You are on page 1of 4

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

 Ορισμός: ΜΜΕ: το σύνολο των μέσων (κρατικά ή μη) που


χρησιμοποιούνται για τη μετάδοση πληροφοριών, ειδήσεων, γνώσεων,
ιδεών στο ευρύ κοινό. Διακρίνονται σε:
1. Έντυπα: περιοδικός και ημερήσιος τύπος (περιοδικά, εφημερίδες).
2. Ηλεκτρονικά: ραδιόφωνο, τηλεόραση, διαδίκτυο.
Σήμερα χρησιμοποιούμε και τον όρο «Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας»:
επισημαίνεται ο αμφίδρομος ρόλος τους: συμβάλλουν στην πληροφόρηση,
αλλά παρέχουν και δυνατότητα επικοινωνίας.
Διαφορά ενημέρωσης - επικοινωνίας:
 Ενημέρωση: υπάρχει μονόδρομη ροή πληροφοριών από τον πομπό στον δέκτη.
 Επικοινωνία: λειτουργούν και μηχανισμοί ανατροφοδότησης και αλληλεπίδρασης. Ο δέκτης δηλ. δέχεται
και μεταδίδει μηνύματα, οπότε μπορεί να επέμβει και να επηρεάσει τη δράση του πομπού, και να έρθει σε
επαφή με άλλους δέκτες (π.χ. συμμετοχή σε εκπομπές, αποστολή επιστολής σε ένα έντυπο κ.λπ.).
 Ιστορική αναδρομή:
 Η επικοινωνία των ανθρώπων αρχικά στηριζόταν στον προφορικό λόγο (π.χ. αγγελιοφόροι). Τα γραπτά
κείμενα ήταν σπάνια, ελάχιστοι γνώριζαν γραφή και ανάγνωση, ενώ τα υλικά που χρησιμοποιούσαν οι
άνθρωποι για να γράφουν (πάπυρος, περγαμηνή) ήταν ακριβά.
 1200 -1400: το χαρτί αντικατέστησε την περγαμηνή. 15ος αι.: ο Γουτεμβέργιος εφηύρε την τυπογραφία
παράγονται περισσότερα γραπτά κείμενα  διάδοση ιδεών και άνοδος μορφωτικού επιπέδου.
 Βιομηχανική Επανάσταση: σημειώνονται αλλαγές που οδηγούν στην εμφάνιση των ΜΜΕ. Εγκαθιδρύονται
πιο φιλελεύθερα και δημοκρατικά καθεστώτα  συμμετοχή πολιτών στη λήψη των αποφάσεων.
Προϋπόθεση: η στοιχειώδης μόρφωση και η πληροφόρηση για την πολιτική και κοινωνική ζωή.
 τέλη 19ου & 20ος αι.: εφευρίσκεται το ραδιόφωνο και η τηλεόραση: διευρύνουν τις δυνατότητες
ενημέρωσης / επικοινωνίας. Η εμφάνιση των Η/Υ και του διαδικτύου οδηγεί σε επανάσταση στον τομέα
της πληροφόρησης: το κοινό έχει πρόσβαση σε τεράστιο όγκο πληροφοριών. Σήμερα τα ΜΜΕ παίζουν
καθοριστικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων διαμορφώνοντας την άποψή τους για τον κόσμο.
 Οι σημαντικότερες λειτουργίες των ΜΜΕ:
1. πληροφόρηση-ενημέρωση: τα ΜΜΕ παρέχουν ποικίλες πληροφορίες για πρακτικά ζητήματα της
καθημερινής ζωής, αλλά και για όσα σημαντικά συμβαίνουν στην τοπική και παγκόσμια κοινότητα.
2. επικοινωνία: αναπτύσσουν τον διάλογο των ατόμων και ευνοούν τη συμμετοχή τους στη συλλογική ζωή.
3. ψυχαγωγία-διασκέδαση: παρέχουν ανέξοδα διασκέδαση στο κοινό, κάνουν προσιτή την τέχνη και την
πολιτιστική δημιουργία.
4. εκπαίδευση: μεταδίδουν γνώσεις με εκλαϊκευμένο τρόπο για επιστημονικά ή πολιτιστικά θέματα και
αποτελούν φορέα μόρφωσης και αγωγής.
5. κοινωνικοποίηση: πληροφόρηση σε θέματα κοινωνικά (οικογενειακά δράματα, ατυχήματα, εγκλήματα κ.α.)
εκφράζεται η ευαισθησία της κοινής γνώμης και η άποψή της σε φλέγοντα κοινωνικά θέματα.
6. πολιτικοποίηση: διαδίδουν ιδέες και ενημερώνουν για τα πολιτικά ζητήματα επηρεάζοντας τις πολιτικές
επιλογές των ατόμων και διαμορφώνοντας την κοινή γνώμη.
7. έλεγχος της πολιτικής εξουσίας: ασκούν κριτική σε πρόσωπα της πολιτικής σκηνής και ελέγχουν τις τρεις
εξουσίες (νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική) και τον τρόπο λειτουργίας των θεσμών.
