καὶ μὴ χρῄζειν πολλῶν ἀναλωμάτων,
545.2 εὐθὺς τὰς μὲν τὴν τροφὴν τοῦ λαοῦ κομιζούσας ναῦς ἐν-
545.3 επύρισεν, αὐτὸς δὲ διὰ γῆς ἀπῄει δυσβάτου ποδηγούμενος
545.4 ὑπὸ τοῦ ἀπατεῶνος Πέρσου· ὃς ἐξαίφνης ἀποδράσας κατ-
545.5 έλιπε τὸν εὐρίπιστον καὶ κουφότατον πλανώμενον μετὰ τοῦ 5
545.6 λαοῦ καὶ τρυχόμενον ὑπό τε τῆς ἐρημίας καὶ τῆς τῶν τρο-
545.7 φῶν ἀπορίας. τοσαύτη γὰρ ἔνδεια περιέσχεν αὐτούς, ὡς
545.8 καὶ ἵππων καὶ ἡμιόνων ἀπογεύσασθαι. πλανώμενος οὖν ὁ
545.9 λαὸς καὶ σφόδρα διαφθειρόμενος εὗρον ἐξάπινα κείμενον
545.10 τὸν θεήλατον. ἐξ ἀφανοῦς γὰρ ἀκόντιον φέρεται κατ’ αὐτοῦ 10
545.11 καὶ διὰ τοῦ βραχίονος εἰς τὴν πλευρὰν διαδραμὸν εἰσέδυ·
545.12 ἐξ ἧς πληγῆς τὸν βίον κατέστρεψεν, ἀδήλου τοῦ ἀνελόντος
545.13 αὐτὸν γενομένου. καὶ τὸν μὲν τὴν δικαίαν ἐκείνην ἐπενεγ-
545.14 κόντα πληγὴν οὐδεὶς ἔγνω μέχρι καὶ τήμερον. ὅμως δέ,
545.15 εἴτε ἄνθρωπος εἴτε ἄγγελος τοῦτο δέδρακεν, τοῦ θείου νεύ- 15
545.16 ματος ὑπηρέτης γέγονεν. ἐκεῖνον δέ φασι δεξάμενον τὴν
545.17 πληγὴν εὐθὺς πλῆσαι τὴν χεῖρα τοῦ αἵματος καὶ ῥίψαι εἰς
545.18 τὸν ἀέρα καὶ φάναι· ἐνίκησας, Γαλιλαῖε, ἐνίκησας. καὶ ἀνα-
545.19 κομισθὲν τὸ μιαρὸν αὐτοῦ σῶμα ἐν Ταρσῷ καὶ ταφὲν ἀνε-
545.20 βράσθη ἀπὸ τῆς γῆς καὶ ἀπερρίφη, καθὼς ἔφη πάλιν Γρη- 20
545.21 γόριος ὁ τῆς θεολογίας ἐπώνυμος· μικρὸν γὰρ τὸ ἐν μέσῳ
545.22 καὶ Πέρσαις μὲν ἡ δίκη δοῦσα τὸν ἀλιτήριον ἐκεῖ δικάζει
545.23 καὶ νεκρὸν ἐπανάγει μηδὲ ἐλεούμενον, ὡς δ’ ἐγώ τινος
546.1 ἤκουσα μηδὲ τῷ τάφῳ προσλαμβανόμενον, ἀλλ’ ὑπὸ τῆς
546.2 σεισθείσης δι’ αὐτὸν γῆς ἀποσειόμενος καὶ ἀναβρασσόμενος,
546.3 προοίμιον οἶμαι τῆς ἐκεῖθεν κολάσεως.
546.4 Μετὰ δὲ ταῦτα ἐφωράθησαν αἱ τῆς ἐκείνου γοητείας
546.5 μαγγανεῖαι. ἐν μὲν γὰρ τῇ Περσίδι τυγχάνων πέμψας δαί- 5
546.6 μονα πρὸς τὴν δύσιν πρὸς τὸ ἐνεγκεῖν αὐτῷ ἐκεῖθεν ἀπό-
546.7 κρισιν διὰ τάχους, ἐκωλύθη τῆς πρόσω πορείας ὑπό τινος
546.8 μονάζοντος ἐπὶ ἡμέρας δέκα, καὶ μὴ δυνάμενος ὁ δαίμων
546.9 προβῆναι πάλιν πρὸς τὸν Ἰουλιανὸν ὑπέστρεψεν. ὁ δὲ τὴν
546.10 αἰτίαν τῆς βραδυτῆτος ἐρωτήσας, ἀπεκρίθη αὐτῷ ὁ δαίμων· 10
546.11 καὶ ἐβράδυνα καὶ ἄπρακτος ἐπανῆλθον. ἐκδεχόμενος γὰρ
546.12 Πούπλιον μονάζοντα, εἴ πως παύσηται τῆς προσευχῆς, καὶ
546.13 μὴ παυσαμένου αὐτοῦ ἡμέρας ιʹ, διεκώλυσέ με ποιῆσαι τὸ
546.14 θέλημά σου. καὶ τοῦτο ἀκούσας Ἰουλιανὸς καὶ ἀγανακτή-
546.15 σας σφόδρα προσηπείλησε μετὰ τὴν ὑποστροφὴν ἐξολοθρεῦ- 15
546.16 σαι τῶν μοναχῶν τὸ γένος. ὅπερ μαθών τις τῶν μεγιστά-
546.17 νων αὐτοῦ καὶ θαυμάσας ἐπανελθὼν διένειμε τὰ ὑπάρχοντα
546.18 αὐτοῦ πάντα πένησι καὶ ἀπῆλθε πρὸς τὸν γέροντα καὶ γε-
546.19 νόμενος μοναχὸς δόκιμος πᾶσιν ἔλεγε τὴν ἰσχὺν τῶν μονα-
546.20 ζόντων ἣν ἔλαβον κατὰ τῶν σκοτεινομόρφων δαιμόνων. 20
546.21 Ἐν δὲ Κάραις τῇ παρὰ τοῦ Κάρου βασιλέως κτισθείσῃ

285
546.22 πόλει τὴν πρὸς Πέρσας ποιούμενος πορείαν εἰσελθὼν καὶ
547.1 ἔν τινι καταδύσει θυσίας ἀκαθάρτους ἐπιτελέσας κλεῖθρα
547.2 καὶ σήμαντρα ταῖς θύραις ἐπέθηκε καὶ φύλακας ἐπέστησεν.
547.3 ἥνπερ ἀνοίξαντες μετὰ τὴν ἐκείνου πτῶσιν εὗρον γύναιον
547.4 ἐκ τῶν τριχῶν κρεμάμενον καὶ ἐκτεταμένον ἔχον τὰς χεῖρας,
547.5 ἧς ἀνασχίσας ὁ ἄσπλαγχνος τὴν γαστέρα τὴν κατὰ Περσῶν 5
547.6 δήπουθεν ἔγνω διὰ τοῦ ἥπατος νίκην. ἐν δὲ Ἀντιοχείᾳ
547.7 πολλὰς μὲν κιβωτοὺς ἐν τοῖς βασιλείοις κεφαλῶν ἀνθρώπων
547.8 πεπληρωμένας, πολλὰ δὲ φρέατα νεκρῶν σωμάτων εὗρον
547.9 πεπλησμένα. καὶ γὰρ μυρίας μὲν γυναῖκας ἐν γαστρὶ ἐχού-
547.10 σας ἀνατεμὼν καὶ ἐν τοῖς ἐμβρύοις ἡπατοσκοπούμενος καὶ 10
547.11 πολλὰ παιδία κατασφάξας ὑπὸ τὰ εἴδωλα κατώρυξεν ὁ φιλ-
547.12 είδωλος Εἰδωλιανός. πολλὴν δὲ καὶ ἄλλην λογικὴν ἀγέλην
547.13 ἐκ ποικίλων ἡλικιῶν διαφόροις ὑπέβαλε θανάτοις ἐπ’ ὀνό-
547.14 ματι Ποσειδῶνος καὶ τῶν λοιπῶν δαιμόνων ὁ δαιμονιώδης
547.15 καὶ θεομίσητος, οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ ἵππους λευκούς τε καὶ 15
547.16 πυροὺς ἔθυεν, τοὺς μὲν τῷ ἡλίῳ, τοὺς δὲ τῷ πυρὶ καὶ τοῖς
547.17 ἀνέμοις, καὶ πρὸς τούτοις κύνας καὶ πιθήκους καὶ κόρακας
547.18 καὶ πᾶν σχεδὸν ἑρπετῶν εἶδος καὶ τετραπόδων θηρίων τε
547.19 καὶ τῶν ἄλλων πτηνῶν καὶ νηκτῶν οὐ διέλειπε κατασφάτ-
547.20 των καὶ τελετὰς παντοίας ἐπινοῶν, πλείους καὶ χείρους τῶν 20
547.21 παρ’ Ἕλλησι νενομισμένων πρὸς τὸ πάντας τοὺς πρὸ αὐτοῦ
547.22 ἑλληνίσαντας ὑπερακοντίσαι, διὰ τῶν τοιούτων οἰόμενος ὁ
547.23 ἄθεος ἀποθεωθῆναι καὶ θεὸς νομισθῆναι. τοιαῦτα τῶν
547.24 δυσωνύμων θεῶν καὶ δαιμόνων ἀκαθάρτων τὰ ἐπιτάγματα
547.25 καὶ μαντεύματα καὶ τοιαῦτα τοῦ ματαιόφρονος καὶ θεηλά- 25
548.1 του τὰ ἀποτελέσματα. καὶ τούτων μὲν ἡ ψευδομαντεία τε
548.2 καὶ ἀπάτη πεφώραται, ἐκεῖνος δὲ τῇ τούτων πλάνῃ δεδου-
548.3 λωμένος τέθνηκε ψυχῇ καὶ σώματι ἐτῶν ὑπάρχων λʹ, καὶ
548.4 ἐξέλιπον ἐν ματαιότητι αἱ ἡμέραι αὐτοῦ καὶ τὰ ἔτη αὐτοῦ
548.5 μετὰ σπουδῆς, καὶ ἀπώλετο διὰ τὴν ἀνομίαν αὐτοῦ. πολ- 5
548.6 λὴν γὰρ ἀδικίαν καὶ ἀνομίαν εἰς τὸ ὕψος ὄντως ἐλάλησεν,
548.7 καὶ ἔθετο εἰς οὐρανὸν τὸ στόμα αὐτοῦ, καὶ ἡ γλῶσσα αὐτοῦ
548.8 διῆλθεν ἐπὶ τῆς γῆς, ὡς γέγραπται. καὶ πάνδεινα καὶ
548.9 δυσεξήγητα πράξας καὶ πάνυ μεγαλαυχήσας τὴν ἑαυτοῦ προ-
548.10 τέραν πίστιν καὶ τάξιν μὴ τηρήσας πέπτωκε πτῶμα ἐξαίσιον 10
548.11 καὶ δυσδιήγητον, ὥσπερ καὶ ὁ τοῦτον ἀπατήσας καὶ ἀπο-
548.12 λέσας παγκάκιστος διάβολος.
548.13t [δ�. Περὶ Ἰωβιανοῦ.]
548.14 Μετὰ δὲ Ἰουλιανὸν ἐβασίλευσεν Ἰωβιανὸς μῆνας ηʹ. μετὰ
548.15 τὴν Ἰουλιανοῦ σφαγὴν μόλις ποτὲ πρᾶον ἡμῖν βασίλειον τὸ 15
548.16 Ἰωβιανοῦ ἀνενεώθη. οὗτος γὰρ ἐν ἑνὶ καὶ τῷ αὐτῷ καιρῷ
548.17 βασιλεὺς καὶ ὁμολογητὴς καὶ τῆς κακῶς ἐπενεχθείσης πλά-
548.18 νης ὠθητὴς ἀπεφάνθη. ἐπειδὴ γὰρ ἐν τοῖς ὅπλοις ὁ στρα-

286
548.19 τὸς ἐτύγχανεν, καὶ ὁ βάρβαρος ἐπέκειτο, οἱ ἡμέτεροι στρα-
549.1 τηγοὶ περὶ τῶν ἄκρων βουλευόμενοι πραγμάτων Ἰωβιανῷ
549.2 τὴν ψῆφον δεδώκασιν. ἐκεῖνος δὲ κατασχεθεὶς εἰς τὸ ὑπο-
549.3 δέξασθαι τὰ τῆς βασιλείας σύμβολα πρὸς τὸ στρατόπεδον τὸ
549.4 μολυνθὲν ταῖς Ἰουλιανοῦ ἱεροσυλίαις λέγεται εἰρηκέναι μὴ
549.5 δύνασθαι αὐτὸν βασιλεύειν τούτων, ἐπειδὴ χριστιανὸς αὐτὸς 5
549.6 ἦν. τότε πάντες ὁμοίᾳ καὶ τῇ αὐτῇ φωνῇ ἀποκρίνασθαι
549.7 λέγονται ὅτι· καὶ ἡμεῖς χριστιανοί ἐσμεν. πρὶν δὲ ἀκοῦσαι
549.8 ταύτην τὴν φωνὴν οὐκ ἠνέσχετο ἐφησυχάσαι τῷ δέξασθαι
549.9 τὴν βασιλείαν. τοιγαροῦν εὐθὺς αὐτῷ θεῖά τις φιλανθρω-
549.10 πία παρεγένετο, καὶ παρ’ ἐλπίδα πᾶσαν, συγκειμένων τῶν 10
549.11 ἡμετέρων πανταχόθεν παρὰ τῶν πολεμίων, καὶ μηδεμιᾶς
549.12 εὐχερείας αὐτοῖς οὔσης τοῦ διαφυγεῖν, ἄφνω πρεσβευταὶ
549.13 πεμφθέντες παρὰ τῶν βαρβάρων παραγίνονται καὶ ἐξαιτοῦ-
549.14 σιν εἰρήνην, καὶ τῷ στρατοπέδῳ ἤδη ὑπὸ τοῦ λιμοῦ κατανα-
549.15 λωθέντι τροφὰς καὶ τὰ ἀναγκαῖα καὶ τὰ λοιπὰ συναλλάττειν 15
549.16 ἐπαγγέλλονται καὶ πάσῃ φιλανθρωπίᾳ τὴν ἡμετέραν διορ-
549.17 θοῦσθαι προπέτειαν. κθʹ δὲ συνθέμενος ἔτεσιν εἰρήνην εἰς
549.18 τὴν Ῥωμαίων ἐπανῆλθε γῆν σὺν τοῖς στρατεύμασιν. ἠναγ-
549.19 κάσθη δὲ καὶ τὴν Νίσιβιν πόλιν μεγίστην οὖσαν Πέρσαις
549.20 παραχωρῆσαι. οὗτος πολλὴν τῶν ἐκκλησιῶν φροντίδα καὶ 20
549.21 ἐπιμέλειαν ποιούμενος τοὺς ἐν ἐξορίαις ἐπισκόπους ἀνεκαλέ-
549.22 σατο. τῷ δὲ ἱερῷ Ἀθανασίῳ ἐπέστειλε τῆς ἀμωμήτου πί-
550.1 στεως ἐγγράφως αὐτῷ σημᾶναι τὴν ἀκρίβειαν. ὅπερ καὶ
550.2 πέπραχεν Ἀθανάσιος καὶ γέγραφεν Ἰωβιανῷ ἐπιστολὴν πλήρη
550.3 ὀρθοδοξίας. ἀλλ’ ὁ οὕτως εὐσεβὴς καὶ θαυμάσιος μετὰ ηʹ
550.4 μῆνας τῆς αὐτοῦ βασιλείας ἐν Κιλικίᾳ τετελεύτηκε μέγα
550.5 πένθος καταλείψας τῇ ἐκκλησίᾳ καὶ λαοῖς ἅπασιν. 5
550.6t [ε�. Περὶ Οὐαλεντινιανοῦ.]
550.7 Μετὰ δὲ Ἰωβιανὸν ἐβασίλευσεν Οὐαλεντινιανὸς ἔτη ιβʹ
550.8 ἀναγορευθεὶς ἐν Νικαίᾳ τῆς Βιθυνίας. ὅστις ὑπὲρ τῆς
550.9 ἡμετέρας πίστεως παρὰ Ἰουλιανοῦ ἐτύγχανε τῆς στρατείας
550.10 ἐκβληθείς. ἀλλ’ ἐπλήρωσεν ἐν αὐτῷ ὁ θεὸς ὅπερ ὑπέσχετο 10
550.11 ὑπὲρ τὰ ἑκατονταπλασίονα ἐν τῷ παρόντι αἰῶνι ἀποδεδωκὼς
550.12 αὐτῷ. ἐπειδὴ γὰρ ὑπὲρ τῆς πίστεως τὴν στρατείαν κατα-
550.13 λελοίπει, τὴν βασιλείαν ἐδέξατο. οὗτος εἰς τὴν βασιλείαν
550.14 κοινωνὸν προσελάβετο μετὰ λʹ ἡμέρας τῆς ἑαυτοῦ ἀναγορεύ-
550.15 σεως τὸν ἑαυτοῦ ἀδελφὸν Οὐάλεντα. εἰσελθὼν γὰρ ἐν Κων- 15
550.16 σταντινουπόλει μεταπεμψάμενος αὐτὸν ἐκ Πανονίας πόλεως
550.17 Κιβαλῆς (ἐκεῖθεν γὰρ ὥρμηντο) κοινωνὸν αὐτὸν τῆς βασι-
550.18 λείας προσελάβετο, καὶ ἑαυτῷ μὲν τὰ τῆς δύσεως ἐπελέξατο
550.19 μέρη, ἐκείνῳ δὲ τὰ τῆς ἀνατολῆς κατέλιπεν. Οὐάλης δὲ
551.1 συγκροτῶν τοὺς αἱρετικοὺς εἰς τὴν ὁδὸν τῶν ἰδίων πατέρων
551.2 ἐπορεύετο. καὶ γὰρ ἐπισκόπους εἰς ἐξορίαν ἔπεμψε καὶ

287
551.3 πρεσβυτέρους καὶ διακόνους καὶ μοναχούς, Τατιανοῦ τότε
551.4 ἄρχοντος τῆς Ἀλεξανδρείας, ἐπὶ τοσοῦτον ὥστε καί τινας
551.5 εἰς βασάνους ἀγαγεῖν καὶ τῷ πυρὶ παραδοῦναι καὶ πλεῖστα 5
551.6 ἀθέμιτα καὶ ὠμότατα κατὰ τῆς τοῦ θεοῦ ἐκκλησίας μηχα-
551.7 νήσασθαι. ταῦτα πάντα μετὰ τὴν τελευτὴν Ἀθανασίου διε-
551.8 πράττετο. ὥσπερ γὰρ θείᾳ τινὶ κωλυθεὶς ἀρετῇ καίτοι κατὰ
551.9 τῶν ἄλλων βακχεύων οὐδὲν κατ’ ἐκείνου λυπηρὸν ἐτόλμησεν
551.10 ἁμαρτῆσαι. 10
551.11 Οἱ ἐν Κωνσταντινουπόλει ὀρθόδοξοι ἐλεεῖσθαι νομίσαντες
551.12 ὑπὸ Οὐάλεντος πρεσβείαν ἔστειλαν πρὸς αὐτὸν ἐν Νικομη-
551.13 δείᾳ τυγχάνοντα πέμψαντες ὀγδοήκοντα ἱερατικοὺς ἄνδρας,
551.14 ὧν ἡγοῦντο Θεόδωρος καὶ Οὐρβανὸς καὶ Μενέδημος. οὓς
551.15 ἅπαντας σὺν αὐτῷ τῷ πλοίῳ ὑπαφθῆναι προσέταξεν, καὶ 15
551.16 πάντες σὺν τῇ νηῒ κατεφλέχθησαν, μέχρι Δακιδίζων τοῦ
551.17 πλοίου διαρκέσαντος κἀκεῖσε διαλυθέντος. Οὐάλης πᾶσαν
551.18 ἐκκλησίαν πορθήσας ἧκε καὶ εἰς Καισάρειαν ἀπὸ ἀνατολῆς
551.19 κατὰ Βασιλείου κινούμενος, ὅτε καὶ τὰ κατὰ τὸν υἱὸν αὐτοῦ
551.20 ἐγένετο, καθώς φησιν ὁ Θεολόγος Γρηγόριος. Δημοσθένους 20
551.21 ἑνὸς τῶν ὀψοποιούντων τῷ Οὐάλεντι ἐν τῇ πρὸς Οὐάλεντα
551.22 συντυχίᾳ καταδραμόντος Βασιλείου καὶ βαρβαρίσαντος, μικρὸν
551.23 μειδιάσας ἔφη ὁ διδάσκαλος· ἰδοὺ ἐθεασάμεθα καὶ Δημο-
552.1 σθένην ἀγράμματον. οἱ Γότθοι κακῶς ἐχρῶντο τῷ Οὐάλεντι,
552.2 ὁ δὲ αἰτεῖ τὸν θειότατον Οὐαλεντινιανὸν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ
552.3 πέμψαι αὐτῷ στρατὸν εἰς βοήθειαν. αὐτὸς δὲ οὐκ ἔδωκεν,
552.4 ἀλλὰ καὶ ἐπωνείδισεν ὡς αἱρετικὸν καὶ κακόφρονα, εἰπὼν ὅτι
552.5 οὐ χρὴ ἐπαμύνειν ἀνδρὶ πολεμοῦντι θεόν. 5
552.6 Ἐν ἐκείνῳ δὲ τῷ χρόνῳ μετὰ μϛʹ ἐνιαυτοὺς τῆς ἱερω-
552.7 σύνης αὐτοῦ μετὰ πολλοὺς ἀγῶνας καὶ πολλοὺς τῆς ἐγκρα-
552.8 τείας στεφάνους Ἀθανάσιος ἡσύχασεν, Πέτρον διαδέξασθαι
552.9 αὐτὸν προειπὼν τὸν κοινωνήσαντα αὐτῷ τῶν θλίψεων, Λού-
552.10 κιος δὲ ἐπίσκοπος ὢν τῆς τῶν Ἀρειανῶν αἱρέσεως παρα- 10
552.11 χρῆμα ὡς λύκος ἐπὶ πρόβατα ὥρμησεν. καὶ ὁ μὲν Πέτρος
552.12 εὐθέως εἰς τὴν Ῥώμην ἀπέφυγεν, Λούκιος δὲ οὕτως εἰς τὸ
552.13 αἷμα τῶν ἀνθρώπων ἐπορεύετο, ὡς μηδὲ σχῆμα τῆς θρη-
552.14 σκείας δοκεῖν φυλάττειν, ἐν τῇ ἀρχῇ δὲ τῆς ἐπιβάσεως αὐτοῦ
552.15 τοσαῦτα καὶ οὕτως αἰσχρὰ κατὰ τῶν παρθένων τῆς ἐκκλησίας 15
552.16 καὶ τῶν ἐγκρατευομένων ἐγένετο, οἷα οὐδὲ ἐν τοῖς διωγμοῖς
552.17 τῶν Ἑλλήνων γεγενῆσθαι μνημονεύεται. οὐ μόνον δὲ ἀλλὰ
552.18 καὶ τὴν ἔρημον ἐπόρθει καὶ πόλεμον τοῖς ἡσυχάζουσιν ἐπ-
552.19 ήγαγεν. τρεῖς γὰρ χιλιάδας ὁμοῦ κατὰ τὴν ἔρημον ἀπέστειλε
552.20 τοὺς μοναχοὺς πολεμεῖν, οἱ δὲ ἐρχόμενοι καινὸν εἶδος πολέ- 20
552.21 μου ἑώρων· οἱ γὰρ ἀντίπαλοι καθὼς ἐπέμποντο τοὺς ἑαυτῶν
552.22 αὐχένας τοῖς ξίφεσιν ὑπέβαλλον, καὶ οὐδὲν ἄλλο ἤκουον, εἰ
552.23 μὴ τοῦτο· ὦ φίλε, δι’ ὃ παρεγένου;

288
552.24 Κατὰ τὸν αὐτὸν καιρὸν οἱ τῶν μοναχῶν πατέρες τῷ βίῳ
552.25 καὶ τῇ ἀξίᾳ τῆς ἀρχαιότητος Μακάριος καὶ Ἰσίδωρος καὶ 25
552.26 Μακάριος ἕτερος καὶ Ἡρακλείδης καὶ Παμβώ, Ἀντωνίου
553.1 μαθηταί, κατὰ τὴν Αἴγυπτον καὶ μάλιστα ἐν τοῖς ἐρήμοις
553.2 τόποις τῆς Νιτρίας ὑπῆρχον ἄνδρες, οἵ τινες τὴν κοινωνίαν
553.3 ἔχειν τῆς ζωῆς καὶ τῶν πράξεων οὐ μετὰ τῶν ἄλλων ἀν-
553.4 θρώπων, ἀλλὰ μετὰ τῶν ἐπουρανίων ἀγγέλων ἐπιστεύοντο.
553.5 ἅπερ παρὼν ἑώρακα ἤδη ἐγὼ καὶ τούτων τὰς πράξεις ἀνα- 5
553.6 φέρω, ὧν τοῖς πάθεσι κοινωνὸς εἶναι κατηξιώθην. οὗτοι
553.7 ἐν τοῖς ἰδίοις οἰκήμασι κείμενοι καὶ εὐχόμενοι ἐξεδέχοντο
553.8 τοὺς ἑαυτῶν φονευτάς. ἀπηνέχθη δὲ αὐτοῖς ἄνθρωπος ἐκ
553.9 πολλοῦ τὰ μέλη πάντα τοῦ σώματος καὶ μάλιστα τοὺς πόδας
553.10 ξηρός. ἐλαίῳ δὲ χρίσαντες αὐτὸν εἶπον· ἐν ὀνόματι Ἰησοῦ 10
553.11 Χριστοῦ, ὃν διώκει Λούκιος, ἀνάστα καὶ περιπάτει τοῖς σοῖς
553.12 ποσίν· ὃς παραχρῆμα ἀναστὰς καὶ ἀναπηδήσας εὐχαριστῶν
553.13 τῷ θεῷ ἀπῆλθεν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ. πρὸ ὀλίγου δὲ χρόνου
553.14 τυφλὸς ἠξίωσεν ἀπενεχθῆναι εἰς τὸ οἰκίδιον Μακαρίου, ὅπερ
553.15 ἦν ἐν τῇ ἐρήμῳ ἀπὸ διαστήματος ἡμερῶν τριῶν. ἐλθὼν 15
553.16 δὲ ἐκεῖσε ὁ τυφλὸς πολλῷ καμάτῳ τῶν ἀγόντων αὐτὸν καὶ
553.17 Μακάριον οὐχ εὑρὼν ἐν τῇ οἰκίᾳ πάνυ ἀθυμήσας ἐλυπεῖτο.
553.18 τῇ δὲ ὑπερβολῇ τῆς πίστεως ἐκθερμανθεὶς παρακαλῶ, ἔφη
553.19 τοῖς ἄγουσιν αὐτόν, προσπελάσατέ με ἐκείνῳ τῷ μέρει τοῦ
553.20 τοίχου, ἐν ᾧ ὁ γέρων εἰώθει καθεύδειν. ὅτε δὲ προσηνέχθη, 20
553.21 μικρὸν ἐκ τοῦ ξηροῦ πηλοῦ λαβών, ὅθεν ὁ τοῖχος κεχρι-
553.22 σμένος ἐφαίνετο, ταῖς οἰκείαις ἐπιτέθεικε χερσὶ καὶ παρεκά-
553.23 λεσεν, ὥστε καὶ ὕδωρ ἀντληθῆναι αὐτῷ ἐκ τοῦ φρέατος,
553.24 ἀφ’ οὗπερ ἔπινεν ὁ πρεσβύτης. ἐκείνῳ δὲ τῷ ὕδατι τὸν
553.25 πηλὸν ἀναλύων καὶ τούτῳ περιχρίων τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ 25
553.26 ἀποπλύνων ἐκ τοῦ ἀντληθέντος ὕδατος ἐξαίφνης τὴν θέαν
553.27 ἀπέλαβεν οὕτως ὥστε μηδενὸς χρῄζων ὑπηρέτου εἰς τὰ ἴδια
554.1 ἐπανῆλθεν. ὃς μετὰ ταῦτα σὺν πάσῃ τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ ἐπ-
554.2 ανελθὼν πρὸς τὸν γέροντα καὶ τῷ θεῷ χάριν ὡμολόγει καὶ
554.3 τὸ πρᾶγμα ὡς ἐγένετο ἀπεμνημόνευσεν. ὁ αὐτὸς δὲ οὗτος
554.4 Μακάριος σπήλαιον εἶχεν ὑαίνης γειτνιάζον τῷ οἰκήματι
554.5 αὐτοῦ. ἔν τινι δὲ ἡμέρᾳ τοὺς σκύλακας αὐτῆς τυφλοὺς τυγ- 5
554.6 χάνοντας ἀπήνεγκεν αὐτῷ τὸ θηρίον καὶ πρὸ τῶν ποδῶν
554.7 αὐτοῦ ἔθηκεν. νοήσας δὲ ἐκεῖνος ὅτι περὶ τῆς τυφλότητος
554.8 τῶν σκυλάκων τὸ θηρίον παρεκάλει, ἠξίωσε τὸν δεσπότην
554.9 θεόν, ἵνα τὴν θέαν αὐτοῖς ἀποδῷ. ἀποδοθείσης δὲ αὐτοῖς,
554.10 ἐπανῆλθον ἀκολουθοῦντες ἐπὶ τὸ σπήλαιον τῇ μητρί, καὶ 10
554.11 μετ’ ὀλίγον αὕτη μετὰ τῶν ἰδίων σκυλάκων ὑποστρέψασα
554.12 δορὰς προβάτων ἔτι τὸ ἔριον ἐχούσας ὡσανεὶ δῶρον ὑπὲρ
554.13 τῆς εἰς αὐτοὺς χάριτος ἀπήγαγε τῷ γέροντι τοῖς ὀδοῦσι τὰς
554.14 δορὰς βαστάζουσα, καὶ ταύτας πρὸ τῶν θυρῶν ἀποθεμένη

289
554.15 ἀνεχώρησεν. τούτους τοὺς θείους πατέρας Λούκιος εἰς 15
554.16 νῆσον τῶν τῆς Αἰγύπτου λιμνῶν ἐξορίζει, ἔνθα οὐδεὶς
554.17 χριστιανῶν κατοικεῖ. τοῦ δὲ πλοίου τῇ νήσῳ μετὰ τῶν
554.18 μοναχῶν προσεγγίσαντος, ἡ θυγάτηρ τοῦ ἱερέως τῶν εἰδώ-
554.19 λων τῆς χώρας ἐκείνης ὑπὸ δαίμονος ἐλαυνομένη δι’ ἀνέ-
554.20 μων ἁρπαζομένη ἔρχεται ἕως τοῦ πλοίου τῶν ἁγίων γερόν- 20
554.21 των κράζουσα βοαῖς ἀτάκτοις οἷα δαιμονῶσα. ἐπιτιμήσαντες
554.22 δὲ τῷ πνεύματι τῷ ἀκαθάρτῳ τὴν μὲν παῖδα ὑγιῆ τοῖς
554.23 γονεῦσιν ἀπέδωκαν, τοὺς δὲ τὸν τόπον οἰκοῦντας χριστια-
554.24 νοὺς πάντας θερμοὺς καὶ διαπύρους ἐποίησαν. τοῦτο μα-
554.25 θὼν Λούκιος καὶ φοβηθεὶς μὴ πάντας ὀρθοδόξους ποιή- 25
554.26 σωσιν, λάθρα αὐτοὺς ἐπανελθεῖν πρὸς τὰς ἰδίας σκηνὰς ἐν
554.27 τῇ ἐρήμῳ ἐποίησεν.
555.1 Μαυΐα ἡ τῶν Σαρακηνῶν βασιλὶς χριστιανὴ ἦν ἐκ γέ-
555.2 νους Ῥωμαίων καὶ ληφθεῖσα αἰχμάλωτος ἤρεσε διὰ κάλλος
555.3 τῷ βασιλεῖ τῶν Σαρακηνῶν καὶ τῷ χρόνῳ εἰς βασιλίδα προ-
555.4 έκοψεν. πολλὰ οὖν κακὰ τοῖς Ῥωμαίοις ἔδρασεν, ὥστε καὶ
555.5 τὸν στρατὸν ἐκτρῖψαι σφοδροτάτῳ πολέμῳ καὶ πόλεις πολλὰς 5
555.6 ἐν Παλαιστίνῃ καὶ Ἀραβίᾳ πορθῆσαι. παρακληθεῖσα δὲ εἰρή-
555.7 νην ποιήσασθαι οὐκ ἄλλως ἔφη τοῦτο γενήσεσθαι, εἰ μὴ
555.8 Μυσῆς τις ὀνόματι μοναχὸς τῷ ἔθνει αὐτῆς χειροτονηθείη
555.9 ἐπίσκοπος, ὃς ἐν τῇ ἐρήμῳ τῇ γειτνιαζούσῃ τοῖς μέρεσιν
555.10 αὐτῆς διάγων ταῖς ἀρεταῖς καὶ τοῖς θαύμασιν ἐξήστραπτεν. 10
555.11 ταύτης ἡ αἴτησις ἐμηνύθη τῷ βασιλεῖ τῶν Ῥωμαίων, ὃς
555.12 κελεύει τοῖς στρατηγοῖς μετὰ πολλοῦ τοῦ τάχους τοῦτο ποι-
555.13 ῆσαι. ἀγαγόντων δὲ αὐτὸν ἐν Ἀλεξανδρείᾳ, χειροτονηθῆναι
555.14 ὑπὸ Λουκίου αὐτὸς οὐ κατεδέξατο εἰπὼν ὅτι· Λούκιος τὰς
555.15 χεῖρας αὐτοῦ οὐκ ἐπιβαλεῖ μοι· πεφυρμέναι γάρ εἰσι τοῖς 15
555.16 τῶν ἁγίων αἵμασιν. καταισχυνθέντος οὖν τοῦ ἀσεβοῦς Λου-
555.17 κίου, τῆς δημοσίας χρείας ἐπικειμένης, ἠναγκάσθη ἡσυχά-
555.18 σαι, ἵνα παρὰ τῶν ἐπισκόπων τῶν ὑπ’ αὐτοῦ ἐξορισθέντων
555.19 Μυσῆς τὴν χειροτονίαν δέξηται· ὅπερ καὶ γέγονεν. καὶ οὕτω
555.20 χειροτονηθεὶς ἐδόθη Μαυΐα καὶ πολλοὺς τοῦ φύλου χριστια- 20
555.21 νοὺς πεποίηκεν. ἱστορεῖ δὲ πολλὰ περὶ τοῦ ἔθνους ὅθεν τε
555.22 ἤρξατο καὶ ὅθεν ἐπονομάζεται καὶ ὅτι ιγʹ ἐτῶν περιτέμνονται.
555.23 Ἐν Ἐδέσσῃ τῆς Μεσοποταμίας, ἔνθα Θωμᾶς ὁ ἀπό-
556.1 στολος ἐδίδαξεν, ἐλθὼν ὁ βασιλεὺς Οὐάλης καὶ ἰδὼν τοὺς
556.2 ὄχλους τῶν ὀρθοδόξων τῆς ἐκκλησίας ἐκβληθέντας καὶ ἐν
556.3 τῷ πεδίῳ ποιουμένους τὴν σύναξιν εἰς τοσαύτην ὀργὴν ἀνή-
556.4 φθη, ὥστε οἰκείαις χερσὶ τυπτῆσαι τὸν ὕπαρχον κατὰ τοῦ
556.5 προσώπου, ἐπειδήπερ οὐκ ἐδιώχθησαν κἀκεῖθεν οἱ ὄχλοι 5
556.6 καθάπερ αὐτὸς προσέταξεν. ἐκεῖνος δὲ καίπερ Ἕλλην ὢν
556.7 καὶ παρὰ τοῦ βασιλέως ὑβρισθεὶς ὅμως σκοπῷ φιλανθρωπίας
556.8 τῇ ἑξῆς μέλλων ἐπὶ πόρθησιν τῶν ὄχλων ἐξιέναι τοῦτο αὐτὸ

290
556.9 δῆλον τοῖς πολίταις πεποίηκε διὰ λαθραίων μηνυμάτων,
556.10 ὥστε φυλάξασθαι καὶ μὴ ἀπελθεῖν εἰς τὴν σύναξιν. πάλιν 10
556.11 ἕωθεν προιὼν μεγίστῳ φόβῳ ὑπὲρ τὸ ἔθος διὰ τῆς αὐτοῦ
556.12 τάξεως ἐπτόει καὶ πάντα ἐποίει ὥστε μηδένα κινδυνεῦσαι
556.13 τοῦ λαοῦ. ἑώρα δὲ ὅμως ὄχλον πλείονα τῆς συνηθείας ἐπὶ
556.14 τὸν τόπον ἐκεῖνον πορεύεσθαι καὶ συντρέχειν καὶ πολλοὺς
556.15 ἐπιταχύνειν ὡσανεὶ φοβουμένους μή τις ἐκ τοῦ θανάτου 15
556.16 ἀπολειφθῇ. ἐν δὲ τῷ μεταξὺ καί τι γύναιον ὁρᾷ οὕτως
556.17 ἐπιταχύνον καὶ σπεῦδον ὡς μηδὲ ἐξιὸν ἀπὸ τῆς οἰκίας προσ-
556.18 κλεῖσαι τὰς θύρας μήτε περιμεῖναι εὐπρεπῶς τὸ σχῆμα τῶν
556.19 γυναικῶν περιβαλέσθαι καθάπερ ἐχρῆν ἐπιμελῶς. ἔφερε δὲ
556.20 μεθ’ ἑαυτῆς ἡ γυνὴ καὶ παιδίον νήπιον καὶ σφοδροτάτῳ 20
556.21 δρόμῳ τὴν τάξιν τοῦ ὑπάρχου διαρρήξασα ἔσπευδεν. ἐκεῖνος
556.22 δὲ λοιπὸν οὐ φέρων, κατάσχετε, ἔφη, τὴν γυναῖκα καὶ ἐν-
556.23 ταῦθα ἀγάγετε. ὅτε δὲ ἐκείνη κατασχεθεῖσα ἠνέχθη, ποῦ,
556.24 ἔφη, ὦ δυστυχὴς γύναι, ἐπιταχύνασα σπεύδεις; ἡ δέ, εἰς
556.25 τὸ πεδίον, ἔφη, ἔνθα ὁ τῶν καθολικῶν ὄχλος συνάγεται. 25
556.26 καὶ οὐκ ἀκούεις, ἔφη, ὅτι ὁ ὕπαρχος ἐκεῖσε πορεύεται, ἵνα
556.27 πάντας ἀνέλῃ, οὓς ἂν εὕρῃ; ἡ δὲ ἀπεκρίνατο· ἀκήκοα καὶ
556.28 διὰ τοῦτο σπεύδω, ἵνα ἐκεῖ εὑρεθῶ. τουτὶ δὲ τὸ παιδίον
556.29 ποῦ ἕλκεις; ἐκεῖνος ἔφη. ἡ δὲ ἀπεκρίνατο· ἵνα καὶ αὐτὸς
557.1 μαρτυρίου ἀξιωθῇ. ταῦτα δὲ ὅτε ἤκουσεν, ἐπανελθεῖν ἐκέ-
557.2 λευσε τὴν τάξιν καὶ τὸ ὄχημα εἰς τὸ παλάτιον προσέταξεν
557.3 ὑποστρέψαι. εἰσελθὼν δὲ πρὸς τὸν βασιλέα εἶπεν· ὦ βα-
557.4 σιλεῦ, ἀποθανεῖν με εἰ προστάττεις, ἕτοιμός εἰμι, τὸ δὲ ἔργον
557.5 ὅπερ ἐκέλευσας πληρῶσαι οὐ δύναμαι. διδάξας δὲ πάντα 5
557.6 τὰ περὶ τῆς γυναικὸς κατέσχε τὴν τοῦ βασιλέως ὁρμήν.
557.7 Κατ’ ἐκεῖνον δὲ τὸν καιρὸν οἱ πόλεμοι τοῦ ἀσεβοῦς
557.8 βασιλέως Οὐάλεντος, οὓς κατὰ τῶν ἐκκλησιῶν τοῦ θεοῦ
557.9 ἐπήγαγεν, κατὰ τῶν πολεμίων ἐστράφησαν. τῶν γὰρ Γότθων
557.10 ἐκ τῶν ἰδίων τόπων ἐξελθόντων, διὰ πάσης ὁμοῦ τῆς Θρᾴ- 10
557.11 κης ἐξέχεαν ἑαυτοὺς καὶ τοῖς ὅπλοις τὰς πόλεις καὶ τοὺς
557.12 ἀγροὺς πορθεῖν ἀγρίως ἤρξαντο. τότε κατὰ Οὐάλεντος ὕβρεσι
557.13 χαλεπαῖς οἱ πολῖται ἐχρῶντο μὴ ἐξιόντι εἰς πόλεμον, ἐξερχο-
557.14 μένου δὲ αὐτοῦ Ἰσάκιος ὁ ἱερὸς μοναχὸς κρατήσας τοῦ χαλι-
557.15 νοῦ τοῦ ἵππου αὐτοῦ ἔφησε πρὸς αὐτόν· ποῦ βαδίζεις, ὦ 15
557.16 βασιλεῦ, κατὰ θεοῦ στρατευόμενος καὶ θεὸν ἔχων ἀντίπαλον;
557.17 πρὸς ὃν ὀργισθεὶς Οὐάλης φρουρεῖσθαι προσέταξεν ἀπει-
557.18 λήσας αὐτῷ θάνατον, εἰ ἐπανέλθοι, καθάπερ Ἀχαὰβ τῷ
557.19 Μιχαίᾳ. ὁ δὲ τῆς αὐτῆς προφητικῆς χάριτος πλησθεὶς
557.20 ὁμοίως αὐτῷ τὴν ἀντίφασιν ἐπὶ παντὸς τοῦ λαοῦ δέδωκεν. 20
557.21 εἶτα συμβολῆς γενομένης ἐν Ἀδριανουπόλει, καὶ ἡττηθεὶς
557.22 κατὰ κράτος φεύγει σὺν ὀλίγοις εἰς οἴκημα, ὅπερ αἰσθόμενοι
557.23 οἱ πολέμιοι κατέκαυσαν αὐτὸν σὺν τοῖς συνοῦσιν αὐτῷ καὶ

291
557.24 αὐτῷ τῷ οἰκήματι βασιλεύσαντα ἀνοσίως ἔτη ιδʹ.
557.25 Οὐαλεντινιανὸς ὁ μέγας τῇ πίστει τῆς εὐσεβείας τέ- 25
558.1 λειος καὶ ἀκέραιος τῇ παλαιᾷ τῆς τῶν Ῥωμαίων βασιλείας
558.2 αὐθεντίᾳ τὴν πολιτείαν ἐκυβέρνα καλῶς. σύνοδον γὰρ
558.3 ἐν τῷ Ἰλλυρικῷ ἐκέλευσε γενέσθαι, ἥτις τὴν ἐν Νικαίᾳ
558.4 πίστιν ἐβεβαίωσεν. ἴδικτον δὲ γράψας τοῖς ἐν Ἀσίᾳ
558.5 καὶ Φρυγίᾳ καὶ Καρίᾳ ἐπισκόποις ἐμμένειν τοῖς δόξασι 5
558.6 παρεγγύησεν, κοινωνὸν ἐν τῷ ἰδίκτῳ προσλαβόμενος τὸν
558.7 ἀδελφὸν αὐτοῦ Οὐάλεντα καὶ Γρατιανὸν τὸν υἱὸν αὐτοῦ.
558.8 ἔγραψαν δὲ τὰ ὅμοια καὶ οἱ ἐν τῷ Ἰλλυρικῷ συνελθόντες
558.9 ἐπίσκοποι.
558.10 Ἀποθανόντος ἐν Μεδιολάνῳ Αὐξεντίου τοῦ τῶν αἱρε- 10
558.11 τικῶν ἐπισκόπου οἱ ἑκατέρου μέρους ὄχλοι ὑπὸ διαφόρου
558.12 σπουδῆς ἐφέροντο, καὶ ἦν τις αὐτοῖς μεγίστη διχόνοια καὶ
558.13 ἐπικίνδυνος στάσις, καὶ ἑκάτερον μέρος ὄλεθρον τῇ ἰδίᾳ
558.14 παρεσκεύαζε πόλει, εἰ μή γε ἡ αὐτοῦ κρατήσειε γνώμη, καὶ
558.15 εἰς ἔργον ἀγάγοι τὸ βούλημα, καίτοι ἐναντίων τῶν προθέ- 15
558.16 σεων αὐτοῖς οὐσῶν. τότε δὲ τῆς ἐπαρχίας ἐκείνης Ἀμβρό-
558.17 σιός τις τὴν ἀρχὴν διήνυεν, ὃς παραχρῆμα εἰς τὴν ἐκκλη-
558.18 σίαν εἰσῆλθεν ὡς κωλύσων τὴν στάσιν. ὁ δὲ δῆμος τῆς
558.19 πρὸς ἀλλήλους ἀφέμενος ἔριδος μιᾷ φωνῇ τὸν Ἀμβρόσιον
558.20 ἐπίσκοπον ἐπεζήτησαν κατηχούμενον ὄντα, μεγάλως λέγοντες 20
558.21 ἑνωθήσεσθαι καὶ μίαν ἀμφοτέροις τοῖς μέρεσι τὴν πίστιν
558.22 ἔσεσθαι, εἰ Ἀμβρόσιος ἐπίσκοπος αὐτοῖς δοθείη. ὅπερ γνοὺς
558.23 ὁ θεοσεβὴς Οὐαλεντινιανὸς ἐκέλευσε μυηθῆναι καὶ χειροτο-
558.24 νηθῆναι Ἀμβρόσιον πολλὰ περὶ ἀρετὴν μαρτυρήσας αὐτῷ.
559.1 χειροτονηθέντος δὲ αὐτοῦ, τοῦτον τὸν ὕμνον ὁ βασιλεὺς τῷ
559.2 θεῷ ἀνέπεμψεν· χάρις σοι, δέσποτα παντοκράτορ καὶ σῶτερ
559.3 ἡμέτερε, ὅτι τῷδε τῷ ἀνδρὶ ἐγὼ μὲν σώματα, σὺ δὲ ψυχὰς
559.4 ἐνεχείρισας καὶ τὰς ἐμὰς ψήφους δικαίας ἀπέφηνας. φασὶ
559.5 δὲ ὅτι τοὺς ἄρχοντας ἀδικοῦντας γενναίως Ἀμβρόσιος ἐπὶ 5
559.6 τοῦ βασιλέως διήλεγχεν.
559.7t [ζ�. Περὶ Γρατιανοῦ.]
559.8 Ἐν δὲ τῷ μεταξὺ ἐπὶ τὸν πόλεμον τῶν Σαυρομάτων
559.9 Οὐαλεντινιανὸς ὁ μέγας ἐκ τῶν μερῶν τῆς Γαλλίας εἰς τὸ
559.10 Ἰλλυρικὸν ἐλθών, καὶ τοῦ πολέμου μόλις ἀρχὴν λαβόντος, 10
559.11 ἀρρωστίᾳ αἰφνίδιον συσχεθεὶς ἐτελεύτησεν. πρέσβεις γὰρ
559.12 Σαυρομάται ἀπέστειλαν ἐξαιτοῦντες εἰρήνην. οὓς Οὐαλεν-
559.13 τινιανὸς θεασάμενος ἤρετο, εἰ πάντες Σαυρομάται τοιοῦτοι
559.14 τυγχάνουσιν ὄντες τὰ σώματα. τῶν δὲ εἰπόντων ὅτι τοὺς
559.15 παρ’ αὐτοῖς ἀρίστους ἀπέστειλαν, ἀνακράξας μέγα δεινὰ τὴν 15
559.16 Ῥωμαίων βασιλείαν εἶπεν ὑπομένειν εἰς αὐτὸν ἐλθοῦσαν, εἰ
559.17 Σαυροματαίων οἱ ἄριστοι τοιοῦτοι Ῥωμαίοις τολμῶσι πολε-
559.18 μεῖν. ἐκ δὲ τῆς διαστάσεως φλεβὸς ῥαγείσης, καὶ πλείστου

292
560.1 αἵματος ἀναδοθέντος, ἔν τινι φρουρίῳ Γαλλίας ἐτελειώθη
560.2 κληρονόμους καταλιπὼν τῆς βασιλείας αὐτοῦ Γρατιανὸν τὸν
560.3 υἱὸν αὐτοῦ Αὔγουστον ὄντα καὶ Οὐαλεντινιανὸν νέον κο-
560.4 μιδῆ τυγχάνοντα καὶ μήπω τῶν βασιλικῶν συμβόλων κατ-
560.5 αξιωθέντα. ὃν ἡ ἀνάγκη τῶν ἐπιχειρούντων τὸν τόπον τῆς 5
560.6 βασιλείας ὑφαρπάζειν ὡς σχολάζοντα παρεσκεύασε καὶ ἀπόντος
560.7 τοῦ ἀδελφοῦ τὴν πορφύραν ἐνδύσασθαι, Πρόβου τὸ τηνι-
560.8 καῦτα πιστῶς τὸ πρᾶγμα μεταχειρισαμένου.
560.9 Κατ’ ἐκείνους δὲ τοὺς καιροὺς σεισμὸς μέγας καὶ φοβε-
560.10 ρώτατος γέγονεν, ὡς ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ὑποχωρῆσαι μὲν τὴν 10
560.11 θάλασσαν ἐπὶ πολύ, τὰ δὲ πλοῖα ὡς ἐπὶ ξηρᾶς εὑρεθῆναι
560.12 κείμενα. πλῆθος δὲ λαοῦ συνδραμόντος εἰς θέαν τοῦ παρα-
560.13 δόξου θαύματος, καὶ τοῦ ὕδατος πάλιν ὑποστρέψαντος καὶ
560.14 ἐκβεβηκότος μακρότερον τοῦ συνήθους τόπου, κατεποντίσθη-
560.15 σαν ἀνθρώπων μυριάδες εʹ, καὶ τὰς μὲν ἐκεῖσε προσορμι- 15
560.16 ζούσας ναῦς τὸ ὕδωρ κατεκάλυψεν, τὰς δὲ ἐν τῷ ποταμῷ
560.17 Νείλῳ εὑρεθείσας ἀπέρριψεν ὁ ποταμὸς εἰς τὴν ξηρὰν μετὰ
560.18 πολλῆς τῆς ῥύμης μέχρι σταδίων ρπʹ. ἀλλὰ μὴν καὶ τῆς
560.19 Κρήτης καὶ τῆς Ἀχαΐας καὶ Βοιωτίας καὶ τῆς Ἠπείρου καὶ
560.20 Σικελίας τὰ πλεῖστα μέρη συνέβη τότε ἀπολέσθαι, τῆς θα- 20
560.21 λάσσης ἀνελθούσης, καὶ πολλὰ πλοῖα ὑψωθέντος τοῦ ὕδατος
561.1 ἐπὶ τῶν ὀρέων ἐρρίφησαν ἄχρι σταδίων ρʹ, τάς τε Βρετ-
561.2 τανικὰς νήσους καὶ τῆς Ἀφρικῆς τὰ αὐτὰ καὶ χείρονα ὑπο-
561.3 στῆναι, καὶ σχεδὸν πάσης τῆς οἰκουμένης τὰ πρὸς τῇ
561.4 θαλάσσῃ τὰ μὲν ὑπὸ τῶν σεισμῶν, τὰ δὲ ὑπὸ τῆς θα-
561.5 λάσσης κατεποντίσθησαν. καὶ μέντοι καὶ ἐν τοῖς βυθοῖς 5
561.6 καὶ τοῖς μεγάλοις πελάγεσι τὰ ἀμφὶ τὸν Ἀδρίαν καὶ τὸ
561.7 Αἰγαῖον πέλαγος καὶ ἄλλα πλεῖστα ὑπεχώρησαν καὶ διέστη-
561.8 σαν ὡσεὶ τεῖχος ἔνθεν καὶ ἔνθεν τὰ ὕδατα, καὶ ἐφάνη
561.9 ἡ ξηρά· καὶ πολλὰ τότε πλοῖα εὑρέθησαν πλέοντα καὶ εἰς
561.10 τὸν πυθμένα καθίσαντα πάλιν ἀνήχθησαν τῇ τοῦ ὕδατος 10
561.11 ἀποκαταστάσει. συνεχῶν δὲ καὶ ἐπαλλήλων τῶν σεισμῶν
561.12 γινομένων, ἡ μὲν μία τῆς Βιθυνίας πόλις πᾶσα συνέπεσε
561.13 καὶ τὰ κύκλῳ τῶν προαστείων, ἀγροὶ καὶ ἔργα πλεῖστα.
561.14 ἡ δὲ Γερμὴ καλουμένη πόλις τοῦ Ἑλλησπόντου πᾶσα ἐκ
561.15 θεμελίων κατεπτώθη. καὶ πρὸς τούτοις χάσματα πολλὰ κατὰ 15
561.16 διαφόρους τόπους ἐγένοντο, ὡς ἐκ τῶν φόβων ἐν τοῖς ὄρεσι
561.17 μένειν τοὺς ἀνθρώπους, ἐκ δὲ τῆς ἀβροχίας πολλὰ ζῶά τε
561.18 καὶ ἄνθρωποι διεφθάρησαν.
561.19t [η�. Περὶ Θεοδοσίου τοῦ µεγάλου.]
561.20 Μετὰ δὲ Γρατιανὸν ἐβασίλευσε Θεοδόσιος ὁ μέγας ἔτη ιζʹ. 20
561.21 τότε ὁ πατὴρ Θεοδοσίου, καὶ αὐτὸς Θεοδόσιος καλούμενος,
562.1 τοῖς τῶν μεγάλων συμβόλων τροπαίοις περιπνέων τῇ ἐκκοπῇ
562.2 τῶν βαρβάρων ἐθνῶν τοὺς Ῥωμαίων ὅρους εὐπορωτέρους

293
562.3 ἐποίησεν. τοῦτον δὲ τὸν ἑαυτοῦ υἱὸν τῇ μὲν ἐλπίδι μέγαν,
562.4 τῷ δὲ χρόνῳ μικρόν, (μόλις γὰρ ἦν τοῦ οὐδοῦ τῆς νεότητος
562.5 ἐπιβεβηκὼς) συγκλητικῷ τινι Ἀμαξοβίῳ κοινωνῷ αὐτοῦ τυγ- 5
562.6 χάνοντι τῆς γνώμης καὶ τῶν ἐπαίνων παραδέδωκεν ἐκπαι-
562.7 δεύειν. ὅστις Ἀμαξόβιος ἐγχειρισθέντα αὐτῷ τὸν νέον πρα-
562.8 ϋτάτῃ διδασκαλίᾳ καὶ αὐστηροτέρᾳ κολακείᾳ εἰς λαμπρὰν
562.9 ἄσκησιν τῆς ζωῆς ἐστερέωσεν. ἐκεῖσε τοίνυν ὄντος Θεοδο-
562.10 σίου, καθ’ ὕπνους ἑαυτὸν εἰδέναι λέγεται βασιλικῇ χλανίδι 10
562.11 καὶ πορφύρᾳ κεκοσμημένον. Οὐαλεντινιανοῦ δὲ τοῦ γέ-
562.12 ροντος τελευτήσαντος, Μαξιμῖνος ὁ δήμιος τὴν ὑπαρχότητα
562.13 τῶν Γαλλίων εἰς μανίαν ἔτρεψε καί τινα συσκευὴν συν-
562.14 τεθεικὼς Θεοδόσιον τὸν πρεσβύτην τοῖς τροπαίοις κεκο-
562.15 ρεσμένον σφαγῆναι προσέταξεν. ὃς πρὶν τελευτήσῃ τὸ θεῖον 15
562.16 βάπτισμα δεξάμενος καὶ εἰς τὴν ἀθανασίαν ἀναγεννηθεὶς
562.17 ἐτελεύτησεν. κατὰ δὲ τὸν αὐτὸν καιρὸν ὁ νεώτερος Θεο-
562.18 δόσιος ἐν τῇ τοῦ δουκὸς ἀξίᾳ ἐτύγχανεν, τῷ δὲ αὐτῷ βέλει
562.19 τοῦ φθόνου ᾧπερ καὶ ὁ πατὴρ διὰ Μαξιμίνου ὁμοίως ἀδί-
562.20 κως ὑπέπιπτεν. ἀλλ’ ὁ θεὸς αὐτὸν διέσωσεν. μεινάσης παρ’ 20
562.21 αὐτῷ τῆς ἀξίας, καὶ τῆς οὐσίας ἀναδοθείσης αὐτῷ, εἰς τὴν
562.22 πατρῴαν γῆν τῶν Σπανίων, ἐν ᾗ καὶ ἐγεννήθη, ἐφοίτησε
562.23 προστάγματι βασιλικῷ ἐκεῖσε ἡσύχως καὶ πράως τὸν βίον
562.24 διάγων, Πλακίλλαν δὲ τότε τὴν γενομένην Αὐγούσταν γα-
562.25 μετὴν ἠγάγετο τότε καὶ βασιλέας ἐξ αὐτῆς ποιήσων, ἥτις 25
563.1 τὴν φύσιν τῷ λογισμῷ καὶ τὴν φήμην τοῖς ἐγκωμίοις ἐνίκα.
563.2 ἐν δὲ τῷ μεταξὺ Οὐάλης γράμματα ἐκπέμπει πρὸς τὸν βα-
563.3 σιλέα Γρατιανὸν προστάξας Θεοδόσιον ἀποσταλῆναι πρὸς
563.4 αὐτόν. ἀρξάμενος δὲ τῆς ὁδοιπορίας Θεοδόσιος καὶ γνοὺς
563.5 τὴν Οὐάλεντος τελευτὴν ἔρχεται εἰς πόλιν καλουμένην Σέρ- 5
563.6 μιον. τῶν δὲ Γότθων πᾶσαν πόλιν καὶ χώραν ἀφειδῶς
563.7 λυμαινομένων, καὶ τῶν Ῥωμαϊκῶν στρατοπέδων φευγόντων
563.8 ἀπὸ προσώπου αὐτῶν, τότε Θεοδόσιον ἐν τῷ Σερμίῳ διά-
563.9 γοντα Γρατιανὸς προσκαλεῖται βουλῇ τῆς συγκλήτου Ῥωμαίων
563.10 φθονούσης αὐτῷ, καὶ σὺν ὀλίγοις στρατιώταις εἰς τὸν οὕτως 10
563.11 ὠμὸν καὶ τοσοῦτον πόλεμον ἀποσταλῆναι Θεοδόσιον [πείθει]
563.12 ἐπικινδύνῳ ἀξιώματι τιμηθέντα στρατηλάτου ἀξίᾳ τὸν βα-
563.13 σιλέα παρέπεισεν. καὶ ὁ μὲν βασιλεὺς τῶν τῆς ἐπιβουλῆς
563.14 καὶ τοῦ φθόνου τοῦ κατὰ φύσιν εὐπτώτου οὐδὲν ἔγνω,
563.15 κατὰ κράτος δὲ τοὺς νομιζομένους ἀηττήτους εἶναι Γότθους 15
563.16 νικήσας Θεοδόσιος σὺν τάχει πολλῷ τῷ βασιλεῖ τροπαιοφόρος
563.17 παραστὰς θείᾳ ψήφῳ τὸ βασιλικὸν διάδημα περιβάλλεται.
563.18 Γρατιανοῦ χειροτονοῦντος αὐτὸν καινῇ τινι καὶ θαυμαστῇ
563.19 περιεβλήθη πορφύρᾳ ὡς ἀρχαῖος βασιλεύς. καὶ ἐπειδὴ τοὺς
563.20 ὤμους αὐτοῦ ὑπὲρ ἄνθρωπον ὑψηλοὺς ὄντας διαφόρων βα- 20
563.21 σιλέων χλαμύδες ἐνδύειν οὐκ ἠδύναντο, (πάντας γὰρ ὑπερ-

294
563.22 έχων τῷ μεγέθει πᾶσαν ἐσθῆτα διὰ τὸ ὕψος μικρὰν ἀπέ-
563.23 φηνεν) τέλος Κωνσταντίνου τοῦ εὐσεβεστάτου βασιλέως τῇ
563.24 πορφύρᾳ κοσμηθεὶς ἐξέλαμψεν, ἐκ τετραγώνου ἁρμοσάσης
563.25 αὐτῷ. οὕτω Γρατιανὸς τὰ τῆς δύσεως μέρη ἑαυτῷ καὶ τῷ 25
564.1 ἀδελφῷ διεφύλαξεν, Θεοδοσίῳ δὲ τὴν τῆς ἀνατολῆς φρον-
564.2 τίδα ἐπέτρεψεν. πολλὰ δὲ εὐσεβῶς καὶ γενναίως κατορθώσας
564.3 ὁ Γρατιανὸς παρὰ Μαξίμου τοῦ τυράννου ταῖς Βρεττανίαις
564.4 ἐπαναστάντος δι’ ἀνδραγαθίαν τοῦ δουκὸς ἐν Λουγδόνῳ
564.5 παρὰ τῶν ἰδίων προδοθεὶς μᾶλλον ἢ βίᾳ τῶν πολεμίων 5
564.6 συσχεθεὶς ἀνῃρέθη.
564.7 Οὐαλεντινιανὸς δὲ ὁ τούτου ἀδελφὸς ἐν Ἰταλίᾳ διάγων
564.8 ὑπὸ τῆς σφαγῆς τοῦ ἀδελφοῦ καὶ τοῦ φόβου τοῦ πολέμου
564.9 πτοηθεὶς εἰρήνην, αὐτῷ καθ’ ὑπόκρισιν προταθείσης παρὰ
564.10 Μαξίμου, καὶ αὐτὸς ὑποκρινάμενος ἡδέως ἐδέξατο. Ἰουστίνα 10
564.11 δὲ τότε ἡ μήτηρ αὐτοῦ τῆς τῶν Ἀρειανῶν αἱρέσεως τὰ φάρ-
564.12 μακα τῆς ἀσεβείας, ἃ περιόντος τοῦ ἀνδρὸς ἔκρυπτεν, εὐμα-
564.13 ρῶς ἀπατηθέντι τῷ υἱῷ μετὰ θάρσους ἀπεκάλυψεν, καὶ πείθει
564.14 αὐτὸν διὰ στρατιωτικῆς χειρὸς τὸν μὲν Ἀμβρόσιον ἀνθιστά-
564.15 μενον αὐτῇ τῷ ὀρθῷ λόγῳ τῆς ἐκκλησίας Μεδιολάνων ἐξεῶσαι 15
564.16 καὶ εἰς ἐξορίαν πέμψαι, τὴν ἐκκλησίαν δὲ διαρρῆξαι καὶ
564.17 πολεμεῖν τὰ ἅγια. Βενήβολος δὲ τότε μέγας ἐν ἀξιώμασι
564.18 ταῖς ὑποσχέσεσι τῆς βασιλίδος μὴ εἴξας τῆς στρατιωτικῆς
564.19 ζώνης καὶ τῶν ἀξιωμάτων τὴν ὀρθόδοξον πίστιν προκρίνας
564.20 τοῖς ποσὶ τῶν βασιλέων τὴν ἑαυτοῦ ζώνην ἀπέρριψεν. Μά- 20
564.21 ξιμος δὲ ὁ τύραννος θέλων τὸ τοῦ τυράννου ἄτιμον ὄνομα
564.22 ἐκδύσασθαι καὶ νόμιμον ἑαυτὸν ἐπιδείξασθαι βασιλέα γράμ-
564.23 ματα ἐκπέμψας τὸ ἀσεβὲς ἐπιχείρημα τῆς Ἰουστίνης ἀπεφαύ-
564.24 λιζε καὶ τὸ πολεμεῖσθαι τὴν πίστιν τοῦ θεοῦ καὶ τὴν κατά-
565.1 στασιν τῆς καθολικῆς ἐκκλησίας ἀνατρέπεσθαι ἀπηγόρευεν,
565.2 καὶ οὕτω πλησιάζειν ταῖς Ἰταλίαις ἤρξατο. τοῦτο δὲ Ἰου-
565.3 στίνα μαθοῦσα, τοῦ τε πολεμίου ἅμα καὶ τῆς συνειδήσεως
565.4 τῆς ἀσεβοῦς ἐπικειμένων αὐτῇ, εἰς φυγὴν τραπεῖσα πρώτη
565.5 τὴν ἐξορίαν ἐκληρώσατο, ἣν τοῖς ἱερεῦσιν ἡτοίμασεν. τοι- 5
565.6 γαροῦν μετὰ τῆς ἀθεμίτου μητρὸς πεφευγὼς ὁ βασιλεὺς
565.7 Οὐαλεντινιανὸς τῆς Ἰταλίας ἐστερήθη καὶ τῆς οἰκείας ἐξε-
565.8 βλήθη βασιλείας. ἐλθὼν οὖν ἐν τῇ ἀνατολῇ οὕτως ἐδέχθη
565.9 παρὰ τοῦ εὐσεβοῦς βασιλέως Θεοδοσίου, ὥστε δοκεῖν αὐτὸν
565.10 μᾶλλον τῶν μερῶν ἐκείνων βασιλεύειν ἢ ἐν ἐξορίᾳ διάγειν. 10
565.11 παραχρῆμα δὲ διὰ Θεοδοσίου καθαρθεὶς ἀπὸ τῆς φαυλο-
565.12 τάτης αἱρέσεως τῆς ἀκαθάρτου τὸν ἰὸν ἐξέχυσεν, ἐν ᾧπερ
565.13 αὐτὸν ἡ ἀνόητος ἔβλαψε μήτηρ, καὶ τὸν Χριστὸν ἀνεδέξατο
565.14 πιστοτάτῃ προτροπῇ Θεοδοσίου. πολλάκις γὰρ εἰς τὴν ἐλπίδα
565.15 τῆς πίστεως διὰ Θεοδοσίου ἐκπαιδευθεὶς ἔμαθε τὴν βασιλι- 15
565.16 κὴν παράταξιν οὐ δι’ ὅπλων ἑστάναι, ἀλλ’ ἐξ ἀγαθῶν προ-

295
565.17 φάσεων. τοιοῦτος δὲ ἦν ὁ λόγος ὁ παρὰ Θεοδοσίου πρὸς
565.18 Οὐαλεντινιανὸν εἰρημένος· οἶδα, φησίν, πολλάκις, Οὐαλεν-
565.19 τινιανέ, ἡσυχάζοντος τοῦ στρατοπέδου παρὰ τῶν εὐσεβεστά-
565.20 των βασιλέων τὴν νίκην κατορθωθεῖσαν, καὶ τοὺς πολεμίους 20
565.21 ὑποταγέντας ὑποτελεῖς γεγενῆσθαι τοῦ προλαβόντος κινδύνου.
565.22 οὕτω καὶ ὁ ἔνθεος Κωνσταντῖνος ταῖς βοηθείαις τοῦ θεοῦ
565.23 ἀνορθωθεὶς Λικίνιον τὸν τοῦ θεοῦ τύραννον ἐν ναυαγίῳ
565.24 διέφθειρεν, οὕτω καὶ ὁ ἔνδοξος Οὐαλεντινιανὸς ὁ σὸς πατὴρ
566.1 εὐτυχέστερον τὴν βασιλείαν ἀβλαβῆ παρὰ τῶν πολεμίων ἰθύ-
566.2 νων ἐτέλεσεν, τοῦ θεοῦ ἐκδικοῦντος αὐτόν, καὶ μάχας ἀνα-
566.3 ριθμήτους καὶ νίκας ἀπίστους ἐδέξατο πολλοὺς βαρβάρους
566.4 διαφόρως ἀνελών. Οὐάλης δὲ ὁ θεῖος ὁ σὸς τὸν θεὸν δια-
566.5 σπαράττων ἐμίανε τὴν ἐκκλησίαν ὁ βέβηλος διὰ τῆς σφαγῆς 5
566.6 τῶν ἁγίων καὶ τῆς ἐξορίας τῶν ἱερέων, ὃς τῇ τοῦ θεοῦ
566.7 βουλήσει ὑπὸ τῶν Γότθων πολιορκηθεὶς καὶ ἡττηθεὶς ἐκαύθη.
566.8 σὺ οὖν αἱρετικοῦ ὄνομα λαβεῖν ἀνέξῃ ἀπιὼν εἰς πόλεμον;
566.9 ὀρθῶς τὸν Χριστὸν σέβει ὁ ἀδίκως σε ἐκβαλών. ἡ σὴ ἀπι-
566.10 στία εὐχέρειαν Μαξίμῳ συνεισήνεγκεν. ἐκεῖνος μόνον τοῦ 10
566.11 βασιλέως ἐστὶ τύραννος, σὺ δὲ πολέμιος ἤρξω τοῦ θεοῦ
566.12 καθεστάναι. δώσω σοι στρατὸν καὶ παρέξω βοήθειαν. ἀλλ’
566.13 εἰ τὸν Χριστὸν βλάπτομεν, τίνα παρακαλέσομεν μαχόμενοι;
566.14 ταῦτα καὶ πλείω τούτων νουθετήσας Θεοδόσιος Οὐαλεν-
566.15 τινιανὸν εἰς τὴν ὀρθόδοξον πίστιν μετήγαγεν. ἐν δὲ τῷ 15
566.16 μέσῳ τῆς μητρὸς αὐτοῦ τελευτησάσης, Θεοδόσιος διὰ τὴν
566.17 πίστιν τῆς βασιλείας τῆς χρηστότητος καὶ τῶν εὐεργεσιῶν
566.18 Γρατιανοῦ μεμνημένος εἰς ἄμυναν πάσαις τῆς ἀνατολῆς δυ-
566.19 νάμεσιν ἐξαΐξας ἐξεδίκησε τὸ δίκαιον αἷμα καὶ τὸν Οὐαλεν-
566.20 τινιανὸν ἀπεκατέστησεν ἐπὶ τὴν βασιλείαν ἐκβαλὼν τὴν τυραν- 20
566.21 νίδα. αὐτὸς δὲ μετὰ ταῦτα εἰσελθὼν εἰς τὴν Ῥώμην καὶ
566.22 θριαμβεύσας τὴν νίκην εἰς τὴν ἰδίαν βασιλείαν ἐπανῆλθεν.
567.1 Ἐν ταῖς ἡμέραις οὖν, ἐν αἷς ὁ θεὸς ὁ ἀγαθὸς ἐξήγειρε
567.2 Θεοδόσιον τὸν μέγαν βασιλέα καὶ ἐνεπίστευσεν αὐτῷ τὸν
567.3 θρόνον τῆς βασιλείας Ῥωμαίων, ἠγάγετο εἰς γυναῖκα τὴν
567.4 θυγατέρα τοῦ πρὸ αὐτοῦ βασιλέως, καὶ ἔτεκεν αὐτῷ δύο
567.5 υἱούς, Ἀρκάδιον καὶ Ὀνώριον. αὐξησάντων δὲ τῶν παίδων, 5
567.6 ἦλθον εἰ ἡλικίαν τοῦ ἐκμανθάνειν τὰ ἱερὰ γράμματα. καὶ
567.7 ἐξαπέστειλεν εἰς πᾶσαν τὴν ὑπ’ αὐτὸν βασιλείαν ζητῆσαι
567.8 ἄνδρα ἐλλόγιμον καὶ ἀσκητὴν κεκοσμημένον ἐν ἀληθείᾳ τὸν
567.9 φόβον τοῦ θεοῦ, ἔχοντα θεογνωσίαν εἰς ἄκρον, ὡς ὀφείλων
567.10 παραδοῦναι αὐτῷ τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ, ἵνα παιδεύσῃ αὐτοὺς 10
567.11 πάσῃ θείᾳ γραφῇ τε καὶ ἀνθρωπίνῃ, μὴ βουλόμενος παρα-
567.12 δοῦναι αὐτοὺς εἰς σχολεῖον, ἵνα μὴ μάθωσιν ἀπὸ ἄλλων
567.13 παιδίων ἅπερ ὁ θεὸς οὐ θέλει, καὶ τυπωθῶσιν ἐν λόγοις
567.14 ἀνωφελέσι καὶ βλαβεροῖς. ταῦτα ὁ βασιλεὺς λογισάμενος,

296
567.15 ὡς εἴρηται, σπουδὴν πᾶσαν ἐποιεῖτο τοῦ εὑρεῖν ἄνδρα τοι- 15
567.16 οῦτον. καὶ τῶν διαταγμάτων ἐκπεμφθέντων κατὰ πᾶσαν
567.17 τὴν ὑπ’ αὐτὸν βασιλείαν, οὐκ ἠδυνήθησαν εὑρεῖν τινα κατὰ
567.18 τὸν ἐνιστάμενον αὐτῷ λογισμόν, ἀλλὰ ποτὲ μὲν εὕρισκον
567.19 ἄνδρα φιλόσοφον, ἀλλ’ οὐ φιλόθεον, ποτὲ δὲ πάλιν εὕρισκον
567.20 φιλόθεον καὶ οὐ φιλόσοφον. ηὔξησαν δὲ οἱ παῖδες, καὶ 20
567.21 οὐκ ἠνείχετο εἰς σχολεῖον πέμψαι αὐτοὺς τῇ προφάσει τῇ
567.22 προλεχθείσῃ κρατούμενος. καὶ μὴ εὑρὼν καθὼς ἐζήτει ἀπέ-
567.23 στειλεν ἐν τῇ Ῥώμῃ πρὸς τὸν ἐν αὐτῇ βασιλέα αἰτῶν παρ’
567.24 αὐτοῦ τοιοῦτον ἄνδρα, γράψας αὐτῷ ὅτι· μεγάλα μοι χαρίζῃ
567.25 τοῦτο ποιῶν. ὁ οὖν βασιλεὺς προσκαλεσάμενος τὸν πάπαν 25
567.26 δείκνυσιν αὐτῷ τὰ γράμματα τοῦ βασιλέως Θεοδοσίου εἰπὼν
567.27 ὅτι· ἀνένδεκτόν ἐστι μὴ ποιῆσαι τῷ συμβασιλεύοντι ἡμῖν τὴν
567.28 αἴτησιν ταύτην. αἰσχύνη γάρ ἐστι τοῦ ἡμετέρου κράτους μὴ
568.1 εὑρεθῆναι ἐν τῇ μεγίστῃ Ῥώμῃ ἄνθρωπον τοιοῦτον. καὶ
568.2 ἐρευνήσαντες καὶ ἐπιζητήσαντες οὐχ εὗρον. ἐπὶ πολὺ οὖν
568.3 διαλογιζομένων αὐτῶν καὶ ἀδολεσχούντων περὶ τούτου, εἶπεν
568.4 ὁ πάπας τῷ βασιλεῖ· ἔστι παρ’ ἡμῖν διάκονός τις παρθένος
568.5 μετὰ τῆς ἰδίας ἀδελφῆς· ὄνομα αὐτῷ Ἀρσένιος. ὅμοιος γὰρ 5
568.6 αὐτοῦ ἄλλος οὐκ ἔστιν ὁ ὀφείλων πρὸς ὃ ἐπιθυμεῖ ὁ βασι-
568.7 λεὺς Θεοδόσιος παιδεῦσαι τὰ τέκνα αὐτοῦ πάσῃ γνώσει θείᾳ
568.8 τε καὶ ἀνθρωπίνῃ. ἀλλ’ οὐκ οἶδα εἰ καταδέχεται, διότι ἔχει
568.9 καιρὸν ἀποταξάμενος τῆς ἐγκυκλίου παιδεύσεως. ἀλλ’ ἴσως
568.10 ἐὰν κελεύσῃ τὸ ὑμέτερον κράτος καὶ καλέσωμεν αὐτόν, πλη- 10
568.11 ροφοροῦμεν αὐτὸν περὶ τούτου. ταῦτα ἀκούσας ὁ βασιλεὺς
568.12 ἐχάρη λίαν, καὶ πέμψαντες μετεστείλαντο τὸν Ἀρσένιον.
568.13 ἐλθόντος δὲ αὐτοῦ λέγει πρὸς αὐτὸν ὁ βασιλεύς· οὐ λέληθε
568.14 τὸ ἡμέτερον κράτος ἡ κατὰ θεόν σου πολιτεία καὶ ὁ ἐνά-
568.15 ρετός σου βίος, ἀλλὰ διηνεκῶς ἀκούοντες τὴν καλήν σου 15
568.16 ἀναστροφὴν πάνυ εὐφραινόμεθα ἐπὶ τούτῳ. ἐπειδὴ οὖν
568.17 ὁ συμβασιλεὺς ἡμῶν Θεοδόσιος ἀπέστειλεν ἡμῖν πρεσβείαν
568.18 αἰτούμενος πέμψαι αὐτῷ ἄνθρωπον τοιοῦτον δυνάμενον
568.19 παιδεῦσαι τὰ τέκνα αὐτοῦ ἐν πάσῃ θεοσεβείᾳ καὶ σοφίᾳ,
568.20 τούτου χάριν μετεστειλάμεθά σε ὡς κατὰ θεὸν ὄντα, ἵνα 20
568.21 ἀπέλθῃς πρὸς αὐτὸν καὶ κατὰ τὴν χάριν τὴν δοθεῖσάν σοι
568.22 ἐκ θεοῦ παιδεύσῃς αὐτούς. οὐ γὰρ ἐκρίναμεν ἁπλῶς καὶ
568.23 ὡς ἔτυχεν ἐγχειρίσαι τοῦτο τὸ πρᾶγμά τινι, εἰ μὴ τῇ εὐλα-
568.24 βείᾳ σου. ὁ δὲ Ἀρσένιος ἀποκριθεὶς εἶπε τῷ βασιλεῖ· οὐκ
568.25 ἀγνοεῖ, θεοσεβέστατε βασιλεῦ, ὁ ἁγιώτατος πατὴρ ἡμῶν 25
568.26 πάπας τὴν ἐμὴν εὐτέλειαν, ὅτι ἔχω καιρὸν μὴ παρελθὼν
568.27 διὰ τῆς ἔξω φιλοσοφίας, ἐξαιρέτως δὲ ἀφ’ οὗ τὴν χειρο-
568.28 τονίαν ταύτην ἐδεξάμην ὁ ἀνάξιος, οὔτε εἰς βιβλίον ἐνέκυψα
569.1 τῶν τοιούτων ἐπιστημῶν. ὑπολαβὼν δὲ ὁ πάπας εἶπε πρὸς
569.2 αὐτόν· ὅτι μὲν ἀληθῆ εἰσι τὰ παρά σου λεχθέντα τῷ φιλο-

297
569.3 χρίστῳ ἡμῶν βασιλεῖ ἐπιστάμεθα, καὶ ταῦτα οὕτως ἔχει. πάνυ
569.4 γὰρ ἐπαινέσαμεν τὴν ἐνάρετόν σου πολιτείαν ἐν τούτῳ. ἀλλ’
569.5 ἐπειδὴ καὶ θεία βασιλικὴ κέλευσίς ἐστιν, καὶ θεάρεστόν ἐστι 5
569.6 τὸ πραγματευόμενον, ἐκλιπαροῦμέν σε ἐπιδοῦναι ἑαυτὸν εἰς
569.7 τὸ πραγματευόμενον, ἐγχείρημα. δύνῃ γὰρ διὰ τῆς χάριτος
569.8 τοῦ θεοῦ τῆς δοθείσης σοι εὐσεβῶς καὶ θεαρέστως αὐτοὺς
569.9 παιδεῦσαι, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τῇ φιλοσοφίᾳ μεγάλως
569.10 αὐτοὺς ὠφελῆσαι, δεικνύων αὐτοῖς τὰς πομπὰς καὶ αἰσχρό- 10
569.11 τητας τῶν δυσσεβῶν εἰδώλων, οὓς θεοὺς ἀποκαλοῦσιν οἱ
569.12 ἀλιτήριοι Ἕλληνες, καὶ τοῦ μὴ πιστεύειν τοῖς παρ’ αὐτῶν
569.13 μυθευομένοις, ἀλλὰ καὶ δαίμονας αὐτοὺς ἀποκαλεῖν καὶ
569.14 θριαμβεύειν τὰ μιάσματα αὐτῶν καὶ φαντάσματα. τούτοις
569.15 καὶ τοῖς τοιούτοις λόγοις πείσαντες τὸν Ἀρσένιον ἀπέστειλαν 15
569.16 αὐτὸν μετὰ πάσης δόξης καὶ τιμῆς τῷ εὐσεβεστάτῳ βασιλεῖ
569.17 Θεοδοσίῳ γράψαντες αὐτῷ ὅ τε βασιλεὺς καὶ ὁ πάπας ὅτι·
569.18 κατὰ τὴν κέλευσιν ὑμῶν ἀπεστείλαμεν ὑμῖν ἄνθρωπον, ὃς
569.19 δυνήσεται μετὰ τῆς τοῦ θεοῦ χάριτος ἀνάξαι τὰ φίλτατα
569.20 τῆς ὑμῶν γαληνότητος τέκνα ἐν πάσῃ σοφίᾳ καὶ ἀρετῇ. 20
569.21 ὁ οὖν Ἀρσένιος παραδοὺς τὴν ἰδίαν ἀδελφὴν εἰς παρθενῶνα
569.22 ἀπέπλευσεν ἐν Κωνσταντινουπόλει. δεξάμενος δὲ ὁ βασιλεὺς
569.23 Θεοδόσιος τὰ γράμματα καὶ ἀναγνούς, προσκαλεσάμενος δὲ
569.24 καὶ τὸν Ἀρσένιον σχῆμά τε καὶ ἦθος εὐλαβὲς θεασάμενος
569.25 ἐν αὐτῷ, σεμνὸν μὲν ἔχοντα τὸ χρῶμα, εὔτακτον δὲ τὸ 25
569.26 βλέμμα, ταπεινὸν τὸ φρόνημα καὶ περὶ τὰ θεῖα καὶ ἀνθρώ-
569.27 πινα σοφώτατον, καὶ ἁπλῶς πάσῃ τῇ κατὰ Χριστὸν ἀρετῇ
569.28 κεκοσμημένον, ἐχάρη χαρὰν μεγάλην. καὶ δὴ πρὸς αὐτὸν
570.1 ὁ βασιλεύς· δηλοῖ μὲν ἡ διὰ τοῦ σχήματος ἤθους τε καὶ
570.2 ἀπολογίας† ἐνάρετόν σε καὶ θεοσεβῆ εἶναι, καί, καθὼς γε-
570.3 γραφήκασιν ἡμῖν ὅ τε συμβασιλεύων ἡμῖν καὶ ὁ τῆς Ῥώμης
570.4 ἁγιώτατος πάπας, οὕτω καὶ εἴδομεν. ἀληθῆ γὰρ ἔγραψαν.
570.5 νῦν οὖν πάντως οὐκ ἀγνοεῖς, δι’ ἣν αἰτίαν ἀπέστειλάν σε 5
570.6 πρὸς ἡμᾶς, ἀλλὰ καὶ τὸ ἡμέτερον κράτος αὐτοψεὶ διαλεχθή-
570.7 σεταί σοι, τοῦτ’ ἔστι χάριν τῶν ἡμετέρων τέκνων, ἵνα πάσῃ
570.8 θεοσεβείᾳ καὶ φόβῳ θεοῦ τούτους ἐκπαιδεύσῃς, ἔτι μὴν καὶ
570.9 τὴν φιλοσοφίαν πᾶσαν εἰς ἄκρον αὐτοὺς διδάξῃς. ἀλλὰ μὴ
570.10 ὑποσταλῇς μηδὲ διακριθῇς πρὸς αὐτοὺς ὑπονοῶν ὅτι τέκνα 10
570.11 ἡμῶν ὑπάρχουσιν, μηδὲ πάλιν ὡς βασιλεῦσιν αὐτοῖς προσχῇς
570.12 ἢ τιμήσῃς, ἀλλ’ ὡς τέκνα καὶ μαθητὰς ἔχε αὐτοὺς καί, ὅτε
570.13 παραπέσωσιν, ἐπέξελθε αὐτούς. καὶ ταῦτα εἰπὼν ὁ βασιλεὺς
570.14 Θεοδόσιος καὶ ἐνέγκας τόν τε Ἀρκάδιον καὶ Ὀνώριον παρα-
570.15 δίδωσιν αὐτοὺς εἰς τὰς χεῖρας αὐτοῦ λέγων· ἰδοὺ ἀπὸ τῆς 15
570.16 σήμερον οὗτός ἐστιν ἐμοῦ τε καὶ ὑμῶν πατὴρ καὶ διδάσκαλος.
570.17 ὑπακούσατε αὐτῷ κατὰ πάντα ὡς πατρί, καὶ μὴ παρακούσητε
570.18 αὐτῷ μηδὲ ἀντιταχθῆτε. παρήγγειλα γὰρ αὐτῷ ἵνα, ἐὰν παρα-

298
570.19 πέσῃ τις αὐτῷ ἐξ ὑμῶν, ἐπεξέλθῃ αὐτῷ ὡς μαθητῇ. καὶ
570.20 ταῦτα εἰπὼν ἀφορίζει αὐτοῖς πλησίον τοῦ βασιλικοῦ κοι- 20
570.21 τῶνος τρίκλινον μέγα καὶ ἐν αὐτῷ διάγειν παρακελεύεται.
571.1 τοῦτο δὲ ἐπενόησεν ὁ βασιλεύς, ἵνα συχνότερον ἐπισκέπτηται
571.2 αὐτούς. μεγάλως δὲ τιμήσας τὸν Ἀρσένιον ἐποίησεν αὐτὸν
571.3 μείζω πάντων ἐν τῷ παλατίῳ, ὥστε μὴ εἶναί τινα τῶν ἐκεῖσε
571.4 λαμπροτέραν αὐτοῦ ἐσθῆτα περικείμενον, καὶ ἁπλῶς εἰπεῖν
571.5 ἦν πατὴρ τοῦ βασιλέως καὶ τῶν τέκνων αὐτοῦ. 5
571.6 Ὁ οὖν Ἀρσένιος παραλαβὼν τόν τε Ἀρκάδιον καὶ Ὀνώριον
571.7 ἀνῆγεν αὐτοὺς θεοσεβῶς ἐκδιδάσκων αὐτοὺς πᾶσαν σοφίαν
571.8 θείαν τε καὶ ἀνθρωπίνην. ταπεινόφρων δὲ ὑπάρχων ὁ ἐν
571.9 ἁγίοις Ἀρσένιος οὐκ ἐχρᾶτο αὐτοῖς ὡς μαθηταῖς, ἀλλ’ ὡς βα-
571.10 σιλεῦσιν. καθίζων γὰρ αὐτοὺς ἐπὶ δύο θρόνων αὐτὸς παρι- 10
571.11 στάμενος ἐδίδασκεν αὐτούς. ἐν μιᾷ οὖν τῶν ἡμερῶν εἰσελ-
571.12 θόντος τοῦ βασιλέως ἐξαίφνης πρὸς αὐτούς, ὁρᾷ Ἀρσένιον
571.13 μὲν ἱστάμενον, τὰ δὲ τέκνα αὐτοῦ καθεζόμενα, καὶ ἐλυπήθη
571.14 σφόδρα κατὰ Ἀρσενίου καὶ λέγει πρὸς αὐτόν· οὕτω παρηγ-
571.15 γείλαμεν ὑμῖν, ἵνα βασιλικῶς καὶ μὴ μᾶλλον ὡς μαθηταῖς 15
571.16 χρήσῃ τοῖς παιδίοις; καὶ τί τοῦτο πεποίηκας; πάνυ γὰρ
571.17 ἐλύπησας τὸ ἡμέτερον κράτος ἐν τούτῳ. ὁ δὲ Ἀρσένιος πρὸς
571.18 τὸν βασιλέα ἔφη· οὐκ ἠγησάμην πρέπον εἶναι, θεοστήρικτε
571.19 βασιλεῦ, ἐμὲ καθέζεσθαι, βασιλεῖς δὲ παραστήκειν μοι. ὁ δὲ
571.20 βασιλεὺς ὀργισθεὶς ἐπὶ τῷ λόγῳ τούτῳ ἀπεκρίθη βλοσυρῷ 20
571.21 τῷ βλέμματι πρὸς Ἀρσένιον λέγων· σὺ καθιστᾷς αὐτοὺς
571.22 βασιλεῖς; οὐχὶ ὡς τέκνα καὶ δούλους παρέδωκά σοι αὐτούς;
571.23 καὶ ἵνα τί ταῦτα φθέγγῃ; καὶ ταῦτα εἰπὼν ὁ βασιλεὺς
571.24 παραχρῆμα ἐπάρας τὰ διαδήματα, ἅπερ εἶχον ἐπὶ τὰς κεφαλὰς
571.25 αὐτῶν, καὶ ῥίψας αὐτὰ εἰς τὴν γῆν ποιεῖ αὐτοὺς εἰς τοὺς 25
571.26 πόδας αὐτοῦ προσκυνῆσαι, καὶ καθίσας τὸν Ἀρσένιον ἐπὶ
571.27 θρόνου ἐκείνους παραστήκειν αὐτῷ ἐκέλευσεν εἰπὼν ὅτι· εἰ
572.1 μὲν φοβηθῶσι τὸν θεὸν καὶ ἐν τῷ νόμῳ αὐτοῦ θελήσωσι
572.2 πορεύεσθαι καὶ φυλάσσειν τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ, δυνατός ἐστιν
572.3 ὁ παμβασιλεὺς τῶν αἰώνων, εἴπερ θέλημα αὐτοῦ ἐστιν, παρα-
572.4 σχεῖν αὐτοῖς τὴν ἀξίαν ταύτην. εἰ δὲ μὴ ἔχωσι τὸν φόβον
572.5 αὐτοῦ, εὔχομαι τῷ θεῷ μᾶλλον ἐκριζωθῆναι αὐτοὺς ἀπὸ 5
572.6 νηπιόθεν. κρεῖσσον γάρ ἐστι τὸ τεθνάναι εὐσεβῶς ἢ βασι-
572.7 λεύειν ἀσεβῶς. καὶ ταῦτα εἰπὼν ὁ βασιλεὺς εἰσῆλθεν ἐν
572.8 τῷ κοιτῶνι αὐτοῦ. ἔκτοτε οὖν ὁ Ἀρσένιος ὑφορώμενος τὸν
572.9 βασιλέα οὐκέτι ἐποίει αὐτοὺς καθεσθῆναι, ἀλλὰ μᾶλλον παρ-
572.10 ίστασθαι αὐτῷ καὶ ἐκμανθάνειν. ἐν τούτοις οὖν διάγων 10
572.11 ὁ ἡγιασμένος Ἀρσένιος πάνυ ἐδυσφόρει καὶ ἐλυπεῖτο. ἦν
572.12 γὰρ μισόδοξος καὶ φιλόθεος καὶ ἐπεθύμει μᾶλλον τὸν μονήρη
572.13 καὶ ἡσύχιον μετελθεῖν βίον, ὥστε παρακαλεῖν τὸν θεὸν συχ-
572.14 νῶς μετὰ δακρύων ποιῆσαι τρόπον τοῦ ἰδιάσαι αὐτὸν ἐκ

299
572.15 τοῦ κόσμου. 15
572.16 Ἐν μιᾷ οὖν τῶν ἡμερῶν εὑρὼν ὁ ἐν ἁγίοις τὸν Ἀρκάδιον
572.17 παραπεσόντα εἰς παιδικὸν πταῖσμα ἐνέγκας καὶ ἐμβριμησά-
572.18 μενος ἐπιτίθησιν αὐτῷ πληγὴν δεινὴν ὥστε σχεδὸν ἕως
572.19 θανάτου τοὺς τύπους τῶν πληγῶν φέρειν ἐν τῷ σώματι
572.20 αὐτοῦ. ὁ οὖν Ἀρκάδιος, ἀφ’ ἧς ἡμέρας ἐδάρη, ἔμεινεν 20
572.21 ἔχων κατὰ Ἀρσενίου κακίαν πολλήν, καὶ προσκαλεσάμενος
572.22 τὸν σπαθάριον αὐτοῦ ἐπιτρέπει αὐτῷ κατ’ ἰδίαν λέγων· οἵῳ
572.23 τρόπῳ θέλεις ἀπόκτεινόν μοι τὸν Ἀρσένιον μηδενὸς νοοῦντος.
572.24 ὁ οὖν σπαθάριος ἀκούσας τὴν ἐλεεινὴν ἀπόφασιν ταύτην
572.25 καὶ τὸν φόβον τοῦ θεοῦ ἐν καρδίᾳ ἔχων θαρρεῖ τῷ Ἀρσενίῳ 25
572.26 τὴν μιαιφόνον τοῦ Ἀρκαδίου ἐπιτροπήν. ὁ δὲ Ἀρσένιος
572.27 λύπῃ τε καὶ φόβῳ συσχεθεὶς παρεκάλει τὸν θεὸν λέγων·
572.28 κύριε ὁδήγησόν με, πῶς σωθῶ; καὶ μετεμελεῖτο ἐπὶ τῇ
572.29 πληγῆ ᾗ ἦν τύψας τὸν Ἀρκάδιον. εἶτα ὀλίγων ἡμερῶν
573.1 διελθουσῶν, καὶ τοῦ σπαθαρίου κατεπείγοντος τὸν Ἀρσένιον
573.2 τοῦ δι’ οἱουδήποτε τρόπου σῶσαι ἑαυτόν, καὶ τούτου ἀδια-
573.3 λείπτως εὐχομένου, ἦλθεν αὐτῷ φωνὴ λέγουσα· Ἀρσένιε,
573.4 φεῦγε τοὺς ἀνθρώπους καὶ σώζῃ. ταύτης οὖν τῆς φωνῆς
573.5 ἀκούσας μηδενὶ μηδὲν εἰρηκώς, ἀλλ’ ἐσθῆτα εὐτελῆ ἐνδυ- 5
573.6 σάμενος, κατῆλθεν εἰς τὸν λιμένα καὶ κατ’ οἰκονομίαν θεοῦ
573.7 εὑρὼν ἐκεῖσε πλοῖον καὶ ἐμβὰς εἰς αὐτὸ ἦλθεν ἐν Ἀλεξαν-
573.8 δρείᾳ καὶ ἀποθριξάμενος ὥρμησεν εἰς τὴν ἔρημον τῆς Σκή-
573.9 τεως καὶ ἐκεῖσε διέπρεπε διαφόροις κατορθώμασιν. ἤκουσε
573.10 δὲ πάλιν φωνῆς λεγούσης αὐτῷ· Ἀρσένιε, φεῦγε, σιώπα, 10
573.11 ἡσύχαζε. αὗται γάρ εἰσιν αἱ ῥίζαι τῆς ἀναμαρτησίας.
573.12 Ὁ δὲ βασιλεὺς Θεοδόσιος πάνυ λυπηθεὶς ἐπὶ τῇ ἀνα-
573.13 χωρήσει Ἀρσενίου ἔγραψε παντί τε καὶ πανταχοῦ ἀναζητῆσαι
573.14 αὐτόν, καὶ οὐκ ἠδυνήθη αὐτὸν εὑρεῖν ἄχρι τῆς τελευτῆς
573.15 αὐτοῦ. βασιλευσάντων δὲ Ἀρκαδίου καὶ Ὀνωρίου ἐγνώσθη 15
573.16 αὐτοῖς ὅτι Ἀρσένιος ἐν Αἰγύπτῳ διάγει τὸν μονήρη βίον
573.17 καλῶς πολιτευόμενος. καὶ ἔγραφον αὐτῷ πλείστας ἐπιστολὰς
573.18 παρακαλοῦντες αὐτὸν ὥστε εὔχεσθαι ὑπὲρ τῶν ἰδίων μαθη-
573.19 τῶν καὶ τέκνων. ἔγραψε δὲ αὐτῷ πάλιν Ἀρκάδιος δυσωπῶν
573.20 αὐτὸν ὥστε συγχωρῆσαι αὐτῷ τὸ πταῖσμα αὐτοῦ, ὃ ἥμαρτεν 20
573.21 εἰς Ἀρσένιον ἀνελεῖν αὐτὸν βουληθείς, ὥστε θέλων αὐτὸν πλη-
573.22 ροφορῆσαι γράφει αὐτῷ ἐνωμότως λαβεῖν παρὰ τοῦ ὑπάρχου
574.1 Ἀλεξανδρείας τὰ δημόσια ὅλης τῆς Αἰγύπτου καὶ ταῦτα
574.2 διανεῖμαι ὅπου δ’ ἂν κελεύῃ, καὶ μόνον συγχωρῆσαι αὐτῷ
574.3 καὶ εὔξασθαι ὑπὲρ τῆς βασιλείας αὐτοῦ τε καὶ Ὀνωρίου
574.4 τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ, καὶ ἀντιγράψαι αὐτοῖς κἂν ἅπαξ. ὁ δὲ
574.5 ἐν ἁγίοις πατὴρ ἡμῶν Ἀρσένιος γράψαι μὲν πρὸς αὐτοὺς 5
574.6 οὐκ ἠνέσχετο, δηλοῖ δὲ αὐτοῖς οὕτως· ὁ θεός, τέκνα, πᾶσιν
574.7 ὑμῖν συγχωρήσει καὶ ἀξιώσει ποιεῖν τὰ θεῖα αὐτοῦ θελή-

