You are on page 1of 302

.

> 3»
> «

» > . ■■:> >^»•

»> > .';> » 7>Μ >»


> > > >) > ""> β >ί> "> "'

-βρ» >> - -*Χ> ■■£*■■* «ν^ ,

>* >

* ι > > ■Λ
• >»>> ■ > >
>>>
> > >;& > > '

>> "■>
>> >
< > <
>

> >
> κ»

>* •
■■■■>•*
» 1

» .*
* >>

ο/ε»
181 +
κ»:

ϋΕΡΑΚΤΜΕΝΤ ΟΡ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕ
ΑΝϋ ΜΟϋΕΚΝ ΟΚΕΕΚ ΙΝ ΤΗΕ
ΌΝΙΥΕΚδΙΤΥ ΟΡ ΟΧΡΟΚϋ

Μ-1310. /ΕΙ 4 ^δ'


- >!!■■£ ϊ» ■■-'■>:>
/ Β» ' ' Ζ3
/ »,>3» 3
/ ' Λ 3» ->>
/ ' > ■''
/ ■ > ι ι 3» ' ί>
£2» > 1> Κ*>Λ ο> ϊΜ
3» > >>
£» ■
^>1 ΟΟΝΡΙΝΕϋ ΤΟ ^<ί' 5£»

' > ;: >5 ι 1>>


, :>>> 1 Λ> }> ΤΗΕ ΙΙΒΒΑΒΥ. >,Λ>*;>,.->'>,

. ) Ι6»»^> ί)0»>
>-:■■> >> >3 ΒΒ»ν:.-> >>>
(08ϊ>.":•.> >»^
> ■ βΒ»" ■' »> >
<&.
3»> ?>>
>^> ν > β9^>' ί**>^
β»>• ^8»>
:•3Β*> '^Ο >
>?»>2>ΐ> 38)
,»>->2>ιι> :» Ϊ3Β») > >>
^Β»> 13» >'
-38» '> > • '
*»-..• :3Ρ ■"> ■ α>
5 ^>3•Χ >>
■ ) >■ > >
?Ζ>±* >^ .ί —>^_ζ>
Ρ») Ο "> >

9ϋ»'1Κ3>

' * ΏΟΒ ^ ■>>


η» > > >>
ν6ί-.ΐ^Ι3Ι0. Ε4-). ^6)
» >3> •>>
-Ι» > ■ ) >>;^ Τ» . ,• >> . >ϋ» >>
«►. > -> > •_2> „**.> » > ί ! >>
^&>:- > * ■ > » »
•>> > > >Ζ»< Ε*Γ» .,)0•» *>> > > »

'» ».3β».'> > >

► ► -^»>> >>» ^,Λ, , >


2»» »^^Μ Ι»
> ϊ>
>>>>^<>.'

► > : » 2» Γ

>3» ϊ35

ι) 3"«

>» Ι3Κ»

-*-•££» ■"■■ ^>^4§®^ >•■

■& ^3* ^** * » 5»


«^§» ν >> > _> 5 ,» >^>

.8# ">££ Λ3 :Μΐ


■>.>Γ_5β>

> ■- >.» >1


) 3 ^ >>

• »> >

>> ■>.-». ' > >)


> ' >> > .

.'*:*■ >>

"3» ■ >' 9 > _>ί


>' > » , >; >'> 386>
.

■ ■ ■'.
*-ίύ2Ρ ^>
Π
Ξενοκράτους και γααηνοτ
ΠΕΡΙ

ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΤΡΟΦΗΣ.

012 ΠΡΟΣΤΕΘΕΙΝΤΑΙ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ.

φιλότιμα ίαπάνη των ομογενών Χίων , έπ' άγα5ώ ττ,ς Ελ).άοο;.

ΕΝ ΠΑΡΙ2Ι0ΙΣ,
ΕΚ ΤΗΣ ΤΤΠΟΓΡΑΦΙΑΣ Ι. Μ. ΕΒΕΡΑΡΤΟΓ.

8Ε τκουνΕ,
ΟΗΕΖ ΤΗΕΟΡΗΙΙΕ ΒΑΚΒ.015 , ΡΕΚΕ, ΙΛΒΚΑΙΚΕ, ΚϋΕ ΗλϋΤΕΕΕΙΠΙΧΕ , Ν° >β.

ι8ι4•
<?, ι»'.Ι
ΠΑΡΕΡΓΩΝ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

ΤΟΜΟΣ ΤΡΙΤΟΣ.

Ξενοκράτους και γααηνοτ


ΠΕΡΙ

ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΤΡΟΦΗΣ.


]
ΠΕΡΙ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
1

ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΪ ΤΑΥΤΗΣ.

ΙΊΚΜΑΣΕΝ ό ιατρός Ξενοκράτης κατά τους μεταςυ Τιβερι'ου


και Νέρωνος των Καισάρων χρόνους , ήγουν κατά το τεσσαρα-
κοστόν ή εζη-κοστον από Χρίστου έτος. Πατρι'ιία είχε τήν
Αορο&σια'σα τ>5ς Καριάς (ι)• από τάς πολλάς τουλάχιστον
επωνύμους Αφροίισια'οας πόλεις (β) εις ταύτην νομίζουσι
τίνες π&ανώς ότι έ^ενν>ί3/) ό επονομαζόμενος Α^ροοισιεΐ/ς
Ξενοκράτης.
Κληριης ό Αλεξανίρεύς ονομάζει Ξενοκράτην, συγγραφέα
βιβλίου έπιγραφομίνου , Περί της από των ζώων τροφής.
« ΔοκεΓ σε Ξενοκράτης, ίσΥα πραγματενόμενος Περί της
» από τών ζωών τροφής, και Πολέμων ε'ν τοις Περί
» τοΰ κατά ιρύσιν βίου συντάγμασι, σαφούς "λέγειν, ώς
» άσύμφορόν έστιν η σΊά τών σαρκών τροφή , εζειργασμένη
» η^η και εξομοιουμένη (γρ. έξωμοιωμένΥ)) ταίς τών αλόγων

(ι) Κατά τον ίριε'τερον γεωγράρον Μελε'τιον (σελ. 46•) Τα ερείπια


τίς πόλεως ταύτης ονομάζονται σήμερον, Αποίοσία. Ολιγώτερον
έχυίαίσ^ίΐ τονομα , άν πις•εϋσωρεν τί/ν Πατρίκχ»ιν ( Παλ. Γεωγοαρ.
ίχό\>3. Λατινις•ι εις τό Βερολΐνον χατά τό ι8οο έτος, σελ. 1 33), 'ο?ΐζ
τό γράφει Αφροάιφιά [ΑρΙίΓοθϊρΗίίΐ].
(α) ίίε Στε'φ. Βνζάντ. λέξ. Αρροίισιάς, χαί Μεγάλη πόλες.
α
β' περί Ξενοκράτους
5> ψυχαΐς (ι) ». Οτι οΰτε το σύνταγμα τούτο έχει τι κοινόν,
μίτο έκδιδόμενον Περί της από ιών ένυδρων τροφής,
ού'τ' Ό πατήρ αϋτοϋ Ξενοκράτης με τον ήμέτερον Ξενοκρα'την,
γίνεται φανερον άπο την διαφοράν, οχι μόνον της επιγραφής,
αλλά και αϋτοϋ τοΰ σκοπού. Ο ιατρός Ξενοκράτης χάσκει
ενός ζώων γένους, των ένυδρων, τάς δυνάμεις, θεωρουμένων
ώς συνειθισμένης Άαί συγχωρημένης εις τους ανθρώπους τροφής"
τοϋ Κλήμεντος 6 Ξενοκράτης , πυΒαγορΐζων κατά τοΰτο , .
παραγγείλει, η επαινεί τους παραγγέλλοντας, όλων των ζώων
τήν άποχήν και είναι πιθανώς 6 μαθητής και διάδοχος τοϋ
Πλάτωνος φιλόσοφος Ξενοκράτης, τον όποιον έδι&δέχθη Ό
Πολέμων, ώς γίνεται γνωστόν άπο Διο^ε'νην τόν Ααέρτιον (2),
και άπ' άλλα τοϋ Κλήαεντος μέρη (3), οπού, κα^ώς εδώ,
ένόνει πάλιν τοϋ Ξενοκράτους με τοϋ ΐίολεμωνος τονομα.
Τον ήμέτερον Ξενοκρα'την τον ίατρον αληθώς ώνόμαααν
προ τοϋ Κλημεντος ό Αρτεμίδωρος (4) και ό Γαληνο'ς. Αλλά
το σύγγραμμα του, ώς συμπεραίνεται άπο τον Αρτεμίδωρον ,
και ώς ρητώς λέγεται εις τον Γαληνόν ( 5 ) , έπεγράφετο ,
Περί τήςάπότών ζώων ώ^ελει'ας. Εις την γλώασαν
των αρχαίων ιατρών τούτο σημαίνει, περί της άπο των ζώων
βοηθείας εις τών ανθρώπων τάς νόσους• και όσας μαρτυρίας

(ι) Κλφ. Αλεξανίρ. Στρωματ, ζ, σελ. 7'7> 'Χ^' Ι&29•


{%) Βιβλ. Δ, τμ. 6-20.
(3) Στρωρατ. ά, σελ.- 3ο ι , χα! β, σελ. 4-1*)•
(4) Ονειροχριτιχ. <ί, σελ. 534, **^• >8ο5.
(5) Περί τίίς τών άπλ. «αρριάχ. ουνάρι. βιβλ. ί, σελ. ΐ3ο χαί ι5ΐ.
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. /
φέρει άπ' αϋτο ό Γαλανός , δείχνουσιν ότι τοιαύτη ήτο τού συγ
γράμματος η ΰπόθεσις , ήγουν , Υλη ιατρική (ΜαΙιβΓβ
τηέάΐοαίβ) , ώς τήν όνομ.άζουσι τήν σήμερον, η μάλλον της
Ιατρικής ύλης^τό πραγματευόμενον περί της άπό ζώα ιατρείας
μέρος. Οθεν ούίέ τούτο ό'έν έχει κοινωνίαν με το Περί τής
άπό των ένυδρων τροφής, όπου ό λόγος εΐναι περί ενός
γένους ζώων, και τούτων προηγουμένως (ι) θεωρουμένων ώς
τροφής ύγιαίνόντων, και δχι ώς άρρώςων ιατρείας. Δεν έγνώρισε
λοιπόν, ή άληθές-ερον (ώς θέλομεν Ίδιϊν μετ' ολίγον) , αμέλησε
νά κάαη γνως-ον, το Περί της άπό των ένυδρων τροφής
τού Ξενοκράτους συγγραμμάτων ό Γαληνός, καθώς ρ.άς έφανέ-
ρωσε τό Περί της άπό των ζώων ωφελείας»
Από τούτο λαμβάνει άφορμήν νά ν.ατηγορή πικρώς τόν ΰε-
νοκράτην , ώς παραγγέλλοντα ίατρικάς θεραπείας θεριελιωριένας
εις την άμαθίαν , τήν δεισιδαιμονίαν , και πολλάκις τήν κατ-
αίσχύνουσαν πολλούς ιατρούς τερατολογίαν « Καθάπερ και
» Ξενοκράτης ό Αφροδισιεϋς έποίησεν , άνθρωπος τάλλα (γρ.
τά τ άλλα) περίεργος ίκανώς , και γοητείας ούκ άπηλλαχ-
» μένος ('^)»• Αν εξέταση τις οσα φέρει απο τον αενοκρα-
την ό Γαληνός ιατρικών βοηθημάτων παραδείγματα (3), των
όποιων και ό Πλίνιος αναφέρει τινά, τοϋ Γαληνού η κρίσις δεν
θέλει 'φανήν αυςηρά. ::■ . . ■ ••'

(ι) Λέγω, Προηγουμένως, (Για τά ευρισκόμενα έν παράγω (τμ.


μέ, νΫι, /.α'ι ς) ολίγα προς άρρώςΰυς θεραπευτικά παραγγέλματα.
(2) ΤΙερΐ τίς των άπλ. ψαρμάκ. ίυνάρ:. (5ιβλ. ς- , σελ. 68.
(3) Εν τω αϋτ. συγγράιχα. βιδλ. ί, σε).. ΐ5θ.
« 2
4* περί Ξενοκράτους .
Ο,τι συναται' τις νά εΐπ/ι εις άπολογίαν , η καν ελάττωση/ .
της πλανάς τοϋ Ξ,ενοκοάτους , είναι ότι πολλά ολίγοι άπό
τους συγχρόνους αΰτοϋ και τοϋ- Γαληνοί ιατρούς ήσαν ελεύ
θεροι άπό τοιαύτας μωράς προλήψεις. Α(χελησαντες οί πολλοί
την άληθινήν τοϋ Ιπποκράτους επιςήμην , η κα: μίζαντες αυτήν
με τάς Αίγυπτιακάς και Χαλίαϊκάς μωρόλογίας , απέδιδαν δυ
νάμεις ΐατρικάς άκόριη και εις υλας, υι παντάπασιν αδυνάτους,
ί; των όποιων δραςικώτεραι και εΰκολώτερον ευρισκόμεναι «σαν
άλλαί πολλαι'. Μήν άρκεσθέντες εις την εσωτερικών αυτών χρη-
σιν, η την εςωθεν εμπίασιν , έσυμβοΰίευαν ώς ΐατρει'αν, η
προ^ύλαςΊν άρρωςτημάτων, και τήν μόνην εις το σώαα πίησίασιν.
Η πλάνη αύτη ε'^εννησε τα. προ§ασκάνια , τα. ψυλακτιηρια ,
και άλλα τοιαύτα μέσα θεραπείας γελοιώδη, από τά οποία
εις αίσχροτέρας και ^ελοιοτέρας άλλας πράξεις το διάςτημα δεν
εμεΐΐε να νιναι πολύ. Εις τοιούτους χρόνους έ'£η 6 Ξενοκράτης,
και τοιαύτην ύλην Ιατρικίην έγραψε- συναγμένων από πολλάς άλ-
λων ιατρών μωροΐογίας, ώς τό μαρτυρεί και αυτός 6 Γαληνός•
« Παραπλήσια ίέ τω Ξενοκράτει και άλλοι τινές έγραψαν περί
» £ώων , ε'| ών και αυτός ό Ξενοκράτης έζεγοάψατο τά πλεΓς-α•
» πόθεν ^άρ «ν κυπόρτησε τοσούτων τε και τοιούτων πραγμά-
»-.των αυτός πειράθήναι (ι) »!
Αλλ* εις τό πολλά περιπαιξόμενον σύνταγμα τοϋ Ξενοκρά-
τους τούτο ήσαν άρα όλα ό'ριοια τών ό'σα φέρει παραδείγματα
6 Γαληνός ,• άρα δεν εΰρίσκοντο εις αυτό και ιατρικά πολ)ά

(ι) Γαλνιν. Περί τ?,ς τών άπλ. <ρχρμάκ. 3ν»άμ. ί, σελ. 1 3ο.
ΚΑΙ ΤΡΙΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. έ
παραγγέλματα. ορ3ά, η κάν όμοια τών θεραπευτικών παραγ
γελμάτων τοϋ Ταληνού; Περί τούτου ν άμφιβάλλώμίν δεν μας
συγχωρεί το όποιον χατεχώριαα εις τάς σημειώσεις (ι) φαν.ε-
ρον απόσπασμα και λει'ψανον τοϋ Περί της άπό τών ζώων
ωφελείας συντάγματος, και τοϋ οποίον μέρος αϋτολεξεί με-
τέγραψε και αυτός ό Γαληνός, σιωπήσας τονομα τοϋ" Ξενο
κράτους. : .,._.-. .—- ι...
Και «ν όμως τίποτε καλόν εις έκεΐί/ο ίέν ευρισκετοΤ άλλ'
ήσαν όλα όποΓα .σπουδάξει νά τα παρας-η'ση ό Γαλανός, άρκεΓ
το όποιον έκόΥαω τώρα Περί τήςάπό τών ένυδρων τρ,οφΰς
συνταγμάτιον νά δείζη τον Ξενοκράτην , όμοιον , κατά τούτο
καν τό μέρος τής Ιατρικής, τοϋ Γαληνού και τών όσοι έγραφαν
περί τροφών δυνάμεως προ αυτού καί μετ αυτόν ιατρών , και νά
μας προξενήσγ λυπην ότι ο*έν ηλ^εν εις ημάς , κα3•ώς έγράφη ,
εντελές.
Κατά δύο τρόπους έμπορεΐ τις νά το όνομάση ατελές. Τών
ενδεχομένων είναι νά εγραψεν ό Ξενοκράτης , ως ό Γαληνός και
άλλοι ιατροί, Περί τροφών δυνάμεως γενικώς, ήγουν
σύνταγμα περί δυνάμεως όλων τών χρησίμων εις ανθρώπου
τροφήν ζώων και φυτών, τοϋ όποιου μέρος έμεινε τό Περί
της άπό τών ένυδρων τροφής. Ενδεχόμενον όμως και νά
μην έγραψε πλην τούτο μο'νον τό μέρος.
Αλλά τού μέρους τούτου η ατέλεια είναι πλέον φανερά και
πλέον άσχημος. Εις την διαίρζσιν τών ένυδρων (τμ. ι') βάλλει

(ι) Σελ, 1X2.


« 3
γ' ΠΕΡΙ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
ό Ξενοκράτης ι« Μαλακία και τα Οστρακόδερμα, υι κα3ώς
τά ονομάζει, Οσζράκια, ώς είδη ένυδρων διάφορα, περί ιών
όποιων μέλλει να. λαλήαγ καΒεζτς' και όμως ού'τε μαλακίου
•κανενός καμμίαν δύναμιν μας διδάσκει το σύγγραμμα του,
και εις το περί των οστρακόδερμων κεψάλαιον άφήκεν όλα τά
ονομαζόμενα Μαλακόστρακα, καΒως και εις τον περί των
λοιπών ένυδρων έπαράδραμε πολλότατα Σελάχια ( ι ) , και
#3•ελέ τις άπορτ,σειν μτ,ν εΰρίσκων άλλα τινά, και μάλιστα των
παλαιών , ως και τών νε'ων, όψοφά^ων τό μέγα σπούδασμα ^

Παίία χρ»7»ΐν ζάγαπίϊτνιν έκ Βοιωτών εγχελυν (2).

Η άτΟ.εια αΰτη είναι τόσον όλιγώτερον πιθανόν ότι προφ3εν


άπό τον Έενοκράνην , όσον εις τό τέλος τού συντάγματος
(τα. οή) δεν αμελεί νά όνομάαγ και ταρίγια τινά. εύτελΫι, όχι
όΥ άλλο , ως αυτός "λέγει , πλην νά μη λείπη τίποτε από τό
σύνταγμα του' « ίϊν προς το εντελές τΫις πραγματείας χρτι
» μνγισ3τ,ναι ». Την κολόβωσιν ταύτην , ως έλεγα εις τάς
σημειώσεις (3), έμπορεΐνά τήν άποδώστι τις εις αυτού τοϋ
Ξενοκράτους τόν προ της τελειώσεως Βάνατογ. Ενδεχόμενου
όμως καί νά έγινεν άπό ψΒοράν ») παλαίωσιν σελίδων ( ως
συμβαίνει πολλάκις ) « εις αϋτο τοϋ Ξενοκράτους τό αντί
γραψαν , ν εις τοϋ Ορειβασιου τήν συναγωγών , από τόν

(ι) Ζητεί τών ονομάτων όλων τούτων τλν έξ>ί'/»ισιν εις τάς αι>-
μ,ίΐώσίΐς, σελ. 55.
('ΐ) Κριςοψάν. Λυσις-ρ. 702.
(?>) Σελ. Ι ΙΟ.
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. ζ'
όποιον εγνωρίσϋϊΐ είς νιμχς το σύνταγμα τοΰτο , και περί τοΰ
όποιου πρέπει νά εϊπω ολίγα τινά, πριν λαλήσω πιρι της
έκίο'σεώς μου.
Ο Ορε£άσιος, σύγχρονος, αρχίατρος και φίλος Ιουλιανού
τοΰ Αύχοκράτορος , ήκμασε περ'ι τα. μέσα της τετάρτες άπό
Χριστού εκαζονταετηρίοΌς. Ησαν οι χρόνοι ούτοι , είς τους
όποιους υι ταλαίπωρος Ελλάς $ϊν έπροπάτει πλέον , άλλ' έ'τρεχεν,
γ> μάλλον έκρημνίζετο , άπο το κακόν εις το χειρότερον. Ε|
ενός μέρους υ) φιλ.οσόφία τών Νεοπλατωνικών , από ταλλο τών
σοφιστών και τών σχολαστικών φιλολόγων ό πολυπλασιασμός ,
έσυνερίζοντο νά έξαλει'ψωσίν από τάς ψυχάς τών Ελλήνων πάσαν
αϊσΒησιν καλού. Είς τοιαύτγ\ν τών ψυχών κατάστασιν φυσικά
έπρεπε νά αμελούνται τών αρχαίων τά συγγράμματα , και νά
όλ.ιγοστεύγι καΒιημέραν τών αντιγράφων αυτών ό αριθμός. Οι
το'τε ονομαζόμενοι λόγιοι, υι σοφοί, υι γραμματισμένοι , υι 6 ,τι
άλλο ονομ αγαπάς νά χαρίτ/ις εις ανθρώπους αναξίους χτ)ς
σοφίας, με πλειοτέραν προΒυμίαν αντέγραφαν τοΰ Αιοανίου
και τοΰ ϊμερίου (ι) τάς μελετάς παρά τοΰ προ επτακοσίων ετών
άκμάσανχος Δημοσθένους τους λόγους, με πλειοτέραν πολλών
συγχρόνων εμπειρικών ιατρών τάς μωρολογίας παρά τού Ιππο
κράτους τάς σοφάς παρατηρήσεις.

(ι) Ο σύγχρονος τοΰ Ορει@χσίον Ιμέριος, τοΰ οποίου τάς σωζορε'νας


μελετάς ίύσ/ολον είναι ν' ανάγνωση '/ωρϊς αηδίαν Όςις γνωρίζει τους
Δημοαθενΐγ.ούς λόγους , χα: έγεύΒη τών φωτισμένων έΒνών παλαιών και
νέων τά μαθήματα, ητο τότε, τις νά το νιςζύση. &<5α<τκαλος της V»-
τόριχης δημόσιος εις αντην τών Αθηναίων τλν πάλιν.

« 4
« περί Ξενοκράτους
Μ' όλην όριως την κοινην ταϋτην της Ελλα'ίος άρ'ρωστίαν
εσώζοντο ακόμη ολίγοι τίνες και άπ' αυτούς τους άρρωστους ,
άπό των όποιων τάς ψυχάς σεν εΓχεν έςαλει^θϊϊν τό προς τους
παλαιούς άλ/)3ινόν σέβας. Εκ τούτων ήσαν ό Αυτοκράτωρ
Ιουλιανός και ό Ιατρός και Φίλος αυτοί Ορειβάσιος* Αν και
μέ τάς φαντασιώδεις τοΰ Νεοπλατωνισμοΰ ίός'ας μολυσμένοι
καϊ οί συο , όμως ό μεν Αυτοκράτωρ ίδοζάσθη διά την σπουσην
κα> ΰπερα'σπισιν των επιστημών , και διά τάς. συναθροίσεις των
βιβ).ίο)ν, των όποιων επίσημοι ήσαν ή Βιβλιοθήκη της Κωνσταν
τινουπόλεως, και ή Βιβλιοθήκη της Αντιοχείας (ι)• και «θελε

κατασταθήν ενδοξότερος, άν ίέν έκυριεύετο άπό την μανιώδη


προΒυμίαν νά βα?,η εις τόπον της χριστιανικής θρησκείας,
χειροτέραν και αυτής της άσοψίας , την σοφίαν των Νεοπλατω
νικών. Τόν δε Ορειβάσιον , άν και παράβαλλαμενον προς τους
παλαιούς ιατρούς, έμπορεϊ τις νά τον κρίνη αντιγραφέα εκείνων,
διά την εις τους παλαιούς όμως ταύτην ένασχολησιν , και οί σύγ
χρονοι και οί μεταγενέστεροι ώς 'ένα των σοφών ιατρών έτίμησαν.
Προσταχθε/ς από τόν Αυτοκράτορα ίουλιανόν νά έκλές"//
από τους αρχαίους ιατρούς τά χρησιμώτερα, και εις ολίγας
βίβλους κατ επιτομην νά τά συνάζη , ε'σύντας'ε τεσσάρας

(ι) ΎΫις Αντιοχείας την |3ι§λιο5ίκ»ιν ί'καυσεν ό Λάίοχος τοΰ Ιου


λιανού Ιοδιανός ό Αυτοκράτωρ• και ττ,ν πυρκαϊάν ανα•//αν παλλακίδες

γελώσαι και χορεϋουσαι. Τί α'λλο ούναται νά «1'τγϊϊ τις περί τούτου


ταρ' ό,τι εΐπ-εν η άς-εία κα'ι γρόνψος έκείν») γραία , ίτις βλέπουσα τό
ενυ-ορφον κα'ι ρε'-/α τ0<' σώριατος άνάςτψα τοϋ άνοήτον Ιοβιανοϋ , έρώ-
^α?εν" «Οσον (ίήκοί χμ βά3ος η ιχωοία!» 1ό\ 2ου/ο. λεξ. ίο6ιανό{.
ΚΑΐ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. 9
(τ, ριαλλον δύο) τοιαύτας συναγωγής. Η πρώτη συναγωγή ,
εις τέσσαρα βιβλία δσ,ρημένγι , και προσφωνηρ-ένη εις τον Ιου-
λιανόν , περιείχεν έκλο^άς συντόμους άπό μόνον τον Γαληνόν.
Η δευτέρα. , εις τον αυτόν Αυτοκράτορα προσφωνημε'νη , δι
αιρείται εις έβίορ^κοντα κατά τον Φώτιον (ι), ίβδομψ.οντα-
δύο κατά τόν Σουίδαν (2), βιβλία, εκλεγμένα και άπό του
Γαληνοΰ , και άπό πολλών άλλων ιατρών συγγράμματα. Και
αί ίύο αύται συναγωγαΐ είχαν τΫ,ν αυτήν τάςΊν, ή^όι/ν άρ
χιζαν άπό το ύ^ιεινόν της ιατρικής μέρος, τήν ερευναν λέγω
της δυνάμεως των τροπών , έμετά§αιναν εις το άνατορκόν ,
εκείθεν είς τό νοσολο^ικόν και θεραπευτικόν , και δσα άνη'-
ν.ουσιν είς αυτό.
Η τρίτη , διγ,ργιμέντη είς εννέα βιβλία, δ'εν «το νέα συναγωγή,
άλλα μάλλον της δευτέρας , έβδομΥΐχονταβίβλου συναγωγής ,
επιτορή και σώνοψις , τήν οποίαν -προσφωνεί είς τόν ΰιόν αϋτοΰ
Ειιστάθιον ό Ορειβάαιος. Τήν τετα'ρτην έπιγραφομένην , Περί
εΰπορίστων, και &ηρηαε'νην είς βιβλία τέσσαρα. (3), προσ-

( ι ) Κωί. σις• -σι© .


(2) Αέξ. Ορειβάσιος. Ο Αρλ»{ είς• την νίαν ίχιίοσιν τις Ελλ>).
νιχίς Βιβλιοθήκη; τοϋ Φαβρικίου (Τορ. ί, σελ. 743)> νόμιζα, Ότι Ό
Σουίίας εϊί τόν άρι5ρόν τών έβό"ορ:οκονταιίύο περιλαμβάνει τά συ ο τοϋ
Ορειίασίου βιβλία, συναγμένα, το ίν Περί βράχων, άπό τον Ηρα-
χλάν, τό άλλο, Περί μ-ηγανημάτων , άπό τόν Ηλιόίωρον" τών
οποίων, μεταφρασμένων χα'ι τυπωμένων εις ττ,ν Λατινικών γλώσσαν ,
δεν ίξε$ό3η άχόμ» τό Ελληνιχόν κείμενον.
(3) Ο Σουίοας , παρά τήν $ε\ιτίρα.ν τήν πρΌς τον Αυτοκράτορα
πολνβιδλιν, και τήν τρίτον τήν προς τόν ύιόν Είιςά^ιον, ονομάζει
« περί Ξενοκράτους
αωνεΓ εις τον φιλον του Έΰνάπιον. Αΰτη, -«.ατά. την κρίσιν τοΰ
Φωτίου , ομοιάζει πολύ τΫιν προς τον Εύστάθιον έννεάβιβλον
συναγωγήν.
Από τους σωζόμενους ετι τοϋ Ορειβασίου -κόπους τούτους,
των οποίων ό κατάλογος ευρίσκεται εις τη,ν Ελληνικών βιβλιο-
3ήκην τοϋ Φα§ρικίου (ι), πολλών προ πολλού έξεδό5η ή
Αατινική μετάφρασις. Εις το Ελληνικόν όμως έτυπώΒησαν
περ'ι τά μέσα τής δεκάτης έκτης ίκατονταετηρίδος πολλά ολίγα
τινά(ίί).
Των ολίγων τούτων είναι και το Περί τ^ς άπο των ένυ
δρων τροφής μικρόν συντα^ατιον τοϋ Ξενοκράτους, το
όποΓον ετι μικρότερον έζέδωκ'ε πρώτην φοράν, κατά. το 1 559
έτος έ Γεσνίΐρος, επειδή δεν είχεν εΰρεϊν ακόμη τότε ό περί
φημος οίιτος ιατρός και φιλόλογος πλην τά τριακονταπέντε
πρώτα τμήματα (ά-λέ) κατά την διαίρεαιν της ιδικής μου

αλλ>)ν έπΐ'/ραφομένγ-,ν , Προς τ ονς άποροΰντας των ιατρών, και


διγρημίνην εις τέσσαρα βιβλία* π&αν'ον Ότι είναι ί αύτίι ρε τίιν Περ'ι
εύπορίς-ων. Παρά ταύτας ονομάζει κα'ι άλλα ο*ϋο τοΰ Ορειβασίου
συντάγματα, τό Περί βασιλείας, κα'ι τό Περί πα3ών. Το πρώ
τον είναι άλλότριον τις ίατρικϋς' τό δεύτερον , άργίβ&λον αν επραγ-
ρατεύετο περί σωματικών ί ψυχικών πα3ών.
(ι) Τίς νέας έκσ". Τόα. ί, σελ. 743•
(2) οΓον τά πρώτα ε£ κεφάλαια τοϋ πέμπτον βιβλίου τίς β€ο)ορι»]-
κονταδίβλου συναγω^ίς, κα'ι μικρόν τι μέρος άπο τϋς προς τον Ευ-
νάπιον συναγωγές , κατά τό 1 543 έτος" τά Ανατομικά κατά τό ι 556,
των όποιων οευτέοα εκοΌσις έτυπώ5» εις τό Βαταυικον Λο^γοοΰνβν
κατά τό 1^35.
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. ύ
εκοοσεως. Εντελέστερον έπειτα το ήυρε, καϊ εις την Ελληνική ν
αυτού βιβλιοΒηκην το έ'βαλε (ι) περί τάς αρχάς της ίεκα'της
ό^ίοης εκατονταετηρίδας ό Φαβρι'κιος. Τρι'την έ'κο\ισιν έκαμε
κατά το ι 7 7 4 έτος ( μετατυπω3εΓσαν κατά τό ι 7 7 9 ) ° '«τρος
Φρα'ντσης. Η τέταρτη είναι τοϋΚαιετάνου Κγ/.όρα (03]βΐ3ηο
αβ Αποογ»), τυπω^εϊσα ε/ς Νεα'πολιν κατά τό ι 7 94 '"°5*
ε:ς αυτήν ευρίσκονται κατά τύχην και όλι'ρ/αι σημειώσεις ίίικαι'
Ρ°ν> ώ? $έλομεν ίδέϊν μετ' ολίγον. Η πέμπτη, δημοσιευθείσα.
από τόν Ματθαίον εις την Μόσχαν κατάτό 1 8ο 8, ίιά φιλότιμο»
δαπάνης των Ζωσιμάδων , ίέν εΓναι κυρίως έκίοσις κα3' αυτήν,
αλλά μόριον (α) έκίόσεως μέρους της συνα^ω^ής τοΰ Ορει-
βασι'ου.
Τό μέρος τοϋτο εις τό αντίγραφαν περιείχε τά ίεκαπέντε πρώτα
βιβλία της ΕβΊίομηκονταβι'βλου. Αλλ' έπειση ό Ματθαίος άφήκεν
οσα ο Ορειβα'σιος εΓχεν άπο τόν Ροΰοον και άπο τόν Γαληνόν ,
ως ευρισκόμενα εις τά προεκδοΒίντα των δύο τούτων ιατρών σιΐ}»-
γράμματα^ τά δεκαπέντε βιβλία συστέλλονται εις όλι^α τινά κεφα'-
λαι μο'νω> ίνδεχα βι&λίων τούτων, άβ', δ', ε, ς-', ζ', ή, 6', ι', ιδ', ά}

(ι} Εΐί τί; οποίας όμως τ«ν νέαν εκίοσιν άρε'λυσε νά τό μετατν-
πώσν? α Κα\τ,ς. Κατά τ>]ν αυτήν έκατονταετίΐρίία , •7^4> έ?ε'οωκϊν
εις τήν Φλωρεντίαν ό ιατρός Κοχλιό; [Οοοοίιί] άίλυν 2υνα-/ω7»)ϊ
χειρουργικών τοΰ Νικήτα, εις τήν οποίαν εύοίσκονται ίύο βιβλία, άπο
τήν Ε&ίορ;»κοντά&ιβλον . τοΰ Ορειβασίου ίπαρμίνζ, τό τϊσταρχΜςΌν
έκτον, Περί καταγμάτων, κα'ι τό τεσσαρ»κος-όν έβδομον , Περί
έξαρ,ϊρϊϊριάτων.
(2) Ιίε τήν κατά Μόσχαν εκίοσιν , σελ. 7"3ί)•
& περί Ξενοκράτους
και περιέχουν είκοσι ιατρών λείψανα, μεταξύ τών οποίων είναι
και το προγνωσμένον συνταγμάτιον Περί τής άπο των ένυ
δρων τροφής τοϋ Ξενοκράτους , άρώμούμενον πεντηκοστόν
ο^σοον τού" δευτέρου βιβλίου της ΕβσΌριηκονταβίβλου κεφάλαιον ,
και άλλο μικρόν αποσπασμάτων τοϋ αϋτοϋ Ξενοκοάτους , τρίτον
τοϋ δεκάτου πέμπτου βιβλίου τής συνα^ω^ής κε^άλαιον ,
επιγραφόμενον , Τίνες κήρυκες και πορφύραι ώς έμπλα
στρα ώφελοϋσι (ι).
Καϊ εις τήν κατά Μο'σχαν ταύτην εκδοσιν , και εις τάς προ
αυτής, τό χ,είμενον τοϋ Ξενοκράτους είναι άσγγ\μισμίνον άπο
πολυάριθμα αντιγραφέων σφάλματα, εις τά όποια έπροστέ3γ\σαν
και τυπογραφικών σφαλμάτων άριΒμός δχι μικρός. Τα πρώτα
βλέπει τις εις τάςΰποσημειωθείσας ε;ς τό κείμενον τής εκδόσεως
ι
μου διαφόρουςγραφάς ' ταύτα και τά δεύτερα όμοϋ εις τάς προτε'ρας
εκδόσεις. Διά τι έμειναν εις αϋτάς τόσα σφάλματα έργον Ίδικόν
μου δεν είναι να το εξετάσω. Δίκαιον όμως είναι νά εξαιρέσω
τον πρώτον έκδοτων , τον Γεσνήρον, όστις και αν δεν έδιόρΒωσε
τό κείμενον , αί όλί^αι του όμως κριτικού, σημειώσεις εις όσον
τοϋ κειμένου μέρος μικρόν ητον εις εκείνον τότε γνωστόν,
μαρτυρούν ότι έδύνατο νά τό έκδώσΥΐ όρ5ώτερον. Παρά τάς
λεκτικάς (νά τάς ονομάσω ούτως) -κρίσεις ταύτας έπρόσθεσεν
ό Γ εσνήρος και πρα)>ματικάς , τοιαύτας δτηλαδϊΐ , ε/ς τάς οποίας
έςετάζει τήν περί τών άπο τάς λέξεις ίηλουριε'νων πραγμάτων
υπόΤ-ηψιν τον συγγραφέως , και τήν παραβοίλλει με συγγρα-

(ι) Εις ττ,ν χύτ'πν , σίϊ. 55•]• ίίε τά; ι^μίΐώυ. ρου, «V 312.
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. ./
(ρέων άλλων, και οπού είναι χρεία., με τήν ΐ<5ί'αν του υπόληψη/•
Απο τους μετ' αυτόν εκδότας, ό μεν Φαβρίκιος <3£ν ϊκαμζ
σημειώσεις, ίιότί ούσ° ώς χωρις-ην εκδοσιν έδημοσάυαε τό συνταγ••

μάτιον τοΰ Ξενοκράτους, άλλ' ήοκέσθ») να τό τυπώση παρεκδχ-


τικώς είς τήν Βιβλιοθττκ/ιν του, ώς άξιον να ηυΙαχΟη, και κινίυ-
νεΰον να άαανισ&ί «ϊιά τήν μικρότητα του• Από <$έ τους λοιπούς,
ό ριέν τρίτος εκδότης (Φράντσης) περιορίζεται εις τήν παράΒεσιν
των εις άλλους , και μάϊις-α τον Αθήναιον , ευρισκομένων περί
τών όμοιων ιχθύων παρατηρήσεων , είς την οποίαν είχεν όίη^ούς
τόν Ούοττώνον (ι) τόν Γεσνίΐρον (β) και τον Σκαλι^έρον (3).
Ο τέταρτος εκδότης (Αγκόρας) είς μεν τάς σημειώσεις τών
προ αϋτοΰ έπρόσθεσεν όΐίγας' ϊγει δε τούτο ίδιον η ϊκδοσίς
του, ότι παρέβαλε τάς παλαιάς τών ιχθύων ονομασίας με τά
όποια δίδουν είς αυτούς ονόματα ο'ι νεώτεροι ιχθυολόγοι κατά
τού Λινναίου το σΰςημα. Η τελευταία προ τϋς ίοικής ρ•.ου

Ικίοσις τοΰ Ματθαίου πραγματαιην σημείωσιν η έ\ήγ/\σιν δεν

(ι) Τοϋ Αγγλου τούτου ίατροϋ τό σύνταγμα έιτιγράψζται , Εάθ3Γ-


(ϋ^οΙΙοηϊ Οχοηίεηδίδ ϋβ άίίΤεΐ'εηΐϋε ;ιηίιη;ι1ίιπη ΙίΒπ (Ιεεειη.
1λι(.<ί. Ραιϊϊ , 1 55α.
(ι) Παρατάς εις τά τριακονταπε'ντε τμήματα τοΰ Ξενοχράτου; ολί
γας οτιριείώσεις, έγραψε* ό Γεσνϊοος και σύνταγμα Λεξο&χώτατον Περί
ένυδρων , έπιγραψόμενον , ΟοηΓ3(ϋ Οεβηεπ άβ ρϊδςΐαπι ει αφίίΐ-
Ιίΐϊαηι αιπιηαιαίιιπι ιιίΐίππι. Τίβαπ 1 558.
(3) Εκίότην μεταψραςτ,ν χαί σχολιαςτιν τοΰ Περί ζώων Ίςορίας
τοΰ ΑριςΌτε'λους , έπιγραψομένον , Απδίοΐβΐίδ ΗίδΙοηα ;ιηί πηιίπιηι,
Οτχοβ βΐ Ι,&ΐϊηε απη νεΓδίοηε ηον» ει οοιηιηβηΐΒπίβ Ιοί.
Οιοϊαι•. 5ο&Η§επ, εΐε. Το1ο$κ, 1619•
& περί Ξενοκράτους
έχει καμμίαν' διότι σκοπός του ντον , όχι νά έκδώστί τον Ξενο-
κρ«τ*]ΐ/ , άλλα μέρος άνέκόοτον της συναγωγής του Ορειβα-
σίου , εις τήν οποίαν κατά τύχην εΰρίΒη χαί του Ξενοκράτους
τό σύνταγμα. Τών όΐίγων γραμματικών σημειώσεων εις το
κείμενον τούτου, ώς και είς τών λοιπών των περιεχομένων εις
τήν συναγωγών, διδασχβύχχ,ωτέρας άλλας σεν εσυγχώρουν εις
τον έκίότην ούτε τό }^Ρα?> ου-τε τ' Γί^ον τοϋ καιρού.
Καιρός είναι νά φανερώσω τάς άγορμάς και τά ^/'νέθλια
και της ί&κής μου ταύτης εν.δόσεως , έκτης εις τήν χρονολογιν.'ην
τάςΊν περί τών ελλειμμάτων τής όποιας (πολλών Γσως) ιίύναριαι
κ' ε'^ώ νά προφασισθώ έςω πολλών ασχολιών άλλων, και τήν
νεροντικήν άδυναμίαν. Εάν παρά τάς προ αυτής εχη τι1 χιησι-
μώτερον , το χρεωστώ εις τά όποΓα εΓχα πλειο'τερα τών προ εμού
βοηθήματα.
Εφανε'ρωσα ολίγον άρχητερα, ότι εις τήν τετάρτην έκίοσιν
τοΰ Ξενοκράτους ευρίσκονται κατά τύχην και όλι'^αι τινές ση
μειώσεις ί^Ίκαί μου. Είπα, Κατά τύχην, διότιοϋτ' ό έκδοτης
είχε χρειαν £ένων σημειώσεων , ού'τ' έ^ώ έπ&υμίαν νά προσδέσω
σημειώσεις εις ζένας εκδόσεις. Αλλά με τόν Νεαπολίτην έκδότην
είχε κοινοΐογίαν ε'πιστολικήν είς τών Παοισινών μου φίλων ό
φιλολο^ώτατος Ρωχέτιος , τοΰ όποιου τόν πρό μικρού 3άνατον
θρηνώ μέ πολλούς άλλους Βαυμαστάς τής σοφίας του. Ούτος
έίεύρων τινάς μου σημειώσεις εις τόν Ξενοκράτην, μ' έπαοα-
κάλεσε νά τόν συγχωρήσω νά τάς πε'μψ/? προς τόν Νεαπολιτην
φιλον του. Καϊ επειδή τότε, διά σωματικτ,ν νόσον, δεν είχα
δύναμιν μήτε νά τάς αναθεωρήσω , μήτ' είς -/.αΒαρόν νά τάς
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΛΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. ά
μεταγράψω , 6 φίλος Βέλων νά μοϋ αναίρεση πάααν πρόφασιν,
τάς μετέγραψεν , ώς «σαν, και τάς έ'πεμψεν εις τόν έκδοτων τής
Νεαπόλεως, όπου εις τάς ίδιχάς μου αμαρτίας επροατέΒ-ησαν
άλλα πολλά τυπογραφικά παροράματα.
Βλέπων έπειτα, ότι οι σοφοί κριτα'ι των τοιούτων έκριναν
τάς ατελείς ταύτας σημειώσεις με συγκατάβασιν , συγχωρήσαντες
τάς εσφαλμένας διά χάριν ολίγων όρΒών , δεν έλειπα νά τάς
έπιδιορΒόνω και νά τάς αυξάνω, οσάκις αί λοιπαί μου άσχολι'αι
το έσυγγώρουν' και η επίμονη αύτη μ' έφερε τέλος πάντων εις
έπιΒυμίαν νέας εκδόσεως τοϋ μικρού τούτο;/ λείψανου τής
αρχαιότητος , τοϋ όποιου αν όχι άλλο , «το καν το κει'μενον
δυνατόν νά έκδοθη με όλιγώτερα σφάλματα. Τό έτο:μα£α λοιπόν
νά όΌ3η εις τους τύπους , ένωμένον με το περί όμοιας ΰποΒέ -
σεως τοϋ Γαληνού σύγγραμμα. Αλλ', επειδή εμαΒα άπό την
άπό τον Σνεϊδέρον κατά το 1789 έτος έκδοΒεΐσαν (ι) Συνω-
νυμίαν τών ιχθύων τοΰ Κρτεδίου (την οποίαν τότε ίέν
εγνώριζα ακόμη ) , ότι ό σοφός αύτης εκδότης (μελέτα νά
έκδώση και τόν Ξενοκράτην, ανέβαλα την έ'κδοσίν μου, εως
νά φανη η εκδοσις τοϋ Σνεϊδέρου , με ελπίδα νά ώφεληΒώ και
άπ' έκείνην. Μετά διάστημα όμως τοσούτων ετών ματαίως
έλπίσας την έ'κδοσίν εκείνου , δημοσιεύω σήμερον την Ίδικήν
μου• άλλα την δημοσιεύω εις την οποίαν εΰρίσκετο κατάστασιν
προ πολλών χρόνων, προσΒέσας μόνον εις τάς σημειώσεις
ολίγα τινά, όσα 'έμαΒα άπό τά όποια δεν ήσαν η έκδομένα, η

(ι) ΡβίΓ. .Ατΐ€ά. Ξ^ηοηχτη. /3ΐίο. ρα§. ν/β.


υ-' περι Ξενοκράτους
γνωρισμένα ακόμη τότε εις έμέ συγγράμματα (ι). Εκ τούτων
εΐνχι τό ανωτέρω (2 ώνομασμένον μικρόν άποσπασμάτιον τοϋ
Ξενοκράτους , το όποιον επΐιρα από την εις Μόσχαν εκδοσιν ,
και κατεχώρισα εις τάς σημειώσεις μου (3) διωρ^ωμένον ,
ίσον ήτο δυνατόν" ώστε παραστένει -η ϊκδοσίς μου ανελλιπώς
όλα τα σωζόμενα, ?; κάν γνωριζόμενα , τοϋ ιατρού τούτου
λείψανα.
Η όπωσοϋν αύτη τελειο'της τών λειψάνων τοϋ Ξενοκράτους
μοΰ εγέννησε την έπ&υμίαν να. τελειώσω και αυτήν την περί
τών ιχθύων υπόθεσα/, -ήγουν να βάλω εις ττ,ν εκδοσίν μου,
όσα περί αυτής ευρίσκονται και εις άλλους παλαιούς συγγραφείς.
Τούτο τ,το πολύ δυσκοϊώτερον , ' επειδή έγρειάζετο πίειοτέραν
άνάγνωσιν και ϊρευναν. Ηρκε'σθην λοιπόν να προσδέσω εις το
ήδη ζροσΒεμένον τοϋ Γαληνού συντα^μα'τιον Περί της από
τών ένυδρων τροψης, έπαρμίνον από το τρίτον βιβλίον τοΰ
εις τρία <5ιηρηρ.ένου Περί τροοών δυνάμεως, ολίγα τινά
και από τό ίεύτερον, και «πό τό Περί εύχυριίας και κακό-
χυμίας τοΰ αύτοϋ σύγγραμμα.

(ι) Παρά τάς πρ'..σ3ιίκας ταύτας εδιαίρεσα και το σν^^ραμμάτιον


εις τμήματα , έβίο^ιίιζονταοκτώ τον άο<5ρόν , όνοριάο•ας τάς με•/ά\ας

πέντε διαιρέσεις κεφάλαια , και άψήσας τήν διαίρισιν των προ ΐμαϊι <
εις τρ'ακονταέξ (κατά τΐν τρίτην ίκόΌσιν), ί τριακονταεπτά (κατά
τήν τετάρτ»ν ) παραγράφους, τους όποιους όριως έσχιριείωο-α εις τά
πλάγι* των σελίδων (ΐ-ΧΧΧΥΐ).
(ϋ) Σελίο. ε' και ιβ .
(5) Σϊλίο*. 212.
Δια
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. ιζ>
Δώ την αύτην οάτίαν είχα. προσθέσειν άπ άοχης άπό τόν
Αθήναιον και άΧΚων Ιατρών μαρτυρίας περί δυνάμεως ιχθύων*
οι επισημότεροι τούτων είναι ο Διοκλ»5ς, ό Μνησίθεος, ό Φιλό
τιμος, ό Δίβιλος και β 1/έσιος• των όποιων πολλά, ως και πολλών

άλλων, ήψάνισεν ό χρόνος , ώς Βελομεν ίοείν ριετ' ολίγον• Συν


οδεύει τους Ιατρούς τούτους και ό Αρχέστρατος, άπό τού όποιου
το άστεϊον ποίημα , έπιγραψόμενον Γαστρονομία, έπηρα όσχ
μάς εψύίαζεν άποσπασμάτια ό Αθηναίος, ύπόθεσιν έχοντα των
ένυδρων την τροφήν.
Ο Αρχέστρατος ούτος , γέννημα τής Γέλας , Σικελικές
πόλεως , αρχαιότερος και αυτού τού Αριστοτέλους, και σχείόν
τού Περικλέους σύγχρονος, ού'τ' ιατρός >}το, ού'τε τους ίχθύας
θεωρεί, ώς ιατρός, άλλ' ως όψο^α/ος. Μέχρι τούτου το κακόν
ίέν είναι πολύ" και ό Αρχέστρατος )$θελεν άςΊωθ>5ν και άν-
ίρια'ντος ίιάτό πουριά του άπό τους Ροδίους, ο'ι οποίοι τόσην
είχαν καλ«ν ύπόληψιν περί των ΐχθυ ο ιρανών, όσον έχ,αταψρό-
νουν τους χρεωγάγους (ι). Αλλά κατά τόν μαΒητην τού Αρι
στοτέλους Κλέαρχον, και τόν Στωίκόν Χρύσιππον (ϊ) , ό
Αρχέστρατος ^το και Σαρσαν«παλος. Εάν « κρίσις των δύο
τούτων φιλοσόφων στηρίζεται εις αλλάς περί τ>5ς £ω*ίς τού
Αρχεστράτου ειδήσεις, άγναντους εις ημάς, ό σαρδαναπαίιχός
αυτού βίος «το κάκιστος , επειδή υποθέτει καταφρόνησα πολλών
καθηκόντων. Εάν βριως άπό μόνον τό ποίημα του έαυμπέραναν
και την διαγωγην , ή κρίσις είναι και σφχλερά Λαί άδικος. Οταν,

(ί) Αίλιαν. Ποικ. ίς-ορ. Α, α8.


(2) Παρά ΐώ Α5ϊΐν. σίλ. ί85, 294 ««ί 335.
«>5 περι Ξενοκράτους
παραδείγματος χάριν , παραγγέλλη ό Αρχέστρατος εις τους
ό'^οφάγους νά καταπίνωσι με τόσην σπουδην , ώστε νά πνί-
γωνται (ι), η ν άγοράξωσι τους ίχΒύας προς ισοβαρές χρυσίον,ι
διάνα μη πέση οργή θεού εις τάς κεοαλάς των (2), τοιαϋται
ΰπερβολαι δείχνουν άνδρα φίλογελωτα, από τον οποίον εις τον
Σαρδανάπαλον το διάστημα είναι ακόμη πολύ. Αυτή τοΰ πονή
ματος η επιγραφή, Τ αστρονομία (3), άρκεϊ νά δείςη τον
κωμικόν του ποιητοϋ σκοπόν. Οπως άν ηναι, 'όσα έμειναν οΚίγα
τίις Ταστρονομίας άποσπαράγματα μας προζενοΰσι πά5ον τοΰ
όλου- πονήματος, οχι μόνον ως αστείου, αλλά και ώς χρησίμου
εις την φυσούν των ΊχΒύων Ίστορίαν' διά το όποιον και ό
Σνέίδέρος τά επρόσ^εσεν εις την νέαν έκσΌσιν τοί; Περί £ώων
ιστορίας τοΰ Αριστοτέλους.
Εις τάς μαρτυρίας και τού Αρχεστράτου , καϊ των άλλων,
ιατρών, η φιλοσόφων, ονομάζονται πολλάκις ίχ^ύες άλλοι
παρά τους ευρισκομένους εις τοΰ Ξενοκράτους το σύνταγμα.
Πολλάκις" έλαλησα παρεκβατικώς και περ'ι τούτων , οσάκις
μάλιστα είχα , η νά 'έχω έπεΒύμουν , της κοινής ημών γλώσσης
όνομα φραστικόν τοΰ παλαιού ονόματος , με σκοπόν νά δώσω
άφορμην εις τους ομογενείς φυτολόγους νά έ'ξετάσωσιν άκρι-
£εστερον} και νά συναΒροίσωσιν έκαστος από τους τόπους της

(ι) Ιίε τάί σνι,αείώσ. ρ.ου , σελ. 66.


{ρ.) \δε τάς αϊ/τ. σελ. 1 59.
(5) Προ ολίγων ετών ές•ιχούργ»ισε κα'ι έπέγραψί, Γ ας ρονοριίαν
( Οίΐ8ΐΓθΐιοηιΪ6) , κατά ριίρισιν τοΰ Αρχεςράτον , Παρισινός τις
ποιητής , οςις από κανένα οΐν έκατηγορ^ι Α* τοϋτο ώς γα,ςρίμαργος.
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. ιδ'
γενέσεως , τής διατριβής , ή περιηγήσως αυτού , τά διάφορα
τών ιχθύων ονόματα, τών όποιων τά πλειο'τερα είναι τά αυτά
εκείνα τών παλαιών. Η ομωνυμία πολλών, ώς και ή συνωνυμία
έκαστου κατά μέρος ιχθύος, έφερε μεγάλην σύγχυσιν εις την
Ιστορίαν τών ένυδρων τήν οποίαν με πολυχρονίους κόπους
έσπούσασαν οι νεώτεροι νά διαλύσωσι, και πολύ μέρος έδιά-
λυσαν' αλλά μένουσιν ακόμη ό'χι ολίγα ύς' αυτήν , τών όποιων
ή λύσις προσδένεται άπέ και το γένος και τ»ιν γλώσσαν Γραικούς.
Οταν λέγω τήν γΐώσσαν , εννοώ γλώσσαν ένωμένην μ$
τήν ΐχ3τυολογικήν έπιστήμην , κατά τήν μέθοοον τών νεωτέρων,
και μ' έκεΓνο τ»5ς παρατηρήσεως το φίλοσοφικόν πνεύμα, το
όποιον έδόζασεν εις τους παλαιούς τον ΑοιστοτΟην , εις τους
νε'ους τον βυοώνα, και ομοίους άλλους τοϋ Βυ^ώνος άνδρας.
Οστις ευτύχησε νά εχη τοιούτον πνεύμα, δεν άφίνει τίποτ'
άνεζέταστον , δεν καταφρονεί οϋό" αυτών τών Ιδιωτών κα'ι χυ
δαίων τάς όποιας δίόΌυσιν ονομασίας εις τά πράγματα, ή
έχουσι περί αυτών υπολήψεις" άλλ' ακολουθούν και εις ταΰτην,
και εις τάς λοιπάς ολας αίΐτών έρευνας , ο , τι παραγγέλλει
περί τής Ιατρικής επιστήμης , άλλος μέγας Ελλην παρατη
ρητής, ό Ιπποκράτης (ι).

(ι) « Κα3όλον δζΐ εχίσ3α.ι τών γινομένων, και περί ταύτα, μτι
» ίλα,χίς-ως γίνεσ,δ'αι... ρι όκνε'ειν <ίέ πάρα (γρ. <ίέ και παρά) ΐοΊωτε'ων
» ίς-ορε'ει» , ίν τι όΌκε'»! ξνμγέρΐιν εις χαιρ'ον 3εραπΓ,ϊτ,ς. Ούτω γαρ
» ίοκε'ω τ«ν ξύμπασαν τέγννν άναίειχ^ϋναι Λά τό ες έκάς-ου τοϋ
» τ;λους (γρ. το τέλος) τνρτ,ΆΫιΐιαι , και εί{ τώυτο ξυναυλισ5ΐναι
» (γρ. ξυναλισ3ήναι) ». Ιππο^ιράτ. Παοαγγελ. § 2, σελ. 6ι.
β α
κ' ΠΕΡΙ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
Η γ'ΐώσσοί μας, αν και έβαρ&φώθη διά τάς κοινάς τοΰ
γένους δυστυχίας , με^άλην όμως βοηθειαν δύναται νά δώση
εις τους ερευνώντας τα. πράγματα, και πλέον εις τον έρευνώντα
Γραικοί/ -καρά εις τον άλϊ.ογενή σοφίν της Ευρώπης. Τών αλλο
γενών ύι περιήγησις και διατριβή εις την Ελλα'δα είναι πλεο-
να'κις όλιρ/ου καιροϋ έργον" και πολλοί άπ' αυτούς, η ίέν γνω-
ρίζουσι την γλώσσαν , η γνωρίζοντες την προφέρουσιν, ώς
προψέρουσι και την άρχαίαν Ελληνικών , ήγουν με τρόπον ,
(άστε οϋτ' ερωτώντες τους Ιδιώτας Γραικούς, και μάλιστα
τους αλιείς, καταλαμβάνονται, ού'τε τους άπον.ρινομίνους είναι
καλοί νά καταλάβωσι• και συμβαίνει πολλάκις και εις τους
έπιθυμοϋντας νά μάθωσι την όνομασίαν τινός πράγματος,
και εις τους νά τήν &όας*ωσι πρόθυμους το ^ελοΓον ,
Αριας άπτά-τουν , οι ί' άπνρνοϋντο σκάρας.

Και όμως άπό τους χυδαίους τούτους Γραικούς είναι άνάγν.η


νά μάΒη ό επιστήμων της φυσικές ιστορίας τά σημερινά τών
πραγμάτων ονόματα, ώς ορθότατα το ε'νόησεν ο μακαρίτης
Φορσκώλιος , ( ι ) , δχι μόνον ώς φυλάς"αντας απαράλλακτα
ονόματα παλαιά όχι όλι^α , άλλ' ότι καϊ αυτά τά φαινόμενα
διάφορα είναι, η χυδαϊσμοί τών παλαιών, 5; εύρίσκοντο εις
■/.ανέν' άπό τους πολλούς αφανισμένους αρχαίους συγγραφείς,
η ποιητάς. Τοιαύτα ιχθύων ονόματα έβαλε πολλά εις το ΛεςΊκόν

(ι) (^ιιίδφΐίδ 8ρεείε$ οοαεει-ναι-ε, νεί φΐο<1 βαρίβηΐίιΐδ ]'α-


ίΐϊεανειϊπι, ΐεβίβεεοππιι ικιΐιιι-αιιι βΐιιιίειε οιιρϊΐ , Ιιιιΐε βο-
εϊεΐαΐεπι εοιηπιεη<1ο ρϊ*ι:.Ίΐυπιηι Ογκοοπιπι, ιι!>ί βεεαηίαίεια
ει αρεΓίαηι ϊηνεηϊΐ 6άαη(Όαοήρΐΐοη. αηΐηιαί. ραβ. XXX),
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. κά
του ο Ησύχιος, αίνιγματώδη εις τους κριτικούς, διότι δεν ευρίσ
κονται εις κανένα, ποιητήν η συγγραφέα σωζόμενον , και τών
οποίων τά ϊγνη πιθανόν ότι φυλάσσονται ακόμη εις κανένα τόπον
τής Ελλα'ίος , επιτήδεια νά διορΒώσωσι και να έζηγήσωσι τον
Ηαύχιον. Διά τούτο έπεΒΰμησα πολλάκις και με βασανιξομένου
οεήσεις έζήτησα από τους ομογενείς νά φροντι'σωσί τ«ν συν-
ά^ροισιν και εις Αεζικόν καταχώοισιν οίων τής κοινής -ημών
γλώσσης τών λέξεων, διά καν νά ελευΒερο&ώμεν από τήν έντρο-
π»ν τού νά μήν έ'χωμεν έντελέατερον Αεξικόν παρά τον Θη-
σαυρόν ( ι ) τού Καπουκίνου Σομαυέρα. Μανθάνω τώρα μ'ε
ευχαρίστησιν ότι άξιον φροντίδας έκρίΒη και τούτο. Χάρις και
τιμή μεγάλη εις τους Φροντίζοντας ! Διά τήν αυτήν αιτίαν εις
■τάς σημειώσεις μου ανάγκασαν πολλάκις νά προσδράμω και
εις αυτό Θεοδώρου τοΰ ΐΐτωχοπροδρόμου το τρισβάρβαρον
και βωμοΧοχικόν ποίημα, παραβάλλων με τάς εις εκείνο εϋρι-
σκομένας Ίδιωτικάς όψβριων ονομασίας τάς σήμερον συνει-
3ισμένας εις τήν γϊώσσάν μας.
Ο Πτωχοπρο'ορομος ητο σύγχρονος , και όχι όϊιγώτερον
σοφές, τοΰ Αρχίεπισκο'που τν5ς Θεσσαλονίκης Ευσταθίου. Ε/ς
τούτο όμως διαφέρει άπ' εκείνον , ότι ό φρόνιμος και φιλογενής
Ευστάθιος έκατα'λαβεν , ότι ή δυστυχής εκείνη τού χρόνου
περίοδος δεν ήτο πλέον περίοδος ποιητών ή συγγραφέων άργε-

(ι) βϊΐσαυρόν ττ,ς Ρωραϊχΐς χα'ι τΫις Φράγχιχνις γ\ώσ-


9 α 5, επιγράψη τό α'3λιόν του Λεξικόν ό Σοααυϊ'ρας' χαί όμως, 1>
Τ»; δνςνχίας] Θοσαυρος ΆηΒως άνχι, ΐΓ^οαβα).λόρενον πρΌς άλλα.

Μ
α& περι Ξενοκράτους
τύπων, άλλα πολλού επαίνου και μεγάλης άξιος ευγνωμοσύνης
ωΒελεν εΐσΒαι, αν έδύνατό τις να. προετοιμάσω και να όδωγτ,αιη
το εΒνος εις εΰτυχεστέραν αλλην περίοδον , άνάπτων εις τάς
ψυχάς τον σβεσμένον τών αρχαίων ποιημάτων και συγγραμ
μάτων έρωτα. ΕνασχολίίΒ'η "λοιπόν εις τών εΕτ,γιησιν τοϋ πρώτον
ττις Ελλάίος και της Οικουμένης όλης Πολτού (ι). Ο ίέ
Πτωχοπρόφομος ε'γινεν αυτός και ποιητής και συγγραφεύς,
έτι και σχολιαστής εκκλησιαστικών κανόνων , οί όποιοι χρείαν
έίΎιγώαεως δεν είχαν. Τι' συνέβη έκ τούτου; Ενόσω ζω τοϋ
ίο.ςα'σαντος τους ΕλΛηνας Ποιητοϋ το ο&άνατον όνομα, Βέίει
συνδοζάζεσ^αι και 6 προσκολλ>7σας εις αυτό τό ίίικο'ν του
Εΰστα&ιος' οί ίε μάταιοι τοϋ Πτωχοπροσρόμου κόποι ιίς μεν
τών φωτισμένων Εΰρώπην μόλις εΓναι γνωστοί" εις τιμάς δε οί
μεθοδικοί της φιλολογίας διδάσκαλοι τους έζώριααν άπο τα
σχολειά των, άφίνοντες αϋτοϋς να. εΰφραίνωσιν ακόμη οϊ.ίγων
τινών σχολαστικών αΰτία, γλυκυτέρας μουσικής αναίσθητα.
Εις τα πολλά όμως ταύτα τού Πτωχοπροσρόμου πτωχά
γεννήματα ευρίσκονται και δύο ποιήματα, στιχουργωμενα εις
τήν τότε κοινώς λαλουμένην γλώσσαν τών Τραικών. Τό εν
έχει επιγραφών τών αυτών και προσφώνωσιν, Προς τον Βασι
λέα Μάνου η λ τον Κομνηνό ν* είς τό όποΓον Βρηνολο^εΓ
αστειευόμενος των πενίαν του• τό άλλο, και αυτό προς τόν αυτόν

προσφωνωμίνον , επιγράφεται, Κατά Ηγουμένων (2). Η

(ι) Ιίε Μυ5. \Ίαωπ< σννα-/ωγ,ς τό Πρ&οψ. σελ. λγ -λο* .


(ί) Και όχι, Κατά Ηγουμένου (ΟοηίΓα Ηβ§υπΐ6ηαιη), ώ{
τό ονομάζει Ό Δουχάγγιος εις τό Λεξικόν του, όσά/.ις ρε'ρει άπ' αυτό
ιιζατυρίας .
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. κ/
ΰπό5έσις τούτου είναι νά στηλίτευση των τότε ριοναστ/ιοιακών
Ηγουμένων τΫιν άναίσγυντον σπατοίλην, τΫιν οποίαν εκθέτε*
πάλιν αστειευόμενος , με σκοπόν νά χάμη τΫιν στηλι'τευσιν πλέον
εύπρόσίεκτον εις τάς βασιλικάς ά/.οάς. Αλλ' αί Πτωχοπρο-
δρομι/.αΐ άστειότ/ιτες δεν όμοιάζουσιν ούτε τού" Αρχεστράτου,
οϋτε κανενός άλλου τών αρχαίων τάς αστειότατος• είναι κα5αρα'ι

βωμοΧογίαι, ώς εξανάγκτις πρέπει νά Ϋιναι των βαρβάρων, υι


βαρβαρωΒέντων εθνών αί αστειότατες.
Μ' δ\ϊ)ν ομ.ως τήν προξένουμέντ\ν άπο τΫιν άνάγνωσιν άτ\$Ίαν,
τά πονήματα ταϋτα περιέχουν ιστορικόν Λοασκαλι'αν ( ι ) ,
επειδή δείχνουν και τήν τότε της γλώσσης ψΒοράν, και τ>?ν ,
ώς και άλλοτε τό εΓπα , άπ' αυτήν άχώριστον (ρΒοράν των
«3ων (»). Ύίδνομα νά δώσγτις εις έ'θνος (λέ^ει σιιλλο-

(ι) Διά ταύτϊΐν μίνην τίιν αιτί'αν τά αντέγραψα και τά ίιίο, μ:έ
σκοπον να τα εκοωσω με σημειώσεις συγκριτικές τ»)ς τότε με τκν νυν
γλώσσαν* και •9ΐλω τά έκοώσειν αν ί πλησιάζουσα ήμερα και ώρα
τϊς τελευτίς ίϊν μέ' εμποδίστ,. ι
(2) Ισε Πρόίρ. Ελλιονικ. Ει6/ιο5)ίκ. Αΰτοσχεο\ Ιπηγασμ. σελ. οό*.
Μεγάλες αοψίας χρείαν <?έν ε^ει νά καταλά6ν? τις τον άναγκαΐον τούτον
τϋς κακΐς γλώσσας ριέ τά κακά ϊ5£» , ώς και τϊ,ς καλίς μ'ε τά καλά ,
σΊσμόν. Αν έπώυ^ίί και αξιόλογων ανδρών μαρτυρίας , άς εν^υρ^^τί
τίιν οποίαν άλλου (ΐσοκράτ. Με'ρ. Α, Αϋτοσχεί. ςοχχσμ. σελ. ιγ')
εσημείωσα τοϋ Κυντιλιανοΰ περ'ι τίς Ρ>}τορικίς ύπόλίίψιν, ίτις προσ
αρμόζεται και γενικώς εις τον πεζόν λόγον. Αγαπά νά ρτά9•>) τι έσυλ-

λογίζοντο οί φρόνιμοι και περί Ποιητικ/,ς; άς άκούσ») τον Στράβωνα


(Γεωγραφ. Α, σελ. ι^), «Η ίέ τοΰ ποιητοϋ άρετίι συνε'ζευκται τ«
» τοΰ ανθρώπου- και ούχ οιόν τε αγαθόν γίνε'σθαι ποι»τ/)ν , ριή πρό

β4
*ν περί Ξενοκράτους
γιζόμενος ό άναγνώατήζ) τοϋ οποίου ο'ιΐογιώτεροι άν
δρες «κατάντησαν νά γράψωσι τοιαίτα ποιήματα!
και πο'ιαν ΰπόληψιν νά έ'χη περί έθνους, τοΰ όποι'ου
οί μονάχοι πΧουτοϋσι μέχρι σπαταλάς, και ό δημό
σιος θησαυρός ίέν έ'χει πώς νά σΊαλύσητης βαρ£α-
ρωθει'σης Ελλα'σΌς τό σκότος, μη ίέ πώς νά την σώση
«πό τον φανερώς έπικειμενον τ >5 ς αιχμαλωσίας
κίνδυ νον !
Της από τοιούτους λο^ίσμοϋς γεννώμενης λύπης -προξενεί
κάποιον παρηγορίαν η άνάγνωσις τοϋ Πτωχοπροίρόμοιι εις
ημάς , συγκρίνοντας την σημερινήν μέ τήν τότε κατάστασιν
τοΰ έθνους , και β/ε'ποντας φανερά, ότι ού'τ' » γΐώσσχ μας
είναι τόσον βχρζχρος, ώς ητον εκείνου τοϋ χαιροϋ ή γλώσσα,
και τά ή'5η μας άπό το καλόν εις τό κάλλιον άρχισαν νά μετα-
στολι'£Όονται. Τοιοΰτοι γαστρίμαργοι Μοναχοί, αρπάζοντες (ι)
• ! : 1 '

» τερον γενηΒίντα άνδρα ά•γχ3όν » . Ανδραπόδων ψυχα'ι άγεννϊ, καέ


άνό*ραποίώί») φρονήματα άνάγκ») είναι νά εχωσι' και τοιαύτα φρονή-*
ματα νά έκ^ρασ^ώσιν άλλως παρά μέ γλώσσαν άγεννί και άνδραπο-
£ώό\) είναι τών αδυνάτων.
(ι) Φανερόν ότι λε'γω μεταρορικώς Αρπα ζΌντες. Κανείς βέ€ζια
άπ' εκείνους ουτ' έζιάτει οίτ' ελάμβανε ρέ χεϊοας ώπλισμένχς. Αλλά
τρόποι άρπαγας είναι πολλοί, και ιό χειρ'.τέρα απ 'όλας φοβούμαι
μην κναι το νά ε;οό"εϋ'/; τις εις τρνφάς Όσα ελα6ί μέ ο"νν3)>κ>ιν νά
νΐϊς-εΟνι κχ'ι νά προσεύχεται ίιπ'ερ τοϋ δίδοντος. Των τοιούτων αρπάγων
την ποσότητα έμπορεϊ τις να μεταχείριση ώς κριτιίριον τ«ς παιδεία;
και τοϋ νού των έ3νών, παρόμοιον τρόπον τινά τοϋ φυσικού &ε ρμο-
ι^ε'τρον, νά τό διαίρεση, εις βαθμούς, και νά τόνομάση Ν ούριε-
ΚΑϊ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. χ.έ
οα/αισχΰντως τους κόπους τών κοσμικών δια νά τους έ£οίεύωσιν
εις πολυτελεΓς τράπεζας, όποιοι ΰσαν οί στηλιτευμένοι ανν-
αοείψοί τον Πτωχοπροδρόμου , εις ϊΐμάς τΫιν σήμερον δεν
ευρίσκονται , ουδέ κοσμικοί τόσον ηλίθιοι , ώστε νά γίνωνται
οικονόμοι και ταμίαι Μοναχών Σαρδαναπάΐων. Χάρις λοιπόν
εις τον Πτωγοπρόδρομον , ότι μας άψήκε τοιαύτα ποιήματα"
και Υ,ΒεΙ' εΐσΒαι πολύ πλειοτε'ρας αςιος χάριτος, αν εις τόπον
των λοιπών ελληνικών αυτού συνταγμάτων όλων μα"; άγινε και
«λλα ούτω βάρβαρα γραμμένα πολλοί.
Μή κατη^ορησ// τις ώς άδυναμίαν νά κρατώμαι εις τό προ-
κείμενον , τήν φαινομένων μου ταύτην εις τάς παρεκβάσεις κλι'σιν.
Αί πλη^αί τοΰ γένους εΓναι πολλαί και μεγάϊ,αι' και «ν άρχιΓ—
σαμεν νά τάς,Βεραπεΰωμεν , «.τελεία των όμως ιατρεία θελεε
εΓσθαι βραδύτατη, αν α'ι άλτ)3ιναί τών πληγών αιτίαιδεν γένωσι
και εις αυτούς τους χυδαίους τοΰ γένους φανεραί. Και στοχά
ζομαι ώς χρε'ος άπαραίτητον τοΰ συ^ράφοντος τι μέγα υ) μικρόν
δια τό γένος, νά ζτητπ και τάς παρνμικράς άφορμάς , νάγυμνώνη
τάς αιτίας της κοιντ,ς Ύ,μών. δυστυχίας εις τους όφΒάλμους
δλου τοΰ γ:νους , χωρίς νά φοβτ,-.αι μχ-.ε τάς παρεκβάσεις , μήτε
τάί παΤλιΚογίας , τη πόλυΐογίας. Τίς ωφέλεια εϊς'ϊΐμχς άπό τών
αρχαίων συγγραμμάτων τάς εκδόσεις, άν δεν παραβαλλωμεν
συχνά τον χρόνον τής συγγραφής των με ττ,ν στ,αεριντ,ν τιμών ,

τρον, « Φοενό(*ετρον. Οσον πλειοτε'ρους εχ*.ι τό ε$νος αργούς


τρψομίνους άπΌ. κόπους εργαζομένων , τόσον είναι •π\τ,αάςερον εις
τίιν ζατα•|0^ονσαν τάς δυνάμεις τϊ,ς ψυγίης άτταιοευσίαν' όσον όλιγω-
τε'ρους , τόσον εγγύτερα προχωρεί εις τά Ζερμαίνοντα και ςωογονοϋντα
τάς ψρίνας ^ώτα τί;ς παιδείας.
*τ περί Ξενοκράτους
και την ταύτης χειροτέραν τών σχολαστικών χρόνων τοϋ Πτωχο-
προδρόμου , κατάσταση ! άλλα νομίζωμεν δτι έκατορΖώσαμεν
μέγα τι ελευΒερωΒέντες από ταύτην, χωρίς να. σπουδάζωμεν
νά επις-ρέψωμεν εις την δόξαν των προγόνων ημών !
Αέγω λοιπόν , επιστρέφων εις το προκείμενον , δτί κατεχώρισα
£ΐς τοις σημειώσεις, και το ολίγον ανωτέρω (ι) ώνομασμένον
λειψανον του Ξενοκράτους , και όχι ακολούθως εις αυτό τό
χειμενον, διότι δεν είναι μέρος τοϋ Περί ττίς άπό τών ένύ-
δρων τροφής, ως τό έκρινε και ό Ορειβασίας , ( ε'πει&ι τό
έοαλεν εις χωριστόν βιβλι'ον τχίς συνα^ωχίς του), άλλα συγ
γράμματος απόσπασμα , αναμφιβόλως τοϋ Περί της άπα
τών£ώων ώρελει'ας.
Η3ΐλέ τις άπορήαειν , δια τι τούτο μόνον το σύγγραμμα
ονομάζει ό Γαλονάς, και σιωπά τό Περί της από τών
ένύορων τροφής, και συμ.περάνειν εκ τούτου, μήπως είναι
αλϊου τινός ιατρού , και όχι ιού Ξενοκράτους. Πώς νά πιστεύση
τις, ό'τι• ίέν >?το γνωστόν εις τόν Γαλ/]νόν, στοχαζόμενας χαΐ
το πο}1ά'μι?φόν γρονικόν διάστημα, όσον εμεαοΐάβησε μ.ετας"ν
τών δύο τούτων ιατρών , και ότι τό έγνώριζεν ό μετά διακόσιους
χρόνους άπό τοϋ Ταΐηνοϋ άν,μάσας Ορειβασίας !
Δεν είμαι πρώτος τών παρατηρησάντων την οποίαν εΐχεν
6 Γαλανός μκροπρεπη κλι'σιν εις τό νά έπαινη τα επαινετά τών
άλλων ιατρών με μεγοΰ,ην συστοΐήν, και νά ΰπερβαίνη τα όρια
τοϋ πρέποντος εις τον ψόγον τών ψεκτών. Η δυσνύγτ,ς αύτη

(ι) Σε),. (5 και ις-.


ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. κζ7
κλίσις , ?,τΐζ έπρεπε νά τ,ναι οικεία τών άσόψων, τών γιμισόγων
κα'ι τών σχολαστικών , και όχι τοιούτων ανδρών , όποιος ητον
ό Γαληνός, είναι άίελρή τχίς άκρας φιλαυτίας" όσον υψηλό
τερα*./ ϋπόληψιν συλλα'&) τις περί εαυτού , το'σον πλέον εύκολα
καταφέρεται εις καταφρόνησα τών όμοιων του. Τά συγγράμματα
τοϋΤάλγ]νοϋ'γέμουσιν από ψο'^ους τών ομοτέχνων τόσους, όσα
"λέγει περί εαυτού αηδέστατα εγκώμια ( ι ). Δέν εΓναι λοιπόν
παράδοξον , αν και λυπηρόν , ότι ώνο'αασε τά Περί της από
τών £ώων ώφελει'ας, όπου εύρισκε και ύλην ίκανην, και
Ακαιοτέραν άοορμνν νά περιχελάσ») τάς μωρά; τού Ξενοκράτους
προλήψεις , και έσιώπησε το Περί τ ή ς άπό τώνένύίρων
τροφές , όπου εσυνατο νά τόν έπαινέστη , υι καν *ίέν ε'χέ τι νά
τού μεμ.ψΒγ.
Μετά τά πολλά ταύτα , όσα περί τού περί ιχθύων συγγράμ
ματος τούτου είπα, άπό κανένα σεν προσμένω τ>;ν χίογον ταύτην
ερώτησα, Εις τι χρησιμέυουσιν ό Ξενοκράτης και ό

'— ~γ~—; '


(ι) \8ίβιμα τών άλλων τής Θιραπ ευτικής
\—~—
ριεθόίου τό εννα-
τον βιβλίον (σελ. 1 34 ) > όπου παραβάλλει εαυτόν ρέ τόν Αυτοκράτορα
Τραϊανόν, λέγων, ότι ό Ιπποκράτης εΰρηκε τνιν όό*ον τής ιατρικής,
άλλ' αυτός (ό Γαληνός) τήν έόΊώρθωσε και τήν έκα^άρισεν, απαράλ
λακτα ώς εκαρνεν ό Αυτοκράτωρ Τραϊανός, ός•ις, ριέ λι3ος-ρωσίας, μι
γεφύρια, και ά'λλας τοιαύτας προνοίας βασιλικός , έκατάςτισε προπα-
τ»ιτάς τάς άβατους όίούς τής Ιταλίας. Η αλήθεια όαως είναι, ότι ό
Ιπποκράτης όχι μόνον ηύρε τίιν όίόν τής ιατρικής , αλλά και τήν
έπροπάτησεν άσ^αλε'ς-ερα παρά τόν Γαληνόν , τίαί περί ε'αυτοϋ ίέν
έλάλησε πλην ρ'αν μόνην φοράν, κ' έκείνην, Λά νά εξομολογητή τήν
οποίαν επαθεν άπάτην 5εραπεύων τινά π)η'/ωμένον.
** περι Ξενοκράτους
Γαλανός , εις τι τά συγγράμματα των ταύτα, καϊ τι'
μας ωφελεί ή περί τών ιχθύων έξέτασις; Τοιαύτη»
ερώτησα ήθελε καμη και ό όνος , ία «το δυνατόν νά <ϊοθή
εις τον ό'νον προφορικός χωρίς τον ένίιοίθετον "λόγος. Εις τι
με χρησιμεύει ( «3ελε καϊ αυτός είπεΓν ) νά εξεύρω,
πόθεν γεννάται η τροφή μου , τίνος καρπού άχυρον
εΓναι,καί τι'να φύσιν, η δύναμιν έχει. Τοιαύτη όμως
οεν πρέπει νά ήναι των ονομαζόμενων λογικών ζώων η περί των
τοιούτων ύπόληψις.
Ενόσω ο άνθρωπος ευρίσκεται εις την άγρίαν της φύσεως
κατοίστασιν , η πλειοτέρα , η μάλλον η μόνη του ασχολία είναι
της τροπής αυτού. ή ζητησις. Προσμε'νων αυτήν άπό μόνους
τους άγριους και αυτομάτους τΫ,ςγής καρπούς,, εις μόνην αΰτης
τήν ζήτησα καταγίνεται , και περιέρχεται άπό δάσος εις δάσος ,
προσεχών μην άλλος τήν προκαταλάβη , ή και τού τήν άρπάτη ,
χείρεσσι πεποώώς ήΰέ βίνψιν'

και παρά τήν γινομένων και άπ' αυτά τά κτήνη διά της ^εύσεως
και της οσφρήσεως εξέτασα αλλην νά κάμ>? ού'τ' ό καιρός , όύτ'
ό σχεδόν ακόμη κτηνώδης του νους , τόν συγχωροϋσι.
Ύό αυτό νοείται και όταν , μήν άρκούμενος εις τους αυτομά
τους καρπούς , καταλά&η ό'τι και τούτους ν αύξηση και νά καλη-
τερεύση, και των χερσαίων ζώων , και, ία ηναι παραθαλάσσιος
η διατρι&ή του , των ιχθύων τάς σάρκας εις τροφην νά μετα~
χειρισθή ιϊύναται' μέ ταύτην όμως τήν διαφοράν , ότι η ανάγκη
νά γεωργί,, νά κυνηγη και νά όψαρεύη, τόν φέρει εις έφεύρεσα
γεωργικών κυνηγετικών και αλιευτικών οογάνων , τού ός"ύνει
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. κ6'
κατ' ολίγον τάς δυνάμεις τοϋ νου , και τον ■κάμνει σοφώτερον.
Αλλ' Υ] τοιαύτη σογίχ άπό τήν χρειαζομενην εις τήν παρατή
ρησα κα'ι μάθησιν της φύσεως της τροφής του είναι ακόμη
πολλά μακράν , ενόσω ό*έν έχει τήν άσφα'λειαν τής ιδιοκτησίας
και άπολαύσεως των κόπων του.
Εις ταύτ/)ν τέλος πάντων τήν ποθουμένην άσψάίειαν καταν-
τώσιν οί άνθρωποι, δταν και οι αθάνατοι, διά την άδυναμίαν
αυτών, και οί δυνατοί, διά το σψάλερόν της ιδίας δυνάμεως,
άναγκασθώσι νά κάμωσι συνθήκας, και νά κατα&ζλωσι τά
πρώτα τής πολιτικές κοινωνίας θεμέλια. Τότε και τά όργανα
τελείοποιοΰσι , και «λλα νέα έφευρισκουσι• και καιρόν έχοντες
πλειότερον νά προριηθεύωνται τ^ν τροψήν αυτών με ήσνχίαν ,
άρχίζουσι νά έρευνώσι και τ»;ν φύσιν αΰττϊς. Τάς πρώτας
ταύτας έρευνας , άτελεστα'τας ακόμη , ρ.έ σϊκαιον εμπορεϊ τις
νά τάς όνομάσγ, Φυσικών ίστορι'αν εϊς τά σπάργανα.
Η χρειαξομένη εις την τελειωσιν αυτής ύλη συναθροίζεται
άπό πολυχρονίους παρατηρήσεις, και αυξάνει καθόσον ισχυ
ροποιείται το πολιτικόν τοϋ έθνους σύστημα, έσωθεν μέ την
τελειωσιν τ« ς βιομηχανίας και των νόμων, έςωθεν με έμπόριον ,
και εθνών άλλων έπιμιςϊαν και ^ώσιν εως νά ^εννηθώσιν
είς αυτό άνθρωποι ί/.ανοί νά καταλα'βωσιν , ότι αί πολλαί παρα
τηρήσεις αύται , σΊά νά γένωσι κοινωφελεΓς , χρειάζονται-
διαίρεσιν και τά£ιν. Εάν , σιμά της φυσικές αυτών ό^υνοιας ,
εΰτυχησωσιν ακόμη , η αΰτόθεν , η <5Ίά βοηθειαν δυνατωτέρων
άλλων, νά έλευθερωθώσιν άπό πάσαν αροντίόα της Ιδίας των
τροφής, στρέψουσι τοϋ νου τάς δυνάμεις, και άοιεράνουσι
λ' ιιερι Ξενοκράτους
τους κόπους των όλους εις τήν φίλοσοφίαν και έοώ αρχίζει
ή επιστημονική θεωρώ της φύσεως, ή αληθινή Φυσική
ιστορία.
Η εις τήν γνώσιν τών όντων προχώρησις αύτη ' είναι τόσον
άχώοιστος από τήν φύσιν τοϋ ονομαζόμενου τούτου Αογιχοϋ
ζώου , ώστε νά τήν 'υποΚαμζάνη τις πράγμα, άδιάφορον είναι
έσχατος τής άΐογίας βαθμός• και τοιαύτη ύπόλήψις δεν γεννάται

πλην εις τά βάρβαρα έθνη , τών όποιων ή ελεεινή χατάστασις


οϊίγον διαφέρει από τήν αλογίαν.
Πόσον άπό ταύτην «το διάφορος ή κατάστασις τών προγόνων
ημών ! Εις εκείνους , ώς και εις τά σημερινά φωτισμένα τή"ς
Ευρώπης έθνη , ό χαταγινόμενος εις της φύσεως την Μρευναν
ομογενής έδοξάζετο , ώς τής παρούσης και της μΧΧλούσης αίτιος
οίου τοϋ γένους δόζης. Εις τίνα οεν είναι γνωστή όσην άπέλαυσε
τιμήν ζών άπό τους συγχρόνους του ό Αριστοτέλης, οΥ όλα
του απλώς τά συγγράμματα, και έζαιρέτως διχ το Περί ζώ ων
ιστορίας «θάνατον αυτού βιβλίον; Τις δεν έζεύρει, ποιαν
σήμερον τάσοφά εΒ'νη εχουσιν ύπόληψιν καϊ τοϋ Αριστοτέλους,
και τών άκολουθούντων αϋτοϋ τά Ίχνη της φύσεως ερευνη
τών (ι);

(ι) Αρκεί το παράδειγμα τοΰ περίφημου τ/,ς ρυσικϋς Ίςορίας


συγγραφέως Βύρωνος, Λά νά μτ,ν ονομάσω ζώντας άλλου; πολλούς.
Αξιον σημειώσεως είναι και τούτο , ότι τοιούτοι \αμπρο'ι φωςϊ,ρες τών
εθνών δεν μαίνονται πλ/,ν εις τ>;ν τελειοποί/ισιν τού πολιτισμού, και
εις εκείνον τοϋ χρόνου τϊην ταρίοΊον, Όταν ή σόγια έκχειλίς"»] , νά εΐπω
ούτως, και όε'»! οΥ όλου τοϋ έθνους ποτίζουσα και αυτά τά ευτελή
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔ02ΕΩ2 ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΡΙΣ. λ«
Τον Αριστοτέλη έμιμγι^ησαν έπειτα πολλοί άλλοι, θεω-
ροϋντες τά ζώα., οί μεν, ώς εκείνος τά έ^εώρει , εξετάζων
τους τόπους και χρόνους τής γενέσεως, τϊην κατασκευήν τοϋ
σώματος και τά η%Υ[ των* οί ό*έ, ως ιατροί, καθόσον ήσαν εις
τροψΫιν υι Ίχτρείχν τών ανθρώπων χρήσιμα. Τό νά τους ονομάσω
καθένα είναι και τοϋ σκοπού μου χϊλοτριον , και περιττόν.
Αρκούμαι λοιπόν νά λαλήσω ΑεςΌίικώτερον περί τών οποίων
ώνόμαακ ανωτέρω ( ι ) , και άλλων τινών άρχαιοτέοων ή μετα
γενεστέρων τού Έενοκράτους ιατρών:
Πρώτον απάντων έπρεπε νά ονομάσω τον Ιπποκράττιν , χν
τ)το βέβαιον δτι τό ΪΙερ'ι διαίτης βιβλι'ον, όπου εκθέτει τάς
δυνάμεις τών ιχθύων, είναι γνήσιον τοϋ Ιπποκράτους , και

και ά'ίοξά του μέλ-η. Η περιβόητος εταίρα και σκ^νικνι τών Παοισίων
Αρνολίία, κζλεσ,^εΐσα εις τον βασιλικόν κΐπον , Αοικούαενον τότε
άπό τον Βυφώνα, νά ΐδγ τά ξενικά ζώα και άλλα τίς φύσεως σπάνια,
άοοϋ έχόρτασε τ/,ν όψιν από οιάοορα $εά[ΐχτα, ς•ρί'©ουσα ποός ενα

τών συνοδευόντων είπε, «Ποτέ <?έν συλλογίζομαι τϋς ©ύσεως τά 5αυ-


Λ ιιάσια, χωρίς νά έν^υρ^^ώ ότι εν άπ' αυτά είναι ό Βυοών ». Ιβ
ηβ ρεη$β |αιηαΪ8 βιιχ ιηβΓνβίΙΙεβ <1β Ια ΙιαΙαι-ε, δαηδ ηιβ ταρ-
ρβΐΐετ 0[116 Μ. άβ Βαίϊοη βα 651 νιηβ. Αί πλε'ον έπίσ>ιριοι δια ττ,ν
άγχίνοιαν και παιίείαν εταϊραι τών Α3>]νών »ισαν σύγχρονοι τοϋ Αρι-
ς-οτε'λους' και ίέν αμέλησαν οί Αθηναίοι νά συναθροίσωσι τά απο
φθέγματα των, ώς οϋδ'ε οί Παρισινοί τϋς Αρνολίίας. Εύχϋς άξιον είναι
νά μην εύρίσκωνται ολότελα εταϊραι- άλλ' έπειοΝ) από κανέν έ',ννος δίν
λείπουσιν , άς όμοιάζωσι καν τάς Ελληνικής και Γαλλικάς ίταίρας ,
δια νά ίείχνωσιν, ώς εξ ονυχος τον λέοντα, τοϋ ε'3νους την σογίαν.
(.) Σελ. «ζ*.
ι& περί Ξενοκράτους
οχι συγχρόνου, τι ολίγον μεταγενεστέρου ά'λλου ίατροϋ σύγ
γραμμα. Διηρηαε'νου εις τρία βιβλία ό Γαληνός αποβάλλει το
πρώτον ώς νο'θον, περί τοϋ τρίτου δεν λέγει τίποτε, και το
δεύτερον μόνον 'υπολαμβάνει ώς ένδεχόμενον νά ήναι τοϋ Ιππο
κράτους (ι). Οπως αν ηναι, το δεύτερον τούτο είναι αληθώς
Περί τροφών δυνάμεως , όπου έμπαρόδω λαλεί και περί
τών ιχθύων.
Ο Αιοκλής , τ«ν πατρίδα Καρύστιος , και οχι πολύ μετα
γενέστερος τοϋ Ιπποκράτους , ήςΊώθη διά τ«ν σοφίαν του νά
επονοριασθη Δεύτερος Ιπποκράτης. Τό σύγγραμμα του
έπεγράνετο Υγιεινά , ήγουν ύπόθεσ» ειχεν όλον τό περί τροφής
μΐρος, εις το οποίον ακολούθως ε'περιείχοντο και τών ένυδρων,
η ίχθύων, αί δυνάμεις.
Ολίγον μετά τον Διοκλέα ήκμασε Μνησιθεος ό Αθηναίος.
Εγραψε Περί έίεστών^ κατά τον Αθηναίων (2), Περί
τροφών δυνάμεως, κατά τον Ορειβάσιον (3). Π διαφορά
Της έπιγραψής ένδεγόμενον νά έγινε διά ττ,ν σύγγυσιν δύο

(ι) Γαλζιν. Περί τροψ. ουνάρι. Α, σελ. 3ο6.


('2) Σελ. 54 » *αί άλλαχοΰ.
ί5) ίοε τήν κατά Μόσχα» εκα". τίς Συνάγω•}•, του Ορειβασ. σελ. 3ι.
Οπου έμπαρόδω ας άιορ^ο.Άτι τούτο τοϋ Μν>ισι3έου το μέρα: , « Τών
» ΔΕΣΜΟΦΑΓΟΓΝΤΩΝ δτ,ρίων... οι /3εβρωκότες 5>ασ< ου-;πεπτα και
» βαρέα, και ς-ροφώο» τά κρε'α... Τους <?ί καΐ' οικιαν μυας, και τας
» όρειους Χελώνας, και σαθρούς αγρίους, και τους έλείους, και τά
» τοιαύτα 5»ρι'α τους έσθίοντος ΛΙΑΝ ΤΙΣ ΕΊΓΧΑΡΕΪΣ φήαΐίΐι ^ναι».
Γρά>ε,Τών Λ' ίΪΜΟΦΑΓΟϊΒΤηΝ 3»ρίων... ΛΙΑΝ Α» Ί1Σ ΕΓΧΕ-
ίΈΪΣ <ρ>ίσειεν ζιιιαι.
ομωνύμων
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. λ/
ομωνύμων ιατρών , Μν/]σι$ε'ου τού Α3τ)ναι'ου , και Μν/]σι&ε'οι/
τού Κ.υ£ικ•/)νού, τού όποιου μας ειρΰλας'εν 5 Ορειβζσιος (ι)
μικρόν άποσπασμάτιον ίπιγραψόμενον Περί κράμζης. Ο
Κυ&κηνος ούτος Μν*]σ©εος είναι μεταγενέστερος τον Αθήναιον
Μνησιθέου1 και οσα απαριθμεί περί των πολλών και παραδόξων
δυνάμεων της κράμβτ,ς άλλο (3εν αποδείχνουν, πλην ότι αγαπούσε
με υπερβολών τά λάχανα (ί).
Ού'τ' ό το'πος, ού'τ' ό χρόνος τνς γενέσεως και τίς «κμ^ς
τού Φιλότιμου μας εΓναι ^νωστο'ς. Γνώμ»] πολλών τον άρώ-
μεϊ με τους συγχρόνους Μν-ησιΒέου τοϋ Α3τ)ναι'ου, Ϋ,γουν με
τους άκμάσαντας τριακόσια τουλάχιστον ΙΌ) πρό Χριστού.
Εάν έζετάστι τις ακριβώς δ, τι μας έφυλαζεν ό Ορειβάσιος «πο
τον Ιατρέν τούτον , άπορεϊ εΰρίσκων σκευασιών ονόματα ,
ΐοσάτον ,- Χαμαιμνίλα'τον, ΐάτον, Ανισάτον, Στυ-
ρακάτον, ΑψινΒ-άτον (3), αντί τών,Τό δια. ρόδων

(ι) Τϋς αύτ. έχί. σελ. 36.


(ϊ) Δέν ίτο ρόνος οντος ,^αυ^ας-ίις τϊς χράρ&ις. Ο Χρύσιππος ,
και ό Διεώχ»ς κατά τήν μαρτνρίαν τοϋ Πλινίου, έγραψαν ίο"ίως περί
αυτής, ΒΓ358Ϊ08Β Ιβικίββ 1οη§υπι εβί εχδεφίϊ, ιριιιηι εΐ ΟΙιγ^γ-
κϊρρπβ πιειίίεαδ ρπναΐϊπι νοίιπηεη βΐ άίεανεπί, ρβΓ δπι^ιιία
πιβίϊΐ&Γα Ηοπιΐηϊβ θϊ^εδίαπι, βΐ Οίβυοίιεδ, βίε. (ΡΙϊη. ΙΛ. XX,
Οαρ. ^). Οτι κοινώς οί Ελληνες ήσαν ψύ.όν.ραμζοι, ώς και οί Ρωμαίοι,
το μαρτυρεί και Ό παρακμάζων Ελλϊΐνισρος, οςις ί'οωκεν εις την χ'ραμ-
$ΐ)*•/.ατ' έξοχων τό γενικον όνομα Λάχανον, ώς ακόμη σήμερον την
ονομάζομεν. Οί ίε Ρωμαίοι κα'ιάπ' αύτοΰς τοΰ Αΰγούς•ου τους χρόνους

άρχισαν να όνοριάζωσιν Οΐιΐδ (Αάχανον) την ΒΓ38δίθ3ΐη (Κράμβην).


(3) Ορειδασ. ίυναγωγ. έκο\ Μοσχ. σελ. 83-86.

7
4
λί' περί Ξενοκράτους
(» Ρό<ί«νον), ίιά Χαμαιμ-ήϊων ( η Χαμαιμη'λινον),
κ. τ. λ. Το πρώτον είναι καθαρώς Ρωμαϊκόν (άπό το Κοβ»)- τά
ίέ λοιπά κατά μίμηση τών Ρωμαίων (ι). Αλλ' η βάρβαρος
αΰτη εις ατός η ατον κατάληςΊς <3ϊέν είχεν ακόμη κατ' εκείνον _
τοϋ χρόνου την περίο3ον μολύνειν την Ελληνικών ^λώσσάν.
Εάν ό Φιλότιμος ή'κμασεν αληθώς τρεΓς εκατονταετηρίδας πρό
Χρίστου , τι' άλλο έχει νά συμπεράνη τις, πλην ό'τι ό σχείόν
οκτακόσια Ιτη μεταγενέστερος Ορει£άσιος , η πλανηθείς άπ-
ε'ίωκεν εις τον Φιλότιμον νεωτέρου άλλου ιατρού σκευασίας }
}) τάς ή'λλας~εν αυτός εις τά συνηθέστερα τοϋ καιρού του ονό
ματα. Οπως αν ήναι , τοϋ Φιλότιμοι» το σύγγραμμα έπ-
εγράψετο γενιχώς , κατά μεν τον Γαληνόν και τόν Αθήναιον ,
Περί τροφής, κατά σε τόν Ορειβάσιον , Περί τροφών
δυνάμεως.
Ολίγον μεταγενέστερος τοϋ Φιλότιμου είναι Δίφιλος ό Σίφνιος,
έπειση ε£ησεν εις τους χρόνους Λυσιμάχου τοϋ βασιλέως,
ενός τών διαδόχων τοϋ Αίεζάνδρου (α). Το σύγγραμμα του
έπεγράψετο , Περί τών προσφερομένων τοίς νοσοϋσι
και τοίς ΰ^ιαι'νουσι' εκ του οποίου λείψανα τινά περί ιχθύων
μας ε'φύλας'εν ό Αθηναίος.
Πεντήκοντα σχεδόν χρόνους πρό Χρίστου -/ίκμασεν ό περί-

(ΐ) ίό\ τά; σιψειώσ. εις τόν Πλούταρχ. Μέρ. Β, σε . 3τ7• Είναι
και «ί; τον Ξενοκρχπιν ( 1<ίε τά; ει; τούτον σιψειώσ. σελ. ι π1] ) το άμ•
ρίβολον Αλυκάτοι- άλλ' Ό Ξενοκράτη; είναι πολύ «εταγενε'ς-ίρο; τον
Φιλότιμου.
(2) ίό*. τον Α5ήν. σελ. 5ι.
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗΣ. λέ
ψιημος τοϋ εν Σμύρνη Ιατρικού σχολείου ιίιίάσκαλος Ικέσίος ,
ώς συμπεραίνεται άπό τον γεωγράψον Στράβωνα (ι). Σιμά τών
πολλών αυτόν ιατρικών συνταγμάτων ονομάζεται χαι το Περί
ύλης. Εμειναν και άπ' αϋτο μικρά λει'ψανα περί ϊχ3ύων εις
τον Αθήναιον.
Τον Ικε'σιον άκολουθεΓ κατά τους χρόνους 6 Ξενοκράτης (ί),
και τούτον πάλιν Μάρκελλος ό Σι<5ητης. Ο ίατρος ούτος
ήκμασε περί τά μέσα της δευτέρας από Χριστού έκατονταε-
τηρίαΌς , και έγραψε οΊά στίχων ηρωικών τεσσαρακονταδύο
βίβλους ιατρικάς (3) , τών όποιων ΰπό3•εσις είναι ο'ι ΐχ^ύες

θεωρούμενοι ό'χι ώς τροφή ΰγιερών, άλλ' ώς άρρωστων Βερα-


πεία. Μόνοι στίχοι εκατόν εις σώζονται άπό το πολύ&βλον
και πολύστιχον τού Μαρκέλλου τούτο ποίημα Εάν το κρίνη
τις άπ' αυτούς , εις μεν την ΐχ$υολο}Έκήν Ίστορίαν έσυνατο
ίσως νά χρήσιμεύση' ώς <5ε προς το θεραπευτικον της ιατρικής
ι
μέρος , ουδεμίαν εις ουδέν άληθινόν ίατρον ό αφανισμός του
προξενεί λΰπην.
Εάν δχι σύγχρονος , πολλά ολίγον μεταγενέστερος τοϋ
Μαρκέλλου ηκμασεν ό Γαληνός (4)• Τών πολλών τού σοφω-
τα'του τούτου ιατρού συγγραμμάτων τά πλειότερα κατ' εΰτυχίαν

(ι) Βιβλ. ίβ1, σελ. 58ο.


(ί) Ιο*, άνωτε'ρ. σελ. ά.
(5) Σουίό*. λέξ. Μάρκελλος.
(4) όϊάξιος (ΟηοηιαίΙϊΰ. ΙιΊβηζΓ. νοΙ.Ι, ραξ. 5ΐ7"3ι8) 3ετ«
ηα\ τον Γαλ^νον κα'ι τον Μάρζελλον ζντάμα εις τό ι64 έτος άπο Χοι-οΟ.
7 2
λΓ' ΠΕΡΙ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
έσεβζ'σθη ό χρόνος. Εις αυτά ευρίσκεται και τό Περί τροφών
δυνάμεως , διγρημένον εις τρία βιβλία. Τό πρώτον περιέχει
τους σιτικούς καρπούς και τά όσπρια" το δεύτερον , τους καρ
πούς τών δένδρων ', και τ« χορταρικά" και τό τρίτον , τά £ώα.
Τό μόνον εντελές τούτο, Περί τροφές, άρχαΐον σύγγραμμα
σκοπόν είχα προ πολλού , νά εκδώσω χωριστόν τών λοιπών τοΰ
Γαληνού συνταγμάτων, και άρχισα νά ετοιμάζω διά τους
τύπους την εκδοσιν, ότε -περιστάσεις απροσδόκητοι μ' ανάγκασαν
νά την άψήσω. Ες" αυτοΰ λοιπόν τού τρίτου βιβλίου επήρα
τώρα ίσα "λέγει περί ιχθύων 6 Γαληνός, και τά ένωσα με τοΰ
Ξενοκράτους το συνταγμάτων , διά νά παραστήσω εις τους
φιλαρχαι'ους άρχαίαν όλόκληρον , όσον δυνατόν , ίατρικήν
ίχΒυολογίαν.
Μή νοριίση ό αναγνώστης , ότι άλλοι παρ' όσους άρ&μησα
δεν έγραψαν περί ιχθύων. Δέν ώνόμασα. πλην όσων τά μ.εί-
ναντα "λείψανα, η μεταγενεστέρων άλλων συγγραφέων μαρ-
τυρι'αι, μάς έδίδαζαν} ότι έσύνταζαν, η χωριστόν Περί ιχ
θύων σύγγραμμα , η περιεχόμενον εις άλλο πληρέστερον
Περί τροπών δυνάμεως. Προ τοΰ Γαληνού ονομάζει
πολλούς άλλους ιατρούς η ιστορία άσχοληθέντα; εις την περί
τροφής ερευναν , καΐ τών όποιων λει'ψανα τινά ευρίσκονται εις
την Συναγωγών τοΰ Ορειβασίου• άλλ' έπειδΫι εις αυτά ίέν εύ-
ρηκα τι περί ιχθύων , εσιώπησα ώς αλλότρια τοΰ σκοπού μου
και τά όνό/Λατα τών συγγραψάντων.
Μετά τον Γαληνόν , τον όποΓον ίικαιως ηθελέ τις ονομαστή
τον τελευταϊΌν ριέ^αν Ίατρόν της Ελλάίος , έφανησαν «κόριη
ΚΑΙ ΤΗ2 ΕΚΔ02ΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΑΥΤΗ2. λζ'
πολλοί• άλλα καθώς εις ταλλχ μέρη ϊίί ανθρωπινής έπιστ^^ς,
παρόμοια, και εις την ίατρικήν η παρακμή εγίνετο ήμέραν εξ
ημέρας φανερωτέρα.
Από τους πολλούς δμως τούτους δίκαιον είναι να. χωρισθη
ο Αντυλλος , ιατρός τής τετάρτης άπό Χριστοί έκατονταετη-
ρι'ίος, ολίγον προγενέστερος τοΰ Ορειβασιου. Απ' όσα μας
εφυλαςεν ό Ορειζάσιος άποσπασμάτια τοΰ Αντύλλου γίνεται
πιθανόν, ότι και Περί τροφής γενικώς, και Περί ιχθύων
ειίικώς, δεν άμε'λησε να. 7ράψη.
Μετά τόν Αντυλλ.ον και τόν Ορειβασιον, αςΊοι οπωσδήποτε
της Ιατρικής επιστήμης κρίνονται οί κατάτήν εκτην άπό Χριστού
εκατονταετηρίδα άκμχσαντες, Αέτιος 6 Αμιδηνος , και Αλέ
ξανδρος 6 Τραλλιανός. Εις τούτου τό σωζόμενον σύγγραμμα
ευρίσκονται ε'ίώκ' εκεί" ιχθύων ονόματα, άλλα καθώς ευρίσκονται
και εις πολλά θεραπευτικά βιβλία (άλλα παρά τό Περί τρο -
ψ η ς ) τοΰ Γαληνού , καϊ αυτού τού Ιπποκράτους , η^ουν πλε'ον
ως άρρωστων δίαιτα , παρά ώς τροφή ΰγιαινόντων , εις σύνταγμα
χωριστόν συναθροισμένη- Ο Αέτιος έμιμήθη τον Ορειβάσιον,
συναθροίσας πολλά των προ αυτού ιατρών όχι όμως χωρίς νά
συνεισφέρω και αώτος έζ ιδίων του μικρόν ερανον.
Εις τό σκότος τη"ς ενδέκατης εκατονταετηρίδας φαίνεται
Συμεών ό Σηθής (ι). ΠροσφωνεΓ τό βι&λίον του, έπιγραφό-

(ι) Εις τήν επιγραψίιν τοϋ βι§\ιχρίβν, έχδο3έντος εις τΐν Βασι
λείων πολιν κατά το 1 538 έτος, το έπώνυρον τοϋ Συ^εώνος είναι
ΙύιΆι' το οποίον Ό Λατίνος μ$τ«ψρ«ςΫις φνλάςας άτταράλλακτον και
λί περί Ξενοκράτους
μενον , Σύνταγμα κατά στοιχεΐον περί τροφών ό*υνα-
με ω ν, εις τόν Αυτοκράτορα Μιχαήλ τον Αούκαν , τόν όποιον
ονομάζει Ηλιοεισ'έστβίτον ! Εις αυτό λαλεΓ καϊ περί τών
γνωριμωτέρων ιχθύων. Αλλ', ως το έσημείωσαν και άλλοι,
ό , τ£ λέ^ει ό Συμεών περί τροφών μετεγράφ^η , ϊ} τουλάχιστον
έρανίσ5η, άπο τον ποίυγραφώτατον Μηχαήλ τον ψελλόν,
κατά τινας (ι) , τόν αΰγχρονόν του , κατ' άλλους , τόν άκμά-
σαντ κατά τΫιν εννάτην εκατονταετηρίδα, κ' ε'κεΓνον Μηχαίιλ
Ψελλόν όνομαξόμενον , κ' έκεΓνον δχι όλι^ώτερον πολυγράψον.
Η περί των <5υο τούτων Ψελλών και των συγγραμμάτων αυτών
ιστορία οεν εΓναί ακόμη καΒαρά' κατ ευτυχίαν όμως οΰίέ
μεγοίΧνιν ξημίαν προξενεί ή αύγχυσις αυτής. Οτιν' άπο τους
δύο Ικλεψεν ό ΣηΒτϊς , πλέον εαυτόν άόΎκησε παρ' εκείνους ,
εις τών όποιων τά συγγράμματα (αμελημένα την σήμερον άπο
τα φωτισμένα έ'Β-νχ) ), ω ευρίσκεται καλόν τ'ι , είναι καρπός
της άκμαζούσης Ελλα'σος , και όχι της σχολαστικές τών Βυ-

εϊς τήν όνοιχας-ικίιν (δγιηβοη δβΐΐιί), και ει; τί)ν '/ενικίιν (8γ-
Ιϊΐεοηϊδ δβΐΐιϊ), είωκεν άφορμτ,ν απορίας ης τους κριτικούς, άν
σημχίντι Συ/ιιεώνα τον Σ»5• « Σ»3ον, ί Συριεώνα τόν [ϋιόν] τον
Σ>ι5οϋ. Είναι, νοαίζω, το "ίτ,ΖΊ γοαριχον σψχλαχ αντί τοΰ Ί,υιΘϋι
γενικές τοΰ παρακμάζοντος Ελλ»νισροΟ (άπο τλν όνομας'ίκτιν Σ>7-
3ίς). Αυτό; ούτος είναι όςτς έγραψε και τον Στε^ανίτίΐν και Ιχ-
ν»λάτυν. ΐί. Μιλ^. Αίσωπ. σνναγωγ. Προλεγομε'ν. σελ. λβ .
(ι) ίο*ε τόν Αγ'/λον ΦρεΐνόΌν, Ις-ορ. Ιατρικ. Με'ρ. Α, αύ.. ι38.
Παρά^αλϊ και όσα έσηρειωσα ει; Ηλιοό'ώρ. Με'ρ. Α, Προλεγορι. σελ. οή,
και Μ05. Αϊσωπ. συναγωγ. Προλεγοα. «λ. κδ .
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΑΠΟΥ ΤΑϊΤΗΣ. λθ'
ξαντινών εκείνου τοϋ καιροΰ άναισΒγισίας , όταν εσυγκρίνετο ό
Πισίδης με τον Ενριπίδην (ι).
Από τ»}ν άναισΒϊΐσίαν ταύτ*]ν να σύρωϊι τήν Ελλα'ία
πρβθνμοδνταί στ,μερον πολλοί όμο^ενεΓς λόγιοι. Μεγάλη χάοις
εις τον ίιπέ/3 τ«ς μητρός καϊ πατρίδος αντών £ϊλον ! επειιΚ}
0£ κόποί των έγεννησαν μεγάλους καρπούς. Αμποτε , τους
όποιους κατά μίμηση εκείνων προ^νμοϋμαι να συνεισφέρω
κ' εγώ, ρι φανώσιν όλο'τελα «καρποί (2) !

(ι) ίο\ Μύ5. Αϊσωπ. συναγωγ. Προλεγομ. σε). λα.


(2) Η χρεωςουμϊντι εις τους σορούς τίς Ευρώπης, όΊά τίιν προς τους
Ελληνας ευνοιαν , ευγνωμοσύνη μ' αναγκάζει νά φανερώσω έό*ώ ό,τι όΥ
αγνοιαν ό"εν ίόυνή3»ν νά σημειώσω εις τόν προ μικρού έχοΌ^ε'ντα έκτον
καϊ τελευταΐον τόμον των Βίων τοϋ Πλουτάρχου (Αύτοσχ. ς-ον. «λ. κς-').
Μετά τήν εκοΌσιν εκείνου ψα$χ άπό τόν εντιμόν μου φίλον Αλε'ξανίρον
Βασιλείου , ότι ελα?ε , πολύτοκα και πολύτιμα άωρα ίιά τήν δημόσιον
της Χίου Βιβλιοθηκών άπό τον σοφόν Θιερσχην ( ΤΗϊβΓδοΙι ) , Πβο-
φε'σσορα τοϋ Μοναχίου (Μίίηείιβη), χαίάπό τον σοφόν Ιϊττιγγίρον
(ΗοΙΙϊη^βΓ) Προφε'σσορα τοϋ Τυρίκου (ΖαποΗ). Παρόμοια άγνοια
μ' Ιμπόδισε νά έχ^ε'σω πλατύτερον, ώς έπρεπε, και το πολύτιμον
ίώρον τοϋ σοφού τυπογράφου Διοοτου. Αυτό περιέχει κομψά πολλά
τίς τυπογραφίας του γεννήματα, εις τόμους 28 συμποσούμενα- εκ
των όποιων είναι και τά Βουκολικά τοϋ Οϋίργιλίου μεταφρασμένα εις
τίιν Γαλλικί-,ν γλώσσαν, αξιοσημείωτα μάλις-α οιά τούτο, ότι αυτός
αυτών είναι κα'ι μεταφρας-ής και τυπογράφος κα'ι τών τύπων κατα-
σκευαςτίς. Τοσαύτΐ) των σοφών Ευρωπαίων προθυμία νά τανύνωσι την
«ίς τά καλά αϋτοκίνητον σπουίήν τών Ελλήνων αποδείχνει χαι την
μωρίαν τών εχθρών τίς φιλοσοφίας , και τήν άόΊκίαν τών κατηγόοων
τοϋ Ελληνικού γένους. Μακάριοι οι φιλόσοφοι τίς Ευρώπης ό*ιά τους
μ' ΠΕΡΙ ΞΕΝΟΚΡΑΤ. ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ κ. τ. λ.
όποιους σπουδάζουν ν' άποίώσωσι καρπού; εις τίιν ό3ιν έλαβαν τα
σπέρματα εϋεργε'τριαν αυτών Ελλάία ! Μακάριοι και οι Χΐοι ! ότι ,
πρώτοι αύτοΐ κιν»θε'ντες ει; δημοσίου Βιβλιο9ήκ»ς κατασκευήν, πρώτοι
κα'ι τιριώνται ριέ τών αλλογενών ριλοριούσων τλν ευνοιαν, τίίς όποιας
χΆ άξιοι εψάντ,σάν, και άξιώτεροι τουλοιποϋ νά ^ανώσι <?έν θέλουν
άμε^ήαειν, οχι ρά τάς Μούσας! Μακάριοι άκόρι»), ότι και γίνονται
παράδειγμα τοιούτου καλού εις τους λοιπούς Ελληνας! Οσοι άπό τού
τους έφάνησαν εως τώρα εις τις Ελλάίος τλν άναγέννκισιν πρόθυμοι ,
προθυμότερους το παράδειγμα τών Χίων 5έλει τους κατας-ιίσειν• οϋίε

5ε"λουν άαελήσειν νά καταςτίσωσι και αυτοί |3ι€λιο£ήκας εις τάς πα-


τρίδας των, $ καν νά πέμψωσιν ε'ις τίιν Βι§λιο3>ίκ>]ν τ«ς Χίου, ώς
εις όλ>ις τίς Ελλάίος δημόσιον θ^σαυρον, τον χρεως•ού(ΐενον εκαςος
Ιρανον. Οτινα ο"έ τών ιερωμένων ίι λαϊκών πλούσιον δ'εν έκίνκισαν άχό(χ>)
εις πρόνοιαν τϋς πατρίδος τα πολλά πολλών ομογενών παραδείγματα,
άς κεντΐ)5>7 καν τώρα άπό τήν πρόΆυμον τών αλλογενών συνδρομτ,ν,
μ>ισ" άναγκάζη τους ομογενείς νά τον αυγχχτχριΆμώσι μέ τους νεκρούς.
Α. Κοραίς, Ιατρός.
Ξενοκράτους
ΠΕΡΙ

ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΤΡΟΦΗΣ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α.

«. ΠεποιητΑΙ μεν ϊ) νηχαλε'α φύσις αιτίων αίΒνρμα ταΐς ι.


εΰτραπέζοις άπολαύσεσι- μέγα ί'δφελος ' κάν τοις καθ'Ίγιείαν 2
ίιαι'ταις.
β'. Εναλλάσσονται ίέ παρά συγκρίσεις ίχΒύες' ε'πεί οι μεν
εισι σκληρόσαρκοι, οί οε άπαλο'σαρκοι. Και σκλψο'σαρκοι μέν,
γάγροι, συνόδοντεζ °, βούγλωσσοι' και οί πλατεΓς, ώς ψίτται,
ρόμβοι. Απαλο'σαρκοι οε, χί/ΐαι, χύσσνψοι, φνχίδες, και οί
όμοιοι, εϋδιαγόρητοι * καθες-ώτες. Μέσοι <ϊέ, όνίσκβι, βακ-
χοι, σχιαίεΓς .
^'. Ετί οί μεν πετραΓοι, οί οε πελα'^ιοι* τροφιμώτεροι οε ιι.
οί πελα')Ίοι. Οί σε παρ' αιγιαλών οχΒαις ° , υι υδροχόων ΙκροαΓς,
χακόχυμοι 1 , και άς-ομοι. Και τα πελάγη οε αιαοέρει" αε'-
τριοι μέν /άρ οί κατά τον Αδρίαν , οί ίέ κατά το Τυρρηνικόν,
Η<3ΰτατοι.
ο". Και έαρος 8 μεν οί πλεΐς-οι, ό*ιά το ώοτοκεΓν, άμείνους , ιιι.
•*
1 Ε*κ ΔΓ, ΑΤ, ρε'γα 6" όλωί. — ■ Εκ ΔΓ, ΑΤ, ύγείαν 3 Εκ ΔΓ,
ΑΤ, κυνόδοντες. — • Εκ ΔΓ, ΑΤ, εΰδιαψορώτατοι. — 5 ΑΤ, σκιάίες.
ίί. τας σημ. — 6 ΑΤ, τροψιμώτεροι (?έ οί παρ' αιγιαλών ό'χ^αΐί. —
? ΔΓ, κακόχυλοι.— 8 Και ίτι έαρος.
Α
2 ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
ώς τρίγλαι' Βέρους δε, ψάγροι τε και συνόδοντες ι. Φθινοπώρου
δε, ηπατοι παραιτητέοι , κακόχυμοι οντες 2' χες-ρεϊς δε 3 και
λάΒρχκες, τρυψερώτεροι 4.
ιν. έ. Παρά ίέ ηλικίας , ο'ι μεν βραχείς και νέοι , εϋψΒαρτοΐ'
οϊ δ'ε κητώδεις, δύσχυμοι ' και σκληροί και κακος-ο'ρ.αχοι•
οί ίέ μέσοι, μέσως εΰδιοίκητοι.
ν. ς- . Παρά ό*έ τά μέρη διαλλάττουσιν. Επί τοΓς ουραίοις
οϊς κινούνται ", γεγυμνασμένοι, εϋτροψοι, τρυφεροί" κατά δε
την νιηδΰν , άτε "λιπώδεις, έπιπολας-αιοί , και προς εκκρίσεις
εϋΒετοΐ κατά δε τά νώτα σκληρο'σαρκοι* κεψαΐα'ι δε πάντως ,
διά το άλμυρον και "λιπώδες, άτρομοι και δυσδιοίκητοι. Πάνυ
ό° εϋέκκριτοι μυραίνης τε και ψάγρου 7, καί μαλις-α τριγλών.
νι. ζ . Παρά <3ε σκευασίας, όπτοι μεν, τρογιμώτεροι, δυσδια-
χώρητοι δέ' εψ3ο'ι δ'ε, όλιγότρογοι, ράς-α διαχωροΰντες 8.
ή. Και θαλάσσιοι μεν, εϋς-ομοι, εΰκάρδιοι, προς άναδό-
σεις ράςΌΐ , πλαδαράς 9 και μαλθακής σαρκός ποιητικοί•
*ποιοϋο•ι γάρ* ευχρόου 10 αίματος γόνιμοι ", λαπακτικοι
γας-ρός.
3•'. Ποτάμιοι δε και λιμναίοι, κακός-άμαχοι , παχυμεροϋς
ύλης δραςικοι, δυσδιάκριτοι" ών τίνες ουκ άποδέουσι της Βα-
λαττίας ύλης, καθάπερ ό ΝειλαΓος 12 κορακΐνος, κα'ι εν Ρηνω
πέρκη, και εν Τιβέρι 1ΰ λάβρα*, ος έςιν επες-ιγμενος , κα'ι οί
εν Ανίωνι, λίμνη τε τη κατά Φαλερνους, όμογυεϊς ίχθΰες **•

1 Εκ ΔΓ, Αϊ, σινόίοντες. —* ΔΓ, ίτατος ιταραιτητέος, κακόχνριο;


ων. — 3 ΑΤ, κες-ρίίαι. — * \<τ. -/ρ. τροψψώτεροι. — 5 Εκ ΔΓ , Αϊ,
δίισχοι. Ετέρα ΔΓ, ίύσχυλοι. — 6 Εκ ΔΓ, ΑΤ, Επεί τοις ούραίοις
κινούνται —' Ιί. τάς σιι^ειώσ—8 Εκ Δί', ΑΤ, Λαρορούντες.—9 Εκ
ΔΓ, ΑΤ, πλαίαροί. 1σ. γρ. π-λαίαροί ίέ, ί ;τλα<?αράς ίε'. — '° ΑΤ,
εύχρόους. — " Εκ ΔΓ, ΑΤ, γονίμου. — "Εκ ΔΓ, ΑΤ, ύλι;ς όνει-
ίαϊος. — ι3 ΑΤ, τί βοϋρι. ΔΓ, ττιΖουρι : Τύβουρι "* ΑΤ, καί ό
Αννιόων, λψνγ) τε κατά Φαλερνούς όριο^υούς ιχθύος. ΔΓ, κα'ι ό Αννίων,
λίαν)} τί κατά Φχλερνοούς , όαοουον; ιχθύος.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΤΡΟΦΗΣ, ά— ιζ. 3
εύ'χιιλον ' γάρ χαί εϋπρόσφορον ν εκεί δίδωσι δίαιτα.. Πάντων
<5ε προκριτέον ιχθύων τους τε άτρομους και μή περιπιμε'λους 2,
εύχύλοιις τε και συμμέτρους.
ί. Τών <3ε ιχθύων α ρ,έν ές-ι ν»;χαλε'α ', ά <3ε σε/αχ»), τα. ίέ νι•.
μαλακία, τα <5ε ός-ράκια• ών αύται ποιότητες .

ιά. Αφύα 5 βραχύτατο'ν έ?ι, συναγεϊχςιχον, λοπα'σι σκευα-


£ο'μενον.
ιβ'. Αλωπεκές 6, ιππουροι, Βρίσααι, λέρος. Οΐ ίέ έκ 7 πε-
λα^ονς φεύ^ουσιν εις ποταμον, ίύσχι/λοι, ούκ ευςόμαγοι, δυα-
πεπτοι, όλι^ότροφοι.
ιγ'. Αχάρνης, σκληρούς, <5ύσφ3αρτος, ού'τ' εϋς-άμαχος ,
οΰτ' εύ'χυλος.
ιί'. Βελόναι, ράμφος κερατώνεις , ούκ εύς-ο'μαχοι, κακό-
χυλοι, ατροψοι, δϋσφΒαρτοι 9.
ιέ. Βώκες, ιονλι'ίες , τράχουροι , οί προς ένιων 10 σα,ϋροι
καλούμενοι , χα'νναι 1Χ, και πάν τό νηγάνω άρμόζον, εύς-ομον,
ούκ εύς-όμαχον , ούκ ια εύ'φ^αρτον , επιπολας-ικόν κοιλίας ,
άτροφον.
ις-'. ΕρυδρΓνος εύ'ς-ομος, ς-ατικός κοιλίας, σκληροπα^ς , νπΓ.
τρόφιμος• εντατικός προς συνουσίαν , εί τις αυτόν εν οίνω
πνίζας. πιο ι.
ι£". Θράνις ι3, « ςΊφίας, κ/)τώ<3ϊ]ς ές-ΐ, και τεμαχίζεται ι4,

1 Ισ. γρ. είίχιιριον. — α ΑΤ, και 7τεριπιριε'λους. — 3 Ιο*, τάς ση


μειώσεις. — * ΑΤ, ών αί ποιότητες. — 5 ΔΓ Κψρός. — 6 ΔΓ, Αλω-
πεκίχι.— 7 ΑΤ, λερός. Οί ίέ ε-/. ΔΓ, λε'ρος έκ. — 8 Εκ ΔΓ, ΑΤ, κε-
ρατώίες. — 9 ΑΤ, εΰψ3αρτοι. Εν τισι ό"έ τών αντιγράφων λείπει ά,*-
ψότερχ. — ΙΟ ΑΤ, τράχουροι προς ένίων. ΔΓ, τράχουροι παρ' ένιων.
— " Εκ ΔΓ, ΑΤ, χάννοι. — '* Προσεκτικά τλν αρνησιν. — ι3 ΑΤ,
θρανίς. ΔΓ, Θρανής.— ** Εκ ΔΓ, ΑΤ, ές-'ι τεμχχίαϊαι. Ετερα ΔΓ,
ές-'ι τεμαχίζεσαι.
Α *
4 ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΪΣ
&ς-ομος ί' ες-<, ^αφαρος *, δυσκατέργαςος, πολύτροπος, /3ρο-
μώδης. Δι ο μετά σινα'πυος έσΒίεται, και λοπάαν κρείττοι»
ίέ τό νπογάς-ριον.
ι». Θύι/νος και 3ιινι/ι;, κολι'ας, δρκυνος, π»ιλαμϋς 2, σκο'ρ>
6ρος, οϋκ εϋς-όααχοι, κακο'χυμοι, φυσώδεις, ψαγαρο'ι, δυσέχ.-
κριτοι, τρόφιμοι" ων τρυφερωτέρα ' ^ πηλαμϋς *, ας-ομος ίέ
και άχυίος 5 6 κολι'ας, » 5έ 5υννίς ΰποτέτακται, ίΰσπεπτος
ο: ό Βύννος.
ιχ. ίθ'. Σείώι/ες, βραχυκέΊραλοι °, «λακατήνες 7, χελιοΌ'ι/ες, ου-
ραι/οσκο'ποι , γαλέοι, κύνες, και οΣ όριοιοι, κακο'χυριοί, βρο-
μώδεις, άργήζ και όλκιμου ΰλης ^ο'νιροι 8.
κ'. Εντρ«πε?θί ίέ σαργοί 9, μεϊώ/ονροι, χοίνΒαροι, ώςό'
ριαχοι, εύ'χυλοί, εϋοΊοίκϊίτοι, τροφώδεις τε 10, και προς τάς
εκκρίσεις ευ εχονσι.
κά. Σάλπαί α'ι πελχγιαι, δριμέΐαι, εϋς-ομοι, δύσφθαρτοι ,
εΰχνλοι, δυσδιαφόρητοι ι1, τρογώδεις , εϋέκκριτοί. ΑΣ ί* άπ'
αιγιαλών, σκληρόσαρκοι, κακόχυλοι 13, «ςομοι.
κβ". Βοΰ^λωσσοι, ψίτται, σκλ/ιρόσαρκοι , δύσφθαρτοι, εύ'- '
χυλοί, εϋέκκριτοι.
κ^'. Γλαυκός ι3 μετά λα'βρακος ι4 (εοικε ^άρ πάντα αύτώ),
ίττον προφέρει <3ε σκάρου Χ*.
χ. κί'. Ελλοψ ι6, ενςόμαγος, ^λυκύχυλος, τρόφιμος, εϋέκ-
κριτος.
1 Εκ ΔΓ, ΑΤ, αςομος ί' ές-1 φοράς. — ■ Εκ ΔΓ, ΑΤ, χ« 5ύννο«
κοιλία, όρκύίνος, πη^αμίς 3 ΔΓ, τροφψωτίρα..—1* ΑΤ, πηλαρίς.
— 5 ΔΓ, άχυαος. — 6 Ισ. γρ. Σύες, βάτραχοι, χέψαΧοι. — ' ΑΤ ,
κτένες, Ιό\ τάς σψειώσ. — 8 ΑΤ, άργϋς όλκιμοι ΰλ»ις γόνιμοι. ΔΓ,
άργίς κα'ι όλκιμη; ΰλίΐς γόνιμοι. — 9 Ιό*, τάς σιψειώτ '° ΑΤ, τρο-
ρώίεις ό*έ. — 1Χ ΑΤ, ίύσφ^αρτοι ίυσΛαχώρητοι. — ■* Εκ ΔΓ , ΑΤ ,
κακόχυμοι. — ,3 ΑΤ, Γλάνος. ΔΓ, Γλάκος. — '4 ΔΓ, λάδρακα : λά-
βραξος.—-ι!ί ΔΓ, σπάρου '6 ΑΤ, ίττον. Προφέρε» ίέ σκάρου ίλωψ.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΤΡΟΦΠ2, ή— λ'. 5
κέ. Ηπατος, η μαζέας 1, τρυφερός μέσως 2, εύ'θρυπτος,
λελυμένος , εύ'ς-ομος , .<5ύσπεπτος <?έ και τρόφιμος και εΰέκ-
χρττος ".
κς"'• Κες-ρενς πέλαγος, άριςος, εϋςομος, δριμνς, οΰκ άπο-
λείπων Ιάβραχος, ευδιαχώρητος και ούτος προς τώ τρυφιρώ *'
ποταροΐς 5 ίιαι^έο-ι και καθαροίς νηξάμενος 6, άναχαλά τήν
Βαϊάττιον σκληρότητα από της τού γλυκέος ? έπικράσεως. Ο
& εν 3•ολεραΓς και ς-άσιμον εγονααις ΰίωρ λι'ραις, βρομω-
δές-ερος, δυσδιοικητότατος 8• προς ^άρ τίς 9 ιλύος πίαίνο'μενος,
πα'νν άργήν έχει 10 τ»;ν σάρκα* μεγιθούμενος δί σκληρούται 11.
Καλονσ" ο*ε' τίνες και πλώτα τον α,εςρέα.
κς . Κί^αρος και ρόμβος πλατεΓς είσιν. Ο ρόμβος ςερεός , χι.
δύσφΒαρτος' γρη δε τόν ρέ^αν προεωλισαντα 12 ημέραν έψεΐν,
δνσχατέργας-ον οντά και εύ'τροοον. Ο ιϊέ κί&αρος κακόχυμος
καί οΰκ εΰς-όμαχος, δύσφθαρτος , εύέκκριτος.
κ>ί. Κίχλαι, κο'ττι^οί, φιλίες, άπαϊόααρκοι , εϋχυίοι ,
ιυδιαφόρητοι ϊ0, ατροφοι, προς διαχώρησιν επιτήδειοι.
κ0'. Κόρακος ι* σκλ>•ρο'σαρκος (και μχ)ϊον αΰξόμινος) , χιι.
ρρομώδης, δυσδιοίχητος, εϋςομίας άποδέων , φαύλης γόνιμος
ΰλ»ς »5• ων ό μείων έτερος.
λ . Λα'βρας" έςαλλα'σσεται , όσον αύ'ς"ετα• σκληρότερος ^ι-τ
νο'μενος• «ρις-ος ό μιίων , ηδϋς ι6, εύΓο'^αχος, εύ'χιιλος }

1 ΕξΕΔ, ΑΤ, Ηπατος , ήμαζίας. ΔΓ, Ηπατος, ΐμαζέας.—* Εκ ΔΓ,


ΑΤ, Μέσος. — 3 Ε'κ ΔΓ, ΑΤ , ο*ύο-πεπτος ο"έ κα» εύε'κκρ:τος —4 ΑΤ ,
προς το τρυφερόν. Ισ. γρ. προς τώ τροφίμω. — 5 Ια-, γρ. ποταριοϊς οέ,
ί, ποταροϊς γάρ. — β ίσ. γρ• έννηξάμϊνος. — 7 Εκ ΔΙ', ΑΤ, γλυ-
χε'ως. — 8 ΑΤ, οΊιο-&θίκότατος. ΔΓ, οΊισοΊοικνίτατος. — 9 ΑΤ, προς
τίς. — *° ΑΤ , πάνυ γάρ άργήν Ιχων. — ' * ίί. τάς σιριειώσ. —
'* ΔΓ, προεωλί'ταντας —-'3 Εκ ΔΓ, ΑΤ, εύίιαφορώτατοί. — "* ΔΓ,
Κόραςις. — ι5 ΑΤ, ε3ς•ο«ος, άποίέων φαύλες γονίμου ΰλ»ς.— ι6 ΑΤ,
αρί-ος ο μιίων ίυεϊν. ΔΓ, αριςος Ό («ινών (αλλ. ό(ΐί'νων ) ουεΐν.
Α 3
6 ΞΕΝ0ΚΡΑΤ0Τ2.
χπι. τρυφερόσαρκος, γϊυκύχυίος τ, τρόφιμος, εύδιοίκητος , ευεκκρι-
τος. Τάίε μεν περί πείαγίον 2. Ο £' ένβεξαμεναΐς Ζ, εναντίον
τούτοις *, ώς και επί των άλλων ιχθύων συμβαίνει" ά'ς-οριοι ^άρ
οι σό^λείζ-οι- Ο ίέ ποταριίοις και ψι/χροΓς 5 υδασιν ύποίύνων
βκ τ>5ς Β-αλαττης, εΰςομος, τρυφερός. Ο <3" εις Ιίμνας με3-
ιςάμενος ί'λυώδεις και τεναγουμένας 6, πιαινόμενος , άς-ομος.
χιν. λα. Ονι'σκος, *ού* φίρώς 7, εύ'χι/λος 8, ι^σΑοικ/ιτος, είι-
διαχώρητος , τρόφιμος.
λο . Σκόρπαιναι, σκλφο'σαρκοι• ίιό χαίρουσι ακευάϊς 9" εύ'-
ς-ομοι, εϋΒετοι προς εκκρίσεις 10.
Ίγ . Σκιαδεϋς ", εύςομος, ευχυίος, εϋ&οίκ-ητος, ουκ άγαν
τρόφιμος 12, εϋε'κκριτος.
λιτ. Σκάρος, εύς-ομος, δυσδιαφόρτιτος , εϋφθαρτος ι3 σΊα-
γωρητικός" ό ίέ άρτιαλωτος και ρ»} ζωγρείοις έγκεκίεισμένος ,
πολλοΓς ε'^κα'τοίς ι4 εϋς-ομος, έπιποΐας-ικος , ευφ^άρτος.
χν. λέ. Σκι/οίους ι5, σκίιηρόσαρκος μεν, ουκ άτρύφερος σ*έ,
εϋχυμος, είδιοίκητος , τροφώδής μίσως, και ευέκκριτος ι6.
λς- . Τρι'/λα , έπιφανες-άτη όψων , εϋς~όμαχος , εύ'χυλος ,
ευς-ομος, πλακώδης σαρξ, δύσφθαρτος, μετρία -κρος εκκρίσεις.
Διαφέρει ίέ ή πεΧάγιος '7 τ»5ς πετραίας , διάπυρρος ι8 ούσα κίν-

'* ΑΤ> τρυφερός. χιιι, Αρκος γλυκύχυλος. ίό\ τάς αημειώσ.—* Εκ


ΔΓ, ΑΤ, πελαγίων.— 3 Εκ ΔΓ, ΑΤ, Ούίέν ίεςαμεναίς. — 4 ΔΓ,
έναντίος τούτοις : εναντίον τοϊς τόποις : εναντίον τόποις.—5 ΑΤ, πο
τάμιος κατά ψυχροΐς. — 6 ΑΤ, ίλυώίίΐς και ς-εναγούριενος. ίο*, τάς
σηρειώσ.— 7 ΔΓ, Ονίσκος ο"έ ού ίριριύς : (ίνίσκος ο°έ ό δριμύς, ίο", τάς
σ»ρ.. — 8 Εκ ΔΓ, ΑΤ, αχνμος. Ετερα ΔΓ, εύχυριος. — 9 Εκ ΔΓ ,
ΑΤ, Λαναιρούσι σχευαϊς. — ΙΟ ΑΤ, Ευς-οριοί προς εκκρίσεις, ίο*, τάς
σιιρ. — " Εκ ΔΓ, ΑΤ, Σκιαίιίς.— ,α Εκ ΔΓ, ΑΤ, βΰκ άγων^ι
τρόφιμος. — ι3 ΔΓ, ίυσΛαφόρ/,τος, ό"υσα"ιοίζ»τος, εύ'^Λχρτος •4 ίο-.
7Ρ• παχύς έ-/κάτοις. — ι5 Εκ ΔΓ, ΑΤ, Σινόίοι/ς. — '6 Εκ ΔΓ, ΑΤ,
και ούκ εύε'κκριτος.— "7 ΔΓ, πελαγία. — ,8 Εκ ΔΓ, ΑΤ, διάπνρος.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΑΡΛΝ ΤΡΟΦΗΣ, λά—μί. η
να&ίρει και χρνσώ ι• πωγωνοφόρος ο" ές-ΐ 2' λει'πονται ο*έ τού
των αί παραιγώλοί ^.
~Κζ'. Φάγρος, σκλχιρο'σαρκος, δύσψθαιρτος, ουκ εϋέκκριτος.
λ«. Χρύβοφρυς, λευκο'σαρκος , ςερεος, σύγκριτος, εύχυλος,
ευδΊοίκητος , τρόφιμος, οΰ όύσε'κκριτος.
λθ'. Γο'γ^ρος, ούκ εύς-ομος, ούίέ * καχόγυμος ^, μετρίως
ί εύπεπτος , τροφώοης , προς εκκρίσεις δε αμεμπτος.

[ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΚΗΤΩΔΏΝ ΖΩΩΝ-

//. Φώκαί, φάλαιναι, ίελ^Γνε'ς τε και £ύ}/αιναι, και των


.θύννων οί μεγαΟ,οι , και προς- τούτοις οί κύνες , όσα τ' άλλα 6
τοιαύτα των κητωίών είσι, σκληράν τε και χκκόχυμον και περιτ-
τωριατικ>)ν τήν σάρκα εχουσι. Διά τούτο προταριχεύοντες αυτά
«ς χρ>?σιν ά^ουσίν].
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ. Β'.
ΠΕΡΙ ΚΝΙΔΗΣ.

μά. ΚνΪΔΑΙ, ίι άκαλίραι, ευς-ομοι, κακος-όμαχοι 8ε ου χνι.


μετρίως 7 όπταί <$έ τών έφδών έπίΓ/ιίεϊο'τεραι. Λυτικαί 8 κοιλίας,
ούρητικαι' 9• ούρητικώτεραι σε αί μετά την κάΘαρσιν, α< μυού
σα! προς ταΓς ψκφοις• πιλ*]θεΓσαι και 10 συςραγεΐσΛΐ πάνυ
ολίγοις άΐσ'ι, πασ&εΓσαι' τε όπώ ολίγω, μετρίως ε'ισ'ι σιτ/ιραι' ,Χ•

1 ΑΤ, χρυσώπ»): ΔΓ, χρυσώπτ). — * ίσ. γρ. τ' ές-ί. — 3 Εκ ΔΓ,


ΑΤ, παρα<γιάλιοι 4 ίσ. 7Ρ• ού^ Μ*"• — 5 ΔΓ> κ**°χυλος.
— 6 Εγοαψα έκ τοΰ Γαλανού, ΑΤ, και όσα τ' άλλα. — 7 Ισ. γρ. ο*έ
μετρίως. — 8 ΔΓ, άκτικαι'. — 9 Ιίε τάς σημειώσεις• — *° ίσ. γρ.
οΰρητικώτεραι ίέ μετά την κά£αρσιν. Αί ο" εμψισιι ιτρ'.ς ταϊς γή~
φοις ■πιλνΖεϊσαι κ. τ. λ. ί , ούρητικώτεραι <ίέ αί έρφίσαί [ί> έκ^υόρε-
ναι] προς ταϊς ψήγοις. Πιλ^εϊσαι [ΔΓ, πλ?)5εϊσαι : πυλ^εΐσαι :
πλυ^εϊσαι] α°£ καί. — " ΑΤ, πασ,ίεϊσαί Τ! όπως ολίγον μετρίως
ιιναι σ;τ»ραί.
Α 4
8 Ξενοκράτους
τγ <$έ όπττησει παρεϊααι 1 Α' όβελών 5? χ,αρψών, επί άνδρα'κων
μαλακών κληματά/ων 2, &ς-ε εναργώς άρααΒαι *. Μετά ^λυ-
κέος ίέ 5) οίνομέλιτος , άνατ.ε&ονσαι 4 ^εΰσίν , εύπεπτοι και
εΰέκκραοι. Αί ό^ εν γίνχ,εϊ και έλαιω έψόμ^ναι μετά τίς άλλης
άρτύσεως, το μεν όλισθηρον ^ και ολκιμον φυλάττουσι, πλήσμιοι
<5ε ούσαι και ίύσπεπτοι, την κοίλώχν άναχαλώσι μάλλον.

ΚΕΦΑΛΑ10Ν Γ.
ΠΕΡΙ ΟΣΤΡΑΚΙΩΝ.