 Προσφορά ΜΜΕ: όταν οι πληροφορίες που διαδίδονται χαρακτηρίζονται από ακρίβεια και αντικειμενικότητα:
1. Συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη μιας κοινωνίας:
- προσφέρουν εργασία σε χιλιάδες ανθρώπους,
- μέσω της διαφήμισης ενημερώνουν τους καταναλωτές και ανανεώνουν το αγοραστικό τους ενδιαφέρον
 αύξηση της παραγωγής και ενίσχυση του εμπορίου.
2. Αποτελούν πηγή μάθησης και συμβάλλουν στην πνευματική καλλιέργεια των ανθρώπων:
- προσφέρουν πληροφορίες και γνώσεις σε θέματα επιστημονικά, πολιτιστικά κ.λπ. (με εκλαϊκευμένο
τρόπο) και συμβάλλουν στην άνοδο του πνευματικού επιπέδου.
- όταν αντιμετωπίζουν με κριτικό τρόπο τα γεγονότα, καλλιεργούν την κριτική ικανότητα-
προβληματισμό και θέτουν σε πνευματική εγρήγορση το κοινό.
3. Κοινωνικοποιούν:
- ευαισθητοποιούν την κοινή γνώμη για τα κοινωνικά προβλήματα και προωθούν τον δημόσιο διάλογο
για εξεύρεση λύσεων.
- αναπτύσσουν κοινωνική συνείδηση και κινητοποίηση σε θέματα κοινωνικού ενδιαφέροντος.
- διαμορφώνουν την κοινή γνώμη, την παιδαγωγούν και την αφυπνίζουν.
4. Προασπίζουν τη δημοκρατία: από τον 18ο αι. θεωρούνται η «τέταρτη εξουσία»:
- ενημερώνουν τους πολίτες, ώστε να επιλέγουν σωστά τα όργανα που θα διαμορφώνουν τη μοίρα τους,
να συμμετέχουν και επηρεάζουν τις πολιτικές εξελίξεις.
- προστατεύουν τη λειτουργία των πολιτικών θεσμών και στηλιτεύουν κάθε προσπάθεια υπονόμευσής τους.
- ασκούν έλεγχο στην εξουσία, αποκαλύπτουν καταχρήσεις, καταδικάζουν τη διαφθορά, την καταπάτηση
των δικαιωμάτων των πολιτών.
- προωθούν τον διάλογο - στηρίζουν την πολυφωνία, παρέχοντας σε όλους, ανεξαιρέτως φύλου, φυλής,
ηλικίας, εθνικότητας κ.λπ., τη δυνατότητα ελεύθερης έκφρασης.
- συντελούν στην πολιτικοποίηση του ατόμου: διαδίδουν πολιτικές ιδέες, καλλιεργούν το ενδιαφέρον για
τα κοινά δημιουργία ενεργών πολιτών με συνείδηση δικαιωμάτων και ευθυνών τους.
5. Προσφέρουν ποικίλες δυνατότητες ψυχαγωγίας και αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου:
- δίνουν τη δυνατότητα στα άτομα να εκτονωθούν από το άγχος και την πίεση της καθημερινότητας.
- φέρνουν τους ανθρώπους σε επαφή με την τέχνη και καλλιεργούν τα αισθητικά τους κριτήρια.
6. Συμβάλουν στην ηθική εξύψωση του κοινωνικού συνόλου:
- καλλιεργούν αξίες, κοινωνικές αρετές και ιδεώδη (δικαιοσύνη, ανιδιοτέλεια, εντιμότητα κ.λπ.).
- προβάλλουν παραδείγματα συμπεριφοράς θετικών προτύπων (π.χ. ανθρώπων που καταξιώθηκαν για το
ήθος, την κοινωνική προσφορά ή τη συμβολή τους σε τομείς όπως επιστήμη, τέχνη κ.ά.).
Αποτελούν σημαντικό φορέα αγωγής: ενισχύει τον ρόλο της οικογένειας και του σχολείου στη διαμόρφωση
ηθικών προσωπικοτήτων.
7. Ευνοούν την επικοινωνία των ανθρώπων:
- σε εθνικό επίπεδο: προβάλλουν τη φυσιογνωμία και τον πολιτισμό ενός λαού συμβάλλουν στη
διαμόρφωση υγιούς εθνικής συνείδησης και στη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας και ενότητας.
- σε διεθνές επίπεδο:
 συντελούν, με την προβολή του τρόπου ζωής, της ιστορίας και της παράδοσης άλλων λαών, στη
γνωριμία και τη σύσφιγξη σχέσεων και στην καλλιέργεια πνεύματος συνεργασίας / συναδέλφωσης.
 αναδεικνύοντας θέματα και προβλήματα που αφορούν τη διεθνή κοινότητα, τα ΜΜΕ συμβάλλουν στη
δημιουργία οικουμενικής συνείδησης.

