You are on page 1of 116

YS% ,xld

m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha


md¾,sfïka;=j
——————

2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk


^ixfYdaOk& mk;

——————

[iy;slh igyka lf<a 2009 ud¾;= ui 11 jk Èk]

wdKavqfõ kshuh mßÈ uqøKh lrk ,§'

——————

2009 ud¾;= ui 13 jk Èk YS% ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha


.eiÜ m;%fha II jk fldgfia w;sf¾lhla jYfhka m< lrk ,§'

Y%S ,xld rcfha uqøK fomd¾;fïka;=fõ uqøKh lrk ,§'


fld<U 5" rcfha m%ldYk ld¾hdxYfhka ñ<§ ,nd.; yels h'

ñ< : re' 96'00 hs' ;eme,a .dia;=j : re' 22'50 hs'


2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 1

[iy;slh igyka lf<a 2009 ud¾;= ui 11 jk Èk]

t,a' ã'—´' 1$2007

^203 jk wêldrh jQ& fudag¾ jdyk mk; ixfYdaOkh


lsÍu i|yd jQ mk;ls'

Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha md¾,sfïka;=j úiska


fufia mkjkq ,efí:—

1' fï mk; 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& ¨yq~q kduh'
mk; hkqfjka y÷kajkq ,efí'

2' ^fuys ñka u;= "m%Odk m%{ma;h


s " hkqfjka i|yka lrkq 203 jk wêldrh
,nk& ^203 jk wêldrh jQ& fudag¾ jdyk mk; my; oelafjk ixfYdaOkh lsÍu'
mßÈ fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:—

^1& m%Odk m%{ma;f


s ha "flduidßiajrhd" hk jpkh fh§
we;s ljr fyda ia:dkhl §" ta fjkqjg "flduidßia
ckrd,ajrhd" hk jpk wdfoaY lsÍfuka;

^2& m%Odk m%{ma;sfha "wl=Y,;d ,l=Kq" hk jpk fh§


we;s ljr fyda ia:dkhl §" ta fjkqjg "ßhÿre
wNsjDoaê ,l=Kq" hk jpk wdfoaY lsÍfuka;

^3& m%Odk m%{ma;sfha "uyd ud¾.h" hk jpk fh§ we;s


ljr fyda ia:dkhl § " ta fjkqjg "ud¾.h" hk
jpkh wdfoaY lsÍfuka; iy

^4& m%Odk m%{ma;sfha "f,dßh" hk jpkh fh§ we;s


ljr fyda ia:dkhl §" ta fjkqjg "fudag¾ f,dßh"
hk jpk wdfoaY lsÍfuka'

3' m%Odk m%{ma;sfha 1 jk fldgfia YS¾Ih fuhska bj;a m%Odk m%{ma;sfha


lrkq ,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk YS¾Ih wdfoaY 1 jk fldgfia
YS¾Ih m%;sfhdack
lrkq ,efí:— lsÍu'

"fudag¾ jdyk ,shdmÈxÑ lsÍu" tajdfha ika;lh oeÍu


iy mdúÉÑ lsÍu"
2—PL 003291—3,500 (2008/10)
2 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

m%Odk m%{ma;sfha 4' m%Odk m%{ma;sfha 2 jk j.ka;sh my; oelafjk mßÈ


2 jk j.ka;sh
fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:—
ixfYdaOkh
lsÍu'
^1& tys ^2& iy ^2w& Wmj.ka;s bj;a fldg" ta fjkqjg my;
oelafjk Wm j.ka;sh wdfoaY lsÍfuka:—

"^2& fjf<kaol= fyda ksIamdolhl= úiska úlsKSfï ld¾h


i|yd ,shdmÈxÑ fkdl< jdykhl ika;lh oeÍu" jdykh
fkdúl=Kk ;dlal,a iy III jk fldgi hgf;a ksl=;a lrk
,o fjf<kaol=f.a fyda ksIamdolhl=f.a n,m;%hl wêldrh
hgf;a yer" tu jdykh hï ud¾.hl mdúÉÑ lrkq fkd,nk
;dla l,a ^1& jk Wmj.ka;h
s W,a,x>kh lsÍula f,i i,lkq
fkd,eìh hq;= h'"'

^2& tu j.ka;f
s ha ^5& jk Wmj.ka;h
s bj;a fldg" ta fjkqjg
my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsÍfuka:—

"^5& Y%S ,xldjg wdkhk lrkq ,enQ fudag¾ jdykhla f¾.=


mßY%fhka bj;a lsÍfï ld¾h i|yd iy ta w;r;=r muKla
ud¾.hl mdúÉÑ lrkq ,eîu fyda hï WmlrKhla iú lsÍfï
ld¾h i|yd fyda mÍlaId lsÍfï fyda ,shdmÈxÑ lsÍfï ld¾h
i|yd flduidßia ckrd,ajrhd úiska kshu lrkq ,nk hï
ia:dkhlg fyda hï ia:dkhl isg Odjkh lrkq ,nk w;r;=r"
tu fuda g ¾ jdykh mdúÉÑ ls Í u is ÿ lrkq ,nka f ka
fjf<kaol=f.a n,m;%hl wêldrh hgf;a fyda ksl=;a lrkq
,nk Èk y;l ld,hla i|yd j,x.= jk ;djld,sl wjir
m;%hl wêldrh hgf;a kï" tu jdykh mdúÉÑ lsÍu ^1& jk
Wm j.ka;sfha úêúOdk W,a,x>kh lsÍula fkdjk f,i
i,lkq ,eìh hq;= h"'

^3& tys ^6& jk Wmj.ka;sh bj;a lsÍfuka;

^4& tys ^9& jk Wmj.ka;h


s g blaì;sju ^10& jk Wmj.ka;h
s
f,i n,d;aul úh hq;= my; oelafjk Wmj.ka;sh tl;=
lsÍfuka:—

"^10& fï j.ka;sfha ^1& jk fyda ^5& jk Wmj.ka;sj,


úêúOdk W,a,x>kh lrk hï ;eke;af;la jrolg jrolre
jk w;r" tfia jrolre lrkq ,eîfï § remsh,a fooyia mka
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 3

ishhlg fkdwvq iy remsh,a mka oyilg fkdjeä ovhlg o"


fojk jrg jrolre lsÍfï § remsh,a mka oyilg fkdwvq
iy remsh,a oi oyilg fkdjeä ovhlg o" ;=kajk jrg
jrolre lsÍfï § fyda Bg miq wjia:djl jrolre lrkq
,nk úg" remsh,a oi oyilg fkdwvq iy remsh,a myf<dia
oyilg fkdjeä ovhlg fyda Tyq hg;a úh hq;= h"'

5' m%Odk m%{ma;sfha 2 jk j.ka;shg blaì;sj u my; m%Odk m%{ma;shg


oelafjk w¨;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th w¨;ska 2w
j.ka;sh we;=<;a
tu m%{ma;sfha 2w j.ka;sh f,i n,d;aul úh hq;= h:— lsÍu'

"kS;s úfrdaë 2w' ^1& lsisu ;eke;a;l= úiska—


f,i ilia
lrk ,o
jdyk wdÈh ^w& kS;s úfrdaë f,i fyda flduidßia
Ndú; ckrd,ajrhd úiska wkqu; lrkq ,enQ
fkdl< hq;= uQ,dlD;shlg wkkql+, f,i"
nj'"
ksIm
a dokh lrk ,o" tl,ia lrk ,o"
ilia lrk ,o" w¨;ska ks¾udKh
lrk ,o" wkq j ¾;kh lrk ,o"
úlrKh lrk ,o fyda jdykfha
ks¾udKh fjkia lr we;s fudag¾
jdykhla;

^wd& wod< iud.fï kj fldgia fhdod


tl,ia ls Í u yer wkHdldrhls k a
tl,ia lr we;s fyda tu fldgiaj,
ks I a m dolhdf.a wjirh fkdue;s j
tl,ia lr we;s fudag¾ jdykhla;

^we& ld¾ñl fodaI iys; fudag¾ jdykhla;

^wE& wdrlaIdj ms<sn| kshñ; m%ñ;sj,g


wkql+, fkdjk fudag¾ jdykhla;

^b& fidrlï lrk ,o fudag¾ jdykhla;

^B& jHdc wkkH;djhla iys; fudag¾


jdykhla;
4 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^W& jdykfha peis wxlh wkjirfhka


fjkia lr we;s fudag¾ jdykhla; fyda

^W!& flduidßia ckrd,ajrhdf.a mQ¾j ,sÅ;


wjirh fkdue;sj ksIma dokh lr we;s"
tl,ia lr we;s " ilia lr we;s "
wkqj¾;kh lr we;s" úlrKh lr we;s
fyda jdykfha ks¾udKh hï
wdldrhlg fjkia lr we;s hï fudag¾
jdykhla"

ta nj oek oeku mdúÉÑ fkdl< hq;= h'

^2& 2w j.ka;f
s ha úêúOdk lv lrk ;eke;af;la
jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre lsÍfï
§ remsh,a mkia oyilg fkdwvq iy remsh,a tla
,laIhlg fkdjeä ovhlg fyda tla udihl
ld,hla i|yd fohdldrfhka tla wdldrhl
nkaOkd.dr.; lsÍulg fyda tu ovh iy
nkaOkd.dr.; lsÍu hk folg u fyda Tyq hg;a
úh hq;= w;r" fojk jr jrolre lsÍfï § remsh,a
tla ,laIhlg fkdwvq iy remsh,a fo,laIhlg
fkdjeä ovhlg fyda udi foll ld,hla i|yd
nka O kd.dr.; ls Í ulg fyda ta ovh iy
nkaOkd.dr.; lsÍu hk o~qjï folgu fyda
;=kajk jr fyda miq jdrhl § jrolre lsÍfï §
;=k, a laIhlg fkdjeä ovhlg fyda udi yhlg
jeä fkdjk ld,hla i|yd nkaOkd.dr.;
lsÍulg fyda ta ovh iy nkaOkd.dr.; lsÍu
hk folgu iy jdykh rdcika;l lsrSug Tyq
hg;a úh hq;= h'"'

m%Odk m%{ma;sfha 6' m%Odk m%{ma;sfha 3 jk j.ka;sh my; oelafjk mßÈ


3 jk j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:—
ixfYdaOkh
lsÍu'
^1& tys ^1& jk Wmj.ka;sh bj;a lr ta fjkqjg my;
oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsÍfuka:—

"^1& lsishï fudag¾ jdykhla wh;a jkafka hï


mka;shlg o ke;fyd;a úia;rhlg o" ta mka;shg
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 5

fyda úia;rhg wh;a ta fudag¾ jdykj, ks¾udKh"


nr" udk iy WmlrK ms<sn|j fï mkf;a úêúOdk
j,g iy fï mk; hgf;a idok ,o ksfhda.j,g ta
jdykh wkql+, jkafka kï ñi tu fudag¾ jdykh
,shdmÈxÑ lrkq fkd,eìh hq;= h'".

^2& tys ^2& jk Wmj.ka;sfha "fuá%la fgdka folyudr


blaujhs kï" hk jpk fjkqjg "lsf,da.%Eï ydr oyia
mkaishhla blaujhs kï" hk jpk wdfoaY lsÍfuka; iy

^3& tys ^1& jk Wmj.ka;shg blaì;sj u tys ^2&" ^3&" ^4& iy


^5& jk Wmj.ka;s jYfhka n,d;aul úh hq;= my; oelafjk
Wmj.ka;s tl;= lsÍfuka:—

"^2& ^w& hï fudag¾ jdykhla—

^i& kS;s úfrdaë f,i fyda flduidßia ckrd,ajrhd


úiska wkqu; lrk uQ,dlD;shlg wkkql+,j
ksIm
a dokh lr we;s njg" tl,ia lr we;s njg"
ilia lr we;s njg" w¨;ska ks¾udKh lr
we;s njg" wkqj¾;kh lr we;s njg" úlrKh
lr we;s njg fyda tys ks¾udKh fjkia lr
we;s njg;

^ii& wod< iud.fï kj fldgia fhdod tl,ia lsÍu


yer wkHdldrhlska tl,ia lr we;s fyda tu
fldgiaj, ksIamdolhdf.a wjirh fkdue;sj
tl,ia lr we;s fyda fudag¾ jdykhla njg;

^iii& ld¾ñl fodaI iys; fudag¾ jdykhla njg;

^iv& wdrlaIdj ms<sn| kshñ; m%ñ;sj,g wkql+,


fkdjk njg;

^v& fidrlï lrk ,o fudag¾ jdykhla njg;

^vi& jHdc fyda iel iys; wkkH;djla iys; fudag¾


jdykhla njg;
6 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^vii& peis wxlh wkjirfhka fjkia lr we;s


fudag¾ jdykhla njg;

^viii& mQ¾j ,shdmÈxÑhla ;snqfKa kï" ta ms<sn| úia;r


bÈßm;a lsÍug tu jdykh ,shdmÈxÑ lsÍu i|yd
b,a¨ï lr we;s b,a¨ïlre wfmdfydi;a ù we;s
njg;

^ix& tu jdykh ,shdmÈxÑ lsÍu i|yd jQ b,a¨ï


m;%fha" b,a¨ïlre úiska jerÈ f;dr;=re bÈßm;a
lr we;s njg; fyda

^x& jdykh jHdc f,aLk iys;j wdkhkh lr we;s


njg fyda ,shdmÈxÑ lsÍu i|yd jQ b,a¨ï
m;%fhys jHdc w;aikla fhdod we;s njg fydaa
tu b,a¨ï m;%h iuÕ jHdc f,aLk bÈßm;a
lr we;s njg"

úYajdi lsÍug flduidßia ckrd,ajrhdg fya;= we;akï"


^wd& tu fudag¾ jdykfha ,laIK:—

^i& b,a¨ï m;%fha wka;¾.; úia;rj,g wkql+,


fkdjkafka kï;

^ii& flduidßia ckrd,ajrhdf.a u;h wkqj" th


ud¾.fha Odjkh lsÍug kqiqÿiq kï" fyda tu
fudag¾ jdykfha ie,eiau" ks¾udKh fyda tys
hï ;;ajhla fyda tys we;s hï WmlrKhla
ksid th fï mkf;a úêúOdkj,g wkql+,
fkdjkafka kï;
^iii& th wdkhkh ls Í u i|yd flduidßia
ckrd,ajrhdf.a mQ¾j ,sÅ; wkqu;h wjYH
jkafka kï iy tu wkqu;h ,nd fkdf.k
wdkhkh lrkq ,en we;akï;

^iv& flduidßia ckrd,ajrhdf.a mQ¾j ,sÅ; wjirh


fkdue;sj ksIamdokh lr" tl,ia lr" ilia
lr" wkqj¾;kh lr" úlrKh lr fyda hï
wdldrhlska tys ks¾udKh fjkia lr we;akï"
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 7

flduidßia ckrd,ajrhd úiska tu fudag¾


jdykh ,shdmÈxÑ lrkq fkd,eìh hq;= h'

^3& ^w& fyda ^wd& fþoh hgf;a flduidßia ckrd,ajrhd


úiska wkdjrKh lr .kakd ,o lreKq fya;=fjka fudag¾
jdykhla ,shdmÈxÑ fkdlsÍug flduidßia ckrd,ajrhd úiska
.kakd ,o ;SrKhla wjidkd;aul úh hq;= h'

^4& jhi wjqreÿ oy wgg wvq lsisu ;eke;a;l= fudag¾


jdykhl whs;slre f,i ,shdmÈxÑ lrkq fkd,eìh hq;= h:

tfia jqj o" jhi wjqreÿ oy wgg wvq ;eke;af;la fudag¾


jdykhl w¾:,dNS whs;slre f,i ,shdmÈxÑ lrkq ,eìh yels
w;r" tjeks wjia:djl §" tu ;eke;a;df.a fouõmshkaf.ka
flfkl= fyda Ndrlre tu jdykfha whs;slre f,i ,shdmÈxÑ
lrkq ,eìh hq;= h'

^5& jHdc w;aikla we;=<;a jk fyda jHdc f,aLk iuÕ


bÈßm;a lrkq ,nk jdykhla ,shdmÈxÑ lsÍu i|yd jQ b,a¨ï
m;%hla bÈßm;a lrk hï ;eke;af;la jrolg jrolre jk
w;r" tfia jrolre lsÍfï § remsh,a oioyilg fkdwvq iy
remsh,a myf<dia oyilg fkdjeä ovhlg Tyq hg;a úh
hq;= h'"'

7' m%Odk m%{ma;fs ha 4 jk j.ka;f


s ha ^1& jk Wmj.ka;f
s ha m%Odk m%{ma;sfha
^w& fPaofha "u.S m%jdyk fiajd wjir m;%hla" hk jpk 4 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
fjkqjg "u.S m%jdyk fiajd wjir m;%hla orkakd fyda" hk lsÍu'
jpk wdfoaY lsÍfuka ta j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq
,efí'

8' m%Odk m%{ma;fs ha 5 jk j.ka;f


s ha ^2& jk Wmj.ka;f
s ha m%Odk m%{ma;sfha
^w& fþoh bj;a lr" ta fjkqjg my; oelafjk fþoh wdfoaY 5 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsÍu'
lsÍfuka ta j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:—

"^w& wjia:dfjdaÑ; mßÈ fudag¾ ihsl,hla" ieye,a¨


fudag¾ ihsl,hla" fudag¾ r:hla" oaú;aj ld¾h jdykhla"
fudag¾ g%hi
s l
s ,hla" fudag¾ g%hi
s l
s ,a jEka r:hla" fudag¾
f,dßhla" ieye,a¨ fudag¾ f,dßhla" nr fudag¾ f,dßhla"
fudag¾ fldaÉ r:hla" ieye,a¨ fudag¾ fldaÉ r:hla"
nr fudag¾ fldaÉ r:hla" bvï jdykhla" w;age% lagrhla"
8 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

úfYaI ld¾h jdykhla" .s,ka r:hla" fudag¾ wjux.,H


r:hla" fjkia yelshdjka we;s mqoa.,hka úiska mojkq
,nk fudag¾ r:hla tf,i ,shdmÈxÑ lrkq ,eìh
hq;= h;".

m%Odk m%{ma;sfha 9' m%Odk m%{ma;sfha 10 jk j.ka;sh my; oelafjk mßÈ


10 jk j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:—
ixfYdaOkh
lsÍu'
^1& tu j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;sh bj;a lr" ta fjkqjg
my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsÍfuka:—

"^2& fudag¾ jdykhl ,shdmÈxÑ whs;slre úisk—


a

^w& fudag¾ jdykhlg wod< f,aLkj, tu fudag¾


jdykhlg wod< hï igykl ksrjoH;dj flfrys
n,mdkakd jQ hï lreKla fyda isoaêhla flduidßia
ckrd,ajrhd fj; ksYÑa ; wdlD;s m;%hlska fkdmudj
okajd isáh hq;= w;r" ta wjia:dfõ § u fudag¾
jdykfha ,shdmÈxÑ lsÍfï iy;slh iy kshñ;
.dia;=j o flduidßia ckrd,ajrhd fj; bÈßm;a
lsÍu fyda Ndr §u l< hq;= h; iy

^wd& fudag¾ jdykhl ,shdmÈxÑ lsÍfï iy;slfha ksYÑ


a ;j
oelafjk mka;sh" iïmQ¾K È." m<," ndysr fmkqu"
"ù,a fíia" m%udKh fyda wdik m%udKh" fjkia
lrk mßÈ jQ fjkila ta fudag¾ jdykfha lsÍug
Tyq woyia lrk wjia:djl flduidßia
ckrd,ajrhdf.a mQ¾j wjirh ,nd .; hq;= h'"'

^2& tu j.ka;sfha ^2& jk Wm j.ka;shg blaì;sj u tys ^3&


jk iy ^4& jk Wmj.ka;s f,i n,d;aul úh hq;= my;
oelafjk Wmj.ka;s tl;= lsÍfuka:—

"^3& fudag¾ jdykhlg wod< f,aLkj, ;udg wod< hï


igykl ksrjoH;dj flfrys n,mdkakd jQ hï lreKla fyda
isoaêhla flduidßia ckrd,ajrhd fj; ksYaÑ; wdlD;s m;%hla
uÕska fkdmudj okajd isáh hq;= w;r" ta wjia:dfõ § u
fudag¾ jdykfha ,shdmÈxÑ lsÍfï iy;slh iy kshñ; .dia;j=
o flduidßia ckrd,ajrhd fj; bÈßm;a lsÍu fyda Ndr §u
l< hq;= h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 9

^4& by;ska jQ Wmj.ka;j


s , úêúOdk j,ska hï úêúOdkhla
W,a,x>kh lrk fyda tajdg wkql+,j l%shd lsÍu meyer yßk
fudag¾ jdykhl ,shdmÈxÑ whs;slre jrolg jrolre jk
w;r" tfia jrolre lsÍfï § remsh,a oi oyilg fkdwvq iy
remsh,a úis oyilg fkdjeä ovhlg Tyq hg;a úh hq;= h'"

10' m%Odk m%{ma;sfha 11 jk j.ka;shg b;aì;sj u my; m%Odk m%{ma;sfha


oelafjk w¨;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th 11w j.ka;sh
we;=<;a lsÍu'
tu m%Odk m%{ma;sfha 11w j.ka;sh f,i n,d;aul úh
hq;= h:—

"mejÍu 11w' fudag¾ jdykhl ,shdmÈxÑ whs;l


s re tu
ksYaÑ; wdlD;s jdykh mejÍug woyia lrk wjia:djl" Tyq
m;% u.ska isÿ
l< hq;= nj'
úiska tu mejÍu kshñ; wdlD;s m;% jk w" w1"
wd" wd1" we" iy we1 hk wdlD;s m;% j ,g
idrdkql+,j l< hq;= h'"'

11' m%Odk m%{ma;sfha 12 jk j.ka;sh my; oelafjk mßÈ m%Odk m%{ma;sfha


12 jk j.ka;sh
fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:— we;=<;a lsÍu'

^1& tu j.ka;sfha ^2& iy ^3& Wmj.ka;s bj;a lr" ta


fjkqjg my; oelafjk Wmj.ka;s wdfoaY lsÍfuka:—

"^2& ,shdmosxÑ whs;slre úiska iafõÉPdfjka lrkq


,nk mejÍula u; fudag¾ jdykhl ika;lfha
hï fjkia ùul § —

^w& ,shdmÈxÑ whs;slre úiska ika;lh tf,i


fjkia ùfuka miq Èk ody;rla we;=<;—

^i& ksh ñ; "w" wdlD;s m;% h h:d mßÈ


iïmQ¾K fldg ,shdmÈxÑ ;emEf,ka fyda
fm!oa.,slj Ndr §fuka fyda flduidßia
ckrd,a j rhd fj; fl,s k a u heúh
hq;= h ; iy

^ii& h:d mßÈ iïmQ¾K lrk ,o "wd", "wd1"


"we" iy "we1" hk kshñ; wdlD;s m;%
o" fudag¾ jdykhl wod< ,shdmÈxÑ
10 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

lsÍfï iy;slh ke;fyd;a tys wkq


msgm;la iy tu fudag¾ jdykfha wdodhï
n,m;%h w¨;a whs;slreg Ndr Èh hq;= h'
;j o ika;lh fjkia ùug idlaIshla
jYfhka ,sshdmÈxÑ whs;slre úiska h:d
mßÈ iïmQ¾K lrk ,o "w1" ork kshñ;
wdlD;s m;%h ;ud fj; ;nd .; hq;= h'

^wd& fudag¾ jdykhl w¨;a whs;l


s re tu jdykfha
w¨;a whs;slre f,i ,shdmÈxÑ lsÍu i|yd
b,a¨ï lr we;akï ñi" ika;lh fjkia
ùfuka miq Èk ody;rlg miqj lsis úgl
tu jdykh mdúÉÑ lrkq fkd,eìh hq;= h:

tfia jqj o" fudag¾ jdykh ika;lh fjkia


ùu l=,S .súiqul ld, iSudj udi ;=kla
fkdbla u jka k d jQ hï wjia : djl fï
Wmj.ka;sh wod< fkdúh hq;= h'

^3& ^w& whs;sh fjkia ùfuka miqj Èk ody;rla


we;= < ; whs ; s h fjkia ùu ms < s n |j
flduidßia ckrd,ajrhdg oekqï §u meyer
yßk ,shdmÈxÑ whs;l s rejl= jrolg jrolre
jk w;r" tfia jrolre lsÍfï § remsh,a
;=ka oyilg fkdwvq iy remsh,a yh oyilg
fkdjeä ovhlg Tyq hg;a úh hq;= h'"

^wd& w¨;a whs;l s re jYfhka ,shdmÈxÑ ùu i|yd"


ika;lh fjkia ùfuka miqj Èk ody;rla
we;=<; b,a¨ï lsÍu meyer yßk fudag¾
jdykhl kj whs;l s re jrolg jrolre jk
w;r" tfia jrolre lsÍfï §" by; lS Èk
ody;f¾ ld, iSudfjka miq tfia meyer yßk
y;,sia y;r jk Èkh olajd tla Èklg
remsh,a ishh ne.ska jQ ovhlg Tyq hg;a úh
hq;= h;

^we& w¨;a whs;l


s re jYfhka ,shdmÈxÑ ùu i|yd"
ika;lh fjkia ùfuka miqj Èk y;,sia
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 11

y;rla we;=<; b,a¨ï lsÍu meyer yßk


fudag¾ jdykhl kj whs;slre jrolg
jrolre jk w;r" tfia jrolre lsÍfï §"
remsh,a mka oyilg fkdwvq iy remsh,a oi
oyilg fkdjeä ovhlg Tyq hg;a úh
hq;= h;

^wE& jHdc f,a L khla fyda jHdc w;a i kla


wka;¾.; f,aLkhla bÈßm;a lrk ,shdmÈxÑ
whs;slre fyda w¨;a whs;slrejl= jrolg
jrolre jk w;r" tfia jrolre lsÍfï §
remsh,a oi oyilg fkdwvq iy remsh,a
myf<dia oyilg fkdjeä ovhlg Tyq hg;a
úh hq;= h;

^b& whs;sh fidhd ne,Sfï ld¾h i|yd idOdrK


f,i wjYH jk ld, iSudjla i|yd ud¾.h
Ndú;d lrkakd jQ o" ika;lh fjkia ù
we;a ; d jQ o" fuda g ¾ jdykhla fmd,s i a
ks,Orhl= úiska r|jd ;nd .; yels w;r"

^i& tu jdykh tys w¨;a whs;l


s ref.a kñka
,shdmÈxÑ lr we;s njg flduidßia
ckrd,ajrhd úiska iaÓr lsÍfï §; iy

^ii& tu jdykfha ,shdmÈxÑ iy;slh bÈßm;a


lsÍfï §"

fmd,sia ks,Odßhd úiska tu jdykh w¨;a


whs;slreg uqod yeßh hq;= h'

^2& tu j.ka;sfha ^4& jk Wmj.ka;sfha —

^w& tys ^w& fþofha "Èk y;la we;+<; " hk jpk fjkqjg
"Èk ody;rla we;=<;" hk jpk wdfoaY lsÍfuka ;

^wd& tu Wmj.ka;f s ha ^wd& fþofhys "Èk ody;rla we;=<;"


hk jpk fjkqjg "Èk oyihla we;=<; " hk jpk
wdfoaY lsÍfuka ;
12 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^we& tu Wmj.ka;sfha ^b& fþoh bj;a lr" ta fjkqjg


my; oelafjk fþoh wdfoaY lsÍfuka ;

"^b& ta jdykfha ,shdmÈxÑ whs;slre úiska leue;af;kau


lrk ,o mejÍul fya;f = jka tu jdykfha ika;lfha
fjkila jQjdla fuka ^2& ^wd& Wmj.ka;sfha úêúOdk
ta fudag¾ jdykhg wod< úh hq;= h'".

m%Odk m%{ma;sfha 12' m%Odk m%{ma;sfha 13 jk j.ka;sh my; oelafjk mßÈ


13 jk j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkqq ,efí :—
ixfYdaOk lsÍu'

^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sh bj;a lr ta fjkqjg


my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsÍfuka ;

"^1& hï fudag¾ jdykhl ika;lh fjkia ùfï § kj


whs ; s l rejl= ,s h dmÈxÑ ls Í u i|yd jQ iEu
b,a,Sula u-

^w& kshñ; wd iy we wdlD;s m;%j,g idrdkql+,j


flduidßia ckrd,ajrhd fj; bÈßm;a lrkq
,eìh hq;= h;

^wd& tu fudag¾ jdykhg wod< tu wdlD;s m;%fhys


ksYaÑ;j olajd we;s ldrKd iïnkaOfhka tu
fudag¾ jdykhg wod<j ish¨ f;dr;=re i|yka
l< hq;= h;

;j o" Ndr .ekSfï ,ÿm;la flduidßia


ckrd,ajrhdf.ka ,nd .; hq;= h'"

^2& tu j.ka;f
s ha ^2& jk Wmj.ka;h
s tys ^3& jk Wmj.ka;h
s
f,i kej; wxl fh§fuka ;

^3& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;shg blaì;sj u tu


j.ka;sfha ^2& Wm j.ka;sh f,i n,d;aul úh hq;= my;
oelafjk Wm j.ka;sh we;=<;a lsÍfuka:-

"^2& h:d mßÈ iïmQ¾K lrk ,o wd1 iy we1 kshñ;


wdlD;s m;% kj whs;slre úiska ;nd .; hq;= h'"
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 13

13' m%Odk m%{ma;sfha 18 jk j.ka;sh my; oelafjk mßÈ m%Odk m%{ma;sfha


18 jk j.ka;sh
fuhska ixfYdaOkh lrkqq ,efí:—
ixfYdaOk lsÍu'

^1& tu j.ka;sh 6 ^1& jk Wmj.ka;sh f,i kej; wxl


fh§fuka;

^2& tu j.ka;sfha kej; wxl fh¥ ^1& jk Wmj.ka;sfha


"fiajhg .; fkdyels ;;ajhlg m;a lr we;a;d jQ wjia:djl
ta nj Èk ody;rla we;=<;" hk jpkj, isg tu j.ka;sfha
wjidkh olajd jQ we;s jpk bj;a fldg ta fjkqjg "Èk
ody;rla we;=<; whs;slre úiska tu lreKq flduidßia
ckrd,ajrhd fj; jd¾;d fldg ,shdmÈxÑ lsÍfï iy;slh
Tyq fj; bÈßm;a l< hq;= w;r" flduidßia ckrd,ajrhd
úiska tu jdykfha ,shdmÈxÑh wj,x.= lrkq ,eìh hq;= h'"
hk jpk wdfoaY lsÍfuka;

^3& ^1& jk Wmj.ka;sfha w;=re úOdkh bj;a lsÍfuka;

^4& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;shg blaì;sj u tys ^2&


^3&" ^4&" ^5&" ^6&" iy ^7& jk Wmj.ka;s jYfhka n,d;aul úh
hq;= my; oelafjk Wmj.ka;s we;=<;a lsÍfuka :—

"^2& ^w& hï fudag¾ jdykhla —

^i& kS;s úfrdaë f,i flduidßia ckrd,ajrhd úiska


wkqu; lrk ,o fyda tys uQ,dlD;shg wkkql+,
f,i ksIamdokh lr" tl,ia lr" ilia lr"
w¨;ska ks¾udKh lr" wkqj¾;kh lr" úlrKh
lr fyda tys ks¾udKh fjkia lr we;s njg;

^ii& wod< iud.fï kj fldgia fhdod tl,ia lsÍu


yer" wkHdldrhls k a fyda tu fldgia j ,
ksIamdolhdf.a wjirh fkdue;sj tl,ia lsÍu
lr we;s fudag¾ jdykhla njg;

^ iii& ld¾ñl fodaI iys; fudag¾ jdykhla njg;

^iv& wdrlaIdj ms<sn| kshñ; m%ñ;sj,g wkql+,


fkdjk fudag¾ jdykhla njg;
14 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^ v& fidrlï lrk ,o fudag¾ jdykhla njg;

^ vi& jHdc wkkH;dj iyss; fudag¾ jdykhla njg;

^ vii& jdykfha peis wxl fjkia lr we;s fudag¾


jdykhla njg;

^ viii& mQ¾j ,shdmÈxÑ ;snqfKa kï" ta ms<sn| úia;r


bÈßm;a lsÍug tu jdykh ,shdmÈxÑ lsÍu i|yd
b,a¨ï lr we;s b,a¨ïlre wfmdfydi;a ù we;s
njg;

^ ix& tu jdykh ,shdmÈxÑ lsÍu i|yd jQ b,a¨ï


m;%fha" b,a¨ïlre úiska jerÈ f;dr;=re bÈßm;a
lr we;s njg ; fyda

^ x& jHdc f,aLk iys;j wdkhkh lr we;s njg


fyda ,shdmÈxÑ lsÍu i|yd jQ b,a¨ï m;%fhys
jHdc w;aikla fhdod we;s njg fyda tu b,a¨ï
m;%h iu. jHdc f,aLk bÈßm;a lr we;s njg;

úYajdi lsÍug flduidßia ckrd,ajrhdg fya;= we;akï ;

^wd& tu fudag¾ jdykfha ,laIK —

^i& b,a¨ï m;%fha wka;¾.; úia;rj,g wkql+,


fkdjk njg;

^ii& flduidßia ckrd,ajrhdf.a u;h wkqj" th


ud¾.fha Odjkh lsÍug kqiqÿiq kï fyda tu
fudag¾ jdykfha ie,eiau" ks¾udKh fyda tys
hï ;;a;ajhla fyda hï WmlrKhla ksid th
fï mkf;a úêúOdkj,g wkql+, fkdjk njg;

^iii& th Y%S ,xldjg wdkhkh lsÍu i|yd flduidßia


ckrd,ajrhdf.a mQ¾j ,sÅ; wkqu;h wjYH jk
njg iy tu wkq u ;h ,nd fkdf.k th
wdkhkh lrkq ,en we;s njg ;
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 15

