Professional Documents
Culture Documents
Ang Pilipinas Noong Panahon Ni Rizal
Ang Pilipinas Noong Panahon Ni Rizal
-Naging magulo ang pulitika ng mga Kastila mula pa sa maligalig na paghahari ni King
Ferdinand VII (1808-1833)
-Sumailalim sa madalas na pagbabago ang kanilang pamahalaan dahil sa patuloy na
pakikipaglaban sa pagitan ng "despotism" (isang taong namumuno, malakas ang
kapangyarihan sa pamumuno)
at "liberalism" (binibigyang diin ang karapatan ng isang indibidwal) at sa Carlist Wars
(pinag-aagawan ang trono ng Espanya) Sa loob ng 28 na taon, nagkaroon ng apat na
konstitusyon, 28 na parlamento at
529 na ministro, kasama na rin ang iba't ibang mga rebolusyon.
-Apektado ang Pilipinas dahil papalit-palit ng mga nanunungkulang mga gobernador
heneral at pabago-bago ang mga kailangang sundan na patakaran. Halimbawa: 1835-
1897-pinamunuan ang Pilipinas
ng 50 na gobernador heneral
-Dahil dito hindi na tuluyang umunlad ang pulitika at ekonomiya ng Pilipinas. Kung
mayroon mang gagawin na pangako o bagong patakaran ang isang gobernador
heneral, hindi ito matutuloy dahil siya ay
mapapalitan nanaman ng bagong gobernador heneral.
-Ang mga korte ng hustisya noong panahon ni Rizal ay korupt; wala namang hustisya
-Mabagal, pili at mahal ang hustisya
-Walang hustisyang nakukuha ang mga mahihirap na Pilipino dahil hindi nila ito
kayang bayaran
-Parating nanalo sa korte ang mga mapuputi, popular at mayayaman na Kastila
-Para sa mga Pilipino, kalamidad lang ang kanilang makukuha sa isang kahit maliit na
kaso sa korte. Matagal na proseso ang mga kaso para sa mga Pilipino
at madalas nangyayari ang pagtatakas o pagtatago ng mga suspek o pagkawala ng mga
opisyal na dokumento
-Halimbawa: kaso ni Juan de la Cruz noong 1886-1898-may dalawang lalaki na pinatay
noong gabi ng Hunyo 7, 1886; tinawag na suspek si Juan de la Cruz; walang trial at
tamang imbestigasyon ang isinagawa ngunit naipadala parin si Juan de la Cruz sa
prisinto sa loob ng 12 taon. Nang dumating ang mga Amerikano sa Cavite pagkatapos
ng labanan sa Manila Bay (May 1, 1898), nakita nila si de la Cruz sa prisinto.
Hinihintay niya parin na maisagawa ang kanyang trial.
-Halimbawa: Donya Teodora (ina ni Rizal)-inaresto at ikinulong, inosente
-Halimbawa: Jose Rizal-ipinadala sa Dapitan kahit walang tamang trial
-Halimbawa: Paciano Rizal-exiled; wala ring tamang pag-imbestiga
h. "Frailocracia" o Frailocracy
j. Prayle ang mga may-ari ng mga Hacienda (Haciendas owned by the Friars)
-"constabulary"
-ginawa ng Royal Decree noong Marso 24, 1888; ginawa para mapanatili ang
kapayapaan at kaayusan sa Pilipinas; para rin Guardia Civil sa Espanya
-na-kontrol nga ang mga bandido sa mga probinsya, ngunit ito rin ay naging mapang-
abuso; naabuso ang mga inosenteng tao, maraming inosenteng babae ang nagahasa at
maraming mga kagamitan at mga hayop na pagmamay-ari ng mga Pilipino ang
nanakaw
-hindi disiplinado ang mga native at mga Kastilang opisyales sa Guardia Civil sa
Pilipinas, hindi kagaya ng Guardia Civil sa Espanya kung saan disiplinado, maayos,
matino at nabibigyan ng respeto ang mga tao sa Guardia Civil
-naging biktima si Rizal at ang kanyang ina sa mga mapang-abusong Guardia Civil
ITALYANO
-sa pamumuno ni Conde Cavour at ni Garibaldi at kanyang hukbo ng "Red Shirts"
ang nagtaboy sa mga hukbong Austriyano at Pranses mula sa Italya
-Iprinoklama nila ang kaharian sa Italya sa ilalim ni Haring Emmanuel
-Roma-kabiserang siyudad
PRUSYANO
-tinalo ang Pransya sa Digmaang Franco-Prusyanon sa pamumuno ni Otto von
Bismarck, ang "Bakal ng Kanselaryo"
-Enero 18, 1871-itinatag ang Imperyong Aleman
-Haring Wilhelm-unang Kaiser ng Imperyong Aleman
-Sa kanyang pagkatalo sa Digmaang Franco-Prusyano, nabuwag ang Pangalawang
Imperyong Pranses ni Emperador Napoleon III
-Itinatag ang 3rd Republikan Pranses-Adolph Thiers (unang Pangulo)
3. Russia
-sinakop ang:
-Siberia, Kamchatka at Alaska (na ipinagbili niya sa Amerika noong 1867 sa halagang $
7,200,000)
-1865-1884: Lupaing Muslim ng Bokhara, Khuia at Kokand sa Gitnang Asya
-sumama sa Inglatera, Pransya at Alemanya sa pagbuwag sa Imperyong Tsina
(Manchuria -> Sphere of Influence)
-Trans-Siberian Railway:
-5,800 Milya
-pinakamahabang daang-bakal sa buong mundo
-nag-uugnay sa Vladivostok at Moscow
4. Hapon
-Hulyo 8, 1853-muling nabuksan ang bansang Hapon sa mundo
-Amerikanong hukbo sa pamumuno ni Komandante Matthew C. Perry
-Emperor Meiji (Mutsuhito)
-nagpatupad ng modernisasyon ng bansa sa pamamagitan ng pagtanggap sa mga
impluwensiyang kanluranin (pati ang imperyalismo)
-pinalakas ang kanyang sandatahan at hukbong-dagat sa batayang kanluranin, at nang
sumapi sa mga pwersang imperyalista ay sinalakay ang mahinang Tsina na humantong
sa Labanang Tsino-Hapon (1894-1895)
-inagaw ang Formosa at Pescadores
-sinakop din ang Korea (1910)
5. Alemanya/Germany
-naging estadong soberanya noong Enero 1871
-nahuli sa pagkamal ng mga kolonya sa Asya at Aprika
-Agosto 25, 1885:
-Ilties (Alemang Barko)
-nagtaas ng bandilang Aleman sa Yap (Isla Carolines) at ipinahayag na ang mga
kapuluan ng Carolines at Palau ay kolonya ng ng Alemanya
-nakapagtataka--->hindi tinutulan ni Don Enrique Caprilles, gobernador na Espanyol
sa Carolines
6. Espanya
-nagalit ang Espanya sa Alemanya
-nakatuklas ng Islang Yap
-Kapitan ng isang galeo ng Maynila, si Francisco Lezcano, na siyang nagbigay ng
pangalan sa isla, "Carolina", na sunod kay Haring Carlos II ng Espanya
-Relasyong Espanyol-Aleman:
-Sa Madrid: Hinamon ng Espanya ang Aleman
-nagsumile ang Espanya at Alemanya na tinatawag na tanong sa Carolina kay Papa
Leon XIII na magiging batayan ng arbitrasyon