χνιι. μβ\ Ι3ΑΑΑΝΩΝ μεν 6 αρις-αι αϊ βέρους λαμ6ανο'μεναι 7,


ε'πίτ^ίείοι προς βρώσιγ , αί γίνονται όπου έπιμίγνυται γλυκύ
δίωρ' τρόφιμοι ί' είσί και ^λυκεΐαί °, πλέον ο*" εΐσίν αί έντρε-
ψόμεναι 9 πε'τραις* «ίις-αι ^άρ και τροφώίεις Ι0, είιλέαντοι ",
πολύχυλοι, προς κοιλίας μα'λαςΊν επιτ^ίειοί , ς-ομάχω προαν
νεϊς, εϋς-ομοι, απαλοί, κινητικαί ούρων 12. Τόν χιιλόν αυτών
απλούν άμεταποίητον ι3. Το ό*έ αφέψημα αυτών ές-ι <3ιαχω-
ρητικο'ν ι4. Αί <5ε μ« εν πέτραις, δριμέϊαι και φαρμακώνεις ,
ίρας-ικαΐ κοιλίας πλε'ον, ελαττον 10 ίέ τών ούρων.
χνιπ. μ/. Γλύχιιμαρι&ς προφέρομαι τών μή τραχειών χήμών 1^,
μειονεκτοΰσι 17 ίέ τών πελωριίων. Είσί ίέ σιακριτικαί ς-ομάχου 1'.
Σκληρόν σ* ές-ίν αυτών το σαρκώδες , οΰ μην ατροψον. Οϋρ»Γ
1 ΑΤ, παγεϊσαι. — * ΑΤ, μαλάχης δ κληματίνων. ΔΓ, μαλάχ>ΐί :
μαλάχτις 3 ΔΓ, ώς•ε ενεργώς χρασΆαι. Ια. γρ. ΐ>ςε άργώς όπτά-
ο5μ , Τι, ωςε Όμαλώς 07Γτάιτ3αι. — * ΑΤ, ποιάνα ποιτισαι. ΔΓ,
άναποιίσαι. — 5 Ισ. γρ. τό μέν γλ/σχρον. — 6 Εκ ΔΓ προσέ^νζα τόν
σΰνοεσμον. — 7 Εκ ΔΓ, ΑΤ, αι$ερίχς λαμβανόμενοι. — 8 ΑΤ, γλυ
κείς. — 9 ΑΤ, ε'ισ'ιν έντρεφόμεναι. — ΙΟ ΑΤ, γάρ αί τροφώδ'εις. —
11 , ΔΓ, άλι'οςντοι.— *.' Λείπει τι εις συνάοτιισιν τοΰ λόγου. — τ ΔΓ,
άμεταπόνητον. — '* ΔΓ, αυτών οΊα^ωρϊΐτικόν.— '5 ΑΤ, έλάττω. —
'6 ]ί. τάς στιμϊΐώσ. — *7 ΑΤ, μειονεκτοί. ΔΓ, μειονεκτεί. — ι8 ίι. γρ.
Είσί ό" εϋεκκριτοι, (ύ^όμα/οι.
ΠΕΡΪ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΤΡΟΦΗΣ, μξ' —μι. 9
τιχώτεραι δ3 είσί μάλλον τών πελωρι'ίων. ϋμαι δε η όπταί *
«κληροποιοΰνταΓ έψηθεΓσαι δε και άρτυθεΓσαι, εϋςομοί είσι.
Τίγνεται 2 οε και γένη πελωρισων τε και χηρών διάφορα" ίίά-
φοροι ό° αϊ ποικιλαι * και ς•ρογγν)Μ , ώς αί εν * Δικαιαρχια
εν τω Λοί/κρίνω λα'κκω, και αί εν τώ έν Αλεξάνδρεια Ίιμενι'
^λυκεΓαι ^άρ και εύχυλοι. Αί & υπέρ Φάρον χα'ι τον Δι'ολκον,
την τε γέφυραν και τήν νησον, επιμήκεις, τραχεΐχι, βαϊάνοις
έοΓΑΌΪΑΐ δρι/ΐναις , έμφερώς 5 φηνοϊς ™ν έχϊνον φερόμεναι'
Τ,ευκαί δ' είσί και σχληραϊ και δριμεϊαι.
μδ'. Κτε'νες κρατις-οι οί ευμεγέθεις, κοίλοι, την χρόαν με- χι*•
λαντεροι. Ακμάζουσι δ, προς και θέρους" το'τε ρ/άρ αύ'ςΌνται
μοίλις-α προς σεληνην °. Διάφοροι σ° οί ε'ν Μιτυληνη πάντων
μεγέθει, φύσει, εϋχυλια. Φε'ρεί ί* όμοιους Χ7 τούτοις ό Ιόνιος
κόλπος κατ' Ιλλυρισα και 2αλώνας 8" και Λα'τιον. Φέρει σε και
Χίος, και συχναί τών νήσων, και Αλεξάνδρεια. Ο σε Πόντος
φέρει μεν πολλούς, βραχείς δε και συσαυς"εΓς. ΓλυκεΓς 0° είσί
και εύπεπτότεροι τών ός-ρέων. Διαχωρητικοί σ° είσί μετ' δςους
και όπβϋ 9, δια το πόσης ^λυκύτητος μετέχειν, ην άποβαλ-
λουσιν όπτώμενοι 10.
με. Ομοίως σε και οί λευκοί " λΰουσι κοιλι'αν, και άν χχ.
παλαιοί ωσιν, η νεαροί Ι2' ολίγον ι3 σ° είσί κινητικοί τών ού'ρων.
Ούκ είφθαρτοι οί ι4 πυ|ϊ£οντες, χχθάπερ τα δΓρε«• Κρει'ττους ι5

' ΑΤ, Οπταί ίέ χα Ι έφΒαί. ΔΓ, Ο ία. α ι ό*έ χαί έ^αί : °'-
μαι <Γ ότι ί^^αι'. Ο ιίέ Λατ. μετάφρ. Οιμχι ίέ και οπταί. — ν
* Εχ ΔΓ, ΑΤ, Γιγνονται. — 3 ΑΤ, χηνών. Διάφοροι <ίέ ποικίλαί. Ιό^
τά{ <ηιμειώσ. — 4 Εκ ΔΓ, ΑΤ, ώ« έν. — 5 Εκ ΔΓ , ΑΤ, έρ^οείς.—
1ό\ τάς αημϊΐώσ. —< Εκ ΔΓ, ΑΤ, ομοίως. — 8 ΔΓ, κατ' ίλλυρίία και
Τυόρ'ίΐνί<3α και Σάλωνα; 9 ίο\ τάς σ-ημειίισ. — ιο ΔΓ, ινόμενοι.
— " ΑΤ, και λ^ΐοι. ΔΓ, και πλεϊοι — Ι* Ε'κ ΔΓ, ΑΤ, ν»ροί. ίσ. γρ.
χαν παλαιοί ώσι, κάν νεαροί. — '3 ΔΓ, όλίγω. — '* 1<τ. γρ. Ούχ είίρβαρ-
τοι 6" οί. — ,5 ΑΤ, Κοείττω.
ίο Ξενοκράτους
ιίέ οι έ^θοί τών όπτών προς το ΰπακτικόν της γ«ς•ρός' οι α°
όπτώμενοι ' άχυμότεροι, συσέκκριτοι' τε. ιποληπτέον ό^ ελατ-
τον 2 έχειν το άτοπον τους εν ° τοις εαυτών ός-ράκοις όπτω-
μένους, εΰτροφωτέρους τε και ταρακτικοΰς ήττον 4. Έ,ϋς-ομώ-
τεροι ° ίε οι όπτοι καταρρανθέντες άκράτω & , ευςόμαχοι 7,
εύπεπτοι, προχριτέοι τών όζ-ρακίων **. Και οί ταριχευμένοι σε
κοιλίαν οϋ ταράσσομαι 9• τηροΰσϊ σε την Φυσικών γλυκύτητα
εν άλριη μένοντες* ουρητικοί α" είσι'ν. Εΐσΐ σε οί λευκοί καϊ πλα-
τεΐς γλυκύτεροι" σκληροί δε ο'ι *λευκοι'• οί ίέ* πυρροί, ]3οο—
μώδεις 10 και ουρητικοί , οί 5έ ποικίλοι, μέσοι. Και ποσά σε
αυτών έμγέρει ιρκι'οις "• ϊαΥα οε δοθέντα, δύσπεπτα ριέν, ου
ρών ίέ κινητικοί. ΕσΒΐόριενοι ίέ 12 οί κτένες έπαρκοϋσι τοΓς
ρυπαρά και έσχαρωριένα περί κΰς-ιν εχουσιν έλκη , άποκαθαι'-
ροντες.
χχι. ρτ'• Κήρυκες σκληρότεροι ριέν εισι πορφύρας , παρά μεγέθη
δε και τόπους διαγέρουσι. Τρισσάς σ° εχουσι δυνάμεις, τοϋ τε
οστράκου και τράχηλου και ριηκωνος. Η μεν ^άρ * , ψαψαρά
εςιν , ίχθυώοης ι4, ς-ατική κοιλίας, και πλέον, ει όπτηθειη'
ταρακτικωτέρα ι5 ίέ η έφθη. Οί ίέ τράχηλοι αυτών λύουσι
κοιλίαν* ουσπεπτοι ό" είσι'. Χρή οε σΊά νάπυος, η όζους, η
όπου, η πεπέοεος, έπανοοθοΰσθαι αυτούς έσθιομένους. Το δε
άπ' αυτών δσωρ Λαχωρητικόν κοιλίας, &ερρόν πινόμενον ,°•
συν σε τηρηκωνι έψόμενον, κιρρότερον και ΐλυώδες ι7. Ολοι "°

' ΔΓ, όπτότεροι. — * ΑΤ,έλάττους. — 3 ΑΤ, άτοπον τούτοι; εν.


— * ΔΓ, ϋττω. Ισ. γρ. ήττον είναι. — 5 ΔΓ , Εύτονώτεροι :
Εύτονωτίρους. — ° ΑΤ, καταραβε'ντες άκράτω;. — 7 ΑΤ , ευς-οριοι. —
8 ]σ. γρ. τών όςρίων. — 9 ΔΓ, ίέ και λίαν οϋ ταράσσουσι. Ο
ό*ε Λατίνος, ριετα^ραςτις ίρριήνενσΐν , οϋίέ κοιλίαν λίαν ταράσ-
σουσι.— '" ΑΤ , βρωματώί-ις. — " ίο*, τάς σνμειώσ " ίσ.
γρ. έσθΐόρενοι θ" ωμοί. — ' 3 ΑΤ, Η <3ε γαρ "* Εκ ΔΓ, ΑΤ, Ίχνώδτ,ς.
*— '5 ΑΤ, άντίττρακτικωτε'ρα. — ,6 ΑΤ, 75νόμ:νον. — '7 ΑΤ, ίχνώίες.
ΔΓ ίλυώο/,ς : ιχθυώί.;. — '8 Εκ ΔΓ, ΛΤ, Ολαι.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡΩΝ ΤΡΟΦΗΣ, μς—μ$'. 11
ίε καθεψηθε'ντες , ς-ατιχώτεροι και διψώδεις γΐγνονται. Ενιοι
ίέ έψη'σαντες αυτούς , λεαι'νοιισιν έμψερώς άκαλη'^αις 1 άρτνον
τες' γίγνονται τε α εϋς-ομοι. Ανατολικές δ'ε σελήνης 3, πλή
ρεις• λεπτοί σε θέρους εΐσίν.
μξ . ΙΙορψύραι αε αί μείζους, σκληρο'τεραι* και τοΓς εαυτών $έ χχιι.
μέρεσιν ού μετρίχν διαψοράν εγουαι *« Τράχηλοι μεν ^άρ
δυακατέργαςοι, δυ ααδιαχώρητοι τε και ίύσιρδαρτοι , εύς-όμαχοι,

ολιγόχυμοι, μόλις ό*Ίαλυο'μενοι τη μαστ,σει. Οί δε πυθμένες,


ίι μηκωνες, μαλακοί, ιχθυωδέςεροι, εΰκατέργαςοι, ίιαχωρητικοί,
διουρητικοί 5, ίσρωτικοί , σιελοποιοί' πλεονασαντες σε, χόλε—
ρώδεις , ναυτιώίεις , μελάνων έπιπολαΓίκοί 6.
μη. Τά ίέ 7 κολούλια, ίι κορύφια °, των ομογενών, όπόσα
ς-ρομ^οειδη , πάντων ες-'ιν έπιτηιίειοτα'τη η προσφορά αϊτών,
υμών τε 9 και σκεναςών, έψησει και όπτησεΐ' χνμον άνΐηοΊν
εϋς-ομον, είςάμαχον, κοιλίας ΰπαγωγόν 10 , γΤ,ίΐκΰν ", κινη-
τικόν οϋρων. Μικρο'σαρκα ίέ άνχλογον 1Λ κοχλίαις. Απερ
γάζεται σε και ς-όματος εϋωσΥαν, προς οίνοποσίαν τε εύθετα '**
£εσ3•έντα τρο'ιριμα ι4, όπτά ίέ, σκληρά. Η ίέ ι5 μήκων αυτών
ς-ατιχωτέρα , τρόπον ι^ κηρύκων.
μθ'. Κοχλιαι, σκληροί, αυσκατέρ^αΓΟί. Τά <5έ τούτων ε?ση, το χχιιγ.
μέν επίμηκες, ότω 17 και σάλπι^/ος σΥκην έμψυσώσι' το δε

1 Εχ ΔΓ, ΑΤ, άκαλήροις. — * προο-ε'3»)κα τον σΰνο'εσρον, όν εξ


έφρασε και Ό Λατίνος ριετα^ραςτίς.— 3 1ό\ τάς σημειώσ. — < ΑΤ,
και τοις εαυτών §ίρμααι μετρϊαν οιαψοράν (ΔΓ, οΊαρδοράν) έχουσα».
—5 Εχ ΔΓ, ΑΤ, ίχ^υωίε'ς-ε^οι , Λ ουρητικοί.—ΰ Εκ ΔΓ, ΑΤ, άπο-
λαυς-ιχοί. — 7 Εχ ΔΓ, ΑΤ, Τά τε. — 8 ΔΓ, χολύχια ϋ χορύχια. —
9 ίο", γρ. προσφορά , ωρών τε χ. τ. λ. — ,0 ΑΤ, επαγωγόν. — " ίαε
τάς σημειώσ. — " ΑΤ, Μικρόσαρχοι άνάλογον. ΔΓ, Μιχρόσαρκον
άνάλογον : Μικρόσαρκος αναλογών : Μικρόσχρκος ανάλογου.— ι3 ΑΤ,
ττρος οίνοποσίαν <?έ α^ετα. — ** ίσ. γρ. τρυψερά. — ι5 Εχ ΔΓ,
ΑΤ, Ο &'. — '6 Εχ ΔΓ, ΑΤ, ίν τρόπω '7 ΑΤ, οϋτω.
ία Ξενοκράτους
ς-ρογγυλον , ω τού'λαιον άναχέοι/σι '. Τούτων σ° οί μεν υπερμε
γέθεις άβρωτοι , ίιά το βρομώ3ες και σκληρόν και χολερικον ,
πολύσαρκον τε και κητώδες. Τώι/ (5έ βραχέων ε'νίους προσ
φορά πείθει μετ όςυμέλιτος, υι χλωροί! ιτ^^ανου και δς"ους καϊ
πεπέρεος 2. Οί ό*έ πεντααακτυλοι , οζυπύθμενοι , και ΰπ' άλλων
κληζόαενοι ό Ελικες, » Ακτινοφόροι 4, άσαρκώτεροι μεν είσι
παρά τους άλλους κοχλίας, ττλησμιοι 3ε και ε'πιπολας-ικοί. Προ-
βρεχόμενοι 3ε όπώ 5 και ο|ει , προς βρώσιν επιτη&ιότεροι ,
έκταράςαι κοίλίαν ευθετόί 6. Κοχλίαι πάντες 5αλάττιοι τους
τραχήλους ρ/λυκυτέροκς εχουσιν' είσί οε ψαφαροϊ , εύ'χυλοι ,
εύ^θαρτοι 7, κουφοί παρά τους χερσαίους" ίγβυω3έςεροι ' ^άρ
και μαλακώτεροι προς έκκρισιν, εΰωσες-εροι, εύς-όμαχοι κατά
τους πυθμένας. Κοχλίαι ίύσπεπτοι 9, παραφρακτικοΐ 10, δς"ει
και όπώ 5) νάπυϊ 1Χ έαθιόμενοι, έτι ίέ εϋζώμω.
χιιν. ν. Λεπάίες βραχεΓαί εϊσιν εν τισι 3ε μείζους ι1, ώς
ός-ρέων σοκεϊν μ») έναλλάττειν **• μεγιςαι 3ε εν Ιναίική, ώς και
τά άλλα πάντα. 2κληραΐ ι* ο° άλλως και όΐιγόχυμοι, όΥισκα-
τέργαςοί τε ι^ και ό\ισέκκριτοι• έφθαΐ οε συναρτυόμεναι, εύ'-
Γομοι.
χχν. να. Μύακες, αλμυροί, βρομώ3εις' βοηθούνται χ6 ίέ όπώ
Κυρηναϊκώ καϊ ο|ει. Ταρακτικοί ίέ κοιλίας και διουρητικοί, ούκ.
εύ'ς-οριοι, ίύσπεπτοι, έμφρακτικοϊ, παχέος αίματος φλέγμα-

1 Ισ. 7|°• έγχε'ουσι " ΑΤ , ί χλωρών πηγάνου τε ριετ' όξυττε-


πέρεος. ΔΓ Λ χλωρών τηγάνου τε ρετ' όξυπεπε'ρεος. — 3 ΑΤ, όξυττύδ"
ρ;ν(<ί τε τών άλλων κληςορενοι. — 4 ϊο*. τάς σ»ριειώο-• — 5 ΑΤ, όπτοί.
—6 ΑΤ, άνευροι. ΔΓ, ανεψθοι. — 7 ΑΤ, ίύσρδαρτοι. ίο\ τάς σημ-
* ΑΤ, ισχυρότεροι, ίο\ τά; σνψ. — 9 Ιό*, τάς σημ. — " ϊί. τά; σημ.
— " ΑΤ, ό'ξει και όπώ ποιίι ίνα. ΔΓ, οξει και όπώ Ινα ποιή. —
«■ ΑΤ, εν τισι μείζους '* Εκ ΔΓ, ΑΤ, άναλλάττειν. — «* ΑΤ,
Σκληροί. ΔΓ, Σκλυρόσαρκοι. — ι5 ΑΤ, ουσκατε'ργας-οι ίε. — '6 ΑΤ,
|3ο>]£ούντε;.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΤΡΟΦΗΣ, ν' ν/. ι3
τός τε γόνιμοι ι, και μάλλον οί πρόσφατοι. Διό κατεργαςίον
αυτούς τοις δριμέσι, νάπυί, εύξώμω, καρδάμω. Οπτοί, &σ-
δίαχώργιτοι, πολύδιψοι, βαρεΓ^ οί ο*έ εψη&έντες και τριβέντες
και άρτυ3•ε'ντες , «ττον οντες βρομώδεις α, τ« ίσα ποιούσι τοΓς
ς-ρομξώδεσι 3.
νβ*. Μυΐσκαι, ς-ρογγυλώτεραι 4 «εν εϊσί μυάκων 5, μικρό
τεροι δε και δασεϊαι , ος-ρακά τε λεπτά φέρουσαι , τά; σάρκας
τε ώπαλώτεραι και γλυκύτεροι 6, τους χυμοΰς διαφορώτεραι 7.
Οί αυτοί άτροφώτεροι 8, δηκτικοί ςόματος και φάρυγγας, άνα~
δάκνοντες τΐτ,ν κατάποση, και την φωνην δασύνοντες, υι άπο-
χόπτοντες, τών πολλούς φαγόντων, ξηράς ,τε κινητικοί βηχος
και βράγχης 9. Ούκ άβαθοι <5έ οί αμμώδεις , υ> εν ός-ράκοις
χεραμίων 10 , οϊ τε άπό " τών πετρών « φυχίων' δριμεϊς γάρ
οϊδε 12.
νγ'. Ος-ρεα τά πελάγια, σπάνια και άχρεΓα, δια το μ% χχνι. ι
9-εωρεΓσθαι όπο »λ:Όιι• γίνεται δέ και μικρομεγέ&η ι3', -πικρά τε
είσι ι4 και οϋκ εδώδιμα, διά το δηκτικον της κοιλίας. Χαίρει
γάρ έπιχψναμένη γλυκέσι 3χλάσση ι5, γλυχυχύλους προσαύ-
ξοντα ι6 σάρκας Δίο κάλλις-χ τά κατά ι7 τάς έκβολάς τοΰ
Νείλου εν Αϊ^ϋπτω, και εν Εφέσω κατά την είσξολήν τοΰ
Καύς-ρου, ά εις καταβόλους τίθεται ιΰ ως σπέρματα, και αύ'-

1 ΑΤ, εριρρακτικοί παχε'ος αιριατβς, ρλϊ'γ^ατο; ό"έ γόνιμοι.


* ΑΤ , ήττον τους βρομώΰονς. ΔΓ, ήττοχις τους βρομώίοχις : ϊττοιις
τοΰ βρομώδονς. — ΑΤ, τρομμώίϊεσι. — 4 ΑΤ, Μύίς και ς-ρογγυλώ-
τεραι 5 Εκ ΔΓ , ΑΤ, ριυών. — 6 Εκ ΔΓ , ΑΤ , τα; βάρκας τε
«παλώτεραι κα'ι γλυκύτεραί, ό'ς-ρα/.ά τε λεπτά φίρονσχι 7 ΔΓ, Λα
,)>ορώτεροι. — 8 ί<?. τά; ιημειώσ. — 9 Εκ ΔΓ, ΑΤ,βροχής ΙΟ ΑΤ,
5 ός-ράκοισι κεραρέων. — " ΑΤ, τους τε άπό. — '* ΑΤ, οΐίε. ΔΓ,
οΐίεν : οί : οί <?έ. — ,3 ΔΓ , ίέ ρικροριεγε'θη. — «4 ΑΤ, πικρά ο"
εώί ,5 ΑΤ έπικιρνάρενον γλυκέσι κράσει. —*6 ΑΤ, προσαύξων.
ΔΓ, προσαυξάνων : προσαέξων.— «ϊ ΑΤ, Κάλλις-α κατά., '8 ΑΤ,
Καΐς-ρου εις χαταδόλους τι^εντες.
ι/» Ξενοκράτους
ίεται' εαρι ίέ εμπίπίανται παχυνόμενα λευκώ χνμώ γαϊα-
κτώίεί. Κατά τε πόλιν Βρεντε'σιον * , Ταρακώνα, Ναρβώνα ,
Δικαιαρχίαν ε'ν Λουκρι'νω 2 λάκκω , • Χελίΐίονί'ας , Λευκάδα,
Ακτιον , και κό7.πον Λιβυκον , τούτον τον τρόπον γίνεται.
νέ\ Πελωρι'ίες 3, « μείαινίδες, κ.άλλις-αι αί ε'ρ.φερεΓς ός-ρεΌίς,
εν τελμασιν, ιλύϊ τε βορβορώίει , όπου ρκ'^νυται ΰίωρ ^λυκύ.
Αι ίέ εν βυδώ , σπανιαι και άηίεΓεραι. Ταύταις χρών-
ται έζωμοποιημέναις 4 προς λΰσιν κοιλίας χρησίμως. Πεπτίκαί
ί' εισΐ και οΊαχωρητικαΐ * μετρίως.
νέ. Αί ίέ πίνναι , τόπων μεν ένεκεν επιτήδειοι, άπαλαί,
εϋτροφοι, αί έκ τών ** τενα^ωίών Ιαμ6ανόμεναι , και εκ τών 7
επικιρναμένων ^λυκεΓ ΰ<3ατι και άκύρονι. Τώ τε γαρ ρή
βλάπτεσθαι 8 προς τών κυμάτων άπαλαί ρένουσιν' οϊ τε 9
πιννο^ύλακες , κοινωνοΰντες τής τροφής , εν τοις γαΪΎΐνιζο-
μένοις 10 εΰαγροϋσι τ9ι πίνν/ι , και μάλλον ΰπό τοΓς πετρώ-
ίεσι και πηλώίεσιν 31 ΰ^εςτίκασι 12. Με^ε'δους $' ένεκα, αί ρ.ί-
κραί τών μειζόνων άπαλώτεραι. Ωρας δε εαρινής και 5έρονς ι"
ΪΥΐηθείσαι , τών κατά τάς αλλάς παρά μέγα διαφέρουσι' προς
γαρ τγ εύτροφία και ^λυκεΓαι τψικαύτα γίνονται ι4. * Μεγέ
θους 5έ ένεκεν, αί μή μεγόά&ι κρείττους *. Αί #έ μίσαι, μα-
λακήν, λευκών, ^λυκεΓαν εχουσι σάρκα. Τράχηλοι ρ:έν /άρ

1 ΑΤ, γαλακτώίει. Πάλιν Βρεντε'σιον α Εκ ΔΓ, ΑΤ, Δικαιαρ-


χίαν Λοκρίνω 3 ΑΤ, Ακτιον. Πελωρίοε;. ΔΓ, Ακτιον και κόλπω
Λι£υχω κατά τοϋτον τρόπον γίνεται. Πελωρίό'ες : Ακτιον Λι£υκοϋ;
κόλπου;. Πελωρίιίες. Ιό*, τάς οτ,μ. — * ΑΤ, χρω και (ζωμοποεοκε'ναι;.
—5 ΑΤ, α"' είσί ό*ιαχωρ>ιτικαί.—6 ΑΤ, επιτήδειοι, αί άπαλαί, είί-
τροψοι' έκτων. —7 Εκ ΔΓ, ΑΤ, και όπτών. —8 ΑΤ, Τω ρ»ι βλάπτε
σαι.—9 Εχ ΔΓ, ΑΤ, οϊ ο*ε'. — ΙΟ Εκ ΔΓ, ΑΤ, έν τοΐ; λ»ινις"ορ.ένοις. —
11 ΑΤ, πιννώίεσιν— " ΑΤ, ϋπεςτίκασι. ΔΓ, ϋπες-άκασιν. —ι3 ΑΤ,
2ίρει. — ** ΑΤ, κα'ιγλυκεϊαί είσι, τοινικαύτοι γάρ γίνονται• ΔΓ, και
γλυκεϊαί είσι. Τιινικαϋτα γαρ γίγνονται.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΓΔΡΠΝ ΤΡΟΦΗ2, νί'—νζ'. 15
αυτών, σκληροί, ίύσπεπτοι , συο-αωίρετοι , συσφθαρτοι• τό
οέ * σώμα τών τραχήλων εΰφθαρτο'τερον εχουαιν. Εψώνται α
ώέ ρ/λυκεΓ, ελαιω *, ^έλιτί, και οίνω ομοίως. Και 4 των εξ
£όατος άνεζεσμένων μετά νάπυος ες"ω τών κογχυλιωαων φύ
σεως *; χρΫιΰΐς 5. Οπταί ίέ σκληρότεραι τών έφθών , και μάλλον
αί τω οίνω έρρ'αμίναι• άμεινον όΥ όπου " και οίους, η νάπυος.
Τών <3ε ε'ν οίνω και ο£ει βραχεισών άπαλωτίρα η σάρ£, φυ-
σώσης ίε'.
νς- . Στρόμ§οι 7 οε, σκληροί, δυσχατεργαςοι , ριαλλον ο° οί χχνιιι.
τών ° ώτιων μεΐζους. Μετά νάπυος §ε και όπου προ'σφοροι 9,
λειοτρι&,θε'ντες εν δς"ει.
νξ'. Σωλήνες, η αυλοί, η σονακες, άρρενες εΐσι, και Βτί-
λειαι, α'ί καλούνται 10 όνυχες* διαφοράν ο° εχουσι. Κα^αρτί-
καί 11 -ν-άρ εισιν αί θηλειαι , ούρων κινητικαί , ΰγραίνουσι.
Σκευάζονται $ε άνοιγόμενοι. Οί ίέ πρόσφατοι και μεγάλοι ,
μελανορρα'&ίωτοί 12 καθ' ετερόγροιαν ", άρρενες, ταρακτιχοί
ούρων. Αλυπο'τατοι σε μετά άλών και δς*ους• μοχθηροί σε και
επιπολας-ικοί μετ' ελαίου και άλών ληφθέντες* έμφερώς τευθίσι
5τρός πο'τον ι* πα&ασκευάξονται. Κράτις-οι (3" οί μεΐζους και
παχύτεροι, όπτοι'• οί ο0 ελάχις•οι, γλυκείς• γλυκύτεραι {5° αί
Βνλειαί είσι ι5, μονόχροοι *6. Ακμάζουσι $ε βέρους. Ταρι-
χηροί ίέ, αηδείς.

1 ΑΤ, τό τε.—* Εκ ΔΓ, ΑΤ, έψώντες.—3 ΑΤ, ά*έ γλυκελαίω. —


* Ιί. τάςσημ. —5 1ί\ τάς σιμ. — ίο"• γρ. αμεινον ό"έ οΎ όπου,
ί, άρείνονς Λίι' όπου. — 7 Εκ ΔΓ, ΑΤ, 2κόμβροι —8 ΑΤ, μάλ
λον ό"έ τών.— 9 ϊσ. γρ. εύπρόσφοροι. — '" ΑΤ, οί καλούντες. ΔΓ, οί
καλούνται.— " ΑΤ , Κα3άριαι. — 11 ίσ γρ. και μεγάλοι, ραβίωτοί,
ϊ, και μ:γάλοι , με'λανε; , «"αβίωτοι.— '3 ΑΤ, κατά τί)ν έτερόχροιαν.
— '* ΑΤ, προς πότιμον. ΔΓ , προς ποτον : προς ποταμόν. Ιο•, γρ.
πρόσφατοι μόνον. — '4 ΑΤ, γλυκύτεραι ό*έ ^ιίλίΐαι ό*έ είσί. ΔΓ,
γλυκύτερα! ίέ 3>ίλίΐαί εΐσι. — ι(5 ΑΤ, Μονόχροιαι.
ιβ Ξενοκράτους
χχιχ. νή. Τγ$εα γίγνονται εν βορδόρω και γυκιοψόροις άκταΓς'"
ευρίσκεται τ εν * βρύοις και πρα'σοις και φυκι'οις. Εοικε 2 φυτώ
θαλαττι'ω μύκητι• δυσέκρυτπον * σε ταίς χερσίν έναπολει'πει
ποιότητα. Μάλις-α α° αυτών τα 4 σερματώσ») άχαχεργαςά ές-ιν.
Επαρκεί 5 σε τοΓς νεαρού; 6 5; ς-όμαχον κακούργουμένοις , και
τεινεσμώσεσι , και ΐσχιασΊκοΓς , τ>? τε άνω κοιλία 7, μετά πηγχ-
νου αισομενα 8. Τέμνεται σε καϊ πλυνεται 9, όπώ τε Κνρηναϊκώ
και πη^άνω ι «λμη τε και δς*ει συναρτύεται , ?! μετ' ος~ους, υι
προτρόπου 10, σϋν ησυο'σμω χλωρώ. Κάλλια ίέ τα εν !1
Σμύρν/ι τής Ασίας. Αίγυπτος σε οΰσ° όλως φέρει.
χχχ. νθ. Τελλι'ναι, ίι ξιψύδρια, σΐαχωρητικά κοιλίας. Γίνονται
οέ εν άμμώσεσι γωρίοις και κυμαίνουσιν 12 αί^ιαλοΐς. Αί ίέ
ποτα'αιαι μείζους και πολυχυμο'τεραι , ώς αί έν Αι^ύπτω. Αί σε
έψηδεΓσαι, ^λυκεΓαι' ών ό ζωμός λύει κοιλιαν. ΜεμυκυΓαι σε
άλί πάσσονται, και σιά τών ός-ράκων ελκουσιν ικμάδα. Πλυ-
νονται ψυχρώ, και μετ' ό£ελαίου και νδυόσμου Ι3, « και π/]-
γάνου, έαΒίονται. ΤοΓς σε βουλομένοις λύειν κοιλιαν μετά
Ιαχάνων λιτ>5 άρτύσει σκευάζονται. ΑκμαΓαι σε /3ρω3«σαι
έαρος καλλις"αι.
χχχι. ς • Τών σε χημών τάς τραχείας γλυκυμαρίδας έ'νιοι καλου-
σιν, οί σε, κόγγας• αί και μήκος εχουσιν, έ"λαττον σε ι* τών
κατ Αΐ^υπτον γινομένων. Και ,ι, κατά μεν τήν τμήσιν τραχύ
τητας εχουσι ι6 προσεοικυίας τών δρύινων βαλάνων πυέλοις ι7•

1 ΑΤ, ευρίσκεται ό" ίν.— * ίσ. γρ. Εοικε <ίέ. — 3 Εκ ΔΓ, ΑΤ,
όΊισέκνιτττον. — 4 ΑΤ, ο" αυτά. — 5 Εκ ΔΓ, ΑΤ, Εξαρκεΐ. — 6 ΑΤ ,
νεαροί;. —1 ΑΤ, και ίσχια<5Ίκ,ΐς τε , τίς αϊ/ω κοιλίας. —8 ΑΤ, Λίό-
μινος. — 9 ΑΤ, Πλυνεται σε και ΛοΌται. ΔΓ , Τέμνεται ό*έ και πλυ
νεται, και σϊίοται.-— '° ΑΤ, και πρό τρόπου. — " ΑΤ, Κ.άλλις-οι ο" οί
ϊν. — ™ ΑΤ, χωρίοις, κυμαίνουσιν. — '3 ΑΤ, όξελαίου, ήδυόσμου. 1$.
τά; σ>ψ. — ■< ΑΤ, αί κατά μήκος εχουσιν, έλάττω <?ε'. — '5 ΑΤ, γινο
μένων αϊ.-~ι6 ΔΤ, εχουσαι.— "7 ΑΤ, πτ.λε'αις. ίο", τάς σημειώσεις.
κατά
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΤΡΟΦΗΣ, ϊί— ξ§'. ΐη
κατά μήκος δ* εΐσί * ραβδωταϊ, «πανας-άσεις διαφόρους τών
άλλων εχοι/σαι. Αί 3•αλαττί£ουσαι ίέ τήν γεΰσιν, σκληρο'σαρκοι
καθες-ώσαι, δίδοντα* τοις α άσ$ενέσι• το ό" άπ' αυτών ΰίωρ
επιτ>ίσειον ς-ομάχω, κοιλίας τε * ύπο&βασριώ, και προς ούρα.
Αύται 4 ταριχειιθεΓσαι έιρελκύσαι δύνανται ς-ο'μα κατά τήν βρω- "
σιν, και μάλλον μετά νάπνος, υι όζους και πηγάνου. Αί δε
' λεΓαι χίριαι παρά ριε'^α διαηέρουσι τών τρα-χείών *. Αύται ί*
είσίν αί πλατύ ος*ρακον 6 εχουσαι και σΊαι^ε'ς• εύπεπτοι, ευ-

τροψοι, εϋγυμοι, γλ.ν/.ε'ίαι, ούκ άπηνεΓ; ς-ομάχω. Οπώ δε και


νάπυϊ εσθίοντα», και λοπα'ίι και όπταί. έ^θών ίέ ό £&ψός λύεε
κοιλίαν.
ςα'. Αί ό*έ γλυκύμαρίδες χα.ριες'εραι τών λειος-ρα'κ&>ν χογ- χχχη.
γών 7, ϋίττοϋς δε πελωρίίων. Διαλλα'ττουσι " σε κατά το'ποκς
τοΓς εϊδεσιν , ώς πελωρι'ίες, καϊ χι>μώ και ποικιλία 9 και σχη
ματισθώ. Αί ριέν γάρ εν τώ έν Αλεςανορεία λψένι άρι^-αι".^
ίέ περί τον Διολκον και Φάρον και ^ε^υραν, έπ*ρίκεις 10 κα*
τραχεϊαι. . • • -..ν. ..• ,
- ££'. Τά ίέ καλούμενα ώτια γίνονται προς τ.έτραις. Σκληρά
^•ές-ί', συσπεπτα, άς-ομα, κακος-ο'ρ.αχα , διαγωρητιχά 11. Από
τη^α'νου ια ίέ προσφέρονται• ου γάρ άλλοις ηίύνονται'ί Γ-ινονται
οε μεγχλ.α. ιδ εν Ιλλυρία κατά τόν Ιο'νιον κόλπον έσΒίονται δε
όπώ, όςει, πη/άνω. •. -

1 ΑΤ, τ' εΐσί » Εκ ΔΓ, ΑΤ, ο*ίο*ονται ίέ τοις. — 3 ΑΤ, κοι


λίας <ίε'.— * Ία. γρ. Αί ίε'. — 5 ΑΤ, τραχέων. — 6 Ισ. γρ. αί πλατύ
τό οηοακον. — 7 ΑΤ, τών λείων ός-ρακίων κόγχων. — 8 ΔΓ, Αιαγί-
ρουσι. — 9 ΑΤ, *αι χημαι ποικιλία. — '° Εκ ΔΓ, ΑΤ, γέγνράν είσι
ρίκεις.— " Εκ ΔΓ, ΑΤ, <?ια?ορ»τικά.— ". Εκ ΔΓ, ΑΤ, άκό ίτη-
γάνου. — '3 ΑΤ, {ζεγάλαι.
Β
/
ι8 ΞΕΝΟΚ.ΡΑΤΟΤ2

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ. Δ.

ΠΕΡΙ ΙΧΘΪΩΝ ΤΑΡΙΧΗΡΩΝ Κ.ΗΤΩΛΩΝ•

χχχιη. ζγ'. 1^ ί <3"έ τάριχοι * , κοινώς μεν εισιν εύ'ς-ομοι, χοαόγυλοι


<ίέ, κακος•ο'μαχοι, λεπτοντικοί, και ταοακτικοί κοιλίας. Ταρι'-
χων ίέ οί μεν σκληρο'σαρκοι , ο! ίέ ψύσει ΰγροπαγέΐς και απα
λοί 2, οί ίέ με'σως* και οί μεν σαρκώδεις, οί οε έμπιμελοι*
και οι μέν παλαιοί, οί ίέ μέσοι , οί ό*έ πρόσφατοι. ί2ν οί μέν
παλαιοί 3, ?πιτεταμε'νρι , οι ίέ νεαλεΓς, ΰπο&β»ικο'τε; , οί ίέ
αεσοχρο'νιοι * , σύμμετροι. Και οί μέν α^αν πίονες, έπιπολα-
ς-ικοϊ, οί (^ ίττον, εκείνων θρεπτικώτεροι *. Των 5* άλλων,
οί σκληρόσαρκοι , ό*ύσ^5αρτοι• οί άπαλώτεροι φθείρονται
ρασίως.
χχχιν. ?όν. Κολι'αι 6, εϋς-°μο«> κινητικοί κοιλίας* χράτις-οι δε οί

]&ΐρικ$ί,
• •|ε'. Πηλαμΰς μικρά γίνεται εν Μαιώταις 7* είς-ομος, ββ*
φΘαοτος , είιέκκριτος.
ξς-'. Κΰ&ον, πηλαμύς μετά τεσσαράκοντα ημέρας άπο Πο'ν-
τοκ επί Μαιώτιν λιμνών 8 ΰπος-ρέψονσα , εϋς-ομος, εύ'χυλος.
•χτ&'.'Το δε ώραΓον 9 καλούμενον, «ίϊ», είίτροφον, άίιψον.
ξή. Τρίτομον 10, ίύσφΘαρτον, ς-ερεώτερον " τοΰ κΐιβί'ου,
ταΧλχ δε- έμφερε'ς.

1 ΔΓ, ταριχ»ιρθ£.— * ΑΤ, και οί απαλοί.—-5 ΑΤ , Ων οί πεϊάγιοι.


4 ΑΤ, ρέσοι χρόνιοι. — 5 ΑΤ , έπιπολας-ικοί , ίττονες' εκείνοι
,^ρεπτικώτεροι. —6 Εκ ΔΓ, ΑΤ, Κωλιοι. — 7 ΑΤ, Μεο-ογαίαις. ΔΓ,
αεσόταις. — ' ΑΤ, έπί Πόντω ρετά Ιί^νην. ΔΓ , άπο Πόντου έπί
Μετιλίρ.ν>ιν.— 9 ΑΤ, Τό λεώραιον. ΔΓ, Το ώραϊον. — ΙΟ ΑΤ, Τρί-
τοαον χύβιον. ΔΓ , Τρίτων κώ6°ιον. — " ΔΓ, ο-κλιςρότεοον.
ΠΕΡΙ ΤΙΪΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡΩΝ ΤΡΟΦΗΣ, ξγ οί'. 19
ξθ . Ορκυνος ' τσιϊαμύς ες-ι μεγάλη, μή ΰπος-ρέγονσα επί
χτ,ν λι'μνην α• έμφεργις δε τώ τριτόμω 5, πλην ίυσφθαρτο'τερος•
<5ίό υπομένει παλαίωσιν.
ό. Απόλεκτον * ψαφαρώτερο'ν ές-ι τοΰ τριτο'μου , εϋς-ομία 5
λειπόμενον , εΰ&οι'κ/ιτον , πεπτικο'ν.
οα'. υάρδα , π»]λαμύς ές-ιν επιμήκης ■ ώκεα'νιος 7, ευς-ομος,
ίριμύτνιτι κυ&'ον 8 προ φέρουσα , κινητική ορέξεως, Ίτρός εκ
κρίσεις εύόλισθος.
οβ'. Σκόμδρος εΰς•ομος, δύσφθαρτος, ίι'ψοος ποοιτικο'ς 9'
κρα'τις-ος 10 ο*έ έν Παριω ,11*
6^ . Τα ίέ έκ Βΰννων γινόμενα ταρίχη σνγνίιν προς άλληλα χχχν.
διαγοράν ενδείκνυται. Α μεν 7«ρ αυτών ές•» εϋ&οίκητα, ά 5έ
ίνσοικονόμητα. Αΰχίιν μεν ^άρ αυτών γίνεται ώμοτάριχος' ες-ι
ίέ ευςΌρος, §ύοφ5αρτος , δια τό άπιμέλον κρατικός δϊ ό
ΚυμαΓος. Κοιλία δε τού θύννοι» πρόσφατος μέν, εδώδιμος, (ούχ
ΰπομε'νει ^άρ προς παλαιωίιν 12), εϋς*όμαχος ως ε'ν ταριχει,
εϋγυϊος, είιδιάψΒορος , έπιπολας-ική δε διά τό πιμεϊώδες. Τα
δε λοιπά μέρη, μεΐάνδρυα ι3 καλούμενα ι4 ίιά τήν έμφέ-*
ρειαν προς τάς μελαινοΰσας της ίρυός ρίζας, παρορμητικά
όρες"εως ι5, νάπυος παραπλοκτϊ, τον ο" ΰπογρας'ρίον δυαφθαρ-
χότερα, τώ πιμελης άπηλλα'χδαι.
οί*. Τά<5ε μέν κιιριώς και σννήΒ'ως κλ>ί£εται ταρίγτι , καίτοι

1 Εκ ΔΓ, ΑΤ, Ορκίαλος—* ΑΤ, μεγάλη , ύττος-ρερουσα Οττο τ>ιν λί-


ί*ν>;ν.— 3 ΑΤ, υγιής" όμοιίι ίέ τώ το ό*έ τριτόμω. ΔΓ, ύγιήί' όμοίΐ! ίέ τώ
τώίε τριτόμω : νγύς' Όμοίΐ) ό"έ τωτριτόριωΓύγιιάς' το ίέτρβτόριω. —* Εκ
ΔΓ, ΑΤ, Αιτόλίκτβί.—5 Εκ ΔΓ, ΑΤ, εύς-ορίας.—6 ΑΤ, Σάρία ιί πχλα-
ρύς έπψ/ίΧίϊ.— 7 ΔΓ,, ώχεάνειοί.—8 Ισ. γρ. κολίον. —9 ΔΓ, ποιητική.
— ΙΟ ΑΤ,κρατίς•»!. — " ΔΓ, Παρία : Πάρω. — ™ Ισ. γρ. γαρ παλαίωαΊν
(ώσπ-ερ άνωτέρ. τμ. ξβ'). — '3 ΔΓ, μελανίρίαι : χος-αί. — '* Ιί. τάς
σημειώσ. — '5 ΑΤ, ορέξεων.
Β 2
2θ 3ΕΝ0ΚΡΑΤ0ΤΣ
συχνών και πολυτελών άλλων ιχθύων * κατά τάς νήσους άλι£ο-
μένων τρίγλαι γάρ και ψχγροι σκληροί. Οι ^ εκ τίς Ινίικϋς 3
κομι£ο'μενοι * εισί μέν κητώδεις , ουκ ενάράμοι §ε τοις καθα-
ριωτέροις 3•αλαττίοις.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ. Ε.

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΟΤΑΜΙΩΝ ΚΑΙ ΛΙΜΝΑΙΩΝ ΤΑΡΙΧΩΝ.

χχχνϊ. οί. \_ «Ν δϊ ποταμίων καί λιμναίων τ&ρίχων φέρει μεν ©


Νείλος κητώδεις σιμούς τε και φάγρους *• οι ίιά το καταπι*-
μελε'ς-ατον ζεσ^εντες έσ5ίονται οΊά νάπυος' πλείονες ο*έ λη
φθέντες 5 έπιπολα'ξουσι.
ος-'. Τϋς ίέ μέσης ύλης, εκ μεν τοϋ κες-ρέως ταριχεύονται,
οί μεν, κατά ρα'χιν άνατμηθέντες 6 , καλούμενοι ΜενοΜσιοι' οί
ίέ, υγιείς 7, άλυκα'τοι 8. Οί ίέ εν χεράμοις 9 ταριχευόμενοι ,
βωρέίς , ο'ί και ώμοι έσΒίονται , άποααρέντος τοϋ δέρματος καί
άποτιλθέντος αο. Είσί δε των κες-ρέων καί οί άκρόπα^οι '*
καλούμενοι, ηίεΐς• καί όπτοί εσ$ίονται,κχθάπερ καί οί άλυ
κα'τοι τε 12 καί οί ΜενόΜσιοι *>.
οζ'. Καί των κορακι'νων δε οί ταριχευμένοι καλούνται »μι-
νηροι, καί αυτοί όπτανοί έσθιόμενοι' οπώρας τε τίνος ** ίάην <ρέ-
ρουσιν, οϋκ άεί δντες, άλλα προς τον χειμώνα γινόμενοι,
οη. Καί άλλα ό*έ τίνα έλα'χις-α γίνεται ταριχια, ώμόφα^α,

1 ΑΤ, πολυτελών Ίχ60ων.-^' ΑΤ, σ/λϊΐρο'ι έκ τίς ΙνΛκί ς. Ιί. τάς


α»μ.—3 Ο Λατΐν. μιτ&γρχς: νοριζόρενοι.—* ΑΤ, χντωοισίρ,ονς
τβ και φάγρους.— 5 ΑΤ, πλείονος ίέ λι^,ϊεντος.— ΑΤ , άνα-
τα•/ισΘϊ'ντε;.—' ΔΓ, εύγιεϊς. —8 ΔΓ, άλυχά , τοϊ : άλυχάτοι. Ιο-. •γρ.
άλυκοί. —9 Ιο•, γρ. κεραροις. — ΙΟ ΑΤ, χχταλισΆέντες. ΔΓ, άποτιλ-
θε'ντες : κατατιλ^έντες.— " ΑΤ, καί άκρόπας-Οί. — " Ισ.γρ. και οί
άλυκοί τε. — *3 ΑΤ, καί Μενό*«σιοι,— *4 ΑΤ, Οπώρας τινός.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΤΡΟΦΗΣ, οέ—0<ί. 31
ον σπουίαΓα ' μεν, -ηδεΐαν 2 <3ε τίνα κνίσσαν * ίζάγοντα *§
όπερ μετά λάχανων δριμέων έσδι'ονται• ων προς το εντελές τής
πραμάτειας χρ>3 μν/]σθ•/ίναι. Καλείται <3ε α μέν κορακι'ίια ,
α <5ε βωρ&ια, α <5ε κολιϊια % ά ίέ τυψλινι'ιίια 1 , α <3έ άβρα-
μιΆα' άπερ πα'ντα κακος-όραχά τ' είσί και " $ύαφ5αρτχ, και
κοιλίας ΰπαγωγά 9.

1 ΑΤ, ους σπουδαία. ΔΓ, ους σπονίαΐ*.- -" ΑΤ, ίίίαν — 3 ε'χ
ΔΓ , ΑΤ, κνίσαν.—4 ΑΤ, ενάγοντα. Ισ. γρ. άνάγοντα. —5 Ισ. γρ.
κορακινίόΊα.—-6 ΔΓ , κόλλια. — 7 ΔΓ , τυ}/λ»νίοΊα. Ισ. γρ. τν^λί•»
&α. — β ΑΤ , κακος-όμαχα ποιεί καί. — 9 ΑΤ , επαγωγά.

Β 3
ΓΑΛΗΝΟΥ,
ΠΕΡΙ

Ι ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ.

(έχ τοϋ ΐίερϊ τροφών δυνάμεως, Βιβλ. Γ, Τορ. Β, σι).. 344"34ί))•

χ ΩΝ εν ΰοατι διχαωμένων ζώων και γένη πάμπολλα, καί


ίιαψοραί τούτων ε'ίσ'ι, καί είί/). ΛεχΘιίο-ονται ίέ νΰν, ώςπερ
επί των έμπροσθεν, αϊ προς τήν ϊατριτά,ν χρείαν ποιότητες *
εν αύτοΓς. Ιατρικών ίέ "λέγειν, υι ΰγιεινχν, οΰ ίιοισει προς )>ε
τα παρόντα. Περί πάντων ουν είρτισεται, καβάπερ επί των
άλλων, οσα συνεχώς εσθιουσιν οι άνθρωποι. '

ΠΕΡΙ ΚΕΦΑΛΟΤ.

Ιοί γένους τών λεπιίωτών ιχθύων ες•ίν ό Κέφαλος, ούκ εν


$αλάττ»3 μόνον, αλλά και ε'ν λιμναις α και εν ποταμοϊς γεν
νώμενος" σΊό και μεγαλ-ην εχουσιν οι κατά μέρος Κέφαλοι προς
αλλήλους διαφοράν, ως ίοκεΓν έτερον ε?ναι ^ένος τοΰ πελά
γου Κεωάλού προς τόν ε'ν 7.ίμναις , υι ποταμοΐς, υι τεΚμασιν ,
υ) όχετοΓς τοΓς εχχαΒαίροναι τους εν τοις πόλεσι κοπρώνας.
Περιττοψατικ») μεν γαρ υ\ σάρξ~ ές-ι και β\ενώ$ης ίκανώς τών
εν ϊλυώίίει και ρνπαρώ ΰιαιτωμένων νδατι' καλλαςτ] <5ε τών εν
καθαρά 5αλα'ττ>? , και ρωλλον όταν ΰπ' άνεμων χαταιγίζνται.
Κατά γάρ τΫιν σκεπεινίΐν ^ και άκύμονα, χει'ρων η σάρς" γίνεται

1 ομοιότητες. — * και λίαναις. — 3 σζεπτεινήν .


Β 4
24 ΓΑΛΗΝΟΥ
τών ιχθύων } όσω και άγυμναςοτέρα' εν δε ταϊς καλουμε'ναΐί
λιμνοΒαλάσααις έτι χειρών τνςίε' και ταύτης ετι μάλλον ή
κατά τάς λιμνας. Εΐ σε και σμικραί τίνες αύται τύχοιεν ουσαι,
κα! μ/ίτε πόταμους μεγάλους δεχόμεναι, μήτε πνιγάς 'έχονσαι ,
ρίτ' απορροών δαψιλΐί, πολύ ό\5 τι χει'ρους" εΐ ίέ και μηόέν
όλως άπορρέοι τοϋ 1 ΰσατος, άλλ' εΐ») ςάσιμον, ίκανώς μοχ-
Βϊΐρχί. Περί <3ε τών ε'ν ελεσι, και τελμασι, και όσα τοιαύτα
χωρία, λέλεκται κατ' άρχάς' εσχάτως ^άρ οί κατά τοιούτους
τόπους διαιτώμενοι μοχ$Υΐράν έχουσι τήν σάρκα. Τών α" εν
τοΓς ποταμοϊς γεννωμένων, άμείνους όσοι κατά τους τοιούτους ,
£ν•οις •βς'ίι και πολύ το ρεΰμα' κατά ίέ τους "λιμνάζοντας ουκ
αγαθοί. Και παρά τάς τροφάς σε βελτι'ους γίνονται και χει'-
ρους• ενιοι μέν ^άρ εύποροΰ'σι και πο'ας και ριζών χρη^ών,
και ίιά τούτο κρείττους εισι'ν' ενιοι δε ΐλυώση τε πόαν έσΘ/ουσι
και ρι'^Γ^ς; κακοχύμους' και τίνες αυτών, όσοι κατά ποταμούς
διαιτώνται μεγάλων διαρρέοντας πάλιν, άποπατκματ' ανθρώ
πων και μοχθηρές τροψάς τοιαύτας προσφερόμενοι, χείρις-οι
πάντων, ώς έ'ριν, εΐσϊν, ώς-ε καν βραχύ πλει'ονι χρόνω Λα-
μείνωσι 3 νεκροί, σήπονται τε παραχρήμα, και μοχθηρότατοι*
οζουσιν. Αηδείς δε και βρωΒτΐ,ναι πάντως οντοι, και πεφθήναΐ
και τήν μ'εν χρης-ην τροφτ,ν οΚίγψ έ'χουσι, περίττωμα α" ούκ
ολίγον. Ού'κουν θαυμας-όν έτ» ούί' ει κακοχυμιαν άθροίζοιισιν
εν τοις σώμασι τών όσ/ιμέραι προσφερομένων αυτούς. Οντων
δε χειρίςων τούτων , ες" ΰπεναντίου καλλις•οι πάντων εισιν ,
ώς έφ>3ν ^ οί έν τ« καδασωτα'τ)} θαλα'ττ/;, και μάλισθ' όπου
μήτε γεώδεις αιγιαλοί, μτητε περιλαμ&άνουσι το ύδωρ, αλλ
γ,τοι ^αμμώδεις, Μ τραχείς" ει <ίέ και προς τά βόρρεια τών
πνευμάτων είσιν εςραμμένοι ° , πολύ βελτίους. Ού σμικρόν

* άκορρίοιτό τι τοϋ.—" ίίχμένωσι.— ' ίτνίνμάτων ί' ϊς-βαρκί'νβι,


ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. !ί5
γάρ εις εϋχυμίαν συντελούντων άπαντι ζώω τών οικείων γυ
μνασίων , ετι και ■ τό κα^αρον τοϋ καταμιγνυμένου τώ ϋδατι
πνεύματος αυξάνει την άρετκν ττις ουσίας αυτών. ΐΐρόστιλον ο"
εκ τών ειρ/ιμένων άμείνω και κατά τοΰτο εΓναι θάλατταν θα-
λάττης, καθώς #τοι κα5αρά τελέως ές-ίν, « δέχεται πόταμους
μεγάλους και πολλούς, ώςπερ ό Πόντος• οί ^άρ ε'ν τγ τοιαύτη,
καθ' δσον πλεονεκτούσι τών λιμναίων, κατά τοσούτον απολεί
πονται τών εν καθαρά 5αλάτττι ίιαιτωμένων. Είσί ίέ και λι'μναι
τινές τοιαύται, και καλοϋσιν ένι'ας αυτών λιμνοθαλάττας , ένθα
ποταμός μέρ/ας εργάζεται λιμνών συνάπτουσαν θαλάτή)• και
χωρίς σε τοΰ λίμναζαν τον ποταμόν , δπου πεο αν τ>7 θαλάττ/)
μιρΰ/ιται α πρώτον, έπιμικτο'ν τε τό ύδωρ ε'ς-ίν ες" αλμυρού τε
και γλυκεος , «τε σάρς" τών εν αύτώ διαιτωμένων ιχθύων εν τώ
μεταςύ τών τε ποταμίων και τών θαλαττι'ων ιχθύων γίνεται.
Κοινός ό° ό λο'^ος ούτος ές-ω σοι καί τών άλλων α, όσοι ^ε
κατά ποταμούς και λιμνας καΐ 5άλατταν 3 ίχθύες γίνονται• το
γάρ πολύ πλήθος αυτών * οϋκ έπαμψοτερίζει, τών μεν ϋαλατ-
τιων ^ε^^ο'ντων τό ποτάμιον ύσωρ,.τών σε ποτάμιων ύι λιμναίων
τό θαλάττιον. Αλλ' δ ^ε Κέφαλος «πάντων μοΰαςα τοις ύδασιν
άμψοτέροις χραται, και ψύσιν έχει προς άναντες τό ρεύμα τοϋ
ποταμού χωρεϊν, ε'πί πλεϊς-ον άψις-άμενος τϊς 5αλάττ/)ς. Ούτος
μέν ' ό Κέφαλος τάς πολλάς και μικράς άκανθας ούκ έχει ,
τ&αΒάπερ ούσ" άλλος τις τών θαλαττιων ό ό" ε'κ ποταμών υι
"λιμνών έπεμβαίνων Βαλάττιρ, πβιραπλησιως τοΓς όμογενέσι με-
ς-ος τών τοιούτων ακανθών ες~ι. Σχεδόν γάρ απασι τοΓς ε'ν
λίμναις και ποταμοΓς ^εννωμε'νοις ίχθύσιν ή σαρξ λεπτών μες-ή
ακανθών ευρίσκεται, τών 5αλαττίων οϋκ εχόντων αύτάς. Καθ'
ον γάο άν τόπον γ μεγάλου *> ποταμού ς-όμα συνάπτον θα-
* μίγηιταχ. — α ίσ. 7Ρ και 'π' τ'*ν «λ^ων• — 3 Βαϊάτττ,ν. —■
4 αυτόν, ^— 5 ί<Γ. 7/»• Οντος μέν ουκ —,6 ι μέλλον.
26 ΓΑ Λ Η Ν Ο Υ
λάττη , τινές μεν τών ποτάμιων ι ιχθύων εν τη Βαΐάττ/ι, τινές
σέ των 2τα1αττίων εν τω ποταμώ ^ρεύονται , γνωριζόμενοι τω
Τας ειρημένας άκανθας ήτοι πολλά; έχειν, ?; οϋσ° όλως. όλι'-
}όι μεν ούν τών ποταμίων επεμξαίνουσι τη θαλάττη , πάντες
σ"έ οί θαλάττιοι χαίρουσι τοις ποταμοΐς. Ευθύς ό*έ και β ^""ί
εσΒίοντί σοι γνωρίσει τόν άμείνω Κέφαλον δριμύτερα γάρ
ές-ιν αυτού και ήδίων καϊ άλιπκς >7 σάρς"' οί ίέ λιπαροί και
κατά τλν ^εϋσιν έκλυτοι, γείρους μεν είσι χαι εις αΰτην ττ,ν
εοωΦιν, γείρους δε και πεφθήναι, και καχος-όμαχοι , και κακο'-
χιψοι* <5ιό και σνν οριγάνω σκευάξουσιν αυτούς. Ενιοι ίέ τών
παρ ιίμΐν ανθρώπων τους εν τοις ποταμοΐς γεννωμένους Ίγθύας ,
Λειικι'σκους καλοΰσιν, έτερον είναι νομίζοντες αυτούς είδος
τών Κεφάλων. Ες-ι ^έ τάλλα ριέν όμοιον πάντη το ζώον τω
ίώω, λευκο'τερον ίέ βραχεΐ, και τ»;ν κεφαλήν έχον μιχ,ροτέραν,
και την γεϋσιν οζυτίραν 2• )7 <ίέ δύναμις της άπ' αυτού τροφής ,
οϊαν έμπροσθεν εΐπον είναι τών ποταμίων κεφάλων ώσθ' υπέρ
ονόματος, ού πράγματος, ή άμφισ§ήτησις. Ο δε τούτου χρη-
αιμώτερόν εςιν επίςασθαι, καϊ δη ψράσω. Τών ταριγευομίνων
εςιν ούτος Ιχθύων 3, και γίνεται πολύ κρεάτων εαυτού σκευα
σθείς ούτως 6 λιμναίος- άποτ&εται 4 γάρ Άπαν το βίενώδές τε
/μ βρομώδες εν τη γεύσει 5. Καλλιων ό*έ τού πίείονι 6 τω
γρόνω ταριχευθέντος ό νεαλ«ς. Αλλά περί γε τών ταριγευομίνων
ιγβυων όλι'^ον ύςερον είρήσεται -Λοινγ, ναθάπερ γε και περί τών
εωΐιξομένων εν χειμώνι.

ΠΕΡΙ ΛΑΒΡΑΚΟΣ 7.

ΧοΫΤΟΝ τον ίχθΰν 8 ού τεΒέαμαι γεννώμενου εν γΐυχέσιν


ύδααιν μι μίντοι της θαλάσσης έπαναξαίνοντα ποταμοΐς ή

^ * μίν ποτάμι™. —* *1$. τάς ο-ημ 3 ^9„ς._ 4 άποτίθεντχι.—


5 Ια.γρ.ταριχζύσιι.—,6 ίέπλείονι.— 7 ΛΑΥΡΑΚ.02.—8 Τούτον ίχδύν.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. Οη
ϊψναις έώρακα• α*ιό και μικρός όλι^άκις ευρίσκεται, γΜθάπερ
ο Κέφαλος πολλάκις. Οΰ φεύγει ίέ οΰίέ τάς λιμνοθάλασσας
και τά ς-ο'ματα τών ποταμών, χα( τοι πεϊάγιος ών• τουτί γάρ
τού'νομα τίθενται τοίς εις το βά5ος ι άποχωροϋσιν. Η γε μήν
τροφ/ί ε'κ τούτου τε κάκ τών άλλων ιχθύων, αίματος ές-ι γεν-
νητική "λεπτότερου τή συς-ασει τοΰ εκ τών πεζών ζώων, ώς
μίίτε τρέψειν όαψιλώς, και σια^ορεΓσΒ'αί 3άττον. Επεί ίέ το α
Λεπτο'τερον όνομα, ποτέ μέν επί ίύο πράγματι παραβαΐ-
λομε'νοις λε'^ομεν, ε'νι'οτε σ" άνευ παραβολές , ι^έον ότι προς το
με'σον αίμα τών άκρων παραβολή γίνεται τοΓς απλώς δ λε^ομέ-
νοις• άκρα ίέ τ>5 κακία κατά τήν σύΓασίν έΥι τό τε παχύ ,
Χαθάπερ Ϋι υγρά πίττα, το' τε ορρώδες ούτως, ώς ε'κχυ3•έν τής
φλεβός, ε'ν τιο πτηνυσθαι πλεΓς-ον εχειν 'υγρον έποχούμενον ΰόα-
τώίες" άρις-ον ίέ, τό τούτων ακριβώς μετα£ύ γινόμενον 4, ες"
ίρτου τε τοΰ κάλλις-α κατεσκευασμένου *, περί ου κατά το
ίιρώτον είρηται γράμμα, και τών πτηνών, ών είρηται, ζώων
εκ πέρδικας τε και τών άλλων παραπλήσιων. Εγγνς σε τούτων
ίίσί και τών θαλαττίων ο^ πε~λάγιοι τών Ιχθύων.

ΠΕΡΙ ΤΡΙΓΛΗΣ.

Χ^ΣΤΙ μεν και «ίε ^ τών πείαγίων ιχθύων, τετίμηται σ* ΰπο


ιών ανθρώπων ώς τών άλλων υπερέχουσα τ/5 κατά τήν ε'αωοήν
ί(ϊον>5 7• σκληροτέραν * σε σχεδόν απάντων αυτών έχει τήν
σάρκα, και ψαθυράν ίκανώς, όπερ σημαίνει ταύτόν τω μήτε
γ"λίσχρον είναι τι, μτ,τε "λιπαρον εν αυττ,. Τρέψει τοιγαροϋν,
όταν πεψ^τ, καλώς, τών άλλων απάντων Ιχθύων μάλλον. £ρ-

1 βά3ονς. — ' £7Γΐ ό*έ τό. — 3 Ισ• •}'Ρ• ί παρα6ο/ί) γίνεται έν τοΐ}
άπ)ώς. — * γενόμενον. — 5 καλλίς•ου κατασκευασμένου.— ϋν6•-^•
7 κατά τλν ίόΌνήν έίωί/,. — 8 σκληρότερα.
α* ΓΑΛΗΝΟΥ
ρίΰϊ) δε και πρόσΘεν, ως το σκλ»ιρότερον έδεσμα παγυμερεςε-
ρόν τε χαί, ως άν είποί τις, ραλλον ^εώσες υπάρχον, άζιοΐο-
γώτερον τρίψει των υγρότερων τε και ριαλακωτέρων ' , όταν ^ε
προς τούτω 2 δηλονότι και τήν οϋσίαν οίκει'αν έχ>; τω τρεφο-
μένω σώματι" κρίνεται 5' αύτη σΊά τής ηδονής. Οσα» χάρ άλλό-
τριαι τροψα'ι ταΓς ολα«ς ψύσεσίν είσι των τρεψομίνων ζώων ,
ταύτας % ούσ° όλως, ίι άηδώς έσΒίει' των ^ε ρ;ν οικείων,
ώςπερ το ΰγρότερον ήττον τρέψει, ούτω πέττεται και άναδί-
ίοται ράον. Η τοίνυν τής Ύρίγλης σάρζ ήδεϊα ^εέν ες-ίν , ως αν
οικεία τροφή τή φύσει των ανθρώπων, σκληρότερα ίέ ούσα τών
άλλων ιχθύων, όμως εχάς-ης ημέρας έσΘίεσδαι ίύναται, ίιότι
ψαδυρά και άλιπής ές-ι , καί τι δριμύτητας έχει. Τά γαρ "λιπαρά
και γλίσγρα, καϊ κατά τήν πρώτον μεν εύδέως έδωδην ε'ρ.πι-
πλησί τε ταχε'ως, ανατρέπει τε τ«ν όρεςΊν, έτι σε μάλλον ούχ
ΰπομένομεν αυτών 3 τήν έδωδήν έφες"ής ήμεραις πλείοσι. Το γε
μην ί,παρ της Τρί^λ/ις οί λίχνοι τεθαυμάκασιν ήδονης ένεκεν
έ'νιοι ο° ουδέ καθ' εαυτό αικαιούσιν έσϋίειν αυτό, παρασκευάσαν-
τες 6° εν άγγείω το χχΐούμζνον Γαρελαιον 4, έχον οίνου βραχύ
τι, καταθρύπτουσιν 5 ε'ν αύτώ τό σπλάγγνον , ώς γίνεσθαι ° το
σύμπαν έ'ξ αύτοΰ τε καί τών προπαρεσκευασμένων υγρών ίνα
χυμον όμοιομερΫ) προς γε τήν αίσΘησιν, ε'ν ω τάς της Τρί^λης
σάρκας άπο&ζ'πτοντες έσθίουσιν. Έμοι γε μην ούθ' Τιδονην 7
εδοζεν 'εγμν άςϊαν της τοιαύτας τιμής, ού'τ' ώφέλειαν τω σώ
ματι , καθαπερ ουδέ υι κεφαλή" καίτοι και ταύτην έπαινοΰσιν
οι λίχνοι, καϊ φασί τά δεύτερα ψερεσθαι μετά το ήπαρ. 01) μην
ουδέ δια τι τάς μεγίς-ας τρίγλας ώνοΰνται πάμπολλοι, δύναμαι
γνώναι, μήΒ' ήδεϊαν ομοίως ταΓς μικροτέραις έχουσας "τήν

1 τρέφει υγρότερων τι και ραλχχώτερον.— 2 προ τοϋτο.— αϋτοϋ.


* παρΑαιον. — 3 κατα3ρί;ττουσιν. — β γενέσθαι. — ' Εριο'ι ό*ί ρΐίϊ
ον<Γ ήίονήν. — 8 έχοντας.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΓΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 29
αάρχχ, ρίτ' ευπεπτον, ώς άν ίκανώς σκληράν. ίϊς•ε ίιά τοϋτό
τίνα τών άργυρίοΊ παρτόλλου τάς μεγχλχς τρίγίας ώνουμέ-
νων * Ϋιρόμήν τις ποτέ ές-ιν -ή αιχία τής άψ' εαυτών 2' σπουσης*
ό δ° άπεκρίνατό //οι, μάΐις-α μεν ο\ά το «παρ ώνεϊσθαι τάς τηλι-
καύτας , ^ί/) <$ε και ίιά ττ;ν κεραλ>ίν. Αλλά γάρ άρχει μέχρι
τοσούτου περί των τριγλών είρήσθαι τί? προς το χρήσιμοι/ οί-
κειότητι τοϋ λο'^ου. Γένονται 0° άρις-αι τρίγϊαι κατά τήν καθα
ρών θάλασσαν , ώςπερ και οί άλλοι πάντες ΙχΒύες , οΰχ ίκις-α
ίέ και #ιά τάς τρογάς' αϊ ^οΰν τάς καρκινάίας έσ3•ίΌιισα£ ,
και συσώίεις είσί και «/)(3εΓς και α\ίσπεπτοι και κακο'χυ^οι. Δια—
^νωσις σ° αυτών, πριν (χέν έσθιειν, άναπτΰ£αντι τήν κοιλιαν*
έσθίοντι σε, κατά τλν πρώτην ευθέως όσρ»ίν τε και γεύσιν.

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΕΤΡΑΙΩΝ ΙΧΘΥΩΝ.

2καροτς, Κοττύφους, Κι'χλας , Ιουλΐ&ς, Φυκι'<5ας , Πε'ρ-


κας, πετραίους όνομάζουσιν ίγβύας, άπό τών χωρίων εν οις
ευρίσκονται ίιατρι'ίοντες* οΰ }/άρ έν τοΓς λειΌίς; , « ψαααώ-
ίεσιν, ?ι γεώδεσιν αΐγιοϊλοΐς, άλλ', εν3•α πέτραι τίνες είσι και
άκταϊ , φωλεΰουσι' τε και τεκνοΰσιν. Αρις-ος ο° εν αΰτοΓς ήδονης
ένεκεν ό Σκάρος είναι πεπι'ς"ευται• ρ:ετ' αυτόν 5ε Κό:τυφοι τε
και Κι'χλαι, και ρτά τούτους Ιουλι'σες τε και Φυκι'<5ες και Πε'ρ^
και. ΎροψΥΐ ο° ε'ς" 3 αυτών, οϋ ρ,ο'νον εύπεπτος, άλλα και υγιεινό
τατη τοΓς τών άνθοώπων σώμασίν ές-ιν , αίμα γεννώντων μέσον
τι] συςάσεν καλώ ίέ Μέσον, δ ρΐϊίτε πα'νυ λεπτόν ές•ι και
ΰίατώοες, άλλα μτβ' ίκανώς παχύ. Πλάτος 6° άζιολογον έχον
τος τοϋ ρσου, περί τών έν αΰτώ διαφορών επί προη'κοντι τώ
λό^ω λεχθησεται.

1 ώνιψένων. — * 1σ. γρ. τίί «/*?' αυτών [τουτ.ςν τών τει-


γλών], ί, τϋί ΐπΐ τοσοίτον.—3 Ισ. γρ. Τρο^ίι ί' ί ί?.
00 ΓΑΛΗΝΟΪ

ΠΕΓΙ Κ.ΩΒΙΟΤΓ.

ΑίΓΙΑΛίΟΣ ο*έ £χ3•ύς ίςιν ούτος, τών σμικρών χει διαμε


νόντων έϊς τις ων και ουτός. Αριςος δ? εις -ηδοντιν και πέψιν
&μχ, άνάδοσίν τε και εΰχυμίχν, ές~Ίν 6 κατ» τους ψαρ^λώ<5εις
αιγιαλούς, ίι τάς πετρώδεις άκτάς. Ο δ, εν τοις ςόμχσι τών
ποταρών, υι Ιιμνοθχΐάσσχις , ού'8' «ιίϋς ομοίως, οντ ενγνμος,
οντ' εύπεπτος. Είϊίί και ΐλυώίες υπάρχει το ΰίωρ, « πόλιν
ίζκχθχίρων ό ποταμός, ο5τω μέν άν είη χει'ρις-ος Ό χ,χτ' αυτόν
ΚωοιΌς, ώσπερ οι άλλοι πάντες ι'χδϋες οί εν τοιουτοις νδασι *
διχτρίβοντες. Είκο'τως ούν εν μεν τοις πετρχίοις ίγΒύσιν οϋδε-
μίχ σχψις εςι διχγορά τών ομοειδών προς αλλήλους, ως άν
εν καδαρωτάιτ) θαλάΥτ/ί ίιαιτωμένοις άεί, γεΰγουσϊ τε το γλυ-
χΰτχτον ίδωρ, το' τε ανμμιγες εκ τού τοιούτου τε α και τού 3«-
Ιχττίου ό. Δευτέροις δε μετά τούςίε το?ς πελα^ιοις υπάρχει
ταύτόν' οΰ<3ε γάρ οΰό^ ούτοι διχψοράν άλληλοις * εγρυσι μνγά-
λην, οποίαν οί διχτρίβοντες εν άμγοτίροις τοις ΰδχσι. Τούτων
γάρ ο'ι μ'εν εν τή καθαρωτάΥ/3 5χ1άττη, καλλις-οι τών ομοειδών
είσιν' ο'ι δ' εν τοις έκκαθαι'ρονσΊ τάς πόλεις ποτααοΓς , απάντων
γείρις~οϊ μέσοι δ' αυτών ο'ι μετχζν. Λε'λεκται δε τχϋτχ και
διά τών έμπροσθεν, ηνίκα περί Κέφαλου τόν Ιόγον έποιούαην.
Η γε μϊτ,ν αάρζ τών Κω&'ων, ώσπερ σκληρότερα της τών πε-
τρχίων ές'ιν, ούτω μχΐχχωτέρχ της τών Ύριγλών. ΑναΟ.ο^ον
ουν αυτή και το τών έσθιο'ντων σώμχ τρέψεται.

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΜΑΛΑΚΟΣΑΡΚΩΝ ΙΧΘΥΩΝ.

ΦίΛΟΤΙΜΟΣ ε'ν τώ τρίτω Περί τρο^ς, περί τών μχ)Μ-


κοσάρκων ιχθύων ούτως ε^ραψεν αύτοΐς όνόρασι• « ΚωβΐΌι δε

1 οι (ν τοϊς ΰίασι. —* Ισ. γο. ίχ τούτου τ(. —' χαΐ 3αλχττίο«.


■— * Ισ. •γο. 3ν άλαλοι;. »
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡΩΝ ΖΩΏΝ ΤΡΟΦΗΣ. , 31
» και Φυκίδες ι, και Ιοιιλι'ίες, και Πέρκαι, και Σμύραιναι ,
» και Κι'χλαι, και Κόσσυοοι, και 2αΰροι 2, και πάλιν, Ονοι,
» και προς τούτοις Αρ'αι 5, και Ψϋτται, και Ηπατοι, καΐ
» Κι'θαροι , και Σ꣫ί<ϊες , και πάν τό τών άπαϊοσάρκων γένος ,
» εύκατερ^ας-ο'τερο'ν ές•ι τών άλλων ιχθύων » . ΑςΊον ούν ές~ι
Βανμάσαι πώς τους Σκάρους παρέλιπε πρωτεύοντας εν τω ^ένει
τών πετραίων ιχθύων , οις πάσιν υπάρχει ψαθυρωτάτ/ιν τε και
μαλακωτάτην έχειν τλν σάρκα τών άλλων ίχδύων. Ενιοι ριέν
^άρ αυτών, άπαλόσαρκοι μ.ε'ν ε'ισιν , άλλ' ούκ 'έχουσι το ψαδυ-
ρόν, έμφερομένον τινός αύτοΓς γλίσχρον τε και λιπαρού χυμού•
όμοιοι τε κατά τούτο τοΐς πετραίοις δντες, εν τη σκϊηρότητι
τ«ς σαρκός αυτών σΊαλλάττουσι. Τοιούτοι μεν ούν οι πείοίγιοι
σχεδόν άπαντες εισι, πλ*;ν ει τίνες αυτών ύπο μοχθηράς τροιρϋς
ίια^δειρουσι ττιν σάρκα, καΒάπερ αϊ τάς Καρκινάό*ας έσθίουσαι
ΤρίγΚχι' ζωύφια δ" ες•ι ταύτα πάνυ αμικροϊς Καρκίνοις εοι-
κότα, £ανθά τήν χρο'αν. Οί πετραΓοι ό" ίχθύες, ούτε ποικι7.αις
τροφαϊς χρώνται, ούτε χωρι'οις διαφέρουσιν , ού'δ' ύ<5ασι ^λ•«-
κέον και <5Ίά ταύτ' ά/*ερ.ποι πάντες είσί οΊαπαντός. Ούς ί'
Ονους μέν έκάλεσεν ό Φιλο'τιμος, Ονισκους ί^ όνομάζΌυσιν άλ
λοι, τροφ>5 μέν ά^αθή χρώμενοι και Βαΐάττγ καθαρά, τοΓς πε-
τραι'οις ^ ένάρ-ίλλον εχουσι την σάρκα, μοχθηρά δέ τροφή χρη-
σάμενοι, και κατά τι τών έτ.ιμίκτων υδάτων, και μούχσθ' οσα
μοχθηρά, ίιατρι'ψαντες, ούκ άποίάλλουοΊ μεν την μαίακόττητα
της σαρκός , έπικτώνται ίέ Ιιπαρότητα και γΚισχρότητα , καθ' %ν
ούτε ηδείς ομοίως ετι διαμίνουσι , περιττωματικήν τε 4 τήν εζ
αυτών άναδιδόασι τροφήν. Επί πάντων ό*έ ιχθύων, ώς εγην ,
κοινόν τούτο μεμνήσΒαι προσήκει, ώς γείρις-οι γεννώνται κατά
τάς εμβοΤΑς τών ποταμών , όσοι κοπρώνας καθαίρουσιν , τι

' Φϋ/.=ς. — * Σανροί. — ' Α^ιύαι. — * ττιριτίωρατικίιν ίί.


3α ΓΑΛΗΝΟΤ
μαγειρεία και βαλανεϊα, η τον της έσθήτός τε ι και των όθρνίων
ρϋπον, οσα τ' άλλα της πόλεως είσιν, ην διαρρέουαι 2; καθάρ-
αεως. δεόμενα, και μάΚιϋ^' όταν ή πολυάνθρωπος η πόλις.
Μοχθηρότατη ό^ ευρίσκεται κα> της Σμυραίνης 5 η αάρζ εν ΰδατι
τοιούτω &ατριβΌύσης• και'τοί, γ' ού'τε ποταριοις έπεμβαίνουσάν
εςιν ε'υρεϊν αυτήν , οϋτ' εν "λίμνη γεννωμένων , άλλ' δμως και
αύτη * γεφίςτη γίνεται κατά τάς έμ§ολάς τών τοιούτωι/ ποταμών,
όποιος ές-ιν ό <3ιά Ρώμης ρέων• και $ιά τούτο εύωνοτάτη πι-
πράακεται κατά τήν πόλιν τ>5ν<5ο: σχεδόν απάντων μόνη των έχ
θαλάττης, ωςπερ γε και οί κατά τον ποταρ,ον αυτόν ίχθύες γεν
νώμενοι 5• καλοίσι $' αυτούς ενιοι Τιβερι'νους, ώς ίοΎαν
έχοντας ιδίαν οϋδεν'ι τών θαλαττιών όμοίαν. Οτι <5ε η των εκ
της πόλεως έπιρρεόντων έπιμιζία μοχθηρότατους αυτούς εργά
ζεται, μαΘεΓν ές-ιν έκ τοΰ βελτίους είναι τους εν αύτώ τώ ποτα-
ριώ γεννωμένους πριν είς τήν πόλιν άφικέσθαι. Και μέντοι και
άλλος τις ποταμός, ονομαζόμενος Ν «ρ, παρεμχάλλων είς τον
Τΰοερα) , ώς από πεντήκοντα και τριακοσίων ςαδίων , ίχθύν
έχει πολύ βελτίω αυτού τού κατά ° τον Τι'&ριν, επειδή . και
μέγας έςίν ευθύς άπο των πη^ών, και καθαρός διαμένει κάταντες
τό ρεύρια έχων και ός"ύ μέχρι τοϋ Τι£έρεως , ώς μηδαμόθεν
μ/ΐδ' επί βραχύ λιμνάζειν. Οσοι μίν ούν εκ συνήθειας έμπει-
ρι'αν έ'χουσι τών έπιχωρίων ιχθύων, οϋ δέονται τών ειρ/ιμένων
άρτι γνωρισμάτων είς τήν διάγνωσιν αυτών" όσοι ί'" άηθεις
είσίν, εϊτ' ούν ες" άλλης πόλεως ήκοντες, εΐτ' έπιχώριοι, τά
τοιαύτα προεζεταζέτωσαν 7 ευθέως άπ' άρχης πριν δια. της οι
κείας πείρας είς γνώσιν «φικέσθαι της ωύσεως 'εκάςου τών
ιχθύων. Εχρην ούν ούχ απλώς μεμνημονευκέναι τών άπαίοσάρ-
κων ιχθύων απάντων άμα τον Φιλότιαον, ούδ1 άναμίζαι τοις
1 ί τών ίσδίτός τε. — 2 Λαοεουσι. — 3 Μν^οαίνκις. — * και αυτί.
— 5 γεννημένοι. — 6 αϋτον κατά.—•7 προσιξιταζέτωαοιν.
άλλοις
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡΏΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 33
άλλοις τους πετραίους άΑβρις-ως. Ούτοι μέν γάρ άρις-οι $ιά
παντός υπάρχουσα• ούτε ο" Ονι'σκος, ού'τε Σμύραινα, καΒάπερ
οΰό" οί Κω&Όι* και ^άρ τούτων 'ένιοι μεν εν ποταμοΓς και λι'-
μναις, ενιοι α°έν Ζαΐάττγ γίγνονται, τινές ό" εν λιμνοθαλάσσαις
χαλουμέναις, ν όλως έν έπιμίκτοις ύίασιν , ένθα πόταμου μεγά-
1ου ς-όμα συνάπτει τη θαλάττη ». Πάμπολυ τοι'νυν αλλήλων
διαφέρουσα οί κατά μέρος, ώςπερ ^ καϊ οί Κέφαλοι, και αί
Σμύραιναι• και οί Ονίσκοι ό*έ , τούτων μέν ήττον , οΰ σμιχρώ ο"
αλλήλων ούί' ούτοι παραλλάττουσιν οΰ μήν ομοίως γε α μαλα
κών εχουσι σάρκα τούτοις και τοΓς πετραίοις Ίχθύσιν οί Κω&Όί,
καθάπερ ούίέ Ικινι'ίες 5; Σκίαιναι (αΊσσώς }/άρ ονομάζονται).
Περί <ίέ τών Κιθάρων, και πάνυ θαυμάζω τον Φιλότιμου•
παραπλήσιος 7«ρ ων ό Ρο'μ6ος, αυτών μαλακωτέραν'εχει την
σάρκα , τών Ονι'σκων άπολειπο'μενος ουκ όλι'^ω. Και τούτους
ούν, καϊ τους Ηπάτους καλουμένους, καϊ τους άλλους όσους
εμιζε τοις πετραίοις τε και τοΓς Ονι'σκοις ό Φιλο'τιμος , έν τω
μέσω χαΟες-η-κέναι γίνωσχε τών 3•' άπάλοσάρχων και τών σκλη-
ροσάρκων ού'πω μεν γάρ είσι σκληρο'σαρκοι, τών ακριβώς σε
άπαλοσάρκων απολείπονται. Παρέλιπε σ^ έν τούτοις ό Φιλο'τιμος
και το Βούγλωττον, ώσπερ έν τοΓς πετραίοις τον 2κάοον, εϊ
μ>7 τι άρα τώ της Ψηττης ονόματι και κατά τών Βου^λώττων
έχρήσατο• παραπλήσια μεν γάρ πως ές-ίν , ου μήν άκοιζώς
όμοεισ») Βούγλωττον τε καϊ Ψηττα* μαλακώτερον γάρ εςι και
ηίιον εις έσωσην , καϊ παντϊ βέλτιον , το Βούγλωττον της Ψητ-
της• Αλλά καϊ οί Σαϋροι μέσοι πώς είσι τών άπαλοσάρκων τε
και σκληροσάρκων. Οΰ μήν σΈΓται' ^έ τις τών είρημένων ιχθύων
ού'τ' όζους, ούτε νάπυος, ουτ' όριγάνου , καθάπερ οί λιπαροί
και ^λι'σχροι και σώφρον και μέντοι καϊ χρώνται τινές μεν
ταγηνίζοντες αυτούς, τινές σε όπτώντες, οί σε έν 3 ταΓς λο-
1 σνναπτίται 5αλάττ>). —' όροίως ίί.— ϋ ίϋν.
54 ΓΑΑΗΝΟΓ
ποίσι σκευάζοντες , ώςπερ τους Ρόμβους τε και ΚιΘάρους. Αλλ'
'αί μεν των μαγειρικών λοπάΊϊων σκευασίαι τοϋπίπαν άπεψίας
εισίν αίτιαι' καλλις'αι * είσίν εις πέψιν αϊ ίιά τού λευκού
ζωμού. Γίγνεται ίέ ούτος, ό'ταν, ύδατος σαψιλού εμβληθέντος,
ελαίου τις αϋταρτιες έπιχέας, άντ,θου τε και πράσου μικρόν,
είθ' ήμιέφθους ποιήσας έπιβαλλοί * τοσούτον άλών, ώς μηαεπω
φαίνεσδαι τόν όλον £ωμον άλμυρόν. Αύτη και τοΓς νοσηλευομε-
νοις επιτήδειος ή σκευασία* τοις ό* άμέμπτως ύγιαίνουσι και
ί ό*ίά τού ταγήνου 2, και μετ' αυτήν ή των επί τής εαχάρχς
όπτηθέντων" άλλ' αύτη 5 μέν ελαίου και 7«'ρου οεΓταί μετά βρα-
χέος οίνου* τοΓς οέ τατηνισθείσιν άρμύττει πλε'ον έχειν, ή κατά
τούτους, ο'νου τεκαϊ γάρου , βραχέος έπιχυθέντος ελαίου. ΤοΓς
ο" άνατρεπομένοις επί τωοΈ τόν ς-όμαχον, έτοιμον ες-ω παρα-
κειμενον δς"ος, ολίγον έχον εν έαυτώ ^α'ρου τε και πεπε'ρεως'
μεταβαίνοντες ^άρ επί τήν ίιά τούτων έσωσην άμεινόν τε πέτ-
τουσι, και προς τήν διαχώργισιν οΰδεν βλάπτονται, όΥ ήν ριοί-
λίς-α' τίνες εξ* οΓνου και γάρου τά ταγγινιαθέντα 4 προσφέρονται,
■πεπέρεως μέν έπεμβαλλοντες οί πλεί'ους, όλφοι ο" ελαίου. Τίνες
σ° εκ τών είρημένων ιχθύων, έπεισαν τα^τινισδώσιν , ολίγοις άλσί
περιπασΒΐντες ήο*ις-οί τε άμα βρωθήναι , και πε^θιίναι γίνονται 5
βελτίους, εΰς-ομαχώτεροί τε πα'σης άλλης σκευασίας. Απάντων
σε τών είρημένων Ιχθύων ύ\ τροφή καλλίςτ] τοίς τε μή γυμνα-
ίομένοις • ες-ί , και τοίς γέρουσι 7 και άσθενέσι , και τοίς νο-
σηλευομένοις' οί γυμναζόμ-νοι σε τροφιμωτέρων εδεσμάτων
δέονται, περί ών έμπροσθεν εϊριηται. Λέλεκταί ί" ή'(5ή πολλάκις
ή μαλακή και ψαθυρά τροφή προς ' ΰ^είαν ΰπάρχειν άρίς-η ,
σΊότι και εϋχυμοτατ») πασών ές-ιν' ούσεν 0° εϋχυμίας εις υγεία»
ασφαλή μείζον έφο'σΊον.
1 Ισ. γρ. έπιβάλοι.— * ταγίνος. — αύτ«.—* γάρου ταγνινισθί'ντα.
—5 γίνεται. — 6 γυρ:νασαρΐ£'νο££. — 7 και γέρουσι. ΔΓ, και άργοϋσι.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 55

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΣΚΛΗΡΟΣΑΡΚΩΝ ΙΧΘΤΩΝ.

]γ Α 1 περί τούτων 'έγρα^εν ό Φιλότιμος κατά λέξιν ούτως έν


τω ό*ε:;τέρω Περί τροφϋς' «Δράκοντες τε, και Κόκκινες , και
» Γαλεώνυμοι, και Σκορπιοί, και Φάγροι ι, και προς τούτοις
» έτι και Τραχούροι 2, και Ύρίγλαι, και πάλιν Ορφοι' τε και
» Γλαυκοί, και Σκάροι, και Κύνες, και Γοεροί, και Λαμιαι 3,
» και Αετοί *, και Ζύγαιναι, και πάντες οί οκλΥΐρόσαρκοι ,
» δυσκατίργαςοί τ' είσί, και παχεϊς και άλυκούς άναα\σοασι
» χυμούς». Αυτ*] μεν ί τού Φιλότιμου ρήσις• έπισκεψώμεθα
ό° εκας-ον των κατ' αυτήν είρημένων άπό τϋς άρχίς. Οί μέν
Δράκοντες και οί Κόκκινες έναργώς άπασι φαίνονται τοΓς προσ-
ενε^καμένοις αυτούς σκληράν έχοντες τήν σάρκα- Τών Γαλέων
σ° ούχ εν είίός ές-£ν ό ^άρ τοι παρά ΡωμαίΌις εντιμότατος
ιχθύς, 'όν όνομάζουσι Γαλα£ι'αν, ε'κ τού τών Γαλεών ές-ι
γένους, δς οΰαε " γεννασθαι αΌκεΐ κατά τήν Ελληνικών θάλασ
σαν και κατά τούτο" ^ε και ό Φιλότιμος αυτόν ^νο/μέναι φαί
νεται. Γε'}/ραπται μέντοι ίιττώς ε'ν τοΓς άντιγράψοις τοϋνομχ}
Γαλέοι μέν έν τρισί συλλαβαίς κατ' ένια, Γα λ εώνυμοι σε,
έν πέντε , κατ' άλλα. Και δηλονότι τών άπαλοσάρκων ές-ϊν ό
παρά τοΐς ΡωμβίΌις ένίοςος ΓαλαςΊ'ας' οί <ϊ' άλλοι Γαλέοι,
σκληρόσαρκοι μάλλον είσι'. Σκορπιούς ο" έφεςΊίς και Τραχού-
ροιις, και Τρι'^λας^ Ορφούς τε και Γλαύκοΐ/ς, ό Φιλότιμος έν
τοΓς σκλιηροσάρκοις ορθώς καταλέγει Σκάρους δ3 αύτοϊς σνγ-
καταριθμών άμαρτάνει, τών πετραίων ιχθύων οντάς. Ες">5ς ίέ
Κύνας ϊγρα^εν , ούς έν τοΓς κητώσεσιν έχρ>5ν Υίριθμεΐαθαι,
σκληράν και περιττωματικήν έχοντας τήν σάρκα, και <5ιά τούτο

1 φάγγροι. — * Ισ. γρ. ετι Τοαχοϋροι. — 3 Αμι'αι. — 4 Ι<?. τάς


σϊψειώσ. — 5 οϋίϊ'ν.
Γ * . >
3(ί ΓΑΛΗΝΟΓ
τεμαχιξομένους τε και ταριχευομένους , έδωδτ,ν τε οντάς αν
θρώπων των επιτυχόντων και γάρ αηδείς είσι και βλενώδεις,
και διά τούτο και διά νάπυός τε και ός"ελαι'οιι και των οντά»
δριμέων ΰποτριμμάτων αυτούς έσθι'ουσίν. Εκ τούτου ίέ τού
γένους εΐσϊ καϊ Φάλαιναι, και Δέλφινες, και Φώκαι• πλησίον
ό" αυτών ηκουσι και οί μεγάλοι Θύννοι, καίτοι τ>5 / ηοον>5 της
είωαης ούχ όμοιοι τοΓς προειρημένοις όντες' άηδιΐς }/άρ εκείνοι,
και ριάλις-α οί πρόσφατοι 1 , ταριχευθέντες δ1 άμείνους γίνονται.
Τών ό° έλαττόνων 3 Θύννων κατά τε την ηλικι'αν και το μέγεθος
■ οΰβ η σάρς" ομοίως σκληρά, και πεοθηναι δηλονότι βελτίοιις
είσϊ, και τούτων έτι μάλλον αί Πηλαρίί'ίες , αϊ και ταριχευ—
θεΓσαι τοις άρίςοις ταρίχοις ένάμύίοι γίγνονται. Πλεϊς-αι ό* έκ
τού Πόντου κομίζονται, τών έκ της Σαρδοϋς, καϊ τών έκ τής
κηρίας μόνων * άπολείπόριεναι• έντιρ-ότατον }>άρ ίή τούτο το
τάριχος ^ εϊκότως ές-ίν, ηίονης τε και ριαλακότητος ένεκα τής
σαρκός. Ονομάζονται σε συνήθως υπό τών πάντων «ση τα
τοιαύτα ταρίχη Σάρδαι 5. Μετά σε Σάρδας τε και Πηίαμίδαζ
οί έκ τού Πόντου κομιζόμενοι Μύλλοι " μαλίον τετίμηνται, και
μετ' αυτούς οί ΚορακΓνοι. Ταύτα μ'εν ούν, ως εν παρέργω,
περί τών ταριχευθέντων ιχθύων ειρήσθω. Ζυ^αινών ίέ καλώς
έμνημόνευσεν ό Φιλότιμος εν τοΓς σκληροαάρκοις• έχρην #έ καϊ
της αηδίας αυτών μεμνησΒαι , καθάπερ γε καϊ τών άλλων ,
ούς όλως παρελιπε. Γόγγρους δε και Φάγρους, καϊ Ααμίας 7,
καϊ Αετούς, όρΒώς ε?πε σκληροσα'ρκους εΓναι. Καϊ άλλοι δέ
τίνες, ως αυτός εψη, τών σκληροσάρκων ίχδύων είσι'ν ών ούκ
είπε τάς προσηγορίας, ότι μηδ' έν πολλ>5 χρήσει τοΓς άνδρώ-
ποις είσιν* όθεν άριεινόν ές-ιν έπισκέψασθαι περί της δυνάμεως
αυτών , έάσαντας ° τάς προσηγορίας. Οτι μεν ούν οί σκληρό-
1 ράλίς-αρρόη»ατοι. —* ίο*. τά{ σνμ•— Σαρίοϋς, τών £κ τΫις Ι&ιρίαί
(ίβνον, —4 τάοιχον.—5 Σάρία.—6 Μύλοι.—7 Αριας.—8 ϊάσαντίς.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 37
σαρκοι ό\ισκατεργας•ότεροι τών μαλακοσάρκων εΐσΐν , όρ3ώς
εΓπεν 6 Φιλότιμος* ήτε ^«ρ έν τ9ι 7αΓΡ' πέψις, ήτε καθ' εκα-»
ς-ον των τρεφομένων μορίων έςΌμοιωσις, ε'πί μέν τοίς μαίχ-
κωτέροις ράων έςνν, επί ίέ τοίς σκληροτέροις χαλεπωτέρα.
Γένεται γαρ άλλοιουμένων αυτών ταύτα' ράον ί' άλλοιούνταί
τά μαλακώτερα, σΊο'τι και πάσχε» ετοιμότερο:" πάθος σ* ές-ί
των άλλοιουμένων ή άλλοιωσις. Ορ3ώς ούν είπεν αυτούς 5υσ-
χ,ατεργάς-ονς εΐναι' ορθώς <3ε και τταχέος χυμού ^εννηηκούς. Η
μεν γάρ σκληρότερα τροζ,Υΐ παχυτέραν έχει τήν οΰσίαν , υι ίέ
μαλακωτέρα λεπτοτε'ραν. κ. τ• λ.

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΟΣΤΡΑΚΟΔΕΡΜΩΝ ΖΩΩΝ.

ϋιΠΕΙΔΗ το παριέχον όλον το σώμα, καθάπερ άμφι'εσμά τι


σΰμφυτον έκάς-ω , καλεΓταί δέρμα.• κατ' άναλογίαν σ' αϋτώ το
κατά τους Κήρυκας ές-ι και τάς Πορφύρας, Ος-ρεά τε και Χήμας,
όσα τ' άλλα τοιαύτα, οΊά τούτο καλούσιν ός-ρακόίερμα ταύτα
τά ζώα* σαφώς ^ούν ' ός-ράκω παραπλήσιον ίι λι'Θω τό έξωθεν
αΰτοίς περικείμενον σκέπασμα ες-ί. Κοινον μεν ούν απάντων,
τών τοιούτων άλυκον χυμον έχειν εν τη σαρκΐ, λαπακτικόν της
γας-ρός' ϊδιον δ* έκάς-ω το μάλλον τε και ήττον έν τούτω κατά γε
ποιο'τητα και ποσότητα. Τά μεν ^άρ ΟΓρεα μαλακωτάτην έχει
τών άλλων ός-ρακοαέρμων την σάρκα,• τά ό*έ σμικρά Χιήμιχ,
καϊ οί ΣφόΊ«3υλοι , και οί Σωλήνες, και αϊ Πορφύραι, και οί
Κήρυκες, δσα τ' άλλα τοιαύτ' ές-ί, σκληράν' Εΐκο'τως ου ν
υπάγει μεν έκεΓνα την γα,ς-έρα μάλλον , ήττονα τροφήν δίδοντα
τώ σώματι* τά <5έ σκληρότερα, συσπεπτότερα μέν ες-ι , τρέψει
δε μάλλον. Αλλά ταύτα μέν έψεται πάντα, τά ίέ Ος-ρεα χωρίς
έψήσεως έσδι'ουσιν, ένιοι σε και τα^ηνι'^ουσιν. Ωσπερ ίέ ίύσπε-*

Γ 3
38 ΓΑΛΗΝΟΥ ν
τπον έχει την σάρκα τών ός-ρακοίέρμων , ζώων, οΰτως και
συσαιάφθαρτον• α'φούμεΒχ τε σιά 2 τούτο σΊίοναι πολλάκις
αυτά τοίς διαφθεΐρουσιν εν τη κοιλία τ«ν τροφην υπό κακοχυ-
μίας, ήτοι γ' ες* ήπατος εις αΰτην καταρρέουσας , ίι περιεχό
μενης ε'ν τοΓς χιτώσιν αϋτης. Εχει σε πάντα μέν, ως εΓπον ,
άλυκόν χυμόν ΰπακτικόν τϋς γαςρος, ίήττονα μέντοι τών ός-ρέων
τα. σκληρόσαρκα- ί<6 και ίιοοαμεν αυτά τοΓς 8ιαφ5είρουαι την
τρο^ήν,'έψώντες 3 δις και τρις εν ΰοατι καλλίςω, μετατιθέν-
τες 4 εις τό χα^ιαρον, ό'ταν ^ό*η το πρότερον άλμυρόν φαιν»)-
. ται *. Γίνεται (5° ές" αυτών ό καλούμενος Ωμός χυμός πάμ-
πολυς" ε'κ <5έ τών μαλακοσάρκων, τό φλέγμα. ΚαΒάπερ ούν .,
άπο3•εμε'νων αυτών τόν άλυκον χυμόν, ώςπερ η σάρς" δύσφθαρ-
τος, οΰτω και ς-αλτική γίνεται τής γαςρ'ος, ωσαύτως ει, άρ-
τυσας ° οι' άλών η γάρου , καθάπερ ε'ιώθααι τάς Χήμας , έκπίοι
τις τόν γινόμενον V χυλόν, ΰπαχΘησεται μεν ή γαςηρ ίκανώς,
οΰσεμίαμ σε τροφΫιν ες" αυτού τό σώμα τού ανθρώπου ληψεται.

ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ

(έκ τοϋ Περ'ι τροφ. δννάμ. βι&λ. Β, σελ. 337) '

ΠΕΡΙ ΚΟΧΛΙΩΝ.

Οτι μέν ουν ού'τε ε'ν τοΓς πτηνοίς, ούτε εν τοΓς ενύδροις,
άριΒμεϊσΒαι ίεΓ τούτο το ζώον , αντικρυς σϊϊλον' εϊ σε μηο° έν
τοΓς πε£οΓς αυτού μνημονεύσομεν , οϋοολως έροϋμέν τι περί τίς
εκ Κοχλίου τροφής. Ούμήν ούίέ παραλιπεΓν ευΚογον, ώςπερ
τους εκ τών £ύλων σκώληκας, έχισνας τε και τους άλλους ό'φεις,
όσα τε κατ' Αΐ^υπτον και άλλη ° τινά τών έΒνών εσΒϊουσιν

1 Ισ. γ/3• τλν σάρκα τά σκληρά τών ίςρακοδίρμων α αίρού-


ριε5ά τε χαΐ ίιά.—3 έψόντες.—* ρεταθέντ6{.— " φαίνεται.—6 ίναρ-
τύσας. —7 γενόαενον. —8 άλλα.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 39
ούτε γαρ εκείνων τις άναγνώσεται ταϋτα , καϊ ήμεϊς ούκ αν ποτέ
ψάγοιμεν * των έκει'νοις εδωδίμων. Κοχλίας <ϊέ όσκιμέραι -πάντες
Ελληνες έσθίουσιν , έχοντας μεν σκλ.νιράν την σάρκα, και ό\ά
τούτο ίύσπεπτον, «' ίέ πεφθεί»], τρογιμωτάτην. Υπάρχει σ
αΰτοΓς, ώςπερ τοΓς ός-ρακοδέρμοις , χυλός υπακτικός γας-ρος,
και ό\ά τούτο τίνες άρτύοντες αυτούς όΥ ελαίου και ^α'ρου και
οΓνου , τώ γινομένω α £ωριώ χρώνται προς διαχώρ^σιν των κατά
τ«ν κοιλίαν. Ει ίέ 3"ελ»5σείς ώς τρογίμω μόνω έδέσματι χρή-
σασ$αι τη σαρκι τού ζωοΰ τούτοι/ , προαρεψιΐσας εν ΰδατι
μεταθέσεις εις έτερον ϋδωρ, είτα εν έκείνω πάλιν ε'Ιρ,σας, ούτως
«ρτύσεις τε και τό τρίτον έψ»5σεις άχρι τού κατατα'κερον ακρι
βώς γενέσθαι την σάρκα. Σκευασ^εΐσα γάρ ούτως, έψέζει μεν
την γας-έρα, τροφην δε ίκανήν παρέζει τώ σώματι.

ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ,

(έκ τοϋ Περί τρο^. ίννάμ. Βιβλ. Γ, σελ. 348-349)

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΜΑΛΑΚΟΣΤΡΑΚΩΝ.

Α.ΣΤΑΚΟΙ και Πα'^ουροι και Κ"αρκΓνοι τε και Κάραξοι και


Καρίόες και Κ,αμμαρίδες , όσα τ' «λλα λεπτόν έχει το περιέχον
ος-ρακον , όμοια δε τ»ί σκλ»ιρότητι τοΓς ός-ραχοδέρμοις , ήττω *
ρ,έν εκείνων έχει τον άλυκόν χυμον , έ'χει ό" ούι/ δριως ούκ ολίγον.
Ες-ι σε σκίΥΐρόσαρκα πάντα 4, και ίιά τούτο συσπεπτα' τε και
τρόγιμα, πρόεψηΒ'ε'ντα <5>]λονότί κατά τό πότιριον ύίωρ. Ε^ι οε
και τούτων ^ σαρξ, ώςπερ καϊ των ός-ρε'ων, επισχετική τών
κατά τήν γαςίρα , δταν έναποΒτίται τω ύίατι τον άλυκόν χυμον,
ώς είρ/ιται, προεψ»;3•ε'ντα. Και τοίνκν καϊ ταύτα δύσψΒαρτα,
τοΐς σκληροΓς τών ός-ρακοδέρμων ωσαύτως ές-ί.

1 φάγωμεν.—' γινομένω.—3 ίττον.—■* σκληρόσαρκα κατά πάντα.

Γ4
4ο ΓΑΛΗΝΟΥ

ΗΕΡΙ ΜΑΛΑΚΙΩΝ.

Μ.ΑΑΑΚΙΑ -λαλείται τά ρίτε λεπίίας έχοντα, ρίτε τραχύ,


μ»τε ός-ρακώσες το δέρμα, μαλακόν σ° ούτως, ώς άνθρώποις.
Ες-' οε ταύτα, Πολύποίές τε και Σηπιαι και ΤευΒΊ'ίες, όσα τ'
άλλα τούτοις έοικεν. Απτομένω μεν ούν μαλακά φαίνεται $ιά το
μήτε λεπιίωτόν έχειν, μ»ίτε τραχύ, μήτε ός-ρακώσες τό σκέπα
σμα- σκληροσαρκα δ* ές-'ι και ίύσπεπτα, και βραχυν εν ίαυτοΐς
περιέχοντα τον άλυτων χνμόν' εϊ μέντοι πεφθείν}, τροφγ,ν ούκ
ολίγην οΥίωσι τω σώματι. ΠλεΓς-ον ο"' ούν και ταύτα τον ώμόν
εργάζεται χνμόν.
ΠΕΡΙ ΣΕΑΑΧΙΩΝ.

Χ ΡΑΧΤ και "λαμπρον εν τ» νιικτί τό <ϊέρμα τών τοιούτων ές-'ι


ζώων διό και τίνες από τού σέλας έ'χειν ώνομάοΒαί γασιν
αυτά Σελα'χια. Μαλακών ο° εν αύτοϊς έχει την σα'ρκα Νάρκη
τε και Τριβών, ώςπερ ούν κα; ήδεϊαν , ύηιοϋσάν τε κατά ^α-
ς-έρα μετρίως και πεπτομένην οΰ χαλεπώς• άλλα και τρεψ.ι
μετρίως , ώπερ ^ε και τά άλλα πα'ντα τά μαλακόσαρκα. Κοινόν
•^ αύτοΓς ' άπασίν ές-ι τό πολυσαρκότερα τών μέσων μορίων
τά κατά α τάς ουράς είναι* μα'λις-α σε τού5' υπάρχει ταΓς
Νάρκαις* έ'οικε */α'ρ τοι τά μέσα τών £ώων τούτων οίον περ
γόνδρον τακερόν έν αύτοΓς έ'χειν. Βάτοι σε και Λειο'βατοι και
Ρι'ναι, και πα'νθ' όσα τοιαύτα, σκληρότερα και ίιισπεπτότερα,
και τροφήν πλείονα τω σώματι παρέχοντα Νάρκης τε και Τρυ-
ρ'νος ές-ί.
ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΚΗΤΩΔΩΝ ΖΩΩΝ.

Χ^ϊΡΗΤΑΙ μεν $9η καϊ πρόσ£εν ΰπερ τών έν τ>5 5αλάττη κη


τωδών ζώων , ες* ων είσιν αϊ τε Φώκαι καϊ Φάλαινα*, ΔελοΓνες
1 ο' έν αύτοΐς. — * ΐςι πολυσαρκότερα τών μέσων μορίων κατά.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 4"
τε καί Ζύγαιναι, και τών Θύννων οι μεγάλοι, και προς αύτοΓς
οι Κύνες , οσα. τ άλλα τοιαύτα. Και νΰν ίέ πεο'ι αυτών ι εν
κε^αλαιω λεκτέον, ώς άπαντα τά τοιαύτα και σκληράν και κακό-
χυμον έχει και περιττωματικ»;ν τ«ν σάρ/,α' και ό*ιά τούτο προ-
ταριχεύοντες αυτά τούπιπαν, εις χρήαιν άγουσι, λεπτομερε-
Γεραν εργαζόμενοι την έζ αϊτών άναδΊδΌμένψ τροφήν ίϊς το
σώμα, και <5ιά τούτο πεψθηναί τε δυνάμενων θάττον, αίματω-
3τ"ναι' τε μάλλον. Η ^άρ τοι πρόσφατος , όταν μη πάνυ καλώς
πε^>3>" , πλείς-ον εν ταϊς ολεψι'ν αθροίζει τον ώμον χυμόν.

ΠΕΡΙ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΧΙΝΩΝ.

IV Α ΐ ίι' οίνομέλιτος αϋτους έσΒίουσι και ίιά ^άροιι , γας-ρος


υπαγωγής ένεκεν, και λοπάίας ες* αυτών σκευάζουσιν έπεμβάλ-
λοντες ωών τε και πεπέρεως και μέλιτος. Ες-ι 2 ίέ τών οΚιγο-
τρόΊρων εδεσμάτων , και μέσων της κατά το λεπτύνειν και πα-
χύνειν χυμούς δυνάμεως.

ΤΟΥ ΑΤΤΟΤ
(?κ του αύτ. σελ. 35ο)

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΤΑΡ1ΧΕΓ0ΜΕΝΩΝ.


*
χΙ,ΠΙΤΗΔΕΙΑ προς ταριχείαν ές-ι σώματα ζώων, οσα σκλη
ρός τε άμα και περιττωματικάς έχει τάς σάρκας. Ονομάζω $ε
περιττωματικάς, ώς κάν τώ πρόσΒεν \όγω, τάς έχουσας
εν έαυτάϊς 'υγρότητα παρεσπαρμένην ψλεγματιχωτέραν και οσω
«ν * »ί<ϊε πλείων η και παχύτερα, τοσώίε μάλλον άμεΐνων ή
αάρζ γίνεται ταριχευομένη• Τά ί' #τοι πάνυ μαλακών, ί) πάνυ
ςηράν και άπέριττον έχοντα την ϊςιν τού σώματος , ούκ έπιτ/ί-
1 ("εαυτών.— * Ισ. γρ• Εΐσί. — 3 καν.
4α ΓΑΛΗΝΟΓ
ίεια ταριχεύεσ5αι. Αΰναμις γάρ ές-ι τών άλών, ώς έν τ>5 τών
απλών φαρμάκων πραγματεία δέδεικται, σύνθετος εκ τε τοϋ
διαψορεΐν τάς περιττάς ύγρότητας οίς «ν όραλ>5 * σώμασι, και
λεπτύνειν αυτά, και συνάγειν εις έαυτά, τοϋ τών λίτρων άγροϋ,
και τών χαύνων άφρολι'τρων 2 , το μ,έν λεπτύνειν και διαψο-
ρεΐν εχόντων, το .δε συνάγειν η σψίγγειν ουκ εχο'ντων. Οσα
τοι'νιιν ές-ί φύσει ςτιρά σώματα , διαπαττόμενα τοΐς άλσ'ιν άτρωτα
γίνεται, σκελετευόμενα' και' τις έπιχειρησας ταριχεΰσαι λαγωόν ,
ομοιον είργάαατο ταΐς σκελετευθείσαις γαλαϊς. ΑΊ δε τών ακμα
ζόντων τε και πιάνων Ιών σάρκες, επιτήδειοι ταριχεύεσαιαι , την
άτοπίαν ίκατέρων * εκπειρι/}ΊΐΓαι , ξηρότητα ρίέν τών γεγηρακό-
των, 'υγρότητα 6" άμετρον τών νέων χοίρων, Ωςπερ γαρ τα
ξηρά σώματα βύρσαις όμοια γίνεται ταριχευΒέντα , κατά τόν
εναντίον τρόπον 'όσα λίαν υγρά , διαρρεϊ και κατατ>?κεται * τοΐί
«λσΐν όμιλοϋντα" ίιά τούτ' ουν ού<5ε τών /χ3ύων όσοι μαλα-
χόααρκοί εισι και απέριττοι, καΒάπερ οι πετραΐοι καλούμενοι ,
και τών όνίακων ο'ι εκ κάμαρας 5αλάττης, εις ταριχείαν εϊσίν
έπίτ>$αειοι. ΚορακΓνοι ίέ και Μύλλοι 5 καϊ Πηλαρσες, Ιτ» τε
Σάρδαι και Σαρδήναι 6, και τά 2ας"α'τ(να καλούμενα, πρό; 7
ταριχείαν είσίν επιτήδεια. Και τά κητώδη ίέ τών %αλαττίων
ζώων ταριχευόμενα βελτίω γίνονται, περιττωματικήν έχοντα
και ταϋτα τ«ν σάρκα. Μοχθηρα'ι δε Ίρίγλαι προς ταριχείαν
ε'ισ'ι διά το ξηράν και «πέριττον έ'χειν την σάρκα. Ώρόδηλον <Γ
έκ τούτων, όσα μέν σκληρά και νευρώδη και οιονεί δερματώόη
τε και βυρσώδη γίνεται ταριχευ^έντα , δύσπεπτα πάνυ είναι•
τά δ' εναντίως διατεθειμένα 8 , λεπτομερή μεν αυτά γίνονται ,
λεπτύνει ^ έσ$ιόμενα τους- παχέϊς και κολλώδεις χυμούς.
1 ομιλεί. —α και τοϋ τών χαύνων άφονίτρων — εκατε'ραν. — * Λαρ-
ρ'εϊ καταπόκεταί.— 5 Μύλοι. —6 Ισ. -/Ρ• Σαρίϊνοι(ίί. τά; σημ. τρ:.
οά). —7 Σαξάτινα καλούμενα, και ταρίχη, προς 8 Λατί^ερενα.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 43
Αρις-α & ε'Γί τών εις εμΫιν πείραν έλθόντων τά τε Σαριίικά
προς τών έμπροσθεν ιατρών ονομαζόμενα ταρίγ-η (Σάρδας
οαυτάς χαλοϋσι νϋν), οϊ τε εκ τοϋ Πόντου κομιζόμενοι Μύλ-
λοι *. Αευτέραν σ° έπ' αύτοϊς εχουσι τά\ιν οϊ τε ΚορακΓνοι καϊ
αι Πϊίλαμίδες χα'ι τά Σαξάτινα χαΐούμενα.

ΤΟΤ ΑΤΤΟΤ
(ε'χ τοϋ Περί εύχυρ. χαί χαχοχυμ. σελ. 354).

1 ΩΝ ένύσρων ζώων τά τε Μαλάκια καλούμενα, Ύευ9ί§ες


και Ιτηπίαι χαι Πολύποδες, όσα τ' «λλα τοιαύτα 2, παχυν και
γϊίσχρον ίχουη τον χυμον, ώςπερ και οί κλώσεις των ιχθύων,
εξ ων εισι και οι Ούννοι 3• μετριώτεραι 9 αυτών αϊ Πηλαρ'ίες.
Ικανώς & παχύχυμα τά 'ός-ρεα , των 4 οί Κήρυκες , αϊ τε Πορ-
φυραι , χαί πάν^' απλώς τά χαΐούμενα -προς Αρις-οτέϊους
Οςτραχόδερμα, Χΐμαι, Αεπάδες 5, Κτένες, ϊΐίνναι 6 και τά
7ΐαραπλί7σ£α. Πορ^ύραι ριέν οδν και Κήρυκες• σκλ^ροτέραν
εχουσι των άλλων τ>?ν σάρκα και παχυχνμοτέραν ΰγροτέραν $ε
κα« /λισχροτε'ραν ταλλα, και μάΐις-α πάντων τά Ος-ρεα. Χρί)
σε ^ινωσκειν απάντων αυτών τον μεν χυΐον ύπακτικόν τ«ς γα~
Τρος, ώςπερ εν τω γό&αχτι τον όρρόν, αυτό σε το ς-ερεόν σώμα
βραδυπεπτότερόν τε και παχύχυμον, ώμου χυμοϋ χμ παχέος
και ψυχρού γενντητιχόν.

ΤΟΥ ΑΤΤΟΤ
, (έχ τοϋ άυτ. σελ. 358 ).
Ιχθτες όλι'/ου <5εΓν άπαντες εΰχυμοι , πλυντών εν ελεσι
και λιραις και ποταριοΓς ίλυώδεσι χα'ι 5ολεροΓς οΊαιτωμένων
χαλοϋσιν, οίτε νϋν έχ του Πόντου νο;Λΐζ<ψενοι Μύλοι. — α άλλα
τά τοιαύτα 3 θύναι. — 4 "ΐσ. γρ. ός•/>ία, οΓον. — 5 Αοπάδις.
Πϊναι.
44 ΓΑΛΗΝΟΥ
αέρι γάρ χείρονι χρώνται, και νηςεσιν έΧάττοαι, και τροψαΐς
μοχΒηροτέραις , και μάλισ^' όταν έκ πόλεως μεγάλης 'ρέη το
νσωρ, έκκαθαϊρον άποπα'τους τε και βαλανεΓα και μαγειρεία και
τά τών πλί/νόντων τ/;ν έσ^ήτα και την όθόνην ρύμμχτα. Χει-
ριςΎΐ γάρ η σαρξ γίνεται τών έν ΰδατι τοιούτω ίιαιτωμένων
ζώων , μ.ά\ιςα μεν όταν εν αυτώ μόνω ίιατρίβωσι' κάν έπι-
μιγνύωνται χ ίέ βελτίονι, μοχθηρότεροι πολλώ και ούτοι τών ε'ν
χαλαρά 3•αλάττη διαιτωμένων εισίν. Αμεμπτοι γάρ ολίγου 8εϊν
άπαντες ΰπάρχουσιν , όσοι κατά 2 τήν άμικτον ΰίατι νλυκεΓ $ια-
τρίβουσιν, ώςπερ ο'ί τε πέλάγιοι καλούμενοι , και οί πετραΐοι' και
γάρ εις ενχυμίαν , και την εν αΰτγ τη κατά τήν έο'ωιϊήν ήιϊονήν 5
πρού'χοιισι πολύ τών όίλλων. Ασφαλές-ατον μεν ουν άει προσ-
<ρέρεσ5αι των τοιούτων ει ίέ τι ξώον εΐη τών έν έκατέροις *
τοΓς νίασι δασωμένων, ώσπερ ό Κέφαλος και ό Αά§ραζ, ο τε
Κω&Ός και ή Σμύραινα, Κορακΐνοι' τε " και Ε^χέλυες^ άναπυν-
^ανεσ^αι μέν πρότερον όθεν ε?η τ&ηρευμενον , μετά ίέ ταύτα
τ>5 όσμη καϊ τη ρεύσει τήν διάγνωση αυτών ποιέϊσ^αι' και
γάρ $υσώ$εις καϊ άηίεΓς και βλενώίεις, όσοι την δίαιταν εσχον
έν ΰίατι μοχδηρώ. Και μέντοι και λίπος αύτοΓς υπάρχει πολύ
πλέον ή'περ τοΓς άλλοις, και σηπονται ταχέως. Οί ί' έν 5α-
λαίττη καΒαραΙ ίιαιτώμενοι , τήν τε όίμήν αμεμπτον εγουσι, και
τήν ^εύσιν ήίείαν, τό τε λίπος ολίγις-ον, ή ούό^ όλως* έςαρκού-
σι τε πλέονι χρόνω σηπόμενοι, και μαλισ^' δταν.αΰτοΓς τ«ς
περιβαλ,η ° χιόνος. Κατά ταύτα μέν ουν και κρείττους οί σκλη
ρότεροι γίνονται , ψαθυροτέραν ίσχοντες τήν σάρκα τοις πε-
τραίοις τε και τοΓς Ονίσκοις ομοίως" δ ^άρ τούτοις υπάρχει
φύσει, τούτο τοΓς σκληροσα'ρκοις έκ της χιόνος προσγίνεται. Δια
τούτ' ουν έναντιωτα'την έ'χοι/σιν οΰσίαν την της 7 σαρκός οϊ τ'
1 ίπι,αίγνυκται. — α όσοι και /ατά 3 ίαΌνί) * τών έκατί'-
ροις. —5 Καρκίνοι τ£. — 6 ίτίριδάλλ»). — 7 οΰσίαν τήν σαρκός.
ΠΕΡί ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΏΝ ΤΡΟΦΗΣ. 45
εκ Βαλάττης κα^αράς ΚέψαΚοι, και οί κατά το μοχΒτηρον ϋοωρ
διαιτώμενοι. Παραπλ/ισίως ο° αύτοΓς και οι Κω&Όί και οι Λά-
€ρα.κ.ες , ΐτι τε τούτων μάλλον οί άλλοι. Και Σμΰραιναι σε φαυ-
λο'ταταί * ^(νονται κατά τά τοιαύτα των ΰοατων' Ϋι σ° Ενχελι/ς .
οΰΡ ολοβς εϋχυμ,ον έδεσμα , καν ε'ς ύοατος γ κα^αροϋ , ρύζι γε
οίο 2 τού πάλιν ε•/.•/.α5αίροντος , ώς εΓρηται. Και παρά ' τάς
έπιχωρίους σε τροψάς , άμείνους τε και χείρους εαυτών ίχ^ύες
γίνονται, διαγινωσκόμενοι ρασΥως οσμή τε και γεύσει, καθάπερ
«ί Ύρίγίαι. Μοχθϊΐρότεραι γαρ αυτών α'ι την Καρκινάόα σιτού-
μεναι' των ό° άλλων υι σάρΙ σκληρότερα; ές-ίν ύλης, οΰ ριο'νον της
τών πετραίων τε και Ονίσκων, άλλα καϊ Κεφάλων και Λαβρα'-
κων, και τών άλλων πελα^ιων' και κατά τούτο συσπεπτοτέρα τί
και τροφιμωτέρα, χαχόχυμον ούίέν έχουσα.

* φαυλότατοι. — α μίτοι γε ίή. — 3 περί.


ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
εις το ξενοκρατοτς

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΤΡΟΦΗΣ.

ά. ΛθΤΙ^ΜΑ.] Εΐτ' ά"3υρρ:α γράγοις , ιϊΒ', ώς ΰπίλχβί τις των


5>ίλων ά'ρ τυριά, μεταφορά Ό Ξενοκράτης εγρήσατο ψνγοα. πάνυ. Οί
γάρ όψοράγοι ου3' ώς αΆύρματι και παι&α , οΰθ' ώς άρτύριατι, ό ές-ιν
ίίύσριατι, χρώνται τοις ίχ^ύσι, άλλα πάνυ σπουδάζοντες, ώς των
έίεσριάτων άρις-ον αυτούς παρατίθενται.
|3 . Συνόίοντες, |3ίόγλωσσοι' και οί πλατεΐς, ώς ψήτται.] Ισως
έγέγραπτο, Συνόίοντες" και οί πλατεΐς, ώς β ούγλωσσοι ,
ψ^τταί. Και γαρ αί Βούγλωσσοι τού των πλατεών γένους είσίν όβεν
χαί 3ο1β3Β (Γαλλ. 8θ1β$) ύπο των Ρωμαίων καλούνται, ό ές•ι Σανδάλια,
ίιά τό πλατύ, ώσπερ χαί ό παρωΰος Μάτρων (παρατώ λβ»ιν. σελ. 1 56)
3•εών σάνίαλα ώνόριασεν αύτάς

Σάνίαλα ο" αυ παρε'5»ικεν άειγενϋ ά3ανατάων,


Βούγλωσσον. ———————————

Ο ο" όψο^αγίς-ατος Αρχε'ς-ρατος (παρά τώ αύτ. σελ. 288), και τόν


τόπον, εν$χ γίνονται αί άρι-αι βούγλωσσοι, ίιίάσκει'
Είτα λαδεϊν ψήτταν μεγάλην, και τήν νπότρηχνν
Βούγλωσσον ταύτ/ιν Αέριος κατά Χαλχίία κείνων,

τλν τις Εύβοιας Χαλκίία λέγων. Ες-ι ο" ί Βούγλωσσος 3ν νϋν απλώς Γ λ ω σ
ο- αν όνοριάζοριεν' έχαλεϊτο οέ και Βοϊ'Λίγλωσσον ούίετίρως, κατά τόν
σχολιας^ν τοΟ Οππιανού (λλιευτ. Α, '99)? κα' υΐΓ° Τωϊ Βυζαντινών
συγγραφέων, ΣκυΟόπωριον, χατά τόν Αουχάγγιον(λέξ Σκυβόπω^ον).
Ψήτται. ] Φε'ρεται διάφορος ηρα.γη Φίσαι, ίν έςέ^ρασε και ό
Λατίνος μετα^ρας-τις , ΡΙιβίίΒ• ιά ίέ κατά Μότχαν ε/.ίοσις τού Ματ
θαίου έχει, Φύσαι. Οΰίετε'ραν τούτων άποίεκτέον, τΐν μεν, ότι ούί'
ονοαα όλως ιχθύος ές-ιν ή Φησα- τήν ίέ Φύσαν, ότι σημαίνει τόν Αί-
γύπτιον ίχβύν τόν ύπό τοϋ Αιλιανού (Περί ζ. ίο"ιότ»-ιτ. ι6', ΐ3) μνημο
48 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΪΣ
νευόμενον, όν αβρωτον είναι ψ-ησιν Ό Βελλώνιος (ΐίερί ένύίρ. σελ. 298),
και καλεϊσβαι ΰπό τών νύν Ελλήνων Φλ ασκό ψαρό ν, Λα το ώςλάγυ-
ΐ/ον περυσυμένον είναι, ώς και τουνομα Λιλοϊ τό τϋς Φύοτις. φλασκιά
γαρ καλούσε πολλοί των παρ' ίμϊν τών κολοκυνβιοιων τα λαγυνώσ») ,
■καρά το τών Ιταλών Ρίβδεο. Ψ/,τται σε , δ Ψίσσα» , είσί τά παρ'
ήμΐν λεγόμενα Ψϊίσσία, ούοετέρως, κα^ά ό\)λοϊ και ό Πτωχοπρό-
ορομος έν τώ Κατά Ηγουμένων ποιίματι (ς•ίχ. 99)>

Και μλν θωρίίς τός βάτραχους , τάς ϊσχας , τά ψησία.

Ενθα βαθηακοϋς λέγει τους παρά τοΐ( άρχαίοις βατράχους τους θα


λασσίους, περί ων και ό Αρχές-ρατος (παρ' Αθ»ιν• σελ. α86) εί'ρυζε'
Βάτοαχον ενθ' άν ίΛις, όψώνει. ^————-
Γαςρίον αντον σκεύασον. ■

Ισχαι ό*έ, δ ώς έτεροι, Υσκαι, ειεν άν ίσως οί παρ' έκείνοις ,


ΐκαι (ίο*. Αθιίν. σελ. 527).
Ονίσκοι. ] Πολλά ψ-ήαιν όνίσκων είναι ε'ίο-/] Ό Βελλώνιος (Περί τών
ένύίρ. σελ. 1 22), εν μέν τον καλούμενον τω γενικώ τοΰ όνίσκου
ονόματι, όν οί Γάλλοι ΜβΓίυεΙιε όνομά£ουσιν, έτερον οε. όν ΜβΐΊαη,
άλλον , πρόσ^ατον ριέν, καλούμενον Αι§Γββη, τεταριχευμένον οέ, Ή.3.-
αοη' τέταρτον, τών όνίσκων με'γις•ον, 'ός έ~ιν ΐ καλουμέν») ΜοΓαβ* τον
πέμπτον οϊεται τόν αυτόν είναι και τόν παρά μέν τοις άρχαίοις Ιϊλλκσι
Καλλαρίαν, παρά ίέ τοις νϋν Γαίαρόψαρον καλούμενον. Καταλέ
γει σΐ και έτερα όνίσκων είί» οΰκ ολίγα, ώς•ε ίυσχερές είναι τοις έντυγ-
χάνουσι τω ονόματι εν ταϊς τών παλαιών βίέλοις συνιοεϊν περί τίνος
είοΌυς όνίσκου Ό λόγος ές-ι'ν . Επιτείνει οε τίίν άπορίαν και ί τοΰ θα
λασσίου όνου συνωνυμία* οί μέν γάρ τόν αυτόν οίονται είναι τόν ονον
τώ όνίσκω, οί οε έτερον και τόν μέν όνον ψαα'ι καλεϊσθαι υπό τίνων
και ΓάσΌν (όθεν ίσως και τό Γαίαρόψαρον ) , τόν σ" όνίσκον, Γε-
^αρίην, -η Γαλλερίο'αν ( ΐσ. Καλλαρίαν) και Μά^εινον ( ϊσ.
γρ. Μάζινον ϊ Μάζεινον) και Βάκχον, και Χελλάρ>!ν, ώς ές-ιν
ΐοεΐν παρά τώ Α&οναίω ( σελ. 1 1 8 , και 3 1 5-3 1 6) , παρ' ω καί τινας
άλλας ονομάτων Λαροράς ές-ιν εΰρεΐν. Μνημονεύει ο" ό αυτός Αθηναίος
και τών επών Αρχες•ράτου τών εξής"

Τόν ό" ό'νον Ανθηίών, τόν καλλαρίαν καλέουσιν ,


Εκτρέψει ευμεγέθη• σ'ψψΎΐν σε τρέψει τινά σάρχα ,
Κάλλως ούχ ηίε'ιαν.
Βάχχοι. ]
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. ί—ς. 49
Βάκχοι. ] Εσυμειώθη ανωτέρω έκ τοϋ Αθηναίου τον Βζκχον τοϋ
ονίσκου ονόματι μόνον διαφέρειν. Ο δ'ε Ξενοκράτης και κατ' εΐ<?ος
οΊενυνοχέναι θατέρου τον έτερον ο'ίεται' κα'ι ^>ασί τίνες τόν ενιαίε
ονίσκον τον αυτόν ειναί και όν είρήκαμεν καλείσαι τοις Γάλλοις
ΜβιΙιιοΗβ. Ημΐν ο" έπέχειν αμεινον οΌκεϊ περί τίς διαφοράς τών ϊχ>•
60ων- περί ων έςι τω βονλομένω έπελθεϊν τά τε σημειωθέντα εν τί Γαλα-
τικ« μεταφράσει τοϋ Περί ζώων ίς-ορίας Αρις-οτέλους (Ρίοίβί
5ΐΐΓ ΓΗίίίοΪΓ. άα αηίηι. ά'ΑηΠοΙ., ραΓ Μ. Οατηα$, ρα§. 83)
και ά έσιαμειώσατο ϊνεϊδέρος έν τη Συνωνυμία τών ΐχΐθύων τοϋ
Αρτείίου (σελ. 35).
Σκιαίεΐς. ] Εκ διορθώσεως τον Γεσνήρου , αντί τοϋ Σκιάό"ες.
Ερεϊ έν τοις έί^ς Ξενοκράτης (τ;*. λγ ) περί τών Σκιαοεων. Ενταύβα
μετά τό Σκιάζεις εγομένως ωφειλε γεγρά^θχι, α γραφέων πλημ
μέλεια κακώς μϊτνινέχθϊΐσαν εις ού προσήκοντα τόπον ( Τμ. ή και θ ),
άπό τοΰ, Και θαλάσσιοι μέν ευς-ομοι. μέχρι τέλους τοϋ έν-
νάτου τμήματος, Εύχύλους τε και σύμμετρο υς»
7 . Ύροφιμώτεροι δ'ε οί πελάγιοι. Οϊ ίέ παρ' αΐ'/εαλων οχθαις. ] Εις
τούτο έτρεψα τό μηοενί σύν νώ γεγραμμένον , Τρ οφιμώτε ροι δε οί
παρ' αιγιαλών ό'χθαις, ΐν' « αύμφωνον και τ») πείρα και οις ριισι
Δί$>ιλος (παρ' Αθϋν. σελ. 355), «Τών θαλασσίων ιχθύων, οί μέν
» πετραϊοί είσιν ε3}>3αρτοι, ευχυλοι, σμ»χτικοί, κούροι, ολιγότροφοι'
» οί ο"έ πελάγιοι, δνσφΆαρτότεροι, πολύτροποι, συσοικονόμ>ιτοι ».
Συμφέρεται ίέ τούτοις και ό Μν»ισίθεος (παρά τω αύτ. σελ. 357),
περί μέν τών πελαγίων λε'γων' <( Είσί ίέ α"υσκατέργας•οι• χατεργα-
» σθ/ντες ίέ πολλαπλασίαν τροφών παρέχουσι ». Περί ίέ τών πέ
η τραίων' Τά ίέ καλούμενα πετραία... ξ»ιράν τε διδωσι τρορήν,
» ευογκά τ' ές-'ι και τρόφιμα, και πέττεται ταχέως, και ούκ έγκχτα-
» λείπει περιττώματα πολλά, πνευμάτων τε ούκ «ς-ι περιποιητικά ».
ς. Επί τοϊς, ούραίοις,οίς κινούνται.] Τό μέν, Επί, αντί τοϋ,
Επεί, έκ ΔΓ, 'η σε προσθήκη τϋς αντωνυμίας έξ ΗΔ.
Μυραίνν;ς τε και ράγρου.] Ταύτην άνθυπέβαλον τίιν γραφήν τϊ> τών
προτέρων εκδόσεων, « Μαραγείας τε και πάγουρος» , ; ξ αυτών ώρ-
μιΐμένος τών διαφόρων γραφών , και τοΰ λόγου. Ο μέν γάρ Π άγουρο ς,
όν ί συνήθεια Παγούριον καλεί, τών μαλακος-ράκων ών , ούκ έχει
χώραν ένβάσε' τόν Μαραγείαν ο*έ ούοε'ις ούτε τών νύν ούτε τών πάλαι
ιχθυολόγων οιίεν. Αί ίέ διάφοροι γραφα'ι είσιν αΐδε' ί μέν κατά Μόσχ»ν
ΙκσΌσις φέρει, Μαραυγείαι τε και πάγουροι. αί λοιπαί δι,
Δ
5ο ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΪΣ
Μαυραγεία:Μαυραυγείαι : Μαραγείαςκ. τ. λ. : Μ αραίνας
δ'ε χα'ι παγερός : Ιμυρίδες δε κα'ι παγερός. Εκ τούτων ουν
Λεσκεύασα τήν γραρλν , το ρ.έν τών ονομάτων τρέψας εις το τϋς Μυ-
ραίν>ις, ί καίΣμύραινα καλείται προσλήψει τοϋ σ", τό ο*έ εις το τοϋ
Φάγρου, ό και Πάγρου γράψε7$αι ειχεν, ει ό\ίλον άλλως ίν, ότι
κα'ι οί Ελληνες δια τοϋ π", Ιισπερ και οι Ρωμαίοι , έκάλουν τον ϊχ.5ύν"
παρά τούτοις γάρ και Ρ⧀à κα'ι Ρ1ΐ3§βΓ. Εγραψα ό*ί κατά γενι
κών, έπειίί) αναφέρεται, ώσπερ και το έχόμενον τριγλών, εις το
Κε^αλαί. Και τίιν μεν τοϋ φάγρου κεφαλήν, έπαινοϋντα παρα3τι-
σόμε,^α εξής τόν Αρχές-ρατον έν τώ περί φάγρου λόγω" περί ίέ τής
μυραίν»ς (Γαλλις•. ΜιΐΓβηβ) της παρ' ίμϊν νϋν, ώς και παρά πολ
λοίς τών πάλαι, καλούμενης, σμυραίν»)ς, λέγει πάλιν ό αυτός Αρχε'-
ςρατος, (παρ' Α5»ν. σελ. 3 1 3 )

Ιταλίας ό*έ μεταξύ κατά ς-ενοκύμονα πορ5μόν,


Η πλωτί) Μύραινα καλουμέν» , αν ποτέ λ»ιφ5») ,
ίίνοϋ' τούτο γάρ ές-ιν έκεϊ .ίαυμας-όν εδεαμχ.

Τίιν μύραιναν Ικέσιος (παρά τω αύτ. σελ. 3ι2) τρόφιμον ειναί 5»>ισιν
οϋχ ίττον τών έγχελέων και τών γόγγρων.
«. Και θαλάσσιοι μέν] Ταύτα τε κα'ι τά ε'ξής μέχρι τέλους τοϋ θ
τμήματος έκ τού οικείου τόπου, ώς έστιμειωσάμην ανωτέρω (σελ. 49)»
εις όν ούκ έχρήν ώσ*ε μετενεχ^ήναι εικός ύπο τών αντιγραφέων.
Πλαίαράς.] Ισως γραπτέον, Πλαίαράς δε, έναντιωματικώς προς
τά προηγούμενα. αΠλασαρον, νοτερόν , ΰπομβρον , χαϋνον , άσβε-
» νές, ΰγρόν.—Πλαίαρώτερος , έκλυτώτερος Πλαίώσαι σάρκες, αϊ
'» μή έςερεωμέναι» , φησ'ιν Ησύχιος.
Ποιοϋσι γαρ.] Η ίιαγραπτέον τάς δύο ταύτας λέξεις, ώς αμάρτημα
γραφέων, ΐ ύπολιιπτέον σιμείον είναι κα'ι ετέρων λέξεων έκρυεισών
τοϋ χωρίου. Οϋ αε γάρ εικός προς τό ε'πόμενον Εύχρόους άναφέρε-
σ5αι, ό τρεπτέον εις τό Εϋχρόου, ίν' υ> τοϋ Αίματος έπί^ετον ,
κατά τό μετ' ολίγα ρ'»)3>)σόμενον, Παχυμερούς ύλης δραςιχοί.
Ενδέχεται κα'ι όλον τόίε τό χωρίον συγκεχύσ5αι, ίέον γράψειν άνωθεν
άρξαμε'νους, Προς άναίόσεις ρ'ας•οι, εύχρόου αίματος γό
νιμοι, λαπακτικο'ι γας•ρός. Ποτάμιοι ό*έ κα'ι λιμναίοι,
κακος-όμαχοι, πλαίαράς κα'ι μαλθακής [« Πλαδαροί,
μαλθακής] σαρκός ποιητικοί, παχυμερούς ΰλ»ς δρα-
ς-ιχοί.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Ύμ. ή— β' . 5ι
Λαπακτικοί.] Μαλακτικοί, -/αϊ επομένως κενωτικοί. α Λαπάττων ,
» ραλάττων » , φησιν Ησύχιος, και «Λαπά£αι, κενώσαι».
5. Δυσδιάκριτοι.] Ειεν αν οί προς τάς σΊακρίσεις ( βέοΓέΐϊοηδ )
κακώς έχοντες* ενιαίε ριε'ντοι επί τού αυσε'κκριτοι, τουτε'ς-ι ό\ισοια-
χώρ»τοι, ίοικε τεταχε'ναι τήν λε'ξιν.
Κορακϊνος.] « Οί ριέν 3αλάττιοι, φησίν Ικ/σιος, όλιγότροροι και
» εΰέκκριτοι, εύχυλία γε (γρ. εύχυλία <?έ) μέσοι... Σπεύσιππος ί', έν
» αευτε'ρω Οριοίων, έμψερεϊς φησιν είναι μιϊάνονρον και κορακΐνον...
» Οί ίέ Νειλώται κορακΐνοι , ότι γλυκείς και είσαρκοι , ετι ό*έ ίίεϊς ,
» οί πεπειραμένοι ΐταοιν». Ταύτα λε'γει ό Α3-ήναιος (σελ. 3ο8-
009) περί τοΰ Κορακίνου- προςιΆησι <?έ, ότι και Πλατίς-ακον, και
Σαπέρίπν, και Πλάτακα, άλλαχοϋ <5ε (σελ. 1 1 8 και Ι2ΐ) ότΊ
και Πε'λτ»ιν, έκάλουν αυτόν. Ες-ι ό"έ οϋ ριόνον τοις με'λανούροις
( άπερ ί συν^εια Μελανούρια καλεί), αλλά κα'ι τοις σκιαίεϋσιν
ί) σκιαίναις έμψερής Ό κορακίνος" όν ό Βελλώνιος ( Περί ένύό'ρ. σελ.
Ιΐ5) ύπό των νύν Ελλήνων, Καραλτσίίια, ΟαΓαΙζΐιΙία -^σ'ιν
όνοράξεσθαι , ί κακώς άκουσας, ί κακώς '/ράψας. Εικός γάρ τό πλ»)-
3υντικον τού ύποκορις-ικοϋ , Κορακίνια, (περί ών <ν τοϊς έξης
είρ^σεται ) , ί Κορακί&α, εις το ΚορατσίόΊα έκ/εχυοαίσ,^αι. Οτι
ίί οΰκ ίν ' έδεσμα όΊαψέρον Ό Κορακϊνος , έΛίλωσε ριέν και ό λίχνος
Αργέςρατος ( παρ' Α,θίΐν. σελ. 2^4 ) πεί" του κατα τ»ιν ΐταλιαν γόγ-
γρου λέγων, ότι,

Και γόγγρος σπουίαΐος άλίσκεται, ώς-ε τοσούτον


Τών ά'λλων πάντων όψων χρατεϊ ούτος, όσονπερ
θύννος ό πιότατος τών φαυλότατων κορακίνων.

Είήλωσε <?έ και ό κωριικός Αμψις (παρά τώ αύτ. σελ, 009), ψήσας ,

Ος-ις κορακϊνον έσ^ίει 3αλάττιον ,


Γλαύκου παρόντος , ούτος ούκ έχει αρένας.

Ει ίέ και Σαπε'ρό\)ς ϊλε'γετο ό κορακϊνος, ϊχομεν και περί τούτου ρ'ίσι*


Αρχες-ράτου (παρά τω αύτ. σελ. 117)"

Σαπέοίϊ) ό*' ένε'πω κλαίειν μακρά, Ποντικω οψω,


Και τοις κεϊνον έπαινοΰσιν. Παύροι γάρ ίσασιν
Ανθρώπων , ότι φΐαΰλον είρυ και άκιίνόν ζαεσμα.

