Qurán Tagalog

i
Sa Ngalan ng Allah
Ang Mahabagin, Ang Maawain
Ang Qurán
ANG PAGSALIN NG MGA KAHULUGAN AT PALIWANAG
NITO SA WIKANG PILIPINO (TAGALOG)
ISINALIN NINA:
AHMAD JIBREEL SALAS,
OMAR TARON
INIWASTO MULA SA WIKANG ARABE NINA:

M. KHADAFE N. ISMAEL
HARUN ALIMPANG
YUSOP A. BUTUCAN
ii
Sa Ngalan ng Allah
PANANALITA MULA SA PAMUNUANG TAGAPAGSALIN
Ang pangangailangan para sa isang payak o simpleng pagsalin

sa mga kahulugan ng Qur’an ay napakahalaga para sa mga Muslim at
sa mga mag-aaral ng Islam at gayundin para sa layunin ng
pagpapalaganap ng Islam sa mga di-Muslim.
Ang Qur’an mula sa orihinal na wikang Arabe ay nagsasalita nang

tuwiran para sa sarili nito – sa mga taong unang nakaranas na bumasa
nito at maging sa matapat at masigasig na nag-aaral. Kaya naman ang
mga kahulugan sa pagsasalin ay nararapat na wasto [ayon sa mataas
na antas ng kakayahan ng tao] at malinaw sa isang bumabasa at hindi
masalimuot.
Sa kabila ng mga pagbabago sa pamamaraan ng pagsalin na ginawa

ng mga tagapagsalin ng Qur’an lalo na sa wikang Ingles, marami pa
ring mga pagkukulang ang nararapat bigyan ng kaukulang pansin. Sa
mga nagdaang panahon higit na binigyang-halaga ng mga tagapagsalin
ang pagtutuwid na nauukol sa Aqeedah sa pamamagitan ng paglalagay
ng mga karagdagang paliwanag sa loob ng bawa’t talata hanggang sa
umabot sa punto na halos nahihirapang unawain [o kilalanin] ng ibang
mambabasang hindi bihasa sa wikang Arabe kung alin ang salitang
tumutukoy sa naturang teksto.
Karagdagan pa nito, ang malimit na paggamit ng mga transliterasyon

[pagsasatitik] ng salitang Arabe na kinakabitan pa ng maraming
paliwanag at pagdaragdag sa mga kahulugan ay hindi laging
nagdudulot ng pakinabang sa maraming mambabasa na hindi madaling
iii
makaunawa sa naibigay na kahulugan sa pagitan nito at hindi madaling

makaunawa kung alin sa mga nababanggit na salita ang sadyang akma
at tugma sa nasabing teksto. Bunga nito, maraming mambabasa ang
naguguluhan kung sinong tagapagsalin ang nagtataglay ng
pinakamalapit na kahulugan sa orihinal na wikang Arabe.
Bukod sa pagsasaalang-alang sa Aqeedah, nararapat ding bigyan ng

pagpapahalaga ang tamang pagpili ng mga angkop na salitang
gagamitin sa wikang pagsasalinan upang higit na maunawaan ng mga
mambabasa ang kahulugan nito sa payak o simpleng kaayusan na
hindi nagkakaroon ng napakaraming panaklong at mga talaibabang
pagpapaliwanag [footnotes].
Sa abot ng aming kakayahan, aming maingat na isinaalang-alang ang

pamamaraan ng pananaliksik na inaakala naming makapagdudulot ng
makabuluhang pag-unlad sa pagsasalin.
May tatlong panuntunan ang aming ginawang batayan sa pagsasalin:
1. Ang magbigay ng mga wastong kahulugan nang batay sa

Aqeedah ng Ahl as-Sunnah wal-Jama-ah.
2. Ang paggamit ng mga simple nguni’t malinaw na salita para sa
kapakanan ng mga mambabasa.
3. Ang magbigay lamang ng mga tala-ibaba [footnotes] sa mga
inaakalang nararapat bigyan ng kaukulang paliwanag kapag ang
isang salita ay mayroong higit sa isang kahulugan. At magbigay
o maglakip ng Hadith na may kaugnayan sa kahulugan nito.
Bawa’t a’yah [talata] ay binigyan namin ng masusing pagsusuri sa

Arabe nang ayon sa mga ginawang tafseer ng mga kinikilalang iskolar
at maging ang paggamit [o balarila] ng mga salita. Kung mayroong
pagkakaiba sa mga tafseer, kinukuha namin ang paliwanag mula sa
mapananaligang Ahadith o kung wala man sa Hadith, ay sa mga
mapananaligang maalam na sahabah at tabi’un na sinipi at hinango sa
tafseer [paliwanag] ni Ibn Kathir. Ang mga ito ay inihambing sa mga
pagsalin ng mga kilalang tagasalin sa wikang Ingles tulad nina Al-Hilali
at Khan at yaong kina Muhammad Picktall at Yusuf Ali at mga iba pa.
Kadalasan aming natatagpuan na ang salitang tagalog ay malimit na
iv
iniaakma sa malapit na kahulugan nito sa Arabe, bagaman, hindi ito

posible sa lahat ng pagkakataon. Bunga nitong pagbabago sa
pamamaraan ng pagsalin, ang paghahambing sa orihinal na tekstong
Arabe ay ginawang madali para sa mga mag-aaral, at mga
mambabasa. Ang iba pang pagbabago ay hinggil sa mga pagbabantas
[tulad ng tuldok, kuwit, pananong at tutuldok] na mayroong mahalagang
ginagampanan sa pagbibigay ng tamang kahulugan. Ang mga naunang
pagsasalin ay hindi tuwirang sumunod o sumabay sa Arabe na mga
kahulugan.
Sa pagsunod sa naitakdang panuntunan, aming inilagay sa mga

panaklong ang mga salita na hindi kinuha mula sa mga tekstong Arabe
at ang mga ito ay idinagdag lamang para sa layunin ng pagpapaliwanag
o bilang pagbibigay ng lubusang kahulugan sa wikang tagalog.
Dahil sa layuning makagawa ng simpleng pagsalin, iniwasan namin ang

paggamit ng maraming transliterasyon [o pagsasatitik] ng Arabe kung
inaakala naming ito ay mayroong sapat na kasingkahulugan sa salitang
tagalog. Ang mga kinakailangang paglilinaw ay matutunghayan sa
talaibaba bilang mga karagdagang paliwanag. Kami ay maingat sa
paggamit ng mga makabagong salitang tagalog kaya, aming pinanatili
ang paggamit ng klasikal na tagalog sa buong pagsalin nito.
Mayroong mga pagkakataon na kung saan ang mga mambabasa ay

nagbigay ng mga puna sa ilang mga salitang ginagamit ng mga
tagapagsalin. Halimbawa, ang salitang “Rabb’ sa wikang Arabe ay
isinalin sa tradisyonal na tagalog na “Panginoon.” Walang alinlangan na
walang akmang salita ang maaaring iangkop kung ito ay nauukol sa
Dakilang Allah sapagka’t ang kahulugan ng Rabb sa wikang Arabe ay
malawak. Bunsod nito, ang naging mungkahi ng ibang mga
tagapagsalin sa Ingles ay iwasan ang paggamit ng “Lord” at palitan ng
iba tulad ng Sustainer o Cherisher. Ito ay tumanggap ng maraming
pagsang-ayon sapagka’t ang Lord [o Panginoon] ay ginamit o patuloy
na ginagamit ng ibang relihiyon sa kanilang sinasambang diyos lalo na
kay Hesus. Subali’t ang katotohanan ay nananatili – na sa bawat
mungkahi ng paggamit tulad ng salitang Sustainer o Cherisher kaysa sa
salitang Lord, ang salitang ito ay nagpapahiwatig o humahantong
v
lamang bilang isang maliit na aspeto ng mga katangian ng [Lordship]

pagiging Panginoon na kinabibilangan ng paglikha, pagtataguyod,
pangangalaga at kaganapan ng bawat bagay. Lalo lamang kumikitid
ang kahulugan ng Rabb sa layuning makaiwas o makalayo ang
mambabasa sa paggamit ng salitang ‘Panginoon’. At dahil sa
kakulangan ng akmang katawagan, aming pinanatili ang salitang
Panginoon bilang pinakamalapit na salita ng malawak na Arabe na
Rabb.
Sa buong panahon ng aming pagsasalin, minabuti naming sumunod sa

paggamit ng mga paulit-ulit na salita at pararila mula sa teksto.
Mayroong lamang mga ilang pagkakataon na kung minsan ito ay
binabago batay na rin sa kahulugang hinihingi ng isang talata ng
Qur’an.
Magbabanggit tayo ng ilang mga katagang Arabe bilang halimbawa,

ang katagang Jihad Fi sabilillah. Ito ay aming isinalin sa tagalog bilang
pagpupunyagi o pakikibaka para sa Landas ng Allah. Ang Jihad ay
binubuo ng lahat ng pagpupunyagi o pagsisikap ng isang tao o
pamayanan upang maitaguyod at mapanatili ang Batas ng Dakilang
Allah, upang makapagtatag ng isang lipunan batay sa kabutihan,
katarungan at kalinisan ng puso. Ang isang Muslim na nagpupunyagi o
nagsisikap upang pigilin ang kanyang sarili laban sa mga masasamang
pag-uugali, makasalanang gawain, mga di-makatuwirang paniniwala o
pamahiin ay itinuturing bilang Jihad o pansariling pagpupunyagi tungo
sariling pagbabago. Ito ay tinatawag na Jihad An-Nafs. Ang
pagpupunyagi upang ilayo mula sa kriminalidad ang isang pamayanan
ay itinuturing bilang Jihad na hindi kinasasangkutan ng pagdanak ng
dugo upang sugpuin ang masamang kinauugalian ng isang tao o
pamayanan. Maaaring ang Jihad ay maisasakatuparan sa
pamamagitan ng kaaya-ayang salita ng pag-anyaya tungo sa
kaunlaran, kapayapaan at kasarinlan. Ang Jihad ay isang malawak na
kataga na hindi lamang nakatuon sa pakikipaglaban o pakikipagdigma
sa pamamagitan ng paggamit ng sandata o anumang pamuksang
nakamamatay sapagka’t ang pakikipaglaban ay isang bahagi lamang
ng malawak na kahulugan ng Jihad. Ang pakikipaglaban ay tinatawag
na Qital sa wikang Arabe. Ang Jihad ay isinasalin din kadalasan bilang
vi
Banal na Digmaan [Holy War], nguni’t ang katotohanan nito, ito ay isang
maling pagsalin sapagka’t kailanman ang Islam ay walang itinuturing na
banal na digmaan.
Ang Eeman – ay pananampalataya na binubuo ng paniniwala sa Allah,

paniniwala sa mga Anghel, paniniwala sa mga Sugo, paniniwala sa
mga Banal na Kasulatan, paniniwala sa Tadhana [Qadaar] at
paniniwala sa Araw ng Paghuhukom. Ito ay pagpapahayag sa
pamamagitan ng dila at paniniwala at paninindigan [tasdiq] sa puso - na
ang lahat ng sinabi ng Dakilang Allah at itinagubilin ng Sugo ng Allah ay
totoo. Ang Eeman ay isa, at sa diwa nito, ang lahat ng mga naniniwala
ay magkakapantay. Sila ay nagkakaiba lamang sa antas ng Taqwa
[takot sa Allah] at Birr [pagiging mabuti at matwid], pag-iwas mula sa
pagsunod sa mga masamang pagnanasa at ang pagtahak ng anumang
pinakamabuting gawa.
Gayundin ang salitang a’yaat o a’yah, ito ay isang salita sa wikang

Arabe na malawak ang kahulugan na kadalasan ay tumutukoy sa mga
talata, kapahayagan, palatandaan, aral batas, himala at babala na
ipinahihiwatig ng Allah sa tao upang sila ay magkaroon ng pagkakataon
na mag-isip, makaunawa at magnilay-nilay sa lahat ng oras.
Matutunghayan sa mga maraming surah [kabanata] ng Qur’an ang
salitang ito batay sa kahulugan ng isang paksang tinatalakay.
Ang salitang ‘adhaab’ na isinalin ng ilang tagapagsalin tulad ni Yusuf Ali

ay tinumbasan ito sa Inglesh na ‘penalty [kabayaran] at ito ay binago
naman ni Hilal at Khan at pinalitan bilang torment [pagdurusa]. Ginamit
namin ang salitang parusa bilang angkop na salita sa salitang adhaab
sapagka’t ito ang siyang kahulugan ng kabayaran na nagpapahiwatig
ng parusang ipinapataw sa mga nagkakasala, samantalang ang
‘torment’ [pagdurusa] na ginamit ni Hilal at Khan ay nagpapahiwatig din
ng parusa. Ang salitang kitab ay isinalin sa literal na kahulugan na Aklat
kapag ang tinutukoy ay ang Qur’an bagaman ang karaniwang
ginagamit sa salita para sa kitab ay kasulatan, o talaan ayon sa tamang
gamit nito ng isang a’yah.
Ating matutunghayan na ang wikang Arabe ay higit na mayamang wika

kaysa sa ibang wika. Ang maraming kahulugan ng isang salita ay
vii
dagliang nalalaman ng isang bihasa sa wikang Arabe. Ang alinmang

pagsasalin ng Qur’an na nakatuon sa isang kahulugan ay
nagpapahiwatig lamang ng kakulangan ng kakayahan ng isang
tagapagsalin. Bagaman ang mga karagdagan na nasa mga panaklong
at talaibabang paliwanag ay mga maliit ng bahagi lamang ng kalutasan,
nananatili pa rin ang katotohanan na sadyang walang makapagpapalit
ng isang malalim na pag-aaral sa pamamagitan ng Arabe kundi ang
sarili nito. Ang wikang Arabe ay higit na mayaman hindi lamang sa
talasalitaan kundi maging sa pag-aalinsunod nito sa sariling balarila
[grammar]. Muli, ang Ingles ay hindi maaaring ihambing sa ayos nito.
Bagaman wasto at ayos sa katuwiran, ang balarilang Arabe [o gamit] ay
malaya mula sa anumang limitasyon na matatagpuan sa ibang mga
wika, ito ang kalayaang nagbibigay para sa higit pang malawak na
pagpapahayag. Sa ganitong dahilan, walang alinlangan, ang Qur’an ay
ipinahayag sa wikang pinakaangkop sa dila ng tao para sa
pagpapalaganap ng mensahe ng Dakilang Tagapaglikha sa
sangkatauhan.
Tungkol sa mga Pangalan at mga Katangian ng Dakilang Allah, ang

pagsasalin nito ay tiyak na impossible sapagka’t kahit sa wikang Arabe,
hindi nila ito nagawang mailarawan nang higit kaysa sa higit-kumulang
na katiyakang hangganan ng makataong pang-unawa. Sa alinmang
paglalarawang ibinigay ng Allah sa Kanyang Sarili sa sukat ng
makataong terminolohiya, ang kaisipan ng tao ay nangangailangan na
iugnay ang konsepto ng kaganapan at kalubusang naaangkop sa
Kanya. Si Ibn Taymiyyah ay nagsabi na ang tunay na pananampalataya
sa Allah ay binubuo ng paniniwala sa anumang Kanyang isinalaysay sa
Kanyang Aklat [Qur’an] na malaya mula sa Tahreef [pagpapalit ng
kahulugan], Ta’teel [paglisan mula sa kahulugan], Takyeef
[paglalarawan ng kahulugan] at Tamtheel [paghahalintulad]. Gayundin
tungkol sa bahagi ng Ghaib [di-nakikitang bagay, o bahagi ng
pangyayari] tulad ng Paraiso at Impiyerno na lagpas sa limitadong
paglalarawan ng wika ng tao at imahinasyon nito.
Isa pang natatanging puna ay nauukol sa pangalan ng Allah, ar-

Rahman ar Raheem [ipinaliwanag sa talaibaba ng Fatiha]. Dahil
magkaugnay at kapwa nagsasaad ng magkaibang antas ng habag,
viii
ginamit namin ang Mahabagin, ang Maawain bilang pinakamalapit na

salita na maaaring iugnay sa salitang Ar-Rahman ar-Raheem. Ito ang
kainaman sa tagalog, mayroong sapat na salita na nakalaan at angkop
sa Arabe.
Ating mapapansin na kapag ang Allah ay nagsasalita, dalawang uri ng

panghalip ang Kanyang ginagamit sa Kanyang Sarili - isang panghalip
na pang-isahan tulad ng Ako, Akin at isang panghalip na
pangmaramihan tulad ng Amin, Namin, Kami. Ang panghalip na
isahan ay ginagamit ng Allah kapag Kanyang tuwirang tinutukoy ang
Kanyang Sarili. Halimbawa, sinabi ng Allah:
“Katotohanan, Ako ang Allah; walang iba pang diyos maliban sa Akin.”
Surah 20:14
Gayun din naman, ginagamit ang panghalip na pangmaramihan ng

paggalang kung ito ay may kaugnayan sa Kanyang pagpapahayag,
pagpapasiya, paglikha at iba pa.
“Hindi Namin ipinahayag sa iyo [O Muhammad] ang Qur’an upang ikaw ay

mabagabag.” Surah 20:2
“Upang Kami ay magpakita sa iyo ng Aming [iba pang] mga malalaking

aayat [himala o babala].” Surah 20:23
Ang panghalip na pangmaramihan ay binubuo ng dalawang uri,

pangmaramihang bilang [plural of numbers] at pangmaramihan ng
paggalang [plural of respect]. Ito ay karaniwan nababasa sa mga
semitikong wika tulad ng Arabe, Hebrew at Aramaik. Ang
pangmaramihan ng paggalang [plural of respect] ay ginagamit bilang
pagpapahiwatig ng paggalang o pagbibigay-parangal. Sa ating wikang
Pilipino, karaniwan ding gamit ang pangmaramihan ng paggalang
bilang paglalarawan ng kagandahang-asal at paggalang. Halimbawa,
Kumusta po kayo? Nasaan po kayo? Kahit isa lamang ang tinutukoy.
Sa mga mag-aaral at marurunong sa wikang Arabe nais naming

bigyang-diin na kung sila ay nag-aalinlangan tungkol sa mga ginamit na
salita sa pagsalin nito sa tagalog, sila ay nararapat sumanggguni sa
mga talasalitaang klasikal sa wikang tagalog at sa mga
ix
mapananaligang Arabe tafseer ng mga kilala at iginagalang na pantas

[o iskolar] ng Islaam. Sa kabila nito, kami ay umaasa na ang pagsisikap
na ito ay makapagbigay ng karagdagang pang-unawa sa Qur’an para
sa mga mambabasa. Sa huli, ang lahat ng tagumpay ay nagmumula sa
Dakilang Allah, at ang lahat ng papuri ay para sa Kanya.
Ahmad Jibreel Salas

Kingdom of Saudi Arabia
15 May, 2013, 2 Rajab, 1434
ANG PANIMULANG SALITA MULA SA MGA PAMUNUANG ARABIK

[EDITORS]
Ang pagbasa at pagbigkas at pag-unawa ng Dakilang Qurán ay

isang mahalagang uri ng pagsamba upang ang isang Muslim ay
makaasa ng gantimpala sa Kabilang Buhay. Mayroong natatanging
layunin kung bakit ipinagkaloob ang masidhing paanyaya ng Propeta
Muhammad para sa pagbabasa ng Qurán. Ang layuning ito ay malinaw
na nakatala sa mismong Dakilang Qurán:
“[Ito] ang Aklat [Qur’an] na Aming ipinahayag sa iyo [O Muhammad],

tigib ng pagpapala, upang kanilang mapagnilay-nilay ang mga ayaat
[babala] nito, at upang ang mga nakauunawa ay mapaalalahanan“
Qurán 38:29
“Hindi ba nila napag-iisipan [nang buong puso] ang Qur’an, o ang kanila
bang mga puso ay may mga susian [upang hindi makaunawa]?” Qurán
47:24
“Kaya, hindi ba nila pinag-uukulan ng [malalim na] pag-iisip ang Qur’an?

Kung ito’y nagmula sa iba bukod sa Allah, kanilang matatagpuan dito
ang maraming pagkakasalungatan.”Qurán 4:82
Si Shaykh al-Islaam Ahmad bin Taymiyyah ay nagbigay-puna sa

kanyang Fatawa [pasiya] na kahit na ang karaniwang mga salita ng tao
ay sinasalita at isinusulat para sa layunin ng pang-uunawa ng mga
x
tagapakinig o mambabasa, kaya naman ang Qurán ay nakahihigit ang

katiyakan na ito ay karapat-dapat na maunawaan kaysa sa salita ng
tao. Maraming mga Muslim iskolar ang nagkakaisa na isang
pananagutan para sa lahat ng Muslim na matutuhan ang wikang Arabe
upang higit na maunawaan ang Qurán.
Si Ibn Kathir, isang pinagpipitaganan at kilalang may-akda ng Arabe

Tafseer [pagpapaliwanag ng Qurán] ay nagsabi na isang tungkulin ng
bawa’t Muslim na ipalaganap ang kahulugan ng Qurán sa tao. Walang
tao ang maaaring ipagwalang-bahala ang Qurán sapagka’t ito ay
saligang-batas na ipinahayag ng Allah upang isaayos at pangasiwaan
ang buhay ng tao. Ito ay nangungusap nang may ganap na
Karunungan ng Tagapaglikha tungkol sa Kanyang mga nilikha.
Ipinakikita Niya nang ganap at tuwiran ang katotohanan at
inaanyayahan ang tao sa landas patungo rito. Ito ay naglalaman ng
mahalagang kaalaman tungkol sa kapalaran at kahihinatnan ng tao.
Itinuturo nito ang pinakamataas na moral ng tao, ang katalinuhan at
antas ng ugali kapag sila ay nagpupunyagi upang unawain ito at
isakatuparan ang mga aral nito sa buhay.
Karagdagan, ito ay mga salita ng Allah – hindi nilikha, kundi Kanyang

ipinahayag sa pamamagitan ng Anghel Gabriel sa isang taong Sugo, si
Muhammad ibn Abdullah para sa kabutihan ng sangkatauhan. Ito ay
isang walang hanggang himala na ipinagkaloob sa huling Propeta,
Muhammad bilang patunay ng kanyang pagiging Propeta at isang
hamon sa lahat ng mga sumusunod na henerasyon. Ito ay may kakaiba
at hindi mapaparisang katangian. Ipinahayag labing-apat na siglo na
ang nakaraan, subali’t ito ay nanatiling ganap at hindi nagbabago sa
orihinal nitong anyo sa wikang Arabe magpahanggang sa ngayon.
Ano ba ang matututunan at mapag-aalaman kapag naunawaan ang

mga kahulugan ng Qurán? Ang mga kasagutan ay maaaring ibigay sa
apat na pangunahing paksa.
1. Na kanyang magagawang makilala ang kanyang tunay na

Tagapaglikha tulad ng paglalarawan Niya sa Kanyang Sarili.
xi
2. Na kanyang mapag-alaman ang tunay na layunin ng kanyang

buhay at ano ang dapat asahan ng bawat tao sa panahon ng
kanyang buhay sa mundo.
3. Na kanyang mapag-alaman ang bunga ng kanyang mga asal at
ugali.
4. Paano siya makipag-ugnayan sa lahat ng bagay – sa pagsamba
at pagsunod sa Allah, sa kanyang kapwa-tao sa pamamagitan
ng pagiging makatarungan sa lahat, sa pamamagitan ng Ihsan
at sa buong santinakpan sa pamamagitan ng pagsasaayos ng
lahat ng bagay sa ilalim ng kanyang pangangasiwa upang ito ay
kanyang gamitin sa tamang pamamaraan.
Ang mensahe ng Qur’an ay ipinahayag upang patunayan at bigyang-

sigla ang ugnayan sa pagitan ng tao at ng kanyang Tagapaglikha at
upang ibalik ang katapatan sa pagsamba, at ito ay maituwid sa tamang
pamamaraan. Ang Dakilang Allah ay nagsabi: “… Kaya, hayaan silang
tumugon sa Akin [sa pamamagitan ng pagsunod] at maniwala sa Akin,
upang sakali sila ay mapatnubayan sa matuwid na landas.” Qurán
2:186
Moamar Khadafe N. Ismael

‫‪xii‬‬
‫‪Ang Lupon Ng Mga Tagapagsalin ng Qur’an‬‬

‫‪Punong Pangkalahatang Tagapamahala‬‬
‫‪At Tagapangasiwa Ng Pagsalin sa Wikang Pilipino‬‬
‫سالس جبريل احمد‬
‫‪Ahmad Jibreel Salas‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪.‬والمواطنين والجامعات للجاليات االسالمية الكتب من مجموعة ومحرر مترجم ‪،‬داعية‪ ،‬مؤلف‬
‫‪-‬‬ ‫‪.‬االعمال ادارة فى ماستر ودرجة محاسبة تخصص خريج‬
‫تارون عمر‬
‫‪Omar Taron‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪.‬والمواطنين والجامعات للجاليات االسالمية الكتب من مجموعة ومحرر مترجم ‪،‬داعية‪ ،‬مؤلف‬
‫‪-‬‬ ‫العربية بالمملكة للجاليات الجدد للمسلمين اسالمى وموجه محاضر‬
‫‪ Punong Pangkalahatang Tagapamahala‬السعودية‬
‫‪At Tagapangasiwa Ng Pagsalin sa Wikang Arabe‬‬
‫اسماعيل قذافى معمر‬
‫‪Moammar Khaddafe N. Esmael‬‬
‫‪-‬‬ ‫مسجد امام والجامعات للجاليات اإلسالمية الكتب من مجموعة ومحرر مترجم ‪،‬داعية‪ ،‬مؤلف‬
‫‪.‬الفلبين – بمانيال تاجوين‬
‫‪.‬االسالمية للدراسات المعارف دار خريج ‪-‬‬
‫االمبانج هارون‬
‫‪Harun Alimpang‬‬
‫‪-‬‬ ‫االسالمية النشر ويار للجاليات اإلسالمية الكتب من مجموعة ومحرر مترجم ‪،‬داعية‪ ،‬مؤلف‬
‫السعودية العربية المملكة‪-‬سعود الملك جامعة خريج ‪-‬‬
‫بوتوكان يوسف‬
‫‪Yusop A. Butucan‬‬
‫‪-‬‬ ‫والجامعات للجاليات اإلسالمية الكتب من مجموعة ومحرر مترجم ‪،‬داعية‪ ،‬مؤلف‬
‫‪.‬والمواطنين‬
‫االعمال ادارة فى ماستر ودرجة محاسبة تخصص خريج ‪-‬‬
‫بالفلبين اإلسالمية الدراسات مؤسسة إدارة مجلس عضو ‪-‬‬
‫‪-‬‬ ‫سعود اللملك جامعة في بها الناطقين لغير العربية اللغة قسم من شهادة على حاصل‬
‫ماجد نور قونزاليز هلال عبد‬
‫‪Abdullah Gonzales, Nour Majed‬‬
‫]‪Punong Tagapagsaayos ng Arabe-Tagalog [Lay-out‬‬
‫‪Pinasasalamatan rin ang mga ibinahaging tulong ng mga kapatid na sina: Abdul Khaliq‬‬
‫‪Saripada, Muhammad Taha, Walid Rapsing, A. Rahman Sobrado, Farid Alas at Muhammad‬‬
‫‪dela Pena‬‬
xiii
ANG MGA KABANATA [SURAH] NG QUR’AN
Surah Pamagat Ng Surah Pahina

Surah 1. Al-Fatihah [Ang Panimula] 1
Surah 2. Al-Baqarah [Ang Baka] 3
Surah 3. Ali ‘Imran [Ang Angkan ni Imran] 53
Surah 4. An-Nisaa’ [Ang Mga Kababaihan] 83
Surah 5. Al-Maidah [Ang Hapag-Kainan] 114
Surah 6. Al An’am [Ang Mga Hayupan] 135
Surah 7. Al-A’raf [Ang Bakod sa Pagitan
ng Paraiso at Impiyerno] 158
Surah 8. Al-Anfal [Ang Labi’ ng Digmaan] 183
Surah 9. At-Tawbah [Ang Pagsisisi] 195
Surah 10. Yunus [Si Propeta Yunus] 213
Surah 11. Hud [Si Propeta Hud] 226
Surah 12. Yusuf [Si Propeta Joseph] 241
Surah 13. Ar-Ra’d [Ang Kulog] 255
Surah 14. Ibrahim [Si Propeta Abraham] 262
Surah 15. Al-Hijr [Ang Lambak ng Bato] 269
Surah 16. An-Nahl [Ang Bubuyog] 276
Surah 17. Al-Isra’ [Ang Gabing Paglalakbay] 290
Surah 18. Al-Kahf [Ang Yungib] 302
Surah 19. Maryam [Si Maria] 316
Surah 20. Ta Ha [Titik Ta Ha] 324
Surah 21. Al-Anbiya’ [Ang Mga Propeta] 335
Surah 22. Al-Hajj [Ang Hajj] 345
Surah 23. Al-Mu’minun [Ang Mga Naniniwala] 354
Surah 24. An-Nur [Ang Liwanag] 364
Surah 25. Al-Furqan [Ang Pamantayan] 374
Surah 26. Ash-Shu’ara [Ang Mga Manunula] 383
Surah 27. An-Naml [Ang Langgam] 396
Surah 28. Al-Qasas [Ang Salaysay] 406
Surah 29. Al-‘Ankabut [Ang Gagamba] 417
Surah 30. Ar-Rum [Ang Mga Romano] 422
Surah 31. Luqman [Si Propeta Lukman] 434
Surah 32. As-Sajdah [Ang Pagpapatirapa] 439
Surah 33. Al-Ahzab [Ang Magkasanib Na Lakas] 443
xiv
Surah 34. Saba’ [Ang Mga Mamamayan ng Sheba] 453

Surah 35. Fatir [Tagapagsimula (sa Paglikha)] 460
Surah 36. Ya-Seen [Ang Titik Ya-Seen] 468
Surah 37. As-Saffat [Ang Mga Nakahanay] 474
Surah 38. Sad [Ang Titik Sad] 485
Surah 39. Az-Zumar [Ang Mga Pangkat] 493
Surah 40. Ghafir [Ang Mapagpatawad] 502
Surah 41. Fussilat [Ang Masusing Pagpapaliwanag] 511
Surah 42. Ash-Shura [Ang Sanggunian] 517
Surah 43. Az-Zukhruf [Ang Palamuting Ginto] 523
Surah 44. Ad-Dukhan [Ang Usok] 531
Surah 45. Al-Jathiyah [Ang Pagluhod] 535
Surah 46. Al-Ahqaf [Ang Liku-likong Bulubundukin] 540
Surah 47. Muhammad [si Propeta Muhammad] 545
Surah 48. Al-Fath [Ang Tagumpay] 550
Surah 49. Al-Hujurat [Ang Mga Pinamamahayanan] 555
Surah 50. Qaf [Ang Titik Qaf] 558
Surah 51. Adh-Dhariyat [Ang Mga Hanging Nagkalat] 562
Surah 52. At-Tur [Ang Bundok] 567
Surah 53. An-Najm [Ang Bituin] 570
Surah 54. Al-Qamar [Ang Buwan] 574
Surah 55. Ar-Rahman [Ang Mahabagin] 578
Surah 56. Al-Waqi’ah [Ang Pangyayari] 583
Surah 57. Al-Hadeed [Ang Bakal] 588
Surah 58. Al-Mujadilah [Ang Babaing Nakiusap
(o Nakipagtalo)] 593
Surah 59. Al-Hashr [Ang Pagtitipon] 597
Surah 60. Al-Mumtahinah [Ang (Babaing) Susuriin] 601
Surah 61. As-Saff [Ang Magkakahanay] 604
Surah 62. Al-Jumu’ah [Ang Araw ng Biyernes] 606
Surah 63. Al-Munafiqun [Ang Mga Mapagkunwari] 608
Surah 64. At-Taghabun [Ang Kawalan at
Kapakinabangan] 610
Surah 65. At-Talaq [Ang Diborsiyo] 613
Surah 66. At-Tahreem [Ang Ipinagbabawal] 616
Surah 67. Al-Mulk [Ang Kapamahalaan] 619
xv
Surah 68. Al-Qalam [Ang Panulat] 623

Surah 69. Al-Haqqah [Ang Katotohanan] 627
Surah 70. Al-Ma’arij [Ang Mga Landasing Paakyat
sa Kaitaasan (ng Langit)] 631
Surah 71. Nuh [Si Propeta Noah] 635
Surah 72. Al-Jinn [Ang Jinn] 638
Surah 73. Al-Muzzammil [Ang Nababalutan
ng Kasuutan] 641
Surah 74. Al-Muddaththir [Ang Tinatakpan
ang Sarili] 644
Surah 75. Al-Qiyamah [Ang Pagkabuhay Na Muli] 648
Surah 76. Al-Insan [Ang Tao] 651
Surah 77. Al-Mursalat [Ang Mga Isinugo] 654
Surah 78. An-Naba’ [Ang Mahalagang Balita] 657
Surah 79. An-Nazi’at [Ang Mga Humuhugot] 660
Surah 80. ‘Abasa [Nagkunot Nuo] 663
Surah 81. At-Takweer [Ang Pagtiklop] 666
Surah 82. Al-Infitar [Ang Pagkabiyak] 668
Surah 83. Al-Mutaffifeen [Ang Mga Mandaraya] 670
Surah 84. Al-Inshiqaq [Ang Pagkalansag] 673
Surah 85. Al-Buruj [Ang Mga Bituin] 675
Surah 86. At-Tariq [Ang Bituing Lumilitaw sa Gabi] 677
Surah 87. Al-A’la [Ang Kataas-taasan] 679
Surah 88. Al-Ghashiyah [Ang Kasindak-sindak] 680
Surah 89. Al-Fajr [Ang Pagbukang Liwayway] 682
Surah 90. Al-Balad [Ang Lungsod] 684
Surah 91. Ash-Shams [Ang Araw] 686
Surah 92. Al-Layl [Ang Gabi] 688
Surah 93. Adh-Dhuha [Ang Umaga] 690
Surah 94. Ash-Sharh [Ang Kaginhawahan] 691
Surah 95. At-Teen [Ang Igos] 692
Surah 96. Al-‘Alaq [Ang Namuong Dugo] 693
Surah 97. Al-Qadr [Ang Kapasiyahan] 695
Surah 98. Al-Bayyinah [Ang Malinaw na Katibayan] 696
Surah 99. Az-Zalzalah [Ang Pagyanig] 697
Surah 100. Al-‘Aadiyat [Ang Mga Rumaragasa] 700
xvi
Surah 101.Al-Qari-ah [Ang Biglaang Pagsapit ng Oras] 699

Surah 102.At-Takathur [Ang Paligsahan ng Yaman] 700
Surah 103.Al-‘Asr [Ang Panahon] 701
Surah 104.Al-Humazah [Ang Mapanirang-Puri] 702
Surah 105.Al-Fil [Ang Mga Elepante] 703
Surah 106.Quraysh [Ang Tribu ng Quraysh] 704
Surah 107.Al-Ma’un [Ang Kaunting Tulong] 705
Surah 108.Al-Kawthar [Ang Kasaganaan] 706
Surah 109.Al-Kafirun [Ang Mga Di-Naniniwala] 707
Surah 110.An-Nasr [Ang Tulong] 708
Surah 111. Al-Masad [Ang Hibla ng Palmera] 709
Surah 112. Al-Ikhlas [Ang Kadalisayan] 710
Surah 113. Al-Falaq [Ang Bukang Liwayway] 711
Surah 114. An-Nas [Ang Sangkatauhan] 712
Surah 1 Al-Fatihah Bahagi Blg. 1
1
Surah Al-Fa’tihah1
[Ang Pambungad]
1. Sa Ngalan ng Allah,2 ang Mahabagin, ang Maawain.3

2. Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah],4 ang Panginoon5 ng
lahat ng mga nilikha.6
1 Si Abu Sa’id bin Al-Mu’alla ay nagsalaysay: “Habang ako ay nagdarasal sa loob ng Masjid, ako
ay tinawag ng Sugo ng Allah nguni’t ako ay hindi agad nakasagot.” Pagkaraan, ako ay nagsabi:
“O, Sugo ng Allah, ako ay nagdarasal.” Siya ay nagsabi: “Di ba ang Allah ay nagsabi---tumalima sa
Allah [sa pamamagitan ng pagsunod sa Kanya] at sa Kanyang Sugo kung tinatawag ka?”
[Qur’an 8:24] At pagkaraan, siya ay nagsabi: “Tuturuan kita ng isang surah na siyang
pinakadakilang surah ng Qur’an bago ka lumisan [ng Masjid]. Hinawakan niya ang aking kamay at
nang siya ay paalis na [ng Masjid], ako ay nagtanong sa kanya: “Hindi ba sinabi mo na ako ay
tuturuan mo ng isang Surah na siyang pinakadakilang Surah sa Qur’an? At siya ay nagsabi: “Al-
Hamdulillah Rabbi-l-‘Alameen--- ang Surah Al-Fa’tihah, ang tinaguriang As-Sab’ah Al Matha’ni
[pitong talatang paulit-ulit na binibigkas] at ang Dakilang Qur’an na ipinagkaloob sa akin.” [Sahih Al-
Bukhari, Vol 6, Hadith No. 1]
Fa’tihatul-Kitab: Si Ubada bin As-Samit ay nagsalaysay: “Ang Sugo ng Allah ay nagsabi:
“Sinuman ang hindi bumigkas ng Surah Al-Fa’tihah sa pagsasagawa ng kanyang Salaah, ang
kanyang Salaah ay hindi tinatanggap.”
Sa panimula ng Aklat ng Tafsir, sa kanyang Sahih, si Al Bukhari ay nagsabi: Ang Qur’an ay
tinawag na Umm Al Kitab [Ina ng Aklat] sapagkat ito ay nagsisimula sa pamamagitan nito [ng
surang ito] at ang pagdarasal ay nagsisimula sa pamamagitan ng pagbigkas nito. Sinabi rin na ito
ay tinawag na Umm Al Kitab sapagkat ito ay naglalaman ng mga kahulugan ng buong Qur’an. Si
Ibn Jarir ay nagsabi, "Tinatawag ng mga Arabo ang bawat malawak na paksa na naglalaman ng
maraming nasasaklawang larangan bilang Umm [Ina]. Halimbawa, ang balat na nakapaligid sa ulo
ay tinatawag nilang Umm Ras [Ina ng Ulo]. Sinabi rin, “Ang Makkah ay tinawag na Umm Al-Qura
[Ang Inang Bayan] sapagkat ito ang pinakadakila at nangunguna sa lahat ng mga bayan. Sinabi rin
na ang paglikha ng mundo ay simulan sa Makkah. Tafsir Ibn Kathir Surah Al Fa’tihah.
2 Allah – Ang kahulugan ng katagang Allah ay Al-Ma’looh [ang nag-iisang Diyos na sinamba, at
patuloy na sinasamba [at sasambahin nang walang hanggan] sa mga kalangitan at kalupaan.
Maaaring bago sa pandinig ng mga di-Muslim ang salitang “Allah”, nguni’t kung marunong lamang
magbasa ng wikang semitiko [Aramaiko, Hebreo, Arabe] ang mga iskolar ng ibang relihiyon,
kanilang matutunghayan na ang “Allah” na sinasamba ng mga Muslim ay Siya ring Diyos na
Tagapaglikha [The Almighty Creator] na kinilala, at sinamba ng lahat ng Propeta - tulad nina Adan,
Noah, Abraham, Ismael, Isaak, Lot, Enok, David, Solomon, Moises, Aaron, Zakariyya, Juan
Bautista, Hesukristo. AJSalas
3 Ar-Rahmanir-Raheem, ito ay dalawang salitang Arabe Rahman at Raheem na ang pinag-
ugatang salita ay Rahmah [Habag]. Ang Rahmah ay binubuo ng lahat ng uri ng habag ng Allah
kaya ito ay laganap sa lahat ng bagay at ito ay para sa lahat ng Kanyang mga nilikha - maging ito
man ay taong naniniwala sa Kanya o hindi. Ang Raheem ay namumukod-tanging Habag ng Allah
para sa mga taong tunay na naniwala lamang sa Kanya, at sumunod sa Kanyang mga Kautusan at
Batas.
4 Ang Al-Hamdulillah ay binubuo ng lahat ng uri ng pagpuri, pagdakila at pasasalamat sa Allah
bilang Tagapanustos. Ang Propeta Muhammad ay nagsalaysay nang ganito: “Ang pinakadakilang
du’a [panalangin] ay ang pagsasabi nang buong puso ng ‘Al-Hamdulillah’”. Si Ibn ` Abbas ay
nagsabi, "Ang Al-Hamdu Lillah ay isang pagpapahayag ng pasasalamat [pagkilala at
Surah 1 Al-Fatihah Bahagi Blg. 1
2
3. Ang Mahabagin, ang Maawain.

4. Ang Maalik [Makapangyarihan at Kataas-taasang Hari] sa Araw ng
Pagbabayad [ng gantimpala at parusa].
5. [Tanging] Ikaw lamang po ang aming sinasamba, at [tanging] Ikaw
lamang po ang aming hinihingan [ng tulong].
6. Patnubayan Mo po kami sa matuwid na Landas -
7. Sa landas niyaong mga ginawaran Mo ng Iyong pagpapala,7 hindi [sa
landas] ng mga umani ng [Iyong] poot,8 at ng mga nangaligaw.9
pagpapahalaga sa lahat ng biyaya at pagpapalang ipinagkaloob ng Allah sa Kanyang mga

nilikha].Kapag ang isang alipin [o tao] ay nagsabing Al-Hamdu Lillah, ang Allah ay tumutugon at
nagsasabing, `Ako ay pinuri ng Aking alipin. '' Ang Hadith na ito ay itinala ni Ibn Abi Hatim.
5 Panginoon [Rabb] – Sa pananaw ng Islam, ang Rabb sa wikang Arabe ay may malawak na
kahulugan. Tinatawag na Rabb ang Allah sapagka’t Siya ang tanging nagmamay-ari ng
Kapangyarihang Lumikha at Kautusan. Ang Dakilang Allah ang nagbigay ng kakayahan sa lahat ng
bagay upang gumalaw, lumaki, magbago at umunlad. Siya ang Panginoon na walang kapantay sa
Kanyang Kapamahalaan, Kadakilaan, Kataas-taasan at Kapangyarihan.
6 Alamin [lahat ng mga nilikha] – ito ay isang kataga mula sa wikang Arabe na tumutukoy at
sumasakop sa lahat ng mga nilikha ng Allah - kabilang ang mga tao, anghel, jinn at lahat ng
nilikhang lingid o hindi pa natin nakita, sa mga kalangitan man o sa kalupaan o maging sa mga
pagitan ng mga ito. Ang Alam‘ ay hinango mula sa salitang `Alamah, at ito ay palatandaan ng
pagsaksi sa pagkakaroon ng isang Tagapaglikha at pagsaksi sa Kanyang Kaisahan. [Tawheed].''
7 Sa Landas ng Iyong mga Pinagpala – ang tinutukoy na pinagpala ay yaong mga Nabiyyeen
[mga Propeta at Sugo ng Nag-iisang Diyos - ang Allah]. Sila ay nagpakasakit upang ipalaganap
[ang Tawheed] sa buong sangkatauhan. Ang Tawheed ay isang katagang Arabe na tumutukoy sa
Kaisahan ng Allah, ang tuwirang pagsamba sa Kanya at ang ganap na pagsunod sa Kanyang mga
Batas. Kabilang din sa mga pinagpala ay yaong mga Siddiqeen [mga taong ganap na
makatotohanan na sumunod at tumalima sa lahat ng kautusan ng Allah, yaong mga Qaaniteen
[mga masunurin at malilinis ang puso], yaong mga Muttaqun [mga tunay na may takot sa Allah].
8 Poot – ang kinapootan ng Allah ay yaong mga taong mula sa mga anak ni Israel [mga Hudyo] na
sa kabila ng mga aral at kautusan na ipinagkaloob sa kanila sa pamamagitan ng Torah, sila ay
nagtakwil at tumalikod sa mga kautusan at itinakwil ang tuwirang pagsamba sa Allah. Sila ay
isinumpa dahil sa kanilang paglapastangan sa mga Propeta ng Allah. Ang ilan sa kanila ay
kanilang pinatay katulad ni Yahya [Juan Bautista] at ang ama nitong si Zakarriyah. Maging si
Hesus at ang kanyang huwarang ina [si Maria], ay kanilang inalipusta at nilapastangan. Hindi nila
tinanggap si Hesus bilang Propeta o Sugo ng Allah bagkus siya ay kanilang tinagurian bilang isang
huwad na Propeta. At ang kanyang ina ay pinaratangan bilang isang masamang babae.
9 Ang mga [taong] nangaligaw ay tumutukoy sa ibang mga Kristiyano na lumisan sa malinis at
wagas na pagsamba sa Nag-iisang Diyos sapagka’t kanilang itinuring si Hesus bilang kanilang
Diyos at Panginoon. Bagaman walang sinabi si Hesus na siya ay diyos na dapat sambahin.
Surah 2 Al-Baqarah Bahagi Blg. 1
3
Surah Al-Baqarah1
[Ang Baka]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif, Lam, Mim.2
2. Ito ang Aklat [Qur’an], walang alinlangan, dito ay [matatagpuan ang]
patnubay para sa mga natatakot3 [sa Allah],
3. Yaong mga naniniwala sa Ghaib,4 at nagsasagawa ng pagdarasal,5 at
gumugugol6 mula sa anumang [panustos na] Aming ipinagkaloob7 sa
kanila.
1 Ang Katangian ng Surah Al-Baqarah. Si Imam Ahmad ay nagsabi na si Abu Nu’aym ay

nagsalaysay sa kanila na si Bishr bin Muhajir ay nagsabi na si Abdullah bin Buraydah ay
nagsalaysay sa kanya mula sa kanyang ama, ako ay nakaupong kasama ang Sugo ng Allah at
aking narinig na nagsabing: “Pag-aralan ang Surah Al-Baqarah sapagka’t ang pag-aaral nito ay
may dalang pagpapala, nguni’t ang pagwawalang-bahala nito ay may kaakibat na kalungkutan, at
ang mga nagsasanay ng karunungang itim ay walang kakayahang maisaulo ito.” Siya [ang Sugo
ng Allah] ay sandaling nanahimik at pagkaraan ay nagsabi: “Pag-aralan ang Surah Al-Baqarah at
Surah Ali ‘Imran sapagka’t ang mga ito ay dalawang liwanag at magbibigay lilim sa kanilang mga
tao sa Araw ng Pagkabuhay na Muli tulad ng dalawang ulap, dalawang puwang na lilim o
dalawang hanay [ng lumilipad] na mga ibon. Makahaharap ng tao ang Qur’an sa anyo ng isang
maputlang lalaki sa Araw ng Pagkabuhay na Muli kung ang kanyang libingan ay mabuksan”. Ang
Qur’an ay magtatanong sa kanya, ‘Nakikilala mo ba ako?’ At ang tao ay magsasabi: ‘Hindi kita
nakikilala.’ Ang Qur’an ay magsasalita: “Ako ang iyong kapiling, ang Qur’an, na nagbigay sa iyo ng
uhaw sa panahon ng tag-init at ginawa kitang laging gising sa mga oras ng gabi. Bawa’t
mangangalakal ay may sariling kalakal. Nguni’t, sa Araw na ito, ikaw ay nasa likuran ng lahat ng uri
ng kalakal.” [Imam Ahmad 5:352]
2 A.L.M. – ito ay binibigkas na [Alif Lam Mim]. Ito ay mga titik ng wikang Arabe na itinuturing bilang
bahagi ng himalang nakaugnay sa pagpapahayag ng Banal na Qur’an. Tanging ang Allah lamang
ang nakaaalam sa ganap na kahulugan nito.
3 Al Mut’taqun – ito ang katagang Arabe para sa mga taong may damdamin ng pagmamahal at
mapitagang takot sa Allah. Sila ay walang kinatatakutan kundi ang Allah.
4 Al-Ghaib – ang literal na kahulugan ng Ghaib ay isang bagay, pangyayari o bahagi na hindi
nakikita. Nguni’t ang tinutukoy dito ay lahat ng bagay na ipinag-utos ng Allah at ang Kanyang Sugo
na dapat paniwalaan, na hindi maaaring abutin ng ating sariling pag-iisip maliban lamang sa
pamamagitan ng “Wahi” o kapahayagan na nanggaling sa Kanya, katulad ng paniniwala sa mga
anghel, sa Paraiso, sa Impiyerno at lahat ng mga pangyayaring magaganap sa Araw ng
Paghuhukom at iba pa.
5 Salaah – ito ay tumutukoy sa pagdarasal sa Islam na may natatanging pamamaraan ayon sa
pagsasagawa ni Propeta Muhammad. Ang kahulugan ng “Pagtatatag ng mga Pagdarasal” ay
isang napakahalagang aspeto na dapat tandaan tungkol sa haliging ito na sa katotohanan ang
pagdarasal sa Islam ay hindi isang karaniwang “pagsasagawa” lamang. Maging sa Qur’an, ang
pagsasagawa ng pagdarasal ay hindi isang simpleng kautusan ng Allah. Sa halip, ipinag-utos ng
Allah mula sa mga naniniwala ang iqaamat as-salaah (“ang pagtatatag ng pagdarasal”). Kaya, ang
haliging ito ng Islam ay hindi karaniwang pagdarasal lamang bagkus isang natatanging bagay na
kung saan ito ay tinatawag ng Allah at ng Kanyang mga Propeta (‫ ) ﷺ‬na, “pagtatatag ng
4
4. At yaong mga naniniwala sa anumang ipinahayag [o ibinaba] sa iyo 8 [O
Muhammad], at sa anumang ipinahayag [sa mga sugong] nauna sa iyo,9 at
sa kabilang buhay, sila ay [naniniwala nang] may katiyakan10 [sa kanilang
puso].
5. Sila yaong nasa patnubay mula sa kanilang Panginoon,11 at sila yaong
mga matagumpay.
6. Katotohanan, yaong mga di-naniniwala12 - ito ay walang kaibahan sa
kanila kahit sila ay iyong paalalahanan o hindi paalalahanan, sila ay hindi
maniniwala [sa Kaisahan ng Allah at sa Kanyang Sugo].
7. Ang Allah ay naglapat ng takip13 sa kanilang mga puso at sa kanilang
mga pandinig, at sa kanilang mga paningin ay [may] isang kubli at para sa
kanila ay isang malaking parusa.
8. At mula sa sangkatauhan ay may [mga mapagkunwaring] nagsasabi:
“Kami ay naniniwala sa Allah at sa Huling Araw,” Nguni’t sila ay hindi tunay
na naniniwala.
9. Kanilang [inaakala na kanilang] malilinlang ang Allah at yaong mga
naniniwala, subali’t wala silang malilinlang maliban ang kanilang mga sarili
at [ito ay] hindi nila namamalayan.
10. Sa kanilang mga puso ay sakit [ng pag-aalinlangan at pagkukunwari] at
dinagdagan ng Allah ang kanilang sakit. At para sa kanila ay isang
mahapding parusa nang dahil sa kanilang [patuloy at nakagawiang]
pagsisinungaling.
11. At kapag sinasabi sa kanila: “Huwag kayong gumawa ng katiwalian sa
kalupaan,” sila ay nagsasabi: “Kami ay mga tagapag-ayos lamang [tungo sa
pagdarasal.” Natutupad lamang ang haliging ito, kapag ang pagdarasal ay isinasagawa nang
wasto at maaayos. Ito ay nagpapahiwatig na bagama’t maraming bilang ng mga tao ang
nagdarasal, mangilan-ngilan lamang ang nagtatatag ng pagdarasal.
6 Sila ay namamahagi ng Zakaah at nagbibigay ng Sadaqaah [Kawanggawa] para sa kanilang
mga sarili, sa kanilang mga anak, magulang at asawa. At sila ay nagkakawanggawa upang
maitaguyod ang Jihad [pagpupunyagi sa Landas ng Allah.
7 Rizq – ito ang katagang Arabe na kinabibilangan ng anumang panustos, kabuhayan o pagkaing
ipinagkakaloob ng Allah sa lahat ng Kanyang mga nilikha upang mabuhay.
8 Ang Qur’an at ang Sunnah.
9 Ang Tawraat o Torah ay ipinahayag kay Moises, ang Injeel [Ebanghelyo] ay kay Hesus.
10 Al Yaqeen [katiyakan] – ang isa sa patakaran ng La ilaha ilallaah ay ang katiyakan sa

paniniwala sa Allah at sa Kanyang Sugo. Ang pag-aalinlangan ay dapat mawala. AJSalas.
11 Rabb [Panginoon] – basahin ang paliwanag sa Surah Al-Fatihah [1:2].
12 Kafir o Kafirun – sa pananaw ng Islam, ang “Kafir” ay isang taong hindi naniniwala sa Allah at
sa Kanyang Sugo. Ito ay hinango sa salitang Kufr na ang kahulugan ay pagtanggi at pagtakwil ng
isang tao sa katotohanan.
13 Khatama Allah . Tinakpan ng Allah ang kanilang puso, ang pandinig at paningin.
5
mabuting pagbabago].”14
12. Walang alinlangan, sila ang mapaggawa ng katiwalian, nguni’t [ito ay]
hindi nila namamalayan [sa kanilang mga sarili].
13. At kapag sinasabi sa kanila [sa mga mapagkunwari]:15 “Maniwala kayo
katulad ng mga taong naniwala.”16 Sila ay nagsasabi: “Kami ba ay
maniniwala tulad ng paniniwala ng mga hangal?” Walang alinlangan, tunay
nga na sila ang mga hangal, subali’t, [ito ay] hindi nila nalalaman.
14. At kapag kanilang nakakaharap yaong mga naniniwala, sila ay
nagsasabi: “Kami ay naniniwala.” Subali’t, kapag sila ay nag-iisang
[kaharap] ng kanilang mga [kasamahang] demonyo, sila ay nagsasabi:
“Katotohanan, kami ay sa inyo; kami ay nangungutya lamang [sa kanila].”
15. Ang Allah ay mangungutya sa kanila at sila ay pinatatagal sa kanilang
mga pagsuway upang sila ay magsilaboy na [wari bang] mga bulag.
16. Sila yaong mga binili ang kamalian upang [ipagpalit] sa patnubay. Kaya,
ang kanilang mga kalakal ay walang [ibinungang] kapakinabangan, at sila
ay hindi napatnubayan [sa tamang landas].
17. Ang kanilang kahalintulad [mga mapagkunwari] ay tulad ng isang
nagpaningas ng apoy; kaya nang mailawan nito ang anumang nakapaligid
sa kanya, binawi ng Allah ang kanilang liwanag at sila ay naiwan sa [gitna
ng] kadiliman. [Kaya] sila ay hindi makakita.
18. [Sila ay] bingi, pipi at bulag - kaya sila ay hindi makababalik [sa tamang
landas].
19. O [ang kanilang kahalintulad ay] tila isang unos mula sa kalangitan, dala
nito ay kadiliman, kulog at kidlat. Ang kanilang mga daliri ay idiniriin sa
kanilang mga tainga laban sa dagundong ng kulog sanhi ng sindak sa
kamatayan. Subali’t nasasaklawan ng [kaalaman ng]17Allah ang mga di-
naniniwala.
14 Muslihoon – mga taong mapaggawa ng kaayusan na gawain tungo sa mabuting pagbabago ng

pamayanan. Nguni’t sa ayah na ito, yaong mga gumagawa ng katiwalian o kaguluhan ay
nagsasabi na sila ay hindi gumagawa ng mga kamalian bagkus ng kaayusan para sa pagbabago.
15
Katangian ng Munafiq [Mapagkunwari]. Isinalaysay ni Abdullah bin Amir na sinabi ng Sugo ng Allah ,
“Sinuman ang nagtataglay ng sumusunod na katangian ay mapagkunwari, at sinumang may taglay ng isa
sa tatlong katangian ito ay isang mapagkunwari maliban na ito ay kanyang talikdan o tigilan. Kung siya ay
nagsasalita, siya ay nagsisinungaling. Kung siya ay may kasunduan, siya ay sumisira sa kasunduan.
Kung siya ay pinagkatiwalaan, siya ay sumisira sa tiwala [o nagtataksil].” [Sahih Muslim 1:78]
16 Tinutukoy dito ay ang mga naniwala o tagasunod ni Propeta Muhammad.

17 Ang Allah ay nagsabi sa Qur’an na – Siya ay may mga namumukod-tanging katangian tulad ng
paningin, pandinig, mga kamay, mukha, pagiging mahabagin, napopoot, bumababa, umaakyat, o
nakataas sa Kanyang Trono, nguni’t, ang Kanyang Sarili ay malayo at malaya mula sa mga
limitasyong taglay ng mga makataong katangian. Bilang mahalagang pangangailangang hinihingi
ng Eeman [pananampalataya], dapat na magkaroon ng mga katangian tulad ng paglalarawan ng
6
20. Halos agawin ng kidlat ang kanilang mga paningin; sa bawa’t sandali na
ito [ang daan] ay magliwanag para sa kanila, sila ay nagsisilakad doon,
nguni’t kapag ang kadiliman ay bumalot sa kanila, sila ay [tulalang]
nakatayo. At kung ninais lamang ng Allah, Kanyang magagawang bawiin
ang kanilang mga pandinig at ang kanilang mga paningin. Katotohanan,
ang Allah ay may Ganap na Kakayahan sa lahat ng bagay.
21. O sangkatauhan, sambahin ninyo ang inyong Panginoon na Siyang
lumikha sa inyo at sa mga nauna sa inyo upang sakali kayo ay [matutong]
matakot [sa Kanya].
22. Siya ang gumawa para sa inyo ng kalupaan bilang higaan [na
nakalatag], at ng kalangitan bilang silungan, at Siya ang nagbaba mula sa
kalangitan ng tubig [ulan], at sa pamamagitan nito ay tumubo ang mga
prutas bilang panustos para sa inyo. Kaya, huwag kayong mag-akibat sa
Allah ng mga kapantay [o ng karibal]18 samantalang inyong nalalaman [na
Siya ay walang katulad].
23. At kung kayo ay nag-aalinlangan hinggil sa anumang Aming ibinaba [o
ipinahayag] [ang Qur’an] sa Aming alipin [na si Muhammad], magkagayon,
magpakita kayo ng isang kabanata na katulad nito at inyong tawagin ang
inyong mga saksi bukod sa Allah [upang kayo ay tulungan], kung [tunay
ngang] kayo ay makatotohanan.19
24. Subali’t kung hindi ninyo magawa, at kailanman ay hindi ninyo
magagawa, magkagayon, inyong katakutan ang Apoy [ng Impiyerno] na
ang panggatong ay mga tao at mga bato, [na] inihanda para sa mga di-
naniniwala.
25. At bigyan mo ng magandang balita yaong mga naniniwala at gumagawa
ng mga gawaing matwid, na sa kanila ay mga hardin na sa ilalim nito ay
may mga ilog na umaagos. Sa bawa’t sandali na sila ay pagkalooban doon
ng mga prutas bilang panustos, sila ay nagsasabi: “Ito ang panustos [na
ipinagkaloob] sa amin noong una pa.” At ito ay ipinagkakaloob lamang nang
Allah sa mga katangiang ito na hindi binibigyan ng alinmang paghahalintulad sa mga kahulugan at
pagtatangkang ipaliwanag kung paano ang isang katangian ay umiiral [at tanging ang Allah lamang
ang ganap na nakababatid nito]. At nararapat na ang mga gayong mga katangian ng Allah ay
walang paghahambing sa mga nilikha.
18 Pinakamabigat na Kasalanan. Isinalaysay ni Abdullah: Tinanong ko ang Sugo ng Allah , “Ano
ba ang pinakamabigat na kasalanan [sa paningin ng Allah]?” Siya ay sumagot, “Ang pagbibigay ng
katambal sa Allah bagaman Siya ang Tanging lumikha sa iyo.” [Sahih Al-Bukhari vol 6, Hadith
Bilang 4].
19 Himala ng Qur’an. Isinalaysay ni Abu Hurayrah na sinabi ng Propeta : “Bawa’t Propeta ay
pinagkalooban ng himala, isang paraan upang akayin ang sangkatauhan sa pananalig sa Allah.
Ang ipinagkaloob sa akin ay isang kapahayagan [Qur’an] na ipinadala sa akin ng Allah. At ako ay
umaasa na marami ang aking tagasunod hanggang sa Araw ng Pagkabuhay na Muli.” [Sahih
Muslim Hadith Bilang 1:134].
7
may pagkakahawig [sa hugis nguni’t naiiba sa lasa], at doon, sila ay may
mga asawang busilak [dalisay at marangal] at sila ay mamamalagi roon
nang walang hanggan.
26. Katotohanan, ang Allah ay hindi nakikiming maglahad ng
paghahalintulad [na may mabuting aral] maging ito man ay [kasing liit ng]
isang lamok o higit [na maliit] kaysa rito. Kaya, yaong mga naniwala ay
nakababatid na ito ay katotohanang nagmula sa kanilang Panginoon.
Nguni’t, yaong mga di-naniniwala ay nagsasabi: “Ano nga ba ang nais
ipahiwatig ng Allah sa ganitong paghahalintulad?” Kanyang inililigaw sa
pamamagitan nito ang karamihan, at Kanyang pinapatnubayan sa
pamamagitan nito ang karamihan. At wala Siyang inililigaw sa pamamagitan
nito maliban ang mga suwail.20
27. Yaong mga sumira [di-tumupad] sa kasunduan ng Allah pagkaraang ito
ay pinagtibay at pinutol ang anumang [ugnayang] ipinag-utos ng Allah na
pagdugtungin [o ipagpatuloy] at naghasik ng mga katiwalian sa [balat ng]
lupa, sila yaong mga talunan21 [o mga nawalan].
28. Paano ninyo [magagawang] di-paniwalaan ang Allah, gayong kayo ay
[dating] walang buhay at Siya ay nagbigay-buhay sa inyo; pagkaraan, kayo
ay [dinulutan ng] kamatayan, pagkaraan ay muling bubuhayin [sa Araw ng
Paghuhukom at] pagkaraan, sa Kanya, kayo ay muling ibabalik.
29. Siya ang lumikha para sa inyo ng lahat ng anumang nasa kalupaan;
pagkaraan, Siya ay pumaitaas [istawa] sa kalangitan [sa paraang angkop
sa Kanyang Kadakilaan] at Kanyang ginawa ang mga ito na pitong
kalangitan, at Siya ang Lubos na Nakababatid sa bawa’t bagay.
30. At [banggitin mo] nang ang iyong Panginoon ay magsabi sa mga
anghel: “Katotohanan, Ako ay maglalagay ng khalifah22 sa kalupaan.” Sila
ay nagsabi: “Ikaw ba ay maglalagay doon ng [mga taong] magsisigawa ng
katiwalian, at magpapadanak ng dugo, at [samantalang] kami ay
lumuluwalhati sa Iyong mga papuri at kami ay nagbubunyi sa Iyong
Kabanalan?” Siya [ang Allah] ay nagsabi: “Katotohanan, Aking nalalaman
ang anumang hindi ninyo nalalaman.”
31. At Kanyang tinuruan si Adan ng mga pangalan ng lahat [ng bagay],
20 Fasiqun o Fasiq - ito ang kataga sa Arabe para sa mga taong suwail sa Allah.
21 Khasir o Khasirun - mga tao ay nawalan o talunan kung wala siyang nagawang kabutihan sa
kabila ng kanyang kakayahang gumawa sa mundong ito.
22 Khalifah – ang tao ay tinawag na Khalifah sapagka’t siya ang tagapaghalili o tagapagpalit sa
bawa’t sinundan o panibagong henerasyon o salinlahi ng sangkatauhan. Sa kanya ipinagkatiwala
ng Diyos [Allah] ang pamamahala at pagpapaunlad ng mundo upang gamitin niya sa
pagpapaunlad, pagtataguyod ng buhay sa mundo. Sa pangkalahatang pananaw, ang Khalifah ay
isang tungkulin ng bawa’t tao upang maging ganap na matuwid ang pamumuhay sa mundo;
ipinagkaloob din Niya ang mga Batas at pamamaraan ng buhay.
8
pagkaraan ay Kanyang ipinakita ang mga [bagay na] ito sa mga anghel at
nagsabing: “Sabihin nga ninyo sa Akin ang mga pangalan ng mga ito kung
kayo ay makatotohanan.”
32. Sila [mga anghel] ay nagsabi:“Luwalhati sa Iyo! Wala kaming kaalaman
maliban kung ano lamang ang itinuro Mo sa amin. Katotohanan, Ikaw
lamang ang Maalam, Tigib ng Karunungan.”
33. Siya [ang Allah] ay nagsabi:“O Adan, sabihin mo nga sa kanila ang mga
pangalan ng mga [bagay na] ito.” At nang kanyang tinuran ang mga
pangalan ng mga ito, ang Allah ay nagsabi: “Hindi ba Aking sinabi sa inyo
na nababatid Ko ang Ghaib [bahaging di-nakikita] sa mga kalangitan at sa
kalupaan? At nababatid Ko ang anumang inyong inilalantad at ang
anumang inyong itinatago.”
34. At [banggitin mo] nang Aming sabihin sa mga anghel: “Magpatirapa
kayo sa harapan ni Adan.” At sila ay nagpatirapa maliban kay Iblis23 [ang
satanas]; siya ay tumanggi at nagmalaki. Siya ay kabilang sa mga di-
naniniwala.
35. At Aming sinabi: “O Adan,24 ikaw ay manirahan kapiling ng iyong asawa
sa Paraiso at kayo ay kapwa kumain nang may malayang kasiyahan mula
roon kailan man na inyong naisin. Nguni’t huwag ninyong lalapitan ang
punongkahoy na ito, magkagayon [baka] kayo ay kapwa mapabilang sa
mga mapaggawa ng kamalian.”25
36. Nguni’t [hindi nga naglaon] sila ay nagawang mailihis ng satanas mula
rito [sa Paraiso] at sila ay napalayas mula sa dati nilang [mapayapang]
kinaroroonan. At Kami [ang Allah] ay nagsabi: “Magsibaba26 [kayong lahat],
bilang magkakaaway sa isa’t isa. At para sa inyo roon sa kalupaan ay isang
tirahan at kabuhayan hanggang sa [takdang] panahon.”
37. Pagkaraan, si Adan ay tumanggap ng mga salita [ng pamamaraan ng
pagsisisi] mula sa kanyang Panginoon at tinanggap [ng Allah] ang kanyang
pagsisisi. Katotohanan, Siya ang tumatanggap ng pagsisisi, ang Maawain.
38. Kami [ang Allah] ay nagsabi: “Magsibaba kayong lahat mula rito [sa
Paraiso]. Kaya, kailanma’t dumating sa inyo ang patnubay mula sa Akin; [at]
sinuman ang sumunod sa Aking patnubay, samakatwid sa kanila ay
23
Iblis – siya ang nangunguna sa lipon ng mga jinn na nilikha ng Allah mula sa apoy. Siya ay hindi
kabilang sa lipon ng mga anghel, at siya ang pangunahing kaaway ng tao.
24 Adan o Adam sa wikang Arabe at Ingles.
25 Dhalim o Dhalimun – ito ay katagang Arabe para sa mga taong mapaggawa ng kamalian.
26 Araw ng Biyernes. Isinalaysay ni Abu Hurayrah na sinabi ng Sugo ng Allah : “Ang [araw ng]
Biyernes ang pinakamabuting araw na sumisikat ang araw. Sa araw ng Biyernes, nilikha ng Allah
si Adan, [sa araw din ng Biyernes] siya ay pinapasok sa Paraiso, at [sa araw din ng Biyernes] siya
ay pinalayas mula rito [sa Paraiso].” [Sahih Muslim Hadith Bilang 2:585 at Nasa’i Hadith Bilang
3:90]
9
walang pangamba, at sila ay walang [madaramang] kalungkutan.
39. Subali’t, yaong mga di-naniwala at nagtakwil sa Aming mga ayaat27
[kapahayagan], sila yaong mga maninirahan sa Apoy [ng Impiyerno]. Sila
ay mamamalagi roon nang walang hanggan.”
40. O mga anak ni Israel,28 inyong alalahanin ang Aking iginawad na
pagpapala sa inyo at inyong tuparin ang Aking kasunduang [iniatang sa
inyo], at Aking tutuparin ang kasunduan Ko sa inyo, at Ako lamang ang
[inyong dapat] kasindakan.
41. At maniwala kayo sa anumang Aking ipinahayag [ang Qur’an] na
nagpapatunay sa anumang nasa sa inyo na29 at huwag kayong
mangunang di-paniwalaan ito. At huwag ninyong ipagbili ang Aking mga
ayaat [kapahayagan] para sa murang halaga at Ako lamang ang [inyong
dapat] katakutan.
42. At huwag ninyong haluan ang katotohanan ng kabulaanan,30 at [huwag]
ninyong itago ang katotohanan gayong inyong nalalaman [ang ibubungang
kasamaan nito].
43. At kayo ay magsagawa ng pagdarasal at magbigay ng Zakaah
[kawanggawa], at magsiyuko kayong kasama ng mga nagsisiyuko [sa
pagsamba].
44. Ipinag-uutos ba ninyo ang Birr31 [pagiging mabuti at matwid] sa mga tao
gayong kayo ay nakalilimot [na tuparin o pahalagahan ito] sa inyong mga
sarili samantalang inyo namang binibigkas [binabasa] ang Kasulatan? Hindi
ba kayo, kung gayon, nakauunawa?
45. At humingi kayo ng tulong [sa Allah] sa pamamagitan ng pagtitiis at
pagdarasal. At katiyakang ito ay sadyang mahirap gawin maliban sa mga
mapagpakumbaba [sa Kanya].32
46. [Sila] yaong mga nakatitiyak na kanilang makahaharap ang kanilang
Panginoon at sila ay magbabalik sa Kanya.
27 Ayaat o Ayah – ito ay isang salita sa wikang Arabe na kadalasan ay tumutukoy sa mga tanda,
kapahayagan, aral batas, alituntunin, himala at babala.
28 Si Israel ay kilala rin bilang si Propeta Hakob.
29 Ang tinutukoy na mga Banal na Kasulatan na nasa mga Hudyo at Kristiyano ay ang Torah [mga
Batas ni Moises] at Injeel [Ebanghelyo ni Hesus]
30 Batil – kabulaanan.
31Al Birr. isang katangian na maniwala sa Allah, at sa Huling Araw, sa mga Anghel, sa mga Aklat,
sa mga propeta at ang pamamahagi ng inyong yaman sa kabila ng pagmamahal dito para sa mga
kamag-anakan, sa mga ulila at sa mga dukha at mga naglalakbay at pagpapalaya ng mga alipin,
pagsasagawa ng pagdarasal at pagbibigay ng Zakaah at pagtupad sa mga kasunduan at matiisin
sa [panahon ng] labis na paghihikahos at karamdaman at sa panahon ng pagkikipaglaban.
32 Al-Khashi’un – mga taong mapagpakumbaba sa Allah.
10
47. O mga anak ni Israel, inyong alalahanin ang Aking iginawad na
pagpapala sa inyo. At kayo ay higit Kong biniyayaan [o pinahalagahan] sa
lahat ng nilikha [mga tao].33
48. At inyong katakutan ang Araw [ng Paghuhukom] na walang kaluluwa
[tao] ang makaaasa sa ibang kaluluwa [tao] nang anupamang [tulong]; at
walang pamamagitan [ng iba] ang tatanggapin mula sa kanya; at walang
kabayaran [o pantubos] ang maaaring kuhanin mula sa kanya; at sila ay
hindi matutulungan.
49. At [inyong alalahanin] nang kayo ay Aming iniligtas mula sa tauhan ni
Paraon34 na naghahasik sa inyo ng matinding parusa [katampalasanan],
kinikitil ang inyong mga anak na lalaki at pinananatiling mabuhay ang
inyong mga kababaihan. At iyan ay isang mabigat na pagsubok mula sa
inyong Panginoon.
50. At [inyong alalahanin] nang Aming hinati ang dagat para sa inyo, at
kayo ay Aming iniligtas,35 at Aming nilunod ang mga tauhan ni Paraon
habang kayo ay nakamasid [habang sila ay nilalamon ng tubig].
51. At [inyong alalahanin] nang Kami ay nakipagtipan kay Moises 36 ng
apatnapung gabi, pagkaraan [sa kanyang paglisan], kayo ay kumuha ng
guya [biserong baka upang sambahin], at kayo ay naging mga [taong]
mapaggawa ng kamalian.
52. Pagkaraan, Kami ay nagpatawad sa inyo sa kabila niyan, upang sakali
kayo ay [matutong] magpasalamat [sa mga biyayang inyong tinatamasa].
53. At [inyong alalahanin] nang Aming ipinagkaloob kay Moises ang
Kasulatan at ang Pamantayan37 upang sakali kayo ay mapatnubayan.
54. At [inyong alalahanin] nang sabihin ni Moises sa kanyang mga
33
Bawa’t panahon, ang Allah ay nagbibigay tangi sa isang pamayanan. Noong panahon ni Moises, ang
kanyang mamamayan ay binigyan nang higit na biyaya tulad ng kaharian, pagiging Propeta at pagbibigay
ng Banal na Kasulatan. Nguni’t sa lahat ng pamayanan [Ummah] ang pamayanan ni Propeta Muhammad
ang higit na pinagpala kaysa sa mga anak ni Israel. Batay sa Surah 3:110, ang Allah ay nagsabi: “Kayo
[mga Muslim] ang pinakamabuting tao na lumitaw sa sangkatauhan; kayo ay nag-aanyaya ng kabutihan
at nagbabawal ng kasamaan, at kayo ay naniniwala sa Allah.”
34 Paraon o Fir’awn sa wikang Arabe.
35
Isinalaysay na sa araw na ang mga anak ni Israel ay iniligtas mula kay Fir’awn, ito ay tinawag na
“'Ashura”. Nang ang Sugo ng Allah ay dumating sa Madinah at nakita niya ang mga Hudyo ay nag-
aayuno. Tinanong niya ang mga Hudyo kung bakit sila ay nag-aayuno. Sila ay sumagot, “Ito ay isang
mabuting araw na iniligtas ng Allah ang mga anak ni Israel mula sa kanilang kaaway, at si Musa [Moises]
ay laging nag-aayuno sa araw na ito.” Kaya, ang Sugo ng Allah ay nagsabi sa mga Hudyo: “Ako ay
mayroong higit na karapatan kay Moises kaysa sa inyo.” Kaya, ang Sugo ng
Allah ay nag-utos na mag-ayuno sa araw na iyon at pag-ayunuhan ang araw na ito. [Sahih Muslim
Hadith Bilang 2:796]
36 Moises o Musa sa wikang Arabe.
37 Ang Kasulatan at Pamantayan na tinutukoy ay ang Torah.
11
mamamayan: “O aking mga mamamayan, katotohanan, inyong ginawan ng
kamalian ang inyong mga sarili sa pagkuha [o pagturing] ninyo sa guya
[biserong baka upang sambahin]. Kaya, kayo ay magsisi [magbalik-loob
nang buong puso] sa inyong Tagapaglalang at inyong patayin ang [mga
makasalanan mula sa] inyong mga sarili. Iyan ay higit na makabubuti para
sa inyo sa [paningin ng] inyong Tagapaglalang.” Kaya, Kanyang tinanggap
ang inyong pagsisisi. Katotohanan, Siya ang tumatanggap ng pagsisisi, ang
Maawain.
55. At [inyong alalahanin] nang inyong sabihin: “O Moises, hindi kami
maniniwala sa iyo kailanman hanggang hindi namin nasisilayan nang
lantaran ang Allah.” Subali’t, kayo ay hinablot ng kulog at kidlat habang
kayo ay nakatingin [o nakatitig].
56. Pagkaraan, kayo ay Aming muling binuhay pagkatapos ng inyong
kamatayan upang sakali kayo ay [matutong] magpasalamat [sa mga
pagpapalang Aming iginawad sa inyo].
57. At kayo ay Aming nililiman ng mga ulap sa inyong itaas at Aming
ibinaba sa inyo ang manna at salwa38 [pugo], [na nagsabing]: “Magsikain
kayo mula sa mga mabubuti [at pinahihintulutang bagay] na Aming itinustos
para sa inyo.” [Nguni’t sila ay naghimagsik]. Gayunpaman, hindi Kami ang
kanilang ginawan ng kamalian bagkus ang kanilang mga sarili ang ginawan
nila ng kamalian.
58. At [inyong alalahanin] nang Aming sinabi: “Magsipasok kayo sa bayang
ito [ng Herusalem], at kayo ay magsikain doon nang masagana saanman
ninyo nais, at kayo ay pumasok sa bukanang pintuan na nagpapatirapa
[nang may kababaang-loob]. At inyong sabihin: “Kami ay [Iyong] patawarin,”
at Aming patatawarin ang inyong mga kasalanan at Aming daragdagan ang
gantimpala ng mga mapaggawa ng kabutihan.39
59. Nguni’t, binago niyaong mga mapaggawa ng kamalian [ang salita] na
sadyang naiiba sa anumang [dating] sinabi sa kanila. Kaya, Aming ibinaba
sa mga mapaggawa ng kamalian ang isang salot [bilang tanda ng parusa]
mula sa kalangitan sapagka’t sila ay lagi nang nagiging suwail [laban sa
kautusan ng Allah].
60. At [inyong alalahanin] nang si Moises ay humingi ng tubig para sa
kanyang mga mamamayan, Kami [ang Allah] ay nagsabi: “Hampasin mo ng
iyong tungkod ang bato.” Kaya, bumulwak mula roon ang labindalawang
38 Si Mujahid ay nagsabi: “Ang Manna ay isang uri ng matamis na gum, at ang Salwa ay isang uri
ng ibon [pugo].” Isinalaysay ni Sa’id bin Zaid na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang Kam’a [uri ng
kabuti] ay katulad ng Manna at ang katas nito ay gamot para sa pananakit ng mata.” [Sahih Al-
Bukhari vol 6 Hadith Bilang 5.]
39 Al-Muhsinoon – ito ang Arabe na salita na itinawag sa mga Muslim na palagiang gumagawa ng
mga kabutihan upang bigyang kasiyahan ang Allah.
12
bukal [o batis]. Ang bawa’t [pangkat ng] mamamayan ay nakababatid ng
kanilang sariling pagkukuhanan ng tubig. “Magsikain kayo at magsiinom
kayo mula sa panustos [na ipinagkaloob] ng Allah, at huwag kayong
gumawa ng kaguluhan, [at] huwag maghasik ng mga katiwalian sa
kalupaan.”
61. At [inyong alalahanin] nang inyong sabihin: “O Moises, hindi namin
mapagtitiisan ang isang [uri ng] pagkain lamang; kaya, ikaw ay manawagan
para sa amin sa iyong Panginoon upang magpatubo para sa amin mula sa
lupang ito ng anumang luntiang herba [damong-gamot] nito, ng pipino nito,
ng bawang nito, ng patani nito at ng sibuyas nito.”40 Siya [si Moises] ay
nagsabi: “Inyo bang kukunin ang mababang uri kapalit nang higit na
mainam [na uri]? Magsibaba kayo sa alinmang karatig-bayan at
katotohanang inyong matatagpuan para sa inyo ang inyong kahilingan!” At
sila ay nalipos ng kahihiyan at karukhaan; at isinuong [ang kanilang mga
sarili] mula sa poot ng Allah. Iyan ay bunga ng kanilang [paulit-ulit na] di-
paniniwala sa mga ayaat [mga kapahayagan] ng Allah, at kanilang
pinagpapatay ang mga propeta nang walang [makatarungang] dahilan. Iyan
ay sa dahilang sila ay naghimagsik at lagi nang mapanlabag.
62. Katotohanan, yaong mga naniwala [mga Muslim] at yaong mga Hudyo
at mga Kristiyano at mga Sabiyano,41 na naniwala sa [Kaisahan ng] Allah at
sa Huling Araw, at gumawa ng mga gawaing matwid, para sa kanila ay
gantimpalang magmumula sa kanilang Panginoon at sila ay walang
[mararanasang] pangamba, [at] sila ay walang [madaramang] kalungkutan.
63. At [O mga anak ni Israel, inyong alalahanin] nang Aming tinanggap ang
inyong kasunduan at Aming itinaas42 ang bundok sa inyong mga itaas [na
nagsabing]: “Inyong tanggapin ang anumang Aming ipinagkaloob sa inyo
[ang Torah] nang may katatagan, at inyong alalahanin ang anumang [mga
aral na] nilalaman nito upang sakali kayo ay [matutong] matakot [sa Allah].”
40 Biyaya ng Lupa. Tulad ng mga butil ng palay, trigo, mais o mga herba, pipino, bawang, lentil at
sibuyas.
41 Sabiyano [Sabians]. Sila ay mga naunang mamamayan na nanirahan sa Musal [Iraq] na
nagsasabi ng “La ilaha illallah”. [Walang diyos na dapat sambahin maliban sa Allah.] Kanilang
binabasa ang Kapahayagan o Aklat na Zabur. Sila ay hindi mga Hudyo at hindi rin naman mga
Kristiyano. [Paliwanag mula sa Tafsir Qur’an ni Dr. Muhammad Taqi Ud-Din Al Hilali at Muhammad
Muhsin Khan]. Tungkol sa mga Hudyo, ang tinutukoy dito ay ang mga matutuwid na tagasunod ni
Moises bago dumating si Propeta Muhammad na hindi lumihis sa mga aral at batas ng Torah. At
sa mga Kristiyano, ang tinutukoy dito ay ang mga matutuwid na tagasunod ni Hesus bago
dumating si Propeta Muhammad na hindi lumihis sa aral at Batas ng Injeel [Ebanghelyo]. Sila ay
sumsamba lamang sa Allah nang ayon sa pamamaraan ng pagsamba ni Hesus. Ang mga
naunang tagasunod ni Hesus ay hindi kailanman nagturing kay Hesus bilang Diyos o anak ng
Diyos, bagkus isinaalang-alang si Hesus bilang isa sa Dakilang Sugo at Propeta ng Diyos.
42 Sinabi ni Ibn Abbas, ‘Nang sila [mga Hudyo] ay tumangging sumunod, itinaas ng Allah ang
bundok sa bahaging itaas ng kanilang mga ulo upang sila ay makinig. Tafsir An Nasai sa Kubra 6
:396. P 252 mula sa tafsir ni Ibn Kathir.
13
64. Nguni’t, [sa kabila nito] kayo ay nagsitalikod pagkaraan niyan. At kung
hindi lamang sa [iginawad na] biyaya ng Allah sa inyo at sa Kanyang
habag, marahil kayo ay napabilang sa mga talunan [o mga nawalan].
65. At katiyakang inyong nababatid na yaong mga lumabag na kabilang sa
inyo hinggil sa Sabbath [araw ng Sabado]. Kaya Aming sinabi sa kanila:
“Kayo ay maging mga unggoy, na hinamak!”
66. At ito ay Aming ginawa bilang babala [ng parusa] para sa mga naroroon
at para sa mga susunod [sa kanila] at [magsilbing] aral para sa mga
natatakot [sa Allah].
67. At [inyong alalahanin] nang sabihin ni Moises sa kanyang mga
mamamayan: “Katotohanan, ang Allah ay nag-uutos sa inyo na kayo ay
magkatay ng isang baka.” Sila ay nagsabi: “Ginagawa mo ba kaming
katatawanan?” Siya ay nagsabi:“Ako ay humihingi ng paglingap sa Allah na
[nawa'y] ako ay hindi mapabilang sa [katulad ninyong] mga mangmang.”
68. Sila ay nagsabi: “Ikaw ay manawagan sa iyong Panginoon para sa amin
upang Kanyang gawing malinaw sa amin kung ano nga ba ito!” Siya [si
Moises] ay nagsabi: “Katotohanan, Siya [ang Allah] ay nagsabi, ‘Tunay nga
na ito ay isang baka na hindi katandaang gulang at hindi [rin naman] labis
na kabataan, bagkus [ito ay] nasa [katamtamang] pagitan niyan, kaya,
inyong gawin ang anumang ipinag-uutos sa inyo.”
upang Kanyang gawing malinaw sa amin kung ano nga ba ang kulay nito!”
Siya [si Moises] ay nagsabi: “Katotohanan, Kanyang sinabi, ‘ito ay dilaw na
baka, matingkad ang kulay at kaakit-akit sa paningin ng mga nakakikita.”
upang Kanyang gawing malinaw sa amin kung ano nga ba ito?
Katotohanan, para sa amin, ang [lahat ng] baka ay magkakahawig. At
katotohanan, kung nais ng Allah, kami ay mapapatnubayan.”
71. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Katotohanan, Kanyang [Allah] sinabi: Ito ay
isang baka na hindi nagbubungkal ng lupa at hindi naglilinang ng bukirin, ito
ay malusog, at walang ibang batik [maliban sa matingkad na dilaw].” Sila ay
nagsabi: “Ngayon, ikaw ay naghatid ng katotohanan.” Kaya, kanilang
kinatay ito bagaman [ito ay] halos hindi nila nais gawin.
72. At [inyong alalahanin] nang inyong paslangin ang isang tao, at kayo ay
nagtalu-talo hinggil dito [sa kaso ng pagpaslang]. Subali’t, pinalitaw ng Allah
ang anumang inyong itinatago.
14
73. Kaya, Aming sinabi: “Inyong hampasin [ang bangkay sa pamamagitan]
ng [isang] bahagi nito [ng laman ng kinatay na baka].”43 Ganyan
binibigyang-buhay ng Allah ang mga patay at Kanyang ipinakikita sa inyo
ang Kanyang ayaat [mga palatandaan] upang sakali kayo ay [matutong]
makaunawa.
74. Pagkaraan, [nang inyong makita ang himalang naganap] ang inyong
mga puso ay naging matigas pagkatapos niyon, naging [matigas na] tulad
ng bato o higit pa sa katigasan. At katotohanan, may bato na inaagusan ng
mga ilog, at katotohanan [din] may ibang [bato] na kung ito ay mabiyak, ito
ay tinutuluan ng tubig; at katotohanan ang iba ay nangalalaglag sanhi ng
[nadaramang] takot sa Allah. At walang hindi nababatid ang Allah sa
anumang inyong ginagawa.
75. Kayo ba [O mga Muslim] ay naghahangad [o umaasa pa] na sila ay
maniniwala sa inyo samantalang ang katotohanan nito, ang isang pangkat
sa kanila ay dati nang nakaririnig ng mga Salita ng Allah [ang Torah],
subali’t ito ay kanilang binago [o sinira] pagkaraang maunawaan at ito ay
kanilang nalalaman?
76. At kapag kanilang makaharap yaong mga naniniwala, sila ay nagsasabi:
“Kami ay naniwala,” subali’t kapag sila ay magkakaharap sa isa’t isa, sila ay
nagsasabi: “Kayo ba ay makikipag-usap sa kanila [sa mga Muslim] tungkol
sa anumang ipinahayag ng Allah sa inyo upang sila ay makipagtalo sa inyo
tungkol dito sa harap ng inyong Panginoon?” Hindi ba kayo, kung gayon,
nakauunawa?
77. Subali’t hindi ba nila nalalaman na ang Allah ay nakababatid ng
anumang kanilang ikinukubli at ng anumang kanilang inihahayag?
78. At kabilang sa kanila ay mga mangmang na walang nalalaman tungkol
sa Aklat [Kasulatan] maliban sa mga [masisidhing] pagnanasang saloobin,
at sila ay naghaka-haka lamang.
79. Kaya, kasawian sa mga nagsusulat ng aklat sa kanilang [sariling] mga
kamay, [at] pagkaraan ay nagsasabing: “Ito ay nagmula sa Allah,” upang ito
ay kanilang ipagbili [o ipagpalit] sa murang halaga! Kaya, kasawian sa
anumang isinulat ng kanilang mga kamay at kasawian sa kanila para sa
anumang kanilang pinagkakakitaan [o pinagsumikapan].
80. At sila ay nagsasabi: “Kailanman, ang Apoy [ng Impiyerno] ay hindi
sasaling sa amin maliban sa ilang bilang na araw.” Sabihin: “Kayo ba ay
nakakuha ng kasunduan mula sa Allah; sapagka’t ang Allah ay hindi
kailanman sumisira sa Kanyang kasunduan? O, kayo ba ay nagsasabi ng
tungkol sa Allah na hindi ninyo nalalaman?”
43Kaya, muling nagkaroon ng buhay ang pinaslang na tao at nagbigay ng pagsaksi sa mga
pumaslang sa kanya.
15
81. Nguni’t [ang katunayan nito] sinuman ang nakagawa ng kasamaan

[tulad ng pagtatambal at iba pa], at ang kanyang kasalanan ay pumalibot sa
kanya; sila yaong mga maninirahan sa Apoy [ng Impiyerno]; sila ay
mamamalagi roon nang walang hanggan.
82. At yaong mga naniniwala at gumagawa ng mga gawaing matwid, sila
yaong mga maninirahan sa Paraiso, sila ay mamamalagi roon nang walang
hanggan.
83. At [inyong alalahanin] nang Aming tanggapin ang kasunduan mula sa
mga anak ni Israel [na nagtatagubilin sa kanila]: “Huwag kayong sumamba
maliban sa Allah at maging mabuti sa inyong mga magulang, at sa mga
kamag-anakan, at sa mga ulila at sa mga dukha, at mangusap ng mabuting
[salita] sa mga tao; at magsagawa ng pagdarasal; at magbigay ng Zakaah
[kawanggawa].” [Nguni’t] pagkaraan, kayo ay nagsitalikod, maliban sa mga
mangilan-ngilan sa inyo, at kayo ay tumatanggi.
84. At [inyong alalahanin] nang Aming tanggapin ang inyong kasunduan [na
nag-uutos sa inyo na]: “Huwag kayong magpadanak ng inyong dugo, at
huwag ninyong itaboy ang inyong mga sarili [sariling mga mamamayan]
mula sa inyong mga pamamahay.” At [ito ay] inyong pinagtibay habang [ito
ay] inyong sinasaksihan.
85. [Subali’t] pagkaraan, kayo yaong mga pumapatay sa inyong mga sarili
[mga sariling mamamayan], at nagtataboy sa isang pangkat na kabilang sa
inyong [mga sariling mamamayan] mula sa kanilang mga pamamahay; kayo
ay nakikipagtulungan [sa kanilang mga kaaway] laban sa kanila sa [mga
gawaing] makasalanan at paglabag. At kung sila ay dumating sa inyo bilang
mga bihag, sila ay inyong ipinatutubos bagaman ang pagtaboy sa kanila ay
ipinagbawal sa inyo. [Kung gayon] kayo ba ay naniniwala sa ilang bahagi ng
Aklat at di-naniniwala naman sa ibang bahagi? Kaya, ano nga ba ang dapat
maging kabayaran ng sinuman sa inyo na gumagawa niyon maliban ang
kahihiyan sa buhay sa mundong ito. At sa Araw ng Pagkabuhay na Muli,
sila ay ihaharap sa napakatinding parusa. At walang hindi nababatid ang
Allah sa anumang inyong ginagawa.
86. Sila yaong mga binili ang buhay sa mundong ito [kapalit ng halaga ng
kaligtasan] para sa kabilang buhay. Kaya, ang parusa ay hindi pagagaanin
para sa kanila, at sila ay hindi matutulungan.
87. At katiyakan, Aming ipinagkaloob kay Moises ang Kasulatan [Torah] at
Aming isinunod pagkaraan niya ang mga sugo. At Aming ipinagkaloob kay
Hesus na anak ni Maria, ang mga malilinaw na katibayan [o himala] at siya
ay Aming pinatatag ng Banal na Espiritu.44 Nguni’t, hindi nga ba sa tuwing
may dumarating na isang sugo sa inyo na hindi kinalugdan ng inyong mga
44 Ang tinutukoy na Banal na Espiritu o ang tinatawag na Ruh-ul-Qudus ay ang Anghel Gabriel.
16
sarili, kayo ay naging lubhang mapagmalaki. Kaya, ang ibang pangkat [ng
sugo] ay inyong itinakwil, at ang ibang pangkat ay inyong pinagpapatay?
88. At sila ay nagsasabi: “Ang aming mga puso ay nababalutan [hindi
makaunawa ng mensahe].” Subali’t [ang katotohanan], sila ay isinumpa ng
Allah nang dahil sa kanilang kawalan ng paniniwala. Sadyang napakaliit
nitong kanilang pinaniniwalaan.
89. At nang dumating sa kanila ang isang Aklat [ang Qur’an] mula sa Allah
na nagpapatunay sa anumang nasa kanila [Torah at Injeel], bagaman
noong una pa man [ay kanilang batid na ang pagdating ng huling sugo], sila
ay lagi nang nagsusumamo para sa tagumpay laban sa mga di-naniniwala.
Subali’t nang dumating sa kanila ang anumang kanilang nakilala [si
Muhammad bilang Sugo], sila ay hindi naniwala rito, kaya, ang sumpa ng
Allah ay nasa mga di-naniniwala.
90. Sadyang napakasama ng anupamang kanilang ipinagbili [o ipinagpalit]
sa kanilang mga sarili - na kanilang nagagawang di-paniwalaan ang
anumang ipinahayag ng Allah, sanhi ng [kanilang masidhing] pangangalit
na ang biyaya ng Allah ay ibaba [o igawad] sa sinumang Kanyang nais
mula sa Kanyang mga alipin. Kaya, sila ay nagsibalik nang may tinamong
sunud-sunod na poot [ng Allah]. At para sa mga di-naniniwala, [sa kanila] ay
isang nakahihiyang parusa.
91. At kapag sinasabi sa kanila [sa mga Hudyo]: “Maniwala kayo sa
anumang ipinahayag ng Allah,” sila ay nagsasabi, “Kami ay naniniwala
[lamang] sa anumang ipinahayag sa amin.” At sila ay hindi naniwala sa
anumang dumating pagkaraan nito, samantalang ito ang katotohanang
nagpapatunay sa anumang [Kasulatang] nasa kanila. Sabihin, “Kung gayon,
bakit ninyo pinagpapatay ang mga propeta ng Allah noon kung [tunay
ngang] kayo ay mga naniniwala?”
92. At katiyakang si Moises ay dumating sa inyo na may [dalang] malilinaw
na katibayan; subali’t inyong kinuha [at itinuring] ang baka [bilang inyong
diyos] pagkaraan niyon. At kayo ay naging mga mapaggawa ng kamalian.
93. At [inyong alalahanin] nang Aming tanggapin ang inyong kasunduan at
Aming itinaas ang bundok [ng Sinai] sa inyong itaas [na nagsasabing]:
“Inyong tanggapin ang anumang Aming ipinagkaloob sa inyo nang may
katatagan [o lakas] at kayo’y makinig.” [Nguni’t, sa halip] sila ay nagsabi:
“Kami ay nakakarinig at kami ay sumusuway.” At ang kanilang puso ay
[tuluyang] nahumaling [sa pagsamba] sa baka sanhi ng kanilang kawalan
ng paniniwala. Sabihin: “Napakasama ng anumang ipinag-uutos ng inyong
pananampalataya sa inyo, kung [tunay ngang] kayo ay mga naniniwala!”
94. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Kung ang tahanan ng kabilang
buhay kapiling ng Allah ay tanging inilaan para sa inyo at hindi inilaan para
sa ibang tao, magkagayon, inyong asamin ang kamatayan kung [tunay
ngang] kayo ay makatotohanan.”
17
95. Nguni’t kailanman, ito ay hindi nila aasamin sanhi ng anumang

[kasalanang] ginawa ng kanilang mga kamay. At Ganap na Nababatid ng
Allah ang mga mapaggawa ng kamalian.
96. At katiyakan, matatagpuan mo na sila ang pinakasakim na tao sa
buhay, higit [ang kasakiman] kaysa sa mga mushrik.45 Ang isa sa kanila ay
naghahangad na siya ay pagkalooban ng isang libong taong buhay. Subali’t
ito ay hindi makapagpapalayo sa kanya kamunti man mula sa parusa, na
siya ay binigyan nang gayong [haba ng] buhay. Ang Allah ay Lubos na
Nakakikita sa anumang kanilang ginagawa.
97. Sabihin, “Sinuman ang kaaway ng [Anghel] Gabriel – siya [at wala ng
iba] ang nagpahayag nito [ng Qur’an] sa iyong puso sa kapahintulutan ng
Allah; isang pagpapatunay ng anumang [Kasulatang] nauna rito at
[nagsisilbing] patnubay at magandang balita para sa mga naniniwala.”
98. Sinuman ang kaaway ng Allah, at ng Kanyang mga anghel, at ng
Kanyang mga sugo, at ng [mga anghel na] Gabriel at Mikael, magkagayon,
katotohanan, ang Allah ay kaaway ng mga di-naniniwala.
99. At katiyakan, Aming ipinahayag sa iyo [O Muhammad] ang mga ayaat
[talata ng Qur’an, bilang] malilinaw na katibayan. At walang hindi
maniniwala sa mga ito maliban ang mga suwail.
100. Hindi nga ba sa bawa’t pagkakataon na kanilang tanggapin ang isang
kasunduan, ito ay ipinagwawalang-halaga [lamang] ng isang pangkat sa
kanila? Nguni’t [ang katotohanan nito], karamihan sa kanila ay hindi [tunay
na] naniniwala.
101. At nang ang isang sugo [si Muhammad] na nagmula sa Allah ay
dumating sa kanila na nagpapatunay sa anumang [Kasulatang] nasa sa
kanila, ang isang pangkat niyaong mga pinagkalooban ng Kasulatan ay
winalang-halaga46 ang Aklat ng Allah na wari bang hindi nila nalalaman
[ang nilalaman nito].
102. At [sa halip], kanilang sinunod ang anumang binigkas ng mga
demonyo [noong panahon] ng paghahari ni Solomon. Hindi si Solomon ang
di-naniwala subali’t ang mga demonyo ang mga di-naniwala, sila [mga
demonyo] ang nagturo sa mga tao ng salamangka at ng anumang ibinaba
sa Babila [Babylonia] sa dalawang anghel na sina Harut at Marut, subali’t
sila [ang dalawang anghel] ay hindi nagturo sa sinuman [nang gayong
salamangka] hanggang hindi sila nakapagsasabi [bilang babala na]: “Kami
45
Mushrikun – sila ang mga taong nagtatambal ng iba sa pagsamba sa Allah. Sila ay nagtalu-sira o
hindi tumupad sa kanilang mga kasunduan.
46 […winalang-halaga ang Aklat ng Allah (Torah)] ito ang ginamit na parirala batay sa kahulugan
kaysa sa literal na pararilang “inihagis ang Aklat ng Allah [Torah] sa kanilang mga likuran..”. Ang
Allah ang Siyang Lubos na nakaaalam.
18
ay isang pagsubok [lamang] kaya huwag kayong magtakwil ng paniniwala
[sa pamamagitan ng pagsasanay ng salamangka].”47 At sila ay natuto mula
sa kanilang dalawa ng anumang pamamaraang maaaring magdulot ng
paghihiwalay sa pagitan ng lalaki at ng kanyang asawa. Subali’t sila ay
walang magagawang pinsala sa sinuman sa pamamagitan nito maliban sa
kapahintulutan ng Allah. At sila [mga tao] ay natuto ng anumang
nakapipinsala sa kanila at hindi nakabubuti sa kanila. At katotohanan, sila
[mga anak ni Israel] ay nakababatid na sinumang kumalakal nito [ng
salamangka] ay walang [nakalaang mabuting] bahagi sa kabilang buhay.
Sadyang napakasama ng anumang kanilang ipinagbili [ipinagpalit] para sa
kanilang mga sarili, kung ito ay kanila lamang nababatid!
103. At kung sila ay naniwala lamang at kinatakutan [ang Allah], marahil
ang gantimpalang nagmumula sa Allah ay higit sanang mainam [kaysa sa
pagsasanay ng salamangka] kung ito ay kanila lamang nababatid.
104. O kayong mga naniwala, huwag ninyong sabihin [sa sugo] ang
“Raina”48 subali’t ang inyong sabihin ay “Undhurna”49 at kayo ay makinig
[sa kanya]. At para sa mga di-naniniwala, [nakalaan para sa kanila ang]
isang kasakit-sakit na parusa.
105. Hindi hahangarin niyaong mga di-naniniwala mula sa Angkan ng
Kasulatan [Hudyo at Kristiyano] at ng mga mushrik na mayroong ibababang
anumang kabutihan para sa inyo [mga Muslim] mula sa inyong Panginoon.
Subali’t pinipili ng Allah para sa Kanyang habag ang sinumang Kanyang
nais, at ang Allah ang Siyang may Tangan ng dakilang biyaya.
106. Hindi Namin sinususugan ang isang ayah [kapahayagan o batas] o
hinahayaang malimutan maliban na Kami ay nagdadala ng [isang]
nakahihigit pa rito o katulad nito50 Hindi mo ba nalalaman na ang Allah ay
Ganap na may Kakayahan sa lahat ng bagay?
107. Hindi mo ba nalalaman na nasa Allah ang [pagmamay-ari ng]
kapamahalaan ng mga kalangitan at ng kalupaan, at [na] bukod sa Allah,
kayo ay walang [matatagpuang] wali [o tagapangalaga] o ng makatutulong?
108. O nais ba ninyong magtanong sa inyong sugo [kay Muhammad] tulad
ng kanilang pagtatanong kay Moises noon. At sinumang ipinagpalit ang
47 Sila [mga anghel] ay nagbabala sa tao laban sa maling paggamit ng kanilang natutuhan.
48
Raina. Ito ay isang Arabe na salita na ang ibig sabihin ay “Ibilang kami; bigyan kami ng panahon upang
makinig sa iyo at makinig ka sa amin.” Samantalang sa wikang Hebreo, ito ay isang “insulto o kawalan ng
paggalang” at ang mga Hudyo ay laging sinasabi ito bilang pang-aalipusta sa Sugo ng Allah na may
masamang layunin [Tingnan ang Qur’an 4:46]
49 “Undhurna – ang ibig sabihin nito ay tumingin ka sa amin nang sa gayon aming maunawaan
ang sinasabi mo sa amin.
50 May mga batas na sinusugan o pinalitan nang higit na mabuting batas. At ang pagsusog ay
nagmumula sa Allah at walang tao ang maaaring magsusog sa mga batas ng Diyos.
19
Eeman [pananampalataya] para sa kawalan ng paniniwala, katiyakan, na
siya ay napaligaw mula sa patag [o matuwid] na landas.
109. At karamihan sa Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano] ay
naghahangad na kayo ay kanilang maibalik sa pagiging di-naniniwala
pagkaraang kayo ay naniwala [sa Allah] sanhi ng paninibugho mula sa
kanilang mga sarili, [kahit] pagkaraang naging malinaw para sa kanila ang
katotohanan. Kaya, kayo ay [matutong] magpatawad at magpaumanhin
hanggang iparating ng Allah ang Kanyang Kautusan.51 Katotohanan, ang
Allah ay Ganap na may Kakayahan sa lahat ng bagay.
110. At magsagawa kayo ng pagdarasal at magbigay ng kawanggawa. At
anuman ang inyong inilabas [ibinigay] na kabutihan para sa inyong mga
sarili, ito ay inyong matatagpuan sa Allah. Katotohanan, ang Allah ay
Ganap na nakikita ang anumang inyong ginagawa.
111. At sila ay nagsabi:“Walang sinuman ang makapapasok sa Paraiso
maliban na siya ay isang Hudyo o isang Kristiyano.” Iyon ay kanilang
mapagnasang saloobin [lamang]. Sabihin: “Magpakita kayo ng inyong
patunay kung [tunay ngang] kayo ay makatotohanan.”
112. Bagkus [ang katunayan nito] sinuman ang isinuko [o itinalima] ang
kanyang mukha [o sarili] sa Allah at siya ay mapaggawa ng kabutihan, para
sa kanya ay gantimpalang nagmumula sa kanyang Panginoon. Sila ay
walang [mararanasang] pangamba at sila ay walang [madaramang]
kalungkutan.
113. Ang mga Hudyo ay nagsasabi na ang mga Kristiyano ay walang bagay
na mapaninindigan at ang mga Kristiyano ay nagsasabi na ang mga Hudyo
ay walang bagay na mapaninindigan, samantalang sila ay kapwa
bumibigkas ng [kani-kanilang] Kasulatan. Ganyan din yaong [mga pagano
na] walang nalalaman, sila ay nagsasabi ng mga pananalitang nakakatulad
nila. Kaya, ang Allah ay Siyang maghahatol sa kanilang pagitan sa Araw ng
Pagkabuhay na Muli hinggil sa anumang kanilang lagi nang ipinagkakaiba.
114. At sino ba ang mapaggawa ng kamalian na nakahihigit kaysa sa kanila
na nagbabawal na ang pangalan ng Allah ay banggitin sa Kanyang mga
masjid at nagsisikap na ang mga ito ay sirain? Sila yaong mga hindi
nakapapasok sa mga [pook na] ito maliban sa pangamba. Para sa kanila ay
kahihiyan sa mundong ito at para sa kanila ay malaking parusa sa kabilang
buhay.
115. At sa Allah ang [pagmamay-ari ng] silangan at kanluran, kaya
saanman kayo bumaling ay naroroon ang Mukha ng Allah. Katotohanan,
nasasaklawan ng Allah [ang lahat], Maalam.
51 Sinusugan. Ang ayah na ito [109] ay sinusugan ng ayah 9:29 [Tafsir At Tabari]
20
116. At sila [mga Hudyo, Kristiyano at pagano] ay nagsabi:‘Ang Allah ay
may anak na lalaki.’52 Luwalhati sa Kanya! [Bagkus] sa Kanya ang
anumang nasa mga kalangitan at ang anumang nasa kalupaan at ang lahat
ay masunurin sa Kanya.
117. [Siya ang] Tagapagsimula ng mga kalangitan at ng kalupaan. Kapag
Kanyang itakda ang isang pangyayari [o bagay], Siya ay magsasabi lamang
ng: Kun ‘[mangyari] kaya mangyayari nga.’53
118. At yaong mga walang nalalaman ay nagsasabi: “Bakit ang Allah ay
hindi mangusap sa amin o magkaloob ng palatandaan sa amin?” Ganyan
din magsalita yaong mga nauna sa kanila tulad ng kanilang mga pananalita.
Ang kanilang mga puso ay magkakatulad sa isa’t isa. Katiyakan, Aming
ipinakita nang malinaw ang mga ayaat [tanda] para sa mga taong may
katiyakan [sa pananampalataya].
119. Katotohanan, ikaw ay Aming isinugo [O Muhammad] sa katotohanan,
bilang isang tagapaghatid ng magagandang balita at isang tagapagbabala.
At ikaw ay hindi tatanungin tungkol sa mga maninirahan sa nagliliyab na
Apoy.
120. At kailanman, ang mga Hudyo at mga Kristiyano ay hindi masisiyahan
sa iyo hanggang ikaw ay hindi sumunod sa kanilang relihiyon. Sabihin:
“Katotohanan, ang patnubay ng Allah ang siyang tanging patnubay.” At
kung ikaw ay sumunod sa kanilang mga pagnanasa pagkaraang dumating
sa iyo ang kaalaman [ng Qur’an], ikaw ay walang wali [tagapangalaga] at
walang makakatulong [laban sa poot ng Allah].
121. Yaong Aming mga pinagkalooban ng Aklat ay kanilang binibigkas ito
[ang Qur’an] nang may tamang pagbigkas54, sila yaong [tunay na] naniwala
rito. At sinuman ang hindi naniwala rito, sila yaong mga talunan [o nawalan].
122. O mga anak ni Israel, inyong alalahanin ang iginawad Kong pagpapala
sa inyo at kayo ay Aking biniyayaan [o pinahalagahan] nang higit sa lahat
[ng mga nilikha sa inyong kapanahunan].
123. At inyong katakutan ang Araw [ng Paghuhukom] na walang kaluluwa
ang makaaasa sa iba ng anupaman, at walang kabayaran [pantubos o
52 Ang anak ni Adan. Isinalaysay ni Ibn Abbas: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang Allah ay
nagsabi: “Ang anak ni Adan ay nagsabi ng kasinungalingan laban sa Akin bagaman siya ay walang
karapatang gawin ito at Ako ay kanyang inalipusta bagama’t siya ay walang karapatang gawin
ito.Tungkol sa kanyang pagsisinungaling, sinabi niya na hindi Ko siya magagawang likhaing muli
tulad ng paglikha ko nuong una sa kanya at tungkol naman sa pang-aalipusta niya sa Akin, ito ay
ang kanyang pahayag na Ako ay may anak na lalaki Hindi! Luwalhati sa Akin! Ako ay malayo sa
pagkakaroon ng asawa o anak.” [Sahih Al-Bukhari vol 6, Hadith Bilang 9].
53 Ito ang Arabe na kahulugan ng “Kun” [mangyari] “Fayakun” [at mangyayari nga.]
54 Kanilang isinasabuhay ang mga aral nito sa wastong paraan.
21
pamalit] ang maaaring tanggapin mula sa sinuman, at walang
tagapamagitan ang makapagbibigay-buti sa kanya at sila ay hindi
matutulungan.
124. At [banggitin mo] nang si Abraham ay sinubukan ng kanyang
Panginoon ng mga salita [o kautusan] at kanyang tinupad ang mga ito. Siya
[ang Allah] ay nagsabi: “Katotohanan, ikaw ay Aking gagawing isang imam
[pinuno] para sa mga tao.” Siya [si Abraham] ay nagsabi: “At mula rin sa
aking mga inapo?” Siya [ang Allah] ay nagsabi: “Hindi kabilang sa Aking
kasunduan ang mga mapaggawa ng kamalian.”
125. At [banggitin mo] nang Aming ginawa ang bahay-dalanginan [ang
Ka’bah] bilang pook ng pagbabalik [kanlungan at pagdalaw]55 para sa
sangkatauhan at [isang pook ng] kaligtasan at inyong ituring mula sa
kinatatayuan ni Abraham ang isang pook ng dalanginan. At Aming iniatas
kina Abraham at Ismael, [na kanilang pangasiwaan ito at naghabiling],
“Inyong padalisayin ang Aking bahay-dalanginan para sa mga nagsisiikot
[tawaf] dito at sa mga nananatili [rito para sa pagsamba], at sa mga
nagsisiyuko at nagpapatirapa [sa pagdarasal].”
126. At [banggitin mo] nang sabihin ni Abraham:“Aking Panginoon, gawin
Mo po ang Lungsod na ito [ang Makkah] bilang isang pook ng kaligtasan at
pagkalooban Mo po ang mga mamamayan nito ng mga prutas – sinuman
sa kanila ang naniniwala sa Allah at sa Huling Araw.” Siya [ang Allah] ay
nagsabi: “At sinuman ang hindi naniniwala, siya ay Aking gagawaran ng
isang panandaliang kasiyahan; pagkaraan, siya ay Aking pipilitin sa parusa
ng Apoy, at sadyang napakasamang patutunguhan.”
127. At [banggitin mo] nang itayo nina Abraham at [ng kanyang anak na si]
Ismael ang haligi ng [sagradong] bahay-dalanginan [ang Ka’bah] [at sila ay
nanalangin]: “Aming Panginoon, tanggapin Mo po [ang paglilingkod na] ito
mula sa amin. Katotohanan, Ikaw ang Lubos na Nakaririnig, ang Maalam.”
128. “Aming Panginoon, [at] gawin Mo po kaming mga Muslim [na laging
tumalima] sa Iyo at mula sa aming mga inapo ay isang pamayanang Muslim
[na tumatalima] sa Iyo, at ipakita Mo po sa amin ang mga manasik56 [ng
Hajj at Umrah] at tanggapin Mo po ang aming pagsisisi. [Sapagka’t] tunay
55
Si Al-` Awf i ay nagtala na si Ibn ` Abbas ay nagpaliwanag tungkol sa ayah na nangangahulugan na
"Sila [mga tao] ay hindi nananatili sa sagradong [bahay dalanginan], sila ay dumadalaw lamang rito at
muling nagbabalik sa kanilang sariling tahanan at muling babalik at dadalaw dito.''Si Abu Ja` far Ar-Razi
ay nagsalaysay mula kay Ar-Rabi` bin Anas mula kay Abu Al-` Aliyah na nagsabi na sila ay :"Ligtas mula
sa mga kaaway at mga labanan.” Gayun din, sina Mujahid, ` Ata', As-Suddi, Qatadah at Ar-Rabi` bin
Anas ay nagtala at sinabing ang ayah (2:125) ay nangangahulugan na, "Sinuman ang pumasok rito ay
magiging ligtas.
56 Manasik. Ito ay binubuo ng iba’t ibang ritwal ng Hajj tulad ng pagsuot ng dalawang tela sa
pagpasok sa kalagayan ng Ihram, Tawaf sa Ka’bah, Saiy sa As-Safa at Marwah, pananatili sa
Arafat, Muzdalifah, Rami [pagbato] sa Jamarat, pagkatay ng Hady [hayop] at iba pa.
22
na Ikaw ang tumatanggap ng pagsisisi, ang Maawain.”
129. “Aming Panginoon, at ipadala Mo po sa kanila ang isang sugo na
magmumula sa kanilang [sariling lahi], na siyang magbibigkas sa kanila ng
Iyong mga ayaat [kapahayagan] at magtuturo sa kanila ng Aklat [Qur’an] at
ng karunungan at magpapadalisay sa kanila. Katotohanan, Ikaw ang Ganap
na Makapangyarihan, ang Tigib ng Karunungan.”
130. At sino nga ba ang lumilihis mula sa relihiyon [o paniniwala] ni
Abraham maliban ang isang ginawang hangal ang kanyang sarili?
Katiyakan, siya [si Abraham] ay Aming pinili sa mundong ito. At
katotohanan sa kabilang buhay, siya ay kabilang sa [hanay ng] mga
matutuwid.
131. [At banggitin mo] nang ang kanyang Panginoon [ang Allah] ay nagsabi
sa kanya [kay Abraham], “Ikaw ay tumalima” siya ay nagsabi: “Ako ay
tumalima [sa Islam bilang Muslim] sa Panginoon ng lahat ng mga nilikha.”
132. At inihabilin ni Abraham sa kanyang mga anak [na gawin ang gayong
pagtalimang ito] at [gayon din] si Hakob,57 [na nagsabing], “O aking mga
anak na lalaki! Katotohanan, pinili ng Allah para sa inyo ang relihiyong ito
[ang Islam], samakatwid, huwag kayong mamatay malibang kayo ay mga
Muslim [na tumatalima sa Allah].”
133. O kayo ba ay naging saksi nang dumating kay Hakob ang kamatayan
[paghihingalo]? Nang kanyang sabihin sa kanyang mga anak na lalaki: “Ano
ang inyong sasambahin kung ako ay yumao na?” Sila ay nagsabi, “Aming
sasambahin ang iyong Diyos, ang Diyos ng iyong mga ninunong sina
Abraham, Ismael, Isaak, - tanging isang Diyos at sa Kanya, kami ay
tumatalima [bilang Muslim].”
134. Iyon ay isang pamayanan na lumipas na. Makakamit nito [ang bunga
ng] anumang pinagsumikapan nito at inyo [ring] makakamit ang [bunga ng]
anumang inyong pinagsumikapan. At kayo ay hindi tatanungin sa anumang
kanilang lagi nang ginawa.
135. At sila [mga Hudyo at Kristiyano] ay nagsabi: “Kayo ay maging mga
Hudyo o mga Kristiyano upang kayo ay mapatnubayan.” Sabihin, “Hindi,
[kami ay sumusunod] sa relihiyon ni Abraham, ang matwid [Hanifah58
sumasamba nang tuwiran sa Allah] at siya ay hindi kabilang sa mga
mushrik.”
136. Sabihin [O mga Muslim] : “Kami ay naniniwala sa Allah at sa anumang
ipinahayag sa amin at sa anumang ipinahayag kina Abraham, Ismael,
57 Hakob o Ya’qub sa wikang Arabe. Tinatawag din si Propeta Hakob sa pangalang Israel.
58 Hanif. Sinabi ni Zaid bin ‘Amir bin Nufail, “Ang Hanif ay relihiyon ni Propeta Abraham. Siya ay
hindi isang Hudyo o Kristiyano at siya ay sumasamba lamang nang tuwiran sa Allah.” [Qur’an
English Translation – Dr. M. Taqi-ud-Din Al-Hilali at Dr. M. Muhsin Khan [pahina 29].
23
Isaak, Hakob at sa tribu [asbat]59 at sa anumang [Kasulatang] ipinagkaloob
kay Moises at kay Hesus,60 at sa anumang ipinagkaloob sa mga propeta
mula sa kanilang Panginoon. Kami ay hindi nagbibigay ng pagtatangi [o
kaibhan] sa pagitan ng sinuman sa kanila, at sa Kanya, kami ay tumatalima
[bilang mga Muslim].”
137. Kaya, kung sila ay naniniwalang tulad ng inyong paniniwala,
magkagayon sila ay [matwid na] napatnubayan. Subali’t kung sila ay
nagsitalikod, sila ay nasa [kalagayan ng] pagsasalungatan lamang. At ang
Allah ay Sapat na para sa inyo laban sa kanila. At Siya ang Lubos na
Nakaririnig, ang Maalam.
138. [At kayo ay manatili] sa relihiyon ng Allah [ang Islam] at sino ba ang
nakahihigit kaysa sa Allah sa [pagtatakda ng] relihiyon? At kami ay sa
Kanya [lamang] sumasamba.”
139. Sabihin [sa kanila O Muhammad], “Kayo ba ay makikipagtalo sa amin
tungkol sa Allah samantalang Siya ang aming Panginoon at inyong
Panginoon? At para sa amin ang aming mga gawa at para sa inyo ang
inyong mga gawa. At kami ay matapat [sa gawa at layunin] para sa Kanya.”
140. O kayo ba ay nagsasabi na sina Abraham, Ismael, Isaak,61 at Hakob
at ang tribu [asbat] ay mga Hudyo o mga Kristiyano? Sabihin: “Kayo ba ay
higit na maalam o ang Allah? At sino nga ba ang nakahihigit sa paggawa ng
kamalian kaysa sa isang nagtatago ng pagsaksing62 nasa sa kanya mula
sa Allah? At walang hindi nababatid ang Allah sa anumang inyong mga
ginagawa [maging ito man ay mabuti o masama].”
141. Iyon ay isang pamayanang lumipas na. Makakamit nito [ang bunga ng]
anumang pinagsumikapan nito, at inyo [ring] makakamit ang [bunga ng]
anumang inyong pinagsumikapan. At kayo ay hindi tatanungin sa anumang
kanilang lagi nang ginawa.
59 Mula kay Ibn Kathir [batay kay Ibn Abi Hatim 1:399]. Ang Asbat ay binubuo ng 12 anak na lalaki
ni Hakob [Israel], at bawa’t isa sa kanila ay mayroong tribu mula sa kanyang lahi.
60 Hesus o Issa sa wikang Arabe. At si Maria ay Maryam sa wikang Arabe.
61 Abraham o Ibrahim, Ismael ay Ismail at Isaak ay Isha’q sa wikang Arabe.
62 Ang pagsaksi na nakatala rin sa mga naunang kasulatan na nagpapahayag sa Kaisahan ng
Allah at pagdating ni Propeta Muhammad bilang huling Propeta at Sugo ng Allah.
24
142. Ang mga hangal mula sa mga tao ay magsasabi: “Ano nga ba ang
dahilan na sila ay tumalikod mula sa kanilang Qiblah56 [ng Herusalem] na
dati nilang hinaharap [sa pagdarasal?]” Sabihin: “Sa Allah ang [pagmamay-
ari ng] silangan at kanluran. Kanyang pinapatnubayan ang sinumang
Kanyang nais tungo sa matuwid na landas.”
143. At ganyan nga Namin kayo ginawang isang Ummatan Wasatan57
[makatarungang pamayanan] upang kayo ay maging saksi para sa mga
tao, at ang Sugo [si Muhammad] ay maging saksi para sa inyo. At hindi
Namin ginawa ang dating Qiblah na kung saan ikaw ay nakaharap maliban
upang Aming subukan [o gawing malinaw] kung sino ang magsisisunod sa
sugo [at] kung sino ang magsisitalikod sa kanilang mga yapak [mula sa
Islam]. Katotohanan, ito [ang paglipat ng Qiblah mula sa Herusalem
patungo sa Makkah] ay sadyang mabigat maliban sa kanila na
napatnubayan ng Allah. At kailanman ay hindi hahayaan ng Allah na
maglaho ang inyong Eeman [pananampalataya]. Katotohanan, ang Allah
ay Mabait, Maawain sa sangkatauhan.
144. Katiyakan, Aming nakikita ang iyong [paulit-ulit na] pagbaling ng iyong
mukha sa dakong langit [O Muhammad]. Katiyakan, ikaw ay Aming
ibabaling sa isang Qiblah na iyong naiibigan [at hinahangad]. Kaya, ibaling
mo ang iyong mukha sa dakong kinaroroonan ng Masjid Al Haram [sa
Makkah]. At kahit saanman kayo naroroon, iharap ninyo ang inyong mga
mukha sa dakong ito [sa pagdarasal]. At katotohanan, yaong mga Angkan
ng Kasulatan [Hudyo at Kristiyano] ay lubos na nakababatid na ito ay
katotohanan mula sa kanilang Panginoon. At walang hindi nababatid ang
Allah sa anumang kanilang mga ginagawa.
145. At kahit pa man iyong dalhin [o ipakita] sa mga pinagkalooban ng
Kasulatan [Hudyo at Kristiyano] ang lahat ng ayaat [o palatandaan], sila ay
hindi susunod sa iyong Qiblah58, [at] ikaw ay hindi tagasunod ng kanilang
Qiblah. Sila ay hindi tagasunod ng Qiblah ng iba. Kaya, kung iyong sinunod
ang kanilang mga [maling] pagnanasa pagkaraan ng anumang kaalamang
dumating sa iyo [mula sa Allah], tunay na ikaw ay mapabibilang sa mga
56 Qiblah – Ang unang direksiyon na kung saan humaharap ang mga naniniwala sa Allah ay sa
Masjid Al Aqsa sa bayan ng Herusalem. Nang dumating na si Propeta Muhammad bilang Huli at
Sagka ng mga Propeta, ipinag-utos sa kanya na ang Qiblah para sa sangkatauhan ay ang lugar ng
Makkah na kinaroroonan ng Ka’bah, ang Bahay-dalanginan para sa pagsamba sa Allah.
57 Ummatan Wasatan – ang literal na kahulugan ng Wasatan ay gitna o panggitna at ang Ummah
ay pamayanan. Minabuting panatilihin ang orihinal na Arabe at lagyan ng panaklong ang
pinakamalapit na kahulugan nito [ang makatarungan o pinakamahusay na pamayanan]. Ang
Dakilang Allah ay nagsabi na ang pamayanan ng Islam ay Wasatan sapagka’t ito ay nag-aanyaya
ng kabutihan at nagbabawal ng kasamaan. Maaari ring bigyan ng kahulugan ang Wasatan bilang
katamtaman at ito ay angkop sa pamayanang Muslim sapagka’t ang pamumuhay ng isang tunay
na Muslim ay katamtaman – hindi lumalabis at hindi nagkukulang sa pisikal at ispiritwal na buhay.
58 Ang direksiyon ng pagdarasal
25
mapaggawa ng mga kamalian.
146. Yaong Aming mga pinagkalooban ng Kasulatan [Hudyo at Kristiyano],
siya [si Muhammad] ay kanilang nakikilala tulad ng kanilang pagkilala sa
kanilang sariling mga anak na lalaki; at ang katunayan [nito], ang isang
pangkat sa kanila ay itinatago ang katotohanan bagaman [ito ay] kanilang
nalalaman.
147. Ang katotohanan ay nagmula sa iyong Panginoon, kaya, huwag kang
makibilang sa mga mapag-alinlangan.59
148. At bawa’t isa [pamayanan o relihiyon] ay isang direksiyon na kanilang
hinaharap [sa pagdarasal]. Kaya, kayo ay mag-unahan sa [paggawa ng
mga] kabutihan. Saanman kayo naroroon, kayong lahat ay titipunin ng Allah
[sa paghuhukom]. Katotohanan, ang Allah ay may Ganap na Kakayahan sa
lahat ng bagay.
149. At kahit saan ka mang pook lumalabas [para sa pagdarasal], ibaling
mo ang iyong mukha sa dakong kinaroroonan ng Masjid Al Haram [sa
Makkah]. Katiyakan, ito ay katotohanang nagmula sa iyong Panginoon. At
walang hindi nababatid ang Allah sa anumang inyong ginagawa.
150. At kahit saan ka mang pook lumalabas [para sa pagdarasal], ibaling
mo ang iyong mukha sa dakong kinaroroonan ng Masjid Al Haram, at kahit
saanman kayo naroroon, ibaling ninyo ang inyong mga mukha sa dako
roon upang ang mga tao ay hindi magkaroon ng katibayan [o katuwiran]
laban sa inyo, maliban yaong mga mapaggawa ng kamaliang kabilang sa
kanila. Kaya, huwag silang katakutan bagkus Ako ang inyong katakutan. At
[ito ay] upang Aking lubusin ang Aking pagpapala sa inyo upang sakali
kayo ay mapatnubayan.
151. Tulad ng Aming pagpapadala sa inyo ng isang sugo na nagmula sa
inyo [sa inyong lahi], binibigkas sa inyo ang Aming mga talata [ng Qur’an]
at kayo ay pinadadalisay at kayo ay tinuturuan ng Aklat [ang Qur’an] at ng
karunungan60 at kayo ay tinuturuan ng anumang [kaalamang] hindi ninyo
[dating] nalalaman.
152. Kaya, Ako ay inyong alalahanin61 [sa pamamagitan ng pagdarasal o
pagpuri]; at kayo ay Aking aalalahanin. At magpasalamat kayo sa Akin at
huwag ninyong ipagkaila [o itanggi ang Aking mga biyaya at pagpapala].
59
Mumtareen – ito ang kataga sa wikang Arabe na katumbas ng taong mapag-alinlangan.
60 Hikmah – ang malapit na kahulugan nito sa talatang ito ay ang karunungan sa
pagsasakatuparan ng tamang Batas ng Islam at sa ibang talata, ang kahulugan ng Hikmah ay
binubuo ng mga Sunnah o mga gawa, salaysay o aral na itinagubilin ng Sugo ng Allah.
61 Pag-alaala sa Allah. Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang Allah ay
nagsabi, ‘Ako ay kung ano ang iniisip ng Aking alipin tungkol sa Akin [i.e Aking magagawa para sa
kanya ang anumang kanyang iniisip na Aking magagawa para sa kanya.] at Ako ay nasasakanya
kung naaalala niya Ako. Kung naaalala niya Ako sa kanyang sarili, naaalala Ko rin
26
153. O kayong mga naniwala, humingi kayo ng tulong [sa Allah] sa
pamamagitan ng pagtitiis at pagdarasal. Tunay na ang Allah ay lagi nang
nasa [panig ng] mga matiisin.
154. At huwag ninyong sabihin na ang mga nasawi sa pakikipaglaban sa
Landas ng Allah na: “[Sila ay] mga patay.” [Hindi], bagkus sila ay mga
buhay bagaman [ito ay] hindi ninyo namamalayan.
155. At katiyakan, kayo ay Aming susubukan sa mga bagay na
nakakapangamba, gutom, kawalan ng yaman, buhay at mga pananim,
subali’t magbigay ng magandang balita para sa mga matiisin.
156. [Ang mga matiisin ay] yaong, kapag dinapuan ng pinsala ay
nagsasabing: “Katotohanan, kami ay sa Allah [nagmula] at sa Kanya, kami
ay [muling] magbabalik.”
157. Sila yaong mga nagawaran ng salawaat [pagpapala at kapatawaran]
mula sa kanilang Panginoon at ng [Kanyang] habag at sila yaong mga
[matuwid na] napatnubayan.
158. Katotohanan, ang [bundok ng] Safa at Marwah ay kabilang sa mga
sagisag ng [relihiyon at pook ng sambahan para sa] Allah. Kaya, sinuman
ang magsagawa ng Hajj o Umrah sa bahay-dalanginan, hindi [isang]
pagkakasala para sa kanya ang maglakad sa mga [pagitan ng dalawang]
ito. At sinuman ang magkusang-loob na gumawa ng kabutihan,
magkagayon, katotohanan, ang Allah ay kumikilala [sa gawang kabutihan],
Maalam.
159. Katotohanan, yaong mga nagtatago ng anumang mga katibayan at
patnubay na Aming ibinaba [o ipinahayag] pagkaraang ito ay Aming
ginawang malinaw para sa mga tao sa Kasulatan, sila yaong mga isinumpa
ng Allah at isinumpa ng mga manunumpa [mula sa lipon ng mga anghel at
tao].
160. Maliban yaong mga nagsisi at itinuwid [ang pagkakamali] at ginawang
malinaw [ang anumang kanilang itinatago]. Kaya, sila yaong Aking
tatanggapin ang kanilang pagsisisi. At Ako ay Lagi nang Tumatanggap ng
Pagsisisi, ang Maawain.
161. Katotohanan, yaong mga di-naniwala at nangamatay habang sila ay
mga di-naniniwala, sila yaong isinumpa ng Allah, at ng mga anghel at ng
sangkatauhan, lahat ay pinagsama.
162. Sila ay mamamalagi roon nang walang hanggan, hindi pagagaanin
siya sa Aking Sarili; at kung naaalala niya Ako sa pangkat ng mga tao, siya ay Aking naaalala sa
pangkat na higit na mabuti kaysa sa kanila at kung siya ay lumapit sa Akin ng isang dipa, Ako ay
lalapit sa kanya nang higit sa isang dipa at kung siya ay lalapit sa Akin ng isang dipa, Ako ay lalapit
sa kanya ng kasing layo ng isang kamay at kung siya ay lumapit sa Akin sa paglalakad, Ako ay
darating sa kanya nang tumatakbo.’” [Sahih Al-Bukhari vol 9, Hadith Bilang 502].
27
para sa kanila ang parusa at sila ay hindi palulugitanan.
163. At ang inyong Diyos ay [tanging] isang Diyos, walang ibang diyos
maliban sa Kanya, ang Mahabagin, ang Maawain.
164. Katotohanan, sa pagkakalikha ng mga kalangitan at ng kalupaan, at
sa pagsasalitan ng gabi at ng araw, at sa mga sasakyang-dagat na
naglalayag sa [laot ng] karagatan na may dalang mga pakinabang para sa
mga tao, at sa anumang ibinaba ng Allah mula sa kalangitan - ang tubig [o
ulan] na nagbigay-buhay sa dati’y tigang na lupa at sa lahat [ng uri] ng mga
nilikhang gumagala na Kanyang ikinalat doon at sa pagbabago [ng ihip] ng
mga hangin at ng mga ulap na sunud-sunuran [sa Kanyang kautusan] sa
pagitan ng kalangitan at ng kalupaan, naririto ang mga ayaat [palatandaan]
para sa mga mamamayang nakauunawa.
165. At kabilang sa sangkatauhan ay yaong mga nagtuturing sa iba bukod
sa Allah bilang [Kanyang] mga kapantay.62 Kanilang minamahal ang mga
ito tulad ng kanilang pagmamahal sa Allah. Nguni’t, yaong mga [tunay na]
naniniwala ay higit na masidhi ang kanilang pagmamahal sa Allah. At kung
nababatid lamang niyaong mga [taong] mapaggawa ng kamalian kapag
kanilang masisilayan ang parusa; [kanilang mauunawaan] na ang lahat ng
lakas ay sa [pagmamay-ari ng] Allah at ang Allah ay mahigpit sa parusa.
166. [At dapat nilang isaalang-alang na] kapag yaong mga sinunod [na
namuno] ay itinatwa yaong mga sumunod [sa kanila], at kanilang [lahat]
masisilayan ang parusa, at [sa gayong kalagayan] ang kanilang bigkis [ng
ugnayan] ay mapuputol,
167. At yaong mga sumunod ay magsasabi: “Marahil kung kami ay may isa
pang pagkakataon na muling makabalik [sa mundo], sila ay amin ding
itatatwa tulad ng [ginawa nilang] pagtatwa sa amin.” Kaya, [tulad ng kung
paano ipinakikta ng Allah sa kanila ang parusa] ipakikita rin ng Allah sa
kanila ang kanilang mga gawain bilang mga pighati para sa kanila. At sila
ay hindi makaaahon [makalalabas] mula sa Apoy.
168. O sangkatauhan, magsikain kayo mula sa anumang pinahihintulutan
at mabubuti sa kalupaan at huwag kayong sumunod sa mga yapak ng
satanas. [Sapagka’t] katotohanan, siya ay isang hayag na kaaway para sa
inyo.
169. Kayo ay kanyang inuutusan [o inuudyukan] lamang sa kasamaan at
kahalayan at upang kayo ay magsabi laban sa Allah ng anumang hindi
62 Isinalaysay ni Abdullah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi ng isang pahayag at ako ay nagsabi ng
isang rin pahayag. Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Sinumang namatay habang siya ay
dumadalangin o sumasamba sa anuman bukod sa Allah bilang karibal [o katambal o
kaugnay] ng Allah ay papasok sa Impiyerno [Apoy].” At sinabi ko naman, “Sinuman ang
namatay na hindi dumadalangin o sumasamba sa iba bilang karibal o katambal ng Allah ay
papasok sa Paraiso.” [Sahih Al-Bukhari vol 6, Hadith Bilang 24].
28
ninyo nalalaman.
170. At kapag sinasabi sa kanila: “Sumunod kayo sa anumang ipinahayag
ng Allah.” Sila ay nagsasabi: “Hindi! Aming susundin ang anumang
natagpuan naming sinusunod ng aming mga ninuno.” [Sabihin] “Kahit ba
ang kanilang mga ninuno ay walang anumang naunawaan at sila ay hindi
napatnubayan?”
171. Ang kahalintulad niyaong mga di-naniniwala ay katulad ng isang
sumisigaw sa [baka o tupa na] walang anumang naririnig maliban sa sigaw
at tawag [na walang anumang nauunawaan sa sinasabi sa kanya]. [Sila ay]
bingi, pipi at bulag. Kaya, sila ay hindi makaunawa.
172. O kayong mga naniwala, magsikain kayo mula sa mga mabubuting
panustos na Aming ipinagkaloob para sa inyo at maging mapagpasalamat
sa Allah, kung tunay nga na Siya ang [Diyos na] inyong sinasamba.
173. Katotohanan, ang Kanyang ipinagbabawal lamang sa inyo ay ang
[kumain ng laman ng] patay na hayop at dugo at laman ng baboy at ang
anumang kinatay bilang alay sa iba bukod sa Allah. Nguni’t sinumang
napilitan na hindi humigit sa kanyang pangangailangan at wala namang
layon ng paglabag [sa hangganan nito], samakatwid, hindi [isang]
pagkakasala para sa kanya. Katotohanan, ang Allah ay Mapagpatawad,
Maawain.
174. Katotohanan, yaong mga nagtatago ng anumang [katotohanang]
ibinaba [o ipinahayag] ng Allah sa Aklat at ipinagbili ito para sa murang
halaga, sila yaong walang anumang kinakain sa loob ng kanilang mga tiyan
maliban sa apoy. At sila ay hindi kakausapin ng Allah sa Araw ng
Pagkabuhay na Muli, at sila ay hindi padadalisayin [mula sa kanilang mga
kasalanan] at para sa kanila ay isang mahapding parusa.
175. Sila yaong ipinagbili sa kamalian ang [halaga ng] patnubay, at sa
parusa ang [halaga ng] kapatawaran [ng Allah]. Kaya, sila ay sadyang
napakamatiisin para sa [parusa ng] Apoy.
176. Iyan ang [nararapat sa kanila] sapagka’t ang Allah ay nagbaba [o
nagpahayag] ng Aklat [ang Qur’an] sa katotohanan. At tunay na yaong mga
nagkakaiba hinggil sa Aklat [ng Allah] ay nasa matinding pagsasalungatan.
177. Hindi isang Birr [pagiging mabuti at matwid] na inyong ibaling ang
inyong mga mukha sa dakong silangan at kanluran [sa pagdarasal] bagkus,
ang Birr [pagiging mabuti at matwid] ay ang paniniwala sa Allah, at sa
Huling Araw, at sa mga anghel, at sa Aklat, at sa mga propeta at ang
pamamahagi ng yaman sa kabila ng pagmamahal dito, sa mga kamag-
anakan, sa mga ulila at sa mga dukha at sa mga manlalakbay at sa mga
humihingi [ng tulong] at ang pagpapalaya ng mga alipin, at ang
pagsasagawa ng pagdarasal [Salaah] at ang pagbibigay ng kawanggawa
[Zakaah at Sadaqah] at ang pagpapatupad ng kanilang mga kasunduan
29
[tiwala at pangako] kapag sila ay nakipagkasundo at ang pagtitiis sa [gitna
ng] pagdarahop at [malubhang] karamdaman at sa panahon ng
pakikipaglaban. Sila yaong [kabilang sa] mga makatotohanan at sila yaong
mga tunay na natatakot [sa Allah].
178. O kayong mga naniwala, itinatagubilin sa inyo ang Qisas [Batas ng
Pagkapantay-pantay sa pagpataw ng parusa] sa kaso [o krimen] ng
pagpatay: ang malaya para sa malaya, ang alipin para sa alipin, at ang
babae para sa babae. Nguni’t sinuman ang nagpaumanhin [o nagpatawad]
sa kanyang kapatid [na nakapatay] nang anupaman [bilang kapalit ng hatol
na kamatayan],63 magkagayon, [ito ay] nararapat na sundan [ng
magkabilang panig] ng mabuting asal [sa pagsingil ng kabayaran] at
pagbayad sa kanya [ng kaukulang halaga para sa biktima]. Ito ay isang
kaluwagan [para sa inyo] mula sa inyong Panginoon at isang habag.
Subali’t sinuman ang lumabag [magtangka pang patayin ang nakapatay]
pagkaraan niyan [ng pagtanggap ng kabayaran], para sa kanya ay isang
mahapding parusa.
179. At sa [Batas ng] Qisas ay may [kaligtasan ng] buhay para sa inyo, O
kayong mga [taong] nagtataglay ng pang-unawa, upang sakali kayo ay
matakot [sa Allah].
180. Itinatagubilin para sa inyo na kapag ang kamatayan ay nalalapit na sa
[sinuman sa] inyo at mag-iiwan ng yaman, [siya ay nararapat na] gumawa
ng Huling Habilin [Wasiyyah] para sa mga magulang at malalapit na
kamag-anakan nang ayon sa paraang matwid. [Ito ay] isang tungkuling
[iniatang] sa mga natatakot [sa Allah].
181. Kaya, sinuman ang magbago nito [ng Huling Habilin] pagkaraang ito
ay kanyang marinig, ang kasalanan ay nakapataw lamang sa mga [taong]
gumawa ng pagbabago nito. Katotohanan, ang Allah ang Lubos na
182. Subali’t, kung pinangagambahan ng sinuman ang [ilang] pagkakamali
o pagkakasala mula sa naghabilin at [pagkaraan ay] kanyang itinuwid ang
anumang namagitan sa kanila [sa mga kinauukulan], siya ay hindi
nagkasala [hinggil dito]. Katotohanan, ang Allah ay Mapagpatawad, ang
Maawain.
183. O kayong mga naniwala, ang Sawm64 [pag-aayuno] ay itinatagubilin
sa inyo tulad ng itinagubilin sa mga nauna sa inyo upang sakali kayo ay
matakot [sa Allah nang may tunay na pagkatakot sa Kanya].
63Ito ay sa pamamagitan ng pagtanggap ng makatwirang kabayaran kaysa ito ay hatulan ng

parusang kamatayan.
64 Sawm. Ang pag-aayuno ay pag-iwas sa pagkain, pag-inom at pagkikipagtalik mula sa Adhan ng
Salatul Fajr hanggang sa pagsapit ng takip-silim.
30
184. [Ang pag-aayuno ay] para sa itinakdang bilang ng araw, kaya,
sinuman sa inyo ang may karamdaman [sakit] o nasa paglalakbay [sa
buwang ito], magkagayon ang [katumbas na] bilang ng pag-aayuno ay
dapat [ding] tuparin sa ibang araw [bilang kabayaran sa pagliban]. At yaong
mga [nakararanas ng kahirapan na] may kakayahan namang magbayad ng
fidyah [kapalit ng di-pag-aayuno], sila ay nararapat magpakain ng isang
dukha [sa bawa’t araw]. Subali’t, sinuman ang gumawa ng kusang
kabutihan [nang ayon sa kanyang kakayahan], ito ay higit na makabubuti
para sa kanya. At ang inyong pag-aayuno ay higit na mainam para sa inyo
kung inyo lamang nalalaman [ang kahalagahan at kabutihan nito].
185. Buwan ng Ramadhan [nang] ipinahayag ang Qur’an, [ito ay
nagsisilbing] patnubay para sa sangkatauhan at [bilang] mga malilinaw na
katibayan ng patnubay at pamantayan [sa pagitan ng wasto at mali]. Kaya,
sinuman sa inyo ang nakatanaw sa [bagong buwan ng] buwan [ng
Ramadhan], siya ay nararapat na mag-ayuno65 at sinuman ang may
karamdaman o nasa paglalakbay, ang katumbas na bilang ng araw ng pag-
aayuno sa ibang araw ay dapat tuparin [bilang kabayaran ng pagliban].
Hangad ng Allah na ito ay gawing magaan para sa inyo at hindi Niya
hangaring ito ay gawing mahirap para sa inyo. At [hangad Niya] para sa
inyo na buuin ang mga itinakdang araw [ng pag-aayuno] at upang inyong
dakilain ang Allah para sa anumang Kanyang ipinatnubay sa inyo at upang
sakali kayo ay [matutong] magpasalamat [sa Kanya].
186. At kapag ang Aking mga alipin ay magtatanong sa iyo [O Muhammad]
tungkol sa Akin. Tunay na Ako ay malapit [sa kanila]. Tinutugon Ko ang
mga panalangin ng bawa't dumadalangin kapag siya ay nananalangin sa
Akin [nang walang ibang tagapamagitan]. Kaya, hayaan silang tumugon sa
Akin [sa pamamagitan ng pagsunod] at maniwala sa Akin, upang sakali sila
ay [mapatnubayan] tumahak sa matuwid na landas.
187. Ipinahihintulot para sa inyo ang pakikipagtalik sa inyong mga asawa
sa gabi ng pag-aayuno. Sila ay inyong mga saplot [sa katawan at
panangga] at kayo ay saplot rin para sa kanila. Nababatid ng Allah na
inyong palagiang dinaraya ang inyong mga sarili, kaya Kanyang tinanggap
65 Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang Sawm [pag-aayuno] ay
Junnah [panangga at proteksiyon laban sa Apoy ng Impiyerno].” Kaya, ang isang nag-aayuno ay
nararapat na umiwas sa pakikipagtalik sa kanyang asawa at siya ay hindi dapat mag-asal ng hindi
kaaya-aya o kasuklam-suklam. At kung siya ay inaaway ng sinuman, dapat niyang sabihin na
dalawang ulit na “Ako ay nag-aayuno.” At dinagdagan pa ng Sugo ng Allah [ang kabutihan ng pag-
aayuno], “Sa pamamagitan Niya na Siyang may tangan ng aking kaluluwa, ang amoy na
lumalabas mula sa bibig ng taong nag-ayuno ay higit na mainam para sa Allah kaysa sa halimuyak
ng pabangong musko. [Ang Allah ay nagsabi tungkol sa isang taong nag-aayuno] “Iniwan niya ang
pagkain, pag-inom at mga pagnanasa nang dahil sa Akin. Ang pag-aayuno ay para sa Akin. Kaya
Aking gagantimpalaan ito at ang gantimpala ng mabuting gawa ay mula sampu o higit pa.” [Sahih
Al-Bukhari vol 3 Hadith Bilang 118].
31
ang inyong pagsisisi at kayo ay Kanyang pinatawad. Samakatwid, ngayon,
makipag-ugnay [o makipagtalik] kayo sa kanila at inyong hanapin ang
anumang naitakda ng Allah para sa inyo [ang inyong magiging supling] at
magsikain kayo at magsiinom hanggang ang puting hibla [o sinag] ng
bukang liwayway ay maging malinaw sa inyo mula sa itim na hibla [ng dilim
ng gabi], kaya inyong buuin ang pag-aayuno hanggang sa gabi [pagsapit
ng takip-silim]. At huwag kayong makipag-ugnayan sa kanila [sa inyong
mga asawa] habang kayo ay namamalagi sa masjid [para sa pagsamba].
Ito ang mga hangganan ng Allah, kaya, sila ay huwag ninyong lalapitan.
Ganyan ginagawang malinaw ng Allah ang Kanyang ayaat [mga alituntunin]
sa sangkatauhan upang sakali sila ay [matutong] matakot [sa Kanya].66
188. At huwag ninyong kainin [lustayin o kamkamin] ang yaman ng iba [sa
paraang] di-makatarungan o ipadala ito [bilang suhol] sa mga [taong] may
katungkulan upang [sakali kayo ay kanilang tulungang] kamkamin ang
isang bahagi ng yaman ng iba sa paraang makasalanan, samantalang
inyong nalalaman [na ito ay bawal].
189. Sila ay nagtatanong sa iyo tungkol sa mga bagong buwan. Sabihin:
“Ito ay mga panukat67 ng panahon para sa sangkatauhan at para sa Hajj.”
At hindi isang Birr [pagiging mabuti at matwid] na kayo ay pumasok mula sa
likuran ng mga pamamahay68 subali’t ang pagiging matwid ay
[katangian ng] isang may takot sa Allah. Kaya, magsipasok kayo sa mga
[itinalagang] pintuan ng mga pamamahay nito at inyong katakutan ang
Allah upang sakali kayo ay magtagumpay.
190. At makipaglaban kayo sa Landas ng Allah sa mga [taong]
nakikipaglaban [o umuusig] sa inyo subali’t huwag kayong lumabag [sa
hangganan]. Katotohanan, hindi minamahal ng Allah ang mga [taong]
66 Minsan, si Omar Ibn Khattab ay dumalaw sa Sugo ng Allah at nadatnan niyang nakahiga sa
isang matigas na higaan na nag-iwan ng mga bakas sa kanyang mga tagiliran, napaiyak si Omar
Ibn Khattab at sinabi: “O Sugo ng Allah, tingnan mo ang Chosroes at itong si Cesar, nasa kanilang
lahat [ang karangyaan at kaginhawaan], at ikaw naman ay nilikha ng Allah bilang pinakamabuti.”
Ang Sugo ng Allah na noon ay nakasandal ay tumayo at nagsabi: “Ikaw ba ay nag-aalinlangan pa,
O anak ni Khattab?” Sila ay mga tao na ang kagalakan ay madaling ipinagkaloob dito sa mundo.
Hindi ka ba nagagalak na ang mundong ito ay para sa kanila at ang kabilang buhay ay para sa
atin? [Sahih Muslim 2:110] [Tafsir Ibn Kathir vol 8 pahina 635]
67 Ang sagisag [panukat] ay mahalaga upang mabigyan ng tamang pagsasakatuparan ang mga
tungkulin katulad halimbawa ng oras ng pagdarasal, ang panahon ng pag-aayuno, at
pagsasagawa ng Hajj, ang Iddah para sa mga kababaihan kaugnay ng kanilang regla, pag-aasawa
at iba pang nangangailangan ng pagbibilang ng panahon o buwan.
68 Ito ay isang kaugalian ng mga arabo noon mga panahong iyon na kapag sila ay mag-ihram para
sa Hajj o Umrah sila ay pumapasok mula sa likuran ng kanilang bahay sapagkat sila ay nag-
aakalang ito ay paraan ng paglapit ng habag ng Dakilang Allah sa kanila.
32
mapanlabag.69
191. At sila [mga di-naniniwalang nakikipagpatayan laban sa inyo] ay
inyong pagpapatayin saanman ninyo sila matagpuan at sila ay inyong
itaboy [sa pook na] kung saan kayo ay kanilang itinaboy. At ang fitnah70
[di-makatarungang pag-usig] ay higit na masama kaysa sa pagpatay. At
huwag kayong makipaglaban sa kanila sa Masjid Al Haram [ang
santuwaryo sa Makkah] hanggang sa sila ay [magpatiunang] makipaglaban
sa inyo roon. Subali’t kung sila ay makikipaglaban sa inyo, magkagayon,
sila ay inyong pagpapatayin. Iyan ang kabayaran para sa mga di-
naniniwala.
192. Nguni’t, kung sila ay nagsitigil [sa kanilang pag-usig sa inyo],
magkagayon, ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
193. At makipaglaban sa kanila hanggang ang fitnah [di-makatarungang
pag-usig] ay maglaho at ang relihiyon [o pagsamba] ay kilalanin [na ito ay]
para lamang sa Allah. Nguni’t kung sila ay magsipagtigil, magkagayon
walang [dapat na maganap na] poot kundi laban sa mga mapaggawa ng
kamalian.
194. Ang [pakikipaglaban sa] sagradong buwan ay para sa [nagawang
paglabag sa] sagradong buwan,71 at para sa [lahat ng] mga paglabag ay
may kaukulang Qisas [Batas ng Pagkapantay-pantay]. Kaya, sinuman ang
sumalakay sa inyo, siya ay inyong salakaying tulad ng kanyang ginawang
pananalakay sa inyo. At inyong katakutan ang Allah at inyong alalahanin na
ang Allah ay nasa panig ng mga natatakot [sa Kanya].
195. At gumugol kayo sa Landas ng Allah at huwag ninyong isadlak ang
inyong [sariling] mga kamay tungo sa kapariwaraan [sa pamamagitan ng
pag-iwas o pagkakait]. At gumawa kayo ng kabutihan. Tunay na ang Allah
ay nagmamahal sa mga mapaggawa ng kabutihan.
196. At inyong buuin ang [mga ritwal ng] Hajj at Umrah72 para sa Allah.
Nguni’t kung kayo ay nahadlangan [ng di-maiwasang pangyayari]
magkagayon, magdala kayo ng anumang madaling kuhanin [sa pag-aalay]
ng hady [o kakataying hayop]. At huwag kayong mag-ahit ng inyong mga
69
Ang ayaah na ito ang kauna-unahang ipinahayag kaugnay ng Jihad nguni’t ito ay dinagdagan ng isa
pang ayaah [9:36]
70 Fitnah: kawalan ng paniniwala ng isang tao pagkaraang maniwala sa Allah, at maaaring ito ay
isang pagsubok o karamdaman, sakit, kahirapan, kapahamakan na dumating sa isang tao.
71 Ang mga pinagpala o banal na buwan ay ang buwan ng Dhul-Qa’dah, Dhul-Hijjah, Muharram at
Rajab.
72 Hajj at Umrah. Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Ang
[pagsasagawa ng] Umrah ay Kabayaran para sa mga kasalanang ginawa [sa pagitan nito at ng
nauna rito]. At ang gantimpala ng Hajj Mabrur [ito ang Hajj na tinanggap ng Allah] ay walang iba
kundi Paraiso.” [Sahih Al-Bukhari vol 3, Hadith Bilang 1].
33
ulo hanggang ang hady ay dumating sa pook ng pagkakatayan. At sinuman
sa inyo ang may sakit o karamdaman sa [bahagi ng] kanyang ulo [na
kailangang ahitin, nararapat na] magbigay ng fidyah [pamalit o kabayaran]
sa pamamagitan ng pag-aayuno [ng tatlong araw] o magbigay ng
kawanggawa [i.e pagpapakain ng anim na dukha] o ng hady. At kapag
kayo ay nasa ligtas na kalagayan73 samakatwid sinuman ang nagsagawa
ng Umrah [sa mga panahon ng mga buwan ng Hajj] na sinundan ng Hajj
[siya ay dapat na mag-alay ng] anupamang madaling kuhanin na hady,
nguni’t sinuman ang walang mapagkukunan, ay nararapat na mag-ayuno
ng tatlong araw sa panahon ng Hajj at ng pitong araw kapag nakabalik na
[sa sariling tahanan], iyan ay kabuuang sampung araw. Ito ay nauukol sa
sinuman na ang mag-anak ay wala sa kinasasakupan ng Masjid Al Haram
[hindi naninirahan sa Makkah]. At inyong katakutan ang Allah at inyong
alalahanin na ang Allah ay mahigpit sa pagpaparusa.
197. Ang Hajj ay [itinakda] sa mga kilalang buwan.74 Kaya, sinuman ang
maglayong magsagawa ng Hajj doon [sa pamamagitan ng pagpasok sa
kalayagan ng Ihram] magkagayon, siya ay hindi dapat makipagtalik [sa
kanyang mga asawa], huwag gumawa ng mga kasalanan o makipagtalo
[na magdudulot ng away o poot] sa panahon ng Hajj. At anumang
kabutihan ang inyong gagawin [katiyakang] ito ay nababatid ng Allah [at
gagantimpalaan ng kabutihan]. At magdala kayo ng inyong baon [para sa
inyong paglalakbay] subali’t ang pinakamabuting baon ay ang [inyong]
taqwa [pagkatakot sa Allah]. At matakot sa Akin O kayong mga taong
nagtataglay ng pang-unawa.
198. Hindi [isang] pagkakasala sa inyo kung kayo ay humanap ng biyaya
ng inyong Panginoon [sa panahon ng Hajj sa pamamagitan ng kalakalan].
Subali’t kung kayo ay lumisan mula sa [kapatagan ng] Arafat,75 inyong
alalahanin ang Allah [sa pamamagitan ng pagbubunyi sa Kanyang Papuri]
sa Mash’ar il Haram.76 At Siya ay inyong alalahanin, na kayo ay Kanyang
pinatnubayan. At katotohanan, kayo, noon, ay [dating] kabilang sa mga
nangaligaw.
199. Pagkaraan, kayo ay lumisan mula sa pook [ng Muzdalifah] na kung
saan ang lahat ng tao ay lumilisan at kayo ay magsumamo ng kapatawaran
sa Allah. Katotohanan, ang Allah ay Mapagpatawad, ang Maawain.
73 Nasa karaniwang kalagayan, hindi nahahadlangan.

