គន�ះឹ ក�ង� ការ្រសាយប�� ក់រូបមន�

Problem 1: េគមាន្រតីេកាណABC មួយែដលមាន្រជ�ង 𝐴𝐴𝐴𝐴 = 𝑐𝑐, 𝐵𝐵𝐵𝐵 = 𝑎𝑎, និង CA = b េរៀងគា�េហើយចារ�កក��ងរង�ង់ែដលមានកាំេស�ើR

។ ្រសា酌យប�� ក់ sin𝑎𝑎 𝐴𝐴 = sin𝑏𝑏 𝐵𝐵 = sin𝑐𝑐 𝐶𝐶 = 2𝑅𝑅 (្រទឹស�ីបទសុីនសុ )។

Proof: តាមC គូសបន‌�ត់កាត់តាមផ�ិត O កាត់រង�ង់្រតង់D រួចចំេណ‌លែកងៃនចំណុច D េលើ្រជ�ង 𝐵𝐵𝐵𝐵 េយើងបាន៖
្រតីេកាណ DBC ជ‌្រតីេកាណែកង្រតង់ B។
ក��ង ∆𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵 េយើងមាន៖ sin 𝐷𝐷 = 𝐷𝐷𝐷𝐷
𝐵𝐵𝐵𝐵
=
𝑎𝑎
2𝑅𝑅
(𝑖𝑖)

ម្យោ៉ងេទៀត 𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿 = 𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿 (មុំចារ�កក��ងរង�ង់សា�ត់េដ‌យធ��រួម 𝐵𝐵𝐵𝐵

� (𝑖𝑖𝑖𝑖)

តាមទំន‌ក់ទំនង (𝑖𝑖) និង (𝑖𝑖𝑖𝑖) េយើងបាន៖

𝒂𝒂 𝑎𝑎
𝐬𝐬𝐢𝐢 𝐧𝐧 𝑨𝑨 = ឬ = 2𝑅𝑅 �
𝟐𝟐𝟐𝟐 sin 𝐴𝐴

្រសាዸយដូចគា�ែដរេយើងបាន៖
𝑏𝑏 𝑐𝑐
= 2𝑅𝑅, =2R
sin 𝐵𝐵 sin 𝐶𝐶

ដូចេនះ sin𝑎𝑎 𝐴𝐴 = sin𝑏𝑏 𝐵𝐵 = sin𝑐𝑐 𝐶𝐶 = 2R ។

Problem2: ំ ុ ចA ែដលមាន្រជ�ង 𝐴𝐴𝐴𝐴 = 𝑐𝑐, 𝐵𝐵𝐵𝐵 = 𝑎𝑎, និង CA = b េរៀងគា�។ ្រសាᙰយប�� ក់ថ‌
េគមាន្រតីេកាណABC មួយែកង្រតង់ចណ
អុីប៉ូេតនុសកាេរេស�ើផលបូកកាេរៃន្រជ�ងមុំែកង 𝒂𝒂𝟐𝟐 = 𝒃𝒃𝟐𝟐 + 𝒄𝒄𝟐𝟐� ។ (្រទឹស�ីបទពីតាគ័រ)
Proof:

៦᧹០ � ០ � ᧰1: េយើងមាន ∆𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴 ជ‌្រតីេកាណែកង្រតង់A

ចំេណ‌លែកងៃនចំណុចA េលើ្រជ�ងBC ្រតង់ចំណុចD
ក��ង∆𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴 និង ∆𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴 េយើងមាន៖
𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿 = 𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿 = 90°

𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿𝐿 = 𝐿𝐿𝐴𝐴𝐵𝐵𝐵𝐵 (មុំរួមៃន្រតីេកា⥘ណ)

AB ្រជ�ងរួមៃន្រតេី កាណ
េន‌ះេយើងបាន្រតីេកាណទាំងពីរជ‌្រតីេកាណដូចគា�។
តាមផលេធៀបដំណូចេយើងបាន៖
ស្រមាប់ការបេ្រង�ន និង ការ្រសាវ្រជ‌វ
គន�ះឹ ក�ង� ការ្រសា碴យប�� ក់រូបមន�
𝐵𝐵𝐵𝐵 𝐴𝐴𝐴𝐴
= => 𝐴𝐴𝐴𝐴2 = 𝐵𝐵𝐵𝐵 × 𝐵𝐵𝐵𝐵 (1)
𝐴𝐴𝐴𝐴 𝐵𝐵𝐵𝐵

្រសា睐យដូចគា�ែដរេយើងបាន៖ ∆AHC~∆BAC
េយើងបាន 𝐵𝐵𝐵𝐵
𝐴𝐴𝐴𝐴
=
𝐴𝐴𝐴𝐴
𝐷𝐷𝐷𝐷
=> 𝐴𝐴𝐴𝐴 2 = 𝐷𝐷𝐷𝐷 × 𝐵𝐵𝐵𝐵 (2)