Πέρκ/ι•] Εσωσαν τουνορια και οί νεώτεροι" καλείται γάρ ΡβΓΟ»


Δ 2
ίι ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΪΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΪΣ
(ίταλ.), Ρβτεΐιβ (Γαλλ.). ΡβΓοΙι (Αγγλ. ), ΡακΛ ί ΒαΓ5ςΙι
(Γερμαν. ). Εν $'ε τι κα-ί' ίμάς φωνή και Πέρκη, και Περκίό*α,
τής παρά τήν ευθείαν, Περκϊς, αιτιατικής εις ονομας-ικϊ,ν μετα-
ποι«3είσ»ς. Ές-ι ίέ ί Περκίς υποκορισμός της Πέρκης* χαίπερ τού
Πλίνιου (XXXII, ιι ) την μέν Πέρκην έν τοις λεπισωτοϊς τών
ιχθύων καταλίγοντος , έν τοις ος-ρακοίέρμοις ίέ ττ,ν Περκίο^α.
Τιβίρι.] Οΰτως ίγραψχ συνωίώς τω Λατίνω μετα^ρας-ί; , άντ'ι τοΰ,
τη βοϋρι ( έν συσίν άσυνε'τοις λέξεσιν), ί της διαφόρου γραφής ,
Τύβουοι, ί, ως φέρει ή κατά Μόσχαν εκίοσις, τήβουρι. Τίβερις
ες•ιν όνομα ποταμού τού ί'εξιόντος τίιν Ρώμην, τον νϋν ΰ/το τών
Ιταλών καλουμένου Τβνεΐ'β , ου τήν γενικών Γαληνός Τι6έρεως
γράφει, τι σε οΌτική παρά Στράδωνι (σελ. 254) Τιβέρι, έσχημάτι-
ς•αι. Αλλοι αε αλλο;ς, οία φιλεΐ συμβαίνειν έν τοις ξενικοί; όνόμασΐν ,
έκλιναν τοΰνομα. Ταύτα ίέ μοι λέλεκται, ίνα μή τις νομίσειε περί τϋς
Τιδύρεως (ί πλη5υντικώς και οΰίετέρως, Τιδύρων, δ Τιβοϋ-
βων) είναι τον λόγον. Πό)ισμα γάρ εςι τούτο Λατινικόν ϋπό Ρω
μαίων ΤίΙ>ιΐΓ, υπό $'ε τών νύν Ιταλών Τίνοΐί, καλούμενον, προς τω
Ανίωνι ποταμώ κείμενον περί ου φησιν Ό Στράβων (σελ. 238), «Εν
» όψει ίέ ε'ισι τοις έν Ρώμη Τιβουρά τε και Πραίνες-ος και Τούσκλον.
» Τίβουρα ι. έν, η (γρ μεν έν ίι) τό Ηράκλειον, και ό καταρρ'άκτης ,
» δν ποιεί πλωτός Ό Ανίων , άρ' ύψους μεγάλου καταπίπτων εις φά—
» ραγγα βαΆίϊαν , και κατάλση (γρ. και καταρράσσων) προς αυτί
» τή πόλει. . . Εν ίέ τω πείίω τούτω ό Ανίων (γρ. δ Ό Ανίων)
» σΊέξεισι , και τά Αλβουλα καλούμενα ρ'εϊ ΰίατα κ. τ. λ. » . Και
ταύτα μεν περί της τών ονομάτων όΊακρισεως. Τού σ"έ κατά τον ποτα-
μόν Τίβεριν Λάβρακος μνημονεύει και ό Γαληνός, ώς έν τοϊς έξης γε-
νήσεται ίήλον (τι ίέ κα'ι Πλίνιος αοιςον είναι λίγων τόν έν τώ μεταξύ
τών όυο γεφυρών τού Τιβέρεως 'λάβραχα. , Ιαίιρΐ ρίδεεδ ϊη ΤίΒεΐΊ
ατηηε ϊηΐβΓ άαοδ ροηΐεβ (ΡΛ'η. Ιώ. ιχ,οαρ. 54)•
Και οί έν Ανωνι, λίμνη τε τη κατά Φαλερνούςκ. τ. λ.] Ο μέν Ανίων
ποταμός καλείται νύν ύπό τών Ιταλών ΤβνβΓΟΠβ. φαλερνούς σε λέγει
τους μεταξύ Σινουέσσης πόλεως κζί Καλήνου (Οϊΐνϊ). Αίμνη σ" ή
κατά Φαλερνούς εϊη αν ή ϋπό τού Μαρτιαλίου καλούμενη 5ϊηαε$53ΐ]ΐΐ5
Ιαοιίδ, ο έςι Σινουεσσηνή λίμνη.
Ευχυλον γάρ και εΰπρόαφορον ή έκεΐ υιΊωσι ό'ίαιτα.] Η έν έκείνοις
γάρ τοις ποταμοϊς κα'ι λίμναις διατριβή και όΊαγωγή ίίίωσι , τουτε'ς-ι
ποιεί, τόνλάβρακα ευρ^υλον και εϋπρόσ^ορον, ό ές-ιν ήό*ύν έν τή προσ
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ , Τμ. ί. 55
γορα και γεϋσει' τούτο γαρ σημαίνει τό, Εύπρόσρορον' και ούχ
όπερ ήρμί,νευσεν Ό μεταφραςϊης Λατίνο;, ν3ΐ«1β ιιεοοίΏ οάαίαπί, όπερ
αν ε{>) μάλλον, εΰ3ετον, και οϋκ εύπ ρόσψορον, ούο", ώ; ί,γή-
σατο ίρμηνεντέον είναι έτερος, Ι;χή1ι: ρ;ιηι1>ίΙ(' , ό ίς-ιν , εϋπόρι-
ς-ον. (»,Ξ;ν και α Α3)ίναιο; ( σελ. 356) ρ»)σί, « Λε«*ίθ"χοι» κε'ραλοι ,
» κες-ρεϊ;... όριοιοί είσι κατά τήν προσφοράν )>, τουτέςι κατά τίιν
γεϋσιν.
Και μ») περιπιριέλου;. ] Προσε'5>;κα τί-,ν άπαγόρευσιν οϋίέ ■νάρ
είκο; τον ίατρόν ΞενοκράτΗν έπαινεϊν τού; περιπιμε'λου;, ό βς-ι τους
άγαν πίονα; των ιχθύων , προοΝίλω; όντας εναντίου; υγεία. Λέγει ο*ϊ
και ό Ιπποκράτη; ( Περί πα3•. § 4^> ο1^• 'θ1)) « ϊχ•5ύε; κούρον
» είεσμα, και αυτοί έρ' έωυτών, και με3' ε'τέρων σιτίων. Αυτοί ο*έ
» »5» έωυτών δΊαψέρουσιν ώίε' οί ριέν λιμναίοι και πίονε;, και οί
» ποτάμιοι, βαρύτεροι" οί ίέ άκταϊοι θαλάσσιοι, κουτότεροι. Κα'ι
» 3ϊεψ3»ι (ισ. '/ρ. Και έ})3οΊ) όπτών κουτότεροι».
ί. Τών αε ιχθύων ά με'ν εςι νϊχαλε'α , ά ό"έ σελάχ») , τα ίέ μαλάκια,
τα οε ός-ράκια.] Ηραρτίίσ.θ'αι τ»;ν κατ' εϊί>) τών ιχθύων όΊαίρεσιν
ταΰτην και οί προ ν;;ζώι/ έσημειώσαντο. Αϋτίκα το Ν»ιχαλέα γρα-
ρικόν εοικεν αμάρτημα είναι" και γάρ αύτον τον Ξενοκράτην , οϋκ
είκό; ένί τινι είίει ιχθύων προσνεΐμαι, τό νήχεσ^αι , Νηχαλε'αν
5»ϋσιν,έν άρχί τοϋ συγγράμματος (τ/χ. ά) όνοράσαντα τίιν
τών ιχθύων άπαξαπάντων φύσιν. ίί^ειλεν ουν κάνταΰ^α ειπείν, Τών
ιχθύων ά μεν εςι λεπιίωτάκ.τ.λ. Οϋτωγάρ ώνόμαζον οί αρχαίοι
τών ιχθύων τα λεπίδα; έχοντα" τών ίέ μή εχόντων Σελάχ» μεν
έκάλουν τα χονο*ρώο\| ( ΟΒΓΐί1α§ϊηβιιΧ ) , τουτε'ς-ι τα αντί άκάν5»ς
χόνίρον έχοντα, Μαλάκια ο"έ ( ηιο11ϋ5φΐβ5 ) , κα3ά σημαίνει
και τουνομα, τα μαλακά τί) άρίί, και μήτ άκάνβην μίτε χόνόρον
έχοντα, οιά είσιν αϊ σηπίαι, οί πολϋποίε; και τά όμοια, Ος-ρα-
χμοΊι ο"έ, τά ός•ράκω καλυπτόμενα, ά ύποΛ^ρουν ει; τά σκληρό-
ς-ρακα (1681&0&), ωσπερ οςρεα , κτε'να; , χιίμας και τά παρα
πλήσια, κα'ι ει; τά μαλακός-ρακα (οπίδίαοββ), οίον καράβου;, πα-
γόυρους, και τά όμοια. Αλλά μήποτε εξερρϋη τι τοϋ χωρίου κατά
τοιούτον τίνα τρόπον ξεγραμμένου το πάλαι" Τών ίέ ένυδρων ά
μέν ές-ι νηχαλε'α, ά ο*έ μόνιμα, τάίέκ. τ. λ. Και οϋτω; γαρ
γρίβας, ήμελίΐμε'νΐ] μεν αν έχρήσατο διαιρέσει, ου μην παντάπασι
τοϋ άκριδοϋ; αλλότρια. Ες-αι γαρ το Ν»;χαλεα τ»ινικαϋτα ταυτόν
κα'ι τά παρ'1 Αρΐ7οτέλεΐ Νευς-ικά, τουτε'ςι τά νήχεσ$αι ψύσιν ίχοντ<
Λ 5'
54 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
τών ένύίρων, άντιοΊες-αλμένως πρΌς τά Μ όν ιμα, δ προς τα Πόρε υ-
τικά. Ούτως γάρ εκείνος (Τ1ερΊ ζ. Ίςορ'. Α, 1 ) ποιείται τήν ίιαίρεσιν
τών ένυδρων, πάρα μέν τάς αΊαίτας, εις 3αλάτ τ ια, ποτάμια,
λιριναϊα, και τελματιαϊα, ΰποαΊαιρών τά 5αλάττια εις πελά-
γία, αϊγιαλώίνι, κα'ι πετραϊα• παρά οε τί-,ν έν τοις τόποις σχέσιν,
ίϊς νευς-ικά, πορευτικά, και μόνιμα, τών μέν μονίμων (ά και
άκίν»τα λέγει) παράδειγμα, φέρων τά σΛηρόςραχ,α, τών πορευτικών
ίε , το τών καρκίνων γένος , τών <?έ νευς-ικών τους ίίΐως λεγόμενους
ϊχθύας , τά μαλάκια , και τά μαλακός-ρακα.

Θαλάσσια ,

&• / Ποτάμια, Νευς-ικά ,

Λιμναία } ■"1 ' Πορευτικά,

§
Τελματιαϊα. Μόνιμα.

ιά. Αρύα. ] Αμεινον Λά τοϋ >Γ, Αρύ»). Ηπόρ»ται περί τίς παρά
τοις παλαιοϊς Αφννς' οϊ μεν γάρ έςαίρετον ειοΌς ιχθύων ύπειλ/)—
φασιν είναι μιν,ροφνές' οι <?έ τινών ιχθύων τους γόνου; μικρούς ετι
λ>ΐ5»9ε'ντας και τ»λι/.ούτους ώς•ε συγκατεσ3ίεσ3αι ταϊς άκάν,ϊαις , τω
κοινώ τίς Αφύ»)ς ονόματι προσ>)γορεϋθαί ρασι. Κωβΐτιν άρύϊΐν
γάρ ελεγον τά μικρά κωβίοΊα , οία και έν τοις Παρισίοις έσ3ίε-
ται άπΌ τΐίγάνου τά καλούμενα §οα]οη5 , άπερ ές'ι τοϋ τών κωδι-
ίίων γένους• και Α^ύην τριγλϊτιν, κα'ι Αφύην εξ ά^ερίνης,
οιαί παρ' ίμϊν όμοια σκευασία έσ,θίονται αϊ και τουνομα φυλάξασαι
ά3ερίναι. Ην αε καϊ Αρύ» άψριτις, ο5εν εοι•/.ε παράγεσθαι το τών
Γάλλων ίταί, ίσως ίέ και το ίτεΐϊη (οις σημαίνομαι τά μικρά ίχ5ύ-
Λα), και τά παρ'1 νμϊν νΰν Αρρόψαρα, οις ο^λοϋμεν , ως ρυσιν
ό Σοννίνιος (ΡΌγαβ. εη ΟΓβοβ. Τοτπ. Ι , ρα§. 278) > Τ" λεπτά
μελανουρίοΊα. Τούτων ο" άρίς-» ίν » κατά τό Φαληρόν τ«ς Αττικίς
άφύν ό5εν κα'ι ό Αρχές/ρατος, τάς αΧλας ολα£ έν οΰσ'ίνί λόγω τι9έ
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. ιά—1§\ 55
μένος, ταύτην ρόνην ζητεϊν παραινεί τοις κατ' αυτόν όψοφάγοις (παρ*
Α5ην. σελ. 285 )"

Τήν άψύτην μίνιου πάσαν, πλην τ/ϊν έν Α,^ήναις'


Τον γόνον ίξαυαω, τον άφρόν καλεουσιν Ιωνες.
Και λί?ε ττρόσ^ατον αυτόν έν εύκόλποισι Φαλήρου
Αγκώσι ληφθέν,^' ίεροϊς. Κάν τη περικλϋς-ω
Ες-'ι Ρόίω γενναίας, εάν γ' εγχώριος ί0.5η.
Αν ο°έ που Ίμείρτη αυτού γ:ύσασ3ζι, όριοΟ χρή
Κνίαας ό'^ωνεϊν, τάς άριφικόριους άκαλήφας'
Ε; ταύτόν ριίξας ό" αύτάς, έπ'ι τηγάνου οπτα,
Εύώοη τρίψας ανΒΐ) λάχανων έν έλαίω.

ΚαΊ ύποκορις-ικώς ίέ ώνόρασε τά; άφύας Αρις-οφάνης (παρά τω αύτ.) ,


βίπών•

Μηίέ τά μιχρά τά Φαληρικά τάό" άφύοια.

Περί ό*έ της 8\>νίμζως αυτών τάο*ε λε'γει Μνησί5εος ό Αθηναίος (παρά
τώ αύτ. σ:λ. 557 )> * Αφύαι ίέ , και μεμβράνες , και τριχΐάις-,
» και ταλλα όσων συγκατεσ3ίοριεν τάς άκανθας, ταύτα πάντα τήν
» πέψιν 5>υσώί») ποιεί, τήν <?έ τροφήν αΐαωσιν ΰγράν. Τής ουν πέ'^εως
» ούχ όααλιί/.ύσης, άλλα τών ριέν σαρκών άγαν ταχν ιζεττομένωιι
» της αε άκάνθης σχολή οΊαλυοαένης (και '/άρ άμα α'ι άφύαι καθ'
» αύτάς άκανθώίεις) , έριποαΊσρός αυτών έκατέρου γίνεται περί τήν
» κατεργασίαν" εΐτα φύσαι μεν άπό της πε'ψεως, ύγρασίαι ίέ από
» τής τροφής συρβαίνουσι. Βελτίω ό*ε' έςιν έψόμενα, της οε κοιλίας
» ές-'ιν άνωράλως υπακτικά » .
Λοπάσί σκευαζόριενον.] Τουτές-ιν, έν λοπάσί, η έν λοπάίι, σκευαξό-
μινον. Η αε έν λοπάσί σκευασία (αναλογούσα άπό μέρους τ>) παρά
τοις Γάλλοις καλουριένη 511Γ 1β ρΐαΐ) έγίνετο όΊά παντοίων ήσυσριά-
των η άρτνμάτων , και άντιοιές/αλται , προς τε τους έψοριένους, και
τους όπτω^ε'νους, και τους ταγηνιζορένους τών ιχθύων.
ι§ . Αλωπεκές.] Ως και παρά τώ Αρις-οτέλεΓ παρά αε τώ Αθηναίω
άρσινικώς (όροίως τη παρά Ξενοκράτει διαγόρω γραφή) , Οί Αλωπε
κία ι. Εϊσϊ τοϋ τών γαλεών γένους, ου ές•ι και Ό κύων. Ο γάρ Αρ-
χές•ρατος περί τού ΡοόΊακβύ γαλεού τόν λόγον ποιούαίνος λε'γει (παρ'
Α5ην. σελ. 286 κα'ΐ29•>)'
Δ 4
56 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΛΤΟΤ2
Εν δι V άδω γαλεόν, τόν Αλώπεκα, καν άποδνήσκειν
Μέλλνις, αν μή σοι πωλεϊν 3έλ») (γρ. έ3έλ»ι), άρπασον αυτόν.
Ον καλέουσι Συρακόσιοι κύνα, πίονα* κάτα
ΐς-ερον ηό1» πάσχ ό τι σοι πεπρωμένον ες-ι.
Περί ίέ τις δυνάμεως ερεϊ Ξενοκράτης έν τώ περί Γαλέων κεφαλαία).
ϊππουροι.] Παρά τω \5τ,νχίω (σελ. 3ο}) ίκέσιος μεν ίππου-
ρε'α καλεί τον Ιππουρον, Δωρεών ίέ και Επαινετό; Κορύφαινα»
αυτόν οιομάϊϊσ3αί φασί. Αρις-οι α"έ Ιππουροι οί έν Καρύ<τω, ει χρη
πιςΐΰειν Κργεςράτω , λέγοντί'

Ϊ7Πτουρος ίέ Καρΰς-ιός ές-ιν αριςος'


Αλλως τ' εΰοψον σψόδρα χωρίον ές-'ι Κάους-ος,
Τοις χνιτώοεσιν αυτόν έγκαταλέγει ό Οππιανός (Αλιευτ. Α, ΐ84 και
Δ, 4°4)- Οί παρά τοις Ι άλλοις ιχθυολόγοι, έκ τοϋ Λινναίου παρα-
λαβόντες , τοις ουσίν άρχαίοις όνόμασιν αυτόν χαλούσε , ΟοΓνρΗβηβ
ΗίρρϋΓΐΙί, και μέχρι τεσσάοων' καί πέντε ποίων αΰξίο-θαι φασί ,
καλείσθαι οε ύπό των ναυτιλλομένων ϋθΓ3(1β , δια το χρυσωπόν τον
όλου σώματος (ίό\ ΌϊΰίίοηηαΪΓ. ά'ΉΪΒίΟΙΓ. ηαΙιιηΙΙ, , νοί. VI,
ρα§. ιη8)
Θρίσσαι.] Την αϋτίιν είναι βούλονται την θρίσσαν κα'ι την παρ' Αρις•ο-
τέλει καλ•υμε'νην Τριχΐιία, καί άρσόνικώς Τριχίαν. Αλλά τοϋτον μέν
Θεόδωρος ό Γαζής μεθερμήνευσε δια τοϋ δατάβί, την δέ τριχίδα, διχ
τοϋ 83Γ(3ίηα, τίιν Θρίσσαν δε δια τοϊι Α1θ8β, ν> εςι τοις μεν Γάλλοις
Αίοδβ, τοις δε Γερμανοϊς Εΐββ. Ες-ι πλήρης ακανθών ιχθύς, καθά
όιιλοϊ καί ό Αρις-οράνης (Ε/.χλησ. 55),

"^— Ο γαρ άνΐιρ τίιν νύχθ' ολην


Εέηττε, τριχίδων εσπέρας έμπλήμενος"
ενδα ό σχολιας•>ις φησί , « Των καλουμένων Θρισσών* αύται έσθιόμεναι
» βίιχα άνεγείρουσιν». Ωσαύτως άε και αϊ παρά τω Οππιανω ( Αλιευτ.
Α, '^44) Θρίσσαι ύπό τοϋ σχολιας•ού όΊά τοϋ Τριχαϊοι ήρμη-
νεΰθησαν, ους νϋν ή συνήθεια Τριχοϋς ονομάζει" τό γε οΰν ετυμον
ταύτόν δύναται. Ωσπερ γάρ παρά την γενικήν Τριχός ό τριχίας
και ή τριχίς, οϋτως παρά τίιν ευθείαν Θρίξ, ή Θρίσσα, κατά τό
©ραξ Θρχσσα καί Θραττα , τό ό\}λοϋν ού μόνον την έκ Θράκης γυ
ναίκα, αλλά καί ιχθύος είίός τι έτερον της Βρίσσης, ου μνημονεύει
καί ό κωμικός Μνησίμαχος {παρ' Αθην. σελ. 32£.)'
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τ/λ. ιό' . Β•]
Μϋλλος, λεβίας, σπάρος, α'ιοϊίας,
θράττα, χελιίών, καρ'ις, τευθίς.

Η; •5ράττ»ις ί θράσσ>)ς θαλχττίας ίσως εύριόσει τις και παρά τω Πλι-


νίω τουνορ* , ει το παρ' έκείνω ψερόμενον Ιΐΐ3553 τρέποι εις το
Ιΐιΐ'.•>!>5» (ΡΛ'η. ΛΑ. XXXII, οαρ. 1 1 ). Περί ό>έ τίς ουνάρ,εως
τϊς θρίσσ»ς ριισ'ιν Ιχέσιος (παρ' Α3»ν. σελ. 328) ηθρίσσαι, άχν-
» ρώαεις, και άλιπεϊς, χαί αχυλοι».
Λέρος. ] Τούτο ρέν, παρ' οϋοεν'ι χείμενον ώς ιχθύος όνομα., δια-
γραπτέον πάντως, οϋο" εις το Λάρος τρεπτέον, ώς παριίνει τις τών
προ ερ;οϋ• εις Οε τΐν χώραν αϋτοϋ ει χρί) είσενεγκεϊν τ»;ν παρ' ένι'οις
σ»!ρ.ειωθείσαν ώς διάψορον '/ραψΫιν , Σίλουρος, ούκ εχω λέγειν.
Ες-ι γαρ °υ τόοε ρ:όνον ά'πορον , αλλά χα'ι « παράλειψις τών ου-
νάρ,ϊων τών κατειλεγ/χε'νων ιχθύων , ώς έσψειώσατο ό Γεσνϋρος.
Τάς η/αρ ποιότητας τών ιχθύων έκθήσειν έπαγγειλάρενΟς ό Ξενοκρά
της, άγύνς, αλωπεκών, θρισσών, και τούτον δ* τοϋ λέρου , $ σιλού-
ρου, ούδεμίαν όμως αυτών δύναμιν ί ποιότητα καταλέγει. Ην ότε
αντί τοϋ, λέρος, «βουλόρην γράψειν Ιάριμοι, ί? λάριριος, ο»
ρνιψονεύει ρόνος Ό Οππίανός (Αλιευτ. Γ, 599)>

Και μεν τις 5ρίσσ>)σιν Όμως και χαλχίσιν αγρην


Φράσσατ' όπωρινίιν, χα'ι Ιάριμον εΓλε, χα'ι εθν»ι
Τραχούρων, .

και ον ό σχολιας-ίις Λα τοϋ Κύλας, ώς ϊοΊωτικοΰ χα'ι συνήθους


ονόματος, ερμηνεύει. Αλλ', έπεκί») ό ριέν Αάριμος οΰδ' εΰρ>ϊται παρ'
οϋοενί έτέρω , οντε πιθανώς άν τρέποιτο εις τόν παρά τώ ΟδιΛω τε
χαϊ Πλινίω Λάμυρον, κάκεϊνον ούίέν ίττον αγνως•ον ϊχθύν, το δε
ΐν τί σννιη3εί.α Κύλας του σχολιας•οϋ, ούαενός άκουσας μέμννμαι ,
νροεϊΚόμΐιν τ'ην άαύνετον γραφτοί κατά -/ώραν έάσαι.
Οι δε έκ πελάγους φεύγουσιν κ. τ. λ.] Η γραπτέον, ώς έγραψα
τρέλας εις αν-ωνυμιαν το άρθρον, ί τόϋτο σώζοντας (Οι ό*έ έκ),
τρεπτεον τ'ο ρεύγουσιν εις το ρεύγοντες. Περί ο"έ τών δυνάμεων
αυμψέρεται οις φ»σι Μντισίθεος παρ' Αθ/;ναίω (σελ. 358), « Δύσπεπτοι
» <ίέ, και βαρύτατοι τών θαλασσίων εΐσ'ιν, οι (χετεκβαίνοντες εϊς τε
» ποταμούς και ϊίμνας' οίον κετρεύς, χα'ι συλλ>ό6ο»]ν τών ϊχβύων όσοι
» ουνανται βιοτεύϊΐν έν αμφότεροι; τοις ΰίασι». Τά δε επόμενα τοϋ
χειρε'νου , Δύσχυλοι κ. τ. λ., έν τίι κατά Μόσχαν έκοοσει ψέρεται
58 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
κατ οϋοετερον γένος, Δύσχυλα, ούκ εϋς-όμαχα, αυσπεπτα,
όλιγότρορα.
ιγ . Αχάρντις. ] Αχάρνας καλείται ύπ' Αρις-οτέλους (Περί ζώων
Ίζορ. ιό, 19), Αχαρνος ίί ύπό τοϋ κωμικοϋ Καλλίου (παρά τω
Α2»ν. σελ. κ86)•

Κί^αρος όπτός, και |9ατ'ις , 3ϋν-


νου τε 1ιε}>άλαιον τοαΐ*
έγχέλεια, κάραβοι, ΑΙ-
ΝΕΥΣ αχαρνος οΰτοσί'

Εν5α, ΑΙΝΙΕΥΣ, παραινεί γράγειν Ό Κ.ασω£ών, ϊν' 5), άχαρνος ό εκ


τ»ΐς Αίνου , Θοακικίς πόλεως. Εύριοται ό"έ παρ' Α.5ϊ)ναίω (σελ. Ο'Χη και
356) και Ακαρνάν ϊχ.%ς, όν τόν αυτόν είναι τίνες τω άχάρνα ϋ
αχάρνω, ύποπτεύουσιν , άμαρτ»3είσ»ις ϊσως της γρα^ίς. Ο μέντοε
Ησύχιος $»ισΊ, γλυκύς, «Αχάρνα, είο*ος ΐχ3ύος » και « Ακάρναξ
» λάβρας». Τών νεωτέρων τινές παραπλιίσιον είναι τον άχάρνπν τώ
ράγρω διατείνονται (ίο*, τάς εις τ/,ν Γαλατ. μετάφρ. τοϋ Περ'ι ζώων
ις•ορ. Αρι-οτέλ. σ»μειώσ. σελ. 59)• άλλ' έπέχειν αμεινον.
ιο". Βελόναι.] Αί και Ρα^ίίες, συνωνύμως λεγομεναι , οΊά τό εις
όξύτατον άπολιίγειν αυτών τί,ν κε^αλ^ν" οΊό κα'ι Επίχαρμος , Οξυ-
ρϋγχους ραψ)ί$ας (παρά τώ Α3»ν. σελ. 3ΐ9) έκάλεσεν αύτάς. Βε-
λονίοΊα, ούοετέρως, και Βελονίό*ας 3>]λυκώς η συνήθεια καλεί.
Δύΐ^>3αρτοι.] Λείπει εν τισι τών αντιγράφων ύ> ταύτας τίιν χώραν
κατέχουσα έν ταϊς προ τί;ς έμΐς έκίόσεσι γρα^ίι , Εΰ^^αρτοι' έμοί
ο εο*ος"ε τ»ρ»)τέαν είναι τρέψαντα εις τό, Δύσ^^αρτοι, ίνα συνάα»
τώ τοϋ Δι^ίλου Δύσπεπτος. Φ»ισί γάρ έκ^ϊνος (παρά το) Α3>ιν.
σελ. 356) «Ρα^ίς, ί β;λόν>ι , καλείται αε κα'ι άβλεννίις , ουσπεπτος,
» υγρός, εϋκοίλιος».
ιέ. Βώκες.] Συν»;ρ»!μένον εκ τοϋ Βόακες. Εκάλουν γάρ αυτούς,
ώς ρηην Α^^ναιος (σελ. 286-287) , Βότκας, Βόακας, καίΒώκας,
παρά τϊην βοήν τούτον γάρ ρόνον τών ιχθύων •φων»)ν έχειν. Αρις-ο-
5ράν>;ς <ίέ ό γραμματικός έλεγε, κακνς κεκλ/,σ5αι τόν ϊχ3ύν βώχα,
δέον βοωπα, έπε'ι, μικρός υπάρχων, μεγάλους ωπας έχει" είναι ουν
τον βόωπα , βο'νς ό^3αλμούς έχοντα. Οπως ποτ' αν εχ« τα περ'ι τις
•γραψτ,ς, ίί παρ' ίμϊν συνοδεία ήκολού5»σε τϋ τού Αρις-οράνους πάρα•
ίόσει* Βούπα γάρ «μϊν (χυο\ Γούπα) ό ϊχ^ύς λέγεται 3»λυκώς ,
μεταπλάσασιν εις όνομας-ικίιν την αιτιατικών, βόωπα ( συνιιρϊΐμένως
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Ύμ. ιγ'—ιέ. 59
|?ώπα). Παραπλήσιοι/ είναι λέγει Σπεύσιππος (παρ' Α$τ4ν. σελ. 3ΐ3)
τον βόαχα τί ριαινίοΊ και τί αμαρ'ιδι. Περ'ι αε τώς δυνάμεως ό Δίρι-»
λος (παρά τω αύτ. σελ. 356) « Βώξ ο"έ (^»σίν), έφ,ϊός, εύπεπτος,
» (ΰανάίοτον ύγρόν άνιε'ις , εΰχοι/,ιος' Ό ο" άπ' ανθράκων, γλυκύτερος
» και άπαλώτερος ». Οι νεώτεροι των ιχθυολόγων οίονται τών ύψ1 ημών
χαλουριέν>)ν βούπαν οΰ τόν παρά τοις άρχαίοις |3ώκα ί |3ώπα (τον
τοΰ Λι.ναίου 8ρ3Πΐ5 Βοορβ) είναι, αλλά τόν χάν$χρον (τόν το»
Λινναίου δρ»ηΐ8 0;ιηΐ1>;ιπΐί ) , περί οΰ έν τοις έξϋς.
Ιουλίίες.] Καλείται Ιουλος και ϊουλ'ις Ό ιχθύς, ως φγισιν Αθηναίος
(σελ. 3θ4"5θ5)• παρ' ω κα'ι Δωρίων παραινή, α Ιουλίίας εψειν ριέν έν
» άλριιι, όπταν ο*έ έπί τ»γάνου». Φησ'ι ο" ό αυτός Αθηναίος (σελ.
327). ότι και Ϋκ»ν (άπ' ευθείας αρσενικές, Ό Υκ>ις) έκάλουν τίίν
ίουλίώκ , κατά τόν Σριυρναΐον Ερριιππον. Είσί ιίέ των πετραίων ιχθύων
αϊ ίουλίιίες , ώσπερ και αϊ πε'ρκαι και αϊ ρυκΐσ'ες , ών Γαληνός ( Περί
τροψ. δυνάμ. Γ, σελ. 345) τήν τροπών εΰπεπτον , υγιεινότατων, και
γόνιριον αίματος μέσον τη συςάσει , τούτες•• μήτε πάνυ λεπτού και
ϋοατώοΌυς, μήτε παγέος , ψτ,σ'ιν είναι. Λιοσκορίο»)ς οε (Β, 35) τόν
»| αυτών ζ',ιμ'ον κοιλίας ΰπαγωγόν λέγει, σκευαζόριενον λιτώς ριε3'
ϋίατος κα'ι ελαίου κα'ι άνισου. Παρ' -ήμϊν τανύν ό ίουλος, ί ίουλ'ις
καλείται Γύλος, τίίν αυτήν πως (Ιουλος, Γίουλος, Γύλος) παθόντος
άλλοίωσιν τού ονόρατος , ίν και τό Ιατρεύω, Γιατρεύω. Ο οΤ(
Βελλώνιβς (Περί ένύίρ. σελ. 1 55) Ζίλλον (ΖίΙΙο) καλεϊσ^αι ψησϊ
τοις νϋν Γραικοϊς , κακώς άκουσας ίσως, ί -/ρά-^ας. Και Αβίέλλαν
σ° αυτών, καϊ ίλλέκαν ( ΗΙοΓαηι ) , ή ίγλέκκαν (Ι^ίβεηααπι) ,
όνόριάζεσ^αι προσέτι λέγει" ών τό ριέν ϊλλέκα, ίσως >ιν Γυλέκα, >ι
Γυλέσκα, άλλοιω^έν ο"«λονότι καϊ τούτο εκ τού ΐουλ'ις ί ίουλίσχ»,
τό ιέ Αβίέλλα, έπί3ετον ράλλον αν εΐ»ι τίς ϊουλίοος, εις προο-ηγο-
ρικόν ριεταπεσόν όνομα, οΤιά τών φϋσιν τού ϊχ3ύο;. Προσίσχεται '^αρ
τοις τών νϊίχομένων σώμασι, και έκραζα ο°ίκΐ)ν |3ο*ϊλλ/;ς τό αιρ-α* οΊό
και ό Οππιανός (Αλιευτ. Β, 4•>3 ) , τών ίουλίαων τό αψοβόρον έρ>
γανίααι βου\όμενος , φ-ησ'ιν ,

""""——^~^—^—~ Αϊ ο" ούίέν άναιαείης χαλόωσι,


Πριν ϋανέιιν , $ ξαν^όν άπ' άνέρος αιρια πάσασ^αι*
Τόσσος έρως κα'ι τοϊσιν έν Ίχ3ύσιν αίματος ανδρών.

Αείπεται τέταρτον ονορια ίίιωτικόν τών Ιουλίαων, Σγουρίέλλαι ω


ψ.σιν ό αυτός Βελλώνιος (Παρατηρώσ. Α, 3ο) τους τών λϊ,μνον οι
6ο ΣΗΜΕΙΟΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΪΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
χούντας νίσον χαλε'ιν τας Ιουλίίας. Αλλά τούτο γε ούκ άν ια> τίς καθ
ίμάς $>ωνί;ς, ειμή τραπεά) εις το Σγουρέλαι' εικός γάρ τινας τών
ημετέρων, ούτω καλέσαι τας ίουλίοας, οϋκ έκ τίς Ιταλών ^ωνΐςπαρα-
λαδόντας (ΖίξιΐΓβΙΙβ γάρ ύττό των Γενουτίνσίων καλούνται), αλλ
αϋτο το άργα'ιον όνομα των ίουλίόων οιονεί μεθερμηνεύσαντας. Η γαρ
ό*ιά τίς τού σώματος επιφανείας τών ϊουλίό'ων «ίιίκουσα γραμμή
παραπλίσιόν τι εμφαίνει ταίς συνες-ραμμέναις θρι|ι ( οΐιβνβιιχ <;Γ6-
ριΐδ), ας οί αρχαίοι, Ουλας, ίμεϊς ίέ Σγουρά ς καλούμεν. Και
μαρτυρεί τί εικασία ταύπρ Ό Σχολιαςτος τοϋ Οππιανού ( Αλιευτ. Ε ,
434)) ος , έξηγούμενος τ'ο όνομα τών ϊουλίό'ων ( άγνοίσας Όμως ή
εκών Ίΐαρα\εί\ιας τήν ίόΊωτικήν αυτών προσπγορίαν ) , ψησιν , « Ιουλίς,
» όνομα ιχ$ύος. ) ούλος τέσσαρα σημαίνει Ιουλος, ύμνος ίιθυραμ- ■
» βικό;• Ιουλος, ό σκώλωξ• Ιουλος ί σγουρότιος , και ίουλος ή έξ
η άνθωσις τών γενεών » .
Τράχουροι, οί προς ένίων σαύροι χαρούμενοι. ] Οππιανός οΊαφορχν
οιό*5 Τραχούρου και Σαύρου' τόν μέν γαρ έν τοις άμμώά*εσι φύεσθχι,
τ'ον Τράχουρον (Αλιευτ. Α, 99) ) τ°ν ^«ύρον Λ Τ0'5 πηλώο'εσι και
τεναγώσ*εσιν μάλλον έμ^ιλοχωρεϊν. Και Γαληνός οε(Γ•, Περί τρορ. ουνάμ.
σελ. 346-347 ) τ°ν /*** τράχουρον σζλωρόσαρκον λέγων , τον ίέ
σαϋρον, μέσον πως τών άπαλοσάρκων και τών σκλωροσάρκων, ίίλός
ές-ιν έτερον τούτον τοϋ τραχούρου νομίζων. Ο Αθηναίος (σελ. 3α2 )
τίιν σχευασιαν μόνην τοϋ ααύρου οΊοασχει έκ τοϋ κωμικού ΑλέξιαΌς'
τόν ίέ τράγουρον (σελ. 3ϋ6) ότι ξηροτέραν §νιι τήν σάρκα λέγει ,
Διοχ.λει μάρτνρι χρώμενος. Ο αυτός σ" Αθίναιο; (σελ. 3θ5) και τίν
θαλάττιον κΊ'χλ/,ν, Σαϋρον ύπ' ένίων καλεϊσθαι παραο'έο'ωκε. Εικός
ουν , ώς εικάζει Βελλώνιος, τόν μέν Σαϋρον γενικόν όνομα ιχθύων
είναι, ου ειοος τι ίν ο Τράχουρος' όν ό Λινναϊος ΰπό το γένος τών
σκόμδρων τεταγε , Σκόμδρον τράχουρον (Γαλλ. Μ&(ΐαβΓβ3α
1χιΙ;ιι•[| ) όνομάσας , και ό Φοοσχώλιος ( Όαοηρίΐοη. αηϊηιαί. ,
ρα%• XVI) τον αυτόν οΐεται είναι κα'ι τά παρ' ίμϊν νΐιν πλωθυντι-
κώς και ούίετέρως καλούμενα ΣταυρίόΊα, ί μάλλον Σαυριίι α,
σώσασι τ'ο άρχαϊον τοϋ Σαύρου όνομα. Πιθανόν <?έ και τίν παρ' ίμϊν
νϋν καλουμένων Λακέρίαν , ΰπό τω γενικώ τών σαυρών ονόματι
τετάχθαι τοις άρχαίοις' Η γάρ Λαχέρία Ρωμαί'κόν εςιν όνομα, 1<&-
εεΠα, σ»μαϊνον τόν γερσαίον σαϋρον, τόν κα'ι σανραν θωλυκώς λεγό-
μενον παρ' όν και ό θαλάττιος Σαύρος ώνόμας-αι. « Σαύρος (ξριισίν
» Ησύχιος), τό ίρπετόν ζώον, κα'ι ιχθύς μέγις-ος, σαϋρος». Και
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. ις'. 6ΐ
Ίσως ούτος άν ε'ί» ό παρά μέν τω Οππιανώ (Δλιευτ. Α , 99) Τράχουρος ,
ον ό σχολιαςΐις όμοιον είναι 3»ησι τή πί]λ-'<μύΛ , παρ' ήμΐν οε Ααχέρδα
καλούμενος• παρά γαρ τον Σαϋρον και έτέροις ό τρά^ουρος έκαλεϊτο όνό-
μασι, ώς γούν ες•ι συλλογίσασ3αι ΐκ τού Ησυχίου η Σισορβα'κος, τρά-
» χουρος όιχ3ύς» χαϊ αΰ.5ις, «Σκι^ακός, ίχ£ύς, ό και τράχουρος »
δν ΰποβάς (σελ. Ι2ΐ3) ό αυτός Λεξικογράφος Σκί,&αρκον καλεί.
Χάνναι.] Χάνν», 3»λυχώς , παρ' Αρις-οτελει και πλείς-οις ετε'ροις*
Χάννο ν ό", άρσενικώς, ώνόμασε Νονμήνιος (παρ'Α5>;ν. σελ. 327)•
Και εϊ αληθές το παρά τό Χαίνειν Ιτυμον , ό3εν και ό Επίχαρμος
{παρά τω αΰτ. Α3»ν. ) Μεγάλο χάσμονας εΐρηκι τάς χάννας ,
καταλληλότερα άν εϊ>) ΐ οΥ ενός ν- γο^ή, Χάνος καίΧάνη. Εσωσεν
ϊ> συνήθεια τό όνομα τοϋ Χάνου (Γαλλ. 8&Π'αη). Ούτως ΐμψϊρίι
φϊ)σι Βϊλλώνιος ( Περί ένύορ. σελ. 268 ) είναι τω ορψώ τω ήπάτω
χαί τ») πε'ρχ>ι τον χάννον, ώς αυσό"ιάκριτον είναι τω μή μετ' έπις•α-
σίας ^εωρήσαντι. Επι5ι τά περί τοϋ Χάννου ο*ιά μακρών σχμειω-
5ε'ντα ϋπό τοϋ Σοννινίου (<5οηηϊηϊ, ϊ^ογα%. εη ΟΓβοβ, Τοτη. Ι,
ροξ• 281-288). Ες-ι αε ό Χάννος άιταλόσαρκος, σκληρότερος ίέ τις
πέρκης, ώς ψησι Δί^ιλος {παρ' Α3/;ν. σελ. 355).
Ούκ εύς-όααχον, οΰχ έΰρβαρτον.] Η οΰτως γραπτε'ον με3' γ,ς προσ-
έΆηχα ίευτερας αρνήσεως, >), ώς παργια ό Γεσνηρος, «Ούκ εύς-όμα-
» χοι>, ίύσ^αρτον » , ό τον αυτόν έχει νουν.
ις•. Ερυ^ρϊνος.] Τον έρυ^ρϊνον, όν ϊκ»ν έχάλουν οι Κυρήναϊοι,
όμοιον ειναί ψχσιν ήπάτω κχ'ι γάγρω Αρις-οτέλης Σπεύσιππος και
Δωρίων ( παρ' •\5τ,ν. σελ. 3οο ). Λιά ταύτνν τε τήν προς τον ψάγρον
ίμψέριιαν , τούτον μεν Ρα^Γβ καλοΰσιν οί νΰν Μασσαλιώται , τόν
ίρυθρΐνον σ"έ Ραξβαιι, ώς αν τις ψαίη, ραγρίσκον (ΐό*. Βελλών. σελ. 1 86).
Εσωσεν ιό συνήθεια τουνομα, ύποκορίσασα εις τό ούσετερον Ερυίρι-
νάριον (χυό\ Λυ^ρινάρι) , προς αε και Ερυ^ρίνιον (χυσ\ Λυ-
5ρίνι).Ό ίέ σχολιας-ής τοϋ Οππιανού (Αλιευτ. Α, 97 ) > κα' ^υ~
3ρινάρια και ρ'ούσια καλεϊσ^αι κοινώς τους ίρυ^ρίνους λε'γεΓ
και ίοικε τό Ρούσια, ξ-νικόν όνομα είναι, ό*ιά τό έρνθρ'ον τού χρώ
ματος, Γ0550 τοϊς Ιταλοΐς καλούμενον.
Εντατικός προς συνουσιαν, εί τις αυτόν έν οΐνω πνίξας πίοι.] Ο ίί
Πλίνιος (XXXII, ίο) παρορμαν προς συνουσιαν λέγει τόν έρυβρϊνον
(σ£ιόμενον* ό και μετριώτερον εΐοήο£αι οΌκεΐ. Των γάρ προσψερο-
■ μένων άλλων άλλα γονιμώτεοα σπε'ρματος είναι ούίείς ήμ^ίσ6ΐ)τ>ικ|•
τόν ί' από τοϋ πνιγίντος ερυ^ρίνου οινον τούτο ποιεϊν τών εϊχί
62 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΓΣ
πεπιςενμένων ές-'ιν , ώσπερ και τό πάν τουναντίον έργάξεσ^αι τήν
τρίγλ>!ν, περί γ,ς Ό ΑΒήναιος (σελ. 3ϋ5) λέγει, « Εάν ί' έναποπνιγίί
» τρίγλ») ζώσα έν οίνω , και τούτο άνϊηρ πί»ι , άφροόΊσιάζειν οϋ ου-
» νιίσεται ».
ιζ. Θράνις, ί ξιφίας.] Σκί}>ίαν ίωρικώς Επίχαρμος (παρ' Αθ>;ν.
σελ. 282) καλεί τον ξιφίαν, κα5ά και Σκιφύίρια ό αυτός (πάρα
τώ αύτ. σελ. 85) τά ξιφύό"ρια, περί ων έν τοϊς έ£»ίς (τρ:. ν5 ) Ξε
νοκράτης. Η/λϊϊ όε νΰν Ξι ^> ε ό ς όνοριάξεται (Γαλλ. ββραιίοη), ώς
Κολιός παρά τό Κολίας , και Κοχλιός παρά το Κοχλίας. Ταύτα
Αρχές-ρατος λέγει περί τοϋ ξιφίον (παρ' Α3»ιν. σελ. 3ΐ4)'

Αλλά λάβε ξιψίον τίριαχος, Βυζάντιον έλ^ών,


Ουραίου τ' αυτόν τόν σφόνουλον' Ες-ι ό*έ κείνος
Κάν πορ,&ριω, προς άχραισι ΠελωριάόΌς προχοαΐσι,

Πορ3ρόν λίγων τόν χωρίζοντα τίς Ιταλίας τήν Ί,ικε}.ίαν , περί ί,ν ηαί
Στράβων ριεγί^ους ίιφιας 3ηρασθχι μαρτυρεί, οί»ς και γαλεώτας όνοαά-
ζεα$αί φ»ισιν (Στράβ. σελ. 24)• ° ^* Θράνις εϊ»ι άν ξιψίον, ε'ίοΌυς
οΊαφόρου όνομα ιχάλ/ον, >) τοϋ αυτού συνώνυριον ( ώσπερ και ό Γα-
λεώτίΐς), παρά τό Κράνος, ό στ,μχίνζι τόν πάσσαλον, όΥ ό φέρει
ρόγχος πασσάλω παραπλήσιον. « Θρανίον . . . πάσσαλος » φ>ισ'ιν
Ησύχιος. Ο ό" αυτός Αεξικογράφος και θορηνέα τόν ϊχθυν ονομάζει"
« θορ>)νεύς, ό ξιφίας ΐχβύς » , παρά τό Βορεϊν , ώσπερ ,κα'ι ό 3ύννος,
παρά τό 5ύειν' ((θορεϊν, π^ο^σαι » και « Θύσας, πίσσας» φησΊν
ό αυτός. Π»<5ϊΐτικο'ι γάρ αμφότεροι, ώς φ>ισιν Αρις•οτέλ»;ς ( Περί ζώων
ίς-ορ. Η, 19)» «Οίο» 3ύννοι και ξιψίοιι οίς-ρώσι περί κυνός έπιτο/ίίν...
» ώς•' έ|άλλεσ3αι ενίοτε οϋκ ελαττον τόν ξιφίαν τού ίελφϊνος' οΊό και
» τοις πλοίοις πολλάκις έριπίπτουσι » . Ισως Ό Θράνις, εκείνο τού
Έιφίο\ι τό γένος, ί έκείνω παραπλήσιόν Ιςιν, όπερ ώνόρ-ασεν ό Λακε-
πέο\ις (ΗϊίΙοϊη. ηαίχΐΓ. άβ$ Ροϊ$$οη$ , Τοτη. IV, ρα§. 2ΐ8,
ώΐιί. άβ Ι ^99 ) > ΧίρΜββ βρ^β , προς §ΐΛςο\τιν τού ιίίως καλου
μένου Ξιφιού, Χΐρΐιίαβ Ρβρ3(1οη. Ο γάρ Χφ1ιΐ35 ερόβ ούτος επι
εικώς άρβλύτερον καϊ παχύτερον 5ατε'ρου , και παττάλω ριάλλον ί
ςίφα έμψερες, φέρει το ρύγχος. Διόρ3ου έν παρόίω και τόν Αΐλιανόν
(Περί ζ. ΐόΊότητ. Θ, 4°) έν οις λέγει περί τού Ξιφίου' «Ο γοϋν
» ξιφίας άριύνει ΤΗ ΠΤΕΡΤΓΙ, ώς ξίψει, εν5εν τοι και κίκληται»,
γράφων, Τίΐ ΡΓΓΧΕΙ.
Ες-'ι,Ψαφαρός.] Τραχύς, σκληρός. « Ψαγαρ'ον, ξηρΌν) αΰχμηρΌν κ.τ.λ.»
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρ. ιζ—ιγ,. 65
βησ'ιν Ησύχιος" ερμηνεύει δ'ι και Γαληνό; τό παρ' Ιπποκράτη, ϊπο-
ψάψαρχ, Λά τοϋ τραχύτερα. Κα'ι αύτη ρέν ές-ιν ή της χατά
Μόσχαν έκίόσεως γραψή πρότ-ρον ό" έγράρετο , Ε ς• Ι «οράς, όπερ
ούίε'να ρέν έχει νουν , ενδέχεται ρέντοι λ;ί£ανον όρ^ωτέρας άλλης
γραφής είναι, της Εςί, ίύσρ.&αρτος.
ϊπογάς-ριον. ] ΐποχοίλιον λέγει τούτο ή συνήθεια" χαϊ ες•ι ταύτόν
τω έν τοις προεχτεΰΐΐσιν (άνωτέρ. σελ. 62 ) Αρχες-ράτου Ιπεσιν ού-
ραιω. Επρνεΐτο ο" ωσαύτως χαί το τοϋ 3ύννου ύπογάς-ριον' περί ου
Ιπι3ι ά παρέθετα Ό Αθηναίος (σελ. 3θ2 ) χωρικών ριαρτύρια.
ιή. θύννος χαί 3υννίς. ] Ο 5ύννος (Γαλλ. ΐΐιοη) έσωσε χαϊ 7Ταρ'
ήρΐν το άρχαϊον όνομα. Περί της ,^υννίόΌς ήπόρηται , ει ό 5»)λυς .%ννος
ώνόρας-αι ^υννϊς (ώσπερ ή τού αλέκτορος 5ηλεια, άλεκτορ'ις), ή
έτερα ές;Ί τοϋ 3ύννου ή .ίΚιννίς (ώσπερ τις χαλ/.ίοος ό χαλκεύς)" περί
ου επίτω ό βονϊόμενος τον Λά πλείς-ης όσης έπιρελείας πραγρατευ-
αάμενον περί τούτων Σνείίέρον (Συνωνυρ. ίχ5. Αρτεό". σελ. 53-6ο).
Την γαρ £ήλειαν τού 5ύννου, ,3ύ«νην, ού 3υννίό"α, χαλεΐ ό Οππιανός
(Αλιευτ. Δ, 5θ5)' ό ό"έ Αρχές-ρατος, ου το ραρτύριον ύπο&άς πάρα.•
Άήαομαι, £ύννην και ,ϊυννίο'α την αύτή"ν εοιχε λέγειν. Ετεροι σε (παρ'
Α3ην• σελ. 3ο3 ) τήν πηλαρύοα, ..Β'υννίσα χαλεϊσ^αί ρ^σι. Ην αε χα'ι
!Γαρ' ήρΐν , χαί ες"ΐν ΐσο,ς έτι, χα'ι 3ύννας ονορα, εϊ ρ:»] τοϋ 5ύννου,
της γοϋν πηλαρύίος, ίιαρόρου, ή σηλοϊ ό Πτωχοπρόίρορος έν τω
Κατά Ηγουμένων ποιήρατι (στίχ. 523),

Η παλαρύίαν, η σκουρπρ'ιν, ή 3ύνναν Βρωραρέαν.

Παρα3ώρε3α ίέ νϋν χα'ι τά τοϋ Αρχες-ράτου (παρ' Α3ην. σελ. 3θ2 )•

Αρ^ί 0*8 την ίέράν τε χα'ι εύρύχορον Σάρον όψει


Θύννον άλισκόρενον σπουίή ρέγαν όν χαλε'ουσιν
Ορχυνον , άλλοι ό" αυ Κήτος. Τούτου σε 5εοϊς χρή
Οψωνεϊν ά πρέπει ταχέως, χα'ι ΜΗΤΕΡΙ ΤΙΜΗΣ.
Ες-ι οε γενναίος Βυζαντίω, εν τε Καρύς-*/
Εν Σικελών τε (ϊσ. γρ. ίέ) κλυτη νήσω Κεραλοιίίς άρείνονς
Πολλώ τώνίε τρΐψιι, χα'ι Τυνοαρίς άχτή•
Αν σε ποτ' Ιταλίας ιεράς Ιππώνιον ελ5η£ ,
' πολύ ό*ή , πολύ πάντων
Ε'νταύ^' ίΐσ'ιν αριςοι, έχουσί τε τέρρατα νίκης.
64 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ 2ΕΝ0ΚΡΑΤ0ΤΣ
Οι ό" επί τώνό; τόπων , πεπλανημένοι εισίν εκείθεν,
Πολλά περάσαντε; πελάγ>) βρυχίον ίιά πόντου"
ίίς-1 αυτού; ήμ-Ί-% θπρε'νορεν όντα; άωρου;.

Και ταύτα μέν περί τοΰ θύννου' ων τόν τέταρτον ς-ίχον ούτω αΊορ-
5οϋν έπεχείο>ισα πάλαι (Γό*. τά; ει; τήν τελευταίαν Α3>]ν. εκό*. σ»]-
μειώσ. Τόμ. Δ, σελ. 234), ΜΗ ΠΕΡΙ ΤΙΜΗΣ, τουτες-ι μή ακριβο
λόγου, μηδέ γιλονείκει, περί τι; τιμή;, άλλ' αγόραζε όπόσου βούλοιτο
πωλεϊν ό πωλών σοι. Περί ίέ τί; θΰνν»ι; ί θυννίόΌ; 3»ϊΐσίν ό αυτό;
Αρχε'ς-ρατο; (παρ'Δ5«ν. σελ. 5ο5)'
Και θυνν»)ς ούραΐον ε•/ειν , $ν 5ι/ννι'ί?α ρωνώ
Τήν μεγάλων, ί; μητρόπολις Βυζάντιόν ές-ιν.
Είτα τεμων αυτήν, όρθώ; οπτ>ισον άπασαν,
Αλσί μόνον λεπτοϊσι πάσα;, και έλαίω άλειψα;.
Θερμά τ' εχειν τεμάχη , βίπτων $οιμεϊχν έ; άλιιι;ν.
Κάν ξ»ράν έ3•έλ>ι; εσθειν, γενναϊαι πε'λονται,
Αθανάτοισι θεοϊσι ^υήν και εΐόΌ; όμοϊαι.
Αν (?' όςει ράνας παραθίίς, άπόλωλεν εκείνη.

Κολία;... σχόμβρος.] Κολιόν καλοΰμεν νΰν τόν Κολίαν ( ί'λ άνω-


τε'ρ. σελ. 62)• Σκομβρίον ίέ (χυό*. Σκουμπρί) τόν σκόρδρον
(Γαλλ. ΜαηαοιβΒίι). Εμρερεϊς ο" είσίν ούτως άλλήλοι; οί Ίχ5νες,
ωςζ μεγέθει μόνον ο*ιαφέρειν αυτοί; ώήθ»σαν οί ιχθυολόγοι. Και
Πλίνιο; μεν έλάχις•ον των σαύρων καλεί τόν κολίαν, 0ο1ΐ35 δίνβ Ρϊ-
ΓΪ3ηυ8, βίνβ δβχϊΐαηα» α ριιΐιϊ» Βχΐϊεα ΙαοβΓίοπιηι ιπϊηίπιϊ
(ΡΙΐη. Ιϋ. XXXII , οαρ. II), είό*ο; δηλονότι σαύρου (ίο1, άνωτέρ.
σελ. 6ο) υποτιθέμενο; τόν κολίαν• ω συνηγορεί έχ τών νεωτέρων κα'ι
ό Βελλώνιο; (Περί ένύίρ. σελ. 202), φάσκων ούό^ενί άλλω η τώ μι-
χρότερον είναι τοϋ σκόμδρου τόν κολίαν Λαοε'ρειν. Τουναντίον ό" ό
Ρονίελέτο; μείξω λε'γει τόν κολίαν τοΰ σκόμβρου (ιό*, τά; ει; την Γαλλ.
μετάφρ. τοϋ Περί ζώων ίς-ορ. Αρις-οτέλ. σημειώσ. σελ. 258 )' ω συν-
άίειν εοιχε' πως έκ τών αρχαίων ό Ιχε'σιο; (παρ' Αθ»ιν. σελ. 32 1 ),
βάσκων «του; σχόμβρου; ε'λαχίς-ου; μέν είναι κατά τό μέγεθος, τρο-
» μίμους ίέ τών κολιών μάλλον και εύχυλωτέρους, ού μΐην εϋεχχρι-
» τωτέρου;». Οί νϋν Μασσαλιώται Οοξηίοΐ καλούσι τόν Κολίαν,
παρα^θείραντες έπιοΊήλως τό παρά τοΐ; αυτών προγονοί;, τοΐ; Φω-
χαεϋσιν, όνομα τοΰ Κολίου.
Ορχυνο; ,
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. ιή. 65
Ορκννος, πΐίλαρύς.] Εσωσεν ί συνίθεια τό όνορα, τον ρέν , Ορ
κυνον, και ρετα5ε'σει ς-οιχείων, Οκουνον (Σοραυέρ. Λεξιχ. λές".
Ο/οίνος), τήν ό*ί, Παλαρύίαν καλούσα, άπ' ευθείας, Η παλα-
μύία. Και κατά ρέν τους παλαιούς , 3ύννος κα'ι ορ/.υνος και πηλαρύς ,
ού Λαφόρου είοΌυς άλλα Αα^όρου ηλικίας ές•ίν ονόρατα , ώς•ε τον
«ϋτόν ΐχ5ΰν έξ ώού ρέν έξερχόρενον καλεϊσ^αι σκορίύλϊΐν (τ>ιν
και κορίύλ»ν), η χϋξίΰα, έπϊ ποσόν ιίέ ρεγέ^ους προελίόντα,
π/ιλαρύία, ή •5υννίία, ρείζω ίέ γενόρενον, 5ύννον, έτι ,ίέ
ρείξω, ορκυνον. Και Αρις-οτέλ>]ς ρέν ( Περί ζώων ίς-ορ. ς•, ι6,
§ 5) ψησ'ιν, « Οταν γαρ τέκωσιν οι ίχ,^ύες έν τψ Πόντω, γίγνονται
» έκ τοΰ ώοΰ άς καλούσιν οι ρέν σκορίύλας, Βυζάντιοι <?έ αύ-
» ξίίας, οΊά τΌ έν όλίγαις Ϋιμίραις αΰξάνεσδαι' και εξέρχονται ρέν
» τού φθινοπώρου άρα τοις 3ύννοις, ίίσπλέουσι ό*έ τού ϊαρος ίο1»
» ουσαι πτιλαρύίες )». Προίτ5ε'σ5ω ό*έ τούτοις κα'ι τά τού Σως•ρά-
του (?ταρά τω Α^τιν. σελ. 3ο3) «Τίιν πηλαρύσα 3υννίό*α καλεϊ-
» σ3αι, ρείζω ίέ γίνορέν»ν, 3ύννον, ?τι ίΐ ρείξονα, ορκυνον,
» ύπεοβαλλόντως α"έ αϋξανόρενον, γίνεσ^αι κήτος». Ταύτα Πλίνιος
ούτως παρέφρασε, Τΐιγηηϊ... ίηΐΓίΐηΙ β ιηαξηο χηαή ΡοηΙυΐη
νβΓηο ΐβπιροΓβ βΓβζαΐίπι, πεο βΐίΐιΐ ΓοΐιΓιοαηΐ. ΟοΓ^γΙ* α<1-
ρβ11»ηΐαΓ ραι-(ιΐ5 , φΐϊ ίβΐ35 τεάβαηΐββ ίη πΐ3Γβ ςιηπιιηιιο
οοιηίΐαηΙιΐΓ : Ι^πιοδΚ νβΓε, βαιΐ β Ιιιΐο ρε1απιίάε$, ίηαρϊαηΐ
νοο3ΓΪ; εΐ φΐυιη αηηυιιπι βχοβ$86Γβ Ι6πιρυ8, ΐΐιγιιηί (Ρίΐη.
ΙΑ. IX, οαρ. ι5). Οί <ίέ νεώτεροι ιχθυολόγοι, ει κα'ι ταλλα συγ-
γωροϊισι, τκν γοΰν πϊίλαρύία έτέραν είναι τού 3ύννου διατείνονται.
Αίτιον οέ τις συγχύσεως τών ονομάτων ψασι τό παραπλτισίαν είναι
τήν ίΠ'ΐλαρύό'α τω θύννω. Και περ'ι ρέν τών έν οΊα^όροις τόποις άλισκο-
ρ-'νων όρκύνων ί 5ύννων παρε5έρε5α ανωτέρω (σελ. 63-64) τα '•ρΐ"
ρένα τω ΑρχεΓράτω' οις προσπαρατι5έσ3ω ά φ»ισι Δωρίων ( παρ'
Α3ην. σελ. 3ΐ5)' «Τους όρκύνους έκ τίς περ'ι Ηρακλέους ςτάλας
» 3αλάσσΐίς περαιουρε'νους εις τήν κα3' «ρας ερχεσ^αι θάλασσαν*
» ίιο4 και πλει'ς-ους άλίσκεσ^αι έν τω Ιβ>)ρικω κα'ι Τυρρ'υνεκώ πίλάγει'
» κάντεϋ^εν χατά τ>ιν αλλην θάλασσαν ΛασκίΛασ^αι ». Λέγει ο"έ
χα'ι ό Ικέσιος (παρά τω αϋτ.), «Τους ρ^ν έν Γαίείροις άλισχορέ-
» νους, πιρελες-έρους είναι, ρετά <ίέ τούτους, τους έν Σικελία- τους
» οέ πόρρω Ηρακλείων ςτιλών , άλιπεΐς , όΊά το πλείονα τόπον έκνε-
» νίχ3αι ». Περ'ι ό*έ τί,ς τοΰ όψου ίυνάρεως γησι Δίφιλος ( παρά
τω αύτ. σιλ. 356-35^), ότι, « θυνν'ις κοιΐ 5ΰννος βαρείς και πΐίλϋ
66 ΣΕΜΕΙβΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
» τρίτοι ... Η δε πηλαριύς πολύτροπος ριέν ές-ί χα'ι βαρεία , οΰρη-
» τιχϊΐ) δ'ε καΊ αυσπεπτος... ή ό*έ μείζων , συνοόΌντίς καλείται»*
» Και σημείου ότι Δίφιλος και άλλο συνώνυμον τίς πτίλαμύίος οιιϊί
τϊτ,ν καλουμένην συνοδοντίδα. Α σε περί τών τοϋ όρκύνου δυνάμεων
λέγει προσφάτου τε κα'ι ταριχηρού, παραδϊΐσόμεβα έν τω περί ταρί-
χων λόγω. Ο ο°έ Βελλώνιος (σελ. 109), και έτερου 3ύννου μνη
μονεύει, όν τους μέν Κρίτάς ψηαι χαλεϊν Λίσσαν >? Γλίσσαν , τού<
λοιπούς ό*έ τών Ελλήνων, Κόπανον ο'ίεταί τε τον αύτ'ον μέν είναι
κα'ι τον πάρα τω Α3ϊΐναίω (σελ. 35α) Σκεπινόν καλούμενον , σΊά-
-ρορον δ'ε τοϋ παρά τω Οππιανώ ( Αλιευτ. Δ, ιο6) Σκεπάνου.
Και τούτον γαρ τόν παρά τώ Οππιανω Σκέπανον, ό σχολιαςΎ,ς Κ ά
παν ο ν ήρμήνευσε.
Κακόχυμοι.] Η κατά Μόσχαν εκίοσις φέρει, Κακόχυλοι.
ι3•. Σειώνες, βραχυκέφαλοι. } Ιΐλήν έν τούτω τω χωρίω, παρ' ού-
ίενί έτέρω εΰριςται ούτε τών σειώνων, ούτε τών βραχυκεφάλων όνομα,
χα5ά κα'ι έτεροι πρό ίμών έσ»μειώσαντο' διο εϊχαζον πάλαι γραπτέον
είναι Σύες, βάτραχοι, κέφαλοι, γνως-ά τρία τοις όυσίν άγνώ-
ςΌΐ; άν^υποβάλλων ονόματα. Και περί μέν τοϋ συός οϋκ απίθανο; ή
διόρΆωσις , έπε'ι κα'ι παρ' Α3>?ναίω ( σελ. 356-35"/ ) συγκαταλέγεται ό
σύς τω ούρανοσκόπω, ώσπερ έν$άδε, και παραπλήσιας αΓς φ«σί Ξε
νοκράτης έ'χειν λέγονται δυνάμεις αμφότεροι. « Καπρίσκος καλείται
» μέν κα'ι Σϋς' βρομώδης δ' ές'ι και σκληρός. Κι^άρου τ' ές•ί δυσπεπ-
» τότερος* δέρμα, δε έχει εΰς-ομον... ούρανοσκόπος ίέ κα'ι ό αγνός
» καλούμενος, ή κα'ι καλλιώνυμος, βαρείς (γρ. ούρανοσκόπος ό*ε , ό
» κα'ι αγνός... βαρύς)». Περί όε τών λοιπών έπε'χειν μοι όεόΌκται.
Περί τοϋ Συός, δ ϊός, ταύτα Ό Αρχέςρατος (παρ' Α3>ιν. σελ. 3ι&)
παραινεί βωμολόχως τοις κατ' αυτόν όψοφάγοις'

Εν ό" ΑΪνω κα'ι τω Πόντω τήν υν αγόραζε ,


Ην καλούσί τίνες θνητών ψαμμϊτιν όρυκτήν.
Τούτου τήν κεφαλήν έψει, μηδέν προσενεγκών
Ηουσμ', άλλ' ές μούνον ύσωρ έν^ε'ις, 5αμά κινών,
ΐσσωπον παράδες τρίψας" κάν άλλο τι χρΐζις,
Δριμύ ίιείς οξος• κατ' έμβάπτευε , κ' έπείγου
Ούτως , ώς πνίγεσ5αι ϋπο σπουδής καταπίνων.
Τήν λοφιάν α" όπταν αΰτϋς, και ταλλα τά πλεϊς-α.

Ηλακατήνες. 3 Ε«ί τούτο έτρεψα το παρ' άπασι τοις πρΌ έμοϋ


ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ , Τ;*, ιθ'. 6η
Κτένες. Ατοπος γαρ άν ζν Ξενοκράτη; τους χτένας, των ό;•ρακο-
αερμων οντάς, συγκαταλέγων ΊχΒύσι, πρΌς ους οϋοΐν εχουσι κοινόν ,
ά"λλω; τε και μακρούς περί τών κτενών ποίιισόμενος λόγους έν τω οί-
κείω τόπω (τμ. μο"-μέ). Θαυμας-όν ό*έ και τό τους προ έμοϋ, μή
μόνον έάσαι κατά χώραν τί)ν άνόυτον γραοιήν, Κτένες, αλλά μιιίέ
όλως σνμεώσασΒαί τι άπορίσαντας περί αύτίίς. Ωρα ύε νϋν και τάς
άρορμά; έζ^ε'σ^αι , ό3εν τούτου, και οΰκ άλλου ιχθύος , όνομα προει-
λόμην αν^υ7Γθβαλεϊν τω των κτενών ονόματι. Πρώτον με'ν ές*ιν αυτί] ό
γραφή Κτένες, $ν ύποσυνάψας τοις τελευταίοι; ςοι/είοις αλοί τοϋ
προΥιγΎΐαχμένου ονόματος, εΰριίσεις τους ήλακατϋνα; κακώς υπό
κακοϋ άντιγραγέως τιαταχωσΒέντας. Επειτα τοις γαΐεοϊς και τοις
κυσί, τουτές-ίν ϊχ3ύσι κ»τώίεσι, συνωνάμασεν αυτούς Ξενοκοάτ»;.
« Ηλακατίνες, θαλασσίων ίχ3ύων οι κ»τώαεις», φηο~\ν Ησύχιος,
κακώς μεν (ωψεάε γαρ ειπείν, θαλάσσιοι ίχ5ύες κ>ιτώίει;.),
ίκανώς σ"έ προς τήν ήμετέραν πρόθεσιν. Λέγει ίέ και ό Αθηναίος
(σελ. 5ο ι) « Ηλακατήνες. . . είσί ίέ κητώδεις, επιτήδειοι εις ταοι-
» χείαν » , και παρατίθεται Μενάνδρου μαρτύριον τόίε,

Κω£ιός, ήλα/.ατΐνες και κννός ούραΐον'

εν5α στιμείωσαι, ότι κα'ι Με'νανίρος , ώσπερ Ξενοκράτ/ις, τόν κύνα


μετά τους «λακατΐνας ώνόμασε. Και Λώρ,ϊου έκ τούτων τόν Εύς-ά-
3ιον (Οαυσσ. Α, σελ. 1 423), « Οι ίέ ιϊλακατίνες, ό£εν γίνονται
» ζγιτητέον' Ιχ3ύες ίέ ούτοι θαλάσσιοι ΚΩΒΙΩΔΕΙΣ , ταριχευόμενοι,
» ως φησι Παυσανίας » , γράφων Κ.ΗΤΩΔΕΙΣ* εικός γαρ τόν Εύς•ά-
Άιον , νι και αυτόν τόν Παυσανίαν , χπατ^σΒχι έκ τής παρά τω Με-
νάνίρω, ή αλλω τιν'ι ποιητΫι (ιί. Α3>ίν. σελ. 4θ3) τοΰ κωβιοϋ, μνήμης,
όν τινε; ε'ις τόν Κολίαν τρέπειν παρήνουν. Τόν Ηλακατίνα ίέ τίνες
τοϋ τών 5ύννων γένους είναι ώή^ϊΐσαν τών μεγίςων , ές ων κα'ι τά
*ν τοις έξτ,ς ( τμ. 07 ) μννμονενΒναόμενα μελάνίρυα έσκ;υά£έτο ,
ού πάνυ πις•ά λέγοντες εμοι γε. Επι£ι τόν Γεσνίρον (Περί έϊύό*ρ.
σελ. 4'27)•
Χελιίόνες.] Ε'ι όρ5ώς «ΐχεν, ίνπερ άνωτε'ρω είκασα• τοϋ Βραχυ-
κέ}>αλοι τροπίιν εις τό, Βάτραχοι, κ έ φ α λ ο ι , έςί,ν αν και ένβάσε
εις τήν χώραν του Χελιδόνες, κατας-ϋσαι το Χελώνες, ί, ής
έ'τ:ροι, Χελλώνες, όνομα ιχθύος όμοειοΌνς τώ κε^άλω , ως ρίίσιν
ίκέσι,ος (παρά τω Αβ»ιν. σελ. 3ο6), «Τών οε καλουμένων λευκίσκων
» πλέονά ές-ιν είόΊς. Λέγονται γάρ οι μέν κέ}>αλοι, οι <?έ χεςρ-ϊς ,
Ε :*
68 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
» άλλοι ό*έ χελλώνες, οί ίέ μυξΐνοι... καταοεές-εροι σε πάντων οι
» χελλώνες, οί λεγόμενοι |3άκχοι >#. Ες•ι και ε'τέρως οιορϊοϋν τρέπον
τας εϊς τό ΧελιαΌνίαι, όνομα ιχθύος ίιαρόρου της Χελιο'όνος ,
η οΊα^όρους ίυνάμίΐς προς-ίθησι Δι^ιλος τών παρά τω Ξενοχράτει.
Ρίϋν (Γέ άγαπτ,τέαν τη έκί'εοΌμενη γραγίι, Χελιίόνες, αϊπερ είσϊν
άί αύται και ά ή παρ' ήμϊν συνήθεια χαλεϊ Χελιίόνια, χαΐ Χελι-
σΌνόψαρα. Εϊσ'ι οε έμψερεϊς τοις χαλουμε'νοις ίέραςΊ, τοις θαλάσ-
σίοις, χαΐ τω σχήματι χαΐ τή πτησει' πέτανται γάρ χαΐ αϊ χελιίόνες,
τουτές-ιν έπΐ τοσούτον έξάλλονται της θαλάσσης, ωςε οΌχεΐν ΐπτα-
σθαι, ώσπερ χα'ι οί ίέρακες χαΐ αϊ τευθίό*ϊς. Διό χαΐ Ό Οππιανόί
(Αλιευτ. Α, 427) ί"8^
Ηε'ρα ό*' αν τέμνουσι, χαΐ είνάλιοί περ έόντες,
Τευθί'σες, ίρήκων τε γένος, |3υθίη τε χελιοων.
Οΐό", ότε ταρβήσουσιν ύπερτερον έγ,ύθεν ίχθύν,
Ες αλός άνθρώσκουσι, χα'ι ήέριοι ποτε'ονται.
Ες•ι χα'ι της χελισονος έτερος ιχθύς , ώς προλέλεκταί , ο άρσενικώς
καλούμενος, ΧελισΌνίας" χα'ι ούτος μεν σκληρός, το ό" άπό τις
γελιαονος ύγρΌν εΰχροιαν ποιεί , χαΐ κινεί αίαα , ώς ψηαι Μγύος
(παρά. τω Αθην. σελ. 35^ ).
Ούρανοσκόποι. ] Πολλοίς χαΐ άλλοις όνόμασι προσαγορεύεται ο
ούρανοσχόπος' χαλεΐται γάρ, Αγνός, Καλλιώνυμος (ανωτε'ρ. σελ.
66), Ημεροκοίτης, ψαμμόίύτης ,• και Νυκτερίς. Και τών
τελευταίων ονομάτων έτυχε , όΊά τό ίιμερας χιϊσθαι εν τη άμμω , νυχ•
τός ό" έπΐ θήραν έξιέναι. « Αμεροχοίτης , ο χαλλιώνυμος ιχθύς » γνσ'ιν
Ησύχιος* χα'ι πάλιν, « Καλλιώνυμος , ειίός ιχθύος" μεταφέροντες ό*ί
» τίνες τίιν λε'ξιν , και έπΐ τού αίαΌίου ετασσον ανδρός τε χαΐ γυναι-
» χός», χα'ι αΰθις" « Ψαμμοσυτης, ιχθύς, όν χαΐ Καίλλιώνυμον όνο-
» μάζουσιν ». Οθεν ίσως ές-'ιν άποίούναι χαΐ τον λόγον Τϋς προσηγο
ρίας τού καλλιωνύμου ιχθύος, χατ' ευφημισμόν οηλονότι προσαγορευ—
βέντος οΰτως , ώσπερ χαΐ τού αίοΌίου. Ες/ι γαρ λη-ριχός και βορώτατός
ΐγθύς, όπερ εμφαίνει και ό Ημεροκοίτης- Ημερόκοιτος γαρ Ό κλέπτης
χαλεΐται (Ησύχ. λέξ. Η|/ερόκοιτος). Ισως ίέ και Ό Αγνός (παρά τόν
άγνόν) κατά τοιούτον τίνα εύρηριισμόν η άντίρρασιν είρηται. Ούρα-
νοσκόπος <Γ εκλήθη οΊά τήν έπΐ της κεφαλή; θέσιν τών ομμάτων" σΊβ
και Ανωίόοκαν τόν αυτόν συνωνύμως χεκλ^σθαί τίνες ΰπειλή^ασιν,
άπό ταύτης ώρμημένοι της λέξεως Ησυχίου, « Ανωσ'όρκα;, ρΊρίκχός
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΝΤΛΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ.ώ'. 6()
9 ο ΙχΆϊ/ς ΰπ'ο Θηβαίων». Και εί/.ός τον αυτόν '/3ύν είναι, ει τρέ-
ποιτο τό Βρίκχος εις τό βάτραχος , ίι γούν εις το ταυτόσημον
Βάρακος' και γαρ Ό αυτός Ησύχιος εν άλλοις, «Βάρακος, ϊχ.9ύς
» ποιος — Βάρακος, βάτραχος» φησί. Μάλλον ο™ άν τούτο πιθανόν
γένοιτο, ει άλη3ές τό ΰπ'ο των νεωτέρων μαρτνρούμενον (ίο*. Ρογ$-
ΙιοβΙ , Ώαοη'ρί. αηϊηιαΐ , «Ιο. ρα§. XIV), ότι τόν Οΰρανοσκό-
πον, τών νύν Ελλήνων οϊ αβν Βυξάντιοι , Βάτραχον, οί ίι Σμυρναίοι ,
Β ούρο ν, ί Λύχνο ν χαΐοϋσι. Παρά γάρ τοις αρχαίας τον Βάτρα
χον ϊχ3ύν έτερον όντα τού Ούρανοσκόπου , προυργου ές/ί το ζητί-
σαι , ει καϊ οί νύν Ελληνες §ιαψόρω έκάτερον , ί κοινώ τω βατρά
χου , 3 |3ούρου , ονόματι αμφότερους καλούσι , ο*ιά τήν 'ετι ποσόν
έμψέρειαν τών ιχθύων- τό γαρ Εούφος (χυό\ Μπούφος) της Λατίνων
ές•ί φωνϋς Βιιίο , ω σημαίνουσι ζώον παραπλήσιον βατράχια τ'ον
παρά τοις άρχαίοις καλούμενον Φρύνον (Γαλλ. Οηιρϊΐκΐ ) , παρ1
ήμΐν <?έ νύν μεταθέσει ςειχείων Φυρνόν, καίΦουρνόν, (Σομαυερ.
ΛεξΊκ. ίταλογραικ. λες. Βιιβο). Και εικός τον Ούρανοσκόπον Βούφον,
τουτε'ς-ι Βάτραχον, οϋ μόνον κυριολεξεί αλλά και μεταγορικώς λε'γε-
σ3αι" Βούφον γάρ (η Μπούφον) ψαμέν και τόν ήλί^ιον, κα3ά καϊ
παρ* Ησυχίω οϋ μόνον <ι Βάραχο; , βάτραχος» όπερ ανωτέρω παρ-
εΒέμεΆα, αλλά και « Βάραζον , τόν άνουν και βάρΖαρον » , και, « Φρύ-
» νος, βάτραχος, ί ΠΑΧΤΣ » , δ τρεπτε'ον εις τό ΠΑΧΥΝΟΤΣ, ή
επί τούτου έκληπτεον. «Παχύνοι, παχύν νουν έχοντες, ανόητοι »
ψησιν Ό αυτός Λεξικογράφος. Νω3ρός γάρ και ανόητος ό Οϋρανοσκό-
πος παραίε'αΌται , γ ίήλον έκ τού Οππιανού, ου και τήν ρ'ησιν πάρα—
Βίισομαι, έρευνήσας πρώτον καϊ τό λειπόμενον τρίτον όνομα νεώτερον
τού Ούρανοσκόπου, τόν Λύχνον, όπερ άπό τού συνήθους Λύχνου
έπι τόν Ίχ3νν μετενηνέχδαι πεπίςενται , εγώ ίέ Λίχνον άν μάλλον,
ο έςι λαίμαργον , εΐρίσ3αι τόν Ούρανοσκόπον , ό*ιά τό πολυφάγον ,
ΰπέλαβον, ειμή μ' έκώλυεν Ησύχιος, βάσκων, « λύχνος ή λαμπάς,
» ή ό*άς, παρ' Ομίρω• κα'ι ΐχ^ύς κάλλι-ος». Ενο*ε'χεται μέντοι και
συγκεχύσθαι παρ' Ητυχίω (οία πολλά τοιαύτα συγζεχυνται παρ' αύτώ)
τήν γραφήν τού Λύχνου και Λι'χνου" η και τό νεώτερον όνομα, Λύχ
νος, άλλοίωσιν είναι βάρΖαρον τού Λύκος' Ο γάρ Ικίσιος και Λύ-
κον ΰπά τίνων ώνομάσΆαι τον Καλλιώνυμον ψησι {παρά τω \$ην.
σελ. 282)• χαίπερ οΰ ίϋλον δν, περί τίνος Καλλιωνύμου ό λόγος τ»
ΐχεσίω' και γάρ και τόν άν5ίαν ίχ3ύν, έτερον όντα τού Ούρανοσκό
που, καλλιώνυμον έτεροι «κάλουν. Συγκεχυμένα γάρ παρά τοις άρχαίοις
■ Ε 3
ηο ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
χαί σκοτεινά τά πλεϊς•α των ε'ιριψένων περί ιχθύων , οΊά τίιν σνγνγ)•*
Όμωυυμίχν . Ωρα (?έ και τό ρωρόν ν.α'ι το λαίι/αργον τοϋ ζώου έκ τίς
ποίίΐτικΐς τοϋ Οππιανοϋ (Αλιευτ. Β, 1992Ι2) εικόνος ό\)λώσαΓ

Φράζεο ό" άψραδίϊΐ προφερές-ατον Ηριεροκοίτ»]ν


Ιχθύν, όν περί πάντας άεργότατον τε'κεν άλρι»).
Τοϋ σ" ίίτοι κεφαλίς μέν άνω τέτραπται ΰπερθεν
Ομματα., και ς•ό«α λάδρον έν όφθαλριοϊσι ριέσοισι».
Αίεί ο" έν ψαράθοισι παντιμέριος τετάνυς•αι
Εΰίων• νυκτί ό"έ ριοϋνον άνέγρεται , ίο" άλάλ«ται*
Τουνεκα κέχλνταε και Ν υ κτ ε ρις. Αλλά ριιν άτ>»
Γας•ρός άτεχμάρτοιο κακ/ι λάχεν" ού γάρ έο"ωο*ίί
Η κόρον, ιέ τι μέτρου έπίςαται, άλλ' άτέλες-ον ι'
Λύσσαν άεί βούβρωςτν άναιδέϊ γσ.ςρ'ι φυλάσσει"
Ού <!ε ποτ' αν λιίξειεν έόΝιτύος εγγύς έούσ»ς,
Είσόχεν οί ν>]ους τε ρε'σ» Λά πάσα ρ'αγείίΐ,
Αυτός τε προταθείς πέσ>] ύπτιος , ιέ τις άλλος
Πε'φνϊ] ριν νεπόοων πυριάτης εμψορτον έίωίϋς Χ. τ. λ•
Κ#ί τ^ϋτα ριέν περί τίς λυχώίους τοϋ ζώου λιχνείας. Αρις•οτέλν;ς σ™
έτίρνισεν ότι και χολίιν έχει ριεγίςτιν τών ιχθύων ό Καλλιώνυρος, ώς
χατά ριε'γεθος , πις-ωσαριένων τοϋτο και τών νεωτέρων Λά τίς άνατο-
μϊ,ς. Διό κα'ι ό χωρικός Ανάξιππος (παρά τω Αϊλιαν. Περ'ι ζώων.
ίόΊότνιτ. ιγ , 4 ) 9",σ'ν'
. ί
Εάν ριε κινίς, χαί ποιίσ»ις τ»]ν χολίιν
Απασαν, ώσπερ Καλλιωνύμου, ζέσαι,
Οψει όΊαφέρων τοϋ έγξιφίου κυνός"

βυ τον τελευταϊον ζ"ίχον Ελλ/,νικόν έκ βαρβάρου ποιήσεις, γράφων,

Οψει οΊαφέροντ' ούο*ί εν ξιφιού κυνός.

Γαλέοι κύνες. ] Ού μιχρά. κα'ι εν τούτοις τοις όνόρασι σύγχυσις


παρά τοις παλαιοϊς' περί ων ό βονϊόμενος εΊδέναι τό ακριβές , ί τό γε
πιθανόν, έπίτω τον ακριβώς τά τοις άρχαίοις περί τών ιχθύων είρ»-
ιιε'να συνειλοχότα Σνείίέρον (Συνωνυ/Λ. ϊχθ. Αρτεό\ σελ. ΐ5θ-ι57)•
Ηρϊν ο" άλις έχέτω λέγειν, 'ότι Γαλέους, ί Γαλεώίεις ίχδύας,
έκάλουν κοινώς τών σελαχωίών ϋ χονίρωίών ιχθύων τους ρΐϊΐ πλατεϊς
«λλά μακρούς• ών ί'ίό\ι «σαν, ό Ακανθίας, ό Αεϊος, ό Ποικί
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΓΛΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. ιθ' . ηΙ
λος, ό Σκύμνος, Ό Αλωπεκίας ( ό και Αλώττϊΐξ ), ό Κεντρί-
ν»ς, ο Νωτιίανός, ί Επινωτιίεύς, ως φ/ισιν Κ^-ήναιος (σελ.
294)> τα ί**ν ές" ΑριςΌτέλους , τά ο" εξ ετέρων παρειίπγώς. Και ττιν
Ρινην ίέ (ί,ν ούτε τοις πλατέσιν, οΰτε τοις ιιαν.ροϊς σελάχεσιν αν τις
εγκαταλε'ξειε , των μ<ν πλατυτέραν, τών ίέ μακροτέραν, και οίον εν
μεταιχμίω ουσαν αμφοτέρων ) , τοις Γαλεοϊς έγκαταρώμοΰσιν ενιοι.
Ην ίε παρά τοις άρχαίοις και Κύων, ί Γαλεός, ξιφίας επιβετικώς
καλούμενος, έτερος τοϋ ανωτέρω {σελ. 62) μνημονευθέντος Ξιφίου,
ως ές-ι συλλογϊσασ.5αι εχτε τίς προτε3είσ»ς (σελ. 70) Αναξίππου
τοϋ Κωμικού ρήσεως, χαί έχ τον Στράβωνος (σελ. 24)" Ειρίας 7*Ρ
ούτος και Γαλεώτας συνωνύμως χαλεϊ τούί παρ' άλλοις Γαλέους '
« Εκ σε τίς 5ήρας αυτών [ τών 3ύννων ] πιαίνεσ^αι τους γ α—
» λεώτας, ους και ξιφίας λέγεσθαι, και κύνας... συμβαίνειν ο"έ
» ποτέ και τιτρώσκεσ^αι Λά τοΰ σκα^ιΛΌυ τον κωπηλάτΐίν, ό"ιά το
» μέγεθος τοΰ ξίφους τών γαλεωτών , και τι) τ/ίν άκμΐιν (ίσ. όρμην)
» τοΰ ζώου συαγρώοΊι είναι, και τήν 5ιίραν »• ιτλίιν εϊ μι τις υπο—
λάδοι τους ξιφίας μάλλον τους άλ»5εϊς κακώς τινας των αρχαίων τοις
γαλεοΐς έγκατατάξαι. Αρις-οτε'λιςς όε (Περί ζώων ίςορ. ς*, ίο) ώς
Γαλέων εΐίος και τους Κύνας ονομάζει, και τά Σκυλιά, ά ΰπ'
ένίων και Νεβρίας γαλέους καλεϊτ^αί φησι. Και έοίκασιν είναι
τα Σχύλια τά αυτά τοις παρά τώ Α5»-,ναίω Σκύμνοις , κα3ά έση-
ρκώσατο και ό Σνείσερος" εΐεν ί' άν ϊσως εκείνο τοϋ Γαλεοΰ το
ειοΌς, ό νϋν ημείς καλοΰμεν Σκυλόψαρον (ιό*. Γεσνϋρ. Περί ένύάρ.
σελ. 197)• Ες-ι όε παρατώ Αϊλιανώ (Περί ζ. ίίιότ. ιέ, 1 1 μετά τών σημ.
τοϋ Σνεϊόϊρ.) και Γαλϋ (έτερα τών άρσενικώς λεγομένων Γαλεών),
ν παρ' ίμϊν νϋν Γα\ία (παρά τ'ο όΊαλελυμένον Γαλέη, ώσπερ Συ
κιά παρά το Συκέιι) καλουμένιο , παρά (?έ τοις προ ηρών Γαλέ», ΐ
Γαλέα, καθά αΊιλοϊ χαί ό κατά τ>ιν ό"ωα*εκάτ»ιν εκατονταετηρίδα |3ιώσας
Πτωχοπρόίρομος εν τω Κατά Ηγουμένων ποιήματι (?«χ. 5"74 ) >

Φιλομηλίτζας τριιφεράς , κωβίοΊα , γαλέας ,

Γαλέας μέν καλών τάς παρ1 ήμϊν Γαλέας, Φιλομηλίτζας ο*έ ύπβ-
χορις-ιχώς, τους κόκκυγας, οΰς άλλαχοϋ Φιλομήλας ώνόμασεν ,
ώσπερ ονομάζει αύτάς και ό συνακμάσας ίσως τώ Πτωχοπροίρόμω
σχολιαςΐς τοϋ Οππιανοΰ (Αλιευτ. Α, 97 )> άποο*ιόΌύς άμα και το
γελοϊον ίτυμον τοϋ ονόματος τόίε' α Κόκκυγες αϊ φιλομίλαι, ό\ά το
» είναι αύτάς κόκκινα;" άς χαί λέγουσιν είναι προσφιλείς τών κοχ
Ε4
7» ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
» κίνων μιόλων τών όπωρών )). Ετεροι δε ίιά τοΰ δ" φιλομύλας και
Φιλομύλου; αύτάς ώνόμασαν. Και ταύτα μέν οι τον Γαλεόν ώς γί»
νικον όνομα των μακρών σελαχωίών ϋπο£ε'μ8νοι. Οππιανός δε του
ναντίον τούτον μέν και ένα των ύπό τούτω, τον Κ,εντρίν»., ως
διαφόρους ίχ5ϋς ονομάζει- έκάτερον ό*έ ύπό τόν κύνα, ώς ύπό γένος,
τάττει, ούτωσί λέγων (Αλιευτ. Α, 375-582)•

1 Εν δε κύνεσσι
Τριχ^αδίη γενεί. Το μέν άγρεον εν πελάγεσσι,
Κήτεσι λευγαλέαις έναρι^μιον' ά"λλα δ'ε ρύλα
Αεπ-λόα καρτίς;οισι μετ' ίχ3ύσι Λνεύονται
Πηλοίς έν βαθέεσαε' τό μέν κε'ντροισι κελαινοΐς
Κεντρίναι αύδωωνται έπώνυμον , άλλο ό" όμαρτί
Κλείονταε γαλεοί. Γαλέων ο" έτερότροπα φύ\α'
ϊχύμνοι, και λείοι, και άκαν3ίαι• έν ό" αρα. τοϊσι
Ρίναι, άλωπεκίαι, και ποικίλοι. Εικελα ο" έργα
Πάσιν ομού μορφή τε* συν άλλ^λοις ό*έ νέμονται.

Αλλαχοϋ δ'ε πάλιν (Αλιευτ. Δ, 243) λέγοντα»

Ολλυνται γαλεοί τε κύνες, κα'ι φύ\α χε^αινών


Κεντροφόρων , ■ .

ύπολ»πτέον , ίνα γοϋν μή άντι$>άσκ>) έαυτώ, ούτω; φίναι , ωαπερ


αν ε'ι ίλεγε , Των κυνών οϊ τε καλούμενοι Γαλεοί και οί καλούμε
νοι κεντρο^όροι' ό*»ιλον γάρ ότι κέντρο φόρου; ώνόμασεν ενθάδε ,
ους κεντρίνα; εϊρ>ικεν ανωτέρω. Ηγ>>τέον ουν κα'ι τον Ξενοκράτ»] ,
«Ι μέν ά&α?όλω; Γαλέοι κύνες, γράφοι;, περί εκείνου μόνου τών
κυνών τοΰ ε'ίοΌυ; τον λόγον ποιεΐσ5αι , οί καλούνται Γαλεοί' εϊ ό*έ
μετά όΊας-ολί,ς, Γαλεο'ι, κύνες, Γαλεού; μεν καλεΐν τό τρίτον
είδος των παρά τω Οππιανώ κυνών , ων εϊσί και αϊ ανωτέρω ( σελ. 55 )
Αλώπεκε;, Κύνα; δε , ό πρώτον εταξεν Οππιανός, άγριον επονόμα
σα;. Και είεν άν ούτοι οί και Καρχαρίαι χαρούμενοι (Γαλλ. Γβ-
φΐίηδ) πάντων ώμοβορώτατοι τών κυνών, οΰ; και Σκύλλα;, προ;
ίέ και Λαμία; (καθά και νύν έτι καλούμεν αυτά; έν τ») συνήθεια)
έκάλουν έτεροι, ως φ»!σε Νίκανίρο; (παρατώ Α5»ν. σελ. 3ο6), τά;
αυτά; ούσας ταΐ; ύπό τοΰ Οππιανού (Αλιευτ. Α, 370, Ε, 36 και
358) καλούμενα»; Λάμναις. θ3εν ές-ϊν έξ»Γ/ιίσασ3αι καϊ ίιορβώσαι
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ , Ύμ. ιθ'. 73
Τα τοϋ Ησυχίου , « Καρκώ , λάμια » , και εν τώ ά* ς-οιχείω , * ΔΡΑ-
» ΛΑΙΝΑ, λάρινα- Κώοι». Το μεν γαρ Καρχώ, καθ' ύποχορισρόν
ευφημον κικολο&ϋσθαι αΌχεΐ από τον Καρχαρίας ί Καρχαρίας"
το ο" έπόμενον ούίείς αν με πείσειε μη ού •γε•γράψΆαι πάλαι ΔΡΑ
ΚΑΙΝΑ, θηλυκόν όνομα τοϋ Δράκων, ω εικός τους Κώους όνομάσαι
τήν Ααμίαν, ή Λάμναν, οΊά το άγριον και ώμοβόρον τοϋ ζώου. Ες•ι
χαϊέν τη παρ' ήμίν συν»)5εία ιχθύς καλούμενος Δράκαινα {3θηηιη.
νογαξ. βη ΟΓβο. , Τοηι. 1 , ρα§. 274)," άλλ' ούτος σημαίνει τόν
παρά τοις άργαίοις δράκοντα , τόν αυτόν ίσως τι) Δρακαινίιίι ( ίο .
Αθην. σελ. 287 και 322), ον οί Γάλλοι νίνβ , οι (Γ ίταλοϊ (Ιγλ-
§οηο ποαπηο, κα'ι ΓΗξαηα καλοϋσι, τοϋ τελευταίου τούτου ονόματος
εκ τοϋ δράκαινα έξημδλωμε'νου , ώς μαρτυρεί και η τών Γενουην-
σίων ίιάλεκτος ΐΓα§ίηα τόν αυτόν ίχθύν καλούσα. Επανίωμεν ό"έ νϋν
έπί την \αμίαν η τόν καρχαρίαν , ου τους άποςρεφομένονς την έαωοήν
οΊά τό άνθρωπο^άγον τοϋ $ηρίον έπισκώπτων ό μηδενός τών όψων
άπεχόμενος Αρχές-ρατος τάδε λέγει (παρ' Αθην. σελ. 3ιο)-

Εν ίβ.Τορωναίων ας-ει τοϋ χαρχαρίου χρή


Τοϋ κυνός έψωνεϊν ύπογάς-ρια κοίλα κάτωθεν.
Είτα κυμίνω αυτά πάσας άλί μή συχνώ οπτα'
Αλλο ό" έκείσε, φίλη κεφαλή, μηδέν προσενέγχης,
Ει μή γλαυκόν ελαιον. Επειδάν ο" όπτά γένηται
Η&ι, τριμμάτιον δε (γρ. τριμμάτων τε) ψέρειν κα'ι εκείνα μετ' αύτοϋ.
Οσσα ό" άν έν λοπάσΌς κοίλης πληρώμασιν εψης,
Μήθ' ϋίατος πηγήν αϋτοϊς, μήτ' οϊνιι/ον οξος
Συμμίξης' άλλ' αυτό μόνον κατάχευον ιλ,αιον,
Αΰχμηρόν τε κύμινον , ομού ό" εϋώδεα γϋ'λλα.
Εψε ο" έπ' άν$ραχ.ιΐις, ρλόγα τούτοις μή προσενεγκών
Και κίνει πυκνώς, μη προσκαυθέντα λάθη σε.
Αλλ' ού πολλοί ϊσασι βροτων τάδε θείον έδεσμα."
Ούό" εσθειν έθέλουσιν όσοι κεπραττελεδώίη
Ίίνχην χέκτηνται θνητών, εΐσίν τ' άττόπληκτοι,
Ως ανθρωποφάγου τοϋ θηρίου οντος. Απας οε
Ιχθύς σάρκα γϊλεϊ βροτέην, αν που περικύρσνι.

Περί οε τής δυνάμεως των ιχθύων ταϊιτα οί αρχαίοι* « Τ6ν γαλέώιί


» βελτίονας είναι και άπαλωτε'ρους τους άςερίας καλουμένους... χεί-
» ρονα. ί' είναι τον κεντρίνην κα'ι δνσώδη' ό δι αλωπεκίας όμοιος ές/ί
74 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΓΣ
» τή γεύσει τω χερσάιω ζώω, όΥ ό χαί τοΰ ονόματος έτυχε » (ιταρ'
Α3υν. σελ. αρ4 χα' 356).
Καχόχυμοι. ] Η κατά Μόσχαν εχίοσις ιρί^ίε Καχόχυλοι.
Βρομώίεις.] ίσον τώ ουσώίυς, οίον ανωτέρω έχ τοϋ Αθηναίου
εραμεν είναι τον Κεντρίνην γαλεόν. Και ταύτα μεν περί τής σημασίας
τοϋ ονόματος, ήν έσωσε και ή συνήθεια έν τω Βρομερός* περί σε
τής γραφτής , εΐσίν οί οιά τον ω" έκφέρουσι τ*1ν πρώτον, Βρωμώίεις,
ώσπερ -/αϊ τό ά•ρ' ου παρήκται β ρ ώμος. Και οΌκεϊ τούτο καταλλ»)-
λότ=ρον ειναί , προς γε άντιαΊας-ολήν τοϋ σιτίΐρού καρπού, τοϋ καλου
μένου κα'ι τοϊς άρχαίοις και ήμϊν ]3ρόμου (Γαλλ. »νοίηβ )' Ησύχιος
μέντοι αμφότερα οιά τοΰ δ".
Αργής και όλκιμου ΰλιις γόνιμοι.] ΑΤ, Αργής όλκιμοι ΰλ»)ς
γόνιμοι. ΔΓ, Αργής χα'ι όλκιμες ΰλϊΐς γόνιμοι" ή"ς μόνον το
Ολκιμες μετεποίνισα εις τό Ελλιονικικώτερον Ολκιμου. Ολκιμον
ίέ λέγει τήν κολλώαΉ, οΤά είσι τό μέλι, και απλώς τά έ/τί τοσούτον
συνεςνώτα τών υγρών , ώς•ε έπαρθέντα τώ οακτύλω καταρρεϊν χαμάζί
σικην κλως-ήρων, συνεχή έαυτοϊς οΊαμένοντα.
κ . Εϋτράπεζοι ό*έ σαργοί κ. τ. λ. ] Οϋκ ερρώσΟαί μοι οΌκεϊ ή "τίξις.
Ισως αμεινον τελεία ς-ίζειν μετά τόν σύνίεσμον, Εϋτράπεζοι ό*έ.
Σαργοί χ. τ. λ. ίνα τό μϊέν Εϋτράπεζοι ό*έ, αναφέρεται έναντιωμα-
τιχώς προς τά προηγούμενα , κακόχυμοι, βρομώίεις, αργής
χαΐ όλκιμου ϋΧτ,ς γόνιμοι, τό ό*έ, Σαργόι χ. τ. λ. άπ' αλλι-ς
«ρχής άναγινώσκ>ιται. Εϊ $έ τις φα») , ώς οΰχ εικός τους χακοχύμους ,
Ρρομώίεις, και όλκιμον άπογεννώντας ΰλ»ν ίχθύας, εύτραπέζους κα-
λέσαι τόν Ξενοκράτην , ΐς-ωσαν ούτοι έτερα είναι τά τής ιατρικής και
έτερα τά τής τρυφής παραγγέλματα" ιατρός μέν γάρ άν παραινε'σειεν
άπέχεσθαι τοϋ καρχαρίου χυνός, ώς κακοχύμου κα'ι πολύ τό όλκιμον
έχοντος" οϊ ό*έ κατ' Αρχές-ρατον όψοφάγοι , ώσπερ ά&κούμενοι, μετά
κραυγής άναφωνήσαΐίν όπερ εκείνος ελεγεν,

Αλλ' οϋ πολλοί ΐσασι |3ροτών τόό"ε θείον εόΈσμα.

Και Ξενοκράτης ουν εϋτραπέζους καλών τους τοιούτους ίχθύας , ως


νομιζομε'νους καλώς κοσμεϊν τάς τράπεζας παρίςτισιν, οΰσ* αϋτος αυ-
τοϊς ϊσως, καίπερ ων ιατρός, άπαρεσκόμενος.
Σαργοί. 3 Η Σαργοί. Εσωσεν ή συνήθεια τό όνομα τοϋ Σαργού"
ό μή νοήσας ό Δουκάγγιος, έ|είέξατο ώς έπίθετον θέλουν τον άργον
(πλεονασμώ ίχλονότι τοΰ σ"), καίπερ όν κα-άοήλον περί τοϋ ιχθύος σάργου
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τ/λ. χ'. 7*
τον λόγον είναι έν ω παρατίθεται μαρτυρίω (Δουχάγγ. σελ. 1 335) έξ
Αγαπίου τοϋ Κρ»τός, «Και θόλωνε άπό το ςϋθος τϋς κουρούνας,
» ί όρνιθας, και πιάνεις σαργούς όσους θέλεις». Μόνος τών αρχαίων
ΑριςΌτέλης τον σάργον ΰπό τοις ν.εςρεϋσιν ώς ειίος εταξεν, καθά έσ>?-
ιιειώσατο ό Σνείαερος (Συνωνυρι. ίχθ. Αρτεά. σε).. 69 και 9° )• Αλλά
τόν παρ' Αρις-οτέλει έν τοις -/.εςρεύσιν έγκατειλεγρ.ένον σάργον έτερον
είναι τον κυρίως καλουρ.'νου σαργού, τού παραπλήσιου τω μεΐανούρω ,
ίειχ5ήσεται έν τοϊς εξής. Εχει #έ τίνα κα'ι προς τόν σπάρον, χα'ι
προς τόν κάνθαρον , έτι οε και προς τήν σάλπην έμγέρειαν' ΟΥ 4ν κα'ι
οί νίώτεροι ύπό τόν σπάρον ώς ύπό γένος έταξαν ταύτην τε και τόν
ιιελάνουρον και τόν σάργον , και τόν χάνβαρον. Περί τοϋ σάργου ταΰτοι
λέγει ό όψο^αγίς-ατος Αρχές-ρατος (παρ' Α3>ιν. σελ. 32ΐ)'

Η νίκα <ί' άν , συνοντος έν οΰρανω Αρίωνος ,


Μήττιρ οΐνοφόρου |3ότρυος χαιτών άποβάλλ>] ,
Τϋριος έχειν όπτόν ααργ'ον τυρώ ν.ατάπαςον ,
Εύρ.εγε'5»ι, θερμ'ον, δριμεϊ οείαϊγιιενον όξει'
Σκληρός γάρ φύσει ές-ίν. Απαντα οε ιιοι θεράπευε
Τόν ςερε'ον τοιώίε τρόπω μεμντ,μένος ίχ5ύν.
Τόν ο" αγαθόν μαϊαχόν τε φύσει, και πίονα σάρκα,
Αλσί ιιόνον λϊπτοϊσι πάσας και «λαίω άλείψας'
Τήν άρετϊην γαρ ϊχει τις τέρψιος αυτός έν αύτώ.

Περ'ι ό*έ τίς ίυνάρεως, Ικέσιος (παρά τώ Αθ*ν. σελ. 3 1 3 καϊ 32 1)


ςύψειν μάλλον , εύχυλοτέρους τε και εύς;οιιωτέρους κα'ι τροφιμωτέρους
των μελανούρων τους σαργούς ειναί φ«<7ΐ.
Μελάνουροι.] Μελανούρια καλεί τούτους ούίετέρως « συνήθεια.
ίκέσιος (παρά τω Α3ΐ)ν. σελ. 3ι3) τόν ιιελάνουρον, Κ Σάργω }»)«
» παραπλήσιον είναι, χαταό*εές•ερον ό"ε τί εύχυλία και τί) εύςομία'
» ιιικρώς ο"έ παραςύφειν, χα'ι είναι τρόφιμον». Εμφερής <ϊέ και τώ
χορακινω, κατά τόν Σπέυσιππον (παρά τώ αϋτ. σελ. 3ο8).
Κάνθαροι.] Οί αυτοί ίσως χα'ι ους ό Νουριήνιος (^παρά τώ Αθ>ιν.
σελ. 3.ι6) Κανθαριό'ας, θηλυκώς όνοράζει. « Κανβαρίς (φ»σίν Ησύ-
» χιος) , χρυσοειίής ιχθύς», χαί «Κάνθαρος... ιχθύς ποιος». Ο μεν
Γίλλιος (παρά τω Σνεϊαερ. Συνωνυρ.. ίχθ. Αρτεί. σελ. 91) Σχάτα-
ρον β»ισΊ καλεϊσθαι ΰπό των νεωτέρων Ελλήνων τόν κάνθαρον, ό οε
Σοννίνιος (Ρόγας. <?« Οβί\ ΖΌΐΗ. /, /Ρ<Ζ£. 278) Σκατάρι.
Και ταύτα μεν ές-ι πιβανώς Σκάβαρος, και Σκαβάρι, ί Σκαίάριον,
7& ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ 2ΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
χα5' ομοιότητα τοΰ χερσαίου Κανβάρου , όν ή σ^ήΆεια Σκάδαρον,
χχι πλεονασμώ Τοϋ ά", ΑσχάΖαρον καλεί. Ο β Φορσκώλιος (Ζ?βί-
οήρΐιοη. αηϊηιαί., ρα$. ΧΤ~) Ασκά^αρον ρ.εν φησι καλείν τους νύν
Ελληνας τον Ιάργον (τον τοΰΛινναι'ου 8ρ3Γΐιπι δβιβιιιη), Βοϋπαν
β«, ί Γοϋπαν τον Κάν^αρον (τόν τοΰ Λινναίου δραπιπχ ΟβηΐΗα-
ΙΊ1Π1,, Σπάρον δ' απλώς, τόν σπάρον (τόν τοϋ Λινναίου 5ρ3Πΐηι
4ηηιιΐ3Γ6ΐη), Αλί' έπεί σώζεται παρ' ίαϊν τοϋ Ασκαθάρου, τις Βούπας
και τών λοιμών τα ονόματα, σχοπητέον, ε'ι άλλοις άλλαχοϋ τϊ,ς Ελ
λάδος όνόμχσιν, ώσπερ πάλαι, ούτως και νύν, οι αυτοί ΐχ3ύες χχ-.
λουνται. Τούτοις δέ προσσημειωτέον , ότι χχ'ι ,τον τταρά τω Οππιανω
(Αλίευτ. Γ, 34ο) Κάν5αρον ό σχολια-ίις έξηγούμενος φησι, «Δύο.
» ο*έ εΐ&} κα»5άρων το ρ,έν 2ν ό καλοΰσιν οί πολλοί, Τριχαϊος'
το ό*ί έτερον Γομφαρϊοις όροιον». Και τον #έν Ύριχαϊον σεση-
μείωται ϋί» (άνωτερ. σελ. 56) εκ τοϋ αϋτοϋ σχολιας-οΰ της Άρίσαης
όνομα είναι. Τομφάρια δε (ά οί παρ' γ,μιν αλιείς Τοφάρια, και
Γ ο υφαρια, καλοϋσι), τάς παρά τοϊς άρχαίοις λμίας λέγεσΆαι φησ'ιν
ο αυτός αχοΐιαςγ,ς (Οππιαν. Αλίευτ. Α, ιιϊ) «Αμίαι, γόμφοι, τά
» γομφάριχ »• <5ν ίμνημόνευσι και ό Πτωχοπρόίρορος *ν τω Κατά
Ηγουμένων ποιιίρατι ( ςίχ. 4^6),

Εκείνοι τα γομάρια , τάς ΐσχας , τα φησία.

Εικός ίε τας άμΐας , Γόμπους (ώσπϊρ και οί παρά τοϋτο καλούτ


μενοι Γόμψιοι οδόντες), ώνομάσ^αι, δια τ'ο διάφορον των οδόντων
τοΰ ζώου- τοιούτους γάρ φέρει τους όίόντας ή Χμίχ (Γαλλ. Βοηίΐοη)
ως•ί και των ισχυρότερων ιχθύων περνγινεσδαι , κα5ά ρνισιν Δρις-ο-
τε'λ>ΐς (Περί ζώων ίς-ορ. 3', 3^), « Εχουο-ι δε οδόντας ισχυρούς" και
» ήδη ωπται και άλλα και Αάμια εμπεσοΰσα και καθΐλκω,^εϊσα » .
Καταρρονοΰσι δ'ε χαί τών δελφίνων αυτών , ως $»ισιν Οππιανός (Αλίευτ.
Β, 554)•

■ ■■ - ■ ' Ούο" άλε'γουσι


Δελφίνων" μοϋναι ίέ κατάντια δηριόωντχι.

Διο και, Τρώκτ>ις, συνωνύ/ιως έκαλεϊτο ή Κμίχ' ταύτην γαρ υπό


τώ ονόματι τοΰ Τρώκτου 'ιςόρηχεν Αιλιανός (Περί ζώων ίο*ιότ»τ. Α. , 5).
« Τρωκτ>ις, φάγος» φησιν Ησύχιος, και, «Τρώκται, κακούργοι».
Αρΐ7θτέλ»ς (Περί ζώων ίς-ορ. ή , ι3) τάς άμίας περί Δλωπεκόνν>ισον
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΪΔΡ ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. κά.• ηη
και έν τνι Βιςωνίδι Ιίμνη γίνεσθαι λίγεε μάλι~α. Ο ό*έ Αρχέςράτός
Γ«ί Βυζαντίας προηρειτο , λίγων (ττα,οά τώ Α5/)ν. σελ. 278),

Τ>ιν σ" άΐλί'αν φθινοπώρου, όταν πλειάς καταίύν>},


Πάντα τρόπον σκεύαζε. Τί σοι τάίε ριυ,^ολογεύω ;
Ού γαρ μη σύ διαφθίίρης γ', οΰδ' άν έπι,^υριίς.
Εϊ <?' ε,&έλεις και τοϋτο σαψεναι, ω }>ίλε Μόσχε, \
Ον τίνα. χοή σε τρόπον κείνων οΊα^εϊναι αριςα'
Εν συκίίς φύλλοις, και όριγάνω ού ράλα πολλί"
Μη τυρον, ρ») λίρον- απλώς ο" ούτως Άεραπίύσας
Εν σνικϋς ^ύλλοις, σχόινω χατάδησον άνωθΐν.
Ει£ ΰπο Βερμην ωσον εσω σποίόν, εν φρεσι καιρόν
Γιγνώσκων , όπότ' ές-' όπτί , κα'ι μη κατακαύσ»ις•
Ες-ω ό" άύτή σοι Βυζαντίου έξ ερατεινού ,
Εΐπερ έχειν άγαΒην έ5έλεις. Κάν εγγύς άλώ που
Τούό*ε τόπου, κε&ιίιν λ«ψει. Τ>ιλού σ"έ Βαΐάσσης
ΕλλησποντίάοΌς χείρων' κάν κεϊνον άμείψης
Αιγαίου πελάγους εναλον πόρον, ούκέ5' ό/χοία
Γίγνεται, άλλα καταισχύνει τον πρόσΒεν ΐπαινον.

Κ,αϊ ταύτα ριέν Ό Αρχέςρατος. Περί <?έ τϊίς δυνάμεως ίκέσιος (παρά
τω αύτ.) « Εϋχύλο^ς ριέν αύτάς είναι και άπαλάς, προς ό*έ τάς έκ^
» χρίσεις μέσζς, τ,σσον αε (γρ. ίσσόν τε) τροφίμους ί> λίγεί,
κά» Σάλπαι.] Αϊ τω αύτω κα'ι νύν ονόματι και γενεί κάλου ιχέίΐάί
Σάλπαι, και παρ' ίνίοις Σ άρπα ι* καϊ σημειωτέον , ότι η άύτή Λά-
^ορος γραρίι η ίιά τού ρ" εϋρηται κα'ι έν τισι των αρχαίων αντιγράφων
τοϋ Αρις-οτέλους ('ίό*. Ζνεϊδίρ. Συνωνυμ. Ίχθ. Αρτεδ. σελ. 94)• Αρχε'-
ς-ρατος ού πάνυ τι οΌκιράζει την σάλπ^ν φησι γαρ {παρά τω Αθηνί
σελ. 3α ι)'
1 Σάλπυν ίέ κακόν ριέν έγωγε
ίχ,ϊΰν εις αΐε'ι κρίνω- βρωτή δε μαλιςα
Ες•ί 5εριζοριένου σίτου. Δαδί ο'' έν Μιτυλήν») „
Αυτήν. " ——— :———

Εκάλουν ό*έ τάς σάλπας κα'ι βόας, (παρά τω αύτ. Αθην.), έτερους
παρά τους οντάς τοϋ των σελαχωαων γένους βίας (παρά τω αύτ;
σελ. 33ο} « Σάλπια (^»ισίν Ησύχιος) ίχ^ύς ποιος, όν και Βού»
» καλούσιν »• Περί ίέ τίς δυνάμεως ταύτα παρά τώ Αθηναία ( σελ.
78 ΣΗΜΕίηΣΕΙΣ εις το ξενοκρατοτς
356) λέγει Δίψύ,ος' « Σάλπν) , σκληρά, ά'ς-ορος. Κρείσσων ί ί ί»
» Αλεξάνδρεια. , χαί ί εν τώ 5>3ινοπώρω γινομένγ,' ΰ'/ρόν τι γάρ χαΐ
» λευχόν (γρ. έξ ΕΔ, γλυκύ), έτι ίέ και άδρορον άνίνισιν ».
Ευχυλοι, δυσδιαφόρητοι. ] Τό ρέν Ευχυλοι προσε'3«κα έξ άντι-
γράφων, πις"θύρενον άλλως'καί έκ τοϋ έξις άντικειρένου Κακόχυλοι"
αντί <ίέ τοϋ ΔυσοΊαχώρ»ιτο ι, ί'γραψα έ? έτερων διορθώσεως Δυσ-
διαφόρητοι. Το γάρ δυσχερώς διαχωρειν εναντίον ές-ί τω έχορένω
Εύέκκριτοι.
Καζόχυλοι.] Η κατά Μόσχαν ίχσΌσις ρετά τοϋ συνδέσμου , Και
κακόχυλοι.
κβ . Βούγλωσσοι, ΨΛτται, κ. τ. λ.] Επι3ι τά ανωτέρω (σελ. 31} )
είρνιρένα περί Βουγλώσσου και Ψήττ»ς' οΐς νϋν προσθετίον τά περί
τϋς δυνάμεως αυτών. Διοκλίς ριέν ουν (παρά τω Α5»ν. σελ. 320 )
έν τοις ξνροτέροις καταριθμεί την ψϋτταν. Δί^ιλος <?έ (παρά τω αΰτ.
σελ. 356) φιςσί, «Ψίττα, βούγίωσσος, εΰτροψοι και ^οεϊαι». Μν>)-
σίθεος ο"έ (παρά τώ αύτ. σελ. 358) τ>)ν ψϋτταν έγκαταλέγει τοις
|>ιράν αιοΌύσι τρογΫιν Ίχθύσι, εΰόγ/,οις ο"έ , τροψ'ιμοις , πεττορένοις
ταχέως, ρή περιττώματα έγχαταλείπουσι πολλά , μηδέ πνευμάτων
οΰσι περιπο»ιτικοϊς. Εν τοϊς άπερίττοις αύττ,ν αριθμεί και ό Τραλ-
λιανός Αλέξανδρος (Βιβλ. Α, χεψ. ι5), ώσπερ και την κίχλων και τον
κόσσυ^ιον και τον σκορπίον και τόν σκάρον.
κγ. Γλαύκος. ] Εκ τις Λατινικής μεταφράσεως (Οίααςαδ) όρριιι-
3είς ούτως έγραψα, υοκιράσαντος πάλαι και τοϋ Χνεϊδέρου (Συνωνυρ.
ΐχθ. Αρτέδ, σελ. 68 και 169) τίίν γραφών, άντ'ι τοϋ Γλάνος, όπερ
ω^ειλ; γούν είναι Γλάνις. Ο ριέν γάρ Γλάνος χερσαΐόν ές-ι ζώον,
ή άλλως καλουρέν» Υαινα, κατά τόν Αρις•οτέλ»ν (Περί ζώων ίς-ορ. ή,
7> § 2)" ό ίέ ύπ' αΰτοϋ πολλαχοϋ μνημονευόμενος Γλάνις, ποτάριος $
λιρναϊός ές-ιν ίχ3ύς , ου και Παυσανίας μέμνηται (ο* 34), £»λυκώς, Την
Γλάνιν, όνοράζων. Αιλιανός ίέ (Περί ζώων ΐοΊότ»ιτ. ιδ , 1 4, ιό5, 25) τόν
τοϋ Στρυρόνος ποταρού Γλάνιν όροιον είναι ψησι τω κατά τόν ίς-ρον
ποταρόν άλισκορένω Σιλοΰρω' ο"ιό και τόν αυτόν οϋκ ορθώς ώτ,θηααν
ειναί τίνες Ίχθύν ίυσίν όνόρασι προσαγορευόρενον, κα3ά και Θεόδω
ρος Ό Ταζϊις τον παρ' Αρις-οτέλει Γλάνιν, 8ί1αηιπι, ρε3ερρ>)νεϋσας ,
χαί παρά τοις νεωτέροις ό Βελλώνιος (Περί ένϋίρ. σελ. ιο5 και Παρα-
τ»ρ«σ. Βιβλ. Α, σελ. 1 25), Σίλουρον αυτός όνοράζων τόν Στρυρόνιον
γλάνιν, τους ίέ νϋν Ελληνας Γλάνιον, >) Γλάνον, καλεϊν λέγων. Ες•ι
ίέ και ό'νορα κύρι*ν άνθρωπου ό ΐλάνις παρά Αριςο,ψάνει (Ιππ. ιοο4),
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤίΙΝ ΕΝΤΛΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. κβ'—κγ. 79
*«ι έπ&ιτον παρ' Ησυχίω' « Γλάνις, αργός" χαί έιδος Ίχ3ύος. Οι οε ,
» Γλανεός» . Αλλ' έπανίωμεν έπ'ι την ίοχιμασ^εϊσαν γραφήν τοϋ Γλαύ
κου. Τούτου την κεφαλήν ίπαινεϊ Αρχεςρατος (Παρ' Α6ην. σελ. 295),

Αλλά μοι όψώνει γλαύχου κεφαλήν έν 0λύν3ω,


Και Μεγάροις. Σεμνό; γάρ άλίσκεται έν τενάγεσσι.
Ο αύτος σ*έ και ύποκορις•ικώς ώνομάζετο τοις κωμικοϊς κα3ά και έτερα
πλεϊς-α γε'νη ιχθύων,

Α. Οϋκοϋν το μεν γλαυκί&ον; Β. Ωσπερ άλλοτε


Εψειν έν άλμη ψημί., Α. Το ίέ γε λαβράχιον;
Β. Οπτάν όλον , '

$»)σίν Αντιφάνης (τταρ' Αθην. αΰτ.). Οτι αέ περιμάχητος ην ή κεφαλή


τοϋ γλαύζου , έκλωσαν και οί μηδέν ήττον Αρχες-ράτου λίχνοι, Κίν•
ίων τε χαί Δημύλος, ων, ώς φησιν ΑΜναιος (σελ. 345), « Γλαύκου
» παρατε^έντος , άλλου ό" οϋίενός, ό μ'εν τον όρ^αλμόν κατελάβετο,
» χαί ό Δημύλος έπ'ι τόν εκείνου ΑψΆοΛμον επιβολών έβιάζετο , ψω-
» νων' Αρες και αφ«σω». Διο ααι τους προσποιούμενους ψιλο-
σοψεϊν , και τοις άλλοις την προς τα ήο*έα παρεγγυωμένους έγκράτειαν,
αυτούς ό*έ μηδέν ήττον έπτοημε'νους περϊ την των ηδέων άπόλαυσιν ,
σχώπτων ό κωμικός Πλάτων (παρ" Δ3ην. σελ. 279) ελεγεν'

— Επάν γλαυκίσκος αύτοϊς παρατε5ή ,


Ισασιν ου ο*εϊ πρώτον άψασ^αι τόπου ,
Χαϊ την κεραλήν ζητούσιν , ώς περί πράγματος"

τβυτές-ιν , ως περί τίνος θεωρήματος ή προβλήματος φιλοσοφικού ,


πεο'ι τής τοϋ γλαυκού κεφαλής ριλονεικοϋσι. Περί α"ε τής δυνάμεως τοϋ
ιχθύος Μνησί^εος καταλέγει τόν γλαϋκον έν τοϊς όυσκατεργάς-οις. Τους
παρά τω Οππιανώ (Αλιευτ. Α, 170) γλαυκούς ό σχολιας-«ς &ά το»
Κουκουβαίαι ερμηνεύει, όμωνύμω ίηλονότι Ίδιωτιχφ ονόματι, επει
δή ή Γλαύ? , τό πετεινόν ζώον ( παρ' ην ώνομάσ^η ό θαλάσσιος
Γλαυκός) ετικαίνϋν, Κουκουβάϊα παρ' ήμϊν καλείται, τοϋ ονόμα
τος παρεψ&αρμένον ίσως εκ τοϋ Κοκκοβάγη, ή μάλλον Κοκκο-
6ό η , ένοματοπεποιημενου παρά την ρωνήν τοϋ όρνέου κο κο• «Κοκ-
» κοβάρη, γλαύξ» φησίν Ησύχιος• όπερ άλλων άλλως έπιδαλομένων
Λορ5ούσ3αι, ήμϊν όΌκεϊ εις τό Κοκκοβόη τρεπτέον είναι. Ο ίέ τόν
Αρις-οφάνην (Ορν. αβϊ) σχολιάσας και Κιχκάβας ρησί τάς γλαϋκας
8ο ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚίΆΤ.ΟΥΣ
καλεϊσθαι . άμ%ρττ>$είσιης τυχόν και παρ έκείνω τϋς γραφίς άντι του
Κικκοβόας. Εΰςά&ιος <?έ (Οο*υσσ• δ , σελ. 1 479 ) *** τον άλεκτρυόνα
Κοκκοβόαν ορνιν είρϋσ£αι τώ Σοφοκλεϊ ύπολαριβάνει. Περί Ε?£ τόΌ
θαλασσίου Γλαύκου,, κάκεϊνο προσσ«ρ.ειωτέον , ώς εικός ετί σώζεσ3α£
παρά τισι τών νύν Ελλήνων αυτού τοΰνορα' έπε'ι μνημονεύει του Γλαύ
κου ό κατά την θωδεχάττην άχμάσας ΐχατονταετΎιρίΰα Πτωχοπρόίροριος
( Κατά Ηγουαεν. «97 ) >

Γλαυκούς χλωρούς καν εΐκοσι , άπάκιν βερζητίχιν'

χλωρούς λέγων τους προσφάτους, προς άντιοΊας-ολΐν τοϋ Βερζι-


τικίβυ. Ην γάρ τοϋτο ταρίχου όνομα , χομιζομένον εις Βυζάντιον
εκ των Σκυθικών ποταμών, και ιιάλις-α τοϋ Οξου, τοΰ νΰν καλου
μένου Γίών (ΟίΊιοη), ώς ές•ι ραίϊϊν έκ τοϋ συνακ^άσαντος τω
Πτωχοπροίρόρω Τσέτσου, λέγοντος (Χιλιαί. ί, ς•ίχ. 93)»

Ω^ίανούς ίχ3ύας ροΐ ταρίχους είναι νοεί,


Οΐπερ βαρβάρως και κοινώς Βερζίτικα καλούνται.
*
Απάκια ο* ώνόραζον, ώσπερ και νΰν πολλοί τών ημετέρων όνοαά-
ζουσι, τους ρ'αχίτας ρύας' όπερ όνομα. , ει άπό τών ταριχηρων τού
των 1χ3ύων πρώτων ριετηνε'χθη και εις των λοιπών, προς ίέ και τών
τετραπόίων τάς ψόας , ίσως έπλασα παρά τό έ^νικόν τών Απα-
σιακών, Νοράίων οΐκούντων ανά μέσον Οξου χαϊ Τανάϊίος τών πο
ταμών, ώς φ»σι Πο)>ύ6ιος (Τόρ. III, σελ. 2θ3 τϋς νε'ας έχί. ).
Μετά λάβρακος. ] Πις•ούται Ό Αάβραξ ώίε την (σελ. ^8) τροπίιν
τοϋ Γλάνος εις το Γλαύκος- και γάρ παρά τοις άρχαίοις συνεχώς
εςιν ΐό*εΐν τον Αάβρακα ριετά τοϋ Γλαύκου μνημονευόμενον , και τίιν
κεφαλήν έκατέρου τοις όριοίοις ύπό τών όψοφάγων ΐιμνονμένην έπαίνοις,
« ώς αΊαφόρου οντος τοϋ των "λαβράχων εγκεφάλου χαΟάπερ χαϊ τοϋ
Λ τών γλαυκών» , « φ»σίν Αθηναίος (σελ. διί), εξ ου και τ'ο Αντι-
φάνους παρε3έμ?5α ανωτέρω (σελ. 79) ραρτύριον. Διάφοροι ίέ ϊσαν
οί περί Μίλ»ιτον λάδρακες, κα£ά οΝιλοΐ Αρχές-ρατος (παρ' Α3»ν. σελ.
3ι ι ) όΊά τούτων

Λάμβανε ο"' έκ Γαίσωνος, όταν Μίλϊΐτον ΐχηαι,


Κεςρέα τον κέφαλον , και τόν ϋεόπαιδα λάβρακα.
Εϊσ'ι γάρ έν^άί' άρις-οι' ό γάρ τόπος ές-'ι τοιούτος.
Πιότεροι ό" έτεροι πολλοί, Καλυοωνί τί κλεινΐ,
Αμβρακία
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΙΏΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρι. κγ'. 81
Αριβραζία τ' έν'ι πλουτορόρω, Βολ£ή τ* ένί λίριν»Γ
Αλλ' ούκ εύώίϊ? γα-ρός κε'κτνινται άλοι^ήν,
Ούί' ούτω ίριριεΐαν. Εκείνοι ί' εΐσίν, εταίρε,
Τήν άρετήν 3αυριας•οί. Ολους ο" αυτούς άλεπίς-ους
Οπτήσας ΜΑ ΥΔΚΟΫΣ ΧΡΗΣΤΩΣ προσε'νεγκε οΥ άλιχιις.
Μυίέ προσέλ5)-, ΣΟΙ ΠΡΟΣ τουψον τούτο ποιοΟντι,
Μήτε Συρακόσιος (ζη,ϊεΊς, ριήτ' Ιταλιώτης.
Ού γάρ έπίς-ανται χρ»)-ού; σχενχζέμεν ίχνύς'
Αλλά οΊα^είροντι κακώς τυρούντες άπαντα,
ΟΞΕΙ ΤΕ Ι'ΑΪΝΟΝΤΕΣ ύγρώ και σιλρίου άλριΐί.
Των αε πετρχίων ίχ^νΛων τών τρισκαταράτων ,
Πάντων είσ'ιν άρι-οι έπι-αριε'νως ίιχθεϊναι,
Και πολλάς ίίέας χοαψώ; παρά ααιτί ίύνανται
Ο βαρίων τεύχειν γλίσχρων ήίυσριατολήρων,
Τών επών τούτων τον εννατον και οεκατον ς•ίχον, ούτως πάλαι (ΐί.
Α3ήν. Τόα. Δ τών στια. σελ. 3'20 τής τελευτ. έκίόσ. ) Λώρ^^υν, ούκ
οιο" ει πιθανώς*

Οπτήτας ΜΑΑΑΚΩΣ, ΩΣ ΧΡΗ, προσε'νεγκε οΥ άλρι>)ς.


Μΐϊΐίέ προσε'λ3>3 ΣΟΙ ΠΟΤΕ τουψον τοϋτο ποιούντι.
Η οβ γραφή τοΟ τεσσαρεσχαιίεκάτου ίσως ούτως είχε το πάλαι εν άν-
τιγράψοις έτε'ροις. (

ΟΞΕΙ Τ' ΕΝΡΑ1ΝΟΝΤΕΣ ύγρώ κα'ι σιλρίον άλρΐί).

Γαίσωνα ο" Αρχές/ρατος όνοριά^ει τί)ν παρ' άλλοις καλουριε'νιιν Γαι-


σωνίία λιρινην , μεταξύ Πριήνης και Μιλήτου ένουριε'ντιν τή 3αλάττ»ι
ώς ^σιν αυτός Αθηναίος (σελ. 3ΐ2). Βολβή ο"έ , ή Βόλβη, ή"ς και
Θουκυ<ίίο\]ς (Α, 58, και Δ, ιθ5) ριέριν>;ται , λίριν» τής Μακεδο
νίας έςΊν , ού ρακράν άπε'χουσα τού ποταμού Στρυαόνος. Και περί
ριέν τών Κε-ρέων έρούριεν πλατύτερον έν τοις εξής. Περί ίέ Λαβράκων
Ικέσιος (παρ' Α5υν. σελ. 3ιο) ψηαϊν ότι, « Ευ^υλοί εΐσι και ού
» πολύτροποι- προς ο*β τήν εκκρισιν ήσσονες, εύς-ορία <ίέ πρώτοι κρί-
» νονται»• οις προςίΆζι κα'ι έκ τοϋ Γαληνού (περί τραγ. ίυνάρι.
σελ. 345 ) ότι ούτε τρέ^ουσι οαψιλώς , και ό*:αρορούνται θάττον.
Τόν <ίέ Γλαύκον Ιπποκράτης (Περί Αια,ίτ. Β, § 1 8 ? σελ. 22 1 ) έν τοις
ξηροτάτοις τών ίχ3ύων καταλέγει, ώσπερ κα'ι ό Φιλότιαος (παρά τώ
Γαλην. Περ'ιτρο}). ίυνάμ. Γ, σελ. 547) *ν Τβ*ί ϊχληρο-άρκοις. Λε'γει $«
Ζ
'8ϋ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ 2ΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
γ.αι Ό Μνηαί3εος (παρά τώ Α^ην. σελ. 35^) τους γλαυκούς συσκατερ•*
γάς•ους μεν είναι, κατεργασ3ε'ντας ^ε> τρο^ϋωτάτους. Σκληροσάρκους
αυτούς, ώσπερ και τόν λάβρακα, και τον όρ^/ών, και τον κόκκυγα, και
την ν.*ρίδα, λέγει και ό Τραλλιανός Αλίξανσρος (Βι6°λ. Η, 3 καί Θ, 3).
Και Ό ρ.έν όρρώς έσωσε και παρ ίρ.ΐν το ϊΛον ο^ορια , ό τίνες των
χυοαίζόντων μεταθέσει των ς-οιχείων ρ ορό ν προψέρανσι' και έτίροις
ό*έ όνόρ-ασιν είσίν οι τών ήμίίτέρων καλοΰσιν αυτόν, οίον Αχελού-
ίαν, ϋ Χε λούίαν , και Πετρόψαρον, ως ψ-ηυιν ό Βελλώνιος (Περί
τών ένΟίρ. σ;λ. Ι99ι *α' Παρατήρήσ. Βι6λ. Α, χερ. 3ο). Και τούτο
ρέν, ώς αρις•ον τών πετραίων ίχ3ύων νομιζόμενον , κατ εξοχήν Π ε*
τρόψαρον χρί,ναι καλ.ην ίσως ώήλισαν, και ού παρά τον άγιον
Πέτρον, ώς εϊκασεν ό Γεσνηρος (Περί ΕνύοΌ. σελι ^53 )' εκείνο ίέ ,
ίσο^ς Λά τίιν παχύτατα τών χειλέων έχει γάό αυτά έπίεικώς σαρκώδη.
Τοΰ ό*έ Κόκκυγος τό νεώτερον ον.μα σεσηριείωται έν τοις πρόσϋεν
(σελ. ^ι ). Λείπε,ται ή Κ»ρί{> ουπώ εγνωσμένος ίχ^ύς, ό αυτός ίσως
τΫι παρά τώ Οππιανώ ^Αλιευτ. Α, 129 κα'ί Γ, 187) /χ»!<ϊέν ράλλον
γνως-ϋ και διαψόρως γραρορε'ν»: ΚιρίόΊ, Κιρρ'ίάΊ, -η Σχιρρίάι,
Λέγει <?έ κα'ι Ησύχιος• «Κιρρ'ά, ϊχ^ύς ποιος». Μών ό παρ' ήριΐν
Τσίρος ί Τσίρος;
Εοι/.ε γάρ πάντα αύτώ.'] Οΰ ίϋλον ει τ*ι γεύσει, υ> τώ σχήριατί λε'γει
έοικέναι τον Γλαϋκον τω Λάδρακι. Ο ριέν Αάβραξ εγνω-αι π'άσιν , ώς-',
εί ίν ωσαύτως εΐίέναι και τον Γλαϋκον όποιος τίς ές•ιν ίχ5ύς, ίν αν
παραβαλίϊν αυτόν, έρευνήσαντα και τό σχη,«α και την γεϋσιν, προς
τον Λάβρακα" Λ' ό οκοπητεΌν , ει που της ΕλλάοΌς σέσω-αι, ϋ αυτό
' τοί!νορ.α τού Γλαύκου, ί , ω καλεί αυτόν ό τοΰ Οππιανού σχολιας•ίις,
ή Κουκουδάί'α (ιό*, άνωτε'ρ. σελ. 70.) , ίνα κατάό\]λος γένητα* ό
τέως αγνοούμενος ίχ£ύς. Ού γάρ ευχερώς πεις•έον τοϊς οϊορένοις τόν
παρά τοις άρχαίοις Γλαϋκον τόν αυτόν είναι κα'ι όν οι νεώτεροι ύπό
' τώ τών κυνών γένει τάττουσι, 8(]ΐι;ι1ιιη< Οίαιιαιηι (Γαλλ. Οα§ηοΙ
"Μαηο) καλούντες. Ούτος ρ.έν γάρ κητώό*ης ές-'ιν ίπι πεντεκαίαεκα ποίων
μέ-μΆος ώς ίπι τό πολύ προήκων , ώς ρησιν ό Λακεπε'ίης ( ΗϊβΙοΪΓ.
ηα/ιΐΓ. άαι Ροΐαοηχ , Τοηι. Ιί,ρα§. 1 45, έάΙΙ. 1799)" τον &*
παρά τοις άρχαίοις γλαϋκον μίτι τηλικούτον ϊχ3ύν είναι, ο\]λοϊ και τό
παρατε5έν έν τοΐςπρόσ^εν^σελ. 8ο) τού Πτωχοπροίρόριου μαρτύριο* ,
Γλαυκούς χλωρούς κάν είκοσι. —————^~
Εί γάρ κα'ι όψο$>αγίς-ατοι κα'ι τις γας•ρός ίττονες «σαν οί κατ' εκείνον
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. κγ'. 83
οσιώτατοι τών κοινοβίων Ηγούμενοι, ούίέ ενα μέντοι γλβύκον τ«λι-
χοϋτον το μέγεθος, μήτι γε είκοσιν , ειχον άν παρατίΖίτΆιι.
Ηττον.] Οι/ϋε τούτο πάνυ σαφώς αναφέρεται προ; τα προηγούμενα"
?οικε ρέντοι λέγειν, ότι Λάβραξ και Γλαύκος ηττόν εΐσι σ/ληρόσαρ-
κοι και δύσφϋχρτοι τών Βουγλώσσων και των Ψηττών" όπερ ίσως
ούκ ήκρίβωτχι. Ει δε γράφοις, Ηττων, ό νους ε~αι, ότι τοσούτον
λείπεται ό Λάβρας! και ό Ι λαύκος εΰς•ορ:ία τών Βουγλώσσων κχ'ι τών
ψίίττών , όσον προέχει τού Σκάρου.
Προφέρει σε σκάρου.] Τουτές-ιν ό Γλαΰ,κος και ό Λάβρχξ κρείτ-
τονε'ς ε'ιβι τοΰ Σκάρου. Ούτως ε-ιξχ, δοκιμάσαντος τήν ζ-ίςιν και τοϋ
Γεσνήρου , αντί τοϋ, Προφέρει ό"έ σκάρου ελλοψ. Και ταύτα
ριέν περί της ς-ίξεως" περί ίέ της γραφής επέχω, εϊτε σκάρου γρη
•/ράφειν , ώς φέρουσιν αί έκαοσεις και ό Λατίνος μετχφρχςτ,ς , καϊ
■προκρίνει Ό Γεσνηρος , είτε σπάρου, ό φέρεται εν τισι τών αντι
γράφων και έν τη κατά Μόσχαν έκίόσει τού Ματθαίου. Και οΌκεΐ (ΐέν .
πιΆχνωτέρα είναι ή πρώτΐ) γραφή' άλλ' έπειί») έν τοις έξης (τμ. λί )
πλατύτερον πραγματεύεται περί τού σκάρου, Άεωρήσωμεν ένταί3χ
περί τού όνόαατος, και τής δυνάμεως τοϋ σπάρου, περί ου οΰδ'εν οϋ-
δαμοϋ άλλαχού λέγει ό Ξενοκράτης. Τό ριέν ουν όνομα, Σπάρος,
έσωσε και ή συνήθεια. Πεοί ο"έ της όυνάαεως, κατά μεν τόν Δίφιλον
(παρ' Αθην. σελ. 356), «Σπάρος, δριμύς, άπχϊόσχρκος, σ£ρομο; ,
» εύς-όριαχος, ουρητικός- ταγηνι-ός ίέ, αυσπεπτος»• ί/.έσιος οϊ φησι
(παρά τω αύτ. σελ. 020 ) «Εύχυλότερον είναι μχινίδος, και άλλων <?ϊ
» πλειόνων τροφιμώτερον» , ριαινίία (Γαλλ. ΜεικΙοΙβ) λέγων ϊχδΰ-
ίιον παραπλήσιον ριέν, αλλ ούχ, ώς ύπείληφεν ό τόν Οππιανόν (Αλιευτ.
Α, ιο8) σχολιάσας , πλανηθείς υπό τίίς όρ-οιότητος , τό αΰτ'ο τη
σμαρίδι. Σέρουλαν ονομάζ-ι τίιν μαινίδχ ή παρ' νιμίν συνήθεια, ώς
φησιν ό Φορσκώλιος {Όε$οπρΐίοη. αηϊηιαί. ρα§. ΧΡ). Και τό ριέν
Σερ ούλα ϊοικε παρά το τών Ιταλών ΟΪγοΙο (Γαλλ. Οπ'βΐΐβ), συγ-
χυ,^είσης και &3ε (ώς και παρά τω σχοϊιαζϊι τοϋ Οππιανού) τη σμα-
ρίίι (Γαλλ. Ρίο»Γβ1) της μαινίδος. Και γάρ την μαινίδα Οϊιοΐο
καλεΐν τους Ενετούς φησίν ό Βελλώνιος (Περί ένύόρ. σελ. 2'26-2?8),
προς&ε'ις,. ότι και Γραικών, έν Αγκώνι τίς Ιταλίας τετχρν/ευμένας
σμαρίδχς ωνουμένων , ηκηκόει ΟιγοΙϊ (γίρολι, η σίρολι) οϋκ ορ3ώς
καλούντων αύτάς. Ού ρήν άλλα και παρά τοις άρχχίοις εϋρεϊν ες-ι την
τοιαύτην σνγχυσιν, οίον παρ' Η συχίω, « Σμαρίδες . . . Ίχ3ύδιχ μικρά
» αριςα' οι δε, τάς μχινίδχ;. ίσως δε και παρά τρις νεωτέοο'ς ό
Ζ 2
84 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΊΌΪΣ
Σοννίνιος (νο$α%. βη &Γβο., Τοτη. II, ρα§. 2 1 1 ) συνίχϊε ταις
μαινίσι τάς σμαρίαας. Ταύτας γάρ ού Ιμιναρίδας (8πιΠΈΐηϊ(3&) κα-
λούμεν, ως γησιν, άλλ' άπαραλλάκτως , καθά και οί αρχαίοι, Σ α α
ρίδας" και ωαπερ ταύτας και α"ίχα τοϋ σ" ελεγον εκείνοι, Μαρίίας,
είκότως άν αϊ ριαινίίες και σμαινίΰες αν λε'γοιντο, παρ' ο ίσως
αν εΐεν αί σααιναρίσ'ες ϋ σριιναρίσ'ες' Τι) σε αλ/ιθές όνομα το
παρ' ήμϊν τίς μαινίδος ε'ίη αν τ'ο Μανόλι, (παρα$)3αρέν παρά το
Μαινύλιον ΰποκορις•ικόν τοϋ Μαίνΐ), παρ' ό και ή Μαιν'ις), ει
πις-εύειν εξ^ν τω τριγλώσσω Αεξιχογράγω, γράφοντι, « Μβηίΐοΐβ,
» ούσ. θΛ έϊοΌς ιχθύος, μαινϊς, κοινώς μανόλι»" άλλ' όπερ ουτός
Μανόλι λέγει ταύτόν είναι τη Μαινίίι, ό Ί,ομαυίρας έν τω Λέ|ικω
παραπλιίσιον είναι ^«σι τω θύννω , « Μανόλι, Βρεοϊβ άί ρβ80β^
» £Ηηί1β 3.1 Ιοηηο». ΟρΆώτερϋν Ό Γίλλιος (παρά τω Γεσνήρ. Περί
τόίν ενύδρ. σελ. 6ΐ4) ί'/.ουσε Μαινούλας καλούντων τών Γραικών
τάς Μαινίοας" ό προδήλως παρά ττιν Μαινύλ>)ν παρϊ,χτάι, ύποκορι-
ς-ικόν ουσάν τϋς Μαίννις ωαπερ και τϊ;ν Μαινίάα. Και ταύτα ριέν περί
τοϋ ονόματος. Περί σε τί,ς δυνάμεως Ικέσιός ^?ισι (παρ' Α6»ν. σελ.
5ι3) τάς μαινίδας, (I εύχυλοτέρας είναι τών κωοιών , 'λείπεσ,θαι ο"'
» εϋςομία κα'ι τω προς τίϊν εκκρισιν τις κοιλίας σονεργεϊν ». Επ>!-
νούντο παρά τάς αΎ),ας αί έκ Λιπάρας και αί έκ "Καρύς-ου μαινίδζς
(παρά τώ αύτ. σελ. \ και 295).
κσ". Ελλοψ.] Ούτως έγραψα, άντ'ι τοϋ Ελωψ, «, ώς ξέρεται εν
τί τοϋ Ματθαίου έζδάσει, Ελλωψ" Ελλοψ •νάρ κα'ι παρά τω Αρις-ο-
τέλει, και παρ' έτε'ροις. Ην ό*έ τούτο πάλαι κοινόν άπαςαπάντων ιχθύων
έπίδετον , Λα τό ςέρεσ3αι έπος , τουτές-ι Φωνίς' « Τους ιχθύς καλεϊν
» Ελλοπας, οίον ϊλλορ.έν»•/ν τίιν οπα και χαθειργομένην έχοντας» ί »ασΙ
Πλούταρχος (Συμπόσια/., ιή, 8 § ι), και Αθηναίος (σελ. 5θ8). Ϋςερον
δε προσ^γορικώς ίχδύν -ωνόμαςαν Ελλοπα, ός κατά μέν τινας'ό άύτό{
ές•ι και Ό παρά τοις Ρωμαίοις καλούμενος ΑΐίρβηδβΓ, Ακιπιίσιος
(Αθ>5ν. σελ. 294) ; ε'^°5 ων τοϋ καλουμένου τοις Γάλλοις Εΐι1Γ£60η,
καθ' έτερους σε τω ανωτέρω (σελ. 56) ύμνιίθέντι ύπ' Αρχες-ράτοι»
Ροίιακώ γαλεώ. Ο μεν γάρ Αθηναίος τόν Αρχές-ρατον έν τοίς τον
αυτόν δπειλ»ΐφόσι τόν ελλοπα τω γαλεώ καταλέγει" αυτός με'ντοι Αρ-
χές•ρατος ίιαοόρους ΐχθϋς όνομάζων ίίίλός ές-ι τώ έκεϊ ριέν ^{ι ρ;ν>5-
ρονεϋσαι τοϋ Ακιπησίου" τόν σε εϊλοπα, ώς έτερον και τοϋ γχλεού
κα'ι τοϋ Δκιπ»ισίου, εν τοίςίε ίϊΐλούν τοϊ; επεσι {^παρ1 Δθ^ν. σελ.
5οο)•
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, κί'—χ». 85
Τον ί' ελοπ' βσθε ράλις•* Συρακούσαις . ένί κλειναϊς,
Τίν γε κρατις-εύονθ''. Ούτος γ1*0 αυ ές•ιν εκείθεν
Τ«ν αρχήν ■γεγονώς.. . καν >) περί νιίσους,
Η περί τίιν αλλ>ιν που άλω γίν , $ περί Κρίτην ,
Αεπτός και ς-ερεός και κυριατοπλίιξ άρικνεϊται'

ί>ν τον τρίτον ςίχον ίΎΚοι άλλως παρίνεσαν άναπληροϋν, παριίόντες


τόν ίεύτερον, οϋίέν ίττον ονθ' ίοιαρτ^ριε'νον. Γρά^ε τοίνυν , εϊ άπο-
°εχ>ι τίιν ήμετέραν διόρϋωσιν'

Τόν γε κρατίιτεύονθ'. Ούτος γάρ απεισιν έκεϊθίν


Τίιν αρχήν γεγονώς' ώς αν λ^ρθί περί νήσους.