74 Buwan ng Shawwal, Dhul Qa'dah at unang sampung araw ng Dhul Hijja.
75 Arafat. Ito ay isang kapatagan na kung saan ang mga nagsasagawa ng Hajj ay ginugugol ang
ika-9 na Araw ng Dhul Hijjah.
76 Mash’ar Al Haram. Ito ang Muzdalifah, isang kilalang karatig pook ng Makkah, na kung saan
ang mga nagsasagawa ng Hajj ay nananatili sa buong gabi ng ika-10 araw ng Dhul Hijjah.
34
200. Kaya kapag inyong nabuo na ang inyong manasik,77 inyong alalahanin
ang Allah tulad ng inyong pag-alaala sa inyong mga ninuno o higit pang pag-
alaala. Subali’t kabilang sa sangkatauhan ay ang isang nagsasabi [at
nananalanging]:“Aming Panginoon, ipagkaloob Mo po sa amin sa mundong
ito [ang yaman at mga anak],” subali’t siya ay walang [matatamong
anumang mabuting] bahagi sa kabilang buhay.
201. At kabilang sa kanila ay isang nagsasabing: “Aming Panginoon
ipagkaloob Mo po sa amin ang kabutihan78 ng mundong ito at kabutihan79
ng kabilang buhay at iligtas Mo po kami sa parusa ng Apoy.”
202. Sila yaong magtatamo ng [mabuting] bahagi para sa anumang
kanilang pinagsumikapan. At ang Allah ay Maagap sa pagtutuos [ng mga
gawa].
203. At inyong alalahanin ang Allah sa loob ng mga [itinakdang] bilang na
araw.80 Nguni’t, sinuman ang nagmamadali [para sa kanyang paglisan] sa
dalawang araw, hindi isang pagkakasala sa kanya, at sinuman ang
magpaliban [hanggang sa tatlong araw], hindi isang pagkakasala sa kanya
– para sa sinumang natatakot [sa Allah]. At inyong katakutan ang Allah at
inyong alalahanin na sa Kanya kayo ay titipunin.
204. At kabilang sa sangkatauhan [sa mga mapagkunwari] ay isa na ang
kanyang pananalita ay maaaring makapagbigay-kasiyahan sa iyo sa
mundong ito, at kanyang tinatawag ang Allah upang saksihan ang
anumang nasa kanyang puso subali’t siya ang pinakamalupit81 sa mga
kalaban.
205. At kung siya ay tumalikod sa iyo, siya ay nagsisikap sa kalupaan
upang maghasik doon ng katiwalian at maminsala ng mga pananim at ng
mga hayupan. At hindi minamahal ng Allah ang katiwalian.
206. At kapag sinasabi sa kanya: “Matakot ka sa Allah,” [siya ay hindi
tumatalima bagkus] ang pagmamalaki ay naghahatid sa kanya nang [higit
pang] kasamaan. Kaya, sapat na sa kanya ang Impiyerno at sadyang
napakasamang pook ng paghihimlayan.
77 Manasik. Binubuo ng iba’t ibang rituwal ng Hajj tulad ng pagsuot ng damit para sa Ihram, Tawaf
sa Ka’bah, Saiy sa As-Safa at Marwah, pananatili sa Arafat, Muzdalifah, Rami [pagbato] sa
Jamarat, pagkatay ng Hady [hayop] at iba pa.
78 Ang tinutukoy na kabutihan sa mundong ito ay ang pagkakaroon ng kaalaman,mabubuting
gawain at pagsamba sa Allah. Mula sa aklat na ‘Miftah dar as-Sa’ada’ ni Ibn Qayyim al-Jawziyyah.
79 Ang tinutukoy na kabutihan sa kabilang buhay ay ang Paraiso. Ibn Qayyim al-Jawziyyah
80 Ito ang tatlong araw na pananatili sa Mina sa panahon ng Hajj; ika-11, 12 at 13 na araw ng
buwan ng Dhul Hijjah sa pamamagitan ng pagbigkas ng Allahu Akbar nang maraming ulit habang
nagkakatay ng hady [hayop na gagamitin sa pag-aalay] at sa oras ng pagbato [Ramy] sa mga
Jamarat.
81 Isinalaysay ni Aishah: Ang Propeta ay nagsabi, “Ang pinakakinamumuhiang tao ng Allah ay ang
isang malupit sa kanyang kaaway.” [Sahih Al-Bukhari vol 3, Hadith Bilang 637].
35
207. At kabilang sa sangkatauhan ay isang nakahandang magbuwis ng

sariling buhay upang hanapin ang kasiyahan ng Allah. At ang Allah ay Tigib
ng Kabaitan sa [Kanyang] mga alipin.
208. O kayong mga naniwala, pumasok kayo sa Islam nang lubusan [at
buong puso]. At huwag kayong sumunod sa mga yapak ng satanas.
Katotohanan, para sa inyo, siya ay isang hayag na kaaway.
209. At kung kayo ay napalihis pagkaraan na ang malinaw na ayaat [aral o
babala] ay dumating sa inyo, samakatwid, dapat ninyong malaman na ang
Allah ay Ganap na Makapangyarihan, Tigib ng Karunungan.
210. Sila ba ay walang hinihintay maliban na ang Allah ay nararapat na
lumapit sa kanila sa mga anino ng mga ulap at [maging] ang mga anghel?
[Pagkaraan] ang pangyayari [o ang kaso ay saka lamang] napagpasiyahan.
At sa Allah, ibabalik ang [lahat ng mga] pangyayari.
211. Tanungin mo ang mga anak ni Israel kung ilang ayaat [tanda] ng
katibayan ang Aming naipagkaloob sa kanila? At sinumang magpalit [o
magbago] sa pagpapala ng Allah [para sa kawalan ng paniniwala]
pagkaraang ito ay dumating sa kanya, magkagayon, ang Allah ay mahigpit
sa pagpaparusa.
212. Ginawang kaakit-akit ang buhay sa mundong ito para sa mga di-
naniniwala at kanilang kinukutya yaong mga naniniwala. Subali’t yaong
mga natatakot sa Allah ay nakapaibabaw sa kanila [sa mga di-naniwala] sa
Araw ng Pagkabuhay na Muli. At ang Allah ay nagbibigay ng panustos sa
sinumang Kanyang nais nang walang pagtutuos [o takdang sukat].
213. Ang sangkatauhan [noon] ay iisang pamayanan [na sumasamba
lamang sa Allah bago sila nagkawatak-watak] at ang Allah ay nagpadala ng
mga propeta bilang tagapaghatid ng magandang balita at tagapagbabala.
At sa kanila ay ibinaba [o ipinahayag] ang Kasulatan sa katotohanan upang
maghatol sa pagitan ng mga tao hinggil sa anumang kanilang ipinagkaiba
rito. At walang ipinagkaiba rito [sa Kasulatan] maliban yaong mga
pinagkalooban nito [ang mga Hudyo at Kristiyano] - pagkaraang dumating
sa kanila ang mga malilinaw na katibayan - na nagbunga ng matinding
paninibugho sa isa’t isa. At pinatnubayan ng Allah yaong mga naniwala sa
katotohanan hinggil sa anumang kanilang ipinagkaiba rito sa pamamagitan
ng Kanyang kapahintulutan. At ang Allah ay nagpapatnubay sa sinumang
Kanyang nais sa isang matuwid na landas.
214. O kayo ba ay nag-aakala na kayo ay makapapasok sa Paraiso
samantalang ang gayong [pagsubok] ay hindi pa dumating sa inyo tulad ng
[pagsubok na] dumating sa mga yumaong nauna sa inyo? Sila ay dumanas
ng matinding kahirapan at paghihikahos at sila ay naligalig at maging ang
[kanilang] sugo at yaong mga naniniwalang kasama niya ay nagsabing:
“Kailan kaya darating ang tulong ng Allah?” Walang alinlangan, ang tulong
36
ng Allah ay nalalapit na.
215. Sila ay nagtatanong sa iyo [O Muhammad] kung ano ang kanilang
dapat gugulin [para sa kawanggawa]? Sabihin: “Anuman ang inyong
gugulin para sa kabutihan ay [nararapat ilaan para] sa inyong mga
magulang at sa mga kamag-anakan at sa mga ulila at sa mga dukha at sa
mga manlalakbay. At anuman ang inyong ginagawang kabutihan - tunay,
na ito ay lubos na nababatid ng Allah.”
216. Ang Qital [pakikipaglaban]82 ay itinagubilin sa inyo bagaman ito ay
nakamumuhi para sa inyo. At maaaring inyong kinamumuhian ang isang
bagay subali’t ito ay nakabubuti para sa inyo; at maaaring inyong
kinalulugdan ang isang bagay subali’t ito ay nakasasama para sa inyo. Ang
Allah ay nakababatid [ng anumang nakabubuti para sa inyo] subali’t ito ay
hindi ninyo [lubusang] nababatid.
217. Sila [mga di-naniniwala] ay nagtatanong sa iyo tungkol sa sagradong
buwan83 [hinggil sa pakikipaglaban sa Landas ng Allah sa loob ng mga
buwang ito]. Sabihin: “Ang pakikipaglaban [sa mga buwang ito] ay malaking
[kasalanan] subali’t ang [inyong] hadlangan [ang mga tao] sa Landas ng
Allah [ang Islam] at ang kawalan ng paniniwala sa Kanya, at ang pagpigil
sa [pagtungo sa] Masjid Al Haram at ang pagtaboy sa mga mamamayan
nito ay higit na malalaking [kasalanan] sa paningin ng Allah [kaysa sa
pakikipaglaban sa sagradong buwan]. At ang fitnah84 [di-makatarungang
pag-usig] ay higit na masama kaysa sa pagpatay. At sila ay patuloy na
makikipaglaban sa inyo hanggang kayo ay kanilang mailayo sa inyong
relihiyon sa abot ng kanilang kakayahan. At sinuman sa inyo ang tumiwalag
sa kanyang relihiyon at namatay bilang isang di-naniniwala, sila yaong ang
kanilang mga gawain ay nawalan ng kabuluhan sa mundong ito at sa
kabilang buhay. At sila yaong mga maninirahan sa Apoy. Sila ay
82 Qital - ang pakikipaglaban sa landas ng Allah nang buong lakas ay binigyan ng mahalagang
pagsasaalang-alang sa Islam. Sa pamamagitan nito, ang Islam ay naitatag, ang Banal na Salita ng
Allah ay naibantayog. [Ang Kanyang salita na La ilaha illallah ay nangangahulugan na walang
dapat sambahin maliban sa Allah lamang]. At dahil sa Jihad, ang Islam ay naipalaganap. Sa
pagtalikod ng Muslim sa Jihad, ang Islam ay masisira at ang mga Muslim ay masasadlak sa
pinakamababang kalagayan sa buhay, ang kanilang dangal ay maglalaho, ang kanilang mga
lupain ay maaagaw sa kanila, at ang kanilang kapamahalaan ay maaangkin ng mga di-naniniwala.
Isinalaysay ni Abdullah bin Mas’ud: “Tinanong ko ang Sugo ng Allah , “O Sugo ng Allah, ano ba
ang pinakamabuting gawa?” Siya ay sumagot: “Ang mag-alay ng Salaah sa mga itinakdang
oras.” Tinanong kong muli: “Ano ang sumunod na kabutihan?” Siya ay sumagot, “Ang maging
mabait at maasikaso sa iyong mga magulang.” At muli ko siyang tinanong: “Ano ang sumunod na
kabutihan?” siya ay sumagot: “Ang makilahok sa Jihad [sa pakikipaglaban sa landas ng Allah].”
Hindi ko na siya tinanong pang muli at kung tinanong ko pang muli, maaari niyang sabihin ang iba
pa.” [Sahih Al-Bukhari vol 4, Hadith Bilang 41].
83 Ang ayaah na ito ay sinusugan sa pamamagitan ng ayaah 9:36.
84 Fitnah. Ito ay kawalan ng paniniwala pagkaraang ang isang tao ay naniniwala sa Allah o ang
Fitnah ay maaaring isang pagsubok o kalamidad at kapinsalaan o pagbibigay katambal sa Allah.
Sa ayaah na ito, ang tinutukoy na Fitnah ay ang mga di-makatarungang pag-usig.
37
218. Katotohanan, yaong mga naniwala at yaong mga nagsilikas [hijrah o
nangibang bayan nang dahil sa pagmamahal sa Allah] at nagpunyagi [at
nakipaglaban] sa Landas ng Allah, sila yaong mga umaasa sa habag ng
Allah. At ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
219. Sila ay nagtatanong sa iyo tungkol sa alak85 at sugal. Sabihin:“Sa mga
ito ay [may kaakibat na] malaking kasalanan at ilang pakinabang para sa
tao subali’t ang kasalanang [ibinubunga nito] ay nakahihigit kaysa sa
[kaunting] pakinabang nito.” At sila ay nagtatanong kung ano ang dapat
nilang gugulin [para sa kawanggawa]. Sabihin:“Anumang labis sa inyong
mga pangangailangan.” [Katulad ng paglilinaw na ito] ginawang malinaw ng
Allah ang Kanyang mga batas upang sakali kayo ay makapag-isip.
220. Sa [buhay sa] mundong ito at sa kabilang buhay. At sila ay
nagtatanong sa iyo tungkol sa mga ulila. Sabihin: “Ang pagpapaunlad
[tapat na pangangasiwa] para sa kanila ay siyang pinakamabuti. At kung
inyong pagsasamahin ang inyong mga gawain [at yaman] sa kanilang
[yaman], [alalahaning] sila ay inyong mga kapatid. At ang Allah ay
Nakababatid kung sino ang may layon ng kasamaan at kung sino ang may
layon ng kabutihan. Kung nais lamang ng Allah, kayo ay Kanyang
magagawang isadlak sa kahirapan. Katotohanan, ang Allah ay Ganap na
Makapangyarihan, Tigib ng Karunungan.”
221. At huwag ninyong pakasalan ang mga babaing nagtatambal [o
sumasamba sa mga diyus-diyusan] hanggang sila ay maniwala [sa
Kaisahan ng Allah]. At ang isang naniniwalang babaing alipin ay higit na
mabuti kaysa sa [malayang] nagtatambal kahit na siya ay inyong naiibigan.
At huwag kayong magbigay ng kasal [para sa inyong mga anak na babae]
sa mga nagtatambal hanggang sila ay maniwala [sa Kaisahan ng Allah]. At
ang isang naniniwalang lalaking alipin ay higit na mabuti kaysa sa isang
nagtatambal kahit na siya ay inyong naiibigan. Sila yaong mga nag-
aanyaya sa apoy [ng Impiyerno] samantalang ang Allah ay nag-aanyaya sa
inyo [tungo] sa Paraiso at kapatawaran sa pamamagitan ng Kanyang
Kapahintulutan. At Kanyang ginawang malinaw ang mga ayaat [babala,
aral] para sa sangkatauhan upang sakali sila ay [matutong] makaalala.
222. At sila ay nagtatanong sa iyo tungkol sa regla [ng mga kababaihan].
Sabihin: “Ito ay adha.86 Kaya, lumayo kayo [huwag makipagtalik] sa mga
85 Alak. Isinalaysay ni Ibn Umar: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Sinuman ang uminom ng
nakalalasing na inumin [alak] sa mundong ito at hindi nagsisi at hindi nagsumamo sa Allah ng
kapatawaran bago mamatay, ipagkakait ito sa kanya sa Kabilang buhay.” [Sahih Al-Bukhari vol 7,
Hadith Bilang 481]. Ang ayah na ito [219] hinggil sa alak at sugal ay sinusugan sa pamamagitan ng
ayah 5:90.
86 Adha. Ito ay nakasasamang bagay sa asawang lalaki kung siya ay makipagtalik sa kanyang
asawa sa panahon ng kanyang regla.
38
kababaihan [mga asawa] sa panahon ng kanilang pagreregla, at sila ay
huwag ninyong lalapitan [huwag makipagtalik sa kanila] hanggang sila ay
maging malinis [matapos ang regla at nakapaligo]. At kung sila ay naging
malinis na, sila ay maaari na ninyong lapitan [upang makipagtalik] sa
bahagi na kung saan ay ipinag-utos ng Allah sa inyo. Katotohanan, ang
Allah ay nagmamahal sa [sinumang] lagi nang nagbabalik-loob sa Kanya
[sa pagsisisi] at Siya ay nagmamahal sa mga nagpapadalisay [ng kanilang
mga sarili].”
223. Ang inyong mga asawa ay taniman [ng binhi] para sa inyo. Kaya,
inyong lapitan [at makipagtalik] sa inyong taniman sa paraang inyong nais
at magbigay [ng kabutihan] para sa inyong mga sarili. At inyong katakutan
ang Allah at inyong alalahanin na Siya ay inyong makahaharap [sa kabilang
buhay], at magbigay ng magandang balita sa mga naniniwala.
224. At huwag ninyong gawin ang [inyong panunumpa sa Ngalan ng] Allah
bilang isang katwiran upang hadlangan ang paggawa ng kabutihan at takot
[sa Kanya], at [bilang isang paraan ng] pakikipagkasundo sa pagitan ng
mga tao. At ang Allah ay Lubos na Nakaririnig, Maalam.
225. Hindi kayo pananagutin ng Allah sa anumang hindi ninyo sinadya sa
inyong mga panunumpa, nguni’t kayo ay Kanyang pananagutin sa
anumang [hangarin o layong] pinagsumikapan ng inyong mga puso. At
Allah ay Mapagpatawad, Mapagparaya.
226. Yaong mga sumumpa na sila ay hindi makikipagtalik sa kanilang mga
asawa, [sila ay] nararapat na maghintay ng apat na buwan, subali’t kung
sila ay nagsibalik [sa karaniwang ugnayan sa loob ng panahong ito]
Katotohanan, ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
227. Nguni’t kung sila ay [kapwa] magpasya ng paghihiwalay [o diborsiyo]
magkagayon, katotohanan, ang Allah ay Lubos na Nakaririnig, Maalam.
228. Ang mga hiniwalayang babae ay mananatili sa paghihintay [di-
magpapakasal sa iba] ng tatlong panahon [ng pagreregla], at hindi
ipinahihintulot para sa kanila na ikubli ang anumang nilikha ng Allah sa
kanilang mga sinapupunan, kung tunay nga na sila ay naniniwala sa Allah
at sa Huling Araw. At ang kanilang mga asawa ay may higit na karapatang
sila ay balikan [o kuhaning] muli [sa panahong ito], kung nais nilang
makipagbalikan. At sila [mga asawang babae] ay may karapatan [hinggil sa
gastusin] katulad din ng karapatan ng kanilang mga asawa [na sila ay
sundin at igalang] nang ayon sa paraang matwid. Nguni’t ang mga
kalalakihan ay nakahihigit [sa tungkulin] sa kanila. At ang Allah ay Ganap
na Makapangyarihan, Tigib ng Karunungan.
229. Ang [kapahintulutan ng] diborsiyo ay dalawang ulit lamang, pagkaraan
nito, siya [ang babae] ay maaaring panatilihin [bilang asawa] nang ayon sa
paraang matwid o tuluyang hiwalayan nang may kabaitan. At hindi
39
pinahihintulutan sa inyong [mga lalaki] na bawiing muli ang anumang bagay
[mahr] na inyong ipinagkaloob sa kanila maliban lamang kung ang
magkabilang panig [ang mag-asawa] ay nangangambang sila ay hindi
makatutupad sa mga hangganang itinakda ng Allah [kaya sila ay maaaring
sumangguni sa isang tagapamagitan upang sila ay magkasundo]. Nguni’t
kung kayo [mga tagapaghukom] ay nangangambang silang [mag-asawa]
ay hindi makatutupad sa hangganang itinakda ng Allah, samakatwid, hindi
isang pagkakasala sa sinuman sa kanilang dalawa hinggil sa anupamang
kanyang ibinalik sa kanya [sa lalaki bilang kabayaran].87 Ito ang mga
hangganang itinakda ng Allah, kaya huwag ninyong labagin ito. At
sinumang lumabag sa mga hangganang itinakda ng Allah, samakatwid, sila
yaong mga mapaggawa ng kamalian.
230. At kung siya [ang babae] ay diniborsiyo ng kanyang asawa [sa ikatlong
pagkakataon] siya [ang babae] ay hindi ipinahihintulot para sa kanya
[upang muling pakasalan] hanggang pagkaraan lamang na siya [ang
babae] ay magpakasal muna sa ibang lalaki at kung siya [ang babae] ay
hiniwalayan ng kanyang [kasalukuyang] asawa [o siya ay nabalo]. [Sa
ganitong katayuan] hindi isang pagkakasala kung sila [babae at ang unang
asawa] ay magkabalikang muli [at magpakasal] kung kanilang inaakala na
kanilang mapananatili sa kanilang mga sarili ang itinakdang mga
hangganan ng Allah. Ito ang mga hangganan [na itinakda] ng Allah na
Kanyang ginawang malinaw para sa mga mamamayang nakaaalam.
231. At kung inyong hiniwalayan [diniborsiyo] ang mga kababaihan at
[halos malapit ng] matupad ang kanilang iddah [o takdang paghihintay], sila
ay inyong maaaring panatilihing muli nang ayon sa paraang matwid o sila
ay tuluyang bigyang-laya nang ayon sa paraang matwid. Subali’t sila ay
huwag ninyong panatilihin upang sila ay pasakitan at suwayin [laban sa
kanilang kalooban]. Sinuman ang gumawa nito, katiyakan na kanya lamang
ginawan ng kamalian ang sarili. At huwag ninyong ituring bilang isang biro
ang mga ayaat [batas] ng Allah. At inyong alalahanin ang pagpapala ng
Allah sa inyo at ang anumang ipinahayag sa inyo mula sa Aklat [ang
Qur’an] at karunungan na Kanyang ipinaaalala sa inyo. At inyong katakutan
ang Allah at inyong alalahanin na ang Allah ay Maalam sa lahat ng bagay.
232. At kung inyong hiniwalayan [diniborsiyo] ang mga kababaihan at
87 Al Khul. Ang paglisan o paghiwalay ng asawang babae mula sa kanyang asawa sa

pamamagitan ng pagbibigay sa kanya ng kabayaran o pagsasauli ng Mahr o ng bahagi nito.
Isinalaysay ni Ibn Abbas: “Ang asawa ni Thabit bin Qais ay lumapit sa Sugo ng Allah at nagsabi,
“O Sugo ng Allah hindi ko sinisisi si Thabit sa kanyang kakulangan sa pag-uugali o sa kanyang
relihiyon, nguni’t ako, bilang Muslim, ay hindi ko nais na mag-asal sa paraang hindi ayon sa Islam
[kung ako ay mananatili sa kanya]. “Sa gayon, ang Sugo ng Allah ay nagsabi sa babae. “Maaari
mo bang ibalik sa kanya ang hardin na ibinigay sa iyo bilang Mahr. Siya [ang babae] ay sumagot.
Opo. Magkagayon, ang Sugo ng Allah ay nag-utos kay Thabit, “O Thabit! Tanggapin mo ang iyong
hardin at hiwalayan siya.” [Sahih Al-Bukhari vol 7, Hadith Bilang 197].
40
kanilang natupad ang takdang iddah, sila ay huwag ninyong pigilan sa
pagpapakasal muli sa kanilang dating asawa kung sila ay magkasundo sa
isa’t isa nang ayon sa paraang matwid. Iyan ay iniatas sa sinuman sa inyo
na naniniwala sa Allah at sa Huling Araw. Iyan ay higit na mabuti para sa
inyo at higit na dalisay. At ang Allah ay nakababatid [ng anumang
nakabubuti para sa inyo], at kayo ay hindi nakababatid [nito].
233. Ang mga ina ay maaaring magpasuso sa kanilang mga anak sa loob
ng dalawang buong taon [iyon ay] para sa kanila na nagnanais na buuin
ang [takdang panahon ng] pagpapasuso. At [itinalaga] sa ama [ng anak na
isinilang] ang [pananagutan sa paggugol ng] kanilang panustos at kanilang
pananamit nang ayon sa matwid [na kabayaran]. Walang tao ang
pinagpapasan nang higit sa kanyang kakayahan. Walang ina ang maaaring
magdusa [ng di-makatarungan] para sa kanyang anak, o maging ang ama
para sa kanyang anak. At [itinalaga] sa isang tagapagmana [ng yumaong
ama] ang [pananagutang] katulad [ng pananagutan] niyaon [ng ama]. At
kung silang [mag-asawa] ay kapwa magpasiya ng pag-awat [sa
pagpapasuso] sa pamamagitan ng kasunduan sa bawa’t isa at [pagkaraan
din ng] sanggunian, magkagayon, ito ay hindi [isang] pagkakasala para sa
kanilang dalawa. At kung kayo ay magpasiya [na kumuha] ng tagapag-
alaga na magpapasuso para sa inyong mga anak, samakatwid, hindi
[isang] pagkakasala para sa inyo kung kayo ay magbayad sa anupamang
gastusin nang ayon sa matwid [na kabayaran]. At inyong katakutan ang
Allah at inyong alalahanin na nakikita ng Allah ang anumang inyong mga
ginagawa.
234. At yaong mga [lalaking] mamamatay na kabilang sa inyo at mag-iiwan
ng mga asawa, sila [mga asawang babae] ay dapat maghintay ng apat na
buwan at [karagdagang] sampung [araw]. Kaya, kapag kanilang matupad
ang kanilang takda [panahon ng paghihintay], hindi [isang] pagkakasala na
kanilang gawin ang anumang pasiya para sa kanilang mga sarili [sila ay
maaaring mag-asawang muli] nang ayon sa paraang matwid. At ang Allah
ay Ganap na Nakababatid ng anumang inyong ginagawa.
235. Hindi [isang] pagkakasala sa inyo para sa anumang [di-tuwirang]
pahiwatig hinggil sa isang alok [ng kasal] sa mga babae o para sa
anumang inyong inililihim sa inyong mga sarili. Nababatid ng Allah na sila
ay nasa inyong alaala [o itinatangi ng inyong mga puso]. Subali’t sila ay
huwag ninyong pangakuan nang palihim maliban sa pagsasabi nang ayon
sa maayos na pananalita. At huwag tangkaing ganapin ang kasunduang
kasal hanggang ang takdang paghihintay ay lubusang naabot. At inyong
alalahanin na nababatid ng Allah ang anumang nasa inyong mga sarili,
kaya kayo ay maging maingat sa Kanya. At inyong alalahanin na ang Allah
ay Mapagpatawad, Mapagparaya.
236. Hindi [isang] pagkakasala sa inyo kung inyong hiwalayan ang mga
kababaihan habang sila ay hindi pa ninyo nasasaling [wala pang pagtatalik
41
na naganap] o hindi pa naitakda para sa kanila ang pananagutan [ang
kaukulang mahr]. Subali’t sila ay inyong dapat bigyan ng laang-panustos
bilang kabayaran. Ang mayaman nang ayon sa kanyang kakayahan, at ang
mahirap nang ayon sa kanyang kakayahan, isang panggugol [laang-
panustos] nang ayon sa paraang matwid [na dapat tanggapin]. Ito ay isang
tungkulin para sa mga mapaggawa ng kabutihan.
237. At kung sila ay inyong hiniwalayan bago ninyo nagawang sila ay
salingin [o nakipagtalik], at inyong naitakda na sa kanila ang pananagutan
[pagbibigay ng mahr], samakatwid, [ipagkaloob] ang kalahating bahagi ng
anumang inyong naitakda [ang mahr], maliban lamang kung sila [mga
kababaihan] ay nagpaubaya ng karapatan [na huwag nang kuhanin pa ang
mahr] o ang may tangan ng kasunduang kasal [asawang lalaki] ay
nagpaubaya ng karapatan nito [huwag nang bawiin pa ang mahr]. At ang
pagpapaubaya [ng mahr] ay [katangian na] pinakamalapit sa pagkakaroon
ng taqwa [takot sa Allah]. At huwag ninyong kalilimutan na maging bukas-
palad [o maging mapagbigay] sa bawa’t isa. Katotohanan, ang Allah ay
Ganap na Nakakikita ng anumang inyong ginagawa.
238. PangaIagaan ninyo ang [limang takdang] pagdarasal at [lalo na] ang
panggitnang dasal.88 At tumayo kayo sa [harap ng] Allah nang may tapat
[o taimtim na] pagsunod.
239. At kung inyong pinangangambahan [ang inyong mga kaaway]
magkagayon kayo ay magdasal habang naglalakad [o nakatayo] o
nakasakay. Subali’t kung kayo ay nasa payapang kalagayan, inyong
alalahanin ang Allah [sa mga itinakdang oras ng pagdarasal] sapagka’t
kayo ay Kanyang tinuruan ng anupamang hindi ninyo nalalaman.
240. At yaong sa inyo [mga kalalakihan] na mamamatay at mag-iiwan ng
mga asawa, nararapat na mag-iwan ng Huling Habilin [Wasiyyah] sa mga
asawa hinggil sa kanilang gastusin [at laang-panustos] sa loob ng isang
taon nang walang pagtaboy [sa kanila mula sa pamamahay ng yumaong
asawa]. Subali’t kung sila ay lumisan [nang sariling pagkukusa], hindi
[isang] pagkakasala [para sa mga kamag-anak ng yumao] kung anuman
ang kanilang nais gawin para sa kanilang mga sarili sa paraang matwid.89
At ang Allah ay Ganap na Makapangyarihan, Tigib ng Karunungan.
241. At para sa mga hiniwalayang [o diniborsiyong] babae, ay isang
panggugol [na dapat ibigay] nang ayon sa paraang matwid. Ito ay isang
tungkuling nakaatang sa mga natatakot [sa Allah].
242. Ganyan ginagawang malinaw ng Allah para sa inyo ang Kanyang
88 Isinalaysay ni Umar: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Sinumang nakaligtaan ang Salatul Asr
[sinadya] ito ay katulad ng pagkawala ng kanyang pamilya at ari-arian.” [Bukhari Bilang 527].
89 Ang ayah [240] ay sinusugan ng huling kapahayagan ng ayah 234 at 4:12.
42
ayaat [mga batas at alituntunin] upang sakali kayo ay [matutong]
makaunawa.
243. Hindi mo ba nakikita yaong mga [taong] libu-libo ang bilang na
nagsialis mula sa kanilang mga pamamahay sanhi ng pangamba sa
kamatayan? Ang Allah ay nagsabi sa kanila: “Mangamatay kayo.” At
pagkaraan, sila ay Kanyang muling binuhay. Katotohanan, ang Allah ay
Tigib ng biyaya sa sangkatauhan. Subali’t karamihan sa tao ay walang
pasasalamat.
244. At makipaglaban kayo sa Landas ng Allah. At [dapat ninyong]
alalahanin na ang Allah ay Nakaririnig, Maalam.
245. Sino nga kaya ang [nakahandang] magpautang [gumugol ng yaman
para] sa Allah ng isang mabuting pautang [dalisay na paggugol] upang ito
ay Kanyang dagdagan nang maraming ulit para sa kanya. Ang Allah ay
Siyang pumipigil at nagkakaloob [ng kasaganaan]. At sa Kanya - kayo ay
ibabalik.
246. Hindi mo ba isinasalang-alang ang lipon ng mga anak ni Israel
pagkaraan [ng pagyao] ni Moises? Nang sila ay nagsabi sa kanilang
Propetang [si Samuel]: “Magpadala sa amin ng isang hari [upang mamuno
sa amin] at kami ay makikipaglaban sa Landas ng Allah.” Siya ay nagsabi:
“Kayo ba ay tatangging makipaglaban kung sakaling ang pakikipaglaban ay
itinagubilin sa inyo?” Sila ay nagsabi: “Paano kami tatangging
makipaglaban para sa Landas ng Allah gayong kami ay itinaboy mula sa
aming mga pamamahay at [kami ay inilayo] sa aming mga anak.” Subali’t
nang ang pakikipaglaban ay itinagubilin na para sa kanila, sila ay
nagsitalikod maliban sa mangilan-ngilan sa kanila. At ang Allah ang Siyang
Maalam sa mga mapaggawa ng kamalian.
247. Ang kanilang Propeta ay nagsabi sa kanila: “Katotohanan, itinalaga
ng Allah para sa inyo si Saul90 bilang Hari.” Sila ay nagsabi: “Paano siya
makapaghahari sa amin samantalang kami ay higit na may karapatan sa
paghahari kaysa sa kanya at siya ay hindi napagkalooban ng anumang
sukat [o dami] ng yaman?” Siya ay nagsabi: “Katotohanan, siya ay pinili ng
Allah nang higit kaysa sa inyo at siya ay dinagdagan ng sapat na kaalaman
at ng matipunong [pangangatawan].” At ipinagkakaloob ng Allah ang
Kanyang kaharian sa sinumang Kanyang nais. At ang Allah ay
Nasasaklawan [ang lahat], Maalam.
248. At ang kanilang Propeta ay nagsabi sa kanila: “Katotohanan, ang
palatandaan ng kanyang paghahari ay ang pagdating sa inyo ng tabut [baol
na yari sa kahoy] na kung saan matatagpuan dito [ang Torah at] ang
90 Saul o Talut sa wikang Arabe.

43
katiwasayan91 mula sa inyong Panginoon at ng anumang naiwan ng
angkan ni Moises at angkan ni Aaron na pinapasan ng mga anghel.
Katotohanan, ito ay isang palatandaan para sa inyo kung tunay nga na
kayo ay mga naniniwala.”
249. At nang humayo si Saul kasama ng mga kawal, siya ay nagsabi [sa
kanila]: “Katotohanan, susubukan kayo ng Allah sa pamamagitan ng isang
ilog. Sinuman ang uminom mula roon ay hindi nabibilang sa akin at
sinumang hindi tumikim nito ay tunay na nabibilang sa akin, maliban sa
sinumang kumuha [mula roon] sa [sukat ng] isang dakot ng kanyang kamay
[nang di-iniinom].” Subali’t sila ay nagsiinom mula roon maliban yaong mga
mangilan-ngilan sa kanila. Kaya nang kanyang bagtasin ang ilog, kasama
niyaong mga naniwala sa kanya, sila ay nagsabi: “Sa araw na ito, wala
tayong lakas laban kay Goliath92 at sa kanyang mga kawal.” Subali’t yaong
mga naniniwala na kanilang makahaharap [sa kabilang buhay] ang Allah ay
nagsabi: “Ilan na bang maliliit na samahan ang gumapi sa malalaking
samahan sa kapahintulutan ng Allah? At ang Allah ay nasa panig ng mga
matiisin.”
250. At nang sila ay humayo upang harapin si Goliath at ang kanyang
kawal, sila ay nagsabi [at nanalangin]: “Aming Panginoon ibuhos Mo po sa
amin ang pagtitiis at patatagin Mo po ang aming mga paa [o mga hakbang]
at ipagkaloob Mo po sa amin ang tagumpay laban sa mga taong di-
naniniwala.”
251. Kaya, sila ay kanilang nagapi sa kapahintulutan ng Allah. At napatay
ni David93 si Goliath at ipinagkaloob ng Allah sa kanya [kay David] ang
paghahari at ang karunungan [o kahusayan sa larangan ng paghatol]. At
siya ay Kanyang tinuruan ng anumang Kanyang nais. At kung hindi lamang
sinisiyasat ng Allah ang ibang tao sa pamamagitan ng ibang tao, marahil
ang kalupaan ay naging [pook ng kabuktutan at pook ng mga] tiwali.
Subali’t ang Allah ay Tigib ng biyaya sa lahat [ng Kanyang] mga nilikha.
91 Sakinah. Isinalaysay ni Al-Bara: “Isang tao ang bumibigkas ng Surah Al-Kahf at ang kanyang
kabayo ay nakatali sa dalawang lubid sa kanyang tabi. Isang ulap ang bumaba at pumaligid sa tao
at palapit nang palapit sa kanya hanggang ang kanyang kabayo ay nagsimulang umalma [na tila
may kinatatakutan]. Kinabukasan ng umaga, ang taong ito ay lumapit sa Propeta at isinalaysay
ang kanyang naranasan. Ang Propeta ay nagsabi: “Iyon ay Sakinah [kapayapaan o katiwasayan]
na bumaba nang dahil sa pagbigkas mo ng Qur’an.” [Sahih Al-Bukhari vol 6, Hadith Bilang 531].
92 Goliath o Jalut sa wikang Arabe.
93 David o Dawud sa wikang Arabe.
44
252. Ito ang mga ayaat [kapahayagan] ng Allah na Aming binigkas [o
isinalaysay] sa iyo [O Muhammad] nang makatotohanan, at katunayan,
ikaw ay isa sa mga sugo.94
94 Isinalaysay ni Jabir bin Abdullah: Ang Propeta ay nagsabi: “Ako ay binigyan ng limang bagay na
hindi naipagkaloob sa sinumang nauna sa akin. Ginawa akong matagumpay ng Allah sa
pamamagitan ng “sindak” [sa pamamagitan ng takot ng mga kaaway] sa layo ng isang buwang
paglalakbay. Ang kalupaan ay ginawa para sa akin [at sa aking mga tagasunod] bilang pook ng
pagdarasal at isang bagay na nagpapadalisay [sa pamamagitan ng Tayammum], samakatwid
sinuman sa aking tagasunod ay maaaring magdasal saan man sa oras ng pagdarasal. Ang labi ng
digmaan ay ipinapahintulot sa akin subali’t ito ay ipinagbabawal sa mga nauna sa akin. Ako ay
binigyan ng karapatang mamagitan sa Araw ng Pagkabuhay na Muli. Bawa’t Propeta ay isinugo sa
kanyang pamayanan lamang nguni’t ako ay isinugo sa buong sangkatauhan.” [Sahih Al-Bukhari vol
1, Hadith Bilang 331].
Surah 2 Al-Baqarah Bahagi Blg. 3 45
253. Ito ang mga sugo. Aming biniyayaan ang ilan sa kanila nang higit sa
iba. Kabilang sa kanila ay kinausap ng Allah [nang tuwiran]. Ang iba naman
ay Kanyang itinaas sa ibayong antas [ng karangalan]. At Aming
ipinagkaloob kay Hesus, anak ni Maria, ang mga malilinaw na katibayan at
siya ay Aming itinaguyod sa pamamagitan ng Banal na Espiritu [ang Anghel
Gabriel]. Kung ninais lamang ng Allah, yaong mga [henerasyong] sumunod
sa kanila ay hindi naglaban-laban sa isa’t isa pagkaraang dumating sa
kanila ang mga malilinaw na katibayan. Subali’t sila ay nagkaiba-iba, ang
ilan sa kanila ay naniwala at ang iba sa kanila ay di-naniwala. At kung ninais
lamang ng Allah, sila ay hindi naglaban-laban sa isa’t isa. Subali’t ginagawa
ng Allah ang anumang Kanyang nais.
254. O kayong mga naniwala, gumugol kayo sa kawanggawa mula sa
anumang [panustos na] Aming ipinagkaloob sa inyo bago dumating ang
araw na walang [tatanggaping] palitan [o bilihan], walang kaibigan at walang
pamamagitan. At ang mga di-naniniwala - sila ang mga mapaggawa ng
kamalian.
255. Allah, walang diyos [na dapat sambahin] maliban sa Kanya, ang
Laging Buhay, at ang [patuloy na] Tagapagpanatili [ng lahat]. Ang antok at
ang idlip ay hindi makapananaig sa Kanya. Sa Kanya ang [pagmamay-ari
ng] anumang nasa mga kalangitan at anumang nasa kalupaan. Sino ba
ang maaaring [makiusap upang] makapamagitan sa Kanya malibang
Kanyang pahintulutan. Kanyang nababatid ang anumang mangyayari sa
kanila [sa daigdig na ito] at ang anumang mangyayari sa kanila [sa
kabilang buhay] at kailanman ay hindi nila matatarok ang anumang bagay
mula sa Kanyang Kaalaman maliban kung ano ang Kanyang nais. Ang
Kanyang Kursi89 ay sumasakop [saklaw at umaabot] sa mga kalangitan at
kalupaan. At [Siya ay] walang kapaguran sa pananatili sa kanila. At Siya
ang Kataas-taasan, ang Dakila.90
89 Kursi. Ang literal na kahulugan nito ay luklukan [upuan], at kung minsan naman ay maling
isinasalin bilang Trono [Arsh]. Ang Kursi [Luklukan] na binanggit sa ayat na ito ay may
pagkakaiba sa Arsh [Trono] na binanggit sa Surah 7:54, 10:3, 85:15 at sa iba pa. Ang Propeta
Muhammad ay nagsabi: Ang Kursi kung ihahambing sa Arsh ay walang anupaman maliban na
ang katulad nito ay ang singsing na inihagis sa malawak na disyerto. Kung ang Kursi ay umaabot
sa buong sanlibutan, gaano pa kaya kalaki ang Arsh? Si Ibn Taimiyah ay nagsabi: “Maniwala sa
Kursi. Maniwala sa Arsh [Trono]. Isinalaysay mula kay Muhammad bin Abdullah at mula sa mga
pinagpipitaganang iskolar ng Islam na nagsabi na ang Kursi [Luklukan] ay nasa harapan ng Arsh
[Trono] at ito ay kapantay ng Paa.”
90 Ayatul Kursi. Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Inutusan ako ng Sugo ng Allah na magbantay ng
Zakaah sa buwan ng Ramadhan. Pagkaraan, may isang tao ang lumapit sa akin at nagsimulang
magnakaw ng pagkain. Nahuli ko siya at sinabi ko sa kanya, “Dadalhin kita sa Sugo ng Allah!
Pagkaraan, isinalaysay ko ang buong pangyayari at sinabi: Ang taong iyon ay nagsabi sa akin,
“Huwag mo akong dalhin sa Sugo ng Allah at may sasabihin akong maikling salita mula sa Allah
na iyong pakikinabangan. Kung ikaw ay matutulog, bigkasin mo ang Ayat-ul-Kursi sa gayon, ito
ay magiging bantay mula sa Allah na Siyang mangangalaga sa iyo sa buong gabi, at ang satanas
256. Walang sapilitan sa [pagtanggap ng] relihiyon. Katotohanan, ang

matuwid [na landas] ay malinaw kaysa sa lihis [maling landas]. Kaya,
sinuman ang di-maniwala sa mga taaghoot91 at maniwala sa Allah, tunay
na siya ay tumangan sa matibay na hawakan [o sa pananampalatayang]
kailanman ay hindi mapuputol. At ang Allah ay Lubos na Nakaririnig,
Maalam.
257. Ang Allah ay Wali [tagapangalaga] niyaong mga naniniwala. Sila ay
Kanyang hinahango mula sa mga kadiliman tungo sa liwanag. At yaong
mga di-naniniwala, ang kanilang mga awliya’ [tagapangalaga] ay ang mga
taaghoot. Sila ay kanilang hinahango mula sa liwanag tungo sa mga
kadiliman. Sila yaong mga maninirahan sa Apoy, at sila ay mamamalagi
roon nang walang hanggan.
258. Hindi mo ba natunghayan ang [kuwento ng] isang taong nakipagtalo
kay Abraham tungkol sa kanyang Panginoon nang dahil [lamang] siya ay
pinagkalooban ng Allah ng kaharian? Nang si Abraham ay nagsabi: “Ang
aking Panginoon ang Siyang nagbibigay ng buhay at nagdudulot ng
kamatayan. Siya ay sumagot: “Ako ay nagbibigay ng buhay at kamatayan.”
Sinabi ni Abraham: “Katotohanan, pinasisikat ng Allah ang araw sa
silangan, kaya, pasikatin mo nga ito mula sa kanluran.” Kaya, ang di-
naniniwala ay nagulumihan [sa labis niyang pagkamangha]. At ang Allah ay
hindi nagpapatnubay sa mga mamamayang mapaggawa ng kamalian.
259. O [hindi mo ba naalala ang] tulad ng isang tao na naparaan sa isang
bayang nakalugmok sa pagguho. Siya ay nagsabi: “Paano kaya maibabalik
ng Allah ang buhay nito pagkaraang ito ay mamatay?” Kaya, pinangyari ng
Allah na siya ay mamatay sa loob ng isang daang taon at pagkaraan siya
ay Kanyang muling binuhay. Siya ay tinanong: “Gaano ba katagal ang
iyong pananatili [sa pagkamatay]?” Siya ay sumagot: “Ako ay nanatili [sa
tagal] ng isang araw o bahagi lamang ng maghapon.” Siya [ang Allah] ay
nagsabi: “Hindi, ikaw ay nanatiling patay sa loob ng isang daang taon.
Pagmasdan mo ang iyong pagkain at ang iyong inumin, hindi ito nagbago
sa [paglipas ng] panahon; at pagmasdan mo ang iyong buriko; at ikaw ay
Aming gagawin bilang isang palatandaan para sa mga tao. At pagmasdan
ay hindi magagawang lumapit sa iyo hanggang sa pagsapit ng madaling araw. [Nang marinig ng
Propeta ang salaysay] sinabi niya sa akin. Ang dumating sa iyo nang gabing iyon ay nagsabi sa iyo
ng katotohanan bagaman siya ay sinungaling, [at] siya ay ang satanas. [Sahih Bukhari vol 6,
Hadith Bilang 530].
91 Taaghoot. Ang salitang Taaghoot ay malawak sa kahulugan. Ang kahulugan nito ay anumang
bagay na sinasamba maliban sa Tunay na Diyos [Allah], nguni’t ang sinumang hindi sumasang-
ayon upang siya ay sambahin ay hindi kabilang dito. Ang isang Taaghoot ay maaaring ang
satanas, o isang rebulto, bato, bituin, propeta, santo o santa, mga anghel, mga tao na sinasamba
at itinuring bilang Taaghoot. Kung minsan naman ang salitang Taaghoot ay tumutukoy sa isang
huwad na Hukom na nagbibigay ng huwad na paglilitis o paghatol. [Tafsir ibn Kathir, at Surah 4:51]
mo ang mga buto [ng burikong ito] kung paano Namin bubuuin ang [lahat
ng bahagi ng] mga ito at pagkatapos ay Aming babalutan ng laman ang
mga ito.” Kaya nang ito ay naging malinaw para sa kanya, siya ay nagsabi:
“Aking nababatid [ngayon] na ang Allah ang Siyang Ganap na may
Kakayahan sa lahat ng bagay.”
260. At [alalahanin] nang si Abraham ay nagsabi: “Aking Panginoon, ipakita
Mo po sa akin kung paano Mo binibigyang-buhay ang patay.” Siya [ang
Allah] ay nagsabi: “Ikaw ba ay hindi naniniwala?” Siya [si Abraham] ay
sumagot: “Opo [ako ay naniniwala], subali't [ako po ay nagtatanong
lamang] upang bigyan [ko] ng kapanatagan ang aking puso.” Siya [ang
Allah] ay nagsabi: “Ikaw ay kumuha ng apat na ibon, sila ay iyong tipunin at
dalhin sa iyo, pagkatapos [mo silang katayin at pagputul-putulin] ilagay mo
ang ilang bahagi nila sa bawa’t bundok, at pagkaraan, sila ay iyong
tawagin, [at] sila ay magmamadaling [lilipad] pabalik sa iyo. At [sa gayon ay
iyong] mapag-aalaman na ang Allah ay Ganap na Makapangyarihan,
Tigib ng Karunungan.”
261. Ang kahalintulad niyaong mga gumugugol ng kanilang yaman sa
Landas ng Allah ay katulad ng isang binhi [ng butil ng mais] na tumutubo
[namumunga] ng may pitong puso92 at ang bawa’t puso ay naglalaman ng
isang daang butil. At dinaragdagan ng Allah ang [Kanyang gantimpala sa]
sinumang Kanyang nais. At nasasaklawan ng Allah [ang lahat], Maalam.
262. Yaong mga gumugugol ng kanilang yaman sa Landas ng Allah at
pagkaraan ay hindi sinusundan ng panunumbat [dito] at ng pananakit ang
anumang kanilang ginugol, kanilang makakamit ang kanilang gantimpala
sa kanilang Panginoon. At sila ay walang [mararanasang] pangamba, at
sila ay walang [madaramang] kalungkutan.
263. Ang pananalitang may [kaakibat na] kabaitan at pagpapatawad [sa
kakulangan ng iba] ay higit na mainam kaysa sa kawanggawa na
sinusundan ng pananakit [sa pinagbigyan]. Ang Allah ay Mayaman,
Mapagparaya [Mapagpaliban sa pagpaparusa].
264. O kayong mga naniwala, huwag ninyong sayangin ang inyong mga
kawanggawa [sanhi] ng panunumbat at pananakit [sa pinagbigyan nito],
katulad ng ginagawa ng isang gumugugol ng kanyang yaman upang
makita [lamang] ng ibang tao nguni’t siya ay hindi naniniwala sa Allah at sa
Huling Araw. Ang kanyang nakakatulad ay isang makinis na [tipak ng] bato
na sa ibabaw nito ay may alikabok at tinamaan ng isang malakas na buhos
[ng ulan] kaya ito ay naiwang nakatiwangwang. Hindi nila nagawang
92 Puso [ng Mais]. Sa wikang Ingles, ang bahaging katawan ng mais na may laman o butil ay
tinatawag na “ear of a corn” nguni’t sa ating wikang Pilipino, kung ito ay isalin, ito ay tinatawag na
“puso ng mais” at tinatawag naman na “busal” kung ang katawan ng mais na wala ng laman o
butil. [Hinango sa talasalitaang tagalog].
[mapanatili] ang anumang bagay na kanilang pinagsumikapan. At hindi

pinapatnubayan ng Allah ang mga mamamayang hindi naniniwala.
265. At ang nakakatulad niyaong mga gumugugol ng kanilang yaman,
upang hanapin ang Lugod ng Allah at upang patatagin ang kanilang mga
sarili [sa pananampalataya]- ay katulad ng isang hardin na nasa [itaas ng]
burol na tinamaan ng malakas na pagbuhos ng ulan, kaya ito ay nagbunga
nang higit pang masaganang ani. At [kahit] hindi man ito tinamaan ng
malakas na pagbuhos [ng ulan], [sapat na rito] ang bahagyang [patak ng]
ulan. At ang Allah ay Ganap na Nakakikita sa anumang inyong mga
ginagawa.
266. Nais ba ng isa sa inyo na magkaroon ng hardin ng mga puno ng
datiles at mga ubasan na sa ilalim nito ay may mga ilog na umaagos at
doon ay mayroon siyang iba’t ibang uri ng bungangkahoy? Nguni’t siya ay
dinatnan ng katandaan at siya ay may mga anak na mahihina pa, at ito
[ang hardin] ay sinalanta ng buhawing may dalang apoy at ito ay tinupok?
Ganyan ginawang malinaw ng Allah ang [Kanyang] mga ayaat [babala,
palatandaan] sa inyo upang sakali kayo ay [matutong] mag-isip nang
malalim [tungkol sa paghahalintulad na ito].
267. O kayong mga naniwala, kayo ay gumugol mula sa inyong
mabubuting pinagkakitaan, at mula sa Aming mga [biyayang] pinatubo sa
lupa para sa inyo. At huwag ninyong hangaring gumugol [sa kawanggawa]
mula sa anumang [bagay na] marumi [mababang-uri o walang halaga], na
maging kayo man ay hindi tatanggap nito maliban lamang kung kayo ay
nakapikit. At dapat ninyong malaman na ang Allah ay Mayaman [walang
pangangailangan], Kapuri-puri.
268. Ang satanas ay nangangako [o nagbabanta] sa inyo ng paghihikahos
[kung kayo ay magkawanggawa] at siya ay nag-uutos [o nag-uudyok] sa
inyo ng kahalayan; samantalang ang Allah ay nangangako sa inyo ng
kapatawaran mula sa Kanya at ng biyaya. At nasasaklawan ng Allah [ang
lahat], Maalam.
269. Siya ang nagkakaloob ng karunungan sa sinumang Kanyang nais. At
sinumang pinagkalooban ng karunungan, katotohanang siya ay
napagkalooban ng maraming kabutihan. At walang sinumang makaalaala
maliban sa mga taong nagtataglay ng pang-unawa.
270. At anuman ang inyong gugulin sa gastusin [ng kawanggawa] o
anumang panata na inyong ipinangako, katotohanan na ito ay nababatid ng
Allah. Subali’t para sa mga mapaggawa ng kamalian, [sa kanila ay] walang
makatutulong.
271. Kung inyong ilantad ang inyong kawanggawa, ito ay mabuti, subali’t
kung ito ay inyong ilihim at ipamigay sa mga mahihirap, ito ay higit na
mabuti para sa inyo. At Kanyang papawiin mula sa inyo ang inyong mga
masasamang gawa. At ang Allah ay Nakababatid ng anumang inyong mga
ginagawa.
272. Hindi nakaatang sa iyo [O Muhammad] ang [pananagutan para sa]
kanilang patnubay, bagkus ang Allah ang Siyang nagpapatnubay sa
sinumang Kanyang nais. At anumang inyong gugulin mula sa mabuting
[bagay], ito ay para sa inyong mga sariling [kapakanan] at hindi kayo
[dapat] gumugugol maliban upang hanapin ang Lugod ng Allah. At anuman
ang inyong gugulin sa kabutihan [mula sa inyong yaman], ito ay babayaran
[nang lubusan] sa inyo. At kayo ay hindi dadayain [sa inyong mga
gantimpala].
273. [Ang kawanggawa ay] para sa mga dukha, sila yaong lubhang abala
[o nakatuon sa pakikipaglaban] sa Landas ng Allah, na walang kakayahan
[upang maghanap-buhay] sa kalupaan. Sila ay napagkakamalan ng mga
di-nakakikilala na sila ay nakaririwasa sanhi ng kanilang pagiging kimi
[mahiyain]. Subali’t sila ay iyong makikilala sa pamamagitan ng mga bakas
[sa kanilang mukha]. Sila ay hindi nagpupumilit na mamalimos sa mga tao.
At [inyong alalahanin na] anuman ang inyong gugulin sa kabutihan,
katotohanang, ito ay lubos na nababatid ng Allah.
274. Yaong mga gumugugol ng kanilang mga yaman sa gabi at sa araw
[para sa Landas ng Allah], maging ito man ay kubli o hayag, sa kanila ay
gantimpalang nagmumula sa kanilang Panginoon. Sila ay walang
[mararanasang] pangamba at sila ay walang [madaramang] kalungkutan.93
275. Yaong mga lumalamon ng riba94 [patubuan] sila ay hindi makatatayo
[sa Araw ng Paghuhukom] malibang katulad ng pagtayo ng isang
hinahataw ng satanas tungo sa [kanyang] kabaliwan. Iyan ay sa dahilang
sila ay nagsabi: “Ang kalakalan ay katulad [lamang] ng riba [patubuan].”
Gayong pinahintulutan ng Allah ang kalakalan at ipinagbawal ang riba.
Kaya, sinumang dumating sa kanya ang paala-ala [o babala] mula sa
kanyang Panginoon at [siya ay] tumigil [mula sa gawaing-riba],
93
Lilim ng Allah. Si Abu Hurayrah ay nagsabi: “Ang Propeta ay nagsabi: ‘May pitong [uri ng] tao ang
bibigyan ng lilim ng Allah sa ilalim ng Kanyang Lilim sa Araw ng Pagkabuhay na Muli [sa Araw na iyon]
na walang anumang lilim maliban sa Kanya. Ang mga taong ito ay binubuo ng: isang makatarungang
pinuno, isang tao na pinalaki sa pagsamba sa Allah mula sa kanyang kamusmusan, isang lalaki na ang
puso ay lagi nang nakatuon sa Masjid [nag-aalay ng itinakdang Salaah ng limang ulit sa Masjid], ang
dalawang tao na nagmamahalan sa isa’t isa nang dahil sa
Allah, at sila ay nagkita at nagkalayo ng dahil sa Landas ng Allah, ang isang lalaki na tumanggi sa
tawag ng kamunduhan ng isang babae na mula sa marangal na angkan at nagsabi sa kanya: “Ako
ay natatakot sa Allah,” ang isang taong palihim ang pagbibigay ng Sadaqah [kawanggawa], at ang
isang tao na nagbibigay-alaala sa Allah at ang kanyang mga mata ay tumutulo sa pagluha.’” [Sahih
Al-Bukhari vol 2, Hadith Bilang 504].
94 Riba. Ang Riba [patubuan] ay mayroong dalawang pangunahing uri; [1] Riba An-Nasi’a, ito ay
tubo sa inutang na salapi; at [2] Riba Al Fadl, ito ay pagkuha ng mataas ng uri ng bagay sa
pamamagitan ng pagbibigay ng kapalit na mababang uri ng bagay na ang bilang ay higit na
marami. Halimbawa ang bigas na mataas na uri kapalit ng bigas na mababa ang uri nguni’t ang
sukat ay mas malaki.
magkagayon [siya ay walang pananagutan] para sa anumang kanyang

naging nakaraang kaso. At siya at ang kanyang gawain [ay ipinaubaya] sa
[pasiya ng] Allah. Subali’t, sinuman ang nagbalik [sa gawaing ito] sila
yaong mga maninirahan sa Apoy; sila ay mamamalagi roon nang walang
hanggan.
276. Pagkakaitan ng pagpapala ng Allah ang riba [patubuan] at Kanyang
pauunlarin ang mga kawanggawa. At ang Allah ay hindi nagmamahal sa
bawa’t makasalanang di-naniniwala.
277. Katotohanan, yaong mga naniniwala at gumagawa ng mga gawaing
matwid, at nagsasagawa ng pagdarasal, at nagbibigay ng kawanggawa,
para sa kanila ay [mabuting] gantimpalang nagmumula sa kanilang
Panginoon. Sila ay walang [mararanasang] pangamba at sila ay walang
[madaramang] kalungkutan.
278. O kayong mga naniwala, inyong katakutan ang Allah, at inyong
talikdan ang anumang nalalabing riba,95 kung tunay nga na kayo ay mga
naniniwala.
279. Nguni’t, kung ito ay hindi ninyo gagawin, magkagayon, humanda kayo
sa isang digmaan laban sa Allah at sa Kanyang Sugo. Subali’t kung kayo
ay magsisi, [maaari ninyong] kuhaning muli ang inyong yamang [inyong
ginawang puhunan]. Kaya, huwag kayong gumawa ng kamalian, at kayo ay
hindi gagawan ng kamalian.
280. At kung siya [na may utang] ay nasa kagipitan [at wala pang
kakayahang magbayad], samakatwid, ipagpaliban [ang paniningil at bigyan
siya ng kaluwagan hanggang ang [kanyang] kagipitan ay mapawi. Subali’t
kung kayo ay nagbigay patawad [sa mga pagkakautang ng iba] bilang
[inyong] kawanggawa, ito ay nakabubuti para sa inyo kung batid lamang
ninyo [ang buting kapalit nito].
281. At inyong katakutan ang [pagsapit ng takdang] Araw na kung saan
kayong lahat ay ibabalik sa Allah. At pagkaraan, ang bawa’t tao ay
babayaran sa anumang kanyang pinagsumikapan. At sila ay hindi
dadayain [o gagawan ng kamalian].
282. O kayong mga naniwala, kung kayo ay makipagkasundo para sa
isang pananagutan [o pagkakautang] para sa takdang oras [ng
95 Riba. Isinalaysay ni Abu Sa’id Al Khudri: Minsan si Bilal ay nagdala ng Barni [isang uri ng]
datiles kay Propeta Muhammad at ang Propeta ay nagtanong: “Saan mo kinuha ito?” Si Bilal ay
sumagot, “Mayroon akong mga datiles na mababa ang uri at ipinagpalit ko ng dalawang Sa’a
[takal] para sa isang Sa’a ng Barni upang ibigay sa Propeta para kainin.” Sa pagkakataong iyon,
ang Propeta ay nagsabi, “Mag-ingat! Mag-ingat! Ito ay Riba [patubuan]! Ito ay Riba [patubuan]!
Huwag mong gawin ito, nguni’t kung nais mong bumili ng mataas na uri ng datiles, ipagbili ang
mababang uri ng datiles at mula sa pinagbilhan, ikaw ay bumili ng mataas ng uri ng datiles.” [Sahih
Al-Bukhari vol 3, Hadith Bilang 506].
pagbabayad] ilagay ito sa kasulatan. At hayaan ang isang tagapagtala na

siya ay magsulat sa pagitan ninyo nang makatarungan. At ang tagapagtala
ay hindi dapat tumangging magsulat katulad ng itinuro sa kanya ng Allah.
Kaya, hayaan siyang magsulat at hayaan ang may pananagutan [o may
pagkakautang] ang magdikta. At hayaan siyang matakot sa Allah, ang
kanyang Panginoon at huwag kaliligtaan ang anumang [mahalagang]
bagay mula rito. Subali’t kung ang may pagkakautang ay kapos sa pang-
unawa o may kahinaan o walang kakayahang magdikta, samakatwid
hayaan ang kanyang tagapangasiwa [o katiwala] na magdikta nang
makatarungan. At kumuha ng dalawang saksi mula sa inyong mga
kalalakihan. At kung kayo ay walang makuhang dalawang lalaki,
samakatwid [kumuha kayo ng] isang lalaki at dalawang babae na inyong
mapagkakasunduan bilang mga saksi upang kung sakali mang ang isa sa
kanilang [dalawa] ay magkamali, siya ay mapaaalalahanan ng isa [sa
kanila]. At huwag hayaang tumanggi ang mga saksi kung sila ay tawagin
bilang saksi. Huwag kayong manghinawa sa pagsulat [ng inyong mga
kasunduan] maging ito man ay maliit o malaki para sa itinakdang panahon.
Iyan ay higit na makatarungan sa paningin ng Allah; at higit na
mapananaligan bilang katibayan at higit na mainam upang maiwasan ang
alinlangan sa inyong pagitan, maliban lamang kung ito ay madaliang
kalakalan na kasalukuyan ninyong isinasagawa, samakatwid hindi [isang]
pagkakasala kung ito man ay hindi ninyo ilagay sa kasulatan. At kumuha
ng mga saksi sa tuwing kayo ay nagsasara ng kasunduan. At huwag
hayaan ang tagapagtala at saksi na dumanas ng anumang kapinsalaan.
Kung mangyari mang [ang kapinsalaan] ay inyong gawin, katotohanan ito
ay isang [malaking] pagsuway sa inyo. Kaya, inyong katakutan ang Allah
sapagka’t ang Allah ay nagtuturo sa inyo. At ang Allah ay Maalam sa lahat
ng bagay.
283. At kung kayo ay nasa paglalakbay at kayo ay walang matagpuang
tagapagtala, magkagayon, [kayo ay nararapat] kumuha ng lagak 96 [sanla
bilang pinanghahawakang panagot]. Nguni’t kung ang isa sa inyo ay
nagtitiwala sa iba [sa kanila], samakatwid, hayaang tuparin ng isang
pinagkatiwalaan [ng lagak] ang tiwalang ipinagkaloob sa kanya. At hayaan
siyang matakot sa Allah, ang kanyang Panginoon. Huwag itago ang mga
katibayan sapagka’t sinuman ang magtago nito, katiyakan na ang kanyang
puso ay makasalanan. At ang Allah ay Maalam sa anumang inyong mga
ginagawa.
284. Sa Allah ang [pagmamay-ari ng] anumang nasa mga kalangitan at
anumang nasa kalupaan. Kahit inyong ilantad o inyong ilihim ang anumang
96 Lagak o Sanla. Isinalaysay ni Aishah: “Ang Sugo ng Allah ay bumili ng pagkain sa

pamamagitan ng pag-utang na may takdang araw [ng pagbabayad] at inilagak niya ang kanyang
espada para rito.” [Sahih Al-Bukhari vol 3 Hadith Bilang 686].
nasa inyong mga sarili, kayo ay pananagutin ng Allah hinggil dito.

Gayunpaman, Kanyang pinatatawad ang sinumang Kanyang nais at
pinarurusahan ang sinumang Kanyang nais sapagka’t ang Allah ay Ganap
na may Kakayahan sa lahat ng bagay.
285. Ang Sugo [si Muhammad] ay naniniwala sa anumang ibinaba [o
ipinahayag] sa kanya mula sa kanyang Panginoon at gayundin ang mga
naniniwala. Silang lahat ay naniniwala sa Allah at sa Kanyang mga anghel,
sa Kanyang mga Aklat, at sa Kanyang mga sugo. [Sila ay nagsasabing]:
“Kami ay hindi nagbibigay ng pagtatangi sa pagitan ng sinuman sa
Kanyang mga sugo.” At sila ay nagsasabing: “Aming narinig at aming
sinunod. [Hangad po namin ang] Iyong kapatawaran, Aming Panginoon, at
sa Iyo ang [aming huling] patutunguhan.”
286. Ang Allah ay hindi magbibigay-pasanin sa isang kaluluwa maliban sa
[abot ng] kakayahan nito. Makakamit nito ang [bunga ng] anumang [buting]
pinagsumikapan nito, at papasanin nito ang [bunga ng] anumang
[kasamaang] pinagsumikapan nito. “[O Allah] Aming Panginoon, huwag Mo
pong ipapataw ang sumbat sa amin kung kami man ay makalimot at
magkamali.” [O Allah] Aming Panginoon, huwag Mo pong iatang sa amin
ang isang pasaning97 katulad ng pasaning iniatang Mo sa mga nauna sa
amin. [O Allah] Aming Panginoon, huwag Mo pong ipapasan sa amin ang
anumang [mga pasanin] na wala kaming kakayahan [magpasan] para rito.
Pagpaumanhin Mo po kami [sa aming mga kalabisan at mga kakulangan],
at patawarin Mo po kami [sa aming mga kasalanan], at kahabagan Mo po
kami. [O Allah] Ikaw ang aming Tagapagtanggol,98 kaya igawad Mo po sa
amin ang tagumpay laban sa mga taong di-naniniwala.
97 Angtinutukoy na pasanin dito ay ang mga tungkulin o pananagutan na ipinag-utos ng Allah para
tuparin ng bawa’t isa.
98 Maula - ito ang katagang Arabe na may malawak na kahulugan tulad ng Tagapagtanggol o
Tagapagtangkilik. Tanging Allah lamang ang nakababatid. AJSalas.
Surah 3 Ali 'Imran Bahagi Blg. 3
53
Surah Ali 'Imran

[Ang Angkan ni Imran1]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif,Lam,Mim.2
2. Allah, walang diyos [na dapat sambahin] maliban sa Kanya, ang Lagi
nang Buhay, ang Tagapagpanatili [ng lahat].
3. Kanyang ibinaba [o ipinahayag] sa iyo [O Muhammad] ang Aklat
[Qur’an] sa katotohanan, [ito ay] nagpapatunay sa anumang [kasulatang]
nauna rito. At Kanyang ibinaba [o ipinahayag] ang Torah at ang
Ebanghelyo,
4. Noong una,3 bilang patnubay sa tao. At Kanyang ibinaba [o
ipinahayag] ang pamantayan.4 Katotohanan, yaong mga di-naniwala sa
mga ayaat [o kapahayagan] ng Allah, para sa kanila ay isang matinding
parusa; at ang Allah ay Ganap na Makapangyarihan, ang may Tangan ng
pagpaparusa [o pagpataw ng ganti].
5. Katotohanan sa Allah - walang nakatagong bagay sa Kanya sa
kalupaan at sa kalangitan.
6. Siya ang humubog [o nagbigay-anyo at hugis] sa inyo sa loob ng mga
sinapupunan sa paano mang [paraang] Kanyang nais. Walang diyos [na
dapat sambahin] maliban sa Kanya, ang Ganap na Makapangyarihan, ang
Tigib ng Karunungan.
7. Siya ang nagbaba [o nagpahayag] sa iyo [O Muhammad] ng Aklat
[ang Qur’an] – naglalaman ng mga talatang Muhkamat,5 - ang mga ito ay
1 Ang Katangian ng Surah Ali 'Imran. [Basahin ang paliwanag nito sa Surah Al-Baqarah].
2 A.L.M.ito ay binibigkas na [Alif Lam Mim]. Ito ay mga titik ng wikang Arabe na itinuturing bilang
ang nakaaalam sa ganap na kahulugan nito.
3 Noong una, bilang patnubay sa sangkatauhan [sa panahong iyon], ipinahayag ang Tawrah
[Torah] ni Moises at ang Injeel [Ebanghelyo] ni Hesus at pagkaraan nito, dumating ang Qur’an
bilang huling patnubay ng Allah sa buong sangkatauhan.
4 Furqan – Ang Qur’an ay tinawag na Al-Furqan [Pamantayan] sapagka’t ito ang batayan sa
paghatol sa pagitan ng wasto at mali. Karagdagang paliwanag mula sa tagapagsalin AJSalas.
5 Ayaat Muhkamaat ay mga talata na ang kahulugan ay malinaw, tumpak, tiyak at maliwanag na
hindi nangangailangan ng karagdagang pagpapaliwanag Ang kahulugan nito ay tanging isa na
hindi maaaring baguhin o palitan upang bigyan ng ibang kahulugan. Ang mga Ayaat
54
saligan6 [o batayan] ng Aklat7 at ang iba ay Mutasha’bihat. At yaong ang

kanilang mga puso ay lihis [sa katotohanan], kanilang sinusunod ang
anumang hindi ganap na maliwanag, naghahanap ng fitnah [o kamalian] at
naghahanap ng isang kahulugan [na naaayon sa kanila]. Subali’t walang
nakababatid sa [tunay na] kahulugan nito maliban sa Allah. At yaong [mga
taong] taglay ang matibay na kaalaman ay nagsasabing: “Kami ay
naniniwala rito; ang lahat [ng ito] ay nagmula sa aming Panginoon.” At
walang sinuman ang makatatanggap ng paalala nito maliban sa mga
8. [Sila yaong nagsasabing]: “Aming Panginoon, huwag Mo pong
tulutang ang aming mga puso ay lumihis [sa katotohanan] pagkaraan na
kami ay Iyong patnubayan, at igawad Mo po sa amin mula sa Iyong Sarili
ang habag. Tunay na Ikaw ang Tagapaggawad [ng habag].”
9. “Aming Panginoon, katotohanan, Ikaw ang magtitipon sa
sangkatauhan para sa Araw [ng Pagkabuhay na Muli] na walang alinlangan
tungkol dito. Katotohanan, ang Allah ay hindi sumisira sa [Kanyang]
pangako.”
10. Katotohanan, yaong mga di-naniwala, kailanman ang kanilang mga
yaman at kanilang mga anak ay hindi makatutulong sa kanila laban sa
Allah kahit sa anupaman; at sila yaong mga panggatong sa Apoy [ng
Impiyerno].
11. [Sila ay] katulad ng [masamang] kaugalian ng mga mamamayan ni
Mutasha’bihat ay ang mga talatang malalalim o matatalinhaga na bukas sa maraming kahulugan

at pagpapaliwanag upang maunawaan nang lubusan.
6 Sinabi ng Allah na may mga talata sa Qur’an na ganap na maliwanag [Ayaat Mukhamaat] sa
lahat. Ang mga ito ang Saligan ng Aklat na dapat maging batayan sa paglilinaw kung
kinakailangan. Ang Ayah na Mukham ay nagpapaliwanag sa mga pasiya, batas, pahintulot,
bawal, mga hangganan, mga tungkulin at hatol na dapat paniwalaan at ipatupad. Mayroon ding
mga talata [Ayaat Mutasha’bihaat] na bukas sa maraming pagpapaliwanag o ang tunay na
kahulugan ay nasa Kaalaman ng Allah. Halimbawa, ang mga titik na panimula ng isang Surah [Alif
Lam Mim o Sad] at ang isa pang halimbawa ay ang katagang Ayah o Ayaat, ito ay maraming
kahulugan ayon sa iba’t ibang paksa tulad ng kapahayagan, talata ng Qur’an, babala, aral, at
himala. Kaya yaong mga sumasangguni sa mga maliliwanag na talata [Ayaat Mukhamaat] upang
maunawaan ang hindi ganap na maliwanag na talata ay natatamo ang tunay na patnubay. Bilang
halimbawa, ang mga Kristiyano ay maaaring magkaroon ng kuru-kuro at magsabi na [may pagka-
diyos si Hesus dahil] ang Qur’an ay nagsasaad na siya ay Ruhullah [Espiritu mula sa Allah] at
Kanyang Salita, na ibinigay Niya kay Maria. Subali’t higit na dapat isaalang-alang ang maliliwanag
na mga talata katulad ng sumusunod na tinuran ng Allah: Siya [Hesus] ay hindi hihigit sa isang
alipin. Ibinigay Namin sa kanya ang Aming tangkilik [tulong] [Qur’an 43:59]. Katotohanan, ang
kahalintulad ni Hesus sa paningin ng Allah ay si Adan. Siya ay Kanyang nilikha mula sa alabok, at
sinabi [Niya] sa kanya: “Mangyari!” at nangyari nga. [Qur’an 3:59]
7 Ang Qur’an bilang patnubay sa sangkatauhan ay isang aklat na binubuo ng Ahkam [mga
kautusan], Fara’id [mga tungkulin at pananagutan na dapat gampanan] at Hudud [mga batas
tungkol sa nararapat ipataw bilang parusa sa mga nagkasala] na nakaugnay sa lahat ng kalakaran
ng buhay.
55
Paraon at yaong mga nauna sa kanila; kanilang pinasinungalingan [o

itinakwil] ang Aming mga ayaat [o kapahayagan, babala]. Kaya, sila ay
pinuksa ng Allah nang dahil sa kanilang mga kasalanan. At ang Allah ay
matindi [o mahigpit] sa [paggawad ng] pagpaparusa.
12. Sabihin sa mga di-naniniwala: “[Hindi maglalaon] kayo ay magagapi at
kayo ay titipuning sama-sama sa Impiyerno, at ito ay sadyang
napakasamang [pook] na paghihimlayan.”
13. Katiyakan, nagkaroon na ng ayaat [pahiwatig o babala] para sa inyo
sa dalawang hukbong nagkasagupaan [sa digmaan ng Badr]. Ang isang
hukbo ay nakipaglaban para sa Landas ng Allah, at ang isa [naman] ay sa
[panig ng] mga di-naniniwala. Kanilang nakita na sila [mga di-naniniwala] ay
nakahihigit sa bilang ng dalawang ulit sa [kanilang] paningin. Subali’t
tinatangkilik ng Allah ang sinumang Kanyang nais [sa pamamagitan] ng
Kanyang [tulong para sa] tagumpay. Katotohanan, naririto ang isang aral
para sa mga nakakikita [o nakauunawa].
14. “Ginawang kaakit-akit para sa tao ang pagmamahal sa alinmang
kanilang pinagnanasaan - mga kababaihan, at mga anak, at mga bunton
ng pinagtipunang ginto at pilak, mga naggagandahang uri ng kabayo, at
mga hayupan at mga taniman [o mga sakahang] lupa. Iyan ang kasiyahan
ng makamundong buhay, nguni’t nasa Allah, ang pinakamabuting pook na
pagbabalikan [ang walang hanggang paninirahan sa Paraiso].”
15. Sabihin: “Ipagbibigay-alam ko ba sa inyo ang [mga bagay] na
nakahihigit kaysa riyan? Yaong mga natatakot sa kanilang Panginoon,
[nakalaan para sa kanila] ang mga hardin [ng Paraiso] na sa ilalim nito ay
may mga ilog na umaagos. Doon, sila ay mamamalagi nang walang
hanggan at [doon] sila ay may mga asawang busilak,8 at lugod mula sa
Allah. At ang Allah ay Ganap na nakakikita sa [Kanyang] mga alipin -
16. Yaong mga nagsasabing: “Aming Panginoon, tunay na kami ay
naniwala, kaya patawarin Mo po kami sa aming mga kasalanan at iligtas
Mo po kami sa parusa ng Apoy.”
17. [Sila] ang mga matiisin, ang mga makatotohanan, ang mga masunurin
[sa Allah], at ang mga gumugugol [sa Kanyang Landas], at ang mga
humihingi ng kapatawaran sa huling [ikatlong] bahagi ng gabi.”9
18. Ang Allah ay sumasaksi na walang diyos [na dapat sambahin] maliban
sa Kanya, at [sumasaksi rin] ang mga anghel at yaong mga may kaalaman;
8 Sila ay walang regla, dumi at ihi. Tingnan ang Tafsir Ibn Kathir.
9 Saabireen – mga taong matiisin, mapagtimpi, Saadiqeen mga taong makatotohanan sa salita at
gawa, Qaaniteen mga taong masunurin sa Allah, Al-Munfiqeen mga taong gumugugol sa Landas
ng Allah, Mustagfireena mga taong laging nagbabalik-loob at [humihingi ng kapatawaran sa Allah]
56
[Kanyang] pinangangalagaan [ang Kanyang mga nilikha] nang

makatarungan. Walang diyos maliban sa Kanya; ang Ganap na
Makapangyarihan, ang Tigib ng Karunungan.
19. Katotohanan, ang [tanging] relihiyon [Deen]10 sa [paningin ng] Allah
ay ang Islam. At yaong mga pinagkalooban ng [Banal na] Kasulatan [ang
mga Hudyo at Kristiyano] ay hindi nagkaiba malibang pagkaraang dumating
sa kanila ang kaalaman – na nagbunga ng [matinding] paninibugho sa
kanilang pagitan. At sinuman ang di-naniwala sa mga ayaat [kapahayagan]
ng Allah, katotohanan, ang Allah ay Maagap sa pagtutuos [ng mga gawa].
20. Kaya, kung sila ay makipagtalo sa iyo, sabihin, “Isinuko ko na ang

aking sarili sa Allah [sa Islam] at [gayundin] yaong mga sumunod sa akin.”
At sabihin sa mga [naunang] pinagkalooban ng Kasulatan at sa mga
mangmang [na pagano]: “Isinuko na ba ninyo ang inyong mga sarili?” At
kung sila’y nagsisuko, tunay nga na sila’y napatnubayan nang matuwid.
Nguni’t, kung sila ay magsisitalikod, magkagayon ang nakaatang sa iyo ay
ang [tungkuling] ipalaganap lamang nang malinaw [ang mensahe]; at ang
Allah ay Ganap na nakakikita sa [Kanyang] mga alipin.
21. Katotohanan, yaong mga di-naniniwala sa mga ayaat [aral, babala at
tanda] ng Allah at kanilang pinagpapatay ang mga propeta nang walang
makatarungang [dahilan], at kanilang pinagpapatay yaong mga nag-uutos
ng katarungan mula sa mga tao – kaya, ibalita mo sa kanila ang isang
mahapding parusa.
22. Sila yaong ang kanilang mga gawain ay nawalan ng kabuluhan sa
mundong ito at sa kabilang buhay. At sila ay walang [matatagpuang] mga
makatutulong [upang ipagtanggol ang kanilang mga sarili].
23. Hindi mo ba isinasaalang-alang [O Muhammad] yaong mga
pinagkalooban ng isang bahagi ng Kasulatan? Sila ay inanyayahan sa
Kasulatan ng Allah na siyang maghahatol sa kanilang pagitan, [subali’t]
pagkaraan ang isang pangkat sa kanila ay tumalikod, at sila ay tumututol.
24. Iyan ay sa dahilang sila ay nagsasabi na: “Kailanman, kami ay hindi
masasaling ng apoy maliban sa [ilang] bilang na araw [lamang].” At
[sapagka’t] sila ay nilinlang ng kanilang relihiyon sanhi ng anumang
kanilang nilubid [na kasinungalingan laban sa Allah].
10
Deen: Ang katagang “Deen” ay isang salitang Arabe na kadalasan ay sinasalin sa ibang wika sa
pananaw ng isang relihiyon. Nguni’t ayon sa mga dalubhasa at Iskolar ng Islam, ito ay binubuo ng isang
paniniwala at panuntunan ng buhay. Sinabi ng Allah na wala Siyang tatanggaping relihiyon mula sa
sinuman maliban sa Islam. Matutunghayan din sa ibang talata: ‘At sinumang humanap ng iba pang
relihiyon bukod sa Islam, ito ay hindi tatanggapin mula sa kanya.’ [Qur’an 3:85].
57
25. Paano [na kaya] kapag sila ay Aming titipunin sa Araw [ng
Pagkabuhay na Muli] na walang alinlangan tungkol [sa pagsapit] nito? At
bawa’t kaluluwa [o tao] ay babayaran [nang lubusan] para sa anumang
kanilang pinagsumikapan. At sila ay hindi [dadayain] gagawan ng kamalian.
26. Sabihin: “O Allah, ang nagmamay-ari ng kaharian. Ipinagkakaloob Mo

ang kaharian sa sinumang Iyong nais, at binabawi Mo ang kaharian mula
sa sinumang Iyong nais, at pinararangalan Mo ang sinumang Iyong nais, at
ginagawa Mong kaaba-aba ang sinumang Iyong nais. Nasa Iyong Kamay
ang [lahat ng] kabutihan. Katotohanan, Ikaw ang may Ganap na
Kakayahan sa lahat ng bagay.”
27. Pinapangyari Mo na ang gabi ay pumasok sa araw, at pinapangyari
Mo na ang araw ay pumasok sa gabi, at binubuhay Mo ang [dati ay] walang
buhay at pinapangyari Mong mamatay ang [dati ay] may buhay. At
tinutustusan Mo ang sinumang Iyong nais nang walang takdang bilang [o
sukat].
28. Huwag hayaang ang mga naniniwala na magturing sa mga di-
naniniwala bilang awliyah [mga kaibigan]11 sa halip na kapwa naniniwala.
At sinuman ang gumawa niyan ay walang anupamang [maaasahang]
bagay mula sa Allah, maliban lamang kung [ito ay ginagawa] bilang pag-
iingat laban sa kanila. At kayo ay binabalaan ng Allah laban sa Kanyang
Sariling [kaparusahan], at sa Allah ang huling patutunguhan [ng lahat].
29. Sabihin: “Kahit inyong ilihim ang anumang nasa inyong mga dibdib o
ito ay ilantad man, ito ay nababatid ng Allah, at Kanyang nababatid ang
anumang nasa mga kalangitan at anumang nasa kalupaan. At ang Allah ay
may Ganap na Kakayahan sa lahat ng bagay.”
30. Sa Araw na bawa’t kaluluwa ay kanyang matatagpuan ang anumang
nagawa niyang kabutihan na nakahanda na at ang anumang nagawa
niyang kasamaan, [sanhi nito] kanyang nanaisin na sa pagitan niya at
pagitan ng [nagawa niyang] kasamaan ay magkaroon ng malaking agwat
[layo]. At ang Allah ay nagbabala sa inyo ng Kanyang Sariling
[kaparusahan]. At ang Allah ay Tigib ng Kabaitan sa [Kanyang] mga alipin.
31. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Kung [tunay ngang] kayo ay
nagmamahal sa Allah, magkagayon ako ay inyong sundin, [at] kayo ay
mamahalin ng Allah at Kanyang patatawarin ang inyong mga kasalanan. At
11 Awliya’ – maraming kahulugan ang salitang Awliya’ kabilang dito ang karamay, tagapangalaga,
kaibigan, tagapagpayo, kasamahan o kapanalig. Ipinagbabawal ng Islam na huwag humingi ng
tulong o pagdamay sa mga di-Muslim lalo na yaong mga umuusig at kaaway ng Islam. Ipinag-
uutos din naman ng Islam na maging mabait, magalang at matapat sa pakikipagkalakalan sa
kanila.
58
ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.”

32. Sabihin: “Sumunod kayo sa Allah at sa Kanyang Sugo [si
Muhammad]. Nguni’t kung sila’y magsitalikod, magkagayon, tunay na hindi
minamahal ng Allah ang mga di-naniniwala.”
33. Katotohanan pinili ng Allah [bilang angkan ng mga Propeta] sina
Adan, at Noah, at ang pamilya ni Abraham at ang pamilya ni Imran [at sa
kani-kanilang panahon, sila ay Kanyang pinarangalan] nang higit sa lahat
ng [Kanyang] mga nilikha.
34. Mga inapo - ang ilan sa kanila ay nagmula sa iba. At ang Allah ay
Lubos na Nakaririnig, Maalam.
35. [Banggitin mo, O Muhammad] nang ang asawa ni Imran12 ay nagsabi:
“Aking Panginoon, katotohanan aking ipinangako po sa Iyo ang anumang
nasa aking sinapupunan, na aking iaalay po [para sa paglilingkod sa Iyo]
kaya tanggapin Mo po ito mula sa akin. Katotohanan, Ikaw ang Lubos na
Nakaririnig, ang Maalam.”
36. Kaya, nang siya ay magsilang sa kanya [sa sanggol na si Maria], siya
ay nagsabi: “Aking Panginoon, ako po ay nagsilang ng isang [batang]
babae. At ang Allah ang higit na nakaaalam sa anumang kanyang isinilang.
At ang lalaki ay hindi katulad ng babae [sa paglilingkod] at siya ay aking
pinangalanang Maria at ako po ay humihingi ng kanlungan [sa Iyo] para sa
kanya at sa kanyang magiging mga supling laban sa satanas, ang
isinumpa.”13
37. Kaya, siya ay tinanggap ng kanyang Panginoon nang may mabuting
pagtanggap. At siya ay pinalaki sa kagandahang-asal at siya ay inilagay sa
pangangalaga ni Zakarias.14 Sa tuwing papasok sa silid-dalanginan si
Zakarias [upang siya ay dalawin], dinaratnan niyang mayroong pagkain.
Siya [si Zakarias] ay nagsabi: “O, Maria, saan mo kinuha ang mga
[pagkaing] ito?” Siya [si Maria] ay nagsabi: “Ito ay nanggaling sa Allah.
Katotohanan, ang Allah ay nagbibigay [ng panustos] sa sinumang Kanyang
nais nang walang takdang bilang [o sukat].”
38. Sa [sandaling] iyon, si Zakarias ay nanalangin sa kanyang Panginoon
12 Ang mga magulang ni Maria ay sina Imran at Hannah Bint Faqoud. Si Hannah ay hindi nagka-
anak sa mahabang panahon. Sa kanyang mataimtim na panalangin, siya ay pinagkalooban ng
anak [si Maria]. Bilang panata, si Maria ay kanyang inialay sa paglilingkod sa Dakilang Allah sa
ilalim ng pangangalaga ng kanyang amain si Zakariyya.
13 Sa pagsasalaysay ni Abu Hurayrah, si Propeta Muhammad ay nagsabi: “Bawa’t bagong silang
na sanggol ay hinahawakan ng satanas. At ang sanggol ay magsisimulang umiyak nang dahil sa
kanyang paghawak maliban kay Maria at sa kanyang anak [si Hesus].” [Tafsir Ibn Kathir, vol 2.
pahina 150]
14 Zakarias o Zakarriyya sa wikang Arabe.
59
na nagsasabing: “Aking Panginoon, igawad Mo po sa akin mula sa Iyong

Sarili ang [pagpapala ng] isang mabuting anak. Katotohanan, Ikaw ang
Lubos na Nakaririnig ng panalangin.”
39. Kaya, siya [si Zakarias] ay tinawag ng mga anghel habang siya ay
nakatayong nagdarasal sa silid-dalanginan, [at silang mga anghel ay
nagsabi:] “Katotohanan, ang Allah ay nagbibigay sa iyo ng isang
magandang balita [sa pamamagitan ng isang anak na ang pangalan ay] si
Juan,15 na nagpapatunay ng salita16 mula sa Allah. At siya [si Juan] ay
magiging marangal at malaya sa anumang bawal na ugnayan
[pakikipagtalik], at isang propeta, mula sa [hanay ng] mga matwid.”
40. Siya [si Zakarias] ay nagsabi: “Aking Panginoon, paano po ako
magkakaroon ng anak na lalaki gayong ako ay umabot na sa [sukdulang]
katandaang [gulang] at ang aking asawa ay baog?” [Ang anghel ay]
nagsabi: “[Kahit na], ganyan ang Allah, ginagawa ang anumang Kanyang
nais.”
41. Siya [si Zakarias] ay nagsabi: “Aking Panginoon, gawan Mo po ako ng
palatandaan.” Siya ay nagsabi: “Ang iyong palatandaan: ikaw ay hindi
makapagsasalita sa tao sa loob ng tatlong araw maliban sa [pamamagitan
ng] senyas [o paggalaw lamang]. At [sa loob ng panahong ito] alalahanin
mo ang iyong Panginoon sa tuwina. At [Siya ay] iyong luwalhatiin sa gabi
at umaga.”
42. At [banggitin] nang sabihin ng mga anghel: “O Maria, katotohanan,
ikaw ay pinili ng Allah, ikaw ay ginawang dalisay at ikaw ay pinili nang higit
sa mga kababaihan17 sa lahat ng mga nilikha [sa sangkatauhan].
43. O Maria, ikaw ay maging masunuring tapat sa iyong Panginoon at
ikaw ay magpatirapa at yumukong kasama ng mga nagsisiyuko [sa
pagdarasal].”
44. Iyan ay nagmula sa mga balita ng Ghaib [o di-nakikitang bahagi ng
pangyayari] na Aming ipinahayag sa iyo [O Muhammad]. At ikaw ay wala
sa kanilang [kinaroroonan nang panahong iyon], nang [mangyaring] sila ay
maghagis ng kanilang mga panulat18 [upang pagpasiyahan] kung sino sa
15 Juan [Bautista] o Yahya sa wikang Arabe.

16 Angtinutukoy rito ay si Hesus na nilikha sa pamamagitan lamang ng salitang “Kun” maging [at
nangyari nga].
17 At ayon sa pagtatala ni Ibn Jarir, isinalaysay ni Abu Musa Al Ash’ari na sinabi ng Sugo ng
Allah na: “Maraming lalaki ang nakaabot sa ganap na Eeman at (ngunit) sa mga babae, sina
Maria, anak na babae ni Imran [ina ni Hesus], Asiyah, na asawa ni Fir’aun (Paraon) ang nakatamo
ng kaganapan.”
18 Naisulat ni Ibn Jarir na si Ikrimah ay nagsabi, “Dinala ng ina ang anak niyang si Maria na
nakabalot pa sa lampin sa mga Rabbi, mga inapo ni Aaron, ang kapatid ni Moises. Nasa mga
60
kanila ang mangangalaga kay Maria. Ikaw ay wala [rin] noon, nang
[mangyaring] sila ay magtalu-talo.
45. [At banggitin] nang sabihin ng mga anghel: “O Maria, katotohanan,
ang Allah ay nagbibigay sa iyo ng magandang balita ng isang salita mula
sa Kanya na ang kanyang pangalan ay Mesiyas, si Hesus, ang anak ni
Maria. At [siya ay] pinarangalan sa mundong ito at sa kabilang buhay. At
[siya ay] mabibilang sa mga malalapit [sa Allah].
46. At siya ay magsasalita sa mga tao sa [kanyang] duyan19
[kamusmusan] at kagulangan. At siya ay mabibilang sa [hanay ng] mga
matwid.”
47. Siya [si Maria] ay nagsabi: “Aking Panginoon, paano po ako
Rabbi ang pangangalaga ng Bayt Al-Maqdis sa mga panahong iyon. Sinabi ng ina ni Maria, ‘Kunin
ang batang ito na aking ipinangakong maglilingkod sa Allah. Siya ay aking anak at pinalalaya ko na
siya at hindi ko na siya kailangan pa sa bahay.” Sila’y nagsabi: “Siya ay anak ng ating Imam,’
sapagka’t laging pinamumunuan sila ni Imran sa pagdarasal, ‘siya ang nagsasaayos sa mga ritwal
ng pag-aalay’. Si Zakarriya ay nagsabi, ‘Ibigay siya sa akin dahil ang kanyang tiyahin sa kanyang
ina ay asawa ko.’ Sila’y nagsabi: ‘Hindi maaatim ng aming kalooban na ibigay siya sa iyo dahil siya
ay anak ng aming Imam.’ Kaya sila’y nagsagawa ng palabunutan [loterya] sa pamamagitan ng
kanilang panulat na ginagamit sa pagsusulat ng Torah, at si Zakariyya ang nagwagi at kinuha si
Maria sa ilalim ng kanyang pangangalaga.’’ [At-Tabari 6:351]
19 Ang duyan na tinukoy dito ay katulad ng isang kuna at hindi ito katulad ng karaniwang duyan na
ating nakikita na may lubid sa magkabilang dulo para sa pag-ugoy o pag-iwi ng bata.
Si Abu Hurayrah ay nagsalaysay na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Walang sinuman ang
nagsalita sa kanilang pagiging sanggol maliban sa tatlo: [Ang una ay si Hesus anak ni Maria, [ang
ikalawa ay]: Isang lalaki mula sa mga anak ni Israel na ang ngalan ay Juraij. Habang siya ay
nagdarasal, ang kanyang ina ay dumating at tinawag siya. Sinabi niya sa kanyang sarili, “Dapat ko
ba siyang sagutin o ituloy ko ang pagdarasal?” Siya ay nagpatuloy sa pagdarasal at hindi niya
sinagot ang ina. Ang kanyang ina ay nagsabi: “O, Allah, huwag Mo pong itulot na siya ay mamatay
hanggang hindi siya makatagpo ng isang babaeng mababa ang lipad [nagbibili ng aliw]. Kaya,
habang siya ay nasa pag-iisa [kalagayang hermitanyo], isang babae ang dumating at inakit siya
nguni’t siya ay tumanggi. Kaya, ang babae ay nagtungo sa isang pastol at inalay ang sariling
katawan upang makipagtalik, at pagkaraan, siya ay nanganak at sinabing ito ay anak ni Juraij. Ang
mga tao, samakatwid, ay dumating sa kanya at siya ay inabuso. Si Juraij ay nagsagawa ng
[Wudu’] paglilinis sa katawan at nag-alay ng [mataimtim na] pagdarasal, at pagkaraan ay nagtungo
sa batang musmos at nagsabi: “O, batang musmos! Sino ang iyong ama?” Ang bata ay sumagot:
“Ang pastol”. Nang marinig ito, ang mga tao ay nagsabi: “Ipagpapatayo ka namin [O Juraij] ng
iyong tirahan [sa pagiging hermitanyo] na yari sa ginto,” nguni't siya ay nagsabi: “Hindi,
ipagpagawa na lamang ninyo ako ng isang yari sa luad [lupa].” [Ang ikatlo ay isang bayani ng
isang kasunod na kuwento]: Ang isang babae mula sa mga anak ni Israel ay nagpapasuso ng
kanyang anak nang ang isang makisig na lalaki ay dumaan sa harap niya. Siya ay nagsabi: “O,
Allah! Gawin Mong katulad niya ang aking anak.” Sa pagkakataong iyon, ang batang musmos ay
tumigil sa pagsuso at humarap sa makisig na lalaki at nagsabi: “O, Allah, huwag Mo po akong
gawing katulad niya.” At pagkaraan, muling sumuso ang bata. Pagkaraan, may mga taong
nagdaan na may dalang babaeng alipin at ang ina ng bata ay nagsabi: “O, Allah, huwag Mong
gawin katulad nito [babaeng alipin] ang aking anak!” Sa gayon, ang bata ay muling tumigil sa
pagsuso at nagsabi: “O, Allah! Gawin Mo akong katulad niya.” Nang sabihin ng ina sa anak kung
bakit, ang bata ay sumagot, “Ang makisig na lalaki ay isang mapang-abusong tao samantalang
itong babaing alipin ay pinaratangan ng pagnanakaw at pakikipagtalik.” [Sahih Al-Bukhari, vol 4,
Hadith bilang 645].
61
magkakaroon ng anak [na lalaki] gayong wala namang lalaking sumaling

sa akin?” [Ang anghel ay] nagsabi: “[Kahit na] ganyan ang Allah, lumilikha
ng anumang Kanyang nais. Kapag Kanyang itinakda ang isang pangyayari
[o bagay], Kanyang sasabihin lamang dito: ‘Maging, kaya mangyayari nga.’
48. At Kanyang tuturuan siya [si Hesus] ng pagsusulat at ng karunungang
[ukol sa katuruan ng mga propeta], at ng Torah at Ebanghelyo.
49. At [siya ay gagawing] isang sugo sa mga anak ni Israel [na
nagsasabing]: ‘Katotohanan, ako ay naparito sa inyo na may dalang ayah
[palatandaan, himala] mula sa inyong Panginoon, na ako ay gagawa para
sa inyo mula sa luad [o putik] ng tila anyo ng isang ibon, at ito ay aking
hihipan, at magiging ibon sa kapahintulutan ng Allah. At aking pagagalingin
ang ipinanganak na bulag, at ang may ketong, at aking bubuhayin ang
patay sa kapahintulutan ng Allah. At aking ipababatid sa inyo ang anumang
inyong kinakain, at ang anumang inyong iniimbak [o itinatago] sa inyong
mga pamamahay. Katotohanan, naririto ang isang ayah [himala] para sa
inyo kung tunay nga na kayo ay mga naniniwala.’
50. At [ako ay naparito] na magpapatunay sa anumang nauna sa akin,
ang Torah [o batas] at upang pahintulutan para sa inyo ang ilan sa
anumang dati ay ipinagbawal sa inyo. At ako ay naparito sa inyo na may
dalang ayah [himala] mula sa inyong Panginoon. Kaya, matakot kayo sa
Allah at sumunod sa akin.
51. Katotohanan, ang Allah ang aking Panginoon at inyong Panginoon,
samakatwid Siya ay inyong sambahin. Ito ang matuwid na landas.’”
52. Nguni’t, nang mapag-alaman ni Hesus mula sa kanila ang kawalan ng
paniniwala, siya ay nagsabi [sa kanila]: “Sino kaya ang aking magiging
tagapagtaguyod para sa [Landas ng] Allah?” Sila [ang mga disipulo] ay
nagsabi: “Kami ang [iyong] mga tagapagtaguyod para sa [Landas ng] Allah;
kami ay naniwala sa Allah, at ikaw [O Hesus] ay sumaksi na kami ay mga
Muslim [na tumatalima sa Kanya].
53. Aming Panginoon, kami ay naniwala sa anumang ipinahayag Mo, at
kami ay sumunod sa Sugo [kay Hesus]; kaya kami ay Iyong italang kasama
ng mga sumaksi [sa katotohanan].”
54. At sila [mga di-naniniwala] ay nagbalak [na patayin si Hesus] at ang
Allah ay nagbalak din [laban sa kanila]. At ang Allah ay higit na mahusay
[sa lahat] ng mga nagbabalak.
55. [Banggitin] nang sabihin ng Allah: “O Hesus,20 katiyakan na ikaw ay
Aking kukunin at ikaw ay itataas sa Akin at ikaw ay Aking lilinisin mula sa
20 Isinalaysay ni Abu Hurayrah: “Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Sa pamamagitan Niya na Siyang
may tangan ng aking kaluluwa, katiyakan na si Hesus, anak ni Maria ay papanaog sa inyo [mga
62
[maling paratang ng] mga di-naniniwala. At Aking gagawin yaong mga

sumusunod sa iyo [sa pagtalima sa Akin] na nahihigitan yaong mga di-
naniniwala hanggang sa Araw ng Pagkabuhay na Muli. Pagkaraan, kayo ay
muling magbabalik sa Akin, at Ako ay maghahatol sa inyong pagitan hinggil
dito sa anumang inyong ipinagkaiba.”
56. Kaya, yaong mga di-naniniwala, sila ay Aking parurusahan ng isang
matinding parusa sa mundong ito at sa kabilang buhay, at sa kanila ay
walang [sinumang maaaring maging] tagapagtangkilik [o ng makatutulong].
57. At yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid, sa kanila
ay Kanyang igagawad nang lubusan ang kanilang mga gantimpala. At hindi
minamahal ng Allah ang mga mapaggawa ng kamalian.
58. Iyan ay Aming binigkas sa iyo [O Muhammad] mula sa [Aming] mga
ayaat [talata ng Qur’an] at sa matalinong paalala [o mensahe ng nito].
59. Katotohanan, ang kahalintulad ni Hesus sa [pagkalikha sa kanya ng]
Allah ay tulad ni Adan. Siya ay Kanyang nilikha mula sa alabok pagkaraan
[ang Allah] ay nagsabi sa kanya: “Maging, kaya nangyari nga.”18
60. Ang katotohanan ay nagmula sa iyong Panginoon, kaya huwag kang
makibilang sa mga mapag-alinlangan [tungkol sa kapahayagang ito] .
61. Kaya, sinuman ang makipagtalo sa iyo tungkol dito [kay Hesus]
pagkaraan ng [lahat ng] kaalaman na dumating sa iyo, sabihin: “Halina
kayo, tawagin natin ang aming mga anak at inyong mga anak, ang aming
mga kababaihan at inyong mga kababaihan, ang aming mga sarili at inyong
mga sarili, at pagkatapos ay ating hilingin [nang buong katapatan] ang
sumpa ng Allah sa mga nagsisinungaling [na kabilang sa atin].”
62. Katotohanan, ito ang tunay na [nangyaring] salaysay [tungkol kay
Hesus], at walang diyos maliban sa Allah. At katotohanan, ang Allah ang
Siyang Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib ng Karunungan.
63. Subali’t kung sila ay magsitalikod, magkagayon, katotohanang
nababatid ng Allah ang mga taong mapaggawa ng katiwalian.21
64. Sabihin: “O Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano]: Halina
kayo sa isang salitang makatwiran sa pagitan namin at sa pagitan ninyo, na
wala tayong dapat sambahin maliban sa Allah, at huwag tayong
Muslim] at huhusgahan ang tao nang makatarungan sa pamamagitan ng batas ng Qur’an [bilang
makatarungang pinuno]; babakliin niya ang mga krus at papatayin ang mga baboy at aalisin niya
ang Jizya [ito ay isang buwis na ipinapataw sa mga di-muslim na hindi yumakap sa Islam at
pinanatili ang kanilang relihiyon]. Sa panahong iyon, ang pananalapi ay magiging sagana upang
ang lahat ay hindi tumanggap nito at ang isang Sujud [pagpapatirapa] sa Allah [sa pagdarasal] ay
higit na mahalaga kaysa sa buong mundo at sa anumang laman nito.”
21 Mufsidun – ito ang salitang Arabe na isinalin bilang mga taong mapaggawa ng katiwalian.
63
magtambal ng anupaman sa Kanya, at huwag nating ituring ang ilan sa atin

bilang mga panginoon bukod sa Allah. Subali’t kung sila man ay
magsitalikod, magkagayon, inyong sabihin sa kanila: “Kayo ay saksi na
kami ay mga Muslim [na tumatalima sa Allah].”
65. O Angkan ng Kasulatan [Hudyo at Kristiyano], bakit kayo nagtatalu-
talo tungkol kay Abraham,20 samantalang ang Torah [Batas] at ang
Ebanghelyo ay hindi ipinahayag malibang pagkaraan [ng panahon] niya.
Hindi ba kayo, kung gayon, nakauunawa?
66. Naririto kayo – kayong mga nakipagtalo tungkol sa anuman na kayo
ay may [ilang] kaalaman [ang Torah], kaya bakit kayo nakikipagtalo, kung
gayon, sa anuman na wala kayong kaalaman tungkol [sa katayuan ni
Abraham]? At ang Allah ay lubos na nakaaalam samantalang kayo ay hindi
nakaaalam.
67. Si Abraham ay hindi isang Hudyo o isang Kristiyano. Bagkus, siya ay
isang Muslim na Hanifah [tuwirang sumasamba sa Allah] at siya ay hindi
kabilang sa mga mushrik [mga nagtatambal sa Allah].
68. Katotohanan, mula sa sangkatauhan, ang nakahihigit sa karapatan
kay Abraham ay yaong mga sumunod sa kanya at itong Propeta [si
Muhammad] at yaong mga naniwala [sa kanyang mensahe]. At ang Allah
ay Wali22 [ang Tagapangalaga] ng mga naniniwala.
69. Ang isang pangkat mula sa Angkan ng Kasulatan [ng mga Hudyo at
Kristiyano] ay nagnanais na kayo ay kanilang mailigaw [mula sa matuwid
na landas]. Subali’t sila ay walang maililigaw maliban sa kanilang mga
sarili, at [ito ay] hindi nila namamalayan.
70. O Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano], bakit hindi kayo
naniniwala sa mga ayaat [o kapahayagan] ng Allah samantalang kayo ay
sumasaksi [sa katotohanan ng mga ito]?
71. O Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano], bakit ninyo
hinahaluan ang katotohanan ng kabulaanan. At inyong itinatago ang
katotohanan samantalang [ito ay] inyong nalalaman?
72. At ang isang pangkat mula sa Angkan ng Kasulatan ay nagsasabi [sa
isa’t isa]: “Maniwala kayo sa anumang ipinahayag sa mga Muslim [mga
naniniwala] sa simula ng maghapon at ito ay inyong itakwil sa huli [sa
22
Wali o Awliya’ – ang Wali o Awliya’ ay kabaligtaran ng salitang ‘Adu [kaaway]. Ito ay hinango sa
salitang Walaa na nangangahulugang ‘humayong lumapit’. Bawa’t Propeta ay may isang Wali mula sa
mga propeta. Ang aking wali na kabilang sa kanila ay ang aking amang si Ibrahim, ang matalik na
kaibigan ng aking Panginoon, ang Kataas-taasan, ang Dakila . sinabi ni Ibn Mas’ud mula sa tafsir ni Ibn
Kathir vol 1.
64
pagsapit ng hapon], upang sakali sila ay magsibalik [at talikdan ang

kanilang relihiyon - ang Islam],
73. At [sila ay nagsabi sa isa’t isa] huwag kayong maniwala [o magtiwala]
maliban sa sinumang sumusunod sa inyong relihiyon.” Sabihin:
“Katotohanan, ang [tunay na] patnubay ay ang patnubay ng Allah” [Nguni’t,
sila ay nagsabi] [Huwag ninyong] ipagkaloob kaninuman [ang inyong
kaalaman] upang sila ay huwag na di-matulad [sa kaalaman na]
ipinagkaloob sa inyo o kaya sila ay makikipagtalo [laban] sa inyo [sa
pamamagitan nito] sa harap ng inyong Panginoon? Sabihin: “Katotohanan,
ang [lahat ng] biyaya ay nasa Kamay ng Allah. Kanyang ipinagkakaloob ito
sa sinumang Kanyang nais. At saklaw ng Allah [ang lahat], Maalam.”
74. Kanyang pinipili para sa Kanyang habag ang sinumang Kanyang nais.
At ang Allah ang Siyang may tangan ng dakilang biyaya.
75. At kabilang sa Angkan ng Kasulatan [ng mga Hudyo at Kristiyano] ay
ang isa na kapag iyong pinagkatiwalaan ng Qintar [o isang malaking halaga
ng yaman] ito ay kanyang ibabalik sa iyo. At kabilang din sa kanila ay ang
isa na kapag iyong pinagkatiwalaan ng isang dinar [o ng isang maliit na
halaga] ito ay hindi niya ibabalik sa iyo maliban lamang kung siya ay
patuloy mong sisingilin, iyan ay dahil sa kanilang sinasabi [o maling
paniniwala na]: “Walang nakaatang na pananagutan sa amin hinggil sa
mga taong mangmang.” At sila ay nagsasabi ng kasinungalingan laban sa
Allah samantalang [ito ay] kanilang nalalaman.
76. Bagkus, [ang katotohanan nito] sinuman ang tumutupad ng kanyang
kasunduan at may takot [sa Allah], katotohanan, ang Allah ay nagmamahal
sa mga natatakot [sa Kanya].
77. Katotohanan, yaong mga ipinagbili ang kasunduan ng Allah at ang
kanilang mga [sariling] panunumpa para sa maliit na halaga, sila ay walang
[mabuting] bahagi sa kabilang buhay. At ang Allah ay hindi mangungusap
sa kanila at hindi titingin sa kanila sa Araw ng Pagkabuhay na Muli. At sila
ay hindi padadalisayin [mula sa kasalanan], at para sa kanila ay isang
mahapding parusa.
78. At katotohanan, kabilang sa kanila ay isang pangkat na binabago ang
[kahulugan ng kapahayagan ng] Aklat sa pamamagitan ng [maling
pagbigkas sa] kanilang mga dila upang inyong isipin na ito ay nagmula sa
Aklat, subali't ito ay hindi nagmula sa Aklat. At sila ay nagsasabing: “Ito ay
nagmula sa Allah,” subali’t ito ay hindi nagmula sa Allah. At sila ay
nagsasalita ng kasinungalingan laban sa Allah bagaman [ito ay] kanilang
nalalaman.
79. Hindi marapat para sa sinumang tao [o sinumang propeta] na ang
Allah ay magbigay sa kanya ng kasulatan at ng karunungan at ng pagka-
propeta, pagkaraan siya ay magsasabi sa tao na: “Kayo ay magpaalipin sa
65
akin bukod sa Allah.” Nguni't [sa halip siya ay nararapat na magsabing]:

“Kayo ay maging matwid na pantas ng Panginoon nang dahil sa anumang
inyong itinuro sa Kasulatan at nang dahil sa anumang inyong pinag-aralan.”
80. At kayo ay hindi rin niya dapat pag-utusang magturing sa mga anghel
at sa mga propeta bilang inyong mga Panginoon.23 Dapat ba niyang ipag-
utos sa inyo ang kawalan ng paniniwala pagkaraang kayo ay maging mga
Muslim [na tumalima sa Allah]?
81. At [inyong alalahanin, O Angkan ng Kasulatan] nang tanggapin ng
Allah ang kasunduan ng mga propeta [na nagsasabing]: “Inyong tanggapin
ang anumang Aking ipinagkaloob sa inyo mula sa Aklat at karunungan, at
pagkaraan nito, may darating sa inyo na isang Sugo [si Muhammad] na
magpapatunay sa anumang nasa inyo; [nararapat na] siya ay inyong
paniwalaan at siya ay inyong tulungan.” Siya [ang Allah] ay nagsabi: “Kayo
ba ay sumasang-ayon dito at tinatanggap ang Aking kasunduan?” Sila ay
nagsabi: “Kami ay sumasang-ayon.” Siya ay nagsabi: “Magkagayon, kayo
ay sumaksi; at Ako ay kabilang sa inyo bilang mga saksi.”
82. Kaya, sinuman ang tumalikod pagkaraan niyan, sila yaong mga suwail
[labis na palasuway sa kautusan ng Allah at ng Kanyang Sugo].
83. Sila ba ay naghahanap ng iba bukod sa relihiyon ng Allah,
samantalang sa Kanya tumalima [at sumuko] ang [lahat ng] nasa mga
kalangitan at nasa kalupaan, kusang-loob man o sapilitan, at sa Kanya, sila
ay ibabalik?
84. Sabihin: “Kami ay naniniwala sa Allah at sa anumang ibinaba [o
ipinahayag] sa amin, at sa anumang ibinaba [o ipinahayag] kina Abraham,
at Ismael, at Isaak, at Hakob at sa mga asbat [mga anak ni Israel, at sa
anumang ipinagkaloob kina Moises, Hesus, at sa mga propetang nagmula
sa kanilang Panginoon. Kami ay hindi nagbibigay ng pagtatangi sa pagitan
ng bawa’t isa sa kanila. At kami ay mga Muslim [na sumuko at tumatalima]
para sa Kanya.
85. At sinumang humanap ng ibang relihiyon bukod sa Islam, ito ay hindi
tatanggapin mula sa kanya, at sa kabilang buhay siya ay kabilang sa mga
talunan [o nawalan].24
23 Isinalaysay ni Omar: Narinig ko ang Sugo ng Allah na nagsabing: “Huwag kayong magmalabis
sa pagpaparangal sa akin tulad ng parangal na ginawa ng mga Kristiyano sa anak ni Maria [kay
Hesus], sapagka’t ako ay isang alipin lamang. Kaya, tawagin ninyo ako bilang alipin ng Allah at
Kanyang Sugo.” [Sahih Al-Bukhari, vol 4 Hadith Bilang 654].
24 Sinabi ng Sugo ng Allah, “Sumpa man sa Kanya na Siyang may tangan ng kaluluwa ni
Muhammad, walang sinuman mula sa mga Hudyo at Kristiyano na nakarinig ng aking mensahe at
pagkaraan ay namatay na hindi naniwala sa ipinadala sa akin ng Dakilang Allah maliban na sila ay
maninirahan sa Apoy ng Impiyerno.” [Itinala ni Imam Muslim]
66
86. Paano nga ba papatnubayan ng Allah ang mamamayang di-naniwala

pagkaraan ng kanilang paniniwala [sa Kanya] at kanilang sinaksihan na
ang Sugo [si Muhammad] ay totoo at ang mga malilinaw na katibayan ay
dumating sa kanila? At ang Allah ay hindi nagpapatnubay sa mga taong
87. Sila yaong [mga tao na] ang kabayaran sa kanila ay ang sumpa ng
Allah, at ng mga anghel at ng lahat ng sangkatauhan, na pinagsama-sama.
88. [Sila ay] mamamalagi roon [sa Impiyerno] nang walang hanggan. Ang
parusa ay hindi pagagaanin sa kanila at sila ay hindi palulugitanan.
89. Maliban yaong mga nagsisi [at nagbalik-loob] pagkaraan niyan [ng
pagtalikod sa paniniwala] at kanilang itinuwid [ang kanilang mga sarili].
Sapagka’t katotohanan, ang Allah ay Mapagpatawad, Mahabagin.
90. Katotohanan, yaong mga di-naniwala [at nagtakwil sa mensahe]
pagkaraan ng kanilang paniniwala at pagkatapos ay kanilang dinaragdagan
ang kawalan ng paniniwala, kailanma’y hindi tatanggapin ang kanilang
[inaangking] pagsisisi, At sila yaong mga naligaw [ng landas].
91. Katotohanan, yaong mga di-naniwala at namatay habang sila ay
walang paniniwala, kailanman ang [buong] kalupaan na puno ng ginto ay
hindi tatanggapin mula sa isa sa kanila kung ito man ay kanyang ibibigay
bilang pantubos [sa kanyang kaligtasan].25 Para sa kanila ay isang
mahapding parusa at para sa kanila ay walang makatutulong.
25 Isinalaysay ni Anas bin Malik: Ang Sugo ng Allah ay lagi niyang sinasabi, “Ang isang di-naniwala
ay tatanungin:” Kung ikaw ay mayroong ginto na mapupuno ang daigdig, nais mo bang ibigay ito
bilang pantubos [o kapalit] [sa kaligtasan ng] iyong sarili [mula sa Apoy ng Impiyerno]? Siya ay
sasagot, “Opo”. Kaya, ito ang sasabihin sa kanya, “Ikaw ay inaanyayahan sa isang bagay na higit
na magaan kaysa rito [Huwag kang magbigay na pagsamba maliban sa Allah nguni’t ikaw ay
tumanggi].” [Sahih Al-Bukhari vol 8 Hadith Bilang 546].
67
92. Kailanman ay hindi ninyo makakamtan ang Birr [pagiging mabuti at

matwid na siyang daan tungo sa Paraiso] hanggang hindi kayo gumugol [sa
Landas ng Allah] mula sa anumang inyong minamahal; at anuman ang
inyong gugulin mula sa anumang bagay, katotohanan, ito ay lubos na
nababatid ng Allah [at ito ay Kanyang gagantimpalaan].
93. Ang lahat ng pagkain ay ipinahintulot sa mga anak ni Israel, maliban
sa anumang ipinagbawal ni Israel [i.e.Hakob] sa kanyang sarili bago
ipinahayag ang Torah [ni Moises]. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]:
“Magkagayon, inyong dalhin [o ipakita sa akin] ang Torah [Batas] at ito ay
inyong bigkasin [sa akin], kung tunay nga na kayo ay makatotohanan.”
94. Kaya, sinuman ang naglubid ng kasinungalingan laban sa Allah
pagkaraan niyan, magkagayon, sila yaong mga mapaggawa ng kamalian.
95. Sabihin: “Ang Allah ay nagsabi ng katotohanan; kaya sumunod kayo
sa relihiyon [o paniniwala] ni Abraham na Hanifah [sumasamba sa Allah
lamang], at siya ay hindi kabilang sa mga mushrik. ”
96. Katotohanan, ang unang bahay-dalanginan na itinatag para sa
sangkatauhan ay ang nasa Bakkah [Makkah], pinagpala at isang patnubay
para sa lahat ng mga nilikha.
97. Dito [ay matatagpuan] ang mga malilinaw na ayaat [palatandaan -
tulad ng] kinatayuan [maqam]24 ni Abraham. At sinumang pumasok dito ay
kanyang makakamtan ang kaligtasan. At iniatang ng Allah para sa mga tao
ang [tungkuling magsagawa ng] Hajj sa bahay-dalanginan [ang Ka’bah], sa
sinumang may kakayahang maglakbay para rito. At sinuman ang di-
naniwala [at walang pagpapahalaga rito], samakatwid, katotohanan, ang
Allah ay [Mayaman] walang pangangailangan mula sa [Kanyang] mga
nilikha.
98. Sabihin: “O Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano], bakit
kayo hindi naniniwala sa mga ayaat [kapahayagan] ng Allah samantalang
ang Allah ay Saksi sa anumang inyong ginagawa?”
99. Sabihin: “O Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano], bakit
24 Sinabi ng Allah na ang Ka’bah ang unang bahay dalanginan na itinalaga sa lahat ng
sangkatauhan sa kanilang pagsagawa ng pagsamba at mga rituwal. Lumalakad sila sa palibot ng
Ka’bah [sa tawaf], nananalangin sa paligid nito at nanatili rito sa kanilang i’tikaf. Sa pag-uutos ng
Allah, ang Ka’bah ay itinayo sa Bakkah [Makkah] ni Abraham, na ang relihiyon ay inaangking
sinusunod ng mga Hudyo at Kristiyano. Subali’t hindi sila nagsasagawa ng Hajj bagaman nagbigay
ng anyaya si Abraham sa tao na pumarito upang gampanan ang Hajj. Ang ibang pangalan ng
Makkah ay Bakkah, na nangangahulugan ng ‘nagdadala ng Buka’ [pag-iyak] sa mga pinunong
mapaniil at mapagpalalo, nagiging mapagkumbaba kapag nagpunta rito. Gayundin,
nangangahulugan na ang mga tao ay nagsisigawa ng Buka [pagpupulong] sa tabi nito. Ito ay
tinatawag ding Al-Bayt Al-Atiq [ang Lumang Bahay], Al-Bayt Al-Haram [ang Sagradong Bahay],
Al-Balad Al-Amin [ang Lungsod ng Kaligtasan] at Al-Ma’mun [Katiwasayan].
68
ninyo hinahadlangan sa Landas ng Allah [sa Islam] yaong mga naniwala,

inyong hinahangad na ito ay gawing [tila] baluktot [upang ang mga
naniniwala ay tumalikod mula rito] samantalang kayo [sa inyong mga sarili]
ay saksi [sa katotohanan nito]. At walang hindi nababatid ang Allah sa
anumang inyong ginagawa.”
100. O kayong mga naniwala, kung susundin ninyo ang isang pangkat
mula sa mga pinagkalooban ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano], tunay
na kayo ay kanilang ibabalik muli sa pagiging di-naniniwala pagkaraang
kayo ay maniwala [sa Allah].
101. At paano nga bang kayo ay hindi maniniwala samantalang binibigkas
[o binabasa] sa inyo ang mga ayaat [kapahayagan] ng Allah, at inyong
kasama ang Kanyang Sugo [si Muhammad]? At sinumang tumangan nang
mahigpit sa Allah25 magkagayo’y tunay na siya ay napatnubayan tungo sa
Matuwid na Landas.
102. O kayong mga naniwala, matakot kayo sa Allah nang may tunay na
pagkatakot sa Kanya, at huwag kayong mamatay maliban kayo ay [nasa
kalagayan bilang] mga Muslim [na sumuko at tumalima sa Kanya].
103. At tumangan kayo nang mahigpit sa Lubid ng Allah nang
magkakasama, at huwag kayong maghiwa-hiwalay. At inyong alalahanin
ang pagpapala ng Allah sa inyo - nang kayo ay magkakaaway, Kanyang
pinagbuklod ang inyong mga puso, at kayo ay naging magkakapatid [sa
relihiyong Islam] nang dahil sa Kanyang pagpapala. At kayo [ay dating]
nasa bingit ng hukay ng Apoy [sa Impiyerno], nguni't kayo ay Kanyang
iniligtas mula rito. Ganyan ginagawang malinaw ng Allah ang Kanyang mga
ayaat [kapahayagan] sa inyo upang sakali kayo ay mapatnubayan.
104. At hayaang magkaroon mula sa inyo ng isang [mabuti at huwarang]
pamayanang mag-aanyaya [sa sangkatauhan] ng kabutihan, nag-uutos ng
kabutihan26 at nagbabawal ng kasamaan.27 At sila yaong mga
magtatagumpay.28
105. At huwag kayong maging tulad niyaong mga [pamayanang]
nagkawatak-watak at nagkaiba-iba pagkaraan ng anumang dumating sa
kanilang mga malilinaw na katibayan. At sila yaong magkakaroon ng
25 Tumangan nang mahigpit sa Allah ay nangangahulugang mahigpit na manindigan at sumunod

sa mga kautusan ng Allah, at lubos na magtiwala sa Kanya.
26
Al Ma’ruf – ito ang katagang Arabe para sa mga gawang kabutihang ipinag-utos ng Islam.
27
Al Munkar – ito ang katagang Arabe para sa mga gawang kasamaang ipinagbawal ng Islam.
28 Naitala ni Imam Muslim na isinalaysay ni Abu Hurayrah na ang Sugo ng Allah ay nagsabi.
“Sinuman sa inyo ang makakita ng kasamaan, hayaang iwasto niya ito ng kanyang kamay. Kung
hindi niya ito kaya, hayaang iwasto niya ito sa pamamagitan ng kanyang dila. Kung hindi niya ito
kaya, magkagayo’y hayaang iwasto niya ito sa pamamagitan ng kanyang puso, at ito ang
pinakamahinang antas ng Eeman.” [Sahih Muslim 1:69-70]
69
malaking parusa.
106. Sa Araw [ng Pagkabuhay na Muli], ang mga ibang mukha ay
magiging maputi at ang mga ibang mukha ay magiging maitim. At yaong
naging maiitim ang kanilang mga mukha [ito ang sasabihin sa kanila]:
“Kayo ba ay nagtakwil pagkaraan ng inyong paniniwala? Magkagayon,
inyong lasapin ang parusa nang dahil sa anumang inyong pagtakwil.”
107. Subali’t yaong naging mapuputi ang kanilang mga mukha ay nasa
habag ng Allah [sa Paraiso], at sila ay mamamalagi roon nang walang
hanggan.
108. Iyon ang mga ayaat [babala] ng Allah na Aming binibigkas sa iyo [O
Muhammad] nang makatotohanan. At hindi hangad ng Allah ang kawalan
ng katarungan sa lahat ng [Kanyang] mga nilikha.
109. At sa Allah ang [pagmamay-ari ng] anumang nasa mga kalangitan at
anumang nasa kalupaan. At sa Allah ibabalik ang lahat ng pangyayari.
110. Kayo ang pinakamabuting pamayanan na lumitaw [bilang halimbawa]
para sa sangkatauhan; [sapagka’t] inyong ipinag-uutos ang kabutihan at
ipinagbabawal ang kasamaan, at kayo ay naniniwala sa Allah. At kung ang
mga Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano] ay naniwala lamang,
ito ay higit sanang makabubuti para sa kanila. Kabilang sa kanila ay mga
[tapat na] naniniwala, nguni’t karamihan sa kanila ay mga suwail.
111. Kailanman, sila ay walang magagawang pinsala sa inyo maliban sa

[mga ilang] pangyayamot. At kung sila man ay makipaglaban sa inyo,
kanilang ipakikita sa inyo ang kanilang mga likuran [sila ay magsisitalikod]
at pagkaraan, sila ay hindi matutulungan.
112. Sila ay isinadlak sa kawalang-dangal [ng Allah] saanman sila
maabutan, maliban sa isang lubid [o kasunduan] mula sa Allah at lubid [o
kasunduan] mula sa mga tao [mga Muslim]; at kanilang isinuong [o
natamo] ang poot mula sa Allah, at sila ay isinadlak sa karukhaan. Iyan ay
sa dahilang sila ay hindi naniwala sa mga ayaat [o kapahayagan] ng Allah,
at kanilang pinagpapatay ang mga propeta nang walang katarungan. Iyan
ay sa dahilan [din na] sila ay sumuway [sa Allah], at lagi nang mapanlabag.
113. Sila ay hindi [lahat] magkakatulad. Kabilang sa Angkan ng Kasulatan
ay isang pamayanan na naninindigan [sa pagsunod], sila ay bumibigkas ng
ayaat [kapahayagan] ng Allah sa mga oras ng gabi, at sila ay
nagpapatirapa [sa pagdarasal].
114. Sila ay naniniwala sa Allah at sa Huling Araw, at kanilang ipinag-
uutos ang gawang kabutihan at kanilang ipinagbabawal ang gawang
kasamaan. At sila ay maagap sa paggawa ng mga kabutihan, at sila yaong
kabilang sa [hanay ng] mga matutuwid.
70
115. At anumang kabutihang kanilang ginagawa, kailanman ay hindi ito

aalisin mula sa kanila [bagkus, ito ay gagantimpalaan para sa kanila]. At
ang Allah ay Ganap na Nababatid ang mga natatakot [sa Kanya].
116. Katotohanan, yaong mga di-naniwala, ang kanilang mga yaman, at
ang kanilang mga anak ay hindi makapagbibigay-buti sa kanila kahit
bahagya laban sa [parusa ng] Allah. At sila yaong mga maninirahan sa
Apoy [ng Impiyerno], sila ay mamamalagi roon nang walang hanggan.
117. Ang nakakahalintulad ng anumang kanilang ginugugol sa
makamundong buhay na ito ay tulad ng isang hanging dala ay labis na
lamig - sinasalanta nito ang ani [mga pananim] ng mga taong nagkamali [o
nagkasala] sa kanilang mga sarili at ito ay winawasak. At sila ay hindi
ginawan ng kamalian ng Allah, bagkus sila ang gumawa ng kamalian [o
pandaraya] sa kanilang mga sarili.
118. O kayong mga naniwala, huwag ninyong ituring [bilang] tagapayo,29
ang iba bukod sa inyong mga sarili [kapwa-Muslim] sapagka’t sila [di-
naniniwala] ay hindi magpapabayang kayo ay kanilang sirain. Sila ay
naghahangad na kayo ay maghirap. Ang pagkasuklam ay namutawi na
mula sa kanilang mga bibig, nguni’t higit na masidhi ang [suklam na] nasa
kanilang mga dibdib. Katotohanan, Aming ginawang malinaw para sa inyo
ang mga ayaat [palatandaan] kung inyong gagamitin ang inyong pang-
unawa.
119. Naririto kayo, kayo na nagmamahal sa kanila nguni’t sila ay hindi
nagmamahal sa inyo, at kayo ay naniniwala sa lahat ng Kasulatan
[kabilang ng Torah at Ebanghelyo]. At kapag sila ay inyong nakahaharap,
sila ay nagsasabing: “Kami ay naniniwala.” Subali’t kapag sila ay napag-isa
na, kanilang kinakagat ang mga dulo ng [kanilang] mga daliri sa tindi ng
galit sa inyo. Sabihin, “Mamatay kayo sa inyong pangangalit! Katotohanan,
nababatid ng Allah ang nasa loob ng mga dibdib.”
120. Kung ang kabutihan ay dumating sa inyo, ito ay kanilang
ikinalulungkot. Nguni’t kung ang pinsala ay dumating sa inyo, ito ay
kanilang ikinagagalak. Subali’t kung kayo ay manatiling matiisin at may
takot [sa Allah], ang kanilang masamang balak ay hindi makapipinsala sa
inyo kahit anupaman. Katotohanan, saklaw ng [kaalaman ng] Allah ang
anumang kanilang mga ginagawa.
121. At [alalahanin] nang iyong lisanin [O Muhammad] ang iyong pamilya
sa umaga upang italaga ang mga naniniwala sa [kani-kanilang] mga
himpilan [bilang paghahanda] para sa digmaan [ng Uhud]. At ang Allah ay
29 Bitanah – ito ay katagang Arabe na may malawak na kahulugan tulad ng katiwala o tagapayo,
71
122. Nang ang dalawang pangkat sa inyo ay halos mawalan ng pag-asa

[dahil sa rami ng mga kalaban], subali’t ang Allah ang Siyang kanilang Wali
[Tagapangalaga]. Kaya, sa Allah nararapat ipagkaloob ang [buong]
pagtitiwala ng mga naniniwala.30
123. At katunayan, kayo ay binigyan na ng Allah ng tagumpay sa
[digmaan ng] Badr noong kayo ay mahihina pa [kakaunti lamang ang
bilang]. Kaya, inyong katakutan ang Allah upang sakali kayo ay [matutong]
magpasalamat.
124. At [alalahanin mo] nang iyong sabihin sa mga naniniwala: “Hindi ba
sapat para sa inyo na kayo ay tulungan ng inyong Panginoon sa
pamamagitan ng tatlong libong ibinabang mga anghel?”
125. Oo, kung kayo ay manatiling matiisin at [laging] may takot [sa Allah]
at [sa sandaling] ang inyong mga kaaway ay sumagupa sa inyo, kayo ay
palalakasin ng inyong Panginoon [sa pamamagitan] ng limang libong
anghel na may natatanging pagkakakilanlan.
126. At ito ay hindi ginawa ng Allah maliban bilang isang mabuting balita
para sa inyo at isang kapanatagan sa inyong mga puso. At walang
tagumpay malibang ito ay nagmula sa Allah, ang Ganap na
127. Upang Kanyang putulin ang isang bahagi sa [pangkat] niyaong mga
di-naniniwala, o di kaya’y sila ay pigilin upang sila ay bigong magsisibalik.
128. Hindi [nakaatang] sa iyo [O Muhammad bagkus nasa Allah] ang
pagpapasiya para sa anumang bagay; kung Siya man ay magpatawad sa
kanila o kaya'y magparusa sa kanila, katotohanan, sila ang mga
anumang nasa kalupaan. Kanyang pinatatawad ang sinumang Kanyang
nais at Kanyang pinarurusahan ang sinumang Kanyang nais. At ang Allah
ay Mapagpatawad, Maawain.
130. O kayong mga naniwala, huwag kayong lumamon ng riba [patubuan],
- pinagpatung-patong at labis-labis [na patubuan]. At inyong katakutan ang
Allah upang sakali kayo ay magtagumpay.
131. At inyong katakutan ang Apoy na inihanda para sa mga di-
naniniwala.
132. At kayo ay sumunod sa Allah at sa [Kanyang] Sugo upang sakali
30
Naitala ni Imam Al-Bukhari na si Jabir bin Abdullah ay nagsabi: ‘Ang talata na ‘halos mawalan ng pag-
asa ang dalawang pangkat sa inyo’, ay ipinahayag tungkol sa amin [ang dalawang tribu ng
Muslim mula sa Bani Harithah at Bani Salamah], hindi sana kami matatahimik kung hindi ito
naipahayag sapagka’t sinabi ng Allah, ‘subali’t ang Allah ang kanilang Wali [Tagapangalaga].’
72
inyong matamo ang [Kanyang] habag.