^iv& flduidßia ckrd,ajrhdf.a mQ¾j ,sÅ; wjirh


fkdue;sj ksIamdok lr tl,ia lr" ilia lr"
wkqj¾;kh lr" úlrKh lr we;s fyda hï
wdldrhlska tys ks¾udKh fjkia lr we;s njg;

^v& tys ,shdmÈxÑ whs;slre ñh f.dia we;s njg fyda


fidhd .; fkdyels njg fyda tu jdykh fudag¾
jdykhla ùu wjika ù we;s njg fyda;

^we& tu fudag¾ jdykfha ,shdmÈxÑh ,nd f.k we;af;a


hï jeo.;a lreKla iïnkaOfhka jHdc jQ f,aLk
mokï fldg f.k fyda tfia jeo.;a lreKla wi;H
jQ lreKq ksfhdackh lsÍfuka njg fyda tu jdykfha
igyka lr we;s tkaðka wxlh fyda tys wUd we;s
peis wxlh ,shdmÈxÑ lsÍfï iy;slfha i|yka wod<
wxlj,g jvd fjkia njg;

úYajdi lsÍug flduidßia ckrd,ajrhdg fya;=


we;akï whs;l
s reg leu;s ksfhdackhla bÈßm;a lsÍfï
wjia:dj Tyqg ,nd §fuka miq ^,shdmÈxÑ iy;slfha
i|yka Tyqf.a ,smk
s hg ,shdmÈxÑ ;emEf,ka oekaùula
heùfuka miq jd¾;d.; l< hq;= fya;= wkqj fudag¾
jdykhl ,shdmÈxÑh wj,x.= lrkq ,eìh yels h'

^3& hï fudag¾ jdykhlg wLKavj wjqreÿ follg wdodhï


n,m;%hla ksl=;a lrkq ,en ke;s njg iy tu ld,iSudj
i|yd mdúÉÑ fkdlsÍfï iy;slhla ksl=;a lr ke;s njg"
idlaIs fyda f;dr;=re flduidßia ckrd,ajrhdg ,eîfï §
j,x.= wdodhï n,m;%hla fyda mdúÉÑ fkdlsÍfï iy;slhla
tla uila we;=<;" bÈßm;a lrk f,i;a" ,shdmÈxÑ lsÍfï
iy;slh kej; Ndr fok f,i;a" tu jdykfha whs;slreg
flduidßia ckrd,ajrhd úiska fkdmudj kshu lrkq ,eìh
hq;= h' fï j.ka;sfha i|yka wdodhï n,m;%h fyda mdúÉÑ
fkdlsÍfï iy;slh bÈßm;a lsÍug whs;slre wfmdfydi;a
jqjfyd;a" flduidßia ckrd,ajrhd úiska tu fudag¾ jdykfha
,shdmÈxÑh wj,x.= lrkq ,eìh hq;= h'

^4& hï jdykhla mÍlaId lrk f,i flduidßia ckrd,a


úiska kshu lrkq ,eìh yels w;r" tjeks mÍlaIdjlska miq
16 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

iy whs;slre leu;s ksfhdackhla lsÍfï wjia:djla Tyqg


,nd §fuka miq ^,shdmÈxÑ lsÍfï iy;slfha i|yka ,smskhg
Tyqg ,shdmÈxÑ ;emEf,ka oekaùula heùfuka miq & jdykh
mdúÉÑ l< fkdyels ;;ajfha we;s njg fyda th m%isoaO
ia:dkhlg mdúÉÑ lsÍfuka uyck;djg wk;=rla úh yels
njg;a" th w¨;ajeähd l< fkdyels njg;a flduidßia
ckrd,ajrhd iEySug m;a jkafka kï" tu jdykh wj,x.=
lr" ,shdmÈxÑh o wj,x.= lrk f,i flduidßia ckrd,ajrhd
ksfhda. l< hq;= h'

^5& wk;=rla fyda fjk;a wjia:dkq.; lreKl m%;st,hla


jYfhka tu jdykh ud¾.fha Odjkh l< fkdyels njg
m%ldYhg m;a lrkq ,enqjfyd;a" flduidßia ckrd,ajrhd úiska
tu fudag¾ jdykfha ,shdmÈxÑh w;a ysgjkq ,eìh hq;= h:

tfia jqj o" bka miqj ,shdmÈxÑ whs;slre úiska kshñ;


.dia;=j o iu. kshñ; wdlD;s m;%fhys b,a,Sula lrkq ,enQ"
tu jdykh ud¾.fha Odjkh lsÍug iqÿiq ;;ajhg m;a lr
we;s nj;a th fï mkf;a úêúOdkj,g iy fuh hgf;a
idok ,o ks f hda . j,g wkq l + , jk nj;a flduidßia
ckrd,ajrhd iEySug m;a jkafka kï" Tyq úiska tu w;aysgqùu
bj;a lrkq ,eìh yels h'

^6& ^2& jk Wmj.ka;f


s ha ^wd& fþoh hgf;a fudag¾ jdykhl
,shdmÈxÑh wj,x.= lrkq ,en we;s wjia:djl fyda jdykfha
fyda jdykfha whs;slref.a wkkH;dj ms<sn|j m%Yakhla we;s
wjia:djl §—

^w& jdykfha whs;slre fï mkf;a úêúOdkj,g iy


th hgf;a idok ,o ksfhda.j,g wkql+,j l%shd lr
;sfí kï ; iy

^wd& flduidßia ckrd,ajrhd úiska ;;a ld¾h i|yd n,h


mjrkq ,enQ ks,Orhl= úiska jdykh mÍlaId lrkq
,en" whs;slre fï mkf;a úêúOdkj,g wkql+,j
l%shd lr we;s njg ,shdmÈxÑ iy;slfha igykla
lrkq ,enqjfyd;a"
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 17

tu jdykh fuu fldgi hgf;a kej; ,shdmÈxÑ lsÍu


i|yd i,ld ne,sh yels h'

^7& jdykhl ,shdmÈxÑh wj,x.= l< úg" ,shdmÈxÑ whs;l


s re
úiska tu jdykh mdúÉÑ lsÍu keje;aúh hq;= w;r" tfia
wj,x.= lsÍu ms<sn|j oekqï §fï Èkfha isg Èk y;la we;=<;
jdykfha y÷kd .ekSfï wxl ;yvqj flduidßia ckrd,ajrhdg
wdmiq Ndr Èh hq;= h'

^8& ^w& kshñ; ld¾h mámdáhg wkql+,j wj,x.= lrk ,o


jdyk iïnka O fhka f,a L khla flduidßia
ckrd,ajrhd úiska mj;ajdf.k hd hq;= w;r" wj,x.=
lrk ,o fudag¾ jdyk iïnkaOfhka f;dr;=re tys
we;=<;a lrkq ,eìh hq;= h' ld¾hd, fõ,djka ;=< §
tu f,aLkh uyck;dj úiska mßlaId lsÍu i|yd
,nd Èh hq;= h;

^wd& wj,x.= lrk ,o jdyk ms<ns | f,aLkfhys we;s igyka


we;=<;a lsÍu" ixfYdaOkh lsÍu iy bj;a lsÍu" fï
hgf;a idokq ,nk ksfhda.j,g wkql+,j muKla
isÿ l< hq;= h'

^9& ^7& jk iy ^8& jk Wmj.ka;sj, ld¾h i|yd—

^w& .eàfuka" .skaklska" c, .e,aulska" wk;=rlska"


wkjir we;=¿ùulska fyda fjk;a lreKlska fyda
wjia:dkq.; lreKlska jdykhg w,dNhla isÿ
jqjfyd;a ; iy

^wd& w,dNfha m%udKh fldmuK o h;a" jdykfha wn,ka


;;a;ajfha jákdlu iy ud¾.fha fyda ud¾. wdY%s;
m%foaYhl th mdúÉÑ lsÍu i|yd w¿;ajeähd lsÍfï
úhou w,dNh isÿ l< isÿ ùu fyda wjia:dkq.;
lreKg fmr tu jdykfha fj<|m, jákdlug
jvd jeä njg tu jdykfha rla I Klre fyda
rlaIKlrejl= fkdue;s kï jdykfha ,shdmÈxÑ
whs;slre ;SrKh lrkafka kï"

muKla tu jdykh wj,x.= lrkq ,eìh hq;= h'


18 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^10& ^w& fþofha i|yka jdykhl rlaIKlrejl= —

^w& jdykfha iïmQ¾K rlaIK jákdlu i|yd ysñlï


mEulg tu rlaIKlre úiska wjir ,nd fokq
,enqjfyd;a ; fyda

^wd& tu rlaIKlre úiska jdykh ;=kajk md¾Yjhlg


neyer lrkq ,enqjfyd;a"

tu rlaIKlre úiska ^9& jk Wmj.ka;sfha ^wd& fþoh


hgf;a ;SrKhla lrkq ,en we;s f,i i,lkq ,efí'

^11& ^9& ^wd& Wmj.ka;sfha i|yka jdykhl ,shdmÈxÑ


whs;slre úiska tu jdykh iqkanqka ñ,§ .kakd ;eke;a;l=g
úl=Kkq ,enqjfyd;a tu ,shdmÈxÑ whs;l
s re tu j.ka;h
s hgf;a
;SrKhla lrkq ,en we;s f,i i,lkq ,eìh hq;= h'

^12& hï oekqï§ula fyda b,a,Sula iïnkaOfhka fok ,o


hï f;dr;=rla fyda bÈßm;a lrk ,o f,aLkhla fyda tu
f,aLkfha msgm;la hï úu¾Ykhla" kS;h s n,d;aul lsÍï iy
wdY%s; ld¾hhla i|yd fy<s lrkq ,eìh yels nj iy Ndú;d
lrkq ,eìh yels nj" ^wjia:dfjdaÑ; mßÈ" tu oekqï §u fyda
b,a,uS isÿ lrk wjia:dfõ § tu jdykh wj,x.= lsÍu ms<n
s |j
flduidßia ckrd,ajrhdg oekqqï fok fyda wj,x.= lrk ,o
jdyk ms<sn| f,aLkfha we;s igykla ixfYdaOkh lsÍug
fyda bj;a lsÍug b,a,d isák hï ;eke;af;l=g oekqï fok
njg flduidßia ckrd,ajrhd iy;sl úh hq;= h'

^13& wj,x.= lrk ,o jdyk neyer lsÍu iïnkaOfhka iy


ta iïnkaOfhka ;eìh hq;= jd¾;d iïnkaOfhka wud;Hjrhd
úiska ksfhda. idokq ,eìh yels h'

^14& fï j.ka ; s f ha hï úêúOdkhla lv lrk hï


;eke;af;la jrolg jrolre lrkq ,eîfï § remsh,a oi
oyilg fkdwvq iy remsh,a úis oyilg fkdjeä ovhlg
iy tu jro i|yd fojk jr fyda miq wjia:djl § jrolre
lrkq ,eîfï § remsh,a úis oyilg fkdwvq iy remsh,a ;sia
oyilg fkdjeä ovhlg Tyq hg;a úh hq;= h'"'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 19

14' m%Odk m%{ma;h


s g w¨;ska 18wd j.ka;h
s fuhska we;=<;a m%Odk m%{ma;shg
w¨;ska 18wd
lrkq ,nk w;r" th m%Odk m%{ma;sfha 18wd j.ka;sh f,i
j.ka;sh we;=<;a
n,d;aul úh hq;= h:— lsÍu'

",shdmÈxÑ 18wd' fuda g ¾ jdykhla ,s h dmÈxÑ ls Í fï


lsÍfï iy;slh—
iy;slh
jxpksl f,i
mdúÉÑ lsÍu ^w& jxpksl f,i mdúÉÑ lrk fyda tfia
fyda mdúÉÑ lsÍu i|yd fjk;a hï ;eke;a;l=g
wj,la I K
lsÍu wdÈh isÿ
bv ,nd fok; fyda
lsÍu i|yd
oKa v kh' ^wd& wkqlrKh lrk" fjkia lrk" wj,laIK
lrk" úrEmS lrk fyda úkdY lrk"

hï ;eke;af;la jrolg jrolre jk w;r"


tfia jrolre lrkq ,eîfï § remsh,a myf<dia
oyilg fkdwvq iy remsh,a úismka oyilg
fkdjeä ovhlg o tu jro i|yd fojk jrg
fyda miq wjia:djl § jrolre lrkq ,eîfï §
remsh,a ;sia oyilg fkdwvq iy remsh,a mkia
oyilg fkdjeä ovhlg fyda udi ;=klg
fkdjeä ld,hla i|yd nkaOkd.dr.; lsÍulg
fyda tu ovh iy nkaOkd.dr.; lsÍu hk folg
u fyda Tyq hg;a úh hq;= h' "'

15' m%Odk m%{ma;sfha 19 jk j.ka;sh my; oelafjk mßÈ m%Odk m%{ma;sfha


19 jk j.ka;sh
fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:—
ixfYdaOkh lsÍu'

^1& tu j.ka;sfha ^2& jk iy ^3& jk Wmj.ka;s tys ^3& jk


iy ^4& jk Wmj.ka;s f,i kej; wxl fh§fuka;

^2& tu j.ka;fs ha ^1& jk Wmj.ka;h


s g blaì;sj tys ^2& jk
Wmj.ka;sh f,i n,d;aul úh hq;= my; oelafjk Wm
j.ka;sh we;=<;a lsÍfuka :—

"^2& úfYaIfhkau iy by; lS úêúOdkj, jHdma;shg


w.;shla fkdue;sj wud;Hjrhd úiska my; oelafjk lreKq
iïnkaOfhka ksfhda. idokq ,eìh yels h:—
20 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^w& jdykj, iy fÜ%,¾j, m<," Wi" frdao w;r ÿr"


È. iy bÈßhg fyda miq mig fkrd we;s m%udKh
iy tu jdykj, fyda fÜ%,¾j, /f.k hd yels nr
tu jdykj, iy fÜ%,¾j, frdaoj, úYalïNh" tu
jdykj, iy fÜ% , ¾j, gh¾j, ia j Ndjh iy
;;a;ajh úêu;a lsÍu i|yd iy ud¾.j, w,dN isÿ
úh yels hï gh¾ j¾. ;ykï lsÍu;

^wd& wk;=re weÕùfï WmlrKj,ska msgjk wêl Yíoh"


tkaðfuka" ihs,kairfhka iy fudag¾ jdykfha
ks¾udKh fyda ;;a;ajh ke;fyd;a tys mgjd we;s
nr ksid msgjk Yíoh ;ykï lsÍu;

^we& hï mka;h s lg fyda úia;rhlg wh;a fudag¾ jdykhl


fyda fÜ%,rhl nr megùug fmr iy nr megùfuka
miq ;sìh yels Wmßu nr iy tu jdykfhka fyda
mdrg fyda tys hï ksYaÑ; fldgilg fm%aIKh úh
yels Wmßu welai,a nr fyda tu jdykfha mdrg
jÈk hï fldgilska fyda fldgia j,ska mdrg
fma%IKh jk Wmßu nr iy tu nr mÍlaIKh lsÍu
kshu lrkq ,eîfï fldkafoais úêu;a lsÍu;

^wE& jdykj, yd fÜ%,¾j, ,l=Kq l< hq;= úia;r kshu


lsÍu;

^b& jdykj, yd fÜ%,¾j, we;s ÿkqfld, iy ;sßx.j,


ixLHdj iy iajNdjh ksYÑa ;j oekaùu iy ÿkqfld,"
;sßx." ihs,kai¾" ÿï msgùu" úÿ,s myka" nr iy
iqlaldku ld¾hlaIuj iy ksis l%shdldÍ;ajfhka
mj;ajd f.k hk njg iy;sl ùu iy hï mdrl
fyda hï mßY%hl fyda mßY%j, mÈxÑlref.a leue;a;
we;sj tu ÿkq" ;sßx." ihs,kai¾" ÿï msgùu" úÿ,s
myka" nr iy iqlaldku mÍlaId fldg ksÍlaIKh
lsÍu i|yd tu ksfhda.j, ksYaÑ;j n,h mjrd we;s"
kï lrk ,o fyda úia;r lr we;s hï ;eke;a;l=g
fyda ;eke;a;ka mka;shlg n,h mejÍu;
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 21

^B& jdykhla <Õ tk nj ix{d lsÍu fyda fjk;a


jdykhla msgm
q iska <Õ tk njg hï fudag¾ jdykhl
ßhÿreg oek .ekSug yels ùu msKsi fyda hï fudag¾
jdykhl fõ.h fyda Èidj fjkia lsÍfï wruqK
oekqï §u i|yd iú lr we;s WmlrK Ndú; lsÍu
úêu;a lsÍu fyda ;ykï lsÍu i|yd iy tajd
ld¾hlaIu f,i fyda ksis l%h
s dldÍ;ajfhka ;nd .kakd
njg iy;sl ùu;

^W& jdyk iy fÜ%,¾j, iú lrkq ,nk úÿ,s myka iy


tajdfha iajNdjh jdykfha tajd iú l< hq;= ia:dkh
iy tajd o,ajd ;eìh hq;= ld,h fyda fjk;a lreKq
úêu;a lsÍu;

^W!& jdykj, iúl< hq;= wdrlaIs; WmlrK kshu lsÍu;

^t& jdykhla Ndú; lsÍu iïnkaOfhka ÿï" f;,a iys;


øjH" w¨" c,h" yqud,h" oDIH jdhq" úI iys; ÿï"
.sks o¨" oe,s wÕ=re .Eia fyda ¥ú,s msgùu md,kh
lsÍu;

^ta& fudag¾ jdyk j,ska ;j;a fudag¾ jdykhla weof.k


hEu fyda we§u iy ta i|yd Ndú; lrk iïnkaO;d
md,kh lsÍu;

^T& fudag¾ jdykhla Ndú; lsÍu iïnkaOfhka" ud¾.h


Ndú; lrk fyda ta wjg isák whg lrorhla fyda
wk;=rla isÿ lsÍug bv we;s hï WmlrKhla Ndú;
lsÍu fyda hï ls%hdjla isÿ lsÍu ;ykï lsÍu;

^´& hï fudag¾ jdykhlg tl È.g wuqKkq ,eìh yels


fÜ%,¾ ixLHdj" tajd weñKsfï l%uh iy tajd md,kh
lr ;nk l%uh iy tajdfha ;sìh yels Wmßu nr
md,kh lsÍu;

^l& fudag¾ jdyk fyda fÜ%,¾ meoùfï § fyda tajdfha


iydhlhka f,i lghq;= lsÍfï §" fiajfha kshqla;
lrjkq ,eìh yels fiajl ixLHdj kshu lsÍu iy
tu ;eke;a;kaf.a ld¾h iy p¾hdj úêu;a lsÍu;
22 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^.& hï mka;shlg fyda úia;rhlg wh;a fudag¾ jdyk


i|yd Wmßu fõ.hla ks h u ls Í u iy úfYa I
wjia:dj, § tu kS;sj,ska ksoyia lsÍug úêúOdk
ie,eiaùu" iy f¾vd¾ WmlrK iy f,ai¾ fõ.
WmlrK iy PdhdrEm uÕska fidhd .ekSfï WmlrK
Ndú; lrñka fõ.h oek .ekSfï ld¾h mámdáh
kshu lsÍu;

fuu fþofha ld¾h i|yd ud¾.hl fyda ud¾.hl


fldgila iïnkaOfhka fudag¾ jdykhl fyda fudag¾
jdyk mka;hs l Wmßu fõ.h f,i tlsfklg fjkia
fõ. iSud kshu lrkq ,eìh yels h;

^j& fmdÿfõ fyda ksYaÑ; m%foaYj, fyda ksYaÑ; ud¾.j,


iy ish¨ wjia:djkays § fyda ksYaÑ; ld,iSudjka
;=< §" jdykj, k,d Yío lsÍu fyda fjk;a wk;=re
weÕùfï WmlrK Ndú;d lsÍu" kshdukh lsÍu fyda
;ykï lsÍu iy úúO wjia:dkq.; lreKqj, § úúO
mka;s fyda úúO úia;rj,g wh;a fudag¾ jdyk
iïnkaOfhka fyda tlu mka;shlg fyda úia;rhlg
wh;a fudag¾ jdyk iïnkaOfhka úúO Í;s idokq
,eìh yels h;

^c& fudag¾ jdykhlg m;s;jk wdf,dalfha m%udKh iy


wdf,dalh úksúohdfï m%n,;dj ;SrKh lsÍu i|yd
jQ ld¾h mámdáh kshu lsÍu;

^g& wmú;% jdhq msgùfï m%ñ;sh ksYaÑ;j oelaùu;

^v& hï ksYaÑ; jdyk j¾. i|yd W;af;ack yerùfï


WmlrK (Catalytic Converters) iú lsÍu kshdukh
lsÍu;
^K& ridhk øjH" .Eia fyda fjk;a wk;=reodhl NdKav
m%jdykh lsÍu kshdukh lsÍu;

^;& wêfõ.S ud¾. fyda hï ud¾.hla Ndú; lsÍu hï


mka;h
s lg fyda mka;j
s ,g fyda j¾.j,g wh;a fudag¾
jdykj,g ;ykï lsÍu; iy
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 23

^o& fudag¾ jdykj, ,shdmÈxÑh wj,x.= lsÍu i|yd jQ


ld¾h mámdáh iy ta i|yd wh l< hq;= .dia;= kshu
lsÍu'"'

16' m%Odk m%{ma;shg w¨;ska 19 jk j.ka;shg blaì;sju m%Odk m%{ma;shg


w¨;ska 19w" 19wd"
my; oelafjk w¨;a j.ka;s fuhska we;=<;a lrkqq ,nk w;r" 19we j.ka;s
tajd m%Odk m%{ma;sfha 19w" 19wd" 19we j.ka;s f,i n,d;aul we;=<;a lsÍu'
úh hq;= h:—

"flduidßia 19w ^1& flduidßia ckrd,ajrhdf.a mQ¾j ,sÅ;


ckrd,ajrhdf.a
wkqu;h we;sj ñi" lsisu ;eke;a;l= úiska Y%S
wjirh we;sj
ñi lsisu ,xldfõ fudag¾ jdykhla ilia lsÍu" ksIm
a dokh
;eke;a ; l= lsÍu" tl,ia lsÍu" w¨;ska ks¾udKh lsÍu"
úiska fudag¾ wkqj¾;kh lsÍu" úlrKh lsÍu fyda tys
jdykhla
ilia lsÍu"
ks¾udKh fjkia lsÍu fkdl< hq;= h'
ks Ia m dokh
lsÍu wdÈh ^2& kshñ; wdlD;s m;%fhys jQ b,a,Sula bÈßm;a
fkdl<
lsÍfï § iy kshñ; .dia;=j f.ùfï § wkqu;h
hq ; = n j'
,nd §ug fyda ,sÅ; oekaùula uÕska flduidßia x
ckrd,ajrhd úiska ksYaÑ;j olajkq ,nk kshu
iy fldkafoaisj,g wkql+,j b,a¨ïlre ls%hd
ls Í ug hg;a j " wjia : dfjda Ñ ; mßÈ fuda g ¾
jdykhla ksIamdokh lsÍug" tl,ia lsÍug"
ilia ls Í ug" w¨;s k a ks ¾ udKh ls Í ug"
wkqj¾;kh lsÍug" úlsrKh lsÍug fyda tys
ks¾udKh fjkia lsÍug flduidßia
ckrd,ajrhd úiska tu b,a¨ïlreg wkqu;h ,nd
Èh yels h'

^3& ^2& jk Wmj.ka;sh hgf;a jQ oekaùu uÕska


ksYÑ a ;j olajkq ,nk kshu iy fldkafoaij
s ,g"
wjia:dfjdaÑ; mßÈ" fudag¾ jdykhla ksIm
a dokh
lsÍu" tl,ia lsÍug" ilia lsÍug" w¨;ska
ks¾udKh lsÍug" wkqj¾;kh lsÍug" úlsrKh
lsÍu fyda tys ks¾udKh fjkia lsÍu i|yd
b,a¨ïlreg we;s myiqlï tu oekaùfï i|yka
msßú;rj,g wkql+, úh hq;= njg kshuhla o
we;=<;a úh yels h'
24 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^4& ^2& jk Wmj.ka;h s hgf;a ksYÑ a ;j oelafjk


hï kshuhlg fyda fldkafoaishlg wkql+,j
b,a¨ïlre l%shdlr fkdue;s njg flduidßia
ckrd,ajrhd iEySulg m;a jk wjia:djl" Tyq
úiska ^1& jk Wmj.ka;f s ha i|yka ,sÅ; wkqu;h
m%odkh lsÍu m%;slafIam lrkq ,eìh yels h' tu
m%;ls f
a Iam lsÍu ,sÅ; oekaùula u.ska b,a¨ïlreg
fokq ,eìh hq;= h'
^5& fï j.ka;sh hgf;a ,sÅ; wkqu;h m%odkh
lsÍu flduidßia ckrd,ajrhd úiska m%;slafIam
lrkq ,eîfuka w;Dma;shg m;a hï ;eke;af;la
tu m%;slafIam lsÍu ms<sn| ,sÅ; oekaùu ,eî
Èk ody;rla we;=<; 213 w w j.ka;sh hgf;a
ixia:dmkh lrk ,o fudag¾ jdyk wNshdpk
úksYaph wêldßh fj; ,sÅ;j wNshdpkhla
bÈßm;a l< yels h'
^6& fudag¾ jdykhla ksIamdokh lsÍu" tl,ia
lsÍu" ilia lsÍu" w¨;ska ks¾udKh lsÍu"
wkqj¾;kh lsÍu" úlsrKh lsÍu fyda tys
ks¾udKh fjkia lsÍu i|yd oekg mj;akd
myiqlulg flduidßia ckrd,ajrhd úiska ,sÅ;
oekaùula u.ska ksYÑ
a ;j olajk tl;= lsÍï" jeä
ÈhqKq lsÍï fyda úlsrKh lsÍï isÿ lrk f,i
tu fudag¾ jdykh ksIm a dokh lrkakdg" tl,ia
lrkakdg" ilia lrkakdg" w¨;ska ks¾udKh
lrkakdg" wkqj¾;kh lrkakdg" úlrKh
lrkakdg fyda tys ks¾udKh fjkia lsÍfï
jHdmdrfha kshe,S isák ;eke;a;dg flduidßia
ckrd,ajrhd úiska ,sÅ; oekaùula u.ska kshu
lrkq ,eìh yels h'
^7& fuda g ¾ jdykhla ks I a m dolhl= " tl,ia
lrkakl=" ilia lrkakl=" w¨;ska ks¾udKh
lrka k l= " wkq j ¾;kh lrka k l= " úls r Kh
lrkakl= fyda tys ks¾udKh fjkia lsÍfï
jHdmdrfha kshe,S isákakl=—
^w& ^6& jk Wmj.ka;sh hgf;a Tyqg hjk ,o
oekaùul i|yka kshu lsÍïj,g wkql+,j
l%shd lsÍu Tyq úiska meyer we;s njg; fyda
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 25

^wd& ^i& fudag¾ jdykhla ksIamdokh lsÍfï"


tl,ia lsÍfï" ilia lsÍfï" w¨;ska
ks¾udKh lsÍfï" wkqj¾;kh lsÍfï"
úlrKh lsÍfï fyda tys ks¾udKh
fjkia lsÍfï jHdmdrh" kqiqÿiq fyda
iEySulg m;a fkdjk wdldrhg isÿ lr
we;s njg;

^ ii& ,sÅ; wkqu;sh m%odkh lrkq ,enqfõ hï


kshu iy fldkafoaisj,g hg;aj o" ta
kshu iy fldkafoaisj,g wkql+, ùu
meyer we;s njg; fyda

^ iii& fï mk; hgf;a jrolg jrolre lrkq


,en we;s njg fyda ta hgf;a idok ,o
hï ksfhda.hl úêúOdk W,a,x>kh lr
we;s njg"

flduidßia ckrd,ajrhd iEySug m;a jk


wjia:djl ^2& jk Wmj.ka;sh hgf;a m%odkh
lrk ,o ,s Å ; wkq u ;h flduidßia
ckrd,a j rhd úis k a wj,x.= lrkq ,eìh
yels h'

^8& ^7& jk Wmj.ka;sh hgf;a hï ,sÅ;


wkqu;hla wj,x.= lsÍug fmr" flduidßia
ckrd,ajrhd úiska ;udf.a tu woyi ms<sn|j
,s Å ; oeka ù ula lrñka tu wj,x.= ls Í u
n,d;aul lrkakd jQ o tu oekaùfï Èk isg Èk
ody;rlg jvd wvq fkdjkakd jQ o Èkhla"
ksYaÑ;j oelaúh hq;= w;r" tu ,sÅ; wkqu;h
wj,x.= fkdl< hq;af;a ukao hkak ms<sn|j
flduidßia ckrd,ajrhd fj; ksoyig lreKq
bÈßm;a lrk f,i fudag¾ jdykfha
ksIma doljrhdf.ka" ilia lrkakdf.ka" tl<ia
lrkakdf.ka" w¨;ska ks¾udKh lrkakdf.ka"
wkqj¾;kh lrkakdf.ka" úlrKh lrkakdf.ka
fyda tys ks¾udKh fjkia lrk ;eke;a;df.ka
b,a,d isáh hq;= h'
26 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^9& ^7& jk Wmj.ka;sh úêúOdk hgf;a hï


;eke;a;l= fj; m%odkh lrk ,o hï ,sÅ;
wkqu;hla flduidßia ckrd,ajrhd úiska wj,x.=
lrkq ,en we;s wjia:djl" Tyq úiska jydu ,sÅ;
oekaùula u.ska tu wj,x.= lsÍu ms<sn|j ta
;eke;a;dg oekqï Èh hq;= h'

^10& ^7& jk Wmj.ka;sh hgf;a flduidßia


ckrd,ajrhdf.a ;SrKhlska w;Dma;shg m;a hï
;eke;a;l= úiska ^9& jk Wmj.ka;sfha i|yka
oekaùula ,eî Èk ody;rla we;=<; tu wj,x.=
lsÍug tfrysj 213ww j.ka;sh hgf;a msysgqjkq
,enQ fudag¾ jdyk wNshdpk úksYaph uKav,h
fj; ,sÅ;j wNshdpkhla bÈßm;a l< yels w;r"
tu úksYaph uKav,fha ;SrKh wjidkd;aul
úh hq;= h'

^11& ^9& jk Wmj.ka;h


s hgf;a wj,x.= lsÍfï
oekaùula ,eî Èk ody;rl ld,hla .; jk
;=re wj,x.= lsÍfï kshuhla n,d;aul fkdúh
hq;= h'

^12& ta ld,iSudj we;=<; § ta wj,x.= lsÍfuka


w;Dma;shg m;a ;eke;af;la 213ww j.ka;sh
hgf;a msysgqjkq ,enQ fudag¾ jdyk wNshdpk
úks Y a p h uKa v ,hg wNs h dpkhla bÈßm;a
l<fyd;a" tu úksYaph uKav,h úiska wj,x.=
lsÍfï kshuh iaÓr lrk ;=re fyda wNshdpkh
ksYam%Nd lrk ;=re by; lS kshuh n,d;aul
fkdúh hq;= h'

^13& ^7& jk fyda ^11& jk Wmj.ka;sh hgf;a


wj,x.= ls Í fï ks h uhla n,d;a u l jk
wjia:djl" fudag¾ jdykhl ksIamdolhl="
tl,ia lrka k l= " ilia lrka k l= " w¨;s k a
ks¾udKh lrkakl=" wkqj¾;kh lrkakl="
úlrKh lrkakl= fyda tys ks¾udKh fjkia
lrk ;eke;a;l= by; lS kshuh n,d;aul jk
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 27

Èkfha isg wjia:dfjdaÑ; mßÈ fudag¾ jdykhla


ksIamdokh lsÍfï" tl,ia lsÍfï" ilia lsÍfï"
w¨;ska ks¾udKh lsÍfï" wkqj¾;kh lsÍfï
úlrKh lsÍfï fyda tys ks¾udKh fjkia
lsÍfï jHdmdrh mj;ajdf.k hdu kj;ajkq
,eìh hq;= h'

^14& fï j.ka;sh hgf;a ;u jHdmdrh mj;ajd


f.k hdu i|yd jQ ,sÅ; wkqu;sh wj,x.= lrkq
,en we;s fudag¾ jdykhl ksIm
a dolhl=" tl,ia
lrkakl=" ilia lrkakl=" w¨;ska ks¾udKh
lrka k l= " wkq j ¾;kh lrka k l= " úlrKh
lrkakl= fyda tys ks¾udKh fjkia lrk
;eke;a;l= úisk-a

^w& tu ,sÅ; wkqu;h ,nd §fï ,smsh ; iy

^wd& wjia:dfjdaÑ; mßÈ tu ksIamdolhdf.a"


tl,ia lrka k df.a " ilia lrka k df.a "
w¨;ska ks¾udKh lrkakdf.a" wkqj¾;kh
lrkakdf.a" úlrKh lrkakdf.a fyda tys
ks¾udKh fjkia lrkakdf.a ,shdmÈxÑ
iy;slh"

by; lS wj,x.= lsÍfï Èk isg Èk y;la we;=<;


flduidßia ckrd,ajrhd fj; Ndr Èh hq;= h'

^15& fï j.ka;sh hgf;a ;u jHdmdrh i|yd


,nd § we;s ,sÅ; wkqu;sh wj,x.= lrkq ,en
we;s ksIamdolhl=" tl,ia lrkakl=" ilia
lrka k l= " w¨;s k a ks ¾ udKh lrka k l= "
wkqj¾;kh lrkakl=" úlrKh lrkakl= fyda
jdykhl ks¾udKh fjkia lsÍfï jHdmdrfha
kshe,S isákakl= úiska by; lS wj,x.= lsÍfuka
miq"

^w& ^6& jk Wmj.ka;sh hgf;a ;ud fj; tjk


,o oekaùul kshuhkag wkql+,j l%shd lr
we;s nj ; iy
28 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^wd& l,ska ,sÅ; wkqu;sh ,nd § ;snqfKa l=uk


kshu iy fldkafoaisj,g hg;aj o ;ud
tu kshu iy fldkafoaij
s ,g wkql,+ j l%h
s d
lr we;s nj ; iy