300
574.8 ματα. περὶ δὲ ὧν γεγραφήκατε χρημάτων ἐγὼ ἤδη τῷ
574.9 κόσμῳ ἀπέθανον. μηδεὶς οὖν λογίσηταί με ὅλως εἶναι εἰς
574.10 τοὺς ζῶντας. 10
574.11 Ἡ σύνοδος τῶν ρνʹ ἁγίων πατέρων καὶ ὁ βασιλεὺς
574.12 Θεοδόσιος Γρηγορίῳ τῷ Θεολόγῳ τὴν ἐπισκοπὴν ἐκύρωσαν
574.13 Κωνσταντινουπόλεως, καὶ μὴ θέλοντα τοῦτον τῷ θρόνῳ ἐνί-
574.14 δρυσαν βιασάμενοι ὡς πολλὰ καμόντα καὶ τῆς πλάνης τῶν
574.15 αἱρέσεων τὴν πόλιν ἐλευθερώσαντα. ὀλίγους δὲ τῶν ἐξ 15
574.16 Αἰγύπτου μαθὼν ὁ θεῖος Γρηγόριος τῷ λόγῳ τούτου φθο-
574.17 νήσαντας τὸν συντακτήριον ἐπιδειξάμενος ἑκουσίως τῆς
574.18 ἐπισκοπικῆς διοικήσεως ὑπεχώρησεν. Γρηγορίου δὲ τῆς
574.19 ἐπισκοπῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀποταξαμένου, Νεκτάριον
574.20 ὁ βασιλεὺς προχειρίζεται καὶ ἡ σύνοδος, Ταρσέα μὲν τῷ 20
574.21 γένει, τὴν τοῦ πραίτωρος δὲ ἀρχὴν τότε διέποντα, ἀβάπτι-
575.1 στον μὲν μέχρι τότε ὑπάρχοντα, σεμνὸν δὲ καὶ εὐλαβῆ καὶ
575.2 περὶ βίον θαυμάσιον. ὁ δὲ μέγας Γρηγόριος πρὸς Ἀριαν-
575.3 ζὸν τὸ χωρίον Καππαδοκίας ἐπανελθών, ὅπερ ἐκέκτητο ἐκ
575.4 πατρικοῦ κλήρου, ἠρεμήσας ἐν αὐτῷ καὶ ἡσυχάσας τινὰ
575.5 χρόνον καὶ ἐν θεωρίᾳ μείζονι γενόμενος τὸν βίον μεταλ- 5
575.6 λάττει πρεσβύτης καὶ πλήρης ἡμερῶν καὶ πάσης ἀρετῆς
575.7 ἔμπλεως.
575.8 Δευτέρα σύνοδος γέγονεν ἐν Κωνσταντινουπόλει τῶν ρνʹ
575.9 πατέρων ἔτει τῆς Θεοδοσίου τοῦ μεγάλου βασιλείας �γʹ�, ἐπὶ
575.10 Δαμάσου πάπα Ῥώμης, ἧς ἡγοῦντο Τιμόθεος Ἀλεξανδρείας, 10
575.11 Μελέτιος Ἀντιοχείας, Κύριλλος Ἱεροσολύμων καὶ Γρηγόριος
575.12 ὁ Θεολόγος, κατὰ Μακεδονίου γεγονότος ἐπισκόπου Κων-
575.13 σταντινουπόλεως, ὃς ἔτι περιὼν ὡσαύτως τῷ Ἀρείῳ ἐβλασ-
575.14 φήμει, ὁμοίως δὲ καὶ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον μὴ εἶναι θεὸν
575.15 ἀληθινόν, ἀλλὰ κτίσμα καὶ αὐτὸ ὑπελάμβανεν. αὕτη συνελ- 15
575.16 θοῦσα χειροτονεῖ μὲν Κωνσταντινουπόλεως ἐπίσκοπον τὸν
575.17 συγκλητικὸν Νεκτάριον, Μακεδόνιον δὲ ἀναθεματίζει, σὺν
575.18 αὐτῷ καὶ Σαβέλλιον τὸν Λίβυν, ἓν πρόσωπον ἐπὶ τῆς ἁγίας
575.19 τριάδος δοξάζοντα, ἔτι δὲ καὶ Ἀπολινάριον τὸν Λαοδικέα
575.20 λέγοντα τὸν ἐνανθρωπήσαντα λόγον ἄνουν εἶναι, ἀντὶ δὲ 20
575.21 νοῦ τὸν λόγον ἐν τῇ ψυχῇ γεγενῆσθαι. τὸ δὲ πνεῦμα τὸ
575.22 ἅγιον θεὸν εἶναι ζωοποιὸν καὶ ὁμοούσιον τῷ πατρὶ καὶ τῷ
575.23 υἱῷ ἐκήρυξε προστεθεικυῖα εἰς τὸ ἐκτεθὲν παρὰ τῶν ἐν
576.1 Νικαίᾳ πατέρων σύμβολον περὶ τοῦ ἁγίου πνεύματος· τὸ
576.2 κύριον καὶ ζωοποιὸν καὶ τὰ ἑξῆς.
576.3 Τότε δὲ καὶ ὁ μέγας Ἀμφιλόχιος παρεκάλει τὸν βασιλέα
576.4 τοὺς Ἀρειανοὺς ἐκ πασῶν τῶν πόλεων ἐξελαθῆναι. ὁ δὲ
576.5 ἀπηνεστέραν ὑπολαβὼν τὴν αἴτησιν οὐχ ὑπήκουσεν αὐτῷ. 5
576.6 καὶ ὁ σοφώτατος Ἀμφιλόχιος τότε μὲν ἐσίγησεν, ἐξεῦρε δὲ
576.7 μετ’ ὀλίγον ὑπόθεσιν ἀξιομνημόνευτον. ἐντὸς γὰρ πάλιν

301
576.8 τῶν βασιλείων γενόμενος καὶ τῷ βασιλεῖ παρεστῶτα τὸν υἱὸν
576.9 Ἀρκάδιον θεασάμενος τὸν μὲν πατέρα ἠσπάσατο, τὸν δὲ
576.10 υἱὸν κατέλιπεν ἀγέραστον. καὶ ὁ βασιλεὺς νομίσας ἐπι- 10
576.11 λησθῆναι τὸν Ἀμφιλόχιον ἀσπάσασθαι καὶ τὸν υἱὸν προσ-
576.12 έταξεν. ὁ δὲ ἀποχρῆν ἔφη τὴν αὐτῷ παρ’ αὐτοῦ προσ-
576.13 ενεχθεῖσαν τιμὴν καὶ μὴ ἐπιζητεῖν καὶ τοῦ υἱοῦ ὡς ἐν
576.14 διαιρέσει. πρὸς ὃν ὁ βασιλεὺς χαλεπήνας οἰκείαν ἐκάλει
576.15 παροινίαν τὴν τοῦ παιδὸς ἀτιμίαν. καὶ ὁ Ἀμφιλόχιος ἐξε- 15
576.16 βόησε λέγων· ὁρᾷς, ὦ βασιλεῦ, πῶς οὐ φέρεις τὴν τοῦ
576.17 παιδὸς ἀτιμίαν. πίστευσον δὴ οὖν καὶ τὸν θεὸν τοὺς τὸν
576.18 υἱὸν αὐτοῦ βλασφημοῦντας βδελύττεσθαί τε καὶ ἀποστρέ-
576.19 φεσθαι. καὶ τοῦτο ἀκούσας ὁ βασιλεὺς καὶ σφόδρα θαυ-
576.20 μάσας νόμον εὐθὺς ἔγραψε τοὺς τῶν αἱρετικῶν συλλόγους 20
576.21 κωλύοντα.
576.22 Τοῦτο τὸ ἀγαθὸν φθονήσας ὁ μισόκαλος δαίμων ὠμόν
576.23 τι καὶ ἀπάνθρωπον παρεσκεύασε γενέσθαι. ἀπὸ γὰρ Κων-
577.1 σταντινουπόλεως ἐξελθὼν ὁ βασιλεὺς ἐπὶ Ῥώμην τὴν ὁδοι-
577.2 πορίαν ἐποιεῖτο. ἐν δὲ Θεσσαλονίκῃ γενόμενος κατὰ πάρο-
577.3 δον, καὶ τῶν στρατιωτῶν αὐτοῦ ταραξάντων τὴν πόλιν διὰ
577.4 μητάτα, ἐστασίασαν οἱ Θεσσαλονικεῖς καὶ τὸν βασιλέα μὲν
577.5 ὕβρισαν, τινὰς δὲ τῶν ἀρχόντων αὐτοῦ καὶ ἐλιθοβόλησαν. 5
577.6 ὁ δὲ ὑπὸ τῶν ἀγγελθέντων ἐξαφθεὶς καὶ μὴ ἐνεγκὼν τοῦ
577.7 θυμοῦ τὴν ῥύμην τῷ ὑπάρχῳ τῆς πόλεως ἐκείνης τὴν
577.8 ψῆφον τῆς τιμωρίας ἐξενεγκεῖν ἐπέτρεψεν. ὃς τοιαύτην
577.9 ἐξουσίαν λαβὼν οἷα δὴ αὐτόνομος καὶ τύραννος ἄδικα ξίφη
577.10 κατὰ πάντων ἐγύμνωσε καὶ τοὺς ἀθώους μετὰ τῶν ὑπευ- 10
577.11 θύνων κατέκτεινε χιλιάδας ζʹ. ταύτην οὖν μαθὼν τὴν
577.12 συμφορὰν Ἀμβρόσιος ὁ ἐπίσκοπος Μεδιολάνων, πόλις δὲ
577.13 αὕτη τῆς Ἰταλίας, εἰς ἣν ἀφικομένου τοῦ βασιλέως καὶ
577.14 συνήθως εἰς τὸν ναὸν βουληθέντος εἰσελθεῖν, ὑπαντήσας
577.15 ἔξω τῶν προθύρων διεκώλυεν αὐτὸν μετὰ παρρησίας βοῶν· 15
577.16 οὐκ οἶδας, ὡς ἔοικεν, ὦ βασιλεῦ, τῆς εἰργασμένης μιαιφο-
577.17 νίας τὸ μέγεθος. οὐδὲ γὰρ ἐᾷ τῆς βασιλείας ἴσως ἡ δυνα-
577.18 στεία τὴν ἁμαρτίαν ἐπιγνῶναι, καὶ ὑπὸ τῆς ἁλουργίδος
577.19 ἀπατώμενος ἀγνοεῖς τοῦ καλυπτομένου σώματος τὴν ἀσθέ-
577.20 νειαν. ἀλλ’ ἴσθι ὡς φθαρτὸς ὢν καὶ ῥευστὸς φθαρτόν σου 20
577.21 καὶ ῥευστὸν ὑπάρχει τὸ κράτος καὶ ἡ δυναστεία, περὶ ἧς
577.22 μικρὸν ὕστερον λόγον ἀποδώσεις τῷ βασιλεῖ τῶν βασιλευ-
578.1 όντων. ποίοις τοίνυν ὀφθαλμοῖς ὄψει τὸν τοῦ κοινοῦ
578.2 δεσπότου ναόν; ποίοις δὲ ποσὶ τὸ δάπεδον ἐκεῖνο πατήσεις
578.3 τὸ ἅγιον; πῶς δὲ τὰς χεῖρας ἐκτείνῃς ἀποσταζούσας ἔτι τοῦ
578.4 ἀδίκου φόνου τὸ αἷμα; πῶς δὲ καὶ τοιαύταις ὑποδέξῃ χερσὶ
578.5 τοῦ δεσπότου τὸ ἄχραντον σῶμα; πῶς δὲ καὶ τῷ στόματι 5
578.6 προσοίσεις τὸ τίμιον αἷμα τοσοῦτον διὰ τὸν τοῦ θυμοῦ

302
578.7 λόγον ἐκχέαντι παρὰ νόμον αἷμα; λοιπὸν ἄπιθι καὶ μὴ
578.8 πειρῶ τοῖς δευτέροις τὴν προτέραν αὔξειν παρανομίαν καὶ
578.9 δέχου τὸν δεσμόν, ᾧ θεὸς ἄνωθεν γίνεται σύμψηφος. τούτοις
578.10 οὖν εἴξας ὁ βασιλεὺς τοῖς λόγοις ἐπανῆλθεν εἰς τὰ ἐκεῖσε 10
578.11 βασίλεια δακρύων καὶ στένων. διελθόντων δὲ μηνῶν ηʹ, καὶ
578.12 τοῦ βασιλέως μὴ ἐξελθόντος, ἀλλὰ σφοδρῶς μετανοοῦντος,
578.13 κατέλαβεν ἡ τοῦ κυρίου γενέθλιος ἑορτή. καὶ θεασάμενος
578.14 Ῥουφῖνος ὁ μάγιστρος ὅτι οὐδὲ τὴν συνήθη προέλευσιν
578.15 ποιῆσαι βούλεται ὁ βασιλεὺς λέγει πρὸς αὐτόν· δραμοῦμαι, 15
578.16 δέσποτα, καὶ τὸν ἀρχιερέα πείσω λῦσαί σε τοῦ δεσμοῦ, εἰ
578.17 κελεύοις. ὁ δέ φησιν· οἶδα ἐγὼ τὴν Ἀμβροσίου ἀκρίβειαν
578.18 ὅτι οὐ πεισθήσεται. ἐπεὶ δὲ πλείοσι λόγοις χρησάμενος
578.19 ὁ Ῥουφῖνος πείθειν ὑπέσχετο τὸν Ἀμβρόσιον, ἀπελθεῖν αὐτὸν
578.20 ἐκέλευσεν, ὑπὸ δὲ τῆς ἐλπίδος βουκοληθεὶς ἠκολούθησε καὶ 20
578.21 αὐτὸς μετ’ ὀλίγον. αὐτίκα δὲ τὸν Ῥουφῖνον ἰδὼν Ἀμβρόσιος,
579.1 τὴν κυνῶν, εἶπεν, ἀναίδειαν, ὦ Ῥουφῖνε, ζηλοῖς τοσαύτης
579.2 μιαιφονίας γενόμενος μέτοχός τε καὶ σύμβουλος. ἀλλ’ ἐγὼ
579.3 προλέγω ὡς καὶ πάλιν αὐτὸν κωλύσω τῶν ἱερῶν ἐπιβῆναι
579.4 προθύρων. ταῦτα ἀκούσας ὁ Ῥουφῖνος ἐμήνυσε διὰ ταχυ-
579.5 δρόμου τῷ βασιλεῖ. ὁ δὲ βασιλεὺς κατὰ μέσην τοῦτο μα- 5
579.6 θών, ἀπέλθω, φησίν, καὶ τὰς δικαίας αὖθις δέξομαι παρ-
579.7 οινίας. εἶτα παραγενόμενος εἰς τὴν ἐκκλησίαν ἐδυσώπει τὸν
579.8 ἀρχιερέα τοῦ δεσμοῦ λυθῆναι. καὶ ὁ μὲν τυραννικὴν ἀπε-
579.9 κάλει τὴν παρουσίαν ἐκείνην καὶ κατὰ θεοῦ μεμηνέναι,
579.10 ὁ δὲ μετὰ σκυθρωπότητος καὶ πολλῆς κατανύξεως, οὐ θρα- 10
579.11 συνόμενος, ἔφη, κατὰ τῶν ἁγίων κανόνων, ἀλλὰ λῦσαί μοι
579.12 τὸν δεσμὸν ἀξιώσων ἐλήλυθα. καὶ ποίαν, φησίν, μετάνοιαν
579.13 ἔδειξας μετὰ παρανομίαν τοσαύτην, ἢ ποίοις ἀξίοις φαρ-
579.14 μάκοις ἐθεράπευσας τὰ δυσίατα τραύματα; καὶ ὁ βασιλεὺς
579.15 εἶπεν· σὸν ἔργον τὸ δεῖξαι μὲν καὶ κεράσαι τὰ φάρμακα, 15
579.16 ἐμὸν δὲ τὸ δέξασθαι προσφερόμενα. τότε λοιπὸν Ἀμβρόσιος
579.17 λέγει· ἐπειδὴ τῷ θυμῷ τὸ δικάζειν ἐπιτρέπεις, γράψον νόμον
579.18 τοῦ θυμοῦ τὰς ψήφους ἀργὰς ποιοῦντα, καὶ ἡμέρας λʹ αἱ
579.19 φονικαί τε καὶ δημευτικαὶ μενέτωσαν γνώσεις ἐν γράμμασι
579.20 τὴν τοῦ ὀρθοῦ λογισμοῦ προσδεχόμεναι κρίσιν. ὃν εὐθὺς 20
579.21 ὁ βασιλεὺς γραφῆναι κελεύσας καὶ διὰ τῆς οἰκείας χειρὸς
579.22 βεβαιώσας, διέλυσε τὸν δεσμὸν Ἀμβρόσιος καὶ εἰσελθεῖν
579.23 αὐτὸν ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ἐπέτρεψεν. ὁ δὲ εἰσελθὼν οὐχ ἑστὼς
579.24 ἱκέτευε τὸν θεὸν οὐδὲ τὰ γόνατα κλίνας, ἀλλὰ πρηνὴς ἐπ’
579.25 ἐδάφους κείμενος ἐβόα μετὰ κραυγῆς· ἐκολλήθη τῷ ἐδάφει 25
580.1 ἡ ψυχή μου, ζῆσόν με κατὰ τὸν λόγον σου, κύριε, καὶ ταῖς
580.2 χερσὶ τίλλων τὰς τρίχας τῆς κεφαλῆς καὶ τοῦ πώγωνος καὶ
580.3 τὸ μέτωπον τύπτων καὶ δάκρυσι τὴν γῆν βρέχων, ὡς τοὺς
580.4 ὁρῶντας μεγάλως ὠφεληθῆναι καὶ συμπενθεῖν αὐτῷ. καὶ οὐ

303
580.5 διέλιπεν οὕτω δυσωπῶν τὸν θεὸν μέχρις ὥρας τῆς κοινωνίας. 5
580.6 καὶ τότε δὴ ἀναστὰς καὶ πλησίον τῶν κιγκλίδων ἐλθὼν βου-
580.7 λόμενος εἰσελθεῖν, ἐκώλυσεν αὐτὸν Ἀμβρόσιος δηλώσας αὐτῷ·
580.8 ἴσθι, βασιλεῦ, ὡς μόνοις τοῖς ἱερεῦσιν ὑπάρχουσι τὰ ἔνδον,
580.9 τοῖς δ’ ἄλλοις ἅπασιν ἄδυτά τε καὶ ἄψαυστα. ἔξιθι τοίνυν
580.10 καὶ τοῖς ἄλλοις κοινώνει τῆς στάσεως. ἁλουργὶς γὰρ βασιλέας 10
580.11 οὐχ ἱερέας ποιεῖν εἴωθεν. ὁ δὲ καὶ τοῦτο δεξάμενος ἀσμέ-
580.12 νως ἀντεδήλωσεν· οὐκ αὐθαδείᾳ χρώμενος τοῦτο πεποίηκα,
580.13 ἀλλ’ ἐν Κωνσταντινουπόλει τὸ ἔθος εἶναι τοῦτο μεμάθηκα.
580.14 χάριν δὲ ὀφείλω καὶ τῆσδε τῆς ἰατρείας. τοσαύτῃ γοῦν καὶ
580.15 τηλικαύτῃ διέλαμπον ἀρετῇ ὅ τε ἀρχιερεὺς καὶ ὁ βασιλεύς. 15
580.16 ἐπανελθὼν δὲ ὁ βασιλεὺς ἐν Κωνσταντινουπόλει, καὶ ἑορτῆς
580.17 γενομένης, καὶ εἰς τὸ θυσιαστήριον μὴ εἰσελθόντος αὐτοῦ,
580.18 καὶ Νεκταρίου τοῦ πατριάρχου δεδηλωκότος μαθεῖν τὴν
580.19 αἰτίαν, μόγις, ἔφη, βασιλέως καὶ ἱερέως διαφορὰν ἐδιδάχθην.
580.20 Ἀμβρόσιον γὰρ οἶδα μόνον ἐπίσκοπον ἀξίως καλούμενον. 20
580.21 Παράνομοι δέ τινες ἄνδρες ἐν Ἀντιοχείᾳ τοὺς βασιλικοὺς
580.22 ἀνδριάντας καταστρεψάμενοι εἰς μεγάλην ὀργὴν ἐκίνησαν τὸν
580.23 βασιλέα, καὶ θυμωθεὶς ἀπέστειλεν ἄρχοντας πρὸς τὸ τιμωρή-
581.1 σασθαι τοὺς ἐν τῇ πόλει. ὧν τὴν ἔφοδον οἱ τῆς πόλεως
581.2 αἰσθόμενοι καὶ φυγῇ χρησάμενοι, κατῆλθον ἐκ τῶν ὀρέων
581.3 οἱ μοναχοὶ καὶ τὸν θυμὸν εἰς οἶκτον μετέβαλον. περὶ ὧν
581.4 καὶ ὁ Χρυσόστομος ταῦτα φάσκει· ἐπειδή τινες μιαροὶ καὶ
581.5 παμμίαροι τοὺς νόμους καταπατήσαντες καθεῖλον τοὺς ἀν- 5
581.6 δριάντας καὶ περὶ τῶν ἐσχάτων πᾶσιν ἐπεκρέμασαν κίνδυνον,
581.7 ὅτε καὶ οἱ παρὰ τοῦ βασιλέως ἀποσταλέντες ἐπὶ τὴν τῶν
581.8 γεγενημένων ἐξέτασιν τὸ φοβερὸν ἐκεῖνο συνεκρότησαν δικα-
581.9 στήριον καὶ πάντας ἐπὶ τὰς εὐθύνας τῶν τετολμημένων
581.10 ἐκάλουν, καὶ θανάτων διαφόρων προσδοκία πᾶσιν ἦν, τότε 10
581.11 οἱ τὰς ἀκρωρείας τῶν ὀρέων κατοικοῦντες μοναχοὶ τὴν οἰκείαν
581.12 ἐπεδείξαντο φιλοσοφίαν. τοσούτοις γὰρ ἔτεσιν ἐν ταῖς ἑαυτῶν
581.13 συγκεκλεισμένοι καλύβαις οὐδενὸς παρακαλέσαντος ἢ συμ-
581.14 βουλεύσαντος, ἐπειδὴ τοσοῦτον νέφος εἶδον τὴν πόλιν περι-
581.15 ϊστάμενον, καταλιπόντες αὐτῶν τὰ σπήλαια καὶ τὰς σκηνὰς 15
581.16 πάντοθεν συνέρρευσαν, ὥσπερ ἐξ οὐρανοῦ τινες ἄγγελοι
581.17 παραγενόμενοι. καὶ ἦν ἰδεῖν τὴν πόλιν ἐοικυῖαν οὐρανῷ
581.18 τότε πανταχοῦ τῶν ἁγίων ἐκείνων φαινομένων καὶ ἀπὸ τῆς
581.19 ὄψεως μόνης παρακαλοῦντας τοὺς ὀδυνωμένους καὶ πρὸς
581.20 πᾶσαν ὑπεροψίαν συμφορᾶς ἄγοντας. τίς γὰρ ἰδὼν ἐκείνους 20
581.21 οὐκ ἂν εὐθὺς κατεφρόνησε θανάτου καὶ ζωῆς ὑπερεῖδεν;
581.22 οἳ καὶ τοῖς ἄρχουσι μετὰ παρρησίας διελέχθησαν ὑπὲρ τῶν
581.23 ὑπευθύνων καὶ τὸ ἑαυτῶν αἷμα παρεσκεύασαν πάντες ἐκ-
582.1 χέειν, ὥστε τοὺς ἁλόντας ἐξαρπάσαι τῶν προσδοκωμένων
582.2 δεινῶν. ὅπερ καὶ γέγονεν. ποῦ τοίνυν εἰσὶν οἱ τοὺς τρί-

304
582.3 βωνας ἀναβεβλημένοι καὶ τὸ βαθὺ γένειον δεικνύντες καὶ
582.4 ῥόπαλα τῇ δεξιᾷ φέροντες ψευδώνυμοι φιλόσοφοι, τὰ κυνικὰ
582.5 καθάρματα, οἱ τῶν ἐπιτραπεζίων κυνῶν ἀθλιώτερον διακεί- 5
582.6 μενοι καὶ γαστρὸς ἕνεκα πάντα ποιοῦντες; οἱ γὰρ τῆς πόλεως
582.7 ἅπαντες εἰς τὰς ἐρήμους ἀποφυγόντες καὶ κατακρυβέντες,
582.8 οὗτοι μόνοι διὰ τῶν ἔργων ἀληθῶς τὴν φιλοσοφίαν ἐπεδεί-
582.9 ξαντο, καί, πάντων δεδοικότων καὶ κατεπτηχότων, εἰς τὸ
582.10 μέσον στάντες τὸ δεινὸν ἔλυσαν οὐκ ἐν πολλαῖς ἡμέραις, 10
582.11 ἀλλ’ ἐν μιᾷ καταβάντες καὶ διαλεχθέντες καὶ τὴν συμφορὰν
582.12 λύσαντες πρὸς τὰ ἴδια πάλιν ἀνέβησαν καταγώγια. τοσοῦτόν
582.13 ἐστιν ἡ παρὰ τοῦ Χριστοῦ τοῖς ἀνθρώποις εἰσενεχθεῖσα
582.14 φιλοσοφία.
582.15 Ἐπὶ Θεοδοσίου ἡ τιμία κεφαλὴ τοῦ βαπτιστοῦ Ἰωάννου 15
582.16 ἐν Κωνσταντινουπόλει διεκομίσθη, εὑρεθεῖσα μὲν πρότερον
582.17 παρά τισι μοναχοῖς τῆς Μακεδονίου αἱρέσεως, οἵτινες ἐξ
582.18 Ἱεροσολύμων ἐλθόντες εἰς Κιλικίαν διέτριψαν. Μαρδονίου
582.19 δὲ τοῦ εὐνούχου τοῦτο μαθόντος καὶ μηνύσαντος Οὐάλεντι,
582.20 μετεκομίζετο ἐκ προστάξεως αὐτοῦ εἰς Κωνσταντινούπολιν. 20
582.21 ὡς δὲ οἱ εἰς τοῦτο σταλέντες ἐπιθέντες ὀχήματι ἦλθον εἰς
582.22 τὸ πανδοχεῖον, οὐκέτι μετῆλθον τὸν τόπον αἱ τὸ ὄχημα
582.23 σύρουσαι ἡμίονοι, καίπερ πολλὰ μαστιγούμεναι. τότε μὲν
582.24 οὖν ἀπετέθη ἡ ἁγία κεφαλὴ ἐν Κοσιλάου κώμῃ, μὴ κρί-
583.1 ναντος τοῦ θεοῦ τοιούτου δώρου ἀξιωθῆναι τὸν Οὐάλεντα,
583.2 Θεοδόσιον δὲ τῆς εὐσεβείας ὁ θεὸς ἀμειβόμενος μεταγαγεῖν
583.3 αὐτὴν τῷ βασιλεῖ συνεχώρησεν, ἣν καὶ ἐν τῷ Ἑβδόμῳ ἀπέθετο
583.4 ναὸν περικαλλῆ καὶ μέγιστον τῷ προδρόμῳ οἰκοδομήσας.
583.5 Τὸ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ἱερὸν τῶν Ἑλλήνων Θεόφιλος αἰτήσας 5
583.6 Θεοδόσιον ἐξεκάθηρε καὶ εἰς ἐκκλησίαν μετεσκεύασεν, τὰ δὲ
583.7 τῶν Ἑλλήνων ἐδημοσίευσεν ὄργια, φαλλοὺς καὶ εἴ τι τούτων
583.8 ἀσελγέστερόν τε καὶ βεβηλότερον. ὅπερ καταπλαγὲν τὸ πλῆ-
583.9 θος τῶν Ἑλλήνων μυρίους φόνους εἰργάσατο. τοὺς γενο-
583.10 μένους φόνους μαθὼν Θεοδόσιος τοὺς μὲν ἀναιρεθέντας χρι- 10
583.11 στιανοὺς ἐμακάρισεν ὡς ὑπὲρ εὐσεβείας ἀναιρεθέντας, τοῖς
583.12 δὲ Ἕλλησι παραχωρεῖν ἐπηγγείλατο, εἰ πρὸς χριστιανισμὸν
583.13 μεταβάλοιεν. τὰ μέντοι ἱερὰ τὰ Ἑλληνικὰ καθαιρεθῆναι
583.14 προσέταξε καὶ τοὺς θεοὺς χωνευθῆναι καὶ εἰς δαπάνην δο-
583.15 θῆναι τοῖς πένησιν. τοῦ ναοῦ τοῦ Σαράπιδος λυομένου 15
583.16 ἱερογλυφικὰ γράμματα εὑρέθησαν σταυρῶν ἔχοντα τύπους,
583.17 ἅπερ θεασάμενοι οἱ ἐξ Ἑλλήνων χριστιανίσαντες ἔφασαν ση-
583.18 μαίνειν τὸν σταυρὸν παρὰ τοῖς ἱερογλυφικὰ γινώσκουσι γράμ-
583.19 ματα ζωὴν ἐπερχομένην.
583.20 Περὶ τοῦ ναοῦ τοῦ Σαράπιδος, οὗ καθεῖλε Θεόφιλος 20
583.21 ὁ ἀρχιεπίσκοπος σὺν τῷ ξοάνῳ αὐτοῦ, τοῦτον οἱ μὲν Δία
583.22 ἔφασκον εἶναι, οἱ δὲ τὸν Νεῖλον διὰ τὸ τὸν μόδιον ἔχειν

305
583.23 ἐν τῇ κεφαλῇ καὶ τὸν πῆχυν ἤγουν τὸ τοῦ ὕδατος μέτρον,
583.24 ἄλλοι δὲ τὸν ἡμέτερον Ἰωσήφ, ἕτεροι δὲ Ἄπιν τινὰ γεγο-
584.1 νέναι ἄνθρωπον εὔπορον εἴτ’ οὖν βασιλέα ἐν Μέμφιδι πόλει
584.2 τῆς Αἰγύπτου, λιμοῦ δὲ γενομένου τοῖς Ἀλεξανδρεῦσι πολί-
584.3 ταις ἐκ τῶν ἰδίων τροφὴν παρέσχεν, τετελευτηκότι δὲ αὐτῷ
584.4 ναὸν ἀνέστησαν, ἐν ᾧ ναῷ βοῦς ἐτρέφετο σύμβολον φέρων
584.5 τοῦ γεωργοῦ καί τινα ἔχων ἐν τῇ χροιᾷ ἐπίσημα, ὅστις ἐκ 5
584.6 τῆς προσηγορίας αὐτοῦ καὶ αὐτὸς Ἄπις ἐκαλεῖτο. τὴν δὲ
584.7 σορὸν τούτου τοῦ Ἄπιδος, ἐν ᾗ τὸ σῶμα ἔκειτο αὐτοῦ, ἐν
584.8 Ἀλεξανδρείᾳ μετήνεγκαν, καὶ ἀπὸ τῆς σοροῦ καὶ τοῦ Ἄπιδος
584.9 σύνθετον ὄνομα πεποιηκότες ἐκάλουν αὐτὸν Σόραπιν, οἱ δὲ
584.10 μετὰ ταῦτα Σέραπιν. τούτου ναὸς ἦν ὑπ’ Ἀλεξάνδρου κτι- 10
584.11 σθεὶς παμμεγέθης καὶ ὑπὸ κιόνων πολυτιμήτων καὶ μαρ-
584.12 μάρων ἔνδοθεν καὶ ἔξωθεν πάνυ λαμπρῶς κεκαλλωπισμένος.
584.13 ἐν τῷ μέσῳ δὲ τοῦ ναοῦ τὸ ἄγαλμα αὐτοῦ ὑπῆρχε μέγα
584.14 καὶ φοβερόν, ὥστε τῇ μὲν δεξιᾷ χειρὶ ἕνα τοῖχον, τῇ δὲ
584.15 ἀριστερᾷ τὸν ἕτερον συνέχειν, ὅπερ τέρας ἀπὸ παντὸς γένους 15
584.16 καὶ ὕλης καὶ ξύλου κατεσκεύαστο. οἱ δὲ τοῖχοι τοῦ ἐνδο-
584.17 τάτου ναοῦ ἀπὸ χρυσῶν πετάλων καὶ ἀργυρῶν ἦσαν ἐνδε-
584.18 δυμένοι. ἐν ᾧ πλάνης εἶδος ἕτερον ἐτύγχανε κακουργίας
584.19 τοιοῦτον. λίθος τίς ἐστι μαγνήτης λεγόμενος, ὃς ἔχει φυ-
584.20 σικὴν ἐνέργειαν ἕλκειν πρὸς ἑαυτὸν τὸν σίδηρον. ξόανον 20
584.21 οὖν κατασκευάσαντες ἐκ χαλκοῦ οὐ μέγα καὶ ἐν τῇ κεφαλῇ
585.1 σίδηρον ἔνδοθεν καθηλώσαντες τὸν λίθον τοῦτον ἐν τοῖς
585.2 φατνώμασιν ἄνθεν τῆς στέγης ἔπηξαν ἀπὸ διαμέτρου. τὸ
585.3 δὲ ὑπὸ τῆς φυσικῆς βίας ἀνελκόμενον τοῦ λίθου (μετέωρον
585.4 γὰρ ἐκρέματο διὰ πολλὴν μηχανὴν καὶ τέχνην) ἐκρατεῖτο
585.5 μέσον ἐδάφους καὶ ὀρόφου θαυμαζόμενον καὶ μὴ παντελῶς 5
585.6 κατασπώμενον. τούτου καταλυθέντος καὶ ἐδαφισθέντος, καὶ
585.7 τοῦ Νείλου κατὰ τὸ εἰωθὸς μὴ ἀνεληλυθότος, ἔχαιρον Ἕλ-
585.8 ληνες λέγοντες διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν μὴ ἀναβαίνειν τὸν
585.9 ποταμόν. ὅπερ μαθὼν ὁ βασιλεὺς Θεοδόσιος εὐσεβῶς ἀπε-
585.10 κρίνατο· μὴ γένοιτο ποταμὸν ναοῖς δαιμόνων καὶ θυσίαις 10
585.11 χαίροντα ἐπὶ τὴν γῆν ποτε ὕδωρ ἀναγαγεῖν. θεὸς δὲ τούτου
585.12 τὴν πίστιν ἀποδεξάμενος ὑπὲρ τὸ δέον ἐκέλευσε πλημμυρῆ-
585.13 σαι, ὅπερ εἰς φόβον ἤγαγεν οὐ τὸν τυχόντα τὴν Αἴγυπτον,
585.14 μὴ καὶ τὴν Ἀλεξάνδρειαν αὐτὴν κατακλύσῃ τὸ ὕδωρ.
585.15 Ὅπερ δὴ καὶ περὶ τῆς Ἀρτέμιδος πρός τινά φησιν ὁ μέγας 15
585.16 Ἰσίδωρος· ἐπειδήπερ ἠθέλησας μαθεῖν τό· τίς οὐκ οἶδε τὴν
585.17 Ἐφεσίων πόλιν νεωκόρον οὖσαν τῆς μεγάλης Ἀρτέμιδος καὶ
585.18 τοῦ διοπετοῦς; ἴσθι ὅτι οὐκ ἔστι τῆς γραφῆς ὁ λόγος,
585.19 ἀλλὰ τοῦ γραμματέως τῶν Ἐφεσίων. περιττὸν οὖν ἡγοῦμαι
585.20 λογοποιΐας ἀγυρτικὰς ἑρμηνεύειν, περὶ ὧν οἶμαι καὶ τὸν 20
585.21 ἱεροψάλτην εἰρηκέναι· διηγήσαντό μοι παράνομοι ἀδολεσχίας,

306
585.22 ἀλλ’ οὐχ ὡς ὁ νόμος σου, κύριε. ἐπεὶ οὖν φιλομαθὴς ὢν
585.23 πολυμαθὴς ἐθέλεις εἶναι, καὶ τοῦτο φράσω. οἱ παρ’ Ἕλλησι
585.24 τὰ ξόανα κατασκευάσαντες καὶ φόβον ἐμποιῆσαι βουλόμενοι
585.25 τοῖς ὁρῶσιν ἔφασκον ὅτι τὸ ἄγαλμα ἐξ οὐρανοῦ παρὰ τοῦ 25
586.1 Διὸς ἐπέμφθη καὶ κατέπτη κρεῖττον ὑπάρχον πάσης ἀνθρω-
586.2 πίνης χειρὸς καὶ ἀνάλωτον, ὅθεν καὶ διοπετὲς αὐτὸ καὶ
586.3 οὐράνιον βρέτας ἐκάλουν. βρέτας δὲ παρὰ τὸ βροτῷ ἐοικέναι.
586.4 ὅπερ οὐχ οὕτως ἦν [ἡ περὶ τῶν ἀγαλμάτων ματαία καὶ
586.5 πεπλανημένη δόξα], ἀλλὰ τοὺς ἀγαλματοποιοὺς ἢ ἀποκτέ- 5
586.6 νοντες ἢ φυγαδεύοντες, ἵνα μηδεὶς εἰπεῖν ἔχοιεν, ὅτι χειρο-
586.7 ποίητόν ἐστι τὸ ξόανον, ἣν δὴ φήμην πλάσαντες ἐν ταῖς
586.8 ἀκοαῖς τῶν πεφενακισμένων ἀνθρώπων ἠφίεσαν. ἥτις καὶ
586.9 τὴν Ἐφεσίων ἐπλάνα πόλιν. ὅτι δὲ ἀληθές ἐστιν, ὅτι ἀπ-
586.10 έκτενον τοὺς ἀγαλματοποιούς, μαρτυρεῖ τὸ χθὲς καὶ πρώην 10
586.11 ἐν Ἀλεξανδρείᾳ τῇ πρὸς Αἴγυπτον γεγενημένον. Πτολεμαῖος
586.12 γὰρ συναγαγὼν τεχνίτας, ὥστε τὸν τῆς Ἀρτέμιδος ἀνδριάντα
586.13 ποιῆσαι, μετὰ τὸ ἔργον βόθρον μέγαν ὀρύξας καὶ τὸν δόλον
586.14 κρύψας ἐκέλευσε τοὺς τεχνίτας ἐν αὐτῷ δειπνῆσαι, οἵτινες
586.15 δειπνῶντες ἐκεῖσε κατεχώσθησαν καὶ ἀπέθανον ἄξιον μισθὸν 15
586.16 τῆς κακουργίας κομισάμενοι. πλὴν οὖν ἐκεῖνος βουλόμενος
586.17 ἀφανίσαι τοὺς τεχνίτας, ἵνα δόξῃ ἀχειροποίητος ὁ νομιζό-
586.18 μενος εἶναι θεός, ὃν δὴ καὶ ἀχειροποίητον κέκληκεν, τοῦτο
586.19 δέδρακεν. ὁ δὲ ἡμέτερος δεσπότης καὶ θεὸς ἐν τάχει ἐφανέ-
586.20 ρωσε τὴν παμβέβηλον αὐτοῦ μιαιφονίαν· σκηπτοῦ γὰρ καὶ 20
586.21 σεισμοῦ γεγονότος μεγάλου, καὶ τοῦ ναοῦ καταπεσόντος ἅμα
587.1 καὶ τοῦ βόθρου ἀναβοθρευθέντος, ἐφωράθησαν τὰ τῆς ἀπά-
587.2 της κατασκευάσματα.
587.3 Ἐν δὲ τῷ Κανώπῳ μᾶλλον τῆς ὅλης Αἰγύπτου κατει-
587.4 δώλῳ ὄντι φασὶ τέρας τι εἶναι τοιοῦτον. ποτὲ Χαλδαῖοι
587.5 τὸν ἴδιον θεόν, ὅπερ ἐστὶ τὸ πῦρ, ἀποσεμνύνοντες παντα- 5
587.6 χοῦ περιέφερον, ὥστε τοῖς θεοῖς πασῶν τῶν ἐπαρχιῶν συμ-
587.7 βεβληκέναι καὶ τὸν νικῶντα ἐκεῖνον παρὰ πάντων νομίζεσθαι
587.8 θεόν. τῶν μὲν οὖν ἄλλων ἐπαρχιῶν οἱ θεοὶ ἢ ἀπὸ χαλκοῦ
587.9 ἢ χρυσοῦ ἢ ἀργύρου ἢ ξύλου ἢ λίθου ἢ ἄλλης τοιαύτης
587.10 ὕλης ἱδρυμένοι ἐτύγχανον, ἡ δὲ τοιαύτη ὕλη ἀναμφιβόλως 10
587.11 εὐχερῶς διὰ τοῦ πυρὸς ἐφθείρετο, ὥστε πανταχοῦ τὸ πῦρ
587.12 ἀναγκαίως νικᾶν. τοῦτο ἀκηκοὼς ὁ τοῦ Κανώπου ἱερεὺς
587.13 πανοῦργόν τι τοιοῦτον ἐνεθυμήθη. ὑδρίαι ἐν τοῖς μέρεσι
587.14 τῆς Αἰγύπτου εἰώθασι γίνεσθαι ὀστράκιναι τρήσεις ἔχουσαι
587.15 λεπτὰς συνεχεῖς, ὥστε διὰ τῶν τρήσεων ἐκείνων τὸ τεθολω- 15
587.16 μένον ὕδωρ διυλιζόμενον ἀποδίδοσθαι καθαρώτερον. ἐκ
587.17 τούτων τῶν ὑδριῶν μίαν λαβὼν ὁ ἱερεὺς τοῦ Κανώπου καὶ
587.18 τὰς τρήσεις ἐκείνας ἀποφράξας κηρῷ καὶ διαφόροις ζωγρα-
587.19 φήσας χρώμασιν, πληρώσας ὕδατος ἔστησεν ὡς θεόν, καὶ

307
587.20 ἀποτεμὼν παλαιοῦ ἀγάλματος τὴν κεφαλήν, ὅπερ ἐλέγετο 20
587.21 Μενελάου τινὸς κυβερνήτου γεγενῆσθαι, ἐπιμελῶς ἐπιθεὶς
587.22 ἥρμοσεν αὐτὴν τῷ ἀγάλματι. παρεγένοντο μετὰ ταῦτα οἱ
587.23 Χαλδαῖοι, ἀνήφθη περὶ τὴν ὑδρίαν τὸ πῦρ, καὶ ὁ κηρός,
588.1 δι’ οὗ αἱ τρήσεις ἐτύγχανον πεφραγμέναι, διελύετο. τῆς δὲ
588.2 ὑδρίας ἱδρώσης καὶ τὸ ὕδωρ διὰ τῶν τρήσεων ἐκβαλλούσης,
588.3 ἐσβέννυτο τὸ πῦρ, οὕτω τε τῇ πανουργίᾳ τοῦ ἱερέως ὁ Κά-
588.4 νωπος τῶν Χαλδαίων νικητὴς ἀνεδείχθη καὶ ἀπὸ τότε λοιπὸν
588.5 ὡς θεὸς πάντων νικητὴς ὁ Κάνωπος ἐτιμᾶτο. νῦν δὲ παρα- 5
588.6 γενομένου Θεοφίλου τοῦ ἀρχιερέως τοῦ θεοῦ οὐδὲ εἷς ὠφέ-
588.7 λησεν ἱδρώς, οὐδὲ πανουργία τις ἀπὸ κηροῦ κατασκευασθεῖσα
588.8 συνεβάλετό τι αὐτοῖς, ἀλλὰ πάντα τὰ αὐτῶν ἐπορθήθη καὶ
588.9 εἰς ἔδαφος κατηνέχθη. ὅτε δὲ ταῦτα οὕτω γεγενῆσθαι ἀπ-
588.10 ηγγέλθη τῷ εὐσεβεστάτῳ βασιλεῖ, ὅτι τὰ εἴδωλα τῆς Αἰγύπτου 10
588.11 καθῃρέθη καὶ ἐκκλησίαι ἀντ’ αὐτῶν ᾠκοδομήθησαν, ἐκτείνας
588.12 τὰς χεῖρας αὐτοῦ εἰς τὸν οὐρανὸν μετὰ μεγάλης χαρᾶς λέ-
588.13 γεται εἰρηκέναι· εὐχαριστῶ σοι, δέσποτα Χριστέ, ὁ θεὸς ἡμῶν,
588.14 ὅτι χωρὶς ἀπωλείας τῆς πόλεως ἐκείνης τῆς μεγάλης ἡ οὕτω
588.15 παλαιὰ κατεσβέσθη πλάνη. 15
588.16 Ἐν δὲ τῷ μεταξὺ Οὐαλεντινιανὸς ἐν τοῖς τῆς δύσεως
588.17 μέρεσι τῇ ψυχῇ πρὸς τὴν ἡλικίαν θερμαινομένῃ τὴν πολι-
588.18 τείαν διοικῶν βρόχῳ χρησάμενος τὸ τέλος ἐπλήρωσε τοῦ βίου,
588.19 δι’ ἣν αἰτίαν μέχρι τοῦ παρόντος οὐκ ἴσμεν. τινὲς μὲν γὰρ
588.20 ἔλεγον ἐπιβουλῇ τοῦ στρατηγοῦ Ἀρβογάστου γεγενῆσθαι τοῦτο, 20
588.21 καὶ τοιαύτη παρὰ πᾶσιν ἐκράτει ὑπόληψις, ἄλλοι δὲ ἀθῶον
588.22 μὲν εἶναι τὸν στρατηγὸν ἀπὸ τούτου τοῦ μύσους ἔλεγον,
588.23 αἰτίαν δὲ αὐτὸν παρεσχηκέναι τοῦ τὸν νεανίσκον ἀγανακτή-
588.24 σαντα εἰς τοῦτο προαχθῆναι, ἐπείπερ, φασίν, οὐ συνεχωρεῖτο
588.25 παρ’ αὐτοῦ ὡς νεώτερος ἢ μηδέπω βεβηκὼς κατ’ ἐξουσίαν 25
589.1 διὰ πάντων τὴν βασιλείαν διοικεῖν. Θεοδόσιος δὲ οὐδὲν
589.2 ἧττον ἀναφθεὶς ὅπλα κατὰ Εὐγενίου τοῦ εἰς τὸν τόπον
589.3 αὐτοῦ καταστάντος εἰς ἐκδίκησιν ἥρπασε τὴν τοῦ θεοῦ γνώ-
589.4 μην διὰ Ἰωάννου μοναχοῦ καὶ ἡσυχαστοῦ Αἰγυπτίου μεμα-
589.5 θηκώς. ὁ γάρ τοι θεῖος οὗτος ἀνὴρ ἐνενηκονταέτης πέλων 5
589.6 τὴν ἡλικίαν ἐν σπηλαίῳ κατέμενε μόνος μήτε αὐτὸς ἐξερχό-
589.7 μενος τῆς κέλλης μήτε ἄλλον εἰσδεχόμενος ἔνδον. ηὐλόγει
589.8 γὰρ μόνον διὰ θυρίδος καὶ ἠσπάζετο τοὺς πρὸς αὐτὸν παρα-
589.9 βάλλοντας, καὶ τούτους οὐ διαπαντός, ἀλλὰ δεύτερον τῆς
589.10 ἑβδομάδος, σαββάτῳ καὶ κυριακῇ· τὰς δὲ λοιπὰς ἡμέρας 10
589.11 ἀπρόϊτος ὑπῆρχε παντὶ ἀνθρώπῳ νηστείαις καὶ ἀγρυπνίαις
589.12 καὶ προσευχαῖς σχολάζων. καὶ ἦν ἰδεῖν τὸν μακάριον ὅλον
589.13 ἐκτετηγμένον τῷ σώματι δι’ ἄκραν σκληραγωγίαν. καὶ γὰρ
589.14 ἤσθιεν οὐδὲν ἕτερον ἢ λάχανα καὶ ὀλίγας ὀπώρας μετὰ
589.15 δύσιν ἡλίου· περὶ γὰρ ἄρτου καὶ οἴνου καὶ ἐλαίου καὶ τῶν 15

308
589.16 λοιπῶν ὅσα διὰ πυρὸς ἔχει τὴν χρῆσιν περιττὸν ἦν καὶ
589.17 λέγειν. τούτοις καὶ τοῖς τοιούτοις θείοις κατορθώμασι δια-
589.18 νυκτερεύων καὶ διημερεύων ὁ ὅσιος ἔκδηλος πᾶσιν ἐγένετο
589.19 καὶ προφητικῶν χαρισμάτων ἔμπλεως, προσημαίνων ἔσθ’ ὅτε
589.20 τὰ μέλλοντα καὶ τὰ κρυφίως ἑκάστῳ πεπραγμένα καὶ δια- 20
589.21 νοούμενα. καὶ μέντοι καὶ περὶ τοῦ Νείλου καὶ τῆς εὐφορίας
589.22 ἢ ἀφορίας τοῦ χρόνου ἢ ἀπειλὴν ἑτέραν αὖ ἐπέρχεσθαι μέλ-
589.23 λουσαν παρὰ θεοῦ προηγόρευε καὶ τοὺς ἁμαρτάνοντας παρ-
589.24 ρησίᾳ διήλεγχεν. καὶ τί δεῖ πολλὰ λέγειν; ἀδυνατεῖ στόμα
589.25 καὶ νοῦς ἀνθρώπων ἀριθμεῖν τῶν θαυμάτων αὐτοῦ ἢ τῶν 25
590.1 ἀρετῶν τὸ πέλαγος. πρὸς τοῦτον οὖν τὸν θεοφόρον ἀπέ-
590.2 στειλεν ὁ βασιλεὺς Θεοδόσιος σκυλῆναι αὐτὸν παρακαλῶν καὶ
590.3 ἐκδυσωπῶν ἕως αὐτοῦ, ὅπως ταῖς ἐκείνου προσευχαῖς ἐφο-
590.4 διαζόμενος τῆς πρὸς τοὺς ἀντιπάλους κατάρξειε μάχης. ὁ δὲ
590.5 τὴν μὲν παρουσίαν ὑπ’ εὐλαβείας ἀνεβάλετο, εὐχὴν δὲ ἐπὶ 5
590.6 τῇ βακτηρίᾳ, ἐφ’ ᾗ ἐπεστήρικτο, καὶ τῷ περιβολαίῳ, ὃ δὴ
590.7 περιαυχένιον ἔφερεν, ποιησάμενος ταῦτα πρὸς αὐτὸν ἐκπέμπει,
590.8 ἵνα τὸ μὲν περιβόλαιον ἀντὶ κόρυθος ἐπὶ τῆς κεφαλῆς περι-
590.9 βάληται, τῷ δὲ βάκτρῳ ἀντὶ δόρατος τῇ δεξιᾷ χειρὶ χρήσηται
590.10 καὶ πρῶτος τοῦ στρατιωτικοῦ καταλόγου αὐτοῦ προπορεύ- 10
590.11 σηται. ὁ δὲ μέγας βασιλεὺς Θεοδόσιος πιστῶς καὶ εὐλαβῶς
590.12 τὰ παρὰ τοῦ ἁγίου ἀποσταλέντα δεξάμενος εἰς τὸν πόλεμον
590.13 παρασκευάζεται οὐχ οὕτω τῇ τῶν ὅπλων καὶ τῶν βελῶν καὶ
590.14 τοῦ λαοῦ αὐτοῦ πληθύϊ, ὅσον τῇ τῶν νηστειῶν καὶ τῇ τῶν
590.15 εὐχῶν τοῦ ἁγίου βοηθείᾳ πεποιθώς. οὗτος γὰρ καὶ νῦν 15
590.16 ἐπηγγείλατο αὐτῷ τὴν νίκην ἀναίμακτον προβήσεσθαι εἰς
590.17 τὸ κατ’ αὐτόν, εἰ καὶ ἀπὸ ἑκατέρου μέρους πλεῖστον ἔμελλεν
590.18 ἐκχεῖσθαι αἷμα. περιήρχετο δὲ μετὰ ἐπισκόπων καὶ μετὰ
590.19 πλήθους πάντας τοὺς τῶν εὐχῶν τόπους καὶ ἔρριπτεν ἑαυ-
590.20 τὸν πρὸ τῶν θυρῶν τῶν μαρτύρων καὶ τῶν ἀποστόλων ἐπὶ 20
590.21 κιλικίου ἐξαπλῶν ἑαυτόν, καὶ τῇ πρεσβείᾳ τῶν ἁγίων πιστο-
590.22 τάτην αὐτῷ παρὰ θεοῦ βοήθειαν ἐξῄτει. οἱ δὲ Ἕλληνες
591.1 κατὰ τὴν Ῥώμην θύειν ἤρξαντο καὶ σπλαγχνοσκοπίας ἀπὸ
591.2 θρεμμάτων ποιεῖσθαι νίκην ἄφροντιν ἀπαγγέλλοντες Εὐ-
591.3 γενίῳ, Φλαβιανοῦ τότε τοῦ ὑπάρχου σπουδαιότερον τῶν
591.4 ἄλλων ταῦτα πράττοντος, �ὃς� πάντας ἔπειθεν Εὐγένιον
591.5 νικητὴν ἀποφανεῖσθαι πολλὴν ἔχων φρονήσεως οἴησιν. ὅτε 5
591.6 δὲ Θεοδόσιος ὁ ἀληθῶς τῇ βοηθείᾳ τῆς εὐσεβείας πεποιθὼς
591.7 τὰ στόμια τῶν Ἄλπεων κατέλαβεν, πρῶτοι ἐκεῖνοι οἱ δαί-
591.8 μονες εἰς φυγὴν ἐτράπησαν ὑπὸ φαύλου συνειδότος πτοη-
591.9 θέντες. στὰς γὰρ ἐφ’ ὑψηλῆς πέτρας Θεοδόσιος, ὅθεν καὶ
591.10 θεωρεῖν καὶ θεωρεῖσθαι παρ’ ἑκατέρου στρατοπέδου ἠδύνατο, 10
591.11 ἐπὶ τὴν ἐξ ἔθους ἔστρεψεν ἑαυτὸν βοήθειαν καὶ ἁπλώσας
591.12 ἑαυτὸν ἐνώπιον τοῦ θεοῦ, θεὲ παντοκράτορ, ἔφη, σὺ οἶδας

309
591.13 ὅτι ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Χριστοῦ τοῦ υἱοῦ σου ἐκδικήσεως
591.14 ἕνεκα δικαίας τὸν πόλεμον τοῦτον ἀνεδεξάμην. καὶ εἰ μὲν
591.15 ψεύδομαι, τιμώρησόν με, εἰ δὲ μετὰ δικαίας αἰτίας καὶ σοὶ 15
591.16 πεποιθὼς ἦλθον ἐνταῦθα, ἔκτεινον τὴν δεξιάν σου τοῖς
591.17 σοῖς, μήποτε εἴπωσι τὰ ἔθνη· ποῦ ἐστιν ὁ θεὸς αὐτῶν.
591.18 ἥντινα εὐχὴν τοῦ εὐσεβεστάτου βασιλέως πεισθέντες οἱ στρα-
591.19 τηγοὶ παρὰ τοῦ θεοῦ προσδεδέχθαι εἰς τὸν πόλεμον ἀνεψυ-
591.20 χώθησαν, ἐξαιρέτως δὲ Βακούριος, ἀνὴρ τῇ πίστει καὶ τῇ 20
591.21 εὐσεβείᾳ καὶ τῇ ἀρετῇ τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος ἔνδοξος,
591.22 πάντας τοὺς πλησίον τυγχάνοντας τοῦτο μὲν τῷ κοντῷ, τοῦτο
591.23 δὲ τοῖς βέλεσιν, ἔστι δ’ ὅτε καὶ τῷ ξίφει ἐστρώννυεν, καὶ τὰ
592.1 τάγματα τῶν πολεμίων συνεζευγμένα καὶ συγκεκροτημένα
592.2 διέρρηξε καὶ διὰ μέσου τοῦ πλήθους τῶν πεπτωκότων τὰς
592.3 τάξεις διασχίσας καὶ τοὺς σωροὺς τῶν νεκρῶν παριὼν πρὸς
592.4 αὐτὸν ἐπορεύετο τὸν τύραννον. καὶ τοῦ ἀνέμου σφοδροῦ
592.5 γενομένου Εὐγένιος πρὸς τοὺς πόδας τοῦ βασιλέως ὀπίσω 5
592.6 δεδεμένων αὐτοῦ τῶν χειρῶν ἤχθη, κἀκεῖσε τῆς αὐτοῦ ζωῆς
592.7 καὶ τοῦ πολέμου τὸ τέλος ἐγένετο.
592.8 Τότε τοίνυν ὡς τὰ μέλλοντα προειδὼς ὁ βασιλεὺς καὶ
592.9 φροντίζων ὥστε τὴν πολιτείαν διατυπῶσαι εἰς τὰ τῆς ἑῴας
592.10 μέρη παραχρῆμα ἀπέστειλεν, ὅπου τὰ ἑαυτοῦ παρέθετο τέκνα 10
592.11 φυλακῇ ἀσφαλεστάτῃ μέλλων ἐπὶ τὸν πόλεμον ἐξιέναι. καὶ
592.12 ἐν μὲν τῇ ἀνατολῇ τὸν βασιλέα Ἀρκάδιον προσέταξε τὴν
592.13 πάλαι παραδοθεῖσαν αὐτῷ βασιλείαν φυλάττειν, Ὀνώριον δὲ
592.14 τῇ αὐτῇ τιμήσας ἀξίᾳ ἐπὶ τὴν τῆς δύσεως βασιλείαν ἐλθεῖν
592.15 ταχέως προσέταξεν. ἐλθόντα δὲ αὐτὸν περιπτυξάμενος καὶ 15
592.16 φιλήσας παραδεδωκὼς αὐτῷ τὰ σκῆπτρα τῆς βασιλείας τῆς
592.17 δύσεως αὐτὸς ἐπὶ δεκαεπτὰ ἐνιαυτοὺς διοικήσας τὴν βασι-
592.18 λείαν εὐτυχῶς εἰς τὸν βελτίονα μετῆλθε βίον μετὰ τῶν εὐσε-
592.19 βεστάτων βασιλέων ἀποληψόμενος τὰ γέρα τῶν ἄθλων.
592.20t [θ�. Περὶ Ἀρκαδίου.] 20
592.21 Μετὰ δὲ Θεοδόσιον ἐβασίλευσεν Ἀρκάδιος υἱὸς αὐτοῦ ἔτη
592.22 ιγʹ. ὃς τὸν κίονα τοῦ Ξηρολόφου στήσας ἐν αὐτῷ τὸν ἑαυτοῦ
592.23 καθίδρυσεν ἀνδριάντα. καὶ πόλιν ἐν τῇ Θρᾴκῃ κτίσας ἐκάλεσεν
593.1 αὐτὴν Ἀρκαδιούπολιν. ἐφ’ οὗ καὶ ἡ γῆ ἐμυκήσατο σφόδρα
593.2 ἐπὶ ἡμέρας ζʹ. καὶ σεισμὸς γέγονε μέγας τε καὶ παγκόσμιος.
593.3 Νεκταρίου δὲ τοῦ ἀρχιεπισκόπου τελευτήσαντος, κοινῇ
593.4 ψήφῳ Ἀρκάδιος ἐκ τῆς Ἀντιοχέων πόλεως Ἰωάννην τὸν
593.5 Χρυσόστομον μεταστειλάμενος χειροτονηθῆναι παρεσκεύασεν 5
593.6 ἐπίσκοπον Κωνσταντινουπόλεως. συνέβη δὲ καὶ Θεόφιλον
593.7 Ἀλεξανδρείας ἐνδημεῖν, ὃς ἦν βαθυνοήμων καὶ δεινὸς ἀνὴρ
593.8 πάνυ καὶ δυνάμενος ἐκ τῆς φανερᾶς ὄψεως τὸ ἀφανὲς ἀν-
593.9 θρώπου βούλημά τε καὶ ἰδίωμα συνιδεῖν ὅτι μάλιστα. καὶ
593.10 τὴν μὲν Ἰωάννου χειροτονίαν κωλῦσαι ἐσπούδασεν, Ἰσίδωρόν 10

310
593.11 τινα πρεσβύτερον ἑαυτοῦ καὶ ξενοδόχον Ἀλεξανδρείας θέλων
593.12 προβληθῆναι, Ἰσίδωρον δὲ οὐ τὸν ἀσκητὴν καὶ Πηλουσιώτην
593.13 καὶ μαθητήν ποτε τοῦ Χρυσοστόμου, καθὼς οἴονταί τινες,
593.14 ἀλλὰ τὸν προειρημένον ξενοδόχον.
593.15 Ὁ οὖν Ἰωάννης τῶν εὐγενῶν Ἀντιοχείας ὑπῆρχεν, υἱὸς 15
593.16 Σεκούνδου στρατηλάτου καὶ μητρὸς Ἀνθούσης, ἐλλόγιμος δὲ
593.17 ἦν ἄγαν καὶ πολὺς περὶ τὸ λέγειν. ᾧ καὶ Λιβάνιος ὁ σοφι-
593.18 στὴς καὶ διδάσκαλος αὐτοῦ προσεμαρτύρησεν. ἐρωτηθεὶς γὰρ
593.19 παρὰ τῶν προσηκόντων τίνα ἀνθ’ ἑαυτοῦ προβάλλεται διδά-
593.20 σκαλον, Ἰωάννην, φησίν, ἔλεγον, εἰ μὴ τοῦτον οἱ χριστιανοὶ 20
593.21 ἡμῶν ἀπεσύλησαν. ὀκτωκαιδέκατον γὰρ ἔτος ἄγων τὴν ἡλι- Ο
594.1 κίαν ἀφηνίασεν ἀπ’ αὐτοῦ καὶ ὑπὸ Μελετίου Ἀντιοχείας
594.2 βαπτισθεὶς καὶ χειροτονηθεὶς ἀναγνώστης καὶ παραμείνας
594.3 τῇ ἐκκλησίᾳ ἔτη γʹ καὶ ἀναχωρήσας ἀπῆλθε πρός τινα
594.4 μοναχὸν καὶ ἡγούμενον τοὔνομα Καρτέριον, καὶ προσμείνας
594.5 αὐτῷ ἔτη δʹ γίνεται ὑπ’ αὐτοῦ μοναχός, καὶ τὰς θείας 5
594.6 γραφὰς ὑπ’ αὐτοῦ παιδευθεὶς καὶ τῆς μοναχικῆς πολιτείας
594.7 τὴν ἀκρίβειαν χρόνον τινὰ ἀνεχώρησεν ἐν σπηλαίῳ μόνος
594.8 ἔτη βʹ ποθῶν τὴν ἡσυχίαν. μὴ ἀναπεσὼν δὲ τὸν τῆς
594.9 διετίας χρόνον μὴ νύκτωρ μὴ μεθ’ ἡμέραν νεκροῦται τὰ
594.10 ὑπὸ γαστέρα πληγεὶς ἀπὸ κρύους τὰς περὶ τοὺς νεφροὺς 10
594.11 δυνάμεις. οὐκ ἐπαρκῶν δὲ ἑαυτῷ χρησιμεύειν πάλιν κατα-
594.12 λαμβάνει τὴν ἐκκλησίαν ἐκ θείας προμηθείας εἰς πολλῶν
594.13 σωτηρίαν. ἐντεῦθεν χειροτονεῖται διάκονος διὰ τοῦ Μελετίου
594.14 ὑπηρετήσας τῷ θυσιαστηρίῳ τρία καὶ δύο ἔτη. ἤδη δὲ τῆς
594.15 διδασκαλικῆς αὐτοῦ ἀρετῆς διαλαμπούσης πρεσβύτερος χειρο- 15
594.16 τονεῖται διὰ Φλαβιανοῦ τοῦ ἐπισκόπου καὶ διαπρέψας τρὶς
594.17 τέσσαρα ἔτη ἐν τῇ τῶν Ἀντιοχέων ἐκκλησίᾳ ἀποσεμνύνει
594.18 τὸ ἐκεῖσε ἱερατεῖον τῷ βίῳ τῆς ἀκριβείας. ἦν δὲ ἀσκητὴς
594.19 ἄκρως καὶ πολυάγρυπνος καὶ φιλήσυχος λίαν καὶ διὰ ζῆλον
594.20 σωφροσύνης ἀπαρρησίαστος καὶ ἀκρόχολος καὶ θυμῷ μᾶλλον 20
594.21 ἢ αἰδοῖ ἐχαρίζετο καὶ ἐλευθεροστομίᾳ πρὸς τοὺς ἐντυγχά-
594.22 νοντας ἀμέτρως ἐκέχρητο, καὶ ἐν μὲν τῷ διδάσκειν πολὺς
594.23 ἦν πρὸς ὠφέλειαν, ἐν δὲ ταῖς συντυχίαις ἀλαζονικός τις
595.1 καὶ ὑπερόπτης ἐνομίζετο τοῖς αὐτὸν ἀγνοοῦσιν. διὸ καὶ ἐπὶ
595.2 τὴν ἐπισκοπὴν προβληθεὶς μείζονι ὀφρύϊ κατὰ τῶν ὑπηκόων
595.3 ἐκέχρητο πρὸς διόρθωσιν ἑκάστου καὶ σωτηρίαν καὶ τοὺς
595.4 τρόπους καὶ τοὺς λόγους μεταλλάττων. οὐ τοίνυν εἰ μή τις
595.5 εἴη κόλαξ τοῦτον ἀλαζόνα εἶναι νομιστέον, οὐδ’ αὖ πάλιν 5
595.6 εἰ κόλαξ εἴη καὶ ἀγεννὴς τοῦτον μετριόφρονα λεκτέον, ἀλλὰ
595.7 τὸν ἐν τῇ προσηκούσῃ τάξει τῇ ἐλευθέροις πρεπούσῃ ἑαυτὸν
595.8 φυλάττοντα. μεγαλόψυχον μὲν γὰρ εἶναι προσήκει, οὐχ ὑπερ-
595.9 ήφανον, ἀνδρεῖον, οὐ θρασύν, ἐπιεικῆ, οὐ δουλοπρεπῆ, με-
595.10 τριόφρονα, οὐ ταπεινοφροσύνην ὑποκρινόμενον, ἐλευθέριον, 10

311
595.11 οὐκ ἀνδραποδώδη.
595.12 Ὥσπερ δὴ καὶ αὐτὸς οὗτος ὁ Χρυσόστομος λέγει· διὰ
595.13 τοῦτο ποικίλον εἶναι δεῖ τὸν ποιμένα καὶ διδάσκαλον. ποι-
595.14 κίλον δὲ λέγω, οὐχ ὕπουλον οὐδὲ κόλακα καὶ ὑβριστήν,
595.15 ἀλλὰ πολλῆς ἐλευθερίας καὶ παρρησίας ἀνάμεστον, εἰδότα 15
595.16 καὶ συγκατιέναι χρησίμως, ὅταν ἡ τῶν πραγμάτων ὑπόθεσις
595.17 ἀπαιτῇ τοῦτο, καὶ χρηστὸν εἶναι ὁμοῦ καὶ αὐστηρόν. οὐ
595.18 γὰρ ἑνὶ τρόπῳ χρήσασθαι τοῖς ἀρχομένοις ἅπασι δέον, ἐπεὶ
595.19 μηδὲ ἰατρῶν παισὶ ἑνὶ μόνῳ φαρμάκῳ πᾶσι τοῖς κάμνουσι
595.20 προσφέρεσθαι καλόν, μηδὲ κυβερνήτῃ μίαν ὁδὸν εἰδέναι τῆς 20
595.21 πρὸς τὰ πνεύματα μάχης. ἐννόησον οὖν ὁποῖόν τινα εἶναι
596.1 χρὴ τὸν μέλλοντα χειμῶνα τοσοῦτον ἀνθέξειν καὶ τοιαύτην
596.2 ζάλην καὶ τοσαῦτα κύματα πρὸς τὸ γενέσθαι τοῖς πᾶσι τὰ
596.3 πάντα, ἵνα πάντας κερδήσῃ. καὶ γὰρ σεμνὸν εἶναι δεῖ τὸν
596.4 τοιοῦτον καὶ ἄτυφον καὶ φοβερὸν καὶ προσηνῆ καὶ ἀρχον-
596.5 τικὸν καὶ κοινωνικὸν καὶ ἀδέκαστον καὶ θεραπευτικὸν καὶ 5
596.6 ταπεινὸν καὶ ἀδούλωτον καὶ φαιδρὸν καὶ ἥμερον, ἵνα ταῦτα
596.7 εὐκόλως μάχεσθαι δύναται. οὐκοῦν δεῖ τὸν ἐνάρετον καὶ
596.8 ἐχέφρονα φεύγειν τὸ κολακεύειν καὶ κολακεύεσθαι, καὶ μήτε
596.9 ἀλαζονικὸν εἶναι μήτε κόλακα, ἀλλ’ ἀμφοτέρων τῶν κακῶν
596.10 τούτων κολάζειν τὴν ἀμετρίαν, καὶ ἐλεύθερον εἶναι μήτε εἰς 10
596.11 αὐθάδειαν ἀποκλίνοντα μήτε εἰς δουλοπρέπειαν καταπίπτοντα.
596.12 πρὸς μὲν γὰρ χρηστοὺς ταπεινὸν ὑπάρχειν χρή, πρὸς δὲ θρα-
596.13 σεῖς ὑψηλόν. ἐπείπερ οἱ μὲν ἀρετὴν εἶναι τὴν ἐπιείκειαν
596.14 ἡγοῦνται, οἱ δὲ ἀνδρείαν τὴν θρασύτητα, ἐκείνοις μὲν τὴν
596.15 ταπεινοφροσύνην δέον προσφέρειν, τούτοις δὲ τὴν ἀνδρείαν 15
596.16 σβεννύουσαν αὐτῶν τὴν ἀπὸ τῆς θρασύτητος δόξαν, ἵνα
596.17 τοὺς μὲν ὠφελήσῃ, τῶν δὲ ταπεινώσῃ τὸ φρόνημα.
596.18 Ὅπερ οὖν καὶ ὁ μέγας Βασίλειος δηλῶν ἔφη· τοῦ σοφω-
596.19 τάτου Σολομῶντος φήσαντος· καιρὸς τῷ παντὶ πράγματι,
596.20 εἰδέναι χρὴ ὅτι καὶ ταπεινότητος καὶ ἐξουσίας καὶ ἐλέγχου 20
596.21 καὶ παρακλήσεως καὶ φειδοῦς καὶ παρρησίας καὶ χρηστό-
596.22 τητος καὶ ἀποτομίας καὶ ἁπαξαπλῶς παντὸς πράγματος καιρός
596.23 ἐστιν ἴδιος, ὥστε ποτὲ μὲν τὰ τῆς ταπεινότητος δεικνύειν
596.24 καὶ μιμεῖσθαι ἐν ταπεινώσει τὰ παιδία κατὰ τὴν κυριακὴν
597.1 φωνήν, ποτὲ δὲ τῇ ἐξουσίᾳ κεχρῆσθαι, ἣν ἔδωκεν ὁ κύριος
597.2 εἰς οἰκοδομὴν καὶ οὐκ εἰς καθαίρεσιν, ὅταν ἡ χρεία ἐπιζητῇ
597.3 τὴν παρρησίαν, καὶ ἐν καιρῷ μὲν παρακλήσεως τὸ χρηστὸν
597.4 ἐνδείκνυσθαι, ἐν καιρῷ δὲ ἀποτομίας τὸν ζῆλον ἐμφαίνειν
597.5 καὶ ἐφ’ ἑκάστου τῶν ἄλλων ὁμοίως τὸν ἔγκριτον καὶ δίκαιον 5
597.6 λογισμὸν ἀποφέρεσθαι. λογισμοὶ γὰρ δικαίων κρίματα.
597.7 Καὶ δὴ καὶ ὁ θεοφόρος Ἰσίδωρος καὶ τοῦ μακαρίου φοι-
597.8 τητής ποτε λέγει· τὸν ἄρχοντα δεῖ καὶ ἀγαθὸν εἶναι καὶ
597.9 φοβερόν, ἵν’ οἱ μὲν εὖ βιοῦντες θαρροῖεν, οἱ δ’ ἁμαρτάνοντες

312
597.10 ὀκνοῖεν. θάτερον γὰρ θατέρου χωρὶς ἀναρχία μᾶλλόν ἐστιν 10
597.11 ἢ ἀρχή. εἰ μὲν γὰρ πάντες ἦσαν εὐπειθεῖς καὶ φιλάρετοι,
597.12 ἀγαθότητος ἔδει μόνης, εἰ δὲ φιλαμαρτήμονες, φόβου. ἐπειδὴ
597.13 δὲ καὶ ἀγαθοὺς καὶ πονηροὺς ἀνάγκη ἐν τοῖς ἀρχομένοις
597.14 εἶναι, ἀμφότερα μεταχειριστέον τῷ ἄρχοντι καὶ προϊσταμένῳ,
597.15 ἵνα ἡ μὲν ἀγαθότης στηρίζῃ τοὺς ἀγαθοὺς καὶ σώφρονας, 15
597.16 ὁ δὲ φόβος προαναστέλλῃ τῶν κακίστων τὰ πταίσματα.
597.17 Ταῦτα τοίνυν, ὡς ἔοικεν, ἀγνοοῦντες καὶ τὰ τούτων
597.18 ὅμοια μὴ καλῶς ἐπιστάμενοι διακρῖναι καὶ συγκρῖναι οἱ ἐχ-
597.19 θροὶ τοῦ θεσπεσίου Ἰωάννου ἀλόγως καὶ ἀνοήτως ἐμίσουν
597.20 αὐτὸν καὶ διέβαλλον ὡς τραχύν τινα καὶ ὀργίλον. διὸ δὴ 20
597.21 καὶ κατὰ γυναικῶν ὁ Ἰωάννης λόγον ἐπ’ ἐκκλησίας ἐπεδείξατο,
598.1 ὃν οἱ δυσμενεῖς κατὰ Εὐδοξίας εἰρῆσθαι θρυλλήσαντες ταύτῃ
598.2 τὸν λόγον εἰσήγαγον. ἡ δὲ πρὸς Ἀρκάδιον δεινῶς πεπον-
598.3 θέναι λέγουσα κατὰ Ἰωάννου τοῦτον παρώτρυνεν, παρα-
598.4 σκευάζει δὲ μετασταλῆναι Θεόφιλον ὡς πρόδηλον ἐχθρὸν τοῦ
598.5 Ἰωάννου ὑπάρχοντα. ὃς παραγενόμενος ἐν τῇ Δρυΐ, τῇ νῦν 5
598.6 Ῥουφινιαναῖς, τὴν κατὰ Ἰωάννου ἐπιβουλὴν κατειργάσατο.
598.7 ὅπερ γνοὺς ὁ λαὸς στάσιν μεγάλην ἐποίησε μὴ συγχωρῶν
598.8 αὐτὸν ἐκβληθῆναι τῆς πόλεως. ἐπικαμφθεῖσα δὲ Εὐδοξία
598.9 τοῖς ὀδυρμοῖς τοῦ λαοῦ παρεκάλεσεν ὑπὲρ Ἰωάννου τὸν
598.10 Ἀρκάδιον καὶ πέμψασα Βρίσσωνα τὸν εὐνοῦχον ἀπὸ Πραι- 10
598.11 νέτου τὸν Ἰωάννην εἰσήγαγεν, ὡς Θεόφιλον καὶ τοὺς σὺν
598.12 αὐτῷ φοβηθέντας φυγῇ τὴν σωτηρίαν πορίσασθαι. ἑξήκοντα
598.13 δὲ ἐπίσκοποι εὑρεθέντες συνῆλθον καὶ ἄκυρα τὰ ἐν τῇ
598.14 Δρυῒ πραχθέντα ἅπαντα ψηφισάμενοι Ἰωάννῃ τὴν ἐπισκο-
598.15 πὴν δικαίως ἐκύρωσαν. ἐπισυνέβη δὲ αὖθις τὰ κατὰ τὴν 15
598.16 ἀργυρᾶν στήλην τῆς Εὐδοξίας τόν τε ἀμπελῶνα τῆς χήρας,
598.17 καὶ πάλιν μῖσος καὶ πάλιν ὀργὴ καὶ πάλιν ἔχθρα καὶ λόγου
598.18 ἐπίδειξις, οὗ ἡ ἀρχή· πάλιν Ἡρωδιὰς μαίνεται. κἀντεῦθεν
598.19 οἱ τοῦ μέρους αὐτοῦ ἐπίσκοποι τὴν ἐξορίαν αὐτοῦ μέλλειν
598.20 ἔσεσθαι βλέποντες συναθροισθέντες πρὸς αὐτὸν μετὰ πολλῶν 20
598.21 δακρύων ἔλεγον· ἐπάναγκες ἡμῖν ἐστιν, ὦ δέσποτα, τὰς ἐκ-
598.22 κλησίας κατέχοντας ἀναγκασθῆναι καὶ κοινωνῆσαι καὶ ὑπο-
599.1 γράψαι. ὁ δὲ μακάριος πρὸς αὐτούς· κοινωνήσατε μέν, ἵνα
599.2 μὴ σχίσητε τὴν ἐκκλησίαν, μὴ ὑπογράψητε δέ· οὐδὲν γὰρ
599.3 ἐμαυτῷ σύνοιδα ἄξιον καθαιρέσεως. εἶχε δὲ μαθητὰς ἐπι-
599.4 σκόπους μὲν Πρόκλον καὶ Παλλάδιον καὶ Βρίσσωνα καὶ
599.5 Θεοδώρητον, ἀσκητὰς δὲ Μάρκον καὶ Νεῖλον καὶ Ἰσίδωρον 5
599.6 τὸν Πηλουσιώτην.
599.7 Ὁ δὲ μέγας Ἐπιφάνιος Κύπρου ἐν τῷ Ἑβδόμῳ ἐλθὼν
599.8 χειροτονίας καὶ συνάξεις παρὰ τὴν Ἰωάννου γνώμην ἐποί-
599.9 ησεν. καὶ τοῦ Ἰωάννου τοῦτο συγχωρῆσαι θελήσαντος καὶ
599.10 προτρεψαμένου αὐτὸν συμμεῖναι αὐτῷ εἰς τὸ ἐπισκοπικὸν 10

313
599.11 καταγώγιον, οὐχ εἵλατο τοῦτο ποιῆσαι Ἐπιφάνιος· ταῖς γὰρ
599.12 ὑπὸ Θεοφίλου διαβολαῖς προκατείληπτο.
599.13 Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου ἐπισκοποῦντος ἀνήρ τις Μα-
599.14 κεδονιανὸς γυναῖκα εἶχεν ὁμόφρονα. καὶ ὁ μὲν ἀνὴρ πει-
599.15 σθεὶς τῇ διδασκαλίᾳ Ἰωάννου τῇ καθολικῇ ἐκκλησίᾳ προσ- 15
599.16 ελθὼν ἐκοινώνησεν, ὁμοίως δὲ καὶ τῇ γυναικὶ κοινωνῆσαι
599.17 παρῄνει. ἡ δὲ ὑποκριθεῖσα πείθεσθαι τῷ ἀνδρὶ ἦλθεν ἐν
599.18 τῇ ἐκκλησίᾳ, παιδίσκῃ δὲ αὐτῆς γνησίᾳ κοινωνίαν ἐκ τῆς
600.1 Μακεδονίου φέρειν αἱρέσεως δέδωκεν. δεξαμένη δὲ ὑπὸ
600.2 Ἰωάννου τὴν κοινωνίαν καὶ ὑποκριθεῖσα συγκύπτειν καὶ
600.3 ταύτην μεταλαμβάνειν, ἣν μὲν εἶχεν ἡ παιδίσκη ἔλαβεν
600.4 ἐξ αὐτῆς, ἣν δὲ δέδωκεν Ἰωάννης ἐπιδέδωκε τῇ παιδίσκῃ.
600.5 προσαγαγοῦσα δὲ τῷ στόματι τὴν ἐκ τῆς Μακεδονίου κοι- 5
600.6 νωνίαν εὗρεν αὐτὴν ἐν τῷ στόματι λίθον γεγενημένην. καὶ
600.7 τούτου φανερωθέντος, ὑπότρομος προσελθοῦσα τοῖς Ἰωάννου
600.8 ποσὶ τὸ τολμηθὲν ἐξήγγειλε καὶ τῇ ἐκκλησίᾳ προσῆλθε κατὰ
600.9 ἀλήθειαν. ὁ δὲ λίθος ἐν τῷ σκευοφυλακίῳ ἐδόθη φυλάτ-
600.10 τεσθαι. 10
600.11 Ὁ οὖν ἀοίδιμος Ἰωάννης ἐπισκοπεύσας ἔτη εʹ ἥμισυ
600.12 ἐξωρίσθη εἰς Κουκουσὸν κἀκεῖθεν μετὰ ἔτη γʹ καὶ μῆνας βʹ
600.13 μετενεχθεὶς εἰς Πιτυοῦντα καὶ γενόμενος κατὰ πάροδον ἐν
600.14 Κομάνοις ἐτελεύτησεν ἐν πολλῇ θλίψει τε καὶ κακώσει ὑπ-
600.15 άρχων ἐτῶν νβʹ. ὁ δέ γε πάπας Ῥώμης Ἰνοκέντιος ἀκούσας 15
600.16 τὴν ἐν ἐξορίᾳ τελευτὴν αὐτοῦ γράφει πρὸς Ἀρκάδιον τοιάδε·
600.17 φωνὴ αἵματος τοῦ ἀδελφοῦ μου Ἰωάννου βοᾷ πρὸς τὸν θεὸν
600.18 κατὰ σοῦ, βασιλεῦ, ὥς ποτε Ἄβελ τοῦ δικαίου κατὰ τοῦ
600.19 ἀδελφοκτόνου Κιν, καὶ πάντως ἐκδικηθήσεται παντοίῳ
600.20 τρόπῳ, ὅτι διωγμὸν ἄδικον κατὰ τῆς ἐκκλησίας τοῦ θεοῦ 20
600.21 καὶ τῶν ἱερέων αὐτοῦ συνεστήσω ἐξεώσας τὸν μέγαν τῆς
601.1 οἰκουμένης φωστῆρά τε καὶ διδάσκαλον ἐκ τοῦ θρόνου τῆς
601.2 ἐπισκοπῆς αὐτοῦ παρανόμως τε καὶ ἀκρίτως, συνεκδιώξας
601.3 αὐτῷ καὶ τὸν Χριστόν. ἡ δὲ νέα Δαλιδὰς Εὐδοξία κατὰ
601.4 μικρὸν τῷ ξυρῷ τῆς ἀπάτης ξυρήσασά σε κατάραν ἐπήγαγεν
601.5 ἑαυτῇ καὶ μῖσος ἔνδικόν τε καὶ ἀνεξάλειπτον δεσμεύσασα 5
601.6 φορτίον ἁμαρτημάτων δυσβάστακτον καὶ προσθεῖσα τοῖς
601.7 πρώην αὐτῆς δεινοῖς καὶ πολλοῖς ἁμαρτήμασιν.
601.8 Ὁ δὲ μέγας Ἰσίδωρος πρός τινα γράφων οὕτω φησίν·
601.9 ἐρωτᾷς τὴν περὶ τὸν θεσπέσιον Ἰωάννην τραγῳδίαν, ἀλλὰ
601.10 φράσαι ταύτην ἀπορῶ· νικᾷ γὰρ τὸν νοῦν ἡ μέθη τοῦ 10
601.11 πράγματος. μικρὰ δὲ μάνθανε, ἅπερ ἡ Αἴγυπτος συνήθως
601.12 ἠγνόησεν, Μωσέα μὲν παραιτουμένη, τὸν δὲ Φαραὼ οἰκειου-
601.13 μένη, τοὺς ταπεινοὺς μαστίζουσα καὶ τοὺς κοπουμένους θλί-
601.14 βουσα, πόλεις οἰκοδομοῦσα καὶ τοὺς μισθοὺς ἀποστεροῦσα,
601.15 καὶ μέχρι νῦν τούτοις ἐμμελετῶσα. τὸν λιθομανῆ καὶ χρυσο- 15

314
601.16 λάτρην προβαλλομένη Θεόφιλον τέσσαρσι συνεργοῖς καὶ συν-
601.17 αποστάταις ὀχυρωθέντα τὸν ὄντως θεοφιλῆ καὶ θεολόγον
601.18 κατεπολέμησεν ἄνθρωπον, τὴν περὶ τὸν ἐμὸν ὁμώνυμον
601.19 ἀπέχθειαν καὶ δυσμένειαν ὁρμητήριον τῆς οἰκείας εὑρηκότα
601.20 σκληρότητος. ἀλλ’ ὁ μὲν οἶκος Δαυὶδ κραταιοῦται καὶ 20
601.21 πορεύεται, ὁ δὲ οἶκος Σαοὺλ ἀσθενεῖ καὶ καταισχύνεται καὶ
601.22 συμποδίζεται, καθὼς ὁρᾷς, εἰ καὶ τῆς ζάλης ὑπεξῆλθεν
601.23 ὁ ἄνθρωπος τοῦ θεοῦ στεφανίτης καὶ νικηφόρος καὶ πρὸς
601.24 τὴν ἄνω γαλήνην μετεχώρησεν.
602.1 Ὑποστρέφοντι δὲ Ἐπιφανίῳ ἐν Κύπρῳ τὴν ἑαυτοῦ παρὰ
602.2 θεοῦ τελευτὴν μεμαθηκὼς πλησιάζουσαν λέγεται εἰρηκέναι
602.3 τοῖς αὐτὸν παραπέμπουσιν· σπεύδω ἐγώ, σπεύδω, ἀφίημι
602.4 δὲ ὑμῖν τὰ βασίλεια καὶ τὴν πόλιν καὶ τὴν ὑπόκρισιν. ὅς
602.5 γε καὶ Ἰωάννῃ τὴν ἐν ἐξορίᾳ τελευτὴν καὶ νίκην ἐδήλωσεν, 5
602.6 καὶ Ἰωάννης ὁμοίως Ἐπιφανίῳ τὴν ἐν τῷ πλοίῳ κοίμησιν,
602.7 ἐκ θείας ἐπιπνοίας ταῦτα προμυηθέντες οἱ μακάριοι, ἵνα
602.8 μή τις ἔχθραν ἔχειν αὐτοὺς κατ’ ἀλλήλων ὑποτοπάσειεν. οὐ
602.9 γὰρ ἂν οἱ τοιοῦτοι θεηγόροι καὶ θεοφιλεῖς διδάσκαλοι καὶ
602.10 τοῦ εἰρηνοποιοῦ Χριστοῦ μαθηταὶ γνήσιοι τοῦ φάσκοντος· 10
602.11 ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι μαθηταί μοῦ ἐστε, ἐὰν
602.12 ἀγάπην ἔχετε μετ’ ἀλλήλων, ἔχθραν καὶ κακίαν ἔχοντες ἐτε-
602.13 λεύτησαν· ἄπαγε. εἰ γὰρ καὶ μικρὸν σκάνδαλον τὸ προρ-
602.14 ρηθὲν γέγονε μεταξὺ τὴν ἀνθρωπίνην ἀσθένειαν ἐλέγχον
602.15 πρὸς ὀλίγον, ἀλλ’ οὖν γε θᾶττον εἰς τὴν κορυφὴν τῶν 15
602.16 ἀρετῶν αὖθις ἀνήχθησαν ἀγάπην, περὶ ἧς λέγει Παῦλος
602.17 ὁ ἀπόστολος· ἡ ἀγάπη μακροθυμεῖ, χρηστεύεται, οὐ παροξύ-
602.18 νεται, οὐ λογίζεται τὸ κακόν, καὶ ὅτι· ὁ θεὸς ἀγάπη ἐστίν,
602.19 καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ θεῷ μένει.
603.1 Μετὰ δέ γε τὴν Ἰωάννου τελευτὴν ἐπίσκοπός τις ἅγιος,
603.2 Ἀδελφιὸς ὄνομα αὐτῷ, ἔλεγεν ὅτι· λύπην εἶχον ἀφόρητον,
603.3 διότι ὁ τοιοῦτος ἀνήρ, ὁ τῆς οἰκουμένης διδάσκαλος, ὁ τοῖς
603.4 λόγοις εὐφράνας τὴν ἐκκλησίαν τοῦ θεοῦ, ἔξω τοῦ θρόνου
603.5 ἐκοιμήθη. ἐδεόμην οὖν τοῦ θεοῦ μετὰ πολλῶν δακρύων, 5
603.6 ἵνα δείξῃ μοι αὐτὸν ἐν ποίᾳ καταστάσει ἐστίν, καὶ εἰ μετὰ
603.7 τῶν πατριαρχῶν ἐτάγη. ἐπὶ πολὺν οὖν χρόνον τοῦτο εὐχό-
603.8 μενος ἐν μιᾷ γίνομαι ἐν ἐκστάσει καὶ θεωρῶ ἄνδρα πάνυ
603.9 εὐειδῆ κρατήσαντά με τῆς δεξιᾶς χειρός, ὃς ἀπαγαγών με
603.10 εἰς τόπον λαμπρὸν καὶ ὑπερένδοξον ἐδείκνυέ μοι τοὺς τῆς 10
603.11 ἐκκλησίας διδασκάλους. ἐγὼ δέ, φησίν, περιεσκόπουν ἰδεῖν
603.12 ὃν καταθυμίως εἶχον, τὸν μέγαν Ἰωάννην, τὸν ἐμὸν ἀγα-
603.13 πητόν. ὡς οὖν ἔδειξέ μοι πάντας καὶ ἑκάστου τὸ ἴδιον
603.14 ὄνομα εἶπεν, κρατήσας με πάλιν τῆς χειρός μου ἐξήγαγέ
603.15 με ἔξω. ἐγὼ δὲ λελυπημένος ἠκολούθουν αὐτῷ μὴ ἑωρακὼς 15
603.16 μετὰ τῶν πατέρων τὸν ἐν ἁγίοις Ἰωάννην. ὡς οὖν ἐξηρχό-

315
603.17 μην, ὁ ἐφεστὼς τῇ θύρᾳ κατασχών με λέγει μοι· τί ἔχεις;
603.18 τί λυπεῖ σε; ἐμοῦ δὲ μὴ ἀποκριθέντος αὐτῷ, πάλιν λέγει
603.19 μοι· οὐδεὶς εἰσερχόμενος ὧδε λυπούμενος ἔνθεν ἐξέρχεται.
603.20 τότε λέγω αὐτῷ· ταύτῃ μοί ἐστι λύπη, ὅτι τὸν ἐμὸν προσ- 20
604.1 φιλέστατον Ἰωάννην, τὸν ἐπίσκοπον Κωνσταντινουπόλεως,
604.2 οὐχ ἑώρακα μετὰ τῶν ἄλλων τῆς ἐκκλησίας διδασκάλων.
604.3 ὁ δὲ πάλιν λέγει μοι· Ἰωάννην τὸν τῆς μετανοίας λέγεις;
604.4 λέγω αὐτῷ· ναί. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς λέγει μοι· ἄνθρωπος
604.5 ἐκεῖνον ἐν σαρκὶ ὢν ἰδεῖν οὐ δύναται. ἐκεῖ γὰρ παρίσταται, 5
604.6 ὅπου ὁ θρόνος ὁ δεσποτικός.
604.7t [ι�. Περὶ Θεοδοσίου τοῦ µικροῦ.]
604.8 Μετὰ δὲ Ἀρκάδιον ἐβασίλευσε Θεοδόσιος υἱὸς αὐτοῦ ὁ καὶ
604.9 καλλιγράφος ἔτη λγʹ. καὶ ἐξελθὼν ἱππασθῆναι ἐν τῷ Κάμπῳ
604.10 καὶ συμπεσὼν τῷ ἵππῳ ἐτελεύτησεν. ὃς τὸν ἐν Χαλκοπρα- 10
604.11 τείοις ναὸν ἔκτισε τῆς θεοτόκου πρότερον ὄντα συναγωγὴν
604.12 Ἰουδαίων, καὶ τὸ χερσαῖον τεῖχος τῆς πόλεως καταλύσας καὶ
604.13 προσθεὶς ἄλλα διαστήματα δύο ᾠκοδόμησεν ἕτερον τεῖχος
604.14 δι’ ἡμερῶν ξʹ. ἐφ’ οὗ καὶ οἱ ἐν Ἐφέσῳ μαρτυρήσαντες
604.15 παῖδες ζʹ ἐπὶ Δεκίου βασιλέως ἀνέστησαν μετὰ ἔτη τοβʹ. 15
604.16 καὶ σεισμὸς ἐγένετο μέγας ἐν Κωνσταντινουπόλει καὶ φοβερώ-
604.17 τατος, ὥστε πεσεῖν τὰ τείχη τῆς πόλεως καὶ τὸ πολὺ μέρος
604.18 αὐτῆς ἐν διαφόροις τόποις, καὶ μέντοι καὶ χώρας ἄλλας καὶ
604.19 κώμας τῆς τε Θρᾴκης καὶ Πόντου καὶ Βιθυνίας καὶ Φρυγίας
604.20 καὶ Γαλατίας, καὶ ἐπεκράτησεν ὁ σεισμὸς ἐπὶ μῆνας γʹ. διὸ 20
604.21 καὶ ὁ βασιλεὺς σὺν τῷ πατριάρχῃ Πρόκλῳ καὶ παντὶ τῷ
605.1 πλήθει τῆς πόλεως ἀνυπόδετος ἐλιτάνευεν ἐπὶ πολλὰς ἡμέρας,
605.2 ἐν αἷς λιτανευόντων αὐτῶν συνέβη παιδίον ἁρπαγῆναι ἐκ
605.3 τοῦ λαοῦ καὶ μυηθῆναι ὑπ’ ἀγγελικῆς τινος διδασκαλίας
605.4 τὸν τρισάγιον ὕμνον. τοῦ δὲ παιδίου ἀπολυθέντος καὶ τὸ
605.5 μυηθὲν ἀπαγγείλαντος, καὶ τοῦτο μετ’ αὐτοῦ μελῳδησάντων 5
605.6 τῶν ὄχλων, παραυτίκα ἐκόπασεν ἡ ἀπειλὴ τοῦ θεοῦ. καὶ
605.7 Ἀττικὸς ἐπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως Ἰουδαῖόν τινα παρά-
605.8 λυτον νουθετήσας εἶτα βαπτίσας ὑγιῆ παραδόξως ἐκ τῆς
605.9 κολυμβήθρας ἀνήγαγεν. καὶ ἡ τρίτη γέγονε σύνοδος τῶν ςʹ
605.10 πατέρων ἐν Ἐφέσῳ κατὰ Νεστορίου. 10
605.11 Τρίτη σύνοδος γέγονεν ἐν Ἐφέσῳ συνελθοῦσα τὸ πρό-
605.12 τερον ςʹ πατέρων ἔτει τῆς Θεοδοσίου τοῦ μικροῦ βασιλείας
605.13 υἱοῦ Ἀρκαδίου ιγʹ, ἧς ἡγοῦντο Κύριλλος Ἀλεξανδρείας διέ-
605.14 πων καὶ τὸν τόπον Κελεστίνου τοῦ Ῥώμης, Ἰουβενάλιος
605.15 Ἱεροσολύμων, κατὰ Νεστορίου ἐπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως 15
605.16 παρόντος καὶ αὐτοῦ ἐν Ἐφέσῳ, λέγοντος μὴ εἶναι θεοτόκον
605.17 τὴν ἁγίαν Μαρίαν, ἀλλὰ χριστοτόκον, καὶ δύο υἱοὺς ἐπὶ
605.18 τοῦ ἑνὸς Χριστοῦ τοῦ θεοῦ μυθολογοῦντος καὶ δύο ὑπο-
605.19 στάσεις, καὶ ἄλλον μὲν εἶναι τὸν λόγον τὸν ἐκ τοῦ πατρὸς