133. At magmadali [at maging maagap] kayo sa [paghingi ng]
kapatawaran mula sa inyong Panginoon, at sa Paraiso na kasing-lawak ng
mga kalangitan at ng kalupaan, na inihanda para sa mga natatakot [sa
Allah],
134. Yaong mga gumugugol [para sa landas ng Allah] sa [panahon ng]
kasaganaan at kahirapan, [yaong] mga nagtitimpi ng kanilang galit, at
nagpapatawad sa tao - at ang Allah ay nagmamahal sa mga mapaggawa
ng kabutihan.
135. At yaong, kapag nakagawa ng Fahisha [kahalayan] o nakagawa ng
kamalian [o maliit na kasalanan] sa kanilang mga sarili, ay kanilang
naaalala ang Allah at [dagliang] humihingi ng kapatawaran sa kanilang
nagawang mga kasalanan. At sino ang magpapatawad ng mga kasalanan
maliban sa Allah ? At sila [ay] hindi nagpapatuloy sa anumang [kamalian]
na kanilang nagawa sa sandaling ito ay kanilang mapag-alaman.31
136. Sila yaong ang kanilang gantimpala ay kapatawaran mula sa
kanilang Panginoon, at mga hardin na sa ilalim nito ay may mga ilog na
umaagos, at sila ay mamamalagi roon nang walang hanggan. At sadyang
napakainam na gantimpala para sa mga [matatapat na] manggagawa [ng
kabutihan].
137. Katotohanan [marami nang] nagdaang mga pangyayaring [ang
naganap sa mga pamayanan noon] na nauna sa inyo, kaya kayo ay
magsipaglakbay sa [iba’t-ibang] mga lupain at inyong tunghayan kung
paano ang naging wakas ng mga [taong] nagtakwil.
138. Ito [ang Qur’an] ay isang malinaw na pahayag para sa sangkatauhan,
at isang patnubay at pangaral para sa mga natatakot [sa Allah].
31 Isang Hadith ang isinalaysay ni Shaddad bin Aus [nawa’y kalugdan siya ng Allah]: Ang Propeta
ay nagsabi, “Ang pinakamahusay na paraan ng paghingi ng kapatawaran sa Allah ay, “Allahumma
anta Rabbi, la ilaha illa Anta. Anta khalaqtani wa ana abduka, wa ana ala ahdika wa wa’dika
mastata’tu. A’udhu bika min sharri ma sana’tu, abu’u laka bini’matika’ ‘alaiya, wa abu’u laka
bidhambi faghfirli fa innahu la yaghfiru dhunuba illa Anta” [O Allah, Ikaw ang aking Panginoon!
Walang sinumang dapat sambahin maliban sa Iyo [O Allah]. Nilikha Mo ako at ako ay Iyong alipin,
at matapat ako sa aking kasunduan at pangako [sa Iyo, O Allah] sa abot ng aking makakaya.
Nagpapakupkop ako sa Iyo [O Allah] laban sa kasamaang aking nagawa. Kinikilala ko sa Iyo [O
Allah] ang mga biyayang iginagawad Mo sa akin, at inaamin ko sa Iyo [O Allah] ang lahat ng aking
mga kasalanan. Kaya nagsusumamo ako sa Iyo [O Allah] na patawarin ang aking mga kasalanan,
sapagka’t walang makapagpapatawad ng mga kasalanan maliban sa Iyo].” Idinagdag pa ng
Propeta: “kapag binanggit ito ng sinumang may matatag na pananalig dito sa anumang oras sa
maghapon at namatay sa araw ding iyon bago dumating ang gabi, siya’y mabibilang sa mga tao sa
Jannah [Paraiso]. At kapag binanggit ito ng sinumang may matapat na pananalig dito sa anumang
oras sa gabi at namatay bago sumikat ang araw, siya’y mabibilang sa mga tao sa Jannah
[Paraiso]. [Sahih Al-Bukhari, Aklat-8, Hadith Bilang 318]
73
139. At huwag kayong panghinaan ng loob at huwag kayong malungkot,

sapagka’t kayo ay mangingibabaw kung kayo ay naniniwala [sa Allah].
140. Kung kayo man ay nakalasap ng sugat, katiyakan, na sila rin ay
nakalasap nang gayon ding [hapdi ng] sugat. At ang mga araw na ito [na
magkakaiba ang kalagayan] ay Aming ibinibigay sa mga tao nang
halinhinan upang subukan ng Allah yaong mga tunay na naniniwala, at
upang Siya ay kumuha mula sa inyo ng mga shuhada [martir]. At hindi
minamahal ng Allah ang mga mapaggawa ng kamalian.
141. At upang dalisayin ng Allah yaong mga naniniwala [sa pamamagitan
ng mga pagsubok] at lipulin ang mga di-naniniwala.
142. O inaakala ba ninyo na kayo ay makapapasok sa Paraiso bago pa
man kayo masubukan ng Allah kung sino nga yaong sa inyo ang
nagpunyagi [sa Kanyang Landas] at masubukan [kung sino] ang mga
matiisin?
143. At katiyakan, inyong inasam ang kamatayan [bilang martir] bago pa
ninyo ito naranasan. At ito [ngayon] ay nakatambad [sa inyong harapan]
habang kayo ay nakatingin.32
144. Si Muhammad ay hindi humigit sa isang sugo, may [ibang] mga sugo
ang [nagsiyaong] una pa sa kanya. Kaya kung siya man ay mamatay o
masawi, kayo ba ay magbabalik sa inyong yapak [sa kawalan ng
paniniwala]? At sinuman ang magbalik sa kanilang [dating] mga yapak,
kailanman ito ay hindi makapipinsala sa Allah kahit anupaman. At
gagantimpalaan ng Allah ang mga mapagpasalamat.33
145. At walang tao ang maaaring mamamatay maliban sa kapahintulutan
ng Allah sa naitakdang taning. At sinumang magnais ng gantimpala ng
mundong ito, Kami ay magkakaloob nito sa kanya. At sinumang magnais
ng gantimpala ng kabilang buhay, Kami ay magkakaloob nito sa kanya. At
Aming gagantimpalaan ang mga [taong] mapagpasalamat [sapagka’t sila
ay matatag sa anumang pagsubok at nagtitiwala nang lubusan sa Allah].
146. At ilang propeta na ang nakipaglaban [sa Landas ng Allah] kasama
32 Si Propeta Muhammad ay nagsabi: “Huwag ninyong hangarin na makasagupa ang mga

kalaban, bagkus hingin ang katiwasayan sa Allah. Magkagayunman, kung sakaling sila ay inyong
makasagupa, ihanda ang inyong mga sarili sa pagtitiis. At alalahanin na ang Jannah [Paraiso] ay
nasa anino ng mga espada.” [Sahih Muslim 3:1362]
33 Nang makaranas ng pagkatalo ang mga Muslim sa digmaan sa Uhud at marami sa kanila ang
namatay, si Ibn Qami’ah ay sumigaw at nagsabing “Napatay ko si Muhammad.” Marami sa mga
Muslim ang naniwala sa balitang namatay nga ang Propeta ng Allah. Kaya nanlumo at nanghina
ang kanilang pagtitiis at hindi na sila sumama pa sa pakikipaglaban. Kaya naman, ipinahayag ng
Allah ang talatang ito na nagtatanong: “Kung namatay man siya o kaya’y napaslang, babalik ba
kayo sa kawalan ng paniniwala? Sinumang bumalik sa kawalan ng paniniwala, hindi niya
magagawang pinsalain ang Allah bagkus sila ang mapipinsala.” At yaong nananatili sa kanilang
paniniwala ay gagantimpalaan ng Dakilang Allah.
74
ng maraming [mabubuti at] maaalam na tao. Subali’t, sila ay hindi nawalan

ng lakas sa anumang kanilang dinanas sa Landas ng Allah, sila ay hindi
pinanghinaan [ng loob] at hindi sumuko. At ang Allah ay nagmamahal sa
mga matiisin.
147. At silang [mga matiisin sa pagsubok] ay walang nasambit maliban
sa: “Aming Panginoon, patawarin Mo po ang aming mga kasalanan at ang
aming mga kalabisan sa aming mga gawain. At patatagin Mo po ang aming
mga paa, at igawad Mo po sa amin ang tagumpay laban sa mga taong di-
naniniwala.”
148. Kaya ipinagkaloob sa kanila ng Allah ang pabuya ng mundong ito at
ang pinakamabuting pabuya ng kabilang buhay. Sapagka’t ang Allah ay
nagmamahal sa mga mapaggawa ng kabutihan.
149. O kayong mga naniwala, kung susundin ninyo ang mga di-
naniniwala, kayo ay kanilang ibabalik muli sa [dating] yapak [ng kawalang
paniniwala] at [magkagayon] kayo ay magsisibalik nang talunan [o
nawalan].
150. Nguni’t, ang Allah ang inyong [tunay na] Tagapagtanggol at Siya ang
pinakamahusay sa mga tumutulong.
151. Aming ihahasik ang ligalig sa puso niyaong mga di-naniniwala,34
para sa anumang kanilang ginawang pagtatambal sa Allah [sa kabila ng
katotohanan na] wala Siyang ibinabang [anumang] batayan [o kautusan]
tungkol dito. At ang kanilang hantungan ay ang Apoy [ng Impiyerno], at
napakasamang tirahan para sa mga mapaggawa ng kamalian.
152. At katiyakan, ang Allah ay tumupad ng Kanyang pangako sa inyo [sa
oras na iyon] nang sila ay inyong nagapi sa Kanyang kapahintulutan,
hanggang [sa sandaling] kayo ay mawalan ng tapang at kayo ay
humantong sa pagtatalu-talo tungkol sa tagubiling [ibinigay ng Propeta], at
kayo ay sumuway pagkaraang Kanyang ipakita sa inyo ang inyong
minimithi [mga labing-yaman ng digmaan]. Ang iba sa inyo ay minimithi ang
mundong ito at ang iba nama’y minimithi ang kabilang buhay. Pagkaraan,
kayo ay Kanyang hinayaang [nagapi at] nagsitakas laban sa kanila [na
inyong mga kaaway] upang kayo ay Kanyang subukan.35 Nguni’t,
34 Isinalaysay ni Jabir bin Abdullah na ang Sugo ng Allah ay nagsabi. “Binigyan ako ng limang
bagay na hindi ibinigay sa kaninumang Propetang nauna sa akin. Ako ay tinulungan sa
pamamagitan ng paglagay ng takot sa puso ng mga hindi naniniwala na kasing-layo ng isang
buwan, ang kalupaan ay ginawang Masjid at malinis na pook para sa akin, ipinahintulot sa akin na
kuhanin ang mga labi ng digmaan, iginawad sa akin ang pamamagitan [sa Araw ng Paghuhukom],
at ang mga nakaraang Propeta ay ipinadala sa kani-kanilang angkan [mamamayan] subali’t ako’y
ipinadala sa buong sangkatauhan.” [Sahih Muslim 1:370].
75
katiyakan, kayo ay Kanya nang pinatawad, at ang Allah ay Siyang may

tangan ng biyaya ng mga naniniwala.
153. [At inyong tandaan] nang kayo ay [nagsitakas at] nagsiakyat [sa
bundok] na hindi man lamang ninyo nagawang lumingon sa kaninuman, at
ang sugo ay nasa inyong gawing likuran na nananawagan sa inyo [upang
kayo ay magsibalik]. [Sanhi nito] kayo ay pinagkalooban [ng Allah] ng
sunud-sunod na ligalig upang hindi kayo maghinagpis sa [mga bagay na]
nawala sa inyo at maging [sa anumang] inyong sinapit. At ang Allah ay
Ganap na Nababatid ang anumang inyong ginagawa.
154. Pagkalipas ng ligalig, Kanyang ibinaba para sa inyo ang katiwasayan
[sa pamamagitan] ng antok [himbing], na namayani sa isang pangkat sa
inyo, samantalang ang ibang pangkat ay nag-aalala tungkol sa kanilang
mga sarili at kanilang pinag-iisipan ang Allah ng iba bukod sa katotohanan
tulad ng pag-iisip ng isang mangmang. Sila ay nagsasabi: “May kaugnayan
ba kami sa anupamang pangyayaring ito?” Sabihin: “Katotohanan, tanging
nasa Allah ang kaganapan ng lahat ng mga pangyayari.” Kanilang inililihim
sa kanilang sarili ang anumang hindi nila magawang ilantad sa iyo. Sila ay
nagsasabing: “Kung mayroon lamang kaming kaugnayan kahit kaunti sa
pangyayari dito, marahil ay walang nasawi sa amin.” Sabihin: “Kahit kayo
ay manatiling nasa loob ng inyong mga pamamahay, yaong mga
nakatakdang mamatay ay tiyak na magtutungo sa pook ng kanilang
kamamatayan.” At [itinakda ito] upang subukan ng Allah ang anumang
nasa inyong mga kalooban at gawing dalisay ang anumang nasa inyong
mga puso. At ang Allah ay Ganap na Nababatid ang nasa loob ng mga
dibdib.
155. Katotohanan, yaong mga nagsitalikod sa inyo sa araw ng sagupaan
ng dalawang hukbo [sa digmaan ng Uhud] - ang satanas ang siyang nag-
udyok sa kanila upang magsibalik [mula sa labanan] sanhi ng ilang
[kasalanang] kanilang nagawa. Nguni’t katiyakang sila ay pinatawad na ng
Allah. Katotohanan, ang Allah ay Mapagpatawad, Mapagparaya.
156. O kayong mga naniwala, huwag ninyong tularan yaong mga di-
naniwalang [mapagkunwari na] nagsabi sa kanilang mga kapatid nang sila
ay magsilakbay sa kalupaan at humayong makipaglaban: “Kung sila ay
nanatili lamang sa aming [piling], marahil sila ay hindi namatay o nasawi,”
Nguni’t, [ang maling haka-hakang] iyan ay ginawa ng Allah bilang isang
bagabag sa kanilang mga puso. At ang Allah ang nagbibigay ng buhay at
nagdudulot ng kamatayan. At ang Allah ay Ganap na Nakakikita sa
157. At kung kayo man ay nasawi sa Landas ng Allah o [kayo ay] namatay
- ang kapatawaran at habag mula sa Allah ay higit na mabuti kaysa sa
lahat ng kanilang tinipong [mga yaman ng mundo].
158. At kung kayo man ay mamatay o masawi, [katiyakang] sa Allah kayo
76
ay titipunin [upang inyong tanggapin ang inyong mga kabayaran].

159. At sa pamamagitan ng habag ng Allah, ikaw [O Muhammad] ay
naging mahinahon sa kanila. At kung ikaw ay naging marahas [sa
pananalita] at naging matigas ang puso, marahil sila ay nagsilayo sa iyong
paligid. Kaya, maging mapagparaya [sa kanilang mga kakulangan], at
magsumamo ng kapatawaran [sa Allah] para sa kanila, at isangguni sa
kanila ang mga pangyayari. Kaya, kapag ikaw ay nakapagpasiya na,
magkagayon magtiwala sa Allah. Katotohanan, ang Allah ay nagmamahal
sa mga nagtitiwala [sa Kanya].
160. Kung kayo ay tutulungan ng Allah, walang sinuman ang maaaring
makagapi sa inyo. At kung kayo ay Kanyang nararapat pabayaan, sino pa
kaya bukod sa Kanya ang maaaring makatulong sa inyo? At sa Allah,
nararapat ipagkaloob ang [buong] pagtitiwala ng mga naniniwala.
161. At hindi marapat para sa sinumang propeta na siya ay mag-asal
nang di-makatarungan [hinggil sa labi ng digmaan]. At sinuman ang
nagtaksil [kumuha sa paraang di-makatarungan], kanyang dadalhin sa
Araw ng Pagkabuhay na Muli ang anumang kanyang ninakaw. Pagkaraan,
bawa’t tao ay babayaran [nang lubusan] para sa anumang kanyang
pinagsumikapan, at sila ay hindi dadayain [sa kanilang mga gantimpala].
162. Ang isa bang sumusunod [at nagsisikap] para sa kasiyahan [o
Lugod] ng Allah ay katulad ng sinumang isinuong [ang sarili] sa matinding
poot ng Allah? At ang kanyang kanlungan ay Impiyerno, at napakasamang
patutunguhan.
163. Sila ay [magkakaiba ng] mga antas [o katayuan] sa [paningin ng]
Allah. At ang Allah ay Ganap na Nakikita ang anumang kanilang
ginagawa.36
164. Katiyakan, ipinagkaloob ng Allah ang [malaking] kabutihang-loob
para sa mga naniniwala nang Kanyang ipinadala sa kanila ang isang Sugo
[si Muhammad] mula sa kanilang mga sariling [lahi], binibigkas sa kanila
ang Kanyang mga ayaat [kapahayagan], at sila ay dinadalisay [mula sa
kasalanan] at itinuturo sa kanila ang Aklat [Qur’an] at karunungan,
bagaman noong una, sila ay nasa hayag na pagkaligaw.
165. Bakit [nga kaya] nang kayo ay tinamaan ng [isang] pinsala [sa araw
ng Uhud], bagaman inyong tinamaan [ang inyong mga kaaway sa araw ng
Badr] nang dalawang ulit na kapinsalaan, kayo ay nagsabi:“Saan kaya
nanggaling ito?” [Bakit kaya nangyayari ito sa atin?] Sabihin: “Ito ay
nanggaling sa inyong sariling [kagagawan - bunga ng inyong paglabag sa
36May iba’t ibang antas ang Jannah [Paraiso] at maging ang Jahannam [Impiyerno]. Ating
matutunghayan sa [Qur’an 6:132], “sa lahat ay mayroong mga antas [o uri] nang ayon sa kanilang
mga gawa.”
77
kautusan, kayo ay dapat manatili sa bundok ng Uhud].” Katotohanan, ang

Allah ay may Ganap na Kakayahan sa lahat ng bagay.37
166. At anumang pinsalang idinulot sa inyo sa araw na ang dalawang
hukbo ay nagkasagupaan [sa Uhud] ay sa kapahintulutan ng Allah upang
Kanyang subukan ang mga [tunay na] naniniwala.
167. At upang Kanyang ipabatid [sa pamamagitan ng pagsubok] yaong
mga mapagkunwari na sa kanila ay sinabi: “Halina kayong makipaglaban
sa Landas ng Allah at inyong ipagtanggol [man lang] [ang inyong sarili].”
Sila ay nagsabi: “Kung batid lamang namin na may labanang magaganap,
marahil kami ay sumunod sa inyo.” Sila, sa araw na iyon, ay halos nasa
bingit ng kawalang-paniniwala kaysa sa paniniwala. Kanilang sinasabi sa
kanilang mga bibig nguni’t wala sa kanilang mga puso. At ang Allah ay
Maalam sa anumang kanilang itinatago.
168. Yaong mga nagsasabi tungkol sa kanilang nasawing mga kapatid [sa
digmaan] habang sila ay nangakaupo [sa kanilang mga pamamahay]:
“Kung sila ay sumunod sa amin, marahil, sila ay hindi nasawi.” Sabihin:
“Kung gayon, inyong pigilin ang [takdang] kamatayan sa inyong mga sarili,
kung kayo ay makatotohanan.”
169. Huwag ninyong isipin na yaong mga nasawi sa Landas ng Allah ay
mga nangamatay, [Hindi] bagkus, sila ay mga buhay, sa [piling ng] kanilang
Panginoon, kanilang tinatamasa ang [mga biyayang ipinagkaloob sa kanila
ng kanilang Panginoon at ang masaganang] panustos. 38
37 “Nang tinamaan kayo ng isang kapahamakan.” Ito ay hinggil sa pagkatalo ng mga Muslim sa
digmaan ng Uhud nang sila’y namatayan ng pitumpu. “Bagaman nagapi ninyo sila nang dalawang
ulit.” Noong digmaan ng Badr, nang mapatay ng mga Muslim ang pitumpung di-Muslim at
nakabihag pa ng karagdagang pitumpu. “Kanilang sinabi, saan nanggaling ang kapahamakang
ito?” Bakit nangyari sa amin ang pagkatalong ito? “Sabihin, ‘ito ay nagmula sa inyong sarili!”
Naitala ni Abi Hatim na sinabi ni Omar bin Al-Khattab, “Nang mangyari ang digmaan ng Uhud,
isang taon pagkaraan ng pagkapanalo nila sa digmaan ng Badr, pinarusahan ang mga Muslim
dahil sa kanilang pagtanggap ng pantubos mula sa mga di-Muslim bilang kapalit ng pagpapalaya
sa kanilang mga bihag. Kaya nakaranas sila ng pagkagapi at pagkamatay ng pitumpung Muslim sa
digmaan ng Uhud. Gayundin, sina Muhammad bin Ishaq, Ibn Jurayj, Ar-Rabi bin Anas at si As-
Suddi ay nagsabing ang talatang “Sabihin, ito ay nagmula sa inyong mga sarili” ay
nangangahulugan: Ito ay dahil sa inyo, mga mamamana, na lumabag sa kautusan ng Sugo na
huwag lisanin ang inyong mga kinatatayuan. “Katotohanan, may kapangyarihan ang Allah sa lahat
ng bagay.” Kanyang ginagawa ang lahat ng Kanyang maibigan, at Kanyang binibigyang-pasiya
ang anumang Kanyang nais, at walang makatututol sa Kanyang pasiya.
38 Naitala ni Imam Muslim na ang Propeta ay nagsabi, “Ang kanilang mga kaluluwa ay nasa mga
ibong kulay berde na may mga lampara, na nakasabit sa ibaba ng Trono [ng Allah]. Palibut-libot
sila sa Paraiso saanman nila nais, at sila’y magsisipagbalik sa mga lamparang iyon. Sila ay
tinitingnan ng Allah at magtatanong, ‘may ninanais pa ba kayo? Sila’y magsasabi, ‘Ano pa ba ang
aming hihilingin samantalang kami ay makapupunta saanman dako ng Paraiso kung aming nais.’
Tatlong ulit na tinanong ng Allah ang ganito, at nang maramdaman nilang hindi hihinto ang Allah
hanggang sa sila ay magbigay ng kasagutan, sila’y nagsabi, ‘O Aming Panginoon! Minimithi
naming ibalik ang mga kaluluwa sa aming mga katawang-lupa upang kami ay muling mamatay sa
78
170. Sila ay nagagalak sa anumang ipinagkaloob sa kanila ng Allah mula

sa Kanyang biyaya at sila ay nakatatanggap ng magandang balita tungkol
sa mga [magiging martir na] susunod sa kanila na hindi nila nakakasama
pa - na sila ay walang [mararanasang] pangamba at sila ay walang
171. Sila ay tumatanggap ng mga balita ng pagpapala at biyayang
nagmula sa Allah. At [ang katotohanan na], hindi hahayaan ng Allah na
mawala ang gantimpala ng mga naniniwala.
172. Yaong mga [naniniwala na] tumugon sa [panawagan ng] Allah at ng
[Kanyang] Sugo pagkaraang magtamo ng sugat [sa Landas ng Allah];
yaong mga gumawa ng kabutihan mula sa kanila at kinatakutan [ang Allah],
ay may dakilang gantimpala.
173. Yaong mga [naniniwala na] pinagsabihan ng mga taong
[mapagkunwari], “Katotohanan ang mga tao [mga pagano] ay nagsama-
sama laban sa inyo, kaya sila ay inyong pangambahan.” Nguni’t ito ay
nakaragdag lamang sa kanila nang higit pang [katatagan ng] Eeman
[pananampalataya]. At sila ay nagsabi: “Ang Allah ay Sapat na para sa
amin at napakabuti Niyang Tagapangasiwa39 [ng lahat].”
174. Kaya, sila [mga naniniwala] ay nagsibalik [sa Madinah] nang may
pagpapala at biyaya mula sa Allah. Walang anumang kasamaan ang
dumating sa kanila. At kanilang sinunod ang Kasiyahan ng Allah. At ang
Allah ay Siyang may tangan ng dakilang biyaya.
175. Iyan ang Satanas na nananakot lamang [sa inyo] mula sa kanyang
mga kampon; subali’t sila ay huwag ninyong katakutan bagkus Ako lamang
ang katakutan, kung [tunay nga na] kayo ay naniniwala.
176. At huwag mong ikalungkot [O Muhammad] yaong mga humahangos
nang papalayo sa kawalang-paniniwala. Katotohanan, hindi nila kailanman
magagawang pinsalain ang Allah kahit anupaman. Hangad ng Allah na sila
ay huwag bahaginan [ng kabutihan] sa kabilang buhay. At para sa kanila ay
isang malaking parusa.
177. Katotohanan, yaong mga bumibili ng kawalan ng paniniwala [upang
ipagpalit] para sa halaga ng Eeman [pananampalataya], kailanman ay hindi
nila magagawang pinsalain ang Allah kahit anupaman. At para sa kanila ay
isang mahapding parusa.
178. At huwag hayaang isipin niyaong mga di-naniniwala na ang Aming
pagpapaliban sa kanilang [parusa] ay [magdudulot ng] kabutihan para sa
Iyong landas. Nababatid ng Allah na wala na silang iba pang mahihiling, kaya sila ay hinayaan.’”
[Sahih Muslim 3:1502].
39 Wakil – ito ang Arabe na malapit sa katagang Tagapangasiwa o Tagapag-ayos.
79
kanilang sarili. Ipinagpapaliban lamang Namin [ang parusa] sa kanila upang

higit nilang maragdagan ang [kanilang] mga kasalanan. At para sa kanila
ay isang nakahihiyang parusa.
179. Hindi iiwanan ng Allah ang mga naniniwala sa kalagayang
kinatatayuan ninyo [sa ngayon] hanggang Kanyang mapaghiwalay ang
kasamaan sa kabutihan. At hindi rin isisiwalat ng Allah ang lihim ng Ghaib
[di-nakikitang pangyayari]. [Sa halip] pinipili ng Allah mula sa Kanyang mga
sugo ang sinumang Kanyang nais. Kaya maniwala kayo sa Allah at sa
Kanyang mga sugo. At kung kayo ay maniwala at matakot sa Kanya,
magkagayon para sa inyo ay isang dakilang gantimpala.
180. At huwag hayaang isipin niyaong mga [sakim na] nagkakait ng
anumang ipinagkaloob ng Allah sa kanila mula sa Kanyang biyaya na ito ay
nakabubuti para sa kanila. Bagkus ito ay nakasasama para sa kanila. Ang
kanilang mga leeg ay pupuluputan ng anumang kanilang ipinagkait sa Araw
ng Pagkabuhay na Muli. At nasa Allah ang [pagmamay-ari ng] lahat ng
pamana sa mga kalangitan at sa kalupaan. At ang Allah ay Ganap na
nababatid ang anumang inyong ginagawa.
181. Katiyakan, narinig ng Allah ang pananalita niyaong [mga Hudyo na]
nagsabing: “Katotohanan, ang Allah ay mahirap at kami ay mayayaman.”
Aming itatala ang anumang kanilang sinabi at ang kanilang pagpatay nang
walang katarungan sa mga propeta, at Aming sasabihin [sa kanila]: “Inyong
lasapin ang parusa ng nagliliyab [na Apoy].40
182. Iyan ay bunga ng anumang [kasalanang] ginawa ng inyong mga
kamay. At katotohanang hindi naging di-makatarungan ang Allah sa
[Kanyang] mga alipin.”
183. Yaong mga nagsabing: “Katotohanan, ang Allah ay nagtakda sa amin
ng kasunduan na kami ay hindi maniniwala sa alinmang sugo malibang
dalhin nito sa amin ang isang handog [o pag-aalay] na tutupukin ng apoy
[mula sa kalangitan].” Sabihin: “May dumating sa inyong mga sugo na una
sa akin na may dalang mga malilinaw na ayaat [palatandaan], at maging
ang anumang inyong sinasabi. Nguni’t bakit sila ay inyong pinagpapatay
kung kayo ay makatotohanan?”
184. Kaya, kung ikaw man ay kanilang itakwil [O Muhammad], ganyan din
ang kanilang ginawang pagtakwil sa mga sugong nauna sa iyo na nagdala
ng malilinaw na ayaat [kapahayagan], at Kalatas, at ng maliwanag na
40 Isinalaysay ni Sa’id bin Jubayr na si Ibn ‘Abbas ay nagsabi, “Nang ipahayag ng Allah ang talata:
“Sino yaong magpapahiram sa Allah ng isang magandang pautang upang paramihin Niya ito para
sa kanya ng maraming ulit?” [Qur’an 2:245], ang mga Hudyo ay nagsabi, “O Muhammad! Naging
mahirap ba ang iyong Panginoon at tinatawagan Niya ang Kanyang mga alipin upang Siya ay
pautangin?” At ipinahayag ng Allah ang talata: Tunay! Narinig ng Allah ang salita ng [mga Hudyo
na] nagsabi: “Katotohanan, mahirap ang Allah at kami ay mga mayayaman.” [Qur’an 3:181].
80
41
Aklat.
185. Bawa’t kaluluwa ay makalalasap ng kamatayan. At tanging sa Araw
ng Pagkabuhay na Muli [ipagkakaloob] ang lubos na kabayaran. At
sinumang hinilang papalayo sa Apoy [ng Impiyerno] at tinanggap
[pinapasok] sa Paraiso, ay siyang [tunay na] nagtagumpay. At ang buhay
sa mundong ito ay isa lamang kasiyahang nakapanlilinlang.
186. Katiyakan kayo ay susubukan sa inyong mga yaman at sa inyong
mga sarili. At katiyakan kayo ay makaririnig mula sa mga pinagkalooban ng
Kasulatan [Hudyo at Kristiyano] na nauna sa inyo at sa mga mushrik ng
maraming pang-aabuso [o masasakit na salita]. Subali’t kung kayo ay
magtitiyaga sa pagtitiis at natatakot [sa Allah], samakatwid, iyan ang
magsisilbing batayan sa lahat ng mga gawain.
187. At [alalahanin] nang tanggapin ng Allah ang matibay na kasunduan
niyaong mga pinagkalooban ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano] na
[nagsasabing]: ‘’Dapat ninyong gawing malinaw ito para sa mga tao at ito
ay huwag ninyong itago, subali’t ito ay kanilang tinalikdan [di-
pinahalagahan] at ito ay kanilang ipinagbili sa murang halaga. At
napakasama ng anumang kanilang binili [o ipinalit].
188. Huwag ninyong isipin na yaong mga nagagalak sa anumang kanilang
isinagawa [o tinangkang balakin o layon] at ikinalulugod na sila ay
parangalan [o purihin] para sa anumang hindi naman nila nagawa, huwag
isipin na sila ay nakaligtas mula sa parusa, sapagka’t para sa kanila ay
isang mahapding parusa.42
189. At nasa [pagmamay-ari ng] Allah ang Kapamahalaan ng mga
kalangitan at ng kalupaan. At ang Allah ay may Ganap na Kakayahan sa
lahat ng bagay.
190. Katotohanan, sa pagkakalikha ng mga kalangitan at kalupaan, at sa
pagsasalit-salitan ng gabi at araw, naririto ang ayaat [mga palatandaan,
babala, aral] para sa mga [taong] nagtataglay ang tamang pang-unawa.
191. Yaong mga nag-aalaala sa Allah nang nakatindig, nakaupo at
nakatagilid sa kanilang pagkahiga, at nagmumuni-muni sa pagkalikha ng
mga kalangitan at ng kalupaan, [at nagsabing]: “Aming Panginoon, hindi
Mo po nilikha ito sa kabulaanan [o nang walang makabuluhang layunin].
Luwalhati sa Iyo. Kaya, iligtas Mo po kami sa parusa ng Apoy [ng
Impiyerno].
41 Ito ang Torah [Tawraat] at ang Ebanghelyo [Injeel] na ipinahayag ng Allah.

42 Si Propeta Muhammad ay nagsabi, “Sinumang mag-angkin ng anumang bagay na hindi naman
niya nagawa, magkagayo’y siya ay gagawaran lamang ng Allah ng kabawasan.” [Sahih Al-Bukhari
6105]
81
192. Aming Panginoon, katotohanan, sinumang papasukin Mo sa Apoy

[ng Impiyerno] ay katiyakang siya ay ginawa Mong kaaba-aba. At para sa
mga mapaggawa ng kamalian, sa kanila ay walang makatutulong.
193. Aming Panginoon, katotohanang aming narinig ang panawagan ng
isang nananawagan [si Propeta Muhammad] tungo sa Eeman
[pananampalataya] na nagsabing: “Maniwala kayo sa inyong Panginoon,”
at kami ay naniwala. O aming Panginoon, patawarin Mo po kami sa aming
mga kasalanan at pawiin Mo po ang aming mga masasamang gawa, at
tulutan Mo po na kami ay mamatay kasama ng mga mabubuti.
194. Aming Panginoon, [at] ipagkaloob Mo po sa amin ang anumang
Iyong ipinangako sa amin sa pamamagitan ng Iyong mga sugo, at huwag
Mo po kaming hayaang maging kaaba-aba sa Araw ng Pagkabuhay na
Muli. Katotohanan, Ikaw ay hindi sumisira sa [Iyong] pangako.
195. At ang kanilang Panginoon ay tumugon sa kanila. [At nagsabing]:
"Kailanman ay hindi Ko hahayaang mawalan ng kabuluhan ang
[mabubuting] gawa ng sinuman sa inyo - lalaki man o babae. Kayo ay para
isa’t isa. Kaya, yaong mga nagsilikas at pinagtabuyan sa kanilang mga
pamamahay, at dumanas ng [masidhing] katampalasanan [nang dahil] sa
Aking Landas, at nakipaglaban at [pagkaraa’y] nasawi - katotohanan, Aking
papawiin mula sa kanila ang kanilang mga masasamang gawa. At sila ay
Aking papapasukin sa mga hardin [ng Paraiso] na sa ilalim nito ay may
mga ilog na umaagos; [ito ay] isang pabuya mula sa Allah. At nasa Allah
ang pinakamabuting pabuya.”
196. Huwag kang palilinlang sa [malayang] paggalaw [o paglalakbay]
niyaong mga di-naniniwala sa [iba’t ibang] lupain [sanhi ng karangyaan].
197. [Ito ay] isang maikling kasiyahan lamang. Pagkalipas nito, ang
Impiyerno ang kanilang tirahan; isang masamang [pook] na paghihimlayan.
198. Subali’t yaong mga natatakot sa kanilang Panginoon, para sa kanila
ay mga hardin ng Paraiso na sa ilalim nito ay mga ilog na umaagos. Sila ay
mamamalagi roon nang walang hanggan; bilang isang [magandang]
panuluyan mula sa Allah. At anuman ang nasa Allah ay siyang
pinakamainam para sa mga mabubuti.43
199. At katotohanan, kabilang sa mga Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo
at Kristiyano] ay naniniwala sa Allah, at sa anumang ipinahayag sa inyo at
sa anumang ipinahayag sa kanila, [sila ay] mapagpakumbaba sa Allah.
Hindi nila ipinagbibili ang mga ayaat [kapahayagan] ng Allah [upang
ipagpalit] para sa murang halaga. Sila yaong magkakaroon ng gantimpala
sa kanilang Panginoon. Katotohanan, ang Allah ay Maagap sa pagtutuos
43 Abrar – mga taong mabubuti na laging nag-aanyaya sa kabutihan at nagbabawal ng kasamaan.

82
[ng mga gawa].

200. O kayong mga naniwala, manatili kayong matiyaga [sa mga pagsubok]
at matiisin [sa harap ng mga kaaway]. At manatili kayong nakamatyag [sa
Landas ng Allah upang inyong masugpo ang kasamaan].44 At inyong
katakutan ang Allah upang sakali kayo ay magsipagtagumpay.
44 “May dalawang mata na hindi sasalingin ng Apoy: ang isang mata na lumuluha nang dahil sa
takot sa Allah at ang isang mata na ginugol ang gabi sa pagbabantay [pagmamatyag] sa landas ng
Allah.” [Tirmidhi 1639]. Tanging Allah lamang ang nakababatid. AJSalas
Surah 4 An Nisa’ Bahagi Blg. 4
83
Surah An-Nisa’
[Ang Mga Kababaihan]
Sa Ngalan ng Allah
1. O sangkatauhan, matakot kayo sa inyong Panginoon na Siyang

lumikha sa inyo mula sa iisang kaluluwa [si Adan], at mula sa kanya ay
nilikha ang kanyang asawa [si Eba], at mula sa kanilang dalawa ay
naglitawan [o nangagkalat] ang maraming mga kalalakihan at kababaihan.
At matakot kayo sa Allah na Siyang hinihingan ninyo sa pamamagitan Niya
[ng inyong mga karapatan],1 at [magbigay kayo ng pitagan at paggalang sa
ugnayang kamag-anakan] ng mga sinapupunan.2 Katotohanan, ang Allah
ay Lagi nang Nagmamasid sa inyo.
2. At inyong ipagkaloob sa mga ulila ang kanilang mga yaman [o ari-arian]
at huwag ninyong papalitan ng [inyong] mga sirang [ari-arian] ang
[kanilang] mga mabubuting [ari-arian]. At huwag ninyong kamkamin
[lustayin o ariin] ang kanilang yaman [upang idagdag ito] sa inyong mga
yaman.3 Katotohanan, ito ay lagi nang isang malaking kasalanan.
3. At kung inyong pinangangambahan na hindi ninyo magagawang
maging makatarungan sa mga naulilang babae, magkagayo’y pakasalan
ang [ibang] mga babaing [inaakala ninyong] makasisiya para sa inyo -
dalawa, tatlo, o apat.4 Nguni’t kung inyong pinangangambahan na hindi
ninyo magagawang magiging pantay, magkagayo’y [pakasalan lamang
ang] isa o yaong mga [aliping] taglay ng inyong kanang kamay. Iyan ay higit
na marapat upang kayo ay hindi kumiling [sa gawaing di-makatarungan].
1 Humihingi ng kabutihang-loob at humihingi ng mga karapatan.

2Si Propeta Muhammad ay nagsabi: “Sinumang sumira [pumutol] sa pakikitungo sa kamag-
anakan ay hindi makapapasok sa Paraiso.” [Al-Bukhari at Muslim]
3 Ipinag-uutos ng Allah na ibalik ang yaman ng isang batang naulila sa pagsapit niya sa tamang
gulang [pagbibinata o pagdadalaga]. Kanyang ipinagbabawal sa tagapangalaga na gamitin ito o
kamkamin ang anumang bahagi nito. Ang paglustay, paglamon at pagkamkam sa ari-arian ng
naulila ay isang malaking kasalanan. Karagdagang paliwanag ng tagapagsalin AJSalas.
4 Ang lalaking Muslim ay pinahihintulutang magkaroon ng asawa hanggang apat. Subali’t kung
siya’y nangangamba na hindi niya magagawang sila ay bigyan ng makatarungang paglingap,
magkagayo’y isa lamang, o pakasalan ang isang mabuting aliping babae na nasa kanyang
pangangalaga. Ang pagkakaroon ng alipin sa kasalukuyang makabagong panahong ito ay wala na
sa lipunan.
84
4. At inyong ipagkaloob sa mga babae [na inyong pakakasalan] ang

kanilang handog5 nang buong puso. Nguni’t kung sila ay nagkusang isauli
sa inyo ang anumang [bahagi ng] bagay nito, magkagayon inyong
tanggapin ito nang buong kasiyahan at kaluwagan [ng loob].
5. At huwag ninyong ipagkaloob sa mga mahihina ang pag-iisip [wala sa
tamang pag-iisip] ang inyong yaman6 na ginawa ng Allah bilang isang
paraan ng pagtataguyod [na iniatang] para sa inyo, subali’t sila ay inyong
tustusan [pakainin at lingapin] mula rito at sila ay inyong bihisan, at
mangusap sa kanila ng mga pananalitang may kabaitan.
6. At inyong subukan ang mga naulila [hinggil sa kanilang kakayahan]
hanggang sila ay umabot sa [wastong] gulang ng pag-aasawa. Kaya, kung
inyong nararamdaman sa kanila ang matuwid [o mahusay] na pagpapasiya,
ibigay sa kanila ang kanilang yaman. At huwag itong lamunin [o kamkamin]
nang may pagmamalabis at pagmamadali [sanhi ng pangamba] na sila ay
magsilaki. At sinumang nakaririwasa [na tumatayo bilang tagapag-alaga] ay
nararapat magtimpi [sa pagkuha ng kabayaran].
Nguni’t sinuman ang mahirap, hayaan siyang tumanggap [ng kabayaran]
nang ayon sa paraang marapat. At kapag inyong ililipat sa kanila ang
kanilang yaman, kumuha ng saksi para sa kanila. At ang Allah ay Sapat
bilang Tagapagtuos [ng mga gawa].7
7. Para sa mga lalaki ay isang kaukulang bahagi mula sa anumang
[yamang] iniwan ng mga magulang at malalapit na kamag-anakan at para
sa mga babae ay isang kaukulang bahagi mula sa anumang [yamang]
iniwan ng mga magulang at malalapit na kamag-anakan, maliit man o
malaki – isang marapat na bahagi.
8. At kapag [sa oras ng pamamahagi o paghahatian ay] naroroon ang
[ibang] mga kamag-anak at mga ulila at mga mahihirap, sila ay inyong
bahaginan [ng anuman] nito, at mangusap sa kanila ng mga pananalitang
may kabaitan.
9. At hayaang pangambahan niyaong [mga tagapangasiwa ng pamana
ang kawalang-katarungan] – kung sila [sa gayon ding katayuan] ay mag-
iwan ng mga mahihinang anak mula sa kanilang pagyao at mangamba
5 Saduqat Nihlah o ang tinatawag na Mahr o handog sa kasal. Isang itinakdang tungkulin ng isang
lalaki na magbigay ng handog sa kanyang magiging asawa.
6 Bagaman ang tinutukoy dito ay yaman na pag-aari ng mga ulila, ito ay itinuturing sa malawak na
pananaw bilang yaman ng isang tagapangasiwa sapagka’t ito ay isang pansamantalang tiwalang
ipinagkaloob ng Allah sa kanya, kaya naman ipinahihintulot ng Allah na silang mga ulila ay
nararapat pakainin at damitan mula sa yamang ito.
7 Ipinag-uutos ng Allah sa mga tagapag-alaga ng mga ulila na kumuha ng mga saksi sa kanilang
paglipat ng mga ari-arian sa naulila, upang hindi maipagkaila ang pagsalin ng yaman. Katotohanan,
batid ng Allah ang naging pagsisikap ng tagapag-alaga.
85
para sa kanila. Kaya hayaan silang matakot sa Allah at mangusap sa

kanila ng mga pananalitang makatarungan.8
10. Katotohanan, yaong mga lumalamon sa yaman ng mga ulila nang may
kamalian ay lumamon lamang ng apoy sa kanilang mga tiyan.9 At
katiyakan sila ay papasok sa naglalagablab na apoy!
11. Ang Allah ay nagtatagubilin sa inyo hinggil sa inyong mga anak: [ukol
sa kanilang bahagi sa pamana]: para sa lalaki, anumang katumbas [na
bahagi] ng dalawang babae. Nguni't kung may mga anak na babae
[lamang], dalawa o higit pa, sa kanila ay dalawang ikatlo [2/3] ng pamana;
kung may isa lamang, ang kanyang [bahagi] ay kalahati. At para sa mga
magulang, bawa’t isa sa kanila ay isang ikaanim na bahagi [1/6] ng
naiwang pamana kung siya [na namatay] ay may naiwang anak. Subali’t
kung siya ay walang [naiwang] anak at ang mga magulang [lamang] ang
mga tagapagmana mula sa kanya, magkagayon ang kanyang ina ay may
ikatlong bahagi [1/3]. Kung siya [na namatay] ay may naiwang mga kapatid
[lalaki o babae], para sa kanyang ina ay isang ikaanim [1/6] na bahagi; [ang
pamamahaging ito ay] pagkatapos [ng pagbabayad] sa alinmang huling
habilin na kanyang [maaaring] ginawa o mga utang. Ang inyong mga
magulang o ang inyong mga anak - hindi ninyo nababatid kung alin sa
kanila ang higit na malapit sa inyo sa kapakinabangan. [Ang
pamamahaging ito ay] isang tungkulin [iniatang] ng Allah. At ang Allah ay
Lagi nang Nakababatid, Tigib ng Karunungan.10
12. Para sa inyo ay kalahati [1/2] ng anumang [pamanang] iniwan ng
inyong mga asawang babae kung sila ay walang anak. Nguni’t kung sila
[mga asawang babae] ay may maiiwang anak, sa inyo ay ikaapat na bahagi
[1/4] ng anumang kanilang maiiwan pagkatapos [tuparin o bayaran] ang
alinmang huling habilin na kanilang ginawa o mga utang. At para sa
8 Ito ay hinggil sa isang taong malapit ng mamatay at siya’y nagdidikta ng kanyang mga huling
kahilingan hinggil sa pagbibigay pamana na hindi makatarungan sa ibang tagapagmana. Ipinag-
uutos ng Allah sa sinumang makarinig ng ganoong pagbibigay pamana na dapat magkaroon ng
takot sa Allah sa pamamagitan ng pag-akay sa namamatay kung ano ang tama at matuwid, nang
may pagnanais na ipagtanggol ang lahat ng tagapagmana ng namamatay katulad ng
pangangalaga niya sa kapakanan ng sariling supling.
9 Isinalaysay ni Abu Hurayrah na ang Sugo ay nagsabi: Iwasan ang pitong malalaking kasalanan
na magpapariwara [sa inyo]. Ang mga tao ay nagsabi: “O Sugo ng Allah, ano ang mga ito?
Kanyang sinabi: “Ang pagbibigay katambal sa pagsamba sa Allah, salamangka, paglamon sa
patubo, paglamon sa yaman ng naulila, pagtalikod sa kaaway at pagtalikod sa oras ng labanan sa
panahon ng digmaan, at magparatang sa malilinis na kababaihang naniniwala. [Sahih Muslim]
10 Noong unang panahon ang pamana ay napupunta lamang sa mga anak. Mabibigyan lamang
ang mga magulang kung kasama sila sa huling habilin. Ang ganitong kaugalian ay ipinawalang-
bisa ng Allah sa talatang ito. Itinakda ng Allah ang pamana sa mga anak at sa mga magulang. Ang
kapakinabangan dito sa lupa at sa kabilang buhay ay maaaring makamtan mula sa magulang at
maging sa mga anak. Kaya itinakda ng Allah para sa kanila ang kani-kanilang bahagi sa pamana.
86
kanila [mga asawang babae] ay ikaapat [1/4] na bahagi kung kayo ay

walang maiiwang anak. Nguni’t kung mayroon kayong maiiwang anak,
magkagayon, ang kanilang [bahagi] ay ikawalo [1/8] ng inyong [pamanang]
maiiwan pagkatapos [tuparin o bayaran] ang alinmang huling habilin na
inyong ginawa o mga utang. At kung ang lalaki o babae ay walang naiwang
ninuno o inapo,11 nguni’t mayroon siyang kapatid na lalaki o babae, ang
bawa’t isa sa kanila ay isang ikaanim [1/6] na bahagi. Nguni’t kung sila ay
higit sa dalawa, kanilang paghahatian ang ikatlong [1/3] bahagi;
pagkatapos [tuparin o bayaran] ang alinmang nagawang mga huling habilin
o mga utang, hanggang walang pinsala [na naidulot sa sinuman]. [Ito ay]
isang tagubilin [na nararapat ninyong tupdin] mula sa Allah. At ang Allah ay
Maalam, Mapagparaya.
13. Ito ang mga hangganang [itinakda] ng Allah, at sinuman ang sumunod
sa Allah at sa Kanyang Sugo, siya ay Kanyang papapasukin sa mga hardin
[ng kaligayahan sa Paraiso] na sa ilalim nito ay may mga ilog na umaagos,
upang mamalagi roon nang walang hanggan. At iyan ang dakilang
tagumpay.
14. At sinuman ang sumuway sa Allah at sa Kanyang Sugo, at lumabag sa
Kanyang mga [itinakdang] hangganan, siya ay Kanyang papapasukin sa
Apoy, upang mamalagi roon nang walang hanggan, at para sa kanya ay
isang nakahihiyang parusa.
15. At yaong mga nakagawa ng Fahisha [kahalayan at bawal na
pakikipagtalik] mula sa inyong mga kababaihan, magpakita kayo ng apat
[na saksi] mula sa inyo laban sa kanila. At kung sila ay sasaksi [sa
katotohanan ng paratang], sila [mga nagkasalang babae] ay inyong ikulong
sa [kanilang sariling] mga pamamahay hanggang sila ay abutan ng
kamatayan o [hanggang ang] Allah ay gumawa para sa kanila ng [ibang]
paraan [ng pagpaparusa].12
16. At sa dalawang nagkasala [ng bawal na pakikipagtalik] na kabilang sa
inyo – [sila] ay inyong kapwa parusahan.13 At kung sila ay magsisi at
11 Ang Kalalah ay hinggil sa isang taong namatay na walang naiwang ninuno [ascendants] tulad ng
mga magulang o kamag-anakan at mga inapo [descendants] tulad ng mga anak o mga supling.
12 Ang “ibang paraan” na tinutukoy dito ay ang batas na dumating pagkaraan nito. Ang unang
batas ay ‘pagkulong sa kanilang bahay’ hanggang sa ipahayag ng Allah ang Kabanata 24 An-Nur,
na siyang nagpawalang-bisa sa naunang batas. Hinggil dito, Si Propeta Muhammad ay nagsabi:
Kunin [ang kaalaman] sa akin: Nagbigay ang Allah ng ibang paraan para sa kanila. Ang mga
walang asawa [na nangalunya] ay hagupitin ng isang daang beses at palayasin [itapon] sa loob ng
isang taon. Samantala, ang may asawa [na nakiapid] ay batuhin hanggang sa mamatay. [Sahih
Muslim]
13 Ang mga iskolar ay nagkaiba ng pananaw tungkol sa kung sino ang tinutukoy na dalawa; ang
pareho ng kasarian [nagkasala ng sodomiya] o ang lalaki at babae. Sa ganitong kaso, ang huling
pagpapasiya na inilarawan sa Sunnah ay pinalitan ang isang ito.
87
itinuwid ang kanilang [masamang] asal, sila ay inyong iwanan.

Katotohanan, ang Allah ay Laging Tumatanggap ng Pagsisisi, Maawain.
17. Katotohanan, ang pagsisisi na tinatanggap ng Allah ay [iyon lamang]
para sa mga [taong] nakagawa ng kasamaan sanhi ng kamangmangan at
pagkaraa’y dagliang nagsisi [at nagbalik-loob]; sila yaong mga patatawarin
ng Allah. Ang Allah ay Lagi nang Maalam, Tigib ng Karunungan.
18. At hindi [maituturing na] nagsisisi yaong mga [taong patuloy na]
gumagawa ng mga kasamaan hanggang kapag ang isa sa kanila ay
abutan ng kamatayan, siya ay magsasabing: “Katotohanan ako ay nagsisisi
na ngayon,” at [hindi rin maituturing na nagsisisi] yaong mga [taong]
namatay habang sila ay mga di-naniniwala. Sa kanila ay Aming inihanda
ang isang mahapding parusa.
19. O kayong mga naniwala, hindi pinahihintulot para sa inyo na manahin14
ang mga babae nang sapilitan [labag sa kanilang kalooban]. At huwag
kayong maglagay ng paghihigpit sa kanila upang inyong makuhang [muli]
ang anumang bahagi [ng mahr] na inyong ipinagkaloob sa kanila maliban
kung sila ay nagkasala ng hayagang kahalayan [o pakikiapid]. At kayo ay
[dapat] mamuhay sa kanila nang may kabaitan. Sapagka’t kung sila ay
inyong kinamumuhian marahil inyong kinamumuhian ang isang bagay. At
ginagawa ng Allah dito ang maraming [kaakibat na] kabutihan.
20. Nguni’t kung nais ninyong palitan ang isang asawa ng iba, at kayo ay
nakapagbigay na sa isa sa kanila ng isang Qintar [isang malaking halaga
bilang mahr], huwag kayong kumuha mula rito ng kahit kaunti man nito.
Kukuhanin ba ninyong [muli] ito sa di-makatarungang paraan at sa hayag
na kasalanan?
21. At paano nga ba ninyo magagawa pang kuhaning muli ito sa kanila
samantalang kayo ay nagkadaup na [o nagtalik na] sa isa’t isa, at sila ay
tumanggap na mula sa inyo ng isang matibay na kasunduan [ng kasal]?
22. At huwag ninyong pakasalan ang mga babaing naging asawa ng
inyong mga ama, maliban sa anumang [pangyayaring] naganap na noon
pa. Katotohanan, ito ay isang [uri ng] kahalayan at kasuklam-suklam [sa
paningin ng Allah], at kasamaan bilang isang pamamaraan.
23. Ipinagbawal sa inyo [para pakasalan] ang inyong mga ina, ang inyong
mga anak na babae, ang inyong mga kapatid na babae, ang mga kapatid
na babae ng inyong ama [tiyahin sa ama], ang mga kapatid na babae ng
14 Noong una, isang kaugalian na kapag ang lalaki ay namatay, ang kanyang mga kamag-anak na
lalaki ay may karapatang gawin kung ano ang kanilang nais sa naiwang ginang. Kung ninanais ng
isa, kanyang pakakasalan siya, o kaya’y ipakakasal siya sa iba, o kaya’y hadlangan siya sa pag-
aasawang muli. Ang talatang ito ay ipinahayag ng Allah upang alisin ang kaugaliang nabanggit.
88
inyong ina [tiyahin sa ina], ang mga anak na babae ng inyong kapatid na
lalaki, ang mga anak na babae ng inyong kapatid na babae, ang ina-inahan
na nagpasuso sa inyo, ang mga kapatid sa gatas [mga anak] ng babaing
nagpasuso sa inyo, ang mga ina ng inyong mga asawa [biyenan], ang mga
anak na babae [sa ibang lalaki] ng inyong asawa na nasa inyong
pangangalaga, na ipinanganak ng inyong mga asawa na nagkaroon kayo
ng pakikipagtalik - nguni’t walang pagkakasala sa inyo [sa pagpapakasal sa
kanilang mga anak] kung walang [nangyaring] pakikipagtalik sa inyo [at sa
kanilang ina],15 ang mga asawa ng inyong mga anak na lalaki na nagmula
sa inyong mga sariling laman, at ang dalawang magkapatid na babae nang
magkasabay - maliban sa [mga pangyayaring] naganap na noon pa.
Katotohanan, ang Allah ay Lagi nang Mapagpatawad, Maawain.
15 Hinggil sa mga anak na babae ng iyong asawa, sila ay ipinagbabawal na maging asawa kung
nagkaroon na ng pakikipagtalik sa asawa. Kung nagkaroon ng diborsiyo bago pa magkaroon ng
pakikipagtalik ang mag-asawa, pinahihintulutan ang lalaki na pakasalan ang anak na babae ng
diborsiyada.
89
24. At [ipinagbabawal din para sa inyo ang lahat ng] mga babaing may
asawa, maliban sa mga [aliping] taglay ng inyong kanang kamay.15 [Ito ay]
isang takdang pasiya ng Allah [na iniatang] sa inyo. At ipinahintulot para sa
inyo ang [lahat ng iba na] di-saklaw nito [mga naitakdang hangganan,
subalit’] sila ay inyong hanapin [o pakasalan] sa pamamagitan ng [mga
handog mula sa] inyong yaman, nagnanasa ng kalinisan at hindi ng bawal
na pakikipagtalik. Kaya, para sa anumang inyong kasiyahan [ng
pagpapakasal] mula sa kanila, ipagkaloob sa kanila ang kaukulang
kabayaran [ng mahr] bilang isang tungkulin. At walang pagkakasala sa inyo
para sa anumang inyong kapwa napagkasunduang di-saklaw sa tungkulin.
Katotohanan, ang Allah ay Lagi Nang Maalam, Tigib ng Karunungan.
25. At sinumang kabilang sa inyo ang walang kakayahang [humanap ng

pangguguol upang] pakasalan ang mga malalayang babaing naniniwala,
[hindi mga alipin] magkagayon, [maaari ninyong pakasalan] yaong mga
babaing aliping naniniwala na taglay ng inyong kanang kamay. At ang Allah
ang Siyang Nakaaalam hinggil sa inyong Eeman [pananampalataya]; Kayo
[mga naniniwala] ay para sa isa’t isa. Kaya, sila ay inyong pakasalan nang
may kapahintulutan sa kanilang mga pamilya16 [o mga tagapangalaga] at
ipagkaloob sa kanila ang kanilang [karampatang] kabayaran [ang mahr]
nang ayon sa paraang marapat. [Sila ay nararapat na] malilinis, hindi
nagkasala ng bawal na pakikipagtalik, at [sila ay] walang anumang [lihim
na] kasintahan. At kung sila ay nag-asawa na at [pagkaraan, sila ay]
nagkasala ng kahalayan [o pakikiapid], magkagayon, para sa kanila ay
kalahati ng parusa [na ipinapataw] sa mga babaing malaya [o walang
asawa]. Iyan ay para sa sinumang kabilang sa inyo na nangangambang
[siya ay mahulog sa] pagkakasala. Subali’t higit na mainam para sa inyo na
kayo ay magkaroon ng pagtitimpi sa inyong sarili. At ang Allah ay
Mapagpatawad, Maawain.
26. Hinahangad ng Allah na gawing malinaw para sa inyo [kung ano ang
marapat at bawal] at upang kayo ay patnubayan sa mga [mabubuting]
kaparaanan niyaong mga nauna sa inyo, at upang tanggapin ang inyong
pagsisisi. At ang Allah ay Maalam, Tigib ng Karunungan.
27. At ang Allah ay naghahangad na tanggapin ang inyong pagsisisi.
Subali’t yaong mga sumusunod sa [kanilang masasamang] pagnanasa ay
15 Naitala ni Imam Ahmad na si Abu Said Al-Khudri ay nagsabi: “May nabihag kaming mga
kababaihan sa pook ng Awtas na may mga asawa na, at hindi namin ninais na makipagtalik sa
kanila sapagka’t nagkaroon na sila ng mga asawa. Kaya, aming tinanong ang Propeta hinggil sa
bagay na ito, at ang talatang ito ay ipinahayag: ‘maliban sa mga [natamong aliping] nasa inyong
paghahawak.’”
16 Ang magbibigay na pahintulot sa pagpapakasal ng aliping babae ay yaong nagmamay-ari sa
kanya.
90
naghahangad na kayo ay mailayo [tungo] sa malaking paglihis.

28. Hinahangad ng Allah na gawing magaan [ang mga pasaning tungkulin]
para sa inyo. At ang tao ay sadyang nilikhang marupok [at mahina].
29. O kayong mga naniwala, huwag ninyong kainin [lustayin o gamitin] ang
yaman ng iba sa inyo nang walang kabuluhan [o walang katarungan]
maliban sa [isang mabuting] kalakalan sa pamamagitan ng pinagkaisang
pahintulot ng isa’t isa mula sa inyo. At huwag ninyong patayin ang inyong
mga sarili [o huwag kayong magpatayan sa isa’t isa]. Katotohanan, ang
Allah ay Maawain sa inyo.
30. At sinuman ang gumawa niyan sa [pamamagitan ng] karahasan at
kawalang-katarungan, magkagayon, siya ay Aming ipapasok sa Apoy. At
iyan ay sadyang magaan para sa Allah.
31. Kung inyong iiwasan ang mga malalaking kasalanan na ipinagbawal sa
inyo, Aming papawiin mula sa inyo ang inyong mga [maliliit na]
kasalanan,17 at kayo ay Aming papapasukin sa marangal na pasukan [ng
Paraiso].
32. At huwag ninyong pagnasaan ang anumang [biyayang] ipinagkaloob ng
Allah sa mga ilan sa inyo nang higit sa mga iba. Para sa mga lalaki, ay
isang bahagi mula sa anumang kanilang pinagsumikapan, [gayon din
naman] para sa mga babae, ay isang bahagi mula sa anumang kanilang
pinagsumikapan. At inyong hingin sa Allah ang Kanyang biyaya.
Katotohanan, ang Allah ay Lagi nang Maalam sa lahat ng bagay.
33. At para sa lahat, Kami ay gumawa ng mga tagapagmana [upang
italaga] sa anumang [yamang] iniwan ng mga magulang at mga malalapit
na kamag-anakan. At yaong mga kumilala [o nagtiwala] sa inyong mga
17 Naitala ni Imam Ahmad na si Salman al Farisi ay nagsabi: Ang Propeta ay nagsabi sa akin,
‘Alam mo ba kung ano ang araw ng Jumu’ah?” Aking sinabi, ‘Ito ang araw ng paglikha ng Allah kay
Adan.’ Siya ay nagsabi: ‘Alam ko kung ano ang araw ng Jumu’ah. Sinumang maligo at maglinis ng
sarili at nagtungo sa Salaah sa araw ng Biyernes at nanatiling tahimik hanggang matapos ng Imam
ang Salaah, ang lahat ng kanyang kasalanan sa pagitan ng kasalukuyan hanggang sa susunod na
Biyernes ay mapapatawad, hangga’t iniiwasan niya ang mga mabibigat na kasalanan.’ Sa iba’t
ibang mga Hadith ng Propeta , ang mga mabibigat na kasalanan ay ang mga sumusunod: Ang
pagtatambal sa pagsamba sa Allah, ang pagkitil ng buhay na ipinagbawal ng Allah maliban sa
isang makatarungang katwiran, ang mahika [salamangka], ang paglamon sa Riba [patubo], ang
pagkamkam sa yaman ng naulila, ang pagtalikod sa kalaban at pagtakbo mula sa digmaan kapag
ito’y nagsimula na, ang magparatang sa malilinis na kababaihang naniniwala [Sahih Muslim 1:92],
…at ang suwail sa magulang [Imam Ahmad], … ang pagbibigay ng walang katotohanang pahayag
[Sahih Muslim 1:91], ang patayin ang iyong supling dahil sa pangamba na makibahagi sa iyong
pagkain, ang pakikiapid sa asawa ng iyong kapitbahay [Sahih Muslim 1:90],
... ang pagsumpa [panlalait] sa sariling magulang [Sahih Muslim 90]. Gayundin, kanyang sinabi,
Ang pagsumpa [paglait] sa Muslim ay kasalanan at ang pakikipaglaban sa kanya ay kawalan ng
paniniwala. [Sahih Al-Bukhari 5973]
91
pangako, inyong ipagkaloob sa kanila ang kanilang [kaukulang] bahagi.18

Katotohanan, ang Allah ay Lagi nang Saksi sa lahat ng bagay.
34. Ang mga lalaki ay tagapaglingap ng mga babae sa pamamagitan ng
[karapatang] ipinagkaloob ng Allah sa isa sa kanila [sa lalaki] nang higit
kaysa sa iba [sa babae], at sa anumang kanilang ginugugol [bilang
panustos] mula sa kanilang yaman.19 Kaya, ang mga matutuwid na babae
ay tapat na masunurin, [kanilang] pinangangalagaan ang anumang dapat
pangalagaan na ipinag-utos sa kanila ng Allah sa panahong [wala ang
kanilang asawa]. At yaong [mga asawang babae] na inyong
pinangangambahan na nagmamatigas – [una] sila ay inyong pagpayuhan;
[subali’t kung sila ay nagpupumilit], huwag sumiping sa kanila; at [sa huli]
sila ay saktan [nang walang kalabisan]. Subali’t kung sila ay naging
masunuring muli sa inyo, huwag ninyong hangarin ang daan [ng
pagkayamot] laban sa kanila. Katotohanan, ang Allah ay Lagi nang Kataas-
taasan, Dakila.
35. At kung kayo ay nangangamba ng di-pagtupad sa pagitan ng dalawa,
magpadala kayo ng tagapaghatol, isang nagmula sa kamag-anakan ng
lalaki at isang tagapaghatol na nagmula sa kamag-anakan ng babae. Kung
sila ay kapwa naghahangad ng pagkakasundo, ito ay itutulot ng Allah sa
kanilang pagitan. Katotohanan, ang Allah ay Lagi nang Maalam,
Nakababatid [sa lahat ng bagay].
36. Sambahin ninyo ang Allah at huwag kayong magtambal ng anupaman
sa Kanya. At gumawa ng mabuti sa inyong mga magulang, at sa mga
kamag-anakan, sa mga ulila, sa mga mahihirap, sa mga malalapit na
kapitbahay, sa mga malalayong kapitbahay, sa inyong mga kasamahan, sa
mga manlalakbay, at sa mga [aliping] taglay ng inyong kanang kamay [sa
ilalim ng inyong pangangasiwa]. Katotohanan, ang Allah ay hindi
nagmamahal sa mga mapagmagaling [sa kapwa-tao] at mapagyabang,
37. Yaong mga mararamot at nag-uutos sa [ibang] tao ng karamutan at
kanilang itinatago ang anumang ipinagkaloob ng Allah sa kanila mula sa
Kanyang biyaya. At Aming inihanda para sa mga di-naniniwala ang isang
nakahihiyang parusa, -
38. At yaong mga gumugugol ng kanilang yaman upang makita [lamang]
ng mga tao, nguni’t hindi naniniwala sa Allah at sa Huling Araw. At sinuman
ang kasamahan ng satanas, samakatwid, napakasama niya bilang isang
kasamahan!
18 Wasiyyah - Huling Habilin

19
Ang mga kalalakihan ay may tungkuling tustusan at pangalagaan ang mga kababaihan. Sila ang
magsisilbing pinuno upang ipagtanggol ang mga kababaihan at may karapatang magdisiplina sa kanila
tungo sa pagiging matwid. Ang sabi ng Propeta, “Ang mga taong pumili ng babae bilang kanilang pinuno
ay hindi magtatagumpay.” [Sahih Al-Bukhari]
92
39. At ano [bang pinsala ang darating] sa kanila kung sila ay naniwala sa
Allah at sa Huling Araw, at sila ay gumugol sa anumang ipinagkaloob [na
panustos] ng Allah sa kanila? At ang Allah ay Lagi nang Maalam sa kanila.
40. Katotohanan, ang Allah ay hindi gumagawa ng pandaraya [maging ito
man ay katumbas ng] isang katiting na timbang. Samantalang kung may
isang kabutihan, ito ay Kanyang dinaragdagan, at nagkakaloob mula sa
Kanyang Sarili ng isang dakilang gantimpala.
41. Kaya, paano [pa kaya ang mangyayari], kapag Aming ipinarating mula
sa bawa’t pamayanan ang isang saksi, at ikaw ay Aming ipinarating [O
Muhammad] laban sa mga ito [mga tao] bilang saksi?20
42. Sa Araw na iyon [sa Araw ng Pagkabuhay na Muli], yaong mga di-
naniwala at sumuway sa Sugo [Muhammad] ay magnanais na sila ay
maging tulad na lamang ng lupa [na walang pananagutan]. Sapagka’t hindi
nila magawang itago [ang anumang kanilang nagawang kasalanan] mula
sa Allah [kahit isa mang] pahayag [salaysay].
43. O kayong mga naniwala, huwag kayong lumapit sa pagdarasal habang
kayo ay lasing21 hanggang inyong nalalaman ang anumang inyong
sinasabi, o [habang] kayo ay marumi [nasa kalagayan ng Janaba]22
maliban [kapag kayo ay] nakikiraan lamang sa daan [ng Masjid]23
hanggang kayo ay makapaghugas [ng buong katawan]. At kung kayo ay
may sakit o naglalakbay, o ang isa sa inyo ay nanggaling mula sa palikuran
o kayo ay nakipagtalik sa mga babae at kayo ay walang matagpuang tubig,
[magkagayon] kayo ay magsagawa ng tayammum24 sa [pamamagitan ng]
malinis na lupa [o alikabok] at inyong ihaplos ito sa inyong mga mukha at
sa inyong mga kamay. Katiyakan, ang Allah ay Lagi nang
Mapagpaumanhin, Mapagpatawad.
20 Ang mga propeta na ipinadala sa bawa’t pamayanan ang magiging saksi laban sa kanila. Si
Propeta Muhammad naman ang magiging saksi laban sa mga di-naniniwala.
21 Pagkaraan nito, nagkaroon na nang ganap na pagbabawal sa mga nakalalasing na inumin.
Tunghayan ang 5:90-91.
22 Sinumang nakipagtalik sa asawa, siya ay nasa maruming kalagayang [Janaba] na
nangangailangan ng Ghusl [pagpapaligo ng buong katawan] upang maging malinis bago
magsagawa ng Salaah.
23 Si Ibn Abi Hatim ay nag-ulat na si Ibn Abbas ay nagsabi na ang Sugo ng Allah ay nagpaliwanag
tungkol sa ayah na ito: “Huwag kayong pumasok sa Masjid habang kayo ay Junub [marumi]
Maliban kung kayo ay nagdaraan lamang sa [isang bahagi ng] Masjid nguni’t hindi kayo papasok
sa loob at mauupo rito.” Sa panahon ni Propeta Muhammad mayroong mga bahay ang mga Ansar
na ang mga pintuan ay nakadikit at nakabukas patungong Masjid. Kaya, sila ay pinahintulutang
dumaan sa isang bahagi ng Masjid kapag kumukuha ng tubig. At-Tabari 8:382 hango sa Tafsir Ibn
Kathir vol. 2 pahina 469 ng Surah 4 An-Nisa.
24 Tayammum – isang uri ng pagpapadalisay bago mag-alay ng Salaah. Ito ay isinasagawa dahil
sa kawalan ng tubig. Ang detalyeng hakbang ng pagsagawa nito ay dapat naaayon sa mga itinuro
ni Propeta Muhammad .
93
44. Hindi mo ba nakita yaong mga [taong] pinagkalooban ng isang bahagi

ng Kasulatan, kanilang binibili ang kamalian [bilang kapalit nito], at sila ay
naghahangad na kayo ay kanilang mailigaw mula sa [matuwid na] Landas.
45. At ang Allah ay ganap na nakababatid ng inyong mga kaaway. At ang
Allah ay Sapat na bilang Wali [Tagapangalaga]. At ang Allah ay sapat na
bilang Tagapagtangkilik.
46. Kabilang sa mga Hudyo ay yaong binabaluktot ang mga salita mula sa
[tamang] kalagayan [o paggamit] at sinasabing: “Aming naririnig at aming
sinusuway,” at “Makinig [sa amin] nguni’t ikaw ay hindi pakikinggan.” At
Ra’ina25 - kanilang pinipilipit ang kanilang mga dila at kinukutya ang
relihiyon [Islam]. At kung [sa halip] sila ay nagsabing: “Aming narinig at
kami ay sumusunod,” at “kami ay pakinggan at kami ay hintaying
[makaunawa],” marahil ito ay higit sanang mabuti para sa kanila, at higit na
marapat. Subali’t sila ay isinumpa ng Allah sanhi ng kanilang kawalang
paniniwala. Kaya, sila ay hindi naniniwala maliban ang mangilan-ngilan [sa
kanila].
47. O kayong mga pinagkalooban ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano],
maniwala kayo sa anumang Aming ipinahayag [kay Muhammad] -
nagpapatunay sa anumang [Kasulatang] nasa inyo bago Namin katkatin
ang mga mukha, at pihitin ang mga ito sa kanilang mga likuran o sila ay
Aming isumpa tulad ng pagsumpa Namin sa mga lumabag sa araw ng
Sabado. At ang Kautusan [o takda] ng Allah ay Lagi nang Natutupad.
48. Katotohanan, ang Allah ay hindi nagpapatawad [sa isang nagkasala]
ng pagtatambal sa Kanya. Nguni’t Kanyang pinatatawad ang anumang
[kasalanang] mababa kaysa riyan sa sinumang Kanyang nais. At sinuman
ang magtambal ng iba sa Allah, katiyakan, siya ay nakapaglubid ng isang
napakalaking kasalanan.26
49. Hindi mo ba nakita yaong mga nagmamalinis sa kanilang mga sarili.
Nguni’t pinadadalisay ng Allah ang sinumang Kanyang nais. At sila ay hindi
gagawan ng di-makatarungan [sa kanilang mga nagawa maging] ito man
ay katumbas ng isang [manipis na] hibla27 [sa buto ng datiles].
25 Ra’ina: Sa wikang Hebrew, ito ay isang paghamak [insulto]. Sa wikang Arabic naman, ito ay
nangangahulugan ng: “Mag-ingat, makinig sa amin at kami ay makikinig sa iyo!” Nagkukunwari
silang nagsasabi ng “Kami ay pakinggan” bagkus layunin nilang sabihin ang “Makinig sa amin”. Sa
ibang talata, ating mababasa: O kayong mga naniwala! Huwag magsabi ng Ra’ina bagkus
magsabi ng Unzurna [Hayaan mong maunawaan namin].
26 Ayon sa isang Hadith ni Propeta Muhammad : “Sinabi ng Allah: ‘O Aking alipin! Hangga’t kayo
ay sumasamba at humihingi ng habag sa Akin, patatawarin Ko kayo sa anumang inyong mga
pagkukulang. O Aking alipin! Kung makahaharap ninyo Ako bagaman kasing laki ng mundo ang
inyong kasalanan, haharapin Ko kayo ng kasing laki ng mundo ng pagpapatawad hangga’t hindi
kayo nagbigay ng katambal sa Akin [sa pagsamba].”
27 Fatil – ito ay manipis hibla sa buto ng datiles.
94
50. Pagmasdan mo kung paano sila maglubid [ng kasinungalingan] laban

sa Allah. At sapat na ito bilang isang malinaw na kasalanan.
51. Hindi mo ba nakita yaong mga pinagkalooban ng isang bahagi ng
kasulatan? Sila ay naniniwala sa pamahiin28 at mga taaghoot29 at sila ay
nagsasabi na yaong mga di-naniniwala ay: “Higit na napatnubayan kaysa
sa mga naniniwala sa [isang matuwid na] landas.”
52. Sila yaong mga isinumpa ng Allah. At sinumang isinumpa ng Allah,
kailanman ay hindi mo matatagpuan para sa kanya ang isang
makatutulong.
53. O sila ba ay may bahagi sa kapamahalaan? Magkagayo’y [kung
mayroon nga] marahil sila ay hindi magbibigay sa mga tao ng kahit isang
maliit na butil ng butong datiles.
54. O kanila bang kinaiinggitan ang mga tao para sa anumang
ipinagkaloob sa kanila ng Allah mula sa Kanyang biyaya? Nguni’t,
katiyakan, Aming naipagkaloob na sa mga angkan ni Abraham ang
kasulatan at karunungan [sa larangan ng relihiyon], at naipagkaloob sa
kanila ang isang dakilang kaharian.
55. At ang ibang kabilang sa kanila ay naniwala rito [kay Muhammad bilang
Sugo], at ang iba namang kabilang sa kanila ay tumutol dito. At sapat na
ang Impiyerno upang magliyab [sa kanila].
56. Katotohanan, yaong mga di-naniniwala sa Aming mga ayaat [mga
kapahayagan], sila ay Aming papapasukin sa Apoy. Sa tuwing
madadarang ang kanilang mga balat, ito ay Aming papalitan ng
panibagong mga balat upang kanilang malasap ang [hapdi ng] parusa.
Katotohanan, ang Allah ay Lagi nang Ganap na Makapangyarihan, Tigib ng
Karunungan.
57. Subali’t yaong mga naniniwala at gumagawa ng mga gawaing matwid,
Aming papapasukin sa mga hardin [ng Paraiso] na sa ilalim nito ay may
mga ilog na umaagos, sila ay mamamalagi [roon] nang walang hanggan.
Doon, sila ay magkakaroon ng mga asawang busilak, at sila ay Aming
papapasukin sa higit pang malililim na lilim.
58. Katotohanan, ang Allah ay nag-utos sa inyo na isauli ang mga
ipinagkatiwala sa mga kinauukulan [o nagmamay-ari] nito; at kung kayo ay
maghahatol sa pagitan ng mga tao, kayo ay humatol nang makatarungan.
Sadyang pinagpapala ng Allah ang anumang itinagubilin sa inyo.
Katotohanan, ang Allah ay Lagi nang Nakaririnig, Lubos na Nakakikita.
28 Jibt – mga pamahiin o mga sabi-sabi.

29 Taghoot - anumang sinasamba ng tao bukod pa sa Dakilang Lumikha [Allah].
95
59. O kayong mga naniwala, sumunod kayo sa Allah at sumunod sa Sugo

[si Muhammad], at sa mga namumunong kabilang sa inyo. At kung kayo ay
hindi magkasundo hinggil sa anumang bagay, inyong isangguni ito sa Allah
at sa [Kanyang] Sugo, kung [tunay nga na] kayo ay naniniwala sa Allah at
sa Huling Araw. Iyan ang pinakamabuting [paraan] at higit na makahulugan
[bilang paliwanag].
60. Hindi mo ba nakita yaong [mga mapagkunwaring] nag-aangking sila ay
naniniwala sa anumang ipinahayag sa iyo [O Muhammad], at sa anumang
ipinahayag na nauna sa iyo, nguni’t [sa kabila nito] sila ay nagnanais na
isangguni ang [pagpapatupad] ng batas sa mga taaghoot30 samantalang
sila ay napag-utusan na huwag maniwala sa mga ito [taaghoot]. At ang
satanas ay naghahangad na sila ay kanyang mailigaw [mula sa tuwid na
landas], nang malayong pagkaligaw.
61. At kapag ito ay sabihin sa kanila: “Halina kayo [at tumalima] sa
anumang ipinahayag ng Allah at [halina kayo] sa Sugo,” iyong makikita ang
mga mapagkunwari na nagsisitalikod sa iyo nang may [matinding] pagtutol.
62. Kaya, paano nga ba [ang mangyayari] kapag ang sakuna ay
mananalanta sa kanila sanhi [ng kasamaan] ng kanilang mga kamay, at
pagkaraan, sila ay magsisilapit sa iyo na sumusumpa sa Allah, “Wala
kaming nilayon kundi kabaitan at magandang ugnayan!”
63. Sila yaong ang anumang nasa kanilang puso ay nababatid ng Allah.
Kaya, sila ay iyong layuan, subali’t sila ay iyong paalalahanan, at
mangusap tungkol sa kanilang mga sarili ng pananalitang makaaantig [sa
kanilang damdamin].
64. At Kami ay hindi nagpadala ng sugo malibang [sila ay dapat] sundin sa
kapahintulutan ng Allah. At kung mangyari mang sila [mga di-naniniwala]
ay nakagawa ng kamalian sa kanilang mga sarili, at sila ay nagsilapit sa iyo
[O Muhammad] at nagsumamo ng kapatawaran sa Allah, at ang sugo ay
nagsumamo ng kapatawaran para sa kanila, marahil kanilang matatagpuan
ang Allah na Tumatanggap ng Pagsisisi, Maawain.
65. Nguni’t hindi! Sumpa man sa iyong Panginoon, sila ay hindi [tunay na]
naniniwala hanggang ikaw [O Muhammad] ay kanilang gawing
tagapaghatol sa anumang hidwaang namamagitan sa kanila, at [hanggang]
walang makikitang hinanakit [o bahid ng pagtutol] sa kanilang mga sarili
hinggil sa anumang iyong hinatol at tumatalima nang [buong] pagtalima.
66. At kung [mangyari ngang] sila ay Aming inatasan na: “Inyong patayin
30 Taaghoot – ang tinutukoy na taghoot sa ayah na ito ay ang mga huwad at tiwaling
tagapaghukom na hindi kumikilala sa Batas ng Allah.
96
ang inyong mga sarili [i.e ang mga walang kasalanan ay patayin ang mga
makasalanan] o inyong lisanin ang inyong mga pamamahay,” walang
makagagawa nito maliban sa mangilan-ngilan sa kanila, at kung [nangyari
ngang] kanilang ginawa ang anumang iniatas sa kanila, [marahil] higit
sanang nakabuti ito para sa kanila at makapagbibigay karagdagan sa
[kanilang] katatagan.
67. At kapag [nagkagayon nga], Aming magagawang ipagkaloob sa kanila
mula sa Aming Sarili ang isang dakilang gantimpala.
68. At marahil sila ay Aming nagawang patnubayan sa isang matuwid na
Landas.
69. At sinumang sumunod sa Allah at sa Sugo [si Muhammad], - sila yaong
mga makakasama niyaong mga pinagpala ng Allah - ang mga propeta,31
ang mga makatotohanan,32 ang mga nasawi33 [sa Landas ng Allah], at
ang mga matutuwid.34 At sila yaong mga mabubuting kasamahan.
70. Iyan ang biyayang nagmula sa Allah. At sapat na ang Allah bilang
[tanging Isang] Maalam.
71. O kayong mga naniwala, inyong isaalang-alang ang inyong pag-iingat,
humayo kayong pangkat-pangkat o humayo kayong sama-samang lahat.
72. At katotohanan, [ang ibang] kabilang sa inyo ay magpapaiwan [nang
papalayo mula sa Landas ng Allah], kaya kung kayo ay abutan ng
kapahamakan, siya [na nagpaiwan] ay magsasabi, “Katotohanan, ako ay
sadyang pinagpala ng Allah na ako ay wala [roon] sa kanila.”
73. Subali’t kung dumating sa inyo ang biyaya mula sa Allah, katiyakan na
siya [na nagpaiwan] ay magsasabi – [na wari bang ipinakikita niya na]
“walang namagitang pagmamahalan sa pagitan ninyo at pagitan niya.” “Ah!
sana’y nakasama nila ako, nang sa gayo’y natamo ko rin ang dakilang
tagumpay.”
74. Kaya hayaang makipaglaban sa Landas ng Allah yaong mga
ipinagbibili ang buhay sa mundong [ito] kapalit ng [karangalan sa] kabilang
buhay. At sinumang makipaglaban sa Landas ng Allah, at siya ay nasawi o
nagwagi, Aming igagawad sa kanya ang isang [marangal at] dakilang
gantimpala.
75. At ano ba [ang nangyayari] sa inyo [at] kayo ay hindi makipaglaban sa
Landas ng Allah, at [para ipagtanggol] ang mga inalipusta mula sa mga
kalalakihan, kababaihan at mga batang nagsasabing: “Aming Panginoon,
31 Nabiyyeen - mga propeta

32 Siddiqeen - mga makatotohanan
33 Shuhada - mga nasawi sa Landas ng Allah,
34 Saliheen - mga taong gumagawa ng matwid.
97
ilayo Mo po kami sa bayang ito na ang mga mamamayan nito ay di-

makatarungan at italaga Mo po para sa amin mula sa Iyong Sarili ang
isang tagapangalaga at italaga Mo po sa amin mula sa Iyong Sarili ang
isang makatutulong [upang kami ay kanyang damayan]”?
76. Yaong mga naniniwala ay nakikipaglaban sa Landas ng Allah at yaong
mga di-naniniwala ay nakikipaglaban sa landas ng taaghoot [ng satanas].
Kaya makipaglaban kayo sa mga kampon ng satanas. Katotohanan, ang
balakin ng satanas ay sadyang marupok [at mahina].
77. Hindi mo ba nakita yaong mga pinagsabihang: “Pigilin ang inyong mga
kamay [mula sa pakikipaglaban] at magsagawa ng pagdarasal [Salaah], at
magbayad ng Zakaah” nguni’t nang ang pakikipaglaban ay itinagubilin sa
kanila, agad na ang isang pangkat sa kanila ay kinatakutan ang mga tao
tulad ng kanilang pagkatakot sa Allah o higit pang takot. At sila ay nagsabi:
“O, Aming Panginoon, bakit Mo itinagubilin sa amin ang pakikipaglaban?
Kung [ito] sana ay Iyong ipinagpaliban [muna] sa amin para sa maikling
panahon.” Sabihin mo: “Ang kasiyahan sa mundo ay maliit [lamang] at ang
kabilang buhay ay higit na mainam sa sinumang may takot sa Allah. At ang
[pagiging] di-makatarungan ay hindi gagawin sa inyo maging ito ay
katumbas ng hibla [sa buto ng datiles]”
78. Saanman ang inyong [pook na] kinaroroonan, ang kamatayan ay
darating sa inyo maging kayo man ay nasa mga toreng ginawang
matayog!” Nguni’t kung sila ay datnan ng isang kabutihan, sila ay
nagsasabi: “Ito ay nagmula sa Allah.” Nguni’t kung sila ay datnan ng
kasamaan, sila ay nagsasabi: “Ito ay nagmula sa iyo [O Muhammad. Kaya,
sabihin mo sa kanila]: “Ang lahat ay nagmula sa Allah.” Kaya, ano ba ang
[nangyayari sa] mga taong ito na sila ay tila nahihirapang makaunawa sa
anumang pahayag?
79. Anumang kabutihang dumating sa iyo ay nagmula sa Allah, nguni’t
anumang kasamaang dumating sa iyo, ito ay nagmula sa iyong sariling
[kagagawan]. At ikaw [O Muhammad] ay Aming ipinadala sa sangkatauhan
bilang isang sugo. At sapat na ang Allah bilang Saksi.
80. Sinumang sumunod sa Sugo [si Muhammad] ay tunay na sumunod sa
Allah. Nguni’t sinumang tumalikod, magkagayon, ikaw [O Muhammad] ay
hindi Namin isinugo bilang tagapagbantay sa kanila.
81. At sila ay nagsasabi: “[Kami ay nangako ng] pagsunod.” Nguni’t nang
sila ay lumisan sa iyo, isang pangkat mula sa kanila ay ginugugol ang gabi
sa ibang [balaking] bukod sa iyong sinabi. Subali't itinatala ng Allah ang
anumang kanilang ginugol [binalak] sa gabi. Kaya, sila ay iyong layuang
mag-isa, at magtiwala sa Allah. At ang Allah ay sapat na bilang
98
35
Tagapangasiwa [ng mga pangyayari o gawain].
82. Kaya, hindi ba nila pinag-uukulan ng [malalim na] pag-iisip ang Qur’an?
Kung ito’y nagmula sa iba bukod sa Allah, kanilang matatagpuan dito ang
maraming pagkakasalungatan.
83. At kapag may dumating sa kanila na isang pangyayari [o balitang]
nauukol sa [pangkalahatang] kaligtasan o pangamba, ito ay kanilang
ipinagkakalat. At marahil kung ito ay kanilang isinangguni sa sugo o sa
mga itinalagang pamunuang kabilang sa kanila, baka sakaling yaong mga
makapagbibigay ng tamang pasiya mula rito ay maaaring mabatid ang
tungkol dito. Kung hindi nga lamang sa pagpapala ng Allah sa inyo at sa
Kanyang habag, marahil kayo ay nagsisunod na sa satanas maliban sa
mangilan-ngilan lamang [sa inyo].36
84. Kaya makipaglaban sa Landas ng Allah. Ikaw ay hindi mananagot
maliban para sa iyong sarili. At pukawin ang [sigla ng] mga naniniwala
[upang makipaglabang kasama mo] upang sa gayon ay pigilin ng Allah ang
lakas [sandatahan] niyaong mga di-naniniwala. At ang Allah ay Matindi sa
kapangyarihan at Matindi sa pagpaparusa.
85. Sinuman ang mamagitan [para] sa isang mabuting pamamagitan ay
magkakaroon para sa kanya ng isang bahagi [o gantimpala] mula roon. At
sinuman ang mamagitan [para] sa isang masamang pamamagitan ay
magkakaroon para sa kanya ng pasanin [kasalanan] mula roon. At ang
Allah ay Lagi nang Tagapag-ingat sa lahat ng bagay.
86. At kapag kayo ay binati ng isang pagbati [assalamu alaikum], inyong
tumbasan ng isang pagbating higit na mabuti37 kaysa rito o ibalik ang
pagbating katumbas din nito. Katotohanan, ang Allah ay Lagi nang
Tagapagtuos ng lahat ng bagay.
87. Allah, walang diyos [na dapat sambahin] maliban sa Kanya. Katiyakan,
kayo ay Kanyang titipuning sama-sama sa Araw ng Pagkabuhay na Muli,
na walang alinlangan ang hinggil [sa kaganapan] nito. At sino ba ang higit
na makatotohanan sa pagsasalaysay kaysa sa Allah?
88. Kaya, ano ba [ang nangyayari] sa inyo at kayo ay nahahati sa
dalawang pangkat hinggil sa mga mapagkunwari, samantalang sila ay
isinadlak ng Allah [tungo] sa anumang [kamaliang] kanilang
pinagsumikapan? Nais ba ninyong patnubayan ang sinumang hinayaan ng
35 Wakeel – Ang Allah ang Siyang Tanging Tagapangasiwa ng mga pangyayari o gawain.
36 SiPropeta Muhammad ay nagsabi: “Ang paghayag ng sinuman sa lahat ng kanyang marinig ay
sapat na upang siya’y maturingan bilang isang sinungaling.” [Sahih Muslim]
37Ang pagbati ng Assalam Alaikum, ay dapat sagutin bilang ganting pagbati ng - Wa Alaikum
Assalam wa Rahma`tullahi wa Barakatuh] o kaya’y ibalik ang pagbati na katulad din nito [Wa
Alaikum Assalam].
99
Allah na maligaw [ng landas]? At sinumang hinayaan ng Allah na maligaw

ng landas, kailanma’y hindi mo matatagpuan ang landas para sa kanya.
89. Sila ay naghahangad na kayo ay di-maniwala tulad ng kanilang di-
paniniwala upang kayo ay matulad sa kanila. Kaya huwag kayong
magturing mula sa kanila ng wali [kaibigan] hanggang sila ay lumikas para
sa landas ng Allah. At kung sila ay magsitalikod [tumanggi sa Islam] sila ay
inyong dakpin [o bihagin] at sila ay inyong pagpapatayin saanman ninyo
sila matagpuan. At huwag kayong magturing mula sa kanila ng wali
[kaibigan] o ng tagapagtangkilik.
90. Maliban yaong mga humingi ng paglingap sa mga tao na sa inyo ay
mayroong namamagitang kasunduan [ng kapayapaan], o yaong mga
lumalapit sa inyo na ang kanilang dibdib [o ang kalooban] ay pigil sa
pakikipaglaban sa inyo at gayundin sa pakikipaglaban sa kanilang sariling
mga mamamayan. At kung ninais lamang ng Allah, sila ay Kanyang
magagawang bigyan ng lakas laban sa inyo, at kayo ay kanilang kinalaban.
Kaya kung sila ay nagsiurong [nagsilayo] mula sa inyo at hindi
nakipaglaban sa inyo, at nag-alok sa inyo ng kapayapaan, magkagayon
ang Allah ay hindi nagbigay dahilan sa inyo upang sila ay inyong kalabanin.
91. Inyong matatagpuan ang iba na naghahangad na magtamo ng

kaligtasan mula sa inyo at magtamo ng kaligtasan mula sa kanilang mga
mamamayan. Sa tuwing sila ay bumabalik sa [udyok ng] kawalang
paniniwala, sila ay nahuhulog dito. Kaya kung sila ay hindi magsiurong [sa
pakikipaglaban] sa inyo, at hindi mag-alok sa inyo ng kapayapaan, at hindi
magpigil ng kanilang mga kamay [laban sa inyo], magkagayon, sila ay
inyong bihagin at inyong pagpapatayin saanman ninyo sila matagpuan. Sa
mga iyon, Kami ay gumawa para sa inyo ng hayag na kapahintulutan laban
sa kanila.
92. Hindi kailanman marapat sa isang naniniwala na kanyang patayin ang
kapwa naniniwala maliban sa [di-sinadyang] pagkakamali. At sinumang
nakapatay ng isang naniniwala sanhi ng pagkakamali, nararapat siyang
magpalaya ng isang aliping naniniwala at [siya ay nararapat na] magbayad
ng kaukulang bayad-pinsala [o diyah] sa pamilya ng napatay maliban
lamang kung kanilang ipaubaya [ang kanilang karapatan] sa kawanggawa.
Nguni’t, kung ang napatay ay [isang naniniwalang] nagmula sa isang
angkang nakikipaglaban sa inyo, [sapat na] ang pagpapalaya ng isang
aliping naniniwala. At kung siya ay nabibilang sa angkan na may
kasunduan sa inyo, magkagayo’y [siya ay nararapat] magbayad ng bayad-
pinsala sa kanyang pamilya at nararapat magpalaya ng isang aliping
naniniwala. At sinuman ang hindi magampanan ito [ang pagpapalaya ng
isang alipin], siya ay nararapat na mag-ayuno ng dalawang buwang
magkasunod bilang paghingi ng kapatawaran sa Allah. At ang Allah ay
100
Maalam, Tigib ng Karunungan.

93. At sinumang nakapatay ng isang naniniwala nang sinasadya, ang
kanyang kabayaran ay ang Impiyerno na kung saan [siya ay] mamamalagi
roon nang walang hanggan. At ang Allah ay napopoot sa kanya at siya ay
[Kanyang] isinumpa. At sa kanya ay inihanda ang isang malaking parusa.
94. O kayong mga naniwala, kapag kayo ay humayo [upang makipaglaban]
sa Landas ng Allah, kayo ay [nararapat] magsiyasat at huwag kayong
magsabi sa sinumang nagbibigay ng [pagbati ng] kapayapaan, “Ikaw ay
hindi [tunay na] naniniwala,” - hinahanap ang mga kapakinabangan ng
makamundong buhay [subali’t] nasa Allah ang maraming [matatamong]
kasaganaan. Kayo [sa inyong mga sarili] ay ganyan din noong una;
pagkaraan ay ipinagkaloob ng Allah sa inyo ang Kanyang kabutihang-loob
[o patnubay], kaya, kayo ay [matutong] magsiyasat. Ang Allah ay Lagi nang
Nakababatid sa anumang inyong ginagawa.
95. Hindi magkapantay sa antas [ng karangalan] yaong mga naniniwalang

nakaupo [at nananatili lamang sa kanilang mga pamamahay] - maliban sa
mga may kapansanan - at yaong mga Mujahideen [na nagpupunyagi at
nakikipaglaban] sa Landas ng Allah sa pamamagitan ng kanilang yaman at
ng kanilang buhay. Higit na itinangi ng Allah ang mga Mujahideen sa
[pamamagitan ng] kanilang yaman at ng kanilang buhay kaysa yaong mga
nananatili [lamang sa kanilang mga pamamahay]. Sa lahat, ang Allah ay
nangako ng pinakamabuting [gantimpala], subali’t higit na itinangi ng Allah
ang mga Mujahideen kaysa sa mga nakaupo [at nananatili sa pamamahay]
ng isang dakilang gantimpala –
96. Mga antas [ng matataas na karangalan o katayuan] mula sa Kanya, at
kapatawaran at habag. At ang Allah ay Lagi nang Mapagpatawad,
Maawain.38
97. Katotohanan, yaong mga kinuha ng mga anghel [binawian ng buhay]
habang sila ay gumagawa ng kamalian sa kanilang mga sarili, sila [mga
anghel] ay magsasabi: “Ano ba ang inyong naging kalagayan?” Sila ay
sumagot: “Kami ay inalipusta sa lupa.” Sila [mga anghel] ay magsasabi:
“Hindi ba malawak ang lupa ng Allah para kayo ay magsilikas patungo
doon?” Sila yaong ang kanilang kanlungan ay Impiyerno – at sadyang
napakasama nito bilang patutunguhan.
98. Maliban yaong mga mahihina mula sa mga kalalakihan, kababaihan at
mga bata na walang kakayahang magtangka [upang sila ay magsilikas], at
38 Isinalaysay ni Abu Said Al-Khudri na si Propeta Muhammad ay nagsabi: May daang libong
pintuan sa Paraiso na inihanda ng Allah sa mga nakipagbaka para sa Kanyang Landas. Ang
pagitan ng dalawang antas ay kasing layo ng langit sa lupa. [Sahih Muslim 3:1501]
101
hindi inalalayan sa landas [na patutunguhan].39

99. Sila yaong mga inaasahang patatawarin ng Allah. At ang Allah ay Lagi
nang Mapagpaumanhin, Mapagpatawad.
100. At sinumang lumikas [para] sa Landas ng Allah, kanyang
matatagpuan sa kalupaan ang maraming [mapagpipiliang] pook at
kasaganaan. At sinumang lumisan sa kanyang tahanan bilang isang
lumikas tungo sa [Landas ng] Allah at sa Kanyang sugo, at pagkaraan siya
ay inabutan ng kamatayan [sa gitna ng paglalakbay], katotohanan na ang
kanyang gantimpala ay naihanda na [upang igawad] ng Allah. At ang Allah
ay Lagi nang Mapagpatawad, Maawain.
101. At kapag kayo [mga Muslim] ay naglalakbay sa mga lupain, walang
pagkakasala sa inyo kung inyong paikliin ang pagdarasal [lalo na] kung
inyong pinangangambahan na kayo ay salakayin niyaong mga di-
naniniwala. Katotohanan, ang mga di-naniniwala ay inyong palagiang
hayag na kaaway.
102. At kung ikaw ay kabilang sa kanila at sila ay iyong pinamumunuan sa
pagdarasal [sa panahon ng pakikipaglaban], hayaang ang isang pangkat
sa kanila ay tumayo [sa pagdarasal] na kasama mo, at hayaan nilang
dalhin ang kanilang mga gamit-sandata. At kapag sila ay nakapagpatirapa,
hayaan silang manatili sa inyong likuran at hayaang humayo sa unahan
ang ibang pangkat na hindi pa nakapagdasal at hayaan silang magdasal
na kasama mo, [dapat nilang] isaalang-alang ang pag-iingat at dala-dala
ang kanilang mga sandata. Yaong mga di-naniniwala ay naghahangad na
inyong mapabayaan ang inyong mga sandata at mga kagamitan upang
kayo ay kanilang lusubin sa isang [minsanang] paglusob. Nguni’t walang
pagkakasala sa inyo kung inyong ibaba ang inyong mga sandata sanhi ng
pangamba ng pag-ulan o kayo ay may karamdaman, subali’t [dapat
ninyong] isaaalang-alang ang [ibayong] pag-iingat. Katotohanan, ang Allah
ay naghanda para sa mga di-naniniwala ng isang kahiya-hiyang parusa.
103. At kapag inyong naisagawa nang lubusan ang pagdarasal, alalahanin
ninyo ang Allah nang nakatayo, nakaupo, at [nakahilig] sa inyong mga
tagiliran. Subali’t kapag kayo ay naging ligtas na [sa panganib ng mga
kaaway -magkagayon], magsagawa kayo ng [maayos na] pagdarasal.
[Sapagka’t] Katotohanan, ang pagdarasal ay [isang tungkulin na]
itinagubilin para sa mga naniniwala sa mga itinakdang oras nito.
104. At huwag kayong panghinaan ng loob [o panawan ng lakas] sa
pagtugis ng mga kaaway. Kung kayo ay nagdurusa, sila rin naman ay
39 Si Propeta Muhammad ay nagsabi: “Sinumang makihalubilo sa isang sumasamba sa diyus-

diyusan at naninirahang kasama niya, siya’y katulad lamang niya.” [Abu Dawud 3:224]
102
nagdurusang katulad ng inyong pagdurusa, subali’t kayo ay umaasa mula

sa Allah ng anumang [pagpapala na] hindi nila inaasahan [mula sa Kanya].
At ang Allah ay Lagi nang Maalam, Tigib ng Karunungan.
105. Katotohanan, Aming ibinaba [o ipinahayag] sa iyo [O Muhammad] ang
Aklat [Qur’an] sa katotohanan upang ikaw ay makapaghatol sa pagitan ng
mga tao sa pamamagitan ng anumang ipinakita sa iyo ng Allah. At huwag
kang maging isang tagapagtanggol para sa mga nagtataksil [o mandaraya].
106. At hilingin ang kapatawaran ng Allah. Katotohanan, ang Allah ay Lagi

nang Mapagpatawad, Maawain.
107. At huwag kang makipagtalo para sa kapakanan ng mga taong
nandaraya sa kanilang mga sarili. Katotohanan, hindi minamahal ng Allah
ang sinumang makasalanang taksil [o mandaraya].
108. Kanilang ikinukubli [ang kanilang masamang layunin] mula sa mga tao
nguni’t ito ay hindi nila maikukubli sa Allah, Siya ay nasa sa kanila [sa
Kanyang Kaalaman] kapag kanilang ginugugol ang gabi sa mga
pananalitang hindi Niya kinasisiyahan. At Lagi nang Nasasaklawan [ng
Allah] ang anumang kanilang ginagawa.
109. Naririto kayo, kayong mga nakipagtalo para sa kanilang kapakanan sa
buhay sa mundong ito. Nguni’t sino ang makikipagtalo para sa kanila sa
[harap ng] Allah sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, o kaya'y sino nga ba ang
kanilang magiging tagapangasiwa?
110. At sinuman ang gumawa ng kasamaan o ng kamalian sa kanyang
sarili [nguni’t] pagkaraan ay humingi ng kapatawaran sa Allah, kanyang
matatagpuan ang Allah na Mapagpatawad, Maawain.
111. At sinumang nagsikap [na makagawa ng] kasalanan, ito ay kanya
lamang pinagsumikapan laban sa kanyang sarili. At ang Allah ay Lagi nang
112. At sinumang nagsikap [makagawa ng] kamalian o ng kasalanan at
pagkaraa’y ibinintang ito sa isang walang kasalanan, tunay na kanyang
ipinapasan sa sarili ang paninirang-puri at hayag na kasalanan.
113. At kung hindi lamang sa biyaya ng Allah sa iyo [O Muhammad] at sa
Kanyang habag, katiyakan na ang isang pangkat sa kanila ay masigasig
upang ikaw ay kanilang mailigaw, subali’t wala silang maililigaw maliban sa
kanilang mga sarili, at kahit na katiting na bagay ay hindi ka nila
mapipinsala. At ibinaba [o ipinahayag] ng Allah sa iyo ang Aklat [Qur’an], at
ang karunungan. At Kanyang itinuro sa iyo ang anumang hindi mo
nalalaman. At lagi nang dakila ang biyaya ng Allah sa iyo [O Muhammad].
114. Walang [ibinubungang] kabutihan ang karamihan sa kanilang mga
lihim na usapan, maliban yaong mga nag-uutos [na magbigay] ng
103
kawanggawa, o ng kabutihan, o ng pagkakasundo sa pagitan ng mga tao.

At sinumang gumawa niyan na may layon ng kasiyahan ng Allah,
magkagayon - siya ay Aming pagkakalooban ng isang dakilang gantimpala.
115. At sinumang sumalungat sa Sugo [kay Muhammad] pagkaraang

naging malinaw para sa kanya ang patnubay at sumunod sa ibang [landas]
bukod sa landas ng mga naniniwala, siya ay Aming pananatilihin sa [landas
na] kanyang pinili at siya ay Aming papapasukin sa Impiyerno, at sadyang
napakasama [nito] bilang isang patutunguhan.
116. Katotohanan, ang Allah ay hindi nagpapatawad sa sinumang
nagkasala ng pagtatambal sa Kanya. Subali’t Kanyang pinatatawad ang
anumang kasalanang bukod dito sa sinumang Kanyang nais. At sinumang
magtambal ng iba sa Allah ay katiyakang siya ay napaligaw nang
napakalayong pagkaligaw.
117. Sila ay walang dinadalanginan bukod sa Kanya [sa Allah] kundi ang
mga babaing [diyus-diyusan]; subali’t [ang tunay na] kanilang
dinadalanginan ay walang iba kundi ang mapanghimagsik [suwail] na
satanas,40
118. Na isinumpa ng Allah; sapagka't siya [ang satanas] ay nagsabi:
“Katiyakan na ako ay kukuha ng takdang bilang mula sa Iyong mga alipin.
119. At sila ay aking ililigaw, at aking pupukawin sa kanila ang mga
makasalanang pagnanasa, at aking ipag-uutos sa kanila na laslasin ang
mga tainga ng mga hayupan, at aking ipag-uutos sa kanila na baguhin ang
likha ng Allah.” At sinumang magturing sa satanas bilang wali
[tagapangalaga] sa halip na ang Allah, katiyakan na siya ay nakaranas ng
hayag ng kawalan.
120. Siya [ang satanas] ay nangangako sa kanila, at pinupukaw sa kanila
ang masasamang hangarin nguni’t ang satanas ay walang ipinapangako sa
kanila maliban ang panlilinlang [lamang].
121. Sila yaong ang kanilang kanlungan ay ang Impiyerno at sila ay walang
matatagpuan mula rito ng [pook na] matatakasan.
122. Nguni’t yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid, sila
ay Aming papapasukin sa mga hardin na sa ilalim nito ay may mga ilog na
umaagos; sila ay mamamalagi roon nang walang hanggan. Ang pangako
ng Allah ay totoo. At sino ba ang higit na makatotohanan sa pananalita
kaysa sa Allah?
40 Ang mga sumasamba sa mga diyus-diyusan ay nagsasabing ang mga anghel ay mga anak na
babae ng Allah. Sa ibang talata, ang Allah ay nagsabi: At itinuring na babae ang mga anghel [at
kanilang sinamba] samantalang katulad nila’y mga alipin lamang sila ng Allah.
104
123. Hindi [matatamo ang Paraiso] nang ayon sa inyong mga

mapagnasang saloobin, at hindi rin [matatamo nang ayon] sa mga
[saloobin] ng mga Angkan ng Kasulatan [Hudyo at Kristiyano]. [Bagkus]
sinumang gumawa ng isang kamalian ay babayaran para rito. At wala
siyang matatagpuang sinumang wali [tagapangalaga] bukod sa Allah o ng
isang tagatangkilik [o karamay].
124. At sinuman ang gumagawa ng gawaing matwid, lalaki man o babae,
at siya ay naniniwala, sila yaong mga papapasukin sa Paraiso, at sila ay
hindi gagawan ng kamalian kahit sinliit man ng batik41 [sa buto ng datiles].
125. At sino ba ang nakahihigit sa relihiyon kaysa sa isang nagsuko ng
kanyang mukha [o sarili] sa Allah, habang siya ay isang mapaggawa ng
mga kabutihan. At sumusunod sa relihiyon [ni Abraham], na Hanifa
[tuwirang sumasamba sa Allah]. At itinuring ng Allah si Abraham bilang
isang matalik na kaibigan!42
anumang nasa kalupaan. At Lagi nang Nasasaklawan [ng Kaalaman] ng
Allah ang lahat ng bagay.
127. At sila ay humiling sa iyo [O Muhammad] ng isang [marapat na] pasiya
hinggil sa mga babae. Sabihin mo: “Ang Allah ay nagbibigay ng pasiya sa
inyo hinggil sa kanila at [hinggil] sa anumang binigkas sa inyo sa Aklat na
nauukol sa mga babaing ulila na hindi ninyo binibigyan ng anumang
itinakdang [karapatan ng pamana at mahr] na nauukol sa kanila. [Sa kabila
nito] sila ay inyong hinahangad na pakasalan – at hinggil sa mga batang
inalipusta, [na] inyong panatilihin para sa mga ulila [ang kanilang mga
karapatan] nang makatarungan.” At anumang kabutihan ang inyong
ginagawa, ang Allah ay Lagi nang Nakababatid nito.
128. At kung ang isang babae ay nangangamba ng kalupitan o ng
kapabayaan sa kanyang asawa, samakatwid, walang pagkakasala sa
kanilang dalawa [mag-asawa] kung sila ay magkaroon ng pagkakasundo
sa pagitan ng kanilang mga sarili; at ang pagkakasundo ay higit na mabuti.
At nasa kaluluwa [ng tao] ang kasakiman, nguni’t kung kayo ay gumagawa
ng kabutihan at natatakot sa Allah, magkagayon, katotohanan, ang Allah
ay Lagi nang Nakababatid sa anumang inyong ginagawa.
129. At kailanman ay wala kayong kakayahang [magbigay] ng pantay [na
damdamin] sa pagitan ng inyong mga asawa kahit kayo ay magsumikap
41 Naqir - batik sa buto ng datiles.

42 Khalil:Naabot ni Propeta Abraham ang mataas na antas ng pagiging matalik na kaibigan at
malapit sa Allah na inaasam ng isang alipin, kaya siya ay tinawag na Khalil-Lullah, na siyang
pinakamataas na antas ng pagmamahal. Natamo niyang lahat ito dahil sa kanyang
pagkamasunurin na kinalulugdan at itinatangi ng Allah.
105
[gawin ito]. Kaya huwag kayong kumiling nang labis sa isa sa kanila upang
maiwan ang isa sa balag ng alanganin. At kung inyong iwasto [ang inyong
asal] at katakutan ang Allah, magkagayon ang Allah na Lagi nang
130. At kung sila ay maghihiwalay, pagyayamanin ng Allah ang bawa’t isa
sa kanila mula sa Kanyang kasaganaan. At ang Allah ay Lagi nang
Masagana, Tigib ng Karunungan.
anumang nasa kalupaan. At katiyakan, Aming pinagbilinan yaong mga
pinagkalooban ng Kasulatan na nauna sa inyo, at [maging] kayo [mga
Muslim] - na inyong katakutan ang Allah. Kaya kung kayo ay hindi
maniniwala, magkagayon [inyong tandaan na] nasa Allah ang [pagmamay-
ari ng] anumang nasa mga kalangitan at anumang nasa kalupaan. At ang
Allah ay Lagi nang Mayaman, Kapuri-puri.
anumang nasa kalupaan. At ang Allah ay Sapat na bilang Tagapangasiwa
[ng lahat].
133. Kung Kanyang nais, kayo ay Kanyang magagawang alisin, O kayong
mga tao, at magparating ng iba [bilang inyong magiging mga kapalit]. At
ang Allah ay Lagi nang may Kakayahan na gawin iyan.
134. Sinumang naghahangad ng gantimpala sa buhay sa mundong ito,
magkagayon [dapat niyang malaman] na nasa Allah ang gantimpala ng
makamundong buhay at ng kabilang buhay. At ang Allah ay Lubos na
Nakaririnig, Lubos na Nakakikita.
135. O kayong mga naniwala, tumayo kayo nang matatag para sa
katarungan, bilang mga saksi para sa Allah, maging ito ay laban sa inyong
mga sarili, o sa inyong mga magulang, o sa inyong mga kamag-anak.
Maging ang isa ay mayaman o mahirap, ang Allah ay higit na karapat-
dapat kaysa sa dalawa [ang tumayo sa katarungan at bilang saksi]. Kaya,
huwag ninyong sundin ang inyong [makasariling] pagkiling upang kayo ay
hindi malihis sa katarungan. At kung inyong sirain [ang inyong pagsaksi] o
tumangging [ibigay ito], katotohanang ang Allah ay Lagi nang Lubos na
Nakababatid sa anumang inyong ginagawa.
136. O kayong mga naniwala, maniwala kayo sa Allah at sa Kanyang Sugo
[si Muhammad], at sa Aklat [Qur’an] na Kanyang ibinaba [o ipinahayag] sa
Kanyang Sugo, at sa Kasulatan na Kanyang ibinaba [o ipinahayag] sa mga
[sugong] nauna. At sinumang hindi maniwala sa Allah, sa Kanyang mga
anghel, sa Kanyang mga aklat, sa Kanyang mga sugo, at sa Huling Araw,
magkagayon, katiyakan siya ay napaligaw nang napakalayong pagkaligaw.
137. Katotohanan, yaong mga naniwala, at pagkaraan ay nagbalik sa
kawalan ng paniniwala, at muling naniwala, at [muling] hindi naniwala, at
106
patuloy na dinaragdagan ang kanilang kawalan ng paniniwala [hanggang

abutan ng kamatayan]; sila ay hindi patatawarin ng Allah, at hindi
papatnubayan sa [tuwid na] landas.
138. Magbigay ng balita sa mga mapagkunwari - para sa kanila ay isang
napakasakit na parusa.
139. Yaong nagturing sa mga di-naniniwala bilang kaibigan sa halip na ang
kapwa naniniwala, sila ba ay naghahangad ng karangalan sa kanila [sa
pamamagitan ng lakas]? Nguni’t, katotohanan, nasa Allah ang lahat ng
karangalan.
140. At katiyakan, ito ay naipahayag na sa inyo sa Aklat [Qur’an] na kapag
inyong maririnig ang mga ayaat [kapahayagan] ng Allah [na binigkas] at ito
ay itinakwil at kinutya, huwag kayong makiupo [o makisalamuha] sa kanila,
hanggang sila ay pumasok sa naiibang pag-uusap. [Kung kayo ay
mananatiling kasama nila] katiyakang kayo ay matutulad sa kanila.
Katotohanan, titipunin ng Allah ang mga mapagkunwari at mga di-
naniniwala sa Impiyerno na magkakasamang lahat -
141. Yaong mga [mapagkunwaring] naghihintay [at nagmamasid] sa inyo;
kung kayo ay nagtamo ng tagumpay mula sa Allah, sila ay nagsasabi:
“Hindi ba’t kami ay inyong mga kasama?” Nguni’t kung nagtamo ng
tagumpay ang mga di-naniniwala, sila ay nagsasabi [sa kanila]: “Hindi ba’t
kami ay nakahihigit sa inyo at kami ang nagtanggol sa inyo laban sa mga
naniniwala?” Ang Allah ay magpapasiya sa inyong pagitan sa Araw ng
Pagkabuhay na Muli. At kailanman ay hindi magbibigay ang Allah ng daan
[para magtagumpay] ang mga di-naniniwala [laban] sa mga naniniwala.
142. Katotohanan, ang mga mapagkunwari [ay nagtatangka upang]
linlangin ang Allah, nguni’t Siya ang lilinlang sa kanila. At kapag sila ay
tumatayo para sa pagdarasal, sila ay tumatayo nang may katamaran,
nagpapakita [lamang ng kanilang mga sarili] sa tao nguni't hindi nag-
aalaala sa Allah maliban sa bahagyang [pag-aalaala] lamang.
143. [Sila ay] palipat-lipat sa pagitan niyan [ng paniniwala at di-paniniwala],
[sila ay] hindi nabibilang sa mga ito [sa mga naniniwala] at hindi sa mga ito
[sa mga di-naniniwala]. At sinumang hinayaang maligaw ng Allah,
kailanman ay wala kang matatagpuang daan para sa kanya [sa Islam].43
144. O kayong mga naniwala, huwag ninyong ituring [bilang] wali
[tagapangalaga o kaibigan] ang mga di-naniniwala sa halip na ang mga
[kapwa] naniniwala. Nais ba ninyong magbigay ng malinaw na batayan sa
Allah laban sa inyong [mga sarili]?
43 Sinabi ni Propeta Muhammad : “Ang kahalintulad ng mapagkunwari ay isang tupang palipat-lipat

sa pagitan ng dalawang kawan, naguguluhan kung aling kawan ang susundan.” [Muslim].
107
145. Katotohanan, ang mga mapagkunwari ay nasa kailaliman ng Apoy. At

kailanman ay wala kang matatagpuang makatutulong para sa kanila.
146. Maliban yaong mga nagsisi, at itinuwid [ang mga maling asal], at
nanalig sa Allah, at naging matapat sa kanilang relihiyon para sa Allah. Sila
yaong mga makakasama ng mga naniniwala. At ipagkakaloob ng Allah sa
mga naniniwala ang isang dakilang gantimpala [ang Paraiso].
147. Ano ang maaaring gawin ng Allah [o ano ang Kanyang magiging
kapakinabangan mula] sa inyong mga parusa kung kayo ay
mapagpasalamat at kayo ay naniniwala [sa Kanyang Kaisahan]? At ang
Allah ay Lagi nang Handang Kumilala [o magpahalaga sa mga mabubuting
gawa], Maalam.44
44 Ang Dakilang Allah ay kumikilala sa anumang kabutihan at Siya ay Mahabagin sa Kanyang mga
alipin, kaya naman gaaano man kaliit ang kabutihang ginawa ito ay Kanyang binibigyan ng
gantimpala. Hilingin natin tuwina na nawa’y ilayo tayo sa mga gawaing kinamumuhian Niya. At
mahalin natin Siya nang higit sa anumang bagay. At gawin natin ang anumang ikinasisiya Niya.
108
148. Hindi minamahal ng Allah ang hayagang pagsasabi ng kasamaan
maliban sa sinumang ginawan ng kamalian [o ng di-makatarungan].44 At
ang Allah ay Lagi nang Nakaririnig, Maalam.
149. Kung inyong ihayag man ang isang kabutihan o ito ay inyong ilihim o
ipagpaumanhin ang isang kasamaan, katotohanan, ang Allah ay Lagi nang
Mapagpaumanhin, may Ganap na Kakayahan.45
150. Katotohanan, yaong mga di-naniniwala sa Allah at sa Kanyang mga
sugo at naghahangad na magbigay ng pagtangi [o kaibahan] sa pagitan ng
Allah at ng Kanyang mga Sugo, at nagsasabing: “Kami ay naniniwala sa
ilan [sa mga sugo] at kami ay hindi naniniwala sa iba [sa kanila],” at [sila
ay] naghahangad na kumuha ng [ibang] landas sa pagitan niyan,46
151. Sila yaong sa katotohanan ay mga di-naniniwala. At Aming inihanda
para sa mga di-naniniwala ang isang nakahihiyang parusa.
152. At yaong mga naniniwala sa Allah at sa Kanyang mga Sugo at hindi
nagbibigay ng pagtangi [o kaibahan] sa pagitan ng sinuman sa kanila [sa
mga sugo], sila yaong Kanyang pagkakalooban ng kanilang mga
gantimpala. At ang Allah ay Lagi nang Mapagpatawad, Maawain.
44
Hindi nais ng Allah na ang sinuman ay manawagan sa Kanya laban sa sinuman maliban lamang sa
isang nagawan ng kamalian o sa isang inapi.
45 Sinabi ni Propeta Muhammad , Kailanma’y hindi mababawasan ang [gantimpala] ng mabuting
pagkawanggawa. Bagkus, ito ay daragdagan ng Allah ang dangal ng isang aliping nagpapatawad,
at nagpapakumbaba dahil sa pagsunod sa kautusan ng Allah, sa gayo’y itataas ng Allah ang
kanyang antas [ng karangalan]. [Sahih Muslim]
46 Ito ay babala para sa mga mga Hudyo at Kristiyano, na tinaguriang “Angkan ng Kasulatan” sa
Qur’an. Sila’y naniniwala sa mga ilang propeta at tinatanggihan naman ang iba. Ang mga Hudyo
ay naniniwala sa mga propeta maliban kina Hesus at Muhammad . Ang mga Kristiyano naman ay
naniniwala sa mga propeta subali’t kanilang itinatakwil ang panghuli sa mga Sugo at Propeta na si
Muhammad . Sinumang magtakwil ng kahit sa isa sa mga propeta ng Allah ay katunayang hindi
naniniwala sa kanilang lahat, ito ay tanda ng pagbibigay ng pangtatangi sa ibang Propeta ng Allah
nguni’t sa Islam ito ay isang mahalagang haligi ng pananampalataya na dapat tanggapin ng bawat
Muslim - ang maniwala sa lahat ng propeta at sugong ipinadala ng Dakilang Lumikha – Allah.
109
153. Hinihiling sa iyo [O Muhammad] ng mga Angkan ng Kasulatan na

magbaba para sa kanila ng isang aklat mula sa langit. Katiyakang kanilang
hiniling din kay Moises ang higit pa riyan, at sila ay nagsabi: “Ipakita mo sa
amin ang Allah nang lantaran,” nguni’t sila ay tinamaan ng kidlat sanhi ng
kanilang kamalian. At pagkaraan ay kanilang kinuha ang guya [bilang
diyos] pagkaraang dumating sa kanila ang mga malilinaw na katibayan. At
iyan ay Aming pinatawad. At Aming ipinagkaloob kay Moises ang isang
malinaw na batayan [kapangyarihan].47
154. At Aming itinaas sa kanilang ibabaw ang bundok nang dahil sa
[pagtanggi sa] kanilang kasunduan, at Aming sinabi sa kanila: “Magsipasok
kayo sa bukanang pintuan na nakayuko nang may kababaang-loob,” at
Aming sinabi sa kanila: “Huwag kayong lumabag sa [araw ng] Sabado.” At
Aming kinuha mula sa kanila ang isang matibay na kasunduan.48
155. Subali’t [sila ay Aming isinumpa] nang dahil sa kanilang paglabag sa
kasunduan, at sa kanilang di-paniniwala sa mga ayaat [mga kapahayagan]
ng Allah, at sa kanilang walang katarungang pagpatay sa mga propeta, at
sa kanilang pagsasabing: “Ang aming mga puso ay nabalutan na [kaya
hindi namin magawang makaunawa pa].” Bagkus, sinarhan ng Allah ang
mga ito [ang kanilang mga puso] sanhi ng kanilang kawalan ng paniniwala,
kaya sila ay di-naniniwala maliban sa mangilan-ngilan [sa kanila].
47 Ang mga Hudyo ay humiling kay Propeta Muhammad na magbaba sa kanila ng mga Aklat mula
sa langit na nagpapatunay sa katotohanan sa ipinadala sa kanya [At-Tabari 9:357]. Hinihiling
lamang ng mga Hudyo ito dahil sa kanilang katigasan ng ulo, at pagsalansang. Ito rin ang ginawa
ng mga Hudyo noong panahon ni Moises. Sa kabanata 2, talata bilang 55 at 56 ating mababasa,
At alalahanin nang inyong sabihin: ‘O Moises! kailanma’y hindi kami maniniwala hanggang hindi
mo ipinakikita sa amin nang lantaran ang Allah.’ Datapwa’t tinamaan kayo ng kidlat habang kayo
ay nakatanaw. Pagkaraa’y kayo ay Aming binuhay muli pagkatapos ng inyong kamatayan, upang
sakali kayo’y maging mapagpasalamat. Matapos makita ng mga Hudyo ang napakaraming himala
at di-mapapasubaliang mga katibayan sa kamay ni Moises sa Ehipto, sumamba pa rin sila sa
baka. Upang tanggapin ng Allah ang malubhang kasalanang ito, ipinag-utos Niya sa mga hindi
sumamba sa baka na patayin yaong mga nagsisamba sa baka. Nagsisunod sila sa utos na ito, at
sila’y binuhay muli ng Allah pagkatapos. At sinabi ng Allah sa talatang ito, ‘Magkagayunma’y sila
ay Aming pinatawad…’
Gayundin naman ang ipinakitang pagmamatigas ng mga di-naniniwala sa Makkah noong panahon
ni Propeta Muhammad . Ating matutunghayan sa kabanata 17, talata bilang 90, At kanilang sinabi:
Hindi kami maniniwala sa iyo hangga’t hindi mo magawang bumukal ang isang batis dito sa mundo
para sa amin.
48 Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Ito ang sinabi sa mga anak ni
Israel, ‘Pumasok sa bukana [ng bayang ito] na nakayuko na may kababaang-loob at sabihin
‘Pagsisisi’, nguni’t binago nila ang salita at pumasok sa bayan na gumagapang sa kanilang mga
balakang at nagsabi: 'Isang butil ng trigo sa buhok*.’” [Sahih Al-Bukhari vol 4, Hadith bilang 615].
*Ang salitang “isang butil ng trigo sa buhok” ay isang salitang panunuya o pang-aalipusta sa
kautusan ng Allah. Sila ay palasuway sa Kanya. Kaya, sila ay pinarusahan nang masidhi ng Allah
sa pamamagitan ng pagkakaroon ng salot. Ipinag-utos din sa kanila na igalang ang araw ng
Sabado at igalang kung ano ang ipinagbawal ng Allah sa araw na iyon.
110
156. At [sila ay Aming isinumpa] nang dahil sa kanilang kawalan ng

paniniwala at sa kanilang pagsasabi ng isang malubhang paninirang-puri
laban kay Maria.49
157. At [para] sa kanilang pagsasabi [nang may pagyayabang], “Tunay na
aming pinatay ang Messiah si Hesus ang anak ni Maria, ang Sugo ng
Allah.” Datapwa’t siya ay hindi nila nagawang patayin, at siya ay hindi nila
nagawang ipako sa krus, bagkus [may iba] na ginawa upang kanyang
makawangis sa kanilang [paningin]. At katotohanan, yaong mga nagkaiba-
iba rito ay may agam-agam tungkol [sa naganap] dito. Sila ay walang
[tamang] kaalaman maliban sa pagsunod sa mga pag-aakala lamang. At
siya ay hindi nila nagawang patayin para sa katiyakan [ng kanyang
pagkakilanlan].
158. Bagkus, [ang katotohanan nito] siya [si Hesus] ay itinaas ng Allah
patungo sa Kanyang Sarili. At ang Allah ay Lagi nang Ganap na
Makapangyarihan, Tigib ng Karunungan.
159. At walang isa man mula sa mga Angkan ng Kasulatan [Hudyo at
Kristiyano] maliban na sila ay nararapat na maniwala sa kanya [kay Hesus]
bago [sumapit kay Hesus] ang kanyang kamatayan. At sa Araw ng
Pagkabuhay na Muli, siya ay magiging saksi laban sa kanila.
160. Kaya sa mga kamalian niyaong mga Hudyo, Aming ipinagbawal sa
kanila ang ibang mabubuting pagkain na dati ay ipinahintulot para sa
kanila. At sa kanilang paghadlang sa karamihan sa [tao sa] Landas ng
Allah.
161. At sa kanilang pagkuha ng riba [mga patubuan] bagaman sila ay
pinagbawalan [na makisangkot] mula rito, at sa kanilang walang kabuluhan
[o di-makatarungang] paglamon [o pagkamkam] sa yaman ng mga tao. At
Aming inihanda para sa mga di-naniwala ang isang masakit na parusa.
162. Nguni’t ang mga matatatag sa kaalaman mula sa kanila, at ang mga
naniniwala ay naniniwala sa anumang ipinahayag sa iyo [O Muhammad] at
sa anumang ipinahayag na nauna sa iyo. At sa mga nagsasagawa ng
pagdarasal, at nagbibigay ng kawanggawa, at naniniwala sa Allah at sa
Huling Araw, sila yaong Aming pagkakalooban ng dakilang gantimpala.
163. Katotohanan, Kami [ang Allah] ay nagpahayag sa iyo [O Muhammad]
tulad ng Aming pagpapahayag kay Noah at sa mga propeta pagkaraan
niya. At Kami ay nagpahayag kina Abraham, Ismael, Isaak, Hakob, at
Asbat [ang mga anak ni Hakob], Hesus, Job,50 Jonas,51 Aaron,52 at
Solomon; at kay David, Kami ay nagkaloob ng Zabur [Psalmo].
49 Pinaratangan ng mga Hudyo si Maria na isang masamang babae at sinabing si Hesus ang
naging bunga ng pakikipagtalik.
50 Job o Ayyub sa wikang Arabe.
111
164. At [Aming ipinadala ang] mga sugong Aming isinalaysay sa iyo noon,
at ang mga sugong hindi Namin isinalaysay sa iyo, at ang Allah ay
nangusap kay Moises nang [tuwirang] pananalita.
165. [Aming ipinadala ang] mga sugong tagapaghatid ng mga
magagandang balita at tagapagbabala upang ang sangkatauhan ay walang
maipangangatuwiran laban sa Allah pagkaraan ng [pagdating sa kanila ng]
mga sugo. At ang Allah ay Ganap na Makapangyarihan, [Siya ang] Tigib ng
Karunungan.
166. Nguni’t ang Allah ay sumasaksi sa anumang Kanyang ipinahayag sa
iyo; Kanyang ipinahayag ito sa pamamagitan ng Kanyang Kaalaman, at
maging ang mga anghel ay sumasaksi [rin]. At ang Allah ay sapat na bilang
Saksi.
167. Katotohanan, yaong mga di-naniwala at humadlang [sa mga tao
tungo] sa Landas ng Allah ay katiyakang nangaligaw, [at sila ay]
nangaligaw nang malayo.
168. Katotohanan, yaong mga di-naniwala at nakagawa ng kamalian [di-
makatarungan], kailanman sila ay hindi patatawarin ng Allah, at sila ay
hindi Niya papatnubayan sa isang landasin.
169. Maliban sa landas ng Impiyerno, sila ay mamamalagi roon nang
walang hanggan. At iyan ay sadyang magaan para sa Allah.
170. O sangkatauhan, katiyakan, ang Sugo [ng Allah na si Muhammad] ay
dumating na sa inyo na dala ang katotohanan mula sa inyong Panginoon.
Kaya maniwala kayo sa kanya, [sapagka’t ito ay] higit na nakabubuti para
sa inyo. Subali’t kung kayo ay di-maniwala, magkagayo’y [alalahanin ninyo
na] nasa Allah ang [pagmamay-ari ng] anumang nasa mga kalangitan at
kalupaan. At ang Allah ay Lagi nang Maalam, Tigib ng Karunungan.
171. O Angkan ng Kasulatan, huwag kayong gumawa ng kalabisan sa
inyong relihiyon o magsabi ng anumang tungkol sa Allah maliban ang
katotohanan. Ang Mesiyas [na si Hesus], anak ni Maria, ay isang Sugo ng
Allah at Kanyang Salita na Kanyang iginawad kay Maria at isang kaluluwa
[na nilikha sa pag-uutos] mula sa Kanya. Kaya maniwala kayo sa Allah at
sa Kanyang mga Sugo. Huwag kayong magsabing: “Tatlo!” Magtigil kayo!
Ito ay higit na makabubuti para sa inyo. Katotohanan ang Allah ay [tanging]
isang Diyos, Luwalhati sa Kanya [Siya ay Kataas-taasan] sadyang malayo
sa pagkakaroon ng anak na lalaki. Sa Kanya ang [pagmamay-ari ng]
anumang nasa mga kalangitan at anumang nasa kalupaan. At ang Allah ay
51 Jonas o Yunus sa wikang Arabe.