Ούτος ριέν ουν ό παρ' Αρχεςράτω Ελλοψ οϋίέν εοικεν εχειν κοινόν
προς τόν τοις Γάλλοις καλούριενον ΕΐιΐΓ§βοη , ίρϊν σ*έ, Μερσίνι,
και Ξυρύχι και Σιρί^ι* ών το μ'εν Μερσίνι ίσως παρά. τό τϊς
Μουρούνας ές-ΐν όνομα, ω καλοϋσιν ενιοι των ημετέρων τόν Οξύρρυγ-
χον, καίπερ τ»ί Μυραίν») (ίο", άνωτε'ρ. σελ. 5ο) ριάλλον προσήκοντι*
το αε Ξυρύχι (τι) χειρόνως προφζρόμενον ΊιρΊφι), ότι παρ' αυτό
ες•ι το Οξύρρυγχος, περιττόν και λέγειν. Τα αε ύπό τών νεωτέρων
ερευντιθέντα περί τοϋ παρά τοϊς άρχαίοις ίλλοπος, και μαχρότερχ
οντά « κατά τλν ήμετέρχν πρόθεσιν, και τά πολλά ετι αμφισβητή
σιμα , Ό βοΜμενος εΐοεναι, έπίτω τόν Βελλώνιον (Περί ένΟίρ. σελ. 99)»
τον γαΧ).ις-Ί μεταψράσαντα το Περί ζώων ίς-ορίας τοΰ Αρις•οτελους
( Τοιη. ΙΙ,ραξ. 3ο3), τόν Σνεϊίέρον (Συνωνυμ. ϊχθ. Αρτεο*. σελ. 1^4
κα'ι 329, χα' σημειώσ. εις τον Αίλιαν. Περί ζ. ίαΊότ. σελ. 5^3) και
έτερους. Τοϋ όξυρρ'ύγχου τούτου τά ώά ταριχευθε'ντα αποτελεί το παρ
ήμϊν εν πλείςτι χρ«σει Χαβιάριον.
κε'. Ηπατος γ> Μαζε'ας. ] Ηπόρνίται και περί τοϋ Ηπάτου πρώτον
μεν, όποιου τινός ιχθύος τών παύ ήμϊν εςιν όνομα, είτα και περί
τοϋ Συνωνύμου ονόματος, ό πάρα μεν τω Ξενοκράτει ές'ι Μαζε'ας,
παρά αε τω Αθ>]ναίω (σελ. 3οι), πολλώ διάφορον, Λεδίας, καΟά
(ρησι και Αρχές-ρατος•

Και λεβίαν οε λαδεΐν, τόν χ' ίπατον, έν περικλύς•ω


Δΐλω και Τ«νω. ——————^—————

Εξ ών ατ,λον ότι οϊ ϊπατοι, ί λεβίαι, θαλάσσιοι είσιν ΐχβύες, κα'ι επομένως


διάφοροι τών παρ' Ησυχίω λεβίων, ους εκείνος λιμναίους ΊχΆνς είναι
86 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
λέγει. Διό τινε; το Μαζέα; εις το Μάζεινο;, η Μάζινο;, τρέπειν
δεϊν ώήΆνσχν, ΐν' ί τοϋ τών Γαλεών (ϊό\ άνωτε'ρ. σελ. 43 , και 70)
γένους και ό Ηπατο;. Και έοίκασι μέν εικότα λέγειν, εϊ τις συλλογί-
σαιτο, τούτο μέν, ότι και ό Αιλιανό; (Περί ζ. ϊό\ότ>ιτ. ιε', -ΐι') τήν
ίαλασσίαν Γαλ»;ν (ϊ<?. άνωτε'ρ. σελ. γ1 ) τ>)ν αυτήν εικάζει είναι τώ
Ηπάτω1 τούτο ίέ, ότι τό καλούμενον παρ' ήμΐν Μαζός, ί Μαζίον
(ιό*. Βϊλλών. Περί ένύόρ. σελ. 1^4, και Σομαυέρ. Λε;ικ. λε'ξ. Ψάρι,
Κατάς-ιχ. Ψαρ.), τού τών Γαλεών και αυτό γένους ές-ί. Αντίκειται
ό*ε τούτοις πρώτον μέν, ότι ό Ηπατος, ί Μαζέας, έν τοις υγιεινοί;
τών Ίχβύων τάττεται ύπό τοϋ Ξενοκράτους, τό τών Γαλεών γένος ανω
τέρω (τμ. ιδ ) έν τοις χαχοχύ^οις και βοαμώόεσι, καϊ ΰλϊΐς όλκιμου γονι
κοί; τάξαντο;" (πει,^*, ότι και ό παρά τώ Αίλιανώ Ηπατο; έτερος ές-ι τοΰ
παρά τοϊ; άλλοι; Ηπάτου , (Σνεΐίέρ. σ>)(χε(ώσ. εις τον Αΐλιαν. σελ; 485),
και ή παρ' έκ^ίνω Γαλή έτερα έ-ί τών Γαλεών. Έναεχεται τοίνυν ,
όδσπερ εκείνο; Ηπατον ώνόμασε τήν 5αλασσίαν Γαλίν, οϋτω; και παρ'
ίμίν Μαζον, ί Μαζίον, όμωνύμω; καλεϊσδαι τών γαλεωίών ϊχδύων
τίνα, έτερον τού Ηπάτου. Μνημονεύει τοϋ Μαζοϋ έκ τών αρχαίων και
ο Επίχαρμο; ( παρ' Α3υν. σελ. 022), ά'οίΐλον όν τίνα λέγει Μαζόν.
Αιλιανός ίέ (Περί ζ. ϊίίοτ. © , 38) και Πρόβατα, και Πρέποντα;,
ονόματα και ταΐτα ιχθύων έτερων οΰοέν μάλλον γνω-ών , έκ τοϋ
Οππιαν&ϋ (Αλιευτ. Α, 1 46) πχρεύ.τ,ψως , συγκαταλέγει τοϊ; Ηπάτοις,
ους Ό Σουίτας κακώς ετρεψεν εϊ; τού; ϊπάτου;, και κακιόνω; συνέχεε
τοϊ; προβάτοι; τε και τοϊ; πρέπουσιν « Υπατοι, ειίο; ίχθύο; κ«-
» τώίους , οί καλούνται πρόβατα και πρέποντε;. Αρι5μοϊτο
3> ίέ (γρ. έκ τοΰ Αΐλιαν. Αρι^μοϊτο ό" «ν έν) τούτοι; και ό
» όνος». Ο όε Ρονίελίτος Ηπατον (οΊά^ορον τού παρά τώ Βελλωνίω
Ηπάτου) ϊχ5ύν καλών, τον αυτόν είναι ρ)ίι, και τον παρά τοϊ; νεώ
τεροι; Ελλ*ίτι Σείπουρον όνομαζόμενον (ιό*. Γεσνίρ; περί ένύο'ρ.
σελ. 4^8), συγχέα; ίσως τώ Τσιππούρα, ό έτερου ίχ5ύος, τοδ
Χρυσό ψ ρ υο;, όνομα είναι παρ' ΐμίν, έν τοις έξίς (τμ. λή) είρή-
σεται* Τούτοι; προς-ίΆει και τίιν σύγχυσιν τών αρχαίων ονομάτων*
τόν γάο Μαξεινόν, « Μαζινόν, 3 Μαζέαν, Λαζίνήν Ησύχιο; ονομάζει"
« Καζίνης, γαραδρίας, χαλαρίας ίχδύ; »• έν οΓ; το γοϋν δεύτερον όνομα
τρεπτίον εις τό , Γελαρία;, ί Χελλαρία;, ίνα συνάό\) (εϊ γε συν-
ωοιαν όλως ές-ΐν εύοεΐν έν τοϊ; ούτω συγκεχυμένοι; και σκοτεινοί;)
όί; 5>ϊΐσΊ Δωρίων (παρ' \5τ,ν. σελ. ι ι8) <ί Ενα όίντα ίχ5^ν, πολλών
» ονομασιών τετυχ^κέναι* καλεϊσδαι γάρ και Βάκχον , και όνίσκον ,
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝνΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. χς-'. 87
» χαι Χελλα'ρτιν »• ί οΓς λέγει Εϋ^ύϊίΐμος (πχρά τω αϋτ. σελ. 3ΐ5),
κ Οί μέν Βάκχον καλοϋσιν, οί ίέ, Γελαρί»;ν, οί ίέ, Ονίσκον ».
Και ταύτα μέν τα σπουίαϊα τοϋ πράγματος, περί ων έ,τέχειν άμει-
νον" ει ό*έ τι των τϊ,ς εύτραπελωτέρας Μούσας έγκαταμίξαι το»; είρη-
ρένοις έγ>εϊται, λεγέσ,^ω και, ότι κεκλιμένου προό\}λως τοϋ Ηπάτου
πάρα το Ηπαρ, ί Λά τλν προς τό σπλάγχνον έμγέρειαν τοΰ χρώ
ματος, ώς εοΌξε τώ Βελλωνίω, ί οΥ, έτέραν τινά νομισ^εϊσαν προς
εκείνο ομοιότητα, και 3άτερον των παρ' Α5»ναίω ονομάτων, ό Λε-
<?ίας, εϊ» άν {ίπατίας τή Γερμανών ^ωνί" Ι,ι•Ι)<;ΐ" γάρ παρ' έκείνοις
ονομάζεται τό ίπαρ.
Τρυφερός μέσως. ] Συνάίίΐ τούτοις ό Γαλ»νός ( Περί τρορ.. ουνάμ.
σελ. 3/|6), «Και τους ίπάτους καλουμένους... εν τώ μέσω.κα5-
» »ςτ}χέναι γίνωσζε τών 3' άπαλοσάρκων καίτών σκληροσάρχων' ουπω
» μέν γαρ εϊσι σκλ>;ρόσαρκοι , των ακριβώς ο"έ. άπαλοσάρζων άποτ
» λείπονται » .
Αελυμένος.] Συνωνύμως τώ Τρυρερώ και Εΰ5ρύπτω, κα'ι ΰπ-.
εναντίως τοις σκλ>;ροϊς και ς-ερεοϊς τ»; ν σάρκα, ά μόλις ίιαλύεσδαι
τίί μασήσει εν τοις ίξί:ς (τμ, μζ ) }»ίσει.
Κα'ι τρόφιμος.] Προσέδ/,ζα τάς λέξεις έζ τϋς κατά Μόσχαν ίχάοσίως'
έχει ο" αύτάς και ό Λατίνος μεταψραςνις.
κς". Κες-ρεύς.] ϊ"πό το τών Κες/ρε'ων (ών -ή παρ' «μϊν συνιί^εια
τους μέν μείζους Κεφάλους, τους ο" κττονας Κεραλόπωλα καλεί),
ιί>ς ύπο γενικον όνομα, Αρι-οτϊλ«ς είοΊι ίχ$ύων ύποτάττει άιχφόροις
όνόμασι καλούμενα, οίον, Κεράλους, Χελώνας (>} Χελώνας),
Σαργούς (ϋ Σαργώνας) και Μύξωνας (Περί ζ. Ίςαρ. έ, ())'
καίπερ άλλαχεΰ (6,4)» °"Ιε τ*1" Κ,έ^αλον (όν και Χελώνα φησιν ϋπ'
ένίων καλεϊσβαι) τάττων έπιόΊόλως ύ/τό τον κις-ρε'α, ούτε τον Π.εραίαν
χαλούμενον, τόν αυτόν όντα τώ Μύξωνι, ν.αϋάπερ έςι συλλογίσασδαι
έξ ων λέγει, «Ού βάσν.εται ίέ ό Περαίας άλλ' ί μύξχν τλν ά^' άυτοϋ»•
Κα3' έτερους ό"έ (παρ' Α3»ν. σελ. 5ο6), γένο; μέν είσιν οί καλού
μενοι Λευκίσκοι (ϊό\ άνωτέο. σελ. 26), ύπό ίέ τούτου; τάττουσι χ£-
5»άλους, κ:ς-ρέας, χελώνας, κα'ι μύξωνας, ους αύτο'ι μυξινους χαλοΰσιν•
Ονομάζουσι ίέ και Κε^αΧϊνόν τίνα, τοϋ χ-φάλου άιάγιρον (ίσως
τώ μι•μ3ΐι μόνω, κατά τίιν πχρ1 ίμϊν βιαψορά,ν τών κε^ραλοπώλων
προς τους κεφάλους). Και κες-ρέων ίέ εϊ<ί>ϊ χαταλέγουσιν έτεροι έτερα,
οί μέν τον Κέραλον και τον Νής-ιν' οί ιίέ τόν Σ^ϊΐνέα και τόν
Δακτυλέα' τόν μέν, ίιά τό ίλ«σσον ίυείν ίακτύλων εχειν τό
ζ 4
88 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
πλάτος, τον δε, ότι τετράγωνος χα'ι λαγαρός (τουτέςιν εις οξύ άπο-
λ^γων) ές-ί. Και χεψχλους μέν εϊρΫιοθαί ψασι^ δια το βαρυτέραν την
κεφαλήν εχειν, χελώνας οε , <?ιά το των χειλών πάχος, μύζωνας δε η
μϋζωνας, παρ' Αν βότχονται μύξαν, χεςρζας δια τό οξύ καί σφυροει-
ό*ές τοϋ ρόγχου;. ΚεΥρα γ/άρ » σψύρα' δΐο καί Ό καλούρενος 'χ^ύς
Σφύραινα, συνωνύριως χα'ι Κέςρα ωνόμαςαι (Ιδ. Σνεΐίερ. Συνω-
νυρι. ΐχ5. Αρτεί. σελ. 69, και 172)• Ηττίρ«ται ίέ περί τον Σάργου,
εΤιά τί αυτόν Αρις-οτέλης , ώς προείρτ,ται (σελ. 87)» έν τοις κες-ρεΰσι
καταλέγει. Και οι ρ;έν την διάψορον γραφΐην ϊαργώνας, αντί τοϋ
Σαργούς προείλοντο* έτεροι δε εις το Σαργίνους τρέπειν δεϊν
ωήΒνσχν. Οπως ποτέ ο" αν εγη τό άλ»;3ές , Ό έν τοις κες•ρεύσιν ούτος
σαργός, ΐχ3ύς ές-ι ποτάμιος (Γαλλ. Οβπίοη), έτερος τοϋ ανωτέρω
μνημονευθέντος σάργου, Όμωνύμως κληθείς οΊά τίνα προς τον κυρίως
όνοριαζόμενον σάργον έμψίρειαν, ώς φησιν ό Βελλώνιος (Περί ενύδρ.
σελ. 3ι6 ). Ούτως γάρ χα'ι Οξύρυγχον χεςρία έν τοις εξής εύρή-
αομιν όνομαζόμενον. Περί τίς εκλογής τοΰ Κες-ρε'ως παρε5;'ρΐϊ5α ανω
τέρω (σελ. 8ο) τά ίοκούντα Αρχε^ράτω• ίοκιρ:άζει ί' ό αυτός και
τόν έξ Αίγινας (παρ' Α3>ιν. σελ. 3ο^)»

Κες-ρέα ό" Ασίνης έξ άριφιρύτης αγόραζε*


Ανοράσι τ' άς-ειοις όριιλήσεις• «"^——--

Περ'κίέ τίς δυνάμεως , ό ρ.έν Δίφιλος ( παρά τώ Α3ν;ν. σελ. 356) φησί ,
α Κες-ρεύς γίνεται μεν χα'ι θαλάσσιος, καί λιριναϊος κα'ι ποτάρ,ιος. Ούτος
» ό"έ καλείται και όξύρυγχος'κορακϊνοςίίό έκτου Νείλου. Ηττων
» (γρ. έξ ΕΔ, Κρείττων) ίέ ό ριέλας τοϋ λευκού, χα'ι Ό ίψΒΌς τοϋ όπτοΰ'
» ούτος γάρ και εύς-όααχος κα'ι εύκοίλιος... Αευχίσχοι, κε'ραλοι, κε-
» ςρεϊς, μυξηιοι, χελίνες, ΌμοιΆ εϊσι κατά τήν προσψοράν τοϋ δε
» κεφάλου χχταδεέςερός ές-ιν ό κε-ρεύς , ίσσων οέ ό ριυξϊνος , τελευ-
» ταϊος Ό χελών ». Γαληνός δε ( Περί τροφ• δυνάμ. σελ. 344 )> τους
ριέν πελαγίους, $ι τους έν ρ,εγάλοις ποταριοΐς κεφάλους, ώσπερ και τους
λευκίσκους, έπαινεϊ' τους έν λίριναις δϊ , χα'ι μάϊιςα ταίς μι/.ραϊς ,
μηδ' άπορροΫιν έχούσαις ααψιλή , σάοχα ψηα'ιν έ'χειν β\ιννώδι> , περιτ-
τωματιχην , κακόχυριον και όλιγότρορον. Ερευνήσωριεν σ" ηδη καί περί
των παρ' ίριϊν ονομάτων , έάν πως συαβιβάσωριεν αυτά το'ις άρχαίοις.
Τους ρέν ούν παρά τώ Οππιανώ (Αλιευτ. ά, ιιι) Κες-ρέας ό σχο-
λιαςΎ,ς έρμηνιύειδιά τοϋ Γυλάρια" ω συνάδει Ό Βελλώνιος, έν ριεν ταϊς
Παρατ»ρήσεσι (Βιέλ. Α, κεφ. 53) Γυλάρια καλών, καί Λαβεβαιού
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΠΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. χς' . 8ρ
μένος τους αυτούς ίχ^ύς είναι , και τους παρ' έτέροις των Γραικών
Κεφαλόπωλα καλουμένους" έν ίέ τω Περί των ένυδρων (σελ. 2 ι ο),
αυτά μέν , Γυλλάρους, άρσενικώς, τους οε μείζους τών κεφάλων,
ων τά ώά ταριχευ,^έντα , ές•ί τό παρ' ίμΐν, Λύοτάραχον (ίίοτά-
ριχον), Κοκλάνους όνομάζων. Αχήχοαίέ χαί αυτός Βυζαντινού
όψοφάγου Μυξινάρια καλούντος κεφάλων ειίος μηρών. Και το «έν
Μυξινάριον προδήλως, παρά τον Μύξωνα ί Μυξϊνον έσχιιμά-
τις•αι τόν , ώς φ-ησι Γίλλιος (παρά τω Γεσνήρ. Περί ένύίρ. σελ. 6(55),
τοις νεωτίροις Ελλ»;σι, τω αΰτώ ονόματι, Μύξωνα, χαλούμίνον' παρ'
Ό έςι και τό των Ρωμαίων Μυξίΐ, και το των νύν Ιταλών Μι駧ΐ1β,
και τό των Γάλλων Μυ§6. Το 8ε Κοκλάνος ούχ έχω φάναι πόθεν
παρίκταΓ πλην ει μίι τις τον κορακϊνον (οΰτω ηάρ καλείσαι τον
Νειλώον χες-ρε'α μάρτυρα, παρεσχόμεθα τον Δίφιλον), εις τόν Κ,οκλάνον
βαρβάρως ιΐλλοιώσ.ϊαι νομίσει*. Οι ο*έ Γύλαροι ύπονοεϊν παρέχουσι
μτ,ποτε οι Χελώνες (3 Χειλών.ς) μετέπεσον εις τους Χειλάρους και
Γυλάρους. Οί οε Λευκίσκοι, ων και Γαληνός (Περί τροφ. αυνάμ. σελ. 545)
μέμνηται, ούοενί τών κεφάλων σΊαφε'ροντες ί τω με"/έ5ει και τί) χροα
(μι/.ρότερ οι γάρ και ϋπολϊυκίζοντές εϊσι, τά περί τ«ν κεφαλήν μάλις-α),
Λυκουρίνια παρ' ίριϊν καλούνται, ώς αν τις φαί>ι Λευκορρίνια'
ταριχευ^ε'ντα αε, Βούροι, παρά τους έξις (τμ. ος ) μνημονευ^σο-
μένους Βωρεϊς, 1> άπό τϋς Βις•ωνί<Γος ίσως λίμν»ς, τϋς νύν καλούμενης
κατά μεν τόν Βελλώνιον ( Παρατηρήσ. |3ιβλ. Α, ν.ψ. 6ο, σελ. ι56),
Βοιιτοη , Εούρον, χατά ό*έ τόν γιμέτερον Μελε'τιον, Μπορού.
Ταύτα φ»σι Βελλώνιος, πλεϊς-α κατά τήν λίανον άλισκόμενα και ταρι-
χευόμενα, ύπό μέν τών περιοίκων όνομάζεσθ'αι Λ-ΐλίγγια, έν Βυ-
ζαντίω ίέ Λυκορίνια.
Προς τώ τρυφερω.] Οΰτω διώρΆονν πα^αι έν τχϊς εις τόν Ξενοκράτ»ν
Οΐμειώσεσι τό βάρζαρον, Προς τό τρνφερόν. Νϋν ο" νποτοπάζω
μνποτε αεί γράφειν , Προς τώ τροφίμω.
Νηξάμενος. ] Ενν/ιξάμενος γραπτέον είναι ούκ άπώάνως εΐκασεν
ο Ματθαίος. Ισως ίέ κα'ι Αναν»ιξάμενος. Εκάλονν ίέ τους τοιού
τους , <?ιά τήν έκ 5αλάττ>ις εις ποταμόν άνάίασιν , ίίίω ονόματι , Α ν α-
3ρόμους, ώς φησιν ό Τραλλιανός Αλέξανδρος (Α, ι5 κα'ιΙΒ, 3)• και
ις/ι τουνομα τών μ-ήπω χαταχωρισΆέντων έν τοις Λεςικοϊς.
Προς */άρ ττ,ς ιλύος πιαινόμενος , πάνυ ά,ργ,ν έχει τήν σάρκα.] Εγρά-
φετο, Πρόςτίίςϊλύοςπιαινόμενοςπάνυγάράρχίινεχωντήν
σάρκα. Κα'ιτλνμέν τελευταίανμετοχήν έτρεψα εϊςτό Εχει, σνμφώνως
ρο ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΓΣ
τω Λατίνω μεταγρα-γ' τον δε σύνδεσμ'.ν (λείποντα ωοε «ν τινι.τώ»
άντιγράγνν , ώς χαί παρά τώ μιταψρα'τ, ) μετχΖεϊναι δεϊν ε-/νων ανώ
τεροι έςής τίς προ5ϊτεως. Αργτ,ν δε σάρκα λε'γει τήν ριή γεγνρινασρε'-
γτ,ν τί «νήσει. Διό και έν τ<,ϊς πρόσΆεν (τμ. ς• ) έπτ,νει τά οϋραϊα
τών ιχθύων , ώς εκείνων ριάλις-α τών μερών κινουμένων και γυαναξο»
μένων κατά τί-,ν νί-,ξιν. Λέγει οε και Αρι^οτε").»; ( Π:ρί ζ. ίςΌρ. β > 4)
περί τών έκ τις ιλύος πιαινοριένων' « Οι <?έ κέραλοι νέμονται τί-,ν
»> ίλύν δι'ο χαϊ βαρείς και βΧζννώδεις ε'ισίν. Ιχβύν δε όλως ούκ έσίίουσι'
1> ίιά τε τό ιν τή ίλύϊ διατρ&ειν, έξαναχολυριβώσι πολλάκις, ίνα περι-
» πλύνωνται τό βλέννας ». Ενίέχεται ριίντοι καϊ αντί τοϋ αργή ν
τον Ξενοχράη;ν είρ»κε'ναι άραιήν' τοιαύται γαρ ώς έπίπχν αϊ σάρκες
Των ίν ΐλΟϊ τρεφομένων.
Μεγεθούρι-νος ίέ σκλιοροϋται. ] Τών σπανίων Ό σγτηματιο-μΌς αμφο
τέρων τών ρημάτων δι'ο ό Ματ^αΐ'.ς έτρεψε τό πρώτον εις τό Μεγε-
3υνόριενος. Αλλ' ώ^ειλεν ί κατά χώραν έαν τήν γρα^ήν, ΐ τρέπειν
και τό δεύτερον εις τό σκληρύνεται. Και τό ριέν Σκλνρόω ίση••
ιιειώ5«• τό <?έ Μεγε5όω οΰπω χατεχωρίσ.^» εν τοϊς λεςικοϊς.
ΪΙλώτα.] Εανκριόνευσε τοϋ ονόματος τούτου και Αβήναιος (σελ. 3ο^).
κζ. Κΰαρος χαϊ ρόμ€ος πλατεϊς εΐσιν.] Τον κίθαρον ρετά τον
ρόμβον τάττζι και ό Γαληνός (Περί τρ'.φ. δννάμ. σελ. 5 '|6 }. Ο ίί.
Πλίνιος (XXXII, 1 1 ) και ρόμβου είδος αυτόν είναι λέγει. Παρωνό-
μας-αι, δε Κί3αρος, ί κατά τον Οππιανόν (Αλιευτ. Α, 98) Κ.ί-
$άρα , παοά τό ριουσικόν όργανον διο και ιερός νενόριςΌΐ τοϋ
Απόλλωνος, ώς ιριισιν Απολλόδωρος (παρά τω Α9>ιν. σελ. 3ο6). Και
περί ριέν τοϋ ρόμβου , ότι τών ριεταγενιςν'ρων ές-ί τουνορα, <ίεί?ή-
λωκεν ό Αθηναίος (σελ. 35ο), « Ρωριαϊοι ίέ καλούσε τήν Ψϋτταν
» νόρ.6Όν• και εςι τό όνομα Ελλϊ-νικόν». Τ«ν γάρ παρ' Αρις-οτέλει
Ψίτταν, Γιίιοιιιΐίΐιη] Ό Πλίνιος με5τ,ρμγ,νευο•ε' Παραπλήσια γάρ τά.
ζώα και συσόΊάκριτα , ίομβοειδϊι αμφότερα όντα. Αλλ' ες-'ν ή ρ;<ν,
ψνίττα, « ψήσσα, τό παρ' όριΐν Ψησσίον, ό ό*έ Ρόρδος (Γαλλ.
Τμΐ'&οΐ) τό Συάκιον, ό Σύα£ άρσενικώς έκαλεϊτο ύπό τών Βυζαν
τινών συγγραφών (ΐό\ Ινεϊδέρ. Συνωνυρ. Ϊχ3. Αρτέδ. σελ. 29"53).
Εϊ ο" άλκ;3έ;, ότι και Σαλάκι ό Ρόριβος καλείται παρ' ί,μίν, ώς ψνισιν
Ό Σοριαυε'ρας έν τω Γραικιταλιχώ Αεξιχω (λέξ. Σα).άκι), τουνορια
Τούτο , προδήλως παρά το άρχαϊον Σελάχιον. παρασχ/,ριατισίεν ,
υπαγορεύει τόν Ρόριβον, αριςον οντά- τών σελαχωίών, κατ' εξοχήν
βντως προσ«γορεύ3αι' κ«5ά και Αλογον καλούρεν τόν Ιππον, χαε,
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Ύμ. χζ'. 91
Πετεινόν τ'ον Αλέκτορα, και Ορνιθα τήν Αλεκτορίία, ώς αριςχ ,
ί γοϋν ήμϊν χρησιμώτατα, τών Όμο-μνων. Ο μεντοι Σοννίνιος (^Ο^α^*.
£Λ ΟΓβΟϋ, Τοηι. II, ραξ. 202) Σαλάκι Φίΐσί κχλεϊν τους νΰν
Ελληνας , Ύΐν οί Γάλλοι αλιείς ΡαδΙβηαφίβ όνοριάζουσιν. Ες-ι <Γ αΰτ»
ί παρά τοις άοχαίοις καλουριε'νν) τρνγών, των σελαχωίών ούσα και
αυτή. Ο ο*έ Κί,^αρός ές•ιν ί νΰν χαλονρκ'ν» παρά τοις Γάλλοις Ια-
ταΆνάο, ώς ψ-ησιν Ό Λακεπε'ο"»ς (ΗίίΙοΪΓ. ηαΙιΐΓ. άβ5 ΡοΐϋΟΠί ,
Το/η. XIV', ρα§. 1 55, έάϊΐ. 1 799)• Λείπεται τοίνυν έρευνΐσαι
«ιπου τις Ελλάδος σώζεται ετι τοννομα . Κι3άριος, ω ερμηνεύει
την παρά. τω Οππιανώ Κι3άρ>ιν, ό σχολιαςΐ;ς, ί Κι3αργί>ς, ω
εχρώντο κατά τλν δωδεκάτων εκατονταετηρίδα οι Βυζαντινοί συγγρα
φείς, ^ <?>-,λον έκ τών βαρβάρων τούτων τοΰ Πτωχοπροαρό/χου επών
(Κατά Ηγουριέν. ς-ίχ. 177)"

Και κι^αργός όπτοϋτζικος, ακέραιος μ'ε τ'ο γάρος,


Τό καρνα?άοΊν ά'νω3εν ώς κάτω πεπασ,αε'νος.

Και οί ρέν κατά τον Πτωχοπρόο'ρορ.ον Όσιώτατοι Ηγούμενοι οπτον


προ>ιροΰντο τον κι'5αρον , ώαπερ κα'ι ό κωριικός Καλλίας πάρα τώ Α5>)-
ναίω (386),
Κί5αρος όπτος , χαι βατ'ις , 3ϋν-
νου τε κεφάλαιον τ&ίί.

Αρχε'ς-ρατος ίέ διαιρεί, πρΌς τ'ο χρώμα σκευάζειν παραινών (παρά τω


αϋτ. σελ. 5ο6)' '

Κίθ'αρον ο"έ κελεύω


Εϋ,&ύς, εάν ριέν λευκός εν , ςερεός τε πεφύκ»),
Εψειν εις άλροίν γ.αΒαράν , βαιά φύλλα κα^έντα'
Αν <?' 5 πυρρ'ος ΐο"εϊν, και ριίι λίοτν μέγας, όπταν
Ορ5/ι κεντήσαντα Λ'ριας νεο3ί,γι μαχαίρα.
Και πολλώ τυρώ και έλαίω τοΰτον ά"λεΐΦε*
Χαίρει γαρ ίαπανώντβς ορών, ες-ιν ό" (γρ. ίς;ιν τ') άκίλαςΌς.

Περί ίέ τϋς ίυνά^εως τών ιχθύων, Δίφιλος ^παρά τω Α8«ν. σελ. 556)
άναλογεΐν Φ>ισι τον Ρόριβον ταϊς ψ-ήτταις και ταϊς βουγλώσσοις εύτρό-
φοις τε ουσαις και ιςοείαις* Γαληνός ο*έ (Περί τροςι. δυνάμ. σελ. 346)
μαλακωτε'ραν εχειν τίιν σάρκα τοϋ κιθάρου τον ρ'όρβον* άπολείπεσβαι
(?έ τών όνίσχων ούκ έλίγω.
*
.©α - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
Εύέκκριτος.] Ισως '/ραπτέον μετά της αρνήσεως , Ούκ εύέκκρι. , ,
τ ο ς* ώσπερ και έν τοϊ{ έξης (τρ. λζ ) π;ρ'ι τοΰ φάγρου έρεϊ.
κή. Κίχλαι, κόττυ^ιοι, ^υκίίες.] Ωσαύτως και ανωτέρω (τρ• £)
συνήψε χα. τρία ταύτα των ιχθύων γένη , έν τοις άπαλοσάρκοις ζατα-
τάξας, ώσπερ και Ό Γαληνός και έτεροι. Και ή μέν Κίχλη, ώσπερ
και ό Κόττυ^ος, από των εχόντων την αυτήν προσηγορίαν εν τοις
πτηνοϊς όμωνύμως χέ-Λτ,ντχι , κα3ά και άπό πτηνών ετέρων έτερα
γένη ιχθύων" ούκ οΐό*α οέ ει και ή κα^' ήρας φωνή σώπασα την ομω-
ννμίαν , ώσπερ πτηνά, ούτως και των ένυδρων 'ε'νια Κίχλας και
Κοσσύρους ονομάζει" άπερ οι νεώτεροι ύπό τώ κοινώ γένει τοΰ
Ρωμαί-Ί ΕβΒπΐδ (όπερ άν εϊη Χειλών) καλουμένου κατέταξαν,
τον μέν Κόττυ^ον 1 .αΐηιιιη Ηΐβπιίαπι, την Κίχλην ίέ Γ,α1)ΐιιιιι Ιηχ-
ίΐιιιιι , καλέσαντες. Τάς ό*έ , ο*ιά τό ρυκίοιςχαίρειν, όνομασΒείαας Φυ-
χίδχς, ό μέν Γίλλιος (παρά τω Γεσνήρ. Περί ένύόρ. σελ. 847) ΤΦ
αντω ^ησίν ονόματι καλεϊτ5αι και ύπό των νεωτέρων Ελλήνων- κατά
ο« τον Βελλώνιον , Ααμπίνας αύτάς όνομάζουσιν. Ο 3ε τον Οπ-
πιανόν (Α).ιευτ. Α, 126) σχολιάσας, Ληπίνας αύτάς κα'ι ΡούοΊα
ιδιωτικώς ερμηνεύει" ων το μεν, ει μη ήμάρτηται ή γΡ0^"1 °'νΤ' Τ0υ
Κεπ ρίνας (Λελεπρίς γάρ παρ' Ησυχίω , ή Φυκ'ις), της των Ιταλών
αν ειΐ) ^ωνη{ , τών ΕνετίηοΊ κ,ατοικούντων , Γ<απιΙ)6ΐια την φυκίόα
καλούντων, ώς φησιν ό Βελλώνιος' τό οε ΡούοΊα, ίσως άπό τοΰ
ερυθρού χρώματος, Λ' ό και Μάρκελλος ό Σιόητης έρευ,^ήεσσαν
ίπωνόμασε την Φυκίσα. Ρουσ"ι γάρ παρ' ή/Λ» οί ίίιώται, είτε πάρα
τό ρόόΌν , είτε παρά την ροιάν, καλούσι τό έρνΆρόν. Ισως οε και
γρα^ιικόν ές-ιν αμάρτημα το Ρούίια άντ'ι τοΰ Ρούσια, όμωνύμως
ούτως τοις έρυ^ρίνοις κα'ι τάς ρυκί&ζς τοΰ σχολιας•ού προσαγορεύ-
σαντος. Και ταϋτα μέν περί τών ονομάτων. Περί ό*έ της δυνάμεως ,
Ιπποκράτης μέν ( Περί διαιτ. Β, σελ. 22 1 ) ψησ'ι, α Κούφοι $έ οί
» πετραϊοι σχεάον πάντες, οίον κίχλη, φυκίς, ελεφ'ιτις, κωοΊός. Οι
» τοιούτοι σε και οι προρρ'η^έντες κουτότεροι τών πλανητών άτε γάρ
3) άτρεμίζοντες ούτοι άραιήν την σάρκα κα'ι κονγην έ'χουσιν* Οί ίέ
» π\ανήται κα'ι κυματοπλήγες , τε3ρυμμένοι (γρ. τετρυμένοι) τω
» πάνω, ςερζωτέρην την σάρκα έχουσι». Εν3α σημειωτέον, ότι ο
■παρ ούοενί έτέρω κείμενος, ούό" έν τοις Λεξικοϊς πω καταχωρισθείς,
Ελε^ίτις, ή Ε\εψίτης , ίσως ό αυτός ές-ι τώ Αλ}>ης"ή, τω και
Κιναίό*ω προσαγορευομένω' και τούτον γάο ταΐς φυκίαι σνιγχατέλεςεν
ΪΙΕΡΙ ΤΙίΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ , Τμ. κή—κδ'. 115
εό μόνον ό Οππιανός, (Αλιευτ. Α, 126), αλλά και β ΝΌυιοίνιΟί
(παρ" Αθην. σελ. 282),

Φυκίίας άλ^ης-ήν τε και έν χροιήσιν ίρυ^ρΌν ,


Σκορπίον ' .

Ο ό*έ Γαληνός (Περ'ι τροψ. ίυνάμ. Γ, σελ, 345) εΰπεπτον, υγιεινά


και αίματος με'σου τ» συς-άσει γόνιμον οριζόμενος τήν από τών πε-
τμαίων καλουμένων Ιχθύων τρορΐν, οίον σκάρων, χοττόρων , κιχλών ,
ΐουλίόων, ^υκίοΌον κα'ι περκών , αρι-ον ε<ναί φησι τόν σζάρον ήίονίς
ενεχα , μετ' αυτόν ίέ κοττύ^ους τε κα'ι κιόλας, κα'ι μ•τά τούτους,
ϊουλι'ο'ας κα'ι φ\>γ.ί$ας και πέρν.ας. Δί^ιλος $έ (παρ' Αθ/ιν. σελ. 555)
κα'ι φυκηνα (παρά τήν ευθείαν φυκήν) «χθύν όνομάζϊΐ ίιάγορον
τις ρυκίοΌς , άπαλοσάρκονς , άβρόμονς και εϋρδάρτους αμφότερους
λέγων ένθα, ίσως ώσπερ ύπενόησε κα'ι ό τελευταίος έχίότυς του Αθη
ναίου, άντ'ι τοϋ Φυκήν γραπτε'ον Φύκης. Ούτως γαρ ονομάζεται
τω Αρις-οτε'λει (Περ'ι ζ. ίς•ορ. ζ, 12 § 4)' ουΧ 6''5 έτεροειίής με'ντοι
ιχθύς, άλλ' ώς αρρ\ν ^ μόνω τώ μελάντερος είναι και μείζους εχείν
τάς λεπίίας διαφέρων τίς ρυκίίος. Τόν ό*έ κωμικόν Αλείιν , λε'γοντΛ
(παρ1 Αθ»ν. σελ. 107)•

Επί τό τάγηνον φνχίδας, ψήτταςτίνάς,


Κάρίία, φύκην, κω6:όν , πέρκην) σπάρον ,

όύκ ες-ιν άποφήνασθαι εΐ τόν άρρινα καΐ τήν θήλειαν ^υκι'οα ρήσίν ;
55 ώς διάφορο•* '/ε'νει τίς φυκίίος τόν ^ύχην ονομάζει.
Προς οΊαχώρησιν επιτήδειοι. ] Ο Μνησίθεος (παρ' Αθην. σελ. 358)
κίχλας, κοσσύ^ους και άπλύς τά μχλακόσαρκα, κοιλίας κα'ι ούρίσεως
υπακτικά είναι φησιν. Επιθι κα'ι τά ανωτέρω (σελ. ^8) περί κιχλών
και κοσσύ)>ων σημειωθέντα.
■κθ'. Κόρακος.] Τίς μέν διαφόρου γραγτ,ί, Κόραξος (όπερ εβνους
Κολχικού έςΊν ονορα, κατά τόν Βυζάντιον Στε'^ανον), ού ρροντίς-έΌν
ίςι γάρ ούίέν ράλλον ορθή, >? ή ανωτέρω σημειωθείσα (τμ. κγ ) Αά-
6°οαξος αντί τοϋ Λάβρακος, ί αί παρά τω Τραλλιανω Αλεςανίρω
(Α, 12 κα'ι Ζ, 6) Κοριάξ κα'ι Κοριαξός, άντ'ι τοΰ Κ όρα ξ κα'ι
Κόρακος. Τό ίέ Κόρακος, άπό γενικίς ίσως (της παρά τό Κβ*
ρας) εις ευθείαν μετεπεσεν, ώσπερ και παρά τό Γλαύξ γλαυκός, ό
ιχθύς Γλαυκός (τμ. κγ' ) , κα'ι παρά τό Ηπαρ ίπατος , ό ίχθύί
Ηπατο} (τμ. κε). Εχει με'ντοι κα'ι τούτο ού μικράν άπορίαν• Κ ο
94 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
ραχϊνος μέν γάρ ίχ^ς και παρά Ξενοκράτει (τμ. θ ) χαί παρ*
ίτεροις ούχ ολίγοις μνείας έτυχε , ώσπερ και ΚόραξίΡωμ. ΟθΓνα$)
παρά τε Κελσω /.αϊ Πλινίω" Κόρακος ό*έ παρά μόνω τώ Ξενοκράτει
ξέρεται. Ενδέχεται μέν ουν τήν παρά τούτω όρ^ην γραφήν πά).αι γε-
γονε'ναι, Κόραξ' προσγράψαντος ί» τίνος νεωτέρου Γραικού ώς έξ-
ήγ>ισιν τό Κόρακας (όπερ ές•'ι παρ' ΐριεν εϊ/Βεϊα ενικό, ή κ»ί τβ
Κόρακος (ώ; εύ3εϊαν καίταύτην), επιγενόμενος έτερος άντιγιαφεύς
τούτο εις την χώραν τού Κόραξ εϊσήνεγκεν. Αλλά και τούτου όΌ-
βε'ντος, ούοέν ήττον ζητείται όποιος τις ές•ιν ίχ^ύς ό Κό'.ας" οι μέν
γάρ ό^ιάφορον, οί ίέ τον αυτόν είναι τω Κορακίνω ν- ιλήφασι , και
Κόρακον ύπό τών νϋν Ελλήνων καλ-;ΐσ5αι παραό'εοώκατι ( ιό*. Γεσνήρ.
Περί ένύό*ρ. σελ. 55ο και 356). Σκληροσαρχώτερον είναι τόν κόρακοι
τού ίε'ρακος (ιχθύος και τούτου ούίέν μάλλον εγνωσμένου) φηα'ιν ό
Δίφιλος παρά τώ Αθηναίω (σελ. 356).
Εύς-ομίας άποόεων, φαύλης γόνιμος ύλης.] Ούτως σΊορθοΰν ό*εϊν
Ιγνωκχ τό άσύντακτον και ά'Λανόητον , Εΰς-ομος, άποίέων φαύ
λης γονίμου ΰλϊΐς. Ο γαρ βρομώίτ,ς ουτ' εν-ομ'ς είναι, ούό*έ
φαύλης ύλης άποό'εϊν δύναται. Ρχομεν (?έ πιςχϋσθαι την <?ιάρ5ωσιν
και ετε'ρω Ξενοκράτους παραλλήλω χωρίω (τμ. ιθ'), « Βρομώίεις ,
» άργίς και όλκιμου ύλης γόνιμοι».
λ. Λάβρας".] Ισε τά ανωτέρω (σελ. 8ο) σημειωθέντα περί τοΰ
Δάβρακος.
Αρις-ος ό μείων, ήό*ύς. ] Οϋτως εόΌξε' μοι γραπτε'ον είναι, αντί τού,
ΑριςΌς ό μείων σ*υεϊν άν5' ου διάφορος (ί μάλλον έκ της Λατι
νικής μεταφράσεως οιασκευασθεϊσα) '/ραψΐ/ι , Αρις•ος ό μηνών (αλλ.
όμϊνων) ίυεϊν. Οϋ γάρ , ώσπερ τά χερσαία και τά πτηνά, ούτως
και τους ΐχθύας άφ' ώρισμένου ηλικία; χρόνου είώθασι ίιορ'ιζεσΒαι'
άρκεΐ γάρ έν τούτοις τό φαινόμενον μέγεθος ειπείν, ώσπερ και μικρόν
ανωτέρω (τμ. κ8 ) εϊρηκε περί τού κοράκου, « Ων ό μείων ήόυτερος».
Τρυφερόσαρκος κ. τ. λ.] Εν ταϊς προτε'ραι; τίς ημετέρας έκίόσεσΐ
ούτως ες-ικται και γέγραπται ταύτα, « τρυφερός. Αρκος κ. τ. λ.» ώς•ί
είςμέντό, τρυφερός, τελευταν τό έν έκείναις XII κεφάλαιον, άρχόν
ίέ τοΰ XIII κεφαλαίου είναι τό Αρκος" ό πολλά παρέσχε τοις προ
υμών πράγματα, είκότως. Η τε γάρ Αρκος, ί Αρκτος, τών μαλακο-
ς-ράκων ούσα ιχθύων, άς-ακώ παραπλήσια , ώς φ>ισι Σπεύσιππος (παρ'
Αθην. σελ. 1ο5) ούίένα τόπον εΐχεν ένθάίε, όπου πεοί τών λεπισΐω-
τών ές-ιν ό λόγος, αϊ τε καταλεγόμεναι ποιότητες, ί όυνάμεις, τώ
ίίΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩ.Ν ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρι. λ'. ς5
λάορακι μάλλον Ϋ) ττη άρχω προσιίκουσι, κα£ά και οί προ Ϋ]μών ΐσγ>•>
μειώσζντο' σύν οις ές-ι και τούτο προσστιμειώσασδαι , ότι τι) έν τοϊί
εξίς, «Ο ο"έ ποτάμιος... ύποίύνων » , άκατα/λιίλως άν συνάπτοιτό τ?|
γλυκού γένους ουσ»ι• Αρχω. Διά ταύτα τοίνυν , τ,μαρτϊ,σΖαί ττ•,ν γρα
φών τού χωρίου πεπεισμένος , πάλαι μέν έν τα'ις εις τον Ξενοκράτ^ι!
σΐμειώσεσι , τρεπτέον είναι μοι ίοΌξε το Αρχος ει; το Γλαύκος1
και »ν ί τοιαύτη ΑΊόρΒωβις οΰκ απίθανος, οΥ 5; ελεγον έκεΐ αιτίας»
Νϋν οε (εϊ γε ρ;») και νΰν «πάτημαι) οΊττάς έπενόιισα διορθώσεις
τοϋ χωρίου, τον αυτόν μέν άμφοτίρας έχουσας νουν, την έτέραν αί
τίς ετέρας πις-οτεραν οια το απλουτερον της '/ρχφϊ,ς. Ετι μεν γαρ
γράρ-ιν, ΤΡΥΦΕΡΟΣ, ΑΠΑΛΟΣΑΡΚΟΣ, τις τών ο*ύο τούτων συνωνύ
μων γειτνιάσεως ίκανώς σν,λούσ»ς τΐν άψορμτην τϊ,ς γραφιχϊ,ς πλάν«ς*
κακώς γάρ άπας οΊασιτάσαντός τίνος τάς λέξεις, εις το, ΤΡΓΦΕΡΟΪ
ΑΠΑΛΟΣ ΑΡΚΟΣ, έπε>5ών έτερος, και το ΑΠΑΛΟΣ υ> παριδών ; διά
τό τάχος τίς γρα^ίς, ί και ώς διάψορον γρα^ήν ί έπεξηγ»σιν τοΟ
ΤΡΥΦΕΡΟΣ, άποίοκιμάσας , έγραψε, ΤΡΥΦΕΡΟΣ, ΑΡΚΟΣ. Και αΰτ»
μέν Ύ> ίτρώτ») αΊόρ,ϊωσις• ίν β*έ προειλόμνίν , συνάψας τάς διασπά•»
σ3είσ*ς ίύο λέξεις εις εν τό ΤΡΥΦΕΡΟ'ΣΑΡΚΟΣ, πλεονεκτεί τί,ς ετέρας
τή άπλότητι, χαίπερ τοϋ συνθέτου τούτου (τρυφερό σαρκός) παρά μεν
Εενοκράτει τών άπαξ άν λεγομένων οντος, παρ' έτέρω δε ούδενΐ κείμε
νου , οϋο" ΐν τοΐ( Λεξικοϊς πω κατΛκεχωρισμενου•
Και ι/ιυχροϊς κ. τ. λ.] Ούτως οΊορ3ούν πχργ,νει ό ίεσνίρος αντί τού
βαρβάρου, κατά ψυχροϊς4 ΙΙμεϊς οε καΐ τό Ποτάμιος εις το Πο*
ταμίοις τρέπείν δεϊν εγνωμεν. Ε-ι οε πάλιν ό λόγος περί ων έμν>5•
μονεύσαμεν έν τοις προσθεν (σελ. 89) ανάδρομων ίχ5ύων.
Ο ο" εις λίμνας με$ις•άμενος ΐλυώδεις κα'ι τεναγουμένας, πιαινο*-
μένος.] Εγέγραπτο ονδεν'ί συν νώ , Ο ο" εις λίμνας με$ιςάμενοζ
Ίλυώδης και ς•ε ναγ ούμεν ος πιαινόμενος' οττερ ο ΓεσνίρΟί
μεταβάλλειν παρήνει εις τό , Ο δ' εις λίμνας μεΖιςάμενος ΐλυ-
ώοης, κα'ι έν τενάγεσι πιαινόμενος. Ηαϊν ο" ϊ,ν έγράψαμεν
' δώρΆωσιν πιθανή μάλλον εδοςε, διά το χχ'ι τό Τέναγος, παρ' ό το
μίπω καταχωρΐ73έν έν τοις Λεξικοϊς Τεναγόω ( ταύτόσϊΐ;αον τω
Τεναγίζω) συνώνυρ.ον είναι, τώ ϊλύς (όθεν τό ίλυώοΊις) κα'ι τω
1 Τέλρα. Κυρίως μεν γάρ Τενάγΐ) λέγεται τά ά£α3ή τών υδάτων, ά
τι παρ'1 ίιμ'ιν συνήθεια Ρ'»χά καλεί (ϊδ. Ηλιο'ίώρ. Β, σελ. 5)' Τέλ
ματα ίέ τά ϊλυώσΊι κα'ι πίΐλώοΝί, ά ές-ι τά παρ' ίριΐν Βαλτώδη (ιδ.
Πλουτάρχ• Δ, σελ. 47^)• Η ίέ χρήσις εναλλάσσει πολλάκις τά{ λέξεις,
96 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΪΣ
ουί το παραπλήσιον τών σημαινόμενων πραγμάτων" οίον και έν τοις
εξίις (τμ. νδ -νέ) Ξενοκράτη; άδιαψόρως ποιήσει. « Τεναγώίεσι τόποις,
» έ'ν,&α ολίγον ύδωρ» ψησιν Ησύχιος. Ο ίέ Φώτιος, « Τενάγη , διά-
» βρόχοι, χάΒυγροι τόποι, πολώί»! πελάγη, ί ιλύς έπιπολάζοντος
» »ό*ατος ού πολλού, κα'ι βοτάνης επιφαινόμενης τω νδατι »■ Και πάλιν
Ό αυτός, «Τέλματα, τά π»λώίΐϊ και τελευταία τοϋ ύ<?ατος , δ ΒΑΤΡΑ'.
» Ισαίος ίέ είπε τά γεωργήσιμα. χωρία». Τά αυτά σχείόν ξέρε
ται παρά τε τω Σουΐο'α κα'ι τώ Ετυριολό*/ω• ενΒα σημείωααι πρώτον
μεν , την παρ' ίσαίω σπάνιον τών τελριάτων έκίοχίιν όριοίαν ούσαν
τι χρήσει τοϋ Γαλλικού ΜίΙΓαίί. Καϊ τούτο γάρ , κοινώς παρά τοις
Γάλλοις τάς τελματώδεις λίρινας σκριαινον, οι Παρίσιοι "ιδίως και έπί
κοίλων τινών και γεωργησίμων χωρίων τετάχασιν. Ού μόνον ο" Ισαίος,
άλλα και Αρις-ο^ιάνκ,ς έπί τού αυτού σκιμαινβμένου εοικε τεταχε'ναι την
λε'ςιν• τώ γάρ ( Ορν. 1 593),

Ομβριον ΰδωρ αν εΐχετ' έν τοις τέλμασιν,

τά κηπεϋσιμα μάλλον χωρία δηλώσαι τον κωμικόν εικός, ί, ώς είο£ε


τω σχολιας-ΐ , τά φρέατα» Επειτα, ότι και τό Βάτρα, ί , ώς γρά
φεται παρά τω Σουίτα και τώ Ετυμολόγω, ΒάΒρα, ούίέν σημαίνον
ενΒάδε, τρεπτε'ον εις τό 6ΑΔΑ , η τό ΒΑΤΑ1 αμφοτέρων μ'ιν τών "λέξεων
τακτό ο^λουσών, τ/,ς δε πρώτης νωμαϊζούαης , κα'ι μάλλον οικείας τοις
Βυζαντινοϊς συγγραφεϋσι ('ίδ. Αουκάγγ. λέξ. Βάδα). Τό γαρ \&ά&
Βάδα , ο Στράβων (σελ. 2θΐ ) Οίίαία γράψει, τενάγη σημαίνει πάρα
τοις Ρωμαίοις , εκ τίς τών Ελλήνων ^ωνίς προδήλως λαβούσι τοϊνομα,
ώς εσημειώαατο Ό Ούόσσιος' σημαίνει γαρ τά βατά και πορεϋσιμα
μέρη τοϋ ύδατος, παρά τον Ελλ«νικόν Βάίον, ώσπερ και τό ρήμα
Ύβίάο (τό πορεύομαι) παρά το Βεματικον αγρηςον Βάδω, 'όΒεν το
Βαδίζω. Και μάρτυς Αριςοψάντ,ς (Ορν. 4^) ειπών,

Διά ταύτα τόνίε τόν βάδον βαδίζομεν.

λά. Ονίσκος *ού* δριμύς, εΰχυλος.] Τους όνίσκους ανωτέρω (τμ. 6 )


έν τοις μέαοις τών άπαλοσάρχων και σκλι;ροσάρκων ίχ3ύων τάξας Ό
Ξενοκράτης, ενΒάδε περί τών δυνάμεων αυτών τον λόγον ποιείται; τό
μέντοι χωρίον και διορΒώσεως κα'ι έρεύνης ά/.ρι€εςέρας χρήζει- Και
πρώτον μεν τό Ευχυλος εκ τε τίις κατά Μόσχαν έκίόσεως κα'ι τού
Λατίνου μ,εταφραςοϋ (1>οηί 5ΐ1<χί) εις τήν χώραν τοϋ Αχυμος εισ-
ήνεγκα , καίπερ πάλαι, έν ταϊς εις τόν Ξενοκράτην σημειώσεσι, τούτο
προελόμενος
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝϊΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρι. λά— λδ'. 97
ττροελόριενος εκείνου, όΊά τον Αργές•ρατον. Αποδοκιμάζει ό*έ και ό
Γεσνΐρος το Αχυμος, πλίιν ότι εκείνος Ευχυριος γράφειν παρήνει.
Αλλ' ει καλώς έχει το εν τισι τών αντιγράφων φερομενον , Εί!χυριο ς ,
>] το της κατά Μόσχαν έκίόσεω;, Ευχυλο;, τ»;νικαύτα και την ά'ρ-
νησιν περιαιρετέον των προηγουμένων , γράφοντας, Ονίσκο; <?ρι-
μϋς , ευχυλο;. Τό γ"/5) δριμύς, έπί καλού τεταγριε'νον ένθάίε ,
ίσον δύναται τω εΰς-οριο;, ριεθ' ού κα'ι συνέταξεν αυτό (τρι. κά),
« Σάλπαι... άριαεϊαι, εΰς-οαοι, συσρθαρτοι, εΰχυλοι, δυαδιαφίρητοι ,
» τρο^ώοεις, έυέκκριτοι»- κα'ι αΰθι; (τρ.. χς ), «Κες-ρεύς... ενς-ομος,
» δριμύς χ. τ. λ. ». Περί ο'έ Αρχες-ράτου , ου τϊίν ανωτέρω (σελ. 48)
παρατεβεϊσαν ρ'ίίσιν ωμην έναντιούσδαι τι) γραφή του Ε3χυ λ ο ς, ρητέον
ως εκείνο; περί τοϋ Ονου ιχθύος τον λόγον ποιείται, Ξενοκράτης ο'έ
περί τοϋ Ονίσκου• ους οΰχ ΰ^' απάντων όριολογεϊσθαι τους αυτούς
ίχθϋ; είναι , ίκανώς δεδήϊωται.
ΔυσόΊοίκιοτος.] Και περί τούτου ηπόρησεν ό Γεσνΐρος, ότι ουσόΊοί-
κϊΐτον λέγει τον όνίσκον' εΐκότως. Και γάρ ό Γαλανός ( Θεραπευτ,
με3όδ. ζ, σελ. ι ίο καϊ ή, σελ. ιαι) τους όνίσκους, ώς ευπεπτον ,
και τών πετραίων ιχθύων ούίέν ίττον αγαθόν έδεσμα, επαινεί. Ισως
τοίνυν την περιαιρεθεϊσαν έκ τών προτέρων αρνησιν προσαπτέον ώό*£
τω Δ υ σα ι ο ί% ντο;, .3 τοϋτο τρεπτέον εις το ΕΰόΊοίκϊΐτο;.
λ§. Σκόρπαιναι , σκλ»ρόσαρκοι. ] Εν τί κατά Μόσχαν έχίόσει
φέρεται χαχή γραρτ] αΰτ»)* Σκόρπαιναι, αχ\ηρόβαρχοι δια χυ
μών, ές όρβωτέρα; ίσως ετέρας αναφνέίβα της Σκόρπαιναι, σκλ»ι-
ρόσαρκοι, σ"ύσχυριοι. Τΐ)ν Σκόοπαιναν ο'έ, οί ριέν ώ; ταυτό
οΊΑοϋσαν τω και παρά τοις αρχαίοι; και παρ' ήμϊν ετι και νϋν κα-
λουμένω Σκορπίω, οί ο'έ τ«ν θήλειαν τοϋ Σκορπιού έξεδέξαντο, ην
Αρις-οτέλ»; (Περί ζ. Ίςορ. Ε, ίο) Σκορπίία καλεί. Και τοϋ
μεν σκορπιού ιχθύος τοΰνομα γνως-όν , ώς εφην , και σύνηθες παρ'
ήμϊν Ό δ'ε Βελλώνιος (Περί ενύδρ. σελ. 248) άκούσαί φησι τών νϋν
Ελλήνων τόν ριέν παρά τοϊς άρχαίοις σκορπίον, καλούντων, Σκορ
πιοί, τήν ο'έ σκόρπαιναν , Σκορπίναν. Διαφέρειν δ' έτερον θατε'ρου
και χρώριατι κα'ι χυρώ φ»σίν ό Αθηναίος (σελ. 320 ), « Σκόρπαιναν
» χαϊ σκορπιούς πολλάκις ίρ.εϊς έφάγομεν , και, ότι διάφοροι και οι
» χυμοί και αί χρόαι είσίν, ούαείς αγνοεί». Λέγει ο'έ και ό Ικέσιος
παρά τω αΰτώ Αθίΐναίω «Τών σκορπιών Ό μέν ίςι πελαγιος, ό ί*
» τεναγώδης' και ό μ.έν πελάγιος πυρρός , ό ό*έ έ'τερος ρελανίζων.
» Διαφέρει δϊ τί γεύσει κα'ι τώ τροφίμω ό πελάγιος. Είσ'ι ίέ οί σκορ-
Η
98 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΊΓΣ
» πίοι σμηχτικοί , εύε'κκριτοι, πολύχυλοι, πολύτροποι• χονίρώίεις
ν γάρ είσι». Εξ ον 'ίσως οΊορ,^ωτεΌν και τόν Δίριλον (παρά τω αύτ.
Α£τ,ν. σελ. 355 ) λέγοντα , « Σκορπιοί ίέ οί πελάγιοι και κιρρ'οί τρο-
» ψφώτεροι τών τεναγωίων των εν τοις αίγιαλοϊς τών ΜΕΓΑΛΩΝ » ,
τρέποντας τήν τελευταίαν λέξιν εις τό ΜΕΛΑΝΩΝ , πλην ει μή τις
οιατείνοιτο , τον Δίριλον άποαΌκιμάζειν τους μεγάλους των σκορπιών,
ωσπερ ό Αρχε'ςρατος, ίς ^«ισε (παρά τω αύτ. Α0>ιϊ• σελ. 32ι)'

— Εν 3'ε θάσω τόν σκορπίον ώνοΰ


Μή μείξω πυγόνος' μεγάλου ό" άπό χϋρας ΐαλλε.

Κατά ο"έ τόν Μνησίδεον (παρά τώ αύτ. Αβην. σελ. 358), τών καλου
μένων πετραίων εςτΐν ό σκορπιός, α « £>ιράν τε σϊσωσι τρορήν, εύογκά
» τ' έςΊ και τρόψιμα, κα'ι πε'ττεται ταχέως, και ούκ εγκαταλείπει
» περιττώματα πολλά, πνευμάτων τε ούκ ες-ι περιποιητικά». Ετεοοι
ό*έ ούκ εν τοις πετραίοις καταλε'γουσι τους σκορπιούς, οίον Ιπποκράτης
( Περί ίιαίτ. Β, § ι8, σελ. 22ι ), κα'ι Φιλότιμος καρά τώ Γαλ/ινώ
(Περί τρο^». ίυνάμ. Γ, σελ. 347 )' °' και ον-ληροσάρκους αυτούς και
ξηρούς χαλοϋσι.
Διό χαίρουσι σκευαϊς.] Ταύτην προειλόμην τήν γραψϊην , άπαραλ-
λάκτως ούτως φερομε'νην έν τ») κατά τήν Μόσχαν έκίόσει τοΰ Ματ
θαίου , άντ'ι τοΰ Διαναιροΰσι σκευαϊς• άν3' ον ό μεν Λατίνος
μετα^ραςτις εγραψεν , οί) 63Π1 οαιίίαπι 3ρραΓ3ΐα ίπ ϋί^οιιΐ , ώσπερ
άν ει έγέγραπτο, Διό χρήξουσι σκευής" ό ίέ Γεσνήρος γράγειν
παρήνει, Διαρε'ρουσι ίέ σκευασίαις.
Είί5ετοι προς εκκρίσεις. ] Εκ τού Λατίνου μεταρρας-οΰ ( 3(1 βχ-
ΟΓΟίίυιιβδ αρ(χ) παρείλη^α τήν πρώτον λε'ξιν, λείπουσαν μεν έν ταϊς
προτεραις έκίόσεσιν, άναγκαίαν οε οΰσαν, προς ίέ κα'ι μαρτυρουμό'νκ,ν
ύπ' αυτού Ξενοκράτους (ιό*, άνωτε'ρ. τμ. ς• ).
λγ . Σκιασενς.] Τόν αυτόν είναι $ρασι τόν Σ/.ιαίεα, και τήν παρά
τώ Αρις•οτε'λίΐ (Περί ζ. ϊς/ορ. Η, 19) Σκίαιναν, παρά τό Σκιά" όβεν
κα'ι υ ιΐ)1>ι α τοις Ρωμαίοις, κα'ι ΟπιΙ)Γβ τοις Γάλλοις καλείται ό ιχθύς,
με3ερμ»νέυσασι τουνομα. Τήν αυτήν οβ κα'ι Σκινίία όνομάζεσ^αί
ψτιβι Γαληνός (Περί τρογ. ουνάμ. σελ. 346), κατά συγκοπήν, ώς
οίεται Γεσνήρος, τοΰ Σκιαινίσ'α. Παραπλτ-,σίαν ειν&ί ψααι τώ χορα-
χίνω, καλεϊσ£αί τε ύπό τών νεωτέρων Ελλήνων, κατά παρα$>5οράν
τής αρχαίας κλήσεως, Σκίον (ϊί. Γεσνήρ. Περί εν\ι$ρ. σελ. 1201-
1 23α ). Εν τοις άπαλοσάρκοις και εύκατεργάςΌΐς τών ιχθύων τάττει
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Ύμ. λ-/'—λί'. 99
την σκίαιναν Ό Φύότιμος παρά τω Γαλί"νώ (σελ. 346)" αϋτος ίί
Γαληνές έν τοις ριεταξύ των άπαλοσάρκων και σκληροσάρκων. Είρή-
σεταί τι και έν τοις έξης περί τίς σκιαίν»ς.
λό* . Σκάρος. ] Ετωσεν απαράλλακτων ή συνήθεια τουνορ,α τοϋ Σκά
ρου* ου αϋο γε'ν/ι ρησ'ιν είναι Νίχανίρος (παρ' Α5ην. σελ. 320 ),
και καλεΐσθ'αι τόν ρέν Ονίαν, τον ίέ , Αίολον. 05εν κα'ι «Ονίας,
» ειόΌς σχάρον » ψγ,σϊν Ησύχιος. Επιχωριάζει οε ριάλις-α ό σκάρος ,
ώς φησι Πλίνιος (IX, 17)» 'ν ΤΦ Καρπα^ίω πελάγει , τουτές-ι τή
ρεταξύ Ρόίου και Κρήτης 5α\άσαγ, οϋίέ περαιτέρω τοϋ καλουμένου
Λε'κτου, ακρωτηρίου τις Τρωάίος, ,πρόεισιν. λρχέςρ-χτος ίέ (παρ*
Αλά σελ. 32ο ) και έν Βυζαντίω, και έν Χαλκηίίνι αυτόν άλίσκι-
α3αι <?>ιλοϊ•

Και σχάρον έν παράλω Χαλκϊΐίόνι τον ριε'γαν οπτα ,


Πλύνας. Ευχρητον σε κα'ι έν Βυζαντίω όψει,
Καί ρ:έ*/ε5ος κυχλία ίσον άσπίόΊ νώτα ροροϋντα.
Τοϋτον όλον θεράπευε τρόπον τοιόνοε' λαβών νιν,
Ηνίκ' αν ευ τυρώ τε κ' έλαίω πάντα πνχασΒΐ) (ϊσ. πυκάστις),
Κρίβανον ές Άερμον χρέμασον, κάπειτα κατό-ττα.
Πάσσειν σ" άλσ'ι κυριινοτρίβοις κα'ι γλαυκώ έλαίω,
Εκ χειρός κατακρουνίζων 5εοό*ε',νρ:ονα πηγήν•

Επαινεί ίέ κα'ι τον έξ Ερεσού , ώς ίηλώσοριεν έν τοις περί τρίγλης. Ο


Βελλώνιος τους Κρατάς ρησι τον σκάρον 5/-,ρεϋειν πίσοις κα'ι ρασηό-
λοις, ο'ς ίίεται ριάλις-α• ό"ιο κα'ι τά των φασηόλων ρϋλλα, Σκαρο-
6 ό τα να καλεϊν αΰτοΰς' έσ^ίειν σ" αϋτον όλον συν τοις έγκάτοις κα'ι
τοις περιττώρασιν , τιδιςον οντά, πολλούς αμφορέας οίνου έπιπίνοντας.
Οΰ ρΐν άλλα κα'ι οί αρχαίοι ωσαύτως τον σχάρον ϊσ^ιον, η ώίλον έξ
ών ψτ,σιν Επίχαρμος (παρ* Α3"/ιν. σελ. 3 19/

1 Αλιεΰοι/εν σπάρους
και σκάρους, των οΰίέ το σκώρ
,&εριιτον έκβαλίϊν 5εοϊς,

Οΰτω <Γ $ν κα'ι Ρωμαίοι; περισπούίας-ον ό σκάρος και πολΰτιμον


έδεσμα, ωςε μ.ή γεννώρενον παρ' εκείνοι; εκ τϋς Ελληνική; ριεταχο-
μισαριε'νους θαλάσσης έπ'ι Τιβερίου Καίσαρος, εις τίιν προσκλύζουσαν
τίιν ϊταλιαν θάλασσαν , άπό τίς Καριπανικης μέχρι τής κατά την
Ως/ιαν παραλίας κατασπεϊρχι , ώς ψησι Πλίνιος (IX, 17)• Και το~^
' Η 2
ιοο ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΔΤΟΥΣ
θεοΐς ίε πάντων τών άλλων ιχθύων θυοιιένων, μόνον άπείρητο θύεπ
τον σχάρον , όν ό Λπουλήϊος χαί ΟεΓβΒηιΠΙ Ιονϊδ, τουτε'ς"ΐ Διός
έγκέφαλον, ώνόμασε. Περί ίέ τίς δυνάμεως; κατά αέν τον Δίφιλον
(παρ' Αθ/ιν. σελ. 355), «Ο σχάρας άπαλόσαρχος , ψα5υρός, γλυκύς ,
» κούφος , εύπεπτος , εύανάοΌτος , εϋκοίλιος»" Γαλανό; σε, (Περί
τ/30}>. ουνάρ.. Γ , σελ. 345 χαί 347 ) '" τ0'; πετραίοις τόν σχάρον
χαταλέγων, έπιτιρα τω Φιλοτίιιω, σκληρόσαρκον αυτόν άποφηναριένω.
ΔυσαΊαφόρητος. ] Λέςις ύποπτος , ήν « ίιαγράφειν , ί γοϋν τρέπειν
ιϊς το άντιχείμενον , Εύίι αφόρητος, χρή , ωσπερ και τήν εν τισε
τών αντιγράφων έχομένως ταύτης φερομένων , Δυσίι οίκητος, ξ
άαελητέον όλως, καθά χαί ηριελήθη ύπό τών έκίοτών, ή ριεταβλητέον
ίίς τό , Ε ύ ό* ι ο ί κ η τ ο ς.
Ο αε άρτιάλωτος, κα'ι ρι ζωγρείοις έγκεκλεισριένος, ΠΟΛΛΟΪΣ έσ
χατοι; ευς-οριος, έπιπολας"ΐκός, ΕΫΦΘΑΡΤΟΣ.] ΊΓποπτον είοξεν, ωσπερ
κα'ι ες-ιν αληθώς, το χωρίον τω Γεσνήρω. Ισως γρα-ττϊον, ΠΑΧνΣ ,
και ΔΥΣΦΘΑΡΤΟΣ' σκοπός γαρ εοικεν είναι Ξενοκράτει , τωο"ε τω
ούτως εχοντι σκάρω δυνάμεις γέ τινας προσγράψαι εναντίας τάίς
μιχρ'ον ανωτέρω εϊρημέναις, α Σκάρος, εύς-οριος... ευφθαρτος, άΊαχω-
» ρητικός». Έξετάσωμεν ο°έ νϋν και τά επί ριέρους , παραθεμένοι
πρώτον έκ τοΰ Αθηναίου (σελ. 355) ά λέγει Δί&ιλος περί των άρ-
τιαλώτων σκάρων" « Τούτων ό"έ ό πρόσφατος ύποπτος , επειδή τους
» θαλαττίους λαγώς θηρεύοντες, σιτούνται* <?ιο και τά εντός χολέρας
» ποιητικά έχει». Κα'ι το μ'εν τόν σκάρον τους θαλαττίους λαγωούς
σιτεϊσθαι εψευς-αι, άλλως τε και τοϋ Πλινίου οϋ τόν σκάρον, άλλα
τήν τρίγλην ήίεσθαι τι) τού θαλασσίου λαγωοϋ έοωοη λέγοντος (Ρ/ίΛ..
/ίέ. XXXII , οαρ. ι ). Ω συνάίει και Πλούταρχος ( Πότερ. τών £.
Ϋρονψώτερ. κ. τ. λ. § 35) λέγων* «Τόν γάρ θαλάττιον λαγωόν, ος.
» ές-ιν άνδρώποις θανάσιμος , κτείνουσιν αί τρίγλαι ιιάλι-α κα'ι καταν-
» αλίσκουσι». Και Ηγήσανύ*ρος ό*έ (παρ' Αθην. σελ. 3ι5) κυνηγέτιν
τών θαλασσίων λαγωών είναι λέγει τίιν τρίγλην, οΥ ό χαί τη κυνηγε
τική θεώ, τη ΑρτέριιοΊ, άνακεϊσθαι, εν τε τοις Αρτεριισίοις παραφέ-
ρεσθαι. II ριέν γάρ τρίγλη, ώς και πολλοί έτεροι τών ιχθύων, και
σαρκο^αγεΐ προς τοις άλλοις" ό σκάρος ό*έ φυκίοις μόνοι; τρέφεται ,
ως φησιν Αριτοτέλης (Περί ζ. ίς-ορ. Η, 4)" όΥ ό κα'ι μιηρυχάζειν ύπ-
ελήφθη μόνος τών ιχθύων, και Μήρυξ ΰπ' ένίων έκαλεϊτο. Τ&ϋτον
γαρ α'ινίττεται Ησύχιος λέγων, « Μήρικες (γρ. Μήρυκες) ΐχθύες » ,
τι ίηλον εξ αύτοϋ Αρι^οτέλους (Περί ζ. Ίςορ. Β, ι2 και Θ, 3";)>
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΠΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρ. Μ. ίο ι
Μίρυκα καλούντος τον σκάρον. Το ίέ χολέρας είναι ποιητικον, οΊά
το πολύ και λιπαρόν τών εγκάτων , και ράλις-α τοις πλεονάσασι τί
Τρώσει, ιατρικώς ώρις•αι. «Τάγάρ λιπαρά και τά πίονα... όξυρεγρίην
» ώς ράλις-α παρέχει και χολέρ»ν, και ς-ρόφον, και φύσαν, καέ
» πλησρονήν- ποιε'ει ό*έ τούτο αυτό, και όταν πλείω τις γάγη ϋ πί/? ,
» ί όσα οία τε πε'ψαι ί κοιλί» » , κα3ά φΐ)σιν Ιπποκράτης ( Περί
πα5. § 44» σε^• * 88). Φυλάσσειν ρέν οΰν αυτόν εικός τό ευ-ορον
δια τό ρή έγκεκλεϊσ,^αι ζωγρείοις* ά'ς-οροι γάρ οί σύγκλεις-οι τών ϊχ-
50ων, ώ; αυτός ρικρόν ανωτέρω (τρ. λ ) εΐρηκε Ξενοκράτης" είναι ίέ
επιπολας-ικόν ρέν ό*ιά τό πιρελώί?ες, (τρ. ογ ), ουσρ^αρτον οε Λά
το άρτιάλωτον. Αλλ' ούο" ούτως γραφόρενον αρέσκει τό κείρενον. Ετέραν
ουν οίον τραπώρε^α , καϊ σκοπήσωρεν ρηποτε έγε'γραπτο Λχα τίς
απαγορεύσεως, Ο ο"έ άρτιάλωτος, και ζωγρείοις έγκεκλει-
σρε' νος, παχύς έγκάτοις,άς-ορος, έπιπολαςΊκός, εύρδαρ-
Τ ο ς. Ες-αι γαρ ούτως άς-ορος ρέν , οΊά τήν ίν ζω'/ρε'ιηις έ'γκλεισιν ,
παχύς οε όΥ αυτήν ταύτην (επί γάρ τώ πιρελε'ς-εροι γίνεσαι ζω-
γρείοις ένεκλείοντο ) , έπιπολας-ικός ό"έ οΊά τήν πιρελήν , οΊ' ην και
ευ^αρτος «ν εΐη. Ευφ,ϊαρτα γάρ και έπιπολας-ικά τά πιρελώίη, και
«κ του εναντίου δύσψΒαρτα τά άπίρελα, ώς αυτός έν τοις ές<ίς (τρ.
ογ) έρεϊ. Τά οε Ζωγρεϊα, ά και Δεξαρενάς (τρ. λ), καϊ Κ ατ ά
βολους (τρ. νγ ) όνοράζει, οί Βυζαντινοί συγγραφείς, Ζώγρους καϊ
ϋιβάρια και Πισκίνας, 4 Φισκίνας, έκάλουν, τά τελευταία όΌο
ταϋτα παρά τό Ρωραίκόν ΡΪ50ΪΠ3 (ίχ^υοτοοφεΐον) πλάσαντες, ώσπερ
καίτό ρε'χρι ίεϋρο σωζόρενον παρ1 ήρϊν Βιβάριον (και ετι χυδαιές-ερον
Λ,ιβάριον) έκ τοϋ παρ' έκείνοις ΎΐνΒΠαπί, ό ές-ι ζωγρεΐον. Παρά
τοϋτο ίέ και έτερον έσχηράτισαν όνορα τόν Βιβαρευτήν, οϋκ ετι
τον ίχθυοτρορε'α σηραΐνον, ός έκείνοις ΡϊδΟΪηαπϋί έκαλεϊτο, ώσπερ
σκώπτων ώνόραζε Κικέρων τους οψοφάγους και λίχνους, άλλα ράλλον
τόν ταριχευτών, τουτε'ς•ι τόν άρα Άτ,ρ&ντα και ταριχεύοντα, τους
έχ^ύας, ός ύπό τών Ρωραίων έκαλεϊτο ΟβΙδήαδ, ώσπερ άν φαί» τις
Κητο3ήρας, δ Κητευτής, ώσπερ και ΟβΙαΠίε, Κητεϊαι, η Ταριχεϊαι,
αυτοί οί παρά θάλασσαν η λίρνας, η ποταρούς τόποι, έν οις έταρί-
χευον. Τούτο ρή νοήσας ό Δουκάγγιος , τό Βιδαρευτής άλλαχόβεν
άπι^άνως πάνυ παράγε (Ιό*. Δουκαγγ. Λεξικ. παρακρ. Ελληνισρ. λέ?.
Βιβαρευτής, και Λεξικ. παρακρ. Λατινισρ. λέξ. Οαηίδ 1η1>;ιιΙιιιιιΙ).
λέ. ΣυνόοΌυς.^ ΣινόοΌυς (παρά ό" Αρις"οτέλει Σινόίων),» Συνό
δους• άρφοτέρως γάρ εϋρηται γραφορε'νη » πρώτη συλλαβή, τοΰ ρέν
Η ο
103 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
παρά το οίνεσΆαι (τβ«τί?• |3λάπτειν) τοις όίοΰσι, τού ίέ προθετι
κού , παρά τό συνεχές και πυκνόν των όίοντων , οιονεί πυκνόίους ,
άποίιαοντων τό ΐτυμον. Είσί ο" οι και παρά το Συός όίόντας εχειν
ίπλαϊαν τί$χόρη;.ότως, οια ριλούσι γραμματικών παϊίΓες, τλν παρα
γωγών. Παρ' ίμϊν ές-ι νϋν ΐχ-^υς ίίιωτικώς ϊεγό^ενος, ΣινόόΊ υι Συν-
©όΊ, και έτερος, Συναγρίδα (τοις άρχαίοις Συναγρίς)• καί εϊσίν
οΰτως παοαπλήσιοι , ώς-ε χαί των παλαιών χαί τών νεωτέρων τινάς
τόν αυτόν ίχθύν είναι ίυσί προσαγορευόμενον όνόμασιν ΰπειλϊΐ^ε'ναι ,
εν οις ζα'ι Θεόδωρος Ό Γαζϋς , τίιν παρ' Αρις•οτε'λει Συναγρίδα και τον
Σινόδοντα οΥ ενός Ρωμαϊκού ονόματος ϋβηΐεχ μεΒερμιηνεΰσας . Φ»σί
σε και Γίλλιος (παρά τω Γεσνήρ, Περί ενύδρ. σελ. 1 121 ) τους νεωτέ
ρους Ελληνας εν'ι τω τίς Συναγρίδας ονόματι προσαγορεϋειν τόν τί
Συνόίοντα και αΰττιν ττιν Συναγρίδα. Βελλώνιος με'ντοι (Περί ένϋδρ.
σελ. ι8ι), και αυτός κατά τους τόπους γενόμενος, τους νυν Γραικούς
ακριβώς την Συναγρίδα τοΰ ΣυνόσΌντος οΊακρίνειν, λε'γει. Αλκις-αί
Ιπώετικώς καλούνται τώ Οππιανώ (Αλιευτ. Α, 170) οϊ Συνόίο,ντίί
από τγ,ς άλκ«ς και ισχύος, ό ο»ιλόΰν εοικε και Μάρκελλος ό ΣιοΊίτ>5ς
δια τοΰ Κρεϊοι, ίπί τοΰ Κρείονες τάξας τοΰνομα. «Κρείων...
» ισχύων » φ>;σίν Ησύχιος. Και διορΒούνϋω εν παρόδω και τό προ
τούτου ψερόμενον παρά τώ αϋτω Λεξικογραφώ «Κρειττόνων, ΑΡΕ-
» ΤίΪΝ » , τρεπόμενον εις τό ΑΡΧΟΝΤΩΝ* αναφέρεται γαρ ε'ί "
παρ' ΕϋριπίοΝ) (θρες\ 709)ι '

Σώζειν σε σθ}>ία , μ») βία τών κρεισσόνων.


Αλλ' έπανίωμεν έπ'ι τό προχείμενον, και μαΆωμεν παρ1 Αρχις•ράτου
(παρ' Α3ην. σελ. 322), ό5εν χρ>] πορίζεσ^αι τόν ίχ3ύν τούτον•

Ατάρ τόν σινόίοντα μεν, όν ζήτει παχύν είναι,


Εκ Πορ£μοΐο λαβείν πειρώ κα'ι τούτον , εταίρε.

Περί ό*έ τϋς δυνάμεως, ό μεν φησι Δίφιλος (παρ' Α5»ν. σελ. 555),
« Συνόδους κα'ι Χάρα| τού μέν αυτού γένους είσι'• διαφέρει δ'ε Ό
» Χάραξ » , ούίέν μάλλον γινώσκειν ίμϊν παρέχει τγιν τού συνάδον
τας ποιότητα, άγνοοϋσιν 'όλως αυτόν τόν Χάρακα, ου και Οππιανός
(Αλιευτ. Α, ι "^3 ) και Αιλιανός (Περί ζ. ίοΊότυτ. ιβ, 25) έμνημό•
νευσαν. Εγνωμεν σ" εκ τών πρόσΆεν (σελ. 66) ότι και τάς μείζους
Πηλαμύο'ας , Συνοδοντίδας έλεγε καλεϊσ3αι ό αυτός Δίριλος. Ικε'σιοί
δι παρ' Α3>ςναίω (σελ. 327) το"ί Συνόίοντας χαί τάς Συναγρίδας ,
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, ΊμΛς . ιο3
ίσπερ τους Φάγρους, τους Ακαρνάνας, τους Ανοιας, τους Χρόμπς,
και τους Ορρούς, γλυκείς, παραςτίροντας, τροψίρ\αυς καί ίυσεκκρίτους
ιίναι λέγει" τροψιαωτέρους ό" αυτών τους σαρκώδεις και γεωίες-ερους ,
«λάττονά τε πιρελήν έχοντας.
Ούκ άτρΰρερος σε.] Ού χρτις-όν το Ατρΰψερος' τό γάρ Τρυ
φερός και τά οαοιχ παράγωγα άπος-ρε'ρονται τήν ριετά τοΰ ς-εροτικοϋ
σνν,^εσιν• Ο Λατίνος ρ,εταψραςτης ίρρηνευσεν , Ούκ άτρομος ίέ ,
8ε<1 1;ιιηβη ηοη βδΐ βΐίιηβηΐϊ βχρβιν άλλ' ούο"έ τ»ιν τοιαύτην
γραψγ>ν άιτοίεκτε'ον , Λά το προσεχές, Τροφώδνς ρε'σως.
Και εύε'κκριτος. ] Ούτως έγραψα έκ οΊα^όρου γρα^ΐς, ί συνάδει
και « κατά Μόσχαν ίκίοσις, κα'ι ό Λατίνος ριεταρρας-ής, αντί τοϋ ριετ'
αρνήσεως, Κα'ι ούκ εύε'κκριτος.
λς-. Τρίγλα.] Σε'σως-αι και πΛρ' ίριϊν νϋν τουνορια, Τριγλία ου-
ίιτέρως τάς τρίγλας (Γαλλ. δαπηιιΐΐίΐδ, ν Β.οα§6ΐ8-1>αι•1>6ΐδ) κα-
λοϋσι. Και τους ρέν τόπους, όθεν χρή τους λίχνους ζητεϊν τάς τρίγλας,
οιίάξει Αρχε'ς-ρατος (παρ' Α'3>ιν. σελ. 520 κα'ι 3α5)•

Κα'ι σκάρον έξ Ερε'σου ζήτει. Χειρώνι ίέ τρίγλην


■Εσ3ι' έν'ι ψαραρί) λη^^εΐσαν Τειχιοε'σση
Μίλητου 7.ώατ,, Κάρων πε'λας άγκυλοκώλων.
Καν Θάσω όψώνει τρίγλην, κού γείρονα. λτιψϊ}
Ταύτης. Εν ίέ Τίω χείρω , κείνη αε κα'ι αυτή* Β
Εν ο" Έ,ρυΒρχίς άγα3ή Γυρεύεται αίγιχλϊτις.

Ναυσικράτης σε ό χωρικός (παρ' Α5ην. σελ. 525) επαινεί και τάς


κατά την Αττικήν Αίξωνικάς τρίγλας. Τήν αε τοϋ όψου ίύναριιν τοιάνίε
ορίζεται ό Δίριλος (παρ' Α3ην. σελ 355), ' «Τρίγλη, εύς-όραχος ,
Ι) παρας-ύρουσα, σκλ>ιρ ό σαρκός , δύσψΆαρτος, εφεκτική κοιλίας, και
» ριάλις-α ή έξ ανθράκων ή ό*ί άπό τηγάνου , βαρεία και ουσπεπτος.
» Κοινώς ίέ πάσα, αΐριατος εκκριτική». Γαληνός αε (Περί τροψ.
ουνάρι. Γ, σελ. 347) οτ-ληράν, ψαδυράν, άλυτη, τρόψψον και ήοεϊαν
τη προσφορά τήν σάρκα της τρίγλης είναι ρησι.
Πλάκωσης σαρξ.] Αρελε'ς-ερον εγρασε άντ'ι τοϋ, Πλακώίης τήν
σάρκα, η Πλακώδη σάρκα έχουσα. Τόν οε νουν τόν αυτόν καϊ
τοϋ παρά τω Δι^ίλω και τω Γαληνω Σκληρόσαρκος ελεγον είναι
έν ταις πάλαι εις τόν Ξενοκράτην σηρειώσεσι. Νϋν ίέ ροι ό"οκεϊ άκρι-
βέςερον πλακώδη σάρχα, η πλακώδες σώρα(Ρωι*. ΟηίδΙοίΐιιη
εοΓριιδ) λε'γεσθαι, ου ή σύγκρισις εκ πολλών ές-ιν έπιπε'αων έπικει
Η4
ιο4 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
μίνων άλλιίλοις οϋτως , ως' άσυγχύτως χωρίζεσθαι άπ' αλλήλων ,
οιαί ε'ισιν αϊ Ρωμαϊκά ονόματι (θΠ15ΐ3Β) παρ' ήμϊν καλοΰμεναι τοϋ
πλακοΰντος κροϋς•αι, όν Αντιψάννς Ό κωμικός (παρ' Α5»ν. σελ.
449 ) παίςας,

Λεπτοσυν3ΐ'τοις τρυρώντα μυρίοις καλϋμμασιν ,


εΐρηκεν. Και ες•ιν αληθώς έν τή ώπτ«με'ν>ι τρίγλϊ) παραπλησιόν τι τω
ττλακοϋντι ^εάσασ^αι , τίις σαρκός εις λεπίίας ί πλάκας οΊαιρονμέν-ης.
Γενήσεται $'ε μάλλον κατάαηλον τό λεγόμενον παραθεμένοις έχ τον
Διοσχορίδου (έ, 121 ) ο ψ-ηαιπερ'ι τοϋ αρσενικού (Γαλλ. ΟΓρΐπίεηΐ)*
« Αρις-ον οε ήγΐτέον τό ΠΛΑΚΩΔΕΣ κα'ι χρυσίξον τί> χρόα, τάς τε
» ΠΛΑΚΑΣ ΛΕΠΙΖΟΜΕΝΑΣ «χον , ώς άε'ι (γρ. ώσανε'ι) έπικειμένας
» άλλ^λαις ».
Διάπνρρος οΰσα χινναβάρει χαΐ χρυσώ. ] Ούτω οΊώρθουν πάλαι ,
τω μέν Διάπυρος (παρά τι) πϋρ) άνθυποβαλών το Διάπυρρ'ος
(παρά τό πυρρ'ός), ώσπερ κα'ι φέρεται νϋν εν τγ χατά Μόσχαν έχ-
ίόσει τοϋ Ματθαίου. Τό οε Χρυσώπη (ούτω χατά «Ότι/ην γρα
φόντων τών πρό έμοϋ , νϋν <ίέ έν τίί τοϋ Ματθαίου έκαοσει γραφό-
μενον Χρυσώπ»)) τρε'πων ει; το Χρυσώ ί εις τό Χρυσωπί] ,
χχίπερ άποίοκιμάσας χαΐ τούτο, οεον Χρυσωπός (κοιν. γε'ν.), η
Χρνσώπις '/ράγεσθαι. Ο νους, οϋτως ές•ίν ερυθρά, ωςζ όΌχεϊν περι-
χεχρώσΆαι χιννζ€άρει και χρυσω. Διό και Μάτρων (παρ' Αθην. σελ.
ι55)Τρίγλ»ν Μιλτοπάρϊΐον ειρ>ικε, παρωό\ίσας εξ Ομήρου, ώσπερ
έτεροι (παρατώ αϋτ. σελ. 525) Ερυθρόχρ ων, και Ξανδοχρώτα
προσηγόρευσαν. ίσως α" αν τις προέλοιτο κατά χώραν έάν τό Χρυ
σωπί), δ Χρυσωπί), >? γοϋν Χρυσωπός, Λά τό και τόν Πλοΰ-
ταρχον τω αΰτώ επιθέτω κοσμίσαι τί-,ν τρίγλ»ν. Αλλ' ί τοΰ Πλου
τάρχου περί τίίς τρίγλϊΐς ρ'ίσις ύποπτος άείποτε εμοι γε εσοξε (Πότερ.
τών ζώων ψρονιμώτερ. κ. τ. λ. § 26) « Τα αε |3ολις•ικά καλούμενα,
» τρίφ.αν, ΧΡΤΣΏΠΟΝ, και σκορπίον γρίποις τ ε και σαγήναις σύρονσι ν
» περιλαμβάνοντες». Οϋκ ολίγοι μέν ουν τών κριτι/.ών, έν οις καϊ ό
Γεσνίρος (Περίένύίρ. σελ. 672-673), τό Χρυσωπόν ώς έπίθεταν
τις τρίγλ»ς έξε"λαβον' άλλ' εξελέγχεται ί τοιαύτΐ) έκοΌχί), τώ άτόπως
αν χρίσασθαι, ει έχρίσατο, επιθε'τω τοιούτω τόν Πλούτζρχον, εν5α
ού περί κάλλους ιχθύων, άλλα πεοί τοϋ τρόπου τίς άγρας αυτών ό
λόγος Ύΐν. Διό καϊ ό Βυτεριβάχιος (έκ τϋς έκίόσεως γάρ εκείνου ριετ-
ε'γραψα τήν ρίσιν), καλώς ποιών, έχώρισε τί ς-ίξει τί'ς τρί'/λιχ τό
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. λζ'. ιο5
Χρυσωπόν, ώς όνομα ιχθύος έτερου , ώσπερ ήρμήνευσε καί Ό Λατίνο;
μεταφραςτης τρεις αντί των <5υο ΐχ3ύας έχγράσας , Μαΐίαπι , ΟϋίΓγ-
ΒΟραπι, βεοΓρίυπι. Λείπεται τοίνυν τρέπει» τοϋ τρίτου ίχ3ύος το
«νομα εις τι) ΧΡΥΣΟΦΡΥΝ, ί ΰπολ»ιπτέον Χρυσωπόν ώνομάσ^αι
κατά τόν παρακμάζοντα Ελλ»νισμόν τόν Χρύσοιρρυν" κα'ί γαρ και
παρ' έτέροις ήμάρτηται ή γραφή τοϋ ονόματος, των μεν Χρυσό-
ψρους (Αίλιαν. Περί ζ. ιδιότντ. ιγ , 28, καί ις-, 12), τών ίέ Χρυ-
σάφους (Μαρκελλ. Ιιδ-ήτ. στ. Ι») καλούντων τους Χρυσόγρυς.
Πωγωνοφόρος. ] Οΰτως και Ερατοσθένης (παρ" Λ.Β'ϊΐν. σελ. 284)
Γενεινίτιν τρίγλ>]ν , και Σώφρων (παρά τώ αύτ. σελ. 524) Γε-
νεάτιν τρίγ λ»ι ν, ο έςι πωγωνογόρον, έκάλεσαν. Εκ ό*έ τών νεωτέρων
μυςαχοφόρον αυτήν χωμικώς, ί μάλλον |3ωμολοχικώς, ώνόμασεν ο Πτω-
χοπρόδρομος έν τώ Κατά Ηγουμένων ποάιματι (ςίχ. ι^δ)•

Κομμάτια σιακοκόμματα , τριχία μους-ακάτα.

Οί ό*έ 7ταρ' ήμΐν ίταλοχυόαίζοντες , χαίρειν έάσαντες τό πολλοΰ <?έον


άπ>?ρχαιώσ5αι τ»ίς τρίγλης όνομα, Βαρδοϋνι, έν ίέ τ») νήσω Κρήτ>ί
συντώέντες Τριγλοδαρδο ΰ νι (ΐό\ Ί,νεϊδέρ. σνιμειώσ. ει; τό Αίλιαν.
Περί ζ. ΐ<5Ίότ»ιτ. Β, 41) καλοϋσιν αυτήν, παρά το ΒαιΊ>οηβ, ό τον
πωγωνοφόρον έπι^ετικώς σημαίνον , εις προσηγορικόν τι; τρίγ\νζ
άνομα μενηνέγβη παρ' οϋκ ολίγοις τών Ιταλών. Αλλ', ει γοήζουσι και
δευτέρου της τρίγλης ονόματος, 'ίς-ωσαν έναποκείμενον' καί έν αΰτοϊς
τοις νϋν εϋρωτιώσί 5»σαυροϊς τίς ΕλλάοΌς' τίιν γάρ έπι3ετικώς τοις
αρχαίοι; κλι^εΐσαν Γενειίτιν τρίγλην, πολλοί τών ημετέρων νϋν
προσηγορικώς', Γενειάδα, όνομάζουσιν, ως εςι μαΆεϊν έκ τοϋ Λεξι
κογράφου Σομαυέρα (λεξ. Γενειάδα)- πλην ειμή τον παρά τοις άργαίοις
κόκκυγα (Γαλλ. Β.οα§βΐ) , έμφερί τίι τρίγλνι ΐχ5ύν, ώς φ»ισι Σπεύ-
σιππος (^παρ^ Α3»ν. σελ. 324 )> ό^ιλοΰν |3ούλονται οΊά τίς ΓενειάόΌς.
λζ . Φάγρος. ] Ες-ιν ό παρ' ήμΐν νϋν καλούμενος οϋδετέρως , Φ α-
γρ ίον,παρά 0*5 τοις πλει'ς-οις καί Λά Λπλοϋ τοϋ γ" Φαγγρίον. Εσδίειν
δ° αυτόν 5έρους παρήνει Ό Ξενοκράτης ανωτέρω (τμ. ό* ) , ω συνάδει
πως καί ό Αρχές-ρατος. Λέγει γάρ ούτος (παρ' Α3»ν. σελ. 32•}) Σει
ρίου ανατέλλοντος έίώ&μον είναι, καί τους τόπους καταλέγει, όΰΐν
οί άρις-οι Φάγροι*
Δήλω τ', Έρετρία τε κατ' εΰλιμένους αλός οίκους.
Τήν κεφαλήν ό" αύτοϋ μόνον ώνοϋ, καί μετ' εκείνης
-Ούραϊον* τά <?έ λοιπά δόμον μ^ό" εϊσω ένε'γχης.
ιο6 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΓΣ
Περί δε τΫις δυνάμεως , ά μεν ώρίσατο Ικε'σιος παρεδέμεϋα εν τω
περ'ι τοΰ Συνόίοντος λόγω (σελ. ιοδ). Δί^Λος ό*έ (παρ' Α5ν;ν. σελ.
35.}) και ποτάμιον Φάγρον γίνεσΒαί ψησιν, χείρονα δε του θαλασσίου.
λιί. Χράσορρυς] Ούτω κληθείς οιά τον περ'ι τους οφθαλμούς χρυσοϋν
μηνίσκον. Τοις δε Ρωμαίας ΑιιπιΙ,ίι (ό εςι Χρυσή) ,&ηλυκώς καλεϊ-
ταί' ο5εν παρήχθη το των Ιταλών Ογ313, κα'ι το τών Γάλλων Όο-
Γααβ. Ερατοσβε'νης ό*έ και Καλλίμαχος κα'ι Ιερόν ΊχΆ'νν όνομάζουσι
(παρ' Αθην. σελ. α84) τόν Χρύσορρυν. ύςι δ'ε ην νύν καλοϋμεν,
Τσιπ πού ρ αν, ως φ-ησιν Ό Λακεπε'ιίης (ΉϊίΙοΪΓ. ηαΙιΐΓ. άβί Ροι'ί-
50Π5 , Τοηι. VIII', ρα§. αϊ 8 βάΐΐ. ΐ79£>)> **'περ τοΰ ονόματος
τούτου τω Ιππούρω μάλλον προσήκοντος. Εικός γάρ και παρ1 ήμϊν
τοιαύτην γεγονέναι σύγχυσιν των ονομάτων, οία κα'ι παρά τοις νεωτε'-
ροις συμ&ε'6ηκε , τη αυτί) κλήσει ΏθΓ8<1β και τον ΐππουρον προσαγο-
ρεύουσιν, ώς έν τοις προσΒεν (σελ. 56) ίεοηλωται , και τον χρϋσο-
ψρυν, δια την έμφέρειαν ίκατέρου προς τόν χρυσόν. Αλλ' ό μέν ΐππουρος
κητώσης ές-ί, και όΥ όλου τοΰ σώματος χρυσόχρους• ό οε χρύσογρυς
χαϊ τω μεγέδει πολύ λείπεται τοΰ ίππούρου, κα'ι τό χρυσωπον έπι
μόνοις τοις ο^αλμοϊς εμφαίνει. Η παρ^ ήμίν ουν Σιππούρα, η Τσιπ-
πούρα το μεν όνομα πιΆανως πάρα τον ΐππουρον εσχηκεν, ού μέν-
τοι τοϋτον αηλοϊ , αλλά τόν χρύσοφρυν. Περ'ι τοΰ ΊχΆύος τούτου
λρχές-ρατος {παρ" Α3ην. σελ. 328) διδάηει'

Ίίρύσοφρυν εξ Ερεσού τόν πίονα μή παράλειπε,


Ον κείνοι καλε'ουσιν Ιωνίσκον' λαβε ο" αυτόν,
Θρέμμα Σελινούντος σεμνού. Πλύνον δε νιν ορΒώς,
Ει5' όλον όπτήσας παράδες, κάν η δεχάπνχυς•

Περί δ'ε τής δυνάμεως ίκε'σιος μέν {παρ1 Α9»ν. σελ. 328) γλυκύτητι
κα'ι εΰςομία αριςον πάντων είναι τόν χρύσορρυν, προς δε κα'ι τροφι-
μώτατον Δίφιλος ίέ (παρά τω αύτ. σελ. 355) άναλογεϊν αυτόν τω
μελανούρω, ου την ίυναμιν έν τοις πρόσ3εν (σελ. ^5) έξεθέμεθα.
Σύγκριτος.] Ει μίι ήμάρτηται τη γραφν τό μήπω καταχώρισαν
ίπί τοιαύτης σημασίας εν τοις Λεξικοϊς Σύγκριτος, ίς-ί συνώνυμον
μεν τώ ς•ερεός, άντικεί-ιενον οε τω ανωτέρω (τμ. κε') λελυμενος'
και σημαίνει τόν πυκνήν κα'ι συνεςραμμένην έχοντα αάρ•λα. Προπαρο-
ξύνεται δε προς άντιαΊας-ολήν τοΰ σημαίνοντος τόν παραβλητόν, οπεο
οφείλει ηράφεσδαι όξυτόνως Συγκριτός.
λ5. Γόγγρος.] Κα'ι παρ' ήμϊν Γογγρίον (ίο*. Σχολιας•. ΟκηΜίν.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΓΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τ/λ. λ«—λβ'. 1 07
Αλιεντ. Α, ιιδ), καί χνό*αιές-ερον Μονγγρίον και Μονγγρί. Ο δι
Βελλώνιος (σελ. ΐ6α) καί Καβοροράν (τοντές-ι καρκινοφάγον) αυτόν
ονοριαζόντων άκοϋσαί ριισι. Κα'ι περί ριέν τον κατά τήν Ιταλίαν γόγ-
γρον παρε3έμε$α έν τοις πρόσΆεν (σελ. 5ι) τίιν τοϋ Αρχες-ράτον
κρίσιν" έπαίνεϊ ο" ό αυτός Αρχές-ρατος (ιταρ' Α£»ιν. σελ. 293) και
τϊς ΕλλάοΌς τον έν Σικυώνι άλισκόριενον*

Γόγγρον ρέν γάρ ε^εις (ΐσ. εχοις! ) κεφαλήν φίλ»ι έν Σικυώνι,


.Πίονος, ισχυρού, μεγάλου, καί πάντα τά κοίλα.
Είτα χρόνον πολύν έψε χλό>) περίπαςον έν άλρι»ι.

Οΐαν α" ειχον οί αρχαίοι των όψο^άγων σπουδήν περί τόν Γόγγρον ,
άλλως τε κα'ι τόν έκ τϋς Σικνώνος , α>ϊλοϊ και ό παρά τω κωριικώ Φιλή-
μονι μάγειρος λέγων (παρ' Α5ην. σελ. 288), Εϊ ο' ΐΐαβον

Εκ τϊς Σικνώνος τίς 5"λ>]ς, °ν Τ0'? 5*οϊς


Φέρει Ποσειδών γόγγρον εις τόν ούρανόν,
Απαντες οί }>αγόντες έγένοντ1 αν Άεοί.

Οί ί' έν Σικνώνι άΛισχόμενοι άριαξιαϊοι γόγγροι, τουτέςι Τ»λι-


κοϋτοι, ώς-ε σ"εΙσ5αι ψερούσης αμάξης, ώς ίς-όρΐϊχεν Ενίοξος (παρά
τω αύτ.), ρ:υ5ικίς υπερβολές ούίέν άποδέουσιν. Εϊ γάρ τϊίλικοΟτοι οι
κατά τίιν Ελλάίαγόγγροι, π»)λικονς τινάς νπολαιχβάνειν οεϊ τους κατά
τίιν Ισπανίαν , ούς ρι-ίζονας είναι τών Ελληνικών μαρτυρεί Στράβων
(Γ, σελ. 1 45 )' «Καί οί γόγγροι ο"έ άποΒ-ηριοννται , πολύ τών παρ^
» ίριΐν ύπερβεβλϊίριένοι κατά το με•γε3οςΏ. Περί ίέ τί;ς τοϋ όψου
ίυνάριεως , Ικέσιος (παρ' Α3>)ν. σελ. 288) τους γόγγρους, «Σζλΐίρο-
» τέρονς τών έγχέλεων είναι 9>>ισι, και άραιοσαρκοτέρονς τε και άτρο-
» γωτέρανς , εύχνλία τί πολύ λειποριένονς , εϋςομάγους δι είναι».
Εκάλονν ίέ τόν Τόγνρον καί Γρύλλον, φησίν ό Νίκανίρος (παρ'
Α5>)ν.). Ο μίντοι Δίριλος (παρά τω αύτ. σελ. 355-556) διάψορον
εοικε τόν Γόγγρον τοϋ Γρύλλον ήγεΐσ^αι* καί γάρ ρετά τό φάναι ,
« Αί οε σρύραιναι τών γόγγρων είσί τροψιμώτεραι » , έν τοις έξις ώς
περί έτερου τοϋ Γρύλλον λέγει- « Ο οε γρύλλος όροιος μέν ίςιν έγ-
» χέλει, άς-ορος ίέ». Εσιψειώσατο οε καί Ό Βελλώνιος (σελ. 1 32 )
γένος τι τών όνίσκων , Οΐίΐΐο τοίς ίταλοΐς καλονριενον , γόγγρω παρα'
πλιίσιον ούτως είναι , ώς-' έν τοις κατά Ρώρυν ίχ5νοπωλείοις γόγγρον
καλεϊσ5•αι, καί ώς τοιούτον άγοράζεσ5αι καί έσ^ίεσ^αι,
ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΚΗΤΩΔΩΝ ΖΩΩΝ.] Σχεαον όλον τούτο τό' Περί
ίθ8 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΚ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΤΪ
τών κ»τωίών ζώων κε^άλαιον, προς-εΆειμένον εξ αντιγράφων ή
κατά τήν Νεάπολιν τελευταία τοΰ Ξενοκράτους έκίόσει , άπαραλλάκ-
Τως φέρεται και παρά τώ Γαλ»νφ (ϊο*\ άνωτε'ρ. σελ. 4ο~4 ■ )• Και εικός
τον Γαληνόν παρά τοΰ Ξενοκράτους, νεώτερον οντά, λαβείν.
μ. Φώκαι. ] Ισως γραπτέβν , Φώκαιναι, τρισυλλάβως. Τάς γαρ
Φωκαίνας (Γαλλ. ΜαΓδουίη) Αριςοτελιης (Περί ζ. ίς-ορ. ς-, Π και
ί , 1 5 ) συγκαταλέγει ταϊς φαλαίναις και τοις Δε\ψϊσι. Εΐτ'ι γαρ και
τα τρία ταύτα τού.τών ένύίοων γένους των κίίτωίών. Αί ό*έ Φώκαι
^Γαλλ. νβ3α ηι.'ίπιι ) τών άμψι§ίων εϊσίν. Ενδέχετχι ρέντοι καϊ
ΦΤίίας όνομάσαι τάς Φωκαίνας, κατά συγκοπτιν , ώσπερ και έτε
ροι* Δυκόρρων ό*έ (Αλεξάνίρ. 82) κα'ι Φάλας εΐρ»ικε τάς Φάλαινας*

Φάλαι τε κα'ι ίελ-ρΐνες , αϊ τ', έπ' άρσε'νων ,


Φε'ρβοντο Φώκαι, λε'κτρα ϋονρωναι βροτών.