316
605.20 γεννηθέντα, ἕτερον δὲ τὸν ἐκ Μαρίας τεχθέντα ἄνθρωπον, 20
606.1 κατὰ σχέσιν δὲ ἑνωθέντα τῷ θεῷ λόγῳ, καὶ ὁμωνύμως καὶ
606.2 αὐτὸν υἱὸν λεγόμενον. τοῦτον προσκληθέντα παρὰ τῆς συν-
606.3 όδου καὶ μὴ ἀπαντήσαντα ἐκκλησιαστικῶς καθελοῦσα ὡς
606.4 μὴ θελήσαντα τοῖς ὀρθοῖς δόγμασι συνθέσθαι ἀνεθεμάτισεν,
606.5 μίαν δὲ τοῦ Χριστοῦ καὶ θεοῦ ἡμῶν καθ’ ἕνωσιν ὑπόστασιν 5
606.6 καὶ δύο φύσεις σαφῶς ἐδογμάτισεν, τὸν αὐτὸν εἶναι θεὸν
606.7 καὶ ἄνθρωπον, καὶ τὴν ἁγίαν Μαρίαν κυρίως καὶ ἀληθῶς
606.8 θεοτόκον. Ἰωάννης δὲ ὁ Ἀντιοχείας ἐπίσκοπος μετὰ τὴν
606.9 Νεστορίου καθαίρεσιν καταλαμβάνει, καὶ λυπηθεὶς ὅτι χωρὶς
606.10 αὐτοῦ καθῃρέθη Νεστόριος παραλαβὼν τοὺς συνελθόντας 10
606.11 αὐτῷ ἐπισκόπους, ἐν οἷς ἦν καὶ Θεοδώρητος Κύρου καὶ
606.12 Ἴβας Ἐδέσσης, καθαίρεσιν ὑπαγορεύει τοῦ ἐν ἁγίοις Κυ-
606.13 ρίλλου καὶ Μέμνονος τοῦ Ἐφεσίων ἐπισκόπου ὡς παρὰ τὸν
606.14 κανόνα τῆς ἐκκλησίας ποιησάντων τὴν σύνοδον. οἱ δὲ περὶ
606.15 Κύριλλον μέμφονται ὡς ἄθεσμα καὶ ἄτοπα τὰ παρ’ αὐτῶν 15
606.16 γενόμενα, καὶ οὕτως ἀπὸ τῆς Ἐφεσίων διαφερόμενοι ἀλλή-
606.17 λοις διέστησαν οἵ τε ἀνατολικοὶ καὶ οἱ Αἰγύπτιοι. μετὰ δὲ
606.18 ταῦτα σπουδῇ τοῦ βασιλέως ἡνώθησαν συμφρονήσαντες καὶ
606.19 οἱ ἀνατολικοὶ τῇ ἐκτεθείσῃ ἐν Ἐφέσῳ ὀρθοδόξῳ πίστει καὶ
606.20 τῇ κατὰ Νεστορίου καθαιρέσει ἔγγραφον ἐπιστολὴν τοῖς 20
606.21 Ἀλεξανδρεῦσι διὰ Παύλου τοῦ ἐπισκόπου Ἐμέσης ἀποστεί-
606.22 λαντες. Νεστόριος δὲ ἐξωρίσθη εἰς Ὤασιν.
606.23 Βλάσις ὁ τῶν Περσῶν φύλαρχος ἦλθε πολεμῆσαι Θεο-
606.24 δόσιον, ὁ δὲ βασιλεὺς ἀπέστειλε κατ’ αὐτοῦ πατρίκιον καὶ
607.1 στρατὸν ἔνοπλον. τοῦ δὲ παραταξαμένου εἰς πόλεμον, δηλοῖ
607.2 αὐτῷ ὁ φύλαρχος λέγων· εἰ ἔχεις ἕνα δυνατὸν ἐκ τοῦ λαοῦ
607.3 σου δυνάμενον μονομαχῆσαι καὶ νικῆσαι Πέρσην ἕνα μονο-
607.4 μάχον εὐθέως ποιῶ τὰ πάκτα τῆς εἰρήνης ἐπὶ χρόνους νʹ,
607.5 εἰ δὲ ἡττηθείη λαμβάνειν με κεντηνάρια νʹ. καὶ οὕτως 5
607.6 ὁ μὲν Πέρσην κατάφρακτον, ὁ δὲ Γότθον κόμητα ἐνόπλους
607.7 μεταξὺ τοῦ πλήθους παραστήσαντες εἰς μονομαχίαν, πρῶτος
607.8 ὁ Πέρσης ὥρμησε δορυφόρος. ὁ δὲ Γότθος δεξιὸν πλα-
607.9 γιάσας ἐσόκευσεν αὐτὸν κατὰ τὸ Γοτθικὸν ἔθος καὶ τοῦτον
607.10 ἐκ τοῦ ἵππου καταγαγὼν αὐτίκα ἔσφαξεν. καὶ τούτου γεγο- 10
607.11 νότος ἐποίησεν ὁ Περσῶν φύλαρχος εἰρήνης πάκτα κατὰ
607.12 τὴν ὑπόσχεσιν αὐτοῦ.
607.13 Τοῦ βασιλέως κυνηγῆσαι ἐξελθόντος, τοὺς σὺν αὐτῷ
607.14 πάντας διαλαθὼν ἦλθε διὰ μακρᾶς ὁδοῦ πρός τινα μοναχὸν
607.15 ἐν κελλίῳ καθεζόμενον πλησίον τῶν προαστείων Κωνσταν- 15
607.16 τινουπόλεως· ὃν ὁ γέρων ἐπέγνω μέν, ἐδέξατο δὲ ὡς ἕνα
607.17 τῶν στρατιωτῶν. τοῦ δὲ βασιλέως ἐκ τῆς ὁδοῦ καὶ τοῦ
607.18 καύσωνος ὀλιγωρήσαντος, ἔβρεξεν ἄρτους ὁ γέρων, καὶ βαλὼν
607.19 ὄξος καὶ ἔλαιον, ἔφαγεν ὁ βασιλεὺς καὶ ἔπιεν ὕδωρ. καί

317
607.20 φησιν ὁ βασιλεύς· οἶδας, τίς εἰμι, πάτερ; ὁ δὲ μοναχὸς 20
607.21 εἶπεν· ὁ θεὸς οἶδέ σε. καὶ ὁ βασιλεὺς ἔφη· ἐγώ εἰμι Θεο-
607.22 δόσιος ὁ βασιλεύς. καὶ ἀναστὰς εὐθὺς ὁ γέρων προσεκύ-
607.23 νησεν αὐτόν. εἶπεν οὖν ὁ βασιλεύς· μακάριοι καὶ τρισμα-
608.1 κάριοί ἐστε ὄντως ὑμεῖς οἱ μοναχοὶ καὶ ἀμέριμνοι τοῦ
608.2 κόσμου. ἐπ’ ἀληθείας γὰρ λέγω σοι, πάτερ, ὅτι ἐν τῷ
608.3 παλατίῳ ἐγεννήθην καὶ οὐδέποτε μεθ’ ἡδονῆς ἀπήλαυσα
608.4 βρώσεως καὶ πόσεως ὡς σήμερον. τοῦ δὲ λαοῦ φθάσαντος,
608.5 καὶ ἐνώπιον πάντων ἀξιοπρεπῶς τιμήσαντος τὸν γέροντα 5
608.6 καὶ πάντας ἀξιωθῆναι τῆς εὐχῆς αὐτοῦ κελεύσαντος τοῦ
608.7 βασιλέως, ἀνεχώρησεν εἰς τὴν ὁδὸν αὐτοῦ μετ’ εἰρήνης, καὶ
608.8 ἤρξατο ἀπὸ τότε τιμᾶν αὐτὸν ὁ βασιλεύς. ὁ δὲ γέρων ἀνα-
608.9 στὰς ἔφυγε καὶ πάλιν ἦλθεν εἰς Αἴγυπτον.
608.10 Περὶ δέ γε τῆς γυναικὸς Θεοδοσίου τοῦ βασιλέως Εὐδο- 10
608.11 κίας οὕτω συμβέβηκεν. φιλόσοφός τις ἐν τῇ Ἑλλάδι ἔχων
608.12 υἱοὺς γʹ καὶ θυγατέρα μίαν τελευτῶν τοῖς μὲν υἱοῖς κατέλιπε
608.13 τὴν περιουσίαν αὐτοῦ πᾶσαν, τῇ δὲ θυγατρὶ νομίσματα ρʹ,
608.14 οὕτως εἰρηκὼς ἐνδιαθήκως· Ἀθηναΐδι τῇ ποθεινοτάτῃ μου
608.15 θυγατρὶ θέλω δοθῆναι νομίσματα ρʹ καὶ μόνον· ἀρκεῖ γὰρ 15
608.16 αὐτῇ ἡ αὐτῆς τύχη. ἥτις μετὰ τὴν τοῦ πατρὸς τελευτὴν
608.17 μηδὲν λαβοῦσα παρὰ τῶν ἀδελφῶν ἦλθε πρὸς τὴν Πουλ-
608.18 χερίαν ἀδελφὴν Θεοδοσίου κατεγκαλοῦσα. ἡ δὲ θεασαμένη
608.19 τὸ εὐπρεπές τε καὶ ἐλλόγιμον αὐτῆς καὶ μαθοῦσα παρὰ τῆς
608.20 θείας αὐτῆς ὅτι παρθένος ἐστὶν βαπτίζει ταύτην (ἦν γὰρ 20
609.1 Ἑλληνὶς) καὶ Εὐδοκίαν μετωνόμασε καὶ συνῆψεν αὐτὴν τῷ
609.2 ἀδελφῷ αὐτῆς πρὸς γάμον, συνευδοκοῦντος καὶ τοῦ προσ-
609.3 φιλεστάτου καὶ συνανατρόφου αὐτοῦ Παυλίνου, ὃς καὶ
609.4 γενόμενος μάγιστρος ἐτιμήθη μειζόνως ὡς συνεργὸς καὶ
609.5 παράνυμφος. καὶ μέντοι καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτῆς μετα- 5
609.6 στειλαμένη ἀξιωματικοὺς ἐποίησεν. μετὰ δὲ ταῦτα συνέβη
609.7 προελθεῖν τὸν βασιλέα κατὰ τὴν ἡμέραν τῶν θεοφανίων,
609.8 καὶ Παυλῖνον ἀηδισθέντα μὴ εὑρεθῆναι μετὰ τοῦ βασιλέως.
609.9 ἐπέδωκεν οὖν τις πένης τῷ βασιλεῖ μῆλον φρυγιάτικον μέγα
609.10 σφόδρα, ὅπερ δεξάμενος ὁ βασιλεὺς καὶ θαυμάσας καὶ πᾶσα 10
609.11 ἡ σύγκλητος, ἔδωκε τῷ πένητι νομίσματα ρνʹ, τὸ δὲ μῆλον
609.12 ἀπέστειλε τῇ βασιλίσσῃ, ἡ δὲ τῷ Παυλίνῳ, ὁ δὲ τῷ βασιλεῖ
609.13 εἰσερχομένῳ ἐν τῷ παλατίῳ. καὶ τοῦτο δεξάμενος καὶ ἐπι-
609.14 γνοὺς ἐζήτησεν αὐτὸ παρὰ τῇ βασιλίσσῃ. ἡ δὲ εἶπεν ὅτι·
609.15 ἔφαγον αὐτό. καὶ ὁρκίσας αὐτὴν κατὰ τῆς ἑαυτοῦ σωτηρίας 15
609.16 ἠρνήσατο ἐνωμότως. τότε ὑπέδειξεν αὐτῇ τὸ μῆλον, ἡ δὲ
609.17 ἰδοῦσα αὐτὸ κατῃσχύνθη καὶ ἔμεινεν ἄφωνος. ὁ δὲ βασι-
609.18 λεὺς ὀργισθεὶς κατ’ αὐτῆς ὡς ὅτι ἐρῶσα τοῦ Παυλίνου τὸ
609.19 μῆλον ἔπεμψεν αὐτῷ καὶ διὰ τοῦτο ἠρνήσατο, παραυτίκα
609.20 τὸν Παυλῖνον ἀνεῖλεν. ἡ δὲ βασίλισσα Εὐδοκία ἐπὶ τούτοις 20

318
609.21 λυπηθεῖσα τὸν βασιλέα παρεκάλεσεν εἰς Ἱεροσόλυμα αὐτὴν
609.22 ἀποσταλῆναι εὐχῆς χάριν. ὁ δὲ εἴξας τῇ αὐτῆς αἰτήσει τὴν
609.23 ἐπιθυμίαν αὐτῆς ἐξεπλήρωσεν. τῆς δὲ παραγενομένης, πολλὰ
610.1 καὶ μεγάλα κατορθώματα πεποίηκεν ἀνανεώσασα καὶ τὰ τείχη
610.2 Ἱερουσαλήμ. εἰς λόγους δέ τινας ἐρχομένης αὐτῆς πρός τινας
610.3 καὶ τοῦτο ἔλεγεν· περὶ ἐμοῦ Δαυὶδ εἴρηκεν· ἀγάθυνον, κύριε,
610.4 ἐν τῇ εὐδοκίᾳ σου τὴν Σιών, καὶ οἰκοδομηθήτω τὰ τείχη
610.5 Ἱερουσαλήμ. ἐν δὲ τῷ μέλλειν αὐτὴν τελευτᾶν ἐξωμολογή- 5
610.6 σατο μὴ συνειδέναι τῇ κατ’ αὐτῆς περὶ Παυλίνου κατηγορίᾳ.
610.7t [ια�. Περὶ Μαρκιανοῦ.]
610.8 Μετὰ δὲ Θεοδόσιον ἐβασίλευσε Μαρκιανὸς ἔτη ϛʹ. τοῦ
610.9 γὰρ Θεοδοσίου τελευτήσαντος, καὶ μήπω τοῦτό τινι γνωσθέν,
610.10 μεταστειλαμένη τοῦτον Πουλχερία ἡ τοῦ βασιλέως ἀδελφὴ 10
610.11 στρατιώτην ὄντα καὶ γέροντα καὶ ἐν σωφροσύνῃ καὶ σεμνό-
610.12 τητι βίου διαπρέποντά φησι πρὸς αὐτόν· ἐπειδὴ ὁ βασιλεὺς
610.13 ἐτελεύτησεν, ἐγὼ δέ σε ἐξελεξάμην ἐκ πάσης τῆς συγκλήτου
610.14 ὡς ἐνάρετον, δός μοι λόγον ὅτι φυλάττεις μου τὴν παρ-
610.15 θενίαν ἄσυλον, ἣν τῷ θεῷ ἀνεθέμην, καὶ ἀναγορεύσω σε 15
610.16 βασιλέα. τοῦ δὲ συνθεμένου τοῦτο μεθ’ ὅρκου, προσκαλεῖται
610.17 τὸν πατριάρχην καὶ τὴν σύγκλητον καὶ ἀναγορεύει αὐτὸν
610.18 βασιλέα. πολλὰ οὖν ποιήσασα κατορθώματα καὶ πολλοὺς
610.19 εὐκτηρίους οἴκους καὶ πτωχοτροφεῖα καὶ ξενῶνας καὶ ξενο-
610.20 τάφια καὶ μοναστήρια, ἐν οἷς καὶ τὸν τοῦ ἁγίου Λαυρεντίου 20
610.21 ναόν, οἰκοδομήσασα ἐτελεύτησε παρθένος καταλιποῦσα Μαρ-
610.22 κιανὸν βασιλεύειν. καὶ γὰρ ἦν ὄντως πάσης ἀρετῆς κεκοσμη-
611.1 μένη, ὡς καὶ τὸν ἀδελφὸν Θεοδόσιον ἐκπαιδεύειν εἰς πάντα
611.2 οἷον ἦθός τε καὶ λόγον καὶ βάδισμα καὶ γέλωτα καὶ ἐνδυ-
611.3 μάτων περιβολὴν καὶ σχῆμα καθέδρας καὶ στάσεως, προ-
611.4 ηγουμένως δὲ τὴν εἰς τὸ θεῖον εὐσέβειαν ἐπιμελῶς αὐτὸν
611.5 ἐδίδασκεν. ὁ δὲ φύσει νωθρός τε καὶ ἀπερίσκεπτος εἰς 5
611.6 πάντα μὲν ὑπῆρχεν, μάλιστα δὲ εἰς τοὺς ὑποβάλλοντας αὐτῷ
611.7 χάρτας ἀπαραναγνώστως ὑπέγραφεν. ὅπερ ἡ σοφωτάτη γνοῦ-
611.8 σά ποτε Πουλχερία σοφῶς ὑπῆλθεν αὐτὸν δωρεὰν ὑποβα-
611.9 λοῦσα δῆθεν πρὸς δουλείαν ἐκχωροῦσαν τὴν ἑαυτοῦ γαμετὴν
611.10 Εὐδοκίαν. ἣν καὶ καθυπογράψας μὴ πρότερον ἀναγνοὺς 10
611.11 ὕστερον δεινῶς ὠνειδίζετο παρὰ τῆς Πουλχερίας.
611.12 Ὁ μέντοι Μαρκιανὸς εὐσεβὴς ἄγαν καὶ δικαιοκρίτης
611.13 ὑπάρχων ἐκέλευσεν ἄρχοντα ἐπὶ δόσει χρημάτων μὴ γίνε-
611.14 σθαι. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ πολλῆς ἐλεημοσύνης ἀνάπλεως
611.15 ὢν ἐν ταῖς γινομέναις ἐν τῷ Κάμπῳ λιταῖς πεζὸς ἐξήρχετο 15
611.16 σὺν τῷ πατριάρχῃ Ἀνατολίῳ πολλὰς δωρεὰς τοῖς πένησι
611.17 παρεχόμενος. ἐφ’ οὗ ἔπεσον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λίθοι τρεῖς ἐν
611.18 τῇ Θράκῃ παμμεγέθεις, καὶ ἡ τετάρτη γέγονε σύνοδος τῶν
611.19 χλʹ πατέρων ἐν Χαλκηδόνι κατὰ Διοσκόρου Ἀλεξανδρείας.

319
611.20 Τετάρτη γέγονεν ἐν Χαλκηδόνι σύνοδος συνελθόντων 20
612.1 χλʹ πατέρων ἔτει τῆς Μαρκιανοῦ βασιλείας πρώτῳ, ἧς
612.2 ἡγοῦντο Λέοντος μὲν τοῦ ἁγιωτάτου πάπα Ῥώμης �τοποτη-
612.3 ρηταὶ� Πασχάσιος καὶ Λουκίνσιος ἐπίσκοποι καὶ Βονιφάτιος
612.4 πρεσβύτερος, Ἀνατόλιος Κωνσταντινουπόλεως, Ἰουβενάλιος
612.5 Ἱεροσολύμων, κατὰ Εὐτυχοῦς τοῦ γεγονότος ἀρχιμανδρίτου 5
612.6 καὶ Διοσκόρου γεγονότος ἐπισκόπου Ἀλεξανδρείας τότε ὑπ’
612.7 αὐτῆς καθαιρεθέντος ὡς ἀντενεχθέντος τοῖς ὀρθῶς παρ’
612.8 αὐτῶν ἐκφωνουμένοις, λεγόντων μὴ εἶναι τὴν σάρκα τοῦ
612.9 κυρίου ὁμοούσιον ἡμῖν, ἀλλ’ ἐκ δύο μὲν φύσεων τὴν ἕνωσιν
612.10 γενέσθαι, μίαν δὲ ἀποτελεσθῆναι μετὰ τὴν ἕνωσιν, καὶ ὡς 10
612.11 ἐν φαντασίᾳ τὴν σάρκα φορέσαι τὸν κύριον μυθολογούντων
612.12 καὶ τῇ θεότητι τὰ πάθη προσνεμόντων. οὓς καθελόντες ὡς
612.13 βλασφήμους ἀνεθεμάτισαν, ἐξεφώνησαν δὲ τέλειον θεὸν καὶ
612.14 τέλειον ἄνθρωπον τὸν αὐτὸν ἐν δύο φύσεσιν ἀσυγχύτως
612.15 ἀδιαιρέτως τὸν κύριον ἡμῶν καὶ θεὸν Ἰησοῦν Χριστόν. δύο 15
612.16 δὲ εἰρήκασι φύσεις τῷ λόγῳ τῆς διαφορᾶς, οὐ τῷ λόγῳ τῆς
612.17 διαιρέσεως, τήν τε τοῦ Ῥώμης πάπα Λέοντος ἐπιστολὴν πρὸς
612.18 Φλαβιανὸν γραφεῖσαν ὡς στήλην ὀρθοδοξίας ἐδέξαντο. ἐπι-
612.19 κυροῦσι δὲ καὶ τὴν Νεστορίου καθαίρεσιν, ἐδέξαντο δὲ καὶ
612.20 Θεοδώρητον καὶ Ἴβαν ὡς ἀναθεματίσαντας Νεστόριον. 20
612.21 Συμεὼν ὁ θαυμάσιος ἐπιβὰς τῷ στύλῳ, ἡ σύνοδος ἐπι-
612.22 μεμψαμένη (πρῶτος γὰρ τοῦτο ἐπενόησεν) ἀκοινωνησίαν
612.23 αὐτῷ ἔπεμψεν. εἶτα μαθόντες οἱ θεῖοι πατέρες τὸν βίον
612.24 καὶ τὸ ἄτυφον τοῦ ἀνδρὸς πάλιν αὐτῷ ἐκοινώνησαν. πρὸς
612.25 ὃν ὁ βασιλεὺς Μαρκιανὸς ἐν ἰδιωτικῷ σχήματι παραγενό- 25
612.26 μενος τῆς ἱερᾶς εὐχῆς αὐτοῦ καὶ θέας κατηξίωται. περὶ οὗ
613.1 καὶ Θεοδώρητός φησιν· ἐπειδὴ τοίνυν ἀριθμοῦ κρείττους οἱ
613.2 ἀφικνούμενοι, προσψαύειν δὲ πάντες ἐπεθύμουν καί τινα
613.3 εὐλογίαν ἐπεχείρουν τρυγᾶν ἀπὸ τῶν δερματίνων ἐκείνων
613.4 ἱματίων, πρῶτον μὲν τῆς τιμῆς τὸ ὑπερβάλλον ἄτοπον εἶναι
613.5 νομίζων, ἔπειτα δὲ καὶ τοῦ πράγματος τὸ ἐπίπονον δυσχε- 5
613.6 ραίνων τὴν ἐπὶ τοῦ κίονος ἐμηχανήσατο στάσιν, ὃν πρῶτον
613.7 μὲν ἐκέλευσε γενέσθαι πηχῶν ϛʹ, εἶτα ιβʹ καὶ μετὰ ταῦτα
613.8 κβʹ, νῦν δὲ λϛʹ. ἐγὼ δὲ οὐδὲ τῆς θείας οἰκονομίας ἄνευ
613.9 ταύτην ὑπολαμβάνω γενέσθαι τὴν στάσιν, οὗπερ εἵνεκα τοὺς
613.10 μεμψιμοίρους παρακαλῶ χαλινῶσαι τὴν γλῶσσαν καὶ μὴ 10
613.11 ῥιψοκινδύνως φθέγγεσθαι καὶ σκοπεῖν, ὡς πολλάκις τοιαῦτα
613.12 ὁ θεὸς τῶν ῥᾳθυμοτέρων ἕνεκεν ὠφελείας ἐμηχανήσατο. καὶ
613.13 γὰρ τὸν Ἡσαΐαν γυμνὸν καὶ ἀνυπόδητον βαδίσαι προσέταξεν,
613.14 καὶ τὸν Ἱερεμίαν περίζωμα τῇ ὀσφύϊ περιθεῖναι καὶ οὕτω
613.15 τοῖς ἀπειθοῦσι προσφέρειν τὴν προφητείαν, καὶ ἄλλοτε δὲ 15
613.16 κλοιοὺς ξυλίνους καὶ σιδηροῦς μετὰ ταῦτα περιβαλεῖν τῷ
613.17 τραχήλῳ, καὶ τῷ Ὠσηὲ γυναῖκα πόρνην λαβεῖν καὶ πάλιν

320
613.18 ἀγαπῆσαι γυναῖκα πονηρὰν καὶ μοιχαλίδα, καὶ τῷ Ἰεζεκιὴλ
613.19 ἐπὶ τοῦ δεξιοῦ πλευροῦ ἡμέρας μʹ καὶ ἐπὶ τοῦ εὐωνύμου ρνʹ
613.20 κατακλιθῆναι, καὶ αὖθις διορύξαι τὸν τοῖχον καὶ φυγόντα 20
613.21 ἐξελθεῖν καὶ αἰχμαλωσίαν ἐν ἑαυτῷ διαγράψαι, καὶ ἄλλοτε
613.22 δὲ ξίφος εἰς ἀκμὴν παραθῆξαι καὶ ξυρᾶσθαι τούτῳ τὴν
614.1 κεφαλὴν καὶ τετραχῇ τὰς τρίχας διελεῖν καὶ ἀπονεῖμαι τὰ
614.2 μὲν εἰς τόδε, τὰ δὲ εἰς τόδε, καὶ ἵνα μὴ πάντα λέγω.
614.3 γίνεσθαι δὲ τούτων ἕκαστον προσέταττεν ὁ τῶν ὅλων πρύ-
614.4 τανις τοὺς λόγῳ μὴ πειθομένους μηδὲ προφητείας ἐπαΐειν
614.5 ἀνεχομένους τῷ τῆς θεωρίας παραδόξῳ συλλέγων καὶ τῶν 5
614.6 θεσπισμάτων ἀκούειν παρασκευάζων. τίς γὰρ οὐκ ἂν ἐξ-
614.7 επλάγη θεῖον ἄνθρωπον γυμνὸν ὁρῶν βαδίζοντα; τίς δὲ οὐκ
614.8 ἂν ἤρετο, τί δήποτε πόρνῃ συνοικεῖν ὁ προφήτης ἀνέχεται;
614.9 ὥσπερ οὖν ἐκείνων ἕκαστον ὁ θεὸς γενέσθαι προσέταξε τῆς
614.10 τῶν ῥᾳστώνῃ συζώντων προμηθούμενος ὠφελείας, οὕτω δὴ 10
614.11 καὶ τὸ καινὸν τοῦτο καὶ παράδοξον ἐπρυτάνευσε θέαμα τῷ
614.12 παραδόξῳ καὶ ξένῳ πάντας ἕλκων εἰς θεωρίαν καὶ πιθα-
614.13 νὴν τοῖς ἀφικνουμένοις παρασκευάζων τὴν προσφερομένην
614.14 παραίνεσιν. τὸ γὰρ καινὸν τοῦ θεάματος ἐνέχυρον ἀξιόχρεον
614.15 γίνεται τοῦ διδάγματος, καὶ ὁ εἰς θεωρίαν ἀφικνούμενος 15
614.16 τὰ θεῖα παιδευθεὶς ἐπανέρχεται. καθάπερ γὰρ ἐπί τινος
614.17 λυχνίας τεθεὶς ὁ φανώτατος οὗτος λύχνος ἡλίου δίκην πάν-
614.18 τοθεν τὰς ἀκτῖνας ἐξέπεμψεν, καὶ ἔστιν ἰδεῖν καὶ Ἴβηρας
614.19 καὶ Ἀρμενίους καὶ Πέρσας ἀφικνουμένους καὶ τοῦ θείου
614.20 βαπτίσματος ἀπολαύοντας, Ἰσμαηλῖται δὲ κατὰ συμμορίας 20
614.21 παραγινόμενοι διακόσιοι κατὰ ταὐτὸν καὶ τριακόσιοι, ἔστι
614.22 δ’ ὅτε καὶ χίλιοι, ἀρνοῦνται μὲν τὴν πατρῴαν ἐξαπάτην
614.23 μετὰ φωνῆς καὶ τὰ ὑπ’ ἐκείνων σεβασθέντα εἴδωλα πρὸ
614.24 τοῦ θείου κίονος ἐκείνου συντρίβοντες καὶ τοῖς ὀργίοις
614.25 Ἀφροδίτης ἀποταττόμενοι (τούτου γὰρ ἀνέκαθεν τοῦ δαί- 25
614.26 μονος κατεδέξαντο τὴν λατρείαν) τῶν θείων ἀπολαύουσι
615.1 μυστηρίων, νόμους δὲ παρὰ τῆς ἱερᾶς ἐκείνης δεχόμενοι
615.2 γλώττης τοῖς τε πατρῴοις ἤθεσι χαίρειν φράζουσι καὶ τῶν
615.3 ἀγρίων ὄνων καὶ τῶν καμήλων τὴν βρῶσιν ἀποτάσσονται.
615.4 καὶ τούτων αὐτόπτης ἐγενόμην ἐγὼ καὶ ἀκήκοα τὴν πα-
615.5 τρῴαν ἀσέβειαν ἀρνουμένων καὶ τῇ εὐαγγελικῇ διδασκαλίᾳ 5
615.6 συντιθεμένων. τοσαύτην οὖν ὁ ὑπὸ τῶν φιλοψόγων ψεγό-
615.7 μενος κίων ὠφέλειαν ἀνέβλυσε καὶ τοσαύτην ἀκτῖνα θεο-
615.8 γνωσίας εἰς τὰς βαρβάρων διανοίας κατέλαμψεν. εἰκότως
615.9 τοίνυν ἔλεγεν ὁ κύριος· ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ τὰ ἔργα, ἃ ἐγὼ
615.10 ποιῶ, κἀκεῖνος ποιήσει καὶ μείζονα τούτων ποιήσει. ἧς 10
615.11 ἐπαγγελίας τὸ τέλος ἐναργῶς ἐθεασάμεθα. τῆς γὰρ τοῦ
615.12 κυρίου σκιᾶς οὐδαμοῦ θαῦμα ἐργασαμένης, ἡ τοῦ μεγάλου
615.13 Πέτρου σκιὰ θάνατον ἔλυσε καὶ νόσους ἐξήλασε καὶ δαί-

321
615.14 μονας ἐφυγάδευσεν. ἀλλ’ ὁ ἐκεῖνα καὶ τὰ τοιαῦτα διὰ τῶν
615.15 ἀποστόλων αὐτοῦ δράσας τέρατα τότε καὶ νῦν ὁ αὐτὸς διὰ 15
615.16 τοῦ θεράποντος αὐτοῦ Συμεῶνος ἐνεργεῖ θαύματα τῇ τοῦ
615.17 ἁγίου πνεύματος αἴγλῃ καταλαμπόμενος καὶ πανταχοῦ τὰς
615.18 τῆς χάριτος ἀκτῖνας ἐκπέμπων κατὰ τὸν μέγαν Βασίλειον.
615.19 φησὶ γάρ· ὥσπερ τὰ λαμπρὰ καὶ διαφανῆ τῶν σωμάτων
615.20 ἀκτῖνος αὐτοῖς ἐμπεσούσης αὐτά τε γίνεται περιλαμπῆ καὶ 20
615.21 ἑτέραν αὐγὴν ἀφ’ ἑαυτῶν ἀποστίλβει, οὕτως αἱ πνευματο-
615.22 φόροι ψυχαὶ ἐλλαμφθεῖσαι παρὰ τοῦ πνεύματος αὐταί τε
615.23 ἀποτελοῦνται πνευματικαὶ καὶ εἰς ἑτέρους τὴν χάριν ἐξ-
615.24 αποστέλλουσιν. ἐντεῦθεν μελλόντων πρόγνωσις, μυστηρίων
615.25 σύνεσις, κεκρυμμένων κατάληψις, χαρισμάτων διανομή, τὸ 25
616.1 οὐράνιον πολίτευμα, ἡ μετ’ ἀγγέλων χορεία, ἡ ἀτελεύτητος
616.2 εὐφροσύνη, ἡ ἐν θεῷ διαμονή, ἡ πρὸς θεὸν ὁμοίωσις, τὸ
616.3 ἀκρότατον τῶν ὀρεκτῶν θεὸν γενέσθαι.
616.4t [ιβ�. Περὶ Λέοντος τοῦ µεγάλου.]
616.5 Μετὰ δὲ Μαρκιανὸν ἐβασίλευσε Λέων ὁ μέγας ἔτη ιηʹ 5
616.6 καὶ ἀπέθανε δυσεντερικῶς. ἐφ’ οὗ σημεῖον ἐφάνη ἐν τῷ
616.7 οὐρανῷ νεφέλη σαλπιγγοειδὴς ἐπὶ ἡμέρας μʹ. καὶ ἔβρεξε
616.8 σποδὸν ἐν Κωνσταντινουπόλει σπιθαμῆς τὸ πάχος, τῶν
616.9 νεφῶν πυρακτούντων. καὶ πάντες ἐλιτάνευον λέγοντες ὅτι
616.10 πῦρ ἦν καὶ τῇ φιλανθρωπίᾳ τοῦ θεοῦ ἐσβέσθη. καὶ ζω- 10
616.11 γράφου τινὸς γράψαι τὸν Χριστὸν καθ’ ὁμοιότητα τοῦ Διὸς
616.12 τολμήσαντος, παραυτίκα ἡ χεὶρ αὐτοῦ ἐξηράνθη. ἰάσατο δὲ
616.13 αὐτὸν Γεννάδιος ὁ πατριάρχης. φασὶ δέ τινες τῶν ἱστορι-
616.14 κῶν ὅτι τὸ οὐλὸν καὶ ὀλιγότριχον ἐπὶ τοῦ Χριστοῦ σχῆμα
616.15 οἰκειότερόν ἐστιν. ὅς γε θεῖος ἀνὴρ Γεννάδιος Ἐλευθερίῳ 15
616.16 τῷ μάρτυρι δι’ ἕνα κληρικὸν τοῦ ναοῦ αὐτοῦ μὴ καλῶς
616.17 πολιτευόμενον ἐδήλωσε φάσκων· ὁ στρατιώτης σου ἀτακτεῖ·
616.18 ἢ διόρθωσαι τοῦτον ἢ ἔκκοψον. ὁ δὲ εὐθὺς ἐτελεύτησεν.
616.19 ὁ αὐτὸς νυκτὸς ἐλθὼν εἰς τὸ ἅγιον θυσιαστήριον εὔξασθαι
616.20 εἶδέ τι φάσμα δαιμόνιον, ᾧ ἐπιτιμήσας ἤκουσε κράζοντος 20
617.1 ὡς αὐτοῦ μὲν ζῶντος ἐνδίδωσιν, ὕστερον δὲ κρατήσει πάν-
617.2 τως τῆς ἐκκλησίας. ὅπερ δείσας Γεννάδιος πολλὰ τὸν θεὸν
617.3 ἱκετεύσας μετὰ μικρὸν ἐτελεύτησεν. Δανιὴλ δὲ ὁ θαυμάσιος
617.4 ἐκ τῆς μάνδρας ἐλθὼν Συμεῶνος ἐν τῷ Ἀνάπλῳ ἐπέβη τῷ
617.5 στύλῳ. καὶ τῆς θεοτόκου ἡ ἐσθὴς εὑρεθεῖσα ἐν Ἱεροσολύ- 5
617.6 μοις παρά τινι εὐλαβεστάτῃ γυναικὶ Ἑβραΐδι καὶ παρθένῳ
617.7 ἱερῶς διαφυλαττομένη καὶ ἐν Κωνσταντινουπόλει διακομι-
617.8 σθεῖσα ἐν Βλαχέρναις ἀπετέθη, ἔνθα ὁ βασιλεὺς ναὸν οἰκο-
617.9 δομήσας τῆς θεομήτορος καὶ σορὸν ἐκ χρυσοῦ καὶ ἀργύρου
617.10 κατασκευάσας κατέθετο ταύτην. ἥτις ἐξ ἐρίων εὐφθάρτων 10
617.11 ἐξυφασμένη, καὶ ὁ στήμων ὁμοειδὴς καὶ ὁμόχροος, ἀδιά-
617.12 φθορός ἐστι καὶ ἀδιάλυτος μέχρι νῦν τὸ θαῦμα τῆς ἀειπαρ-

322
617.13 θένου σαφῶς κηρύττουσα.
617.14t [ιγ�. Περὶ Λέοντος τοῦ µικροῦ.]
617.15 Μετὰ δὲ Λέοντα ἐβασίλευσε Λέων υἱὸς Ζήνωνος ἔτη βʹ. 15
617.16t [ιδ�. Περὶ Ζήνωνος.]
617.17 Μετὰ δὲ Λέοντα ἐβασίλευσε Ζήνων ὁ Ἴσαυρος καὶ πατὴρ
617.18 αὐτοῦ ἔτη ιϛʹ καὶ ἀπέθανε δυσεντερικῶς. ὃς εὐθὺς μετὰ
617.19 τὸ βασιλεῦσαι ἐπιβουλευθεὶς ὑπὸ Βερίνης πενθερᾶς αὐτοῦ,
617.20 γυναικὸς Λέοντος τοῦ μεγάλου, ὡς παρὰ γνώμην αὐτῆς 20
618.1 βασιλεύσαντος ἔφυγε πρὸς τὴν ἰδίαν πατρίδα. ἡ δὲ Βερίνα
618.2 στέψασα Βασιλίσκον τὸν ἀδελφὸν αὐτῆς ἐβασίλευσεν ἔτη βʹ,
618.3 ἅπερ ἐτάγησαν εἰς τοὺς χρόνους Ζήνωνος. καὶ κτίσας πα-
618.4 λάτιον ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐκάλεσεν αὐτὸ εἰς τὸ ἴδιον
618.5 ὄνομα τὰ Βασιλίσκου. μετὰ δὲ ταῦτα Ζήνων ὑποστρέψας 5
618.6 καὶ εἰσελθὼν ἐν Κωνσταντινουπόλει καὶ τοῦτον χειρωσά-
618.7 μενος ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ προσφυγόντα ἐξώρισεν ἅμα γυναικὶ
618.8 καὶ τέκνοις ἔν τῶ φρουρίῳ Καππαδοκίας, ἐν ᾧ βληθέντες
618.9 ἐν πύργῳ καὶ τῆς θύρας ἀναφραγείσης ἐτελεύτησαν.
618.10 Ἐφ’ οὗ Μαρτύριος Ἀντιοχείας διὰ τὴν τοῦ Ζήνωνος 10
618.11 περὶ τὴν ὀρθόδοξον πίστιν διαστροφὴν ἀποταξάμενος τῆς
618.12 ἐπισκοπῆς ἐπ’ ἐκκλησίας ἔφη· κλήρῳ ἀνυποτάκτῳ καὶ λαῷ
618.13 ἀπειθεῖ καὶ ἐκκλησίᾳ ῥερυπωμένῃ ἀποτάσσομαι φυλάττων
618.14 ἐμαυτῷ τὸ τῆς ἱερωσύνης ἀξίωμα. οὗτινος ἀναχωρήσαντος
618.15 Πέτρος ὁ Κναφεὺς τυραννικῶς τῷ θρόνῳ ἐπεπήδησεν. ὃς 15
618.16 καὶ πρῶτος ἐπενόησε τὸ μύρον ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ἐπὶ παντὸς
618.17 τοῦ λαοῦ ἁγιάζεσθαι καὶ τὴν ἐπὶ τῶν ὑδάτων ἐν τοῖς
618.18 θεοφανίοις ἐπίκλησιν ἐν ἑσπέρᾳ γίνεσθαι καὶ ἐν ἑκάστῃ
618.19 εὐχῇ τὴν θεοτόκον ὀνομάζεσθαι καὶ ἐν πάσῃ συνάξει τὸ
618.20 σύμβολον τῆς πίστεως λέγεσθαι πρότερον μὴ λεγόμενον εἰ 20
618.21 μὴ ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐν τῇ μεγάλῃ παρασκευῇ. καὶ
619.1 Βαρνάβα τοῦ ἀποστόλου τὸ λείψανον εὑρέθη ἐν Κύπρῳ ὑπὸ
619.2 δένδρον κερατέαν ἔχων ἐπὶ στήθους τὸ κατὰ Ματθαῖον
619.3 εὐαγγέλιον ἰδιόγραφον τοῦ Βαρνάβα. ἐξ ἧς προφάσεως καὶ
619.4 περιγεγόνασι Κύπριοι τοῦ ἀκέφαλον εἶναι τὴν κατ’ αὐτοὺς
619.5 μητρόπολιν καὶ μὴ τελεῖν ὑπὸ Ἀντιόχειαν. ὅπερ εὐαγγέλιον 5
619.6 ἀποθέμενος Ζήνων ἐν τῷ παλατίῳ εἰς τὸν ναὸν τοῦ ἁγίου
619.7 Στεφάνου κατ’ ἐνιαυτὸν ἀναγινώσκεται τῇ ἁγίᾳ καὶ μεγάλῃ
619.8 πέμπτῃ.
619.9t [ιε�. Περὶ Ἀναστασίου.]
619.10 Μετὰ δὲ Ζήνωνα ἐβασίλευσεν Ἀναστάσιος ὁ Δοραχηνὸς 10
619.11 ἔτη κζʹ. καὶ βροντῶν καὶ ἀστραπῶν περὶ τὸ παλάτιον εἰλου-
619.12 μένων καὶ τοῦ βασιλέως μονωτάτου καταλειφθέντος ἀδημο-
619.13 νοῦντος, καὶ φεύγοντος ἀπὸ τόπων εἰς τόπους ἐν ἑνὶ τῶν
619.14 κοιτωνίσκων κατέλαβεν αὐτὸν ἡ ὀργὴ καὶ ῥίψασα ἀπέκτεινεν,
619.15 ὥστε αἰφνίδιον εὑρεθῆναι νεκρόν. 15

323
619.16 Ἐφ’ οὗ Βιταλιανὸς ὁ Θρᾲξ ἀντάρας καὶ παραλαβὼν τὴν
619.17 Θρᾴκην ἅμα Σκυθίᾳ καὶ Μυσίᾳ ἦλθεν ἕως τοῦ Ἀνάπλου
619.18 πραιδεύων. ἀλλὰ ναυμαχήσαντος αὐτῷ Μαρίνου τοῦ ὑπ-
619.19 άρχου μετὰ θείου ἀπύρου, οὗ κατεσκεύασε Πρόκλος ὁ φιλό-
619.20 σοφος, κατέφλεξε τὰς ναῦς τῶν βαρβάρων. βυθισθέντων δὲ 20
619.21 πάντων σχεδὸν Οὔννων καὶ Γότθων καὶ Βουλγάρων καὶ τοῦ
620.1 λοιποῦ στρατοῦ ἐν τῷ Ῥεύματι, Βιταλιανὸς ἔφυγε μετὰ τῶν
620.2 ὑπολειφθέντων ὀλίγων. καὶ πῦρ ἐν τῷ οὐρανῷ ἐφάνη.
620.3 Καὶ γέγονε δημοτικὴ ἐπανάστασις περὶ τοῦ χριστιανικοῦ
620.4 δόγματος ἐν Κωνσταντινουπόλει ὡς βουληθέντος τοῦ βασι-
620.5 λέως προσθεῖναι εἰς τὸ τρισάγιον τό· ὁ σταυρωθεὶς δι’ ἡμᾶς 5
620.6 ἐλέησον ἡμᾶς. τοῦ γὰρ λογοθέτου καὶ τοῦ ὑπάρχου ἀνελ-
620.7 θόντων ἐν τῷ ἄμβωνι τῆς μεγάλης ἐκκλησίας καὶ τὴν αἵρε-
620.8 σιν ἀρξαμένων ἐκ βασιλικῆς ἐπιτροπῆς κηρύττειν, ἐπῆλθεν
620.9 ὁ δῆμος καὶ πᾶν τὸ πλῆθος τῆς πόλεως κατ’ αὐτῶν, καὶ
620.10 μόλις ἐξέφυγον. καὶ γέγονε τοιαύτη στάσις καὶ ταραχὴ κρα- 10
620.11 ζόντων· ἄλλον βασιλέα θέλομεν, ὡς καὶ τὸν βασιλέα καὶ
620.12 τοὺς ἄρχοντας φεύγειν καὶ ἀποκρύπτεσθαι τὴν ὁρμὴν τοῦ
620.13 λαοῦ. συναθροισθέντες οὖν οἱ στασιασταὶ καὶ εἰς τὸν οἶκον
620.14 τοῦ λογοθέτου καὶ τοῦ ὑπάρχου καταδραμόντες καὶ πάντα
620.15 διαρπάσαντες ἐνεπύρισαν τούς τε οἴκους αὐτῶν καὶ τοὺς 15
620.16 εὑρεθέντας ἐκεῖσε κατέσφαξαν. εἶτα γενομένης ταραχῆς με-
620.17 γάλης καὶ στάσεως ἐμπρησμοὺς οἴκων πολλῶν ἐποιήσαντο
620.18 καὶ φόνους μυρίους εἰργάσαντο καὶ ἄλλα τοιαῦτα φοβερά
620.19 τε καὶ ἐξαίσια κατετόλμησαν ὑβρίζοντες Ἀναστάσιον μετὰ
620.20 κραυγῆς μεγίστης καὶ Βιταλιανὸν εὐφημοῦντες. καὶ οὕτως 20
620.21 ἐλθόντες πλησίον τῆς ὑπ’ αὐτοῦ τοῦ βασιλέως κτισθείσης
620.22 κιστέρνης τοῦ ἁγίου Μωκίου εὗρον τὸν ὑπὸ τοῦ βασιλέως
621.1 ἀγαπώμενον ἡγούμενον μοναστηρίου τοῦ ἁγίου Φιλίππου,
621.2 ὃν καὶ φονεύσαντες τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ ἐπὶ δόρατος ἀναρ-
621.3 τήσαντες ἔκραζον· οὗτός ἐστιν ὁ φίλος τοῦ ἐχθροῦ τῆς ἁγίας
621.4 τριάδος. ἐκβαλόντες δὲ καὶ γυναῖκα ἐγκλειστὴν οὖσαν πλη-
621.5 σίον τῆς Ξηροκέρκου πόρτης, εἰς ἣν ὁ βασιλεὺς ὁμοίως εἶχε 5
621.6 πίστιν, καὶ ταύτην ἀνεῖλον. τὸ δὲ σῶμα αὐτῆς συνδήσαντες
621.7 μετὰ τοῦ προφονευθέντος ἡγουμένου καὶ σύραντες ἔκαυσαν
621.8 ἀμφότερα εἰς τὰ Στουδίου.
621.9 Ἐφ’ ὧν χρόνων καὶ Μούδαρος ὁ τῶν Σαρακηνῶν φύ-
621.10 λαρχος βαπτισθεὶς ὑπὸ τῶν ὀρθοδόξων ἐν Συρίᾳ, Σευῆρος 10
621.11 ἐπισκόπους ἔπεμψε πρὸς αὐτὸν δύο θέλων αὐτῷ μεταδοῦναι
621.12 τῆς οἰκείας αἱρέσεως. ὧν τοῦ δόγματος τὸ ἄτοπον αἰσθό-
621.13 μενος ἔφη μετὰ πανουργίας· ἐδεξάμην γράμματα σήμερον
621.14 ὅτι Μιχαὴλ ὁ ἀρχάγγελος ἀπέθανεν. τῶν δὲ εἰπόντων ἀδύ-
621.15 νατον εἶναι τοῦτο, καὶ πῶς, φησίν, θεὸς γυμνὸς ἐσταυρώθη 15
621.16 καθ’ ὑμᾶς, εἰ μὴ ἐκ δύο φύσεων ἦν ὁ Χριστός, εἴγε μηδὲ

324
621.17 ἄγγελος ἀποθνήσκει; ὅπερ ἀκούσαντες καὶ σφόδρα κατα-
621.18 πλαγέντες εἰς τὸ φυσικὸν φρόνημα τῆς προτάσεως αὐτοῦ
621.19 ἀνεχώρησαν μετ’ αἰσχύνης. καὶ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ δὲ πλεῖστοι
621.20 ἄνδρες καὶ γυναῖκες καὶ παιδία πληγέντες δεινῶς ὑπὸ δαι- 20
621.21 μόνων ἀθρόως ὑλάκτουν. περὶ ὧν τις εἶδε καθ’ ὕπνους
621.22 φοβερόν τινα λέγοντα· διὰ τοὺς ἀναθεματισμοὺς τῆς συνόδου
622.1 ταῦτα πάσχουσι δικαίως. καὶ Οὖννοι δὲ οἱ λεγόμενοι Βῆρες
622.2 περάσαντες τὰς Κασπίας πύλας πᾶσαν τὴν Ἀρμενίαν καὶ
622.3 Καππαδοκίαν καὶ Γαλατίαν καὶ Πόντον ἐξήλειψαν. καὶ ἐν
622.4 Νεοκαισαρείᾳ δὲ σεισμοῦ γίνεσθαι μέλλοντος ἄνθρωπός τις
622.5 ὁδεύων ἐπὶ τὴν πόλιν εἶδε στρατιώτας προάγοντας καὶ 5
622.6 ἕτερον ὄπισθεν κράζοντα· φυλάξατε τὸν οἶκον τοῦ θαυμα-
622.7 τουργοῦ Γρηγορίου. καὶ τοῦ σεισμοῦ γενομένου τὸ μὲν
622.8 πλεῖστον τῆς πόλεως ἔπεσεν, ὁ δὲ ναὸς τοῦ ἁγίου διεσώθη.
622.9 Καὶ ἐν Ἀντιοχείᾳ χρυσοχόος ἐφάνη τις πλάνος ὑπο-
622.10 δεικνύων τοῖς ἀργυροπράταις χεῖρας χρυσᾶς ἀνδριάντων καὶ 10
622.11 πόδας καὶ ἄλλα τινὰ σκεύη καὶ λέγων ὅτι· θησαυρὸν περι-
622.12 έτυχον μεστὸν τοιούτων εἰδῶν. καὶ πολλοὺς ἀπατήσας καὶ
622.13 χρήματα πλεῖστα λαβὼν ἦλθεν ἐν Κωνσταντινουπόλει φεύ-
622.14 γων, ἐν ᾗ πολλοὺς ὡσαύτως δελεάσας προσῆλθε καὶ τῷ
622.15 βασιλεῖ χρυσὸν καὶ διάλιθον χαλινὸν προσοίσας. ὁ δὲ βα- 15
622.16 σιλεὺς ἔφη πρὸς αὐτόν· ὄντως ἐμὲ οὐκ ἀπατᾷς. καὶ μαστι-
622.17 γώσας αὐτὸν πολλὰ δέσμιον εἰς τὴν Πέτραν τὸ τῆς Ἀσίας
622.18 φρούριον ἐξώρισεν, ἐν ᾧ καὶ ἐτελεύτησεν.
622.19 Καὶ Κωάδης ὁ βασιλεὺς Περσῶν ἔν τινι φρουρίῳ τῶν
622.20 ἐκεῖσε μαθὼν ὡς λίθους τιμίους ἀποκεῖσθαι ἐν αὐτῷ, βου- 20
623.1 λόμενος αὐτοὺς ἀνελέσθαι διεκωλύετο παρὰ τῶν αὐτόθι
623.2 δαιμόνων οἰκούντων. πᾶσαν τοίνυν μαγείαν ἐπιδειξαμένων
623.3 τῶν θεραπόντων αὐτοῦ καὶ μηδὲν ἰσχυσάντων ἦλθε διὰ
623.4 τῶν Ἰουδαίων. ἀποτυχὼν δὲ κᾀκεῖθεν συνεβουλεύθη διὰ
623.5 τῶν χριστιανῶν καταργῆσαι τοὺς δαίμονας. ὁ δὲ τῶν ἐν 5
623.6 Περσίδι χριστιανῶν ἐπίσκοπος ἐπὶ τὸ αὐτὸ σύναξιν ἐπι-
623.7 τελέσας καὶ τῶν θείων μυστηρίων μεταλαβὼν καὶ τοῖς
623.8 συνοῦσι χριστιανοῖς μεταδοὺς καὶ τῷ σημείῳ τοῦ σταυροῦ
623.9 διώξας τοὺς δαίμονας τῷ Κωάδῃ τὸ φρούριον παρέδωκεν.
623.10 ὃς καταπλαγεὶς πάνυ καὶ φόβῳ κατασχεθεὶς προκαθεδρίᾳ 10
623.11 τὸν ἐπίσκοπον ἐτίμησεν, ἕως τότε Ἰουδαίων καὶ Μανιχαίων
623.12 προτιμωμένων, καὶ μέντοι καὶ τοὺς χριστιανοὺς ἀγαπήσας
623.13 ἔκτοτε τελείαν ἄδειαν δέδωκε τοῖς χριστιανίζειν ἐθέλουσιν.
623.14 Εὐφήμιός τις πρεσβύτερος καὶ πτωχοτρόφος Νεαπόλεως
623.15 τῆς κειμένης ἐν τῷ Ἀνάπλῳ προχειρίζεται εἰς ἐπίσκοπον 15
623.16 Κωνσταντινουπόλεως, ὃς ἅμα τῇ χειροτονίᾳ πρὶν ἢ ἀνελθεῖν
623.17 εἰς τὸ σύνθρονον ἐκ τῶν ἱερῶν διπτύχων ἀπήλειψε Πέτρου
623.18 τοῦ Μογγοῦ τὸ ὄνομα ταῖς ἰδίαις χερσὶ καὶ οὕτως εἰς τὸν

325
623.19 ἐπισκοπικὸν θρόνον ἐκάθισεν. οὗτος δὲ ὁ Μογγὸς Ἀλεξαν-
623.20 δρείας μὲν ἦν ἐπίσκοπος, αἱρετικὸς δὲ διάπυρος. Εὐφήμιος 20
623.21 ζηλωτὴς ἦν τῆς ὀρθοδόξου πίστεως καὶ τοὺς ἐναντίους
623.22 ἐδίωκεν, ὧν πρῶτος ἦν Ἀναστάσιος ὁ τότε σιλεντιάριος,
623.23 ὕστερον δὲ βασιλεὺς γενόμενος. ὃν τὰ Εὐτυχοῦς μαθὼν
623.24 φρονοῦντα καὶ ὀχλοποιοῦντα ἰδὼν τὴν καθέδραν αὐτοῦ τὴν
623.25 ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ἀνέτρεψε καὶ αὐτῷ χαλεπῶς ἀπειλῶν ἐδή- 25
624.1 λωσεν, ὡς, εἰ μὴ τὰ τῆς ἡσυχίας ἄγει, τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ
624.2 ἀποκείρει καὶ τοῖς δήμοις θριαμβεύει. καὶ βασιλεῖ δὲ τὰ
624.3 κατ’ αὐτὸν ἐγνώρισε καὶ ἐξουσίαν τὴν κατ’ αὐτοῦ ἔλαβεν.
624.4 Ζήνων βασιλεὺς ἐτελεύτησεν, ἀναγορεύεται δὲ εἰς βασιλέα
624.5 ὑπὸ Ἀριάδνης τῆς Αὐγούστης Ἀναστάσιος ὁ σιλεντιάριος. 5
624.6 περὶ οὗ ἀντέστη Εὐφήμιος ὁ ἐπίσκοπος αἱρετικὸν καλῶν
624.7 καὶ τῶν χριστιανῶν ἀνάξιον. Ἀριάδνης δὲ καὶ τῶν τῆς
624.8 συγκλήτου συναινεῖν ἀναγκαζόντων Εὐφήμιον, οὐκ ἄλλως
624.9 τοῦτο ποιῆσαι ἠνέσχετο, εἰ μὴ ὁμολογίαν ἔγγραφον παρ’ αὐτοῦ
624.10 ἐκομίσατο, ὡς εἰς ὅρον πίστεως δέχεται τὰ ἐν Χαλκηδόνι 10
624.11 δογματισθέντα. τὴν δὲ ὁμολογίαν αὐτοῦ βιαίως τὸν Εὐφή-
624.12 μιον ἀπῄτησε βασιλεύσας. Μανιχαῖοι καὶ Ἀρειανοὶ ἔχαιρον
624.13 Ἀναστασίῳ, Μανιχαῖοι μὲν ὡς τῆς μητρὸς αὐτοῦ ζηλωτρίας
624.14 οὔσης αὐτῶν, Ἀρειανοὶ δὲ ὡς Κλέαρχον τὸν θεῖον πρὸς
624.15 μητρὸς Ἀναστασίου ὁμόδοξον ἔχοντες. πολλὰ τῶν Ἰσαύρων 15
624.16 ἄτοπα καὶ ἀπάνθρωπα τολμώντων ἐν Κωνσταντινουπόλει,
624.17 Ἀναστάσιος ἅπαντας τῆς βασιλίδος ἐξέβαλεν. οἱ δὲ ἐξελ-
624.18 θόντες πρὸς τυραννίδα ὥρμησαν καὶ ἕως τοῦ Κοτυαείου
624.19 ἐξέδραμον. καθ’ ὧν ὁ βασιλεὺς στρατὸν ἐξέπεμψε καὶ Ἰωάν-
624.20 νην τὸν Σκύθην καὶ Ἰωάννην τὸν Κυρτόν. τοῦ δὲ πολέμου 20
624.21 ἐπὶ εʹ ἔτη κρατήσαντος, Ἀναστάσιος ἀποκαμὼν ἐθάρρησεν
624.22 Εὐφημίῳ τῷ ἐπισκόπῳ ὡς εἰρήνης ἐφίεται, καὶ ἵνα συνα-
624.23 γάγῃ τοὺς ἐνδημοῦντας ἐπισκόπους καὶ δόξῃ ὑπὲρ τῶν
624.24 Ἰσαύρων παρακαλεῖν. Εὐφήμιος δὲ ἐξήγαγε τὸ λεχθὲν πρὸς
624.25 Ἰωάννην πατρίκιον πενθερὸν Ἀθηνοδώρου ἑνὸς τῶν ἐξαρ- 25
625.1 χόντων τῶν Ἰσαύρων. ὁ δὲ δραμὼν πάντα ἀπαγγέλλει τῷ
625.2 βασιλεῖ, ὅπερ εἰς ἔχθραν τὸν βασιλέα κατὰ Εὐφημίου ἐξώ-
625.3 πλισε μείζονα. Ἀναστάσιος δὲ βασιλικώτερον κινηθεὶς κατὰ
625.4 τῶν Ἰσαύρων τούτους κατὰ κράτος ἐνίκησε καὶ πέμψας πρὸς
625.5 Εὐφήμιον Εὐσέβιον τὸν μάγιστρον δηλοῖ αὐτῷ· αἱ εὐχαί 5
625.6 σου, ὁ μέγας, τοὺς φίλους σου ἠσβόλωσαν. Ἀναστάσιος
625.7 βασιλεὺς τὰς ἐπιβουλὰς τῶν Ἰσαύρων ἐπιγράψας Εὐφημίῳ,
625.8 καὶ ὡς εἴη γράμματα πεπομφὼς τοῖς τυράννοις, συνήγαγε
625.9 τοὺς ἐνδημοῦντας ἐπισκόπους, οἵτινες βασιλεῖ χαριζόμενοι
625.10 ἀκοινωνησίᾳ καὶ καθαιρέσει τὸν ἄνδρα ἠμείψαντο. καὶ προ- 10
625.11 χειρίζεται ὁ βασιλεὺς εἰς ἐπίσκοπον Μακεδόνιον πρεσβύτερον
625.12 τῆς ἐκκλησίας καὶ σκευοφύλακα. ὁ μέντοι λαὸς δι’ Εὐφή-

326
625.13 μιον ἐστασίαζον, ἐν οἷς εἰς τὸ ἱπποδρόμιον ἔδραμον λιτα-
625.14 νεύοντες. ἀλλ’ οὐδὲν ὤνησαν, τοῦ γὰρ βασιλέως ἐνίκα ἡ
625.15 ἔνστασις. Εὐφήμιον εἰς Εὐχάϊταν βασιλεὺς περιορισθῆναι 15
625.16 προσέταξεν. ὁ δὲ λόγον ᾔτησε διὰ Μακεδονίου λαβεῖν ὡς
625.17 ἐπιβουλῆς χωρὶς κατὰ τὸν τόπον ἀπάγεται. ἐπιτραπεὶς δὲ
625.18 τὸν λόγον δοῦναι ὁ Μακεδόνιος ἐπαινετόν τι σκεψάμενος,
625.19 ἐν τῷ βαπτιστηρίῳ τοῦ Εὐφημίου ὄντος, τὸ ὠμοφόριον τὸ
625.20 ἐπισκοπικὸν ἑαυτοῦ ἀφαιρεθῆναι ὑπὸ τοῦ ἀρχιδιακόνου προσ- 20
625.21 έταξε καὶ οὕτως εἰσῆλθε πρὸς τὸν Εὐφήμιον. δανεισάμενος
625.22 δὲ καὶ χρήματα παρέσχε τῷ Εὐφημίῳ εἰς δαπάνας τῶν σὺν
626.1 αὐτῷ. Μακεδόνιος ἀσκητὴς ἦν καὶ ἱερός, ὡς ὑπὸ Γεννα-
626.2 δίου τραφείς, οὗ καὶ ἀδελφιδοῦς ὑπῆρχεν.
626.3t [ι��. Περὶ Ἰουστίνου.]
626.4 Μετὰ δὲ Ἀναστάσιον ἐβασίλευσεν Ἰουστῖνος ὁ Θρᾲξ
626.5 ἔτη θʹ. ἐφ’ οὗ ἀστὴρ ἐφάνη ἐν τῷ οὐρανῷ ἐπάνω τῆς 5
626.6 Χαλκῆς πύλης τοῦ παλατίου ἐπὶ ἡμέρας καὶ νύκτας κϛʹ.
626.7 καὶ γέγονε σεισμὸς φοβερώτατος, καὶ ἡ μὲν Κωνσταντινού-
626.8 πολις ἐν διαφόροις τόποις ἀπέλαβεν, ἡ δὲ μεγάλη Ἀντιόχεια
626.9 πάθος ἔπαθεν ἀνεξήγητον. τοσοῦτον γὰρ ἡ ὀργὴ τοῦ θεοῦ
626.10 ἐπῆλθεν αὐτῇ, ὡς καταπτωθῆναι σχεδὸν πᾶσαν τὴν πόλιν 10
626.11 καὶ τάφον γενέσθαι τῶν οἰκητόρων. τινὰς δὲ καταχωσθέντας
626.12 καὶ ἔτι ζῶντας ὑπὸ τὴν γῆν ἐξελθὸν πῦρ ἐκ τῆς γῆς τού-
626.13 τους κατέφλεξεν. ὁμοίως καὶ ἕτερον πῦρ ἐκ τοῦ ἀέρος κατ-
626.14 ήρχετο καθάπερ σπινθῆρες καὶ κατέκαιεν ὥσπερ ἀστραπὴ
626.15 τὸν εὑρισκόμενον. ἡ δὲ Πομπιούπολις τῆς Μυσίας διαρρα- 15
626.16 γεῖσα μέσον, καὶ τὸ ἥμισυ καταποθὲν μετὰ τῶν οἰκητόρων,
626.17 ἔκραζον ὑπὸ τὴν γῆν οἱ ἄνθρωποι ἐλεηθῆναι ζητοῦντες.
626.18 καὶ διέμεινεν ἡ γῆ διηνεκῶς σειομένη τὸν ἐνιαυτὸν ὅλον
626.19 ἐκεῖνον. καὶ γυνὴ δέ τις ἐκ τῆς Κιλικίας ἐφάνη γιγαντο-
626.20 γενὴς ὑπερέχουσα τῇ ἡλικίᾳ πάντα ἄνθρωπον μακρὸν πῆχυν 20
626.21 ἕνα, καὶ πλατεῖα ὑπῆρχε σφόδρα.
627.1t [ιζ�. Περὶ Ἰουστινιανοῦ.]
627.2 Μετὰ δὲ Ἰουστῖνον ἐβασίλευσεν Ἰουστινιανὸς ἀνεψιὸς
627.3 αὐτοῦ ἔτη λθʹ. ὃς ἀνακαινίσας τὴν μεγάλην ἐκκλησίαν
627.4 Σοφίαν εἰς κάλλος καὶ μέγεθος πρότερον κτισθεῖσαν ὑπὸ
627.5 Κωνσταντίου υἱοῦ τοῦ μεγάλου Κωνσταντίνου παρέδωκε καὶ 5
627.6 τροπάριν ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ψάλλεσθαι, οὗ ἡ ἀρχή· ὁ μονο-
627.7 γενὴς υἱὸς καὶ λόγος τοῦ θεοῦ. ἐφ’ οὗ ἡ Ἀντιόχεια Θεοῦ
627.8 πόλις ἤρξατο προσαγορεύεσθαι, καὶ ἡ ὑπαπαντὴ ἔλαβεν
627.9 ἀρχὴν ἑορτάζεσθαι· ἥτις οὐκ ἔστιν ἐναρίθμιος ταῖς δεσπο-
627.10 τικαῖς ἑορταῖς. 10
627.11 Ὁ γάρ τοι θεῖος Χρυσόστομος οὕτω λέγει· ἐν ἓξ ἡμέραις
627.12 ἐποίησεν ὁ θεὸς τὰ ἔργα αὐτοῦ πάντα, καθὼς γέγραπται,
627.13 τῇ δὲ ζʹ κατέπαυσεν. διὸ καὶ ἐπ’ ἐσχάτου τῶν ἡμερῶν

327
627.14 ὁ τοῦ θεοῦ λόγος ζητῆσαι καὶ σῶσαι τὸ ἀπολωλὸς εὐδο-
627.15 κήσας καὶ ἐνανθρωπήσας τὸν αὐτὸν τρόπον κατὰ τὸν ἀριθ- 15
627.16 μὸν τῶν ἡμερῶν τῆς κοσμοποιΐας τὰς ἑορτὰς παρέδωκεν
627.17 ἡμῖν τῆς αὐτοῦ οἰκονομίας. πρώτη μὲν οὖν ἐστι καὶ ῥίζα
627.18 τῶν ἑορτῶν Χριστοῦ ἡ κατὰ σάρκα ἐκ τῆς ἁγίας παρθένου
627.19 Μαρίας μετὰ τὴν σύλληψιν γέννησις, δευτέρα δὲ ἡ ἐπι-
628.1 φάνιος, τρίτη δὲ ἡ τοῦ σωτηρίου πάθους ἡμέρα, τετάρτη
628.2 δὲ ἡ ὑπερένδοξος ἀνάστασις, καθ’ ἣν καὶ ἐν τοῖς καταχθο-
628.3 νίοις γενόμενος ὁ λυτρωτὴς συνανέστησε τοὺς δικαίους καὶ
628.4 τοὺς πιστεύσαντας, πέμπτη δὲ ἡ πρὸς οὐρανοὺς αὐτοῦ ἀνά-
628.5 ληψις, ὡς καὶ ἐν πέμπτῃ τῆς ἑβδομάδος ἡμέρᾳ διεπράχθη, 5
628.6 ἕκτη δὲ ἡ τῆς ἐπιφοιτήσεως ἡμέρα τοῦ ἁγίου πνεύματος,
628.7 ἑβδόμη δὲ ἡ προσδοκωμένη τῆς καθολικῆς ἀναστάσεως τῶν
628.8 νεκρῶν μεγάλη καὶ ἀδιάδοχος ἡμέρα. τότε γὰρ ἑορτάσουσιν
628.9 ὄντως μετὰ πολλῆς χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης οἱ μέλλοντες
628.10 κληρονομεῖν ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδε καὶ οὖς οὐκ ἤκουσε καὶ 10
628.11 ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη, ἃ ἡτοίμασεν ὁ θεὸς τοῖς
628.12 ἀγαπῶσιν αὐτόν. καὶ ταῦτα μὲν ὁ Χρυσόστομος.
628.13 Μετὰ δὲ ταῦτα ἐπὶ τῆς αὐτῆς βασιλείας Ἰουστινιανοῦ
628.14 ἐξελθοῦσα ἡ θάλασσα ἐκ τῶν ὁρίων αὐτῆς ἐπὶ μίλια γʹ
628.15 πρὸς τὰ μέρη τῆς Θρᾴκης χωρία πολλὰ καὶ προάστεια ἐξ- 15
628.16 αφανίσασα, ἀνθρώπους δὲ ἀναριθμήτους ἀποπνίξασα πάλιν
628.17 ὑπέστρεψεν. καὶ ὁ δῆμος ἀντάρας τὸ λεγόμενον πρασινο-
628.18 βένετον καὶ πολλὴν ἀταξίαν καὶ ἁρπαγὴν καὶ σφαγὴν καὶ
628.19 ἐμπρησμὸν ἐν τῇ πόλει ποιήσαντες ἀναγορεύουσι βασιλέα
628.20 Ὑπάτιον ἐν τῷ ἱππικῷ. πολλοῦ δὲ λαοῦ συνδραμόντος, καὶ 20
628.21 τοῦ ἱππικοῦ πληρωθέντος, προσέταξεν Ἰουστινιανὸς τὸν στρα-
628.22 τὸν αὐτοῦ, καὶ οἱ μὲν ἄνωθεν, οἱ δὲ κάτωθεν τοῦ καθίσμα-
628.23 τος τοξεύοντες ἀπέκτειναν χιλιάδας λʹ, ἐν οἷς καὶ τὸν Ὑπά-
628.24 τιον χειρωσάμενος ἀνεῖλεν ὡς βασιλικὸν διάδημα φορέσαντα.
629.1 Καὶ ἡ πέμπτη γέγονε σύνοδος τῶν ρξεʹ πατέρων.
629.2 Πέμπτη σύνοδος γέγονεν ἐν Κωνσταντινουπόλει ρξεʹ
629.3 ἁγίων πατέρων ἔτει τῆς Ἰουστινιανοῦ τοῦ μεγάλου βασι-
629.4 λείας κϛʹ ἐπὶ Βιγιλίου τοῦ ἁγιωτάτου πάπα Ῥώμης διὰ
629.5 λιβέλλου τὴν ὀρθὴν πίστιν κυροῦντος, ἧς ἡγοῦντο Εὐτύχιος 5
629.6 Κωνσταντινουπόλεως, Ἀπολινάριος Ἀλεξανδρείας, Δόμνος
629.7 Ἀντιοχείας, Στέφανος ἐπίσκοπος Ῥαφείας, Γεώργιος ἐπίσκο-
629.8 πος τῆς Τιβεριωτῶν πόλεως καὶ Δαμιανὸς ἐπίσκοπος Σωζο-
629.9 πόλεως, τοποτηρηταὶ Εὐτυχίου Ἱεροσολύμων, κατὰ Ὠριγένους
629.10 καὶ τῶν τὰ ἐκείνου ἀσεβῆ δόγματα διαδεξαμένων Διδύμου 10
629.11 καὶ Εὐαγρίου τῶν πάλαι ἀκμασάντων καὶ τῶν ἐκτεθέντων
629.12 παρ’ αὐτοῖς κεφαλαίων, ἐν οἷς ἐληρώδουν προϋπάρχειν τὰς
629.13 ψυχὰς τῶν σωμάτων, ἐξ Ἑλληνικῶν ὁρμώμενοι δογμάτων
629.14 τὴν μετεμψύχωσιν δοξάζοντες, καὶ τέλος εἶναι τῆς κολάσεως,

328
629.15 καὶ τὰ σώματα ἡμῶν μὴ ἀνίστασθαι τὰ αὐτὰ ἐν τῇ ἀνα- 15
629.16 στάσει, καὶ τὴν τῶν δαιμόνων εἰς τὸ ἀρχαῖον ἀποκατάστασιν,
629.17 τὸν παράδεισον ἀλληγοροῦντες καὶ μήτε γεγενῆσθαι μήτε
629.18 εἶναι ὑπὸ τοῦ θεοῦ αἰσθητὸν παράδεισον, μήτε δὲ ἐν σαρκὶ
629.19 πλασθῆναι τὸν Ἀδάμ. ἅτινα δόγματα ἕως χρόνου τὸ πλέον
629.20 ἐκρύπτετο, εἰς πλῆθος δὲ ἐπιδιδοῦντα καὶ πολλοὺς τῆς ἐκ- 20
629.21 κλησίας λυμαινόμενα τηνικαῦτα στηλιτευθέντα ἀνεθεμάτισαν.
630.1 ἔτι δὲ καὶ κατὰ Θεοδώρου τοῦ Μομψουεστίας, διδασκάλου
630.2 γεγονότος Νεστορίου τοῦ ἰουδαιόφρονος, ἀνεθεμάτισε μετὰ
630.3 τῆς λεγομένης Ἴβα ἐπιστολῆς καί τινων συγγραμμάτων Θεο-
630.4 δωρήτου τοῦ ἐπισκόπου Κύρου συγγραφέντων κατὰ τῶν ιβʹ
630.5 κεφαλαίων τοῦ μακαρίου Κυρίλλου. 5
630.6 Τὸ δὲ γράμμα τοῦ βασιλέως πρὸς τὴν ἁγίαν σύνοδον
630.7 περιεῖχεν οὕτως· περὶ μὲν Ὠριγένους καὶ τῶν ὁμοφρόνων
630.8 αὐτοῦ σπουδὴ γέγονεν ἡμῖν καὶ ἔστιν ἀτάραχον τὴν ἁγίαν
630.9 τοῦ θεοῦ καθολικὴν καὶ ἀποστολικὴν ἐκκλησίαν διαφυλάτ-
630.10 τεσθαι καὶ τὰ ὁπωσοῦν ἀναφυόμενα τῇ ὀρθοδόξῳ πίστει 10
630.11 ἐναντία κατακρίνεσθαι. ἐπεὶ τοίνυν διέγνωσται ἡμῖν, ὥς
630.12 τινες ἐν Ἱεροσολύμοις εἰσὶ μοναχοὶ δήπουθεν Πυθαγόρᾳ
630.13 καὶ Πλάτωνι καὶ Ὠριγένει τῷ καὶ Ἀδαμαντίῳ καὶ τῇ τού-
630.14 των δυσσεβείᾳ καὶ πλάνῃ κατακολουθοῦντες καὶ διδάσκοντες,
630.15 δεῖν ᾠήθημεν φροντίδα καὶ ζήτησιν ποιήσασθαι περὶ τού- 15
630.16 των, ἵνα μὴ τέλεον διὰ τῆς Ἑλληνικῆς καὶ Μανιχαϊκῆς
630.17 ἀπάτης αὐτῶν πολλοὺς ἀπολέσωσιν. λέγουσι γάρ, ἵνα ἐκ
630.18 πολλῶν ὀλίγα μνημονεύσωμεν, ὅτι νόες ἦσαν δίχα παντὸς
630.19 ἀριθμοῦ τε καὶ ὀνόματος, ὡς ἑνάδα πάντων εἶναι τῶν λογι-
630.20 κῶν τῇ ταυτότητι τῆς οὐσίας καὶ ἐνεργείας καὶ τῇ δυνάμει 20
630.21 καὶ τῇ πρὸς τὸν θεὸν λόγον ἑνώσει τε καὶ γνώσει. καὶ ὡς
630.22 κόρον αὐτῶν λαβόντων τῆς θείας ἀγάπης καὶ θεωρίας κατ’
630.23 ἀναλογίαν ἐπὶ τὸ χεῖρον τῆς ἑκάστου τροπῆς λεπτομερέστερα
630.24 ἢ παχυμερέστερα σώματα ἀμφιάσασθαι καὶ ὀνόματα κληρώ-
630.25 σασθαι, κἀντεῦθεν τὰς οὐρανίας καὶ λειτουργικὰς ὑποστῆναι 25
631.1 δυνάμεις. ἀλλὰ μὴν καὶ ἥλιον καὶ σελήνην καὶ τοὺς ἀστέ-
631.2 ρας καὶ αὐτὰ τῆς αὐτῆς τῶν λογικῶν ἑνάδος ὄντα ἐκ τῆς
631.3 ἐπὶ τὰ χείρω τροπῆς τοῦτο γεγονέναι ὅπερ εἰσίν, τὰ δὲ ἐπὶ
631.4 πλεῖον τῆς θείας ἀγάπης ἀποψυγέντα λογικὰ ψυχὰς ὀνο-
631.5 μασθῆναι καὶ σώμασι παχυτέροις τοῖς καθ’ ἡμᾶς ἐμβλη- 5
631.6 θῆναι, τὰ δὲ ἐπὶ τὸ ἄκρον τῆς κακίας ἐληλακότα ψυχροῖς
631.7 καὶ ζοφεροῖς ἐνδεθῆναι σώμασι καὶ δαίμονας γεγονέναι τε
631.8 καὶ ὀνομασθῆναι. καὶ ὅτι ἐξ ἀγγελικῆς μὲν καταστάσεως
631.9 ψυχικὴ γίνεται κατάστασις, ἐκ δὲ ψυχικῆς δαιμονιώδης τε
631.10 καὶ ἀνθρωπίνη, ἕνα δὲ νοῦν μόνον ἐκ πάσης τῆς ἑνάδος 10
631.11 τῶν λογικῶν ἀκλόνητον μεῖναι καὶ ἀκίνητον τῆς θείας
631.12 ἀγάπης καὶ θεωρίας, ὃς καὶ Χριστὸς καὶ βασιλεὺς καὶ

329
631.13 ἄνθρωπος γέγονεν. καὶ ὅτι παντελὴς ἔσται τῶν σωμάτων
631.14 ἀναίρεσις, αὐτοῦ τοῦ κυρίου πρῶτον ἀποτιθεμένου τὸ ἴδιον
631.15 σῶμα καὶ τῶν λοιπῶν ἁπάντων. καὶ ὅτι ἀνακομίζονται πάλιν 15
631.16 ἅπαντες εἰς τὴν αὐτὴν ἑνάδα καὶ γίνονται νόες, καθὰ καὶ
631.17 ἐν τῇ προϋπάρξει ἐτύγχανον, ἀποκαθισταμένου δηλονότι
631.18 καὶ αὐτοῦ τοῦ διαβόλου καὶ τῶν λοιπῶν δαιμόνων εἰς τὴν
631.19 αὐτὴν ἑνάδα καὶ τῶν ἀσεβῶν καὶ ἀθέων ἀνθρώπων μετὰ
631.20 τῶν θείων καὶ θεοφόρων ἀνδρῶν καὶ τῶν οὐρανίων δυνά- 20
631.21 μεων καὶ τὴν αὐτὴν ἑξόντων ἕνωσιν πρὸς τὸν θεόν, ὁποίαν
631.22 ἔχει καὶ ὁ Χριστός, καθὼς καὶ προϋπῆρχον, ὡς μηδεμίαν
631.23 εἶναι διαφορὰν τῷ Χριστῷ πρὸς τὰ λοιπὰ λογικὰ παντελῶς
631.24 οὔτε τῇ οὐσίᾳ οὔτε τῇ γνώσει οὔτε τῇ δυνάμει οὔτε τῇ
631.25 ἐνεργείᾳ. ὁ γάρ τοι Πυθαγόρας ἀρχὴν τῶν πάντων ἔφησεν 25
631.26 εἶναι τὴν μονάδα, καὶ πάλιν Πυθαγόρας καὶ Πλάτων δῆμόν
631.27 τινα ψυχῶν ἀσωμάτων εἰπόντες καὶ τὰς ἁμαρτάδι τινὶ περι-
632.1 πεσούσας τιμωρίας χάριν εἰς σώματα καταπέμπεσθαι λέγου-
632.2 σιν, ὅθεν ὁ Πλάτων δέμας τὸ σῶμα καὶ σῆμα κέκληκεν,
632.3 ὡς ἐν τούτῳ τῆς ψυχῆς οἱονεὶ δεδεμένης καὶ τεθαμμένης.
632.4 εἶτα περὶ τῆς ἐσομένης κρίσεως καὶ ἀνταποδόσεως τῶν
632.5 ψυχῶν αὖθίς φησιν· ἡ μὲν παιδεραστήσαντος καὶ κακῶς 5
632.6 βιώσαντος μετὰ φιλοσοφίας ψυχὴ τρίτῃ περιόδῳ τῇ χιλιετεῖ
632.7 ἐῶνται κολασθεῖσα, καὶ οὕτω πτερωθεῖσα τῷ χιλιοστῷ ἔτει
632.8 ἐκβάλλεται καὶ ἀπέρχεται, αἱ δὲ ἄλλαι, ὁπόταν τόνδε τὸν
632.9 βίον τελευτήσωσιν, αἱ μὲν εἰς τὰ ὑπὸ τῆς γῆς δικαιωτήρια
632.10 ἐλθοῦσαι δίκην ἅμα καὶ λόγον τίσουσιν, αἱ δὲ εἰς τοῦ 10
632.11 οὐρανοῦ τινα τόπον ὑπὸ τῆς δίκης κουφισθεῖσαι διάξουσιν
632.12 ἀξίως καθὼς ἐβίωσαν. οὗ τὴν ἀτοπίαν τοῦ λόγου κατα-
632.13 μαθεῖν ῥᾴδιον. τίς γὰρ αὐτὸν ἐδίδαξε τὰς τῶν ἐτῶν περι-
632.14 όδους καὶ χιλιάδας; καὶ ὅτι χιλίων διεληλυθότων ἐτῶν τότε
632.15 τῶν ψυχῶν ἑκάστη εἰς ἴδιον ἀπέρχεται χῶρον; τὰ δὲ μεταξὺ 15
632.16 τούτων οὐδὲ τοῖς ἄγαν ἀσελγεστάτοις ἥρμοττε λέγειν, μήτι γε
632.17 φιλοσόφῳ τοιούτῳ. τοῖς γὰρ τὴν ἀκραιφνῆ φιλοσοφίαν
632.18 κατωρθωκόσι τοὺς ἀκολάστους καὶ παιδεραστὰς συνέζευξε
632.19 καὶ τούτους κἀκείνους τῶν αὐτῶν ἄθλων ἔφησεν ἀπολαύ-
632.20 σεσθαι. Πυθαγόρας τοίνυν καὶ Πλάτων καὶ Πλωτῖνος καὶ 20
633.1 οἱ τῆς ἐκείνων συμμορίας ἀθανάτους εἶναι τὰς ψυχὰς συν-
633.2 ομολογήσαντες προϋπάρχειν ταύτας ἔφησαν τῶν σωμάτων
633.3 καὶ δῆμον εἶναι ψυχῶν, καὶ τὰς πλημμελούσας εἰς σώματα
633.4 καταπίπτειν, ὡς ἔφην, καὶ τοὺς μὲν πικροὺς καὶ πονηροὺς
633.5 εἰς παρδάλεις, τοὺς δὲ ἁρπακτικοὺς εἰς λύκους, τοὺς δὲ 5
633.6 δολεροὺς εἰς ἀλώπεκας, τοὺς δὲ θηλυμανεῖς εἰς ἵππους.
633.7 ἡ δὲ ἐκκλησία τοῖς θείοις ἑπομένη λόγοις φάσκει τὴν ψυχὴν
633.8 συνδημιουργηθῆναι τῷ σώματι καὶ οὐ τὸ μὲν πρότερον, τὸ
633.9 δὲ ὕστερον, κατὰ τὴν Ὠριγένους φρενοβλάβειαν. διὰ ταῦτα

330
633.10 οὖν τὰ πονηρὰ καὶ ὀλέθρια δόγματα, μᾶλλον δὲ ληρή- 10
633.11 ματα, προτρέπομεν τοὺς ὁσιωτάτους ὑμᾶς εἰς ἓν συνηγμέ-
633.12 νους ἐπιμελῶς ἐντυχεῖν τῇ ὑποτεταγμένῃ ἐκθέσει καὶ ἕκαστον
633.13 τῶν αὐτῶν κεφαλαίων κατακρῖναί τε καὶ ἀναθεματίσαι μετὰ
633.14 τοῦ δυσσεβοῦς Ὠριγένους καὶ πάντων τῶν τὰ τοιαῦτα φρο-
633.15 νούντων ἢ φρονησάντων εἰς τέλος. 15
633.16 Ἅπερ δὴ λοιπὸν ἡ σύνοδος ἀκούσασα, καὶ πάντα βασα-
633.17 νίσαντες οἱ θεῖοι πατέρες ἐξεβόησαν· ἀναθεματίζομεν ὅλα
633.18 ταῦτα μετὰ πάντας τοὺς τὰ τοιαῦτα φρονοῦντας ἢ φρονή-
633.19 σαντας μέχρι τέλους.
633.20 Ὡσαύτως δὲ καὶ περὶ Θεοδώρου τοῦ Μομψουεστίας καὶ 20
633.21 τῶν λοιπῶν οὕτω πάλιν φησὶν ὁ βασιλικὸς τύπος· σπουδὴ
633.22 γέγονε τοῖς ὀρθοδόξως καὶ εὐσεβῶς προβεβασιλευκόσιν, τοῖς
633.23 ἡμετέροις πατράσιν, τὰς κατὰ καιρὸν ἀναφυομένας αἱρέσεις
634.1 διὰ συνόδων ὁσιωτάτων ἱερέων ἐκκόπτειν καὶ τῆς ὀρθῆς
634.2 πίστεως καθαρῶς κηρυττομένης ἐν εἰρήνῃ τὴν ἁγίαν ἐκ-
634.3 κλησίαν τοῦ θεοῦ διαφυλάττειν. διόπερ καὶ Κωνσταντῖνος
634.4 ὁ μέγας Ἀρείου βλασφημοῦντος καὶ λέγοντος μὴ εἶναι τὸν
634.5 υἱὸν ὁμοούσιον τῷ θεῷ καὶ πατρί, ἀλλὰ κτίσμα καὶ ἐξ οὐκ 5
634.6 ὄντων γεγονέναι, συναγαγὼν ἐν Νικαίᾳ τοὺς τιηʹ πατέρας
634.7 καὶ αὐτὸς ἐκεῖσε παραγενόμενος, καὶ τοῦ Ἀρείου καταδικα-
634.8 σθέντος καὶ ἀναθεματισθέντος, ἐσπούδασε τὴν ὀρθόδοξον
634.9 κρατῦναι πίστιν, δι’ ἧς ὁμολογήσαντες οἱ θεῖοι πατέρες ὁμο-
634.10 ούσιον εἶναι τὸν υἱὸν τῷ θεῷ καὶ πατρί, μέχρι νῦν ᾄδεται 10
634.11 καὶ πιστεύεται. καὶ Θεοδόσιος δὲ ὁ πρεσβύτης, Μακεδονίου
634.12 ἀρνουμένου τὴν θεότητα τοῦ ἁγίου πνεύματος, καὶ Ἀπολι-
634.13 ναρίου τοῦ μαθητοῦ αὐτοῦ βλασφημοῦντος εἰς τὴν οἰκονο-
634.14 μίαν τοῦ θεοῦ λόγου καὶ φάσκοντος νοῦν ἀνθρώπινον μὴ
634.15 εἰληφέναι τὸν τοῦ θεοῦ λόγον, ἀλλὰ σαρκὶ ἑνωθῆναι ψυχὴν 15
634.16 ἄλογον ἐχούσῃ, συναγαγὼν ἐν Κωνσταντινουπόλει τοὺς ρνʹ
634.17 πατέρας καὶ μετασχὼν καὶ αὐτὸς τῆς συνόδου, καὶ τῶν
634.18 εἰρημένων καθαιρεθέντων καὶ ἀναθεματισθέντων αἱρετικῶν
634.19 μετὰ καὶ τῶν ἀσεβῶν αὐτῶν δογμάτων καὶ ὁμοφρόνων,
634.20 παρεσκεύασε τὴν ὀρθόδοξον πίστιν κηρύττεσθαι. καὶ Θεο- 20
634.21 δόσιος δὲ ὁ νέος, τοῦ ἀσεβοῦς Νεστορίου λέγοντος ἄλλον
634.22 εἶναι τὸν θεὸν λόγον καὶ ἄλλον τὸν Χριστόν, καὶ τὸν μὲν
634.23 φύσει υἱὸν τοῦ θεοῦ καὶ πατρός, τὸν δὲ χάριτι υἱὸν
634.24 ἀσεβῶς εἰσάγοντος, καὶ τὴν ἁγίαν Μαρίαν εἶναι θεοτόκον
634.25 ἀρνουμένου, συναγαγὼν τὴν προτέραν ἐν Ἐφέσῳ τῶν ςʹ 25
634.26 ἁγίων πατέρων σύνοδον καὶ ἀποστείλας ἄρχοντας ὀφείλοντας
634.27 παρεῖναι τῇ συνόδῳ προσέταξε καὶ Νεστόριον παραγενέσθαι
634.28 καὶ κρίσιν ἐπ’ αὐτῷ γενέσθαι. καὶ δὴ γενομένης ἀκριβοῦς
634.29 ἐξετάσεως, κατεδίκασαν Νεστόριον καὶ ἀνεθεμάτισαν σὺν τοῖς
635.1 ὁμόφροσιν αὐτοῦ. τούτων δὲ οὕτω προελθόντων, ἐπανα-

331
635.2 στάντες Κυρίλλῳ τῷ ὁσιωτάτῳ οἱ τῆς ἐξαγίστου Νεστορίου
635.3 μερίδος ἐσπούδασαν τό γε ἐπ’ αὐτοῖς ἀνατρέψαι τὴν κατὰ
635.4 Νεστορίου γενομένην κρίσιν. ἀλλ’ οὖν γε Θεοδόσιος ὁ βα-
635.5 σιλεὺς ἀντιλαμβανόμενος τῶν ὄντως ὀρθῶς κατὰ Νεστορίου 5
635.6 καὶ τῶν πονηρῶν αὐτοῦ δογμάτων κριθέντων παρεσκεύασε
635.7 κρατεῖν βεβαίως τὴν ἐπ’ αὐτῷ γενομένην κρίσιν. καὶ γὰρ
635.8 πρὸς τούτοις καὶ ἄλλα τινὰ κατὰ τοῦ θείου Κυρίλλου πρὸς
635.9 τὸν βασιλέα καταφλυαρήσαντες, γράφει πρὸς αὐτὸν Κύριλλος
635.10 τοιάδε· ἐπειδήπερ ἐπυθόμην, ὦ εὐσεβέστατε βασιλεῦ, τῶν 10
635.11 φιλοψογεῖν εἰωθότων τινὰς ἀγρίων σφηκῶν δίκην περι-
635.12 βομβεῖν καὶ μοχθηροὺς ἐρεύγεσθαι κατ’ ἐμοῦ λόγους ὡς
635.13 ἐξ οὐρανοῦ κατακομισθὲν καὶ οὐκ ἐκ τῆς ἁγίας παρθένου
635.14 λέγοντος τὸ θεῖον σῶμα Χριστοῦ, καὶ μέντοι καὶ δύο υἱοὺς
635.15 κατὰ Νεστόριον ὁμολογεῖν ἡμᾶς κατεφλυάρησαν, δεῖν ᾠήθη- 15
635.16 μεν ὀλίγα περὶ τούτου πρὸς αὐτοὺς εἰπεῖν οὕτως· ὦ ἀνόητοι
635.17 καὶ μόνον εἰδότες τὸ συκοφαντεῖν, πῶς εἰς τοῦτο παρήχθητε
635.18 γνώμης καὶ τοσαύτην νενοσήκατε μωρίαν. ἔδει γὰρ ἔδει
635.19 σαφῶς ἐννοεῖν, ὅτι σχεδὸν ἅπας ἡμῖν ὁ ὑπὲρ τῆς πίστεως
635.20 ἀγὼν συγκεκρότηται διαβεβαιουμένοις ὅτι θεοτόκος ἐστὶν 20
635.21 ἡ ἁγία Μαρία. ἀλλ’ ἐπείπερ ἐξ οὐρανοῦ καὶ οὐκ ἐξ αὐτῆς
635.22 τὸ θεῖον γεγενῆσθαι σῶμα τοῦ κυρίου λέγομεν, ὥς φασιν,
635.23 πῶς ἂν νοοῖτο θεοτόκος; τίνα γὰρ ὅλως τέτοκεν, εἰ μὴ
635.24 ἔστιν ἀληθὲς ὅτι γεγέννηκε κατὰ σάρκα τὸν Ἐμμανουήλ;
635.25 γελάσθωσαν τοίνυν οἱ ταῦτα καὶ τὰ τοιαῦτα κατ’ ἐμοῦ 25
635.26 πεφλυαρηκότες. οὐ γὰρ ψεύδεται λέγων ὁ θεσπέσιος Ἡσαΐας·
636.1 ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ τέξεται υἱόν, καὶ
636.2 καλέσουσι τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ, ὅ ἐστι μεθ’ ἡμῶν
636.3 ὁ θεός. ἀληθεύει δὲ πάντως καὶ ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ
636.4 πρὸς τὴν παρθένον εἰπών· μὴ φοβοῦ, Μαριάμ, εὗρες γὰρ
636.5 χάριν παρὰ τῷ θεῷ, καὶ ἰδοὺ συλλήψῃ ἐν γαστρὶ καὶ τέξῃ 5
636.6 υἱὸν καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν. αὐτὸς γὰρ σώσει
636.7 τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν. ὅταν δὲ λέγω-
636.8 μεν ἄνωθεν καὶ ἐξ οὐρανοῦ τὸν κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν
636.9 Χριστόν, οὐχ ὡς ἄνωθεν ἐξ οὐρανοῦ κατενεχθείσης τῆς
636.10 ἁγίας αὐτοῦ σαρκὸς τοῦτό φαμεν, ἀλλ’ ὡς ἑπόμενοι τῷ ἱερῷ 10
636.11 Παύλῳ φάσκοντι· ὁ πρῶτος ἄνθρωπος ἐκ γῆς χοϊκός, ὁ δεύ-
636.12 τερος ἐξ οὐρανοῦ. μεμνήμεθα δὲ καὶ αὐτοῦ τοῦ κυρίου
636.13 λέγοντος· οὐδεὶς ἀναβέβηκεν εἰς τὸν οὐρανὸν εἰ μὴ ὁ ἐκ
636.14 τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου. καίτοι γεγέν-
636.15 νηται κατὰ σάρκα, ὡς εἴρηται, ἐκ τῆς ἁγίας παρθένου. 15
636.16 ἐπειδὴ δὲ ὁ ἄνωθεν καὶ ἐξ οὐρανοῦ καταφοιτήσας θεὸς
636.17 λόγος κεκένωκεν ἑαυτὸν μορφὴν δούλου λαβὼν καὶ κεχρη-
636.18 μάτικεν υἱὸς ἀνθρώπου μετὰ τοῦ μεῖναι ὃ ἦν, τοῦτ’ ἔστι
636.19 θεός, (ἄτρεπτος γὰρ καὶ ἀναλλοίωτος κατὰ φύσιν ἐστὶν) ὡς

332
636.20 εἷς ἤδη νοούμενος μετὰ τῆς ἰδίας σαρκὸς ἐξ οὐρανοῦ λέ- 20
636.21 γεται κατελθεῖν. ὠνόμασται δὲ καὶ ἄνθρωπος ἐξ οὐρανοῦ
636.22 τέλειος ὢν ἐν θεότητι καὶ τέλειος ὁ αὐτὸς ἐν ἀνθρωπότητι
637.1 καὶ ὡς ἐν ἑνὶ προσώπῳ νοούμενος. εἷς γὰρ κύριος Ἰησοῦς
637.2 Χριστός, κἂν τῶν φύσεων ἡ διαφορὰ μὴ ἀγνοῆται, ἐξ ὧν
637.3 τὴν ἀπόρρητον ἕνωσίν φαμεν πεπρᾶχθαι. τοιγαροῦν ὁμο-
637.4 λογοῦμεν τὸ μονογενῆ υἱὸν τοῦ θεοῦ καὶ λόγον θεὸν τέ-
637.5 λειον καὶ ἄνθρωπον τέλειον, ἐκ ψυχῆς λογικῆς καὶ σώματος, 5
637.6 πρὸ αἰώνων μὲν ἐκ τοῦ πατρὸς γεννηθέντα κατὰ τὴν θεό-
637.7 τητα, ἐπ’ ἐσχάτων δὲ τῶν ἡμερῶν τὸν αὐτὸν δι’ ἡμᾶς καὶ
637.8 διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν ἐκ Μαρίας τῆς παρθένου κατὰ
637.9 τὴν ἀνθρωπότητα, ὁμοούσιον τῷ πατρὶ τὸν αὐτὸν κατὰ τὴν
637.10 θεότητα καὶ ὁμοούσιον ἡμῖν κατὰ τὴν ἀνθρωπότητα δύο 10
637.11 γὰρ φύσεων ἕνωσις γέγονεν, ὅθεν ἕνα Χριστόν, ἕνα υἱόν,
637.12 ἕνα κύριον ὁμολογοῦμεν. κατὰ ταύτην οὖν τῆς ἀσυγχύτου
637.13 ἑνώσεως ἔννοιαν ὁμολογοῦμεν τὴν ἁγίαν παρθένον ἀληθῶς
637.14 θεοτόκον διὰ τὸ τὸν θεὸν λόγον σαρκωθῆναι καὶ ἐνανθρω-
637.15 πῆσαι καὶ ἐξ αὐτῆς συλλήψεως ἑνῶσαι αὐτῷ τὸν ἐξ αὐτῆς 15
637.16 ληφθέντα ναόν. καὶ εἰ δοκεῖ δεξώμεθα εἰς παράδειγμα τὴν
637.17 καθ’ ἡμᾶς αὐτοὺς σύνθεσιν, καθ’ ἥν ἐσμεν ἄνθρωποι.
637.18 συντεθείμεθα γὰρ ἐκ ψυχῆς καὶ σώματος, καὶ ὁρῶμεν φύ-
637.19 σεις δύο, ἑτέραν μὲν τοῦ σώματος, ἑτέραν δὲ τῆς ψυχῆς,
637.20 ἀλλ’ εἷς ἐξ ἀμφοῖν καθ’ ἕνωσιν ἄνθρωπος. καὶ οὐχὶ τὸ ἐκ 20
637.21 δύο φύσεων συντεθεῖσθαι δύο ἀνθρώπους τὸν ἕνα νοεῖσθαι
637.22 παρασκευάζει, ἀλλ’ ἕνα τὸν ἄνθρωπον κατὰ σύνθεσιν, ὡς
637.23 ἔφην, τὴν ἐκ ψυχῆς καὶ σώματος. ἐὰν γὰρ ἀνέλωμεν τὸ
637.24 ὅτι ἐκ δύο καὶ διαφόρων φύσεων ὁ εἷς καὶ μόνος ἐστὶ Χρι-
637.25 στὸς ἀδιάσπαστος ὢν μετὰ τὴν ἕνωσιν, ἐροῦσιν οἱ δι’ ἐναν- 25
637.26 τίας· εἰ μία φύσις τὸ ὅλον, πῶς ἐνηνθρώπησεν, ἢ ποίαν ἰδίαν
637.27 ἐποιήσατο σάρκα; τοὺς δὲ λέγοντας, ὅτι κρᾶσις ἢ σύγχυσις
637.28 ἢ φυρμὸς ἐγένετο τοῦ θεοῦ λόγου πρὸς τὴν σάρκα κατα-
637.29 ξιωσάτω σου ἡ θεοσέβεια προδήλως ἐπιστομίζειν.
638.1 Μετὰ δὲ ταῦτα Κυρίλλου τελευτήσαντος ἐπιφύεται μονα-
638.2 χός τις καὶ ἀρχιμανδρίτης Εὐτυχὴς ὀνομαζόμενος καὶ ἀποσπᾷ
638.3 κατόπιν αὐτοῦ μέρος οὐκ ὀλίγον τοῦ λαοῦ κυρῶν τὰ Νεστο-
638.4 ρίου καὶ τὸ ἑαυτοῦ πονηρὸν δόγμα φάσκων μὴ εἶναι τὴν
638.5 σάρκα τοῦ κυρίου ἡμῖν ὁμοούσιον. καὶ δὴ πάλιν μετ’ ὀλίγον 5
638.6 διὰ βασιλικῆς ἰσχύσαντος χειρὸς ἑτέρα σύνοδος ἐν Ἐφέσῳ
638.7 λῃστρική τις καὶ οὐχ ὁσία συνάγεται, παραπεμφθέντος ἐκεῖσε
638.8 καὶ Φλαβιανοῦ Κωνσταντινουπόλεως, τὴν πᾶσαν ἐξουσίαν
638.9 Διοσκόρου Ἀλεξανδρείας ἔχοντος. καὶ φονεύεται μὲν Φλα-
638.10 βιανὸς ὁ θεῖος ὑπερμαχῶν τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, ἀνα- 10
638.11 τρέπεται δὲ ἡ ἐν Ἐφέσῳ πρώτη σύνοδος, ὑπογραψάντων
638.12 φονικῇ βίᾳ τινῶν ἐπισκόπων, ἐξ ὧν ὑπῆρχε Βασίλειος ὁ