បូកសមីការ (1)� និង (2) េយើងបាន៖𝐴𝐴𝐴𝐴2 + 𝐴𝐴𝐴𝐴 2 = 𝐵𝐵𝐵𝐵(𝐵𝐵𝐵𝐵 + 𝐷𝐷𝐷𝐷) = 𝐵𝐵𝐵𝐵 × 𝐵𝐵𝐵𝐵 = 𝐵𝐵𝐵𝐵 2
ដូចេនះេយើងបាន៖ 𝑎𝑎2 = 𝑏𝑏2 + 𝑐𝑐2្រត�វបាន្រសាយប�� ក់។
៦᧹០ � ០ � ᧰2: តាមរូបេយើងបាន៖
bc
(b + c)2 = a2 + 4 ×
2

សមមូលនឹង 𝑏𝑏2 + 𝑐𝑐2 + 2𝑏𝑏𝑏𝑏 = a2 + 2bc

𝑎𝑎2 = 𝑏𝑏 2 + 𝑐𝑐 2

ដូចេនះេយើងបាន៖ 𝑎𝑎2 = 𝑏𝑏2 + 𝑐𝑐2្រត�វបាន្រសាយប�� ក់។

Problem 3: េគមា鹔ន្រតីេកា鹔ណABC មួយែដលមាន្រជ�ង 𝐴𝐴𝐴𝐴 = 𝑐𝑐, 𝐵𝐵𝐵𝐵 = 𝑎𝑎, និង CA = b េរៀងគា�។ ្រសា饘យប�� ក់ថ‌
𝑎𝑎 = 𝑏𝑏 cos 𝐶𝐶 + 𝑐𝑐 cos 𝐵𝐵
𝑏𝑏 = 𝑐𝑐 cos 𝐴𝐴 + 𝑎𝑎 cos 𝐶𝐶

𝑐𝑐 = 𝑎𝑎 cos 𝐵𝐵 + 𝑏𝑏 cos 𝐴𝐴 ្រទឹស�ីបទចំេណ‌ល។

Proof:� តាមចំណុច A គូសបន‌�ត់ែកងនឹង្រជង� BC ្រតង់ចំណុច H
ក��ង ∆ABH តាម្រទឹស�ីបទកូសីនុ ុសេយើងមាន៖ cos 𝐵𝐵 = 𝐵𝐵𝐵𝐵
𝐴𝐴𝐴𝐴

=> 𝐵𝐵𝐵𝐵 = ABcos 𝐵𝐵 ឬ 𝐵𝐵𝐵𝐵 = 𝑐𝑐 cos 𝐵𝐵 (1)

ដូចគា�ែដរក�ង� ∆A𝐻𝐻𝐻𝐻េយើងមាន៖ 𝐻𝐻𝐶𝐶 = 𝑏𝑏 cos 𝐶𝐶 (2)
បូកសមីការ (1) និង (2) េយើងបាន៖
𝐵𝐵𝐵𝐵 + 𝐻𝐻𝐶𝐶 = 𝑏𝑏 cos 𝐶𝐶 + 𝑐𝑐 cos 𝐵𝐵

េដ‌យេយើងមាន៖ 𝐵𝐵𝐵𝐵 + 𝐻𝐻𝐶𝐶 = 𝑎𝑎 ដូចេនះេយើងបាន៖ 𝑎𝑎 = 𝑏𝑏 cos 𝐶𝐶 + 𝑐𝑐 cos 𝐵𝐵 ្រត�វបាន្រសាយប�� ក់។

្រសា饘យដូចគា�ែដរេយើងបាន៖ 𝑏𝑏 = 𝑐𝑐 cos 𝐴𝐴 + 𝑎𝑎 cos 𝐶𝐶 និង 𝑐𝑐 = 𝑎𝑎 cos 𝐵𝐵 + 𝑏𝑏 cos 𝐴𝐴 ។

ស្រមាប់ការបេ្រង�ន និង ការ្រសា碼វ្រជ‌វ

គន�ះឹ ក�ង� ការ្រសាយប�� ក់រូបមន�
Problem 4: េគមាន្រតីេកាណABC មួយែដលមាន្រជ�ង 𝐴𝐴𝐴𝐴 = 𝑐𝑐, 𝐵𝐵𝐵𝐵 = 𝑎𝑎, និង CA = b េរៀងគា�។ ្រសា䈄យប�� ក់ថ‌