 Αρνητικά φαινόμενα Μ.Μ.Ε. και επιπτώσεις τους: διαπιστώνεται σήμερα ότι τα ΜΜΕ δεν
ανταποκρίνονται στον κοινωνικό τους ρόλο, καθώς στιγματίζονται από αρνητικά φαινόμενα,
που είναι απόρροια:
α) της εμπορευματοποίησης των ΜΜΕ: μετατροπή τους σε επιχειρήσεις με σκοπό το κέρδος.
β) της εξάρτησής τους από τη διαφήμιση και τις ιδιωτικές εταιρείες,
γ ) της υποταγής τους σε πολιτικά κέντρα εξουσίας.
δ) της ανευθυνότητας και της έλλειψης επαγγελματικής ακεραιότητας των δημοσιογράφων.
Τα φαινόμενα αυτά και οι επιπτώσεις τους είναι:
1. Παραπληροφόρηση - Προπαγάνδα: για να προστατέψουν οικονομικά / πολιτικά συμφέροντα τα ΜΜΕ
παραπληροφορούν το κοινό και μετατρέπονται σε μηχανισμούς άσκησης προπαγάνδας προκαλούνται:
- απομάκρυνση από την αλήθεια, αποπροσανατολισμός της κοινής γνώμης.
- χειραγώγηση της κοινής γνώμης με στόχο να υπηρετηθούν ιδεολογίες ή σκοπιμότητες.
- αμβλύνεται η κριτική σκέψη του ατόμου και οδηγείται σε πνευματική νωθρότητα.
- υπονομεύεται το δημοκρατικό πολίτευμα:
 ελευθεροτυπία δεν υφίσταται (λογοκρισία των δημοσιογράφων και στέρηση της ελευθερίας τους).
 η πολυφωνία καταργείται και αποτρέπεται ο δημόσιος διάλογος.
 η προπαγάνδα οξύνει τις αντιπαραθέσεις και τον φανατισμό ή οδηγεί στην απάθεια.
 δεν ασκείται κριτική στην εξουσία  οι ισχυροί επιβάλλουν την ιδεολογία και τη βούλησή τους.
2. Υπερπληροφόρηση: Τα ΜΜΕ βομβαρδίζουν το κοινό με πλήθος πληροφοριών ο πολίτης αδυνατεί να
ελέγξει την αξιοπιστία των πληροφοριών που λαμβάνει  προκαλείται:
- σύγχυση για όσα συμβαίνουν γύρω τουεπηρεάζονται αρνητικά οι επιλογές και οι αποφάσεις του.
3. Κιτρινισμός: τα ΜΜΕ προβάλλουν ειδήσεις που αφορούν «σκοτεινές» πλευρές της ζωής και παραβιάζουν την
προσωπική ζωή προσώπων (βλ. σχετικά στο: MME & Ιδιωτικός βίος).
4. Εμπορευματοποίηση της ενημέρωσης: η ενημέρωση έχει μετατραπεί σε εμπόρευμα τα ΜΜΕ ασχολούνται
με ασήμαντα θέματα (π.χ. διασημότητες, κουτσομπολιά κ.λπ.), προβαίνουν σε επιφανειακές αναλύσεις
σημαντικών γεγονότων, ενισχύουν δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις ή αναπαράγουν ρατσιστικές ή
εθνικιστικές αντιλήψεις), δεν διστάζουν να μετατρέψουν τον ανθρώπινο πόνο σε θέαμα. Έτσι:
- η ενημέρωση θυσιάζεται στον βωμό του κέρδους (στο οποίο αποβλέπουν οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ).