Φάλαιναι.] Βαλαίνας νϋν ονοριάζοριεν τάς Φάλαινας, κατά Μα


κεδόνων Λάλεκτον (κα£' $>ν κα'ι Βίλιππος ό Φίλιππος έκαλείτο ).
Κα'ι τοϊς Ρωριαίοις δε πάλαι γ> Λά τοΰ |9 γραγη Ιϊ.Αχιν,ι ίρεσεν,
ωσπερ και τοις νεωτε'ροις άπασιν ως ειπείν ε,θνεσι , σώσασι τ»ιν κλίσιν
τί,ς |3αλαίνΐ)ς. Σημειωτέον μέντοι ως ή πάρα τοις νύν Βάλαινα γενικόν
ές-ιν όνομα οιαψόρων μεγίς-ων κτιτών" ί ίέ παρά τω Αρις-οτελει φά
λαινα έτερον γε'νος κι-τωίών έίτίλου, τον ύπό τών νεωτέρων ιχθυολόγων
Ελλ>;νικώ ριέν ονόριατι καλούριενον Φυσήτίρα Ρ1ιγ86ΐβΓ (Σνεϊίε'ρ.
Περί Ίχ3. ίς-ορ. σελ. 1 1 5 , χα'ι Σημειώσ. εις το Αίλιαν. Περί ζ. ΐοΊότ.
Β, 5α ), ξένω ο"έ, ΟβοΙιαΙοΙ. Εγίνωσκον ρε'ντοι κα'ι οί αρχαίοι το τοΰ
Φυσ»τίρος όνομα, Αρις-οτέλίς ριέν (Περί ξ. ίς-ορ. ς-, ιΐ) φυσητίρα
καλών, τον αύλόν, όν ψέρονσιν επί τοΰ ριετώπου , όσα τών ζωοτο-
χούντων κίΐτωίων άναπνεΐ" ΌΆεν και ό Ησύχιος, « Φυσητί-ρ , ό τών
» κητωά"ών ΐχ5ύων αυλός » φνσίν. Ετεροι ο°έ, από μέρους τ'ο όλον ,
Φυσϊϊτίρα ε/.άλεσαν το κ^τος αυτό , όπεο εψαμεν το τών νεωτέρων
Οαϋΐΐίΐΐοΐ είναι. Φε'ρει ο°έ τούτο αϋλόν ίνα, τίς παρά τοις νεωτε'ροις
Βαλαίνυς (Βαΐβϊηβ) ο*ύο φέρουσας. ΊΙαραΆετέον ίέ κα'ι τά είριψε'να
τω Στράδωνι περί τούτων (σελ. 1 45 )' «Πς ί' αΰτως έχει και περί
» τών κιιτε'ων απάντων, όρύγων τε και φαλαινών και φυσητίρων , ων
» άναρυστ-σάντων , μαίνεται τις νερώίους οψις κίονος τοις πόρρωϋεν
» ά-ρορώσι». Κα'ι άλλαχού (σελ. 7^5), «Το ίέ ράλις-α ταράττον ,
» •ρυσ>;τ>ίρων μεγέθη, ρουν άπεργαζομένων μέγαν άΆρόον, και άχλύν
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΪΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τ/ζ^ζ'. 109
ν έκ τών άναψυσνμάτων , ωςε τά προ ποίων ιιε'ρη ρή όράσ.3αι».
Εν,&α σηρι-ίωσαι, ότι ει ή παρά τώ Αρις-οτε'λει Φάλαινα, Ό Φυσητήρ ,
ό ύπό των νεωτέρων Οαοΐκιΐοΐ καλούμενος εςι, λείπεται τήν παρά
τω Στράίωνι Φάλαιναν, η τίιν αυτήν είναι τη τών νεωτέρων Βαλαίνη
Βαΐεϊηβ, ή γούν εΐίός τι Φυσητήρος, ίσως τόν τταοά τοις νεωτε'ροις
καλούμενον Φυσητήρα ρίκρωπα (Ρϋ^δβΙβΓ ιηϊοΓορδ. Ζί/Ι.).
Δέλφινες. ] Κα'ι παρ' ήμίν τω αύτω ονόματι ετι /αϊ νύν καλούνται
Δελφίνε;, -ΰπ1 ένίων ίέ και Γο υρουνόψαρα, οΊά το πιμελ'ες τοϋ
κήτους, προς τον χοϊρον (το κοινώς Γουρούνιον) παραβαλλόντων. Οί
γαρ τον Πόντον παροιχούντες πολλώ τω ς-ε'ατι έχρώντο τών ίελρίνωγ^
πιαινομένων ύπό τής βοράς τών άλλων Χγ^ύων , οις έπακολου,θΌύντες
και τη γη πλησιάζοντες άλίσκονται , ως έςι μα^εϊν εκ τε Δίωνος τοϋ
Χρυσοφόρου (Λόγ. ή, σελ. 28ο έκο*. Ρεϊσκ.) και τοϋ Στράβωνος (ιο',
σελ. 549)• "αϊ αύτο οε το άρχαϊον όνομα, ό Δελ^ίν τήν αυτήν όρω-
νυμίαν έμψαίνει προς τον Δε'λ^ακα , τόν αυτόν οντά τω γοίρω, « Δελ-
» φάκιον χοιρίοΊον κ. τ. λ. » ρησίν Ησύχιος, ίΐς ό" αύτως κα'ι παρά
τοις νεωτε'ροις, οί μεν ιταλοί ροΓΟΟ πΐίΓΪηο, οί οε Γερμανοί πιβει-
ί€ΐι\νεϊη, τουτε'ς-ι Ζαλάσαιον χοϊρον, καλούσι τί>ν οΐλ^ΐνα. Τών Γάλλων
ί' ενιοι το ανωτέρω σηρειω,ίέιι τις Φωκαίνη; όνομα ΜίίΓδΟΐΐΗΐ τω
ίελ^ϊνι προσάπτομαι Λά τό παραπλήσια είναι τά κήτη ούτως, ώς πολ
λούς οελρίνων τι γένος είναι τάς φωκαίνας ΰπολαρβάνειν , ώς ψηαιν
Αρις-οτε'λης (Περί ζ. Ίςορ. ς, 1 1 ). Ες-ι όε τό ΜαΓίοαίη παραψθορά
τοϋ Λατινικού ΜίΓΪδ 5118, ο ές-ι χοίρος θαλάσσιος.
Ζύγαιναι.] Τοϋ τών Γαλεών η Κυνών (ίί. άνωτε'ρ. σελ. 70) γέ
νους είσίν αϊ Ζύγαιναι, ας γηαι Βελλώνιος (σελ. 6ι) κατά τήν Σμύρνην.
μάλις-α βπιχωριάζειν. Τό <?έ όνομα άπό τοϋ σχήματος" παρατε'ταται
γάρ ή κεφαλή της Ζυγαίνης ε'κατε'ρω5εν ούτως, ώς ϊμφααιν παρίχειν
ζυγού, πρ'ος $ε κα'ι σαύρας , Λό κα'ι ΜαιΙεαιι καλούσιν αυτήν οί
Γάλλοι, οί ί'ε Γερμανοί ΗαπιιηβΓβδΛ.
Κϋνες. ] ίαε τά όΊά μακρών ανωτέρω (σελ. 70) ρ'ηθε'ντα περί τών
κυνών.
ΠΕΡΙ ΚΝΙΔΗΣ.] Συμπληρώσας τόν περί τών λεπιίωτών κα'ι τώνσελα-
χωσ*ών λόνον ό Ξενοκράτης , ώρειλεν έπ'ι τόν περί μαλακίων μεταδήναι.
Ταύτα οε ές•ι πολύπους, σηπία, τευθίς, οι; Αιλιανός (Περί ζ. ϊοΊότητ.
ιά, 37) συνάπτει και τήν κνίοην, η άκαλή^ην. Αλλ' αύτη 'ίοΊόν τ»
μάλλον γένος ές•ί, ούτε τοις μαλακίοις προσήκον, ούτε τοις ός•ρακο-
ίέρμοις 'ενάρώμον' 601X6 γάρ ός'ρακοίε'ρρω περιρ,οημε'νω τά ός/ρακα, ώ;
Ι ίο ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
έσηριειώσατο Λρις-οτε'λης (Περί ζ. Ίςορ. Δ, 6 και Η, γ). Δήλος ί*
ίς•ί και Ξενοκράτης τοιαύτην είναι τήν κνίό\ιν ύπολαίών τω έν ϊίίω
χε^αλαίω περί αυτής ίατρολογήσαι. Το ίέ οΰσε'να λόγον περί τών κυ
ρίως λεγοριένων ραλακίων ποιήσασ^αι, ωσπερ οϋίέ περί τών ριαλακο-
ς•ράκων, καράβων λέγω, πατούρων και τών τοιούτων, ατελές κατελέγχει
τό Ξενοκράτειον περί τών ένύίρων σύγγραμμα , ί αυτού ριή ψ$άααν- ι
τος τελειώσαι, ί τού χρόνου το εντελές κολοβώσαντος.
ρά. Κνίοαι, ί Αχαλήραι.] Από τού ό*ιωνυρ.ουρένου ωσαύτως 5>υ-
τού, τής κνίο*»ς ί άκαλή^ν;ς, ήν ή χυίαία ρωνή Τσικνίίαν (Γαλλ.
ΟιΊΪβ), καλεί, ώνόμαςαί »; θαλάσσια Κνίίυ (Γαλλ. ΟΓΐΐβ <1β Πίβι-),
ίν νυν χαλούριεν Κολλ»τσάνον, παρά τό Κολλάω ρήμα, δια. τό
ϊσχυοώς προσφύεσ,ϊαι, και οίον προσκολλάται ταΐς πέτραις, οΰχ ώς
ύπείλίΐ^εν ό Γεσνήρος (Περί ένύό*ρ. σελ. ιι45), παρά τά Κώλα,
τοντίςι τά; πλεκτάνας, αις προσφύεται ταΐς πε'τραις. Οΰτως γάρ και
Κολλίϊτσίίαν, έτερον τής Κνίο\ις »υτόν , όνοριάζορεν, το παρά. τοις
άρχαίοις καλούρενον Ξάν3Ίον (Γαλλ. ΟΙοιιΙβΓοη), ου τον καρπόν
άκαν5ώο\] τε είναι και τών Ιματίων άντιλαριβάνεσ^αι Φ>ισί ΔιοσκορίοΝϊς
(Δ, ι58). Πεπλάνκται ίέ ό Βελλώνιος (Περί ένύορ. σελ. 340ι
τούτο ρέν, Κολυκε'νας, ΟοΙ^τοεηΒβ, καλεϊσβαι λε'γων ύπο τών νεωτε'-
ρων Ελλήνων τάς θαλασσίους κνίίας, τούτο ίέ, παράγων τοννομα παρά
τΌ Κολύκια , ω φ»ισι τους αρχαίους όνοριάζειν αύτάς. Ούό*είς γάρ τών
αρχαίων το Κολύκια έπί τών κνιόων έταξε , και παρ' ω μόνω εΰρτ,ται
Εενοκράτει ( διάφορ. γραψ. τρν ρή ) τήν τε γραφήν άμψτ,ριςον έχει ,
και έπί ός-ρακοίέρριου τέτακται , οϋίέν κοινόν έχοντος προς τάς κνίόα;.
Και ταύτα ριέν περί τού όνόρατος, ί τών ονομάτων* ό σ" επάγει έξή;
ό Ξενοκράτης, Κακος-όριαχοι ίέ ού μετρίως, άντιγέρεται άπο-
τόαως ποός τόν Δίφιλον, λέγοντα (παρ' Α3>]ϊ. σελ. §ο) τήν κνισών
εΰς-όααχον, εϋκοίλιον και ούριςτικήν. θ3εν ίσως και παρά τώ Εενο
κράτει γραπτέον ίίχα τής αρνήσεως, Κακος-όριαχοι ίέ μετρίως,
ίνα γε μιτριάζηται ή έναντίωσις.
Οπταί <ίέ τών έφ.3ών έπιτνιοειότεραι. ] Ει συνάπτοις ταύτα τοις
έπομε'νοις, Λυτικαί κοιλίας, γραπτέον πάν τουναντίον, Εφβαί
ό*έ τών όπτών έπιτηό'ειότεραι, ϊν' έαυτώ τε και τή πείρα συν
ωοα λέγων ί ό Εενοκράτ»ις. Και γάρ έν τοις εξής τοΰίε τού τρήματος
ΐρεϊ τάς έψορένας κνίσας άναχαλάν τήν κοιλίαν' και έν τοϊς πρόσθεν
(τρ. ζ') γενικώ κανόνι ώρίσατο τά ριέν όπτά <Τυσ&αχώρΐϊτα είναι,
τά έφ$ά ίέ ρ'άς-α ίιαχωρεϊν. Αρεινον ουν τελεία ς-ίξαντα ριετά τό
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝϊΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. μά. ιιι
ίπιτιισ'ειότεραι, άπ1 αλλ»; αρχής άναγινώτκειν τά επόμενα* Ο ό"έ
Αρχέςρατος και ταγινίζειν τάς κνίό*ας παραινεί μετά των ά^ιυών, ώς
(Χ των έν τοϊς πρόσ^εν (σελ. 55) παρχτε3έντων αυτού έπων οε-
οΊόλωται' έν οις κνίίχς ί άκαλήρας οϊ πλιϊς-οι τών κριτικών πιθανώς
τάς θαλασσίους έξϊδίξχντο , άποροϋντες, πώς άν οΰτως ραύλον ρυ-
τον, τήν άκαλή^ν, συμμίσγειν ταϊς άφύχις πχρχινέσιιεν άνϊηρ όψοψχ-
γίς-ατος , οίος ην Κργέςρχτος. Αλλ' άπορήσειεν αν τις οϋο°έν ίττον ,
πώς ό μ»ιοαμοϋ άλλαχού τών φερομένων αυτού έπων όψα ίιαρόρων
γενών έν ταυτώ συσκευάζειν παραινε'σας Αρχές-ρατος, τί άρύϊΐ, περι-
σπουίάς-ω τοις άρχαίοις εσεσματι, συγκατέμιξε τήν μόλις έοωαΊμον
3αλάσσιον κνίό\ιν. Τοιαύτας μεν γαρ σκευχσίας όψων ούίεν ές-ιν άλλο
παράδειγμα" τίιν ό*έ ^υτικήν χνίσην , ότι κα'ι κογχαρίοις συνέψων ,
μαρτυρεί Διοσ/.ορίο>ις (Λ, 94)•
Ούρητικαι. ] Προσ5εΐναι ιίεϊν εγνων τήν λέςιν ταύτιιν, όΊά τε το
προσεχώς επέμεναν, Ούρ>;τικώτεραι, και ΟΥ ά παριθίμεθχ ανωτέρω
(σελ. ι ίο) έκ τοϋ Διρίλου περί τίς δυνάμεως των κνιίών.
Οϋρητικώτεραι ίέ αί μετά τήν χό&αρσιν, αϊ 5>ύουσαι προς ταϊς ψί-
^οις.] Ου3' ό νους ό*/?λος, οΰ3' ή γρχψϊη ανύποπτος τον χωρίον. Ει
μεν (δούλεται λέγειν, ότι ούρ>]τικώτεραι γίνονται αί κνίίαι, εϊ προσ-
φέροιτό τις αϋτάς μετά τό χο3χρ3τινχι έτέρω φχρμάχω λυτικώ κοιλίας,
γραπτε'ον ό*ίχα τοϋ άρθρου, Ούρητικώτεραι ίέ μετά την κά-
5αρσιν, με5' ά ς-ίξαντα τελεία, έπαχτέον άπ' αλλίΐς αρχής, Αϊ ίέ
βύουσαι κ. τ. λ. Ει ο"ε οΰρ»ιτικωτέρας λέγοι τάς έμπερυκυίας ταΐς
ψή^οις (ουο γάρ γεν» κνισών Αρις•οτέλ>)ς ίς-όρ/ικεν, έν τώ Περί ζώων
ίς-ορίας, Δ, ς•, το μέν άε'ι προσπεουκός ταϊς πέτραις, το ό*έ και άπο-
λυόμενον), περιαιρετέον τάς τρεϊς λέξεις, Μετά τήν χάΆαρσιν ,
και γραπτέον , Ούρ»ιτικώτεραι ό*έ αί ρϋουσαι ($ μάλλον έμ-
^»νόμεναι) προς ταϊς ψήροις' ώσπερ χα'ι έν τοις έξίς (τμ. μβ')
περί τών βαλάνων έρεϊ , ότι τροφιμώτερχι αί έντρεφ όμεναι
πέτραις.
Πλυθεϊσαι κα'ι συς-ραρεΐσαι κ. τ. λ.] Αντί τοϋ, Πληρείσαι, ί ,
ώς φέρεται έν τή κατά Μόσχαν έχοοσει, Η»λ»)5•εϊσαι, προειλόριν
νϋν τό κα'ι ύπό του Λατίνου μεταφρα-ο\ι, έχφρχαΒεν, Πλυβεϊσαι,
ίτέραν πάλαι έν ταϊς εις τον Ξενοκράτη σιιμειώσεσι §ιάφορον γρα-
φην άποαεξάμενος , τήν Πιλη^ίϊσαι, ώς συνώνυμον τοϋ έχομένου
Συς•ραφεϊσαι.
Πασ&.-ϊσαί τε όπώ όλίγω μετρίως ίίσ'ι σιτ»ραί.] Ούτως γραπτε'ον
112 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
είναι μοι έ'οΌξε αντί τοϋ παρ' άπασι, Πασ3εϊσαί τε όπως ολί
γον μετρίως εϊναι σιτηρα\, ου διάφορος γραφή οϋαεμία φέρεται,
πλην τί;ς τελευταίας λέξ;ωςκείς το σιτϊσαι τετραμμένης, Εκληπτέον .
ίέ το σίτίΐραί έν5άό*ε έπί τοϋ εις σίτεσιν επιτήδειοι, εδώδιμοι,
πάρα το σιτέω, ώσπερ παρά το ολισ3έω Ό όλισ,θϊΐρός, και παρά το
νοσέω ό νοσηρός. Εδώδιμοι δέ μάλλον είσιν αϊ χνίδαι, ϊ άκαλήφαι ,
χείμώνος' τηνικαύτα γάρ ςιφράν εχουσι τλν σάρχα, τοϋ βέρους μα-
δαρα'ι ουσαι και ίιασπώμεναι ταχέως, ώς φνισιν Αρις•οτέλ>]ς (Περί ζ.
ίς-ορ. Δ, 6).
Τί δε οπτήνει κ. τ. λ.] Ουδέ τούτο τοϋ χειμένοί) το ριε'ρος ΰγιές'
ίσως περιαιρετέον τον σύνδεσμοι, υι γούν τρεπτε'ον εις τόν, Τε, ίν'
όπωσούν συνάπτεται ί φράσις τοις προ»γουμένοις. Μετρίως είσί
σιτυραί τί όπτϋσει κ. τ. λ. Ισως ίέ και έζερρύτ,σαν 'έτερά τίνα
τοϋ χωρίου, εν οΐς περ'ι των μεσαίων κνισών 5ν Ό λόγος' όπερ ϋπο-
νοεϊν παρέχει το Μετρίως σιτ»ιράς αϋτάς λέγειν. Δύο γαρ είσίν
άκαλ»ρών γένε κατά τόν Αρις"οτέλ»ιν (Περί ζ. Ίςορ. Δ, 6), « Αί μέν
» ελάττους, και εδώδιμοι μάλλον, αί οε μεγάλαι και σκληρα'ι, οΓαι
» γίγνονται περί Χαλκίδα » .
ΪΙαρειααι δι1 όβελών γ) χαρφών.~\ Οΰτως διώρ^ονν πάλαι γράφων
ΪΙαρε'ισαι {παρά το Πείρω , τό έν τΫι σνννΆιία Σουβλίζω), αντί
τοϋ Παγεϊσαι [παρά τ'ο Πέγνυμι), ό άόΊανόνιτόν ές-ιν όλως ένΒάδε.
"Κ,άρφος δε όβελού τούτω διαφέρει , τω τόν μέν ΐκ σιδήρου είναι , τό ο"έ
ϊκ ξύλου. αΚάρφος... κεραία ξύλου λεπτέ» φνισιν Ησύχιος.
Επ'ι ανθράκων μαλακών, κλ^ματίνων.] Εις τούτο έ'τρεψα τό παρ'
άπασιν, Επί ανθράκων μαλάχες, γ) κλιιματίνων, Λαγράψας
τον οΊαζευκτικόν , και τρέλας την ουδέν προς έπος έν5άίε μα-
λάχ^ν εις τό έπίϋετον μαλαχών , ό ύπαγορέυουσιν ά"λλως και αί
διάφοροι ηραφαί. Οι μαλακοί ανΒραχες ταϋτόν σ>ιμαίνουσι τω παρ'
ίπποκράτει συνεχώς λεγομένω μαλδακώ πυρί (Γαλλ. ρείϊΐ Γβα),
ό εκείνος (Περί ά^όρ. § ι8, σελ. 635) και ό*ιά κλαμάτων ποιεϊν
παραγγέλλει, « Κλημάτινον πυρ ποιήσας ότι μαλ3α/.ώτατον ».
Ω-ε ΕΝΑΡΓΩΣ ά'ρασ^αι.] Η κατά Μόσχαν εκίοσις φέρει ΕΝΕΡ-
ΓΩΣ. Είκαξον πάλαι έν ταϊς εις τόν Ξενοκράτ»ιν σ«μειώσεσιν, εις χώραν
τΐ,ς προδήλως αμαρτημένης γραφής ταύτης , είσενεκτέον είναι" ωςε
ομαλές όπτάσ^αι, ϋ Ως-ε άργώς όπτάσ^αι" ων τό μέν ση
μαίνει, ίι' όλου έπίσ>ις όπτάσ5αι, και μή τή μέν οπτότερον , τή αε
ένωμότερον είναι- 5άτερον δέ, βραδέως οπτάσδαι, ό τόν αυτόν. έχει
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΛΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρ. ρ§'. ιι3
νουν, έπειστ) τά ταχέως οπτώρενα ώς επί τό πολύ και άνωράλως
βπτάται. Υποτοπάσειε ί' αν τις μ-ήποτε έγε'γραπτο, ίϊς-ε έναργως
ορασ3αι. Και αίτ» ρέν ί διόρΆωσις, χαίπερ ανασών άπλους-άτη ,
άτοπος ίσως άν δόξιιεν' άλλ' έπεΐ τά ίψόρενα , ί λοπάσι σκευαζό-
ρενα τών εδεσμάτων εΐκόί έπιπώρατι καλύπτεσβαι, και, οΊά τό ρ>ι
όράσίαι , πολλάκις άποτυγχάνειν τ«ς ίκανίς κα'ι μετρίας έ^ήσεω; , ένίε'-
χεται και τνιν οΤι' όβελών επί ραλακών ανθράκων οπτησιν παοαγγεϊλαι
τόν καλώς σκευάσαι (3ονλόρενον , ώς έριεϊσαν τω όπτώντι όραν τό
έπτώρενον, καϊ κατας/οχάξεσθαι τοϋ καιρού τίς άκριδούς και τε
λείας όπτήσεως.
Αναπείθουσαι γεύσιν.] Τών πρό έρού ύι μεν τοϋ Ματθαίου εχδοσις
5>ε'ρει, Αναποιίσαι γεύσιν, όπερ οϋιίέν ώοε σημαίνει" αί λοιπαί <ίέ,
Ποια να ποίησα; γίϋσιν, ό προς τώ άσηράντω και βάρβαρον.
Τούτο πάλαι, εν ταΐς εις τον Εενοκράτην σηρειώσεσιν, εις τό , Ποια ν
(3 Προσηνή) ποιούσαι γεϋσιν, τρεπτε'ον είναι ροι κατε^αίνετο*
χαί τό, Ποιάν, Λά τοϋ ήίεΐαν έξηγούρκν, επαγόμενος μάρτυρα τό»
Ησύχιον, λέγοντα, «Ποιότης... ήαΌνί), νός-ος» και έν τω πρώτω
ς-οιχει'ω, «Αποιον, «νιίοΌνον , άνος-ον». Νύν οε, ώς έγγύτερον τί
τού Ματθαίου γραφή και τώ νώ πιθανώτερον, εδοξέ ροι γοάφειν ,
Αναπείθουσαι γεύσιν, όπερ έν τοις έξης (τρ. ξ) ίιά συνωνύρων
λε'ξεων ό Ξενοκράτης έκρράζει, « ΕφελκΟσαι ίύνανται ς-όρα κατά την
» βρώσιν». Παραπλήσιον ίέ και ό άλλαχού (τρ. ρθ ) λε'γει, «Τών
» ίέ βραγέων ένίους προσφορά πείθει ρετ' όξυρε'λιτος».
Τό ρίν όλισθηρόν χαί όλκιρον.] Τί ρε'ν ές-ι τό Ολκιρον ϊξ•
υγησάρεθα εν τοις πρόσθεν (σελ. ^4)• Ολισθηρόν ί' έκάλεσεν ,
όπερ έτεροι Γλίσχρον λέγουσιν, έπειαη ολισθηρά ές-ι τά γλισχρα.
Την χοιλίαν άναχαλώσι μάλλον.] Τάς κνίίας Ιπποκράτης (Περί
Λαίτ. Β, § 19, σελ. 222) ύγραίνειν και Λαχωρε'ειν ράλλον τών
οζ•ραχοδέρμων 5»ισί.
ΠΕΡΙ ΟΣΤΡΑΚΙΩΝ.] Ος-ράκια καλεί, ά κοινότερον Ος-ρακό-
ίερρα λέγεται. Ταύτα ίέ διαιρείται εις τε τά σκληρός-ρακα, τά καϊ
τω γενικώ τών ός-ρακοοερρων ονόρατι ώς επί τό πολύ καλονρενα, περί
ων ενιαίε ό λόγος τώ Ξενοκράτει, κα'ι τά ραλακό ς-ραχα, οίά είσιν
άς•ακο'ι, κάραδοι, καρίοες, πάγουροι, περί ων οϋίε'να λόγον πεποίηται
(ίί. τά προσηρειωθ. σελ. ι ίο).
μ€ . Βαλάνων. ] Εκθώρεθα πρότερον τάς δυνάμεις πριν ή αυτό
τοννορα τών Βαλάνων ίξτιγίσασθαι. Ι/.ε'σιος ρέν (παρ1 Αθην. σελ. 8•} )
Θ '
ιι4 ΣΕΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
5»ΐσ1ν, « Αί βάλανοι δέ ε'ι [γρ> &* α0 μείζονες, εύί'κκρίτοι και ευςΌ•
» /λοϊ ». Δειλός ίέ (παρά τώ αχ/τ. σελ. 91)» " Αί δε βάλανοι κα
ν λούμεναι από τϊ,ς προς τάς δρχιίνας ομοιότατος , διζφέρουσι παρά
» τους τόπους. Αί ρέν γάρ Αίγύπτιαι, •νλυκεϊαι, άπαλαί, είΐς-οριοί ,
» 3ρεπτικα'ι, πολύχυλοι, ουρητικά!, εύκοίλιοι- αί δ'ε ά'λλαί, άλυκώ•
» τεραι ». Και ταίτα μεν περί τις τών βαλάνων δυνάμεως, συνάίοντα
οις ψασι περί αυτών Ξενοκράτης. Αλλά τίνα τών παρ7 άμϊν όςραηοδέρ-
μων νϋν ύποληπτε'ον είναι τάς παρά τοις άρχαίοις βαλάνους} Ο ριέν
Γίλλιος παρατώ Γεσνήρω (Περί ένύσρ.σελ. 14^) και τοΰνορα, ώσπερ
τό πράγμα, σώζεσδαί ψασι τας θαλάσσιας βαλάνου παρά τοϊς νεωτε'-
ροις Ελλησιν. Ει δε χρά Βελλωνίω (Περί ένύδρ. σελ. 396 ) πις-ε'υειν ,
ά τών αρχαίων βάλανος , ές-'ιν ά παρ' άμϊν νϋν καλουρε'νη Κ αλ ό-
γνωμα (ού Καλόγνωνη, ώς φέρεται παρ' αντω τυπογράφων ίσως
πληρ:ρ:ελεία ). Κα'ι τήν ριέν Καλόγνωριην οΰκ εςιν οςις των ημε
τέρων άγνόαχεν' ό ίοκεΐ ριέν παρά τό καλός και γνώμα συντε»
3εϊσ3αι , κατ' άντί^ρασιν ίσως ούτω κλη•5ε'ντος τοϋ όςραχοδέρμον
δια το δυσχερές τις διαιρέσεως , ενδέχεται ρνέντοι παρά το Καλ-
λιώνυρος, ώνομάσΆαι. Ενιδόντας γάρ τίνα προς το αίοΌϊον ομοι
ότητα τοϋ ός•ράκου οΰκ άπεικός και Καλλιώνυρον αυτό προσαγο-
ρεϋσαί τινας , τήν εϋ3υρρ'ηριοσύνην έκκλίνοντας' ό οηλοϋν εοικε καί
Φώτιος, «Καλλιώνυριος, το ^αλάσσιον αίίοΐον », εΐτ' αυτήν ταύτην
τήν παρ' ίιμϊν Καλόγνωμη ν ψοάζων , ει5' έτερον τι α'ιδοίω προσ-
εοικός οςραχόδερμον. Οτι με'ντοι ή τών αρχαίων βάλανος οΰκ εςν*
ή παρ* άμϊν Καλόγνωμα , ώς εδοξε Βελλωνίω , ούκ ολίγα ές-'ι τα άν-
τιμαρτυρούντα' ή μ'εν γάρ παρ' ήρΐν καλούμενη Καλόγνωμη τών
διϋύρων ές'ιν ος•ράκων , τών καλουμένων άναπτύχων , έμφεράς τοις
θαλασσίοις μυσ'ι τοις κοινώς λεγομε'νοις ΜυοΊ'οις (Γαλλ. Μοιιΐοί),
ώς καί αυτός ρησ'ιν ό Βελλώνιος (σελ. 397 )' * ^* βάλανος τω σωληνι
μάλλον προσέοικε τη γε τοϋ ός-ράκου συμψύσει , ώς εςι συλλογίσα-
σ3αι εξ Α'ρις-οτε'λους {παρά τω Αίην. σελ. 88). Τούτοις προς-ίθει
ότι κα'ι ό Ρονίελε'τος (παρά τώ Γεσνηρ. σελ. 3ι^) αν μ'εν Κογχών
ρομβοειδΫι ονομάζει, ταύτης εικόνα παρίςασιν έμψερεςάταν τα παρ'
ίιμϊν Καλόγνωμα , κα'ι ταύτην είναι διατείνεται Τί,ν τών νεωτέρων
Ελλήνων Καλαγνώνην ( Οίΐΐί^ηοηβ ) , ούτως αυτήν ήμαρτημε'νως
καλών, ης γησϊν άρχαίον όνομα Ελληνικόν μΐη είρηκέναι, τό δε παρά
τοις Ενετοΐς έπιχωριάζον Μιι$$ο1ο «ΐναι' επιτιμά δε καί τοϊς οΊηΙϊΊσι
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝϊΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τ/χ. μ€. ιι5
ταύτην είναι τήν τών παλαιών Βάλανον. Ταύτης γάρ εκείνος συο νε'ν/ι
•ρησίν είναι, και εικόνας αυτών παρίςτιαι (παρά. τώ αϋτ. σελ. ι/{.ι-
1 42 ) ούίέν οποίας τή Καλόγνωμη• ών το μείζον καλεϊσ^αί φησι
Ροαδδβρϊβζ (γρ. Ροιιοβ-ρϊβάβ ) όΊά τίνα προς τον τοϋ ποίος μέγαν
δάχτυλον έμψέρειαν. Αείπεται τοίνυν έρευνήσαι ει παρ' ήριϊν έτι σώ
ζεται, όπερ έσώζετο ΐπί τού κατά τίιν έκκαι&κάτην εκατονταετηρίδα
άχμάσαντος Γιλλίου , όνομα τής θαλάσσιας βαλάνου , και ει τό Λ*
αυτού οΊ;λοΰρενον οςραχον ταΰτό ές•ι τώ παρά τοις νεωτεροις κονχυ-
λιολόγοις καλουμένω Αηαΐίί-ροοοβ-ρίβοί , η ^οΰντώ Βαΐαηίΐβ-Βαΐα-
ηοϊάε. Τά ουο γαρ ταύτα γάν>] πολλήν έχει προς άλληλα την έρι^ε'-
ρειαν" οιο και ό Λινναϊος εις έν •νενικώτερον όνομα συνήψεν αμφότερα
το τής Δεπάοος. Και έοίκασιν αί τών αρχαίων βάλανοι αϊ αύται είναι
ταϊς παρ' ήμϊν νϋν χαλουμέναις Θαλασσίαις έλαίαις' ό τε γαρ
Φορσκώλιος (Όβίοπ'ρΐίοη. αηίηιαί. ρα§. XXX) την τοΰ Λινναίοΐί
1ι6ρ3$ Βα1ίΐηιΐ8, ΐ&ωτικώ ονόματι, Ελιαίς τής 3αλάσσης, ερμη
νεύει, χζιαίπαρά τω Γεσνήρω (σελ. 141-142) εϊκονισμε'ναι ,3-αλάσσιαι
Βάλανοι ταϊς }>υτικαϊς ελαίαις οϋαεν ήττον, η ταϊς |3αλάνοις, είσϊ παρα-
πλήσιαι. •
ΐτομάχω προσηνείς.] Διό και ό Αρχι•νε'νης (παρά τω Γαλην. Περί
συν^ε'σ. φαρμ. τών κατά τόπ. ή, σελ. 282), τοις τόν ςόμαχον κα-
κουμένοις την προσροράν τών βαλάνων παραγγέλλει. Παρα3ήσομαι ίέ
καϊ την ρήσιν αυτήν άμα,Οώς πάνυ ΰπό τών αντιγραφέων ήλλοιωμΐ'νην'
μετά γάρ το καταλέξαι τίνα τών μαλαχίων , κα'ι τίνα τών λεπιβωτών
ιχθύων εΰ^ετεϊ τοϊς τοιούτοις, επάγει, «Τών ό*έ ος-ραχω$ών μάλις-χ
» μεν κήρυκες, πορψύραι, χτένες, ΓΛΑΥΚΟΙ, ΣΜΑΡΙΔΕΣ , βάλανοι».
Αλλ' έπειίή ούτε τους γλαύχους , ούτε τάς σμαρίίας , ούοείς πω τοις
όςραν.οδέρμοις συγκατέλε£ε , γράψε, ειμή ληρεϊν ύπολαμβάνοις τόν τε
Α,ρχιγέντ,ν και τόν τά εκείνου παρατι5ε'μενον Γαληνόν , συναπτών εις
εν όνομα, ΓΛΥΚΥΜΑΡΙΔΕΣ' περί ών προσεχώς (τμ. μγ ) έρεϊ ό Ξε
νοκράτης.
ΚινητικαΙ ουρών. Τόν χυλον κ. τ. λ.] Ισως εξερρύη τι τοϋ χωρίου
μετά τήν τελείαν ς•ίξιν η γραπτέον , Κινητικός ούρων Ό χυλός
αυτών απλούς άμεταποίητος κ. τ. λ. Τούτο γαρ ε'οικε |3ούλε-
σ5αι λέγειν, Οτι ό μέν χυλός αυτών απλούς κα'ι άμεταποίητος, του-
τίς-ι τοιούτος ρ'ορώμενος, οίον εχουσιν έν τοις ός•ράκοις προ τοϋ εψη-
,ϊήναι, κινεί τά ουρά* ίψη^ε'ντων οε ό ζωμός κινεί τήν κοιλίαν. Κα'ι
συνάίει τούτο οίς 5>ησίν Ιπποκράτης (Περ'ι όΊαίτ. Β, $ 19, σελ. 22 1 )
θ 2
Ιΐ6 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΎΣ
περ'ι των ός"ρακοο*έρρ:ων , «Αυτά μ'εν ξηρά, οί ο"έ ζωριοι τούτων &4•»
» χωργιτίχοί ». Αλλαχοϋ ίε (Περί Λαίτ. Γ, § ιη , σελ. 261 ) παραγ
γέλλει τοις ίυσουροϋσι χρΐσ3αι «των κογχυλών, (γρ. κογχυλών, δ
» κογχυλίων) τοϊσι χυλοϊσι».
μ•ν . Γλυκυραρί'ίες... κα'ι σκλϊΐραι και ίριρεϊαι.] Ολον τοϋτο τα
τμήμα έκ τών εξής έκτετοπισμένον , έΐς όν ούκ ίχρϋν τόπον κατοΤ-
χεχωρίσβαι αΌκεϊ• σχείόν γάρ ούίε'ν Τι πλε'ον Λέγει των «ν οίκείω τόπω
(τμ. ς-ξά) ρη3γισομένων εν Τοϊ{ έπειτα. Η <Γέ τοϋ ονόματος γρα<ρϊ>.
βύό*έν ώς ειπείν διαφέρει τίς παρά τώ Μακρο&'ω (Κρονικ. Β, 9 ) βΙ^Έο•
Πΐβπάβδ Γλυκορ.αρί<ίες. Πλίνιος μέντοι (λ£, 1 1 ) Γλυκυριερίό"ας
ΟΙγοΥΐηβΠίΙβδ αυτά; ονομάζει• ούο" εςιν ευχερές Λορίσασ^αί τ>]>
γνησίαν γραρτιν, άγνοοϋσι τοϋ ονόματος τί> ετνμον. Κόγχας οί αρ
χαίοι και Χήμας ώνόμαζον γενικώς τάς ΰφ' γ>μών νΰν , παρά το
τελευταϊον ονορα τοϋτο, καλουρε'νας Χ^βάίας (ώσπερ και παρά τό
«ρχαϊον Μυζάω έσχηματίσαμεν το Βυζάνω). Ταύτας ίέ εις πλείω
Λιίρουν ε'ίά"», κατά ρέν τόν Ξενθκράτ»ν, τάς Γλυκυ/χαρίσ'ας, £ς
και ρ'αβίωτάς όνοράζει, τάς λείας, και τάς πελωρίίας• Πλίνιος
ίέ ίιακρίνει τάς Γλυκυραρίίας τών ραβδωτών , Οιαιηχ ίΐπβίβε ,
ο1ΐ3ηΐ3; 1βνβ8, οΐιαπικ ρβίοπάεβ, ^βηβπβ ναιίεΐαΐβ άϊδΐΜΐΙβ&
βΐ ΓοΙυηάίΐαΐβ; εΗαηΐχ §1}τεγιηβπι1ε5, ςακ βαηΐ μα^ηεβ φι&ηι
ρείοπάεδ (ΡΛλ. XXXII, 1 1 )• παρ' ω ίσως γραπτέον, μινοβεϊ ,
ίιά τά ίξϋις ρηΖνσόμενα. Τούτων τάς μεν τραχείας Μαχείόνες μεν
Κωρύκους ώνόμαζον, Α5»ναϊοι ί«, Κρείους, ώς γησιν Αθηναίος
(σελ. 87), ί Κριούς, ώς φέρεται παρ' Ησυχίω (λεΊ•. Κριός)• τάς
ίί Πελωρίσας ενιοι κα'ι Βασιλικάς ίκάλουν (Α3»ν. σελ. 90). Κατά
ίϊ τόν Αρις-οτέλ» (Περί ζ. Ίςορ. .Δ, 4)» <» λεϊαι χδραι έκαλοϋντβ
ύπό τίνων, Γάλακες.
Προφέρονσι Τών μγ> τραχειών. ]Η γρα»ίι , Προρέρουσι τών τρα
χέων, οϋ μόνον τω γένει τοϋ τελευταίου ονόματος, όπερ ωφειλεν
ίΐναι 5))λυκόν Τραχειών, άλλα και τ»ί σημασία Ϋιμάρτΐ)ται. Πώς γάρ
προρε'ρουσι τών τραχειών, αϊ αύται ουσαι ταϊς τραχείαις; ώς αυτός
ΐν τοις εξής (τμ. ξ") έρεϊ Ξενοκράτης, « Τών ο*έ χημών τάς τραχείας
» Γλυκυραρίίας «νιοι καλοϋσιν, οί ο*έ Κόγχας... κατά μήχος α"
» είσί ραβίωταί»• και πάλιν (τμ. ξά) α Αί σέ γλυκυρ.αριο°ες χα-
» ριέςεραι των Λ£ΙΟΣΤΡΑΚΩΝ κογχών, ΗΤΤΟΓΣ ο°έ πελωρίίων».
Γραπτέον οΰν και ένθάίε, « Προψέρουσι τών ΛΕΙΩΝ ΧΗΜΩΝ » ό ,
μακράν άφεςνχ'ος τ»ς έκίείβρέν^ς γραρϋς, ουκ ΐςιν ός-ις «ν άποοτ
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΛΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρι. μγ'. 117
Χαίτη , ί, « Προ^ε'ρονσι ίέ τών βραχιι&ν » , ί, ό ριοι των πάντων
είοςε πώανώτατον , ριετά τις απαγορεύσεως, « Προρερουσι τών ρι
» τραχειών χηριών », ώσπερ ίλεγον και πάλαι έν ταΐς εις τον Ξενο-
χράτην σψειώσεσι.
Μειονεκτούσε σε τών πελωρίοων.] Εν τοις έξης (τ/ί, ξά) περί τών
αυτών τούτων γλυκυραρίό"ων έρεϊ, Ηττους, αντί τού Μειονεκ-
τούσί, χα^άπερ και Χαρίες•ερ«ι, άντ'ι τού Προρέρουσι, ούκ
άποχρώντως οηλών, είτε περί τϋς γεύσεως χα'ι ουνάριεως, είτε περί
τού σχηριατος και ριεγε3ονς τού ζώου έκίεκτέον τόν λόγον. Και
οοκεΐ πι^ανώτερον το πρώτον. Πλίνιος οε τό δεύτερον έξείέξατο ,
έρριηνεύσας το 5) τ τ ου ς δια τού ιηΪΗθΐ'05- ούτω γαρ οεΐν γράφειν έν
βΓς ανωτέρω (σελ. ιι6) παριΆέμην έξ αυτού, άντΊ τού Πΐα]0Γβί,
ό εςι ριείζους, έ*οΌξε τώ Ζνείίε'ρω (Ρωριαίκ. Γεωπονικ. Πίνακ. λε'ξ.
Οοικίιχ, σελ. 1 49) ι "αριοί συνό\>κεϊ.
Είσί ΔΕ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ! ΣΤΟΜΑΧΟΥ. ] Ούκ ανύποπτος ί -/ραγή"
άν5' ης ίνϊσως, Είσΐ Δ' ΕΤΤΕΚΚΡΙΤΟΙ, ΕΓΣΤΟΜΑΧΟΙ. Περί γάρ
τίς αυνάριεως τών Χφών έν γένει ό ριέν Δίψΐλος (παρ' Α3ην. σελ.
90 ) ψναι « Χηρών οε τών τραχειών αί ριικραί και λεπτήν έχουσαε
» τήν σάρκα , ος-ρεα λέγονται , και εϋς-όριαχοί είσι και ίύε'κκριτβι* αϊ
» ό"έ ΠΑΧΕΪΑΙ, βασιλικά! ίέ προς τίνων καλούρεναι, πελώριαί
» τε λεγόριεναι, τρόγψρι, ΔΤΣΕΚΚΡΠΌΙ ευχυλοι, εύς-όριαχοι, χ«έ
» μάϊιςα αί ριείζους»• εν3α γραπτέον ίσως, ώσπερ ?αΌ£έ τισι τών
κριτικών ΛΕΪΑΙ ριέν άντ'ι τού παχεϊαι (Ιό*. Σνεϊίέρ. σηρι.είς τβ
Α'/)ΐς•οτέλ. Περί ζ. ϊς-ορ. Τορι. Δ, σελ. 575), και ΕΓΕΚΚΡΙΤΟΙ αντί
τού ίυσέκκριτοι (ίο". Γεσνϊρ. Περί ένύίρ. σελ. 326). Ικέσιος ίέ
(παρά τώ Α3ην. σελ. 87), «Τών χηριών ψησι τάς ριέν τραχείας
» λέγεσ3αι , τάς ίέ βασάιχάς' και τάς ριέν τραχείας κακοχύλους
» είναι, όλιγοτρόρους , και εΰεκκρίτους . . . τών οε λείων, κατά τά
» ριεγέ,3η , και τάς ίιαφοράς είναι κρατίς•ας » . Διοκλής ο1» ( παρά
τώ αύτ. σελ. 86) και ίιαχωρητικάς και οϋρητικάς άίιορίς-ως λέγει
τάς χψας.
Πριάί ό*έ και όπταί σκληροποιοΰνται.] Η ριέν κατά Μόσχαν εχιΓοσις
φέρει, Οιριαι ίέ και ΐγδαι κ. τ. λ. αί λοιπαί, Οπταί ό*ί και
έρθαί κ. τ. λ. (ΔΓ, Οιριαι ο" ότι έ^αί χ. τ. λ.)• Ο δε Λατίνος ριετα-
φραςτις , ειπών , αδίαΐ» αιιΙι;πι , πιβα φΐίιΐβιη ίβηίβηΐία , ϊη-
άιΐΓ6$οιιηΙ, ίήλός ές-ι τοιαύτην έρριηνεύων γραφϊν, Οιραι ο" ότι
έπτβίσχληροποιούνται' έξ' 3ς ήριεϊς οΊεσχευάια^εν τήν παρού$αν4
©3
Ιΐ8 σημειώσεις εις το ξενοκρατογς
Γελοϊον γάρ β* τι ιπαϋεν Ό ιατρός Ξενοκράτης, ει ρετά οΊς-αγροϋ
έλεγε τάς όπτάς ρή σχΧηροποιεϊαΖαι , ή τάς έ^ρθάς σκληροποιεϊσ3αι•
το γάρ τήν εψησίν μαλαχύνείν τά σκληρόσαρκα, ώσπερ αυ τά όπτώ-
ριενα τών έφϋων είναι σκληρότερα, ίήλον και αϋτοϊς εςι τοις άνιά-
τροις. Τοϋτο μόνον οϋκ ηκρίβωκε, συσ'ιν ίιποκειρε'νοις εν άποδοΰς ρήμα,
το σκληροποιοϋνται, προς Ικάτερον ούχ ομοίως οϊκεϊον' σκληρο
ποιοϋνται ^ιέν γαρ τά επτά, τά α" ώμά αϋτό^εν εϊσί σκληρά.
Χηρών ΔΙΑΦΟΡΑ• διάφοροι Δ' Αϊ ς•ρογγύλαι.] Το ριέν Χηρ-ών
εξ αντίγραφου, αντί τοϋ γελοίου τών έκίόσεων Χηνών ά ο" αυτός
Λώρ^ωκα, ή προσθήκη της λε'ξεως ΔΙΑΦΟΡΑ ές-ί και ή τροπή τοϋ
ΔΕ εις τό Δ' ΑΙ, ίνα τό ριέν διάφορα συνάπτεται τω γε'νη, κατά
σημασ'ιαν έτερότητος , τό ο*έ διάφοροι , τω ς•ρογγύλαι, κατά
σημχσίαν εξοχής, έφ' ης μικρόν υποβάς (τμ. μδ ) ό Ξενοκράτης τάτ-
τει τίιν λε'ξιν περί τών κτενών, « Διάφοροι ο" οί έν Μιτυλήνη ». Ετε'-
ρως διωρϋου ό Σνεϊαερος τό χωρίον, μικρόν άνωθεν αρχόμενος , Γεν»
ώς πελωρίό*ων τε και χημών διάφορα ποικιλία και ς-ρογ-
γυλότητι (Ρωριαϊκ. γεωπονικ. Πίνακ. λεξ. (Ζοηοΐικ, σιλ. 1 49.)•
Εϊτ' αποδοκιμάσεις , οΐριαι, την διόρΒωσιν , έτε'ραν προυϋετο ταύτην ,
Γε'νη διάφορα, ώς πελωρίίων τε και χημών* ποικίλαι γάρ'
και ς-ρογγύλαι (Σηρίϊιώσ. εις τό Περί ζ. ίς-ορ. Αρις-οτέλ. Τόρι. Δ ,
σελ. 3^2), ρόνον τόν Γαρ σύνδεσμον παρεύ,ηφώς έξ αντιγράφου , όν
κάγώ πάλαι καλώς ίχειν ηγοΰρην.
Δικαιαρχία. ] Η ΰς•ερον κλη,θΐϊσα πλη^υντικώς και άρσενικώς Π ο-
τίολοι παρά τό Ρωμαϊκόν Ριιΐβοΐί, ώς φέρεται εν ταΐς Πράξεσι τών
Απβς-όλων (κή, ΐ3), νϋν ό*έ Ροζζιΐοΐο τοις Ιταλοϊς καλούμενη.
Λουκρίνω λάκκω.] Παρά τό Ρωκαίκόν Ι,ικπιιηδ 1αειΐ5, όπερ ωφεάε
Ξενοκράτης φράσαι , Λουκρίνην λίμνην' εϊ γάρ και τό ϋ,αοιίδ
παρά τον Λάκκον προό*ήλως παρήκται, οΰκ εσωσεν όμως και τήν
παρ' Ελλησι σημασίαν τοϋ Αάκκου , αλλά σημαίνει λίμνην. Παρα-
πλησίως τω Εενοχράτει χαί Πλούταρχος (Γάλδ. § 27) τ°ν 7Γα/!''ί
Ρωμαίοις Γ,.ιαπη ΟΐΓΐίιιιη, ή ΟιΐΓΐίί, εις τόν Κουρτίου λάκκον
μεΒνρμήνευσε, δέον, Κουρτίου λίμνην, φράσαι. Και ταϋτα μέ*
περί τής τοϋ ονόματος καταχρήσεως. Στράβων σ"έ (σελ. 244) τον
παρά τώ Ξενοκράτει Λουκρΐνον λάκκον , ούτε λάκκον , ούτε λίμνην ,
άλλα Λουκρΐνον κόλπον ώνόμασε , οΊά τό τήν ρ'η,&εϊσαν λίμνην
(τανϋν τέφρα κατακεχωσμε'νην ) έν τω μυχώ τοϋ Διχαιαρχείον , ί
Ποτιολησίου κόλπου (Βίπιιβ ΡαΙεο1αηιι$), χεϊσΒαι.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝϊΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρι. μό*. 1 19
Φάρον.] Νίσος προς Αΐγύπτω ν Φάρος, ίν, κατά το βσπέριον
αντί,ς μέρος, χώμα επταςάδιον έγεγύρου προς τλν άπειρον, ως (ρ»!σι
Στράβων (σελ. Η§2).
Δίολκος.] Ούτως έχαλεϊτο εν των ίύο ψευό*ος•ορ.άτων τοϋ Νείλου,
κατά τον Πτολεραΐον (Λ, 5 , σελ. ιο3).
Τίν τε γέφυραν και τ>ιν νησον.] Ισως γραπτέον, Τήν τ« γέφυ
ρα ν τ») ν κατά τίιν νήσο ν. Η γαρ νήσος ούχ έτίρα έςιν ίς ώνό-
{ΐακεν ίίη Φάρου* ιί οε γέφυρα αυτό έςι το έπτας-άΛον χωρά, πλην
ει •ι»τ τών ίύο γεφυρών τοϋ χώματος την έτέραν λέγει. Κατά */αρ
τον Στρά&ωνα ( σελ. 792 ) , « Τό σ"έ χώμα ές-ιν άπο τίς «πείρου γε'-
» φυρα επί τήν νΐσον [ Φάρον] κατά τό έσπέριον αϋτίς •χέρος εκτετα-
» •χένη , ουο οιάπλους Λαλείπουσα μόιιον εις τον Εύνό^ου λΐ(ΐε'να ,
» και αϋτοΰς γεγε-βυρωρε'νους ».
Βαλάνοις έοικυϊαι δρυιναις."] Προς άντιόΊας-ολήν τών τοϋ -ροίνικος'
βάλανοι γαρ κάκϊϊνοι καλούνται.
Εμφερώς -ρ-ιγοΐς τον έχϊνον ιρερόριεναι.] Ορ5ώτιρον άν είπε σ"ίχα
τοϋ άρθρον, Εμφερώς ( >} Ερ;•ρερ« ) φηγοϊς έχϊνον -ρερό—
/χεναι. Και ή ριέν -ρ>!•νός εί<ίός ές-ι ό"ρυός• ένταϋ5α ο*έ τόν καρπον
αυτόν τίις φτιγοϋ ούτως εοικε καλεϊν. Ε/ΐνον $έ λέγει το άκαν^ώίες
τοϋ καρποϋ περικάλυρρα , σΊά τό έχίνω τώ ΰ'αλασσίω προσεοικέναι'
Κ Εχϊνοι... τών δρυών οι κύτταροι, και τών πλατάνων ό καριζος...
» και ζώον ^αλάσσιον έαωσΊρον κ. τ. λ. » φτ,σ'ιν Ησύχιος.
μό* . Κτένες. ] Τά έν τγ συνηΒεία Κτένια, ρ:τενεχ3έντος τοϋ
ονόματος άπο τοϋ εις εΰ£έτ»σιν τών τριχών ττ,ς ηεφαΧτ,ς επιτνιοείου
κτενός• « Κτείς, κτε'νιον » , ψησ'ιν Ησύχιος. Και διόρΒου εν παρόό*ω
τόν Αρτερίοωρον (Ονειροκριτ. Β, 6), « Κτενίζεσ,^αι και άνίρί καΐ
» γυναικί συρ$>έρει' ες-ι ΓΑΡ ΤΙΣ χρόνος τά σκληρά ίιαλύων κ. τ. λ. »
τρε'πων εις τό... ϊςι ΓΑΡ Ο ΚΤΕΪΣ χρόνος χ. τ. λ. εις ό χειραγωγεί
πως και διάφοοος ετέρα γραφή*
Αχμάζουσι ο"έ ίρος. ] Οπερ ό*ιά τοϋ, Ενεάριοι, έξέφρασεν Ό Δί-
•ριλος, ου τήν ρ'ίσιν ριετά μιιρ'ον (σελ. ιαι ) παραΒήσομαι.
Και Βέρους , ρ,άλις-α προς σελήνιιν. ] ίσως ίν ριετά οιπλοϋ συν-
δϊσμου , Και βέρους, κα'ι ράλις-α προς σελήν>ι ν, ί Και βέ
ρους, και μάΐιςα ταϊς πανσελήνοις. Ως γάρ φτ,σιν Αρις•ο-
τέλης (Περί ζ. ίς-ορ. Ε, ία)• β Ολως τά όςραγ.ό$ερμα εν τε τω ϊαρι
» φαίνεται τά καλούριενα ώά έχοντα και έν τώ ρ,ετοπώρω, πλ»ιν τών
» έχίνων [τών] ΐίωάίμων' ούτοι ίέ μάϊιςα μΐν ταύταις ταΐς ωραις,
© 4
120 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΓΣ
» σύ μτ,ν άλλα και άεί εγουαι, χα'ι μά\ιςα ταϊς πανσέ ληνβις,
» και ταΐς άλεειναϊς νμέραις ». Και κατά χώραν (ΐέντοι έώρε-
νον, ώς έχει, τό κείρενον, τόν αυτόν νουν άποίίίωσι" τό γάρ Αυξε-
σ3•αι προς σελήνυν, αΖξεσΖαί ές•ι χα5' όσον αυξεται ή σελ«ν».
Περί ίέ τοϋ αύξεσΆαι προς σελ»ν»ιν τά όςραν.όο'ερμα ή αυτί] και νϋν ,
ώς' και πάλαι , κατε'χει ίόξα τους Ελληνας, οίίπω ριέν πις•ω5εϊσα ταϊς
τών νεωτέρων φυσιολόγων τ»ρήσεσιν , ού μτην Λά τούτο μηκέτι χρ»ϊ-
ζειν τηρήσεων ύπολοπτέα.
Διάφοροι <?' οι εν Μιτυλ»ν>).] Τους εν Μιτυλιόν» κτένας επαινεί και
Ό Αρχές-ρατος (παρ' Α3>)ν. σελ. 92), ού" και τίιν ρ'ίσιν παρα3>ισό-
μιΆα, έπειάάν τον περί οςραχοδίρμων λόγον συμπλνρώσωμεν. Και
«κλιπεϊν ίέ ποτέ ^σϊν Αρις-οτέλιςς (Περί ζ. Ίςορ. Η, αο) τους κτένας
ϊν Μιτυλιϊν») οΊά τους αύχριούς. Και διορϋούαδω εν παρέργω έτερον
Αρις;οτέλους χωρίον (Περί ζ. ίς-ορ. Δ, 8) τό έξις, « Οί κτένες,
» εάν τις προσφέρε τόν οακτυλον , χάσκουσι και συριριύουσιν, ώσπερ
» όρώντες » , ου την γραφών και τ»ν ς•ί|ιν μεταρρυ^μιςέον ούτως*
« Οί κτένες ^ βάν τις προσφέρε τόν (ίάκτυλον χάσκουσε, συρριύου-
» ο°(ν κ. τ. λ.», ώς είναι τό μεν, Χάσκουσι, ού ρ'ίρια (ώς ύπέλα-
6ον οί μεταφραςαι ) , άλλα ριετοχί), τόν ό*έ νουν, Εάν τις προσαγάγω
τον ίάκτυλον άνεωγμένοις ουσι, συ/ψύουσιν. Οτι α" ούτος ές-ιν Ό νους,
κα'ι αϋτ»! ή γνήσια τον χωρίου γραφή , μαρτυρεί Πλίνιος αύτολεξεί
μεταφράαας τ'ο τοΰ Σταγειρίτου, Ρβεΐΐηεβ οιιίιη, ίί ςαΪ5 άΐ§Ϊ£05
:ι<3νΐ)ΐ'ίΐιηι Ιιί&ηΐεε εο8 «ιονοαΐ, ςοηΐιαίιαηΐυι•, υΐ ΥΪεΙεηΙβϊ
(ΡΙΐη. XI, Ζη).
Ο Ιόνιος κόλπος ΚΑΤ' ίΛΛΥΡΪΔΑ καϊ Σα\ώνας• καϊ ΛΑΤΙΟΡΓ...
και Αλεξάνδρεια.] Τό χωρίον τούτο έν τϊ, κατά Μόσχαν έκαοσει συσΐ
λέ|εσι μαχρότερον- φέρεται. Ο Ιόνιος κόλπος ΚΑΤ' ΙΛΛΥΡΪΔΑ ΚΑΙ
ΤΥΡΡΗΝΙΔΑ και Σάλωνας και ΔΑΤΙΟΝ... και Αλεξάνδρεια-
καϊ πις-οϋται τίιν γραφήν και ί Λατινικ» μετάφρασις. Πλίνιος ό*ε, ον
εικός πολλά τών Ξενοκράτους είλ^έναι, λέγει, Σιβικίαΐϊδδίιιιϊ Μϊ-
ΐγίβηβ, τυκοακιοε, &ι1οηϊ$, λιτή», λητιι, ίη ίιΐϊΐιΐ» Αΐβχβη»
άήχ ϊη Μ^γρίο (ΡΛ*«. XXXII, 1 1). Κα'ι ή ρ.έν εκ τίς οια-
γόρου γραφής προςεδεϊαα τω Ξενοκράτους χωρίω Τύρρ'ϊΐνίς ούκ έχει
Ιόγον εικότα , έπε'ι τω τον ίόνιον είσπλέοντι κόλπον έν αεξια ές-ιν
ϊ τε Δαλματία, έν γ καϊ ί πόλις Σαλώναι, χαιί ΐλλυρίς. ίΐσαύτως ό"
αν αλογον ει», κα'ι τρέπειν αυτήν εις την παρά τώ Πλινίω Τυνίαρίία-•
Κ γάρ Τυνίαρ'ις έν τ>ι. Σικελία , ώσπερ ανωτέρω (σελ. 63) οΊΛίλωτα*
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ ΤΡΟΦΗΣ, Τρ. μδ'. ιαι
ικ τοϋ Χρχες-ράτον, και οΰ κατά τον Ιόνιον κόλπον ϊςί. Τό δε ΛΑ-
ΤΙΟΝ, ει ριέν ως αιτιατικών έκλάβοις συνεζευγριέν>ιν τϋ Κατά προ-
3έσει, τρεπτέον Ισως εις τ'ο τοΰ Πλινίου ΑΛΤΙΝΟΝ" και γάρ τοϋτο
όντως έν αύτώ χεϊται τοϋ Ιονίου κόλπου τώ ριυχω , κατά τήν των
Ενετών χώραν• ει όε εςιν όνορις-ιχ»), προς το, Φε'ρει, τάν αναφορά*
*χονσα, χατα χωράν εατεον, ως ταυτο ουναριενον τώ τοϋ Πλινίου)
ΑΝΤΙΟΝ (Αηΐίιιπι). Το γάρ Αντίο ν πόλις ίς'ι τοϋ Λατίου (του-
τές-ι τίς των Λατίνων χώρας), επί τώ έπί Βάτιρα τίς Ιταλίας πελά-
γει, τω καλουμένω Τυρρ'>ινικώ , κειριε'ν» προς νότον τϋς Ύυρρηνίδος ,
>7 Ετρουρίας. Τών ίέ τίς Χίου κτενών, ώς διαφόρων, ίμνημόνινσε
και ό Αυλός Γε'λλιος (Νοοί. Αΐΐϊο. VII, ι6).
Διαχωριστικοί κ. τ. λ. ] Διαχωρ^τικούς λέγει τους κτε'νας καϊ ό Ιπ-
7Γ0κράτ»ς (Περί Λαίτ. Β, § 19, σελ. 322). Δί^ιλος δε (παρ' Α5»ν.
σελ. 9ο ), τών κτενών ρισίν «Απαλώτεροι ριε'ν εϊσιν οί λευκοί• ά§ρο-
» μοι γάρ και εϋκοίλιοι. Τών ίέ μελάνων και πυρρών ^ο'ι μείζονες και
» ενεάριοι, ευςομοι. Κοινώς ο*έ πάντες εύς-ό^αχοι , εύπεπτοι, εύκοί-
» λιοι, λαμβανόμενοι μετά κυριίνου και πεπε'ρεως». Ικέσιος ο*έ (παρά
τώ αϋτ. σελ. 87 ) τους κτένας τροφιμωτίρους μεν είναι γηβι τώ»
ές-ρέων, κακοχυλοτε'ρους ίέ και δυσεχχριτωτέρους• Διοκλϋς δε {παρά
τω αύτ. σελ. 86), σΊα/ωρ^τικούς και ίιουρΐ}τικοΰς.
Μετ οξους και οπού.] ίσως τ«ν τελευταίαν λέξιν τρεπτε'ον εις τα
έψδοί- υι προσΒετέον τοϋτο, ίν' γ>, Μετ' όξους και όπου έφθο'ι,
«ν' αντίκειται τώ έχομένω Οπτώριενοι. Ο γαρ νους, Λιαχωρητικοϊ
γίνονται επόμενοι μετ' όξους• και γάρ όππώρενοι άποβάλλουσιν $»
ϊχουσι ποσήν γλυκύτ»τα; ύπακτικήν τίς γας-ρός' ερεϊγίρ μιχρ'ον ύπο-
οας (τρ. μέ), « Κρείττους ο°έ οί ίφΒοϊ των όπτών προς τ'ο υπακτικό»
» τίς γας-ρος». Ει ίέ βούλοιο κατά χώραν εάν τίιν γραρίν, νόει
γοϋν ούτως, ώσπερ αν ει έγέγραπτο, Διαχωργιτιχοιδ' ε'ισ'ι μετ'
οςΌυς και όπου ίψόριίνοι.
Διά το ποσίς γλυκύτατος κ. τ. λ.] Το, Ποσίς, ίσον ωδε δύναται
τώ μετρίας, γ\ ολίγας. «Ποσώ, όλίγω τινί » φασί Γαλανός εν ταϊς
τών Ιπποκράτους γλωσσών έξαγάσεσιν. Εσωσε ο*έ και ά συνήΒζια τί>
Ποσόν επί τις αϋτίς έννοιας, έν τώ συνθέτω Καμπόσον, και τό
Ποσώς επίρρημα έν τοϊς μετ' αρνήσεως ά απαγορεύσεως λεγομένοις,
βιον, Δέν έχει μνιδε ποσώς νουν, τουτέςι, μνδέ κατ' ολίγον, 4
και κατ' ελ,λειψιν οϋ χρηςτην , Δεν έ'χει ποσώς νουν, κα3' αν τ»
ΙΙοσως μεταφέρεται έπί την «ννοιαν τού παντελώς, α παντάπ*σιν.
123 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
Οπτώ/χενοι.] Εάν ή αντί τοΰ όπτώμενοι φερομένη διάφορος γραφή,
εϋόμενοι., γνήσια γ, ίτίρας τινας λέξεις, ί φράσεις εξερρυνιζέναι
τοϋ χωρίου ΰπο).»πτέον. Τι» γάρ Ευειν, οΰ.}' ίψίίν βς-ίν ουτ' οπταν ,
αλλά ο"ύναται τό έν τί) συν))5εία Καυσαλίζω (Γαλλ. Α&ηαΙ)βΓ )'
«πι τών όςραχοάερμων ίέ, ε'ί γι όλως έχρήσατο τί λέξει ό Ξενοκρά
της , τίιν μέσην έψήσεως και όπτήσεως σκευασίαν αυτών ό\)λοϋν ΐβ™-
λετο, κα5' «ν ό\]λονότι έπί τοσούτον όριιλεϊν έώνται τω πυρ! , έως άν
ό"ιοιχ3εισών τών 3υρών άπορρ'υή το νγρόν, καί ύποραν») τό σαρκώ-
ο*ες αυτών.
(ΐέ. Ομοίως ίέ καί οί λευκοί.] Εις τούτο σεΐν τρέπειν ύπείλη^ια το
ϊταρ' άπασι φερόμενον, Ομοίως <?έ καί λείοι, ϋ κα5' ετέραν Λά-
φορον γραφίιν , Ομοίως ο"έ καί πλεΐοί. Αντίκεινται γάρ οί Λευκοί
τοις άνωτε'ρω μνημονευ^εΐσι Μελαντέροις, χα'ι τοις μετ' ολίγον
ρτηΆνσομένοις Πυξίζουσιν, >? Πυρρ'οϊς. Κ.α'ι Δίριλος ίέ , ου τίιν
ρ'ήσιν ίο">ι (σελ. ι•χ ι) παρεθέμεθα, λευκών, πυρρών και μελάνων κτενών
ίμνγιμόνευσε , καί τους λευκούς εϋκοιλίους εφνσεν είναι, ο Ξενο
κράτης Λα τοϋ Λύουσι κοιλίαν έ'Τήλωτε.
Καί άν παλαιοί ωσιν, ί νεαροί.] Εκ όΊχφόρου γραγης το Νεαροί,
αντί τοϋ, Ν»ιροί. Αμεινον ο" άν έφράζ%το, Κάν παλαιοί ωσι,
καν νεαροί. Καί νεαρούς μέν λέγει τους άρτιαλώτους, παλαιούς ο"έ
τους τεταριχευμένους, ώς έκ τών εξής γενήσεται ο*ήλον. Αντί τοϋ, Η
ΚΗΡ01, εικαζον πάλαι γραπτίον είναι, Η ΗΜΪΝΗΡΟΙ, τουτές-ι καί
αν ωσι πάλαι τεταριχευμένοι, καί άν πρό μικρού άλσ'ι πεπαε-μένοι,
ους έκάλουν ίοϊως ΐμινήρους, ώς έν τοίς εξής γενήσεται ό*»)λον.
Ούκ εΰφ$αρτοι οί πυξίζοντες.] Πυξίζοντες είσίν οί πύξω έμφερες
το χρώμα έχοντες, ους κατωτέρω Πυρρούς ονομάσει. Καί ρ'αοίως
γνώσεται τό χρώμα , ός•ις γινώσκει τλν χρόαν τών οις εϋ,&ετούμεν
τάς τρίχας τίς κεφαλής κτενών (άρ' ών καί τοΰνομχ τώ θαλασσί*»
κτεν'ι ) τών κατασκευαζόμενων έκ πύξου. Τους πυρρούς >) πυξοίΐίεϊς
τούτους κτε'νας Αρις-οτέλης (Περί ζ. ές-ορ. Η, ίο) έν τοις αύχμοϊς
μάλις-α γίγνεσθαι φησι' τοις γάρ ές-ρακοίερμοις συμφέρει τα έπόμβρια
Ιτη , πλην ταϊς πορφύρχις , ώς αυτός λέγει.
Κρείττους ο*έ οί έ^ο'ι τών όπτών προς τό ύπακτικόν τϋς γας-ρός.]
Συνωαα τώ ϊπποκράτει παραγγέλλοντι (Περί παϋ. § 4°> σε^• •»5)
«5>3ά μέν Λίόναι τά ■προσφερόμενα , τον ττ,ν κοιλίαν ύγραίνειν βουΐό-
μενον , όπτα <ίέ, τόν |>ιραίνειν αυτήν προαιρούμινον.
Αχυριότεροί. ] ίσον έν^άίε τώ άχυλότεροι, τουτές-ι ξηρότερο• τών
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τ/ζ. μέ. ι ιΖ
ίψΒών' ή γάρ οπττ,σις αναλίσκει τάς ΰγρότητας μάλλον. Διό και Ιπ
ποκράτης (Πΐρί Λαίτ. Β, § ι4> σελ. 219) 9>ν)σ'ιν, « Οχόσ* μέν /3ού-
» λει ξηραίνει*, τους χυμούς άψαιρέοντα , τι σαρκ'ι χϋσ,ϊαι, όκόσα
λ ίέ διαχωρέειν , τω μέν χυμω πλείονι , τ>) ό"έ σαρχι έλάσσονι και
» ίύχυμοτέρτι ».
Δυσέκκριτοί τε.] Εγραψα, ωσπερ ήρμήνευσε και ό Λατίνο; μετα-
5>ραςγ)ς, αντί τού, Δυσέκκριτοι ίε'.
Ελαττον εχειν τό άτοπον.] Τουτίς•ιν ίττον άχύμους και ξ»ροϋί,
και επομένως ίυσεκκρίτους , είναι των κα5' εαυτούς και μι) εν τοις
ος•ράκοις όπτωμένων.
Και ταρακτικούς ίττον είναι.] Τουτές•ι ίιαχωριοτιζούς μέν, ό*ιά τ»ν
έν ός-ράκω οπτυσιν, παραπϊήιιον τι ποιούσαν τη έψήσει, ίττον ό*έ
των εν ύγρω πολλω έψομε'νων, και κυρίως ίψΒών καλουμένων•
Καταρρ'ανίΐ'ντες άκράτω.] Ούτως ίιώρ3ουν πάλαι άντ'ι τοϋ, Κατά•
ρα^εντες (ΔΓ καταραν^ε'ντες) άκράτως.
Εύς-όμαχοι.] Τ»ιν ανωτέρω οΊάρορον γραγην Εύς-ομώτερ οι προ-
ιλομένοις τοϋ, Εύτονώτεροι, βύκ ην γράψειν έν,ϊάαε, Ευς-ομοι.
Ετρεψα ουν τούτο εις το Εϋς•όμαχοι, ό ψέρεται και έν τ5ί Λατινική
μεταφράσει.
Προκριτε'οι ΤΩΝ ΟΣΤΡΑΚΙΩΝ.] Ει μ'εν είδους όνομα ίμφαίνουσιν
ωίε τα ος-ράχια, γραπτέον, Προκριτε'οι ΤίΪΝ ΟΣΤΡΕΩΝ" ει ο*έ τό
γένος αυτό τών πάρα μέν τοις ά"λλοις καλουμένων ός-ρακοοέρμων,
ύπό ο*έ Ξενοκράτους (τμ. ί) ός-ραχίων, αεί γράψειν , Προκριτε'οι
ΠΑΝΤΩΝ ΟΣΤΡΑΚίΩΝ.
Βρομώίεις. ] Αντί τοϋ Βρωματώίεις έγραψα, ωσπερ και πάλαι
ό*ιώρ3ουν, Βρομώίεις, όπερ ές-ί κα'ι έν τί Λατινική μεταφράσει.
Οί λευκοί και πλατείς. ] Δϋβ γαρ γένη χτενών, τΌ μεν έχατέρας τας
Βύρας χεχοιίωμένας εσωΒεν έχον, ους ανωτέρω (τμ. μά ) Κοίλους
ωνόμαίϊϊ , τό ο°έ ττιν έτέραν πεπϊατυσμένην , ους καλεί Πλατεϊς. Είσι
ίέ και μείζονες των λοιπών κτενών, ί $>τισιν ΔριςΌτέλίΐς (Περί ζ. ίς•ορ.
Δ , 4 ) > <ι ^ν τ0'ί μεγάλοις κτεσί. . . ούτοι ί' είσίν οί τ»ιν ίτέρχν 5υ-
* ριία πλατεϊαν έχοντες, οίον επίθεμα ».
Σκληροί ίέ *οί λευκοί* οί ο*έ* πυρροί χ. τ. λ.] Γραπτέον , - οΐμαι ,
Σκλ>ιροί ό*έ οί πυρροί, περιελόντα άς άς•ερίσκοις ό*ιείλ»^α τε'σ-
σαρας λέξεις , αμαρτία τών γραφέων ε'ισφρησάσας εις το κείμενον.
Ούτως γαρ Ό Ξενοκράτης οδθ' έαυτώ άντιράσκων εςαι , ούτε τω Δι-
•ρίλω" τούτω μεν απαλότερους είναι τους λευκούς κτένας φήσαντι
1*4 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΥ3
(άνωτε'ρ. σελ. ιαι), έαυτώ δε, πολλαχοΰ τοϋ συγγράμματος (τμ.
ν$ και νέ) τά γλυκέα τοις άπαλοΐς και τοις εΰφϋάοτοις συνοικειώσαντι.
Καί ποσά ο"έ αυτών έμφέρει φυκίοις. ] Οί*?ίπθ(ίος χρίζει τοϋ λύσον-
τος το μηδέν ήττον αινίγματος σκοτεινόν τόίε χωρίον. Οί γάρ προ
ημών υπομνηματίσανιες τον Ξενοκράτην, πλην τοϋ Γεσνίρου , και
αυτών των όπωσοϋν διορΒω^Ϋ,ναι ί έξί-γΐ^πναι ουνατών τά πλεΐς-α
σιωτ:>ί παρέδραμον , ριήτι γε τών οιόν ές-ι το προκείμενον. Και πρώ
τον μεν Άεωρήσωμεν τάς διαφόρους γραφάς, μηδέ ταύτας σημειωθιί-
σας μετ' ακριβείας , ώς-' «κ γούν αυτών ■χειραγωγηΆηναι προς τίιν
τών λεγομένων νό>ισιν. Η μέν ουν τών έν Παρυίοις αντιγράφων παρα
βολή γραφην φέρει ταύτιςν , Και τάς άίεαυτών έμφέρει φυκίοις"
7) δε κατά Μόσχαν 'ε'χδοσις, Και τάς α<? εαυτών έμφέρει φν•
χίοις, ΰποσ»μειωσ«μένου τοϋ έχίότου αίνιγματωίώς πάνυ, ότι έν
τω κειμένω τοϋ αντιγράφου αϋτη ην έ ξέδωγ.ι φέρεται γραφή , προσ-
γεγραμμένης είωΆεν ώς διορ$ώαεως, Και το'ι τ αο* εαυτών κ. τ. λ.
Κα'ι ετέρας (διαγεγραμμέ\ης έπειτα)) Και ρύσεις ο" ίαυ.τώνκ, τ. λ.
Και ταύτα μεν , ώς εφην , αίνιγματωοώς σεσιιμείωταΓ εϋοΝ-λότερον
ο* το πάσι <?>]λον προσσεσ»)μείωται, ότι ό. Λατίνος μετάφρασης ήρ*
(χ^νευσεν, ώσπερανεί έγε'γραπτο-, Κ αί τ ίνες αυτών έμρερεΐς φυ-
κίοίς, βΐ βοηιτη αΐίηιιί ίΊια$ βαηΐ δίαιίίοδ. Αλλά τό μεν, Καί
τίνες, ότι καλώς έχει προς τά προηγούμενα , οϋοείς αν Λ-άσειε»•
πώς ο" αν εχοι συνάπτεσ^αι καί προς τά επόμενα , ουδέτερα, οντά τφ
•γένει, δοθέντα, δύσπεπτα, κιν/ιτικά, και πρό πάντων, τι
νημαίνιι, ει γι όλως σημαίνειν τι δύναται, το τινάς τών κτενών ό
ρθιους είναι τοις φυκίοις; Και ταϋτα μέν οί προ ίμών" ίμεϊς δε ων
«ρεϊν με"λλομεν, ουδέν όλως ίιαβεβαιοϋσ.ϊαι τολμώντες., έροϋμεν όμως
τών έπιγενησομένων ενεκα' πολλάκις γαρ έκ των πεπλ•?μμελ»)μένων
τισΐν έτεροι λαδόντες το ένδόσιμον, τοϋ όρ5οϋ κατες/οχάσαντο. Τπο-
νοώ τοίνυν όλ»ιν ταύτ>ιν την περίοίον, αβλεψία τών γραφόντων έκκε•ν
χινίσί'αι τοϋ οικείου τόπου, ός ην 'ίσως κατωτέρω (τμ. μη) ενΆα.
περί τών Κολουλίων η Κορυφίων ό λόγος* ει γάρ μικρόν άλλοιώσας
αυτήν, γράφοις , Καί όπόσα ό*έ αυτών έντρε-ρεται ιρυκίοις,
ίίία ίο^ε'ντα, δύσπεπτα μέν, οΰρων ο"έ κινητικά, η Καί
τίνα δε αυτών έντρέ-»εται ιρυκίοις, ά ιδία δοθέντα κ. τ. λ,
«πε•3' ούτως έχουσαν προσ^είης επί τέλει τοϋ περί τών Κολουλίων
τμήματος, ούό" ούτως μέν ες•αι το χωρίον άπιςλλαγμε'νον υποψίας >
ίςει ρέντοι νουν τίνα. Τά γάρ Κολούλια τον τών πορφυρών 'όντα γένους
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΓΑΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. μς-'. ιϋδ
«ύκ άπεικός και ψχιχίοις έντρέγίσΆαι' οϋκ άπεικός ι?έ και τον Ξενο-
«ράτην ταϋτα 5>άναι ίίία αΌ,^ε'ντα , τουτέςι καθ•' έαυτά , άνευ έψήσεως
η σκευασίας τινός, σ'ύσπεπτα μέν είναι, ουρών οε κινητικά. Παρατε-
$εϊσΆω ό*έ κα'ι μαρτύριο* Αρις-οτέλους (Περί ?. ίς•ορ. ς•, 1 2) ούτως
ίχον, « Τοΰ ο"έ Πόντου κα,^αιρομε'νου επιφέρεται τι κατά τον Ελ-
» λήσποντον, ό καλοϋσι ^ρϋχος' ες•ι ο" ώχρόν τοϋτο. Οϊ ίε' γασι τούτο
» αν3ος_ ειναί τι ψναιχον το ρυκίον. αρχομένου δε γίγνεται τοΰ 5ί—
» ρους. Τούτω τρέφεται και τά 'όςρεα και τά ίχ,&ύαΊα τα έν τοις τό«
» ποις τούτοις, φασί οε τίνες τών 3αλαττίων και την πορρύραν ίσχειν
» άπό τούτου τό άν^ος». Ει ίε' τις βούλοιτο, τρένων- τά ονδέτερχ
ιίς αρσενικά, γράφιιν τε και ς•ί?ειν ούτως, Και τίνες ό*έ αυτών
ίμψερεϊς φηγοϊς' εϊτ' άπ' άλλης άρχης άναγινώσκειν , ίο'ία ίέ όΌ-
5ε'ντες, ίύσπεπτοι μέν, ουρών ό*ΐ κινητικοί, εχοι άν έξηγεϊ-
σ5αι και ούτος το λεγόμενον περί κτενών έχινο^όρων παραπλήσιων
ταϊς μικρόν ανωτέρω (τμ. μγ ) μνημονευ5είσαις γΊ.νχνμαρίσιν έχινο•
5>όρ)οι?. Ες•ι γαρ και γε'νος κτενών , τών έλαχίς•ων , οι φέρουσι μικράς
άκανθας, ώς ψησιν ό Ρονίελε'τος (παρά Γεσνήρ. Περί ένύίρ. σελ. 8ΐ3).
Αλλά και περί τούτου έπε'χειν άμεινον.
μς . Κήρυκες. ] Οτι μεν ο πάρα τοις αρχαιοις κήρυξ τον παρ ημϊν
Διαλαλητήν σημαίνει, οϋόΥις ήγνόηκεν• έπεί ό*ε οι κηρύσσοντες, πρό
τής τών σαλπίγγων ευρέσεως, τοις ς-ρορβώίεσι τών θαλασσίων ός-ράκων
•χβώντο προς τό συναγείρειν τους ά/.ουσορε'νους τοΰ κηρύγματος,
μετηνεχ3•η τοΰνομα , κα'ι επί τό ός-ρακόοερμον. Παραπλήσια μεταρορα
και τό τών Ρωμαίων Βυαηα (πάρα τό Ελληνικόν Βυκάνη) και οϋ-
ίετέρως Βαοίηαηι , σημαίνει κα'ι την σάλπιγγα ( ό5εν και ό Βαοί-
ιιαΙΟΓ |3υκανις-ής , σαλπιγκτής, κήρυξ) και τον περί ου ό λόγος 5α-
λάσσιον τόνοι χ-ήρυχα, ός κα'ι ΜιΐΓβχ αϋτοϊς έκαλεϊτο, αυτό παρα-
γΆιίρααιν, ώς εί'κασεν ό Βελλώνιος οΰκ άπώάνως, τό ελληνικόν Κήρυξ,
τή τροπή τοΰ κ" εις τό μ. Και ό Κρχέςρατος σε (παρά. τω Α£ην.
€ελ. £2 ) εις τό σΊττόν της σημασίας παίξας εϊρηχε'

' Τους χήρυχας ό" έπιτρίψαι


Ο Ζευς τους τέ ^αλασσογενεΐς , και τίϋς αγοραίους!
Πλην ενός ανθρώπου* κείνος αε μοί ες•ιν εταίρος,
Λέσβον έρις-άρυλον ναίων, Αγάδων οε καλείται.

Παρά μεγε'^η. ] Κακώς ή κατά Ι&όσχαν ίκοοσις ψέρει , Παρά


μέγε5θ{.
»α6 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
Τοϋ τε ός•ράκου και τοϋ τραχήλου και τού μήκωνος.] Εχρώντο η/α,ρ
και τοις ός•ράκοις οί αρχαίοι τών ιατρών, οϋ των κηρύκων μόνον ,
αλλά και πολλών έτερων ός•ρακοαερμων , καίοντες , και έπιπλάσσοντες
τοις σμήξεως, ν.αΆάραεως η άπουλώσεως χρήζονσι τοΰ σώματος μέ-
ρεσιν. Αύτίκα Διοσκορίίης (Β, 4 και 5) «Πορφύρα (}>ησί) καεϊσα
» ίύναμιν έχει ξηραντικήν , σμηκτικήν όόοντων , ϋπερσαρκωμάτων ό*ε
» κατας-αλτικήν , άνακαθαρτικήν ελκών , άπουλωτικήν. Τά αυτά ίέ
» ποιούσι και οί κήρυκες καέντες κ. τ. λ. ». Πλίνιος οε τά τών κηρύ
κων ό'ς-ρακα άποτεψρωΆέντχ και μετά μέλιτος έπιχρισ^ίντα , τας
τοϋ προσώπου κηλίίας άψανίζειν , και τάς ρυτίδας έκλεαίνειν }>ησί
(ΡΙίη. XXXII , η). Περί ίέ τοΰ τράχηλου και τής τω ηπατί αναλο
γούσης μήκωνος, ων μεταξύ ην το άνβος, ω ίβαπτον, έπίτω ό βουλόμενος
τον Αρις-οτέλην (Περί ζ. ίς•ορ. Ε, 1 3) και τών νεωτέρων τους τά τού
Αρις"οτέλους, ώς ένήν , έξηγησαμε'νους. Ημϊν ο" άπόχρη αις Ξενοκράτης
καταλέγει τάς ύ^' ετέρων παραδεδομένας ίατρικάς δυνάμεις κηρύκων
τε και πορψυρών προσσημειώσασ^αι.
Η μέν γάρ ψα^αρά κ. τ. λ.] Ανωτέρω μέν (σελ. 62) έπί τοϋ
σκληρού και τραχεος έχρήσατο τώ ονόματι, ενταύθα αέ έπί τοϋ εύ-
Λαλύτου κα'ϊ εύ5ρύπτου , ό κυρίως Ψ α θ υ ρ ο ν λέγεται. Και ρασίν
οί Λεξικογράφοι όριαλώς άπαντες άπο Γαληνού άρξάμενοι , σημαί
νεσαι και τό ψαθυρον ύπό τού ψα^αρού' περί ων επιμελε'ς•ερον
σκοπητέον , μήποτε γραφέων αβλεψία συνετέθησαν ούτω; εύσύγ-
χυτοι λέξεις. Περί της δυνάμεως τών κηρύκων , Διοσκορίοης μεν
(Β, 6) {"ΐσίν, «Αϊ οε σάρκες τών κηρύκων ευς-ομοι και εύς•όμαχοι•
» κοιλίαν ίέ ού μαλάσσουσι ». ίκέσιος <ίέ (παρ' Αϊην. σελ. 8η )
« Οί των κηρύκων τράχηλοι εϋςομαγοί τε είσι , και άτροψώτεροι
ι> μυών τε και κτενών" τοις ό" ασθενή τον ς-όμαχον εχουσι, και μή
» ραδίως αποσιωπούσε την τοορήν εις το κύτος τίς κοιλίας χρή-
» σιμοί, δύσ^ζ άρτοι οντες. Τά γάρ ομολογουμένως εύπεπτα, κατά
» τουναντίον αλλότρια της διαθέσεως ταύτης ές-'ιν , ευχερώς διαφδιίτ
» ρόμενα, οΊά τό απαλά και εύ&άλυτα εΤναι. Οθεν αί μήκωνες αύ-
» τών προς μέν τάς τών ς•ομάχων εύτονίας ούκ εύ5ετοΰσι" προς δι
» την της κοιλίας άσ3ένειαν χρήσιμοι. Τροψιμώτεραι δε τούτων είσϊ'
» και άπολαυς-ικώτεραι αί της πορφύρας μήκωνες , πλην ΣΚ.ΙΛΛ&-
» ΔΕΣΤΕΡΑΙ ΰπάρχουσι' και γάρ όλον τό κογχύλιον τοιούτον έςΐ.
» ίσιον σε και ταύταις και τοις σωλήσι παρέπεται τό έψομέναις πα-
ι χύν ποιεϊν τόν ζωμόν. Επόμενοι δι τό κα5' εαυτούς και οί τρά
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΠΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ , Τμ. μς-'. ,37
» χηλοί των πορφυρών , εύ,5ετούσι προς τας τών ςομάχων οΊα,^ε-
» σεις». Εν3α Ό Σαλμάσιος (ΡΙϊη. βΧβΓϋΐίαΙ. ραξ. 79•5) '/ράφεν»
παραινεί ΣΚΥΛΩΔΕΣΤΕΡΑΙ , τουτές-' σκληραί κατά την τοϋ σκύ
λου, δ ές-ί τού δέρματος, σκληρότητα. Αλλ' ει και τό Σκιλλωσ4**•
ςιραι τουτέςι σκίλλης χυμώ παραπλησίαν εχουσαι ποιότητα (ίό*.
Γεσνηρ. Περί ίνύό*ρ. σελ. 352) ούκ άναι/^ήρις-ον ίροί γε ίοκεϊ, ή
τοϋ Σαλριασίου ίιόρδωσις άντιφέρεται οις τε έξης έρεϊ Ξενοκράτης ,
και τοις ύπό τοϋ Διρίλου (παρ' Α£»;ν. σελ. 91 ) λεγόμενοι; περί της
μήκωνος* « Οϊ τράχηλοι [των κηρύκων] εύς-όμαχοι, αυσχατε'ργας-οι
» οε' οιό τοις άσ5ενοϋσι τον ς•όμαχον οικείοι. Δυσε'κκριτοί τε , και
» μέσως τρόφιμοι. Τούτων ο°έ αί μήκωνες λεγόμεναι προς τοις πν5μέ~
» σιν, άπα\αϊ, ενφΆαρτοϊ οΊό τοις την γας-ε'ρα άσ^ενοϋσιν οΐκεϊαι.
» Αί ίέ πορ^ύραι, μεταξύ πίννης εΐσί και τοϋ κηρυκος' ών οι μέ»
* τράχηλοι, πολύχυλοι, εύς-ομοι' το οε λοιπόν αυτών άλιικον και
» γλυκύ, και εύανάοΌτον , εις έπίκρασίν τε έπιτηα'ειον ». Και ταχιτα
μεν περί τών δυνάμεων. Τούνομα ίέ τών κηρύκων οΊπλοϋν εςΊ παρά
τοις νεωτε'ροις Ελλησιν" οι μεν γάρ Στρο^ιλί^ας αυτούς καλοϋσιν
οι οε, Φούκινα, ώς σεσημείωται παρά τω Γεσνήρω (Περί ένύο"ρ.
σελ. 1 5^ )• Εΰρηται ό" αμφότερα τά ονόματα παρά τω ήμετε'ρω τρι•
γλώσσω Λεξικώ, τω έν τη Αύς-ριακί) Βιέννη έκοΌ5•ε'ντι (λέ|. Βαοοίη),
το μεν , γεγραμμένον , Στρθ5»ολίο*α, τό ίέ, άρσενικώς, Φούκινος.
Και τούτο μέν ές-ι παρά τό Βούκινον, Ό 'εςι τό παρά μέν τοϊς Ρω
μαίοι; Βααηαιη, παρά ίέ τοις Ελλησι Βυκάνη, ώς προίεοηλωται
(σελ. Ι25)' ϋάτερον οε , παρά τό Στρο^αλ'ις, παράγωγον τοϋ
Στρέφω (ώσπερ και τοϋ Τ ρίψω ή Τροραλίς) , και συνώνυμον τοϋ
Στρόμβος, τοϋ γενικού ονόματος μετωνυμικώς οϊ/ειωδε'ντος τοις κηρύ
ξω, οχισι τοϋ τών ςρομ€ω$ών γένους. Ο Φορσκώλιος (Ζ?β\ίΟΓΐ]ρίϊοη,
αηίηιαί. , ρα§. ΧΧΧΙΙΙ-ΧΧΧΙΡ^) γένος τι τών κηρύκων, το χα-
λούμενον ύπό Λινναίου, ΜιΐΓβΧ ;ΐ5ρθΓ, όνομάζεσ3αί φησιν ύπό τών
ημετέρων αλιέων Στρ οράκια (πληβ. καίούίετέρ.), έτερον, τό τοϋ Λιν*
ναίου ΜαΓΟΧ ιαηΐ05ΐΐ5 , Προσρύραν, τουτε'ς•ι ΪΙορφύραν (ϊο°. σημ.
εις τό τμ. μζ ), άλλο, τό τοϋ Λινναίου Μιιΐ"€.ν Ιϊ^ιιαιίϋί, Αράλλη
τής θαλάσσης, τουτές-ιν Ομ$»*λόν 3αλάσσιον , τέταρτον, τό τον
Λινναίου ΜιΐΓβΧ ΙιΆιιΙιΐί; , Δγγά3η της 3αλάσσης , τρυτές-ι,
θαλασσίαν αχανϋαν. >
Ταραχτικωτέρα. ] Αύουσα μάλλον τήν γαςέρα. Εις τούτο έτρεμα τΐ
128 2ΗΜΕΙΏΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΓΣ
όίίανόητον Αντιπρακτιχωτέρα, ό χαί εις το Συνταρακτι/.ω-
τέρα (πι^ανώτερον ίσως) αν τις τρέψειεν.
ίλυώιΓες•] Εις τούτο ΐτρεψα τό βάρβαρον ΐχυώό*ες (άν3' ου ή>
χατά Μόσχαν ΐχόΌσις φέρει, ίχ.θυώα'ες), συνεπικουρούσης τής χα-
χης διαφόρου γραρής ίλυώ-ίης. Ε-ι ίέ ίλυώοες τι) παχύ, ωσπερ
ίλεγεν ό ανωτέρω (σελ. 126) παρατεθείς Ικέσιος περί τού ζωμού
των κηρύκων.
Ανατολικές οε σελήνης πλήρεις.] Ο Αατϊνος μεταφραςτις είπε, Ιλππ
εχοιΐεηΐβ ρίβηκ, τουτές-ιν, Ανατολάς σελήνης, ή Ανατέλ
λουσας σελήνης, πλήρεις, ό ές•ιν άτοπον, είτε περί τής χαΆ'
ίζάς-ην νύχτα επιφανείας τις σελήνης λέγοιτο , εϊτε περί τής κατά μήνα
προς τόν ηλιον συνόόΌυ, τής ίοϊως λεγομένης Νεομηνίας. Των γαρ
ος-ράκων κατά την αίξ»ισιν τής σελήνης πληρουμένων , ή γούν πλη-
ρούσ^αι νομιζομένων, κα3ά έν τοις πρόσ3εν σεστ,μζίωται , ειπείν ω^;ι-
λεν, Αύξομένης (ή Πληρουμένης),σελή νης πλήρεις* Ταϋτό
τούτο μέντοι λέγειν εοικε οΊά τού , Ανατολικής σελήνης• κα5"
όσον γάρ πληρούται ή σελήνη, τοσούτω μάλλον προς ανατολάς ΐοΐα
κινήσει φέρεται, ώς-' έν αύταϊς ταϊς πανσελήνοις από τών έώων ση
μείων, άφ' ων χαί ό ήλιος, τήν ανατολή ν όΌχεϊν ποιεϊσθ'αι. Και «ς"ΐ
μέν έν ταϊς πανσελήνοις τά ός-ρακόοερμα πλήρη , ριάλις-α ό*έ ταϊς έαρι-
ναϊς, ώς εςι συλλογίσασ^αι έκ τού παρατε^έντος ανωτέρω (σελ. 1 19)
ΑριςΌτελικοϋ μαρτυρίου.
μζ . Πορφύραι. ] Τους ριέν κήρυκας τοις όνόμασι Βαοΐηηπι και
Μπιοχ προσαγορεύειν ε•ρημεν (σελ. ια5) τους Ρωμαίους- Αϊ ίέ πορ-
5»ύραι, ΡιΐΓριΐΓ8Β καλούνται παρ' αύτοϊς, αυτό -ρυλάξασι τό Ελληνιχόν
βνομα. Ούχ όλιγάκις σε και συνέχεαν τάς κλήσεις ταϊς μέν τό ΜιΐΓβχ
άποΛοΌύντες όνομα, τοις αε χγιρυςι τό ΡιΐΓριιΐ'3, όπερ εικός χαί
τους Ελληνας ες-ιν οτε ποιησαι, Λά τε τό έμφερίι άλλήλοις είναι τά
κογχύλια, και οιά τό παραπλησίως αμφοτέρων το αν$ος έπιτη&ιον
είναι εις βαφΫιν τών ιματίων, ά πορφυρά η άλουργά ώνόμαζον.
Ο γάρ κωμικός Αρχιππος (παρά τω Α3ην. σελ. 86), λέγων,

Κήρυξ θαλάσσης τρόφιμος, υιός πορφύρας,

οϋ οΊορ.3ωτέος ές-ιν, ώς ήμαρτημένης της γρα-ρής, κα5ά τισιν εοΌς"•


τών κριτικών, άλλ' ΰποληπτέος τόν κήρυκα τής πορφύρας ηλικία μόνη,
ώς ΰιόν μητρός, διχφέρειν ήγήσασ^αι. Και πολλοί οε τών νεωτέρων
ο»
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝϊΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρ. μζ'. 11()
ού ταύτα μόνον άλλήλοις, άλλα και τούτοις έτερα των κογχυλιωοων
συνέχεαν οιόν έςι τΌ τάς ύπί) τώ* Ελλήνων καλουρε'νας Χοίρινα ς
(παρά το χοίρος) και υπό τών Γάλλων όροία παραγωγΫι ΡθΓ€βΐ8Ϊ«65
(παρά το Ροιχ) αυηχέαι τα~ις α,οργύραις (ίο*. Βελλάν.τΠερί ινύδρ".
σελ. 42ο> κα' Παοατ»ρήσ. |3ι§).. Β, κ»^. -7')> καίπερ μόνω*τ<δ ρο»
νο,^ύρους είναι έκείναις έοικυίας. Ούο* ίρι μέχρι τούδε το τϊ,ς άηάττίί'
τά ^άρ πολύτιμα κεράρια , Όρωνύρω^ ροΓΟβΙαίηββ όνορασ,&έντα,}(ϊσω4
ό*ιά τι) παραπλ»σίως ταϊς χοιρίναις λεία και ς-ιλπνά είναι );' ού πσλύς
χρόνος ΐξ ουπερ έπαύσαντο πις"ϊύοντες ;ξ αυτών τούτων τών χΛίρίνών ,
λειοτρι&ιΒΐΐσών. και νίατι ^>υρα3ϊισί5ν> «ταρ' . Ινίοϊί κα'ι -Σίναΐί πλάτ-
τεσ,ϊαι (ιό*. Γεσνίρ. Περί ένύίρ. σελ, 33^ )• Σώζεται ο*Κ• και εν
τϊ| κα3' «μας ψωνί) της ψευδούς ταύτας ΰπολήψεως ίχνος" τά γάρ
Ιϊίι/.α κα'ι Σινικά κεράκια, Φαρ^ουρία καϊ Φαρφο.υ.'ρίέν'.ια 'καλ^ΰ-»•
μεν, εις ταύτα προδήλως •κχυο*α<σ.$έντων τών ονομάτων, Πορφύ-
οια, και Πορφύρινα. Ύτ,ν Πορρύραν ΪΙ ροαψύραν χαλειαΆαι νύν
ύπό τών ημετέρων αλιέων, τ»;ν ο"έ Χοιρίν«ν, Γουρουνάκ ι, 5>ν)σίν Ό
Σοννίνιος {νογα,ξ. εη Ογζο. Το/η.,//', ρα§. 216). ...ι .νο».-.ο.^
Κα'ι τοις εαυτών ό*έ μέρεσι ού μετρίαν Λαροράν ϊχουηι.] Εις ίούτ*
ϊτρεψατο άο*ιανό»τον και τοις έχορένοις εναντιούρενον, Και 'τβϊς' έίιυτ
τών ίέρρασι ρετρίαν ό*ιαροράν («"λλ. ο*ια^8 οράν.) ?χουσα(.
Οί ό*έ πυθμένες , ί μνίχωνες. ] Τάς ριίχωνας και Πυθμένας ονομάζει,
ό*ιά το προς τω πυ^μένι τού ός-ράκου αύτάς κεϊσ^αι , ως ιρισι "Δί*-
ωίλος , ού το μχρτύριον ανωτέρω ( σελ. 1 2 ^ ) παρ$5έμ))ν. . - - • ■• ' '■■
Πλεονάσαντες.] Πλέον τού μετρίου βρια^ίντΐς. - - ?•.•3Ϊ ίχ< ,ϊ:-1 >*
Χολερώίεις , ναυτιώίίΐς , μελάνων Ιπιπολα.?Ίχο.ί. ^ ΙΤ•ί<-χω-
ρϊον 'ν/ρίγζτα... μελάνων άπολαυς*ικοί. Και ότι μέν ί τοιαύτη
γραγο οϋίένα νουν ειχεν, οΰκ ί"^ιν ός-ις «V ούκ ένό>]σε' . ά*ιώρ3ουν~ό*ί
πάλαι, μάλλον άπολαυςΜκ οι, τά πρό τούτου Λά μέσου έκλαρ-
6άνων τόνο*ε τον τρόπον, « Σιελοποιοί (πλεονάσαντες ό*έ, χολερώσεις,
)> ναυτιώοεις), μάλλον άπολαυς•ικοί », ί αυτά ταύτα τά τελευταία,
αμαρτία των γραψάντων εκτοπισθέντα , εις τό(ν βϊχεΐον. άποκα•&ις•άς
τόπον, «Σιελοπριο'ι, μάλλον ά.πβλαυ£•[,κοί' πλεονάσβϊντκ ,βί χολτρώ-
» «*εις, ναυτιώίεις » . Επιςοίιτο ο*έ τί;ν όΊόρ3ωσιν α,ιτος ό Ιζε'σιος, ου
Τΐν ρήσ^ν ανωτέρω (σελ. ια6) παρεΖέμην, άπολαυ^Ίκωτέρας
εϊνάι λέγων τάς των πορφυρών μύκώνας. Η γάρ άπόλαυσις παρά
τοις ΐατροϊς τον τελευταίον της δρέψεως σ-ημαίνει βαΒμον, ήνίχα-Φη-
λονόχι *) τροφή }< χατεργατ^ίϊσα και εις χυλόν μεχαποιη^εϊσα τη
1 5ο ΙΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
7Γίψ«,' πανταχόσί τού σώματος δια.νεμτ)3ίι και τοϊ{ ύίτοκειμένοις ίς*-
ομοιωΜ. Μαρτυρεί ίέ τούτοις ό Ιπποκράτης ( Περί άρχ. «τρικ.
§ 20 , ««λ. 24 ) λέγων , β Μέχρις αϋτε'ου ή κοιλή] τών τί προτε-
» ραόι πρβσεΜινεγμένωΐν σ'ιτΐων ΑΠΟΛΑΥΣΗ τελε'ως και έπικρατίσ»)»•
και μικρόν ύποβάς , * Οτι• οδκ έπειθαν τάχιςα εδε-ή^ν τρο^ίς το
β αωμα, χα'ι τά πρότερα, κατανάλωτβ, κα'ι ούκ (γρ. και οΰκ Ιτι)
β είχεν οϋίίμίαν ΑΠΟΛΑΥΣΙΝ , εύ3ίως αύτε'ω παρεγένετο καιν»;
« τροφή». Και ταύτα μ«ν άποχρώντως είκοτολογούβ-ι τήν ει; το,
μάλλον άπ ολαυς•ικ οι, τρ«π*ιν τις γραφίς. Ούδ'εν όμω; ήττον αν
βόξεί! πιθανή χαΐ ίν κατεχώριο-α νύν ει; το χείμενον έχ τοΰ κατά
Τίΐν Μόσχαν αντιγράφου, Με).άνων επιπολας-ιχοϊ ( έρμηνευ3ίϊ-
σαν άμωσγέπως και τω Λατίνω μετα^ραςγ ίιά τού αίΓΪ Ιπιπίοπϊ
ηορΪΜΠ §ϊ§ΒΪΙ ) , «ϊ προο-υπαχούοις τό χυμών , ί περιττωμάτων ,
ί τι άΐλο τοιούτον , ώβπερ κα'ι παρ' Ιπποκράτει ες-ιν όϊε το Μ ε'-
λαινα ελλειπτικά; ίΰρίται Τ6ϋ χολή , κ'αί Μελάνων ίίοάος, υι
διαχώρ-ησις , προτυπακουομένου τού, Λαχωρημάτων (ΙΛ Φοει.
Οϊκονομ. ίππαχρ. λες. Μέλαινα). Καϊ αύται μέν αί δύο τοΰ χω-
ψίον ιραψχί' &ν όποτε'ραν ίν /3ούλ»ι , 'ίςι βοι άποδέξασΒαι. Ενδέχεται
μέντοι καϊ άμφοτέρας ιτάλαι ένεϊναί τω κειμένω , ων τήν έτε'ραν ίιά
τ»ιν ομοιότητα πλανηθείς Ό γράψας παρελιπεν' είΐ) ό" άν αΰτ/) τοίάδί ,
« Σκλοποιοϊ , μάλλον άπολαυς-ικοί" πλεονάσαντες δε χολερώίει; , ναυ-
)) τιώ&ις, μελάνων έπιπολαςΊ/.οί » . Ούτω γαρ και τό, Μελάδων
ί πιπολας/ικοϊ οϊκείω; εξει προς τό Χολερώίεις και Ναυτι-
ώδεις, καϊ Ξενοκράτη; οννωδά λέγων φανεϊται οίς Ικέσιος εϊρπκεν.
μή• Τα ίέ κολούλια, ί χορύφια κ. τ. λ.] Η κατά Μόσχαν εκίοσις,
. καϊ αϊ προ τίς έμΐς όυο (?) τε έν Λειψ. 1779» **^ ί κατά Νεάπολιν,
. 1794) ταώτκν φέρονοι τήν -/ραφ-ήν. Προσγέγραπται «ίί ταϊς ίϋο τε-
λευταίαις καϊ σημείωσι; ήμαρτ/ιμένην άποραίνουσα τίιν παρά τω Φα-
βριχίω γραφην , Κ ο λ ο ύ λ ι α ^ τών αντιγράφων φερόντων, Κολϋκια,
μετά προσγεγραμμέν»; διαφόρου γραφίις ί έξτιγτίο'εως , Κορώχια. Ο
Λατίνος (Λτα^ρας^ς, έρμηνιύων, ΡαΠβδ αιιίεηι 3<1 ΟΒίιάαπι ρβΓ-
Ιίηβηΐε» αιιΐ βχΐΓβππί&ΐεδ β»Γαπι, διλ μεν τοΰ εχΐΓβιηίΐαΐεϊ
ίΐλόί ές-ιν έρ(/»νεύο•α{ όπωιονν τά Κορύ^ια, τό ό*έ, &ά οαικίαιη
ρεηίηεηΐεί, ού τό Κολούρια εκφράζει, ώ; ύίε'λχβεν ό Ματ3αϊος
(τούτο γάρ άν μάλλον το Κολοβά τ>ιν ούράν α-ημήνειεν , εΐ τι γε
ο-ίΐραίνοι), αλλά τό Ουραία, ίττερ ούχ ύπολ»7ττε'ον διάφορον είναι
γραγτ,ν , άλλ' άπορούντος μετχφραςον είχασίαν άτυχί. Απορον ίέ
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τ/λ. μή. ι3ι
και το Κορύχια, είτε τοϋ Κολού-λια, είτε τοϋ Κορνψιχ. ό\ά-
?ορός ίςι γραψή. Επιτείνει ίέ την άπορίαν και Ό Πλίνιο} έν ουσί χω-
ρίοις όνομάζων, Κολού3ια, και Κορύ^ια (οΰ ΚβλούΑια, ούί*
Κ,ορύ^ια), και ού μέρη, άλλα γένος χηρύχων έλαττόνων αυτά- λέγω*
«ναι, Μαηοαηι §«<αβηί $αηΙ, φκε τοοβηΐ Οπτοΐ ακνηα;
«1ϋ οοκυτηια, ΐ»ΐΓΐ)ίΜΐα «φΐβ, $βι] ιηϊηοι•» άηιΐιο', ββϊοίΚίόίΛ
βΐϊβηι, βι ογΪ8 »1ΐΐαπχ εαβίοάίβηΐί» (ΡΙίη. ΙΛ.ΧΚΧΙΙ, οαρ. η
«ί 1 1), τουτές-ι, «Τοΰ των χηρύχων γένους είσίν ά χαλοΰβιν Ελ*
» ληνες Κολον^ια, ίνιοι <Γέ Κορύ5ια, πάραπίησίως μεν ς-ρομ-
» οΌειίη, πολλώ ό" έλάττω χαί ίραςΊκώτερά , ίύω&ας τί ς-όματος
» πρόξενα». Εν3α χαί Λάρορβί γρα?αί ρε'ρονταΊ το» με» πρώτον
ονόματος, Οοΐαΐηϊβ, Οοίγΐίβ, Οοΐκίκι, Οψΐβΐΐιία (Κολού3ι*
Κολύτια, ΚολίόΊα, ΧυΧίιθια) τοϋ ίίυτέρου ίέ, ϋόφΐΐα , Οο-
νρΗΐα, ϋΗονρΗΐα, ϋοηγάα, ΟοτγρΗσια (Κορύτια, Κορύ
τια, Χορύρια, Κορύχια, Κορυφαία), α; συνείλοχεν εις εν β
Σνείίέρος έν τώ τών Ρωμαϊκών γεωπονικών Πίνακι (λέ?. ΜοΓβχ).
Αλλ' ες-ι <λ>σχερές•ατον εν τοσαύταις γραραις Λζγνώναί την γνήσι'αν ,
άλλως τε χαί παρά τον Ξενοκράτην, χαί τον παρά τοϋ Ξενοκράτους
είλη^ότα Πλίνιον, μηίένα έχοντας έτερον, ούτως καλουμένων κογχυ
λίων μνημονεύσαντα. Λείπεται Τοίνυν παρεγγυήσασ^αί τοις ήμετεροιί
ριλολόγοις έρευνϊσαι εί' που τής Ελλάίος σώζεται, όνομα Κορύ^ιον,
η Κορύ^ιον, δ τι έτερον παραπλήσϊον , επί τίνος λεγόμενον τών
ς-ρομ€ω<5ων κογχυλίων, οιά εϊοΊν αί ηορψύραι χαί οί χΐρύχές. Τό γάρ
Κορΰριον, χαί Κορύ^ΊΟν, συγγενή ύποκορι^ικά εοίχασκ είναι '
συγγενών πρωτοτύπων, το μέν παρά τήν κορυφήν, τήν κεφαλήν , τό ίέ
παρά την *όρυ5α, τίιν περικεραλαίχν. Τό Κολύκια ίέ πιθανώς αν
τις τρέψειεν εις τό Καλύχια' έπεί γάρ βί τε κήρυκες και αί πορψύραι
«χαλοϋντο χαί Κάλυκες, ούκ άπειχβς τάς μιχροριγίθας αυτών ϋπο-
χορις-ιχώς ώνομάσ3αι Καλύχια. « Κάλυξ τό άν^ος τοϋ ρ'όίου...
» σημαίνει ό*ε χαϊ τήν £αλασσίαν πορρύραν » ψνσ'ιν Ησύχιος• χαί πάλιν
ό αυτός, « Καλύχιον , μικρόν ροίον »• Ενδέχεται μέντοι (χρή γάρ άπο-
ρήσαι πολλά, εϊ πως ίτίροίξ εύπορήσαι παράσχωμεν) ούτε Λωνύμως
•>νομάο•,5αι ταύτα ΰπό τοΰ Ξενοκράτους, πάσας τε τάς παρ* αντώ χαί
παρά τω Ιίλινίω ίια}ΐόρους γραψάς ούίέν ά),λ' ί Λα^όρους άριαρτίας
αντιγραφέων είναι- οίον τί λέγω; Εγραψεν ό Ξενοκράτυς, «Τά Λ
» Κηρύχια τών ομογενών Όπόαα χ. τ. λ.». Το σημαίνον τους μι
κρούς κήρυκας, Κηρύκι*, τόοϊ έπελ^ων έτερος έτρεψεν εί; τό Κβ-
1 ί
}3ϊ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟϊΣ
ρύχιχ, Όπερ ές/Ί μία των παρά τω Πλινίω διαφόρων γράφων, εΐτ' (Ιλλος•
εις το Κολύχια, και άλλος εις τό Κΐλοό,ίια, 3 Κολούλια, χαί
χα3εςίς έτεροι, ίίς έτερα,- μέχρις Ϋιφάνισαν τϊ,ν άρχαίαν γραφήν. Ιΐροσ-
ϊ,^ε^;τοώτίΐί,.βί•ι και ό Τραλλιανός Αλέξανδρος πολλαχού τοϋ ίαιον
συντάγματοςίτΐ». έναδπν των κηρύκων παραινών, πανταχού χηρύ-
χια .αυτούς ονομάζει, είτε ΰποκορίσας Τ-οΐν^μα καΐ' έ'θος πζρχχμά-
ζοντος,έ\%τ)νϋμόϋ, «τε. τό ψνα'.ι μάρομέγ&ες των κυρύκων γε'νό;
Λιλώσαι βοχΛόμινος εκείνο , ό χα'ι Πλίνιος είήλωσε Αά τοϋ Μιιι ίαιιη
£6ΐΐ6Π$... 50(1 ηιίηοΐ'3 ηιιιΐΐο. ... :'*>■'. . . -'.•.;. ι
Τών ομογενών όπόσα χ. τ. λ.] Οϋ γραφέων αμαρτία εοικεν εΐναί,
άλλα συντάξεως ανακολουθία, αντί τοϋ, Τών ο"έ κολουλίων,ή χο-
ρνφίων, ή προσφορά έπιτ»<ϊειοτάτ») πάντων των Όμογενω-*
ίς-ιν, όπόσα ς-ρομβοειο%, τόυτές-ι, Τά κολούλια, ί χορύρια ,
εύπρόψφορά ΐςι μάλις-α πάντων τών "ομογενών^ χ. τ. λ. . !
, Γλυχύν•.] Ε.ξετόϊτισαν/ίίιν λέξιν οί αντιγραφείς• ώ^ειλε γάρ τίτάχδαε
ανωτέρω: προ τοϋ Είίς-ομον. Δίο και Ό Λατίνος μεταφρας'ας , ούτι
έχων νο/,σαι τί βούϊεται ωσΈ το Γ.λυκύχ, «ρμήνευσεν άτυχές•ατα
ϋιιίαυιη ιπίηίΐιιιηι ηίοΙΟΓβΠΐ , ωσπερ άν;εί εγέγραπτο, Γλυκέων
κινητικών. ουρούν, τω Ίατρώ Ξενοχράτει άγροικοτάτου σχαπανέοος
προςριψάμενος λόγους. Τα γαρ γλυκέα ουρά σν|χπ.76ι)μα ιίεοιρϋ νασήμα-:
τός έςι, τοϋ καλουμένου ΔιαέΊίτου*• τ ιντ* ή ».• >>.•;. Ί, )>ο^' .\ί•ο
ϊίικρόσαρκα ό*έ, άνάλογον κοχλ.ίαις,}.Αί.Αάφορβι γραραέ είσ'ηι αίο"ϊ"
τών μεν πρΌ τις έμίς (?ύο έκοόσ;ων, Μιχρόσαρκοι ανάλογο»
χοχλίαις, τίς ίέ κατά Μόσχαν, Μικρόσαρκ.βς αναλογώ» κο-
χλίαις, τών ίέ αντιγράφων , Μικρύσαρκον άνάλογον κοχλίαις
και, Μικ:ρ,όσ.αρ:Χ.ος. ανάλογο» κοχλία ι ς. ΟύΑμιάς τούτων έχού-
;σ»ς συνάπτεσθαι προς.τό όίιίέτερον πληθυντικό* Κολούλια, ομί*
ιτρος τά:έχόμενα,- Εύθετα-, ξεσθέντα. τρόφιμα κ. τ. λ.. έτρεψα
τίιν πρώτ/,ν.λέξειν εις το Μικρόσαρκα, προσθείς και τί>ν σύνΑσμον
,τοϋ ευκρινούς χάριν άντιτί5ΐ)σι γάρ προδήλως τά Κολούλια ταύτα ,
7θυτε'ς•' τους μικρούς κήρυκα;, ί μικράς πορφύρας, ταϊς ανωτέρω μεί-
ζοσιν, άσπερ και ό Δειλός (παρ' Αθ/,ν. σελ. 90) τάς μικράς κα<
λεπττιν έχουσας την. σάρκα χήμας ,τ.αϊ; μείζο σι και πά-
χείαις. Οϋί' ούτως.(μέντοι άπϊίλλακται το χωρίον υποψίας- περί γάρ
τών μιχροσάρκων ^ντος του λόγου,, πώί αν έρθώ{ ^έγοιντο απλώς ούτως
άναλογεϊν^τοΐς κοχλίαις, ων τους μέν. μεγάλους, τους Α βραχείς, ΰπο§ά;
.«ιναι φήσει. Μήποτε ρϊν γραπτέον? Ανάλογον βραχέα-ι κοχλίαις*
Κ Ι
ΠΕΡΙ ίΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΤίΎΔΡ. ΤΡΟΦΗ3Ϊ"Τρ. ρι9'. ι33
Απεργάζεται ί« και ςόματός εύώοΐάν,] Τοϋ5' ΐρμχνιχκαν ό Πλί-1
νιος, ου τήν ρ'ήσιν ίΑι" παρεδέμεΒα (άνωτε'ρ .. σελ. ?3ί), ειπεν Οπϊ
Ιιαίίΐιπη οηβίοάίβηΐία. Α'κριβές^ονο" άν μετίγ^χαι, Οά ξΐ£ΐιιπι
Ιι.ιΐίΐιιηι οοηαΐίαηΐίο , ΐ?, ώς εϊρηχ'εν, ό μεταφρας-γις τού -Ξενοκρά
τους, Οή δυανβιη θ(3οΓβπι οοηοίΗαηΙ. . .,. '. ο1•
Προς οϊνοποσίαν τε εύθετα. ] Εις. τούτο έτρεψα. , το: παρ' ά^τασι ,
Προς οϊνοποσίαν <?έ «5 ε τ α. Το γάρ Α5ετα ύπεναντίον ές'ι τη
πείρα. Τις γάρ ούκ ο7'?ε τών συρπότιχών , ότι πάν3',: ώς ειπείν , τχ
οςρχχόδερμχ παρορμητικά προς' οϊνοποσίαν ές-ί; "Σ.νμήώϊέον ίέ, ότι,
ωσπερ, Ευθετόν τι'πρός τι, λέγεται το έκείνω χρ»ις•όν και έπι-
τηίειον, όντως έχ τοϋ εναντίου καϊ, Αθετόν τι πρόςτι, το έχείνώ
αχρη~ον και άνεπιτήο*ίΐον. Και ες-ι τοΰνορια πολύ παρά τω Διοσχορίόν,
καθά έση/ιειώσατο ό Στέφανος εν τύ ©ησαυρω (Τορι. Γ,'σΐλ. 1 47 ^ ^"
Εχρήσατο ίε τή λέξει κα'ι Κλήρις ό ;Α'λεξανί'ρίύς -( Στρωριατ". Ζ , σ•ελ.
7 « 8 , εκί. 1629), «Αδετος ουν ί τοιαύτη τρόγτΐνρ&ς ' σδνίΐσιν
» «χρίθί». - (,ϋ-'--1 :• ν. ν
Ζεσθέντα τρόριρια.] Ισως γραπτέον, Ζεσθε'ντα τρνφερα; ο4 ριόνον
οΊά τό προσεχϋς άντικειρενον 2 κλ η ρ ά ,• -άλλα : καϊ &ά την 'άλήθειαν
τού πράγματος" τα γαρ ξεσθέντα τοϋτίςτ» έψηθίντά, κάΐ',' ώσπερ 5
«•υνϋθεια λέγει, |3ρας•ά . ραλακώτερα ρέν τών όπτών χαΐ γάς-ρός*
ΰπακπκώτερα, ήττον ίέ τρόφιμα. Φησί ό"έ και ό Αθηναίος (σελ. 656)
« Τήν εψησιν ού ρόνον -τλν ώρότηταπεριαιρεϊν, αλλά και τά σχλ»ρά
ι> . ραλάττειν συναοθαι». Και πάλιν (σελ. 358), «Χρη ό*έ, εάν μεν
» την κοιλίαν βούληταί .τις ϋπα'γ'ειν γ εψοντα οΊίόναι' μετρίας ό*ε
» έχούσης, όπτηθέντα γίνεται τρόφιμα ». * ' •
Τρόπον κηρύκων.] Ισον τω έν πλείονι χρήσει, Αίκην κηρύκων.
Η σε Ι/ραγή εκ της κατά Μάσχαν έκίόσεως, άντ'ι τις παρά τοις άλ
λοις, Εν τρόπω κηρύκων. Τώ ό*έ τε'λει τοΰ "παρόντος τμήματος
έπισυναπτέον ίσως, καθάπερ είκασα έν τοις πρόσθεν- ( σελ. 124) τα
του περί Κηρύκων τμήματος (τρ. ρέ) άπο τού , Και όπ-όσα ό*έ.
αυτών, ρέχρι τέλους. ... '< -
ρ0. Κοχλίαι.] Αθηναίος (σελ. 63) τον κοχλίαν ύπό τών Λ'ακε-Ο
ίαιρονίων Σέρελον καλεϊσθαί φναι πάλαι. Τινάς ίέ τών κοχλιών και
Σίσίλους λέγεσ^αι, και έτερους Κωλυσιίείπνους. Η ίέ παρ1 ήμϊν
συνήθεια, Κοχλιούς αυτού; όνοράζει, ίτι ίέ και Σαλιάκους,
παρά τι) ριηκέτι σωζόριενον Σιάλαξ, 0*1» τό σιελώσΐς και γλίσχρον
αυτού τϋς σαρχός. Καθ' Ηραχλ»ίίν)ν τόν Ταραντϊνον ( παρ1, Αδπνϊ
13
1 34 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ 3ΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
σελ. 64 ) , οι κοχλίαι σπέρματος είσι ποιητικοί. Εοηλωσε ίε και '»
•/.ωμικός Αλε|ις (παρά τω αύτ. σελ. 63) ρήσας'

-Πίννας, κ.άραβον,
Βολβού;, κοχλίας, κήρυκα; , ώά, 'κροκώλια
Τοσαϋτα. Τούτων άν τίς εύροι φάρμακα
Ερών3' εταίρας έτερα χρησιμώτερα;
Ούτως γαρ ρΐμαι οεΐν γράφειν και ς•'?είν τ" Λ*Ί ταύτα, και ούχ ώς
φέρεται εν ταϊς τού Αθηναίου έκσρσισι. Διοσκορίίης ο"ε ( Β , 1 1 )
πλείω λέγει περί της τών κοχλιών ουνάμεως• « Κοχλίας χερσαίος εύ-
ρ ς/όμαχο; , δύσφΆαρτος. Αρ*ί"ος ίέ ο τ» «ν Σαροώνι και Λι&ύη , καϊ
» Ας-υπαλαία , και Σικελία , και Χίω γεννώμενος , και ό εν ταϊς κατά
» Λιγυρίαν Αλπεσι Πωματίας καλούμενος. Και ό θαλάσσιος ίέ
» εύς•όμαχος καϊ εΰε'κκριτος. Ο ίέ ποτάμιος βρομώΰνς' και ό ταϊς
» άκάν3αι; και τοις 5αμνίσκρις προσκεκολλημένος άγριος, «ν τινις
» Σε'σιλον καλοϋσι, ταρακτικός ές•ι κοιλίας, και ς•ομάχου εμετό•
? ποιος ».
Οτω και σάλπιγγος κ. τ. λ. ] Ην πάλαι παραινούν τροπ«ν τον
Ούτω, εις τό Οτω, ίπεςάσατο ή κατά Μόσχαν «κοΌσις. Περί οε της
<ίς σάλπιγγα χρήσεως τού κοχλιού , φησϊν Ησύχιος* « Κόχλος' τοις
» ,&αλασσίοις έχράντρ προ τίς των σαλπίγγων ευρέσεως* και ό ςρόμ-
» 6ος( ». Και αυ&ς , α Στραβήλω , τψ κόγχω, ω έσάλπιζβν ». Ελεγετρ
γάρ και Κόχλος και Κόγχος, καϊ Στράββλος ρ κοχλίας. « Κόγ-
** χρς, κοχλίας» $>ησίν ό αυτός Λεξικογράφος, και « Τ,τράζηλοι ,
» κοχλίαι » . Περί ίέ ου άλλαχού λέγει , α Πιλός , κοχλιός ( γρ. κοτ
» χλίας) » σκρπιιτέον τίνες φαν ρϊ όντως καλούντες τόν κοχλίαν.
Α,^λ' .§σως γραπτέρν <?ιά τρύ 7Γ Πηλός, ΐν' γ άνομα τών χερσαίω»
χοχλιών, τών -/.αϊ Αειμάχων (Ρωμ. Ι^ίπίΛΟβδ) καλουμένων, οιά τό:
έν τρις λειμακώί-σι, τρυτές-ι κα,^ύγρρις κα'ι πηλώίεσι (Ρωμ. Ιιΐΐαοβ**)
χαρίοις ψύχσΆαι,' ρί γρύν Ρωμαίοι Γραμματικοί ούτως άποΛίώκασ»
τών λειμάκων τό ετυμον , 1άιηαοε& οοοΗΙβΒΒ 8. ΙΐΗΐΟ αρρβ1ΐ3.1.2Ε ,
ψηαϊν ό Φί}*Γ4ς.
Χολερικόν.] Νόσου της Χολέρας καλούμενης ΐΓΡΟίτοίρν.
II χλωρού π»ιγάνον κα.ί ρξους κρ•ι πε-τέρεως• } Εϊς τρϋτο ίί»ν τρ(κιιγ
ΰπί'Χα&ον τό βάρξαρον , Η χλωρών πηγάνου τ« μβτ' ρξυπεϊ-
ίτέρερς. Τό μεν γάρ Χλωρών πρρ&λως σρλοικρν, ό χατ«νρήσ«ς:
και ρ Λατίνος μεταρι^ς , ήρμήνευσε οαια ίοΐώ νίη<ϋ1>ϋϊ, νβπψ
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΛΝ ΕΝΥΑΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. μθ'. ι35
αν £Ϊ έγε'γραπτο ορθώτερον , χλωρών φύλλων, Οξυπε'περι ίέ•
«υν3έτως, τό μεμιγμε'νον ίίξμ πιπέρι , οϋχ ομοίως χρκς•όν, ώσπερ
ές-ΐ το Οξύμελι, και τό Οξΰγαρον, και τό Οξελαιον (τό έν η)
συνήθεια ΟξειιίόλαόΌν). ,"
Οςυπύ3μενοι, και ΰπ' άλλων κλϊΐζόμενοι, Ελικες, $ Ακτινοφόροι. ]
Ούτως έγραψα άντ'ι τον β<χρ€άρως συντεταγμε'νου , θ£υπύ£μενοι
τε τών άλλων κλίΐζόμενοι κ. τ. λ. Παραβάλωμεν ά*έ και τά ονό
ματα τοϊς παρά τω Πλινίω φερομε'νρις όνόμασι, Οοοίιΐβϊ, φΐ3Πΐΐη
^εηειίδ Ρβηΐ^ίΐαεί^ΐί , ΜεΙΪ€βηιΙαΙβ$ ΕαΗϊηορΙιοηΕ ιΐίαιη-
Ιογ, ηυϊΐιαβ εαηίαηΐ : βχΐΓβ Ιιββο $μηΙ γοΙιηκΙκ, ία οΐβοπο Μβ«
εοοίιΐβίε {ΡΓιη. ΙΆ. XXXII, οαρ. ιι), « ίϋλος ές-ΐν έκ τοδ Βί-
νοχράτους εΰ.ηψώς' παραπλησίως γάρ έζείνω ίύο κοχλιών γε'νιο τι-
£»σι, το μεν επίμηκες , ότω και σάλπιγγος ίίκιςν «μ^υ»
σώσι, φίΛιΐδ οαηίαηΐ, το ίέ ς-ρογγϋλον, ω τοΰλαιον άνα-
χε'ουσι, Γοΐιαικίκ ϊη οΐβίπο α«α» Εν τοις ίπιμήκεσι ίέ τάττει,
ώσπερ κα'ι Ξενοκράτης τους Πενταδάκτυλους , αυτήν φυλάξας τήν λίξιν
Ρβηΐβάβείγΐϊ• Τά λοιπά ό"έ ού οΜνάΛι τοϊς τοΰ 3«νοκράτους, εάν
ρι ττ,ν όλ«ν Πλ(νιακί;ν ρί,σιν , ούτως μετ«κοσμ»σ>ις , το μέν ίκ ίια»
φόρων -/ραφών, το ά*έ έκ τϋς τοδ Σνεϊίε'ρου (Πίνακ. Γεωπονικ. Ρω-
μαίκ. λε'ξ. Οοοίιΐβ», σελ. 1 42) ευτυχούς ό"ιβρ3ώσεως, Οοοίιΐε* ,
ψιαπιπι §βηβπ$ ΡβηΙαάαοΐ^Ιϊ, ΐΐεη* ΗβΙίαβί, αΒ αΙΧ$ ΑσίίηΟ'
ρΐιονα ϋϊαιηΐιπ-, ςιιί1)ΐΐ5, βίο.
Οπω.] Εγράφετο έν τη κατά Μόσχαν εχδόβει, Οπτο'ι, «ν ο» ταΐς
προ τϊς έμίς ίυσ'ιν, Οπτοι' ων το μέν βάρβαρον, το ίέ, Οπτοί
άνίατρον , οΊά τι) έχόμενον, Εκταράξαι κοιλίαν* ού γαρ τοιαυτ*
τών οπτών ί ουναμις (ίό\ άνωτε'ρ. σελ. ΐ33)' Ετρεψα βυν αύτο «ίς
το Οπώ.
Εκταράξαι κοιλίαν ένθετοι. ] Α'ντΐ τίς τελευταίβς λε'ξεως αί πρ?
τις έμίς <?ύο έκίόσεις φε'ρουσιν έλληνικοϊς γράμμασιν ούχ «λλ«νικώς,
Ανευροι- ή σε κατά Μόσχαν έκοΌσις, Ανεργοι, όπερ εωκεν ίκ
τις Λατινικές μάλλον μεταφράσεως , ΐηεοΟίΚ , ί των αντιγράφων λ»-
ψΆΫινοιι. Τό γάρ μή ίψια^έν Ελληνες βύκ Ανεφ^ον (ώσπερ ούίΆνοπ•
τον το μίι όπτ^έν) λί'γουσιν, άλλ' Χνίψβτβ», ϋ μάλλον, Ωμόν.
Εγραψα τοίνυν, Εί^ετοι. ι
Ενφδαρτοι.] Ετρεψα τό Δύσφθαρτοι εϊςτβ Ενφδαρτβι' τοιούτοι
γάρ οί θαλάσσιοι παραβαλλόμενοι προς τους χερσαίους κοχλίας, ώσπερ
και Διοσκορίίκις (ίό*. «νωτερ. σίλ, ι34) «νικκρίτους αύτοΰ{ ειρ^κεν.
14
»36 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
Κούκοι καρά τους χερσαίους."} Ύουτίςι κουτότεροι τών χερσαίων.
ίχϋυωό'έςεροι. ] Τούτες•* μάλλον τών χερσαίων ιχθύος ψνσιν -/.α'ι
χυμον ΐχρντες κατά την προσφορά»* ούτως γαρ προήρημαι γράφειν ?
αντί τοΰ Ισχυρότεροι τών πρό τίς έριίς έκόοσεων' το γάρ ίσχυρΌν
αντίκειται τω ριαλακώ , ό καλώς συνάπτεται τω ίχ3υώο*ει , ώσπερ ει-
ρ>ίκε και ανωτέρω (τμ. ριζ) παραπλ»ισίως τούτοις περί τών πυθμένων
τών πορφυρών. - '
Κοχλίαι ίύσπεπτόι.] Είς ούίέν χρήσιμος ωό*ε ί τοΰ τών κοχλιών
ονόματος «πανάληψις ούσα, ϋπονοεΐν παρε'χει, ρίποτε εζερρΰη τι τοΰ
χωρίου, ττ,ζ άρχαίζς γραφής ούτως ίσως έχουσας, Κοχλίαι χερ-
σίίϊοι ίύσπεπτοι, ινα συνάδν τώ Διοσκορίο\ λέγοντι τους χερ-
ίαίΐϊνς κοχλίας (ύς-οριάχους τε κάί ο*υσφ5άρτους είναι (ίο*, άνωτε'ρ.
σίλ. 1 34)• ■ '• -- ; :ί '•:•- ■
- .ΠΑΡΑΦΡΑΚΤΙΚΟΙ, ΟΕΕΙ *. τ. λ.]Τό Παραρρακτικοί έ*η αν
ενιαίε, ει όλως σημαίνει τι, ίσον τώ, Μικρόν, ϊί ολίγον, έμφρά/.τικοί.
Ισως ή γνήσια Ξενοκράτους 7ρα?>) ϊν, ΠΑΡΟΡΜΗΤΙΚΟΙ ΟΡΕΞΕΩΣ ,
ΟΕΕΙ κ. τ. λ. τουτέςι, παρορμώσιν εις ορζξιν έσ^ιόμενοι μετ' όζους
χα'ι όπου και νάπυος" ώσπερ καν τοις έξις (τμ. ογ ) έρεϊ περί τών
θυννείων ταρϊγων , Παρορμητικά ορέξεως, νάπυος παρα-
πλοκί. Ει ό*έ ρ») ούτως, γραπτέον, καθά πάλαι ό'Ίώρθουν, ΤΑΡΑ-
ΚΤΙΚΟΙ , ΟΞΕΙ κ. τ. λ. τουτες•ιν υπακτικοί ίίς γας"ρός, έσϋιόμενοι
ρετ' ο'ξους κα'ι τών λοιπών , ί μάλλον ό άπ' αυτών χυλός σκευασθε'ις-
οϋτως είς ζωμον,• ως φ-ησι Γαλανός.
θ£ει και όπώ « νάπυί έσθιόμενοι.] Η μεν τών προ τίς έμϋς δύο
έκίόσεων γραφή, Οζει και όπώ ποιϋ ίνα έσΰΊομενοι, και βάρ
βαρος και παντάπασιν άπορος" ή ίέ τϋς κατά Μόσχαν εκδόσεως, Οξιι
χαί όπώ ΙΝΑ ΠΟΙΗ έσθιόμεν ο ι-, ούίέν μάλλον ούσα χρης-») , τούτο
γε χρτιτΌν εσχπκεν, ότι ρε είς τήν γνησιαν Ξενοκράτους γραγην έχει-
ραγώγησεν, Οξει και όπώ, Η ΝΑΠΥΪ, έσθιόρενόι^
ν. Λεπάίες.] Οι μεν τών Φωκαε'ων άποικοι Μασσα"Χιώται ϊτι χοή
νϋν τώ αύτώ ονόματι Ι^ερβώα γ.α\οϋσι το ός"ρακόο*ερμον τόίε" ίμεϊς
ό*έ Πατελίο'α, ώς φέρεταιπαρά τω σχολια^ή τοΰ Οππιανοΰ (Αλιευτ.
Λ, 1 38), ί μάλλον, Π ε τ αλί ία, ώς γράφεται έν τοις τοΰ Βελλω-
νίου (σελ. 592), ού παρά Ρωμαίων είλΐϊ^ότες (&ά τού ΡαΙεΙΙα γαρ
ηρμήνευσεν Ό Θεόόωρος τίιν λεπάία ) , άλλα πολλω μάλλον αμφοτέρων
τών ονομάτων τι) άναπεπταμένον και εκπε'ταλον του ος'ράχου ομι
λούντων. Επε'ι πβρ' ίχίίνοις « ΡαΙβΠα ώσπερ χμ β Ραΐίηα , τίί»
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ.' ν'—νά. τΖγ
συγγενώς τί λεπάίι καλουμένων λοπάία, τρυβλίον και αυτών ουσαν
ίκπέταλον , κυρίως σημαίνει. Αϊ λεπάίες ούτως ισχυρώς προσκολλών
ται ταΐς πέτραις, ώς-ε, κα5ά ^ϊίσιν Αιλιανός (Περί ζ. ίό*ίοτ»ιτ. ς•, 55)
« Ούκ άν άποσπάσαις αύτάς, ούί' ει λάβοις ίακτύλοις τοΰ Μίλωνος...
» ξυομέν» $'ε σιίιίρω σχίζεται από τίς πέτρας όψέ». Ταύτ>)ν αίνιτ-
τόμενος ό κωμικός τοϋ ζώου τήν ϊοΊότ»ιτα} εσκωψέ τι (Πλούτ. 1093)
γραί&ον μώ κα5' ήλικίαν νεανιευομενον,

Ως εύτόνως, ω Ζεϋ |3ασίλίΰ , το γρά&ον,


Ωσπερ λεπάς, τω μειραχίω προσίσχεται.

Εν τίσί ίέ μ'είζους. ] Προσε'^ηκα τον σύνίεσρον, όν εξέφρασε κα'ι ο


Αατϊνος μεταγραφής.
Σκλϊΐραί ί' άλλως και ΟΛΙΓΟΧΥΜΟΙ , δυσχατέργαςοί τε και ίυσε'κ-
χριτοι- ίρ^αί °*έ συναρτυόμεναι , ΕΥΣΤΟΜΟΙ. ] Παραβάλλων ταϋτα
οις ^>)σι Δίριλος (παρ' Α3ϊΐν. σελ. 9')> ουδέτερα άναμαρτΐτως αν
ΰπολάβοις γεγρά^αι. Αέγει ίέ έκεϊνος' « Τών λεπάίων τίνες μέν εισι
» ριικραί, τινές ο"έ και οςρέοις έοικυϊαι. Εϊσί ο"έ σκλ/ιραί καϊ όλιγό-
» χυλοί, κα'ι ούκ άγαν δριμείαι- ΕΥΣΤΟΜΟΙ ΔΕ ΚΑΙ ΕΫΚΑΤΕΡΓΑ-
» ΣΤΟΙ. Ερ3α'ι ίέ , ποσώς ΕΓΣΤΟΜΟΙ». ίσως ές-ίν έκάτερον έκ 3α-
τε'ρου οΊορ^οϋν, παρά μέν τω Εενοκράτει γράφοντας, όλιγόχυλοι,
παρά τω Διρίλω ό*έ, ΕΥΣΤΟΜΟΙ ΤΕ ΚΑΪ ΔΓΣΚΑΤΕΡΓΑΣΤΟΙ , (ώς
ό\ώρ3ουν τιαί.αι), παρ' άμψοτέροις ο*έ, μεταποιοΰντας τών τελευταιαν
λέξιν εις το ΕΫΣΤΟΜΑΧΟΙ. Λείπεται σε τις απορία εν τω τοϋ Ξενο
κράτους Συν'αρτυ όμεναι" ώ γαρ προΒεαις ύπονοείν παρέχει μν-
ποτε τών γραψάντων αβλεψία έξεόρϋη τοϋ χωρίου το όνομα τοϋ ω
παραγγέλλει συναρτύειν τάς λεπάίας, όν τρόπον έν τοις ε'ξϋς (τμ. νώ)
έρεϊ περί τών τ^θέων , ο Οπώ τε Κυρ^ναϊκω κα'ι πωγάνω , άλμ•ρ τε και
οξει συναρτύεται » . ίσως οΰν κάνταϋθ'α έγέγραπτο, Ε^θα'ι $' οξει
συναρτυόμεναι.
νά. Μύακες. ] Τών μυών (τών παρ' ήμίν ονομαζόμενων νϋν Μυ-
ίϊών, κατά συγκοπών τοΰ ύποκορις-ικοϋ ΜυΐοΊων) οι μέγις-οι Ικα-
λοϋντο Μύακες επιτατικώς, ώσπερ λέγομεν και Πλούτακας τους
μέγα πλουσίους.
Αλμυροί, βρομώδεις... ταρακτικο'ι ό*έ κοιλίας κα'ι οΊουρωτικοί, ούκ ευς-ο-
μοι, ουσπεπτοι, έμφρακτικοί , παχέος αίματος φλέγματος τε γόνιμοι...
ίυσοΊαχώρΐίτοι, πολύοΊψοι, βαρείς... Τμ. νβ . Μυίσκαι ς•ρογγυλώτερα«
μεν εισκ μυάκων , μικρότεραι ίέ και άασεϊαι , οςρανΛ τε λεπτά ;>£
1 38 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ 2ΕΝΟΚ.ΡΑΤΟΥΣ
ρουσαι, τας σάρκας τι άπαλώτεραι και γλυκύτεροι, τους νυαούς δια•
ψορώτεραι. Οι αυτοί άτρορώτεροι, οπτικοί ς•ό>ατος και γάρνγγος ,
άναδάχνοντες τΐν χατάποσιν, χαί τ>ιν φων^ν ία*ύνοντες, ή άποχόπ-
τοντες, τών πολλούς ^αγόντων, £ηράς τε χιν«τικ$ί /3υχί>ς χαί βράγχης.
Ου* αγαθοί <?£ οι αμμώδεις, {, εν ός-ράκοις κερατίων, οι τι άπο τών
πετρών ί φυκιών δριμεϊς γάρ οΐσ"ε.] Απάσας τάς ύπό Ξενοκράτους "
παραδεδομίνας των μνάχων δυνάμεις έπαναλαβεϊν εν,δάοε ο"εϊν εγνων ,
•να ράλλον χατζφαννς '/ένηται ί προς τάς εκτεθείσας ύπό τού Πλινίου
εναντίωσις. Οτι μεν οΰν ό ττάν^', ως ειπείν, εξ Ελλήνων παρείλ>ΐ})ώ{
Πλίνιος, εναντία πολλάκις τβϊς Ελλυσι λέγει , ί ρη συνείς αυτούς, δ
κακώς εις εν συμφορ-ήσας τάς ύπ' εκείνων διαψόροις ΰποχειμένοις
διαφόρους παρά τόπους και χρόνους ανατεθείσα; ιδιότητας, οτ,λόν ές-ι
τοις οπωσούν σπουίάσασι περί τά τοιαύτα. Αλλ' ούίέν οΰδαμοϋ τών
τοϋ Πλινίου βιβλίων εΰρήσει τις, οιμαι, έπί τοσούτον εκείνων ε|>]λ-
λα^ρενον, ώσπερ ά λε'γει περί μυάχων, ΡαΓ§αήΙ 61 ΜγΑΟΕδ... &06Γ-
γαηΐιΐΓ Ηΐυποιιηι ιηοάο, νίνυηΐφΐε ίη βΐ^οβίί, βΐ-αΐίδδίιηί
βιιίαιηηο , ει υΙ>ί πιαίΐ» ιϊϋΐοίδ 3φΐα πιίδεεΙιΐΓ ηιαπ , οΐ) ίά ίη
-^8ΤΡι° Ιαυιίαιίδδίηιί. Ρι-οεεεΙεηΙε η^επιε Εΐϋαηΐιιάίηειη Ιγ»-
Ιιιιηΐ, εοΙθΓεηι φΐε ηΛπιτη. Ηοι-ηπι ]υδ ΐι-αάίΐιΐΓ βίνυιη βΐ
νεβιεαβ (-/ρ. νεδϊοαιη) εχίηαηπε, ίηΐεΓΕίηββ εΙεβΙπη^εΓε , οπι-
ηΐ3 »(1αρεπΓ8, Γεηεβ ριΐΓ§3Γε, δβηβυίηειη αάίρεηκιιιε ιηί-
ηαεΓε... Γβαεεδ Ιβηΐυπι νβχαηΐ, νοεβπιςιιε οΒίυηάαηΙ . . .
ϋε§εηεΓαηΙ ίη άαϊβ δρεείεβ : ίη Μίτυι-Οδ, ψιί βαΐβιη νίπιδςιιβ
ι•ε&ιρΐυηΐ; ιβγιβΟΑβ, φίκ ιοίυηάίΐβίε (ΙίίΓεηιηΙ, πιίηοΓεδ »Η-
ςιιαηΐο Άίψιβ ΚινίΒε, Ιεηιήοπϋΐΐδ Ιεβίίδ, 03ΐ•ηβ (ΙαποΓεβ (ΡΙίη.
Ιαο. αλλ7/, οαρ. 9). Ταύτα ό Πλίνιος" χαί πρώτον μεν έρευνί-
»ωρ;εν αυτών ά συνάδει, τω Ξενοκράτει. Αλριυρούς και βρομώδεις
ιιρηχε Ξενοκράτης τους μύαχας' τούτο Πλίνιος τοις Μίτλοις ( όνοριάσω
■γαρ ούτως ώσπερ ώνόμασε και Αθηναίος, σελ. 85) προς-ε'^εικε, ΐηΐ-
Ιιιΐοδ, ςιιϊ δαίεηι νίπΐδο;υε ΓβδίρίαηΙ. Ταραχτικούς κοιλίας
χαί διουρητικούς , ό Εενοκράτκις• 3ΐνιιηι εΐ νεδίεαιη εχίηαηΪΓε
β Πλίνιος. Τάς Μυίσκας, ςρογγιιίωτέρας μιχροτέρας τε τών
μυάκων, δασείας, λεπτά φέρουσας ός-ρακα, άπαλωτέρας
τε καίγλυχυτε'ρας,ό Ξενοκράτης- τά αυτά χατά λέξειν ενρίισεις χαί
παρά Πλινίω, Μ/ίδΟΒδ, ψΐ2ε Γπΐιιηάϊΐαίε άί£Γβπιηΐ, πιίηοΓεδ »1ί-
Ίιιηπ ίο ;ι ΐ(ρι «; Ιιϊπβ, ΐεηαίοπ1>νΐδ Ιεδίίβ, 03Γηβ άιιήοΓα, εάν μόνον
την τελευταίαν ταύτ>ιν λέξιν τρεψ>ις εις το άιιΙοίοΓα, ν.αΆά παρ-ρνεσαν
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΑΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. νί. 1 39
«ί κριτικοί. Δίίκτικούςς'όρατος και ράρυγγος, άναίάκνοντας
τίιν χατάποσιν, και τήν ρωνίιν δασύνοντας υι άποχοπτον-
τας χ. τ. λ. ό Ξενοκράτης" τά αυτά βραχυτέρως μεν, "ομοφώνως δε,
χα'ι ό Πλίνιος, ίααεβδ Ιαηΐιιιη νβχίΐιιΐ, νοοεπι^αβ οΒίιιηεΙιιηΙ. Και
ταϋτα μεν τά συνάίοντα. Των ο*έ διαψωνονμένων ες'ι το, Ε ρ ψ ρ ακτ ι κ ο ι,
παχεΌςαί/ίατοςφλέγριατόςτεγόνΐί<ιρι, ω Πλίνιος άπαν τουναν
τίον άντιβάλλει, ϊηΙβΓβρβίΐ ίβδίπη^βΓβ, οτηηία αάαρβπΓβ , τβηββ
ραΓ§»Γβ, 83η§αίηοπι αεΙίρ.ειηςαβ ηηηυεΓβ, τουτες-ιν , εντέρων
άποσμγιχτιχοι, πάντων (χαρακτικοί, νεφρών καθαρτικοί, αίματος και
πιαελϋς μειωτικοί• εν5α παροδιχώς σημειωτέον , ότι αντί τοΰ οηιηια
3(3αρβπΓβ πάντων έκ^ραχτιχοί, ίσως έγράφετο οιηβηΐ» ααα-
ρβΠΓβ έπιπλόων έκ^ρακτικοί. Αλλα τοϋτο μεν εάσΆω ώς έχει"
εκείνο ο"έ άπορώτερον, πό3εν εΐληφεν αυτά ό Πλίνιος, έπε) ουτ εν
οις (*ετ' ολίγα παρα$ήσομαι «κ τε τοϋ ϊκεσίου χαίτοϋ Διγίλον ευρη-
ται, χα'ι τοις τον Ξενοκράτους εκ διαμέτρου άντιψίρεται. Ουα εςιν
εϊπεϊν , ώς σννάδειν αυτόν ποιήσομεν τω Ξενοκράτει , το πάρα τ/α/τψ
έμφραχχιχο'ι τρέψαντες εις το έκρρακτικοί• ού γάρ ένίέχεται
τοιαΰτην τροπβν τά επόμενα. Λείπεται τοίνυν ΰποί'έσ.ϊαι τον Πλινιον
βντως τοιαύτη ^ρνγίι ( έκ^ρακτικοί ) έντυχεϊν , άναγνόιτα προς τού
τοις προπαροξντίνως πάχεος, η σννηρνμένως πάχους (τουτέςι
ΐτιμελης), αντί τοϋ παχέος, τουτέςι,πιμε'λώδους, καϊ οΐλλο τι, ούκ οιί
όποιον, αντί τοϋ γ&νιμρι' είτα δε και συγχέχι τάς δυνάμεις των
ιιυάκων και των μνϊσ/.ών, οϋδ, αϋτοϋ Ξενοκράτους παντάπασιν οντος
αναίτιου τής τοιαύτης συγχύσεως. Και τούτο μεν εςι το πρώτον των
διαφωνονμένων' έτερον δε τ'ο εξής. Ξενοκράτης μεν άποδοχιμάζων ,
τους αμμώδεις, και τους έν ές-ράχοις κερατίων, η πέτραις η ρυκιοις
φυομένους ριύακχς, εμφαίνεται πως χώραν άπολείπων τοις πηλω-
δεσιν, ώσνερ ονομάζει αυτούς ό ΔριςΌτε'λης (Περί ζ. Ίςορ- έ, ι3,
5 9> 9*1- *°8 έκό\ Σνεϊίερ.), τουτές-ι τοϊς εν ίλύϊ φυομε'νοις. Πλίνιος
ίέ ίηλός ές-ιν ρΰκ άποίοκιμάζων τους ίν τοις φυκίοις τω ψάναι πάν-
τας έν αύτο,ΐς γίγνεσθαι, νίνιιηΐηιιβ ϊη α1#05Ϊ5. Προς-ί^ει τοις δια-
^ωνουμένοις και τό έν Αΐγύπτω ηίνεσ^αι τους άρι^ους μύακας, ουχ
ώς ρϋτως ϊχειν αδύνατον όν, άλλ' ώς ένίεχόμενον έκ τοΰ προσεχούς
τμήματος τ'ο περ'ι όςρέων εϊρτιμένον τώ Ξενοκράτει , ρεμβααμω τινι
διανοίας, εις το ιτερί ραιάκων μετενεγκεϊν τόν Πλίνιον' ό γάρ λέγει ,
τΛί πιαίΐα 4ϋ1οΐ« ^«λ ωΐδοβίατ πιαΓΪ, οΐ) ί^ ίη ΜξγιρΙο Ιβα-
<3ΐΐίί5ίιιιί , οΰδίν άλλ' ές-ίν ν) λεξική μετάγρ&σις τοϋ περ'ι οςρέων
ί 4ο 2ΗΜΈΙΩ2ΕΙΣ ΕΙϊ' ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ "
ειρτίμένου, επ ιχιρναμένγ γ\υχέαι 5αλάσσ>ι... Δίο γ,άΐίιςχ
τα κατά τάςέκβολάςτού Νείλου εν Αίγύτττώ. Και' "ξΑνοχαάνη'ς
μεν παρέλιπεν όλως τό όΝιλώσαι τον τόπον; ενΒα γίνονται οί αρις-οί
ρύες" των άλλων 'ίέ , ό ρέν ίκέσιος χα'ι ό Δίριλος τους Ε'ρέσίους έπαί-
νούσι, ΔΊοσκορίό\)ς ό*έ τους Ποντικούς. Καϊ ταύτα [ΐΜνΊηρίτης διαγώνιας
τοϋ Πλινίου. Ωρα ίέ και τά'έπί'ρε'ρους τοϋ χειμένου έ^ετάσαι συρ-
τ:λ>)ρώσάντ^ί πρώτον τοϋ -τερί ρυάκων τρΐράτός τάς αΊορ,ϊώσεις.
Ναπυί', εϋζώμϊι,'χαρδάμω.'] Αντί τοϋ ίν ουσί ' ' λέί"εσι τών πρβ"
ερού, Νάπυϊ, εΰζώμω• τογάρ χαρδάμω διάγορον Ϋίγ-ησαντογρα-
5>»;ν του Εύζώρω. ΗρΙν σε ράλλον ΐρεσεν ώς τρίτον. Ονομα εςερρυ-η-
κος άναλαδεϊν εις- τό κείρενον. 'Τών δριμέων γαρ και τό χάρδαμον ,
ωσπερ χα'ι τ'ο εΰζωμον καϊ τό νάπυ, Ξενοκράτης Ϋε πλεϊς-α πολλάκις
τών τοιούτων μνημονεύει , ίν' ? χρίσ5αι ίνί γε' ην- τούτων τω πα-
ροντι, ί τώ ράλίς-α εύπόρίτω. .' ' •
Ηττον οντες βρομώδίις. ] Εις τούτο ρετεπθί»!τα τό ττρό ερού,
Ηττον τους βρο μώδους.
Στρορέωσεσι. ] Έγραψα ςρομβώδεσι,, ώς'καί *άλαι αίώ-^ονν-,'
συμψώνως τίι Λατινιχϊι ρεταψράσει ( Ιαΐ'Μηαή ) , αντί τοϋ Τρορρώ-
σέσ•. ΣτρορδώσΝ} 6" έκάλουν τών ρονοθύρών τά ελικοειοως ςρεπτά.
νβ. Μυίσκαί, ςρογγυ\ώτεραι μεν είσί ρυάκων. ]'ΤΟ μεν Μυάκων
εκ διαψόρων ές-'ι γραγών , αντί τοϋ Μυών* ό*ιά τι ό*έ και Μυ-ίσκαι
ςρογγυ\ώτεραι έγραψα αντί τοϋ, Μύες καί' ςρογγυλώτεραι ,
αυτίκά απλώσω , τταρα&αλών ττρώτον αις φ•/ισί Ξενοκράτης ρυών ουνά-
ρεσι, τας υψ ετέρων- παραδεδομένας. Κατά μεν οΰν τόν Ικε'σίον
\παρ Α3»ν. σελ. 87) «Τών μυών, ο'ι μεν Εγέσιοι, χα'ι οί τούτοις^
» όμοιοι, τΫι εΰχυϊία τών ρέν κτενών βείτίους, τών ίέ χηρών λε£-
* πορενοι• οϋργιτιχώτεροι σε ράλλον, % έπϊ την κοιλίαν γερόμενοι.:
» Είσί -Γ αυτών ενίΟί και σχύΐώδεις , κακόχυλοί τε και προς ττην
» γεϊισιν άπειΆεϊς. Ο'ι δ' ελάσσονες τούτων , και οάσεις έξωθεν, ού-
» ρντιχωτεροι ρε'ν ε'ιαι χα'ι εύχυλώτεροι τών σκιλλωαων' άτροφώτ"ροι
» σε , διά τε τ'ο μέγεθος, χα'ι τώ γένει οντες τοιούτοι». Κατά δ'ε
τον Δίφιλον (παρά τώ αύτ. σελ. 9•>), « Οί μύες ρε'σως είσί τρόφιμοι,
"•> ο-αχωρητικοί, ουρητικοί* κράτις-οι δέ- οί Ερε'σιοί , και τούτων οί
» φθινοπωρινοί. ΑΪ ΔΕ ΜΊΓΕΣ , ΚΑΪ τών ρυών ουσαι μιχρότερζϊ,
» γ\υχεϊαί τε και εΰχυλοί εϊσι, χα'ι προσέτι και τρόψιμοια. Εν3•α
σημειωτέον πρώτον μεν, όη ουδέτερος τούτων έμνημόνευσε Μυάκων,
ώσπερ Ξενοκράτι-ς, και ΔιοσκορίόΊος, και Γαλίΐνός; Ο ρέν γαρ Διοσκορίό\ς
ΠΕΡΙ χί}Σ ΑΠΟ ΤΛΝ ΕΝΥΔΡ, ΤΡΟΦΗΣ,. ,Τρ. ν(?'. ι.4*
' 1'•, 7) ?"ΐσϊ, « Μύακ?ς ίιααέροιίσιν οι Πο-.τι/.οί... II ο£ σάρξ.αϋτών
» κυνοοηκτοις επιτίθεται ώρελίριως » , Μυών οϋί' ϊλω; ρινημονεύσας.;
Γαληνός ίέ (Περί της των άπλ. ψχρρ,ίνί. ίυνάρι. ιά , σελ. ΐ4?). ,τ^ν
έπιτι,^εμένην τοις ϋπό κυνός γεγονόσιν έλκεσι των ρ,υάκων, σάρκα ού-
όίμί&ν ίξχίρπαν σννααιν εχειν είκότως ό|3ίσά^εν<){, οϋό" αυτό; Μυών
έμνηριόνευσεν., Επει^', :ότι ριόνο; Ό Δίριλος αρρένων ."χαί. Αολειών μνη
μονεύει μυών* .όπερ άτοπον εοΌξε τοις νεώτεροι;, οίομένοις πιθανώς
πάνυ τους μύα; απαντάς έρμα^ροίίτους είναι• .Αλλ'. ούίέν όλως τοιοϋ-
τον εΐρηκότίς 3»?νήσονται, ούΥε Δίφιλος, ούτε Ξενοκράτης, ει παρά
μ£ν τούτω γράφοι;,, ωο-περ έγραψα, <( ΜΓΙΣ,ΚΑί ς•ρογ_γυλότεραι ». <άντΐ
τοϋ, « ΜΓΕΣ ΚΑΙ ς-ρογγυλώτεραι » ταρά ίί ,τώ Διφίλω, «ΑΪ ΔΕ
» ; ΜΥΙΣΚΑΙ , τών,μυών ουσαι μιχρότεραι». Αί Μυίσ, χα» τοίνυν («{
ϊτεροι άρσενικώς Μυίσκαυς ώνόμασαν) όνομα «οινοϋ γένους ΐς-ΐν ,
ώσπερ ή Κνίση,.ή Χήμη,, ή Πορφύρα ι οϋίέν μάλλον την ,^ήλειαν. τον
ζώου σημαίνον, <? ό μϋ; >ί μύαξ, τόν άρρενα. Ταύτας ό μέν Δίφιλος
Μυίσχας, ώσπερ και Ξενοκράτης ώνόμασεν , ί,κέσιο; ίέ Ελ;άσ«σ;0-
να;^ιύας, τους ,Μύακας, ουτοί μ**1 ύπ<> τ-ώ τών-ΛΙειζόνω ν ρινών
ονόματι τάξας ,. εκείνος ο« Μΰας απλώς όνομάσας. Οϋκ εφ,ϊην αμφό
τερα τά, χωρία Γαοτα-Λωρ3'ωχως, το τοϋ Ξενοκράτους φημί και τβ
τοΰ Διφίλου, καϊ ε^^ν- ότι και Σνεί'ίέρο; •£ν χω Πινάκι ων έξέίωκε
Ρωμαϊκών, γεωπονικών .,(λε|• ΜίίιιΙί-, Τόμ.. 4 > <γ«\.. 355).•τάς_αύτ.άί
ΐμοί παρηνέκει Λορθώσ^ι;• πλην ότι εκείνο;, παραθεμένος .ά και ημείς
ανωτέρω (σελ. • 1 38) ' παμϊ^έμε,ία έκ τοϋ Πλινίου, άπορίϊ , μήποτε
παρά τω Πλινίω γραπτέον Λ1)ί5α)5, και παρά. τώ. Ξενοχράτει Μνί-
σκοι, άντ'ι τοϋ γλυκού Μυ,ίσκαι^ Λάτό άλλα^ο,ϋ τον αυτόν τούτον
Ηλίνιον άρσενιχώ; ιτροενεγκείν τουνομα, Μ^β, ιιιΐΐιιΙιίΑ , ιη^'ίίΰυ*
{ΡΙίη. ΙΑ. ΚΧΧΙί, (αρ. 1 ι). Αλλ' εϊ παρί τω Ξενοκράτει γραπτέον
ούτως, χατ> και ει; τά το,ύ Διφίλου την αύτ^ν είσ,ενεγχειν γραφην, ην
μποςρέψζται τά παρ' . «κοτέρω ε'πόμενα ^ηλυκρϋ γένους επίθετα. Ού
μην άλλα και αυτός Πλίνιο; .9>)λυκώ επιθέτω ΙιϊιΊχ τό τοϋ Ξενοκρά
τους ίασ ίϊαι^ι ήρμήνευσεν. Ει αε άλλαχοϋ-χα'ι Μυίσκου; ώνόαασε
χάς Μυίσκας, ύποληπτέον, ότι άίιαφόρως έχρώντο.άϋ^οτέροις τοις
όνόματιν" έπεί ^οϋίέν ίττον ά'πορόν βς-ι Λά τί καϊ Μύας (Μ^δ)
έκάλίσεν, οΰς πρότερον Μύακας εΐρηκε.
Δασεϊαι, οςραχά τε λεπτά φέρουσαι, τάς σάρκας τε άπαλώτίραι
και γλυκύτερα^ τους χυρούς κ. τ. λ.] Εταξα τάς λέξεις, ώσπερ εϊσ«
τεταγριέναι έν τί κατά Μόσχαν έκίόσει, άντΐ της παρά^ τοις λοιποϊς
»43 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ
άταχτου ταύτης γραφής και ς'ιξιως , Δααιϊαι. Τάς σάρκας τε άπχ'
λώτεραι και γλυκύτεροι, ζςρακά τί λεπτά φέρουσαι,
τους χυμούς.
Οι αύτο'ι άτροψώτείοι. ] Ο κατά Μόσχαν έκίότης τάς τρεις ταύτας
λέξεις λείπειν μέν «ησίν έν τω χειμένω τοΰ ίό*ίου αντιγράφου, προσ-
γεγράψΆαι ο" έξωθεν ώς οΊόρ3ωσιν.Καί ?ς•ι μέν γειρΐςτη ή σεόρθωσις*
και παραλειφ^είσης μέντοι οϋίεν μάλλον συναρτη^ήσεται τά επόμενα
τοις ήγουμενοις , ίιά τήν ίιαφοράν τοΰ γένους. Τούτοις προς•ίθει ,
Οτι, ει μεν τάς μυίσκας, τουτές-ι τους έλάσσονας μύας, άτροφοιτέρους
λέγει, συνάδει μεν τώ Ικεσίω, διαφωνεί ό*έ προς τον Δίφιλον, και αυ
τός δε έαυτώ αντιφάσκει, άς προ μικρού γλυκυτέρας εΐρηχε, νϋν ίηχ-
τικάς ς-όματος χαΐ ψάρυγγος είναι λέγων. Ισως αντί τοΰ , ΟΙ ΑΥΤΟΙ ,
γραπτέον ΟΙ ΛΟΙΠΟΙ ίσως και όλο» τοϋΤσ το μέρος τοΰ χειμέναν
μέχρι τοΰ Βράγχης, αβλεψία των γρζψάντοον έξετοποτ3>] τίς οικείας
χώιας, ο*έον αμέσως μετά το ανωτέρω (τμ. να), καρδάμω, η γοϋν
μετά τό 2τ ρομβώδεσι, γεγράφ,5αι.
Βράγχϊ;ς.] Εκ τής κατά Μόσχαν έκίόσεως τουνομα, αντί τοΰ έν
Τοϊς λοΐ7Γθϊς φερομένου Βροχής. Ο |3ράγχος, Τό |3ράγχος, 3 β
βράγγη {τριγινως γάρ λέγεται), ές•ϊ τό έν τη συνήθεια Βραχνίασμα,
ρ'»ματικόν τοΰ Βραχνιάζω, όπερ οί αρχαίοι Βραγχιάω και Βραγ-
χάω εΐεγον. θ£εν διορ$ωτέαν τ'ον Ησύχιον « Βράγχοντος , βρόχοις
Ρ άλοντος. —Βραγχών, φλέγμών η πνευμόνων», τρεΚοντας ε'ις τό,
« Βραγχών-ος, βράγχοις άλόντος. —Βράγχον, φλεγμονήν πνευμόνων ».
Η έν ός-ράκοις κεραμίων, οϊ τε από των πετρών κ. τ. λ.] Εις τοΰτ*
έτρεψα τό παρ' άπασιν Η ός-ράχοισι κεραμέων, τους Τ» άπ•
τών πετρών. 0 δε Ζνεϊδέρος παρήνει γράψειν, Η έπ' ός-ράχοισι
κεραμέων , οΰτε οί από τών πετρών. Και τοΰτο μεν άοΊάφορον"
προσέόΌξε ο*έ μοι και κεραμίων γράψει»" άντ'ι τον κεραμέων
» Κεράμιον τό τοΰ οίνου η ϋοατος ς•ακνίον » φησ'ιν Ησύχιος. Ούίέίι
γάρ προς έπος ενθάδε οί κεραμείς. Τά ίέ χεράμια, αγγεία έχ πηλοΰ εΐσι,
ων τοις έ-ράκοις, τουτές-ι τοις κλάσμασι, τοις έκ τών παραθαλασ
σίων πόλεωκ, /.αϊ τών έν αύταϊς όρμιζομένων νηών ριπτομένοι; ίΐς
θάλασσαν, έπιφύονται όςρακοδέρμων γένη διάφορα" οιόν ές-εν 5 φησι»
Αρις/οτέλης περί τοΰ Ροο°ίων λιμε'νος (Περί ϊ. γενε'σ. Γ, 1 1 ), « Παρα-
» δαλόντος ναυτιχοΰ ς-όλού, χαΊ έμβληίε'ντων (γρ. έκδληθέντων ) χι-
» ραμίων εις την θάλασσαν, χρόνου γενομένου, χα'ί βορβόρου περί
» αϋτα συναλισδέντος , ος-ρεα ευρίσκονται (γρ. εΰρίσκοντο) ίν αύτβϊς ».
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ , Τμ. ν/. 1 45
νγ . Οςρεα τά πε).άγια. . . νκ'ο ίλίου.] Κατά λεξιν σχείόν Ό Πλί
νιος ίρμ«νευσε ταύτα, ΟϊΐΓβ»... ρβ1»§Γ» ρ»Γν» 61 Γ3ΓίΙ 511ΠΙ...
&Γαηάβ$εαη(... υΐκ βοΐ ρβηβίτβΐ ΐη ναάβ. Ηίεο νίάβΙιΐΓ ε&ϊΐδ» ,
φΐΆΐβ πιίαοΓ.ι ίη βΐΐο ΓβρεπαηΙαΓ (ΡΙΐη. ΧΧΧίΙ, 6). Τά ίέ
οςριχ έκαλεϊτό Αττικώτϊρον οςρεια' «Ος-ριια, σύν τω Τ μάλλον»
ψΎΐσ'ιν Ό Φώτιος. 05εν τό η τίι σνντ,Άείά καθ' ύιτοκβρις-ιχόν τύπον ,
Ος-ρείίια. Οντως ο" ϊχ).ί>3τισα\ι κατ' έξοχΐν, ώς αριςα, ί γούν μά'•
λις-α σπουσαζόμενα, τών συνωνύμως τοις ό«•ρα•κοοερμοις καλουμένων
ΟΓρε'ων.
Χαίρει γάρ επίλίρναμίν-ρ γλυκέσι 3αλάσσ>ϊ. ] Εις τούτο έτρεψα τό
άΛανόϊΐτον, Χαίρει γαρ έττικιρνάμενον γλυκέσι κράσει. Ο
Δίφιλος (π-αρά τω Α3>)ν. σελ. 92 ) "Τά ίέ ός-ρεά (}>•/?σι) γεννάται
» μέν χαί εν ττοταμβΐς, και έν λίμναις,- και εν 5α\άααΐ). Κράτις-α ίέ
» τά 5»λάττια,• όταν λερι νη, η ποταμός παρακέ»ταΓ γίνε-
» ται γαρ ε-δχυλία καί μείζονα και γλυκύτερα. Τά <?έ προς ίόσί και
» ίτέτραις, ίλύος χάΐ ΰσατος άμιγί, μιν.ρα, σκλτιρά, Αρκτικά. Τά'σί
» εαρινά βζ-ρεα, και τά κατά τήν τον Άίρννς άργτ,ν , κρείσσ'ονα' ,
» 7τλήρ»ι, ^λατσίξοντα μετά γλυκύτατος, εύς-όμαχα, εύέκκριτα. Τά
» σε συνεχόμενα μαλάχ»), ί λαπά%τ; ά Ϊχ5ύσιν, $ κα3' (γρ. ί Χαι
» κα^'^αυτά, τρόφιμα και εΰκοίλία ». Κατά ό*έ τον Μν/ισί^εον (παρ&
τω αϋτ.) « Οζ-ρε* και κόγχαι και μύες καϊ τά όμοια, τάν μέν σάρκ*
» ουσκατέογας-ά έ>ϊ, Λ* τάν ΰγρόττ,τχ τίιν έν αύτοϊς αλυκών. Διίίτερ
» ώμά μϊν έσ,ϊιόμενα, κοιλίας ες-ίν ΰτταχτικά, όΊά τίιν άλυκότϋτα"
» τά ό*έ έψόμενα άγίησιν ίτοι ιτάσαν ί τίιν πλείςτον άλμ>ιν εις τίιν
η συνΐψουσαν αϋτίιν ϋγρότατα. Διόττερ αϊ μεν ΰγρότητες έν αίς αν
» εψϊ|3»ί τι των ός-ρεων , ταραχτικαί και υπακτικά! κοιλίας είσίν* αϊ
» οι σάρκες τών έψομένων οςρέων ■■{ιόψους ποισϋσιν, έςερημέναι τών
» υγρών. Τά ό*έ όπτά τών ός-ρέων , εάν τις αυτά καλώς όπτ«σ»5 , άλυ-
» ΐΓθτάτ>ιν εγέι οΊά^εσιν* πεΛυρωται γάρ* Λό οΰχ ομοίως τοϊς ώμοΐς
» ές•ι οΌσπεητα, και τάς ύγρόττιτας έν αύτοϊς έχει χ,ατε&ρασμένάς ,
» σι' ων έκλυτος Λ κοιλία γίνεται. Τρορ/ιν ό*έ Λ'ίωσιν ύγράν τε και
» οϋσττεπτον άπαν ϊ-ρεον, και ττρός τάί ούρίσεις ές-ίν οΰκ ευοία».
Μνημονεύει ό*έ Ό ΑΛ5ναιος (σελ. 88) καϊ τών καλουμένων Αγρίων
ίςρέων, 5. γηαιν είναι πολύτροπα, βρομ&Φη, και τήν γεϋσιν εΰτελΓ,'
κα'ι εΐεν αν ίσως ταΰτα τά παο' ίμΐν καλούμενα Γαίαρόποία. Ο ο*»
Ρονίελέτος τταρά τώ Γεσνΐρ. (Περί ένύό*ρ. σελ. 7^0 τ* ,Γβ,0' ίμ'»
»νν Γαίαρόττοία. τους ΰ^το τοΰ Γ«λ>ινοΰ κ»Ί ύίρ' ετέρων καλουμένους
1 44 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
Σπον ίύλους οΐεται είναι. Και Τρίίακνα ό*ί τίνα ός-ρεα ώνομάζετο,
?.ατά τον Πλίνιον, Λά το τν,λ'χαύτα τω μεγέθει είναι, ώς•ε μί) εχειν
τον τρώγοντα μια ^αγεΐν ενθέσει, άλλα τριών χρήζειν ίήξεων, Τπ-
άβεηα α<1ρβΙ1»νϊΐ : Ιβηΐίβ αιηρίϊίικίϊηί» ίηΐβΐΐί^ί εαρΐεικ πι ΐβΓ
πιοιχΙοιι<]α β55ΐ;ηΙ (ΡΙίη. ΙίΙ>. ΧΧΧίΙ, οαρ. 6). Ταύτα φησιν ό
Βελλώνιος (σελ. 4_ι8 ) έν τ»ί ερυθρά γεννάσθαι θαλάσσ»ί, κατά τ»)ν
Τόρ πόλιν (ί ές•ιν ί Ραϊθού) και κάλεϊσθαι ύπό μέ» τών χυίαίων
Γραικών Αγανά, ύπό ίέ τών έκεϊ καλόγερων Τρίίακνα.
Κάλλις-α τά κατά τά; ϊκβολάς κ. τ. λ. ] Τών καλλίς-ων τούτων έοί-
κασιν είναι και ά ίό'ίως ώνόμαζον Καλλιβλέραρα, 0α11ί1)ΐ6ρ1ΐ£ΐΓ3,
&ς }>» σι Πλίνιος (ΧΧΧΙΙ, 6). ■ ..•-. ■■ >■ '■'»
Λ εις καταβόλους τίθεται.] Προσέθυχα την άντωνυμίαν αναγκαία*
ουσαν εις τΐν συνάρτ^σιν' έςι ίέ γράφειν και. Ου, τ.οπικώς, νι Οπου.
Το ίέ Τίθεται, έκ τίς τού-Ματθαίου εικασίας,., αντί τού Τιθε'ν-
τες. .Καταβόλους (Γαλλ. Ραπ».). ένθάίε νοητίον έν γένει• τους
τόπους, έν οίς είώθασι. καταβάλλων,, και περιείργειν 'όςρ'.α., μύας ,
και τά όμοια, όπου παχύνεται και βελτιούται. τίιν γεύσιν είίικώς
ίέ και τά ιχθυοτροφεία (ΐί. άνωτε'ρ..ο•ελ. ι ο ι ) , τουτεςίιν.^ν βίς τους
λεπιόωτούς ίχθϋς καταβάλλουσι. Ώνόμαζον ίέ αυτούς και, Συς-άίας
θαλάσσης, οιόν ές•ι τό παρχ τω 1.τρά£ωνι (σελ. 77^) π5Ρ' των
ιχθυοφάγων Αράβων, « Ενιοι ίέ τάς χόγχας έχουσας τήν σάρχα αι-
» τεύουσι, ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΝΤΕΣ εις χαράίρια και συ-^άίας θαλάττ>:ς•
» ειτ' ΐχθύό*ια παραρρ'ιπτούντες τρο^ίιν αύτοϊς, χρώνται έν τ») τών
» ιχθύων σπάνει». Ο ό*έ Κατ άβολος τοϋ παρακμάζοντος ίςιν έλλ»-
νισμού, καθ' όν και αυτούς τους λιμε'νας, » τά επίνεια, Καταβόλους
έκάλουν. Ο γάρ τοϋ Θουκυο'ίο'ου (Α, 3ο) σχολια-λς, το έπίνειον
έρμ»νεύων ^ίΐσίν « Επίνειον ίς'ι πόλισμα παραθαλάσσιον , ένθα τά
» νεώρια τών πόλεων... ίύνασαι όε έπί παντός εμπορίου και. παρα-
» θαλασσίου χρ«σασθαι τώ ονόματι , ο νΰν οί πολλοί Κατάβολον
» καλοϋσι ».
Αυ|εται.] Τώ μεγέθει, άλλ' ,ού τώ πλάθει, ώς ψ-ησιν Αρις-οτελν:ς
(Περί ζ. γενέσ. Γ, 1 1 );, « Επε'ι γάρ Χϊοί τίνες εκ Πύρρ'ας .τίς ΐν
» Λέσβω τών οςρζων ίιεκόμισαν ζώντα, και εις τόπους, τίς θ*λάσ-
» σ»ις τινάς εύριπ ώίεις και βορβορώδεις ά^ίεσαν (γρ. άφεϊσαν),
» πλείω μέν τώ χρόνω ούίέν έγένετο, τό ίέ μέγεθος' εις ανξιισιν
χ έπέίωκε». Ούτως γάρ γραπτε'ον, ταύτα , έξ έτερων Λορθώσεο^ς,
αντί τοϋ... ϊύρωτιώίβις και όμορους... άπέίωκε. .ε
Εαρε
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Ύμ. νί'. 1 45
Εαρι ο*έ . . . χνμώ γαλακτώ$ει. ] Τοϋτο Πλίνιος όντως έξέφοααε ,
Οπό ϊηίιία ίεβίαΐίδ πηιΙιο 1»εΐ6 ρι-χ^ηαηΐία (ΡΙίη. Ιΐύ. XXXII,
οαρ. 6).
Κατά τε πόλιν Βρεντε'σιον.] Προσε'3«κα την πρόΒεσιν κα'ι τόν σΰν-
δεσμον , τρέψας κα'ι τό Πάλιν εις τό Πάλιν, ίνα σηραίν») τι τό παν-
τάπασιν άάΊανόητον, Πάλιν Βρεντε'σιον. Το <?έ Βρεντε'σιον καλεί
ται νϋν τοις ϊταλοϊς ΒΐΊηάίβϊ.
Ταρακώνα.] Τίς Ιβηρίας (της νϋν καλούμενης Ισπανίας) ή Ταραχών,
V Ταρρ'άκων, τά νϋν ΰπό τών Ισπανών καλουρε'ν» Τ3ΓΓ3§οΠ3.
Ναρβώνα. ] Πόλις Γαλλία;, ΝίΛοηβ ονομαζόμενη.
Δικαιαρχίαν εν Λονκρίνω λάκκω. ] Επι^ι τά εν τοις πρόσ$εν (σελ.
1 1 8 ) σηριειω,ίε'ντα περί τις Δικαιαρχίας κα'ι τοϋ Λουκρίνου λάκκου*
οις προςίϋει κα'ι τά έκ τοϋ Στράβωνος (σελ. 245) « Ο όε Λοκρϊνος
» κόλπος... ένορμίσχσΆαι ρέν άχρηςος, τών ός-ρέων ο*έ 3ήρχν έχων
») ά^>5ονωτάτ»ν » .
Χελι<?ονίας.] Νήσοι τρεις οΰτως καλοϋρεναι, έ|ας-άο*ιον ά^εςτικυϊαι
της Λυκιακής παραλίας, ώς ρη σι Στράβων (σελ. 636),
Λευκάόα.] Νήσος παρακείμενη τη Ακαρνανία, καλουριε'ν» κοινώς
Αγία Μαύρα.
Ακτιον.] Κατά τόν Αριβρακικόν κόλπον, έπίσηριον οΊά τήν τοϋ Αύ-
γοΰς-ου κατ' Αντωνίου νίκην. Αζίο καλοϋσι νϋν αυτό οί Ιταλοί.
Και κόλπον Λιβυκόν τοϋτον τον τρόπον γίνεται. ] Προσεκτικά ταϋτκ
εκ διαφόρων γραφών άΊορθώσας. Λιβυκόν όε κόλπον εοικε λέγειν τήν
της Λιβύης μικράν λεγοριε'νην Σύρτιν (Οοΐίβ <1β Οαίχίδ) κα3' ην
Αε'πτις (τανϋν ΓιβρΙ») πόλις , μικρά και αυτή επονομαζόμενη, ο$εν
τά ύπό τών παρά Ρωμαίοις ο^ιοφάγων έπαινούριενα Λεπτικά 'όςρεα.
Τό ίέ, Τοϋτον τόν τρόπον γίνεται, σημαίνει, Εις καταβόλους
τίθεται.
νί. Πελωρίόες, η ρ.ελαινίο'ες , κάλλις-αι αί εμφζρε'ις όςρεοις... Λα-
χωρητικα'ι μετρίως.] Εκτετόπις-αι ίσως και τοϋ3•' όλον τό κεγάϊαιον ,
ώσπερ κα'ι τό ανωτέρω (τρι. ριγ )» τ»)ί οικείας χώρας (κατωτέρ. τρι. ς -
ξά), όπου περ'ι πελωρίο*ων κα'ι γλυκυμαρίοων ό λόγος• πλην εϊ ρί τις
φχίη , Λά τό έριρερεΐς ός-ρέοις, ύποτετάχ,θ'αι τώ περ'ι όςρίων
λόγω. Και ανωτέρω ριέν (σελ. 1 16) έκ τοϋ Αθηναίου λαβόντες έλέγο-
μ•ν Ότι τών χηρών γε'νος τι, αί Πελωρίίες, και Βασιλικαί έκαλοϋντο-
Μελά ινίυας ό*έ Σώφρων παρά τω αΰτω Α^ηναίω (σελ. 86) ώνόμχσβ
τών κογχών τινας, τάς αϋτάς, ώς ές;ι συλλογίσασ^αι έκ τοϋ Εβνο-
Κ
1 46 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
κράτους, ούσας ταϊς Πελωρίσιν, όντως <?έ κληθΐίσας προς άντιοΊαςΌ/ή»"
τών λευκών, οίας εψησεν (τμ. μγ ) είναι τάς γλυκυραρίο'ας , ωσπερ
Βασιλικάς και Πελωρίο"ας, Λά το ός-ρε'οις έοικέναι τι) μέγεθος.
« Δί ίέ πελωρίοες ώνοράσΰ'ησαν παρά το πελώριον" ρεϊζον γαρ ές-ε
» χήρης και παρηλλαγριένον » , ρησίν ό Αρναίας (σελ. <)2 ), ός (σελ.
<)ο ) κα'ι τήν συναριν αυτών έχτίίησιν έκ τοϋ Ικεσίου" « Αί ο°έ πχχεϊαι
» [χηραι], Βασιλιχα'ι ίέ προς τίνων καλούμενα!, Πελώριαί τε λε-
» γόρεναι, τρόφιμοι, ίυσε'κ/ριτοί, ευχυλοι, εΰςόμχχοι , χαι μά).ιςιχ.
» αί ρείζους». Ταύτας ό Γίσνηρος (Ιΐ=ρι ένύαρ. σελ. 5ι6) Ορυκτάς
καλεϊσ^αι λέγει ΰπό των Γραικών, παρά το Ορύσσω έξηγούρ-ενος τοΰ-
νορα , οΊά τό έ?ορώσσεσ5αι ύπό των κογχυλιευτών έκ της ιλύος* άλλ'
οίραι τόν Γεσνηρον συγκεχυκέναι την λέςιν τω Ορεκτα'ι η Ορεκ-
τικαί. Παράγάρ τω Φορσ•/.ωΙίω(Όβίθπρΐίοη. αηϊιηαΙ.ραξ.ΧΧΧΓ)
γένει τινϊ χίΐρών πελωρίο"ων τώ ύπό τοϋ Λινναίου καλουρε'νω ν<;ηιΐ5
ξαΐΐίηα, ονορα χυίαϊον προαγέγραπται, Ορεχτίκες, ό ές•ιν Ορεκ-
τικαί, τουτές-ιν ορέξεως παρορρητικαί. Ο ο"1 αυτός Φορσκώλιος τ»]»
ρέν τοϋ Λινναίου νβηα$ ΗΐείαΙα, Ρ οχτικοαχι&άία γηαι καλεί
σαι ύπο τών Γραικών, την σε Υεπαβ ρβοΐίηίίΐίΐ απλώς Αχι?άίαν7
τίιν ίέ νβηυΒ νβΓΓαοοβα, Κιαονια (πλΐ)5. κα'ι ούίετέρ.).
Εν τέλρασιν έλύϊ τε βορ$ορώ$ει κ. τ. λ. ] Αρις-οτέλης ( Περί ?.
ίς-ορ. Ε, ι5) πάντα φησ'ι τά ός-ρακόίερρα γίνεσ5αι έν τη ίλύϊ, κατά
την οι.χψοριχν τις ιλύος έτερα" έν ρέν τη βορβορώίει τά οςρεα, έν
ίε τί) άρρώίει ν.όγγας και χήρας και σωλήνας καέ κτένας, πεο'ι ο"έ
τάς σήραγγας τών πετρών τή5υα κα'ι βαλάνους και λεπάίας κα'ι νη-
ρίτας. Ερνηρόνευσεν απάντων τούτων Ό Ξενοκράτης, πλην τών .Νη
ριτών, οι και Α ναρϊται και Ανάρται έκαλοϋντο, ό»ς φτ,σιν Ό Αθη
ναίος (σελ. 86)" κα'ι Νήριτοι ίέ παρ' Ησυχίω, «Νήριτος, ό Νηρίτης*
β δ ές-ι κογχύλιον κοχλιώίες, ποικίλον». Εΐσ'ι γαρ των ς-ρορ£ωοων,
η ό"ί)λον έκ τοϋ Αρις-οτέλους (Περ'ι ζ. μορ. Α, 4) συγκαταλέγοντος
αυτούς τοις κήρυξι κα'ι ταΐς πορφύραις. Και ό ρέν Βελλώνιος (Περί
ένύίρ. σελ. 4•8) τους νεωτέρους Ελληνας, ώρούς φησι κατεσ5ίειν
τους Νηρίτας, κα'ι παρορρητιχούς ορέξεως είναι νομίζειν' Ό Γίλλιος ο1»
(Παρά Γεσνήρ. Περ'ι ένύίρ. σελ. 730) και αυτό τών Νηριτών του-
νομα σώζεσθαι παρά τοις παροικοΰσι τώ Ιονίω κόλπω Γραικοΐς. Και
ταύτα ρεν παρεκβατικώς περ'ι τών Νηριτών" έπανι'ωρεν ο" έπί τό προ-
χείρενον.
Ταύταις χρώνται έζωροποιηρέναις.] Εις τοϋτο «τρεψα τό παρ' άπασ*
ΠΕΡΙ ΤίΙΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝϊΆΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Ύμ. νί. 1 47
κακώς -/ραψόμενον, Ταύταις χρώ και έ ζωμοπ οι/)μέναις. Αί ο"
ΐζωμοηοιτ,μέναι είσίν άς ή συνήθεια Βρας-άς καλεί.
νέ. Εκ των τεναγωίων. ] Ωσπερ αν ει και τελματωδών έλεγε.
Επιΰΐ τά εν τοις πρόσ,θεν ( σελ. φ) οτημειωθέντα.
Τώ τε γάρ μχι βϊάπτεσ3αι... οι τ: πιννορύλακες.] Ούτως ο\ορ5ον»
ίεϊν έγνωκα τδ χωρίον, προσ5ε'ις τους όυο πρώτους συνδέσμους, Τ ε
γάρ, ών τον μέν ίεύτερον εξέφρασε και ό Λατίνος μεταρραςτίς• του
πρώτου ο"έ ή παράληψις έπάναγκες άπήτει και τήν τού, Οί ο*έ, τρο
πών εις το, Οι τε.' Περί ίέ τών Πιννοφυλάκων , οΰς και Πιννοτήρας
καλούσι, τάό*ε λέγει ό Αρις-οτέλ»;ς (Περί ζ. ίς•ορ. Ε, 1 5), β Αί ό*ϊ
» πίνναι ξύονται έκ τού βυσσοϋ έν τοις άμμώίεσι και βοροορώίεσι.
» Εχουσι ο° έν αΰταϊς πινν ο φύλακα, αί μέν καρίοΊον, αί ίέ καρ-
» κίνιον' ου ς-ερισκόμεναι ίια^είρονται 3άττον... έμ9>ύονται α" έν
» ένίοις τών ός-ρακοαερμων καρκίνοι λευκοί, τό μέγεθος μικροί πάμ-
» παν, πλεϊς-οι μέν έν τοις μυσί τοις πϊΑώίεσι, έ'πειτα και έν ταϊς
» πίνναις οί καλούμενοι πιννοτήραι. Γίγνονται οε και έν τοις κτεσί
» και έν τοις λιμνος-ρέοις' αΰξ»σιν ό" ούίεμίαν ούτοι έπίο\λον λαμ-
» βάνουσι. Φασί ίέ αυτούς οί αλιείς άμα συγγίγνεσθαι γιγνομένοις».
Και μικρόν ύποβάς• «Τό σε καρκίνιον γίγνεται μέν τίιν ά-ρχτ,ν έκ τίς
» γϋς και ιλύος, είτα εις τά κενά τών ός-ράκων είσίύεται, και αύξα-
» νόμενον μετεισίύνει πάλιν εις άλλο μείζον ος-ρακον, οίον εις τε τό
» τοϋ νυρίτου και τό τοϋ ς-ρόμ6ου και τών άλλων τών τοιούτων"
» πολλάκις ίέ και εις τους κήρυχας τους μικρούς. Οταν $'ε εΐσίυϋ ,
» συμπεριρέρει τούτο ( γρ. συμπεριφέρεται τούτω ) , και έν τούτω
ΐ) τρέπεται" πλην και αύ|ανόμενον πάλιν εις άλλο μετεισαυνει μείζον » .
Εν τοις γαλ»νιζομένοις εύαγρούσι τ» πίνν»;.] Εκ τί,ς κατά Μόσχαν
έκίόσεως ή γραφή Γαλιινιζομένοις, αντί τού, λ»)ϊΐ£ομένοις.
Ο νους, Γαλ»>ν»ίς ούΌ»ις τις θαλάσσης, ό πιννοτ»ίρ»ίς εύχερές-ερον πορί-
ζει τίιν ά'γραν τή πίννη. Φα*»«ται γάρ ό Ξενοκράτης όμολογεΐν τοϊς
οίον-ένοις τών αρχαίων τον Πιννοτ»ρ»ν , 7!ροαιόντων ίχ^υοΊων, ι**)—
νύειν τϋ πίνν») τίιν άίγραν' οΊό και παρ' έτέροις ού Πιννοτΐρ» ς,
άλλα Πιννο5ίΐρ«ς ονόματι άμριδολόγω καλείται τό καρκίνιον. Συμ
βαίνει αε τούτο, ως 5>>ισι Χρύσιππος (παρά τώ Α3»;ν. σϊλ. 89) τον
έξίς τρόπον" «Η πίνν») και ό πιννοτιίρϊΐς σύνεργα άλλ^λοις, κατ' ί&αν
» ού ό\ινάμενα συμμένειν. Η μέν ουν πίνν»] Όςρεόν έςιν' Ό ίέ πιννο-
» τίΐΊτ,ς, καρκίνος μικρός. Και ί πίνν» Λαςτίσασα τό ο'ς-ρακον, ίσυ-
> χάζει, τηρούσα τά «τεισιόντα ίχ^ύίια* β ίέ πιννοτή/«!ς , πχρες-ώς,
Κ 2
χΐβ ■ ΖΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΤΖ

» όταν είτέλ3>) τι, ίάκνει αύτην, ωσπερ τραίνων. Η ίέ 3ηχ3Έϊσχ


» σνμμΰει, καί ούτως το άπολ»;}>,5έν ενίον κατεσ^ίουσι κοινή ». Τά
αυτά ίς-όρ>)κε καί Αιλιανό; (Περί ζ. ΊοΊότ. Γ, 29)• Πλούταρχος ο*έ
( Πότερ. τών ζ. φρονιμώτερ. κ. τ. λ. § 3ο ) επιτιμά Χρυσίππω πολ-
λαχού τών εαυτού συγγραμμάτων τόν περί πιννοτήρου παρενείραντε
λόγον, οΰ αέν οΰν αύτόί άπις"ών, αλλά την κατάχρησιν οΊισχεραίνων*
« Ο το πλεϊ-ον ίξανχλώσας Χρυσίππου ριέλαν πιννοτήρα;, έν παντί
» καί φυσικώ βιδλίω και η^ικώ προείρίαν έχων ». Κα'ι ότι ριΐν καρ-
κίνιον καί έν πίνν» και έν έτεροι; ός-ραχοδ'έρμοις ένοικεϊ πολλάκις,
ραθεϊν ές-ιν έκ ττ,ς πείρα;• ότι ο"έ κα'ι έργον έχει τ'ο συλλαμβάνεσαι
τη πίννιι τί; άγρας, το&5' ουτ Αρις•οτέλ»ι; είπε σΊαρρ'ήοην (ει καε
τώ ϋπο τι; τών πολλών ϋπολή^εω; τε^ε'ντι ονόματι τού Πιννο^ύ-
λακο; έχρήσατο), καί τών νεωτέρων οί πλεϊς•οι έν τοϊ; ρ.υ3ύίεσιν
ν Ιταξαν.
Πηλώαεσιν ΰ^εςτίκασι.] Ούτω αΊορΒΌύν παρήνει ό Ματθαίο;, άντ'ι
τοϋ, Πιννώο'εσιν ύπες*ήκασι (αλλ. ύπες-άκασι).
Καί γλυκεϊαι τηνικαύτα γίνονται.] Ούτω; οΊώρ3ΐικα την παρ' άπασί
φερομέν-ην βάρβαρον γραγην, Κα'ι γ).νχεϊαι ε'ισ'ι, τοινικαύτοι
(αλλ. τηνικαύτα) γάρ γίνονται. Ταύτην ίέ σχείον ττ,ν άΊόρ3ωσν»
ερμήνευσε καί ό Λατίνο; μεταφραςής. Εςι ίέ κα'ι ούτω; 6Ίορ3οϋνΤ
Καί γλυκεΐαί είσιν αί τηνικαύτα γίνονται.
ΜεγέΰΌυ; αε ένεκεν, αί μη μεγάλαι κρείττου;.] Ταύτα οΓ; μιχρ'ον>
ανωτέρω εϊρηκε, Μεγέθους ο" ένεκα, αίμικραίτών μειζόνω»
«παλώτεραι. Η ταύτα τοίνυν, ί έκεϊνα οΊαγραπτέον.
Τράχηλοι μεν γαρ... εϋρ^αρτότερον.] Φησίν ό Δί^ιλο; {παρ1 Αβην.
σελ. 9' ) <( Αί ό*έ πίνναι, ούρητικαί, τρόφιμοι, ίύσπεπτοι, ό*υσα-
» νά'ίοτοι».
Γλυκεϊ , έλαίω. ] Αιε'ςτισα' τά; κακώ; ει; εν συνημμένα; άύο λέξεις
Γλυκελαίω.
Ο'ίνω Όμοίω;. Κα'ι τών κ. τ. λ.] Πλεονάζει τό Ομοίως έν5άο"ε.
Ισως ήμάρτηται κα'ι ή γραφή καί ή ς-ίξι; , ίε'ον γράφιιν , Ο ι ν ω.
Ομοίω; ίέ καί τών. Αλλ' οϋσε τούτο πιΆανΌν , τών ίξϊις οϋίέν
ίττον απόρων όντων,
Καί τών εξ ύδατος άνεζεσμένων μετά νάπυο; εξω τών κογχυλιωό\ίν<
φύσεως ή χρησις. ] 0ΰ5' ό νού; εύπορο; , ουθ' ή γραφή ανύποπ
τος• ίσως έγέγραπτο , Κα'ι τών εξ (ή, Τών σ" έξ) ΰίατο; άν-
ίξεσμένων μετά νάπυο; εξω τών κογχυλίων φνσάίης 4
ΠΕΡΙ ΤΙΙΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. νς * Γ 49 *
Χρϊσις, τοϋ μ'εν ανωτέρω, Εψώνται ό*έ γλυκεΐ κ. τ. λ. , έπι των
ϊν τοις Ισιοι; ος•ράχοις έψωμίνων πιννών, έκλαριβανοριένου, ώσπερ ει-
ρ»χε (τρι. ριέ) κα,ί περί των κτενών, τοϋ ίέ, Εξω τών κογχυλίων,
ϊπι τοϋ έκτος τών ός-ράκων. Οτι ίέ τό Κογχύλιον, ώσπερ κα'ι ή
^"νΖ"!» °ύ ριόνον γένος έξαίρετον ός-ρακοαερρων έίήλου, άλλα και
απάντων απλώς τών ός-ρακοίέρρων αυτό τό ός'ρακον, άντι&ϊΐρίίριένως
προς το σαρκώδες τοΟ ζώου , εδίδαξεν άποχοώντως ό Στέφανος έν τω
θησαυρώ (Πίνακ. σελ. Ι246)' °5εν και οι Γάλλοι ρετενεγκόντες εϊς
τήν ϊο*ίαν ρωνήν οοφίίΐΐβϊ (κογχύλια) καλούσι τά τών ός•ρακο<3ερ-
μων καλύριρατα , τά αε τών ώών και τών καρύων και ΟΟίραϊΙΙβδ , και
ΟΟ^υβδ (κόγχας). Επανίωριεν ό" επί το προκείριενον. Ει»; άν ^υσώιίης
» χρίίσις τών ρή έν τοις ός-ράκοις σκευασ.5εισών πιννών, άλλ' έξ ύία-
τος άνεζεσριένων, οΊά τί> κα^' έαυτάς ό*ίχα τοϋ ζωμοϋ λαρ.βάνεσ.θ'αι ,
παρχπ\νσίως τοις άλλοις ός-ρέοις, περί ών ψ-ηαι Μνησί^εος (παρ Α9»ν.
σελ. ρ2) «Αϊ ριέν ϋγρότητίς, έν αΓς άν έψ»]5») τι τών ός-ρέων, τάρα.•
»> κτίκαί κοιλίας εΐσίν' αϊ ί?έ σάοκες τών έψομένων ός-ρε'ων ψόφους
» ποιούσιν εςερτ,μίναι τών υγρών». Το γάρ ψόφουςποιεΐν ταυτόν
σύναται τω 5»υσώοε£. Εχει μέντοι άπορίαν και ή τοιαύτη Λόρ^ωσίς
Λά τε τήν έςί,ς επανάληψιν τοϋ φυσώσΊις, και ίιά τό Νάπυος*
τούτο γάρ κολάζει τά φυσώ&ι.
νς-. Στρόριδοι.] Ούτως ορθώς ύ) κατά Μόσχαν εχδοσις, αντί τοϋ
Σκόριβροι. Στρόμβοι ϊ> Σρορ&ώο1»!, έν γένει καλούνται τά κοχλι-
β>ο\} όςραχόίερμχ , κα'ι έπικαλύριρατι τί> ς•όρια έπιπωρνατιζόρενα,
παραπλησίως τοις κήρυςΊ, ταϊς πορ^ύραις κα'ι τοις όριοίοις, οις καί
συνήψε τους ς-ρόιι6ους ό Οππιανός (Αλιευτ. Α, 3ι5), <

Ν»ρϊται, ςαόμοΌιν τι γένος, και πορφϋρχι αύτκι,


Κήρυκες τε. "~"
Εν εΐίει <?έ Στρόρβοι λέγονται τά κωνοειοη κα'ι επιμήκη τών ός-ρακο-
δέρμων, άπερ οί Γάλλοι κογχυλιολόγοι Τοαρίβϊ (Ρόρ-βους « Βέρβικας)
και ΊΥοπιρεβ ( σάλπιγγας ) όνό/λάζουσι , τό ρέν οΊά τό Ρόμβω ϊ]
Βέμβιν.ι έοικέναι, ον ή παρ1 ΐιμϊν συνήθεια Στρόδαν, Σβούραν τη
Ασδούραν κα'ι Ασγαβάίαν ονομάζει, τό α"έ, οΊά τό άντ'ι σάλπιγ-
γος χρίσθαι τους αρχαίους τοις ς-ρόρίοις , ώσπερ »$« τοις ' κήρυξε
(άνωτέρ. σελ. 1 25) κα'ι τοις κοχλίαις (σελ. ΐ34)' **< αυτό γάρ τό
Τΐ'ΟΠίρβ κα'ι ΤΓΟΠιρβΙΙβ εικός παρά τον ίλληνικόν Στρόρβον παρίχ-
3αι, ω προαομοιότεοον ή παοά τοις Ιταλοί; ΤΓ0Πΐ1ΐίΐ.καΙΤΐΌΠΐι>6ΐΙα..
Κ. 3
1 5ο ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
« Ιτρόμβος (ψησΊν Ησύχιος), δϊνος , κόχλος, ρόμβος, αυςροφη ανευ.ον,
» περιφερής λίδος » , σνς•ροφ»ιν ανέμου λέγων , ίν οί Γάλλοι ΤΐΌτηοβ ,
ί,μεϊς δε Χίφωνα όνομά'ζομεν, ρόμδον δε τον βέμβιχα, τόν και ίϊνον και
κώνον λεγόρενον, ί ί»]λον έξ ώϊ άλλαχον 5»»)σι «Κώνοι... οι ς-ρόριβοι»
« και Κώνα, βέμβιξν. Φέρεται δε παρά τω αντώΗσνχίω και «ίσκάν-
» διον, σαλπίγγιον.—Ισκαναωτόν, σαλπιγγωτόν » ■ παρ' ο ίσως υ)
παρ' ίιμϊν Ασγαβάο'α, πλ}]ν ε'ι μΫι τις παρά τό Σκαριβάς, οιονεί
Τ,χαμβάδα τίνα , τουτές-ι σχαιά βαίνουσαν , |3ονλοιτο παράγ«ν* το
γαρ α" πλεοναςτ/όν βς"ίν εν τούτοις, ώσπερ κα'ι έν τώ ώνοματοπε-
ποιγιμένω παρά τόν ίχον, Σδονρα, κα'ι Ασβού ρ α. Αλλ' έπανίωμεν
επί τόν Ξενοκράτην. Εσωσεν ί συνήθεια τοννορια, Στροριβάκιον
καλούσα εκείνο τον θαλασσίου ςρόμβου το εΊδος , το ύπο τον Λιν-
ναίου όνοριαζόριενον 8ΐΓΟΐη1)ΐΐ8 0»11α8' τι) ηάρ παρά τω Φορσκωλίω
(Όβίοηρίϊοη. αηΐτηαΐ., ρα§. XXXIII) Ίτρομπάχ γραφόμενον
της Γραικών φωνής έςι, τουρχιχώς έσχηματισμένον. Ο δε τον Οππιανον,
ον τό μαρτύριον ανωτέρω (σελ. 1 49 ) παρεΒέμην , σχολίασα; το παρ
εχιίνω Στ ρόμβων, εις την κα5' ίριάς φωνην έρμηνεύων φησι « Των
» λι£αο°ίων, ϊ1 ΤΩΝΏΤΟΝΙΩΝ ». Και τΐιν ριέν τελευταίαν λέξιν τρεπ-
τέον ίσως εϊςτό, ΤΩΝΩΤΙΩΝ, ονορα όςραχοδέρμου , ον Ξενοκράτης
μέμνηται έν τω παρόντι τμήματι, και μεμνήσεται έν το'ις έξης [τμ• ξο ),
και ω τον σχολιας-ίιν εικός, οια πολλάκις οιλεϊ, αν/χέαι τους ςρομ-
βονς' Τον σ"έ, Λι&αίίων, αγνοώ την παρ' ήμϊν γρησίν τε και ργι-
μασίαν , ε'ι μη χαϊ τούτου ήμάρτηται ή -γραφτή άντ'ι τον Χίΐδαο'ίων'
ονίέ γάρ 5ανρια-όν ει ταϊς γήμαις τους ςρομΰους αυνέγεεν ό και
τσντον άτοπώτερα άλλα φήνας σχολιαςτίς.
Μάλλον ί' οί των ώτίων μείζους. ] Προσε'5»ζα τό πρώτον των άρ
θρων. Απορήσειε δέ τις περί της προς τά Ωτία σνγκρίσεως. Ει γαρ
ταύτα έςι τοις ώτίοις ων έν τοις έζης (τ/*• |§ ) μεμνήνεται, ουδέν
ε'χονσι κοινόν προς τονς ς-ρόμ@ους' εκείνα γάρ ταϊς λεπάσι ριάλλόν ές"ΐν
έμφερίι, οΥ ό και λεπάίες αγριαι ώνομίσΆησαν. νπ' Αρις•οτέλονς•
ϊπολϊίπτέον έτερον τι γένος όςραχοδέρμου είναι ςρομ§ώδους Όμωνύ-
μως Ωτίον καλονρενον, ιός ύπονοεϊν παρέχει κα'ι ό 9>3άς παρεΆίμη»
(χ τοΰ τόν Οππιανόν σχολιάσαντος 'όριοιον όνομα, ίσως δ οί Γάλλοι
κογχνλιολόγοι Ονς Αρτέμιδος, 8ΐ1ΌΠΐ1)6 ΟΓβίΙΙβ <Ϊ6 ϋίαηβ, κα-
λονσι (ϊό\ Νοιινβαιι Ώϊοΐίοηηαυ: ά'ΗϊεΙοΪΓ. ηαίιΐΓ. Τοιη. XXI,
ραβ. 253). Οντως γάρ και ννν τώ τοοπικώ τών Ο μ ματ ίων ονόματι
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. νζ' . ΐ5ΐ
*ιαος τι ιών ς-ρόμβων σ>)μαίνομεν, ίσως αυτό τούτο, ο οι κατά £ενο-
χράτην Ω τ ία έκάλουν.
νζ . Σωλήνες , γ> αυλοί, « οονακες. ] Ε φύλαξε τήν πρώιην όνομασίαν
τη συνήθεια, τό γένος ρόνου έναλλάξασα, Τάς σωλήνας γάρ , 5)9-
λυκώς, χαι ού Τους σωλήνας, λέ^ει. Μετϊ;νέχ5»] αε τοΰνομα άπό
τών έν ταϊς των οικιών ς•έγεσι σωλήνων, ά κοινώς καλοϋμεν Σωλη
νάρια , ώσπερ κα'ι των έχορένων συο τό μέν άπό τοϋ γνως•οϋ πάσιν
αΰλοϋ, το (?έ άπό τοϋ αονακος, τουτές/ι τοϋ καλάμου, δια τό σχήμα
τοϋ ζώου" ώσπερ γαρ έν σωλήνι, ή έν αύλώ, ί έν καλάμω κεκρυμ-
μένην ιχει τήν σάρχα. «Σωλήνες ( ρϊΐσίν Ησύχιος), οί ς-εγας-ήρες' και
» τών όςραχοδέρμων τι γένος κογχυλίων. Τάσσεται αε και έπ'ι τών
» μορίων», όνυχες σε, ώνομάσθ»σαν όΊά τό προς τους όνυχας
ίμφερες τοϋ ός-ράκου. Εκάλουν ίέ παρά ταύτα κα'ι Δακτύλους τους
σωλήνας, ώς α\)λοϊ Πλίνιος δοΐεη , δίνβ αιιΐοδ, δίνβ άοηαχ , 8Ϊνβ
οηνχ, δίνβ (ΐΗΟΙνΙιΐδ (Ρϋη. XXXII, 1 1 ). Σωλήνων ο"έ διαφο
ράς τε και δυνάμεις Ό Δί^ιλος (παρ' Αθ»ν. σελ. 90) ταύτας είναι
λέγει- « Οί αε σωλήνες μεν προς τίνων καλούμενοι, προς τίνων οΊ
» και αυλοί, και δόναν.ες, και όνυχες, πολύχυλοι , κακόχυλοι
» κολλώδεις. Και οί μεν άρρενες αυτών ραβδωτοί εΐσι κα'ι ού μόνο
ν χρώματοι' είσί ίέ τοις ΙιΆιώσι κα'ι άλλοις ίυσουρούσιν εύθετοι. Οί
)) αε θήλεις μονοχρώματοί ιέ είσι , και γλυκύτεροι. Λαμβάνονται όΊ
» έ^θο'ι και τυγανις-οί' κρείττονες ο" είσίν οί μέχρι τοϋ χανεΐν έπ'
» ανθράκων όπτώμενοι » .
Αρρενες είσι. ] Ισως γραπτε'ον μετά τοϋ συνίέσμου , ώς φέρεται εν
τή κατά Μόσχαν έκοοσει' Αρρενες α" είσί, μικρόν άλλοιώσαντας
τήν ςίξιν.
Αι καλούνται όνυχες. ] Τάς 3>}λείας και ό Πλίνιος ονυχάς φτ,σι κα-
λεϊσθαι , τών αυλών και τών Μονάχων τοΰνομα τοις άρρεσίν άποκλ»)-
ρώσας, εχ Ιιϊδ ιιΓαΐ'βδ αΐίί άοηαοαί , αΐίί ααίοΒ νοε&ηΐ : Γβηιίηαδ,
οηγο/ιαβ. ΧΙππαιη ιη;ιι-«5 πιονβηΐ. ΏιιΙαοΓΟδ ίβπιίη* δαηΐ , ει
ιιηϊοοΙοΓβδ (ΡΙίη, XXXII, 9)•
Μεγάλοι, μελανοράβαωτοι καθ' έτερόχροιαν, άρρενες»] Τό, Κατά
τήν έτερόχροιαν, έτρεψα, εις τό Καδ' έτερόχροιαν , ίιαγράψας
τό άτοπον ένθάίε αρδρον' δύναται γάρ ταυτον και το Κατά ποι-
χιλίαν $ ποικίλως ραβδωτοί. Αιόπερ ίσως κα'ι το Μελανορά£ί-
ιίωτοι τρεπτέον εις τό άπλοϋν Ραβδωτοί, ώς φέρεται παρά τω
Δι<ρίλω, ι) γοϋν διαιρετέον, εις το, Μέλανες ραβίωτοί, ίνα νοήται
Μ
1 5α ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
μελαντε'ρους μϊν είναι των 3>ιλειών τους άρρενας σωλήνα;, φέρειν &
ράβδους έπ'ι τοϋ ός-ράκου ποικίλα;, ούό*έ μονοχρόου; είναι, ώσπ=ρ
τας 3»;λείας.
Ερρερώς τευίίσι προς πότον παρασκευάζονται.] Προς πότον εκ
τ«ς κατά Μόσχαν έκίόσεω; κα'ι τοϋ Λατίνου μεταφραςοϋ (»ά ροΐιιπι),
αντί τοϋ, Προς ποταμόν, όπερ ίσως ην, Πρόσφατοι μόνον,
χαθά πάλαι Λώρδουν. {ί τευ^ίς ές-ι το νϋν παρ' ίρ,ϊν λεγόρ,ενον Καλα-
μαριον, περί ου ταϋτα παραινεί Αρχές-ρατος (παρ' Α3»ν. σελ. 326),

Τευθί'ίες εν Αίω τω Πιερικώ παρά χεϋμα


Βαφύρα. Και ίν Αμβρακία. δέ παμπίηϊέας όψει.
Το ό*έ παρασκευάζεσαι έμφερως τενΒίσι , τοιοϋτον άν εί/ι. Η των
τϋς τευδίοΌς σκευασιών επισημότατη , ή νϋν παρ' ήμϊν, Καϊαμάριον
καραγεμιςον, καλουρ,ε'ν», Τευθίς σακτί], ί ών5υλευριέν>ι,
πάλαι έϊέγετο, ίιά τά ήδύσματα , ί όν^υλεύ/χατα , οΓς έ'σαττον ,
τουτε'ς-ιν έγεμιζον , αυτήν, α άνΆνλευμένον το διασεσαγμένον αρτυμα
» (7Ρ• άρτύμασι) κ. τ. λ.» ρυσ'ιν Ησύχιος. Εικός ουν παραπλήσια
τινι σκευασία και τους σωλήνας τό πάλαι σκευάζεσαι. Η των Σακτών
. σωλήνων παρ ψΐν σκευασία τοιαύτ» ές-ίν έξελόντες αυτούς τών
ος-ρακων, εις λεπτά κατακόψαντες και όρύζίΐ μίξαντες, εκ τε τοϋ ρέ
ματος τούτου τά ος-ρακα αύθις, πλιιρώσαντες, και ριίτω περιδήσαντες ,
ιψωμεν. ΚαΧονμεν δε τους ούτως έσκευασρε'νους Παρα^ερις-ούς.
Μονόχροοι.] Εις τούτ' έτρεψα τό Μονόχροιαι' τό γάρ έπίΟετον
Μονόχροιος, ί Μονόχροος (όπερ ΚριςοτΆης Ομόχροον κα
λεί), κοινοϋ γε'νους ές-ί, και ούκ έχει 3»λυκόν. Τό ίέΜονόχροια»
(πάρα το Μονόχροια) οΰσιας-ικόν εςι σημαίνον την τοϋ μονοχρόον
ποιότητα, ώσπερ ή έτερόχροια την τοϋ έτεροχρόον.
νή. ΎήΆεα.] Παρά τίιν ευθείαν Τί5ος, ώς φέρεται και παρ' Ομίρω
(ίλιάί. Π, 746)•
Ει δή που κα'ι πόντω έν ΊγΆνόεντι γένοιτο ,
Πολλούς άν γ,ορέσειεν άνήρ οδε , τήΒεα διφών

»ν5α το ΎήΒεα οΰ πάνυ σαφώς, ο'ι μ'εν οςρεα, οι δ'ε είδος ός-ρέων
εξηγούνται. Παρά δέ τω Αριςοτέίει γράφεται Τ>ί5υα παρά την εϊ>-
5βίαν Τ«,5υον. Επίχαρμος δέ (παρά τω Αϊην. σελ. 85) και Τ»-
Ζννάν.ια, ΰποκορις-ικίις αυτά καλεί. Είσίν α'ι παρ' ήμιν νϋν καλού -
/«ναι τοις μη, Φοΰσκαι , τοις δέ Σβουρίοϋχλοι , η ώς φηα'ιν α
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Ύμ. νί. 1 53
Γίλλιος (παρά τω Γεσνήρ. σελ. Ιΐ45) Σρερό^όκλοι. Και τό μεν
Φούσκα πρόΛιλον έχει τό ετυμον παρά τό Φύσκη" εμπεφνσνμένον
γαρ εςι το ο'ς-ρακον, και μαζοειδές, ο3εν εοιχε τυχεΐν κα'ι τού όνόρα-
τος Τή3εα, παρά τΐ)ν Τη^ήν, τουτε'ς-ι τί)ν ΆηΙίζουσαν (ϊί. Εϋς-ά-
.θιον εις την ϊλιάό\ σελ. Ιο84). Το σ*έ Σβουρίούκλοι ουπω αοι
■ν , «, ,. , ,
εγνως-αϊ ουύε πει3ομαι τω Γεσνήρω, πάρα το σ^αιροειό'ες εϊκάζοντι
ούτως ωνομάσ3αι τά τή^εα. Ησύχιος ίέ συνέχεε τά τή^εα, ή τή^η ,
τοίς Στήθΐσι. « Τη3ύα , τενάγη ά προχέουσιν (γρ. προσχοϋσιν) οί
» ποταμοί• και εΐοΌς ός-ρέων». Το ριέν γάρ εΐίος των ος-ρε'ων, καλεί
ται, Τυ5•ύα, και Τή•$εα κα'ι κατά συναίρεσιν Τή^η' τά ίέ τενάγη
(Γαλλ. Ιϊβδ-Γοηάβ), οΰτε Τη^ύα, ούτε Τή3εα, αλλά Στή^η (χαί
κατά ίιάλυσιν Στή^εα) ώς αυτός εν άλλοις έΜαξε, «Στήθος, το
ϊ> έν τ|ί 3αλάσσ>) πρόσχωμα κ. τ. λ. » Λέγει ίέ και Στράβων (σελ. 5ο)
« Και γαρ νϋν ?ί>ι τεναγίζειν τά εν άριςερά τού Πόντου, τον τε-
3) Σαλμυίησσόν και τά καλούρενα Στή.5η ύπό των ναυτικών». Περί
ίέ της δυνάμεως, ποϊύτρογα γησ'ιν ίκε'σιος (παρ" Λ5ην. σελ. 88)
είναι τά τή3εα.
Φυκιορόροις άκταϊς.] Περί τάς σήραγγας των πετρών, ώς 5»ησιν
Αρις-οτέλης (Περί ζ. Ίςορ. Ε, 1 3). ;
Εν βρύοις και πράσοις και ^υκίοις. ] Τό μ'εν Βρύον διάφορον φνα'ιν
είναι Πλίνιος τού Φυκίου, τοϋτο ό*έ, ταύτόν ον τώ Πράσω, καλεϊσ5αι
προσέτι κα'ι Ζως-ΐρα, φΐοά Ονχα νος3η[ Ρΐι^οοβ... ςαοεί ψιι-
άετα ΡΓα$οη νοοηηΐ, »1ϋ ΖοβίβΓα... Αΐιιιιΐ §εηιΐ8 ίτιιΐΐοιπη
Βι^οη νοεαΙιΐΓ (ΡΑ». ΙίΙ. ΧΠΙ, οαρ. 25). «Φύκος (φησ'ιν Ησύ-
» γιος ) τό προσβρασσόριενον από της 3αλάσσνις τη γί , 'όπερ ενιοι και
)> Πράσον χαλοΰσιν κ. τ. λ. ».
Εοικε γαρ $>υτω 3αλαττίω. ] « Ενια γάρ των έν τη .^αλάττη Λα-•
» πορήσειεν α'ν τις πότερον ζώον ή ^υτόν εςιν... Η ο"έ τού σώριατος
» ένιων σαρκώδης ές'ι φύσις, οίον τά τε χαρούμενα ττ,3υα, και τό τών*
» άκαλ^ών γένος (Αρις-οτέλ. Περί ζ. Ίςορ. Η, ι)».
Δυσέκρυπτον. ] Ταύτ«ι> τίς κατά Μόσχαν έκίόσεως την γραρήν
προειλόμιην τις παρά τοις λοιποΐς Δυσέκνιπτον, ούχ ώς έτερον τε
«τηριαίνουσαν, άλλ' ώς πώανώς άριελη^εΐσαν τοις άντιγρα^εύσι οΊά τό
«ττον είναι γνωςίιν τίς ετέρας. Δι' ό ούόε έν τοις Λεξικοΐς πω ν.ατα-
ν,ιχώριςαι τό Δυσέζρυπτος.
Ποιότητα.] Ισως γραπτέον, Πιότη τ α, ώσπερ εΐκα?ε και ό Ματβαϊος.
Ελαιώδη γάρ τίνα τοις ψαύουσιν ύγρασίαν προ τρίβεται τάτή^εα.
1 54 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚ1ΆΤΟΥΣ
Μάλις•α δ1 αυτών τά δερματώδι\ κ. τ. λ.] Πάντα ρέν τα τί5ια <?ε'ρ-
ρατι παραπλιίσιον έχει τό ό'ς-ρακον , ως ρ^σιν Αρις•οτε'λ>3ς (Περί ζ.
«ΓΟΟ. Δ, 6), α Το ό" ο-οακόν ές-ι μεταξύ δέρματος και ό>οάκου•
» ίιό και τέμνεται ωσπερ βύρσα σκλ»ιρά». Ες•ι ρέντοι γένος αυτών τι
ραλακώτερον των λοιπών, ό καλούρεν απλώς φούσκας* και ταύτας
ίσως εννοεί Ξενοκράτης ιίιά τού Δερρατώό5». Τάς α"έ σκληροτε'ρω
περιεχομένας ός-ράχω, και ράλλον εύπροσαόρονς τών άλλων, Πετρο-
•ρούσκας όνοράζορ-εν.
Αλρνι τε και όξει.] Η κατά Μόσχαν εκοΌσις , Αλρ»ι χαϊ όξει.
Η προτρόπου.] Εγράψετο χακώς Και πρό τρόπου. Πρό τρό
πος οίνος, χαϊ Πρότροπος απλώς έκαλεΐτο , το τίς ς-αφυλίς ,
πριν »ι τραπΐναι, ό έςι πατ/ι3»ίναι, αυτομάτως έχρέον γλεύκος. Ργο-
ΐΓοραιο : Ϊ13 αρρβΙΙ&ΙιΐΓ α φΐΠ:>ιΐ5εΙ;ιηι ιηυδίυηι βροηΐβ άε-
(Ιικίιη αηΐβψιβπι ■■■ιΐα-ηΐιιΐ' αν» {ΡΙίη. Ιϋ. XIV, οαρ. 9).
ϊί?ε και τον Διοσχορίδγιν (Ε, 9) περί τού Προτρόπου. Αθηναίος δε
(σελ. 3ο) {ρ»σ'ιν, ότι, « Μιτυληναϊο» τόν παρ" αϋτοϊς γλυκύν οϊνον ,
» ΤΙρόδρομον καλούσιν' άλλοι ο"έ Πρότροπον».
ν,θ. Τελλίναι, ίι ξιγύδρια."] Επίχαρμος δε [παρά τω Α9»ιν. σελ. 85)
και Τέλλιν (παρά την Τε'λλις ευθείαν) καλεί τί-ν Τελλίναν, και
Σκιρύίριον Αίολικώς , αντί τού Ει^ϋό'ριον. Τών κογχών ύ> χη
ρών τάς έλαχίς-ας ειναί ^ησιν ό Βελλώνιος (σελ. 4°2 ) Τ"!" "τ"1/3» τοις
άρχαίοις καλουρε'νας Τελλίνας' και παρά ρέν τοις Ενετοϊς ίτι και νύν
τω αϋτώ καλεϊσ3αι ονόματι ΤβΙΙίηβ, παρά ο*έ τοις τον Αγκώνα οΐ-
κούσι Οαΐάηείΐϊ, παρά δε τοις νύν Μιτυληναίοις Ελλησι Χινάδας
ΟήηΓκΙϋβ (όπερ οϊραι τυπογραριχώς ήραρτίσ3αι άντ'ι τοϋ Χιβά-
ίας Οηνα<1β8, ί ράλλον Χυδαίας, ό ές-ι Χήρας). Ο <ίέ Φορσκώ-
λιος ( Όβεοτϊρύοη. αηϊτηαΐ. ραξ. XXX) Καλόγνορην ιρησϊ
καλεϊσ^αι παρά τοις νύν Ελλησι τήν τού Αινναίου ΤβΙΗηα ίηε3ΓΠ!ΐΐ8"
ούκ όρ3ώς οιμαι. Και γάρ Ό αυτός Φορσκώλιος αυΆις (ρ᧕ XXXI)
Καλογνώραν λε'γει όνορά£εσ.9αι και την τού Λινναίου ΑΓ03 Νοκ.
Περί ίέ της δυνάμεως Ό μεν Δίριλος (παρά τω Α3>ιν. σελ. 90) φνσί'
« Τελλίναι γίνονται ρέν έν Κανώβω πολλαΐ , χαϊ υπό την τού Νείλου
» άνάίϊασιν πληθϋουσιν. Ων λεπτότεραι μεν εϊσιν αί βασιλικα'ι, ο*ια-
» χωρητικαί τε χα'ι κού-ραι, βτι οε και τρόφιμοι" αί δέ ποτάμιαι γλυ-
» κύτεραι». Κατά οε τόν Διοσκορίό\ιν (Β, 8) «Τελλίναι δε νεαραί,
» εύκοίλιαι (γρ. ίΰκοίλιοι), μά\ιςα δε Ό εξ αυτών ζωρός" τχριχηραι
» ό"ε , καεϊσαι και τρι?ίΐσαι Ιεϊαι , ρετά χεδρίας έπις•αζόρεναι τας
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Ύμ. νδ'— ξ\ 1 55
» εκτιλ,5είο"ας των βλεφάρων τρίχας ούκ έώσιν αιι.5ις ψυΫιναιν. Ταύτα
οέ Πλίνιο; τους. κτένας, ού τά; τελλίνα;, ποιεΐν 5>ΐ)σιν, ε'ίτε πλαν»]3ε'ι;
περί τήν τοϋ ΔιοσκορίοΌυ άνάγνωσιν, είτε τάς τελλίνας τοϋ τών κτενών
γενου; ειναί νομίσχς. Μετά γάο τό ειπείν ότι ό ^αλάτσιο; λαγωος
καείς χαί τριβείς τάς εκτιλ,^είσα; τών βλεφάρων τρίχας κωλύει ^υίναι,
οίηϊί β]'ϋί ίη ραΙρβ!>Π5 ρίΐοβ ϊηιιΐίΐβδ, βνιιΐδοβ οοΙιίΒβΙ, επάγει,
Ιίειη ρβοΐυηοιιΐΐ δβίδϊ Ιιίΐί εαπι εβάιϊα (Ρίϊη. XXXII, η).
Ιπποκράτης ριέντοι (Περί οΊαίτ. Β, § 19, σελ. 22 1), ώς και έτεροι
ετιημειώσαντο , ού συνέχεε τους κτε'νας ταϊς τελλίναί;" «Τά ίε χογ-
» χύλια, οίον πίνναι, πορψϋραι, λεπάίε;, κίρυ/.ες, ος-ρεα, αύτα μεν
» ς»ρά , οί οε £ωριοΊ τούτων όΊαχωο/ιτικοί' μύες οε κα'ι κτένες και
» τελλίνα ι τουτέων μάλλον όΊαχωρέουσιν' αί ίίέ κνίο'αι μάλις-α ».
Γίνονται ίέέν.] Εν τί κατά Μόσχαν έκίόσει άσυνίέτω;" Γίνονται έν.
Μετ όςεΧαίου και «όΊιόσμου.] Εγράρετο, Μετ' όξελαίου ηδυόσ-
μου* έν ίέ τ« κατά Μόσχαν έκοοσει , Μετ' όξελαίου >? ίο*υ ίσ
κιου, σύν τω οΊαζευκτιχώ, όν έτρεψα εις τόν συμπλεκτιχόν.
|. Τών ό*έ χπμών τάς τραχείας, γλυχυμαρίοας κ. τ. λ.] Επιδι τα
ανωτέρω (σελ. 1 16) σζο~ημειωμένα περί τών Γλυκυμαρίίων προσαγο-
ρευομένων χεριών οις προσ^ετέον, ότι ή παρά τω Λινναίω καλούμενη
Αγο» §1γο^πιβΓΪ5 ονομάζεται νϋν παρ' ήμϊν, ώς ρτισιν ό Φορσκώλιο;
(Όαεπ'ρί. αηίηιαί. ρα%. XXXII) Μεβις-ραχιβάία, ό τρεπτέον
»'ις τό Μεθυς-ρα χυδαία* ούτως γαρ καλέσαι τους ριλοίνους εικός τών
χεριών τό γένος τοϋτο, ύπολαδόντας μάλλον τών άλλων προς οίνοποσίαν
και μί$γιν είί5ετον είναι.
Κατά ριέν την τμϋσιν . . . πυε'λοις.] Κα3' όν τέμνονται, τουτές-ιν
ανοίγονται, Λά τις μαχαίρας τόπον, έ'οικε λέγειν, ώσπερ εξεδέξατο
και ό Σνεϊαερος (Ρωμαί'κ. γεωπονικ. Πίνακ. λέξ. Οοηείιίε, σελ. 1 4")•
Τό ο*έ, Πυέλοις, αντί τοϋ Πτελέαις, έχ τ'ίς τον Ινεϊδέρου ίιορ-
3ώο-εώ; ες-ι. Πτελέα γάρ (« παρ' ίμΐν νϋν Φτελέα, και Φτνιλία,
χαλουμέν») ) , ού ριέρος δένδρου, άλλ' όλον ες'ι δένδρον, διάφορον τί;
δρυός. Οτι ίέ άτοπον τό Πτελέαις , μαρτυρεί κα'ι τό παράλ)»λον
■χωρίον ( τμ. μγ ) ένθα περί τών αυτών τούτων γλυκυμαρί(ίν>ν τον
λόγον ποιούμενος εΐρ»κε , <( Τραχεϊαι , βάλανοι; έοικυϊαι δρυιναις ,
» ίμγερ&ς ψνγοις τον έχϊνον γερι.μεναι». Και πάλαι ριεν ύπετόπαζον
ούκ επιτυχώς ει; τό , Τ ε λ έ οι ; , τρέπειν τό Πτελέαις, ειτά μοι πώα-
νώτερον ϊδοξεν έίερρ'υηκέναι τι τοϋ χωρίου, ούτωσί πως ορείλον άνα-
πλτϊροϋσ5αι , « Τραχύτητας εχονσι προσεοικνίας ταϊς τών δρύινων.
1 56 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
») ίλων, ύι τών εν ταϊς πτελε'αις » ϊν ύι Ό νους, Τραχύτητας Όμοιας τοις
τραχύτησι των έν ταϊς δρυα'ιν ύι πτελε'αις ψυομένων όζων ή και ούτως...
ταϊς των δρύινων ίλων ή τών έν ταϊς έλαίαις. Αϊ γάρ οζώδεις
τραχύτ»τες άλλοις έπ' άλλων δένδρων έχαλοϋντο όνόμασιν, οίον κρά-
δαι, «λοι, μύκητες, γόγγροι χ. τ. λ. , ί ό*ίλον ίκ τοϋ Θεογρά-
ς-ου (Περί ρυτ. ίς-ορ. Α, ι3, σελ. 4ι ), «Αεί ό*έ έν άπασιν οί κλάίοι
» μαίνονται πολυοζότεροι. . . ενίοις ίέ και οίον κράδαι γίνονται,
» καθάπερ ΠΤΕΛΕΑ και ΔΡΊΓΙ... ενια δε και ϊσχει τους καλουμένους
» υπό τίνων γόγγρους, ή τ'ο άνάλογον, οίον ή ΕΛΑΙΑ. Κυριώτατον
» γ8/1 έπί ταώτ»ς τοϋτο τοΰνομα , και πάσχειν ό*οκεϊ ράλι-α το
» ε'ιρημένον. Κο•.λοϋσι ό" ενιοι τοϋτο πρέμνον, οί δε, κροτώνι-ν,
» οί δε, άλλο όνομα». Και πάλιν ό αυτός (Δ, ΐ6, σελ. 494) > "*
» ίέ έλαια... φύει και ίλον' οί δε μύκητα καλοϋσιν , ενιοι δέ ,
» λοπάία»* άπερ ούτως ήρμήνευσεν Ό Πλίνιος, ΟΙεα... οίαναπι
β(Ϊ3Γα ρβΐίΐαΓ , δϊνβ ίΊιηβιιιη ρΐβοεί εΐίοϊ , νεί ραΐβΐίαπι ( ΡΙϊη.
ΙΛ. XVII, εαρ. 24 )• 05εν 'ίσως ές-ί διορ^οϋν κα'ι τον Ησύχιον*
« Λοπάς, τό τίγανον και ΛΙΘΟΣ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ»• τόν γαρ έν Ελ-
λάίι τούτον λίθον όποιος τίς εςι λίθος ουδείς πω τών κριτικών «μϊν
«Ι>:γιίσατο. Τρεπέσθω τέως, έ'ως άν έτεροι πι5ανωτέραν εϋρωσι λύσιν
τοϋ ζητουμένου, ένΆάδε /»έν, ΗΛΟΣ ΕΝ ΕΛΑΙΑ, παρά ό"έ τω ταύτα
λέγοντι Σουίία, «Ο έν τ>) ΕΛΑΙΑ γινόμενος ΗΛΟΣ». Εύρ»ται δ'ε
παρ Ησυχίω κα'ι τό συνώνυμον, «Μύχ»ις... Ό εν ταϊς έλαίαις έκγεν-
» νώμενος (γρ. έγγενώμενος) ίλος». Κα'ι ταϋτα μεν πάλαι* νϋν ό"ε
άπεδεξάμην μαν.ρώ πι5ανωτέραν έγνωκως την τοϋ Σνε'ίδέρου διόρΆωαιν ,
Πυέλοις. Αίγεται γαρ και πύελος τό περικάλυμμα τις βαλάνου* «Κυτ-
» ταρος, ή τις βασάνου (γρ. βαλάνου) πυελίς, κ. τ. λ. » 5»»σ'ι Φώτιος*
ώσπερ και έ^' έτερων καρπών, οίον λέγει ό Διοσκορίό"»;ς (Δ, ι65) τόν
τοϋ χαρακίου τιβυμάλλου, « Επ' άκρων δι τών καυλών κόρ* σχοινοειδών
» ραβδίων, και ύπ' (γρ. έπ') αυτών ύπόκοιλα, όμοια πυέλοις, έν οις
» Ό καρπός ν.
ΕψΆών δε Ό ζωμός λύει κοιλίαν.] Ού τούτων μόνον, άλλα καϊ τών
λοιπών οςρακοδέρμων , ώς αυτός τε Ξενοκράτης άλλαχοϋ φ»;σΊ (τμ.
μά, μί> , μς-, νό* ), και Ό Διοσκορίδης (Β, 9) μαρτυρεί" «Και ό έκ
» τών χνμών δε και τών άλλων κογχαρίων ζωμός κοιλίαν κινεί έψόμε-
» νος μετά ολίγου ΰίατος* μετ' οϊνου ό*έ λαμβάνεται».
|ά. Λειο-ράκων κογχών.] Ούτω; διώρ$ουν πά\αι , αντί τοϋ , Λείων
•ος-ρακίων κόγχων.
ΠΕΡΙ ΤΗΕ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. ξά—ξ&. ί5η
Διαλλάττουσι... ώς πελωρίοες , ΚΑΙ ΧΥΜΩ ΚΑΙ ποικιλία και σχη-
ματισμω.~\ Αϊ εκδόσεις φέρουσι, Διαλλάττουσι... ώς πελωρίό'ες'
ΚΑΙ ΧΗΜΑΙ ποικιλία καϊ σχημάτισμα. Ο Λατίνος μεταφραςΫ,ς
ήρμήνενσε , ΏϋΓβηιηΐ... «Ι ρβίοηάββ, νΒπβίαΐβ 3ο ίίμιιηι, του-
τές;ι, Διαλλάττ ουσι... ώς πελωρίο'ες, ποικιλία και σχημα
τισμό», παραλιπών τό παρ' άπασι βαρβάρως γραφόμενον οξεία τάσει
επί τής ληγούσης Χημαί, όπερ έτρεψα εϊς το Χυμώ. Η αε τροπή
αύτη έπάναγκες ^τει και τήν προσ5ήκην τοϋ σευτέρου συνοεσμου ,
Και. Δπορήσειε ο" ά'ν τις, οΊά τί οϋ μάλλον έτρεψα τοΰνομα εις τό
Χήμαι, άλλως τε και τοϋ παραλλήλου χωρίου (τμ. μη ) μαρτυρούν-
τος, ότι και έν.5ά<Γι τάς χήμας ταϊς πελωρίσι συνάπτειν «σει. Αλλ'
έκεϊ μεν, έπε'ι πολύ ην τό έν με'σω της αρχής τοϋ κεφαλαίου, Γλυ-
χυμαρίίες προφέρουσι, και τών κατωτέρω, Γίγνεται ό*έ και
γένη, έπαναλαβεϊν εγνω τοΰνομα τών γλυκυμαρίίίων , καταχρη—ικώς
τμ γενικώ τών χηρών ονόματι καλέσας αϋτάς' ενταύθα ι?έ ού μαγ,ράν
αλλήλων κεχώρις-αι τά ονόματα, Γλυκυμαρίό*ες .. . ηττους ίί
πελωρίίων. Διαλλάττουσι ό*έ κατά τόπους τοις εϊδεσιν,
ώς πελωρίο'ες. Επειτα τό προσεχώς έπόμενον , Αρις-αι, άποχοών-
τως είκοτολογεϊ τό Χυμώ* παρά ρυσιολόγοις μεν γαρ, η καϊ άλλως
ριλοδεάμοσι τών τών τής ρύσεως έργων, καλώς άν λέγοιτό τι αοις-ον Λά
τό ποιχίλον καϊ κομψόν τοϋ σχήματος• πάρα σε τοις έςετάζουσι τι;»
γεύσιν η δύναμη τών έδεςών, αριςα λέγονται τά ηδέα και ευχυμα•
Αρις*αι- ] Τουτές"ΐ> γλυκεϊαι κα' εΰχυλοι, ώσπερ ανωτέρω (τμ. μ-/ )
εϊρτ,/.ε περί τών αυτών. Εϊ ό*έ μή καλώς είχε τό τής έμής διορθώσεως
χυριώ, τότ' ούκ άν άρις•αι, αλλά ποικίλαι και ς•ρογγύλαι,
είπε ν, ώσπερ έκεϊ.
Τραχεϊαι.] Εςερρ'ύ» τι τοϋ χωρίου. Ισως γραπτε'ον, Τραχεία•,
σκλϊΐραί και δριμιΐαι , ώσπερ ανωτέρω (τμ. μ•/ ) , η, Τρα
χεϊαι, δριμεϊαι, μόνον. Τό γάρ τραχεϊαι τήν τοϋ ός-ράκου τρα
χύτητα σημαίνει• τό ο*4 σκληραί και δριμεϊαι την τής σαρκός ίύναμιν ,
άντικειμένως προς τό Αρις•αι.
ξβ\ Τά ίέ καλούμενα ώτία.] Καλείται Ωτία, και Ωτάρια, τρό
φιμα μέν , ούκ εύε'κκριτα ίέ κατά τον ίκίσιον• Δίριλος ίέ , «αυσ-
» πεπτα, τρόφιμα, δε μάλλον τηγανιζόμενα » ρησ'ιν αυτά είναι, παρ»
τώ Δ^ηναίω (σελ. 87 καϊ 91) ι πα?' V σεσημείωται και ότι ΰπβ
ΑΪΟΛΕΏΝ τό όςρεον τούτο Ους Αφροδίτης έκαλεϊτο' οΰΐν καϊ
τόν Ησύχιον «πεδίίλοντο ίιορ,^οϋν βί κριτικοί , έν οΐς φνσιν* « Ους,
ι58 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
» Αφροδίτης. Οί αλιείς οςρεόν τι οΰτω καλοϋσιν», τρέποντες τ»
αλιείς εις τό Αιολείς. Αρις-οτέλ»)ς (Περί ζ. ίς-ορ. Δ, 4) ί' αντ'ο άγρίαν
λεπάία ονομάζει• «Τ») ό" αγρία λεπάόΊ, ίν τίνες καλοϋσι 3αλάττιον
» ους, ύποκάτω τοΰ ος-ράκου ί περίττωσις εξέρχεται»1, ίσως ό"έ συν-
έχεεν ό Α5ήναιος τι) πάρα Αρις"οτέλει 3:*λάττιον ους τω παρά τοις
άλιεΰσιν, ί Αίολεΰσι, τίις Αφροδίτης ώτί•τοΰτο ρέν γαρ ούκ άπει-
κότως ταϋτόν αν τις ύπονοήσειεν είναι τω παρά τοις Γάλλοις καλου-
μένω, Αρτ έριδος ω τι ΟΓβίΙΙβ θβ Ι)ϊαικ;, τοΰ τών ς•ρφ§ωαων
οντι γένους• τό ίέ 3αλάσσιον ους λεπάοΊ ριάλλον προσέοικεν, ώς έσ»-
ρειωσάρεΑχ εν τοϊς πρόσ^εν (σελ. 1 5ο).
Διαχωρητικά. ] Προειλόαιον τοΰ Διαφορ»τικά τ»ιν τίς κατά Μόσ-
χαν έκίόσεως γραρίιν, Διαχωρητικά. Τοιαΰτα γάρ τά κακος-όριαχα,
οίον κα'ιριικρόν ύποδάς (τρ. ξγ ) έρεί περί τών ταρίχων, « Κακος-ό-
» ραχοι... ταρακτικοί -/.οϊλίας», κα'ι τελευταϊον (τρ. ογ ) περί τών
«λαχίς-ων ταριχίων , « Κακος-όριαχα... κοιλίας ϋπαγωγά».
Από τηγάνου.] Εκ τίς αϋτης εκδόσεως και ί γραψΎ) αΰτ», ί-ν πι—
ς-οΰται το άνωτε'ρω ( σελ. ι5^ ) παρατιϋΐν έκ τοΰ Διρίλου ραρτύριον.
Αϊ λοιπαίτών έκίόσεων, Από π»ιγάνου, ίν ώς ταυτόσψον τί Μετά
π»γάνου, ί Σύν π>ιγάνω, ίρρίνευσε και ό Λατίνος ρετα^ρας-ής,
θύτη πιΙη. Καλείται γάρ Β.Η13 τοις Ρωμαίοις ώσπερ και τοις νΰν
Ιταλοϊς τό πήγανον (Γαλλ. Κ,αβ), από τίς αρχαίας Πελοποννησίων
οιαλέκτου' Υυτίην γάρ εκείνοι αυτό ώνόραζον, κχίά έσ»ριειώσατο ό
σχο/ιάσας τόν Νίκανίρον. Μνημονεύει της Ρυτίς και ό Αρεταϊος (σελ.
79 "'-α'ι ι3χ ). Φώτιος αε, Ρ υτόν, οϋίετέρως, ώσπερ και τό πήγανον,
«ύτό καλεί. «Ρυτά, πήγανα' οΰτως Κρατίνος»- ω συνάδει και ό Ησύ
χιος , « Ρυτά , ςϊμφιΛα, και πήγανον λευκόν κ. τ. λ. » . Τό ο"έ πήγανον,
άρσενικώς έν τί κα5' ήρας ρωνίί, Ο πήγανος, κα'ι ριετά τοΰ πλεονα-
ςτκού α", Ο άπήγανος, εκφέρεται.
Μεγάλα. ] Εις τοΰτο ίεϊν τρέπειν εγνων τό Μεγάλαι• περί γάρ τώ»
ώτίων ό λόγος, οϋ περί τών γλυκυριαρίοων , περί ων πέπαυται λέγων,
και ων τήν σκευασίαν παρε'λιπε ό*ιά τό τίιν αυτήν είκότως είναι τή τών
λείων χηρών οΥ όπου και νάπυος σκευασία.
Συριπλ»ιρώσασι τόν περί τών οςραχοδέρμων λόγον τοΰ Ξενοκράτους
άίρα και ίϊν ανωτέρω ( σελ. 1 20 ) ύπεσγ_όμε3α ρ'ϋσιν Αοχες-ράτου περί
αυτών παρα3εϊναι, εχουσαν οΰτως (παρ' Α5>ιν. σελ. φα),
Τους μνς Αίνος έχει μεγάλους, ίίςρεια ό" ΑΕυίος,
Τάς άρκτους Ηάριον, τους ό*έ κτένας ί Μιτυλιίν»]•
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρ. ξγ' . ι5ρ
Πλέίς-ους 6" Αμβρακία παρέχει, κάπρους τε ρετ' αυτών.
Μεσσήνη αε πελωριάίες ςενοπορ$μίο*ι κόγχαι.
Κάν Εφέσω λ*ΐψ»ι τάς χήρας οΰτι πονηράς.
Τή,&εα Καλχηαων. Τους κήρυκας ί' έπιτρίψαι
Ό Ζεύς ! '

«ς το λειπόρενον κατεχωρίσαρεν εν τώ περί των κηρύκων λόγω (σελ. 1 25).


Ενταύθα <ίέ σηρειωτέον, πρώτον μεν, ότι αί ρέν Αρκτοι των ός-οχ-
κοίέρρων ρέν εΐσιν , ού ρήν των σκλ»ρος•ράκων , ωσπερ οι μύες, τά
οςρεα, οί κτένες , αϊ χήραι, τά τήθεα , και οι κήρυκες, άλλα τών
ραλακος-ράκων, ου γένους είσίν οί άς-ακοί ο'ι κάραβοι και οι καρκίνοι,
«ν οΰοεν εϋρηται έν τοις Ξενοκράτους. Επειτα , ότι τών Κάπρων ,
ούοεν εχόντων προς τά ός-ρακώαή κοινόν, έν παρίργω ό\)λονότι Αρνέ-
ς-ρατος έρνηρόνευσεν* ειπών γάρ ότ« πλείς-ους κτένας Αρίρακία παρ-
ίχει, άνερνήσθη και τών έκεϊ Κάπρων, περί ων άλλαχοϋ ί&ως εΐρηκι
(παρά τώ Α^»ν. σελ. 3θ5),

Αΰτάρ ές Αρ§ρακίαν έλθών εύααίρονα χώραν,


Τον κάπρον γ' άν έσίοΊις, ώνοϋ, και ρή κατάλειπε,
Καν ίσόχρυσος «V ρή σοι νε'ρεσις καταπνεύσ»)
Δεινή άπ' αθανάτων. Το γάρ έςιν νέκταρος άνθος.
Τούτου α" ού θέρις εςι ραγεϊν θνητοϊσιν άπασιν,
Ούό" εσι$εϊν όσαοισιν, όσοι ρή πλεκτόν ΰρασρα
Σχοίνου έλειοτρο^ον κοίλον χείρεσσιν ενοντες,
Είώθασι ίονεϊν ψήλους α'ίθωνι λογισρίώ.

Ες-ι οε ή ρέν Αρκτος κατά μεν τον Εελλώνιον παραπλήσιος τοις άς-α-
κοϊς κα'ι τα!ς καρίσι τω σχήρατι , κατά ίέ τον Ρονίελέτον, ς-ρογγυ-
λωτέρα, και τοις παγούροις ράλλιν προσεοικυϊα (ιό*. Γεσνήρ. Περί ένύό*ρ.
»ελ. Ι05)• Ωσαύτως ίέ και περί τοϋ κάπρου ιχθύος οΰχ όρολογοϋσι»
άλλήλοις οί ιχθυολόγοι.
ξγ . Οί ό*ε τάριχοι... κοιλίας.] Περί τών ταρίχων έν γένει ταΰτ«
λέγει Δίφιλος (παρ' Αθην. σελ. ι2θ)- «Τά ταρίχΐ) τά έκ τών θαλασ-
» σίων και λιρναίων και ποταρίων γινόμενα ές'ιν όλιγότρορα, όλιγό-
» χυλα, καυσώο\ι, εύκοίλια, έρεθίς-ικά ορέξεως ». Είτα έχορένως και
ιϊί)ϊ ταρίχων καταλέγει τάί«• « Κράτις-α ο"έ τών ρέν άπιόνων, κύ6°ια,
» και ώραϊα, και τά τούτοις όροια γεν»" τών ίέ πιόνων, τά θυνναϊα,
» κα'ικορίύλ»). Τά ίί παλαιά κρείσσονα και δριμύτερα, και μάΐιςχ
>6ο ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
» τά Βυζάντιο, το δε 5ύννιον γίνεται έκ τϋς μείζονος πιΆομύσΌς^
» ων τό μικρόν αναλογεί τω κυβίω, έξ ου γένους ές"Ί και το ώραΐον.
» Η οε σάρία προσέοικε τω κολία μεγέθει. Ο ο"έ σκόμβρος, κούρος,
» και ταχέως αποχωρών τού ς-ομάχου. Ο κολίας οε κολλώ-ί/ις, σκιλ-
» λωσες-ερος, όΝικτικώτερος και κακοχυλώτερος , τρόφιμος. Κρε'ίσσων
» οε Ό Αμυκλανός, και Ισπανός, ό Σαξιτανος (ϊσ. γρ. καΐ τών Ισπα-
» νών ό Σαξιτανός) λεγόμενος" λεπτότερος γάρ και γλυκύτερος»*
οις συμφέρεται και Διοκλίίς, λέγων (παρά τω αύτ. σελ. 1ι6), «Τών
» ταρίχων των άπιμέλων χράτιςα είναι τά ωραία , τών ο*ε πιόνων ,
» τά 5ύννεια ». Ικε'σιος οε (πάρα τω αύτ.) -»>ισίν , « Ούκ είναι εύεκ-
» κ'ρίτους κοιλίας, ούτε πνιλαμύσας, ούτε τά ώραϊα' τά ό*έ νεώτερα
» τών 5υννείων άναλογίαν εχειν τοϊς κυβίοις, μεγάλην τε είναι δια-
» φοράν προς πάντα τά ωραία λεγόμενα , ομοίως και τών Βυζαντίων
)> ωραίων προς τά άρ' έτερων τόπων "λαμβανόμενα" και οϋ μόνον τών
» 5υνν;ίων, αλλά και τών άλλων τών άλισκομένων εν Βυζαντίω ».
Αρχέςρατος δέ (παρά τω αύτ. 117) παραινεί,

Αν ί' ά^ίκ»! κλεινού Βυζαντίου εις πόλιν άγνίιν ,


Ωραίου 5>άγε ριοι τέμαχος πάλιν* ες-' ?άρ έσ5λόν,
Και μαλακόν. ————————————————

Λεπτυντικοΐ και ταρακτικοί κοιλίας. ] Κατά γάρ τόν ίπποκράτην


(ΙΙεο'ι διαίτ. Β, § 19 > σελ. 222) «Οι τάριχοι |>]ραίνουσι κα'ι ίσχναί-
» νουσι' τά <?έ πλείονα (γρ. πίονα) και διαχωρέει επιεικώς. Ξηρό-
» τατοι μεν των ταρίχων οί θαλάσσιοι , δεύτεροι οί ποτάμιοι" υγρο
ί) τατοι οε οί λιμναίοι. Αΰτε'ων σε τών ταρίχων οί λεγόμενοι πέρχαι
» ίχ5ύες ισχυρώς ξερότεροι». Δί-ριλος ο"έ (παρ' ΑΛιν. σελ. 356)
ίίίως περί τίς π«λαμύίος , <( Ταριχευ^εϊσα δέ κυδίω ομοίως εύκοίλιος
» και λεπτυντική ». .
Ων οί μέν παλαιοί, έπιτεταμε'νοι.] Οτι μεν ευλόγως έτρεψα το ,
Ων οί πελάγιοι, εις τι), Ων οί μέν παλαιοί, μαρτυρεί άποχρών-
τως τά επόμενα. Ενδέχεται με'ντοι και πλείόν τι τούτου ήμαρτησ^αι
έν τί ηραψίι , έκρυε'ντος ίσως ονόματος τίνος σημαντικού ποιότητος ή
δυνάμεως, ίν' -ρ το, Επιτεταμε'νοι ( έλλειπτικώς τοΰ, χρόνω) συνώ-
νυμον τω παλαιοί, ούτως, Ων οί μέν παλαιοί και έπιτετα-
μένοι, δύσγ3αρτοι , ί σκληροί, ? τι έτερον τοιούτον. Ούτω;
Ξενοφών (Λακείαιμον. πολιτ. β , 5) ε'ίρ/ικεν, «Απο τοΰ αϋτοϋ σίτου
β πλείω χρόνον έπιτα^ναι»" ό3ίν και διορ$ούν ές-ι τον Ησύχιον•
« ΕΠΙΤΑΛΟΝ,
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. $—ξί. ι6ι
« ΕΠΙΤΑΛΟΝ , πολυχρόνιον » , τρέποντας τήν πρώτη* Ιέξιν εις τό
ΕΠΙΤΑΤΟΝ. Ει δε προαιρί) εάν τό έπιτεταριένοι, ώσπερ νύν ϊ/ιι ,
μηδέν προςιΆε'ις, έκίέχου επί τοϋ δριμύτερα καί εύς-οριώτερα, ώσπερ
χχι Δί^ιλος έλεγε (ϊό\ άνωτέρ. σελ. 1 59) τά παλαιά των ταρίχων
κρείσσονα και δριμύτερα είναι• Εικός ι?έ τού,ϊ ούτως εχειν ριάλιστα επί
των πιάνων* -ή γάρ τούτων σαρξ , 'όσω πλείω καί παχυτέραν έν ίαυτί
έχει παρεσπαρριέντιν ύγρότ»ιτα, τοσώδε μάλλον άμείνων γίνεται τα,ρι-
χενομέννι, ως φι>σι Γαληνός ('ίί. άνωτέρ. σελ. 4 1 )• Καί αυτός ο*έ Ξενο
κράτης έν τοις ε'ςής , (τρι. ς5 . ) τον ορκυνον παλαιούρενον ίττον
ίύσρθαρτον γίνεσ,ϊαί ^>ϊΐσ£.
Νεαλεϊς] Οϋκ επί τών νεωστι άλόντων (σηααίνίί γαρ καί τούτο),
άλλ' επί τών νεωστι άϊισδέντων. Διό και Ησύχιος" « Νεαλεϊς, πρό~
» σφατοΓ κυρίως ο*έ επί τών άλσί παττοριένων ».
Μεσοχρόνιοι. ] Εις τό μήπω καταχώρισαν εν τοις Λεξικοί; τούτο
συνίψα τάς ο*ύο λέξεις, Μέσοι, χρόνιοι. Εστί ο°έ καί μή συνάψαντα
•γράφειν, Μέσοι χρόνω.
ξίί'. Κολίαι] Τών ριέν νεαρών κολιών έκτέθ'εινται ανωτέρω (τμ.ντι,
σελ. 64), αί δυνάμεις" ένταύ5α ό*έ περί τών ταριχενομένων , ώσπερ καί
βν τοις εξίς περί τών λοιπών ό λόγος.
Οί Ιβηρικοί] Τουτέστιν οί Ισπανικοί, οΰς καί Σαξιτανοϋς ώνά-
μαζον , ώς έσηριειώ^•» ανωτέρω (σελ. ι6ο) έκ τοϋ Διρίλου τό τε
όνομα καί ή δύναμις.
ξέ. Πηλαριύς ριικρά•] Κάί ΐνϋάδε , ώσπερ ανωτέρω (τρι. ιή), διακρίνει
τοϋ 3ύννου τήν πηλαριύόα. Μικράν <$ε πηλαρύία λέγει τήν άλλως
χαλουριένην ΚοροΌλ«ν, η Σκορ<ίύλ»ν (άνωτέρ. σελ. 65)^ η
<?ϋλον καί έκ τοϋ Πλινίου, ΟοπΙ^ΙίΙ , 61 1ΐ360 ρείαπώ ριΐδϊΐΐ»,
<^ααπι ίη ΡοηΙυιη β ΜίεοΙκΙβ βχΐΐ Ιιοο ηοπιβη 1ιαΙχ:1 (Ρίΐιι.
Ιώ. XXXII, βαρ. II).
Μαιώταις.] Ούτως γραπτέον είναι είκασε καί Ό Ματθαίος έκ της
Λατινικής μεταφράσεως αντί τοϋ άνοστου Μεσογαίαις, η ώς έν άΟ,λοις
φέρεται, Μεσόταις. Μαιώτας δε λέγει τους περί τήν Μαιώτιο°α λίρινην
οίκούντας' καί έ'στι ταυτόν, ώσπερ άν ει καί, έντηΜαιώτιίιλίρνϊΐ,
ίλεγεν, η ο*ήλον έξ ών ^ησι.Στράβων ( σελ. 520 ) περί τής πηλαοιύοΌς,
« Γεννάται μεν ούν τό ζώον έν τοις ελεσι τ«ς Μαιώτιίος• ισχύσαν ό*έ
» ρ.ικρόν , εκπίπτει οΊά τοϋ στόρατος άγιληίόν , καί φέρεται παρά
» τήν Ασιανήν Υΐϊόνα μέχρι Τραπεζούντας καί Φαρνακίας. Ενταύθα δε
» πρότερον συνίττασ^αι συριβαίνει τήν $ήραν ού πολλή ό*' εστίν ού
ΐ6ί ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
» ηίρ πω το προσν>γ.ον ϊχει ρέγεθος. Εις ίέ Σινώπν;ν προϊούσα,
» ωραιότερα προς τε την Άήραν χα'ι τήν ταριχείαν εστίν , χ. τ. λ. ».
ξς'. Κύδιον , π»λαρύς μετά τίσσαράχοντα ημέρας άπ'ο Πόντοι»
επί Μχίΐιτιν λίρν»ν ίιποστρέφονσα.~] Εγράφετο προ ττ,ς ήμ-τέοας
εχδότεως εν ρέν ταϊς άλλαίς, κ Κυ?ινοπ>]λαρύς ρετά τεσσαράκοντα
» ημέρας ίπ'ι Πόντω ρετά λίρν»ιν ύποστρίφοναα »* έν <ίέ τί κατά
Μόσχαν , « Κύβινον [ ΔΓ Κύβιον ] π»λαρύς μετά τεσσαράκοντα γ-,μέρας
» άπ'ο Πόντου επί Μετιλίρνην ύποστρε'ρουσα ». Τούτων ί οΊόοθωσις
βύχ ϊν δυαγερτης , άλλως τε χαί τοϋ Πλινίου λέγοντος, 0}Ήιιπι ,
ϊΐα νοοαΙαΓ οοηοΪ53 ρείαπώ, ψιχ ροβΐ Χΐι άϊεβ α ΡοηΙο ϊη
ΜβΒοΐϊη ΓβνβΠϊΐιΐΓ (ΡΙϊη. ΙϊΒ. XXXII , οαρ. II). Κύ&α δ'
εχαλούντο των ταριχηρών π»λαρύαων τά τεμά-χν , άπ'ο τοϋ στρατός
δηλονότι, ίμφ-ρονς οντος τοις κύβοις' χαί έοιχασί ταϋτά είναι τοίς
ΰπ' ΕϋθυοΊάρόυ (παρ' Αθ»ν. σϊλ. 1 16) χαλουρίνοις Τετραγώνοις.
<Νσί γάρ εκείνος, "ότι οι περί τόν Βόσπορον ,
Τρώγοντες τετράγωνα ΤΑ ΧΗΤΡ1Α τεκταίνονται•

2ν5α ο'ιμ'εν ΤΑ* ΚΫΒΙΑ , ο'ι δε, Τλ' ΗΤΡΙΑ , ί ΤΑΡΪΧΗ, γραπτέον
είναι ύπεΜιγαοιν. Αρεινον ίσως υποκοριστικής γράφειν ,

Τρώγοντες τετράγωνα ΤΑΡ1ΧΙΑ τεκταίνονται.

ξζ. Τό δε ώραϊον.) Συχνί] χαί παρά τω Αθ^ναίω τοϋ Ωραίου κα


λουμένου ταρϊγον μνΫ,μη' ό , καίπερ οΰκ εΰό\)λον έχον τόν νουν ,
οϋ συγχυτέον μιτά τοϋ Ουραίου. Οΰραϊον μεν γάρ επί προσφάτου
ιχθύος καλείται τό προς τ») ούρα μέρος αντον , οίον ανωτέρω τό τής
5ύνν>ις ( σελ. 6/| ) και τό τοϋ ψάγρον ( σελ. ι ο5 ) οΰραϊον σεσνμείωται
ίκ του Αρχεστράτου, Ωραϊον ίέ επί τών ταρίχων , οι ρέν τό έν έ'αρε
άλισθέν, έπεί και κατ' εξοχήν Ωρα καλείται τό έαρ (ϊί. Ησύχ. λες".
Ωραϊον), οί ό*έ τό εξ εϋρεγέθΌυς και ώραϊον, τουτε'στι καλού, ιχθύος
τάοιχος εξεδέξαντο' περί ων επιϋι τάς σηρειώσεις τοϋ τελευταϊον
έκίόντος τόν ί θιίναιον ( Σ»)ρ:ιώσ. εις τόν Αθήν. Τορ.Α, σελ. 5ι, και
Τόρ. Β , σελ. 3ο8 και 3 1 3 ). Και οί Ρωραϊοι ό*β τό Ελλτνιζόν ψ-Λά-
ξαντες όνομα, επί ταρίχους ίταξαν τό ώραϊον* αϋτίκα Πλαύτος έ*
Αίχραλώτοις γητ'ι,

ΗοΓκαπι, δοοπΛπιπι ει Ιηςοηαπι βΐ εεΐιιπι,

(ΡΙαιιί. ΟαρΙϊν. ΑοΙ. IV', 8ο. II, νβη η ι), ένθα οί σχολιαστή
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΤΪΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. ξς —ξή. 1 63
ώραΐον εξηγούνται την εν εαρι ταριχευομε'ν»)ν πνιλαμύία, χαί φχτιν
ίπό των Ελλήνων άίιαφόρως Ωραΐον χα'ι Ούραϊον καλ-ΐσΰ'αι, αύτο-
σχεοΊάσαντες τοϋτό γε , ϋ τω Πλινίω πεισ$ϊντες' κάκεΐνος γάρ ,
Ούραϊον καλεί τό πάρα. τοΐς άλλοις Ωραΐον, ει μη ήμάρτηται ή
γραψή, ώς έν τοις έξϋς γενήσίται ο*ί)λον. Πρώτον μέν γάρ, " ταύτό
ώιλούσιν αμρω τά ονόματα, ούίέν άν μάλλον έκ π»λαμύ9*ος, ί και
«ξ άλλων ίχ50ων ει/) τά ωραία, έπε'ι και 3ύνν>)ς και φάγρου ουραία
εϊρ>?κεν Αρχέστρατος των προσφάτων , το ίέ ώραΐον έττί ταρίχου μόνου
ΐταξεν, ού προβδιορισάμενος τοϋ ιχθύος τό ειίος. Εν,5ύί»ιμος ίέ (παρ
Α3»;ν. σελ. ιι6) κα'ι τους 5ύννους ωραίους ε'^ισεν έπώετικώς ,

Θύννων ί' ωραίων Βυζάντιον επλετο μήτηρ


Και σκόμδρων βυτίων. ■

Επειτα, ει και Δίφιλος τοϋ των π»λαριϋο*ων γένους ( αίνιγματωίώς


μάλλον ϋ διαρρήδην ) λέγειν εοικε τά ώρα'ια , άλλ' ο γε ϊκέσιος Λα-
κρίνει ταΰτα των π»λαμύο*ων, ώς έν τοις πρόσ^εν (σελ. ι6υ) ίεα^-
λωται. Ο <ίέ, Γεσνίρος (Περί ένύαρ. σελ. 9^4» 9$7 *β' 1Γ65) τό
μέν Ώραΐον έν γένει τάριχος σ»ιμαίνειν οίεται τό μ«τε παλαιότερον
μίτε νεώτερον τοΰ προσήκοντος, τό Ούραϊον όε μέρος ταρίχους το
προς τί ούρα, ώραΐον και τοϋτο έπώετικώς πολλάκις ε'ιρημένον' και
ϊοικέ πως είκοτολογεΐσ.Β'αι ταύτα εξ «ς ανωτέρω (σελ. ι6ΐ) παρ-
ι3έαί3χ τοϋ Στράβωνος ρ'ήσεως, έάν τό Ωραΐον ούκ έπ'ι τοϋ χρόνο»
•τίς ταριχείας , άλλ' έπ' αύτοϋ τοϋ ταριχευομένου ΐχίύος έχ&ίχη , ώς
ίΐναι τάριχος ώραΐον τό εξ ωραίου ιχθύος, τουτε'ς•ι μέσου τη ώρα
και τή ηλικία, κατά την τοϋ Στράβωνος ρίσιν. Αλλά ταΰτα μέν έπΐ
τοϋ παρόντος έάσθω , οΰ5' ύπό των πρΌ έμοϋ ά*ρι§ώς έξηγη^έντα ,
οίτ' έμοί πω πιθανώς εγνωσμένα" μεταβώμεν ίέ έπϊ τά έχόμενα.
Αοιψον.] ΑαΊψον νοεί μοι ώ<?ε τό μίι έμποιοϋν Λ'ψαν , οϋ τό παϋον
Α'ψαν.
ξή. Τρίτομον.] Και τούτου ούιίέν ήττον κα'ι ό νους κα'ι ί γραφ/ι
«μ3>ισ&ίτ»ται. Αίμέν γάρ προ τίίς έμϋς έκίόσεις φέρουσι, Τρίτομον"
βίντ' αύτίς ίέ ενια τών αντιγράφων Τρίτον, έτερα ίέ , Τρίτων.
Τί]ν τελευταίαν ταύτην γραφών τ»ιν όμώνυμον τω μυ^ευομένω Τρι•»
τωνι, άνθρωπομόρ^ω κήτει (Αίλιαν. Περί ζ. ΐίιότνίτ. ιγ , 21 ), <?>;λός
<ς-ιν άποίεξάμενος κα'ι ό Πλίνιος εκ τίς κατά τάς πλαγίχς κλίσεως"
^ΓΪΙοηί γάρ (Τρίτωνι) σχηματίζει την οΌτικίιν, ώς αύτικα ποοίσομε»
Φιλον•. Ημείς ίέ προειλόμεΛ* τήν έκ&ίομένιςν , ώς συνώνυμον τον
Λ 2
ϊ64 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
τταρά τω Πλαύτω Τπ§οηιιΠΐ [Τρίγωνον (ΐό\ άνωτέρ. ιθϊ), ίι>
ϊχιι'χαί Ό ΕύθύΛιμος (παρ' Α3»ν. σελ. 1 16)' μετά γάρ το μνυσδίίναί
ών ανωτέρω (σελ. 162) έλέγομεν Τετραγώνων ταρίχων , έπιγέρει'

Ορκύνοιο τρίγωνα, τά τ', έν ς-άμνοισι τεθέντα


Αμφαλλάξ, αείπνοισιν ένί πρώτοισιν όπϊΐίεΐ.

ΤρισΊ γάρ τομαϊς ανάγκη χρίσασ^αι τόν |3ουλόμενον έκ μέσου τού


σώματος τοϋ ΙχΒύος τέμαχος τρίγωνον απόσπασα!. Νϋν ίέ παρα,&ώ-
μεθα χαί τά έχ τον Πλινίου περί τοϋ τριτόμου ί Τρίτωνος , ε'ίπως
χαταό\)λότερον γένεται το περί ου ό λόγος. Και πρώτον μέν, συμρώνως
τω Ξενοκράτει , Κύδιον ονομάζει τ»)ν μετά τεσσαράχοντα ήιιέρας ύπο-
ς•ρέ«ουσαν επί τήν Μαιώτιαα λίμνην πολαμύοα, και τεμαχιζομέν»ν ,
€γ1)πιπι, ϊΐα νοεαίιπ• αοηα-;ι Ρείαπιϊδ, ηιικ ροδί χι- άίε$ α
ΡοηΙο ϊη ΜίΒοΐίη ΓβνβπΐΐιΐΓ (ΡΙίη. ΙϊΒ. XXXII, ναρ. 1 1 ).
Είτα έχομένως λέγει Κορίύλίΐν καλεϊσδαι τήν ΕΛΑΧΙΣΤΗΝ πηλαμύοα,
ίνίκα έχ ττ,ς ΜαιώτιόΌς εις τόν Πόντον εςεισι ΟοΓά^Ι», εΐ 1ΐ36ε ρε-
Ιαιηίϊ ρυβιιχΑ φΐυηι ίη ΡοηΙαιη ε Μχοΐϊάε εχϊΐ, Ιιοο ηοπιβη
ΙιαΙιεΙ. Εςι ίέ προίήλως αϋτ»ι, ίν ανωτέρω (σελ. 1 94) Ξίνοζράτ»ς
Πϊΐλα.μύό'α μικράν ώνόμασε, γινομένων έν Μαιώταις. Ες-ιν
ουν το χύβιον τοϋτε Πλινίου χαί τοϋ Ξενοκράτους, ί ΜΕ1ΖΏ.Ν πηλα—
μυς, ί ΰπος-ρέ^ουσα έπί τήν Μαιώτιαα λιμνών μετά τεσσαίάχοντα:
ημέρας τις έχ τις λίμν»ς έξόίου , ώς έκοΝιλότερον Πλίνιος , μικροί»
ύποδάς, έχ τίς μείζονος πηλαρι^ίος λέγει γίνεσθαι χαί τά τρίτομα:
και τά κύ6ια , ΤγϊΙοπ |κ:1αηικ1ιιιη ^εηεπβ μαόνι : εχ εο ιιγκ»
€)Ί>Ϊ£1 ίΐυηΐ (ΡΙίη. ίΐίά.), τοϋτο όΊαρέρων Ξενοκράτους χαί έτε
ρων των μικρόν ανωτέρω μνημονευθέντων , ότι τρίτωνα τό τρί-
τομον, ϊι τρίγωνον, ονομάζει, καίοϋραϊον τό ώραΐον. Συνάίει
<5" αυ πάλιν έχ μέρους τω Ξενοκράτει εν τοις περί όρχύνου , των πι;λα-
μίοων τήν ΜΕΠΣΤΗΝ οΰτω καλεϊσθαι λέγων, τίίν μτι ϋπος-ρέφρνσχν
έπί τήν Μαιώτιοά, ειναί τε τριτόμω 'όμοιον, και παλαιούμενον |3ελ-
τιούσθαι , Οιχγηιΐδ : Ηϊο εβί |κ•Ι,ιηπ<1υιη §εηεπ5 ΜΑΧίΜυβ ,
ηεφίε Γβίϋίΐ ίη Μκοΐΐη , ΗΪιηϊΙϊβ ΐπίοηί , νείαδίαίε ηιεϋοι*
(Ρ/ζη. ίοιά.). Και τούτο ό" αν τις άπορήσειε περί τοϋ τριτόμου,
μήποτε οϋ ταυτόν ές-ι τω τριγώνω' τούτο μέν γάρ ές ρρκΰνου γί-
νεσθαι φ>ισίν ό Εΰ5ύσ"»ιμος, «Ορκύνοιο τρίγωνα», τό ό*έ τρίτομο»
διάψορον τοϋ'όρκύνου υποτίθεται και Ξενοκράτης και Πλίνιος. Ηρ^τέον,
βτι και κύβια, και τρίτομα, ί τρίγωνα, ώσπερ έχ τ«ί καλούμενης
ΠΕΡΙ ΤΒΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΑΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τ/λ. ξθ'. ι65
μείζονος πν\αμύ$ος, ούτως καί έκ τοΰ Ορκύνου, τοντίςι ττ,ς με-
7ι'?"'5ί π>)λαρ.ύ9*νς , έγίνοντο1 ί, ό καί πώανώτερον, τ'ον α'ΰτον ίχδύν
τών αρχαίων ήγησαμένων , Κορίύλνιν, π•η\α.μ\ιΒα. , 5ύννον καί
ορκυνον καλεϊσβαι κατά τίιν §ιαφοράν τίς ηλικίας και τοϋ,ριεγε'δους,
κα5ά έν τοΐς'πρόσ,^εν (σελ. 65) σεσιψείωται , οϋ 5αυρ:ας•ον εί τίνες
συνε'χεαν καί τά ονόματα, καί τάς ηλικίας, όρκύνους όνοριάζοντες
τους ϋφ' ετέρων καλουμένους 5ύννους. Τούτοις προσσνμειωτέον , εις
ευγεριςέραν των τοις άρχαίοις ε'ιρημένων περί ταρίχων κατανόνισιν ,
οτί ταϊς τών μερών Ανομασίαις και επί των όλων ιχθύων πολλάκις
εχρώντα' οίον Κύβιον, ού μόνον τΌ κυβοειίές τέμαχος, άλλα και
τβν έξ ου έτέρνετο ΐχ£ύν, ώνόριαζον. Ταυτό χρΐη νοεϊν και περί τοΰ
Τριτόμου, η Τριγώνου, Ωραίου τε καί Απολέκτου. Ο,τπιανός
σ"έ (Αλιευτ. Α, ι85) Κυβείαν άρσενικώς ώνόμασε τον ΊγΡ'υν εξ ου
τέμνεται τά κύβία" ..•"..

Ορκϋνων γενεν , και πριινάδες, ίί« κυβεΐαι*


Πρ>ϊνάίας, « (κάλλον ΙΙρ-ημνάδας , τάς πηλαμύδας, γ> γοϋν τάς
3υννί<ίας, λέγων (ί'ο*. Γεσνίρ. Περί ενύίρ. σελ. 891 )•
Ύρίτομον δύσφϋαρτον , ςιρεώτερον τοΰ κυβίου, τά'λλα ίέ έριαιερές.}
Η προ τΫις εμίις έκίόσεως γραφή ίν, Ύρίτ ομον κύβιον άύσφθαρ-
τον, ς•ερεώτερον τοΰ κυβίου, τά'λλα ίέ έμφερές. Εν τισι
ίέ των αντιγράφων φέρεται, Ύρίτ ομον κύβίον ο"ύσ}>θ•αρτον ,
ς•ερεώτερον ( ΔΓ, σκλϊΐρότερον ) τοΰ κυβίου, τά ο"' άλλα
έμφερ'ες καί οϋ ρ'αα'ίως φ3αρτόν. Εν ο'ς αιίλον ότι των ίΰο τοΰ
κυβίου όνοριάτων 5άτερον πλεονάζει, ώσπερ καί αί τελευταΐαι τέσ
σαρες λέξεις, κα'ι οΰ ρα3ίως φ3αρτόν. Η τοίνυν γραπτέον ώς
έγραψα, 3, Τρίτορον κυβίου δνσφΒαρτότερον , ς-ερεώτε-
ρον, τά'λλα ίέ έμφερές.
ξθ . Μ>ι ύπος-ρέ^ουσα.] Προσε'^/ικα τίιν άπαγόρευσιν, ΐν Ϋιρμτ4νευσε
καί Ό Λατίνος μεταφρας-λς , καί πις•οϋται Πλίνιος , ού την ρτ,σιν ανω
τέρω (σελ. ι64) παρεδέμην.
Εριρερίις ίέ τω τριτόρω.] Εν ταϊς πρό τί,ς έμτ,ς εκδόσεως ίγράφετο
βαρ§άρως , ΐγιής, όριοιίι ίέ τω το ίέ τ ριτόμω' έν οί τι) κατά
Μόσχαν έκσοοτει , Τγιίις, τό ίέ τριτόμω' εν τισι ίέ των αντι
γράφων , Υγιής, όριοί») ίέ τω τωίε τριτόμω. Ο Πλίνιος ω
κατϊΐκολού^κ,σε καί ό Λατίνος ριεταρραςίις , δΐπιί1Ϊ3 ΙπΙοηί ( Ιό*.
«νωτέρ. σελ. 1 64 ) γ τοχιτέζΐν έμφερίης τρίτωνε. Εν5α στ,μείω'Τχΐ)
Λ δ
1 66 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥ2
ότι την πρώτην λεςιν, Υγιής, παρίλιπεν ό Πλίνιος, ώσπερ την ό*ευ-
τε'ραν , Ομοίη, ό κατά Μόσχαν έκσοτ»ς. Ην ότε τό Υγιής επί τοϋ
ολόκληρος έ£ελάμβανον , προς άντιαΊας-ολίιν των κυ£ίων και των τρι
τόμων. Νυν ίε' μοι μάλλον ?ρ;σε τρέπειν εις την σννή&η Ξενοκράτει
λε'ξιν, Εμρερλς, άΊαγρά{ιχντα το Ομοίη, άλλως τε και ύποπτον ον
οιά τε τον ίωνισμόν, και οΊά την προς το δνοφϋχρτότιρος άίαταΐ-
λ»ιλίαν. Εμφερη ό*έ ί όμοιον τω τριτόμω α"ιά το σχίμα λέγει" Ορζύνου
γαρ τρίγωνα, μνημονεύει Ό ΈνΆύυημος , ώς έσημειωσάμε^α ανωτέρω
(σελ. ΐ64)• Και ίσως τ'ο αυτό σχήμα εν μεν ταϊς μείζοσι των π»λα-
μύίων , κατά συνή3ειάν τίνα •νλώσσ»ς μάλλον , ί οΊ' αϊτίαν ευλογον ,
Τρίτομον, εν οε ταϊς μεγίς-αις, τουτε'ς-ι , τοις Ορκύνοις, Τρίγω
νο ν βκάλουν. <
ό. Απόλεκτον. ] Ούτως φέρεται έν τί) κατά Μόσχαν έζίόσει εν
οΰοετε'ρω γε'νει , Απόλεκτον ( έλλειπτ• τον τέμαχος ) , κατά τα
προηγησάμενχ , Κύβιον, Ωραίον, Τρίτομον' και πις-ούται ταύ-
τ«ν τ>ιν γραφην και τά επόμενα επίθετα κατ' οϋοετερον ωσαύτως
εκπεφρασμένα γένος. Εν όε ταίς λοιπαϊς, Απόλεκτος (έλλ•ιπτ. τον
τόμος), 3ν άπείέξχτο κα'ι ό Πλίνιος, νύν μέν τ»)ν ρεγίςτον π>)λαμύόα
συνωνύμως απόλεκτον καλεΐσ^αι βάσκων , Ροΐαηιίδ : βαπιηι §βηβΐ'ίδ
ΐΜχίηια βροίβεΐα» νοο»ΐαι•, ΐπίοηϊ άαι-κκ- (ΡΙϊη. ΙίΙ. XXXII,
€αρ. 11), νϋν ίέ τεμάχη π»;λαμύοΌς είναι "λίγων , κυίίων μείζονα ,
τά άπόλεκτα , Ρβίαιπΐάεβ ΐη αροίβείοδ, ραιί,ίοϋΐηΐίπίφΐε οοη-
560186 ΐη βοικ-πι εγΐήοπιηι (ΙίδρίΐΓΐϊαηΙοΓ (Ιάβπι Ιϊύ. IX,
οαρ. ι5), ώς γοϋν ήρμήνευσάν τίνες την τελευταίαν ταύτην ρήσιν.
Απόλεκτον όε οι μεν την ύπ'ο τοΰ Δι^ίλου Συνοο'οντία'α, τουτες•ί
τ«ν μείζονα π/ιλαμύοα, οί οε την μεγίςην, τουτές-ι τον Ορκυνον,
ρασίν είναι (Γεσνήρ. Περί ένύίρ. σελ. 1 1 5α). Εχει ίέ και τό τοϋ
ονόματος ετυμον άπορίαν. Απόλιχτον γαρ έπι5•ετικώς σημαίνει το
ϊκ πολλών έξηρημένον κα'ι κεχωρισμε'νον ώς τιμιώτερον , ο ή παρ υμϊν
σιινήΆεια Διαλεκτόν ονομάζει, ί Εκλεκτόν" τούτο ο"έ τόΑπόλεκτον
τάριχος Πλίνιος μέν σκλ>ιρότερον τοϋ τριτόμου λέγει , ΤΓΪΙοηϊ (1α-
γΪογ, η ούτως έκλαβών τό παρά τω Ξενοκράτει Ψα^αρώτερον (ίο*.
άνωτίρ. σελ. 6'-1-63 κα'ι ια6), ί ετέρα όΊαφόρω γραψη εντυχάν* αυτός
οε Ξενοκράτης, και ίττον ευς-ομον τοϋ τριτόμου }»}σίν είναι. Εν τίνι
οίν ές-'ι τό εκλεκτόν και όΊάψορον τοΰ ταρίχους τούτου ; Ενδέχεται
τον Ξενοκράτ^ν τό Λπόλεκτον έπ εναντίας σημασίας τοϋ άποολη-
τον τεταχε'ναι, όπερ «μεϊς Αποίιάλεγμα (χυυ. ΑποσΊαλούίι)
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Ύμ. ό — οά. ιβη
ψαμ'εν ό*ιά Λπλϋς της προθέσεως• έπαμψοτερίζει γάρ ή λέξις ίιά- τη»
ϊζ ου παρηκται ρήματος δύναμιν , ίπύ οΰίέν ήττον άπολε'γει ό τά
χείρω τών βϊλτίονων έξαιρών και άποβάλλων, τού τά βελτίω τών
γειρόνων άποχωρίζοντος κα'ι παραλαμέάνοντος. Αλλά περί τών τοιού
των έπε'χειν αμεινον, αϊ) ως τε χαίρι») ιχοντας άποχρώσι μαρτυρίοις
λύσαι τά άπορ&ύμενα' και αυτό γάρ άν τοϋ Απολέκτου ταρίχους
τοΰνορια τ,-ροοϋμεν , ει ρώ όΊά μόνον τον Ξενοκράτιιν, και τον, ώς
ίίκος, εξ εκείνου παρεύ,τ,γότα Πλίνιον.
Ψαραρώτερον.] Ο μεν Πλίνιο;, ώς εψΆιην ειπών, έπί τοϋ σκλ»ιρό-
τερον εξεδέξατο την λέξΊν* ό όε Λατίνος τοϋ Ξενοκράτους μετααραςγ-,ς ,
έπί τοϋ ψα^υρώτερον, τουτε'ς""1 εύΰ'ρυπτότερον Γπαΐήΐϊοΐ'.
οά. Σάρό*α, π»λαρ.ύς ές"ΐν επιμήκης, ώκΐάνιος.] Ε^ρά^υτο κακώς,
Σάρό*α ή πιιλαριύς επιμήκης. ΠιςΌύται τήν -ήμετέραν διόρΒωσιν
ο Πλίνιος οΰτως έρμηνεύσας τό χωρίον, Νίΐπΐη : ΪΙα νοεαΙιΐΓ ρε-
];ιιιιϊ« 1οη§α, βχ οοβαηο νβηίβηβ (Ρίϊη. Ιώ. XXXII, οαρ. 1 1).
Η παρ' γ,μιν νύν χαλουμέν» Σάρία ( Γα/λ. δβπΐίηβ) κχί καθ' ΰποκο-
ρισμόν Ιταλικον Σαρό*έλλα (δίΐχΐβΐΐα), οΰόεν «χει κοινόν ούτε προς
τας πη\αμνδας , αίς συγκαταλε'γουσιν αυτήν ό τε Ξενοκράτης κα'ι ο
Πλίνιος, ούτε προς τόν κολίαν , ω προσεοικε'ναι τό μέ-γιΆος ψηαι Δί-
5>ιλος (ιό*, άνωτε'ρ. σελ. ιΟο). Πλατϋτερον ουν τό παρά τοις άρχαίοις
όνομα της Σάρδας έζληπτέον , ώς καί ό Γαληνός ( 1ό*ε άνωτέρ.
σελ. 50) ΰπονοεΐν παρέχει. Μετά γάρ τό ειπείν, οτι αί ταριχευβεϊσαι
πηλαμύόες τοϋ Πόντου , μόνων τών έκ της ΣαρόΌύς νήσου καί των εξ
Ιδηρίας απολείπονται, επάγει, α Ονομάζονται όε συνήθως ύπό τών
» πάντων ηό*η τά τοιαύτα ταρίχη σάρδαι. Μετά ό*έ σάρίας τε κα£
» πηλαμύό*ο(ς κ. τ. λ. »• είθ' ε'ξής ( άνωτέρ. σελ. 42) λέγίΐ, α Κορα-
» κϊνοι οέ κα'ι μύλλοι , καί πηλαμύό*ες , έτι ό*έ σάρδαι κα'ι σαραηναι
»•και τα σαξάτινα καλούριενα, προς ταριγηαν εϊσίν έπιτήίίΐα ». Καί
μιχ,ρΌν ύποδάς (σελ. 4ϊ)> «Αρις-α ό*' ές-'ι τών εις έμήν πεϊραν έλ-
» ιόντων, τά τε ΣαράΥκά προς τών έμπροσθεν ιατρών ονομαζόμενα
* 7αΡ'Χ'/1 ( σάρίας ό" αύτάς καλοΰσι νύν ) , οι τε έκ τοϋ Πόντου
» κομιζόμενοι μύλλοι ». Οθεν ές-'ι συλλογ/σασ5αι , ότι πλεί^ων έκ
της Σαροούς κομιζομε'νων πηλαμύόων και άλλων ιχθύων ταριχηρών,
έξενίκησεν άπαντα ού τά εκείθεν μόνον , άλλα και τά άλλαχό^εν
•/.ομιξομενχ διαφόρων ί^5ύων ταρίχ/ι , ών προεϊχον αί πηλαμύό*ες,
εν; εθνική ονόματι τώ της Σάρίας όνομάζεσΰ'αι. Καί ταύτα μέν
τα κατ' εκείνο καιοον νομιζόριενα. Νύν ο"έ ή Σάρδα ονομά 'εςιν Ίχ•
Λ 4
1 68 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
ϋύος τοϋ γένους των καλουμένων τοις νεωτέροις ίχ5υολόγοις Κλου-
παιων ( Οΐιιρββ ) , ί αυτί] , ώ; μεν τίνες οΐονται , τγ τριχίδι , Υ>
τω τριχία., ως ο" έτεροι, τί> χαλκίίΊ , $ν ό Επαινετός ( πάρα τω
Αίγ,ν. σελ. Γ)''.ΐ)) και Σαρσ*ίνον, άρσενιχώς, καλεΐσθαι γτ.ο~ϊ ν.αΐ
εικός ούτως ώνοαάσΆαι Λά τι) εϋ.3>!νεϊν μάλί-α τον ΐχ3ύν τούτον
περί τίιν Σαρό*ώ νϋσον, τίιν νϋν καλουμέν/ιν ΣαράΊνίαν. Ενδέχεται
μέντοι και τους πολλώ νεωτέρους τού Ξενοκράτους, μέχρι τοϋ βαρ
βαρισμού ττ,ς ΕλλάόΌς, και π»]λαμύοων τι γένος, ί πτιλαμύσΊ παρα
πλήσιων ιχθύων, τώ τί(ς Σάρκας ονόματι καλέσαι. Ο γούν Πτωχο-
πρόδρομος , ωσπερ κα'ι ό Ξενοκράτης κα'ι ό Πλίνιος , Σαρίέλλα; ε'οικεν
ονομάζειν τά; π7)λαμύαα; , έν οι; ριςσι (Κατά Ηγουμέν. 254-255)"

Αν άρρως-ω και κίτομαι, τίιν παλαμίοοιν βλέπω ,


Το πώς νά ζιίσω έξαπορώ με ταύτας τάς Τζερίέλας.

Ταΐς σάρίαις συγκαταλεκτέον και τάς καλουμένας ξενικω μέν ονόματι


Αντσόίας (ΐταλ. Ααυςα , Γαλλ. ΑηεΙιοίδ), οΐ/.είω ό*έ, Χαψία,
οιονεί Καψία, παρά το κάπτω , δ όΊά τό μικρά; ούτως είναι, ώς•ε μια
κάψει ί ενθέσει έκάς•>?ν αυτών έσ3Ί'εσ3αι , ί &« τό μεγαλός-ομον
αυτών. Ταύτα; οι αρχαίοι Εγγραύλεις και Εγκρασιχόλους
έκάλουν , προς δε και Λυκος-όμους, ως ψτ,σιν Αιλιανός (Περί ζ.
ίβιβτϊΐτ. Η, 1 8), Λά το μέγις-ον έ'χειν ς-όμα ως προς τ'ο λοιπόν σώμα"
ίσως δε κα'ι Ι κ τάρας ϋ ϊκτάρας. Και σκοπητέον, είίπου τ?ις Ελλά-
οος σώζεται ετι, επί τών Χαψίων, υι γούν ίψ' έτερου τινός ταριχ»ιροϋ
ΐχθυό'ιου παραπλήσιου, κείμενον ό ΛυκόςΌμος, ί ^ ίκτάρα. Ο γαρ
κατά τίιν όΊχάτην έκτ^ν εκατονταετηρίδα έπιδημνισας έν Βυζαντίω
Γίλλιος, άκοΰσαί φησι νεωτέρου Γραικοϋ ττ,ν Αντσόίαν , Λυκός-ομον
καλούντος. Ο αε Ρονοελέτος και τοϋ Εγκρασιχόλου τοΰνομα σώζεσθαε
ϊτι παρά τοις Γράικοϊς ίιαβεβαιούται (Ιό*. Γεσνίρ. Περί ένύδρ. σελ.
7""79)* Ιχ^ύόΊον ο" ίκταρ καλούμενον εϋρητχι (παρά τω Α5>:ν.
σελ. 329) συγκατειλεγμένον τί χαλκίαΊ, και τω έγκρασιχόλω, ωσπερ
αυ Ό έγκρασίχολος ( σελ. 328 ) τι) Άρίσσγ και τί τριχίδι, περ'ι ων έν
τοις πρόαΆεν (σελ. 56) εΐρνιται. Λέγει οε κα'ι Ό Εϋς-άθιος (Οίυσσ. ψ,
σελ. 1936) περί τϋς Ικτάρας, « Ζ/)τ/ϊτέον τό γένος αυτού, είτε «ρρΈν
» ές-ί, κατά τό μάχαρ, είτε 3γ{λυ , κατά τό δάμαρ, είτε ούοε-
>» τερον κατά τό νέκταρ... εύτελές-ατον <ίέ ές-ιν ίχ5ύο"Ίον , ουπερ
» ή κλίσι; ίκταρ. Εμφαίνει <ίέ τούτο ί Βυζάντιος παραφΆορα , Κτά-
» ρα; τά τοιαύτα λέγουσα ». Ο ίέ τον Οππιανόν ( Αλιευτ. Α, 7^7.)
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τ/λ. οδ'—ογ'. 169
αχολιάσας τήν Εγγραυλιν, ίν ιγχμεν τήν αΰτχν είναι τω Εγκρασι•"
χόλω , Ακτάραν ^»σϊν ϊίιωτικώς χαλεΐο*3αι. Εΰρηται ό*έ κα'ι παρ'
Ησυχίω έν γίνει 3»)λυκω τρισυλά&ως ϊκτάρα , ΊχΒύος όνομα, και
ίισυλλάβως, « Κτάρα , ϊχ^ύς βραχύτερος πάντων». Τό <?έ της έγ-
γραϋλεως όνομα ΐσωζετο παρά τοις Βυζαντιοις ετι κατά τλν <5ω<ϊε-
κάτην εκατονταετηρίδα , ώς ές-ι συλλογίσασ^αι έκ τοΟ Πτωχοπροίρό-
ρου ( Κατά Ηγουριίν. 9^)>
Σκουριπροπαλαρ»)ίόπας•ος , έγγραυλοπας-οράγος.

Δριμύτητι ΚΥΒ10Υ προρέρο»σα.] Ισως γραπτέον, ΚΟΛΙΟΥ, ψνσειεν


αν τις, ω εγωγε ούκ άντι^ήσω, μεμν/ιμένος ών ανωτέρω (σελ. ι6ο)
παρε$έμην έκ τοϋ'Δι^ίλου.
οβ. Λί-Ιους ποιητικός.] Απεναντίως, τω Ωράιω, όπερ ά<ϊιψον ει-
ργ,ν.ζν ανωτέρω ( τρι. ξζ ). Και τοιούτον είναι ά).»5ώς τόν ταριχιφόν
σκόριβρον ΐσασιν οι πεπειραμένοι.
Κράτιςος δε έν Παρίω.] Πάριον, πόλις έν Ελλήσποντο), Ωαρίων
χτίσμα των νησιωτών. Κα'ι ή ριέν νίσος Πάρος έ3νικόν έχει τόν Πά
ριον τό ίέ Ελλησποντιακόν Πάριον, τόν Παριανόν. Επίσημα ί' »!ϊ τα
τοΰ Ελλησπόντου ταρίχια και πάλαι, ωσπιρ νΰν
Εκ σ" Ελλησπόντου σκόρι&ρους και πάντα ταρίχ»,
5>»σΐν Ερριιππος ( παρά τω Α3>ιν. σελ. α^ ). ΕαΌκιριάζετο οε μά\ιςα
ο εναγχος ίλισρ.ένος , ως φνισιν Ό ίεινός περί όψο^αγίαν Κρχέςρατος
{πάρα τω αύτ. σελ. ιι^),
, Αλλά τριταΐον εχειν σκόριβρον , πριν ές άλριυρόν ύδωρ
Ελ5εϊν άμψορέω; εντός, νέον, ίριιτάριχον.
Κα'ι τους Βυζαντίους ίέ σχόμβρονς έπαινούντα παρε^έμεΒχ %οη
(σελ. ι63) τόν Εύ.5ύό\ιριον.
ο•ν . Τά α*έ έκ θύννων κ. τ. λ,] διακρίνει τους ^ύννους των πηλα-
μύόων (τρι. ξέ-ξς" ) και των όρκύνων (τρι. ξβ )" κα'ι έν εκείνοι; μεν
^πό τών σχιφάτων ώνόμασε τά έξ αυτών σκευαζόριενα ταρίγη, κύβια
και τρίτομα προσαγορΐΰσας' τούτων ίέ κα'ι τά ρέρ») καταλέγει τοϋ
σώματος, ό,^εν έσκευάζοντο. Τά Βυζάντια ταρίχ» τών 3ύννων επαι-
νοϋντας ανωτέρω (σελ. ΐ6ο) παρεθέμεθα τόν Δίφίλον και τόν Ικέσιον.
Α,ρχέςρατος ίέ (παρ' Α5»ιν. σελ. 1 16) κα'ι τών Σικελικών εμνήσ3*>'
Κα'ι Σικελού 3ΰννου τέμαχος
Ύμτ,5εν , ότ' έν βίχοισι ταρι.χεύεσδαι ερελλεν.
?7•0 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΤΣ
ΈνΒζ σημείωσαι , ότιβίκονς λέγει ους ανωτέρω (σιλ. ι6θ))ά[ΐφορέχς
ιιρτ,χεν ο αντός , και στάμνους Ό Εύ5ύοΊ]ριος.έν τοις πρόσϋεν (σελ. ι64)^
ώς συνωνύμων ονσών τών λ ίξεων. « Βίκος , στάρινος ώτα έχων » φΐίσίν
Ησύχιο;. Οίε Αμφορεύς σνγκε'κοπται παρά τόν παρ1 Ομήρω (ίλιάα".
ϊ1 ' '7°) Ανριροοεα, « Αμψιψορήας , αγγεία τά εκατέρωθεν ωτα
» έχοντα », Η~νχιος. Εκαλούντο ίέ και Βύττοι, και Βνττισ'ες
(>ϊ ΒονττιοΊς ) και Βνττίναι, ό3εν παρίίχΰ'αι τό παρ* ίαΐν Β ο υ τ-
σίον και έτεροι προ ημών έσνμειώσχντο , προς οε, κα'ι τα παρά
τοις Ιταλοί; ΒοΙΙβ κ«Ί ΒθΙΙΪ§Πα (Γαλλ. ΒοιιΙοίΗβ), ώσπερ και παρά
Τον Βίκον τό παρ' έκείνοις ΒίοοΙιίβΓβ. * Βντίν» (γρ. Βνττίν») λάγννοςΓ
» >7 άμίς. Ταραντΐνοι' ϊγονν σταμνίον , » Ησύχιος ( ίο", κα'ι Δονκαγγίου
Λεξιζ. σελ. 225 ).
Ανχίιν ρεν γάρ αυτών γίνεται ώριοτάριχος. ] Εΐσίν οι τόν ίϊριο-
τάριχον παρά τόν τάριχον και τόν ωαον ( το περί τον ανχε'να μέρος
τοϋ σώριατος) νπενό>ισαν είναι ( ίο". Γεσνϋρ. Περί ένύίρ. σελ. 1 165 ).
Αριεινο» ίε παρά τό ώρ.ός έπί5ετον έξηγεϊσ^αι τόν ώμοτάριχον ,
τβντε'στι τον α»ίπω τελεως κατειργασρένον ΐ/π'ο τών άλών, άλλ' ώριο ν
«τι , σννωνύριως ιώ ανωτέρω ( σελ. ι6() ) ϋκ Αργεστράτου ώνομασμένω
Η ριταρίχω,καίτώπαρ'αντώ τώΐενοκράτει Νεαλεϊ (τρ-.ξγ ), Ακρο-
πάστω (τιχ. ος• ) , ί Ηρινιίρω ,(τρι. οζ'). έ'οικε σ" ό ίΐαοτάριχος
«οΊ'ως είρϋσ3αι επί τοϋ 3νννείον ταρίχον, ώς 9>Ί0"' Διοσκορίίχις ( Β, 55 )*
« Ο 05 ώμοτάριχος λεγόμενος σάρς έστι 5ύννον τεταριχενρένον ».
Δίψάος ο"έ (παρ' Αθ•»;ν. σελ. 121 )τό ώμοτάριχον ονίετέρως είρ»κ;ν ,
ο και κίτϋρα τινας καλεϊν φ/ισι* είναι οε « βαρύ και γλοιώοες^
» προσέτι ίέ και ίύσπεπτον ». Και ο^λον έντεϋ3εν , ό και έν τοϊς
πρόσ3εν (σελ. 65 και 162- 1 65) έσνμειωσάμεΆα , τ'ο δυσχερές
τϋί τών ονομάτων τούτων οΊακρίσεως' τό γάο κήτ^ρια επί τον όρκύνου
πρασγυέστερον αν λεγόριενον, ό Αίγι'λοςώ; σννώνυρον τον ώριοταρίχον,
τοντε'στι τον Άϋννου , παραίέσωκε. Τοϋτο ο" εικός σνρδϋναι Λα τό
«ίιόριστον τον χρόνον , κα,&' όν ό ,&ύννος ίρχετο καλεϊ?£αι όρν.ννος,
»περ έκλωσε και Αρχέστρατ.ος , έν οΓς ίο"1*! (σελ. 65) παρε^ίριε^α
ιπεσι , τον 5ύννον λέγων νρ' ετέρων καλεϊσθαι ό'ρκννον , νπ' οτλλων ο"ί
κΐΊ-τ.ος. ΚαταΛιλότερον ί ετι γενιίσεται κα'ι ίκ τών έξης• Α. γάρ Ξενο
κράτης, κα'ι ό τούτω έν τοις πλείστοις άχο}.ου5-ήσας Πλίνιος, περί τον
ανχε'νος, τίς κοιλίας και τών ριελανίρύων τον 5ύνν,ον λίγει, ταύτα
ο Δίριλος τοϋ ορκύνρν ψτιαϊν εϊναί μέο-η , ούκ άντι^άσκοντες άλλ»λοις,
άλλα οΊα^όροις ονόριασι τόν αντόν καλούντες ϊχ^ύν. Παρα^ώριε^α δι
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΪΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. ογ'. 17»
πρώτον τά τού Πλινίου , Τ1ΐ)'ηηί ΐΗβητ1)Γ3ΐίιη εκβϊ , εβΓνΐεε εΐ
βΐχίοπιίηε εοπιιιιεικΙβηΙυΓ αΐ.<|ΐκ• είκΐίο , τβεβηΐί (Ιιιη Ι;ιχ;ιΐ , εΐ
ίιιιη ηαοηιιβ §Γ3νϊ πιεία : εβίβπι ραηβ ρΐεηίβ ριιΐραηιεηΐϊβ
5&1ε αά«ει:ν3ηΐϋΓ. ΜεΙβικίΓνα νοεαηΐιΐΓ, οβεϋίδ ηαειχιΐδ 38δη1ίδ
δΐιηιΐΐΐιιιβ. νϋίίδΐηια εχ Ηίδ ψιχ εαικίε ρ ιο\ ίπκι , ψιΐΆ ρίπ§ιιί
03Γ6ΠΙ : ρΓθ1)3ΐί8δϊΐα3 ^1133 ΙΊιΙΗ ίΐηΐ* : 31 111 3ΐϊθ ρϊόΟε 01Γ03
εβικίαηι εχειτίΐβΙίδδϊπΐΒ , (ΡΙϊη.ϋΙ). IX, οαρ. ι5). Δειλός δϊ
(παρ Α5ην. σελ. 35^) μετά το διδάξαι τάς δυνάμεις της τιταριχευ-
μένης πηλαμύδος επάγει, α Ο δε ό'ρκυνος βορβορώδης {γρ. βρομώδης)"
» ζαι ο μείζων προσέοιν,ε τώ χελιδόνια /.«τά τ'τ,ν σκληρότητα. Τά σε
» υπογάστ ριχ αυτού και ή Κλε'ις, εΰστομα και άπαλά' οι δε
» κοσταί λεγόμενοι, ταριχευΆέντες ε'ισ'ι μέσοι». Αλλά τά μεν περ'ι
των ονομάτων τοϋ όλου ιχθύος έάσΆω' εξετάσωμεν δε τάς των μερών
παρ έκάστω προσηγορίας. Τον μίν γάρ παρά Ξενοκράτει αυχένα,
Πλίνιος κατά λέξιν φράσας ΟεΓνϊεείΙΙ εΐπε' την ο"έ κ οιλίαν («ν μι/.ρ'ον
ϊιποβάς Ξενοκράτης ύπογάστ^ι,ον, ωσπερ και ό Δίφιλας , ά/λαχού δε
[τμ. ς ] ν/ιδύν καλεί), ΑΜοΠίεη, τά όε Μελάνδρυα, άπαραΏ,άχτω; Με-
1.αη<1τνα ώνόμασε. Λείττεται το τταρ' αύτω ΟΙϊϋαια, κλειίίον, ό
κ.λεϊν Αίφιλος έ/.άλεσε, προσΟε'ις κα'ι τους ύποπτους κα'ι τη '/ριφη και τω
*/εν'ί> ρ»ο" ύ^' ετέρου τιν'ος μνημονευθέντα; κοστάς, η κόστας. Και
το μέν πρώτον οΰδ'εν μάλλον σαφές ποιήσει Ησύχιο;, λίγων, «Κλιοΐα,
» τάριχος »• εοικε μέντοι τά περϊ την κεφαλήν τοΰ ιχθύος, σημαίνει»
ωσπερ κα'ι ό αύχήν, άπό μεταφοράς των εχόντων αυχένα ζώων και
κλεϊοας, τουτε'στιν οστά ουο τά ταϊς πλ:υραϊς επικείμενα και συνάπτοντα
το στέρνον ταϊ; ώμοπλάται;, αττερ ετι και νϋν κλειίία καλούμεν. Οι
γάρ ϊχ5.ύες οΰτ' αύχε'να κυρίως ούτε κλείδας εχουσιν, αμέσως- αυτών
της κεφαλής επικείμενης τώ λοιπώ σώματι. Ταύτα ουν τα περί την
κεφαλήν μέρη, των μεν αυχένα, ωσπερ Ξενοκράτης, τών ι?ε κλεϊν »
κλειδιά, ώσπερ Δίφιλος, προσαγορζυσά\των, Ό Πλίνιος, μη επιστήσας ,
οία πολλάκις φιλεϊ έν τη τών Ελληνικών χρήσει και μεταφράσει , ως
διάφορα δύο μέρη τού ΐχ3ύρς έΐεοεξατο. Οί <ίέ Κοσταί, ή μάλλον
αί Κόσται, αϊ αύται έοίκασιν είναι τοις Μελανίρύοις" κα'ι γάρ εν τισι
τοϋ Ξενοκράτους άντιγράροις αντί τού Μελάνίρυα, φέρεται, Με-
λανίρύαι, μετά προσγεγραμμένης λέξεως ετέρας, Κοσταί' ων ή
μεν διάφορος έστι γραφή (έλε'γετο γάρ τ'ο Μελάνίρυον ούυετε'ρως,
και ό Μελανίρύας άρσεναώς , ώς αύτίκα ο\λώσομεν ) , ή οε, έζή'
γηαις μάλλον έςι, σημαίνουσα ότι Κβσ.τάς έτεροι έκάλονν τά Μίλάν;?ρυα.
Ϊ7* ' ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
Αλλα τίνος φωνϊ,ς όνομα έστι το Κοσταί ; Τ?,ς μέν ουν των Ελλίνων ού
σοχεΐ• παρ' έκείνοις γαρ το Κοστα'ι συνώνυμόν έστι τώ χρύα'ι, ώς
εξηγείται Ησύχιος, έξ-ηγησιν ού^' όμολογουμέννιν ΰπο των αρχαίων
κριτικών, και οϋίέν, καν ει νψ1 απάντων ώμολογοϊτο , κοινόν εχουσαν
προς τα. Μελάν<?ρυα. Ούο" ό Κασωβών πιθανός, το παρ' Ησυχίω « Κο-
» στιας, χοάίζς , κόμαρος » τρέπων εις το Κάστας, κολίας, >?
χαμμαρος , χαϊπροσαρμόζων ταϊς παρατώ Διρίλω Κόσταις' Ό μεν
■γαρ κολίας έτερος έστι τοϋ Άύννου , Ό χάμμαρος ο*έ και αλίοιότερος ,
τον γένους ων των μαλακοστράκων. Ην αν 'ίσως μαχρω πι^ανώτερον
το γούν κοιλίας εαν κατά χωράν, έπϊ τις κοιλίας τοΰ θύννου εκλαμ
βάνοντας, ει μή Δειλός έίεόΊολώκει ο*ϊά των υπογαστρίων αυτήν.
Π(5ανώτατον οΰν έ'μοιγε οΌκεΐ τίς των Ρωμαίων φωνίς είναι τοΰνομα'
1>08Ι* γαρ παρ' εχείνοις κυρίως μέν αϊ π"λενρα'ι λέγονται, μεταψοριχώς
βε και των ραδίιων τα λεπτά και ευλύγιστα, οΓςπλέκουσι τους κότινους.
Εικός ουν κα'ι τά τεμάχια τοϋ 3ύννου τά καλούμενα Μελάνίρυα Οθ5ΐ35
κοστας καλέσαι , γ ό^λον εξ αϋτοϋ τοΰ Πλινίου, ός αυτά σχίδαξι
ίρυών ςιιειχιΐΒ αίδιιΐίδ παρειχάζει. Εκ τοιούτων ίέ σχιίάχων η
"Χ'τ,ων , ε<σί και «ί έν ταϊς τών οικιών στέγαις ταΐς (ίοκοϊς προσηλού-
μεναι σανίδες , ας ο'ι Ισπανοί ΟΟδΙαπβΓαδ καλόΰσι παρά τό ρ'ωμαϊκον
€05(η. Προσσνικειούσ^ω τούτοις, οτι και Μέσα έκάλουν τά πζρ'ι την
κοιλίαν τοϋ ίχβύος, ά ή παρ' Ϋιμιν συνήθεια ΜεσάάΊα καλεί- τά ίέ παρά
ταυτνν , τά περί τϊην χεγαϊΫιν ο\)λονότι κα'ι τά μελάνίρυα , ώς πολλω
λειπομενα τοϋ υπογαστρίου, τω της Γ ρυ μ αϊ ας, ν Γρυταίας, έόν,λουν
κοινω ονόματι, ευτελές τισημαίνοντι κα'ι άπό§λν}τον, από μεταφοράς τών
ευτελών σκευαρίων, ί καϊ τετριμμένων Ιματίων. Ο γούν κωμικός Σω-
τα'/»ς (παρ' Λ^ν. σελ. 293) έπ'ι τούτου εχρήσατο τω ονόματι,

— . Γαλέος ε'Άηπται μέγας'


Ωπτναα τά μέσα, τίιν ο"έ λοιπλν γρυμέαν
Εψω , ποιιίσας τρίμμα συκαμίνινον.

θ3εν ίσως έστ'ι διορΆοϋν μέρος γέ τι τών Ευ5υίίμου απόρων έπώ»


( παρ' Α3ν>ν. σελ. 1 1 6 ) , εν3α περ'ι τών ταριχευτών ίχ5ύων Ό λόγος•

Αμψαχες μ'εν πρώτον ςόμα, και ΚΡΙΤΑ1ΑΝ κα'ι 5•ιό))ν,


Γναθμών ΗΝΛΑΞΑΝΤΟ ό'υσείμονες ίχ^υβολϋες
Οις ο ταριχόπλεως άοε Βόσπορος κ. τ. λ.

Τών επών τούτων έν μεν τω πρώ-ω γραπτέον είναι μοι 3οχεϊ , ΓΡΤ-
ΠΕΡΪ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρ. ο/. ^3
ΤΑΪΑΝ, έν τω σευτε'ρω ίσως ΗΥΔΑΞΑΝΤΟ" τά οε λοιπά ίξ/ιγείσθωσα»
οί βουλόριενοικαίουνάριενοι. «Γρυριαία, ΐσ3τ,ς... καίτά λεπτά σκευάρια,
» ά καίΓρύτην λε'γοριεν» ρησίν Ησύχιος. Εστί ό*' ή Γρυριαία, ή Γρυταία
(παρά το Γρύμη καίΓρύτ»!, ώσπερ, Σελήνη, Σεληναία), ή τών Ρω
μαίων, τροπή τοϋ πρώτου στοιχείου, και προσθήκη τοϋ σ", 8ΰπι Ι α, Ι,
ο «ίιώτυς λαός παρ'ήμϊνΤσάντσαλα καλεί, παρά τό Ιτ-ζλικόν (^ιιιοί
καϊ (!ι:ικ•ί;ι]α.
Ο Κυριαΐος. ] Ο έκ ΚύριΓ, Αιολικής πόλεως προ τϊ,ς Λε'σδου κειμένης ,
ϊν φασί τίνες τάς νϋν καλουμένας Νε'ας Φωχαία; είναι.
Οϋχ ύπομε'νει '/άρ πρόςπαλαίωσιν.] Πλεονάζει ή πρόΒεαις' και μικρό»
^αρ ανωτέρω (τμ. μ& ) περί τοϋ Ορκύνου ίίχα προθέσεως είρ^κεν, V πο-
μένει πχίαίωσιν. Πρόσρατον ό*έ λέγει τόν πρό μικρού άλισ^εντα.
Μελάνίρυα καλούμενα.] Προσέδηκα την μετοχήν , άναγχαίαν ούσα»
ίίς συνάρτησιν τοϋ λόγου. Περί αε τοϋ ονόματος, ούτως και Πλίνιος
(ϊό\ άνωτε'ρ. σελ. 1 7 Ο Μβΐ&ηάι^α οϋό*ετε'ρως είπε, χατά το Γε-
ράνορυον. Εΰρηται με'ντοι και Μελάνίρυες και Γεράνίρυες
παρά τάς εΰΰΐίας Με'λανο*ρυς και Γε'ρανίρυς. Και επί μεν τώ»
ό*ε'νο*ρων , « Γεράνορυες , αϊ παλαιαί δρύες' και τά παλαιά ίένό'ρα ,
» Γεράνο*ρυα » φησίν Ησύχιος. Τοϋ ό*έ Μελανίρύου ή σύν^εσις τών
με5' Ομηρόν ές-ιν' εκείνος γάρ όΊγρημένως είπε (Οό*υο*σ. ξ, 12),

Τι) με"λαν ίρυος άμρικεάσσας ,


ό ές•ι σχίσας. Σημαίνει ο*έ, κατά ρε'ν τινας τίιν μήτρα» της όρυός ,
κα3' έτερους ό*έ τόν ^λοιόν, χατ' άλλους ό*έ τίιν ίασύτητα τών φύλλων
ώς αίτίαν τω ξύλω μ;λανίας ( ιό*. Εϋς-ά,ϊ. σελ. 1^48 )' οΓς ό 3ου-
λόμενος τοϋ άπορου άπορώτερον ποιησαι το μελάνο*ρυον προςΊ^ε'τοα
και τίιν Ξενοκράτους έΙήγησιν , Τάς μελαινούσας τί?ς ίρυός
ρίζας. Ούο°έν γάρ ετερόν έζ-ι τι) μελάνό*ρυον, ή ή της ορυός μήτρα
τουτέςΊν αυτό τό ξυλώϋες, περιαιρε^εντος τοϋ παχύτερου φλοιού ώς
βησι Θεόρρας-ος (Περί γη. Ίςορ. Α, ΐ))> « Διαρε'ρουσι ό*έ και ταϊς
» μήτραις... τών μέν ές•'ι σαρκώβης, τών ο*έ ςυλώίης, τών ό*έ ΰμενώ-
» ό*ης... ξυλώοης ό*έ , πίτυος, ελάτης , πεύκης, και μά\ιςα ταύτας
» ίιά τό ενόαίος είναι. Τούτων ο*έ ετι σκληρότεραι και πυκνότεροι
» κρανίας, πρίνου, ΔΡΓΟΣ, χυτίσου, συκάμινου, εβένου, λωτού. Δια-
» ψέρονσι ο*έ αύται και τοϊς χρώμασι" ΜΕΛΑΙΝΑΙ γάρ όη πάσαι,
» και τϋς ΔΡΤΟΣ, ήν καλούσι Ϊ1ΕΔΑΝΔΡΓ0Ν ». Και την μεν £υ-
λώί» μήτραν, 1)018 (ξύλον) απλώς καλοϋσιν οί νεώτεροι ^υσιολόγοι,
174 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥ3
την ο*έ σαρκώδη, πιοβίΐβ (ρ:υελόν), όν ο" ώνόμαια παχύτερο ν
φλοιόν ποός όΊάζρισιν τού εξωτάτου Γρλοιού (όν είκότως αν τις λέπος,
ί λοπόν, όνοράσειεν) ;ιιι1>ίθΓ, παρά το τών Λατίνων ίΐΙΙ,Ηΐν ηιιηι.
Τούτο τά ριέν παλαιά Γλωσσάρια έρμηνεύονσι, Ιτέαρ δένδρου,
σ"ιά τό άναλογεϊν τω έπί τών ζώων μεταξύ τοΰ δέρματος και τίς
σαρ/ος ς-έατι' εξ»γτ,σαιο ο" άν αυτό λεξικώτερον ίιά τοΰ Αευκόν
(παρά το αΐΐίΐιιη). Ταύτας γαρ έτυχε τίς κλάσεως εις διάκριση της
μήτοας, ονσης με\αντέρας την χρόαν' και τοιούτον τι εμφαίνει και ό
θεόφραςος λέγων (Περί $>υτ. ίς-ορ. Γ, ίο) περί τίς πεύκης, «Οταν
» έχπίσόντα περισαπή τα ΛΕΤΚΑ και τά κύκλω* τούτων γάρ περιαι-
» ρε$έντων, και καταλειφ^είσ»)ί τίς μήτρας, έκ ταύτης πελεκάται » .
Διό και Πλίνιο; τόν ρ,έν έξωτάτω ν/ο ιό ν, ίγουν τό λέπο; (εοοτεε)
παρεικάζει τω τών ζώων δέρματι, τόν ίέ •χετ' εκείνον ( αυΙήβΓ ) τω
ςέατι, την ο"έ μήτραν (1>οΐδ) τνί σαρκΐ, Ργο εηΐβ εοΐ'ΐβχ... ρΓΟ-
χΐπιϊ ρΐβι-ϊίφΐβ αιΐίρΐ'ί : ϋ νοοαυίνΐΓ ά εοΙοΓβ αΙΒιίΓηηπι . . .
8υ1>βίΙ Ιιιιίε οίίΓΟ ( ΡΛ'η. ΛΆ. XVI, οαρ. 38 ), και μιχρΌν ύποβάς,
έν τοις ίσχυροϊς τών ξύλων καταλέγει την περιαιρε^ένσαν τόν λευχόν
φλοιόν ίοϋν, ϋβίικίβ γο&ιιγ 0\:ιΙ1)ΐιΐ'ΐΐ£ΐΙιιιιχ βΐ Ιιαϊε ηί§πεαη8
εοΙοΓ {Ιάβηι ιΜά. οαρ. 4"). Και ταύτα ρέν περί τίς σημασίας
τοΰ ρελανορύοιι• παρα3ώμε3α δε χαί τους ριν^αονεύσαντας αυτού τε
και τών λοιπών τού είτε 5ύννου , εΐτ' όρχύνου , μέρων. Παρά μέν ου»
τω Α3>ιναίω ( σελ. 3 1 5 ) ταύτα φέρεται περί τών όρκύνων , « Εν Γα-
» δείροις μ,εν ουν τά κλειδιά κα3' αυτά ταριχεύεται, ώς και τών
» άντακαίων αί γνάθοι και ουρανίσκοι, και οί λεγόμενοι με\ανδρύαι
» έ| αυτών ταριχεύονται. Ικε'σιος οε ιρησι τά ύπογάς-ρια αυτών
» λιπαρά υπάρχοντα τη εΰςομία πολύ οΊαλλάσσειν τών άλλων μερών,
» τά ίέ κλειο ία εύς-ορ,ώτερα είναι τούτων». Αλλαχοΰ δε (σελ. ΐ2ΐ)
ό αυτός Α5ιίναιο; παρά Δι^ίλου λαδών, λ:γει' « Οί οε λεγόμενοι ρε-
» λανορύαι, ων και Επίχαρμος ρν»ρ;ονΐύει έν Αύτορόλω Οουσσεΐ ούτως"

» Ποτι^όρψιον- τό τε'ριαχος ης τό ΤΠΟΜΕΛΑΝΔΡΓΩΔΕΣ.

» ΜΕΛΑΝΔΡΥΣ ΔΕ" τών μεγίςων £ύννων εΐΐός έςιν κ. τ. λ. η Ταύτα,


» ήμαρτημένα οντά και τη ςίζει και τη γοαφη ϋποψίαν ένεποάισε τοις
» κριτικοίς τού έξερρ'υιικέναι τι τού χωρίου. Απαν μέν ουν τουναντίον,
εισερρύη τι νό5ον ονορα , όπερ έκβαλών , σα-ρές ποιήσεις τό λ'εγόιζενον*
« Οί οε λεγόμενοι ριελανίρύαι ( ων και Επίχάρρος μνημονεύει έν
» Δΰτο,αόλω Οίυορσεΐ ούτως' •
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. οί'— οε. ι7ί>
» Ποτιψόρφον τό τέμαχος ης τό ΤΠΟΜΕΛΑΝΔΡϊΩΔΕΣ),

» των μεγίς-ων θύννων εΊδός έςιν ».