333
638.13 Σελευκείας. κἀντεῦθεν τῶν τοῦ Νεστορίου καὶ Διοσκόρου
638.14 καὶ Εὐτυχοῦς δημοσιευομένων πονηρῶν δογμάτων, καὶ πολ-
638.15 λῆς ταραχῆς γινομένης καὶ ζάλης μάλιστα ἐν τῇ ἀνατολῇ, 15
638.16 φονεύεται Προτέριος ὁ μέγας ἱερεὺς καὶ ἕτεροι πλεῖστοι.
638.17 τούτων οὖν οὕτως ἐχόντων ἀνίσταται θεόθεν Μαρκιανὸς ὁ
638.18 βασιλεύς, καὶ συναγαγὼν ἐν Χαλκηδόνι τὴν τῶν χλʹ πατέρων
638.19 σύνοδον, παρόντων Διοσκόρου καὶ Εὐτυχοῦς, μεθ’ ὧν καὶ
638.20 αὐτὸς παρευρεθείς, καταδικάζονται μὲν Διόσκορος καὶ Εὐτυ- 20
638.21 χὴς καὶ Νεστόριος καὶ πάλιν ἀναθεματίζονται, Θεοδώρητον
638.22 δὲ καὶ Ἴβαν καὶ Βασίλειον Σελευκείας ἐδέξαντο καθυπογρα-
638.23 ψάντων, καὶ τῆς λῃστρικῆς συνόδου ἀνατραπείσης καὶ ἀνα-
638.24 θεματισθείσης εἰς μίαν συμφωνίαν ἤγαγον πάντας οἱ θεῖοι
638.25 πατέρες. 25
638.26 Τούτων δὲ τῶν δʹ συνόδων οὕτω γενομένων καὶ ἐπι-
638.27 βεβαιωθέντων καὶ κρατούντων ἐν τῇ τοῦ θεοῦ ἐκκλησίᾳ, οἱ
639.1 τὰ Νεστορίου φρονοῦντες ἐσπούδασαν αὖθις τὴν αἵρεσιν αὐ-
639.2 τῶν κρατῦναι διὰ τῆς Θεοδώρου τοῦ Μομψουεστίας ἀφορμῆς
639.3 πολλῷ χείρονα τοῦ μαθητοῦ αὐτοῦ Νεστορίου βλασφημή-
639.4 σαντος. ὅθεν τοίνυν καὶ ἡμεῖς ἀκολουθοῦντες τοῖς ἡμετέ-
639.5 ροις πατράσι καὶ βουλόμενοι τὴν ὀρθὴν πίστιν ἀλώβητον 5
639.6 διαφυλάττεσθαι προτρέπομεν καὶ τούτου τὰς βλασφημίας
639.7 διεξετάσαντες κατ’ αὐτοῦ καὶ τῶν ὁμοφρόνων αὐτοῦ ἀπο-
639.8 φήνασθαι. πρὸς γὰρ ταῖς ἄλλαις αὐτοῦ ἀναριθμήτοις δυσ-
639.9 φημίαις εἰς Χριστὸν τὸν θεὸν ἡμῶν γενομέναις ἄλλον εἶναι
639.10 τὸν θεὸν λόγον ἔφη καὶ ἄλλον τὸν Χριστὸν ὑπὸ τῶν τῆς 10
639.11 ψυχῆς παθῶν καὶ τῶν τῆς σαρκὸς ἐπιθυμιῶν ἐνοχλούμενον
639.12 καὶ τῶν χειρόνων κατὰ μικρὸν ἀφιστάμενον πρὸς τὰ κρείτ-
639.13 τονα τῇ προκοπῇ τῶν ἔργων ἐληλυθέναι καὶ τῇ ἀρίστῃ πολι-
639.14 τείᾳ γενόμενον ἄμωμον, καὶ ὡς ψιλὸν ἄνθρωπον ἐν ὀνόματι
639.15 πατρὸς καὶ υἱοῦ καὶ ἁγίου πνεύματος βαπτισθῆναι καὶ διὰ 15
639.16 τοῦ βαπτίσματος τὴν χάριν τοῦ ἁγίου πνεύματος εἰληφέναι
639.17 καὶ υἱοθεσίας ἠξιῶσθαι καὶ καθ’ ὁμοίωσιν βασιλικῆς εἰκόνος
639.18 εἰς πρόσωπον τοῦ θεοῦ λόγου τὸν Χριστὸν προσκυνεῖσθαι
639.19 καὶ μετὰ τὴν ἀνάστασιν ἄτρεπτον ταῖς ἐννοίαις καὶ ἀναμάρ-
639.20 τητον γεγενῆσθαι. καὶ πρὸς τούτοις εἶπε τοιαύτην γενέσθαι 20
639.21 τὴν ἕνωσιν τοῦ θεοῦ λόγου πρὸς τὸν Χριστόν, ὁποίαν ὁ ἀπό-
639.22 στολος ἔφη περὶ τοῦ ἀνδρὸς καὶ τῆς γυναικός· ἔσονται οἱ
639.23 δύο εἰς σάρκα μίαν. ἔτι δὲ προτρέπομεν ὑμᾶς ἐξετάσαι καὶ
639.24 τὰ κακῶς γραφέντα παρὰ Θεοδωρήτου καὶ Ἴβα κατὰ τῆς ἐν
639.25 Ἐφέσῳ πρώτης ἁγίας συνόδου καὶ ὁμοίως τὰ κατ’ αὐτῶν 25
639.26 ἀποφήνασθαι.
639.27 Καὶ ταῦτα πάλιν ὡσαύτως οἱ θεῖοι πολυπραγμονήσαντες
639.28 πατέρες ἀπεκρίθησαν· ἡ μὲν ἐν Χαλκηδόνι θεία σύνοδος
640.1 Θεοδώρητον καὶ Ἴβαν πολλὰ καταβοήσασα οὐκ ἄλλως αὐτοὺς

334
640.2 ἐδέξατο, εἰ μὴ πρότερον ἀνεθεμάτισαν τὰ ἴδια πονηρὰ συγ-
640.3 γράμματα καὶ Θεόδωρον καὶ Νεστόριον. ἡμεῖς δὲ κατα-
640.4 κρίνομεν καὶ ἀναθεματίζομεν πρὸς τοῖς ἄλλοις ἅπασιν αἱρε-
640.5 τικοῖς τοῖς κατακριθεῖσι καὶ ἀναθεματισθεῖσιν ὑπὸ τῶν εἰρη- 5
640.6 μένων ἁγίων δʹ συνόδων καὶ Θεόδωρον τὸν γενόμενον ἐπί-
640.7 σκοπον Μομψουεστίας καὶ τὰ δυσσεβῆ συγγράμματα αὐτοῦ,
640.8 καὶ μέντοι καὶ τὰ κακῶς παρὰ Θεοδωρήτου συγγραφέντα
640.9 κατά τε τῆς ὀρθῆς πίστεως καὶ τῶν ιβʹ κεφαλαίων τοῦ ἐν
640.10 ἁγίοις Κυρίλλου καὶ τῆς ἐν Ἐφέσῳ πρώτης ἱερᾶς συνόδου 10
640.11 καὶ ὅσα ὑπὲρ συνηγορίας Θεοδώρου καὶ Νεστορίου αὐτῷ
640.12 γέγραπται. πρὸς τούτοις ἀναθεματίζομεν καὶ τὴν ἀσεβῆ
640.13 ἐπιστολὴν τὴν λεγομένην παρὰ Ἴβα γεγράφθαι πρὸς Μάριν
640.14 τὸν Πέρσην τὴν ἀρνουμένην τὸν θεὸν λόγον ἐκ τῆς ἁγίας
640.15 Μαρίας τῆς θεοτόκου σαρκωθέντα ἄνθρωπον γεγενῆσθαι καὶ 15
640.16 τὸν θεσπέσιον Κύριλλον ὡς αἱρετικὸν διαβάλλουσαν, καὶ
640.17 μεμφομένην μὲν τὴν ἐν Ἐφέσῳ πρώτην ἁγίαν σύνοδον ὡς
640.18 χωρὶς κρίσεως καὶ ζητήσεως Νεστόριον καθελοῦσαν καὶ τὰ
640.19 ιβʹ κεφάλαια τοῦ μακαρίου Κυρίλλου διαπτύουσαν, ἐκδικοῦ-
640.20 σαν δὲ Νεστόριον καὶ Θεόδωρον καὶ τὰ θεοστυγῆ αὐτῶν 20
640.21 συγγράμματά τε καὶ δόγματα. διὸ δὴ τοίνυν τὰς μὲν τῶν
640.22 αἱρετικῶν τούτων καὶ πάντων ἀθυροστόμους γλώσσας καὶ
640.23 τὰς τούτων ἀσεβεστάτους συγγραφὰς αὐτούς τε τοὺς αἱρετι-
640.24 κοὺς τοὺς μέχρι τέλους ἐμμείναντας τῇ οἰκείᾳ κακοδοξίᾳ
640.25 καὶ πονηρίᾳ μετὰ τοῦ πατρὸς τοῦ ψεύδους εἰκότως διαβόλου 25
640.26 συναριθμοῦντες ἐροῦμεν· πορεύεσθε τῷ φωτὶ τοῦ πυρὸς
640.27 ὑμῶν καὶ τῇ φλογί, ᾗ ἐξεκαύσατε.
641.1 Ἐφ’ ὧν χρόνων καὶ θανατικὸν ἀνθρώπων γέγονεν ἐν
641.2 Κωνσταντινουπόλει εἰς ἐξάλειψιν καὶ τοιοῦτον, ὥστε μένειν
641.3 ἀτάφους τοὺς ἀποθνήσκοντας ἐπὶ ἡμέρας τρεῖς διὰ τὸ μὴ
641.4 ἐξαρκεῖν τοὺς κραβάτους τῶν ἐκκλησιῶν καὶ τῶν οἴκων πρὸς
641.5 τὸ ἐκφέρειν τοὺς τελευτῶντας. ὅθεν ποιήσας ὁ βασιλεὺς 5
641.6 κραβάτους χιλίους, καὶ μηδ’ οὕτως ἐξαρκούντων, ἁμάξας
641.7 προσέταξε πλείστας εὐτρεπισθῆναι καὶ ἄλογα, καὶ ἐπιστοιβά-
641.8 ζοντες ἐν αὐτοῖς τοὺς νεκροὺς ἐξωδίαζον. ἐπιτεινομένης δὲ
641.9 τῆς θνήσεως ἔρριπτον τοὺς πλείονας εἰς τὸν αἰγιαλόν, καὶ
641.10 ἔμενον ἄταφοι ἕως ἡμερῶν ϛʹ διὰ τὸ μηδὲ τὰ πλοῖα ἐξαρ- 10
641.11 κεῖν διαπερᾶν καὶ θάπτειν. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖς
641.12 οἴκοις καὶ τοῖς ἐμβόλοις καὶ ταῖς ἐκκλησίαις οὐκ ἦν τόπος,
641.13 ἐν ᾧ οὐ κατέκειντο νεκροὶ ἀπόζοντες. πολλοὶ δὲ καὶ ἀδιά-
641.14 θετοι τελευτῶντες, εἰς πρόσωπα ξένα τὰ ἑαυτῶν ἤρχοντο
641.15 διὰ τὸ πάντας ἄρδην τελευτᾶν τοὺς συγγενεῖς αὐτῶν καὶ 15
641.16 οἰκείους. ἐκράτησεν οὖν ἡ θνῆσις αὕτη μῆνας βʹ, Ἰούλιον
641.17 καὶ Αὔγουστον. ἐγένοντο δὲ καὶ βρονταὶ μεγάλαι σφόδρα
641.18 καὶ ἀστραπαὶ φοβεραὶ λίαν, ὥστε καὶ ἀνθρώπους καθεύδον-

335
641.19 τας ἐκ τῶν ἀστραπῶν καυθῆναι. καὶ μέντοι καὶ σεισμὸς
642.1 γέγονε μέγιστος καὶ παγκόσμιος ὥστε πᾶσαν τὴν οἰκουμένην
642.2 σχεδὸν πτωθῆναι, καὶ τὴν θάλασσαν ἀναριχάναι μίλια βʹ,
642.3 καὶ ἀπολέσθαι πλοῖα ἐν τῇ τοῦ ὕδατος ἀναχαιτίσει διαπλέ-
642.4 οντα πάμπολλα καὶ ἀναρίθμητα. καὶ ἐν μὲν τῇ Ἀραβίᾳ
642.5 καὶ Παλαιστίνῃ καὶ Μεσοποταμίᾳ καὶ Ἀντιοχείᾳ κατεπτώ- 5
642.6 θησαν πόλεις πολλαὶ καὶ κῶμαι, καὶ συνελήφθησαν ἀνθρώ-
642.7 πων πλήθη καὶ ἀλόγων, ἐν δὲ Κωνσταντινουπόλει ἐκκλη-
642.8 σίαι καὶ οἶκοι πολλοὶ πεπτώκασι καὶ τὸ πλεῖστον μέρος τοῦ
642.9 τείχους τῆς πόλεως, καὶ ἀπέθανεν ἐν τοῖς συμπτώμασιν ἀν-
642.10 θρώπων πλῆθος ἄπειρον, καὶ ἐπεκράτησεν ὁ σεισμὸς ἡμέρας 10
642.11 καὶ νύκτας μʹ. καὶ πῦρ ἐφάνη ἐν τῷ οὐρανῷ ὡς εἶδος
642.12 λόγχης ἀπὸ ἄρκτου ἐπὶ δυσμὰς ἕλκον. καὶ γέγονε σεισμὸς
642.13 πάλιν, ὥστε παθεῖν τὰ δύο τείχη Κωνσταντινουπόλεως τὸ
642.14 ἀνατολικὸν καὶ τὸ δυτικόν, καὶ πολλαὶ ἐκκλησίαι καὶ οἶκοι
642.15 ἕως ἐδάφους κατέπεσαν, ἀλλὰ μὴν καὶ τὰ προάστεια καὶ τὸ 15
642.16 Ῥήγιον ἠδαφίσθησαν, καὶ πολλοὶ ἀπώλοντο, καὶ διεφθάρησαν
642.17 οἱ τόποι ὡς μηδὲ γνωρίζεσθαι αὐτοὺς εὐχερῶς. καὶ ἐπε-
642.18 κράτησεν ἡ γῆ σειομένη διηνεκῶς ἡμέρας καὶ νύκτας ιʹ.
642.19 διὸ καὶ λυπούμενος ὁ βασιλεὺς εἰς τὰ γενέθλια καὶ τὰ θεο-
642.20 φάνια χωρὶς τοῦ στέμματος προῆλθε καὶ τὰ ἐξ ἔθους ἀρι- 20
642.21 στόδειπνα τῆς δωδεκαημέρου οὐκ ἐποίησεν, ἀλλὰ πάντα
642.22 πτωχοῖς διένειμεν. ἔτι μὴν αὖθις ἐπεγένετο θανατικὸν ἐκ
643.1 νοσήματος τοῦ λεγομένου βουβῶνος μῆνας δʹ καὶ οὐχ ἧττον
643.2 διέφθειρε τοῦ προτέρου θανατικοῦ πᾶσαν τὴν πόλιν καὶ τὰ
643.3 πόρρω ταύτης.
643.4 Ἐν δὲ Ἀντιοχείᾳ γενομένου πάλιν σεισμοῦ μεγάλου ἐπὶ
643.5 ὥραν μίαν, ἠκούσθη βρυγμὸς ἐκ τοῦ οὐρανοῦ φοβερώτατος, 5
643.6 καὶ ἀπέθανον ἐν τῇ συμπτώσει χιλιάδες εʹ. λιτανευόντων
643.7 οὖν πάντων καὶ τρεμόντων, ἐφάνη ἐν ὁράματι ἀνθρώπῳ τινὶ
643.8 ὥστε εἰπεῖν τοῖς ἐν τῇ πόλει, ἵνα ἐπιγράψωσιν εἰς τὰ ὑπέρ-
643.9 θυρα αὐτῶν· Χριστὸς μεθ’ ἡμῶν, στῆτε. καὶ τούτου γενο-
643.10 μένου παραυτίκα ἔπαυσεν ἡ ὀργὴ τοῦ θεοῦ. καὶ ἀστὴρ 10
643.11 ἐφάνη μέγας εἰς τὸ δυτικὸν μέρος κομήτης ἐπὶ τὰ ἄνω πέμ-
643.12 πων τὰς ἀκτῖνας, ὃν ἔλεγον Λαμπαδίαν. καὶ διαμείνας ἐπὶ
643.13 ἡμέρας καὶ νύκτας κʹ φαίνων οὕτως, ἐγένοντο κοσμικαὶ δη-
643.14 μοκρατίαι καὶ φόνοι πολλοί. καὶ μετὰ χρόνον τινὰ γέγονεν
643.15 ἀστέρων δρόμος ἀφ’ ἑσπέρας ἕως πρωΐ, ὥστε πάντας ὑπερ- 15
643.16 εκπλήττεσθαι καὶ λέγειν ὅτι πίπτουσιν οἱ ἀστέρες. καὶ μετ’
643.17 ὀλίγον πάλιν ὁ ἥλιος χωρὶς ἀκτίνων ἐφαίνετο ὥσπερ ἡ
643.18 σελήνη. πόλεμοι δὲ καὶ νόσοι καὶ θάνατοι τοῖς ἀνθρώποις
643.19 οὐκ ἐπέλειπον.
643.20 Ἦλθε δὲ καὶ ἐκ τὴν δύσιν ἄνθρωπος κωμοδρόμος ἐν 20
644.1 Κωνσταντινουπόλει ἔχων κύνα ξανθὸν καὶ τυφλόν, ὅστις κε-

336
644.2 λευόμενος παρὰ τοῦ κωμοδρόμου ἐποίει θαύματα παράδοξα.
644.3 παρεστῶτος γὰρ ὄχλου παμπόλλου, καὶ τοῦ κωμοδρόμου λαμ-
644.4 βάνοντος δακτυλίδια χρυσᾶ τε καὶ ἀργυρᾶ καὶ χαλκᾶ καὶ
644.5 σιδηρᾶ, καὶ πάντα μίσγων καὶ περισκέπων χώματι καὶ τῷ 5
644.6 κυνὶ ἐπιτρέπων, ἐλάμβανε διὰ τοῦ στόματος καὶ ἐδίδου ἑκά-
644.7 στῳ τὸ ἴδιον. ὡσαύτως καὶ νομίσματα παρεῖχε κατ’ ὄνομα.
644.8 καὶ πρὸς τούτοις ἐπερωτώμενος ἐπεδείκνυε τὰς ἐν γαστρὶ
644.9 ἐχούσας νομίμως καὶ τὰς παρανόμως, τοὺς μοιχοὺς καὶ τὰς
644.10 πόρνας, τοὺς εὐπροαιρέτους καὶ ἐλεήμονας, τοὺς ἀδιακρίτους 10
644.11 καὶ ἀνελεήμονας, μετὰ ἀληθείας πάντα κατεμήνυεν. ὅθεν
644.12 ἔλεγον ὅτι πνεῦμα Πύθωνος ἔχει.
644.13 Γέγονε δὲ καὶ διαστροφὴ περὶ τοῦ πάσχα, καὶ ὁ μὲν
644.14 πλεῖστος λαὸς ἐποίησε τὴν ἀπόκρεων πρὸ τοῦ βασιλέως. ὁ
644.15 δὲ βασιλεὺς προσέταξεν ἑτέραν ἑβδομάδα πραθῆναι κρέα, 15
644.16 καὶ πάντες οἱ κρεοπῶλαι σφάξαντες, οὐδεὶς ἠγόραζεν· οὐδὲ
644.17 γὰρ ἤσθιον. τὸ δὲ πάσχα γέγονεν, ὡς ὁ βασιλεὺς ἐκέλευσεν,
644.18 καὶ εὑρέθη νηστεύων ὁ λαὸς ἑβδομάδα περισσοτέραν.
645.1 Καὶ διεβλήθησαν τότε τινὲς ὡς ἀρρενοφθόροι. ὁ δὲ
645.2 βασιλεὺς διάταξιν ἐξεφώνησεν ἔχουσαν οὕτως· πάντας τοὺς
645.3 εὑρισκομένους τοὺς μὲν καυλοτομεῖσθαι, τῶν δὲ καλάμους
645.4 ὀξεῖς ἐμβάλλεσθαι εἰς τοὺς πόρους τῶν αἰδοίων αὐτῶν, καὶ
645.5 οὕτω κατὰ τὴν ἀγορὰν γυμνοὺς θριαμβεύεσθαι. διὸ καὶ 5
645.6 πολλοὶ τῶν μεγιστάνων εὑρέθησαν, τῶν δὲ ἀρχιερέων οὐκ
645.7 ὀλίγοι, καὶ οὕτω περιαγόμενοι οἰκτρῶς ἐτελεύτησαν. καὶ
645.8 γενομένου φόβου μεγάλου οἱ λοιποὶ ἐσωφρονίσθησαν. καὶ
645.9 μάλα εἰκότως· ὀλολυζέτω, γάρ φησιν, πίτυς ὅτι πέπτωκε
645.10 κέδρος, τοῦτ’ ἔστι τῶν ἰσχυρῶν καὶ μεγάλων πιπτόντων τὰ 10
645.11 ἀσθενέστερα παιδευέσθωσαν. οὕτω γε μὴν καὶ ὁ σοφὸς
645.12 λέγει· τῶν ἀσεβῶν πιπτόντων δίκαιοι κατάφοβοι γίνονται.
645.13 καί· λοιμοῦ μαστιγουμένου ἄφρων πανουργότερος γίνεται.
645.14 Ἡ τοίνυν μυσαρωτάτη καὶ λυσσώδης αὕτη καὶ παρὰ
645.15 φύσιν ἁμαρτία πρώην ὑπὸ Σοδόμων διαπραττομένη καὶ 15
645.16 ὥσπερ τις φωνὴ ἀνερχομένη καὶ βοῶσα τὸ μέγεθος τῆς ἀσε-
645.17 βείας εἰς τὰ ὦτα κυρίου Σαβαώθ, ἔφασκεν ὁ πολλὰ πρῶτον
646.1 μακροθυμήσας καὶ ὕστερον διὰ τὸ ἀμετανόητον αὐτῶν καὶ
646.2 ἀνεπίστροφον τῆς ἀδιακρίτου καὶ ἀκολάστου γνώμης ἐπάξας
646.3 μάλα δικαίως τὴν τιμωρίαν· κραυγὴ Σοδόμων καὶ Γομόρρας
646.4 πεπλήθυνται πρός με, καὶ αἱ ἁμαρτίαι αὐτῶν μεγάλαι σφόδρα.
646.5 καὶ ἐπάγει λέγουσα ἡ γραφή· καὶ ἔβρεξε κύριος πῦρ, καὶ 5
646.6 θεῖον παρὰ κυρίου ἐπὶ Σόδομα καὶ Γόμορρα, καὶ κατέστρεψε
646.7 τὰς πόλεις ταύτας καὶ πᾶσαν τὴν περίοικον καὶ πάντας τοὺς
646.8 κατοικοῦντας ἐν ταῖς πόλεσιν. εἰ δέ τις τῶν μὴ τὴν γῆν
646.9 ἐκείνην ἑωρακότων ἀπιστοίη μὴ οὕτως ἔχειν, ἀκουέτω τῆς
646.10 θείας γραφῆς διηγουμένης καὶ λεγούσης· αὕτη δίκαιον 10

337
646.11 ἐξαπολλυμένων ἀσεβῶν ἐρρύσατο φυγόντα καταβάσιον πῦρ
646.12 Πενταπόλεως· ἧς ἔτι μαρτύριον τῆς πονηρίας καπνιζομένη
646.13 καθέστηκε χέρσος καὶ ἀτελέσιν ὥραις καρποφοροῦντα φυτά.
646.14 ὡσαύτως γε καὶ Ἰούδα Ἰακώβου φάσκοντος· ὡς Σόδομα καὶ
646.15 Γόμορρα καὶ αἱ περὶ αὐτὰς πόλεις τὸν ὅμοιον τούτοις τρό- 15
646.16 πον ἐκπορνεύσασαι καὶ ἀπελθοῦσαι ὀπίσω σαρκὸς ἑτέρας
646.17 πρόκεινται δεῖγμα πυρὸς αἰωνίου δίκην ὑπέχουσαι.
646.18 Λέγει δὲ καὶ ὁ θεῖος Χρυσόστομος· ἀπιστεῖ τις τῇ γε-
646.19 έννῃ; τὰ Σόδομα διαλογιζέσθω, τὰ Γόμορρα ἐννοείτω, τὴν
646.20 γεγενημένην τιμωρίαν καὶ ἔτι μένουσαν καὶ τοῦ διαιωνίζειν 20
646.21 τὴν κόλασιν ἐναργὲς τεκμήριον παριστῶσαν. καὶ γὰρ οὐ
646.22 μόνον ἡ γῆ, ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ὁ ἀὴρ καὶ τὰ ὕδατα μετέσχε
647.1 τῆς συμφορᾶς. καὶ καθάπερ σώματος ἐμπρησθέντος τὸ μὲν
647.2 σχῆμα μένει καὶ ὁ τύπος ἐν τῇ τοῦ πυρὸς ὄψει καὶ ὁ ὄγκος
647.3 καὶ ἡ ἀναλογία, ἡ δὲ δύναμις οὐκέτι, οὕτω δὴ κἀκεῖσε γῆν
647.4 ἔστιν ἰδεῖν, ἀλλ’ οὐδὲν ἔχουσαν γῆς, ἀλλὰ πάντα τέφρα,
647.5 πάντα σποδός· δένδρα καὶ καρπούς, ἀλλ’ οὐδὲν δένδρων 5
647.6 οὐδὲ καρπῶν· ἀέρα καὶ ὕδωρ, ἀλλ’ οὐδὲν ὕδατος οὐδὲ ἀέρος,
647.7 ἐπειδὴ καὶ ταῦτα τετέφρωνται. τοιγαροῦν οὐδὲν ἕτερον ἢ
647.8 κάμινός ἐστιν ὁ ἀήρ, κάμινος τὸ ὕδωρ, πάντα ἄκαρπα, πάντα
647.9 ἄγονα, πάντα πρὸς τιμωρίαν τῆς προλαβούσης ὀργῆς καὶ
647.10 εἰκόνες τῆς μελλούσης κολάσεως. ἐννόησον τοίνυν ἡλίκον 10
647.11 ἐστὶ τὸ ἁμάρτημα ὡς βιάσασθαι πρὸ καιροῦ τὴν γέενναν
647.12 φανῆναι. καὶ γὰρ παράδοξος ἦν ὁ ὑετὸς ἐκεῖνος, ἐπειδὴ
647.13 καὶ παρὰ φύσιν καὶ παράνομος ἡ μίξις, καὶ κατέκλυσε τὴν
647.14 γῆν, ἐπειδὴ καὶ τὰς ἐκείνων ψυχὰς ἡ χαλεπὴ καὶ ἐπάρατος
647.15 ἐπιθυμία. ἀλλ’ ὢ τῆς παραπληξίας τῶν τοῦτο κατεργαζο- 15
647.16 μένων. καὶ γὰρ ἀλόγων ἀνοητότεροι καὶ κυνῶν ἀναιδέστεροι.
647.17 οὐδαμοῦ γὰρ τοιαύτη μίξις παρ’ ἐκείνοις, ἀλλ’ ἐπιγινώσκει
647.18 τοὺς ἰδίους ὅρους ἡ φύσις. τούτους καὶ ἀνδροφόνων χεί-
647.19 ρους εἶναι λέγω, καὶ ὅπερ ἂν εἴποις ἁμάρτημα, οὐδὲν ἴσον
647.20 ἐρεῖς τῆς παρανομίας ταύτης. ὁ μὲν γὰρ ἀνδροφόνος τὴν 20
647.21 ψυχὴν ἀπὸ τοῦ σώματος ἐχώρισεν, οὗτος δὲ τὴν ψυχὴν μετὰ
647.22 τοῦ σώματος ἀπώλεσεν. πόθεν οὖν ἐτέχθη τὸ μέγα τοῦτο
648.1 κακόν; ἀπὸ τρυφῆς καὶ σπατάλης καὶ ἀπὸ τοῦ μὴ φοβεῖ-
648.2 σθαι τὸν θεὸν καὶ τὴν μέλλουσαν κρίσιν. ὅταν γὰρ ἐκ-
648.3 βάλωσί τινες τὸν τοιοῦτον φόβον ἐκ τῆς καρδίας αὐτῶν,
648.4 ἐγκαταλιμπάνονται εἰς τέλος καὶ οὕτως ἔρχονται εἰς ἐπιθυ-
648.5 μίας ἀνοήτους καὶ βλαβερὰς καὶ εἰς πάθη ἀτιμίας. ὥσπερ 5
648.6 γὰρ πολλοὶ πολλάκις τὴν τῶν σιτίων ἐπιθυμίαν ἀφέντες γῆν
648.7 σιτοῦνται καὶ λίθους μικράς, καὶ ἕτεροι δὲ ὑπὸ δίψους κατε-
648.8 χόμενοι σφοδροῦ καὶ βορβόρου πολλάκις ἐπιθυμοῦσιν, οὕτω
648.9 κἀκεῖνοι καταλειφθέντες διὰ τὰς προειρημένας αἰτίας πρὸς
648.10 τὸν ἄθεσμον τοῦτον ἐξεκαύθησαν ἔρωτα. εἰ δὲ οὐκ αἰσθά- 10

338
648.11 νονται, ἀλλ’ ἥδονται, μὴ θαυμάσῃς. καὶ γὰρ οἱ μαινόμενοι
648.12 καὶ φρενίτιδι κατεχόμενοι νόσῳ τὰ πολλὰ ἑαυτοὺς ἀδικοῦντες
648.13 καὶ ἐλεεινὰ πράσσοντες, ἐφ’ οἷς αὐτοὺς ἕτεροι δακρύουσιν,
648.14 γελῶσι καὶ τοῖς γινομένοις αὐτοῖς ἐντρυφῶσιν. πόσαι λοιπὸν
648.15 γέενναι τοῖς τοιούτοις ἀρκέσωσιν, καὶ πόσα κολαστήρια; εἰ 15
648.16 δὲ καταγελᾷς γεέννης ἀκούων καὶ ἀπιστεῖς ἐκείνῳ τῷ πυρί,
648.17 ἀναμνήσθητι πάλιν τὸν ἐν Σοδόμοις θεῖον ἐμπρησμὸν καὶ
648.18 τὴν φοβερὰν ἐκείνην φλόγωσιν. εἰ οὖν τοιαῦτα πράττων
648.19 καὶ σὺ δίκην οὐ δίδως, μὴ θαυμάσῃς. ἐκεῖνοι μὲν γὰρ ὡς
648.20 μὴ τὴν γέενναν εἰδότες ἐκολάσθησαν παρὰ πόδας, σὺ δὲ 20
649.1 ὅσα ἂν ἁμάρτῃς, κἂν μηδεμίαν δίκην δῷς ἐνταῦθα, ἐκεῖ
649.2 πάντα χαλεπωτέρως ἀποτίσῃ καὶ κολασθήσῃ. διὰ τί; ὅτι
649.3 πλείονος ἀπηλαύσαμεν χάριτος. ὅταν δὲ καὶ πλείονα καὶ
649.4 μείζονα πταίωμεν ἐκείνων, ποίας συγγνώμης τύχωμεν ἐκ
649.5 προγόνων τὰ σωτηριώδη παραλαβόντες διδάγματα, ἅπερ 5
649.6 ἐκεῖνοι παντελῶς οὔτε ἤκουσαν οὔτε ἔμαθον, ὥστε διὰ τοῦτο
649.7 μειζόνως κολασθησόμεθα, κἄν τε μικρὰν δίκην ἐνταῦθα
649.8 δῶμεν, κἄν τε μὴ δῶμεν. οὐκοῦν μηδεὶς ὁρῶν πονηροὺς
649.9 εὐπραγοῦντας θορυβείσθω. οὐ γάρ ἐστιν ἐνταῦθα ἡ ἀντα-
649.10 πόδοσις οὔτε τῆς ἀρετῆς οὔτε τῆς πονηρίας. εἰ δέ που 10
649.11 καὶ γίνεται τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς πονηρίας, ἀλλ’ οὐχὶ κατ’
649.12 ἀξίαν, ἀλλ’ ἁπλῶς ὡσανεὶ γεῦμα τῆς κρίσεως, ἵνα οἱ τῇ
649.13 ἀναστάσει διαπιστοῦντες τοῖς γοῦν ἐνταῦθα σωφρονίζονται.
649.14 ὅταν οὖν εὐπραγῇ ὁ πονηρός, ἐπὶ κακῷ τῆς ἑαυτοῦ κεφα-
649.15 λῆς· ἵνα γὰρ ὧν ἔπραξεν ἴσως ἀγαθῶν τὴν ἀντίδοσιν ἐν- 15
649.16 ταῦθα λαβὼν ἐκεῖ λοιπὸν τέλεον κολάζηται. ὅταν δὲ πάσχῃ
649.17 ὁ ἀγαθός, μακάριος ὄντως ἐστίν· ἵνα γὰρ ἀποθέμενος πάντα
649.18 καὶ τὰ μικρὰ ἁμαρτήματα εὐδόκιμος καὶ καθαρὸς ἀπίῃ καὶ
649.19 ἀνεύθυνος. ἐκεῖ γάρ εἰσιν οἱ τέλειοι στέφανοι τῶν ἀγαθῶν
649.20 καὶ ἐκεῖ αἱ σφοδροτέραι καὶ ἀπέραντοι κολάσεις τῶν πονη- 20
649.21 ρῶν. καὶ ὥσπερ ὁ σηπεδόνα ἔχων, κἂν μὴ τέμνηται, ἀρρω-
649.22 στεῖ καὶ τότε μᾶλλόν ἐστιν ἐν κακοῖς, ὅταν μὴ τέμνηται,
649.23 οὕτω καὶ ὁ ἁμαρτάνων, κἂν μὴ κολάζηται, πάντων ἐστὶν
649.24 ἀθλιώτερος. καὶ καθάπερ οἱ σπλῆνα καὶ ὕδερον ἔχοντες,
649.25 ὅταν ἀπολαύσωσι τραπέζης δαψιλοῦς καὶ ψυχροποσίας καὶ 25
650.1 πολυτελῶν ἐδεσμάτων καὶ καρυκευμάτων, τότε μάλιστα πάν-
650.2 των εἰσὶν ἐλεεινότεροι τῇ τρυφῇ τὸ νόσημα προσαύξοντες,
650.3 ἂν δὲ ἄγχωνται λιμῷ καὶ δίψει κατὰ τοὺς ἰατρικοὺς νόμους,
650.4 ἐλπίδα τινὰ σωτηρίας ἔχουσιν, οὕτω καὶ οἱ ζῶντες ἐν πονη-
650.5 ρίᾳ, εἰ μὲν κολάζονται, χρηστὰς ἔχουσι τὰς ἐλπίδας, εἰ δὲ 5
650.6 μετὰ τῆς πονηρίας ἀπολαύουσι τρυφῆς καὶ ἀδείας, τῶν ἐν
650.7 ὑδέρῳ γαστριζομένων ἐλεεινότεροι σφόδρα ἂν εἶεν, καὶ το-
650.8 σούτῳ πλέον, ὅσῳ ψυχὴ σώματός ἐστι βελτιώτερον. εἰ τοί-
650.9 νυν ἐκεῖνοι μήτε νόμον ἔχοντες τὸν κωλύοντα αὐτοὺς τῆς

339
650.10 ἀθεμίτου πράξεως μήτε προφήτας εἰδότες οὐδεμιᾶς ἔτυχον 10
650.11 συγγνώμης, ἀλλὰ πυρὸς καὶ θείου παρανάλωμα γεγόνασιν,
650.12 πόσης μᾶλλον ἡμεῖς ἐσμεν ἄξιοι τιμωρίας καὶ χαλεπωτέρας
650.13 ὑπεύθυνοι καταδίκης, οἱ νόμον καὶ προφήτας καὶ εὐαγγε-
650.14 λιστὰς καὶ διδασκάλους ἀναγινώσκοντες καὶ χείρονα ποιοῦν-
650.15 τες; τίνος δὲ ἕνεκεν τοιαῦτα δρώντων ἡμῶν οὐκ ἐπάγει καὶ 15
650.16 ἡμῖν ὁ θεὸς τοιαύτην πανωλεθρίαν; ἐπειδὴ ἄλλη κόλασις
650.17 ἀργαλεωτέρα καὶ ἀτελεύτητος καὶ ἕτερον πῦρ ἄσβεστον ἡμᾶς
650.18 ἐκδέχεται δεινότερον καὶ σφοδρότερον. ὁ σκώληξ, γάρ φησιν,
650.19 αὐτῶν οὐ τελευτήσει καὶ τὸ πῦρ οὐ σβεσθήσεται. διὰ δὴ
650.20 τοῦτο καὶ ὁ παλαιὸς καὶ θεῖος νόμος ἀναστέλλων τὴν ἐξά- 20
650.21 γιστον αἰσχρουργίαν ταύτην καὶ ὀλέθριον ἔφασκεν· οὐ κοι-
650.22 μηθήσῃ μετὰ ἄρσενος κοίτην γυναικείαν, βδέλυγμα γάρ ἐστιν.
650.23 καί· ὃς ἂν κοιμηθῇ μετὰ ἄρσενος κοίτην γυναικείαν θανάτῳ
650.24 θανατούσθωσαν ἀμφότεροι. ἐπικατάρατος γὰρ ὁ τοιοῦτος.
650.25 λίθοις λιθοβολήσατε αὐτούς. 25
651.1 Ταύτην τοίνυν τὴν ἀκόλαστον καὶ ἀκάθαρτον γνώμην
651.2 καὶ πρᾶξιν τῶν αὐθαιρέτως πασχόντων θριαμβεύων εὖ μάλα
651.3 καὶ στηλιτεύων ὁ μέγας Κύριλλος οὕτω φάσκει· ἀκολασίας
651.4 γὰρ ἕνεκεν οἱ τάλανες τοῦτο δρῶσι τὰ τῶν γυναικῶν πάσχειν
651.5 ἄνδρες ὄντες βουλόμενοι. οὐδενὸς γὰρ χρησίμου χάριν τὴν 5
651.6 φύσιν μετατιθέντες ἢ ἀσελγείας ἕνεκεν τὴν θεόπλαστον καὶ
651.7 ἀνδροπρεπῆ μορφὴν διαφθείρουσιν ἑκουσίως πολλάκις, ἢ ὑπ’
651.8 ἄλλων ὑπομένειν ἀναγκαζόμενοι τοῦτο ὡς λοιμοὶ τῆς φύσεως
651.9 καὶ τοῦ γένους πολέμιοι καὶ σπῖλοι πολιτείας καὶ ζωῆς ἐφύ-
651.10 βριστοι γίνονται. δίκην μαινάδων πορνευθέντες ἀμέτρως 10
651.11 ἐν τοῖς αἰσχίστοις ὀρχοῦνται πάθεσι μιαρᾷ πολιτείᾳ καὶ
651.12 πεφθαρμένῃ τὴν ἀθλίαν ζωὴν συγκεράσαντες, ἀμφίβολα καὶ
651.13 μεμισημένα πρόσωπα περιφέροντες καὶ γράμμα νενοθευμένον.
651.14 ἱερῶν περιβόλων μακρὰν ἀποιχέσθωσαν καὶ ἁγίων συνόδων
651.15 ὡς ἐβδελυγμένον ἄγος καὶ θεοστυγὲς ἐλαυνέσθωσαν. ἐπειδὴ 15
651.16 γὰρ αἰσχίστῃ καὶ κακίστῃ γνώμῃ τὸ καλὸν καὶ θεῖον ἔργον
651.17 εἰς τὸ κακὸν καὶ διαβεβλημένον δόγμα παραλλάξαντες καὶ
651.18 μεταποιήσαντες καὶ τὴν πνευματικὴν εὐνουχίαν ἀπηγορευ-
651.19 μένῃ πράξει λειτουργεῖν ἀναγκάσαντες οὐ μόνον ἄξιοι νομικῆς
651.20 ψήφου λαμβάνειν τιμωρίαν, ἀλλὰ καὶ ἐξ εὐαγγελικῆς καὶ 20
651.21 ἀποστολικῆς ἀποφάσεως εἰς τὸ λεγόμενον ἐξώτερον σκότος
651.22 ἄρδην ἀπελαύνεσθαι. περὶ γὰρ τῶν τοιούτων ἔφη Μυσῆς·
651.23 θλαδίας καὶ ἀπόκοπος οὐκ εἰσελεύσεται εἰς ἐκκλησίαν κυρίου.
651.24 ἔστι γοῦν ἰδεῖν πεπληρωμένας οἰκίας τῶν μεγιστάνων τοι-
652.1 ούτων τερατομόρφων προσώπων, χρυσοῦς μηνίσκους ἐπὶ τρα-
652.2 χήλου φοροῦντας, φύσιν μὲν ἄρρενος, θηλείας δὲ ὄψιν ἔχον-
652.3 τας καὶ κεκλασμένως βαδίζοντας καὶ τεθρυμμένως φθεγγο-
652.4 μένους. ὥσπερ ἑταιρίδες ἀπρεπῶς ὧδε κἀκεῖσε τὴν κεφαλὴν

340
652.5 περισείουσι καὶ γελῶσιν ἀκρατῶς τε καὶ ἀναιδῶς οἰστρηλα- 5
652.6 σίαν πρόδηλον ὑπεμφαίνοντες. ὅθεν μετ’ ἀνδρῶν μὲν ὡς
652.7 γυναῖκες μαλακῶς εὐναζόμενοι καὶ μαλακιζόμενοι φθείρονται,
652.8 μετὰ γυναικῶν δὲ ὡς φύλακες ἅμα καὶ σωφροσύνης δῆθεν
652.9 ἰνδάλματα καθεύδοντες ἀναισχύντως καὶ ἀπερυθριασμένως
652.10 αἰσχροπραγοῦσιν. καὶ οὗτοι μὲν οὕτως ὑπ’ ἀνδρῶν ἀνοσίων 10
652.11 καὶ βεβήλων φθειρόμενοι μαλακίζονται καὶ καταμιαίνονται
652.12 διὰ τῆς παρὰ φύσιν ἀνοσιουργίας καὶ βδελυρίας, αὐτοὶ δὲ
652.13 γυναικάρια ταλαίπωρα καὶ σεσωρευμένα κατὰ τὸ εἰρημένον
652.14 ἁμαρτίαις καταμολύνουσι καὶ καταβλάπτουσιν οἷα λυσσώδεις
652.15 κύνες, καὶ τὸ δὴ χαλεπώτερον καὶ ἐλεεινότερον, ἐντεῦθεν 15
652.16 αἴτιοι γίνονται καὶ πρόξενοί τε καὶ μέτοχοι τῆς ἀπεράντου
652.17 κολάσεως οἵ τε φθείροντες καὶ οἱ φθειρόμενοι. ἀλλ’ ὢ τῆς
652.18 ἀφροσύνης, ὢ τῆς ἀπάτης καὶ παραπληξίας. τούτους γὰρ
652.19 ἄνθρωποι καὶ μάλιστα προύχοντες ὡς σώφρονας παραδεχό-
652.20 μενοι πιστεύουσι καὶ εἰσοικίζουσιν, οἵ γε εἰσοικιζόμενοι καὶ 20
652.21 παρρησίας τυγχάνοντες τοὺς ὄντως δικαίως ἀρετῆς ἐπιμελου-
653.1 μένους σώφρονας ἄνδρας κατὰ μικρὸν δελεάσαντες εἰς τὸ
653.2 τῶν Σοδόμων αἰσχρὸν βάραθρον κατηκόντισαν ἐλεεινῶς καὶ
653.3 τῷ αἰωνίῳ πυρὶ παρέπεμψαν. διὸ δὴ λοιπὸν ἀραρότως πάνυ
653.4 γε τούτους καὶ νόμος καὶ λόγος εὐαγγελικὸς καὶ ἄριστος
653.5 βίος καὶ εὐσεβὴς πολιτεία βδελύττεται λίαν ὡς θεομισεῖς καὶ 5
653.6 ἀκαθάρτους. οὗτοι γὰρ τοιαύτην ἐξάγιστον ζωὴν προτιμή-
653.7 σαντες καὶ ποθήσαντες ὅσον ἧκεν ἐπ’ αὐτοῖς πόλεις μὲν
653.8 ἠφάνισαν τὸν σπερματικὸν τῆς φύσεως λόγον παραφθεί-
653.9 ροντες φθειρόμενοι, εὐανδροῦσαν δὲ ῥώμην ἀνδρὸς καὶ ἡλι-
653.10 κίαν καὶ τὴν ἀρρενοπρεπῆ γενναίαν ἰσχὺν δεινῶς ἐξανάλωσαν 10
653.11 καὶ ἁπλῶς τὴν σύντονον καὶ σφρίγουσαν ἀκμὴν τῆς νεότη-
653.12 τος λυμηνάμενοι φανερῶς ἀθλίους καὶ καταγελάστους ἐποί-
653.13 ησαν τοὺς ἁλόντας. οὕς γε φευκτέον προτροπάδην καὶ
653.14 βδελυκτέον ἐνδίκως ὡς ψυχοκτόνους καὶ σωματοφθόρους καὶ
653.15 ἐναγεῖς ὄντως καὶ τῆς φύσεως παραχαράκτας. οὐδὲν γὰρ 15
653.16 ἀληθῶς μυσαρώτερον ἢ ἀκαθαρτότερον τῶν οὕτω πορνευ-
653.17 ομένων τε καὶ πορνευόντων. εἰώθασι γάρ, ὡς ἀληθῶς καὶ
653.18 ἀκριβῶς μεμαθήκαμεν, οὐ μόνον οἱ σπάδοντες καὶ τὰ μόρια
653.19 τῆς αἰσχρουργίας ποσῶς ἔχοντες ἀσελγαίνειν ἀμέτρως καὶ
654.1 ἀκολασταίνειν ἀκορέστως, ἀλλά γε καὶ οἱ τέλεον ἀπόκοποι
654.2 καὶ ἐκτετμημένοι. καθάπερ οὖν καὶ οἱ ἐκ γεννητῆς ἐστερη-
654.3 μένοι ταῦτα—φεῦ τῆς ἐσχάτης ἀτοπίας καὶ φρενοβλαβείας
654.4 —διὰ χειρὸς καὶ δακτύλου φθείρειν τὰς ἀθλίας γυναῖκας
654.5 καὶ τὴν ἀνοσιουργίαν οὕτως ἐμμανῶς οἱ ἀνόσιοι κατεργάζε- 5
654.6 σθαι �πεφύκασιν�. καὶ τοῦτο δηλῶν ὁ σοφὸς ἀριδήλως
654.7 ἔφη· μακάριος εὐνοῦχος ὁ μὴ ἐργασάμενος ἐν χειρὶ ἀνόμημα,
654.8 καὶ παρθένος, ἥτις οὐκ ἔγνω κοίτην ἐν παραπτώματι. εἰ-

341
654.9 κότως οὖν ἄθηλοι, ἄνανδρες, ἀνδρόγυνοι, σιδηροκατάδικοι
654.10 καὶ γυναικομανεῖς προσηγορεύθησαν. ἀκουέτωσαν τοίνυν οἱ 10
654.11 καθαροὺς καὶ σώφρονας τούτους ὑποτοπάζοντες μάτην καὶ
654.12 μὴ πιστευέτωσαν τῷ ψεύδει καὶ τῇ κατεσχηματισμένῃ καθα-
654.13 ρότητι καὶ σωφροσύνῃ. ἀπὸ γὰρ ἀκαθάρτου τί καθαρισθή-
654.14 σεται, καὶ ἀπὸ ψεύδους τί ἀληθεύσει;
654.15t [ιη�. Περὶ Ἰουστίνου.] 15
654.16 Μετὰ δὲ Ἰουστινιανὸν ἐβασίλευσεν Ἰουστῖνος ἀνεψιὸς
654.17 αὐτοῦ ἔτη ιγʹ. ὃς κτίσας παλάτιον ἔξω τῆς πόλεως καὶ
654.18 λιμένα ἐν τῇ πόλει τὸ μὲν ἐκάλεσε Σοφιανάς, τὸν δὲ Σοφίας
654.19 εἰς ὄνομα τῆς ἑαυτοῦ γυναικὸς Σοφίας. ἐφ’ οὗ καὶ Ἰου-
655.1 δαῖός τις ἐν Κωνσταντινουπόλει ὑελοψικὴν τέχνην ἔχων παι-
655.2 δίον ἐκέκτητο μονογενές, ὃ καὶ παρέδωκε μανθάνειν γράμ-
655.3 ματα πλησίον τῆς μεγάλης ἐκκλησίας. ἧς ὁ σκευοφύλαξ ἔχων
655.4 λείψανα πολλὰ τῆς ἁγίας τραπέζης ἐξ ἱκανοῦ χρόνου προσε-
655.5 καλέσατο παῖδας πρὸς τὸ δαπανῆσαι αὐτά. μεθ’ ὧν συν- 5
655.6 ῆλθε καὶ τὸ Ἰουδαϊκὸν παιδίον. ἀπολυθὲν δὲ καὶ πρὸς
655.7 τοὺς γονεῖς ἐλθόν, φησὶν ὁ πατὴρ αὐτοῦ· ἵνα τί ἐβράδυνας,
655.8 τέκνον; ὁ δὲ παῖς ἀποκριθεὶς εἶπεν· μετὰ τῶν χριστιανῶν
655.9 παιδίων ἀπελθὼν εἰς τὴν μεγάλην ἐκκλησίαν ἔφαγον κἀγώ,
655.10 πάτερ, καὶ διὰ τοῦτο ἐβράδυνα. ὁ δὲ δόλιος ἐκεῖνος θὴρ 10
655.11 σφόδρα μανεὶς ἔσχε παρ’ ἑαυτῷ τὸν λόγον καὶ μετὰ τὸ
655.12 ἄριστον συμπαραλαβὼν μεθ’ ἑαυτοῦ τὸν υἱὸν αὐτοῦ καὶ
655.13 πρὸς τὸ ἐργαστήριον ἀπελθὼν ἔρριψεν αὐτὸν εἰς τὴν κάμι-
655.14 νον, καὶ κλείσας τὴν θύραν ἀνεχώρησεν. ἡ δὲ γυνὴ αὐτοῦ
655.15 γινώσκουσα τὴν τοῦ ἀνδρὸς κατὰ τοῦ παιδὸς μανίαν εἰς τὸ 15
655.16 ἐργαστήριον ἐν σπουδῇ παρεγένετο καὶ παρακύψασα διὰ τῆς
655.17 ὀπῆς τῆς θύρας ἤκουσε τῆς φωνῆς τοῦ παιδὸς ἔσωθεν τῆς
655.18 καμίνου, καὶ τὴν θύραν κλάσασα καὶ εἰσελθοῦσα ἐξέβαλε
655.19 τὸν υἱὸν αὐτῆς ἄφλεκτον ἐκ τῆς καμίνου. λεγούσης δὲ
655.20 αὐτῆς· τίς ἐνέβαλέ σε, τέκνον, εἰς τὴν κάμινον, καὶ πῶς 20
655.21 οὐκ ἐκάης; φησὶν ὁ παῖς· ὁ μὲν πατήρ μου ἐνέβαλέ με,
655.22 γυνὴ δὲ πορφυροφοροῦσα ἦλθε καὶ τὴν φλόγα κατέσβεσε
656.1 λέγουσα· μὴ φοβοῦ, παιδίον. ἡ δὲ μήτηρ αὐτοῦ ταῦτα
656.2 ἀκούσασα καὶ καταπλαγεῖσα, τὸν υἱὸν παραλαβοῦσα πρὸς
656.3 τὸν πατριάρχην Μηνᾶν ἔφθασε καὶ πάντα ἀναγγείλασα αὐτῷ
656.4 παρεκάλει χριστιανὴ γενέσθαι μετὰ τοῦ υἱοῦ αὐτῆς. ὃς αὐ-
656.5 τίκα τῷ βασιλεῖ προσαγαγὼν ἀμφοτέρους, ἐκέλευσεν ὁ βασι- 5
656.6 λεὺς παραστῆναι καὶ τὸν πατέρα τοῦ παιδίου· καὶ τοῦτον
656.7 μετὰ τὴν ἐξέτασιν πολλὰ παραινέσας καὶ παρακαλέσας χρι-
656.8 στιανὸν γενέσθαι οὐκ ἔπεισεν. ὅθεν προσέταξεν ἀνασκολο-
656.9 πισθῆναι αὐτὸν ὡς φονέα τοῦ ἰδίου τέκνου γενόμενον, τὴν
656.10 δὲ γυναῖκα καὶ τὸ παιδίον ὁ πατριάρχης βαπτίσας τὴν μὲν 10
656.11 ἐποίησεν ἀσκήτριαν, τὸν δὲ ἀναγνώστην.

342
656.12t [ιθ�. Περὶ Τιβερίου.]
656.13 Μετὰ δὲ Ἰουστῖνον ἐβασίλευσε Τιβέριος ὁ Θρᾲξ ἔτη δʹ.
656.14t [κ�. Περὶ Μαυρικίου.]
656.15 Μετὰ δὲ Τιβέριον ἐβασίλευσε Μαυρίκιος Ἀρμένοις καὶ 15
656.16 γαμβρὸς αὐτοῦ ἔτη κʹ. ὃς ἔκτισε τὸν ναὸν τῶν ἁγίων μʹ
656.17 ἐν Κωνσταντινουπόλει. ἐφ’ οὗ καὶ γυνὴ παιδίον ἔτεκεν ἐν
656.18 Κωνσταντινουπόλει χωρὶς ὀφθαλμῶν καὶ χειρῶν, πρὸς δὲ τῷ
656.19 ἰσχίῳ ἰχθύος οὐρὰ προσφυὴς αὐτῷ ὑπῆρχεν, ὀστρακοδέρμῳ
656.20 ἰχθύϊ ἐμφερές. καὶ κύων ἑξάπους κεφαλὴν ἔχων λεοντώδη 20
657.1 γεννηθεὶς ἐγένετο παμμεγέθης σφόδρα. ὡσαύτως καὶ ἐν τῇ
657.2 Θρᾴκῃ δύο παιδία ἐγεννήθησαν, τὸ μὲν τετράπουν, τὸ δὲ
657.3 δικέφαλον. λέγουσι δέ τινες τῶν ἱστορικῶν μὴ προσημαί-
657.4 νειν ἀγαθὰ ταῖς πόλεσιν, ἐν αἷς ἂν τεχθῶσι τοιαῦτα. ἐφά-
657.5 νησαν δὲ καὶ ἐν τῷ Νείλῳ ποταμῷ ἡλίου ἀνατέλλοντος ἀν- 5
657.6 θρωπόμορφα ζῶα δύο, ἀνὴρ καὶ γυνή, ἅπερ σειρῆναι προσ-
657.7 αγορεύονται ἡδύφθογγα πάνυ καὶ θανατηφόρα. τὴν δὲ
657.8 μορφὴν ἔχουσι τὸ μὲν ἥμισυ ἀπὸ κεφαλῆς μέχρις ὀμφαλοῦ
657.9 ἀνθρώπου, τὸ δὲ λοιπὸν πετεινοῦ. καὶ ὁ μὲν ἀνὴρ εὔστερ-
657.10 νος ἦν καὶ κατάπληκτος τὴν ὄψιν καὶ τὴν κόμην ξανθός, 10
657.11 ἡ δὲ γυνὴ ὁμοίως ὁρωμένη τούς τε μαζοὺς εἶχε καὶ τὴν
657.12 ὄψιν ἄτριχον καὶ τὴν κόμην βαθεῖαν. ὁ δὲ λαὸς μετὰ τοῦ
657.13 ὑπάρχου θαυμάζοντες ὅρκοις ἔβαλλον ἐκεῖνο τὸ ἀνδρόγυνον
657.14 μὴ καταλῦσαι τὴν θεωρίαν, πρὶν ἂν πάντες ἐμφορηθῶσι
657.15 τῆς παραδόξου ταύτης θέας. καὶ δὴ μέχρις ὥρας θʹ πᾶς 15
657.16 ὁ λαὸς ἐθαύμαζεν ὁρῶν τὰ ζῶα ταῦτα, καὶ οὕτω πάλιν εἰς
657.17 τὸν ποταμὸν κατέδυσαν. τούτων δὲ καταδυσάντων κορκό-
657.18 δηλοι ἀναδύσαντες καὶ ἐκπηδήσαντες πολλοὺς τῶν ἀνθρώ-
657.19 πων διέφθειραν. ὁ γάρ τοι κορκόδηλος θηρίον ἐστὶν ὁμοῦ
658.1 καὶ ἰχθὺς μέγας ἀπὸ κεφαλῆς μέχρις οὐρᾶς. καὶ ἡ μὲν
658.2 χροιὰ τοῦ νώτου αὐτοῦ πέτρᾳ μελαίνῃ προσέοικεν, ἡ δὲ
658.3 γαστὴρ λευκή, καὶ πόδες αὐτῷ εἰσι δʹ, καὶ οὐρὰ μεγίστη
658.4 καὶ τραχεῖα. τῆς ῥάχεως γάρ ἐστιν ἑνὸς ὀστέου τελευτὴ καὶ
658.5 ἐντέτμηται ἄνωθεν εἰς ἀκάνθας ὥσπερ αἱ τῶν πριόνων 5
658.6 ἀκμαί, καὶ τύπτει ἐν αὐτῇ πρὸς οὓς ἂν μάχεται, καὶ πολλὰ
658.7 ποιεῖ τραύματα. ἡ δὲ κεφαλὴ αὐτοῦ προσηρμοσμένη τοῖς
658.8 ὤμοις καὶ ἐξισουμένη ἐφ’ ὅσον μὲν οὐ κέχηνε θηρίου κε-
658.9 φαλή ἐστιν, ἐπειδὰν δὲ χάνῃ, ὅλη γίνεται στόμα μέχρι τῶν
658.10 ὤμων τὸ χάσμα ποιοῦσα. ἀναιρεῖ δὲ τοῦτον πολλάκις ἡ 10
658.11 ὑδρὶς λεγομένη ἐν τῷ αὐτῷ ποταμῷ τυγχάνουσα καὶ μορφὴν
658.12 ἔχουσα κυνὸς τοιούτῳ τρόπῳ· τὸ γὰρ στόμα διανοίγων ὁ
658.13 κορκόδηλος καὶ οὕτω καθεύδων, ἡ ὑδρὶς εἰς πηλὸν ἐγκυλι-
658.14 σαμένη καὶ διὰ τοῦ στόματος αὐτοῦ πρὸς τὴν γαστέρα χω-
658.15 ροῦσα καὶ ταύτην διαρρήξασα θᾶττον ἐξέρχεται διὰ τῆς 15
658.16 ἕδρας νεκρὸν αὐτὸν καταλιμπάνουσα. καὶ ταῦτα μὲν ὧδε,

343
658.17 πρὸς δὲ τὰ ἑξῆς ὁ λόγος βαδισάτω.
658.18 Πολέμου ποτὲ συγκροτηθέντος μεταξὺ Ῥωμαίων τε καὶ
658.19 βαρβάρων ἐπὶ τὴν Μυσίαν, ὑπέθετο Μαυρίκιος ὁ βασιλεύς,
658.20 ὥς φασιν, τῷ στρατηγῷ τῷ καταπιστευθέντι τὸ Ῥωμαϊκὸν 20
658.21 στράτευμα παραδοῦναι τούτους τοῖς πολεμίοις διὰ τὴν ἀντ-
658.22 αρσίαν αὐτῶν, ὅπερ τοῦ στρατηγοῦ ὑπακούσαντος καὶ γέ-
659.1 γονεν. συνελήφθη οὖν λαὸς πολύς. τῆς δὲ συγκλήτου
659.2 παρακαλεσάσης τὸν βασιλέα τοῦ ἀγορασθῆναι αὐτούς, εἴξας
659.3 ὁ βασιλεὺς ἀπέστειλε πρέσβεις πρὸς τὸν ἄρχοντα τῶν βαρ-
659.4 βάρων, ἵνα τοὺς ὑπ’ αὐτοῦ κρατηθέντας ἀπολύσῃ. ὁ δὲ
659.5 ἐδήλωσεν· ἀποδίδωμι πάντας κατὰ ψυχὴν νόμισμα κομιζό- 5
659.6 μενος. ὁ δὲ βασιλεὺς μὴ ἀνασχόμενος δοῦναι, πάλιν ὁ
659.7 βάρβαρος ἀνὰ ἥμισυ λαβεῖν ἠξίωσεν. τοῦ δὲ βασιλέως μηδὲ
659.8 τοῦτο καταδεξαμένου, θυμωθεὶς ὁ βάρβαρος ἀπέκτεινε πάν-
659.9 τας ὁμοῦ χιλιάδας ιβʹ. ὅθεν ἐκ τούτου μισηθεὶς Μαυρί-
659.10 κιος, ἤρξαντο πάντες λοιδορεῖν αὐτὸν καὶ διαβάλλειν. ὁ δὲ 10
659.11 μεταμεληθεὶς καὶ εἰς ἑαυτὸν ἐλθὼν καὶ τὸ μέλλον κριτήριον
659.12 ἐννοήσας ἐξελέξατο μᾶλλον ἐνταῦθα τὴν ἁμαρτίαν ἀπολαβεῖν
659.13 καὶ μὴ ἐκεῖσε ἐπὶ τοῦ φοβεροῦ δικαστηρίου. καὶ ποιήσας
659.14 δεήσεις ἐγγράφους ἀπέστειλεν εἰς τοὺς πατριαρχικοὺς θρό-
659.15 νους πάντας καὶ εἰς τὰ ἐν Ἱεροσολύμοις ἀσκητήρια καὶ 15
659.16 μοναστήρια πολλὰ χρήματα καὶ θυμιάματα καὶ κηρούς, ὅπως
659.17 εὔξωνται περὶ αὐτοῦ, ἵνα τὴν ἁμαρτίαν ὧδε ἀπολάβῃ. προ-
659.18 εσκανδαλίζετο δὲ καὶ εἰς Φιλιππικὸν τὸν γαμβρὸν αὐτοῦ ὡς
659.19 εἰς τὸ φῖ γράμμα ὀνομαζόμενον. ὃς καὶ διαφόρως αὐτὸν
659.20 δι’ ὅρκων ἐπληροφόρει καθαρὸς εἶναι τῆς ὑποψίας ταύτης. 20
659.21 τοῦ δὲ Μαυρικίου τὸν θεὸν ἱκετεύοντος περὶ τῆς ἁμαρτίας
660.1 τῶν σφαγέντων, εἶδεν ἐνύπνιον τοιοῦτον, ὡς ὅτι, λαοῦ πλεί-
660.2 στου παρεστῶτος τῇ εἰκόνι Χριστοῦ ἐν τῇ χαλκῇ πύλῃ τοῦ
660.3 παλατίου, φωνὴ ἐγένετο ἐκ τῆς εἰκόνος λέγουσα· δότε Μαυ-
660.4 ρίκιον. ὃν καὶ κρατήσαντες παρέστησαν κατενώπιον τῆς
660.5 εἰκόνος. καί φησιν ἡ θεία φωνή· ποῦ θέλεις, ὦ Μαυ- 5
660.6 ρίκιε, ἀποδώσω σοι, ἐνταῦθα ἢ ἐν τῷ μέλλοντι αἰῶνι; ὁ δὲ
660.7 ἀκούσας καὶ γενόμενος ἔντρομος εἶπεν· φιλάνθρωπε κύριε,
660.8 ὧδε καὶ μὴ ἐκεῖ. καὶ εὐθὺς ἐκέλευσεν ἐκδοθῆναι αὐτὸν
660.9 καὶ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα καὶ πᾶσαν τὴν συγγένειαν
660.10 αὐτοῦ Φωκᾷ τῷ στρατηλάτῃ. διυπνισθεὶς οὖν ὁ βασιλεὺς 10
660.11 ἀπέστειλε παραυτίκα τὸν παρακοιμώμενον ἀγαγεῖν Φιλιππι-
660.12 κὸν τὸν γαμβρὸν αὐτοῦ διὰ τάχους. ὃς θεασάμενος τὸν
660.13 παρακοιμώμενον ἐν τοιαύτῃ ὥρᾳ καὶ τῆς ἑαυτοῦ ζωῆς ἀπο-
660.14 γνοὺς ᾐτήσατο κοινωνῆσαι, καὶ οὕτως ἀπῄει πρὸς τὸν βασιλέα
660.15 καταλιπὼν τὴν ἰδίαν γυναῖκα ἐπὶ σάκκου καὶ σποδοῦ κει- 15
660.16 μένην καὶ κλαίουσαν. εἶτα εἰσελθὼν ἐν τῷ βασιλικῷ κοι-
660.17 τῶνι ἔρριψεν ἑαυτὸν εἰς τοὺς πόδας τοῦ βασιλέως. ὁ δὲ

344
660.18 βασιλεὺς κελεύσας ἐξελθεῖν ἔξω τὸν παρακοιμώμενον ἀναστὰς
660.19 ἔπεσεν εἰς τοὺς πόδας Φιλιππικοῦ λέγων· συγχώρησόν μοι,
660.20 ἀδελφέ, διὰ τὸν θεὸν ὅτι ἥμαρτόν σοι. ἕως ἄρτι γὰρ ὑπε- 20
660.21 νόουν σε μέλλοντα νεωτερίζειν κατ’ ἐμοῦ, ἀλλὰ νῦν ἀσφα-
660.22 λῶς ἔγνων ἀθῶον εἶναί σε τῆς ὑπονοίας ταύτης. παρακαλῶ
660.23 οὖν σε εἰπεῖν μοι, τίνα γινώσκεις ἐν τοῖς ἡμετέροις τάγμασι
660.24 Φωκᾶν στρατηλάτην. ὁ δὲ Φιλιππικὸς ἀναλογισάμενος ἔφη·
661.1 ἕνα γινώσκω, ὅστις πρὸ καιροῦ πεμφθεὶς ἐκ τοῦ στρατοῦ
661.2 ἀντέλεγε τῷ κράτει σου. καὶ ὁ βασιλεὺς εἶπεν· ποίας ἐστὶν
661.3 ἕξεως; ὁ δὲ Φιλιππικὸς λέγει· νεώτερος, δειλὸς καὶ θρασύς.
661.4 καὶ ὁ βασιλεύς φησιν· εἰ δειλός, καὶ φονεύς. καὶ ἐξηγή-
661.5 σατο αὐτῷ τὸ ἐνύπνιον. ἐν αὐτῇ δὲ τῇ νυκτὶ ἐφάνη ἀστὴρ 5
661.6 κομήτης. καὶ τῇ ἐπαύριον ἔφθασεν ὁ ἀποσταλεὶς μαγι-
661.7 στριανὸς φέρων ἀπόκρισιν τοιαύτην· γίνωσκε, φησίν, ὦ
661.8 βασιλεῦ, ὅτι δεξάμενος ὁ θεὸς τὴν μετάνοιάν σου τὴν μὲν
661.9 ψυχήν σου διασώζει καὶ μετὰ τῶν ἁγίων κατατάττει, τῆς δὲ
661.10 βασιλείας καὶ τῆς παρούσης ζωῆς μετὰ πολλῆς θλίψεως καὶ 10
661.11 κινδύνων ἐκπίπτεις. ἅπερ ἀκούσας Μαυρίκιος ἐδόξασε τὸν
661.12 θεὸν μεγάλως.
661.13 Τῆς τοίνυν μετοπωρινῆς ὥρας καταλαβούσης, καὶ τοῦ
661.14 βασιλέως προστάξαντος Πέτρῳ τῷ στρατηγῷ ἐν τῇ τῶν Σκλά-
661.15 βων χώρᾳ τὸν λαὸν παραχειμάσαι, ἀντεῖπεν ὁ λαὸς μὴ 15
661.16 καταδεχόμενος τοῦτο. ὅθεν οἱ ἐπίσημοι τῶν ἀρχόντων φυ-
661.17 γόντες, καὶ εἰς ἓν τὰ πλήθη συναθροισθέντα προβάλλονται
661.18 εἰς τὸ βασιλεύειν αὐτοῖς Φωκᾶν τὸν στρατηλάτην. τοῦ δὲ
661.19 Πέτρου καὶ τῶν λοιπῶν ἀρχόντων ἐν τῇ πόλει παραγενο-
661.20 μένων, Μαυρίκιος τὸ κατ’ αὐτοῦ μῖσος τῶν πολιτῶν εἰδὼς 20
662.1 μεσούσης νυκτὸς ἀποδυσάμενος τὴν βασιλικὴν ἐσθῆτα καὶ
662.2 ἰδιωτικὴν ἐνδυσάμενος εἰσῆλθεν εἰς δρόμωνα σὺν τῇ γυναικὶ
662.3 καὶ τοῖς τέκνοις αὐτοῦ φεύγων τὴν ἐπανάστασιν τοῦ λαοῦ.
662.4 πᾶσα γὰρ ἡ πόλις δι’ ὅλης νυκτὸς αἰσχίσταις ὕβρεσι καὶ
662.5 ἀπειλαῖς αὐτὸν ἔβαλλον. ἀνέμου δὲ μεγάλου πνεύσαντος, 5
662.6 καὶ μετὰ κινδύνων μεγίστων εἰς τὸν ἅγιον Αὐτόνομον δια-
662.7 σωθεὶς παραδόξως, εὐθὺς ἐπιτίθενται αὐτῷ σφοδρότατοι
662.8 πόνοι ἀρθρίτιδες, ἃς ποδαλγίας καὶ χειράγρας καλοῦσιν.
662.9t [κα�. Περὶ Φωκᾶ.]
662.10 Μετὰ δὲ Μαυρίκιον ἐβασίλευσε Φωκᾶς ὁ Καππαδόκης 10
662.11 καὶ τύραννος ἔτη ηʹ. ἐλθὼν γὰρ εἰς τὸ Ἕβδομον σὺν τοῖς
662.12 ὁμόφροσιν αὐτοῦ, καὶ τῶν πολιτῶν ἐκεῖσε πάντων συνα-
662.13 θροισθέντων, ἀναγορεύεται βασιλεὺς εἰς τὸν ναὸν τοῦ προ-
662.14 δρόμου, καὶ οὕτως εἰσῆλθε τὸ κακὸν εἰς τὰ βασίλεια. μετὰ
662.15 δὲ ταῦτα στασιάσαντες οἱ δῆμοι καὶ κράζοντες· ὁ Μαυρίκιος 15
662.16 οὐκ ἀπέθανεν, ἀλλὰ καλῶς ἔχει, πρὸς τὸν φόνον κινεῖται
662.17 Μαυρικίου ὁ ἀλάστωρ, καὶ δὴ κελεύσας, ἤχθη δέσμιος εἰς

345
662.18 τὸν Εὐτροπίου λιμένα. προκολάζων δὲ αὐτὸν ὁ μιαιφόνος
662.19 τῇ θεωρίᾳ ἀναιρεθῆναι τοὺς πέντε ἄρρενας υἱοὺς αὐτοῦ
662.20 ἔμπροσθεν αὐτοῦ ἐπιτρέπει. ὁ δὲ Μαυρίκιος φιλοσοφῶν 20
663.1 τὸ δυστύχημα συνεχῶς ἐπεφθέγγετο· δίκαιος εἶ, κύριε, καὶ
663.2 δικαία ἡ κρίσις σου. τῆς δὲ τιθηνῆς ὑποκλεψάσης ἓν ἐκ
663.3 τῶν πέντε βασιλικῶν παιδίων καὶ τὸ ἴδιον αὐτῆς πρὸς
663.4 ἀναίρεσιν ἀντιδιδούσης, ὁ Μαυρίκιος οὐ κατεδέξατο, ἀλλὰ
663.5 τὸ ἴδιον ἐπεζήτησεν ἐλθεῖν καὶ αὐτὸ ἀναιρεθῆναι. οὕτω 5
663.6 τοίνυν καὶ νόμῳ φύσεως καὶ τρόπῳ κρείττονι καὶ ἀκροτάτῃ
663.7 μετανοίᾳ ὑψηλότερος γεγονὼς Μαυρίκιος ὁ βασιλεὺς ὑπαλ-
663.8 λάττει καὶ αὐτὸς ὁμοίως τὸν βίον μετὰ πολλῆς ὑπομονῆς
663.9 καὶ εὐχαριστίας, ὅθεν καὶ κληρονόμος γέγονε τῶν αἰωνίων
663.10 ἀγαθῶν. τοῦ δὲ ἀθλίου Φωκᾶ προστάξαντος τεθῆναι τὰς 10
663.11 τούτων κεφαλὰς ἐν τῷ κάμπῳ τοῦ τριβουναλίου, ἐξήρχοντο
663.12 οἱ τῆς πόλεως καὶ ἐθεώρουν αὐτὰς ἕως ἐπώζεσαν, καὶ τότε
663.13 συνεχώρησεν αὐτὰς τοῖς ποθοῦσιν ἀποδοθῆναι. οἱ δὲ δεξά-
663.14 μενοι κατέθεντο αὐτὰς ἐν τοῖς πρέπουσι τόποις. τὴν δὲ
663.15 Μαυρικίου γυναῖκα σὺν ταῖς τρισὶ θυγατράσιν αὐτῆς ἐν 15
663.16 μοναστηρίῳ καθεῖρξεν.
663.17 Καλλιγράφος δέ τις εὐλαβὴς ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ἐκ παννυ-
663.18 χίδος οἴκαδε πορευόμενος μεσούσης νυκτός, καθ’ ἣν ἡμέραν
663.19 ἀνῃρέθη Μαυρίκιος, ὁρᾷ τοὺς ἀνδριάντας ἐκ τῶν βωμῶν
663.20 καθελκυσθέντας καὶ βοῶντας· ἀνῃρέθη Μαυρίκιος καὶ τὰ 20
663.21 τέκνα αὐτοῦ. ὅπερ σημειωσάμενος ὁ καλλιγράφος, ἦλθεν
664.1 ἄνθρωπος μεθ’ ἡμέρας δέκα μηνύων τὴν Μαυρικίου τελευ-
664.2 τήν. ὁ δέ γε ἀλάστωρ Φωκᾶς μετ’ ὀλίγον χρόνον καὶ τὴν
664.3 γυναῖκα Μαυρικίου ἅμα ταῖς τρισὶ θυγατράσιν αὐτῆς ἀν-
664.4 εῖλεν ἐν τῷ μόλῳ τῶν Εὐτροπίου, οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ
664.5 πᾶσαν τὴν συγγένειαν Μαυρικίου διώλεσεν ὁ παράνομος εἰς 5
664.6 πλείονα τῶν χριστιανῶν ὄλεθρον. οὐ γὰρ διέλειπε τῇ τῶν
664.7 Ῥωμαίων ἔκτοτε βασιλείᾳ δυστυχήματα ποικίλα τε καὶ ἐπάλ-
664.8 ληλα. ὅ τε γὰρ Χοσρόης ὁ τῶν Περσῶν βασιλεὺς τὴν εἰ-
664.9 ρήνην διέλυσεν, καὶ Ἄβαροι τὴν Θρᾴκην ἐδῄωσαν, καὶ
664.10 ἄμφω τὰ στρατόπεδα τῶν Ῥωμαίων διέφθειραν καὶ ἐξήλει- 10
664.11 ψαν διὰ τὸ τὸν ἀνόσιον καὶ βέβηλον προτιμῆσαι τοῦ ἐννό-
664.12 μου καὶ εὐσεβοῦς βασιλέως. πρὸς δὲ τούτοις καὶ θνῆσις
664.13 ἀνθρώπων τε καὶ κτηνῶν καὶ ἀφορία τῆς γῆς πολλὴ γέγονε
664.14 καὶ χειμὼν βαρύτατος, ὥστε παγῆναι τὴν θάλασσαν καὶ
664.15 πολλοὺς ἰχθύας τεθνάναι. 15
664.16 Ὁ οὖν δόλιος Φωκᾶς μετὰ πάντων αὐτοῦ τῶν ἀμετρή-
664.17 των κακῶν προσέθηκε τελευταῖον καὶ τοῦτο· ποιήσας γὰρ
664.18 ἱππικὸν ἠτάκτησεν. τῶν δὲ δήμων τοῦτο μὴ καταδεξα-
664.19 μένων, ὕβρισαν αὐτὸν λέγοντες· πάλιν εἰς τὸν καῦκον ἔπιες,
664.20 πάλιν τὸν νοῦν ἀπώλεσας. ἐφ’ οἷς μανεὶς ὁ θεομάχος πολ- 20

346
665.1 λοὺς μὲν ἠκρωτηρίασε καὶ τὰ μέλη αὐτῶν ἐν τῷ σφενδόνι
665.2 ἐκρέμασεν, πολλοὺς δὲ ἀπεκεφάλισε καὶ ἄλλους ἐσάκισεν.
665.3 τὸν δὲ λοιπὸν πλείονα λαὸν τῷ ὑπάρχῳ ἐπέτρεψεν ἀπο-
665.4 κλεῖσαι αὐτούς, ὅπως μετὰ ἡμέρας τινὰς παραδώσῃ αὐτοὺς
665.5 τῷ θανάτῳ. οἱ δὲ ὄχλοι ἐπισυναχθέντες καὶ πῦρ εἰς τὸ 5
665.6 πραιτώριον βαλόντες, ἐξῆλθον οἱ δέσμιοι πάντες καὶ ἔφυγον.
665.7 Μετὰ δὲ ταῦτα ἔφθασεν ἡ ὀργὴ καὶ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν
665.8 τοῦ ἀσεβοῦς Φωκᾶ ἀνθ’ ὧν ἔδρασεν ἀναριθμήτων κακῶν.
665.9 Ἡράκλειος γὰρ ὁ στρατηγὸς Ἀφρικῆς πλοῖα πολλὰ ἐξοπλίσας
665.10 καὶ στρατὸν ἄπειρον ἐξ Ἀφρικῆς καὶ Μαυριτανίας ἐπισυνά- 10
665.11 ξας τὴν Κωνσταντινούπολιν κατέλαβεν ἐπιφερόμενος καὶ τὴν
665.12 ἀχειροποίητον εἰκόνα τοῦ κυρίου, ὥς φησι Γεώργιος ὁ
665.13 Πισίδιος. καὶ πολέμου κροτηθέντος ἐνίκησεν Ἡράκλειος τῇ
665.14 χάριτι Χριστοῦ Φωκᾶν τὸν ἀλιτήριον. οὗτινος ἡττηθέντος
665.15 Φωτεινός τις ἐκ τῶν μεγιστάνων προεπιβουλευθεὶς ὑπὸ 15
665.16 Φωκᾶ εἰς τὴν σύζυγον εἰσῆλθεν ἀθρόως μετὰ πλήθους
665.17 στρατιωτῶν εἰς τὸ παλάτιον καὶ τὸν ἄθλιον Φωκᾶν ἀτίμως
666.1 ἐκ τοῦ θρόνου ἀναστήσας τῆς βασιλικῆς ἐσθῆτος ἀπεγύ-
666.2 μνωσεν, καὶ ἐνδύσας αὐτὸν μέλανα χιτωνίσκον καὶ κλοιὰ τῷ
666.3 τραχήλῳ αὐτοῦ περιθεὶς ἄτιμόν τινα καὶ ἐλεεινὸν πρὸς Ἡρά-
666.4 κλειον ἀπήγαγεν. ὃν Ἡράκλειος θεασάμενος εἶπε πρὸς αὐ-
666.5 τόν· οὕτως, ἄθλιε, τὴν πολιτείαν ἐδιοίκησας. ὁ δὲ ἀπε- 5
666.6 γνωσμένος ἐκεῖνος ἄνθρωπος ἀποκριθεὶς ἔφη· σὺ κάλλιον
666.7 ἔχεις διοικῆσαι. καὶ πρῶτον μὲν ἐκέλευσεν Ἡράκλειος τὰς
666.8 χεῖρας καὶ τοὺς πόδας αὐτοῦ ἀφαιρεθῆναι, καὶ μετὰ τοῦτο
666.9 ἐκ τῶν ὤμων ἀκρωτηριάζεσθαι λώρους, τὰ δὲ αἰδοῖα ἐκτέ-
666.10 μνεσθαι καὶ κοντοῖς ἀναρτᾶσθαι διὰ τὰς ἀμέτρους ὕβρεις, 10
666.11 ἃς ἔπραξεν, ἔπειτα δὲ καὶ τὴν κεφαλὴν μαχαίρᾳ τέμνεσθαι,
666.12 τὸ δὲ κατεσκηλιτευμένον σῶμα τοῦ δυσωνύμου συρόμενον
666.13 κατὰ τὴν τοῦ Βοὸς λεγομένην ἀγορὰν τῷ πυρὶ παραδίδοσθαι.
666.14 Οὐκ ἀπεικότως οὖν ἔγραφεν ὁ μέγας Ἰσίδωρος πρός
666.15 τινα περὶ τῆς δυστροπίας τῶν Καππαδοκῶν τοιάδε· τί σοὶ 15
666.16 καὶ τῷ γένει τῷ θηροτρόπῳ; τί σοὶ καὶ τῷ ἀλλοφύλῳ καὶ
666.17 πονηροτάτῳ ἔθνει; τί τοῖς δυσγενέσι συμφύρῃ; οἱ ἀλλόφυλοι
666.18 γὰρ ἐκ Καππαδοκῶν ἀνήχθησαν, καὶ ἀπόγονοι Καππαδοκῶν
666.19 ἀλλόφυλοι, ἐξ ἀλλοφύλων δὲ Γαβαωνῖται. Καππαδόκαι δη-
666.20 λονότι Γαβαωνῖται πέλουσιν. ἔχων οὖν τὴν ἐκείνων πονη- 20
666.21 ρίαν ἀνάγραπτον ἐγγύθεν, τί θαυμάζεις τοὺς ψευδολόγους
667.1 καὶ κακοσχόλους Καππαδόκας; τί τοὺς οἰνοδυνάστας καὶ
667.2 γιγαντοκοιλιολάτρας ἐρεθίζεις; τί τοὺς λυσσώδεις κύνας ἀγρι-
667.3 αίνεις, ὧν τὰ δήγματα θάνατος; τί τὰς λοιδόρους γλώσσας
667.4 παραθήγεις; τί τὰς ἑαυτοῦ χραίνεις ὑπολήψεις ἐκείνοις συγ-
667.5 κρινόμενος καὶ συμπεριφερόμενος; οἷς καὶ ἀνδραπόδοις τις 5
667.6 χρήσασθαι νουνεχὴς οὐκ ἀνέχεται. καὶ γοῦν ἔφης ἀνάξια

347
667.7 μὲν τῶν πάλαι θείων πατέρων τὰ ἤθη τῶν νῦν ὁρωμένων
667.8 Καππαδοκῶν, καὶ οὐκ ἐκ τούτων ἐκείνους γεγενῆσθαι νομί-
667.9 ζεις. ἀλλ’ ἔγωγε Καππαδόκας τοὺς ἁγίους ἐκείνους σύμφημι
667.10 γεγενῆσθαι, καὶ τοῦτο μάλιστα γνώρισμα τῆς τούτων ὑπάρχει 10
667.11 κακοφροσύνης. εἰ γὰρ μὴ ἐκ τούτων ἐκεῖνοι ἐξέλαμψαν,
667.12 εἶχεν ἂν ἀπολογίαν τὸ κάκιστον καὶ κακόηθες ἔθνος τὴν
667.13 γενικὴν πονηρίαν ὡς ἔμφυτον, καὶ αἴτιον ἂν τῆς κακίας
667.14 τὸν δημιουργὸν ἐποιήσαντο. ἀλλ’ ἐν ἐκείνοις τοῖς θεοφόροις
667.15 ἀνδράσι λαμψάσης τῆς φύσεως, ἐν τούτοις ἐκδήλως τὰ τῆς 15
667.16 γνώμης γνωρίζεται.
667.17t [κβ�. Περὶ Ἡρακλείου.]
667.18 Μετὰ δὲ Φωκᾶν ἐβασίλευσεν Ἡράκλειος ἔτη λʹ. ὃν
667.19 Σέργιος ὁ πατριάρχης καὶ ἡ σύγκλητος μετὰ παντὸς τοῦ
667.20 λαοῦ ἀνηγόρευσε βασιλέα ἐν τῇ μεγάλῃ ἐκκλησίᾳ. ἀπὸ δὲ 20
668.1 τῆς ἐκκλησίας αὐτὸν παραλαβόντες εὐφημοῦντες κροτοῦντες
668.2 δοξάζοντες εἰς τὰ βασίλεια εἰσήγαγον. συνέπραττε δὲ τού-
668.3 τοις καὶ συνευδόκει πλέον Κρίσπος ὁ ὕπαρχος καὶ γαμβρὸς
668.4 τοῦ Φωκᾶ. μετὰ δέ τινα χρόνον στρατηγὸν αὐτὸν ποιήσας
668.5 Καππαδοκίας ὁ βασιλεὺς ἀπέστειλεν. ἐκεῖ τοίνυν ἀπελθὼν 5
668.6 ἐλοιδόρει Ἡράκλειον. μετ’ οὐ πολὺ δὲ ἐν Κωνσταντινου-
668.7 πόλει γενόμενος, ἔφη πρὸς αὐτὸν ὁ βασιλεὺς ἐπὶ συγκλήτου·
668.8 γαμβρὸν οὐκ ἐποίησας, ταλαίπωρε, καὶ πῶς ἂν φίλον ποιή-
668.9 σειας; εἶτα κληρικὸν αὐτὸν καταστήσας ἐν τῇ μονῇ τῆς
668.10 Χώρας περιώρισεν, ἐν ᾗ καὶ μετ’ ὀλίγον τὸ πέρας τοῦ βίου 10
668.11 ἐδέξατο.
668.12 Μετὰ δὲ ταῦτα ὁ τῶν Περσῶν βασιλεὺς Χοσρόης ἀπο-
668.13 στείλας κατὰ Ῥωμαίων ἡγεμόνα Σιτον καλούμενον μετὰ
668.14 πολλῆς δυνάμεως πᾶσαν τὴν ἀνατολὴν ἠφάνισεν. ἐλθὼν
668.15 δὲ ἐν Κωνσταντινουπόλει ἱκανὸν χρόνον ἐν Χαλκηδόνι ἐκά- 15
668.16 θισεν. ὃς τὸν Ἡράκλειον μεθ’ ὑποκρίσεως εἰρηνικῶς προσ-
668.17 καλεσάμενος τὰ πρὸς ἀγάπην ὡμίλησεν. τοῖς δὲ ἀπατηλοῖς
668.18 αὐτοῦ καὶ δολίοις λόγοις πιστεύσας ὁ βασιλεὺς ἐκπέμπει σὺν
668.19 αὐτῷ τῷ ἀσεβεῖ πρὸς Χοσρόην πρέσβεις εἰρήνης μεγιστάνας
668.20 οʹ, οὓς παραλαβὼν Σιτος ἐκ Χαλκηδόνος καὶ τὴν Ῥωμαϊ- 20
668.21 κὴν ἀρχὴν διελθὼν ἀτίμους ἅμα καὶ δεσμίους ἀπήγαγεν.
669.1 ὁ δὲ Χοσρόης τὸν μὲν Σιτον ὡς τὸν Ἡράκλειον ἰδόντα
669.2 καὶ μὴ συλλαβόντα ἀποδεῖραι ἐκέλευσεν, τοὺς δὲ πρεσβευτὰς
669.3 ἐν φρουραῖς καὶ μεγίσταις κακουχίαις κατεδίκασεν. περὶ
669.4 ὧν ἀθυμία πολλὴ καὶ θλίψις κατεῖχε τὸν βασιλέα καὶ πᾶσαν
669.5 τὴν πόλιν. ἐγένετο δὲ καὶ λιμὸς ἰσχυρὸς καὶ θανατικὸν 5
669.6 μέγα, καὶ ὁ ἥλιος ἠμαυρώθη, καὶ ἔβρεξε κόνιν.
669.7 Τότε καὶ οἱ Ἄβαροι πρὸς τὸν βασιλέα ἦλθον εἰρήνην
669.8 αἰτούμενοι δῆθεν. οὓς δεξάμενος καὶ πρόκενσον πρὸς τὴν
669.9 Ἡράκλειαν ποιησάμενος τοὺς ἀποκρισιαρίους ἀνέπαυεν. οἱ

348
669.10 δὲ τὸ κακὸν ἐν ταῖς καρδίαις ἔχοντες τοῖς ὁμοφύλοις ἐδή- 10
669.11 λωσαν· τάχιστα φθάσατε· ἰδοὺ γὰρ ὁ βασιλεὺς καὶ ὁ πλοῦτος
669.12 αὐτοῦ παρ’ ἡμῖν ἐστιν. τῶν δὲ ἀγρύπνων δαιμόνων μηδ’
669.13 ὅλως ἀμελησάντων, τὸν τόπον κατέλαβον. τότε τῇ προμη-
669.14 θείᾳ τοῦ φιλανθρώπου θεοῦ τοῦ σώζοντος τοὺς εὐθεῖς τῇ
669.15 καρδίᾳ μόλις εἰς τὸ Βυζάντιον διαλαθὼν αὐτοὺς ἀποκαθί- 15
669.16 σταται ὁ βασιλεύς. οἱ δὲ τοῦτον ἐπιδιώξαντες ἕως τόπου
669.17 πολλοῦ καὶ μὴ φθάσαντες πᾶσαν τὴν ὑπηρεσίαν αὐτοῦ εἰλη-
669.18 φότες καὶ τὰ Θακῷα μέρη δῃώσαντες ᾐχμαλώτευσαν ἄνδρας
669.19 τε καὶ γυναῖκας χιλιάδας οʹ καὶ ὑπέστρεψαν εἰς τοὺς τόπους
669.20 αὐτῶν. 20
670.1 Εἶτα πάλιν Χοσρόης ὁ δυσσεβὴς ἀποστείλας ἕτερον
670.2 ἄρχοντα κατὰ Ῥωμαίων ὀνόματι Σάρβαρον μετὰ πλείστης
670.3 δυνάμεως καὶ πᾶσαν ἐρημώσας τὴν ἀνατολὴν καὶ τὴν Ἱερου-
670.4 σαλὴμ δορυάλωτον λαβὼν ἐλαφυραγώγησεν αὐτὴν πᾶσαν, οὐ
670.5 μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ πολλὴν καὶ ἀπάνθρωπον ἀναίρεσιν ποιησά- 5
670.6 μενος καὶ τὸν τίμιον καὶ ἅγιον σταυρὸν σὺν τῷ πατριάρχῃ
670.7 Ζαχαρίᾳ λαβὼν καὶ λαὸν ἄπειρον ἐξ Ἱερουσαλὴμ αἰχμαλω-
670.8 τεύσας καὶ εἰς Περσίδα πέμψας ἦλθε πρὸς τὴν Ἀσίαν καὶ
670.9 τὴν γῆν τῶν Ῥωμαίων. ὁ δέ γε βασιλεὺς Ἡράκλειος τὴν
670.10 ἁγίαν ἑορτὴν τοῦ πάσχα τελέσας τάδε πρὸς τὸν πατριάρχην 10
670.11 ἔφη· εἰς χεῖρας τῆς θεομήτορος ἀφίημι τὴν πόλιν ταύτην
670.12 καὶ τὸν υἱόν μου. καὶ ταῦτα εἰπὼν λαβὼν μετὰ χεῖρας τὴν
670.13 θεανδρικὴν ἀχειροποίητον μορφὴν κατὰ Περσῶν ἐστράτευσεν.
670.14 καὶ δὴ προσκαλεσάμενος τὸν Τοῦρκον εἰς συμμαχίαν κατὰ
670.15 πάροδον, ἐξ οὗ καὶ φύλαρχον καὶ πλῆθος Τούρκων ἄρας, 15
670.16 ἐξώρμησε κατὰ Περσῶν ἐν δυνάμει βαρείᾳ σφόδρα διὰ τοῦ
670.17 Εὐξείνου πόντου.
670.18 Οἱ δὲ Ἄβαροι τὰς σπονδὰς διαλύσαντες, ἅσπερ Ἡρά-
670.19 κλειος δώροις πρὸς αὐτοὺς βεβαιώσας ἐκίνησεν, τῷ τείχει
670.20 τοῦ Βυζαντίου προσπελάζουσιν εὐθύς τε πάντα ἐνεπύριζον τὰ 20
671.1 προάστεια, καὶ ὥσπερ ἀναμερισάμενοι Πέρσαι μὲν τὰ τῆς
671.2 Ἀσιάτιδος γῆς κατεδῄουν, Ἄβαροι δὲ τὸν ἐπὶ Θρᾴκης δι-
671.3 έφθειρον τόπον. ὅθεν διαπονηθέντες οἱ πολῖται καὶ πρὸς
671.4 τοὺς Ἀβάρους πόλεμον συνάψαντες καὶ πολλὰς χιλιάδας
671.5 ἐξ αὐτῶν κατασφάξαντες πρὸς τὴν ἰδίαν γῆν ἐξήλασαν. 5
671.6 Ὁ δὲ Χοσρόης μαθὼν τὴν Ἡρακλείου μεγίστην ἔφοδον
671.7 καὶ σατράπην ἐν χιλιάσιν ὁπλιτῶν λʹ κατ’ αὐτοῦ ἐκπέμψας,
671.8 συμβολῆς γενομένης ἀνῃρέθησαν πάντες. τῶν ὑπολειφθέν-
671.9 των δὲ Περσῶν κατὰ Χοσρόου μανέντων, ἐφ’ ἑνὶ τῶν βασι-
671.10 λικῶν οἴκων τοῦτον κατέκλεισαν, προύθηκαν δὲ αὐτῷ χρυσὸν 10
671.11 καὶ ἄργυρον καὶ λίθους εἰπόντες πρὸς αὐτόν· ἀπόλαυε τού-
671.12 των καὶ μόνων, δι’ ὧν καὶ τοὺς Ῥωμαίους καθ’ ἡμῶν
671.13 ἤγαγες. καὶ οὕτω λιμῷ καὶ δίψει τιμωρήσαντες αὐτὸν αἰ-