^we& tu jHdmdrh ksis mßÈ iy iEySulg m;ajk


wdldrhg mj;ajdf.k hk njg flduidßia
ckrd,ajrhd iEySulg m;a lrùfï §-

^i& ;u jHdmdrh i|yd ,sÅ; wkqu;h


m%odkh lsÍu i|yd ; iy

^ii& wjia:dfjdaÑ; mßÈ ksIamdolhdf.a"


tl,ia lrkakdf.a" ilia lrkakdf.a"
w¨;ska ks¾udKh lrkakdf.a"
wkq j ¾;kh lrka k df.a " úlrKh
lrkakdf.a fyda ks¾udKh fjkia
lrkakdf.a ,shdmÈxÑ iy;slh ksl=;a
lsÍu i|yd"

flduidßia ckrd,ajrhd fj; kej; b,a¨ï


l< yels h'

^16& fï j.ka;h s hgf;a ,sÅ; wkqu;hla kej;


ks l = ; a ls Í ug fyda wjia : dfjda Ñ ; mßÈ
ksIma dolhl= jYfhka" tl,ia lrkakl= jYfhka"
ilia lrkakl= jYfhka" w¨;ska ks¾udKh
lrka k l= jYfhka " wkq j ¾;kh lrka k l=
jYfhka" úlrKh lrkakl= jYfhka fyda
jdykhl ks ¾ udKh fjkia lrka k l= ta
;eke;a;dg ksl=;a lrk ,o ,shdmÈxÑ iy;slh
kej; ksl=;a lsÍu fyda w¨;a lsÍu" flduidßia
ckrd,ajrhd úiska m%;slafIam lrkq ,eîfuka
w;Dma;shg m;a hï ;eke;af;la tu m%;slafIam
lsÍu ms<sn| ,sÅ; oekaùu ;ud fj; ,eî Èk
ody;rla we;=<; wud;Hjrhdf.a wud;HdxYfha
f,alïjrhd fj; ,sÅ;j wNshdpkh lrkq ,eìh
yels w;r" Tyqf.a ;SrKh wjidkd;aul fõ'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 29

^17& ^1&" ^13& fyda ^14& jk Wmj.ka;sj,


úêúOdk W,a,x>kh lrk ;eke;af;la jrolg
jrolre jk w;r" tfia jrolre lrkq ,eîfï
§ remsh,a mkiaoyilg wvq fkdjk iy remsh,a
,laIhlg jeä fkdjk ovhlg o" tu fudag¾
jdykh rdcika;l lsÍug o hg;a jkafka h'

^18& wjia:dfjdaÑ; mßÈ" ksIamdolhl=f.a"


tl,ia lrkakl=f.a" ilia lrkakl=f.a" w¨;ska
ks¾udKh lrkakl=f.a" wkqj¾;kh lrkakl=f.a"
úlrKh lrka k l= f .a " ks ¾ udKh fjkia
lrkakl=f.a ,shdmÈxÑ iy;slhg fhÈh yels
fldkafoais iy tu iy;slh orkakl=f.a p¾hdj
we;=¿ tu iy;slh iïnkaOfhka wud;Hjrhd
úiska ksfhda. idokq ,eìh yels h'

wod< iud.fï 19wd' ^1& ^w& wod< iud.fï w¨;au fldgia


w¨;au fhdod ñi ( iy
fldgia fhdod
ñi fudag¾
jdyk tl,ia ^wd& tu fldgia ksmojkakdf.a mQ¾j
lsÍu ;ykï
lsÍu' ,sÅ; wjirh we;sj ñi"

lsiu
s ;eke;a;l= úiska fudag¾ jdykhla tl,ia
lsÍu fkdl< hq;= h'

^2& ^1& jk Wmj.ka;f


s ha úêúOdkj,g wkql,
+ j
ñi" wkHdldrhlg fudag¾ jdykhla tl,ia
lrk hï ;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r"
tfia jrolre lsÍfï § remsh,a mkia oyilg
wvq fkdjk iy remsh,a ,laIhlg jeä fkdjk
ovhlg Tyq hg;a úh hq;= h'

we;eï jdyk 19we' ^1& lsisu ;eke;a;l= úisk—


a
wdkhkh
lsÍu ;ykï
lsÍu' ^w& flduidßia ckrd,a j rhd úis k a
wkqu; lrk ,o uq,dlD;shg wkql+,
fkdjk lsiu
s fudag¾ jdykhla ; iy
30 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^wd& ;;ald¾h i|yd flduidßia


ckrd,ajrhd úiska ksl=;a lrk ,o
wjir m;%hl wêldrh hgf;a ñi Y%S
,xldjg wdkhkh lsÍu fkdl<
hq;= h'

^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha úêúOdk lv lrk hï


;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" tfia
jrolre lsÍfï § remsh,a ;=ka,laIhlg wvq
fkdjk iy remsh,a mka,laIhlg jeä fkdjk
ovhlg Tyq hg;a úh hq;= h'

m%Odk m%{ma;shg 17' m%Odk m%{ma;sfha 24 jk j.ka;shg blaì;sju my;


w¨;ska 24w oelafjk w¨;a j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
j.ka;sh we;=<;a
lsÍu' tu m%{ma;sfha 24w j.ka;sh f,i n,d;aul úh hq;= h :—

21" 22" 23 iy 24w' ^w& fï mkf;a 21" 22" 23 iy 24 jk


24 hk
j.ka ; s j , úêúOdk W,a , x>kh
j.ka ; s
W,a,x>kh lrk ; fyda
lsÍu i|yd jQ
oKa v kh' ^wd& ^i& hï y÷kd .ekSfï wxl ;yvqjla
jxpksl f,i Ndú; lrk fyda
tfia Ndú; lsÍug fjk;a hï
;eke;a;l=g bv fok ; fyda

^ii& hï y÷kd .ekSfï wxl ;yvqjla


wkqlrKh lrk" fjkia lrk"
úlD;s lrk" ulk fyda úkdY
lrk"

hï ;eke;af;la jrolg jrolre jk w;r" tfia


jrolre lsÍfï § remsh,a myf<dia oyilg wvq
fkdjk iy remsh,a úismka oyilg jeä fkdjk
ovhlg iy fojk fyda miq wjia:djl §
jrolre lsÍfï § remsh,a ;sia oyilg wvq
fkdjk iy remsh,a mkia oyilg jeä fkdjk
ovhlg fyda udi ;=klg jeä fkdjk ld,hla
i|yd nkaOkd.dr.; lsÍu hk folgu fyda
Tyq hg;a úh hq;= h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 31

18' m%Odk m%{ma;sfha 29 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq m%Odk m%{ma;sfha


29 jk j.ka;sh
,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq m%;sf hdac kh
,efí :— lsÍu'

"fuda g ¾ 29' ^1& ^w& 196 jk j.ka;sh hgf;a fudag¾


jdyk i|yd jdykh iïnkaOfhka fhda.H;d iy;slhla iy
wdodhï
n,m;%" . úfudapk iy;slhla bÈßm;a lrkq ,nkafka kï
ñi" fudag¾ f,dßhla" ieye,a¨ fudag¾ f,dßhla"
nr fudag¾ f,dßhla" ieye,a¨ fudag¾ fldaÉ
r:hla " nr fuda g ¾ flda É r:hla " fuda g ¾
wjux.,H r:hla" fudag¾ .s,ka r:hla fyda
frda.Ska /f.k hk r:hla i|yd wdodhï n,
m;%hla ksl=;a lrkq fkd,eìh hq;= h'

^wd& 196 jk j.ka;h s hgf;a fudag¾ jdykhla


iïnkaOfhka úfudapk iy;slhla bÈßm;a
lrkq ,nkafka kï ñi" fudag¾
nhsils ,hla" ieye,a¨ fudag¾ nhsil s ,hla"
fudag¾ r:hla" oaú;aj ld¾h jdykhla"
fudag¾ g%hi
s l
s ,hla" fudag¾ g%hi
s l
s ,a jEka
r:hla" bvï jdykhla" w;a g%elagrhla
fyda úfYaI ld¾h jdykhla i|yd wdodhï
n,m;%hla ksl=;a lrkq fkd,eìh hq;= h'

^2& wud;Hjrhd úiska -

^w& wjYH jka f ka kï" fhda . H;d


iy;slh iy úfudapk iy;slh
ta l dnoa O ls Í u i|yd úêúOdk
i,iñka ;

^wd& fhda.H;d iy;slh fyda úfudapk


iy;slh wjYH úh yels w¨;a jdyk
mka;s y÷kd.ksñka"

ksfhda. idokq ,eìh yels h'


32 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

m%Odk m%{ma;sfha 19' m%Odk m%{ma;sfha 44 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq


44 jk j.ka;sh
,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
m% ; s f hda ckh
lsÍu' ,efí :—

"wd.ka;l
= hl=f.a 44 ^1& ^w& l%v
S d úIhNdr wud;Hjrhd úiska wkqu;
;djld,sl n,
m;%h".
lrk ,o fudag¾ l%Svd W;aijhlg
iyNd.S ùu i|yd ; fyda

^wd& Y%S ,xldjg tk .ukl § tu jdykfha


whs;slre úiska mdúÉÑ lsÍfï ld¾h
i|yd"

hï fudag¾ jdykhla Y%S ,xldjg wdkhkh lrkq


,en we;s njg" ksYaÑ; wdlD;sfhys jQ b,a,Sula
bÈßm;a lrkq ,enQ úg iy kshñ; .dia;=j iy
fudag¾ jdykh wdkhkh lsÍug wod< f,aLk
bÈßm;a l< úg flduidßia ckrd,a j rhd
iEySulg m;a jqjfyd;a" tu jdykfha whs;slre
jYfhka lsisÿ ;eke;af;l= ,shdmÈxÑ lrkq
fkd,enqfõ jqjo" wdkhkh l< Èk isg udi
fod<yla fkdblaujk ld, iSudjla i|yd
fudag¾ jdykh ika;lfha ;nd .ekSug iy
mdúÉÑ lsÍug n,h foñka kshñ; wdlD;s
m;%fhys jQ wd.ka;l
= hl=f.a ;djld,sl n,m;%hla
whs;slreg ksl=;a lrkq ,eìh yels h'

^2& ^1& jk Wmj.ka;sh u.ska flduidßia


ckrd,ajrhd fj; mjrk ,o n,;," Y%S ,xldfõ
hï jrdhla yryd wdkhkh lrk ,o fudag¾
jdykhla iïnkaOfhka jk úg" jrdh msysgd
we;s mßmd,k Èia;%slalfha Èidm;sjrhd úiska
fyda m%dfoaYSh f,alïjrhd úiska fyda tu jrdfha
f¾.= wêldÍjrhd úiska l%shd;aul lrkq ,eìh
yels h'

^3& ^2& jk Wmj.ka;sh hgf;a hï ks,Orhl=


fj; bÈßm;a lrk ,o iEu b,a,Sulau iy hï
ks , Orhl= úis k a ks l = ; a lrk ,o iEu
wd.ka;=lhl=f.a ;djld,sl n,m;%hl msgm;la
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 33

th ksl=;a lsÍfï Èk isg Èk ody;rla we;=<;


flduidßia ckrd,ajrhd fj; bÈßm;a lrkq
,eìh hq;= h'

^4& iEu wd.ka;l


= hl=f.a ;djld,sl n,m;%fha
fudag¾ jdykfha j¾.h" fudv,h" peis wxlh"
tkaðka wxlh iy j¾Kh o ^5& jk Wmj.ka;sh
hgf;a ksl=;a lrk ,o y÷kd .ekSfï ;yvqj
ms<sn| úia;r o ksYaÑ;j olajkq ,eìh hq;= h'

^5& fï j.ka;sfha ld¾h i|yd fjka lrk


,o y÷kd .ekSfï wxlhla fyda wxl iys; ;yvq
folla flduidßia ckrd,ajrhd úiska tu
whs;slreg ksl=;a lrkq ,eìh hq;= h'

^6& tu wxl ;yvq kshñ; wdldrhg m%o¾Ykh


lrkq ,eìh hq;= w;r" n,m;%fha ld,h wjika
ùfï § tajd flduidßia ckrd,ajrhd fj; wdmiq
Ndr Èh hq;= h'

^7& wd.ka;=lhl=f.a ;djld,sl n,m;%hl


whs;slre úiska ;u jdykh wmkhkh lsÍug
fmr tys ;djld,sl ,shdmÈxÑh wj,x.= lrkq
,eìh hq;= h'"'

20' m%Odk m%{ma;sfha 102 jk j.ka;sh tu j.ka;sfha ^5& m%Odk m%{ma;sfha


jk Wmj.ka;sfha "jhi wjqreÿ oy wg" hk jpk fjkqjg 102 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsÍu'
"jhi wjqreÿ oy y;" hk jpk wdfoaY lsÍfuka fuhska
ixfYdaOkh lrkq ,efí'

21' m%Odk m%{ma;sfha 106 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq m%Odk m%{ma;sfha
,nk w;r ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq 106 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsÍu'
,efí :—

"hï ;Skaÿ "106 ^1& 105 jk j.ka;sfha úêúOdk hgf;a


m%ldYhla hï rlaIKlrejl= úiska hï ;Skaÿ m%ldYhla
iïnka O fhka
rla I K iïnkaOfhka :-
lref.a
j.lSu ^w& hï kvqjla i|yd we;=<;a ù we;a;d jQ
meñKs,slre úiska tlS rlaIKlre fj;
34 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

tu kvqj ms<sn| oekaùula tlS kvqj


wdrïN ù Èk y;lg fmr fyda Èk y;la
we;=<; ,nd § we;akï ñi ; fyda

^wd& tlS ;Skaÿ m%ldYh l%shd;aul lsÍu úNd. fjñka


mj;akd wNshdpkh u; kej;S we;s ;dla l,a ;

lsisu uqo,la f.jkq fkd,eìh hq;= h'

^2& ^1& jk Wmj.ka ; s h hgf;a Ndr fok ,o iEu


oekaùulu :—

^w& tlS kvqj mjrd we;s wêlrKfha ku ksYÑ


a ;j i|yka
lrkq ,eìh hq;= h'

^wd& kvqjg fjka lr § we;s wxlh ksYÑ


a ;j i|yka lrkq
,eìh hq;= h'

^we& kvqfõ md¾Yjhkaf.a kï ksYaÑ;j i|yka úh


hq;= h'

^wE& kvq j mjrd we;a f ;a hï rla I K Tma m q j la


iïnkaOfhka o tlS rlaIK Tmamqfõ wxlh ksYaÑ;j
i|yka lrkq ,eìh hq;= h'

^b& kvqfõ iajNdjh i|yka lrkq ,eìh hq;= h'

^B& oeka ù fï ks Y a Ñ ;j i|yka Èkhlg fmrd;= j


meñKs,a,g ms<s;=re fok f,i rlaIKlreg kshu
l< hq;= h'

^3& kvqjg f.dkq lrk ,o meñKs,af,a msgm;la iEu


oekaùula iuÕu bÈßm;a lrkq ,eìh hq;= h'

^4& tu oekaùu ,nd § we;af;a hï rlaIKlrejl= fj; o


tu rlaIKlre tu kvqfõ md¾Yajlrejl= úh hq;= w;r tu
rlaIKlreg tu kvqfõ ú;a;sh fjkqfjka fmkS isàug
ysñlula ;sìh hq;= h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 35

22' m%Odk m%{ma;sfha 112 jk j.ka;shg blaì;sj u my; m%Odk m%{ma;shg


oelafjk w¨;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r tu 112w w¨;a
j.ka;sh we;=<;a
j.ka;sh m%Odk m%{ma;sfha 112w j.ka;sh f,i n,d;aul úh lsÍu'
hq;= h :-

"rla I K 112w' ^1& fï mßÉfþofha úêúOdk m%ldrj


iy;slh rlaIK iy;slh ksl=;a lrkq ,en we;af;a hï
mejÍu'
;eke;a;l= fj; o ta ;eke;a;d úiska ta yd
iïnkaO rlaIK Tmamqj o iuÕ rlaIKh ,nd
f.k we;af;a hï fudag¾ jdykhla iïnkaOfhka
o tu fudag¾ jdykfha whs;h
s fjk;a ;eke;a;l=
fj; mjrd fokq ,nk wjia:djl §" rlaIK
iy;slh iy iy;slfha úia;r lr we;s Tmamqj
tlS fudag¾ jdykh mjrd fokq ,enqfõ hï
;eke;a;l= fj; o tu mjrd §fï Èk isg tu
;eke;a;dg mjrd fokq ,enQ f,i i,lkq ,eìh
hq;= h'

meyeÈ,s lsÍu :- iel ÿre lsÍfï ld¾h i|yd"


tu WoafoaYs; mejÍug tlS rlaIK iy;slfha
iy rlaIK Tmamqfõ whs;sjdislï iy j.lSï
mejÍu we;=<;a úh hq;= h'

^2& mejreï,dNshd úiska rlaIKlre fj;


rlaIK iy;slfha mejÍu iïnkaOfhka wjYH
fjkia l ï is ÿ ls Í u i|yd ks h ñ; wdlD;s
m;%fhka mejeÍfï Èk isg Èk y;,sia y;rla
we;=<; b,a,u
S la lrkq ,eìh yels w;r rlaIKh
mejÍu iïnkaOfhka rlaIK iy;slfha iy
Tmamqfõ wjYH fjkialï rlaIKlre úiska isÿ
lrkq ,eìh hq;= h'”.

23' m%Odk m%{ma;sfha 122 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq m%Odk m%{ma;sfha
,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq 122 jk j.ka;sh
m%;sf hdac kh
,efí :- lsÍu'

"fuda g ¾ 122 ^1& fï mkf;a ld¾h i|yd fï j.ka;sfha


jdyk i|yd Wmf,aLkfha 1 jk 2 jk iy 5 jk ;Srej,
ßhÿre n,m;%
oelafjk mka;sj,g fudag¾ jdyk fnokq ,eìh
j¾. lsÍu'
hq;= w;r" 1 jk 2 jk iy 5 jk ;Srej, ksYÑ
a ;j
36 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

oelafjk mka;s i|yd jQ n, m;%hla tu n,m;%h


orkakdg whs'tia'´$ à'B'iS$ t*a'ã'whs'tia$18013-
1-2005 ^b& ys w¾: ksrEmKh lr we;s mßÈ 1" 2"
3 iy 5 ;Srej, ksYaÑ;j oelafjk mka;shl
fudag¾ jdykhla meoùug n,h mjrd we;s f,i
i,lkq ,eìh hq;= h'

^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha úêúOdkj, l=ula


i|yka jq j o" wud;Hjrhd úis k a úfYa I
wjia:dj,§ ^1& jk Wmj.ka;sfha ksYaÑ;j
oelafjk ßhÿre n,m;%hla jk Wmj.ka;sfha
ksYaÑ;j oelafjk ßhÿre n,m;%hla fkdjkakd
jQ ßhÿre n,m;%hla ork ;eke;a;l= úiska tlS
ksfhda.j, ksYaÑ;j oelaafjk j¾.hl fudag¾
jdykhla meoùu i|yd n,h fokq ,enQ f,i
i,lkq ,eìh hq;= njg ksfhda. idokq ,eìh
yels h'

Wmf,a L kh
1 jk ;Srh 2 jk 3 jk 4 jk 5 jk
;Srh ;Srh ;Srh ;Srh
úia ; rh w¨;a fjk;a PdhdrEm j¾;udk
mka;s mka;s mka ; s h
i|yd
j,x.=
Ndjh

1 ^i& fudag¾ ihsl,a' tkaðka ta ta 1" ã


Odß;dj iS iS 100 Ô 1
blaujk fudag¾ ihsl,a'

^ii& ieye,a¨ fudag¾ ihsl,a' ta 1 Ô 1" ã


tkaðka Odß;dj iS iS 100
fkdblaujk fudag¾
ihsl,a'

2 wdik ixLHdj ßhÿre î Ô 1" iS" iS 1


wiqko we;=¨j wdik
kjhlg jeä fkdjkakd
jQ ish¨ fudag¾
r:$jdykfha o< nr
lsf,da.%Eï 3500
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 37

1 jk ;Srh 2 jk 3 jk 4 jk 5 jk
;Srh ;Srh ;Srh ;Srh
úia ; rh w¨;a fjk;a PdhdrEm j¾;udk
mka;s mka;s mka ; s h
i|yd
j,x.=
Ndjh
fkdblaujkakd jQ iy
wdik ixLHdj ßhÿre
wiqko we;=¿j wdik 9
lg jeä fkdjkakd jQ o
oaú;ajld¾h jdyk; tu
jdykj,g" wjir fok
,o Wmßu nr lsf,da.%Eï
750 jeä fkdjk
fÜ%,rhla o wuqKd ;sìh
yels h; fuu mka;sfha
fudag¾ jdykj,g
fjkia yelshdjka we;s
mqoa.,hka úiska
mojkq ,nk fudag¾
r:hla o we;=<;a úh
yels h'

3' ' fudag¾ g%hsisl,hla î 1 Ô 1 B' t*a


$fudag¾ g%hsisl,a jEka -
;dr nr lsf,da.%Eï 500
fkdblaujkakd jQ o"
jdykfha o< nr
lsf,da.%Eï 1000
fkdblaujkakd jQ o
fudag¾ g%hsisl,hla fyda
fudag¾ g%hsisl,a jEka
r:hla '

4' ^i& fudag¾ f,dß - jdykfha iS iS 1" Ô 1" î


o< nr lsf,da .%Eï 17000 Ô"
g jeä fudag¾ f,dßh; î 1" fÊ"
fÜ%,rfha ;dr nr" Ô
lsf,da.%Eï 750 g jeä
fkdjk fÜ%,rhla o
wuqKd ;sìh yels h'
^ii& ieye,a¨ fudag¾ f,dß iS 1 ÔS 1" î
jdykfha o< nr î" î 1
lsf,da.%Eï 3500 g wvq
fkdjk iy lsf,da.%Eï
17000 g jeä fkdjk
fudag¾ f,dß; fuu
38 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

1 jk ;Srh 2 jk 3 jk 4 jk 5 jk
;Srh ;Srh ;Srh ;Srh
úia ; rh w¨;a fjk;a PdhdrEm j¾;udk
mka;s mka;s mka ; s h
i|yd
j,x.=
Ndjh
mka;shg wh;a fudag¾
jdykj,g ;dr nr
lsf,da.%Eï 750
fkdblaujkakd jQ
fÜ%,rhla o wuqKd ;sìh
yels h'

5' o< nr lsf,da.%Eï 3500 iS" B iS" iS 1" î


blaujkakd jQ fudag¾ î"
f,dßhla yd ;dr nr î 1" Ô"
lsf,da.%Eï 750 blaujkakd Ô 1"
jQ fÜ%,rhla fyda fÜ%,¾ fÊ
wuqKd ilia lrk ,o
taldnoaO r:hla fyda wEª
r:hla '

6' ^i& fudag¾ fldaÉ r: ßhÿre ã ã 1" ta


wiqkg wu;rj wdik 33 iS" iS"1
jeäh we;s fudag¾ fldaÉ î" î1"
r:" fuu mka;sfha fudag¾ Ô"
jdyk j,g megúh yels Ô 1"
Wmßu nr lsf,da.%Eï 750 fÊ
la fkdblaujk fÜ%,rhla
o wuqKd ;sìh yels h'

^ii& ieye,a¨ fudag¾ fldaÉ ã1 iS 1" î" ta 1


ßhÿre wiqkg wu;rj î1"
wdik 9 g jvd jeä jQ o" Ô" Ô1"
wdik 33 g jvd wvq jQ o"
wdik we;sj mqoa.,fhla
/f.k hdu i|yd Ndú;
lrkq ,nk fudag¾
jdyk : fuu mka;sfha
fudag¾ jdykj,g megúh
yels Wmßu nr lsf,da.%Eï
750 fkdblaujkakd jQ
fÜ%,rhla o wuqKd ;sìh
yels h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 39

1 jk ;Srh 2 jk 3 jk 4 jk 5 jk
;Srh ;Srh ;Srh ;Srh
úia ; rh w¨;a fjk;a PdhdrEm j¾;udk
mka;s mka;s mka ; s h
i|yd
j,x.=
Ndjh
7' nr fudag¾ fldaÉ ßheÿre ãB ã"ã 1" ã
wiqkg wu;rj wdik 33 iSB"
jeä m%udKhla we;a;d jQ o" iS" iS1"
fudag¾ fldaÉ r:hla iy î"
megúh yels Wmßu nr î1" Ô"
lsf,da.%Eïia 750 jeä Ô1" fÊ
jkakd jQ fÜ%,rhla fyda
fudag¾ fldaÉ r: foll
taldnoaO lsÍula'

8' bvï jdyk fÜ%,rhla iys; Ô Ô 1 Ô"


fyda rys; lDIsld¾ñl bvï Ô 1
jdyk'

9' w;a g%elag¾ fÜ%,rhla iys; Ô 1


frdao fofla g%elag¾'

10' úfYaI ld¾h jdyk" bÈ f Ê Ô1 î


ls Í u" megùï wdÈh i|yd Ô
Ndú; lrkq ,nk jdKs c
jdyk' megùfï nEfï yd
bÈlsÍfï WmlrK iúlrk
,o fudag¾ f,dß" ieye,a¨
fudag¾ f,dß yd nr fudag¾
f,dß fuu mka ; s h g wh;a
fkdfõ'
40 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

m%Odk m%{ma;sfha 24' m%Odk m%{ma;sfha 122 jk j.ka;shg blaì;sju my;


122w w¨;a oelafjk w¨;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
j.ka;sh we;=<;a
lsÍu' m%Odk m%{ma;sfha 122w j.ka;sh f,i n,d;aul úh hq;= h :—

“ßhÿre 122w' ^1& fï mkf;a ld¾h i|yd


n,m;% mka;s' wjia:dfjdaÑ; mßÈ ßheÿre n,m;% fyda wjir
m;% my; oelafjk mka;s j,ska iukaú; úh
hq;= h :—

^w& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&"


2" 3 iy 8 hk whs;uj, ksYaÑ;j i|yka
mka;sj,g wh;a fudag¾ jdyk
iïnkaOfhka jk úg" ßhÿre n,m;% fyda
wjir m;% my; oelafjk mka;s j,ska
iukaú; úh hq;= h :—

^i& mqyqKq jkakkaf.a wjir m;% ; iy

^ii& ieye,a¨ jdyk i|yd jQ idudkH


n,m;%h ;

^wd& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&"


5" 6^i&" 6^ii&" 7" 9 iy 10 hk whs;uj,
ksYaÑ;j i|yka mka;sj,g wh;a fudag¾
jdyk iïnkaOfhka jk úg" ßhÿre n,m;%
fyda wjir m;% my; oelafjk mka;sj,ska
iukaú; úh hq;= h :—

^i& mqyqKq jkakkaf.a wjir m;% ; iy

^ii& nr jdyk i|yd jQ idudkH n,m;%'

^2& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&"


5" 6^i&" 6^ii&" 7" 9 iy 10 hk whs;uj, ksYaÑ;j
i|yka tu Wmf,aLkfha 2" 3 fyda 8 hk whs;uj,
ksYaÑ;j i|yka mka;s ^nr fudag¾ jdyk& i|yd
ßhÿre n,m;%hla ,nd .ekSug wfmalaId lrk
iEu ;eke;a;l=gu mka;j s ,g wh;a fudag¾ jdyk
i|yd jQ idudkH n,m;%hla ;sìh hq;= h'”'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 41

25' m%Odk m%{ma;sfha 123 jk j.ka;sh my; oelafjk m%Odk m%{ma;sfha


mßÈ fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí :— 123 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsÍu'
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha “j,x.= n,odhs
ßhÿre n,m;%hla” hk jpk we;s iEu ia:dkhl §
u ta fjkqjg “mßjdi ld,hg hg;a idudkH ßhÿre
n,m;%hla” hk jpk wdfoaY lsÍfuka;

^1& ^2& Wmj.ka;sh iy Bg we;s w;=re úOdkh bj;a


fldg ta fjkqjg my; oelafjk Wmj.ka;sh
wdfoaY lsÍfuka;

“^2& ^w& ßhÿre n,m;%hla fkdue;s iy jdyk


meoùu bf.k .ekSug fyda fudag¾
jdykhl meoùug wjir ,nd .ekSug
woyia lrk hï ;eke;af;la—

^i& kshñ; wdlD;s m;%fhys; iy

^ii& ks h ñ; whNdrh iy ks h ñ;
f,aLk iu."
mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla i|yd
flduidßia ckrd,a j rhd fj;
b,a,Sula bÈßm;a l< hq;= h'

^wd& mqyKq j
q kakl=f.a wjir m;%hla m%odkh
lsÍu i|yd b,a¨ïlreg m%ùk;ajhla
we;a o hka k oek .ekS u i|yd
flduidßia ckrd,ajrhd úiska ,sÅ;
mÍla I Khla meje;a ú h hq ; = w;r"
tu mÍlaIKfhka b,a¨ïlre iu;a
jqjfyd;a iy fï Wmj.ka;sfha ^we&
fþofha ks Y a Ñ ;j oela f jk ks h u
ls Í ï iïnka O fhka flduidßia
ckrd,ajrhd iEySug m;a jkafka kï"
Tyq úiska tu b,a¨ïlreg
mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla ksl=;a
lrkq ,eìh hq;= h'
42 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^we& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla i|yd


b,a¨ï lrk b,a¨ïlrejl=g—

^i& ieye,a¨ jdyk meoùu i|yd jk


mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla
iïnka O fhka jk úg jhi
wjqreÿ oyy;la iïmQ¾K lr we;s
nj iy nr jdyk meoùu i|yd
jk mq y q K q j ka k l= f .a wjir
m;%hla iïnkaOfhka jk úg
jhi wjqreÿ úiaila iïmQ¾K lr
we;s nj ; iy

^ii& b,a,u
S lrkq ,nkafka hï jdyk
mka;shla fyda mka;s i|yd o tu
jdyk mka;shg fyda mka;sj,g
wh;a jdyk meoùu i|yd tu
;eke;a ; d YdÍßl jYfhka
fhda.H njg"

flduidßia ckrd,ajrhd iEySulg


m;a jk mßÈ Tmamq l< hq;= h'

^wE& ^i& ^wd& fþofha i|yka ,sÅ;


mÍlaIKfhka iu;ajQ iEu
;eke;a;l=u “t,a” ;yvqjla ,nd
.ekSu i|yd kshñ; .dia;=j iuÕ
kshñ; wdlD;s m;%hla flduidßia
ckrd,ajrhd fj; b,a¨ï l< hq;=
w;r" fï j.ka;fs ha miqj oelafjk
úêúOdkj,g wkql, + j tu ;yvqj
fudag¾ jdykfha iúlr
mj;ajdf.k hd hq;= h'

^ii& 99 jk j.ka;sfha úêúOdk wkqj


rla I K wdjrKhla ,nd .;
hq;= h'
^b& “t,a ” ;yvq j la fkdork fuda g ¾
jdykhl whs;l s rejl= fyda tu jdykh
Ndrj isák fjk;a hï ;eke;a;l=g
mqyqKqùfï ld¾h i|yd “t,a” ;yvqj
Ndú; lsÍu i|yd tu “t,a” ;yvqj
ork ;eke;a;l= úiska wjir §u fyda
wjir §ug ie,eia ù u fkdl<
hq;= h:
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 43

tfia jqj o—

^i& mq y q K q j ka k l= f .a wjir m;% h la


orka k l= iy Tyq g Wmfoia fok
;eke;a;d yer fjk;a lsiu s ;eke;a;l=
tu fudag¾ jdykfha .uka fkdl<
hq;= h' tfia mqyqKqjkakdg Wmfoia
fok ;eke;a ; d ,s h dmÈxÑ ßhÿre
Wmfoa Y lhl= kï" túg 122 jk
j.ka;f s ha Wmf,aLkfha i|yka 2 jk
whs ; ufha mka ; s h g wh;a fuda g ¾
jdykhl /f.k hk Wmßu
mqyKq j q kakkaf.a ixLHdj ;=kf a okl=g
jeä fkdúh hq ; = w;r" 122 jk
j.ka;sfha Wmf,aLkfha 6^i&" 6^ii& iy
7 hk whs;uj, i|yka mka;sj,g
wh;a jdykj, /f.k hd yels Wmßu
mqyqKq jkakkaf.a ixLHdj yhfokl=
fkdblau úh hq;= h ;

^ii& Tyqg Wmfoia §fï ld¾h i|yd tu


mka;hs g wh;a fudag¾ jdykhla i|yd
j,x.= jk j,x.= ßhÿre n,m;%hla
ork iy wju jYfhka wjqreÿ úis
tlla jk ;eke;a;l= Tyq iuÕ .uka
l< hq;= jk w;r" Tyq iuÕ mfilska
we;s wiqfka jdä ù isáh hq;= h :

tfia jq j o" fuys wka ; ¾.;


kshuhla fudag¾ ihsl,a iy g%elag¾
j,g wod< fkdúh hq;= h ; iy

^iii& jdykfhys iú lrkq ,enQ tla tla


y÷kd .ekSfï ;yvqjg by<ska tjeks
hï y÷kd .ekSfï ;yvqjlg wjysr
fkdjk wdldrhlska y÷kd .ekSfï
;yvqfjys wxlfha fldgila jk hï
wla I rhla fuka hg;a ms ß fihs k a
fo.= K hl mßudKfhka jQ r;=
44 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

;Ska;fhka mska;dre lrk ,o bx.%Sis


‘t,a’ wlaIrh ork iqÿ mqjrejla fyda
;yvq j la y÷kd .ekS f ï ;yvq j g
by<ska iú lr ;sìh hq;= h'

^B& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla ork


;eke;a;l= tu wjir m;%h ksl; = a l<
Èk isg udi ;=kla iïmQ¾K l< miq
iy tu mqyqKqjkakdf.a wjir m;%h
ork ;eke;a;d 125 jk j.ka;sfha
olajd we;s kshuhla imqrd,kafka kï
mqyqKqjkakdf.a wjir m;%h idudkH
ßhÿre n,m;%hla njg mßj¾;kh
lsÍu i|yd kshñ; whNdrh iu.
kshñ; wdlD;s m;%hlska flduidßia-
ckrd,ajrhd fj; b,a¨ï l< yels h'