Προς τ«ί ριελαινούσας της δρυός ρίζας.] Ισως τήν τελευταίαν λε'ξιν
τρεπτε'ον εις τό Μήτρας" ούό*ί γάρ εϊκβς τον Ξενοχράτηναγνοίίσαι
ούτε τήν κυριότητα τών ονομάτων , οΰθ' ά μιχρον ανωτέρα παοεθε'-
|«θα έκ τοΰ Θεοψράςον περ'ι τον ριελανίρύου. Και τοΰ Μελαινού-
σας (?έ, χρης-ότερον το Μελανιζούσας, καθά και έν τοις πρόσβϊν
(τμ. μέ) περ'ι τών χτενών, Ώυξίζοντες είρηκε , κα'ι ού Πυ-
ξοΰντες.
Παρορμητικά ορέξεως.] Ετρεψα εις τήν τελευταίαν λέξιν τό πλη-
θυντικόν ορέξεων" χα$άπερ εγγι κα'ι μιχρ'ον ανωτέρω (τμ. οά) πεοί
της σάρ'ίας , Κινητική ορέξεως, κα'ι Δί^ιλος περί τών ταοιχευτώ»
έν γένει (άνωτέρ. σελ. ι5ί)) Ερεθις-ικά ορέξεως.
οό*'. Τρίγλαι ίέ κα'ι ράγροι ΣΚΛΗΡΟΙ. ΟΙ Δ' έκ της ϊν&κήςκ. τ.λ.]
Ούτως όΊώρθωκα τήν ατελή και κακώς ές•ιγρ.ε'ν»!ν γραψΐην , Τρίγλαι
ίέ κα'ι ψάγροι σκληροί έκ της ΙνσΊκής, τη τριών γραμμάτων
προσθήκη, ΟΙ Δ'- περ'ι γαρ τών έκ της μεσογείου θαλάσσης χαί τώ»
σύνεγγυς τόπων κοριζου,ένων ψάγρων και τριγμών εςιν ό λόγος, και
ού τών έκ της ΙνΛκής. Τους γάρ έκ ταύτης έν γένει κητώίεις λέγεε
χαί έποριένως επιτηδείους εις ταριχείαν, ώς ύγράν χαί περιττωριατικήν
ίχοντας την σάρκα" τρίγλαι <?έ και ψάγροι, η ούί' όλως ταριχεύον
ται, σκληροί ό'ντες κα'ι απέριττοι, η ταρ/'χη σκληρότατα γίνεται, πλή»
τών έκ τοΰ Νείλου χητωόων ψάγρων, περί ών έχορ,ένως έρεϊ, οΰο*έ»
ϊσω; άλλ' η τοΰνοοια κοινόν έχοντας προς τους θαλασσίους ψάγρους.
Πις•οϋται ίε την ήριετέραν 3ιόρ3ωσιν και ό Γαληνός ( ιό*, άνωτέρ.
σελ. 42), οϋ περί τών της ΙναΊκής, αλλά περί τών της Ελληνικής
θαλάσσης τριγλών , λέγων , « Μοχθηρά! ό*έ τρίγλαι .τρός ταριχείαν
» είσ'ι, οΊά τό ςηράν κα'ι άπέριττον έχειν την σάρκα η.
οι. Φέρει μ'εν Ό Νείλος ΚΗΤΩΔΕΙΣ Σ1ΜΟΤΣ τε και ράγρους.] Εις
τοϋτ1 έτρεψα τήν άίιανόητον γραρήν ΚΗΤΩΔΕΣΙΜΟΤί. Κητώδέσιμος
μέν γαρ ιχθύς παρ' ούίενί εύρ^ται όνο^αζόυ-ενος" ό <?έ Λατίνος ριέτα-
^ρας-ής το Κητωίεσίρους οΊά τοΰ ΜαΓ68 έρριηνε'υων, Κητώσ'εΐί
κύας εοιχ.εν άνεγνωκέναι, η άναγνως"έον είναι ΰττειληφέναι , καίπερ ούχ.
έχψράσας όλως την λέξιν Κητώδεις, οΊά τϊ> ύπος-είλασθαι ίσως τον
ΐκ της ίς-ορίας ελεγχον. Οϊ γαρ όριωνύρως τοις όςραχοΰέρμοις καλού-
μίνοι ί*ύίς, ίχβύίς μικροί τι) σώρά ε'ισιν , ώς γασιν Οππιανός (Αλιευτιχ.
ΐηβ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΟΥΣ
Α, Ι74-Ι7^) χαί ΔΆιβνΌί (Περί ζ. Ίδιότητ. θ, 40• έ'π μΐντη
χΆ χϊ,τος, Μύς καλούμενος παρ' Αρις-οτε'λει (Περί ζ. ί-ορ. Γ, ιι)•
περϊ ου επί3ι τά σ*ιά μακρών οτ)μειω5ε'ντα ύπο τού Σνειίερου ( Συνω-
νυμ. ίχ3. Αρτεό*. σελ. ι58-ι64). Ην μέν ουν τρέπειν το προκείμενον
χωρίον και εις το, Κ.ΗΤΩΔΕΙΣ ΣΙΛΟΥΡΟΥΣ, τον Στράβωνα (σελ. 823)
παρεχόμενους μάρτυρα λέγοντα, «ίχ,^ύες ί' έν τώ Νε/λω πολλοί
» μέν... γνωριμώτατοι ό*έ ό τε όξύρυγχος, και ό λεπιοωτός,
» και λάτος, και άλάδης, και κορακΐνος, και χοίρος, και
» φαγρώριος , όν και ΦΑΓΡΟΝ καλούσιν' ετει ό*έ ΣΪΛΟΥΡΟΣ , κί-
» 3αρος, 5ρίσσα, κες-ρεύς». Ην ίέ προειλόμην όΊόρΆωσιν, προς
τώ έγγντέραν είναι της αμαρτημένης γραφής , έχω πις-ούσ^αι και έκ
τοϋ Αθήναιον (σελ. 3ια), αΝειλαΐοι ίε' εϊσιν ϊχ.5ύες . . . νάρχη
» μέν ή η<5ϊςτ3, χοίρος, ΣΙΜΟΣ, ΦΔΓΡΟΣ, όξύρυγχος, άλλά-
» βης, σίλουρος, συνοοΌντίς, έλε'ωτρις, εγχελυ;^ Βρίσ-
» σα, αβραμις, τύρλη, λεπιίωτος, }>ύσα, κες•ρεύς». Μνη
μονεύει τοϋ Σιμού και Αρτεμίδωρος ( Ονειροκριτικ. Β, ΐ4)• Πλίνιος
ό*έ τρία μόνα γένη ΊχΆύων Νειλαϊα ονομάζει , Π>ϊ ρϊϋεοί ΓβρβΓίαη-
Ιιιγ αΙίΒεΙίΒ, οοΓβοίηϊ, δϊίαιί (ΡΙίη. ΙϊΒ. .V', οαρ. 9). Και ση-
μείωσαι, ότι της πάρα τω Στράβωνι και τω Αθηναίω, ευθείας, άλαλης,
η άλλάβης, τοΰ πλϊ)3υντικού δέοντος είναι άλά£αι, η γούν ιζεριτ-
τοσυλλάδως, άλάβητες, ου ή γενική άλλα£?ήτων φέρεται εν τοις
Γεωπονικοϊς (κ, 7), ό Πλίνιος, άπ' εϋ5είας της άλαβήτης, ηΙαΙίΡΐίΒ
είπεν πλην ει μη ήμάρτηται ή γραφή, αντί τοϋ α1ίΐ]>εΐ6$. Ες-ι ό*έ Ό Αλά-
6ης οϋχ Ελληνικον όνομα, ώσπερ εό*οξε τώ Γεσνήρω ( Περί ένίιδρ.
σελ. 19)* άλλ' έ'οικε μάλλον Ασιανης τίνος φωνής Ιέξις είναι. Σκοπη-
τέον , μήποτε Ό Νειλώος Αλά§ης ούτως ώνομάσΆη <?:ά τίνα προς τον
ρ'ινόβατον έμφέρειαν , όν οί Αραβες Αλαβί ( Ηαΐανί ) χαΐοϋσι νϋν,
ως ρησιν ό Φορσκώλιος (ΌείΟΓΪρίιοη. αηϊ/ηαΐ. ρα§. ιρ)' ή αυτός
ές-ιν ό Νειλώος Κυπρίνος, Ό τοις Αραψι καλούμενος Λεβές (Ιά. ίΜά.
ρα%. 7»)• ' . . ,
Ζεσ^έ'ντες. ] Σημαίνει το εν τη συνήθεια , Βρασ^ε'ντες.
Πλείονες ίέ λη^ε'ντες.] Εις τούτο έτρεψα το, Πλείονος ό*έ ληρ-
Λε'ντος.
ος-'. ΜενόΊίσιο*. ] Εικός ούτως ώνομάσ^αι παρά το Μενίήσιον
καλούμενον στόμα τού Νείλου, κα3' ό ίλίσκοντο. Κ,αΊΡαχιστούς
ίέ αυτούς έ/.άλουν ίιά τ>ιν κατά ρ'άχιν άνάτμησιν.
ϊγιεϊς. ] Επί τού ολόκληροι ώίε , άντιΛεσταλμε'νως προς το άνα-
τμ>)5έντες.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΓΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τμ. ος' . ιηη
τμ»3ε'ντες. Ωσαύτως Ευ3ύό\ιμος (ττα^' Α5»ν. σελ. ιι6) περί τοϋ
ταριχευομε'νου Οςυρύγχου είρ^κϊν ,

Ον χαί όλον καί τμ»ίτόν άλες τρηχεϊς έκόμεσσαν.

Αλυκάτοι. ] Ξένον, ί γούν ξε'νως ΐσχτιματισμένον όνομα. Εοικε μεν


γάρ ταύτόν είναι τω Λλυκοί, ούτως ίσως όνομασάντων τους πάλαι
άλίσ3ε'ν-ας κεστρεϊς , άντιοΊεσταλμε'νως προς τους άχοοπάστους' ») ίέ
ιίς ατός χχτάληξις τίς τών Ρωμαίων εστί φωνής. Ισως γραπτέον
Αλυκο'ι ωίέ τε και έν τοϊς έξής' όπερ εϊκοτολογεί ή έν τί] χχτά Μόσχαν
έκοοσει «ακ>ι ~/ρζγη , Α λ υ κ ά , το ι.
Βωοεϊς. ] Ισως οι παρ* ίρϊν νϋν καλούμενοι Β'. ναοί, ων έμνήσ£ην
ανωτέρω (σελ. 89)• οϋίέν γαρ (/«ν έοίκχσι κοινόν προς το παρ'Ησυχίω
« Βούρυγχο;, ιχ51ις*ητώοης ».
Αποααρε'ντος τοϋ δέρματος και άποτιλ£έντος. } Αν^υπε'δαλον
τίιν τελίυταίαν λεξιν, τί) τών πρό εμού κα/η "/ραψϊι καταλισθέντες'
άν5' ίς >ί κατά Μόσχαν ίκ<ίοσις φέρει άποτιλ3έντες με£' ύποσε-
σϊ)μειωμέν>;ς οΊαφόοου γρχγτ,ς κατατίλ^ε'ντες. Ες-' όε εκ παραλ
λήλου το άπο ίαρε'ντος καί άποτιλ^έντος" άπέχρ>ι γαρ 3άτερον
όπότερον. Εκαλεϊτο τά ούτως άποτιλλόμενα ταρι'χη ί&'ως Τιλτά,
οίον είριικε Φιλε'ταιρος ό κωμικός (παρ' Α3ϊΐν. σελ. 119)"

Αλλ' έπριάρην παρ' άνίρός, ω •νί , και 5εοί!


Ταριχοπώλου πάνυ καλού τε κάγα3ού7
Τ ι λ τ ό ν μέγις-ον.

Εν3α σ«μείωσαι την κωι/ικίιν έπίχλ^ισιν •γίις τί καί 3εών έν ούτως


εύτελέσι ποάγμασιν ίς οΰχ άπε'σχετο ού ο" αυτός ό Μοναχός Πτω-
χοπρόαρομος. Των γάρ έν τοις κοινοδίοις Ηγημένων τήν τρυφίιν
διασύρων, καί τους ί^3ΐας χαταλέγων , ων εκείνους ίμφορουμίνονς
έώρα, αυτός ρ] μεταλαμβάνων, φ>>σί (Κατά Η'/ουμε'ν. 169-170),

Καί χε'φαλος τοισπίθαμος, αύγάτος έχ τό ριηγιν,


Καί συναγρίσα πεπαν») , ώ 3 ί μου! μαγερία.

Ακρόπας-οι. ] Ωσπερ τους νεως-ί άλισ^ε'ντας τών θύννων, Ωμοτα-


ρίχους (άνωτε'ρ. σελ. 170) έΟ.εγον , ούτως τους νεαλ;ίς τών κες-ρε'ων,
Ακοοπά-ους,' 'έκάλουν, ταυτόν μέν ομιλούντων αμφοτέρων των ονο
μάτων , 'τϋς ίέ συνήθειας ΐχατέρω τών ταρίχων ί'όΊον οίκειωσάσ/ις
Μ
ι•}8 ΣΗΜΕΚ1ΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΞΕΝΟΚΙΆΤΟΤΣ
έπί^ετον. Εγ' ίέ Ωμοτάρ ιχος ρέν ό ρήτω κατεργαστείς και οίον
κα5:ψη.3ί'ις Οπό τ/;; άλρης , άλλ' έτι ώρας* Ακρόπα-ος ίε ου των
ακοών και έπιπολης ίψαντο οί άλε; , οϋά" ει; βά3ο; οΊίκοντο, και ώς
άν εεΓΓΟίί ήρ-ίπατος. Τούτο */άρ πολλάκις ο-ηραίνει το Ακρον έν τή
συν3ε'σει' οίον χα'ι Ιπποκράτη; Ακροσαπές σιτίον λέγει, τό έπΐ
Ρραχύ η έπιπολης ρ£ταο°ε£ληκό; , ώς εξηγείται Ό Γαληνός. Εανηρόνευσε
τού Ακροπάστου και ό -χωρικό; Σώπατρος ( παρ' Α3>ιν. σελ. 119)1

Μενίήσιο; 5' ώοαϊος άχρόπαςος εν ,


Ξαν^αϊσιν όπ-ος κ.$>αλος άκτϊσιν πυρός.

Εσωσε ίέ, η γούν οΰ πολύς χρόνος έξ ου εσω£ε, καϊ ή συνήθεια


τοΰνορα τού ακροπάστου , ώς έστιν ϊ'ίεϊν έν τοις τοϋ Πτωχοτρο-
σρόρου. ΑντιοΊέ-αλται ό*έ ό ΑκρόπαΓΟς και τά συνώννρα προς τόν
τε'λειον τάριχον (ί'ί. Α5ηλ. σελ. ιιο), τουτές-ι τόν τελείως ύπό της
άλρης κατεργασθεντα.
οζ . Και τών κορακίνων. . . ήρίνηροι. ] Κορακΐνον καλεϊσ^αι τόν
Νειλαϊον κ-ς-οία , η γούν ϊχ5υν τίνα παρερ^ερή τω κες-ρεϊ , σεση-
ρείωται ηση έν τοις πρόσθεν (σελ. 88 5. Ο ο" ήρίνηρος (συνώνυρος
τώ άκροιτάς•») τόν ήρίυγρον και ρήπω έξηρασρέν.ν ύπό της
ριακράς έν άλρη ■ οΊατριβι;ς σηραίνει. Ες•ι γάρ παρά τό Νηρόν, η
Ναρόν, ό ές•ιν ύγρόν* ό5ίν και ό Νηρεύς, £αλατσίον ίαίαονος
ονορα , και τό παρ' ήρϊν Νερόν. τό ΰϊωρ, τρ-'ψατι τό η" εις Τ,
ώσπερ και τάς τοϋ Νηρέως ^υ/ατέρας οί ρέν αρχαίοι Νηρηίδας ,
ήρεϊς ο"έ Νεραίίας καλούρ;ν. Οτι ίέ ϊίι'ως έπ'ι τον κορα/ι'νου έλε'γετο
ό Ηρίνηρος, ε-ι ραθεΐν παρά τοϋ Α^/;ναίου (σελ. 121 ), «Ο ο"έ
» ποτάριος κορακϊνος, ον Πέλτην τινές καλούσιν, ό άπό τού Νεί-
» λ'.υ, όν οί κατά την Αλεξάνίρειαν ίίίως Ηρίνηρον ονοράζουσιν,
» ύποπίρελο; ρε'ν έςι, και ηκις•α κακόχ-ίλος , σαρκώδης, τρόφιμος,
» εύπεπτος, εΰανάα\τος, κατά πάντα τού ρύλλου κοεισσων». Εύ-
ρ/ιται ριε'ντοι τοΰνορα, και έ^' ετέρου ιχθύος τεταγίίένον ύπό Σωττά—
τρου παρά τω αϋτω Α^ηναίω (σελ. 119))

Εό*-ξατ άντακαΐον, όν τρέγα ρέγας


Ις-ρος, Σ*ύ3αισιν ηρίνηρον ήίονήν.

Τον ταριχηρόν οε κορακΐνον εοικε αηλοϋν και ό Αρχε'ς-ρατος έν οΓς


τόν σαπέροην ψε'γει (Ζο*.' άνωτέρ. σελ. 5 1)" πλην ει «ή έτερος ην ό
Ποντικός Σαπε'ρίη; τοϋ έν τώ Κει'λω κοοακινου.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τρ.. οζ'—ο>). 179
Οπτανοί.] Ταύτό δύναται το Οπτανός (ώς τό παρ' Ομήργ Οπτα-
λεος) τω Οπτός, κα,5ά και τό Εψχνός τώ Ερ,ϊός. Χμψοτίροις
ϊχρήσατο τοις ονόμασιν Αρις-οτέλ»ις ( Προ6ληράτ. κ , 5).
Οπώρας τέ τίνος αικ»ιν φέρουσιν.] Ο ριέν νους, Φέρει αυτούς ό
Νείλος οΐκην καρπού τίνος των όνορ,αζοριένων όπωρών , όαωνύριως τί
ωρα τον έτους , τί καλουρένη Οττώρα' ή ίέ σύνταςι; οϋ πάνυ τί
«κρι§>ίς• Ες-ι ίέ και ούτως έξηγήσασ3αι , Οϊ κοραχΐνοι ψερουσι, του-
τες-ι γεννώσι τά έξ αυτών γινόρενα, ώσπερ όπώραν τίνα, ην ούκ έ'ς-'
πορίσασ^αι, ει μη εν η ώρα τοϋ έτους γίνεται. Ει ό" άπαρεσκόριενος
ώ προσύΒηχχ συνδίσμω, Τ ε, μιχράς ένεκα θεραπείας, τ»ι οιά σιδή
ρου ιατρεία χρήσασ5αι προαιρη , άπόκοψον τό Ψέρουσιν, και ριετα-
βαλών την ςίζιν , γράψε, έσΟιόμεν οι όπώρας τινός οΊ'κην, ούκ
άεϊ ό'ντες κ. τ. λ.
ο«. Ωριόραγα.] θ"πω κατεχωρίσ3η έν τοις Αεξικοΐς ό προπαρο-
£υτόνως Ωρό^αγος, τουτές-ιν ό ώριος έσ^ιόαενος , προς όΊάκρισιν
του παροξυτο: ουριένου Ωμοψάγ ος, ό οηλοϊ τόν ώ»ά έσ3ΐ'οντα.
Ηαεϊαν οε τίνα κνίσαν έςάγοντα.] Η ίεΐαν έγραψα άντ'ι τοϋ ΐόΊ'αν,
τρέψας και τό Επάγοντα εις τό Ε ς άγοντα- ου -λλίρίωτερον άν εϊη τό
Ανάγοντα, ή ράλλον τό Ανιε'ντα. Κνίο-αν αε λέγει την όσρήν.
« Κνίσης της άνα,%ρ:ιάσεως , τοϋ λίπους — Κνισήεν , έυώίες» ^ησ'ιν
Ησύχιος" έψ' ης σημασίας εταξζν αυτό και ό Πτωχοπρόίρορος έν
τω προς τόν Αυτοκράτορα Μανουήλ τόν Κορν^νον αΰτοϋ ποιήματι
(ς-.χ. ι83),
Και πώς από τά κρέατα μοσχομυρίζει τζίν.να.

Ηρεϊς <?έ νϋν εξ εναντίας έπ'ι τις άπό τών καιορένων έό*ε-ων πονηράς
όσρνίς , ώς έπί τό πολύ τάττοριεν τίϊν Κνίσαν, τλν ρ-τα,9•έσ.ι ς-Ο'.χείων
Σίκναν καϊΤσίκναν καλουρένην , ωσπερ και τό έ? αύτ/,ς παρηγ-
ρένον ρηρα Σικνόνω, ό Κνισόω, ή Κνισσόω, έλεγον οί αρχαίοι.
Και εςι ραρτύριον της τοιαύτης σημασίας τό πζρα τω Λουκιανω
(Επις-ολ. Κρονικ. § ΐΊ>) «Τόν ράγειρον οέ τόν ζωρόν κνισσώσαι » ,
τουτές-ιν ούτως έψήσαι, ώς-' έπί&ιλοντη αιτήσει γενέσθαι καταρλεγέντα,
ί) γούν πονιιράς όσρης άνακλησθέντα.
ΚορακίαΊα.] ίσως γραπτέον, Κορακ ινίδια. Το ρβν γάρ Κορακί
αΊα παρά τόν Κόρακα, η τόν άροιδαλλόρενον Κόρακον (ϊώ\ άνωτέρ.
σελ. ο^) έστι' τους ίέ ρικρούς τών κορακινων (τούτους γάρ λέγειν βού-
λεται Ξενοκράτης έν^άίε) ούκ άν άλλως ύποκορίσαις ή κορακινί&α
Μ 3
ι8θ ΣΗΜΕΙΠΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΕΝΟΚΡΑΤΟΪΣ
καλών, ώσπερ και ώνόιιασαν αυτούς οι χωρικοί. Φερεκράτης μεν γάρ
(παρ' Α3«ν. σελ. 3θ9θ ψοαι,

Τοις σοϊσι συνών κοραχινι&'οις κα'ι ριαινι&'οις.

Αναξανό!ρίό\?ς ίέ (παρά τω αΰτ. σελ. 3'2())>

Κα'ι συριπαίζειν χοραχινιίίοις


Μετά περχιδίων και Άραττι#ίων.

ΒωρίόΊα.] Οι μικροί βωρεϊς, περί ών εϊρηται ανωτέρω (σελ. 177)1


ώς έναεχεται τους αυτούς είναι τοις παρ' ίιμϊν καλουμένοις Β ούρο ι ς'
Λα ίΊφϋόγ/'.ν γάρ :ύρ>ιται καϊ παρά τω Τραλλιανώ Λλεξάνορω (Βιβλ.
ιβ", κε*. 8) , έν οίς « Τά Αλεξχνίρέων ρ^ουρίόΊα» παραγγέλλει κροα-
ψέρεσ3αι τοις γλίσχρων χυμών πλήρ» τον ς-όμαχον «χουσι. Βούρους
αυτούς μέχρι ό*εύρο όνομάζεσ3αι ύπό των Αλεξανίρέων συνπεραινοι
(κ των ύπό τού Γαλλικού ΓΙανεπιςυμίου έχΜομένων Παρεκβολών
(Νοίΐο. εί βχ//•. ίίβί τηαηΐί$οήΐ$ άβ Ια ΒϊΜΐοίΗβηιιβ άη Κοί,
, Τοίη. Ι, ραβ• ϊ55 )' ενδα έξ Αραβικού συγγραφέως, τά έν Αίγύπτω
αξιομνημόνευτα ίςΌρήσαντος κατά τήν έχχαιοεκάτίΐν ίκατονταετ>ιρί(ία
τά<?ε προς άλλοις μεταπέφρα-αι , Οη ΐΓΟίινβ εη Ε§γρ1β 1β Μη§6,
ροίββοη οοηηιι αηαεηηβιηεηΐ δοαβ Ιβ ηοηι Α'ΛΙ>βΓηά$, βΓφΐβ
Γοη ηοπηηβ αιι]ουι•<Γηηί Βοιιη' , βΐ οη Ιβ ΐΓαηβροΠβ 8ί»1έ
Ιιυΐ'5 άβ 1Έ§^'ρΙε. Εν τούτοις εϊκότως αν τις άποριίσειεν, ότί τους
Βούρους (Ιχηιπ) τού τών λ-ςρέων γένους είναι λέγων συμφώνως τω
Εενοκράτει, ού βωρεϊς όκως, ώσπερ Ξενοκράτης, ύπό τών αρχαίων
καλείσ^αί ονισιν , άλλ* άβερμία'ας ( ;ιΙ)ΐ:ιΎΗΪΑ ), ό τάς τών πάλαι
Αβραμίίας μάλλον σ/,μαίνει, ετέρας ίινοας τών χεςρίων κατά γε τόν
Αθήναιον, ού τό μαρτύριον ανωτέρω (σελ. 176) παρε$έαε3α, και
τόν έν τοϊς έξης παρατε^ησόρενον Οππιανόν. Υποπτος οΰν ή περί
τούτων κρίσις τού Αραβικού συγγραφέως , ώσπερ είοξε και τω Σνεϊσερω
(Συνωνυμ. ίχ3. Αρτειί. σελ. 3'22 ) , Λα τε ταύτα, και ότι ούκ εικός
Αραβα, ν) Αίγύπτιον, Αραβι-Ί γράφοντα κατά τ/ιν έ/.κακίεχάηϊν εκατον
ταετηρίδα, είίέναιτά παρά τοις Ελλησιν αρχαία τών ιχθύων ονόματα.
Εκείνο γε μήν ου μοι οΌκεϊ ΰποπτον , ότι κατ' εκείνο καιροϋ εσώζετο
εν Αίγύπτω τό τών Βούρων όνομα, ό καϊ νύν εικός σώϊεσάχι, χαβά
κα'ι παρ' ήμίν τοις νέοις Ελ/τισι σώζεται.
ΚολίΛα.] Οι μικροί κολίαι, περί ών επι9ι τά προλελεγμίνα (σελ. 64
καϊ ι6ο-ι6ι).
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΥΔΡ. ΤΡΟΦΗΣ, Τα. οη. ι8ι
ΤυρλινίΛα.] ΕΪ είσιν αί μιχριι των τυφλών (ώσπερ χαϊ είσιν), άς
ΑΑίναιος έν τοις Τίειλαίοις ΐχθύσι κατέταξε (ιό* άνωτερ. σελ. Ι"]6),
γραπτε'ον ΤυφλίοΊα, και οϋ ΤυρλινίοΊα. Αλλ' έπειο») ό αυτός ιχ
θύς και Τυρλϊνος καλείται, ούκ άπεικότως και τό παράγωγον Τυ-
βιλινίοΊον άν λέγοιτο. «Τυρλϊνος, ιχθύς Νειλώειος (γρ. Νειλώος)•
» κα'ι όρεως εΐά"ος » γηι'ιν Ησύχιος. Και ό αέν χερσαίος ούτος τυ-
φλϊνος, ό και τυρλίνης, και τύρλωψ, προς ίέ, και κωρίας
χαλούριενος, ώς ψτ,σιν Αιλιανό; (Περίί. ϊοΊότίτ. Η, ι5), έσωσε χαϊ
«•αρ' ίαΐν νΰν τάς αρχαίας προσηγορίας" οι αέν γαρ τυρλίνον, οί
σε, κουρίιν αυτόν χαλαϋσι (ίο1;- Βελλών. περί ένύο'ρ. σελ. 44^> και
τας στ,μειώσ. Σνεί'οερ. εις τον Αίλιαν. σελ. ϊ64)• Τόν ίέ θαλάσσιον
ί ποτάριιον τυρλΐνον, νεροφίόΊον μεν όνομάζομεν (Βϊλλών. αύτ.)*
όποίω σ" ιχθύων γένει προσήκει οΰκ εύχϊρές οΊορίσασθαι.
Α6°ραριίοΊα.] ϊ*ποχορις-ικόν ττ,ς ανωτέρω (οελ. ι^6) ανψονευδείσϊΐς
Αβράαιίος, «ν ό Οππιανός (Αλιευτ. Α, 244) Αβρααίσα (παρ' ευ
θείαν όξύτονον) καλεί, και όριοίως τω Α^ηναίω συν ταϊς θρ.σσαις
ονομάζει
Χαλκίοες αυ, θρίσσαι τε και άβρα(αίο"ες ρορέονται.

ΕΓΐί'ή καλουαε'ν») τοις ρέν Γάλλοις ΒΓείηβ, τοις Αγγλοις ο*έ Βΐ'€£ΐΠ1.
Κακος-όραχά τ' είσί και συσρβαρτα , και κοιλίας ύπαγωγά.] Ετρεψα
κάνταϋθα τό Επαγωγά εις τό Υπαγωγά. Ο ίέ Γεσνήρος (ΐίερϊ
ένύίρ. σελ. ιϊ35)τό Δύσρθαρτα εις τό Εΰρθαρτα τρεπ-
τέον είναι είκασε, τοιαύτα είναι λέγων τά πλεϊς-α τών ϋπαγόντων την
κοιλίαν. Αλλ' ού αετακιν»τέον τΐν γρα^ί,ν οϋ γάρ άπεικος ΰπάγειν
τλν κοιλίαν αυτά, όΊά γε τό κακος-όριαχον. ίϊσάντως ίε και ανωτέρω
(τα. ξβ' και ξγ') συν»ψε Εεχνβκράτης τά ίύσπεπτα και κακος-όραχα,
τοϊς σΊαχωρχτικοϊς και ταρακτικοίς της κοιλίας.

Μ 3
ΗΜΕΙίΙΣΕΙΣ
ΕΙΣ ΤΟ ΓΑΛΗΝΟΥ

ΠΕΡΙ ΤΗ2 ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ.

.ώ^ΕΛί ΑΙ 35-, στ. 8, Αλλά χαί εν λίμναις και έν ποταμοί;.] « Κέρα-


» λος (ρϊΐσ'ι Συμεών ρ Σ».5ϋς) άφαντων μάλις-α των ιχθύων ποταμίοις
» τε και .&αλαττίοις ϋ'ίασι χαίοει Δύσπεπτος ίε' έςΊ και καχσς•ό-
» μχ/ος, και φλέγματος γεννητικός, και μάλις-α ό ποτάμιος. Ο σε
» πϊλάγιος ίττόν ές-ι συσπεπτος , και εΰχυμότερος' αίμα. ο*έ λεπτο
ί) μερζςερον χαί ααΆενές-ερον άτογεννα» — Στ. ι3, ΒλενώοΊις.] Η
ίιά σΊπλού τού ν", Βλεννώδης* ίπαμψοτερίζει γαρ ί γραφή. Σημαίνει
ό*έ τό ^ΛυξώοΊις , ί) φϊεγματώδ-ης. Λέγεται σε και Βλ^νώο^ς, και
Πλενώίϊΐς κα'ι Πλ»;νώίϊ;ς, και Ψλη.νώαΊις. « Βλέννα, μύξχ' οι ίέ
» <?ιά τού νΓ, Πλε'ννα. Και Πλέννα (γρ. ΠλβννάΚ τά ασ^ενί κα'ι
» συσκίν»ιτα. Βλεννόν, νω5ί, , μωρ'ον » ρίΐσ'ιν Ησύχιος* ό3εν ές-'ι Λορ-
3ούν και ό έν τοις έξης λέγει ό αυτός Λεξικογράφος, «Βλί-,ναι, άλ»-
» 3εϊς», τρέποντας εις τό, Βλ^ναί, αηδείς. Τοιαύτα '/άρ ές-ι τλν
γεϋσιν τά βϊενόιδτι , ώς και αυτός Γαλανός προίών (σελ. 56) θολώσει,
τους κύνας άνιίεϊς και βλίνώο'εις είναι λέγων.
ΣΕΛΙΔ. 25, στ. 20, Προς ά'ναντες τό ρ'εύμα τού ποταμού χω-
ρεϊν. ] Ο,ϊεν και Ανάδρομοι, έχ\γι3γιααν οι τοιούτοι ιγΆυες, ώς
οεσνμείωται έν τοις πρόσ^εν (σελ. 89)•
ΣΕΛΙΔ. α6, στ. 12, Λευκίσκους.] Οις έλέγομεν ανωτέρω (σελ 88-
89) περ'ι των ιδιωτικώς καλουμένων Γυλαριων , προσσν,μειωτέον ,
και ότι ενδέχεται τοΰνομα συγγενές είναι τοις Γυλίσκοις , -η Γυλλίσκοις•
« Γυλλίσκοι, ϊχ3ύες ποιοι» ^σίν Ησύχιος.—Στ. 1 5, Κα'ι τίιν γεύ-
σιν όξυτέραν.] Αντί τούτων ό Ρονσελέτος (παρά Γεσνήρ. Περί ένύσρ.
σίλ. 3ι) παραινεί γράγειν δύο μάνας ταύτας λέξεις, Και όξυ ρ υγ
ρότερα ν, πρώτον μέν ότι οΰκ εικός ψνισι τον ποτάμιον ίχ^ύν τού
' ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΙΏΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. ι85
θαλασσίου όξυτέραν εχειν την γεϋσιν, επει.Β'1 ότι και Δίφιλος (πάρα
τώ Α5ην σελ. 356) όξύρυγχόν φησι καλε'ισθαι τον ποτάμιον κες-ρέα.
Αλλά και τούτου ίο5ίντο;, περίερ'/ος ή οΊόρ5«σ«ς, έξον συντομώτερβν
γράφειν , Κα'ι όξυτέραν• επί γάρ ίχ5ύων ή όξύρυγχος κεφαλή
ούίέν άν ήττον και όξϊϊα λέγοιτο. Ε'.ικ.- μέντοι Γαληνός τους λευ-
κίσκους, ού προς τους θαλασσίους, αλλά προς τους όμογενεϊ: ποτά
μιους κεφάλους παραβαλλειν , ών οϋκ άϊΓ=£/0{ όξυτ.ραν εχειν τήν γεϋσιν, ■
ει και τήν αυτήν άλλως εκείνοι; έ'χουσι όυναμιν.
ΣΕ.ΛΙΔ. 9.7, στ. 5, Αίματος ές-ι γεννητική λεπτότερου κ. τ. λ.]
« Λάβρας παραπλήσιος ές-ι τήν κράσίν τω κεφάλω' αίματος γαρ και
» ούτος λεπτού γεννητικός και φλέγματος, πλην αΊά τό ήσύτερον τοϋ
» κεφάλου όνησΐ|ίώτερος» φησί Συρίων Ό Σή5/•.ς. — Στ. ι5, Κατά
τι) πρώτον εϊρηται γράμμα.] Γράμμα λέγει τό |3ι§λίον, οΊότι ς•οι-
χείοις αυτά Λήρουν, οί Αρχαίοι, Α λέγοντες και Β και Γ |3ι.6λιον ,
η ίήλον έκ των Ομηρικών ποιημάτων , ών έζάς-η Ραψωσία αφ ενός
των ίΐκοσιτεσσάρων ς-οιχείων επονομάζεται. Και ό Ιπποκράτης οε
οΰτως άρχεται της έπιγραφ'.μένης Περί ίητρού |3ιδλου' «Το μεν
» γράμμα ές•'ιν ίητρού προς-ασίη » , τουτές•ι, Τό ]3ι§λίον περί προ-α-
σία; ίατροϋ ές-ι.
ΣΕΛΙΔ. '28, στ. ι8, Γαρε'λαιον.] Εγράφ-το κακώς Παρε'λαιον.
Εγι ο"έ Γϊρε'λαιον μίγμα γάρου κα'ι ελαίου, κα5' όμοίαν σύν,ϊεσιν του
Οξέλαιον, όπερ ωσαύτως έν τή συνοδεία συντι5.'ντες λέγομεν Οξει-
ίόλαίον. Ο ίέ Γάρος « τό Γάρον (άμνοτέρως γάρ λέγετα•.),
των ταριχηρών ΐχ5ύων χυλός ές-ιν. Είκευάζετο ίέ ώς φησι ΙΙλίνιο; εξ
εντέρων και άλλων αποβλήτων έντ'.σ^ίο.ν άλσί κατεργ^σ^έντων και
σχείόν σαπέντων τό μέν πάλ,αι ιχθύος καλουμένου Γάρου , ο5εν
ίΐληχε και τοΰνομα, είτα ίέ κα'ι έξ ετέρων ΐχ5υών, κα'ι κατ έξαίρετον
τοϋ σκόμδρου, ου κα'ι τό γάρον πλείς-ου ίτ'ιμάτο. «Το γάρος ( φησιν
» Συμεών ό Σηθής) τέμνει τό φλέγμα κα'ι τους παχεϊ; χυμούς, προ-
» τρέπει τε μετρίως τήν ηαςίρα, έςω^ούμενον τά ν τη γας-ρ'ι περιτ-
» τώνατα' πλην &ψαν έμποιεϊ , κα'ι οΥι τους οΊ-^ώίεις όοοΌτά/ματι
» τούτο μιγνύειν. Χρώνται ίέ τούτω κα'ι προς τά έ'ξω,ίεν σηπε'ίονώ^η
» ελ/η». Διοσκορίίης ί• (Β, 54) φιο-'ιν, °τι *αι ν(,ί*άί *?ιί?ι κ<"
χυνοίήκτους ΐαται. Ιΐλείω περί του γάρου εϊ γε /Βούλει είί.ναι, διβνξει
σε Ό Στέφανος έν τώ ΙΙ.ίνακι τοϋ Ελληνικού Θησαυρού (σελ. 6ηο)'
?ν5α (σελ. 669) κα'ι χατεγώρισε την λίςιν Γάρελον, αντί του
Γαρέλαιον, εξ Ησυχίου λ,αβών. Αλλ' έν τώ τοϋ Λεξικογράφου τού
Μ 4
ι84 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΓΑΛΗΝΟ*
του , « Γαρελον , γάρος και ελαιον » ύποπτος έςιν ή τοδ ■πρώτου
» ονόματος συγκοπή. Παρ' ίριΐν νϋν ό Γάρος των ταριχηρών ϊχΆύων
την άλμην (χνδ. άρμη ν) σημαίνει, ην και Σαλαριούραν εκ τοΰ
των Ιταλών ΝαΙ,ιπιο];» (Γα/λ. 5ααηιιΐΓβ') οί τά/λότρια των οικείων
προαιρούμενοι καλούσι. Ο ίέ Γιλλιις (παρά τω Γ:σνήρ. σελ. 9^4)
και τα εν άλμϊ; ίχ^ϋίια Γάρους «κουσε καλούντων των νεωτέρων
Ελλήνων• και είίν άν ταύτα ά ό παρ' ίμίν ίΛωτ/,ς λαός Γαράτα
καλεί, υ προσμαρτυρε•. πω; και ί πζρ' Ητυχίω ήμαρτημένη γραψη ,
« ΪΧΑΛΗ , Η ΠΑΡΪΌΣ έβχενασμΐνος ίλ3ύς κ τ. λ. » , $ν ρετα-
ποι»τέον εις το, ΪΧβΤΑΛΜΗ , ΓΑΡΟΣ, έσκευασμενος ΊχΖύς.
ΣΕΛΙΔ. 00, στ. α, λριςος ο" εις ή&ονην και πε'ψιν. ] Τρέπε
θαρρών την προπαρατελευταίαν λί'ξιν εις τό έίωσΊόν ωσαύτως εϊ-
ρΐ)/εν εν τ ΐς πρόσΆεν (σελ. •αΰ), « Χειρ ους με'ν είσι και εις αύτίιν
» τί-,ν έοωσΐν , χείρους ίέ και κεψ^ηναι ». — Στ. 8 , Κωδίος. ] Η
μάλλον, Κωβιός, ώζ και παρ' γ,μϊν νϋν, οξυτόνως. Οίκωβιοί, ως
γνσιν Ικε'σιο; (παρά τω Α'θιιν. σελ. 3θ9), « Πολύχυλ'.ι , εύςομία.
» διαφέροντες , εύ:κχριτοι , ολι•νότροψοι , και κακόχυμοι. Διαψέ-
» ρουσι ο" εύςομία οί λευκότεροι των μελάνων. Η ό*έ των χλωρών
» κω§ιών σάρ!•, χαυνοτ^'ρα ές-Ί και αλίπεςέρα, κα'ι χυλόν έλάττονα
>> και λεπτότερον ένα^'άσι ( γρ. άριάσι )■ τροριμώτεροι . ό*ε είσι όΊά
» τό μέγ;5ος». Λε»/ει ο*ϊ και Δί?ιλος (παρά τω αύτ. σελ. 355),
« Οί (?ε κωβιοί άναλογοϋσι τί πέργ.η' ων οί μικροί και λευκοί απαλοί
» είσιν , «βρόμη, εΰχυλοι , εύπεπτοι οί σε χλωρ'ί (καλούνται ί<
» καυλίναι) ξ»ιροί είσι και άλιττείς». Συμεών ό*έ Ό Ση^ής, προσ-
τίΒησιν οτι, «Ο τοϋ κωδίου ζωμός κοιλίαν ύπ^/ει' όπτος ο"έ, άνευ
» αλός έσ5ιόμενος , ίάται δυσεντερίας , και λειεντερίας , κα'ι τάς τει-
» νζσμώοεις προθυμίας». £1510*8 τούτων οί μεν παραιγίαλοι, οί ό*έ
πετραϊοι , μαλακώτίροι τίίν σάρκα τών παραιγιάλων, ως ψησι Διο-
κλϊ;ς. Και ποταμίων <?έ κωβιών (Γαλλ. §οα]οη$) μνημονεύει Ό Δωρίων
(πάρα τω ΑΒην. σελ. 5ο{) )• Τους κωδιούς οί Τούρκοι Καί'ά μπα-
λούκ, τουτε'ς-ι πετραίους ίχθύας κατ' εξοχήν όνομάζουσι (ίο*.
Φορσκώλιον, Όα$οηρΙίοη. αηΐηιαί. ρα§. XIV).
ΣΕΛΙΔ. 3ι, στ. ι, Σμύραιναι.] Οίς έν τοϊς πρόσ5εν (σελ. 5ο)
ντημειωσάμζΖα περί τίς Ίμυραίνης προσσημειωτέον και τάσε" τάς έν
ΤουρόΊτανία (ίΌ-τι ό" αΰτ» η των παλαιών Ύαρτησσ'ος) της ίέ'ίΐρίας
Σμυρα νας ώσπερ και τους Τόγνρους , άπασών μεγίστας είναι φησιν Ό
Στράβων (σελ. ι45). 05εν και Ταρτ»σίας έπι^ετικώς έκάλου"
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. ι85
Ελληνες τά; μεγάλα; και δηριώδεις μυραίνα; , ων" ϊν .θανατώοε; τό
δήγμα. Ο γοΰν παρ Αριστοράνει (Βατρ. /\"]3) Αιακός ίπαπειλών
Διονύσω ταύτα φ-ησι"

Εχιδνά 5' έκατογκέ^αλο; , ϋ τά σπλάγχνα σου


Δ ιασπαράξει , πλ:υμόνων τ' άν^άψεται
Ταρτησία μάραινα" :

Οι; ο Κωμικό; ίίίλός εστί παρωίών κακοή5ω; τά ΰπό Σοφοκλέους 7τερϊ


Ηρακλέου; ρηΆέντα ( Τραχιν. ηη ι , 777~77^ )'

Ε/5ρά; έχίίνη; ιό; ώ; είαίνυτο ,


——————- και οΊώουνο;
Σπαραγμός αυτού πλευμόνων άν5ιόψ«το.

Στ. α, Κίχλαι.] Εν τοις προσημειω,^εϊσι (σελ. 92) ΐζήτονν τό


νεώτερων άνομα τϊ,ς κίχλη; τό παρ ίμϊν. Και ταύτην μέν ί'σω;
επαυσάμε,^α Κίχλαν όνομάζοντε; κατά του; παλαιού;• σκοπητέον
(Γε μήποτε έρ' έτερον ιχθύων εΐοΌ; μετηνε'γκαμεν τό τί; Κίχλη; όνομα.
Οί γούν Τούρκοι Κιχλαμπαλύκ ΚϊοΗΙ» ΙχιΙιιΙί. (ό έστι Κίχλη
ιχθύ;, η Κίχλη ^αλάττιο;) καλούσιν έτι και νύν την παρ' ήμϊν
βνομαζομε'νην Σκι ν αν, ώ; ρησιν ό Φορνκώλιο; ( ΰβίοηρίιοη.
αηϊιηαΐ. ραξ. XI 61 ρα§. 36). Ες-ί δε και αϋτη τοΰ τών Χειλώ-
νων γε'νου; (Ιλ1)1115 δάηα τού Λινναίου, Ι^ιιΐϊαη 8«η3 τού Λακε-
πε'ίου), ώσπερ και ό Κόσσυ^ιο; (Γ,»1>Γΐΐ8 πιβίΊΐΐΒ τού Λιν. Γι»1>Γβ
Ιϊ1€γ1ο τού Λακεπ.) κα'ι ή Κίχ)η ( Ι.αΙηιι* Ιιιπίιιβ τού Λιν. Ιι3ΐ>Γ6
Ιουτά τού Αακεπ. ). Εϊκό; ούν τού; ;.έν Τούρκου; παρ* ημών λαβείν
το τη; Κίχλη; όνομα, ίμά; ό*έ τό τη; Σκιαίνη; η Σκινίίο;, κατά
τόν Γαλ»νόν (ϊο\ κατωτέρ. σελ. 33), δ Σκιαίε'ως, κατά τόν Ξενο-
κράτην (τμ. β χα'ι λγ ) όνομα, μεταποιήσαντα; ει; τό Σκίνα, προσ-
οικίίώσαι τω Ι.,ιΙιπι* $εΐη& τού Λινναίου, κάκείνου παρ' Ελλήνων
ιϊλη&ότο; τήν προσηγορίαν, δια την προς τίιν Σκίαιναν συγγένεια*
τού ϊχ3ύο;. Πολλά γάρ τών έν τη Σκιαίνη (δοίθεη») τεταγμένων
ΰπό τού Λινναίου ε'ίδη , Ό Λαζεπέοη; ΰπό τό τού Χείλωνο; (Ιί3ΐ)Πΐδ)
«τα?εν (Ιδ. Νουν. ΌϊαϊοηηαΪΓ. ά'ϊιΪ5ΐοΪΓ ηαίιΐΓ. Τοητ. XII ,
ρα§. 4ιι ) Στ. 3, Ψητται.] Και Ψησσαι. Ες-ι τό ήμαρτημε'νως
ηραψόμενον Ψισίον τών Βυζαντινών συγγραφέων. « Ψίσιον (»ησί
» Συμεών ό Ση3ης ) τών εύχύμων ές-ί και εύπεπτων ϊχ3ύων• και δια.
» τούτο προτρε'πουσι την αυτού χρήσιν επί τε τών άνακομιζομενων
1 86 ΣΗΜΕΙΠΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΓΑΛΗΝΟΥ
» και αμυδρας τροφής όεομένων » , Ανακομιξομένους λέγων τους έκ
νόσου αναλαμβανομένους ( εοηναΐβδοβηΐ»). Τοις ϊν τοις πρόσ5εν
( σελ. 47 > "8 ζ:<' 9° ) σημειω,ϊεϊσι πίρΐ τής ψήττ>;ς , προσστιμειωτέον,
οτι ή ψτ,ττα έν τώ τών Πλευρονηκτών γε'νϊί κατατέτακται ύπό τοϋ
Λινναίου , Πλευνονήκτ»ς ς-ρου5ός (Ρίρυΐ'οηβοΐβδ ρί»55βΐ") κ),»]-
βεϊσα• έν ω και έτερος ίχβύς παραπλήσιος τ9> ψίττ*: Πλευρ ονήκτνις
θιιλώο'ης (ΡΙρυΓΟΐιβοΚ'8 ρβρϊΐΐοβιΐί ) ονομασθείς, όν ύπό τών
νϋν Ελλήνων Πίσι καλεϊσθαί φησιν Ό φορσκώλιος (ΏαοηρΙιοη.
αηιηιαί. ραξ. XV). Εοικε ο*έ και τούτο το Πίσι παρά τό Ψίσι
(τουτέςν- Ψισσίον) γεγονέναι. — Στ. ι 4 , Καρκινάίας... ζωύφια
ο" ες•' ταϋτα πάνυ σμικροϊς καρκίνοις έοικότα.] Διό και Καρκίνια
αυτά καλεί Αρις-οτέλης (ϊαε άνωτέρ. σελ. ι 47)• Οππιανίις οέ (λλιευτ.
Α, 3'2θ) και Αιλιανός (Περί ζ. ίίιότ. Ζ, 3 1 ), ώσπερ και ό Γαλανός,
Καρκιναίας όνο^άζουσι.
ΣΕΛΙΔ. 32, στ. ΐϋ, Νάρ.] Τώ Ρ'ωμαϊκώ ονόματι (ΝαΓ) Νάρ
καλεί τον ποταμ'ον και Στράίων' έτεροι 3'ί Μάρνον αυτόν ώνόμα-
σαν (ί'ό\ Στέρ. Ιίυζάντ. λες. Νάρνα). Εςι ό" ό παρά τοις νυν ίταλοϊς
Νΐ'ΓΗ 5/,λυκώς καλούμενος.
ΣΕΛΙΔ. 35, στ. ι5,. Ρόμβος.] Οις έν τοις πρόσθεν (σελ. 50-91)
εΐρή'/αμεν περί τών δυνάμεων τοϋ ρόμβου , τοϋ παρ' ίμϊν καλουμένου
Συακίου, προσπαρατιθέσθω και ά 5Ρ»οί Συμεών ό Στ,5τ,ς, «Συάκιον
» οϋ κακόχυμόν έςι, και μαί,ιςα όταν πεφΒγ' τρέφει γάρ ΐκχνώς.
» ίΐ'^ελςϊ ο?ί μάλ<ς-α τους τήν κράσιν θερμούς" και εοικεν ή τούτου
» σαρξ τι; τών άλεκτορίίων. Ούτε γάρ των πάνυ σκληρότατων έ—»ν ,
» ούτε τών χαύνοιν , άλλα συμμετρίας μετέχει και ήίύτνιτος' και οΊά
» τούτο αυναμι.ν τώ σώματι περιποιείται , και κιμά άπογεννά εγγύς
» τοϋ συμμέτρου». Επιθι και τόν Γεσνί-,ρον (Περί ένύίρ. σελ. 79')
περί τού Συακίου. — Στ. 20, Ιιί μιί τι άρα τω τις Ψιίττΐς ονόματι
και κατά τών Εουγλώττων έ/ρήσατο. ] Διά τό είναι όΉλαό») παρα
πλήσια" τών πλατεών γάρ αμφω , ζαβά και ανωτέρω (τμ. /3, σελ. 4")
γραπτέον είναι παρά τώ Ξενοζράτει εϊκαζον , « ΣυνόόΌντες" και οί
» πλατεϊς, ώς βούγλωσσοι, ψί,ΐται, ρόμίοι». Ούτως ίε και ό Δωοίων
(παρ' Αθ»ν. σελ. 35ο)1 «Τών ίέ πλατεών |3ούγλωττον, ψζ-,τταν,
» ε',χαρ ν, όν καλούσι και κόριν». Ε71 <?έ και ό εσχαρος, ώς γοϋν
εικάζει ό ΡονάΥ/έτος (παρά τώ Γεσνκρ. Περί ένύαρ. σελ. 7^5), |3ου-
γλώττου ειόΌς τό καλούμενον υπό τύν Μασσαλιωτών Ρβ§0Η56.
ΣΕΛΙΔ. "5, στ. 2, Κόκκυγες.] Εσκμειωσάμ/ίν έν τοις πρόσθε,ν.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΤΔΓΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 187
(σελ. η ι ) Φιλομήλας ύπό τών νεωτέρων Ελλήνων καλεΐσ-^αι τους
παρά τοις άογαίοις Κόκκυγας, παραθεμένος και τό τοϋ σχολια-
σαντος τόν Οππιανόν ψευοές 'ετυμον. Ακριβές•ερον αε νϋν έπις~/ϊσας τω
όνόριατι, εικάζω τους Φιλομήλαν καλέσαντας τόν Κόκκυγα, συγ-
χέαι τόν ίχΑν τούτον τί/ Χελιδόνι (ιό*, άνωτε'ρ. σελ. 68 )" ταύτΐ]ν
γάρ εικός Φιλοριιίλαν ύπό τίνων ώνομάσθαι άπ'ο τίς μυθϊυομενης
Φιλοριήλας, τίς Πανόιωνος 3υγατρός, τίς μεταμορψωθίίσης ε'ις'το
ορνεον τήν χύιδόνα ('ίό\ Απολλοίώρ. Ειβλιο^ήκ. Γ, 1 4 § 8 ) . Τΐί
ό*ί συγχύσεως αίτιον ή Όμοιότης' Σπέυσιππος γάρ (παρά τω Α5»ν.
σελ. 324) έμψερΫι φν,σιν είναι κόκκυγα, χελιδόνα, τρίγλαν. Διο και
οί κατοικοϋντες τί)ν Ελλήνων αποικον Αγά3"/)ν (Α§(1β) τόν ΐ/5ύν
κόκκυγα ΙΙοηάεΙΙε καλούσιν , ούχ ως ίγιίσαντό τίνες άπ'ο τις τού
σχήματος ς-ρογγυλότ»τος (ιοηοΐβ), άλλ' ώς όρ3ώς ύπέλαβεν ο Γεσ-
ν/,ρος (Περί ένύόρ. σελ. 565) κατ' άλλοίωσιν τοϋ τις χελιίόνος
(ΙΐίΓοηάβΙΙβ ) όνόριατος, συγχέαντες κάκεΐνοι, ώσπερ οί παρ' ίρϊν ,
τους ιγβνας. Περί ίέ τίς δυνάμεως τϋς Φιλορ;«λΐ5ς λέγει Συμεών ο
Σί)£>)ς, ότι «Τών σκλ»ροσάοκων ίχ3ύων έςϊκα'ι δυσπέπτων και αυσκα-
» τεργάς-ων περιττωριατικλν γάρ έχει τίιν σάρκα" πε^θεϊσα ίε ίκα-
» νώς τρέψει». — Στ. 5, Κύνες.] Εν τοις πρόαθεν (σελ. •}ι) ση~
μιιωθείσι περί τών κυνών, ί γαλεών, ων ήσαν και οι σκύρινοι, υ
τά σκύλια , είκαζαν έκ τούτων σ« τών σκυλιών, και τά παρ τιμϊν
σκυλόψαρα ώνοριάσ3αι. Ο ίέ Σοννίνιος ( ΡΌ^αξ. 671 (τΓβΰβ ,
ΤθΙΠ. II, ρα§. 212) Σκυλόψαρον παρ'1 ίμϊν νϋν λέγεσ^αί γησι
των γαλεών τόν καλούρενον Ας-ερίαν ( τόν τοϋ Λινναίου 8(^ιια1ι15
βίβΐίαπδ), όσπερ ές-ίν Ό αυτός τώ παρ' Αρι-οτέλει καλουρένω Ποι
κίλω (ίο*, άνωτε'ρ, σελ. 70 καί^Ο, και Σνεϊόερ. Συνωνυρι. ΐχ3. Αρτεδ.
σελ. ΐ54)• Περί ό*έ ίς 'ε'φην (σελ. ηι ) Γαλίίς τίς παρ' ιίρ.ϊν καλου-
^έν«ς Γαλίας, ταύτην ό φορσκώλιος {ΌβίοήρΙ. αηίιιιαί.ρ. XIV)
τόν τίς Μεσογείου θαλάσσιος γάίον (Οβάαπι πιβάίΐβΓΓΕί-
ηεαηι) είναι λέγει , ω ΰποτάττει (ΙΙϊά. βΐ ραξ. ιΊ>) και έτερον
ϊχ3ύν, καλούρενον νϋν, ώς 5>ϊ!σι, Σαλαρίαν, 2 Σαλιακούά*αν, ον
άρι^οισβίίτεϊ ει τε τοϋ γένους τών Γάδων, είτε τοϋ τών Βλεννών, νομι-
ς-έον είναι. Αλλ' αυτό ριοι ό"οκεϊ τοΰνομα άποχρώντως μαρτυρεϊν ,
οτι ο Σαλιακούία, υι Σαλαρία (γρ. Σαλιαρία), τοϋ τών Βλεν
νών γένους ές-ί. Τοΰτο μεν γάρ έςι παρά τλν βλένναν, ο εςι μύξαν ,
εκείνο ά*έ παρά τό, σίαλον, ό μεταθέσει ςοιγειων σάλιον ή κα,θ' '
ήμ.οίς ψων'η λέγει. Προσμαρτυρεϊ δε τούτοις και Ό Ησύχιος, « Ί,ιαλϊς ?
ι88 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΓΑΛΗΝΟΥ
» βΐέννος' Αχαιοί». — Λαραί.] Εκ τϊ,ς τοϋ Ρονίελέτου (πάρα τω
Γεσνήρ. Περί ίνύ'Ίρ. σόλ. 45) άναμφγιρίςον οΊορ3ώσεως άν5υπε'βαλον
ώίέ τε και. έν τί; έξ/.ς σελίαΊ τω των Αιτιών τό τών Λαριών όνομα*
ούίέ γάρ εικός 5* τόν Φιλότ•ριον , έν τοϊς ρ,αλακοσάρκοις ΐχ^υσιν
ανωτέρω (σελ. 3ι) τάξαντα τάς άμίν: , χΖ$ι; πάλν τοις" σκληρο-
σάρκοις έν^άίε συγκαταλ/γειν αύτάς. Και όποϊός τις ϊχ-^ύς ές-ιν ή τί
παρά τοις άρχαίοις και ή παρ' ιψίν νϋν καλούμενη Λαμία, ειριοταϊ
έν τοις πρόσ3εν (σελ. ->3)• οί ίέ νϋν Σικελοί, ως ρήσιν ό Ρονίε-
λε'τος (παρά τω Γισνίρ. Περί ένύίρ. σελ. 9^7) **« τ°ν *"*»Τϊ'ρο)
(σελ. 4*5 ) μνημονευθέντα βάτραχον , τώ τής Λαμίας ονόματι κα-
λοϋσι. — Στ. 6, Κα'ι αετοί.] Προσε'^κα τω κειμένω τάς συ ο ταύτας
λέξεις , άς γραψίων αβλεψία έξερρ'υηκέναι , σ\)λώσει τα κατωτέρω
(σελ. 36) λεχ5»)σόμενα τώ Γαληνώ περί τίς τοΰ Φιλότιμου ταύτης
ρήσεως. Τοϋ τών χονίρωσων , ί σελαχωοων γένους ές-ίν ό 5αλάσσ<ος
άετος, ούτως κλιθείς τοις Ελλϊίσι -V ύπεροχήν τίνα ίίε'ας -χαί ρώμης
παραπλνισίαν τη τοϋ έν τοις όρνέοις άετοϋ, ώσπερ και τοις Γάλλοις
Γ3Ϊ6 3ΐ§1ε, ϊ §1θΠβιι$ε, Αά τί> άβρόν τις νήξεοις και της λοιπής
τοΰ ζώου -ροράς. Ετεροι ο"έ έναντίοις όνόριασιν ού καλοϊς ωνομασαν
τον ΙχΆ'χιν , οί μέν Φρύνον ^αΐάνσιον ( ΓΟδρο ) , οί αε Νυκτερίαα
(ρϊρϊδίΓβΗο άίΠ13Γβ), και άλλοι άλλως. Περί ων οϋκ α)1ότριον της
έμϋς προθέσεως αίΐλώσαι τοις Ελλησιν ά φησιν ό έν τοϊς Γα/λικοϊς
έχ3•υολό•νοις επισημότατος Λακεπέ-ίϊ-ς• Ο'είΙ ρπηοϊρβίεηαεηΐ 811Γ
Ιεβ εόΐΒδ (1β 1β Οι•έοβ , ά3ΐΐδ οβδ ρ3^δ ίανοπδόβ ρ3Γ 1» ΝαΐυΓβ,
οιι ιιπβ ΗβαΓβυδβ Ηΐΐ3§ϊη3ΐϊοη ηβ ταρρΓΟοΙιοΐΐ Ιεβ έΐτβδ ψιβ
ρουτ Ιβδ βπΛεΙΙΐΓ , ου Ιεβ 3πο1>Ηγ Γιιη ρ3Γ Γ;ιιιΐι•β , ςαβ Ια ταίβ
όΐοηΐ ηοιίδ ΐΓβϊΐοηδ 3 βΊέ όϋδΐίηβυεε ρ»Γ 1β ηοτη ά'αΐβίβ ;
«13Γ8 δΠΓ (ΓαίΙΐΓβδ 1•ϊν3§β8, (Ιβδ ρέθ1ΐ611Γ5 §1085ίβΓ8, <1οηΙ 1β8
οοηοβρίϊοηδ ιηοίιΐδ ροόΐΐςιιβδ η'εηΓβηΙοϊεηΙ ρβδ <3εδ ίπιβ^βδ
ααβϊϊ ηοΒΙβδ ηί βυβδί §Γ3οΪ6υ56δ, η'οηΐ ναε οίβηδ οεΙΙε ΙβΙβ
ρΐυβ ανηποεβ, ει όίβηδ οβδ γβιιχ ρΐιιβ δβίΐίβηδ, ^αβ Ιβδ γεαχ βΐ
Ια Ιεΐβ ά'αιι 3ηίπΐ3ΐ <3β'§ούΐ»ηΙ, ηαβ 1β ροΓίΓαΐΐ (Ια ΟΓαρβιιί ,
βΐ ίΐδ Γοη ηοηιπιβδ ΟΓαραιιΛ άβ τηβΓ (ί,αοβ'ρβάβ, ΗϊζΙοϊγ.
ηαίιΐΓβΙ. άβί ροΐ$5. _ Τοηι. Ι, φα%. 364, &&• •799)• — Ζύν0""
ναι.~\ Επι5ι τά έν τοις πρόσΖιν (σελ. 109) σνιρειωθέντα περί τών
Ζυγαινών. — Στ. ΐ3 , Γαλαξίαν. ] Τον ριέν έν οΰρανω Γαλαξιαν
κύκλον, οϋκ ε-ιν ός-ις οϋκ οΤίεν ες-ι κα'ι Γαλαξίας λί^ος, ούτω
καλούν.•νος παρά τώ Διοσκορίίν; (Ε, 1 52). Ο ίέ Πρόκλος (Χρ>!
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 189
ς-ομαθ. σελ. 348 έκά\ Συλβουργ.), και Απόλλωνος έπωνομασμένου
Γαλαξίου μνημονεύει, ούχ ομολογουμένως μέντοι τής παρά τούτω
γρχφϊ,ς, είτε χοί) τρέπειν εις το Λοξίου, ε?τ' εις το Χαλά ζ ου.
Εΰρηται και 5»λυκώς παρ' Ησυχίω, « Γαλαςία , έορτί] έν ή* έ^ουσι
» γαλαξίαν* •Γ« Λ πολτός κρίθινος έν γάλακτι». Ιχθύν ο*έ Γαλαςϊαν
χαλούμενον, πλην έν μόνω τώοε τού Γαληνού τώ χωρίω, π»ρ' ούίεν'ι
μνημονευόμενον έυρήσε'ς. 0 αυτός είναι νομίζεται σήμερον και ή τοις
μέν ϊταλοΐς καλούμενη Ι^πιρΓεάα , τοις ίέ Γάλλοις Ι^Γηρνοϊβ , τού
των Γαλεών ί Γάλων (από θηλυκής ευθείας τής Γαλέη η Γαλή) γένους.
Πεταλίσ"αν ταύτην ονομάζει ή χαθ' ημάς φωνή' και εικός τ/,ς αυτής
τυχεϊν κλάσεως, η και τό ός/οακόίερμον την Λεπάία καλούμεν , &ά τό
προσκολλάσΟαι και τον Γαλαξίαν ταϊς πίτρχις, ώνπερ τήν λε,τάία, ούτως
έσχυροΊς προσφύοντα τά χ=ίλη , ώς μυζώντος παρέχειν εμφ/σιν. Διό
χαί οι νεώτεροι ιχθυολόγοι, γ:'νος ϊίιον ΙΙετρομύζωνας συνθ-'ντες
ΰπό τούτω κατέταξαν αυτόν, ΡζίΓΟπι^ζοη ί,αηψϋίΓα καλέσαντες.
Είσί ό" οί και αυτό τό ί,απιρβίΓβ (τοϋ παρακμάζοντος Λ/τινισμού
όνομα) τον μυζώντα, η λείχοντα, τήν πε'τρ/ν, πιθανώς ηγούνται,
παρά τό Ι^ιιιιΐχι όηλονότι κα'ι τό Ρ<3ΙΓ&. — Εκ τού τ'.<ν Γαλεών ές-ι
γένους.] Ει ό Γαλαξίας ές-ίν όντως ή Γαλλι-ί λεγομένη Γ,αίΙΐρΓοΐβ,
εϊκό; ήπατήσθαι τόν Γαληνόν , λέγοντα τού τών Γαλεών γένους
αυτόν είναι, ώς έσημειώσατο Ό Γεσνήρος ( Περί ένύορ. σελ. 107 και
267 ), πλην ε'ι μη φησ'ι τό Γαλεών άπ' ευθείας θηλυκής, τής Γαλέη ,
και οϋκ άπ' αρσενικής, τής Γάλε ός, έσχημάτισεν. Αλλ ούίέ ταύτην
τήν έκίοχήν συγχωρεί τά επόμενα" « Οί ό" άλλοι γαλέοι».
ΣΕΛΙΔ. 56, στ. 5, Φάλαιναι, κα'ι, Δέλφινες, κα'ι ΨΩΚΑΙ.] Εϊη-
μεΐ'οσάμεθ* μέν έν τοις πρόσθεν (σελ. ι ο8) /ραπτέον είναι ΦΩΚΑΙΝΑΙ-
ή γάρ Φώκη τών άμριβίων εστίν. Ενταύθα οέ και τά Λριστοτέλει περί
τν,ς Φωκαίνης ίίρημένα παραθετε'ον, ίνα μάλλον κατάόηλον γένηται
τό πιθανόν τής τών ονομάτων συγχύσεως. Λέ/ει ο1 εκείνος 'ν Περί £.
ίστορ. ς, 1 1 ), «Τίκτει ό*έ ό μέν ίελ^ίς τά μέν πολλά έν, ενίοτε
» ίέ κα'ι όυο" ή ίί φάλαινα, η ίύο τά πλείστα και πλεονάκις, η
» έν. Ομοίως ίέ τώ ίελρϊνι και ή φΩκΑΙΝΑ' κα'ι γάρ έστιν όμοιον
» Λλ^ινι μικρώ. Γίγνεται ό"έ ΐν τώ Πόντω. Διαφέρει ο*ε ρώκαινα ίελ-
» φίνος- ί'στι γάρ τό μέγεθος έλαττον, εύρύτερον ό*έ έκ τού νώτου,
Λ και τό γρωμΛ έχει κυανούν' πολλοί ίέ αελρίνων τι γένος ειναί ρασι
» τίιν $>ώκαιναν ». Και πάλιν ό αυτός ( Πέριξ, ίστορ. Η, ΐ5 ), Εξω
}> γάρ ΦΛΚ.ΑΙΝΗΣ και ίελρινος ούό*έν [θηρίον] έστιν έν τώ Πόντω».
ιρο ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΓΑΛΗΝΟΥ
Εν5α σημείωσαι , ότι συνάπτει τήν ρώκαιναν τω δελφίνι κα'ι Όμοίαν
ιίναί'ρΜσιν αύτίι, ωσπερ και εστί" και όμως εν τισι τών αντιγράφων
φέρεται κακή γραρλ, ΦίΙΚΗ" ού ρ»ιν άλλα και εν τ») δευτέρα ρ-ήσιι
τινά μεν των άντί'/ράφων έχει κακώς ΦΑΛΑ1ΝΗΣ" Πλίνιο; δε , Πλού
ταρχος και Αιλιανός οιϊλοί είσιν έντυχόντες άντιγράφοις φέρουσι
ΦΩΚΗΣ (ίο*, τάς σψ. τοϋ Σνεϊίε'ρ. εις το Αϊλιαν. Περί £. ίοΊότ. θ7
59 )> Τ/,ν Φώκαιναν νύν, ώ; ε^»;ν, Γουρούνα ψ άρον καλούμεν' άλλα
και τόν ίελ^ϊνα είσίν οι τω αύτω καλούσιν ονόματι ( ΑεςΊχ. Σομαυε'ρ.
λέξ. Γουρ ουνόψαρ ον, και Δε'λ^ινας ) α"ιά τίιν τού ζώου "ομοιότητα
τι και συγγε'νειαν, ωσπερ και πολλαχοϋ τίς Γαλλίας ό τε ο°ελρίς ( ό τον
Λινναίουϋο1ρ1ιίηυ5(1εΙρ1ιί5),/.αΊ)ί φώκαινα (Οοΐρΐιϊηαδ ρΐιοοίεηίΐ),
τω κοινω τού ΜϊΓ80αίη καλούνται ονόματι. — Στ. 8, Ταριχευ3ε'ντες
ί'άμείνους γίνονται. Των ί' έλαττόνων κ. τ. λ ] Εξ ΕΑ ί τε στίξι;
και ή τοϋ δευτέρου συνδέσμου προσθήκη , ΑΤ άσυν.'τως γραρομε'νου ,
Ταοι/ευ3ε'ντες ί' άμείνους γίνονται τών έλαττόνων (ίο*.
Γεσνήρ. Περί ένύο*ρ. σελ. 1 1 64). — Στ. 25 Λα/χίας.] Ες ΕΔ, ΑΤ,
Αμίας,ώσπερ κα'ι το ανωτέρω (σελ. ι88) Λαμίαι, ΑΤ, Αμίαι.
ΣΕΛΙΔ. 3•] , στ. 20, Χ«μια.] ΐράφε, Χημΐα, παροςυτόνως. Εστί
ίέ ύττοκορΓστί'/.όν (ούπω καταχωρισΰ'έν εν τοις Λεξικοΐς) τίς Χιίμυς.
Ειεν ά*' αν Ίσως τα Χ>ιμία ταύτα ταϊς υπό Ξενοκράτους μνημονευΆείσαις
(τα, μγ ) στρόγγύλαις χύμαις. — Στ. 21 , Σράναυλοι.] Αττικώς, αντί τού
Σπόνδυλοι. Υπό τού Πλινίου νϋν μεν (ΡΙϊη. ΙίΙ'. XXXII, οαρ. 6
και 1 1 ) ως οστρακόδερμων μέρη , συνώνυμοι τοις τραχιίλοις , νϋν ο*έ
( Ιά. ΪΜά. οαρ. 1 1 ) , ώς οστρακόδερμα ιδίως ούτως καλούμενα ,
ονομάζονται οί σρόναυλοι , ωσπερ εϋρηται και καρά τω Μαχοο&'ω
βΛίιιοβ, 0511Ό35.... ρε1οι•ΐ(1»8, &τ)Ιιοηά}Ιο5 (ΜαοΓοΰ. ίαίιίΓηαί.
10>. II , οαρ. 9 ), και παρ' έτε'ροις. Και ό Ησύχιος δε συγχε'ειν εοικε
τά ονόματα λέγων , « Σ^όνο^υλος , τράχηλος » , και πάλιν « Τραχήλους ,
» τάς πορφύρας" ί'νιοι τους σπονίύλους τών κογχυλίων ». Ο δε Σαλ-
μάσιος ο'ίεται τους αρχαίου; τώ τοϋ Σφονδύλου ονόματι, ωσπερ και
τω τού τραχήλου , μέρος οστρακόδερμου , και όύκ όστροφιόδερμον
Ίδιως ούτως λεγόμενον απλούν" συγχε'αι ο*έ ταύτα τους Ρωμαίους, οίς
εικός άκολου5ζ;σαντα και τόν Γαλιινόν, τους σ^ονίύλους ώ; ίίιογενές
όστρακίίιρμον όνομάσαι($αΙηια$. Ρίϊιιϊαη. αχβΓΟΪίιιί.ραξ. 792)•
Κα'ι τού μεν τους Ρωμαίους, προς οέκα'ι αυτούς τους κατά ττ,ν παρακμών
Τ'.ς Ελλάίος βιώσαντας Ελληνας, περί πλείστα τών Ελληνικών ονο
μάτων «πατ/,σθαι , ούκ ολίγα τις άν εχοι παρασχε'σθ'αι μαρτύρια" το
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 19 1
σε τον Γαλίίνον, ίατρόν και φυσιολόγον των κα5' εαυτόν αοισ'ον ,
ουκ οντι ζώω προσάψαι όνομα, ούίεις αν με λίγων πείσειε. Λέγεται
τοίνυν έρευνίσαι, εΐ που τίς Ελλάίος σώζεται τ'ο τοΰ σπονδύλου
ονορα, ί γοϋν, ει άλ^θέ; έστιν ό ρασιν οί νεώτεροι κογχυλιολόγοι,
τους σπονδύλους όωοιοτάτους οντάς και τά έκτος και τά ίντός τοις
. οστρίοις , Γαίαρόποία υπό των νεωτέρων Ελλήνων καλε'ισθαι
οιά τίνα προς τ/ιν όπλί,ν τοϋ όνου έμγ-'ρειαν (ΐί. Γεσνίο. Περί
έννίρ. σ:λ. 761 , 77°)• Ί" 7"Ρ Γαό*αρ οποία εΐεν άν μάλλον, ώς
έν τοις προσ^εν (σελ. ΐ4^) εΐκά^ομεν, ταύτα τοϊ; παρά τύ Α&ηναίω
άγρίοις οστρέοις. Είτ'ι ο" οι και Σπονδύλους εϊοΫ,σΆχι χιη'ο Ρωμαίων
τας καλούμενα; τοις Ελλικτι θαλασσίους Βαλάνους ένίμισχν ( ΐί.
Βελλών. Περί ίνύίρ. σελ. 396).
ΣΕΛΙΔ. 39, στ. ι4ι Αστακοί και Πάγουροι και Καρκίνοι τε και
Κάραίοι και Καρίοες και Καρμαρίίες. ] Τούτων , και απλώς τών
μαλακοστράκων, οΰ&μίαν έποιήσστο μνείαν ό Ξενοκράτης, χαίπερ
περί τών Ι-.ύ'ίρων τών εις βρώσιν χρησίμων άνθρώποις απάντων
λέγειν προθέμενος' όθεν δ^'ι.ον ότι ούχ Ολόκλ»ρον εις ίράς ά^ίκετο
τό Ξενοκοάτους σύγγραμμα. Τών αστακών , τών παγούρων και τών
κχρίδων εσωτεν άπαοάλλακτα τά ονόματα Λ συνήθεια. Τόν άστακόν
<ίε , και Λιξούίαν και Λιχούίαν, ό Β;λλώνιος άκοϋσαι λέγει τών
Κωνσταντινουπολιτών καλούντων. Διαφέρει ίέ τοϋ αστακού ( Γαλλ.
• Ιιοηιαηΐ, ϋ βΟΓβνϊδδε <1β ηκτ) ό κάραβος (1αη§ου5ΐ6 ), ον και
Γραψαΐον £ιπ' βνίων καλεϊσθαί ρ>;σιν ό Αθηναίος (σελ. ιο(5), τω
τραχύ ε/ειν το ■περν/.είμιν^ν οστρακον, λειοστράκων εκείνων όντων.
Καμμαρίίες σ"έ , ας Καμμάρους, άρσενικώς , Επίχαρμος και Σώφρων
(παρά τώ Αθ>]ν. σελ. Το6 κα'ι 3ο6) καλοϋσι, κζί έτεροι, Γραϋς,
αί παρ' ήμϊν είσι Καραδίίες, αρχαίου και τούτου οντος τοϋ ονό
ματος. « Κ,αοα&'σες , γράες , Μ-θυμναΐοι » ρησίν Ησύχιος. Τών ίέ
καρκίνων οΊπλοϋν ϊγομιν όνομα, τους Καβούρους, και τους Τσα
γανούς. Κα'ι τούτο αέν ίσως παρά το Στεγανός, {μεταθέσει τών
άο/ιχών σνιιψώνων και τοοπή τοϋ ^ων^ίντος , κατά το Εχΐνος,
Αχινός), τοϋ κοινού πάσι τοις όττραχοσε'.μοις επιθέτου οίκειω-
θέντος τοις καρκίνοις. Τόν ό*έ Κάδο υ ρ ο ν , έπείοΒτ,ν άν Ε^σταθι'ω
( Οίυτσ. ά, σ;λ. 1Λ89 ) παραγΒοράν είναι τοΰ Καμμάρου
ύπονοοϋντι, ει μή μ1 έκώλυεν Ησύχιος. Λέγει γάρ ουτος' «Καδειροι,
» καοζΐνοί. Πάνυ όε τιυώνται ούτοι έν Λ-ήμνω, ώς θεοί' λέγονται
» ίέ ίιναι ϊίψχϊςΟΜ παΐοες». Κα'ι ότι μέν ού περί τών θαλάσσιων
192 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΓΑΛΗΝΟΥ
καρκίνων Ό λόγος ενιαίε Ησυχίω, άλλα περί των έν Λήμνω και Σάμο»
Θράκη τιμωμένων τίσσάρων δαιμόνων , ών και τά ονόματα εΰρηται
παρά τω σχολιας•η τοϋ Απολλώνιου (Αργοναυτικ. ά, 9'7^' παντ'
που ίήλον έχει ίέ α'ινιγμχτώδες τούτο, ότι και Καρκίνους όνομά-
ζεσθαι λέγει τους Κάβειρους , μτ,δεν'ος έτερου μνημονεύσαντος τον
ονόματος τούτου. «Κάβειροι (ρησ'ι Φώτιος), σαίμονες ΕΚ ΛΗΜΝΟΥ,
» Αά το τόλμημα των γυναικών ΜΕΤΕΝΕΧΘΕΝΤΕΣ. Είσί όε ήτοι
» Ηραις-οι, η Τιτάνες»- ένθα γραπτέον ΕΝ ΛΗΜΝΩ, και άναπλη-
ρωτίον ίσως το παραλεια>3έν ούτως, ΜΕΤΕΝΕΧΘΕΝΤΕΣ ΑΠΟ ΦΡΥ-
II ΑΣ, ΰπαγορεύοντος τοϋτο τοϋ ανωτέρω μνημονευθέντος σχολιας/ού'
« Κάβειροι ίέ οοκούσι προσηγορεύσθαι άπό Καβείρων τών κατά
» ΦΡΥΠΑΝ ορών επ;ί εντεύθεν ΜΕΤΗΝΕΧΘΗΣΑΝ ». Αλλ' έπ-
ανίωμεν επί τον Ησύχιον. Καρκίνους ώνομάσθαι του; Λημνίους οαί-
μονας ύπειληφε'- τις των εν τ>) Ησυχίου έκίόσει κριτικών, παρά το ,
Κάρα κινεΐν, (ωσπερ έτυμολογούσι Γραμματικών παϊίες και τόν
θαλάσσιον καρκϊνον)• οί γάρ ιερείς των Καβείρων, ωσπερ και οί τής
Ρέας, οί καλ ύμενοι Κορύβαντες, εσειον τάς κεψα'/άς βακχεύοντες.
Εικός δε αυτούς και Κάβειρους όμωνύμως τοις θεοίς ώνομάσθαι , κα9ά
κα'ι Βάκχος έκαλ;ϊτο ό ιερεύς τοϋ Βάκχου. Και ταύτα μέν πιθανά
μάλλον η άληθη• αληθές ί' άν ε'ίη τούτο , έπειόη ούοΥις αντιλέγει τώ
Ησυχίω, ότι οί Κάβειροι δαίμονες, και Καρκίνοι ώνομάζοντο. Εικός ουν
τών κωμικών, η τών άλλως ευφυών τίνα, παίξαντα, και επί τους θαλασ
σίους καρκίνους μετενεγκεΐν τί)ν όμωνυμίαν , ώσπερ κα'ι άπό τοϋ Αίώ-
νιίος, έτερου δαίμονος, Α,δωνιν έπωνόμασαν τόν καλούμενον Εξώ-
κοιτον ίχθύν, όν Ό Βελλώνιος (σελ. 222) Γλίνον ΰπό τών Κωνταντι-
νουπολιτών όνομάζεσθαί γησι. Τούτους ουν τους θαλασσίους Κάβειρους
παραπαίουσα,ή συνήίεια, εϊς τους Καβούρους μετέπλασεν. Είσί οέ κα'ι
Καρκίνων έτερον γένος Μαία ι (Γαλλ. Αιαί§ηβ65 άβ ηιβΓ), ας ήμεΐς
νΰν Καβουρομάνας ονομά£ομεν, τόν νουν τηρήσαντες τού αρχαίου
ονόματος" Καρκινομαϊαν γαρ άν εΐποις, βου\όμενος έςελληνίσαι τίιν
Καβουρομάναν. Ωρα δι και τάς δυνάμεις των μαλακος~ράκων τούτων έκ-
βέσθαι. Ιπποκράτης μέν οΰν (Περί όΊαιτ. Β, σελ. 22,2) καράβους, άρχους
(γένος δε κα'ι τούτο μαλακος-ράκων ) κα'ι καρκίνους, κα'ι μΆιςα τους πο
τάμιους , ίιαχωρητιχους τε και ουρητικούς είναι λέγει. Διοσκορίίης ίΐ
(Β, 12) τους ποτάμιους καρκίνους ένθους συν τω ζωμώ έσθιομένους
ώ^ελείν φθισικούς λε'γει' ωσαύτως ό*ε και τους θαλασσίους, πλην ήττον
τών ποταμίων. Κατά ίέ τόν Δίριλον (παρ' Αθην. σελ. ιο6), « Τών ο™
» οςρακοδέρμων ,
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝϊΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 193
» ίς-ρακοίε'ρριων , καρ'ις , άς•ακος , κάοαβος, καρκίνος, λέων, τοϋ
» αυτού γένους όντα διαφϊροχιαι. Μείζων (Γ έςΊν ό λέων του άς-ακοϋ.
» Οι ίέ κάοαίοί και γραψχϊοι λέγονται* των καρκίνων ό" είσί σαρ-
» κωίές-εροι. Ο <?έ καρκίνος, βαρύς και ίυσπεπτος ». Μνησίθεος ίέ ,
« Κάραβοι και καρκίνοι και καρίαες , και τα όριοια , ίύσπεπτα ριέν
» ταύτα (γρ. πάντα), των ίέ άλλων ιχθύων εύπεπτότίρα πολλώ.
» Πρέπει ί1 αύτοϊς όπτάσΛχι ριάλλον , ϋ εψετθαι». Ο ίέ Διοσκορίό\;ς
(Β, 12.) περί των ποταμίων καρκίνων ρ>•σίν, ότι, « Ερθοί της γλώσ-
» σνς και φάρυγγας φλεγμονάς εύποιούσι, και σύν £ωριώ έσβιόριενοι ,
» ψ3ίσι/.οΙς ώ^ελοΰσι... Δύνανται ίέ τα αυτά και οί θαλάσσιοι, πλην
» ίττον τούτων ένεργούσι». Τά οέ Συαεώνος του Ζγ.5η περί ριέν των
» άς-ακών ές-'ι τα'ιίε' « Οί άς-ακοί ψυχροί εϊο-ι και υγροί, και τρό^ι-
» ριοι, και γαςρος εφεκτικοί, και ούσπεπτοι, και ριάλις-α οί έν αύτοϊς
)) ρείζονες" οί γαρ μικρότεροι εϋπεπτότεροι. Και των χηλών τα ού-
» ραϊα ίυσπεπτότερα και παγνμερέςερα' όθεν ίεϊ σύν δερμοίς άρτύ-
» ριασι τούτους προηφέρεαΆαι , και οϊνον έπιπίνειν παλαιόν και κιρ'-
» ρόν»* περί ίέ των καρίνων, α Καρίίες θερμότητας τίνος «ετέχουσι '
» και ύγρότητος. Είσί ι?έ ίύσπεπτοι και κακος-όριαχοι , και αφροδι-
» σιας-ικαί, κ. τ. λ,»• περί ίέ καράδων" «Κάραόοι ίύσπεπτοί είσι
» και τρόφιμοι , καί τίνος άλυκοΰ ριετέχουσι χυμού και ει γε πολ-
» λάκις έψη^ώσι γλυκεϊ ϋδατι, γαςρος γίνονται εφεκτικοί, κ. τ. λ.»*
περί παγ ούρων αε , «Παγούρια, ϊτοι καρκίνοι, ίχουσί τίνα άλυκόν
» χυ-ιόν ίττον ρέντοι των ό-οακοίίρν.ων. Επέχουσι <ίέ τ/,ν γα-έρα
)) ρετα το άπο3εΐναι έν τω ύσατι τον άλυκόν χυριον σΊά της εψήσενς.
» Οί οε ποτάριιβι ώ^ελοϋσι προς τήν έν τω πνεύριονι πλίΐγήν , β\ί-
» πτουσι οε τήν κύς•ιν , κ. τ. λ.». Κρχέςρατος ίέ, μακρά χαίρειν
λέγων ΐατροΐς άπασι, περί ριέν τοΰ άς•ακού (παρ' Λ5>ιν. σελ. ιο5}'

"~"-—-"-* Παρεί; \τιρον πολύν , άςακ'ον ώνοϋ ,


Τον τάς χείρας έχοντα μακράς, άλλως τε βαρείας,
Τους ίέ ποίας μιχρούς' βραδέως α" έπί γαϊαν ορούει•
Είσί οε πλεϊςΌΐ ριέν, πάντων άρετί τε- κρατικοί
Εν Λιπάραις" πολλούς ίέ καί Ελλήσποντος αθροίζει.
Περί ίέ τών Καρίοων"
Ην ίέ ποτ' εις ίασον Καρών πόλιν εϊσα^ίκπαι ,
Καριά" ευμεγέθη λήψϊ), σπανίαν ίέ πρι'ασ,ίαι'
Εν <?έ Μακ»σΌνία τε, καί Ααδρακία, ριάλα πολλαί.
Ν
ι#4 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΓΑΑΗΝΟΓ
Και Άανμάσαι άξιον, πώς Αρχε'ς-ρατος, τίς ϊάσου μνησθίϊς, τήν Σμύρνη••1
παρέλιπεν , επισήμους χαρίδας εχουσαν , ώς ^<;σιν Αθηναίος (σελ. η) ,
ώσπερ ετι και νϋν έν αυτί γίνονται μέγις•αι και πλεΐς-αι, και φαγεΐν ήαυ•
ταται. Αλλά καθάπερ, εν οις ή ψυχίι τρέφεται σπουόαίοις μα,ϊήμασιν ,
οϋ πάντα πάντες ϊΐίεναι ενομεν , ούτως και τών λίχνων οΰ£' ή ΰύναμις
ου3' ό /3ίος, βραγϊις ων, έ|αρκεϊ εις τό πάντα χαρίσααΆαι τί γαςρί.
ΣΕΛΙΔ. 4θ, στ. 5, Πολύποδε; τε και οτιπίαι και τευ,θία'ες.] Εσωσεν
ή σ>ιπία και παρ' ίμΐν το άο^αϊον αυτής όνομα, εκχυό'αίσ3έν εις το
Σουπιά. Τοί/ς (?έ Παλύποίας, Οκταπόο'ια νϋν καλοΰμεν άπο τοΰ
αριθμού τών πλεκτανών. Ες-ι ίέ και έτερον γένος Πολυπόίων, οί
καλούμενοι τοις κρχαίοις, ά^' ής άνιάσιν οσμής, Οσμύλοι, Οσμύ-
λαι, )9 Οσμυλίαι, ους ημείς νϋν ονομάζομεν Μοσχοκτάπο ία.
Τών οσμηρών <?έ τούτων Πολυπόδων, >ιν και ή Βολίταινα και ή
Ελε<?ών», ας οί ρέντας αύτάς είναι |8ούλονται τοϊς Οσμύλοις,
οί ιέ τω βαρντέρω τις οσμής ίια^έρειν εκείνων. Φιασί ι?έ και ό Γίλ-
λιος τ'ον μεν ήίυτε'ραν έχοντα τήν όίμήν , Μοσχίτ»ιν, άκοϋσαι
τών Κωνς-αντ«νουπολιτών καλούντων, τον σε /δαρυτε'ραν, Αλιέων α
(ία. τάς εις τόν Αίλιαν. Περί ζ. Ίοιότ-ητ. σελ. 5ο Ι , και εις τον
Αρις-οτε'λ. Περί ζ. Ίςορ. σελ. 1 84- > 87 σημειώσ. τοΰ Σνεΐίέρου). Τευ-
Λ'ιΓες ίε' είσι τα παρ' ήμΐν καλούμενα, Κ αλ αρ. άρια. Ειίος ίέ τευ-
3ίό"ος ες-'ι κα'ι ό ΰπ' Αριστοτέλους καλούμενος Τεύχος, μακρω μείζων
τήςτευ3ίαΌς, ό αυτός ίσως τω Θρυψίχρωτι πολύποοΥ Οϋτω γάρ
οεΐν γράρειν , Θρυψίχρως, παρά τώ Α3»]ναίω (σελ. 3ΐ8), και ού
Τριψίχρως, οΰί', ώς ό Κασωβών οΊώρ^ου, Τρεψίχρως, είκασεν
ό Σνεί'αε'ρος (έν ταϊς εις τον Αρις-οτέλ. Περί ζ. ίς•«ρ. Τ. Δ , σελ. 5θ6
σ»μειώσ.). Κα'ι μαρτυρεί πως τή εικασία ό Σοννίνιος {Κο^αξ. βπ ΟγϊΟ.
Τόπι. 1}ρα%. 22θ), τ/ιν μείζονα τευ,5ίαα , Τράψαλον, ΊΥαρδαΙο,
καλεϊσ^αι λέγων ύπό των νϋν Ελλήνων , εϊ γε γράψοις όρ3ώτερον
τοΰνομα, ©ραύσαλον (χυί. Θράψαλον, κατά τό Ανάπαυσις, Ανά-
παψις, και Κλαύσω, Κλάψω), Ε-ι γαρ παρά τ ό Θράυω, ώσπερ
ό θρυψίχρως παρά το συνώνυμον Θρύπτω' «Θρύψαι, 3ραύσαι ,
» κόψαι, κλάσαι... Θρυψίχρως τρυφερός», $»»)σίν Ησύχιος. Τους
ό*έ τόπονς , εν^α χρΫι 3πραν τα μαλάκια , οείκνυσιν Αρχέςρατος ,
περί μεν τών πολυπόίων λέγων (παρά τω Α£»ν. σελ. 3ι8)'

Ν Πούλνιποι εν τε Θάσω και Καρία εϊσίν ά'ρις-οι'


Κα'ι Κε'ρκυρκ,τρέρει μεγάλους, πολλούς τε το πλήθος.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 1 95
Περί σηπιών ίέ (παρά τώ αΰτ. σελ. 3:ι4)'

Σηπίαι Αβαηοοις τε Μαρώνεια τ' έν'ι μέσση.

Περί οε τών τευΒίδων (πάρα. τω αΰτ. σελ. 526)*

Τευθίοας έν Δίω τω Πιερικώ παρά χεϋμα


Βαψύρα , και εν Αμδρακία παμπλη,θε'ας όψει.

Περί ό"έ της ουνάμ:ως αυτών, Ιπποκράτης μέν οησι (Περί διαίτ. Β,
σελ. 221 ), « Πουλύποιίες και σηπίαι, και τα τοιαύτα, ούτε κούρα,
» ώς δο/.έει, ές-Ίν , ούτε διαχωρητιχά' οιό και τους ς•ομάχους βαρύ-
» νουσιν έσΒΊόμενα. Πλην οί ζωμοί τουτέων διαγωρέουσι ». Δίαιλος αε
(παρά τω Α0ην. σελ. 356)" «Η αε σηπία και έ^ομε'νη μέν απαλή και
» εΰς•ομος «αϊ εύπεπτος , ετι "Γ εΰκοίλιος* ό ό" άπ' αύτης χυλός λέπ
ι) τυντικός ές-ίν αίματος, και κινητικός τις όΥ αιμορροΐδων εκκρίσεως.
» Τευ3Ίς ίέ εΰπεπτοτέρα , και τρόφιμος, και μάλλον η μικρά• ή ο"έ
» ε-ρ^ϊ] σκληρότερα ές-ί και οϋκ εΰς-ομος. Ο ίέ πώλυψ συνεργεί μέν
» άψροδισίοις , σκληρός αε ές~ι και συσπεπτος' ό ίέ μείζων τροψιμώ-
» τερος. Παρυγραίνει α"έ και κοιλίαν έψόμενος επί πλεϊον και τόν
» ς-όμαχον ΐς/ησιν». Κατά αε τόν Μνησθεον (παρά τω αΰτ. σελ.
357), <(^° αετών μαλακίων γένος, οια πολι/πόοων τε και σηπιών και
» τών τοιούτων, τήν μέν σάρκα όΌσπεπτον ε'χει' Λο και προς άορο-
)) σΊσιασμούς άρμόττουσιν. Δύτοί μέν γάρ εΐσι πνευματώδεις" Ό δέ
» τών άψροδιασμών καιρός πνευματώδους πρόσκειται διαΒίσεως. Βέλ
η τίω σε ταϋτα γίνεται έψηθέντα' τάς γάρ ΰγρότητας έχει πονηράς'
ΐ) ίαεϊν γοϋν :ς•ιν οίας άοιησι πλυνόμενα. Ταύτας ουν η έ'ψησις έκκα-
» λεϊται της σαρχός. Μαλακής γάρ τής πυρώσεως και μεθ' υγρού ίι-
» αΌμενης, οιονεί πλύσ'ς τις αυτών γίνεται. Τά ο"έ όπτώμενα κατα-
» ξηραίνει τάς ύγρότη'τας• ετι ο"έ και της σαρκός αυτών βύσει σκληράς
» οίίσης, κατά λόγον οϋτως έχει γίγνεσθαι αυτά». Περί αε της
σηπίας μοναχώς τάοε λέγει Συμεών ό Ση3%• «Σηπία ό'ύσπεπτός ές-ι,
» και ολίγον έχει έν αύτη τόν άλυκόν χυμόν. Ει με'ντοι πεΦ^η ,
» τρογ/,ν ούκ όλίγην δ'ιδωσι τω σώματι. Απογεννα αε ωμό* χυμόν*
» Λό <ίεΐ μετά δριμιών άρτυμάτων ταύτην προπψέρεσΒαι, και οινον
» έπιπίνειν παλαιόν και λεπτόν, κ. τ. λ. ». Και ταύτα μέν οί ιατροί,
η οί υγιεινών παραγγελμάτων συγγραφείς , περί της τών μχλαχ,ων
τροοίμης τε και ά©ροοΊσιας•ικης δυνάμεως , ης μετέχουσι και τών
όςραγ.οδέρμων τά πλεϊς-α ('ίί. άνωτέρ, σελ. 1 34)• Απορίας ίέ άξιον,
Ν 2
196 σημειώσεις εις το γαληνογ
Λά τί οι Μοναχοί τούτοις μάλις-α -χαίρονσι , και τούτων κορεννύ-
μενοι, νης•εύειν επαγγέλλονται* καί^νάρ εϊ και μη τοιούτοι είσιν οί νύν
παρ7 ήμϊν μονάζοντες , τοιούτον; γε τους ττρό αυτών γεγονέναι /.αϊ
μάλις-α τους Ηγουμένους των κοινοβίων , πιςΐύειν είκος τώ την λί-
χνείαν αυτών ςτιλιτεύσαντι Μοναχώ Πτωχοπροίρόμω. Εν γάρ τω έπί-
•νραψομένω Κατά Ηγουμένων αυτού ποιήματι ταύτα λέγει πρ'ος
όν αύτο προσφωνεί Αυτοκράτορα Μανουήλ τον Κομνηνον, περί τής
κατά τετράδα και παρασκευών νομιζομένης και ονομαζόμενης ξηρο-
ψαγίας τών Μοναχών (ς"ίχ. 34ο-34ί$)*

Τετράδα και παρασκευών ?»ιρο^αγοϋσιν 'όλως.


Ιχ5ύν γάρ ούκ έσλ'ουσιν, ΑΝΑΞ, ποσώς ένταϋ3α,
Ειμή ψωμίτζιν και κρασ'ιν, ς•ακούς και ώρια παγούρια,
Καραβιίίτζας έκξες-άς, τηγάνου καριίίτζας,
Και λαχανίτζιν /αϊ ρζκην μέ ός-ρυόΌμυοΊ'τζια ,
Και μισόν γόμον , ΔΕΣΠΟΤΑ , τα κτένια , τάς σουληνας,
Και οαδατίτζιν άλες-όν, όρύζιν μέ τό μέλιν,
Φασόλιν έξο^θάλμις-ον , έ'λαία; και χαβιαρίτζιν,
Και πώρινα αύοτάραχα όΊά την άνορεξίαν , κ. τ. λ.

— Στ. 19, Βάτοι ό*έ και λειόβατοι, και ρίναι... νάρκης τε και τρυ-
γόνος.] Οΰίέ τούτων οϋο"ενος έμνημόνευσεν ό Ξενοκράτης. Βατό-
πουλον τόν Βάτον ύποκορις-ικώς καλεϊ ό Πτωχοπρόίρομος (Κατά
Ηγουμέν. ςίχ. 575),
Σπουοαζουσι νά ενρωσι |3ατόπουλα , ψησία,
Φιλομηλίτξας τρυρεράς , κωβίοια , γβΐέας'

πλην ει μη την Βατίία λέγει, ην διάγορον είναι τοϋ Βάτου εϊσίν οι


των αρχαίων ήγήσαντο , κα3ά σηλοϊ χαί ό Επίχαρμος (παρ' Α3ην.
σελ. α86)•

Ην οε νάρκαι , βατίδες' ην ίέ ζύγαιναι , πρήςιες ,


Καμεϊται, βάτοι, ρίναι τε τραχυίέρμονες.
Ες•( ίέ ό Βάτος, η Βατί;, τοϋ γένους τών παρά τοις Γάλλοις καλου
μένων Β.3Ϊ65, ώσπερ και ή Ρίνη, άπο τίς τραχύτητος τού δέρματος
οΰτω κλη^εϊσα , παραπίησίας τγ της έκ σιίήρου ρίνης τραχύτητι ,
και ό Λειόβατος, όν και Ρίνην τινές ώνόμαζον συγχέοντες τάς προ
σηγορίας (Α£ην. σελ. 3ΐ2), και ή Νάρκη, και αύτη ο*έ ή Τρυγών.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 197
Και την μέν ρ'ίνην καλοΰσιν Αη§6, ή Αη^βΙοΙ, τον <?β Βάτον , Καίε
Βουοίββ, 5 Οανεΐΐκεΐβ , τόν όε Λειόδατον Ββϊβ ιιιίΐ';ιΙ(Ί, την ο*έ
Ήάρχην ΤοΓρίΗβ, ή Καΐβ-ΙΟΓρίΙΙβ, τίιν ό*έ Τρυγόνα Ραβίεηαίριβ.
Ην ο*£ παρά ταύτα και γένος άλλο, ό καλούμενος Ρινόβατος, ον
«πις•ευον οί παλαιοί εκ συνδυασμού τής Ρίνης και τού Βάτου γεν-
νάο•&α£. Η παρ1 ήμϊν συνήθεια εσωσεν οϋ μόνον τού βάτου, αλλά και
Της ρίνΐί τουνομα, ω ^«ισιν ό Γίλλιος (παρά τώ Γεσνήρ. σελ. Ιο8ι )
ου μόνον την των αρχαίων ρίννιν, αλλά κα'ι τόν ρινόδατον σημαίνειν
τους νεωτέρους Ελληνας- προς ίέ, και αϋτΫ.ς της Τρυγόνος, ίν και
Σ α λ ά κ ι ( τουτε'ς-ι Σελάχιον) ονομάζεσΆαι εΐρήκαμεν έν τοϊς πρόσδεν
(σελ. ί)ι ) έπαγϊγόμενοι μάρτυρα τόν Γάλλον Σοννίνιον. Την Ναρ
κών οε, ην και Νάρκαν ό*ωριζώς , ό Με'νανορος , καίπερ Αττικός
ων, είρ^κεν (Α^ιίν. σελ. 3 1 4), ούτως κλη^ήναι παρά τό πάθος, την
ναρχην , ισασιν άπαντες κα'ι σοροί κα'ι Ίδιώται. Ναρκαν γάρ ποιεί
τους αύτίς άπτομε'νους, ήλεκτριτμώ παραπλήσιον έμποιούσα σεισμον
και παράλυσιν τω ψαύοντι μέρει τού σώματος. Οθεν και άλλοις μέν
ϋπ' άλλων κατά την οίκείαν έκά-ω ρωνήν, τήν αυτήν ό*έ ταύτ>)ν ίοιό-
τητα τοϋ ζώου οηλούσιν όνόμασι κε'κληται. Τό γάρ των Ιταλών ΤοΓ-
ρίξΐία , τό τών Γάλλων ΤοΓρϊΗβ ( παρά τό Ρωμαϊχόν ΤοΓρβθο ) τό
τών Μασσαλιωτών ΟοΓΠπΙΗοαϊβ, τό τών ισπανών ΤΓ6ΐιιϊίΊ§3, τό
τών Γερμανών Κ,ΓαηιρίδδοΗ , /αϊ τό τών Αγγλων ΟΓατηρ-ίΐίΙΐ ,
τις Νάρκης είσ'ιν ονόματα, τρόμον, παράλυσιν, άναισθησίαν, ή άκι-
νησίαν σημαίνοντα. Ταύτα όε ταύτα οηλούσι κα'ι τά παρ' ήμϊν ίύο.
τοϋ ιχθύος ονόματα. Μουίίας-ραν γάρ (Ι<Όη&. Πβίοηρίΐοη.
αηιηιαί. ρα%. ι6 ) αυτήν , κα'ι Μαργωτήραν καλοϋμεν. Ων τό
μεν -πάρα τό τών αρχαίων Αίμωίιαν , τό ναρχάν τους οδόντας ,
ές-'ι, τό σε παρά τό Μαργαν ή Μαργαίνειν, τό έν τη σννηΒιία
Μαργόνειν• ο παρά μέν τοις άρχαίοις έοηλου άμεταβάτως τό μαίνε-
σ.ίαι, παρ' ήμΐν ό*» έπί τών οΊά σφοδράν ψύξιν ναρ/.ώντων μελών τού
σώματος , ώς/ε πήγνυσθαι και άκινητεϊν , οιονεί ίεσμοϊς κατεχόμενα ,
τε'τακται, κα5ά ίηλοΐ κα'ι ό τού έπιγραρομένου Απολλώνιου τού έν
Τύρω ποιητής.

Ασάλευτος κα'ι αμίλητος, σανάτον μαργωμένος.

Οθεν και Μαργωτίίας καλούμεν τά χίμετλα (Γαλλ. 6η{*β1ϋΓ65).


Οτι ο*ε και τό άρχαϊον Μαργαν οϋκ άλλότριον ην της τού αεσμεϊν ή
κωλύειν τήν κίνησιν εννοίας, ή μάλλον, οτι αυτό τούτ* κυρίως και
Ν 3
• 98 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΓΑΛΗΝΟΥ
προτηουμένως δτίΧούν , μετννίχ$τ> έπ'ι το μαίνεσθαι, ώς άξιων όντων
μάλις-α δεσμοϊς κατέχεσΒαι των μαινόμενων , μαρτυρεί Ησύχιος λέγων-
« Ναργαίνων, μαινόμενος, ΔΕΣΜΩΝ, υβρίζων• δενμ'ος γάρ Ϋι Μαρ-
• 7"ίη» «»3α γραπτε'ον ίσως ΔΕΣΜΙΩΝ, ό εςι δεσμού δεόμενος ,
κατά το α Κουριών, κούρας ίεό/χενος κ. τ. λ.» παρά τώ αύτώ Ησν-
χιω. Και ταύτα ριέν περί των ονομάτων. Άρα δε και τά των όψορά-
γων και τά των ιατρών παραείναι περί τε τϋς βρώσεως και τίς
ουνάμιως των <χ3ΰων. Αρχέςρατος μεν ουν περί τϋς βατίδος ταϋτα
γησι (παρ1 Α3»;ν. σελ. 386)•

Και βατίδ' έφθήν ΐσΖιέ ροι χειριώνος έν ώρ»,


Και ταύτ»ι τυρόν και σίλριον. Αττα τε σάρκα
Μ») πίειραν έχει πόντου τε'κνα , τώαε τρόπω χρή
Σκευάζειν. ΗΔΗ ΣΟΙ εγώ τάίε δεύτερον αύδώ.

Ων τον τελευταϊον ς"ίχον ούτως ίσως ςίζειν κα'ι γράψζιν άμεινον

Ικευάζειν, Η ΔΗ ΣΟΙ εγώ τάδε δεύτερον αύδώ.

Περί δε τίς νάρκης (παρά τω αύτ. σελ. 3ΐ4)'

Και νάρζιιν ε'^5>]ν έν ίλαίω ίαε και ο'ίνω,


Κα'ι χλόί ιύώσ'ει, κα'ι βαιώ ξύσματι τυρού.

Τ>ιν οε ρ'ίν>ιν χα'ι τ'ον λειόβατον αποδοκιμάζει (παρά τω αύτ. σελ. 3ι9),
ώς γρΰν βς-ιν είκάσαι έκ τις διορθώσεως τοϋ Ινεϊδέρου των εξής επών

Κα'ι σελάχΐ} ριε'ντοι κλ:ιν>] Μίλητος άρις-α


Εκτρέπει" άλλ' ού χρΐ ρ'ίν>ις λόγον, ί πλατυνώτον
Αειοβάτου ποιεϊσ5αι.

Δωρίων ίε (παρά τώ αύτ. Α3>)ν. ) ριισϊν, «Εν Ιμύρνγ , τάς ρίνσ,ς


» διζφόρους '/ίνεσθαι' και πάντα <?έ τά σεΧαγώδη τΌν Σμυρναϊχ'ον
» κολπον εχειν Λαρεροντα ». ϊίερί ίέ τϋς δυνάμεως, ϊκε'σιος μέν (παρά
τω αυτ. σελ. 3 1 4) «άτροφωτέραν και άχυλοτέραν τ»ιν ναρκών είναι,
» εχειν τε -χονόρώδίς τι διαχεχυμένον εύςόμαγον πάνυ » ρησί. Κατά
ίέ τόν Δφιλον ( παρά τω αύτ. σελ. 356) , « Η νάρκϊΐ συσπεπτος οδσα,
» τα μεν κατά τνν χ?ψα">.γιν άπα\ά τε και εύςόμαχα ('ίσ. εΰς-ορια) έχει, '
» ετι σε εύπεπτα , τά δ' ά'λλα οδ. Κρείττονες ό*έ είσιν αί ριικρα'ι , και
» μάλιςα αί λιτώς έψόμεναι. Η ίέ ρ'ίν>} , κα'ι αΰτίι των σελαχίων οΰσα,
» εύπεπτος ές-ι κα'ι χοϋφη• ή δέ μείζων κα'ι τροψιμωτέοα. Κοινώς δε
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 199
"» πάντα τά σελάχια ψυσώδη ίςϊ, και κρεώο*»], και ο"υσκατίργας-α ,
» πλεοναζόριενα' τε τάς όψεις αμβλύνει». Μν^σώεος δε (παρά τω
αύτ. σελ. 357) φναι, «Τά <?έ καλούμενα ίαρτά, το ρέν όλον* ές-ϊν
οσα τραγύαν 'εγει τ'ην επίφυσιν τοϋ δέρματος, οϋ λεπίσιν., άλλ* οίαν
» εχουσιν αί βατίδες χα'ι ρίναι. Ταύτα ο"έ πάντα ές'ι μεν ε\>3ρυπτα ,
» ούκ εύώ&ϊ "?έ, χα'ι τροψάς έμποιει τοις σώρασιν υγρά;" υπάγει δε
» και τάς κοιλία; ράλις-α πάντων τών έψομζνων ιχθύων. Τά δε όπτώ-
» ρενα χείρονα». —Στ. 'ί!\ , Φώκαι.] Και ένθάίε συγκεχϋσθαι εικός
ταϊς Φωκαίναις τάς Φώκας, κατά τά έν τοις πρόσίεν (σελ. 1 08 και 1 89)
σ>ιρ;ειω5ε'ντα' πλην ει μΫι τις ΰπολάβοι έν τοις κατά τόν Γαληνόν
χρονοις τΫιν Φώκαιναν και Φώκ»ν άδιαψόρως καλεϊτΘαι , ώσπερ έλέγετο
χαί Ψύχος, ει γε πιτός ό Ησύχιος* «Φώχος, κήτος 3αλάσσιον όαοιον
» ίίελρϊνι». *
ΣΕΛΙΔ. |ΐ , στ. Ι , θύννων. ] Κα'ι 3>]λυκώς ,ίύνναν ίίρχικότα
παρεσχόρ:ε3α έν τοις πρόσΆεν ( σελ. 63 ) μάρτυρα τον Πτωχοπρό-
δρομον ω προσεπαγε'σ3ω και Ό ρικρώ τοις χρόνοι.; αρχαιότερος Συ
μεών ό Σι-^ιϊς, « Αί 5ύνναι παχύχυρ-οί είσι χαί ίύσπεπτοι, και ροχ-
» 5ι-.ροϋ χυρού γεννήτιχαί κ. τ. λ. ». —Στ. ι ο , ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣ-
ΣΙίϊΝ ΕΧ1ΝΏΝ.] Εχΐνοί είσιν οι έν τί σνν>ι^εία Αχινοί καλούμενοι
( άσπερ και αϊ έγχέλεις, ού μόνον Χέλια, άλλα και Αχε'λια),
Τών έχίνων τά ώά κα'ι το ΰγρόν, προς οΊαχώριισιν και οΰριςσιν επι
τήδεια είναι λέγει Ιπποκράτης (Περί σΊαίτ. σελ. α-2'2). Ωσαύτως και
ό Διοσκορία\ις (Β, ι) έν τοις εύς-ορ-άχοις εύκοιλίοις κα'ι διουρητικοί;
αυτούς τάττει• Κατά ίέ τόν Δί">ιλον (παρ' Α5/;ν. σελ. ρΐ) « Εχϊνοι,
» απαλοί (Λεν, βρομώδεις , πλήσαιοι, εϋψ$αρτοι' μετά δε όξυρέλιτος
» λαμβανόμενοι, κα'ι σιλίνου χαί ήσυοσμου , εϋς-όριαχοι, γλυκείς τί
» και ευχυλοι. ΙΙροσηνές-εροι ι!ε αυτών οί έρυ^ρ (- ί , και οί μήλινοι,
» κα'ι οί παχύτατοι, και οί έν τω ξύεσΖαι τήν σάρκα γαλακτώ-ίες
» άνιέντες. Οί δε περί τί)ν Κε-ίαλ»νίάν γινόμενοι , χαί περί τίιν ίχα-
» ρίαν χα'ι τόν Αορίαν , τινές αυτών και ΰπόπικροί είσιν. Οι ο ϊπΐ
)) τον σκοπέλου τή; Σικελίας, κοιλίας λυτικοί».
ΣΕΛΙΔ. 4"», στ. 4» Τοϋ τών λίτρων άρρού, και τοϋ τών χαϋνων
«-ροολίτρων. ] Λίτρων Αττικώς εΊρηκεν , αντί τοϋ Νίτρων. Διο
κα'ι έ/ομένως Αφρολίτρων ω-ρειλεν ειπείν, ώς έγραψα, και ουκ
Α^ρονίτρων, ούό", ώς -οέρεται έν τοις τοϋ Γαλανού, τυπογραφική
αμαρτία, Αψονίτρων. Ην σε τό παρά τοις αρχαίοι; νίτρον, οϋχ
& τώ αύτώ ονόματι ( ΝίΐΓ6 , ή ΜίΓαΙΟ (1β ΡοΙαδδΰ) καλούσιν οί
Ν 4
200 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΓΑΑΗΝΟΤ
νεώτεροι χ»μικοί, τό συγκείμενον εκ τε νιτρικού οξέος καί αλκαλίου
φυτικού" αλλά τι» λεγόμενον νύν Νάτρον, αυτοφυές σύγχριμα άν-
θρακικοϋ οξέος καί αλκαλίου ( ΝβίΓΟΠ , ί (>ί»ι ΙιοηαΙβ άβ βοιιάβ
Π31ιί). Και Νίτρον μέν, Χ Λίτρον, έκάλουν τους στερροτέρους
χαι λι5ώί=ις των βώλων, Αφρόνιτρον όε, ί Αφρόλίτρον, τους
χαυνοτέρους τ£ χαί μαλακωτίρους , Αφρόν ίέ λίτρου, δ νίτρου,
το εξανθοϋν έπιπολί,ς τοϋ νίτρου καί ραάίως άποξνόμενον άλευρώοες.
Ες-αι ο"έ καταΐΉλότερα ταϋτα παραθεμένοις άπερ άλλαχοϋ ( Περί τίς
των απλ. φαρμ. ίυνάμ. Δ, Τόμ. Β, σελ. 53)Γαλ»νός εϊρηκε, σιορ*
θώσ:ως κακεΐνα χρήξοντζ' <ι Οϋτω σ*έ (Κ) και τό νίτρον αυτό , και
» άρρος αύτοΰ καί τώ (γρ. και ό αφρός αύτοϋ, και τό) συνθέτω
» προσ^γορίζ καλούμενον άφρόλιτρον, έτι μάλλον των άλλων πέ-
» φυκε ρύπτειν , ώς άν ίκις-α μέν ς-ύφοντα, πικρά ί' άχρ&ώς ύπάρ-
» χοντα κ. τ. λ. » Και αύθις (θ, σελ. 1 24) «Αφρόλιτρον άφονίτρου
" (7Ρ• Αφρόλίτρον άφροϋ λίτρου) διαφέρει. Λίτρου μέν γάρ αφρός
» ξηρανταόν ές-ι φάρμακον , άλεύρω πυρίνω παρα-λιίσιος οφθ«ναι•
» και γ>ρ και λευκός ές-ιν, ούχ, ωσπερ τό τ>;ς Ασίας πέτρας άνθος,
» τεφρώό^ς. Αφόνιτρον (γρ. Αφρόλίτρον) ο" οϋκ άλευρώ&ς, οϋίέ ίια-
» λ;λ;/μένον , αλλά πεπυγός ές-ι καί συνες-ός , ω πάντες οι ρ'υπώντες
)) εν τοις βαλανειοις Όσημέραι χρώνται, ρ'υπτικλν 'έχοντι ίύναμιν,
» ως ρ») μόνον άποσμτιξαι ρύπον , άλλα καί κν>?σμόν ίάσαίθαι, Λα-
» φορουμε'νων ΰπ' αύτοϋ των εργαζομένων αυτόν ίχώρων. Εϊκότως
» ουν οΥ αύτοϋ σκευάζουσιν ιατροί πολλά των Λαφορούντων φαρ-
» μάκων. Ο σ" αφρός τοΰ λίτρου τίις αύτΫις μέν βς-ι φύσεως καί ου-
» νάμεως τώ λίτρω, λεπτομερες-έραν ό5" έχει τλν ούσίαν. Ερρέθ)) γε
» μίιν ολίγον έμπροσθεν, εν τώ μεταξύ κατά τί-,ν ουναμιν είναι τα
» άφρ'Αιτρον άφονίτρου (γρ. άφρόλιτρονάφροϋ λίτρου) τε καί άλών'
» άφρολίτρωμέν γάρ γ, ρυπτικί) αύναμις υπάρχει μόνη, τοις σ"' άλσί
» καί ί ΣΤΥΠΤΙΚΗ, πολύ πλείων <ίέ ί ΡΓΠΤΙΚΗ». Ενθα σ»ι-
μείωσαι ότι τά τελευταία ταϋτα , συγκεχυριε'να ύ/τό τών άντιγραψέων ,
ούτω όΊακρίναντα χρή '/ράψειν, Τοις ο" άλσί καί ιί ΡΪΠΤΙΚΗ ,
πολύ πλείων ό*έ Α ΣΤΓΠΙΙΚ.Η, ίνα μ« άντιφάσκ») ό Γαλανός οίς
πρό τούτων είριίκει' « Ο μέν έν τοις άφρολίτροις [χυμός] πικρός τε' ές-ί.
» καί ρυπτικός' ό ό*' έν άλσί τοσούτον απολείπεται κατά τό ρύπτειν,
» όσον πλεονεκτεί κατά τίιν ς-ύψιν. Ες-ι γάρ μικτός έκ ουοϊν ποιοτιί-
» των ρυπτικί,ς καί ς-υπτικί,ς• ότι ίέ ίκανώς αμφότεροι ξηραίνονσιν ,
)> 6οεό*εικτο καί πρόσθεν* έν τω μέσω ό" άμφοΐν ές-ιν β τοϋ λίτρου ».
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 201
Οις προς-ίθει ίκ τον αύτοϋ Γαλ»νοϋ (Περϊ συνθ. φαρμ. των κατά
γεν. Β, σελ. 334) κα* τάο"ε' «Τούτο τοις άλσ'ιν έξαίρετον υπάρχει
" το ς-ύφειν μάλλον ί ρύπτειν' επί (γρ. έπε'ι) τό γε ξυραίνειν ού<?εν
» ιοττον εχουσιν άφρονίτρου και νίτρου. Αλλ' έκείνοις μέν οϋ μέτες•£
" τίς ς-υπτιζής δυνάμεως , ώσπερ ούο*έ τώ τις Ασίας πέτρας ανθεί ,
» και σ*ιά τούτο οΊαφορεΐν τε δύναται, κα'ι κ»)ρωταϊς μιγνύμενα χαθαί-
> ρειν ελκ>) ρυπαρά' τοις ο" άλσίν οϋχ υπάρχει τούτο σΊά τλν ς-ύψιν».
Και ταύτα μέν ό Γαλ»νος και οί κατ' εκείνον ιατροί" Ό ο" οΰ μαν.ρω
προγενές-ερος Διοσκορίοιις (Ε, 1 3ο και 1 3 1 ) νίτρον μόνον, και νίτρου
άψρον ονομάζει. — Στ. ι8, Κορακϊνοι ο"έ κα'ι Μύλλοι. ] Διά διπϊοϋ
λ έγραψα, τό τελευταϊον όνομα , καθά φέρεται ν.αι παρ" έτέροις, πλ«ν
τοΰ διάτΌ μέτρον, Μύλοι, γράψαντος Οππιανοΰ (Αλιευτ. Α, 1 5ο).
Και ο μεν τούτου σχολίαζες πιθανώς πάνυ τά παρ' ήμΐν καλούμενα
Μυλλοκόπια ψτ,α'ιν. είναι τους Μύλλους, οΰς και ο Αιλιανός (Περί ζ.
ιοιοτ>ίτ. ιί, 23), ωσπερ Ό Γαλανός, έςϋς των Κορακίνων ονομάζει,
ως εκείνων διαφόρους ϊχθύας, εν τε τω 1ς/ρω φτ,σ'ι γεννάσθαι. Καϊ
Δίφιλος ίέ έτερον οντά Κορακίνου τόν Μύλλον οΐίεν , ώς έα"»ιλώ5» έκ
τοΰ Αθηναίου (ϊσ1. άνωτέρ. σελ. 178). Ενιοι μέντοι των νεωτέρων τους
αυτούς τοις Κορακίνοις ίγήσαντο τους Μύλλους, όρμν;9έντες ίσως έκ τοΰ
Αθηναίου, παρ' ω εϋρ»νται οί Κορακϊνοι κα'ι Πλατίς-ακοι καλού
μενοι (Αθ«ν. σελ. 3θ8) , ωσπερ οί μείζονες των μύλλων' τούτους
γαρ μείζονας μέν οντάς Πλατις•άκους καλεϊσθαι φϊΐσίν ο Δωρίων
(παρ' Αθ»ν. σελ. ιι8), με'σην ο" έχοντας ϊίΧιχίαν , Μύλλους, μι
κρούς σε τοϊς μεγέθεσιν, ΑγνωτίοΊα. Ο ίέ ΛακεπεΊΓης (ΗϊίΙοϊη
ηαΐΗΓ. άεε Ροι'αοηί, Τοηι. IX', ρα%. •χοι, άάϊί. 1 799) π^α"
νΐ)3είς ύπέλαδε τά τρία ταύτα ονόματα, Πλατις-άκους , Μύλλους καϊ
Αγνωτίίια , παρά τοις νΰν Ελλ^σιν έπιχωριάζειν , τον Ρονό*ελε'τον
επαγόμενο; μάρτυρα. Πις-εύει δε τον ΰπ'ο τούτων των ονομάτων σημαι-
νόμενον ΊγΒυν τον Κορακΐνον είναι, όν ΰπ'ο τώ τών Σκιαινών γένει
τάττει, δοΐβηβ ιπηΙ>ΐΌ ^Ικίαιναν σκιάν), ωσπερ και ό Λινναϊος,
ιΐοϊκώ καλών ονόματι" ττ,ν δε των αρχαίων Σκίαιναν, ν Σκιαίε'α (ίο".
άνωτέρ. σελ. 98 ) τω τών Περκών συγκαταλέγων γένει , κα'ι όνομά-
ζων είίικώς ΡβΓ86§αε υιηοΐ'« ( Π ϊ'ρ κ η ν σκιάν), προς-ιθε'ις ότι και
ϋπό τών νϋν Ελλήνων Μυλλόκοπον καλείται" τούτο γαρ, οιμχι ,
λέγειν ή&ούλετο, και οΰχ, ώς φέρεται παρ'1 αΰτω (ί'Ζιία. ρα,ξ. 348),
τυπογράφων ίσως πλημμέλεια , Μΐΐΐοεοηο , Μιλλόκονο. Καβ' ετέρους
δ'ι , ί γε Νειλώος κορακϊνος ΰπ'ο τω τών χειλώνων (Ιλ31)Π15) γένει
?.ο•2 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΓΑΛΗΝΟΥ
τε'τακται, είίικώ χαρούμενος ονόματι Ι,ηΙπιΐί ηε!)α1ο8ΐ18 , ί; Ι,ίΛπιί
Νϋΐ (ΛΓοκΐ'. ΌΐοάοηηαΪΓ. ά'ΗίίΐοΪΓ. ηαίιικΙΙ. Το/η. XII ,
ΡαΕ• 4'8). Οπως ο" αν ποτ' έχ») ταύτα, ί γε παρ1 ίμϊν χλϋσις τοϋ
Μυλλοχοπίου, έχ τοϋ τους μέσους την «λικίαν τών κοραχίνων,
Μύλλους καλείσαι, ώς 5>»σιν ό Δωρίων, έτυμολογοΐτο άν οϋχ άπι-
3ανω;. Και •νάρ νύν ώς χαί πάλαι Μεσοχόπων καλουμένων τών
μέσων την ήλικιαν ανδρών ί γυναικών > εικός τίνα τών κωμικών χαί ,
Μεσόκοπους μύλλους όνομάσαι , οΰς έπελ,δών έτερος Μυλλο-
κοπους |3ωμολόχως είρ»κεν. — Στ. ιί)» Σαρίϋναι.] ΓραπΓί'ον, Σαρ-
δίναι, 5άτΛΊώχ, ώς γίρζται παρά τω Κολλουμέλα ( ΟοΙΙιι/πγΙ. άβ
/•« ηΐίίίο. Σ,ίΒ. VIII, οαρ. ιη , § 12) , ί? Σάρδαι, άσπερ ανωτέρω
(σελ. 167), ί γούν άρσενιχώς Σαρίϊνοι. Προέχει γάρ τό έθνικον
τούτο, καίπερ ον παρά τον κανόνα (Σαρίώος γάρ και Σαρδώνιος
λέγεται ο έχ ττ,ς ΣαροΌύς ίι Σαοδώνρς), τον παντάπασιν άχρής"&υ
Σαρίίνος. — Σαξάτινα. ] Τρεπτε'ον και τούτο εις το Σεξιτανά'
ούτως η/αρ και Πλίνιο; ταριχήροϊι κολίου μνημονεύει Σεςιτανού, €ο!ί;<ί
δβχϊίβηυβ ( ΡΙΐη. ΗΒ. XXXII, οαρ. 1 1 ). Ες-ι γ^ρ έθνιχον όνομα
πόλεως Ι&ιρικί,ς ού μακράν τις Μαλάχης ( ί\1;(1;ΐί;;ι ) κειμένης το
πάλαι, 4ν ό Πτολεμαίος Σεξ ονομάζει, Ό δε Μέλας Εξ, Ό Μ Στρά
βων (Γ, σελ. ι56) Εςιτανών πόλιν ειρ»ικεν,' ευλάβεια τοϋ βαρ
βάρου ονόματος, τω έ5νικώ χρησάμ~εν,ς , «Εφεξής [τκς Μαλάκας]
» ο' ές-ϊν ή των Εξιτανών πόλις , εξ τ,ς και τά ταρίχη επωνύμως
» λύεται » .
ΣΕΛΙΔ. 43, στ. 5, Καλούσε νϋν , οι τε έχ τοϋ Πόντου κομιζό-
μενοι Μύλλοι.] Εις τούτο έτρεφα το ΐμαρτημένον , Καλοΰσιν, οι τε
νΰν έχ τοϋ Πόντου νομιζόμενοι Μύλοι. Το γάρ Νύν άντι-
σΊές•αλται προς τους έμπροσθεν ιατρούς. —Στ. 5, Σαξάτινα.] Γρή>ε
και έν$άδε Σεξιτανά. — Στ. ίο, Ικανώς ό*έ παχύχυμα τά'όςρεα,
ΤΠΝ ΟΙ Κήρυκες κ. τ. λ.] Παντί που ο»Αον μ^ ΐρρώίΆαι το χωρίον.
ίσως γραπτέον Ικανώς ίέ παγύχυμα τά ός/ρεα, ΟΙΟΝ ΟΙ κή
ρυκες ( ώσπερ έίήλωσα έν ταϊς ύποτεταγμέναις τώ κειμένω διχγό-
ροις γραγαϊς), τοϋ 'όςρεα ονόματος γενικώς άντ'ι τού ός-ρακόσερμα
κειμένου. Ενο'έχεται μέντοι και τοιαύτ>ιν είναι την πάλαι γραφην,
ίκανώς ό*έ παχύχυμα Ος-ρεα , ΣΤΡΟΜΒΟΙ , Κήρυκες, τοϋ
Ος-ρεα έν εϊδει τά κοινώς λεγόμενα Ος-ρείοΊα ό">?λούντος.
ΣΕΛΙΔ. 44 ί ατ• •5» Κορακϊνοι. ] Εϊς τούτο έτρεψα το, Καρ
κίνοι. Οΰίεμία γάρ ένΆάΰϊ χώρα. τοις ζαρκίνοις, οΰς ανωτέρω (σελ. 30)
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΕΝΥΔΡΩΝ ΖΩΩΝ ΤΡΟΦΗΣ. 2θ5
συνέταξε τοις άς-ακοϊς, πα,γοΰροις, καρά&οις τε κα'ι καοϊσι». — Εγχε'-
λυες.] Τά κοινώς, Αχέλια, και Χε'λια. «Εγχελυς, παρά τό εχεσθαι
» «ν τη ΰλη (γρ. ίλύί'), ο εςι ζ',ιγρεισΒοιι » ρησί» ό Ετυρολόγος
(σελ. 3ΐ2), οϋσ" ΰποπτεύσας όλως την προς τον, Ε^ιν, τό ερπετό»
ζώο», συγγε'νειαν τοΰ όνόρατος , ωσπερ και της φύσεως αυτής τής
έγ^ε'λυος. Τό γαρ γ" η άρηρέ,δη άπό τοΰ Εχις, οντος πάλαι κατά
αιάλεκτον Εγχις, η προσετέθη τω Εγχελυς, ό»τι και αύτω Εχε-
λυς, και ίωρικώς, Α^ελυς, ό£εν τό παρ1 ήρϊν Αχε'λιον. Μαρτυρεί
σε η των Ρωμαίων ψωνή , παραίεικνϋσα έ» έκατε'ρω τό Γ ίιά τοϋ Ν ,
ωσπερ το Χ Λά τοϋ Ο* παρ' έκείνοις γάρ Αη^ιιίδ (τοντε'ς•ιν Α•7Χ£?)
ονομάζεται Ό 'ε'χις, κα'ι Αιι^ιιίΜα (τουτές-ιν Αγχελυς) -ή ίγχελυς.
ΣΕΛΙΔ. 45, στ. 4» Η σ" Εγχελυς, ούσ" όλως ευχυρον έδεσμα. ]
Παρέλιπε τή» Εγχελυ» ό Ξενοκράτης. Ικε'σιος αε παρ' Α3ηναίω (σελ.
298) ψ-ηα'ιν, «Αϊ έγχελεις εΰχυλότεραι πάντων εϊσ'ιν ιχθύων, κα'ι
» εϋς-ορια^ια (γρ. ίξ ΕΔ , εύςομία) διαφέρονσι τώ» πλείς-ων' πλήσ-
» ριαι γάρ (ϊσ. γρ. πλήσριιαί τε ) ε'ισι , και πολύτροποι». Ε» <Γε
τοις ταρίχεσι τάς Μακείονικάς έγχέλεις κατατάττει. Κατά (?έ τό»
Δί^ιλον (παρ' Α5η». σελ. 355) «Η λιμναία εγχελυς τής θαλάσσιας
» ές/ίν εύςομωτέρα κα'ι πολυτροφωτέρα». Η» σε παρά τοις όΙογά*/οις
των Ελλήνων ή εγχελυς, κα£ά και ρεχρι δεϊιρο ες'ι, των περισπου-
οάςων εδεσμάτων , ωσπερ έ^οήλωσε και τις των παρά τω Α^ηναίω
(σελ. 298) ίειπνοσο^ις-ών «Εγχείνος γάρ παρατε^είσης , Πάρε
ι) ς•ι», εψη (γρ. εγή , ή) τώ» δείπνων Ελένη' εγώ ου» Πάρις
» εσομαι. Και, χείρας ρήπω τινός έκτετακότος έπ' αυτήν, έπιβα-
» λών έ^ίλωσε τό πλευρό» άπαγαγών εις ά'καν5αν ». Φέρεται <?έ παρά
τώ αύτω Αθηναίω εξής κα'ι τάαε Αρχες-ράτου τά επη περί τής έγ-
χέλεως.

Εγχελυν αινώ ρέν πασαν' πολύ ό" εςϊ κρατίς-/;


Ρηγίου άντίπεραν πορθμού ληφθείσα θαλάσσης.
Εν5α συ τώ» ά'λλων πάντων, Μεσσήνιε, θνητών,
Βρωμά τιθεϊς τοιόνίε ίιά ςόματοζ , πλεονεκτείς.
Ού ριήν άλλα κλέος γ' αρετής ριε'γα κάρτα φέρονσι
Κωπαϊαι κα'ι ΣτρυμόνιαΓ ρεγάλαι τε γάρ είσι,
Και τό πάγος θαυρα-αί. ΟΜΩΣ σ", οΐίΐαι, βασιλεύει
Πάντω» τώ» περί σαΐτα, και ήίονή ηγεμονεύει
Εγχελυς , η φύσει ες-'ιν ΑΠΗΡ1ΝΟΣ ρόνος ιχθύς.
2θ4 σημειώσεις ΕΙΣ ΤΟ ΓΑΛΠΝΟΤ, χ. τ. λ.
Τών έπων τούτων τ'ον παρ' άπασι σύνδεσμον ΟΜΩΣ έτρεψα εί( τό
επίρρημα ΟΜΩΣ- τό 7*/) Ο'ρώς πάντων, ίσον ούναται τώ Απαξα-
παντων, μηδενός εξαιρουμένου δηλονότι, ου παράδειγμα έν έχ των
πλείς-ων άπόχρη παροΆέσΒαι τό Ορ>ρίκόν ( ίλιάί. ρ', 4^1 ) τόοί'

Ω ριλοι , ει χαϊ μοϊρχ παρ1 άνέρι τωδε δαμηναι


ΠΑΝΤΑΣ ΟΜΩΣ, ριιίπω τις έρωείτω ποίέμοιο.

Αντί σε του ημετέρου ΑΠΗΡΙΝΟΣ, έφέρετο ούίενί σύν νω ΑΠΓΡΗΝΟΣ εν


απασαις ταίς τοϋ Αβνιναιου εκοοσεσι πλην της τελευταίας" εν η Ό σογ'ος
έχδότης, 8θΗΛ¥βί§Η»βυ8Βΐ•, χατέταξεν (Τόμ. III, σελ. 91, *οά »Ί-
μειωσ. Τομ. IV, σελ. 2ιι) ίγχρίνας την χαταχεχωρισμένην πάλαι
«ν ταίς ήμετέραις εις τ'ον ίπποχράτην (Περί άε'ρ. ύδ. τόπ. Ίόμ. Β,
σελ. 1^1) Γαλατικαΐς σημεώσεσι διόρδωσιν. Σημαίνει δ'ε τό, ρ^ττω
χαταχωρισ5έν εν τοϊ; Λε|ικοϊς Χπήρινος τ'ον ές-ερημένον τών γεν-
ν»τικών μορίων , χατά την άρχαίαν περί της έγχέλιω; υπόληψη , ην
εξ ιϊΰος ψύεσ^αι, χα'ι μή , ώσπερ οί λοιποί ϊχΆύες, 'εχ ϋοροϋ γεν-
νάσ9α£ ένόρυζον.
ΠΑΡΑΛΕΙΦΘΕΙΣΑΐ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ.

^ΕΛΙΔΙ 48 , Αί τού Πτωχοπροίρόμου ίσχαι , αϊ αύται εϊσι καί


περί 3>ν ταύτα λέγει Συμεών ό ΙηΆης , « Υσκα ϊχθύ; , δί κοινώς
» ϊ"σχα ονομάζεται, φλεγματικόν άπογεννά χυμον. .. οιμαι (ίέ , ότι
» οιά τούτο μετείληπται τοΰνομα άπό τοϋ ϊ°;, δ στ/μαίνα τον χοϊ-
» ρον , ότι τοιαύτ»)ν τρορήν έμποιεϊ τώ σώματι τω ήμετέρω παρά
» τω των ιχθύων γενεί, οΐαν τό χοίρειον 'κρέα; παρά τοις χερσαίοι;,
» οϋχ όμοίαν μέντοι, άλλα άνάλογον κ. τ. λ. ». Καί σημείωσαι, ότι
ύποκορις-ικόν τοϋ Υ; ΰπείλΐίπται ή Υσκα, ί Υσκη, κατά συγκοπή»
<5»ιλονότι τού Υίσκη , ώσπερ παρά τό Μύ;, αί έν τοις πρόσθεν
(σελ. ΐ4ΐ ) μνϋμονευθεϊσαι Μυΐσκαι. Τίιν παρά τώ Συμεώνι ταύτην
Ϋσκαν τίιν αυτήν ειναί τινε; ού πάνυ τί πιθανώς ώήθϊΐσαν κα'ι τόν
τοΐ; Γάλλοι; ΕδΙιΐΓζεοη καλούρενον ίχθύν ( ίο5. Τισνϋιρ. Περί ένύίρ.
σελ. 5α2 καί ιο63).
ΣΕΛΙΔ. 49 (τί*• 7 )» Ε*" το'ί ουραίοι;, οί; κινούνται.] Δι' δ καί
Ιπποκράτη; (Περί ίιαίτ. Γ, § α4> σε^• 2^7) τοϊ; όΊαψΒείρουσι τά
αιτία έν τώ ς-ομάχω , καί άπεπτα έκκρίνουσι , παραινεί προσψέρεσθαι
« Των ιχθύων τά νωτιαϊα καί ουραία* τά ίέ κεφάλαια καί ΰπογά-
» ς-ρια έαν , ώ; υγρότερα• καί τού; μέν έρθού; έν α\μγ έσθίειν ,
» τοϋ; ίέ οπτού; έν οξει». Εκ τού εναντίου 3ε, οι; ξηρόν καί &α-
κεκαυμένον γίνεται το οΊαχώρημα (αύτ. § 2*•, "λ. α6ο) τά κεφάλαια
μάλλον είναι προσφορά γτ4σι των ιχθύων.
ΣΕΛΙΔ. 55, Τίιν Αοού»ιν καί Α^ρόν καί Γόνον εφαμεν ϋπό των
αρχαίων καλιϊσθαι. Εσίΐμειωσάμί,θα ο*έ (σελ. 54 )ι ότι και παρ' ίμΐ»
σεσως•αι το του Αφρού όνομα, εν τω Αψροψαρα οι; προσση-
μειωτέον ότι ούίέ το τού Γόνου ή^άνις/αι. Κατά γάρ τον Φορσκώ-
λιον {ΌαοηρΙ. αηΐπιαί. ρα%. XVII), Γώνο; (γρ. Γόνο';)
νύν ύπο των Γραικών καλείται ίχθύίιόν τι τού των θρισσών >} τρι-
χίίων γένους, άς ταϊ; ά^ύαι; συγκαταλέγει, « μάλλον άρύα; είναι
λέγει ό Αρις-οτέλ/,; (Περί ζ. ίς-ορ. ς , 1 4), «Η ό" αλλ» άφΰη ΓΟΝΟΣ
» ιχθύων έξ/ίν, τ) μ'εν καλούμενη κωδϊτι;..» Εκ (ίέ τϋ; Ψαλ^ρικϋς
η [άρύ»;] γίγνονται μεμβράίε;* έκ ίέ τούτων τριχίίϊε;• «κ ιίέ των
>» τριχίίων τριχίαι. Εκ ίέ μιά; ά?ύ»; , οΓον τ«ς «ν τώ Αθηναίων
2θΟ ΠΑΡΑΛΕΙΦΘΕΙΣΑΙ
» Ιψίνι , οί έγκρασίχολοι καλούμενοι. Ες-ι όε Ά'λη άού» , ή γόνος
» ές-ί μαινίόων καί κε-ρέων. Ο ο" ΑΦΡΟΣ ό άγονος υγρός ές•ι και
» Λααένει ολίγον χρόνον κ. τ. ).. Μ. Ενθα σψείωσαι ότ> τού γόνου
έ'τεοον λέγει τον ά»ρόν ό Φιλόσοφος" τούτον γάρ οΰτε γεννάσ3αι ,
οΰτε γεννάν , άλλ' έξ ιλύος ούεσ^αι ΰπελάμβανεν. Ο ό*έ γόνος ού μόνον
όΊωοισαένως έλέγετο, άλλα και απλώς ό*ίχα προσθήκες γόνος, ί ό*ίλον
«κ 5' ων παρε3:με3α επών τού Αρχες-ράτου, καί έξ ών β;οσίν Ηγέμων
(παοά τω Α3ην. σελ. ιο8)

Μάλα ταχέως αυτών πρίω (γρ. αύτω πρίω σύ) πώλυπον ,


Και ό*ός καταβαγεϊν, καπό τ»ιγάνου γόνον.

ΣΕΛΙΛ. 56, Τίίν θρίσσαν α»ισίν Ό Γίλλιος (παρά τω Τεσνήρ.


Πεοί ένύόρ. σελ. 25) Φρίσσαν ύπό των νεωτέρων Ελλήνων καλεϊ-
σ,ϊαι" ου τό ετυμον κακώς ό Γεσνίρος παρά το Φρίσσειν εΐκασεν
είναι. Τροπί γάρ μόνη ς-οιχείου ούτως έκάλεσαν οί καλε'σαντες ,
ώσπερ και Φιικάριον καλοΰσι πολλοί τών ημετέρων τό Θηκάριον,
καί ώσπίρ οί πάλαι Αττικοί Φλάν φεγον τό Θ/αν, χα'ι οί Αιολείς
Φήρίον τό Θϊΐρίον.
ΣΕΛΙΔ. 58 (τμ. ιγ), « Πονεϊ όε τού βέρους ό αχάρνας, και γίνε-
» ται λεπτός» κατά τόν Αρις-οτέλϊΐν (Περί ζ. Ίςορ. Η, αο). —(Τμ. ιό1),
Τάς μείζους των βελονών, Ζαργάνας »/;σίν ύπό τών Γραικών κα
λείσαι ό Βελλώνιος (Περίένύόρ. σελ. 1 63-1 65), επίτιμων τοις κατά
τ/,ν Ασίαν Γραικοΐς ότι και τάς ανωτέρω (σελ. 88) μνημονευθείσας
Σουραίνας (ας οί τήν Μιτυλιίν»ίν οΐκοϋντες Σφύρνας συγκεκομ
μένους καλοΰσι) τω αύτω ονόματι Ζαργάνας προσαγορεύουσι. Και
εικός ό*ιά τ»)ν επί ποσόν έμψέρειαν τών ιχθύων συγκεχύσ^αι και τά
όνόματα' παραπλήσιας γάρ είναι τάς σ^υραίνας ταϊς βελόναις β>ισί
Σπεύσιππος (παρ* Λ.ΞΊςν. σελ. 5ϊ3 ). Διό καί τίνες τών νεωτέρων
ιχθυολόγων ύπό τού καλουμένου ΕδΟΧ τοΰνομα, ώς ύπό γένος, εταςαν
καί τήν βελόνων (Εδοχ ΙχΛοιιΐ'), καί τήν σγύραιναν (Εδοχ 8ρ1ΐ}Τ3Βΐΐίΐ).
Γπολίίπτέον ουν καί την Ζαργάνην ώς γενικόν όνομα τετάχδαι τις τε σωυ-
ραίνης καί τις βελόν/ις. Καί οί Τούρκοι ίέ τήν βελόνων 53Γ£αη Βαΐαχ
όνομάζουσ:, τουτές-ι Σαργάνην ίχ3ύν, καί ούχ ώς έςηγήσατο Ό
Φορσκώλιος ( Οαοηρίϊοη. αηνηαΐ. ραζ. XIII) Κερατίαν ίχ-
£'ύν. Ο όε τον Οππιανόν ( Αλιευτ. Α, ιοο καί 172) σχολιάσας ,
αντί τις βελόνης, τ«ν ταινίαν, ωσπερ καί τ«ν σβύραιναν, τω
αύτώ ίόΊωτικώ ονόματι , Σαργάν») ν , καλεϊ , τ?, ταινία, μάλλον ί τί
ΣΗΜΕΙΠΣΕΙΣ. 207
σρυραίνη προσήκοντι, ιίιά γε τήν συνωνυμίαν των κλίσεων. Η γάο
Ζαργάνη παρά τήν Σαργάνην, και λττικώς Ταργάνην (κατά το
σήμερον και τήμερον), προίήλως παρήκται , και ε-ι συνώνυμος
τη Ταινία, τουτές-ιν ύ}>άσματι έκ λίνου, έρίου, η άλλου τινός τοιού
του, έπφήχει και ς•ενώ (Γαλλ. πι1);»η), ω επιεικώς προσε'οικεν ή
θαλάσσιος Ταινία (Γαλλ. ΰβροΐβ). «Σαργάναι (ρησίν. Ησύχιος) ,
» ι?εσμοί και πλέγματα κ. τ. λ. »' και αχ/Βις, « Ταργάναι, πλοκαϊ
» συνίέσεις , πέοαι » ■ κα'ι πάλιν, «Ταινίαι, ζώναι, ςέψανοι, η ίεσμο'ι,
» Λαλήματα». Κα'ι ταύτα μέν περί τών ονομάτων. Περί ίέ αυτών
τών ιχθύων , τών μέν |3ελονών αί δυνάμεις προε£ετέ3ησαν έν τοϊ;
πρόσίΐν ( σελ. 3 και 58 )' τάς <ίέ σφυραίνας ίκε'σιος ( παρά τω ΑΟην.
σελ. 323) λέγει, «Τροφφωτέρας είναι τών γόγγρων , άπει5εΐς σε
» τήν γεύσιν κα'ι άς-όμους, εύχυλία σε μέσους » ( έ'νδα μέντοι πιβανώς
ύπετόπασάν τίνες, Σμυραίνας ίεΐν γράγειν άντ'ι τού Σ^υραίνας)•
αί σε Ταινία! , « Πλεϊς•αι γίνονται και χάϊΐιςαι κατά τόν προς τή
» Αλεξανσρεία Κάνωπον , γ.αι έν Σελευκεία τί προς Αντιόχεια » , ως
ρησιν Α3ήναιος (σελ. τη αΰτ.).
ΣΕΛΙΔ. 6ο, Τράχουροι κ. τ. λ.] Ο Φορσκώλιος (Όαοπ'ρί. αηϊηιαί.
ρ᧕ ΧΡ^ΙΙ) και τήν υπό τών αρχαίων καλουμένων 5ρίσσαν ( Γαλλ.
Αίοδβ), υπό τών Γραικών ΧαρδΟ.λαν, η Σαυρια'ηπόταμού (γρ.
ΣαυρίαΊ π ο τ α μ ο ύ) καλεϊσδαι νύν λέγει. Αλλ'όπωςμή, παραχβ-ίς ϋπό
τής ομωνυμίας, τόν ποτάμιον τούτον Σαύρον, η Σαυρίαα, η ΣαυρίΛον ,
τόν αυτόν είναι νομίσ/;ς ίχ3ύν , κα'ι τόν παρά τω Ξενοκράτει τρά-
χουρον, η τίιν τζαρά τώ Α,θηναίω (σελ. 5ϊ5) Σαυρίοα, ην ό Σπεύ-
σιππος παραπλησίαν είναί ψηαι τη σ^υραίνή κα'ι τη βϊ'λόνη' ίια^.'ρει
γάρ τούτων ούίέν ήττον η τής κίχλης , ην και α:ιτήν Σαύρον ύπ'
ένίων καλεϊσ^αι παραίέσωκεν ό Παγκράτης παρά τώ αύτώ Α^ηνα/'ω
(σελ. 3ο5). Ει» ί' άν ίσως τό παρ' ήμϊν Ί,αυρίάΊον ποταμού,
ή ϋπό Δωρίωνος (παρά τώ αύτ. σελ. 328 ) καλούμενη Ποτάμια
'Άρίσσχ' Σαρίέλλα σε κληβηναι εοικι, Λά τό ομοιοτάτην αυτήν είναι τή
νύν ϋπό τών ιταλών καλούμενη 83Γ<1β1ΐ3 (Γαλλ. Ϊ53Γ(1ίθί.') , η και αΊότι
ταριχευ^εϊσα άναμίξ ταϊς σαρίέλλαις πωλείται , κα'ι τήν αυτήν έκείναις
παρέχεται -χρείαν. Τούτ' οϊμαι τό σαυρίίιον τό ταριχηρον οηλοϋν και
τόν Πτωχοπρόβρομον, ήνίκα λέγει ( Κατά Ηγουμε'ν. 221-222)"

Συχνά περις-ρερόμενος κα'ι βλέπων τόν κελλάρην,


Κα'ι πυκνογυριζόμενος, μή ναυρω καν σαυρίΛν.
2ο8 ΠΑΡΑΛΕΙΦΘΕΙΣΑΙ
ΣΕΑΙΛ. 62, στ. ίο, Αρχέςρατος λέγει.] Τών παρατεθέντων Αρ-
χεςράτου επών

Αλλά ξιφιού τε'μαχος , Βυζάντιον έλ£ών,


ΟΪΡΑΙΟΥ Τ' αυτόν τόν σρόνίυλον κ. τ. λ.
Τον δεύτερον ς•ίχο» οΰτως άν όρΒώτερον γράφοις'

ΏΡΑ10Τ Γ' αυτόν τόν σ^όνίνλον,


4,
ΩΡΑΙΟΤ «ύτόν τόν σ^όνουλον.