52 Aaron o Harun sa wikang Arabe.
112
sapat na bilang Tagapangasiwa [para sa lahat ng mga pangyayari].53

172. Kailanman ay hindi magagawang hamakin [di-pahalagahan] ng
Mesiyas ang pagiging isang alipin ng Allah, at maging ang mga anghel na
malalapit [sa Allah]. At sinumang humamak [di-nagpahalaga] ng pagsamba
sa Kanya at siya ay mapagmalaki - sila ay Kanyang titipuning lahat sa
Kanyang [Sarili].
173. Kaya, yaong mga naniwala [sa Allah] at gumawa ng mga gawaing
matwid, Kanyang ipagkakaloob sa kanila ang lubos na gantimpala, at sila
ay daragdagan pa mula sa Kanyang biyaya. Nguni’t yaong mga humamak
[di-nagpahalaga sa Kanya] at naging mapagmalaki, sila ay Kanyang
parurusahan ng mahapding parusa. At bukod sa Allah, sila ay walang
ibang matatagpuan para sa kanila ng wali [tagapangalaga] at ng
makatutulong.
174. O sangkatauhan, katiyakan, dumating na sa inyo ang isang patunay
[si Muhammad, bilang sugo] mula sa inyong Panginoon. At Aming ibinaba
[o ipinahayag] para sa inyo ang isang hayag na liwanag [ang Qur’an].
175. Kaya, yaong mga [tunay at tapat na] naniniwala sa Allah at mahigpit
na tumatangan sa Kanyang [mga kautusan, paalala at mga tagubilin], sila
ay Kanyang papapasukin sa Kanyang habag at biyaya [o ang walang
hanggang ligaya sa Paraiso], at sila ay papatnubayan sa Kanya tungo sa
matuwid na landas.
176. Sila ay humihiling sa iyo ng [kaukulang] pasiya. Sabihin mo [sa kanila
O Muhammad]: “Ang Allah ay nagbibigay sa inyo ng pasiya tungkol sa
kalalah [bilang mga tagapagmana].54 Kung ang isang lalaki ay namatay na
walang naiwang anak subali’t may naiwang kapatid na babae, sa kanya [sa
kapatid na babae] ang kalahati ng naiwang pamana. At kanyang
mamanahin [ng kapatid na lalaki ang lahat] kung [ang namatay ay] babaing
walang naiwang anak. Kung may [naiwang] dalawa [o higit pang] kapatid
na babae, sila ay may dalawang ikatlong [2/3] bahagi ng naiwang pamana.
At kung ang [naiwang] magkapatid ay lalaki at babae, ang lalaki ay may
bahaging katumbas ng [pamana sa] dalawang babae.
Ginagawang
53 Itinuturing ng Islam bilang mga taong mapagmalabis ang mga Kristiyano hinggil sa katayuan ni
Hesus. Mula sa pagiging isang dakilang Propeta, siya ay itinaas sa pagiging anak na lalaki ng
Allah, at sa kalauna’y siya ay itinaas sa antas ng pagiging diyos. Upang ito ay hindi mangyari kay
Propeta Muhammad , siya ay nagsabi:
“Huwag kayong lubhang magmalabis sa pagpuri sa akin katulad ng ginawa [ng mga kristiyano]
kay Hesus, ang anak ni Maria. Katotohanan, ako ay isang alipin, kaya inyong sabihin, ‘ang alipin
ng Allah at ang Kanyang Sugo [Imam Ahmad 1:23].
54 Ang Kalalah ay taong namatay na walang naiwang mga [ascendants] ninuno [magulang] at
[descendants] inapo [mga anak] bilang tagapagmana.
113
malinaw ng Allah [ang Kanyang mga batas, alituntunin] sa inyo upang kayo
ay hindi mapaligaw. At ang Allah ay Maalam ng lahat ng bagay.”
Surah 5 Al-Ma’idah Bahagi Blg. 6
114
Surah Al Ma’idah
[Ang Hapag Kainan]
Sa Ngalan ng Allah
1. O kayong mga naniniwala, tuparin ninyo ang [lahat ng inyong] mga
pananagutan [pangako at kasunduan]. Ipinahihintulot para sa inyo [bilang
pagkain] ang mga hayop [sa kawan] ng bakahan maliban para sa anumang
binigkas [o binanggit] sa inyo rito [sa Qur’an] - ipinagbabawal sa inyo ang
pangangaso habang kayo ay nasa kalagayan ng ihram [sa panahon ng Hajj
o Umrah]. Katotohanan, ang Allah ay nagpapatupad ng anumang [batas
na] Kanyang nais.
2. O kayong mga naniniwala, huwag ninyong lapastanganin [o labagin]
ang mga ritwal ng Allah o ang sagradong buwan o [huwag ninyong
kalilimutang lagyan ng pananda] ang mga hady [hayop na dinala sa pag-
aalay] o ang mga [hayop na] pinuluputan ng gayak [sa kanilang mga leeg
bilang pananda] o ang [kaligtasan ng] mga taong nagtutungo sa sagradong
bahay [sa Makkah], hinahanap ang biyaya ng kanilang Panginoon at ang
[Kanyang] magandang lugod. Subali’t kung kayo ay lumabas na sa
kalagayan ng ihram [para sa Hajj o Umrah] magkagayon, [maaari na
kayong] mangaso. At huwag ninyong hayaang ang inyong suklam sa mga
taong humadlang sa inyo [sa pagtungo] sa Masjid Al-Haram [sa Makkah] ay
maghatid sa inyo sa [gawaing] paglabag. At magtulungan kayo sa gawaing
matwid at pagiging may takot [sa Allah]. Subali’t huwag kayong
magtulungan sa isa’t isa sa [gawaing] makasalanan at paglabag. At
matakot kayo sa Allah. Katotohanan, ang Allah ay mahigpit sa
pagpaparusa.
3. Ipinagbawal sa inyo [bilang pagkain] ang mga patay na hayop, dugo,
laman ng baboy at ang alinmang inialay sa iba [sa mga diyus-diyusan]
bukod sa Allah at [ipinagbawal din ang mga hayop] na pinatay sa sakal [o
bigti] o sa marahas na palo o pagbagok o pagsuwag ng mga [matutulis na]
sungay at yaong mga kinain [o nilapa] ng mga mababangis na hayop
maliban lamang ang anumang inyong nagawang katayin [bago ito
nalagutan ng hininga], at ang [mga hayop na] kinatay [bilang alay] sa mga
altar. [Ipinagbawal din sa inyo] ang paggamit ng palaso [o pana] sa
paghahanap ng kapalaran o pasiya; Iyan [lahat] ay matinding pagsuway.
Sa Araw na ito, yaong mga hindi naniwala ay nawalan na ng pag-asang
[supilin ang] inyong relihiyon, kaya huwag ninyo silang katakutan bagkus
Ako ang inyong [dapat] katakutan. Sa Araw na ito, Aking ginawang ganap
ang inyong relihiyon para sa inyo, ginawang lubos ang Aking pagpapala sa
115
inyo at ikinalugod [na pinili] para sa inyo ang Islam bilang inyong relihiyon.
Subali’t sinumang napilitan sanhi ng matinding gutom nang wala namang
layong isuong [ang sarili] sa kasalanan [ang gayon mga laman o karne na
nabanggit ay maaaring kainin] – sapagka’t katotohanan, ang Allah ay
4. Sila ay nagtatanong sa iyo [O Muhammad] kung ano ba ang
ipinahihintulot para sa kanila [bilang pagkain]. Sabihin: “Ipinahihintulot para
sa inyo ay ang tayyibat [malilinis at mabubuting pagkain]; at ang anumang
[nahuli ng] inyong sinanay na hayop sa pangangaso na inyong sinasanay
tulad ng itinuro ng Allah sa inyo, kaya, inyong kainin ang anumang kanilang
nahuli para sa inyo at banggitin ang Ngalan ng Allah sa mga ito, at inyong
katakutan ang Allah.” Katotohanan, ang Allah ay Maagap sa Pagtutuos [ng
mga gawa].
5. Sa Araw na ito, ipinahihintulot para sa inyo ang tayyibat [lahat ng
mabuti at malinis na pagkain]. At ang pagkain niyaong mga pinagkalooban
ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano] ay ipinahintulot para sa inyo at ang
inyong [mga pagkain] ay ipinahihintulot din para sa kanila. At [ipinahihintulot
para sa inyo upang pakasalan] ang mga malilinis na babae mula sa mga
naniniwala at ang mga malilinis na babae mula sa mga pinagkalooban ng
Kasulatan na nauna sa inyo kapag inyong naipagkaloob sa kanila ang
mahr [ang kaukulang handog] na naglalayon ng kalinisan, hindi ng bawal
na pakikipagtalik o pagkakaroon ng [lihim na ugnayan bilang] kasintahan.
At sinuman ang nagtatakwil ng pananampalataya, katiyakan ang kanyang
gawain ay nawawalan ng kabuluhan; at sa kabilang buhay, siya ay kabilang
sa mga talunan [o higit pang nawalan].
6. O kayong mga naniwala, kung kayo ay magsasagawa ng pagdarasal,
hugasan1 ninyo ang inyong mga mukha, at ang inyong mga kamay [braso]
hanggang sa siko, at haplusin [ng basang kamay] ang inyong mga ulo at
[hugasan] ang inyong mga paa hanggang sa bukung-bukong. Nguni’t kung
kayo ay nasa [kalagayan ng] janabah2 magkagayon, dalisayin ang inyong
mga sarili [paliguan ang buong katawan]. Nguni’t kung kayo ay may
karamdaman o kaya’y nasa [oras ng] paglalakbay o nanggaling ang isa sa
inyo mula sa [palikuran o] pagtugon sa tawag ng kalikasan, o nakipagtalik
sa mga kababaihan at wala kayong matagpuang tubig – [sa gayong
1 Wudhu. Isinalaysay ni Nu’aim Al Muhmir: “Minsan, ako ay umakyat sa bubungan ng Masjid

kasama ko si Abu Hurayrah.” Siya ay nagsagawa ng wudhu [paghuhugas] at nagsabi, “Narinig ko
ang Sugo ng Allah na nagsabi, ‘Sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, ang aking mga tagasunod ay
tatawaging Al Ghurr-ul-Muhajjalun mula sa bakas ng wudhu [paghuhugas] at sinuman ang may
kakayahang dagdagan ang sakop ng liwanag ay dapat isagawa ito [sa pamamagitan ng
paghuhugas sa tamang pamamaraan].” [Sahih Al-Bukhari vol 1 Hadith Bilang 138].
2 Tingnan ang talaibaba ng Surah 4:43 hinggil sa paliwanag.
116
pagkakataon] magsagawa kayo ng tayammum3 sa pamamagitan ng

malinis na lupa at ihaplos [o idampi] ito sa inyong mga mukha at sa inyong
mga kamay. Hindi nais ilagay ng Allah ang anumang kahirapan para sa
inyo nguni’t nais [lamang] Niyang kayo ay maging malinis, at lubusin ang
Kanyang mga pagpapala sa inyo upang sakali kayo ay [matutong]
magpasalamat.
7. At inyong alalahanin ang pagpapala ng Allah sa inyo at ang Kanyang
kasunduan na Kanyang pinagtibay sa inyo nang inyong sabihin: “Aming
naririnig at Aming susundin.” At inyong katakutan ang Allah. Katotohanan,
ang Allah ay Maalam ng anumang nasa [inyong] mga dibdib.
8. O kayong mga naniwala, maging matatag kayo para sa Allah, [bilang]
mga saksi sa katarungan at huwag ninyong hayaang ang suklam ng isang
mamamayan ay pumigil sa inyo mula sa pagiging makatarungan. Maging
makatarungan: Iyan ay higit na malapit sa pagkakaroon ng takot [sa Allah]
at matakot kayo sa Allah. Katotohanan ang Allah ay Ganap na Nakababatid
sa anumang inyong mga ginagawa.
9. Pinangakuan ng Allah yaong mga naniniwala at gumagawa ng mga
gawaing matwid, para sa kanila ay kapatawaran at dakilang gantimpala
[ang Paraiso].
10. At yaong mga di-naniwala at kanilang itinakwil ang Aming mga ayaat
[kapahayagan] sila yaong mga maninirahan sa [Apoy ng] Impiyerno.
11. O kayong mga naniwala, inyong alalahanin ang pagpapala ng Allah sa
inyo nang ang ilang mamamayan ay magpasiyang iunat ang kanilang mga
kamay laban sa inyo [upang kayo ay kanilang alipustain at lupigin], nguni’t
Kanyang pinigil ang kanilang mga kamay laban sa inyo. Kaya, matakot
kayo sa Allah. At sa Allah, nararapat [ipagkaloob] ang [buong] pagtitiwala
ng mga naniniwala.
12. At katiyakan tinanggap ng Allah ang kasunduan sa mga anak ni Israel
[mga Hudyo], at Aming itinalaga mula sa kanila ang labindalawang
namumuno. At sinabi ng Allah [sa kanila]: “Ako ay nasasainyo kung kayo ay
magsasagawa ng pagdarasal at magbibigay ng Zakaah [kawanggawa] at
kayo ay maniwala sa Aking mga sugo; sila ay [inyong] tangkilikin at kayo ay
magpautang sa Allah ng isang mabuting pautang. Katotohanan, Aking
papawiin ang inyong mga kasalanan at kayo ay Aking papapasukin sa mga
hardin [ng Paraiso] na sa ilalim nito ay may mga ilog na umaagos. Nguni’t
sinuman sa inyo ang hindi maniwala pagkaraan niyan, tunay na siya’y
3
Tayammum. Marahang idampi ang dalawang kamay [palad] sa malinis na lupa, buhangin, o
alikabok at pagkaraan ay pagpagin hipan ang mga ito mula sa dalawang palad, at ihaplos ang
dalawang palad ng kamay sa mukha: ito ang tinatawag na Tayammum [Tuyong Paglilinis bilang
pamalit sa tubig]. Karagdagang paliwanag ng tagapagsalin AJSalas.
117
napaligaw mula sa patag na landas.”

13. Kaya, dahil sa kanilang pagsira sa kanilang kasunduan, sila ay Aming
isinumpa at Aming ginawang matigas ang kanilang mga puso. Kanilang
binago ang mga salita mula sa [tamang] kinalalagyan [o kahulugan] ng mga
ito at kanilang kinalimutan4 ang isang [mahalagang] bahagi ng anumang
ipinaalala sa kanila. At sila ay kakikitaan mo pa rin ng pandaraya, maliban
sa mangilan-ngilan sa kanila. Kaya, sila ay iyong patawarin at
ipagpaumanhin. Katotohanan, ang Allah ay nagmamahal sa mga
mapaggawa ng kabutihan.
14. At kabilang niyaong mga nagsasabing, “Kami ay mga Kristiyano,”
Aming kinuha [at tinanggap] ang kanilang kasunduan, subali’t sila ay
nakalimot5 sa isang [mahalagang] bahagi ng anumang [aral na] ipinaalala
sa kanila. Kaya, Aming pinangyaring [umiral ang masidhing] suklam at poot
sa kanilang pagitan hanggang sa [pagsapit ng] Araw ng Pagkabuhay na
Muli at sa kanila ay ipababatid ng Allah ang anumang [kasalanang]
kanilang lagi nang ginagawa.
15. O Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano], katotohanang
dumating na sa inyo ang Aming Sugo [na si Muhammad], upang gawin
niyang malinaw para sa inyo ang karamihan sa anumang inyong inililihim
mula sa Aklat, at kanyang pinagpaumanhin ang karamihan [nito].
Katotohanan, may dumating na sa inyo mula sa Allah ng isang liwanag at
isang malinaw na Aklat [ang Qur’an].
16. Na sa pamamagitan nito, pinapatnubayan ng Allah ang mga
naghahanap ng Kanyang magandang lugod [tungo] sa mga landasin ng
kapayapaan, at sila ay Kanyang hinahango mula sa kadiliman tungo sa
liwanag sa Kanyang Kapahintulutan at sila ay Kanyang pinapatnubayan sa
matuwid na landas.
17. Katiyakan, [itinuturing na] di-naniwala yaong mga nagsasabi na ang
Allah ay ang Mesiyas, anak ni Maria. Sabihin, sino kaya ang may
kapangyarihan laban sa Allah sa anupaman, kung Kanyang pagpasiyahang
wasakin ang Mesiyas, anak ni Maria at [wasakin] maging ang kanyang ina
at ang lahat ng anumang nasa kalupaan. At nasa Allah
4 Ipinag-utos sa mga Hudyo na sila ay nararapat na sumunod kay Propeta Muhammad kung ito ay
dumating bilang Sugo ng Allah sa sangkatauhan. Basahin ang batayan sa Surah 7:157 “At yaong
mga sumunod sa Sugo, ang Propeta na hindi marunong magbasa o magsulat na kanilang
matatagpuan nakasulat sa kanilang Torah at Injeel [Ebanghelyo], siya ay nag-uutos sa kanila ng
kabutihan at nagbabawal sa kanila ng kasamaan…”
5 Ipinag-utos sa mga Kristiyano na sila ay nararapat na sumunod kay Propeta Muhammad kung ito
ay dumating bilang Sugo ng Allah sa sangkatauhan. Basahin ang batayan sa Surah 4:47 “O
kayong mga napagkalooban ng Kasulatan [Hudyo at Kristiyano], maniwala kayo sa anumang
Aming ipinahayag [kay Muhammad] na nagpapatunay sa anumang [kasulatang] nasasainyo …”
118
ang [pagmamay-ari ng] kapamahalaan sa mga kalangitan at sa kalupaan at

sa anumang nasa pagitan ng dalawang ito. Siya ay lumilikha ng anumang
Kanyang nais. At Siya ay may Ganap na Kakayahan sa lahat ng bagay.
18. At ang mga Hudyo at mga Kristiyano ay nagsasabi: “Kami ay mga anak
ng Allah at Kanyang minamahal.” Sabihin: “Kung gayon, bakit kayo ay
Kanyang pinarurusahan sa inyong mga kasalanan?” Nguni’t [ang
katotohanan nito], kayo ay mga tao [lamang] na mula sa Kanyang mga
nilikha. Kanyang pinatatawad ang sinumang Kanyang nais, at Kanyang
pinarurusahan ang sinumang Kanyang nais. At sa Allah ang [pagmamay-ari
ng] Kapamahalaan sa mga kalangitan at sa kalupaan at sa anumang nasa
pagitan ng dalawang nito; at sa Kanya ang patutunguhan [ng lahat].
19. O Angkan ng Kasulatan [Hudyo at Kristiyano] dumating na sa inyo ang
Aming Sugo [si Muhammad] upang gawing malinaw [ang relihiyon] para sa
inyo, pagkaraan ng panahon [ng pagkakatigil] ng mga sugo, [at] na
maaaring inyong sabihing: “Walang dumating sa amin na tagapaghatid ng
magandang balita at tagapagbabala.” Nguni’t, may dumating sa inyong
tagapaghatid ng magandang balita at tagapagbabala. At ang Allah ay may
Ganap na Kakayahan sa lahat ng bagay.
20. At [banggitin mo O Muhammad] nang sabihin ni Moises sa kanyang
mga mamamayan: “O aking mga mamamayan, alalahanin ninyo ang mga
pagpapala ng Allah sa inyo nang Kanyang hinirang mula sa inyo ang mga
propeta, at ginawa kayong mga hari [o tagapamahala] at ipinagkaloob sa
inyo ang anumang hindi Niya ipinagkaloob sa sinumang ibang nilikha.”
21. “O, aking mga mamamayan, magsipasok kayo sa banal na lupain [ng
bayan ng Palestina] na itinagubilin ng Allah para sa inyo at huwag kayong
magsisitalikod [sa pakikipaglaban sa Landas ng Allah], magkagayon kayo
ay magsisitalikod bilang mga talunan.”
22. Sila ay nagsabi: “O Moises, sa loob nito [ng banal na lupain] ay
naroroon ang mga mamamayang malulupit, at katotohanan na hindi namin
kailanman papasukin ito hanggang hindi sila magsisilabas; Nguni’t kung
sila ay magsisilabas dito, magkagayon kami ay [tuluyang] magsisipasok.”
23. Sinabi ng dalawang lalaking kabilang niyaong mga natatakot [na
sumuway sa Allah], sila na ginawaran ng Allah ng pagpapala: “Pasukin [at
lusubin] sila sa [gawing bukana ng] pintuan sapagka’t kapag kayo’y
makapasok dito [sa bayang ito] kayo ay mangingibabaw [magtatagumpay];
at magtiwala kayo sa Allah kung tunay nga na kayo ay mga naniniwala.
24. Sila ay nagsabi: “O Moises, tunay na hindi namin papasukin [ang
bayang] ito kailanman, hanggang sila ay naroroon pa. Kaya, ikaw ay
humayong kasama ng iyong Panginoon, at [kayong dalawa ay]
makipaglaban [habang] kami ay naririto lamang na nakaupo [at
naghihintay].
119
25. Siya [si Moises] ay nagsabi: “O aking Panginoon, ako ay walang

kapangyarihan [para sila ay pigilin] maliban sa aking sarili at sa aking
kapatid na lalaki, kaya ihiwalay Mo po kami mula sa mga taong suwail.”
26. Sinabi [ng Allah]: “Samakatwid katotohanan [ang banal na lupain na] ito
ay ipinagbabawal sa kanila sa loob ng apatnapung taon; sila ay
maglalabuy-laboy sa mga lupain. Kaya huwag mong ikalungkot ang mga
taong suwail.”
27. At bigkasin mo [O Muhammad] sa kanila ang kasaysayan ng dalawang
anak ni Adan [sina Habil6 at Qabil], sa katotohanan; nang sila ay kapwa
naghandog ng pag-aalay [sa Allah], ito ay tinanggap mula sa isa nguni’t
hindi tinanggap mula sa isa. Sinabi [ng huli sa una] “Katotohanan, ikaw ay
aking papatayin.”7 Sumagot [ang una]: “Katotohanan, ang Allah ay
tumatanggap lamang mula sa mga natatakot [sa Kanya].
28. “Kung marapat ngang iunat mo ang iyong kamay laban sa akin upang
ako ay iyong patayin, hindi ko dapat iunat ang aking kamay laban sa iyo
upang ikaw ay aking patayin: sapagka’t kinatatakutan ko ang Allah, ang
Panginoon ng lahat [ng mga nilikha].”
29. “Katotohanan: Aking hinahangad sa iyo na iyong pasanin [sa
pamamagitan nito] ang aking kasalanan at ang iyong kasalanan, upang
ikaw ay mapabilang sa mga maninirahan sa Apoy at iyan ang [magsisilbing]
kabayaran para sa mga mapaggawa ng kamalian.”
30. Kaya ang kanyang sariling kasamaan ay nag-udyok sa kanya upang
paslangin ang kanyang kapatid; kaya kanyang pinatay ito [ang kapatid] at
[sa gayon] siya ay napabilang sa mga talunan [o nawalan].
31. Pagkaraan, ang Allah ay nagpadala ng isang uwak na kinakahig nito
ang lupa upang maipakita sa kanya kung paano niya maitatago ang patay
na katawan ng kanyang kapatid. Siya [ang nakapatay] ay nagsabing:
“Kasawian sa akin! Nagawa ko bang maging katulad ng uwak na ito at
maitago ang kahihiyan [patay na katawan] ng aking kapatid?” Pagkaraan,
siya ay naging kabilang ng mga nagsisi.
32. Sanhi niyan, Aming itinagubilin sa mga anak ni Israel na sinuman ang
pumatay ng isang tao na hindi naman para sa [pagganti ng] isang tao [na
pinatay nang di-makatarungan] o para sa [ginawang] katiwalian sa
kalupaan - ito ay katumbas na rin ng kanyang pagpatay sa buong
sangkatauhan, at sinuman ang nagligtas ng isang buhay, ito ay katumbas
6 Abel ay Habil at Cain ay Qabil sa wikang Arabe.

7 Isinalaysay ni Abdullah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Walang sinumang tao ang napatay o
pinaslang [nang di makatuwiran] maliban na ang isang bahagi ng krimen ng pagpatay ay
papasanin ng unang anak ni Adan sapagka’t siya ang unang gumawa ng gawang pagpatay sa
mundo. [Sinasabi na ang pumatay ay si Qabil].” [Sahih Al-Bukhari, vol 9 Hadith Bilang 6].
120
ng kanyang pagligtas sa buhay ng buong sangkatauhan. At katiyakan,

dumating sa kanila ang Aming mga sugo na may dalang mga malilinaw na
katibayan, nguni’t [sa kabila nito], katotohanang marami sa kanila
pagkaraan nito ang naging mga mapagmalabis89 sa kalupaan.
33. Katotohanan, ang kabayaran [o parusa ng batas] niyaong mga
nagtataguyod [o nananawagan] ng digmaan laban sa Allah at sa Kanyang
Sugo at naghahasik ng kaguluhan sa kalupaan - sila ay nararapat na
pagpapatayin o sila ay ipako at putulin ang kanilang mga kamay at paa
nang magkabilaan o sila ay itapon [o palayasin] mula sa lupain. Iyan ang
[nararapat] para sa kanila sa mundong ito. At para sa kanila sa kabilang
buhay ay isang malaking parusa.
34. Maliban yaong mga nagsipagbalik-loob [o nagsisi] bago pa man sila ay
inyong nagapi [nadakip o nabihag]. Kaya dapat ninyong malaman na ang
Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
35. O kayong mga naniwala, inyong katakutan ang Allah at inyong hanapin
ang [daan ng] paglapit sa Kanya at magpunyagi kayo sa Kanyang Landas
upang sakali kayo ay magtagumpay.
36. Katotohanan, yaong mga di-naniwala, kung sila man ay magkaroon ng
lahat ng anumang [yamang] nasa kalupaan, at ng nakakatulad nito upang
tubusin [iligtas] ang kanilang sarili mula sa parusa sa Araw ng Pagkabuhay
na Muli, ito ay hindi tatanggapin mula sa kanila, at para sa kanila ay isang
mahapding parusa.
37. Kanilang hahangarin na sila ay makalabas [o makatakas] mula sa apoy,
subali’t, sila ay hindi makalalabas mula roon; at para sa kanila ay isang
parusang walang katapusan.
38. [Hinggil] sa lalaking magnanakaw at sa babaing magnanakaw, putulin
ang kanilang [kanang] kamay bilang kabayaran sa anumang kanilang
pinagsikapan [o nagawang kasalanan], [ito ay] isang halimbawa [ng
pagsugpo ng krimen] mula sa Allah. At ang Allah ay Ganap na
39. Nguni’t sinuman ang nagsisi pagkaraan ng kanyang pagkakamali at
kanyang itinuwid [ang kanyang asal] magkagayon katiyakan, siya ay
patatawarin ng Allah. Katotohanan ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
8 Musrifun [o Musrif] –ito ang katagang Arabe para sa mga taong mapagmalabis o mapaglustay
[sila ay labis ang pang-aabuso at labis na mapaglustay ng mga kayamanan.]
9 Isinalaysay ni Anas bin Malik: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Ang pinakamalalaking kasalanan
[Al Kaba’ir] ay: 1 Ang magbigay katambal sa Allah sa pagsamba, 2 Ang pagpatay ng tao 3 Ang
kawalan ng pagsunod sa mga magulang 4 Ang pagbibigay ng maling pahayag o maling pagsaksi.”
[Sahih Al-Bukhari vol 9 Hadith Bilang 10].
121
40. Hindi mo ba nababatid na sa Allah ang [pagmamay-ari ng]

kapamahalaan ng mga kalangitan at ng kalupaan! Kanyang pinarurusahan
ang sinumang Kanyang nais at Kanyang pinatatawad ang sinumang
Kanyang nais. At ang Allah ay Ganap na may Kakayahan sa lahat ng
bagay.
41. O Sugo, [Muhammad] huwag mong ikalungkot yaong mga
humahangos patungo sa kawalan ng paniniwala, sila na nagsasabing:
“Kami ay naniwala” mula sa kanilang mga bibig subali’t ang kanilang mga
puso ay hindi naniniwala, at yaong kabilang sa mga Hudyo, [sila ay]
mahihilig sa pakikinig ng mga kasinungalingan, nakikinig sa ibang mga tao
na hindi lumalapit sa iyo.10 Kanilang pinapalitan [o binabago] ang mga
salita mula sa [tamang] kinalalagyan [o kahulugan] ng mga ito; na
nagsasabing, “Kung kayo ay binigyan ng ganito [nang ayon sa katuruan
nito], ito ay inyong kuhanin, nguni’t kung kayo ay hindi binigyan nito,
samakatwid, kayo ay mag-ingat!” At sinuman ang nais ng Allah na ilagay sa
pagsubok,11 kailanman ikaw ay walang kapangyarihan para sa kanya ng
anupaman laban sa Allah. Sila yaong ang mga puso ay hindi ginawang
dalisay ng Allah; para sa kanila sa mundong ito ay kahihiyan, at para sa
kanila sa kabilang buhay ay isang malaking parusa.
42. [Kanilang kinagigiliwan] ang pakikinig sa kasinungalingan, ang
paglamon ng anumang ipinagbabawal. Kaya kung sila ay magsisilapit sa
iyo [O Muhammad], ikaw ay humatol sa kanilang pagitan, o [di kaya] sila ay
iyong layuan. Kung sila ay iyong layuan - kailanman ikaw ay hindi nila
masasaktan kahit anupaman. At kung ikaw ay hahatol, ikaw ay humatol ng
makatarungan sa kanilang pagitan. Katotohanan, ang Allah ay
nagmamahal sa mga mapaggawa ng makatarungang gawain.12
43. Subali’t paano nga sila magsisilapit sa iyo para sa paghatol
samantalang nasa kanila ang Torah [Batas ni Moises] na naglalaman ng
paghatol ng Allah? Nguni’t, [sa kabila nito] sila ay nagsitalikod pagkaraan
niyan; sila yaong mga hindi naniniwala.
44. Katotohanan, Aming ipinahayag ang Torah [kay Moises], na nagsilbing
patnubay at liwanag. Yaong mga propetang tumalima [sa Allah] ay humatol
sa pamamagitan nito para sa mga Hudyo katulad ng ginawang [paghatol
ng] mga rabbi [kagalang-galang] at mga maaalam nang ayon sa anumang
ipinagkatiwala sa kanila sa Kasulatan ng Allah, at bukod pa rito, sila ay
10 Sila na hindi pa nakarinig sa mensahe ng Islam at hindi pa sumama sa mga pagtitipon ng Sugo
ng Allah upang maunawaan nila ang tunay na diwa ng Islam.
11 Sa ayah na ito, ang katagang Fitnah ay nauukol sa pagsubok o parusa ng ipinagkakaloob ng
Allah sa sinumang nagkasala o nakagawa ng mga kasalanan o kawalan ng paniniwala sa Allah.
12 Ang tao [mga taong] mapaggawa ng makatarungang gawain ay tinatawag na Muqsit [o
Muqsiteen]
122
naging mga saksi. Samakatwid, huwag ninyong katakutan ang mga tao
bagkus kayo ay matakot sa Akin at huwag ninyong ipagbili ang Aking mga
ayaat [talata] para sa maliit na halaga. At sinuman ang hindi humatol nang
ayon sa anumang ipinahayag ng Allah, sila yaong mga di-naniniwala.
45. At Aming itinagubilin para sa kanila roon ang buhay para sa buhay,13
mata para sa mata, ilong para sa ilong, tainga para sa tainga, ngipin para
sa ngipin at [para] sa mga sugat ay isang pinahintulutan [makatarungang
batas ng] pagpaparusa. Nguni’t sinuman ang nagpaubaya [ng kanyang
karapatang gumanti] para sa kawanggawa, ito ay kabayaran para sa
kanya. At sinuman ang hindi humatol nang ayon sa ipinahayag ng Allah –
magkagayon sila yaong mga mapaggawa ng kamalian.
46. At Aming ipinadala sa kanilang mga yapak, si Hesus, anak ni Maria14
na nagpapatunay sa anumang nauna sa kanya sa Torah [ni Moises] at
Aming ipinagkaloob sa kanya [kay Hesus] ang Ebanghelyo na siyang
patnubay at liwanag at nagpapatunay sa anumang sinundan nito ng Torah
[ni Moises] bilang isang patnubay at isang tagubilin para sa mga natatakot
[sa Allah].
47. At hayaang humatol ang mga taong tagasunod ng Ebanghelyo nang
ayon sa anumang ipinahayag ng Allah doon. At sinumang hindi humatol
nang ayon sa ipinahayag ng Allah, magkagayon, sila yaong mga suwail.
48. At Aming ibinaba [o ipinahayag] sa iyo [O Muhammad] ang Aklat
[Qur’an] sa katotohanan, [ito ay] nagpapatunay sa sinundan nitong
Kasulatan at nagsilbing pamantayan para rito. Kaya, ikaw ay humatol sa
kanilang pagitan nang ayon sa anumang ipinahayag ng Allah at huwag
mong sundin ang kanilang walang kabuluhang hangarin mula sa anumang
katotohanang dumating sa iyo. Sa bawa’t isa sa inyo, Kami ay gumawa
para sa inyo ng batas at isang malinaw na pamamaraan [na dapat tahakin].
Kung ninais lamang ng Allah, Kanyang magagawang kayo ay maging isang
pamayanan, [pag-isahin sa relihiyon] nguni’t kayo ay Kanyang sinusubukan
[lamang] sa anumang Kanyang ipinagkaloob sa inyo. Kaya, mag-unahan
13 Isinalaysay ni Abdullah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Ang dugo ng isang Muslim na sumaksi
ng “La Ilaha illallah. [Walang tunay na Diyos maliban sa Allah] at Ako ay Sugo ng Allah, ay hindi
maaaring dumanak maliban sa tatlong kaso.” 1. Buhay sa Buhay sa kaso ng sinadyang
pagpaslang na walang katarungan at karapatan [Qisas, ang Batas ng Pagkapantay-pantay] 2. Ang
taong may-asawa na nagkasala ng pakiki-apid o pinagbabawal na pakikipagtalik at 3. Ang isang
Muslim na tumalikod sa Islam at iniwan ang pangkat ng mga Muslim [sa pamamagitan ng
pagsasalita ng mga kasinungalingan, gumawa ng mga pagbabago sa relihiyon at iba pang paninira
sa Islam]. [Sahih Al-Bukhari vol 9, Hadith Bilang 17].
14 Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Narinig ko ang Sugo ng Allah na nagsabing, “Ako ang
pinakamalapit sa lahat ng tao sa anak ni Maria, at ang lahat ng mga propeta ay magkakapatid sa
iisang ama, at walang propeta sa pagitan naming dalawa [ni Hesus]. [Sahih Al-Bukhari vol 4 Hadith
Bilang 651].
123
kayo sa [lahat ng] mga gawaing matwid. At sa Allah ang pagbabalik

ninyong lahat; at sa gayon, Kanyang ipababatid sa inyo ang tungkol sa lagi
ninyong ipinagkaiba.
49. At humatol ka [O Muhammad] sa kanilang pagitan nang ayon sa
anumang ibinaba [o ipinahayag] ng Allah at huwag mong sundin ang
kanilang [masasamang] pagnanasa, at mag-ingat sa kanila [sapagka’t] ikaw
ay kanilang aakitin nang papalayo sa mga ibang ipinahayag ng Allah sa iyo.
At kung sila ay tumalikod nang palayo, magkagayon, dapat mong malaman
na nais lamang ng Allah na sila ay parusahan sa kanilang iba pang
[sariling] mga kasalanan. At tunay ngang, karamihan sa mga tao ay mga
suwail.
50. Samakatwid, kanila bang hinahanap ang paghatol [batay sa panahon]
ng kamangmangan?15 At sino ba ang nakahihigit kaysa sa Allah sa
paghatol para sa mga taong may katiyakan [sa pananampalataya]?
51. O kayong mga naniwala, huwag ninyong ituring ang mga Hudyo at mga
Kristiyano bilang inyong wali [kaibigan], sila ay wali [kaibigan] lamang ng
bawa’t isa sa kanila. At sinuman sa inyo ang kanilang maging kaibigan -
magkagayon, katiyakan na siya ay [isa sa] nabibilang sa kanila.
Katotohanan, hindi pinapatnubayan ng Allah ang mga taong mapaggawa
ng kamalian.
52. Kaya, iyong makikita yaong nasa kanilang mga puso ay sakit [ng
pagkukunwari], sila ay humahangos patungo sa [pakikisalamuha sa] kanila
[mga Hudyo] na nagsasabing: “Kami ay nangangamba na maaaring ang
isang kapahamakan ay manalanta sa atin.” Nguni’t maaaring ang Allah ay
magdadala ng tagumpay o ng isang kautusan mula sa Kanya.
Magkagayon, sila ay nagsisisi sa anumang kanilang ikinukubli sa kanilang
mga sarili.
53. At yaong mga naniwala ay magsasabi [sa mga Hudyo tungkol sa mga
mapagkunwari]: “Sila ba yaong mga sumumpa ng pinakamatibay na
panunumpa sa Allah na tunay na sila ay kabilang sa inyo? Lahat ng
kanilang mga ginawa ay nawalan ng kabuluhan [sanhi ng kanilang
pagkukunwari] at sila ay mga talunan [o nawalan].
54. O kayong mga naniwala, sinuman sa inyo ang tumiwalag mula sa
kanyang relihiyon [ang Islam], ang Allah ay magdadala ng [ibang kapalit
na] mamamayan na Kanyang mamahalin at sila ay [tunay na]
15 Jahiliyah – Ang kamangmangan. Isinalaysay ni Ibn Abbas: “Ang Sugo ng Allah ay nagsabi,
“Ang mga kinamumuhiang tao ng Allah ay tatlo: 1. Ang isang taong lumihis mula sa kagandahang
asal, 2. Ang isang taong nagnanais na ang mga kaugalian sa panahon ng Jahiliyah
[kamangmangan] ay manatili sa Islam; 3. Isang tao na naglalayong padanakin ang dugo ng
sinuman kahit siya ay walang karapatan [na gawin ito].”
124
magmamahal din sa Kanya; [sila ay mga] mapagpakumbaba sa kanilang

kapwa naniniwala; mahigpit laban sa mga di-naniniwala, sila ay
nagpupunyagi sa Landas ng Allah at hindi pinangagambahan ang sumbat
ng isang mapanuri. Iyan ang biyaya ng Allah na Kanyang ipinagkaloob sa
sinumang Kanyang nais. At ang Allah ay nasasaklawan [ang Kanyang mga
nilikha], Maalam.
55. Katotohanan, ang inyong Wali [tagapangalaga] ay walang iba kundi ang
Allah, ang Kanyang Sugo at yaong mga naniwala, yaong mga nagdarasal
at nagbibigay ng kawanggawa at sila ay nagsisiyuko [sa pagsamba].
56. At sinuman ang magturing sa Allah, sa Kanyang Sugo at sa mga

naniniwala, bilang awliyah [kaibigan o kapanalig] – katiyakan, ang kaanib
[na pangkat] ng Allah ang siyang mangingibabaw.
57. O kayong mga naniwala, huwag ninyong ituring bilang inyong awliyah
[mga kaibigan] yaong mga ginawang katatawanan at libangan ang inyong
relihiyon mula sa mga pinagkalooban ng Kasulatang nauna sa inyo o
[yaong mga kabilang mula sa] mga di-naniniwala. At inyong katakutan ang
Allah kung kayo ay tunay ngang mga naniniwala.
58. At kapag kayo ay tumawag ng [adhan para sa] Salaah, ito ay kanilang
ginagawang katatawanan at libangan; iyan ay sa dahilang sila ay mga
taong walang [taglay na] pang-unawa.
59. Sabihin: “O Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano], kayo ba
ay nagagalit sa amin [nang walang mabuting dahilan] maliban na kami ay
naniniwala sa Allah at sa anumang ibinaba [o ipinahayag] sa amin at sa
anumang naunang ibinaba [o ipinahayag]? At katotohanan, karamihan sa
inyo ay mga suwail.
60. Sabihin: “Ipagbibigay-alam ko ba sa inyo ang [alinmang] higit na
masama kaysa riyan bilang parusa mula sa Allah? [Sila na kabilang]
niyaong mga isinumpa ng Allah at kasama niyaong Kanyang mga
kinapootan at sila ay ginawa [Niyang] mga unggoy at mga baboy at mga
alipin ng mga taaghoot.16 Sila yaong higit na masama ang kalagayan [sa
Araw ng Pagkabuhay na Muli] at higit na naliligaw mula sa patag na
landas.”
61. At kapag sila ay dumating sa inyo, sila ay nagsasabing: “Kami ay
16
Taaghoot. Ang salitang Taaghoot ay sinasakop ang malawak na kahulugan nito. Ang kahulugan nito
ay anumang bagay na sinasamba maliban sa Tunay na Diyos [Allah], nguni’t ang sinumang hindi
sumasang-ayon upang siya ay sambahin ay hindi kabilang dito. Ang isang taaghoot ay maaaring ang
satanas, o isang rebulto, bato, bituin, propeta, santo o santa, mga anghel, mga tao na sinasamba at
itinuring bilang taaghoot. Kung minsan naman ang salitang taaghoot ay tumutukoy sa isang huwad na
Hukom na nagbibigay ng huwad na paglilitis o paghuhusga. [Tafsir ibn Kathir, at Surah 4:51]
125
naniniwala.” Nguni’t katotohanan, sila ay pumasok nang walang paniniwala

[sa kanilang mga puso] at sila ay lumisang kasama nito. At ang Allah ay
lubos na nakababatid sa anumang lagi nilang ikinukubli.
62. At iyong makikita ang karamihan sa kanila [mga Hudyo] na
humahangos sa gawaing makasalanan at paglabag at ang paglamon [o
pagkamkam] ng [anumang] ipinagbabawal. Sadyang napakasama ng
anumang kanilang ginagawa.
63. Bakit ang mga rabbi at mga taong maalam [sa kanila] ay hindi
nagbabawal sa kanila mula sa anumang makasalanang pananalita at [mula
sa] pagkain ng anumang bawal? Sadyang napakasama ng anumang
kanilang nakagawian.
64. Sila [mga Hudyo] ay nagsasabi: “Ang Kamay ng Allah ay nakagapos.”17
Igapos nawa ang kanilang mga kamay at sumpa sa kanila sa anumang
kanilang mga pinagsasasabi [laban sa Allah]. Bagkus, ang Kanyang
dalawang Kamay ay bukas-palad. Siya ay gumugugol ng Kanyang biyaya
sa paano mang Kanyang nais. Katotohanan ang anumang ipinahayag sa
iyo mula sa iyong Panginoon [Allah] ay naging sanhi ng kanilang higit pang
paglabag at kawalan ng paniniwala. Aming itinanim sa kanilang pagitan
[Hudyo at kristiyano] ang galit at poot hanggang sa Araw ng Pagkabuhay
na Muli: Sa bawa’t sandaling kanilang pinagningas ang apoy ng digmaan
[laban sa iyo], ito ay pinapawi ng Allah at sila ay lagi nang nagsusumikap
na maghasik ng katiwalian sa [balat ng] lupa. At hindi minamahal ng Allah
ang mapaggawa ng katiwalian.18
65. At kung silang mga Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano] ay
naniwala lamang [kay Muhammad] at umiwas sa kasamaan at may takot
[sa Allah], marahil Aming pinawi mula sa kanila ang kanilang mga
kasalanan at sila ay Aming papapasukin sa mga hardin ng kaligayahan [sa
Paraiso].
66. At kung kanilang pinanindigan lamang ang Torah [Batas ni Moises],
ang Ebanghelyo [ni Hesus] at ang anumang ipinahayag [ang Qur’an] sa
kanila mula sa kanilang Panginoon, marahil sila ay malayang magsisikain
[sa panustos] na nagmumula sa kanilang itaas [sa langit] at nagmumula sa
ilalim ng kanilang mga paa [sa lupa]. Kabilang sa kanila [mga Hudyo at
Kristiyano] ay isang matuwid na pamayanan nguni’t karamihan sa kanila ay
gumagawa ng kasamaan.
17Kanilang sinasabi na ang Allah ay nakagapos at ito ay nangangahulugan na hindi siya

nagbibigay at gumugugol mula sa Kanyang biyaya.
18 Mufsidun o Mufsid - ito ang katagang Arabe para sa mga tao o isang taong mapaggawa ng
katiwalian.
126
67. O Sugo [ng Allah - Muhammad] ipaabot mo [ang mensahe] na

ipinahayag [o ibinaba] sa iyo mula sa iyong Panginoon, at kung hindi mo
magawa, samakatwid hindi mo naipaabot ang Kanyang mensahe. Ang
Allah ay mangangalaga sa iyo laban sa mga tao. Katiyakan, hindi
pinapatnubayan ng Allah ang mga taong di-naniniwala.
68. Sabihin, “O Angkan ng Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano], kayo ay
walang bagay [na pinaninindigan] hanggang hindi kayo maninindigan nang
ayon sa Torah, at Ebanghelyo at sa anumang ibinaba [o ipinahayag] sa
inyo mula sa inyong Panginoon [ang Qur’an]. At ang anumang ibinaba [o
ipinahayag] sa iyo [O Muhammad] mula sa iyong Panginoon ay
makararagdag lamang sa mga karamihan sa kanila ng pagsuway at
kawalan ng paniniwala. Kaya, huwag mong ikalungkot ang mga taong di-
naniniwala.
69. Katotohanan, yaong mga naniwala [kay Propeta Muhammad] at yaong
mga [nauna sa kanya na] Hudyo at Sabiyano at Kristiyano, sinumang
[kabilang sa kanila] ang naniwala sa Allah at sa Huling Araw at gumawa ng
mga gawaing matwid, sila ay walang [mararanasang] pangamba at walang
70. Katiyakan, tinanggap Namin ang kasunduan sa mga anak ni Israel at
Kami ay nagpadala sa kanila ng mga sugo. Sa tuwing may dumarating na
sugo sa kanila na hindi ninanasa ng kanilang mga sarili, ang isang pangkat
[ng sugo] ay kanilang pinararatangan bilang mga sinungaling, at ang iba sa
kanila ay kanilang pinagpapatay.
71. At sila ay nag-aakala na walang [ibubungang] pagsubok [o parusa]
kaya sila ay naging bulag at bingi, [at] pagkaraan nito, sila ay nilingap ng
Allah tungo sa kapatawaran subali’t, karamihan sa kanila ay [muling]
naging bulag at bingi. At ang Allah ay Ganap na Nakakikita sa anumang
kanilang ginagawa.
72. Katiyakan hindi [maituturing bilang] naniniwala yaong mga
nagsasabing:“Ang Allah ay ang Mesiyas [Hesus] ang anak ni Maria.”
Samantalang ang Mesiyas ay nagsabi: “O mga anak ni Israel, inyong
sambahin ang Allah, ang aking Panginoon at ang inyong Panginoon.”
Katotohanan, sinuman ang nagtatambal sa Allah, katiyakang ipagkakait ng
Allah ang Paraiso sa kanya at ang Apoy ay kanyang magiging tirahan. At
sa mga mapaggawa ng kamalian, sa kanila ay walang makatutulong.
73. Katiyakan hindi [maituturing bilang] naniniwala yaong mga nagsasabing:
“Ang Allah ay ikatlo sa tatlo.19 Subali’t walang diyos [na dapat
19Sa ayah na ito, ang tinutukoy na tatlo ay ang maling konsepto ng ibang relihiyon na ang
Dakilang Allah ay ikatlo sa Doktrina Trinidad [Tatlong Persona sa Isang Diyos, Diyos Ama, Diyos
Anak at Diyos Espiritu Santo]. Subali’t ang katotohanan, walang propeta o sugo ng Diyos ang
127
sambahin] maliban sa isang Diyos at kung sila ay hindi magsisitigil sa

anumang kanilang pinagsasabi - katotohanan, yaong mga di-naniniwala
mula sa kanila ay daratnan ng isang mahapding parusa.
74. Kaya, sila ba ay hindi magsisisi [tungo] sa Allah at hanapin ang
Kanyang kapatawaran? At ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
75. Ang Mesiyas [si Hesus] anak ni Maria ay hindi humigit sa isang Sugo.
Marami ng mga sugo ang lumipas [naunang ipinadala] bago pa man siya.
Ang kanyang ina [si Maria] ay isang makatotohanan. Sila [Hesus at Maria]
ay kapwa kumakain ng pagkain.20 Pagmasdan mo kung paano nga Namin
ginagawang malinaw ang mga ayaat [aral, palatandaan] sa kanila; subali’t
pagmasdan mo kung paano sila nalinlang21 [mula sa katotohanan].
76. Sabihin: “Kayo ba ay sasamba bukod sa Allah ng alinmang walang
kapangyarihan upang manakit o magbigay-buti sa inyo? Samantalang ang
Allah ang Lubos na Nakaririnig, ang Maalam?”
77. Sabihin: O Angkan ng Kasulatan [Hudyo at Kristiyano]. Huwag kayong
lumagpas sa [mga hangganan ng] inyong relihiyon nang higit sa
katotohanan at huwag kayong sumunod sa mga [masasamang] hangarin
ng mga taong nangaligaw noon at nagligaw sa karamihan, at naligaw mula
sa patag na landas.
78. Ang mga isinumpa ay yaong mga di-naniniwala mula sa mga anak ni
Israel sa pamamagitan ng dila [Zabur] ni David at [Ebanghelyo] ni Hesus,
anak ni Maria. Iyan ay sa dahilang sila ay sumuway at lagi nang
mapanlabag.
79. Sila ay dati nang hindi nagbabawal sa isa’t isa mula sa gawaing
masama na kanilang nagawa. Sadyang napakasama ng anumang kanilang
lagi nang ginagawa.
80. Iyong makikita ang karamihan mula sa kanila na tinatangkilik [bilang
kapanalig o kaibigan] yaong mga di-naniniwala. Sadyang napakasama ng
kanilang ginawa para sa kanilang mga sarili; at sanhi niyon, ang Allah ay
napoot sa kanila, at sa kaparusahan sila ay mamamalagi nang walang
hanggan.
81. At kung sila lamang ay [tapat na] naniwala sa Allah, at sa Propeta
[Muhammad] at sa anumang ipinahayag sa kanya, kailanman sila ay hindi
nagpalaganap ng ganitong maling konsepto. Tuwina, ang tanging ipinahahayag ng lahat ng

propeta mula kay Adan hanggang sa kasalukuyan ay ang Paniniwala sa Tanging Isang Diyos.
Dahil sa maling konsepto ng Doktrina Trinidad, maraming tao ang mga nangaligaw at nalihis mula
sa malinis na pagsamba sa tanging Isang Diyos.
20 Sila ay hindi dapat ituring bilang mga diyos sapagka’t sila ay katulad ng karaniwang tao.
21 i.e nalinlang o napaligaw [mula sa katotohanan].
128
magtuturing [o kukuha] sa kanila [sa mga di-naniniwala] bilang kanilang

mga awliya' [kapanalig o kaibigan]; subali’t karamihan sa kanila ay mga
suwail.
82. Katiyakan, iyong matatagpuan ang pinakamasidhing pagkapoot ng
sangkatauhan sa mga naniniwala sa [lipon] niyaong mga Hudyo at niyaong
mga mushrik [nagtatambal] at iyong matatagpuan bilang pinakamalapit sa
pagmamahal sa mga naniniwala, yaong mga nagsasabing: “Kami ay mga
Kristiyano.” Iyan ay sa dahilang kabilang sa kanila ay mga [mabubuting]
pari at mga [mabubuting] monghe at sila ay hindi mga mapagmalaki.
83. At kapag kanilang naririnig ang anumang ipinahayag [o ibinaba] sa
Sugo [si Muhammad] iyong makikita ang kanilang mga mata na labis ang
pagtulo ng luha nang dahil sa natunghayan nilang katotohanan. Sila ay
nagsasabing: “Aming Panginoon Kami ay naniwala, kaya kami ay [Iyong]
italang kasama ng mga saksi.”
129
84. At bakit nga ba hindi kami maniniwala sa Allah at sa anumang

katotohanang dumating sa amin? At aming hinahangad na [nawa’y] kami
ay papapasukin [sa Paraiso] ng aming Panginoon kasama ng mga taong
matwid.
85. Kaya, sila ay ginantimpalaan ng Allah sa anumang kanilang sinabi – ng
mga hardin [sa Paraiso] na sa ilalim nito ay may mga ilog na umaagos, sila
ay mamamalagi roon nang walang hanggan. Iyan ang gantimpala ng mga
taong mapaggawa ng kabutihan.
86. Subali’t yaong mga di-naniwala at nagsipagtakwil sa Aming mga ayaat
[kapahayagan], sila yaong mga maninirahan sa Apoy [sa Impiyerno].
87. O kayong mga naniwala, huwag ninyong ipagbawal ang mabubuting
bagay na pinahintulutan ng Allah para sa inyo at huwag kayong lumabag
[sa itinakdang hangganan]. Katotohanan, hindi minamahal ng Allah ang
mga taong mapanlabag.21
88. At magsikain kayo sa anumang pinahintulutan at mabuting [panustos]
na ipinagkaloob ng Allah para sa inyo. At inyong katakutan ang Allah na sa
Kanya kayo ay naniniwala.
89. Hindi kayo pananagutin ng Allah para sa anumang walang kabuluhan
sa inyong mga panunumpa subali’t kayo ay Kanyang pananagutin para sa
[pagsira ng] anumang pinagtibay na mga panunumpa. Kaya, ang
kabayaran nito ay ang pagpapakain ng sampung dukha ayon sa sukat na
karaniwan ninyong ipinakakain sa inyong [sariling] mga pamilya o sila ay
inyong bihisan o ang pagpapalaya ng isang alipin. Nguni’t sinuman ang
walang kakayahang gawin [ito], magkagayon, ang mag-ayuno [sa loob] ng
tatlong araw [ay nararapat]. Iyan ang kabayaran para sa mga panunumpa
kapag inyong pinagtibay. At ingatan [o pangalagaan] ang inyong mga
panunumpa. Ganyan ginawang malinaw ng Allah sa inyo ang Kanyang
mga ayaat [kapahayagan] upang sakali kayo ay [matutong] magpasalamat.
90. O kayong mga naniwala, ang [lahat ng mga] inuming nakalalasing,22
sugal at ang [pag-aalay sa] mga altar23 sa iba pa bukod sa Allah at ang
mga palaso24 ay mga dungis na nagmula sa gawang-kamay ng Satanas.
Kaya, [mahigpit na] iwasan ito upang sakali kayo ay magsipagtagumpay.
21 Muhtadeen – ito ang ang katagang Arabe para sa mga taong mapanlabag sa batas ng Allah.
22 Ang lahat ng uri ng inumin na nakalalasing ay tinatawag na Khamr sa wikang Arabe.
23 Mga hayop na kinakatay bilang alay sa mga nusub [altar na yari sa bato] na nakatayo sa mga
pook tulad ng libingan na kung saan kinakatay ang mga hayop sa kanilang mga pagdiriwang sa
ngalan ng kanilang mga sinasambang mga diyus-diyusan tulad ng santo, santa, rebulto, imahen,
anghel at iba pa.
24 Azlam – ito ay ukol sa palaso na pinaniniwalaang may kapangyarihan sa paghanap ng
kapalaran at kapasiyahan.
130
91. Nais lamang ng Satanas na maghasik ng matinding galit at poot sa

inyong pagitan sa [pamamagitan ng] mga inuming nakalalasing at sugal at
[upang] kayo ay kanyang mailihis sa pag-aalaala sa Allah at sa pagdarasal.
Kaya, hindi ba kayo magsisitigil [sa gayong masasamang bisyo]?
92. At sumunod kayo sa Allah at sumunod sa [Kanyang] Sugo [si
Muhammad] at kayo ay mag-ingat. At kung kayo ay magsitalikod, dapat
ninyong malaman na ang nakaatang sa Aming sugo ay ipaabot [o
ipalaganap] lamang nang malinaw [ang mensahe].
93. Walang pagkakasala yaong mga naniniwala at gumagawa ng mga
gawaing matwid, kung anuman ang kanilang kinain [noong mga nakaraang
panahon]. Kung sila [ngayon] ay natatakot sa Allah, at naniniwala at
gumagawa ng mga gawaing matwid at pagkaraan ay natatakot sa Allah at
naniniwala at pagkaraan ay [muli pang] natatakot sa Allah at gumagawa ng
mga kabutihan. At [tunay na] ang Allah ay nagmamahal sa mga
94. O kayong mga naniwala, katiyakang kayo ay susubukan ng Allah sa
bagay na nauukol sa larong abot ng inyong mga kamay [o pangangaso], at
ng inyong mga sibat upang malaman [o gawing malinaw] ng Allah kung
sino nga ang [tunay na] natatakot sa Kanya nang lihim. Kaya, sinuman ang
lumabag pagkaraan niyan - para sa kanya ay isang mahapding parusa.
95. O kayong mga naniwala, huwag kayong pumatay sa laro [ng
pangangaso] habang kayo ay nasa kalagayan ng ihram [para sa Hajj o
Umrah] at sinuman sa inyo ang pumatay nito nang sinadya, ang kabayaran
[nito] ay isang katumbas mula sa mga inialay na hayop para sa anumang
kanyang napatay, [sa pamamagitan] ng paghatol dito ng dalawang
makatarungang taong kabilang sa inyo bilang isang pag-aalay [sa Allah] na
dadalhin sa Ka'bah [upang ipamahagi sa mga mahihirap rito]; o isang
kabayaran – [sa pamamagitan] ng pagpapakain sa mga dukha o ng
katumbas na pag-aayuno upang kanyang malasap ang bigat ng kanyang
ginawa. Pinatawad ng Allah ang anumang nakaraan [na pagkakasala]
subali’t sinuman ang muling bumalik [sa paglabag], ang Allah ay maniningil
ng kapalit [na parusa] mula sa kanya. At ang Allah ay Ganap na
Makapangyarihan, Ganap na Nakapangyayaring magpataw ng parusa.
96. Ipinahihintulot para sa inyo ang panghuhuli [ng lamang-tubig]25 sa
dagat at ang pagkain nito bilang panustos para sa inyo at sa mga
manlalakbay subali’t ipinagbabawal sa inyo ang larong-lupa [pangangaso]
habang kayo ay nasa kalagayan ng ihram [sa Hajj o Umrah]. At inyong
25 Kabilang sa panghuhuli ng anumang lamang-dagat ay ang pangingisda. Ang anumang nakuha

mula sa tubig [dagat, ilog o iba pa] ay pinahihintulutang kainin kung siya ay nasa kalagayan ng
Ihram.
131
katakutan ang Allah na sa Kanya kayo ay magsisitipon.

97. Ginawa ng Allah ang Ka’bah, ang sagradong bahay-dalanginan. [Ito ay]
itinayo [bilang santuwaryo ng kaligtasan] para sa sangkatauhan at
[Kanyang pinagpala] ang mga sagradong buwan at ang mga hayop para sa
pag-aalay at ang mga [hayop na] pinuluputan [ng gayak sa leeg bilang
pagkakilanlan]. Iyan ay upang inyong mabatid na ang Allah ay Maalam sa
anumang nasa mga kalangitan at anumang nasa kalupaan at ang Allah
ang Lubos na nakababatid sa lahat ng bagay.
98. [O sangkatauhan, dapat ninyong] alalahanin na ang Allah ay mahigpit
sa pagpaparusa at ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
99. Hindi nakaatang sa sugo [ang tungkulin] maliban [upang] ipalaganap
[ang mensahe ng Qur'an]. At nababatid ng Allah ang anumang inyong
inilalantad at ang anumang inyong itinatago.
100. Sabihin, “Hindi magkatulad ang kasamaan26 at ang kabutihan,
bagaman ang kasaganaan ng kasamaan ay maaaring makaakit sa iyo.”
Kaya matakot kayo sa Allah, O mga taong nagtataglay ng pang-unawa
upang sakali kayo ay magsipagtagumpay.
101. O kayong mga naniwala, huwag kayong magtanong ng anumang
bagay na kung ang mga ito ay ipakita sa inyo ay magdulot ng ligalig sa
inyo. Nguni’t kung magtatanong kayo tungkol sa mga ito habang ang
Qur’an ay ipinahahayag, ang mga ito ay gagawing malinaw para sa inyo.
[Anumang nakaraan ay] pinatawad na iyan ng Allah, at ang Allah ay
Mapagpatawad, Mapagparaya.
102. Ang [isang lipon ng] mamamayang nauna sa inyo ay nagtanong nang
gayong [mga katanungan]; pagkaraan dahil sa gayon ding katanungan, sila
ay naging mga di-naniniwala.
103. Walang ginawa ang Allah [nang gayong pagbabawal para sa
pakinabang tulad ng] bahirah,27 o sa’ibah,28 o wasilah29 o ham.30 Nguni’t,
yaong mga di-naniniwala ay naglubid ng mga kasinungalingan tungkol sa
Allah; at karamihan sa kanila ay walang taglay na pang-unawa.
26 Ang Khabith ay ukol sa lahat ng kasamaan at ang Tayyib ay ukol sa lahat ng kabutihan.
27 Bahirah - isang babaing kamelyo na ang gatas nito ay hinayaan nang dahil sa mga
sinasambang iniidolo at walang sinumang ang pinahintulutang gatasan ito.
28 Sa’ibah - isang babaing kamelyo na hinayaang maging malaya sa panginginain sa mga lupain
para sa pastulan bilang handog sa kanilang mga huwad na mga diyus-diyusan at walang
pinahihintulutang ito ay gamitin sa pagsakay ng anumang dalahin.
29
Wasilah - isang babaing kamelyo na pinalaya para sa mga iniidolo sapagka’t ito ay nagsilang ng isang
babaing kamelyo sa unang panganganak nito at sinundan ng ikalawang panganganak na babae.
30 Ham - isang istalyon na kamelyo na malaya sa mga gawain bilang pagkilala sa kanilang mga
iniidolo pagkaraang magampanan nito ang bilang na itinalagang pakikipagtalik para rito.
132
104. At kung sabihin sa kanila: “Halina [at tumalima] sa anumang

ipinahayag ng Allah at sa Sugo.” Sila ay nagsasabi: “Sapat na para sa
amin [na sundin] ang anumang natagpuan namin mula sa aming mga
ninuno.” Kahit ba ang kanilang mga ninuno ay walang anupamang
kaalaman, at walang [mapananaligang] patnubay?
105. O kayong mga naniwala: inyong pangalagaan ang inyong mga
sarili.31 Walang magagawang pananakit sa inyo ang mga nangaligaw
kapag kayo ay napatnubayan. Sa Allah ang inyong pagbabalik na lahat
nang sama-sama; pagkaraan ay Kanyang ipababatid sa inyo ang anumang
inyong lagi nang ginagawa.
106. O kayong mga naniwala, ang [pagkuha ng] saksi [ay nararapat
isagawa] sa inyong pagitan kapag ang kamatayan ay nalalapit na sa
sinuman sa inyo sa oras ng pagsasagawa ng Huling Habilin, [na] ang
pagsaksi ng dalawang makatarungang lalaki [ay dapat kuhanin bilang]
saksi mula sa inyong [mga Muslim] o dalawa mula sa labas [ng inyong
kamag-anakan] kung kayo ay naglalakbay sa mga lupain at kung ang
panganib ng kamatayan ay dumating sa inyo. Silang dalawa [mga saksi] ay
inyong pigilin pagkatapos ng Salaah [Salatul Asr], at hayaan silang dalawa
na manumpa sa Allah kung kayo ay nag-aalinlangan [sa kanilang pagsaksi,
na nagsasabing]: “Hindi namin ipagpapalit ito [ang aming panunumpa] para
sa halaga [ng makamundong kapakinabangan], kahit na siya ay isang
malapit na kamag-anak. At hindi namin itatago ang pagsaksi [na ipinag-
utos] ng Allah. Katotohanan, kung mangyari nga ang gayon, kami ay
mapabibilang sa mga makasalanan.”
107. Nguni’t kung [inyong] natagpuan na ang dalawa ay nagkasala,
hayaang ang dalawa pa ang manindigan sa kanilang katayuan, [na]
nakahihigit [sa pag-angkin] mula sa mga mayroong legal na karapatan.
Hayaan silang manumpa sa Allah [na nagsasabing]: “Kami ay
nagpapatunay na ang aming pahayag ay makatotohanan kaysa sa
dalawang iyan at kami ay hindi lumabag. Katotohanan, kung mangyari nga
ang gayon, kami ay mapabibilang sa mga mapaggawa ng kamalian.”
108. Iyan [ang hatol] na mas malapit upang sila ay makapagbibigay ng
kanilang panunumpa nang ayon sa [tunay] nitong layunin o kaya [kahit
paano ay] kanilang pangangambahan na [ang ibang] mga panunumpa ay
maaaring kuhanin pagkaraan ng kanilang [mga sariling] panunumpa. At
inyong katakutan ang Allah at makinig [tumalima sa Kanya]. At ang Allah ay
hindi nagpapatnubay sa mga taong suwail.
31 Mag-ingat sa sarili. Nangangahulugan na maging matwid, at magkaroon ng ganap na takot sa

Allah sa pamamagitan ng pag-iwas sa mga kasalanan at mahalin ang Allah nang buong puso sa
pamamagitan ng pagsasagawa ng mga mabubuting gawain.
133
109. Sa Araw na titipunin ng Allah ang mga sugo at sasabihin sa kanila:

“Ano ang naging mga katugunang inyong tinanggap [mula sa tao hinggil sa
inyong mensahe]? Sila [ang mga sugo] ay magsasabi: “Wala kaming
nalalaman. Katotohanan, tanging Ikaw lamang ang Maalam sa mga di-
nakikitang [mga pangyayari].”
110. [Banggitin] kapag ang Allah ay magsasabi [sa Araw ng Pagkabuhay
na Muli]: “O Hesus, anak ni Maria, alalahanin mo ang Aking pagpapala sa
iyo at sa iyong ina nang ikaw ay Aking tangkilikin [patatagin] sa
pamamagitan ng Banal na Espiritu [Anghel Gabriel]. Upang ikaw ay
mangusap sa mga tao mula sa duyan [o kamusmusan] at sa tamang
gulang at [alalahanin mo] nang ituro Ko sa iyo ang Aklat [o kakayahan ng
pagsulat], ang hikmah [karunungan] at ang Torah at ang Ebanghelyo at
nang gawin mo mula sa luad [putik] ang isang hugis na tulad ng isang ibon
sa Aking kapahintulutan at iyong hiningahan ito at naging ibon sa Aking
Kapahintulutan at pinagaling mo ang ipinanganak na bulag at ang mga
ketongin sa Aking kapahintulutan. At nang inilabas mo ang mga patay
[mula sa libingan] sa Aking kapahintulutan at nang Aking pigilin ang mga
anak ni Israel laban sa iyo [upang ikaw ay kanilang patayin], nang dahil sa
ikaw ay dumating sa kanila na may [dalang malinaw na] katibayan, at
yaong mga di-naniniwala mula sa kanila ay nagsabing: “Ito ay walang
anupaman maliban sa isang malinaw na salamangka.”
111. At [alalahanin] nang Ako [ang Allah] ay nagbigay-sigla sa mga disipulo
[ni Hesus, anak ni Maria]; “Maniwala kayo sa Akin at sa Aking sugo.” Sila
ay nagsabi: “Kami ay naniniwala at Ikaw ay saksi na kami ay mga Muslim.”
112. [Alalahanin] nang ang mga disipulo [ni Hesus] ay magsabi : “O Hesus,
anak ni Maria, may kakayahan ba ang iyong Panginoon na magbaba sa
amin ng isang hapag [na may latag ng pagkain] mula sa langit?” [Si Hesus
ay] nagsabi: “Matakot kayo sa Allah, kung [tunay nga na] kayo ay mga
naniniwala.”
113. Sila ay nagsabi: “Nais naming kumain mula roon at hayaang ang
aming mga puso ay magkaroon ng katiyakan [sa paniniwala] at [upang]
aming mapag-alaman na ikaw ay naging makatotohanan sa amin at kami
ay maging kabilang sa mga saksi nito.”
114. Si Hesus, anak ni Maria ay nagsabi: “O Allah, aming Panginoon, ibaba
Mo po sa amin ang isang hapag [ng pagkain] mula sa langit bilang isang
pagdiriwang ng mga nauna sa amin at ng mga huli sa amin at bilang isang
palatandaan mula sa Iyo; at pagkalooban Mo po kami [ng panustos]
sapagka’t ikaw ang pinakamahusay na Tagapanustos.”
115. Ang Allah ay nagsabi: “Aking ibababa ito [ang hapag-kainan] sa inyo,
nguni’t sinuman sa inyo ang hindi maniwala pagkaraan [nito], tunay na siya
ay Aking parurusahan ng isang parusang hindi Ko pa naiparusa sa
kaninuman mula sa mga nilikha.”
134
116. At [inyong alalahanin ang Araw na]: Kapag ang Allah ay magsasabi:
“O, Hesus, anak ni Maria, ikaw ba ay nagsabi sa tao: ‘Ituring ninyo ako at
ang aking ina bilang dalawang diyos bukod sa Allah?’” Siya [si Hesus] ay
magsasabi: “Luwalhati po sa Iyo. Hindi marapat para sa akin ang magsabi
ng anumang wala akong karapatan [na sabihin]. Kung ito man ay aking
nasabi, katiyakang ito ay Iyong mababatid. Batid Mo po ang anumang nasa
aking kalooban, samantalang hindi ko nababatid ang anumang nasa Iyong
Kalooban. Katotohanan, Ikaw ang Maalam sa mga di-nakikitang [bagay o
pangyayari]. ”
117. Wala po akong sinabi sa kanila maliban kung ano lamang ang Iyong
ipinag-utos sa akin [na sabihin]: “Inyong sambahin ang Allah, ang aking
Panginoon at ang inyong Panginoon. At ako ay naging saksi sa kanila
habang ako ay nanatili sa kanila nguni't nang ako ay Iyong bawiin, [tanging]
Ikaw ang Tagapagmasid sa kanila at [tanging] Ikaw ang Saksi sa lahat ng
bagay.”
118. Kung sila ay Iyong parurusahan – tunay nga na sila ay Iyong mga
alipin; nguni't kung sila ay Iyong patatawarin, katotohanan na Ikaw,
[tanging Ikaw] ang Ganap na Makapangyarihan, Tigib ng Karunungan.
119. Ang Allah ay magsasabi: “Ito ang Araw na ang mga [taong]
makatotohanan ay makikinabang sa kanilang pagiging makatotohanan.” Sa
kanila ay mga hardin [ng Paraiso] na sa ilalim nito ay may mga ilog na
umaagos. Sila ay mamamalagi roon nang walang hanggan. Ang Allah ay
nasisiyahan sa kanila at [gayon din] naman sila sa Kanya. Iyan ang
dakilang tagumpay.
120. Nasa Allah ang [pagmamay-ari ng] kapamahalaan ng mga kalangitan
at kalupaan at ng anumang nilalaman ng mga ito. At Siya ay Ganap na
may Kakayahan sa lahat ng bagay.
Surah 6 Al-An’am Bahagi Blg. 7
135
Surah Al-An’am
[Ang Mga Hayop Sa Kawan ng Bakahan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah] na Siyang lumikha

sa mga kalangitan at sa kalupaan at [Siya ang] gumawa sa kadiliman at
sa liwanag, datapwa’t, yaong mga di-naniwala ay kanilang ipinapantay
ang kanilang Panginoon [sa iba].
2. Siya ang lumikha sa inyo mula sa luad [putik], pagkaraan ay
nagtakda ng isang taning [na panahon upang kayo ay mamatay] at isang
taning [upang kayo ay ibalik] sa Kanya nguni’t kayo ay nag-aalinlangan
[sa katotohanan nito].
3. At Siya ang Allah [ang Diyos na sinasamba] sa mga kalangitan at sa
kalupaan; nababatid Niya ang inyong ipinaglilihim at ang inyong
inilalantad, at nababatid Niya ang anumang inyong pinagsumikapan
[mabuti man o masama].
4. At walang isang ayah [kapahayagan] ang dumarating sa kanila mula
sa mga ayaat [kapahayagan] ng kanilang Panginoon maliban na sila ay
nagsisilayo mula rito.
5. Kaya, katiyakang kanilang itinakwil ang katotohanan [ng Qur’an]
nang ito ay dumating sa kanila, nguni’t darating sa kanila ang balita ng
anumang kanilang lagi nang pinagtatawanan.
6. Hindi ba nila nakikita kung ilang henerasyon na ang Aming winasak
nang una sa kanila na Aming itinatag sa balat ng lupa na hindi Namin
naitatag para sa inyo? At Aming ipinadala sa kanila [ang ulan mula] sa
kalangitan nang may mga ambon at Aming ginawang umagos ang mga
ilog sa kanilang ilalim. Subali’t, sila ay Aming winasak sanhi ng kanilang
mga kasalanan at Aming pinalitaw pagkaraan nila ang panibagong
henerasyon [o salin-lahi].
7. At kahit Aming ibaba [o ipahayag] sa iyo [O Muhammad] ang isang
[nilimbag na] Aklat sa isang papel upang ito ay mahawakan ng kanilang
mga kamay, yaong mga di-naniwala ay magsasabi pa ring: “Ito ay isa
lamang malinaw na salamangka!”
8. At sila [mga di-naniniwala] ay nagsasabing: “Bakit hindi ibaba ang
anghel sa kanya [kay Muhammad upang siya ay saksihan]?” At kahit
Aming ibaba ang isang anghel [bilang tugon sa kanilang kahilingan],
136
marahil ang pangyayaring [ito ay malaon nang] napagpasiyahan.

Pagkaraan, sila ay hindi palulugitanan.
9. At kung siya [ang sugo] ay Aming ginawang isang anghel, magagawa
Namin siyang palitawin [sa anyo ng] isang lalaki, at sila ay maaari Naming
matakpan ng anumang kanilang itinatakip [sa kanilang mga sarili].1
10. At katiyakan, marami ng mga sugong nauna sa iyo ang tinuya [o

pinagtawanan], kaya, yaong mga nanlilibak [o nang-aalipusta] sa kanila ay
pinalibutan [ng parusa] nang dahil sa kanilang lagi nang ipinanunuya.
11. Sabihin : “Magsipaglakbay kayo sa [mga] lupain, [at] pagkaraan ay
inyong tunghayan kung paano ang naging wakas ng mga nagtakwil [sa
katotohanan].”
12. Sabihin : Sino ba ang pagmamay-ari ng anumang nasa mga
kalangitan at kalupaan?” Sabihin: [ang pagmamay-ari ay] sa Allah.
Kanyang itinalaga sa Sarili Niya ang habag.2 Katiyakan, kayo ay Kanyang
titipunin sa Araw ng Pagkabuhay na Muli na walang alinlangan ang
tungkol dito. Yaong mga nawalan [o talunan] sa kanilang mga sarili [sa
kabilang buhay], sila ang mga hindi naniwala.
13. At sa Kanya ang pagmamay-ari ng anumang humihimlay sa gabi at
sa araw, at Siya ang Lubos na Nakaririnig, ang Maalam.
14. Sabihin: “Ako ba ay dapat magturing [o kumuha] ng iba bilang isang
wali [tagapangalaga] bukod sa Allah, ang Tagapaglikha ng mga
kalangitan at ng kalupaan, samantalang Siya ang nagpapakain nguni’t
hindi pinakakain?” Sabihin: “Katotohanan, ako ay napag-utusang
manguna [sa inyo] sa pagtalima [sa Allah] at [ako ay napag-utusang]
huwag makibilang sa mga nagtatambal.”
15. Sabihin: “Aking pinangangambahan, kung sakali mang ako ay
sumuway sa aking Panginoon, ang parusa ng isang Dakilang Araw.”
16. Sinumang iniwas sa kanya ang gayong parusa sa Araw na iyon,
katiyakang ang Allah ay naggawad ng habag sa kanya. At iyan ang
malinaw na tagumpay.
17. At kung ikaw ay dulutan ng Allah ng isang pinsala, walang
tagapagpawi nito kundi Siya, at kung ikaw ay dulutan ng kabutihan,
1 Angibang Tafsir ay ganito: “Maaaring Kami ay magdulot sa kanila ng kalituhan sa alinmang

kanilang [dati nang] ikinalilito”.
2 Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Sinabi ng Sugo ng Allah, “Nang matapos nang ganap ang paglikha,
itinala Niya sa Kanyang Aklat na nasa Kanya sa Kanyang Trono: ‘Katotohanan, ang Aking Awa ay
nangingibabaw sa Aking Poot.’” [Sahih Al-Bukhari, vol 4, Hadith Bilang 416].
137
magkagayon, Siya ang may Ganap na Kakayahan sa lahat ng bagay.

18. At Siya ang Tagapagsupil na nangingibabaw sa Kanyang mga alipin
at Siya ang Tigib ng Karunungan, ang Lubos na Nakababatid [ng lahat].
19. Sabihin: “Anong bagay ang pinakadakila sa pagsaksi?” Sabihin mo:
“Ang Allah, Siya ang Saksi sa pagitan ko at pagitan ninyo; ipinahayag sa
akin itong Qur’an upang kayo ay aking bigyang-babala sa pamamagitan
nito at ang sinumang abutan [ng mensahe nito]. Kayo ba ay sumasaksi na
may ibang mga diyos bukod sa Allah?” Sabihin: “Ako ay hindi sasaksi”
Sabihin: “Katotohanan, Siya ang Nag-iisang Diyos. At katotohanan, ako
ay malaya [o walang kaugnayan] sa anumang inyong itinatambal [sa
Kanya sa pagsamba].”
20. Yaong Aming mga pinagkalooban ng Kasulatan [Hudyo at
Kristiyano], ay makikilala siya [si Muhammad bilang Sugo ng Allah] tulad
ng kanilang pagkakakilala sa kanilang mga [sariling] anak. Yaong mga
nawalan [o talunan] sa kanilang mga sarili [sa kabilang buhay], sila ang
mga hindi naniniwala.
21. At sino ba ang mapaggawa ng kamalian nang higit pa kaysa sa isang
naglulubid ng kasinungalingan laban sa Allah o nagtatakwil sa Kanyang
mga ayaat [o kapahayagan]? Katotohanan, ang mga mapaggawa ng
kamalian ay hindi magtatagumpay.
22. At [banggitin mo O Muhammad] sa Araw [na] sila ay Aming titipunin
nang sama-sama, pagkaraan ay Aming sasabihin sa mga nagtambal [sa
Allah], “Nasaan na ang inyong mga ‘katambal’ na lagi ninyong iginigiit [o
iniaakibat sa Kanya]?”
23. Pagkaraan, wala nang magiging [dahilan para] sa kanilang pagsusulit
maliban na sila ay magsasabi na: “Sumpa man sa Allah, na Siyang aming
Panginoon, hindi kami ang mga nagtambal [ng iba sa Kanya].”
24. Pagmasdan mo kung paano sila magsinungaling sa kanilang mga
sarili. At nawala sa kanila ang anumang lagi nilang nilulubid [na
kasinungalingan].
25. At kabilang sa kanila ay yaong mga nakikinig sa iyo; subali’t Aming
inilagay sa kanilang mga puso ang mga panatakip upang sila ay hindi
makaunawa nito, at sa kanilang mga tainga ay kabingihan; at kung
kanilang makita ang bawa’t ayah [tanda o kapahayagan], sila ay hindi
maniniwala sa mga ito hanggang kapag sila ay magsilapit sa iyo upang
makipagtalo sa iyo, yaong mga di-naniniwala ay magsasabing: “Ito ay mga
alamat lamang ng mga sinaunang tao.”
26. At sila ay nagbabawal [sa mga iba sa paglapit] sa kanya [sa Propeta]
at [silang nagbabawal ay] malayo sa kanya. At wala silang sinira maliban
sa kanilang mga sarili, nguni’t [ito ay] hindi nila namamalayan.
138
27. At kung sila lamang ay iyong makikita kapag sila ay patatayuin sa

Apoy [ng Impiyerno], sila ay magsasabi: “Ahh marahil kung kami ay
maibabalik na muli [sa mundo] hindi namin itatakwil ang mga ayaat
[kapahayagan] ng aming Panginoon [at], kami ay magiging kabilang ng
mga naniniwala.”
28. Nguni’t ang anumang kanilang ikinukubli noon ay naging malinaw sa
kanila. At kung sila man ay ibabalik [sa mundo] katiyakang sila ay
magsisibalik sa anumang [dating] ipinagbawal sa kanila; at katotohanan,
sila ay mga sinungaling.
29. At [noon] sila ay nagsabing: “Wala ng [ibang] buhay maliban sa
aming makamundong buhay, at kailanman kami ay hindi na ibabangon
pang muli [sa Araw ng Pagkabuhay na Muli].”
30. At kung sila ay iyong makikita kapag sila ay patatayuin sa [harap ng]
kanilang Panginoon. Siya [ang Allah] ay magsasabi [sa kanila]: “Hindi ba
ito ang katotohanan?” Sila ay magsasabi: “Opo, sumpa man sa aming
Panginoon!” Kaya, Siya ay magsasabi [sa kanila]: “Kung gayon, inyong
lasapin ang parusa nang dahil sa anumang inyong lagi nang di-
paniniwala.”
31. Katiyakan, ang mga nawalan ay yaong mga nagtakwil sa kanilang
pakikipagharap3 sa Allah, kapag dumating sa kanila ang Oras [ng
Pagkabuhay Muli] nang di-inaasahan, sila ay magsasabing: “Ahh,
[sadyang napakalaki ng] aming panghihinayang sa anumang aming
pinabayaan hinggil dito [sa Oras],” habang kanilang pinapasan ang
kanilang mga dalahin [o kasalanan] sa kanilang mga likuran. Walang
alinlangan, napakasama ng anumang kanilang mga dalahin [o
kasalanan].”
32. At ang buhay sa mundo ay walang anupaman maliban sa laro at
libangan. Subali't ang tahanan sa kabilang buhay ay siyang pinakamabuti
para sa mga natatakot [sa Allah]. Hindi ba kayo, kung gayon,
makauunawa?
33. Katiyakan, Aming nalalaman na iyong ikinalungkot [O Muhammad]
ang anumang kanilang pinagsasabi. Nguni’t, katotohanan, hindi ikaw ang
kanilang itinatakwil, kundi, ang mga ayaat [o kapahayagan] ng Allah ang
tinututulan ng mga mapaggawa ng kamalian.
34. At katiyakan, [maraming] sugong nauna sa iyo ang itinakwil subali’t
3 Isinalaysay ni Abu Musa: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Sinuman ang nalulugod na makaharap
ang Allah, ang Allah ay nalulugod din na siya ay Kanyang makaharap; at sinuman ang
namumuhing makaharap ang Allah, kinamumuhian din ng Allah na siya ay Kanyang makaharap.”
[Sahih Al-Bukhari, vol 8 Hadith Bilang 515].
139
sila ay naging matiisin sa [anumang ginawang] pagtakwil sa kanila at sila

ay sinaktan, hanggang ang Aming tulong ay dumating sa kanila. At walang
makapagpapabago sa mga salita [o takda] ng Allah, at katiyakan, may
dumating sa iyo na ilang balita tungkol sa mga sugong [nauna sa iyo].
35. At kung ang kanilang pag-iwas ay sadyang mahirap para sa iyo,

magkagayon, kung magagawa mong humanap ng lagusan sa [ilalim ng]
lupa o ng isang hagdanang [patungo] sa langit upang sila ay bigyan mo
ng palatandaan [kung gayon, ito ay iyong gawin]. At kung nais ng Allah,
sila ay magagawa Niyang pag-isahing lahat sa patnubay, kaya huwag
kang makibilang sa mga taong mangmang.
36. Katotohanan, yaon lamang mga [masigasig na] nakikinig [sa mensahe
ng Islam] ang makatutugon [nito], subali’t yaong mga patay,4 sila ay muling
bubuhayin ng Allah, at pagkaraan, sila ay ibabalik sa Kanya.
37. At sila ay nagsabi: “Bakit hindi ibinaba sa kanya ang isang ayah
[palatandaan o himala] mula sa kanyang Panginoon?” Sabihin:
“Katiyakan, ang Allah ay may kakayahang magbaba ng palatandaan
[himala], nguni’t karamihan sa kanila ay hindi nakababatid [nito].”
38. At walang gumagalang nilikha sa balat ng lupa, at walang ibong
lumilipad sa dalawang bagwis nito, malibang [sila ay] isang pamayanang
nakakatulad ninyo. Wala Kaming nakaligtaang anumang bagay sa
[talaang] Aklat. Pagkaraan, sa kanilang Panginoon – sila ay titipunin
[upang magsulit sa kanilang mga ginawa].
39. Subali’t yaong mga nagtakwil [at hindi naniwala] sa Aming mga ayaat
[kapahayagan] ay mga bingi at pipi sa [gitna ng] kadiliman. Hinahayaang
maligaw ng Allah ang sinumang Kanyang nais at inilalagay Niya sa
matuwid na landas ang sinumang Kanyang nais.
40. Sabihin: “Hindi ba ninyo nakita5 na kung ang parusa ng Allah ay
dumating sa inyo, o ang [takdang] Oras ay dumating sa inyo, kayo ba
kung gayon ay mananalangin sa iba bukod sa Allah, kung tunay nga na
kayo ay makatotohanan?”
41. [Nguni’t] Hindi! Sa Kanya [lamang] kayo mananalangin, at kung
Kanyang naisin, magagawa Niyang pawiin ang anumang [siphayong]
inyong ipinagsusumamo sa Kanya at inyong malilimutan ang anumang
inyong itinatambal [sa Kanya].
42. At katiyakan, Aming ipinadala [ang mga sugo] sa mga pamayanang
4 i.e patay ang kanilang mga puso o sa madaling salita, silang mga di-naniniwala.
5 Sa ibang Tafsir , ganito ang pagkakasalin “o sabihin nga ninyo sa akin...
140
nauna sa iyo [O Muhammad] at sila ay Aming dinulutan ng karukhaan at

kahirapan upang sakali sila ay [matutong] magpakumbaba.
43. Kaya bakit nga ba nang dumating sa kanila ang Aming kaparusahan
ay hindi nila nagawang magpakumbaba? Bagkus, ang kanilang mga puso
ay naging matigas at ginawang kaakit-akit ng satanas ang anumang
44. Kaya, nang kanilang nalimutan ang anumang [kasamaan na]
ibinabala sa kanila, Aming binuksan sa kanila ang mga pintuan ng bawa’t
[kaakit-akit na] bagay, hanggang nang sila ay nasa [gitna ng] anumang
kasiyahang ipinagkaloob sa kanila, sila ay Aming biglaang hinablot at sila
ay nasadlak sa kawalan ng pag-asa.
45. Kaya, ang pinag-ugatan niyaong mga mamamayang mapaggawa ng
kamalian ay naputol. At ang [lahat ng] papuri ay sa Allah, ang Panginoon
ng lahat ng mga nilikha.
46. Sabihin: “Hindi ba ninyo nakita6 na kung babawiin ng Allah ang
inyong mga pandinig at ang inyong mga paningin at takpan ang inyong
mga puso, sino kayang diyos maliban sa Allah ang makapagkakaloob
[muli] nito sa inyo?” Iyong tunghayan kung paano Namin iniba-iba ang
[paraan ng pagpapaliwanag sa] mga ayaat [kapahayagan], subali’t, [sa
kabila nito] sila ay nagsitalikod.
47. Sabihin: “Hindi ba ninyo nakita7 na kung ang parusa ng Allah ay
dumating sa inyo nang biglaan at hayagan, mayroon pa kayang ibang
mapaririwara maliban sa mga taong mapaggawa ng kamalian?”
48. At Kami ay hindi nagpapadala ng mga sugo maliban bilang mga
tagapaghatid ng magagandang balita at bilang mga tagapagbabala. Kaya,
sinuman ang naniwala at naging matwid, magkagayon, sila ay walang
[mararanasang] pangamba, at sila ay walang [madaramang] kalungkutan.
49. Subali’t yaong mga nagtakwil sa Aming mga ayaat [kapahayagan],
ang parusa ay darating sa kanila nang dahil sa anumang kanilang
pagsuway.
50. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad], “Hindi ko sinasabi sa inyo na
tangan ko ang kaban [ng yaman] ng Allah, ni nababatid ko ang Ghaib
[mga pangyayaring di-nakikita], at hindi ako nagsasabi sa inyo na ako ay
isang anghel. Sapagka’t, ako ay sumusunod lamang sa anumang
ipinahayag sa akin.” Sabihin: “Magkatulad ba ang isang bulag at ang isang
nakakikita? Kayo ba kung gayon, ay hindi nag-iisip?”
6
Sa ibang Tafsir, ganito ang pagkakasalin “o sabihin nga ninyo sa akin...
7 Sa ibang Tafsir, ganito ang pagkakasalin “o sabihin nga ninyo sa akin...
141
51. At bigyang-babala sa pamamagitan nito [ng Qur’an] yaong mga

nangangamba na sila ay titipunin sa harap ng kanilang Panginoon - na sa
kanila ay walang [matatagpuang] wali [tagapangalaga] ni tagapamagitan
bukod sa Kanya upang sakali sila ay matakot [sa Allah].
52. At huwag mong ipagtabuyan yaong mga nananalangin sa kanilang
Panginoon sa umaga at hapon [na naglalayong] hanapin ang Kanyang
Mukha [Lugod]. Hindi iniatang para sa iyo ang anumang bagay na
kanilang pananagutan, at hindi rin iniatang para sa kanila ang anumang
bagay na iyong pananagutan, kaya kung mangyari mang sila ay iyong
ipagtabuyan, ikaw ay mapabibilang sa mga mapaggawa ng kamalian.
53. At ganyan nga Namin sinubukan ang ilan sa kanila sa pamamagitan
ng iba, upang sila [mga di-naniwala] ay maaaring magsabi na: “Sila ba
[mga naniniwala] ay itinangi ng Allah mula sa mga nabibilang sa atin?”
Hindi ba nababatid ng Allah ang mga mapagpasalamat?
54. At kapag yaong mga naniniwala sa Aming mga ayaat [kapahayagan]
ay magsilapit sa iyo, sabihin mo [sa kanila]: “Salamun alaikum
[kapayapaan ay sumainyo], ang inyong Panginoon ay nagtakda sa
Kanyang Sarili ng habag - na sinuman sa inyo ang magkamali sanhi ng
kamangmangan [at] pagkaraan ay nagsisi at itinuwid [ang kanyang sarili] -
katiyakan, Siya ay Mapagpatawad, Maawain.”
55. At ganyan nga Namin masusing ipinaliliwanag ang mga ayaat
[kapahayagan] upang maging malinaw ang [kaibahan ng] landas ng mga
mapaggawa ng kabuktutan.8
56. Sabihin: “Katotohanan, ako ay pinagbawalang sumamba sa inyong
mga dinadalanginan bukod sa Allah.” Sabihin: “Hindi ko susundin ang
inyong mga [walang kabuluhang] hangarin sapagka’t kung magkagayon,
ako ay maliligaw at ako ay hindi mapabibilang sa mga [matwid na]
napatnubayan.
57. Sabihin : “Katotohanan, ako ay nasa malinaw na katibayan mula sa
aking Panginoon, subali’t ito ay inyong itinakwil. Wala ako nitong alinmang
inyong minamadali. Ang kapasiyahan ay sa Allah lamang, Kanyang
isinasalaysay ang katotohanan at Siya ang Pinakamahusay sa [lahat ng]
mga Tagapagpasiya.”
58. Sabihin: “Kung ako ay mayroon lamang nitong alinmang inyong
minamadali, marahil ang pangyayaring ito ay [malaon nang]
napagpasiyahan sa aking pagitan at sa inyong pagitan, subali’t nababatid
ng Allah ang mga mapaggawa ng kamalian.”
8Mujrim - ito ang katagang Arabe para sa mga taong mapaggawa ng kabuktutan, pusakal na
salarin at buhong na ang kanilang landas ay sadyang naiiba kaysa sa mga naniniwala.
142
59. At nasa Kanyang [pagmamay-ari] ang mga susi ng Ghaib,9 walang

nakaaalam sa mga ito maliban sa Kanya. At Kanyang nababatid ang
anumang nasa kalupaan at karagatan; walang napipigtal na dahon,
maliban na ito ay Kanyang nababatid, walang isang butil [o buto] sa
kadiliman ng kalupaan at walang anumang sariwa o natutuyot [na bagay],
maliban na ito ay nakatala sa malinaw na aklat.
60. At Siya ang kumukuha ng inyong mga kaluluwa sa [oras ng] gabi
[kapag kayo ay natutulog] at [Siya ay] may kaalaman sa lahat ng inyong
ginagawa sa maghapon, pagkaraan kayo ay Kanyang ibinabangon
[ginigising] muli upang ang isang itinakdang panahon ay maisakatuparan,
pagkaraan sa Kanya ang inyong pagbabalik. At pagkaraan ay Kanyang
ipagbibigay-alam sa inyo ang anumang inyong lagi nang ginagawa.
61. Siya ang Tagapagsupil ng Kanyang mga alipin at Siya ay

nagpapadala ng mga tagapagbantay [na anghel] sa inyo,10 hanggang
kapag ang kamatayan ay dumating sa isa sa inyo, siya ay kukunin ng
Aming mga sugong [anghel]. At kailanman sila ay hindi nagpapabaya [sa
kanilang mga tungkulin].
62. Pagkaraan sila ay ibabalik sa Allah, [Siya] ang kanilang Maula [o
Tagapagtanggol], ang tunay na Panginoon. Sa Kanya ang [pagmamay-ari
ng] Paghuhukom at Siya ang Maagap sa pagtutuos [ng mga gawa].
63. Sabihin: “Sino ba ang nagligtas sa inyo sa mga kadiliman [o
panganib] ng lupa at karagatan kapag kayo ay nagmamakaawang
nananawagan sa Kanya nang malakas at sarilinan: ‘At kung kami lamang
ay Kanyang ililigtas mula rito [sa panganib], tunay na kami ay magiging
mapagpasalamat.’”
64. Sabihin: “Ang Allah ang Siyang nagligtas sa inyo mula rito at mula sa
lahat ng [iba pang] mga panganib [o kapahamakan] subali’t [sa kabila nito]
9
Al Ghaib - mga nilikhang bagay o pangyayari o bahaging di-nakikita ng tao nguni’t lubos na
nakikita ng Dakilang Allah sapagka’t Siya ang Tagapaglikha.
10
Sinuman ang maglayong gumawa ng mabuti o masama. Isinalaysay ni Abdullah Ibn Abbas: Ang Sugo
ng Allah ay nagsalaysay tungkol sa kanyang Panginoon [Rabb] at nagsabi: “Ang Allah ay nag-utos sa
itinalagang anghel sa inyo na ang mga mabubuti at masasamang gawa ay kanilang itala, at pagkaraan ay
Kanyang ipinakita [ang paraan] kung paano [itala ito]. Sinuman ang maglayong gumawa ng mabuti at ito
ay hindi niya ginawa, magkagayon man, ito ay itatala ng Allah bilang ganap na kabutihan [sa talaan nito
na nasa Kanya]; at sinumang ang maglayong gumawa ng mabuti at ito ay kanyang isinakatuparan,
magkagayon, itatala ng Allah para sa kanya na ang gantimpala ay mula sa sampu hanggang pitong
daang ulit o higit pa at sinuman ang maglayong gumawa ng isang kasamaan at ito ay hindi niya ginawa,
magkagayon, itatala ito ng Allah bilang ganap na kabutihan [sa kanyang talaan, at kung siya ay maglayon
ng gawin ito [ang kasamaan] at ito ay kanyang isinagawa, magkagayon, ito ay itatala ng Allah para sa
kanyang talaan bilang isang masamang gawa lamang.” [Sahih Al-Bukhari vol 8, Hadith Bilang 498].
143
kayo ay nagtatambal ng iba bukod sa Kanya.”

65. Sabihin: “Siya ang [Isang] may kakayahan [makapangyarihan] upang
magpadala ng parusa sa inyo mula sa inyong itaas o mula sa ilalim ng
inyong mga paa o kaya ay lituhin kayo [upang kayo ay magkahiwa-hiwalay
at] maging mga sekta, at inyong malasap ang karahasan ng isa’t isa.”
Tunghayan kung paano nga Namin iniba-iba [ang paraan ng
pagpapaliwanag] ng mga ayaat [kapahayagan] upang sakali sila ay
[matutong] makaunawa.
66. Subali’t ito [ang Qurán] ay itinakwil ng iyong mga mamamayan [O
Muhammad] bagaman ito ang katotohanan. Sabihin mo, “Ako ay hindi
isang tagapangasiwa sa inyo.”
67. Sa bawa’t balita [o pangyayari], ay may isang takdang kaganapan [o
kabayaran] at [hindi maglalaon ito] ay inyong mapag-aalaman.
68. At kung iyong makikita [O, Muhammad] yaong mga nakikipagtalo
[nang may panunuya] hinggil sa Aming mga kapahayagan [ng Qur’an],
ikaw ay lumayo sa kanila hanggang kanilang baguhin ang paksa. At kung
ipag-adya ng satanas na ikaw ay makalimot, huwag kang manatiling
nakikiupo sa mga taong mapaggawa ng kamalian pagkaraan mong
maalala.
69. At yaong mga natatakot sa Allah ay hindi mananagot para sa kanila
[sa mga di-naniniwala] ng anupaman, sapagka’t [ang kanilang tungkulin
ay para lamang] magpaalala – upang sakali sila ay matakot sa Kanya.
70. At iyong lisanin yaong mga nagtuturing sa kanilang relihiyon [bilang]
isang laro at libangan; at [sapagka’t] sila ay nalinlang ng makamundong
buhay subali’t [sila ay] paalalahanan mo sa pamamagitan nito [ng Qur’an]
upang huwag na di-masadlak sa kapariwaraan ang isang kaluluwa para
sa anumang pinagsumikapan nito. [Ang kaluluwang ito ay] hindi
magkakaroon ng tagapagtanggol at tagapamagitan bukod sa Allah. At
kung ito ay mag-aalok ng lahat ng pantubos, ito ay hindi kukuhanin mula
sa kanya [sa kaluluwang ito]. Sila yaong mga nasadlak sa kapariwaraan
nang dahil sa anupamang [kasamaang] kanilang pinagsumikapan. Sa
kanila ay isang inumin mula sa kumukulong tubig at isang mahapding
parusa sapagka’t sila ay lagi nang di-naniniwala.
71. Sabihin: “Kami ba ay mananawagan sa iba bukod sa Allah, na hindi
man lang makapagbibigay sa amin ng buti o ng pinsala ? At kami ba ay
babalik sa aming mga [dating] yapak [ng pagkaligaw] pagkaraang kami ay
patnubayan ng Allah? [Kung mangyari man ang gayon, kami ay magiging]
katulad ng isang inudyukan ng mga demonyo [na maglakbay] sa lupain
nang litung-lito, [samantalang] mayroon siyang mga kasamahan na nag-
aanyaya sa kanya tungo sa patnubay [na nagsasabing]: ‘Halina kayo sa
amin.’” Sabihin: “Katotohanan, ang patnubay ng Allah ang siyang tunay
144
na] patnubay at kami ay napag-utusan na isuko ang aming sarili sa

Panginoon ng lahat ng mga nilikha.
72. At magsagawa kayo ng pagdarasal at matakot sa Allah.” At sa
Kanya, kayo ay titipuning [lahat upang magsulit sa lahat ng inyong mga
ginawa].
73. At Siya ang lumikha sa mga kalangitan at sa kalupaan nang
makatotohanan, at sa araw [o sa tuwinang] Siya ay magsabing: “Maging,”
kaya nangyayari, [sapagka’t] ang Kanyang Salita ay Katotohanan. Nasa
Kanya ang kapamahalaan ng Araw [na iyon] na ang tambuli ay hihipan.
[Ang] Maalam ng di-nakikita at ng nakikita [nasasaksihan].11 At Siya ang
Tigib ng Karunungan, ang Lubos na Nakababatid.
74. At [banggitin mo] nang sabihin ni Abraham12 sa kanyang amang si
Azar. “Itinuturing mo ba ang mga idolo [rebultong] ito bilang mga diyos?
Katotohanan, aking nakikita na ikaw at ang iyong mga mamamayan ay
nasa hayag na kamalian.”
75. At ganyan nga Namin ipinakita kay Abraham ang sakop na
kapamahalaan [o ang malawak na kaharian] ng mga kalangitan at ng
kalupaan upang siya ay mapabilang sa mga [hanay ng] may katiyakan [sa
pananampalataya].
76. Kaya nang ang gabi ay bumalot sa kanya [sa kadiliman], kanyang
natanaw ang isang bituin. Siya ay nagsabi:“Ito ang aking panginoon.”13
Subali’t nang ito’y maglaho, siya ay nagsabi: “Hindi ko kinalulugdan ang
naglalaho.”
77. Kaya nang kanyang matanaw ang sumisikat na buwan, siya ay
11 Shahaadah [nakikita o nasasaksihan] – Ang karaniwang kataga na ginamit sa ibang pagsalin

nito ay simpleng nakikita. Bagaman nakikita ng tao ang isang pangyayari, nasasaksihan naman ng
Allah ang buong katotohanan nito paano man ito lumilitaw sa paningin ng tao. [Sahih International]
12
Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, si
Propeta Abraham ay kanyang makadadaup-palad ang kanyang amang si Azar na ang mukha nito ay
maitim at nababalutan ng alikabok.” Si Propeta Abraham ay magsasabi [sa kanya]: ‘Hindi ko ba sinabi sa
iyo na huwag mo akong suwayin?’ Ang kanyang ama ay sasagot: “Ngayon, ako ay hindi na susuway sa
iyo.” Si Propeta Abraham ay magsasabi: “O aking Panginoon, Ikaw ay nangako sa akin na ako ay hindi
Mo hihiyain sa Araw ng Pagkabuhay na Muli; at ano nga ba ang higit na kahihiyan sa akin kaysa sa
pagsumpa at paghamak sa aking ama? Kaya ang Allah ay magsasabi [sa kanya]: Aking ipinagbabawal
ang Paraiso sa mga di-naniniwala [sa Akin].” Pagkaraan Siya ay magsasalita, “O Abraham, pagmasdan
mo! Ano ang nasa ilalim ng iyong mga paa?” Siya [Abraham] ay titingin at doon ay kanyang makikita ang
Hyena, duguan itong huhulihin sa mga paa nito at itatapon sa Apoy [ng Impiyerno].” [Sahih Al-Bukhari vol
4 Hadith Bilang 569].
13 Sa talata 76-79, mula sa iginigiit na maling paniniwala ng mga tao, si Abraham ay nagpakita ng
isang paglalarawan ng kanyang kawalang-kasiyahan bilang tanging makatuwirang konklusyon na
maaaring maabot [o maunawaan ng tao], upang maipakita sa kanila ang walang kabuluhang
pagsamba sa mga rebultong kanilang pinagtutuunan.
145
nagsabi: “Ito ang aking panginoon.” Subali’t nang ito ay lumubog, siya ay
nagsabi: “Kung hindi lamang ako napatnubayan ng aking Panginoon,
katiyakang ako’y mapabibilang sa [hanay ng] mga taong nangaligaw.”
78. Kaya nang kanyang matanaw ang sumisikat na araw, siya ay
nagsabi: “Ito ang aking panginoon.” Ito ay higit na malaki. Nguni’t nang ito
ay lumubog, siya ay nagsabi: “O aking mga mamamayan, katotohanang
ako ay malaya [at walang kaugnayan] sa anumang inyong itinatambal [sa
Allah].
79. Katotohanan, aking ibinaling ang aking mukha sa [pagsamba sa]
Kanya na Siyang lumikha sa mga kalangitan at sa kalupaan, [ako ay]
Hanif [sumasamba lamang sa Allah] at ako ay hindi kabilang sa [hanay ng]
mga nagtatambal.”
80. At nakipagtalo sa kanya ang kanyang mga mamamayan. Siya ay
nagsabi: “Kayo ay nakikipagtalo sa akin hinggil sa Allah samantalang ako
ay Kanyang pinatnubayan, at hindi ko kinatatakutan yaong inyong mga
itinatambal [sa Kanya]. [Walang magaganap sa akin] maliban kung
pahintulutan ng aking Panginoon ang anupaman. Saklaw ng Kaalaman ng
aking Panginoon ang lahat ng bagay. Hindi nga ba kayo, kung gayon,
makaaalaala?
81. At paano ko katatakutan ang inyong mga itinatambal [sa Allah],
gayong hindi ninyo kinatatakutan ang magtambal ng anupaman sa Allah
[sa kabila ng katotohanang] wala naman Siyang ipinahayag [o ibinabang]
anumang kapahintulutan [o batayan hinggil dito]? [Kaya] alin kaya sa
dalawang pangkat ang may higit na karapatan sa kaligtasan, kung ito ay
inyong nababatid?”
82. [Ang may karapatan sa kaligtasan ay] yaong mga naniniwala at hindi
hinahaluan ang kanilang paniniwala ng kamalian, sila yaong may
kaligtasan at sila ay [matwid na] napatnubayan.
83. At iyon ang Aming [matibay na] katuwirang Aming ipinagkaloob kay
Abraham laban sa kanyang mga mamamayan. Aming itinataas sa mga
antas [ng karangalan] ang sinumang Aming naisin. Katiyakan, ang iyong
Panginoon ay Tigib ng Karunungan, Maalam.
84. At Aming iginawad para sa kanya [kay Abraham] sina Isaak at
Hakob, lahat sila ay Aming pinatnubayan. At Aming naunang
pinatnubayan si Noah at kabilang sa kanyang mga lahi ay sina David,
Solomon, Hob, Joseph, Moises at Aaron. Ganyan Namin
ginagantimpalaan [o binabayaran] ang mga mapaggawa ng mga
kabutihan.
85. At sina Zakarias, at Juan at Hesus at Elias [Ilyas], silang lahat ay
kabilang mula sa [hanay ng] mga matutuwid.
146
86. At sina Ismael, at Al Yasa [Elisha14] at Jonah at Lot, silang lahat ay

Aming itinangi nang higit sa lahat ng mga nilikha [sa kanilang panahon].
87. At [ang ibang] kabilang sa kanilang mga ninuno at sa kanilang mga
supling at sa kanilang mga kapatid, ay Aming pinili at sila ay Aming
pinatnubayan sa isang matuwid na landas [ang relihiyong Islam].
88. Iyan ang patnubay ng Allah na Kanyang ipinapatnubay sa sinumang
Kanyang nais sa Kanyang mga alipin. Subali’t, kung sila ay nagtambal ng
iba bukod sa Allah, lahat ng kanilang ginawa ay walang kabuluhan para
sa kanila.
89. Sila [mga propetang nabanggit] ay yaong Aming mga pinagkalooban
ng kasulatan, karunungan, at [tungkulin ng] pagka-propeta. Subali’t kung
sila ay hindi naniniwala roon, magkagayon tunay na Aming ipinagkatiwala
ito sa mamamayan na hindi [kabilang sa hanay ng] mga di-naniniwala rito.
90. Sila yaong mga pinatnubayan ng Allah, kaya mula sa kanilang
patnubay, kayo ay kumuha ng isang halimbawa [na dapat pamarisan].
Sabihin: “Ako ay walang hinihinging gantimpala sa inyo para rito [sa
Qur’an]. Ito ay isa lamang paalala para sa lahat ng mga nilikha.”
91. At hindi nila nagawang pahalagahan ang [kadakilaan ng] Allah sa
pagpapahalagang nararapat na iukol sa Kanya nang sila ay magsabing:
“Hindi nagpahayag ang Allah sa kaninumang tao ng anupamang bagay.”
Sabihin: “Sino ba, kung gayon, ang nagpahayag sa kasulatang dinala ni
Moises, bilang liwanag at patnubay sa tao? Ito ay inyong nagawang
[paghiwa-hiwalayin] sa mga pahina, ipinakikita [ang ilan dito] at itinatago
ang karamihan. At kayo ay tinuruan ng anumang hindi ninyo nababatid –
kayo at ng inyong mga ama [ninuno].” Sabihin mo [sa kanila]: “Ang Allah
[ang nagpahayag nito].” Kaya, sila ay iyong iwanan sa kanilang mga
[walang kabuluhang] pagtatalo, ginagawang libangan para sa kanilang
mga sarili.
92. At ito ang Aklat [ang Qur’an] na Aming ibinaba [o ipinahayag],
pinagpala at nagpapatunay sa mga [kapahayagang] nauna rito, upang
iyong paalalahanan ang Inang Bayan [Makkah] at ang lahat ng karatig [na
pook] nito. Yaong mga naniniwala [tungkol] sa kabilang buhay ay
naniniwala rito [sa Qur’an] at sila ay [matiyagang] pinangangalagaan ang
kanilang mga pagdarasal.
93. At sino ba ang di-makatarungang higit kaysa sa kanya na naglulubid
ng kasinungalingan laban sa Allah o nagsasabing: “Ang isang
kapahayagan ay dumating sa akin.” Samantalang walang anumang
kapahayagang dumating sa kanya: at sa kanya na nagsasabing.
14 Elisha o Al Yasa sa wikang Arabe.

147
“Ipahahayag ko ang katulad ng anumang ipinahayag ng Allah.” At kung

magagawa mong masilayan kapag ang mga mapaggawa ng kamalian ay
nasa kasakit-sakit na [paghihingalo] kamatayan, habang ang mga anghel
ay nag-uunat ng kanilang mga kamay [at nagsasabing] ilabas ninyo ang
inyong mga kaluluwa! Ngayon, kayo’y pagbabayarin ng [masidhing]
parusa nang dahil sa lagi ninyong sinasabi laban sa Allah bukod sa
katotohanan. At kayo ay lagi nang mapagmalaki sa Kanyang mga ayaat
[kapahayagan].
94. At katiyakan, kayo ay nagsirating sa Amin nang nag-iisa [walang
dalang yaman, kaibigan o anupaman] tulad [din] nang kayo ay Aming
unang likhain. Inyong iniwan ang anumang Aming iginawad sa inyo sa
buhay na inyong tinalikuran [ang buhay sa mundo]. Hindi Namin
nakikitang kasama ninyo ang inyong mga [inaakalang] ‘tagapamagitan’ na
inyong inaangking sila ay kabilang sa mga katambal [ng Allah]. [Ang lahat
ng ugnayan ay] naputol sa pagitan ninyo at nawala mula sa inyo ang
anumang lagi ninyong iniuugnay [o sinasabi].
95. Katotohanan, ang Allah ang Siyang nagpabuka ng mga binhi at mga
buto [ng datiles]. Kanyang ginagawang lumabas ang buhay mula sa [dati
ay] patay at Siya ang nagpapalabas ng patay mula sa [dating may] buhay.
Iyan ang Allah, kaya paano nga ba’t kayo ay nalinlang [mula sa
katotohanan]?15
96. [Siya] ang nagpasinag ng bukang-liwayway. Kanyang ginawa ang
gabi para sa pamamahinga, at ang araw at buwan para sa pagbibilang.
Iyan ang panukat [ng Allah], ang Ganap na Makapangyarihan, ang
Maalam.
97. At Siya ang gumawa sa mga bituin upang inyong maging tanglaw sa
inyong paglalakbay sa gitna ng mga kadiliman sa kalupaan at karagatan.
At tunay na Aming masusing ipinaliwanag ang Aming mga ayaat
[kapahayagan] para sa mga taong nakaaalam.
98. At Siya ang lumikha sa inyo mula sa isang tao [si Adan] at
[nagbibigay sa inyo] ng pook na paninirahan [sa sinapupunan ng mga ina]
at pook na imbakan [ng semilya sa bahaging gulugod ng lalaki].
Katotohanan, Aming masusing ipinaliwanag ang Aming mga
Kapahayagan [ang Qur’an] para sa mga taong nakauunawa.
99. At Siya ang nagbaba ng tubig [ulan] mula sa kalangitan at Aming
pinasibol sa pamamagitan nito ang lahat ng tumutubong bagay. At Aming
pinasibol mula rito ang mga luntiang pananim na kung saan ay Aming
15 Sinabi
ni Ibn Abbas; “Lumalabas ang buhay ng tao mula sa walang buhay na punlay [semilya] at
ang walang buhay na punlay [semilya] mula sa buhay na tao.” [Tafsir Tabari vol 7:187.
148
pinatubo ang mga butil na magkakasusun-suson. At mula sa mga punong

datiles – lumabas ang mga nagkukumpulang bunga nito na nangagbitin
nang mabababa, at [Aming pinasibol] ang mga hardin ng mga ubas, oliba
at granada, bawa’t isa ay magkakatulad [sa uri] nguni’t magkakaiba [sa
hugis at lasa]. Inyong pagmasdan ang [bawa’t] bunga nito kapag ang mga
ito ay namumukadkad, at [pagkaraan ay] nangahihinog. Katotohanan, sa
mga ito ay may ayaat [palatandaan] para sa mga taong naniniwala.
100. Datapwa’t, sila ay nag-akibat sa Allah ng mga katambal – ang mga

jinn, bagaman ang mga ito [jinn] ay Kanyang nilikha [lamang]. At [gayun
din] sila ay nag-akibat para sa Kanya ng mga anak na lalaki at mga anak
na babae nang walang kaalaman.16 Luwalhati sa Kanya at sadyang [Siya
ay] Mataas nang higit kaysa sa anupamang [kasamaang] kanilang
iniaakibat [sa Kanya].
101. [Siya ang] Tagapagsimula ng mga kalangitan at ng kalupaan. Paano
Siya nagkaroon ng isang anak na lalaki gayong Siya ay walang kasama
[asawa]? At Kanyang nilikha ang lahat ng bagay at Siya ang Maalam sa
lahat ng bagay.
102. Iyan ang Allah, ang inyong Panginoon, walang ibang diyos [na dapat
sambahin] maliban sa Kanya, ang Tagapaglikha ng lahat ng bagay. Kaya,
sambahin Siya [tanging Siya lamang], at Siya ang Tagapangasiwa sa
lahat ng bagay.
103. Walang mga paningin ang makapanghahawak [o makakasaklaw] sa
Kanya, nguni’t Kanyang napanghahawakan [o nasasaklawan] ang [lahat
ng] paningin. Siya ang Mabait, ang Lubos na Nakababatid.
104. Katiyakan, dumating na sa inyo ang mga malilinaw na katibayan
mula sa inyong Panginoon. Kaya sinuman ang makakita [nito] ay kanyang
ginawa [ito] para sa [kabutihan ng] kanyang sarili, at sinuman ang bulag
[ay nakagawa ng pinsala] laban dito, at [sabihin mo]: “Ako ay hindi
[itinalaga bilang] inyong tagapagbantay.”
105. At ganyan nga Namin pinag-iba-iba ang mga kapahayagan kaya sila
[mga di-naniniwala] ay magsasabing: “Ikaw ay nakapag-aral,”17 at upang
Aming gawing malinaw [ang Qur’an] para sa mga taong nakaaalam.
16 Sa ibang relihiyon, marami ang naniniwala na ang Nag-iisang Diyos ay may anak na lalaki at
anak na babae. Nguni’t ang katotohanan, ang Diyos ay hindi katulad ng tao. Hindi Siya
nanganganak o ipinanganganak. Mayroon ding nagtuturing sa Diyos bilang Ama. Nguni’t
katotohanan, wala Siyang katangian ng pagiging Ama. Tulad nang binanggit sa talata bilang 101:
‘Siya ang Tagapagsimula ng mga kalangitan at kalupaan at Lubos na Maalam ng lahat ng bagay.’
17 Si
Propeta Muhammad noong kanyang panahon ay pinaratangan na siya ay nag-aral mula sa
mga Hudyo at Kristiyano.
149
106. Sumunod ka sa anumang ipinahayag sa iyo [O Muhammad] mula sa

iyong Panginoon, walang ibang diyos [na dapat sambahin] maliban sa
Kanya at [iyong] layuan ang mga nagtatambal [sa Allah sa pagsamba].
107. At kung ninais lamang ng Allah, marahil hindi nila nagawang
magtambal [ng iba bukod sa Kanya]. At ikaw ay hindi itinalaga bilang
kanilang tagapagbantay at [ikaw ay] hindi [itinalaga bilang] tagapangasiwa
nila.
108. At huwag ninyong alipustain yaong [mga huwad na diyos na]
kanilang sinasamba bukod sa Allah, baka sa kanilang galit ay kanilang
alipustain ang Allah nang walang kaalaman. Ganyan Namin ginawang
kaaya-aya sa bawa’t pamayanan ang kanilang sariling mga gawa.
Pagkaraan, ang kanilang pagbabalik ay sa kanilang Panginoon at
Kanyang ipagbibigay-alam sa kanila ang anumang kanilang lagi nang
ginagawa.
109. At sila ay sumusumpa ng pinakamatinding panunumpa sa [Ngalan
ng] Allah, na kung may dumating sa kanilang ayah [o kapahayagan],
katiyakan sila ay maniniwala rito. Sabihin: “Ang mga ayaat [o
kapahayagan] ay [nagmula lamang] sa Allah.” At ano ba ang inyong
kamalayan na kapag ito [ang kapahayagan] ay dumating, sila ay hindi pa
rin maniniwala?
110. At Aming ililihis [o babaligtarin] ang kanilang mga puso at ang
kanilang mga paningin [mula sa patnubay] tulad ng kanilang pagtutol na
maniwala rito [sa kapahayagan ng Qur’an] sa unang pagkakataon, at sila
ay Aming hahayaan sa kanilang [patuloy na] pagsuway, [upang sila ay]
bulag na magpalabuy-laboy [sa kawalan].
150
111. At kung Aming ibinaba sa kanila ang mga anghel [na may dalang
mensahe], at ang mga patay ay mangusap sa kanila [tungkol dito], at
Aming tipuning sama-sama ang lahat ng [nilikhang] bagay sa kanilang
harapan, sila ay hindi rin maniniwala maliban na ito ay pahintulutan ng
Allah. Subali’t karamihan sa kanila ay mangmang [hinggil dito].
112. At ganyan nga Kami gumawa para sa bawa't propeta ng kaaway –
mga demonyo sa [lipon ng] sangkatauhan at jinn, na nagbibigay-sigla sa
isa’t isa [sa pamamagitan] ng pinalamutiang salita na nakapanlilinlang. At
kung ito lamang ay pinahintulutan ng iyong Panginoon, marahil ito ay hindi
nila nagawa; kaya sila ay iyong hayaan at ang anumang kanilang
paglulubid [ng mga kasinungalingan].
113. At [ito ay] upang ang mga puso niyaong mga di-naniniwala [tungkol] sa
kabilang buhay ay humilig sa gayong [salitang nakapanlilinlang], at upang
sila ay masiyahan dito at kanilang [patuloy na] pairalin ang anumang
kanilang pinaiiral [na kamalian].
114. [Sabihin] “Kaya, ako ba [kung gayon] ay dapat humanap ng ibang
tagapaghatol bukod sa Allah samantalang Siya ang nagbaba [o
nagpahayag] sa inyo ng Aklat [ang Qur’an bilang batas] na masusing
ipinaliwanag?” At yaong Aming [mga naunang] pinagkalooban ng kasulatan
ay kanilang nababatid na ito ay ipinahayag [o ibinaba] mula sa iyong
Panginoon sa [ganap na] katotohanan. Kaya, huwag kang makibilang sa
mga mapag-alinlangan.
115. At ang Salita ng iyong Panginoon ay naipatupad sa katotohanan at sa
katarungan. Walang sinuman ang makapagpapabago ng Kanyang mga
Salita. At Siya ang Lubos na Nakaririnig, ang Maalam.
116. At kung iyong susundin ang halos karamihan sa kalupaan, ikaw ay
kanilang ililigaw mula sa Landas ng Allah. Sila ay walang sinusunod
maliban sa mga pag-aakala, at katotohanan, sila ay mapaghaka-haka
lamang.
117. Katotohanan, ang iyong Panginoon ay [lubos na] nababatid kung sino
ang naliligaw mula sa Kanyang Landas, at Kanyang [lubos na] Nababatid
ang mga napatnubayan.
118. Kaya, magsikain kayo ng anumang [karne ng hayop] na ang Ngalan
ng Allah ay binanggit [habang ito ay kinakatay], kung tunay nga na kayo ay
naniniwala sa Kanyang mga ayaat [batas at alituntunin].
119. At ano ba [ang nangyari] sa inyo na hindi ninyo kinakain ang anumang
[karne] na ang Ngalan ng Allah ay binanggit dito [habang kinakatay],
samantalang katotohanang ito ay masusing ipinaliwanag na sa inyo kung
ano ang ipinagbawal sa inyo, maliban sa anumang kayo ay napilitan [sanhi
ng mahigpit na pangangailangan]? At katiyakan, marami ang umaakay [sa
iba] sa pagkaligaw sa pamamagitan ng kanilang [mga sariling] pagnanasa
151
nang walang [tamang] kaalaman. Katiyakan, ang iyong Panginoon ay

