1

ภาคตด
ั กรวย ( Conic Section )
วงกลม ( Circle)
่ ่ห่างจากจุดคงทีจุ่ ดหนึ่ ง
นิ ยาม วงกลมคือ เซตของจุดทุกจุดบนระนาบทีอยู
12

เป็ นระยะทางเท่ากัน 10

่ อจุดศูนย ์กลางของวงกลม ใช ้เป็ นพิกด

จุดคงทีคื ั ( h ,k) 8

่ อร ัศมีของวงกลมใช ้เป็ น r
8

ระยะทางคงทีคื 6

y6
4

4
y
2

10 5 5
x 10

(h,k)
10 5 5
x 10 2 15
o
2 4

4 6

8
6

สมการของวงกลมเมือ ่ สมการของวงกลมเมือ
10 ่
8

จุดศูนย ์กลางอยู่ทจุ่ี ด (0 , 0) จุดศูนย ์กลางอยู่ทจุ่ี ด (h , k)

12

2 2 2
x +y = r (x − h)2 + (y − k)2 = r 2
10

่
เมือกระจายเทอม กาลังสอง จะได ้สมการวงกลมเป็ น x 2 + y 2 − 2hx − 2ky + h2 +
k2 − r2 = 0
ให ้ -2h = D ; -2k = E ; h2 + k 2 − r 2 = F
่
จะได ้สมการวงกลมรูปแบบทัวไปเป็ น x 2 + y 2 + Dx + Ey + F = 0

โดย h=
D
−2
; k=
E
−2
 2

่
แบบฝึ กหัดเรืองวงกลม
1. ่ จด
จงหาสมการวงกลมทีมี ุ ศูนย ์กลางอยู่ท่ี จุด ( 0,0) มีร ัศมีเท่ากับ 3
..................................................................................................................................
.......................
่ จด
2. จงหาสมการวงกลมทีมี ุ ศูนย ์กลางอยู่ทจุ่ี ด ( 4 , -2) ร ัศมีเท่ากับ 5
..................................................................................................................................
.......................
..................................................................................................................................
.......................
่
3. จงหาร ัศมีของวงกลม และจุดศูนย ์กลางของวงกลมเมือวงกลมมี
สมการเป็ น
3.1 x 2 + y 2 + 6x − 2y + 3 = 0

..................................................................................................................................
.......................
..................................................................................................................................
.......................
3.2 4x 2 + 4y 2 − 36x − 24y + 8 = 0

..................................................................................................................................
.......................
..................................................................................................................................
.......................
่ จด
4. จงหาสมการวงกลมทีมี ุ ปลายของเส ้นผ่านศูนย ์กลางอยู่ท่ี
4.1 ( -1 , 2 ) และ ( 4 , 5 )
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
………………………………
 3

4.2 ( -1 , 0 ) และ ( 5 , 6 )
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
………………………………
่ จด
5. จงหาสมการวงกลมทีมี ุ ศูนย ์กลางทีจุ่ ด ( 3 ,1 ) และสัมผัสกับเส ้นตรง 2x
+y -3 = 0
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
่ จด
6. จงหาสมการวงกลมทีมี ุ ศูนย ์กลางทีจุ่ ด ( 5 ,4 ) และสัมผัสกับเส ้นตรง y
= -2x+4
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………
่ านจุดตัดของเส ้นตรง 3x+2y+6 = 0
7. จงหาความสัมพันธ ์ของวงกลมทีผ่
กับแกน y และมีแกน x เป็ นเส ้น
สัมผัส
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………
 4