349
671.14 σχρῶς ἀνεῖλον. Ἡράκλειος δὲ ὁ βασιλεὺς εἰς τὴν Περσίδα
671.15 εἰσβαλὼν τάς τε πόλεις καθῄρει καὶ τὰ πυρεῖα διέστρεφεν, 15
671.16 ἐφ’ ὧν εὑρέθη Χοσρόου τὸ μυσαρὸν ἐκτύπωμα ἐν τῇ τοῦ
671.17 οἴκου στέγῃ ὥσπερ ἐν οὐρανῷ καθήμενον. ἑαυτὸν γὰρ ὁ
671.18 ἄθεος ἀποθεώσας οὕτως ἀνεστήλωσεν, ἐν ᾧ ἄστρα καὶ
671.19 ἥλιον καὶ σελήνην κατασκευάσας ἀγγέλους περιεστῶτας αὐτῷ
671.20 σκηπτούχους καὶ βροντὴν διὰ μηχανῆς γίνεσθαι καὶ βρέχειν 20
672.1 ὁπόταν θελήσειεν ἐτεχνάσατο. ὅπερ βδέλυγμα θεασάμενος
672.2 ὁ βασιλεὺς Ἡράκλειος εἰς γῆν κατέστρεψε καὶ ὡς κονιορτὸν
672.3 διέλυσεν. ταῦτα δὲ Σάρβαρος ἀκούσας γράφει πρὸς Ἡρά-
672.4 κλειον ἀπολογίαν ὡς ὅτι οὐχ ἑκὼν ἀλλὰ γνώμῃ Χοσρόου
672.5 διέπραττεν ἅπερ εἰς τοὺς Ῥωμαίους πεποίηκεν. ὃν ὁ βασι- 5
672.6 λεὺς διὰ γραμμάτων εἰρηνικῶν προσκαλεσάμενος, ἧκε πρὸς
672.7 αὐτὸν ἐν Περσίδι. ἀναζητήσας οὖν Ἡράκλειος τοὺς πρε-
672.8 σβευτὰς καὶ μαθὼν ὡς ὑπὸ Χοσρόου δεινῶς ἀνῃρέθησαν,
672.9 θυμοῦ πλησθεὶς οὐκ ἐφείσατο κατασφάζων καὶ πυρπολῶν
672.10 καὶ καταστρέφων πᾶσαν τὴν Περσίδα ἐν ἔτεσιν ἕξ. τῷ δὲ 10
672.11 ἑβδόμῳ ἔτει τὰ ζωοποιὰ ξύλα τοῦ πανσέπτου σταυροῦ ἀνα-
672.12 λαβὼν καὶ εἰς Ἱερουσαλὴμ παραγενόμενος καὶ ταῦτα καθυ-
672.13 ψώσας, μετὰ πολλῆς χαρᾶς καὶ εἰρήνης ἐπὶ τὴν Κωνσταν-
672.14 τινούπολιν ὑπέστρεψε μυστικήν τινα θεωρίαν ἐν τούτῳ πλη-
672.15 ρώσας. ὥσπερ γὰρ ἐν ἡμέραις ἓξ ὁ θεὸς πᾶσαν τὴν κτίσιν 15
672.16 δημιουργήσας τὴν ἑβδόμην ἀναπαύσεως ἡμέραν ἐκάλεσεν,
672.17 οὕτω δὴ καὶ οὗτος ἐν τοῖς ἓξ χρόνοις πολλοὺς διανύσας
672.18 πολέμους καὶ κοπιάσας ἐν τῷ ἑβδόμῳ ἔτει μετ’ εἰρήνης ὑπο-
672.19 στρέψας ἀνεπαύσατο. οἱ δὲ τῆς πόλεως τὴν ἔλευσιν αὐτοῦ
672.20 γνόντες ἀκατασχέτῳ πόθῳ πάντες εἰς τὴν Ἱερείαν ἐξῆλθον 20
672.21 σὺν τῷ πατριάρχῃ καὶ Κωνσταντίνῳ τῷ βασιλεῖ καὶ υἱῷ
673.1 αὐτοῦ, βαστάζοντες κλάδους ἐλαιῶν καὶ λαμπάδας, εὐφη-
673.2 μοῦντες αὐτὸν μετὰ πολλῆς εὐφροσύνης. καὶ ὁ μὲν υἱὸς
673.3 αὐτοῦ προσελθὼν ἔπεσεν εἰς τοὺς πόδας τοῦ πατρός, ὁ δὲ
673.4 πατὴρ περιπλακεὶς τῷ υἱῷ, κατέβρεξαν ἀμφότεροι τὴν γῆν
673.5 τοῖς δάκρυσιν. ὅπερ θεασάμενος ὁ λαὸς εὐχαριστηρίους 5
673.6 ὕμνους τῷ θεῷ σὺν δάκρυσιν ἀνέπεμπον, καὶ οὕτω λαβόντες
673.7 τὸν βασιλέα χαίροντες εὐφημοῦντες κροτοῦντες εἰσῆλθον ἐν
673.8 τῇ πόλει.
673.9 Τοῦ δὲ Ἡρακλείου ὑπὸ Ἀθανασίου πατριάρχου τῶν
673.10 Ἰακωβιτῶν καὶ Σεργίου τοῦ Σύρου Κωνσταντινουπόλεως 10
673.11 ἀπατηθέντος, εἰς τὴν αἵρεσιν τῶν μονοθελητῶν ἐξεκυλίσθη.
673.12 καὶ δὴ μετὰ ταῦτα νόσῳ περιπεσὼν ὑδερικῇ, δι’ ἧς καὶ
673.13 τέθνηκεν, δεινῶς ἐτιμωρεῖτο. ἐπὶ τοσοῦτον γὰρ τὸ πάθος
673.14 ἐπεκτάθη ὡς, ἡνίκα ἀπουρεῖν ἔμελλεν, σανίδα κατὰ τοῦ
673.15 ἴτρου ἐτίθει διὰ τὸ στρέφεσθαι τὸ αἰδοῖον αὐτοῦ καὶ κατὰ 15
673.16 τοῦ προσώπου τὰ οὖρα ἀναπέμπειν. ἔλεγχος δὲ ἦν τοῦτο

350
673.17 τῆς ἑαυτοῦ παρανομίας ἕνεκεν τοῦ εἰς τὴν ἰδίαν ἀνεψιὰν
673.18 γάμου.
673.19t [κγ�. Περὶ Κωνσταντίνου.]
673.20 Μετὰ δὲ Ἡράκλειον ἐβασίλευσε Κωνσταντῖνος υἱὸς αὐ- 20
673.21 τοῦ ἔτος αʹ καὶ φαρμάκῳ ὑπὸ τῶν οἰκείων ἀνῃρέθη. ἐφ’
673.22 οὗ πλούσιός τις ἐν Κωνσταντινουπόλει νοσήσας καὶ τὸν
674.1 θάνατον δειλιάσας ἔδωκε τοῖς πένησι χρυσίου λίτρας λʹ, καὶ
674.2 παρὰ προσδοκίαν ὑγιάνας καὶ μεταμεληθεὶς ἐκ διαβολικῆς
674.3 ἀπάτης θαρρεῖ τοῦτο φίλῳ αὐτοῦ γνησίῳ καὶ πλουσίῳ. ὁ δὲ
674.4 λέγει αὐτῷ· μηδαμῶς, ὦ ἄνθρωπε, παραδέξῃ τὸν πονηρὸν
674.5 λογισμὸν τοῦτον καὶ λυπήσῃς θεὸν τὸν ἐλεήσαντά σε διὰ 5
674.6 τὴν ἐλεημοσύνην σου καὶ ἀναστήσαντα, καὶ θάνατον αἰφνί-
674.7 διον ἐπάξει σοι, καὶ ἀπέλθῃς ἀμετανόητος. τοῦ δὲ μὴ πει-
674.8 θομένου, ἀλλὰ καὶ μᾶλλον ἀποδυσπετοῦντος, ἔφη πρὸς αὐ-
674.9 τὸν ὁ φίλος· ἐπεὶ συμβουλεύοντός μου τὰ πρὸς σωτηρίαν
674.10 σου οὐ καταδέχεσαι, εἴπω σοι ἑτέραν βουλήν. ὁ δέ φησιν· 10
674.11 ποίαν ταύτην; καὶ ὁ ἀληθῶς ἐλεήμων ἀπεκρίνατο· δεῦρο
674.12 εἰς τὴν ἐκκλησίαν καὶ εἰπέ· οὔκ εἰμι ἐγώ, κύριε, ὁ ποιήσας
674.13 τὴν ἐλεημοσύνην ἐκείνην, ἀλλ’ οὗτός ἐστιν, καὶ παρέξω σοι
674.14 τὰς λʹ λίτρας εὐθέως. ὁ δὲ ταλαίπωρος ἐκεῖνος ἄνθρωπος
674.15 συνθέμενος τοῦτο καὶ πρὸς τὴν ἐκκλησίαν ἀπελθὼν τὸ χρυ- 15
674.16 σίον ἐν χερσὶ λαβὼν καὶ τὸ συμφωνηθὲν λαλήσας ἐν τῷ
674.17 ἐξέρχεσθαι αὐτὸν πεσὼν παρὰ τὴν πύλην τῆς ἐκκλησίας
674.18 ἀπέθανεν. πάντων οὖν τῶν εὑρεθέντων φόβῳ καὶ τρόμῳ
674.19 συσχεθέντων, τὸν δικαιοκρίτην καὶ ἀπαραλόγιστον θεὸν ὑμνο-
674.20 λόγησαν. τῶν δὲ κληρικῶν προτρεπομένων τὸν κύριον τῶν 20
674.21 νομισμάτων τοῦ λαβεῖν τὰ ἴδια, παρῃτήσατο καὶ εἶπεν· μή
675.1 μοι γένοιτο τοῦτο κἂν εἰς ἔννοιαν λαβεῖν. ἐξότε γὰρ ὠνό-
675.2 μασα ταῦτα δῶρα κυρίῳ τῷ θεῷ, αὐτοῦ εἰσιν, καὶ εἰς τὰ
675.3 ἄνω βρέβια ἐγράφησαν, καὶ οὐκ ἔχω αὐτῶν ἐξουσίαν. ὅπερ
675.4 Ἀνανίας καὶ Σαπφείρα ἀγνοήσαντες καὶ ἐκ τῶν ἀφιερω-
675.5 θέντων κυρίῳ πάλιν ὡς ἐξ οἰκείων λαβόντες αἰφνίδιον 5
675.6 θάνατον ὥσπερ καὶ οὗτος ὑπέστησαν. θεὸς γὰρ οὐ μυκτη-
675.7 ρίζεται. οἱ δὲ ἀκούσαντες ταῦτα μεγάλως ὠφελήθησαν κατα-
675.8 νοήσαντες τοῦ ἀνδρὸς τὸ σταθερὸν καὶ βέβαιον καὶ πρὸς
675.9 τὴν πίστιν ἀσάλευτον. ἐκρίθησαν οὖν αἱ λʹ λίτραι δια-
675.10 δοθῆναι πτωχοῖς. 10
675.11 Εἰκότως οὖν ἔλεγεν ὁ μέγας Ἀθανάσιος, ὅτι πᾶν ὅπερ
675.12 ἐπαγγελλόμεθα τῷ θεῷ οὐκέτι λοιπὸν ἡμῶν ἐστιν, ἀλλὰ τοῦ
675.13 θεοῦ. διὸ τοίνυν, ἐὰν ἐκ τούτων ὑποσύρωμεν, οὐχ ὡς τὰ
675.14 ἑαυτῶν ἐσμεν λαβόντες, ἀλλ’ ὡς τὰ τοῦ θεοῦ ἱεροσυλοῦντες
675.15 κριθησόμεθα. ἐπὶ μικρῷ γὰρ καὶ μείζονι πταίσματι ἡ παρά- 15
675.16 βασις κρίνεται. καὶ γοῦν οἱ προπάτορες ξύλου γεύσει θανάτῳ
675.17 καὶ φθορᾷ κατεδικάσθησαν, καὶ ὁ ἐν σαββάτῳ ξύλα συλλέξας

351
675.18 λιθοβολεῖται. ἡ δὲ ἐπαγγελία οὐκ ἄχρι μόνον χρημάτων,
676.1 ἀλλὰ καὶ μέχρι λόγου φθάνει καὶ προαιρέσεως. οὐδὲ γάρ,
676.2 εἴ τίς ἐστι πένης οὗτος καὶ προαιρέσεως ἐστέρηται. ἀμέλει
676.3 τὸ μέγα καὶ θεῖον ὄντως μυστήριον ἡμῶν οὐκ ἐπὶ χρήμασιν
676.4 ἔχει τὴν ὑπόσχεσιν, ἀλλ’ ἐπὶ προαιρέσει τελείᾳ καὶ τῇ κατὰ
676.5 θεὸν πίστει. πάντες γὰρ ἐπηγγειλάμεθα, καὶ πάντες ἐπαγ- 5
676.6 γελίας ἐσμὲν ὑπεύθυνοι. ἀνάγκη τοίνυν ἀποδιδόναι τὴν
676.7 μὲν παρθένον τὴν παρθενίαν ὁποίαν καὶ ἐπηγγείλατο, τὸν
676.8 δὲ ἐγκρατῆ τὴν ἐγκράτειαν, τοὺς δὲ ἐν γάμῳ τὴν σωφροσύ-
676.9 νην καὶ τὴν πρὸς ἀλλήλους τιμήν τε καὶ ἀγάπην, καὶ τέλος
676.10 πάντας τὴν εἰς θεὸν πίστιν καὶ εὐλάβειαν καὶ δικαιοσύνην 10
676.11 καὶ ἀνδρείαν.
676.12 Καὶ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ δὲ ἐγένετό τι τοιοῦτον. ἐπίσκοπός
676.13 τις εὐλαβὴς πάνυ πλησίον ἔχων φιλόσοφόν τινα Εὐάγριον
676.14 καλούμενον, ἑταῖρον μὲν αὐτοῦ γενόμενον ἐν τοῖς παιδευτη-
676.15 ρίοις, Ἕλληνα δὲ τὴν θρησκείαν, ὃν ὁ ἐπίσκοπος μεταθεῖναι 15
676.16 βουλόμενος ἐκ τῆς εἰδωλομανίας πρὸς τὴν πίστιν τοῦ Χρι-
676.17 στοῦ συνεχῶς προσεκαλεῖτο καὶ διελέγετο. τοῦ δὲ μὴ πειθο-
676.18 μένου, ἀλλὰ καὶ σφόδρα δυσχεραίνοντος, εἰπεῖν λέγεται ἐν
676.19 μιᾷ πρὸς τὸν ἐπίσκοπον· ὄντως, κῦρι ὁ ἐπίσκοπος, μετὰ
676.20 πάντων καὶ τοῦτο ἀπαρέσκει μοι, ὃ λέγετε οἱ Χριστιανοί, 20
676.21 ὅτι συντέλεια τοῦ κόσμου γίνεται καὶ τῶν σωμάτων ἀνά-
677.1 στασις καὶ ἀνταπόδοσις τῶν βεβιωμένων, καὶ ὅτι ὁ ἐλεῶν
677.2 πτωχὸν δανείζει θεῷ καὶ ἑκατονταπλασίονα μετὰ ζωῆς αἰωνίου
677.3 ἀπολήψεται. ἅπερ ἅπαντά μοι χλεύη καὶ μῦθος τὰ λεγό-
677.4 μενα φαίνεται. καὶ τοῦ ἐπισκόπου διαβεβαιουμένου μηδὲν
677.5 ψεῦδος ἢ χλεύην ἐν τοῖς τῶν χριστιανῶν εἶναι δόγμασιν, 5
677.6 ἀνεχώρει Εὐάγριος πολλὴν συζήτησιν ἐν ἑαυτῷ ἔχων. μετὰ
677.7 δέ τινα χρόνον, θεοῦ συνεργοῦντος τῇ τοῦ ἐπισκόπου διδα-
677.8 σκαλίᾳ, πιστεύσας ὁ φιλόσοφος ἐβαπτίσθη. ὃς αὐτίκα παρα-
677.9 σχὼν τῷ ἐπισκόπῳ χρυσοῦ λίτρας τʹ (ἦν γὰρ πλούσιος
677.10 σφόδρα) λέγει· δέξαι ταῦτα, ὦ ἐπίσκοπε, καὶ διαδοὺς πτω- 10
677.11 χοῖς ποίησόν μοι ἰδιόχειρον, ὅτι λήψομαι αὐτὰ ἐκεῖ παρὰ
677.12 τοῦ θεοῦ. τοῦ δὲ ταῦτα δεξαμένου προθύμως καὶ τὸ γράμμα
677.13 ποιήσαντος, διένειμε πάντα τοῖς πένησιν. ἐπιζήσας οὖν
677.14 χρόνους τινὰς ὁ φιλόσοφος ἐν εὐσεβείᾳ καὶ ἀρεταῖς μεγάλαις
677.15 παρήγγειλε τοῖς ἑαυτοῦ τέκνοις τελευτῶν ἐνθεῖναι τὸν χάρ- 15
677.16 την ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ καὶ οὕτω ταφῆναι. καὶ τούτου γενο-
677.17 μένου, μετὰ τρίτην ἡμέραν ἐπιφαίνεται κατ’ ὄναρ ὁ φιλό-
677.18 σοφος τῷ ἐπισκόπῳ λέγων· ἐλθὲ εἰς τὸν τάφον μου, ὦ
677.19 ἐπίσκοπε, καὶ λάβε τὸ ἰδιόχειρόν σου. ἀπέλαβα γὰρ τὸ
677.20 χρέος ἑκατονταπλασίονα καὶ οὐδένα λόγον ἔχω πρός σε, ἀλλὰ 20
677.21 πρὸς τελείαν πληροφορίαν σου ἰδιοχείρως ἐν αὐτῷ καθυπ-
677.22 έγραψα. τοῦ δὲ ἐπισκόπου ἀγνοοῦντος ὅτι συνετάφη τῷ

352
677.23 φιλοσόφῳ τὸ ἰδιόχειρον, πρωῒ μεταστέλλεται τοὺς υἱοὺς τοῦ
677.24 φιλοσόφου, καὶ τοῦτο μαθὼν ἀπέρχεται πρὸς τὸν τάφον
678.1 μετὰ τῶν κληρικῶν τῆς πόλεως, καὶ τοῦτον ἀνοίξαντες εὑ-
678.2 ρίσκουσι τὸν φιλόσοφον καθήμενον καὶ τὴν χεῖρα μετὰ τοῦ
678.3 γράμματος προτείνοντα. τῶν δὲ κληρικῶν βουλομένων τὸν
678.4 χάρτην λαβεῖν, οὐδεὶς τοῦτον ἴσχυσεν ἀποσπάσαι τῆς χειρὸς
678.5 αὐτοῦ, ἕως ἂν ἦλθεν ἡ χεὶρ τοῦ ἐπισκόπου, καὶ παραχρῆμα 5
678.6 τὸν χάρτην ἐπιδοὺς ἀνέπεσε πάλιν. ὅνπερ ἀνοίξας ἐπὶ πάν-
678.7 των ὁ ἐπίσκοπος εὗρε νεωστὶ ὑπογεγραμμένον τῇ χειρὶ τοῦ
678.8 φιλοσόφου οὕτως· ἐγὼ Εὐάγριος φιλόσοφος σοὶ τῷ ὁσιωτάτῳ
678.9 ἐπισκόπῳ κυρίῳ μου χαίρειν. ἴσθι, πάτερ, ὡς ἔλαβον τὸ
678.10 χρέος ἑκατονταπλασίονα καὶ οὐδένα πρός σε λόγον ἔχω περὶ 10
678.11 τούτου. πάντων οὖν τῶν ἀκουσάντων ἀναγινωσκομένου τοῦ
678.12 χάρτου καταπλαγέντων σφόδρα καὶ ἐπὶ τρεῖς ὥρας τὸ κύριε
678.13 ἐλέησον κραζόντων καὶ τὸ δόξα τῷ θεῷ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ,
678.14 ἐκέλευσεν ὁ ἐπίσκοπος τὸ ἰδιόχειρον ἐν τῷ σκευοφυλακίῳ
678.15 τηρεῖσθαι. 15
678.16 Καὶ ἐν Καρταγένῃ δὲ τῇ πόλει τῆς Ἀφρικῆς ὑπῆρχε στρα-
678.17 τιώτης ἄσωτος λίαν, ὃς ἐκ λοιμικῆς νόσου τῆς πόλεως δια-
678.18 φθειρομένης ἐλθὼν εἰς κατάνυξιν καὶ τὴν πόλιν καταλείψας
678.19 ἰδίασε μετὰ τῆς γυναικὸς αὐτοῦ ἐν προαστείῳ· ἐν ᾧ πάλιν
678.20 ἐκ διαβολικῆς ἐνεργείας παραπεσὼν εἰς τὴν γυναῖκα τοῦ 20
678.21 γεωργοῦ καὶ οὕτως ἄφνω τελευτήσας θάπτεται πλησίον τοῦ
679.1 προαστείου ἐν μοναστηρίῳ. τῇ οὖν ἐπαύριον τῶν μοναχῶν
679.2 ψαλλόντων τὴν τρίτην ὥραν, φωνὴ γέγονεν ἐκ βάθους τοῦ
679.3 τάφου, ἐλεήσατε, λέγουσα, δοῦλοι τοῦ θεοῦ, ἐλεήσατε. οἱ
679.4 δὲ τοῦτον εὐθὺς ἀνοίξαντες εὗρον καθεζόμενον τὸν στρα-
679.5 τιώτην καὶ κράζοντα, καὶ θᾶττον αὐτὸν ἀνελκύσαντες καὶ 5
679.6 τὰ δεσμὰ διαλύσαντες ἠρώτησαν τὴν αἰτίαν τοῦ τοιούτου
679.7 θαύματος. ὁ δὲ παρακαλέσας αὐτοὺς ἀπενεγκεῖν αὐτὸν πρὸς
679.8 τὸν ἐπίσκοπον Θαλάσσιον διηγήσατο αὐτῷ μετὰ πολλῶν δα-
679.9 κρύων ἐπὶ πάντων οὕτως· ἐγὼ ὁ ταπεινὸς καὶ ταλαίπωρος,
679.10 ὦ πάτερ, ἐν ἁμαρτίαις τελευτῶν ἐθεώρουν τινὰς Αἰθίοπας 10
679.11 ἑστῶτας πλησίον μου, ὧν καὶ αὐτὴ ἡ θεωρία μόνη χαλε-
679.12 πωτέρα πάσης ὑπάρχει κολάσεως, οὕστινας ὁρῶσα ἡ ἁμαρ-
679.13 τωλὸς ψυχὴ ταράττεται σφόδρα πρὸς ἑαυτὴν καὶ συστέλλεται.
679.14 παρισταμένων δέ μοι τῶν τοιούτων φοβερῶν Αἰθιόπων, θεωρῶ
679.15 νεανίσκους δύο λευχειμονοῦντας καὶ εὐειδεῖς ἄγαν, οἵτινες 15
679.16 τὴν ψυχήν μου παραλαβόντες καὶ ἀπὸ τῆς γῆς αὐτίκα πρὸς
679.17 οὐρανοὺς ἀνιπτάμενοι καὶ ἀναφερόμενοι, εὑρίσκομεν τελώνια
679.18 τελώνια φυλάττοντα μετὰ πολλῆς ἀκριβείας τὴν ἄνοδον καὶ
679.19 διακωλύοντα τὰς ἀνερχομένας ψυχὰς καὶ λογοθετοῦντα καθ’
679.20 ἕκαστον τελώνιον τὴν οἰκείαν ἁμαρτίαν, τὸ μὲν τοῦ ψεύδους, 20
680.1 τὸ δὲ τοῦ φθόνου, τὸ δὲ τῆς λοιδορίας, καὶ ἁπλῶς οὕτω

353
680.2 καθεξῆς ἕκαστον πάθος ἰδίους τελωνάρχας ἔχει καὶ δικολό-
680.3 γους. ὑφ’ ὧν κρατούμενος ἐθεώρουν τοὺς ὁδηγοῦντάς με
680.4 νεανίσκους βαστάζοντας ὡς ἐν βαλαντίῳ τινὶ τὰς καλάς μου
680.5 πράξεις. ἀφ’ οὗ λαμβάνοντες καὶ ἀντισταθμίζοντες τοῖς 5
680.6 πονηροῖς ἔργοις μου, οἷς προσέφερον ἀκριβολογοῦντες οἱ
680.7 πονηροὶ ζυγοστάται καὶ τῆς ἀεροπορίας ὁδοστάται, μόλις ἀπε-
680.8 λυόμεθα. ἐκδαπανηθέντων οὖν πάντων μου τῶν ἀγαθῶν
680.9 ἔργων, καὶ πρὸς τὴν πύλην ἤδη τοῦ οὐρανοῦ φθασάντων
680.10 ἡμῶν, ἐν ᾗ τὸ τελώνιον τῆς πορνείας ἦν, συσχεθεὶς ὑπὸ 10
680.11 τῶν ζοφερῶν ἐκείνων Αἰθιόπων, προσέφερον πᾶσάν μου
680.12 πορνείαν καὶ σωματικὴν ἁμαρτίαν, ἣν ἀπὸ δεκαετοῦς μου
680.13 χρόνου τῆς ἡλικίας διεπραξάμην ὁ ἄθλιος. ἀπολογουμένων
680.14 δὲ τῶν νεανίσκων ἐκείνων ὑπὲρ ἐμοῦ καὶ λεγόντων, ὅτι τὰ
680.15 ἐν τῇ πόλει ἁμαρτήματα συγκεχώρηται μετανοήσας, ἀλλά, 15
680.16 φησὶν οἱ δεινοὶ κατήγοροι, μετανοήσας ἔπεσε πάλιν εἰς μοι-
680.17 χείαν ἔξω τῆς πόλεως καὶ οὕτως ἀπέθανεν. ὅπερ ἀκού-
680.18 σαντες οἱ ἄγγελοι ἀνεχώρησαν ἀφέντες με ὡς ἀναπολόγητον
680.19 καὶ μηδὲν ἔργον ἀγαθὸν ἔχοντα, καὶ ἁρπάσαντές με χαί-
680.20 ροντες οἱ Αἰθίοπες ἐκεῖνοι καὶ τύπτοντες κατήγαγον εἰς τὴν 20
680.21 γῆν αὖθις, καὶ ταύτης διχασθείσης κατῆλθον διά τινων
680.22 στενωπῶν καὶ σκοτεινῶν δυσωδεστάτων τε πάνυ καὶ φρικω-
681.1 δεστάτων καταδύσεων μέχρι τῶν καταχθονίων ἐν τοῖς δεσμω-
681.2 τηρίοις τοῦ ᾅδου, ἔνθα εἰσὶν αἱ ψυχαὶ τῶν ἁμαρτωλῶν
681.3 ἀποκεκλεισμέναι εἰς γῆν σκοτεινὴν καὶ γνοφεράν, εἰς γῆν
681.4 σκότους αἰωνίου, οὗ οὐκ ἔστι φέγγος οὐδὲ ὁρᾶν ζωὴν βρο-
681.5 τῶν, ὡς γέγραπται, ἀλλ’ ὀδύνη καὶ θλίψις αἰώνιος καὶ 5
681.6 ἀπαραμύθητος καὶ στεναγμὸς ἀσίγητος. ἕκαστος γὰρ τῶν
681.7 ἐκεῖσε μνημονεύων τὰς πονηρὰς αὐτοῦ πράξεις καὶ ἐννοῶν
681.8 πῶς ἀπολογήσεται τῷ ἀδεκάστῳ κριτῇ καὶ πῶς τὴν ἀπέ-
681.9 ραντον κόλασιν ὑποστήσεται, δεινῶς τῷ συνειδότι προβασα-
681.10 νίζεται, καὶ πρὸς τούτοις ἀναλογιζόμενος τὸν ἀπὸ θεοῦ 10
681.11 χωρισμὸν καὶ τῆς δόξης τῶν ἁγίων αὐτοῦ καὶ τὴν μετὰ
681.12 τοῦ διαβόλου καὶ τῶν δαιμόνων καταδίκην, ἄπαυστα καὶ
681.13 ἀπαρηγόρητα λυπεῖται καὶ στενάζει. μεθ’ ὧν γέ τοι κἀγὼ
681.14 συγκατακλεισθεὶς καὶ πενθῶν ὁρῶ τοὺς δύο νεανίσκους ἐκεί-
681.15 νους ἐλθόντας κἀκεῖσε πάλιν· οὓς δυσωπήσας ἐξαγαγεῖν 15
681.16 με τῆς φοβερᾶς ἐκείνης φυλακῆς τε καὶ ἀνάγκης, ὅπως
681.17 μετανοήσω, φησὶ πρός με· μάτην παρακαλεῖς. οὐδεὶς γὰρ
681.18 ἐξέρχεται τῶν ἐνταῦθα μέχρι τῆς κοινῆς ἀναστάσεως. ἐπι-
681.19 μένοντος δέ μου τῇ παρακλήσει καὶ λέγοντος· ἐλεήσατέ με·
681.20 οὐ γὰρ ᾔδειν ὅτι ταῦτά μοι συμβήσεται, καὶ διὰ τοῦτο 20
681.21 γνησίως ἀπὸ τοῦ νῦν μετανοήσω καὶ γενήσομαι πρὸς ὠφέ-
681.22 λειαν πολλῶν, εἰ πρὸς τὴν ἐπὶ γῆς ζωὴν αὖθις ἐπανήξω,
682.1 δυσωπηθέντες οἱ [ἅγιοι] ἄγγελοι ἄγουσί με πρὸς τὸ σῶμα.

354
682.2 καὶ τὴν μὲν ἰδίαν φύσιν τῆς ψυχῆς ἔβλεπον ὥσπερ μαρ-
682.3 γαρίτην ἀστράπτουσαν, τὸ δὲ σῶμα δυσῶδες καὶ ἠμαυρω-
682.4 μένον. ὅθεν δυσχεραίνοντός μου καὶ λέγοντος τοῦ μὴ
682.5 εἰσελθεῖν ἐν αὐτῷ διὰ τὴν ζόφωσιν αὐτοῦ, προσηπείλησάν 5
682.6 μοι λέγοντες· εἰ μὴ εἰσέρχῃ, πάλιν ἀποστρέφομέν σε πρὸς
682.7 τὴν καταδίκην. οὐκοῦν εἴσελθε, ἵνα καὶ αὐτὸς σωθῇς καὶ
682.8 ἄλλους ὠφελήσῃς, ὡς τῷ κυρίῳ ἔδοξεν. καὶ τότε διὰ τοῦ
682.9 στόματος εἶδον ἐμαυτὸν εἰσελθόντα, καὶ τὸ σῶμα διαναστήσας
682.10 ἠρξάμην κράζειν· ἐλεήσατε. πάντων δὲ λίαν ὠφεληθέντων 10
682.11 καὶ μᾶλλον φοβηθέντων ἐπὶ τῇ φοβερᾷ ταύτῃ διηγήσει,
682.12 ἕκαστος τὰ ἑαυτοῦ ἐθρήνει πλημμελήματα, τὸν δὲ ἄνθρωπον
682.13 βλέποντες καταπεπονημένον καὶ πολύδακρυν παρεκάλουν
682.14 γεύσασθαι τροφῆς. ὁ δὲ παντελῶς οὐχ ὑπήκουσεν, ἀλλὰ
682.15 ἀποταξάμενος αὐτοῖς διήρχετο τὰς ἐκκλησίας καὶ ῥίπτων 15
682.16 ἑαυτὸν ἐπὶ τοῦ ἐδάφους ἐβόα μετὰ φωνῆς ἰσχυρᾶς καὶ
682.17 δακρύων πολλῶν· οὐαὶ οὐαὶ τοῖς ἁμαρτάνουσιν ἀμετανόητα.
682.18 ποία φοβερὰ κόλασις καὶ ἐξέτασις ἀκριβὴς αὐτοὺς περιμένει.
682.19 ποιήσας οὖν οὕτως ἡμέρας μʹ νηστεύων καὶ ἀγρυπνῶν καὶ
682.20 κηρύσσων καὶ πολλοὺς ἐπιστρέφων πρὸς μετάνοιαν ἐτελεύ- 20
683.1 τησεν ἐν κυρίῳ προγνοὺς τὸν ἑαυτοῦ θάνατον πρὸ ἡμε-
683.2 ρῶν ιβʹ.
683.3 Συμφωνεῖ δὲ τῷ θαύματι τούτῳ, λέγω δὴ τῷ περὶ τῶν
683.4 ψυχῶν πρὸς τὴν τῶν οὐρανῶν ἄνοδον μετὰ τὴν ἐνθένδε
683.5 μεταχώρησιν καὶ ὁ θεομύστης Χρυσόστομος διεξιὼν περὶ 5
683.6 τῶν κεκοιμημένων οὕτως· ταῦτα καὶ τὰ τούτων ἀπορρητότερα
683.7 προθεωροῦντες οἱ τελευτῶντες οἱ μὲν ἐν τῇ κλίνῃ ταράσ-
683.8 σονται φυγεῖν μὲν βουλόμενοι, μὴ δυνάμενοι δέ, οἱ δὲ τοὺς
683.9 ὀδόντας βρύχουσιν, καὶ ἄλλοι τὰς σιαγόνας κόπτουσιν, καὶ
683.10 ἕτεροι τοὺς ὀφθαλμοὺς ἐλεεινῶς περιστρέφουσι καὶ τὰς χεῖρας 10
683.11 συστέλλουσιν, κατὰ μικρὸν τῆς δυνάμεως τοῦ σώματος λη-
683.12 γούσης, καὶ τῆς γλώσσης δεινῶς φλεγομένης. ὁρῶσι γὰρ
683.13 τότε τοὺς μὲν θείους ἀγγέλους φοβερῶς τε καὶ ὀξέως τὴν
683.14 ψυχὴν ἀπαιτοῦντας, τοὺς δὲ πονηροὺς δαίμονας παριστα-
683.15 μένους καὶ λογοθετοῦντας καὶ κατηγοροῦντας εὐτόνως καὶ 15
683.16 ἁρπάσαι πρὸς ἑαυτοὺς ἐπιχειροῦντας, εἶτα καὶ τὸν κλέπτην
683.17 αἰφνίδιον εἰσελθόντα καὶ τὴν ψυχὴν τοῦ σώματος ἀπορρή-
683.18 ξαντα, πορεύεται μετὰ σκυθρωπότητος πολλῆς εἰς τόπους
683.19 ξένους καὶ πάμπαν ἀγνοουμένους. πολλῶν οὖν ἡμῖν, ἀδελ-
683.20 φοί, τότε δεῖ τῶν εὐχῶν, πολλῶν τῶν βοηθῶν, πολλῶν τῶν 20
683.21 ἀγαθῶν ἔργων, πολλῆς ἡμῖν τότε χρεία τῆς τῶν ἀγέλων
683.22 προστασίας, πολλῆς ἡμῖν τότε τῆς ἐν τῇ τοῦ ἀέρος ἀναβάσει
683.23 χειραγωγίας καὶ συμμαχίας. εἰ γὰρ εἰς μακρὰν χώραν καὶ
683.24 ξένην πόλιν ἐνταῦθα πορευόμενοι δεόμεθα τοῦ χειραγω-
683.25 γοῦντος καὶ ὁδηγοῦντος, πόσων ἡμῖν δεῖ τῶν βοηθῶν 25

355
684.1 μᾶλλον καὶ χειραγωγῶν τοῦ διασῶσαι καὶ περᾶσαι τὰς ἀρχὰς
684.2 καὶ τὰς ἐξουσίας καὶ τοὺς ὁδοστάτας τοῦ ἀέρος καὶ δικολό-
684.3 γους, οὓς τελώνας καὶ φορολόγους ἡ θεία γραφὴ προσαγο-
684.4 ρεύει. διὸ δὴ προφθάσωμεν πρὸ τοῦ φθασθῆναι καὶ δρά-
684.5 μωμεν πρὸ τοῦ καταληφθῆναι. ὁ γὰρ βίος βραχύς, ἡ δὲ 5
684.6 κρίσις μακρά, τὸ δὲ τέλος ἐγγύς, καὶ ὁ φόβος πολύς, καὶ ὁ
684.7 λύων οὐδείς. ἐννόησον γὰρ πῶς εἰσιν αἱ ἐν ᾅδου ψυχαί,
684.8 διότι κατεφρόνησαν τοῦ φόβου καὶ τῆς ἐντολῆς τοῦ θεοῦ,
684.9 μικρᾶς ἀνέσεως παρακαλοῦσαι τυχεῖν καὶ μὴ τυγχάνουσαι,
684.10 ἀλλ’ εἰς τὰ καταχθόνια τῆς γῆς θρηνοῦσαι τὰς ῥᾳθυμίας 10
684.11 καὶ τὰς τρυφὰς καὶ τὰς πορνείας αὐτῶν καὶ τὰς λοιπὰς
684.12 κακουργίας ἀνόνητα μετανοοῦσιν ἐφ’ οἷς κακῶς διεπράξαντο
684.13 καὶ πενθοῦσιν ἀπαρηγόρητα. διά τοι τοῦτο μάλιστα πάντες
684.14 μακαρίζομεν τοὺς δικαίους καὶ τοὺς νηπίους ἀποθνήσκοντας,
684.15 ἐπειδὴ τὸ παρ’ ἡμῖν τοῦ θανάτου ποτήριον ἐπικίνδυνον 15
684.16 παρ’ ἐκείνοις ἐστὶ σωτήριον, καὶ τὸ παρὰ πᾶσι φρικτὸν παρ’
684.17 ἐκείνοις ἐπαινετόν, καὶ ὅπερ ἡμεῖς ἔχομεν εἰς ἐκεῖθεν ἀρχὴν
684.18 τιμωρίας παρ’ ἐκείνοις ἐστὶν ἀρχὴ σωτηρίας, μονονουχὶ λέ-
684.19 γοντες· ἡμᾶς ἄγγελοι εἰρηνικῶς διεχώρισαν ἐκ τοῦ σώματος,
684.20 ἡμεῖς ἀλύπως καὶ ἀνεμποδίστως παρήλθομεν τὰς ἀρχὰς καὶ 20
684.21 τὰς ἐξουσίας τοῦ ἀέρος ἀγαθοὺς ὁδηγοὺς ἔχοντες. οὐ γὰρ
684.22 εὗρον ἐν ἡμῖν ἅπερ ἐζήτουν καὶ ἤλπιζον. εἶδον ἀμίαντον
684.23 καὶ καθαρὸν τὸ σῶμα καὶ ᾐσχύνθησαν, εἶδον ἄφθορον καὶ
684.24 λαμπρὰν τὴν ψυχὴν καὶ ἐνετράπησαν, εἶδον τὴν γλῶσσαν
684.25 ἄσπιλον καὶ ἄδολον καὶ ἐφιμώθησαν. παρήλθομεν καὶ εὐ- 25
684.26 τελίσαμεν αὐτούς. διέβημεν δι’ αὐτῶν καὶ κατεψάλλομεν
684.27 αὐτῶν φάσκοντες· εὐλογητὸς κύριος ὃς οὐκ ἔδωκεν ἡμᾶς
685.1 εἰς θήραν τοῖς ὀδοῦσιν αὐτῶν. ἡ παγὶς συνετρίβη, καὶ
685.2 ἡμεῖς ἐρρύσθημεν. ὅθεν οὖν καὶ οἱ προσαπαντῶντες ἔχαιρον
685.3 ἄγγελοι, δίκαιοι κατησπάζοντο, ὅσιοι συνετέρποντο λέγοντες·
685.4 καλῶς ἦλθον οἱ φίλοι τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν αἰωνίων ἀγα-
685.5 θῶν κληρονόμοι. 5
685.6 Καὶ μέντοι καὶ ὁ τῆς θεολογίας ἐπώνυμος Γρηγόριος
685.7 ἐν τῷ ἐπιταφίῳ τοῦ ἀδελφοῦ Καισαρίου φάσκει· πείθομαι
685.8 σοφῶν λόγοις, ὅτι πᾶσα ψυχὴ καλή τε καὶ θεοφιλής, ἐπει-
685.9 δὰν τοῦ συνδεδεμένου λυθεῖσα σώματος ἐνθένδε ἀπαλλαγῇ,
685.10 εὐθὺς ἐν συναισθήσει καὶ θεωρίᾳ τοῦ μένοντος αὐτὴν κα- 10
685.11 λοῦ γενομένη, ἅτε τοῦ ἐπισκοτοῦντος ἀνακαθαρθέντος ἢ
685.12 ἀποτεθέντος, ἢ οὐκ οἶδ’ ὅτι καὶ λέγειν χρή, θαυμασίαν τινὰ
685.13 ἡδονὴν ἥδεται καὶ ἀγάλλεται καὶ ἵλεως χωρεῖ πρὸς τὸν ἑαυ-
685.14 τῆς δεσπότην ὥσπερ τι δεσμωτήριον χαλεπὸν τὸν ἐνταῦθα
685.15 βίον ἀποφυγοῦσα καὶ τὰς περικειμένας ἀποσεισαμένη πέδας, 15
685.16 ὑφ’ ὧν τὸ τῆς διανοίας πτερὸν καθείλκετο, καὶ οἷον ἤδη
685.17 τῇ φαντασίᾳ καρποῦται τὴν ἀποκειμένην μακαριότητα.

356
685.18 Ὁμοίως δὲ καὶ ὁ μέγας Ἀθανάσιος ἐν τῷ βίῳ τοῦ ἁγίου
685.19 Ἀντωνίου λέγει· μέλλων γάρ ποτε ἐσθίειν ὁ θεοφόρος Ἀν-
685.20 τώνιος ἀναστὰς εἰς προσευχὴν περὶ ὥραν θʹ ᾔσθετο ἑαυτὸν 20
685.21 ἁρπαγέντα τῇ διανοίᾳ, καὶ παραδόξως ἑστὼς ἔβλεπεν ἑαυτὸν
685.22 ὥσπερ ἔξωθεν ἑαυτοῦ γενόμενον καὶ ὡς εἰς τὸν ἀέρα ποδη-
685.23 γούμενον ὑπό τινων, εἶτα πικροὺς καὶ δεινούς τινας ἑστῶτας
686.1 ἐν τῷ ἀέρι καὶ θέλοντας αὐτὸν κωλύειν ὥστε μὴ διαβῆναι.
686.2 τῶν δὲ ὁδηγούντων ἀντιμαχομένων, ἀπῄτουν ἐκεῖνοι λόγον,
686.3 εἰ μὴ ὑπεύθυνος αὐτοῖς εἴη. βουλομένων τοίνυν συνᾶραι
686.4 λόγον ἀπὸ τῆς γενέσεως αὐτοῦ, οὐ συνεχώρουν οἱ τὸν Ἀν-
686.5 τώνιον ὁδηγοῦντες, τὰ μὲν ἀπὸ τῆς γενέσεως, λέγοντες, ὁ 5
686.6 κύριος ἀπήλειψεν, ἀφ’ οὗ δὲ γέγονε μοναχὸς καὶ τῷ θεῷ
686.7 συνέθετο ποιεῖσθαι τὸν λόγον ἔξεστιν. καὶ δὴ τότε κατη-
686.8 γορούντων αὐτοῦ καὶ μὴ ἐλεγχόντων, ἐλεύθερος γέγονεν ἡ
686.9 ὁδὸς αὐτῷ καὶ ἀκώλυτος. καὶ παραυτίκα εἶδεν ἑαυτὸν ὥσπερ
686.10 ἐρχόμενον εἰς ἑαυτόν, καὶ τοῦ μὲν φαγεῖν ἐπελάθετο, ἔμενε 10
686.11 δὲ τὸ λοιπὸν τῆς ἡμέρας καὶ δι’ ὅλης τῆς νυκτὸς εὐχόμενος
686.12 καὶ στενάζων. ἐθαύμαζε γὰρ λογιζόμενος πρὸς ποίους ἡμῖν
686.13 ἐστιν ἡ πάλη καὶ διὰ πόσων πόνων ἔχει τις διαβῆναι τὸν
686.14 ἀέρα, καὶ ἐμνημόνευεν, ὅτι τοῦτό ἐστιν ὃ ἔλεγεν ὁ ἀπό-
686.15 στολος· κατὰ τὸν ἄρχοντα τῆς ἐξουσίας τοῦ ἀέρος. ἐν τούτῳ 15
686.16 γὰρ ὁ ἐχθρὸς ἔχει τὴν ἐξουσίαν ἐν τῷ μάχεσθαι καὶ πει-
686.17 ρᾶσθαι διακωλύειν τοὺς διερχομένους. ὅθεν μάλιστα καὶ
686.18 παρῄνει λέγων· ἀναλάβετε τὴν πανοπλίαν τοῦ θεοῦ, ἵνα
686.19 δυνηθῆτε ἀντιστῆναι ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ πονηρᾷ, ὅπως μηδὲν
686.20 ἔχων ὁ ἐχθρὸς λέγειν περὶ ἡμῶν φαῦλον καταισχυνθῇ. 20
686.21 Διὸ τοίνυν ἀνενδότως ἐπιμένωμεν τῇ ἀσκήσει γινώσκον-
687.1 τες ὅτι, ἐὰν μίαν ἡμέραν ἀμελήσωμεν, οὐ διὰ τὸν παρελ-
687.2 θόντα χρόνον ἡμῖν συγχωρήσει, ἀλλὰ διὰ τὴν ἀμέλειαν καθ’
687.3 ἡμῶν ὁ θεὸς ἀγανακτήσει μᾶλλον. οὕτω γὰρ ἐν τῷ Ἰεζεκιὴλ
687.4 ἠκούσαμεν. οὕτω καὶ Ἰούδας ἀπώλεσε διὰ νύκτα μίαν ὅλου
687.5 τοῦ παρελθόντος χρόνου τὸν κάματον. οὐδὲ γὰρ ὁ ἐχθρὸς 5
687.6 ἡμῶν ἀμελεῖ τῆς καθ’ ἡμῶν φροντίζων ἀπωλείας πάντοτε,
687.7 κἂν ἀμελοῦντας ἡμᾶς εὑρήσει, σφοδροτέρως ἐπιτίθεται. εἰς
687.8 δὲ τὸ μὴ ὀλιγωρεῖν ἡμᾶς καλὸν τὸ ἀποστολικὸν μελετᾶν ἀεὶ
687.9 ῥητόν· καθ’ ἡμέραν ἀποθνήσκω. ἂν γὰρ καὶ ἡμεῖς ὡς ἀπο-
687.10 θνήσκοντες καθ’ ἡμέραν οὕτω ζῶμεν, οὐχ ἁμαρτήσομεν. 10
687.11 ἔστι δὲ τὸ λεγόμενον τοιοῦτον, ἵνα καθ’ ἡμέραν ἐγειρόμενοι
687.12 μὴ νομίζωμεν φθάνειν ἕως ἑσπέρας καὶ πάλιν κοιμᾶσθαι
687.13 μέλλοντες μὴ ἐγείρεσθαι.
687.14 Μετὰ δέ γε ταῦτα διαλέξεως αὐτῷ ποτε γενομένης πρός
687.15 τινα περὶ τῆς διαγωγῆς τῆς ψυχῆς, καὶ ποῖος μετὰ τὴν 15
687.16 ἐντεῦθεν ἀναχώρησιν ἔσται αὐτῇ τόπος, τῇ ἑξῆς νυκτὶ καλεῖ
687.17 τις αὐτὸν ἄνωθεν λέγων· ἔξελθε, Ἀντώνιε, καὶ βλέπε. καὶ

357
687.18 δὴ ἐξελθὼν καὶ ἀναβλέψας εἶδέ τινα μακρὸν τῷ εἴδει καὶ
687.19 φοβερὸν ἑστῶτα καὶ φθάνοντα μέχρι τῶν νεφελῶν, ἀναβαί-
687.20 νοντας δέ τινας ὥσπερ ἐπτερωμένους, κἀκεῖνον ἐκτείνοντα 20
687.21 τὰς χεῖρας, καὶ τοὺς μὲν κωλυομένους παρ’ αὐτοῦ, τοὺς δὲ
687.22 ὑπεριπταμένους καὶ ἀμερίμνως λοιπὸν ἀναγομένους. καὶ
688.1 ἐπὶ μὲν τοὺς τοιούτους ἔτριζε τοὺς ὀδόντας ὁ μακρὸς ἐκεῖ-
688.2 νος, ἐπὶ δὲ τοῖς ἀποπίπτουσιν ἔχαιρεν. καὶ ἐγένετο φωνὴ
688.3 λέγουσα· νόει τὸ βλεπόμενον, Ἀντώνιε. καὶ διανοιχθείσης
688.4 αὐτοῦ τῆς διανοίας, ἔγνω τῶν ψυχῶν εἶναι τὴν πάροδον,
688.5 καὶ τὸν ἑστῶτα μακρὸν τὸν ἐχθρὸν τοῦ γένους ἡμῶν διά- 5
688.6 βολον, καὶ τοὺς μὲν ὑπευθύνους αὐτῷ κρατουμένους καὶ
688.7 κωλυομένους διελθεῖν, τοὺς δὲ ἀνευθύνους μὴ δυνάμενον
688.8 κατέχειν.
688.9 Διὰ δὴ τοῦτο καὶ ὁ μέγας καὶ πολύαθλος Εὐστράτιος
688.10 μέλλων καίπερ διὰ μαρτυρίου τελειοῦσθαι προσηύξατο λέγων· 10
688.11 μεγαλύνων μεγαλυνῶ σε, κύριε, ὅτι ἐπεῖδες ἐπὶ τὴν ταπεί-
688.12 νωσίν μου καὶ οὐ συνέκλεισάς με εἰς χεῖρας ἐχθρῶν καὶ
688.13 ἔσωσας ἐκ τῶν ἀναγκῶν τὴν ψυχήν μου. καὶ νῦν σκεπα-
688.14 σάτω με ἡ χείρ σου, καὶ ἔλθοι ἐπ’ ἐμὲ τὸ ἔλεός σου, ὅτι
688.15 τετάρακται ἡ ψυχή μου καὶ κατώδυνός ἐστιν ἐν τῷ ἐκπο- 15
688.16 ρεύεσθαι αὐτὴν ἐκ τοῦ σώματος τούτου, μήποτε ἡ πονηρὰ
688.17 τοῦ ἀντικειμένου βούλησις συναντήσῃ αὐτῇ καὶ παρεμποδίσῃ
688.18 ἐν σκότει διὰ τὰς ἐν ἀγνοίᾳ ἐν τῷ βίῳ τούτῳ γενομένας
688.19 μοι ἁμαρτίας. ἵλεώς μοι γενοῦ, δέσποτα, καὶ μὴ ἰδέτω ἡ
688.20 ψυχή μου τὴν ἐζοφωμένην ὄψιν τῶν πονηρῶν δαιμόνων, 20
688.21 ἀλλὰ παραλαβέτωσαν αὐτὴν ἄγγελοί σου φαιδροὶ καὶ φω-
688.22 τεινοί. δὸς δόξαν τῷ ὀνόματί σου τῷ ἁγίῳ καὶ τῇ σῇ
688.23 δυνάμει ἀνάγαγέ με εἰς τὸ θεῖόν σου βῆμα. ἐν τῷ κρίνεσθαί
689.1 με μὴ καταλάβῃ με ἡ χεὶρ τοῦ ἄρχοντος τοῦ κόσμου τούτου
689.2 εἰς τὸ κατασπάσαι με ὡς τὸν ἁμαρτωλὸν εἰς βυθὸν ᾅδου.
689.3 Τοιγάρτοι καὶ ὁ μέγας Κύριλλος ἐν τῇ καθολικῇ ἐπι-
689.4 στολῇ ταῦτα παραδηλῶν ἔφη· ὁ δὲ ἀρχάγγελος Μιχαήλ, ὅτε
689.5 τῷ διαβόλῳ, φησίν, διακρινόμενος διελέγετο περὶ τοῦ Μω- 5
689.6 σέως σώματος, οὐκ ἐτόλμησε κρίσιν ἐπενεγκεῖν βλασφημίας,
689.7 ἀλλ’ εἶπεν· ἐπιτιμήσαι σοι κύριος. βουλόμενος γὰρ παρα-
689.8 στῆσαι τὴν ἐν τῷ ἀφανεῖ τοῦ διαβόλου κατὰ τῶν ἀνθρω-
689.9 πίνων ψυχῶν τυραννίδα, ἣν ἔσχεν ἐκ τῆς παραβάσεως Ἀδάμ,
689.10 συνεχώρησεν αὐτῷ καὶ περὶ τὴν ταφὴν τοῦ σώματος Μω- 10
689.11 ϋσέως ἀντιστῆναι, ἵνα μάθωμεν, ὅτι πρὸς τοὺς τόπους τῆς
689.12 ἀναπαύσεως ὁ διάβολος μετὰ τῶν σὺν αὐτῷ πονηρῶν καὶ
689.13 ἀποστατικῶν δυνάμεων εἴργει πορεύεσθαι τὰς ψυχὰς τῆς
689.14 ἄνω πορείας. διὸ καὶ ἄγγελοι παραλαμβάνουσιν αὐτὰς
689.15 ἐξιούσας ἀπὸ τοῦ σώματος. 15
689.16 Οὕτω δὲ καὶ Μαρτύριος Ἀντιοχείας ἐν τῇ αὐτῇ ἐπι-

358
689.17 στολῇ φησιν· ἐπειδὴ γὰρ τῆς ψυχῆς ἀπὸ τοῦ σώματος
689.18 χωριζομένης μετὰ τὴν ἐνθένδε ἀπαλλαγὴν εὐθὺς προσαπαν-
689.19 τῶσιν αὐτῇ καὶ ἀγγελικαὶ δυνάμεις ἀγαθαὶ καὶ δαιμόνων
689.20 στῖφος πονηροτάτων, ἵνα πρὸς τὴν ποιότητα τῶν ἔργων, 20
689.21 ὧν ἔπραξεν, πονηρῶν τε καὶ ἀγαθῶν ἐπὶ τοὺς ἀξίους
689.22 τόπους ἢ οὗτοι ἢ ἐκεῖνοι ταύτην ἀποκομίσωσι φυλαχθησο-
689.23 μένην ἕως τῆς τελευταίας ἡμέρας, καθ’ ἣν εἰς κρίσιν παρα-
690.1 στησόμεθα πάντες, καὶ ἢ εἰς τὴν αἰώνιον ζωήν τε καὶ ἀνά-
690.2 παυσιν, ἢ εἰς τὴν ἀπέραντον φλόγα τοῦ πυρὸς ἀπαχθησό-
690.3 μεθα. ὅπερ ὁ θεὸς βουλόμενος ὑποδεῖξαι διά τινος τύπου
690.4 σωματικοῦ παρεσκεύασεν ἐν τῇ τοῦ Μυσέως τελευτῇ φανῆ-
690.5 ναι τὸν ἀρχάγγελον Μιχαὴλ διακρινόμενον περὶ τοῦ σώματος 5
690.6 αὐτοῦ καὶ τὸν πονηρὸν ἀντιπράττοντα δαίμονα, καὶ τούτῳ
690.7 τὸν Μιχαὴλ ἀγαθὸν ἄγγελον ὄντα προσυπαντῆσαι καὶ ἀπο-
690.8 σοβῆσαι καὶ μὴ ἐξουσιαστικῶς ἐπιτιμῆσαι, ἀλλὰ τῷ κυρίῳ
690.9 τῶν ὅλων παραχωρῆσαι τῆς κατ’ ἐκείνου κρίσεως, ὅπως διὰ
690.10 τούτων μάθωμεν ὡς ἔστι τις ἀγωνία ταῖς ψυχαῖς μετὰ τὴν 10
690.11 ἔξοδον, καὶ ὅτι χρὴ διὰ τῶν ἀγαθῶν ἔργων ἑτοιμάζεσθαι
690.12 πρὸς τὸ τῆς ἀγγελικῆς ἡμᾶς ἐπιτυχεῖν συμμαχίας, τῶν δαι-
690.13 μόνων καθ’ ἡμῶν ἐπιτριζόντων φθονερὸν καὶ πικρὸν εἰς
690.14 ἅπαν.
690.15 Λέγει γοῦν καὶ ὁ μέγας ὁμολογητὴς Μάξιμος πρὸς 15
690.16 Ἰωάννην κουβικουλάριον· τίς γάρ, ἀγαπητέ, τῶν κατ’ ἐμὲ
690.17 ῥύποις ἁμαρτημάτων κατεστιγμένος οὐ φοβεῖται τὴν τῶν
690.18 ἁγίων ἀγγέλων ἐπιστασίαν, ὑφ’ ὧν κατὰ θείαν ψῆφον τῆς
690.19 παρούσης ζωῆς τὸ πέρας δεχόμενος βίᾳ τοῦ σώματος μετ’
690.20 ὀργῆς ἐξωθεῖται καὶ μὴ βουλόμενος; τίς κεκηλιδωμένην 20
690.21 ἑαυτῷ συνεπιστάμενος τὴν συνείδησιν οὐ δέδοικε τὴν ὠμο-
690.22 τάτην τῶν πονηρῶν δαιμόνων καὶ βαρβαρώδη ὑπάντησιν,
690.23 ἑκάστου τούτων κατὰ τὸν ἀέρα μετὰ τὴν ἔξοδον πρὸς ἑαυ-
690.24 τὸν ἀφειδῶς τὴν ἀθλίαν ψυχὴν ἕλκοντος καὶ τῷ ἐλέγχῳ τῶν
690.25 αὐτῇ πεπραγμένων καταισχύνοντος καὶ πάσης ἐμποιοῦντος 25
691.1 αὐτῇ τῆς ἐπὶ τοῖς μέλλουσιν ἀγαθῆς ἐλπίδος ἐλεεινὴν ἀπό-
691.2 γνωσιν; μετὰ δὲ τὴν γινομένην κατὰ τὸν ἀέρα πρὸς τὰ
691.3 πνευματικὰ τῆς πονηρίας διάγνωσίν τε καὶ λογοθέτησιν ἡ
691.4 πρὸς τὸν ᾅδην κατάπτωσις διαδέχεται καὶ παροίκησις, ἐν
691.5 ᾧ σκότῳ βαθεῖ καὶ βαρυτάτῃ σιγῇ τροφὴν ἔχουσιν αἱ ἐκεῖσε 5
691.6 καταδεδικασμέναι ψυχαὶ τοὺς δριμυτάτους στεναγμοὺς καὶ
691.7 τὰ πικρότατα δάκρυα καὶ τὴν ἐπὶ τοῖς δεινοῖς κατήφειαν,
691.8 ἐκδεχόμεναι διὰ παντὸς οὐδὲν ἄλλο ἢ μόνην τὴν ἐπὶ τῇ
691.9 θείᾳ ψήφῳ δικαίαν ἀνταπόδοσιν. ταύτην οὖν συνίστησιν
691.10 αὐτοῖς τὴν ἄπαυστον λύπην καὶ ὀδύνην ἡ τῆς ἀναστάσεως 10
691.11 ἐλπίς, ἡ τῆς φοβερᾶς Χριστοῦ παρουσίας ἡμέρα, ἡ φρικω-
691.12 δεστάτη παράστασις καὶ περὶ τῶν βεβιωμένων πάντων ἀπο-

359
691.13 λογία, καθ’ ἣν οἱ μὲν ἐκ δεξιῶν τοῦ κριτοῦ σταθέντες λή-
691.14 ψονται τῶν ἀπορρήτων ἀγαθῶν τὰς ἐπαγγελίας, οἱ δὲ τὴν
691.15 ἀριστερὰν στάσιν λαχόντες τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον καὶ τὸ ἐξώ- 15
691.16 τερον σκότος καὶ τὸν ἀκοίμητον σκώληκα τόν τε βρυγμὸν
691.17 τῶν ὀδόντων καὶ τὸ διηνεκὲς δάκρυον καὶ τὴν ἀπέραντον
691.18 αἰσχύνην τε καὶ κόλασιν.
691.19 Ταῦτα δὴ ταῦτα προεννοοῦσαι καὶ διαλογιζόμεναι εἰκό-
691.20 τως πενθοῦσι καὶ ἀποδύρονται ὡς κατακεκριμέναι καὶ ἀνα- 20
691.21 πολόγητοι καὶ μηδὲ τοῦ σοφοῦ τὴν διδασκαλίαν ἀκούσαντες
691.22 λέγοντος· πάντα, ὅσα ἂν εὕρῃ ἡ χείρ σου τοῦ ποιῆσαι, ὅση
691.23 σοι δύναμις ποίησον, ὅτι οὔκ ἐστι ποίημα καὶ λογισμὸς καὶ
691.24 γνῶσις καὶ σοφία ἐν ᾅδῃ, ὅπου σὺ πορεύῃ ἐκεῖ. ἐπείπερ
691.25 οὐκ ἔστιν ἐν τῷ θανάτῳ ὁ μνημονεύων σου, ἐν δὲ τῷ ᾅδῃ 25
692.1 τίς ἐξομολογήσεταί σοι; καὶ γὰρ οὔκ ἐστιν ἐκεῖ ὁ μνημο-
692.2 νεύων τοῦ θεοῦ καὶ μετ’ εὐφροσύνης λέγων· ἐμνήσθην τοῦ
692.3 θεοῦ καὶ ηὐφράνθην, οὔτε ὁ ἐξομολογούμενος καὶ σωζό-
692.4 μενος, διότι ἀπέκλεισε κύριος κατ’ αὐτῶν πᾶσαν ὠφέλιμον
692.5 ἐξομολόγησιν καὶ διόρθωσιν. 5
692.6 Ὅθεν καὶ ὁ μακάριος Νεῖλος παρεγγυᾷ φάσκων· μνή-
692.7 σθητι δὲ καὶ τῆς ἐν τῷ ᾅδῃ καταστάσεως, καὶ λογίζου, πῶς
692.8 ἄρα εἰσὶν ἐκεῖ νῦν αἱ ψυχαί, ἢ ἐν ποίᾳ πικροτάτῃ σιωπῇ,
692.9 ἢ ἐν ποίῳ δεινοτάτῳ στεναγμῷ, ἡλίκῳ φόβῳ ἢ ἀγωνίᾳ ἢ
692.10 τίνι προσδοκίᾳ τὴν ἄπαυστον ὀδύνην ἐκδεχόμεναι καὶ τὸ 10
692.11 ψυχικὸν ἔχουσαι καὶ ἀπέραντον ἐκεῖνο δάκρυον.
692.12 Οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ Γρηγόριος ὁ κλεινὸς πάπας Ῥώ-
692.13 μης ἐν τῷ πρὸς Πέτρον διαλόγῳ φησίν· εἰ γὰρ τὰς τῶν
692.14 ἁγίων ψυχὰς ἐν οὐρανῷ πιστεύομεν εἶναι, πάντως καὶ τὰς
692.15 τῶν ἁμαρτωλῶν ἐν τῷ ᾅδῃ τυγχάνειν ἀδιστάκτως ὁμολογή- 15
692.16 σομεν. καὶ καθάπερ τοὺς ἁγίους ἡ μακαριότης ἐν οὐρανοῖς
692.17 εὐφραίνει καὶ θυμηδίας ἀποπληροῖ διηνεκοῦς, οὕτω πιστεύειν
692.18 χρὴ ὅτι τοὺς ἁμαρτωλοὺς ἐν ᾅδῃ λύπη καὶ στενοχωρία τε
692.19 καὶ ὀδύνη συνέχει διὰ παντὸς ὥσπερ καμίνου φλὸξ τὰς
692.20 ψυχὰς αὐτῶν φλογίζουσα καὶ ἀποτηγανίζουσα οἷα δὴ καὶ 20
692.21 τὸν κατὰ τὸν Λάζαρον πλούσιον.
693.1 Ὅτι δέ γε τελευτῶν ἕκαστος αἴσθησίν τινα καὶ πληρο-
693.2 φορίαν ἀπεντεῦθεν ἤδη λαμβάνει τῶν μελλόντων ὑπὲρ ὧν
693.3 ἔπραξεν, φησὶν ὁ ἀποστολικὸς Διονύσιος ἐν τοῖς περὶ τῶν
693.4 ἱερῶς κεκοιμημένων· ὅταν ἐπὶ τὸ πέρας ἔλθωσι τοῦ τῇδε
693.5 βίου, τὴν εἰς ἀφθαρσίαν αὐτῶν ὁδὸν ὡς ἐγγυτέραν ἤδη 5
693.6 γεγυμνασμένην ἐμφανέστερον ὁρῶσι καὶ τὰς δωρεὰς τῆς
693.7 θεαρχίας ὑμνοῦσι καὶ θείας ἡδονῆς ἀποπληροῦνται τὴν ἐπὶ
693.8 τὰ χείρω τροπὴν οὐκέτι δεδοικότες, ἀλλ’ εὖ εἰδότες ὅτι τὰ
693.9 κτηθέντα καλὰ βεβαίως καὶ αἰωνίως ἕξουσιν. οἱ δὲ μολυ-
693.10 σμῶν ἀνάπλεοι καὶ ἀνιέρων κηλίδων, εἴπερ ἱερᾶς τινος τετυ- 10

360
693.11 χήκασι μυήσεως, αὐτοὶ δὲ ταύτην ἐκ τοῦ οἰκείου νοὸς ὀλε-
693.12 θρίως ἀπορραπίσαντες ἐπὶ τὰς φθοροποιοὺς ηὐτομόλησαν
693.13 ἐπιθυμίας, ὅταν ἐπὶ τὸ τέλος ἔρχωνται τῆς ἐνθάδε ζωῆς,
693.14 οὐκέτι ὁμοίως αὐτοῖς εὐκαταφρόνητος φανεῖται τῶν θείων
693.15 λογίων ἡ θεσμοθεσία, τὰς ὀλλυμένας δὲ τῶν οἰκείων παθῶν 15
693.16 ἡδονὰς ἑτέροις ὀφθαλμοῖς ἐπισκοπήσαντες καὶ τὴν ἱερὰν
693.17 ζωήν, ἧς ἀνοήτως ἀποπεπτώκασιν, μακαρίσαντες ἐλεεινῶς
693.18 καὶ ἀβουλήτως ἀποσχίζονται τοῦ τῇδε βίου πρὸς μηδεμίαν
693.19 ἱερὰν ἐλπίδα χειραγωγούμενοι διὰ τὴν χειρίστην ζωήν. τού-
693.20 των δὲ οὐδενὸς γινομένων κατὰ τὰς κοιμήσεις τῶν ἱερῶν 20
693.21 ἀνδρῶν, ἀφ’ ὧν ὁ πρὸς τὸ πέρας ἐρχόμενος τῶν οἰκείων
693.22 ἀγώνων εὐφροσύνης ἱερᾶς ἀποπληροῦται καὶ σὺν ἡδονῇ
693.23 πολλῇ πρὸς τὴν ὁδὸν ἐπιβαίνει τῆς ἱερᾶς παλιγγενεσίας.
693.24 Ὅπερ οὖν καὶ ὁ θεῖος Διάδοχος δηλῶν φάσκει· ἐὰν οὖν
694.1 μὴ πρεπόντως μετανοήσωμεν καὶ περὶ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν
694.2 πάντων ἐξομολογησώμεθα, δειλίαν τινὰ ἄδηλον ἐν τῷ καιρῷ
694.3 τῆς ἐξόδου ἐν ἑαυτοῖς εὑρήσομεν. χρὴ δὲ ἡμᾶς εὔχεσθαι
694.4 τοὺς ἀγαπῶντας τὸν κύριον ἐκτὸς παντὸς εὑρίσκεσθαι τότε
694.5 φόβου· ὁ γὰρ ἐν φόβῳ εὑρισκόμενος εὔδηλον ὅτι πρὸς τοὺς 5
694.6 ταρταρίους ἄρχοντας ἀπελεύσεται. ἡ δὲ ἐν τῇ ἀγάπῃ τοῦ
694.7 θεοῦ ἀγαλλιωμένη ψυχὴ ἐν τῇ ὥρᾳ τῆς ἀναλύσεως ἐπάνω
694.8 τῶν σκοτεινῶν πάντων πράξεων εὑρισκομένη πρὸς τοὺς
694.9 ἀγγέλους τῆς εἰρήνης ἐπείγεται μετὰ χαρᾶς καὶ φέρεται.
694.10 Καί γε Νεῖλος αὖθις ὁ ἱερός φησιν· ὄντως φοβερὸν 10
694.11 τὸ τοῦ θανάτου μυστήριον, ὅτε τῶν ἀπαιτούντων τὴν ψυχὴν
694.12 ἐπιστασία φοβερὰ συνέχει φρίττουσαν αὐτὴν πρὸς τὴν ἔξο-
694.13 δον καὶ δείματα καὶ σχήματα φοβερώτατα, ὅτε δαίμονες
694.14 ὀνειδίζοντες τὴν ἁμαρτίαν καὶ πρὸς ἑαυτοὺς ἕλκουσιν ἀπει-
694.15 λοῦντες εἰς ἀμειδῆ καὶ σκυθρωπὰ χωρία, ὡς πρὸ τῆς βασά- 15
694.16 νου τὴν κατάπληξιν ἱκανὴν εἶναι πρὸς κόλασιν, ὅτε συνεί-
694.17 δησις ἐπιστρέφουσα πρὸς τὰ πεπλημμελημένα τρέμει τὴν
694.18 πρὸς ἀξίαν τῶν ἡμαρτημένων περιμένουσα κόλασιν. ἔνθεν
694.19 γὰρ ἱδρῶτι κεῖται τὸ σῶμα διάβροχον σημεῖα δεικνύον τοῦ
694.20 ἔνδον καμάτου καὶ τῆς ἀδήλου ταραχῆς τὰ ὁρώμενα παρέ- 20
694.21 χεται πρόδηλα τεκμήρια. ἐντεῦθεν καθάπερ οἱ τῶν πικρῶν
694.22 γευόμενοι φαρμάκων ἀποστύφουσι τῇ ἀηδίᾳ τὸ πρόσωπον,
695.1 τῆς ψυχῆς πρὸς ἣν ἔσχεν ἐκ τῶν ὀφθέντων ἐκεῖ χαλεπῶν
695.2 διάθεσιν τυπωσάσης τὸν χαρακτῆρα τῆς ὄψεως καὶ τῷ σχή-
695.3 ματι τοῦ φαινομένου τὴν ἑαυτῆς φανερωσάσης κεκρυμμένην
695.4 ἀνίαν.
695.5 Οὕτω γε μὴν καὶ ὁ Χρυσόστομος ἔφη πάλιν· οὐκ ἴστε 5
695.6 πῶς ἐν τῇ τελευταίᾳ ἡμέρᾳ συστρέφει ψυχὴν ἁμαρτήματα,
695.7 πῶς κάτωθεν τὴν καρδίαν ἀνακινεῖ; ὅθεν καὶ δείματα πολ-
695.8 λῶν ἔστιν ἀκούειν τότε διηγουμένων καὶ ὄψεις φοβεράς, ὧν

361
695.9 οὐδὲ τὴν θεωρίαν λοιπὸν φέροντες οἱ ἀπιόντες καὶ τὴν
695.10 κλίνην αὐτὴν μετὰ πολλῆς τῆς ῥύμης τινάσσουσι καὶ φοβε- 10
695.11 ρὸν ἐνορῶσι τοῖς παροῦσιν, τῆς ψυχῆς ἔνδον ἑαυτῆς ὠθού-
695.12 σης καὶ μὴ θελούσης ἀπορραγῆναι τοῦ σώματος. εἰ γὰρ
695.13 ἀνθρώπους φοβεροὺς ἐνορῶντες δεδιττόμεθα, ἀγγέλους ἀπει-
695.14 ληφόρους καὶ δυνάμεις ἀποτόμους τῶν παραπεμπομένων
695.15 βλέποντες τί οὐ πεισόμεθα, ἑλκομένης ἡμῶν ἀπὸ τοῦ σώ- 15
695.16 ματος καὶ χωριζομένης τῆς ψυχῆς καὶ πολλὰ ἀποδυρομένης
695.17 εἰκῆ καὶ μάτην.
695.18 Καὶ μέντοι καὶ ὁ μέγας Βασίλειος παραινεῖ λέγων· μὴ
695.19 τοίνυν ἀναβάλλου ἡμέραν ἐξ ἡμέρας, ἵνα μὴ ἐμπέσῃς εἰς
695.20 ἣν οὐ προσδοκᾷς ἡμέραν, ἡνίκα μὲν ἀπολείπωσί σε αἱ τοῦ 20
695.21 ζῆν ἀφορμαί, ἀπορία δὲ πάντοθεν καὶ θλίψις ἀπαραμύθη-
696.1 τος, ἀπειρηκότων μὲν ἰατρῶν, ἀπειρηκότων δὲ τῶν οἰκείων,
696.2 ὅτε πυκνῷ ἄσθματι καὶ ξηρῷ συνεχόμενος, πυρετοῦ λάβρου
696.3 διακαίοντος τὰ ἔνδον καὶ ὑποσμύχοντος, στενάξεις μὲν ἀπὸ
696.4 μέσης καρδίας, τὸν δὲ συλλυπούμενον οὐχ εὑρήσεις, καὶ
696.5 φθέγξῃ μέν τι λεπτὸν καὶ ἀδρανές, ὁ δὲ ἀκούων οὐκ ἔστιν, 5
696.6 πᾶν δὲ τὸ λαλούμενον παρά σου ὡς παραφροσύνη κατα-
696.7 φρονεῖται. μηδεὶς οὖν ἐξαπατάτω σε κενοῖς λόγοις καὶ
696.8 ματαίοις. ἐπιστήσεται γάρ σοι αἰφνίδιος ὄλεθρος, καὶ ἡ
696.9 καταστροφὴ ὁμοίως καταιγίδι παρέσται. ἥξει ἄγγελος κατη-
696.10 φὴς ἀπάγων βιαίως καὶ σύρων σου τὴν ψυχὴν δεδεμένην 10
696.11 ταῖς ἁμαρτίαις πυκνὰ μεταστρεφομένην πρὸς τὰ ὧδε καὶ
696.12 ὀδυρομένην ἄνευ φωνῆς, τοῦ ὀργάνου λοιπὸν τῶν θρήνων
696.13 ἀποκλεισθέντος. ὢ πόσα σπαράξεις σεαυτόν. ὢ πόσα στε-
696.14 νάξεις ἄπρακτα μετανοῶν ἐπὶ τοῖς κακῶς βουλευθεῖσι καὶ
696.15 πραχθεῖσιν. οἷα ἐρεῖς ἐν τῇ ὀδύνῃ τῆς καρδίας σου τότε· 15
696.16 αἶ με μὴ ἀπορρίψαι τὸ βαρὺ τοῦτο φορτίον τῆς ἁμαρτίας·
696.17 αἶ με τὰς κηλίδας μὴ ἀποπλύνασθαι. ὢ τῶν πονηρῶν βου-
696.18 λευμάτων καὶ συναλλαγμάτων. διὰ γὰρ πρόσκαιρον ἁμαρτίας
696.19 ἀπόλαυσιν αἰωνίως βασανίζομαι, διὰ σαρκὸς ἡδονὴν καὶ
696.20 πύρωσιν τῷ πυρὶ παραδίδομαι. δικαία ὄντως ἡ κρίσις τοῦ 20
696.21 θεοῦ. ἐκαλούμην καὶ οὐχ ὑπήκουον, διεμαρτύραντό μοι, ἐγὼ
696.22 δὲ κατεγέλων. ταῦτα καὶ τὰ τοιαῦτα πάντως ἐρεῖς ἀποκλαιό-
696.23 μενος σεαυτόν, ἐὰν προαναρπασθῇς τῆς μετανοίας.
697.1 Οὐκοῦν ἐλέησον σεαυτὸν καὶ λάβε δὴ εἰς ἔννοιαν τὴν
697.2 ἐσχάτην ἐκείνην καὶ φρικωδεστάτην ἡμέραν τῆς ἐξόδου καὶ
697.3 συνοχὴν καὶ πνιγμὸν καὶ ψυχορραγίας ὥραν καὶ ἀπόφασιν
697.4 θεοῦ κατεπείγουσαν καὶ ἀγγέλους ἐπισπεύδοντας καὶ ψυχὴν
697.5 ἐν τούτοις δεινῶς θορυβουμένην καὶ ἰλιγγιῶσαν καὶ τρέμου- 5
697.6 σαν σφόδρα. καὶ ἀποροῦσαν καὶ ἀνόνητα μετανοοῦσαν, ὅταν
697.7 ὄφελος οὐδέν.
697.8t [κδ�. Περὶ Κώνσταντος.]

362
697.9 Μετὰ δὲ Κωνσταντῖνον ἐβασίλευσε Κώνστας υἱὸς αὐτοῦ
697.10 ἔτη κζʹ. ἐφ’ οὗ μέγας ἄνεμος καὶ ῥαγδαῖος πνεύσας πολλὰ 10
697.11 μὲν δένδρα καὶ παμμεγέθη πρόρριζον ἀνέσπασεν, πολλοὺς
697.12 δὲ καὶ στύλους κιονιτῶν μοναχῶν κατέβαλεν. καὶ ὁ τῶν
697.13 Σαρακηνῶν ἀρχηγὸς καὶ ψευδοπροφήτης Μουχούμεδ ἐκ μιᾶς
697.14 φυλῆς γενικωτάτης Ἰσμαὴλ υἱοῦ Ἁβραὰμ καταγόμενος ἀνε-
697.15 φύη. Νίζαρος γὰρ ὁ τοῦ Ἰσμαὴλ ἀπόγονος πατὴρ αὐτῶν 15
698.1 ἀναγορεύεται πάντων. οὗτος οὖν γεννᾷ υἱοὺς δύο Μού-
698.2 δαρον καὶ Ῥαβίαν, ὁ δὲ Μούδαρος τίκτει Κούσαρον καὶ
698.3 Κισον καὶ Θεμίμην καὶ Ἄσαδον καὶ ἄλλους τινὰς ἀνω-
698.4 νύμους, οἳ τὴν Μαδιανῖτιν ἔρημον κληρωσάμενοι ἐκτηνο-
698.5 τρόφουν ἐν σκηναῖς κατοικοῦντες. εἰσὶ δὲ καὶ ἐνδότεροι 5
698.6 τούτων οὐκ ἐκ τῆς φυλῆς αὐτῶν, ἀλλὰ τοῦ Ἰεκτάν, οἱ λε-
698.7 γόμενοι Ὁμηρῖται, τοῦτ’ ἔστιν Ἀμμανῖται. ἀπόρου δὲ ὄντος
698.8 τοῦ προμνημονευθέντος Μουχούμεδ συνέβη μισθωτεῦσαι
698.9 αὐτὸν γυναικὶ πλουσίᾳ καὶ συγγενίδι αὐτοῦ καλουμένῃ
698.10 Χαδιγᾷ πρὸς τὸ καμηλεύειν καὶ πραγματεύεσθαι μετὰ τῶν 10
698.11 ὁμοφύλων αὐτοῦ ἐν Αἰγύπτῳ καὶ Παλαιστίνῃ. εἶτα κατὰ
698.12 μικρὸν παρρησιασάμενος καὶ ὑπελθὼν τῇ γυναικὶ χήρᾳ οὔσῃ
698.13 λαμβάνει αὐτὴν εἰς γυναῖκα. καὶ δὴ ἐπιχωριάζων ἐν Πα-
698.14 λαιστίνῃ καὶ συναναστρεφόμενος Ἰουδαίοις τε καὶ Χριστια-
698.15 νοῖς ἐθηρᾶτο λόγους καὶ γραφικάς τινας ῥήσεις. εἶχε δὲ 15
698.16 τὸ πάθος τῆς ἐπιληψίας. ἡ οὖν γυνὴ αὐτοῦ διὰ τοῦτο
698.17 ἐλυπεῖτο σφόδρα ὡς περιφανὴς καὶ πλουσία καὶ τοιούτῳ
698.18 ἀνδρὶ συναφθεῖσα οὐ μόνον ἀπόρῳ, ἀλλὰ καὶ ἐπιληπτικῷ.
698.19 ἣν τροπωσάμενος ἔφασκεν ὅτι· φοβερὰν ὀπτασίαν ἀγγέλου
698.20 θεωρῶ Γαβριὴλ ὀνόματι, καὶ μὴ ὑποφέρων αὐτοῦ τὴν 20
699.1 θεωρίαν ὀλιγωρῶ καὶ πίπτω. ἐπιστεύθη δὲ συμψευδομαρ-
699.2 τυροῦντος αὐτῷ Ἀρειανοῦ τινος μοναχοῦ ψευδωνύμου δι’
699.3 αἰσχροκέρδειαν τοῦ καὶ τελείως ἀπατήσαντος αὐτόν. καὶ
699.4 οὕτως ἡ γυνὴ πλανηθεῖσα καὶ ἄλλαις γυναιξὶ συντυχοῦσα
699.5 ὁμοφύλοις αὐτῆς ἐκήρυξε προφήτην αὐτὸν εἶναι. προῆλθε 5
699.6 δὲ τὸ ψεῦδος τῆς ἀπάτης καὶ εἰς ἄνδρα φύλαρχον τοὔνομα
699.7 Βουβάχαρ. ἡ οὖν γυνὴ θανοῦσα τοῦτον διάδοχον καὶ
699.8 κληρονόμον κατέλιπεν. ἐκ τούτου οὖν ἐγένετο περιφανὴς
699.9 ἄγαν ὡς περιούσιος, καὶ κατέσχεν ἡ πονηρὰ πλάνη καὶ
699.10 αἵρεσις αὐτοῦ τὰ μέρη τῆς Ἐθρίβου. 10
699.11 Οὗτος ὁ θεομισὴς καὶ παλαμναῖος περιτυχὼν Ἑβραίοις
700.1 καὶ Χριστιανοῖς δῆθεν Ἀρειανοῖς καὶ Νεστοριανοῖς καὶ
700.2 πανταχόθεν ἐρανισάμενος, ἐξ Ἰουδαίων μὲν μοναρχίαν, ἐξ
700.3 Ἀρειανῶν δὲ λόγον καὶ πνεῦμα κτιστά, ἀπὸ δὲ Νεστοριανῶν
700.4 ἀνθρωπολατρείαν, ἑαυτῷ θρησκείαν περιποιεῖται, καὶ προ-
700.5 φάσει θεογνωσίας εἰσποιησάμενος τὸ ἔθνος ἐδίδαξεν αὐτοὺς 5
700.6 περιτέμνεσθαι καὶ ἄνδρας καὶ γυναῖκας, καὶ ἕνα μόνον

363
700.7 προσκυνεῖν θεόν, τὸν δὲ Χριστὸν τιμᾶν ὡς λόγον τοῦ θεοῦ
700.8 μέν, οὐχ υἱὸν δέ, ἀλλ’ ὡς ἐκ πνεύματος ἁγίου γεγενημένον,
700.9 λόγον δὲ καὶ πνεῦμα προφορικὸν καὶ εἰς ἀέρα χεόμενον
700.10 ὑπονοεῖν, οὐκ ἐνυπόστατα οὐδὲ τῷ γεννήτορι ὁμοούσια, τὴν 10
700.11 δὲ ἁγίαν παρθένον Μαρίαν μὴ λέγειν θεοτόκον, ἀλλὰ τὴν
700.12 Ἀαρὼν καὶ Μωσέως ἀδελφὴν ὑπολαμβάνειν εἶναι, μήτε δὲ
700.13 βαπτίζεσθαι μήτε σαββατίζειν αὐτοὺς ἐδίδαξεν, μήτε τοῖς
700.14 νομικοῖς ἢ εὐαγγελικοῖς ἔθεσιν ἐπακολουθεῖν, ἀλλὰ βδελύτ-
700.15 τεσθαι τὸν σταυρὸν καὶ τὴν σκιὰν ἐσταυρῶσθαι τοῦ Χριστοῦ 15
700.16 ὁμολογεῖν. παρηγγυήσατο δὲ αὐτοῖς καθόλου τῶν τῷ νόμῳ
700.17 ἀπηγορευμένων μετασχεῖν πλὴν ὑείων κρεῶν, οἶνον δὲ παντά-
700.18 πασιν μὴ χρᾶσθαι. τοιοῦτόν τι μυθευσάμενος ἑαυτὸν κλει-
700.19 δοῦχόν φησι γεγενῆσθαι τοῦ παραδείσου, διόπερ κατὰ τὴν
700.20 ἡμέραν τῆς κρίσεως μετὰ τὸ παραστῆναι τὸν Μυσέα σὺν 20
700.21 τοῖς Ἰσραηλίταις καὶ ὡς παραβάτας τοῦ νόμου τῇ κολάσει
700.22 τοῦ πυρὸς παραδοθῆναι, αὖθίς τε τὸν Ἰησοῦν παραστῆναι
700.23 καὶ ἀρνήσασθαι ἔμπροσθεν τοῦ θεοῦ ὅτι· οὐκ ἐλάλησα
701.1 ἑαυτὸν εἶναι υἱὸν θεοῦ· τοὺς δὲ Χριστιανοὺς ὡς τοι-
701.2 οῦτον τολμήσαντας προστρῖψαι τῷ Χριστῷ ὄνομα καὶ θεὸν
701.3 αὐτὸν καὶ υἱὸν θεοῦ καὶ λόγον σεσαρκωμένον καὶ σταυρω-
701.4 θέντα δογματίσαντας τῇ τοῦ πυρὸς γεέννῃ παραδοθῆναι,
701.5 εἶτα ἑαυτόν φησιν ὑπὸ θεοῦ κεκλῆσθαι μάλα θεοσεβῆ καὶ 5
701.6 τοῦ παντὸς αὐτῶν ἔθνους αἰτίῳ θεοσεβείας ὑπάρξαντι ἐπαι-
701.7 νεῖσθαι καὶ τούτου χάριν τοῦ παραδείσου κλειδοῦχον χρημα-
701.8 τίσαι. καί γε μετὰ τὸ ὑπ’ αὐτοῦ τὸν παράδεισον ἀνεῳχθῆναι
701.9 συνεισελθεῖν αὐτῷ πάντως καὶ ἀναντιρρήτως οʹ χιλιάδας φησὶ
701.10 τοὺς δυναμένους ἀφορμῆσαι πρὸς τοῦτο, τοὺς δὲ λοιποὺς 10
701.11 κριθήσεσθαι φάσκει, καὶ τοὺς μὲν δικαίους ἀναμφιβόλως
701.12 τῆς τρυφῆς ἀπολαῦσαι, τοὺς δὲ εὑρισκομένους ἁμαρτωλοὺς
701.13 πιττάκια ἐν τοῖς τραχήλοις περιέχοντας δεδεμένα εἰς τὸν
701.14 παράδεισον καὶ αὐτοὺς εἰσελθεῖν, καὶ τούτους ἐπονομάζεσθαι
701.15 ἀπελευθέρους τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ Μουχούμεδ. εἶναι δὲ τρεῖς 15
701.16 ποταμοὺς ἐν τῷ παραδείσῳ φησίν, ἕνα μέλιτος καὶ ἄλλον
701.17 γάλακτος καὶ ἕτερον οἴνου πρὸς τὸ ἐπ’ ἐξουσίας ἔχειν ἕκα-
701.18 στον ὅθεν βούλεται μετέχειν καὶ ἐμπιπλᾶσθαι. τὰς δὲ γυ-
701.19 ναῖκας αὐτοῖς συνεῖναι καὶ φιλοκαλεῖν αὐτῶν τὰς κόμας καὶ
701.20 παντοίως θεραπεύειν αὐτῶν τὰ φιλήδονα σώματά φησιν 20
701.21 ὁ σαρκόφρων καὶ ἐμπαθὴς καὶ δοῦλος τῆς ἁμαρτίας. τοὺς
701.22 δὲ Ἰουδαίους καὶ Χριστιανοὺς ξύλα τοῦ πυρὸς γενομένους
701.23 ὑπολειφθῆναι, τοὺς Σαμαρείτας ἔφη πρὸς τὸ τὰ ἐκφόρια
702.1 καὶ τὴν κόπρον αὐτῶν τοῦ παραδείσου ἀποβάλλειν, ὅπως
702.2 ἂν μὴ ἐποζέσειεν ὁ παράδεισος, ἕκαστον δὲ ὡς ἂν ἐνταῦθα
702.3 βιώσειεν εἴτε ἐν πλούτῳ εἴτε ἐν πενίᾳ καὶ ἀδοξίᾳ τὸν αὐτὸν
702.4 ἐκεῖσε τρόπον διάγειν. οὗτος οὖν ὁ θεοστυγὴς καὶ ἐμβρόν-

364
702.5 τητος πρὸς τούτοις παντὸς ἀγαθοῦ καὶ πονηροῦ τὸν θεὸν 5
702.6 αἴτιον ὑπάρχειν ἐτερατολόγησε καὶ τοὺς λῃστὰς καὶ φαρμα-
702.7 κοὺς καὶ ὅσους ἐὰν ἀπηγορευμέναις ἁλόντας πράξεσιν ἀναι-
702.8 ρουμένους ἴδοιεν, οὕτω φασὶν ἔγραψεν ὁ θεὸς καὶ προώρισε
702.9 γενέσθαι καὶ οὕτως ἀποθανεῖν αὐτοὺς ἠβουλήθη.
702.10 Ἀγάσαιτο δ’ ἄν τις μάλα δὴ οὖν εἰκότως τὴν τοσαύτην 10
702.11 καὶ τηλικαύτην ἰσχύν τε καὶ διαρκῆ τῆς ἀπάτης τοῦ θεο-
702.12 μάχου καὶ ματαιόφρονος, μᾶλλον δὲ ἐσχάτην παράνοιάν τε
702.13 καὶ κτηνωδίαν τῶν μέχρι νῦν τῇ τούτου πλάνῃ δεδουλω-
702.14 μένων καὶ ὡς ἰσχυρὰν θρησκείαν καὶ θείαν ταύτην ἀφρόνως
702.15 ἡγουμένων. πρὸς γὰρ τὴν ὄντως ἀληθῆ τε καὶ ἱερὰν καὶ 15
702.16 θεοβράβευτον πίστιν ἐναργῶς ἀποτυφλώττουσιν οἱ ἐσκο-
702.17 τισμένοι καὶ ἀσύνετοι, πρὸς δὲ τὴν ψευδώνυμον λατρείαν
702.18 καὶ πλαστολογίαν τοῦ φένακος προσέχουσιν οἱ δείλαιοι καὶ
702.19 βαρυκάρδιοι, καὶ πρὸς μὲν τοὺς ὕθλους καὶ λήρους καὶ
702.20 βεβήλους κενοφωνίας οἱ χαιρεσίκακοι καταθέλγονται, πρὸς 20
702.21 δὲ τοὺς θεοπαρόχους καὶ σωτηριώδεις λόγους οὐδὲ τὴν
702.22 ἀκοὴν ὑποθεῖναι τὸ παράπαν ἀνέχονται. τὸν γὰρ ὄντως
702.23 ὄντα θεὸν τὸν διὰ νόμου καὶ προφητῶν ἐκδήλως κηρυττό-
703.1 μενόν τε καὶ πιστευόμενον ἀπωθούμενοι καὶ καταψηφι-
703.2 ζόμενοι τὸν ἀντίθεον καὶ μεμηνότα καὶ φανερῶς ὑπὸ τῶν
703.3 ἐρινύων ἐνεργούμενον καὶ φθεγγόμενον οἱ κακόφρονες καὶ
703.4 λυσσώδεις ἐρασμίως καὶ γεγηθότως προσίενται.
703.5 Ποία γὰρ θεόπνευστος γραφὴ περὶ τοῦ δυσσεβοῦς καὶ 5
703.6 παραπαίοντος Μουχούμεδ προδιεστείλατο; ἢ ποῖος θεσπέσιος
703.7 αὐτὸν προφήτης ὡς διδάσκαλον εὐσεβείας προανήγγειλεν;
703.8 οὐκοῦν εἰπάτωσαν οἱ ἀμέτοχοι πάσης ἱερᾶς ἐπιπνοίας καὶ
703.9 μυήσεως, πῶς τοὺς ἀπὸ Ἀδὰμ καὶ μέχρι τῆς Χριστοῦ παρ-
703.10 ουσίας προφήτας ἀσμένως δῆθεν ἀποδεχόμενοι τὸν μὲν ὑπ’ 10
703.11 αὐτῶν διαρρήδην προαναφωνούμενον Χριστὸν καὶ θεὸν ἐξ-
703.12 αρνοῦνται, τὸν δὲ κάκιστον καὶ μοχθηρὸν καὶ μηδὲ τὸ
703.13 σύνολον πρὸς αὐτῶν ὀνομαζόμενον ἢ προσημαινόμενον ὡς
703.14 θεομύστην καὶ ἐξοχώτατον καὶ ἀληθεστάτης πίστεως διδά-
703.15 σκαλον ἀποδέχονται καὶ ὡς εὐεργέτην ἐκθειάζουσιν οἱ ἀνό- 15
703.16 σιοι καὶ δυσώνυμοι ἢ μᾶλλον εἰπεῖν ἀνώνυμοι. ἀνακρινέ-
703.17 τωσαν δὲ οἱ ἀδιάκριτοι καὶ μανιώδεις καὶ τὰ ὑπ’ αὐτοῦ
703.18 δυσσεβῶς καὶ μανιωδῶς ῥηθέντα ληρήματα, καὶ λεγέτωσαν,
703.19 ποίαν συμφωνίαν ἔχουσι πρὸς τὰ θεοπαράδοτα λόγια. ὁ μὲν
703.20 γὰρ θεῖος λόγος ἀναφανδὸν ἐκδιδάσκει καὶ διαπρυσίως 20
703.21 χρησμῳδεῖ σαφέστατα τὸν θεὸν ἀναίτιον ὑπάρχειν παντὸς
703.22 κακοῦ, καὶ τὸν ἄνθρωπον αὐτεξούσιον εἶναι τῆς ἑαυτοῦ σω-
703.23 τηρίας καὶ ἀπωλείας, ὁ δὲ τρισάθλιος καὶ τρισκατάρατος καὶ
704.1 τοῦ θεοῦ καὶ τῶν ἀνθρώπων ἄσπονδος ἐχθρὸς ἐκ σκαιο-
704.2 τέρου καὶ λαοπλάνου δαίμονος ἐνηχούμενος καὶ ἐνεργού-

365
704.3 μενος καὶ μέντοι ἐξ ἀκολάστου γλώσσης καὶ γνώμης ἀγνώ-
704.4 μονος φθεγγόμενος παντὸς ἀγαθοῦ καὶ πονηροῦ τὸν θεὸν
704.5 αἴτιον τολμηρῶς τερατεύεται, καὶ πᾶν ὅπερ ἂν ἐπέλθῃ τῷ 5
704.6 ἀνθρώπῳ, κἄν τε ἐξ ἐπηρείας τοῦ πονηροῦ κἄν τε ἐξ οἰκείας
704.7 ῥᾳθυμίας καὶ ἀδιακρισίας, τῆς θείας τοῦτο προνοίας τυγ-
704.8 χάνειν ὁ ἀλιτήριος ἀποφαίνεται. καὶ ὁ μὲν περιφρονεῖν
704.9 πλούτου καὶ ταπεινοφρονεῖν καὶ τὸν ἐνήδονον βίον ἀπο-
704.10 σείεσθαι καὶ μὴ ἀνταποδοῦναι κακὸν ἀντὶ κακοῦ παρακε- 10
704.11 λεύεται, ὁ δὲ πλουτεῖν καὶ ὑψηλοφρονεῖν καὶ πᾶσαν ἡδονὴν
704.12 ἐκ περιουσίας ἀσπάζεσθαι καὶ ἀντεπεξιέναι σφόδρα τοῖς
704.13 ἀντιπίπτουσιν ὡς ψυχικὸν σωτήριον καὶ τοῦ παραδείσου
704.14 πρόξενον.
704.15 Ἀλλ’ ὢ τῆς ἀπονοίας καὶ παραπληξίας καὶ χλεύης τοῦ 15
704.16 γόητος καὶ παλαμναίου καὶ τῆς παραφροσύνης καὶ ἀπωλείας
704.17 τῶν παρ’ αὐτοῦ δεινῶς ἐξανδραποδισθέντων καὶ μέχρι δεῦρο
704.18 παρασυρομένων καὶ ἀπατωμένων. οὐδὲ γὰρ συνιοῦσι πάμ-
704.19 παν οἱ ἄγαν μοχθηροὶ καὶ θηριώδεις καὶ λίαν ἀσύνετοι,
704.20 εἰς οἷον χαλεπὸν καὶ ζοφερὸν χάος καὶ σατανικὴν χάρυβδιν 20
704.21 κατηκοντίσθησαν καὶ τέλεον κατεπόθησαν, καὶ εἰς οἵους
704.22 ἀφύκτους καὶ ἀδιεξοδεύτους λαβυρίνθους καὶ δυσβάτους
705.1 ἀτραποὺς καὶ ψυχοφθόρους φενακισθέντες ἐλεεινῶς ἐξεκυ-
705.2 λίσθησαν καὶ συνεσχέθησαν ὑποφθαρέντες εἰς τέλος. διὸ
705.3 τοίνυν καὶ θαυμάζειν λίαν ἔπεισί μοι τὴν τοσαύτην ἀλογίαν
705.4 καὶ ἀναισθησίαν αὐτῶν, καίπερ οἰομένους ἐντρεχεστάτους
705.5 ἑαυτοὺς εἶναι καὶ λογιωτάτους, πῶς οὐ κατανοοῦσι τῆς 5
705.6 κενῆς ἀπάτης αὐτῶν τὸν ὄλισθον. ἔδει γὰρ ἔδει τοὺς
705.7 ὄντως ἄφρονας καὶ βοσκηματώδεις ἐπιγνῶναι κἂν τὸν περὶ
705.8 τῆς ἀναστάσεως αὐτῶν πρόδηλον καὶ μυσαρὸν βρόχον, ὅτι
705.9 περ, εἰ διὰ βρώσεως καὶ πόσεως αἰσθητῆς τε καὶ φθαρτῆς
705.10 ἕξουσι τηνικαῦτα τὴν ζωήν, ἀνάγκη πάλιν καὶ φθορᾷ δου- 10
705.11 λεύειν καὶ θνήσκειν κατὰ τὸν τῆς ἀκολουθίας λόγον. ἀμή-
705.12 χανον γὰρ τὸν φθαρτῆς βρώσεως καὶ πόσεως ἐν μετουσίᾳ
705.13 τυγχάνοντα ἄφθαρτον καθόλου καὶ ἀθάνατον διαμεῖναι. καὶ
705.14 πότε λοιπὸν καὶ ποῦ τὴν ἀποκαραδοκουμένην ζωὴν αἰώνιον
705.15 καὶ ἀκήρατον τοῖς πιστοῖς κατὰ τὰς θείας γραφὰς οἱ θνητοὶ 15
705.16 ψυχῇ καὶ σώματι τεύξονται;
705.17 Καὶ πρὸς τούτοις ἴστωσαν οἱ ἀλόγιστοι καὶ τάλανες, ὡς
705.18 οὐδέπω μέχρι καὶ τήμερον τῆς παλαιᾶς αὐτῶν καὶ ἀθέου
705.19 πλάνης ἀπηλλάγησαν, ἀλλ’ ἐν προσχήματι θεοσεβείας εἰδωλο-
705.20 λατροῦσι λεληθότως καὶ τὸν ἐγκεκρυμμένον τῇ θρησκείᾳ 20
705.21 αὐτῶν δόλον τοῦ ἀρχεκάκου δαίμονος οὐδ’ ὅλως οἱ ἀνού-
705.22 στατοι καὶ ἀπόπληκτοι ἐπιγινώσκουσιν. πάλαι μὲν γὰρ
706.1 εἰδωλολατροῦντες καὶ τῇ παρ’ Ἕλλησιν Ἀφροδίτῃ λεγομένῃ,
706.2 τοῦτ’ ἔστι τῇ ἡδονῇ, προσκυνοῦντες καὶ τὸν ἀστέρα, ταύτης