^W& ^i& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla


ks l = ; a ls Í u i|yd fjk;a hï
kshuhla fyda fldkafoais kshu
lrñka ; iy

^ii& “t,a” ;yvqj ksl=;a lsÍu i|yd


ld¾h mámdá iy tys yevh"
m% u dKh" j¾Kh iy o¾Ykh
lsÍfï úia;r kshu lrñka"

ksfhda. idokq ,eìh yels h'

^3& tu j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;shg blaì;sju my;


oelafjk Wmj.ka;s tl;= lrkq ,nk w;r" tajd tu
Wmj.ka;sfha ^3&" ^4&" ^5&" ^6& iy ^7& jk Wmj.ka;s
f,i n,d;aul úh hq;= h:—

“^3& ^w& idudkH ßhÿre n,m;%hla ksl;


= a lsÍfï Èk
isg wjqreÿ tll wju mßjdi ld,hlg
iy wjqreÿ foll Wmßu mßjdi ld,hlg
hg;a úh hq;= h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 45

^wd& idudkH rshÿre n,m;%hla orkakl= úiska


133w j.ka;sh hgf;a ;u ßhÿre n,m;%h
wj,x.= lsÍfï fyda ta m%;sM,h we;s lrjk
kshñ; ßhÿre wNsjDoaê ,l=Kq m%udKhg fyda
Bg jeä ßhÿre wNsjDoaê ,l=Kq m%udKhla
,nd f.k we;s wjia:djl" flduidßia-
ckrd,ajrhd úiska mßjdi ld,iSudj ;j;a
tla wjqreoaolska §¾> lrkq ,eìh hq;= h'

^we& ^wd& fþoh hgf;a idudkH ßhÿre n,m;%hla


orkakl= tla wjqreÿ mßjdi ld,h ;=<§ 133w
j.ka ; s h hgf;a ßhÿre n,m;% h la w;a
ysgqùfï fyda wj,x.= lsÍfï m%;sM,h f.k
fok kshñ; ßhÿre wNsjDoaê ,l=Kq ixLHdj
,nd f.k we;s njg flduidßia
ckrd,ajrhd iEySug m;a jkafka kï Tyq
úiska tu mßjdi ld,hg hg;a ßhÿre
n,m;%h wj,x.= lrkq ,eìh hq;= h'

^4& ^w& fï mkf;a ld¾h i|yd iEu ßhÿre n,m;%hlau


th mßjdi ld,hg hg;a idudkH ßhÿre n,m;%hla
fyda ßhÿre idudkH n,m;%hla jqj o tu lreK
fkd;ld tu ßhÿre n,m;%fha i|yka mka;h
s g fyda
mka;sj,g wh;a fudag¾ jdyk meoùu i|yd th
j,x.= ßhÿre n,m;%hla f,i i,lkq ,eìh hq;= h'

^wd& 122 jk j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha i|yka


iEu n,m;%hla fyda wjir m;%hlau ksl=;a lsÍu
iïnkaOfhka flduidßia-ckrd,ajrhd úiska wh
lr .kq ,nk ish¨u whNdr fï mkf;a úêúOdk
hgf;a j,x.= f,i whlr f.k we;s njg i,lkq
,eìh hq;= h'

^5& ^w& ^1& jk Wmj.ka ; s f ha ^w& fþofha úêúOdk


W,a,x>kh lrk hï ;eke;af;la jrolg jrolre
jk w;r" jrolre lrkq ,eîfï § rems h ,a
;=koa yilg fkdwvq iy remsh,a yhoyilg fkdjeä
46 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

ovhlg iy fojk fyda miq wjia:djl § jrolre


lrkq ,eîfï § remsh,a yh oyilg fkdwvq iy
remsh,a oioyilg fkdjeä ovhlg Tyq hg;a
jkafka h'

^wd& ^1& jk Wmj.ka;sfha ^wd& fþofha úêúOdk lv


lrk hï ;eke;af;la jrolg jrolre jk w;r"
tfia jrolre lrkq ,eîfï §" remsh,a ydroyilg
wvq fkdjk iy remsh,a wg oyilg jeä fkdjk
ovhlg o fojk fyda miq wjia:djl § jrolre
lrkq ,eîfï § remsh,a wg oyilg wvq fkdjk
iy remsh,a fodf<dia oyilg jeä fkdjk ovhlg
o Tyq hg;a úh hq;= h'

^6& ^w& ^2& jk Wmj.ka;f


s ha ^wE& fþofha úêúOdk lv lrk
;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" jrolre lrkq
,enQ úg" 224 jk j.ka;sfha ksYaÑ;j olajd we;s
oKavkhlg Tyq hg;a úh hq;= h'

^wd& ^2& jk j.ka;sfha ^b& fþofha úêúOdk lv lrk


;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" jrolre lrkq
,enQ úg" 224 jk j.ka;sfha ksYaÑ;j olajd we;s
oKavkhlg Tyq hg;a úh hq;= h'
^7& ^3& jk Wmj.ka;sfha ^w& fþofha úêúOdk lv lrk
;eke;af;la jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre
lrkq ,eîfï § 224 jk j.ka;sfha ksYaÑ;j oelafjk
oKavk kshuhg Tyq hg;a úh hq;= h'
m%Odk m%{ma;sfha 26' m%Odk m%{ma;sfha 124 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq
124 jk j.ka;sh ,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
m% ; s f hda c kh ,efí :—
lsÍu'
“mqyK
q j
q kakl=f.a 124' ^1& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla iy
wjir m;%hla idudkH ßhÿre n,m;%hla i|yd jQ iEu b,a,u S lau
iy idudkH
ßhÿre
kshñ; wdlD;s m;%hlska flduidßia-
n,m;% h la ckrd,ajrhd fj; bÈßm;a l< hq;= w;r" tu
i|yd b,a,Su' b,a¨ï m;%h iu.—

^w& b,a,Su bÈßm;a lrkq ,nkafka hï jdyk


mka;shla fyda mka;s iïnkaOfhka o" tu
mka;shg fyda mka;sj,g wh;a jdykhla
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 47

meoùu i|yd b,a¨ïlre YdÍßl jYfhka


fhda.H njg 1997 wxl 25 ork cd;sl
m%jdyk ffjoH wdh;k mk; hgf;a
ms y s g q j k ,o cd;s l m% j dyk ffjoH
wdh;kfhka fyda ^105 jk wêldrh jQ&
ffjoH wd{dmk; hgf;a ,shdmÈxÑ jQ iy
cd;sl m%jdyk ffjoH wdh;kh úiska h:d
mßÈ n,h ,ndfok ,o fyda flduidßia
ckrd,ajrhd úiska h:d mßÈ n,h ,ndfok
,o ffjoH jD;a;slhl= úiska ksl=;a lrk
,o ffjoH iy;slhla ;
^wd& kshñ; whNdrh ;
^we& kshñ; m%udKfha jQ iy b,a¨ï m;%h
bÈßm;a lsÍfï Èkg udi yhlg fmrd;=j
fkdjk Èkhl § .kq ,enQ b,a¨ïlref.a
Pdhd rEmhl msgm;a folla ;
^wE& b,a¨ïlre ;ud úiska ßh meoùu u.ska
uyck;djg wk;=rla isÿ úh yels wldrfha
hï frda.hlska fyda udkisl fyda YdÍßl
ÿn,;djhlska fmf<kafkao keoao hkak
kshñ; wdlD;s m;%fha olajñka lrkq ,nk
m%ldYhla o"
bÈßm;a lrkq ,eìh hq;= h'
^2& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&"
2" 3 iy 8 hk whs;uj, ksYaÑ;j i|yka hï
mka;shlg fyda iEu mka;shlgu wh;a fudag¾
jdyk i|yd j,x.= ßhÿre n,m;%hla i|yd jQ
iEu b,a¨ïlrefjl=g—
^w& ;ud jhi wjqreÿ 18la iïmQ¾K l< nj ;
iy
^wd& flduidßia-ckrd,ajrhdf.ka ‘t,a’ ;yvqj
,nd .;a Èkfha isg wju jYfhka udi
;=kla mqyqKq jk ßhÿrl= f,i lghq;= lr
we;s njg"

flduidßia-ckrd,ajrhd iEySulg m;a jk mßÈ


Tmamq l< hq;= h'
48 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^3& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&"


5" 6^i&" 6^ii&" 7" 9 iy 10 hk whs;uj, ksYaÑ;j
i|yka hï jdyk mka;shla fyda iEu jdyk
mka;shlg wh;a fudag¾ jdyk meoùu i|yd
j,x.= ßhÿre n,m;% h la i|yd jQ iEu
b,a¨ïlrejl=u—
^w& ;ud jhi wjqreÿ úis tlla iïmQ¾K l<
nj ;
^wd& flduidßia-ckrd,ajrhdf.ka “t,a” ;yvq
,nd.;a Èk isg wju jYfhka udi ;=kl
ld,hla i|yd b,a,Su lr we;af;a hï
fudag¾ jdyk mka;h
s la i|yd o" ta mka;f
s ha
jdykj, mqyqKq jk ßhÿrl= f,i lghq;=
lr we;s njg ;
^we& ks h u lrkq ,eìh yels mßÈ fuda g ¾
jdykfha hdka;%kh ms<sn| m%udKj;a
m%dfhda.l
s oekqula b,a¨ïlreg we;s njg ;
^wE& kshu lrkq ,eìh yels mßÈ wOHdmksl
iy fjk;a iqÿiqlï ;ud i;= njg ;
^b& kshu lrkq ,eìh yels ldhsl wjYH;d
;ud i;=j we;s nj ;
^B& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 2 iy 3
hk whs;uj, ksYÑ a ;j olajd we;s mka;h
s l
fyda mka ; s j , jdykj,g j,x.= jk
idudkH ßhÿre n,m;%hla Tyq úiska orkq
,nk njg"
flduidßia ckrd,a j rhd iEyS u g m;a jk
wdldrhg Tmamq l< hq;= h'
m%Odk m%{ma;shg 27' m%Odk m%{ma;sfha 124w j.ka;shg blaì;sju my;
124wd" 124we" iy
oelafjk w¨;a j.ka;s we;=<;a lrkq ,nk w;r" tajd tu
124wE w¨;a
Wmj.ka ; s m%{ma;sfha 124wd" 124we iy 124wE j.ka;s jYfhka n,d;aul
we;=<;a lsÍu' úh hq;= h :—
“fuda g ¾ 124wd' ^1& ^ñka u;= fuu fldgfia “uKav,h”
jdyk
wNshdpkd hkqfjka i|yka lrkq ,nk& wjxlNdjh iy
uKa v ,h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 49

ms<.
s ekSula we;s" my; oelafjk ;eke;a;kaf.ka
iukaú; fudag¾ jdyk wNshdpk uKav,hla ;sìh
hq;= h:—

^w& m% j dyk úIhh Ndr wud;Hjrhdf.a


wud;HdxYfha f,alïjrhdf.a kdñlhl= ;

^wd& m% j dyk úIhh Ndr wud;Hjrhdf.a


wud;HdxYfha f,alïjrhd úiska kï lrkq
,nk úY%dñl fudag¾ jdyk mÍlaIljrhl= ;

^we& fmd,siam;sjrhd úiska fmd,sia


fomd¾;fïka;=fjka kï lrkq ,nk tla
;eke;a;l='

^2& 123 jk j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;sh


iy 124 jk j.ka;shg wkql+,j ls%hd lrk ,o
ßhÿre n,m;%hla i|yd b,a¨ï lrk ;eke;a;l=
flduidßia ckrd,ajrhd úiska Tyqg ßhÿre
n,m;%hla ksl;= a lsÍu m%;l
s f
a Iam lsÍfï ;SrKhg
tfrysj uKav,hg wNshdpkhla bÈßm;a lrkq
,eìh yels h'

^3& wNshdpkh bÈßm;a lrkq ,enQ Èkfha isg


Èk ;syla we;=<; § fudag¾ jdyk wNshdpk
uKav,h úiska tu wNshdpkh u; iajlSh ;SrKh
ms<sn| b,a¨ïlreg iy flduidßia-
ckrd,ajrhdg oekqï Èh hq;= w;r" flduidßia-
ckrd,ajrhd úiska tu ;SrKh n,d;aul l<
hq;= h'

ffjoH 124we' ^1& wud;Hjrhd úisk—


a
lñgq j '
^w& fudag¾ m%jdyk flduidßia-ckrd,ajrhd
fyda Tyqf.a kdñlfhla ;

^wd& fi!LH fiajd wOHlaI-ckrd,ajrhd fyda


Tyqf.a kdñlfhla ;
50 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^we& ksYÑa ; lafIa;f


% ha úfYaI{Ndjhg meñK
is á k" ffjoH wd{dmk; hgf;a
,s h dmÈxÑ ù we;s úfYa I { ffjoH
ks,Orhl= ; iy

^wE& m% j dyk úIhh Ndr wud;HdxYfha


ksfhdað;hl=f.ka" iukaú; jk ffjoH
lñgqjla m;a lrkq ,eìh hq;= h ;

^2& ffjoH lñgqfõ ld¾h jkqfha 124wE


j.ka;sh hgf;a fyda ffjoH jD;a;slhka úiska
fyda cd;sl m%jdyk ffjoH wdh;kh úiska
iy;s l ks l = ; a ls Í u" m% ; s l a f Ia m ls Í fuka
w;Dma;h
s g m;a ;eke;a;kaf.ka ,efnk wNshdpk
úNd. lsÍu fõ'
^3& b,a ¨ ïlrejl= f .a ffjoH ;;a ; a j h
iïnkaOfhka fyda ksl=;a lrk ,o iy;slfha
i|yka hï jeo.;a lreKq iïnka O fhka
jerÈ iy.; jk ffjoH iy;slhla is;du;du
ksl=;a lrk ffjoHjrhl= jxpksl f,i
ffjoH iy;slhla ksl=;a lsÍfï jrog jrolre
jk w;r" tfia jrolre ls Í fï § rems h ,a
oioyilg fkdwvq iy remsh,a úisoyilg
fkdjeä ovhlg Tyq hg;a úh hq ; = w;r"
Y%S ,xld ffjoH iNdjg tjeks ffjoHjrhl=
iïnkaOfhka jd¾;d lrkq ,eìh hq;= h'
ffjoH 124wE' ^1& ;ud fj; ffjoH iy;slhla ksl=;a
lñgqj fj; ls Í ug 124 jk j.ka ; s f ha i|yka ffjoH
bÈßm;a lrk
wNshdpkd'
jD;a;slhl= úiska lrk ,o m%;slafIam lsÍulska
fyda cd;sl m%jdyk ffjoH wdh;khla úiska
lrk ,o m%;slafIam lsÍulska w;Dma;shg m;a
mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla iy idudkH
ßhÿre n,m;%hla b,a¨ï l< b,a¨ïlrejl=
úiska tu m%;slafIam lsÍug tfrysj 124we
j.ka;sh hgf;a m;a lrk ,o ffjoH lñgqjla
fj; wNshdpkhla bÈßm;a l< yels h'
^2& tu ffjoH lñgqj ^1& jk Wmj.ka;sfha
i|yka ffjoH jD;a;l
s hl= yer fjk;a ,shdmÈxÑ
ffjoHjrhl= úiska Èk y;la we;=<; tu
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 51

b,a¨ïlrej mÍlaId lsÍug lghq;= ie,eiaúh


hq;= w;r" ßhÿre n,m;%hla ksl=;a lsÍu i|yd
tu b,a¨ïlre iqÿiq njg tu ffjoH jD;a;slhd
iy;sl lrkafka kï" tu b,a¨ïlreg ffjoH
iy;slhla ksl=;a lrkq ,en tu lreK Y%S ,xld
ffjoH iNdj fj; jd¾;d lrkq ,eìh hq;= h'

28' m%Odk m%{ma;sfha 125 jk j.ka;sh my; oelafjk m%Odk m%{ma;sfha


125 jk j.ka;sh
mßÈ fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:—
ixfYdaOk lsÍu'

^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfhys “ta iuÕ we;s


n,m;%h” hk jpk fjkqjg “ta iuÕ we;s n,m;%h
iy tu wdlD;s m;%fha lrk ,o hï msgikla o tu
ßhÿre n,m;%h u; ;nk ,oaola f,i i,lkq ,eìh
hq;= h'” hk jpk wdfoaY lsÍfuka ;

^2& tu j.ka;sfha ^4& jk Wmj.ka;sfha “ksl=;a lrkq


fkd,eìh hq;= h'” hk jpk fjkqjg “ksl=;a lrkq
fkd,eìh hq;= h : tfia jqj o" uyck hym;g
wk¾:ldÍ jk njg flduidßia-ckrd,ajrhdg fmkS
hk wjia:djl § ßhÿre n,m;%hla ksl=;a lsÍu
flduidßia ckrd,ajrhd úiska m%;l
s f
a Iam lrkq ,eìh
yels h'”hk jpk wdfoaY lsÍfuka ;

^3& tu j.ka;sfha ^5& jk Wmj.ka;sh bj;a fldg ta


fjkqjg my; oelafjk fldgi wdfoaY lrkak :—

“^5& ^w& jhi wjqreÿ oywgg t<U fkdue;s lsisu


;eke;a;l=g 122 jk j.ka;sfha ^1& jk
Wmj.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&" 2" 3
iy 8 hk whs;uj, ksYaÑ;j oelafjk
mka;shlg wh;a fudag¾ jdyk
iïnkaOfhka ; iy

^wd& jhi wjqreÿ úis tl iïmQ¾K lrk ;=re


lsi su ;eke;a ; l= g 122 jk j.ka ; s f ha
Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&" 5" 6^i&" 6^ii&" 7" 9
iy 10 hk whs;uj, ksYaÑ;j oelafjk
mka;shg wh;a fudag¾ jdyk iïnkaOfhka"
52 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

idudkH ßhÿre n,m;%hla ksl; = a lrkq fkd,eìh


hq;= w;r" tjeks hï ;eke;a;l= iïnkaOfhka
ksl;= a lrk ,o ßhÿre n,m;%hl kS;fs ha n,d;aul
Ndjhla fyda n,mEula fkd;sìh hq;= h'”'

m%Odk m%{ma;sfha 29' m%Odk m%{ma;sfha 126 jk j.ka;sh my; oelafjk


126 jk j.ka;sh mßÈ fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí :—
ixfYdaOk lsÍu'

^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sh bj;a fldg ta


fjkq j g my; oela f jk Wmj.ka ; s h wdfoa Y
lsÍfuka :—
^1& wud;Hjrhd úiska wkHdldrj kshu lrkq
,enqjfyd;a ñi" iy 126w j.ka;sfha ^2& iy ^3&
Wmj.ka ; s j , iy 126wd jk j.ka ; s f ha
úêúOdkj,g hg;aj —
^w& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&"
5" 6^i&" 6^ii&" 7 iy 9 hk whs;uj, ksYaÑ;j
i|yka hï mka;sj,g wh;a fudag¾ jdyk
iïnka O fhka ks l = ; a lrk ,o iEu
mqyKq jq kakl=f.a wjir m;%hla iy idudkH
ßhÿre n,m;%hlau wjqreÿ y;rl ld,hla
i|yd j,x.= úh hq;= h'
^wd& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&"
2" 3" 8 iy 10 hk whs;uj, ksYÑ
a ;j i|yka
hï mka;shlg fyda iEu mka;shlg wh;a
fudag¾ jdykhla iïnkaOfhka ksl; = a lrk
,o iEu mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla
iy idudkH ßhÿre n,m;%hlau wjqreÿ
wgl ld,hla i|yd j,x.= úh hq;= h'

^2& tu j.ka;sfha ^3& jk Wmj.ka;shg blaì;sju tys


^4& jk iy ^5& jk Wmj.ka;s f,i n,d;aul úh
hq;= my; oelafjk Wmj.ka;s tl;= lsÍfuka :—
“^4& ;udf.a ßhÿre n,m;%h w;aysgqjkq ,enq fyda
wj,x.= lrkq ,enq ld,h we;=<;" ke;fyd;a tu
n,m;%fha j,x.= ld,h wjika ùfuka miq fudag¾
jdykhla uyd ud¾.fha mojk hï ;eke;af;la
”'

2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 53

jrolg jrolre jk w;r" jrolre lsÍfï § remsh,a


mkaoyilg fkdwvq iy remsh,a oioyilg fkdjeä
ovhlg hg;a úh hq;= h'

^5& 122 jk j.ka;sh hgf;a ksYaÑ; oelafjk hï


jdyk mka;shla fyda mka;s i|yd fï mk; hgf;a
ksl=;a lrk ,o ßhÿre n,m;% j,x.= ld, iSudj
kshu lrñka wud;Hjrhd úiska ksfhda. idokq ,eìh
yels h”'
m%Odk m%{ma;shg
30' m%Odk m%{ma;sfha 126w j.ka;shg blaì;sj u my;
126wd yd 126we
oelafjk w¨;a j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" ta j.ka;sh we;=<;a
j.ka;s tu m%{ma;sfha 126wd iy 126we j.ka;s f,i n,d;aul lsÍu'
úh hq;= h:—
“ ßheÿre 126wd' ^1& 126 j.ka;sfha ^2& jk iy ^3& jk
n,m;% w¨;a
lsÍu' Wmj.ka;sj, iy 126w j.ka;sfha úêúOdkj,g
hg;aj iEu ßhÿre n,m;%hlau" th ksl=;a lrkq
,enQ ld,h wjika ùfï§" 122 jk j.ka;sfha
Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&" 2" 3" 8 iy 10 hk
whs;uj, ksYaÑ;j i|yka mka;shlg wh;a
fudag¾ jdykhka iïnkaOfhka jk úg" tla
jrlg wjqreÿ wgl ;jÿrg;a jQ ld,hla i|yd
o" 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&" 5"
6^i&" 6^ii&" 7" iy 9 hk whs;uj, ksYÑ
a ;j i|yka
mka;shl fudag¾ jdykhla iïnkaOfhka jk
úg" tla jrlg wjqreÿ y;rl ;jÿrg;a jQ
ld,hla i|yd o w¨;a lrkq ,eìh hq;= h'

^2& ßhÿre n,m;%hka w¨;a lsÍu i|yd iEu


b,a,Sulau kshñ; wdlD;s m;%fhys bÈßm;a lrkq
,eìh hq;= w;r" ta iuÕ—

^w& ^i& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&


1^ii&" 2" 3 iy 8 hk whs;uj, i|yka
mka;sj,g wh;a jdykhla
iïnkaOfhka jk úg" b,a¨ï m;%h
bÈßm;a lrkq ,nkafka hï jdyk
mka;shla fyda mka;s iïnkaOfhka o" ta
54 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

mka;shg fyda mka;sj,g wh;a jdyk


meoùu i|yd b,a ¨ ïlre YdÍßl
jYfhka fhda.H njg iy;sl lrñka
^105 wêldrh jQ& ffjoH w{dmk;
hgf;a ,shdmÈxÑ jQ o" 1997 wxl 25 ork
cd;sl m%jdyk ffjoH wdh;k mk;
hgf;a msysgqjkq ,enQ cd;sl m%jdyk
ffjoH wdh;kh fyda flduidßia
ckrd,ajrhd úiska n,h mjrkq ,enqjd
jQ o ffjoH jD;a;slhl=f.ka ,nd .;a
ffjoH iy;slhla ; iy

^ii& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&"


4^ii&" 5" 6^i&" 6^ii&" 7" 9 iy 10 hk
whs ; uj, ks Y a Ñ ;j i|yka jdyk
mka;shla fyda mka;s iïnkaOfhka jk
úg" b,a ¨ ï m;% h bÈßm;a lrkq
,nkafka hï jdyk mka;h s la fyda mka;s
iïnka O fhka o" ta mka ; s h g fyda
mka;sj,g wh;a jdyk meoùu i|yd
b,a¨ïlre YdÍßl jYfhka fhda.H
njg ^105 jk wêldrh jQ& ffjoH
wd{dmk; hgf;a ,shdmÈxÑ jQ o" cd;sl
m%jdyk ffjoH wdh;kh úiska fyda
flduidßia ckrd,ajrhd úiska n,h
mjrk ,o ffjoH jD;a;slhl= úiska
ksl=;a lrk ,o ffjoH iy;slhla ;
^wd& kshñ; whNdrh ; iy
^we& kshñ; m%udKhlska hqla; jQ o" b,a¨ï
m;%h bÈßm;a lsÍfï Èkhg fmrd;=j jQ
udi yhl ld,hla we;=<; .kq ,enqjd jQ
o" b,a¨ïlref.a PdhdrEm msgm;a folla
o"
bÈßm;a l< hq;= h'
^3& ßhÿre n,m;%hla w¨;a lsÍu i|yd jQ iEu
b,a , S u la u " ;;a l d,fha n,mj;a k d ßhÿre
n,m;%fha ld,h wjika ùug udi ;=klg fmr
flduidßia ckrd,ajrhd fj; bÈßm;a lrkq
,eìh hq;= h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 55

31' m%Odk m%{ma;sfha 128 jk j.ka;sh my; oelafjk m%Odk m%{ma;sfha


mßÈ fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí :— 128 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsÍu'
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sh bj;a fldg" ta
fjkq j g my; oela f jk Wmj.ka ; s h wdfoa Y
lsÍfuka :—
“^1& hï ßhÿre n,m;%hla ish¨ jdyk mka;s i|yd
j,x.= njg m%ldYs;j i|yka lr ;sfí kï
ñi" 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 3 jk
;Srfha ksYÑ
a ;j oelafjk fudag¾ jdyk mka;h
s
fyda mka;s i|yd muKla j,x.= jkafka h'”;'
^2& tys ^2& jk yd ^4& jk Wmj.ka;s bj;a lsÍfuka'
32' m%Odk m%{ma;sfha 128 jk j.ka;shg blaì;sj u my; m%Odk m%{ma;shg
oelafjk w¨;a j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" tu 128w iy 128wd
w¨;a j.ka;s
j.ka;s tu m%{ma;sfha 128w iy 128wd j.ka;s f,i n,d;aul we;=<;a lsÍu'
úh hq;= h:—
“yÈis fiajd 128w' ^1& fudag¾ jdykj, hï mka;shla fyda
jdyk iy mka;s i|yd j,x.= ßheÿre n,m;%hla ork hï
fmdÿ fiajd ;eke;a;l=g" ;u ßhÿre n,m;%fha flduidßia-
jdyk'
ckrd,ajrhd úiska úfYaI igykla u.ska yÈis
fiajd jdyk fyda fmdÿ fiajd jdyk meoùu i|yd
n,h mjrd we;akï ñi" tjeks j,x.= ßheÿre
n,m;%hla ork lsisu ;eke;a;l= úiska yÈis
fiajd jdykhla fyda fmdÿ fiajd jdykhla
fkdmeoúh hq;= h'
^2& hï ud¾.hl yÈis fiajd jdykhla fyda
fmdÿ fiajd jdykhla meoùug woyia lrk hï
;eke;a;l= úiska kshñ; whNdrh iuÕ kshñ;
wdlD;s m;%hlska flduidßia-ckrd,ajrhd fj;
b,a,Sula bÈßm;a l< hq;= h'
^3& wjia:dfjdaÑ; mßÈ" yÈis fiajd jdykhla
fyda fmdÿ fiajd jdykhla meoùu i|yd ßheÿre
n,m;%hla orkakl=g n,h mjrñka ßheÿre
n,m;%hla u; msgikla lsÍu i|yd iqÿiqlï
,eîug wjYH;d" iqÿiqlï iy meje;aúh hq;=
mÍlaIK kshu lrñka wud;Hjrhd úiska ksfhda.
idokq ,eìh yels h'
56 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

úfYaI ld¾h 128wd' ^1& úfYaI ld¾h jdykhla meoùug


jdyk' woyia lrk hï ;eke;a;l= kshñ; .dia;j = iu.
kshñ; wdlD;s m;%hlska flduidßia-ckrd,ajrhd
fj; b,a,Sula bÈßm;a l< hq;= h'
^2& ;eke;a;l= úfYaI ld¾h jdykhla meoùu
i|yd iqÿiqlï ,nkafka o hkak ksYaph lsÍfï
ld¾hh i|yd imq r d,s h hq ; = iq ÿ iq l ï iy
meje;aúh hq;= mÍlaIKh ljf¾o hkak kshu
lrñka wud;Hjrhd úiska ksfhda. idokq ,eìh
yels h'”.

m%Odk 33' m%Odk m%{ma;sfha 132 jk j.ka;sh my; oelafjk


m%{ma;sfha 132 mßÈ fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí :—
jk j.ka;sh
ixfYdaOkh ^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha “udi ;=klg
lsÍu' fkdjeä” hk jpk fjkq j g “udi fod<ylg
fkdjeä” hk jpk wdfoaY lsÍfuka ; iy
^2& tu j.ka;sfha ^5& jk Wmj.ka;sfha “ksl=;a lsÍug
fkdúh hq;= h'” hk jpk fjkqjg “ksl=;a lsÍug
úh hq;= h'” hk jpk wdfoaY lsÍfuka'

m%Odk m%{ma;shg 34' m%Odk m%{ma;sfha 132 jk j.ka;shg blaì;sj u my;


w¨;a 132w iy oelafjk w¨;a j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" tajd
132wd j.ka;s tu m%{ma;sfha 132w iy 132wd j.ka;s f,i n,d;aul úh
we;=<;a lsÍu'
hq;= h :—
“cd;Hka ; r 132w' ^1& fï mkf;a VII jk fldgi hgf;a
ßheÿre wjir ksl=;a lrk ,o ßhÿre n,m;%hla orkakl= jk
m;%h' Y% S ,xldfõ idudkHfhka mÈxÑj is á k
;eke;a;l= úiska" fuys ñka u;= úêúOdk i,id
we;s wdldrhg lrkq ,nk b,a,u S la u;" tlaoyia
kjish yeg wfÜ fkdjeïn¾ ui wg jk Èk
mj;ajk ,o r:jdyk .ukd.ukh ms<n s | úhdkd
iïuq;shg w;aika ;nd we;s .súiqï rdcH fyda
foaYhkays tu ;eke;a;d isák úg § jdyk meoùu
i|yd Tyqg n,h mjrk cd;Hka;r ßhÿre wjir
m;%hla Tyq úiska ,nd.; yels h'
^2& tjeks ßhÿre wjir m;%hla i|yd jQ
b,a,Sula kshñ; wdlD;s m;%fhys úh hq;= w;r"
ta iu. kshñ; whNdrh o bÈßm;a l< hq;= h'
tjeks b,a,u
S la kshñ; ix.uh fj; ^YS% ,xldfõ
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 57

kï ,xld Tfgda fudnhs,a ix.uh fj;& bÈßm;a


l< hq;= w;r" tu ix.uh úiska tu b,a,Su
flduidßia ckrd,ajrhd fj; bÈßm;a l< hq;= h'

^3& cd;Hka;r ßhÿre wjir m;%hla ksl=;a


lsÍug fmr" flduidßia-ckrd,ajrhd úiska
;;a l d¾h i|yd m;a lrkq ,nk n,h,;a
ks,Orhl= úiska cd;Hka;r ßhÿre wjir m;%hla
i|yd b,a¨ï lrk iEu ;eke;af;lau mÍlaId
lrkq ,eìh hq;= h'

^4& tjeks cd;Hka;r ßhÿre wjir m;%hla


ksl;= a lsÍfï Èk isg wjqreÿ tll ld,hla i|yd
j,x.=j mej;sh hq;= h'

^5& fï mkf;a ld¾h i|yd “kshñ; ix.uh ”


hkafkka" ,xld Tfgda fudnhs,a ix.uh fyda
wud;Hjrhd úiska .eiÜ m;%fha m< lrkq ,nk
ksfõokhl ksYaÑ;j oelaúh yels
iaúÜi¾,ka;fha w,sfhdkaia bkagkeIk,a ã
gqjßiï bka ðkSjd wdh;khg wkqnoaê; fjk;a
hï ix.uhla woyia fõ'

cd;Hka ; r 132wd' tlaoyia kjish yeg wfÜ fkdjeïn¾


ßheÿre wjir
m;%h fyda
ui wgjk Èk mj;ajk ,o úhkd iïuq;sfha
iy;slh Y%S .súiqï rdcHj,ska tlla fyda tu .súiqug tlÕ
,xldfõ § ù we;s rdcH fyda foaYj,ska tlla úiska ksl=;a
ms<s.ekSu'
lrk ,o j,x.= cd;Hka;r ßhÿre wjir m;%hl
ika;lh ork iy Y%S ,xldfõ ioaNdù
wd.ka;=lhl= jk hï ;eke;af;la fï mkf;a
úêúOdk hgf;a ks l = ; a lrk ,o ßhÿre
n,m;%hl iy;slh orkakl= f,i i,lkq ,eìh
hq;= w;r" tu ßhÿre wjir m;%fha ksYaÑ;j
oelafjk mka;shg fyda mka;sj,g wh;a jdyk
meoùu i|yd Tyqg n,h mjrd we;s f,i i,lkq
,eìh hq;= h :
58 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

tfia jqj o"—


^w& wjir m;%h j,x.= jkafka 1968 úhkd
iïuq;sfha 41 jk jHjia:dfõ
w¾:dkql+,jh ;

^wd& tu ßhÿre wjir m;%h orkakd úiska Y%S


,xldfjys ßh mojk úg tu wjir m;%h
/f.k hd hq;= w;r" mÍlaId lsÍu i|yd
fmd,sia ks,Orhl= fyda fudag¾ jdyk
mÍla I ljrhl= úis k a b,a , d is á kq
,enqjfyd;a tu wjir m;%h bÈßm;a lrkq
,eìh hq;= h ; iy

^we& 1968 úhdkd iïuq;f s ha 41 jk jHjia:dfõ


olajd we;s fldkafoais wjir m;%h orkakd
úis k a iEu wdldrhls k a u imq r d,s h
hq;= h'”.
m%Odk m%{ma;sfha 35' m%Odk m%{ma;sfha 133w j.ka;sh my; oelafjk mßÈ
133w j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí :—
ixfYdaOkh lsÍu'
^1& tu j.ka;f
s ha ^1& jk Wmj.ka;h
s bj;a lr ta fjkqjg
my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsÍfuka :—