่ านจุด ( 3 ,6) และมีจด

8. จงหาสมการวงกลมทีผ่ ุ ศูนย ์กลางอยู่บนเส ้นตรง 2x
+y-4 =0
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………
9. วงกลมสองวงมีสมการ x2 + y2 − 4x + 2y + 4 = 0 และ x2 + y2 − 2x + 2y =
0
ตัดกันทีจุ่ ด P และ Q สามเหลียมที
่ ่ ดจากการโยง จุด P , Q
เกิ
และจุดกาเหนิ ดมีพนทีื ้ กี
่ ตารางหน่
่ วย
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………
10. วงกลม C มีจุดศูนย ์กลางทีจุ่ ดตัดของเส ้นตรง 2x + y -1 = 0
และเส ้นตรง x –y +3 = 0 มีความยาวของ
ร ัศมีเท่ากับ 2 จงหาสมการของวงกลม C
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………
ั ฉาก และสัมผัสกันทีจุ่ ด ( 3 , 3)
11. วงกลม O วง P สัมผัสกับแกนพิกด
ถ ้าให ้จุดศูนย ์กลางของวงกลม O
เป็ น จุดศูนย ์กลางของวงกลม R และจุดศูนย ์กลางของวงกลม P
่ ่บนวงกลม R จงหาสมการ
เป็ นจุดทีอยู
 5

ของวงกลม R
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………
่ มผัสกับเส ้นตรง 2x –y+1 = 0 ทีจุ่ ด ( 2 , 5)
12. จงหาสมการวงกลมซึงสั
และมีจด
ุ ศูนย ์กลางอยู่บนเส ้นตรง
x+y=9
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………
่ จด
13. จงหาสมการของวงกลมทีมี ุ ศูนย ์กลางอยู่บนแกน y และสัมผัสเส ้นตรง
3y -4x +11 = 0
ทีจุ่ ด ( 2 , -1 )
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
14. จุดศูนย ์กลาง C(h,k) ของวงกลมวงหนึ่ งอยู่บนเส ้นตรง 2x-y-1 = 0
้ านจุด P (2 ,-1)
ถ ้าวงกลมนี ผ่
และ Q ( -2 , 0) แล ้วจงหา ค่าของ
1. h , k ,r 2. ความชนั ของ CP 3. ความยาวของด ้าน
CP
 6

……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
พาราโบลา
นิ ยาม y
่ ่ห่างจากเส ้นตรงคงทีเส
พาราโบลาคือเซตของจุดทุกจุดบนระนาบซึงอยู ่ ้นหนึ่ งแ
ละจุดคงทีจุ่ ดหนึ่ ง
เส้นไดเรคตริกซ์
เป็ นระยะทางเท่ากัน
y=c
y
c
v(0,0)
x
c
F
( 0,-c)
F ( 0,c)
c
x
v(0,0) c
เส้นไดเรคตริกซ์ y = -c

x 2 = 4cy x 2 = −4cy

y y

F(-c,0) v(0,0) x
c
c c F( c ,0)
x ลาตัสเรคตัม 4c c
v(0,0)

เส้นไดเรคตริกซ์ x = c
เส้นไดเรคตริกซ์ x = -c

y 2 = 4cx y 2 = −4cx

y
y

เส้นไดเรคตริกซ์ y = k+c
c
V (h,k)
ลาตัสเรคตัม c
F(h ,k+c)
c F( h ,k-c)
 7

(x − h)2 =y 4c(y − k) (x − h)2 = −4c(y − k)

ความยาวของ Latuc
เส้นไดเรคตริกซ์
x = h-c O (0,0)
x ไดเรคตริกซ์ x = h+c

V (h ,k) F ( h+c ,k) แกนพาราโบลา แกนพาราโบลาF (h-c ,k)

c c ลาตัสเรคตัม V(h ,k )
ลาตัสเรคตัม 4c

(y − k)2 = 4c(x − h)
(y − k)2 = −4c(x − h)

่
แบบฝึ กหัดเรืองพาราโบลา
1. จงหาจุดยอด จุดโฟกัส
สมการไดเรคตริกซ ์และแกนสมมาตรของพาราโบลาต่อไปนี ้ พร ้อมทังเขี
้ ยน
กราฟอย่างคร่าวๆ
1.1 y 2 + 6x = 12 y 2 − 6x = 18 1.2
y y

x x
O (0,0) O (0,0)
 8

1.3 x 2 + 7x = −21 y 2 + 6y − 4x − 2 = 01.4

y
y

x
x O (0,0)
O (0,0)

1.5 4x 2 − 12x − 64y + 137 = 0 9y 2 − 72y + 6x + 361 = 0

1.6
y y

x x
O (0,0) O (0,0)