366
706.3 γὰρ εἶναι τὸν ἑωσφόρον μυθολογοῦσιν, ἣν δὴ καὶ Κουβὰρ
706.4 τῇ ἑαυτῶν κακεμφάτῳ ἐπονομάσαντες γλώσσῃ, ὅπερ ἐστὶ
706.5 μεγάλη, διέμειναν ἕως ἄρτι τὴν Ἀφροδίτην θεὸν ὀνομά- 5
706.6 ζοντες. ἵνα δὲ μὴ δόξωμέν τισι ψευδολογεῖν, σαφηνίσωμεν
706.7 τὸ μέγα αὐτῶν μυστήριον. ἔχει δὲ ἡ λέξις τῆς μυσαρᾶς
706.8 αὐτῶν καὶ παμβεβήλου προσευχῆς οὕτως· Ἀλλά, Ἀλλά, Οὐά,
706.9 Κουβάρ, Ἀλλά. καὶ τὸ μὲν Ἀλλά, Ἀλλὰ ἑρμηνεύεται ὁ θεός,
706.10 ὁ θεός, τὸ δὲ Οὐὰ μείζων, τὸ δὲ Κουβὰρ μεγάλη ἤτοι σε- 10
706.11 λήνη καὶ Ἀφροδίτη. ὅπερ ἐστὶν οὕτως· ὁ θεὸς ὁ θεὸς μεί-
706.12 ζων καὶ ἡ μεγάλη, εἴτ’ οὖν σελήνη καὶ Ἀφροδίτη, θεός. καὶ
706.13 τοῦτο σαφηνίζει ἡ ἐπαγωγὴ τοῦ τελευταίου Ἀλλά. ἅπερ
706.14 πάντα ἐπικεκρυμμένως τῇ ἰδιότητι τῆς ἑαυτῶν γλώσσης
706.15 λαλοῦσιν οὕτω φύσεως ἐχούσης· ἃ καὶ φανερῶς δημοσιεύειν 15
706.16 οὐ θέλουσιν εἰς λογικοὺς ἀνθρώπους καὶ ἐχέφρονας διὰ τὸ
706.17 τῆς καταγνώσεως πρόδηλον. ἀλλὰ τοὺς μὲν χοιρώδεις τού-
706.18 τους καὶ τελματώδεις καὶ μηδὲν περαιτέρω τῆς ἡδονῆς καὶ
706.19 ῥᾳστώνης εἰδότας ἀφέμενος ὁ λόγος ὡς ἀνεπαισθήτως καὶ
706.20 ἀνηκέστως νοσοῦντας πρὸς τὰ ἑξῆς τῆς ἱστορίας χωρείτω. 20
706.21 Μετὰ δὲ τὸν θάνατον τοῦ θεηλάτου Μουχούμεδ ἐφάνη
707.1 κατὰ μεσημβρίαν ἀστὴρ ὁ λεγόμενος δοκίτης προμηνύων τὴν
707.2 τῶν Ἀράβων τούτων ἐπικράτησιν, καὶ ἔμεινεν ἡμέρας λʹ
707.3 διατείνων ἀπὸ μεσημβρίας ἕως ἄρκτου ξιφοειδῶς. ἐν ᾧ
707.4 χρόνῳ ἐπιστρατεύσαντες οἱ Ἄραβες οὗτοι πάλαι μὲν λεγό-
707.5 μενοι, νῦν δὲ Σαρακηνοί, καὶ τὴν Ἀραβίαν καταλιπόντες 5
707.6 ἦλθον ἐπὶ τὰ μέρη τῆς Δαμασκοῦ πλῆθος ἄπειρον. ὅπερ
707.7 μαθόντες Βάνης καὶ Βασιλίσκος οἱ στρατηγοὶ τῆς ἀνατολῆς
707.8 κατ’ αὐτῶν ἐξώρμησαν. εἶτα συμβολῆς γεναμένης, ἡττῶνται
707.9 λίαν οἱ χριστιανοί. ἀνέμου γὰρ πνεύσαντος κατὰ Ῥωμαίων
707.10 βιαίου νότου, καὶ μὴ δυνάμενοι τοῖς ἐχθροῖς ἀντωπῆσαι 10
707.11 διὰ τὸν πολὺν κονιορτὸν δεινῶς τρέπονται καὶ βαλόντες
707.12 ἑαυτοὺς εἰς τὰς στενόδους τοῦ ποταμοῦ Ἱερμουχθᾶ διεφθά-
707.13 ρησαν ἐκεῖ χιλιάδες μʹ. καὶ οὕτω νικήσαντες οἱ Σαρακηνοὶ
707.14 κατὰ κράτος καὶ λαμπρῶς ἐπὶ τὴν Δαμασκὸν ἐλθόντες, ἣν
707.15 καὶ δοριάλωτον λαβόντες ὡσαύτως καὶ τὰς χώρας πάσας 15
707.16 τῆς Φοινίκης οἰκίζονται ἐν αὐταῖς οἱ ἐναγεῖς καὶ βέβηλοι
707.17 διὰ τὰ ἄδηλα κρίματα τοῦ θεοῦ.
707.18 Περὶ ἧς ἁγίας γῆς ὁ θεσπέσιος ἔλεγε Μυσῆς πρὸς
708.1 τὸν Ἰσραήλ· ἰδοὺ κύριος ὁ θεός σου εἰσαγάγει σε εἰς γῆν
708.2 ἀγαθὴν καὶ πολλήν, ἧς χείμαρροι ὑδάτων καὶ πηγαὶ ἀβύσ-
708.3 σων ἐκπορευόμεναι διὰ τῶν πεδίων καὶ τῶν ὀρέων, γῆ
708.4 πυροῦ καὶ κριθῆς, ἄμπελοι καὶ συκαῖ καὶ ῥοαὶ καὶ φοί-
708.5 νικες, γῆ ἐλαίας ἐλαίου καὶ μέλιτος, γῆ, ἐφ’ ἧς οὐ μετὰ 5
708.6 πτωχείας φαγῇ τὸν ἄρτον σου καὶ οὐ δεηθήσῃ ἐπ’ αὐτῆς
708.7 οὐδέν, γῆ, ἧς οἱ λίθοι σίδηρος, καὶ ἐκ τῶν ὀρέων αὐτῆς

367
708.8 μεταλλεύσῃ χαλκόν, γῆ ῥέουσα γάλα καὶ μέλι, κηρίον ἐστὶ
708.9 παρὰ πᾶσαν τὴν γῆν, γῆ, ἣν κύριος ὁ θεός σου ἐπισκο-
708.10 πεῖται αὐτὴν διὰ παντός, καὶ οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ ἐπ’ αὐτῆς 10
708.11 ἀπ’ ἀρχῆς τοῦ ἐνιαυτοῦ καὶ ἕως συντελείας τοῦ ἐνιαυτοῦ.
708.12 καὶ γὰρ ὄντως εὐλογημένη γῆ ἐστι καὶ καρποφόρος ἄγαν
708.13 ὑπὲρ πᾶσαν τὴν γῆν καὶ τῷ παραδείσῳ τοῦ θεοῦ παρεικαζο-
708.14 μένη. ἐπάρας, γάρ φησιν, Λὼτ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ εἶδε
708.15 πᾶσαν τὴν περίχωρον τοῦ Ἰορδάνου, ὅτι πᾶσα ἦν ποτιζο- 15
708.16 μένη ὡς ὁ παράδεισος κυρίου καὶ ὡς γῆ Αἰγύπτου, καὶ
708.17 ἐξελέξατο αὐτήν.
708.18 Προσμαρτυρεῖ δὲ τούτοις καὶ ὁ σοφώτατος Ἀριστοτέλης
708.19 λέγων· καὶ γὰρ πολυάνθρωπός ἐστιν ἡ γῆ τῆς ἐπαγγελίας
708.20 καὶ σύνδενδρος καὶ παντοίοις καρποῖς εὐθηνοῦσα, ἀμπέλων 20
708.21 τε καὶ ἀκροδρύων καὶ φοινίκων πλῆθος ἄπλετον καὶ κτήνη
708.22 πάμπολλα καὶ διάφορα, καὶ δαψιλὴς ἡ τούτων νομὴ δι’ ὅλου
708.23 τοῦ χρόνου γίνεται διὰ τὴν πολλὴν εὐκρασίαν τῆς γῆς καὶ
708.24 πιότητα, πολὺ δὲ πλῆθος καὶ τῶν ἀρωμάτων καὶ λίθων
709.1 πολυτελῶν καὶ χρυσοῦ παρακομιζομένου διὰ τῶν Ἀράβων
709.2 εἰς τὸν τόπον.
709.3 Ὡσαύτως οὖν καὶ Ἰώσηπος ἔφη· πάμφορος γὰρ οὖσα
709.4 δι’ εὔκρατον ἀέρα καὶ πολλὴν πιότητα χειμῶνος ὥρᾳ ἐκ-
709.5 φέρει κάρυα καὶ ἐν καύματι φοίνικας καὶ πλεῖστον γεωργεῖ 5
709.6 ἔλαιον, καὶ σταφυλὴν μὲν καὶ σῦκα διὰ μηνῶν ιʹ ἐσθίουσιν
709.7 οἱ ἐκεῖσε, τοὺς δὲ λοιποὺς καρποὺς δὶς τοῦ ἐνιαυτοῦ τρυ-
709.8 γῶσιν.
709.9 Τὸ δὲ μέγεθος τῶν βοτρύων τῆς σταφυλῆς ἐκείνης ἐδή-
709.10 λωσεν ἡ γραφὴ λέγουσα περὶ τῶν κατασκόπων ὧν ἀπέστειλε 10
709.11 Μυσῆς ὅτι· ἦλθον ἕως φάραγγος βότρυος καὶ κόψαντες
709.12 ἐκεῖθεν κλῆμα καὶ βότρυν σταφυλῆς ἕνα ἦραν αὐτὸν ἐπ’
709.13 ἀναφορεῦσιν. ἐν ξύλῳ γὰρ ἐσχηματισμένῳ πλαγίως μέσον
709.14 κρεμασθεὶς καὶ ἐπ’ ὤμων ἀνδρῶν βʹ βασταζόμενος πᾶσιν
709.15 ἐδήλου τῆς ἁγίας γῆς ἐκείνης τὴν εὐκαρπίαν. δι’ ἧς Ἀλέ- 15
709.16 ξανδρος ὁ μέγας διαπορευόμενος καὶ ξύλα καρποφόρα, ἐν
709.17 οἷς καὶ πήγανον θεασάμενος τὸ ὕψος καὶ πάχος ἐφάμιλλον
709.18 συκῆς, ἐθαύμασε σφόδρα τῆς γῆς τὴν εὐκαρπίαν τε καὶ
709.19 πιότητα. καὶ γοῦν ἐν τῇ Παλαιστίνῃ πηγή ἐστι παντοίων
709.20 παθῶν ἀνθρώπων τε καὶ ἀλόγων ἰάσεις παρέχουσα, ἐν ᾗ 20
709.21 λόγος τὸν κύριον ἐξ ὁδοιπορίας τοὺς πόδας νίψασθαι. καὶ
709.22 δένδρον ἵσταται πάσης ἀρρωστίας ἀλεξίκακον, ἐν ᾧ τόπῳ
709.23 φασίν, ἡνίκα Ἰωσὴφ τὸν Χριστὸν λαβὼν μετὰ τῆς πανα-
709.24 γίας θεοτόκου Μαρίας καὶ πρὸς τὴν Αἴγυπτον ποιούμενος
709.25 τὴν πορείαν, εἰς γῆν ἐκλίθη τὸ δένδρον καὶ προσεκύνησεν. 25
710.1 ὅπερ μέχρι νῦν τὸ σχῆμα σώζει τῆς προσκυνήσεως. πρὸς δὲ
710.2 τὴν ἀρκτῴαν τῆς φάραγγος ῥίζα γίνεται φλογοειδὴς ὀνόματι

368
710.3 βατταρίτης, ἀφ’ ἧς περὶ τὴν ἑσπέραν ἐξαστράπτον φῶς,
710.4 οὐδεὶς ἀνθρώπων θίγειν αὐτῆς δύναται διὰ τὸ παραχρῆμα
710.5 θανατοῖν αὐτόν, εἰ τῆς ῥίζης ἐκείνης περιάψει τὴν χεῖρα. 5
710.6 κυκλόθεν οὖν περιορύξαντες καὶ κύνα δεσμήσαντες, ἀνασπᾷ
710.7 τὴν ῥίζαν ὁ κύων ἐπακολουθεῖν τῷ ἀνθρώπῳ βουλόμενος
710.8 καὶ παραυτίκα ἀποθνήσκει. τὴν δὲ ῥίζαν περιάπτοντες δαι-
710.9 μονιζομένοις ἀπολύουσιν, τοῦ δαίμονος ἐξ αὐτῶν φυγαδευο-
710.10 μένου. 10
710.11 Καὶ ἄλλη δέ τις πόλις ἐστὶ τῆς Γαλιλαίας παράλιος ἀπὸ
710.12 σταδίων δύο ποταμὸν ἔχουσα καὶ νησοειδῆ τόπον ἐν αὐτῷ,
710.13 πήχεις ἔχων τὸ περίμετρον ρʹ, ἐν ᾧ γίνεται φυσικὸν πρᾶγμα
710.14 θαύματος ἄξιον. οἱ γὰρ ἄνεμοι τὴν ἔξωθεν ἀργὴν ψάμμον
710.15 εἰς αὐτὸν κατασύραντες, εὐθέως ὁ τόπος ταύτην εἰς ὕελον 15
710.16 μεταβάλλει, καὶ ἐπειδὰν ἱκανὰ πλοῖα περιστάντα καὶ τὴν
710.17 ὑαλῖτιν ἐκείνην ψάμμον ἐκφορήσωσιν, πάλιν οἱ ἄνεμοι κατα-
710.18 πνεύσαντες γεμίζουσι τὸν τόπον. ἀλλὰ μὴν καὶ ὀποβάλσαμον
710.19 γεωργεῖ πλεῖστον καὶ ἕτερά τινα πάμπολλα δυσπόριστα καὶ
710.20 ἀνθρώποις ἐπέραστα. κἀντεῦθεν τοίνυν ὡς ἐξαίρετον καὶ 20
710.21 διαφέρουσαν ἀσυγκρίτως πάσης τῆς γῆς εἰκότως ἔδωκεν
710.22 αὐτὴν ὁ θεὸς τῷ ἠγαπημένῳ καὶ πρωτοτόκῳ υἱῷ αὐτοῦ
711.1 Ἰσραὴλ εἰς κληρονομίαν τε καὶ ἀπόλαυσιν. εἰσήγαγεν, γάρ
711.2 φησιν, αὐτοὺς εἰς ὄρος ἁγιάσματος αὐτοῦ, ὄρος τοῦτο ὃ
711.3 ἐκτήσατο ἡ δεξιὰ αὐτοῦ.
711.4 Τοιγαροῦν ἐν τῇ ἁγίᾳ ταύτῃ καὶ μακαρίᾳ καὶ ἀγαθῇ
711.5 γῇ τῆς ἐπαγγελίας πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως πάλαι ὁ θεὸς 5
711.6 λόγος τοῖς προφήταις ὁραθεὶς ἐπὶ χερουβικοῦ ἐπηρμένου
711.7 θρόνου καὶ χρηματίσας καὶ μέντοι διαφόρως τε καὶ θεο-
711.8 πρεπῶς τὰς θεοφανείας ποιησάμενος, ὡς ἔλεγεν· ἐγὼ ὁράσεις
711.9 ἐπλήθυνα καὶ ἐν χερσὶ προφητῶν ὡμοιώθην, ἐπ’ ἐσχάτων
711.10 αὖθις ἐπὶ τῆς αὐτῆς ἱερᾶς γῆς ὤφθη σαρκοφόρος καὶ τοῖς 10
711.11 ἀνθρώποις συνανεστράφη κατὰ τὴν θείαν πρόρρησιν πλη-
711.12 ρώσας καὶ τό· μήτηρ Σιών, ἐρεῖ ἄνθρωπος, καὶ ἄνθρωπος
711.13 ἐγεννήθη ἐν αὐτῇ, καὶ αὐτὸς ἐθεμελίωσεν αὐτὴν ὁ ὕψιστος.
711.14 ἐν ᾗ καὶ τὸ σωτήριον πάθος ὑπομείνας τὴν παγκόσμιον
711.15 εἰργάσατο σωτηρίαν ἐν μέσῳ αὐτῆς, ὡς καί τινες τῶν ἐξη- 15
711.16 γητῶν ὀμφαλὸν τῆς γῆς αὐτὴν προσηγορεύκασιν. καὶ μέντοι
711.17 γε καὶ Χριστὸς αὐτὸς καρδίαν αὐτὴν ἐκάλεσε φάσκων· ὥσπερ
711.18 ἦν Ἰωνᾶς ἐν τῇ κοιλίᾳ τοῦ κήτους γʹ ἡμέρας καὶ γʹ νύκτας,
711.19 οὕτως ἔσται καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς γῆς
711.20 γʹ ἡμέρας καὶ γʹ νύκτας. 20
711.21 Ὅθεν δὴ καὶ ὁ θεῖος Χρυσόστομος εἰς τὸ φάσκον ῥητόν·
711.22 ἐκ Σιὼν ἡ εὐπρέπεια τῆς ὡραιότητος αὐτοῦ, φησίν· καὶ γὰρ
712.1 ἐπὶ τῆς παλαιᾶς ἐκεῖθεν ἡ τοῦ θεοῦ γέγονεν εὐπρέπεια, οἷον
712.2 ὁ βωμός, τὰ ἅγια τῶν ἁγίων, ἡ λατρεία πᾶσα καὶ ἡ πολι-

369
712.3 τεία τῆς παλαιᾶς νομοθεσίας, καὶ ἱερέων πληθὺς καὶ θυσίαι
712.4 καὶ ὁλοκαυτώσεις καὶ ὕμνοι ἱεροὶ καὶ ψαλμῳδίαι, καὶ πάντα
712.5 τὰ ἐκεῖθεν καὶ τῶν μελλόντων προδιεγέγραπτο. ἐπειδὴ δὲ 5
712.6 καὶ ἡ ἀλήθεια παραγέγονεν, ἐκεῖθεν τὴν ἀρχὴν ἔλαβεν, ἐκεῖ-
712.7 θεν ὁ σταυρὸς ἔλαμψεν, ἐκεῖθεν τὰ μυρία κατορθώματα.
712.8 διὰ δὴ τοῦτο καὶ περὶ τῆς Χριστοῦ δευτέρας νομοθεσίας
712.9 ὁ μέγας Ἡσαΐας· ἐκ Σιών, φησίν, ἐξελεύσεται νόμος καὶ
712.10 λόγος κυρίου ἐξ Ἱερουσαλήμ, καὶ κρινεῖ ἀνὰ μέσον τῶν 10
712.11 ἐθνῶν. Σιὼν γὰρ ἐνταῦθα ὁλόκληρον λέγει τὸ χωρίον καὶ
712.12 τὴν παρακειμένην αὐτῷ μητρόπολιν τῶν Ἰουδαίων. ἐκεῖθεν
712.13 οὖν ὥσπερ ἐκ βαλβῖδός τινος εὔδρομοι ἵπποι καὶ εὐσταλεῖς
712.14 οἱ ἀπόστολοι εἰς τὴν οἰκουμένην ἅπασαν ἐξεπέμφθησαν,
712.15 ἐκεῖθεν τὰ σημεῖα ποιεῖν ἤρξαντο. ἐκεῖ γέγονε τὸ σωτήριον 15
712.16 πάθος καὶ ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ἀνάληψις, ἐκεῖ τὰ προοίμια
712.17 καὶ ἡ ἀρχὴ τῆς ἡμετέρας σωτηρίας, ἐκεῖ τὰ ἀπόρρητα δόγ-
712.18 ματα κηρύττεσθαι τὴν ἀρχὴν ἔλαβεν, ἐκεῖ πρῶτον ἀπεκα-
712.19 λύφθη πατήρ, καὶ ἐγνωρίσθη μονογενής, καὶ ἐδόθη τοσαύτη
712.20 πνεύματος χάρις, καὶ τὸν περὶ τῶν ἀσωμάτων ἐκεῖ λόγον 20
712.21 ἐγύμναζον καὶ δωρεῶν καὶ δυνάμεων καὶ τῶν μελλόντων
712.22 ἀγαθῶν τὰς ἐπαγγελίας, ἅπερ ἅπαντα ὡραιότητα αὐτοῦ λέγει.
712.23 κάλλη γὰρ θεοῦ καὶ ὡραιότης ἡ ἀγαθότης καὶ φιλανθρωπία
712.24 καὶ ἡ εἰς πάντας εὐεργεσία.
712.25 Ἐκεῖ τοίνυν καὶ τὸ πταῖσμα καὶ πτῶμα τοῦ Ἀδὰμ θερα- 25
712.26 πεύσας καὶ τὴν ταχίστην ὥσπερ καὶ ὑπόπτερον συνέλευσιν
712.27 τῶν ἁγίων καὶ ὑπάντησιν ἐν τῇ δευτέρᾳ παρουσίᾳ αὐτοῦ
712.28 προϋπεμφαίνων ἔλεγεν· ὅπου τὸ πτῶμα, ἐκεῖ συναχθήσονται
712.29 οἱ ἀετοί.
713.1 Εἰκὸς δὲ μηδὲ τὸν Νῶε τοῦ ἀρχηγοῦ πάντων ἀνθρώ-
713.2 πων τὸν τάφον ἀγνοῆσαι, ὡς μετὰ τὸν κατακλυσμὸν ἀπ’
713.3 αὐτοῦ διαδοθῆναι τὴν φήμην. διόπερ ὁ κύριος τὰς ἀρχὰς
713.4 τοῦ ἀνθρωπίνου θανάτου διερευνήσας εἰς τὸν λεγόμενον
713.5 κρανίου τόπον τὸ πάθος ἐδέξατο, ἵνα ἐν ᾧ τόπῳ ἡ φθορὰ 5
713.6 τῶν ἀνθρώπων τὴν ἀρχὴν ἔλαβεν, ἐκεῖθεν καὶ ἡ ζωὴ καὶ
713.7 τὸ θεόκριτον κήρυγμα τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν ἄρξηται.
713.8 Ὡσαύτως δὲ καὶ ὁ θεορήμων Ἀθανάσιος εἰς τὸ πάθος
713.9 Χριστοῦ λέγει· διόπερ οὐκ ἀλλαχόσε πάσχει Χριστὸς οὔτε
713.10 μὴν εἰς ἄλλον σταυροῦται τόπον ἢ εἰς τὸν κρανίου τόπον, 10
713.11 ἐν ᾧ δὴ καὶ Ἑβραίων οἱ διδάσκαλοί φασι τοῦ Ἀδὰμ εἶναι
713.12 τὸν τάφον· ἐκεῖ γὰρ αὐτὸν μετὰ τὴν κατάραν τεθάφθαι
713.13 διαβεβαιοῦνται. διὰ τοῦτο θαυμάζω τοῦ τόπου τὴν οἰκειό-
713.14 τητα. ἔδει γὰρ τὸν κύριον ἀνανεῶσαι θέλοντα τὸν πρῶτον
713.15 ἄνθρωπον ἐν ἐκείνῳ παθεῖν τῷ τόπῳ. καὶ ἐπειδήπερ ἤκουσεν 15
713.16 Ἀδάμ· γῆ εἶ καὶ εἰς γῆν ἀπελεύσῃ, ταύτῃ τοι πάλιν ἐκεῖ
713.17 τέθειται, ἵνα, ἐν ᾧ τόπῳ τὴν κατάραν ἔλαβεν, ἐκεῖ καὶ τὴν

370
713.18 λύσιν ταύτης δέξηται.
714.1 Καὶ μέντοι γε καὶ ὁ μέγας Ἐφραῒμ ἐν τοῖς κατὰ Κια-
714.2 νῶν φησιν· καὶ ὁ Κιν στένειν καὶ τρέμειν ἐκρίθη ὑπὸ
714.3 τῆς συνειδήσεως περιεχόμενος, ὑποστήσεται δὲ τοῦτο ἐπὶ τῆς
714.4 αἰωνίου κολάσεως. τὸ γάρ· στένων καὶ τρέμων ἔσῃ ἐπὶ τῆς
714.5 γῆς δηλοῖ πάντως, ὅτι ἐπὶ τῆς γῆς ταύτης ὁ τόπος τῆς 5
714.6 κρίσεως εἰς τὴν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνος κατὰ τὰς ἱερὰς
714.7 γραφάς. οὐχ ἡ γῆ διὰ τὴν κρίσιν, οὐδὲ ἡ κρίσις διὰ τὴν
714.8 γῆν· οὐ γὰρ ἡ γῆ ἥμαρτεν, ἀλλ’ ὁ ἄνθρωπος. ἡ γῆ τῆς
714.9 τοῦ θεοῦ δίκης γίνεται ἀμυντήριον ὡς τῶν κριτῶν τὸ βῆμα
714.10 καὶ τῶν δημίων ὁ σίδηρος, καὶ δύναται, φησίν, ἐν προσ- 10
714.11 καίροις αἰώνιος γενέσθαι κρίσις. καὶ ἡ σὰρξ τῶν ἀνθρώ-
714.12 πων νῦν θνητή ἐστιν, ἀλλὰ τότε γενήσεται ἀθάνατος, καὶ
714.13 ὁ παράδεισος δι’ αἰσθητῶν συνεστὼς αἰώνιον ἔχει τὴν ἀπό-
714.14 λαυσιν. οὐκ ἐν παραβολῇ εἴρηται περὶ τοῦ παραδείσου, οὐκ
714.15 ἐν σχήματι ἐφυτεύθη τῷ πράγματι ἀνύπαρκτος ὤν. Παῦλος 15
714.16 αὐτὸν μετὰ πεντακισχίλια ἔτη ἐθεάσατο. ἐκεῖ ἀπεδήμησε καὶ
714.17 ἤκουσε τὰ τῆς ἐκκλησίας μυστήρια, ἀνέβη καὶ εἰς τρίτον
714.18 οὐρανὸν καὶ ἤκουσε τὰ τοῦ μέλλοντος ἀΐδια δόγματα. οὐρα-
714.19 νὸν καὶ γῆν τὴν αὐτὴν χάριν ὁ θεὸς ἐνέδυσε καὶ τὸν παρά-
714.20 δεισον ἐν ἀϊδίοις ἐπαγγελίαις συστησάμενος. σοὶ μὲν τῷ ἀπί- 20
714.21 στῳ δοκεῖ τὸ αἰσθητὸν πρόσκαιρον, ἐμοὶ δὲ τῷ πιστῷ καὶ τὸ
714.22 πρόσκαιρον αἰώνιον. οὐ νοεῖς τὴν δύναμιν, ἐπειδὴ οὐ πι-
714.23 στεύεις τῇ χάριτι, οὐ χωρεῖς τὴν κατάληψιν, ὅτι οὐ γινώσκεις
715.1 βουλὴν θεότητος. ἀπαιτεῖς με λόγον, πῶς τὸ πρόσκαιρον αἰώ-
715.2 νιον. ἀπαίτησον καὶ Παῦλον, διὰ τί εἶπεν εἶναι διήγησιν, ἣν
715.3 οὐκ ἐξὸν ἀνθρώπῳ λαλῆσαι. εἰ δὲ λόγος ἀνέφικτος, πολλῷ
715.4 μᾶλλον ἡ τοῦ θεοῦ δύναμις ἀνεκδιήγητος. καὶ ὁ παράδεισος
715.5 τοίνυν αἰσθητός, ἀλλ’ οὐ πρόσκαιρος, [καὶ ἡ ἐν αὐτῷ ἐπ- 5
715.6 αγγελία ἐν ξύλοις, ἀλλ’ οὐ προσκαίροις], καὶ δὴ καὶ ἡ μητρό-
715.7 πολις Ἱερουσαλὴμ φθαρτὴ νῦν καὶ πρόσκαιρος, ἀλλ’ εἰς κατ-
715.8 οικητήριον ἐξελέχθη τοῦ ἀφθάρτου φύσει καὶ αἰωνίου θεοῦ,
715.9 ἥτις γε πάντως μικρὸν ὕστερον ἄφθαρτος καὶ θεοφώτιστος
715.10 ἐν τῇ παλιγγενεσίᾳ γενήσεται καὶ δικαίων ἐνδιαίτημα κατὰ 10
715.11 τὴν βροντόφωνον τοῦ υἱοῦ τῆς βροντῆς Ἰωάννου φωνὴν ἐν
715.12 τῇ ἀποκαλύψει· Ἱερουσαλήμ, Ἱερουσαλήμ, ἡ ὄντως θεόδμητος
715.13 καὶ θεοφρούρητος καὶ θεοκόσμητος καὶ θεοπόθητος. ἀγαπᾷ
715.14 κύριος τὰς πύλας Σιὼν ὑπὲρ πάντα τὰ σκηνώματα Ἰακώβ.
715.15 ἣν δὴ καὶ ὡς ἔνδοξον καὶ θεοῦ πόλιν σεμνύνων ἐπάγει 15
715.16 φάσκων· δεδοξασμένα ἐλαλήθη περὶ σοῦ, ἡ πόλις τοῦ θεοῦ.
715.17 καί· καθάπερ ἠκούσαμεν, οὕτω καὶ εἴδομεν, ἐν πόλει κυρίου
715.18 τῶν δυνάμεων, ἐν πόλει τοῦ θεοῦ ἡμῶν. ὁ θεὸς ἐθεμε-
715.19 λίωσεν αὐτὴν εἰς τὸν αἰῶνα.
715.20 Ταύτην δὴ τὴν ἁγίαν καὶ ἐπιθυμητὴν γῆν καὶ παγγέ- 20

371
715.21 ραστον καὶ πανεπέραστον, ἐξ ἧς ὁ πρῶτος ἄνθρωπος γέγονε
716.1 καὶ οἱ προφῆται πάντες καὶ ἀπόστολοι ἀνεφύησαν, καὶ μέντοι
716.2 καὶ αὐτὴ ἡ πάντων οὐρανίων καὶ ἐπιγείων κτισμάτων ὑπερ-
716.3 τέρα θεομήτωρ βεβλάστηκε καὶ τὸν τοῦ παντὸς κύριον καὶ
716.4 δεσπότην ἀπέτεκε καὶ τῆς τοῦ κόσμου σωτηρίας γέγονε πρό-
716.5 ξενος, καὶ τὸ θεῖον ὄρος Σιὼν καὶ περιβόητον καὶ τὴν ἱερὰν 5
716.6 μητρόπολιν τοῦ βασιλέως τοῦ μεγάλου καὶ σωτῆρος ἡμῶν
716.7 Ἱερουσαλὴμ κατέσχον οἱ ἄγαν πονηροὶ καὶ ἀκάθαρτοι Σαρα-
716.8 κηνοί. ἐπεὶ οὖν περικρατεῖς γενόμενοι τῆς ἁγίας γῆς ἐκεί-
716.9 νης καὶ σφόδρα σφόδρα πλεονάσαντες καὶ ὑπερισχύσαντες,
716.10 ἐξώπλισε πλοῖα πολλὰ Μαυΐας ὁ τούτων ἀρχηγὸς κατὰ τῆς 10
716.11 Κωνσταντινουπόλεως καὶ ἦλθεν εἰς τὸν λεγόμενον Φοίνικα
716.12 τῆς Λυκίας, ἔνθα Κώνστας ὁ βασιλεὺς ἦν μετὰ τοῦ Ῥω-
716.13 μαϊκοῦ στόλου. μέλλοντος δὲ τοῦ βασιλέως τῇ ἐπιούσῃ ναυ-
716.14 μαχεῖν, θεωρεῖ κατ’ ὄναρ ἑαυτὸν ὑπάρχειν ἐν Θεσσαλονίκῃ.
716.15 καὶ τοῦτο παραυτίκα γνωστικῷ τινι διηγησάμενος, ἔφη πρὸς 15
716.16 αὐτόν· ὦ βασιλεῦ, κακὸν τὸ ἐνύπνιον. τὸ γὰρ εἶναί σε
716.17 ἐν Θεσσαλονίκῃ θὲς ἄλλῳ τὴν νίκην προσημαίνει, τοῦτ’ ἔστι
716.18 σοῦ ἡττηθέντος ἡ νίκη πρὸς τὸν ἐχθρόν σου τεθήσεται.
716.19 ἡμέρας οὖν γενομένης, καὶ ἀλλήλοις συμβαλόντες, ἡττᾶται
716.20 ὁ βασιλεὺς καὶ συγκιρνᾶται ἡ θάλασσα τῷ αἵματι τῶν Ῥω- 20
716.21 μαίων. ἐπιβουλῆς δὲ μηνυθείσης τῷ βασιλεῖ, ἀνακοινοῦται
716.22 ταύτην γνησίῳ τινὶ τῶν ὑπηκόων ἑαυτοῦ φίλῳ, ᾧ καὶ τὴν
717.1 ἰδίαν ἐσθῆτα κατὰ τὴν ἐκείνου συμβουλὴν ἐνδύσας καὶ εἰς
717.2 πενιχρὸν πλοῖον εἰσελθὼν σὺν ὀλίγοις ἀπέπλευσε διὰ τῆς
717.3 νυκτὸς ἐν Κωνσταντινουπόλει σωθεὶς παραδόξως. τῇ δὲ
717.4 ἐπαύριον ὁ τὴν βασιλικὴν ἐσθῆτα περιβεβλημένος ἐπιστὰς
717.5 τῇ βασιλικῇ νηῒ συνάπτει πόλεμον. ὃν οἱ πολέμιοι περι- 5
717.6 κυκλώσαντες δοκοῦντες αὐτὸν εἶναι τὸν βασιλέα ἰσχυρῶς
717.7 ἐπολέμουν. ὁ δὲ πολλοὺς ἐξ αὐτῶν ἀνδρείως ἀνελὼν λαβὼν
717.8 καὶ αὐτὸς καιρίαν πληγὴν ἐτελεύτησεν, πληρώσας τὸ γεγραμ-
717.9 μένον· μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει ἵνα τις τὴν ψυχὴν
717.10 αὐτοῦ θῇ ὑπὲρ τοῦ φίλου αὐτοῦ. 10
717.11 Ὁ δέ γε Κώνστας ἀνελὼν τὸν ἴδιον ἀδελφὸν Θεοδόσιον
717.12 ἀπῆλθεν ἐν Σικελίᾳ βουλόμενος ἐν Ῥώμῃ τὴν βασιλείαν
717.13 μεταστῆσαι. σφόδρα γὰρ ἐμισήθη παρὰ τῶν Βυζαντίων οὐ
717.14 μόνον διὰ τὴν ἀναίρεσιν τοῦ ἀδελφοῦ, ἀλλ’ ὅτι καὶ Μαρτῖνον
717.15 τὸν πάπαν Ῥώμης ἀγαγὼν ἀτίμως ἐν Κωνσταντινουπόλει 15
717.16 ἐξώρισεν εἰς Χερσῶνα, καὶ Μαξίμου τοῦ σοφωτάτου καὶ
717.17 ὁμολογητοῦ τὴν ἱερὰν γλῶσσαν καὶ τὴν δεξιὰν ἀπέτεμε
717.18 χεῖρα, καὶ μέντοι καὶ πολλοὺς ἑτέρους τῶν ὀρθοδόξων αἰκίαις
717.19 καὶ ἐξορίαις καὶ δημεύσεσι κατεδίκασε διὰ τὸ μὴ θέλειν
717.20 αὐτοὺς τῇ τῶν Μονοθελητῶν αἱρέσει αὐτοῦ συνθέσθαι. εἶτα 20
717.21 πέμψας ἀγαγεῖν τὴν γυναῖκα καὶ τοὺς τρεῖς υἱοὺς αὐτοῦ

372
717.22 Κωνσταντῖνον καὶ Ἡράκλειον καὶ Τιβέριον, οἱ Βυζάντιοι
717.23 τούτους οὐκ ἀπέστειλαν. ποιήσας οὖν ἐν Σικελίᾳ ἔτη ϛʹ
718.1 ἀναιρεῖται λουόμενος ἐν τῷ βαλανείῳ κατὰ κεφαλῆς διὰ τοῦ
718.2 καδίου λαβὼν καιρίαν πληγὴν ὑπό τινος τῶν παρισταμένων.
718.3 ὁ δὲ λαὸς ἰδὼν τὸν βασιλέα τελευτήσαντα παρευθὺς ἀνα-
718.4 γορεύουσι βασιλέα Μίζιζόν τινα λεγόμενον. ὅπερ ἀκούσας
718.5 Κωνσταντῖνος κατέλαβε τὴν Σικελίαν μετὰ πλείστης ναυ- 5
718.6 μαχίας, καὶ χειρωσάμενος Μίζιζον καὶ τὸν φονέα τοῦ πατρὸς
718.7 ἀνεῖλε σὺν τοῖς στασιάσασιν, καὶ οὕτως ἐπανελθὼν ἐν Κων-
718.8 σταντινουπόλει ἐδέχθη παρὰ πάντων εὐφημούμενος.
718.9 Ἐφ’ ὧν χρόνων καὶ ὁ ἀρχηγὸς τῶν Παυλικιάνων ἀν-
718.10 εφάνη Κωνσταντῖνος, ὁ καὶ Σιλουανὸν ἑαυτὸν ὀνομάσας. 10
718.11 ἔστι δὲ ἡ αἵρεσις αὐτῶν οὕτως. Παυλικιάνοι οἱ καὶ Μα-
718.12 νιχαῖοι μετωνομάσθησαν ἀντὶ Μανιχαίων Παυλικιάνοι ἀπὸ
718.13 Παύλου τινὸς Σαμωσατέως, υἱοῦ γυναικὸς Μανιχαίας Καλ-
718.14 λινίκης τοὔνομα, ἥτις δύο υἱοὺς ἔσχεν, τοῦτον τὸν Παῦλον
718.15 καὶ Ἰωάννην. τούτους οὖν τὴν Μανιχαϊκὴν αἵρεσιν διδά- 15
718.16 ξασα ἐκ τοῦ Σαμωσάτου εἰς Ἀρμενιάκους κήρυκας τῆς αἱρέ-
718.17 σεως αὐτῶν ἀπέστειλεν, οἵτινες ἐλθόντες εἰς κώμην τινὰ
718.18 τῆς Φαναροίας ἐκεῖσε τὴν ἑαυτῶν αἵρεσιν ἐνέσπειραν. ἔκ-
718.19 τοτε οὖν ἡ μὲν κώμη μετωνομάσθη Ἐπίσπαρις, οἱ δὲ μα-
719.1 θηταὶ αὐτῶν Παυλικιάνοι ἐκλήθησαν. οὗτοι οἱ Παυλικιάνοι
719.2 μετὰ χρόνους τινὰς τῆς διδαχῆς τοῦδε τοῦ Παύλου [οὐ
719.3 πολλοὺς] ἕτερον ἔσχον διδάσκαλον Κωνσταντῖνον καλούμενον,
719.4 ὅστις ἑαυτὸν Σιλουανὸν μετωνόμασεν. τοῦτον οὖν ἔχουσιν
719.5 ἀρχηγὸν τῶν διδασκάλων αὐτῶν καὶ οὐχὶ τὸν Παῦλον. οὗτος 5
719.6 γὰρ αὐτοῖς παρέδωκε τὰς μὲν αἱρέσεις αὐτοῦ οὐκ ἐγγράφως
719.7 ἀλλὰ ἀγράφως κατὰ παράδοσιν, τὸ εὐαγγέλιον δὲ καὶ τὸν
719.8 ἀπόστολον ἐγγράφως ἀπαράλλακτα μὲν τῇ γραφῇ καὶ τοῖς
719.9 λόγοις ὡς καὶ τὰ παρ’ ἡμῖν ὄντα αὐτοῖς παραδούς, δια-
719.10 στρέψας δὲ ἕκαστον κεφάλαιον πρὸς τὰς ἑαυτοῦ αἱρέσεις, 10
719.11 νομοθετήσας αὐτοῖς καὶ τοῦτο, μὴ δεῖν ἑτέραν βίβλον τὴν
719.12 οἱανοῦν ἀναγινώσκειν, εἰ μὴ τὸ εὐαγγέλιον καὶ τὸν ἀπόστολον.
719.13 Μετὰ δὲ Κωνσταντῖνον τὸν καὶ Σιλουανὸν δεύτερον
719.14 ἔσχον διδάσκαλον Συμεῶνα καλούμενον, μετονομάσαντα δὲ
719.15 ἑαυτὸν Τῖτον, τρίτον δὲ Ἀρμένιόν τινα τῷ γένει, Γενέσιον 15
719.16 μὲν καλούμενον, μετονομάσαντα δὲ ἑαυτὸν Τιμόθεον, τέταρ-
719.17 τον δὲ Ἰωσήφ, μετονομάσαντα δὲ ἑαυτὸν Ἐπαφρόδιτον, καὶ
720.1 μετὰ τοῦτον Ζαχαρίαν· ἀλλὰ τοῦτον ὡς μισθωτὸν καὶ οὐκ
720.2 ἀληθῆ ποιμένα ἀποβάλλονται ἔνιοι ἐξ αὐτῶν. ἕκτον τὸν
720.3 Βαάνην τὸν Ῥυπαρόν, καὶ ἕβδομον ἔσχον τὸν Σέργιον τὸν
720.4 καὶ Τυχικὸν ἑαυτὸν μετονομάσαντα. Μάνεντα τοίνυν καὶ
720.5 Παῦλον καὶ Ἰωάννην καὶ ἄλλους, οὓς ἐάν τις εἴπῃ αὐτοῖς, 5
720.6 προθύμως ἀναθεματίζουσιν, Κωνσταντῖνον δὲ τὸν καὶ Σιλου-

373
720.7 ανὸν ἐπικληθέντα καὶ Συμεὼν τὸν καὶ Τῖτον καὶ Γενέσιον
720.8 τὸν καὶ Τιμόθεον καὶ Ἰωσὴφ τὸν καὶ Ἐπαφρόδιτον καὶ
720.9 Βαάνην τὸν Ῥυπαρὸν καὶ Σέργιον τὸν καὶ Τυχικὸν ὡς
720.10 διδασκάλους αὐτῶν οὐδαμῶς ἀναθεματίζουσιν, ἀλλ’ ἔχουσιν 10
720.11 αὐτοὺς ὥσπερ ἀποστόλους Χριστοῦ.
720.12 Λέγουσι δὲ καὶ ἓξ ἐκκλησίας ἐν τῇ ὁμολογίᾳ αὐτῶν·
720.13 τὴν Μακεδονίαν, ἥτις ἐστὶ κάστρον Κολωνείας ἡ Κίβωσσα,
720.14 ἣν ἐμαθήτευσε Κωνσταντῖνος ὁ καὶ Σιλουανὸς καὶ Συμεὼν
720.15 ὁ καὶ Τῖτος· τὴν Ἀχαΐαν, ἥτις ἐστὶ κώμη Σαμωσάτου 15
720.16 ἡ Μανανάλις, ἣν ἐμαθήτευσε Γενέσιος ὁ καὶ Τιμόθεος·
720.17 τὴν τῶν Φιλιππησίων, τοὺς μαθητὰς λέγοντες Ἰωσὴφ τοῦ
720.18 καὶ Ἐπαφροδίτου καὶ Ζαχαρίου τοῦ μισθωτοῦ ποιμένος
720.19 παρ’ αὐτῶν λεγομένου· τὴν τῶν Λαοδικέων, λέγουσι δὲ
720.20 τοὺς Ἀργαούτας, καὶ τὴν τῶν Ἐφεσίων, τοὺς ἐν Μομψου- 20
721.1 εστίᾳ, καὶ τὴν τῶν Κολασσαέων, λέγουσι τοὺς Κοινοχωρίτας,
721.2 ἅσπερ τρεῖς ἐκκλησίας, φησίν, Σέργιος ὁ καὶ Τυχικὸς ἐμα-
721.3 θήτευσεν. τούτους οὖν τοὺς ἑπτὰ αὐτῶν διδασκάλους καὶ
721.4 τὰς ἓξ ἐκκλησίας ἔχουσιν ἐντίμους, οὓς καὶ σέβονται, πάντας
721.5 δὲ τοὺς λοιπούς, οὓς ἐὰν εἴπῃ τις αὐτοῖς, καὶ ἀναθεματί- 5
721.6 ζουσι καὶ ἀποβάλλονται.
721.7 Ἔχουσι δὲ πρώτην αἵρεσιν τὴν τῶν Μανιχαίων δύο
721.8 ἀρχὰς ὁμολογοῦντες ὡς κἀκεῖνοι. λέγουσι δὲ οὗτοι ὅτι ἕν
721.9 ἐστι μόνον τὸ διαχωρίζον ἡμᾶς ἐκ τῶν Ῥωμαίων, ὅτι ἡμεῖς
721.10 μέν, φησίν, ἕτερον θεὸν λέγομεν ὑπάρχειν τὸν πατέρα τὸν 10
721.11 ἐπουράνιον, ὃς ἐν τούτῳ τῷ κόσμῳ οὐκ ἔχει ἐξουσίαν, ἀλλ’
721.12 ἐν τῷ μέλλοντι, ἕτερον δὲ θεὸν τὸν κοσμοποιητήν, ὅστις
721.13 ἔχει τοῦδε τοῦ παρόντος κόσμου τὴν ἐξουσίαν. οἱ δὲ Ῥω-
721.14 μαῖοι, φησίν, ἕνα καὶ τὸν αὐτὸν θεὸν ὁμολογοῦσιν εἶναι
721.15 καὶ πατέρα τὸν αὐτὸν ἐπουράνιον καὶ τοῦ κόσμου παντὸς 15
721.16 ποιητήν. καλοῦσι δὲ ἑαυτοὺς μὲν χριστιανούς, ἡμᾶς δὲ
721.17 Ῥωμαίους. λέγουσι δὲ πρὸς τοὺς ἀγνοοῦντας αὐτοὺς προ-
721.18 θύμως· πιστεύομεν εἰς πατέρα καὶ υἱὸν καὶ ἅγιον πνεῦμα,
721.19 τὸν ἐπουράνιον πατέρα, καὶ ἀνάθεμα, φησίν, τῷ μὴ οὕτω
721.20 πιστεύοντι, μεμελετημένως λίαν τὴν ἑαυτῶν κακίαν μεθο- 20
722.1 δεύοντες. οὐ γὰρ προστιθέασιν, ὅτε λέγουσι τὸν πατέρα τὸν
722.2 ἐπουράνιον, ὅτι τὸν μόνον ἀληθινὸν θεὸν τὸν ποιήσαντα
722.3 τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς. χρὴ δὲ
722.4 τὸν προσδιαλεγόμενον ὀρθόδοξον αἰτεῖν τὸν Μανιχαῖον τοῦ
722.5 εἰπεῖν τὸ σύμβολον τῆς πίστεως ὅ ἐστιν· πιστεύω εἰς ἕνα 5
722.6 θεὸν πατέρα παντοκράτορα ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς ὁρα-
722.7 τῶν τε πάντων καὶ ἀοράτων καὶ τὰ ἑξῆς. ἔπειτα δὲ βλασ-
722.8 φημοῦσι μὲν εἰς τὴν παναγίαν θεοτόκον ἄμετρα, ἐὰν δὲ
722.9 βιασθῶσι παρ’ ἡμῶν ὁμολογῆσαι αὐτήν, ἀλληγορικῶς λέ-
722.10 γουσιν· πιστεύω εἰς τὴν παναγίαν θεοτόκον, ἐν ᾗ εἰσῆλθε 10

374
722.11 καὶ ἐξῆλθεν ὁ κύριος, λέγουσι δὲ τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ, ἐν
722.12 ᾗ πρόδρομος ὑπὲρ ἡμῶν εἰσῆλθε Χριστός, καθώς φησιν
722.13 ὁ ἀπόστολος, καὶ οὐ λέγουσι κατὰ ἀλήθειαν τὴν ἁγίαν
722.14 Μαρίαν τὴν θεοτόκον οὐδὲ ἐξ αὐτῆς σαρκωθῆναι τὸν
722.15 κύριον. βλασφημοῦσι δὲ καὶ εἰς τὰ θεῖα μυστήρια τῆς ἁγίας 15
722.16 κοινωνίας τοῦ τιμίου σώματος καὶ αἵματος τοῦ κυρίου ἡμῶν
722.17 Ἰησοῦ Χριστοῦ λέγοντες, ὅτι τὰ ῥήματα αὐτοῦ ὁ κύριος
722.18 διδοὺς τοῖς ἀποστόλοις ἔλεγεν· λάβετε, φάγετε καὶ πίετε, οὐκ
722.19 ἄρτον καὶ οἶνον, καὶ οὐ χρή, φησίν, προσάγεσθαι ἄρτον καὶ
722.20 οἶνον. βλασφημοῦσι δὲ καὶ εἰς τὸν τίμιον σταυρὸν λέγοντες, 20
723.1 ὅτι σταυρὸς ὁ Χριστός ἐστιν, οὐ χρὴ δὲ προσκυνεῖσθαι τὸ
723.2 ξύλον ὡς κατηραμένον ὄργανον. τοὺς δὲ προφήτας καὶ τοὺς
723.3 λοιποὺς ἁγίους ἀποβάλλονται, ἔτι δὲ καὶ τὸν ἅγιον Πέτρον
723.4 τὸν μέγαν πρωτοαπόστολον πλέον πάντων καὶ δυσφημοῦσι
723.5 καὶ ἀποστρέφονται, ἐξ αὐτῶν μηδένα τινὰ ἐν μέρει τῶν 5
723.6 σωζομένων εἶναι λέγοντες, καθολικὴν ἐκκλησίαν τὰ ἑαυτῶν
723.7 συνέδρια πρὸς ἡμᾶς ἐν τῇ ἀλληγορίᾳ αὐτῶν λέγοντες, πρὸς
723.8 ἑαυτοὺς γὰρ ἐκεῖνοι προσευχὰς αὐτὰ λέγουσιν, βάπτισμα δὲ
723.9 τὰ ῥήματα τοῦ εὐαγγελίου, καθώς φησιν ὁ κύριος· ἐγώ εἰμι
723.10 τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν. 10
723.11 Ταῦτα πάντα καὶ πλείω τούτων, ὅτε φωραθῶσιν, ἀλλη-
723.12 γοροῦσιν. ἀλλὰ χρὴ νουνεχῶς καὶ διωρισμένως αὐτοῖς εἰς
723.13 πάντα διαλέγεσθαι. καὶ γὰρ καὶ τὸ ψεῦδος προχείρως ἔχουσιν
723.14 ὡς νόμον οἰκεῖον, πάντοτε μέν, μάλιστα δέ, ὅταν βιασθῶσιν,
723.15 διαψευδόμενοι καὶ λέγοντες καθὼς ἐὰν προσταχθῶσιν ἢ προ- 15
723.16 τραπῶσι καὶ ἀνέγκλητοι ὄντες παρ’ ἑαυτοῖς. οὕτω γὰρ αὐτοῖς
723.17 ὁ Μάνης παρέδωκεν ὅτι· οὔκ εἰμι ἐγὼ ἄσπλαγχος, φησίν,
724.1 ὡς ὁ Χριστὸς ὁ εἰπών· ὅστις με ἀρνήσηται ἔμπροσθεν τῶν
724.2 ἀνθρώπων, ἀρνήσομαι αὐτὸν κἀγώ. ἀλλ’ ἐγὼ λέγω· τοῦ
724.3 ἀρνουμένου με ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων καὶ τῷ ψεύδει τὴν
724.4 οἰκείαν σωτηρίαν ποριζομένου ὡς μὴ ἀρνουμένου με μετὰ
724.5 χαρᾶς προσδέχομαι καὶ τὴν ἀνάκλησιν καὶ τὸ ψεῦδος ὡς 5
724.6 τὴν πρὸς ἐμὲ ὁμολογίαν ἀνευθύνως.
724.7 Ὁμοίως μέντοι καὶ τοὺς πρεσβυτέρους καὶ τοὺς λοιποὺς
724.8 ἱερεῖς τοὺς παρ’ ἡμῖν ἀποβάλλονται. ἐκεῖνοι δὲ καὶ τοὺς
724.9 ἱερεῖς αὐτῶν συνεκδήμους λέγουσι καὶ νοταρίους ἀδιαφό-
724.10 ρους πᾶσιν αὐτοῖς ὄντας καὶ τοῖς σχήμασι καὶ ταῖς διαί- 10
724.11 ταις καὶ πάσῃ τῇ τοῦ λοιποῦ βίου κατασκευῇ. ἔχουσι δὲ
724.12 πάντα τὰ τοῦ εὐαγγελίου καὶ τοῦ ἀποστόλου ῥητὰ διά-
724.13 στροφα πρὸς τὰ παρ’ ἡμῖν ὄντα ἐναντία, παρ’ αὐτῶν δὲ
724.14 συντεθέντα ὡς δῆθεν ἁρμόζοντα ταῖς οἰκείαις αὐτῶν αἱρέ-
724.15 σεσιν. ὡς γὰρ εἴρηται τῇ γραφῇ καὶ τοῖς λόγοις οὕτως εἰσὶν 15
724.16 ὡς καὶ τὰ παρ’ ἡμῖν ἀπαράλλακτα, τὰ δὲ νοήματα διαστρέ-
724.17 φουσιν, καθὼς περὶ τούτων σαφέστερον ἐν τοῖς διὰ πλάτους

375
724.18 μοι λέλεκται. προσκυνοῦσι δὲ τὸ παρ’ ἡμῖν εὐαγγέλιον ὅτε
724.19 τύχοι οὐκ ἐν τῷ σταυρῷ, ἀλλ’ ἐν τῷ βιβλίῳ λέγοντες ὅτι·
724.20 λόγοι τοῦ Χριστοῦ εἰσι καὶ διὰ τοῦτο αὐτοὺς προσκυνοῦμεν. 20
724.21 ἐν ἀσθενείᾳ δὲ καὶ πόνῳ τινὲς ἐξ αὐτῶν ὅτε περιπέσωσιν, τὸν
725.1 σταυρὸν ἐπιτιθέασιν ἑαυτοῖς, καὶ ὑγείας τυγχάνοντες πάλιν
725.2 αὐτὸν συγκλῶσι καὶ εἰς πῦρ βάλλουσι πρὸς τὸ κατακαῦσαι,
725.3 ἢ καταπατοῦσιν αὐτόν. τινὲς δὲ ἐξ αὐτῶν καὶ τὰ παιδία
725.4 ἑαυτῶν βαπτίζουσιν ὑπὸ τῶν ἡμετέρων πρεσβυτέρων αἰχμα-
725.5 λώτων ὄντων παρ’ αὐτοῖς, ἕτεροι δὲ εἰσερχόμενοι ἐν τῇ ἐκ- 5
725.6 κλησίᾳ τῇ ἡμετέρᾳ τῶν ὀρθοδόξων λεληθότως τῶν θείων
725.7 μυστηρίων μεταλαμβάνουσι πρὸς πλείονα ἐξαπάτην τῶν ἁπλου-
725.8 στέρων. ταῖς τοιαύταις μεθοδείαις καὶ ὑποκρίσεσι χρώμενοι,
725.9 πάσῃ δὲ ἀκολασίᾳ τε καὶ μιασμῷ ἑκατέρας ἀνθρώπων φύ-
725.10 σεως ἀδιαφόρως καὶ ἀδεῶς χρῶνται. τινὰς δὲ ἐξ αὐτῶν 10
725.11 πρὸς τοὺς γονεῖς καὶ μόνον ἑαυτῶν διαφέρεσθαι λέγουσιν.
725.12t [κε�. Περὶ Κωνσταντίνου τοῦ Πωγωνάτου.]
725.13 Μετὰ δὲ Κώνσταν ἐβασίλευσε Κωνσταντῖνος υἱὸς αὐτοῦ
725.14 ἔτη ιζʹ καὶ ἀπέθανε δυσεντερικῶς. ἐφ’ οὗ γέγονεν ἡ ἕκτη
725.15 σύνοδος τῶν ροʹ πατέρων ἐν Κωνσταντινουπόλει. ἡ δὲ ἕκτη 15
725.16 σύνοδος γέγονεν ἐν Κωνσταντινουπόλει συνελθόντων ροʹ
726.1 ἁγίων πατέρων ἔτει τῆς βασιλείας Κωνσταντίνου τοῦ πατρὸς
726.2 Ἰουστινιανοῦ ιγʹ. ἧς ἡγοῦντο Θεόδωρος καὶ Γεώργιος πρεσβύ-
726.3 τεροι καὶ Ἰωάννης διάκονος τοποτηρηταὶ Ἀγάθωνος πάπα
726.4 Ῥώμης, Γεώργιος Κωνσταντινουπόλεως, Θεοφάνης Ἀντιοχείας
726.5 ὑπ’ αὐτῆς χειροτονηθεὶς τῆς συνόδου διὰ τὸ τὸν προηγη- 5
726.6 σάμενον Μακάριον καθαιρεθῆναι τότε ὡς ἀντενεχθέντα τοῖς
726.7 ὑπ’ αὐτῶν ὀρθοδόξως δογματιζομένοις, τῆς δὲ διοικήσεως
726.8 Ἀλεξανδρείας Πέτρος μοναχός, τῆς δὲ Ἱεροσολύμων ὁ δεῖνα,
726.9 διὰ τὸ τοὺς θρόνους χηρεύειν πατριαρχῶν κατασχεθέντας
726.10 τηνικαῦτα ὑπὸ τοῦ Σαρακηνῶν ἔθνους, κατὰ Θεοδώρου τοῦ 10
726.11 τῆς Φαρὰν ἐπισκόπου, Ὀνωρίου Ῥώμης, Κύρου Ἀλεξανδρείας,
726.12 Σεργίου τε καὶ Πύρου καὶ Παύλου καὶ Πέτρου Κωνσταν-
726.13 τινουπόλεως γεγονότων ἐπισκόπων, ἔτι δὲ καὶ κατὰ τῶν ἀνα-
726.14 καινισάντων τὴν αἵρεσιν τούτων ἐν ταύτῃ τῇ ἁγίᾳ συνόδῳ
726.15 αἱρετικῶν, τοῦτ’ ἔστι Μακαρίου τοῦ ὀνομασθέντος Ἀντιοχείας 15
726.16 προέδρου, Στεφάνου τοῦ τούτου μαθητοῦ, ἔτι δὲ καὶ Πολυ-
726.17 χρονίου τοῦ νηπιόφρονος γέροντος λεγόντων ἓν θέλημα καὶ
726.18 μίαν ἐνέργειαν ἐπὶ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ καὶ θεοῦ.
726.19 οὓς ἀναθεματίσασα ἐξεφώνησε δύο θελήματα φυσικὰ ἤγουν
726.20 θελήσεις καὶ δύο φυσικὰς ἐνεργείας ἐπὶ τοῦ ἑνὸς δείκνυσθαι 20
726.21 Χριστοῦ τοῦ θεοῦ ἡμῶν.
726.22 Ὡσαύτως καὶ περὶ τῶν ἱερῶν τῆς Χριστοῦ τοῦ θεοῦ
726.23 ἡμῶν οἰκονομίας συμβόλων ἐξέθετο οὕτως· ἔν τισι τῶν
726.24 σεπτῶν εἰκόνων γραφαῖς ἀμνὸς δακτύλῳ τοῦ προδρόμου

376
727.1 δεικνύμενος ἐγχαράσσεται, ὃς εἰς τύπον παρελήφθη τῆς χά-
727.2 ριτος τὸν ἀληθινὸν ἡμῖν διὰ νόμου καὶ προφητῶν προϋπεμ-
727.3 φαίνων ἀμνὸν Χριστὸν τὸν θεὸν ἡμῶν. τοὺς οὖν παλαιοὺς
727.4 τύπους καὶ τὰς σκιὰς ὡς τῆς ἀληθείας σύμβολά τε καὶ προ-
727.5 χαράγματα τῇ ἐκκλησίᾳ παραδεδομένους κατασπαζόμενοι τὴν 5
727.6 χάριν προτιμῶμεν καὶ τὴν ἀλήθειαν ὡς πλήρωμα νόμου
727.7 ταύτην ὑποδεξάμενοι. ὡς ἂν οὖν τὸ τέλειον κἂν ταῖς χρω-
727.8 ματουργίαις ἐν ταῖς ἁπάντων ὄψεσιν ὑπογράφηται, τὸν τοῦ
727.9 αἴροντος τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου ἀμνοῦ Χριστοῦ τοῦ θεοῦ
727.10 ἡμῶν κατὰ τὸν ἀνθρώπινον χαρακτῆρα καὶ ἐν ταῖς εἰκόσιν 10
727.11 ἀπὸ τοῦ νῦν ἀντὶ τοῦ παλαιοῦ ἀμνοῦ ἀναστηλοῦσθαι ὁρί-
727.12 ζομεν, δι’ αὐτοῦ τὸ τῆς ταπεινώσεως ὕψος τοῦ θεοῦ λόγου
727.13 κατανοοῦντες καὶ πρὸς μνήμην τῆς ἐν σαρκὶ πολιτείας τοῦ
727.14 τε πάθους αὐτοῦ καὶ τοῦ σωτηρίου θανάτου χειραγωγούμενοι
727.15 καὶ τῆς ἐντεῦθεν γενομένης τῷ κόσμῳ ἀπολυτρώσεως. 15
727.16 Ἐφ’ ὧν χρόνων ἦλθον οἱ Σαρακηνοὶ ἐν στόλῳ μεγάλῳ
727.17 κατὰ τῆς Κωνσταντινουπόλεως, καὶ προσορμίσαντες κατὰ τὴν
727.18 παράλιον τοῦ Ἑβδόμου, ἀντιπαρατάσσεται αὐτοῖς Κωνσταν-
727.19 τῖνος, ὑφ’ ὧν πλεῖσται ναυμαχίαι καθ’ ἑκάστην ἡμέραν
727.20 ἐγίνοντο ἀπὸ ἐαρινοῦ καιροῦ μέχρι τοῦ φθινοπώρου. τοῦ 20
727.21 δὲ χειμῶνος ἐπιγινομένου διαπεραιωθεὶς ὁ τῶν Σαρακηνῶν
727.22 στόλος ἐχείμαζεν ἐν Κυζίκῳ, καὶ πάλιν ἔαρος ἀρχομένου
727.23 ἐκεῖθεν ἀναχθεὶς ὁμοίως τοῦ διὰ θαλάσσης εἴχετο πολέμου.
727.24 ἑπτὰ οὖν ἔτεσι τοῦ πολέμου διαρκέσαντος οὐδὲν πλέον
728.1 ὁ τῶν Σαρακηνῶν ἤνυσε στόλος, ἀλλὰ πολλοὺς καὶ ἀνα-
728.2 ριθμήτους μαχίμους ἄνδρας ἀποβαλὼν ὑπέστρεψε πρὸς τὰ
728.3 ἴδια. ἐν δὲ τοῖς μέρεσι τοῦ Συλλαίου γενόμενος καὶ ὑπὸ
728.4 σκληρῶν καὶ ῥαγδαίων ἀνέμων καὶ θαλασσίου κλύδωνος
728.5 κατασχεθεὶς ἄρδην ἀπώλετο. 5
728.6 Μετὰ δὲ ταῦτα οἱ τοῦ θέματος τῶν ἀνατολικῶν ἐλθόντες
728.7 ἐν Χρυσοπόλει ἔκραζον λέγοντες· εἰς τριάδα πιστεύομεν, τοὺς
728.8 τρεῖς ἀναγορεύσωμεν καὶ στέψωμεν. ἐφ’ οἷς θυμωθεὶς Κων-
728.9 σταντῖνος διότι μόνος ἦν ἐστεμμένος, οἱ δὲ δύο αὐτοῦ ἀδελ-
728.10 φοὶ οὐδεμίαν ἀξίαν εἶχον, ἀποστέλλει πρὸς αὐτοὺς πατρίκιον 10
728.11 ὡς δῆθεν ἀποδεχόμενος τοῦτο, καὶ προσκαλούμενος αὐτῶν
728.12 τὰ πρωτεῖα βουλεύσασθαι μετὰ τῆς συγκλήτου, καὶ δὴ εἰσ-
728.13 ελθόντων ἐν τῇ πόλει, τούτους μὲν ἀνεσκολόπισεν, τοὺς δὲ
728.14 ἀδελφοὺς αὐτοῦ ἐρινοτόμησεν.
728.15 Καθ’ ὃν χρόνον τὸ τῶν Βουλγάρων ἔθνος ἀπὸ τοῖς 15
728.16 ἀρκτῴοις περατικοῖς μέρεσι τοῦ Εὐξείνου πόντου ἐκ τῆς
728.17 λεγομένης Μαιώτιδος λίμνης ἐπῆλθε τῇ Θρᾴκῃ μετὰ πολλῆς
728.18 πτωχείας καὶ ἀπορίας. ὅπερ μαθὼν Κωνσταντῖνος καὶ σφόδρα
729.1 λυπηθεὶς ἐξώρμησε κατ’ αὐτῶν μετὰ πλείστης ναυμαχίας τε
729.2 καὶ πεζομαχίας, καὶ διὰ μὲν τῆς ἠπείρου τοῦ ποταμοῦ Δα-

377
729.3 νούβη τὰ πεζικὰ παρατάξας, διὰ δὲ τῆς πλησιαζούσης ἀκτῆς
729.4 τὰς ναῦς προσορμίσας, οἱ Βούλγαροι λίαν φοβηθέντες εἰς
729.5 ὀχύρωμα δυσάλωτον ἑαυτοὺς ἠσφαλίσαντο. τοῦ δὲ βασιλέως 5
729.6 ὀξυπαθήσαντος ἐν ποδαλγίᾳ καὶ ἐπὶ Μεσέμβρειαν ἐκβια-
729.7 σθέντος ὑποστρέψαι χάριν βαλανείου μετὰ δρομώνων εʹ, κατ-
729.8 έλιπε τὸν λαὸν καὶ τοὺς στρατηγοὺς κελεύσας παρακαθέ-
729.9 ζεσθαι καὶ πολεμεῖν τὸ ἔθνος. ὁ δὲ λαὸς τὸν βασιλέα φεύγειν
729.10 νομίσας εἰς τροπὴν ἔδωκε μηδενὸς διώκοντος. οἱ δὲ Βούλ- 10
729.11 γαροι θεασάμενοι καὶ τοῦ ὀχυρώματος ὑπεξελθόντες ἐπεδί-
729.12 ωξαν ὀπίσω αὐτῶν, καὶ πολλοὺς ἀνελόντες καὶ λαφυραγω-
729.13 γήσαντες [τὰ αὐτῶν] ἐκράτησαν ἔκτοτε καὶ κατεκυρίευσαν
729.14 τὴν τῶν χριστιανῶν χώραν. ὅθεν ἀναγκασθεὶς ὁ βασιλεὺς
729.15 εἰρήνευσε μετ’ αὐτῶν πάκτα δοὺς ἐπ’ αἰσχύνῃ τῶν Ῥωμαίων 15
729.16 ὡς ληϊζομένους πᾶσαν τὴν Θρᾴκην καὶ τὰ ἐπέκεινα ταύτης.
729.17t [κ��. Περὶ Ἰουστινιανοῦ.]
729.18 Μετὰ δὲ Κωνσταντῖνον ἐβασίλευσεν Ἰουστινιανὸς υἱὸς
729.19 αὐτοῦ ἔτη ιʹ. οὗ ἐπιστρατεύσαντος ἐπὶ τὰ δυτικὰ μέρη πολλὰ
729.20 τῶν Σκλάβων πλήθη τὰ μὲν πολέμῳ, τὰ δὲ λόγῳ παραλαβὼν 20
729.21 ὑπέστρεψεν. ἀφ’ ὧν ἐπιλεξάμενος καὶ στρατεύσας χιλιάδας λʹ
730.1 λαὸν περιούσιον αὐτοὺς ἐπωνόμασεν, οὓς δὴ καὶ καθοπλίσας
730.2 καὶ ἰδιοποιησάμενος καὶ τῇ τούτων ἀνδρείᾳ καὶ συμμαχίᾳ
730.3 πεποιθὼς γράφει τοῖς Σαρακηνοῖς ὡς μὴ ἐμμένειν αὐτὸν τῇ
730.4 ἐγγράφως συμφωνηθείσῃ μεταξὺ Ῥωμαίων καὶ Σαρακηνῶν
730.5 εἰρήνῃ, καὶ λαβὼν τὸν περιούσιον ἐκεῖνον λαόν, μᾶλλον δὲ 5
730.6 ἀνόσιον, καὶ τὰ λοιπὰ στρατεύματα πρὸς τὴν Σεβαστόπολιν
730.7 ἀπῆρεν· ἐν ᾗ καὶ οἱ Σαρακηνοὶ παραγενόμενοι καὶ προμαρτυ-
730.8 ρόμενοι αὐτῷ τὰ μεθ’ ὅρκων συμφωνηθέντα μὴ διαστρέψαι,
730.9 ἐπεί τοί γε κριτὴς ὁ θεὸς καὶ ἔκδικος γενήσεται περὶ τού-
730.10 των, οὐ κατεδέξατο παντελῶς τὰ τῆς εἰρήνης ὁ βασιλεύς, 10
730.11 ἀλλὰ πρὸς μάχην παρετάσσετο. καὶ δὴ παραυτίκα λύσαντες
730.12 οἱ Σαρακηνοὶ τὸν τῆς εἰρήνης ἔγγραφον χάρτην καὶ ἐπὶ δό-
730.13 ρατος ἀναρτήσαντες ὥρμησαν κατὰ Ῥωμαίων, καὶ συμβολῆς
730.14 γενομένης ηὐτομόλησαν ἐκ τῶν Σκλάβων ἐκείνων πρὸς τοὺς
730.15 Σαρακηνοὺς χιλιάδες κʹ. καὶ οὕτω τῶν Ῥωμαίων δεινῶς 15
730.16 τραπέντων καὶ ἀναριθμήτων σφαγέντων, ἡ δικαιοκρισία καὶ
730.17 νίκη πρὸς τοὺς ἐναντίους ἐχώρησε διδάσκουσα μὴ παρα-
730.18 βαίνειν θεῖον ὅρκον πώποτε, κἂν πρὸς ἐναντίους καὶ ἀπί-
730.19 στους γένηται. πεφευγότος δὲ τοῦ βασιλέως καὶ ἐν τῷ παρα-
730.20 θαλασσίῳ τοῦ Λευκάτου μετ’ αἰσχύνης πολλῆς καὶ ἥττης 20
730.21 ἐλθόντος, ἀνεῖλε τὰς περιλειφθείσας δέκα χιλιάδας τῶν
730.22 Σκλάβων σὺν γυναιξὶ καὶ τέκνοις. ὅθεν ἐπὶ πλεῖον ἔκτοτε
730.23 θρασυνθέντες οἱ Σαρακηνοὶ σφοδρότερον διελυμαίνοντο τὴν
731.1 Ῥωμανίαν ἔχοντες μεθ’ ἑαυτῶν καὶ τὰς κʹ χιλιάδας τῶν
731.2 προσφυγόντων Σκλάβων. ὁ δέ γε βασιλεὺς εἰσελθὼν ἐν τῇ

378
731.3 πόλει καὶ ἀμεριμνήσας ἐξεβιάζετο Καλλίνικον τὸν πατριάρχην
731.4 εὐχὴν ποιῆσαι, ἵνα καταλύσῃ τὴν πλησίον οὖσαν τοῦ παλα-
731.5 τίου ἐκκλησίαν τῆς θεοτόκου τῶν Μητροπολίτου λεγομένην, 5
731.6 θέλων ἐν τῷ τόπῳ στῆσαι φιάλην καὶ βάθρα κτίσαι τοῦ
731.7 δήμου τῶν Βενέτων, ὅπως ἐκεῖ τὸν βασιλέα δέχωνται. πρὸς
731.8 ὃν ὁ πατριάρχης ἔλεγεν ὅτι· εὐχὴν μὲν ἐπὶ συστάσει ἔχομεν,
731.9 ἐπὶ δὲ καταλύσει ἐκκλησίας οὐδαμῶς παρελάβομεν. ἐπεὶ οὖν
731.10 κατηνάγκασεν αὐτὸν ὁ βασιλεὺς καὶ φονικῇ βίᾳ τὴν εὐχὴν 10
731.11 ἠπαίτει, μόγις ποτὲ ἔφη ὁ πατριάρχης· δόξα τῷ θεῷ τῷ
731.12 ἀνεχομένῳ πάντοτε νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν
731.13 αἰώνων. ὅπερ ἀκούσας ὅ τε βασιλεὺς καὶ ὁ ἀγυρτώδης ὄχλος
731.14 καὶ τὸ ἀμὴν ἐπιβοήσαντες κατέλυσαν παραχρῆμα τὴν ἐκ-
731.15 κλησίαν. καὶ ποιήσας τὴν φιάλην ἔκτισεν ἑτέραν ἐκκλησίαν 15
731.16 εἰς τὸ Πετρὶν καὶ προσηγόρευσεν αὐτὴν τῶν Μητροπολίτου.
731.17 καθ’ ὃν χρόνον στασιάσας Λεόντιος ὁ πατρίκιος ἀναγορεύεται
731.18 νυκτὸς ὑπὸ τοῦ δήμου τῶν Βενέτων βασιλεύς. ἡμέρας δὲ
731.19 γενομένης ἐξαγαγὼν Ἰουστινιανὸν εἰς τὸ ἱππικὸν καὶ ῥινοτο-
731.20 μήσας ἅμα καὶ γλωσσοτομήσας αὐτὸν ἐξώρισεν εἰς Χερσῶνα. 20
731.21t [κζ�. Περὶ Λεοντίου.]
731.22 Μετὰ δὲ Ἰουστινιανὸν ἐβασίλευσε Λεόντιος ἔτη γʹ. ἐφ’
732.1 οὗ ἐπιστρατευσάντων τῶν Σαρακηνῶν κατὰ τῆς Ἀφρικῆς,
732.2 τὸν Ῥωμαϊκὸν στόλον κατ’ αὐτῶν ἀπέστειλεν. τῶν δὲ πολε-
732.3 μησάντων καὶ νικησάντων αὐτοὺς κατὰ κράτος, ἀνηγόρευσαν
732.4 ἑαυτοῖς βασιλέα Ἀψίμαρόν τινα καλούμενον. ὃς καὶ κατα-
732.5 λαβὼν ἅμα τῷ συνόντι αὐτῷ λαῷ τε καὶ στόλῳ τὴν πόλιν 5
732.6 εἰσῆλθε κατὰ προδοσίαν διὰ τῆς τῶν Βλαχερνῶν πόρτης, καὶ
732.7 τὸν Λεόντιον χειρωσάμενος καὶ ῥινοτομήσας αὐτὸν ἐν τῇ
732.8 μονῇ τῆς Δαλμάτου περιώρισεν.
732.9t [κη�. Περὶ Ἀψιµάρου.]
732.10 Μετὰ δὲ Λεόντιον ἐβασίλευσεν Ἀψίμαρος ὁ καὶ Τιβέριος 10
732.11 ἔτη ζʹ. διώνυμος γὰρ ἦν ὡς Ἰακὼβ καὶ Ἰσραήλ, ὡς Ἰοθὼρ
732.12 καὶ Ῥαγουήλ, ὡς Σίμων καὶ Πέτρος, ὡς Θωμᾶς καὶ Δίδυμος,
732.13 ὡς Θαδδαῖος καὶ Λεββαῖος. τοῦ δὲ Ἰουστινιανοῦ ἐκ Χερ-
732.14 σῶνος φυγόντος καὶ πρὸς τὸν ἄρχοντα Βουλγαρίας ἐλθόντος,
732.15 ἀφ’ οὗ καὶ λαὸν ἄπειρον εἰληφότος διὰ πολλῶν ὑποσχέσεων 15
732.16 καὶ πρὸς τὴν πόλιν ἐλθόντος, εἰσῆλθε σὺν ὀλίγοις ὁμοφύλοις
732.17 διὰ τοῦ ἀγωγοῦ κατὰ προδοσίαν. ὅπερ μαθὼν Ἀψίμαρος
732.18 εἰς Ἀπολλωνιάδα φεύγει.
732.19t [κθ�. Περὶ Ἰουστινιανοῦ τὸ δεύτερον.]
732.20 Μετὰ δὲ Ἀψίμαρον ἐβασίλευσε πάλιν Ἰουστινιανὸς ὁ ῥινο- 20
732.21 γλωσσότμητος ἔτη ζʹ. ὃς τὸν μὲν Ἀψίμαρον κατασχὼν καὶ
733.1 κατὰ πᾶσαν τὴν πόλιν θριαμβεύσας ἀνεῖλεν, τὸν δὲ πατρι-
733.2 άρχην Καλλίνικον ἐκτυφλώσας ἐξώρισεν ἐν Ῥώμῃ, ἀνθ’ οὗ
733.3 προβάλλεται Κυριακόν, τὸν ἐν τῇ νήσῳ Ἀμάστρης ἐγκλειστὸν

379
733.4 ὄντα, ὡς προαγορεύσαντα αὐτῷ τὴν τῆς δευτέρας βασιλείας
733.5 ἀποκατάστασιν. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ κατὰ πάντων ἐκμανεὶς 5
733.6 καὶ λυσσήσας ἀναρίθμητον πλῆθος ἔκ τε τοῦ πολιτικοῦ καὶ
733.7 στρατιωτικοῦ συλλόγου διέφθειρεν. τοὺς μὲν γὰρ προφανῶς
733.8 ἔσφαζεν, τοὺς δὲ νυκτὸς ἐσάκιζεν, καὶ τοὺς μὲν πρὸς ἀριστό-
733.9 δειπνα κλητορεύων φαρμάκῳ δεινῶς τῆς παρούσης ζωῆς ἐχώ-
733.10 ριζεν, τοὺς δὲ πρὸς ἐξορίαν δῆθεν ἐκπέμπων ἐφούρκιζεν. 10
733.11 ὅθεν τοσοῦτον δέος κατεῖχε τὴν πόλιν ὡς καί τινας αὐτο-
733.12 μολῆσαι πρὸς βαρβάρους. καὶ μέντοι καὶ Χερσωνίτας μνησι-
733.13 κακῶν ἀπὸ τῆς ἐξορίας αὐτοῦ στόλον ἐξώπλισε κατ’ αὐτῶν
733.14 καὶ ἀπέστειλεν. οἱ δὲ τὸν μὲν Ἰουστινιανὸν καθύβρισαν,
733.15 τὸν δὲ ἐκεῖσε ἐξόριστον ὑπὸ Ἀψιμάρου δι’ ὑπόνοιαν βασι- 15
733.16 λείας Φιλιππικὸν υἱὸν Νικηφόρου τοῦ πατρικίου βασιλέα
733.17 θᾶττον ἀνηγόρευσαν. ὅπερ γνοὺς ὁ τύραννος Ἰουστινιανὸς
733.18 καὶ ἐπὶ πλεῖον θυμωθεὶς ἅμα καὶ φοβηθεὶς ἀνῆλθε μέχρι
733.19 Σινώπης ἀκριβέστερον περὶ τούτου μαθησόμενος. τοῦ δὲ
733.20 Φιλιππικοῦ τὴν πόλιν σὺν τῷ στόλῳ καταλαβόντος, Ἰουστι- 20
733.21 νιανὸς πρὸς τὸν Δαματρὺν ἀπέδρα καταλειφθεὶς ὑπὸ πάντων.
733.22 ὃν αὐτίκα Φιλιππικὸς χειρωσάμενος αἰσχρῶς ἀνεῖλεν.
734.1t [λ�. Περὶ Φιλιππικοῦ.]
734.2 Μετὰ δὲ Ἰουστινιανὸν ἐβασίλευσε Φιλιππικὸς ὁ καὶ Βαρ-
734.3 δάνης ἔτη βʹ. καὶ εἰσελθόντες ἀπὸ τῆς Θρᾴκης ἐπίβουλοί
734.4 τινες ἐξ ἐπιτροπῆς Θεοδώρου καὶ Γεωργίου τῶν πατρικίων
734.5 ἐκτυφλοῦσιν αὐτὸν ἐν τῷ παλατίῳ μερενδίζοντα. 5
734.6t [λα�. Περὶ Ἀρτεµίου.]
734.7 Μετὰ δὲ Φιλιππικὸν ἐβασίλευσεν Ἀρτέμιος ὁ καὶ Ἀνα-
734.8 στάσιος ἔτη βʹ. ὃς Θεόδωρον καὶ Γεώργιον τοὺς πατρικίους
734.9 ἐκτυφλώσας ἐξώρισεν ἐν Θεσσαλονίκῃ. καὶ στασιάσας ὁ ἐν
734.10 τῷ Ἀδραμυτίῳ λαὸς ἀναγορεύουσι βασιλέα Θεοδόσιόν τινα 10
734.11 ἐκλήπτορα τῶν ἐκεῖσε δημοσίων φόρων. ὅπερ μαθὼν Ἀρτέ-
734.12 μιος ἐν Νικαίᾳ τῇ πόλει κατέφυγεν. ὁ δὲ Θεοδόσιος τὴν
734.13 πόλιν καταλαβὼν ἐν ὄχλῳ βαρεῖ διὰ τῆς τῶν Βλαχερνῶν
734.14 πόρτης κατὰ προδοσίαν εἰσῆλθεν.
734.15t [λβ�. Περὶ Θεοδοσίου.] 15
734.16 Μετὰ δὲ Ἀρτέμιον ἐβασίλευσε Θεοδόσιος ἔτη βʹ. ὃς τὸν
734.17 Ἀρτέμιον σχῆμα περιθέμενος μοναδικὸν ἐξώρισεν ἐν Θεσσα-
734.18 λονίκῃ μηδὲν περαιτέρω τοῦτον παραβλάψας. ἐφ’ ὧν χρόνων
734.19 ἐπιστρατεύσας Μάσαλμας ὁ τῶν Σαρακηνῶν ἀρχηγὸς κατὰ
734.20 Ῥωμαίων καὶ πρὸς τὰ μέρη τοῦ Ἀμωρίου γενόμενος γράφει 20
735.1 πρὸς Λέοντα στρατηγὸν τῶν ἀνατολικῶν· ἡ βασιλεία τῶν
735.2 Ῥωμαίων σή ἐστιν. ἐλθὲ οὖν καὶ λαλήσωμεν τὰ πρὸς εἰρή-
735.3 νην, καὶ ποιῶ πάντα ὅσα θέλεις. ὁ δὲ πρὸς αὐτὸν ἀπο-
735.4 στείλας ὑπάτους καὶ λόγους εἰρήνης ποιησάμενος καὶ ὑπὸ
735.5 πάντων ὡς βασιλεὺς εὐφημισθεὶς ἐπὶ τὴν Νικομήδειαν 5

380
735.6 ἔρχεται μετὰ πολυοχλίας. ἐν ᾗ τὸν τοῦ Θεοδοσίου υἱὸν
735.7 περιτυχὼν καὶ χειρωσάμενος μετὰ τῆς βασιλικῆς ὑπηρεσίας
735.8 πάσης καὶ τῶν ἐν τέλει ἐπισήμων ἀνδρῶν τοῦ παλατίου
735.9 καταλαμβάνει τὴν Χρυσόπολιν. ὁ δὲ Θεοδόσιος λόγον ἀπα-
735.10 θείας παρ’ αὐτοῦ λαβὼν παρεχώρησεν αὐτῷ τὴν βασιλείαν 10
735.11 σὺν τῷ υἱῷ κληρικὸς γενόμενος.
735.12t [λγ�. Περὶ Λέοντος τοῦ Ἰσαύρου.]
735.13 Μετὰ δὲ Θεοδόσιον ἐβασίλευσε Λέων ὁ Ἴσαυρος ὁ καὶ
735.14 Κόνων ἔτη κεʹ. Θεοδοσίου γὰρ τῷ γένει Ἀδραμυτινοῦ τὰ
735.15 βασιλικὰ σκῆπτρα ἐγκεχειρισμένου, καὶ Ἰαζὰτ τοῦ τῆς Ἀράβων 15
735.16 ἡγεμονεύοντος ἐξουσίας, δύο τινὲς θεομάχοι Ἑβραίων παῖδες
735.17 οἱ ἀεὶ πάντοτε τραχηλιῶντες κατὰ τοῦ κυρίου καὶ κατὰ τοῦ
735.18 χριστοῦ αὐτοῦ φρυαττόμενοι τερατείαις καὶ βωμολοχίαις καὶ
735.19 δαιμονιώδεσιν οἰωνίσμασι σχολάζοντες ὡς δῆθεν ἀστρολογι-
736.1 κήν τινα μεταδιώκοντες ἐπιστήμην καταλαμβάνουσι τὴν τῶν
736.2 Ἀράβων βασιλικὴν αὐλήν, καὶ δὴ καταμηνύονται τῷ προρ-
736.3 ρηθέντι Ἰαζὰτ καὶ τούτῳ χρησμῳδίας πολυευζωίας καὶ πολυ-
736.4 χρονίου διαμονῆς μυοῦνται, εἴ γε ἄρα τὴν τῶν Χριστιανῶν
736.5 καταρράξαι διακόσμησιν δυνηθείη τόν τε τοῦ σωτῆρος ἡμῶν 5
736.6 Ἰησοῦ Χριστοῦ θεανδρικὸν χαρακτῆρα καὶ τῆς αὐτὸν τεκού-
736.7 σης θεομήτορος ἐκ τῶν ἐκκλησιαστικῶν περιβόλων ἀπαλεῖψαι.
736.8 καὶ δὴ ὁ φιλόζωος ἐκεῖνος καὶ χοιρόβιος ἄνθρωπος ὑπή-
736.9 κουσε τῇ συμβουλῇ τῶν ἀπατεώνων καὶ πάσας τὰς τῆς
736.10 ἑῴας ἐκκλησίας διεσάλευσεν ἐν πάσῃ τῇ ἀρχῇ αὐτοῦ. ἀλλ’ 10
736.11 ἠπατήθη ὁ δείλαιος. οὔπω γὰρ ἐνιαυτοῦ πληρωθέντος, καὶ
736.12 τοῦτον ἡ θεία δίκη μετεχειρίσατο, ὁ δὲ υἱὸς αὐτοῦ διαδεξά-
736.13 μενος τὴν ἡγεμονίαν αὐτοῦ τούτους ἠβουλήθη ὡς ψευδο-
736.14 μάντας ἀποκτεῖναι. οἵτινες φοβηθέντες ᾤχοντο ἀνακάμ-
736.15 ψαντες πάλιν ἐν τοῖς Ἰσαυρικοῖς μεθορίοις. εἶτα εἰς πηγήν 15
736.16 τινά που ἀναψυχόντων αὐτῶν, ἰδοὺ νεανίσκος τις τοὔνομα
736.17 Λέων καλὸς τῷ εἴδει, ὡραῖος τῷ προσώπῳ, εὐμήκης τῷ σώ-
736.18 ματι, βάναυσος τὴν τέχνην ἐξ αὐτῆς τὴν ζωὴν ποριζόμενος,
736.19 καὶ δὴ ἐκ τοῦ ὑποζυγίου τὸν φόρτον περιελόμενος ἐκάθισε
736.20 καὶ αὐτὸς ἐπὶ τῇ πηγῇ. ὥρα ἦν ὡσεὶ ἕκτη. εἶτα οἱ τῶν 20
736.21 ἐγγαστριμύθων μύσται μυοῦνται αὐτῷ τοῦ κατάρξαι αὐτὸν
736.22 τῆς Ῥωμαϊκῆς βασιλείας τῶν σκήπτρων. καὶ δὴ τοῦ Λέοντος
736.23 ἀναβαλλομένου καὶ διαποροῦντος πρὸς τὸ ἀκρότατον τῆς
736.24 ἑαυτοῦ εὐτελείας ἀφορῶντος, ὅρκοις πληροφορεῖται ὑπὸ τῶν
736.25 μισοχρίστων ὅτι ταῦτα οὕτω δεῖ γενέσθαι. καὶ δὴ αἰτοῦνται 25
736.26 αὐτὸν ὁρκωμοσίους λόγους πληροφορηθῆναι παρ’ αὐτοῦ, ἵν’,
736.27 εἰ ἄρα γε εἰς πέρας τοῦτο ἄγοιτο, πᾶν εἴ τι οὖν αἰτηθείη
737.1 παρ’ αὐτῶν ἀνυπερθέτως δοθῆναι αὐτοῖς παρ’ αὐτοῦ. ἦν
737.2 δὲ πλησίον ναὸς τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου. καὶ
737.3 εὐθὺς ἑτοιμότατα εἰσελθὼν ὁ βάναυσος Λέων καὶ περικρατὴς

381
737.4 γενόμενος τῶν ἱερῶν καγκέλλων τοῦ θυσιαστηρίου δέδωκεν
737.5 ἐγγυητὴν τὸν μεγαλομάρτυρα τοῦ Χριστοῦ, ἑστώτων τῶν 5
737.6 Ἰουδαίων ἐν τοῖς πυλῶσι τοῦ ναοῦ καὶ δεχομένων τὸν ὅρκον
737.7 παρ’ αὐτοῦ. καὶ αὖθις ᾤχετο ἕκαστος εἰς τὰ ἴδια. ἦν δέ
737.8 τις τῶν ἀνατολικῶν στρατηγίας τὴν ἡγεμονίαν περιέπων πα-
737.9 τρίκιος τοὔνομα Σισίννιος στρατολογίαις τὴν χώραν περι-
737.10 πολεύων. ἐν οἷς καὶ Λέων ὁ βάναυσος στρατολογηθεὶς ἐν 10
737.11 ὀλίγῳ χρόνῳ εἰς προκοπὴν μεγάλην ἀναβιβάζεται σπαθαρικῷ
737.12 ἀξιώματι προχειρισθεὶς ὑπὸ τοῦ αὐτοῦ βασιλέως Θεοδοσίου.
737.13 καὶ δὴ ὑπ’ αὐτοῦ εἰς τὰ ἑσπέρια μέρη ἐκπεμφθεὶς εἰς
737.14 Καμπανίαν καὶ Ἀμάλφην καὶ Νεάπολιν, τηνικαῦτα βαρβα-
737.15 ρισάντων, καταλαβὼν δὲ τὰ ἐκεῖσε ἐν πλωτηρσίοις δρόμωσι 15
737.16 τὸν ἀριθμὸν ρκʹ καὶ τροπαιοφόρῳ νίκῃ τὴν εἰρήνην βρα-
737.17 βεύσας καταλαμβάνει τὰ βασίλεια, καὶ αὖθις ὑπὸ τῶν στρα-
737.18 τιωτῶν ἀναγορεύεται βασιλεύς. καὶ δὴ Θεοδόσιος ὁ πραό-
737.19 τατος βασιλεὺς προϋπαντᾷ αὐτῷ καὶ ἄρας τὸ στέφος ἐκ τῆς
737.20 ἑαυτοῦ κεφαλῆς περιτίθησι τῷ Λέοντι. περιβοήτου δὲ ἐπ’ 20
737.21 εὐφημίαις γενομένου τοῦ Λέοντος, ἰδοὺ οἱ φαρμακοὶ Ἰου-
737.22 δαῖοι δρομαῖοι εἰσελαύνουσιν εἰς τὰ βασίλεια, εἶτα ὑπὸ τοῦ
737.23 νέου ἄνακτος δεξιολαβηθέντες τὴν ὀφειλὴν ἀποτιννύουσιν
737.24 ἀσυγχώρητα. τοῦ δὲ ἑτοίμως ταύτην ἐπαγγελλομένου ἀπο-
737.25 διδόναι, ἀποκριθέντες εἶπον οἱ θεομάχοι· τοῦτο αἰτούμεθα 25
738.1 παρά σου, κράτιστε βασιλεῦ, ἵνα τὸν χαρακτῆρα τοῦ Ναζωραίου
738.2 Χριστοῦ καὶ τῆς μητρὸς αὐτοῦ Μαρίας ἐκ πάσης ἐκκλησιαστι-
738.3 κῆς ἱστορίας ἀπαλείψῃς. καὶ τοῦτο ποιῶν μέλλεις βασιλεύειν
738.4 ἄχρι χρόνων ἑκατὸν ἐν τῇ γενεᾷ σου. ὁ δὲ εὐήθης καὶ ἀστήρι-
738.5 κτος τῇ πίστει ὥσπερ ὑπὸ ὄφεων τοῖς δυσὶ μυκτῆρσι πιεζόμενος 5
738.6 ἑτοιμότατα τὸ αἰτηθὲν ἐπιτελεῖν ἐπαγγέλλεται. ὢ τῆς ἀνοίας,
738.7 ὢ τῆς φρενοβλαβείας. ὁ χριστιανικώτατος βασιλεὺς Ἑβραίοις
738.8 ὑπόσπονδος ὤφθη, ὁ τὰ σκῆπτρα τῆς βασιλικῆς δυναστείας
738.9 ὑπὸ θεοῦ ἐγκεχειρισμένος ὑπὸ θεομάχων ἀνδρῶν τερατεύεται.
738.10 Ἐκμανεὶς οὖν κατὰ τῆς ὀρθῆς τε καὶ ἀρχαιοτάτης πί- 10
738.11 στεως μεταστειλάμενος τὸν ἀοίδιμον Γερμανὸν τὸν πατριάρχην
738.12 ἤρξατο προστρίβεσθαι αὐτῷ καὶ μέμφεσθαι πάντας τοὺς πρὸ
738.13 αὐτοῦ βασιλεῖς καὶ ἀρχιερεῖς καὶ πάντας τοὺς Χριστιανοὺς ὡς
738.14 εἰδωλολατρήσαντας ἐπὶ τῇ προσκυνήσει τῶν ἁγίων εἰκόνων.
738.15 ὁ δὲ μέγας ἔφη Γερμανός· ἄκουσον, ὦ βασιλεῦ. τοῦ μὲν 15
738.16 κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ διὰ σαρκὸς ἐπιφανέντος καὶ
738.17 τοῖς ἀνθρώποις συναναστραφέντος καὶ πᾶσιν ὁραθέντος (πάν-
738.18 τες γάρ, φησίν, εἰδήσουσί με ἀπὸ μικροῦ ἕως μεγάλου αὐτῶν),
738.19 πᾶσα εἰδωλολατρεία ἐκποδῶν γέγονε καὶ πᾶν ἄγαλμα εἰδωλι-
738.20 κὸν ἐξηφάνισται. καθὼς καὶ προαναφωνῶν Ζαχαρίας ὁ προ- 20
739.1 φήτης ἔφη· καὶ ἔσται ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, λέγει κύριος
739.2 Σαβαώθ, ἐξολοθρεύσω τὰ ὀνόματα τῶν εἰδώλων ἀπὸ τῆς

