KATALOG PITANJA ZA TEST IZ EKOLOGIJE

1. Druga verzija: Osnovni životni, znači i ekološki principi koji su uvjet postojanja i manifestovanja
života jesu, dakle, ponaosobna i ukupna _______________________, ______________________
i ______________________________ organizama.
2. Funkcije biosfere:
a) ____________________________________________________________;
b) ____________________________________________________________;
c) ____________________________________________________________;
d) ____________________________________________________________;
e) ____________________________________________________________, itd.
3. Najvažnije osobine slanih voda su:
a) ____________________________;
b) _____________________________;
c) _____________________________;
d) _____________________________;
e) _____________________________;
f) ____________________________, itd.

4. U jednostavnijoj podjeli kopnene životne oblasti obuhvataju tri bioma:

a) _________________;
b) _________________;
c) __________________.
5. Ostale karakteristike životne sredine:
a) _________________,
b) _________________,
c) _________________,
d) _________________,
e) _________________, itd.
6. Ekološki faktori su __________________________________________________________.
7. Ograničavajući faktor je __________________________________________________________.
8. Klimatski faktori:
a) ______________
b) ______________
c) ______________
d) ______________.
9. Orografski faktori:
a) _____________________
b) _____________________
c) _____________________
d) _____________________.
10. Za većinu biljaka u našem podneblju temperatura iznad ______ stepeni je nepovoljna, osobito ako
duže traje. Ako je temperatura ispod ___ stepeni, može doći do smrzavanja, oštećenja i uginuća
biljke.
11. Za većinu životinja najpovoljnija temperatura je od ___ do ___ stepeni.
12. Vlažnost zraka zavisi od __________________ i izražava se ___________________________
(procenat vlažnosti zraka u datim uslovima _______________ i _________________ u odnosu na
_____________________________ pod istim uvjetima).
13. Direktna svjetlost Sunca sadrži ___% do ___% infracrvenih zraka (u difuznoj svjetlosti
_____________).
14. Gustina populacije je ___________________________ izražena ____________________ ili
__________________________________ u odnosu na
___________________________________ u kojoj populacija živi.
15. Brzina rastenja populacije se izražava
__________________________________________________________________________.
16. Biocenoza je ___________________________________________________________________.
17. Biocenozu tundra čini manje od _____ vrsta, bukovu šumu preko ____________, dok u tropskoj
prašumi živi preko ____________ vrsta.
18. Spratovnost je ____________________________________________________________
______________________________________________________________________________.
Ona izražava _________________________________________________________.
19. U biocenozama mora značajnu ulogu u vertikalnoj strukturi igraju ___________ i _____________.
20. Vremenska struktura može se pratiti kroz njenu _____________ i ______________ dinamiku.
21. Svi oblici u sastavu, organizaciji i strukturi biocenoza mogu se podijeliti na ___________________
i __________________. Naime, u životnim aktivnosstima živih bića može se zapaziti
_________________ i _________________ periodizam.
22. Sukcesije - _______________________________________________________________
______________________________________________________________________________.
23. Lanac ishrane čine ________________________________________________________
______________________________________________________________________________.
24. Ekološki sistem ili ekosistem je _______________________________________________
_______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________.
Ona se održava na principu _______________________________, uz neprekidni ____________
_____________________________________________, praćen __________________________.
25. Najvažnije koakcije: _________________, _______________, _________________,
_______________________, ___________________, ___________________,
__________________, ______________________.
26. Neutralizam _____________________________________________________________.
27. Kompeticija _____________________________________________________________.
28. Predacija _______________________________________________________________.
29. Parazitizam _____________________________________________________________.
30. Komensalizam ___________________________________________________________.
31. Protokooperacija _________________________________________________________. (vrsta
neobavezne simbioze)
32. Mutualizam _____________________________________________________________,
podudara se sa pojmom _________________.
33. Amensalizam ____________________________________________________________.
34. Biogeohemijski ciklus elemenata - ____________________________________________
______________________________________________________________________________.
35. Biološka produkcija obuhvata ________________________________________________
____________________________________________________________.
36. Biološki produktivitet ______________________________________________________
________________________________________________________. = ___________________
37. Primarni produktivitet je _________________________________________________.
38. Sekundarni produktivitet se odnosi na _____________________________________________
_______________________________.
39. Na kultivisanim površinama produktivitet se obično mjeri
_______________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________.
Mjerenje se izražava u _______________________________________________. Količina
kiseonika proizvedenog u procesu fotosinteze je proporcionalna količini produkovane
_____________________________.
40. Primarni biološki produktivitet:
- šumski ekosistem: _________ t/km2
- obradiva površina: _______________
- pustinje: ________________
- more __________________
41. Klima ili ______________ se najkraće može definirati kao __________________________
_________________________________________________.
42. Klimatski elementi (_______________ prirode) su:
a) _______________________________
b) _______________________________
c) _______________________________
d) _______________________________
e) _______________________________
f) _______________________________.