่ จด
2. จงหาสมการพาราโบลา ซึงมี ุ ยอดอยู่ท่ี จุด ( 1 , 3 ) และมีจด
ุ ( 3 ,5 )
และ ( 3 ,1) เป็ นจุดปลายของ
ลาตัสเรคตัม
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………
่ จด
3. จงหาสมการพาราโบลาทีมี ุ โฟกัสอยู่ทจุ่ี ด (2 ,3)
ไดเรคตริกซ ์ขนานแกน x และจุดยอดอยู่บนเส ้นตรง
 9

2x - y -3 = 0
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………
4.
่
จงหาสมการพาราโบลาและสมการไดเรคตริกซ ์เมือพาราโบลามี
จดุ ยอดเป็ นจุด
ตัดจุดหนึ่ งของเส ้นตรง
x+y = 0 และวงกลม x2 + y2 + 4y = 0
และผ่านจุดตัดอีกจุดหนึ่ งของวงกลมและเส ้นตรงดังกล่าว
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………

5. ให ้ M (t, 19) และ N(3, t) เป็ นจุดยอดสองจุดบนพาราโบลา y = ax 2 โดย a

และ t เป็ นจานวนจริง
จงหาสมการไดเรคตริกซ ์และจุดโฟกัสของพาราโบลา
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
6. จงพิจารณาข ้อความต่อไปนี ้
 10

่ จด
ก . สมการพาราโบลาทีมี ุ ยอดอยู่ทจุ่ี ด ( 2 , 3) และมีจด
ุ โฟกัสอยู่ท่ี ( 2 ,
1) คือ
(x − 2)2 = −4(y − 3)
ข. (y + 1)2 = −12(x − 4) ่ จด
เป็ นพาราโบลาทีมี ุ ยอดอยู่ท่ี ( 4 , -1 )
และมีเส ้นตรง x = 4
เป็ นแกนของพาราโบลา
้ กต ้อง
ข ้อใดต่อไปนี ถู
1. ( ก ) ถูก และ( ข ) ถูก 2. ( ก ) ถูก แต่ (
ข ) ผิด
3. ( ก ) ผิด แต่ ( ข ) ถูก 4. ( ก ) ผิด และ(
ข ) ผิด
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………

7. กาหนดให ้ A และ B เป็ นจุดสองจุดบนพาราโบลา x 2 = 4py ; p >

่ ้นตรงลากผ่านจุด
0โดยทีเส
 11

A ,B ทีจุ่ ดโฟกัสขนานกับแกน x ถ ้าให ้ C

้ าสัมบูรณ์ของผลต่างระหว่าง
เป็ นจุดใดๆบนพาราโบลานี ค่
ความชนั ของด ้าน CA และ CB เท่ากับเท่าใด
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
8. ถ ้ากาหนด y2 = 8x เป็ นสมการพาราโบลา
แล ้วความยาวของส่วนของเส ้นตรงทีมี่ จด ้
ุ ปลายทังสองอยู ่
บนพาราโบลาโดยลากผ่านโฟกัสและขนานกับเส ้นตรง y = 2√2x + 1

มีคา่ เท่าใด
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
9. จากรูปสมการพาราโบลาคือ x 2 − 10x − 32y − 39 = 0 มีจด
ุ F
เป็ นจุดโฟกัส จุด A คือจุด ( 5 , 8 )
้ ของรู
อัตราส่วนของพืนที ่ ่ BCD กับพืนที
ปสามเหลียม ้ รู่ ปสามเหลียม
่ ABF
เท่ากับเท่าใด y
A

F
B C x

D (h ,k)
 12

……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………
วงรี
นิ ยาม
่
วงรีคอื เซตของจุดทุกจุดบนระนาบซึงผลบวกของระยะทางจากจุ
ดในเซตไปยังจุ
่
ดคงทีสองจุ ด
่
มีคา่ คงทีเสมอ
B1(h , k+b) P(x,y)

Latus Rectum

C(h,k) V1 (h+ a,k)

V2(h-a ,k )
F2( h -c,k) F1(h+c , k )
Latus Rectum

B2(h,k-b)

รูปที่ 1
แกนเอกขนานแกน
V (h,k+a)
X
1

Latus Rectum

F1(h , k+c ) P(x,y)