382
739.3 γῆς καὶ οὐκέτι αὐτῶν ἔσται μνεία. ἀπὸ δὲ τῆς αὐτοῦ πρὸς
739.4 ἡμᾶς συναναστροφῆς καὶ τῶν ἀποστόλων αὐτοῦ διδασκαλίας
739.5 ἕως τοῦ νῦν παρῆλθον ἔτη ψλϛʹ, καὶ οἱ ἐν τοσούτοις ἔτεσι 5
739.6 διαπρέψαντες πατέρες καὶ διδάσκαλοι τῆς ἐκκλησίας ὀρθό-
739.7 δοξοι οὐδὲν τοιοῦτον περὶ τῶν ἁγίων εἰκόνων ἐνενόησαν
739.8 ἢ ἐλάλησαν. ἐξ ἀρχῆθεν γὰρ μετὰ τὴν τοῦ Χριστοῦ εἰς
739.9 οὐρανοὺς ἀνάληψιν ἡ εἰκονικὴ ὅρασις ἀνετυπώθη. παρά
739.10 τε γὰρ τῆς αἱμόρρου εἰς τὴν ἐπ’ αὐτὴν γεγονυῖαν θαυμα- 10
739.11 τουργίαν ἡ τοῦ Χριστοῦ εἰκὼν ἐστηλογραφήθη. περὶ ἧς
739.12 εἰκόνος Εὐσέβιος ἐν τῇ ἐκκλησιαστικῇ ἱστορίᾳ ἐν βιβλίῳ
739.13 ἑβδόμῳ οὕτως ἔφη· ἐπειδὴ τῆσδε τῆς πόλεως τῆς Φιλίππου
739.14 Καισαρείας, ἣν Πανεάδα Φοίνικες προσαγορεύουσιν, εἰς μνή-
739.15 μην ἦλθον, οὐκ ἄξιον ἡγησάμην παρελθεῖν διήγησιν καὶ 15
739.16 τοῖς μεθ’ ἡμᾶς μνημονεύεσθαι ἀξίαν. τὴν γὰρ αἱμορροοῦ-
739.17 σαν, ἣν ἐκ τῶν ἱερῶν εὐαγγελίων πρὸς τοῦ σωτῆρος ἡμῶν
739.18 τοῦ πάθους ἀπαλλαγὴν εὕρασθαι μεμαθήκαμεν, ἐνθένδε
739.19 ἔλεγον ὁρμᾶσθαι τόν τε οἶκον αὐτῆς ἐπὶ τῆς πόλεως δεί-
739.20 κνυσθαι καὶ τῆς ὑπὸ τοῦ σωτῆρος εἰς αὐτὴν εὐεργεσίας 20
739.21 θαυμαστὰ τρόπαια παραμένειν. ἑστάναι γὰρ ἐφ’ ὑψηλοῦ
740.1 λίθου πρὸς μὲν ταῖς πύλαις τοῦ αὐτῆς οἴκου γυναικὸς ἐκ-
740.2 τύπωμα χάλκεον ἐπὶ γόνυ κεκλιμένον καὶ τεταμέναις ἐπὶ τὸ
740.3 πρόσθεν ταῖς χερσὶν ἱκετευούσῃ ἐοικός, τούτου δὲ ἄντικρυς
740.4 ἄλλο τῆς αὐτῆς ὕλης ἀνδρὸς ὄρθιον σχῆμα διπλοΐδα κοσμίως
740.5 περιβεβλημένον καὶ τὴν χεῖρα τῇ γυναικὶ προτεῖνον, οὗ παρὰ 5
740.6 τοῖς ποσὶν ἐπὶ τῆς στήλης αὐτῆς ξένον τι βοτάνης εἶδος
740.7 φύειν, ὃ μέχρι τοῦ κρασπέδου τῆς τοῦ χαλκοῦ διπλοΐδος
740.8 ἀνιὸν ἀλεξιφάρμακόν τι παντοίων νοσημάτων τυγχάνειν.
740.9 τοῦτον δὲ τὸν ἀνδριάντα εἰκόνα τοῦ Ἰησοῦ φέρειν ἔλεγον,
740.10 ἔμεινε δὲ καὶ εἰς ἡμᾶς, ὡς καὶ ὄψει παραλαβεῖν ἐπιδημή- 10
740.11 σαντας αὐτοὺς τῇ πόλει. καὶ θαυμαστὸν οὐδὲν τοὺς πάλαι
740.12 ἐξ ἐθνῶν εὐεργετηθέντας πρὸς τοῦ σωτῆρος ἡμῶν ταῦτα
740.13 πεποιηκέναι, ὅτε καὶ τῶν ἀποστόλων αὐτοῦ τὰς εἰκόνας
740.14 Πέτρου καὶ Παύλου καὶ αὐτοῦ δὴ τοῦ Χριστοῦ διὰ χρω-
740.15 μάτων ἐν γραφαῖς σωζομένους ἱστορήσαμεν. 15
740.16 Πάλιν οὖν ὁ θεοφόρος Γερμανὸς πρὸς τὸν ἀνήμερον
740.17 ἔφη λύκον· ἔστι δὲ καὶ ἐν Ἐδέσῃ τῇ πόλει ἡ ἀχειροποίητος
740.18 εἰκὼν τοῦ Χριστοῦ παράδοξα ἐργαζομένη θαύματα, ἣν αὐτὸς
740.19 ὁ κύριος ἐν σουδαρίῳ τῆς οἰκείας μορφῆς τὸ εἶδος ἐναπο-
740.20 μαξάμενος διὰ Θαδδαίου τοῦ ἀποστόλου σώζουσαν τὸν χα- 20
740.21 ρακτῆρα τῆς ἀνθρωπίνης μορφῆς αὐτοῦ Αὐγάρῳ τοπάρχῃ
740.22 τῆς Ἐδεσηνῶν πόλεως ἀπέστειλε καὶ τὴν νόσον αὐτοῦ ἰάσατο.
741.1 καὶ μέντοι καὶ ἡ παρὰ τοῦ ἀποστόλου καὶ εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ
741.2 ἱστορηθεῖσα τῆς πανάγνου καὶ θεομήτορος ἔτι ζώσης αὐτῆς
741.3 ἁγία εἰκὼν καὶ πεμφθεῖσα ἐν Ῥώμῃ πρὸς Θεόφιλον, πρὸς

383
741.4 ὃν καὶ τὸ εὐαγγέλιον καὶ τὰς πράξεις τῶν ἀποστόλων ἀπ-
741.5 έστειλεν. ἥτις καὶ ἕως τοῦ νῦν θαυματουργεῖ. διὸ δὴ καὶ 5
741.6 αἱ ἓξ οἰκουμενικαὶ σύνοδοι ταύτας εὑροῦσαι προσκυνουμένας
741.7 καὶ τιμωμένας ἀπεδέξαντο καὶ οὐδὲν περὶ αὐτῶν ἐλάλησαν
741.8 ἐναντίον. πλὴν οὖν τὴν μὲν καθαίρεσιν τῶν ἱερῶν εἰκόνων
741.9 ἀκούομεν μέλλειν ἔσεσθαι, ἀλλ’ οὐκ ἐπὶ τῆς σῆς βασιλείας.
741.10 τοῦ δὲ καταναγκάσαντος αὐτὸν ἐπὶ ποίας εἰπεῖν βασιλείας 10
741.11 καὶ ἀκούσας· ἐπὶ Κόνωνος, ἀποκριθεὶς εἶπεν· ὄντως ἐγώ
741.12 εἰμι καὶ οὕτω παιδιόθεν ἐκλήθην. καὶ ὁ μέγας Γερμανὸς
741.13 ὑπολαβὼν ἔφη· μὴ γένοιτο, δέσποτα, διὰ τῆς σῆς βασιλείας
741.14 πραχθῆναι τὸ κακὸν τοῦτο καὶ θεοστυγές. ἀντιχρίστου γάρ
741.15 ἐστι πρόδρομος ὁ τοῦτο πληρῶν καὶ τῆς ἐν σαρκὶ τοῦ θεοῦ 15
741.16 λόγου ἐπιδημίας ἀνατροπεὺς καὶ ἀντίδικος. ὁ δὲ θεομάχος
741.17 τύραννος ταῦτα ἀκούσας καὶ ὡς λέων βρύξας αὐτίκα καὶ
741.18 σφόδρα χαλεπήνας ἀτίμως τὸν δίκαιον ἐξήλασεν εἰδωλο-
741.19 λάτρην ἀποκαλέσας, καὶ ταῖς ἰδίαις χερσὶ ῥαπίσας τῶν βασι-
741.20 λείων ἐξελαύνει. 20
742.1 Φασὶ δέ τινες καὶ τοῦτο πιστότατοι ἄνδρες, ὅτι πρὸς τῇ
742.2 Βασιλικῇ καλουμένῃ κινστέρνῃ τῇ οὔσῃ πλησίον τῶν Χαλκο-
742.3 πρατείων παλάτιον ἦν σεμνόν, ἐν ᾧ ὑπῆρχε κατὰ τύπον ἀρ-
742.4 χαῖον οἰκουμενικὸς διδάσκαλος ἔχων μεθ’ ἑαυτοῦ ἑτέρους
742.5 μαθητὰς αὐτοῦ καὶ συλλήπτορας προύχοντας ἄνδρας τὸν 5
742.6 ἀριθμὸν ιβʹ πᾶσαν ἐπιστήμην μετερχομένους καὶ τὰ ἐκκλη-
742.7 σιαστικὰ κρατύνοντας δόγματα, βασιλικὰς διαίτας καὶ βίβλους
742.8 ὡσαύτως ἔχοντας, ὧν οἱ βασιλεῖς ἄνευ βουλὴν ἢ γνώμην
742.9 οὐκ ἐθέσπιζον. τούτους ὁ ἀγριώτατος θὴρ καὶ δυσώνυμος
742.10 βάναυσος προσκαλεσάμενος ἐπειρᾶτο πείθειν συνθέσθαι αὐτοῦ 10
742.11 τῇ ἀθεΐᾳ. τῶν δὲ τοῦτο μὴ καταδεξαμένων, ἀλλὰ καὶ μᾶλλον
742.12 ἐλεγξάντων αὐτοῦ τὴν ἀσέβειαν, προσέταξε συρομένους αὐτοὺς
742.13 ἀτίμως ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ τοῦ διδασκαλείου αὐτῶν ἐγκλει-
742.14 σθῆναι. τούτου δὲ γενομένου τῇ νυκτὶ πάλιν ἀποστείλας
742.15 ὁ ἀνήμερος δράκων νυκτεπάρχους τινὰς καὶ ἀπηνεῖς ἄνδρας 15
742.16 προσέταξε συναχθῆναι πλῆθος ξύλων καὶ τούτων ὑπαφθέν-
742.17 των κατακαῆναι τοὺς ἄνδρας σὺν τῶν οἰκημάτων καὶ τῶν
742.18 βιβλίων καὶ τῶν λοιπῶν αὐτοῖς ὑπαρχόντων. οὗ γενομένου
742.19 πάντες ἄρδην κατεφλέχθησαν. ἔκτοτε οὖν ἡ τῶν ἐπιστημῶν
742.20 γνῶσις ἐν Ῥωμανίᾳ ἐσπάνισε τῇ τῶν βασιλευόντων γνωσι- 20
742.21 μάχων ἀπονοίᾳ μειουμένη ἕως τῶν ἡμερῶν Μιχαὴλ καὶ
742.22 Θεοδώρας τῶν εὐσεβῶν καὶ πιστῶν βασιλέων.
743.1 Ἐν τούτοις ἐξουσιαστικῶς ἅμα καὶ δυσσεβῶς τῆς αἱρέ-
743.2 σεως ἀπάρχεται καὶ τὴν ἐπὶ τῆς Χαλκῆς πύλης τοῦ παλα-
743.3 τίου εἰκόνα τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ κατεάξας καὶ
743.4 σιλέντιον ἀσεβείας κατὰ τῶν ἁγίων εἰκόνων ποιήσας προσ-
743.5 καλεῖται πάλιν τὸν τίμιον Γερμανὸν οἰόμενος πείθειν αὐτὸν 5

384
743.6 ὑπογράψαι κατὰ τῶν ἱερῶν εἰκόνων. ὁ δὲ μηδ’ ὅλως εἴξας
743.7 τῇ θωπείᾳ ἢ τῇ ἀπειλῇ τοῦ ἀλάστορος θεὶς τὸ ὠμόφορον
743.8 ἀπετάξατο τὴν ἱερωσύνην καὶ οὕτως ἐξῆλθεν ἐκ μέσου αὐτῶν.
743.9 ὁ δὲ θεομάχος ἀντ’ αὐτοῦ χειροτονεῖ Ἀναστάσιον πρεσβύ-
743.10 τερον τῆς μεγάλης ἐκκλησίας συνθέμενον κατὰ τὴν ἀσεβῆ 10
743.11 αὐτοῦ βουλὴν πάντα ποιεῖν. πᾶσαν δὲ εἰκονικὴν ἀνατύ-
744.1 πωσιν τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ θεοῦ καὶ τῆς
744.2 θεομήτορος καὶ πάντων τῶν ἁγίων κατέστρεψε καὶ κατέκαυσε
744.3 καὶ διωγμὸν μέγαν ἐγείρας πολλοὺς ἱερεῖς καὶ μονάζοντας
744.4 καὶ λαϊκοὺς διαφόροις τιμωρίαις καὶ θανάτοις ὑπέβαλεν. διὰ
744.5 ταῦτα οὖν καὶ ὁ τῆς μεγάλης Ῥώμης πρόεδρος Γρηγόριος 5
744.6 τὴν τῆς αὐτοῦ βασιλείας ὑποταγὴν ἐκτιναξάμενος τὸ αἱρε-
744.7 τικὸν αἶσχος ἀποδιδράσκει σπονδὰς εἰρηνικὰς εἰς τὴν τῶν
744.8 Φράγγων ὑποταγὴν εἰσδεξάμενος σὺν πάσῃ τῇ Ἰταλίᾳ, καὶ
744.9 τοὺς φόρους εὐθὺς κωλύσας τὸν Ἀναστάσιον καὶ τοὺς σὺν
744.10 αὐτῷ ἀνεθεμάτισεν. 10
744.11 Ἐφ’ ὧν χρόνων σεισμὸς ἐγένετο μέγας καὶ φοβερώτατος,
744.12 καὶ ἐπτώθησαν ἐκκλησίαι πολλαὶ καὶ οἶκοι τά τε χερσαῖα
744.13 τῆς πόλεως τείχη καὶ φρούρια πολλὰ καὶ χωρία τῆς Θρᾴκης.
744.14 καὶ τέθνηκε λαὸς ἀναρίθμητος, καὶ ἡ γῆ ἐσείετο ἐπὶ χρόνους
744.15 δύο, ὥστε καὶ τὴν θάλασσαν τῶν ἰδίων ὅρων ἔν τισι τόποις 15
744.16 ὑποχωρῆσαι. ἐν τούτοις ὁ παμμίαρος καὶ ἀλάστωρ Λέων
744.17 ὁ βάναυσος ὡς ἄνθρωπος ἀποθνήσκει δυσεντερικῶς καὶ ὡς
744.18 εἷς τῶν ἀρχόντων πέπτωκεν.
744.19 Ὁ οὖν Μάσαλμας, καθὼς ἀνωτέρω εἴρηται, τὴν Ἄβυδον
745.1 καταλαβὼν καὶ ἀντιπεράσας λαὸν ἄπειρον καὶ πρὸς τὴν πόλιν
745.2 ἐξορμήσας γράφει πρὸς Σουλεϊμᾶν τὸν πρωτοσύμβουλον ἐλθεῖν
745.3 ἐν τάχει μετὰ τοῦ στόλου. καὶ τῇ μὲν ιεʹ τοῦ Αὐγούστου
745.4 μηνὸς παρακαθίσας τὴν πόλιν καὶ τὸ χερσαῖον τεῖχος περι-
745.5 χαρακώσας ἐλυμαίνετο σφόδρα τὰ Θακῷα μέρη, τῇ δὲ αʹ 5
745.6 τοῦ Σεπτεμβρίου μηνὸς ἀνέβαλεν ὁ Σουλεϊμᾶν ἔχων παμ-
745.7 μεγέθεις ναῦς καὶ πολεμικὰς τειχήρεις καὶ δρόμωνας μεγά-
745.8 λους πάνυ χιλίους ὀκτακοσίους. ὁ δὲ βασιλεὺς τὰς ἐμπυ-
745.9 ρίους ναῦς κατ’ αὐτῶν ἐκπέμψας πυριαλώτους ἐποίησε τὰς
745.10 πλείστας καὶ φοβερὰς ναῦς ἐκείνας. αὐτίκα γοῦν αἱ μὲν 10
745.11 εἰς τὰ παράλια τείχη πυρπολούμεναι προσαπερρίφησαν, αἱ
745.12 δὲ εἰς τὸν βυθὸν αὔτανδροι συνωθούμεναι κατεποντίσθησαν,
745.13 ἕτεραι δὲ μέχρι τῆς Ὀξείας νήσου καὶ Πλατείας ἀπηνέχθησαν
745.14 καταφλεγόμεναι. κἀντεῦθεν τοίνυν οἱ μὲν τῆς πόλεως θάρσος
745.15 ἔλαβον, οἱ δὲ πολέμιοι κατέπτηξαν μεγάλως καὶ ἐξελύθησαν. 15
745.16 τῷ δὲ ἐαρινῷ καιρῷ λοιμικὴ νόσος εἰς αὐτοὺς ἐνσκήψασα
745.17 μετὰ λιμοῦ πλῆθος ἀναρίθμητον ἐξ αὐτῶν διέφθειρεν. ἐξ
745.18 ὧν οἱ περιλειφθέντες πόλεμον ἐν τῇ Θρᾴκῃ μετὰ Βουλγάρων
745.19 συνάψαντες ἀνῃρέθησαν χιλιάδες κβʹ. τῇ δὲ ιεʹ τοῦ Αὐγού-

385
745.20 στου μηνὸς ἐκ τῆς πόλεως ἀπάραντες, καὶ ἀνέμου σφοδρο- 20
745.21 τάτου πνεύσαντος, οἱ μὲν ἐν Προικονήσῳ καὶ ταῖς ἄλλαις
746.1 ἀκταῖς ἀπώλοντο, οἱ δὲ ἐξαβυδίσαντες, ἀθρόως ἐπελθὸν νέφος
746.2 χαλάζης πλῆρες καὶ τετριγὸς ὀλέθριον μετὰ ῥαγδαίου ἀνέμου,
746.3 ὑποβρύχιοι πάντες ἐγένοντο. διεσώθησαν δὲ παραδόξως ἐκ
746.4 τῶν ͵αωʹ πέντε μόνα πλοῖα, ἃ καὶ ἀπήγγειλαν εἰς τὰ ἴδια
746.5 τὴν τῶν Ῥωμαίων νίκην τε καὶ σωτηρίαν καὶ τὴν ἑαυτῶν 5
746.6 ἧτταν καὶ πανωλεθρίαν.
746.7 Ἐφ’ ὧν χρόνων ὑπῆρχεν ἐν Κωνσταντινουπόλει ἄνθρω-
746.8 πός τις διαβόητος καὶ περιφανὴς ἄγαν πλούσιός τε σφόδρα
746.9 καὶ φιλόπτωχος ἄκρως, εἶχε δὲ καὶ ἐξ ἐνεργείας τοῦ πονηροῦ
746.10 τὸ πάθος τῆς πορνείας. εἰς γῆρας οὖν ἐλθὼν καὶ μήτε τῆς 10
746.11 πολλῆς καὶ καθ’ ὑπερβολὴν ἐλεημοσύνης παύσας, μήτε μὴν
746.12 ἐκ τῆς πορνείας διὰ τὴν χρόνιον καὶ κακίστην συνήθειαν
746.13 ἐκκόψας ἐτελεύτησεν αἰφνίδιον. ζητήσεως δὲ γενομένης περὶ
746.14 αὐτοῦ παρά τε τοῦ πατριάρχου Γερμανοῦ καὶ τῶν ἐπισήμων
746.15 ἐπισκόπων, καὶ τῶν μὲν λεγόντων· ἐσώθη διὰ τὸ γεγράφθαι· 15
746.16 λύτρον ψυχῆς ὁ ἴδιος πλοῦτος, ἐξ ἰδίων γὰρ καὶ δικαίων
746.17 πόνων καὶ οὐκ ἐξ ἀλλοτρίων καὶ ἀδίκων ἐποίει τὴν ἐλεη-
746.18 μοσύνην· τῶν δὲ μὴ παραδεχομένων, ἀλλ’ ἀντιλεγόντων ὡς
746.19 ἄμωμον εἶναι χρὴ τὸν δοῦλον τοῦ θεοῦ καὶ τέλειον, γέ-
747.1 γραπται γάρ· ἐάν τις ὅλον τὸν νόμον πληρώσῃ, πταίσῃ δὲ
747.2 ἐν ἑνί, γέγονε πάντων ἔνοχος, καί· ἐν ᾧ εὕρω σε κρινῶ
747.3 σε, φησὶν ὁ θεός—ἐκηρύχθη νηστεία καὶ προσευχὴ ὑπὸ
747.4 τοῦ πατριάρχου, καὶ ἐδήλωσεν εἰς ὅλα τὰ μοναστήρια καὶ
747.5 ἡσυχαστήρια δεηθῆναι τοῦ θεοῦ τοῦ γνωρίσαι αὐτοῖς διά 5
747.6 τινος ἀποκαλύψεως τὰ περὶ τοῦ ἀνθρώπου τούτου. οὗπερ
747.7 γενομένου, ἀπεκάλυψεν ὁ θεὸς ἐγκλειστῷ τινι μεγάλῳ καὶ
747.8 θεοφόρῳ, πῶς καὶ ποῦ τυγχάνει ὁ ἄνθρωπος. καὶ δὴ μετα-
747.9 στειλάμενος αὐτίκα τὸν πατριάρχην διηγήσατο αὐτῷ μετὰ
747.10 πολλῶν δακρύων ἐνώπιον παντὸς τοῦ λαοῦ λέγων οὕτως· 10
747.11 θεωρῆσαί με †τῇ νυκτὶ ταύτῃ προσευχομένῳ κατὰ θείαν
747.12 ἔκστασιν τόπον τινὰ ἐκ δεξιῶν μὲν ἔχοντα παράδεισον ἀνεξ-
747.13 ήγητον κάλλος περικείμενον, ἐξ εὐωνύμων δὲ κάμινον, ἧς
747.14 ἡ φλὸξ μέχρι τῶν νεφελῶν ἀνέβαινεν, καὶ τὸν τελευτήσαντα
747.15 πλούσιον τοῦτον μεταξὺ τοῦ παραδείσου καὶ τῆς φοβερᾶς 15
747.16 ἱστάμενον καμίνου καὶ πολλὰ στενάζοντα καὶ πυκνὰ πρὸς
747.17 τὸν παράδεισον ἀποβλέποντα. ἐν τῷ οὖν στενάζειν αὐτὸν
747.18 καὶ ὀδύρεσθαι ὁρῶ τινα λαμπροφόρον ἐπιστάντα καὶ λέγοντα
747.19 πρὸς αὐτόν· τί μάτην στενάζεις, ἄνθρωπε; ἰδοὺ γὰρ διὰ τῆς
747.20 ἐλεημοσύνης σου ἐλυτρώθης τῆς γεέννης, διὰ δὲ τοῦ μὴ 20
748.1 ἀποστῆναί σε τῆς ἀκαθάρτου καὶ βδελυρᾶς πορνείας ἐστε-
748.2 ρήθης τοῦ παραδείσου. καὶ ταῦτα ὅ τε πατριάρχης καὶ οἱ
748.3 σὺν αὐτῷ πάντες ἀκούσαντες φόβῳ μεγάλῳ συσχεθέντες πρὸς

386
748.4 ἀλλήλους ἔλεγον· δικαίως οὖν καὶ ἀξίως ὁ ἀπόστολος ἔγραφεν·
748.5 φεύγετε τὴν πορνείαν. πᾶν ἁμάρτημα ὃ ἐὰν ποιήσῃ ἄν- 5
748.6 θρωπος ἐκτὸς τοῦ σώματός ἐστιν, ὁ δὲ πορνεύων εἰς τὸ
748.7 ἴδιον σῶμα ἁμαρτάνει. καὶ γὰρ ὁ θεὸς ἐν τῷ νόμῳ παρ-
748.8 εγγυᾷ φάσκων· γίνεσθε ἅγιοι ὅτι ἐγὼ ἅγιός εἰμι. καί· οὐ
748.9 πορνεύσεις, οὐ μοιχεύσεις. καί· οὐκ ἔσται πορνεία ἀπὸ θυ-
748.10 γατέρων Ἰσραὴλ καὶ οὐκ ἔσται πορνεύων ἀπὸ υἱῶν Ἰσραήλ. 10
748.11 ποῦ τοίνυν εἰσὶν οἱ λέγοντες ὅτι, κἂν πορνεύωμεν, ποιοῦμεν
748.12 ἐλεημοσύνην καὶ σωζόμεθα. ὁ γὰρ ὄντως ἐλεήμων ἑαυτὸν
748.13 ὀφείλει πρῶτον ἐλεῆσαι καὶ τὸν ἁγιασμὸν τοῦ σώματος κατορ-
748.14 θῶσαι, οὗ χωρὶς οὐδεὶς ὄψεται τὸν κύριον. οὐκοῦν οὐδὲν
748.15 ὠφελήσει τὸ ἀργύριον διδόμενον ἐκ χειρὸς ῥυπαρᾶς καὶ ψυχῆς 15
748.16 ἀμετανοήτου καὶ μεμολυσμένης καὶ διεφθαρμένης ὑπὸ τῶν
748.17 ἀκαθάρτων ἔργων.
748.18 Ἐγένετο δὲ καὶ ἐν τῇ μεγάλῃ Ῥώμῃ τι τοιοῦτον· μοναχός
748.19 τις ἀφορισθεὶς ὑπὸ Γρηγορίου τοῦ πάπα ὡς παρὰ γνώμην
748.20 τοῦ ἡγουμένου αὐτοῦ καὶ παρὰ τὸν θεσμὸν τοῦ μοναστηρίου 20
749.1 τοῦ αὐτοῦ Γρηγορίου ποιήσαντά τι μετ’ ὀλίγας ἡμέρας ἐτε-
749.2 λεύτησεν. ὅπερ ἀκούσας ὁ πάπας μεγάλως ἐλυπήθη, ὅτι
749.3 ἀπῆλθεν ὁ ἀδελφὸς ἐξαίφνης δεδεμένος, καὶ γράψας ἐν
749.4 χάρτῃ εὐχὴν λύουσαν τὸν τεθνεῶτα ἐκ τοῦ ἀφορισμοῦ ἔδωκέ
749.5 τινι διακόνῳ εἰπών· ἄπελθε ἐπὶ τὸν τάφον τοῦ ἀδελφοῦ καὶ 5
749.6 ἀνάγνωσον αὐτήν. καὶ τούτου γενομένου, θεωρεῖ ὁ ἡγού-
749.7 μενος κατ’ ὄναρ τὸν ἀδελφὸν καὶ λέγει αὐτῷ· λύπην ἔχομεν,
749.8 ἀδελφέ, περί σου, ὅτι δεδεμένος ἐτελεύτησας. εἰπὲ οὖν ἡμῖν
749.9 πῶς ὑπάρχεις. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· ὄντως, πάτερ, εἰς
749.10 φυλακὴν ἤμην ἕως τῆς χθὲς ἡμέρας. σήμερον δὲ διὰ τοῦ 10
749.11 θεοῦ ἀπελύθην. ὅπερ ἐξηγησάμενος ὁ ἡγούμενος τῷ πάπᾳ,
749.12 ἐγνώσθη πᾶσιν ὅτι, καθ’ ἣν ὥραν ὁ διάκονος ἀνέγνω τὴν
749.13 εὐχὴν ἐπὶ τοῦ τάφου, τότε καὶ τοῦ δεσμοῦ ὁ ἀδελφὸς ἐλύθη.
749.14 καὶ πάντες οἱ ἀκούσαντες ἔδωκαν δόξαν τῷ θεῷ τῷ δόντι
749.15 τοιαύτην ἐξουσίαν τοῖς ἑαυτοῦ δούλοις. 15
749.16 Διὰ δὴ τοῦτό φησι καὶ ὁ μέγας Χρυσόστομος· ἡμεῖς
749.17 μὲν οὖν κατὰ τὸν ἐκκλησιαστικὸν θεσμὸν τὰ δεσμὰ περι-
749.18 βάλλομεν. εἰ δέ τις καταφρονοίη τούτων, ἐπιστήσεται ὁ τοῦ
750.1 θανάτου καὶ τῆς κρίσεως καιρὸς διδάσκων αὐτὸν ὡς ἀψευ-
750.2 δὴς ὁ λόγος τοῦ κυρίου καὶ ὁ νόμος τῆς αὐτοῦ ἐκκλησίας.
750.3 ὅθεν λοιπὸν ἐγὼ μὲν ἀνεύθυνός εἰμι, τὸ γὰρ ἐμαυτοῦ πε-
750.4 ποίηκα, ἐκεῖνος δὲ τὸν θεῖον ζυγὸν ἀπορρίψας καὶ τὰ ἱερὰ
750.5 δεσμὰ διαρρήξας, ὁ λόγος αὐτῷ ἔσται πρὸς τὸν ἐμοὶ κελεύ- 5
750.6 σαντα δῆσαι. οὐδὲ γάρ, εἰ βασιλέως προκαθημένου τῶν
750.7 παρεστώτων δορυφόρων τις ἐπετράπη δῆσαί τινα τῶν ὑπη-
750.8 κόων καὶ τὰ δεσμὰ περιβαλεῖν, ἐκεῖνος δὲ οὐ μόνον ἀπώσατο
750.9 τοῦτον, ἀλλὰ καὶ τὰ δεσμὰ διαρρήξειεν, ὁ δορυφόρος ἐστὶν

387
750.10 ὁ τὴν ὕβριν πεπονθώς, ἀλλ’ ὁ κελεύσας βασιλεύς. καὶ μάλα 10
750.11 εἰκότως. τὰ γὰρ εἰς τοὺς διδασκάλους γινόμενα προσοικει-
750.12 ούμενος ὁ πάντων βασιλεύς τε καὶ κύριος αὐτὸς ὡς τετιμη-
750.13 μένος ἢ ὑβρισμένος διακείσεται.
750.14t [λδ�. Περὶ Κωνσταντίνου τοῦ Κοπρωνύµου.]
750.15 Μετὰ δὲ Λέοντα ἐβασίλευσε Κωνσταντῖνος ὁ Κοπρώνυμος 15
750.16 υἱὸς αὐτοῦ ἔτη λδʹ, ἐκ δεινοτάτου λέοντος ποικιλότροπος
750.17 πάρδαλις, ἐκ σπέρματος ὄφεως ἀσπὶς δεινὴ καὶ ὄφις πετό-
750.18 μενος, ὁ ἐκ Δὰν ἀντίχριστος. οὗτος τὴν πατρῴαν βασιλείαν
750.19 τε καὶ δυσσέβειαν διαδεξάμενος πλείω καὶ μᾶλλον ἐκ θεοῦ
750.20 καὶ τῆς θεομήτορος καὶ πάντων αὐτοῦ τῶν ἁγίων διΐσταται, 20
750.21 κἀντεῦθεν λοιπὸν μαγείαις καὶ ἀσελγείαις καὶ δαιμόνων ἐπι-
750.22 κλήσεσι καὶ ἄλλοις πονηροῖς ἐπιτηδεύμασι χαίρων καὶ σχο-
751.1 λάζων ἐξαίρετον ὄργανον καὶ λίαν ἐπιτήδειον τοῦ πατρὸς
751.2 αὐτοῦ καὶ διδασκάλου γέγονε διαβόλου. καὶ γὰρ εἰς τοσαύτην
751.3 ἀπόνοιαν καὶ παραπληξίαν ἐξώκειλεν, ὡς καὶ θεσμὸν ἐπὶ
751.4 λαοῦ καθολικὸν ἐκθέσθαι, μὴ λέγεσθαί τινα τῶν θεραπόντων
751.5 κυρίου τὸ παράπαν ἅγιον, ἀλλὰ καὶ τὰ λείψανα τούτων 5
751.6 εὑρισκόμενα διαπτύεσθαι καὶ μηδὲ πρεσβείαν αὐτῶν ἐξαιτεῖν.
751.7 οὐδὲν γὰρ ἰσχύουσιν. εἶτα προσθεὶς ὁ ἀνόσιος καὶ παμβέ-
751.8 βηλος λέγει· μηδὲ τῆς Μαρίας ἐπικαλείσθω τις πρεσβείαν,
751.9 οὐ γὰρ δύναται βοηθεῖν τινι, μηδ’ αὖ πάλιν θεοτόκον αὐτὴν
751.10 ὀνομαζέσθω. καὶ δὴ λαβὼν ἐν χειρὶ βαλάντιον πλῆρες χρυ- 10
751.11 σίου καὶ ὑποδείξας αὐτὸ πᾶσιν ἤρετο· τίνος ἄξιόν ἐστιν;
751.12 τῶν δὲ πολλοῦ εἰπόντων, κενώσας τὸ χρυσίον πάλιν ἤρετο·
751.13 τίνος ἐστὶν ἄξιον; καὶ λέγουσιν· οὐδενός. οὕτως, ἔφη, καὶ
751.14 ἡ Μαρία (οὐ γὰρ θεοτόκον ὁ ἄθεος ἠξίου λέγειν) ἕως μὲν
751.15 εἶχε τὸν Χριστὸν ἐν ἑαυτῇ τετιμημένη ὑπῆρχεν, ἀφ’ οὗ δὲ 15
751.16 τοῦτον ἀπέτεκεν, οὐδὲν τῶν λοιπῶν γυναικῶν διενήνοχεν.
751.17 φεῦ τῆς τολμηρᾶς δυσφημίας τοῦ σαρακηνοπίστου καὶ ἰου-
751.18 δαιόφρονος. οὐ γὰρ ἦν χριστιανός, μὴ γένοιτο, ἀλλὰ Παυ-
751.19 λικιάνος ἤ, τό γε ἀληθέστερον εἰπεῖν καὶ οἰκειότερον, εἰδωλο-
751.20 λάτρης καὶ δαιμόνων ὑπηρέτης καὶ ἀνθρωποθύτης. τὴν γὰρ 20
752.1 πανάχραντον θεοτόκον καὶ τοὺς ἁγίους πάντας ὁ ἐναγὴς καὶ
752.2 δύσθεος ἐκτρεπόμενος τὴν παρ’ Ἕλλησι τιμωμένην Ἀφροδίτην
752.3 καὶ τὸν Διόνυσον ἐθρήσκευεν ὁ νέος Ἰουλιανὸς καὶ ἀνθρωπο-
752.4 θυσίας αὐτοῖς ἀνέφερε πέρα τῆς πόλεως, ἔνθα τῆς ἁγίας
752.5 ἦν ὁ ναὸς μάρτυρος Μαύρας, ὅνπερ ὁ μισάγιος ἐκδαφίσας 5
752.6 καὶ φονευτήριον ποιήσας Μαῦραν ὠνόμασε τὸν τόπον, ἐν ᾧ
752.7 καὶ τὰς πρὸς τοὺς δαίμονας τελετὰς νύκτωρ ποιούμενος
752.8 παῖδα κατέσφαττεν. καὶ μαρτυρεῖ τὸ πρὸς θυσίαν σφαγι-
752.9 ασθὲν τοῦ Σουφλαμίου παιδάριον, ὅπερ ὁ δαιμονιώδης ἐν
752.10 παραβύστῳ θύσας, ἔκδηλον ὁ θεὸς τοῖς πολλοῖς τοῦτο πε- 10
752.11 ποίηκεν.

388
752.12 Τῶν δέ γε Σαρακηνῶν κατ’ ἀλλήλων μαχομένων ἀκούσας
752.13 ἐκστρατεύει πρὸς τὰ μέρη τῆς Συρίας καὶ διὰ τὴν τοιαύτην
752.14 πρόφασίν τε καὶ ἄδειαν προσλαβόμενος λόγῳ τοὺς συγγενεῖς
752.15 αὐτοῦ Ἀρμενίους καὶ Σύρους αἱρετικοὺς εἰς τὸ Βυζάντιον 15
752.16 μετῴκισεν, ὧν οἱ πλείους οἰκοῦντες ἐν τῇ Θρᾴκῃ μέχρι νῦν
752.17 Θεοπασχῖται κατὰ Πέτρον εἰσὶ τὸν δείλαιον.
752.18 Αὐτίκα γοῦν ἤρξατο ἀθρόως τε καὶ ἀοράτως γίνεσθαι
752.19 σημεῖα ἔν τε τοῖς τῶν ἀνθρώπων ἱματίοις καὶ εἰς τὰ τῶν
752.20 ἐκκλησιῶν ἱερὰ ἐνδύματα, σταυροί τινες ἐλαιώδεις πλεῖστοι. 20
752.21 καὶ οὕτω κατέλαβεν ἡ θεομηνία τοῦ βουβῶνος, λοιμικὴ
753.1 νόσος, οὐ μόνον τοὺς ἐν τῇ πόλει, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἐν τοῖς
753.2 περιχώροις αὐτῆς δεινῶς ὀλοθρεύουσα. καὶ πρὸς τούτοις
753.3 ἐγίνοντο καὶ φαντασίαι τινὲς εἰς πολλοὺς τῶν ἀνθρώπων
753.4 καὶ δείματά τινα ἐξαίσια. γινόμενοι γὰρ ἐν ἐκστάσει ἐνό-
753.5 μιζον ξένοις τισὶ καὶ βριαρέοις προσώποις ὁδεύειν, οἳ καὶ 5
753.6 τοὺς ἀπαντῶντας ὡς φίλους δῆθεν προσαγορεύοντες διελέ-
753.7 γοντο. καὶ ταῦτα μὲν ἐν τῷ χειμῶνι γέγονεν. ἐν δὲ τῷ
753.8 ἐαρινῷ καιρῷ μειζόνως ἐπέτεινεν ἡ νόσος, καὶ τῷ θερινῷ
753.9 τοσοῦτον ἐξεκαύθη, ὥστε καὶ ὁλοκλήρους οἴκους τέλεον κλει-
753.10 σθῆναι, ὅθεν ἐκ πολλῆς περιστάσεως εἰς ἄλογά τε καὶ ἁμάξας 10
753.11 ἐπιστοιβάζοντες αὐτοὺς ἐξεκόμιζον. ἐν δὲ τῷ πληρωθῆναι
753.12 τὰ ἐνάστεια πάντα καὶ τὰ προάστεια μνήματα, ἔτι μὴν καὶ
753.13 λάκκους ὀρυχθῆναι καὶ ἀμπελῶνας κατασκαφῆναι συνέβη καὶ
753.14 ἔνδον τῶν παλαιῶν τειχῶν κήπους εἰς τὴν τοιαύτην προσ-
753.15 χωρῆσαι ταφὴν τῶν ἀνθρώπων. σὺν πᾶσι δὲ τούτοις ἔφθασεν 15
753.16 ἡ ὀργὴ καὶ εἰς τὸν ἀνίερον Ἀναστάσιον τὸν φατριάρχην, καὶ
753.17 οἰκτίστῳ πάθει τῷ λεγομένῳ χορδαψῷ καταλύει τὸν βίον.
754.1 Ὁ δέ γε τύραννος βασιλεὺς τὴν πόλιν ἐάσας τὴν Νικο-
754.2 μήδειαν καταλαμβάνει καὶ ἐκεῖσε διέτριβε μέχρι πολλοῦ.
754.3 ἐπανελθὼν δὲ σύνοδον συναθροίζει κατὰ τῶν ἁγίων εἰκόνων
754.4 ἐν Βλαχέρναις, ἐν ᾗ πολλὰ κατὰ τοῦ κυρίου καὶ κατὰ τοῦ
754.5 Χριστοῦ αὐτοῦ κενολογήσαντες οἱ ἱερεῖς τῆς αἰσχύνης καὶ 5
754.6 τὰς μιαρὰς χεῖρας εἰς ὕψος ἄραντες καὶ ἀλαλάξαντες ἔρρηξαν
754.7 τὴν ἐλεεινὴν φωνὴν ἐκείνην λέγοντες· σήμερον σωτηρία τῷ
754.8 κόσμῳ γέγονεν, ὅτι σύ, βασιλεῦ, ἐλυτρώσω ἡμᾶς ἐκ τῶν
754.9 εἰδώλων. ὢ τῆς ἐσχάτης καὶ τολμηρᾶς αὐθαδείας καὶ ἀπο-
754.10 νοίας καὶ βλασφημίας τῶν χριστομάχων καὶ ἱεροκαπήλων 10
754.11 καὶ τῆς ἀκολάστου γλώσσης αὐτῶν καὶ γνώμης ἀγνώμονος.
754.12 εἰ γὰρ ὁ τῆς ἀσεβείας πρόμαχος οὗτος αἴτιος τῆς εἰδώλων
754.13 καθαιρέσεως, μάτην ἄρα γέγονεν ἡ ἐνανθρώπησις Χριστοῦ,
754.14 κενὴ δὲ καὶ ἡ τῶν ἀποστόλων διδασκαλία. φυσηθεὶς οὖν
754.15 ὁ δείλαιος ἐπὶ τῇ ἀπηχεστάτῃ φωνῇ ταύτῃ προσέθετο καὶ 15
755.1 ἕτερον παρανομίας εἶδος. ἀνελθὼν γὰρ ἀθέσμως καὶ ἀνιέρως
755.2 ἐν τῷ ἄμβωνι χειροκρατῶν Κωνσταντῖνον ἐπίσκοπον τοῦ Συλ-

389
755.3 λαίου γενόμενον ἐξεφώνησε μετὰ κραυγῆς μεγάλης· Κωνσταν-
755.4 τίνου οἰκουμενικοῦ πατριάρχου πολλὰ τὰ ἔτη, ποιήσας αὐτὸν
755.5 δῆθεν πατριάρχην ὁ πεφενακισμένος καὶ ματαιόφρων ἐξ ὑπο- 5
755.6 βολῆς τῶν ἀνιέρων καὶ χριστεμπόρων. περὶ ὧν δικαίως ἂν
755.7 λέξειεν ὁ μὲν Ἰεζεκιήλ· τάδε λέγει κύριος· οἱ ἱερεῖς ἠθέτησαν
755.8 νόμον μου καὶ ἐβεβήλουν τὰ ἅγιά μου. ἀνὰ μέσον ἁγίου
755.9 καὶ βεβήλου οὐ διέστελλον, καὶ ἀνὰ μέσον ἀκαθάρτου καὶ
755.10 καθαροῦ οὐ διέκρινον. ὁ δὲ μέγας Δανιὴλ ἐμβριθέστερον 10
755.11 στηλιτεύσειε φάσκων· ἐξῆλθεν ἀνομία ἐκ πρεσβυτέρων κρι-
755.12 τῶν, οἳ ἐδόκουν τὸν λαὸν κυβερνᾶν. ὄντως γὰρ ἀληθῶς
755.13 οὗτοι συνέλαβον πόνον καὶ ἔτεκον ἀνομίαν, ἐπειδὴ τὰ τῇ
755.14 ἱερωσύνῃ καὶ τοῖς θείοις κανόσιν ἀνακείμενα λαϊκοῖς χαρι-
755.15 ζόμενοι ἐπέτρεπον ἐπιτελεῖν. καὶ θαυμαστόν γε οὐδέν. εἰ 15
755.16 γὰρ τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ καταπατῆσαι διὰ τῆς πρὸς τὴν ἱερὰν
755.17 αὐτοῦ εἰκόνα ὕβρεως καὶ καθαιρέσεως οὐ πεφρίκασιν, πῶς
755.18 ἂν τῆς ἱερωσύνης αὐτοῦ ἐφείσαντο; τίς οὖν οὐκ ἐκπλαγείη
755.19 καὶ φρίξειεν ἀκούων καὶ βλέπων τὸν ἀσπιδοφόρον ἱεροθέτην
755.20 καὶ τὸν πολέμοις ἐσχολακότα καὶ φόνοις ἱεροτελεστήν. ἀλλ’ 20
756.1 οὐ πολὺ τὸ ἐν μέσῳ καὶ ἄξια τῆς χειροτονίας αὐτοῦ εἰς
756.2 τὸν χειροτονηθέντα ὑπ’ αὐτοῦ διεπράξατο ἔργα. μαθὼν γὰρ
756.3 ἀκριβῶς ὁ ἀλάστωρ, ὅτι κρατήσας ὁ πατριάρχης αὐτοῦ τὰ
756.4 τίμια ξύλα πολλοὺς ἐπληροφόρησε λέγων· μὰ τὸν προσηλω-
756.5 θέντα εἰς ταῦτα κύριον, οὕτω μοι εἶπεν ὁ βασιλεύς, ὅτι· 5
756.6 οὐκ ἔστι θεὸς ὁ Χριστός, διὰ τοῦτο οὐδὲ τὴν Μαρίαν ἔχω
756.7 θεοτόκον, ἐξεμάνη σφόδρα κατ’ αὐτοῦ ὡς τὸ μυστήριον τῆς
756.8 βλασφημίας αὐτοῦ θριαμβεύσαντος, καὶ ἐπιθεὶς αὐτῷ πολλὰς
756.9 πληγὰς ἐθριάμβευσεν αὐτὸν ἐπὶ λαοῦ καὶ ἱπποδρομίας ἐμ-
756.10 παιζόμενον, ἐμπτυόμενον, συρόμενον. εἶτα ἀσφαλισάμενος 10
756.11 αὐτὸν ἔν τινι τόπῳ ἀποστέλλει πρὸς αὐτὸν πατρικίους καί
756.12 φησιν· τί λέγεις ἄρτι περὶ τῆς πίστεως ἡμῶν καὶ τῆς συν-
756.13 όδου ἧς ἐποιήσαμεν; ὁ δὲ ματαιωθεὶς ταῖς φρεσὶ καὶ οἰό-
756.14 μενος αὐτὸν πάλιν ἐξευμενίσασθαι ἀποκριθεὶς εἶπεν· καλῶς
756.15 πιστεύεις καὶ καλῶς τὴν σύνοδον ἐποίησας. οἱ δὲ ἐπιγελά- 15
756.16 σαντες τῇ αὐτοῦ ἀνοίᾳ εἶπον· ἡμεῖς τοῦτο καὶ μόνον ἠθέ-
756.17 λομεν ἀκοῦσαι παρὰ τοῦ μιαροῦ σου στόματος. ἀπὸ δὲ τοῦ
756.18 νῦν ἄπελθε εἰς τὸ ἀνάθεμα καὶ εἰς τὸ σκότος. παραχρῆμα
757.1 δὲ ἐξαγαγόντες αὐτὸν ἀπεκεφάλισαν, καὶ τὴν μὲν κεφαλὴν
757.2 αὐτοῦ ἐν τῷ Φόρῳ ἐκρέμασαν, τὸ δὲ σῶμα σύραντες ἔρριψαν
757.3 εἰς τὰ Πελαγίου, ἔνθα πρώην μὲν ὑπῆρχεν ὁ τοῦ ἁγίου
757.4 μάρτυρος Πελαγίου ναός, ὃν ὁ θεομισὴς καταλύσας καὶ
757.5 τάφον καταδίκων ποιήσας ἐκάλεσε τὰ Πελαγίου. οὕτως οὖν 5
757.6 τὸν ὑπ’ αὐτοῦ χειροτονηθέντα καὶ δοξασθέντα φατριάρχην
757.7 τιμήσας ἀντιχειροτονεῖ πάλιν τὸν εὐνοῦχον Νικήταν καὶ
757.8 Σκλάβον.

390
757.9 Οὕτω δὲ καὶ Πέτρον τὸν ἱερὸν στυλίτην μὴ πεισθέντα
757.10 τοῖς πονηροῖς αὐτοῦ δόγμασι πολλὰ βασανίσας εἰς τὰ Πελα- 10
757.11 γίου συρόμενον ζῶντα ῥιφῆναι προσέταξεν. ὡσαύτως μὲν
757.12 οὖν καὶ τὸν θεῖον Στέφανον ἐν τῇ ἀκρωρείᾳ τοῦ ὄρους
757.13 Αὐξεντίου τοῦ θεοφόρου ποιήσαντα ἔτη μʹ ἐν οἰκίσκῳ μικρῷ
757.14 πολλὰ τιμωρήσας ἐπέτρεψε συρέντα ῥιφῆναι εἰς τὰ Πελαγίου
757.15 ὡς οὐ μόνον ἀντιπίπτοντα καὶ μαχόμενον αὐτοῦ τῇ κακο- 15
757.16 δοξίᾳ, ἀλλὰ καὶ πολλοὺς μεταφέροντα πρὸς τὸν μονήρη βίον
757.17 καὶ καταφρονεῖν πείθοντα βασιλικῶν ἀξιωμάτων καὶ χρη-
757.18 μάτων. καὶ ἦν ἰδεῖν κατὰ πᾶσαν πόλιν καὶ χώραν θρῆνος
757.19 ἐπὶ θρῆνον καὶ οὐαὶ ἐπὶ οὐαὶ παρὰ τῶν εὐσεβούντων, παρὰ
757.20 δὲ τῶν ἀσεβούντων ἱερὰ πατούμενα καὶ σκεύη μεταποιούμενα 20
757.21 ἐκκλησίας τε ἀνορυττομένας καὶ θείας εἰκόνας κατασπωμένας.
758.1 πολλῶν τοίνυν ἀρχόντων καὶ στρατιωτῶν διαβληθέντων εἰκόνας
758.2 προσκυνεῖν διαφόροις τιμωρίαις καὶ πικροτάταις αἰκίαις τού-
758.3 τους ὁ τρισάθλιος καὶ τῆς ἀληθείας ἐχθρὸς παραδοὺς κατὰ
758.4 Βουλγάρων ἐστράτευσεν, καὶ ἐξοπλίσας ἐκ τῶν θεμάτων χε-
758.5 λάνδια δισχίλια ἑξακόσια ἐπὶ Ἀχελὸν ἀπέστειλεν. ἐν δὲ ταῖς 5
758.6 ἀκταῖς προσορμισθέντα, καὶ τοῦ βορρᾶ βιαίως πνεύσαντος,
758.7 ἅπαντα μικροῦ δεῖν συνετρίβησαν, καὶ ἐπνίγη λαὸς ἀνα-
758.8 ρίθμητος. ὅπερ μαθόντες οἱ Βούλγαροι πόλεμον πρὸς αὐτὸν
758.9 συνάπτουσι καὶ τὰ πλήθη αὐτοῦ δεινῶς συγκόψαντες, ὑπ-
758.10 έστρεψε μετ’ αἰσχύνης μεγάλης καὶ ἥττης. 10
758.11 Ἐφ’ ὧν χρόνων γέγονε ψύχος μέγα καὶ πικρότατον, ὥστε
758.12 καὶ τὴν ἀρκτῴαν τοῦ Πόντου παράλιον ἐπὶ μίλια ρʹ ἀπο-
758.13 λιθωθῆναι τὸ πέλαγος ἐκ τοῦ κρύους καὶ ἐπὶ πήχεις λʹ τὸ
758.14 βάθος. οὗπερ ἐπιχιονισθέντος, ηὐξήθη ἐπ’ ἄλλας κʹ πήχεις,
758.15 ὥστε συμμορφωθῆναι τὴν θάλασσαν τῇ ξηρᾷ καὶ πεζοπο- 15
758.16 ρεῖσθαι ὕπερθεν τοῦ κρύους ὑπὸ ἀγρίων τε καὶ ἡμέρων
758.17 ζώων. τῷ δὲ Φευρουαρίῳ μηνὶ κατὰ θεοῦ κέλευσιν τοῦ
759.1 τοιούτου πάγους εἰς πλεῖστα καὶ ὀροφανῆ τμήματα διαιρε-
759.2 θέντος, καὶ τῇ τῶν ἀνέμων βίᾳ ἐπὶ Δαφνουσίαν καὶ τὸ
759.3 Ἱερὸν κατενεχθέντων, οὕτω διὰ τοῦ Στενοῦ ἐπὶ τὴν πόλιν
759.4 ἔφθασαν κἀκεῖθεν μέχρι τῶν νήσων καὶ Ἀβύδου πᾶσαν τὴν
759.5 παράλιον ἐπλήρωσαν ἔχοντα καὶ ζῶα διάφορα προσπεπηγμένα 5
759.6 ἥμερά τε καὶ ἄγρια. διὸ πᾶς ὁ βουλόμενος ἀπὸ Σοφιανῶν
759.7 εἰς τὸν ἅγιον Μάμαντα καὶ εἰς τὴν πόλιν, ἀφ’ ἧς πάλιν
759.8 εἰς Χρυσόπολιν, ὡς διὰ ξηρᾶς ἐβάδιζεν. ἐκ δὲ τῶν μεγάλων
759.9 ἐκείνων τμημάτων δύο προσραγέντων, τὸ μὲν τῇ σκάλᾳ τῆς
759.10 Χρυσοπόλεως, τὸ δὲ τῷ τείχει τῆς πόλεως, ἡ μὲν συνετρίβη, 10
759.11 τὸ δὲ μεγάλως ἐκ τῶν θεμελίων ἐδονήθη μετὰ τῶν ἔνδοθεν
759.12 πλησίον οἰκημάτων. ὅπερ οὖν τμῆμα διαιρεθὲν εἰς τρία καὶ
759.13 ἀπὸ τῶν Μαγγάνων ἕως τοῦ Βοοσφορίου τὴν πόλιν δια-
759.14 ζῶσαν ὑπερεῖχε πολὺ τῷ ὕψει τὰ τείχη. ταῦτα θεωροῦντες

391
759.15 οἱ τῆς πόλεως καὶ διαποροῦντες ἐθρήνουν ἀπαρηγόρητα. 15
759.16 Ἐν οἷς καὶ πλάνη γέγονε περὶ τοῦ πάσχα, καὶ παρηλ-
759.17 λαγμένως τῆς ἀκριβείας τῶν ὀρθοδόξων οἱ παράπαιστοι
759.18 πασχάσαντες ὕστερον ἐπιγνόντες τὴν ἑαυτῶν πλάνην ᾐσχύ-
759.19 νοντο. καὶ τῷ Ἀπριλλίῳ μηνὶ δρόμος ἀστέρων γέγονεν ἐν
759.20 τῷ ἀέρι, καὶ κατεσπῶντο πρὸς τὴν γῆν, ὡς τοὺς ὁρῶντας 20
759.21 νομίζειν εἶναι συντέλειαν. αὐτίκα δὲ καὶ αὐχμὸς ἐγένετο
759.22 πολὺς καὶ λιμὸς μέγας, ὡς ξηρανθῆναι πηγὰς καὶ ποταμούς,
759.23 καὶ πραθῆναι τὸν μόδιον τῆς κριθῆς ἐν τῇ πόλει νομισμά-
760.1 των ιβʹ. ἐν δὲ τῇ Συρίᾳ γέγονε σεισμὸς μέγιστος καὶ πολλὴ
760.2 πτῶσις, ὥστε αἱ μὲν τῶν πόλεων ὁλοκλήρως ἠδαφίσθησαν,
760.3 αἱ δὲ ἐξ ἡμισείας, ἕτεραι δὲ ἀπὸ τῶν ὀρείων εἰς τὰ ὑπο-
760.4 κείμενα πεδία σὺν τῶν τειχῶν καὶ τῶν οἰκημάτων ἄρδην
760.5 μετέστησαν ἀβλαβεῖς ὡς ἀπὸ μιλίων βʹ. ἡ δὲ γῆ τῆς Με- 5
760.6 σοποταμίας ἐπὶ μίλια γʹ σχισθεῖσα καὶ ἑτέραν ἀναβράσασα
760.7 λευκὴν καὶ ἀμμώδη γῆν, ἀνῆλθε παραδόξως ἐκ μέσου ταύ-
760.8 της ἡμίονος ἀνθρωπίνῃ φωνῇ φθεγγομένη καὶ προμηνύουσα
760.9 ἐπιδρομὴν ἔθνους· ὅπερ καὶ γέγονε μετ’ ὀλίγον.
760.10 Ὁ δὲ τύραννος καὶ ἀλάστωρ ἐξελθὼν μετὰ ταῦτα πάλιν 10
760.11 κατὰ Βουλγάρων καὶ δεινῶς κατὰ τῶν σκελῶν ἀνθρακωθεὶς
760.12 καὶ πυρετῷ λάβρῳ καὶ διακαεῖ συσχεθεὶς κατὰ τὴν Ἀρκα-
760.13 διούπολιν ἀνέστρεψεν ἐγκλίνιος, καὶ ἐλθὼν ἐν Συλιμβρίᾳ καὶ
760.14 ἐμπλοΐσας μέχρι τοῦ Στρογγύλου καστελλίου θνήσκει ψυχῇ
760.15 καὶ σώματι βοῶν καὶ λέγων ὅτι· ζῶν πυρὶ ἀσβέστῳ παρεδό- 15
760.16 θην διὰ τὴν Μαρίαν· ἀλλ’ ἀπὸ τοῦ νῦν ὑμνείσθω καὶ τι-
760.17 μάσθω.
760.18 Περὶ οὗ καὶ ὁ θεῖος Νικηφόρος Κωνσταντινουπόλεως
761.1 τοιάδε φησίν· ἐπειδὴ δέ τινα παρὰ τοῖς χριστομάχοις περι-
761.2 θρυλλεῖται, ἅπερ αὐτοῖς ὁ τοῦ ψεύδους πατὴρ ἐμπνεύσειεν,
761.3 φέρε καὶ ταῦτα διασκεψώμεθα. καταψεύδονται γὰρ διὰ τὴν
761.4 εἰς Χριστὸν καὶ τὴν ἐκκλησίαν αὐτοῦ ὕβριν χρόνους μηκί-
761.5 στους καὶ παρατεταμένην ζωὴν καὶ βίον εὐπαθῆ μεμετρῆσθαι 5
761.6 τῷ Μαμωνᾷ, καὶ εὐημερίας εἰς ἄκρον ἐλάσαι, νίκας τε κατὰ
761.7 βαρβάρων αὐτῷ καὶ ἀνδραγαθήματα ὡς πλεῖστα ἐπιγράφον-
761.8 τες, ἃ τοῖς σώφροσιν οὐδὲ εἰς ἀκρόασιν ἔρχεσθαι δίκαιον.
761.9 ὡς δ’ ἂν τῶν ἁπλουστέρων ἢ ἀμαθεστέρων τινὰς τοῖς ἐκ
761.10 τῆς ἀπάτης ἀναπλασμοῖς μὴ βλάπτοιεν, τούτων διευθύνον- 10
761.11 τες ἕκαστα κενοῖς λόγοις ἑαυτοὺς φενακίζοντας ἀποφήνωμεν
761.12 τοὺς ματαιόφρονας. ὅτι μὲν γὰρ ὁ βίος ἐκείνου πάναισχρος
761.13 γέγονε βδελυκτός τε θεῷ καὶ ἀγγέλοις καὶ ἀνθρώποις τοῖς
761.14 εὐσεβέσιν ὑπῆρχεν οὐκ ἀσυμφανές. καὶ γὰρ εἰς τὰ σαρκὸς
761.15 πάθη κατασυρόμενος καὶ τοῖς ἀπηγορευμένοις βαρβάροις καὶ 15
761.16 Ἕλλησι σῶμα καὶ ψυχὴν ὁ δείλαιος ἐμμολυνόμενος τὴν τῶν
761.17 ἀλόγων ζώων παρήλασε κτηνωδίαν. καὶ ταῦτα οὐκ ὀλί-

392
761.18 γιστοι τῶν ὑπηρετησαμένων αὐτῷ μέχρι δεῦρο περιόντες
761.19 ἀπαγγελλέτωσαν, μεθ’ ὧν καὶ τἄλλα δή, ἃ περὶ τὸ σῶμα
761.20 αὐτῷ ἀπήντει. πόνοις γὰρ καὶ ἀλγηδόσιν ἀρρήτοις, οἷα 20
761.21 εἰκὸς τοὺς ἡλκωμένους πάσχειν, βαλλόμενος πονηρῶς ἄγαν
762.1 καὶ ἀνηκέστως διέκειτο, καί τινα τῶν μελῶν ὑπὸ τῆς ἑλκώ-
762.2 σεως καὶ διαβρώσεως ἀπερρυηκότων αὐτῷ ἐλεεινῶς ἀπη-
762.3 χρείωτο. συνεχέστατα δὲ ὑπὸ τῶν ἐρινύων ἐκδειματούμενος
762.4 πικρῶς τε καὶ ἀΰπνως πολλάκις τὸν νυκτερινὸν χρόνον διή-
762.5 νυεν. παρείσθω τὰ νῦν λέγειν τὸ τῆς διαίτης ἀηδές τε καὶ 5
762.6 αἴσχιστον· ὅπερ γὰρ ἂν προσάραιτο βρώσεως οὐ τέλεον κατα-
762.7 ποθὲν παρὰ τοὺς ἐμέτους ἔφθανεν ἐκκρινόμενον. τὸ δὲ περὶ
762.8 τοὺς ὑπηρετουμένους ἰταμὸν καὶ θηριῶδες τοῦ τρόπου καὶ
762.9 τῆς ὑπηρεσίας τὸ δυσαχθέστατον ποῖα ἄν τις εἴποι τὰ φέ-
762.10 ροντα σώματα; μάστιξι γὰρ ἑκάστης ἡμέρας πολλαῖς κατα- 10
762.11 ξαίνων αὐτῶν τὰ νῶτα καὶ τὰς ὄψεις παίων πὺξ καὶ λὰξ
762.12 ἐναλλόμενος οὐδὲν τῶν σαρκοβόρων θηρίων φιλανθρωπότε-
762.13 ρον ἔπραττεν, ἐκτομὰς δὲ μελῶν καὶ ὀφθαλμῶν πηρώσεις
762.14 καὶ τἄλλα ὅσα δεινὰ κολαστήρια καὶ σφαγὰς ἀδίκους ἀν-
762.15 δρῶν ἀθώων καὶ τοὺς διὰ πυρὸς πικροτάτους θανάτους, 15
762.16 μάλιστα δὲ κατὰ τῶν ὀρθοδοξούντων, ἐπιδεικνύμενος, τί χρὴ
762.17 καὶ λέγειν; οἱ γὰρ τῆς μανίας αὐτοῦ καὶ δυσσεβείας ὑπ-
762.18 ασπισταὶ καὶ δορυφόροι ῥῖνας μὲν ὡς πλείστας ἀνθρώπων
762.19 ὁσίων ἀποτέμνοντες, ὥσπερ τὴν τοῦ προδρόμου πάλαι κεφα-
762.20 λὴν Ἡρώδῃ προσέφερον, οὕτω καὶ τῷ ἐφ’ ἡμῶν Ἡρώδῃ 20
762.21 οἷον δῶρον ἡδὺ καὶ ἐπέραστον ἐκόμιζον ἐπὶ πίνακος. ὀφθαλ-
762.22 μῶν γὰρ ἐξορύξεις καὶ γενειάδος ἐμπυρισμοὺς καὶ αἱμάτων
762.23 ἐκχύσεις μαρτυροῦσιν οἱ μέχρι νῦν τὰ σύμβολα περιφέρον-
762.24 τες, θανάτους δὲ βιαίους τῶν τοιούτων καὶ ἐξαισίους ὁ τῆς
762.25 θαλάσσης βυθὸς ἐπίσταται, καὶ οἱ λίθοι κράζουσιν. ἃς δὲ 25
763.1 περιπλάττουσιν αὐτῷ νίκας οἱ ἐμβρόντητοι καὶ λυσσώδεις
763.2 ὁμόφρονες αὐτοῦ, ἵνα μιᾶς τῶν κρατίστων αὐτῶν ἐπιμνη-
763.3 σθῶμεν, τοιαῦταί εἰσιν. ἐπειδὴ παρεσκεύαστο πρὸς τὸ ἐν
763.4 δυσμαῖς ᾠκισμένον Σκυθικὸν ἔθνος ἀμύνασθαι, συναθροίζει
763.5 πᾶν τὸ ὑπ’ αὐτὸν στράτευμα, εἰς χεῖράς τε τοῖς πολεμίοις 5
763.6 ἰὼν ὁποῖον αὐτῷ τὸ τοῦ πολέμου τέλος κατώρθωτο μαρτυρεῖ
763.7 τὰ φαινόμενα. μέχρι γὰρ καὶ τήμερον τὰ κατὰ τὴν Ἀχελὸν
763.8 καλουμένην πόλιν κοῖλα καὶ πεδιάσιμα χωρία, ἃ τῶν ἀνῃρη-
763.9 μένων ἐδέξαντο τὰ κῶλα, σαφῶς ὑποδεικνύουσιν. ἔργον γὰρ
763.10 τῆς Σκυθικῆς μαχαίρας ἅπαν σχεδὸν τὸ στράτευμα τῶν Ῥω- 10
763.11 μαίων γέγονεν. εἰ δέ τι μικρὸν καὶ οὐ πάνυ ἀξιόλογον
763.12 ἔδρασεν, τοῦτό ἐστιν. τοὺς γὰρ πρὸς ἀνατολὰς οἰκοῦντας
763.13 βαρβάρους ἀκηκοὼς περὶ τοὺς οἰκείους ἡγεμόνας διαστασιά-
763.14 ζοντας καὶ πρὸς τὸν ἐμφύλιον πόλεμον ἀσχολουμένους, λῃ-
763.15 στρικώτερόν πως μᾶλλον ἢ στρατηγικώτερον ὡς λήσων ἐπιὼν 15

393
763.16 τοῖς τῆς Ἀρμενίας καὶ Συρίας χωρίοις τῶν ἐκείνη φρουρίων
763.17 αἴρει ὁμολογίᾳ τῶν προσοικούντων καὶ ἐπὶ τὴν Θρᾴκην
763.18 αὐτοὺς μετήγαγεν. τοιαῦτα μὲν οὖν τὰ ἐκείνου ἀνδραγα-
763.19 θήματα καὶ τὰ κατ’ ἐχθρῶν σχεδιαζόμενα τρόπαια, τοιαῦτα
763.20 δὲ καὶ τὰ κατὰ τῆς ἀληθείας καὶ εὐσεβείας νεανιεύματα. 20
764.1 ἀπηναισχύντησε γὰρ κατά τε τοῦ θεοῦ μανεὶς καὶ κατὰ τῶν
764.2 ἱερῶν ἀνδρῶν τῶν ὥσπερ αὐτῷ ἀναθήματα προσηκόντων.
764.3 καὶ τὸ ἀγγελικὸν δὴ τοῦτο καὶ ἀποστολικὸν τοῦ μοναστικοῦ
764.4 βίου σχῆμα βδελυττόμενος ὁ θεομισής τε καὶ βέβηλος ἐπώ-
764.5 νυμον τῆς θεοσεβείας τὸ ἀμνημόνευτον αὐτοῖς ἐπέγραψεν 5
764.6 ὄνομα. βδέλυγμα γὰρ ἁμαρτωλῷ θεοσέβεια, καὶ ὅσιος ἀκά-
764.7 θαρτος παρὰ κακούργοις. οἷα δὲ εἰς αὐτοὺς τυραννίδι
764.8 ἐπιὼν ὁ τύραννος ἔδρασεν, τίς ἄν, ὡς ἔφην, ἀξίως διηγή-
764.9 σεται; τάς τε γὰρ πρὸς θεὸν ἐπηγγελμένας αὐτοῖς ὁμολογίας
764.10 καὶ συνθήκας ἀθετεῖν ἐκβιαζόμενος καὶ τὸ ἱερὸν σχῆμα ἀπορ- 10
764.11 ρίψαντας τὸ τῶν λαϊκῶν ὁ παράνομος ἐνομοθέτησε μεταμ-
764.12 φιέννυσθαι, τὰ δὲ εἰς δόξαν θεοῦ ἱδρυμένα μοναστήρια
764.13 στρατιωτῶν οἰκητήρια καὶ ἱπποστάσια καὶ κοπρῶνας ὁ κο-
764.14 πρόνους καὶ κοπρώνυμος πεποίηκεν. εἶτα πρὸς τῷ τέλει
764.15 τῶν κακῶν καὶ τοῦ θεοστυγοῦς αὐτοῦ βίου γενόμενος καὶ 15
764.16 πυρετῶν ὀξύτησι καὶ φλογώσεσι καταπιμπράμενος τῆς ἐκ-
764.17 δεξομένης αὐτὸν γεέννης προδήλως τὴν φλόγα προθεώμενος
764.18 κατωπτρίζετο καὶ τοῦ ἀκοιμήτου σκώληκος τὰ δήγματα σύν-
764.19 τονόν τε καὶ γεγωνότερον ἐμβοῶν ἐνδελεχέστατα· τῆς γεέννης
765.1 ταῦτα προαύλια καὶ προοίμια. τοιαύταις οὖν καὶ τοσαύταις
765.2 εὐπαθείαις ἐναναπαυσάμενος, ὑφ’ ὧν δὴ καὶ Διοκλητιανόν
765.3 τε καὶ Μαξιμιανὸν συντελεσθέντας ἀκούομεν, οὕτω κακῶς
765.4 καὶ ἀθλίως ἀπολλύμενος καταστρέφει τὸν αἴσχιστόν τε καὶ
765.5 κάκιστον βίον ὁ ἄσπονδος τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν ἁγίων 5
765.6 αὐτοῦ πάντων ἐχθρὸς καὶ πολέμιος δυσμενέστατος.
765.7t [λε�. Περὶ Λέοντος τοῦ ἐκ τῆς Χαζάρας.]
765.8 Μετὰ δὲ Κωνσταντῖνον τὸν Κοπρώνυμον ἐβασίλευσε
765.9 Λέων ὁ ἐκ τῆς Χαζάρας υἱὸς αὐτοῦ ἔτη εʹ. ὃς ἔδοξε μὲν
765.10 πρὸς ὀλίγον χρόνον εὐσεβὴς εἶναι, μετὰ δὲ ταῦτα παρετράπη. 10
765.11 τολμήσας γὰρ φορέσαι τὸ στέμμα τῆς μεγάλης ἐκκλησίας
765.12 ἀπηνθρακώθη δεινῶς ἡ κεφαλὴ αὐτοῦ, καὶ οὕτω πυρετῷ
765.13 σφοδροτάτῳ συνεχόμενος καὶ φθειρόμενος ἐτελεύτησε τῆς
765.14 ἱεροσυλίας τὰ ἐπίχειρα κομισάμενος.
765.15 Ἐφ’ οὗ ἀνθρώπῳ τινὶ ὁδεύοντι μόνῳ κύων ἠκολούθει, 15
765.16 λῃστὴς δὲ ἐνόδιος τὸν ἄνθρωπον ἀποκτείνας ἀπέδρα, τοῦ
765.17 κυνὸς ἀπομείναντος ἐν τῷ τόπῳ καὶ φυλάσσοντος τὸ σῶμα
765.18 τοῦ δεσπότου αὐτοῦ. ἕτερος δέ τις ἄνθρωπος κατὰ τὴν
765.19 ὁδὸν ἐλθὼν καὶ τὸ σῶμα ἰδὼν καὶ σπλαγχνισθεὶς ὀρύξας
766.1 ἔθαψεν αὐτὸ τῇ γῇ. τοῦτο ἰδὼν ὁ κύων καὶ ἀποδεξάμενος

394
766.2 ἠκολούθει τῷ θάψαντι εὐνοϊκὴν δουλείαν αὐτῷ ἀποπληρῶν.
766.3 ἦν δὲ τὸ ἐπιτήδευμα τοῦ ἀνθρώπου κάπηλος. πάντας οὖν
766.4 τοὺς εἰσιόντας καὶ ἐξιόντας εἰς τὸ ἐργαστήριον ἔσαινεν
766.5 ὁ κύων, χρόνῳ δέ ποτε συνέβη καὶ τὸν φονέα πιόμενον 5
766.6 εἰς τὸ καπηλεῖον ἐλθεῖν· ὃν ἐπιγνοὺς ὁ κύων ὑλάκτει καὶ
766.7 ἐπεπήδα εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ καὶ εἰσελθεῖν οὐκ εἴα τὸν
766.8 ἄνθρωπον. τοῦτο δὲ πολλάκις γινόμενον εἰς ὑποψίαν πολ-
766.9 λοὺς θείου τινὸς κινήματος ἤγαγεν. διὸ καὶ συσχεθεὶς εἰς
766.10 κρίσιν παρεδόθη, καὶ τὸ πραχθὲν ὁμολογήσας μετὰ πάσης 10
766.11 ἀληθείας ἀνῃρέθη.
766.12t [λ��. Περὶ Κωνσταντίνου υἱοῦ Εἰρήνης.]
766.13 Μετὰ δὲ Λέοντα ἐβασίλευσε Κωνσταντῖνος υἱὸς αὐτοῦ
766.14 ἔτη ιζʹ. ἐφ’ οὗ τὸ τῆς εὐσεβείας δόγμα ἔλαβεν ἀρχὴν παρ-
766.15 ρησιάζεσθαι, καὶ ὁ λόγος τοῦ θεοῦ πλατύνεσθαι, καὶ τὰ 15
766.16 μοναστήρια μετὰ πάσης ἀδείας ἀνοικοδομεῖσθαι. ἐν δὲ τοῖς
766.17 μακροῖς τείχεσι τῆς Θρᾴκης ἄνθρωπός τις ὀρύσσων εὗρε
766.18 λάρνακα γεγραμμένην· Χριστὸς μέλλει γεννᾶσθαι ἐκ Μαρίας
766.19 τῆς παρθένου, καὶ πιστεύω εἰς αὐτόν. ἐπὶ δὲ Κωνσταντίνου
766.20 καὶ Εἰρήνης τῶν εὐσεβῶν βασιλέων, ὦ ἥλιε, πάλιν με ὄψει. 20
766.21 καὶ μέντοι καὶ τῆς πανευφήμου μάρτυρος Εὐφημίας τὸ λεί-
766.22 ψανον προβυθισθὲν ἐν τῇ θαλάσσῃ σὺν τῇ λάρνακι ὑπὸ
766.23 τοῦ τυράννου καὶ μισαγίου εὑρέθη ἐν τῇ Λέσβῳ νήσῳ διὰ
766.24 νυκτερινῆς ὄψεως, καὶ ἀνακομισθὲν μετὰ τῆς προσηκούσης
767.1 τιμῆς ἀπετέθη πάλιν ἐν τῷ ἰδίῳ τεμένει, ὅπερ αὐτὸς μὲν
767.2 ὁ κοπρώνυμος καὶ κοπρόνους ἀρμαμέντον καὶ κοπροθέσιον
767.3 ἐποίησεν, ὁ δὲ Κωνσταντῖνος ἅμα τῇ μητρὶ αὐτοῦ Εἰρήνῃ
767.4 ἀνακαθάραντες αὖθις τοῦτο καθιέρωσαν.
767.5 Μετὰ δὲ ταῦτα ἐξοπλισάμενος Ἀαρὼν ὁ τῶν Σαρακηνῶν 5
767.6 ἀρχηγὸς κατὰ τῆς πόλεως ἦλθεν ἐν μεγάλῃ δυνάμει καὶ
767.7 περιεκάθισεν ἐν Χρυσοπόλει. ὁ δὲ βασιλεὺς πέμψας λαὸν
767.8 καὶ τὴν Βάνην κρατήσας, εἰρήνην Ἀαρὼν αἰτεῖται μεταξὺ
767.9 Ῥωμαίων τε καὶ Σαρακηνῶν γενέσθαι. συναρπασθέντες οὖν
767.10 ἐπὶ τούτῳ Σταυράκιος ὁ λογοθέτης καὶ Πέτρος ὁ μάγιστρος 10
767.11 καὶ Ἀντώνιος ὁ δομέστικος καὶ τέκνα τῶν πρωτευόντων καὶ
767.12 ἄνευ λόγου πρὸς αὐτὸν ἐξελθόντες ἐκρατήθησαν ὑπ’ αὐτοῦ.
767.13 διόπερ ἀναγκασθέντες οἱ τῆς πόλεως καὶ δῶρα πλεῖστα δόντες,
767.14 ἀνεχώρησεν εἰρήνην μετὰ τῶν χριστιανῶν ποιήσας. καὶ δὴ
767.15 βαθείας εἰρήνης γενομένης, ἐξῆλθεν ὁ βασιλεὺς σὺν τῇ μητρὶ 15
767.16 πρὸς τὰ μέρη τῆς Θρᾴκης μετ’ ὀργάνων καὶ μουσικῶν καὶ
767.17 λαοῦ πλείστου· οἳ καὶ τὴν Βερώην καὶ Ἀχελὸν κτίσαντες
767.18 ὑπέστρεψαν μετὰ πολλῆς χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης.
767.19 Ὁ δέ γε πατριάρχης Παῦλος ὁ Κύπριος ἀρρωστήσας καὶ
767.20 τὴν ἐνθένδε μεταχώρησιν αὐτοῦ προγνοὺς ἐκ θείας ἀπο- 20
767.21 καλύψεως καὶ τὸν θρόνον καταλιπὼν καὶ πρὸς τὴν μονὴν

395
767.22 τῶν Φλώρου ἀπελθὼν καὶ μονάσας, ἀπέρχεται πρὸς αὐτὸν
767.23 ὁ βασιλεὺς σὺν τῇ μητρὶ αὐτοῦ μαθεῖν βουλόμενοι τῆς ὑπο-
767.24 χωρήσεως τὴν αἰτίαν. ὁ δὲ μετὰ πολλῶν δακρύων ἔφη·
768.1 εἴθε μηδ’ ὅλως ἐκάθισα ἐν τῷ θρόνῳ τῆς ἐκκλησίας ταύτης
768.2 ἀπεσχισμένης ὑπαρχούσης ἐκ τῶν λοιπῶν ἁγίων θρόνων καὶ
768.3 ἀναθεματιζομένης. ταῦτα ἀκούσαντες οἱ βασιλεῖς μετὰ σκυ-
768.4 θρωπότητος ἀνεχώρησαν, ἀποστέλλουσι δὲ πρὸς αὐτὸν τοὺς
768.5 πατρικίους ἀκοῦσαι τὰ παρ’ αὐτοῦ λεγόμενα. πρὸς οὓς μετὰ 5
768.6 παρρησίας ἐν τῷ τέλει τῆς διδασκαλίας εἶπεν· ἐὰν οὖν μὴ
768.7 σύνοδος οἰκουμενικὴ γένηται, καὶ τὸ σφάλμα διορθωθῇ τῆς
768.8 πίστεως ὑμῶν, οὐκ ἔχετε σωτηρίαν. οἱ δὲ πρὸς αὐτόν· καὶ
768.9 ἵνα τί καθυπέγραψας ἐν τῷ χειροτονεῖσθαί σε τοῦ μὴ προσ-
768.10 κυνεῖν εἰκόνας; καὶ διὰ τοῦτο γάρ, φησίν, ἐγὼ θρηνῶ καὶ 10
768.11 πρὸς τὴν μετάνοιαν κατέφυγον δεόμενος, ἵνα μὴ ὡς ἱερέα
768.12 με κολάσῃ ὁ θεὸς καὶ ποιμένα σιγήσαντα μέχρι νῦν καὶ μὴ
768.13 κηρύξαντα τὴν ἀλήθειαν τῷ φόβῳ τῆς μανίας ὑμῶν καὶ
768.14 μιαιφονίας. ταῦτα δὲ οὗτοι ἀκούσαντες ἀπῆλθον ἔχοντες
768.15 ἐν ἑαυτοῖς πολλὴν ἀπορίαν τε καὶ συζήτησιν. ἐν τούτοις 15
768.16 οὖν πᾶσι τὸν τῆς ἀληθείας ἀναπτύσσων λόγον καὶ τὴν
768.17 μυσαρὰν διαπτύων αἵρεσιν ἐκοιμήθη ἐν εἰρήνῃ τε καὶ ὀρθο-
768.18 δοξίᾳ μέγα πένθος καταλιπὼν τοῖς τε βασιλεῦσι καὶ τοῖς
768.19 εὐσεβέσιν ἀνθρώποις τῆς πόλεως. ἦν γὰρ σεβάσμιος ἀνὴρ
768.20 πάνυ καὶ αἰδέσιμος καὶ πάσῃ ἀρετῇ κεκοσμημένος, ὅθεν 20
768.21 καὶ πολλὴν πίστιν εἰς αὐτὸν ἐκέκτηντο πάντες. ἀντ’ αὐτοῦ
768.22 δὲ χειροτονηθέντος Ταρασίου τοῦ ἀπὸ ἀσηκρητῶν, καὶ διὰ
768.23 βασιλικῆς παρακλήσεως ἀπὸ Ῥώμης καὶ τῶν λοιπῶν ἁγίων
768.24 θρόνων καὶ τῶν ὑπὸ τὴν βασιλεύουσαν πόλιν πάντων ἐπι-
768.25 σκόπων ἐν τῷ ναῷ τῶν ἁγίων ἀποστόλων ἐπισυναχθέντων 25
768.26 καὶ τὰς θείας γραφὰς ἀρξαμένων ὑπαναγινώσκειν καὶ ἀντι-
769.1 βάλλειν εἰς ὑπήκοον τῶν βασιλέων καὶ τοῦ λαοῦ παντός,
769.2 ἐστασίασαν κατ’ αὐτῶν οἱ τοῦ Κοπρωνύμου σχολάριοι καὶ
769.3 μαθηταὶ καὶ γυμνώσαντες αὐτῶν τὰ ξίφη τὸν σύλλογον
769.4 διέλυσαν. οὓς οἱ βασιλεῖς αὐτίκα τῆς πόλεως ὑπεξαγαγόντες
769.5 ἀόπλους προφάσει εὐωχίας εἰς τὰ Μαλάγινα πρὸς τὰς ἰδίας 5
769.6 χώρας ἀτίμως ἐξήλασαν, τὸν δὲ θεῖον Ταράσιον σὺν τοῖς
769.7 προρρηθεῖσιν ἐπισκόποις ἐν τῇ Νικαέων πόλει ἀποστέλλουσιν.
769.8 καὶ γενομένης τῆς ἁγίας καὶ οἰκουμενικῆς συνόδου, ἀπέλαβε
769.9 πάλιν ἡ ἐκκλησία τὸν ἀρχαῖον αὐτῆς κόσμον.
769.10 Ἑβδόμη σύνοδος γέγονεν ἐν Νικαίᾳ τῆς Βιθυνίας συν- 10
769.11 ελθοῦσα τὸ δεύτερον τνʹ πατέρων ἔτει τῆς Κωνσταντίνου καὶ
769.12 Εἰρήνης τῆς αὐτοῦ μητρὸς βασιλείας ηʹ. ταύτης ἡγοῦντο
769.13 Πέτρος πρεσβύτερος τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Πέτρου καὶ Πέτρος
769.14 πρεσβύτερος καὶ ἡγούμενος μονῆς τοῦ ἁγίου Σάβα τὸν τόπον
769.15 ἐπέχοντες Ἀδριανοῦ πάπα Ῥώμης, Ταράσιος Κωνσταντινου- 15

396
769.16 πόλεως, Ἰωάννης, Γεώργιος καὶ Θωμᾶς μοναχοὶ πρεσβύτεροι
769.17 καὶ τοποτηρηταὶ τῶν ἀποστολικῶν θρόνων τῆς ἀνατολικῆς
769.18 διοικήσεως, τοῦ τε Πολιτιανοῦ Ἀλεξανδρείας καὶ Θεοδωρήτου
769.19 Ἀντιοχείας καὶ Ἡλία Ἱεροσολύμων, κατὰ τῆς πρῴην ἀθέσμως
770.1 συναθροισθείσης παρὰ Κωνσταντίνου τοῦ τηνικαῦτα βασι-
770.2 λεύσαντος καὶ ἀθέως ὀνομασθείσης ἑβδόμης συνόδου ἐφ’ ὕβρει
770.3 καὶ καταστροφῇ τῶν σεβασμίων εἰκόνων καὶ κενολογησάσης
770.4 ὅτι ὡς θεοῖς ταύταις οἱ χριστιανοὶ προσεκύνησαν, ἀναθεμα-
770.5 τίσασα δὲ τοὺς ταύτης ἐξάρχους Θεοδόσιον τὸν Ἐφέσου, 5
770.6 Σισίνιον Πέργης τὸ ἐπίκλην Παστιλλᾶν, Βασίλειον Ἀντιο-
770.7 χείας Πισιδίας τὸν λεγόμενον Τρικάκκαβον, τὴν τῶν σεπτῶν
770.8 εἰκόνων ἀρχῆθεν παραδεδομένην τῇ ἐκκλησίᾳ τιμὴν ἀνανεώ-
770.9 σασα ὥρισε παραπλησίως ταύτας τῷ σταυρῷ προσκυνεῖσθαι.
770.10 Μετὰ δὲ ταῦτα τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου μισήσαντος 10
770.11 τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα Μαρίαν καὶ τὴν Θεοδότην λαβόντος,
770.12 ἀπέσχισε τῆς κοινωνίας Ταρασίου Πλάτων ὁ τῶν Σακκου-
770.13 δίου ἡγούμενος ὡς ἐπιτρέψαντος κουρευθῆναι τὴν Μαρίαν
770.14 καὶ τὸν ἡγούμενον τῶν Καθαρῶν Ἰωσὴφ στεφανῶσαι τοῦτον
770.15 μετὰ Θεοδότης κελεύσαντος, καὶ τὸν αὐτὸν Κωνσταντῖνον εἰς 15
770.16 κοινωνίαν δεξάμενον. κἀντεῦθεν ὁ βασιλεὺς τὸν μὲν Πλά-
770.17 τωνα ἐν τῷ παλατίῳ καθεῖρξεν, τοὺς δὲ λοιποὺς μοναχοὺς
770.18 αὐτοῦ σὺν τοῖς ἀνεψιοῖς αὐτοῦ μαστιγώσας ἐξώρισεν ἐν
770.19 Θεσσαλονίκῃ. οὓς ἡ μήτηρ αὐτοῦ ὑπερασπιζομένη ὡς τὴν
770.20 παρανομίαν ἐλέγχοντας ἐκίνησεν αὐτὸν κατ’ αὐτῆς εἰς μῖσος. 20
770.21 μαθὼν δὲ ὅτι καὶ ὁ λαὸς ἄχθεται κατ’ αὐτοῦ καὶ δυσχε-
770.22 ραίνει μᾶλλον, ἐξέπλευσεν εἰς Πύλας βουλόμενος πρὸς τὸ
771.1 θέμα τῶν ἀνατολικῶν γενέσθαι. οἱ δὲ συνόντες αὐτῷ μεγι-
771.2 στάνες ὑφορώμενοι τὴν ἐπανάστασιν τοῦ λαοῦ καὶ τὴν τῆς
771.3 πόλεως σύγχυσιν πείθουσιν αὐτὸν διὰ παρακλήσεως ὑπο-
771.4 στρέψαι πάλιν ἐν τῇ πόλει. καὶ δὴ παραγενόμενον ἐν τῷ
771.5 παλατίῳ, καὶ τῆς μητρὸς αὐτοῦ μὴ παρούσης μήτε μὴν 5
771.6 γινωσκούσης τὴν βουλὴν αὐτῶν, ἐκτυφλοῦσιν αὐτόν, καὶ
771.7 μετὰ χρόνον τινὰ τέθνηκεν.
771.8t [λζ�. Περὶ Εἰρήνης.]
771.9 Μετὰ δὲ Κωνσταντῖνον ἐβασίλευσεν Εἰρήνη ἡ μήτηρ
771.10 αὐτοῦ μόνη ἔτη εʹ. ἐφ’ ἧς νεωτερισταί τινες, φρουρουμένων 10
771.11 τῶν υἱῶν τοῦ θεομάχου καὶ κοπρωνύμου ἐν τῷ παλατίῳ
771.12 τῶν Θεραπείας Κωνσταντίνου καὶ Νικηφόρου, πείθουσι
771.13 προσφυγεῖν τῇ μεγάλῃ ἐκκλησίᾳ καὶ λόγον ἀπαθείας αἰτῆσαι.
771.14 καὶ τῇ προφάσει ταύτῃ ὡς βασιλεῖς αὐτοὺς εὐφημήσαντες
771.15 καὶ λαὸν πολὺν συγκινήσαντες, ἐξάγει τούτους Εἰρήνη τῆς 15
771.16 ἐκκλησίας καὶ μηδενὸς αὐτοῖς προσχόντος ἐξώρισεν εἰς Ἀθή-
771.17 νας. οὓς δὴ κἀκεῖσέ τινες ἀναγορεῦσαι βουληθέντες, ἐξετύ-
771.18 φλωσε καὶ τὸ πονηρὸν τοῦ θεοστυγοῦς ἐξέκοψε σπέρμα τοῦ

397
771.19 μηκέτι βασιλεύειν καὶ τυραννεῖν καὶ τὴν ἐκκλησίαν τοῦ θεοῦ
771.20 διώκειν. εἶτα πρὸς τὸ παλάτιον ἀπελθούσης αὐτῆς τῶν 20
771.21 Ἐλευθερίου, Νικηφόρος ὁ πατρίκιος καὶ γενικὸς λογοθέτης
771.22 ἔρχεται σὺν τοῖς ὁμόφροσιν αὐτοῦ νυκτὸς εἰς τὴν χαλκῆν
771.23 πύλην τοῦ παλατίου, καὶ ὡς δῆθεν παρὰ τῆς βασιλίσσης
771.24 πεμφθεὶς εἰσέρχεται μετὰ λαμπάδων καὶ ὅπλων εἰς τὸ πα-
772.1 λάτιον, κἀκεῖθεν εὐθὺς ἀποστείλας καθ’ ὅλην τὴν πόλιν,
772.2 ἐξευφήμησαν αὐτὸν βασιλέα. πρωΐας δὲ γενομένης, ἡ μὲν
772.3 ἐν τῷ παλατίῳ κατεκλείσθη, ὁ δὲ βασιλεὺς ἐπὶ πάντων ἀνη-
772.4 γορεύθη διὰ Ταρασίου πατριάρχου.
772.5t [λη�. Περὶ Νικηφόρου.] 5
772.6 Μετὰ δὲ Εἰρήνην ἐβασίλευσε Νικηφόρος ἔτη ηʹ ἥμισυ.
772.7 ὃς Εἰρήνην αὐτίκα περιορίσας ἐν τῇ Λέσβῳ νήσῳ, Βαρδά-
772.8 νης ὁ πατρίκιος καὶ στρατηγὸς τῶν ἀνατολικῶν τὸ ἐπίκλην
772.9 Τοῦρκος ἀνηγορεύθη βασιλεὺς ὑπὸ τῶν περατικῶν θεμάτων.
772.10 ὅς γε πολλὰ τοῦτο παραιτησάμενος καὶ διαδράσαι μὴ ἰσχύ- 10
772.11 σας, ἀλλὰ βίᾳ κατελθὼν ἐν Χρυσοπόλει καὶ περιπολήσας
772.12 ἡμέρας νʹ καὶ μὴ δεχθεὶς ὑπὸ τῆς πόλεως ὑπέστρεψε πρὸς
772.13 τὰ Μαλάγινα. καὶ δὴ φοβηθεὶς τὸν θεὸν καὶ λογισάμενος
772.14 μήπως δι’ αὐτοῦ γένηται σφαγὴ χριστιανῶν λαβὼν παρὰ
772.15 Νικηφόρου λόγον ἀπαθείας ἀπῆλθε νυκτὸς λάθρα τοῦ λαοῦ 15
772.16 πρὸς τὴν μονὴν Ἡρακλείου καὶ παραχρῆμα γέγονε μοναχός.
772.17 ἐρχομένου δὲ αὐτοῦ διὰ τοῦ σταλέντος βασιλικοῦ χελανδίου
772.18 ἐν τῇ Πρώτῃ νήσῳ εἰς τὸ μοναστήριον αὐτοῦ, ὃ ἦν αὐτὸς
772.19 προκατασκευάσας, Λυκάονές τινες ἄνδρες ἢ μᾶλλον εἰπεῖν
772.20 λυκάνθρωποι ἐκτυφλοῦσιν αὐτὸν παρὰ γνώμην τοῦ βασι- 20
772.21 λέως. διὸ καὶ λύπῃ πολλῇ συσχεθεὶς πάντας μεθ’ ὅρκων
772.22 ἐπληροφόρει ἀναίτιον αὐτὸν εἶναι τοῦ τοιούτου τολμήματος.
772.23 τεκμήριον δὲ ἐπὶ τοῖς λεγομένοις· καὶ γὰρ οὐδὲ φαίνεται
772.24 χριστιανὸν πώποτε φονεύσας ἢ μέλος αὐτοῦ παντάπασιν ἀκρω-
772.25 τηριάσας εὐσεβὴς ὑπάρχων ἄγαν καὶ χριστιανόφιλος πάνυ. 25
772.26 Ἐφ’ οὗ ἐν τῷ τρίτῳ ἔτει τῆς βασιλείας ὁ τῶν Σαρακη-
773.1 νῶν φύλαρχος κατ’ αὐτοῦ παρεγένετο ἐν τῷ Ἀμωρίῳ μετὰ
773.2 δυνάμεως πολλῆς. ἐξῆλθε δὲ καὶ Νικηφόρος ἐν ὄχλῳ βαρεῖ
773.3 πρὸς τὸ Δορύλαιον δηλοποιῶν τῷ πρωτοσυμβούλῳ ταῦτα·
773.4 ἵνα τί ἐπιχαίρεις ταῖς ἀδικίαις καὶ ταῖς αἱματεκχυσίαις τῶν
773.5 ἀνθρώπων μὴ ἀρκούμενος εἰς τὰ ἴδια, ἀλλὰ παραβαίνεις 5
773.6 ὅρους ἀρχαίους καὶ πατρῴους; ποῖος γάρ σοι προφήτης
773.7 ἢ διδάσκαλος θεῖος ταῦτα ποιεῖν ἐδίδαξεν; οὐχὶ Μουχούμεδ
773.8 ὁ προφήτης σου παρήγγειλε χριστιανὸν ὡς ἀδελφὸν ἔχειν
773.9 καὶ λέγειν; μὴ γὰρ ὁ πάντων δημιουργὸς καὶ προνοητὴς
773.10 [ἀμφοτέρων] αἵμασιν ἀνθρώπων ἀδίκως ἐκχυνομένων χαίρει, 10
773.11 μὴ γένοιτο. ἢ ἀργυρίου καὶ χρυσίου καὶ τῶν λοιπῶν ὑστε-
773.12 ρούμενος ἐξῆλθες ἀδικήσων τοὺς μὴ ἀδικήσαντάς σε; καίτοι

398
773.13 γε τὰ κάλλιστα καὶ δυσπόριστα καὶ ἡμῖν ἐπέραστα κατα-
773.14 κόρως ἔχων ἐκ τῆς ἱερᾶς γῆς καὶ πλουσιωτάτης. εἰ δέ τι
773.15 τῶν ἡμετέρων ἐνδεῶς ἔχεις, αὐτίκα παρέχομεν φιλοστοργίας 15
773.16 τρόπῳ. μὴ τοίνυν ὡς ἄθεοι καὶ ἀθάνατοι κατ’ ἀλλήλων
773.17 ἀντιστρατευόμεθα καὶ τὸν κατὰ τῶν ἀνθρώπων δαιμόνων
773.18 πόλεμον ἐκ φθόνου καὶ μισανθρωπίας ἐκμιμούμεθα, γινώ-
773.19 σκοντες ὅτι μικρὸν ὕστερον τελευτήσομεν καὶ πρὸς κριτὴν
773.20 ἀδέκαστον ἀπελευσόμεθα, ὃς ἀποδώσει ἑκάστῳ κατὰ τὰ ἔργα 20
773.21 αὐτοῦ. ταῦτα ὁ βασιλεὺς Νικηφόρος ἀποστείλας μετὰ δώρων
773.22 τινῶν, ὁ Σαρακηνὸς ἀγαθυνθεὶς καὶ ἀνταμείψας δῶρα πλεῖστα
774.1 καὶ θαυμάσια μετ’ εἰρήνης ὑπέστρεψε τὴν Νικηφόρου σύνεσιν
774.2 καὶ φρόνησιν ὑπερθαυμάσας.
774.3 Τῆς δὲ Εἰρήνης τελευτησάσης ἐν τῇ ἐξορίᾳ, μετεκόμισε
774.4 τὸ σῶμα αὐτῆς Νικηφόρος ὁ βασιλεὺς ἐν τῇ μονῇ, ἣν αὐτὴ
774.5 ᾠκοδόμησεν ἐν τῇ Πριγκήπῳ νήσῳ. σφόδρα γὰρ εὐσεβὴς 5
774.6 καὶ φιλάρετος οὖσα πολλὰ μὲν ξενοδοχεῖα καὶ γηροκομεῖα
774.7 καὶ μοναστήρια κατεσκεύασε καὶ φόρων κουφισμοὺς καὶ ἄλλα
774.8 τινὰ πλεῖστα καὶ διάφορα καὶ ἀναρίθμητα κατορθώματα
774.9 πεποίηκεν εἰς παραμυθίαν καὶ ἀνάπαυσιν τῶν πενομένων.
774.10 Ταρασίου δὲ τοῦ πατριάρχου τελευτήσαντος, καὶ Νικη- 10
774.11 φόρου τοῦ ἀπὸ ἀσηκρητῶν χειροτονηθέντος, Θεόδωρος ὁ ἡγού-
774.12 μενος τῶν Στουδίου καὶ Ἰωσὴφ ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ καὶ Θεσ-
774.13 σαλονίκης ἐπίσκοπος ἅμα Πλάτωνι τῷ ἐγκλειστῷ καὶ τοῖς
774.14 λοιποῖς αὐτῶν μοναχοῖς τῆς κοινωνίας ἀπέστησαν Νικηφόρου
774.15 διὰ Ἰωσὴφ τὸν στεφανώσαντα παρανόμως Κωνσταντῖνον καὶ 15
774.16 ὑπ’ αὐτοῦ δεχθέντος εἰς ἱερωσύνην. ὁ δὲ βασιλεὺς κατ’
774.17 αὐτῶν σύνοδον ἐπισκόπων συγκροτήσας εἰς ἐξορίαν αὐτοὺς
774.18 ἐξέπεμψεν. εἶτα κατὰ Βουλγάρων ἐπιστρατεύσας ἐνίκησεν
774.19 αὐτοὺς κατὰ κράτος, ὥστε καὶ τὴν λεγομένην αὐλὴν τοῦ
774.20 ἀρχηγοῦ αὐτῶν Κρούμνου πυρπολῆσαι. ἐκείνου δὲ δηλώ- 20
774.21 σαντος παρακλήσεως λόγους· ἱκανούσθω σοι, ὦ βασιλεῦ καὶ
774.22 τῆς νίκης ἐπώνυμε, ἕως τούτου. ἰδοὺ γὰρ λίαν νενίκηκας
775.1 ἡμᾶς, οὐ προσήκατο παντελῶς τῆς εἰρήνης τὰ ῥήματα διὰ
775.2 πολλὴν ἀπληστίαν. ἐφ’ οἷς χαλεπήνας ὁ βάρβαρος τὰς τῆς
775.3 χώρας εἰσόδους καὶ ἐξόδους περιπεφραγμένας ὀχυρώμασι
775.4 ξυλίνοις πέμψας κατησφαλίσατο, καὶ μεθ’ ἡμέρας βʹ συν-
775.5 αθροίσας λαὸν ἄπειρον καὶ κατὰ τῆς τοῦ βασιλέως σκηνῆς 5
775.6 ἐπελθὼν ἀναιρεῖ τοῦτον καὶ πάντας τοὺς σὺν αὐτῷ μεγι-
775.7 στάνας καὶ ἄρχοντας τῶν θεμάτων καὶ στρατόπεδον ἀνα-
775.8 ρίθμητον. τὴν δὲ Νικηφόρου κεφαλὴν ἐκκόψας καὶ ἐπὶ
775.9 ξύλου κρεμάσας ἡμέρας τινάς, εἶθ’ οὕτω γυμνώσας τὸ ὀστοῦν
775.10 καὶ περιαργυρώσας ἔξωθεν ἐκέλευσε πίνειν εἰς αὐτὴν τοὺς 10
775.11 ἄρχοντας τῶν Βουλγάρων ἐγκαυχώμενος κατὰ τοῦ ἀπληστευ-
775.12 θέντος καὶ τὴν εἰρήνην μὴ θελήσαντος. ὅθεν ἡ γραφὴ