- το κοινό οδηγείται σε πνευματική ένδεια, ηθική διάβρωση και παθητικότητα ή στρέφεται έντεχνα σε
επικίνδυνες καταστάσεις, όπως ο φανατισμός και η βία.
5. Προβολή αρνητικών προτύπων ζωής και υποβάθμιση της σημασίας καθιερωμένων ηθικών αξιών: στη θέση
της δικαιοσύνης, της ειλικρίνειας, κ.λπ. προωθούνται απαξίες (π.χ. εύκολος πλουτισμός, δόξα, ατομισμός
κ.ά.). Με αυτόν τον τρόπο τα ΜΜΕ συντελούν:
- στην ηθική αλλοτρίωση των ανθρώπων (κυρίως των νέων, που είναι πιο ευάλωτοι στην επιρροή).
6. Προώθηση του καταναλωτικού πνεύματος: μέσω της διαφήμισης και από διάφορα ψυχαγωγικά και λάιφ
στάιλ θέματα και εκπομπές: αποτελέσματα:
- ψευδαίσθηση ότι τα υλικά αγαθά μπορούν να εξασφαλίσουν την ευτυχία και την κοινωνική καταξίωση.
- οι δέκτες παθητικοποιούνται μη αμφισβήτηση των οικονομικών και πολιτικών δομών του συστήματος.
- η εικονική πραγματικότητα που κατασκευάζουν τα ΜΜΕ και η διαφήμιση εγκλωβίζει τα άτομα σε
στάσεις ζωής επιζήμιες για το κοινό συμφέρον.
7. Νόθη ψυχαγωγία - Διάδοση μαζικής κουλτούρας: προβάλλονται πολιτιστικά προϊόντα (βιβλία, ταινίες,
τηλεοπτικές σειρές κ.ά.) που προορίζονται για μαζική κατανάλωση και έχουν χαμηλή ποιότητα:
- αναδεικνύονται αρνητικά πρότυπα συμπεριφοράς και επιτείνεται το φαινόμενο της μαζοποίησης και ο
ομογενοποιημένος τρόπος σκέψης και ζωής.
8. Καλλιέργεια της ξενομανίας: με την προβολή ξένων πολιτιστικών προϊόντων συντελούν:
- στην ανάπτυξη του μιμητισμού και της ξενομανίας  απομάκρυνση από την παράδοση, την εθνική
πολιτιστική κληρονομιά και υιοθέτηση ξενόφερτου τρόπου ζωής, εξάλειψη της πολυπολιτισμικότητας και
πολιτιστική ισοπέδωση.
- αύξηση της πολιτιστικής επιρροής των ισχυρών τεχνολογικά κρατών στον κόσμο:
1. οι αναπτυγμένες χώρες επιδιώκουν, εκτός από οικονομική διείσδυση στις αναπτυσσόμενες χώρες,
και την πολιτιστική τους αφομοίωση.
2. προβάλλουν έναν τρόπο ζωής που εξυπηρετεί τα οικονομικά και ιδεολογικά τους συμφέροντα.
3. οι λαοί των αναπτυσσόμενων χωρών μιμούνται τον τρόπο ζωής του ισχυρούυιοθετούν συνήθειες
και αρχές ξένες προς το πολιτισμό τους συνέπειες ορατές σε κάθε πλευρά της κοινωνικής ζωής:
ομιλία, διασκέδαση, σχέσεις, ντύσιμο κ.λπ.
9. Συμβολή στην υποβάθμιση της γλώσσας: προχειρότητα στη σύνταξη κειμένων, λανθασμένη ή
συνθηματολογική χρήση γλώσσας, κυριαρχία του ήχου και της εικόνας στον λόγο και υπερβολική χρήση
ξένων όρων.

