Wetten van Kepler

Johannes Kepler (1571-1630) was een Duits astronoom, astroloog,

wis- en natuurkundige. Hij werd vooral bekend door zijn studie van
de hemelmechanica .

De wetten van Kepler beschrijven de bewegingen van de planeten in

het zonnestelsel.

1ste wet van Kepler

De eerste wet van Kepler zegt dat alle planeten zich rond de zon bewegen in elliptische banen,
waarbij de zon zich in één van de brandpunten van de ellips bevindt. Uit de eigenschappen van een
ellips volgt dat de som van de afstanden van de planeet naar beide brandpunten overal op de ellips
gelijk is.

Ellips
Een ellips is de verzameling van de punten waarvoor de som van de afstanden tot twee vaste punten
(f1 en f2), de brandpunten, constant is.

De poollijnen van de brandpunten zijn de richtlijnen van de ellips.

De verhouding van de afstanden van een willekeurig punt van de ellips tot het brandpunt en de
overeenkomstige richtlijn is constant. Men noemt die verhouding de excentriciteit van de ellips (ε)

0 < ε < 1 ( als ε = 0 is de ellips een cirkel)

De excentriciteit is dus een maat voor de afwijking van een baan ten opzichte van een cirkel. Een
excentriciteit gelijk aan 0 wil zeggen dat de baan perfect cirkelvormig is. Een excentriciteit tussen 0
en 1 is een ellips, hoe dichter de waarde 1 des te ‘platter’ de ellips. (Bij een parabool is de
excentriciteit gelijk aan 1 en bij een hyperbool is die groter dan 1.)

2de wet van Kepler (Perkenwet)

De snelheid waarmee een planeet rond de zon beweegt verandert zodanig dat in gelijke
tijdsintervallen de voerstraal (lijn die de planeet met de zon verbindt) gelijke oppervlakken of perken
beschrijft. Vandaar dat we deze wet ook de perkenwet noemen.

Dit wil dus eigenlijk zeggen dat een planeet sneller zal bewegen als ze zich dichter bij de zon bevindt.
In de onderstaande figuur is dat duidelijk te zien.

3de wet van Kepler

Het kwadraat van de omlooptijd (T) van een hemellichaam is evenredig met de derde macht van haar
gemiddelde afstand (r) tot de zon ofwel:

T²/r³ = constant

Dit wil zeggen dat de absolute snelheid van een hemellichaam in een baan om de zon dus afneemt
met de afstand tot de zon.

De derde wet van Kepler kan worden gebruikt om de relatieve afmetingen van het zonnestelsel in
kaart te brengen: door de omloopstijd van een hemellichaam te meten, kennen we zijn afstand tot
de zon in astronomische eenheid.