^1& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla iy idudkH


ßhÿre n,m;%hla orkakl= fï j.ka;sh hgf;a
wud;Hjrhd úiska kshu lrk ,o jrolg
jrolre lrkq ,en" ta orkakdf.a
mqyK
q j
q kakl=f.a wjir m;%h fyda idudkH ßhÿre
n,m;%h wj,x.= lsÍu fyda w;aysgqùu wêlrKh
úiska lrkq fkd,enQ wjia:djl §" ta orkakd
jrolre lrkq ,enqfõ hï jrolg o ta jro
iïnkaOfhka kshñ; ßheÿre wNsjDoaê ,l=Kq
m%udKh" wêlrKh úiska—

^w& ta n,m;%h orkakdf.a mqyqKqjkakl=f.a


wjir m;%h fyda idudkH ßhÿre n,m;%h
we;s wjia:djl ta n,m;%fhys igyka l<
yels h' ke;fyd;a tfia igyka lsÍug
i,ikq ,eìh yels h ; ke;fyd;a
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 59

^wd& ta orkakdf.a mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%h


fyda idudkH ßhÿre n,m;%h ,nd .;
fkdyels kï ta orkakdf.a wjir m;%fhys
fyda n,m;%fhys" tu wjir m;%h fyda
n,m;%h orkakd jrolre lrkq ,enqfõ hï
jrola i|yd o" tu jro iïnkaOfhka
kshñ; ßhÿre wNsjDoaê ,l=Kq hï m%udKhla"
igyka lsÍug flduidßia ckrd,ajrhdg
kshu l< yels h :

tfia jqj o" uhsfl%da Ñmhla fkdue;sj


ldâm;la ksl=;a lr we;s mqyqKqjkakl=f.a
wjir m;%hla iy idudkH ßhÿre n,m;%hla
iïnkaOfhka jk úg" 125 jk j.ka;sh
hgf;a kshu lr we;s msgika m;%fhys tu
igyk ;nkq ,eìh hq;= w;r" tfia ;nkq
,enQ igyk fï mkf;a ld¾hh i|yd" tu
ßhÿre n,m;%h u; ;nkq ,enQ igykla
f,i i,lkq ,eìh hq;= h'

^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha w;=re úOdkhg blaì;sj u ^1w&


Wmj.ka;sh f,i n,d;aul úh hq;= my; oelafjk
Wmj.ka;sh wdfoaY lsÍfuka :—
^1w& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla iy idudkH
ßhÿre n,m;%hla orkakl= úiska fï j.ka;sh
hgf;a ks h u lr we;s hï j.ka ; s h la
W,a,x>kh lsÍfï j.lSu fmd,sia ks,Orhl=
úiska lrkq ,enQ fidhd .ekSulska miqj ms<.
s kq
,en we;s wjia:djl" tu W,a,x>kh lsÍu
ms<sn|j kvq mjrkq ,eîu fjkqjg ta jro
iïnka O fhka ks h ñ; ovh f.jkq ,nk
wjia:djl §" ierhkajrhl= fyda Bg by<
;k;=rla ork hï fmd,sia ks,Orhl= úiska
Wmj.ka;sh hgf;a kshñ; wdlD;s m;%fha tu
ov uqo, igyka lr tfia lrk ,o igyfka
ms g m;la jd¾;d ls Í fï ld¾hh i|yd
flduidßia ckrd,ajrhd fj; bÈßm;a l< hq;=
w;r" flduidßia ckrd,a j rhd úis k a tu
jd¾;dj ,enqKq úg" fï j.ka;sh hgf;a ta
jro iïnkaOfhka kshñ; ßhÿre wNsjDoaê
,l=Kq ixLHdj" tu mqyqKqjkakl=f.a wjir
m;%fhys fyda idudkH ßhÿre n,m;%fha igyka
lrkq ,eìh hq;= h'
60 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^3& tu j.ka;fs ha ^3& jk Wmj.ka;h


s bj;a lr ta fjkqjg
my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsÍfuka :—
“^3& hï wêlrKhla úiska hï ßhÿre n,m;%hla
u; ^1& jk Wmj.ka;h
s hgf;a ßhÿre wNsjDoaê ,l=Kq
igyka lr we;s fyda igyka lsÍug i,iajkq ,en
we;s wjia:djl §" tu wêlrKh úiska ßhÿre
n,m;%fha ;nk ,o igyfka msgm;la flduidßia
ckrd,ajrhd fj; bÈßm;a l< hq;= h'
fï j.ka;sfha ld¾hh i|yd" fï j.ka;sh hgf;a
kshñ; iEu jrola u lsÍu iïnkaOfhka
fmd,siam;sjrhd úiska flduidßia ckrd,ajrhdg
oekqï Èh hq;= h'

^4& tu j.ka;sfha ^4& jk Wmj.ka;shg blaì;sj u" ^5&


jk Wmj.ka;sh jYfhka n,d;aul úh hq;= my;
oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsÍfuka :—

“^5& wud;Hjrhd úiska" jerÈ kshu lrñka iy


tu jerÈ lsÍu u; ßhÿre n,m;%hla u; igyka l<
hq;= fyda flduidßia ckrd,ajrhd úiska ,ndÈh hq;=
ßhÿre wNsjDoaê ,l=Kq ixLHdj kshu lrñka ksfhda.
idokq ,eìh yels h'”.

m%Odk m%{ma;sfha 36' m%Odk m%{ma;sfha 135 jk j.ka;sh my; oelafjk


135 jk j.ka;sh mßÈ fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí :—
ixfYdaOkh lsÍu'
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha w;=re úOdkfhys
“tys j,x.= Ndjh §¾> lsÍu” hk jpk fjkqjg “tys
j,x.= Ndjh §¾> lsÍu" m%;sfhdackh lsÍu" w¨;a lsÍu
fyda w;s f ¾l ms g ika fh§u” hk jpk wdfoa Y
lsÍfuka :—
^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha w;=re úOdkhg blaì;sju tys
^1w&" ^1wd&" ^1we& iy ^1wE& Wmj.ka;s jYfhka n,d;aul
úh hq;= my; oelafjk w¨;a Wmj.ka;s we;=<;a
lsÍfuka :—

^1w& fudag¾ jdykhla mojk úg msgika m;%h we;=¿


j,x.= mq y q K q j ka k l= f .a wjir m;% h iy
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 61

idudkH ßhÿre n,m;%hla /f.k hdu meyer


yßk hï ;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r"
tfia jrolre lrkq ,eîfï § remsh,a fooyia
mkaishhlg fkdwvq iy remsh,a mkaoyila
fkdblaujk ovhlg Tyq hg;a úh hq;= h ;

^1wd& fudag¾ jdykhl ßhÿrl=f.a ika;lfhys j,x.=


mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla iy iudkH
ßhÿre n,m;% h la fkdue;s úg fmd,s i a
ks,Orhl= úiska tu fudag¾ jdykfha ßhÿrd
j,x.= mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla fyda
idudkH ßhÿre n,m;%hla bÈßm;a lrk ;=re
Tyq r|jd ;nd .kq ,eìh yels h' tu ßhÿrdg
j,x.= mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla fyda
idudkH ßhÿre n,m;%hla fkdue;s njg fidhd
.kq ,enqjfyd;a tu fudag¾ jdykfha tu ßhÿrd
iy whs;slre hk fofokdu jrolg jrolre
jk w;r" tfia jrolre lrkq ,eîfï § remsh,a
;=ka oyilg fkdwvq iy remsh,a yh oyilg
fkdjeä ovhlg fyda udi yhlg jeä fkdjk
ld,hla i|yd fohdldrfhka tla wdldrhl
nka O kd.dr.; ls Í ulg Tjq k a hg;a úh
hq;= h :

tfia jqj o" tu fudag¾ jdykfha whs;l s ref.a


wkq o ekq u ls k a f;drj tu fuda g ¾ jdykh
/f.k f.dia we;s nj wêlrKh iEySulg
m;a jk mßÈ tu whs;slre úiska Tmamq lrkq
,enqjfyd;a Tyq jrolg jrolre f,i i,lkq
fkd,eìh hq;= h'

^1we& ^w& fmd,sia ks,Orhl= úiska b,a,d isákq ,eîfï


§ mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%h iy idudkH
ßhÿre n,m;%h fudag¾ jdykhl ßhÿrl=
úiska bÈßm;a lsÍu is;d u;du meyer yßk
wjia:djl §" tu fmd,sia ks,Orhd úiska
tu ßhÿrd iy jdykh w;a wvx.=jg f.k
tu ßhÿrd úu¾Yk lghq;= i|yd <Õu we;s
fmd,sia ia:dkh fj; bÈßm;a l< hq;= h ;
62 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^wd& fmd,sia ks,Orhl= úiska b,a,d isákq ,eîfï


§ mqyK
q j
q kakl=f.a wjir m;%h fyda idudkH
ßhÿre n,m;%h fyda msgika m;%h bÈßm;a
lsÍu is;d u;du meyer yßk hï
;eke;af;la jrolg jrolre jk w;r" tfia
jrolre lrkq ,eîfï § remsh,a mka oyilg
wvq fkdjk iy remsh,a oioyilg jeä
fkdjk ovhlg Tyq hg;a úh hq;= h :

tfia jqjo" WoafoaYs; W,a,x>kh lsÍu


isÿ jQ wjia:dfõ § ;udf.a mqyqKqjkakl=f.a
wjir m;%h fyda idudkH ßhÿre n,m;%h
fyda msgika m;%h w;sf¾l igykla fhdod
.ekSu i|yd fyda tys j,x.= Ndjh §¾> lsÍu
i|yd fyda m%;sfhdackh lsÍu i|yd fyda
w¨;a lsÍu i|yd flduidßia ckrd,ajrhd
fj; bÈßm;a lr we;s njg wêlrKh
iEySug m;a jk mßÈ hï ;eke;a;l= úiska
Tmamq lrkq ,nkafka kï Tyq fï j.ka;sh
hgf;a jrolg jrolre f,i i,lkq
fkd,eìh hq;= h ;

^1wE& ^w& ÿ¾j¾K ù we;s" wl=re uelS we;s" leã ì£


.sh fyda wmeyeÈ,s mqyqKqjkakl=f.a wjir
m;%h fyda idudkH ßhÿre n,m;%hla fyda
msgika m;%hla /f.k hñka fyda ika;lfha
;nd f.k lsisu ;eke;a;l= úiska fudag¾
jdykhla fkdmeoúh hq;= h ;

^wd& ^w& fþofha úêúOdk W,a,x>kh lrk hï


;eke;a f ;la fï mk; hgf;a jrolg
jrolre jk w;r" tfia jrolre lrkq
,eîfï §" 224 jk j.ka ; s f ha i|yka
oKavkhg Tyq hg;a úh hq;= h'

^3& tu j.ka;sfha ^5& jk Wmj.ka;sfha “msgikla u.ska


ksYaÑ;j olajkq ,eìh yels h'” hk jpk fjkqjg
“msgikla u.ska ksYaÑ;j oelaùug lghq;= i,iajkq
,eìh yels h'” hk jpk wdfoaY lsÍfuka'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 63

37' m% O dk m% { ma ; s f ha 138 jk j.ka ; s f ha ^1& jk m%Odk m%{ma;sfha


Wmj.ka;shg blaì;sju ^1w& Wmj.ka;sh jYfhka n,d;aul 138 jk j.ka;sh
úh hq;= my; oelafjk Wmj.ka;h s wdfoaY lsÍfuka ta j.ka;h
s ixfYdaOkh
fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí :— lsÍu'

^1w& ^w& fï mk; hgf;a jrola isÿ lsÍu iïnkaOfhka


fyda fjk;a hï ,sÅ; kS;shla hgf;a fudag¾
jdykhla meoùug wod<jQ jrola is ÿ ls Í u
iïnkaOfhka ;udf.a mqyK q j
q kakl=f.a wjir m;%h
iy idudkH ßhÿre n,m;%h fmd,Sisfha fyda hï
wêlrKhl Ndrfha we;s hï ;eke;a;l= w¨;a
mqyK
q j
q kakl=f.a wjir m;%hla fyda idudkH ßhÿre
n,m;%hla fyda mqyK
q j
q kakl=f.a wjir m;%fha fyda
idudkH ßhÿre n,m;%fha wkq msgm;la i|yd
b,a¨ï lrkafka kï" tu ;eke;a;d fï mk;
hgf;a jrolg jrolre jk w;r" tfia ,nd.kakd
n,m;%hla n,d;aul fkdúh hq;= h ;

^wd& fï j.ka;sfha ^w& fþoh hgf;a jrolg jrolre


jk hï ;eke;af;la jrolre lsÍfï § remsh,a
mka oyilg wvq fkdjk iy remsh,a oi oyilg
jeä fkdjk ovhlg hg;a úh hq;= w;r" fojk
fyda miq wjia:djl § jrolre ùfï § remsh,a oi
oyilg wvq fkdjk iy remsh,a úis oyilg
jeä fkdjk ovhlg o ßheÿre n,m;%h wj,x.=
lsÍug o Tyq hg;a jkafka h'
^we& hï wjia:djl § flduidßia-ckrd,ajrhd úiska
ks l = ; a lrk ,o ßhÿre n,m;% tllg jeä
ixLHdjla fyda kS;Hkql+, whs;shla fkdue;sj
fjk;a ;eke;a;l=f.a ßhÿre n,m;%hla hï
;eke;a;l= úiska ;u ika;lfha ;nd .kafka kï
Tyq jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre
lrkq ,eîfï § remsh,a oi oyilg wvq fkdjk
iy remsh,a myf<dia oyilg jeä fkdjk ovhlg
iy tu ßhÿre n,m;%h rdc ika;l lrkq ,eîug
Tyq hg;a jkafka h'

38' m%Odk m%{ma;sfha 138 jk j.ka;shg blaì;sju my; m%Odk m%{ma;shg


oelafjk w¨;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th 138w j.ka;sh
tys 138 w j.ka;sh f,i n,d;aul úh hq;= h :— we;=<;a lsÍu'

“mÈxÑh 138w' ^1& ßheÿre n,m;% h la ork iEu


fjkia ùu ;eke;a;l= úiskau ;udf.a mÈxÑh fyda ;eme,a
flduidßia- ,smskh fjkia jqjfyd;a tu fjkia ùfï Èk
ckrd,a j rhdg isg Èk ;syla we;=<; ;udf.a kj ;eme,a ,smk
s h
oekqï Èh hq;=
nj' ms<sn|j ,shdmÈxÑ ;emEf,ka fyda fm!oa.,slj
64 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

,smh
s la Ndr §fuka flduidßia-ckrd,ajrhd fj;
oekqï Èh hq;= w;r" flduidßia-ckrd,ajrhd
úiska tu fjkia ùu wod< msgika m;%fha msgika
lr WÑ; f,aLkj, jd¾;d l< hq;= h'”.

^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha úêúOdk lv lrk


hï ;eke;af;la fï mk; hgf;a jrolg
jrolre jk w;r" tfia jrolre lrkq ,eîfï
§ 224 jk j.ka ; s f ha ks Y a Ñ ;j oela f jk
oKavkhg Tyq hg;a úh hq;= h'”'

VIIw fldgig 39' m%Odk m%{ma;sfha VIIw fldgig blaì;sju my;


YS¾Ihla we;=<;a oelafjk w¨;a YS¾Ih fuhska we;=<;a lrkq ,efí :—
lsÍu'
“ßhÿre mdi,aj,g iy WmfoaYlhkag n,m;% ,nd §u'”

m%Odk m%{ma;sfha 40' m%Odk m%{ma;f


s ha 139w j.ka;h
s " tys ^2& jk Wmj.ka;h
s
139w j.ka;sh bj;a fldg" ta fjkqjg my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY
ixfYdaOkh
lsÍfuka fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí :—
lsÍu'

“^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha úêúOdk W,a,x>kh lrk hï


;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre
lrkq ,eîfï § remsh,a mka oyilg fkdwvq ovhlg
iy remsh,a oi oyilg fkdjeä ovhlg fyda udi
yhlg fkdjeä ld,hla i|yd fohdldrfhka tla
wdldrhl nkaOkd.dr.; lsÍulg fyda ta ovh iy
nkaOkd.dr.; lsÍu hk folgu o" fojk fyda miq
wjia:djl § jrolre ùfï § remsh,a myf<dia
oyilg fkdwvq iy remsh,a úismka oyilg fkdjeä
ovhlg fyda wjqreÿ tllg fkdjeä ld,hla i|yd
fohdldrfhka tla wdldrhl nkaOkd.dr.; lsÍulg
fyda ta ovh iy nkaOkd.dr.; lsÍu hk folgu
Tyq hg;a úh hq;= h'”

m%Odk m%{ma;sfha 41' m%Odk m%{ma;f


s ha 139wd j.ka;h
s " tys ^2& jk Wmj.ka;h
s
139wd j.ka;sh bj;a fldg ta fjkqjg my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY
ixfYdaOkh lsÍfuka ta j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:—
lsÍu'

“^2& hï ;eke;a;l=—
^w& 139wdwd j.ka;sh hgf;a ksYaÑ;j olajd we;s
mka;hs lg wh;a WmfoaYl n,m;%hla ;ud fj;
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 65

ksl=;a lrjd .ekSu i|yd iqÿiail= lrjk" tlS


j.ka;h s hgf;a ksYÑ
a ;j olajd we;s mka;h
s lg
wh;a j,x.= ßhÿre n,m;%hla orkq ,nkafka
kï ñi ; iy

^wd& kshu lrkq ,eìh yels fhda.H iqÿiqlï iy


m<mqreoao Tyq ika;lfha we;akï ñi"

ta ;eke;a;d fj; lsisu mka;shlg wh;a WmfoaYl


n,m;%hla ksl=;a lrkq fkd,eìh hq;= h'”

42' m%Odk m%{ma;sfha 139wd j.ka;shg blaì;sju 139wdwd m%Odk m%{ma;sfha


jYfhka n,d;aul úh hq;= my; oelafjk w¨;a j.ka;hs fuhska 139wdwd j.ka;sh
we;=<;a lsÍu'
we;=<;a lrkq ,efí:—

“Wmfoa Y l 139wdwd' ^1& tkï" ta mka;sh" î mka;sh iy iS


n,m;%h iy mka;sh kï jQ mka;s ;=klg fï fldgi hgf;a
iyldr
Wmfoa Y l ksl;
= a lrk ,o WmfoaYlhl=f.a n,m;%hla mka;s
n,m;% h ' ;=klg fnokq ,eìh yels h'

^2& iyldr WmfoaYlhl=f.a n,m;%hla iS


mka;sfha n,m;%hla úh hq;= h'

^3& hï WmfoaYlhl= fyda iyldr WmfoaYlhl=


b,a¨ï lsÍug fmrd;=ju wju jYfhka wjqreÿ
myl ld,hla i|yd 122 jk j.ka;sfha Wm
f,aLkfha 1^i&" 1^ii&" 2 iy 3 hk whs;u j,
ksYaÑ;j oelafjk fudag¾ jdyk mka;shla fyda
mka;s i|yd j,x.= njg m%ldYs; j,x.= idudkH
n,m;%hla ord we;akï tu WmfoaYl fyda iyldr
WmfoaYl iS mka;fs ha n,m;%hla ,eîug iqÿiail=
jkafka h' tu WmfoaYlhdf.a fyda iyldr
WmfoaYlhdf.a n,m;%h u.ska 122 j.ka;sfha
Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&" 2" 3 iy 8 hk whs;uj,
ksYaÑ;j i|yka fudag¾ jdyk mka;shla fyda
mka;sj, mqyqKq jkakkag Wmfoia §ug ta ßhÿre
WmfoaYlhdg fyda iyldr WmfoaYlhdg n,h
mejf¾'
66 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^4& hï ;eke;a;l= b,a¨ï lsÍug fmrd;=ju


jQ wju jYfhka wjqreÿ myl ld,hla i|yd 122
jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i& iy 6 hk
whs;uj, ksYaÑ;j oelafjk fudag¾ jdyk
mka;shla fyda mka;s i|yd j,x.= njg m%ldYs;
j,x.= ßhÿre n,m;%hla orkakl=j isáfha kï"
tu ;eke;a;d î mka;sfha WmfoaYl n,m;%hla
,eîug iqÿiail= jkafka h' tjeks WmfoaYl
n,m;% h la u.s k a tu ;eke;a ; dg" 122 jk
j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&" 2" 3" 4^i&"
4^ii&" 6^i&" 6^ii&" 8" iy 10 hk whs;uj, ksYaÑ;j
oelafjk fudag¾ jdyk mka;shla fyda mka;sj,
mqyqKq jkakkag Wmfoia §u i|yd n,h mjrkq
,efí'

^5& hï ;eke;a;l= b,a¨ï lsÍug fmrd;=ju


wju jYfhka wjqreÿ myl ld,hla i|yd 122
jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 5 iy 7 hk
whs;uj, ksYaÑ;j oelafjk fudag¾ jdyk
mka;shl fyda mka;s i|yd j,x.= njg m%ldYs;
j,x.= idudkH n,m;%hla orkakl=j isáfha kï
iy Tyqg yÈis fiajd jdyk iy fmdÿ fiajd
jdyk msgika we;akï" tu ;eke;a;d ta mka;f s ha
WmfoaYl n,m;%hla ,eîug iqÿiail=
jkafka h' tjeks WmfoaYl n,m;%hla u.ska tu
;eke;a;dg" 122 jk j.ka;f s ha Wmf,aLkfha 1^i&"
1^ii&" 2" 3" 4^i&" 4^ii&" 5" 6^i&" 6^ii&" 7" 8" 9" iy 10
hk whs;uj, ksYaÑ;j oelafjk fudag¾ jdyk
mka;shla fyda mka;sj, fudag¾ jdyk mqyqKq
jkakkag Wmfoia ,nd§ug n,h mejf¾'”.

m%Odk m%{ma;sfha 43' m%Odk m%{ma;sfha 139b j.ka;sh my; oelafjk mßÈ
139b j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí :—
ixfYdaOkh lsÍu'
^1& ta j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha—

^w& ^wd& fþofha “fyda” hk jpkh w;a yeÍfuka ;

^wd& ta Wmj.ka;sfha ^we& fþofha “ta hgf;a idok


,o ksfhda.” hk jpk fjkqjg “ta hgf;a
idokq ,enQ ksfhda. ; fyda” hk jpk wdfoaY
lsÍfuka; iy
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 67

^we& tys ^we& fþohg blaì;sju tys ^wE& fþoh


jYfhka n,meje;aúh hq;= my; oelafjk w¨;a
fþoh tl;= lsÍfuka :—

“^wE& ksYÑ
a ; ßhÿre wNsjDoaê ,l=Kq ixLHdjg
jvd jeäfhka ,l=Kq /ia lrf.k ,nd f.k
we;akï"

^2& ta j.ka;sfha ^4& jk Wmj.ka;sfha “wud;HdxYfha


f,alïjrhd” hk jpk fjkqjg “wud;Hjrhdf.a
wud;HdxYfha f,a l ïjrhd” hk jpk wdfoa Y
lsÍfuka ;

^3& ta j.ka;sfha ^6& jk Wmj.ka;sfha “wud;HdxYfha


f,alïjrhd” hk jpk fjkqjg “wud;Hjrhdf.a
wud;HdxYfha f,a l ïjrhd” hk jpk wdfoa Y
lsÍfuka ; iy

^4& ta j.ka;fs ha ^8& jk Wmj.ka;f


s ha “jydu tu n,m;%h
flduidßiajrhd fj; Ndr fokq ,eìh hq;= h'” hk
jpk fjkqjg “tu n,m;%h wj,x.= lsÍfï Èk isg
Èk y;la we;=<; flduidßia ckrd,ajrhd fj; Ndr
Èh hq;= h'” hk jpk wdfoaY lsÍfuka'

44' m%Odk m%{ma;f


s ha 139B j.ka;f
s ha ^3& jk Wmj.ka;f
s ha m%Odk m%{ma;sfha
“remsh,a mkaishhlg fkdwvq” hk jpk fjkqjg “remsh,a 139B j.ka;sh
y;a oyia mkaishhlg fkdwvq iy remsh,a myf<dia oyilg ixfYdaOkh
lsÍu'
fkdjeä ovhlg” hk jpk wdfoaY lsÍfuka" ta j.ka;sh
fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí'

45' m%Odk m%{ma;sfha 139. j.ka;sfha “ßhÿre WmfoaYl” m%Odk m%{ma;sfha


hk w¾: ksrEmKh bj;a lsÍfuka ta j.ka;sh fuhska 139. j.ka;sh
ixfYdaOkh
ixfYdaOkh lrkq ,efí' lsÍu'

46' m%Odk m%{ma;sfha 145 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq m%Odk m%{ma;sfha
,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq 145 jk j.ka;sh
,efí :— m% ; s f hda c kh
lsÍu'
fuda g ¾ 145' ^1& hï fudag¾ jdykhla iEu
jdykj, wxYhlsku
a —
;;a j h'
^w& tu fudag¾ jdykh we;=<; isák hï
;eke;a;l=g fyda ud¾.h Ndú;d lrk
68 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

hï ;eke;a;l=g wk;=rla" wmyiqjla"


lrorhla fyda ydkshla isÿ fkdlrk
fyda isÿ lsÍug bv ke;s ;;ajhlska
we;af;a kï ñi ;
^wd& ud¾.fha we;s hï jdykhlg wk;=rla
isÿ fkdlrk fyda isÿ lsÍug bv ke;s
;;ajhlska we;af;a kï ñi ; fyda

^we& ud¾.fha fyda Bg hdnoj we;s hï


foam<lg wk;=rla isÿ fkdlrk fyda
isÿ lsÍug bv ke;s ;;ajhlska we;af;a
kï ñi"
tu fudag¾ jdykh ud¾.hl Ndú; fkdl<
hq;= h'
^2& fuda g ¾ jdykhl ßhÿrd ^1& jk
Wmj.ka ; s f ha hï úêúOdkhla lv lrk
wjia:djl" tu ßhÿrd iy ,shdmÈxÑ whs;slre
jrolg jrolre jk w;r tfia jrolre lsÍfï
§ remsh,a oi oyilg fkdwvq iy remsh,a úis
oyilg fkdjeä ovhlg Tyq hg;a úh hq;= h'

^3& fudag¾ jdykhl ßhÿrl= ^1& jk Wm


j.ka ; s f ha úêúOdk lv lr tu.s k a hï
;eke;a;l=g ;=jd, isÿ lrk wjia:djl tu
ßhÿrd iy ,shdmÈxÑ whs;slre jrolg jrolre
jk w;r" tfia jrolre lsÍfï § remsh,a oi
oyilg fkdwvq iy remsh,a úismka oyilg
fkdjeä ovhlg fyda udi follg jeä fkdjk
ld,hla i|yd nkaOkd.dr.; lsÍulg fyda tu
ovh iy nkaOkd.dr.; lsÍu hk folgu iy
udi yhl ld,hla i|yd Tyqf.a ßshÿre n,m;%h
w;aysgqùug o Tyq hg;a jkafka h'
^4& fudag¾ jdykhl ßhÿrl= úiska ^1& jk
Wm j.ka;sfha úêúOdk lv lr tu.ska hï
;eke;a;l=g nrm;, ;=jd, isÿ lrk wjia:djl"
tu ßhÿrd iy ,shdmÈxÑ whs;slre jrolg
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 69

jrolre jk w;r tfia jrolre lsßfï § remsh,a


úismka oyilg wvq fkdjk iy remsh,a ;siamka
oyilg jeä fkdjk ovhlg fyda udi yhlg
jeä fkdjk ld,hla i|yd nkaOkd.dr.;
lsÍulg fyda tu ovh iy nkaOkd.dr.; lsÍu
hk folg iy udi yhl ld,hla i|yd Tyqf.a
ßhÿre n,m;% h w;a y s g q ù ug o Tyq hg;a
jkafka h'

^5& fudag¾ jdykhl ßhÿrl= úiska ^1& jk


Wmj.ka;sfha hï úêúOdkhla lv lr tu.ska
hï ;eke;a;l=f.a urKh isÿ lrk wjia:djl
tu ßhÿrd iy ,shdmÈxÑ whs;slre jrolg
jrolre jk w;r tfia jrolre lsÍfï § remsh,a
mkia oyilg wvq fkdjk iy remsh,a ye;a;Emka
oyilg jeä fkdjk ovhlg fyda wjqreÿ tllg
jeä fkdjk ld,hla i|yd nkaOkd.dr.;
lsÍulg fyda tu ovh iy nkaOkd.dr.; lsÍu
hk folgu o iy udi fod<yl ld,hla i|yd
Tyqf.a ßhÿre n,m;%h w;aysgqùug o Tyq hg;a
jkafka h'

47' m%Odk m%{ma;sfha 155 jk j.ka;sh my; oelafjk m%Odk m%{ma;sfha


155 jk j.ka;sh
mßÈ fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí :— ixfYdaOkh
lsÍu'
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha “ld¾hlaIu
WmlrKhla” hk jpk fjkqjg “ld¾hlaIu wk;=re
weÕùfï WmlrKhla” hk jpk wdfoaY lsÍfuka ;

^2& tu j.ka;sfha ^2&" ^3& iy ^4& jk Wmj.ka;s tys ^4&"


^5& iy ^6& jk Wmj.ka ; s f,i kej; wxl
fh§fuka ;

^3& tys ^1& jk Wmj.ka;shg blaì;sj u tys ^2& iy ^3&


jk Wmj.ka;s jYfhka n,d;aul úh hq;= my;
oelafjk Wmj.ka;s we;=<;a lsÍfuka :—
70 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

“^2& ^w& ^1& jk Wmj.ka;sfha úêúOdkj, l=ula


i|yka jqj o fudag¾ jdykhl ßhÿrl= úiska tu
jdykfha wk;=re weÕùfï WmlrKh Ndú; lsÍu
fyda Ndú; lsÍug ie,eiaùu fyda wjir §u :—

^i& wk;=rla je<elaùug ud¾. wk;=re weÕùula


f,i wjYH jk wjia:djl § yer ; fyda
^ii& fjk;a jdykhla miq lr hEfï ;u woyi
weÕùula jYfhka yer"

fkdl< hq;= h:—

tfia jqj o" rd;%S ld,hl § tu ßhÿre tu ld¾h


i|yd m%Odk ,dïmq oe,aúh yels w;r wk;=re
weÕùfï WmlrKh o Ndú; l< yels h'

^3& úúO kdo rgd ksl=;a lrk nyq kdo rgd k,djla iú
lr we;s fyda wñysß" l¾lY" f>daIdldÍ fyda ìh
Wmojk iq¿ Yíohla ksl=;a lrk Yío Wmojk
WmlrKhla iú lr we;s fudag¾ jdykhla lsisu
;eke;a;l= úiska Ndú; fkdl< hq;= h :

tfia jqj o"—

^w& .sks ksjk yuqodj úiska Ndú; lrkq ,nk


jdykhl ;

^wd& fmd,Sish fyda ikakoaO yuqodj, idudðlhka


úiska Ndú; lrkq ,nk jdykhl ; fyda

^we& yÈis weu;=ulg m%;spdrhla olajñka .uka


lrk .s,ka r:hl"

tjeks nyq kdo rgd iys; k,djla fyda fjk;a Yío


Wmojk WmlrKhla iú lsÍu fyda Ndú; lsÍu
lrkq ,eìh yels h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 71

^4& tys kej; wxl fh¥ ^4& jk Wmj.ka;sfha “kd.ßl


m%foaYhl iSud we;=<; uydud¾.fha” hk jpk
fjkqjg “ud¾.fha” hk jpkh wdfoaY lsÍfuka ;

^5& ta j.ka;sfha kej; wxl fh¥ ^5& jk Wmj.ka;sh


bj;a fldg" ta fjkqjg my; oelafjk Wmj.ka;sh
wdfoaY lsÍfuka—

“^5& my; oelafjk lreKq iïnkaOfhka ksfhda.


idokq ,eìh yels h—

^w& fï j.ka;f
s ha ld¾h i|yd ojfia hï ksYÑ
a ;
ld,iSudjla ;=< hï m%foaYhl fyda tys
fldgila ;=< ish¨u wk;=re weÕùfï
WmlrK fyda hï ksYaÑ; WmlrK Ndú;h
;ykï lsÍu fyda iSud lsÍu ;

^wd& jdykhl tkaðfuka fyda ihs,kairfhka


fyda k,dfjka msgjk Wmßu Yío m%udKh
kshu lsÍu ;

^we& hï jdyk mka;h


s lg fyda mka;j
s ,g iúlr
we;s wk;=re weÕùfï WmlrK fyda miqmig
.uka lsÍfï § wk;=re wÕjk WmlrK
fyda Yíoh fyda wdf,dalh j¾Okh lsÍfï
WmlrK iïnkaOfhka hï jdyk
mka;h
s lg fyda mka;j
s ,g wjir fokq ,nk
Wmßu Yío iSudj kshu lsÍu'
72 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

Yíoh jeälrk WmlrKj,g wjir Èh yels


Wmßu Yío m%udKh kshu lsÍu'

^6& tu j.ka;sfha kej; wxl fh¥ ^6& jk Wmj.ka;sfha


“^3& jk Wmj.ka;sfha” hk jpk fjkqjg “^5& jk
Wmj.ka;sfha” hk jpk wdfoaY lsÍfuka"

^7& tu j.ka;sfha kej; wxl fh¥ ^6& jk Wmj.ka;shg


blaì;sj u ^7& jk Wmj.ka;sh f,i n,d;aul úh
hq;= my; oelafjk Wmj.ka;sh we;=<;a lsÍfuka"