 Προϋποθέσεις ορθής λειτουργίας


1. Πολιτεία:
 κατοχύρωση και διασφάλιση της ελευθερίας έκφρασης και της πολυφωνίας.
 ενίσχυση των θεσμικών οργάνων ( ΕΣΗΕΑ, ΕΣΡ), που ελέγχουν τα μηνύματα που διοχετεύονται από τα
ΜΜΕ και επιβάλλουν κυρώσεις και ποινές σε περιπτώσεις μη τήρησης δημοσιογραφικής δεοντολογίας.
 διασφάλιση των εργασιακών σχέσεων των δημοσιογράφων, ώστε να ασκούν το έργο τους ελεύθερα.
 καταπολέμηση των διαπλεκόμενων συμφερόντων (=αθέμιτα αλληλοεξαρτώμενα συμφέροντα μεταξύ
πολιτικών και επιχειρηματιών των Μ.Μ.Ε.).
2. ΜΜΕ:
 ανεξαρτησία από οικονομικά ή πολιτικά κέντρα εξουσίας, απαλλαγή από φανατισμό, σκοπιμότητες και
εμπάθειες-προκαταλήψεις, ώστε η ενημέρωση να χαρακτηρίζεται από αντικειμενικότητα.
 σεβασμός των αρχών της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, σεβασμός της ιδιωτικής ζωής, της αισθητικής
και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου.
 αξιοκρατική επιλογή των ατόμων που κατέχουν τις υπεύθυνες θέσεις με κριτήρια τις γνώσεις, την
πνευματική καλλιέργεια, τις ηθικές αρχές, την επαγγελματική ακεραιότητα.
3. Οικογένεια: οφείλει:
 με εποικοδομητικό διάλογο να προειδοποιεί τα παιδιά για τους κινδύνους από τα ΜΜΕ και να τα
προσανατολίζει σε κριτική στάση απέναντι στα μηνύματα που δέχονται.
 να μεριμνά για την πνευματική - ηθική καλλιέργεια των παιδιών, να παρέχει κίνητρα για γόνιμη
αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, ώστε να διαμορφώσουν ολοκληρωμένη προσωπικότητα.
4. Σχολείο: οφείλει:
 να παρέχει ανθρωπιστική παιδεία δίνοντας έμφαση στην πνευματική, ψυχική και ηθική ολοκλήρωση.
 να συμβάλλει στην ανάπτυξη της κριτικής τους σκέψης (ώστε να αποκτήσουν τις απαραίτητες
δεξιότητες, για να διαχειριστούν τον όγκο πληροφοριών) και στη θετική κοινωνικοποίησή τους.
 να ενημερώνει τα παιδιά για τον θετικό κοινωνικό ρόλο των ΜΜΕ αλλά και τις αρνητικές επιδράσεις
τους, ώστε να υιοθετήσουν ώριμη στάση απέναντι τους, να βοηθήσει στην εξοικείωση στη χρήση των
ΜΜΕ (βλ. κατάλληλα εφόδια για καλύτερη χρήση των ΜΜΕ), ώστε να έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση
στη ροή των πληροφοριών.
 να εγκαταλείψει το παραδοσιακό μοντέλο της διδασκαλίας του δασκάλου – αυθεντίας. Ο δάσκαλος να
καθοδηγεί το μαθητή να «ανακαλύπτει» τη γνώση μόνος του (διερευνητική διαδικασία).
5. Πνευματικοί ηγέτες: μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην προστασία του κοινού:
 με τη θαρραλέα καταγγελία των φαινομένων παραπληροφόρησης, χειραγώγησης κ.λπ..
 με την ενεργή συμμετοχή τους στη λειτουργία των ΜΜΕ ( δημοσίευση άρθρων, συμμετοχή σε
εκπομπές) να ενημερώνουν και να προβληματίζουν το κοινό για όσα συμβαίνουν γύρω του.
6. Από την πλευρά του πολίτη, κυρίως της νεολαίας:
 να ενημερώνεται από πολλές και διαφορετικές πηγές, ώστε να έχει διασταυρωμένη πληροφόρηση.
 να διαθέτει κοινωνικοπολιτική συνείδηση, ώστε να συμμετέχει στα κοινά διαμορφώνοντας άποψη για
τα πράγματα, για να μη μετατρέπεται σε τυφλό αποδέκτη μηνυμάτων.
 να ασκεί πίεση στους υπεύθυνους των ΜΜΕ για αντικειμενική ενημέρωση και αναβάθμιση της
ποιότητας των προγραμμάτων.
 να διαθέτει τα κατάλληλα εφόδια για καλύτερη χρήση των ΜΜΕ:
- γνώσεις και δεξιότητες, ώστε να μπορεί να χειρίζεται και να αξιοποιεί τις δυνατότητες των σύγχρονων
μέσων μαζικής επικοινωνίας (υπολογιστές, διαδίκτυο, κινητά τηλέφωνα, κ.ά.)
- κριτική ικανότητα, ώστε να αξιολογεί τον τεράστιο όγκο των πληροφοριών που δέχεται.
- προσωπικότητα που να αντιλαμβάνεται την προσπάθεια παραπληροφόρησης και χειραγώγησης.
- δημοκρατικές αντιλήψεις συνειδητοποίηση της διαφορετικότητας των ανθρώπων και να αποδεχτεί
το γεγονός ότι υπάρχουν πολλές οπτικές γωνίες για κάθε ζήτημα.
- γνώση της ιστορίας και του πολιτισμού, ώστε να μην θαμπώνονται από τα επιτεύγματα της
τεχνολογίας και να μην αλλοιώνεται η προσωπικότητα και η διαφορετικότητά τους.
- γλωσσομάθεια. Αν περιοριστούμε στα όρια της μητρικής γλώσσας αδρανοποιούμε τη δυνατότητα της
οικουμενικότητας που χαρακτηρίζει τα σύγχρονα ΜΜΕ.
- αισθητική καλλιέργεια, καθώς μεγάλο μέρος των πληροφοριών που διακινούνται στα ΜΜΕ
(διαφήμιση, ιστότοποι, εκπομπές, κ.λπ.) είναι κακής ποιότητας.