B2(h-b,k) B1(h+b , k)
C(h,k)

F2( h ,k-c)
Latus Rectum

V2(h ,k-a )

รูปที่ 2
แกนเอกขนานแกน y
 13

ส่วนประกอบต่างๆข
V1 V2 เรียกแกนเอก ( major axis ) = 2a
องวงรี
B1 B2 เรียกแกนโท ( minor axis ) = 2b
F1 F2 = 2c
ความสัมพันธ ์ระหว่าง a , b , c คือ a2 = b 2 + c 2

ผลบวกคงตัว = 2a
2b2
ความยาวของ Latus Rectum =
a
้ นย ์ (Eccentricity) =
ค่าเยืองศู
c
a

B1(0 , b) P(x,y)

Latus Rectum
V2(-a ,0 ) C(0,0) V1 ( a,0) x

F2 (-c,0) F1(c , 0 )
Latus Rectum

B2(0,-b)

รูปที่ 3
แกนเอกทับแกน x
สมการ มาตรฐาน
x2 y2
+ =1 , a ≠b ≠0 a >b >0
a2 b 2
เขียนเป็ นรูปทั่วไปเป็ น Ax 2 + By 2 + C = 0
y
, A≠B ≠0 A < B A และ B
เครือ
่ งหมายเหมือนกัน V1 (0,a)

Latus Rectum

F1(0 , c ) P(x,y)

x
B2(-b,0) C(0,0) B1(b , 0)

F2( 0 ,-c)
Latus Rectum

V2(0 ,-a )
 14

รูปที่ 4
แกนเอกทับแกน y
สมการ มาตรฐาน
x2 y2
+ =1 , a ≠b ≠0 a >b >0
b 2 a2
เขียนเป็ นรูปทั่วไปเป็ น Ax 2 + By 2 + C = 0 , A≠B ≠0 A > B A และ B
่
เครืองหมายเหมื อนกัน
y
B1(h , k+b) P(x,y)
Latus Rectum

V2(h-a ,k ) V1 (h+ a,k)

F2( h -c,k) C(h,k) F1(h+c , k )
Latus Rectum

B2(h,k-b) x

O( 0,0)

รูปที่ 5 แกนเอกขนาน
แกน x
สมการ มาตรฐาน
(x − h)2 (y − k)2
+ =1 , a ≠b ≠0 a >b >0
a2 b2
เขียนเป็ นรูปทั่วไปเป็ น Ax 2 + By 2 + Cx + Dy + E = 0 , A≠B ≠0 A < B A และ B
่
เครืองหมายเหมื อนกัน y
V1 (h,k+a)

Latus Rectum

F1(h , k+c ) P(x,y)

B2(h-b,k) B1(h+b , k)
C(h,k)

F2( h ,k-c) Latus Rectum

V2(h ,k-a ) x

C(0,0)
 15

รูปที่ 6 แกนเอกขนาน
แกน y

สมการ มาตรฐาน
(x − h)2 (y − k)2
+ =1 , a ≠b ≠0 a >b >0
b2 a2
เขียนเป็ นรูปทั่วไปเป็ น Ax 2 + By 2 + Cx + Dy + E = 0 , A≠B ≠0 A > B A และ B
เครือ
่ งหมายเหมือนกัน
่
แบบฝึ กหัดเรืองวงรี
1. จากสมการวงรีในแต่ละข ้อต่อไปนี ้ จงเขียนกราฟอย่างคร่าวๆ
และหาจุดยอด จุดโฟกัส ความยาวของ
้ นย ์ของแต่ละข ้อ
ลาตัสเรคตัม ผลบวกคงตัว และค่าเยืองศู
x2 y2 x2
1.1 16
+
25
=1 1.2 25
+
y
y2
=1
16

O(0,0)
x

O(0,0)

1.3 36x 2 + 16y 2 = 576 1.4 9x 2 + 16y 2 = 144

y y

x x

O(0,0) O(0,0)
 16

(x−3)2 (y+1)2 (x+3)2

1.5 49
+
25
=1 1.6 64
+
(y−1)2
=1
100

y
y

x
x
O(0,0)
O(0,0)