Ες-ι γάρ ό νους, Εις Βυζάντιον παραγενόμενος, λάβε τόν τράχηλον ,


τουτες•£ τά περί τήν κεβαλήν μερί) , ξιφιού ωραίου , ό ταυτόν δύναται
ωσπερ αν ει έλεγε, κα3' $ν ωραν τοϋ έτους μάλις-α έπιτ-ήδειός έςιν
εσϋίεσϋχι ό ξιφίας. Ο γάρ σπόνίυλος απλώς μεν εκας-ον τών συντι-
Βήτων τΐιν ράχίν ός•ε'ων σημαίνει , κατ' ίόΊαιτέραν ό*έ χρ^σιν επί τών
τοϋ τραχήλου σπονδύλων τέτακται, κα'ιμάλις-α τοϋ δευτέρου, κατά τόν
Ιπποκράτη (φοεσ. Οί/.ονομ. λε'|. Σπόνίυλος). ίσον ουν δύναται ό
σπόνσυλος, ί σ^όνίυλος, τώ τράχηλος" οΆεν και ό Ησύχιος α Σ^όν-
» ύυλος , τράχηλος » β/,σίν. Ει ίέ δυσχεραίνεις τ«ν τροπίιν τοϋ
Ουραίου εις τό Ωραίου, εςι χχΊ οΰτως ηράφειν'

Ουραίο ν κ' αυτόν τόν αφόνδυ\ον ,

ϊν' 5 ό νους , τΐιν οΰράν και τά περί τίίν κεφαλήν , κ».5ά και τοϋ
βάγρου ( άνωτε'ρ. σελ, ιο5 ) τό ούραϊον και την κεοαλήν μόνον
ώνε'ισΒαι παρήνει Ό αυτός Αρχέςρατος. Τόν τοϋ ξιφίον σβόνίυλον ,
5 τράχ»λον , οϋ&ν ίττον Αρχες-ράτου τοϋ λίχνου έθαύμαϊο:/ και οί
τών κοινοβίων Όσιωτατοι Ηγούμενοι , ως φ/ισιν Ό Πτωχοπρόίρομο;
( Κατά Ηγουμε'ν. 196)»
Και ξιριοτράχηλον πας•όν, Κύπρινον άπαξιμάδιν.

Περί ό*έ τϊς δυνάμεως τοϋ ιχθύος, ό μέν Δίφιλος (παρ' Α9«ν. σελ.
35^) »>ισί, «Έιφίας ο" επί ποσόν βρομώδης ες'ι , και άπαλώτερο;
3) τοϋ όρκύνου». Συμεών ί* ό Σ»3ίς• «Ξιφίας κακόχυμός ές-ι και
» ναυτιώό\ις , και διά τούτο τελε'ως τίς τούτου έδωδϊς άπε'χεσ5α<
» κρεϊττον. Ει ίέ τις αυτού έθελήσει μεταλαδεϊν , δριμέσι τούτον
»> άρτύμασι 3εραπευε'τω , και οινον έπιπινε'τω παϊ,αιον και λεπτόν».
—Στ. 1 5, Στράβων μεγί-ους ξιφίας κ. τ. λ.] Ω^ιλον ίσως μάλλον
ειπείν ,
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 3ο9
»1πεΐν , Στράβων γα\εώτας ΆηρασΆαι μαρτυρεί, ους καί
ξιφίας ό νομάζεσδαί φησιν. Αλλ' επιΒι περί τούτων τά έν τή
'ξηί σημειώσει πλατύτερον ργιϋηαόμενα.
ΣΕΛΙΔ. ηι , στ. ι Ο, Και έκ τοΰ Στράβωνος.] Τίιν τοΰ Στράβωνος
ρτισίν πλνρέςερον εν5άδε παρα&ετέον και έξετας-έον' «Τους γάρ 5ύν-
» νους άγίλ-/!<ίόν φερομένους παρά τλν ϊταλιαν, έπδίίαν έκπέσωσι
» και κωλυ,ϊώσι Τϊ,ς Σικελίας άψασ3;αι, περιπίπτειν τοις μείζοσι των
» ζώων , οίον ίελοιϊων και κυνών , και άλλων κητωοών έκ ό"ε τις
» $ήρας αυτών πιχίνεσ$αι τους γαλεώτας, ους και ξιφίας λε'γεσ,ϊαι ,
» και κύνας ΦΛΣΙ... συμβαίνειν ίέ ποτέ κ. τ. λ. ». Και πρώτον μέν,
» άμεινον αν γράροις , ΨΗϊί , έπειόΐι έκ τιΰ Πολυβίου ταύτα παρεί- >
» λίίρεν ό Στράβων, και τον Πολύβιον αυτά φάναι λέγει, ί δϊϊ>•ον
» έξ ων προσεχώς επιφέρει" «Ταύτα (Γ ειπών [Πολύβιος] διηγείται
» την τών γαλεωτών 3Ϋ>ραν κ. τ. λ.». Επειτα, τόν νουν τον προκει
μένου χωρίου, ούτως έξεδέξαντο οϊ πλεϊςοι, ώσπερ άν ε ϊ έλεγε Στρά
βων, ότι οι γαλεώται, και ξιφίαι και κύνες ΰπ' ένίων καλούνται. Ο ίέ
Γεσνϋρος (Περί ίνύδρ. σελ. ι •253) τό, « Οΰς και ξιφίας όνομάζεσδαι»
παρ;ν,5ετικώς έκίεχόμενος , τό Κύνας, ού προς τό Λέγεσ,^αι,
άλλα προς τό Πιαίνεσ3αι, συνάπτει, κατά τόνίε τόν νουν, Πιαί-
νεσδαι τους τε γαλεώτας (τους και ξιφίας καλουμένους),
και τους κύνας. Και ες-ι μέν ή τοΰ Γεσνήρου ές"ιάγι>ίσις πιθανωτάτ»-
οϋοέν όμως άτοπον ίχιιν έ'οικε και ί ετέρα έκοΌχή, Τόν γαρ τους
γαλέους, ί γαλεώτας, διαφόρους τών κυνών ύπολαμβάνοντα (ώσπερ
ύπολαμβάνειν τόν Στράβωνα ΰπ0τί3>ίσιν « τοΰ Γεσνήρου έςΊάγ»ισις )
ίΰοεν κωλύει φάναι και κύνας αυτούς ΰφ1 έτερων καλεϊσ^αι. Και ταϋτα
μέν τά περί τ»ιν λε'ςιν άπορήματα' άπορεϊται (?έ μάλλον , όποιος τις
έςιν ό υπό τού Στράβωνος, >? τοΰ Πολυβίου, μνημονευόμενες Γαλεώτ^ς,
ό κα'ι Ξιφίας λεγόμενος. Κα'ι οί μεν πλείω ξιφιού είδη έγνώσ3αι τοϊς
παλαιοΐς (ιό*. ΣνεϊοΥρ. Συνωνυμ. ΐχ3. Αρτεδ. σελ. 49) κα' Σ»μειώσ.
ί'ις τό Αίλιαν. περί ζ. ίοΊότ. σελ. 585), ων είναι καί τίνα κυσ'ιν, -η
γαλεοϊς, παραπλιίσια' εξ ων συμπεραίνεται ότι τό μεν τοΰ Στράβωνος
Γαλεώτας ξιφίας έκό'εκτέον, Ξιφίας, ε'π ονομαζόμενους γα-
λεώτας, ώσπερ καί ίμεϊς (σελ. 6'2 ) έξεδεξάμ^θα, τό ό*έ τοΰ Αναξίπ-
που (σελ. ^ο), Ξι^ίου κυνός, ώσπερ άν ει έλεγε , Ξι^ίου επο
νομαζομένου κυνός. Αλλά μ-ήποτε άκριβές-ερον ί λέγειν ότι καί
ό παρά Στράβωνι γαλεώτιις, και ό παρ' Ανα?ίππω κύων, τοΰ τών
γαλεών ί κυνών άλιι^ώς γένους ές-'ι, Ξιφίας επονομασθείς ο\ά τίνα
2ΐο ΠΑΡΑΛΕΙΦΘΕΙΣΑΙ
προς τόν ϊχ3ύν τούτον εμφέρειαν. Ούτως γάρ και παρά τοις νεώτεροι;,
ΟδρααΌη, τοντέςι Ξιφίας (σελ. 62), ώνοράσ3>), έτερος τών ανωτέρω
μνημονευθέντων ξιφιών, Γαλεοϋ τι ειίος, το ύπό τών Γάλλων ιχθυολόγων
καλούριενον 8φΐ»1β 8θϊβ, τουτέςι Γαλέος πρίςης> όΊά τό ρύγχος,
τούτω μόνω ΰιαφέρον τοΰ ξιφιοινιοϋ ρύγχους , ότι όόΌντωτον οίκ»ν
πρίονός ές-ι (»<?. Σ,αοέρβάβ , ΗϊίίοίΓ. ηαίιΐΓβΙΙ. άβ5 Ροϊαοηί,
Τοηι. II , ρα§. ιΊ>η ).
ΣΕΛΙΔ. 79, στ. 2, Δεα^λωται έξ Ησυχίου οτι και Γλανεόν είσίν οι
τόν Γλάνιν ώνόραζον" έπνιγαγόριεθ'α 3ε (σελ. ^ί>) και τόν Βϊλλώνιον
ριαρτυρούντα , τόν Γλάνιν ΰπό τών νεωτέρων Ελλήνων Γλάνον >ι
Γλάνιον καλ;ϊσ3αι. Τόν μέντοι παρά τω Οππιανώ (Αλιίυτικ. Α,
Ιΐ3) ρόνω καλούριενον Ολισ^ον ίχ5ύν, Γλανεόν και τούτον Ό
σχολιας-ίΐς ιδιωτικώς φνσιν όνομάζεσϋαι' ον Ό Γεσνηρος (Περί ένύδρ.
σελ. 742) ώρμημ-ένος άπ'ο τοϋ ονόματος, τό σλισδϊίρόν, κα'ι επομένως
τό λεΐον κα'ι άλεττίσωτον ο^λούντος, ΰποτοπάζει μήποτε Ό αυτός ές•ιν
ιχθύς και όν εν τοις πρόσΆεν (σελ. 189) Γι3ΠΐρΐΌΪ6 χιπ'ο των Γάλ
λων καλεϊθ"3αι ειρήκαμεν.
ΣΕΛΙΔ. 82, στ. 19, Δια τοϋ 3Γ γράφεται Ό Τζίρος παρά τω
ΙΙτωχοπροδρόμω (Κατά Ηγουαέν. 20 1).

Σκόρδα κεφάϊια δώδεκα, και τζίρους δεκαπέντε.


Και είη μεν αν ί κηρ'ις Ό παρ' ήμϊν τσίρος, εΐ ες•ιν , ως ^σιν Ό
Τραλλιανός ΑλέΙανίρος (ζ , 3), τών σκλ»ροσάρκων' οϋκ αν είη δε,
ει άπαλόσαρκος, κα5ά λέγει Δίφύ.ος (παρά τω Α3ην. σελ. 355).
ΣΕΛΙΔ. <)5. , στ. 1 8, Οτι μεν τών σπανιωτάτων ές-ίν »; λέξις, Τρυ-
οερόσαρκος , αληθώς είρηκα' προσέΒηκα δε και τό παρ' ούόενΐ
ετέρω κείσβαι, μη μνημονεύσας οτι και Αντυλλος έχρίσατο τω ονόματι
έν οίς την τοϋ σιναπισροϋ σκευασίαν διδάσκει (εν τγ τοϋ Ορειβασ.
συναγωγ. έκο. Μόσχ. σελ. 5ο ι).
ΣΕΛΙΔ. ιοο, στ. 2. 0βι•6ΐ)ηιιη Ιονίβ, τουτές-ι Διός έγκέραλον ,
ό Απουλίϊος ώνίρασε τόν "ίκάρον εκ τοϋ ποι>ιτού Εννίου (Ο. Ειιη.
^/τα§ιη. ρα§. 1 58), παρειίηφως. λέγοντος•

8ο3πιπι ρΐ'36ΐ6ΐ•ϋ, οει-Λππη Ιονίβ ρδεηβ δυρΓβιηί.

Εικός ο*έ τόν Εννιον έκ μη σωζόμενης ετέρας Αρχες•ράτου, παρειλ>ι-


ψέναι ρήσεως , ί δηλον έκ σωζόμενων ετέρων , έν οι; Εννιος τόν Αρχε-
ςρατον φανερό; έςι μιμησάμενος. — Στ. 34• Ού τους αρχαίους μό
ΣΗΜΕΙίΙΣΕίΣ» 2ίί
νον ) βλλά καί των νεωτέρων βς-ιν οΐις κατε'σχεν η περί τον ρίνιρυ-»
χασριού τού ο-κάοον Οπόλ>)ψις• άλλ' άρρ'.β-λλει εικότως β Σνεί'ίέρος
(Σ»ρ:. εις το Αίλιαν. Περί ζ. (Λότ. σ;λ. 58ο) περί αυτού- ό ίί
Λακεπε&ις ( Ηϊ$ΙΟΪΓ. . ηαίιινβΐί. άν$ Ροΐαοηχ ,.Τοιη. VIII,
ρ᧕ 90 ) κζί ψεύίος ά'ντικρυς είναι λέγει τό ρ>ιρυκά£ε£ν τόν σ/.άρον.
Ει γάρ καί ποπράγον ές'ι το ζώον , καί τον; όίόντας πχραπλίσιο-ί
}>ε'ρεί τοις ποτίφάγοις των τετραπόίων , οΰχ 'ίχζι ριεντοι ς•ό(ζαχι»
οίον ε'χουσι τ'.ιν ζώων τά μηρυκάζοντα.
ΣΕΛΙΔ. 1 1 3 (τρ. μά, σελ^ 8), Μετά γλυκε'ος ίέ »? οίνο«Α«Τι>.] Το
παρά τοις άρ^αίοις Γλυκό, ο καί Σίραιον έκάλονν, καί Εψ»ριΧ, ές-ί
το ίταρ; ίμίν τουρκοχυ ίαις-ί καλούμίνον Πετιμέζι. « Εψτ;μα, όπερ
» «νιοι Σι ρα ιο ν καλούσιν' άλλοι Γλυκύ», ψησϊν Ησύχιος. Καί Σί-
ραιον μέν έλέγετο τοις Αττικοΐς, έ'ψϊίρια Ίίέ τοϊ; ΑοΊχνοΐς τών Ελλήνων,
ως ψτ,σιν Ό Γαλνινός (Φοεσ• Οΐ/.ονομ: ίπποκράτ. λέξ. Σίραιον). Η»
ό"έ γλεύκος έψημένον, ο άιαγόρως ώνομάζ;το παρά Ρωμαίοι; , κατά
τον διάψορον τίις έψήσεως βαθμ'ον, 8αρ3 μίν, ιίνίκα ίψετο εις τρίτον ,
τουτε'ς-ιν εως κατελείπετο τι) τρίτον τον έμβ뻣έντος εις τον λέβητα
γλεύκους μέρος, ΩείίιιΙιιπι ίέ , ίνίκα εις ίμισυ, ώς Μάσχ,ει ό
Πλίνιος, ι5ί>αβ£//η φΐοά &1ίί Ηερίεήα, ηοδίιί $αραηι θρρβΙΐΗηΙ,
ϊη§οηϋ, ηοη ηβίαΐίε οριΐδ.βδί, ηιοδίο 3<3 ΐβΓίίαιη ρΒΐίβηι ιηεη-
δαΓΚ (3εςοοΐο : φΐοά υβί Γαοΐιιπι &ά <]ίηικϋαιη 661, Όεβ-ιιίατη
Υοοαπιιΐδ (ΡΙϊη. ΙΐΒ. XIV, οαρ. <))' καί άλλαχού, Υϊοο οοϊ-
ηαΐα Γββ 8αρα βδΐ, ηιαβίο ίΐεοοςιο, άοιιβο Ιβηί» ρ&Γδ δαρβι•-
ίίΐ {Ιάοη, 10). XXIII, ναρ. 2). Καί ταύτα μέν περί τον Γλυκέος.
Το <ί' Οίνόμελι, ώς καί τοΰνομα ο»λοϊ, οίνος ρε'λιτ» μεμιγμένος «ν,
ότέ μέν απλώς όντως, ότέ ο"έ καί μ;τ' αρωμάτων (ί'ί. Διοσκοοίο*. έ,
ι6, καί Γεωπονικ. ή, 25). Ην ο*έ καί έτερον, Οίνόμελι από γλεώ^
κονς, καλούμενον , ίνίκα ί>ίλονότ£ αντί οί'νου γλιύκο£, ί σίραζον
ίσως, τουτές•ι γλεύκος ήψνμένον , σννίμιργον τώ μέϊιτι. Ισως ίϊ
λέγω, ίιά το νποπτον τις «ν τοϊς Γεωπονικοϊς (ί, 26) φράσεως ταύ
της , « ΣΊΉΣΟΝ τό γλεύκος εως ου κατας-ίί εις τ,μισν' χοίι μίξον εις
» τονς ό*έκα ?ες•ας ρέλιτος Αττικού ζέςτιν ένα' καί βχΧων εις τβ χερά—
» ριον, καί γυψώσας άπό,&ου εις σκιά^*• ΕΫΗΣυίί γάρ ριάλλον νπο-
νοήσειεν ά'ν Τ£ς είναι γραπτεον.
ΣΕΑΙΔ. ΐ2β,ο-τ. ι , Τούτε ός-ράκονκ. τ. λ.] Ικανώς ρ^ν καίέντοϊς
πρόσδεν έί/ίλώο-αρεν ττιν παρά τοις άοχαίοις ΐατρίΖϊ)ν τού ός-ράκον χρ>ί-
»ιν, τόν τε Διοσκορίι?ι)ν κ«ί τον Πλίνιον ίττκγαγόρενοι μάρτυρας" νύν ο*ί
2ϋ ΠΑΡΑΛΕ1ΦΘΕΙΣΑΙ
κα'ι τήν τοϋ φοφ[ΐάχο\> σύνΆεσιν (καίιτερ απηρχαιωμένου, ώσπερ και
πλείς-ων άλλων τοιούτων ιατρικών υλών τε κα'ι συνδέσεων) έξ αΰτϋς
τίς τοΰ Ξενοκράτους άναγραρί» ο\)λώσαι οΈϊν ε•/νων , οΥ ούσεν έτερον,
πλτιν ίνα και τοΰτο των Ξενοκράτει ξεγραμμένων τό λ;ίψανον , έκ τοΰ
τρίτου κεφαλαίου τοΰ πεντεκακίεκάτου βιβλίου τίς Ορίΐβασίου εβίο-
μ»κονταβίβλου συναγωγής \τιψ5εν, και εν τή κατά Μόσχαν έκίόσει
( σελ. 357 ) καταχώρισαν , άναγινώσκειν εχοιεν οί τϋς εκδόσεως
εκείνη; ράι εύπορούντες. Ες-ι ίέ τό χωρίον ελλιπές , κα'ι όντως λεί-
ψανον κατεσκελετευριε'νον ύπό των αντιγραφέων έττι τοσούτον, ως•' εν
πολλοίς οΊά τΐν άΊακοπην τίς συναρτήσεως άσϋνετον είναι.

- ΟΡΕΙΒΑΣΙΟΤ ΒΙΒΛΙΟΝ ΙΕ, ΚΕΦ. Γ'. • .

Εκ τών Ξενοκράτους, τίνας κήρυκες και πορφύρχι, ώς εμπίχςρχ ,


ώ^ελοΰσιν.

.... τος έ^/) (ι)•... τών ^αιναίκών άποχαΒαίρονσι κατα-


χριόιιεναι. Μαλάγματος τε τρόπον έπιτ&έμεναι προς τους
οϊόαλε'ονς και πεπυρωμένους (2) τών όρχεων επαρκές-ατοι ρί
χνονται, προς τε τους ^σ»} έχοντας νγρά, και προς τους σιιν-
άγειν μέλλοντας, και προς άπαν άπός-ημα και φύμα. Χρισάμενοι
χουν επισυνάψει δσχεον, τών #σ\) και προς σΊαίρεσιν επιτήδειων
άποΓ"ΐμα'των διεφορτ,σαμεν (3) όΥχα πα'σης εναργούς Μαθή
σεως. Δρας-ικώτερον <$ε συνθετόν ε'ς-ι τόο*ε. Α&αργύρου σραχ.
ρς- (4), κηρύκων τέψρας δραχ. ι£', έλαι'ου παλαιοΰ κοτ. λ',
ψιμμυ3•ίου ίραχ• κ', ρητιν/ις τερεβιν^ίνης <3ραχ. ι/,1 λιβανου
δραχ. ϊ5, νόστος κοτ. (ϊ'. Τ»ν λ&άργυρον και τό ψιαμΰθιον ,
τους τε (5)., και τον λιβανωτόν Ιεάνας χωρίς εκας-ον εν
5υεία, έπιγβας το ΰίωρ και το ελαιον, άνα'τριψον επιμελώς,
είτα εν χύτρα καινί εψε , κινών συνεχώς σπά$γι , προσεχών μΫι
τ.ροσνχα] (6). Ιίών σε αυτά ψ/ε^θα, εμβαλλε τ«ν ρ/ιτίνψ ,
είτα τον λνΐ^ανωτο'ν. Εψε σε έως μίί ... . νος .... τέμπ . . . •
κας (7)" £'θ' έψιίσας.... χύτραν τε καθαιράσας (8), άνελο'
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ. 2ΐ5
μένος χρω. Παραδόξως ενεργεί προς τά προειρηρ.ε'να. Ποιεί δε
άκρως κα'ι προς τά κακοήθη κα'ι νεμόμενα και ίυσαλθη. Οί
οε προειρ-ημένοι κήρυκες εν τώ μΟ>ιτι προς παρωτίδας (9) >
και ε'ν μας-οΐς , *καί* ριεθ' ύιϊατος καταπλαττόμενοι• και προς ,•
τά εν κεφαλή ελχύδρια πυκνά , ερυΒρά , μικραΐς προσεοικότα
5Ύ)}.αϊς , α. καλεΓται κγ]ρία. Και μεγά/Μΐ δε και σκληραί πορ-
φύραι τά αυτά ποιοϋσι τοις κηρι/ςΊ.
Μακων (ι ο) ... . ΜΟΝΟΝ .... ΚΩΝ ΜΟΝΟΝ ΗΝ δυ
νατόν πάσας ίάσΖται τάς παρά φύσιν δια3έσεις , ουκ άν ειίεηδη-
ριεν οϋίε'ποτε συνθέτου φαρμάκου"• νυν'ι 8ε οΰχ οΰτως έχει.
Πολλάκις γάρ ΑΧΡΗΣΤΑ, ΟΪΔΕ ΤΙΝΟΣ ε/.5ερμ9ιναι το σώμα
βουΐόμενοι , τών απλών ουδέν εχομ.ιν τοιούτον (ι ι). Μια μεν
αυτή χρεία τών συνΒέτων, όταν ε'κ τών ομογενών το σφοδρον
τώ μαλακώ μίζωμεν , άπόροϋντες τοϋ μέσου. Μια ί* άλλη της
τών ετερογενών ε'κ τοιούτε γίγνεται Ιογισμοΰ. Σπανίως αν εΰροι
τις διά^εσιν, ή'τοι Λαρορούντων μόνον, η άποκοουομένων , δεο-
μένην. Δια τούτο γοΰν άναγκαζόμε5α πολλάκις μεν ευθέως
ίν αρχή , πάντως δ1 οϋν ολίγον 'ΰςερον , μιγνύναι τι τών δια
φορετικών ει <ίέ οδύνι\ συνγ σφοδρά, και τών παρ-ηγορικών.
Και τα γε πολυχρης-ότατα (ι 3) και κάΎΚιςα φάρμακα τάς
εναντίας εν έαυτοις έχει δυνάμεις. Τινά <3ε τών απλών, οΰδε
εις χρϋαιν άγ^Ϋ,ναι δύναται χωρίς γ' ετέρου μίξεως, οίον όταν
έμπλας•ον φάρμακον ( ι 3) . . . .
Και τοώτα μεν τά τοΰ Ξενοκράτους, ούκ έκ τοϋδε τοϋ Πίρ'ι τϋς
από τών ένυδρων τροφής, άλλ' έκ Πάτερου τών αύτοϋ συνταγ
μάτων, τοϋ Περ'ι τϋς από τών ζώων ωφελείας, προφανώς υπο
τοΰ Ορειβασίου παρειλψριέ'να. έΐρ'Χ δε και τών εν αύτοϊς ήιιαρτημέ-
νων έπιχειρϋσαι Λορθοϋν οσα γέ τίνα διόρ$ωσιν επιδέχεται , 'τ«
αέν εΐκασίαις ίιμετέροας , ε'νια σ"έ κα'ι άσφαλες-ερον ές* αύτοΰ τοϋ Γα-
1/ινοϋ, ίις ταύτα , ώσπεο εικός κα'ι Ιτερα ούκ όϊίγα τών Ξενοκρατείων
παραγγελμάτων, εις τάς ϊΛ'ας βίβλους μετϊ,νεγζεν.
ΑριΟρ.. ι, Εφ»..»] ίτως εγρνίεν ό Ξενοκράτης, έ οίΐλίί'ας, κα$ά
»ι4 ΠΑΡΑΛΕΙΦΘΕΙΣΑΙ
ΰπενότ,σι κα'ι ό Ματθαίος έκ της Λατινικές τού Ρασαρίου μεταρράσεω*
, 111301] Ια5. « Ερηλίς πα5ος έν προο-ώ;τω, ύποπέλισνος έπισρομί), άφχνί-
» ζούσα τό κατά 9»ύσιν χρώμτ», φηαιν' Ό Ιίολυσεύχης. —2 , Πίπυρω-
μένους .] Ο Λατίνος μεταφίαςγ,ς έ'οικίν άναγνώνχι, πεπωοωμένους,
»<1 Ιορίΐυβ ηιίηυιηάοβ — 5, ΧΡΙΣΑΜΕΝΟΙ γούν ΕΠ1ΣΥΝΑΓΕΙ
ΟΣΧΕΟΝ , ΤΩΝ >ί<?») και προς αΊαίρεσιν επιτηδείων άπο-
ς-ημάτων αΊ; φορ-ήι αμεν ] 1σ»; ούτως ες"ί αΊορ5ούν ταύτα" Χρ*ι-
σάμενοι -/ούν ΕΠΪ ΣΥΝΑΓΩΓΗ ΟΣΧΕΟΥ, ΤΙΝΑ ΤΩΝ ϊίυ χ. τ. λ.
ΐν' >ι ό νους , Τίρησάμενοι τω μαλάγματι τών κηρύκων επί <τυναγωγ>)
ίων έν τω όσχε'ω υγρών , όΊεφορήσϊμεν άνευ έκπυήσϊως τινά και τών
ίΛ; οΊατμηδηναι έπιτηίίίων άποςτιικάτων. Οσ/εον αε λέγεται τό τω»
ίΊίύμων άγγεϊον , ώί έξ»γεϊται Ησύχιος 4> Αραχ. ρς• ] Τους ώο*5
τε κα'ι έν τοις έςής ταϊς ίρ^χμαϊς (ίραχ. \ ώσπερ και τους ταΐς κο-
τύλαις (κοτ.) προσγεγραμμένονς αριθμούς, ορθώς εχειν ϊκι-' αν ϊσχυ-
ρυσαίμην έ^ω'/ε.— 5, Τους τε.] Αποκα3ίςτι τό προδήλως έξερρ'υηκός
των οστρακόδερμων όνομα, γράφων, Τους τε κήρυκας.—6, Προσ-
καί). ] Λέςις μαγιρική τό Προσκαίειν* και έ'οι/.ε μέν τοϋ παρ
ακμάζοντος ελληνισμού είναι, όΊά γε τον της προθέσεως πλεονασμόν*
ούκ ε—ε σε. Και Αρχές-ρατος γάρ (άνωτε'ρ. σελ. ^5) έχρήσατο, και
αυτός Αριςοφάνχς (1φ. 828 )'
Η Θράττα προσκαύσασα πρώην τήν χύτραν.
Κα'ι οϊ Ρωμαίοι ό*έ κα5•' Ελλήνων μ.ίμτ,σιν τω συνθέτω (»άαΓΟ , προσ-
κκίω) χρώνται. Αύτίκα ό κωμικός Τερέντιος (Αίελρ. Μέρ. Γ, σκ>)ν. γ,
ς•ίχ. ■} ' ) έπ'ι αρωμάτων,

Ηοο δαίδυιηδΐ, Ιιοο αάαβίυπίδΐ , Ιιοο ΙβιιΐιιηίδΙ ραπιπι.


— η , Ε-^ε ίέ κ. τ. λ.] Ισως έγέγραπτο, Εψε ίέ έως κ>ιρώό*ους η
ίμπλας-ρώίους συς-άσεως, ή Εψϊ ίέ έως μί) μολύνρ έμ-
πλασσόμενον, η τι τοιούτον, κα^ά ψράζειν ψιΧούσι τών φχρμχχο-
ποιων οι άρχαΐοι. Ες•« οε τό μολύνειν τό οΐυγρσν ούτως είναι, ως•»
τεριρρέειν εις τε τού άναλαμ§άνοντος τους δακτύλους, και είς τους τΓΤ^Ι
τό πάσχον μέρας τόπους τού νοσούντος* όΊό κα'ι αμόλυντα έκαλεϊτο τά
σεόντως ήψ»μένα φάρμακα , και τούτοιν μάλλον τά μεμαγμένα. Οϋ γάρ
τοσούτον ή έ/'/,σις, ώσπερ ή μάξις, πε'ίποιεϊν έχει τό άμόλυντον. Κα'ι
αιορθούσΡω έν παρόοω ό Αντυλλος έν οις περί καταπλασμάτων λέγει
παρά τω Ορειοχαίω (σελ. α5 ι της κατά Μόσ/. έκί. >8ο8)' «Και τών
Κ μεν μακτών όρος ές-ι τίς σκευασίας ίκανώς λελειώσ^αι και ήνώσ^αι,
/ \
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ. 2]5
» κα'ι αμόλυντα είναι , και μη περιρρε'ιν. Τών οε ερβών ούκ έςι μέτρον
» το μη ριολύναΓ ίυνατόν ΓΑΡ ΑΝ ΤΟΥΤΟ γενέσθαι δια τό πληδος
» τών έμβαλλομένων ξηρών έν τώ ΰγρώ ΑΛΛΟ το τάς δυνάμει; ΧΓ-
» ΘΕΝΤΩΝ τών ξηρών άναμιγβηνχι και ένωίΫ,ναι » . Γραπτέον γαρ...
ίυνατόν ΓΑΡ ΤΟΐΤΟ γενέσθαι... έν τω ύγρώ' ΑΛΛΑ το τάς
δυνάμεις ΛΥΘΕΝΤΛΝ τών ξηρών κ. τ. λ. Οτι ιίέ και την ϊψησιν-
μέχρι τοϋ ρή ριολύνειν παρήγγελλιν , μάρτυς Ό Γαληνός (Περί συν-
3•εσ. φαρμακ. τών κατά τοπ. Α, σελ. ι(κ))> « Εψε ίλαιον , άλας,
» - ψίμμύδιον , λώάργυρον , μέχρις άμολύντου' τά ό*έ ξ>;ρά κόψας...
» είτα εις 5υίαν μεταιράσχς ("/Ρ- ε'? ^οιίαν μετεράσας) /.αϊ μαλάξχς
» έπιιιελ-ώς κ. τ. λ. ». και αυϋις (Περί συν5. φαρμ. τών κατά γεν. Α,
σελ. 32ο ), α Εψορένων τών μεταλλικών έν ήλίω, μέχρι τοϋ γενέσδαι
» τελε'ως άμόλυντον, ή και βραχύ σκληρίτερον». —8, Καδαιράσας.]
Γράρε, κατά τό ανωτέρω παρχτεΖ'εν έκ τοϋ Γαληνοϋ και ό"ιορ5ωθέν
παράδειγμα, μετεράσας, ο 'εςι μετακενώσας , άπό της χύτρας δηλο
νότι ε'ις άγγεϊον έτερον. —9, Παρωτίαας.] Τους κήρυκας κα'ι τάς πορ
φύρας παραγγέλλει προς τάς πχρωτίδχς ο τζ Αρχιγένης παρά τώ Γα-
λί-,νώ, και αΰτΌς ό Γαληνός (Περί συνθ. φαρμ. τών κατά τοπ. Γ, σελ.
199) — ΙΟ) ΜΑΚΏΝ.] Ετερου κεφαλαίου αρχή ίν τό κεκολοβωριένον '
μέρος τούτο, έν ω ΐ/π'ο τοϋ χρόνου, ως φησιν Ό Ματθαίος, κενόν
εΰρητχι έπτχκχίδεκχ σχεδόν ςίχων διάςημα. Ει» ο" άν έκ του Γαλη
νού , προδήλως τα Ξενοκράτους μετενεγκόντος εις τό πρώτον βι-
δλίον τού Περί συνθ έσεως φαρμάκων τών κατά γεν»! (σελ.
3ΐ3-3ι4), μέρος γέ τι τών λειπόντων άναπληρώσαι. Λέγει δε
εκείνος- «Ενίοτε ριέν έν τι φάρμακον αυτοφυές απλούν Ί/.ανόν έςι την
» παρά φύσιν ϊάσασ,θαι οΊά^εσιν, ενίοτε δε χρεία γίγνεται συνθέτου"
» και δια τι γε πράττοριεν τούτο λεκτέον εφεξής. Εϊ διά τών απλών
)) ραρΜΑΚΩΝ ΜΟΝΟΝ ΗΝ δυνατόν άπάσας Ίάσασ^αι τάς παρά
» φύσιν διαθέσεις, ούκ άν έδεήϋημεν ουδέποτε συνθέτου φαρμάκου"
» νυνΐ ό*έ ούχ ούτως 'έχει » , ών τά τελευταία αϋτοϊς ρήμασιν εν. τοϋ '
Ξενοκράτους παρείληπται.— 1 1, Πολλάκις κ. τ. λ.] Διόρδου κα'ι ταύτα
έκ τού Γαληνού, προσεχώς τοις ήδη παρατεΆεϊσιν επάγοντας, « Πόλ
η λάκις γάρ ΑΧΡΙ ΤΟΣΟΫΔΕ ΤΙΝΟΣ έκ'άερμανΆηναι το σώμα βουλό-
» μενοι, τών απλών ούίέν ί'γομεν τοιούτον».— 12, Και τάγε κ. τ. λ.]
Ούτως γράφε και παρά τώ Γαληνώ (σελ. 3 1 4) Και τά γ ε πολυ-
χρη^ότατα, άντ'ι τού ήμαρτημένου , Κα.ϊά τε πο\υγρηςό-
τατα. — ι3 , Τινά ό*έ τών απλών κ. τ. λ.] Αναπλήρου κχΑίδε
2ι6 Ϊ1ΑΡΑΛΕΙΦΘΕΙΣΑΙ
τα Μίτζοντα ίχ τον Γαλανού, 'ός ψησιν αϋτοϊς τοϋ Ξενοκράτους τοις
ρημασι' « Τινά όε των απλών οΰσ" ει; χρησιν άχ^ηναι αυναται χωρίς
» ετέρας (γρ. χωρίς γ' έτερον) μίξεως• οίον .όταν έριπλας-όν γάο-
» ρ:ακον έπιτιθεναι τινί βον\ώυζ3α• Τών -/άρ απλών (.ύ-ίέν επιτίίοειον
» εις τήν τοιαύτην χρείαν. Οΰτ' οΰν άσφαλτος, ούτε κηρος, οΰτί
» ρητίνη , χαΒάπερ ανδε πίσσα , πρόπολίς τε και λάίανον , ετι οι
» μάλλον ιός και ψιμμύΖιον , η λιθάργυρος η ριολϋδίαινα , 3 τών
» άλλων τι μεταλλικών ψαρμάχων ωσαύτως οϋίέ βοτάναι μόναι ^άρ-
» μαχον έμπίζς'ον δύνανται ποιε'ιν. Εΐκότως ουν επινόησαν οί πρώτως
» συν^έντες έριπλας-ά φάρμαχα κ. τ. λ. ».
ΣΕΛΙΔ. 127 , στ. 17, Το παρ1 ήμϊν, ΣτροΦίλίιία συγγενές ες•ι
τω παρά ταϊς άρχαίοις Στροδήλω, ϋ Στροβίλω, ω κάκίϊνοι, ώσπερ
ψεΐς, έκάλουν τους κήρυκας* 3 ίζ-λον εκ τοϋ Φωτίου, «Στρόβιλοι
» και οί κοχλίαι, κα'ι οί 3α1άσσιοι κήρυκες* και ς-ρόβλος (γο. ς-οό-
» 5/Μος, ί ς-ρό&λρς) είοος όρχήσεως* και ανέμων εΐαΌς' κα'ι ό τοϋ
» οενσρον καρπός». Και οΥνορου ριέν καρπον λέγει τον τίς πίτυος,
τον και κώνον καλούρι-νον, παρ^' ον τό έν τ») συνοδεία Κοκωνάριον*
άνεμων δε εϊόΌς, όν «ριεϊς συνθέτως Α,νεμοςρ όβιλον Ιέγομεν. Η ίέ
χτ.λανμένη Στρόδιλος 'όργησις παραπλήσια έ'οικεν είναι τϋ τών
Τερμανων περιδινητιχη όρχήσεϊ τους γαρ οΰτως όρχουμένονς \να1ζβη
φασίν, ό ές-ι περιςροξεϊσΖαι, η κυκλαώς περιφέρεσ3ζι. 03εν κα'ι τά
ςρομξωδη και κοχλιώ-ί» τών όςραχοδέρμων , ΥνΉΙζβηδοΙίηεοΙίβη παρ'
έκιίνοις καλείται. """
ΣΕΛΙΔ. ι34, στ. αϊ, Στροβίλους &ά τοϋ ο" τους ΣτραβΊίλους ό
Φώτιος• ου ιό μαρτύριον ανωτέρω πχρεΆέμεϋα.
ΣΕΛΙΔ. ι4ι , στ. ι^, Μάρκελλος ό ΣιοΊίτ»ς έςιν ό Μνίσκους
άρσινιχώς ονομάαας (ς/ίχ. 5γ) τάς Μυίσκας'
Τελλϊναι, βάΐανοί τε , πετρηγενέες τε μνΐσχοι.

Εν5α, και ει μ* τρέποις τοΰνομα εις το Μυίσκαι (πολύ το πώανόν


' εχούση τροπή ) οΰίέν γε μην ήττον ςήσεται ή κατά το 3)?λυκον έκ-
ψορά παρά τε Ξενοκράτει και Διρίλω, προς -ίέ και αΰτω Πλινίω.
ΣΕΛΙΔ. ι 45 (τρ.. νγ'), Εαριίέ... ΧΪΜΩ γαλακτώ-ίει.] ίσως «ν
ΧΤΛΩ' αλλ ουκ έτόλρ>5σα ριεταποιίσαι τίιν γρζφην, τούτο μεν, ότι
ν.αι τα Χνμω καλώς εχειν ενδέγεται, τϊ,ν Ιιπαραν τοϋ υγρού ποιότητα,
παραπλ/ισίαν τη τού γάλακτος γιύσει, σημαίνον• τούτο ό*έ, &ά το
πολλάκις τους ιατρούς άδιζφόρως χρησ3αι το'ις όνόμασιν , ώς παρά τό
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ. αι7
«ΰτό αμφότεροι; παρτρ/μένοι; ρίμα, τό ΧΟω , όπερ ή συνήδειαΧύνω
λέγει. Και εκεί συχνά ές-ι παρά τω Εενοκράτει τά ονόματα, τ* τε
απλά καΐ τά έξ αυτών σύν5ετα , προΰργου μοι ίοκεϊ είναι άκριβέ-
ς•ερον περί αυτών διορίσασ^αι , τον Γαλ»νόν ( Περί τί; τών άπλ.
ψαρμάχ. δυνάμ. Α, σελ. ι5) πζρασχομένω μάρτυρα., ούτωσ'ι λέγοντα"
« Ονομάζεται μέν ουν ύπό τών περί Θεόρρας•όν τε και Αρις•οτέλ»ν ,
» και Μν/ισίθΐον τόν ϊατρόν, ί γευς-ί] δύναμι; χ υ ρ. ό;, άπο τοϋ. μ
» ς-οιχείου τη; δευτέρας συλλαβί); αρχομένης" ή ο" έξ υγρού και
» ξηροϋ σύς-ασι; ύπό 3ερμότητος πεφ^έντων , χυλό ς, από τον λ
!> της δευτέρας αρχομένης συλλαβή;. Παρά μέντοι τοις παλαιότεροι;
» αυτών, ούκ Αττικοί; μόνον, αλλά κα'ι ίωσιν, έχάτερα δια τοϋ μ
» γέγραπται" χα'ι γάρ και παρά Πλάτωνι τω φιλοσό«ω, και παρ Ιπ-
» ποκράτει, κα'ι παρά τοις παλαιοϊς κωμικοί; ούτω; ευρίσκεται. Λε-
» λέχ5ω ο" εν γε τώ παρόντι λόγω πρό; ημών, ένεκα σαψοϋς διδα-
» σκαλιά;, ή μέν γευς-ί) δύναμις, ϊ ποιότη;, ί όπω; αν τι; ονομαζειν
» έ£έλΐ}, διά τοϋ μΤ ς•οιχε<Όυ, χυμό;' ή ο" εν τε τοϊ; ζώοι; και
» φυτοϊς ΰγρότη; πεπαχυσμέν», χυλό;, άπό τοϋ λ της δευτέρας
» αρχομένης συλλαβή; , . . Ιςίον ούν ώ; αϊ γευς-α'ι διαφοραϊ τοϊ; μεν
» οκτώ τόν άρώμόν έ'αΌςαν είναι , τοϊ; Οϊ επτά , τοϊ; ό"έ και τούτων
» έλάττο»; , κ. τ. λ. ». Και περί μέν τοϋ αριθμού τών χυμών ,
Πλάτων μέν, ώ; αυτό; γησι Γαληνό;, επτά καταλέγει τούτους, αυ-
ςηρΌν., ςρυψνον, άλυκόν, πιχρον, δριμυν, όςύν καίχγλυ-
χύν* οΓ; Θεόφρας-ο;, ή μάλλον Αρις-οτέλκ;, προσε'5«κε τόν λιπαρον
(ιό*. Σουίά*. λέξ. Φαιόν, κα'ι Γΐλουτάρχ. Αιτ. ψυσιχ. § 5, έκί. Βυ-
τεμβαχ. Τόμ. Δ, σελ. 690). Ιπποκράτη; οε (Περί αρχ. ίητρ, § 412»
σελ. ^ο) πέντε μόνον ονομάζει χυμού;, γλυκύν, πικρόν, άλμυ-
ρόν, ςρυψν'ον, κα'ι όξύν, ΰπάγων δηλονότι, ώσπερ χαϊ Πλάτων,
τόν λιπχρΌν ΰπό τόν γλυκύν, τόν αϋςηρΌν ύπο τον ςρυψνον, και
τόν δριμυν ΰπό τόν οξϋν. Συνάδει δέ πως τούτοι; κα'ι ή παρ' ήμϊν
συνήθεια, πέντε ώ; έπ'ι τό πολύ όνομάζουσα χυμού;• τά μεν γαρ τοϋ
γλυκέο; και πιχροϋ κα'ι ά\μυροϋ ονόματα απαράλλακτα έσωσε,
τον ςρυφν'ον δε, ς-υρόν κα'ι ς-υφνόν καλεί, ώσπερ κα'ι τον οξυν ,
όξεινόν (παρωνυμω; παρά τό όζος") ή όξινο ν (μετουσιας-ικώ;). Δρι
μύ δ'ε καλούντε; τό σψοδρως διατώ'εν την γεύσιν ό'ξο;, οτ,λοί έσμεν
τόν οξϋν κα'ι τόν δριμυν ει; ενα συνάπτοντε; χυμον , ωσπερ και τον
λιπαρόν τώ γλυκεϊ, κα'ι τόν αΰςηρ'ον τω ςρυγνω' της μέν γάρ λιπα
ρότατο;, ώς απτή; μάλλον, ή γευς-η; ποιότητο;, αντιλαμβάνεται ή
2ι8 ΠΑΡΑΛΕΙΦΘΕΙΣΑΙ
γλώσσα, ί οε 7ρυφνότ«ς, κατά Πλάτωνα (Τιμ. &Περΐ φύσ. σελ. 65),
έπιτεταμένιο αϋςτιρότος ϊς-ίν. Είσι μέντοι και παρ' «μϊν οι αύς-ϊ]ρόν
ονομάζουσι χυμόν ώς ίιάφορον τοΰ ςρυφνοϋ , Αϋς-ηρόν μέν οινον
«πι^ετικώς λέγοντες τον σφοδρώς οίνώσ"υ , Στυφούς ίέ καρπούς,
»ν γένει τους άγριους, >) τους μήπω πεπανίέντας των καρπών. Ονομά-
ζομεν σ*ε παρά ταϋτα και γλυφό ν χυμόν, έπ'ι μόνων των μ») χρ»)-
ξ-ών ύπατων τ«3ε'ντες τοΰνομα. Ϋπάγοιτο ο" άν και ούτος υπό τόν
γλυκυν, καιπερ τών άρχ^αίων Γλυκε'α καλούντων ύίατα, τά χρηςχ ,
ύπεναντίως το?ς άλυκοϊς (ββΐόβδ), ή νγαλοις (β&αηιαίΓβί). Αλλ' ες-ι
το παρ' ΐμίν γλυφόν τό μετ' ά>?Λ'ας γλυκύ , ΐγ] ί,ς σημασίας τέτακται
και πάρα τοις Γάλλοις τό τοΰ γλυφού ΰίατος όΊΑωτικόν 64ιι (Ιοα-
ΟβίιΐΓβ. Π<ς•ούται ίί τούτο και ή τών ονομάτων συγγένεια- τό γάο
γλυφον ούχ έτερον ες-ι τοΰ γλυπτού (ώσπερ οΰό"έ τού γνάφω τό γνάπτω),
τοϋτο οε παρά τό γλύφω, ου τό θΐματικώτερον γλύώ άπέτεκε τό
γλυκύ. Τά γάρ γλυκε'α , ή λιπαρά , ώσπερ και τά γλυπτά , λεϊα τη
αισΛίσει κάί ώς έπίπαν λαμπρά φαίνεται. Και ταύτα μέν περί τού
χυμού ( Γαλλ. 5»νβιΐΓ , -η £θάΐ ) , τού σημαίνοντος την γευςν,ν
ποιότητα, κα5' ?;ν και εΰχυμα μέν λέγονται τά ίίέα τί γεύσει , ί
ωσπερ νύν λέγομεν, νός-ιμα, αχνμα ίέ, τά μ»αεμίαν γευ-«ν ποιότητα
παρεχόμενα, ί ανος-α. Χυμούς (ηηηιβηΓβ) ό*έ παρά ταύτα ώνόμαζον
και τας εν τω τών ζώων σώματι ύγρότ>ιτας , αίμα, χολ»]ν, και τάς
λοιπας, ώς γευς/ιίν πως και ταύτας άνιείσας ποιότητα" οίον γλυκύτατα
μέν τό αίμα, πικρότ»τα ίέ , τί)ν χολήν (Γαλ>;ν. Περί μελ. χολ•
σελ. 358). Κα'ι την μέν ΐιγιεινην αυτών διά3εσιν Εύχυμίαν, και
τα άπεργαζόμενα αυτήν βρώματα Εν χύμα ελεγον, ώστερ αυ Κακο-
χυμιαν τί-,ν νοσώό\) , και Κακόχυμα τά ταύτας άπεργας-ικα τών
εδεσμάτων. Ο ίέ χυλός (]118, ΐ δΐιο) επί τών έκ φυτών 3 ζώων έξιόν-
των πεπαχυσμε'νων υγρών , άντιαΊες-αλμένοις προς αυτό ψο ςερε'ον
σνμα. ΟΒεν κα'ι Αχυλον σώμα, το ξηρ'ον, ω εναντίον τό Εγχυλον
( 811001116η Ι ), % τό Εΰχυλον, τουτές-ι τό συμμέτρως έχον χυλού,
ίϊσαυτως και Ολιγόχυλον ε'ίποις άν τό ολίγον έν έαυτώ χυλόν έχον,
και τουναντίον Πολύχυλον', τό πολύν. Εΰρ>!ται ο*έ και Χυλός
(οιι^ΐβ) επί τί,ς πεψΆείσης εν τώ ςομά/ω τροφής και εις ύγρόττιτ*
λευκών και πεπαχνσμένην μεταποιηΒιίσης' (Γαλ»ν. Περί χρ. τών έν
αν5ρώπ. σωμ. μορ. Δ, σελ. 4°7)• Τούτων ούτως προοΊωκ^μένων ,
και τ>)ν παρ ιατροί; χρήσιν τών ονομάτων εζετάσωμζν. Ιπποκράτης
μεν ουν εν ολω τγ Περί οΊαίτιις άξιων, και άλλαχού, Πτισάνιις
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ. 319
χυλό ν •ρΛ5{ ονομάζει τό τών κρώών αφέψημα , καί ού Χυρόν, •
ώσπερ αν τι; ύπονοήσειε τώ Γαλϊ-,νώ πεισθείς. Ες•ι ίέ και έν τώ εις
Ιπποχράτι-,ν αναφερομένη Περί τών εντός πα3ών βιβλίω (§ 38,
σελ. 243) Χυλός ερεβίνΆων, ωπερ ονόρατι και έν τί συνήθεια
χρώμεΆα, τό ά»ε'ψ»ιρα τών έρε§ίν3ων σ»ιρίναι |3ουλόρενοι. Ειρ»κε ο"έ
και Χυλόν κογχυλίων, τήν τών ός•ρακοσερρων ϋγρότ»τα, άντι-
οιες-αλρένως προς τό σαρκώδες αυτών (ϊί. άνωτέρ. σελ. 1 1 6)• Ξενο
κράτης οε χυλό ν είπε κα'ι αυτός τόν τών θαλασσίων βαλάνων ύγρό-
Τ>)τα (τρ. ρβ ). Ηνι'κα ίέ λέγει τάς ρυίσκας διαφορωτέρας είναι τοις
χυροϊς των ρυάκων (τρ. νδ ), και τάς γλυκυράρίίας οΊαλλάττειν κατά
τόπους τώ χυρώ (τρ. ζά), τήν ποιάν ε'ζατε'ρων γεύσιν βούλεται λέ
γειν, ωσπερ άν ει και έλεγε τάς ρέν εΰςομωτέρας είναι τών ρυάκων,
τάς οε άλλην έν άλλοις τόποις εχειν ποιότητα γευς-ικήν. Και ταϋτ,ο:
ρεν κυριολε'κτως. Εν ίέ τοις συν^ετας άς-ατος ή παρά τώ Ξενοκράτει
γραφή- οίον ορΆώς μεν εϊρτ,χε Πολυχύλους, τάς πολύν χυλον έχου
σας βαλάνους (τρ. ρΟ' ίέον ο*έ και τάς τελλίνας Πολυχυλοτέρας
ψάναι, Ό ο"έ Πολυχυροτέρας ώνόρασε (τρ. ν5 ), ώσπερ και Ολι-
7 οχυρούς είπε τών πορφυρών τους τραχήλους (τμ. ρζ), κα'ι τάς.λεπά-
σας ( τμ. ν ) δέον Ολιγοχύλους. Ωσαύτως κα'ι τοϊς Εύ ς•οράχοις
ότέ ρέν τά Εΰχυλα (τμ. λς-', κα'ι ογ'), Ότ'ε δε τά Ευχυρα (τμ» ς)
συνάπτει- τοις ίέ Κακος-οράχοις ότέ μεν τά Κ,ακόχυλα, υ Δϋσ-
χυλα (τρ. ιδ'-κί' κα'ι ξγ'), ότέ σε τά Κακόχυρα (τμ. κζ')• Τά οι τ»)
7εύσει γλυκέα, πολλαχοϋ ρέν (τρ. ρβ'-ρέ, ρβ , νβ , νέ, νζ , νβ και
ξ ), αυτό τούτο ρόνον γλυκέα καλεί, ένιαχοϋ οε (τρ. ρ«), χυρόν
άνιέναι γλυκύν λέγει γ.νριο^εγ.τών. Ταύτα ίέ ταύτα ού γλυκύχυ-
ρα, έν συνδέσει, καλείς αλλά γλυκύχυλα (τρ. κο* , λ , νγ ), ώς
ούσεν ένταύ3ά γε διν.ψέρον , εϊ3' ούτως , εϊτ' έκείνως όνοράζοις" τα
γάρ γλυκύχυλα (τουτές-ι τά γλυκύν έχοντα χυλόν) και γλυκύχυρα
(τουτές-ι γλυκέα τί γεύσει) πάντως, κα'ι ερπαλιν, ούίέν ές-ι γλυ-
χύχυρον, ό ρή κα'ι γλυκύχυλόν εςι. Ενδέχεται ρέν ουν αδιαφορώ;
αυτόν τόν Εενοκράτην ζαταχρήσασ^αι τοις όνόρασιν' ούκ άπεικός σε
κα'ι τους γραφέας συγκεχυκέναι τάς λέξεις, άλλως τε κα'ι τών πάνυ
εύσυγχύτων ούσας. Ούτως γάρ και παρ' Ιπποκράτει Χυρός πιτύ-
ρων (Περί οΊαίτ. § ιι, σελ. Ίιη) άντ'ι τοΰ Χυλός, κα'ι Χυρούς
άψαιρεϊν, ('ίδ. άνωτέρ. σελ. 123) άντ'ι τοΰ Χυλούς, εΰρηται.
ΣΕΛΙΔ. ι$(τμ. "')> Γλυκ:ϊ, έλαίω.] ότι ούχ γιμάρτηκα διαςγισας
τάς εις ρίαν, Τλυκελ«ίω, συναφθείσα; δύο λέξης, μν.ρτυρεϊ κα'ι ό
25θ ΠΑΡΑΛΕΙΦΘΕΙΣΑΙ 2ΗΜΕΙΠΣΕΙΣ.
έν τοις πρόσ^εν (τμ. μά) εϊρνικε Ξενοκράτης , «Αί (Γ εν γλυκεϊ και
» έλαίω έψόμιναι, κ. τ. λ. ». '
ΣΕΛΙΔ. ι5ο στ. ι , Ιτρόμβον Ησύχιος καλεί την συς-ρορτιν τοϋ
άνέμον , Φώτιος ό"έ , ου τίιν όϊ,σιν ανωτέρω ( σε).. 3 1 6 ) πχρεθίμτ,ν ,
2τρόβ»λον' ;όμϊϊς όε νϋν ού μόνον Σίψωνα, άλλ', ώς ίί»ι σεσιομείωται ,
καϊ Ανεμ ος-ρόβιλον.
ΣΕΛΙΔ. ι^Ο^στ. 3, Παρά οέ την Γρύτνν, Ό Γρυτοπώλ»ις, ό τοις
1'ωμαίοις 8εΐυΙαηι18 καλούμενος, όνοι Βυζαντινοί συγγράφεις Γρυ-
τάριον και Γρυτάριον ώνόμαζον, ώς ες-ι συλλο•νίσασ3αι »κ τοϋ τον
Αριςοψάνην ( Π/ούτ. 1 7 έκό\ ΗβιηεΙειΊιυίδ ) σχολιάσαντος. Και
καλώς έχει άναλαβεϊν εις τί)ν κα5' ημάς ^ωνί)ν τοΰνομα, 'όττοιι άν δέη
τό των Γάλλων ΓηρίβΓ με^ερμηνεϋσαι.
ΣΕΛ.ΙΔ. 190, στ. 8, Οις έσνιμειωσάμεδα περί τοΰ ονόματος τοϋ ίϊλ-
ψϊνος προςίθει, ότι και οι Τούρκοι, Δομούς |3αλί)κ, τουτές•ι χοϊρον
3αλάσσεον αυτόν ονομάζομαι. Και έτερω οέ ονόματι, ίωνός |3αλ»ικ,
το-τές•ιν ίωνόϊχ^υν, καλούσιν αυτόν, πις"εύοντες όΝιλονότι τού τών
ίελ}ΐίνων -μνονς γεγονίναι το τον προφ-ήτνν ίωνάν καταπιόν κϋτος. Τίνες
ίέ τών Αρίίων, ως ψηηι Φορσκώλιος (ΌιχοηρΙ. αηϊηιαί. ρα%. ΓΡ\),
τον μ'εν αρρίνχ δύγϊνχ ϋ3Γΐΐ1, τλν σε 3ήλειαν Αιτα όνοαάϊουΰΐ•..
ΠΙΝΑΞ
ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ" ΛΕΞΕΩΝ.

Α Β. — ΑΜ.

* Αβδηρα. 195. Ακανθας. 70 , 72•


Αβλενν^ς. 58. Ακαρνάν , >} Ακάοναξ. 58, ιθ3.
Α6ραμϊ$ιον. 31, ι8ΐ. Δκιπήσιος [Αοϊρεηδβι•]. 84•
Αβραμίς. 1 76, ΐ8ο. άχρόπαςος. 2ο , 1 1 ^ , 178.
αβρομος. 78, 85. άκροσαπές σιτιόν. Ι78.
*ΑδυόΌς• 1 58. Ακτίνορόρος. 1 55.
*Αγά3•»). 187• *Ακτί«ν. ι4, ι4^•
* Αγάδων. ια5. Αλά?»ις , ή Αλλάί>ις. 1 76.
εφκυλόκωλος. ιθ3. * Αλεξάνδρεια. 9, 17 > 7&> Γ2°>
Αγνός. 66, 68. 207.
ΑγνωτίΛόν. 3οι. άλε'πις-ος. 8ι.
άΛψος. ι63. άλκις-ής. 102.
*ΑίρίΛς. ι, ΐ99• Άμ-η. 1 6.
Αϊτός. 55, 36, 1 88. α'ΐΛΐυτ,. 8ΐ.
Α3ερίνα, Ζ. Α^ύ>3. * Αλπεις. ι34-
*Α5ϋναι. 55. άλς. 42.
αΆνρμα. 1 , 47• *Αλτΐνον [Αΐΐϊηαπι]. ΐ2ΐ.
* Αίγαΐοϊ πε'λαγος. 77• άλυκάτος. 20, 177•
αίγίάλιος. Ζ. ίχ^ΰες. άλυποτάτυ Λάθεσις. 1 43.
αίγιαλΐτις. ιο3. Αλ^ς-ιίς. 92 , 9^•
* Αίγινα. 88. Αλωπεκίας, η ι , 72, 7^•
* Αίγυπτος. ι3, ι6, ιΐ4• *Αλωπεκόννησος. 76.
αΓρα. Ζ. Εκκριτικό;. Αλώπ>ιξ. 3, 55, 56, 7Ι•
* Αίνος. 66, ι58. * Αμβρακία. 8ι , ΐ5ϊ, ι59, 193,
*Αίξωνικός. ιθ3. ΐ95.
Αΐολίας. 57• άμιταποίητος. 8.
Αίολος. 99• Αρια. 3 1 , ~]6, 77 , Συγκε'χ. τω
Α'καλίφ». Ζ. Κνίί». Ααμίχ. ΐ88.
222 ΑΜ — ΒΑ.
ά,ϋόλυντον. 2 1 4, 2 1 5. άραι&σαρ/.ος. 107•
*Αριυκλανός. 1 6ο. άργί) σαρξ. 90. αργί) και όλκιμος
**Αρ:Φαλλάξ. 1 64• ϋλ». 4 1 74•
χμφοριύς. ι 7 Ο. Αρκος, ί Αρκτος. 94» *58, 1 59-
άναίάκνειν τνιν κατάποσιν. 1 3• άρτιάλωτ'.ς. 6, ΐοο.
ανάδρομος. Ζ. ίχ^ύίς. αρτυσις λ«τή. 1 6.
άνακοριίζεσ5αι. 1 86. *Ασία , » Ασσία πέτρα. 2θο ,
άναπεί3ειν '/εϋσιν. 8 ,.1 1 3. 2οι.
Αναρίτ>)ς και Ανάρτ»ς. 1 46. Ζ. Αςχ/ός. 39, 94, Ι91» 'θ^•
και Νϊΐρίτιας. Αςερίις. 73, 187-
άνατολικ») σελιάν». 1 1 , 1 28. όίςομος. Ι , 4> ?8.
άναχε'ειν τοΰλαιον. 12. *Ας•υπαλαία. ι34•
άναχαλώ. Αναχαλαν κοιλίαν. 8, **άτρύ}>ερος. 6, Ιο3.
113. Αύξίς Ζ. Κορ<?νλ».
* Ανοίων. 48. αί3ξεσ5αι προς σελ«ν»ν. 9•
Ανοιας. 69, Ιθ3. αϋχίν. 170•
αν3ος. Ζ. Νε'κταοος. άφέψγ.μα.. σ.
άνθρακες ριαλακοΐ χληριάτινοι. Αρρίτις. Ζ, Αφϋη.
8, 112 (&'ς). Αψροδί.τιης ους. Ζ. Ους.
*Δνίων. 2, 52. άψρό'Μτρον , η άφρόνιτρον. 199»
ανθράκων (εξ). ιο3. ίοο.
Αντακαϊος. 174) 178. ά^ρός λίτρου, ί νίτρου. 42, 2θο,
* Αντιον [ Αιιΐϊυπι]. 121. 201.
* Αντιόχεια. 207. Αφρός. 53, 2θ5, 20<3.
Ανωο"ό ρκας. (;8. Ζ. και Οΰρανο- ΔρύόΊον. 55.
σκόπος. Α^ύα, 3 Αρύ». 3, 54» 55, 1 1 1,
*Απασιακός. 8ο. 2θ5. — κοοβϊτις. — τριγλΐτες
απεργάζεται ςόριατος ίϋωοΊ'αν. —εξ άΆερίντ,ς — άφρϊτις. 54•
ιι, ιι3. Αχάρν»ις, Αχάρνας, ϊ) Αχαρνος.
**άπή,°ινος. 2ο4• 5, 58, 2ο6.
άπίρ.ελος. ι6θ. άχυρ:ος. 2ΐ8, συγκε'χ. τώ ευχν»
άπίων. 1 5()• ριος. 97• άχνμότερος. 1 22.
όποιος. II 3.
άπόλαυσις.129• —εντράπεζος. ι. Β.
άπολαυς-ικός. 126. βάίος. 9^•
Απόλεκτος. 19, 1 66. Βάκχος, ι, 48, 49 > ®®ι 86 >
αραιός. 90. Ζ. Σαρξ. 87.
ΒΑ — ΓΕ. 233
Βάλανο;. 8, ιι3, ιι4, ιι5, βρ&μος. 74•
1 46, ι9• ι 2 1 6. — δρ-Αννι. βρομώδνις , 3 βρωμώδνς. 74»
η9. 123, ι4ο.
Βάρακος. 69. βρύον. \6, 1 53.
βαρύς. 90. βρωμος. 74•
Βασιλική πείωρίς. ιι6, 1 45, *Βυζάντιον. 62, 63, 64, 77»
1 46. Βασιλική χίριιι. ϊ 1 7 • 8ο, 99 > 16°ι 2°8•
Βασιλίχή τελλίν/ι. 1 54- βυχάνη. 125, 127.
Βατίς. 58, 196, 198, 199• βύττος , καί βύττις ή βούττις ,
Βάτος. 4ο, 196, 197- καί |3υττίν»ι. 170.
Βάτραχος. 48 , ι88. Βώξ. Ζ. Βόωψ.
*Βχφύρχς. 1 52, 1()5. Βωρεϋς. 20, 89, 177*
Βϊλόν>). 3, 58, 2ο6, 207. ΒωρίαΊον. 21 , ΐ8θ.
βίκος. 169, 170.
*Βις•ων'ις λίμνη, ηη , 89•
βλέννα (ή). 182. βϊέννος (τό). *Γάο*ειρα. 65, 1 74•
9ο. Γάο*ος. 48, 187.
,Βλε'ννος. 187. *Γαίσων, ί Γαισωνίς λίρινυ. 8ο,
βλενώίίΐς, Βλεννώ&ις, καί Βλ>)νώ- 8ι.
ο\ις. 182. ^αλαχτώ&ις. Ζ. 3^υμός.
βΐηνός. 1 82. Γαλαξίας. 55, ΐ88, 189.
β\ηνώ$γις. Ζ. |3λενώο*/;ς. Γαλεός. 4, 35, 55, 67, 7'ι
*Βολβή, ί Βόλ&ι. 8ΐ. 72,73,84,86, 187,209,
βολίς-ιχός. ιο4• 210. —κώων. 70. Ζ. καί 1χ-
Βολίταινα. ιΐ)4• 3ϋες" και Ροίιαχός.
Βονγλωττον, ή Βούγλωσσον (το) Γαλεώννριος. 35.
καί Βούγλωσσος (ή), ι, 4, Γαλεώτ>ΐί. 62 , 2ο9-
33,47,78,83,91, ι86. Γαλή. 71 , 86, 187.
Βοϋς. 77• ^αλιινίζεσ^αι. ι^} 1^.
βούττις. Ζ. Βύττος. Γαλλερίίας. Ζ. Γελαρίνις.
Βόωψ, ή Βώ£ 3, 58, 59- ^αρέλαιον. 28, ι83. Γάρίλον.
βρά'/χπ (ή), )9 βράγχος {'οχαι ι84•
το). ϊ3, ΐ42.' γάρον, ή γάρος. ΐ83.
Βραχυκε'^αλος• 4 , 66. γ&ςήρ. Ζ. Λαττακτικός.
*Ερεντέσιον [Βπιη<1ιι$ίαια , $ Γελαρί»ς. 48, 87•
β Πΐΐκϋ 15111111 ]. ι4, ι45. Γενειήτις. Ζ. Τρίγλ»;.
Βρίχχος. 68. γε'ρανο"ρνς. 173..
224 ΓΕ" -ΕΓ.
γεύσις. Ζ. Αναπΐί£ειν. δεξχμζν-ή. 6. Ζ. και Ζωγρειονι
γεωδέςερος. ιο5. δερματώδης. 1 54--
Γλάνίς. 78, 79 1 2Ι°• ίίίκτικός ς-όματος , φάρυγγος ,
Γλανϊός. 79) 210• Γλάνος. 78. κοιλίας. 1 3.
ΓλαυκίΛον , » Γλαυκία-κος. 79• *Δίλος. 85, ιο5.
Γλαύκο;. 4, 35» 5 1, 78» 8ο, * Δψύλος. 79•
8ι, 8•2, 83. Λά5ίσί4. Ζ. Αλυπος. '
γλοιώίϊ;ς. 170. οΊακριτίκος ς-ο^άχου. 8, Μ7•
Γλυ/.υριαρίς. 8, ι6, ι'], Ιΐ5, διάπνόρος. 6 , Ι θ4•
ιι6, 117, '45» 1 4^ι ι55, διάφορος. 1 1 8.
ι57• *Δίκαίαρχια. 9, •4» Ι•8, 1 45)•
γλυκύς. 148,211,219, 22ο. Λοίος. Ζ. Μίλας.
γλυκύ ύδωρ. 2 ι8. *Δίολκος. 9, 17, ι19•
γλυκύ^υλος. 4» ΐ3, 219• *Δϊον. 1 52, 195.
Γόγγρος. 7 > 35, 36, 5 1 , ιο6, όΊ'ψος. Ζ. Ποαίτικός.
1 56, 1 84. όΌνεω. Ζ. Ψήφους.
γόνιμος φλέγρατος. ι3. —φαύλες Δράκαινα, ή Δρακαινίς. 73*
ϋλ»ις. 5. Δράκων. 55.
Γόνος. 55, 2θ5. —άττό τΜγά- δρχςιχος κοιλίας. 8.—7Γαχυιχε-
νου. 2ο6. ροϋς ϋλ/ις. 2.
ηράμμα.. ι83. ίριρώς. ι3, 97•
Γραύς. 19• - ίρύϊνος. Ζ. Βάλανος, και Πύελος.
Γραψαϊος. 1 91 , 1 93• ό\ίθ"ανάό\)τος> ΐ48.
γρίπος. 1θ4• δυσδιάκριτος. 2, 5ι.
Γρύλλος. 107. δνσδιχφόρτ,τος. 78, ιοο.
γρυραία, ϋ γρυταία. 172, 173. δνα-διοΐχντος. 97•
γρύτη. 175, 230. **ό*υο-ίχρυπτος. 1 6, 1 53.
γρυτοττώλ/,ς 22ο. ίυσκατε'ργας-ος. 127.
Γυλίσκος, ί Γυλλίσκος. 182. ίυσοικονόρΐίίτος. 49•
δύσφΆοιρτος. 58. — Συγκε'χ. τω
Εΰ5αρτος. 1 35.
Δακτυλίύς. 87. ίύσχυλος. 57 , 2Ι9•
Δάκτυλος. ΐ5ΐ.
Ε.
δαρτός. Κ)9•
Δέλφινες. 7, 36, 4ο, ιο8, 109, Εγγραυλις. 1 68, 169•
•89, 190,209, 230. έγκατα. Ηολλοϊς έγκάτοις εύπο
δΐνδρον. Ζ. Ίτέχρ. ρος. 6.
εγκέφαλος
Ε Γ — Εν. 225
«γκέραλος (Διός). 210. Επινωτιοεύς, ί Νωτιίανός. 71.
Εγχρασίχολος. 1 68, 169, %θ6. έπιποΧαςιχός. 1 00. Ζ. και Μέλας.
Εγχίλειον. 58. **έπιτατός. ι6ι.
Εγχελυς. 44» 45> 2θ3. έπιτεταμένος. ι6θ.
ίγχυλος. 2 1 8. έρέξινβοι. Ζ. Χυλός.
ίίεσρια. Ζ. Θείον, έρε,ίίς-ικός ορέξεως. 1 59, Ι^^.
ϊόω&ί. Ζ. Ηίονή. * Ερέτρια. ιο5.
εκκριτίς. Ζ. Εύθετος, *Ερυ3ραί. ιο3.
εκκριτικός αίματος. ιο3. Ερυ^ρϊνος. 3, 6ι.
έχταράττειν κοιλίαν. 1 2. έρχιΆρόχρως. ιο4•
ίλαιον. Ζ. Αναχέω. Ετχαρος, 3 Κόρις. 1 86.
Έλεοωνη. ι94• ΐο-χαοωμένα έλκη. ίο.
Ε'Χεψίτης , δ Ελερίτις. 92. έτερόχροια. ι5, ι5ι.
Ελις, ί Ακτινο^όρος. 12, ι35. εύαγρώ. ι4, 1 47•
έλκος. Ζ. Επτ.ρκεΐν. εύανάοΌτος. ιοο, 127•
*Ελλ»σποντιάς 5άλασσα. 77• Ελ εύεκχριτος. 92.
λήσποντος. 1 25, 169, ι^β• ενζωμον. 1 4ο.
Ελλοψ. 4,84,85. ευ^αρτος. ιοο. Ζ. και Δύσρβαρ-
ίριετοποιός. ΐ34• τος.
έμψερώς τευ5ίσι. 1 5. — ςητγοΐί εύθετος προς εκκρίσεις. 2, 6,,
τόν έχϊνον ψερόμεναι, (). 98. —προς ο'ινοποσίαν. ι33.
έναργώς συγκέχ. τω ενεργώς. —έκταράξαι κοιλίαν. ΐ35.
112. εΰογκος. 98.
ένεάριος. 119, '3Ι. ευοδος προς τάς ουρήσεις. 1 43.
ενεργώς. Ζ Εναργώς. ενπρίσψορος. 52, 53.
ίντατικός προς συνουσίαν. 2 , εύς"<Ιρ:αχος. 4•
6ι. εϊις-ομία. 5. —ιΰς-ομίας άποίέειν.
ένυδρων ο*ιαίρεσις. 54• ν94•
εξ. Ζ. ίίατο;. είίς-οριος. Ζ. Εγκατα.
*Εξ, ί Σεξ, ΐ Εξιτανών πόλις. εύτράπεζος. 4, 74• — άπόλαν-
202. σις. ι.
εξάγω. Ζ. Κνισαν. εΰχροιαν ποιεί. 68.
έξανακολιψίύ. 90. είχιιλος. 2ΐ8, 219•
έπαρχε'ιν τοις ΐγοναιν έλκη. ίο. ενχυμία. 2 1 8.
— τοις νεφρούς, ίι ςόμαχόν ευχυμος. 2ΐ8, 219• Ζ. κα'ιίχυ-
χαχουργουμένοις. ΐΟ. μος.
ίκεςιγμένος. 2. εΐω. εϋόαενοι. 122.
226 ΕΥ- -Ι Β.
εϋωίία. Ζ. Απεργάζομαι. *Ηρακλε'ους ςήλαί. 65.
ίγ.'/.-Α-ιν ςόμα. 1 ΐ3.
Θ.
*Εψεσος. ι3, 99> ,03> ,06>
1 59• Ερέσιος. ι 4θ> θάλασσα. Ζ. Συς-άς.
ίφ-ηλίς. 2ΐ3, 2ΐ4• * ©άσσος. 98, ιο3, 194•
Εχϊνος. 4> » "9> *99• ζ• και ΒεΙον ε'ίεσρα. 74•
Ε/χρερώς. 3εο$,έγμων πηγή. 99*
ίψανός. 179• 5εόπαις λάβραξ. 8ο.
'έΐτ,μχ. 2 1 1 • Θεών σάν<?αλα. 47*
3ορεϊν. 62.
Θορ»νεύς. 62•
*Ζεϋς. Ζ. Εγκέφαλος. 3ρανίον. 62.
ξέω. Ιΐ5, ι^β. » Θράνις. 3, 62.
Ζύγαινα. 7 » 35, 56, 41 » Ι09> Κράνος. 62.
ι88, 196. ©ραττα. 57•
ζωγρεΐον. ιοο, ιοί. ζωγρείοις ©ραττίίιον. ι8ο.
έγκεκλεισριένος. 6. ©ρίσσχ. 3, 56, ι?6, 2ο6,
ζωμοί: οιϊ>. 1 4, '47• 207.
ζωμός. Ιΐ6. Ζ. και Λευκός. Θυνναΐον, ί ©ύννιον τάριχος.
ζωςτίρ. 1 53. ιδ9, ι6ο.
©ΰννη. 65.
©ύννιον. Ζ. Θυνναΐον.
ήίονί) συγκέχ. τώ έδωΰό. ι84• ©υννί'ς. 4> 63, 64, 65.
**7)$\)σμα.τό1γιρος. 8 1 (ι). θύννος. 4» 7 1 !9> 56> 41»
Ηλακατιάν. 4) 66» 67• 43, 5ι, 58, 63,64, 65,
ίλος. ι56. 67, >99 —ωραίος. 1 63, ι65,
Ημεροκοίτ»ς. 68, 7°• 169.
Ηρν»ιρος. 20, 122, 170, 178. $ύω. 62.
Ημετάρίχος. 169, 170•
Ηπαρ τρίγλης. 28.
Ηπατος. 2, 5, 3ι, 33, 6ι , *ίασος. 193.
85, 86. * Ιβηρία. 36.

(ι) Ης παρε^ε'ριν (σελ. δι ) Αρχες-ράτου ρ'ίσεως τοϋ τελευταίου


ς-ίχου τι) τελευταίο* όνομα, Η ίυσματολήρων , υπονοεί ο Σνεί-
ίέρο; (Λεξικ. Ελληνογερμανικ. σελ. 540, μήποτε έγίγραπτο ύιηρ-Ί-
μένως πάλαι, Ηίύσριασί λ^ρων.
ΙΒ — ΚΑ.
ϊβηρίκον πέλαγος. 65» Κ.
κηρίγ.Ός κολί'ας. ΐ8.
ΐέρχξ. 68 , 94• *Κά§είροι. 191 , 192.
Ιερός ΊχΆύς. ιο6. κακο?•ό^αχος. 1 58.
*1χαρία. 199. κακόχυλος. 78, 2 1 8. Ζ. και Κα*
ίκταρ, ϋ ίκτάρα, « Κτάρα. Ί68, κόχυρος.
169. κακοχυριία. 2 1 8.
*ΐλλυρία. ιη. ίλλυρις. 9, 120. κακόχυριος. 2ΐ8 συγκε'χ. τω
ίλυώίες. συγκε'χ. τώ ΐχυώίες. κακόχυλος. 66, 74•
ΙΟ. Καλλαρίας. 48.
*ίν&κ>7. 12, 20, 175. Καλλιβλε'ραρος. 1 44-
*Ιόνιος κόλπος. 9> '7 » 120, Καλλιώνν^ος. 66, 68, 69, 7°>
1 46. ι»4•
ϊουλίς. 3, 29, 3ι, 59, 6ο, Καλυίών. 8ο.
^ 93• Καλύκιον. Κάλυξ. ΐ3ΐ.
Ιουλος. 5§. * Καλάθων. ΐ59•
Ιππουρεύς, ί Ιππουρος. 3 , 56, Κααίίτνς. 196.
ιο6. ΚχμμαρΙς, ί Κάμμαρος. $() ,
*ίππών£θν. 63. 191.
**ίσκάν(ϊιον. ΐ5θ. Κάν3•αρος, ί Καν3αρι'ς. 4, 59,
**ΐο-κανοωτόν. ι5θ. 75. -
ίσόχρυσος. 1 59• *Κάνωδος, ί) Κάνωπας. ι54 ,
Ισπανός. 1 6ο. 207.
*ίςρος. 7Η, 178, 201. Καπρίσκος. 66.
. * Ιταλία. 5θ. ίίαλίώτνϊς. 8ΐ. Κάπρος. 1 59•
ϊχ^ϋες. 43.—πετραΐοι. 29, δι, Κάραδος. 39, 58, 19» , 193.
42, 44. 49» 59» 8ι, 93, •/.άροζαον. Ι) Ο.
98.—αί•νιάλιοί. 3θ. — πελά- *Κάρες. Ιθ3. '
■νιοι. 44• — ανάδρομοι. 89 > *Καρία. Ι94•
95, 182.—ριαλακόσαρκοί.5ο, Καρί'ίιον. ΐ47•
93.^— σκλιιρόσαρκοί. 55.— Καρίς. 39, 57,93, ΐ9», «93-
γαλεώίεις. 70. Ζ. και Ιερός. Καρκινάς. 29, 3ΐ, 4^ , 1 86.
Ιχ3νω$έ~εροι συγκέχ. τώ ισχυ Καρκίνιον. 1 47» 1 86. Ζ. και
ρότεροι. α36. Καρκίνος.
Ιχ3υώό\ις. ΙΟ, 12, ΐ36. Καρκίνος. 39, Ι91 , 19^•
Ιχυώίες. Ζ. ϊλυώίες. **Κ.β.ρχώ. 73.
ΐωνίσκος. ιοβ. *Καρπά5ιον πε'λαγος. 99•
Ο 3
228 ΚΑ - Κ Ο.
*Κάρυς-ο;. 56, 63, 84• χηρώδης σύςασις. 2ΐ4•
κάρρο;. 112. κτιτεία. ιοί.
Καρχαρίας. ηΐ,'ηΖ. Κήτ>ίοια. Ζ. Ωμοτάριχον.
κατ άδολος. 1 3, 1 44• ζ• *«'< Ζω- Κίτο;. 63, 65.
7ρεϊον. Κ»τώί»ι ζώα. 4θ, Ιθ8.
κατακρουνίζω. 99• Κ&οφος. 5, 3 1, 53, 34,58,
καταπνε'ω. Ζ. Ήέμ,εσις. 66,9°> 9'» ΐ76•
χατάποσις. Ζ. Αναίάκνω. χιχχά£η. 79•
καταρρ'αίνω. ίο, 123. ΚίναιόΌ;. 92•
**κατατάκερο;. 39• *Κίνό"ων. 79•
κατεργας-ε'ον. 1 3. Κιν»τίχο; ορέξεως. 175.
Καυλίν». 1 84• χιννά§αρι. 6, ιθ4•
*Κάυς-ρο;. ι3. Κιρ'ι;, Κιρρ'ί;, Χ Σκιρρ'ί;. 82.
-/.ανσώυ/ΐ;. 1 59• Κιρρά. 82.
Κεντρίν»);, 3 Κ,εντρο^όρο;. 71, χιρρός. κιρρ'ότερον. ίο.
72, 73. Κίχλη, ι , 5 , 29 , 3ι , 6ο, 78,
κεράριον. ι^'-*• 92, 93, ι85.
* Κέρκυρα. 1 94• Κλειίίον, ί Κλεί;. 17 1, 1 74•
Κες-ρα. 88. Κνίο*>! , >? Ακαλήρ». 7 , ι ' ί 55,
Κες•ρεύ;. 2 , 5 , 20 , 53 , 57 , 109, ΙΙΟ, ' Ι Ι , 112, Ιΐ3,
67,80,81,87, 88, 176, ι53, ι55.
ι83 , 2ο6. — οξύρρυγχος. κνίσαν έ?άγειν. 179•
88, 176, ι83. Κό'/χ»). ι6, ι46, ιι6, ι54•
κεράλαιον. 2θ5. — λειός-ρακο;. 17, ι56• —
* Κεφαλαία. 199. ΊζίΙωριάς. 1 59•
Κε^αλΐνο;. 87• Κογχύλιον. 1 49, 1 55. Ζ. και
*Κε5>αλοιΛ';. 63. Χυλό;.
Κέφαλο;. 23 , ϋ5 , 26 , 33 , 44» κογχυλιώό\ις. 1 5.
45, 53,67, 8ο, 8;, 88, κοιλία. Ζ. Αναχαλώ- κα'ι Δεκτι
9ο, 182. κός1 και Δρας-ικό;• και Στα
χηρίον. 2 1 3. τικοί" κα'ι Εκταράττειν.
Κηρίς. 8*, 210. κοίλο;. 107.
Κίρυκε;. ΙΟ, 1 1 , 37, 43, 1 1 5, κοκχοβάρη. 79•
125, 126, 127, ,28, ι47> κοκκοβόα; ό'ρνι;. 8ο.
ι55, ι59, 202, 2ΐ4, 2ΐ5. Κόχκυξ. 35, η Ι > 82, ιθ5,
— Κηρύκων τέφρα. 212. 1 86.
Κϊΐρύκιον. ι3ΐ. Κολία;. 4, ι8, ιβο, ΐ6ι,202.
κο — ΛΑ. 229
ΚιΛίίιον. 3ΐ, ι8ο. ιΐ9, ιαι» «6, »46, ι47,
χολλώΛις. ι5ι, ι6ο. ι55, ι58.
Κολού,&ιον. ι3ι. Κυ&εϊαι. ι65.
Κολοώλιον , ί Κορϋ}>[ον. II, Κύβιον. 1 8, 1 59, 1 6ο, 162,
1^4, *3ο, ΐ3ΐ, ΐ32. ι64, ι65, 169.
κόλπος. Ζ. ίόνίος. *Κυριαϊος. 19.
Κολύκιον. ι3θ, ΐ3ΐ. κιιριατοπλήξ. 85, 92.
ΚορακίΛον, ί Κορακινίόιον. 21, *Κύ/*ν. 173.
ΐ79, ι8ο. χυριινότριβος. 99•
Κοραχίνος. 2, 30, 36, 42» Κννες. 4, 7, 55, 41 , 55, 56,
43, 44, 5ι, 75,88,94, 67, 7*1 72, Ι(>9> ϊ87»
98, Ι76, 178, 192, 201, 209• Ζ• Ξιφίας.
202. —ποταμός. 178. *Κυρ»ιναϊκός οπός. 12, ΐ6.
Κόραχος. Κόραξ. 5, 93, 94• κύς-ις. Ζ. Επαρκεΐν.
* Κόραξος. 93. κύτος. 126.
ΚορδύΙη , Σχορίόλ» , 5 Αύξίς. κώτταρος. 1 19.
65, ιδρ, ι6ι, ι64, ι65. Κωβίός. 3ο, 33, 44, 45, 92>
ΚορύΆιον. ι3ΐ. 93,ι84•
Κορύψιον. Ζ. Κολούλιον. Κωδϊτις. Ζ. Αρύ».
Κορύ^αίνα. 56. Κωλυσίίειπνος. ΐ53.
Χορύχιον. ?3θ, ΐ3ΐ. χώνα. 1 5ο.
Κος-αί. 171, 172. κώνος. ι5θ.
Κόττυρος, ί Κόσσυφος. 1,5, *Κωπχίος. 2θ3.
29, 3ι, 78, 93,93. Κώρυκος. 1 16.
*Κουρτίου λάκκος. Ιΐ8.
κοϋ^οι παρά τους κ. τ. λ. [αντί
τοϋ συγκριτικ. κουτότεροι]. Λαβράκιον. 79•
ι36. Αάβραξ. 2 , 4 , 5 , 26 , 44 ι
Κοχλίας. II , 12 , 38, 39 , 45, 52, 8ο, 8ι, 82, 83,
ι32, ι33, ι34, ι35, ι36. 94, 95, '83. Ζ. και Θ<-
χράδ-η- 1 56. όπαις.
Κρύος. 102, 1 1 6. Λαγώς θαλάσσιο;. 1 00.
*Κρίτες. 99• Κρήτη. 85. Λαζίνι-,ς. 86.
Κριό;. Ζ. ΚρεΖος. Λαρ.ία.35, 36, 72, 73, ι88,
χροτών/). 1 56. 190. Ζ. και Αμία.
Κτάρα. Ζ. Ικταρ. Λάριν». ^2.
Κτείς. 9, "ο, 43, 67, "5, Λάρυρος. 57•
οδ
23ο ΔΑ - -ΜΕ.
λαπακτικός γας-ρός. 2, 5 1. λιπώό'ης.
λαπάττω. 5ι. λιτός. Ζ. Αρτυσις.
λάρψος. 5"]. λίτρον. Ζ. Γίίτρον, και Αφρός.
*Λάτιον [Ιιαίϊαιη]. 9> νιο, λιτώς εψειν. 1 98.
121. Λοκρίνος. Ζ. Λουκρϊνίς.
Λάτος. 176. λοπάς. 33, 55, 1 56. Ζ. χαί
Λεβίας. 5^ , 85. Μαγειριζή.
Αεΐμαξ. ι3'4• *Λουκρΐνς λάκκος. 9, »4> ' '&1
Λειόβατος. 4ο, 196, Ι97> 'θ^• 1 45 κόλπος. 1 18.
λείος. 70, 7α• ζ• *°" Χή/»»Ι• λοριά. 66.
λείος συγκέχ.τώ λευκός. 122. Λύκος. 69.
λειός-ρακα. 1 1 6. Ζ. χα'ι Κόγχη, Αυκός-οριος. 1 68.
λειοτρι&ΐν. ι5. Λύχνος. 69-
Λελεπρίς. 02.
λελυριενος. 5, οΊ. Μ.
Λεπάς. ΐ2, 45, 1 36, 1 37, ριαγειρικίι λοπάς. 34•
ι46, ΐ55.—αγρία. ΐ58. /χαίαρός. 112.
Λεπιοωτός. Ι 76. Μαζέζς. 85, 86.
*Λε'πτις. 1 45. Λεπτικά οςρεα. Ζ. Μά£εινος , δ Μάζινος. 86. ί Μά-
Ος-ρεον. ξεινος. 48.
λεπτοσύν,^ετος. Ιο4• Μαία. 192. .
λεπτυντικός. ι6ο. Μαινίίιον. ι8ο.
Αέρος. 3, 5η. Μαινις. 59, 83, 2θ6.
* Λέσβος, ια5, 1 44- *Μαιώται. ι8, ι6ι.
*Λευν.άς. ι4, ι45• * Μαιώτις λίθινη. ι8, ΐ6ΐ, ΐ62.
Λευκίσκος. 26 , 53 , 67 , 87 , *Μα/./;όΌνία. 193.
88, 89, ι8ί, ί83. Μαλάζια. 5, 4° ι 4^> 53, 195-
λευκον (τό). 1^4• ριαλακός. Ζ. Ανθρακες.
λευκός Ζωριός. 34- Ζ. και Λείος. ριαλακόσαρκος. Ζ. Ιχ3ύες.
Λέων. 193. Μζλακότρακα. 39, 53, Ιΐ3.
λίδανος, υι λιδανωτός. 212. ριαλ&ακον πΰρ. 112.
* Λιβύη. ι34• Μαρίνος. Ζ. Μάζεινος.
Λιβυκός κόλπος. ι4, 1 45. μαργαίνειν, και ραργαν. 197 •
λιθάργυρος. 212, 2 1 5. *Μαρώνεια._ 195.
*Λίυ.ν» (Μαιώτις). Ζ. Μαιώτις. μάγειρα. Ζ. Νεο3)ί?.
Αιμνόςρεον. 1 4"7- *Μίγαρα. 79•
Λιπάρα, % Αιπάραι. 84, 19^. ρεγαλοχάσρϋν. 6ι .
ΜΕ- - ΝΑ. 23ι
**Μεγε3οΰσ3αι. 5, 9°• μιλτοπάρηος. ιο4•
μέλαινα [έλλειπτ. τοϋ Χολή]. Μιτλος [Μΐΐιιΐιΐδ]. 1 38.
1 3ο. *Μιτυλ«ν». 9> 77» ι20> 1^®'
Μελαινίς. 1 45. 2θ6.
μελαινούσας ( προς τάς ) τής μολύνω. 2 1 4, 2 1 5.
ίρυός ρίζα;. 19, 1^5 (ΐ). μοναχοί. Ζ. Εηροραγίαι.
μέλας, μελάνων έπιπολας-ικός. μονόχροια. μονόχροος. 1 5 ,
1 1, 129. μελάνων δίοδος. ι5ο. ΐ52.
Μελάνίρυον (τό), Μελανό"ρύας Μύαξ. 12, ι3, ι37, ι3^,
(«Ο-'θι 67> »7°> '7•> '72> ι39, ι4'•
ΐ73, ΐ74- Μυίσκαι, « Μυίσκο» ΐ3, 1 37,
μελανίζω. 97• ι38, ΐ39, ΐ4*ι »42>2θ5>
μελανορρ'άβίωτος. ι5, ΐ5ΐ. 216.
. Μελάνουρος. 4, 5ι, η5, ιο6. μύκης. ι6, ΐ56.
μελάνω. Ζ. Μαιλαινοώσας. Μώλλος. 36,42,43; 57, ι67>
Μεμβράς. 55. 201, αο2.
ΜενοΊίσιος. 2ο, 176. Μυξίνος , ϋ Μύξων. 68 , 87 ,
Με'σον. 1^2. 88.
**Μεσοχρόνιος. ι6ι. Μύραινα. Ζ. Σμύββινα.
*Μεσσ«νΐ5. ι59• ΜΟς. 126, ι37, ι4°> ι55>*
*Μεσσιίν£ος. 2ο3. ι58, 176.
μετεράω. 2 1 5.
Ν.
μήκων. ΙΟ, 126, 127, 129•
Ζ. και Πυ3μ«ν. νάπυ. 1 4ο.
Μήρυ|. 100, ΙΟΙ.. *Νάρ [Νβγ]. 32, ι86.
μικρομεγέ,ϊιις. 1 3. *Ναρ6ών. ι4, '45•
μιχρόσαρχος. ι32. Νάρκη, και [ίωρικ.] Νάρκα.
* Μίλητος. 8ο , 8ι , ιο3, 198. 4°> Ί76» 'θ6» »97> »98•

(ι) Ενδέχεται μέν την μετοχί,ν Μελαινούσας γρα^ικώς ήμαρ-


τί)0-8αι άντ'ι τοϋ Μελανιζούσας, παρά τό Μελανίζω, άμεταβατως
εΐρχ,μίνον, ώσπερ και τό έν τί συνήθεια Μελανιάζω- ενδέχεται δε
και παρά τό Μελαίνω είναι, και αυτό άμεταβάτως νοούμενον. Ισως
ίέ και, Μελανούσας περιεργότερον εγρα-Ιιεν ό Ξενοκράτης ό*ια μο-
νοφΒόγγου παρά τό Μελάνω,, κατά τό Ομηρικόν (ίλιάί. ί, 64)
« Μελάνει ό*β τε πόντος»• ω και Απολλώνιος (Αργοναυτ. ό* , 1 57 4)
« έχρήσατο, Πόντοιο... /3•'ν5ος άκίνητον μελανίϊ (γρ. μελάνει)».
ο 4
233 ΝΕ --ορ.
νεαλιίς. ι6γ, 170. οινοποσία. Ζ. Ε33ετος.
νεαρός, ι 22. οϊιγόχνμος. ι37, 219-
Νεβρίας γαλεός. 7'• όλιγόχυλος. 2ΐ8, 219•
*Νειλαϊος, ίο Νειλώτϊΐί. 2, 5ΐ , ολισθηρός. 8, Ιΐ3.
176. Ολισ5ος. 2 1 0.
*ΝίΛο{. Ί3, 2ο, ι4ο, ι54, όλκιρος. 8, 1 1 3. Ζ. και Αργΐ-
ΐ75, 176. *0λυν3ος. 79•
Νειλώτ,ις. Ζ. Νειλαϊος. Όμως πάντων [ άντ'ι τον Απα-
νέχτα,ρος αά/Άος. ι59• ^απάντων]. 2θ4•
νέμεσις καταπνε'ει. 1 59• Ονίας. 99•
νεοδήξ μάχαιρα. <)Ι• Ονίσκος. Ι, 6, 3ΐ , 33, 4α>
νυους. 2. 44,45,48,49, 86, 87,
νυρυίς. 178. ,9',96, 97» Ι07•
Ντηρίτης , » Νήριτος. 1 46 , όνος. δι, 48, 97•
ι47• Ονυ|. ι5, ι5ι.
ν»ρός, ι) Ναρός. 1 78. όξέ'λαιον. ι6, 1 35.
Νίς-ις. 87. * θ£ος ποταριός. 8ο.
ν»χαλε'ος. 1,3, 53. οξύγαρον. 1 35.
νίτρον , και [άττικ.] λίτρον. οξύμύ,ι. 1 35.
199» 20οι 201• όξυπύ,5ρ:ενος. 12, 1 35.
Νωτιαϊον και Οϋραΐον ιχθύος. όξνρεγμίη. ΙΟΙ.
2ο5. , Οςύρρνγχος. 85, 88. Ζ. και
Τϊυκτερίς. 68, 70.
Κίς"ρεΰς.
Νωτιίανό'ς. Ζ. Επινωτιίεΰς.
έπος Κυρνναϊκός. 12, ι6.
5. όπτανός. 1 79•
οπώρας όΊ'κκιν. 179"
£αν3όχρως. ιο4•
όρεξις. Ζ. ΕρεθΊς-ικος, κα'ι Κινη
ξνροφαγίαι των Μοναχών. 196.
Ει^ί'α;. 3, 62, 2θ8, 209, 2Ι°• τικός, και ΤΙαρορμητηός.
■—χώων. 7 Ο. Ορκυνος. 4, '9, 63,65, ι64,
ι65, 169, 171 1 »74> 3°8•
0.
ορυκτός. 1 46.
οίνόρελι. 311. Ορυξ. ιο8 (ΐ).

(ΐ) Το αΰτο κίτος κα'ι το ύπό τοΟ Πλινίου καλούρενον Οιτβ, ί Ογ-
«18 (ΝβΛτΓίΙ, -η ΙαεοΓηβ <1β ΠΐβΓ)• περί ου επιΒι τα σημειωΆέντα
μοι ει; την Γαλλιχί,ν τοϋ Στράβωνος μιτάψρααιν (νοί. Ι,ραξ. 4 1 4)
ΟΡ — πι. 233
Ορφός. 55, 6ΐ, 82, ιο3. *Πάοιον. 19, 1 58, 169•
Οσριύλη, Οσανλίχς, ή Οσμύλος. παρορμητικός ορέξ-ως. 1 56 ,
. '9*' ι75.
Ος-ράκιον. 3, 8, ΙΟ, Ιΐ3, 123. παρυγραίνειν. 195•
ΟςρχΜιρμα. 3η } 43, ιι3, παρωτίς. 2ΐ5, 2 1 5.
ιΐ9, '95• πάιτσειν όπω. 7 > III•
ος-ρακον. ίο, 126, 21 1. παχιψερής ύλη. 2. Παχιψερε-
ός-ρακώ(!ης. 53. ςτερος. 195.
Ος-ρεον, ή Ος-ρειον. ι3, 3η, παχύνους. 69.
39, 43, ι43, ι55, ι58, παχύχυρ,ος. 2.02.
202.—αιγαίον. ι43, 191.— πειρειν. παρ είσαι όΥ όβελών >)
τρίοαχνον. ι44•~~Λεπτίχόν. καρπών. 8, 112.
1 45. πεί3ω. Ζ. Προσφορά,
οσχεον. 2ΐ4• πελάγιος. Ζ. Παλαιός.
ουαία [ναάα]. 96. Ζ. και Πε'λτης. 178.
ΒάοΌς. * Πελώριας. 6'2.
ούλος. 6θ. Πελώριαι, ή Πελωρίό'ες. 8, 9,
Ούραϊον. 2, 49» 62, 63, 67, ι4, ΐ7> "6, "7» "45,
Ιθ5, 162. Ζ. κα'ιίΐραΐον. ι46, ι57•
Ούρανοσκόπος. 4 , 66 ■> 68 , Πενταδάκτυλος. 12.
Περαίας (Ό). 87•
οΰρησις. Ζ, Ευοό*ος. περίπας-ος. 1 07. Ζ. και Χλόη.
Ου; ΑρροόΥτης. ι57•— 3αλάτ- περιπίμελος. 3, 55.
περιποιητικός. Ζ. Πκιυράτων.
τιον. 1 58.
Πε'ρκη. 2, 29, 5ι, 5ΐ , 59,
Οψάριον. 8ΐ.
6ι, 93, ιβο.
Π. ΠερκίόΊον. 1 8ο.
πέτρα. Ζ. Ασία.
πετραϊος. Ζ. Ιχ3ΰίς.
Πάγρος. 5ο. '
πή/ανον. ι6, 1 58.
Πάγουρος. 39, 49> >9'•
πηγή. Ζ. Θεοίεγρων.
παλαιός συγκε'χ. τω πελάγιος. Πηλαριΐς, ή Πηλαμύς. 4> >8 ,
1 6ο. 56,42,43,65, 102, ι6ο,
παραιγίαλος. η. ι65. —ρκρά. ι6ι.
παρασκευάζειν προς πότον. 1 52. Πιλός. 1 54•
παραςΰψειν. η5, ιθ3• πιλόω. 7•
παρχφρακτικός. 12, 1 36. Πίννα. ι4, 43, ΐ27> '55•
«34" πι - - ΡΟ.
ΠιννοΆήρης , Πιννοτχιργις , δ Πιν Πρέπων. 86.
νοφύϊαξ. ι4, 1 47• Πρυνάς, ί Πρ»ρινάς. 1 65.
πιόττ,ς. Ζ. ποιότης. Πρίζ-ις. Ζ. Πρίς-ις.
πλαδαρός. 5ο. Ζ. χαί Σάρ£. *Πριήν>!. 8ΐ.
π\αδαν. Ζ. 2άρ£. Πρίς-Ιί, 3 Πρϊ,ςις. 196.
νλαχώώκ. Ζ. Σαρξ. Πρόδατον. 86.
Πλάτας. 5 1. πρόδρομος. Ζ. πρότροπος.
Πλατι'ς-ακος. 5ι, 201. προεωλίζειν. 5.
π\ενώδγ>ς , πλ>ΐϊώ(ί»ί, ί 5>λτινώ- προσηνής. 199.—ςομάχω. 1 1 5.
Λιϊ. 1 82. προσχαίειν. 2ΐ4•
πλεονάξείν. 129• προσφορά πιίΒει. 12.
Τΐΐώς. 5, <}ο. πρόσφορος. 1 5.
πνευμάτων περιποιητικός. 78, πρότροπος, ί πρόδρομος. ι6,
98- ι54•
ποιητικός &ψους. 169. χο πτισάν>). Ζ. χυλός,
λέρας, ιοο; πυγών. 98.
Ποικίλος. 7ο, ηι. Ζ. καϊΑς-ίρι'ας. πύελοι δρνΐνων βαλάνων. 1 56.
ποιότ>ις. 1 1 3. — σνγχέχ. τί» πυ,^ν, ί ρίκων. 1 1, 12, 129.
7Γ£0Τ))ί.
πυξι'ζω. 9, 122.
Πολύπους, Πούλυπος, Πώλυψ. πυρόω. 1 43.
4ο, 43, ΐ94> ιφ. — Βρν- ίΐύρρα. 1 44•
ύίχρως. ι94• Πωγωνορόρος. 7, Ιθ5.
πολύς. Ζ. Εγκατα. Πώλυπος. 2ο6. Ζ. και Πολύπονς.
πολύχυλο«. 2ΐ8, 219. Πωρ:ατίας. 1 34•
πολύχυριος. 219.
Ποντικός. 5ΐ, ι4θ, ι4ΐ. Ρ.
* Πόντος. 9, ι8, 25, 36, 43, ραβδωτός. ι5ι.
66, ιο9, »25, 162, 167. ραίνειν τω ο'ίνω. 1 5.
ΠορΒμός. 3θ, 62, 102. Ραρί'ς. ζ• Βελόνη.
Πορφύρα, ίο, ιι , 37, 43, *Ρ«7ιον• 2<>3.
ιι5, 126, 127, Ι28, ΐ29, *Ρΐνος. 2.
1 55, 2ΐ5. ρίζα. Ζ. Μελαινούσας.
ποσός. 121. Ρίν». 4ο, 7ΐ, 72, «9^, ΐ97ι
ποτιφόριμος. 175. ιΦ, ΐ99•
πότος. Ζ. Παρασκευάζειν. Ρινόδατος. 197.
πράσον. ι6, 1 53. *Ρό<?ος• 55, 56. ΡοΛακος γα
πρέμνον. ι56. λέος. 8Ί•
. ΡΟ — Σ Κ. 235
ροδόςαγμχ. 1 83. Ιύ,άχη , $ Σελάχια. 3, 4° > 53,
νόιιβος. Ι, 5, 33, 34, 9°) '99
ι86. *Σελεύκεια. 207•.
ρυτίι , ί ρ'υτόν. 1 58. σελήνη. Ζ. Ανατολική > και ^υ*
*Ρώρι. 32. ξέονται.
*Σελινούς. ιο6.
2.
Σε'ριελος. 1 33.
* Σαλρυίησσός . 1 53. *Σίξ. Ζ. Εξ.
Σάλπ». 4, 75, 77• Σε'σΛος. 1 33, ΐ34•
*Σαλώναι. 9, 1 20. ΐηπία. 4ο, 43, «94» ιΦ'
* Σάρος. 63. Χια).ίς. 187.
Σ ανία), ο ν. Ζ. ©•ών. σΐϊλ'.ττοίό;. ι 29-
Σαξάτινα [Α/ιεινον το γράφειν *Σίκ;λια. 65, 1 34, 199•
Σιξιτανά]. 4^ , 43ι 202. *Σι 'ίλιχόί, ί) Σχελός. 63, 169.
Σαξιτανος [ \«ίΐνον τό γράριν *Σικνών. Ι07•
Σϊξίτανός]. ι6θ , ΐ6ΐ , Σίλουρος. 57, 7®> > 7°"•
202. Σίρ.-ς. 20, 175, 176.
Ιαπίρδνς. 5 1 , 178. ΣινόόΌυς, υι ΣίνόόΌον.Ζ. Συν»
. σαργάνϊΐ, η τχργίνν. Ίο"]. οίους.
Σάργος, ΐ Σαργός. 4, 74» 7^> * Σινουεσσϊΐνίι λι'ρ») [ δίηαβδδ*•»
87 , 88. Σαργϊνος , ί Σαρ 11118 Ιίίαιβ]. 52,
γών. 88. *Σινώττ». ΐ62.
Σάρό*α, ί Σαρόλ'ν». 19, 36, 43, σίρχιον, 211.
43, ΐ6θ, 167, 202. Σισορβάχος. 6ι.
*Σαρ&χά. 43. σιτιιρός. 112.
Σαρίι'ϊϊΐ. Ζ. Σάρία. σιτίον. Ζ. Αχροσαπής,
*ΣαροΊνί'α. 1 68. σί^ων. ι5θ.
ΣαρΛνος. 202. ίκαρος. 4, 6, 29, 3ι, 35, 78,
*Σαρίώ, $ Σαργών. 36, ΐ34, 83, 93> 99> Ι00> Ιο3»
167, ι68. 211.
ίάρ? πλαίαρά. 2, 5ο. — πλα- Σχε'πανος. 66.
χώό\)ς 6, ιο3. — πλαίώσα. Σχεπινός. 66.
5ο. —άραιιίι. 92. σκευή. Ζ. Χαίρειν.
Σαυρίς , $ ΣαυρίοΊδν. 207. Σκια&ύς. Ι , 6, 49 > 5» , 9$.
Σαΰρος. 3, 3ΐ, 33, 6ο , 6ΐ ; Σχίαινα, ί) Σκινίς. 5 1 , 33, 5 1 ,
64, 207. 98, 99» ι85, 2οι.
Σείώνες. 4, 66. Σκι£ακός, ν Σχίδαρκος. 6ΐ,
236 ΣΚ — ΤΑ.
σχι\\ω$ίς(ρος. 126. στόμα. Ζ. Απεργάζομαι, και
Σχίνίς. Ζ. Σχίαινα. Δ»χτικός, και Ερελκειν.
Σχιρρίς. Ζ. Κιρίς. στόμαχο;. Ζ. Διακριτικός, και
Σχιψίας. Ζ. Ξιφίας. Προσηνές.
Σχίρϋο'ριον. 62. Στρόβιλος, ί Στρόδιλος, ί Στρά-
αχληροπαγής. 3. 6°>)λος. 2ΐ6, 220.
σχ\νροποιιϊσ3αι. 9, ιι8. Στρομβοειδίις , ί Στρομβώδιης.
σκλιφόσαρχος. Ζ. ίχθύες. ιι, ι3, ι4ο, ι49•
σχ\γιρόςραχος. 53, Ιΐ3. Στρόμξος. ΐ5, ι47> *49> ,^°»
σχλ,ιροΰσ,^αι. 5. 220.
Σχό>βρος. 4, >9> 6°) 64» ι6ο, στρόψος. ιοί.
169. *Στρυρ:όνιος, 2θ3.
Σκορίύλυ. Ζ. ΚορδϋΊ.τ). *Στρυρ;ών. 78.
Σκόρπαίνα. 6, 97• στύψω. η5.
Σκορπίς. 97• σύγκλει^ος.•6.
Σκορπίος.35, 78,93,97,98. ^σύ^κριτος. 7 , 1θ6".
Σχΰλιον, ί Σχύρινος. 71 , 72 1 Συναγρίς. 1 02.
ΐ87• συναρτώίίν. 12, ι37•
Σκύλλα, η η. ΣυνοοΌντίς. 66, 102, ΐ66.
Σχύμνος. Ζ. Σχύλίον. Συνόδου;, Σιν&δβνς, ί Σινόίων.
σκώρ. 99. Ι, 2, 6, 47, '°Ι, 102.
Σμαρίς. 59, 83. συνουσία. Ζ. Εντατικός.
σ/*ί)κτ£χός. 49, 9^• *Συρακοΰσαι. 85.
Σμύραινα, γ, Μύραινα. 3 1 , 32, * Συρακούσιος. 56, 8ΐ.
33, 44, 45, 49» 5ο, 5ι, *Σύρτις. 1 45.
Ϊ07, 184,207 —-Ύαρτησίχ. Σϋς. 66.
1 85. συς-άς 5αλάσσ»ις. 1 44--
* Σμύρνη. ι6, 109, ,94, ιΦ• σνςααις. Ζ. Κηρώδης.
σπάδη [Γαλλ. 8ρ»ΙαΙβ]. 2 1 2. σνς-ρέψειν. η.
Σπάρος. 5η , η5, 83, 93. Σψτανεύς. 8η.
Σπόνδυλος , % Σψόνδυ'λος. Ζη , Σψύραινα. 88, 2θ6, 207-
62, ι44, 190, 191, 2ο8. Σωλήν, Αυλό;, ί) Λόναξ. 1 5 ,
στάμνας. 1 70. 37, ϊ 40 , ι5ι.
στατίζός κοιλίας. ΙΟ.
στέαρ δένδρου. 1 74•
στϊιΆος. 1 53. ταγηνιςός. 83.
στιγρός. 1 1 2. Ταινία. 2θ6, 207.
ΤΑ- -ΓΓ. 237
*Τάναϊς. 8ο. 'Τουρ&τανία. 1 84
* Ταραχών. ΐ4, ΐ4^• *Τραττε£ονς. ι6ι.
ταργάν>ι. Ζ. Ζχργάνν. Τράχηλος, ίο, ιι, 12, ΐ4,
ταριχεία. ιοί. 126, 127, ΐ4^•
ταριχευόριενος. 4ι• Τραχοϋρος. 3 , 35 , 57 , 6ο ,
τάριχος (ό και τό). ι8, 20, 6> , 207.
ι5^, ι6ο, 169, 178. τραχικϊέρρων. 19°"•
*Ταρτγΐσία. Ζ. Μύραινα. Τρίγλ»!, ί Τρίγλα. 2, 20, 27,
*Ταρτΐϊσός. Ζ. Τουρίιτανία. 28, 29, 3ο, 3 1 , 55, 42,
*Τειχιόεο•ο-α. ιο3. 45, 62, ιοο, ιο3, ιο4,
Τελλίν», Τέλλις, Ξΐ})ύί/5ίον, ί 175 γενειΐτις. ιθ5.— Ζ.
Σκ^ϋ^ριον. ι6, 1 54, 1 55, και Ηπαρ.
2ΐ6. Τριγλϊτις. Ζ. Αρύ».
τέλρα. 95 , 96• Τρίγωνον. 1 64•
τέναγος. 95. Τρίτορον. ΐ8, ι63, ι65.
**τεναγόω. 6, 9^• Τριχίας, ί Τριχίς. 55, 46.
τεναη/ώό\ις. ι4, 97 > '47• τρόπον κηρύκων. 1 53.
Τετράγωνον. 162. τρόφιμος συγκέχ. τω τρυφερός.
Τευ3ίς. ι5, 4ο, 43, 57, 68, ι33.
1 52 , 1 94 > τ9^• — ο-ακτί] , τροφώδης. 6.
τ) ών,^υλευριέν)]. ΐ5ί. Ζ. κα'ι Τρύγων. 4θ, 91 > Ι96» '97•
Έμφερως. τρυφερός. Ζ. Τρόφιμος.
Τεϋ3ος. 194. **Τρυφερόσαρκος. 6, 94 > 9^ ί
τ^γάνου (άπό). ιο3, 1 58. 210.
Τί3ος, ί Τιί^υον. ι6, 1 46, Τρώκτης. 76.
ι52, ι53, ι59• *Τυνίαρίς. 65, 120.
Τνιθυνάκιον. 1 52. - τνρόω. 8ι•
Τ«£υον. Ζ. Τϋ3ος. *Τυρρ«νία. 120.
* Τίνος. 85. * Τυρρηνικόν πέλαγος, ι.
*Τίβερις [Τ&ΟΠβ]. 2, 32, 52. Τύρλίΐ (ή), Τυφλίνης, Τνρλΐνος,
*Τιβερίνος [ΤΛβηηαί]. 32. ϋ Τύ^λωψ (ό). 176, ι8ι.
*Τίβυρις (ή), Τίβυρα, $ Τίβουρα Τυρλίίιον, Υ) Τυορλινίίιον. 21Λ
* (τα, Τ&ιιγ). 52. ι8ι.
Τιλτόν. ι^7•
*Τ<Ός. ιο3.
τριίσιν (κατά τήν). 1 55. Υαινα. 78.
*Τορωναϊος. 73. υγιής. 176.
ϋ58 ΥΔ — Χο.
νίωρ. ύδατος (έξ) άνεζεαμίνων. 5>ύ/.ίον. ι6, 1^4, *53.
1 5. Ζ. και Γλυκύς, φυκιορόρος άκτ*. ι6, 1 53.
ύίροχόις. ι . Φυκίς. 1, 5, 29, 5 1 , ίρ, 92> Φ-
Υκη (ή). 48. Υκης (ό). 59, 6ΐ. ψϋν.ος. 125. Ζ. και Φύκιον.
ΰλη «αχυριερής. 1. — αργή και φύσχ. ιοι.
όλκιμος. 4> 74• — ?αι/λη. Φύσα. 47 > '7^•
5, 94• Φυ-ητήρ. 1ο8, 109. •
ύπαγωγός κοιλία;, ιι, ι8ι. φύσις. Ζ. Νηχαλε'α.
ύπογάς-ριον. 65. Φόακαενα , Φώχη , Φώκος. 7 , 36,
ύποσΌειν ύ<$ασ«. 6. 4ο, ιο8, 189, ΐ9°> «99•
ύποριελανΤρυώοες. 1^5•
Χ.
ύπομίνειν παλαίωσιν. 1^5.
ίί. 66. γαίρειν σκευαίς. 6 , 98•
ύποψάφαρος. 65. Χαλκ;ϋς. 63.
Χαλ/.η<?ών. 99*
Φ.
* Χαλκίς. 47 > "2.
Φάγρος. 1 , 2 , 7 > 20> 35, Χαλζίς. 57 , 65.
56, 49, 5ο, 58, 6ι, ιο5, Χάννη, υ, Χάννος. 3 , 6ΐ.
ιο5, ιο6, ι^5, 176,208. Χάραξ. 102.
Φαγρώριος. ι 76. Ζ. και Φάγρος. χαϋνος. Ζ. Αρρόλιτρον.
Φάλαινα. 7> 36, 4° > ιθ8, * Χελιίόνιαι νήσοι. 1 4, '45•
109, 189. Χελιίονίας (β). 68, 17•-
*φαλερνός. 2, 52. Χελιό"ών. 4; 57,67, 187.
* Φάληρος. 55. Χελλάρης. Ζ. Γελαρίης.
φαρριακώ&ις. 8. Χελλών , ή Χέλων. 67 , 68 ,
*Φαρνακία. ι6,ι. 87 , 88.
*Φάρος. 9» 17) "9• Χήρΐϊ). 9> •β» 37, 38, 43,
φάρυγξ. Ζ. Δηκτικός. ιι6, 117 , ι45, ι46, ι54,
}>αϋλος. Ζ. Υλη , καϊ Γόνιμος. 1 55, 1 57, ι59• —λεία. ι7•
γν/ϊις. ι ι()• Ζ. καίΕρ^ιρώς. —τραχεία. 8, 117.
**Φιλοριήλ>). 7'• **Χιψ.ιον, ή Χηριίον. 57» Ι9°•
^λε'γρ-α. Ζ. Γόνιαος. Χηρίον. Ζ. Χήριιον.
ψλεγμονάς εύποιεϊν. 193. *Χίοί. 1 44-
}>λ>ινώ(Γης Ζ. Πλενώίης. *Χίος. 9, 121 , 1 34.
Φρΰνος. 69. χλόη περίπατος. 107•
Φυκήν. 93. Χοίρινη. 1 29•
Φύ/.ης. 93• Χοίρος. 176.
χο — Ω Τ. 239
χολέρα. Ζ. ποντικός.
Ψαρ.ρ.ο<?ύτ»ι;. 68.
χοΐψχίς. ,34.
ψα^ός-4, ΙΟ, 12, 62, ΐ26,
χοίερώδης. η, !23,
167.
χνδρωδτ,ς. 98.
Ψίττα, $ Ψϊσσα. ι, 4, 3ι ,
Χρόρ,υς. ΐο3.
33, 47, 78, 83,9ο,'93,
Χρύσαρος. Ι ο 5.
ι85, ι86.
Χρϋσοφρος. ιο5.
ψήφους δονιϊν. ι59•
Χρυσόψρυς. η, ιο5, ,ο6.
ψίρμύ^ίΟν. 212, 2 Ι 5.
Χρυο-ωπός. ιο4, ιο5.
ψόφους ποιεΣν. ι49•
χνλόί. 8 , 1 1 5 πτισάνης.
2ι8. — έρε&'ν3ων. 2ΐ8. — β.
Χ07χυλί'ων. 2 1 8. χυλού και Π γί κα'ιθ-εοί! 177.
χυρ,οΰ διαφορά. 2ΐ6, 219. ααοτάριχος, ί, Κήτπμα. ις) ,
χψός. 123.—7«λακτώί'>ις.ι45. ΐ7ο, 178.
χυρ,ών είδη. 217-218. Ζ. **ίΙμόφαγος. 179•
και Χυλός. ίίραϊοί. ι8, ι59, ι6ο, 162,
ι65.
Ψ.
Ωγι* [0$ιϊα]. 99.
ψβώνρός. ιοο, ΐο3. Ωτίον , ί ίΐτάριον. 17, 1 5ο
Ψαμμΐτις ορυκτή. 66. ι57.

ΠΙΝΑΞ ΛΕΞΕΩΝ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ.

Α 11 ΑΣ.

Λ.ΒΔΕΑΛΑ. Ζ. Γύλος. Αντσόί'α [ ϊταλις•. Αοΐα^α ,


Ανανόν. 1 44- Γαλλις•. Αηοΐιοϊδ]. Ζ. Χαψϊον.
*Αγία Μαύρα. ι45. άπάγ,ι. 8ο.
Αγκάθι) τίις Ζχΐάσσνς. 127. άπ-αξιριάίιον. 2ο8.
Α3ΐρ£να. 54• απίθανος. Ζ. Πιθανός.
άκρόπας-Οί. 1 78. άποδιαλίγμα, ϋ Αίτο&αλού&ον.
Ακτάρα, ί, Κτάρα. ΐ68, 169. 1 66.
Αλίίώνα. Ι94• * Αποδοσίχ. Ζ. ΑφροδίΦΐά,
άνψος-ρόβιλο;. 2 1 6, 220. άσδούρα. Ζ. Σβούρα.
»4ο ΑΣ — Γ Γ.
άσγαβάσα. ΐ5θ. Ζ. χα! Στρόβα. Βοϋ^ος. 69•
ΑσχάΆχρος. ηβ. |3ρας•ός. 1 33, ι£η•
Αστακός, « Στακός. 191 , 196• βραχνιάζω. βραχνίασρια. 1 42.
ΑΤΟΣ (εις) κατάληξίς. προλε- βρομερός, η^.
γορι. Μ . βρόμας 74•
Αύοτάραχον. Ζ. Πωρινον, κα'ι βρωμχρέος. 63.
ίΐΰοτάραχον.
αΰςπρός. 2 1 8. Γ.
* Αψροδιφιά , ί Αττοίοσία. Προ-
λεγορ. ά. Γαό*αρ07ΓθσΌν. ΐ43, 1.9*•
Αφρόψαρα. 54, 2θ5. Γαίουρόψαρον. 48. ν
Αχέλιον, ί Χέλίον. 2ο3. Γαλέα. 196,17 Γαλί'α. 7», 187.
Αχελοϋοα, Χελοΰία, ί Πετρό- Γαράτον. ΐ84•
ψαρον. 82. γάρος. ΐ83, ι84•
Αχνίβάία. 1 46• Γενειάία. ιο5.
Αχινό{. >99• Γίρολι, $ Σίρολι. 83.
Γλάνιος, ί Γλάνος. 78, 210.
Β. Γλαυκός. 8ο.
Γλίνος. 192•
βάία (τά). 96. Γλίσσα, ν> Λίσσα, ί ΚόίΤανος.
Βα^ρακός , ?, Βάτραχος. 48, 69. 66.
. Βάλαινα. 1θ8. γλυρίιν νερόν. 2ΐ8.
βαλτώοης. 95• Γλώσσα. 47-
Βαρβοϋνι [ΐταλις•. ΒαΛοηε]. Γογγρίον, 3 Μουγγρίον. Ιο6,
ιο5. 107•
Βατόπουλον. 196. Τομγάριον, Τοφάριον, ί Γου-
Βάτος. 1 97• φάριον. 76.
Βάτραχος. Ζ. Βα,ϊρακός. Τόνος. 2θ5.
ΒελονίαΊον. 58. Γοϋπα. Ζ. Βοϋπα.
Βερζίτάιν, ί Βερζίτικον. 8ο. Γουρουνάκι. 129•
βιβαρευτής. ιοί. Γουρουνόψαρον. Ζ. Δελρίνί.
βιβάριον [ νίνίίπιιιη] , δ λιβά- ΓΌυ^άριον. Ζ. Γορφάρίον.
ριον. Ζ. Ζώγρος. γρυτάρης, ί γρυτάριος. 220.
Βοϊίόγλωσσον. 47• Γυλάριον. 88, 182.
Βοΰπα, \ Γοϋπα. 58, 59, "]6• Γύλλαρος. 89•
Βοϋρος. 89, 177> Ι^°• Γύλος , Α&ίέλλα , ίλλε'κα , ί
βουτσίον. 1 70. ϊγλϊ'χκα. 59•
ΔΕ — Κ.Λ; φ

Δύ.ψίνιον , ή Γουρουνόψαρβν. ϊγλέχχα, $ ίλλε'χα. Ζ. ΓιΛος.


109. ίβ/α, Υσχα, >» Γβ-χα. /|8, 76»
Λαλαλ>ιτιίί. 125. 2θ5.
Δράκαινα. η5.

Κάβουρας, ί> Τσαγανός. Ι91 >


192-
ίγγράυλοπαςοψάγος. 169• Καΰουρομάνα. 1(ρ,.
Ελαΐαι 3αλάσσιαι [ Ελιαί; τίί Κ,άλαριάριον. 1 5α, ΐ94•~",Γα/3β"
5αλάσσ»ϊς]; 1 1 5. •νεμις-όν. 1 52.
Ερυθρινάριον , $ Ερυ3•ρίν£ον Καλόγνορ?, Καλόγνωμα. (Κα-
[ χυό\ ΑνΖρινάρι , η Αυ- λόγνωρι). 1 54•
δρίνί]. 6ι. Κού.ό"/νο»[ίϊ] . 1 1 4 1 1 1 5.
χαριπόσον. ι'ίΐ.
Καραβίδα. 191. Καραβιδίταα.
ϊ96.
Ζχργάν». 2ο6. Καρίδα. 191. Καριδίτσα. 196•
Ζΰλος. Ζ. Γύλος. χαρναβάδιν. 9 1 (ι)•
ζώγρος, βιβάριον , ττίίχίνα, ύ> χαυσαλίζω [χαλαλίζω]. 122.
ψισχίνα. ιοί. κεφάλια αχόρδων. 3 ΙΟ.
Κε^αλόπωλον. 87.
Κέφαλος. 87.
θραύσαλον [χυό\ θράψαλον, ή Κιίόνιον. ΐ46
Τράψαλον]. ί94• Κιθάριος, ή Κι3αργός. 91-
θύννο;, ί θνννα. 63, 199• Κ-λδίίίον. 171.

(ι) Καρναβάδιν (τουτέςι Καρναβάό*ιον) ώνόριαζον οι Βυζαν


τινοί συγγράψεις το Κάρος, ί Κάρον, ΰ$»' ίτίρων όνομαζόαενον
Κ,αρώον, ϋ Αί,&ιοπικον χύρκνον, υπό των Ρωμαίων Οαιειιπι ,
ύπο τών Γάλλων νϋν ΟβΙ'νϊ' περί ου ταύτα ^ησΐν ό Διοα/.ορίδτ,ς
(γ, 66), «Κόρος, σπερμάτων ες-ϊ γνώρ«μον, οϋρητίχον, ϋιοιιαν-
3) τιχόν, εΰς-όμαχον, εΰςΌμον, πεπτιχόν... αναλογούν . άνισοι. Η ίβ
» ρίζα έ^5»ι εδώδιμος, ώσπερ ς•αφυλϊνος Μ . ίίε χα'ι τον Σαλμάτιον
ΡΙϊηίαη. βχετνϊίαΐ. ρα§. 4»ο £ί 7°4> ««• β#• ,αίΛ £'α/'• χ/^»
ρα£. 64. .
α
34* κο — ΟΚ.
χοχχωνάριον. αϊ 6. Μαργωτΐρα, $ Μουό\'ας-ρ«. 197•
Κόκλανος. 89. μχργωτίΰα.• 197*
Κολιός. 6ί , 64• Με^ίς-ραχίβάό'α ( Μί3υς•ραχ»-
Κολλ»)τσάνος. ι ΙΟ. βάία). 1 55.
Κολλιατσίό'α. 1 1 ο. μελανιάζω. 23 1 .
• Κόπανος. Ζ. Γλίσσα. Μελανούριον. 5ΐ , 57•
Κόρακα;. ()/}. Μερσίνί. 85.
Κορατο-ίόΊον. 5ι. Μεσάίιον. 175.
Κουχουβάία. 79> °2• μεσόκοπος. 202. -^
Κοχλιός. 62, 1 35. ' Μοσχίτ>ις, ί Μοσχοχτάποίον.
κρονς-α [επίϊϊα]. ιο4 (')• Γ94-
Κτίρα. Ζ. Ακτάρα. Μουγγρίον. Ζ. Γογγρίον.
Κύλας. 57- ΜουσΊάς-ρα. Ζ. Μαργωτίρα.
ριους-αχχτος. 1ο5.
Α,
Μύίιον. ι37•
Λαν.έρ$α. 6ο, 6ΐΤ Μυλλοχόπίον. 201 , 202.
Αάρ«α. 72• Μυίινάριον. 89•
Ααμιπίνα, ί Αίΐπίνα, ί Ρούίίον.
" Ν.
93*
λάχανον. Πρόλογος, λγ . Νάτρον. 20Ο.
Λιλίγγιον. 89• *Νεαί Φωκαΐαί. 173•
Λίξουία ϋ Λιχούό*α. 19». νεράιδα. 178.
Αίασα. Ζ. Γλίο•ο-α. νερόν. 178. Ζ. χαί Γλυ^όν,
Αν3ρινάρι , 3 ΑνΆρίνι. Ζ, Ερυ• ΝερορίοΊον. ι8ι.
3ρινάριον.
Λυχορίνίον, ί Λυχουρίνιον• 89
Λύχνος. 69• Ξί^ίός. 62.
Ειριοτράχολον. 2θ8.
Μ.
Ευρνχί, ί Σιρί^ρι, 85.
Μαζος, $ Μαζίον. 86.
Μαίνουλα, ί Μανόλι. 84•
μαργάιιω. ραργωρε'νος. 197» Οχρυνος. Ζ. Ορχυνος.

(ι) Απ' αυτών >ίο\ι τών τοϋ Α9»να<ου χρόνων την Ρωμαϊκών Κ ρ ου
ς• α ν εις τίιν τών Ελλήνων ρωνή'ν εικός ε'υτψργ,σαι' το γαρ παρ έκείνω
(Α5ΐ)ν. σελ. 647) διττογραψούμενον Κροϋς-ον και Κλοΰς-ρον,
ίτλαχοϋντος εΐίος, παρά την Κ ρους α ν ΐοιχεν είρί,σ^αί.
ΟΚ — Σ Κ. *&
Οχταίτόίίον; |94* Σ.
Οριριάτιον. ι5ο.
ΟμφαΧος θαλάσσης, Ι»7• Σ*λάχι. 9<>, 91• Ζ• **» ΤΡν"
οξειίόλαίον. 1 35. γόνα.
όξεινός, ή όξινος. 217. σαλαριούρα [ϊταλίς•. 5α1αηιο)ϋ,
ορεχτιχός. ι 46• ΓαλλΐΓ•8»ιιιηαι•β]. Ζ. Γάρος.
Ορχυνος, ΐ Οχρυνος 65• Σαλαρία, ί Σχλιαχούία. 187.
όρύζί. 196. Σαλιάχοι. 1 33•
Ορψως (χυί. Ροφός). 82. Σαλιαχόυία. Ζ. Σαλαρία.
Ος-ρεί&ον. 1 43; 202. σάλιο ν. 187.
Σάλπα, ί Σάρπα. ^7•
Π.
Σαργάνη. 2θ6.
Παγούριον. 191 , 19^» !9^• Σαργός. 74• '
Παλαρύοα. 65. Σάρό*α , ί ϊαρδΟΙχ [ ίταϊίς•.
Πατελίοα. Ζ. Πεταλίία. δαιάεΐΐίΐ, Γαλλις-. δαί'άίηβ].
Πέρχ>ι , η Περκίο"α. 52. ι6•τ, ι68.
Πεταλίία,») Πατελίία. 1 36, 189» Σαρίέλλα, >» ΣαυρίοΊ 7Τθτααο«.
Πετροφούσχα. ι54• 207.
Πετρόψαρον. Ζ. Αχελούία. Σάρπα. Ζ. Σάλπα.
ΚΥΓ/ανος , ί άπήγανος. ι58• ΣαυριΛον. 207.
Πίσ*. 1 86. σβούρα, ί άσβούρχ. ι5ο.
τησ/.ίνα [Ρϊίείιια], ή φιν/.ίνα. Σγουρίέλλχ. 59• ■» •
Ζ. Ζώγρος. Σ'/ουρέλλα. 6ο.
ποσώς. 12 1. σγουρός, βο.
Προσφύρα. 127, ι29• Σείπονρος. 86.
7Γυχνογυρίζω. 207• Σε'ρουλα. 83, . , .
πωρινον [«γουν Οπωρινον], αύ- Στ,πία, η Σον-ϊ'α. 194 •
οτάραχον. 1 96• Σίαχόχοριρια. Ιθ5.
σίχνα, $ τσίκνα. 179•
ΣΜΓπούρα. Ζ. Τσιππούρα.
ρηχά. 95. Σιρίφι. Ζ. Σνρύχι.
ρ'ίν». ΐ97• Σίρολι. Ζ. Γίρο).!.
Ροοοσταγρα. 1 83. αίφων ( χυό\ σίφουνας). 220.
Ροχτικοαχιβάοα. 1 46. σκαροβάτανον. 99•
Ρούίίον. Ζ. Λαρπίνα. Σχάταρος, Σχατάρι, Σχάβαρος,
Ρούσιον. 6 1 , 92• ϋ Σκχ$άριον. 75, 7^•
Ροφός. Ζ. Ορφώς. Σκίνα. 1 85.
Π 2
244 ςκ — ΧΕ.
Σκίος. 98. τσίκνα. Ζ. σίκνα.
Σκοιχβρίον. (χυό*. Σκουρπρί). 64- τσίκνιζα. 1 1 ο.
σκόρίον* 2ΐο. Τσιππούρα , ί Σιππούρα. 8Θ
Σκορπιοί, ΐχορπίνα , Σκορπιό;. ιο6.
97• Τσίρος, » Τσίρος. 8ϊ , 210.
σκουριπροπαλαριυίοπας-ος. 169. Τυφλϊνος, ί Κουφή. ι8ΐ.
Σκυ3όπωριον. 47•
Σκυλόψαρον. ^ι, 1 87.
Σριαρίία. 84-
Σριιναρίο"α. Ζ. Σραρί<?α. ύποκοίλιον. 63.
Σουλιίνα. Ζ. Σωλ«να. Τσκα, ί Τσχα. Ζ. ίσχα.
Σουπία. Ζ. Σ>)πία. .'
Σπάρος. 76, 83, 99. Φ.
Στακός. Ζ. Ας-ακός.
Σταυρίο\ον, ί) ΣαυρίΛον. 6ο. φαγριον, δ ραγγρίον. ι ο 5."
στρόβα, σβούρα, « «σβούρα, 5 φαρφουρένιον , φαρφονρίον. ϊ?•9
άσγαβάία. 1 49- ''"' φασόλι. 196•
Στρορβάκιον. ι5θ• φ»κάριον. 2θ6.
Στροφάκιον. Ι27. Φιλομήλα, ή Φίλορι»]λίτζα. 7' ι
Στροβίλισα. 127) 2ιβ• »96•
στυγνός, ^ στυφός. 217, 2 1 8. 5>ισκίνα. Ζ. Ζώγρος.
Συάκιον 9° ι *86. φλασκίον. 4$•
Συναγρίία. 1 02. Φλασκόψαρον. 48.
ΣυνόόΊ >} ΣίνόοΊ. 103. Φούκινον (τό). Ι27•
Σμύρνα. 2θ6• Φούρνος, }) Φυρνός. 69.
Σωλήνα, ί Σουλίνα. ι5ι, 196. Φρίσσα. 2θ6•
σωλννάριον. ι5ι . φτελε'α, ί φχ-ηλίχ. 1 55,
Φυκίαα. 92.
φυρνός. Ζ. Φούρνος.

Τράψαλον. Ζ. ©ραύσαλον. χ.
Τριγλίον. ιο3.
Τριγλοβαρβοϋνι. Ζ. Βαρβοϋνι. Χαβίάριον. 85.
Τριχαϊος, « Τριχός. 56. Χάνος. 6ΐ.
Τρυγόνα. 197• Χαψίον. 1 68.
Τσαγανός. Ζ. Κάβουρας, Χελιίόνι, ί Χελίίονόψαρον, 68»
τσάντσαλα. 173. Χέλιον. Ζ. Αχέλίον.
χε — οτ. 345
Χελούο*α. Ζ. Αχελούαα. Ο;
Χ-ηζάδα. ιι6, 1 54•
ψ. ., •, - "5ε' ί*ου! •77•
Ωΰοτάραχον [ί^οϋν Ωοτάριχον],
Ψϊίσσίβν'. 48, 76« 9°» «85,196. 89.

ΟΙ ΔΙΟΡΘΩΘΕΝΤΕΣ,ΕΞΗΓΗΘΕΝΤΕΣ, Η ΟΠΩΣΟΥΝ
ΚΡΙΘΕΝΤΕΣ ΠΟΙΗΤΑΙ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ.

. Α θώίλίοΣ. 5ι , 56, 63, 64, Εΰς-ά3ιος. 67.


73,77.85.88,98,, ι34, Ησύχιος. 67, 69, 73, 79,
ι37, φ, ι43, ι6α, ι7ι, 86, ιοί, ι34, ι42, ι5α,
172, 174,184, 193,198, ι53, 1 56 (τρις), ι6ι , 170,
2ο3 (&ς), αο6, αο8. - - 181,182, ι84(Λί), «98.
Αιλιανός. 6•) , 70. Ιπποκράτης. 53, 92, ιι6, ι3θ,
ΑλεΊανίρος Τραλλιανός. 93. ΐ6θ , 2θ4 , 219 , Προλε-
Αντυλλος [παρά τώ Ορειβασίω], γορι. «5•.
αι5. Κλήρης Αλεξανίρεύς. Προλε-
Απολλώνιος ό ΡόοΊος. 23 1. γνρ.. ά.
Αρίς•οτΛ>ις. ΐ2θ, ι42, ι44. Μνησίθεος [παρά τω Ορειέα-
. «47- σίω^]. Προλεγορι. λο .
Αριςοψάννις. ι85. Ξενοκράτης [παρά τω Ορειβασίω].
Αρτεμίδωρος. 119. 2ΐ2-2ΐ6.
Γαληνός. 200 (τρίς), 201 , 2ΐ5 Ορειίίάσιος. Ζ. Αντυλλος, Μνη-
(Λς), 2ΐ6, Προλεγορι. γ'. σί^εος , και Ξενοκράτης.
Γεωπονικά. 2 1 1 . Πλούταρχος. ιο4•
Διοσκορίότις, 1ο4, 1 54- Σουίτας. 86, 1 56.
Δουκάγγιος. 74; ΙΟΙ. Προλε- Στράβων. 52, 71 > *09•
γβρι. χ6'. Φώτιος. 96, ΐ56, 192.

Τ Ε Α Ο Σ.
ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΑΜΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΔίΟΡΘΩΣΙΣ.

ΣΕΛΙΔ. 9> στ. τ$ , γρ. ^°ί• — ΣΕΛΙΔ. 19, στ. 2ο, γρ. ύττο-»
γας-ρίου. — ΣΕΛΙΔ. 43, στ. ι, γρ. πεϊραν.— ΣΕΛΙΔ. 5ο, στ. ΐ8,
γρ. έγχέλεων. — ΣΕΛΙΔ. 85, στ. 34, γρ. λεβιών. — ΣΕΛΙΔ. 86,
στ. 32, γρ. τον γάρ Μαζεινόν. — ΣΕΛΙΔ. ι ΓΙ , στ. 33, γρ. ύπο
τοΟ Λατίνου. — ΣΕΛΙΔ. ι2ο , στ. 5ι, γρ. ΑΛΤΙΝΙ, ΑΝΤΙΙ. —
ΣΕΛΙΔ. ι3<), στ. 29, γρ. ίλΟϊ.—ΣΕΛΙΔ. ΐ49»στ. 22, γρ. Στρόρι-
6οι 3 Στρορ-βώο*». — ΣΕΛΙΔ. 1 52, στ. ίο, γρ. Και εν Αμβρακία
παρτλίίθε'αί.
7Λ'?- 93
' >>> > », > .•ίΌ»>ϊ-">>

">■>> .;»>

*3 1 ■>■"■»
> > > ί> > > »>
3ί> > - :»^
2»Γ3 • >
' :» > &> >
> ->■ ' >.» χ»
!%'£ ■■-■?' •ϊ -^Ιϊ*"* >:»Α3 *> >•■>')
>■> > \» >χ>->
>>» > Ν ~>» ' ϊ -
., , £>** >-> "!"- .)
;^>); '>>> >>-;
>> Γ» ,
>., >>.•,>,
»-»> >>>> »>,> »
^»•»
'*> >> > >
>■?.■&>; ' > > Ο
ΛΛ^ ■ ■>■ >> .
^» • • > ) »>

>• ^> , '^:>^ > » > » »

•> » >
.^» >
> > > •>
δΚ^ϊ: >4>> >»• »- ^*Γ•»
>>.>.«,,,,
■ 1 ^»"
> > <ζ> Χ)
> > »
1 > τ
>■■ :>:> > >_> >ϊ
«>3Β
> > ΐΓ£Ηί ~> >».-> .

>> > > > » >]>■>:.

Ο*» >>> ! »"»>■ > ! > ■%


> ^». >, > :. » ■ >
^> ■£»> ^» "*»
> 2> §» >

> > 3Κ^ ^

. ,» » ■■5>• >>',-

_5»> >> » * -;
»-« ■

>2» > '»?*^»> >

ί τ* > •»» >? —


» >.. .•> ■ •

•» »

>3>

> >•
> »3Ι»:> •> ■»■'■■
ί>3» ο, » £> ■*>■»<> (' »^

> »■■* »ϊ >' >;


> »> » > " >> >■* ^» '
, >»> > > » > » %>-3
> 0>5"> •?

*2» Ί ■ >)»»7• .Τ»


-Μ > » ' - '"<

ι 2 23* 3Ρθ£'-£
» •-» > >
ν- > >'^>">
■>■> ν
> !Ϊ>Ί> > > >
—Ε> ;>

ί^»θ*3^
•'βο ^5^^£ϊ»;

, ' ,73 • > ? '

3^ -,-^ί;,;

, , ,,> . >. >

•^βί»-»

You might also like