...Για λίγο περισσότερο διάβασμα…

MME & Ιδιωτικός βίος


 Ορισμοί: Ιδιωτική ζωή: μια σειρά δραστηριοτήτων και επιλογών που ο άνθρωπος επιθυμεί και δικαιούται να κρατά
μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των άλλων (π.χ. ξεκούραση, χαλάρωση, ηρεμία, συναισθηματική πληρότητα κ.ά.)
Δικαίωμα στην ιδιωτικότητα: συνδέεται με την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ενώ θεμελιώνει τη
σπουδαιότητα των προσωπικών επιλογών και συνδέεται άμεσα με το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού. Το Ελληνικό
Σύνταγμα (άρθρο 9) αναγορεύει την κατοικία καθενός σε άσυλο και ορίζει την ιδιωτική και οικογενειακή ζωή απαραβίαστη.

 Εκφάνσεις παραβίασης της ιδιωτικότητας από τα ΜΜΕ: «Τηλε-δικαστήρια»: εκπομπές με αποκαλύψεις


«σκανδάλων»), συνεντεύξεις «επωνύμων» εστιασμένες στην ιδιωτική τους ζωή, μεσημεριανές «κουτσομπολίστικες»
τηλεοπτικές εκπομπές, reality shows, κίτρινος τύπος - κουτσομπολίστικα περιοδικά, ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης
(facebook, myspace κ.λπ.)

 Αίτια παραβίασης της ιδιωτικότητας από τα ΜΜΕ:


1. Η προβολή της ιδιωτικής ζωής «επωνύμων» προκαλεί το ενδιαφέρον του κοινού, που ελκύεται από την
«ανθρώπινη» πλευρά των προσώπων αυτών ή από κουτσομπολιά γύρω από ιδιωτικές τους στιγμές.
2. Η νοοτροπία των ΜΜΕ: έμφαση στο κέρδος, αδιαφορώντας για την ποιότητα και το ήθος που εκπέμπεται.
3. Δεν υπάρχει έλεγχος από πλευράς πολιτειακών οργάνων. Οι ενέργειές τους μένουν ατιμώρητες από τις αρχές, που
είτε αδιαφορούν είτε φοβούνται μήπως κατηγορηθούν για «φίμωση» των ΜΜΕ.
4. Εξυπηρέτηση πολιτικών συμφερόντων:
 με τη γνωστοποίηση του προσωπικού βίου των πολιτικών αντιπάλων πετυχαίνεται μείωση του κύρους τους.
 η κοινή γνώμη αποπροσανατολίζεται από σημαντικά πολιτικά ζητήματα, δεν ασκείται έλεγχος στους πολιτικούς.
5. Πολλές φορές άνθρωποι (καλλιτέχνες, πολιτικοί κ.λπ.) τροφοδοτούν οι ίδιοι τα ΜΜΕ με θέματα της ιδιωτικής τους
ζωή, για να βρεθούν στην «πρώτη γραμμή» της επικαιρότητας.
6. Σε πολλές περιπτώσεις τα ΜΜΕ «αυτο-τροφοδοτούνται» αποκαλύπτοντας ιδιωτικές στιγμές των δικών τους
ανθρώπων- στελεχών (τηλεπαρουσιαστών, δημοσιογράφων κ.λπ.).
7. Τα τελευταία χρόνια με το διαδίκτυο, κυρίως με την «κοινωνική δικτύωση» (facebook, myspace, twiter κ.λπ.), η
ιδιωτικότητα εκτίθεται σε παραβίαση από τον οποιονδήποτε  διαστάσεις δημόσιου εξευτελισμού.

 Συνέπειες της παραβίασης:


1. Αύξηση των ψυχολογικών προβλημάτων: άγχος, φόβος, αγωνία, ανασφάλειες,
απαισιοδοξία κ.α.
2. Μείωση της αξιοπρέπειας του θύματος, διατάραξη των κοινωνικών σχέσεων του,
ρατσιστική αντιμετώπισή του.
3. Κίνδυνοι για την επαγγελματική σταδιοδρομία του ατόμου που η ιδιωτική ζωή
απογυμνώθηκε, κλωνισμός οικογενειακών σχέσεων.
4. Κρίση των ανθρωπίνων σχέσεων (αμβλύνεται η εμπιστοσύνη στο συνάνθρωπο).
5. Το κοινό εθίζεται στο χυδαίο θέαμα και διαβρώνεται ηθικά κρίση ηθικών αξιών, καθώς εδραιώνεται η
ανηθικότητα, κυριαρχούν τα πάθη, χάνεται ο αλληλοσεβασμός και η εσωτερική ελευθερία.
6. Ατομικά δικαιώματα παραβιάζονται, η προσωπική ζωή των ατόμων εκτίθεται, γίνεται εμπορεύσιμο είδος.
7. Λαϊκιστές και δημαγωγοί αποκτούν τη δυνατότητα να αποπροσανατολίζουν τον λαό από τα πραγματικά
προβλήματα και να τον χειραγωγούν σύμφωνα με τους ιδιοτελείς σκοπούς τους.
8. Η πολιτική ζωή διαβρώνεται, οι πολίτες αποκτούν απολίτικη συνείδηση, μη υγιής συμμετοχή στα κοινά, τα
κοινωνικοπολιτικά προβλήματα παραμένουν άλυτα και η δημοκρατία υπονομεύεται.

 Τρόποι προστασίας ιδιωτικής ζωής:


1. Νομοθετικές ρυθμίσεις που θα θεωρούν την δημοσιοποίηση της προσωπικής ζωής παραβίαση θεμελιώδους
συνταγματικού δικαιώματος, ποινικό αδίκημα που θα τιμωρείται ανάλογα.
2. Υπεύθυνες επιλογές όσων στελεχώνουν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης
3. Ουσιαστική παιδεία  απαιτητικό κοινό: θα αναζητά μηνύματα που το ευαισθητοποιούν και το προβληματίζουν.
4. Δημοκρατικοί θεσμοί που θα συμβάλλουν στη ριζική αναδιαμόρφωση της κοινωνίας (συμβούλιο δεοντολογίας
μέσων ενημέρωσης, όργανα αυτοδιαχείρισης τηλεοπτικών σταθμών, εφημερίδων….)

You might also like