Lubos na Nakababatid sa mga mapanlabag.
120. Inyong iwaksi [at iwasan] ang anumang kasalanan, [maging ito ay]
nakahayag o nakatago. Katotohanan, yaong mga nagsumikap upang
magtangkang gumawa ng kasalanan ay babayaran para sa anumang
kanilang lagi nang pinagtatangkaang gawin.
121. At huwag ninyong kainin ang anumang [karne] na ang Ngalan ng Allah
ay hindi binanggit [habang kinakatay], sapagka’t katiyakang ito ay
malubhang pagsuway [sa Allah]. At katiyakan, ang mga demonyo ay
nagbigay-sigla sa kanilang mga wali [kampon mula sa sangkatauhan]
upang makipagtalo sa inyo, at kung sila ay inyong sundin, magkagayon,
tunay na kayo ay mapabibilang sa [hanay ng] mga nagtatambal [sa Allah].
122. At ang isa bang [dating] patay na Aming binigyan ng buhay [ginawaran
ng patnubay] at itinakda para sa kanya ang liwanag [ng Eeman] na kung
saan siya ay maglalakad kasama ng mga tao ay katulad ng isang nasa
kadiliman [ng kawalang paniniwala] na kailanman ay hindi makalalabas
mula roon? Ganyan nga ginawang kaaya-aya [sa paningin] ng mga di-
naniniwala ang anumang [kamaliang] lagi nilang ginagawa.
123. At ganyan nga, Kami ay naglagay sa loob ng bawa’t bayan ng mga
pusakal na mapaggawa ng kabuktutan nito upang sila ay makipagsabwatan
doon. Nguni’t sila ay nakipagsabwatan nang walang anupaman kundi laban
sa kanilang mga sariling [kapariwaraan], at ito ay hindi nila namamalayan.
124. At nang dumating sa kanila ang ayah [ang kapahayagan ng Allah] sila
ay nagsasabing: “Kailanman ay hindi kami maniniwala hanggang hindi kami
tumanggap ng nakakatulad na [kapahayagang] tinanggap ng mga sugo ng
Allah.” Ang Allah ang lubos na nakababatid kung saan Niya ilalagay ang
Kanyang mensahe. Matatamo niyaong mga gumawa ng kabuktutan ang
[abang] kahihiyan mula sa Allah at ang matinding parusa sanhi ng
anumang lagi nilang pinagsasabwatan.
125. Kaya sinuman ang naisin ng Allah upang patnubayan, Kanyang
binubuksan ang kanyang dibdib sa [liwanag ng] Islam; at sinuman ang
Kanyang naisin upang maligaw, Kanyang ginagawang mahigpit at masikip
ang dibdib nito, na wari bang siya ay umaakyat patungong alapaap [ng
himpapawid]. Kaya, ganyan inilalagay ng Allah ang dungis [mga karumihan
at kawalan ng dangal] sa mga di-naniniwala [sanhi ng kanilang pagtakwil sa
Islam].
126. At ito ang matuwid na Landas ng iyong Panginoon. Katiyakan na
Aming masusing ipinaliwanag ang mga Kapahayagan para sa mga taong
nakaaalala.
127. Para sa kanila ay tahanan ng kapayapaang nagmula sa kanilang
152
Panginoon. At Siya [ang Allah] ang kanilang Wali [o tagapangalaga] nang

dahil sa anumang [mga kabutihang] kanilang lagi nang ginagawa.
128. At [banggitin mo Muhammad] sa Araw na sila ay Kanyang titipuning
[lahat] nang sama-sama [at sa kanila ay sasabihin] “O kayong mga lipon ng
jinn, marami kayong iniligaw mula sa sangkatauhan,” at ang kanilang mga
wali [mga kampon] mula sa [mga lipon ng] sangkatauhan ay magsasabi:
“Aming Panginoon, ang iba sa amin ay pinakinabangan ng iba, at ngayon
ay dumating na sa amin ang takdang oras na Iyong itinakda para sa amin.”
Siya [ang Allah] ay nagsabi: “Ang Apoy ang inyong magiging tirahan. Kayo
ay mamamalagi roon nang walang hanggan maliban lamang sa sinumang
nais ng Allah [na hindi mamalagi rito]. Katiyakan, ang iyong Panginoon ay
Tigib ng Karunungan, Maalam.”
129. At ganyan nga Namin gagawin ang ibang mapaggawa ng kamailan na
kaibigan [o tagapangalaga] ng iba sanhi ng kanilang lagi nang
pinagsusumikapan.
130. “O kayong mga lipon ng jinn at sangkatauhan, wala bang dumating sa
inyong mga sugo mula sa inyong [sariling lahi] na binibigkas sa inyo ang
Aking mga ayaat [kapahayagan] at binabalaan kayo [tungkol] sa inyong
pakikipagharap sa inyong Araw na ito?” Sila ay magsasabi:“Kami ay
sumasaksi laban sa aming mga sarili.” Ang buhay sa mundo ay luminlang
sa kanila. At sila ay sasaksi laban sa kanilang mga sarili, na sila ay mga di-
naniniwala.
131. Iyan ay sapagka’t hindi wawasakin ng iyong Panginoon ang mga
bayan nang dahil sa kamalian kung ang kanilang mga mamamayan ay
hindi nakababatid.
132. Para sa lahat ay may [kaukulang] mga antas [o kalagayang bunga] ng
anumang kanilang ginawa. At ang iyong Panginoon ay hindi nakakaligtaan
ang anumang kanilang ginagawa.
133. At ang iyong Panginoon ay Mayaman [walang pangangailangan] tigib
ng habag. Kung Kanyang nais, Kanyang magagawang kayo ay alisin, at
magbibigay ng inyong kahalili pagkaraan sa sinumang Kanyang nais tulad
ng Kanyang pagkalikha sa inyo mula sa mga lahi ng ibang mamamayan.
134. Katotohanan, ang anumang ipinangako sa inyo ay sadyang darating,
at hindi ninyo magagawang takasan [o pigilin ang katuparan nito].
135. Sabihin:“O aking mga mamamayan, magsigawa kayo nang ayon sa
inyong kalagayan [sapagka’t] katotohanan, ako ay gumagawa [nang ayon
sa aking kalagayan], at hindi maglalaon, inyong mababatid kung sino ang
magtatamo ng [magandang] wakas ng tahanan [sa lupa o sa kabilang
buhay]. Katotohanan, ang mga taong mapaggawa ng kamalian ay hindi
magtatagumpay.”
153
136. At sila [mga nagtatambal] ay nagtalaga sa Allah ng isang bahagi mula

sa Kanyang nilikhang mga pananim at mga hayupan, at sila ay nagsabi:
“Ito ay laang bahagi para sa Allah” ayon sa kanilang pagturing, “at ito
[namang bahaging ito] ay para sa aming [itinuturing na] mga katambal [ng
Allah].” Nguni’t, ang bahaging [inilaan] sa kanilang mga “katambal” ay hindi
nakaabot sa Allah, samantalang ang bahaging [inilaan] sa Allah ay
nakaabot sa kanilang [itinuturing na Kanyang] “mga katambal.” Sadyang
napakasama ng paraan ng kanilang paghatol.
137. At ganyan din, sa mga nakararaming nagtatambal - ang kanilang ‘mga
katambal’ [na iniaakibat sa Allah] ay ginawang [tila] kaaya-aya sa kanilang
paningin ang pagkitil sa kanilang mga anak upang sila ay isadlak sa sariling
kapariwaraan at upang sila ay balutan ng kalituhan sa kanilang relihiyon. At
kung ninais lamang ng Allah, ito ay hindi nila magagawa. Kaya, sila ay
iyong layuan at ang anumang kanilang paglulubid [ng kasinungalingan].
138. At sila ay nagsabi "ang mga hayupan16 na ito at ang mga pananim ay
ipinagbawal, at walang isa man ang maaaring kumain nito maliban yaong
aming mga pinahintulutan" [ito ay] ayon sa kanilang [maling] paniniwala. At
mayroon [mga kamelyo] na ipinagbawal na [kanilang] sakyan, at ang mga
[hayupan] na [sa oras ng pagkatay] ang Ngalan ng Allah ay hindi nila
nagawang binanggitin – [lahat ng mga ito] ay paglulubid [ng
kasinungalingan] laban sa Kanya [sa Allah]. Sila ay Kanyang pagbabayarin
para sa anumang kanilang lagi nang pinaglulubid [na kasinungalingan].
139. At sila ay nagsasabi: “Ang anumang nasa mga tiyan ng mga hayop na
ito ay natatangi para sa aming mga kalalakihan, at ipinagbawal sa aming
mga kababaihan, nguni’t kung ito ay [isinilang na] patay, samakatwid,
silang lahat ay mayroong bahagi para roon.” Sila ay Kanyang parurusahan
sa kanilang pag-aakibat [ng gayong maling paratang sa Allah].
Katotohanan, Siya ay Tigib ng Karunungan, Maalam.
140. Katiyakan, ang mga nawalan ay yaong mga kumitil sa kanilang mga
anak nang may kahangalan na walang [tamang] kaalaman at ipinagbawal
ang anumang ipinagkaloob [na panustos] ng Allah sa kanila, [sila ay]
naglulubid ng kasinungalingan laban sa Allah. Sila ay nangaligaw at hindi
napatnubayan.
141. At Siya ang nagpatubo sa mga halamanang may baging at walang
baging, at sa mga punong-datiles at mga pananim na may iba’t ibang [uri
ng] lasa at mga punong-oliba, at mga granada, [ang mga ito ay may]
magkakatulad [na uri] nguni’t magkakaiba [ng lasa]. Magsikain kayo sa
16 Ang apat na uri ng hayupan sa kawan ng mga bakahan ay tinatawag na “An’am” sa kabuuan.
154
bawa’t bunga nito kapag ito ay namunga at magsipagbayad kayo ng
kaukulang [Zakaah] mula rito sa araw ng anihan, at huwag kayong
magmalabis [mula sa mga takdang hangganang batas ng Allah].
Katotohanan, Siya ay hindi nagmamahal sa mga mapagmalabis.
142. At kabilang sa mga pinapastulang hayop [sa kawan] ng bakahan ay
[may mga] tagapaghakot [ng mga dalahin] at [ang iba naman ay] maliliit.
Magsikain kayo sa anumang ipinagkaloob sa inyo ng Allah at huwag
kayong sumunod sa mga yapak [o sa pag-uudyok] ng satanas. Katiyakan,
siya ay inyong hayag [malinaw] na kaaway.
143. [Mayroong] walong magkapares [o uri]: sa tupa ay dalawa [babae at
lalaki] at sa mga kambing ay dalawa [babae at lalaki]. Sabihin:
“Ipinagbawal ba Niya ang dalawang lalaki o ang dalawang babae, o ang
anumang [laman] na nasa sinapupunan ng dalawang babae? [Kaya,
ipaIiwanag nga ninyo sa akin o] ipagbigay-alam sa akin nang may [tamang]
kaalaman kung tunay nga na kayo ay makatotohanan.”
144. At mula sa mga kamelyo ay dalawa at mula sa mga baka ay dalawa.
Sabihin: “Ipinagbawal ba Niya ang dalawang lalaki o ang dalawang babae
o ang anumang [laman] na nasa mga sinapupunan ng dalawang babae? O
kayo ba ay saksi nang ito ay iniatang ng Allah sa inyo? Magkagayon, sino
ba ang di-makatarungan nang higit kaysa sa isang naglulubid ng
kasinungalingan laban sa Allah upang iligaw ang tao [sa anupaman] nang
walang [tamang] kaalaman? Katotohanan, hindi pinapatnubayan ng Allah
ang mga taong mapaggawa ng kamalian.”
145. Sabihin: “Wala akong matagpuan sa anupamang ipinahayag sa akin
na ipinagbawal sa sinumang kakain nito, maliban lamang kung ito ay patay
na hayop o dugo na tumulo [sa pagkatay o ng tulad nito] o laman ng baboy;
sapagka’t katiyakan, ito ay marumi, o [kung] ito ay [kinatay] bilang
paglabag, [tulad ng pagkatay] bilang pag-aalay sa iba bukod sa Allah.
Nguni’t, sinuman ang napilitan [sanhi ng di-maiwasang pangangailangan]
bagaman walang layon ng pagnanasa o paglabag [sa takdang kautusan ng
Allah]; magkagayon, katiyakan na ang iyong Panginoon ay Mapagpatawad,
Maawain.”
146. At yaong sa mga Hudyo, Aming ipinagbawal ang bawa’t [hayop] na
walang biyak ang mga paa, at Aming ipinagbawal sa kanila ang taba ng
baka at ng tupa maliban kung ano ang nakakapit sa kanilang [bahaging]
likod o sa kanilang bituka o ang anumang nakadikit sa kanilang buto. Kaya
[sa pamamagitan] niyon, sila ay Aming binayaran sa kanilang pagiging di-
makatarungan. At katiyakan, Kami ay Makatotohanan.
147. Kaya kung sila [mga Hudyo] ay magtakwil sa iyo [O Muhammad]
sabihin mo: “Ang inyong Panginoon ang [Siyang] may tangan ng walang
hanggang habag, nguni’t ang Kanyang parusa ay hindi mapapawi [kapag
ito ay dumating] sa mga taong mapaggawa ng kabuktutan.
155
148. Yaong mga mushrik [mga nagtatambal sa Allah] ay magsasabi: “Kung
ninais lamang ng Allah, kami ay hindi nagtambal [ng anupaman sa Kanya],
ni ang aming mga ninuno, at marahil hindi namin nagawang ipagbawal ang
anumang [pinahintulutang] bagay.” Ganyan ang ginawang pagtakwil ng
mga nauna hanggang kanilang nalasap ang Aming kaparusahan. Sabihin
mo: “Mayroon ba kayong [tamang] kaalaman na mailalahad sa amin?
Katotohanan, wala kayong sinusunod maliban sa haka-haka, at kayo ay
mapanghuwad.”
149. Sabihin: “Nasa Allah ang matibay na katuwiran. Kung Kanyang naisin,
marahil kayo ay Kanyang magagawang patnubayang lahat.”
150. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Iharap [o dalhin ninyo sa akin]
ang inyong mga saksi na magpapatunay na ito ay ipinagbawal ng Allah.”
Kaya, kung sila ay sumaksi, huwag kang sumaksing kasama nila. At huwag
mong sundin ang [maling] pagnanasa niyaong mga nagtatakwil sa Aming
mga ayaat [batas] at yaong mga di-naniniwala [tungkol] sa kabilang buhay,
at habang kanilang ipinapantay [sa iba] ang kanilang Panginoon.
151. Sabihin: “Halina kayo, aking bibigkasin sa inyo kung ano ang
ipinagbabawal ng inyong Panginoon sa inyo: Huwag kayong magbigay-
katambal ng anupaman sa pagsamba sa Kanya; kayo ay maging mabuti at
masunurin sa inyong mga magulang; huwag ninyong patayin ang inyong
mga anak sanhi ng kahirapan. [Sapagka’t] Aming ipagkakaloob ang
panustos para sa inyo at para sa kanila; huwag kayong lumapit sa gawaing
mahalay [o malaswa] maging ito man ay nakalantad o nakalingid at huwag
ninyong kitlin ang may buhay na ipinagbawal ng Allah [na patayin] maliban
sa makatarungang dahilan. Iyan ay Kanyang iniatas sa inyo [bilang
pananagutan], upang sakali kayo ay [matutong] makaunawa.”
152. At huwag ninyong lapitan [o pangasiwaan] ang mga yaman ng ulila
maliban sa paraang pinakamahusay hanggang siya ay umabot sa wastong
gulang. At magbigay kayo ng wastong sukat at pantay na timbang sa
katarungan. Hindi Namin binibigyan ng pasanin [o pananagutan] ang isang
kaluluwa maliban sa [abot ng] kakayahan nito. At kung kayo ay mangusap
[o sumaksi], kayo ay maging makatarungan kahit ito man ay nauukol sa
inyong malalapit na kamag-anakan, at inyong tuparin ang inyong
kasunduan [o pangako] sa Allah. Ito ay Kanyang itinagubilin sa inyo, upang
sakali kayo ay [matutong] makaalala.
153. At katotohanan, ito ang Aking matuwid na landas, kaya ito ay inyong
sundin at huwag ninyong susundin ang [ibang] mga landas sapagka’t kayo
ay mapahihiwalay mula sa Kanyang Landas. Ito ay Kanyang itinagubilin sa
inyo upang sakali kayo ay [matutong] matakot [sa Kanya].
154. Karagdagan [nito], Aming ipinagkaloob kay Moises ang Aklat upang
lubusin [ang kagandahang-loob] sa sinumang gumawa ng mabuti, at bilang
masusing pagpapaliwanag para sa lahat ng bagay. At bilang patnubay at
156
habag upang sakali ay kanilang paniwalaan ang [kahalagahan ng Araw ng]
pagkikipagtipan sa kanilang Panginoon [sa kabilang buhay].
155. At ito ang pinagpalang Aklat [ang Qur’an] na Aming ipinahayag. Kaya
ito ay inyong sundin at inyong katakutan [ang pagsuway sa Allah] upang
sakali kayo ay magtamo ng [Kanyang] habag.
156. [Kami ang nagpahayag nito] upang kayong [mga pagano] ay hindi
magsasabing: “Ang Aklat ay ipinahayag [o ibinaba] lamang para sa
dalawang pangkat [ng mga Hudyo at Kristiyano] na una sa amin at
[katunayan] kami ay walang nababatid sa kanilang napag-aralan,”
157. O, maaaring kayo ay magsabi na: “Kung ang Aklat ay ipinahayag [o
ibinaba] lamang sa amin, marahil kami ay higit na napatnubayan kaysa sa
kanila.” Kaya, dumating na [ngayon] sa inyo ang malinaw na katibayan [ng
Qur’an] mula sa inyong Panginoon, at isang patnubay at habag. Sino ba,
kung gayon, ang gumagawa nang higit na kamalian kundi ang isang
nagtatakwil sa mga ayaat [kapahayagan] ng Allah at tumatalikod sa mga
ito? Aming babayaran yaong mga nagsitalikod sa Aming mga ayaat
[kapahayagan] ng pinakamasamang parusa nang dahil sa kanilang
pagtalikod.
158. Sila ba [kung gayon] ay walang hinihintay [para sa anuman] maliban
na ang mga anghel ay dumating sa kanila [sa oras ng kamatayan upang
bawiin ang kanilang mga kaluluwa] o ang iyong Panginoon ay dumating
[para sa paghuhukom] o [na] ang ilan sa mga ayaat [o palatandaan] ng
iyong Panginoon ay magsirating [tulad ng pagsikat ng araw mula sa
kanluran]? Sa Araw [na iyon] na ang ibang mga tanda ng iyong Panginoon
ay darating, walang kaluluwa ang makikinabang mula sa pananampalataya
nito kung ito ay hindi naniwala noong una o nagsikap na makagawa ng
ibang kabutihan sa pamamagitan ng pananampalataya17 nito. Sabihin:
“Kayo ay magsipaghintay. [sapagka’t] katiyakan, na kami ay
magsisipaghintay.”
159. Katotohanan, yaong mga pinaghati-hati ang kanilang relihiyon at
[sanhi nito ay] naging iba't ibang sekta, ikaw [O Muhammad] ay walang
kaugnayan sa kanila sa anupaman. Ang kanilang [sariling] mga gawain ay
[hinayaan na lamang] sa [kapasiyahan ng] Allah. [At] pagkaraan Siya ang
magbibigay-alam sa anumang [kamalian o kasamaang] kanilang lagi nang
ginagawa.
17
Eeman – ay mayroong higit sa pitumpung sangay, at ang pinakamataas nito ay ang pagsaksi na
walang diyos [na dapat sambahin] maliban sa Allah, at ang pinakamababang antas ay ang pagtanggal ng
anumang nakapipinsala sa daan. Ang pagiging mahiyain o kimi ay bahagi ng Eeman. [Batay sa salaysay
mula sa Sahih Muslim at Bukhari, At-Tirmidhi, ang Hadith na ito ay nagsisimula sa, ‘Ang Eeman ay
mayroong animnapu o pitumpung sangay]. Ang may ganap na Eeman ay ang isang may
pinakamagandang asal. [At Tirmidhi]. Ang pananamit ng simple ay bahagi ng Eeman.’ [Ibn Majah]
157
160. Sinuman ang dumating [sa Araw ng Paghuhukom] na may dalang

isang kabutihan, siya ay magkakamit ng sampung ulit na [gantimpalang]
katulad niyon [sa kanyang talaan], at sinuman ang dumating na may dalang
isang kasamaan, siya ay hindi pagbabayarin maliban sa [kabayarang]
katulad niyon [na kanyang ginawa] at sila ay hindi dadayain [o gagawan ng
kamalian].
161. Sabihin: “Katotohanan, ang aking Panginoon ay nagpatnubay sa akin
sa isang matuwid na landas - isang tamang relihiyon, [batay] sa
pamamaraan ni Abraham, ang Hanif [sumasamba lamang sa Nag-iisang
Allah] at siya ay hindi kabilang sa mga nagtatambal.”
162. Sabihin, “Katotohanan, ang aking pagdarasal, ang aking ritwal [ng
pag-aalay], ang aking buhay at ang aking kamatayan ay para sa Allah, ang
Panginoon ng lahat ng mga nilikha.
163. Walang [dapat na] itambal para sa Kanya. At iyan ay ipinag-utos sa
akin, at ako ang una sa [hanay ng] mga Muslim.”
164. Sabihin: “Ako ba ay dapat humanap ng iba bukod sa Allah bilang
Panginoon samantalang, Siya ang [tanging] Panginoon ng lahat ng bagay?
Bawa’t kaluluwa ay walang pinagsumikapang [kasalanan] maliban [na ito
ay isusumbat] laban sa kanyang sarili, at walang isang nagpapasan ng mga
dalahin [o kasalanan] ang maaaring magpasan [o managot] sa mga dalahin
[o kasalanan] ng iba.18 Kaya, sa inyong Panginoon ang inyong pagbabalik
[na lahat]. At Kanyang ipagbibigay-alam sa inyo ang anumang inyong
ipinagkaiba.”
165. At Siya ang naglagay sa inyo bilang khalifa19 sa kalupaan at
[Kanyang] itinaas ang iba sa inyo nang mataas kaysa sa iba sa antas [ng
kalagayan] upang kayo ay Kanyang subukan sa pamamagitan ng anumang
[biyayang] ipinagkaloob sa inyo. Katiyakan, ang iyong Panginoon ay
Maagap sa pagpaparusa, nguni’t katiyakan, Siya ay Mapagpatawad,
Maawain.
18 Ang kahulugan nito ay walang sinuman ang maaaring managot sa pagkakasala ng iba.
19 Khalifah
- ang tao ay tinawag na Khalifah sapagka’t siya ang humahalili o pumapalit sa bawa't
henerasyon o salin-lahi na nagmula rin mismo sa kanya.
Surah 7 Al-A’raf Bahagi Blg. 8
158
Surah Al-A’raf1
[Ang Bakod sa Pagitan ng Paraiso at Impiyerno]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif,Lam,Mim,Sad.2
2. [Ito ay] isang Aklat na ipinahayag [o ibinaba] sa iyo, [O Muhammad],
kaya huwag mong hayaang magkaroon ng paninikip ang iyong dibdib mula
rito – upang sa pamamagitan nito ay maibigay mo ang babala at
[magsilbing] paalaala para sa mga naniniwala.
3. Sumunod kayo, [O sangkatauhan], sa anumang ipinahayag sa inyo
mula sa inyong Panginoon at huwag kayong sumunod sa ibang awliya'
[tagapangalaga] bukod sa Kanya. [Sadyang] napakaliit ng inyong pag-
aalaala.
4. At ilan na bang bilang ng mga bayan ang Aming winasak, at ang Aming
kaparusahan ay dumating sa kanila sa gabi o habang sila ay natutulog sa
katanghalian.
5. Kaya ang kanilang pagsamo [o pakiusap] nang dumating sa kanila ang
Aming kaparusahan ay walang iba kundi ang pagsabi ng: “Katotohanan,
kami ay [naging] mapaggawa ng kamalian.”
6. Kaya katiyakan, Aming tatanungin yaong [mga tao] na [ang mensahe]
ay ipinadala sa kanila at katiyakan, Amin [ding] tatanungin ang mga sugo.
7. Gayundin, katiyakang Aming isasalaysay [ang kanilang mga gawa] sa
kanila nang may kaalaman, at Kami ay hindi [kailanman] lumiban.
8. At ang pagtimbang3 [ng gawa] sa Araw na iyon ay [siyang batayan ng]
katotohanan. Kaya, sinuman ang mabigat ang kanyang timbang [ng
kabutihan] - magkagayon, sila yaong mga matatagumpay.
1 Al-A’raf. Si Mujahid ay nagsabi: “Ang A’raf ay isang bakod sa pagitan ng Paraiso at Impiyerno
na mayroong pintuan.” Hinango mula sa At-Tabari 12:51. Sinabi ni Ibn Jarir, “Ang A’raf ay
pangmaramihan anyo ng Urf, na kung saan ang bawat nakataas na bahagi ng lupa nito ay kilala sa
tawag na Urf ng mga Arabo.” Si As-Suddi ay nagsabi, Ang A’raf ay isang pook na ang mga
naninirahan dito ay yaong ang kanilang kabutihan at kasamaan ay magkapantay. Ang kanilang
kasamaan ay pumigil sa kanila upang makapasok sa Paraiso at ang kanilang kabutihan ay pumigil
sa kanila upang makapasok sa Impiyerno. Kaya, sila ay nakahimpil doon hanggang sila ay hatulan
ng Allah.” Hinango mula sa Tafsir ni Ibn Kathir vol 4 pahina 69 ng Surah Al A’raf.
2 A.L.M.S. ito ay binibigkas na [Alif Lam Mim Sad]. Ito ay mga titik ng wikang Arabe na itinuturing
bilang bahagi ng himalang nakaugnay sa pagpapahayag ng Banal na Qur’an.
159
9. At sinuman ang magaan ang kanyang timbang, sila yaong mga

mawawalan sa kanilang mga sarili nang dahil sa anumang kanilang mga
kamaliang ginawa hinggil sa Aming mga ayaat [kapahayagan].
10. At katiyakan, kayo ay Aming pinanatili sa lupa [ng may pananagutan
at karapatan] at doon ay ginawa Namin para sa inyo ang mga
[pamamaraan ng inyong] kabuhayan. [Nguni’t] napakaliit ng inyong
[isinusukling] pasasalamat.
11. At katiyakan, kayo ay Aming nilikha, [O sangkatauhan], at kayo ay
Aming binigyan ng [marangal na] hubog, at pagkaraan, Aming sinabi sa
mga anghel, “Kayo ay magpatirapa kay Adan”; kaya sila ay nagpatirapa
maliban kay Iblis, siya ay hindi kabilang sa mga nagpatirapa.
12. [Ang Allah ay] nagsabi: “Ano ang pumigil sa iyo [O Iblis] mula sa
pagpapatirapa nang ikaw ay Aking pag-utusan?” Siya ay sumagot: “Ako ay
nakahihigit sa kanya [kay Adan], ako ay nilikha Mo mula sa apoy,
samantalang siya ay nilikha Mo mula sa putik [lupa].”
13. [Ang Allah ay] nagsabi: “[O Iblis] ikaw ay bumaba mula rito [sa
Paraiso], sapagka't hindi [marapat] para sa iyo na ikaw ay maging
mapagmalaki rito. Kaya, ikaw ay lumayas, tunay na ikaw ay kabilang sa
mga kaaba-aba.”
14. [Si Iblis ay] nagsabi: “Ako ay Iyong palugitanan hanggang sa Araw na
sila [tao] ay bubuhaying muli.”
15. [Ang Allah ay] nagsabi: “Tunay na ikaw ay kabilang sa mga
pinalugitanan.”
16. [Si Iblis ay] nagsabi : “Sapagka’t ako ay Iyong isinadlak sa kamalian,
katiyakan na ako ay mauupo [na nag-aabang] para sa kanila [tao] sa Iyong
matuwid na landas.
17. Pagkaraan ako ay darating sa kanila, mula sa kanilang harapan at
mula sa kanilang likuran, sa kanilang kanan at sa kanilang kaliwa at hindi
Mo matatagpuan ang karamihan sa kanila na mapagpasalamat [sa Iyo].”
18. [Ang Allah ay] nagsabi: “Ikaw ay lumabas mula rito [sa Paraiso] na
hamak at itinaboy. Sinuman [sa sangkatauhan] ang sumunod sa iyo,
katiyakang Aking pupunuin ang Impiyerno mula sa inyong lahat [nang
sama-sama].”
19. At "O Adan, ikaw ay manirahan at ang iyong asawa sa Paraiso, at
3 Ang mga gawain at salita ng mga anak ni Adam ay titimbangin. Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang
Sugo ng Allah ay nagsabi, “Mayroong dalawang salita na pinakamamahal ng Mahabagin [Allah] at
ito ay magaang sambitin ng dila, nguni’t labis na mabigat sa timbangan. Ito ay: “Subhanallahi wa
bihamdihi, Subhanallahil-Adheem.” [Sahih Al-Bukhari vol 9 Hadith Bilang 652].
160
kumain [kayong dalawa] saanman ninyo naisin, subali’t huwag ninyong

lalapitan ang punong ito upang kayo ay hindi kapwa mapabilang sa mga
20. Nguni’t silang dalawa ay binulungan [o inudyukan] ng satanas upang
maging lantad sa kanila ang anumang nakatago mula sa kanilang
maselang bahagi [ng katawan]. Siya ay nagsabi: “Hindi ipinagbawal ng
inyong Panginoon sa inyo ang punong ito maliban upang kayo ay hindi
magiging mga anghel o kayo ay hindi magiging kabilang ng mga imortal
[walang kamatayan].”
21. At siya [ang satanas] ay sumumpa [sa Ngalan ng Allah] sa kanila [at
nagsabing]: “Katotohanan ako, sa inyong dalawa, ay kabilang sa mga tapat
na tagapayo.”
22. Sa gayon, sila [Adan at Eba] ay kanyang nagawang ihulog [sa
pagkakasala] sa pamamagitan ng panlilinlang. Kaya nang kanilang
matikman ang [bunga ng] puno, nalantad sa kanilang dalawa ang kanilang
maselang bahagi, at sila ay nagsimulang magtakip ng kanilang mga sarili
mula sa mga dahon ng Paraiso. At sila ay tinawagan ng kanilang
Panginoon: “Hindi ba kayo ay Aking pinagbawalang [lumapit] sa punong
iyan at sinabi sa inyo na ang satanas ay inyong hayag na kaaway?”
23. Sila ay nagsabi: “O Aming Panginoon, kami po ay nagkamali sa aming
mga sarili. At kung kami ay hindi Mo po patatawarin at hindi Mo po
kahahabagan, katiyakan na kami ay mapabibilang sa mga nawalan [o mga
talunan].”
24. [Ang Allah ay] nagsabi, “Magsibaba kayo, na magkakaaway sa isa’t
isa. At para sa inyo sa kalupaan ay isang pook ng paninirahan at kasiyahan
hanggang sa takdang panahon [ng kamatayan].”
25. [Ang Allah ay] nagsabi: “Doon [sa lupa] kayo ay mamumuhay, at doon
[din] kayo mamamatay, at mula roon [sa lupang iyon] kayo ay ilalabas
[upang buhaying muli].”
26. O mga anak ni Adan, katiyakan na Aming ibinaba sa inyo ang saplot
[kasuutan] upang ikubli ang inyong mga maseselang bahagi [ng katawan]
at bilang palamuti; nguni’t ang saplot ng taqwa [takot sa Allah] – iyan ang
pinakamabuti. Iyan ay kabilang sa mga ayaat [aral, kapahayagan] ng Allah,
upang sakali sila ay [matutong] makaalala.
27. O mga anak ni Adan, huwag ninyong hayaang kayo ay tuksuhin [o
linlangin] ng satanas, katulad ng pagpapalabas niya sa inyong mga
magulang mula sa Paraiso, sila ay kapwa nahubaran niya ng kanilang mga
saplot upang ipakita sa kanila ang kanilang sariling [maselang] bahagi [ng
katawan]. Katotohanan, siya [ang satanas] ay nakakikita sa inyo, siya at
ang kanyang kalahi samantalang kayo ay hindi nakakikita sa kanila.
161
Katotohanan, ginawa Namin ang mga demonyo bilang awliya' [kapanalig o

kaibigan] ng mga di-naniniwala.
28. At kapag sila ay nakagawa ng kahalayan, sila ay nagsasabing: “Aming
natagpuan ang aming mga ninuno na ginagawa ito, at ito ay ipinag-utos ng
Allah sa amin.” Sabihin: “Katotohanan, hindi ipinag-uutos ng Allah ang
[gawaing] kahalayan. Kayo ba ay nagsasabi laban sa Allah ng anumang
hindi ninyo nalalaman?”
29. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Ang aking Panginoon ay nag-
utos ng katarungan at inyong panatilihin ang inyong mga sarili [sa
pagsamba sa Kanya] sa bawa’t masjid at manawagan kayo sa Kanya,
maging matapat kayo sa Kanya sa relihiyon.” Katulad ng Kanyang unang
pagkalikha sa inyo, kayo ay ibabalik [sa pagkabuhay].
30. Ang isang pangkat [sa inyo] ay Kanyang pinatnubayan, at ang isang
pangkat ay nararapat [na masadlak] sa pagkakaligaw. Katotohanan, sila
[ang huli] ay nagturing sa mga demonyo bilang [kanilang] mga
tagapangalaga [o kaibigan] sa halip na ang Allah, at kanilang inaakala na
sila ay napatnubayan.
31. O mga anak ni Adan, magsuot kayo ng palamuti [maayos na damit sa
pagtungo], sa bawa’t masjid at kayo ay kumain at uminom, nguni’t huwag
kayong magmalabis, katotohanan, hindi minamahal ng Allah ang mga
mapagmalabis.
32. Sabihin: Sino ba ang nagbawal sa palamuti ng Allah, na Kanyang
inilitaw [ipinasuot] para sa Kanyang mga alipin, at sa mga mabubuting
[bagay na] nagmula sa panustos? Sabihin: “Ang mga ito ay para sa mga
naniniwala sa makamundong buhay, [at] natatangi para sa kanila sa Araw
ng Pagkabuhay na Muli.” Ganyan Namin ipinaliliwanag [sa masusing
paraan] ang ayaat [mga aral, tanda] para sa mga taong nakaaalam.
33. Sabihin : Ang ipinagbabawal lamang ng aking Panginoon ay ang mga
kahalayan – anumang nakahayag nito at anumang nakatago, at kasalanan
at pag-usig nang walang katarungan, at ang inyong pagtatambal sa Allah
[sa pagsamba] na wala naman Siyang ibinabang kapahintulutan, at ang
inyong pagsasabi ng anuman sa Allah na wala naman kayong nalalaman.
34. At sa bawa’t pamayanan ay isang [itinakdang] panahon. Kaya kapag
sumapit na ang kanilang oras, [ito ay] hindi nila maaaring antalahin kahit
isang saglit at hindi rin magagawang paagahin [o ito ay pangunahan].
35. O mga anak ni Adan, kung may dumating sa inyong mga sugo mula
sa inyo, na nagsasalaysay sa inyo ng Aking mga aayat [kapahayagan],
samakatwid, sinumang may takot [sa Allah] at naging matwid, sa kanila ay
walang [mararanasang] pangamba at sila ay walang [madaramang]
kalungkutan.
162
36. Nguni’t yaong mga nagtakwil sa Aming mga aayat [kapahayagan] at

sila ay mapagmalaki sa mga ito [o wala man lamang pagpapahalaga], sila
yaong mga maninirahan sa Apoy [ng Impiyerno], at sila ay mamamalagi
roon nang walang hanggan.
37. Kaya sino ba ang di-makatarungang hihigit kaysa sa isang naglulubid
[ng kasinungalingan] laban sa Allah o nagtatakwil ng Kanyang mga aayat
[kapahayagan]? Sila yaong mga magkakamit ng kanilang nakatakdang
bahagi mula sa aklat [ng tadhana] hanggang kapag ang Aming mga sugo
[anghel ng kamatayan] ay dumating sa kanila upang sila ay kunin para sa
kamatayan, sila [mga anghel] ay magsasabi: “Nasaan yaong lagi ninyong
mga dinadalanginan bukod sa Allah,” at sila ay magsasabi, “Sila ay
nagsilayo mula sa amin.” At sila ay sasaksi laban sa kanilang mga sarili, na
sila ay mga di-naniniwala.
38. [Ang Allah ay] magsasabi: “Magsipasok kayo, kabilang yaong mga
naunang pamayanan [mula sa lipon] ng mga jinn at tao, sa Apoy.” Bawa’t
sandali na mayroong mga mamamayan [o pamayanan] na pumapasok,
isinusumpa nito ang kanyang kapwa mamamayan [o pamayanan]
hanggang kapag silang lahat ay magtipong sama-sama roon sa Apoy, ang
mga [mamamayang dumating ng] huli sa kanila ay magsasabi sa mga
[mamamayang dumating na] nauna sa kanila. “Aming Panginoon, sila ang
mga nagligaw sa amin [mula sa tamang landas], kaya sila ay Iyong bigyan
ng ibayong parusa mula sa Apoy!” Siya ay magsasabi: “Ang bawa’t isa [sa
inyo] ay may ibayong parusa, nguni’t [ito ay] hindi ninyo nababatid.”
39. At ang mga nauna sa kanila ay magsasabi sa mga nahuli sa kanila:
“Hindi kayo nakahihigit sa amin kaya inyong lasapin ang parusa nang dahil
sa anumang [kasamaang] lagi ninyong pinagsusumikapan.”
40. Katotohanan, yaong mga nagsipagtakwil sa Aming aayat [mga
kapahayagan, babala] at sila ay nagmalaki sa mga ito - ang mga pintuan ng
kalangitan ay hindi magbubukas para sa kanila, at sila ay hindi
makapapasok sa Paraiso hanggang ang kamelyo ay makapasok sa butas
ng karayom.4 At ganyan Namin binabayaran ang mga mapaggawa ng mga
kabuktutan.
41. Sila ay may higaan mula sa Impiyerno at mula sa kanilang itaas ay
mga takip [ng apoy]. At ganyan Namin binabayaran ang mga mapaggawa
ng kamalian.
42. Subali’t yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid -
hindi Namin pinagpapasan [ng pananagutan] ang sinuman nang higit sa
kakayahan nito - sila yaong mga maninirahan sa Paraiso. Sila ay
4 Ibig sabihin - ito ay sadyang hindi mangyayari. Mula sa tagapagsalin AJSalas.

163

43. At Aming papawiin ang anumang hinanakit sa kanilang mga dibdib,
[habang] sa kanilang mga ilalim ay may mga ilog na umaagos at sila ay
magsasabing: “Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah]5 na Siyang
pumatnubay sa amin [patungo] rito, at kailanman kami ay hindi
mapapatnubayan kung kami ay hindi pinatnubayan ng Allah. Katiyakan,
ang mga sugo ng aming Panginoon ay nagsirating na dala ang
katotohanan.” At sila ay tatawagin: “Ito ang Paraiso na sa inyo ay
ipinamana nang dahil sa anumang [kabutihang] inyong laging ginagawa.”
44. At ang mga naninirahan sa Paraiso ay mananawagan sa mga
naninirahan sa Apoy [na nagsasabing]: “Katunayan, natagpuan na namin
na ang anumang ipinangako sa amin ng aming Panginoon ay sadyang
totoo. Natagpuan din ba ninyo na ang ipinangako sa inyo ng inyong
Panginoon ay sadyang totoo?” Sila ay magsasabi: “Oo.” Pagkaraan, ang
isang tagapagbalita ay ipagbibigay-alam sa kanilang pagitan na: “Ang
Sumpa ng Allah ay para sa mga mapaggawa ng kamalian.”
45. Yaong mga humadlang [sa mga tao] sa Landas ng Allah, at
nagtangkang gawing [tila ito ay] baluktot, at sila ang mga di-naniniwala
tungkol sa kabilang buhay.
46. At sa kanilang pagitan ay may isang harang. At sa bakod [A’raf] nito
ay naroroon ang mga tao6 na nakakikilala ang lahat [ng mga tao sa Paraiso
at Impiyerno] sa pamamagitan ng kanilang mga tanda. At sila ay
mananawagan sa mga naninirahan sa Paraiso, “Kapayapaan ay sumainyo’’
at sila ay hindi pa nakapasok dito [sa Paraiso], subali’t sila ay labis na
umaasam [hinggil dito].
47. At kapag ang kanilang mga paningin ay mapatuon sa mga
naninirahan sa Impiyerno, sila ay magsasabi: “O aming Panginoon, huwag
Mo po kaming ilalagay na kasama ng mga taong mapaggawa ng
kamalian.”
48. At ang mga maninirahan sa A’raf [bakod] ay mananawagan sa mga
tao [ng Impiyerno] na kanilang nakikilala sa pamamagitan ng kanilang mga
tanda, na nagsasabing: “Hindi nakakatulong sa inyo ang inyong paglilikom
[ng yaman o kapangyarihan] at ang inyong pagiging mapagmalaki?”
49. [Ang Allah ay magsasabi sa mga tao ng Impiyerno] “Sila ba yaong
inyong mga isinumpa, [na inyong sinasabing] sila [na nasa A’raf ay hindi
kailanman gagawaran ng Allah ng [Kanyang] habag. [Subali’t O mga taong
nasa A’raf] “Kayo [ay humayong] magsipasok sa Paraiso. Kayo ay walang
5 Al Hamdulillah - ang malapit na kahulugan ay ang lahat ng papuri ay sa Allah lamang.

6
Sila ang mga tao na ang nagawang kabutihan at kasamaan ay magkapantay.
164
[mararanasang] pangamba at walang [madaramang] kalungkutan.”

50. At ang mga maninirahan sa Apoy ay mananawagan sa mga
maninirahan sa Paraiso: “Kami ay inyong buhusan ng tubig o anumang
panustos na sa inyo ay ipinagkaloob ng Allah.” Sila ay magsasabi:
“Katiyakan, ipinagbabawal ng Allah ang dalawang ito [tubig at anumang
panustos] sa mga di-naniniwala.
51. [Sila] yaong mga nagturing sa kanilang relihiyon bilang isang libangan
at laro [lamang], at ang buhay sa mundo ay luminlang sa kanila.” Kaya sa
Araw na ito, sila ay Aming kalilimutan tulad ng kanilang paglimot sa
pakikipagharap sa kanilang Araw na ito, at sa kanilang pagtalikod sa Aming
mga ayaat [kapahayagan].
52. At katiyakan Aming ipinarating sa kanila ang Aklat [ang Qur’an] na
Aming masusing ipinaliwanag nang may kaalaman, bilang patnubay at
habag para sa mga taong naniniwala.
53. Sila ba ay magsisipaghintay maliban sa katuparan nito? Sa araw ng
katuparan nito, magsisirating yaong [mga taong] noon ay niwalang-halaga
[ang mensaheng] ito, magsasabing: “Katotohanan, ang mga sugo ng aming
Panginoon ay naparitong dala ang katotohanan, kaya [sa sandaling iyon]
mayroon bang mga tagapamagitan na maaaring mamagitan para sa atin?
O maaari bang tayo ay ibalik muli [sa mundo] upang tayo ay makagawa [ng
kabutihan] kaysa sa anumang [masasamang] gawa na ating laging
ginagawa?” Katiyakan, sila ay mawawalan sa kanilang mga sarili at
naglaho mula sa kanila ang anumang lagi nilang nilulubid [na
kasinungalingan].
54. Katotohanan, ang inyong Panginoon ay ang Allah Na Siyang lumikha
sa mga kalangitan at kalupaan sa loob ng anim na araw. Pagkaraan, Siya
ay pumaitaas [istawa] sa Trono.7 Kanyang tinatakpan ang gabi ng araw -
matuling sinusundan ito, at [Kanyang nilikha] ang araw, at ang buwan, at
ang mga bituin, itinalaga sa pamamagitan ng Kanyang kautusan. Walang
alinlangan, nasa Kanya ang [kapangyarihan ng] paglikha at pag-uutos.
Mapagpala ang Allah, ang Panginoon ng lahat ng mga nilikha.
55. Manalangin kayo sa inyong Panginoon nang may pagpapakumbaba
at nang sarilinan. Katiyakan, hindi Niya minamahal ang mga mapanlabag.
56. At huwag kayong maghasik ng katiwalian sa balat ng lupa,
pagkaraang ito ay isinaayos, at manalangin kayo sa Kanya nang may
[kaakibat na] takot at pag-asam. Katiyakan, ang habag ng Allah ay [lagi]
nang malapit sa mga mapaggawa ng kabutihan.
7 Nang ayon sa paraang angkop sa Kanyang Kadakilaan.

165
57. At Siya ang nagpadala ng mga hangin bilang tanda ng magandang

balita bago [dumating] ang Kanyang habag [ang ulan], hanggang ang mga
ito ay magpasan ng mabigat na ulap, Aming itinaboy ito patungo sa tigang
na lupa at Aming ibinaba ang tubig [ulan] doon. At Aming pinatubo sa
pamamagitan nito [ng ulan] ang bawa’t uri ng prutas. Ganyan Namin
palalabasin [bubuhaying muli] ang mga patay upang sakali kayo ay
mapaalalahanan.
58. At sa mabuting lupa - ang [luntiang] pananim nito ay sumibol [nang
sagana] sa Kapahintulutan ng Panginoon nito; nguni’t ang masama [na
lupa] - walang sumibol maliban sa madalang. Ganyan nga Namin pinag-
iba-iba ang paliwanag sa mga aayat [palatandaan] para sa mga taong
mapagpasalamat.
59. Katiyakan, Aming ipinadala si Noah sa kanyang mga mamamayan at
siya ay nagsabi: “O, aking mga mamamayan, sambahin ninyo ang Allah;
wala kayong ibang diyos [na dapat sambahin] maliban sa Kanya. Tunay na
aking pinangangambahan para sa inyo ang parusa ng isang Dakilang
Araw.”
60. Ang bantog [o kinikilalang namumuno]8 mula sa kanyang mga
mamamayan ay nagsabi [kay Noah]: “Katotohanan, aming nakikita na ikaw
ay nasa hayag na pagkaligaw.”
61. Siya [Noah] ay nagsabi: “O, aking mga mamamayan, wala sa akin ang
pagkaligaw, bagkus ako ay isang sugo mula sa Panginoon ng lahat ng mga
nilikha.”
62. Aking ipinararating sa inyo ang mga mensahe ng aking Panginoon at
kayo ay aking pinagpapayuhan. At aking nababatid mula sa Allah ang
anumang hindi ninyo nababatid.
63. At kayo ba ay nagtataka na may dumating sa inyong isang paalala
mula sa inyong Panginoon sa pamamagitan ng isang lalaking kabilang sa
inyong [lahi], upang kayo ay kanyang balaan at upang kayo ay matakot [sa
Allah] at upang sakali kayo ay tumanggap ng habag?”
64. Subali’t siya [si Noah] ay kanilang itinakwil, kaya siya ay Aming
iniligtas at yaong kanyang mga kasamahan sa sasakyang-dagat, at Aming
nilunod yaong mga nagtakwil sa Aming mga ayaat [babala]. Katotohanan,
sila ay mga taong bulag [sa katotohanan].
65. At sa [mga mamamayan ng] 'Aad [Aming isinugo] ang kanilang
kapatid na si Hud. Siya ay nagsabi: “O, aking mga mamamayan, sambahin
ang Allah; wala kayong ibang diyos maliban sa Kanya. Hindi ba kayo, kung
8 Al Mala’u – ito ang Arabe na kataga para sa mga taong bantog o kilala o namumuno sa kanilang
lipunan o pamayanan ng dahil sa kanilang impluwensiya sa mga mamamayan.
166
gayon, natatakot sa Kanya?”

66. Nagsabi yaong mga bantog [namumuno] sa mga di-naniniwala na
kabilang sa kanyang mga mamamayan na: “Katotohanan, aming nakikita
sa iyo ang pagiging hangal, at katotohanan, aming iniisip na ikaw ay isa sa
mga sinungaling.”
67. Siya [si Hud] ay nagsabi: “O, aking mga mamamayan, hindi ako
inaalihan ng kahangalan, bagkus [ako ay] isang sugo mula sa Panginoon
ng lahat ng mga nilikha.
68. Aking ipinararating sa inyo ang mga mensahe ng aking Panginoon, at
ako ay isang mapagkakatiwalaang tagapagpayo para sa inyo.
69. At kayo ba ay nagtataka na may dumating sa inyo na isang paalala
mula sa inyong Panginoon sa pamamagitan ng isang lalaking kabilang sa
inyong [lahi], upang kayo ay kanyang balaan [o paalalahanan]? At inyong
alalahanin nang kayo ay Kanyang ginawang khulafa [tagapaghalili ng lahi]
pagkalipas ng mga mamamayan ni Noah at kayo ay Kanyang dinagdagan
sa pagkakalikha nang labis na taas [sukat sa katayuan]. Kaya, inyong
alalahanin ang mga kagandahang-loob ng Allah upang sakali kayo ay
magsipagtagumpay.”
70. Sila ay nagsabi: “Ikaw ba ay naparito sa amin upang [ipag-utos na]
sambahin ang Allah, tanging Siya lamang at talikdan ang anumang dating
sinasamba ng aming mga ninuno? Magkagayon, dalhin mo sa amin ang
anumang ipinangako mo sa amin kung tunay nga na ikaw ay kabilang sa
makatotohanan.”
71. Siya [si Hud] ay nagsabi: “Ang kaparusahan at poot ay bumaba na sa
inyo mula sa inyong Panginoon. Makikipagtalo ba kayo sa akin tungkol
[lamang] sa mga pangalan na inyong ipinangalan [sa mga itinuturing
ninyong mga diyos], kayo at ng inyong mga ninuno - para sa alinman na
ang Allah ay walang ibinaba na isa mang batayan [o kapahintulutan]? Kaya
kayo ay magsipaghintay, [sapagka’t] ako ay kabilang sa mga
nagsisipaghintay.”
72. Kaya siya [si Hud] ay Aming iniligtas at yaong kanyang mga
kasamahan sa pamamagitan ng habag mula sa Amin, at pinutol Namin ang
kadulu-duluhang [pinag-ugatang lahi] niyaong mga nagtakwil sa Aming
mga kapahayagan at sila ay hindi [nabibilang sa] mga naniniwala.
73. At sa [Tribu ng] Thamud [Aming isinugo] ang kanilang kapatid na si
Salih. Siya ay nagsabi: “O, aking mga mamamayan, sambahin ang Alllah.
Wala kayong ibang diyos maliban sa Kanya. Katotohanan, may dumating
sa inyong isang malinaw na katibayan mula sa inyong Panginoon. Ang
babaing kamelyong ito ng Allah ay isang palatandaan para sa inyo, kaya
hayaan itong manginain sa lupa ng Allah at huwag ninyong dudulutan ito
167
ng anumang pananakit, upang hindi kayo datnan ng isang mahapding

parusa.
74. At alalahanin nang kayo ay Kanyang ginawang khulafa [tagapaghalili
ng lahi] pagkalipas ng [mga mamamayan ng] Aad at kayo ay pinamalagi sa
kalupaan, kayo ay nagtayo para sa inyong mga sarili ng mga palasyo sa
mga kapatagan [ng mga lupain] at nag-ukit ng mga bundok upang [inyong
gawing] mga tahanan. Kaya alalahanin ang mga kagandahang-loob ng
Allah at huwag kayong gumawa ng kaguluhan sa lupa, naghahasik ng
katiwalian.”
75. Nagsabi yaong mga bantog [namumuno] mula sa mga [taong]
mapagmalaking kabilang sa kanyang mga mamamayan sa mga [taong
naniniwala na kanilang itinuturing bilang] mahihina na: “Alam ba ninyo na si
Salih ay isinugo mula sa Kanyang Panginoon.” Sila ay nagsabi: “Kami ay
tunay na naniniwala sa anumang ipinadala sa kanya.”
76. Nagsabi yaong mga [taong] mapagmalaki na: “Katotohanan, kami ay
hindi naniniwala sa anumang inyong pinaniniwalaan.”
77. Kaya kanilang nilumpo [at pagkaraa’y pinatay] ang babaing kamelyo
at walang pakundangang nilabag ang kautusan ng kanilang Panginoon, at
[sila ay] nagsabi: “O Salih, dalhin mo sa amin ang anumang ipinangako mo
sa amin kung tunay nga na ikaw ay isa sa mga sugo [ng Allah].”
78. Kaya sila ay sinakmal ng lindol at sila ay [patay na] nakalugmok sa
kanilang mga pamamahay.
79. Kaya, siya [si Salih] ay tumalikod mula sa kanila at nagsabi: “O, aking
mga mamamayan, katiyakan na aking ipinarating sa inyo ang mensahe ng
aking Panginoon at kayo ay binigyan [ko] ng mabubuting payo nguni’t hindi
ninyo nais ang mga tagapagpayo.”
80. At [Aming ipinadala] si Lot, nang siya ay nagsabi sa kanyang mga
mamamayan: “Kayo ba ay gumawa ng isang kahalayan na hindi pa
nagawa ng sinumang mga nagsiuna sa inyo sa lahat ng mga nilikha?”
81. “Katotohanan, inyong [pinagnanasaang] lapitan ang mga lalaki sa
halip na ang mga babae. Tunay nga, na kayo ay mga taong
mapagmalabis.”
82. At ang naging kasagutan ng kanyang mga mamamayan ay ang
pagsasabi lamang nila ng: “Sila ay inyong palayasin sa inyong bayan, tunay
na sila ang mga taong nagnanais na manatiling malinis.”
83. Kaya siya at ang kanyang mag-anak ay Aming iniligtas maliban sa
kanyang asawa; siya ay kabilang sa mga nagpaiwan [kasama ng mga
makasalanan].
84. At sila ay Aming pinaulanan ng ulan [ng mga bato]. Kaya, inyong
168
tunghayan kung paano ang naging wakas ng mga taong mapaggawa ng

mga kabuktutan.9
85. At sa [mga mamamayan ng] Madyan [Midian] [Aming isinugo] ang
kanilang kapatid na si Shu’aib. Siya ay nagsabi: “O, aking mga
mamamayan, inyong sambahin ang Allah; wala kayong ibang diyos
maliban sa Kanya. Katotohanan, may dumating na isang malinaw na
katibayan mula sa inyong Panginoon, kaya inyong tuparin o ibigay ang
tamang sukat at tamang timbang at huwag bawasan sa mga tao ang mga
bagay na nararapat para sa kanila, at huwag kayong gumawa ng katiwalian
sa kalupaan pagkaraang ito ay ginawang maayos. Iyan ay nakabubuti para
sa inyo kung tunay nga na kayo ay mga [tapat na] naniniwala.
86. At huwag kayong nagsisiupo sa bawa't daraanan upang manakot [o
magbanta], at [upang] hadlangan sa Landas ng Allah yaong mga [taong]
naniwala sa Kanya at naglalayong ito ay gawing [tila] baluktot, at inyong
alalahanin nang kayo ay mangilan-ngilan lamang, kayo ay Kanyang
pinarami [kayo ay Kanyang pinagyaman at ginawang maunlad]. At inyong
tunghayan kung paano ang naging wakas ng mga [taong] mapaggawa ng
mga katiwalian.
87. At kung mayroon mang isang pangkat na kabilang sa inyo ang
naniwala nito na siyang [tunay na layon ng] pagkasugo sa akin at isang
pangkat ang di-naniwala [nito], magkagayon, kayo ay [nararapat] maging
matiisin hanggang maghatol ang Allah sa pagitan natin, at Siya ang
pinakamahusay na Tagapaghatol.”
9 Mujrim - ito ang katagang Arabe para sa mga taong mapaggawa ng mga kabuktutan tulad ng
mga pusakal na salarin at mga buhong.
169
88. Sinabi niyaong mga bantog [o kinikilalang namumuno] mula sa mga

mga mamamayan: “O, Shu’aib, katiyakan na ikaw ay aming itataboy papa
naniwala mula sa ating bayan, o kaya’y kayo ay nararapat na magsibalik
Shu’aib] ay nagsabi: “Kahit ba ito ay aming kinamumuhian?
89. Maaaring kami ay makapaglubid ng kasinungalingan laban sa Allah
kung kami ay magsibalik sa inyong [maling] relihiyon pagkaraang kami ay
iniligtas ng Allah mula rito. Kaya hindi marapat para sa amin ang magbalik
pa rito maliban kung ang Allah, na Siyang aming Panginoon ay
magpahintulot nito. Saklaw ng Aming Panginoon ang lahat ng bagay sa
[pamamagitan ng] Kanyang kaalaman. Sa Allah, kami ay nagtitiwala [nang
lubusan]. Aming Panginoon, Ikaw ay magpasiya sa pagitan namin at sa
pagitan ng aming mga mamamayan sa katotohanan. At Ikaw ang
Pinakamahusay sa mga nagbibigay ng pasiya.”
90. At sinabi niyaong mga bantog [o kinikilalang namumuno] mula sa mga
di-naniwalang kabilang sa kanyang mga mamamayan:“Kapag inyong
sinunod si Shu’aib, katiyakang kayo, kung gayon ang mga talunan [o
nawalan].”
91. Kaya, sila ay ginulantang [nang matinding pagyanig] ng lindol at sila
ay [patay na] nakalugmok sa loob ng kanilang mga [sariling] pamamahay.
92. Yaong mga nagtakwil kay Shu’aib ay wari bang sila ay hindi [dating]
nanirahan doon [sa kanilang mga pamamahay]. Yaong mga nagtakwil [di-
naniwala] kay Shu’aib, sila ang naging mga talunan [o mga nawalan].
93. Kaya, siya [Shu’aib] ay tumalikod sa kanila at nagsabi:“O aking mga
mamamayan, katiyakan na aking naiparating ang mga mensahe ng aking
Panginoon sa inyo at aking ibinigay sa inyo ang mabuting payo. Kaya,
paano ako malulungkot para sa mga taong di-naniniwala.”
94. At wala Kaming ipinadalang propeta sa alinmang bayan [na hindi nila
itinakwil] maliban na Aming hinablot ang mga mamamayan nito sa
pamamagitan ng karukhaan at kahirapan upang sakali sila ay
magpakumbaba [sa Allah].
95. Pagkaraan Aming pinalitan ang masamang kalagayan ng kabutihan,
hanggang sa sila ay dumami sa bilang [at umunlad] at sila ay nagsabi
[nang may pagmamalaki]: “Ang aming mga ninuno ay dinatnan [din] ng
matinding kahirapan at kasaganaan.” Kaya, sila ay Aming hinablot nang
biglaan habang hindi nila namamalayan.
96. At kung ang mga mamamayan ng mga bayan ay naniwala lamang at
nagkaroon ng takot [sa Allah] katiyakan, Aming bubuksan para sa kanila
ang mga pagpapala mula sa langit at lupa, subali’t kanilang itinakwil [ang
mga sugo]. Kaya sila ay Aming hinablot [ng parusa] nang dahil sa anumang
kanilang lagi nang pinagsusumikapan.
170
97. Kaya, sila bang mga mamamayan ng mga bayan ay nakadarama ng

katiwasayan laban sa pagdating ng Aming kaparusahan sa [oras ng] gabi
habang sila ay [himbing na] natutulog?
98. O di kaya sila bang mga mamamayan ng mga bayan ay nakadarama
ng katiwasayan laban sa pagdating ng Aming kaparusahan sa
kinaumagahan habang sila ay nagsisipaglaro?10
99. O sila ba ay nakadarama ng katiwasayan mula sa balakin ng Allah?
Walang sinuman ang nakadarama ng katiwasayan mula sa balakin ng Allah
maliban yaong mga taong nawalan [o talunan].
100. Ito ba ay hindi naging malinaw [na pahiwatig] sa mga nagmana ng
kalupaan pagkaraan ng mga [naunang] mamamayan nito, na kung Aming
naisin, sila ay maaari Naming parusahan sa kanilang mga kasalanan? At
Aming sasarhan ang kanilang mga puso upang sa gayon, sila ay hindi
makarinig.11
101. Iyon ang mga pamayanan [o mamamayan] na ang mga kasaysayan
ay Aming isinalaysay sa iyo [O Muhammad]. At katiyakan na mayroong
dumating sa kanilang mga sugo na may dalang malilinaw na katibayan
subali’t hindi nila pinaniwalaan ang anumang [mensahe] na noon pa man
ay itinakwil na.12 [Kung paano sinarhan ang mga puso ng mga di-naniwala
noon] Ganyan sinarhan ng Allah ang mga puso ng mga di-naniniwala.
102. At wala Kaming natagpuang isa mang kasunduan [na natupad] para
sa karamihan sa kanila, bagkus, ang karamihan sa kanila ay mga suwail.
103. Pagkaraan, Aming isinugo pagkalipas nila, si Moises na dala ang
Aming mga ayaat [himala o babala] kay Paraon at sa kanyang mga pinuno,
nguni’t sila ay naging di-makatarungan sa mga ito. Kaya iyong tunghayan
kung paano ang naging wakas ng mga mapaggawa ng katiwalian.
104. At sinabi ni Moises: “O Paraon, katotohanan, ako ay isang sugo mula
sa Panginoon ng lahat ng mga nilikha.
105. [Nakaatang sa akin ang] tungkulin na huwag magsasabi ng tungkol sa
Allah maliban ang katotohanan. Katiyakan, ako ay naparito sa inyo na may
dalang mga malilinaw na katibayan mula sa inyong Panginoon. Kaya, ako
ay hayaan mong lumisang kasama ng mga anak ni Israel.”
106. Siya [si Paraon] ay nagsabi: “Kung ikaw ay naparito na may dalang
ayah [himala o babala], magkagayon ilabas mo ito, kung ikaw nga ay isa sa
mga makatotohanan.”
10 Ang ibig sabihin ay “Habang sila ay abala sa mga gawaing walang katuturan”.
11 Ang ibig sabihin ay “Walang naidulot na mabuti sa kanila ang kanilang narinig.”
12 Ang ibig sabihin ay “Sila ay patuloy sa di-pagpapahalaga ng mga babala.”
171
107. Kaya, inihagis ni Moises ang kanyang tungkod at kapagdaka, ito ay

[naging] isang lantad na ahas!
108. At kanyang inilabas ang kanyang kamay [mula sa bulsa ng kanyang
damit], at kapagdaka, ito ay maputi [puspos ng liwanag] para sa mga
nagmamasid.
109. Ang mga bantog [namumuno] mula sa mga mamamayan ni Paraon
ay nagsabi: “Katotohanan, ito ay isang bihasang salamangkero,
110. Na naghahangad na kayo ay itaboy mula sa inyong lupain [sa
pamamagitan ng salamangka] kaya ano nga ba ang inyong ipag-uutos?”
111. Sila ay nagsabi: “[Ipagpaliban o] pigilin siya at ang kanyang kapatid at
magpadala sa mga lungsod ng mga tagapagtipon –
112. “Na magdadala sa iyo ng lahat ng mga bihasang salamangkero.”
113. At nagsirating ang mga salamangkero kay Paraon, sila ay nagsabi:
“Tunay nga bang sa amin ay may nakalaang gantimpala kung kami ang
magsisipagwagi.”
114. Siya [si Paraon] ay nagsabi: “Oo, at kayo ay mapabibilang sa mga
pinakamalapit [sa akin].”
115. [Sa Araw ng Paligsahan], sila ay nagsabi: “O Moises, Ikaw ba ang
maghahagis o kami ang [mauunang] maghahagis?”
116. Sinabi niya [ni Moises]: “Kayo ang [maunang] maghagis.” Kaya nang
sila ay maghagis, kanilang nagawang linlangin ang paningin ng mga tao
[na nanunuod], at [ito ay] nagdulot ng pagkagimbal sa kanila sapagka’t sila
ay nakapagpakita ng isang malaking [kagila-gilalas na] salamangka.
117. At [sa oras na iyon] Aming ipinahayag kay Moises, “Ihagis mo ang
iyong tungkod,” at kagyat nitong nilulon ang anumang kanilang hinabi [o
tinahi-tahing] kasinungalingan.
118. Kaya, ang katotohanan ay naitatag, at nawalang saysay ang
anumang kanilang ginawa.
119. Kaya, sila ay nangatalo roon at sila ay nagsibalik na kaaba-aba.
120. At ang mga salamangkero ay nagsipagpatirapa [sa Allah].
121. Sila ay nagsabi: “Kami ay naniniwala sa Panginoon ng lahat ng mga
nilikha.
122. Ang Panginoon nina Moises at Aaron.”
123. Sinabi ni Paraon: “Kayo ay naniwala sa kanya [kay Moises] bago pa
man ako magbigay ng pahintulot sa inyo. Katiyakan, ito ay isang sabwatan
na inyong pinagsabwatan sa lungsod upang itaboy mula rito ang mga
mamamayan nito subali’t inyong mapag-aalaman [ang bunga ng inyong
pakikipagsabwatan].
172
124. Katiyakan, aking puputulin ang inyong mga kamay at ang inyong mga
paa nang magkabilaan; pagkatapos kayong lahat ay aking ipapako.”
125. Sila ay nagsabing: “Katotohanan, sa Aming Panginoon, kami ay
magbabalik.
126. At ikaw ay hindi naghihiganti sa amin maliban sa dahilang kami ay
naniwala sa mga kapahayagan ng aming Panginoon nang ito ay dumating
sa amin. [Sila ay nanalangin]: “Aming Panginoon, ibuhos Mo sa amin ang
pagtitiis, at tulutan Mong kami ay pumanaw bilang mga Muslim.”
127. At ang mga bantog [o kinikilalang namumuno] mula sa mga
mamamayan ni Paraon ay nagsabi: “Hahayaan mo bang si Moises at ang
kanyang mga mamamayan ay maghasik ng katiwalian sa lupain at ikaw ay
talikdan at maging ang iyong mga diyos?” Siya [Paraon] ay nagsabi:
“Aming papatayin ang kanilang mga anak na lalaki at hahayaang mabuhay
ang kanilang mga kababaihan, at tunay na kami ay nasa kanilang itaas na
tagapagsupil sa kanila.”
128. Sinabi ni Moises sa kanyang mga mamamayan: “Inyong hingin ang
tulong ng Allah at maging matiisin. Katotohanan, ang mundo ay sa
[pagmamay-ari ng] Allah, Kanyang ipinamamana ito sa sinumang Kanyang
naisin mula sa Kanyang mga alipin, at ang [mainam na] wakas ay para sa
mga natatakot [sa Kanya].”
129. Sila ay nagsabi: “Kami [mga anak ni Israel] ay dumanas [ng
katampalasanan] bago ka pa naparito sa amin, at pagkaraang ikaw ay
pumarito sa amin,” Siya ay nagsabi: “Maaaring wawasakin ng inyong
Panginoon ang inyong mga kaaway at kayo ay [Kanyang] gagawing
khalifah [tagapaghalili] sa kalupaan upang makita kung paano kayo
magsigawa.”
130. At katiyakan Aming pinarusahan ang mga mamamayan ni Paraon [sa
pamamagitan] ng mga taon [panahon] ng tagtuyot at kakulangan sa mga
prutas [o pananim] upang sakali sila ay makaalala.
131. Subali’t kapag ang mabuti [biyaya] ay dumating sa kanila, sila ay
nagsasabi: “Ito ay sa amin” at kapag sila ay sinalanta ng masamang
[kalagayan], ito ay kanilang itinuturing bilang masamang pangitaing nauukol
kay Moises at sa kanyang mga kasamahan. Walang alinlangan, ang
kanilang pangitain ay nasa [takda ng] Allah, subali’t karamihan sa kanila ay
hindi nakababatid [nito].
132. At kanilang sinabi [kay Moises]: “Anumang ayah [palatandaan o
himala] ang dalhin mo sa amin upang kami ay gayumahin nito, kami ay
hindi maniniwala sa iyo.”
133. Kaya Aming ipinadala sa kanila: ang baha, ang mga balang, at mga
kuto, at mga palaka, at dugo bilang mga malilinaw na palatandaan, subali’t
173
sila ay nanatiling mapagmalaki [matigas ang kalooban], at sila yaong mga

taong mapaggawa ng kabuktutan.
134. At nang ang salot [bilang parusa] ay bumaba sa kanila, sila ay
nagsabi: “O Moises, ikaw ay magsumamo sa iyong Panginoon para sa
amin sa pamamagitan ng anumang ipinangako sa iyo. Kung mapawi mo
ang salot [parusa] na ito mula sa amin, katiyakan na kami ay maniniwala sa
iyo at hahayaan naming sumama sa iyo ang mga anak ni Israel.”
135. Subali’t nang Aming pinawi ang salot sa kanila hanggang sa takdang
panahon na kanilang dapat maabot, kapagdaka’y kanilang sinira ang
kanilang salita [pangako].
136. Kaya, Kami ay kumuha ng kabayaran mula sa kanila. Sila ay Aming
nilunod sa dagat, sapagka’t kanilang itinakwil ang Aming mga ayaat [babala
at himala] at sila ay hindi nagbigay-pansin sa mga [ayaat na] ito.
137. At Aming ipinamana sa mga inalipustang mamamayan ang silangang
bahagi ng lupain at Aming pinagpala ang kanlurang bahagi nito. At ang
mabuting salita ng iyong Panginoon ay naipatupad para sa mga anak ni
Israel nang dahil sa anumang kanilang [matinding katampalasanan at
pasakit na] pinagtiisan. At Aming winasak [lahat] ang anumang ginawa ni
Paraon at ng kanyang mga tauhan at ang anumang kanilang itinayo [mga
nagtataasang gusali at mararangyang palasyo].
138. At Aming itinawid ang mga anak ni Israel sa kabilang ibayo ng dagat,
at kanilang natagpuan [doon] ang isang pamayanang nahuhumaling sa
kanilang mga imahen [sinasambang mga diyus-diyusan]. Sila [mga anak ni
Israel] ay nagsabi: “O Moises, ikaw ay gumawa para sa amin ng isang
diyos na katulad ng pagkakaroon nila ng mga diyos. Siya [si Moises] ay
nagsabi: Katotohanan, kayo ang mga taong umaasal nang may
kamangmangan.”
139. “Katotohanan, ang mga [taong sumasambang] ito - nawasak ang
alinmang kanilang [pinagtuunan ng pagsamba]. At [sadyang] walang
kabuluhan ang anumang kanilang laging ginagawa.”
140. Kanyang sinabi: “Dapat ba akong humanap para sa inyo ng isang
diyos bukod sa Allah, samantalang kayo ay Kanyang itinangi [o
pinahalagahan] nang higit sa lahat ng mga nilikha ?”
141. At [inyong alalahanin] nang kayo ay Aming iniligtas mula sa tauhan ni
Paraon na naghahasik sa inyo ng matinding parusa [katampalasanan],
kinikitil ang inyong mga anak na lalaki at hinahayaang mabuhay ang inyong
mga kababaihan. At iyan ay isang malaking pagsubok mula sa inyong
Panginoon.
142. At Kami ay nakipagtipan para kay Moises ng tatlumpung gabi at
binuo ito ng karagdagang [bilang na] sampu, kaya naganap ang itinakdang
174
panahon ng kanyang Panginoon sa [kabuuang] apatnapung gabi. At sinabi

ni Moises sa kanyang kapatid na si Aaron: “Halinhan mo ako [sa
pagtataguyod] sa aking mga mamamayan, ikaw ay maging matwid at
huwag kang sumunod sa landas ng mga mapaggawa ng katiwalian.”
143. At nang si Moises ay dumating sa itinakda Naming oras at ang
Kanyang Panginoon [Allah] ay nakipag-usap sa kanya; siya [si Moises] ay
nagsabi: “O aking Panginoon, ilantad Mo [ang Iyong Sarili] upang Ikaw ay
aking masilayan.” Ang Allah ay nagsabi: “Hindi mo Ako maaaring
masilayan, nguni’t tanawin mo ang [kinaroroonan ng] bundok, kung ito ay
mananatili [nang hindi natitinag] sa kinatatayuan nito, magkagayon, Ako ay
maaari mong masilayan.” Kaya nang ang [Luwalhati ng] Kanyang
Panginoon ay lumitaw sa bundok, ito ay Kanyang ginawang maging alabok,
at si Moises ay bumulagtang nawalan ng ulirat. Nang siya’y balikan ng
ulirat, siya ay nagsabi: “Luwalhati sa Iyo, ako ay nagbabalik-loob sa Iyo sa
pagsisisi at ako ang nangunguna sa mga naniniwala.”
144. Siya [ang Allah] ay nagsabi: “O, Moises ikaw ay aking pinili nang higit
kaysa sa mga tao sa [pamamagitan ng] Aking mga mensahe at sa Aking
tuwirang pakikipag-usap [sa iyo]. Kaya, iyong panghawakan ang anumang
Aking ipinagkaloob sa iyo at ikaw ay maging isa sa mga mapagpasalamat.”
145. At Aming isinulat para sa kanya [kay Moises] sa mga Tableta
[Kalatas], ang lahat ng bagay [bilang] paalala at paliwanag sa bawa’t bagay
[na nagsasabing]: “Panghawakan [o kunin] mo nang may katatagan ang
mga [aral na] ito, at ipag-utos mo sa iyong mga mamamayan na kanilang
kuhanin ang pinakamabuting [aral] nito. Aking ipakikita sa inyo ang tahanan
ng [mga taong] suwail.13
146. Aking ililihis mula sa Aking mga ayaat [palatandaan] yaong mga
mapagmalaki sa kalupaan na hindi makatarungan at [kahit] makita pa nila
ang bawa’t ayah [kapahayagan] sila ay hindi pa rin maniniwala rito. At kung
kanilang makita ang landas ng kabutihan, hindi nila ito tatahakin [o
kukuhanin] bilang kanilang landas [o panuntunan], nguni’t kung kanilang
makita ang landas ng kamalian, kanilang tatahakin [ito bilang kanilang]
landas [panuntunan], iyan ay sapagka’t kanilang itinakwil ang Aming mga
ayaat [kapahayagan] at sila ay naging pabaya sa mga ito.
147. At yaong mga nagtakwil sa Aming mga ayaat [aral o kapahayagan] at
sa pakikipagharap sa kabilang buhay [sa Araw ng Pagkabuhay na Muli],
walang kabuluhan ang kanilang mga gawain. Sila ba ay babayaran maliban
kung ano ang kanilang palagiang ginagawa?
148. At ang mga mamamayan ni Moises sa kanyang [pansamantalang]
13 Fasiqun o Fasiq – ito ang kataga sa Arabe para sa mga taong suwail, at mapaghimagsik sa
kautusan ng Allah.
175
paglisan ay gumawa ng isang imahen [sa hugis] ng isang baka mula sa

kanilang mga palamuti. Ang katawan nito ay may [umaatungal na] tinig.
Hindi ba nila nakikita na ito ay hindi man lamang makapangusap sa kanila o
hindi man lamang makapagpatnubay sa kanila sa [tamang] landas?
Kanilang kinuha ito [para sambahin], kaya sila ay naging mga mapaggawa
ng kamalian.
149. At nang kanilang naramdaman ang panlulumo at kanilang nakita [o
napag-isip] na sila ay napaligaw, sila ay [nagsising] nagsabi: “Kung kami ay
hindi kahahabagan ng Aming Panginoon at hindi patatawarin, katiyakan na
kami ay kabilang sa mga nawalan [o mga talunan].”
150. At nang si Moises ay nagbalik sa kanyang mga mamamayan, galit at
malungkot, kanyang sinabi: “Sadyang napakasama ng anumang inyong
ipinagpalit pagkaraan [ng aking paglisan]. Kayo ba ay nawalan ng pagtitimpi
hinggil sa kautusan ng inyong Panginoon?” At kanyang inihagis ang mga
kalatas [tableta] at hinatak ang kanyang kapatid sa [buhok ng] kanyang ulo
at siya ay kanyang kinaladkad patungo sa kanya. Sinabi [ni Aaron]: “O anak
[na lalaki] ng aking ina, katotohanan na ako ay nilapastangan ng mga
mamamayan at ako ay kanilang pinagtangkaang patayin, kaya huwag mong
hayaang magsipagsaya ang mga kaaway para sa akin at huwag mo akong
ilagay [o ibilang] sa mga taong mapaggawa ng kamalian.”
151. Sinabi [ni Moises]: “O, aking Panginoon, ako ay Iyong patawarin at ang
aking kapatid at kami ay Iyong tanggapin sa Iyong habag, sapagka’t Ikaw
ang lubos na Mahabagin sa mga mahabagin.”
152. Katotohanan, yaong mga nagturing sa baka [bilang kanilang diyos],
kanilang tatanggapin ang poot mula sa kanilang Panginoon at kahihiyan sa
buhay sa mundong ito. At ganyan Namin binabayaran yaong mga
mapaglubid [ng kasinungalingan].
153. At yaong mga nagsigawa ng mga kasamaan [nguni’t] pagkaraan ay
nagsisi magbuhat noon at naniwala, katotohanan, ang iyong Panginoon
pagkaraan nito ay sadyang Mapagpatawad, Maawain.
154. At nang ang poot ni Moises ay nagmaliw, kinuha niya ang mga kalatas
[tableta]; at [sapagka’t] naririto sa mga inskripsyon nito, ang patnubay at
habag para sa [mga taong] kinasisindakan ang kanilang Panginoon.
155. At si Moises ay pumili ng pitumpung lalaki [pinakamabuting tao] mula
sa kanyang mga mamamayan para sa Aming tipanan. At nang sila ay
ginulantang ng isang matinding [pagyanig ng] lindol, siya ay nagsabi: “O,
aking Panginoon, kung ito man ay Iyong marapatin, sila ay maaari Mong
wasakin at maging ako noon pa man. Kami ba ay Iyong wawasaking lahat
nang dahil sa anumang [masamang] ginawa ng mga hangal mula sa amin?
Ito ay walang anupaman maliban sa Iyong pagsubok na naghahatid sa
pagkaligaw sa sinuman na Iyong naisin, at pinapatnubayan ang sinuman na
176
Iyong naisin. Ikaw ang Aming Wali [tagapangalaga], kaya kami ay Iyong
patawarin at ipagkaloob Mo ang habag sa amin; sapagka’t Ikaw ang
Pinakamabuting Nagpapatawad.”
156. At [Iyong] itakda sa amin ang [anumang] kabutihan sa mundong ito, at
[gayundin] sa kabilang-buhay. Katotohanan, kami ay nagbalik-loob sa Iyo.
Siya [ang Allah] ay nagsabi: “Ang Aking kaparusahan – ito ay Aking
ipapataw sa sinumang Aking nais subali't ang Aking habag ay laganap sa
lahat ng bagay. Kaya, Aking itatakda ito para sa mga natatakot [sa Akin], at
sa mga nagbibigay ng Zakaah; at yaong mga naniniwala sa Aming mga
ayaat [kapahayagan]-
157. Yaong mga sumunod sa sugo, ang Propeta na hindi nag-aral [o di-
makabasa at di-makasulat], [siya ay] kanilang matatagpuang nakasulat [o
binanggit] sa anumang nasa kanila sa Torah at sa Ebanghelyo - na nag-
uutos sa kanila ng kabutihan at nagbabawal sa kanila ng kasamaan, at
kanyang ipinahintulot sa kanila ang mabubuting bagay at nagbabawal sa
kanila ng kasamaan, at pinagagaan para sa kanila ang pasanin at mga sakal
[o tanikala] na nakagapos14 sa kanila. Kaya, yaong mga naniwala sa kanya
[kay Muhammad], gumalang sa kanya, nakipagtulungan sa kanya [upang
itaguyod at ipalaganap ang mensahe ng Islam] at sumunod sa liwanag [o
mga aral ng Qur’an] na ipinahayag sa kanya, sila yaong mga
magsisitagumpay.
158. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “O sangkatauhan, katotohanan,
ako ay Sugo ng Allah para sa inyong lahat - Siya na nagmamay-ari [at
tanging tagapamahala] ng mga kalangitan at ng kalupaan. Walang diyos [na
dapat sambahin] maliban sa Kanya. At Siya ang nagbibigay ng buhay at
nagdudulot ng kamatayan.” Kaya, maniwala sa Allah at sa Kanyang sugo
[Muhammad], ang Propetang hindi marunong magsulat at magbasa na
naniniwala sa Allah at sa Kanyang mga salita [Kapahayagan] at sumunod sa
kanya upang sakali kayo ay mapatnubayan.
159. At kabilang sa mga mamamayan ni Moises ay isang pamayanan na
nangunang umakay [sa mga tao [tungo] sa katotohanan at sa pamamagitan
nito sila ay nagtatag ng [mga gawaing batay sa] katarungan.
160. At sila ay Aming hinati sa labingdalawang tribu [bilang natatanging]
mga pamayanan. Aming ipinahayag kay Moises nang ang kanyang mga
mamamayan ay humingi sa kanya ng tubig [na nagsasabing]: “Hampasin mo
ang [tipak ng] bato ng iyong tungkod,” at mula roon ay bumulwak ang
labingdalawang bukal, bawa't pangkat ay nakababatid ng kanilang sariling
pook [na pagkukuhanan] ng tubig. Sila ay Aming nililiman ng mga ulap at
14 Angibig sabihin ay “Sila ay inilayo niya sa mga maling paniniwala, pamahiin at mga kaugaliang
nagdudulot sa kanila ng kasamaan at kasalanan.
177
Aming ibinaba sa kanila ang manna at mga pugo - “Magsikain kayo sa mga
mabubuting bagay na Aming ipinagkaloob sa inyo.” At hindi Kami ang
kanilang ginawan ng kamalian bagkus kanila [lamang] ginawan ng kamalian
ang kanilang mga sarili.
161. At [banggitin mo Muhammad] nang ito ay sabihin sa kanila: “Kayo ay
manirahan sa bayang ito [Herusalem] at kayo ay magsikain doon saanman
ninyo naisin, at inyong sabihin, ‘[O Allah] pawiin Mo po ang aming mga
pasanin [kasalanan].’ At kayo ay magsipasok sa bukana [nito] na
nagpapatirapa ng may pagpapakumbaba. [Sa gayon] Aming patatawarin
ang inyong mga kasalanan. Aming daragdagan [ang gantimpala] ng mga
162. Subali’t yaong mga gumawa ng kamalian mula sa kanila ay pinalitan
ng [ibang] salita ang [totoong] sinabi sa kanila. Kaya, sila ay Aming
pinadalhan ng salot [parusa] mula sa kalangitan nang dahil sa kanilang
kamalian.
163. At sila ay iyong tanungin [O Muhammad] tungkol sa bayan na nasa
tabing-dagat; nang sila ay lumabag [ukol] sa Sabbath [araw ng Sabado]:
nang ang kanilang mga isda ay dumating sa kanila nang lantaran sa araw
ng kanilang sabbath at sa araw na sila ay walang sabbath, ang mga ito ay
hindi dumating sa kanila. Sa gayong pagkakataon, sila ay Aming binigyan ng
pagsubok sapagka't sila ay lagi nang mapaghimagsik.15
164. At nang ang isang pamayanan mula sa kanila ay nagsabi: “Bakit ninyo
pinangangaralan ang isang mamamayang malapit ng wasakin ng Allah o
parusahan ng isang matinding parusa?” Sila ay nagsabi [ang mga
mangangaral]: “Upang kami ay maging malaya [sa pananagutan] sa harap
ng inyong Panginoon, at upang sakali sila ay magkaroon ng takot sa
Kanya.”
165. Kaya nang sila ay nakalimot sa anumang ipinapaalala sa kanila,
Aming iniligtas yaong mga [taong] nagbabawal ng kasamaan, subali’t yaong
mga gumagawa ng kamalian ay dinulutan Namin ng isang matinding parusa
sapagka’t sila ay lagi nang naghihimagsik.
166. Kaya nang sila ay naging marahas tungkol sa anumang [bagay na] sa
kanila ay ipinagbawal, Aming sinabi sa kanila: “Kayo ay maging mga
unggoy, na kinamuhian.”
167. At [alalahanin] nang ang iyong Panginoon ay nagpahayag na
katiyakang Siya ay [patuloy na] magpapadala sa kanila [ng parusa]
hanggang sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, sila na naghahasik sa kanila ng
pinakamasamang parusa. Katotohanan, ang iyong Panginoon ay maagap
15 Tunghayan at basahin ang ayah ng Qur’an bilang 4:154 at ang talaibaba nito.
178
sa pagpaparusa at katiyakan, Siya ang Mapagpatawad, Maawain.

168. At sila ay Aming pinaghati-hati bilang mga pamayanan sa mga lupain;
ang iba sa kanila ay mga matwid at ang iba naman ay kakaiba [sa asal]. At
sila ay Aming sinubukan [sa pamamagitan ng pagkakaloob] ng mga
mabubuti [mga biyaya] at masasama [mga sakuna, unos, at salot] upang
sakali sila ay magsipagbalik [sa pagtalima].
169. Kaya, pagkalipas nila, humalili ang [masamang] henerasyon na
nagmana ng Aklat nguni’t kanilang pinili [para sa kanilang sarili] ang mga
makamundong kasiyahan ng mababang [uri ng] buhay at nagsasabing: “Ito
ay mapapatawad para sa amin.” At kung ang tulad nito ay muling dumating
sa kanila, ito ay kanilang [muling] pipiliin. Hindi nga ba ang kasunduan ng
Aklat ay pinagtibay mula sa kanila - na sila ay hindi magsasabi ng
anupamang tungkol sa Allah maliban ang katotohanan? At kanilang pinag-
aralan kung ano ang nilalamang [aral] nito. At ang tahanan ng kabilang
buhay ay higit na mainam para sa mga natatakot [sa Allah]. Hindi ba ninyo,
kung gayon, ito pinag-iisipan?
170. At yaong mga matatag na pinanghahawakan ang Aklat [Qur’an] at
nagsasagawa ng pagdarasal [Salaah], - katiyakan, hindi Namin hahayaang
mawala ang gantimpala ng mga mapaggawa ng matwid.
171. At [alalahanin] nang Aming itinaas sa kanila ang bundok na tila ito ay
[isang] madilim na ulap, at sila ay nag-akala na ito ay babagsak sa kanila.
[at ang Allah ay nagsabi]: “Tanggapin ninyo ang anumang ipinagkaloob
Namin sa inyo nang may katatagan at alalahanin ninyo ang anumang
[katuruang] napapaloob doon upang sakali kayo ay [matutong] matakot [sa
Allah].”
172. At [alalahanin] nang kumuha ang iyong Panginoon mula sa mga anak
ni Adan – mula sa kanilang gulugod – ang kanilang mga inapo at sila ay
Kanyang ginawang sumaksi para sa kanilang mga sarili [na nagsasabing]
"Hindi ba ako ang inyong Panginoon? Sila ay nagsabi: “Opo, [at] kami ay
sumaksi,” upang sa Araw ng Pagkabuhay na Muli ay huwag na kayo ay
magsabing: “Katotohanan, hindi namin nababatid [ang bagay na] ito.”
173. O huwag na kayo ay magsabi na: “Ang aming mga ninuno lamang
ang nagtambal [ng iba] sa Allah noon, at kami ay kanilang mga apo
pagkaraan nila. [Kaya] kami ba kung gayon ay Iyong wawasakin nang dahil
sa ginawa ng mga mapaggawa ng kabulaanan?
174. At ganyan nga Namin masusing ipinaliwanag ang mga ayaat
[kapahayagan], at upang sakali sila ay magsibalik [sa Landas ng Allah].
179
175. At bigkasin mo [O Muhammad] sa kanila ang kasaysayan niya16 na

Aming pinagkalooban ng [kaalaman hinggil sa] Aming mga ayaat
[kapahayagan] subali’t kanyang inilayo ang sarili mula sa mga ito, kaya siya
ay sinundan ng satanas, kaya siya ay naging kabilang ng mga napaligaw.
176. At kung Aming naisin, katiyakang siya ay maaari Naming pinarangalan
[itinaas ng antas] sa pamamagitan nito, subali’t siya ay nanguyapit sa
[kinang ng] mundo at kanyang sinunod ang sariling pagnanasa. Kaya ang
kanyang kahalintulad ay ang isang aso: kung ito ay iyong itataboy, kanyang
inilalawit ang kanyang dila, o kung ito man ay iyong hayaang nag-iisa, siya
ay humihingal [pa rin]. Iyan ang halimbawa ng mga nagtakwil sa Aming mga
ayaat [kapahayagan]. Kaya, ipahayag mo ang mga kasaysayan, upang
sakali, sila ay makapag-isip.
177. Napakasama ng halimbawa niyaong mga taong nagtakwil sa Aming
mga ayaat [kapahayagan] at laging minamali ang kanilang mga sarili.
178. Sinumang patnubayan ng Allah, [magkagayon] siya ang tunay na
napatnubayan at sinuman ang Kanyang hinayaang maligaw, sila yaong mga
nawalan [o mga talunan].
179. At katiyakan, Aming nilikha para sa Impiyerno ang karamihan mula sa
mga jinn at mga tao. Sila ay mayroong mga puso na hindi marunong
makaunawa, at sila ay mayroong mga mata nguni’t hindi nakakikita, at sila
ay mayroong mga tainga nguni’t hindi nakaririnig [ng katotohanan]. Sila
yaong katulad ng [kawan ng] mga hayupan subali’t sila ang higit na
naliligaw.17 Sila yaong mga hindi nagbigay-pahalaga [sa mga mensahe ng
Allah at ng Kanyang Sugo].
180. At sa Allah [ang pagmamay-ari ng] mga pinakamagagandang
Pangalan,18 kaya manawagan sa pamamagitan ng mga ito at lisanin yaong
[pangkat ng] mga nagsisilihis hinggil sa Kanyang mga Pangalan. Sila ay
babayaran para sa anumang lagi nilang ginagawa.
181. At kabilang sa kanila na Aming nilikha, ay isang pamayanan na
namamatnubay sa katotohanan. At sa pamamagitan nito, sila ay nagtatatag
ng katarungan.
182. At yaong mga nagtakwil sa Aming mga ayaat [kapahayagan], sila ay
Aming unti-unting aakayin [sa kapariwaraan] tungo sa kung saan sila ay
walang nalalaman.
16 Isang tao mula sa mga anak ni Israel noong panahon ni Moises.

17 Sapagka’t sila ay patuloy sa gawang kasamaan at pagtakwil sa katotohanan.
18 Ang Allah ay may 99 na pangalan. Isinalaysay ni Abu Hurayrah: “Ang Allah ay mayroong 99 na
pangalan; at sinuman ang naniwala sa kahulugan ng mga nito at umasal nang ayon sa mga ito,
siya ay makapapasok sa Paraiso; at ang Allah ay Isa [Witr] at Kanyang minamahal ang Witr.”
[Sahih Al-Bukhari, vol 8, Hadith Bilang 419].
180
183. At sila ay Aking bibigyan ng panahon [o palugit]; katiyakan, ang Aking

balakin ay [sadyang] matatag.
184. Sila ba kung gayon ay hindi man lamang nag-iisip? Ang kanilang
kasamahan [si Muhammad] ay walang [taglay na] kabaliwan. [Bagkus] siya
ay isa lamang malinaw na tagapagbabala.
185. Sila ba ay hindi sumusulyap sa [malawak na] kaharian ng mga
kalangitan at kalupaan at sa lahat ng bagay na nilikha ng Allah at [hindi rin
ba sila nag-iisip nang malalim na] marahil ang wakas ng kanilang buhay ay
nalalapit na. Kaya ano kayang pahayag [o mensahe] pagkaraan nito, ang
kanilang maaari pang paniwalaan?
186. Sinumang hinayaang maligaw ng Allah walang makapagpapatnubay
para sa kanya; at sila ay Kanyang hahayaan sa kanilang pagsuway – bulag
na naglalaboy.
187. Sila ay nagtatanong sa iyo [O Muhammad] tungkol sa Oras.19 “Kailan
nga ba ang takdang Oras?” Sabihin: “Ang kaalaman nito ay nasa aking
Panginoon. Walang sinuman ang makapagpapahayag [ng Oras] nito
maliban sa Kanya. Ito ay mabigat [na nakakubli] sa mga kalangitan at
kalupaan. Ito ay hindi darating sa inyo maliban nang biglaan.” Sila ay
nagtatanong sa iyo na tila ba ikaw ay may sapat na kaalaman tungkol dito.
Sabihin: “Ang kaalaman nito ay nasa Allah [lamang], nguni’t karamihan sa
tao ay hindi nakababatid [nito].”
188. Sabihin: “Ako ay hindi nagtataglay ng kapangyarihan sa aking sarili
para sa anumang pakinabang o kapinsalaan maliban kung ano ang
pinahintulutan ng Allah. At kung batid ko lamang ang Ghaib [di-nakikitang
pangyayari o bagay], marahil ako ay nagparami [ng gawaing] mabubuti, at
marahil ako ay hindi madudulutan ng kapinsalaan. [Subali't] Ako ay isa
lamang tagapagbabala, at isang tagapaghatid ng magagandang balita para
sa mga taong naniniwala.”
189. Siya [Allah] ang Siyang lumikha sa inyo mula sa isang kaluluwa at
[pagkaraan] Kanyang nilikha mula sa kanya ang kanyang asawa, upang sa
gayon siya ay mamalagi sa kanya nang matiwasay. Nang siya [tao] ay
sumiping sa kanya, siya ay nagdala ng magaan na dalahin [o nagdalang-
tao] at nagpatuloy doon. At nang ito ay nagiging mabigat, sila ay kapwa
nagsumamo sa Allah, ang kanilang Panginoon [na nagsasabing]: “Kung
19
Isinalaysay ni Abdullah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Ang mga susi ng Ghaib [di-nakikita] ay lima:
Katotohanan na nasa Allah lamang ang kaalaman ng Oras [Araw ng Paghuhukom], Siya ang nagpababa
ng ulan, at Siya ang nakaaalam ng anumang nilalaman ng sinapupunan. Walang tao ang nakaaalam
kung ano ang kanyang kahihinatnan sa kinabukasan, at walang tao ang nakababatid kung saan pook
siya mamamatay. Katotohanan, Ang Allah ay Lubos na Maalam, ang Ganap na Nakababatid.” [Sahih Al-
Bukhari vol 6, Hadith Bilang 151]
181
kami po ay Iyong pagkalooban ng isang mabuting [anak], tunay na kami ay

magiging mapagpasalamat.
190. Subali’t nang sila ay pagkalooban ng isang mabuting [anak], sila ay
nagbigay ng pagtatambal sa Kanya hinggil sa alinmang Kanyang
ipinagkaloob sa kanila. [Subali’t] ang Allah ay Mataas nang higit kaysa sa
anumang kanilang itinatambal sa Kanya.
191. Kanila bang itinatambal [sa Allah] ang mga walang nalilikha bagkus
sila ay mga nilikha [lamang]?
192. At sila [mga huwad na diyos] ay walang kakayahang [magbigay] ng
tulong sa kanila o [kakayahang] matulungan ang kanilang sarili.
193. At kung sila ay inyong anyayahan [tungo] sa patnubay, sila ay hindi
susunod sa inyo. Ito ay walang kaibahan para sa inyo kung sila man ay
inyong anyayahan o kayo ay manahimik.
194. Katotohanan, yaong inyong mga dinadalanginan bukod sa Allah ay
mga alipin [o nilikha lamang] na tulad ninyo. Kaya, manawagan kayo sa
kanila at hayaan silang tumugon sa inyong [mga panalangin] kung tunay
nga na kayo ay makatotohanan.
195. Sila ba ay mayroong mga paa na maaaring gamitin sa paglalakad? O
sila ba ay mayroong mga kamay na maaaring gamitin sa paghawak? O sila
ba ay mayroong mga mata na maaaring gamitin sa pagsulyap o sila ba ay
may mga tainga na maaaring gagamitin sa pakikinig? Sabihin mo “[sa
kanila O Muhammad] Inyong tawagin ang [inyong itinuturing na] mga
‘katambal’ [ng Allah] pagkaraan ay magtangka ng balakin laban sa akin at
huwag ninyo akong bigyan ng palugit.
196. Katotohanan ang aking Wali [Tagapangalaga] ay ang Allah na Siyang
nagpahayag ng Aklat [ang Qur’an] at Siya ang Tagapangalaga ng mga
[taong] matwid.
197. At yaong inyong mga dinadalanginang bukod sa Kanya [sa Allah], ay
walang kakayahang tumulong sa inyo at walang maitutulong sa kanilang
mga sarili.”
198. At katotohanan, kung ikaw ay dumalangin sa kanila sa patnubay, sila
ay hindi makaririnig at sila ay iyong makikitang nakatitig sa iyo,
samantalang sila ay hindi nakakikita.
199. Kunin [at ugaliin mo O Muhammad] ang pagpapatawad,20 ipag-utos
mo ang anumang mabuti at lumayo sa mga taong mangmang.
200. At kung ang isang masamang bulong ay dumating sa iyo mula sa
demonyo, humingi ng paglingap [pagkupkop] sa Allah. Katotohanan, Siya
20 Ang ibang kahulugan nito ay “Maging mabait sa pakikipag-ugnayan, at matutong magpatawad.

182
ang Lubos na Nakaririnig, Maalam.

201. Katotohanan, yaong mga natatakot [sa Allah], kapag sumagi sa
kanila ang masamang kaisipan mula sa satanas – [at kapagdaka’y]
kanilang naaalala [ang Allah], sila ay [muling] nakakikita [nang matuwid].
202. Subali’t [para sa] kanilang mga kapatid [na demonyo],21 sila [mga
demonyo] ay dinaragdagan sa kanilang kamalian, at sila ay hindi nagtitigil.
203. At kapag sila ay hindi mo nadadalhan [O Muhammad] ng tanda [ng
kapahayagan22 nang ayon sa kanilang mungkahi] sila ay magsasabi: “Bakit
hindi mo [gawing] maglubid [ng kapahayagan]?” Sabihin mo [sa kanila]:
“Ako ay sumusunod lamang sa anumang ipinahayag sa akin mula sa aking
Panginoon. Ito [ang Qur’an] ay liwanag mula sa inyong Panginoon, at
patnubay at habag para sa mga taong naniniwala.”
204. At kapag ang Qur’an ay binibigkas, kayo ay makinig dito at manatiling
tahimik [at magninilay-nilay] upang sakali kayo ay kahabagan.
205. At alalahanin mo ang iyong Panginoon sa iyong sarili nang buong
pagpapakumbaba at takot na hindi kakikitaan sa pananalita - sa mga [oras
ng] umaga at sa mga [oras ng] gabi. At huwag makibilang sa mga
nakalilimot [sa Kanya].
206. Katotohanan, yaong mga [anghel na] malalapit sa iyong Panginoon ay
hindi mapagmalaki sa [pag-aalay ng] pagsamba sa Kanya. Bagkus, sila ay
lumuluwalhati sa Kanya, nagpapatirapa sa Kanya [nang buong tapat at
pitagan].
21Ang tinutukoy na kapatid dito ay ang mga kabilang sa tao na nakikinig sa mga bulong ng
demonyo at sila ay sumusunod sa mga ito.
22 Isinalaysay ni Anas na ang mga Tribu ng Quraish ay humiling sa Sugo ng Allah na magpakita ng
himala, kaya ipinakita niya ang paghati ng buwan. [Sahih Al-Bukhari, vol 4 Hadtih Bilang 831].
Surah 8 Al-Anfal Bahagi Blg. 9
183
Surah Al-Anfal
[Ang Labi’ ng Digmaan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Sila ay nagtatanong sa iyo [O Muhammad] tungkol sa anfal1 [labi ng

digmaan]. Sabihin: “Ang [kapasiyahan hinggil sa] labi ng digmaan ay para
sa Allah at sa Kanyang Sugo.” Kaya matakot kayo sa Allah at inyong
isaayos ang alinmang [hidwaang] namamagitan sa inyo at sumunod kayo
sa Allah at sa Kanyang Sugo kung kayo ay [tunay ngang] mga naniniwala.
2. Katotohanan, ang mga naniniwala ay yaon lamang na kapag ang
Allah ay nabanggit, ang kanilang mga puso ay nanginginig [sa takot] at
kapag ang Kanyang mga ayaat [o kapahayagan] ay binibigkas sa kanila, ito
ay nakararagdag sa kanilang Eeman [pananampalataya], at sa kanilang
Panginoon, sila ay [buong pusong] nagtitiwala.
3. [Sila] yaong mga nagsasagawa ng pagdarasal, at mula sa anumang
[panustos] na Aming ipinagkaloob sa kanila, sila ay gumugugol.
4. Sila yaong mga naniniwala nang makatotohanan. Para sa kanila ay
mga antas [ng karangalan] mula sa kanilang Panginoon, at kapatawaran at
marangal na panustos.
5. [Ito2 ay] tulad nang ikaw ay pinalabas ng iyong Panginoon mula sa
iyong pamamahay nang makatotohanan [para sa labanan ng Badr]; at
tunay nga na ang isang pangkat mula sa mga naniniwala ay umaayaw.
6. Sila ay nakikipagtalo sa iyo hinggil sa katotohanan pagkaraang ito ay
naging malinaw; sila ay wari bang itinataboy sa kamatayan, habang sila ay
nagmamasid [sa kamatayan].
7. At [alalahanin O mga Muslim] nang kayo ay pinangakuan ng Allah ng
isa sa dalawang pangkat [ng mga kaaway] - na ito ay mapapasainyo; at
inyong hinangad na ang walang sandata ang maging para sa inyo, nguni’t
1 Anfal. Ito ay binubuo ng lahat ng bagay na nakuha sa pakikipaglaban sa mga di-naniniwala.

Mayroong dalawang uri ng Anfal [Labi ng Digmaan]. Ang Ghanimah ay tumutukoy sa mga labi ng
digmaan na nakuha mula sa mga kaaway ng Islam sa pamamagitan ng paggamit ng hukbong
sandatahan o anumang kagamitan para sa pagtataguyod ng Jihad. Samantalang ang Fai ay
tumutukoy sa mga labi ng digmaan na nakuha mula sa kaaway ng Islam na hindi ginamitan ng
anumang hukbong sandatahan at walang naganap na labanan. [Tafsir Ibn Kathir vol 4, Tafsir Al
Anfal pahina 319].
2 Ito ay tungkol sa hidwaang naaganap sa mga Muslim hinggil sa labi ng digmaan.
184
ninais ng Allah na patotohanan [o patunayan] ang katotohanan sa

pamamagitan ng Kanyang mga salita at putulin ang pinag-ugatan ng mga
di-naniniwala.
8. Upang Kanyang patotohanan [o patunayan] ang katotohanan, at
pabulaanan [o pawiin] ang kabulaanan bagaman ito ay kinasusuklaman ng
mga mapaggawa ng kabuktutan.
9. [Inyong alalahanin] nang inyong hingin ang tulong ng inyong
Panginoon at Siya ay tumugon sa inyo [na nagsabing]: “Katotohanan, kayo
ay Aking palalakasin [o daragdagan ng kawal] sa pamamagitan ng isang
libong mga anghel na nagkakasunuran [sa isa’t isa].”
10. At ito ay hindi ginawa ng Allah maliban bilang isang magandang
balita, at upang maging panatag ang inyong mga puso sa pamamagitan
nito. At walang tagumpay malibang nagmula sa Allah. Katotohanan, ang
Allah ay Ganap na Makapangyarihan, Tigib ng Karunungan.
11. [Alalahanin] nang kayo ay Kanyang nilipos ng antok bilang
katiwasayan mula sa Kanya, at Kanyang ibinaba para sa inyo ang tubig
[ulan] mula sa kalangitan, upang kayo ay Kanyang gawing malinis sa
pamamagitan nito at pawiin sa inyo ang masamang [udyok] ng satanas, at
upang patibayin ang inyong mga puso, at patatagin ang inyong mga paa.
12. [Alalahanin mo] nang ang iyong Panginoon ay magpahayag sa mga
anghel, “Katotohanan, Ako ay nasa inyong [panig], kaya inyong patatagin
yaong mga naniniwala. Ako ay maghahasik ng ligalig sa mga puso niyaong
mga di-naniniwala, kaya sila ay inyong hampasin sa itaas ng [kanilang]
mga leeg at sila ay inyong hampasin mula sa bawa’t dulo ng kanilang mga
daliri.”
13. Iyan ay sa dahilang sila ay sumalungat sa Allah at sa Kanyang Sugo.
At sinuman ang sumasalungat sa Allah at sa Kanyang Sugo, magkagayon
katotohanan, ang Allah ay mahigpit sa [pagpataw ng] kaparusahan.
14. [Sa mga di-naniniwala] “Iyan [ang inyong nararapat na parusa], kaya
ito ay inyong lasapin.” At katiyakan para sa mga di-naniniwala ay parusa ng
Apoy.
15. O kayong mga naniwala, kapag inyong makatagpo yaong mga di-
naniniwala na sumasagupa [sa labanan], huwag ninyo ibaling sa kanila ang
[inyong] mga likuran [sa pagtakas].
16. At sinuman ang bumaling3 ng kanila mga likuran sa gayong araw,
maliban sa pagtalilis [bilang estratehiya] sa paglaban o pag-anib [sa ibang]
3 Itinala nina Bukhari at Muslim na isinalaysay ni Abu Hurayrah na sinabi ng Sugo ng Allah ;
“Iwasan ang pitong malalaking kasalanan. Ang mga tao ay nagtanong, “O Sugo ng Allah, anu-ano
ito [ang mga malalaking kasalanan]?” Siya ay nagsabi: “Ang pagbibigay katambal sa Allah, ang
185
kasamahan – katiyakang kanyang isinuong [ang sarili] sa poot na nagmula

sa Allah. At ang kanyang kanlungan ay Impiyerno, at sadyang
napakasamang patutunguhan.
17. Gayunpaman, sila ay hindi ninyo napatay, kundi ang Allah ang Siyang
pumatay sa kanila. At ikaw [O Muhammad] ay hindi ang [tunay na] tumudla
nang ikaw ay tumudla, Nguni’t ang Allah ang Siyang [tunay na] tumudla,
upang Kanyang subukan ang mga naniniwala ng isang mabuting pagsubok
mula sa Kanya. Katotohanan, ang Allah ay Lubos na Nakaririnig, Maalam.
18. Ganyan nga [ang naganap na pangyayari], at [upang] pahinain ng Allah
ang [masamang] balakin ng mga di-naniwala.
19. Kung kayo [mga di-naniniwala] ay naghahanap ng paghatol, dumating
na sa inyo ang paghatol [o pagkatalo]; subali’t kung kayo ay magsitigil [sa
pag-usig] ito ay makabubuti para sa inyo, at kung kayo ay magsibalik [sa
pag-usig], Kami ay magbabalik, at ang inyong mga hukbo ay walang
idudulot para sa inyo ng anupaman gaano man ang dami [ng inyong
bilang]. At katotohanan, ang Allah ay nasa [panig ng] mga naniniwala.
20. O kayong mga naniwala, sumunod kayo sa Allah at sa Kanyang Sugo,
at huwag kayong tatalikod sa kanya habang inyong naririnig [ang kanyang
mga tagubilin].
21. At huwag kayong maging katulad niyaong mga nagsasabing: “Narinig
namin,” samantalang sila ay hindi [tunay na] nakarinig.
22. Katotohanan, ang pinakamasa-mang nilikhang gumagala sa [paningin
ng] Allah ay yaong mga bingi at mga pipi na hindi ginagamit ang kanilang
[tamang] pag-iisip.
23. Kung mayroon nga lamang silang [nalalabing] buti na batid ng Allah
sa kanila, marahil sila ay bibigyan ng kakayahang makarinig; at kahit sila
ay Kanyang ginawang nakaririnig, magagawa pa rin nilang talikdan nang
may pagtutol [ang katotohanan].
24. O, kayong mga naniwala, tumugon kayo sa Allah [sa pamamagitan ng
pagsunod sa Kanya] at [sa Kanyang] Sugo kapag siya ay nanawagan sa
inyo sa anumang maghahatid sa inyo ng buhay,4 at dapat ninyong
mahika [salamangka], ang pagpatay nang walang katarungan, ang Riba [patubuan], ang pagtakas
sa oras ng Jihad, ang pagpaparatang sa mga malilinis na kababaihan.” [Sahih Muslim vol 1 Hadith
Bilang 92]. Hinango sa [Tafsir Ibn Kathir vol 4, pahina 278].
4 Magbibigay buhay - ang kahulugan ay nananatiling buhay. Ang isang Muslim na naging
masunurin sa Allah at sa Kanyang Sugo at sumusunod sa batas ng Qur’an at Sunnah. Kapag siya
ay humayong nakipaglaban [sa Jihad] at siya ay nasawi, ito ay hindi namatay bagkus siya ay
nagkaroon ng walang hanggang buhay [sa Paraiso] hindi katulad ng isang walang paniniwala sa
Allah na namatay, at siya ay parurusahan sa apoy ng Impiyerno magpakailanman. [Tafsir English
Translation ni Muhsin Khan pahina 234]
186
malaman na ang Allah ay [Makapangyarihang] nasa pagitan ng tao at ng

kanyang puso, at katotohanan, sa Kanya ang inyong pagtitipon [na lahat].
25. At inyong katakutan ang fitnah [hirap at pagsubok] na hindi lamang
tanging daranasin5 niyaong mga gumawa ng kamalian na kabilang sa inyo
subali’t alalahanin na ang Allah ay mahigpit sa [pagpataw ng] parusa.
26. At inyong alalahanin nang kayo ay mangilan-ngilan at kayo ay
inalipusta sa kalupaan, at inyong pinangambahan na kayo ay maaaring
dukutin ng mga tao, subali’t kayo ay Kanyang binigyan ng isang kanlungan,
kayo ay Kanyang pinalakas sa pamamagitan ng Kanyang tulong at kayo ay
Kanyang pinagkalooban ng mabubuting panustos upang sakali kayo ay
[matutong] magpasalamat.
27. O kayong mga naniwala, huwag kayong magtaksil sa Allah at sa
Kanyang Sugo, o magtaksil [o magtalu-sira] sa inyong mga amanaat
[tiwala] habang inyong nalalaman [ang ibubungang kasamaan nito].
28. At [dapat ninyong] malaman na ang inyong mga yaman at ang inyong
mga anak6 ay isang pagsubok lamang at katiyakan sa Allah - nasa Kanya
ang isang dakilang gantimpala.
29. O kayong mga naniwala, kung inyong katakutan ang Allah, Kanyang
ipagkakaloob para sa inyo ang pamantayan [ng paghatol sa pagitan ng
wasto at mali], at Kanyang papawiin sa inyo ang inyong masasamang
gawa, at magpapatawad para sa inyo; sapagka’t ang Allah ang may tangan
ng dakilang biyaya.
30. At [alalahanin mo] kapag nagbalak laban sa iyo [O Muhammad] yaong
mga di-naniniwala na ikaw ay kanilang susugpuin o ikaw ay kanilang
papaslangin o ikaw ay kanilang itataboy [mula sa Makkah]; sila ay
nagbabalak nguni’t ang Allah ay nagbabalak din [laban sa kanila]; at ang
Allah ang pinakamahusay sa mga nagbabalak.
31. At kapag ang Aming mga ayaat [kapahayagan] ay binigkas sa kanila,
sila ay nagsasabing: “Narinig na namin [ang Qur’an]. Kung nais namin,
maaari kaming bumigkas ng tulad niyan. Ito ay walang anupaman maliban
sa mga alamat ng mga sinaunang tao.”
5 Kapag ang kasamaan o katiwalian ay lumaganap sa mga tao, ang mga masasamang bunga nito
ay nakapipinsala sa lahat. Kaya hindi lamang [partikular na] ang mga gumawa ng kamalian ang
magdaranas ng kahirapan kundi laganap ito sa buong pamayanan o lipunan.
6 Itinala sa Sahih Muslim na sinabi ng Sugo ng Allah ; “Sinuman ang nagtataglay nitong tatlong
katangian ay makalalasap ng tamis ng Eeman. [Ito ay ang mga sumusunod] siya ay nagmamahal
sa Allah at sa Kanyang Sugo nang higit sa lahat, siya ay nagmamahal sa kanyang kapatid nang
dahil sa Allah at siya na higit na pinili na itapon sa Impiyerno kaysa sa pagbabalik niya sa pagiging
di-naniniwala [o kawalan ng paniniwala] pagkaraang iligtas siya ng Allah mula rito.” [Sahih Muslim
vol 1, Hadith Bilang 66]. Hinango sa [Tafsir Ibn Kathir vol 4, pahina 296].
187
32. At [alalahanin] nang sila ay magsabi: “O Allah, kung ito man [ang
Qur’an] ay katotohanan [na ipinahayag] mula sa Iyo, kung gayon paulanan
Mo kami ng mga bato mula sa langit o padalhan Mo kami ng isang
mahapding parusa.”
33. Subali’t sila ay hindi parurusahan ng Allah habang ikaw [O Muhammad]
ay nasa kanila; at sila ay hindi parurusahan ng Allah habang sila ay
[patuloy na] humihingi ng kapatawaran [sa Kanya].
34. At bakit nga ba hindi sila parurusahan ng Allah samantalang kanilang
hinahadlangan [ang mga tao] patungong Masjid Al Haram, at [gayong] sila
ay hindi [nararapat na maging] mga tagapangasiwa nito? Walang sinuman
ang maaaring maging tagapangasiwa nito maliban yaong mga natatakot
[sa Allah]. Nguni’t karamihan sa kanila ay hindi nakababatid.
35. At ang kanilang pagdarasal sa [sagradong] bahay [ang Kab’ah sa
Makkah] ay walang kabuluhan maliban sa paswit [o sipol]7 at tunog [ng
palakpak] ng mga kamay. Kaya, inyong lasapin ang parusa para sa
anumang hindi ninyo pinaniwalaan.
36. Katotohanan, yaong mga di-naniniwala ay gumugugol ng kanilang
yaman upang kanilang hadlangan [ang mga tao] sa Landas ng Allah, at sila
ay [patuloy na] gumugugol dito, subali’t [di-maglalaon], ito ang kanilang
magiging siphayo. Pagkaraan, sila ay magagapi. At yaong mga di-
naniniwala ay titipunin sa Impiyerno.
37. Upang bigyang pagkakilanlan [o kaibahan] ng Allah ang masama mula
sa mabuti; at [upang Kanyang] ilagay ang ibang masasama na nakapatong
sa ibang [kasamahang masama] at sila ay ibunton nang magkakasama, at
sila ay ilagay sa [naglalagablab na Apoy ng] Impiyerno. Sila yaong mga
nawalan [o mga talunan].
38. Sabihin mo sa mga di-naniwala, [na] kung sila ay magsisitigil, ang
anumang naunang nangyari noon ay patatawarin para sa kanila. Nguni’t
kung sila ay nagsibalik [sa pag-uusig], samakatwid, ang pagkasumundan
ng naunang [mga mapaghimagsik na] tao ay naganap na.8
39. At kayo ay makipaglaban sa kanila hanggang maglaho ang fitnah [pag-
usig] at [hanggang] ang relihiyon [o pagsamba], ang lahat ng mga ito, ay
para sa Allah lamang. Nguni’t kung sila ay nagsitigil, katiyakan na ang Allah
ay Ganap na Nakakikita sa anumang kanilang ginagawa.
7 Ang mga Quraish ay dating magsasagawa ng Tawaf [pag-ikot] sa Ka’bah habang sila ay
nakahubad, o [Muka’] pumapaswit at [Tasdiyah] palakpak ng mga kamay. Ang kahulugan na ito ay
isinalaysay mula kay Ibn Abbas ni Ali bin Abi Talhah. [Tafsir Ibn Kathir vol 4, pahina 308].
8 Ito ang babala na ang parusa ang laging bunga ng paghihimagsik laban sa Allah at sa Kanyang
Sugo.
188
40. At kung sila ay magsisitalikod – magkagayon, [dapat] ninyong malaman

na ang Allah ay ang inyong Tagapagtanggol - pinakamahusay na
Tagapagtanggol at pinakamahusay na Tagapagtangkilik.
189
41. At [dapat ninyong] malaman na ang ghanimah [labi’ ng digmaan] na
inyong nasamsam mula sa anumang bagay – katotohanan na ang
ikalimang bahagi8 [1/5] nito ay [dapat na] ilaan para sa [Landas ng] Allah at
para sa Sugo at para sa [kanyang] malalapit na kamag-anak9 [gayon din]
sa mga ulila, mga dukha at mga naglalakbay10 [na nagigipit], kung tunay
nga na kayo ay naniwala sa Allah at sa anumang Aming ipinadala [o
ipinahayag] sa Aming alipin [si Muhammad] sa Araw ng Furqan,11 ang
araw na ang dalawang hukbo [ng magkabilang panig] ay magsagupaan [sa
Badr]; at ang Allah ay Ganap na may Kakayahan sa lahat ng bagay.
42. At [alalahanin] nang kayo [mga mandirigmang Muslim] ay nasa malapit
na dako ng lambak, at sila’y nasa malayong dako ng isang panig, at ang
kanilang karaban [pangkat] ay nasa higit na mababang [bahagi ng lupa]
kaysa sa inyo. At kung sakaling kayo man ay gumawa ng tipanan [upang
sila ay inyong sagupain], maaaring kayo ay hindi magkakasundo sa inyong
tipanan nguni’t [nangyari ngang kayo ay pinagbuklod] upang ipatupad ang
pangyayaring naitakda na ng Allah – na yaong mga lilipulin [sanhi ng
kawalan ng paniniwala] ay maaaring malipol nang ayon sa [malinaw na]
katibayan, at yaong mga nararapat mabuhay [o mga naniniwala] ay
mamuhay nang ayon sa [malinaw na] katibayan. At katotohanan, ang Allah
ay Lubos na Nakaririnig, Maalam.
43. [Alalahanin] nang sila ay ipinakita ng Allah sa iyong panaginip na sila ay
mangilan-ngilan [O Muhammad]; at kung Kanyang ipinakita sa iyo na sila
ay nakararami [sa bilang], marahil kayo ay mawawalan ng tapang, at
marahil kayo ay magtalu-talo sa pangyayari [hinggil sa pakikipaglaban].
Subali’t [kayo] ay iniligtas ng Allah [mula sa gayong pangyayari].
Katotohanan, Siya ang Maalam ng anumang nasa mga dibdib.
44. At [alalahanin], nang Kanyang ipinakita sa inyong mga paningin ang
kanilang mangilan-ngilang bilang nang kayo ay magsagupaan [sa Badr] at
ginawa Niyang kayo ay [palitawin] sa kanilang paningin na mangilan-ngilan
8 Isinalaysay ni Abdullah Ibn Abbas na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ako ay nag-uutos sa inyo
ng apat [na bagay] at nagbabawal ng apat [na bagay] sa inyo. Ipinag-uutos ko na maniwala sa
Allah. Alam ba ninyo kung ano ang kahulugan ng paniniwala sa Allah? Ito ay [1] ang pagsaksi na
walang ibang diyos na dapat sambahin maliban sa Allah at si Muhammad ay Sugo ng Allah, [2]
ang pagsasagawa ng Salaah, [3] ang pagbabayad ng Zakaah at [4] ang pagiging matapat na
pagsuko ng ika-5 bahagi ng mga labi ng digmaan.” [Sahih Muslim vol 1 Hadith Bilang 46]. [Tafsir
Ibn Kathir vol 4 pahina 322].
9 Mga anak [Banu] nina Hashim at Muttalib, na hindi tumatanggap ng Zakaah.
10 Ang nalalabing 4/5 na bahagi ay pinaghahati-hati para sa mga kawal [mandirigmang Muslim].
11 Furqan. Isinalaysay ni Ali bin Abi Talhah at Al Awfi na sinabi ni Ibn Abbas na “Ang Digmaan sa
Badr ay tinawag na Yawm-Al Furqan sapagka't ito ang araw na ibinantayog ng mga Muslim ang
katotohanan ng Islam laban sa mga di-naniniwala at Mushrikun. Ganito rin ang puna nina Mujahid,
Ad Dahhak, Qatadah at iba pa. [Tafsir Ibn Kathir vol 4, pahina 322].
190
lamang upang tuparin ng Allah ang pangyayaring naitakda na. At sa Allah
ang pagbabalik ng [lahat ng] pangyayari.
45. O kayong mga naniwala, kapag inyong makakasagupa ang hukbong
sandatahan [ng inyong mga kaaway], tumindig kayo nang matatag12 at
inyong alalahanin ang Allah sa tuwina [palagian] upang sakali kayo ay
magsipagtagumpay [sa inyong mga mabubuting layunin].
46. At sumunod kayo sa Allah at sa Kanyang Sugo at huwag kayong
magtalu-talo [sa isa’t isa] upang hindi maglaho ang inyong tapang at hindi
panawan ang inyong lakas, at manatili kayong matiisin. Katotohanan, ang
Allah ay nasa [panig ng] mga matiisin.
47. At huwag kayong maging katulad niyaong mga nagsilabas sa kanilang
mga pamamahay nang may pagyayabang at naglalayon [lamang na] sila ay
makita ng mga tao, subali’t kanilang hinahadlangan [ang tao] mula sa
Landas ng Allah. At nasasaklawan ng Allah ang anumang kanilang
ginagawa.
48. At [alalahanin mo] nang ginawang kaaya-aya para kanila ng satanas
ang kanilang mga masasamang gawain at nagsabing, “Walang
makakagapi sa inyo sa araw [sa Badr] na ito mula sa mga tao. At
katunayan, ako ay inyong karamay.” Subali’t, nang ang dalawang lakas-
sandatahan ay magsagupaan sa isa’t isa, siya [ang satanas] ay lumayong
tumalilis at nagsabing “Katotohanan, ako ay malaya [at walang kaugnayan]
mula sa inyo, Katotohanan, aking nakikita ang anumang hindi ninyo
nakikita. Katotohanan, ako ay natatakot sa Allah sapagka’t ang Allah ay
matindi sa kaparusahan.”
49. [Alalahanin mo] nang magsabi ang mga mapagkunwari at yaong [mga
taong] sa puso nila ay may sakit [ng kawalan ng paniniwala]: “Ang mga
taong ito [mga Muslim] ay nalinlang ng kanilang relihiyon.” Subali’t [hindi
nila nalalaman na] sinuman ang [buong pusong] nagtiwala sa Allah,
katotohanan, ang Allah ay Ganap na Makapangyarihan, Tigib ng
Karunungan.
50. At kung iyo lamang makikita kapag hinuhugot na ng mga anghel ang
kaluluwa niyaong mga di-naniniwala [sa oras ng kamatayan]; kanilang
hinahampas ang kanilang mga mukha at likod, at [silang mga anghel] ay
nagsasabing]: “Inyong lasapin ang parusa ng naglalagablab na Apoy.”
51. “Iyan ay bunga ng anumang [kasamaang] dinala ng inyong mga
12
Isinalaysay ni Abdullah bin Abi Awfa na sinabi ng Sugo ng Allah ; “O mga mamamayan! Huwag
ninyong hangarin na harapin ang mga kaaway [sa gitna ng labanan] at manalangin sa Allah na kayo ay
iligtas [sa anumang pangyayari]. Bagkus, kung inyong harapin ang mga kaaway, sikaping maging
matiisin at dapat ninyong malaman na ang Paraiso ay nasa ilalim ng anino ng mga sibat.”
[Sahih Muslim vol 3 Hadith Bilang 1362]. Hinango sa [Tafsir Ibn Kathir vol 4, pahina 330-331].
191
kamay. At katotohanan, ang Allah ay hindi kailanman [gumagawa ng] di-
makatarungan sa Kanyang mga alipin.”
52. [Kanilang] nakakatulad ang [masamang] kinaugalian ng mga
mamamayan ni Paraon at niyaong mga nauna sa kanila - sila ay hindi
naniwala sa mga ayaat [kapahayagan] ng Allah. Kaya, sila ay hinablot [at
pinarusahan] ng Allah nang dahil sa kanilang mga kasalanan. Katotohanan,
ang Allah ay Ganap na Malakas, Mahigpit sa kaparusahan.
53. Iyan ay sa dahilang hindi kailanman babaguhin ng Allah ang isang
pagpapala na Kanyang ipinagkaloob sa mamamayan hanggang hindi nila
binabago ang anumang nasa kanilang mga sarili. At katotohanan, ang
Allah ay Lubos na Nakaririnig, Maalam.
54. [Kanilang] nakakatulad ang [masamang] kinaugalian ng mga
mamamayan ni Paraon at niyaong mga nauna sa kanila. Kanilang itinakwil
ang ayaat [kapahayagan] ng kanilang Panginoon kaya sila ay Aming
winasak sanhi ng kanilang mga kasalanan, at Aming nilunod ang mga
mamamayan ni Paraon sapagka’t silang lahat ay mga mapaggawa ng
kamalian.
55. Tunay nga, ang pinakamasamang nilikhang gumagala sa [paningin ng]
Allah ay yaong mga di-naniniwala, sapagka’t sila ay hindi maniniwala
[kailanman].
56. [Sila] yaong mga ginawan mo ng kasunduan, pagkaraan sila ay
sumisira sa kanilang kasunduan sa tuwina at sila ay walang [nadaramang]
takot [sa Allah].
57. Kaya kung sila ay iyong magapi sa [gitna ng] digmaan [O Muhammad],
sila ay iyong hawiin sa [pamamagitan niyaong mga nasa kanilang mga
likuran upang sakali sila ay mapaalalahanan13.
58. At kung ikaw [ay may makatuwirang dahilan upang] iyong
pangambahan ang kataksilan mula sa kaninumang tao, ibalik mo [ang
kasunduan] sa kanila sa mahusay na paraan. Katotohanan, ang Allah ay
hindi nagmamahal sa mga mapaggawa ng kataksilan [o mapagkanulo].14
13i.e Sila ay iyong patayin at sila ay gawing halimbawa upang panghinaan ng loob yaong
sumusunod sa kanila.
14
Itinala ni Imam Ahmad na sinabi ni Salim bin Amir na: “Si Mu’awiyah ay namumuno sa Hukbong
sandatahan sa lupain ng mga Romano at sa panahong iyon, mayroong silang kasunduang
pangkapayapaan sa pagitan ng Muslim at di-Muslim. Nais ni Mu’awiyah na lumapit sa pook ng mga di-
naniniwala upang kung matapos na ang Kasunduan, ay maaari niyang sakupin ito. Isang matandang
lalaki na nakasakay sa kanyang hayop ay nagsabi, Allahu Akbar, Allahu Akbar. Ikaw ay maging matapat
at iwasan mong magtaksil. Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Sinumang mayroong kasunduang
pangkapayapaan sa mga tao, huwag niyang sirain ito o higpitan hanggang ang kasunduan ay umabot sa
itinakdang panahon. O di kaya ipagbigay-alam na ang kasunduan ay ipinawawalang-saysay upang ang
magkabilang panig ay magsagawa ng magkapantay na patakaran.” Nang ipinagbigay-alam ang pahayag
na ito kay Mu’awiyah, nakilala nila na ang
192
59. At huwag aakalain niyaong mga di-naniniwala na kanilang

mapangungunahan [malalagpasan ang parusa]. Katotohanan, kailanman
ay hindi nila matatakasan [ito].
60. At [lagi kayong] maghanda laban sa kanila ng anumang inyong
kakayahan [sa pamamagitan] ng lakas at ng mga kabayo15 [o ng mga
kagamitang] pandigmaan upang sa pamamagitan nito ay inyong sindakin
ang mga kaaway ng Allah at inyong mga kaaway at yaong mga iba bukod
sa kanila na hindi ninyo nakikilala. Subali’t nababatid ng Allah [kung sino
nga sila]. At anuman ang inyong gugulin sa Landas ng Allah ito ay may
kabayaran sa inyo at kayo ay hindi gagawan ng kamalian [o ng di-
makatarungan].
61. At kung sila ay humayo sa [tawag ng] kapayapaan, magkagayon, ikaw
ay humayo [sa tawag na] ito, at [buong pusong] magtiwala sa Allah.
Katotohanan, Siya ang Lubos na Nakaririnig, ang Maalam.
62. At kung sila man ay maghangad na ikaw ay kanilang linlangin,
magkagayon katotohanan, ang Allah ay Sapat na para sa iyo. Siya ang
nagtataguyod sa iyo [sa pamamagitan] ng Kanyang tulong at ng mga
naniniwala.
63. At [Kanyang] pinagbuklod ang kanilang mga puso. At kung ikaw man ay
gumugol ng lahat ng [yamang] nasa kalupaan, hindi mo magagawang
pagbuklurin ang kanilang mga puso, nguni’t ang Allah ang Siyang
nagbuklod sa kanila. Katotohanan, Siya ang Ganap na Makapangyarihan,
64. O Propeta, ang Allah ay sapat na para sa iyo at para sa mga
sumusunod sa iyo mula sa mga naniniwala.
65. O Propeta, hikayatin mo ang mga naniniwala na makipaglaban. Kung
mayroon mula sa inyo ng dalawampung matiisin, kanilang magagapi ang
dalawang daan, at kung mayroon sa inyong isang daang matiisin, kanilang
magagapi ang isang libo mula sa mga di-naniniwala sapagka’t sila [na di-
naniniwala] ay mga taong hindi nakauunawa.
66. Ngayon, pinagaan ng Allah [ang hirap] para sa inyo, sapagka’t Kanyang
nababatid na mayroong mahihina sa inyo. Kaya kung mayroon sa inyong
isang daang tao na matitiyaga, kanilang tatalunin [at magagapi] ang
matandang lalaking ito ay si Amr bin Anbasah. [Imam Ahmad 4:111, Abu Dawud 3:190, Tirmidhi
5:203, An Nasai 5:223]. Hinango sa [Tafsir Ibn Kathir vol 4, pahina 342-343].
15 Itinala ni Imam Ahmad na sinabi ni Abdullah bin Mas’ud na ang Sugo ng Allah ay nagsabi; “May
tatlong dahilan kung bakit ang mga kabayo ay inaalagaan: Ang isang kabayo ay inaalagaan para
sa Allah upang gamitin sa Landas ng Allah. Ang kabayong inaalagaan para sa Satanas ay gamit sa
pagsusugal. At ang kabayong inaalagaan ng tao sa paghahanap ng kapakinabangan [o hanap-
buhay], ay kabayong pananggalang laban sa karukhaan. [Imam Ahmad 1:395]. Hinango sa [Tafsir
Ibn Kathir vol 4, pahina 346].
193
dalawang daang [di-naniniwala] at kung mayroon sa inyong isang libo,
kanilang tatalunin ang dalawang libo sa kapahintulutan ng Allah. At ang
Allah ay nasa [panig ng] mga matiisin.
67. Hindi [marapat] para sa isang propeta na magkaroon ng mga bihag
[mula sa digmaan] hanggang kanyang [lubusang] magapi [ang kanyang
mga kaaway] sa lupain. [Ang iba sa] inyo ay naghahangad ng mga
mabubuting kapakinabangan ng mundong ito. Subali’t ang Allah ay
naghahangad [para sa inyo] ng kabilang buhay. At ang Allah ay Ganap na
68. Kung hindi lamang sa [naitakdang] tagubilin mula sa Allah, marahil
kayo ay dinapuan ng malaking parusa nang dahil sa anupamang inyong
kinuha [o ginawa].
69. Kaya, kainin [o gamitin] ang anumang inyong nakuha mula sa labi ng
digmaan na pinahihintulutan16 at mabuti. At inyong katakutan ang Allah.
70. O Propeta, sabihin mo sa sinumang bihag na nasa inyong mga kamay:
“Kung batid ng Allah na may [nalalabi pang] buti na nasa inyong mga puso,
kayo ay bibigyan Niya nang higit na buti17 kaysa sa anumang kinuha sa
inyo, at kayo ay Kanyang patatawarin, at ang Allah ay Mapagpatawad,
Maawain.”
71. Subali’t kung sila ay naghangad na ikaw ay kanilang pagtaksilan [O
Muhammad] tunay na kanilang pinagtaksilan ang Allah noon pa man. Kaya
ikaw ay binigyan Niya ng kapangyarihan sa kanila. At ang Allah ay
72. Katotohanan, yaong mga naniwala at lumikas at nagpunyagi sa
pamamagitan ng kanilang yaman at ng kanilang sarili sa Landas ng Allah at
yaong mga nagkaloob sa kanila ng matutuluyan at tulong [o pagdamay]
– Sila ay wali [tagapangalaga] sa isa’t isa. Nguni’t yaong mga naniwala
nguni’t hindi nagsilikas, sa kanila ay wala kayong pananagutan upang sila
ay inyong ipagtanggol hanggang sila ay [magpasiyang] magsilikas. Subali’t
kung sila man ay humingi ng tulong [hinggil] sa relihiyon, samakatwid sila
16 Isinalaysay ni Al-A’mash na si Abu Salih ay nagsabi na sinabi ni Abu Hurayrah na ang Sugo ng
Allah ay nagsabi na: “Ang Ghanimah ay hindi ipinahintulot sa kaninuman mula sa sangkatauhan
maliban sa atin [sa mga Muslim].” [An-Nasai 6:352]. Kaya, ang ayah bilang 69 ay nagpatunay
nito. [Tafsir ibn Kathir vol 4 pahina bilang 356].
17
Si Muhammad bin Ishaq ay nagtala na si Abdullah ibn Abbas ay nagsabi na bago ang digmaan ng
Badr, ang Sugo ng Allah ay nagsabi; “Napag-alaman ko na may mga tao mula sa Bani Hashim at iba pa
na napilitang samahan ang mga pagano, bagaman sila ay walang hangaring makipaglaban sa atin.
Samakatwid, sinuman sa kanila [Bani Hashim] ang inyong makita, huwag ninyo silang patayin. Sinuman
ang makakita kay Abu Al Bukhtari bin Hashim, ay hindi dapat patayin. Sinuman ang nakakita kay
Abdullah bin Abdul Muttalib, huwag siyang patayin sapagka’t siya ay napilitan lamang na sumama [sa
mga hukbong sandatahan ng mga pagano].”
194
ay inyong tulungan maliban lamang kung ito ay laban sa mga taong may
pinagtibay na kasunduan sa pagitan ninyo; at ang Allah ay Lubos na
Nakakikita sa inyong ginagawa.
73. At yaong mga di-naniwala ay wali [tagapangalaga] ng isa’t isa, [kaya]
kung hindi ninyo magagawang [magkaisa, kayong naniniwala ay]
magkakaroon ng fitnah [pagsubok at pag-usig] sa [buong] kalupaan at
malaking katiwalian [o kaguluhan].
74. At yaong mga naniwala at nagsilikas at nagpunyagi sa Landas ng Allah
[Jihad] at yaong mga nagbigay [sa kanila] ng kanlungan [at matitirhan] at
pagdamay [o pagtulong] – sila yaong mga naniniwala nang totoo, sa kanila
ay may kapatawaran at pinagpalang [o masaganang] panustos.
75. At yaong mga naniwala pagkaraan [ng unang paglikas], at nagsilikas at
nagpunyaging kasama ninyo [sa Landas ng Allah], sila ay kabilang sa inyo.
Subali’t ang kamag-anakan sa dugo ay nakahihigit [hinggil sa karapatan ng
pamana]18 batay sa kautusang itinakda ng Allah. Katotohanan, ang Allah
ay Maalam sa lahat ng bagay.
18
Itinala ni Imam Muslim na mula kay Usamah bin Zayd, ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Walang Muslim
ang maaaring magmana [ng ari-arian] mula sa mga di-naniniwala o ang isang di-naniniwala ay maaaring
magmana [ng ari-arian] mula sa isang Muslim.” [Sahih Muslim vol 3, Hadith Bilang 3:1233].
Surah 9 At-Tawbah Bahagi Blg. 10
195
Surah At-Tawbah
[Ang Pagsisisi]
1. [Ito ay pagpapahayag ng] kalayaan sa [lahat ng mga] pananagutan mula
sa Allah at sa Kanyang Sugo niyaong kabilang sa mga mushrik1 na sa inyo
ay nakipagkasundo.
2. Gayunman, kayo [mga di-naniniwala] ay malayang magsipaglakbay sa
loob ng apat na buwan sa mga lupain, subali’t dapat ninyong malaman na
hindi ninyo magagawang takasan ang [parusa ng] Allah; at [sapagka’t]
gagawing kaaba-aba [at walang dangal] ng Allah ang mga di-naniniwala.
3. At [ito ay] isang panawagan mula sa Allah at sa Kanyang Sugo sa
sangkatauhan sa pinakadakilang araw ng Hajj,2 na ang Allah at ang
Kanyang Sugo ay walang pananagutan mula sa mga mushrik kaya kung
kayo ay magsipagsisi, ito ay higit na makabubuti para sa inyo, subali't kung
kayo ay magsisitalikod, magkagayon, dapat ninyong malaman na hindi
ninyo magagawang takasan ang [parusa ng] Allah. At magbigay ng balita
[O Muhammad] sa mga di-naniniwala ng isang mahapding parusa.
4. Maliban yaong may mga kasunduan sa inyo mula sa mga mushrik,
pagkaraan sila ay hindi nagtalu-sira sa inyo sa anuman, at sila ay hindi
nakipagtulungan kaninuman laban sa inyo. Kaya, inyong tuparin ang
kasunduan sa kanila hanggang sa [matapos ang] kanilang takdang
panahon. Katotohanan, ang Allah ay nagmamahal sa mga natatakot [sa
Kanya].
5. Kaya kapag ang mga sagradong buwan ay lumipas na,3 magkagayon
inyong pagpapatayin ang mga mushrik [na nakikipaglaban at umuusig sa
inyo] saanman ninyo sila matagpuan, at sila ay inyong bihagin at inyong
salakayin at inyong abangan sa bawa’t pook ng tambangan. Subali’t kung
sila ay magsisi at magsagawa ng pagdarasal at magbigay ng Zakaah
[kawanggawa], samakatwid hayaan sila sa kanilang [sariling] landasin.
6. At kung ang isa sa mga mushrik ay humihingi sa iyo ng pangangalaga,
magkagayon, ipagkaloob mo sa kanya ang pangangalaga hanggang
kanyang marinig ang Salita ng Allah [ang Qur’an]. Pagkaraan, siya ay
1 Mushrikun – sila ang mga taong nagtatambal ng iba sa pagsamba sa Allah. Sila ay nagtalu-sira o
hindi tumupad sa kanilang mga kasunduan.
2 Ito ang ika-10 araw ng Dhul-Hijjah ang ika-12 buwan ng Talaarawang Hijrah [Kalendaryo]
3 Ito ang una, ika-7, ika-11 at ika-12 buwan ng Talaarawan Hijrah.
196
iyong ihatid sa [pook ng] kaligtasan. Iyan ay sa dahilang sila ay mga taong
walang nalalaman.
7. Paanong magkakaroon ng isang kasunduan sa Allah at sa Kanyang
Sugo ang mga mushrik maliban yaong mga ginawan ninyo ng kasunduang
malapit sa Masjid Al-Haram [sa Makkah]? Kaya, hanggang sila ay
nananatiling matapat sa inyo, kayo ay maging matapat [din] sa kanila.
Katotohanan, ang Allah ay nagmamahal sa mga natatakot [sa Kanya].
8. Paano ba [kayo makikipagkasundo sa kanila] gayong kapag kayo ay
kanilang napangibabawan, hindi nila pinahahalagahan ang ugnayan sa
inyo na pangkamag-anakan o ang kasunduan ng pangangalaga? Kayo ay
kanilang binibigyan ng kasiyahan sa pamamagitan ng kanilang mga bibig,
subali't ang kanilang mga puso ay tumututol, at karamihan sa kanila ay
mga suwail.4
9. Kanilang ipinagbili ang mga ayaat [kapahayagan] ng Allah sa maliit na
halaga, at kanilang hinadlangan [ang mga tao] sa Kanyang Landas;
sadyang kasamaan ang anumang kanilang laging ginagawa.
10. Sila ay hindi kumikilala sa ugnayang nauukol sa isang naniniwala,
maging ito man ay pangkamag-anakan o kasunduan ng pangangalaga.
Sila yaong mga mapanlabag.
11. Subali’t kung sila’y magsisi, magsagawa ng pagdarasal at magbigay ng
Zakaah, magkagayon, sila ay inyong mga kapatid sa relihiyon. At Aming
masusing ipinaliliwanag ang mga ayaat [kapahayagan] para sa mga taong
nakaaalam.
12. Subali’t kung sila ay sumira sa kanilang panunumpa pagkaraan ng
kanilang kasunduan at kanilang tuligsain ang inyong relihiyon samakatwid,
makipaglaban sa mga pinuno ng mga di-naniniwala sapagka’t katiyakan
walang mga [sagradong] panunumpa sa kanila [kaya makipaglaban sa
kanila] upang sakali sila ay magsitigil.
13. Hindi ba kayo makikipaglaban sa mga taong nagtalu-sira sa kanilang
mga panunumpa [at mga pangako] at kanilang tinangkang itaboy ang Sugo
at sila [rin yaong] mga naunang [magtangkang sumagupa] sa inyo sa
unang pagkakataon? Sila ba ay inyong kinatatakutan? [Subali’t] higit na
nararapat na ang Allah ang Siya ninyong katakutan kung tunay nga na
kayo ay mga naniniwala.
14. Makipaglaban sa kanila; sila ay parurusahan ng Allah sa pamamagitan
ng inyong mga kamay at sila ay [Kanyang] hihiyain at kayo ay bibigyan ng
4 Fasiq – ito ang Arabe para sa mga taong suwail, mapaghimagsik at palasuway sa Allah.
197
tagumpay laban sa kanila at [Kanyang] bibigyang kasiyahan5 ang mga

dibdib ng mga taong naniniwala.
15. At [Kanyang] papawiin [sa mga naniniwala] ang poot sa kanilang mga
puso. At tatanggapin ng Allah ang pagsisisi ng sinumang Kanyang nais. At
ang Allah ay Maalam, Tigib ng Karunungan.
16. Inaakala ba ninyo na kayo ay hahayaan [sa ganyang kalagayan]
samantalang hindi pa nasusubukan ng Allah yaong mga kabilang sa inyo
na nagpunyagi [sa Kanyang Landas] at hindi nagturing ng iba bukod sa
Allah, at sa Kanyang Sugo at sa mga naniniwala bilang [kanilang] Walijah
[kapalagayang-loob]. Ang Allah ay Maalam sa anumang inyong ginagawa.
17. Hindi [marapat] para sa mga mushrik na pangasiwaan ang mga masjid
ng Allah samantalang sila ay sumasaksi laban sa kanilang mga sariling
kawalan ng paniniwala. Sila yaong ang kanilang mga gawain ay walang
kabuluhan. At sa Apoy, sila ay mamamalagi roon nang walang hanggan.
18. Ang pangangasiwa ng mga masjid ng Allah ay para lamang sa kanya
na naniniwala sa Allah at sa Huling Araw; nagsasagawa ng pagdarasal at
nagbibigay ng Zakaah at [siya ay] walang kinatatakutan maliban sa Allah.
Kaya, inaasahang sila yaong mga kabilang sa mga napatnubayan.
19. Ginawa ba ninyo na ang pagbibigay ng inumin sa mga nagsasagawa
ng Hajj at Umrah at ang pangangasiwa ng Masjid Al-Haram [sa Makkah] ay
kapantay ng [mga gawain ng] isang naniniwala sa Allah at sa Huling Araw,
at nagpupunyagi sa Landas ng Allah? Sila ay hindi magkapantay sa
paningin ng Allah. At hindi pinapatnubayan ng Allah ang mga taong
20. Yaong mga naniwala [sa Allah at sa Kanyang Sugo] at nagsilikas at
nagpunyagi para sa Landas ng Allah sa pamamagitan ng kanilang mga
yaman at ng kanilang mga sarili, [sila] ay nakahihigit sa antas [ng
karangalan] sa paningin ng Allah. Sila yaong mga nagkamit [ng dakilang
tagumpay].
21. Ang kanilang Panginoon ay nagbibigay ng magandang balita ng isang
habag mula sa Kanya at ng magandang lugod [para sa kanila] at ng mga
hardin [Paraiso] para sa kanila na kung saan ay naroroon ang walang
katapusang ligaya.
22. Sila ay mamamalagi roon nang walang hanggan. Katotohanan, nasa
Allah ang isang dakilang gantimpala.
23. O kayong mga naniwala, huwag ninyong ituring bilang awliya'
[tagapangalaga], ang inyong mga ama at inyong mga kapatid na lalaki
5 Ang ibang paliwanag nito ay “paluluwagin ang dibdib ng isang naniniwala.”

198
kung higit nilang ikinalulugod ang kawalan ng paniniwala kaysa sa

paniniwala. At sinuman sa inyo ang nagturing nito, magkagayon sila yaong
mga mapaggawa ng kamalian.
24. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: kung ang inyong mga ama, ang
inyong mga anak na lalaki, ang inyong mga kapatid na lalaki, ang inyong
mga asawa, ang inyong mga kamag-anak, ang inyong mga kayamanang
pinagkakakitaan, ang inyong mga kalakal na pinangagambahang
mangawala, ang inyong ikinasisiyang mga tahanan ay higit ninyong
minamahal kaysa sa Allah at sa Kanyang Sugo, at sa pagpupunyagi sa
Kanyang Landas, magkagayon, kayo ay magsipaghintay hanggang
ipagkaloob ng Allah ang Kanyang kapasiyahan. At hindi pinapatnubayan
ng Allah ang mga taong suwail.
25. Katiyakan, ang Allah ay nagbigay ng tulong sa inyo sa maraming mga
pook [ng labanan] at [maging] sa araw ng [digmaan sa] Hunain nang kayo
ay nangagalak sa rami ng inyong bilang, subali't ito ay walang naidulot na
anupamang tulong sa inyo. At ang kalupaan ay lubhang naging masikip
para sa inyo sa [kabila ng] lawak nito. Pagkaraan, kayo ay nagsitalikod, na
nagsisitakas [mula sa pakikipaglaban].
26. Pagkaraan, ang Allah ay nagpababa ng Kanyang katiwasayan sa
Kanyang Sugo [Muhammad] at sa mga naniniwala, at nagpababa [rin] ng
mga kawal [mga anghel] na hindi ninyo nakikita at [Kanyang] pinarusahan
yaong mga di-naniniwala. At iyan ang kabayaran para sa mga di-
naniniwala.
27. Pagkaraan, tatanggapin ng Allah ang pagsisisi ng sinumang Kanyang
nais. At ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
28. O kayong mga naniwala, katotohanan, ang mga mushrik ay marurumi.6
Kaya huwag ninyo silang hayaang magsilapit sa Al-Masjid Al Haram [sa
Makkah] pagkaraan nitong kanilang [huling] taon. At kung inyong
pinangangambahan ang paghihikahos, kayo ay pagyayamanin ng Allah
mula sa Kanyang biyaya kung Kanyang naisin. Katotohanan, ang Allah ay
29. Inyong labanan yaong mga di-naniniwala sa Allah at sa Huling Araw at
yaong hindi mga nagbabawal sa anumang ginawang bawal ng Allah at ng
Kanyang Sugo [si Muhammad] at yaong mga hindi kumikilala sa relihiyon
ng katotohanan [Islam] mula sa mga pinagkalooban ng Kasulatan – [kayo
6 Najasun [o marurumi at marurungis] dahil sa kanilang maling pagsamba at karumal-dumal na

gawain.
199
ay makipaglaban] hanggang sila ay kusang magbayad ng jizyah,7 at sila ay

maging kaaba-aba.
30. At ang mga Hudyo ay nagsasabing:“Si Ezra ay anak na lalaki ng Allah,”
at ang mga Kristiyano ay nagsasabing: “Ang Mesiyas [Hesus] ay anak na
lalaki ng Allah.” Iyan ang pananalitang namumutawi sa kanilang mga bibig,
kanilang tinutularan ang mga pananalita niyaong mga taong di-naniniwala
noon. Sila ay isinumpa [at winasak] ng Allah, paano nga bang sila ay
nalinlang [mula sa katotohanan]8?
31. Kanilang itinuturing ang kanilang mga ahbar9 at mga monghe10 bilang
kanilang mga panginoon11 bukod sa Allah, at [kanilang itinuring din bilang
kanilang panginoon] ang Mesiyas, anak ni Maria samantalang sila [mga
Hudyo at Kristiyano] ay hindi inutusan [sa Torah at Injeel] maliban na
sambahin ang Isang tanging Diyos. Walang diyos maliban sa Kanya.
Luwalhati sa Kanya [sadyang napakalayo Niya] mula sa anumang kanilang
itinatambal [sa Kanya].
32. Kanilang hangad na patayin [o putulin] ang liwanag ng Allah sa
[pamamagitan ng] kanilang mga bibig, subali’t ang Allah ay tumututol
maliban upang gawing ganap ang Kanyang liwanag bagaman [ito ay]
kinamumuhian ng mga di-naniniwala.
33. Siya ang nagpadala ng Kanyang Sugo [si Muhammad] na may dalang
patnubay at relihiyon ng katotohanan [Islam], upang ito’y mangibabaw nang
higit sa lahat ng mga relihiyon bagaman ito ay kinamumuhian ng mga
mushrik [nagtatambal sa Allah].
34. O kayong mga naniwala, katotohanan, karamihan sa mga ahbar
[maalam o pantas ng mga Hudyo] at mga monghe [ng mga Kristiyano] ay
lumalamon [at lumulustay] sa yaman ng sangkatauhan sa [pamamagitan
ng] kabulaanan, at hinahadlangan [ang mga tao] sa Landas ng Allah. At
yaong mga nag-iimbak ng ginto at pilak at hindi ginugugol ito sa Landas ng
Allah – sa kanila ay magbigay ng balita ng isang mahapding parusa.
35. Sa Araw [na iyon] kapag ito [mga tinipong ginto at pilak] ay paiinitin sa
Apoy ng Impiyerno, at pagkaraan ito ay itatatak sa kanilang mga noo, sa
kanilang mga tagiliran at sa kanilang mga likod [at ang sasabihin sa kanila]:
7 Jizyah – ito ang buwis na binabayaran ng mga di-Muslim na nakatira sa isang pamayanang
Muslim bilang kabayaran para sa kanilang pangangala sa kanilang buhay at ari-arian.
8 Kailanman ang Dakilang Allah ay hindi katulad ng Kanyang mga nilikha na nagkakaanak.
9 Ahbar – sila ang mga maalam sa Kasulatang Torah at kinikilalang iskolar ng mga Hudyo.
10 Monghe – sila ang mga taong tinalikdan ang makamundong buhay kapalit ng kanyang relihiyon
at sila ay nanatili sa monasteryo upang doon gugulin ang kanilang buhay sa pananalangin.
11 Ito ay sa pamamagitan ng pagsunod sa kanila sa mga bagay ng ginawang marapat at bawal
nang ayon sa kanilang mga pansariling pagnanasa na hindi ipinag-utos ng Allah.
200
ito ang anumang inyong tinipong yaman para sa inyong mga sarili. Kaya,
inyong lasapin ang anumang lagi ninyong pinag-iipunan.
36. Katotohanan, ang bilang ng mga buwan sa [paningin ng] Allah ay
labindalawang buwan [12 sa loob ng isang taon], sa aklat o talaan ng Allah
[mula] sa araw na Kanyang likhain ang mga kalangitan at kalupaan;
kabilang sa mga [buwang] ito, ang apat nito ay sagrado.12 Iyan ang
matuwid na relihiyon, kaya’t huwag kayong gumawa ng kamalian sa inyong
mga sarili sa panahon ng mga ito13 at makipaglaban sa mga mushrik nang
may pagkakaisa tulad ng pakikipaglaban nila sa inyo nang may
pagkakaisa. At dapat ninyong malaman na ang Allah ay nasa panig ng
mga natatakot [sa Kanya].
37. Katotohanan, ang pagpapaliban [ng isang sagradong buwan] ay
karagdagan sa kawalan ng paniniwala: [sanhi nito] yaong mga di-
naniniwala ay [higit pang] napaligaw, sapagka't kanilang pinahintulutan ito
sa isang taon at ipinagbawal naman ito sa sumunod na taon upang ito ay
itugma sa bilang ng mga buwang ipinagbawal ng Allah, at [sa gayon]
kanilang ginawang marapat ang anumang ipinagbawal ng Allah. Ginawang
kalugud-lugod para sa kanila ang kasamaan ng kanilang mga gawain. At
hindi pinapatnubayan ng Allah ang mga taong di-naniniwala.
38. O kayong mga naniwala, ano ba ang nangyayari sa inyo, na kapag
kayo ay pinagsabihang humayo sa Landas ng Allah [sa Jihad] kayo ay
mahigpit na nangunguyapit sa lupa? Kayo ba ay nasisiyahan sa buhay sa
mundong ito nang higit kaysa sa kabilang buhay? Subali’t, ano ang
kasiyahan ng buhay sa mundong ito kung ihahambing sa kabilang buhay
maliban sa napakaliit [na kasiyahan] lamang.
39. Kung kayo ay hindi humayo [upang makipaglaban], kayo ay Kanyang
parurusahan ng isang mahapding parusa at kayo ay papalitan ng [ibang]
mga mamamayan bukod sa inyo; at Siya [ang Allah] ay hindi ninyo
maaaring pinsalain sa anupaman sapagka’t ang Allah ay may Ganap na
Kakayahan sa lahat ng bagay.
40. Kung siya [si Muhammad] ay hindi ninyo tutulungan [ito ay walang
anupaman] sapagka’t katotohanan, siya ay tinulungan na ng Allah nang
siya ay ipinagtabuyang papalabas [sa kanyang bayan] niyaong mga di-
naniniwala bilang isa sa dalawa. Nang sila [sina Muhammad at Abu Bakr]
ay nasa loob ng yungib, at siya [si Muhammad] ay nagsabi sa kanyang
kasamang [si Abu Bakr]: “Huwag kang malungkot, katiyakan, ang Allah ay
kasama natin.” At ibinaba ng Allah ang Kanyang katiwasayan sa kanya at
siya ay pinatatag sa pamamagitan ng mga kawal [o pangkat ng mga
12 Ito ang [ika-1, 7, 11 at 12 na mga buwan ng Talaarawang Hijrah].