43. Klimatski faktori (________________ prirode) su:
a) ________________________________
b) ________________________________
c) ________________________________
d) ________________________________
e) ________________________________
f) ________________________________
44. Tipovi klime se najčešće klasifikuju u odnosu na _______________ i na temelju
________________________________________________.
45. Osnovna zakonitost koja se uočava u djelovanju klimatskih faktora i klimatskih elemenata jeste
________________________.
46. U početku, prije nastanka života, matični supstrat je ustvari ________________________, građena
od ___________________________ i vrlo rijetko ________________________, naravno,
neorganskog porijekla.
47. Zemljište ili tlo je _________, ________________ i _________________ sloj Zemljine kore, koji
nastaje _____________________________________________________ i aktivnošću živih
orgnizama. Sastoji se od ______________ i _______________ materija, a prožeto je __________
i _____________.
48. Prema mehaničkom sastavu postoje (tla):
a) ___________________________
b) ___________________________
c) ___________________________
d) ___________________________
e) ___________________________.
49. Glavni tipovi plodnog tla:
a) __________________________
b) __________________________
c) __________________________
d) __________________________
e) __________________________.
50. Tri osnovna tipa tla: _________________________, _________________,
_____________________.
51. Primjeri osnovnih tipova životnih zajednica su :
______________, ______________, __________________, _________________,
_______________. To su istovremeno i osnovni ekosistemi na Zemlji.
52. Botaničari dijele kopno na 6 glavnih oblasti:
a) ______________________________
b) ______________________________ : ___________________, __________________,
____________________
c) ______________________________
d) ______________________________
e) ______________________________
f) ______________________________.
53. Zoogeografske oblasti su slične fitografskim:
a) _____________________________
b) _____________________________
c) _____________________________
d) _____________________________
e) _____________________________.
54. Opću strukturu kopnenih ekosistema čine:
_____________________________, _________________________, ____________________,
______________________________, odnosno ___________________i ____________________.
55. Vertikalna distribucija ekosistema, odnosno osnovnih tipova životnih zajednica može se pratiti u
tipičnom obliku na većim planinskim masivima u oblasti ________________ gdje se sreću
praktično sve zajednice koje se rasprostiru od polova do ekvatora. Od planinskog podnožja ka vrhu
razvijaju se:
a) ________________________________________
b) ________________________________________
c) ________________________________________
d) ________________________________________
e) ________________________________________
f) ________________________________________.
56. Naučna disciplina koja se bavi proučavanjem svih aspekata tekućica naziva se
________________________ (ili ______________________).
57. Region izvora, potoka i gornjeg toka rijeka naseljava i karakteriše _______________ i
___________________.
58. Središnja zona rijeke ili _______________ je region _______________ i ________________.
59. Zona donjeg toka ili ________________ je stanište _______________.
60. Region ušća karakteriše miješanje slane i slatke vode i prisustvo _________________, ili (grgeča).
61. Prema nivou adaptacija organizama koji nastanjuju tekućice treba razlikovati:
a) ___________________, vrste najbolje prilagođene životu u tekućicama, gdje isključivo žive
b) ___________________, vrste nešto manje prilagođene tekućicama i nisu njihov isključivi st,
c) ___________________, vrste koje su privremene ili se slučajno sreću u tekućicama.
62. Životne forme zastupljene u stajaćicama:
a) ___________ - organizmi dna
b) ___________ - organimi pričvršćeni na vodenim biljkama
c) ___________ - organizmi koji se slobodno kreću u vodi
d) ___________ - lebde uz površinu vode
e) ___________ - žive na samoj površini vode.
63. litoralna zona – organizmi:
a) dva tipa producenata: ______________ i ____________
b) _____________ biljke – veći dio kormusa nad vodom
c) _____________ biljke – lišće na površini vode
d) _____________ biljke – pod vodom
e) plankton – čine brojne ____________, ___________ i ______________ alge
f) konzumenti: ______________, ____________, ______________, ________________,
________________, ___________, ___________, _____________, ____________, itd.
64. limnetička zona:
a) producenti: __________, ____________, _________ i druge alge, te __________
b) sa malo vrsta zastupljen i _________________
c) nekton čine uglavnom ______________
65. Klasifikacija jezera prema primarnom produktivitetu:
a) _________________ - mal primarni produktivitet, duboka jezera sa rijetkom litoralnom
vegetacijom i malom gustinom planktona
b) _________________ - nastaju od prethodnih jezera, plića su, voda je zelena ili modrozelena
sa bogatom planktonskom i obalnom vegetacijom
c) _________________ - blatna, voda siromašna kalcijem, a bogata ostacima biljaka i vremenom
se pretvaraju u tresetišta, siromašna biljnim i životinjskim svijetom
66. Posebne odlike imaju _________ jezera, ________________ i _______________ jezera,
_______________ i _________________ jezera.
67. Na horizontalnom profilu mora i okeana, u zavisnosti od udaljenosti od kopna, mogue je razlikovati
______________ i ________________ region ili područje.
68. Neritski region obuhvata proctor od obale do dijelova okeana gdje voda doseže dubinu do
_________m.
69. Ako se pođe od dna mora i okeana kao kriterija, onda se razlikuje
a) _____________________ - prva zona do 200m dubine, dijeli se na _______________ i
_______________
 b) _____________________ - srednja zona dubine 200 do 1000m
c) _____________________ - treća zona dubine preko 1000m.