399
775.13 προασφαλιζομένη τὸν τοιοῦτον φάσκει· μὴ ἀπληστεύου, ὅτι
775.14 δι’ ἀπληστίαν πολλοὶ ἐτελεύτησαν. ὁ δὲ προσέχων ζωὴν
775.15 προσθήσει. καί· πολλοὺς ἀπώλεσε τὸ χρυσίον καὶ καρδίας 15
775.16 βασιλέων ἐξέκλινεν. πόσοι γὰρ τοῦ πλείονος ἐπιθυμοῦντες
775.17 τοῦ παντὸς ἐξέπεσον, καὶ τὰ περιττὰ συναγαγόντες ἀπώλεσαν
775.18 εἰκότως καὶ τὰ ὀλίγα καὶ ἀναγκαῖα, καὶ τοὺς νενομισμένους
775.19 ὅρους ὑπερβάντες καὶ τῶν μετρίων ἐγυμνώθησαν. ὅθεν οὖν
775.20 χρὴ περικόπτειν ἐμφρόνως τὰ περιττά, ἵνα καλῶς ἐν τοῖς 20
775.21 ἀναγκαίοις πλουτῶμεν. οὐ γὰρ τὸ πλοῦτον ἔχειν, ἀλλὰ τὸ
775.22 μὴ δεῖσθαι πλούτου πλοῦτός ἐστι μέγιστος. τὸν δέ γε τρόπον
775.23 τῆς τοῦ βασιλέως σφαγῆς οὐδεὶς τῶν περισωθέντων σαφῶς
775.24 διηγήσατο. πλὴν ἔφασάν τινες τῶν ἀκριβεστέρων, ὅτι πε-
775.25 σόντα χριστιανοὶ τοῦτον ἐπέτρωσαν ὡς αἴτιον τῆς τούτων 25
775.26 πανωλεθρίας. ὁ δὲ υἱὸς αὐτοῦ Σταυράκιος πληγωθεὶς και-
775.27 ρίως κατὰ τοῦ δεξιοῦ μηροῦ καὶ μόγις ἐξελθὼν τῆς μάχης
775.28 φορείῳ τὴν πόλιν κατέλαβεν.
776.1t [λθ�. Περὶ Σταυρακίου.]
776.2 Μετὰ δὲ Νικηφόρον ἐβασίλευσε Σταυράκιος υἱὸς αὐτοῦ
776.3 ἔτος αʹ μῆνας βʹ. ὃς ἐν τῷ παλατίῳ κείμενος διὰ τὴν
776.4 πληγὴν τοῦ μηροῦ καὶ ἀνορθοῦσθαι μὴ δυνάμενος ἀπρόϊτος
776.5 ἦν καὶ ἀφανὴς τοῖς ἔξω τοῦ παλατίου. κἀντεῦθεν Μιχαὴλ 5
776.6 ὁ γαμβρὸς αὐτοῦ καὶ κουροπαλάτης ἐξαίφνης ἀναγορεύεται
776.7 βασιλεὺς ἐν τῷ ἱππικῷ παρὰ τῆς συγκλήτου καὶ τῶν ταγμά-
776.8 των ὡς ἤδη ἀπεγνωσμένου τοῦ Σταυρακίου διὰ τὴν χρόνιον
776.9 ἀρρωστίαν. ὅπερ μαθὼν Σταυράκιος καὶ τὸ μοναδικὸν αὐτίκα
776.10 σχῆμα σὺν τῇ γυναικὶ αὐτοῦ Θεοφανῷ περιθέμενος εἰς τὰ 10
776.11 Βρακὰ λεγόμενον μοναστήριον ἐτελεύτησεν.
776.12t [µ�. Περὶ Μιχαὴλ τοῦ κουροπαλάτου.]
776.13 Μετὰ δὲ Σταυράκιον ἐβασίλευσε Μιχαὴλ γαμβρὸς αὐτοῦ
776.14 ἔτος αʹ μῆνας θʹ. ὃς εἰς πάντα μὲν χρηστὸς ἦν καὶ ἐπι-
776.15 εικής, εἰς δὲ τὴν τῶν πραγμάτων διοίκησιν ἀκυβέρνητος 15
776.16 παντελῶς ὑπῆρχε καὶ δεδουλωμένος ματαίων ἀνθρώπων βου-
776.17 λαῖς καὶ ἀπειροπολέμων. ὅθεν ἐπιστρατεύσας κατὰ Βουλ-
776.18 γάρων καὶ μετὰ μεγάλης ἥττης ὑποστρέψας, ἀναγορεύεται
776.19 Λέων ὁ πατρίκιος καὶ στρατηγὸς τῶν ἀνατολικῶν ὑπὸ τοῦ
776.20 λαοῦ καὶ τῶν ἀρχόντων ἐν τῷ τριβουναλίῳ. καὶ δὴ τοῦτο 20
776.21 Μιχαὴλ ἀκούσας καὶ τὸ μοναδικὸν σχῆμα σὺν γυναικὶ καὶ
776.22 τέκνοις ἀμφιασάμενος καὶ λόγον ἀπαθείας αἰτησάμενος εἰς
776.23 τὸ πλησίον τῆς πόλεως νησίον περιορίζεται, ἐν ᾧ καὶ ἐτε-
776.24 λεύτησεν.
777.1t [µα�. Περὶ Λέοντος τοῦ Ἀρµένη.]
777.2 Μετὰ δὲ Μιχαὴλ ἐβασίλευσε Λέων ὁ Ἀρμένης καὶ παρα-
777.3 βάτης ὕστερον ἀναφανεὶς ἔτη ζʹ μῆνας εʹ. μετὰ γὰρ δύο
777.4 χρόνους ἀποστατήσας πρὸς τὴν ἀσέβειαν ὥσπερ καὶ Σαοὺλ

400
777.5 ἐξώκειλεν. καὶ γὰρ κἀκεῖνος δύο ἔτη βασιλεύσας ἐννόμως, 5
777.6 εἶτα παρατραπεὶς καὶ τῆς θείας χάριτος γυμνωθεὶς καὶ
777.7 πονηρῷ πνεύματι παραδοθεὶς κατὰ τοῦ εὐεργέτου Δαυὶδ
777.8 ἐξωπλίσθη καὶ τὰς τῶν ἱερέων εἰργάσατο μιαιφονίας· ὡσ-
777.9 αύτως καὶ ὁ δύστηνος οὗτος καὶ ἀντίθεος μετὰ δύο ἔτη
777.10 κατὰ τῆς εὐσεβείας μανεὶς καὶ λυσσήσας καὶ τὸν στέψαντα 10
777.11 αὐτὸν θεῖον Νικηφόρον ἐξορίσας καὶ Θεόδοτον πατριάρχην
777.12 δῆθεν ἀντιχειροτονήσας, ἄλογον ἄνδρα, μᾶλλον δὲ ἀνδρά-
777.13 ποδον καὶ ἀφωνότερον τῶν ἰχθύων καὶ μηδὲν πλέον τῆς
777.14 ἀσεβείας ἐπιστάμενον, διωγμὸν ἄσπονδον κατὰ τῆς ἐκκλησίας
777.15 ἀνερρίπισεν. εἰ οὖν χρὴ Παῦλον ἐπὶ φαύλων θαυμάζειν 15
777.16 μετάθεσιν, τοῦτον δὴ μᾶλλον καὶ τοὺς ἀμφ’ αὐτὸν ἢ Γα-
777.17 λάτας θαυμάσεται λίαν οὕτω ταχέως μετατιθεμένους ἀπὸ
777.18 τοῦ καλέσαντος αὐτοὺς ἐν χάριτι Χριστοῦ εἰς ἕτερον εὐαγ-
777.19 γέλιον, ὃ οὐκ ἔστιν ἄλλο εἰ μὴ πρὸς τὸ παροργίσαι τὸν
777.20 θεὸν καὶ τὴν θείαν ὀργὴν ἐπισπάσασθαι. καὶ γοῦν ὤφθη 20
777.21 τηνικαῦτα κομήτης ἐν σχήματι δύο λαμπρῶν σεληνῶν ἑνω-
777.22 θέντων καὶ πάλιν διαιρεθέντων εἰς διάφορα σχήματα, ὡς
777.23 καὶ εἰς ἀκεφάλου διάπλασιν ἀνδρὸς τυπωθῆναι, ὅπερ τὴν
777.24 ἀκέφαλον κεφαλὴν τῶν μετὰ ταῦτα στασιασάντων κατὰ τῶν
777.25 χριστιανῶν καὶ τὸν μάταιον Θωμᾶν κεφαλὴν καὶ ἀρχηγὸν 25
778.1 τῆς ἐκ τῶν ἄλλων χριστιανῶν διαιρέσεως ἐσχηκότων προ-
778.2 εμήνυεν. καὶ μέντοι καὶ σεισμοὶ φοβεροί τε καὶ ἐπάλληλοι
778.3 καὶ λιμοὶ καὶ αὐχμοὶ καὶ ἀέρος φλογώσεις γεγόνασιν, καὶ
778.4 στάσεις ἐμφύλιοι κατὰ πᾶσαν χώραν καὶ πόλιν ἐκ τῶν ἡμε-
778.5 ρῶν ἀρξάμενοι τοῦ θεοστυγοῦς καὶ ἀλάστορος, μέχρι πολλοῦ 5
778.6 τὸ δεινὸν τῆς ἐμφυλίου συμφορᾶς ἐπικρατῆσαι συμβέβηκε
778.7 νόσημα.
778.8 Τοίνυν ἐκμιμούμενος τὸν πάλαι τῆς μυσαρᾶς ταύτης
778.9 αἱρέσεως ἀρχηγὸν ὁμώνυμον αὐτοῦ καὶ ὁμότροπον ἤρξατο
778.10 τῆς αὐτῆς ἔχεσθαι δυστροπίας, εἶτα συμμάχους καὶ συμ- 10
778.11 μύστας κατὰ τῆς εὐσεβείας ἐκζητήσας εὗρεν Ἰωάννην τὸν
778.12 λεγόμενον Γραμματικόν, μᾶλλον δὲ Ἰαννῆν ἄλλον ἢ Σίμωνα
778.13 ἐπί τε λεκανομαντείαις καὶ φαρμακείαις καὶ αἰσχρουργίαις
778.14 διαβεβοημένον, καὶ ἑτέρους τινὰς Ἰαννίτας καὶ Ἰαμβρίτας
778.15 καὶ Σιμωνίτας ὁμόφρονας καὶ πάσης κακίας πεπληρωμένους. 15
778.16 οὓς δὴ καὶ παρ’ ἑαυτῷ κατέχων ἐν τῷ παλατίῳ προσκαλεῖται
778.17 Νικηφόρον τὸν ἀοίδιμον πατριάρχην καὶ τοὺς σὺν αὐτῷ
778.18 προύχοντας ἐπισκόπους τε καὶ διδασκάλους ἐνώπιον τῆς
778.19 συγκλήτου καί φησιν· ἰστέον ὡς ἀνέστησάν τινες λέγοντες
778.20 μὴ δεῖν προσκυνεῖσθαι τὰς εἰκόνας, οὓς εἰ βούλεσθε παρα- 20
778.21 στῆναι καὶ διαλεχθῆναι περὶ τούτων ἐκδηλότερον τὸ ἀληθὲς
778.22 φανήσεται. πρὸς ὃν ὁ θεῖος Νικηφόρος οὐδὲν ἀπεκρίνατο,
778.23 ἔφη δὲ πρὸς τοὺς παρισταμένους μεγιστάνας· εἴπατέ μοι, τὸ

401
778.24 μὴ ὂν δύναται πεσεῖν· τῶν δὲ τῇ ἀσαφείᾳ τῆς πεύσεως
779.1 ἀπορηθέντων καὶ μηδὲν ἀποκριθέντων, ἤρετο πάλιν ὁ πατρι-
779.2 άρχης· ἔπεσον ἐπὶ Λέοντος καὶ Κωνσταντίνου τῶν Ἰσαύρων
779.3 αἱ ἅγιαι εἰκόνες ἢ οὔ; τῶν δὲ κατανευσάντων καὶ τὸ ναὶ
779.4 προσειπόντων· οὐκοῦν ἵσταντο πάντως, ἔφη, καὶ ἦσαν, καὶ
779.5 ἀρχαϊκὸν αὐτῶν τὸ ἀναστήλωμα. τὸ γὰρ μὴ ὂν μηδὲ ἱστά- 5
779.6 μενον πῶς εἶναι δύναται ἢ πεσεῖν; εἶτα καὶ τῶν ἄλλων
779.7 ἐπισκόπων τοιαῦτά τινα προτεινάντων εἰς ἀνατροπὴν τῆς
779.8 αἱρέσεως ὁ ἱερὸς Εὐθύμιος Σάρδης παρρησιασάμενος λέγει·
779.9 πρόσεχε, βασιλεῦ, τοῖς δι’ ἐπιτομῆς ῥηθησομένοις. ἀφ’ οὗ
779.10 Χριστὸς ἦλθεν ἐπὶ τῆς γῆς μέχρι νῦν ὀκτακόσια παρῆλθον 10
779.11 ἔτη καὶ πανταχοῦ σκιαγραφεῖται Χριστὸς καὶ ἐν εἰκόνι
779.12 προσκυνεῖται. ποῖος οὖν αὐθάδης τολμήσειε τὴν τοσούτων
779.13 χρόνων ἀποστολικήν τε καὶ πατρικὴν παράδοσιν ἀθετῆσαι
779.14 ἢ μετασαλεῦσαι; μάλιστα τοῦ ἀποστόλου λέγοντος· ἄρα οὖν,
779.15 ἀδελφοί, στήκετε καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις, ἃς ἐδιδάχθητε 15
779.16 εἴτε διὰ λόγου εἴτε δι’ ἐπιστολῆς ἡμῶν. κἂν ἄγγελος ἐξ
779.17 οὐρανοῦ εὐαγγελίζεται ὑμῖν παρ’ ὃ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω.
779.18 μεθ’ ὃν ἀπεκρίθη καὶ Θεόδωρος ὁ ζηλωτὴς καὶ θερμὸς τῆς
779.19 ὀρθοδοξίας πρόμαχος καὶ τῶν Στουδίου ἡγούμενος λέγων·
779.20 μὴ παρασάλευε, βασιλεῦ, κατάστασιν ἐκκλησιαστικήν. εἴρηκε 20
779.21 γὰρ ὁ ἀπόστολος· καὶ οὓς μὲν ἔθετο ὁ θεὸς ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ,
779.22 πρῶτον ἀποστόλους, δεύτερον προφήτας, τρίτον ποιμένας καὶ
779.23 διδασκάλους. οὐκ εἶπε βασιλεῖς. σοὶ μὲν γὰρ ἡ πολιτικὴ
779.24 κατάστασις ἐπιστεύθη καὶ τὸ στρατόπεδον. τούτων φρόντιζε
779.25 καὶ τὴν ἐκκλησίαν ἔασον ποιμέσι καὶ διδασκάλοις κατὰ τὸν 25
779.26 θεῖον λόγον. εἰ δὲ μὴ βούλει τούτοις προσέχειν εἵνεκα τῆς
780.1 πίστεως ἡμῶν, κἂν ἄγγελος ἐξ οὐρανοῦ κατελθὼν βουλη-
780.2 θείη παρατρέψαι ἡμᾶς, οὐκ ἀκουσόμεθα αὐτοῦ, μήτι γε σοῦ,
780.3 βασιλεῦ. ὁ δὲ τύραννος ἀκούσας ταῦτα καὶ ὑπερζέσας τῷ
780.4 θυμῷ καὶ λεόντειον ὁ πιθήκειος βρύξας καὶ πάντας μεθ’
780.5 ὕβρεως ἀπελάσας καὶ τὸν Θεόδωρον ἐξορίσας, εἶθ’ οὕτω καὶ 5
780.6 τὸν μέγαν Νικηφόρον τῆς πόλεως ἐξεώσας καὶ περιορίσας
780.7 ἀντιχειροτονεῖ τὸν ἀπὸ σπαθαρίων Θεόδοτον τὸ ἐπίκλην
780.8 Κασσιτερᾶν καὶ τῆς θυμέλης τὴν προσηγορίαν ἐπειλημμένον.
780.9 καὶ οὕτως ὁ ἀλιτήριος καὶ θηριότροπος μᾶλλον ἢ θηριώ-
780.10 νυμος ἐπαρθεὶς κατὰ τῆς εὐσεβείας μειζόνως ἐδίωκε τὴν 10
780.11 ἐκκλησίαν τοῦ θεοῦ καὶ ἐπόρθει σφόδρα σφόδρα, μέχρις οὗ
780.12 τοῦτον ἐνδίκως ἡ θεία δίκη μετῆλθεν.
780.13 Οὗ τὴν κακίστην γένεσιν καὶ μοχθηρίαν καὶ θεοστυγῆ
780.14 προαίρεσιν καὶ δυσσέβειαν καὶ μέν γε καὶ τὴν χαλεπὴν τοῦ
780.15 βίου καταστροφὴν ὁ θεσπέσιος Νικηφόρος διαρρήδην στηλι- 15
780.16 τεύων φάσκει· παρορᾷ θεός, καὶ ἦρξε καθ’ ἡμῶν ἄνθρωπος,
780.17 οὐκ οἶδα εἰ ἄνθρωπον χρὴ λέγειν, ἀλλὰ μὴ θηρίον καὶ τῶν

402
780.18 θηρίων ἀγριώτερόν τε καὶ πικρότερον. τί γὰρ τῆς συμ-
780.19 φορᾶς ταύτης ἐλεεινότερον καὶ τῆς δυστυχίας ἀθλιώτερον;
780.20 ἡλίκον κακὸν εἰς τὴν βασίλειον ἀρχὴν εἰσεκώμασεν, διφυὴς 20
780.21 μὲν τὸ γένος καὶ μιξοβάρβαρος, πολυειδὴς δὲ τὸν τρόπον
780.22 καὶ ἀνελεύθερος καὶ τὴν γνώμην ἀστάθερος. τὸ μὲν οὖν
780.23 προσεχῶς αὐτῷ ὑπηργμένον καὶ πολλοῖς γνώριμον ἐκ τῆς
780.24 Ἀρμενίων ὡρμᾶτο γῆς, ὅθεν εἰπεῖν τὸ δύστροπον καὶ κακό-
781.1 ηθες, τὸ δὲ ὡς πορρωτάτω καὶ παλαιὸν τυγχάνον, καθὰ
781.2 τῶν πρεσβυτέρων ἐξιστοροῦσί τινες, οἳ τὰ ἐκείνου καὶ τῶν
781.3 ἐκείνου πατέρων ἐκ πολλοῦ παραδοθέντα ἴσασιν, οὐδὲ ἐν-
781.4 τεῦθεν καθαρῶς ποθεν ἐκπεφυκέναι, εἴπερ ἐκ τῆς Ἀσσυρίων
781.5 φυλῆς κακίστην παραφυάδα ἐκδῦναι, ἐξ ὧν τὸ πατρῷον 5
781.6 ἐπεφήμιζεν αἷμα. κατῆχθαι γὰρ ἐκ τῶν Σεναχειρὶμ παί-
781.7 δων, ὃς δὴ τῶν Ἀσσυρίων ἦρξέ ποτε καὶ ὑπὸ τῶν φύντων
781.8 καιρίαν τὴν πληγὴν ἐδέδεκτο. καὶ γὰρ οἵγε φονίας δεξιὰς
781.9 τῷ γεννήτορι ἐπανετείναντο τῷ πατρῴῳ λύθρῳ ἐμμολυνό-
781.10 μενοι, αὐτόχειρές τε τῆς σφαγῆς τοῦ τεκόντος γενόμενοι 10
781.11 αὐτίκα πρὸς τοῖς χωρίοις τῶν Ἀρμενίων φυγάδες ὀχούμενοι
781.12 ἀνασώζονται. τούτου δὴ τοῦ πατροφόνου σπόρου κατὰ τὴν
781.13 ἡμετέραν γενεὰν πικρῶς τηρηθεὶς καὶ παραβλαστήσας ἀν-
781.14 δροκτόνος καρπὸς οὐκ οἶδ’ ὅθεν Ῥωμαίων τοῦτο κατακρι-
781.15 θέντων τὸ δεινὸν ἐκεκλήρωτο· ὃς εἰς τόδε τὸ φῶς, οἷς οἶδεν 15
781.16 ὁ ἀνασχόμενος κρίμασιν, προαχθεὶς πονηροῖς καὶ ὀλεθρίοις
781.17 ἐντρέφεται καὶ συναύξεται ἤθεσί τε καὶ πράξεσιν. ἐκ τῆς
781.18 Ἀσσυρίων γοῦν λεαίνης καὶ τῆς Ἀρμενίας παρδάλεως ἑτερο-
781.19 θαλὲς σύνθετόν τε καὶ ἀλλόκοτον τίγριδος εἶδος ἐκ νόθου
781.20 καὶ κιβδήλου ἐξέφυ γονῆς, Ἀρμένιον ἢ Ἀσσύριον εἰδεχθὲς 20
781.21 τέρας, καὶ λέων μὲν τὴν προσηγορίαν, λέοντος δὲ τὸ μὲν
781.22 ἁρπακτικὸν εἰς τὸ ἀσφαλὲς κεκτημένος, τὸ δὲ ἐλευθέριον
781.23 οὐδαμῶς προϊέμενος, χαμαιλέων δὲ ὥσπερ οὖν τὸ εἶδος οὕτω
782.1 δὴ καὶ τῆς ψυχῆς τὸ πολύμορφον διὰ τὸ τοῦ γένους ὕπουλόν
782.2 τε καὶ ὕφαλον, ἐξ ὧν ἐμεγαλαύχει τῆς δυστροπίας καὶ τοῦ
782.3 δόλου τὸ κεκρυμμένον καὶ ἀνεξαγόρευτον. καὶ γὰρ ἐμηχα-
782.4 νᾶτο λανθάνειν τὸ ἐνδόμυχον τῆς γνώμης σκοτεινὸν καὶ
782.5 παλίμβολον καὶ πρὸς τὸ βλάπτον ἐπιρρεπές, καί πως ἦν 5
782.6 ἐκπεπονημένον αὐτῷ καὶ ἐπιτετηδευμένον μήποτε συμφωνή-
782.7 σειν καρδίαν τοῖς χείλεσιν, ὡς ἕτερα μὲν ἐκμελετᾶν κατὰ
782.8 νοῦν, ἄλλα δὲ προφέρειν ἐν στόματι. ἐπὶ τοσοῦτον γὰρ
782.9 ἀφιλοθεΐας καὶ πονηρίας ἐξώκειλεν ὁ βίος αὐτοῦ, ὥστε καὶ
782.10 δυσφορώτατον καὶ δυσκατάληπτον αὐτοῦ τὴν δαιμονιώδη 10
782.11 γνώμην καὶ πονηρίαν τοῖς πᾶσι γίνεσθαι.
782.12 Ἐπεὶ οὖν τῆς βασιλείου ἀρχῆς μᾶλλον δὲ τυραννίδος
782.13 θεοῦ συγχωρήσει λαβόμενος κατὰ τῆς ἀμωμήτου πίστεως
782.14 ὅλον ἐκχέει τὸν θυμὸν καὶ τὸν δόλον, καὶ ἁμιλλᾶται κατὰ

403
782.15 πάντα τὸν πρὸ αὐτοῦ δυσσεβῆ Κοπρώνυμον καὶ ὡσαύτως 15
782.16 μιαροῖς τισι καὶ παμπονήροις ἀνθρώποις τὸ πᾶν τῆς ζωῆς
782.17 καταπιστεύει ἀσελγέσι τε καὶ ἐπὶ βίου αἰσχρότησι βεβοη-
782.18 μένοις καὶ κατεφθαρμένοις τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα γόησι
782.19 καὶ φαρμακοῖς καὶ λαοπλάνοις καὶ πᾶν εἶδος κακίας ἀσκή-
782.20 σασι καὶ ἁπαξαπλῶς τὴν χριστιανῶν ἠρνημένοις θεοσέβειαν, 20
782.21 καὶ δὴ τούτοις ἀσπασίως εἰσοικίζεται καὶ περιπτύσσεται καὶ
782.22 ὑποκύπτει ταῖς ματαίαις αὐτῶν καὶ ψυχοφθόροις διδαχαῖς
782.23 καὶ μυήσεσιν, καὶ οἷα τῆς ἁμαρτίας ἀνδράποδον ἐξανδρα-
782.24 ποδίζεται καὶ τῷ ἀγκίστρῳ τῆς ἀπάτης καὶ παρανομίας δε-
782.25 λεασθεὶς ὁ παράπαιστος δεινῶς περιπείρεται. τρία γὰρ αὐτῷ 25
783.1 προὔθηκαν τὰ ὑπεσχημένα, τῆς ἀκριβοῦς καὶ ὀρθοδόξου
783.2 πίστεως ἡμῶν τὴν ἄρνησιν, τῶν θείων εἰκόνων τὴν καθαί-
783.3 ρεσιν, τῶν εὐσεβούντων τὴν δίωξιν. καὶ οὕτως εἰς ἄκρον
783.4 εὐημερίας ἐλάσεις, φησίν, ὡς καὶ ἐπὶ πλεῖστον καὶ μήκιστον
783.5 χρόνον τὴν παροῦσαν ζωήν, εἰ καί τις ἄλλος, διανύσαι. 5
783.6 ταύταις οὖν καὶ ταῖς τοιαύταις ὀλεθρίοις ἀπάταις φενακι-
783.7 σθεὶς ὁ ματαιόφρων καὶ κτηνώδης καὶ καθάπερ ἦν εἰδεχθὴς
783.8 καὶ δυσέντευκτος καὶ τὴν θέαν αἰσχρότερος (εἰ γὰρ καὶ
783.9 λεόντειον τοὔνομα πιθήκειον τὸ βλεπόμενον) γίνεται φαυ-
783.10 λότερος τὸν τρόπον, σοβαρώτερος τὸ ἦθος, θηριωδέστερος 10
783.11 τὴν γνώμην, ἀτίθασσος τὴν ὁρμήν, ἀκάθεκτος καὶ ἀνυπό-
783.12 στατος καὶ ἀλογιστότερός τε καὶ ἐμβριθέστερος καὶ τυραννι-
783.13 κώτερος. ἀναπτερωθεὶς γὰρ ὁ δείλαιος καὶ ταλαίπωρος τῇ
783.14 ψευδομαντείᾳ καὶ βουλῇ τῶν ἀλιτηρίων ἐκείνων οὕτως ἐπ-
783.15 ανατείνεται κατὰ Χριστοῦ τὸν πόλεμον. καὶ πρῶτον μὲν 15
783.16 κινεῖ κατὰ τῶν ἱερῶν δογμάτων ἡμῶν τὴν θεομάχον γλῶσ-
783.17 σαν, ἔπειτα δὲ ζηλοῖ κἀνταῦθα τὸν δυσσεβέστατον Κων-
783.18 σταντῖνον καὶ ὁμοίως ἀθροίσας πονηρόν τε καὶ ἀγυρτῶδες
783.19 ἐργαστήριον, μᾶλλον δὲ ἰουδαϊκὸν συνέδριον, οὗ καὶ σύνεδρος
783.20 καὶ πρόεδρος ὁ ἐξάγιστος γενόμενος, ὁρᾶται πάλιν ἐν ναῷ 20
783.21 κυρίου τὸ βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως, καὶ ἀνοίγεται στόμα
783.22 λαλοῦν μεγάλα κατὰ τῆς δόξης κυρίου καὶ κατὰ τῆς θείας
783.23 οἰκονομίας μεγαλορημονοῦν καὶ ἀλαζονευόμενον. καὶ οὕτως
783.24 ὁ δεύτερος Κιάφας μετὰ τῆς χριστομάχου σπείρας ἐκείνης
784.1 πολλὰ καὶ μάταια κατὰ τῆς ἀληθείας κενολογήσας καθαιρεῖ
784.2 πᾶσαν ἱερὰν τῆς ἐκκλησιαστικῆς †ἀναστήλωσιν μίσει τῷ εἰς
784.3 Χριστὸν καὶ τοὺς αὐτοῦ θεράποντας, ἐπειδὴ βαρὺς ἦν αὐτῷ
784.4 Χριστὸς καὶ ἐν εἰκόσι βλεπόμενος καὶ ἐπὶ μνήμης φερόμενος
784.5 καὶ οἱ τούτου φίλοι τε καὶ δοῦλοι. 5
784.6 Διὸ δὴ καὶ ἀνοηταίνων κατεφλυάρει πᾶσαν εἰκονικὴν
784.7 ἀναστήλωσιν ἀπόβλητον εἶναι τῇ θείᾳ γραφῇ καὶ λίαν ἀγνώ-
784.8 ριστον. τί οὖν πρὸς ταῦτα φήσειέ τις; ὅτι σοφία μωροῦ
784.9 ἀδιεξέταστοι λόγοι, καί· ὁ μωρὸς μωρὰ λαλήσει. ἀμαθὴς γὰρ

404
784.10 σφόδρα καὶ ληρώδης ὑπάρχων οὐκ ᾔδει πάντως τὰ χρυσό- 10
784.11 τευκτα ἐκεῖνα χερουβίμ, ἅπερ ὁ ἱεροφάντης Μυσῆς θεοῦ
784.12 προστεταχότος ἐτεκτήνατο, καὶ ἡ παλαιὰ καὶ ἔννομος σκηνὴ
784.13 καθύπερθεν τῆς κιβωτοῦ ἔφερεν, ἃ δὴ οὐ παρὰ Ἰουδαίοις
784.14 μόνον δεδόξαστο, ἀλλὰ καὶ τῆς χάριτος ὁ κήρυξ χερουβὶμ
784.15 δόξης ἀποκαλεῖ σαφῶς ἤτοι τὰ δεδοξασμένα. ἔτι μὴν καὶ 15
784.16 ὅσα ἡ Σολομῶντος κατεσκεύασε σοφία, τῷ θεσπεσίῳ Ἰεζεκιὴλ
784.17 ὦπται, καὶ εἴ τι τοιοῦτον κατὰ τὰς ἱερὰς βίβλους ἱστόρηται
784.18 καὶ τετίμηται, ἅπερ οὐ πέφρικεν ὁ βέβηλος ἐν εἰδώλων μοίρᾳ
784.19 θεῖναι, ὡς ἀθετεῖν μᾶλλον ἢ προσίεσθαι τὰς θεοπνεύστους
784.20 γραφὰς προελόμενος· ἐξ ὧν λοιπὸν καὶ Ἰουδαίων ἀπιστό- 20
784.21 τερος καὶ ἀγνωμονέστερος εἰκότως νομισθείη σὺν τοῖς ὁμό-
784.22 φροσιν αὐτοῦ. ἄξια γὰρ ὡς ἀληθῶς τῆς ἑαυτῶν βδελυρίας
784.23 ἀπιστίας τε καὶ ἀλογίας φρονήσαντες καὶ ἐκφωνήσαντες. καὶ
784.24 γὰρ τῷ Χριστῷ κἀνταῦθα προφανῶς ἀπομάχονται, ὃς λαβὼν
785.1 ὀθόνην λαμπρὰν καὶ τὸ ὑπέρλαμπρον καὶ ὑπέρκαλον ἐναπο-
785.2 μαξάμενος θεῖον εἶδος ἐκπέμπει τῷ πιστῶς αἰτήσαντι τῶν
785.3 Ἐδεσηνῶν ἡγεμόνι Αὐγάρῳ. ἐξ ἐκείνου δὲ καὶ μέχρι τή-
785.4 μερον ἀποστολικῇ παραδόσει καὶ εἰσηγήσει γνώσεώς τε καὶ
785.5 μνήμης ἕνεκεν, ὧν ὑπὲρ ἡμῶν ἔδρασέ τε καὶ πέπονθε 5
785.6 Χριστός, καθὰ δὴ καὶ τὰ ἐν ταῖς ἱεραῖς τῶν εὐαγγελίων
785.7 δέλτοις ἀνιστόρηται, σεβασμίως ἐκτυποῦμεν καὶ προσκυνοῦ-
785.8 μεν, κἂν οἱ χριστομάχοι διαρρήγνυνται. καὶ μέντοι καὶ
785.9 πρὸς τούτοις παράδοσις καὶ λόγος ἐχόμενος πειθοῦς μέχρις
785.10 ἡμῶν κάτεισι τὸν θεῖον εὐαγγελιστὴν Λουκᾶν ἐν εἰκόνι δια- 10
785.11 γράψαι τὸν κύριον, πρὸς δὲ καὶ τὴν πανάχραντον αὐτοῦ
785.12 μητέρα, καὶ τὰς ἱεροτυπίας ταύτας διαφυλάσσειν τὴν Ῥω-
785.13 μαίων πόλιν. τί δεῖ λέγειν περί γε τῆς Ἱεροσολυμιτῶν, ὡς
785.14 ἱστορήσαντες οἱ αὐτόθι γενόμενοι περιαγγέλλουσιν, ὡς πλεῖστα
785.15 μέχρι τοῦ δεῦρο πιστῶς καὶ εὐλαβῶς ἱερογραφίας ἐκ παλαιοῦ 15
785.16 δι’ ἀκριβείας ἀναστηλωμένας σεμνῶς περιέποντες προσκυ-
785.17 νοῦσιν; ὡσαύτως δὲ πάλιν ἀναγέγραπται, ὅτι Πέτρος καὶ
785.18 Παῦλος οἱ κορυφαῖοι τῶν ἀποστόλων τὰ μεγαλεῖα τοῦ θεοῦ
785.19 κηρύσσοντες ἐν τῇ Ῥώμῃ καὶ ἃ πεποίηκεν ὁ Χριστὸς θαύ-
785.20 ματα πρῶτα τῆς θείας μεταμορφώσεως ἐξεικονίσαντες Ῥω- 20
785.21 μαίοις παραδεδώκασιν, καθὼς καὶ ὤφθη Μυσῇ καὶ Ἡλίᾳ
785.22 ἐν μέσῳ τοῖς ἁγίοις προφήταις, ἃ δὴ καὶ μέχρι νῦν σώ-
785.23 ζεται. πῶς οὖν ἀντιβλέψουσιν οἱ ἀπειθεῖς καὶ ἀγνώμονες
785.24 πρὸς τὸ μέχρι τοῦ παρόντος ᾀδόμενον καὶ ὁρώμενον ἐν τῷ
785.25 ναῷ τῆς θεομήτορος θαῦμα τὸ ἐν τῇ πόλει τῇ καλουμένῃ 25
785.26 Λύδδῃ; ὅνπερ ναὸν ἔτι περιούσης κατὰ τὸν τῇδε βίον οἱ
785.27 ἀπόστολοι ἐδομήσαντο. πολλοὶ γὰρ τεθέανται προσκυνούμενον
786.1 εὐλαβῶς καὶ τιμώμενον τὸ ἀχειρότευκτον ἐκεῖνο καὶ σεβά-
786.2 σμιον ἀπεικόνισμα πλαξὶ τετυπωμένον λαμπραῖς καὶ διαυγέσι

405
786.3 καὶ διὰ βάθους κεχωρηκὸς ὅλον, ὃ δή τινες τῶν δυσμενῶν
786.4 Ἑλλήνων τε καὶ Ἰουδαίων ἀπαχρειοῦν πειραθέντες διέξεσαν
786.5 μανικῶς. ἀλλὰ διήμαρτον μάλα τῆς ἀνοσίου ἐγχειρήσεως. 5
786.6 οὐδὲν γὰρ ἧττον ἐπὶ σχήματος ἕστηκεν ἡ μορφὴ εἶδός τε
786.7 καὶ στολὴν καὶ τἄλλα τῆς θέας ἀνεξάλειπτα καὶ ἀλώβητα
786.8 διασώζουσα. ἱστόρηται γὰρ ὑποσχέσει τῆς πανάγνου παρ-
786.9 θένου τῇ πρὸς τοὺς ἀποστόλους αὐτόματον ἀναδοθῆναι τὸ
786.10 σεβάσμιον τουτὶ χρῆμα. 10
786.11 Ὅτι δὲ ἀρχαιοτάτη τούτων ἡ ποίησις καὶ παράδοσις
786.12 μάρτυς μὲν πρὸς τοῖς ἄλλοις ὁ θεῖος ἀνδριάς, ὃν ἔστησεν
786.13 ἡ αἱμόρρους γυνὴ τῷ θεραπευτῇ Χριστῷ παρὰ τῷ ἑαυτῆς
786.14 οἴκῳ στήλην ἐναργεστάτην καὶ ἀπαράγραπτον κήρυκα τοῦ
786.15 θαύματος ταῖς μετέπειτα γενεαῖς τὸ κατ’ αὐτὴν θαυματουρ- 15
786.16 γηθὲν παράδοξον δημοσιεύουσα. περὶ οὗ καὶ ὁ μέγας παρὰ
786.17 τοῖς εἰκονομάχοις διδάσκαλος Εὐσέβιος ἐν τῇ ἐκκλησιαστικῇ
786.18 ἱστορίᾳ μνημονεύσας τὰ τελούμενα θαύματα παρὰ τῆς ἐκεῖθεν
786.19 φυομένης ἱερᾶς καὶ θεοβλάστου πόας, καὶ ὡς ἦν ἅπασιν
786.20 ἀλεξίκακον ἐπικούρημα, ἐπήγαγε φάσκων ὅτι· καὶ τῶν ἀπο- 20
786.21 στόλων τὰς εἰκόνας Πέτρου καὶ Παύλου καὶ αὐτοῦ δὴ τοῦ
786.22 Χριστοῦ διὰ χρωμάτων ἐν γραφαῖς σωζομένας ἱστορήσαμεν.
786.23 μάρτυς δὲ καὶ ἡ ὄψις, διδάσκαλος ἀψευδής, τό τε μήκιστον
786.24 τοῦ χρόνου σαφῶς δείκνυσι καὶ τῶν σεπτῶν ναῶν ἡ κτίσις,
786.25 ἔτι καὶ τῶν ἀνέκαθεν ἱερῶν σκευῶν παρὰ τῶν εὐσεβούντων 25
786.26 ἡ ποίησις καὶ ἀφιέρωσις ἄπειρος τῷ πλήθει τυγχάνουσα, οὐ
786.27 μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ αὐταὶ αἱ πτύχαι τοὺς ἱεροὺς τύπους ἔξωθεν
786.28 φέρουσι παρὰ χριστιανοῖς τῷ εὐαγγελίῳ συμπροσκυνουμένους,
787.1 οἵ τε θεῖοι κίονες καὶ αἱ σολίαι καλούμεναι, ἃ τὸ σεβάσμιον
787.2 τοῦ ἱεροῦ διατειχίζουσι θυσιαστήριον. καὶ γὰρ οὐδενὶ ἑτέρῳ
787.3 λόγῳ ἢ τοῦ προσκυνεῖσθαι πάντως εἵνεκα ἅμα τῷ συμπαρα-
787.4 κειμένῳ τοῦ σταυροῦ τύπῳ εὐσεβῶς ἀρχῆθεν ἐνταῦθα καθι-
787.5 στόρηνται. 5
787.6 Ἀλλ’ ὅ γε θηριώνυμος καὶ λεοντότροπος ταῦτα παρα-
787.7 γραψάμενος πάντα ἔσπευδεν ὅτι μάλιστα πᾶσαν θείαν εἰκόνα
787.8 καταστρέφειν καὶ λήθῃ βαθείᾳ παραπέμπειν. ταύτῃ τοι θεο-
787.9 μαχῶν ἐπὶ δήμου τοιαῦτα κατατολμήσας ὁ ἐμβρόντητος παρ-
787.10 ρησιάζεται λέγων· ὥσπερ οὖν ἐκ τῶν ὄψεων ὑμῶν, ἀδελφοί, 10
787.11 τὰς εἰκόνας ἐξωλοθρεύσαμεν, οὕτω δὴ καὶ ἐκ τῶν ψυχῶν
787.12 ὑμῶν περιαιρήσειν ὑμεῖς ὡς θεοῦ καὶ τοῦ βασιλέως φίλοι
787.13 καὶ δοῦλοι σπουδάσατε. καὶ γὰρ ὁ μωρὸς μωρὰ λαλήσει, καὶ
787.14 ἡ καρδία αὐτοῦ μάταια νοήσει τοῦ συντελεῖν ἄνομα καὶ
787.15 λαλεῖν πρὸς κύριον πλάνησιν. κἀντεῦθεν τοίνυν τοὺς εὑρι- 15
787.16 σκομένους ἔχοντας εἰκόνα Χριστοῦ ἤ τινος ἁγίου καὶ προσκυ-
787.17 νοῦντας δειναῖς τιμωρίαις καὶ κολάσεσι κατεδίκαζεν ὁ ἀλάστωρ
787.18 καὶ αἱμοβόρος, καὶ οὕτω κρεονομούμενοι καθ’ ἑκάστην ἡμέραν

406
787.19 καὶ καταθυόμενοι διεφθείροντο πανταχοῦ οἱ θεοσεβεῖς ἄν-
787.20 θρωποι. καὶ ταῦτα μὲν κατὰ τῶν ὀρθοδοξούντων ἀφειδῶς 20
787.21 καὶ ἀπανθρώπως διεπράττετο, κατὰ δὲ τῶν ἐν τέλει καὶ τῶν
787.22 εὐπορωτέρων ἄλλην ἐπίνοιάν τινα πονηρὰν ὁ πονηρὸς καὶ
787.23 παμμήχανος ἐμηχανήσατο βουλόμενος αὐτοὺς ἐλεεινοὺς καὶ
787.24 πένητας ἀπεργάσασθαι. τί γὰρ ποιεῖ; αἰτίαις αὐτοὺς ἀφύκτοις
788.1 καὶ ἐγκλήμασι περιβάλλει προφασιζόμενος προφάσεις ἐν ἁμαρ-
788.2 τίαις, ἵνα τῷ δέει τῶν ἐγκλημάτων πᾶσαν αὐτῶν τὴν οὐσίαν
788.3 ἀλογήσωσιν ὑπὲρ τῆς οἰκείας σωτηρίας, ἔσθ’ ὅτε δὲ καὶ συν-
788.4 εσκίαζε καθ’ ὧν τινων ἀνδρικωτέρων ἢ εὐφυεστέρων βασκαί-
788.5 νων τῆς εὐανδρίας καὶ εὐφυΐας αὐτοῖς ὡς νεωτερίσειν ὑπο- 5
788.6 πτεύων· τινῶν μὲν τοὺς ὀφθαλμοὺς ἐξώρυττεν, ἄλλων δὲ τὰ
788.7 μέλη ἠκρωτηρίαζεν καὶ ἑτέρους δεσμοῖς κατέχων μεθ’ ἡμέρας
788.8 τινὰς δεινῶς ἀνῄρει.
788.9 Ἐξ ὧν ὑπῆρχε Μιχαὴλ ὁ τὴν τοῦ ἐκσκουβίτου τάγματος
788.10 ἀρχὴν διέπων, ὃν εἱρκτῇ καὶ πέδαις εἶχε τηρούμενον, καὶ 10
788.11 τὴν γενέθλιον τοῦ σωτῆρος ἡμέραν ἐνστᾶσαν ἐκδεχόμενος
788.12 διελθεῖν καὶ οὕτως αὐτὸν διαχειρίσασθαι. ἀλλά γε θείᾳ
788.13 ψήφῳ καὶ δορυφόρων ξίφει κρεουργηθεὶς αὐτὸς ἐνδίκως
788.14 μέσον τοῦ θείου ναοῦ τὴν πολλοὺς ἁγίους ναοὺς καὶ ψυχὰς
788.15 καὶ σώματα λίαν ἀτιμάσασαν ψυχὴν ἀπορρήξας, εὐθὺς ἐπι- 15
788.16 κοσμεῖται τῷ τῆς βασιλείας ὁ δεσμώτης διαδήματι, ὃς ἐν
788.17 ἐλπίσιν ὢν τῆς ζωῆς τὴν στέρησιν ὑπομεῖναι στεφηφόρος
788.18 ἀντὶ δεσμοφόρου καθίσταται. οὕτως οὖν καταστρέφει τὸν
788.19 βέβηλον αὐτοῦ καὶ βαρβαρώδη βίον καὶ τὴν ἀνόσιον καὶ
788.20 παμπόνηρον ψυχὴν ἀπορρήγνυσιν ἐν τῷ παλατίῳ, ἐν ᾧ οὐδεὶς 20
788.21 τῶν πρὸ αὐτοῦ βεβασιλευκότων ἀνῄρηται. γενόμενος πολυ-
788.22 στόμου μαχαίρας ἔργον πικρὸν καὶ ὀλέθριον τῆς αἰσχίστης
789.1 καὶ βδελυρᾶς ζωῆς δέχεται τὴν περαίωσιν καὶ δίκην τῶν
789.2 τετολμημένων εἰσπράττεται παράδοξον καὶ ἐξαίσιον ἐν τόποις,
789.3 οὓς καὶ ζῶν ὁ ἐξάγιστος καὶ τρισάθλιος κακῶς ἐβεβήλωσεν,
789.4 καὶ σφαγιαζόμενος αἰσχρῶς τῷ λύθρῳ τῶν ἐναγῶν αἱμάτων
789.5 ὁ πολλῶν αἱμάτων χριστιανῶν ἐμφορηθεὶς ἔχρανεν. μετὰ 5
789.6 δὲ ταῦτα ῥακίοις εὐτελέσι καὶ τραχέσι περιβληθὲν καὶ ἀκα-
789.7 τίῳ μικρῷ εἰς τοῦτο εὐτρεπισθέντι ἐμβάλλεται τὸ παμμίαρον
789.8 καὶ ἀκάθαρτον αὐτοῦ σῶμα καὶ κατὰ τὴν καλουμένην Πρώτην
789.9 ἐκφέρεται νῆσον καὶ κατορύττεται, οὐκ οἶδα ἀνθ’ ὅτου ταύτην
789.10 κατακριθεῖσαν τὴν συμφορὰν τοσοῦτον κακὸν ὑποδέξασθαι. 10
789.11 Προσεκτέον δὲ ὡς, εἴ γε ἰσχύν τινα εἶχεν ὁ λόγος τῶν
789.12 δυσμενῶν τούτων καὶ δυσωνύμων, καὶ ἀληθείας ἔναυσμά τι
789.13 ἐν τοῖς παρ’ αὐτοῖς δογματιζομένοις ἀμυδρῶς πως ἐφέρετο,
789.14 κἀν ταῖς ἄλλαις ἱεραρχίαις ὑπῆρξέ που πάντως πεφυλαγμένα
789.15 καὶ γινωσκόμενα, νῦν δὲ οὐδαμόθεν ἐπιγνῶναι τοῦτο πάρ- 15
789.16 εστιν. ὁμοῦ τε γὰρ ἑῴα καὶ ἑσπερία λῆξις τὸ εὐαγγελικὸν

407
789.17 δὴ τοῦτο καὶ ἀποστολικὸν περιέποντες διατελοῦσι κήρυγμα,
789.18 καὶ οὔποτε ἐν ἄλλῃ ἐξουσίᾳ, ἔνθα χριστιανοί, τὸ ἔκθεσμον
789.19 ἐκεῖνο καὶ παράνομον καὶ τῆς χριστιανῶν θεοσεβείας ἀλλό-
789.20 τριον παραφυὲν καταλαμβάνεται θεοστυγὲς δόγμα οὐδὲ ὅσον 20
789.21 εἰς μνήμην ἀφῖχθαι τῶν πονηρῶν καὶ μυσαρῶν συνταγμά-
789.22 των, ἀλλ’ ἢ μόνον κατὰ τὴν δούλην ταύτην καὶ ἠνδραπο-
789.23 δισμένην καὶ τὰ θεῖα κατ’ ἐξουσίαν παίζουσαν, ἐν ᾗ τὸ
789.24 ἐμπαθὲς καὶ πρόσυλον τῶν περὶ γῆν στρεφομένων καὶ ἰλυ-
789.25 σπωμένων γήϊνον καὶ ἀλαζονικὸν καὶ ὑπερήφανον πρυτα- 25
789.26 νεύει φρόνημα, ἔνθα τὸ φίλαρχον, τὸ φίλαυτον, τὸ φιλή-
789.27 δονον, τὸ φιλόδοξον ἢ κενόδοξον, ἡ πάντων καταθυμίων
789.28 ἀπόλαυσις, τὸ πάντων ἐθέλειν ἄρχειν καὶ μηδὲ πρὸς αὐτοῦ
790.1 θεοῦ ἄρχεσθαι, καὶ ἡ τῆς ἀνθρωπίνης δόξης, ἢ αἰσχύνης
790.2 μᾶλλον εἰπεῖν, κτῆσις καὶ προσποίησις. ἐντεῦθεν ἡ κατὰ τοῦ
790.3 θεοῦ καὶ τῶν ἁγίων ὕβρις καὶ τῆς ἐκκλησίας ὁ διωγμός,
790.4 ἐντεῦθεν κατακυριευόμενον ἢ τυραννούμενον τὸ ὑπήκοον τοῖς
790.5 ἐκεῖθεν δόγμασι καὶ θελήμασιν ὑποκύπτειν ἐκβιάζεται, ὧν 5
790.6 ἕνεκεν τὸ ἔμψυχον κεχάλκευται καὶ ἐσχεδίασται ὅπλον, σχή-
790.7 ματι μὲν τοῦ σωματοφυλακεῖν ἠθροισμένον, ταῖς ἀληθείαις
790.8 δὲ τοῦ ἐκπορθεῖν τὴν ἐκκλησίαν Χριστοῦ καὶ ληΐζειν ἐπι-
790.9 νενοημένον προφάσει τοῦ συμπεριγράφεσθαι τὴν Χριστοῦ
790.10 θεότητα ἐν τῇ εἰκόνι παραληροῦντες, ὡς εἴ τις καὶ τὸ 10
790.11 ἡλιακὸν δὴ τοῦτο δισκοειδὲς σῶμα γεγραμμένον ἔν τινι
790.12 τόπῳ, καθὼς ἔν τισιν ὁρᾶται γινόμενον, ὑποδείξειεν, ἐδογμά-
790.13 τισαν ἂν καὶ τὴν τοῦ φωτὸς οὐσίαν καὶ αὐγὴν συγγράφε-
790.14 σθαι καὶ περιγράφεσθαι ἢ πάντως ἐκ τοῦ ἡλίου τὸ φῶς
790.15 ἀποτέμνεσθαι· ἢ πάλιν ἀκτῖνα ἡλίου εἴ που δένδρῳ προσ- 15
790.16 βάλλουσαν ἴδοιεν, τμηθείη δὲ τὸ δένδρον, συνεκκοπήσεσθαι
790.17 καὶ τὴν ἀκτῖνα παραφρόνως ἐνομίσθη. καὶ μέντοι καὶ ἐπὶ
790.18 πυρὸς καὶ ἄλλων τινῶν διανοηθήσονται, ἵνα ἐνδίκως παρὰ
790.19 παίδων παιζόντων παιχθήσωνται φρονοῦντες ἀσυνετώτερα.
790.20 εἰ γὰρ ἐπὶ τῶν εἰρημένων οὔτε γίνεσθαι οὔτε ὁρᾶσθαι πέ- 20
790.21 φυκεν οὔτε μὴν λέγεσθαι χώραν ἕξει, πόσῳ μᾶλλον ἐπὶ τῆς
790.22 ἀπορρήτου καὶ θείας φύσεως ἢ ἐπὶ τῆς ἀφράστου καὶ ἀνερ-
790.23 μηνεύτου Χριστοῦ οἰκονομίας ταῦτα λέγειν ἢ ἐννοεῖν ἀδύ-
790.24 νατα καὶ ἀνεπιχείρητα. οὐδὲ γὰρ σαρκούμενος ἢ πάσχων
791.1 ὑπὲρ ἡμῶν σώματι τούτων τι πέπονθεν, ἐπεὶ οὕτω γε καί,
791.2 εἰ ἄνθρωπος τῶν καθ’ ἡμᾶς εἰκονίζοιτο σώματι, ἀνάγκη καὶ
791.3 τὴν ψυχὴν συνεικονίζεσθαι ἢ πάντως τεθνήξεσθαι χωρι-
791.4 ζόμενον. τί γὰρ ἕτερον θάνατος ἢ χωρισμὸς ψυχῆς ἀπὸ
791.5 σώματος; ὅθεν ἐν τούτοις φαίνονται προδήλως οὐδὲν ἧττον 5
791.6 ἀσεβοῦντες ἢ ἀμαθαίνοντες· οὐ γὰρ ἴσασιν ὅσον γραπτοῦ
791.7 καὶ περιγραπτοῦ τοῦ τε γράφειν καὶ περιγράφειν τὸ ἰδιάζον
791.8 καὶ διηλλαγμένον, καὶ διὰ τοῦτο φενακιζόμενοι ματαιο-

408
791.9 λογοῦσιν. ποῦ δὲ ὅλως σῶμα ἄγραφον ἢ ἀπερίγραφον ἐκ
791.10 τοῦ παντὸς αἰῶνος ἤκουσται; ἢ πῶς ὁ τοῦ σώματος ὅρος 10
791.11 καὶ λόγος σωθήσεται, εἰ μὴ ταῦτα ἔχοι; ὁ τοίνυν μὴ δο-
791.12 ξάζων γράφεσθαι ἢ περιγράφεσθαι τὸν Χριστὸν σώματι ἢ ὅ
791.13 τι ἔστι σῶμα οὐκ ἔγνω, ἐξ οὗ μηδὲ δόξαν ὀρθὴν κέκτηται,
791.14 ἢ γνοὺς σῶμα καὶ ψυχὴν σώζεσθαι παρῄτηται. ὁ γοῦν ὁμο-
791.15 λογῶν σῶμα τὸν Χριστὸν ἀνειληφέναι ὁποῖον τὸ ἡμέτερον, 15
791.16 τοῦτο δὲ γραπτὸν καὶ περιγραπτόν, ἐξ ἀνάγκης κἀκεῖνο
791.17 γραπτὸν καὶ περιγραπτὸν εἶναι συνομολογήσειεν. εἰ δὲ τὸ
791.18 δεύτερον οὐ δώσει, οὐδὲ τὸ πρῶτον ἄρα, ὃ πάντη ἄλογον
791.19 καὶ καταγέλαστον. οὐ περιγράφομεν οὖν ἡμεῖς, ἀλλὰ γρά-
791.20 φομεν. κἂν κενολογοῦσιν οἱ ἄθλιοι καὶ ἄλλως ἀτοπώτερον. 20
791.21 ὃν γάρ φασιν ἀπερίγραπτον, οὐκ οἶδ’ ὅπως ὑπ’ εὐηθείας
791.22 συμπεριγράφεσθαι τῇ εἰκόνι τερατεύονται. εἰ δὲ δὴ μὴ
791.23 χρῆναι τὸν Χριστὸν εἰκονίζεσθαι πάλιν κενολογήσωσιν, ἡ
791.24 τῶν διδασκάλων αὐτῶν χάρυβδις αὐτοῖς μέγα περικέχηνεν,
791.25 Μάνεντος, Οὐαλεντίνου τε καὶ Μαρκίωνος. δοκήσει γὰρ 25
791.26 καὶ φαντασίᾳ τὸν θεῖον λόγον σεσωματῶσθαι δοξάζοντες
791.27 οὐδὲν ἧττον τῇ προτέρᾳ τοῦ ψεύδους βλασφημίᾳ περιπαρή-
792.1 σονται, οἵ γε πρὸς πᾶσαν τὴν οἰκουμένην παραταττόμενοι
792.2 δυσσεβῶς οὐ κατερυθριῶσιν. καὶ ταῦτα τίνες; οἱ κατήγοροι
792.3 τῶν ἐπαινουμένων, οἱ σκοτεινοὶ περὶ τὸ φῶς, οἱ περὶ τὴν
792.4 σοφίαν ἀπαίδευτοι, τὰ ἀχάριστα κτίσματα κατὰ τὴν θεολόγον
792.5 γλῶσσαν. 5
792.6t [µβ�. Περὶ Μιχαὴλ τοῦ Ἀµορραίου.]
792.7 Μετὰ δὲ Λέοντα ἐβασίλευσε Μιχαὴλ ὁ Ἀμορραῖος ἔτη
792.8 ηʹ μῆνας θʹ καὶ ἀπέθανεν ἐκ δυσουρίας καὶ τῆς τῶν νε-
792.9 φρῶν σφοδροτάτης ἀλγηδόνος τε καὶ ἀρρωστίας. ὃς μικρόν
792.10 τι τῆς προκατασχούσης κακίας ὑπενδούς, ὅσον τοὺς ἐν εἱρ- 10
792.11 κταῖς καὶ πόνοις καὶ ἐξορίαις ἐλευθερίαν τε καὶ ἄνεσιν ὀνει-
792.12 ρώδη φαντάζεσθαι, τὸ τοῦ προηγησαμένου δυσωνύμου καὶ
792.13 δυσσεβοῦς ὑπέθαλπε θεοστυγὲς φρόνημα, καὶ ὁμοίως τῷ αὐτῷ
792.14 ἀμφιβλήστρῳ περιπαρεὶς τῆς δεινῆς αἱρέσεως ἰχθύος δίκην
792.15 τοῖς τῶν δογμάτων σαθροῖς καὶ ἀσεβέσιν ἐναπέθανεν ἐξ 15
792.16 ἀκροτάτης ἀβελτηρίας τε καὶ ἀλογίας. ἀμύητος γὰρ σφόδρα
792.17 καὶ ἀπαίδευτος ἐτύγχανεν, ἀμαθίαν [γὰρ] ἐκ πατρῴας ἀλογίας
792.18 καὶ ἀπειροκαλίας ὥσπερ ἱκανὴν οὐσίαν κληρωσάμενος, ὅθεν
792.19 ἐπὶ λαοῦ δημηγορήσας φησίν· οἱ μὲν οὖν πρὸ ἡμῶν ἐρευνη-
792.20 σάμενοι τῶν ἐκκλησιαστικῶν δογμάτων αὐτοὶ καὶ τὸν περὶ 20
792.21 αὐτῶν εἰσπραχθήσονται λόγον, εἰ καλῶς ἢ κακῶς ἐθέσπισαν.
792.22 ἡμεῖς δὲ ἐν ᾧ τὴν ἐκκλησίαν εὕρομεν βαδίζουσαν ἐν τούτῳ
793.1 καὶ διαφυλάττειν προκρίνομεν. τοῦτο δὲ ἐπακριβοῦντες δια-
793.2 βεβαιοῦμεν ὡς μὴ θαρρεῖν τινα κατὰ εἰκόνων ἢ ὑπὲρ
793.3 εἰκόνων παρρησίᾳ κινεῖν τὴν γλῶτταν, ἀλλ’ ἐκποδὼν ἔστω

409
793.4 καὶ οἰχέσθω καὶ ἡ Κωνσταντίνου σύνοδος καὶ ἡ Ταρασίου
793.5 καὶ ἡ νῦν ἐπὶ Λέοντος κροτηθεῖσα περὶ τῶν τοιούτων ζητη- 5
793.6 μάτων, καὶ σιγὴ βαθεῖα τῆς τῶν εἰκόνων μνήμης γινέσθω.
793.7 Ἐφ’ οὗ Θωμᾶς ὁ ἀντάρτης ἐκ τῶν ἀνατολικῶν μερῶν
793.8 ἀπάρας ἤδη καὶ λαὸν ἀγυρτώδη καὶ ἐπίμικτον προσυλλεξά-
793.9 μενος καὶ ἐπισυρόμενος ἐπὶ τὸ Βυζάντιον ἐκίνησε τῆς βασι-
793.10 λείας πανούργως καὶ παρ’ ἀξίαν ἐφιέμενος. ἐκ γὰρ τῆς 10
793.11 Ῥωμαίων γῆς ὁρμώμενος δυσγενής τε καὶ ἀφανὴς πρὸς τὰ
793.12 μέρη τῆς Συρίας ἀφίκετο Κωνσταντῖνον ἑαυτὸν μετονομάσας
793.13 καὶ υἱὸν Εἰρήνης τῆς βασιλίσσης, κἀντεῦθέν γέ τοι πολλοὺς
793.14 τῶν βαρβάρων καὶ Χριστιανῶν ἀπατήσας καὶ λαὸν ἄπειρον
793.15 ἐκ διαφόρων ἐθνῶν συναθροίσας ἐπῄει τῇ Κωνσταντινου- 15
793.16 πόλει ἐν ὄχλῳ βαρεῖ καὶ στόλῳ μεγάλῳ, καθάπερ τι θηρίον
793.17 ἀλλόκοτον καὶ πολύμορφον ποικίλον τε καὶ πολυκέφαλον τὰ
793.18 πολυειδῆ γένη τῶν ἐθνῶν συναθροίσας καὶ ἀνειλημμένος.
793.19 καὶ οἷά τις ἄλλος Σεναχειρὶμ κατὰ τῆς νέας Ἱερουσαλὴμ
793.20 ἐξοπλισάμενος ἐμεγαλαύχει τῷ πλήθει τῶν ἑπομένων καὶ 20
793.21 κατηλαζονεύετο, μὴ πάμπαν ὡς ἔοικεν ἐννοήσας κατὰ πολ-
793.22 λὴν ἀβελτηρίαν, ὡς οὐ σώζεται βασιλεὺς διὰ πολλὴν δύ-
793.23 ναμιν, καὶ γίγας οὐ σωθήσεται ἐν πλήθει ἰσχύος αὐτοῦ·
793.24 ψευδὴς ἵππος εἰς σωτηρίαν, ἐν δὲ πλήθει δυνάμεως αὐτοῦ
793.25 οὐ σωθήσεται. καί· κύριος διασκεδάζει βουλὰς ἐθνῶν, ἀθε- 25
793.26 τεῖ δὲ λογισμοὺς λαῶν καὶ ἀθετεῖ βουλὰς ἀρχόντων. ἡ δὲ
793.27 βουλὴ τοῦ κυρίου εἰς τὸν αἰῶνα μένει. εἰ γὰρ καὶ τὰ μά-
794.1 λιστα ἡ πόλις οὐκ εἶχεν Ἐζεκίαν εὐσεβῆ καὶ ἐνάρετον βα-
794.2 σιλέα, ἀλλ’ οὔ τί που διὰ τὴν τοῦ κρατοῦντος ἐκ πολλῆς
794.3 ἀγνωσίας καὶ ἀπροσεξίας πεφενακισμένην καὶ διεφθαρμένην
794.4 γνώμην τε καὶ πίστιν περιεῖδεν ὁ τοῦ παντὸς πρύτανις καὶ
794.5 φιλάνθρωπος κύριος πολιορκούμενον τὸν λαὸν αὐτοῦ, ἀλλ’ 5
794.6 εἵνεκεν τῆς ταλαιπωρίας τῶν πτωχῶν καὶ τοῦ στεναγμοῦ
794.7 τῶν πενήτων ἔφη καὶ τότε που πάντως· νῦν ἀναστήσομαι
794.8 καὶ ὑπερασπιῶ ὑπὲρ τῆς πόλεως ταύτης, οὐ δι’ ἐμὲ καὶ διὰ
794.9 Δαυὶδ τὸν δοῦλόν μου, καθὼς εἴρηκε τηνικαῦτα πρὸ τῆς
794.10 ἐνσάρκου οἰκονομίας, ἀλλὰ δι’ ἐμὲ καὶ διὰ τὸν ἐκ σπέρματος 10
794.11 φύντα Δαυὶδ υἱόν μου καὶ διὰ τὴν νέαν Ἱερουσαλήμ, ἣν
794.12 ἐξελεξάμην. καὶ γὰρ καὶ ἐπὶ τοῦ δυσσεβοῦς Ἀχαάβ, τοῦ
794.13 Σύρου πολλὰς μυριάδας κατ’ αὐτοῦ συνειληχότος καὶ βρεν-
794.14 θυομένου καὶ λέγοντος· εἰ ἐκποιήσει Σαμάρεια ταῖς δραξὶ
794.15 παντὶ τῷ λαῷ τοῖς πεζοῖς μου, διέλυσε ῥᾳδίως εὐθὺς τοῦ 15
794.16 τρισαθλίου βασιλέως ὁ φιλοικτίρμων θεὸς τὸ δέος φάσκων·
794.17 ἰδοὺ ἐγὼ δίδωμι αὐτὸν εἰς τὰς χεῖράς σου, καὶ γνώσῃ ὅτι
794.18 ἐγὼ κύριος. ὅπερ καὶ γέγονεν. καὶ δὴ παραυτίκα δέδειχε
794.19 καὶ τοῖς οἰκείοις καὶ τοῖς ἀλλοτρίοις τὴν ἰδίαν ἰσχὺν καὶ
794.20 τὸν ἱεροψάλτην ἀληθεύοντα· κύριος κραταιὸς καὶ δυνατός, 20

410
794.21 κύριος δυνατὸς ἐν πολέμῳ. τῆς γὰρ συμπλοκῆς γεγενημένης
794.22 δυοκαίδεκα τῶν ἀντιπάλων μυριάδας ὁ Ἰσραὴλ κατηκόντισεν.
794.23 ἵνα δὲ κἀκεῖνοι καὶ οὗτοι μάθωσιν, ὡς θεήλατος ἡ πληγή,
794.24 τῶν διαπεφευγότων εἴς τινα πόλιν καταπεσὸν τὸ τεῖχος κατ-
794.25 έχωσε χιλιάδας κζʹ. 25
794.26 Τὴν τοίνυν βαρβαρικὴν ὀφρὺν καὶ ἀλαζονείαν τοῦ τε
794.27 Ἀσσυρίου καὶ τοῦ Σύρου χρησάμενος καὶ Θωμᾶς ὁ μαται-
795.1 όφρων καὶ τὴν Κωνσταντινούπολιν μᾶλλον δὲ Θεούπολιν
795.2 ἐφ’ ἕνα χρόνον ἐκπορθήσας καὶ τὴν Θρᾴκην δῃώσας καὶ
795.3 λαφυραγωγήσας μετρίως καὶ οὐχ ὡς ὀνειροπολῶν ἀπεκαρα-
795.4 δόκει, ἀλλ’ ὡς ἡ θεία προμήθεια συνεχώρει διὰ τὰς ἁμαρ-
795.5 τίας ἡμῶν, οὐδὲν πλέον ἤνυσεν ὧν προσεδόκησεν. καὶ γοῦν 5
795.6 οὐ μόνον εἰς ἐναντίωσιν αὐτῷ περιέστη καὶ περιετράπη τε
795.7 καὶ ἀπέσβη τὸ σπουδαζόμενον, ἀλλά γε καὶ ὅπερ ἔχειν ἐδόκει
795.8 καὶ κατεφαντάζετο κλέος τε καὶ σθένος ἀπεγυμνώθη μικροῦ
795.9 δεῖν καὶ διόλωλεν. οἱ γάρ τοι πολῖται γενναίως τε καὶ
795.10 σφοδρῶς ἀντιπαραταττόμενοι τῇ ῥοπῇ καὶ συμμαχίᾳ τοῦ 10
795.11 κρείττονος, καὶ μετὰ τοιαύτης ἐλπίδος τειχομαχοῦντες καὶ
795.12 ναυμαχοῦντες καὶ μέντοι καὶ πεζομαχοῦντες ἀνδρικῶς καὶ
795.13 καρτερῶς, ἅπαν αὐτοῦ σχεδὸν τὸ σαθρὸν φρύαγμα κατέλυσαν.
795.14 τὰ γὰρ ὀχυρώματα, ἐφ’ ἃ πεποιθὼς ἀνοήτως ἄγαν ἐναβρύ-
795.15 νετο καὶ κατεθρασύνετο, λέγω δὴ τὰς πλείστας ναῦς, πυρ- 15
795.16 πολήσαντες καὶ τοὺς λογάδας τῶν πολεμίων καὶ στρατοπεδάρ-
795.17 χας τροπωσάμενοι, σκοτοδινία πολλὴ καὶ ἀμηχανία περιέσχε
795.18 τὸν εὐρίπιστον καὶ κουφότατον, ναὶ μὴν καὶ τὰς πολυμηχά-
795.19 νους καὶ πολυτρόπως ἐξευρημένας ἑλεπόλεις αὐτοῦ πάσας
795.20 ἀκαταμαχήτους οὔσας καὶ δυσαλώτους, ὡς ᾤετο, διέφθειραν 20
795.21 καὶ κατέλυσαν εὐπετῶς ἄρδην. καὶ οὕτως ὁ μὲν οἶκος Δαυίδ,
795.22 ἤτοι Χριστοῦ πόλις, ἐπορεύετο καὶ ἐκραταιοῦτο, ὁ δὲ οἶκος
795.23 Σαούλ, τῶν πολεμίων τὸ στῖφος, ἐπορεύετο καὶ ἠσθένει τῷ
795.24 ὄντι, καὶ θεὸς ἐδοξάζετο, καὶ ἦν ἰδεῖν ἐναργῶς ὄντως ἐπ’
795.25 αὐτῷ πληρούμενον καὶ τὸ θάτερον ἱερὸν λόγιον· καθεῖλες 25
796.1 πάντας τοὺς φραγμοὺς αὐτοῦ, ἔθου τὰ ὀχυρώματα αὐτοῦ
796.2 δειλίαν. διήρπαζον αὐτὸν πάντες οἱ διοδεύοντες ὁδόν, ἐγε-
796.3 νήθη ὄνειδος τοῖς γείτοσιν αὐτοῦ. ὕψωσας τὴν δεξιὰν τῶν
796.4 θλιβόντων αὐτόν, εὔφρανας πάντας τοὺς ἐχθροὺς αὐτοῦ,
796.5 ἀπέστρεψας τὴν βοήθειαν τῆς ῥομφαίας αὐτοῦ καὶ οὐκ 5
796.6 ἀντελάβου αὐτοῦ ἐν τῷ πολέμῳ. ἔνθεν οὖν λοιπὸν οἱ μὲν
796.7 τῆς πόλεως ἔψαλλον· οὗτοι ἐν ἅρμασι καὶ οὗτοι ἐν ἵπποις,
796.8 ἡμεῖς δὲ ἐν ὀνόματι κυρίου θεοῦ ἡμῶν μεγαλυνθησόμεθα.
796.9 αὐτοὶ συνεποδίσθησαν καὶ ἔπεσον, ἡμεῖς δὲ ἀνέστημεν καὶ
796.10 ἀνωρθώθημεν. ὁ δὲ θεῖος λόγος αὖθις παρεγγυώμενος καὶ 10
796.11 προευαγγελιζόμενος αὐτοῖς εὖ μάλα τὴν ἀθρόαν καὶ ταχίστην
796.12 κατάπτωσιν τοῦ ἐχθροῦ αὐτῶν ἀπεφήνατο μονονουχὶ λέγων·

411
796.13 τέκνα, μακροθυμήσατε τὴν παρὰ θεοῦ ἐπελθοῦσαν ὑμῖν
796.14 ὀργήν· κατεδίωξε γάρ σε ὁ ἐχθρός σου, καὶ ὄψει αὐτοῦ τὴν
796.15 ἀπώλειαν ἐν τάχει καὶ ἐπὶ τραχήλους αὐτῶν ἐπιβήσῃ. θαρ- 15
796.16 σεῖτε, τέκνα, καὶ βοήσατε πρὸς τὸν θεόν· ἔσται γὰρ ὑμῖν
796.17 ὑπὸ τοῦ ἐπαγαγόντος μνεία. ὁ γὰρ ἐπαγαγὼν ὑμῖν τὰ
796.18 κακὰ ἐπάξει ὑμῖν τὴν αἰώνιον εὐφροσύνην μετὰ τῆς σωτη-
796.19 ρίας ὑμῶν.
796.20 Ἐπεὶ οὖν ἀποκαμὼν ὁ τάλας καὶ πεπλανημένος ἀνόητα 20
796.21 πολεμῶν καὶ ματαιοπονῶν καὶ μάλα δὴ ἀπογνοὺς ὡς τοῦ
796.22 σκοποῦ διαμαρτήσας ἐκ διαμέτρου, καὶ τῶν πραγμάτων αὐτῷ
796.23 κατόπιν προδήλως φερομένων ἡμέρᾳ καὶ ἡμέρᾳ, καὶ πρὸς
796.24 τούτοις μαθών, ὡς ὁ βασιλεὺς Μιχαὴλ τοὺς Βουλγάρους εἰς
796.25 συμμαχίαν κατ’ αὐτοῦ προσεκαλέσατο, παραχρῆμα τὴν πόλιν 25
797.1 ἐάσας κατ’ αὐτῶν θᾶττον ᾤχετο. οὓς δὴ καὶ μαχησάμενος
797.2 καὶ πολλοὺς αὐτῶν διαφθείρας εἰς Ἀρκαδιούπολιν ἑαυτὸν
797.3 ἀσφαλίζεται δῆθεν τὴν κατὰ πρόσβασιν ἀσθένειαν αὐτοῦ
797.4 καὶ ἐλάττωσιν ὑφορώμενος. ὅθεν οἱ περὶ αὐτὸν αἰσθόμενοι
797.5 σαφέστερον τήν τε δεινὴν οἰκείαν ἀπάτην καὶ τῆς κενῆς 5
797.6 ἐλπίδος ἀποτυχίαν καὶ τὴν ἐκείνου πλησιάζουσαν πανωλε-
797.7 θρίαν ἤρξαντο κατὰ μικρὸν ὑποχωρεῖν καὶ ὑπορρέειν καὶ
797.8 καταλιμπάνειν αὐτὸν ὡς μάταιον καὶ λαοπλάνον. ὁ δὲ Μιχαὴλ
797.9 ταῦτα μεμαθηκὼς αὐτίκα τῆς πόλεως ὑπεξελθὼν μετὰ πλεί-
797.10 στης δυνάμεως πρὸς αὐτὸν ἐξώρμησεν, καὶ δὴ περικαθίσας 10
797.11 βραχύν τινα καιρὸν καὶ τοῦτον ἀμογητὶ χειρωσάμενος, οὗ
797.12 καὶ τὸν τράχηλον κατὰ τὴν ἀρχαίαν συνήθειαν πεπατηκὼς
797.13 καὶ ἀκρωτηριάσας αὐτοῦ χεῖρας καὶ πόδας καὶ οὕτως ἀνα-
797.14 σκολοπίσας κατέπαυσε τὸν ἐν τρισὶν ἔτεσι δι’ αὐτοῦ κατ-
797.15 άρξαντα καὶ διαρκέσαντα χαλεπὸν καὶ δύσοιστον ἐμφύλιον 15
797.16 πόλεμον.
797.17t [µγ�. Περὶ Θεοφίλου.]
797.18 Μετὰ δὲ Μιχαὴλ ἐβασίλευσε Θεόφιλος υἱὸς αὐτοῦ ὁ νέος
797.19 Βαλτάσαρ καὶ θεομισὴς καὶ τῶν ἁγίων ὑβριστὴς καὶ καθαι-
797.20 ρέτης καὶ βέβηλος ἔτη ιβʹ μῆνας γʹ, καὶ ἀπέθανε δυσεντερι- 20
797.21 κῶς. ἐφ’ οὗ καὶ πρὸς τὴν πατρίδα καὶ πόλιν τοῦ ἀλιτη-
797.22 ρίου καὶ τυράννου μετὰ πολλῆς δυνάμεως οἱ Σαρακηνοὶ
797.23 παραγενόμενοι καρτερῶς ὠχυρωμένην εὗρον καὶ κατησφα-
797.24 λισμένην πάνυ καὶ ὑπὸ στρατηγῶν ὀκτὼ μετὰ τῶν λογάδων
797.25 αὐτῶν καὶ στρατευμάτων φρουρουμένην. καὶ ταύτην δι’ ἡμε- 25
797.26 ρῶν ιεʹ τοῦ Αὐγούστου μηνὸς ἐκπορθήσαντες καὶ δορυάλω-
797.27 τον εἰληφότες, ᾐχμαλωτίσθη καὶ ἀνῃρέθη χριστιανῶν πλῆθος
798.1 ἄπειρον, καὶ ἡ πόλις ἐκαύθη καὶ κατερυπώθη. ἀλλὰ μὴν
798.2 καὶ πλήθη πλοίων αὐτῶν ἐξελθόντα τὰς Κυκλάδας νήσους
798.3 ἠρήμωσαν καὶ τὴν Κρήτην καὶ τὴν Σικελίαν παρέλαβον.
798.4 καὶ ψῦχος δὲ πολὺ γέγονεν ἀγριώτατον καὶ δριμύτατον, καὶ

412
798.5 λιμὸς ἰσχυρὸς καὶ ἀέρος αὐχμοὶ καὶ δυσκρασίαι καὶ ἀνω- 5
798.6 μαλίαι καὶ σεισμοὶ φοβεροὶ καὶ ἐπάλληλοι, τὴν ἄμετρον
798.7 ἀπελέγχουσαι τοῦ κρατοῦντος μοχθηρίαν καὶ κακουργίαν.
798.8 εἰς τοσαύτην γὰρ ἀφιλοθεΐαν καὶ ἀπόνοιαν ἐξώκειλε καὶ τὴν
798.9 τοῦ Κοπρωνύμου καὶ τῶν θηριωνύμων χαλεπὴν καὶ μυσαρω-
798.10 τάτην αἵρεσιν διαδεξάμενος καὶ ἀναδεξάμενός τε καὶ ἀνα- 10
798.11 καινίσας, ὡς μηδὲν ἧττον ὀφθῆναι τῆς ἐκείνων δυσσεβείας
798.12 καὶ παροινίας τυραννίδος τε καὶ ἐμβροντησίας ὁ πεφενα-
798.13 κισμένος καὶ ματαιόφρων. ἐπεὶ οὖν τῇ αὐτῇ συσχεθεὶς
798.14 τῶν ἀσεβῶν ἐκείνων καὶ παλαμναίων ἀπάτῃ καὶ παρα-
798.15 πληξίᾳ τε καὶ οἰστρηλασίᾳ τὸν ἐκ Μανιχαϊκῆς μανίας καὶ 15
798.16 Ἀρειανικῆς λύσσης ὁρμώμενον πάλαι διωγμὸν καὶ αὐτὸς
798.17 κατὰ τῆς ἐκκλησίας ὡσαύτως ἐπανετείνατο, συμμύστην καὶ
798.18 σύμμαχόν τε καὶ συνίστορα τῆς αἱρέσεως ἔχων ὁ δεύτερος
798.19 Νεκταναβὼ τὸν προρρηθέντα Ἰαννῆν φατριάρχην, μᾶλλον δὲ
798.20 μαντιάρχην καὶ δαιμονιάρχην, τὸν νέον ὄντως Ἀπολλώνιον 20
798.21 ἢ Βαλαὰμ ἐν τοῖς καθ’ ἡμᾶς χρόνοις κακῶς ἀναφανέντα
798.22 λεκανομάντιν καὶ πάσης θεοστυγοῦς πράξεως καὶ τερατείας
799.1 δεινὸν ὑποφήτην, ὑφ’ οὗ καὶ τὰ γράμματα παιδευθεὶς καὶ
799.2 ὑπονοθευθεὶς ὁ εὐρίπιστος καὶ δείλαιος ὑπηρέτης δόκιμος
799.3 ἐχθίστων πραγμάτων καὶ τοῦ διαβόλου ἐπιτήδειον ὄργανον
799.4 γέγονεν. οὓς ἂν ἐνδίκως ὁ θεῖος λόγος ἐπαράσεται σχετλια-
799.5 στικῶς φάσκων· οὐαὶ αὐτοῖς, ὅτι τῇ ὁδῷ τοῦ Κιν ἐπορεύ- 5
799.6 θησαν καὶ τῇ πλάνῃ τοῦ Βαλαὰμ μισθοῦ ἐξεχύθησαν καὶ
799.7 τῇ ἀντιλογίᾳ τοῦ Κορὲ ἀπώλοντο. οὗτοί εἰσι γογγυσταὶ καὶ
799.8 μεμψίμοιροι κατὰ τὰς ἐπιθυμίας αὐτῶν πορευόμενοι ἐν ταῖς
799.9 ἀπάταις αὐτῶν.
799.10 Ἐφαρμόσειε δ’ ἂν αὐτῷ μάλα εἰκότως καὶ τὰ κατὰ τοῦ 10
799.11 ὁμοτρόπου αὐτοῦ Ἰουλιανοῦ παρὰ τῇ θεολόγῳ στηλιτευόμενα
799.12 γλώσσῃ· σφόδρα γὰρ ἐμφερὴς ἀναπέφηνε καὶ εἰς μηδὲν ἀπε-
799.13 οικὼς τῆς ἐκείνου κακουργίας καὶ δυστροπίας. ἔφη γοῦν·
799.14 πῶς μὴ δακρύσω τὸν ἄθλιον; πῶς μὴ πλέον μὲν τῶν δε-
799.15 διωγμένων τοὺς προσδραμόντας, πλέον δὲ τῶν αὐτομολη- 15
799.16 σάντων εἰς τὴν κακίαν θρηνήσω τὸν συναρπάσαντα; μᾶλλον
799.17 δὲ τοῖς μὲν οὐδὲν δεινὸν τὸ ὑπὲρ Χριστοῦ παθεῖν, ἀλλὰ
799.18 καὶ πάντων μακαριστότατον οὐκ ἐκεῖθεν μόνον, ἀλλὰ καὶ
799.19 διὰ τὴν ἐντεῦθεν εὐδοξίαν καὶ παρρησίαν, ἣν διὰ τῶν κιν-
799.20 δύνων ἑαυτοῖς ἐχαρίσαντο, τοῖς δὲ προοίμιον τῶν ἀπειλου- 20
799.21 μένων, ἅπερ ἤδη πεπόνθασιν. καὶ βέλτιον ἦν αὐτοῖς, εἰ
799.22 ἐνταῦθα μακρότερον ἐκολάσθησαν, ἢ τοῖς ἐκεῖ δικαιωτηρίοις
799.23 ἐταμιεύθησαν. καὶ γὰρ ὥσπερ τὸν χαμαιλέοντα λόγος παν-
799.24 τοῖον γίνεσθαι ῥᾳδίως καὶ πάσας μεταβάλλειν χροιὰς πλὴν
799.25 μιᾶς τῆς λευκότητος, οὕτω κἀκεῖνος πάντα ἦν καὶ ἐγίνετο 25
799.26 χριστιανοῖς πλὴν ἡμερότητος, καὶ ἦν λίαν ἀπάνθρωπον αὐτῷ

413
800.1 τὸ φιλάνθρωπον καὶ τὸ πιθανὸν βίαιον, καὶ ἀπολογία τῆς
800.2 ἀγριότητος ἡ χρηστότης. ὅθεν λεκτέον πρὸς αὐτόν· εὐηθέ-
800.3 στατε καὶ ἀπαιδευτότατε τὰ μεγάλα, σὺ κατὰ τοσούτου κλήρου
800.4 καὶ τῆς οἰκουμένης ἀντέστης; σὺ κατὰ τῆς Χριστοῦ θυσίας
800.5 τοῖς σοῖς μιάσμασιν; σὺ κατὰ τοῦ τὸν κόσμον καθήραντος 5
800.6 αἵματος τοῖς σοῖς μιαροῖς αἵμασιν; σὺ μετὰ Ἡρώδην διώ-
800.7 κτης καὶ μετὰ Ἰούδαν προδότης, πλὴν ὅσον οὐκ ἀγχόνῃ
800.8 τὴν μετάνοιαν ἔδειξας ὥσπερ ἐκεῖνος, καὶ χριστοκτόνος μετὰ
800.9 Πιλάτον καὶ μετὰ Ἰουδαίους μισόθεος, ὁ τῶν ἁγίων ὑβρι-
800.10 στής. Ἱεροβοὰμ εἰπεῖν οἰκειότερον ἢ Ἀχαὰβ τὸν Ἰσραηλίτην 10
800.11 τοὺς παρανομωτάτους, ἢ Φαραὼ τὸν Αἰγύπτιον, ἢ Ναβουχο-
800.12 δονόσωρ τὸν Ἀσσύριον, ἢ πάντα ταῦτα συνελόντες ἕνα καὶ
800.13 τὸν αὐτὸν ὀνομάσωμεν, ἐπεὶ καὶ τὰς πάντων κακίας εἰς
800.14 ἑαυτὸν φαίνεται συλλεξάμενος, Ἱεροβοὰμ τὴν ἀποστασίαν,
800.15 Ἀχαὰβ τὴν μιαιφονίαν, Φαραὼ τὴν σκληρότητα, Ναβουχο- 15
800.16 δονόσωρ τὴν ἱεροσυλίαν, πάντων ὁμοῦ τὴν ἀσέβειαν. ποῦ
800.17 εἰσιν οἱ θυσίαι καὶ τελεταὶ καὶ μυστήρια; ποῦ σφάγια φα-
800.18 νερά τε καὶ ἀφανῆ; ποῦ τερατεία προγνώσεως καὶ σημεῖα
800.19 ἐγγαστριμύθων; ποῦ αἱ κατὰ χριστιανῶν μαντεῖαι καὶ ἀπει-
800.20 λαί; οἴχεται πάντα, διέψευσται, διερρύηκεν, ὄναρ ἐφάνη 20
800.21 τῶν ἀσεβῶν τὰ κομπάσματα. ἔπεσε Βήλ, συνετρίβη Δαγών·
800.22 οὐκέτι μὴ εἴπωσι τῷ μωρῷ ἄρχειν. καὶ νῦν ταῦτα μικρὰ
800.23 τοῖς ἀθλίοις ἴσως. ἔσται δὲ καιρός, ἡνίκα ὄψομαι τοὺς
801.1 ἐμοὺς ὑβριστὰς καὶ τὸν μέγαν τούτων καθηγητὴν ἀποκλαιο-
801.2 μένους τὴν ἑαυτῶν κακίαν, ὅτε πᾶσα κρίνεται καὶ βασα-
801.3 νίζεται κακία καὶ πονηρία.
801.4t [µδ�. Περὶ Μιχαὴλ καὶ Θεοδώρας.]
801.5 Μετὰ δὲ Θεόφιλον ἐβασίλευσε Μιχαὴλ υἱὸς αὐτοῦ ἔτη κεʹ. 5
801.6 σὺν τῇ μητρὶ αὐτοῦ Θεοδώρᾳ κατέσχεν ἔτη ιδʹ καὶ μόνος
801.7 αὐτοκρατόρησεν ἔτη ιαʹ μῆνας γʹ. ἐν τῇ οὖν αὐτοκρατορίᾳ
801.8 αὐτοῦ Ἀποδήναρ ὁ Σαρακηνῶν φύλαρχος ἐκ πολλῶν χρόνων
801.9 ἑτοιμαζόμενος ἐν δυνάμει βαρείᾳ δρομώνων τετρακοσίων φο-
801.10 βερῶν καὶ καταπλήκτων ἤρχετο κατὰ τῆς θεοφρουρήτου Κων- 10
801.11 σταντινουπόλεως. ἀλλὰ τοῦτον ἡ θεία δίκη προφθάσασα διώ-
801.12 λεσεν, πάντων τῶν πλοίων αὐτοῦ αὐτάνδρων συντριβέντων
801.13 ἐν ἀκρωτηρίῳ τῶν Κιβυρραιωτῶν λεγομένῳ Χελιδόνια, δια-
801.14 σωθέντων εἰς Συρίαν ζʹ καὶ μόνον ἐξ αὐτῶν. ὅς γε τὴν
801.15 μὲν πατρῴαν βασιλείαν σὺν τῇ μητρὶ Θεοδώρᾳ διαδεξάμενος 15
801.16 τὴν θεοστυγῆ παρεισφρήσασαν τῇ ἐκκλησίᾳ καὶ δεινῶς ἐπι-
801.17 κωμάσασαν νέαν θρησκείαν εὖ μάλα γνησίως ἀποσεισάμενος
801.18 τὴν ἔκπαλαι θεοφιλῆ καὶ θεοβράβευτον ἱεράν τε καὶ ὀρθοτά-
801.19 την πίστιν ἀνεκήρυξεν. εἰ γὰρ καὶ νήπιος ἐτύγχανεν, ἀλλ’ ὁ ἐκ
802.1 στόματος νηπίων καὶ θηλαζόντων καταρτίσας αἶνον αὐτὸς
802.2 καὶ τοῦτον παρεσκεύασε τὴν ἀλήθειαν τοῦ θείου δόγματος

414
802.3 ἀνυμνῆσαι καὶ φανερῶσαι πρὸς δόξαν τοῦ δι’ ἄκραν εὐ-
802.4 σπλαγχνίαν καὶ φιλανθρωπίαν σαρκωθέντος θεοῦ λόγου καὶ
802.5 τοῖς ἀνθρώποις ἐπὶ γῆς ὀφθέντος καὶ συναναστραφέντος 5
802.6 κατὰ τὴν ἱερὰν χρησμολογίαν. σύνοδον γὰρ ὁσίων πατέρων
802.7 καὶ θεηγόρων ἐν Κωνσταντινουπόλει συναθροίσας, ὑφ’ ὧν
802.8 ἡ τῶν κακῶν καὶ δυσωνύμων κάκιστος αἵρεσις τῶν εἰκο-
802.9 νομάχων ἀκριβῶς ἐλεγχθεῖσα καὶ τὰ βδελυρὰ ταύτης λη-
802.10 ρήματα διαρρήδην ἀνατραπέντα, φαιδρὸς ὁ τῆς ὀρθοδοξίας 10
802.11 λόγος ἐξανέτειλεν ὥσπερ ἔκ τινων μυχάτων καὶ δυσδιεξο-
802.12 δεύτων λαβυρίνθων καὶ σκοτεινῶν βαράθρων τῆς ἐξαγίστου
802.13 καὶ πεφενακισμένης αἱρέσεως. καὶ οὕτως ὁ μὲν ταύτης
802.14 προλεχθεὶς ἔξαρχος καὶ διδάσκαλός τε καὶ συνίστωρ Ἰαννῆς
802.15 φατριάρχης ἐκβάλλεται καὶ ἀναθεματίζεται δικαίως καὶ θεο- 15
802.16 κρίτως πάνυ σὺν τοῖς ὁμόφροσιν αὐτοῦ διώκταις καὶ ὑβρι-
802.17 σταῖς ὡς ἀνήκεστοι πάμπαν καὶ λυσσώδεις ἅμα καὶ τῆς
802.18 ἀληθείας ἀντίθετοι λίαν, ὥσπερ δὴ καὶ οἱ τῆς μυσαρᾶς
802.19 καὶ δαιμονιώδους θρησκείας τῶν Μανιχαίων, ἀφ’ ὧν καὶ
802.20 τὴν μάχην καὶ μανίαν κατὰ τῆς ἐνσάρκου θείας οἰκονο- 20
802.21 μίας τὴν ἀφορμὴν καὶ ἀρχὴν εἰλήφασιν, ἀντεισάγεται δὲ
802.22 κοινῇ ψήφῳ καὶ θείᾳ προβολῇ τε καὶ χάριτι Μεθόδιος
802.23 ὁ ἀοίδιμος καὶ τῆς ὀρθοτομίας καὶ ὀρθοδοξίας πρόμαχος,
802.24 ὅς γε πᾶσαν ὡς ἔπος εἰπεῖν τοῦ τε διαβόλου τὴν ὀλέθριον
802.25 κατὰ τῶν ἱερῶν εἰκόνων μεθοδείαν καὶ τὴν βέβηλον κενο- 25
802.26 φωνίαν τῶν αἱρεσιαρχῶν καὶ φοιτητῶν τῆς ἐκείνων κακο-
802.27 νοίας καὶ φρενοβλαβείας ἄριστα καὶ σαφέστατα προδιελέγξας
802.28 καὶ ἀνατρέψας εἰ καί τις ἄλλος, καὶ διὰ τοῦτο πολλοὺς μὲν
803.1 προϋπέστη διωγμοὺς καὶ κινδύνους τε καὶ θλίψεις πολλὰς
803.2 καὶ κακάς, ἐξ ἐπιμέτρου δὲ σφόδρα σφόδρα ὑπὸ τοῦ θεη-
803.3 λάτου Θεοφίλου. τίς γὰρ ἀριθμήσειε τοὺς ποικίλους καὶ
803.4 ἐπαλλήλους διωγμοὺς καὶ πειρασμοὺς καὶ βόθρους ἀφεγγεῖς
803.5 καὶ ζοφώδεις κατακλείσεις καὶ τῶν ἀναγκαίων στερήσεις 5
803.6 φίλων τε καὶ ὁμοδόξων, ἃς ἀνέτλη γενναίως καὶ προθύμως,
803.7 καὶ τὰ σύμβολα τῆς κακουχίας ἧς ὑπέμεινε παρὰ τῶν ἀνο-
803.8 σίων ἀεὶ περιφέρων ἐναργῶς εἰς τύπον καὶ ὑπογραμμὸν ὑπο-
803.9 μονῆς τοῖς φερεπόνοις, καὶ σιωπῶσα παραίνεσις προδήλως
803.10 γενόμενος. καὶ οὕτως ὁ θεσπέσιος τὴν ἐκκλησίαν εὐδοκίᾳ 10
803.11 τοῦ κρείττονος καὶ συνεργείᾳ τῶν θεοφόρων πατέρων παρα-
803.12 λαβών, ὁ μὲν οἶκος τοῦ θεοῦ, τὸ σύστημα τῶν ὀρθοδόξων,
803.13 ἐπορεύετο καὶ θείᾳ ῥώμῃ σαφῶς ἐκραταιοῦτο καὶ διέπρεπεν
803.14 ἔργῳ καὶ λόγῳ, ὁ δὲ τῶν αἱρετιζόντων σύλλογος καὶ Ἰου-
803.15 δαϊκὴ τῷ ὄντι σπεῖρα καὶ συμμορία κατῃσχύνετο κομιδῆ καὶ 15
803.16 ἠσθένει προφανῶς ἐπιστομιζομένη καὶ ἀνατρεπομένη καθ’
803.17 ἑκάστην ἡμέραν. καὶ δὴ λοιπὸν αὐτίκα διὰ βασιλικῆς ἐπι-
803.18 τροπῆς καὶ συνεργείας ἀνεκλήθησάν τε καὶ ἀνέθησαν οἱ ἐν

415
 803.19 ἐξορίαις καὶ πικραῖς φυλακαῖς πατέρες, ἅμα καὶ τὸ πλῆθος
803.20 τῶν μοναζόντων, καὶ μέντοι καὶ τῶν εὐσεβῶν κοσμικῶν οὐκ 20
803.21 ὀλίγιστοι, ὧν ὁ τάλας καὶ ἀλιτήριος τυραννικῶς τὰς ὑπ-
803.22 άρξεις ἀφελόμενος καὶ τοὺς μὲν δυσθανατώσας, τοὺς δὲ
803.23 μάστιξι πολυειδέσι καὶ πολυτρόποις καὶ δειναῖς τιμωρίαις
803.24 παραδοὺς ἐξώρισε μὴ πειθομένους παντελῶς μήτε τῇ θω-
803.25 πείᾳ μήτε μὴν τῇ ἀπειλῇ καὶ κακοδοξίᾳ τοῦ φένακος καὶ 25
803.26 ἀλάστορος.
804.1 Γίνονται οὖν ἀπὸ μὲν τοῦ Ἀδὰμ ἕως τοῦ κατακλυσμοῦ
804.2 ἔτη ͵βσμβʹ.
804.3 Ἀπὸ δὲ τοῦ κατακλυσμοῦ ἕως τῆς πυργοποιΐας φκεʹ.
804.4 Ἀπὸ δὲ τῆς πυργοποιΐας ἕως τοῦ Ἁβραὰμ υκεʹ.
804.5 Ἀπὸ δὲ τοῦ Ἁβραὰμ ἕως τῆς ἐξόδου τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ 5
804.6 ἐξ Αἰγύπτου υλʹ.
804.7 Ἀπὸ δὲ τῆς ἐξόδου ἕως τῆς οἰκοδομῆς τοῦ Σολομων-
804.8 τείου ναοῦ ψνζʹ.
804.9 Ἀπὸ δὲ τῆς οἰκοδομῆς τοῦ ναοῦ ἕως τῆς αἰχμαλωσίας
804.10 τοῦ Ἰσραὴλ υκεʹ. 10
804.11 Ὁμοῦ ἔτη ͵δωπʹ.
804.12 Ἀπὸ δὲ τῆς αἰχμαλωσίας ἕως Ἀλεξάνδρου τοῦ Μακε-
804.13 δόνος τιηʹ.
804.14 Ἀπὸ δὲ Ἀλεξάνδρου ἕως Χριστοῦ τγʹ.
804.15 Ὁμοῦ ἔτη ͵εφʹ. 15
804.16 Ἀπὸ δὲ τοῦ Χριστοῦ ἕως τοῦ μεγάλου Κωνσταντίνου
804.17 τοῦ βασιλέως τιηʹ.
804.18 Ἀπὸ δὲ Κωνσταντίνου μέχρι τοῦ προκειμένου Μιχαὴλ
804.19 υἱοῦ Θεοφίλου φνεʹ.
804.20 Ὁμοῦ τὰ πάντα ἔτη ͵ϛτοεʹ. 20

Ἐν Ἀθήναις τῇ καʹ Μαΐου ͵βιβʹ. ©Πρωτεύς (proteuss@sdf.lonestar.org).

416