𝑎𝑎2 = 𝑏𝑏 2 + 𝑐𝑐 2 − 2𝑏𝑏𝑏𝑏 cos 𝐴𝐴

𝑏𝑏 2 = 𝑐𝑐 2 + 𝑎𝑎2 − 2𝑐𝑐𝑐𝑐 cos 𝐵𝐵

𝑐𝑐 2 = 𝑎𝑎2 + 𝑏𝑏 2 − 2𝑐𝑐𝑐𝑐 cos 𝐶𝐶 ្រទឹស�ីបទកូសុីនសុ ។

Proof:� ក��ងការ្រសា汌យប�� ក់្រទសឹ �ីបទេនះេយើងែបងែចកជ‌បីករណីដូចតេ�៖
ករណី ∆𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴 ជ‌្រតីេកាណសាⰸម��
គូសអង�ត់ 𝐶𝐶𝐶𝐶 ែកងនឹង 𝐴𝐴𝐴𝐴 ្រតង់ចំណុច 𝐻𝐻
ក��ង ∆𝐴𝐴𝐻𝐻𝐻𝐻 តាម្រទឹស�ីបទសុីនុសេយើងមាន៖ sin 𝐴𝐴 = 𝐻𝐻𝐻𝐻
𝐴𝐴𝐴𝐴
=
𝐻𝐻𝐻𝐻
𝑏𝑏

=> 𝐻𝐻𝐻𝐻 = 𝑏𝑏 sin 𝐴𝐴

អនុវត�ន៍្រទឹស�ីកូសនុី ុសេយើងបាន៖ cos 𝐴𝐴 = 𝐻𝐻𝐻𝐻

𝐴𝐴𝐴𝐴
=> 𝐻𝐻𝐻𝐻 = bcos 𝐴𝐴

េដ‌យ 𝐵𝐵𝐵𝐵 = 𝐴𝐴𝐴𝐴 − 𝐻𝐻𝐻𝐻 = 𝑐𝑐 − 𝑏𝑏 cos 𝐴𝐴

អនុវត�ន៍្រទឹស�ីបទពីតាគ័រក��ង∆𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵 េយើងមាន៖ 𝐵𝐵𝐵𝐵 2 = 𝐵𝐵𝐵𝐵2 + 𝐻𝐻𝐻𝐻 2
សមមូលនឹង៖ 𝑎𝑎2 = (𝑐𝑐 − 𝑏𝑏 cos 𝐴𝐴)2 + (𝑏𝑏 sin 𝐴𝐴)2
ឬ 𝑎𝑎2 = 𝑐𝑐2 − 2𝑏𝑏𝑏𝑏 cos 𝐴𝐴 +𝑏𝑏2(cos 𝐴𝐴)2 + 𝑏𝑏2(sin 𝐴𝐴)2
ឬ 𝑎𝑎2 = 𝑐𝑐2 − 2𝑏𝑏𝑏𝑏 cos 𝐴𝐴 +𝑏𝑏2((cos 𝐴𝐴)2 + (sin 𝐴𝐴)2)
តាមទំន‌ក់ទំនង៖ (cos 𝐴𝐴)2 + (sin 𝐴𝐴) = 1 េយើងបាន៖ 𝑎𝑎2 = 𝑏𝑏2 + 𝑐𝑐2 − 2𝑏𝑏𝑏𝑏 cos 𝐴𝐴
ករណី ∆𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴 ជ‌្រតីេកាណែកង្រតង់ A
េយើងបាន៖ cos 𝐴𝐴 = 0 េន‌ះេយើងបាន៖ −2𝑏𝑏𝑏𝑏 cos 𝐴𝐴 = 0
តាម្រទឹស�ីបទពីតាគ័រេយើងមាន៖ 𝑎𝑎2 = 𝑏𝑏2 + 𝑐𝑐2
េគឣ‍ចសរេសរ៖ 𝑎𝑎2 = 𝑏𝑏2 + 𝑐𝑐2 − 2𝑏𝑏𝑏𝑏 cos 𝐴𝐴
ករណី ∆𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴𝐴 ជ‌្រតីេកាណែដលមានមុំ A ជ‌មុំទាល

ស្រមាប់ការបេ្រង�ន និង ការ្រសាវ្រជ‌វ

គន�ះឹ ក�ង� ការ្រសា傄យប�� ក់រូបមន�

្រសា줜យដូចគា�ែដរេយើងបាន៖ 𝑏𝑏2 = 𝑐𝑐2 + 𝑎𝑎2 − 2𝑐𝑐𝑐𝑐 cos 𝐵𝐵 និង

ស្រមាប់ការបេ្រង�ន និង ការ្រសាវ្រជ‌វ

គន�ះឹ ក�ង� ការ្រសាយប�� ក់រូបមន�

ស្រមាប់ការបេ្រង�ន និង ការ្រសា賈វ្រជ‌វ