70. Temperaturu dubljih slojeva vode određuje tzv. _________________________________ od
površine ka dubini, koji se najjače ispoljava u ______________, a vrlo slabo u
_________________________. Npr., u morima srednje geografske širine, temperature naglo
opada na dubini od oko _______m. To je dubina tzv. ________________________, gdje se
temperature naglo smanjuje i prema većim dubinama postaje relativno konstantna.
71. Prema intenzitetu, kvalitetu i dinamici svjetlosti u morima i okeanima se izdvajaju tri zone:
a) ___________________ - intenzitet opada sa dubinom do 100m
b) ___________________ - do 500m, nedovoljan intenzitet za život planktonskih algi
c) ___________________ - ispod 500m bez prisustva svjetlosti.
72. U moru, odnosno okeanu, litoralnoj zoni odgovara _________________, limnetičkoj
__________________, a profundalnoj ________________ i ________________ zona.
73. U vertikalnom smjeru u moru se razlikuju _________________ i_______________ organizmi.
74. Batijalna i abisalna zona su mračne zone u nivou ispod nivoa _______________________ -
____________.
75. Mada postoje morske cvjetnice, u moru su glavni producenti _______________________ i
_____________________. Nivo primarnih konzumenata čine _________________ organizmi.
76. U neritičnoj zoni glavni producenti su ____________________ i ___________________ (silikatne
alge i bičari), ali na kamenitoj obali u plitkoj vodi i višećelijske ________________,
______________ i __________________ alge.
77. U sastav morskog zooplanktona ulaze _______________, ______________, ________________,
_______________ i neke ____________________.
78. Brojni su bentoski konzumenti: ________________, _________________, ____________,
____________________, _______________, __________________, te ___________________ i
______________________.
79. Najvažniji nektonski konzumenti su veliki broj vrsta ____________, vrste većih ____________,
___________, _________________ (____________i ___________),
______________________________, itd.
80. Zbog svoje prostranosti okeanski region ima neke posebne karakteristike. Eufotična, tj. osvijetljena
zona, manje je bogata vrstama od neritične zone. Ovu zonu naseljavaju _____________, a potpuno
izostaju ______________ organizmi, kao što su spužve, ascidije, itd. U najznačajnije vrste ove zone
spadaju _________________ i ____________.
81. Malbrojni pelaški organizmi u batijalnoj i abisalnoj zoni često imaju osobinu
______________________ (ribe, glavonošci, rakovi). Ribe ove zone često imaju
_______________________.
82. Karakteristike planktona:
a) _____________________________________
b) _____________________________________
c) ____________________________________________________________________.
83. Među planktonima razlikuju se __________________ i ______________________.
84. Holoplanktonski organizmi __________________________________________________
_____________________________ (mnoge planktonske alge, protozoe, neke ________________
i ____________________________).
85. Meroplanktonski organizmi _________________________________________________
_______________________________________ (larve nekih morskih crva, bodljokožaca, rakova,
meduza i dr.).
86. Opći značaj mora i okeana:
a) _________________________________________________________
b) _________________________________________________________
c) _________________________________________________________
d) _________________________________________________________
87. Tropske kišne šume – srednja temperatura između ____ i _____ stepeni.
88. Podjela tropskih kišnih šuma:
a) ______________ - poplavne šume koje zalaze i u suptrope
b) ______________ - uvijek zelene kišne tropske šume u užem smislu
c) ____________________________ - uvijek zelene i listopadne
d) __________________________________________.
89. Pod livadama se podrazumijevaju _____________________________________________
_______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________.
90. Postoje i livade kao primarne tvorevine koje nastaju na mjestima gdje se ne mogu razviti šume
(zbog ____________ ili ______________ zemljišta) ili postoje kao privremeni stadij u procesu
sukcesije bara, moćvara i drugih vodenih biotopa, odnosno ekosistema.
91. Hidrofilne livade __________________________________________________________
______________________________________________________________________________.
Vegetacijski sklop ovih livada pored trava, leptirnjača i drugih zeljastih biljaka sadrži mnoge vrste
________________.
92. Mezofilne livade ___________________________________________________________
______________________________________________________________________________.
93. Tipične zeljaste biljke mezofilnih livada: ________________________________________
_______________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
94. Kserofitne livade __________________________________________________________
______________________________________________________________________________.
Najčešće vrste na ovim livadama su __________________________________________________
___________________________________________________________________________, itd.
U sezonama sa većom količinom padavina ove livade mogu imati veliku produkciju stočne hrane
visokog kvaliteta.
95. Razlikujemo više načina eksploatacije pašnjaka:
a) __________________________________________________________________________
b) __________________________________________________________________________.
96. Planinski i brdski pašnjaci po svom položaju, potrebama u pogledu vlažnosti, životnim formama i
strukturi vegetacije slični su _____________________________. Nizijski pašnjaci slični su
_____________________________.