13 "Huwag lapastanganin ang kabanalan ng mga buwang nabanggit".
201
anghel] na hindi ninyo nakikita at ang salita niyaong mga di-naniniwala ay

ginawang pinakamababa, samantalang ang Salita ng Allah ay nangibabaw;
at ang Allah ay Ganap na Makapangyarihan, Tigib ng Karunungan.
41. Humayo kayong magsilakad, maging kayo man ay magaan o
mabigat,14 at magpunyagi kayo sa pamamagitan ng inyong mga yaman at
inyong mga sarili sa Landas ng Allah. Iyan ay makabubuti para sa inyo
kung inyo lamang nababatid [ang kahalagahan ng pagpupunyagi sa
Landas ng Allah].
42. Kung ito lamang ay isang malapit na pagkakakitaan at isang madaling
paglalakbay, marahil sila [mga mapagkunwari] ay nagsisunod sa iyo nguni’t
naging mahaba para sa kanila ang layo [ng paglalakbay] at [sa inyong
pagbabalik] sila ay susumpa sa Allah na “kung magagawa namin, kami ay
magsisilabas [at makikipaglabang] kasama ninyo.” Kanilang winawasak
ang kanilang mga sarili [sa maling panunumpa], at nababatid ng Allah na
sila ay mga sinungaling.
43. Nawa’y ikaw ay patawarin ng Allah [O Muhammad], bakit mo hinayaang
sila ay magpaiwan [at hindi mo dapat gawin ito] hanggang ito ay maging
malinaw sa iyo [kung sino ba] yaong mga makatotohanan at mapag-alaman
mo ang mga sinungaling?
44. Hindi hihingi sa iyo ng kapahintulutan [upang lumiban o magpaiwan]
yaong mga naniniwala sa Allah at sa Huling Araw sa pagpupunyagi [sa
Landas ng Allah] sa pamamagitan ng kanilang mga yaman at kanilang mga
sarili; at nababatid ng Allah ang mga natatakot sa Kanya.
45. Ang humihingi ng pahintulot [upang lumiban mula sa Jihad] sa iyo ay
yaon lamang mga di-naniniwala sa Allah at sa Huling Araw at [yaong] ang
kanilang mga puso ay may [bahid ng] pag-aalinlangan. Kaya, sila, sa
kanilang pag-aalinlangan ay nag-aatubili [o bantulot sa pakikipaglaban].
46. At marahil kung kanilang hinangad lamang na humayo [upang
makipaglaban], katiyakan, sila ay nakapaghanda ng [ilang[ paghahanda
para rito, subali’t kinamuhian ng Allah na sila ay ipadala, kaya sila ay
Kanyang pinanatiling nasa [iyong] likuran at sa kanila ay sinabi,
“[Magpaiwan kayo o] magsiupo kayong kasama ng mga nangakaupo [sa
pamamahay].”
47. Kung sila man ay humayo [upang makipaglaban] na kasama ninyo, [sila
ay] hindi makararagdag sa inyo ng anupaman maliban sa kaguluhan, at
marahil sila ay masigasig na pumasok sa inyong pagitan, hinahanap sa
inyo ang fitnah [kaguluhan]. At kabilang sa inyo ay masugid nilang
tagapakinig. At ang Allah ay Maalam sa mga mapaggawa ng kamalian.
14 Bata o matanda, nakaririwasa man o maralita, o sa anumang kalagayan o pagkakataon.

202
48. Katiyakan, sila ay nagtangka na ng fitnah [paghihimagsik] noon pa

man, at nagawang guluhin ang pangyayari para sa iyo hanggang dumating
ang katotohanan at naging malinaw ang takda [kautusan] ng Allah, habang
sila ay tumututol.
49. At kabilang sa kanila ay isang nagsasabi: “Pahintulutan mo akong
lumiban [at ako ay hayaan mong manatili sa pamamahay] at huwag mo
akong ilalagay sa pagsubok.” Walang alinlangan [sanhi nito], sila ay
nangahulog sa pagsubok. At katotohanan, palilibutan ng Impiyerno ang
mga di-naniniwala.
50. Kung dumating sa iyo [O Muhammad] ang kabutihan, ito ay kanilang
ikinalulungkot, nguni’t kung ikaw ay dinatnan ng kapinsalaan, sila ay
magsasabing: “Kami ay naging maingat noon pa man,” at sila ay
nagsitalikod na nagagalak.
51. Sabihin: “Kailanman ay walang mangyayari sa amin, maliban kung ano
ang itinakda ng Allah para sa amin. Siya ang aming Maula [o
Tagapagtanggol]” at sa Allah nararapat ipagkaloob ang [buong] pagtitiwala
ng mga naniniwala.
52. Sabihin: “Kayo ba ay naghihintay para sa amin maliban sa isa sa
dalawang pinakamabuting bagay [ang mamatay sa Landas ng Allah o
tagumpay sa pakikipaglaban sa inyo] at kami ay naghihintay para sa inyo
na kayo ay palasapin ng Allah ng isang parusa mula sa Kanya o sa
[pamamagitan ng] aming mga kamay. Kaya, maghintay kayo, [sapagka’t]
kami ay kasama ninyong naghihintay.”
53. Sabihin:“Gumugol man kayo [sa Landas ng Allah] nang kusang-loob o
walang kusang-loob, [kailanman ay] hindi ito tatanggapin sa inyo.
Katotohanan, kayo ay mga taong suwail.”
54. At walang nakakapigil sa kanilang paggugol upang [ito ay] tanggapin
mula sa kanila maliban ang kanilang kawalan ng paniniwala sa Allah at sa
Kanyang Sugo at sila ay hindi nagsisitungo sa pagdarasal malibang sila ay
mga tamad at sila ay hindi gumugugol [sa kawanggawa] malibang sila ay
umaayaw [o napipilitan].
55. Kaya huwag kang manggilalas sa kanilang mga yaman o sa kanilang
mga anak. Ang Allah ay naglalayon lamang na sila ay parusahan sa
pamamagitan nito sa makamundong buhay [at] na ang kanilang kaluluwa
ay lilisan [sa oras ng kamatayan] habang sila’y mga di-naniniwala.
56. At sila ay sumusumpa sa Allah na sila ay kabilang sa inyo samantalang
sila ay hindi [tunay na] nabibilang sa inyo, subali’t sila ay mga taong
naduduwag.
57. Marahil, kung sila ay makatatagpo lamang ng pook na kanilang
mapagkakanlungan, o mga yungib o isang pook na mapapasukan [upang
203
pagtaguan], sila ay magsisitalikod patungo roon at sila ay maghuhumangos

nang walang pakundangan.
58. At kabilang sa kanila ay mga ilang bumabatikos sa iyo [O Muhammad]
hinggil sa [iyong pamamahagi ng] kawanggawa. Kung sila’y nabahaginan
mula sa mga ito, sila ay nasisiyahan, nguni’t kung sila ay hindi nabahaginan
mula sa mga ito, pagmasdan! Sila ay nagpupuyos sa galit.
59. At marahil kung sila lamang ay nasiyahan sa anumang ibinigay ng
Allah at ng Kanyang Sugo sa kanila at nagsabing: “Sapat na para sa amin
ang Allah; ang Allah ay magbibigay sa amin mula sa Kanyang biyaya, at
[maging] ang Kanyang Sugo; katunayan, kami ay umaasa sa Allah,” [ito ay
higit sanang mabuti para sa kanila].
60. Katotohanan, ang kawanggawa ay nakalaan lamang para sa mga
dukha at maralita at sa mga kawaning naglilikom [ng kawanggawa] at sa
mga taong ang puso ay malalapit [sa Islam]; at sa pagpapalaya ng mga
bilanggo [o alipin] at sa mga may pagkakautang; at sa Landas ng Allah
[para sa mga Mujahideen na nakikipaglaban] at sa mga naglalakbay [na
nagigipit]; isang tungkulin [na iniatang] ng Allah. At ang Allah ay Maalam,
61. At kabilang sa kanila ay yaong mga nagbibigay-pasakit sa Propeta at
nagsasabi: “Siya ay tainga [naniniwala sa bawa’t bagay na kanyang
naririnig].” Sabihin: “Siya ay tainga ng kabutihan para sa inyo na naniniwala
sa Allah; at naniniwala sa mga [tunay na] naniniwala. At siya ay [isang]
habag para sa mga naniniwala na kabilang sa inyo.” At yaong mga
nagbibigay-pasakit sa Sugo ng Allah, para sa kanila ay isang mahapding
parusa.
62. Sila ay sumusumpa [sa Ngalan ng] Allah sa inyo [mga Muslim] upang
kayo ay masiyahan, subali’t ang Allah at ang Kanyang Sugo [Muhammad]
ang higit na karapat-dapat bigyang kasiyahan kung tunay na sila ay mga
naniniwala.
63. Hindi ba nila nalalaman na sinuman ang sumalungat sa Allah at sa
Kanyang Sugo, katiyakan, [nakalaan] para sa kanya ang Apoy ng
Impiyerno upang mamalagi roon nang walang hanggan? Iyan ang malaking
kahihiyan.
64. Ang mga mapagkunwari ay nababagabag na ang isang surah
[kabanata ng Qur’an] ay ipahayag tungkol sa kanila, [upang] ipabatid sa
kanila ang anumang nasa kanilang mga puso. Sabihin: “Mangutya kayo
[hanggang inyong nais]! Katotohanan, isisiwalat ng Allah ang anumang
inyong kinababagabag.”
65. At kung sila ay iyong tatanungin [tungkol dito] katiyakang kanilang
sasabihin: “Kami ay naghuhuntahan lamang at naglalaro [nagbibiruan].”
204
Sabihin: “Ang Allah ba at ang Kanyang ayaat [kapahayagan] at ang

Kanyang Sugo ang inyong kinukutya?”
66. Huwag na kayong magdahilan [mangatwiran], katotohanan na kayo ay
naging di-naniniwala pagkaraang kayo ay naniwala. Kung Aming
patatawarin ang ibang pangkat sa inyo, Aming parurusahan ang ibang
pangkat sapagka’t sila ay naging mga mapaggawa ng kabuktutan.
67. Ang mga lalaking mapagkunwari at mga babaing mapagkunwari ay
nagkakaisa sa bawa’t isa; sila ay nag-uutos ng kasamaan at nagbabawal
ng kabutihan. At itinitikom ang kanilang mga kamay [para sa kawanggawa].
Sila ay nakalimot sa Allah kaya sila ay Kanyang kinalimutan. Katotohanan,
ang mga mapagkunwari – sila ang mga suwail.
68. Ang Allah ay nangako sa mga lalaking mapagkunwari at mga babaing
mapagkunwari, at sa mga di-naniniwala, ng Apoy ng Impiyerno. Doon, sila
ay mamamalagi nang walang hanggan. Ito ay sapat na para sa kanila. Sila
ay isinumpa ng Allah, at sa kanila ay walang katapusang parusa.
69. [Kayong mga di-naniniwala ay] katulad niyaong mga nauna sa inyo, sila
ay higit na malalakas kaysa sa inyo sa kapangyarihan, at higit na
masagana sa yaman at mga anak. Sila ay nagtamasa ng kanilang bahagi
[sa makamundong kasiyahan], at kayo rin ay nagtamasa ng inyong bahagi
[ng makamundong kasiyahan] tulad niyaong mga nauna sa inyo na
nagtamasa ng kanilang bahagi [ng makamundong kasiyahan] at kayo ay
nahumaling [sa karangyaan] tulad ng kanilang pagkahumaling. Sila yaong
ang kanilang mga gawa ay walang kabuluhan sa mundong ito at sa
kabilang buhay, at sila yaong mga nawalan [o mga talunan].
70. Hindi ba nakarating sa kanila ang kasaysayan ng mga nauna sa kanila?
Ang mga mamamayan ni Noah, Aad at [mga Tribu ng] Thamud, ang mga
mamamayan ni Abraham, ang mga naninirahan ng Madyan [Midian] at ang
mga bayang itinaob;15 dumating sa kanila ang kanilang mga sugo na may
dalang mga malilinaw na katibayan. Kaya kailanman hindi ang Allah ang
gumawa ng kamalian sa kanila, subali’t sila – sa kanilang mga sarili ay lagi
nang gumagawa ng kamalian.
71. Ang mga lalaking naniniwala at mga babaing naniniwala ay awliya'
[tagapangalaga o kaibigan] sa isa't isa, sila ay nag-uutos ng kabutihan at
nagbabawal ng kasamaan at sila ay nagsasagawa ng pagdarasal, at
nagbibigay ng Zakaah at sumusunod sa Allah at sa Kanyang Sugo. Sila
yaong mga kinahahabagan ng Allah. Katotohanan, ang Allah ay Ganap na
15 Ito ay ang mga bayan ng Sodom at Gomorrah.

205
72. Ang Allah ay nangako sa mga lalaking naniniwala at sa mga babaing

naniniwala - ng mga hardin na sa ilalim nito ay may mga ilog na umaagos,
doon sila ay mamamalagi nang walang hanggan, at ng kasiya-siyang mga
tahanan sa mga hardin ng walang hanggang pamamalagi. Subali’t ang
magandang lugod ng Allah ang siyang pinakamalaking [gantimpala]. Iyan
ang dakilang tagumpay.
73. O Propeta, ikaw ay magpunyagi [o makipaglaban] sa mga di-naniniwala
at mga mapagkunwari, at maging mabagsik sa kanila. At ang kanilang
kanlungan ay ang Impiyerno, at napakasama na patutunguhan.
74. Sila ay sumusumpa sa Allah na sila ay walang sinabi [na anumang
laban sa Propeta] samantalang sila ay nagsabi ng salita ng kawalan ng
paniniwala, at sila ay di-naniwala pagkaraan ng kanilang [pakunwaring]
pagyakap sa Islam, at sila ay nagbalak ng anumang hindi nila nagawang
gampanan at sila ay walang matagpuang anupamang dahilan para gawin
ito maliban na sila ay pinagyaman ng Allah at ng Kanyang Sugo mula sa
Kanyang mga biyaya. Kung, pagkaraan nito, sila ay magsipagsisi, ito ay
makabubuti para sa kanila, nguni’t kung sila ay magsitalikod, sila ay
parurusahan ng Allah ng isang mahapding parusa sa buhay sa mundong
ito at sa kabilang buhay. At sila ay walang [matatagpuan] sa mundo ng
sinumang wali [tagapangalaga] o ng isang makatutulong.
75. At kabilang sa kanila ay ang ilang gumawa ng kasunduan sa Allah [na
nagsasabing]: Kung kami ay Kanyang pagkakalooban ng Kanyang biyaya,
katiyakan na kami ay magbibigay ng kawanggawa at katiyakan na kami ay
mapabibilang sa mga matutuwid.
76. Kaya, nang sila ay Kanyang pinagkalooban ng Kanyang biyaya, sila ay
naging maramot sa mga [biyayang] ito, at nagsilayo nang may pagtutol.
77. Kaya, sila ay Kanyang pinarusahan ng pagkukunwari sa kanilang mga
puso hanggang sa Araw ng kanilang pakikipagtipan sa Kanya sapagka’t
binigo [sinuway] nila ang Allah sa anupamang kanilang ipinangako sa
Kanya at sa anumang kanilang nakagawiang pagsisinungaling.
78. Hindi ba nila nalalaman na ang Allah ay nakababatid ng kanilang mga
lihim at [ng] kanilang mga sarilinang usapan at ang Allah ay Maalam ng
Ghaib [mga di-nakikitang pangyayari o bagay]?
79. Yaong mga bumabatikos sa mga naniniwala hinggil sa [kanilang]
kusang-loob na pagbibigay ng kawanggawa at [binabatikos] yaong mga
[naniniwalang] walang matagpuan [upang gumugol] maliban sa kanilang
kakayahan - kaya sila ay kanilang kinukutya; [subali’t] ang Allah ay
mangungutya sa kanila [sa mga di-naniniwala], at sa kanila ay isang
mahapding parusa.
80. Hingin mo man [O Muhammad] ang kapatawaran para sa kanila o hindi
206
hingin ang kapatawaran para sa kanila; [o] kahit ikaw man ay humingi ng
pitumpong ulit na kapatawaran para sa kanila, sila ay hindi kailanman
patatawarin ng Allah sapagka’t sila ay hindi naniwala sa Allah at sa
Kanyang Sugo. At hindi pinapatnubayan ng Allah ang mga taong suwail.
81. Yaong mga nagpaiwan ay nagalak sa kanilang pananatili [sa
pamamahay] pagkaraan [ng paglisan] ng Sugo ng Allah; at kanilang
kinamuhian ang pagpupunyagi [sa Landas ng Allah] sa pamamagitan ng
kanilang mga yaman at kanilang mga sarili at sila ay nagsabi: “Huwag
kayong humayong magsilakad sa [gitna ng] kainitan.” Sabihin: “Ang Apoy
ng Impiyerno ay higit na mainit,” kung ito ay kanilang nauunawaan lamang.
82. Kaya hayaan silang bahagyang humalakhak sapagka’t [hindi
magtatagal sila ay] mananangis nang labis-labis bilang kabayaran sa
anumang lagi nilang pinagsumikapan.
83. At kung sakaling man ikaw ay ibabalik ng Allah sa isang pangkat nila
[pagkaraan ng labanan], at pagkatapos sila ay hihingi ng pahintulot para
lumabas [upang makipaglaban]. Sabihin: “Kailanman, kayo ay hindi lalabas
na kasama ako at kailanman kayo ay hindi makikipaglaban sa isang
kaaway na kasama ako; katotohanan, kayo ay nasiyahang nangakaupo [sa
inyong mga pamamahay] sa kauna-unahang pagkakataon, kaya kayo ay
magsiupo [ngayon] na kasama ng mga nagpaiwan.”
84. At huwag mong ipagdasal [ng salatul-Janazah, O Muhammad] ang
sinumang namatay sa kanila kailanman - at huwag kang tumayo sa libingan
nito.16 Katotohanan, sila ay hindi naniwala sa Allah at sa Kanyang Sugo, at
[sila ay] nangamatay habang sila ay mga suwail.
85. At huwag mong hayaan ang kanilang mga yaman, at gayundin ang
kanilang mga anak ay makapagigilalas sa iyong [isipan]. Ang Allah ay
naghahangad lamang na sila ay parusahan sa pamamagitan ng mga ito
[ng kanilang mga yaman at anak] sa mundong ito, at upang ang kanilang
mga kaluluwa ay lumisan habang sila ay mga di-naniniwala.
86. At kapag ang isang kabanata [ng Qur’an] ay ipinahayag [na nag-uutos
sa kanila na] maniwala sa Allah at magpunyagi [o makipaglaban sa
Kanyang Landas] kasama ng Kanyang Sugo, yaong mga nakaririwasang
kabilang sa kanila ay nakikiusap sa iyo [O Muhammad] na sila ay
pahintulutang lumiban [sa Jihad] at magsasabing, “Hayaan mo kaming
maiwang kasama ng mga nananatili [sa pamamahay].”
16 Sa ibang Tafsir [pagpapaliwanag ng mga Muffasir, ganito ang kanilang pagsasalin]: “Kailanman
ay huwag na huwag kang makipaglibing sa kanila.” Sa aming sariling kuru-kuro, ito ay higit na
wasto sa kahulugan nguni’t sinunod ko ang literal na pagsalin sa itaas upang hindi gaano malihis
sa karaniwang paksa ng ayah na ito.
207
87. Sila ay nasisiyahan na kasama niyaong mga nagsisiupo [sa kanilang

mga pamamahay]. Ang kanilang mga puso ay natatakpan, kaya sila ay
hindi nakauunawa [sa kahalagahan nito].
88. Subali’t ang Sugo at yaong kanyang mga kasamang naniwala [sa
Allah] ay nagpunyagi [o nakipaglaban] sa Landas ng Allah sa pamamagitan
ng kanilang yaman at ng kanilang mga sarili. At sila yaong mga magtatamo
[ng lahat] ng kabutihan at sila yaong mga magtatagumpay.
89. Ang Allah ay naghanda para sa kanila ng mga hardin na sa ilalim nito
ay may mga ilog na umaagos upang mamalagi roon nang walang hanggan.
Iyan ang dakilang tagumpay.
90. At nagsilapit [sa iyo O Muhammad] yaong mga nagsigawa ng mga
dahilan mula sa mga bedouin upang humingi ng pahintulot na lumiban at
manatili [sa pamamahay] at [gayundin] yaong mga nagsinungaling sa Allah
at sa Kanyang Sugo na nagsiupo [sa pamamahay]. Yaong mga di-
naniwalang kabilang sa kanila ay daratnan ng isang mahapding parusa.
91. Walang nakaatang [na pagkakasala] sa mga mahihina o may
karamdaman o walang kakayahang gumugol [sa Landas ng Allah], kung
sila ay matapat at makatotohanan [sa kanilang tungkulin] sa Allah at sa
Kanyang Sugo. Walang nakaatang [na pagkakasala] sa mga taong
mapaggawa ng kabutihan. At ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
92. At walang nakaatang [na pagkakasala] sa mga nagsilapit sa iyo upang
sila ay bigyan ng masasakyan, nang ikaw ay nagsabi: “Wala akong
matagpuang sasakyan [na maaaring ibigay] para sa inyo,” sila ay
nagsitalikod, habang ang kanilang mga mata ay tigib ng luha sa
kalungkutan na sila ay walang matagpuang anupamang panggugol [sa
Landas ng Allah].
93. Ang sanhi [ng pagkakasala] ay laban lamang sa mga nakaririwasa na
sa kabila nito ay nakikiusap sa iyo na lumiban [sa pakikipaglaban]. Sila ay
nasisiyahang kasama ng mga nananatili [sa kanilang mga pamamahay] at
[sanhi nito] sinarhan ng Allah ang kanilang mga puso [mula sa patnubay]
kaya hindi nila nababatid [ang anumang nawawala sa kanila].
208
94. Sila ay magdadahilan sa inyo [O mga Muslim] kapag kayo ay

nagsibalik na sa kanila [mula sa labanan]. Sabihin mo [O Muhammad]:
“Huwag na kayong magdahilan, kailanman kami ay hindi maniniwala sa
inyo. Ipinagbigay-alam na ng Allah ang balita [pangyayari] tungkol sa inyo.
At mamatyagan ng Allah ang inyong mga gawa at [gayundin] ng Kanyang
Sugo. Pagkaraan, kayo ay muling ibabalik sa [Allah na] Maalam ng di-
nakikita at ng nakikita [o nasasaksihan],17 at Kanyang ipagbibigay-alam sa
inyo ang anumang lagi ninyong ginagawa.”
95. Sila ay susumpa sa inyo [sa Ngalan ng] Allah kapag kayo ay
magsisibalik sa kanila upang sila ay inyong iiwanang mag-isa. Kaya,
iwanan silang mag-isa. Katotohanan, sila ay marurumi [sanhi ng kanilang
mga kasalanan], at ang Impiyerno ang kanilang kanlungan, bilang
kabayaran sa anumang kanilang pinagsumikapan.
96. Sila [mga mapagkunwari] ay sumusumpa sa inyo [sa mga Muslim]
upang sakali kayo ay masiyahan sa kanila, nguni’t kung kayo ay
nasisiyahan sa kanila, katiyakan ang Allah ay hindi nasisiyahan sa mga
taong suwail.
97. Ang mga bedouin ay higit na matitindi sa kawalan ng paniniwala at
pagkukunwari, at higit na walang kaalaman [hinggil] sa mga hangganan
[mga batas at kautusan] na ipinahayag ng Allah sa Kanyang Sugo. At ang
Allah ay Maalam, Tigib ng Karunungan.
98. At kabilang sa mga bedouin ay may iba na nag-aakala na ang
anumang kanilang ginugol [sa Landas ng Allah] ay isang kawalan at sila ay
naghihintay sa inyo para sa pagdating ng kasawian. [Subali’t] sa kanila ay
kasawian ng kasamaan. At ang Allah ay Lubos na Nakaririnig, Maalam.
99. At kabilang sa mga bedouin ay may naniniwala sa Allah at sa Huling
Araw, at nagtuturing sa anumang kanilang ginugol sa Landas ng Allah
bilang paraan upang mapalapit sa Allah, at isang dahilan ng pagtanggap sa
mga panalangin ng Sugo. Katiyakan [ang paggugol sa Landas ng Allah] na
ito ay paraan ng pagiging malapit [sa Kanya] para sa kanila. Sila ay
papapasukin ng Allah sa Kanyang habag. Katiyakan, ang Allah ay
100. At ang mga nanguna [sa pagyakap sa Islam] ay nagmula sa mga
nagsilikas [muhajireen] at ansar [mga taga-Madinah na nagsilbing
kanlungan] at yaong mga sumunod sa kanila sa [mga gawaing] mabuti.
Ang Allah ay nasisiyahan sa kanila at sila ay nasisiyahan sa Kanya. Siya
ay naghanda para sa kanila ng mga hardin - na sa ilalim nito ay may mga
17 Ang Allah ang Lubos na Maalam ng di-nakikita at nakikita [o nasasaksihan] mga bagay,
pangyayari. Tingnan ang paliwanag sa Surah 6:73 tungkol sa Shahaadah [nakikita o
nasasaksihan]. [Sahih International]
209
ilog na umaagos [sa Paraiso], upang sila ay mamalagi roon nang walang
hanggan. Iyan ang dakilang tagumpay.
101. At kabilang sa mga bedouin na nakapaligid sa inyo ay mga
mapagkunwari, at [gayundin] mula sa mamamayan ng [lungsod ng]
Madinah - sila ay nagmalaki [sa pamamagitan ng] pagkukunwari; Ikaw [O
Muhammad] ay hindi nakababatid sa kanila, [nguni’t] sila ay Aming
nababatid. Sila ay Aming parurusahan nang dalawang ulit [sa mundo], at
pagkaraan, sila ay ibabalik sa isang napakalaking parusa.
102. At [may] iba na umamin ng kanilang mga pagkakasala, kanilang
pinaghahalo ang mga gawaing matwid sa ibang mga gawaing
makasalanan. Maaaring ang Allah ay magbibigay sa kanila ng [Kanyang]
kapatawaran. Katiyakan, ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
103. Kumuha [O Muhammad] mula sa kanilang yaman [para] sa
kawanggawa upang sila ay iyong gawing malinis at sila ay pagpalain nito,
at sila ay iyong ipanalangin sa Allah. Katotohanan, ang iyong mga
panalangin ay kapanatagan para sa kanila at ang Allah ay Lubos na
Nakaririnig, Maalam.
104. Hindi ba nila nalalaman na ang Allah ang Siyang tumatanggap ng
pagsisisi mula sa Kanyang mga alipin at tumatanggap ng kawanggawa; na
ang Allah ang Siyang tanging nagpapatawad [at tumatanggap ng pagsisisi],
Maawain?
105. At sabihin mo: “Magsigawa kayo [kung inyong nais] sapagka’t
tinitingnan ng Allah ang inyong mga gawa at [maging] ang Kanyang Sugo
at ang mga naniniwala. At kayo ay ibabalik sa [Allah na] Maalam ng di-
nakikita at ng nakikita [nasasaksihan]. Pagkaraan, Kanyang ipagbibigay-
alam sa inyo ang anumang lagi ninyong ginagawa.”
106. At [may] mga iba na ginawang maghintay sa kautusan ng Allah, kung
sila ba ay Kanyang parurusahan o sila ba ay Kanyang patatawarin. At ang
Allah ay Maalam, Tigib ng Karunungan.
107. At yaong [mga mapagkunwaring] nagtayo ng masjid18 upang
makapagdulot ng pinsala [hidwaan] at kawalan ng paniniwala at upang
pagwatak-watakin ang mga naniniwala at [upang ito ay kanilang gawin]
bilang isang himpilan para sa mga naghimagsik laban sa Allah at sa
Kanyang Sugo noong una pa. Sila ay sumusumpa na wala silang hangarin
maliban sa kabutihan. Ang Allah ay sumasaksi na sila ay mga sinungaling.
108. Huwag kang tumayo roon kailanman [para sa iyong pagdarasal].
Katotohanan, ang masjid19 na itinayo sa [diwa ng] taqwa mula sa unang
18 Ito ang Masjid Dhirar

19 Ito ang Masjid Al Quba.
210
araw ay higit na karapat-dapat tayuan [sa pagdarasal]. Sa loob nito ay

naroroon ang mga kalalakihang kinalulugdan ang pagpapadalisay ng
kanilang mga sarili. At ang Allah ay nagmamahal sa mga dinadalisay ang
kanilang mga sarili.
109. Ang isa bang nagtatag ng haligi ng kanyang gusali batay sa taqwa
[pagiging matwid at takot] sa Allah at [batay sa] Kanyang Magandang
Lugod ay higit na mabuti o ang isang nagtatag ng haligi ng kanyang gusali
sa gilid ng isang [matarik na] bangin na nasa bingit na ng pagguho ? Kaya
ito ay kasama niyang gumuho sa Apoy ng Impiyerno. At hindi
pinapatnubayan ng Allah ang mga taong mapaggawa ng mga kamalian.
110. Ang gusali na kanilang itinayo ay hindi maglalaho upang maging
isang [sanhi ng] pag-aalinlangan sa kanilang mga puso maliban ang
kanilang puso ay pugtuin [hanggang sila ay mamatay]. At ang Allah ay
111. Katotohanan, binili ng Allah sa mga naniniwala ang kanilang mga
sarili at kanilang mga yaman kapalit [ng halaga] na kanilang tatanggapin
para sa Paraiso. Sila ay nakikipaglaban sa Landas ng Allah, kaya sila ay
pumapatay at sila ay napapatay. Ito ay isang tunay na pangakong
nakaatang sa Kanya sa Torah [ni Moises] at sa Ebanghelyo [ni Hesus] at
sa Qur’an. At sino ba ang tapat sa pangako [kasunduan] na nakahihigit
kaysa sa Allah? Kaya, magsipagdiwang sa inyong bilihan na inyong binili [o
napagkasunduan]. At iyan ang dakilang tagumpay.
112. [Ang mga naniniwala] ay ang mga nagsisisi, mga sumasamba, mga
pumupuri [sa Allah], ang mga manlalakbay [para sa Kanyang Landas], ang
mga nagsisiyuko at ang mga nagpapatirapa, ang mga nag-uutos ng
kabutihan at nagbabawal ng kasamaan at ang mga nangangalaga sa
hangganan [batas] ng Allah. At magbigay ng magandang balita sa mga
naniniwala.
113. Hindi [marapat] para sa propeta at sa mga naniniwala na hingin [sa
Allah] ang kapatawaran para sa mga mushrik, kahit pa sila ay kanilang
malalapit na kamag-anak, pagkaraang ito ay naging malinaw sa kanila na
sila ay mga [taong] maninirahan sa Apoy ng Impiyerno.
114. At ang paghingi ni Abraham para sa kapatawaran ng kanyang ama
ay sanhi lamang ng pangakong kanyang [ni Abraham] ginawa para sa
kanyang [ama]. At nang ito’y naging malinaw na sa kanya [kay Abraham]
na siya [ang kanyang ama] ay isang kaaway ng Allah, kanyang inilayo ang
kanyang sarili sa kanya. Katotohanan, si Abraham ay madamayin [o
madasalin] at mapagparaya.
115. At hindi hahayaang maligaw ng Allah ang isang mamamayan
pagkaraang [ito ay] Kanyang patnubayan hanggang gawin Niyang malinaw
para sa kanila ang anumang kanilang nararapat na iwasan. Katotohanan,
211
ang Allah ay Maalam sa lahat ng bagay.

116. Katotohanan, nasa Allah ang [pagmamay-ari ng] kapamahalaan ng
mga kalangitan at ng kalupaan. Siya ang nagbibigay ng buhay at
nagdudulot ng kamatayan. At bukod sa Kanya, kayo ay wala nang iba pang
wali [tagapangalaga], o makatutulong.
117. Katotohanan, pinatawad na ng Allah ang Propeta, at ang mga
muhajir [nagsilikas] at ang mga ansar – yaong mga sumunod sa kanya sa
oras ng kahirapan [sa digmaang Tabuk], pagkaraan na ang mga puso ng
ibang pangkat sa kanila ay halos humilig [sa pag-aalinlangan], nguni’t sila
ay Kanyang pinatawad. Katotohanan, Siya ay Tigib ng Kabaitan sa kanila,
Maawain.
118. At [Kanyang pinatawad din] ang tatlong nagpaiwan [hindi
nakipaglaban sa digmaang Tabuk na ang kaso ay ipinagpaliban ng
Propeta] para sa pagpapasiya ng Allah] hanggang sa ang bahagi ng lupa,
[sa kabila ng lawak nito], ay naging masikip at ang kanilang sarili ay naging
masikip para sa kanila, at kanilang napagtanto na walang makatatakas
mula sa Allah, at walang mapagkakanlungan maliban sa Kanya.
Pagkaraan, sila ay Kanyang pinatawad [tinanggap ang kanilang pagsisisi]
upang sa gayon sila ay magsisi. Katotohanan, ang Allah ang Siyang
Nagpapatawad at tumatanggap ng pagsisisi, Maawain.
119. O kayong mga naniwala, matakot kayo sa Allah at makibilang kayo
sa mga makatotohanan.
120. Hindi [marapat] para sa mga mamamayan ng Madinah at sa mga
bedouin na nakapaligid sa kanila na [sila ay] magpaiwan [pagkaraang
lumisan] ang Sugo ng Allah at [hindi rin marapat para sa kanila na] kanilang
pahalagahan ang kanilang mga sarili nang higit kaysa sa kanyang sarili.
Iyan ay sapagka’t sila ay hindi dumanas ng uhaw o pagod o gutom sa
Landas ng Allah, sila ay hindi tumahak sa alinmang lupa na ikagagalit ng
mga di-naniniwala o sila ay walang naranasang hirap [o sakit] mula sa
isang kaaway maliban na ito ay itinala para sa kanila bilang isang gawaing
matwid. Katiyakan, hindi pinawawalang-halaga ng Allah ang gantimpala ng
mga mapaggawa ng kabutihan.
121. At sila ay hindi gumugugol ng anumang paggugol [sa Landas ng
Allah], maging ito man ay maliit o malaki at hindi tumawid sa isang lambak,
maliban na ito ay naitala na para sa kanila upang sila ay gantimpalaan ng
Allah ng pinakamabuti para sa anupamang kanilang ginagawa.
122. At hindi [marapat] para sa mga naniniwala na silang lahat ay
humayong magkipaglaban nang magkakasama. Hindi ba ang nararapat ay
magkaroon sila ng magkahiwalay na pangkat [para sa pakikipaglaban]
mula sa pangkat [na maiiwanan] upang tumanggap ng pang-unawa sa
relihiyon at [ang iba ay] makapagbigay ng babala sa kanilang mga
212
mamamayan kapag sila ay nagsibalik sa kanila upang sakali sila ay

[matutong] maging maingat.
123. O kayong mga naniwala, makipaglaban sa mga di-naniniwala na
malalapit sa inyo, at hayaan silang kayo ay kakitaan nila ng katigasan [ng
kalooban]; at dapat ninyong malaman na ang Allah ay nasa panig ng mga
natatakot [sa Kanya].
124. At sa tuwing may ipahahayag na isang surah [kabanata], ang ilan sa
kanila [na mapagkunwari] ay nagsasabi: “Sino ba sa inyo ang nagkaroon
ng karagdagan sa pananampalataya sa pamamagitan nito [ng Qur’an]?”
[Nguni’t] yaong mga naniniwala, ito ay nakaragdag sa kanilang Eeman
[pananampalataya], at sila ay nagsisipagdiwang.
125. Subali’t yaong sa kanilang mga puso ay may sakit [ng
pagkukunwari], ito ay nakaragdag [lamang] ng kasamaan sa kanilang
[dating] kasamaan; at sila ay mga nangamatay habang sila ay [nasa
kalagayan bilang] mga di-naniniwala.
126. Hindi ba nila nakikitang sila ay inilalagay sa pagsubok minsan o
dalawa sa bawa’t taon [ng iba’t ibang uri ng sakuna, sakit at gutom], subali’t
sila ay hindi [natutong] manumbalik sa pagsisisi, [at] hindi rin sila [natutong]
makaalala?
127. At sa tuwing may ipahahayag na isang surah [kabanata], sila ay
nagtitinginan sa isa’t isa, [at nagsasabing] “Mayroon bang isa na nakakikita
sa inyo?” Pagkaraan, sila ay nagsisibaling. Ibinaling [o inilayo] ng Allah ang
kanilang mga puso [mula sa patnubay] sapagka’t sila ay mga taong hindi
nakauunawa.
128. Katiyakang dumating na sa inyo ang isang Sugo [Muhammad] mula
sa inyong mga sarili [lahi]. Ikinalulungkot niya na kayo ay dumanas ng
kahirapan. Siya ay nagmamalasakit sa inyo [hangad niya na kayo ay
mapatnubayan]; [at] sa mga naniniwala, [siya ay] mabait, at maawain.
129. Kaya, kung sila ay magsitalikod [O Muhammad], sabihin mo: “Ang
Allah ay sapat na para sa akin; walang ibang diyos [na dapat sambahin]
maliban sa Kanya. Sa Kanya, ako ay nagtitiwala at Siya ang Panginoon ng
Dakilang Arsh [Trono].”
Surah 10 Yunus Bahagi Blg. 11
213
Surah Yunus
[Si Propeta Yunus]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif, Lam, Ra. Ito ang mga ayaat [talata] ng Aklat [Qur’an], angTigib ng
Karunungan.
2. Kamangha-mangha ba para sa sangkatauhan na Aming ipahayag [ang
Qur’an] sa isang taong1 nagmula sa kanila [na nagsabing]: “Bigyan mo ng
babala ang sangkatauhan, at bigyan mo ng magandang balita yaong mga
naniniwala, na para sa kanila ay may natatanging karangalan mula sa
kanilang Panginoon?” [Nguni’t] ang mga di-naniniwala ay nagsabing: “Ito [si
Muhammad] ay isang hayag na salamangkero.”
3. Katotohanan, ang inyong Panginoon ay ang Allah na Siyang lumikha sa
mga kalangitan at kalupaan sa loob ng anim na araw, pagkaraan ay
pumaitaas sa [Kanyang] Trono, Kanyang pinamamahalaan ang mga
gawain [ng Kanyang mga nilikha]. Walang sinumang tagapamagitan
malibang pagkaraan ng Kanyang kapahintulutan. Iyan ang Allah, ang
inyong Panginoon; kaya sambahin Siya [at wala ng iba]. Hindi ba kayo,
kung gayon, makaaalala?
4. Sa Kanya ang inyong pagbabalik nang magkakasama. [Ito] ang pangako
ng Allah na [sadyang] katotohanan. Katunayan, Siya ang nagpasimula ng
[pamamaraan sa] paglikha, pagkaraan ito ay Kanyang uulitin upang
Kanyang gantimpalaan yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing
matwid sa [paraang] makatarungan. Nguni’t, yaong mga di-naniwala, sa
kanila ay isang inumin mula sa hamim2 [kumukulong tubig] at isang
mahapding parusa para sa anumang kanilang lagi nang di-paniniwala.
5. Siya [Allah] ang gumawa sa araw bilang isang makislap na ilaw at sa
buwan bilang isang liwanag. At sinukat para rito ang mga [iba’t ibang]
pagbabagong-hugis3 [ng buwan] upang inyong mapag-alaman ang bilang
ng mga taon at ang pagbilang [ng oras]. At iyan ay hindi nilikha ng Allah
1 Bagaman ang literal na katagang ginamit dito ay Rajul (lalaki) ginamit ang salitang “tao” bilang
pangkalahatang kahulugan nito.
2 Hamim. Ito ay isang init na umabot sa pinakamataas na antas ng pagkulo. (Tafsir Ibn Kathir vol
10 pahina 331)
3 Pagbabagong-hugis [Phases of the moon].
214
maliban sa katotohanan. Kanyang masusing ipinaliwanag ang mga ayaat

[kapahayagan] para sa mga taong nakaaalam.
6. Katotohanan, sa pagsasalitan ng gabi at ng araw at sa anupamang
nilikha ng Allah sa mga kalangitan at sa kalupaan [dito] ay mga ayaat
[palatandaan] para sa mga taong natatakot [sa Kanya].
7. Katotohanan, yaong mga hindi umaasa sa pakikipagharap sa Amin, at
kinasisiyahan ang buhay sa mundo at nakadarama ng katiwasayan mula
rito at yaong mga walang pagpapahalaga sa Aming mga ayaat [babala o
tanda],
8. Sila yaong, ang kanilang kanlungan ay ang Apoy para sa anumang
kanilang lagi nang pinagsusumikapan.
9. Katotohanan, yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid,
sila ay papatnubayan ng kanilang Panginoon nang dahil sa kanilang
pananampalataya. Sa kanilang ilalim ay may mga ilog na umaagos sa mga
hardin ng kaligayahan.
10. Ang kanilang panalangin doon ay: “Luwalhati sa Iyo, O Allah,” at ang
kanilang pagbati roon ay: “Kapayapaan” at ang pangwakas ng kanilang
mga panalangin ay: “Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah], ang
Panginoon ng lahat [ng mga nilikha.”
11. At kung minamadali [lamang] ng Allah para sa mga tao ang kasamaan
[na kanilang ipinagsusumamo] tulad ng Kanyang pagmamadali para sa
kanila ng kabutihan, marahil ang kanilang takdang panahon ay nagwakas
na para sa kanila. Kaya, Aming hinayaaan yaong mga hindi umaasa sa
[araw ng] kanilang pakikipagharap sa Amin, na [sila ay] magsilaboy nang
bulag sa kanilang pagsuway.
12. At kapag ang hirap ay sumaling sa tao, siya ay nananalangin sa Amin,
maging siya man ay nakahigang tagilid o nakaupo o nakatayo. Nguni’t,
kung Aming pawiin ang hirap mula sa kanya, siya ay patuloy [sa pagsuway]
na wari bang siya ay hindi nanalangin sa Amin [upang mapawi] ang hirap
na dumating sa kanya. Ganyan ginawang kalugud-lugod sa [paningin ng]
mga mapagmalabis ang anumang kanilang lagi nang ginagawa.
13. At katiyakan, Aming winasak na ang mga salinlahi [henerasyong]

nauna sa inyo nang sila ay nagkamali, at ang kanilang mga sugo ay
nagsirating sa kanila na may dalang mga malilinaw na katibayan nguni’t [sa
kabila nito], sila ay hindi naniwala. Ganyan Namin pinagbabayad ang mga
taong mapaggawa ng kabuktutan.
14. Pagkaraan, kayo ay Aming ginawang khalifah [pamalit na salinlahi] sa
lupa pagkalipas nila, upang Aming matunghayan kung paano kayo
magsipaggawa.
215
15. At kapag ang Aming mga ayaat [kapahayagan] ay binibigkas sa kanila

bilang mga malilinaw na katibayan, yaong mga hindi umaasa para sa
pakikipagharap sa Amin ay nagsasabi: “[Pakitaan o] dalhan mo kami ng
Qur’an na naiiba kaysa rito, o kaya’y ito ay [iyong] baguhin.” Sabihin mo [O
Muhammad]: “Wala sa akin ang karapatang baguhin ito nang ayon sa
aking sarili; ako ay sumusunod lamang kung ano ang ipinahayag sa akin.
Katotohanan, aking kinatatakutan ang parusa ng Mahalagang Araw [ng
Paghuhukom] kung ako ay susuway sa aking Panginoon.”
16. Sabihin: “Kung ninais ng Allah, ito ay hindi ko mabibigkas sa inyo at
marahil, ito ay hindi Niya ginawang ipabatid sa inyo. Katiyakan, ako ay
nanatiling [nakasalamuha] sa inyo sa matagal na panahon bago pa man
[ipinahayag] ito. Kaya, hindi ba kayo nakauunawa?”
17. Kaya, sino ba ang gumagawa ng kamaliang higit kaysa sa naglulubid
ng kasinungalingan laban sa Allah o sa nagtatakwil sa Kanyang mga ayaat
[kapahayagan]? Katotohanan, hindi magtatagumpay ang mga mapaggawa
ng kabuktutan,
18. At sila ay sumasamba sa iba bukod sa Allah na hindi makapipinsala o
makapagbibigay-buti sa kanila, at sila ay nagsasabing: “Sila [na aming
sinasamba] ay aming mga tagapamagitan sa Allah.” Sabihin:
“Ipinagbibigay-alam ba ninyo sa Allah ang anumang hindi Niya nababatid
sa mga kalangitan at sa kalupaan?” Luwalhati sa Kanya at Siya ay Mataas
nang higit kaysa sa anumang kanilang itinatambal [sa Kanya].
19. Ang sangkatauhan [noon] ay isa lamang pamayanan [nagkaisa sa
relihiyon] nguni’t [nang maglaon] sila ay nagkaiba-iba; at kung hindi lamang
para sa isang naunang salita na nagmula sa iyong Panginoon, marahil ay
[malaon nang] nahatulan sa kanilang pagitan ang tungkol dito sa anumang
kanilang ipinagkaiba.
20. At sila ay nagsasabi: “Bakit wala man lamang isang ayah [palatandaan]
ang ibinaba sa kanya mula sa kanyang Panginoon?” Sabihin: “Ang Ghaib
[di-nakikitang mga bagay] ay nasa Allah lamang, kaya kayo ay
magsipaghintay, [sapagka’t] katotohanan, ako ay kasama ninyong
naghihintay [sa hatol ng Allah].”
21. At kapag Aming ipinalasap sa tao ang habag pagkaraan ng hirap na
dumating sa kanila, pagmasdan! sila ay nagsabwatan laban sa Aming mga
ayaat [kapahayagan]. Sabihin: “Ang Allah ay Maagap sa pagbabalak.”
Katotohanan, ang Aming mga sugo [mga anghel] ay nagtatala sa anumang
inyong pinagsasabwatan.
22. Siya ang nagbigay ng kakayahan sa inyo upang kayo ay
makapaglakbay sa mga lupain at karagatan, hanggang nang kayo ay lulan
216
ng sasakyang-dagat, at sila ay kasama nilang nagsipaglayag4 nang may

mabuting [ihip ng] hangin, at sila ay nangagalak doon. [Nguni’t di-naglaon]
dumating ang isang unos at ang mga alon ay tumambad sa kanila mula sa
lahat ng dako, at [nang] inaakala nilang sila ay napalilibutan [ng panganib],
[sila ay] nagsumamo sa Allah, naging matapat sa Kanya sa relihiyon, [na
nagsasabing]: “Kung kami ay Iyong ililigtas mula rito, katiyakan na kami ay
magiging kabilang ng mga mapagpasalamat.”
23. Nguni’t nang sila ay Kanyang iniligtas, pagmasdan! sila ay sumuway
[sa Kanya] sa kalupaan nang walang katuwiran. O sangkatauhan, ang
inyong pagsuway ay laban sa inyong mga sarili, [ito ay isa lamang
maikling] kasiyahan ng makamundong buhay, pagkaraan, [sa huli] sa Amin
ang inyong pagbabalik. At Aming ipagbibigay-alam sa inyo ang anumang
inyong lagi nang ginagawa.
24. Katotohanan, ang kahalintulad ng makamundong buhay [na ito] ay
tulad ng tubig [ulan] na Aming ibinaba mula sa kalangitan na sinisipsip ng
mga halaman sa lupa – [ito] ang pinagkukunan ng tao at ng mga hayop
para kainin hanggang, kapag kuhanin ng lupa ang [pangangasiwa nito
upang ayusin ang] palamuti nito at pagandahin, at ang mga mamamayan
nito ay nag-aakalang sila ay may kakayahang mapanatili ito [habang
panahon nguni’t] ito ay dinatnan ng Aming [takdang] kautusan sa gabi at sa
araw. Kaya ito ay Aming nagawang [ipatupad sa pamamagitan ng] pag-
ani,5 na wari bang ito ay hindi yumabong [o namukadkad] kahapon.
Ganyan Namin ipinaliliwanag nang masusi ang mga palatandaan para sa
mga taong nag-iisip.
25. At ang Allah ay nananawagan tungo sa tahanan ng kapayapaan at
nagpapatnubay sa sinumang Kanyang nais tungo sa matuwid na landas.
26. Para sa mga gumawa ng mabuti, [ito] ang pinakamainam [na
gantimpala] at – may karagdagan pa.6 Walang dilim ang tatakip sa
kanilang mga mukha o ng kahihiyan. Sila yaong mga maninirahan sa
Paraiso, sila ay mamamalagi roon nang walang hanggan.
27. At yaong mga nagsumikap para sa masasamang gawain, ang
4 Ang pagbabago ng panghalip na [sila] ng [kayo] ay nagpapakita na ang sumusunod na

pagsasalaysay ay nauukol sa mga di-naniniwala.
5 Ang ulan ay nagbigay ng magagandang pananim sa lupa bilang palamuti nito hanggang
dumating ang panahon ng paggapas ng pananim o pag-ani. Matapos ang anihan, ang
magandang tanawin ay nagmistulang ginasak na lupa na wari bang walang tumubong halaman
sa lupang ito. Ito ay pagpapahiwatig na ang magandang tanawin ng mga pananim ay hindi
magagawang panatilihin ng sinumang tao kahit anumang paraan. Ito ay mistulang isang
maikling panoorin lamang na tila ba hindi ito yumabong o tumubo kahapon. Ganyan ang
tagpong ipinahihiwatig ng Allah sa Kanyang Kapangyarihan bilang palatandaan ng pagbabalik
ng tao sa kabilang buhay.
6 Ito ay ang karangalan na masulyapan ang Mukha ng Allah.
217
kabayaran ng isang kasamaan ay ang nakakatulad nito, at ang kahihiyan

ay tatakip sa kanila. Sila ay hindi magkakaroon ng tagapagtanggol mula sa
Allah. Ang kanilang mga mukha ay wari bang tinakpan ng mga piraso ng
gabi – sadyang madilim. Sila yaong mga maninirahan sa Apoy; sila ay
28. At sa Araw [na iyon] na kung saan sila ay Aming titipuning
magkakasama, pagkaraan ay Aming sasabihin sa mga nagtambal [ng iba
sa Amin]: “[Manatili kayo sa] inyong kinaroroonan, kayo at ng inyong mga
itinuturing ng mga katambal.” Pagkaraan, sila ay Aming ihihiwalay,7 at
yaong [kanilang itinuturing na] mga katambal [ng Allah] ay magsasabi:
“Hindi namin [namamalayan] ang anumang inyong ginagawang pagsamba
sa amin.”
29. “Kaya, sapat na ang Allah bilang Saksi sa pagitan namin at sa pagitan
ninyo - na wala kaming kinalaman sa inyong [mga ginawang] pagsamba
[sa amin].”
30. Doon, [sa Araw na iyon], bawa’t kaluluwa ay ilalagay sa paglilitis para
sa anumang kanyang nagawa noon, at sila ay ibabalik sa Allah, ang
kanilang tunay na Maula [Panginoon]. At maglalaho sa kanila ang
anumang kanilang lagi nang nilulubid [na kasinungalingan].
31. Sabihin: “Sino ang nagbigay-panustos sa inyo mula sa kalangitan at sa
kalupaan? At sino ang nakapangyayari [upang kayo ay magkaroon] ng
pandinig at paningin? At sino ang bumubuhay sa mga patay at sino ang
nagdudulot ng kamatayan sa mga nabubuhay? At sino ang tagapangasiwa
ng mga pangyayari?” Sila ay magsasabi: “Ang Allah.” Kaya sabihin: “Hindi
ba kayo, kung gayon natatakot sa Kanya?”
32. Kaya, iyan ang Allah, ang inyong Panginoon, ang Katotohanan. Kaya
pagkaraan ng katotohanan, ano ba ang kataliwasan ng katotohanan
maliban sa kamalian? Kaya, paano nga ba’t kayo ay nagsilayo [sa
katotohanan]?
33. Ganyan ang salita [takda] ng iyong Panginoon na ipinatupad [nang
makatarungan] sa mga suwail - na sila ay hindi naniniwala.
34. Sabihin: “Mayroon ba mula sa inyong [itinuturing bilang] mga katambal
[ng Allah] ang nagpapasimula sa paglikha, at pagkaraan ito ay kanyang
uulitin?” Sabihin mo: “Ang Allah ang [tanging] nagpapasimula ng paglikha,
pagkaraan ito ay Kanyang uulitin. Kaya, paano nga ba kayo nalinlang?”
35. Sabihin: “Mayroon ba mula sa inyong [itinuturing bilang] mga katambal
[ng Allah] ang nagpapatnubay sa katotohanan?” Sabihin: “Ang Allah ang
7 Hiniwalay ang mga naniniwala mula sa mga di-naniniwala.

218
Siyang [tanging] nagpapatnubay sa katotohanan. Siya ba na

nagpapatnubay sa katotohanan ay higit na nararapat sundin, o ang isang
walang matatagpuang patnubay [sa sarili] malibang siya ay papatnubayan?
Kung gayon, ano ba ang nangyayari sa inyo? Paano nga ba kayo
humahatol?”
36. At karamihan sa kanila ay walang sinusunod maliban sa pag-aakala
lamang. Katunayan, ang pag-aakala ay hindi makapananaig laban sa
katotohanan nang kahit anupaman. Tunay na ang Allah ay Lubos na
Nakababatid sa anumang kanilang ginagawa.
37. At hindi [maaaring magkagayon] para sa Qur’an na ito ay kathain ng
iba bukod sa Allah, bagkus ito ay isang pagpapatunay ng [mga
kapahayagang] nauna rito, at isang masusing pagpapaliwanag ng mga
[lumang] kasulatan. Walang alinlangan na ito ay nagmula sa Panginoon ng
lahat [ng mga nilikha].
38. O di kaya sila ba ay nagsasabi: “Ito [ang Qur’an] ay kanyang kathang-
isip.” Sabihin: “Kung gayon, kayo ay magdala [o magpakita] ng isang surah
[kabanata] na katulad nito, at inyong tawagin ang sinumang maaari
ninyong tawagan bukod sa Allah [upang kayo ay tulungan], kung tunay
ngang kayo ay makatotohanan.”
39. Bagkus, kanilang itinakwil ang anumang kaalamang hindi nila
naunawaan at ang pagpapaliwanag ay hindi pa dumating sa kanila.
Ganyan din ang [ginawang] pagtakwil niyaong mga nauna sa kanila. Kaya,
inyong tunghayan kung paano ang naging wakas ng mga mapaggawa ng
kamalian.
40. At kabilang sa kanila ay mga naniniwala rito; at kabilang din sa kanila
ay mga di-naniniwala rito, at ang iyong Panginoon ay Lubos na Nababatid
ang mga mapaggawa ng katiwalian.
41. At kung ikaw man ay kanilang itinatakwil [O Muhammad], sabihin mo
[sa kanila]: “Sa akin ang aking mga gawa at sa inyo ang inyong mga gawa.
Kayo ay walang kaugnayan sa anumang aking ginagawa, at ako ay walang
kaugnayan sa anumang inyong mga ginagawa.”
42. At kabilang sa kanila ay [mga] nakikinig sa iyo, nguni’t magagawa mo
bang makarinig ang bingi kung sila ay hindi makaunawa [o gumagamit ng
katwiran]?
43. At kabilang sa kanila ay [mga] nakatingin sa iyo, nguni’t magagawa mo
bang patnubayan ang bulag kung sila ay hindi [nagtatangkang] makakita?
44. Katotohanan, hindi ginagawan ng kamalian [o dinadaya] ng Allah ang
mga tao ng kahit anupaman; nguni’t ang mga tao ang gumagawa ng mga
kamalian sa kanilang mga sarili.
45. At sa Araw [na iyon kapag] sila ay Kanyang titipunin, [ito ay] wari bang
219
sila ay hindi nanatili [sa mundong ito] maliban sa isang oras ng maghapon
[at] sila ay magkakakilala sa isa’t isa. Katiyakan, ang nawalan ay yaong
mga nagtakwil hinggil sa araw ng pakikipagharap sa Allah at sila ay hindi
mga napatnubayan.
46. At kahit Aming ipakita sa iyo [O Muhammad] ang ilan sa anumang
ipinangako Namin sa kanila o ikaw ay Aming tulutang mamatay, sa Amin
pa rin ang kanilang pagbabalik, kaya [sa alinmang paraan], ang Allah ay
Saksi sa anumang kanilang ginagawa.
47. At sa bawa’t pamayanan ay [may] isang sugo; kaya kapag ang kanilang
sugo ay dumating, [anumang bagay] ay hahatulan sa kanilang pagitan
nang makatarungan, at sila ay hindi gagawan ng kamalian.
48. At sila ay nagsasabi: “Kailan nga ba ang [katuparan ng] pangakong ito
kung [tunay nga na] kayo ay makatotohanan?”
49. Sabihin: “Ako ay walang [taglay na] kapangyarihan [para] sa aking sarili
sa anumang pinsala o pakinabang maliban kung ano ang nais ng Allah.
Bawa’t pamayanan ay [may] isang takdang panahon; at kapag dumating na
ang kanilang takda, hindi nila magagawang antalahin [ito] kahit isang oras
at hindi nila magagawang pangunahan.”
50. Sabihin: “Isinasaalang-alang ba ninyo: na kung ang Kanyang parusa ay
dumating sa inyo sa oras ng gabi o sa araw, aling [bahagi] kaya nito ang
maaaring madaliin ng mga mapaggawa ng kabuktutan?”
51. Pagkaraan, kapag ito ay nangyari na [saka pa lamang] kayo ay
maniniwala rito? Ngayon pa? At katiyakan kayo ay nagmamadali [noon]
para rito.
52. Pagkaraan, ito ang sasabihin sa mga nakagawa ng mga kamalian:
“Lasapin ninyo ang walang katapusang parusa. Hindi nga ba kayo ay
binabayaran lamang para sa anumang [kasalanan o kasamaang] inyong
lagi nang pinagsumikapan?”
53. At sila ay nagtatanong [O Muhammad] ng kaalaman sa iyo [na
nagsasabing]: “Ito ba ay totoo [ang Araw ng Pagkabuhay na Muli]?”
Sabihin: “Oo, sumpa man sa aking Panginoon. Ito ay katotohanan. At hindi
ninyo matatakasan [ang Allah].”
54. At kung ang bawa’t kaluluwang nagkamali sa sarili ay [magkaroon ng]
anumang nasa mundo, ito ay kanyang ibibigay bilang pantubos [sa sariling
kaligtasan, subali’t ito ay hindi tatanggapin sa kanya]. At kanilang ikukubli
ang pagsisisi kapag kanilang matunghayan ang parusa, at sila ay
hahatulan sa kanilang pagitan nang makatarungan at sila ay hindi gagawan
ng kamalian.
55. Walang alinlangan, anumang nasa mga kalangitan at kalupaan ay
pagmamay-ari ng Allah. Walang alinlangan, ang pangako ng Allah ay
220
totoo. Nguni't karamihan sa kanila ay hindi nakababatid.

56. Siya ang naggagawad ng buhay, at nagdudulot ng kamatayan. At sa
Kanya, kayong [lahat] ay ibabalik.
57. O sangkatauhan, tunay nga na dumating sa inyo ang isang mabuting
payo mula sa inyong Panginoon at isang [mabisang] lunas para sa
anumang [karamdamang] nasa inyong mga dibdib, at [magsilbing]
patnubay at habag para sa mga naniniwala.
58. Sabihin: “Sa biyaya ng Allah at sa Kanyang habag; kaya sa mga iyan
hayaan silang magsipagdiwang.” Ito ay higit na mainam kaysa sa anuman
[yaman] na kanilang pinagtitipunan.
59. Sabihin: “Nakita ba ninyo ang anumang panustos na ibinaba ng Allah
para sa inyo [ang iba nito ay] ginawa ninyong bawal at [ang iba ay]
marapat?” Sabihin: “Pinahintulutan ba ng Allah para sa inyo [na ito ay
inyong gawin] o kayo ay naglubid ng kasinungalingan laban sa Allah?”
60. At ano ba ang inaakala niyaong mga naglulubid ng kasinungalingan
laban sa Allah sa Araw ng Pagkabuhay na Muli? [ano ang inaakala nilang
gagawin sa kanila ng Allah]? Katotohanan, ang Allah ay Tigib ng biyaya sa
sangkatauhan, nguni’t karamihan sa kanila ay hindi mapagpasalamat.
61. At ikaw [O Muhammad] ay hindi maaaring [gumawa ng] anupaman o
bumigkas ng alinman sa Qur’an at [maging] kayo [O mga tao] ay hindi
maaaring gumawa ng anupaman maliban na Kami ang Saksi sa mga ito
kapag kayo ay nakatuon [abala] rito. At walang nakaaalpas mula sa iyong
Panginoon ng anumang [bahagi] ng isang maliit na bagay na nasa
kalupaan o nasa kalangitan o [anumang] higit na maliit o higit na malaki
maliban na iyan ay nakatala sa isang malinaw na talaan.
62. Walang alinlangan, katotohanan, [para sa] mga awliyah [kapanalig o
alagad] ng Allah, sila ay walang [madaramang] pangamba at sila ay walang
[mararanasang] kalungkutan,
63. [Sila] yaong mga [matatapat at tunay na] naniwala at lagi nang
kinatatakutan [ang parusa ng Allah],
64. Para sa kanila ay [nakalaan] ang mga magagandang balita sa buhay sa
mundong ito, at [maging] sa kabilang buhay. Walang pagbabago sa mga
salita ng Allah. Iyan ang dakilang tagumpay.
65. At huwag mong hayaang ang kanilang mga pananalita ay magbigay ng
kalungkutan sa iyo [O Muhammad] sapagka’t ang Izzat [Karangalan] ay
nasa pagmamay-aring ganap ng Allah. Siya ang Lubos na Nakaririnig, ang
Maalam.
66. Walang alinlangan, katotohanan, sa Allah ang [pagmamay-ari ng]
sinumang nasa mga kalangitan at sinumang nasa kalupaan. At yaong mga
dumadalangin sa iba bukod sa Allah ay hindi [tunay na] sumusunod [sa
221
itinuturing nilang] mga katambal [ng Allah]. Katotohanan, sila ay walang

sinusunod kundi ang mga [maling] pag-aakala, at katotohanang sila ay
mapaggawa ng mga haka-haka.
67. Siya ang gumawa para sa inyo ng gabi upang kayo ay magpahinga
roon, at ng araw upang kayo ay bigyan ng [magandang] pananaw [o
makakita]. Katotohanan, naririto ang mga ayaat [palatandaan] para sa mga
taong nakikinig [o nag-iisip nang malalim].
68. Sila [mga Hudyo, Kristiyano at mga pagano] ay nagsabi: “Ang Allah ay
nagkaroon ng anak na lalaki.” Luwalhati sa Kanya, Siya ay Mayaman
[walang pangangailangan]. Sa Kanya ang anumang nasa mga kalangitan
at anumang nasa kalupaan. Wala kayong katibayan [o anumang batayan]
para rito. [Sapagka’t] kayo ay nagsasabi lamang tungkol sa Allah ng
anumang hindi ninyo nalalaman?
69. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]:“Katotohanan, yaong mga
mapaglubid ng kasinungalingan laban sa Allah ay hindi magtatagumpay.”
70. [Para sa kanila ay isang maikling] kasiyahan [lamang] sa mundong ito.
At pagkaraan, sa Amin ang kanilang pagbabalik, at pagkaraan sila ay
Aming palalasapin ng matinding parusa nang dahil sa kanilang lagi nang
hindi paniniwala.
71. At bigkasin mo sa kanila ang pangyayari [o balita] tungkol kay Noah.
Nang kanyang sabihin sa kanyang mga mamamayan:“O aking mga
mamamayan, kung ang aking pananatili [sa inyo] at ang aking pagbibigay
ng babala ng Allah ay naging lubhang mabigat para sa inyo, samakatwid,
ako ay nagtitiwala sa Allah. Kaya, inyong tipunin ang inyong mga balakin at
[tawagin] ang inyong mga kasamahan, at huwag hayaang ang inyong mga
balakin ay mag-alinlangan sa inyo. Pagkaraan, inyong igawad sa akin [ang
hatol] at huwag ninyo akong bigyan ng palugit.
72. Nguni’t kung kayo ay magsitalikod [mula sa aking payo] samakatwid,
wala akong hinihiling na anumang gantimpala sa inyo; ang aking
gantimpala ay magmumula sa Allah, at ako ay napag-utusan [lamang] na
maging kabilang ng mga Muslim [na tumatalima sa Kanya].”
73. Kaya, siya [si Noah] ay kanilang itinakwil, nguni't siya ay Aming iniligtas
at yaong mga sumama sa kanya sa sasakyang-dagat, at sila ay Aming
ginawang mga tagapamalit [ng salinlahi] samantalang Aming nilunod yaong
mga nagtakwil sa Aming mga ayaat [tanda o babala]. Kaya, inyong
tunghayan kung paano ang naging wakas ng mga binalaan.
74. Pagkaraan, Aming ipinadala ang mga sugo pagkalipas niya sa kanilang
mga mamamayan. Sila [mga sugo] ay nagdala ng mga malilinaw na
222
katibayan, Subali’t sila [mga tao] ay hindi naniwala sa anumang [mensahe]

na noon pa man ay itinakwil na.8 Ganyan Namin tinatakpan ang mga puso
niyaong mga mapanlabag.
75. Pagkaraan, Aming ipinadala pagkalipas nila - sina Moises at Aaron kay
Paraon at sa kanyang mga punong-kawal na may dalang mga ayaat [mga
babala]. Nguni’t sila ay nagmalaki at [sila ay] mga taong mapaggawa ng
kabuktutan.
76. Kaya, nang dumating sa kanila ang katotohanang nagmula sa Amin,
sila ay nagsabing: “Ito ay isang malinaw na salamangka.”
77. Si Moises ay nagsabi: “Ito pa ba ang inyong sasabihin tungkol sa
katotohanan pagkaraang ito ay dumating sa inyo? Ito ba ay salamangka?
Nguni’t, [kailanman ay] hindi magsisipagtagumpay ang mga
salamangkero.”
78. Sila [mga tauhan ni Paraon] ay nagsabi: “Kayo ba ay dumating sa amin
upang kami ay inyong ilayo mula sa [paniniwala na] aming nakagisnang
sinusunod ng aming mga ninuno, at upang kayo ay kapwa magkaroon ng
karangalan sa lupain? Kami ay hindi maniniwala sa inyong dalawa.”
79. At si Paraon ay nagsabi: “Dalhin ninyo sa akin ang bawa’t bihasang
salamangkero.”
80. At nang ang mga salamangkero ay nagsirating, si Moises ay nagsabi
sa kanila: “Ihagis ninyo ang anumang inyong ihahagis.”
81. Kaya, nang sila ay nagsipaghagis, si Moises ay nagsabi: “Anuman ang
inyong dinala ay isang salamangka [lamang]; katotohanang ito ay
pabubulaanan ng Allah. Katotohanan, hindi itinutuwid ng Allah ang gawain
ng mga mapaggawa ng katiwalian.
82. At itatatag ng Allah ang katotohanan sa pamamagitan ng Kanyang mga
salita, maging ito man ay kamuhian ng mga mapaggawa ng kabuktutan.”
83. Subali’t walang naniwala kay Moises maliban sa [ilang] anak [o
kabataang] mula sa kanyang mga mamamayan, sanhi ng kanilang takot na
sila ay uusigin ni Paraon at ng kanyang mga punong-kawal. At
katotohanan, si Paraon ay isang mapagmataas sa kalupaan, at tunay na
siya ay kabilang sa mga mapagmalabis.
84. At si Moises ay nagsabi: “O aking mga mamamayan, kung kayo ay
maniwala sa Allah, samakatwid, inyong ipagkaloob ang ganap na tiwala sa
Kanya kung kayo nga ay mga Muslim [na tumatalima sa Kanya].
85. Kaya, sila ay nagsabi: “Sa Allah, kami ay ganap na nagtitiwala. O,
8 Ang mga sinundang henerasyon ng tao ay patuloy sa kawalan ng paniniwala.

223
Aming Panginoon, huwag Mo po kaming gawing isang pagsubok para sa

mga taong mapaggawa ng kamalian.
86. At iligtas Mo po kami sa pamamagitan ng Iyong habag laban sa mga
taong di-naniniwala.”
87. At Aming ipinahayag kay Moises at sa kanyang kapatid [na
nagsasabing]: “Panatilihin ninyo ang inyong mga mamamayan sa Ehipto sa
mga bahay, at inyong gawin ang inyong mga pamamahay [na nakaharap]
sa [dakong gawi ng] Qiblah, at kayo ay magsipagdasal, at magbigay ng
magandang balita sa mga naniniwala.”
88. At si Moises ay nagsabi: “Aming Panginoon, tunay na Ikaw ay
nagkaloob kay Paraon at sa kanyang mga punong-kawal ng karangyaan at
yaman ng buhay sa mundong ito, Aming Panginoon, upang kanilang
mailigaw [ang mga tao] mula sa Iyong landas. Aming Panginoon, sirain
[pawiin] Mo po ang kanilang yaman, at patigasin Mo po ang kanilang mga
puso, upang sila ay hindi maniwala hanggang kanilang makita ang
mahapding parusa.”
89. [Ang Allah ay] nagsabi: “Katiyakan, ang panalangin ninyong dalawa ay
tinanggap.” Kaya, kayo ay kapwa manatili sa matuwid na landas at huwag
kayong sumunod sa landas ng mga hindi nakaaalam.
90. At Aming idinaong ang mga anak ni Israel sa kabilang ibayo ng dagat
at sila ay hinabol ni Paraon at ng kanyang mga kawal nang may kalupitan
at pagkasuklam, hanggang nang siya [si Paraon] ay nalulunod, siya ay
nagsabi: “ako ay naniniwala na walang diyos maliban sa [Diyos]” na
pinaniniwalaan ng mga anak ni Israel, at ako ay isa sa mga Muslim
[sumusuko at tumatalima sa Allah].
91. Ngayon pa ba? At katiyakang ikaw ay sumuway [sa Kanya] noon pa
man at ikaw ay kabilang sa mga mapaggawa ng katiwalian.
92. Kaya, sa araw na ito, Aming ililigtas9 ang iyong [patay na] katawan
[mula sa dagat] upang ikaw ay maging tanda [aral o halimbawa] para sa
mga susunod [na salinlahi] sa iyo. At katotohanan, karamihan sa tao ay
walang pagpapahalaga sa Aming mga ayaat [babala o kautusan].
93. At katiyakan Aming pinagyaman ang mga anak ni Israel sa isang
marangal na paninirahan, at Aming ipinagkaloob sa kanila ang mga
mabubuting panustos, at sila ay hindi nagkaiba [sa paniniwala] hanggang
[pagkaraang] dumating sa kanila ang kaalaman. Katotohanan, ang iyong
Panginoon ay maghahatol sa kanilang pagitan sa Araw ng Pagkabuhay na
Muli hinggil sa anumang kanilang lagi nang ipinagkakaiba.
9Ang ibig sabihin nito ay hindi malulusaw ang patay na katawan ni Paraon upang manatili ito
habang panahon bilang isang alaala at babala sa mga mamamayang makakikita nito.
224
94. Kaya, kung ikaw [O Muhammad] ay may agam-agam hinggil sa

anumang Aming ipinahayag sa iyo, magkagayon, tanungin mo yaong mga
nagbabasa ng kasulatan [ng Torah at Ebanghelyo] na nauna sa iyo.
Katiyakan, ang katotohanan ay dumating sa iyo mula sa iyong Panginoon.
Kaya, kailanman ay huwag kang makibilang sa mga mapag-alinlangan.
95. At huwag kang makibilang sa mga nagtatakwil sa ayaat [kapahayagan]
ng Allah sapagka’t ikaw ay mapabibilang sa mga nawalan [o mga talunan].
96. Katotohanan, [kailanman ay] hindi maniniwala yaong mga binigyan ng
katuparan ang salita [o takdang parusa] ng iyong Panginoon,
97. Kahit dumating pa sa kanila ang bawa’t ayah [babala o kapahayagan],
hanggang kanilang makita ang mahapding parusa.
98. Nguni’t, wala bang isang bayan na naniwala [pagkaraang makita ang
parusa] upang ang pananampalataya nito ay makapagligtas dito maliban
sa mga mamamayan ni Yunus [Jonas] ? Nang sila ay naniwala, Aming
pinawi mula sa kanila ang parusa ng kahihiyan sa makamundong buhay, at
ipinagkaloob sa kanila ang kasiyahan hanggang sa takdang panahon.
99. At kung ninais lamang ng iyong Panginoon, yaong mga nasa kalupaan
ay maaaring maniwalang lahat [nang lubusan]. Kaya, pipilitin mo ba [O
Muhammad] ang sangkatauhan, hanggang sila ay maging mga Muslim
[mga naniniwala sa Kaisahan ng Allah]?
100. Hindi marapat para sa sinumang tao na maniwala maliban sa
kapahintulutan ng Allah, at Kanyang ilalagay ang dungis sa mga taong
hindi marunong umunawa [walang mabuting pangangatuwiran].
101. Sabihin: “Inyong pagmasdan ang anumang nasa mga kalangitan at
kalupaan” nguni’t walang kabuluhan ang anumang ayaat [kapahayagan o
aral] at mga tagapagbabala sa mga taong hindi naniniwala.
102. Kaya, sila ba ay naghihintay lamang para sa tulad [ng nangyari sa]
mga araw niyaong mga nangamatay na nauna sa kanila? Sabihin: “Kung
gayon, kayo ay magsipaghintay, [sapagka’t] ako ay kasama ninyong
naghihintay.”
103. Pagkaraan, Aming iniligtas ang Aming mga sugo at yaong mga
naniwala. Ganyan ang tungkuling nakaatang sa Amin - na Aming iligtas
ang mga naniniwala.10
104. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “O sangkatauhan, kung kayo ay
may agam-agam tungkol sa aking relihiyon [ang Islam] magkagayon, hindi
ko sasambahin yaong inyong mga sinasambang iba bukod sa Allah.
10 Mula sa parusa.
225
Nguni’t ako ay sumasamba lamang sa Allah na Siyang nagdudulot ng

inyong kamatayan, at ako ay napag-utusan na makibilang sa mga
naniniwala
105. At [ipinag-utos sa akin]: ‘Ibaling mo ang iyong mukha [O Muhammad]
tungo sa relihiyon, Hanifah [tuwirang pagsamba sa nag-iisang Diyos], at
kailanman ay huwag kang makibilang sa mga nagtatambal [sa Allah];
106. At huwag kang manalangin sa iba bukod sa Allah, [sila ay] hindi
makakabuti sa iyo at hindi makapipinsala sa iyo nguni’t kung mangyari
mang ito ay iyong nagawa, katotohanang ikaw ay mapabibilang, kapag
nagkagayon, sa mga mapaggawa ng kamalian.’”
107. At kung ikaw ay datnan ng kapinsalaan ng Allah, walang makapapawi
nito maliban sa Kanya, at kung Siya ay maglayon ng kabutihan para sa iyo,
walang makapipigil ng Kanyang pagpapala. Kanyang pinapangyayaring ito
ay maabot ng sinumang Kanyang nais sa Kanyang mga alipin. At Siya ang
Mapagpatawad, ang Maawain.
108. Sabihin: “O sangkatauhan, ang katotohanan ay dumating sa inyo
mula sa inyong Panginoon. Kaya, sinuman ang napatnubayan ay
napatnubayan para sa [kabutihan ng] kanyang kaluluwa; at sinuman ang
naligaw, ay naligaw para sa kanyang [sariling kawalan]; at ako ay hindi
[itinalaga bilang] tagapangasiwa para sa inyo.”
109. At sumunod ka [O Muhammad] sa anumang ipinahayag sa iyo at
magtiis hanggang ang Allah ay maghatol. At Siya ang pinakamahusay sa
mga tagapaghatol.
Surah 11 Hud Bahagi Blg. 11
226
Surah Hud
[Si Propeta Hud]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif,Lam,Ra. [Ito ay] isang Aklat na ang mga talata nito ay ginawang
ganap [walang pagkukulang at], pagkaraan ay masusing ipinaliwanag ng
[Isang] Tigib ng Karunungan, Maalam.
2. [Upang sa pamamagitan nito ay aking maipahayag na]: “Wala kayong
dapat sambahin maliban sa Allah. Katotohanan, ako [si Muhammad] ay
isang tagapagbabala para sa inyo na nagmula sa Kanya; at isang
tagapaghatid ng magagandang balita.”
3. At [nagsasabing]: inyong hingin ang kapatawaran ng inyong Panginoon
[at] pagkaraan ay magsisi sa Kanya [at] kayo ay Kanyang hahayaang
magtamasa ng mabuting kasiyahan hanggang sa [pagsapit ng] takdang
panahon, at Kanyang ipagkakaloob sa bawa’t nagmamay-ari ng biyaya ang
kanyang biyaya. At kung kayo ay magsisitalikod, katotohanan aking
pinangangambahan para sa inyo ang parusa ng isang mahalagang Araw.
4. Sa Allah ang inyong pagbabalik [na lahat], at Siya ang may [ganap na]
kakayahan sa lahat ng bagay.
5. Walang alinlangan, kanilang tinatakpan ang kanilang mga dibdib [sa
pag-aakalang] kanilang maitatago ang kanilang mga sarili mula sa Kanya.
Walang alinlangan, kahit kanilang balutin pa ang kanilang mga sarili ng
kanilang mga damit, Kanyang lubos na nababatid ang anumang kanilang
itinatago, at ang anumang kanilang inilalantad. Katotohanan, Siya ay
Maalam sa anumang nasa mga dibdib [ng tao].
227
6. At walang nilikhang gumagala sa kalupaan maliban na nasa Allah ang

panustos nito, at Kanyang nababatid ang pinamamahayanang pook nito at
[maging] ang pinagtataguan nito. Ang lahat ay nasa malinaw na talaan.
7. At Siya ang lumikha ng mga kalangitan at ng kalupaan sa loob ng anim
na araw at ang Kanyang Arsh [Trono] ay nasa ibabaw ng tubig - upang
kayo ay Kanyang subukan kung alin sa inyo ang pinakamabuti sa gawa.
Nguni’t kung ito ay iyong sabihin: “Tunay na kayo ay bubuhaying muli
pagkaraan ng kamatayan,” yaong mga di-naniniwala sa kanila ay tiyak na
magsasabi: “Ito ay walang anupaman maliban sa isang malinaw na
salamangka.”
8. At kung Aming ipagpaliban ang parusa para sa kanila sa isang takdang
panahon, sila ay tiyak na magsasabi, “Anong dahilan ng pagpigil?”
Walang alinlangan, sa Araw ng pagdating nito sa kanila, ito ay hindi nila
magagawang ilayo mula sa kanila, at sila ay palilibutan ng anumang lagi
nilang kinukutya.
9. At kung Aming ipalasap sa tao ang habag mula sa Amin, pagkaraan ay
muling bawiin ito sa kanya, katotohanan, siya ay naghihinagpis, [at]
walang pasasalamat.
10. At kung Aming pinalasap sa kanya ang pagpapala pagkaraang
dumating sa kanya ang hirap, katiyakang siya ay magsasabing: “Ang
kasamaan ay lumisan sa akin.” Katotohanan, siya ay labis na nagsasaya,
[at] nagyayabang.
11. Subali’t yaong mga nagtiis [o nagtimpi] at gumawa ng mga gawaing
matwid; sila yaong may kapatawaran para sa kanila at malaking
gantimpala.
12. Kaya, marahil ay magagawa mong isantabi ang ilan sa anumang
ipinahayag sa iyo, [O Muhammad] o ang iyong dibdib ay nanikip sanhi nito
sapagka’t sila ay nagsasabing, “Bakit walang ibinabang yaman sa kanya o
walang anghel na dumating sa kanya? Nguni’t, ikaw ay isa lamang
tagapagbabala. At ang Allah ang Siyang Tagapangasiwa sa lahat ng
bagay.
13. O kaya sila ay nagsasabing: “Ito [ang Qur’an] ay kanyang kathang-isip
[lamang].” Sabihin: “Magpakita kayo ng sampung surah [o kabanatang]
katulad ng inyong inaakala na ito ay kinatha, at inyong tawagin ang
sinumang inyong makakaya bukod sa Allah [upang kayo ay tulungan],
kung [tunay ngang] kayo ay makatotohanan!”
14. Kaya, kung sila ay hindi tumugon sa inyo, samakatwid, inyong
alalahanin na ito [ang Qur’an] ay ipinahayag [o ibinaba] sa pamamagitan
ng Ganap na Kaalaman ng Allah at walang ibang diyos maliban sa Kanya.
Hindi ba kayo, kung gayon, magiging Muslim [tatalima sa Kanya]?
228
15. Sinuman ang maghahangad ng buhay sa mundo at ng mga

karangyaan [o palamuti] nito, sila ay Aming babayaran nang lubusan para
sa kanilang mga gawaing nauukol dito, at sila ay hindi pagkakaitan dito [sa
mundong ito].
16. Sila yaong mga walang [matatamo] sa kabilang buhay maliban sa
Apoy, at naglaho ang anumang kanilang ginawa dito [sa mundo].
Sapagka’t walang kabuluhan ang anumang kanilang lagi nang ginagawa.
17. Siya ba na [naninindigan] batay sa malinaw na katibayan [ng Qur’an]
mula sa kanyang Panginoon [ay katulad ng naunang nabanggit]? At ang
isang saksing1 nagmula sa Kanya ay sumusunod dito, at nauna rito [sa
Qur’an], ay ang Aklat ni Moises na nagpatnubay at [nagsilbing] habag. Sila
yaong mga [dating naniwala sa mga naunang kasulatan ay] naniwala rito
[sa Qur’an]. Kaya, sinuman ang di-naniwala rito [sa Qur’an] mula sa mga
[iba’t ibang] sekta [ng mga Hudyo at Kristiyano at di-Muslim], ang Apoy
ang magiging ipinangakong hantungan para sa kanila. Kaya, ikaw ay
huwag mag-alinlangan tungkol dito. Katiyakan, ito ay katotohanan mula sa
iyong Panginoon, nguni’t karamihan sa sangkatauhan ay hindi naniniwala.
18. At sino ba ang gumagawa ng kamaliang nakahihigit kaysa sa
naglulubid ng kasinungalingan laban sa Allah. Sila yaong mga ihaharap sa
kanilang Panginoon, at ang mga saksi ay magsasabing: “Sila ang mga
nagsinungaling laban sa kanilang Panginoon.” Walang alinlangan, ang
sumpa ng Allah ay nasa mga mapaggawa ng kamalian.
19. Yaong mga humahadlang [sa tao] mula sa Landas ng Allah, at
naghahangad upang ito [ang mensahe] ay gawing [tila] lihis [o baluktot],
samantalang, sila ay mga walang paniniwala hinggil sa kabilang buhay,
20. Sila yaong mga walang maidudulot na kabiguan [sa Allah] sa mundo,
at sila ay walang awliyah [tagapangalaga, kaibigan o kapanalig] bukod sa
Allah. Para sa kanila, ang parusa ay mararagdagan, [sapagka’t] hindi nila
nagawang marinig [ang mensahe], at hindi nila nakita [ang katotohanan].2
21. Sila yaong mga nawalan sa kanilang mga sarili at naglaho sa kanila
ang anumang kanilang lagi nang nilulubid [na kasinungalingan].
22. Walang alinlangan, katiyakan nga na sila ang higit na nawalan sa
kabilang buhay.
23. Katunayan, yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid,
at nagpakumbaba [ng kanilang mga sarili] sa kanilang Panginoon, sila
yaong mga maninirahan sa Paraiso upang mamalagi roon nang walang
1 Ang tinutukoy na saksi ay si Propeta Muhammad.

2 Hindi nila nakita ang mensahe ng katotohanan sanhi ng kanilang labis na pagtutol.
229
hanggan.
24. Ang kahalintulad ng dalawang pangkat ay [tulad ng] isang bulag at pipi
at ng isang nakakikita at nakaririnig. Sila bang dalawa ay magkatulad sa
paghahambing? Hindi ba kayo, kung gayon, makaalaala?
25. At katiyakan, Aming ipinadala si Noah sa kanyang mga mamamayan
[na nagsasabing]: “Tunay na ako ay [naparito] sa inyo bilang malinaw na
tagapagbabala.
26. Na wala kayong dapat sambahin maliban sa Allah; katotohanan, ako
ay nangangamba para sa inyo ng parusa ng isang mahapding Araw.”
27. Kaya, ang bantog na pinuno niyaong mga di-naniniwala mula sa
kanyang mga mamamayan ay nagsabi: “Wala kaming nakikita sa iyo
maliban bilang [karaniwang] tao na tulad ng aming mga sarili, at wala
kaming nakikitang sinumang sumunod sa iyo maliban yaong mga hamak
[o kapus-palad na] kabilang sa amin at sila ay sumunod sa iyo nang di-
nag-iisip. At wala kaming nakikitang anumang pagpapala sa inyo na
nakahihigit sa amin, bagkus, kami ay nagtuturing sa inyo bilang mga
sinungaling.”
28. Siya [si Noah] ay nagsabi: “O aking mga mamamayan! Isinaalang-
alang ba ninyo] ito: kung ako ba ay nasa malinaw na katibayan mula sa
aking Panginoon, at ang isang habag [ang pagiging Propeta] ay dumating
sa akin mula sa Kanya, nguni’t ito [ang habag] ay hindi naging malinaw sa
inyo [o hindi ninyo naunawaan]. Maaari bang ito ay aming ipilit sa inyo
samantalang ito ay inyong tinututulan?
29. At O aking mga mamamayan, ako ay hindi humihingi sa inyo ng
anumang yaman para rito. Ang aking gantimpala ay hindi nagmula sa iba
kundi sa Allah. At ako ay hindi isang [taong] magtataboy sa mga naniwala.
Katotohanan, kanilang makahaharap ang kanilang Panginoon nguni’t
aking nakikita na kayo ay mga taong [umaasal bilang] mangmang.
30. At O aking mga mamamayan, sino ang makatutulong [makapanganga-
laga] sa akin mula sa Allah, kung sila ay aking itinaboy na papalayo? Hindi
ba kayo, kung gayon, paaalalahanan?
31. At ako ay hindi nagsasabi sa inyo na ang kaban [ng yaman] ng Allah
ay nasa akin, o [at hindi rin nagsasabi] na aking nababatid ang Ghaib [mga
di-nakikita o nakatagong bagay], o kaya ako ay nagsasabi na ako ay isang
anghel, at ako ay hindi nagsasabi na yaong inyong mga minamaliit
[hinahamak] ay hindi kailanman pagkakalooban ng Allah ng anumang
kabutihan. Nababatid ng Allah ang anumang nasa kanilang mga sarili.
[Kung sakali mang sabihin ko ito] marahil ako ay mapabibilang sa mga
mapaggawa ng kamalian.”
32. Sila ay nagsabi: “O, Noah, ikaw ay nakipagtalo sa amin at madalas
230
ang iyong pakikipagtalo sa amin, kaya [ngayon], ipakita [o dalhin] mo sa

amin ang anumang ibinabanta mo sa amin, kung ikaw nga ay isang
makatotohanan.”
33. Siya [si Noah] ay nagsabi: “Ang Allah lamang ang makapagbibigay nito
[ng nagbabadyang parusa] kung Kanyang pahintulutan, at [Siya ay] hindi
ninyo magagawang biguin.
34. At ang aking payo ay hindi makapagdudulot ng kabutihan sa inyo,
bagaman hinangad kong magbigay ng mabuting payo para sa inyo - kung
hangad ng Allah na kayo ay masadlak sa pagkaligaw. Siya ang inyong
Panginoon at sa Kanya kayo ay ibabalik.”
35. O di kaya sila ay magsasabi: “Ito [ang Qur'an] ay kanyang kathang-
isip.” Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Kung ito ay kathang-isip ko
lamang, ang [bunga ng] kasalanan ay nakaatang sa akin, nguni’t, ako ay
walang kamalayan mula sa anumang inyong kabuktutang ginawa.”
36. At ito ay naipahayag kay Noah na: “Walang maniniwala mula sa iyong
mga mamamayan maliban silang mga [naunang] naniwala na. Kaya,
huwag kang malungkot sa anumang kanilang lagi nang ginagawa.”
37. “At ikaw ay gumawa ng sasakyang-dagat sa ilalim ng Aming paningin
[o pagsubaybay] at ng Aming Kapahayagan, at huwag mong ipakiusap sa
Akin ang hinggil sa [kaligtasan] niyaong mga mapaggawa ng kamalian.
Katotohanang sila ay lulunurin.”
38. At siya ay gumawa ng sasakyang-dagat, at sa tuwing ang bantog na
pinuno ng kanyang mga mamamayan ay dumaraan sa kanya, sila ay
nangungutya sa kanya. Siya [si Noah] ay nagsabi: “Kung kayo ay
mangungutya sa amin, kami ay mangungutya ring tulad ng inyong
pangungutya.”
39. At inyong mababatid kung sino ang daratnan ng parusa na magbibigay
ng kahihiyan sa kanya at magdadala sa kanya ng walang katapusang
parusa [sa kabilang buhay].”
40. [Kaya, nangyari nga] hanggang nang ang Aming Kautusan ay
dumating at ang imbakan3 ay nag-umapaw. Aming sinabi: “Ilulan mo rito
[sa sasakyang-dagat] ang bawa’t uri ng [nilikhang] dalawang magkapares,
at ang iyong mag-anak maliban sa kanya na ang salita ay malaon nang
naitakda at [iyong isama] ang sinumang naniwala. Subali’t walang
naniwala sa kanya, maliban sa mangilan-ngilan lamang.”
41. At siya [si Noah] ay nagsabi: “Magsisakay kayo rito: sa Ngalan ng
Allah, ito ay maglalayag at magdadaong. Katotohanan, ang aking
3 Tannur – imbakan o malaking pinagkukunan ng tubig.

231
Panginoon ay Mapagpatawad, Maawain.”

42. At [ang sasakyang-dagat ay] naglayag sa gitna ng [naglalakihang] mga
alon tulad ng mga bundok, at si Noah ay nanawagan sa kanyang
humiwalay na anak na lalaki: “O aking anak, sumakay kang kasama
namin at huwag kang makibilang sa mga di-naniniwala.”
43. Siya [ang anak] ay sumagot: “Ako ay magtutungo sa bundok upang
ako ay makaligtas mula sa tubig [ng malaking baha].” Si Noah ay nagsabi:
“Sa Araw na ito - walang tagapagligtas [o makapipigil] mula sa kautusan
ng Allah maliban sa kanya na pinagkalooban Niya ng habag.” At dumating
sa kanilang pagitan ang mga alon, kaya siya [ang anak] ay napabilang sa
mga nangalunod.
44. At ito ay sinabi: “O kalupaan, higupin mo ang iyong tubig, at O
kalangitan, pigilin mo [ang iyong ulan].” At ang tubig ay humupa at ang
takda [babala ng Allah] ay naganap [ang pagkawasak ng mga
mamamayan ni Noah]. At ito [ang sasakyang-dagat] ay dumaong sa
[bundok ng] Judi, at ito ay sinabi: “Malayo [sa habag ng Allah] ang mga
taong mapaggawa ng kamalian!”
45. At si Noah ay nanawagan [o nagsumamo] sa kanyang Panginoon at
nagsabing, “O aking Panginoon, katotohanan, ang aking anak ay kabilang
sa aking mag-anak. At katotohanan, ang Iyong pangako ay totoo, at Ikaw
ang pinakamakatarungan sa mga tagapaghatol.”
46. Siya [ang Allah] ay nagsabi: “O Noah, katotohanan, siya [ang iyong
anak] ay hindi kabilang sa iyong mag-anak; katotohanan, siya ay isa [na
ang] kanyang gawa ay hindi matwid, kaya huwag mo Akong pakiusapan
sa anumang wala kang kaalaman. Ikaw ay Aking pinagpapayuhan upang
ikaw ay huwag na di-mapabilang sa mga mangmang.”
47. Si Noah ay nagsabi: “O aking Panginoon, ako po ay humihingi sa Iyo
ng paglingap laban sa anumang wala akong kaalaman. At kung ako po ay
hindi Mo patatawarin at kahahabagan, katiyakan na ako ay mapabibilang
sa mga nawalan [o naging mga talunan].
48. Sinabi [ng Allah]: “O Noah, ikaw ay bumaba [sa sasakyang-dagat]
nang mapayapa mula sa Amin at ang pagpapala ay sumaiyo at sa mga
mamamayang kasama mo nguni’t [may ibang mamamayang kasama mo]
na Aming gagawaran ng [pansamantalang] kasiyahan, nguni’t sa huli,
isang mahapding parusa ang darating sa kanila mula sa Amin.”
49. Ito ay nagmula sa balita ng Ghaib [di-nakikitang pangyayari] na Aming
ipinahayag sa iyo [O Muhammad]. Ito ay hindi mo batid, maging ikaw man
o ang iyong mamamayan, bago pa man [dumating sa iyo ang
kapahayagang] ito. Kaya maging matiisin, katotohanan, [ang
pinakamabuting] kahihinatnan ay nakalaan sa mga natatakot [sa Allah].
232
50. At sa [mga mamamayan ng] ‘Aad [Aming ipinadala] ang kanilang

kapatid na si Hud. Siya ay nagsabi: “O aking mga mamamayan, sambahin
ninyo ang Allah, wala kayong ibang diyos [na dapat sambahin] maliban sa
Kanya. Kayo ay walang anupaman maliban sa mga taong mapaglubid [ng
kasinungalingan].”
51. “O aking mga mamamayan, wala akong kahilingan sa inyo para rito [sa
mensahe] ng anumang kabayaran. Ang aking kabayaran ay magmumula
sa Kanya na Siyang lumikha sa akin. Hindi ba kayo, kung gayon
makauunawa?”
52. “At O aking mga mamamayan, humingi kayo ng kapatawaran sa
inyong Panginoon, magbalik-loob kayo sa Kanya. Siya ay magpapadala
sa inyo ng pag-ambon [ng ulan] mula sa langit at Kanyang daragdagan
ang inyong [dating] lakas ng ibayong lakas, kaya huwag kayong
magsitalikod bilang mga mapaggawa ng kabuktutan.”
53. Sila [ang mga di-naniniwala] ay nagsabi: “O Hud, ikaw ay walang
dinalang katibayan sa amin at hindi namin tatalikdan [o iiwanan] ang
aming mga [sinasambang] diyos para lamang sa iyong sinasabi! At kami
ay hindi naniniwala sa iyo.”
54. “Kami ay nagsasabi lamang na ang ibang mga diyos namin ay
nagdulot sa iyo ng kasamaan [o kabaliwan].” Siya ay nagsabi:
“Katotohanan, ako ay nanawagan sa Allah upang sumaksi, at kayo ay
sumaksi na ako ay malaya mula sa anumang inyong itinatambal,
55. Bukod sa Kanya. Kaya, gumawa kayo ng balakin nang magkakasama
laban sa akin, pagkaraan ay huwag ninyo akong bigyan ng palugit.
56. Katotohanan, ako ay nagtitiwala sa Allah, na Siyang aking Panginoon
at inyong Panginoon at walang isang nilikha maliban na Siya ang [may
Kapangyarihang] pumigil [o tumangan sa noo] nito. Katotohanan, ang
aking Panginoon ay [nasa] matuwid na landas.”
57. “Kaya, kung kayo man ay magsitalikod, katiyakan, aking naihatid na
ang anumang [mensaheng] ipinadala sa akin para sa inyo. Ang aking
Panginoon ay magpapalit ng ibang mga mamamayan [o salinlahi] bukod
sa inyo, at Siya ay hindi ninyo mapipinsala kahit anupaman. Katotohanan,
ang aking Panginoon ay Tagapagbantay sa lahat ng bagay.”
58. At nang dumating ang Aming Kautusan [upang wasakin ang
mamamayang A’ad], Aming iniligtas si Hud at yaong mga naniwala na
kasama niya sa pamamagitan ng habag mula sa Amin. At sila ay Aming
iniligtas mula sa mahigpit na parusa.
59. At ito ang [mamamayan ng] ‘Aad, kanilang tinanggihan ang ayaat
[kapahayagan o babala] ng kanilang Panginoon at kanilang sinuway ang
Kanyang Sugo at kanilang sinunod ang kautusan ng bawa’t malupit [at]
233
mapaniil.
60. At [sanhi nito] sila ay sinundan ng sumpa sa mundong ito at [maging]
sa Araw ng Pagkabuhay na Muli. Walang alinlangan! Katotohanan ang
[mga mamamayang] ‘Aad ay hindi naniwala sa kanilang Panginoon. Kaya,
malayo [sa habag ng Allah] ang ‘Aad, ang mga mamamayan ni Hud.
61. At ang [Tribu ng] Thamud [Aming ipinadala] ang kanilang kapatid na si
Salih. Siya ay nagsabi: “O aking mga mamamayan, inyong sambahin ang
Allah: wala kayong ibang diyos [na dapat sambahin] maliban sa Kanya.
Kayo ay Kanyang pinalitaw [o nilikha] mula sa lupa at kayo ay Kanyang
ginawang manirahan [mamuhay] dito, kaya humingi kayo ng kapatawaran
sa Kanya at magbalik-loob kayo sa Kanya sa pagsisisi. Katotohanan, ang
aking Panginoon ay Malapit [sa pamamagitan ng Kanyang Kaalaman],
Siya ay Mapagtugon [ng dalangin].”
62. Sila [ang mga mamamayan] ay nagsabi: “O Salih, ikaw ay naging
kasama namin bilang bagong pag-asa bago pa man [mangyari] ito. Kami
ba ay iyong pinagbabawalan [ngayon] na sambahin kung ano ang [dating]
sinamba ng aming mga ninuno? Tunay na kami ay nag-aagam-agam
hinggil sa anumang ipinag-aanyaya mo sa amin.”
63. Siya [si Salih] ay nagsabi: “O aking mga mamamayan, isinaalang-
alang ba ninyo] ito: kung ako ba ay nasa malinaw na katibayan mula sa
aking Panginoon, at ang isang habag [ang pagiging Propeta] ay dumating
sa akin mula sa Kanya, sino ba ang makapangangalaga sa akin mula sa
Allah kung ako ay sumuway sa Kanya? Kaya, wala kayong maidaragdag
sa akin kundi kawalan.
64. At O aking mga mamamayan! Ito ang babaing kamelyo ng Allah – [ito]
ay isang palatandaan4 para sa inyo. Kaya, hayaan siyang manginain sa
lupain ng Allah, at huwag ninyong dulutan ito ng [anumang] pananakit,
kundi kayo ay dudulutan ng isang nagbabadyang parusa.”
65. Nguni’t, ito ay kanilang nilumpo [o pinilay at pagkaraa’y pinatay]. Kaya,
siya ay nagsabi: “Magpakasaya kayo sa inyong mga tahanan nang tatlong
araw. Iyan ay pangako na walang kasinungalingan.”
66. Kaya, nang ang Aming kautusan ay dumating, Aming iniligtas si Salih
at yaong mga naniwala na kanyang kasama sa pamamagitan ng habag
mula sa Amin, at [sila ay iniligtas] mula sa kaaba-abang Araw na iyon.
Katotohanan, ang iyong Panginoon ay Siyang Malakas, ang Ganap na
Makapangyarihan.
4 Isang palatandaan bilang pagsubok sa kanila.

234
67. At yaong mga mapaggawa ng kamalian ay dinatnan ng isang as-

sayhah,5 kaya sila ay nakahandusay [na walang buhay] sa loob ng
kanilang mga pamamahay.
68. Na wari bang sila ay hindi kailanman nanagana [o namuhay nang
maayos] doon. Walang alinlangan, ang mga mamamayan ng Thamud ay
hindi naniwala sa kanilang Panginoon. Kaya, malayo [sa habag ng Allah]
ang [Tribu ng] Thamud!
69. At katiyakan, dumating ang Aming mga sugo [mga anghel] kay
Abraham na may dalang magandang balita. Sila ay nagsabi [sa kanya ng]:
“Salaam” [kapayapaan sa iyo]. Siya ay sumagot, “Salaamun” [kapayapaan
sa inyo!] at [siya ay] hindi nag-atubiling maghain [sa kanila] ng inihaw na
baka.
70. Nguni’t nang nakita niyang ito [ang inihaw na baka] ay hindi inabot ng
kanilang mga kamay,6 sila ay kanyang pinaghinalaan, at nakaramdam ng
takot mula sa kanila. Sila [mga anghel] ay nagsabi: “Huwag kang matakot,
kami ay ipinadala sa mga mamamayan ni Lot.”
71. At ang kanyang asawa ay nakatayo [roon], at siya ay nakangiti. Kaya,
Aming ibinigay sa kanya ang magandang balita [ng pagkakaroon niya ng
anak na] si Isaak, at pagkaraan ni Isaak, si Hakob.
72. Siya [ang asawa ni Abraham ay nagtatakang] nagsabi: “Kasawian sa
akin! Ako ba ay manganganak pa samantalang ako ay matanda na, at
itong aking asawa ay matanda [na rin]? Katotohanan, ito ay isang
kamangha-manghang bagay!”
73. Sila [ang mga anghel] ay nagsabi: “Ikaw ba [O Sarah] ay namangha sa
[itinakdang] kautusan ng Allah? Nawa’y ang habag ng Allah at ang
Kanyang pagpapala ay sumainyo, O mag-anak ng tahanang ito [ni
Abraham]. Katotohanan, Siya [ang Allah] ay Kapuri-puri, ang Marangal.”
74. Kaya, nang ang matinding bagabag ay naglaho kay Abraham, at ang
magandang balita ay dumating sa kanya, siya ay nagsimulang
makipagtalo sa Amin [sa Aming mga sugong anghel] hinggil sa mga
mamamayan ni Lot.
75. Katotohanan, si Abraham, ay mapagparaya, mapagsumamo, at
[laging] nagbabalik-loob [sa Allah].
76. [Ang mga anghel ay nagsabi]: “O Abraham, iyong layuan ito [ang
pagsusumamo para sa kanila]. Katotohanan, ang Kautusan ng iyong
Panginoon ay sumapit na. At katotohanan, sila ay aabutan ng isang
5 As-Sayhah - isang malagim na panaghoy ng pagdurusa.

6 “hindi man lang tumikim sa pagkaing nakahapag.”
235
parusang hindi maaaring pigilin [o iwasan].

77. At nang ang Aming mga sugo [mga anghel] ay dumating kay Lot, siya
ay nalungkot para sa kanila [sa mga anghel] at nakaramdam para sa
kanila ng kahihiyan. Siya ay nagsabi: “Ito ay isang nakapanlulumong
araw.”
78. At ang kanyang mga mamamayan ay humahangos na dumating sa
kanya, at bago pa man [maganap ang pangyayaring ito] sila ay gumagawa
na ng mga kasamaan [ng sodomiya], siya ay nagsabi [sa kanila]: “O aking
mga mamamayan! Naririto ang aking mga anak na babae, sila ay higit na
dalisay para sa inyo. Kaya, matakot kayo sa Allah at huwag ninyo akong
hiyain sa aking mga panauhin! Wala bang kahit isang lalaki sa inyo na
may matwid na pag-iisip?
79. Sila ay nagsabi [kay Lot]: “Katiyakan, iyong nababatid na kami ay
walang pagnanasa sa iyong mga anak na babae, at tunay nga, na iyong
nababatid kung ano ang aming pinagnanasaan.”
80. Siya [si Lot] ay nagsabi: “Kung ako lamang ay may taglay na lakas
laban sa inyo, o kaya ako ay makakuha ng mahigpit na tangkilik [upang
kayo ay pigilin].”
81. Sila [ang mga anghel] ay nagsabi: “O Lot, katotohanan, kami ay mga
sugong mula sa iyong Panginoon, ikaw ay hindi nila maaabutan! Kaya,
ikaw ay maglakbay kasama ng iyong mag-anak sa isang bahagi ng gabi,
at huwag mong hayaang ang sinuman sa inyo na lumingon sa likuran; -
maliban sa iyong asawa; katotohanan, siya ay tatamaan ng anumang
[parusang] ibabato sa kanila. Katotohanan, ang umaga ang itinakdang
oras para sa kanila. Hindi ba ang umaga ay papalapit na?”
82. Kaya, nang ang Aming Kautusan ay dumating, ang pinakamataas na
bahagi [ng bayan ng Sodom sa Palestine] ay Aming ginawang
pinakamababang [bahagi nito],7 at sila ay pinaulanan ng mga
pinagpatung-patong na batong luad [na pinatigas],
83. [Ang mga batong ito] ay nilagyan ng pananda ng iyong Panginoon; at
[ang mga] ito ay hindi nalalayo mula sa mga taong mapaggawa ng
kamalian.
84. At sa mga mamamayan ng Madyan [Aming isinugo] ang kanilang
kapatid na si Shu’aib. Siya ay nagsabi: “O aking mga mamamayan, inyong
sambahin ang Allah, wala kayong ibang diyos [na dapat sambahin]
maliban sa Kanya, at huwag kayong magbigay ng kakulangan sa panukat
at pagtimbang. Nakikita ko ang inyong kaunlaran, nguni’t katotohanan,
7 Sa ibang Tafsir ng talatang ito, ang bayang ito ay itinaob.

236
aking pinangangambahan para sa inyo ang isang parusa ng Araw na

pumapalibot.
85. “At O aking mga mamamayan, magbigay kayo ng wastong sukat at
timbang sa [paraang] makatarungan at huwag ninyong ipagkait sa mga
tao ang kanilang karapatan, at huwag kayong gumawa ng kaguluhan sa
lupain, na naghahasik ng katiwalian.
86. “Anumang pinanatili [o ginawang marapat at pinahintulutan] ng Allah
ay makabubuti para sa inyo, kung tunay na kayo ay naniniwala. At ako ay
hindi isang tagapagbantay sa inyo.”
87. Sila ay nagsabi: “O Shu'aib! Ang iyo bang pagdarasal ay nag-uutos sa
iyo na aming nararapat talikdan kung ano ang dating sinasamba ng aming
mga ninuno, at [nag-uutos na] huwag naming gawin ang anumang aming
nais para sa aming mga yaman? Katotohanan, ikaw ay mapagparaya, ang
may matwid na pag-iisip!”8
88. Siya [si Shu’aib] ay nagsabi: “O aking mga mamamayan, isinaalang-
alang ba ninyo ito: kung ako ba ay nasa malinaw na katibayan mula sa
aking Panginoon, at Siya ay nagkaloob sa akin ng mabuting panustos
mula sa Kanya? At ako ay walang hangarin upang kayo ay labagin sa
anumang ipinagbawal ko sa inyo. Hangad ko lamang ang pagsasaayos sa
abot ng aking kakayahan. At ang aking tagumpay ay hindi nagmula sa iba
kundi sa pamamagitan ng Allah. Sa Kanya, ako ay nagtitiwala at sa Kanya
ako ay nagbabalik [sa pagsisisi].
89. “O aking mga mamamayan, huwag ninyong hayaang ang inyong
pagsalangsang sa akin9 ay maging sanhi upang kayo ay dumanas ng
[malagim na sakunang] katulad ng dinanas ng mga mamamayan nina
Noah, Hud at Salih. At ang mga mamamayan ni Lot ay hindi nalalayo sa
inyo.
90. At humingi kayo ng kapatawaran sa inyong Panginoon at magbalik-
loob kayo sa Kanya sa pagsisisi. Katotohanan, ang aking Panginoon ay
Maawain, Mapagmahal.
91. Sila ay nagsabi: “O Shu’aib, hindi namin gaanong naunawaan ang
karamihan sa iyong mga sinasabi, at tunay na aming nakikita na ikaw ay
kabilang sa mga mahihina mula sa amin. Kung hindi lamang sa iyong
mag-anak, katiyakan, ikaw ay aming binato [hanggang ikaw ay mamatay]
at para sa amin, ikaw ay walang kapangyarihan [laban sa amin].”
92. Siya ay nagsabi: “O aking mga mamamayan, ang aking mag-anak ba
8 Ito ay sinabi nila nang may panunuya kay Propeta Shu'aib.

9 Shiqaq – pagsalangsang, pagtutol at di-pagsang-ayon sa kanilang mga gawain.
237
ay higit na matimbang sa inyo sa kapangyarihan kaysa sa Allah? At Siya

[ang Allah] ay inyong pinagwalang-halaga. Katotohanan, nasasaklawan ng
aking Panginoon ang anumang inyong ginagawa.
93. “At O aking mga mamamayan, magsigawa kayo nang ayon sa inyong
katayuan, at tunay na ako ay gumagawa [nang ayon sa aking sariling
katayuan]. [Hindi maglalaon] inyong mababatid kung sino ang aabutan ng
parusa na magbibigay ng kahihiyan sa kanya at kung sino ang
sinungaling. At kayo ay magmatyag. Katotohanan, ako ay kasama
ninyong nagmamatyag [sa kahihinatnan nito].”
94. At nang ang Aming kautusan ay dumating, Aming iniligtas si Shu'aib at
yaong mga naniwala na kasama niya sa pamamagitan ng habag mula sa
Amin. At yaong mga mapaggawa ng kamalian ay hinablot ng isang as-
sayhah,10 at sila ay nakahandusay [na walang buhay] sa loob ng kanilang
mga pamamahay,
95. Na wari bang sila ay hindi nanagana [at nanirahan nang maayos]
doon. Kaya, [sila ay malayo sa habag ng Allah] at naglaho ang mga
mamamayan ng Midyan tulad ng paglaho ng [Tribu ng] Thamud.11
96. At katiyakan, Aming isinugo si Moises na may dalang ayaat [mga
kapahayagan, himala] at isang malinaw na batayan,
97. [Patungo] kay Paraon at sa kanyang mga bantog na pinuno, nguni’t
kanilang sinunod ang kautusan ni Paraon, at ang kautusan ni Paraon ay
hindi matuwid [na kautusan].
98. Siya ang mangunguna sa kanyang mga mamamayan sa Araw ng
Pagkabuhay na Muli, at siya ang magdadala sa kanila patungong Apoy,
sadyang napakasamang pook na pagdadalhan sa kanila.
99. At sila ay sinundan dito [sa mundong ito] ng sumpa at maging sa Araw
ng Pagkabuhay na Muli. At sadyang napakasama ng handog12 na
ipinagkaloob.
100. Iyan ay mula sa mga balita [o pangyayari] ng mga bayan na Aming
isinalaysay sa iyo [O Muhammad]. Ang ilan sa mga ito ay nakatayo pa
[may bakas pang nalalabi], at ang ilan naman ay naglaho [o gumuho] na.
101. At sila ay hindi Namin ginawan ng kamalian, bagkus kanilang
ginawan ng kamalian ang kanilang mga sarili. At sila ay hindi natulungan
ng kanilang [itinuturing na] mga diyos na kanilang dinadalanginan bukod

11 Ang lahat ng pamayanang ito ay nangawasak.
12 Ang tinutukoy na handog ay ang sumpa sa mundong ito at sa kabilang buhay.

238
sa Allah nang dumating ang Kautusan ng iyong Panginoon. At walang

nakaragdag sa kanila maliban sa kapariwaraan.
102. At ganyan ang pananalanta ng iyong Panginoon nang Kanyang
salantain [o patawan ng parusa] ang [mamamayan ng] mga bayan habang
sila ay gumagawa ng kamalian. Katotohanan, ang Kanyang pananalanta
ay mahapdi, [at] matindi.
103. Katotohanan, naririto ang isang aral para sa mga natatakot sa
parusa ng kabilang buhay. Iyan ang Araw na kung saan ang
sangkatauhan ay titipuning magkakasama, at iyan ang Araw na
sasaksihan [ng lahat].
104. At hindi Namin ipinagpapaliban ito maliban para sa isang takdang
panahon.
105. Sa Araw na ito ay dumating, walang kaluluwa ang maaaring
mangusap maliban sa Kanyang kapahintulutan. Kaya, kabilang sa kanila
ay yaong mga sawimpalad at mga mapapalad.
106. At para sa kanila na [naitakdang maging] sawimpalad, sila ay
maninirahan sa Apoy, [at] doon, sila ay may [mararahas na] buntong-
hininga.13
107. Sila ay mamalagi roon nang walang hanggan habang nananatili ang
mga kalangitan at kalupaan maliban kung ano ang pahintulutan ng iyong
Panginoon. Katotohanan, ang iyong Panginoon ay Tagapaggawa ng
anumang Kanyang hinahangad.
108. At para sa kanila na [naitakdang] maging mapapalad, sila ay
maninirahan sa Paraiso, mamamalagi roon nang walang hanggan habang
nananatili ang mga kalangitan at kalupaan maliban kung ano ang
pahintulutan ng iyong Panginoon – [ito ay] isang paggawad [ng
pagpapala] na walang maliw.
109. Kaya, huwag kang mag-alinlangan [O Muhammad] sa anumang
sinasamba ng mga [nagtatambal na] ito. Sila ay walang sinasamba kundi
katulad ng mga [dating] sinasamba ng kanilang mga ninuno noon. At
katotohanan, Aming ipagkakaloob sa kanila ang kanilang [kaukulang]
bahagi [ng kasalanan] nang walang kakulangan.
110. At katiyakan, Aming ipinagkaloob ang kasulatan kay Moises, nguni't
ito ay naghatid ng di-pagkaunawaan14 [sa kanilang pagitan], at kung hindi
13 i.e ang kanilang panlulumo, panghihinayang, pagsisisi, paghagulgol at tagulaylay tulad ng isang
asno.
14 Nang si Propeta Moises ay yumao na, silang mga Hudyo ay nagkaroon ng hidwaan at di-
pagkaunawaan hinggil sa nilalaman ng Kasulatan.
239
lamang para sa isang paunang salita [o takda] mula sa iyong Panginoon,

marahil ang pangyayari ay malaon ng nahatulan sa pagitan nila, at tunay
nga na sila ay nasa malubhang pag-aagam-agam hinggil dito [sa Qur’an].
111. At katotohanan, bawa’t isa sa kanila [naniniwala o di-naniniwala] ay
babayaran nang lubusan ng iyong Panginoon para sa kanilang mga gawa.
Katotohanan, Siya ang Ganap na Nakababatid ng anumang kanilang
ginagawa.
112. Kaya, manindigan [o tumahak sa tamang landas] tulad ng ipinag-
utos sa iyo at sa mga kasamahan mong nagbalik-loob [sa Allah] at huwag
kayong sumuway [sa Kanya]. Katotohanan, Siya ang Ganap na Nakakikita
sa anumang inyong ginagawa.
113. At huwag ninyong kampihan [o panigan] yaong mga mapaggawa ng
kamalian, sapagka’t baka mangyaring ang Apoy ay sumaling sa inyo at
kayo ay walang ibang tagapangalaga bukod sa Allah, sa gayon, kayo ay
hindi matutulungan.
114. At magsagawa ng pagdarasal sa dalawang dulo ng maghapon at sa
ibang bahagi ng gabi. Katotohanan, ang mga mabubuting gawa ay
nakapapawi ng mga masasamang gawa. Iyan ang paalala [o payo] para
sa mga nakaaalala.
115. At ikaw [O Muhammad] ay magtiis; sapagka’t katotohanan, hindi
hinahayaan ng Allah na mawala ang gantimpala ng mga mapaggawa ng
kabutihan.
116. Kaya, kung nagkaroon lamang ng mga salinlahi [o henerasyon] na
nauna sa inyo na may taglay na kabutihang nagbabawal sa katiwalian sa
kalupaan [subali’t wala] maliban sa mangilan-ngilan lamang na Aming
iniligtas mula sa kanila. Nguni’t yaong mga gumawa ng mga kamalian ay
nagnasa15 sa anumang karangyaang ipinagkaloob dito, at sila ay mga
[taong] mapaggawa ng kabuktutan.
117. At hindi wawasakin ng iyong Panginoon ang mga pamayanan [o
mga bayan] nang di-makatarungan kung ang mga mamamayan nito ay
mapaggawa ng matwid.
118. At kung ninais lamang ng iyong Panginoon, Kanyang magagawang
pagbuklurin ang sangkatauhan bilang isang Ummah [isang pamayanan at
relihiyon], nguni’t sila ay hindi magsisipagtigil sa pagkakaiba.
119. Maliban sa kanila na ginawaran ng habag ng iyong Panginoon, at
iyan ang dahilan kung bakit sila ay Kanyang nilikha. At [sa pamamagitan
nito] ang salita [o takda] ng iyong Panginoon ay naipatutupad: “Katiyakan,
15 Sila ay nahumaling o naakit sa karangyaan o kasaganaang ipinagkaloob sa kanila.

240
Aking pupunuin ang Impiyerno ng mga jinn at mga tao na magkakasama.

120. At bawa’t [kasaysayan] ay Aming isasalaysay sa iyo [O Muhammad]
mula sa balita ng mga sugo upang Aming patatagin ang iyong kalooban.
At dito [sa surang ito] ay dumating sa iyo ang katotohanan, at [ito ay
nagsilbing] alituntunin at isang paala-ala para sa mga naniniwala.
121. At sabihin sa mga di-naniniwala: “Magsigawa kayo nang ayon sa
inyong kalagayan; [sapagka’t] katotohanan, kami ay nagsisigawa [nang
ayon sa aming kalagayan].
122. At kayo ay magsipaghintay; [sapagka’t] katotohanan, kami ay
naghihintay [sa kahihinatnan nito].”
123. At sa Allah ang [pagmamay-ari ng] Ghaib [di-nakikitang bahagi] ng
mga kalangitan at kalupaan, at sa Kanya ibinabalik ang lahat ng mga
pangyayari [upang pagpasiyahan]. Kaya, sambahin Siya at magtiwala sa
Kanya. At ang iyong Panginoon ay hindi nakaliligta sa anumang inyong
ginagawa.”
Surah 12 Yusuf Bahagi Blg. 12
241
Surah Yusuf
[Si Propeta Yusuf]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif,Lam,Ra. Ito ang mga ayaat [talata] ng malinaw na Aklat [Qur’an].

2. Katotohanan, Aming ibinaba [o ipinahayag] ito bilang Qur’an sa
[wikang] Arabe upang sakali ito ay inyong maunawaan.
3. Aming isinasalaysay sa iyo [O Muhammad] ang pinakamahusay na
mga kasaysayan sa pamamagitan ng anumang Aming ipinahayag sa iyo
sa Qur’an na ito bagaman bago pa man ito, ikaw ay kabilang sa mga hindi
nakababatid.
4. [Isa sa mga kasaysayang binanggit dito ay] nang sabihin ni Yusuf
[Joseph] sa kanyang ama, “O aking ama, katotohanan aking nakita [sa
aking panaginip] ang labing-isang bituin, at ang araw at ang buwan, ang
mga ito ay nakita kong nagpapatirapa sa akin.”
5. Siya [ang kanyang ama] ay nagsabi: “O aking anak, huwag mong
isalaysay sa iyong mga kapatid ang iyong nakita [sa iyong panaginip] baka
sila ay magbalak laban sa iyo ng isang [masamang] balakin. Katotohanan,
ang satanas ay isang hayag na kaaway ng tao!”
6. At [tulad ng anumang nakita mo sa panaginip ay], ganyan ka rin pipiliin
ng iyong Panginoon at ikaw ay Kanyang tuturuan ng pagpapaliwanag ng
mga kahulugan ng mga salaysay [na nauukol sa mga panaginip o
pangyayari] at Kanyang lulubusin ang Kanyang pagpapala sa iyo at sa mga
supling ni Hakob tulad ng Kanyang ginawang paglubos sa iyong dalawang
ninuno noon, sina Abraham at Isaak. Katotohanan, ang iyong
Panginoon ay Lubos na Maalam, Tigib ng Karunungan.”
7. Katiyakan, mayroong mga ayaat [mabubuting aral at tanda] para sa
mga nagtatanong [sa kasaysayang nauukol] kay Yusuf at sa kanyang mga
kapatid [tulad nito],
8. Nang sila [mga magkakapatid] ay nagsabing: “Si Yusuf, at ang kanyang
kapatid [na si Benyamin1] ay higit na minamahal ng ating ama kaysa sa
atin samantalang tayo ay iisang angkan [o lipi]. Tunay na ang
1 Sina Benjamin [o Benyamin sa wikang Arabe] at Joseph [o Yusuf] ay magkapatid sa iisang ina.
242
ating ama ay nasa hayag na kamalian.

9. [Inyong] patayin si Yusuf o siya ay itapon sa ibang lupain; [upang] ang
[pagbaling ng] mukha2 ng inyong ama ay magiging para sa inyo lamang, at
pagkaraan nito, kayo ay magiging mga taong matwid.”3
10. Sinabi ng isang tagapagsalita mula sa kanila: “Huwag ninyong patayin
si Yusuf nguni’t siya ay inyong ihulog sa ilalim ng balon. Siya ay mapupulot
ng ibang mga manlalakbay kung inyong magagawa [ang bagay na ito].”
11. Sila ay nagsabi: “O aming ama, bakit hindi mo ipagkatiwala sa amin si
Yusuf samantalang kami ay kanyang mga [tapat na] tagapagpayo.”
12. “Ipadala mo siya sa amin bukas upang siya ay masiyahan [o makakain
nang maayos] at makapaglaro. At katiyakang kami ay kanyang magiging
tagapagbantay.”
13. Siya [si Hakob] ay nagsabi: “Tunay na aking ikinalulungkot na siya ay
inyong dapat isama at ako ay nangangamba na baka siya ay kainin ng
isang [mabangis na] lobo habang siya ay hindi ninyo napapansin.
14. Sila ay nagsabi: “Kung siya ay kakainin ng lobo samantalang kami ay
[malalakas na] iisang angkan [o lipi], katotohanan, kami ang mga nawalan
[o ang mga talunan].”
15. Kaya, nang sila ay lumisang kasama siya [si Yusuf], sila ay
nagkaisang ilagay siya sa ilalim ng balon, nguni’t [sa oras na iyon] Kami ay
nagpahayag sa kanya [kay Yusuf], “Katiyakan na iyong babanggitin sa
kanila [sa darating na panahon] ang tungkol sa kanilang gawain [na ito]
habang hindi nila namamalayan [ang iyong tunay na pagkatao].”
16. At sila ay dumating sa kanilang ama sa [oras ng] gabi, na nananangis.
17. Sila ay nagsabi: “O aming ama! Katotohanan, kami ay nag-uunahan
sa pagtakbo, at aming naiwan si Yusuf kasama ng aming mga dalahin at
siya ay kinain ng isang [mabangis na] lobo, nguni't hindi mo kami
paniniwalaan kahit na kami ay makatotohanan.”
18. At kanilang dala ang kanyang damit na may kunwaring bahid ng dugo.
Siya ay nagsabi: “Nguni’t, kayo ay nag-udyok sa inyong sarili ng isang
[kabulaanang] pangyayari, kaya higit na nararapat [sa akin] na ako ay
magtiis. At tanging ang Allah lamang ang maaaring hingan ng tulong laban
sa anumang inyong [ipinagpipilitang] isalaysay.”
19. At may dumating na isang karaban [lulan nito ay pangkat] ng mga
manlalakbay, at kanilang ipinadala ang kanilang tagapagsalok ng tubig at
2 Ang kahulugan ng ‘mukha’ ay pagpapahalaga ng kanilang ama sa kanilang magkakapatid.

3 Ang ibang Tafsir nito ay... “Maaari kayong magsisisi pagkaraan nito.”
243
ibinaba nito ang sisidlan [sa balong kinaroroonan ni Yusuf]. Siya ay

nagsabi: “Aba! Kay gandang balita! May isang batang lalaki rito.” Kaya,
[siya ay] kanilang itinago bilang [aliping] paninda. At ang Allah ay Maalam
sa anumang kanilang ginagawa.
20. At siya [si Yusuf] ay kanilang ipinagbili sa murang halaga - ilang bilang
ng dirham [o salapi] at hinggil sa kanya, sila ay walang pagmamalasakit.
21. At isang [lalaki] mula sa Ehipto na nakabili sa kanya ay nagsabi sa
kanyang asawa: “Gawin mong maginhawa ang pananatili [niya] rito,
maaaring siya ay magbigay ng pakinabang sa atin o siya ay ating ampunin
bilang anak.” At ganyan nga Namin binigyang kakayahan [o ipinamalagi] si
Yusuf sa lupain [ng Ehipto] upang siya ay Aming maturuan ng
pagpapaliwanag [ng mga kahulugan] ng mga pangyayari [o panaginip]. At
ang Allah ang Siyang may Tangan ng Kanyang Takdang Kautusan [o
pangyayari], nguni’t karamihan sa tao ay hindi nakababatid.
22. At nang siya ay umabot sa kanyang wastong gulang, siya ay Aming
ginawaran ng karunungan at kaalaman [sa pagiging Propeta] at ganyan
nga Namin ginagantimpalaan ang mga mapaggawa ng kabutihan.
23. At siya [babae], na sa kanyang bahay, siya [si Yusuf] ay naninirahan,
ay nagtangkang akitin siya [na gumawa ng kahalayan] at isinara [ng babae]
ang mga pintuan at nagsabi: “Halika, ikaw nga!” Siya [si Yusuf] ay nagsabi:
“Ako ay humihingi ng paglingap sa Allah. Katotohanan, siya [ang iyong
asawa] ay aking pinaglilingkuran [at] kanyang ginawang maginhawa ang
aking pananatili rito. [Kaya, hindi ko magagawang siya ay aking
pagtaksilan]. Katotohanan, hindi nagtatagumpay ang mga mapaggawa ng
kamalian.”
24. At katiyakan na siya ay pinagnasaan nito [ng babae], at siya [si Yusuf]
ay [nakarama] rin ng pagnanasa sa kanya, kung hindi lamang niya nakita
ang patunay ng kanyang Panginoon. Ganyan nga Namin inilayo sa kanya
ang kasamaan at kahalayan. Katotohanan, siya ay isa sa Aming mga [pinili]
matapat na alipin.
25. Kaya, sila ay [kapwa] naghabulan sa isa't isa sa may pintuan, at
napunit niya [ng babae] ang damit niya [ni Yusuf] sa likuran. Kanilang
natagpuan ang asawa niya [ng babae] sa may pintuan at kanyang sinabi
[ng babae sa kanyang asawa]: “Ano nga ba ang [maaaring] kabayaran ng
isang nagtangka ng kasamaan laban sa iyong asawa maliban na siya ay
nararapat ibilanggo o [siya ay patawan] ng isang mahapding parusa?”
26. Siya [si Yusuf] ay nagsabi: “Siya ang nagtangkang tumukso sa akin,”
at isang saksi mula sa kanyang pamilya [ay nagsabi] na kung ang kanyang
damit ay napunit sa harapan, samakatwid, siya [ang babae] ay nagsasabi
ng katotohanan, at siya [si Yusuf] ay kabilang sa mga sinungaling.”
244
27. “At kung ang damit niya [ni Yusuf] ay napunit sa likuran, samakatwid,
siya [babae] ay nagsisinungaling at siya [si Yusuf] ay kabilang sa mga
makatotohanan.”
28. Kaya, nang makita niya [ng asawa] na ang damit niya [ni Yusuf] ay
napunit sa likuran, siya ay nagsabing: “Katotohanan, ito ay kabilang sa
balakin ninyong [mga kababaihan], at katotohanan, ang inyong balakin ay
[sadyang] masidhi.”
29. [Si Yusuf ay kanyang sinabihan] “Yusuf, kalimutan mo na ito [tila ba
walang nangyari]. [At kanyang sinabihan din ang kanyang asawa na], at
ikaw ay humingi ng kapatawaran sa iyong kasalanan. Katotohanan, ikaw ay
kabilang sa mga makasalanan.”
30. At ang mga kababaihan sa lungsod ay nangagsabi: “Ang asawa ng
Aziz [ng pinuno] ay nagtangkang tuksuhin ang kanyang batang [alipin], siya
ay kanyang pinukaw ng pagmamahal. Katotohanan, siya [ang babae] ay
Aming nakikitang nasa hayag na kamalian.”
31. Kaya, nang kanyang marinig ang kanilang paratang, sila ay kanyang
ipinatawag at naghanda ng isang piging para sa kanila; binigyan niya ang
bawa’t isa sa kanila ng kutsilyo [para sa pagkain], at siya ay nagsabi [kay
Yusuf]: “Lumabas ka [at] makiharap sa kanila.” Kaya, nang siya ay kanilang
masulyapan, sila ay nabighani [at humanga] sa kanya [sa kakisigan nito] at
[sa kanilang labis na paghanga] ay kanilang nahiwa [nang di-sinasadya]
ang kanilang mga daliri. Sila ay nagsabi: “Hashaalillaah4! Siya [si Yusuf] ay
hindi isang tao, kundi, isang marangal na anghel!”
32. Siya [ang babae] ay nagsabi: “Siya nga [ang lalaki] na inyong
isinusumbat sa akin, at nagawa ko ngang siya ay tuksuhin, subali’t siya ay
matatag na tumanggi. At kung hindi niya gagawin ang aking ipinag-uutos sa
kanya, katiyakan siya ay [aking] ipakukulong, at siya ay mapabibilang sa
mga nawalan ng dangal.
33. Siya [si Yusuf] ay nagsabi: “O aking Panginoon, ang bilangguan ay
higit na mainam sa akin kaysa sa anumang kanilang ipinag-aanyaya sa
akin, at maliban na Iyong ilayo sa akin ang kanilang balakin [pagtatangka],
ako ay mahuhulog sa kanilang [pagnanasa] at mapabibilang sa mga
mangmang.”
34. Kaya, tinugon ng kanyang Panginoon ang kanyang panalangin at siya
ay inilayo mula sa kanilang [masamang] balakin. Katotohanan, Siya ang
Lubos na Nakaririnig, ang Maalam.
4
Hashalillaah, ang Allah ay may ganap na kapangyarihan at kakayahang gawin lubusan ang kakisigan o
kagandahan ng sinumang Kanyang nais gawaran ng ganitong katangian.
245
35. Pagkaraan, ito ay lumitaw sa kanila nang matapos nilang makita ang
mga patunay [ng kanyang kawalan ng kamalayan], na siya [si Yusuf] ay
tiyak na ipabibilanggo niya [ng Aziz] hanggang sa takdang panahon.
36. At siya ay ipiniit sa loob [ng bilangguan] kasama ng dalawang
kabataang lalaki. Ang isa sa kanilang dalawa ay nagsabi: “Katotohanan,
nakita ko ang aking sarili [sa panaginip] na ako ay nagkakatas ng [mga
prutas para gawing] alak.” Ang isa naman ay nagsabi: “Katotohanan, nakita
ko ang aking sarili [sa panaginip] na may dala-dalang tinapay sa aking ulo
at ang mga ibon ay nagsisikain mula rito.” [Sila ay nagsabi]: “Ipaliwanag mo
nga sa amin ang kahulugan nito. Katotohanan, ikaw ay aming nakikitang
kabilang ng mga mapaggawa ng kabutihan.
37. Siya ay nagsabi: “Hindi kayo makatatanggap ng pagkaing
ipinagkakaloob sa inyo maliban na bago dumating ito [ang pagkain] ay
aking ipagbibigay-alam sa inyong dalawa ang kahulugan nito [ng inyong
panaginip]. Iyan ay nagmula sa anumang itinuro ng aking Panginoon sa
akin. Katotohanan, aking tinalikdan ang relihiyon ng mga taong di-
naniniwala sa Allah at sila ay mga di-naniniwala [hinggil] sa kabilang buhay.
38. At aking sinunod ang relihiyon ng aking mga ninuno, sina Abraham,
Isaak at Hakob, at kailanman ay hindi kami nagtambal ng anumang bagay
sa Allah. Iyan ay mula sa pagpapala ng Allah sa amin at sa sangkatauhan,
nguni’t karamihan sa mga tao ay walang [isinusukling] pasasalamat.
39. O kayong dalawa kong kasamahan sa bilangguan, ang iba’t ibang
mga panginoon ba ang mas mainam o ang Allah, ang [tanging] Nag-iisa,
ang Di- mapaglalaban?
40. Wala kayong sinasamba bukod sa Allah maliban sa mga pangalan
lamang na ipinangalan ninyo at ng inyong mga ninuno, na walang
ibinabang kapahintulutan [o batayan] ang Allah para sa mga ito [upang sila
ay inyong sambahin]. Ang pagbabatas [hukom] ay para lamang sa Allah.
Kanyang ipinag-utos na wala kayong dapat sambahin kundi Siya [lamang].
Iyan ang matuwid na relihiyon, nguni’t karamihan sa mga tao ay hindi
nakababatid [nito].”
41. “O kayong dalawa kong kasamahan sa bilangguan, [ayon sa
kahulugan ng inyong panaginip] ang isa sa inyo ay magbibigay ng alak
bilang inumin para sa kanyang panginoon [ang hari ng Ehipto]; at ang isa
naman sa inyo ay ipapako sa krus, at ang mga ibon ay manginginain mula
sa kanyang ulo. Ang pangyayari na inyong inuusisa ay naitakda na.”
42. At sinabi niya [ni Yusuf] sa isa sa dalawang kasamahan niyang
nalalaman niyang palalayain [mula sa bilangguan]: “Banggitin mo ako sa
iyong panginoon.” Nguni’t, nagawa ng satanas na siya ay makalimot
246
[upang si Yusuf ay] mabanggit sa kanyang panginoon. Kaya, siya [si Yusuf]
ay nanatili sa bilangguan ng ilang taon.
43. At ang hari [ng Ehipto] ay nagsabi: “Katotohanan, nakita ko [sa aking
panaginip] ang pitong matatabang baka na nilalapa ng pitong payat na
baka, at pitong sariwang busal [ng mais],5 at iba pang [pitong] natuyo. O
mga mararangal na pinuno! Ipaliwanag nga ninyo sa akin ang aking
panaginip, kung magagawa nga ninyong ipaliwanag ang [kahulugan ng]
mga panaginip.”
44. Sila ay nagsabi: “[Ito ay] mga pinaghalu-halong maling panaginip, at
kami ay hindi mga bihasa sa pagpapaliwanag ng mga panaginip.”
45. Nguni’t ang isang lalaki na pinalaya [isa sa dalawang kasama ni Yusuf
sa bilangguan] ang nakaalala [kay Yusuf] pagkaraang lumipas ang
panahon at kanyang sinabi: “Aking sasabihin sa inyo ang kahulugan nito
kaya ako ay inyong ipadala,”
46. [Siya ay nagsabi]: Yusuf, O lalaking makatotohanan, ipaliwanag mo
nga sa amin [ang panaginip] ng pitong matabang baka na nilapa ng pitong
payat na baka, at ng pitong sariwang busal [ng mais] at [pitong] iba na
nangatuyo, upang ako ay makabalik sa mga tao, at upang sakaling
kanilang malaman [ang tungkol sa iyo].”
47. [Si Yusuf ay] nagsabi: “Kayo ay makapagtatanim para sa pitong
sunud-sunod na mga taon at ang anumang inyong inani ay inyong hayaang
manatili sa busal nito [upang hindi agad masira] maliban sa mangilan-
ngilan na siya ninyong kakainin.
48. Pagkaraan ay darating pagkalipas niyan ang pitong [taon ng] tag-
gutom, [sa panahong ito] inyong kakainin ang anumang inyong inilaan para
rito [sa mga taon na anihan], [na walang malalabi] maliban sa mangilan-
ngilan na inyong inimbak.
49. “Pagkaraan ay darating pagkalipas niyan ang isang taon na ang mga
tao ay pagkakalooban ng ulan at sa gayon, sila ay magkakatas [ng oliba at
ubas].
50. At ang hari ay nagsabi: “Dalhin siya sa akin.” Nguni’t nang ang sugo
ay dumating sa kanya, sinabi niya [ni Yusuf]: “Bumalik ka sa iyong
panginoon at itanong mo sa kanya, 'kung ano ang nangyari sa mga
babaeng nakahiwa ng kanilang mga kamay? Katotohanan, ang aking
Panginoon ay Ganap na Nakababatid ng kanilang balakin.”
51. [Ang hari ay] nagsabi [sa mga babae]: “Ano ang inyong naging
5 Ayon sa Tafsir ni Ibn Kathir, ang tinutukoy na butil [grain] ay mais.