“^7& fï j.ka ; s f ha úêúOdk lv lrk hï


;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre
lrkq ,eîfï § remsh,a ;=kaoyilg fkdwvq iy
rems h ,a mka o yilg fkdjeä ovhlg iy tu
WmlrK rdcika;l lsÍu i|yd o hg;a jkafka h'

m%Odk m%{ma;shg 48' m%Odk m%{ma;sfha 155 jk j.ka;shg blaì;sju my;


w¨;ska 155w oelafjk w¨;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
j.ka;sh we;=<;a
lsÍu'
tys 155w j.ka;sh f,i n,d;aul úh hq;= h :-

úfuda p kh' 155w' ^1& ^w& fi!LHuh jYfka Wmøjhla isÿ


úh yels fyda hï ;eke;a;l=g
lrorhla fyda ydkshla isÿ lsÍug
bv we;s ;

^wd& ud¾. Ndú;dlrk fjk;a whl=f.a


oDIaáhg ndOd lsÍug bv we;s ;
fyda

^we& hï ud¾.hlg fyda fjk;a fmdÿ


ia:dkhlg fyda foam<lg
w,dNhla isÿ lsßug bv we;s"

ÿï" yqud,h" je,sleg" .sks mqmqre" w¿"


oe,s w`.=re" .%Sia fyda f;,a iys; øjH
msg lrk hï fudag¾ jdykhla mojk
fyda Ndú; lrk hï ;eke;af;la"
jrolg jrolrejl= jk w;r tfia
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 73

jrolre lsÍfï § remsh,a fooyilg


fkdwvq iy remsh,a mkaoyilg fkdjeä
ovhlg iy fojk fyda miq wjia:djl
jrolre ùfï § remsh,a mkaoyilg
fkdwvq iy remsh,a oioyilg fkdjeä
ovhlg Tyq hg;a úh hq;= h'

^2& ud¾.hl fyda fjk;a m%isoaO ia:dkhl we;s fudag¾


jdykhla iïnkaOfhka ^1& jk Wm j.ka;sh hgf;a jQ jrola
isÿ lrñka mj;sk njg úYajdi lsÍug fya;= we;s fudag¾
jdyk mÍlaIljrhl= fyda fmd,siam;sjrhd úiska n,h mjrk
,o fmd,sia ks,Orhl= úiska"

^w& tu jdykh kj;d mÍlaId l< yels w;r"


kshñ; WmlrKhla Ndú;d lrñka tu
jdykfhka msg jk ÿï fyda oDYH jdhq
uekSu fyda uekSug lghq;= ie,eiaùu lrkq
,eìh yels h ; fyda

^wd& jdykfha whs;slre fj; fm!oa.,slj fyda


;emEf,ka o ,sÅ; oekaùula Ndr foñka -

^i& kshñ; WmrKhla Ndú; lrñka ÿï


fyda oDYH jdhq msgùï" uekSfï ld¾h
i|yd; fyda

^ii& jdykh mdúÉÑ ls Í fuka fï


j.ka;sh hgf;a jQ jrola isÿ úh
yels ;;a;ajfha tu jdykh
mj;skf
a ka o hkak oek .ekSu i|yd
jdykh mdúÉÑ lsÍfï ld¾h i|yd"

tu jdykh jdyk mÍlaId lrk ia:dkhlg fyda fmd,sia


ia:dkhlg tu oekaùfï i|yka Èkhl § iy fõ,djl §
bÈßm;a lrk f,i tu jdykfha whs;l
s reg kshu lrkq ,eìh
yels h'

^3& ^2& jk Wmj.ka;sh hgf;a oekaùula Ndr fokq ,enQ


jdykhl whs; slrejl=" tu oeka ù fï i|yka Èkhl §"
fõ,djl § iy ia:dkhl § tu jdykh bÈßm;a lsÍug
idOdrK fya;=jla fkdue;sj wfmdfydi;a jk wjia:djl"
74 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

tu whs;ls re jrolg jrolre jk w;r tfia jrolre lsÍfï §


remsh,a mkaoyilg fkdwvq iy remsh,a oioyilg fkdjeä
ovhlg hg;a úh hq;= h'
^4& ^w& jdyk iïnkaOfhka wod< jk ùfudapk
m%ñ;sh wud;Hjrhd úiska ksfhda. u.ska
kshu lrkq ,eìh yels h ;
^wd& úúO mka;sj,g wh;a fudag¾ jdyk
iïnkaOfhka úúê m%ñ;s tu ksfhda.
u.ska ,nd Èh yels h'
^5& fï j.ka;sfha ld¾h i|yd “mÍlaIljrhl=” hkafkka"
fï mk; hgf;a m;a lrk ,o fyda m;a lrk ,oehs ie,flk
fudag¾ jdyk mÍlaIljrhl= fyda ;;ald¾h i|yd flduidßia
ckrd,ajrhd úiska fyda fmd,siam;sjrhd úiska n,h mjrk
;eke;a;l= woyia fõ'
m%Odk m%{ma;shg 49' m%Odk m%{ma;sfha 157 jk j.ka;shg blaì;sju my;
w¨;ska 157w
j.ka;sh we;=<;a
oelafjk w¨;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r th
lsÍu' tu m%{ma;sfha 157w j.ka;sh f,i n,d;aul úh hq;= h :-
wdik má 157w' ^1& wud;Hjrhd úiska kshu lrkq ,nk
Ndú;d lsÍu' j¾.hlg wh;a wdik máhla Ndú; lrkafka
kï ñi" lsiu s ;eke;a;l= úiska kshñ; mka;h
s lg
fyda úia;rhlg wh;a jdykhl kshñ; wiqkl
.uka fkdl< hq;= h'

^2& ^w& kshu lsÍu wod< jk wdik j¾. ;


^wd& jdykj, mka;sh fyda úia;rh ; iy

^we& ^1& jk Wmj.ka;sfha ld¾hh i|yd


wdikmá hï j¾. fyda úia;r"

kshu lrñka ksfhda. idokq ,eìh yels h'

^3& lsisu ;eke;a;l= úiska wud;Hjrhd úiska kshu lrk


,o wdik má j¾.hla yer" fjk;a wdik máhla úlsKSu
fyda úlsKSug ;e;a lsÍu fyda ;u ika;lfha ;nd .ekSu
fkdl< hq;= h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 75

^4& ^1& jk fyda ^3& jk Wmj.ka;sfha úêúOdk lv lrk


fyda fï j.ka;sh hgf;a idok ,o ksfhda.hla lv lrk hï
;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" jrolre lsÍul§ 224
jk j.ka;sfha i|yka o~qjulg hg;a úh hq;= h'

50' m%Odk m%{ma;sfha 160 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq m%Odk m%{ma;sfha
,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;s wdfoaY lrkq 160 jk j.ka;sh
m% ; s f hda c kh
,efí' lsÍu'

Yíoh' “160' ^1& Odjkfha mj;sk fyda kj;d ;nd


we;s lsisu jdykhl ßhÿrl= jdykhg iú lr
we;s fyda tys /f.k hk Yío úldYk hka;%
Ndú; ls Í u fyda Ndú; ls Í ug fjk;a
;eke;af;l=g wjir §u fyda fkdl< hq;= w;r"
tu jdykfha isák ;eke;a;l= tajd Ndú;d
fkdl< hq;= h'

tfia jqj o" hï YíoúldYk hka;%hlska


msgjk Yíofha mßudj hï jdykhla we;=<;
muKla iSud ù we;akï iy jdykh ;=< isák
u.Skg
a muKla tu Yíoh wefikafka kï" fudag¾
jdykhla ;=< tjeks YíoúldYk WmlrKhla
Ndú; lrkq ,eìh yels h'

^2& wNHka;r oyk tkaðula iys; ish¨u


fudag¾ jdykj, tkaðfuka msgjk ish¨ jdhq
hkdÈh msg lrk iy wkjYH Yíoh we;s lsÍu
j<lajk ld¾hlaIu Yíoh wvq lsÍfï
WmlrKhla iú lr ;sìh hq;= h'
^3& Yío m%udKh oek .ekSfï ld¾h i|yd
wk;=re we`.ùfï WmlrK kdo lrjk f,i
mÍlaIljrhl= fyda ;;ald¾h i|yd
fmd,siam;sjrhd úiska n,h mjrk ,o fmd,sia
ks,Orhl= úiska ßhÿfrl=g kshu lrkq ,eìh
yels h'
^4& ^w& tkaÔfï jdhq msg jk WmlrKhlska
msgjk Wmßu Yío uÜgu ; iy
76 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^wd& hï jdyk mka;shlg fyda mka;sj,g


iú lr we;s k,dj wk;=re we`.ùfï §
WmlrKh fyda miq mig hdfï §
wk;=re w`.jk WmlrKh iy Yío
úldYk WmlrK iïnkaOfhka úúê
jdyk mka;js ,g wjir Èh yels Wmßu
Yío uÜgu
kshu lrñka ksfhda. idokq ,eìh yels h'
^5& fï j.ka;sfha úêúOdk lv lrk hï
;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r jrolre
lrkq ,eîfï § remsh,a ;=kaoyilg fkdwvq iy
remsh,a mkaoyilg fkdjeä ovhlg hg;a úh
hq;= h'
^6& fï j.ka;f s ha ld¾h i|yd “mÍlaIljrhl=”
hkafkka" fï mk; hgf;a m;a lrk ,o fyda
m;a lrk ,oehs i,lkq ,nk fudag¾ jdyk
mÍlaIljrhl= woyia jk w;r" Bg
fmd,sima ;sjrhd úiska ;;ald¾h i|yd n,h fok
,o ;eke;a;l= o woyia fõ'”
m%Odk m%{ma;sfha 51' m%Odk m%{ma;sfha 161 jk j.ka;sh my; oelafjk
161 jk j.ka;sh mßÈ fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí :–
ixfYdaOkh lsÍu'
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha

^w& ^w& fþofha ^IV& Wmfþohg blaì;sju tu fþofha


^V& Wmfþoh jYfhka n,d;aul úh hq;= my;
oelafjk Wmfþoh we;=<;a lsÍfuka :–

“^V& <`.u we;s fmd,sia ia:dkfha


ia:dkdêm;sjrhd fj; jydu tu wk;=r jd¾;d
lsÍu meyer yßk ßhÿrl= jrolg jrolre jk
w;r" jrolre lsÍfï § remsh,a ;=ka oyilg
fkdwvq iy remsh,a mka oyilg fkdjeä ovhlg
Tyq hg;a úh hq;= h'”;
^wd& tu Wmj.ka;fs ha ^we& fþohg blaì;sju tys ^wE&
fþoh jYfhka n,d;aul úh hq;= my; oelafjk
fþoh tl;= lsÍfuka :
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 77

“^wE& ^i& tu wk;=rg wod< f;dr;=re ; iy

^ii& ysñlïmdk ;eke;a;d úiska ;udg oekqï ÿka


mßÈ tu wk;=rg wod< md¾Yjhkaf.a kï iy
,smk
s "

wk;=rg wod<j ixLHd f,aLk jd¾;d ilia lSÍfï ld¾hh


i|yd tu wk;=re iïnkaOfhka rlaIKh lrkq ,nkafka
hï rlaIKlrejl= fj; o tu rlaIKlre úiska tu
wk;=re ms<n
s |j <`.u we;s fmd,sia ia:dkdêm;sjrhd fj;
jd¾;d l< hq;= h'”

^2& tu j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;sfha “fyda wemh” hk


jpk bj;a lsÍfuka"
^3& tys ^2& jk Wmj.ka ; s h g bla ì ;s j u tys ^3& jk
Wmj.ka;sh jYfhka n,meje;aúh hq;= my; oelafjk
Wmj.ka;sh we;=<;a lsÍfuka :
“^3& ^1& jk Wmj.ka ; s f ha ^wE& fþofha úêúOdk
W,a,x>kh lrk hï ;eke;af;la jrolg jrolre jk
w;r" tfia jrolre lsßfï § remsh,a mkaoyilg fkdwvq
iy remsh,a oi oyilg fkdjeä ovhlg Tyq hg;a úh
hq;= h'”

52' m%Odk m%{ma;sfha 194 jk j.ka;sfha ^5& Wmj.ka;sfha m%Odk m%{ma;sfha


“remsh,a tla oyila fkdblaujk” hk jpkj, isg tu 194 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsÍu'
j.ka;sfha wjidkh olajd we;s jpk bj;a fldg ta fjkqjg
“remsh,a ;=ka oyilg fkdwvq iy remsh,a mkaoyilg fkdjeä
ovhlg iy fojk fyda miq wjia:djl jrolre lsÍfï §
remsh,a mkaoyilg fkdwvq iy remsh,a oioyilg fkdjeä
ovhlg Tyq hg;a úh hq;= h'”

53' m%Odk m%{ma;sfha 195 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq m%Odk m%{ma;sfha
,nk w;r ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq 195 jk j.ka;sh
,efí :- m% ; s f hda c kh
lsÍu'
wkqu; .rdÊ 195' ^1& .rdchl fyda mÍlaId lsßfï iy
mßla I d
lsÍfï iy fidaÈis lsÍfï uOHia:dkhl ,shdmÈxÑ whs;slre
fidaÈis úis k a kshñ; wdlD;s m;%fha jQ ;;ald¾h i|yd
lsÍfï
uOHia:dk lrkq ,nk b,a,Sula u; iy kshñ; wh Ndrh
iy iy;sl
lsÍfï yd fia j d .dia ; = j f.ùfï § flduidßia
ks , Orhka ckrd,ajrhd úiska kshuhla lrñka -
78 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^w& ta kshufha ksYaÑ;j oelafjk .rdch 29


jk j.ka;sfha ld¾h i|yd jd¾Islj
jdyk mÍlaId lsßfï iy iy;sl lsßfï
ld¾h i|yd wkqu; .rdchla fyda mÍlaId
lsÍfï yd fidaÈis lsÍfï uOHia:dkhla
njg m%ldYhla l< hq;= h ; iy
^wd& tu ,shdmÈxÑ whs;slre iy tu .rdcfha
fiajfha ksh;
q l
a iy tu kshufha ksYÑ
a ;j
oela f jk fjk;a ;eke;a ; l= fyda
;eke;a;ka tu .rdcfha § fudag¾ jdyk
mÍlaId lsÍfï iy iy;sl lsßfï ld¾h
i|yd tla tla ;eke;a;d wkqu; iy;sl
lsßfï ks,Orhl= úh hq;= njg tu kshuh
u.ska m%ldY l< yels h'
^2& ^1& jk Wmj.ka;sh hgf;a flduidßia
ckrd,a j rhd úis k a ks h uhla lrkq ,nk
wjia:djl" Tyq úiska hï wkqu; iy;sl lsßfï
ks,Orhl= fj; n,h mejÍfï ,smshla ksl=;a
l< hq;= w;r" tu ,smsh ksl=;a lrkq ,nkafka
fldkafoaisj,g hg;aj o" tu fldkafoais tu
,smsfha i|yka úh hq;= h'
^3& kshuh lrkq ,enqfõ hï wkqu; .rdchla
fyda hï wkqu; mÍlaId lsÍfï fyda fidaÈis
lsÍfï uOHia:dkhla iïnkaOfhka o" tu
.rdcfha wkqu; iy;sl lsÍfï ks,Orhd fj;
ksl;= a lrk ,o n,h mejÍfï ,smf
s hka ksYÑ
a ;j
oelafjk hï fldkafoaishla W,a,x>kh lr
we;akï ^1& jk Wmj.ka;sh hgf;a lrkq ,o
kshuhla flduidßia-ckrd,ajrhd m%;HdÈIaG
lsßu fyda fjkia lsÍu l< yels h'
^4& tla tla wkqu; .rdch iy mÍlaId lsÍfï
fyda fidaÈis lsÍfï uOHia:dkh iïnkaOfhka
tla Èkla we;=<;a tu .rdcfha§ fyda mÍlaId
lsÍfï fyda fidaÈis lsÍfï uOHia:dkfha §
mÍlaId fldg iy;sl l< yels Wmßu jdyk
ixLHdj flduidßia ckrd,ajrhd úiska ksYÑa ;j
oelaúh yels h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 79

^5& ^1& jk Wmj.ka;sfha i|ykajk b,a,Sula flduidßia


ckrd,ajrhd úiska m%;ls f
a Iam lrkq ,nk wjia:djl Tyq úiska
ta m%;slafIam lsÍug fya;= ,sÅ;j i|yka l< hq;= h'
^6& wud;Hjrhd úiska ;
^w& wkqu; .rdchl fydaa wkqu; mÍlaId lsÍfï fyda
fida È is ls Í fï uOHia : dkhl ;nd.; hq ; =
WmlrK iy myiqlï ;
^wd& wkqu; iy;sl lsÍfï ks,Orhl= i;= úh hq;=
iqÿiqlï ;
^we& úúO mka;j
s ,g fyda úia;rj,g wh;ajk fudag¾
jdyk wksjd¾hfhka mÍlaId l< hq;= ld,
mrdih ;
^wE& wkqu; .rdchla fyda wkqu; mÍlaId lsÍfï fyda
fidaÈis lsÍfï uOHia:dkhla úiska ;ekam;a l<
hq;= uqo, kshu lrñka ksfhda. idokq ,eìh
yels h'
54' m%Odk m%{ma;sfha 196 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq m%Odk m%{ma;sfha
,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq 196 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsÍu'
,efí :-

úfuda p k 196' ^1& fudag¾ jdykhlaa 29 jk j.ka;sfha


iy;sl fyda i|yka úfudapk iy;sl fyda fhda.H;d iy;sl
fhda.H;d
iy;sl ksl=;a ,nd .ekSfï ld¾h i|yd mÍlaIljrhl= fyda
lsÍu' 195 jk j.ka;f s ha i|yka wkqu; iy;sl lsÍfï
ks,Orhl= bÈßfha bÈßm;a lrkq ,enQ úg iy
kshñ; .dia;=j f.ùu u; tu mÍlaIljrhd
fyda wkqu; iy;sl lsÍfï ks,Orhd úiska tu
jdykh mÍlaId fldg ta iy;sl fï mk; hgf;a
ksl=;a l< yelso keoao hkak iy;sl l<
hq;= h'

^2& fudag¾ jdykhla iïnkaOfhka ksl;


= a lrk
,o úfudapk iy fhda.H;d iy;slhla ksl=;a
lsÍfï Èk isg wjqreÿ tll ld,hla i|yd fyda
80 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

tu iy;slfha ksYaÑ;j olajkq ,eìh yels udi


;=klg wvq fkdjk flá ld,hla i|yd th
j,x.=j n,meje;aúh hq;= h'

^3& mÍlaIljrhl= fyda wkqu; iy;sl lsßfï


ks,Orhl= úiska fudag¾ jdykhla Ndú;h i|yd
fhda . H fkdjk njg iy;s l lrkq ,nk
wjia:djl" Tyq úiska ta i|yd fya;= i|yka l<
hq;= h'
^4& fï j.ka;f
s ha by;ska u jQ úêúOdk hgf;a
mÍlaId lssÍfuka miq Ndú;h i|yd fhda.H
fkdjk njg iy;s l lrkq ,enQ fuda g ¾
jdykhlg ,s h dmÈxÑ whs ; s l re úis k a tu
iy;slh ksl=;a lsÍug tfrysj flduidßia
ckrd,ajrhd fj; wNshdpkh l< yels w;r"
tu wNs h dpkh iïnka O fhka flduidßia
ckrd,a j rhd úis k a fokq ,nk ;S r Kh
wjidkd;aul úh hq;= h'
^5& fï j.ka;sh hgf;a fudag¾ jdykhla
iïnkaOfhka ksl=;a lrk ,o úfudapk fyda
fhda.H;d iy;slhla –

^w& iEu fõ,djlu tu jdykfha /f.k hd


hq;= h'

^wd& fmd,sia ks,Orhl=" .%du ks,Orhl= fyda


mÍlaIljrhl= fyda fï mk; hgf;a m;a
lrk ,o n,h,;a ks , Orhl= fyda
flduidßia ckrd,ajrhd úiska ,sÅ;j
n,h mjrk ,o hï ;eke;a;l= úiska
mÍlaId lsÍu i|yd b,a,d isákq ,enQ úg
tu iy;slh Tyqg ,nd Èh hq;= h;
tfia jq j o" wjYH wjia : djl §
wêlrKhla" flduidßia-ckrd,ajrhd fyda
n,m;% ,nd §fï n,Orhd fj; tu
iy;slh bÈßm;a l< hq;= h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 81

^6& wkqu; .rdchl fyda wkqu; mÍlaId


ls Í fï fyda fida È is ls Í fï uOHia : dkhl
,shdmÈxÑ whs;slre úiska tla tla udih we;=<;
ksl=;a lrk ,o úfudapk yd fhda.H;d iy;sl
ms<ns | udisl idrdxYhla kshñ; wdlD;s m;%fhys
Bg miqj t<fUk udifha oyjk Èkg fmr"
flduidßia ckrd,ajrhd fj; bÈßm;a l<
hq;= h'

^7& ^w& ^6& jk Wmj.ka;sfha i|yka udisl


idrdxYh tla tla udifha oyjk Èkhg
fmr heùu wkqu; .rdchl fyda wkqu;
mÍlaId lsÍfï fyda fidaÈis lsÍfï
uOHia:dkhl ,shdmÈxÑ whs;l s re úiska
meyer yßka f ka kï" flduidßia
ckrd,ajrhd úiska m<uq wjia:dfõ §
tu ,shdmÈxÑ whs;slre fj;
wjjdod;aul ,smshla ksl=;a lrñka ^6&
jk j.ka;h s hgf;a ksYÑ
a ;j oelafjk
ld,h we;=<; tu .rdch iïnkaOfhka
195 jk j.ka;sh hgf;a lrk ,o
kshuh m%;HdÈIaG l< yels njg oekqï
Èh hq;= h'

^wd& tu wkqu; .rdcfha fyda wkqu; mÍlaId


lsÍfï fyda fidaÈis lsÍfï uOHia:dkhl
,shdmÈxÑ whs;l
s re udisl idrdxY heùu
wLKavj udi ;=kla we;=<; meyer yßkq
,enqjfyd;a" tu wkqu; .rdch wkqu;
mÍlaId lsÍfï fyda fidaÈis lsÍfï
uOHia:dkh iïnkaOfhka 195 jk
j.ka ; s h hgf;a lr we;s ks h uh
flduidßia ckrd,ajrhd úiska
m%;HdÈIaG lrkq ,eìh hq;= h'

^we& ^6& jk Wmj.ka;sfha úêúOdk lv


lrk hï ;eke;af;la jrolg jrolre
jk w;r" tfia jrolre lrkq ,eîfï
§ remsh,a mkaoyilg fkdwvq iy
remsh,a oi oyilg fkdjeä ovhlg
hg;a úh hq;= w;r" fojk fyda miq
82 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

wjia:djl § jrolre lrkq ,eîfï §


remsh,a oi oyilg fkdwvq iy remsh,a
myf<dia oyilg fkdjeä ovhlg Tyq
hg;a úh hq;= h'

^8& úfudapk iy;sl fyda fhda.H;d iy;sl


ksl=;a lsÍfï ld¾h i|yd fudag¾ jdyk mÍlaId
lsÍu i|yd jQ ld¾h mámdáh i|yd úêúOdk
i,iajñka ksfhda. idokq ,eìh yels h'".

m%Odk m%{ma;sfha 55' m%Odk m%{ma;sfha 196w j.ka;shg blaì;sju my;


196wd w¨;a oelafjk w¨;a j.ka;sh" fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
j.ka;sh we;=<;a
lsÍu'
m%Odk m%{ma;sfha 196wd j.ka;sh f,i n,d;aul úh hq;= h:—

"jxpks l 196wd' ^1& hï ;eke;a;=l= úiska jxpksl f,i


f,i úfudapk iy;slhla fyda fhda.H;d iy;slhla
úfuda p k
iy;sl fyda ksl=;a lrkq ,nk wjia:djl § fyda wkqu;
fhda.H;d iy;sl lsÍfï ks,Orhl= fj; ksl=;a lrk ,o
iy;sl ksl=;a n,h mejÍfï ,s m s h l ks Y a Ñ ;j oela f jk
lsÍu' fldkafoaisj,ska hï fldkafoaishla fyda Bg jeä
fldkafoais .Kkla W,a,x>kh lsÍula isÿ ù
we;s wjia:djl flduidßia-ckrd,ajrhd fyda
fjk;a hï n,Orhl= úiska —

^w& tu wkqu; .rdch úiska bÈßm;a lr we;s


iïmQ¾K ;e;am;= uqo,a ,nd .; hq;= h;

^wd& tu .rdch iy tu .rdcfha wkqu; iy;sl


ls Í fï ks , Orhdg ,nd § we;s n,h
m%;HdÈIaG l< hq;= h;
^we& jxpksl úfudapk iy;slh fyda fhda.H;d
iy;slfha moku u; ,nd .;a hï wjir
m;%hla" n,m;%hla fyda iy;slhla wj,x.=
lrkq ,eìh hq;= h'

^2& jxpks l úfuda p k iy;s l hla fyda


fhda.H;d iy;slhla ksl=;a lrk fyda tu wkqu;
iy;sl lsÍfï ks,Orhd fj; ksl=;a lrk ,o
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 83

n,h mejÍfï ,smsfha we;s hï fldkafoaishla


W,a,x>kh lrk hï wkqu; iy;sl ks,Orhl=
jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre
lsÍfï § remsh,a úisoyilg wvq fkdjk iy
remsh,a úismka oyilg jeä fkdjk ovhlg Tyq
hg;a úh hq;= h'”.

56' m%Odk m%{ma;sfha 198 jk j.ka;sh my; oelafjk m%Odk m%{ma;sfha


mßÈ fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:— 198 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsÍu'

^1& tu j.ka;sfha “f,dßh ke;fyd;a fudag¾ g%hsisl,a


jEka” hk jpk fhfok iEu ia:dkhlgu “hï
fudag¾ jdykhla” hk jpk wdfoaY lsÍfuka ;

^2& tu j.ka;sfha ^10& jk Wmj.ka;sh fjkqjg my;


oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsÍfuka :—

“^10& ^9& jk Wmj.ka;f s ha úêúOdk W,a,x>kh lrkq


,nk hï ;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r
ufyia;%d;ajrhl= bÈßfha § mj;ajkq ,nk ,>q
kvq úNd.hlska miq m<uqj;djg jrolre lrkq
,eîfï § remsh,a mkaoyilg wvq fkdjk iy
remsh,a oi oyila fkdblaujk ovhlg o"
fojk fyda ;okka;r jrola iïnkaOfhka jk
úg remsh,a oi oyilg wvq fkdjk iy remsh,a
úisoyila fkdblaujk ovhlg fyda udi ;=kla
fkdblaujk fohdldrfhka tla wdldrhl
nkaOkd.dr.; lsÍfï oKavkhlg fyda tu
ovuqo, iy nkaOkd.dr.; lsÍu hk folgu
Tyq hg;a úh hq;= h'”.

57' m%Odk m%{ma;sfha 199 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq m%Odk m%{ma;sfha
,efí. 199 jk j.ka;sh
bj;a lsÍu'
58' m%Odk m%{ma;sfha 200 jk j.ka;sh" tu j.ka;sfha ^2& m%Odk m%{ma;sfha
200 jk j.ka;sh
jk Wmj.ka;h s g blaì;sju tu j.ka;fs ha ^3& jk Wmj.ka;hs
ixfYdaOkh lsÍu'
f,i n,d;aul úh hq;= my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY
lsÍfuka fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:—

“^3& ^1& jk Wmj.ka;sh hgf;a jrola isÿ lrk hï


;eke;a;l= jrolre lsÍfï § remsh,a ;=kaoyilg
84 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

wvq fkdjk iy remsh,a mkaoyila fkdblaujk


ovhlg hg;a úh hq;= h'”.
m%Odk m%{ma;sfha 59' m%Odk m%{ma;sfha 201 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq
201 jk j.ka;sh ,efí'
bj;a lsÍu'

m%Odk m%{ma;sfha 60' m%Odk m%{ma;sfha 213 w j.ka;shg blaì;sju my;


213ww w¨;a oelafjk w¨;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
j.ka;sh we;=<;a
lsÍu'
tu m%{ma;sfha 213 w w j.ka;sh f,i n,d;aul úh hq;= h:—
“fuda g ¾ 213 w w ^1& ^fuys ñka u;= “úksYaph wêldßh”
jdyk hkqfjka i|yka lrkq ,nk& fudag¾ jdyk
wNshdpk
úks Y a p h
wNshdpk wêldßhla ;sìh hq;= w;r" tu úksYaph
wêldßh' wêldßh ;u la f Ia ; % j , úYa j ikS h ;a j h iy
m%ùk;ajh we;s ;eke;a;ka jk my; oelafjk
idudðlhkaf.ka iukaú; úh hq;= h:—
^w& 1992 wxl 48 ork Y%S ,xld jdyk bxðfkare
wdh;k ^ixia:d.; lsÍfï& mk; hgf;a
msysgqjkq ,enQ fudag¾ jdyk bxðfkare
wdh;kfha idudðlhl= jQ o" úoHd yd
;dlaIK úIhh Ndr wud;Hjrhd úiska
kï lrkakd jQ o tla ;eke;af;la ;
^wd& wêlrK úIhh Ndr wud;Hjrhd úiska
kï lrkq ,nk kS;s lafIa;f% ha ms<.
s ekSula
we;s tla ;eke;af;la ; iy
^we& m%jdyk úIhh Ndr wud;Hjrhd úiska kï
lrkq ,nk m%jdyk wud;HdxYfha tla
;eke;af;la'

^2& wud;Hjrhd úiska tla idudðlhl=


úksYaph wêldßfha iNdm;sjrhd f,i m;a
lrkq ,eìh hq;= h'

^3& úksYaph wêldßfha iEu idudðlfhla u


ñh hdfuka fyda wud;Hjrhd wu;k ,smshla
uÕska b,a,d wiaùfuka Oqrh w;ay,fyd;a ñi"
fyda ^4& jk Wmj.ka;sh hgf;a wud;Hjrhd
úiska Oqrfhka bj;a lrkq ,enqjfyd;a ñi" tjeks
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 85

iEu idudðlfhla u wud;Hjrhdf.a m;aùï


,smf
s ha ksYÑ
a ;j olajkq ,nk mßÈ wjqreÿ ;=klg
fkdjeä ld,hla i|yd Oqrh oeßh hq;= h' ld,h
bl=;a ùfuka Oqrh w;ayßk hï idudðlhl=
kej; m;a lsÍu i|yd iqÿiail= jkafka h'

^4& bÈßm;a lrkq ,nk fya;= wkqj úksYaph


wêldßfha hï idudðlfhla fya;= bÈßm;a fldg
wud;Hjrhd úiska Oqrfhka bj;a lrkq ,eìh
yels h'

^5& hï idudðhl= Oqrfhka bj;a jk wjia:djl


§ tu idudðlhd fjkqjg wkqm%dma; ùu i|yd
wud;Hjrhd úiska fjk;a ;eke;a;l= m;a lrkq
,eìh hq;= w;r" tfia m;a lrkq ,nk idudðlhd
mQ¾j.dñhdf.a b;sß Oqr ld,h i|yd Oqr oeßh
hq;= h'

^6& úksYaph wêldßfha iNdm;sjrhd wjYH


hhs i,lkq ,nk ljr wjia:djl § fyda Tyqg
tu úksYaph wêldßfha /iaùï le|úh yels h:

tfia jq j o" tu úks Y a p h wêldßfha


idudðlhka fofokl= úiska ,sÅ;j b,a,Sula
lrkq ,nk ljr fyda wjia:djl § tu úksYaph
wêldßfha /iaùula tu iNdm;sjrhd úiska
le|jkq ,eìh hq;= h'

^7& úksYaph wêldßfha hï /iaùula i|yd jQ


.KmQrKh idudðlhka fofofkl= úh hq;= h'

^8& úksYaph wêldßfha lghq;= mj;ajdf.k


hdu i|yd iy tu úks Y a p h wêldßfha
/iaùïj, § wkq.ukh l< hq;= ld¾h mámdáh
kshu lrñka ksfhda. idokq ,eìh yels h' tu
ksfhda. iy" ^6& jk Wmj.ka;f
s ha úêúOdkj,g
hg;aj úksYaph wêldßh úiska iajlSh ld¾h
mámdáh md,kh lrkq ,eìh yels h'
86 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^9& úks Y a p h wêldßfha hï idudðlhl=


m;alsÍfï ,d hï fodaIhla ksid fyda tys hï
mqrmamdvqjla ;sîfï fya;=j ksidu hï l%shdjla
fyda lghq;a;la n,rys; fkdúh hq;= h'
^10& fudag¾ jdykhla ksIm
a dokh lsÍu" tl,ia
lsÍu" ilia lsÍu" ks¾udKh lsÍu" wkqj¾;kh
lsÍu" úlrKh lsÍu fyda tys ks¾udKh fjkia
lsÍu i|yd—
^w& 19w j.ka;sfha ^4& jk Wmj.ka;sh hgf;a
,sÅ; wkqu;hla m%odkh lsÍu flduidßia-
ckrd,ajrhd úiska m%;slafIam lsÍfuka ;
iy
^wd& flduidßia-ckrd,ajrhd úiska m%odkh
lrk ,o hï ,sÅ; wkqu;shla 19w j.ka;f
s ha
^7& jk Wmj.ka ; s h hgf;a wj,x.=
lsÍulska"
w;Dma;h
s g m;a ;eke;a;kaf.ka ,efnk wNshdpk úNd. lsÍu
úksYaph wêldßfha l¾;jH úh hq;= h'
m%Odk m%{ma;sfha 61' m%Odk m%{ma;sfha 213 wd j.ka;shg blaì;sju my;
213 we" 213wE iy oelafjk w¨;aa j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" tajd
213b w¨;a
j.ka;s we;=<;a tys 213 we" 213 wE iy 213 b j.ka;s f,i n,d;aul úh
lsÍu' hq;= h :—
"ov uqo,aj,ska 213we' 213 wE j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;sfha
Nd.hla ^wd& fþofha i|yka uqo,a yer" fï mkf;a
fmd,sia ;Hd.
wruqo,g ner
úêúOdk hgf;a wh lr.kq ,nk ish¨u ov
l< hq;= nj' uqo,aj,ska Nd.hla wêlrKj,ska mkjk ,o ov
uqo,a yer" rcfha taldnoaO wruqo,g ner lrkq
,eìh hq;= w;r" b;sß Nd.h ^53 jk wêldßh
jQ & fmd,sia wd{dmkf;a 73 jk j.ka;sh hgf;a
msysgqjkq ,enQ fmd,sia ;Hd. wruqo,g ner lrkq
,eìh hq;= h'

fudag¾ jdyk 213wE' ^1& fï mkf;a ld¾h i|yd ^fuys ñka


;Hd. iy u;= ";Hd. iy 駤ukd wruqo, " hkqfjka i|yka
駤ukd
wruqo,' lrkq ,nk& fudag¾ jdyk ;Hd. wruqo, kï jQ
wruqo,la msysgqjkq ,eìh hq;= h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 87