1.7 9x 2 + y 2 + 10y + 16 = 0 1.8 25x 2 + 9y 2 − 150x −

18y + 9 = 0 y

O(0,0)
x

O(0,0)

2. จงเขียนสมการของวงรี
่
และกราฟอย่างคร่าวๆตามเงือนไขทีก่ าหนดใหใ้ นแต่ละข ้อ
2.1 โฟกัสอยู่ทจุ่ี ด (-5 ,0 ) และ ( 5 ,0)
y
...................................................................
ผลบวกคงตัวเท่ากับ 26
...................................................................
...................................................................
x ...................................................................
O(0,0) ...................................................................
...................................................................
......
...................................................................
...................................
 17

2.2 โฟกัสจุดหนึ่ งอยู่ท่ี ( -5 , 1) จุดศูนย ์กลางอยู่ท่ี ( 0,1) แกนโทยาว

12 หน่ วย
y
...................................................................
...................................................................
...................................................................
x
...................................................................
O(0,0) ...................................................................
...................................................................
......
...................................................................
...................................
...................................................................
...................................
2.3 จุดยอดจุดหนึ่ งอยู่ท่ี ( -3 , 10 ) จุดศูนย ์กลางอยู่ท่ี ( -3 ,2)
่ งสองเท่
ระยะห่างระหว่างจุดคงทีทั ้ ากับ
8 หน่ วย
y ...................................................................
...................................................................
...................................................................
...................................................................
x ...................................................................

O(0,0) ...................................................................
......
...................................................................
...................................
...................................................................
3. จากรูปสมการวงรีคอื 9x + 25y −...................................
2 2
18x − 150y + 9 = 0
้ ส่
จงหาพืนที ่ วนทีแรเงา
่y

...................................................................
...................................................................
...................................................................
x ...................................................................
...................................................................
O(0,0)
...................................................................
 18

4. วงรีวงหนึ่ งมีจด
ุ ศูนย ์กลางร่วมกับจุดศูนย ์กลางของวงกลม x 2 + y 2 − 6x −
8y + 16 = 0
และสัมผัสวงกลมนี ที ้ จุ่ ดยอดของวงรี ถ ้าแกนเอกของวงรีขนานกับแกน y
และโฟกัสจุดหนึ่ งอยู่ท่ี ( 3,6)
จงหาสมการของวงรีวงนี ้
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
………………………………
5.
ั ร ับน้องใหม่ของมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ งทาเป็ นรูปโค ้งครึงวงรี
ซุ ้มดอกไมว้ น ่ ดงั รูปโ
่
ดยทีฐานของซุ ้มกว ้าง
่
150 ฟุต ตรงจุดกึงกลางของฐานซุ ้มสูง 45 ฟุต
่ างจากจุดริมสุด 50
จงหาความสูงของซุ ้มในตาแหน่ งทีห่
ฟุต

45 ฟุต
50 ฟุต

150 ฟุต
 19

……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
6. จงหาสมการวงรีทมี ่ี จด
ุ ศูนย ์กลางอยู่บนเส ้นตรง y = -3
โดยทีจุ่ ดยอดจุดหนึ่ งของวงรีอยุ่ทโฟกั
่ี สของ
พาราโบลา x2 − 8x − 4y + 24 = 0 และจุดโฟกัส
ุ หนึ่ งอยู่ทจุ่ี ดยอดของพาราโบลารูปนี ้
ของวงรีจด
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
7. จากรูปสมการของวงรีคอื 21x 2 + 25y 2 − 126x − 200y + 64 = 0 ; F1 และF2
เป็ นจุดโฟกัส
่ |F1F2|
ของวงรี มี C เป็ นจุดศูนย ์กลางร่วมของวงกลมทีมี
เป็ นความยาวของเส ้นผ่านศูนย ์กลางของ
้ แรเงาเท่
วงกลมพืนที ่ ่
ากับกีตารางหน่ วย

...................................................................
...................................................................
...................................................................
F2 C F1
...................................................................
...................................................................
...................................................................
......
...................................................................
...................................
...................................................................
...................................
 20