247
kalagayan nang inyong tangkaing tuksuhin si Yusuf?” Ang mga babae ay

nagsabi: “Hashaalillaah [Ang Allah ay Ganap]! Wala kaming nalalamang
kasamaan tungkol sa kanya!” Ang asawa ng Aziz ay nagsabi: “Ngayon, ang
katotohanan ay malinaw na [sa lahat]; ako ang siyang nagtangka upang
siya ay tuksuhin, at katunayan siya ay nabibilang sa mga makatotohanan.
52. Iyan [ang tunay na nangyari], upang kanyang mabatid na hindi ako
nagtaksil sa kanya sa [panahon ng kanyang pansamantalang] pagkawala
[noon]. At katotohanan, hindi pinapatnubayan ng Allah ang mga
nagtataksil.
248
53. At hindi ko pinawawalang-sala ang aking sarili. [Sapagka’t]

katotohanan, ang kaluluwa ay walang tigil sa tawag ng kasamaan maliban
sa mga ginawaran ng awa ng aking Panginoon. Katotohanan, ang aking
Panginoon ay Mapagpatawad, Maawain.”3
54. At ang hari ay nagsabi: “Dalhin siya sa akin; siya ay aking itatalagang
natatangi para sa aking sarili.” Kaya, nang siya ay kanyang kinausap, siya
ay nagsabi: “Katotohanan, sa araw na ito, ikaw ay itinalaga [sa mataas na
katungkulan] at pinagkatitiwalaan.”
55. Siya [si Yusuf] ay nagsabi: “Italaga mo ako sa [pangangasiwa ng] mga
kaban [imbakan ng mga ani] sa lupain; at tunay na ako ay maalam na
tagapagbantay.”
56. At [tulad ng pagpapalaya sa kanya] ganyan din Namin ibinigay [o
pinamalagi] kay Yusuf ang pamamahala sa lupain [ng Ehipto], saanman
niya naisin. Aming ipinalalasap ang Aming habag sa sinumang Aming nais,
at hindi Namin hinahayaang mawala ang gantimpala ng mga mapaggawa
ng kabutihan.
57. At ang [walang hanggang] gantimpala ng kabilang buhay ay
nakahihigit para sa mga naniwala at lagi nang natatakot [sa Allah].
58. At dumating ang mga kapatid ni Yusuf at sila ay nagsipasok sa kanya,
at sila ay kanyang nakilala [namukhaan] nguni’t siya ay hindi nila nakilala [o
namukhaan].
59. At nang kanyang ipinagkaloob sa kanila ang kanilang mga
pangangailangan, siya ay nagsabi: “Dalhin ninyo sa akin ang isa ninyong
kapatid mula sa inyong ama. Hindi ba ninyo nakikita na ako ay nagbigay sa
inyo ng wastong takal [ng mais], at ako ang pinakamabuti sa mga mapag-
asikaso?
60. “Nguni’t kung siya ay hindi ninyo madadala sa akin, wala kayong
makukuhang takal [ng mais] pagkaraan nito] mula sa akin, ni makalalapit
sa akin.”
61. Sila ay nagsabi: “Pipilitin naming humingi ng pahintulot sa aming ama,
at katotohanan, ito ay aming gagawin.”
62. At sinabi [ni Yusuf] sa kanyang mga alipin: “Ilagay [o ipatago] ang
kanilang mga pinamili sa kanilang mga sisidlan upang ito ay kanilang
matandaan kapag sila ay nagsiuwing pabalik sa kanilang mga
mamamayan; upang sakali sila ay muling magsibalik.
3 Bagaman ang ayaat bilang 52-53 sa itaas ay iniuugnay ni Ibn Katheer sa asawa ng hari [Aziz],
ang iba naman ay nagsasabi na ang pananalita nito ay sinabi ni Propeta Yusuf upang bigyang
katarungan ang kanyang kahilingan at kumikilala sa habag ng Allah.
249
63. Kaya, nang sila ay bumalik sa kanilang ama, sila ay nagsabi: “O

aming ama, hindi na kami makakukuha pa ng takal [ng mais]. Kaya,
ipadala mo sa amin ang aming kapatid, [upang] kami ay makakuha ng takal
[ng mais] at tunay na kami ay kanyang magiging tagapagbantay.”
64. Siya ay nagsabi: “Maaari ko ba siyang ipagkatiwala sa inyo malibang
tulad ng [sapilitang] pagkatiwala ko sa inyo sa kapatid niyang [si Yusuf]
noon? Nguni’t, ang Allah ay pinakamahusay na Tagapagbantay, at Siya ay
Maawain sa mga maawain.”
65. At nang kanilang binuksan ang kanilang sisidlan, kanilang natagpuan
[sa loob nito] ang kanilang ipinalit [na kalakal] na ibinalik sa kanila. Sila ay
nagsabi: “O aming ama! Ano pa ang aming mahihiling? Itong aming
ipinamili ay ibinalik sa amin; kaya makakukuha pa tayo ng panustos [na
pagkain] para sa ating mag-anak, at aming babantayan ang aming kapatid
at magdaragdag pa [na katumbas] ng isang hakot ng kamelyo. Ganyan ang
isang madaling [paraan ng pagkuha ng] takal.
66. Siya [si Hakob] ay nagsabi: “Kailanman ay hindi ko siya ipadadala sa
inyo hanggang hindi ninyo naipangangako sa akin na sa Ngalan ng Allah,
siya ay inyong [muling] ibabalik sa akin maliban na lamang kung kayo ay
napalilibutan [napangibabawan] ng mga kaaway. At nang sila ay nagbigay
ng panunumpa sa kanya, siya [si Hakob] ay nagsabi: “Ang Allah ay Siyang
Tagapangasiwa sa anupamang ating sinabi.”
67. At siya ay nagsabi: “O aking mga anak! Huwag kayong pumasok sa
isang pintuan lamang, bagkus kayo ay pumasok sa magkakaibang pintuan,
at wala akong magagawa sa inyo laban sa [takda ng] Allah. Katotohanan,
ang kapasiyahan ay nasa Allah lamang. Sa Kanya, ako ay lubos na
nagtitiwala at hayaan yaong mga nagtitiwala na sila ay lubusang magtiwala
sa Kanya.
68. At nang sila ay pumasok mula sa kung saan sila ay pinag-utusan ng
kanilang ama, sila ay walang nagawang anupaman laban sa takda ng Allah
[nguni't ito ay tawag ng] isang pangangailangan [o kutob] sa kalooban ni
Hakob. At katotohanan, siya ay nagtataglay ng kaalaman nang dahil sa
anumang itinuro Namin sa kanya nguni’t karamihan sa tao ay hindi
nakababatid.
69. At nang sila ay pumasok [at nakiharap] kay Yusuf, kanyang inilapit [ni
Yusuf] ang kanyang sarili sa kapatid niyang [si Benyamin] at kanyang
sinabi “Katotohanan, ako ang iyong kapatid, kaya huwag kang malungkot
sa anumang lagi nilang ginagawa [sa akin].”
70. Kaya, nang siya ay nagbigay sa kanila ng kanilang panustos [na
pagkain], kanyang inilagay ang [gintong] mangkok sa sisidlan ng kapatid
niyang [si Benyamin]. At pagkaraan, isang tagapagsalita ay nanawagan: “O
kayong mga sakay [o lulan ng karaban]! Katotohanang kayo ay mga
250
magnanakaw.”
71. Sila [ang mga kapatid ni Yusuf] ay nagsabi habang papalapit sa kanila
[ang mga tauhan ni Yusuf]: “Ano ba ang nawawala sa inyo?”
72. Sila ay nagsabi: “Nawala sa amin ang [gintong] mangkok ng hari at
sinumang makapaglabas nito ay may nakalaang [gantimpalang katumbas
ng] isang hakot ng kamelyo; at ako ay naatasan para rito.”
73. Sila [mga kapatid ni Yusuf] ay nagsabi: “Sumpa man sa Allah! Tunay
na inyong nababatid na kami ay hindi nagtungo rito upang gumawa ng
katiwalian sa lupain [ng Ehipto] at kami ay hindi mga magnanakaw.”
74. Sila [mga tauhan ni Yusuf] ay nagsabi: “Kung gayon, ano ang
magiging kabayaran nito, kung sakaling kayo ay [napatunayang] mga
sinungaling.”
75. Sila [mga kapatid ni Yusuf] ay nagsabi: “Ang kabayaran na sa
kanyang sisidlan ay natagpuan [ang nawawala] – siya [ang kanyang sarili]
ang magiging kabayaran.4 Ganyan namin pinarurusahan ang mga
76. Kaya, siya [si Yusuf] ay nagsimulang [magsiyasat] sa kanilang mga
sisidlan bago [niya siniyasat] ang sisidlan ng kanyang kapatid [na si
Benyamin], pagkaraan ay inilabas niya ito [ang mangkok] mula sa sisidlan
ng kanyang kapatid. Ganyan nga Namin ginawa ang balakin para kay
Yusuf. Hindi niya magagawang kuhanin ang kanyang kapatid sa batas ng
hari [bilang alipin] malibang pahintulutan ng Allah. Aming itinataas sa
karangalan ang sinumang Aming naisin, nguni’t sa bawa’t nagtataglay ng
kaalaman, nahihigitan nito ang isang [mas] maalam.
77. Sila [mga kapatid ni Yusuf] ay nagsabi: "Kung siya ay nagnanakaw -
ang isa niyang kapatid ay nagnakaw ding tulad niya noon.” Nguni’t, ito ay
kinimkim ni Yusuf sa kanyang sarili at hindi niya inihayag ito sa kanila.5
Siya ay nagsabi [nang lihim]: “Kayo ay nasa masamang kalagayan, at ang
Allah ay Maalam sa anumang inyong sinasabi.”
78. Sila ay nagsabi: “O, Aziz6 [pinuno] ng lupain [ng Ehipto], siya [si
Benyamin] ay mayroong matandang ama, kaya kuhanin na lamang ang isa
sa amin bilang kanyang kapalit. Tunay na ikaw ay itinuturing namin bilang
isa sa mga mapaggawa ng kabutihan.
4 Ayon sa kanilang batas, ang isang napatunayang magnanakaw ay gagawing alipin ng isang
taong pinagnakawan.
5 Hindi siya sumagot sa kanila na siya [si Yusuf mismo] ay ninakaw nilang magkakapatid mula sa
kanyang ama.
6 Aziz, ito ang tawag kay Yusuf bilang bagong hari sa lupain ng Ehipto pagkaraan na siya ay
hirangin bilang kapalit ng dating Aziz hari ng Ehipto.
251
79. Siya ay nagsabi: “[Aking hinihiling] ang paglingap ng Allah, [na pigilin]
ang pagkuha maliban sa kanya na aming natagpuan ang [nawalang] ari-
arian. Katotohanan, [kung ito ay gagawin namin], kami ay mapabibilang sa
mga mapaggawa ng kamalian.
80. Kaya, nang sila ay nanlumo sa [nangyari sa] kanya, sila ay nag-usap
nang sarilinan. Ang panganay sa kanila ay nagsabi: “Hindi ba ninyo
nalalaman na ang inyong ama ay gumawa ng panunumpa sa Ngalan ng
Allah para sa inyo, at bago pa man [nangyari ito] kayo ay nabigong tuparin
ang inyong tungkulin kay Yusuf [noon]? Samakatwid, hindi ko magagawang
lisanin ang lupaing ito hanggang ako ay pahintulutan ng aking ama, o ang
Allah ay magpasiya sa aking kalagayan [upang palayain si Benyamin] at
Siya [ang Allah] ay pinakamahusay na Tagapaghatol.”
81. “Magbalik kayo sa inyong ama at inyong sabihin [sa kanya], “O aming
ama! Katotohanan, ang iyong anak [na si Benyamin] ay nagnakaw, at kami
ay hindi sumasaksi malibang ayon sa aming nabatid, at hindi namin
nababatid ang Ghaib [mga kubling pangyayari].
82. “At tanungin mo [ang mga mamamayan] ng bayan na aming
pinanggalingan, at ang karaban na aming [sinakyang] pabalik; at tunay nga
na kami ay nagsasabi ng katotohanan.”
83. Siya [si Hakob] ay nagsabi: “Nguni’t, kayo ay nag-udyok sa inyong
sarili ng [kabulaanang] pangyayari. Kaya, higit na nararapat [sa akin] na
ako ay magtiis. Maaaring ibalik ng Allah [ang inyong dalawang kapatid] sa
akin na magkakasama. Katotohanan Siya ang Maalam, ang Tigib ng
Karunungan.”
84. At siya ay tumalikod mula sa kanila at kanyang sinabi: “Ah, ang aking
siphayo para kay Yusuf!” At ang kanyang paningin ay naglaho nang dahil
sa [labis na] kalungkutan, sapagka’t siya ay isa na sumisikil [ng kanyang
dinaramdam].”
85. Sila [mga anak] ay nagsabi [sa kanilang ama]: “Sumpa man sa Allah!
Hindi ka magtitigil sa pag-alala kay Yusuf hanggang ikaw ay datnan nang
kahinaan sa katandaan, o [hanggang] ikaw ay [tuluyang nang] pumanaw.”
86. Siya [si Hakod] ay nagsabi: “Ako ay dumaraing lamang ng aking
pagdurusa at kalungkutan sa Allah, at aking nababatid mula sa Allah ang
hindi ninyo nababatid.”
87. “O aking mga anak, humayo kayo at magtanung-tanong tungkol kay
Yusuf at sa kanyang kapatid, at huwag kayong mawalan ng pag-asa mula
sa paglingap ng Allah. Katotohanan, walang nawawalan ng pag-asa mula
sa paglingap ng Allah maliban ang mga taong di-naniniwala.”
88. Kaya, nang sila ay pumasok [at nakiharap] sa kanya [kay Yusuf], sila
ay nagsabi: “O Aziz [pinuno] ng lupain [ng Ehipto]! Kami ay dumanas ng
252
paghihikahos at maging ang aming mag-anak, at wala kaming dala-dala

maliban sa ilang mahinang uri ng kalakal. Gayunpaman, kami ay iyong
bigyan ng lubos na takal [ng mais] at maging mapagkawanggawa sa amin.
Tunay na ginagantimpalaan ng Allah ang mapagkawanggawa.”
89. Siya ay nagsabi: “Alam [o natatandaan] ba ninyo kung ano ang inyong
ginawa kay Yusuf at sa kanyang kapatid, nang kayo ay mga mangmang?”
90. Sila ay nagsabi: “Tunay nga ba na ikaw ay si Yusuf?” Siya ay nagsabi:
“Ako ay si Yusuf at ito ang aking kapatid [si Benyamin]. Katotohanan na
ang Allah ay Mapagpala sa amin. Katotohanan, sinuman ang may takot sa
Allah at naging matiisin, magkagayon, katotohanang hindi hinahayaan ng
Allah na mawala ang gantimpala ng mga mapaggawa ng kabutihan.”
91. Sila ay nagsabi: “Sa [ngalan ng] Allah! Katiyakan, na ikaw ay itinangi
ng Allah nang higit sa amin, at katotohanan na kami ay naging mga
makasalanan.”
92. Siya [si Yusuf] ay nagsabi: “Mula sa araw na ito wala ng isusumbat pa
sa inyo; nawa’y patawarin kayo ng Allah, at Siya ang higit na Mahabagin sa
lahat ng nagpapakita ng habag!
93. “Humayo kayong dalhin ang damit ko, at ito ay inyong ihagis sa
mukha ng aking ama, at [sa gayon] siya ay makakikita, at [pagkaraan ay]
inyong dalhin sa akin ang lahat ng inyong mga pamilya.”
94. At nang ang karaban ay lumisan [mula sa Ehipto patungo sa kanilang
ama], ang kanilang ama ay nagsabi: “Katotohanan, aking nalalanghap ang
amoy ni Yusuf, kung hindi ninyo ako pag-iisipang ako ay nag-uulyanin na.”
95. Sila ay nagsabi: “Sumpa man sa Allah! Katotohanan, na ikaw ay nasa
iyong dating kamalian.”
96. Kaya, nang ang tagapaghatid ng magandang balita ay dumating,
kanyang inihagis ito [ang damit ni Yusuf] sa kanyang mukha, at [sanhi nito
ay muling] nanumbalik ang kanyang paningin. Siya ay nagsabi: “Hindi ba
sinasabi ko sa inyo na aking nababatid mula sa Allah ang anumang hindi
ninyo nababatid?”
97. Sila ay nagsabi: “O aming ama! Humingi kayo ng kapatawaran [mula
sa Allah] para sa aming mga kasalanan, tunay nga na kami ay mga
makasalanan.”
98. Siya ay nagsabi: “Hihingin ko sa aking Panginoon ang kapatawaran
para sa inyo, katotohanan, Siya ang Mapagpatawad, ang Maawain.”
99. Kaya, nang sila ay pumasok sa harapan ni Yusuf, kinuha niya
[niyakap niya] ang kanyang mga magulang at kanyang sinabi [sa kanila]:
“[Halina kayong] pumasok sa [lupain ng] Ehipto nang buong katiwasayan
sa kapahintulutan ng Allah.”
253
100. At itinaas niya ang kanyang mga magulang sa Trono at sila ay

nagpatirapa sa kanyang harapan. At siya ay nagsabi: “O aking ama! Ito ang
kahulugan ng aking panaginip noon! Ang aking Panginoon ay nagbigay
katuparan nito! At tunay na Siya ay Mabuti sa akin, nang ako ay Kanyang
pinalaya mula sa pagkabilanggo, at nang kayo ay Kanyang dinala ritong
[lahat] pagkaraan [ng panahong] maghasik ng hidwaan ang satanas sa
pagitan ko at sa pagitan ng aking mga kapatid. Katotohanan, ang aking
Panginoon ay Mabait sa sinumang Kanyang nais. Tunay nga na Siya ang
Maalam, ang Tigib ng Karunungan.
101. “Aking Panginoon, tunay na ipinagkaloob Mo sa akin ang
Kapamahalaan, at tinuruan Mo ako sa pagpapaliwanag ng mga panaginip,
[Ikaw] ang Tanging Tagapaglikha ng mga kalangitan at ng kalupaan! Ikaw
ang aking Wali [Tagapangalaga] sa mundong ito at sa kabilang buhay.
Tulutan Mong ako ay pumanaw bilang isang Muslim at ako ay ibilang Mo sa
[hanay ng] mga matutuwid.”
102. Iyan ay nagmula sa balita ng Ghaib [mga di-nakikita o nakatagong
pangyayari] na Aming ipinahayag sa iyo [O Muhammad]. At ikaw ay wala
sa kanila nang kanilang isagawang magkakasama ang kanilang balakin, at
sila ay nagsabwatan.
103. At karamihan sa sangkatauhan ay hindi mga naniniwala bagaman
ikaw ay masigasig sa hangaring [sila ay mapatnubayan].
104. At ikaw ay hindi humihingi sa kanila ng anumang gantimpala para rito;
bagkus ito ay isa lamang paalala para sa lahat [ng mga nilikha].
105. At gaano karami ang palatandaan sa mga kalangitan at sa kalupaan
ang kanilang nadaraanan subali’t sila ay nagsisilayo mula rito.
106. At karamihan sa kanila ay hindi naniniwala sa [Kaisahan ng] Allah
bagkus sila ay mga nagtatambal sa Kanya [sa pagsamba].
107. Sila ba ay nakadarama ng katiwasayan na hindi darating sa kanila ang
nakakubling takip ng isang [kasindak-sindak na] parusa ng Allah o nang
biglaang pagdating ng [Huling] Oras laban sa kanila habang [ito ay] hindi
nila namamalayan?
108. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Ito ang aking landas; ako ay
nag-aanyaya tungo sa Allah nang may [tamang] kaalaman [o pang-unawa],
ako at yaong mga sumunod sa akin. At Luwalhati sa Allah; at ako ay hindi
nabibilang sa mga nagtatambal [sa Kanya].”
109. At hindi Namin ipinadala ang sinumang [sugong] nauna sa iyo maliban
na sila ay mga lalaking pinagpahayagan Namin mula sa mga mamamayan
ng mga bayan. Hindi ba sila nagsipaglakbay sa mga lupain upang kanilang
matunghayan kung paano ang naging wakas ng mga nauna sa kanila? At
katotohanan, ang tahanan ng kabilang buhay ay siyang pinakamaganda
254
para sa mga natatakot [sa Allah]. Hindi ba ninyo, kung gayon,

nauunawaan?
110. [Sila ay nagpatuloy] hanggang, nang ang mga sugo ay nanlumo at
natiyak na sila [mga sugo] ay itinakwil [ng kanilang mga mamamayan],
dumating sa kanila ang Aming tulong [at tagumpay], at sinuman ang Aming
ninais, ay nakaligtas. At ang Aming kaparusahan ay hindi makaiiwas mula
sa mga taong mapaggawa ng kabuktutan.
111. Katiyakan, sa kanilang mga kasaysayan ay mayroong mga
[kapupulutang] aral para sa mga taong nagtataglay ng pang-unawa. Ito [ang
Qur’an] ay hindi kailanman isang kathang-isip [ni Muhammad] bagkus isang
pagpapatunay sa anumang [kapahayagan o kasulatang] nauna rito [sa
Qur’an] at isang masusing pagpapaliwanag sa lahat ng bagay at
[nagsisilbing] patnubay at habag para sa mga taong [tunay na] naniniwala.
Surah 13 Ar-Rad Bahagi Blg. 13
255
Surah Ar-Rad
[Ang Kulog]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif, Lam, Mim, Ra. Ito ang mga ayaat [talata] ng Aklat [ang Qur’an]; at
ang ipinahayag sa iyo [O Muhammad] mula sa iyong Panginoon ay ang
katotohanan, subali’t karamihan sa tao ay hindi naniniwala.
2. Ang Allah ay Siyang nagtaas ng mga kalangitang walang haligi na
inyong nakikita. Pagkaraan, siya ay pumaitaas sa [Kanyang] Trono at
itinalaga ang araw at buwan, bawa’t isa ay umiinog para sa isang itinakdang
panahon. Kanyang isinasaayos ang [bawa’t] pangyayari; Kanyang masusing
ipinaliliwanag ang mga ayaat [kapahayagan] upang sakali kayo ay
magkaroon ng katiyakan hinggil sa [Araw ng] Pakikipagharap sa inyong
Panginoon.
3. At Siya ang naglatag sa kalupaan, at Kanyang inilagay doon [sa lupa]
ang mga matitibay na bundok at mga ilog at ang lahat ng mga prutas ay
Kanyang ginawang dalawang magkapares; Kanyang pinangyayaring ang
gabi ay matakpan ng araw. Katotohanan, naririto ang mga ayaat
[palatandaan] para sa mga taong nag-iisip.
4. At sa kalupaan ay [may] mga magkakaratig na pitak [ng lupain], at mga
hardin ng ubas, at luntiang bukirin, at mga puno ng datiles, nagsisitubo nang
dalawa o tatlo mula sa isang ugat o kaya ay naiiba [isang ugat sa bawa’t
puno ng palmera], diniligan sa iisang tubig subali’t Aming ginawang
nakahihigit ang iba kaysa sa iba sa [uri ng] bunga. Katotohanan, naririto ang
mga ayaat [palatandaan] para sa mga taong nakauunawa.
5. At kung ikaw [O Muhammad] ay nagtataka, [higit na] nakapagtataka ang
kanilang mga sinasabi na: “Kung kami ay [mamatay at] magiging alabok,
kami ba kung gayon ay [bubuhaying muli at] magiging bagong nilikha? Sila
yaong mga hindi naniniwala sa kanilang Panginoon! At sila yaong
magkakaroon ng mga tanikalang sakal sa kanilang mga leeg. At sila yaong
mga maninirahan sa apoy at sila ay mamamalagi roon nang walang
hanggan.
256
6. At sila ay nagmamadaling humihiling sa iyo na dalhin mo ang kasamaan

bago ang kabutihan,1 samantalang mayroon ng mga nangyaring
kaparusahang katulad [ng anumang kanilang hinihiling]. At katotohanan,
ang iyong Panginoon ay tigib ng kapatawaran sa sangkatauhan sa kabila ng
kanilang mga kamalian. At katotohanan, ang iyong Panginoon ay matindi sa
pagpaparusa.
7. At yaong mga di-naniniwala ay nagsasabing: “Bakit ang isang ayah
[tanda] ay hindi ipinahayag [o ibinaba] sa kanya mula sa kanyang
Panginoon? [Nguni’t] ikaw ay isa lamang tagapagbabala, at sa bawa’t
mamamayan ay [may itinatalagang] tagapagpatnubay.
8. Ang Allah ay nakababatid kung ano ang dinadala ng bawa’t babae, at
kung ano ang nagkukulang [sa wastong bilang] sa sinapupunan o
lumalagpas [sa karaniwang bilang ng pagdadalantao]. Ang lahat ng bagay
na nasa Kanya ay ayon sa tamang sukat [o bilang].
9. [Allah] ang Maalam ng Ghaib [di-nakikita] at ng nakikita [o
nasasaksihan]. Siya ang Maringal, ang Kataas-taasan.
10. Walang pagkakaiba [sa Kanya] hinggil sa inyo, maging itago man nito
ang [kanyang] pananalita o di kaya ay kanyang ihayag ito. At maging ito
man ay kanyang ikubli sa [dilim ng] gabi o ilantad sa [liwanag ng] araw.
11. Sa kanya [sa bawa’t tao] ay may nagpapalit-palitang [mga anghel], mula
sa kanyang harapan at mula sa kanyang likuran na nagbabantay sa kanya
sa pamamagitan ng Kautusan ng Allah. Katotohanan, hindi babaguhin ng
Allah ang kalagayan ng tao hanggang hindi nila binabago ang anumang
nasa kanilang mga sarili. At kapag hinangad ng Allah para sa isang
mamamayan ang kasamaan, walang makaiiwas nito at walang
tagapangalaga para sa kanila bukod sa Kanya.
12. Siya ang nagpapakita sa inyo ng kidlat [na nagdudulot ng] takot at pag-
asa. At Siya ang nagdudulot [upang lumikha] ng mga makakapal na ulap.
13. At ang kulog ay lumuluwalhati ng papuri sa Kanya, at maging ang mga
anghel nang dahil sa [matinding] sindak sa Kanya. At Siya ang nagpapadala
ng kulog at kidlat, tumatama sa sinumang Kanyang naisin, habang sila [mga
di-naniniwala] ay nakikipagtalo tungkol sa Allah. At Siya ay mahigpit sa
pagdaluhong [o pagpaparusa].
14. Sa Kanya [nararapat ituon] ang makatotohanang dalangin. At yaong
kanilang mga dinadalanginan bukod sa Kanya ay hindi nakatutugon sa
kanila ng isang bagay malibang tulad ng isang nag-uunat ng kanyang
1 Ang mga di-naniniwala ay naghamon kay Propeta Muhammad nang may panunuya at kanilang
sinabi na, “Dalhin mo ang parusa, kung ikaw nga ay makatotohanan,” sa halip na humiling sila ng
habag at kapatawaran sa Dakilang Allah.
257
kamay sa pag-abot ng tubig upang mailapit sa kanyang bibig. Nguni’t hindi

ito makaaabot sa kanya; at ang panalangin ng mga di-naniniwala ay walang
[idudulot] kundi kamalian.
15. At sa Allah [lamang] nagpapatirapa ang sinuman [o anumang] nasa mga
kalangitan at kalupaan, kusa man o sapilitan, at [nagpapatirapa rin sa Kanya
maging] ang kanilang mga anino sa [oras ng] umaga at mga hapon.
16. Sabihin: “Sino ang Panginoon ng mga kalangitan at ng kalupaan?”
Sabihin: “[Ang] Allah.” Sabihin: “Kayo ba kung gayon ay magtuturing ng
ibang awliyah [tagapangalaga] bukod sa Kanya, sila na walang taglay na
[kapangyarihang] magbigay buti o pinsala [kahit] sa kanilang mga sarili?
Sabihin: "Ang bulag ba ay katulad ng nakakikita? O ang kadiliman ba ay
katulad ng liwanag? O sila ba ay nag-akibat sa Allah ng mga katambal na
lumikha ng nakakatulad ng Kanyang mga nilikha upang ang nilikha [ng
bawa’t isa] ay tila nakakatulad nila? Sabihin: “Ang Allah ay Tagapaglikha ng
lahat ng bagay; at Siya ang tanging Isa, ang di-Mapaglalabanan.”
17. Siya ang nagbababa ng tubig [o ulan] mula sa langit, at ang [tubig sa]
mga lambak ay nagsisiagos nang ayon sa kanilang sukat, at ang bugso ng
baha [ng tubig] ay nagdadala ng mga bulang nag-uumaapaw. At mula sa
anumang kanilang pinaiinit sa apoy, naglalayong gumawa ng mga palamuti
o kagamitan ay tulad din nitong bulang nag-uumapaw. Ganyan inilalahad ng
Allah ang katotohanan at kabulaanan. Kaya, ang bula ay naglalaho,
itinatapon, samantalang ang anumang nakabubuti sa tao ay pinananatili sa
kalupaan. Ganyan inilalahad ng Allah ang mga paghahalintulad [bilang aral
na dapat pagtuunan ng sangkatauhan].
18. Yaong mga tumugon sa kanilang Panginoon, [nakalaan sa kanila] ang
pinakamabuting [gantimpala]. Subali’t yaong mga hindi tumugon sa Kanya -
kung sila man ay mayroong lahat ng nasa kalupaan at ng nakakatulad nito,
kanilang [tatangkaing] ipagpapalit ito bilang pantubos sa kanilang mga
sariling [kaligtasan]. Sila yaong mayroong pinakamasamang pagtutuos [ng
gawa]. At ang kanilang kanlungan ay ang Impiyerno; at napakasamang
pook na paghihimlayan.
19. Kaya, ang isa bang nakababatid na ang anumang ipinahayag sa iyo [O
Muhammad] mula sa iyong Panginoon ay katotohanan ay nakakatulad ng
isang bulag? Katotohanan, silang mga pinaaalalahanan lamang ang
20. [Sila] yaong mga tumutupad ng kasunduan sa Allah at hindi nagtatalu-
sira [sa mga pinagtibay na kasunduan at tiwala].
258
21. At yaong mga dinurugtungan ang anumang [ugnayang] ipinag-utos ng

Allah na dugtungan,2 at kinatatakutan ang kanilang Panginoon, at
pinangangambahan ang [bunga ng] kasamaan ng [kanilang] pagtutuos,
22. At yaong mga matiisin, hinahanap [ang magandang] lugod [o Mukha] ng
kanilang Panginoon. At kanilang isinasagawa ang pagdarasal, at gumugugol
mula sa anumang [panustos na] Aming ipinagkaloob sa kanila, maging ito
man ay lihim o hayag, at pumipigil sa kasamaan sa pamamagitan ng
gawaing mabuti, sila yaong mayroong [nakalaang] mabuting wakas ng
tahanan.3
23. Eden [Paraiso ng walang hanggang pananatili]; kanilang papasukin ang
mga ito kasama ng sinumang naging matwid mula sa kanilang mga ama, at
sa kanilang mga asawa, at sa kanilang mga anak. At ang mga anghel ay
papasok sa kanila mula sa bawa’t pintuan [na nagsasabing]:
24. “Ang kapayapaan ay sumainyo sapagka’t kayo ay naging matiyaga sa
pagtitiis. Sadyang napakaganda ng huling tahanan [sa kabilang buhay].”
25. At yaong mga nagtalu-sira sa kanilang kasunduan sa Allah pagkaraang
ito ay pinagtibay, at pinutol ang ugnayan na ipinag-utos ng Allah na
pagdugtungin at naghasik ng mga katiwalian sa kalupaan, sa kanila ay
sumpa [ng Allah], at sila yaong mayroong pinakamasamang tahanan [ang
Impiyerno].
26. Pinalalawig [o dinaragdagan] ng Allah ang panustos ng sinumang
Kanyang nais, at hinihigpitan ito [sa sinumang Kanyang nais]. At sila ay
nagagalak sa buhay sa mundong ito samantalang [itong] buhay sa mundo
kung ihahambing sa kabilang buhay ay isa lamang maikling kasiyahan.
27. At yaong mga di-naniniwala ay magsasabing: “Bakit hindi ipinahayag sa
kanya ang isang ayah [o kapahayagan] mula sa Kanyang Panginoon?
Sabihin: “Katotohanan, hinahayaang maligaw ng Allah ang sinumang
Kanyang nais at pinapatnubayan tungo rito [sa katotohanan] ang sinumang
[matapat na] nagbabalik-loob sa Kanya [sa pagsisisi].”
28. Yaong mga naniwala at panatag ang kanilang mga puso sa
pamamagitan ng pag-alaala sa Allah. Walang alinlangan, matatagpuan sa
pag-alaala sa Allah ang kapanatagan ng mga puso.
29. Yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid - kanilang
malalasap [ang mabuting kasiyahan] at isang mabuting pagbabalik.
30. Ganyan nga [O Muhammad] ikaw ay Aming isinugo sa isang
pamayanan na noong una pa man ay marami ng pamayanan ang
2 i.e patuloy na pagkakaroon ng mabuting ugnayan sa kamag-anakan.

3 Ang mabuting bunga nito ay ang Paraiso.
259
nagsilipas, upang iyong bigkasin sa kanila ang anumang Aming ipinahayag

sa iyo, samantalang sila ay hindi naniniwala sa Mahabagin [sa Allah].
Sabihin: “Siya ang aking Panginoon; wala nang ibang diyos [na dapat
sambahin] maliban sa Kanya. Sa Kanya, ako ay buong pusong nagtitiwala,
at sa Kanya ang aking pagbabalik.”
31. Kung may isang Qur'an na maaaring magpagalaw sa mga bundok [mula
sa kanilang kinatitirikan], o ang kalupaan ay magkalansag-lansag, o ang
mga patay ay magawang makipag-usap [ito ay wala nang iba pa kundi ang
Qur’an na ito]. Nguni't, nasa [kapamahalaan ng] Allah ang buong
pangyayari. Kaya, hindi ba nababatid niyaong mga naniwala na kung nais
lamang ng Allah, Kanyang mapapatnubayan ang buong sangkatauhan –
silang lahat? At yaong mga di-naniwala ay hindi titigilan na dulutan ng
kapinsalaan sanhi ng anumang kanilang ginawa - o ito ay bababa ng
malapit sa kanilang mga pamamahay hanggang dumating ang pangako ng
Allah. Katotohanan, ang Allah ay hindi sumisira sa Kanyang pangako.
32. At katiyakan, maraming [ibang] mga sugo ang inalipusta na nauna pa sa
iyo [O Muhammad] nguni’t Aking pinalugitanan ang mga di-naniwala, at
pagkatapos nito, sila ay Aking hinablot [pinarusahan]. Kaya, sadyang
kasindak-sindak ang Aking kaparusahan!
33. Kaya, Siya ba na Tagapagpanatili ng bawat kaluluwa, [at Maalam] kung
ano ang pinagsumikapan nito [ay nakakatulad ng alinmang itinatambal sa
Kanya]? Subali’t, sila ay gumawa ng mga katambal sa Allah. Sabihin: “Sila
ay inyong pangalanan! O kayo ba ang magbibigay-alam sa Kanya ng
anumang hindi Niya nababatid sa kalupaan at kung ano ang [inaakalang]
hayag na pananalita? Bagkus, ginawang kalugud-lugod [ng satanas] para
sa mga di-naniniwala ang kanilang sariling balakin, at sila ay [ginawang]
ilihis mula sa [tuwid na] landas. At sinuman ang hinayaang maligaw ng Allah
- sa kanya ay walang makapagpapatnubay.
34. Sa kanila ay may [nakalaang] parusa sa buhay sa mundong [ito], at
katiyakan, higit na masidhi ang parusa sa kabilang buhay. At sila ay walang
tagapagtanggol laban sa Allah.
35. Ang kahalintulad ng [paglalarawan sa] Paraiso na ipinangako sa mga
may takot [sa Allah] ay: sa ilalim nito ay mga ilog na umaagos, ang mga
prutas nito ay walang pagkupas at maging ang lilim ng mga ito; ito ang
kahihinatnan ng mga may takot [sa Allah], at ang kahihinatnan ng mga di-
naniniwala ay ang Apoy.
36. At yaong Aming mga pinagkalooban4 ng [naunang] Aklat ay nagagalak
sa anumang ipinahayag sa iyo [O Muhammad] nguni’t kabilang sa pangkat
4Katulad ni Abdullah bin Salam at iba pang mga Hudyo na yumakap sa Islam.
260
[ng mga di-naniniwala] ay yaong mga nagtatakwil sa isang bahagi nito [ng
Qur’an]. Sabihin mo [O Muhammad]: “Ako ay napag-utusan na sumamba
lamang sa Allah at hindi ako magtatambal ng anupaman sa Kanya. Sa
Kanya, ako ay nag-aanyaya, at sa Kanya ang aking pagbabalik.”
37. At [tulad ng mga naunang kapahayagan ay] ganyan din Namin ibinaba
[o ipinahayag] ito [ang Qur’an] bilang batas [na nasa wikang] Arabe. At kung
mangyari mang ikaw [O Muhammad] ay sumunod sa kanilang [walang
kabuluhang] pagnanasa pagkaraang dumating sa iyo ang kaalaman,
samakatwid, ikaw ay hindi magkakaroon ng sinumang tagapangalaga o ng
tagapagtanggol [laban sa Allah].
38. At katiyakan, Aming ipinadala na ang mga sugo na una pa sa iyo [O
Muhammad] at Aming ginawa [o itinalaga] para sa kanila ang mga asawa at
mga supling. At hindi marapat para sa isang sugo na magdala ng isang
ayaat [batas o kapahayagan] maliban sa Kapahintulutan ng Allah. Ang
bawa’t itinalagang panahon ay may kaukulang takda.
39. Pinapawi ng Allah ang anumang Kanyang nais at pinagtitibay [ang
anumang Kanyang nais]. At nasa Kanya ang [pangangasiwa ng] Inang5
Aklat.
40. At kahit na ipakita pa Namin sa iyo [O Muhammad] ang isang bahagi ng
anumang [parusa na] Aming ipinangako sa kanila o ikaw ay tulutang
mamatay, katiyakang ang nakaatang lamang sa iyo [bilang tungkulin] ay ang
maghatid [ng mensahe], at sa Amin nakaatang ang pagbibilang [o pagtutuos
ng mga gawa].
41. Hindi ba nila nakikita na Aming unti-unting binabawasan ang lupaing
[nasasakupan ng mga di-naniniwala] mula sa mga liblib na hangganan nito.
At ang Allah ay naghahatol; walang sinuman ang makapipigil [sa pagliban]
ng Kanyang paghatol. At Siya ay Maagap sa pagtutuos [o pagbibilang ng
mga gawa].
42. At katiyakan, nagbalak yaong mga nauna sa kanila, nguni't ang balakin
ay nasa ganap [na kaalaman ng] Allah. Nababatid Niya kung ano ang
pinagsumikapan ng bawat kaluluwa [o tao], at mapag-aalaman ng mga di-
naniniwala kung kanino [nakalaan] ang [mabuting] tahanan [o ang huling
hantungan].
43. At yaong mga di-naniwala ay magsasabi: “Ikaw [O Muhammad] ay hindi
isang sugo.” Sabihin [sa mga di-naniniwala: “Sapat na ang Allah bilang
5 Sa wikang Pilipino, madalas gamitin ang salitang ina sa iba't ibang kalagayan. Ginagamit ang
Inang Bayan kapag ang tinutukoy ay ang liwasan [sentrong kabayanan] ng isang lugar. Ginagamit
naman ang Inang wika, kung ang tinutukoy ay ang pambansang wika ng isang bayan. Kaya, sa
itaas na ayah, ginamit namin ang Inang Aklat bilang natatanging Aklat ng mga Talaan [ito ang Al
Lauh Al Mahfudh].
261
Saksi sa pagitan ko at sa pagitan ninyo, at [ang saksi6 ng] sinumang may

kaalaman sa Aklat.”
6 Sila yaong mga kumikilala sa katotohanan at nagtataglay ng kaalaman tungkol sa mga naunang
Banal na Kasulatan.
Surah 14 Ibrahim Bahagi Blg. 13
262
Surah Ibrahim
[Si Propeta Abraham]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif, Lam, Ra. [Ito] ang Aklat na Aming ipinahayag sa iyo [O

Muhammad] upang hanguin mo ang sangkatauhan mula sa kadiliman
tungo sa liwanag sa kapahintulutan ng kanilang Panginoon – tungo sa
Landas ng Ganap na Makapangyarihan, ang Kapuri-puri,
2. Allah – sa Kanya ang pagmamay-ari ng anumang nasa mga kalangitan
at ng anumang nasa kalupaan. At kasawian sa mga di-naniniwala mula sa
isang matinding parusa.
3. Yaong mga kinalulugdan ang makamundong buhay nang higit kaysa sa
kabilang buhay at kanilang hinahadlangan [ang tao] sa Landas ng Allah at
kanilang hinahangad na ito [ang mensahe ng Qur’an] ay gawing [tila] lihis
[o baluktot]. Sila yaong mga nasa malubhang kamalian [o malayong
pagkaligaw].
4. At Kami ay hindi nagpadala ng sugo malibang [ito ay nagsasalita] sa
wika ng kanyang mga mamamayan, upang gawing malinaw [ang mensahe]
para sa kanila. At [hinahayaang] maligaw ng Allah ang sinumang Kanyang
naisin at pinapatnubayan ang sinumang Kanyang naisin. At Siya ang
Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib ng Karunungan.
5. At katiyakan, Aming isinugo si Moises, dala ang Aming mga ayaat
[kapahayagan na nagsasabing]: “Hanguin mo ang iyong mga mamamayan
mula sa kadiliman tungo sa liwanag, at sila ay iyong paalalahanan sa mga
araw [ng pagpapala na iginawad] ng Allah.” Katotohanan, naririto ang mga
ayaat [aral] para sa bawa’t matiisin, [at] mapagpasalamat.
6. At [banggitin mo] nang si Moises ay nagsabi sa kanyang mga
mamamayan: “Alalahanin ninyo ang mga pagpapala ng Allah sa inyo nang
kayo ay Kanyang iniligtas mula sa tauhan ni Paraon na naghahasik sa inyo
ng matinding parusa [katampalasanan], at kanilang kinikitil ang inyong mga
[bagong silang na] anak na lalaki at hinahayaang mabuhay ang inyong
mga kababaihan; at iyan ay isang malaking pagsubok mula sa inyong
Panginoon.”
7. At [alalahanin] nang ang inyong Panginoon ay nanawagan: “Kung kayo
ay marunong magpasalamat, kayo ay Aking daragdagan [ng Aking biyaya];
nguni’t kung kayo ay di-naniniwala, katotohanan, ang Aking parusa ay
263
sadyang matindi.”
8. At si Moises ay nagsabi: “Kung kayo man ay di-maniniwala - kayo at
maging ang sinumang nasa kalupaan, [inyong alalahanin na], ang Allah
ang Mayaman [walang pangangailangan], Kapuri-puri.”
9. Hindi ba nakarating sa inyo ang balita niyaong mga nauna sa inyo, ang
mga mamamayan ni Noah, at [mga mamamayan] ng ‘Aad, at ang [mga
Tribu ng] Thamud? At yaong [mga mamamayang] pagkaraan nila? Walang
nakaaalam sa kanilang [bilang] maliban sa Allah. Ang kanilang mga sugo
ay nagdala sa kanila ng mga malilinaw na katibayan, nguni’t kanilang
inilagay ang kanilang mga kamay sa kanilang mga bibig1 at nagsabi:
“Katotohanan, kami ay hindi naniniwala sa anupamang ipinadala sa inyo, at
kami ay sadyang nasa malaking agam-agam tungkol sa anumang inyong
ipinag-aanyaya sa amin.”
10. Ang kanilang mga sugo ay nagsabi: “Mayroon pa ba kayong agam-
agam tungkol sa Allah, ang Tagapaglikha ng mga kalangitan at ng
kalupaan? Siya ay nag-aanyaya sa inyo upang kayo ay Kanyang patawarin
sa inyong mga kasalanan at Kanyang ipagkaloob sa inyo ang [sapat na]
palugit para sa itinakdang Oras.” [Nguni’t] sila ay nagsabi: “Kayo [mga
sugo] ay hindi hihigit sa isang taong katulad namin - na kayo ay
naghahangad [lamang] na kami ay ilayo sa anumang sinasamba ng aming
mga ninuno. Kaya, bigyan ninyo kami ng malinaw na batayan.”
11. Ang kanilang mga sugo ay nagsabi sa kanila: “Kami ay hindi humigit sa
mga taong katulad ninyo subali’t iginagawad ng Allah ang pagpapala sa
sinumang Kanyang nais sa Kanyang mga alipin. Hindi marapat para sa
amin na kami ay magbigay sa inyo ng batayan [o ng anumang kautusan]
maliban sa kapahintulutan ng Allah. At sa Allah nararapat ipagkaloob ang
[buong] pagtitiwala ng mga naniniwala.
12. At bakit nga hindi kami magtitiwala sa Allah gayong Siya ang tunay na
nagpatnubay sa amin sa aming mga [mabubuting] gawa? At katiyakan na
kami ay magtitiis sa anumang pasakit [o dusa] na inyong idinudulot sa
amin, at sa Allah nararapat ipagkaloob ang [buong] pagtitiwala ng mga
nagtitiwala.
13. At yaong mga di-naniwala ay nagsabi sa kanilang mga sugo:
“Katiyakan, kayo ay aming itataboy sa labas ng aming lupain, o di kaya
kayo ay nararapat magsibalik sa aming relihiyon.” Kaya, ang kanilang
Panginoon ay nagpahayag sa kanila: “Tunay na Aming wawasakin ang
1 Maraming paliwanag ang ibinigay sa kahulugan ng Ayaah na ito. Ayon kay Ibn Katheer, sinabi
niya na ito ay isang pahiwatig ng kanilang pagtanggi o pagtakwil sa mga katibayang ipinakita ng
mga sugo sa kanilang mga mamamayang hindi naniniwala.
264
mga mapaggawa ng kamalian. ”

14. “At Aming titiyakin na kayo [mga naniwala] ay maninirahan sa mga
lupain pagkaraan [ng paglaho] nila. Iyan ay para sa kanya na kinatatakutan
ang Aking kinatatayuan2 at kinatatakutan ang Aking banta.”
15. At sila [mga sugo] ay humiling ng pasiya [o tagumpay mula sa Allah], at
[dahil dito ay] nabigo ang bawa’t malupit [at] mapaniil.
16. Sa kanyang harapan [ng bawa’t makasalanan] ay ang Impiyerno, at
siya ay paiinumin ng tubig na nagmula sa nagnananang sugat.
17. Ito ay kanyang [sapilitang] sisipsipin nguni’t nahihirapang lulunin; at ang
kamatayan ay dumarating sa kanya mula sa bawa’t dako, subali’t siya ay
hindi mamamatay at sa kanyang likuran ay isang mabigat na parusa.
18. Ang kahalintulad niyaong mga di-naniniwala sa kanilang Panginoon [ay
ito] ang kanilang mga gawa ay tulad ng mga abo na hinihipan ng malakas
na hangin sa binabagyong araw. Hindi nila magawang panatilihin mula sa
anumang kanilang pinagsumikapan ang [alinmang] bagay. Iyan ay
[malayong pagkaligaw o] malubhang kamalian.
19. Hindi ba ninyo nakikita [o isinaalang-alang] na ang Allah ang Siyang
lumikha ng mga kalangitan at ng kalupaan sa katotohanan? Kung Kanyang
nais, kayo ay Kanyang mapaaalis at magdadala ng panibagong nilikha.
20. At iyan ay hindi mahirap [gawin] para sa Allah.
21. At sila ay magsisilitaw sa harapan ng Allah [para sa paghuhukom] na
magkakasama; at ang mga mahihina ay magsasabi sa mga mapagmalaki:
“Katotohanan, kami ay inyong naging tagasunod kaya kami ba ay inyong
matutulungan ng anuman laban sa parusa ng Allah?” Sila ay magsasabi:
“Kung kami ay napatnubayan ng Allah, maaari namin kayong
napatnubayan. [Nguni’t hindi nga nagkagayon] walang kaibahan sa atin
ngayon kung tayo man ay naliligalig o nagtitiis: walang pook para sa ating
pagtakas [o kaligtasan mula sa parusa].”
22. At ang satanas ay magsasabi kung ang pangyayari ay napagpasiyahan
na: “Katotohanan, ang Allah ay nangako sa inyo ng isang pangako ng
katotohanan. At ako ay nangako rin, nguni’t ako ay nagtaksil sa inyo. Wala
akong karapatan sa inyo maliban na ako ay nag-anyaya sa inyo at kayo ay
tumugon [o sumunod] sa akin. Kaya, huwag ninyo akong sisihin bagkus
inyong sisihin ang inyong mga sarili. Hindi ko kayo matutulungan, at hindi
rin ninyo ako matutulungan. Katotohanan, aking
2 Ganito ang paliwanag ng ibang maaalam sa Islam tungkol sa ayah na ito: "Sila na natatakot sa
pagharap sa Akin [sa Araw ng Pagkabuhay na Muli o silang natatakot sa Aking parusa]."
265
itinatakwil ang inyong ginawang pagtatambal sa akin [sa Allah] noon.3

Katotohanan, para sa mga mapaggawa ng kamalian, ay isang mahapding
parusa.”
23. At yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid [sila ay]
papapasukin sa mga hardin na sa ilalim ng mga ito ay may mga ilog na
umaagos upang mamalagi roon nang walang hanggan sa kapahintulutan
ng kanilang Panginoon. Ang kanilang pagbati roon ay: "kapayapaan".
24. Hindi ba ninyo nakikita [o isinaalang-alang] kung paano naglahad ng
paghahalintulad ang Allah, [Kanyang ginagawa] ang mabuting salita [La
ilaha illallah] na tulad ng isang mabuting punongkahoy, na ang ugat ay
matatag na nakatirik, at ang mga sanga nito ay [nagtataasan] sa
kalangitan?
25. Ito ay nagbubunga ng kanyang mga prutas sa lahat ng panahon, sa
pamamagitan ng Kapahintulutan ng Panginoon nito, at ang Allah ay
nagbibigay ng mga paghahalintulad para sa sangkatauhan upang sakali
sila ay [matutong] makaalala.
26. At ang kahalintulad ng isang masamang salita [i.e. pagtatambal sa
Allah] ay tulad ng isang masamang punongkahoy, [ito ay] binunot mula sa
ibabaw ng lupa na walang anupamang katatagan.
27. Pananatilihing matatag ng Allah yaong mga [tunay na] naniniwala, sa
pamamagitan ng matibay na salita4 sa makamundong buhay, at sa
kabilang buhay. At hahayaan namang maligaw ng Allah yaong mga
mapaggawa ng kamalian, at [sapagka’t] ginagawa ng Allah ang anumang
Kanyang nais.
28. Hindi mo ba nakita [o isinaalang-alang] yaong mga ipinagpalit ang mga
pagpapala ng Allah para sa kawalan ng paniniwala at kanilang isinadlak
ang kanilang mga mamamayan sa tahanan ng kapariwaraan?
29. [Sa Apoy ng] Impiyerno, sila ay [papapasukin doon upang] sunugin, at
sadyang napakasamang kinasadlakan.
30. At sila ay nagtatakda sa Allah ng mga kapantay [karibal], upang iligaw
[ang mga tao] sa Kanyang Landas. Sabihin: “Kayo ay magtamasa [ng
ligaya sa maikling buhay sa mundo] sapagka’t katotohanan, ang inyong
patutunguhan ay ang Apoy!”
31. Sabihin mo [O Muhammad] sa Aking mga alipin na naniniwala, na sila
ay magsagawa ng pagdarasal at gumugol sa kawanggawa mula sa
3 Sa pamamagitan ng pagsunod sa akin sa halip na sumunod sa Allah noong kayo ay nabubuhay

sa mundo.
4 Ang pagpapahayag na "Walang ibang diyos maliban sa Allah at si Muhammad ay Sugo ng Allah."
266
anumang [panustos] na Aming ipinagkaloob sa kanila, lihim man at

hayagan bago dumating ang isang Araw na walang bilihan at walang
pagkakaibigan.
32. Ang Allah ang Siyang lumikha sa mga kalangitan at sa kalupaan. At
[Siya ang] nagbaba ng tubig mula sa langit, at sa pamamagitan nito [ng
ulan] ay sumibol ang mga prutas bilang panustos para sa inyong
[ikabubuhay]; at Kanyang itinalaga para sa inyo ang mga sasakyang-dagat
upang [ito ay] makapaglayag sa [laot ng] karagatan sa pamamagitan ng
Kanyang Kautusan; at itinalaga para sa inyo ang mga ilog.
33. At itinalaga para sa inyo ang araw at ang buwan, [kapwa] patuloy [sa
pag-inog] at itinalaga para sa inyo ang gabi at ang maghapon.
34. At Kanyang ipinagkaloob sa inyo ang lahat ng inyong kahilingan sa
Kanya,5 at kung inyong bibilangin ang mga pagpapala ng Allah, kailanman
ay hindi ninyo magagawang isa-isahin ang mga ito. Katotohanan, ang
sangkatauhan ay mapaggawa ng kamalian at walang utang na loob.
35. At [banggitin mo O Muhammad] nang si Abraham ay nagsabi: “Aking
Panginoon, gawin Mo po ang lungsod na ito [Makkah] na matiwasay, at
ilayo Mo po ako at ang aking mga anak [na lalaki] mula sa pagsamba sa
mga idolo [rebulto].
36. Aking Panginoon, katotohanan, [nang dahil sa mga rebultong ito]
kanilang nailigaw ang karamihan sa tao. Datapwa’t sinuman ang sumunod
sa akin, siya ay nabibilang sa akin. At sinuman ang sumuway sa akin,
katotohanan, Ikaw ay Mapagpatawad, Maawain.
37. Aming Panginoon, aking pinatira ang ilan sa aking mga supling sa
isang tigang na lambak malapit sa Iyong sagradong bahay [ang Ka'bah].
Aming Panginoon, [ito ay] upang sila ay magsagawa ng pagdarasal. Kaya,
hayaan Mo pong mapalapit ang kalooban ng mga tao sa kanila, at
ipagkaloob Mo po sa kanila [ang panustos] mula sa mga prutas upang
sakali sila ay [matutong] magpasalamat [sa Iyong mga biyaya].
38. Aming Panginoon, katotohanan, Iyong [Lubos na] Nababatid ang
anumang aming itinatago at ang anumang aming inihahayag. At walang
bagay sa kalupaan o sa kalangitan ang nakakubli mula sa Allah.
39. Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah] na Siyang naggawad
sa aking katandaang gulang [ng mga anak kong] sina Ismael at Isaak.
Katotohanan, ang aking Panginoon ang palakinig ng mga panalangin.
40. Aking Panginoon, gawin Mo po akong isang tagapagtaguyod ng
5 Anumang inyong hinihiling at lahat ng inyong pangangailangan ayon sa Kanyang Karunungan.

267
pagdarasal at gayundin ang aking mga anak. Aming Panginoon, at

tanggapin Mo po ang aking panalangin.
41. Aming Panginoon, patawarin Mo po ako at ang aking mga magulang,
at ang [lahat ng] mga naniniwala sa Araw na ang pagtutuos [ng mga gawa]
ay magaganap.”
42. At huwag mong isipin na ang Allah ay hindi nakatatalos sa anumang
ginagawa ng mga mapaggawa ng kamalian, sila ay Kanyang binibigyan
[lamang] ng [sapat na] palugit hanggang sa Araw na ang mga mata ay
nakatulala sa ligalig [sanhi ng matinding sindak].
43. [Sila ay] humahangos sa unahan, ang kanilang mga ulo ay nakataas,
ang kanilang pagsulyap ay hindi bumabalik sa kanila6 at ang kanilang mga
puso ay tila hangin [hungkag, at walang tibok].
44. At magbabala [O Muhammad] sa sangkatauhan sa Araw [na iyon] na
ang parusa ay darating sa kanila; at yaong mga mapaggawa ng mga
kamalian ay magsasabi: “Aming Panginoon, kami po ay [Iyong] ipagpaliban
para sa maikling panahon, kami po ay tutugon sa Iyong panawagan at
susunod sa mga sugo!” [Nguni’t, ito ang magiging kasagutan sa kanila]:
“Hindi ba kayo ay nanumpa, noon paman, na para sa inyo, [ang biyaya ng
makamundong buhay] ay walang katapusan?”7
45. At kayo ay nanirahan sa mga pamamahay niyaong mga gumawa ng
kamalian sa kanilang mga sarili at ito ay naging malinaw sa inyo kung
paano ang Aming ginawang [pagwasak] sa kanila. At Aming inilahad sa
inyo ang [maraming] halimbawa [bilang paalala sa inyo].”
46. At katiyakan, sila ay nagbalak ng kanilang [masamang] balakin, nguni’t
ang kanilang balakin ay nasa [kaalaman ng] Allah, kahit na ang kanilang
balakin ay naging [sapat na] upang buwagin ang mga bundok.
47. Kaya huwag mong isipin [O Muhammad] na ang Allah ay hindi tutupad
sa Kanyang pangako sa Kanyang mga sugo. Katotohanan, ang Allah ay
Ganap na Makapangyarihan, nagtatangan ng parusa.
48. Sa Araw [na iyon] ang kalupaan ay papalitan ng isang [panibagong]
kalupaan at [gayun din] ang mga kalangitan. At sila [lahat ng mga nilikha]
ay magsisilitaw sa harapan ng Allah, ang Nag-iisa, ang Nangingibabaw.
49. At iyong makikita ang mga mapaggawa ng kabuktutan sa Araw na iyon
na sama-samang nakagapos [ng tanikala],
6 Hindi nila magawang kumurap at ang kanilang mga mata ay nakatitig sa kawalan.
7 Sila ay walang paniniwala tungkol sa kabilang buhay at patuloy na naniniwala na ang
panandaliang biyaya na ipinagkaloob ng Allah sa kanila ay walang katapusan.
268
50. Ang kanilang mga kasuutan ay mula sa malapot [o maitim] na likido [na
tila alkitran], at ang kanilang mga mukha ay natatakpan ng Apoy.
51. Upang bayaran ng Allah ang bawa’t kaluluwa para sa anumang
kanilang mga pinagsumikapan. Katotohanan, ang Allah ay Maagap sa
pagtutuos [pagbibilang ng mga gawa].
52. Ito [ang Qur’an] ay mensahe para sa sangkatauhan upang sila ay
bigyan ng babala sa pamamagitan nito, at upang kanilang malaman na
Siya ang Tanging Diyos, ang nag-iisa [na dapat sambahin] at [upang]
mapaalalahanan ang mga taong nagtataglay na pang-unawa.
Surah 15 Al-Hijr Bahagi Blg. 14
269
Surah Al-Hijr
[Ang Lambak ng Bato]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif, Lam, Ra. Ito ang mga ayaat [talata] ng Aklat at isang malinaw na
Qur’an.
2. Marahil, hahangarin niyaong mga di-naniwala na sila ay naging mga
Muslim [sa Araw ng Paghuhukom].1
3. Hayaan silang magsikain at magtamasa [ng ligaya], at sila ay [maging]
abala sa pamamagitan ng [huwad na] pag-asa, sapagka’t [hindi
maglalaon] kanilang mapag-aalaman.
4. At hindi Namin winasak ang alinmang bayan malibang [nagkaroon]
para rito ng isang naitalagang takda.
5. Hindi [magagawang] pangunahan ng alinmang pamayanan ang takda
nito at hindi [rin magagawang] antalahin ito.
6. At sila [mga di-naniniwala] ay nagsasabi: “O ikaw [Muhammad] na
pinagpahayagan ng Dkhir [Qur’an], katotohanan, ikaw ay baliw.
7. Bakit hindi mo kami pakitaan ng mga anghel kung tunay nga na ikaw ay
kabilang sa mga makatotohanan?”
8. Hindi Namin pinabababa ang mga anghel maliban sa katotohanan, at
[sa gayon] sila [mga di-naniwal] ay hindi na maaari pang palugitanan [sa
parusang naitakda ng ipatupad].
9. Katotohanan, Kami ang nagpahayag ng Dkhir [Qur’an] at katotohanan,
Kami ang magiging Tagapagbantay nito [laban sa anumang katiwalian].
10. At katiyakan, Aming ipinadala [ang mga sugo] nang una sa iyo [O
Muhammad] sa mga sekta ng mga naunang mamamayan.
11. At walang isang sugo na dumating sa kanila maliban na siya ay
kanilang kinutya [pinagtawanan at inalipusta].
12. Ganyan Namin hinahayaang manuot [ang kawalan ng paniniwala] sa
puso ng mga mapaggawa ng kabuktutan.
1 Sapagka’t kanilang nakita ang katotohanan ng mensahe ng Islam na hindi nila nagawang
pahalagahan nang sila ay nabubuhay pa.
270
13. Sila ay hindi naniniwala rito [sa Qur’an]; samantalang lumipas na ang
kaparaanan [ng pagwasak ng Allah] sa mga naunang mamamayang
[nagtakwil sa mga sugo].
14. At kahit na Amin pang binuksan sa kanila ang isang pintuan mula sa
kalangitan, at sila ay magpapatuloy sa pag-akyat rito,
15. Katiyakan, sila ay magsasabing: “Ang aming mga mata ay nasilaw
lamang sapagka’t kami ay mga taong nagayuma.”
16. At katiyakan, Aming inilagay ang mga naglalakihang bituin sa langit at
Aming pinalamutian [o pinaganda] ito para sa mga sumusulyap.
17. At Aming binantayan ito [ang mababang langit] mula sa bawa’t
isinumpang demonyo.
18. Maliban sa sinumang [demonyong] panakaw na nakikinig, kaya, siya
ay tinutugis ng isang malinaw na nagniningas na Apoy.
19. At ang kalupaan - Aming inilatag ito at nagtirik doon ng mga matatag
na bundok, at nagpatubo roon ng bawa’t bagay sa wastong kaaayusan.
20. At Aming ginawa para sa inyo roon ang [inyong] hanap-buhay at para
sa kanila [sa mga nilikha] na hindi ninyo tinutustusan [o pinakakain].
21. At walang isang bagay maliban na nasa Amin ang tinggalan [o
pinagtataguan] nito. At hindi Namin ibinababa ito maliban sa itinalagang
sukat.
22. At Aming ipinadala ang mga patabang hangin2 at ibinaba ang tubig
mula sa kalangitan at Aming ipinagkaloob mula rito ang inyong maiinom.
At hindi kayo ang mga tinggalan [o mga tagapagtago] nito.
23. At katotohanan, Kami ang Siyang nagbibigay ng buhay at nagdudulot
ng kamatayan, at Kami ang Tagapagmana [o ang Allah ay mananatili
pagkaraan ng pagyao ng lahat ng Kanyang mga nilikha].
24. At katiyakan, Aming nababatid na ang mga unang henerasyong
[nagsiyao at lumipas na] kabilang sa inyo. At katiyakan, Aming nababatid
na ang mga huling henerasyon [na darating].
25. At katotohanan, ang iyong Panginoon ay magtitipon sa kanila.
Katotohanan, Siya ay Tigib ng Karunungan, Maalam.
26. At katiyakan, Aming nilikha ang tao mula sa luad na nagmula sa isang
[kakaibang] maitim na putik.
27. At ang Jinn, siya ay Aming nilikha noong una [bago likhain si Adan]
mula sa nagliliyab na Apoy.
2 Ang hangin ay nagdadala ng nektar [mga pataba] na nagpapalusog sa mga pananim.

271
28. At [alalahanin mo] nang ang iyong Panginoon ay nagsabi sa mga

anghel: “Ako ay lilikha ng isang tao [si Adan] mula sa luad na nagmula sa
[naiibang maitim na] putik.
29. “Kaya, kapag siya [si Adan] ay Aking nahubog na at mahingahan ng
Aking [nilikhang] kaluluwa para sa kanya, samakatwid, kayo ay magsiyuko
sa kanya sa pagpapatirapa.”
30. Kaya ang mga anghel ay nagsipagpatirapa – silang lahat.
31. Maliban kay Iblis [ang satanas]. Siya ay tumangging makibilang sa
mga [anghel na] nagsipagpatirapa [kay Adan].
32. [Ang Allah ay] nagsabi: “O Iblis, ano ang [nangyari] sa iyo [at] ikaw ay
hindi nakibilang sa mga nagsipatirapa [sa kanya]?”
33. [Si Iblis ay] nagsabi: “Hindi ako kailanman magpapatirapa sa isang tao
na nilikha Mo lamang mula sa luad na nagmula sa maitim na putik.”
34. [Ang Allah ay] nagsabi: “Kung gayon, ikaw ay lumayas mula rito [sa
Paraiso], sapagka't katotohanan, ikaw ay isinumpa.”
35. “At katotohanan, sumaiyo ang sumpa hanggang sa Araw ng
Pagbabayad.”
36. [Si Iblis) ay] nagsabi: “Aking Panginoon, kung gayon ako ay Iyong
palugitanan [o panatilihing mabuhay] hanggang sa Araw na sila ay
bubuhaying muli.”
37. [Ang Allah ay] nagsabi: “Kaya, katotohanan, ikaw ay isa sa mga
[pansamantalang] pinalugitanan.
38. “Hanggang sa [pagsapit ng] Araw ng naitakdang Oras.”
39. [Si Iblis ay] nagsabi: “O aking Panginoon, sapagka’t ako ay Iyong
iniligaw, katiyakan na aking gagawing kaakit-akit para sa kanila [ang
pagsuway sa Iyo] rito sa mundo, at silang lahat ay aking ililigaw.
40. Maliban sa Iyong mga matatapat na aliping kabilang sa kanila,
41. [Ang Allah ay] nagsabi: “Ito ay isang landas [ng pagbabalik] sa Akin
[na] matuwid.”
42. Katotohanan, sa Aking mga alipin - ikaw [O Iblis] ay walang
kapangyarihan [at kakayahan] sa kanila, maliban sa kanila na sumunod
sa iyo mula sa mga nangaligaw [sa tuwid na landas].
43. At katotohanan, ang Impiyerno ay ang ipinangakong pook para sa
kanilang lahat.
44. Ito [ang Impiyerno] ay may pitong pintuan. Sa bawa’t pintuan ay may
isang itinalagang bahagi para sa kanila [na tagasunod ng satanas].”
272
45. “Katotohanan, ang mga natatakot [sa Allah] ay nasa loob ng mga
hardin at mga bukal [ng tubig sa Paraiso],
46. [At sa kanila ay sasabihin]: “Magsipasok kayo roon [sa Paraiso] nang
mapayapa at matiwasay.”
47. “At Aming papawiin [o tatanggalin] ang anumang poot [o hinanakit] sa
kanilang mga dibdib. [At sila ay pagbubuklurin bilang] magkakapatid na
magkakaharap sa isa’t isa sa mga sandalan.”
48. “Doon [sa Paraiso], sila ay walang madaramang kapaguran at sila ay
hindi [kailanman] mapapaalis mula roon.”
49. Ibalita mo [O Muhammad] sa Aking mga alipin na Ako ang
Mapagpatawad, ang Maawain.
50. At [na] ang Aking parusa, ang siyang pinakamahapding parusa.
51. At ibalita [isalaysay] mo sa kanila ang tungkol sa mga panauhin [mga
anghel] ni Abraham,
52. Nang sila ay pumasok sa kanya, at nagsabi: “Kapayapaan” [Si
Abraham ay] nagsabi sa kanila: “Katotohanan, kami ay natatakot sa inyo.”
53. Sila [mga anghel] ay nagsabi: “Huwag kang matakot! Katotohanan,
kami ay magbibigay sa iyo ng magandang balita ng [pagkakaroon mo ng]
isang matalinong batang lalaki [anak].”
54. Sinabi [ni Abraham]: “Kayo ba ay nagbigay sa akin ng magandang
balita bagaman ako ay matanda na? Kaya, ano bang [kamangha-mangha]
ang inyong ibabalita?
55. Sila [mga anghel] ay nagsabi: “Kami ay nagbigay ng magandang
balita sa iyo sa katotohanan. Kaya, huwag kang makibilang sa mga
nawawalan ng pag-asa.”
56. [Si Abraham ay] nagsabi: “At sino ba ang nawawalan ng pag-asa mula
sa habag ng kanyang Panginoon maliban yaong mga nangaligaw?”
57. [Si Abraham ay] nagsabi: “Ano, kung gayon, ang inyong pakay [sa
inyong pagparito] O, mga sugo?”
58. Sila [mga anghel] ay nagsabi; “Katotohanan kami ay ipinadala para sa
mga mamamayang mapaggawa ng kabuktutan,
59. Maliban sa mag-anak ni Lot; katotohanan, sila [ang mag-anak ni Lot]
ay aming ililigtas na lahat,
273
60. Maliban sa kanyang asawa,” Aming itinakda na siya ay mapabilang sa

mga maiiwan.3
61. Kaya, nang ang mga sugo [mga anghel] ay nagsirating sa mag-anak
ni Lot,
62. Siya [si Lot] ay nagsabi: “Katotohanan, kayo ay mga taong hindi
nangakikilala.”
63. Sila [mga anghel] ay nagsabi: “Nguni’t kami ay naparito sa iyo na dala
ang anumang [parusa] na kanilang pinag-aalinlanganan.
64. At kami ay naparito sa iyo nang may katotohanan. At katotohanan,
kami ay nagsasabi ng totoo.
65. Kaya, ikaw ay humayong maglakbay sa isang bahagi ng gabi kasama
ng iyong mag-anak, at ikaw ay sumunod sa kanilang likuran, at huwag na
ang isa sa inyo ay lumingon at kayo ay magpatuloy [sa paglalakbay tungo]
sa kung saang [pook] kayo pinag-uutusan.”
66. At Aming nagawang ipaabot sa kanya ang takda ng pangyayaring
iyan; na ang huling maiiwan sa kanila [mga makasalanan] ay pupuksain
sa [pagsapit ng] madaling-araw.
67. At ang mga mamamayan ng lungsod ay nagsirating na nangagagalak
[sa balita hinggil sa mga kabataang lalaki].4
68. [Si Lot ay] nagsabi [sa kanyang mga mamamayan]: “Katotohanan, sila
ay aking mga panauhin, kaya huwag ninyo akong ilagay sa kahihiyan.
69. At matakot kayo sa Allah at huwag ninyo akong alisan ng dangal.”
70. Sila [mga mamamayan] ay nagsabi: “Hindi ba ikaw ay aming
pinagbawalan [na tumanggap] ng mga taong [dayuhan]?”
71. [Si Lot ay] nagsabi: “Naririto ang aking mga anak na babae5 kung
kayo man ay magnasang gumawa [o mag-asawa].”
72. Sumpa man sa iyong buhay [O Muhammad] katiyakan, sa kanilang
kahibangan, sila ay [wari bang] mga bulag na palabuy-laboy.
73. Kaya, sila ay hinablot ng isang as-sayhah6 sa [oras ng] pagsikat ng
araw.
74. At Aming itinaob [ginawang pinakamababa ang pinakamataas na
3
Sapagka't ang asawa ni Lut [Lot] ay nakipag-ugnayan sa mga mapaggawa ng kasamaan.
4
Sila ay mga anghel na nag-anyong mga lalaki.
5 Ang tinutukoy ni Propeta Lot na 'aking mga anak na babae' ay ang mga babaing kabilang sa
kanilang pamayanan na maaari nilang pakasalan.
6 As-Sayhah - isang malagim o marahas na panaghoy sanhi ng pagdurusa.
274
bahagi [ng bayan]7 at sila ay pinaulanan ng mga batong pinatigas mula sa

luad.
75. Katotohanan, naririto ang mga ayaat [aral, babala] para sa mga
[taong] marunong makiramdam.
76. At katotohanan, ito [mga winasak na bayan] ay [nangakatayo]8 sa
[pangunahing] lunduyang daraanan.
77. Katotohanan, naririto ang isang ayah [aral] para sa mga naniniwala.
78. At ang mga naninirahan sa kakahuyan [silang mga mamamayan ng
Madyan] ay mapaggawa ng kamalian.
79. Kaya, Kami ay naningil ng ganti mula sa kanila. Katotohanan, ang
dalawang ito [bayan] ay nasa malinaw na [lunduyang] daang-bayan.
80. At katiyakan, ang mga naninirahan sa Hijr [mula sa iba’t ibang Tribu
ng Thamud] ay nagsipagtakwil sa mga sugo [ng Allah].
81. At Aming ipinagkaloob sa kanila ang Aming mga ayaat [babala]
nguni’t mula sa mga [babalang] ito, sila ay nagsitalikod [nang papalayo].
82. At sila ay laging nag-uukit mula sa mga [tipak ng batong] bundok,
[upang gawing] mga bahay, [at sa loob nito sila ay] nakadarama ng
katiwasayan.
83. Nguni’t sila ay hinablot ng isang as-sayhah sa kinaumagahan,
84. Kaya, walang naidulot na buti sa kanila ang anumang kanilang
pinagsumikapan.
85. At hindi Namin nilikha ang mga kalangitan at kalupaan at ang
anumang nasa pagitan ng mga ito maliban sa katotohanan. At
katotohanan ang Oras ay [tiyak na] darating; kaya [inyong ugaliing]
magpatawad ng magandang pagpapatawad.
86. Katotohanan, ang iyong Panginoon – Siya ang Tagapaglikha, ang
Maalam.
87. At katiyakan, Aming ipinagkaloob sa iyo ang pitong [talata ng Fatiha]
malimit na inulit-ulit [sa pagdarasal] at ang dakilang Qur’an.
88. Huwag mong sulyapan sa iyong mga mata [nang may paghahangad]
ang anumang kasiyahan na Aming iginawad sa ilang uri sa kanila [sa mga
di-naniniwala] at huwag mo silang ikalungkot. At ibaba mo ang iyong
pakpak [o diwa ng kabaitan] sa mga naniniwala.
7 Bayan ng Sodom sa Palestine.

8Ang mga bayang ito ay nasa mataas na daraanan mula sa Makkah hanggang Syria, na kung
saan ang patay na dagat ay matatagpuan.
275
89. At sabihin: “Katotohanan, ako ay malinaw na tagapagbabala [para sa

inyo].”
90. Tulad ng Aming ipinahayag [o ibinabang mga banal na kasulatan] sa
mga nagsipaghiwalay,9
91. [Sila] yaong mga ginawang hiwa-hiwalay10 ang [iba’t ibang bahagi ng]
Qur’an.
92. Kaya, sumpa man sa iyong Panginoon, katiyakan, silang lahat ay
Aming tatanungin.
93. Tungkol sa kanilang lagi nang ginagawa.
94. Kaya, ipahayag mo [O Muhammad] ang anumang [mensahe] na
ipinag-utos sa iyo at ikaw ay lumayo sa mga nagtatambal [sa Allah].
95. Katotohanan, Kami ay sapat na para sa iyo laban sa mga mapanuya.
96. Yaong mga gumawang [ipantay] sa Allah ang ibang [itinuring nilang]
diyos. Subali’t [hindi maglalaon] kanilang mapag-aalaman [ang
katotohanan].
97. At katiyakan, Aming [lubos na] nababatid ang paninikip ng iyong
dibdib sanhi ng anumang kanilang mga sinasabi.
98. Kaya, luwalhatiin mo nang may papuri ang iyong Panginoon at
makibilang sa mga nagpapatirapa [para sa pagsamba sa Kanya].
99. At sambahin mo ang iyong Panginoon hanggang dumating sa iyo ang
katiyakan [ng iyong kamatayan].
9 Ang mga pangkat mula sa Hudyo at Kristiyano na humiwalay sa mensahe ng kanilang propeta.
10 Tinanggap ang isang bahagi ng Qur’an at itinakwil ang ibang bahagi nito.
Surah 16 An-Nahl Bahagi Blg. 14
276
Surah An-Nahl
[Ang Bubuyog]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Nalalapit na] ang pagdating ng kautusan [o kaparusahan] ng Allah, kaya

huwag ninyong [naising] madaliin ito. Luwalhati sa Kanya, at Siya ay
Mataas nang higit kaysa sa anumang kanilang itinatambal [sa Kanya].
2. Kanyang pinabababa ang mga anghel, dala ang ruh [kapahayagan]
mula sa Kanyang kautusan sa sinumang Kanyang nais mula sa Kanyang
mga alipin [na nagsasabi sa kanila]: “Magbabala kayo [sa sangkatauhan
na] Walang ibang diyos [na dapat sambahin] maliban sa Akin, kaya
matakot sa Akin.”
3. Kanyang nilikha ang mga kalangitan at kalupaan sa katotohanan. Siya
ay Mataas nang higit kaysa sa anumang kanilang itinatambal [sa Kanya].
4. Kanyang nilikha ang tao mula sa isang patak ng semilya1 nguni’t
kapagdaka’y, siya [ang tao] ay isang hayag na kalaban.2
5. At ang pinapastulang mga hayop [sa kawan] ng bakahan, Kanyang
nilikha [ang mga ito] para sa inyo, sa kanila ay [mayroon kayong
nakukuhang] init3 at mga [di-mabilang na] pakinabang, at mula sa mga ito
[sa kanilang karne], kayo ay kumakain.
6. At para sa inyo ang [kasiyahan sa] kanilang kagandahan kung sila ay
inyong iniuuwi [para sa gabi], at kung sila ay inyong inilalabas [upang
pastulan].
7. At sila [mga hayop] ay naghahakot ng inyong mga dalahin patungo sa
mga lupain na hindi ninyo magawang lakarin [o marating] malibang may
kahirapan sa inyong mga sarili. Katotohanan, ang inyong Panginoon ay
Tigib ng Kagandahang-loob, Maawain.
8. At [Kanyang nilikha] ang kabayo, mga mula [mola] at mga asno para sa
inyo upang inyong masakyan at [magsilbing] palamuti. At Siya ay lumilikha
1 Nutfah - isang patak ng pinaghalong semilya ng lalaki at babae.

2Nang ang tao ay naging malakas [o nagkaroon ng sapat na kaalaman], siya na mismo ang
naging kalaban ng kanyang Panginoong Diyos.
3 Ang mga balat o balahibo ng mga hayop ay ginagawang damit upang mainitan ang katawan sa
panahon ng tag-lamig.
277
ng anumang hindi ninyo nalalaman.

9. At sa Allah [nakaatang ang tungkuling] ipakita ang [tuwid na] landas at
kabilang sa mga ito ay mga [iba’t ibang landasing] liku-liko [o nakaliligaw].
At kung Kanyang naisin, kayo ay Kanyang mapatnunubayang lahat.
10. Siya ang nagbaba ng tubig [ulan] mula sa langit para sa inyo; mula rito
ay inumin at mula rin dito ay mga [luntiang] dahon na siya ninyong
pinagpapastulan [ng hayop].
11. Kanyang pinatutubo para sa inyo sa pamamagitan nito [ng tubig] ang
mga pananim, mga oliba, mga palmera [punong datiles], mga ubasan, at
mula sa lahat ng mga bungangkahoy. Katotohanan, naririto ang mga ayaat
[palatandaan] para sa mga taong nag-iisip.
12. At Kanyang itinalaga para sa inyo ang gabi at maghapon, at ang araw
at buwan; at ang mga bituin ay itinalaga sa pamamagitan ng Kanyang
Kautusan. Katotohanan, naririto ang mga ayaat [palatandaan o aral] para
sa mga taong nakauunawa.
13. At [Kanyang itinalaga] ang anumang Kanyang [mga ibang] nilikha para
sa inyo sa kalupaan na may magkakaibang kulay. Katotohanan, naririto
ang isang ayah [palatandaan] para sa taong nakaaalala.
14. At Siya ang nagtalaga sa dagat upang kayo ay makakain mula roon ng
malalambot na laman4 at upang kayo ay makahango mula roon ng mga
palamuti na inyong maisusuot. At inyong nakikita ang sasakyang-dagat na
naglalayag sa pamamagitan nito, at [ito ay Kanyang itinalaga] upang
inyong hanapin ang Kanyang biyaya at upang sakali kayo ay [matutong]
magpasalamat.
15. At Kanyang itinirik sa lupa ang mga matatag na bundok upang di-
gumalaw [sa kinalalagyan nito] na kasama ninyo; at [Kanyang ginawa] ang
mga ilog at mga daraanan upang sakali kayo ay mapatnubayan [sa inyong
pook na patutunguhan].
16. At ang mga muhong-pananda [sa lupa]. At sa pamamagitan ng mga
bituin, sila ay napatnubayan.
17. Kaya, Siya ba na lumilikha ay katulad ng isang hindi lumilikha? Hindi ba
kayo kung gayon mapaalalahanan?
18. At kung inyong bibilangin ang mga pagpapala ng Allah, hindi ninyo
magagawang isa-isahin ang mga ito. Katotohanan, ang Allah ay
4 Ang laman ng tinutukoy dito ay ang mga iba’t ibang uri ng pagkain na nakukuha sa dagat tulad
ng isda, talaba, hipon at marami pang iba.
278
19. At [lubos na] nababatid ng Allah ang anumang inyong itinatago at ang
anumang inyong inihahayag.
20. At yaong kanilang mga dinadalanginang iba bukod sa Allah ay hindi
nakakalikha ng kahit anuman, bagkus sila mismo ay mga nilikha.
21. Sila [sa katunayan] ay mga patay, hindi buhay; at hindi nila
namamalayan kung kailan sila muling bubuhayin.
22. Ang inyong Diyos ay isang diyos. Nguni’t yaong mga hindi naniniwala
[tungkol] sa kabilang buhay - ang kanilang mga puso ay tumututol [sa likas
na katotohanang ito], at sila ay mapagmalaki.
23. Walang alinlangan, ang Allah ay [lubos na] nakababatid sa anumang
kanilang itinatago at sa anumang kanilang inihahayag. Katotohanan, hindi
Niya minamahal ang mga mapagmalaki.
24. At kapag sa kanila [mga di-naniniwala] ay sabihin: “Ano ba ang ibinaba
[o ipinahayag] ng inyong Panginoon?” Sila ay magsasabi: “Mga alamat ng
mga sinaunang tao,”
25. Upang kanilang papasanin ang kanilang sariling mga dalahin [mga
kasalanan] nang lubusan sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, at [kanilang
papasanin din] ang ibang mga dalahin niyaong kanilang mga iniligaw na
walang kaalaman. Walang alinlangan, kasamaan ang siyang kanilang
pinapasan.
26. Katiyakan, yaong mga nauna sa kanila ay nagbalak na, subali’t ang
[parusa ng] Allah ay dumating, [at binunot] ang kanilang gusali mula sa
kinatitirikang [mga haligi] nito, kaya ang bubungan ay nahulog sa kanila
mula sa kanilang itaas, at ang parusa ay dumating sa kanila mula sa kung
saan ay hindi nila namamalayan.
27. Pagkaraan, sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, sila ay Kanyang hihiyain
at sa kanila ay sasabihin: “Nasaan ang [sinasabi ninyong] Aking mga
katambal na lagi ninyong iginigiit [sa mga naniniwala]?” Yaong mga
pinagkalooban ng kaalaman ay magsasabi: “Katotohanan [sa inyo ay]
kahihiyan, sa Araw na ito at kasamaan ay para sa mga di-naniniwala.”
28. “Yaong mga kinukuha ng mga anghel sa [oras ng] kamatayan habang
kanilang ginagawan ng kamalian ang kanilang mga sarili, at [sino] kaya [sa
mga sandaling ito] ang tatalima, [at magsasabing]: “Kami ay hindi
gumagawa ng anumang kasamaan ?” Nguni’t, [kayo ay mga sinungaling]
katotohanan, ang Allah ay Maalam sa anumang inyong lagi nang
ginagawa.
29. Kaya, magsipasok kayo sa mga pintuan ng Impiyerno upang mamalagi
roon nang walang hanggan, at katotohanan, sadyang napakasamang
tirahan para sa mga mapagmalaki.
30. At ito ang sasabihin sa mga natatakot [sa Allah], “Ano ba ang
279
ipinahayag [o ibinaba] ng inyong Panginoon?” Sila ay magsasabing:

“Kabutihan.” Yaong mga gumagawa ng kabutihan sa mundong ito - ay
[may nakalaang] kabutihan, at ang tahanan ng kabilang buhay ay
nakahihigit. At napakaganda ng tahanan ng mga natatakot [sa Allah].
31. ‘Eden – mga Paraisong walang hanggang pamamalagi na kanilang
papasukin, sa ilalim ay may mga ilog na umaagos. Para sa kanila ay
naroroon ang lahat ng kanilang minimithi. Ganyan ginagantimpalaan ng
Allah ang mga natatakot [sa Kanya].
32. Yaong mga kinukuha ng mga anghel sa kamatayan habang sila ay
mabubuti [at dalisay]; [ang mga anghel ay] magsasabi sa kanila:
“Sumainyo ang kapayapaan. Magsipasok kayo sa Paraiso, nang dahil sa
[kabutihang] lagi ninyong ginagawa [noon sa mundo].”
33. Sila ba [mga di-naniniwala] ay naghihintay [ng anupaman] maliban na
ang mga anghel ay magsirating sa kanila [upang kunin ang kanilang
kaluluwa] o may dumating na kautusan [o parusa] mula sa iyong
Panginoon? [Tulad ng kanilang pagtakwil,] ganyan din ang ginawa niyaong
mga nauna sa kanila. At sila ay hindi minali ng Allah bagkus kanilang minali
ang kanilang mga sarili.
34. Kaya, sila ay tinamaan ng masamang bunga ng anumang kanilang
ginawa at sila ay nabalutan ng anumang lagi nilang kinukutya.
35. At yaong mga nagtatambal ng iba sa Allah ay nagsasabi: “Kung ninais
ng Allah, marahil kami ay hindi sumamba sa anupaman maliban sa Kanya,
kami at maging ang aming mga ninuno. At [marahil] kami ay hindi
nagbawal ng anupamang bagay [na hindi Niya ipinagbawal] sa
pamamagitan ng iba maliban sa Kanya.” [Tulad nitong baluktot na
pangangatuwiran ay] ganyan din ang ginawang [katuwiran] niyaong mga
nauna sa kanila. Kaya, mayroon bang ibang nakaatang sa mga sugo
maliban sa [tungkuling] ihatid ng malinaw ang mensahe?
36. At katiyakan, Aming ipinadala sa bawa’t pamayanan ang isang sugo
[na nag-aanyayang]: “Sambahin ang Allah [tanging Siya], at iwasan ang
[pagsamba sa] mga huwad na diyos.” Kabilang sa kanila ay yaong mga
napatnubayan ng Allah, at kabilang [din] sa kanila ay yaong mga nararapat
na mapaligaw. Kaya, humayo kayong magsipaglakbay sa mga lupain at
inyong tunghayan kung paano ang naging wakas ng mga nagsipagtakwil
[sa katotohanan].
37. [Kahit] ikaw pa [O Muhammad] ay masigasig para sa kanilang
patnubay, katotohanan, ang Allah ay hindi nagpapatnubay sa sinumang
hinayaan Niyang mapaligaw. At sa kanila ay walang makatutulong.
38. At sila ay sumusumpa sa Allah ng isang napakatibay na panunumpa,
na hindi bubuhaying muli ng Allah ang sinumang mamamatay. Nguni’t, [ito
280
ay] isang totoong pangako [na nakaatang] sa Kanya, subali’t karamihan sa

mga tao ay hindi nakaaalam [nito].
39. [Na sila ay bubuhaying muli] upang Kanyang gawing malinaw para sa
kanila [ang katotohanan] na kung saan sila ay nagkakaiba, at upang
mapag-alaman niyaong mga di-naniwala na sila ay mga sinungaling.
40. Katotohanan, ang Aming salita [o Kautusan] sa isang bagay kapag ito
ay Aming nilayon - Kami ay magsasabi lamang dito ng: “Maging,” kaya
mangyayari nga.
41. At yaong mga nagsilikas [nangibang-bayan] para sa [Landas ng] Allah
matapos silang ginawan ng mga kamalian – katiyakan, sila ay Aming
patitirahin sa mundong ito sa isang mabuting kalagayan, nguni’t ang
gantimpala ng kabilang buhay ay nakahihigit, kung [ito ay] kanila lamang
nalalaman.
42. [Sila] yaong mga nagtiis, at sila ay nagtitiwala [ng buong puso] sa
kanilang Panginoon.
43. At Kami ay hindi nagpadala [ng mga sugo] na nauna sa iyo [O
Muhammad] malibang [sila ay] mga lalaking pinagpahayagan Namin [ng
mensahe]. Kaya, inyong tanungin ang mga angkan [unang pinagkalooban]
ng mensahe kung hindi ninyo nalalaman.
44. [Sila ay Aming mga sugong] may dalang mga malilinaw na katibayan at
mga nakatalang alituntunin. At Aming ibinaba [o ipinahayag] sa iyo [O
Muhammad] ang Dikhr [ang Qur’an] upang gawin mong malinaw para sa
mga tao kung ano ang [halaga ng] ibinaba [o ipinahayag] sa kanila, at
upang sakali sila ay makapag-isip.
45. Kaya, yaon bang nagbalak ng masasamang gawain ay nakadarama ng
katiwasayan na sila ay hindi hahayaan ng Allah na lamunin ng lupa, o na
ang parusa ay hindi darating sa kanila mula sa kung saan ay hindi nila
namamalayan?
46. O na sila ay hindi Niya magagawang hablutin sa gitna ng kanilang
[karaniwang] mga gawain at sila ay walang maidudulot na kabiguan [o
makatatakas mula sa parusa ng Allah]?
47. O na sila ay hindi Niya magagawang hablutin nang unti-unti [sa gitna
ng sindak]? Katotohanan, ang inyong Panginoon ay Tigib ng Kabaitan, ang
Maawain.
48. Hindi ba nila nakikita ang anumang bagay na nilikha ng Allah: na ang
kanilang mga anino ay nakahilig sa dakong kanan at kaliwa -
nagpapatirapa sa Allah, habang sila [mga ibang nilikha] ay nangayupapa.
49. At sa Allah nagpapatirapa ang anumang nasa mga kalangitan at ang
anumang gumagalang nilikhang nasa kalupaan at [maging] ang mga
281
anghel, at sila ay hindi mapagmalaki.

50. Kanilang kinatatakutan ang kanilang Panginoong nasa kanilang itaas,
at kanilang ginagawa ang anumang ipinag-utos sa kanila.
51. At sinabi ng Allah: “Huwag kayong kumuha [o magturing] ng dalawang
diyos para sa inyong [pagsamba]. Katotohanan, Siya ay Nag-iisang Diyos.
Kaya, Ako ay inyong [dapat] kasindakan.
52. Sa Kanya ang [pagmamay-ari ng] anumang nasa mga kalangitan at ng
anumang nasa kalupaan at sa Kanya [nararapat] ang palagiang pagsamba.
Kaya, mayroon ba kayong ibang kinatatakutan bukod sa Allah?
53. At anumang pagpapala na mayroon kayo - ito ay nagmula sa Allah.
Pagkaraan, kapag kayo ay dumanas ng kahirapan, sa Kanya kayo ay
tumatangis [para magpatulong].
54. Pagkaraan, nang Kanyang pawiin ang hirap mula sa inyo, kapagdaka'y
ang ibang pangkat sa inyo ay nagtatambal [ng iba] sa kanilang Panginoon.
55. Upang hindi nila paniwalaan [o pasalamatan] ang anumang Aming
ipinagkaloob sa kanila. Kaya, kayo ay [pansamantalang] magtamasa [ng
kasiyahan] sapagka’t [hindi maglalaon] inyong mapag-aalaman.
56. At kanilang itinalaga ang isang bahagi mula sa Aming itinustos sa
kanila para sa mga [huwad na diyos na] walang anumang nalalaman.
[Sumpa man] sa Allah, katiyakan na kayo ay tatanungin tungkol sa inyong
lagi nang nilulubid [na kasinugalingan].
57. At kanilang [ginawang] iakibat para sa Allah ang mga anak na babae!
Luwalhati sa Kanya - at para sa kanila ang anumang kanilang inaasam
[mga anak na lalaki];
58. At kapag ang isa sa kanila ay binalitaan ng [pagsilang ng] isang
[sanggol na] babae, ang kanyang mukha ay nagiging madilim, at kanyang
kinikimkim ang dalamhati.
59. Kanyang ikinukubli ang sarili mula sa mga tao nang dahil sa
kasamaang ibinalita sa kanya. Pananatilihin ba niya ito [ang sanggol na
babae] sa kahihiyan o ito ay ililibing sa lupa? Walang alinlangan, kasamaan
ang anumang kanilang napagpasiyahan.
60. Para sa mga di-naniniwala [hinggil] sa kabilang buhay, [ito] ay isang
masamang paglalarawan [o isang katangian ng kasamaan], nguni’t para sa
Allah ang pinakamataas na Katangian. At Siya ang Ganap na
61. At kung ang Allah ay magpataw ng panunumbat sa mga tao nang dahil
sa kanilang mga pagkakamali, marahil ay wala Siyang iniwan [sa mundo]
ng kahit isang nilikhang gumagala, subali’t Kanyang ipinagpapaliban ang
mga ito para sa isang tinakdang panahon at kung ang kanilang takdang
282
panahon ay dumating, sila ay hindi mananatili kahit isang saglit at hindi rin
nila mapangungunahan [ito].
62. At kanilang iniaakibat sa Allah ang anumang kanilang kinamumuhian,5
at iginigiit ng kanilang mga dila ang kasinungalingan na sila ay magtatamo
ng pinakamabuti [mula sa Kanya]. Katiyakan, kanilang matatamo ang
Apoy, at [doon], sila ay pababayaan.
63. [Sumpa man] sa Allah, katiyakang Kami ay nagpadala [ng mga sugo]
sa mga pamayanang nauna sa iyo [O Muhammad] nguni’t ginawang
kaakit-akit ng satanas para sa kanila ang kanilang mga [maling] gawain.
Kaya, siya [ang satanas] ay kanilang tagapangalaga [o kaibigan] ngayon at
para sa kanila ay isang mahapding parusa.
64. At hindi Namin ipinahayag [o ibinaba] ang Aklat [Qur’an] sa iyo [O
Muhammad] maliban upang gawin mong malinaw para sa kanila ang
anumang kanilang ipinagkaiba, at [bilang] patnubay at habag para sa mga
taong naniniwala.
65. At ang Allah ay nagbaba ng tubig [ulan] mula sa langit, at binigyang
buhay sa pamamagitan nito ang lupa na dati ay tigang. Katotohanan,
naririto ang ayaah [palatandaan] para sa taong nakikinig.
66. At katotohanan, sa mga pinapastulang hayop [mula sa kawan ng
bakahan], ay isang aral. At kayo ay Aming binigyan ng inumin na
nagmumula sa kanilang mga tiyan - sa pagitan ng [kanilang] labasan [ng
dumi] at dugo - malinis na gatas; [na] mainam na inumin para sa mga
nagsisiinom.
67. At mula sa mga bunga ng mga punong datiles at mga ubasan, inyong
[nakakatas at] nakukuha [mula rito] ang matapang na inumin at mabubuting
panustos. Katotohanan, naririto ang isang ayaah [aral] para sa taong
nakauunawa.
68. At ang iyong Panginoon ay nagbigay-inspirasyon sa mga bubuyog:
“Kunin [at manirahan kayo] sa mga bundok at sa mga bahay at sa mga
punongkahoy at sa anumang kanilang itinatayo [bilang inyong
pagpupugaran].
69. Pagkaraan, magsikain kayo mula sa lahat ng mga bunga6 at sundin
ang mga kaparaanang iniatas ng inyong Panginoon [para sa inyo].” Dito ay
lumalabas mula sa kanilang mga tiyan ang isang inumin [pulut-pukyutan],
5 Bago dumating ang Islam, maraming masasamang kaugalian ang mga Arabo. Kinamumuhian
nila noon ang pagkakaroon ng anak na babae, samantalang nakagisnan nila ang paniniwala na
ang mga anghel ay anak na babae ng Allah. Para sa kanila, ang pagkakaroon ng anak na babae
ay kawalan ng dangal.
6 Malinamnam na mga sustansiya o katas na natagpuan ng mga bubuyog.
283
may iba't ibang kulay, [nagsisilbing] gamot para sa tao. Katotohanan,

naririto ang ayah [palatandaan] para sa mga taong nag-iisip.
70. At kayo ay nilikha ng Allah, pagkaraan kayo ay Kanyang babawiin sa
kamatayan; at kabilang sa inyo ay isang hukluban [sa katandaan] upang
hindi nito mabatid [o makaalala pa] ang anupaman pagkaraan ng [dati
nitong] kaalaman. Katotohanan, ang Allah ay Maalam, may Kakayahan.
71. At biniyayaan ng Allah ang iba sa inyo nang higit sa iba [hinggil] sa
panustos. Subali’t, yaong mga biniyayaan [nang higit] ay hindi nagkakaloob
ng kanilang panustos sa sinumang [mga aliping] taglay ng kanilang kanang
kamay upang sila ay kanilang maging kapantay sa ganoong paraan. Kaya,
hindi ba ang pagpapala ng Allah ang kanilang inaayawan?
72. At [nilikha o] ginawa ng Allah para sa inyo ang mga asawa mula sa
inyong mga sarili, at ginawa para sa inyo mula sa inyong mga asawa, ang
mga anak at mga apo, at Kanyang itinustos para sa inyo ang mga
mabubuting bagay. [Nguni’t] sa kabila nito, sila ba ay naniniwala pa rin sa
kabulaanan at sa pagpapala ng Allah, sila ay hindi naniniwala?
73. At sila ay sumasamba bukod sa Allah ng anumang [huwad na diyos na]
walang taglay na [kapangyarihang magbigay ng] panustos mula sa mga
kalangitan at kalupaan at [katunayan] sila ay walang kakayahan.
74. Kaya, huwag kayong maglahad ng paghahalintulad sa Allah.
Katotohanan, ang Allah ay Maalam at kayo ay hindi nakaaalam.
75. At ang Allah ay naglahad ng paghahalintulad: [tungkol sa] isang alipin
na pag-aari ng iba, at [ito ay] walang nagagawang isa mang bagay, at [ang
isa naman] ay Aming ginawaran ng mabuting panustos mula sa Amin, kaya
siya ay gumugugol [sa kawanggawa] mula rito nang palihim at hayag. Sila
ba ay magkapantay? Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah].
Nguni’t karamihan sa kanila ay hindi nakaaalam.
76. At ang Allah ay naglahad ng [isa pang] paghahalintulad [tungkol sa]
dalawang lalaki, ang isa sa kanila ay pipi, walang nagagawang isa mang
bagay kaya siya ay pasanin ng kanyang tagapag-alaga; saanman siya
ibaling nito [ng kanyang tagapag-alaga], siya ay walang dinadalang
kabutihan. Siya ba [na taong pipi o walang kakayahang makagawa ng
kabutihan] ay katulad ng isang nag-uutos ng katarungan, habang siya ay
nasa isang matuwid na landas?
77. At sa Allah ang pagmamay-ari ng Ghaib [mga di-nakikitang bahagi] sa
mga kalangitan at kalupaan. At ang kautusan para sa [takdang] Oras ay
walang anupaman maliban sa isang sulyap ng mata o higit pang malapit.
Katotohanan, ang Allah ay may [ganap na] Kakayahan sa lahat ng bagay.
78. At kayo ay iniluwal ng Allah mula sa mga sinapupunan ng inyong mga
ina na walang anupamang nalalaman. At Kanyang ginawa para sa inyo
284
ang pandinig, paningin, at mga puso [o isip] upang sakali kayo ay

magpasalamat.
79. Hindi ba nila natatanaw ang mga ibong nangakalutang sa alapaap ng
himpapawid? Walang tumatangan sa kanila maliban sa Allah.
Katotohanan, naririto ang mga ayaat [palatandaan] para sa mga taong
naniniwala.
80. At ginawa ng Allah para sa inyo ang isang himlayan mula sa inyong
mga tahanan, at ginawa para sa inyo mula sa mga katad [o balat] ng mga
hayop ang mga kubol [silungan] na inyong matatagpuan ang ginhawa sa
araw ng inyong paglalakbay at sa araw ng inyong pananatili [pagtigil]. At
mula sa kanilang balat, balahibo at buhok [kayo ay nakagagawa ng mga]
kasangkapan at kasiyahan hanggang sa isang takdang panahon.
81. At ginawa ng Allah para sa inyo, mula sa anumang Kanyang nilikha
ang mga lilim [o anino ng mga ulap], at ginawa para sa inyo mula sa mga
bundok, ang mga tirahan [kanlungan] at ginawa para sa inyo ang mga
kasuutan upang kayo ay isanggalang laban sa init at [ginawa rin] ang mga
kasuutang baluti upang kayo ay isanggalang mula sa inyong [mga kaaway]
sa [panahon ng] digmaan. Kaya, ganyan Niya ginagawang ganap ang
Kanyang pagpapala sa inyo upang sakali kayo ay tumalima [sa Kanya].
82. Kaya, kung sila ay magsitalikod - ang tanging nakaatang sa iyo [O
Muhammad] ay [ang tungkuling] ihatid ng malinaw [ang mensahe].
83. Kanilang nababatid ang pagpapala ng Allah subali’t pagkaraan, ito ay
kanilang itinatakwil at karamihan sa kanila ay mga [taong] di-naniniwala.
84. At [alalahanin] ang Araw na Aming bubuhaying muli sa bawa’t
pamayanan ang isang saksi [ang kanilang sugo]. Pagkaraan ay hindi na
pahihintulutan yaong mga di-naniniwala [upang mangatwiran], at sila ay
hindi hihilinging magbalik-loob [sa Allah].
85. At kapag makikita niyaong mga gumawa ng kamalian ang parusa, ito
ay hindi pagagaanin para sa kanila at sila ay hindi bibigyan ng palugit.
86. At kapag makikita niyaong mga nagtatambal ang kanilang [mga
iniakibat na] katambal [ng Allah], sila ay magsasabi; “O Aming Panginoon,
sila ang aming mga itinambal [sa Iyo] na lagi naming dinadalanginan bukod
sa Iyo.” Nguni’t, kanilang itatapong pabalik sa kanila ang kanilang mga
salita [at magsasabing]: “Katotohanan, kayo ay mga sinungaling!”
87. At kanilang ipagkakaloob sa Allah ang [kanilang] pagtalima sa Araw na
iyon, at mawawala mula sa kanila ang anumang lagi nilang nilulubid [na
kasinungalingan].
88. Yaong mga di-naniwala at humadlang [sa ibang tao] sa Landas ng
Allah – sila ay Aming daragdagan sa kaparusahan nang ibayong parusa
nang dahil sa anumang katiwaliang kanilang idinudulot.
285
89. At [alalahanin] ang Araw [na kapag] Aming bubuhaying muli sa bawa't
pamayanan ang isang saksi laban sa kanila na nagmula sa kanilang mga
sarili. At ikaw [O Muhammad] ay Aming dadalhin, bilang saksi laban sa
mga ito [sa iyong pamayanan]. At Aming ibinaba [o ipinahayag] sa iyo ang
Aklat [ang Qur’an] bilang paglilinaw para sa lahat ng bagay, at bilang
patnubay, at habag at magandang balita para sa mga tumatalima [sa
Kanya bilang Muslim].
90. Katotohanan, ang Allah ay nag-uutos ng katarungan at mabuting asal
at pagbibigay [ng tulong at pagmamalasakit] sa mga kamag-anak at
nagbabawal ng kahalayan at masamang asal at pang-aapi. Kayo ay
Kanyang pinagpapayuhan upang sakali kayo ay mapaalalahanan.
91. At inyong tuparin ang kasunduan [na inyong pinagtibay sa Ngalan] ng
Allah kapag kayo ay gumawa ng inyong pakikipagkasundo, at huwag
ninyong sirain ang mga panunumpa pagkaraang ang mga ito ay pagtibayin
at katunayan inyong itinalaga [bilang] Tagapanagot ang Allah para sa inyo.
Katotohanan, [Lubos na] Nababatid ng Allah ang anumang inyong
ginagawa.
92. At huwag kayong maging katulad ng isang [babaing] kinalas ang sinulid
na kanyang inikit matapos na ito ay naging matibay [sa pamamagitan ng]
paggamit ng inyong panunumpa bilang [isang paraan ng] pandaraya sa
inyong pagitan nang dahil lamang na ang isang pamayanan ay nakahihigit
sa kasaganaan [sa bilang at yaman] kaysa sa ibang pamayanan. Kayo ay
sinusubukan ng Allah sa pamamagitan nito. At katotohanan Kanyang
gagawing malinaw para sa inyo sa Araw ng Pagkabuhay na Muli ang
anumang inyong lagi nang ipinagkaiba.
93. At kung ninais lamang ng Allah, kayo ay Kanyang magagawang pag-
isahin bilang pamayanan [o relihiyon], nguni’t Kanyang hinahayaang
maligaw ang sinumang Kanyang nais at pinapatnubayan ang sinumang
Kanyang nais. At katiyakan, kayo ay tatanungin tungkol sa anumang lagi
ninyong ginagawa.
94. At huwag ninyong gamitin bilang [isang paraan ng] pandaraya ang
inyong mga panunumpa sa inyong pagitan, upang hindi matisod ang isang
paa pagkaraang ito ay naging matatag, at inyong malasap ang kasamaan
[o parusa sa mundong ito] nang dahil sa anumang inyong ginawang
paglihis [sa mga tao] sa Landas ng Allah at inyong matamo ang malaking
parusa [sa kabilang buhay].
95. At huwag ninyong ipagbili [o ipagpalit] ang kasunduan ng Allah sa maliit
na halaga. Katotohanan, anumang nasa Allah ay higit na mabuti para sa
inyo kung nababatid ninyo [ang kahalagahan nito].
96. Anumang nasa sa inyo ay magwawakas, subali’t anumang nasa Allah
ay mananatili [walang kupas]. At katiyakan, Aming ipagkakaloob sa mga
286
nagtiis ang kanilang gantimpala nang ayon sa anumang pinakamabuti na

97. Sinuman ang gumawa ng mga gawaing matwid, maging siya man ay
lalaki o babae, at siya ay naniniwala, katiyakang Aming ipagkakaloob sa
kanya ang magandang buhay, at katiyakan na sila ay Aming
gagantimpalaan [sa kabilang buhay] nang ayon sa anumang pinakamabuti
na kanilang lagi nang ginagawa.
98. Kaya, kapag iyong binibigkas ang Qur’an, [una ay] humingi ka ng
paglingap sa Allah laban sa satanas, ang isinumpa [o pinagkaitan ng
Kanyang habag].
99. Katotohanan, siya [ang satanas] ay walang kapangyarihan laban sa
mga naniwala at nagtitiwala sa kanilang Panginoon.
100. Ang kanyang kapangyarihan ay sa mga nagtuturing sa kanya bilang
[kanilang] kapanalig at yaong sa pamamagitan niya [ng satanas] ay
nagtatambal [ng iba bukod sa Allah].
101. At kapag Aming hinalinhan ang isang ayaah [o talata] kapalit ng isang
talata - at ang Allah ay lubos na nakababatid sa anumang Kanyang
ipinahayag - sila ay magsasabing: “Ikaw [O Muhammad] ay isang
mapaglubid [ng kasinungalingan].” Nguni’t, karamihan sa kanila ay hindi
nakaaalam.
102. Sabihin mo [O Muhammad]: “Ang Banal na Espiritu7 ang nagpahayag
nito [ng Qur’an] mula sa iyong Panginoon sa katotohanan, upang patatagin
[ang Eeman] niyaong mga naniniwala at [magsilbing] patnubay at
magandang balita para sa mga tumatalima [sa Allah bilang Muslim].”
103. At katotohanang Aming nababatid ang kanilang sinasabi na: “Ito ay
isa lamang tao na nagtuturo sa kanya [kay Muhammad].” Ang dila ng isa
na kanilang tinutukoy ay banyaga, at ito [ang Qur’an] ay [nasa] isang
malinaw na wikang Arabe.”
104. Katotohanan, yaong mga di-naniniwala sa mga ayaat [talata] ng Allah,
sila ay hindi papatnubayan ng Allah at sa kanila ay isang mahapding
parusa.
105. Katotohanan, ang naglulubid lamang [ng kasinungalingan] – sila
yaong mga di-naniniwala [o nagtatakwil] sa mga ayaat [kapahayagan] ng
Allah, at sila yaong mga sinungaling.
7 Banal na Espiritu – ito ang Ruh-ul-Qudus [ang Anghel Gabriel].

287
106. Sinuman ang hindi naniwala [at nagtakwil] sa Allah pagkaraan ng

kanyang paniniwala….8 maliban sa isang napilitang [tumalikod sa Islam]
bagaman ang kanyang puso ay matatag sa pananampalataya. Nguni’t
yaong mga [nagkusang] binuksan ang kanilang mga dibdib tungo sa
kawalan ng paniniwala, sa gayon sa kanila ay poot na nagmumula sa
Allah, at para sa kanila ay isang malaking parusa.
107. Iyan ay sa dahilang kanilang kinalugdan ang [kasiyahan ng] buhay sa
mundong ito nang higit kaysa sa [kasiyahan ng] kabilang buhay. At hindi
pinapatnubayan ng Allah ang mga taong hindi naniniwala [sa Kanyang
Kaisahan at sa mga mahahalagang aral ng Islam].
108. Sila yaong ang kanilang mga puso, pandinig at paningin ay sinarhan
ng Allah. At sila yaong mga pabaya [sapagka’t sila ay nalulong at
nahumaling sa kinang ng makamundong kasiyahan].
109. Katiyakan, sila yaong, sa kabilang buhay, ay magiging mga talunan [o
nawalan].
110. Pagkaraan, katotohanan, ang iyong Panginoon, sa mga nagsilikas
matapos na sila ay mapilitang [tumalikod sa Islam] nguni’t magbuhat noon
ay nagpunyagi [o nakipaglaban sa Landas ng Allah] at sila ay naging
matiisin, katotohanan, ang iyong Panginoon, pagkatapos niyon, ay
111. Sa Araw [na iyon] ang bawa’t kaluluwa ay darating na nakikipagtalo
para sa kanyang sarili, at bawa't isa ay lubos na babayaran para sa
anumang kanyang ginawa [mabuti o masama sa mundong ito] at sila ay
hindi gagawan ng kamalian.
112. At ang Allah ay naglahad ng isang paghahalintulad: [ito ay tungkol sa]
isang bayan [ang Makkah] na malaya at matiwasay: ang panustos nito ay
dumarating nang masagana mula sa iba’t ibang pook, nguni’t itinakwil nito
[ng kanyang mamamayan] ang mga pagpapala ng Allah. Kaya ipinalasap
ng Allah ang sidhi ng gutom at pangamba nang dahil sa anumang kanilang
[kasamaang] ginagawa.
113. At katiyakan may dumating sa kanila na isang sugo mula sa kanilang
mga sariling [lahi], subali’t siya ay kanilang itinakwil, kaya sila ay hinablot
ng parusa habang sila ay mga mapaggawa ng kamalian.
114. Kaya, magsikain kayo mula sa anumang [pagkaing] pinahintulutan at
mabuti na itinustos ng Allah para sa inyo. At maging mapagpasalamat kayo
sa mga pagpapala ng Allah, kung [tunay nga na] Siya ang inyong
sinasamba.
8 Bataysa talatang ito ating mauunawaan na ang karugtong na wakas na salita nito ay…”kanyang
natamo ang poot ng Allah…”
288
115. Ang Kanyang ipinagbawal lamang sa inyo ay ang [pagkain ng] laman
ng patay na hayop,9 dugo, laman ng baboy, at alinmang hayop na kinatay
bilang pag-aalay sa iba bukod sa Allah [o kinatay para sa mga iniidolo o
ang di-pagbanggit sa Ngalan ng Allah sa oras ng pagkatay]. Nguni’t
sinuman ang napilitan [nang dahil sa tawag ng pangangailangan], na wala
[namang layon ng] pagsuway at paglabag [sa hangganan ng kautusan]
samakatwid, ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
116. At huwag kayong magsabi tungkol sa anumang iginigiit na
kasinungalingan ng inyong mga dila: [nagsasabing] “Ito ay pinahihintulutan
at ito ay bawal” upang kayo ay makapaglubid ng kasinungalingan laban sa
Allah. Katotohanan, yaong mga naglulubid ng kasinungalingan laban sa
Allah ay hindi kailanman magtatagumpay.
117. [Ito ay] isa lamang maikling kasiyahan, at para sa kanila ay isang
mahapding parusa.
118. At sa mga Hudyo, Aming ipinagbawal ang anumang Aming
isinalaysay sa iyo [O Muhammad] noong una. At sila ay hindi Namin
ginawan ng kamalian [sa pamamagitan nito] bagkus, kanilang ginagawan
ng kamalian ang kanilang mga sarili.
119. Pagkaraan, katiyakan, ang iyong Panginoon, sa mga nakagawa ng
kasamaan sanhi ng kamangmangan pagkaraan ay nagsisi magbuhat noon
at itinuwid ang sarili – katiyakan, [sa kanila] ang iyong Panginoon
pagkaraan niyan, ay Mapagpatawad, Maawain.
120. Katotohanan, si Abraham ay isang pinunong [nagtataglay ng malawak
na pang-unawa], masunuring tapat sa Allah, [siya ay] Hanifah [sumasamba
nang tuwiran sa Kanya] at siya ay hindi kabilang sa mga nagtatambal [sa
Kanya].
121. [Si Abraham ay] mapagpasalamat sa Kanyang mga pagpapala.
Kanyang pinili siya at pinatnubayan siya sa isang matuwid na landas.
122. At Aming ipinagkaloob sa kanya ang kabutihan sa mundong ito. At
katotohanan, sa kabilang buhay, siya ay kabilang sa mga matutuwid.
123. Pagkaraan Aming ipinahayag sa iyo [O Muhammad], na sumunod sa
relihiyon ni Abraham, [siya ay] Hanifah [sumasamba nang tuwiran sa Allah]
at siya ay hindi kabilang sa mga nagtatambal [sa Kanya].
124. Ang [Araw ng] Sabado ay itinalaga lamang para sa mga nagkaiba
hinggil dito. At katotohanan, ang iyong Panginoon ay maghahatol sa
kanilang pagitan sa Araw ng Pagkabuhay na Muli tungkol dito sa anumang
kanilang lagi nang ipinagkakaiba.
9 Na hindi kinatay o hinuli para gawing pagkain.

289
125. Anyayahan [ang sangkatauhan] sa Landas ng iyong Panginoon nang

may karunungan at mahusay na talakayan, at makipagtalo sa kanila sa
paraang pinakamahusay. Katotohanan, ang iyong Panginoon ay Lubos na
Nakababatid kung sino ang napaligaw mula sa Kanyang Landas, at
Kanyang Lubos na nakababatid kung sino ang [matwid na] napatnubayan.
126. At kung inyong parusahan [ang inyong mga kaaway, O mga Muslim],
sila ay inyong parusahang katumbas ng anumang ginawang pananakit sa
inyo. Nguni’t, kung kayo ay nagtiis - ito ay higit na mabuti para sa mga
matiisin.
127. At magtiis ka [O Muhammad], at ang iyong pagtitiis ay hindi nagmula
[kaninuman] kundi sa Allah. At huwag mo silang ikalungkot, at huwag kang
masiphayo laban sa anupamang kanilang mga pinagsasabwatan.
128. Katotohanan, ang Allah ay nasa [panig] niyaong mga natatakot sa
Kanya at niyaong mga mapaggawa ng mga kabutihan.
Surah 17 Al-Isra Bahagi Blg. 15
290
Surah Al-Isra
[Ang Gabing Paglalakbay]
Sa Ngalan ng Allah
1. Luwalhati sa Kanya na Siyang nagpalakbay sa Kanyang alipin [si

Propeta Muhammad] sa gabi mula sa Masjid al-Haram [sa Makkah]
patungong Masjid al-Aqsa [sa Herusalem], na ang mga kapaligiran nito ay
Aming pinagpala, upang Aming ipakita sa kanya ang Aming mga ayaat
[palatandaan]. Katotohanan, Siya ang Lubos na Nakaririnig, ang Lubos na
Nakakikita.
2. At Aming ipinagkaloob kay Moises ang kasulatan at ito ay Aming
ginawang patnubay para sa mga anak ni Israel [na nagsasabing]: “Huwag
kayong magturing ng iba bukod sa Akin bilang [inyong] Tagapangasiwa,”
3. O, kayong mga inapo na nagmula [sa lahi] niyaong mga isinakay Namin
[sa sasakyang-dagat] kasama ni Noah, katotohanan, siya [si Noah] ay
isang aliping mapagpasalamat.
4. At Aming itinakda1 [para] sa mga anak ni Israel sa kasulatan na:
“Katiyakan na kayo ay maghahasik ng katiwalian sa lupa nang dalawang
ulit at katiyakan na kayo ay hahantong sa labis na kapalaluan.”
5. Kaya, nang ang [oras ng] pangako ay dumating para sa una sa
dalawang ito, Aming ipinadala laban sa inyo ang Aming mga alipin –
[yaong mga] bihasa sa pakikipagdigma, at sila ay nagsiyasat [maging] sa
loob ng mga pamamahay. At ito ay isang pangakong naipatupad.
6. Pagkaraan, Aming ipinagkaloob muli para sa inyo ang balik-tagumpay
laban sa kanila. At kayo ay Aming pinalakas sa pamamagitan ng yaman
at ng mga anak at kayo ay Aming ginawang nakararami sa [bilang ng]
mga tauhan.
7. [At sinabi], “Kung kayo ay gagawa ng kabutihan, kayo ay nakagagawa
ng kabutihan para sa inyong mga sarili, at kung kayo ay gagawa ng
kasamaan, [kayo ay nakagagawa] para rito [laban sa inyong mga sarili].”
Kaya, nang ang huli [sa ikalawang] pangako ay dumating, [Aming
ipinadala ang inyong mga kaaway] upang gawing hapis ang inyong mga
1 Ipinaalala sa kanila ang anumang kanilang kasamaang gagawin sa darating na panahon batay
sa inspirasyon o kaalaman na kanilang tinanggap mula sa Allah.
291
mukha at upang pasukin ang masjid [i.e templo ng Herusalem] tulad ng

kanilang pagpasok dito noong una at upang wasakin ang anumang
kanilang sinakop nang [lubusang] pagkawasak.
8. [Pagkaraan ang Allah ay nagsabi], “Ito ay inaasahan [na kung kayo ay
magsisi], kayo ay kahahabagan ng inyong Panginoon. Nguni’t kung kayo
ay magsisibalik [sa kasalanan], Aming ibabalik [ang parusa]. At Aming
ginawa ang Impiyerno bilang higaan [ng bilangguan] para sa mga di-
naniniwala.”
9. Katotohanan, itong Qur’an ay nagpapatnubay tungo sa anumang higit
na nararapat [o matwid] at nagbibigay ng magandang balita sa mga
naniniwala na gumagawa ng mga gawaing matwid – sa kanila ay isang
malaking gantimpala [ang walang hanggang ligaya sa Paraiso].
10. At yaong mga hindi naniniwala [hinggil] sa kabilang buhay - Aming
inihanda para sa kanila ang mahapding parusa.
11. At ang tao ay nananalangin para sa kasamaan [kapag siya ay galit]
tulad ng kanyang panalangin para sa kabutihan, at sadyang ang tao ay
lagi nang nagmamadali.2
12. At Aming ginawa ang gabi at ang a r a w b i l a n g d a l a w a n g a y a
a t [palatandaan], at Aming ginawang madilim ang tanda ng gabi at
ginawang maliwanag ang tanda ng araw upang sa gayon ay inyong
hanapin ang biyaya mula sa inyong Panginoon, at upang inyong mapag-
alaman ang bilang ng mga taon at ang pagbilang [ng oras]. At ang lahat
ng bagay ay Aming ipinaliwanag nang masusi.
13. At [sa] bawa’t tao, Aming ipinataw [o inilapat] ang kanyang kapalaran
sa kanyang leeg,3 at Kami ay maglalabas para sa kanya sa Araw ng
Pagkabuhay na Muli ng isang talaan [ng gawa] na kanyang matatagpuang
malayang nakabukas.
14. [At ito ang sasabihin sa kanya]: “Basahin mo ang iyong talaan [ng
gawa]. Sapat na ang iyong sarili laban sa iyo sa Araw na ito bilang
tagapagtuos [ng iyong sariling mga gawa].”
15. Sinuman ang napatnubayan ay napatnubayan lamang para sa
[kabutihan ng] kanyang kaluluwa. At sinuman ang naligaw ay naligaw
lamang laban dito [sa kanyang sarili]. At walang tagapagpasan ng mga
dalahin [o kasalanan] ang magpapasan ng dalahin ng iba. At kailanman
Kami ay hindi magpaparusa hanggang Kami ay makapagpadala ng isang
sugo.
2 Hindi matiisin, maramdamin at kadalasan ay hindi muna nag-iisip.

3 Ang lahat ng mga gawain ng tao ay kanyang pananagutan.
292
16. At kung Aming tangkaing wasakin ang isang bayan, Aming inuutusan
ang mga nakaririwasa rito [na maging masunurin sa Allah] nguni’t sila ay
sumuway dito. Kaya, ang salita [o takda] ay naipatupad laban dito [sa
kanila], at Aming winasak ito nang [lubusang] pagkawasak.
17. At ilang henerasyon na ba ang Aming winasak pagkaraan ni Noah. At
sapat na ang iyong Panginoon hinggil sa mga kasalanan ng Kanyang mga
alipin bilang Maalam at Lubos na Nakakikita.
18. Sinuman ang naghahangad nang madalian4 – Aming mamadaliin para
sa kanya roon ang anumang Aming pahintulutan sa sinumang Aming
naisin. Pagkaraan, Aming ginawa para sa kanya ang Impiyerno; siya ay
papasok dito [upang sunugin], bilang isang hinamak, nilayuan [ng habag
ng Allah].
19. Nguni’t sinuman ang maghangad ng kabilang buhay at nagsikap nang
puspusang pagsisikap para rito habang siya ay naniniwala - sila yaong
ang pagsisikap ay laging pinahahalagahan [ng Allah].
20. Sa bawa’t [uri ng tao] Kami ay nagkakaloob - sa kanila [na nagnanasa
ng makamundong buhay] at sa kanila [na nagnanasa ng kabilang buhay]
– mula sa handog ng iyong Panginoon. At kailanman, ang handog ng
iyong Panginoon ay hindi ipinagkait.
21. Pagmasdan, kung paano Namin biniyayaan ang iba nang higit kaysa
sa iba [sa panustos]. Nguni't, ang kabilang buhay ay nakahihigit sa antas
[ng pagkakaiba] at nakahihigit sa katangian.
22. Huwag kayong mag-akibat ng ibang diyos [bilang kapantay] ng Allah
[na maghahatid sa inyo upang kayo ay] maging hamak at pinabayaan.
23. At ang iyong Panginoon ay nagtakda na wala kang sasambahin
maliban sa Kanya, at maging mabuti [sa pakikitungo] sa mga magulang.
Maging ang isa sa kanila o silang dalawa ay kapwa umabot na sa
katandaang gulang. [Habang sila ay] nasa iyong piling, huwag kang
mangusap sa kanila ng [salitang kawalang-galang tulad ng] “Uff”,5 at
huwag mo silang hiyawan [o sigawan] bagkus mangusap sa kanila ng
salitang kapita-pitagan.
24. At iyong ibaba para sa kanilang dalawa ang diwa ng kababaang-loob
bilang habag, at [ikaw ay] magsabing: “O aking Panginoon, kahabagan
Mo po silang dalawa tulad ng kanilang pag-aruga sa akin [nang ako ay]
musmos pa.”
25. Ang inyong Panginoon ay Maalam sa anumang nasa inyong sariling
4 Ang mga makamundong kaligayahan at tagumpay.

5
Uff – ito ay isang bukambibig na nagpapahiwatig ng pagkayamot o di-pagsang-ayon.
293
[kalooban]. Kung kayo ay maging matwid [sa inyong layunin], katotohanan,

Siya ay Lagi nang, sa mga [taong] malimit magbalik-loob, Mapagpatawad.
26. At ibigay sa kamag-anak ang kanyang karapatan at sa mga dukha at
sa mga manlalakbay [na kinapos ng baon]. At huwag maglustay ng
[walang kabuluhang] paglustay .
27. Katotohanan, ang mga mapaglustay [nang walang kabuluhan] ay
kapatid ng mga demonyo at ang demonyo ay lagi nang walang
pasasalamat sa kanyang Panginoon.
28. At kung ikaw man ay [kailangang] humanap sa kanila [sa mga
dukhang], naghihintay ng habag mula sa iyong Panginoon na siya mong
inaaasahan, samakatwid, ikaw ay mangusap sa kanila nang salitang
malumanay.
29. At huwag mong gawin ang iyong kamay [bilang] sakal sa iyong leeg
[huwag kang maramot], o lubhang nakaunat ito [labis na mapagbigay] at
[sanhi nito] ikaw ay manumbat at maubusan.
30. Katotohanan, pinalalawig ng iyong Panginoon ang panustos para sa
sinumang Kanyang nais, at hinihigpitan [ang sinumang Kanyang nais].
Katotohanan, Siya ay Lagi nang Maalam, Lubos na Nakakikita sa
Kanyang mga alipin.
31. At huwag ninyong patayin ang inyong mga anak sanhi ng pangamba
sa kahirapan. Kami ay magkakaloob [ng panustos] sa kanila, at sa inyo.
Katotohanan, ang pagpatay sa kanila ay isang malaking kasalanan.
32. At huwag ninyong lapitan [at inyong iwasan] ang bawal na
pakikipagtalik. Katotohanan, ito ay kahalayan at napakasamang landas.
33. At huwag ninyong patayin ang kaluluwa [tao] na ipinagbawal ng Allah,
maliban sa makatarungang dahilan. At sinuman ang pinatay nang di-
makatarungan - Aming ipinagkaloob sa kanyang tagapagmana ang
karapatan [upang kuhanin ang katarungan, nguni’t huwag siyang hayaang
lumagpas sa mga hangganan [ukol] sa [batas ng] pagkitil ng buhay.
Katotohanan, siya ay tinulungan [sa pamamagitan ng batas ng Islam].
34. At huwag ninyong lapitan [o gamitin] ang ari-arian [o yaman] ng isang
ulila maliban sa paraang pinakamabuti hanggang siya ay umabot sa
wastong gulang [upang pangasiwaan ang sariling buhay]. At inyong
tuparin ang [bawa’t] k a s u n d u a n . K a t o t o h a n a n , a n g kasunduan,
ay lagi nang itinatanong [o inuusisa].6
35. At magbigay ng tamang sukat kapag kayo ay nagsusukat, at
6Isa sa mga pananagutan na itatanong ng Dakilang Allah sa Araw ng Paghuhukom ay ang

pagpapahalaga at pagsasakatuparan ng mga kasunduan o pangako.
294
magtimbang nang may wastong pagtimbang. Iyan ay pinakamabuti [na

paraan] at pinakamabuting kalalabasan [kasasapitan].
36. At huwag mong sundin [gawin o sabihin] ang anumang [bagay o
pangyayari na] wala kang kaalaman dito. Katotohanan, ang pandinig, at
ang paningin, at ang kalooban [puso] – ang ukol sa lahat ng mga ito ay
itinatanong [ng Allah].
37. At huwag kang maglakad sa lupa nang lubhang nagagalak [labis ang
tuwa]. Katotohanan, hindi mo magagawang punitin [o sirain] ang lupa, o
hindi mo magagawang maabot ang katayuang tulad ng [matayog na] mga
bundok.7
38. Lahat ng mga iyan [na naunang binanggit] – ang kasamaan nito ay
lagi nang, sa [paningin ng] iyong Panginoon, kinamumuhian.
39. Iyan ay nagmula sa anumang ipinahayag ng iyong Panginoon sa iyo
[O Muhammad] ng karunungan. At [O sangkatauhan] huwag mag-akibat
sa Allah ng ibang diyos [bilang Kanyang kapantay] upang kayo ay hindi
ihagis sa Impiyerno, sinumbatan at nilayuan.
40. Kaya, kayo ba ay pinili ng inyong Panginoon para sa [pagkakaroon
ng] mga anak na lalaki at nagturing mula sa mga anghel bilang [Kanyang]
mga anak na babae? Katotohanan, kayo ay nagsabi ng isang malubhang
pananalita.
41. At katiyakan, Aming ipinaliwanag [sa iba't ibang pamamaraan ang
nilalaman] nitong Qur’an upang sa gayon sila ay mapaalalahanan, nguni’t
ito ay hindi nakaragdag sa kanila [sa mga di-naniniwala] maliban sa
pagtutol.
42. Sabihin: “Kung nagkaroon nga ng ibang mga diyos na Kanyang
kasama tulad ng kanilang sinasabi [o inaakala], magkagayon, bawa’t isa
sa kanila [mga diyos] ay maghahanap ng paraan upang angkinin ang
Trono.”
43. Luwalhati sa Kanya, at Siya ay Mataas nang higit sa anumang
matinding [kasinungalingang] kanilang sinasabi.
44. Ang pitong kalangitan at kalupaan at ang anumang nakapaloob doon,
ay lumuluwalhati sa Kanya at walang isang bagay maliban na ito ay
lumuluwalhati sa Kanyang Papuri. Nguni’t hindi ninyo nauunawaan ang
[pamamaraan ng] kanilang pag luluwalhati . Katotohanan, Siya ay Lagi
nang Mapagparaya, Mapagpatawad.
45. At kapag iyong binabasa ang Qur'an, Kami ay naglalagay sa pagitan
7 Ang tao, bagaman mapagmataas, ay likas na marupok at mahina.