^2& ^w& 213 b j.ka;hs hgf;a fyda f¾.= wOHlaI-


ckrd,ajrhd úiska fyda fjk;a hï
,sÅ; kS;h
s la hgf;a fyda f.ùug kshu
lrkq ,nk ish¨ uqo,a ;Hd. wruqo,g
f.jkq ,eìh hq;= h'

^wd& wêlrKh úiska mkjkq ,enQ ov uqo,a


Ndr" fudag¾ r: m%jdyk
fomd¾;fïka;=j úiska mjrkq ,nk
wêlrK kvq hgf;a wh lr.kq ,nk
ov uqo,aj,ska Nd.hla ;Hd. wruqo,g
ner lrkq ,eìh hq;= h'

^we& fï mk; hgf;a whlr .kq ,nk


.dia;=" nÿ iy whNdr j,ska ishhg
tllaa ;Hd. wruqo,g ner lrkq ,ìh
hq;= h'

^3& my; i|yka uqo,a ;Hd. wruqo,ska f.jkq


,eìh hq;= h:—
^w& fï hgf;a idokq ,nk ksfhda.j,g
wkq l + , j jdyk ks h dukh ls Í fï"
mÍla I d ls Í fï" wëla I Kh ls Í fï"
úu¾Ykh lsÍfï" w,a,d .ekSfï iy
md,kh lsÍfï kshe,S isák ks,Orhkag
;Hd. jYfhka f.jkq ,nk ish¨ uqo,a;
^wd& wruqo, mßmd,kh lsÍfï § orkq ,nk
ish¨ úohï ; iy
^we& kshñ; f.ùï'
^4& my; i|yka lreKq iïnkaOfhka ksfhda.
idokq ,eìh yels h:—
^w& wruqo, md,kh lrkq ,nk wdldrh
kshu lrñka ;
^wd& kshu l< hq;= njg fï mk; u.ska
kshu lr we;s iy wruqo, yd iïnkaO
ldrKd iïnkaOfhka ;
88 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^we& wruqo, msysgqùu iy mßmd,kh lsÍug


wdkqIx.sl fyda ta yd iïnkaO ish¨
ldrKd iïnkaOfhka'
^5& wruqof,a .sKqï ú.Kldêm;sjrhd úiska
ú.Kkh lrkq ,eìh hq;= h'
jdyk 213b' ^1& hï jdykhl ks ¾ udKh iy
úlrKh wkkH;djhg n,mdk mßÈ tu jdykh úlrKh
lsÍu iy
fjkia lsÍu l<" iq¿ jYfhka fjkia l< fyda fjkia l<
i|yd wjia:djl fyda tys hdka;%sl fldgiaj,g hï
wêNdr' fjkila isÿ l< wjia:djl" fï hgf;a idok
,o ksfhda.j, úêúOdkj,g wkql, + j wêNdrhla
mekùfï n,h flduidßia ckrd,ajrhd i;=j
we;s w;r" tfia mekùu wjidkd;a u l yd
;SrKd;aul úh hq;= h'
^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha úêúOdk hgf;a
flduidßia ckrd,ajrhd úiska mkjkq ,nk
wêNdr 213 wE j.ka;sh hgf;a msysgqjkq ,enQ
fudag¾ jdyk ;Hd. wruqo,g ner lrkq ,eìh
hq;= h'
m%Odk m%{ma;sfha 62' m%Odk m%{ma;sfha 215 wd j.ka;sfha “jrolre lrkq
215wd j.ka;sh ,enQ úg udi yhla fkdblaujk ld,hla i|yd fohdldrfhka
ixfYdaOkh lsÍu'
tla wdldrhl nkaOkd.dr.; lsÍulg hg;a úh hq;= h'” hk
jpk fjkqjg “jrolre lrkq ,enQ úg remsh,a mkaoyilg
fkdwvq iy remsh,a oioyilg fkdjeä ovhlg fyda udi
yhla fkdblaujk ld,hla i|yd fohdldrfhka tla wdldrhl
nkaOkd.dr.; lsÍulg hg;a úh hq;= h'” hk jpk wdfoaY
lsÍfuka tu j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí'
m%Odk m%{ma;sfha 63' m%Odk m%{ma;sfha 218 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq
218 jk j.ka;sh ,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
m% ; s f hda c kh
lsÍu' ,efí :—
“rla I K
iy;s l h
218' 99 jk j.ka;sfha úêúOdk fyda 196
fyda jk j.ka;sfha ^5& jk fyda ^6& jk Wmj.ka;sj,
fhda.H;d
iy;sl fyda úêúOdk W,a,x>kh lrk hï ;eke;af;la
úfuda p k
iy;s l h jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre lrkq
fkdue;s j
ßh meoùu ,eîfï § remsh,a mka oyilg fkdwvq iy remsh,a
i|yd jQ
oKa v kh' úismkaoyilg fkdjeä ovhlg ke;fyd;a udi
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 89

tllg jeä fkdjk ld,hla i|yd nkaOkd.dr.;


lsÍulg fyda ta ovh iy nkaOkd.dr.; lsÍu
hk folgu Tyq hg;a jkafka h'".

64' m%Odk m%{ma;sfha 219 jk j.ka;sfha we;s "remsh,a" m%Odk m%{ma;sfha


hk jpkfhka mgkaf.k tu j.ka;sfha wjidkh olajd we;s 219 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsÍu'
jpk bj;a fldg ta fjkqjg "remsh,a úismkaoyilg fkdwvq
iy remsh,a mkiaoyilg fkdjeä ovhlg iy udi ;=klg
jeä fkdjk ld,hla i|yd nkaOkd.dr.; lsÍulg iy ksl; = a
lrk ,o fyda ,shdmÈxÑ lrk ,o f,aLk" tfia ksl=;a l<
fyda ,shdmÈxÑ l< Èk isg wj,x.= f,i i,lkq ,eìh
hq;= h'" hk jpk wdfoaY lrkq ,efí'

65' m%Odk m%{ma;sfha 220 jk j.ka;sh my; oelafjk m%Odk m%{ma;sfha


mßÈ fuhska ixfYdaOkh lrkq ,efí:— 220 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsÍu'

^1& tu j.ka;sfha ^1w& Wmj.ka;sh f,i n,d;aul úh


hq;= my; oelafjk Wmj.ka;sh" tu j.ka;sfha ^1&
jk Wmj.ka;shg blaì;sju we;=<;a lsÍfuka:—

"^1w& ßhÿre n,m;%hla jxpksl f,i ksl=;a


lrk hï ;eke;af;la jrolg jrolre jk
w;r" tfia jrolre lsÍfï § remsh,a
úis m ka o yilg fkdwvq iy rems h ,a mkia
oyilg fkdjeä ovhlg fyda fojk jr fyda
Bg miq wjia:djl jrolre lsÍfï § remsh,a
mkiaoyilg fkdwvq iy remsh,a tla ,laIhlg
fkdjeä ovhlg Tyq hg;a úh hq;= h'"

^2& tu j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;sfha—

^w& ^w& fþofha we;s "fyda wem iy;slhla" hk


jpkh w;ayeÍfuka ;

^wd& ^wd& fþofha we;s "fyda wem iy;slhla" hk


jpk w;a yeÍfuka ;

^we& ^we& fþofha we;s " fyda wem iy;slhla"


hk jpk w;ayeÍfuka ;
90 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^wE& "remsh,a tla oyilg fkdwvq ovhlg" hk


jpkj, isg tu Wmj.ka;sfha wjidkh
ola j d we;s is h ¨ jpk bj;a f ldg" ta
fjkqjg "remsh,a myf,diaoyilg fkdwvq
iy remsh,a mkiaoyilg fkdjeä ovhlg
iy udi ;=klg jeä fkdjk ld,hla i|yd
fohdldrfhka tla wdldrhl nkaOkd.dr.;
lsÍulg iy ksl=;a lrk ,o fyda ,shdmÈxÑ
lrk ,o f,aLk" tfia ksl=;a l< fyda
,shdmÈxÑ l< Èk isg wj,x.= f,i i,lkq
,eìh hq;= h" hk jpk wdfoaY lsÍfuka'

^3& tu j.ka;sfha ^3& jk Wmj.ka;sfha—

^w& "fyda wem iy;slhla" hk jpk w;ayeÍfuka;


iy

^wd& "remsh,a tla oyilg fkdwvq ovhlg" hk


jpkj, isg tu Wmj.ka;sfha wjidkh olajd
we;s ish¨ jpk bj;a fldg" ta fjkqjg "remsh,a
myf<dia oyilg fkdwvq iy remsh,a úismka
oyilg fkdjeä ovhlg iy udi follg jeä
fkdjk ld,hla i|yd fohdldrfhka tla
wdldrhl nkaOkd.dr.; lsÍulg fyda ta ovh
iy nkaOkd.dr .; lsÍu hk folgu Tyq hg;a
úh hq;= h" hk jpk wdfoaY lsÍfuka ;

m%Odk m%{ma;sfha 66' m%Odk m%{ma;sfha 223 jk j.ka;sfha we;s "jro


223 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsÍu'
iïnkaOfhka hï f;dr;=rla ,nd fok" hk jpkj, isg tu
j.ka;sfha wjidkh olajd we;s ish¨ jpk bj;a fldg ta
fjkqjg "jro iïnkaOfhka wi;H njg ;ud okakd fyda
úYajdi lrk hï f;dr;=rla ,nd fok fyda hï m%ldYhla
lrk hï ;eke;af;la" tu jro" oKav kS;s ix.%yfha 38^3&
j.ka;sfha iy 198 jk j.ka;sfha w¾:dkql+,j jrola fkdjk
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 91

wjia:djl" tu ;eke;a;d fï mk; hgf;a jrolg jrolre


jk w;r" tfia jrolre lsÍfï § remsh,a oi oyilg wvq
fkdjk iy remsh,a úis oyilg jeä fkdjk ovhlg fyda
udi yhlg jeä fkdjk ld,hla i|yd fohdldrfhka tla
wdldrhl nka O kd.dr.; ls Í ulg fyda ta ovh iy
nkaOkd.dr.; lsÍu hk folgu fyda Tyq hg;a úh hq;= h'"
hk jpk wdfoaY lsÍfuka ta j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh
lrkq ,efí'

67' m%Odk m%{ma;sfha 224 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq m%Odk m%{ma;sfha
,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq 224 jk j.ka;sh
m% ; s f hda c kh
,efí :— lsÍu'

"fmdÿ oKavk' 224' fï mk; m%ldYs;j úêúOdk i,iajd


fkdue;s hï jrola i|yd jrolrejk hï
;eke;a;l=" ,>q kvq úNd.hlska miq jrolre
lrkq ,eîfï § remsh,a oyilg fkdwvq iy
remsh,a fooyila fkdblaujk ovhlg o fojk
jrg jrolre lrkq ,eîfï § remsh,a fooyig
fkdwvq iy remsh,a ;=ka oyila fkdblaujk
ovhlg o ;=kj a k fyda ;okka;r jrolre lrkq
,eîfï § rems h ,a ;= k a o yia mka i s h hla
fkdblaujk ovhlg iy Bg wu;rj ;u ßhÿre
n,m;%h wj,x.=ùulg Tyq hg;a úh hq;= h'”.

68' m%Odk m%{ma;sfha 232 w j.ka;shg blaì;sju my; m%Odk m%{ma;sfha


oelafjk j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" tajd tu 232wd" 232we"
232wE" 232b iy
m%{ma;sfha 232 wd" 232we iy 232wE" 232 b iy 232B j.ka;s 232B j.ka;s
f,i n,d;aul úh hq;= h :— we;=<;a lsÍu'

"jdyk 232wd' ^1& ;;a ld,fha n,mj;akd hï kS;h


s la
;ykug hgf;a hï jrola is ÿ ls Í u i|yd fyda ta
.ekSu yd
rdcika ; l
iïnka O fhka 19w j.ka ; s f ha úêúOdk
lsÍu' W,a,x>kh lrñka hï fudag¾ jdykhla ilia
lr we;s njg" ksIamdokh lr we;s njg fyda
tl,ia lr we;s njg" w¨;ska ks¾udKh lr
we;s njg yd wkqj¾;kh lr we;s njg" úlrKh
92 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

lr we;s njg fyda tys ks¾udKh fjkia lr


we;s njg úYa j di ls Í ug" fuda g ¾ jdyk
mÍlaIljrhl=g fyda n,h,;a ks,Orhl=g fyda
fmd,sia ks,Orhl=g fya;= we;akï" tu ks,Orhd
úiska hï mÍlaIKhl ld¾h i|yd wjYH jk
ld,hla i|yd tu fudag¾ jdykh ;ykug f.k
r|jd ;nd .; yels h'

^2& ^1& jk Wmj.ka;sh hgf;a hï fudag¾


jdykhla" hï n,h,;a ksrOrhl= úiska ;ykug
.kq ,nk wjia:djl" mÍlaIKh wjika jk;=re
tu fudag¾ jdykh flduidßia-ckrd,ajrhdf.a
Ndrldr;ajh yd md,kh hgf;a ;eìh hq;= h'
^3& fudag¾ jdyk mÍlaIlhl= úiska fyda
n,h,;a ks,Orhl= úiska fyda fmd,sia ks,Orhl=
úiska h:d mßÈ mÍlaIKhla meje;aùfuka miq
;ykug .kq ,enQ hï fudag¾ jdykhla—
^w& 19w j.ka ; s f ha úêúOdk W,a , x>kh
lrñka ilia lr we;s njg" ksIamdokh
lr we;s njg" tl,ia lr we;s njg"
w¨;ska ks¾udKh lr we;s njg"
wkqj¾;kh lr we;s njg" úlrKh lr
we;s njg fyda ks¾udKh fjkia lr we;s
njg ; iy
^wd& ;;a ld,fha n,mj;akd hï kS;h s la hgf;a
hï jrola isÿ lsÍug fyda ta iïnkaOfhka"
tu jdykh Ndú; lr we;s njg"
tu ks,Orhd iEySulg m;a jkafka kï" tu
mÍlaIKh mj;ajk ld,h ;=< § u;= jQ ldrKd
ms<sn| jd¾;djla flduidßia ckrd,ajrhdg
bÈßm;a l< hq;= w;r" tu jdykfha ßhÿrdg
tfrysj 2w j.ka;sh hgf;a iy fjk;a hï
kS;shla hgf;a ksis n,h we;s wêlrKhl kvq
mjrkq ,eìh hq;= h'
^4& fudag¾ jdyk fluidßia ckrd,ajrhd
úiska jd¾;dfõ i|yka ldrKdj, i;H;djh
ms<sn| Tyq iEySug m;ajkafka kï" ta jdykh
rdcika;l lsÍu i|yd Wmfoia fokq ,eìh hq;=
w;r" ta wkqj ta jdykh rdcika;l úh hq;= h'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 93

^5& ^4& jk Wmj.ka;sh hgf;a rdcika;l


lrk ,o hï fudag¾ jdykhla rdcika;l lrkq
,enQ úg" rch fj; iïmQ¾Kfhka mejfrkq we;'
ta mejÍu—
^w& tu rdcika;l lsÍfï kshuhg tfrysj
wNshdpkdêlrKh fj; hï wNshdpkhla
bÈßm;a l< yels ld,iSudj wjika ùfuka
miq ; fyda
^wd& rdcika ; l ls Í fï wd{djg tfrys j
wNshdpkdêlrKh fj; wNshdpkhla
bÈßm;a lr we;s wjia:djl tu rdcika;l
lsÍu iaÒr lrñka fyda wkqu; lrñka tu
wNshdpkh ;SrKh lsÍfuka miq"
n,d;aul úh hq;= h'
^6& tu b,a¨ï m;%fha w;Dma;h
s g m;a ;eke;a;d
meñKs,slre jYfhka o wjia:dfjdaÑ; mßÈ
fudag¾ jdyk mÍlaIljrhd n,h,;a ks,Orhd
fyda fmd,sia ks,Orhd ú;a;slre jYfhka úia;r
l< hq;= h' b,a¨ï m;%fhys—
^w& wNshdpkdêlrKfhys ku o
wNs h dpkdêlrKhg b,a , S u bÈßm;a
lrk Èkh o;
^wd& fudag¾ jdyk mÍlaIljrhdf.a" n,h,;a
ks,Orhdf.a fyda fmd,sia ks,Orhdf.a ku
iy ,smskh o ; iy
^we& wêlrKh úiska ;SrKh l< hq;= ldrKh
ms<sn| ir, yd meyeÈ,s m%ldYhla o tkï"
b,a¨ï m;%hg wod< úIh lreKla jkakd
jQ o" fuda g ¾ jdykh ;ykug f.k
rdcika;l lsÍu kS;s úfrdaê njg o"
lreKq wvx.= úh hq;= w;r—
^i& tfia ;ykug f.k rdcika;l lsÍu
kS;s úfrdaê njg"
^ii& tu jdykh jydu meñKs,l
s reg wdmiq
NdrÈh hq;= njg"
wêlrKh ;SrKh l< hq;= njg m%ldYhla
w;=<;a úh hq;= h'
94 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^7& hï fudag¾ jdykhla ;ykug .ekSu iy


rdcikak; lsÍu iïnkaOfhka bÈßm;a lrk
,o hï b,a,u S la ms<n
s | hï wNshdpkdêlrKhl
mj;sk hï kvq lghq;a;l § tu Wmj.ka;sh
hgf;a tfia ;ykug .ekSu iy rdcika;l lsÍu
kS;s úfrdaê nj Tmamq lssÍfï Ndrh meñKs,slre
fj; mejßh hq;= h'
^8& fï j.ka;sh hgf;a rdc ika;l lrkq
,enQ jdyk neyer lsÍfï mámdáh ksYaÑ;j
i|yka lrñka wud;Hjrhd úiska ksfhda. idokq
,eìh yels h'
kqiqÿiail= 232we' ^1& fï mk; hgf;a hï ;eke;a;l=
ùfï jrolg jrolre lrkq ,enQ wjia:djl iy udi
ld, iSudj fod,ylg jvd wvq fkdjk ld,hla i|yd ßh
wvq lsÍu'
meoùu i|yd Tyq kqiqÿiafil= lrñka wêlrKh
úiska wd{djla lrk wjia:djl fï j.ka;sh
hgf;a jQ wd{dfõ ksYaÑ;j oelafjk Èkhl §
tu ;eke;a ; d fï j.ka ; s f ha ld¾h i|yd
wud;Hjrhd úis k a wkq u ; lrk ,o iy
wêlrKhla úiska kï lrk ,o mdGud,djla
id¾:lj iïmQ¾K lrkafka kï wêlrKh úiska
tu kqiqÿiqlï ,eîfï iSudj wvq lrkq ,eìh
hq;= h'

^2& wêlrKh úiska mkjk ,o kqiqÿiqlï


,eîfï ld,iSudjla iïnkaOfhka fuu j.ka;h s
hgf;a lrk ,o hï wd{djla hgf;a tu
ld,iSudj wvq lsÍu udi ;=klg wvq fkdjk
iy wvq fkdlrk ,o ld,iS u dfjka tl
ld¾;=jlg jeä fkdjk ld,iSudjla jYfhka
wd{dfõ ksYaÑ;j olajkq ,nk ld,hla úh hq;=
w;r" ta wkqj mkjd we;s ld,iSudj udi fod<yla
jk wjia:djl wvq lrk ld,iSudj udi kjhla
úh hq;= h' ;jo mkjd we;s ld,iSudj udi
yhla jk wjia:djl wvq lrk ld,iSudj udi
;=kla úh hq;= h'

^3& ^w& wd{dfõ ksYaÑ;j i|yka mdGud,dfõ


ia:dkhla jerÈlreg ,nd Èh yels
njg wêlrKh iEySulg m;a jkafka
kï ñi ;
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 95

^wd& wêlrKh úis k a wd{dfõ n,mEu


jerÈlreg meyeÈ,s lr § we;akï ñi
iy mdGud,dj i|yd jk .dia;= m%udKh
iy mdGud,dj wdrïN lsÍug fmr Tyq
úis k a uq o ,a f.úh hq ; = njg jQ
wjYH;djh ms<sn|j wêlrKh úiska
Tyqg oekqï § we;akï ñi ; iy
^we& wd{dj l< hq;= njg jerÈlre tl`. ù
we;akï ñi"
wêlrKh úiska fï j.ka;h
s hgf;a jQ wd{djla
fkdl< hq;= h'
^4& mdGud,djla wjika l< hq;= wka;su Èkh
jYfhka wd{dfõ i|yka Èkh wd{dj u.ska wvq
lrkq ,enQ kqiqÿiail= ùfï ld, iSudfõ wjidk
Èkhg wju jYfhka udi follg fmr Èkhla
úh hq;= h'
^5& mdGud,dj id¾:lj wjika lsÍfuka miq"
mdGud,dj meje;a jQ ks,Orhd úiska wd{dj isÿ
l< wêlrKfha frðiagd% ¾jrhd fj; iy;slhla
ksl=;a l< hq;= h' by; i|yka iy;slh" mkjk
,o kqiqÿiail= jk ld,iSudj wjika ùug fmr
tfy;a wd{dj u.ska wvq l< yels ld, iSudj
wjikaùug miqj wêlrKfha frðiag%d¾jrhd
fj; ,enqKfyd;a wvq lrk ,o ld, iSudj
iy;slh wêlrKhg ,enqK Èkfha § wjika jQ
f,i i,lk wd{dj n,d;aul úh hq;= h'
^6& wêlrKh úiska wvq lrkq ,enQ kqiqÿiail=
ùfï ld,iSudj wjika ùug fmr mdGud,dj
iïmQ¾K lrkq fkd,enQ wjia:djl wkqu;
mdGud,dj id¾:lj wjika lrk ;=re kqiÿq iail=
jYfhka isák f,i wêlrKh úiska jrolre
jQ ;eke;a;dg ksfhda. l< hq;= h'
kvq j ,s k a 232wE' ^1& fï mk; hgf;a hï ks,Orhl=
wdrlaId ùu' úiska ioaNdjfhka lrk ,o fyda lrk ,oehs
WoafoaIs; hï l%shdjla i|yd hï ks,Orhl=g
tfrys j is ú ,a fyda wmrdO kvq j la mjrkq
fkd,eìh hq;= h'
96 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^2& fï mk; hgf;a ^1& jk Wmj.ka;sfha


i|yka hï ks,Orhl= úiska lrk ,o fyda lrk
,oehs WoafoaIs; hï l%shdjla iïnkaOfhka hï
wêlrKhla bÈßmsg tu ks,Orhdg tfrysj
mjrk ,o hï isú,a fyda wmrdO kvqjl § tu
ks,Orhd úiska ork ,o hï úhoula" tu ls%shdj
ioaNdjfhka lr we;s njg wêlrKh ;SrKh
lrkafka kï" rch úiska f.jkq ,eìh hq;= h'
ßhÿrka r|jd 232b' ^w& ;udf.a ku iy ,smskh ,nd fok
.ekS u ' f,i b,a , d is á kq ,enQ úg th
m%;l
s f
a Iam lrk fyda meyer yßk fyda
wi;H njg fmd,s i a ks , Odßhd
idOdrK f,i iel lrk kula iy
,smskhla ,nd fok ;

^wd& urKhla fyda nrm;, ;=jd, isÿ ùula


isÿ jQ wk;=rlg iïnkaO ;
^we& u;ameka fyda u;aøjH mdkh lr we;s
njg fmd,sia ks,Orhd úiska idOdrK
f,i iel lrk ;
^wE& fmd,sia ks,Orhdf.a u;h wkqj jHdc
fyda l+g f,aLk fyda jHdc y÷kd
.ekSfï wxl ;yvq ;u ika;lfha
we;s ;
^b& fmd,sia ks,Orhdf.a u;h wkqj" l+g
f,i fjkia lrk ,o fyda iq ¿
jYfhka fjkia lrk ,o peis wxl"
tkaðka wxl we;s fudag¾ jdykhlg
ika;lh we;s ;
^B& fidrlï lrk ,o jdykhla ;u
ika;lfha we;s njg fmd,sia
ks,Orhd úiska idOdrK f,i iel
lrk"
fudag¾ jdykhl ßhÿrl=" mÍlaIKhl
fyda úu¾Ykhl ld¾h i|yd idOdrK
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 97

f,i wjYH ld, iS u djla fmd,s i a


ks,Orhl= úiska fmd,sia ia:dkfha r|jd
;nd .kq ,eìh yels h'

jdyk r|jd 232B' ^1& hï jdykhl ks¾udKh" WmlrK


;nd .ekSu' yd Ndú;h iïnkaOfhka fï mkf;a úêúOdk
fyda ta hgf;a idok ,o ksfhda.j,g wkql+,j
l%shd lr ke;s njg úYajdi lsÍug fya;= we;s"
hï fmd,sia ks,Orhl= fyda fudag¾ jdyk mÍlaIl
jrhl= úiska tu jdykh <`.u we;s fmd,sia
ia:dkh fj; mojdf.k hk f,i tys ßhÿreg
kshu lrkq ,eìh yels w;r" wjYH jqjfyd;a"
mÍla I Kj, fyda úu¾Ykj, ld¾h i|yd
idOdrK f,i wjYH úh yels ld,hlau tu
jdykh r|jd ;nd .kq ,eìh yels h'

^2& ^w& fudag¾ jdykhl hï ßhÿrl= 99 jk


j.ka;hs hgf;a j,x.= rlaIK Tmamj
q la
bÈßm;a lsÍug wfmdfydi;a kï ;

^wd& fudag¾ jdykhl hï ßhÿrl=


ika;lfha j,x.= ßhÿre n,m;%hlaa
ke;akï ;

^we& fjf<kafol=f.a ,shdmÈxÑ iy;slhla"


w¨;a j eähd lrka k l= f .a ,s h dmÈxÑ
iy;s l hla fyda ks I a m dolhl= f .a
,shdmÈxÑ iy;slhla fkdork jdyk
fjf<kafol=g" w¨;ajeähd lrkakl=g
fyda ksIamdolhl=g tu jdykh wh;a
kï"

fmd,sia ks,Orhl= úiska ljr fyda fmd,sia


ia:dkhl § tu fudag¾ jdykh r|jd ;nd
.; yels h'

^3& ^w& hï fudag¾ jdykhla ,shdmÈxÑ lsÍu


i|yd bÈßm;a lrk ,o f,aLk jHdc
fyda l+g f,aLk njg ;
98 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^wd& jdykhg" l+g f,i ilia lrk ,o"


fjkia lrk ,o fyda iq¿ jYfhka
fjkia lrk ,o peis fyda tkaðka wxl
we;s njg ;

^we& jdykh ld¾ñl jYfhka fodaI iys;


njg ;

^wE& jdykh fidrlï lrk ,o tlla njg


fyda th fidrlï lrk ,o tlla njg
fmd,sia ks,Orhd idOdrK f,i iel
lrkafka kï;

^b& jdykhg jHdc fyda l+g f,i ilia


lrk ,o y÷kd .ekSfï wxl ;yvq
iúlr we;s njg ;

fudag¾ jdyk mÍlaIljrhl=g fyda fmd,sia


ks,Orhl=g úYajdi lsÍug idOdrK fya;=
we;akï tu fudag¾ jdyk mÍlaIljrhd fyda
fmd,sia ks,Orhd úiska ljr fyda fmd,sia
ia : dkhl § fyda fuda g ¾ r: m% j dyk
fomd¾;fïka;=fõ ljr fyda mßY%hl tu
jdykh r|jd ;nd .kq ,eìh yels h'"'

m%Odk m%{ma;shg 69' 239we j.ka;h


s g blaÅ;sju my; oelafjk w¨;a j.ka;s
239wE iy 239b
w¨;a j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" tajd tys 239wE iy 239b
we;=<;a lsÍu' j.ka;s f,i n,d;aul úh hq;= h :—

“jerÈ 239wE' 1979 wxl 15 ork wmrdO kvq úOdk


ixf{a h ix.%yfha mgyeksj l=ula i|yka jqjo fï mk;
jerÈ úh
hgf;a jQ iEu jrola u wmrdO kvq úOdk
hq;= nj'
ix.%yfha w¾:dkql+,j yd tys ld¾h i|yd
ixf{ah jrola úh hq;= h'

ufyia;%d;a 239b' fï mk; hgf;a jQ is h ¨u jerÈ


wêlrKhla iïnkaOfhka ufyia;d% ;a wêlrKhla úiska kvq
úiska jerÈ
úNd. l< úNd. l< hq;= h'"'
hq;= nj'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 99

70' fï mkf;a is x y, iy fou< NdId w;r hï wkkql=,;djla


we;s jQ úg isxy,
wkkq l + , ;djla we;s j q j fyd;a " túg is x y, NdId mdGh
NdId mdGh n,
n,meje;aúh hq;= h' meje;aúh hq;= h'

71' m%Odk m%{ma;sfha 240 jk j.ka;sh my; oelafjk m%Odk m%{ma;sfha


240 jk j.ka;sh
mßÈ fuhska ixfYdaOkh flf¾ :—
ixfYdaOk lsÍu'

^1& “i;ajhd” hk fhÿfï w¾: ksrEmKhg fmrd;=ju


my; oelafjk w¾: ksrEmKh we;=<;a lsßfuka—

“wk;=r” hkafkka—

^w& ud¾.hl" ùoshl fyda fmdÿ m%jdykhg újD; jQ


fjk;a hï ia:dkhl isÿjk fyda we;sjk ;

^wd& mqoa.,hka tla whl= fyda Bg jeä m%udKhla


ñhhk fyda Tjqkga ;=jd, isÿjk fyda foam<j,g
w,dNydks isÿjk ;

^we& wju jYfhka Odjkh jk tla jdykhla fyda


iïnkaO ù we;s iy jdyk w;r" jdyk iy
u.Ska w;r iy jdyk iy i;=ka w;r fyda jdyk
iy ia:djr jia;+ka w;r .eàï we;s ù we;s iy
tla jdykhla muKla wod< ù we;s jdyk"

wk;=re o woyia fõ'

“mk;” hkafkka" ^203 jeks wêldrh jQ& fudag¾ r: jdyk


mk; woyia fõ ;

“iú lsÍfï WmlrK” hkafkka" jdykhlg fyda wdikhlg


iúlsÍu i|yd ks¾udKh lr we;s jdyk n|máhl
wjidk fldgi woyia fõ ;

“wkqu; iy;sl lsÍfï ks,Orhd” hkafkka" 196 jk


j.ka;sh hgf;a fhda.H;d iy;slhla ksl=;a lsÍfï
ld¾hh i|yd fudag¾ jdykhla mÍlaId lrk 195 jk
j.ka;f
s ha i|yka iy;sl lsÍfï ks,Orhl= woyia fõ ;
100 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

“wkqu; .rdch” hkafkka" jd¾Isl wodhï n,m;% ksl=;a


lsÍug fmr fudag¾ jdykhl fhda.H;djh mÍlaId
lsÍfï iy iy;sl lsÍfï ld¾hh i|yd 195 jk
j.ka;sh hgf;a lrkq ,nk kshuhla u.ska wkqu;
.rdchla njg flduidßia ckrd,ajrhd fyda m<d;a
fudag¾ jdyk flduidßiajrhd úiska m%ldYhg m;alrkq
,nk .rdchla woyia fõ ;

^2& “i;ajhd” hk fhÿfï w¾: ksrEmKhg blsì;sj u


my; oelafjk w¾: ksrEmKh we;=<;a lsÍfuka :—

“kS;s úfrdaë f,i tl,ia lsÍu” hkafkka—

^w& iud.fuka ,nd.;a w¨;a fldgia j,ska yer ;

^wd& tu fldgiaj, ksIamdolhdf.ka ,nd.;a


mQ¾j ,sÅ; wjirh fkdue;sj ; fyda

^we& flduidßia ckrd,ajrhdf.a mQ¾j ,sÅ;


wkqu;sh fkdue;sj"

fudag¾ jdykhla tl,ia lsÍu woyia fõ'

^3& “wE|k ,o jdykh” hkafkys w¾: ksrEmKh fjkqjg


my; i|yka w¾: ksrEmKh wdfoaY lsÍfuka :—

“wE|k ,o jdykh” hkafkka" m%hsï uQjrhla iy


w¾O fÜ% , rhla wuq K d ilia l< fuda g ¾
jdykhla woyia fõ ;

^4& “rd;%S ld,fha §” hk fhÿfï w¾: ksrEmKhg blaì;sju


my; oelafjk w¾: ksrEmKh we;=<;a lsßfuka :—

“fj<| kduh fh§u” hka f kka " fj<| ,l= K q


frðiag%d¾jrhd fj; fyda fj<| ,l=Kq fhdok
,o wu;r fldgia ksIamdokh lrkq ,enQjd jQ
o" úfoaYSh rgl iudk n,Orhd fj; ,shdmÈxÑ
ù we;a;d jQ o" ksIamdolhl=f.a fj<| kduh
fh§u woyia jk w;r" tu wu;r fldgiaj,
uq , a ks I a m dolhd iu. .s ú iq u lg t<Uq k
ksIamdolhl= úiska fj<| ,l=Kq fhdok ,o
fldgia o we;=<;a fõ ;
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 101

“.dxpq ixrÑ;h” hkafkka" .dxpq taldnoaO lsÍu i|yd


tlsfklg iú jk f,i ks¾udKh lr we;s
.dxpq ixhq;shl fldgia foflka tla fldgila
woyia fõ ;