ไฮเพอร ์โบลา
นิ ยาม
่
ไฮเพอร ์โบลาคือเซตของจุดบนระนาบซึงผลต่ ้ งจุด
างของระยะทางจากจุดนี ไปยั
่
คงทีสองจุ ดบนระนาบมีคา่ คงตัวเสมอ
ส่วนประกอบต่างๆของไฮเพอร ์โบลา

L1
L2
B1(h,k+b)
Latus Rectum
Latus Rectum

V2(h-a ,k) V1(h+a ,k) แกนสมมาตร

F2(h-c ,k) F1(h+c ,k)
C(h,k)

B2(h,k-b)

C(h , k) จุดศูนย ์กลาง

V1 , V2 จุดยอด
F1 , F2 จุดโฟกัส
L1 , L2 เส ้นกากับ
V1 V2 แกนตามขวาง =
2a
B1 B2 แกนสังยุค = 2b
F1 F2 = 2c
ความยาวของ Latus Rectum
2b2
=
a
้ นย ์ =
ค่าเยืองศู
c
a
ความสัมพันธ ์ระหว่าง a , b , c
 21

L1
L2
B1(0,b)

Latus Rectum
Latus Rectum

V2(-a ,0) V1(a ,0) แกนสมมาตร x

F2(-c ,0) C(0,0) F1(c ,0)

B2(0,-b)

รูปที่ 1
แกนสมมาตรทับแกน x
สมการมาตรฐานของไฮเพอร ์โบลา
x2 y2
− =1
a2 b 2
x2 y2
สมการเส ้นกากับ a2
−
b2
=0
หรือ y = ±ax
b

L2 L1

Latus Rectum F1(0 ,c)

V1(0 ,a)

C(0,0) x
B2(-b,0) B1(b,0)

V2(0 ,-a)

Latus Rectum F2(0 ,-c)

แกนสมมาตร

รูปที่ 2
แกนสมมาตรทับแกน y
สมการมาตรฐานของไฮเพอร ์โบลา
y2 x2
− =1
a2 b 2
y2 x2
สมการเส ้นกากับ a2
−
b2
=0
หรือ y = ±bx
a
 22

L2 L1

B1(h,k+b)
Latus Rectum Latus Rectum

V2(h-a ,k) V1(h+a ,k) F1(h+c ,k)

F2(h-c ,k) แกนสมมาตร

C(h,k)

B2(h,k-b)

O(0,0)

รูปที่ 3
แกนสมมาตรขนานแกน x
สมการมาตรฐานของไฮเพอร ์โบลา
(x − h)2 (y − k)2
− =1
a2 b2
(x−h)2
สมการเส ้นกากับ a2
−
(y−k)2
=0
b2
y
หรือ
L2 L1

F1(h ,k+c)
Latus Rectum

V1(h ,k+a)

B2(h-b,k) C(h,k) B1(h+b,k)

V2(h ,k-a)

Latus Rectum
O(0,0) F2(h ,k-c) x

แกนสมมาตร
รูปที่ 4
แกนสมมาตรขนานแกน y
สมการมาตรฐานของไฮเพอร ์โบลา
(y − k)2 (x − h)2
− =1
a2 b2
(y−k)2
สมการเส ้นกากับ a2
−
(x−h)2
=0
b2
หรือ
 23

่ A , B , C , D ,E เป็ นค่าคงตัวใดๆ
เมือ
่
แล ้วรูปทัวไปของไฮเพอร ์โบลาคือ
Ax 2 − By 2 + Cx + Dy + E = 0 ; A>0 , B>0
แกนสมมาตรขนานแกน x
Ay 2 − Bx 2 + Cx + Dy + E = 0 ; A>0 , B>0
แกนสมมาตรขนานแกน y
ไฮเพอร ์โบลามุ
มฉาก y
y

x
x
(0,0)
(0,0)

xy = C C< 0
xy = C C>0

y
y

(h,k) (h,k)

(0,0) x x
(0,0)

(x-h)(y-k) = C C>0
 24

(x-h)(y-k) = C C<0

่
แบบฝึ กหัดเรืองไฮเพอร ์โบลา
1. จงหาจุดยอด จุดโฟกัส ความยาวแกนตามขวาง ความยาวแกสังยุค
ความยาวของลาตัสเรคตัม
้ นย ์
ค่าเยืองศู
และสมการเส ้นกากับของไฮเพอร ์ในแต่ละข ้อพร ้อมกับวาดกราฟอย่างคร่าวๆ
x2 y2 y2 x2
1.1 16
−
9
=1 1.2 16
−
9
=
1 y

x O(0,0)