“fhda.H;d iy;slh” hkafkka" fï mkf;a 196 jk


j.ka;sh hgf;a ksl=;a lrkq ,nk iy;slhla
woyia fjk w;r" Bg jdykfha hdka;l
s% ;;a;j
a h
ms<sn| m%ldYhla o we;=<;a fõ ;

^5& “rlaIK iy;slh” hk fhÿfï w¾: ksrEmKhg


blaì;sju my; oelafjk w¾: ksrEmKh we;=<;a
lsÍfuka :—

“,shdmÈxÑ lsÍfï iy;slh” hkafkka" fï mkf;a


úêúOdk hgf;a hï fudag¾ jdykhla h:d mßÈ
,shdmÈxÑ lr we;s nj fmkaùu i|yd flduidßia
ckrd,ajrhd úiska ksl=;a lrk ,o iy;slhla
woyia fõ ;

^6& “flduidßia j rhd” hk fhÿfï w¾: ks r EmKh


fjkq j g my; oela f jk w¾: ks r EmKh wdfoa Y
lsÍfuka :—

“flduidßia ckrd,ajrhd” hkafkka" fï mkf;a 204


jk j.ka;sh hgf;a m;a lrkq ,nk fudag¾
jdyk flduidßia ckrd,ajrhd woyia fõ ;

^7& “flduidßia ckrd,a j rhd” hk fhÿfï w¾:


ksrEmKhg blaì;sju my; oelafjk w¾: ksrEmKh
we;=<;a lsÍfuka :—

“fjf<kaod” hkafkka" fudag¾ jdyk Wlia lsÍfï"


úlsKSfï" wdkhkh lssÍfï" noaog fyda l=,S
iskaklalr f,i ,nd §fï jHdmdrfha fh§
is á k ;eke;a ; l= woyia jk w;r" Bg
wdkhklrejl= o we;=<;a fõ ;
102 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

“ñhhdu” hkafkka" hï jdyk wk;=rl m%;sM,hla


jYfhka tu ia:dkfha § u hï ;eke;a;l= ñh
hdu fyda tu wk;=f¾ m%;sM,hla jYfhka jdyk
wk;=r isÿ ù Èk ;syla we;=<; ñhhdu woyia
fõ ;
^8& “ßhÿre Wmfoa Y l” hk fhÿfï w¾: ks r EmKh
bj;afldg ta fjkqjg my; oelafjk w¾: ksrEmKh
wdfoaY lsÍfuka :—
“ßhÿre WmfoaYl fyda iyldr ßhÿre WmfoaYl”
hkafkka" j,x.= ßhÿre WmfoaYl n,m;%hl
ika;lh orkakd jQ o ßhÿre mdi,l fiajfha
kshqla;j isákakd jQ o" flduidßia ckrd,ajrhd
úiska wkqu; lrkq ,nk mßÈ .dia;=jla fyda
;Hd.hla i|yd fudag¾ jdyk meoùu i|yd
Wmfoia ,ndfokakd jQ o" ;eke;a;l= woyia fõ ;
“ßhÿre n,m;%h” hkafkka" fï mkf;a VII jk fldgi
hgf;a ksl=;a lrk ,o n,m;%hla woyia fõ ;
“ßhÿre mdi,” hkafkka" fï mkf;a úêúOdk hgf;a
,shdmÈxÑ lrk ,o iy .dia;j
= la fyda m%;,
s dNhla
i|yd fudag¾ jdyk meoùu ms<sn| Wmfoia ,nd
fok wdh;khla woyia fõ ;
“oaú;aj ld¾h jdyk” hkafkka" tlu wjia:dfõ §
u.Ska iy NdKav /f.k hdfï ld¾hh i|yd
ks¾udKh lrk ,o iy idok ,o fudag¾
jdykhla woyia jk w;r" ^ßhÿre we;=¿& /f.k
hk u`.Ska ixLHdj kj fofkl=g jvd jeä
fkdúh hq;= w;r" jdykfha o< nr lsf,da .%Eïia
;=kaoyia mkaiShhlg jvd jeä fkdúh hq;= h ;
“yÈis wjia:d jdykh” hkafkka—
^w& yÈis wjia:djlg m%;spdr olajk .sks ksjk
yuqodj fyda fmd,Sish úiska Ndú; lrkq ,nk
jdykhla fyda .s,ka r:hla ; iy
^i& .sks ksjk yuqodj iïnkaOfhka jk úg
r;= t<shla Ndú; lsÍ
s fuka y÷kd .kq ,nk
jdykhla ;
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 103

^ii& fmd,Sih
s úiska Ndú; lrkq ,nk jdykhla
iïnkaOfhka jk úg r;= iy ks,a t<shla
Ndú; lsÍfuka y÷kd .kq ,nk
jdykhla ;

^iii& .s,ka r:hla iïnkaOfhka jk úg r;=


t<shla Ndú; lsÍfuka y÷kd .kq ,nk
jdykhla iy ;

^wd& fudag¾ r: flduidßiajrhdf.a wkqu;sh we;sj"


ksù ksù oe,afjk" ks,a t<shla fyda ly t<shla
Ndú; lrñka yÈis wjia:djlg m%;spdr olajk
fjk;a hï jdykhla woyia fõ ;

“úfudapk iy;slh” hkafkka" jdykhlska


msgjk ÿula" oDYH jdhqjla" ÿudrhla" .sks
mqmqre w¨ oe,s" .%Sia fyda f;,a iys; øjH
úfudapkh ùfï n,mEu wjir ,;a iSudj
we;=<; hkak ms<sn| m%ldYhla woyia fõ ;

^9& “mÍlaIl” hk fhÿfï w¾: ksrEmKh i|yd my;


oelafjk w¾: ksrEmKh wdfoaY lsÍfuka :—

“mÍlaIl” hkafkka" fï mk; hgf;a m;a lrk ,o


fyda m;a lrkq ,oehs woyia lrkq ,nk fudag¾
jdyk mÍlaIljrhl= woyia jk w;r" Bg m%Odk
mÍlaIljrhl= iy ksfhdacH m%Odk
mÍlaIljrhl= we;=<;a fõ ;

^10& “mÍlaIl” hk fhÿfï w¾: ksrEmKhg blaì;sj my;


oelafjk w¾: ksrEmK we;=<;a lsÍfuka :—

“kS ; s úfrda ë f,i ilia lrk ,o” hka f kka "


flduidßia ckrd,ajrhdf.a mQ¾j ,sÅ; wjirh
fkdue;sj hï fudag¾ jdykhl" uq,dlD;shg
fjkila isÿ lrñka tu jdykfha peishg fyda
peisfha fldgilg ke;fyd;a n|g fyda n|
fldgilg isÿ lrk ,o ilia lSßula woyia
fõ ;
104 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

“udrdka;ls ßh wk;=r” hkafkka" hï ;ks .ukd.uk


jdykhla fyda .ukd.uk jdyk lSmhla we;=<;a
jk hï ßh wk;=rlska tlS ßh wk;=r isÿ ù Èk
;syla we;=<; tla ;eke;a;l= fyda ;eke;a;ka
lsysm fofkl= ñh .shd jQ ßh wk;=rla woyia
fõ ;

“NdKav” hkakg" iÔù ;eke;a;l= yer jdykhla


úiska /f.k hk ^jdykhl idudkHfhka mdúÉÑ
lrk WmlrKhla yer& mY= iïm;a iy fjk;a
hï fohla woyia jk w;r" thg fudag¾ r:hla
fyda fudag¾ r:hlg iú lrk ,o fÜ%,rhl
f.k hkq ,nk .uka nvq fyda mqoa.,sl NdKav
ke;fyd;a jdykfha .uka lrk u.shl=f.a
mqoa.,sl .uka nvq we;=<;a fkdfõ;

^11& “.%du fiajd ks,Odß” hk w¾: ksrEmKhg blaì;sj u


my; oelafjk w¾: ksrEmK wdfoaY lrkak :—

“nrm;, ;=jd,h” hkafkka" ^19 jk wêldrh jQ&


oKav kS;s ix.%yfha 311 jk j.ka;sfha i|yka
lr we;s ;=jd, j¾. tlla fyda lSmhla woyia
fõ ;
“o< jdyk nr” hkafkka" jdykfha iuia; nr
m%udKh iy ,shdmÈxÑ lsÍfï wêldßh úiska
tlS jdykh i|yd wjir Èh yels wdldrhg
iy;sl l< iy ,shdmÈxÑ l< nr m%udKh woyia
fõ ;

^12& “w;a g%elagrh” hk fhÿfï w¾: l:khg blaì;sju


my; oelafjk w¾: l:kh we;=<;a lsÍfuka :—

“nr fudag¾ fldaÉ r:h” hkafkka" ßhÿre wiqk o


we;=<;aj wdik ;sia ;=klg fkdjeä wiqka
.ekSfï bv m%udKhlska hq;a fudag¾ fldaÉ r:hla
iu. tys fÜ%,rh wuqKd we;s r:hla woyia jk
w;r tys Wmßu wkqu; ;dr nr lsf,da .%Eï y;aih
s
mkylg jeä úh hq;= h ; ke;fyd;a fudag¾
fldaÉ r: folla taldnoaO lsÍu woyia fõ ;
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 105

“nr fudag¾ f,dßh” hkafkka" fudag¾ f,dßhla fyda


fÜ%,rhla fyda wEok ,o jdykhla taldnoaO lsÍu
woyia jk w;r" tu fÜ%,rfha wkqu; ;dr nr
lsf,da .%Eïia y;aish myklg jvd jeä úh hq;=
w;r" tu fuda g ¾ f,dßfha iy fÜ% , rfha
ke;fyd;a fÜ%,rj, nr fyda jdykfha o< nr
fyda fÜ%,rj, o< nr lsf,da .%Eï ;=ki
a h
s mkylg
jvd jeä úh hq;= h'

^13& “uyd ud¾.h” hk w¾: ksrEmKh bj;a lsÍfuka :—

^14& “nr fudag¾ f,dßh” hk fhÿfï w¾: ksrEmKhg


blaì;sju my; oelafjk w¾: ksrEmK we;=<;a
lsÍfuka :—

“mÍlaIK iy;slh” hkafkka" fudag¾ jdykh mÍlaId


lsÍfuka miqj flduidßia ckrd,ajrhd úiska
n,h fok ,o hï ks,Orhl= úiska jdykfha n|
fldgi" tkaðu iy peish fï mkf;a
úêúOdkj,g iy th hgf;a idok ,o
ksfhda.j,g tlÕ jkafka o hkak ms<n
s |j mÍlaId
lr iEySug m;a ùfuka miq" Tyq úiska m%odkh
lrkq ,nk iy;slhla woyia fõ ;
“mÍlaIK iy fidaÈis lsÍfï uOHia:dkh” hkafkka"
195 jk j.ka;hs hgf;a flduidßia ckrd,ajrhd
úiska wkqu; lrk ,o hï mÍlaIK iy fidaÈis
lsÍfï uOHia:dkhla woyia fõ ;

“WmfoaYl” hkakg" iyldr WmfoaYljrhl=" we;=<;a


jk w;r ;

“WmfoaYl n,m;%h” hkakg" iyldr WmfoaYl


n,m;%hla o we;=<;a fõ ;”;

^15& “bvï jdykh” hk fhÿfï w¾: ksrEmKh fjkqjg


my; oelafjk w¾: ksrEmKh wdfoaY lsÍfuka :—

“bvï jdykh” hkafkka" fÜ%,rh we;=¿ o< jdyk


nr lsf,da .%Eïia ;=kaoyia mkaiShhla
106 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

fkdblaujkakd jQ o" iïmQ¾Kfhka fyda m%Odk


jYfhka lDIsld¾ñl ld¾hj,g wod<j bvïj,
Ndú; lsÍu i|yd ke;fyd;a bÈlsÍï øjH iy
l=Kq li< /f.k hdu i|yd ksIamdokh lrkq
,enqjd jQ o" iQ¾h n,fhka l%shd lrk fyda
hdka;l
s% j fyda úÿ,s n,fhka fyda øj fmÜfrda,h
s ï
.Eia l%shd lrkq ,nk jdykhla woyia fõ ;

^16& “bvï jdykh” hk fhÿfï w¾: ksrEmKhg blaì;sju


my; oelafjk w¾: ksrEmK we;=<;a lsÍfuka :—

“n| máh” hkafkka" n| wdrlaId lsÍu i|yd muKla


ks¾udKh lrk ,o wdik máhla woyia fõ ;

“n| wdik máh” hkafkka" n| m%foaYh i|yd


ks¾udKh lrk ,o n| máhl iy bK yd by<
mmq fmfoi wdrlaIdj i|yd ks¾udKh lrk ,o
máhl tl;=jla woyia fõ'

^17& “n,m;% ksl=;a lsÍfï n,Orhd” hk w¾: ksrEmKh


bj;a lr ta fjkqjg my; oelafjk w¾: ksrEmKh
wdfoaY lsÍfuka :—

“n,m;% ksl=;a lsÍfï n,Orhd” hkafkka" Y%S ,xld


m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha wdKavq l%u
jHjia:dj hgf;a wdodhï n,m;% ksl=;a lsÍu
i|yd n,h mjrd § we;s wêldßh woyia fõ ;

^18& “n,m;% ksl=;a lsÍfï n,Orhd” hk w¾: ksrEmKhg


blaì;sj u my; oelafjk w¾: ksrEmKh we;=<;a
lsÍfuka :—

“ieye,a¨ fudag¾ fldaÉ r:h” hkafkka" ßhÿref.a


wdikho we;=<;aj mqoa.,hka oi fofkl=g fyda
Bg jeä iy mqo. a ,hka ;sia y;rlg wvq ixLHdjlg
wiqka .ekSfï bvlv we;s fudag¾ .s,ka r:hla
fyda fudag¾ wjux.,H r:hla fkdjkakd jQ o"
Tjqkfa .a nvq NdysrdÈh /f.k hdu i|yd ks¾udKh
lrk ,o fyda idok ,o fudag¾ jdykhla woyia
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 107

jk w;r" lsf,da .%Eï y;aish mkylg jvd jeä


fkdjkakd jQ wjir ,;a ;dr nr m%udKhlska
hqla; jk fÜ%,rhla o Bg we;=<;a fõ ;

“ieye,a¨ fudag¾ f,dßh” hkafkka" o< jdyk nr


lsf,da .%Eï ;=kaoyia mkaiShhlg jeä jkakd jQ
o" lsf,da .%Eï ody;a oyilg jeä fkdjkakd jQ
o" lsf,da .%Eï y;aish mkylg jeä fkdjk wju
wkqu; ;dr nrla we;s fÜ%,rhla iu. iïnkaO
lr ;sìh yels fudag¾ f,dßhla woyia jk w;r
thg fudag¾ wjux., r:hla iy .s,ka r:hla o
we;=<;a fõ'

^19& “f,dßh” hk fhÿfï w¾: ksrEmKh bj;a lsÍfuka ;

^20& “m<d;a md,k wdh;kh” hk fhÿug blaì;sju my;


oelafjk w¾: ksrEmK we;=<;a lsÍfuka :—

“ksIamdolhd” hkafkka" wkqu; l¾udka; Yd,djl §


peisj,g iïnkaO lsÍu i|yd jdyk fndä
ks I a m dokh ls Í fï jHdmdrfha ks h e,S is á k
;eke;af;la woyia fõ ;
“kS;s úfrdaë f,i ksIamdokh lsÍu" ks¾udKh lsÍu"
wkqj¾;kh lsÍu" úlrKh lsÍu fyda ks¾udKh
fjkia lsÍu” hkafkka" 19w j.ka;sfha ^2& jk
Wmj.ka;sh hgf;a flduidßia ckrd,ajrhdf.a
mQ¾j ,sÅ; wkqu;sh fkdue;sj fudag¾ jdykhla
ksIamdokh lsÍu" ks¾udKh lsÍu" wkqj¾;kh
lsÍu" úlrKh lsÍu fyda ks¾udKh fjkia lsÍu
woyia fõ ;

^21& “fudfmvh” hk fhÿfï w¾: ksrEmKh fjkqjg my;


oelafjk w¾: ksrEmKh wdfoaY lsÍfuka :—
“fudfmvh” hkafkka" meoùu msKsi mev,aia iúlr
we;a;d jQ o" iy fikaá óg¾ mkylg jeä
fkdjk is,skavr Odß;djla we;a;d jQ o" wka;¾
oyk tkaðula iys; fudag¾ ihsl,hla woyia
fõ ;
108 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^22& “fudag¾ fldaÉ” hk fhÿfï w¾: ksrEmKh bj;a


fldg ta fjkqjg my; oelafjk w¾: ksrEmKh wdfoaY
lsÍfuka :—

“fudag¾ fldaÉ” hkafkka" fudag¾ .s,ka r:hla fyda


fudag¾ wjux.,H r:hla fkdjkakd jQ o ^ßhÿre
we;=¿ mqoa.,hka ;sia;=ka fokl=g jeä
ixLHdjla i|yd wiqka .ekSfï bvlv we;s iy
Tjq k a f .a nvq ndys r dÈh /f.k hk fuda g ¾
jdykhla woyia jk w;r" tfia idod .kakd ,o
fyda wkqj¾;kh lrk ,o lsf,da .%Eï y;aish
mkylg jvd jeä fkdjkakd jQ fÜ%,rhla o Bg
we;=<;a fõ ;

“fudag¾ ihsl,h” hkafkka" frdao ;=klg jeä


fkdjk frdao .Kklska hq;a .uka lsÍu i|yd
ilia lr we;s fudag¾ g%hsisl,hla fyda fudag¾
g%hsisl,a jEka r:hla yer fudfmâ r:hla we;=¿
thg iïnkaO lr we;s hï r:hl ;dr nro
iu. lsf,da .%Eï foish mkyla fkdblaujk ;dr
nrlska iukaú; fudag¾ jdykhla woyia fõ ;”;

^23& “fudag¾ wjux.,H r:h” hk w¾: ksrEmKhg blaì;sj


u my; oelafjk w¾: ksrEmKh we;=<;a lrkak :—

“fudag¾ f,dßh” hkafkka" lsf,da.E% ï ody;aodyg jeä


fkdjk o< nr m%udKhl NdKav f.khdu i|yd
iïmQ¾Kfhka u fyda m%Odk jYfhka bÈlrk
,o fyda wkqj¾;kh lrk ,o iy lsf,da .%Eï
y;aish mkyla fkdblaujk Wmßu wjir ,;a
;dr nrlska hq;a thg iïnkaO lrk ,o" tfia
bÈl< fyda wkqj¾;kh lrk ,o fÜ%,rhla o
iïnkaO l< yels jQ fudag¾ jdykhla woyia
fõ ;

^24& “fudag¾ g%hsisl,h” iy “fudag¾ g%hsisl,a jEka r:h”


hk fhÿïj, w¾: ksrEmK bj;afldg ta fjkqjg
my; oelafjk w¾: ksrEmK wdfoaY lsÍfuka :—
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 109

“fudag¾ g%hsisl,h” hkafkka" frdao ;=kla u; .uka


lsÍu i|yd ie,iqï lr we;a;d jQ o" ;dr nr
lsf,da .%Eï mkaiShhla fkdblaujkakd jQ o"
iïmQ¾K jYfhka fyda m%Odk jYfhka u.Ska f.k
hdu i|yd ks¾udKh lrk ,o fudag¾ jdykhla
woyia fõ ;

“fudag¾ g%hsisl,aa jEka r:h” hkafkka" frdao ;=kla


u; .uka lsÍu i|yd ie,iqï lr we;a;d jQ o"
;dr nr lsf,da .%Eï mkaiShhla fkdblaujkakd
jQ o" jdykfha o< nr ls f ,da .% E ï odyla
fkdbla u jka k d jQ o" nvq f.k hdu i|yd
iïmQ¾Kfhkau fyda m%Odk jYfhka idod fyda
ilia lr we;a;d jQ o" fudag¾ jdykhla woyia
fõ ;”;

^25& “fudag¾ jdykh” hk fhÿfï w¾: ksrEmKh bj;a


fldg" ta fjkqjg my; oelafjk w¾: ksrEmKh wdfoaY
lsÍfuka :—

“fudag¾ jdykh” hkafkka—


^w& ud¾.j, Ndú; lsÍu i|yd woyia lrk ,o
fyda wkaj¾;sl g%elagrhla fyda fÜ%,rhla we;=¿
hka;%dkqidrfhka" iy $fyda úÿ,s n,fhka iy
$fyda iQ¾h n,fhka fyda Odjkh lrkq ,nk
jdykhla fyda øj meÜfrda,shï jdhqj Ndú;
lrñka fyda úl,am bkaOkj,ska Odjkh lrkq
,nk jdykhla woyia lrk kuq;a Bg .,a
frda,la we;=<;a fkdfõ ;
^wd& uÜgï lsÍu" uv leKSu" mia bj;a lsÍu" le<E
jeùu" fyda ta yd iudk lghq;a;la jeks
lDIs l d¾ñl fyda bÈ ls Í fï ld¾hhla
iïnkaOfhka f.dvìu mdÑÑÑ lsÍu i|yd
woyia lrk ,o hka;%dkqidrfhka iy $fyda
úÿ,s n,fhka iy $fyda iQ¾h n,fhka fyda øj
meÜfrda,shï jdhqj Ndú; lrñka fyda úl,am
bkaOk Ndú; lrñka Odjkh jk jdykhla
woyia fõ' tfy;a .,a frda , la Bg we;= < ;a
fkdfõ ;
110 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^26& “whs;l
s re” hk w¾: ksrEmKh fjkqjg my; oelafjk
kj w¾: ksrEmKh wdfoaY lsÍfuka :—
“whs;l
s re” hkafkka" fudag¾ jdykhla iïnkaOfhka
jk úg fudag¾ jdykh ,shdmÈxÑ ù we;af;a hï
;eke;a;l=f.a kug o" tu ;eke;a;d woyia jk
w;r" tu ;eke;a;d nd, jhialdr ;eke;a;l=
jk wjia:djl §" tu nd, jhialdr ;eke;a;df.a
Ndrlre woyia jk w;r" hï fudag¾ jdykhla
l=,S iskaklalr .súiqulg fyda nÿ .súiqulg
fyda Wlia ls Í fï .s ú iq u lg hg;a ù we;s
wjia : djl tlS .s ú iq u hgf;a tu jdykh
ika;lfha we;s ;eke;a;d woyia fõ ;

^27& “u.shd” hk w¾: ksrEmKhg blaì;sju my; oelafjk


w¾: ksrEmKh we;=<;a lsÍfuka :—

“wjir m;%h” hkafkka" flduidßia ckrd,ajrhd


úiska ksl=;a lrkq ,nk wjir m;%hla woyia
fõ ;

^28& “fm!oa.,sl fldaÉ r:h” hk fhÿfï w¾: ksrEmKhg


blaì;sju my; oelafjk w¾: ksrEmKh we;=<;a
lsßfuka :—

“m%isoaO ia:dkh” hkafkka" uy ck;djg m%fõYh


we;a;d jQ o" uyd ud¾.hla fyda tfia fkdjk
ud¾.hla" úÓhla" mdrla fyda fjk;a ia:dkhla
woyia jk w;r" Bg nia r:hlska uy ck;dj
kxjk fyda niaijk nia kej;=ïm,la fyda hï
ia:dkhla Bg we;=<;a fõ ;

“fmdÿ fiajd jdykh” hkafkka" .dia;=jla fyda


m%;s,dNhla i|yd u.Ska /f.k hdu i|yd Ndú;
lrk fyda wkqj¾;s; fyda ;nd we;s hï fudag¾
jdykhla woyia fõ ;”;
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 111

^29& “f,aLkh” hk fhÿfï w¾: ksrEmKhg blaì;sju


my; oelafjk w¾: ksrEmKh we;=<;a lsÍfuka :—

“fudag¾ jdykhlg fyda fÜ%,rhlg wod<j “,shdmÈxÑ


whs;slre” hkafkka" tu fudag¾ jdykh fyda
fÜ%,rh ,shdmÈxÑ lr we;af;a hï ;eke;a;l=f.a
kugo" ta ;eke;a;d woyia fõ ;”;

^30& “bj;a lrk ,o wd{dmk;” hk w¾: ksrEmKhg


blaì;sju my; oelafjk w¾: ksrEmKh we;=<;a
lsßfuka :—

“ud¾.h” hkafkka" uy ck;djg m%fõYh we;s hï


m%isoaO mdrla fyda fjk;a mdrla iïmQ¾Kfhkau
woyia jk w;r" Bg cd;sl uyd ud¾.hla" wêfõ.S
ud¾.hla iy iSñ; m%fõY ud¾.hla iy tu mdr
.uka lrk hï md,ula fyda fndalal=jla woyia
fõ ;

“iEIa .hsâ” hkafkka" ,ema iEIa wdik máfha .dxpqj


iú lr we;s hï WmlrKhla fyda tjeks
moaO;shla woyia fõ ;

“wdik máh” hkafkka" hï jdyk wk;=rl § fyda


.eàul § tys .uka lrk u.Ska tu wk;=ßka
je<elaùu i|yd ks¾udKh lrk ,o má iú
lrk wdïmkak iú lrk .dxpq fjkia lsÍfï
WmlrK iy wju jYfhka tla WmlrKhla
we;=<;a moaO;shla woyia fõ ;

“úfYaI ld¾h jdykh” hkafkka" lDIsl¾uh bÈlsÍï


fyda NdKav megùu iy nEu hk ld¾h i|yd
úfYaIfhka bÈ lrk ,o hka;%dkqidrfhka l%shd
lrk jdykhla fõ;

“kj;ajk ia:dkh” hkafkka" u.Skg


a ke.Su fyda neiSu
i|yd hï kS;shla hgf;a oelafjk nia kj;ajk
ia:dkhla woyia fõ ;

“máh” hkafkka" ksjerÈ iy iem myiq f,i me<§u


myiq lsÍu i|yd ks¾udKh lrk ,o wdik máhl
fldgila woyia fõ ;”;
112 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^31& “fÜ%,rh” hkafkys w¾: ksrEmKhg blaì;sju my;


oelafjk w¾: ksrEmKh we;=<;a lsÍfuka :—

“jdykh” hkafkka" hï wdldrhlska l%shd l< yels


fyda weÈh yels jqj o" hï wdldrhlska l%hs d lsÍug
fyda we§ug ks¾udKh lr we;s .ukd.uk l%uhla
woyia jk w;r" Bg nhsil s ,hla fyda meâ,a iys;
jdykhla iy fÜ%,rhla iy jdykhla" lr;a;hla"
fldaÉ r:hla" g%Eï ldrhla iy hka;%dkqidrfhka
l%shd;aul jk iy $fyda úÿ,s n,fhka l%shd;aul
jk iy $fyda iq¾h n,fhka l%shdlaul jk fyda
øj meÜfrda,shï jdhqfjka l%shdlaul jk fyda
úl,am bkaOkj,ska l%shd;aul jk jdyk iy
f.dvìu u; m%jdyk l%uhla f,i Ndú; lrk
fyda Ndú; lsÍfï yelshdj we;s hï lD;%Su
.ukd.uk l%uhla we;=<;a jk kuq;a" ÿïßhla
Bg we;=<;a fkdfõ'

m%Odk m%{ma;sfha 72' m% O dk m% { ma ; s f ha 241 jk j.ka ; s f ha ^2& jk


241 jk j.ka;sh
Wmj.ka;shg blaì;sj u my; oelafjk Wmj.ka;s wdfoaY
ixfYdaOkh lsÍu'
lsÍfuka tu j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,nk w;r"
tu Wmj.ka;s tu j.ka;f s ha ^3&" ^4&" ^5&" ^6& iy ^7& jk Wmj.ka;s
f,i n,d;aul úh hq;= h :—

^3& fï mk; l% s h d;a u lùu wdrïN jk Èkfha §


wjia:dfjdaÑ; mßÈ" fudag¾ jdykhla ksIamdokh
lsÍfï" tl,ia lsÍfï" ilia lsÍfï" w¨;ska ks¾udKh
lsÍfï wkqj¾;kh lsÍfï fyda úlrKh lsÍfï fyda
tys ks¾udKh fjkia lsÍfï jHdmdrh mj;ajd f.k
hk hï ;eke;a;l= fï mk; l%shd;aulùu wdrïN ù
udi ;=kla we;=<; fldudidßia-ckrd,ajrhd fj;
kshñ; .dia;j = iu. kshñ; wdlD;s m;%fha jQ b,a,u
S la
bÈßm;a lrñka" wjia:dfjdaÑ; mßÈ" fudag¾ jdyk
ksIma dokh lsÍfï" tl,ia lsÍfï" ilia lsÍfï" w¨;ska
ks¾udKh lsÍfï" wkqj¾;kh lsÍfï" úlrKh lsÍfï
fyda ks ¾ udKh fjkia ls Í fï jHdmdrh i|yd
flduidßia-ckrd,ajrhdf.a ,sÅ; wkqu;sh ,nd .;
hq;= h ;
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 113

^4& fï mk; l%shd;aulùu wdrïN ùfï Èkhg fmr"


wjia:dfjdaÑ; mßÈ" fudag¾ jdykhla ksIm
a dokh lsÍfï"
tl,ia lsÍfï" ilia lsÍfï" w¨;ska ks¾udKh lsÍfï"
wkqj¾;kh lsÍfï" úlrKh lsÍfï fyda ks¾udKh
fjkia lsÍfï jHdmdrh mj;ajd f.k .sh iy tfia
ksIamdokh lrk ,o" tl,ia lrk ,o" ilia lrk
,o" w¨;ska ks¾udKh lrk ,o" úlrKh lrk ,o
fyda ks¾udKh fjkia lrk ,o fudag¾ jdykhla
,shdmÈxÑ lr fkdue;s hï ;eke;a;l= úiska kshñ;
.dia;=j iu. kshñ; wdlD;s m;%fha jQ b,a¨ï m;%hla
flduidßia ckrd,ajrhd fj; bÈßm;a l< hq;= w;r"
fudag¾ jdyk ksIamdokh lsÍu" tl,ia lsÍu" ilia
lsÍu" w¨;ska ks¾udKh lsÍu" wkqj¾;kh lsÍu"
úlrKh lsÍu fyda ks¾udKh fjkia lsÍu i|yd
flduidßia ckrd,ajrhdf.a ,sÅ; wkqu;sh ,nd .;
hq;= h ;

^5& flduidßia ckrd,ajrhd fj; kshñ; .dia;=j iu. 3


jk fyda 4 jk j.ka;sh hgf;a" kshñ; wdlD;s m;%fha
jQ b,a¨ï m;%hla ,enqk úg Tyq úiska" wjia:dfjdaÑ;
mßÈ" fudag¾ jdykh ksIamdokh lsÍu" tl,ia lsÍu"
ilia lsÍu w¨;ska ks¾udKh lsÍu" wkqj¾;kh lsÍu"
úlrKh lsÍu" fyda ks¾udKh fjkia lsÍu i|yd
wkqqu;sh ,nd Èh hq;= h ;

^6& hï b,a¨ïlrejl= fudag¾ jdykhla ksIm a dokh lsÍfï"


tl,ia lsÍfï" ilia lsÍfï" w¨;ska ks¾udKh lsÍfï"
wkqj¾;kh lsÍfï" úlrKh lsÍfï fyda ks¾udKh
fjkia lsÍfï jHdmdrh —

^w& kqiqÿiq yd iEySug m;a fkdjk wdldrhlg ;

^wd& tu jdykfha wdrlaIdj" fudai;


a rh fyda ks¾udKh
ms<sn| m%ñ;sh iïnkaOfhka fyda tys ;;a;ajh
fyda hï WmlrKhla iïnkaOfhka fï mkf;a
fyda th hgf;a idok ,o ksfhda.hl
úêúOdkj,g wkql+, fkdjk wdldrhg ; fyda
^we& ud¾.fha wdrla I djg fyda wjg mßirhg
wk;=reodhl jk wdldrhg"
114 2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk;

mj;ajdf.k hk njg flduidßia ckrd,ajrhd iEySug


m;ajk wjia:djl Tyq úiska ,sÅ; oekaùula u.ska ^1& jk
Wmj.ka;sfha iy ^2& jk Wmj.ka;sfha i|yka ,sÅ;
wkqu;sh m%odkh lsÍu m%;slafIam lrkq ,eìh hq;= h'
^7& fï j.ka;sh hgf;a ,sÅ; wkqu;sh m%odkh lsÍu
m%;slafIam lrñka flduidßia ckrd,ajrhd úiska .kq ,nk
;SrKfhka w;Dma;shg m;a jk hï ;eke;a;l=g tu m%;slafIam
lsrSfï oekaùu ;ud fj; ,eî Èk ody;rla we;=<; úksYaph
wêldrh fj; ,sÅ;j wNshdpkhla bÈßm;a l< yels w;r"
tu wNshdpkfha ;SrKh wjidkd;aul úh hq;= h'”'
2009 wxl 8 ork fudag¾ jdyk ^ixfYdaOk& mk; 115

ÀåÚÈè ï Š¾à º ë ï Œ Ìè â ÍÈ À¾ºà ï¨´ê Š Àºà É È ÌÍ À¾ºà É È ÉåÚËè ¨ ¼åƨ •Î (ï¼à Ê û Æ ) Çæ. 870 ¨ø .
(—ï¼à Ê û Æ ) Çæ. 1,160 ¨ø . ¡â¨ 163, ¨èÇæÎÀ¾ Äåɺ, ïÀåÈàïÍà¾àïªå¶, ï¨åÎÅ 05, Ç°ïÆà ÀòÉîºàºø
ï¼ÀåںàºëïŒ, Àò ¨ åʾ ¨åÚÆåâÊïÆà ¡“¨å× ïɺ ÌçÄ ÉÚËÆ¨Ä ï¼ÌæŠÂÚ ÄÌ 15 Éæ¾ø ¼ú ¾ ´
ïÀÇ ¼åƨ Äê ¼ Èà ïªÉå ÀÌê É ¦Îïž ¦¨à ¦¨à ÉÚËÆ Ì¿Íå ¦à É å ÈÂ媺 Íæ¨ø Æ .

You might also like