O(0,0)

1.3 16x 2 − 9y 2 = 144 1.4 16y 2 − 25x 2 =

400
y y

x x
O(0,0) O(0,0)

(x−3)2 (y−1)2 (y−3)2 (x−1)2

1.5 49
−
16
=1 1.6 25
−
16
=1
 25

y
y

x
x
O(0,0)
O(0,0)

1.7 16x 2 − 9y 2 − 64x + 18y − 89 = 0 1.8 9x 2 −

4y 2 − 54x + 40y − 19 = 0
y
y

x x

O(0,0) O(0,0)

1.9 xy = 4 1.10
xy = −100 y
y

x
x O(0,0)
O(0,0)

y y

1.11 (x − 1)(y + 2 ) = 16 1.12

xy − x + 2y + 1 = 0
x x

O(0,0) O(0,0)
 26

2. จงหาสมการไฮเพอร ์โบลาในแต่ละข ้อ
่ ่บนไฮเพอร ์โบลาไปยังจุด ( 0 , 13 ) กับ ( 0
2.1 ผลต่างของจุดใดๆทีอยู
, -13 ) ยาว 10 หน่ วย
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
………………………………
2.2 จุดยอดอยู่ทจุ่ี ด ( 4 , 0) กับ ( -4 , 0) และมีโฟกัสจุดหนึ่ งอยู่ท่ี ( 5 ,0)
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
………………………………
2.3 ไฮเพอร ์โบลามีแกนสังยุคและแกนตามขวางอยู่บนแกน x และ แกน
ุ ยอดจุดหนึ่ งอยู่ท่ี ( 6 , 0)
y มีจด
และ โฟกัสจุดหนึ่ งอยู่ทจุ่ี ด ( -10 , 0)
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
………………………………
 27

ุ ศูนย ์กลางทีจุ่ ด ( 4 , -2 ) มีจด

2.4 ไฮเพอร ์โบลามีจด ุ โฟกัสจุดหนึ่ งอยู่ท่ี (
4 , -5 ) และแกนตามขวางยาว
4 หน่ วย
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………
2.5 P เป็ นจุดใดๆบนไฮเพอร ์โบลา ผลต่างของระยะทางจากจุด P
ไปยังจุด ( 4 , 6) กับ ( -4 ,6) เท่ากับ
8 หน่ วย
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………

่ จด
2. ไฮเพอร ์โบลาทีมี ุ ยอดอยู่ทจุ่ี ดโฟกัสของวงรี
x2
−
y2
=1
25 16

และมีแกนสังยุคยาวเท่ากับแกนโทของ
้ สมการอย่างไร
วงรีนีจะมี
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
 28

3. ุ โฟกัสทีจุ่ ด F1(−3 ,0) และ

ให ้ไฮเพอร ์โบลา H มีจด F2 (3 ,0) ถ ้า P
เป็ นจุดใดๆบน H แล ้ว
|PF1| − |PF2 | = 2√5 ่ี จด
สมการของวงรีทมี ุ ยอดร่วมกับ H
และมีความยาวแกนโทเท่ากับความ
ยาวแกนสังยุคของ H จะมีสมการอย่างไร
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
่ี แกนตามขวางและแกนสังยุคของไฮเพอร ์โบลา
4. จงหาสมการวงรีทมี 9x 2 −
4y 2 − 54x + 8y + 41 = 0
เป็ นแกนโทและแกนเอกตามลาดับ
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………

5. ถ ้าให ้ F1 และ F2 เป็ นโฟกัสของไฮเพอร ์โบลา 16y 2 − 9x 2 + 36x − 32y −

164 = 0 และV เป็ น

 29

จุดศูนย ์กลางของวงกลม x2 + y2 + 2x − 4y + 1 = 0 แล ้ว
ความยาวของเส ้นรอบรูปของสามเหลียม ่
F1 F2 V ่ วย
เท่ากับกีหน่
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………