295
mo at sa pagitan niyaong mga di-naniniwala [tungkol] sa kabilang buhay

ng isang nakakubling harang [sa kanilang mga puso upang sila ay hindi
mapatnubayan].
46. At Aming inilagay sa kanilang mga puso ang pantakip upang kanilang
hindi maunawaan ito [Qur’an], at sa kanilang mga tainga ay kabingihan. At
kapag binanggit mo ang iyong Panginoon nang mag-isa sa Qur’an, sila ay
nagsisitalikod nang may pagtutol.
47. Kami ay nakababatid ng anumang kanilang ginawang pakikinig dito
kapag sila ay nakikinig sa iyo. At kapag sila ay nag-uusap nang palihim,
kapag ang mga mapaggawa ng kamalian ay nagsasabi: “Wala kayong
sinusunod maliban sa isang lalaking nagayuma.”
48. Pagmasdan mo kung paano sila maglahad sa iyo ng paghahalintulad.
Nguni’t, sila ay napaligaw, kaya sila ay walang kakayahang [matagpuan
ang tamang] daan.
49. At sila ay nagsasabi: “Kung kami ay naging mga buto at abo, kami ba
ay tunay na bubuhaying muli bilang isang bagong nilikha?”
50. Sabihin: “Kahit na kayo pa ay maging mga bato o bakal,
51. O [anumang] nilikha na [higit pang] malaki na nasa inyong mga
dibdib.” At sila ay magsasabi: “Sino ang makapagbabalik sa amin [sa
buhay]?” Sabihin [sa kanila]: “Siya na lumikha sa inyo noong una.”
Pagkaraan, sila ay pailing-iling ng kanilang mga ulo sa iyo at
magsasabing: “Kailan kaya ito [magaganap]?” Sabihin: “Maaaring, ito ay
nalalapit na –
52. Sa Araw [na iyon], Siya ay mananawagan sa inyo, at kayo ay
magsisitugon nang may papuri sa Kanya at inyong aakalain na kayo ay
nanatili [sa mundong ito] maliban sa ilang saglit [lamang].”
53. At sabihin mo sa Aking mga alipin na sila ay magsabi ng alinmang
pinakamabuti. Katotohanan, ang satanas ay nag-uudyok ng hidwaan sa
kanilang pagitan. Katotohanan, ang satanas ay lagi nang hayag na
kaaway ng tao.
54. Ang inyong Panginoon ay Maalam sa inyo. Kung Kanyang naisin, Siya
ay magkakaloob ng habag sa inyo, o kung Kanyang naisin, Siya ay
magpaparusa sa inyo. At ikaw [O Muhammad] ay hindi ipinadala sa kanila
bilang isang tagapangasiwa.
55. At ang iyong Panginoon ay Lubos na nababatid ang sinumang nasa
mga kalangitan at kalupaan. At katiyakan, Aming biniyayaan ang ibang
propeta nang higit sa iba, at kay David, Aming ipinagkaloob ang Zabur
[Psalmo].
56. Sabihin, “kayo ay manalangin sa inyong mga itinuturing [na mga
296
diyos] bukod sa Kanya bagaman sila ay walang taglay [na kapangyarihan]

upang pawiin ang pighati mula sa inyo o [upang ito ay] ilipat [sa iba].”
57. Sila yaong ang kanilang mga dinadalanginan ay humahanap ng
paraang mapalapit sa kanilang Panginoon [ang Allah] at [nagsisikap] kung
alin sa kanila ang higit na malapit; at sila ay umaasa para sa Kanyang
habag at pinangangambahan ang Kanyang parusa. Katotohanan, ang
parusa ng iyong Panginoon ay lagi nang kinasisindakan.
58. At walang isang bayan [o pamayanang makasalanan] maliban na ito
ay Aming wawasakin bago [dumating] ang Araw ng Pagkabuhay na Muli,
o parusahan ito [ang mga mamamayan nito] ng matinding parusa. Iyan ay
nasa nakalimbag na talaan.
59. At walang pumigil sa Amin mula sa pagpapadala ng ayaat [mga
kapahayagan o palatandaan] maliban na ang mga naunang mamamayan
ay nagtakwil sa mga ito. At Aming ibinigay ang babaing kamelyo sa [Tribu
ng] Thamud bilang malinaw na ayaat [babala], nguni’t ito ay kanilang
ginawan ng kamalian. At hindi Kami nagpadala ng mga ayaat maliban
bilang isang panakot [o babala].
60. At [alalahanin mo O Muhammad] nang Aming sinabi sa iyo:
“Katotohanan, ang iyong Panginoon ay nakapalibot [Makapangyarihan at
Maalam] sa sangkatauhan.” At hindi Namin ginawa ang pangitain na
Aming ipinakita sa iyo [O Muhammad] maliban bilang isang pagsubok
para sa sangkatauhan, tulad ng isinumpang punongkahoy [Zaqqum na
binanggit] sa Qur’an. At sila ay Aming binalaan nguni’t ito ay hindi
nakaragdag sa kanila maliban sa malubhang pagsuway.
61. At [banggitin] nang Aming sabihin sa mga anghel: “Magpatirapa kayo
kay Adan.” At sila ay nagsipatirapa maliban kay Iblis [ang satanas]. Siya
ay nagsabi: “Dapat ba akong magpatirapa sa isang nilikha Mo lamang
mula sa putik?”
62. [Si Iblis ay] nagsabi: “Nakikita Mo ba ang isang ito na Iyong
pinarangalan nang higit sa akin? Kung Iyong ipagpaliban [ang aking
kamatayan] hanggang sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, katiyakan na
aking wawasakin ang kanyang mga inapo [lahi] maliban sa mangilan-
ngilang [matapat sa iyo].”
63. [Ang Allah ay] nagsabi: “Ikaw ay humayo sapagka’t sinuman sa kanila
ang sumunod sa iyo, katotohanan, ang Impiyerno ang magiging inyong
kabayarang [lahat], isang lubos na kabayaran.
64. At iyong udyukin [akitin sa walang kabuluhan] ang sinumang iyong
m a k a k a y a n a n s a k a n i l a [ s a pamamagitan] ng iyong tinig, at iyong
ipasalakay sila sa pamamagitan ng iyong mga kabayo [hukbo] at ng iyong
mga kawal, at makibahagi sa kanilang mga yaman at mga anak, at sila ay
297
iyong pangakuan.” Nguni’t, ang satanas ay walang maipapangako

maliban sa panlilinlang.
65. Katotohanan, [para sa] Aking mga aliping [tunay na naniniwala], ikaw
[O satanas] ay walang kapangyarihan [o karapatan] sa kanila. At sapat na
ang iyong Panginoon bilang Tagapangasiwa.
66. Ang inyong Panginoon ang Siyang nagpalayag ng sasakyang-dagat
[barko] sa dagat para sa inyo upang inyong hanapin ang Kanyang biyaya.
Katotohanan, Siya ay Lagi nang Maawain sa inyo.
67. At nang kayo [mga di-naniniwala] ay inabutan ng panganib sa [gitna
ng] karagatan, yaong inyong mga dinadalanginan ay naglahong lahat
maliban sa Kanya. Nguni’t, nang kayo ay iniligtas [dinala] sa kating-lupa,
kayo ay nagsilayo [sa Kanya]. At sadyang ang tao ay lagi nang walang
pasasalamat.
68. Kaya, kayo ba ay nakadarama ng katiwasayan na hindi Niya
hahayaan na kayo ay lulunin ng isang bahagi ng lupa o Siya ay
magpapadala laban sa inyo ng isang unos ng mga bato? Pagkaraan, wala
kayong matatagpuan para sa inyong sarili ng isang tagapangasiwa.
69. O kayo ba ay nakadarama ng katiwasayan na kayo ay hindi Niya
muling ipadadala roon sa dagat sa ibang pagkakataon at Siya ay
magpapadala sa inyo ng isang buhawi ng hangin at kayo ay lunurin nang
dahil sa inyong kawalan ng paniniwala? Sa gayon, wala kayong
matatagpuang sinumang maghihiganti laban sa Amin.
70. At tunay nga na Aming pinarangalan ang mga anak ni Adan, at sila ay
Aming dinala sa mga lupain at karagatan, at ipinagkaloob sa kanila ang
mabubuting panustos at sila ay Aming itinangi [o pinahalagahan] nang
higit sa Aming mga nilikha nang [may tanda ng] pagtangi [o
pagpapahalaga].
71. [At alalahanin O Muhammad] ang Araw na Aming tatawagin ang lahat
ng tao kasama ng kani-kanilang pinuno. Kaya, sinumang binigyan ng
kanyang talaan [ng gawa] sa kanyang kanang kamay, sila yaong mga
babasahin ang kanilang talaan, at sila ay hindi g a g a w a n n g d i - m a k

a t a r u n g a n g [paghatol] maging kasinliit ng hibla [ng buto ng datiles].
72. At sinuman ang bulag8 dito [sa mundo] siya ay magiging bulag sa
kabilang buhay at [siya ay] higit na naligaw sa [tuwid na] landas.
73. A t k a t o t o h a n a n , ikaw [O Muhammad] ay kanilang halos
8 Ang tinutukoy na bulag ay yaong mga taong hindi kumikilala sa katotohanan. Sila na walang
paniniwala sa Allah at mapaggawa ng mga kasalanan at kasamaan.
298
matuksong ilayo mula sa anumang Aming ipinahayag [ang Qur’an] sa iyo,

upang [kanilang] magawang ikaw ay makapaglubid [ng kasinungalingan]
tungkol sa Amin sa ibang bagay, at magkagayon ikaw ay kanilang
ituturing bilang isang matalik na kaibigan.
74. At kung hindi lamang na ikaw ay Aming pinatatag, katiyakan ikaw ay
malapit nang kumiling sa kanila nang bahagya.
75. Kaya, [kung nagawa mo man ang gayon], marahil Aming naipalasap
sa iyo ang ibayong [parusa] sa buhay at ibayong [parusa pagkaraan ng]
kamatayan. Pagkaraan, hindi mo matatagpuan para sa iyong sarili ang
isang makatutulong laban sa Amin.
76. At katotohanan, ikaw ay kanilang halos malapit ng matuksong [itaboy
mula] sa lupain [ng Makkah] upang ikaw ay mapaalis doon. Nguni’t [kung
ito man ay kanilang gagawin], sila ay hindi mananatili [roon] pagkaraan
mo maliban para sa kaunting [panahon lamang].9
77. [Iyan ang Aming] kaparaanan para sa mga ipinadala Naming mga
sugong nauna sa iyo [O Muhammad], at wala k a n g m a t a t a g p u a n
g a n u m a n g pagbabago sa Aming kaparaanan.
78. Magsagawa ng pagdarasal sa pagbaba ng araw [mula sa kalagitnaan
nito] hanggang sa kadiliman ng gabi, at sa [pagbigkas ng] Qur’an sa
madaling araw. Katotohanan, ang pagbigkas [ng Qur’an] sa madaling
araw ay laging sinasaksihan [ng mga anghel].10
79. At mula sa [ilang bahagi ng] gabi, ikaw ay magdasal sa pamamagitan
nito [pagbigkas ng Qur’an], bilang iyong karagdagan [sa pagsamba sa
Kanya]. Inaasahang ikaw ay ibabangon ng iyong Panginoon sa isang
pinagkakapuring katayuan.
80. At sabihin, “Aking Panginoon, tulutan Mo pong ako ay pumasok [sa
Madinah] sa isang kaaya-ayang pagpasok, at ako ay lumisan [sa Makkah]
sa isang kaaya-ayang paglisan. At igawad Mo po sa akin mula sa Iyong
Sarili ang makapangyarihang tulong.”
81. At sabihin: “Ang katotohanan ay dumating at ang kabulaanan ay
naglaho. Katunayan, ang kabulaanan ay lagi nang naglalaho.”
82. At Aming ibinaba [o ipinahayag] mula sa Qur’an ang lunas [o gamot]
at habag para sa mga naniniwala, at ito ay hindi nakararagdag sa mga
mapaggawa ng kamalian maliban sa kawalan.
83. At kapag Aming iginagawad sa tao [sa di-naniniwala] ang Aming
9 Sampung taon pagkaraan ng paglikas ng Propeta, ang Makkah ay ganap nang nasakop mula sa
kanyang mga kaaway.
10 Salatul Dhuhr, Asir, Maghrib, Ishaa at Fajr sa pagbubukang-araw [o madaling araw].
299
biyaya, siya ay lumalayo at kanyang inihihiwalay ang sarili; at kapag ang

kasamaan ay dumapo sa kanya, siya ay lubhang nanlulumo.
84. Sabihin: “Bawa’t isa ay gumagawa nang ayon sa kanyang
pamamaraan, nguni’t, ang inyong Panginoon ay lubos na nababatid kung
sino ang napatnubayan sa [matuwid na] landas.”
85. At sila ay nagtatanong sa iyo [O Muhammad] hinggil sa Ruh [Espiritu];
Sabihin mo [sa kanila]: “Ang Ruh [Espiritu] ay nasa kapasiyahan ng aking
Panginoon. At kayo [sangkatauhan] ay hindi pinagkalooban ng kaalaman
maliban sa kaunti lamang.”
86. At kung Aming naisin, katiyakang maaari Naming bawiin ang anumang
ipinahayag Namin sa iyo [ang Qur’an]. P a g k a r a a n , i k a w a y
w a l a n g m a ta t a g p u a n g tagapangasiwa para sa iyo laban sa Amin.
87. Maliban [na ito ay Aming iniwan sa iyo] bilang habag mula sa iyong
Panginoon. Katotohanan, ang Kanyang biyaya sa iyo ay lagi nang dakila.
88. Sabihin: “Kung ang sangkatauhan at jinn ay magtipon upang
magpakita [kumatha] ng katulad nitong Qur’an, hindi nila magagawang
magpakita [kumatha] ng katulad nito, kahit sila ay magtulungan sa isa’t
isa.”
89. At katiyakan, Aming iniba-iba para sa sangkatauhan ang bawa’t
paghahalintulad sa Qurán na ito, nguni’t karamihan sa sangkatauhan ay
tumanggi [sa anupaman] maliban sa kawalang paniniwala.
90. At sila ay nagsasabi: “Kami ay hindi maniniwala sa iyo [O Muhammad]
hanggang hindi mo magawang magpabulwak para sa amin ng isang bukal
mula sa lupa,
91. O [hanggang] ikaw ay magkaroon ng hardin ng datiles at ubasan, at
magawa mong paagusin ang ilog nang sapilitan sa kanila [at masagana];
92. O kaya’y magawa mong ihulog ang langit sa amin nang pira-piraso
tulad ng iyong sinabi [o inakala], o dalhin mo ang Allah at ang mga anghel
sa [aming] harapan;
93. O kaya’y ikaw ay magkaroon ng bahay na pinalamutian [ng ginto] o di
kaya, ikaw ay umakyat patungong kalangitan. At [gayunpaman], hindi pa
rin kami maniniwala sa iyong pag-akyat hanggang maibaba mo para sa
amin ang isang Aklat na maaari naming basahin.” Sabihin: “Luwalhati sa
aking Panginoon. Hindi ba ako ay isang taong isinugo lamang?”
94. At ano ang nakapigil sa mga tao mula sa paniniwala nang ang
patnubay ay dumating sa kanila maliban na sila ay nagsabing: “Ang Allah
ba ay nagpadala ng isang tao bilang [Kanyang] sugo?”
95. Sabihin: “Kung mayroon mang mga anghel sa lupa na naglalakad
300
nang matiwasay, marahil Aming ibinaba sa kanila mula sa kalangitan ang

isang anghel [bilang isang] sugo.”
96. Sabihin: “Sapat na ang Allah bilang Saksi sa pagitan ko at pagitan
ninyo. Katotohanan, Siya ay Lagi nang Maalam, Lubos na Nakakikita sa
Kanyang mga alipin.”
97. At sinuman ang patnubayan ng Allah - siya ay [matwid na]
napatnubayan; nguni’t sinumang Kanyang hinayaang maligaw, ikaw ay
hindi makatatagpo para sa kanila ng awliyah [tagapangalaga] bukod sa
Kanya, at sila ay Aming titipunin sa Araw ng Pagkabuhay na Muli [na
nakasubsob] sa kanilang mga mukha - bulag, pipi at bingi. Ang kanilang
kanlungan ay ang Impiyerno; sa bawa’t sandali na ito ay napapawi, sila ay
Aming dinaragdagan ng naglalagablab na Apoy.
98. Iyan ang kanilang kabayaran, sapagka’t sila ay hindi naniwala sa
Aming mga ayaat [aral, tanda, babala] at sila ay nagsabi: “Kung kami ay
[magiging] mga buto at abo, kami ba ay bubuhaying muli bilang
panibagong nilikha?”
99. Hindi ba nila nakikita na ang Allah, na Siyang lumikha sa mga
kalangitan at kalupaan ay Siyang [tanging] may kakayahan upang lumikha
ng katulad nila? At Siya ay nagtakda para sa kanila ng isang panahon na
walang alinlangan [tungkol dito]. Nguni’t ang mga mapaggawa ng
kamalian ay tumatanggi [sa anupaman] maliban sa kawalan ng
paniniwala.
100. Sabihin [sa kanila]: “Kung kayo ang may tangan sa kaban ng habag
ng aking Panginoon, magkagayon, katiyakang ito ay inyong tatanganan
nang mahigpit dahil sa pangamba ng pagkaubos, at ang tao ay lubhang
nagiging maramot.”
101. At katiyakan, Aming ipinagkaloob kay Moises ang siyam na malilinaw
na palatandaan. Kaya, inyong tanungin ang mga anak ni Israel – [tungkol
sa nangyaring ito] nang siya [si Moises] ay dumating sa kanila, at si
Paraon ay nagsabi sa kanila: “Katunayan, O Moises, ako ay nag-iisip na
ikaw ay nagayuma.”
102. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Katiyakan, nababatid mo na walang
ibang nagpahayag [o nagbaba] ng mga ayaat [kapahayagan] na ito
maliban sa Panginoon ng mga kalangitan at kalupaan bilang [malilinaw
na] katibayan. At ako ay nakatitiyak na, ikaw O, Paraon ay napariwara.”
103. Kaya, siya ay nagpasiyang sila ay ipagtabuyan mula sa lupain [ng
Ehipto]. Nguni’t, siya ay Aming nilunod at ang sinumang kasama niya -
lahat.
104. At Aming sinabi pagkaraan niya [ni Paraon] sa mga anak ni Israel:
“Manirahan kayo sa lupain, at kung dumating na ang pangako ng kabilang
301
buhay [ang pakikipagtipan], kayo ay Aming bubuhaying muli para sa

[isang mahalagang] pagtitipon.”
105. At sa katotohanan, ito [ang Qur’an] ay Aming ipinahayag at sa
katotohanan ito ay ibinaba. At ikaw ay hindi Namin isinugo [O Muhammad]
maliban bilang isang tagapaghatid ng magandang balita at isang
tagapagbabala.
106. At [ito ay] ang Qur’an na Aming hinati-hati [ang pagpapahayag]
upang sa gayon ito ay iyong bigkasin sa mga tao nang unti-unti. At ito ay
Aming ipinahayag sa iba’t ibang yugto [ng panahon sa loob ng 23 taon].11
107. Sabihin, “Maniwala man kayo rito o hindi maniwala.” Katotohanan,
yaong mga pinagkalooban ng kaalamang nauna rito - kapag ito ay
binigkas sa kanila, ay napapasubsob ng kanilang mga mukha sa
pagpapatirapa.”
108. At sila ay nagsabi: “Luwalhati sa aming Panginoon! Katotohanan,
ang pangako ng aming Panginoon ay natupad na.”
109. At sila ay napapasubsob ng kanilang mga mukha nang luhaan at ito
[ang Qur’an] ay n a k a r a g d a g s a k a n i l a n g kataimtiman [at
kababaang-loob].
110. Sabihin: “Kayo ay manawagan sa Allah o manawagan sa
Mahabagin. Anumang [Kanyang Pangalan] ang inyong tawagin - sa
Kanya ang pagmamay-ari ng mga pinakamagagandang Pangalan.” At
huwag kayong bumigkas nang [labis na] malakas sa inyong pagdarasal o
[lubhang] mahina bagkus inyong hanapin ang [katamtamang]
pamamaraan niyan.
111. At sabihin: “Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah], na hindi
nagkaanak at walang katambal [sa Kanyang] Kapamahalaan [o
paghahari], at wala Siyang [kailangang] tagapangalagang nagmumula sa
kahinaan. At Siya ay iyong dakilain nang [lubusang] pagdakila.”
11 Ang Qur’an ay ipinahayag sa loob ng 23 taon. Ito ay hindi ipinahayag nang minsanan bagkus ay
nang unti-unti [at may pagitan panahon] sa iba’t ibang antas ng pagkakataon [alinsunod sa angkop
na ayah at kabanatang nakaugnay sa kalakaran ng mga pangyayari].
Surah 18 Al-Kahf Bahagi Blg. 15
302
Surah Al-Kahf
[Ang Yungib]
Sa Ngalan ng Allah
1. Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah] na Siyang nagbaba [o

nagpahayag] ng Aklat [Qur’an] sa Kanyang alipin [si Muhammad] at
walang inilagay dito ng anumang kalihisan [o kabaluktutan].
2. [Bagkus, ito ay Kanyang ginawang] matuwid upang bigyang-babala ng
isang mahapding parusa mula sa Kanya at upang bigyan ng magandang
balita yaong mga naniniwala na gumagawa ng mga gawaing matwid –
para sa kanila ay isang mabuting gantimpala [ang Paraiso],
3. [Na sila ay] mamamalagi roon nang walang hanggan.
4. At upang bigyang-babala yaong mga nagsasabing, “Ang Allah ay
nagkaroon ng isang anak na lalaki.”
5. Sila ay walang [tamang] kaalaman tungkol dito, at maging ang kanilang
mga ninuno. Sadyang kakila-kilabot ang salitang namumutawi sa kanilang
mga bibig; [sapagka’t] sila ay walang sinasabi maliban sa
kasinungalingan.
6. Kaya, marahil, ikaw [O Muhammad] ay nagnanais na iyong patayin ang
iyong sarili sa pamamagitan ng kalungkutan nang dahil sa kanilang hindi
paniniwala sa salaysay [Qur’an] na ito [at bunga] ng pighati.
7. Katotohanan, Aming ginawa ang anumang nasa kalupaan bilang
palamuti para rito, upang sila ay Aming subukan kung alin [nga ba] sa
kanila ang pinakamabuti sa gawa.
8. At katotohanan, Aming gagawin ang anumang nasa ibabaw nito [ng
mundo] na [maging] isang hungkag na tambak [ng lupa].
9. O inakala mo ba na ang mga kasamahan [mga kabataang lalaki] sa
yungib at ang mga inskripsiyon1 ay kabilang sa Aming mga ayaat [himala]
na kagila-gilalas?
1 Ang tinutukoy na Khaf ay ang yungib sa isang bundok na kung saan namalaging nakatago ang
mga kabataang lalaki. At tungkol sa Ar-Raqim [Inskripsyon], si Al-Awfi ay nagsabi na ayon kay
Abdullah Ibn Abbas, ito ay isang lambak na malapit sa Aylah. Ito rin ang sinabi nina Qatadah at
Ad-Dahhak. Nguni’t, ayon naman kay Ibn Jurayj na ayon kay Ibn Abbas, ang Ar-Raqim ay isang
bundok na kinaroroonan ng yungib. Sa ibang ulat ng mga naunang mananalaysay, si Said Ibn
Jurayj ay nagsabi: “Ar-Raqim ay isang tipak ng bato na nakasulat o nakalimbag rito ang
303
10. [Alalahanin] nang ang mga kabataang [lalaki] ay nagsitakbo sa [loob

ng] yungib at nagsabi: “Aming Panginoon! Igawad Mo po sa amin ang
habag mula sa Iyong Sarili at gawin Mo pong magaan para sa amin ang
aming mga gawain tungo sa matuwid!”
11. Kaya, Aming tinakpan2 ang kanilang mga pandinig sa [loob ng] yungib
para sa ilang bilang ng mga taon.
12. Pagkalipas [ng maraming taon], sila ay Aming ginising [mula sa
pagkatulog] upang Aming ipakita kung alin sa dalawang pangkat ang
pinakamahusay sa pagbibilang kung [gaano nga] ang panahon ng
kanilang inilagi [sa yungib].
13. Aming isasalaysay sa iyo [O Muhammad] ang kanilang kasaysayan
nang makatotohanan. Tunay nga na sila ay mga kabataang [lalaki] na
naniwala sa kanilang Panginoon, at sila ay Aming dinagdagan sa
patnubay.
14. At Aming pinatatag ang kanilang mga puso nang sila ay nanindigan at
nagsabing: “Ang aming Panginoon ay ang Panginoon ng mga kalangitan
at kalupaan. Kailanman, ay hindi kami mananalangin sa alinmang diyos
bukod sa Kanya. [Kung nagawa naming sabihin ito] katiyakan na kami ay
nakapagsabi nang gayong [kalaking] kalapastanganan.
15. Sila, na aming mga mamamayan, ay nagturing bukod sa Kanya ng
mga [ibang] diyos. Bakit hindi sila magpakita ng malinaw na katibayan
para sa [pagsamba sa] kanila? Kaya, sino ba ang nakahihigit sa kamalian
kaysa sa isang naglulubid ng kasinungalingan laban sa Allah?”
16. [Ang mga kabataang lalaki ay nagsabi sa isa’t isa]: “At kapag kayo ay
nagsitiwalag sa kanila, at sa anumang kanilang mga sinasamba bukod sa
Allah, magkagayon, kayo ay humayong magtungo sa yungib. Ilalaganap
ng inyong Panginoon para sa inyo ang Kanyang habag at pagagaanin
para sa inyo ang inyong mga gawain para sa inyong kaluwagan.”
17. At [kung ikaw ay naroroon lamang] iyong masisilayan ang araw kapag
ito ay sumisikat, lumilihis nang papalayo mula sa kanilang [kinaroroonang]
yungib sa dakong kanan. At kapag lumulubog, ito ay nagdaraan mula sa
kanila sa dakong kaliwa, habang sila ay [nakahimlay] sa maluwang na
kinaroroonan. Iyan ay nagmula sa mga ayaat [himala o kapahayagan] ng
Allah. Sinuman ang patnubayan ng Allah ay [matwid na] napatnubayan,
kasaysayan ng mga kabataang lalaki na nanatili sa yungib nang mahabang panahon, at ito ay
inilagay ng mga tao sa bukana ng yungib.” Ang paliwanag na ito ay hinango mula sa [Tafsir ni Ibn
Kathir, vol 6 English Tafsir pahina 118].
2 Tinakpan ng Allah ang kanilang pandinig sa pamamagitan ng mahimbing na pagtulog sa loob ng
yungib na umabot hanggang 309 taon nang pagkakahimbing. AJSalas.
304
nguni’t sinuman ang Kanyang hinayaang maligaw – kailanman ay walang

matatagpuan para sa kanya ng isang tagapangalagang magpapatnubay.
18. At iyong aakalain na sila ay nakagising subali’t [lingid sa iyo] sila ay
natutulog. At sila ay Aming ibinabaling sa kanilang kanan at sa kanilang
kaliwa, habang ang kanilang aso ay nakaunat sa dalawang unahang paa
nito sa bukana [ng yungib bilang bantay sa pintuan]. Kung sila ay iyong
makikita, katiyakang ikaw ay magnanais na makalayo mula sa kanila nang
tumatalilis, at katiyakan, ikaw ay labis na mangingilabot sa kanila.
19. At ganyan nga Namin sila ginising upang sakali sila ay mag-usisa sa
isa’t isa. Ang tagapagsalita mula sa kanila ay nagsabi: “Gaano ba kayo
katagal na nanatili [rito]?” Sila ay sumagot: “Kami ay nanatili ng isang
araw o bahagi ng maghapon.” Sila ay nagsabi: “Ang inyong Panginoon
ang Siyang tunay na Nakababatid kung gaano nga katagal ang inyong
inilagi [rito]. Kaya, inyong ipadala ang isa sa inyo sa bayan, dala ang
inyong baryang pilak na ito, at hayaan siyang humanap ng anumang
pinakamabuting pagkain, at siya ay magdala para sa inyo ng pagkain
mula roon. At dapat siyang maging maingat. At huwag ninyong hayaang
kayo ay makilala nang isa man [sa kanila].
20. Katotohanan, kung kayo ay kanilang makikilala, kayo ay kanilang
babatuhin [hanggang mamatay] o kayo ay kanilang ibabalik sa kanilang
relihiyon. At sanhi nito, hindi ninyo magagawang magtagumpay nang
gayon - kailanman.”
21. At [tulad nang kung paano Namin sila hinayaang matulog ng matagal
at gisingin ay] ganyan Namin pinangyaring sila [mga kabataang lalaki] ay
matagpuan upang [ang mga taong nakatagpo sa kanilang kalagayan ay]
kanilang mapag-alaman na ang pangako ng Allah ay totoo, [at] na ang
tungkol sa [pagsapit ng takdang] Oras ay walang alinlangan. [Iyon ay]
nang sila [mga taong bayan] ay nagsipagtalu-talo sa isa’t isa tungkol sa
kanilang kalagayan, at sila ay nagsabi: “Ipagtayo sila ng mga gusali sa
kanilang ibabaw [sa pasukan ng yungib]; ang kanilang Panginoon ay higit
na nakababatid sa kanila.” At yaong mga nangibabaw sa gayong
[pagtatalo] ay nagsabi: “Katiyakan na kami ay magtatayo ng isang pook
ng pagsamba [masjid] para sa kanila.”
22. Sila [mga taong nagtatalo] ay nagsasabi na [ang kanilang bilang] ay tatlo,
ang aso ay pang-apat sa kanila; at [ang iba ay] nagsasabi, sila ay lima, ang
aso ay pang-anim sa kanila, nanghuhula sa di-nakitang [pangyayari]; at [ang
iba ay] nagsasabi na sila ay pito, at ang aso ay pang-walo sa kanila. Sabihin
mo [sa kanila O Muhammad]: “Ang aking Panginoon ay Lubos na
Nakababatid ng kanilang [tamang] bilang, walang nakababatid sa kanila
maliban sa mangilan-ngilan.” Kaya, huwag kang makipagtalo tungkol sa
kanilang [kasaysayan] maliban ng may malinaw na
305
katibayan. At huwag kang sumangguni tungkol sa kanila sa sinumang

kabilang sa kanila.
23. At kailanman ay huwag kang magsabi ng anumang bagay,
“Katiyakan, aking gagawin iyan bukas.”
24. Maliban [na ito ay dapat mong dugtungan ng katagang] “Inshallah
[kung naisin ng Allah.” At alalahanin mo ang iyong Panginoon kapag ikaw
ay nakalilimot [nito] at sabihing: “Maaaring ang aking Panginoon ay
magpatnubay sa akin [tungo] sa higit pang malapit kaysa rito sa matwid
[na asal].”
25. At sila ay nanatili sa kanilang yungib sa loob ng tatlong daan taon, at
karagdagang siyam [na taon].
26. Sabihin: “Ang Allah ay Lubos na Nakababatid kung gaano nga katagal
ang kanilang pananatili [sa yungib]. Sa Kanya ang [kaalaman ng] Ghaib
[di-nakikitang bahagi] sa mga kalangitan at kalupaan. Sadyang Siya ang
Lubos na Nakakikita, at Lubos na Nakaririnig. Sila ay walang
tagapangalaga bukod sa Kanya, at Siya ay walang katambal sa Kanyang
mga pagpapasiya ng isa man.”
27. At bigkasin mo [O Muhammad] ang anumang ipinahayag sa iyo sa
Aklat [Qur’an] ng iyong Panginoon. Walang sinuman ang makapagbabago
ng Kanyang mga salita, at kailanman ay wala kang matatagpuang iba
pang makakanlungan bukod sa Kanya.
28. At panatilihin mo ang iyong sarili [O Muhammad] sa pagtitiis [sa
pamamagitan ng pagiging] kasama niyaong mga nananalangin sa
kanilang Panginoon sa umaga at hapon, [kanilang] hinahangad ang
Kanyang Mukha [Lugod]; at huwag mong hayaang sila ay makaligtaan ng
iyong mga mata [sanhi ng] pagnanasa sa [kinang ng] makamundong
buhay at huwag kang sumunod sa sinumang ang puso ay Aming
ginawang salat sa Aming pag-aalaala, [at] na sumusunod sa kanyang
pagnanasa, [at] na ang mga gawain [o tungkulin] ay lagi nang
kinaliligtaan.
29. At sabihin: “Ang katotohanan ay nagmula sa inyong Panginoon, kaya,
sinuman ang magnais, hayaan siyang maniwala; at sinuman ang magnais,
hayaan siyang hindi maniwala." Katotohanan, Aming inihanda para sa
mga mapaggawa ng kamalian, ang isang apoy na ang mga dingding nito
ay papalibot sa kanila. At kung sila ay humingi ng ginhawa [tulong], sila ay
pagiginhawahin ng tubig na tulad ng kumukulong langis na lalapnos sa
[kanilang] mga mukha. Sadyang napakasamang inumin at napakasamang
hantungan.
30. Katotohanan, yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing
matwid, katiyakan na hindi Namin hahayaang mawala ang gantimpala ng
306
sinumang nakagawa ng kabutihan.

31. Sila yaong mga magkakaroon ng hardin ng Eden [walang hanggang
pamamalagi]; sa ilalim nito ay may mga ilog na umaagos. Sila ay
gagayakan doon ng mga pulseras na [yari sa] ginto at bibihisan ng
mamahaling kasuutang berdeng manipis at makapal na sutla [hinabi mula
sa magandang disenyo], at sila ay magsisipagsandal doon sa mga
pinalamutiang sandalan. [Ito ang] pinakamainam na gantimpala at
pinakamabuting hantungan.
32. At ilahad mo para sa kanila ang halimbawa ng dalawang lalaki; ang
isa sa kanila ay Aming binigyan ng dalawang hardin ng ubas at Aming
pinalibutan ang dalawang [harding] ito ng mga puno ng datiles; at inilagay
sa pagitan ng mga ito, ang mga [bukiring] pananim.
33. Bawa’t isa sa dalawang harding ito ay nagbigay ng kanyang mga
bunga, at ito ay hindi nawalan kahit anuman, at doon sa dalawang [hardin]
ay Aming pinapangyaring umagos ang isang ilog.
34. At siya ay nagkaroon ng thamar3 [bungang-kahoy] at siya ay nagsabi
sa kanyang kasamahan [nang may pagmamalaki], habang siya ay
nakikipag-usap sa kanya, “Ako ay nakahihigit sa iyo sa rami ng yaman at
nakahihigit sa [bilang ng] mga tauhan.”
35. At siya ay nagtungo sa kanyang hardin, habang siya ay mapaggawa
ng kamalian sa kanyang sarili. Siya ay nagsabi: “Hindi ko iniisip kailanman
na ito ay maglalaho.
36. At hindi ko iniisip na ang [takdang] Oras ay magaganap, at kung ako
man ay muling ibabalik sa aking Panginoon [sa Araw ng Pagkabuhay na
Muli], katiyakang aking matatagpuan ang higit pa kaysa rito bilang
kapalit.”
37. Ang kanyang kasamahan ay nagsabi sa kanya habang siya ay
nakikipag-usap sa kanya. “Ikaw ba ay hindi naniniwala sa Kanya na
Siyang lumikha sa iyo mula sa alabok at pagkaraan mula sa semilya, at
pagkaraan, ikaw ay hinubog [bilang] isang tao?”
38. “Nguni’t para sa akin, Siya ang Allah, ang aking Panginoon, at ako ay
hindi magtatambal sa aking Panginoon ng isa man [sa pagsamba].”
39. At bakit hindi mo nagawang magsabi nang ikaw ay pumasok sa iyong
hardin na: “Anuman ang naisin ng Allah [ay magaganap]! Walang lakas [o
3 Ang Thamar ayon sa ibang tapapagpaliwanag ng ayah na ito ay tumutukoy sa yaman. At ang
ibang ay nagsasabi na ito ay tumutukoy sa bungang-kahoy. Itong huli ay higit na matatag kaysa sa
una sa dahilang ito ay pinatitibay ng pagbigkas na katagang Thumr na pang-maramihan [plural] ng
salitang Thamrah [bungang-kahoy] tulad din ng Khushb ang pangmaramihan [plural] ng Khashab
[kahoy]. [Tafsir Ibn Kathir vol 6 pahina 150].
307
kapangyarihan] maliban sa Allah!”4 Bagaman nakikita mong hindi ako

nakahihigit sa iyo sa yaman at mga anak,
40. Maaaring ang aking Panginoon ay magbigay sa akin ng [anupamang]
higit na mabuti kaysa sa iyong mga hardin, at magpadala rito [sa iyong
hardin] ng salot mula sa langit, pagkatapos [ang harding] ito ay magiging
isang lupang hungkag na maalikabok.
41. O ang tubig nito [ng hardin] ay bumaba [sa kailaliman ng lupa] upang
ito ay hindi mo na magagawa pang hanapin kailanman.
42. At ang mga bunga nito ay pinalibutan [ng pagkabulok], kaya sinimulan
niyang pilipitin ang kanyang mga kamay [sa panlulumo] sanhi ng
anumang [panahong] kanyang iginugol dito habang ito ay bulok na
nangalaglag sa mga balag nito, at nagsabing, “Sana ay hindi ako
nagtambal sa aking Panginoon ng isa man!”
43. At siya ay walang naging kasamahan upang siya ay matulungan
bukod sa Allah, at hindi niya magawang ipagtanggol ang kanyang sarili.
44. Iyon [sa Araw na], ang Walayah5 [ganap na pagsunod at paghatol] ay
sa Allah [lamang], ang Katotohanan. At Siya ang pinakamahusay sa
[paggawad ng] gantimpala at pinakamabuting wakas.
45. At ilahad mo para sa kanila ang paghahalintulad ng buhay sa
mundong ito; tulad nito ay tubig [ulan] na Aming ibinaba mula sa
kalangitan, at ito ay sinisipsip ng pananim ng lupa, at [pagkaraang
yumabong ay] magiging tuyong dayaming ikinalat ng hangin. At ang Allah
ay nakapangyayari sa lahat ng bagay.
46. Ang yaman at mga anak ay palamuti lamang ng buhay sa mundong
ito. Nguni’t ang mga gawaing matwid na nagtatagal6 ay siyang mabuti sa
[paningin ng] iyong Panginoon para sa gantimpala at mabuting
[pinagmumulan ng] pag-asa
47. At [magbabala] sa Araw na Aming tatanggalin ang mga bundok, at
iyong makikita ang kalupaan na nakatiwangwang, at sila ay
Aming
4 Ma’shaallah, La Quwaata illa billaah.

5 Al Walayah. Mayroong pagkakaiba sa pagbigkas o pagbasa ng katagang ito. Ang iba ay
binabasa na Al Walayah na nangangahulugan na ang ganap na pagsunod o pagtalima ay sa Allah
lamang. At iba naman ay binibigkas na Al Wilayah na sa Araw ng Paghuhukom, ang paghatol ay
pagmamay-ari lamang ng Allah, ang Tunay na Diyos.
6 Ayon kay Ibn Abbas ang mga mabubuting gawa na nagtatagal o nananatili ay binubuo ng lima,
ito ay ang mga katagang La ilaha illalah, Subhan Allah, Al Hamdulillah, Allahu Akbar at ang [5
Fard o takdang] As-Saalah. [At Tabari 18:32 at 18:33, hinango mula sa Tafsir Ibn Kathir vol 6
pahina 161. Ayon naman kay Imam Ahmad, ang ikalima ay ang pagkakaroon ng isang matwid na
anak na namatay at ang kanyang mga magulang ay hinihintay ang gantimpala mula sa Allah.
[Ahmad 4:237] pahina 162, vol 6]
308
titipuning lahat at kahit isa man sa kanila ay walang maiiwan.

48. At sila ay dadalhin sa harapan ng kanilang Panginoon na
magkakahanay: [at Siya ay magsasabi], “Katiyakan nga [na ngayon] kayo
ay nagsirating sa Amin tulad [din] nang kayo ay Aming unang likhain.
Nguni’t, inyong inakala na kailanman Kami ay hindi makagagawa para sa
inyo ng isang takdang tipanan.”
49. At ang talaan [ng mga gawa] ay ilalagay [nang nakabukas], at inyong
makikita ang mga mapaggawa ng kabuktutan na nangatatakot sa
anumang nilalaman niyon. Sila ay magsasabi: “Kasawian sa amin! Ano ba
ang talaang ito na hindi nag-iiwan ng maliit o ng malaking [bagay] bagkus
ito ay kanyang binibilang.” At kanilang matutunghayang [nakatala] ang
anumang kanilang ginawang naroroon7 sa kanilang harapan. At ang iyong
Panginoon ay walang dadayain [sa pagbibigay ng kabayaran laban] sa
kaninuman.
50. At [alalahanin] nang Aming sabihin sa mga anghel, “Magpatirapa kayo
kay Adan,” kaya sila ay nagpatirapa maliban kay Iblis [satanas], siya ay
mula sa mga jinn; siya ay sumuway sa kautusan ng kanyang Panginoon.
Kaya, kayo ba kung gayon ay magtuturing sa kanya at sa kanyang mga
kampon bilang mga tagapangalaga [o kaibigan] bukod sa Akin
samantalang sila ay inyong mga kaaway? Napakasama nito para sa mga
mapaggawa ng kamalian bilang isang kapalit.
51. Sila ay hindi Ko ginawang mga saksi sa paglikha ng mga kalangitan at
kalupaan o sa paglikha ng kanilang mga sarili, at hindi Ko maaaring
kuhanin [ituring] ang mga mapagligaw bilang tagapagtangkilik [mga
alalay].8
52. At [magbabala] sa Araw [na iyon] na Siya ay magsasabing:
“Manawagan kayo sa inaakala ninyong Aking mga katambal.” At sila ay
magsisipanawagan sa kanila, nguni’t sila ay hindi makatutugon sa kanila,
at Kami ay maglalagay sa kanilang pagitan ng isang [lambak ng]
kapariwaraan.
53. At makikita ng mga mapaggawa ng kabuktutan ang Apoy at kanilang
matitiyak na sila ay mahuhulog doon. At sila ay walang matatagpuan daan
[saan mang] dako mula rito [upang makawala].
54. At katiyakan Aming iniba-iba rito sa Qur’an ang bawa’t [uri ng]
7 Si Imam Ahmad ay nagtala mula kay Anas na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Bawa’t taksil ay
magkakaroon ng watawat sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, na kung saan siya nakikilala.” [Ahmad
3:142 Tafsir Ibn Kathir vol 6 pahina 167].
8 Ayon sa [Tafsir Ibn Kathir, vol 6 pahina 172], ayon kay Malik ang Adudan ay tagapagtangkilik
[alalay, katulong].
309
paghahalintulad para sa tao. Nguni’t ang tao ay lagi nang [nahuhulog sa]
pakikipagtalo sa alinmang bagay.
55. At walang makapipigil sa mga tao mula sa paniniwala at mula sa
paghingi ng kapatawaran sa kanilang Panginoon kapag ang patnubay ay
dumating sa kanila, maliban na ang mga [dating] kaparaanan [o parusa]
ng mga naunang mamamayan ay muling maulit, o di kaya ang parusa ay
dalhin sa kanila nang harapan.
56. At Kami ay hindi nagpadala ng mga sugo maliban bilang mga
tagapaghatid ng magagandang balita at tagapagbabala. Nguni’t yaong
mga di-naniniwala ay nakikipagtalo nang may kabulaanan upang
ipawalang-saysay sa pamamagitan nito ang katotohanan. At kanilang
itinuring ang Aking mga ayaat [kapahayagan] at ang anumang ibinabala
sa kanila bilang isang panunuya.
57. At sino ba ang gumagawa ng kamalian nang higit kaysa sa isang
pinaaalalahanan sa mga ayaat [kapahayagan] ng kanyang Panginoon
nguni’t lumalayo mula sa mga [aral] nito, at siya ay nakalilimot sa
anumang [kasamaang] ginawa ng kanyang mga kamay. Katotohanan,
Aming nilagyan ang kanilang puso ng takip upang sila ay hindi
makaunawa nito, at ang kanilang mga tainga ng kabingihan. At kung ikaw
man [O Muhammad] ay mag-anyaya sa kanila sa patnubay, sila ay hindi
mapapatnubayan – kailanman.
58. At ang iyong Panginoon ay ang Mapagpatawad, tigib ng habag. Kung
Siya ay magpapataw ng parusa sa kanila para sa anumang kanilang
pinagsumikapan, katiyakang Kanyang mamadaliin ang parusa. Nguni’t, sa
kanila ay isang takdang tipanan. Bukod dito sila ay walang matatagpuang
paraan ng pagtakas [mula roon].
59. At ang mga bayang ito – Aming winasak ang mga [mamamayan] nito
nang sila ay nagkamali, at Kami ay gumawa ng takdang tipanan para sa
kanilang pagkawasak.
60. At [banggitin] nang si Moises ay nagsabi sa kanyang batang [lalaking]
alipin: “Ako ay hindi magtitigil [sa paglalakbay] hanggang marating ko ang
sangandaan ng dalawang dagat o di kaya ako ay magpapatuloy [sa
paglalakbay] habambuhay.”9
61. Kaya, nang kanilang marating ang sangandaan sa kanilang pagitan,
silang dalawa ay nakalimot sa kanilang isda, kaya nakuha nitong
9 Huqub. Ayon kay Ali Ibn Abi Talhah, sinabi ni Abbas na ang Huqub ay habambuhay. Ayon kay
Ibn Jarir, ang ibang iskolar ay nagsasabi na ang Huqub ay isang taon sa wika ng [Tribu ng] Qays,
pagkaraan ay isinalaysay niya na sinabi ni Abdullah Bin Amr na, ang Huqub ay [80] walumpung
taon. [At-Tabari 18:56. Ibn Kathir vol 6 pahina 182]. AJ Salas
310
makapasag sa daang patungo sa [tila lagusan ng] dagat [at madulas na

lumalayo].
62. Kaya, nang kanilang malagpasan ang dalawang ito, siya [Moises] ay
nagsabi sa kanyang lalaking alipin: “Magdala ka para sa atin ng pagkaing
pang-almusal; katiyakan nga na tayo ay nakaranas ng labis na kapaguran
sa ating paglalakbay na ito.”
63. Siya ay nagsabi: “Nakita mo ba nang tayo ay tumigil sa bato, at
katotohanan, aking nalimutan [doon] ang isda; At walang ibang gumawa
nito upang ako ay nakalimot kundi ang satanas – na nararapat kong
banggitin ito. At ito ay nakaalpas sa dagat nang kagila-gilalas!”
64. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Iyan ang ating pinaghahanap.” Kaya,
silang dalawa ay nagbalik, kanilang sinusundan ang mga bakas [ng
kanilang pinagdaanan].
65. At kanilang natagpuan ang isang aliping nabibilang sa Aming mga
alipin [si Khidr], na Aming pinagkalooban ng habag mula sa Amin, at
tinuruan ng [tiyak na] kaalamang nagmula sa Amin.
66. At siya [si Moises] ay nagsabi sa kanya [kay Khidr]:10 “Maaari bang
ako ay sumunod sa iyo [sa kasunduan] na ako ay iyong turuan ng
matuwid na paghatol mula sa anupamang naituro sa iyo?”
67. Siya [si Khidr] ay nagsabi: “Katotohanan, hindi mo ako makakayanang
pagtiisan!
68. Paano ka magkakaroon ng pagtitiis sa anupamang hindi sakop ng
[iyong] kaalaman?”
69. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Kung naisin ng Allah, ako ay iyong
matatagpuang matiisin, at ako ay hindi susuway sa iyong ipag-uutos.”
70. Siya [si Khidr] ay nagsabi: “Samakatwid, kung ikaw ay sumunod sa
akin, huwag mo akong tatanungin tungkol sa anumang bagay hanggang
ako na ang magkusang bumanggit nito sa iyo.”
71. Kaya, silang dalawa ay nagpatuloy [sa paglalakbay], hanggang nang
sila ay sumakay sa sasakyang-dagat [barko], kanyang binutasan ito [ang
barko]. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Binutasan mo ba ito para lunurin mo
ang mga taong [sakay] nito? Katotohanan, ikaw ay nakagawa ng isang
nakakikilabot na bagay.”
72. Siya [si Khidr] ay nagsabi: “Hindi ba sinabi sa iyo na hindi mo ako
10 Al Khidr. Si Imam Ahmad ay nagtala na si Abu Hurayrah ay nagsabi na ang Sugo ng Allah ay
nagsabi hinggil kay Khidr; “siya ay tinawag na Al Khidr sapagka’t siya ay nakaupo sa isang Farwah
[tigang na lupain] na naging puti at pagkaraan ay naging berde [luntian].” [Ahmad 2:312].
311
makakayanang pagtiisan?”
73. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Huwag mo akong sumbatan sa anumang
aking nalimutan, at huwag mo akong pahirapan sa aking mga gawain [sa
iyo].”
74. Kaya, sila ay kapwa nagpatuloy [sa kanilang paglalakbay], hanggang
kanilang matagpuan ang isang batang lalaki, at ito ay kanyang pinatay.
Sinabi [ni Moises sa kanya]: “Pinatay mo ang isang taong walang malay
[gayong siya a y ] w a l a n a m a n g p i n a ta y ? Katotohanan, ikaw ay
nakagawa ng isang karumal-dumal na bagay!”
312
75. Siya [si Khidr] ay nagsabi: “Hindi ba sinabi ko sa iyo na kailanman ay

hindi mo ako makakayanang pagtiisan?”
76. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Kung ako man ay magtatanong ng
anupamang bagay pagkaraan nito, magkagayon huwag mo na akong
panatilihin pa bilang [iyong] kasama [sa lakad], ikaw ay nakakuha sa akin
ng isang dahilan.”
77. Kaya, sila ay kapwa nagpatuloy [sa paglalakbay] hanggang nang sila
ay dumating sa mga mamamayan ng isang bayan,9 sila ay humingi sa
mga mamamayan nito ng pagkain nguni’t sila [mga tao] ay tumangging
magbigay ng kabutihang-loob sa kanila. At doon ay kanilang natagpuan
ang isang bakod na malapit ng mabuwal, kaya ito ay kanyang itinayo.
Sinabi [ni Moises], “Kung minarapat mo lamang, maaari kang kumuha ng
kabayaran para rito.”
78. Siya [si Khidr] ay nagsabi: “Ito ang [oras ng] paghihiwalay sa pagitan
ko at sa pagitan mo, [at] aking ipaliliwanag sa iyo ang [tungkol sa]
kahulugan ng anumang hindi mo nakayanang pagtiisan sa akin.
79. Tungkol sa barko, ito ay pag-aari ng mga mahihirap na mamamayan
na naghahanap-buhay sa dagat. Kaya, nilayon kong sirain ito sapagka’t
may isang hari na sa kanilang likuran ay kinukuha nang sapilitan ang
bawa’t [maayos] na sasakyang-dagat.
80. At tungkol sa batang lalaki, ang kanyang mga magulang ay [tunay na]
naniniwala, at aming pinangambahan na sila [mga magulang] ay kanyang
lapastanganin sa pamamagitan ng pagsuway at kawalan ng paniniwala.
81. Kaya, kami ay naglayon na ang kanilang Panginoon ay dapat magpalit
para sa kanila ng isang nakahihigit sa kanya sa kadalisayan at higit na
malapit sa habag.
82. At tungkol sa bakod, ito ay pag-aari ng dalawang ulilang batang lalaki
sa bayan; at sa ilalim nito [ng bakod] ay may kayamanang [nakabaon]
para sa kanila; at ang kanilang ama ay isang matwid na tao. Kaya, ang
iyong Panginoon ay nagtakda na sila ay sumapit sa kanilang wastong
gulang at kuhanin ang kanilang kayamanan bilang habag mula sa iyong
Panginoon. At hindi ko ginawa ito nang ayon sa aking sariling pagkukusa.
Iyan ang kahulugan ng mga iyon na siya mong hindi nagawang pagtiisan.”
9 Qaryah [bayan]. Sa ayah na ito mayroon patunay na ang salitang Qaryah [bayan] ay maaaring
gamitin upang tukuyin ang isang lungsod [Madinah] sapagka't ang unang ginamit ng Allah ang
salitang Qaryah sa ayah [18:77] at pagkaraan ay ginamit naman ang salitang Madinah [lungsod] sa
ayah [18:82].
313
83. At sila ay nagtatanong sa iyo [O Muhammad] tungkol kay Dhul-

Qarnayn.10 Sabihin: “Aking bibigkasin sa inyo ang isang pag-uulat na
nauukol sa kanya.”
84. Katotohanan, siya ay Aming binigyan ng kakayahan [upang
makapaglakbay] sa kalupaan, at Aming ipinagkaloob sa kanya ang lahat
ng bagay na kapaki-pakinabang.
85. Kaya, sinunod niya ang isang landasin [o kaparaanan sa paglakbay].
86. Hanggang, nang siya ay makarating sa pook na nilulubugan ng araw,
natagpuan niya na [tila] ito ay nakatirik sa isang bukal na may maitim na
putik at kanyang natagpuan na malapit dito ang isang pamayanan. At
Aming sinabi, “O Dhul Qarnayn! Sila ay maaari mong parusahan o di kaya
sila ay pakitunguhan mo nang mabuti.”
87. Siya ay nagsabi: “Para sa sinumang gumagawa ng kamalian, siya ay
aming parurusahan, at pagkaraan, siya ay muling ibabalik sa kanyang
Panginoon, at Siya ang magpaparusa sa kanya ng kagimbal-gimbal na
parusa [sa Impiyerno].
88. Nguni’t para sa sinumang naniniwala [sa Kaisahan ng Allah] at
gumagawa ng mga gawaing matwid, sa kanya ay pinakamabuting
gantimpala, [ang Paraiso] at kami [Dhul Qarnayn] ay mangungusap sa
kanya mula sa aming kautusan nang magaan.”
89. Pagkaraan, sinunod niya ang isang landasin [o kaparaanan sa
paglakbay].
90. Hanggang, nang siya ay makarating sa dakong sinisikatan ng araw
[silangan], natagpuan niyang ito ay sumisikat sa isang mamamayan
[pamayanan] na Kami ay walang ginawang anumang pananggalang laban
dito [sa init ng araw].
91. [Tulad ng unang pamayanan sa dakong kanluran ay] ganyan nga.11
At Aming sinaklawan [ang lahat] ng kanyang taglay na kaalaman.
92. Kaya, sinunod niya ang isang landasin [o kaparaanan sa paglakbay].
93. Hanggang, nang kanyang marating [ang isang daang-lambak] sa
pagitan ng dalawang bundok, natagpuan niya [sa gilid ng dalawang
10 Dhul Qarnayn. Ayon sa Tafsir ni Ibn Kathir, siya ay taong may kapangyarihan na ang lahat ng
bansa at kanilang mga hari ay sumusunod sa kanya. Ayon sa iba, siya ay tinawag na Dhul
Qarnayn sapagka’t narating niya ang dalawang “sungay” ng araw, ang silangan at kanluran na
kung saan ang araw ay sumisikat at lumulubog. Siya ay pinagkalooban ng Allah ng kaalaman,
kayamanan at kapangyarihan upang sakupin ang bawat bansa at manawagan tungkol sa
pagsamba sa Nag-iisang Diyos, Allah at lupigin ang bansang nagkakasala ng pagtatambal [Shirk].
Batay sa [Tafsir ni Ibn Kathir vol 6 pahina 204].
11 Ganyan nga ang mga gawain ni Dhul-Qarnayn.
314
bundok] ang isang pamayanang mahirap makaunawa sa [kanyang

sariling] salita.
94. Sila ay nagsabi: “O Dhul Qarnayn! Katotohanan, sina Ya’juj at Ma’juj12
ay [kilala sa pagiging] mapaggawa ng katiwalian sa lupain. Kaya maaari
bang kami ay magtakda para sa iyo ng gastusin [bilang kabayaran] upang
ikaw ay gumawa ng bakod [harang] sa pagitan namin at [sa pagitan] nila?”
95. Siya ay nagsabi: “Ang anumang itinatag ng aking Panginoon sa akin
ay higit na mabuti [kaysa sa anumang inyong iniaalok]. Kaya, ako ay
inyong tulungan sa pamamagitan ng inyong lakas; ako ay gagawa sa
pagitan ninyo at [sa pagitan] nila ng isang saplad [harang].
96. Bigyan ninyo ako ng mga pira-pirasong13 bakal” – hanggang nang
kanyang mapatag [ang mga ito] sa pagitan ng dalisdis ng dalawang
bundok, siya ay nagsabi: “[Ito ay inyong] hipan [nang malakas];”
hanggang, nang ito ay kanyang nagawa [na tulad] ng apoy, siya ay
nagsabi: “Dalhan ninyo ako ng lusaw na tanso14 upang aking buhusan
ang ibabaw nito.”
97. Kaya, sila [sina Ya’juj at Ma’juj] ay walang kakayahang magdaan sa
ibabaw nito, at walang kakayahang makapasok dito.
98. Siya [si Dhul Qarnayn] ay nagsabi: “Ito ay isang habag mula sa aking
Panginoon, nguni’t kapag ang pangako15 ng aking Panginoon ay
dumating, ito ay Kanyang gagawing patag. At ang pangako ng aking
Panginoon ay sadyang totoo.”
99. At sila ay Aming iiwanan sa Araw na iyon na humahangos sa isa’t isa;
at [pagkaraan] ang tambuli ay hihipan, at sila ay Aming titipuning lahat sa
[isang] pagtitipon.
100. At Aming ipakikita ang Impiyerno sa Araw na iyon sa mga di-
naniniwala, na nakatanghal,
101. Yaong ang kanilang mga mata ay nasa loob ng takip [ay inalis] mula
sa pag-aalala sa Akin, at wala silang kakayahang makinig.
102. Kaya, yaon bang mga di-naniniwala ay nag-aakala na kanilang
maituturing ang Aking mga alipin bukod sa Akin bilang tagapangalaga?
Katotohanan, Aming inihanda ang Impiyerno bilang tirahan para sa mga
12Sila ay sina Gog at Magog [Yajuj at Majuj sa wikang Arabe], kilala bilang mga tribung
mapamuksa sa malawak na bahagi ng Gitnang Asya [Central Asia].
13 Zubar - pira-piraso o tipak ng bakal. Ito ay pangmaramihan [plural ng] Zubrah .Ito ay ayon kay
Ibn Abbas. [Tafsir Ibn Kathir vol 6 pahina 211].
14 Qitran. Ito ay tanso ayon kay Ibn Abbas. [At-Tabari 18:116-117. Tafsir ibn Kathir. Vol 6. pahina
211].
15 Ang Takdang Oras ng Paghuhukom.
315
di-naniniwala.
103. Sabihin: “Ipagbibigay-alam ba namin sa inyo ang mga higit na
nawalan tulad ng [kanilang] mga gawa?
104. Yaong ang kanilang mga pagsisikap ay nawala sa buhay sa
mundong ito, samantalang sila ay nag-aakalang kanilang matatamo ang
kabutihan ng kanilang mga gawa.”
105. Sila yaong mga di-naniniwala sa mga ayaat [kapahayagan] ng
kanilang Panginoon at [di-naniniwala] sa pakikipagharap sa Kanya [sa
kabilang buhay]. Kaya, ang kanilang mga gawain ay nawalan ng halaga,
at sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, wala Kaming itatalagang timbang [ng
kabutihan] para sa kanila.
106. Iyan ang kanilang kabayaran - ang Impiyerno – [bilang parusa] para
sa anumang kanilang pagtakwil [sapagka’t] sila ay nagturing sa Aking
mga ayaat [kapahayagan] at sa Aking mga sugo nang may pangungutya.
matwid, sila ay magkakaroon ng mga hardin ng Firdaws16 [Paraiso] bilang
tirahan.
108. Doon, sila ay mamamalagi nang walang hanggan. Sila ay hindi
maghahangad na mailipat mula roon.
109. Sabihin: “Kung ang dagat ay mga tinta para [sa panulat] ng mga
salita ng aking Panginoon, katiyakan, ang [tubig nitong] dagat ay
mauubos bago pa man maubos [o masaid] ang mga salita ng aking
Panginoon, kahit Kami ay magdala ng [isa pang dagat] tulad nito bilang
karagdagan.”
110. Sabihin: “Ako ay isang taong katulad lamang ninyo. Ipinahayag sa
akin na ang inyong diyos ay Tanging Isang Diyos- [ang Allah]. Kaya,
sinumang umaasa sa pakikipagharap sa kanyang Panginoon - hayaan
siyang gumawa ng mga gawaing matwid at huwag siyang magtambal ng
isa man sa pagsamba sa kanyang Panginoon.”
16 Firdaws. Ayon kay Qatadah mula sa salaysay ni Anas Ibn Malik, ang Sugo ng Allah ay nagsabi:
“Kung kayo ay humihiling sa Allah ng Paraiso, hingin ninyo sa Kanya ang Firdaws, sapagka’t ito
ang pinakamataas na bahagi ng Paraiso, ang gitna ng Paraiso at mula rito ay umaagos ang mga
ilog ng Paraiso.” [Fath Al Bari 13:415]. [Tafsir Ibn Kathir vol 6 pahina 220].
Surah 19 Maryam Bahagi Blg. 16
316
Surah Maryam
[Si Maria]
Sa Ngalan ng Allah
1. Kaf, Ha, Ya, Ain, Sad.1
2. [Ito ay] isang paalala ng habag ng iyong Panginoon sa Kanyang aliping
si Zakarias.
3. Nang siya ay manalangin sa kanyang Panginoon [Allah] ng isang
sarilinang panalangin.
4. Siya ay nagsabi: “Aking Panginoon, katotohanan, ang aking mga buto
ay mahihina na, at ang aking ulo ay napuno na ng puting [buhok], at ako ay
hindi kailanman nabigo sa aking pagdalangin sa Iyo, aking Panginoon.
5. At katotohanan, aking pinangangambahan ang aking mga kahalili2
pagkaraan ko, at ang aking asawa ay naging baog. Kaya, igawad Mo po sa
akin mula sa Iyong Sarili ang isang tagapagmana,
6. ‘Na magmamana sa akin, at magmamana [rin] mula sa angkan ni
Hakob. At gawin Mo po siyang isang kalugud-lugod [para sa Iyo], aking
Panginoon.”
7. [Sinabi sa kanya]: “O Zakarias, katotohanan Kami ay nagbibigay sa iyo
ng isang magandang balita [ng pagkakaroon mo] ng isang anak na lalaki,
na ang kanyang [magiging] pangalan ay Juan [Yahya]. Hindi Namin
ipinagkaloob sa kaninumang nauna ang pangalang [ito].”
8. Siya ay nagsabi: “Aking Panginoon, paano ako magkakaroon ng isang
anak na lalaki, samantalang ang aking asawa ay naging baog, at
katotohanang ako ay umabot na sa sukdulang katandaang gulang.”
9. [Isang anghel ay] nagsabi: “Kahit na [ito ay mangyayari]; ang iyong
Panginoon ay nagsabi: ‘Ito ay madali para sa Akin. At katunayan, ikaw ay
Aking nilikha noong una, nang ikaw ay walang anupamang bagay3!”
10. Siya [si Zakarias] ay nagsabi: “Aking Panginoon, Ikaw ay gumawa
1 Kaf,Ha,Ya,'Ain,Sad. - Ito ay mga titik ng wikang Arabe na itinuturing bilang bahagi ng himalang
nakaugnay sa pagpapahayag ng Banal na Qur’an.
2 Tinutukoy nito ay ang mga kamag-anak niya na magmamana ng pamunuan sa kanilang
mamamayan sa larangan ng kaalaman sa relihiyon. Zakariyyah – ito ang Arabe ng pangalang
Zakarias. Karagdagan mula sa tagapagsalin AJSalas.
3 ….i.e [ikaw ay Aking nilikha noon [sa panahong ikaw ay] walang bagay [na di pa nalilikha.]
317
para sa akin ng isang palatandaan.” Kanyang sinabi, ‘Ang iyong

palatandaan, [ay] ikaw ay hindi makikipag-usap sa mga tao sa [loob ng]
tatlong gabi, [bagaman] maayos [ang iyong pananalita].”
11. Kaya, siya ay lumabas mula sa kanyang silid-dalanginan patungo sa
kanyang mga mamamayan at kanyang sinabi sa kanila [sa pamamagitan ng
mga senyas] na sila ay magbigay papuri [sa Allah] sa umaga at sa hapon.
12. [Ang Allah ay nagsabi]: “O Juan [Yahya],4 kunin mo [at panghawakan]
ang Kasulatan nang buong katatagan.” At Aming ipinagkaloob sa kanya
ang karunungan [habang siya ay] bata pa,
13. At [ipinagkaloob din] ang [diwa ng] pagmamalasakit mula sa Amin, at
kalinisan [mula sa kasalanan] at kanyang kinatatakutan [ang Allah],
14. At [siya ay] masunurin sa kanyang mga magulang, at siya ay hindi
naging mapaniil [o malupit], hindi palasuway.
15. At kapayapaan sa kanya sa araw na siya ay ipinanganak at sa araw
na siya ay mamamatay at sa araw na siya ay [muling] mabubuhay!
16. At banggitin mo [O Muhammad] sa Aklat, [ang kasaysayan ni] Maria5,
nang siya ay lumisan mula sa kanyang pamilya sa isang pook sa dakong
bahagi ng silangan.
17. Pagkaraan, siya ay naglagay ng isang tabing mula sa kanila [upang
siya ay mapag-isa]. Kaya, Kami ay nagpadala sa kanya ng Aming Ruh
[Banal na Espiritu, ang Anghel Gabriel], at ito ay nagpakita sa kanya sa
[anyo ng] isang ganap na lalaki.
18. Siya [si Maria] ay nagsabi: ‘Katotohanan, ako ay humihingi ng
paglingap sa Mahabagin laban sa iyo [o ako ay iyong layuan], kung tunay
ngang ikaw ay may takot [sa Kanya].
19. Siya [si Anghel Gabriel] ay nagsabi: ‘Ako ay isang sugo ng iyong
Panginoon [na napag-utusan upang] igawad sa iyo ang [magandang balita
ng] isang pinagkakapuring anak na lalaki.
20. Siya [si Maria] ay nagsabi: ‘Paano ako magkakaroon ng isang anak na
lalaki, gayong wala namang lalaki ang sumaling sa akin, at ako ay hindi
marumi 6 [o walang dangal]?”
21. Siya [si Anghel Gabriel] ay nagsabi: ‘Ganyan nga [ito ay mangyayari],
ang iyong Panginoon ay nagsabi: ‘Ito ay sadyang madali para sa Akin; at
4 Juan [Bautista] o Yahya sa wikang Arabe.

5 Maryam [Maria, ang Dakilang Ina ni Hesus]. Siya ay lumisan sa layong walong milya mula sa
bahay-dalanginan ng Herusalem [ang Baytul Maqdis] sa nayon na kung tawagin ay Bayt Al Lahm
[Bethlehem]. At-Tabari 18:170 vol 6 Tafsir Ibn Kathir.
6 Baghiyy ay isang babaing nangangalunya. Ayon kay Ibn Kathir vol 6 phina 242
318
siya ay Aming gagawin bilang palatandaan para sa sangkatauhan at isang

habag mula sa Amin. At ito ay isang pangyayaring naitakda [na].’
22. Kaya siya ay nagdalang-tao sa kanya [kay Hesus] at siya ay
humayong nagtungo sa isang malayong pook.
23. “At ang sakit [na dala] ng kanyang panganganak ay naghatid sa kanya
sa isang puno ng datiles. Siya ay nagsabi [habang nanganganak]: 'Sana
ako ay namatay na bago pa man [dumating ang pangyayaring] ito at ako ay
nabaon na sa limot.”
24. Kaya, siya [si Maria] ay tinawag niya7 mula sa ibaba ng kanyang
[paanan], [at nagsabing]: “Huwag kang malungkot! Sa katunayan, ang
iyong Panginoon ay gumawa ng isang umaagos na bukal [ng tubig] sa
[bahaging] ibaba [ng iyong paanan];
25. “At yugyugin mo ang puno ng datiles na nasa iyong harapan, ihuhulog
nito sa iyo ang hinog na sariwang bungang-datiles.”
26. “Kaya, ikaw ay kumain at uminom at masiyahan, at kung ikaw ay
makakita ng sinumang tao, [ito ang iyong] sabihin: “Katotohanan, ako ay
nagpanata ng isang pag-aayuno [bilang pagsunod] sa Mahabagin [Allah]
kaya ako ay hindi makikipag-usap sa sinumang tao sa araw na ito.”
27. Kaya, kanyang dala-dalang iniuwi ito [ang sanggol na si Hesus] sa
kanyang mga mamamayan. Sila [mga tao] ay nagsabi: “O Maria! Tunay
nga na ikaw ay nagdala ng isang bagay na nakapanghihilakbot.8
28. “O kapatid na babae ni Aaron.9 Ang iyong ama ay hindi masamang tao
at ang iyong ina ay hindi isang marumi [o walang dangal].’
29. Nguni’t, [sa halip na magpaliwanag ay] kanyang itinuro siya [ang
sanggol]. Sila ay nagsabi [kay Maria]: “Paano kami makikipag-usap sa
isang batang musmos na nasa duyan?” 10
30. Siya [ang sanggol na si Hesus] ay nagsabi: Katotohanan, ako ay alipin
7 Ayon sa Tafsir ng ibang ng mga iskolar ang tinutukoy dito ay si Hesus o ang Anghel Gabriel.
8 Fariy - isang bagay na nakapanghihilakbot o hindi akalaing magagawa ng isang mabuti at
matwid na tao. Si Maria ay pinagbintangang gumawa nang gayon bagay sapagka’t ang kanyang
angkang pinagmulan ay mga propeta at mga huwaran sa kabutihan.
9 Si Mughira b. Shu'ba ay nagtala: Nang ako ay dumating sa Najran, sila (mga Kristiyanong taga-
Najran) ay nagtanong sa akin: Mababasa mo" O kapatid na babae ni Aaron" (tinawag kay Maria)
sa Qur'an, samantalang si Moises ay ipinanganak nang higit na una kay Hesus. Nang ako ay
bumalik sa Sugo ng Allah, aking tinanong siya tungkol dito, sa gayon siya ay nagsabi: Ang [mga
tao noong unang panahon] ay lagi nang ibinibigay ang mga pangalan [sa kanilang mga
mamamayan] ang mga pangalan ng mga propeta o sugo at ng mga banal na tao na nauna sa
kanila’: Sahih Muslim (Book #025, Hadith #5326).
10 Ang duyan na tinutukoy dito ay katulad lamang ng isang kuna na hinihigan ng sanggol at hindi
karaniwang duyan na may lubid sa magkabilang dulo para sa pag-ugoy o pag-iwi ng bata.
319
ng Allah, Kanyang ipinagkaloob sa akin ang [banal na] Kasulatan at ako ay

Kanyang ginawang isang Propeta;’
31. At ako ay Kanyang pinagpala saan man ako naroroon, at itinagubilin
sa akin ang pagdarasal, at kawanggawa, habang ako ay nabubuhay.”
32. ‘At [ako ay ginawang] masunurin sa aking ina at ako ay hindi Niya
ginawang malupit, hindi lapastangan.
33. “At ang kapayapaan ay mapasaakin sa araw na ako ay ipinanganak. At
sa araw na ako ay mamamatay at sa araw na ako ay muling bubuhayin.”
34. Iyan si Issa [Hesus], anak na lalaki ni Maria. [Ito ay] isang salita ng
katotohanan na kanilang pinag-aalinlanganan.
35. Hindi [naangkop] sa [Kadakilaan ng] Allah na Siya ay magkaroon ng
anak na lalaki. Luwalhati sa Kanya. Kapag Kanyang itakda ang isang
pangyayari, Siya ay magsasabi lamang dito na: ‘‘Maging,’’ kaya mangyayari
nga.
36. [Si Hesus ay nagsabi]: “At katotohanan, ang Allah ay aking Panginoon
at inyong Panginoon. Kaya Siya ay inyong sambahin [tanging Siya
lamang]. Ito ang matuwid na landas."
37. Nguni’t, nagkaiba-iba ang mga magkakaanib [na sekta hinggil kay
Hesus] mula sa kanilang pagitan. Kaya, kasawian sa mga di-naniwala mula
sa tagpo ng isang mahalagang Araw.
38. Kanilang [malinaw na] maririnig at matutunghayan ang Araw na sila ay
darating sa Aming [harapan]. Subali’t ang mga mapaggawa ng kamalian sa
Araw na ito ay nasa hayag na pagkaligaw.
39. At magbabala sa kanila [O Muhammad] ng Araw ng Panlulumo, kapag
ang pangyayari [o katayuan ng bawa't isa] ay hahatulan na, [nguni’t sa
kabila nito] sila ay nasa kapabayaan, at sila ay hindi naniniwala.
40. Katotohanan, Kami ang magmamana sa kalupaan at sa sinumang
naroroon. At sa Amin, sila ay ibabalik.
41. At banggitin sa Aklat [ang kasaysayan ni] Abraham, katotohanan siya
ay makatotohanan [at] isang Propeta.
42. [Banggitin mo] nang kanyang sabihin sa kanyang ama: “O aking ama!
Bakit mo sinasamba ang anumang [rebultong nililok lamang ng iyong mga
kamay na] hindi nakaririnig, ni nakakikita at hindi makatutulong sa iyo sa
anupaman?
43. “O aking ama, katotohanan, may dumating na kaalaman sa akin na
hindi dumating sa iyo. Kaya ako ay iyong sundin, ako ay papatnubay sa iyo
sa patag [o maayos] na landas.
44. “O aking ama, huwag mong sambahin [at sundin] ang satanas.
Katotohanan ang satanas ay lagi nang palasuway sa Mahabagin, [ang
320
Allah].
45. “O aking ama, katotohanan, aking pinangangambahan na may
parusang sasaling sa iyo mula sa Mahabagin [Allah] sa gayon ikaw ay
magiging kasamahan ng satanas [sa Impiyerno].”
46. Siya [ang ama] ay nagsabi: “Ikaw ba ay walang pagkilala sa aking mga
diyos, O Abraham? Kapag ikaw ay hindi nagtigil [sa panunuligsa sa akin],
katiyakan na ikaw ay aking pagbababatuhin. Kaya ako ay iyong lisanin
nang mahabang panahon.”
47. Siya [si Abraham] ay nagsabi: “Kapayapaan ay sumaiyo! Ako ay
hihingi ng kapatawaran sa aking Panginoon para sa iyo. Katotohanan, Siya
ay Lagi nang Nalulugod sa akin.
48. “At ako ay lilisan sa inyo at sa anumang inyong dinadalanginan
[sinasamba] bukod sa Allah. At ako ay mananalangin sa aking Panginoon;
ako ay umaasa na ako ay hindi mabibigo sa aking pagdalangin sa aking
Panginoon.”
49. Kaya nang sila ay kanyang lisanin at ang anumang kanilang
sinasamba bukod sa Allah, Kami ay naggawad sa kanya [kay Abraham ng
mga anak na] sina Isaak at Hakob, at bawa’t isa sa kanila ay Aming
ginawang isang Propeta.
50. At Kami ay naggawad para sa kanila ng Aming habag, at Aming ginawa
para sa kanilang mga dila ang magandang [antas ng] papuri [o dangal].
51. At banggitin sa Aklat, si Moises. Katotohanan, siya ay isang pinili at
siya ay isang Sugo [at] isang Propeta.
52. At Kami ay nanawagan sa kanya mula sa gilid ng [bundok ng] Tur, sa
kanyang [dakong] kanan. At [siya ay] dinalang malapit sa Amin [para sa]
isang pakikipag-usap [sa kanya].
53. At Aming iginawad sa kanya mula sa Aming habag ang kanyang
kapatid na si Aaron, [bilang] isang Propeta.
54. At banggitin sa Aklat, si Ismael. Katotohanan siya ay tapat sa kanyang
pangako, at siya ay isang Sugo [at] isang Propeta.
55. At kanyang palagiang ipinag-uutos sa kanyang pamilya ang
pagdarasal at kawanggawa, at siya ay kalugud-lugod sa kanyang
Panginoon.
56. At banggitin sa Aklat, si Idris [Enok]. Katotohanan, siya ay isang
makatotohanan, [at] isang Propeta.
57. At siya ay Aming itinaas sa isang mataas na kalagayan.
58. Sila yaong mga pinagpala ng Allah mula sa mga propetang nagmula
sa supling ni Adan, at mula sa [supling ng] sinumang Aming isinakay
kasama ni Noah. At mula sa supling nina Abraham at Israel [Hakob] at
321
mula sa Aming mga pinatnubayan at sa Aming pinili. Kapag binibigkas sa

kanila ang mga ayaat [o kapahayagan] ng Mahabagin, sila ay
napapasubsob sa pagpapatirapa nang lumuluha.
59. Subali't may dumating pagkaraan nila ng mga kasunod [na
henerasyon] na nagpabaya sa pagdarasal at kanilang sinunod ang mga
masisidhing hangarin. Kaya, kanilang makahaharap ang kasamaan [o
isang lambak sa Impiyerno].
60. Maliban sa sinumang nagsisi at naniwala at gumawa ng mga gawaing
matwid, sila yaong mga makapapasok sa Paraiso at sila ay hindi gagawan
ng kamalian kahit anupaman.
61. [Naroon ang] mga paraisong Eden na ipinangako ng Mahabagin sa
Kanyang mga alipin sa Ghaib [di-nakikitang bahagi]: Katotohanan ang
Kanyang pangako ay laging dumarating.
62. Sila ay hindi makaririnig doon ng salita maliban sa [pagbati ng]
kapayapaan. At para sa kanila roon ay [mabubuting] panustos, sa umaga
at sa hapon.
63. Ito ang Paraiso na Aming ipamamana sa Aming mga [mabubuting]
alipin na lagi nang natatakot [sa Amin].
64. At kami [mga anghel] ay hindi bumababa maliban sa kautusan ng
iyong Panginoon. Sa Kanya ang pagmamay-ari ng anumang nasa aming
harapan at ng anumang nasa aming likuran at ng anumang nasa pagitan
niyan; at kailanman ang iyong Panginoon ay hindi nakalilimot.
65. [Siya] ang Panginoon ng mga kalangitan at ng kalupaan at ng
anumang nasa pagitan nilang dalawa. Kaya sambahin Siya at maging
matiisin sa pagsamba sa Kanya. Mayroon ka bang nalalaman na Kanyang
nakakatulad?
66. At ang isang tao [na di-naniniwala] ay magsasabi: “Kapag ako ay
namatay, ako ba, kung gayon ay ilalabas nang buhay [sa libingan]?”
67. Hindi nga kaya naaalala ng tao na siya ay Aming nilikha noon, nang
siya [sa panahong iyon] ay walang anupamang bagay?
68. Kaya, [Ako bilang] iyong Panginoon ay sumusumpa na sila ay Aming
titipunin at ang mga demonyo. Pagkaraan, sila ay Aming dadalhin [nang
sapilitan] sa paligid ng Impiyerno nang nakaluhod.
69. Pagkaraan, katiyakang Aming kakaladkarin mula sa lahat ng sekta ang
mga pinakamasasama sa paghihimagsik laban sa Mahabagin [Allah].
70. Pagkaraan, katiyakang Aming nababatid yaong mga higit na karapat-
dapat sunugin doon [sa Apoy ng Impiyerno].
71. At walang isa man sa inyo maliban na siya ay magdaraan sa ibabaw
nito [ng Impiyerno]: ito ay nasa iyong Panginoon; isang itinakdang
322
[pangyayari na] nararapat maganap.

72. Pagkaraan, Aming ililigtas [mula sa pagtawid ng Sirat] yaong mga
natatakot [sa Amin]. At Aming hahayaan ang mga mapaggawa ng kamalian
doon na naglulumuhod.
73. At kapag ang Aming ayaat [o kapahayagan] ay binibigkas sa kanila
bilang malinaw na katibayan, yaong mga di-naniniwala ay nagsasabi sa
mga naniniwala: “Alin sa dalawang pangkat [naniniwala at di-naniniwala]
ang nakahihigit sa katayuan at nakahihigit sa lipon [ng samahan]?”
74. At ilang bilang na bang henerasyon ang Aming winasak na nauna sa
kanila, sila ay nakahihigit sa yaman at kagamitan at sa bikas [panlabas na
anyo]?
75. Sabihin: Sinuman ang nasa kamalian ay patatagalin ng Mahabagin
[Allah] para sa kanya ang isang matagal [na palugit na panahon] hanggang
kapag kanilang makita ang anumang ipinangako sa kanila - maging ito man
ay parusa [sa mundo] o ang Oras [ng Paghuhukom], at [sa gayon ay]
kanilang mapag-aalaman kung sino ang pinakamasama sa katayuan at ang
higit na mahina sa mga kawal.
76. At yaong mga napatnubayan ay dinaragdagan ng Allah sa patnubay at
ang mga mabubuting gawaing nagtatagal ay nakahihigit sa iyong
Panginoon sa [paggawad ng] gantimpala at higit na [mainam na]
pagtuunan.
77. Kaya, nakita mo ba siya na di-naniwala sa Aming mga ayaat [o
kapahayagan] at nagsabing: “Katiyakan na ako ay pagkakalooban ng
yaman at ng mga anak [sa kabilang buhay]”
78. Nababatid ba niya ang [lihim ng] Ghaib [o ang bahaging di-nakikita] o
siya ba ay nakakuha ng pangako [o kasunduan] sa [Diyos na] Mahabagin?
79. Gayunpaman, Aming itatala ang anumang kanyang sinasabi, at Aming
palalawigin para sa kanya ang parusa nang higit pang malawig;
80. At Aming mamanahin [kukuhaning muli] sa kanya ang anumang
kanyang mga sinasabi [yaman at mga anak sa mundo]. At siya ay darating
sa Amin [sa Huling Araw] nang nag-iisa.
81. At sila ay nagturing bukod sa Allah ng mga [huwad na] diyos upang
sila [mga diyus-diyusan] ay maging karangalan para sa kanila.
82. Subali’t, sila [mga diyus-diyusan] ay magtatakwil sa kanilang
[ginawang] pagsamba [sa kanila], at sila ay kanilang magiging katunggali [o
kalaban sa Araw ng Paghuhukom].
83. Hindi mo ba nakita na Aming ipinadala ang mga demonyo sa mga di-
naniniwala upang sila ay udyukin sa [kasamaan at palagiang] pag-udyok.
84. Kaya huwag kang magmadali sa kanila; Kami ay nagbibilang lamang
323
para sa kanila ng isang [takdang] bilang [ng araw ng kanilang buhay].

85. Sa Araw na Aming titipunin ang mga natatakot patungo sa Mahabagin
[Allah], bilang isang [pinarangalang] kinatawan.
86. At Aming itataboy ang mga mapaggawa ng kabuktutan sa Impiyerno,
nang uhaw na uhaw [tulad ng uhaw na hayop sa tubigan].
87. Walang sinuman ang may kapangyarihang mamagitan [para
pakiusapan Siya], maliban sa isang nakakuha ng isang kasunduan sa
Mahabagin [Allah].
88. At kanilang sinabi: “Ang Mahabagin [Allah] ay nagkaroon ng isang
anak [na lalaki].
89. Katiyakan, kayo ay nakagawa [nakapagsabi] ng isang bagay na kakila-
kilabot.
90. Ang mga kalangitan ay halos magkalansag-lansag mula rito [sa
salitang ito], ang lupa ay magkabiyak-biyak at ang mga bundok ay gumuho
sa matinding pagkawasak.
91. [Sapagka't] kanilang iniakibat sa Mahabagin [Allah] ang isang anak [na
lalaki].
92. At hindi [naaangkop] para sa [Kadakilaan ng] Mahabagin [Allah] na
Siya ay magkaroon ng isang anak [na lalaki].
93. Walang sinumang nasa mga kalangitan at kalupaan maliban na siya
ay darating sa [harap ng] Mahabagin [Allah] bilang isang alipin.
94. Katiyakan, Kanyang inisa-isa ang mga ito at binilang ang mga ito nang
[lubusang] pagbilang.
95. At bawa’t isa sa kanila ay darating sa Kanya sa Araw ng Pagkabuhay
na Muli nang nag-iisa.
matwid, ang Mahabagin ay maggagawad para sa kanila ng pagmamahal.
97. Kaya, Aming ginawang madali ito [ang Qur’an] para sa iyong dila [sa
wikang Arabe], upang maibigay mo [O Muhammad] sa pamamagitan nito
ang magandang balita para sa mga natatakot [sa Allah], at mabigyan mo
ng babala sa pamamagitan nito ang isang mamamayang mapupusok.11
98. At ilan na bang henerasyong nauna sa kanila ang Aming winasak?
Mayroon ka pa bang isang matatagpuang kabilang sa kanila, o ikaw ba ay
nakaririnig pa sa kanila ng isang ingay?
11 Ludda - mga taong mapupusok, madaling magalit o nakikipagtalo nang walang kabuluhan.
Surah 20 Taha Bahagi Blg. 16
324
Surah Taha
[Ang Titik Taha]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ta, Ha.1
2. Hindi Namin ibinaba [o ipinahayag] sa iyo [O Muhammad] ang Qur’an
upang ikaw ay mabagabag.
3. Maliban bilang isang paalaala para sa sinumang natatakot [sa Allah] -
4. Isang kapahayagang nagmula sa Kanya na lumikha sa kalupaan at sa
mga kalangitang nagtataasan [sa isa’t isa],
5. Ang Mahabagin [na] pumaitaas sa Kanyang [marangal na] Trono,2
6. Sa Kanya ang [pagmamay-ari ng] anumang nasa mga kalangitan at ng
anumang nasa kalupaan at ng anumang nasa pagitan nilang dalawa at ng
anumang nasa ilalim ng lupa.
7. At kung ikaw ay magsalita nang malakas, katotohanan, Lubos Niyang
Nababatid ang lihim at ang [anumang higit pang] nakakubli.
8. Allah - walang ibang diyos maliban sa Kanya. Sa Kanya ang
[pagmamay-ari ng] mga pinakamagagandang Pangalan.
9. At nakarating na ba sa iyo ang kasaysayan ni Moises? –
10. Nang siya ay makakita ng apoy, at kanyang sinabi sa kanyang mag-
anak: “Manatili kayo [rito]! Katotohanang ako ay nakakita ng apoy, baka
sakaling ako ay makapagdala sa inyo mula roon ng isang sulo [o tanglaw] o
[aking] matagpuan sa apoy ang patnubay.”
11. Kaya, nang siya ay makalapit dito [sa apoy], siya ay tinawag: “O
Moises!”
1 Ta,Ha. - Ito ay mga titik ng wikang Arabe na itinuturing bilang bahagi ng himalang nakaugnay sa
pagpapahayag ng Banal na Qur’an. Tanging ang Allah ang nakaaalam sa kahulugan nito.
2 Sa salitang ‘istawa’ ang mga tao ay nagkakaroon ng di-nagkakatugmaang kaisipan tungkol sa
kahulugan nito, ngunit tayo ay sumusunod sa paraan ng ating mga naunang mga matutuwid na
kilala at napananaligang iskolar tulad nina Malik, Al-Awzai, Ath-Thawri, Al Layth bin Sad, Ash Shafi,
Ahmad, Ishaq bin Rahwayh. Tinatanggap natin ang hayag na kahlugan ng Istawa ngunit hindi
ipinaliliwanag ang tunay na diwa nito, at hindi ipinapantay sa katangian ng nilikha, hindi rin
itinatakwil o binabago. Maaari nating sabihin na ang Dakilang Allah ay umakyat sa Kanyang
Marangal na Trono nang ayon sa paraang angkop sa Kanyang Kapangyarihan at Kadakilaan.
325
12. Katotohanan, Ako ang iyong Panginoon. Kaya, hubarin mo ang iyong
sandalyas; katotohanan ikaw ay nasa banal na lambak ng Tuwa.
13. “At ikaw [O Moises] ay Aking pinili, kaya, ikaw ay makinig sa anumang
ipahahayag [Ko sa iyo].
14. Katotohanan, Ako ang Allah; walang ibang diyos maliban sa Akin.
Kaya, Ako ay sambahin mo [tanging Ako] at magsagawa ka ng pagdarasal
bilang pag-alaala sa Akin.
15. “Katotohanan, ang [takdang] Oras ay darating - halos Aking itago ito
upang ang bawa’t tao ay mabayaran nang ayon sa anumang kanilang
pagsisikap.
16. Kaya, huwag mong hayaan na ikaw ay mahadlangan mula rito ng
sinumang hindi naniniwala nito at sumusunod sa kanyang [sariling]
pagnanasa, sapagka’t [magkagayon] maaaring ikaw ay mapariwara.
17. “At ano iyang nasa kanang kamay mo, O Moises?”
18. Siya ay sumagot: “Ito ay aking tungkod, aking hinihiligan ito, at aking
[gamit sa] pagtigpas ng mga dahon para sa aking mga [pinapastulang] tupa
at sa iba pang aking paggagamitan.
19. Siya [ang Allah] ay nagsabi: “Ihagis mo iyan sa ibaba, O Moises!”
20. Kaya, ito ay kanyang inihagis sa ibaba, at kapagdaka, ito ay ahas na
mabilis na gumagalaw.
21. Siya [ang Allah] ay nagsabi: “Kunin mo [o sakmalin] ito at huwag kang
matakot; ito ay Aming ibabalik muli sa dati nitong kalagayan [o anyo],
22. At isuksok mo ang iyong kamay sa iyong tagiliran; ito ay lalabas na
maputi na walang anumang [bahid ng] sakit - [bilang] isa pang ayaah
[himala],
23. Upang Kami ay magpakita sa iyo ng Aming [iba pang] mga malalaking
aayat [himala o babala].”
24. “Ikaw ay magtungo kay Paraon. Katotohanan, siya ay sumuway.”
25. Siya [si Moises] ay nagsabi: “O aking Panginoon, palubagin Mo po
para sa akin ang aking dibdib [o bigyan Mo ako ng lakas ng loob],
26. At gawin [Mo pong] magaan para sa akin ang gawain [iniatang Mo],
27. At kalagin Mo ang buhol sa aking dila [pawiin ang aking pagiging utal],
28. Upang kanilang maunawaan ang aking salita,
29. At gawin Mo [bilang alalay] para sa akin ang isang ministro mula sa
aking pamilya,
30. [Italaga Mo po] si Aaron, na aking kapatid na lalaki,
31. “Dagdagan [Mo po] ang aking lakas [katatagan] sa pamamagitan niya
326
[ni Aaron],
32. At hayaan siyang makibahagi sa aking gawain,
33. Upang kami ay lumuwalhati sa Iyo nang palagian,
34. At kami ay makapagbigay ng pag-alaala sa Iyo nang palagian,
35. [Sapagka’t] katotohanan, Ikaw ay Lagi nang Nakakikita sa amin.”
36. Siya [ang Allah] ay nagsabi: “O Moises, ang iyong kahilingan ay
ipinagkaloob sa iyo!”
37. “At katiyakang Aming naipagkaloob na [noon pa man] sa ibang
pagkakataon ang kagandahang-loob sa iyo.
38. “Nang Kami ay nagbigay- inspirasyon sa iyong ina ng anumang Aming
[naipagkaloob na] inspirasyon.”
39. [Na nagsasabing]: “Ilagay mo siya [ang sanggol na si Moises] sa isang
kuna, at ito ay iyong ipaanod sa ilog. At ang ilog ay magsasadsad sa kanya
sa pampang. Doon, siya ay kukunin ng isang kaaway Ko at ng kaaway
niya." At Aking iginawad sa iyo ang pagmamahal mula sa Akin, upang ikaw
ay palakihin sa [ilalim ng] Aking paningin.3
40. [At ikaw ay Aming pinagpala] nang ang iyong kapatid na babae ay
nagtungo [sa pamilya ni Paraon] at nagsabi: “Maaari ko bang ituro sa inyo
ang isang mag-aalaga para sa kanya?” Kaya [sa gayong paraan] ikaw [O
Moises] ay Aming naibalik sa iyong [tunay na] ina, upang siya ay maging
panatag at hindi malumbay. At [nang] ikaw ay nakapatay ng isang tao,
subali’t ikaw ay Aming iniligtas sa pagganti at ikaw ay Aming sinubukan ng
[matinding] pagsubok. At ikaw ay nanirahan ng [maraming] taon sa mga
mamamayan ng Madyan. Pagkaraan, ikaw ay dumating [rito] sa takdang
oras, O Moises!
41. At Ako ang pumili sa iyo para [maglingkod] sa Aking Sarili.
42. Ikaw ay magtungong kasama ng iyong kapatid, dala ang Aking mga
ayaat [babala o himala] at huwag kayong makalimot sa pag-aalaala sa
Akin.
43. “Magtungo kayong dalawa kay Paraon. Katotohanan, siya ay
sumuway.”
44. Kaya, mangusap sa kanya ng mahinahong pananalita, upang sakali
siya ay tumanggap ng paalaala at matakot [sa Akin].
45. Sila [Moises at Aaron] ay nagsabi: “Aming Panginoon, katotohanang
kami ay nangangamba na madaliin niya [ang parusa] laban sa amin at siya
3 Ang kahulugan nito ay: Si Moises ay pangangalagaan at susubaybayan ng Allah.

327
ay sumuway [sa aming kautusan].

46. [Ang Allah ay] nagsabi: “Huwag kayong matakot. Katotohanan, Ako ay
nasa sa inyo, Ako ay nakaririnig, at Ako ay Nakakikita.”
47. Kaya, kayo ay magtungo sa kanya at magsabi: “Katotohanang kami ay
mga sugo ng iyong Panginoon, kaya ipadala mo sa amin ang mga anak ni
Israel, at huwag mo silang parusahan. Katiyakang kami ay dumating sa iyo
na may dalang ayaat [babala] mula sa iyong Panginoon. At ang
kapayapaan ay matatamo ng sinumang sumusunod sa patnubay!”
48. “Katotohanan, ipinahayag sa amin na ang parusa ay matatamo ng
sinumang nagtatakwil at tumatalikod [sa patnubay].”
49. Siya [si Paraon] ay nagsabi: “Sino ba, O Moises ang Panginoon
ninyong dalawa?”
50. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Ang aming Panginoon ay Siya na
nagbigay ng hugis [o anyo] sa bawa’t bagay [at] pagkaraan [ito] ay
pinatnubayan.”
51. Siya [si Paraon] ay nagsabi: “Ano ang kahihinatnan ng mga naunang
henerasyon?”
52. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Ang gayong kaalaman ay nasa sa aking
Panginoon sa isang Talaan. Ang aking Panginoon ay hindi kailanman
nagkakamali at hindi nakalilimot,
53. [Siya] na gumawa ng kalupaan para sa inyo bilang isang higaang
[nakalatag]; at doon ay inilagay para sa inyo ang mga daan at ibinaba mula
sa langit, ang ulan.” At Aming pinatubo sa pamamagitan nito ang iba't ibang
uri ng halaman.
54. Magsikain kayo at inyong pastulan ang inyong mga hayupan [mula
roon]; katotohanang naririto ang mga ayaat [palatandaan] para sa mga
[taong] taglay ang talino.
55. Mula rito [sa lupa], kayo ay Aming nilikha, at dito rin, kayo ay Aming
ibabalik, at mula rito, kayo ay Aming ilalabas sa ibang [takdang] panahon.
56. At katiyakan Aming ipinakita sa kanya [kay Paraon] ang Aming mga
ayaat [himala at katibayan], subali’t siya ay nagtakwil at tumanggi.
57. Siya ay nagsabi: “Ikaw ba ay naparito upang kami ay iyong itaboy sa
labas ng aming lupain sa pamamagitan ng iyong salamangka, O Moises?”
58. Kung gayon, katiyakang kami ay magdadala sa iyo ng salamangkang
katulad niyon. Kaya ikaw ay magtakda ng [araw ng] pakikipagtipan sa
pagitan namin at sa pagitan mo, upang hindi namin makaliligtaang tupdin at
maging ikaw man - sa isang naitalagang pook.
59. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Ang inyong pakikipagtipan ay sa Araw ng
Kasayahan, sa [sandaling] ang mga tao ay magsisitipon sa gitnang [oras
328
ng] umaga.
60. Kaya si Paraon ay [sandaling] tumalikod; pinagtuunan ang kanyang
balakin, pagkaraan ay muling nagbalik [kay Moises].
61. Siya [si Moises] ay nagsabi sa kanila: “Kasawian sa inyo, huwag
kayong maglubid [ng kasinungalingan] laban sa Allah, [baka] kayo ay
Kanyang lipulin ng isang parusa. At katiyakan, sinuman ang naglulubid [ng
kasinungalingan] ay nabibigo.”
62. At sila ay nagtalu-talo tungkol sa kanilang gawain, at kanilang inilihim
ang kanilang sariling usapan.
63. Sila ay nagsabi [sa mga tao]: “Katotohanan, ang dalawang ito ay mga
salamangkerong naghahangad na kayo ay itaboy palabas mula sa inyong
lupain sa pamamagitan ng kanilang salamangka at [naghahangad ding]
alisin sa inyo ang inyong nakagisnang relihiyon.”
64. “Kaya inyong paghandaan ang inyong balakin, pagkaraan ay
magsitipon kayo nang magkakahanay. At sinuman ang mangingibabaw sa
araw na ito ay tunay na nagtagumpay.”
65. [Nang dumating ang Araw ng Tunggalian], sila ay nagsabi: “O Moises,
ikaw ba ang maghahahagis o kami ang mauunang maghagis?”
66. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Hindi, bagkus, kayo ang [maunang]
maghagis” At kapagdaka, ang kanilang mga lubid at tungkod ay tumambad
sa kanya [kay Moises] na animo’y gumagalaw [tulad ng mga ahas] mula sa
kanilang salamangka.
67. Si Moises ay nakaramdam sa kanyang sarili ng pagkatakot.
68. Kami [ang Allah] ay nagsabi: “Huwag kang matakot! Katotohanang
ikaw [O Moises] ang mangingibabaw [o magwawagi].
69. At ihagis mo ang anumang nasa iyong kanang kamay! Lululunin nito
ang anumang kanilang ginawang pandaraya. At kanilang pandaraya ay isa
lamang panlilinlang ng isang salamangkero, at ang salamangkero ay hindi
kailanman magtatagumpay, saan man ang kanyang naabot.”
70. Kaya ang mga salamangkero ay nangayupapa sa pagpapatirapa. Sila
ay nagsabi: “Kami ay naniniwala sa Panginoon nina Aaron at Moises.”
71. Siya [si Paraon] ay nagsabi: “Kayo ba ay naniwala sa kanya [kay
Moises] bago pa man ako magbigay sa inyo ng pahintulot? Katotohanan,
siya [si Moises] ang inyong pinuno na nagturo sa inyo ng salamangka.
Kaya, katiyakang puputulin ko ang inyong mga kamay at paa nang
magkabilaan at kayo ay aking ipapako sa puno ng mga datiles, at
katiyakang inyong mapag-aalaman kung sino sa amin [ako o ang
Panginoon ni Moises] ang higit na matindi [sa pagpataw] at nagtatagal na
parusa.”
329
72. Sila ay nagsabi: “Kailanman, ikaw [Paraon] ay hindi namin itatangi

nang higit sa anumang dumating na malilinaw na katibayan sa amin at
[higit] sa Kanya na Siyang lumikha sa amin. Kaya itakda mo ang anumang
nais mong itakda [para sa amin], sapagka’t ikaw ay makapagtatakda
lamang para rito sa makamundong buhay.
73. Katotohanan, kami ay naniwala sa aming Panginoon upang kami ay
Kanyang patawarin sa aming mga pagkakasala, at sa anumang
salamangkang pilit mong ipinagawa sa amin. At ang Allah ay nakahihigit
[sa gantimpala] at nananatiling [walang kupas].
74. Katotohanan, sinumang dumating sa kanyang Panginoon bilang isang
mapaggawa ng kamalian, katiyakang para sa kanya ay Impiyerno.Doon,
siya ay hindi mamamatay ni mabubuhay.
75. Nguni’t sinumang dumating sa Kanya bilang isang naniniwalang
nakagawa ng mga [gawaing] matwid, sila yaong mayroong matataas na
antas ng kalagayan [sa kabilang buhay],
76. Mga hardin ng walang hanggang paninirahan - sa ilalim nito ay may
mga ilog na umaagos; na kung saan sila ay mamamalagi nang walang
hanggan. At iyan ang kabayaran para sa sinumang nagpakadalisay [ng
kanilang sarili].
77. At Kami ay nagbigay-inspirasyon kay Moises [at nag-utos sa kanya]:
“Maglakbay kayo sa [oras ng] gabi kasama ng Aking mga alipin at
hampasin mo para sa kanila ang tuyong landas sa dagat, at huwag mong
katakutan na [kayo ay] abutan [ni Paraon], ni pangambahan [ang
pagkalunod].”
78. Kaya, sila ay tinugis ni Paraon kasama ng kanyang mga kawal, nguni’t
sila ay tinakluban mula sa dagat ng anumang isinaklob sa kanila.
79. At si Paraon ang nagtulak sa kanyang mga mamamayan upang sila ay
mapaligaw at sila ay hindi napatnubayan.
80. O mga anak ni Israel, katiyakan, kayo ay Aming iniligtas mula sa
inyong kaaway at Kami ay gumawa ng kasunduan sa inyo sa dakong
[kanang] bahagi ng bundok [ng Sinai]; at Aming ibinaba sa inyo ang
manna4 at mga pugo.
81. [Na nagsasabing]: “Magsikain kayo ng mga mabubuting [bagay] na
Aming ipinagkaloob sa inyo [bilang panustos], at huwag kayong sumuway
doon, at [upang] huwag na di-bumaba sa inyo ang Aking Poot. At sinuman
ang binabaan ng Aking Poot ay katiyakang nahulog [sa kapariwaraan]!”
82. Nguni’t katotohanan, Ako ang Lagi nang Nagpapatawad sa sinumang
4 Tingnan sa Surah Baqarah [2:57] ang kahulugan nito.

330
nagsisisi at naniniwala at gumagawa ng mga gawaing matwid at pagkaraan

ay patuloy [sa pagtahak] sa patnubay.
83. Siya [ang Allah] ay nagsabi: “At ano ang ginawa mo at ikaw ay
nagmamadaling [lumisan] mula sa iyong mga mamamayan, O Moises?”
84. Siya ay sumagot: “Sila ay malalapit sa aking mga yapak, at ako ay
nagmamadali [na nagtungo] sa Iyo, O aking Panginoon, upang Ikaw ay
masiyahan.”
85. Siya [ang Allah] ay nagsabi: “Nguni’t katotohanan Aming sinubukan
ang iyong mga mamamayan pagkaraan mong [lumisan] at si Samiri ay
naghatid sa kanilang pagkaligaw.”
86. At si Moises ay nagbalik sa kanyang mga mamamayan na napopoot at
nagdadalamhati. Siya ay nagsabi: “O aking mga mamamayan, hindi ba ang
inyong Panginoon ay nangako sa inyo ng isang mabuting pangako? Ang
pangako ba ay sadyang matagal para sa inyo? O ninais ninyong ang poot
ng inyong Panginoon ay bumaba sa inyo kaya kayo ay sumira ng inyong
pangako sa akin?”
87. Sila ay nagsabi: “Kami ay hindi sumira sa aming pangako sa iyo nang
ayon sa aming nais, subali’t kami ay ginawang magpasan ng mga dalahin
mula sa mga palamuti ng mga mamamayan [ni Paraon], kaya aming
inihagis ang mga ito [sa apoy] at ganyan ang ginawang paghagis ni
Samiri.”
88. At siya [si Samiri] ay naglabas [mula sa tinunaw ng apoy at gumawa]
para sa kanila ng [estatwa ng] isang bulo [batang baka] na may umuungal
na tinig at sila ay nagsabi: “Ito ang inyong diyos, at ang diyos ni Moises,
subali't siya [si Moises] ay nakalimot.”
89. Hindi ba nila nakikita na hindi nito magagawang ibalik sa kanila ang
isang salita [upang tugunin nito], at ito ay wala ring taglay [na
kapangyarihan] para sa kanila upang makapinsala o makagawa ng
kabutihan?
90. At katiyakang si Aaron ay nagsabi sa kanila noon pa man: “O aking
mga mamamayan! Kayo ay sinusubukan lamang dito, at katotohanan, ang
inyong Panginoon ay Mahabagin, kaya ako ay inyong sundin at sumunod
sa aking ipinag-uutos.”
91. Sila ay nagsabi: “Kailanman, kami ay hindi magsisitigil sa pagsamba
dito [sa baka] hanggang si Moises ay makabalik sa amin.”
92. Siya [si Moises] ay nagsabi: “O Aaron! Ano ang pumigil sa iyo nang
sila ay makita mong napapaligaw;
93. Mula sa pagsunod sa akin? Ikaw ba ay sumuway sa aking ipinag-
uutos?”
331
94. Siya [si Aaron] ay sumagot: “O anak na lalaki ng aking ina! Huwag mo
akong hablutin sa aking balbas, o sa [buhok ng] aking ulo! Katotohanang
ako ay nangangamba na iyong sabihin: “Ikaw ang sanhi ng pagkawatak-
watak ng mga anak ni Israel, at ikaw ay hindi nakatupad [o nakapaghintay]
sa aking salita!”
95. Siya [si Moises] ay nagsabi: “At ano ang iyong kaso, O Samiri?5
96. Siya [si Samiri] ay sumagot: “Nakita ko ang anumang hindi nila
nakikita, kaya ako ay kumuha ng isang dakot [na alikabok] mula sa bakas
[ng paa ng kabayo] ng Sugo [si Gabriel] at ito ay aking isinaboy. At ganyan
din ang iniuudyok sa akin ng aking kaluluwa.”
97. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Kung gayon, ikaw ay lumayas! At
katotohanang [itinakda] para sa iyo sa buhay na ito ang pagsasabing:
“Huwag mo akong salingin; at katotohanan ikaw ay may pangako [sa
kabilang buhay] na hindi mo magagawang kaligtaang tuparin. At masdan
mo ang iyong [ginawang] "diyos", na siya mong pinagtuunan [ng
pagsamba]; katiyakan, ito ay Aming susunugin, pagkaraan ay ikakalat ang
abo [nito] sa dagat.”
98. Ang inyong Diyos ay ang Allah [lamang]; walang ibang diyos maliban
sa Kanya. Kanyang nasasaklawan ang [kaalaman ng] lahat ng bagay.
99. Ganyan Namin isasalaysay sa iyo [O Muhammad] mula sa balita ng
anumang naunang [naganap] noon. At katiyakang Aming ipinagkaloob sa
iyo mula sa Amin ang mensahe [ng Qur’an].
100. At sinumang lumalayo mula rito [sa patnubay ng Qur’an],
katotohanang siya ay magdadala ng isang pasanin [o pagkakasala] sa
Araw ng Pagkabuhay na Muli,
101. [Sila ay mamamalagi] roon nang walang hanggan, at ito ay
napakasama para sa kanila bilang pasanin sa Araw ng Pagkabuhay na
Muli.
102. Sa Araw na ang tambuli ay hihipan; at Aming titipunin ang mga
mapaggawa ng kabuktutan; sa Araw na iyon ang mga mata ay magkukulay
asul [sa sindak at ligalig].
103. Sila ay magbubulungan sa isa’t isa [na nagsasabing]: “Kayo ay
namalagi lamang ng sampung [araw sa mundo].”
104. Kami ang Lubos na Nakababatid sa anumang kanilang mga sinasabi,
kapag ang mahusay mangatwiran sa kanila ay magsasabing: “Kayo ay
5 Si Samiri ay isang lalaking nagmula sa Bajarma na sumasamba sa baka. May nalalabi pang
pagmamahal ang kanyang kaluluwa sa pagsamba sa baka bagaman siya ay kumikilos na tila
yumakap sa Islam kasama ng mga anak ni Israel. Ang kanyang pangalan ay si Musa bin Zafar.
Sinabi ni Qatadah, "Siya ay mula sa nayon ng Samarra. Tabari 18:363, Tafsir Ibn Kathir vol 6].
332
namalagi lamang [sa mundo] ng isang araw.”

105. At sila ay nagtatanong sa iyo tungkol sa mga bundok; kaya sabihin:
“Pagkakalat-kalatin ng aking Panginoon ang mga ito nang may pagsabog.”
106. Pagkaraan ay Kanyang lilisanin ito [ang lupa] nang patag [at
hungkag].
107. Wala kang makikita roon [sa lupa kahit] isang uka o isang usli.
108. Sa Araw na iyon, sila ay susunod sa [panawagan ng] tagatawag na
walang paglihis sa kanya. At ang [lahat ng] mga tinig ay mananahimik [o
magtitigil] sa harap ng Mahabagin [Allah] at wala kayong maririnig maliban
sa mahinang yabag [ng kanilang mga paa].
109. Sa Araw na iyon, walang pamamagitan ang makatutulong maliban sa
isang pinagkalooban ng kapahintulutan ng Mahabagin [Allah], at tinanggap
ang kanyang salita.
110. Kanyang nababatid ang anumang nangyari sa kanila [sa Kanyang
mga nilikha], at ang anumang mangyayari sa kanila [sa kabilang buhay],
sapagka’t hindi nila masasaklawan ang anumang Kanyang Kaalaman.
111. At ang [lahat ng] mga mukha ay mangayuyupapa sa harapan ng
Laging Buhay, Tagapanustos ng lahat6 [ang Allah]. At katiyakang siya na
nagdadala ng kamalian ay magtatamo ng kabiguan [sa Araw ng
Paghuhukom].
112. Nguni’t sinumang gumagawa ng mga gawaing matwid habang siya ay
naniniwala - siya ay walang [madaramang] pangamba ng kamalian [o ng di-
makatarungang hatol] at [siya ay] hindi pagkakaitan [ng biyaya ng Allah].
113. At ganyan Namin ibinaba [o ipinahayag] ito bilang Qur’an sa [wikang]
Arabe, at Aming iniba-iba roon ang mga [halimbawa ng] babala upang
sakali sila ay makaiwas [sa kasamaan], at magsilbing babala ito para sa
kanila.
114. Napakataas ng Allah [sa lahat], ang Hari, ang Katotohanan. Huwag
mong madaliin [O Muhammad] ang [pagbigkas ng] Qur’an bago mabuo ang
kapahayagan nito sa iyo, at ikaw ay magsabing: “Aking Panginoon,
dagdagan Mo po ako sa kaalaman.”
115. At katiyakan Kami ay gumawa na ng kasunduan kay Adan noon pa
man, nguni’t siya ay nakalimot, at wala Kaming nakitang sigasig sa kanya.
116. At nang Aming sabihin sa mga anghel; “Magpatirapa kayo kay Adan”
at sila ay nagpatirapa maliban kay Iblis [satanas], siya ay tumanggi.
117. Kaya Kami ay nagsabi: “O Adan, katiyakang ito [ang satanas] ay
6 Al Hayyul Qayyum ay isinalin sa tagalog bilang “Laging Buhay na Tagapanustos ng lahat.”

333
isang kaaway sa iyo at sa iyong asawa. Kaya, huwag ninyong hayaang

kayo ay kanyang magawang mapaalis mula sa Paraiso upang sa gayon
kayo ay magdusa.
118. Katotohanan, ito ay [pangako] para sa iyo na ikaw ay hindi
magugutom doon [sa Paraiso] at hindi mahuhubaran.
119. At katotohanan, ikaw ay hindi mauuhaw doon, at hindi maiinitan [mula
sa araw].
120. Nguni't [hindi nga naglaon], ang satanas ay bumulong sa kanya na
nagsabing: “O Adan, nais mo bang ihatid kita sa Puno ng Walang Hanggan
at sa kahariang hindi maglalaho [magpakailanman]?”
121. Kaya, sila ay kumain [ng bunga] nito; at ang kanilang maselang
bahagi ay humantad sa kanilang dalawa; at sila ay nagsimulang magtapis
mula sa mga dahon ng Paraiso [bilang saplot] sapagka’t sinuway ni Adan
ang kanyang Panginoon at [siya ay] nagkasala.
122. Pagkaraan, siya ay pinili ng kanyang Panginoon at iginawad sa kanya
ang kapatawaran at patnubay.
123. Siya [ang Allah] ay nagsabi: “Magsibaba kayo mula rito [sa Paraiso],
[kayong] lahat bilang magkakaaway sa isa’t isa. At kung may patnubay na
dumating sa inyo mula sa Akin, magkagayon, sinuman ang sumunod sa
Aking patnubay ay hindi maliligaw, at hindi magdurusa [sa kabilang buhay].
124. Nguni’t sinumang lumayo sa Aking paalaala [o babala], katotohanan,
kanyang matatamo ang isang masaklap na buhay at siya ay Aming
bubuhaying bulag sa Araw ng Pagkabuhay na Muli.
125. Siya ay magsasabi: “[O] Aking Panginoon, bakit Mo po ako binuhay
ng bulag, samantalang ako po ay [dating] nakakikita?”
126. Siya [ang Allah] ay magsasabi: “Ganyan dumating sa iyo ang Aming
mga ayaat [kapahayagan at kautusan] nguni’t ito ay iyong kinalimutan, at
[tulad ng iyong paglimot sa mga kapahayagan at kautusan] ganyan ka rin
kalilimutan sa Araw na ito.”
127. At [tulad ng Aming kabayaran sa sinumang lumayo] ganyan nga
Namin binabayaran ang sinumang nagmalabis at hindi naniwala sa mga
ayaat [kapahayagan] ng kanyang Panginoon; at ang parusa ng kabilang
buhay ay higit na kasakit-sakit at nagtatagal.
128. Kaya, hindi ba naging gabay para sa kanila ang ilang henerasyon na
Aming winasak na nauna sa kanila, habang sila ay naglalakad sa kanilang
mga tinitirhan? Katotohanan, naririto ang mga ayaat [babala o aral] para sa
mga taong nakauunawa.
129. At kung hindi lamang para sa isang salitang ipinauna mula sa iyong
Panginoon at [para sa] naitakdang panahon, marahil ito [ang parusa] ay
334
naging isang tungkuling [dapat ipatupad nang daglian].

130. Kaya, ikaw ay magtiis sa anumang kanilang mga sinasabi, at
luwalhatiin mo ng mga papuri ang iyong Panginoon bago sumikat ang araw
at bago lumubog ito, at [Siya ay luwalhatiin mo] sa mga ilang bahagi ng
gabi, at sa mga huling bahagi ng araw, upang sakali ikaw ay masiyahan.
131. At huwag mong pagurin [sa kakatitig] ang iyong mga mata sa
anumang Aming ipinagkaloob na kasiyahan sa [ibang] lipon sa kanila, [ito
ay] kinang [lamang] ng makamundong buhay, na sa pamamagitan nito, sila
ay Aming sinusubukan, nguni’t ang panustos ng iyong Panginoon ay higit
na mainam at nagtatagal.
132. At iyong ipag-utos ang pagdarasal sa iyong mag-anak [at
pamayanan], at maging ka matiisin dito. Kami ay hindi humihingi ng
panustos mula sa iyo. Kami ang magkakaloob [ng panustos] sa iyo. Ang
[mabuting] wakas ay para sa mga natatakot [sa Akin].
133. At sila ay nagsasabi: “Bakit hindi siya nagbigay sa amin ng mga ayaat
[o katibayan] mula sa kanyang Panginoon?” Hindi ba dumating sa kanila
ang katibayan ng anumang [nakatala] sa mga naunang Kalatas?
134. At kung sila ay Aming winasak ng isang parusang nauna sa kanya 7,
sila ay maaaring magsabing: “Aming Panginoon, bakit hindi Mo po
ipinadala sa amin ang isang sugo upang kami ay nakasunod sa Iyong mga
ayaat [aral o kautusan] bago kami napahiyang maalipusta at naging kaaba-
aba.”
135. Sabihin: “Ang bawa’t isa [sa atin] ay naghihintay kaya magsipaghintay
kayo; sapagka’t inyong mapag-aalaman kung sino ang mga kasamahang
nasa maayos na landas at sino ang napatnubayan.”
7 Nauna sa kanya [kay Propeta Muhammad]. Sa ibang paliwanag ng “nauna rito” [ang Qur’an]
Surah 21 Al-Anbiya Bahagi Blg. 17
335
Surah Al-Anbiya’
[Ang Mga Propeta]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ang [Oras ng] kanilang pagtutuos1 ay lumapit na para sa sangkatauhan

habang sila ay nasa kapabayaang nagsisilayo.
2. Walang paalalang dumarating sa kanila bilang isang panibagong
[kapahayagang] nagmula sa kanilang Panginoon malibang sila ay nakikinig
dito habang sila ay nagsisipaglaro,2
3. Sapagka't ang kanilang mga puso ay abala [sa makamundong
kasiyahan]. At yaong mga gumagawa ng kamalian, kanilang itinatago ang
kanilang sarilinang usapan, [na nagsasabing]: “Ano nga ba itong [si
Muhammad] maliban sa isang taong katulad lamang ninyo? Kaya, kayo ba
ay magsisilapit sa salamangka bagaman [ito ay] inyong [malinaw na]
nakikita?”
4. Siya [si Muhammad] ay nagsabi: “Ang aking Panginoon ay nakababatid ng
[anumang] sinabi sa buong kalangitan at kalupaan. At Siya ang Lubos na
Nakaririnig, ang Maalam.”
5. Nguni’t, sila ay nagsasabi: “[Ang kapahayagan3 ay walang anupaman
maliban sa] pinaghalong mga huwad na panaginip; [ang iba sa kanila ay
nagsasabing:] “Ito ay kanyang kinatha lamang” [at ang iba naman ay
nagsasabing:] “Siya ay isang manunula. Kaya, hayaan siyang magpakita sa
atin ng isang katibayan tulad ng mga naunang [sugong] ipinadala [na may
dalang himala].”
6. Walang isang bayan na Aming winasak ang naniwalang nauna sa kanila
[bagaman kanilang nasaksihan ang mga babala]. Kaya, sila ba ay
maniniwala?
7. At wala Kaming isinugong nauna sa iyo [O Muhammad] maliban [na sila
ay] mga lalaking Aming pinagpahayagan [ng mensahe]. Kaya, inyong
1 Ito ang Araw ng Pagbibilang ng mga gawa upang sila ay bayaran para sa anumang kanilang
pinagsumikapan, mabuti man o masama – ang lahat ay may kaukulang parusa at gantimpala.
2 Ang tinutukoy na paglalaro rito ay nauukol sa pagiging abala sa makamundong paglikom ng mga
yaman, at paglilibang. Maraming tao ang nakalimot sa espirituwal na buhay.
3 Ang kapahayagan ng Qur’an ay itinuturing nila bilang salamangka, tula o pansariling ilusyon at
kathang isip ni Propeta Muhammad .
336
tanungin ang mga taong pinagkalooban ng kapahayagan kung ito ay hindi
ninyo nalalaman.
8. At sila [mga propeta] ay hindi Namin ginawa [na may] katawang hindi
kumakain ng pagkain, o sila ay walang kamatayan [sa mundo].
9. Pagkaraan,4 Aming tinupad para sa kanila ang pangako, at sila ay Aming
iniligtas at yaong Aming nais. At Aming winasak ang mga mapagmalabis.
10. Katiyakan, Aming ibinaba [o ipinahayag] sa inyo ang isang Aklat
[Qur’an], sa loob nito ay isang paalala [o karangalan para] sa inyo. Kaya,
hindi ba kayo makauunawa?
11. At ilang bilang ng bayan [o pamayanan] na di-makatarungan ang Aming
sinira, at pagkaraan nito ay Aming pinalitaw ang ibang [bagong]
mamamayan.
12. Kaya, nang kanilang mahiwatigan [o makita] ang Aming kaparusahan,
kapagdaka sila ay nagsitakas mula rito.
13. [Ang ibang anghel ay nagsabi] “Huwag kayong magsitakas, bagkus
kayo ay magsibalik sa dating karangyaang ipinagkaloob sa inyo, at sa
inyong mga pamamahay, upang sakali kayo ay tanungin.”5
14. Sila ay nagsabi: “Kasawian sa amin! Katotohanan, kami ay naging mga
15. Kaya, itong kanilang paghuhumiyaw ay hindi nagtigil hanggang sila ay
Aming ginawang [mistulang mga] bukiring ginapas, [sila ay] natupok [tulad
ng apoy].
16. At hindi Namin nilikha ang kalangitan at kalupaan at ang anumang nasa
pagitan ng mga ito para sa paglalaro.
17. Kung Aming ninais lamang na kumuha ng libangan, Kami ay maaaring
kumuha nito mula sa [anumang] nasa Aming Sarili, kung [tunay nga na]
Aming gagawin [ang gayon].
18. Bagkus, Aming ipinukol [o isinaboy] ang katotohanan laban sa
kabulaanan, at ito ay sinira nito, kaya kapagdaka, ito [ang kabulaanan] ay
naglaho. At kasawian para sa anumang inyong iniakibat [sa Kanya].6
19. Sa Kanya ang [pagmamay-ari ng] sinumang nasa mga kalangitan at
kalupaan. At silang [mga anghel na] malalapit sa Kanya ay hindi napipigilan
ng pagmamalaki sa pagsamba sa Kanya, at sila ay hindi napapagod.
20. Sila [mga anghel] ay lumuluwalhati sa [Kanya sa] gabi at araw, [at sila
4 Kapag naihatid na ang mensahe.

5 Ayon sa Tafsir [paliwanag] Ito ay isang talata na may panunuya sa mga di-naniniwala.
6 Tinutukoy dito ang anumang iniaakibat sa Allah sa pagsasabing Siya ay may asawa at isang
anak.
337
ay] hindi nanghihinawa [upang gawin ito],
21. O sila ba [mga tao] ay nagturing [para sa kanilang sarili] ng mga diyos
mula sa kalupaan na bumubuhay [sa patay]?
22. Kung mayroon nga roon [sa mga kalangitan at kalupaan] ng mga diyos
bukod sa Allah, katiyakang sila ay mawawasak. Kaya, luwalhati sa Allah,
ang Panginoon ng Dakilang Arsh [Trono] Siya ay Mataas nang higit sa
anumang kanilang iniaakibat [sa Kanya].
23. Siya [ang Allah] ay hindi maaaring tanungin sa anumang Kanyang
ginagawa, subali’t sila ay [Kanyang] tatanungin.
24. O sila ba ay nagturing ng ibang mga diyos bukod sa Kanya? Sabihin:
“Ipakita ninyo ang inyong mga katibayan.” Ito [ang Qur’an] ay mensahe para
sa aking mga kasama at mensahe para sa mga nauna sa akin. Nguni’t,
karamihan sa kanila ay hindi nakababatid ng katotohanan, kaya sila ay
nagsisilayo.
25. At Kami ay hindi nagpadala ng alinmang sugo na una sa iyo [O
Muhammad] malibang Kami ay nagpahayag sa kanya na: “Walang diyos
maliban sa Akin, kaya Ako ay inyong sambahin [at wala ng iba].”
26. At sila ay nagsasabi: “Ang Mahabagin ay nagkaroon ng anak [na lalaki].”
Luwalhati sa Kanya! Bagkus, sila [na kanilang itinuring bilang anak ng
Allah]7 ay mga mararangal na alipin [lamang].
27. Sila ay hindi makapangunguna sa Kanya sa salita, bagaman sila ay
gumagawa sa pamamagitan ng Kanyang Kautusan.
28. Kanyang nababatid ang anumang [kasalukuyang] nangyayari sa kanila,
at ang anumang nangyari pagkaraan nila, at sila ay hindi
makapamamagitan maliban sa isang kinalulugdan Niya. At sila, sanhi ng
kanilang takot sa Kanya, ay nababagabag.
29. At sinumang kabilang sa kanila ang sakaling magsabing: “Katotohanan,
ako ay isang diyos bukod sa Kanya [Allah],” siya [na nagsabi nang gayon]
ay nararapat Naming bayaran ng Impiyerno. Ganyan Namin binabayaran
ang mga mapaggawa ng kamalian.
30. Hindi ba nakikita niyaong mga di-naniniwala na ang mga kalangitan at
kalupaan ay dating magkadikit, pagkaraan ito ay Aming pinaghiwalay
[pinagbukod]? At Aming ginawa mula sa tubig ang bawa’t nabubuhay na
bagay. Sila ba, sa kabila nito, ay hindi pa rin maniniwala?
31. At Kami ang nagtirik sa kalupaan ng matatatag na mga bundok, upang
ito [ang lupa] ay hindi umugang kasama nila, at Aming inilagay doon [sa
7 Kanilang itinuturing bilang mga anak ng Diyos ang mga anghel, at si Hesus, at si Uzair [Ezra]
subali’t sila ay walang anupaman malibang mga mararangal na alipin ng Diyos.
338
mga bundok] ang mga lagusan [bilang] daraanan [na kanilang matatawiran],
upang sakali sila ay gabayan [sa pook na patutunguhan].
32. At Kami ang gumawa ng langit bilang iningatang bubungan. Subali’t sila
ay nagsilayo mula sa mga ayaat8 [o palatandaan] nito.
33. At Siya ang lumikha ng gabi at ng maghapon, at ng araw at ng buwan,
lahat ay nasa ligirang9 umiinog [sa kalawakan].
34. At Kami ay hindi naggawad sa sinumang nauna sa iyo ng buhay na
walang hanggan kaya kung ikaw ay mamamatay, sila ba ay walang
kamatayan?
35. Bawa’t kaluluwa ay makararanas ng kamatayan. At kayo ay Aming
susubukan nang may [kaakibat na] kasamaan at kabutihan bilang
pagsubok. At sa Amin, kayo ay ibabalik.
36. At kapag ikaw [O Muhammad] ay nakikita niyaong mga di-naniniwala,
sila ay hindi magtuturing sa iyo maliban sa panunuya [na nagsasabing]: “Ito
ba ang [taong] bumabanggit [o umaalipusta] sa inyong mga diyos?” At sila,
sa pagbanggit ng Mahabagin [ang Allah], sila ay hindi naniniwala.
37. Ang tao ay nilikha ng nagmamadali [o padalus-dalos]. Aking ipakikita sa
inyo ang Aking ayaat [parusa]. Kaya, huwag ninyo Akong hikayating [ito ay
Aking] madaliin.
38. At sila ay nagsasabi: “Kailan nga ba [magaganap] itong pangako, kung
kayo nga ay makatotohanan?”
39. Kung nababatid lamang niyaong mga di-naniniwala ang Oras habang
hindi nila magawang iwasan ang Apoy mula sa kanilang mga mukha at
mula sa kanilang mga likuran, at sila ay hindi matutulungan.
40. Bagkus, ito [ang Apoy] ay darating sa kanila nang di-inaasahan at [ito
ay] gugulantang sa kanila, at sila ay walang kakayahang umiwas [para rito]
at sila ay hindi palulugitanan.
41. At katiyakan, [maraming] sugo na ang kinutya nang una pa sa iyo [O

Muhammad] nguni’t yaong mga nanuya sa kanila ay pinalibutan [o
binalutan] ng anumang lagi nilang ipinanunuya.
42. Sabihin: “Sino ba ang makapangangalaga sa inyo sa gabi o sa araw
mula sa Mahabagin [ang Allah]?” Nguni’t, sila ay nagsilayo mula sa pag-
alaala sa kanilang Panginoon.
8 Maraming tanda ang ipinagkaloob ng Makapangyarihang Diyos upang ang tao ay magkaroon ng
tamang paniniwala sa Kanya. Ang ayaat [o palatandaan] na tinutukoy dito ay ang araw, buwan,
hangin, ulap at iba pang nakikita sa kapaligiran. Ito ay sapat na para magkaroon ang tao ng
magandang kaisipan tungkol sa Diyos. Hindi nilikha ng Diyos ang tao nang walang mahalagang
layunin.
9 Ito ay ang orbit
339
43. O sila ba ay mayroong mga diyos na magtatanggol sa kanila bukod sa

Amin? Sila ay walang kakayahan upang matulungan [kahit man lang] ang
kanilang mga sarili, at sila ay hindi rin maaaring pangalagaan mula sa Amin
[ sa Aming parusa].
44. Nguni’t [gayunpaman] Kami ay nagkaloob ng mabubuting bagay para sa
mga ito [sa mga di-naniniwala] at sa kanilang mga ninuno hanggang ang
buhay ay pinahaba para sa kanila. Hindi ba nila nakikita na Aming unti-
unting binabawasan ang lupaing [sakop ng mga di-naniniwala] mula sa mga
liblib na hangganan nito? Kaya, sila ba, kung gayon, ay mananaig?
45. Sabihin: “Ako ay nagbababala lamang sa inyo sa pamamagitan ng
kapahayagang [nagmula sa Allah].” Nguni’t ang mga bingi ay hindi
makaririnig ng panawagan, kapag sila ay binalaan.
46. At kung ang bahagyang dagit ng parusa ng iyong Panginoon ay
nangyaring sumaling sa kanila, katiyakang sila ay magsasabing: “Kasawian
sa amin! Katotohanan, kami ay naging mapaggawa ng kamalian.”
47. At Kami ang maglalagay ng timbangan ng katarungan sa Araw ng
Pagkabuhay na Muli, kaya walang kaluluwa ang pakikitunguhan ng di-
makatarungan sa anupaman. At kung mayroon mang timbang ng [kahit]
isang buto ng mustasa, ito ay Aming ipakikita. At Kami ay sapat na bilang
Tagapagtuos.
48. At katiyakan, Kami ang nagkaloob kina Moises at Aaron ng pamantayan
[ng wasto at mali], at [ito ay nagsilbing] isang liwanag at isang babala para
sa mga natatakot [sa Allah].
49. [Sila] yaong mga natatakot sa kanilang Panginoon na hindi nakikita,
habang sila ay nababagabag sa [pagsapit ng takdang] Oras.
50. At ito [ang Qur’an] ay isang pinagpalang mensahe na Aming ibinaba [o
ipinahayag]. Kaya, kayo ba kung gayon ay [magkukunwang] walang
kaalaman para rito?10
51. At katiyakan, Kami ang nagkaloob kay Abraham ng matwid [na
patnubay] noong una, at Kami ay lubos na nakababatid [o nakakikilala] sa
kanya.
52. Nang kanyang sabihin sa kanyang ama at sa kanyang mga
mamamayan: “Ano ba itong mga imaheng inyong pinaglalaanan [ng
pagsamba]?”
53. Sila ay nagsabi: “Aming natagpuan ang aming mga ninuno na
sumasamba sa kanila.”
10 Sa ibang paliwanag, “kayo ba ay magkukunwaring mangmang, kayo ay tumatangging tanggapin

o kilalanin ito bilang kapahayagang nagmula sa Allah.”
340
54. Siya [si Abraham] ay nagsabi [sa kanila]: “Katiyakan, kayo at ang inyong
mga ninuno ay nasa hayag na pagkaligaw.”
55. Sila ay nagsabi: “Ikaw ba ay dumating sa amin na may dalang
katotohanan o ikaw ay kabilang sa mga mapaglaro [o mapanuya]?”
56. Siya ay nagsabi: “[Hindi] bagkus, ang inyong [tunay na] Panginoon ay
Panginoon ng mga kalangitan at ng kalupaan na Siyang lumikha sa mga ito
at ako ay isa sa mga sumasaksi [sa katotohanan] nito.
57. At [ako ay sumusumpa] sa Allah, katiyakan na ako ay magbabalak
laban sa inyong mga [sinasambang] diyus-diyusan pagkaraang kayo ay
magsitalikod na nag-aalisan.”
58. Kaya, kanyang dinurog [ang mga estatwa] maliban sa isang malaking
kabilang sa mga ito, upang sakali sila ay magsibalik dito [at mag-usisa].
59. Sila ay nagsabi: “Sino kaya ang may kagagawan nito sa aming mga
diyos? Katotohanan, siya ay isa sa mga mapaggawa ng kamalian.”
60. Sila ay nagsabi: “Aming narinig ang isang binata na kanyang binabanggit
ang mga [estatuwang] ito, na ang tawag sa kanya ay Abraham.”
61. Sila ay nagsabi: “Kung gayon, siya ay inyong dalhin sa paningin [o sa
harap] ng mga tao upang sakali sila ay sumaksi [laban sa kanya].”
62. [Kaya, nang siya ay iharap sa kanila]. Sila ay nagsabi: “Ikaw ba ang may
kagagawan nito sa aming mga diyos, O Abraham?”
63. Siya [si Abraham] ay nagsabi: “Hindi, bagkus - ang pinakamalaki sa
kanila [sa mga estatwa] ang may kagagawan [ng pagdurog] nito. Kaya, sila
[mga estatwa] ay inyong tanungin, kung magagawa nga nilang makipag-
usap [sa inyo].”
64. Kaya sila ay nagsibalik [na nagsisisihan] sa kanilang mga sarili at
nagsabi [sa isa’t isa]: “Katotohanan, kayo ang mga mapaggawa ng
kamalian.”
65. Pagkaraan, kanilang ibinaling [o binago] ang kanilang mga sarili [na
nagsasabing]: “Katiyakan, iyong nababatid na ang mga ito [mga estatwa] ay
hindi nakapagsasalita!”
66. Siya [si Abraham] ay nagsabi: “Kaya, sila ba ay inyong sasambahin sa
halip na ang Allah – [sila na] hindi nakapagbibigay ng buti sa inyo sa
anupaman at hindi nakapipinsala sa inyo?11
67. Uff12 sa inyo at sa anumang inyong sinasamba bukod sa Allah. Hindi ba
kayo, kung gayon, nakauunawa?”
11 Sa halip na ang di-nakikitang Diyos ang sambahin, sila ay sumasamba sa mga estatwa na
ginawa ng kanilang mga kamay.
12 Uff - ito ay isang bukambibig na karaniwang naibubulalas sa sandali ng pangangalit.
341
68. Sila ay nagsabi: “Siya [si Abraham] ay inyong sunugin at inyong [patuloy
na] tangkilikin ang inyong mga diyos – kung kayo ay magsisikilos.”
69. Kami [ang Allah] ay nagsabi [at nag-utos sa apoy]: “O Apoy, ikaw ay
maging malamig at mapayapa kay Abraham!”
70. At sila ay nagtangka para sa kanya ng isang balakin [o pananakit],
nguni’t sila ay Aming ginawang mga talunan [o nawalan].
71. At Aming iniligtas siya [si Abraham] at si Lot tungo sa lupain na Aming
pinagpala para sa Alamin [para sa lahat ng mga nilikha].
72. At Aming iginawad para sa kanya [kay Abraham ang mga anak na] sina
Isaak at Hakob bilang karagdagan. At silang lahat ay Aming ginawang
matwid.
73. At sila ay Aming ginawang Imam [mga pinunong], nagpapatnubay [sa
sangkatauhan] sa pamamagitan ng Aming kautusan, at [sila ay] Aming
[binigyang inspirasyong at] itinagubilin sa kanila ang paggawa ng kabutihan,
pagsagawa ng pagdarasal, at pagbigay ng Zakaah [kawanggawa] at sila ay
[tanging] sa Amin lamang sumasamba.
74. At kay Lot, Kami ay nagkaloob sa kanya ng [matwid na] paghatol at
kaalaman, at siya ay Aming iniligtas mula sa bayan ng mga mapaggawa ng
kasamaan [kalaswaan at kahalayan]. Katotohanan, sila ay mga taong
makasalanan at mga suwail.
75. At siya [si Lot] ay Aming ipinasok [tinanggap] sa Aming habag;
katotohanan, siya ay kabilang sa [hanay ng] mga matutuwid.
76. At [banggitin mo] si Noah nang siya ay manawagan noong [panahon na
iyon] kaya Kami ay tumugon sa kanya at siya ay Aming iniligtas at ang
kanyang mag-anak mula sa malaking pinsala [ng bahang delubyo].
77. At siya ay Aming tinulungan [upang siya ay makaligtas] mula sa
mamamayang nagtakwil sa Aming ayaat [o babala]. Katotohanan, sila ay
mamamayang makasalanan. Kaya, sila ay Aming nilunod nang sama-sama.
78. At [banggitin mo] sina David at Soloman nang sila ay humatol hinggil sa
[kaso ng isang] bukirin – nang ang mga tupa ng isang mamamayan ay
nanalasa rito [sa oras ng gabi]; at Kami ang naging Saksi sa kanilang
[matwid na] paghatol.
79. At Aming ipinagkaloob kay Solomon ang [kakayahang] unawain [ang
kasong] ito; at bawa’t isa [sa kanila] ay Aming binigyan ng [makatwirang]
paghatol at kaalaman. At Aming itinalaga ang mga bundok upang
lumuwalhati [sa Amin], kasama ni David at ng mga ibon. At Kami ang
Siyang gumagawa [niyon].13
13 Ang Allah ay may Ganap na Kakayahang gawin ang anumang Kanyang nais o pahintulutan.
342
80. At Aming itinuro sa kanya ang paghubog ng kalasag [na bakal] upang
pangalagaan kayo mula sa inyong [mga kaaway] sa pakikipaglaban. Hindi
ba kayo kung gayon magiging mapagpasalamat?
81. At kay Solomon [Aming itinalaga] ang hangin, [ito ay] umiihip nang
malakas, humahaplit sa kanyang kautusan tungo sa lupaing Aming
pinagpala. At Kami ay Lagi nang Maalam sa lahat ng bagay.
82. At mula sa mga demonyo [jinn] ang iba ay sumisisid [sa dagat] para sa
kanya, at naninilbihan [kay Solomon] ng gawaing bukod pa riyan; at Kami
ang kanilang naging Tagapagbantay [sa kanilang mga ginagawa].
83. At [banggitin] si Ayyub [Hob], nang siya ay manawagan sa kanyang
Panginoon [dumaraing]: “Katotohanan, ang karamdaman ay dumapo sa
akin, at Ikaw [O Allah] ang Mahabagin sa lahat ng mahabagin.”
84. Kaya, siya ay Aming tinugon, at Aming pinawi ang anumang
karamdamang dumapo sa kanya, kaya Aming ipinagkaloob muli sa kanya
ang kanyang mag-anak [na nangawalay] at ang ibang nakakatulad nito
bilang isang habag mula sa Amin at isang paalala para sa mga sumasamba
[sa Allah].
85. At [banggitin] sina Ismael, at Idris [Enok] at Dhul-Khifl: silang lahat ay
kabilang sa [hanay ng] mga matiisin.
86. At sila ay Aming ipinasok [o tinanggap] sa Aming habag. Katotohanan,
sila ay kabilang sa [hanay ng] mga matutuwid.
87. At [banggitin] ang Dhun-Nun14 [si Jonas], nang siya ay lumisang
napopoot, at nag-akalang hindi Namin itatakda [ang anuman] sa kanya!
Nguni’t siya ay nanalangin sa loob ng kadiliman [ng dagat na nagsabing]:
“Walang ibang diyos maliban sa Iyo. Luwalhati sa Iyo. Katotohanan, ako ay
napabilang mula sa [hanay ng] mga mapaggawa ng kamalian.”
88. Kaya, siya ay Aming tinugon, at siya ay Aming iniligtas mula sa
kasawian. At ganyan nga Namin inililigtas ang mga [taong] naniniwala.
89. At [alalahanin] si Zakarias, nang siya ay manawagan sa kanyang
Panginoon: “Aking Panginoon, huwag Mo po akong hayaang nag-iisang
[walang tagapagmanang anak] at Ikaw ang pinakamahusay sa mga
Tagapagmana.”
90. Kaya siya ay Aming tinugon, at Aming iginawad sa kanya si Yahya
[Juan] at Aming isinayos [pinagaling] para sa kanya ang kanyang asawa
14 Dhun-Nun ibig sabihin ang taong nanatili sa loob ng malaking isda na si Propeta Yunus [Jonas]
at hindi niya akalain ng siya ay itatakda ng Allah sa gayong kalagayan sapagka't sumiklab ang
kanyang galit sa mga tao. Habang siya ay nasa kadiliman [o sa loob ng tiyan ng malaking isda],
siya ay buong taimtim na nagsumamo sa Allah para sa kapatawaran at kaligtasan. At ito ay
tinugon ng Dakilang Allah kaya iniluwa siya ng malaking isda.
343
[upang magdalang-tao]. Katotohanan, sila ay lagi nang maagap sa
paggawa ng mga kabutihan, at sila ay lagi nang nagsusumamo sa Amin
nang may pag-asa at takot, at sila ay lagi nang nagpapakumbaba sa Amin.
91. At [banggitin mo] ang isang nangalaga ng kanyang dangal [si Maria], na
Aming hinipan [ang kanyang kasuutan] sa pamamagitan ng Aming Ruh
[Anghel Gabriel], at siya ay Aming ginawa at ang kanyang anak [si Hesus]
bilang tanda para sa lahat ng nilikha .
92. Katotohanan ito [ang Islam], ang inyong relihiyon ay isang relihiyon,15 at
Ako ang inyong Panginoon, kaya Ako ay inyong sambahin.
93. At [subali’t], kanilang pinaghati-hati ang kanilang mga gawain [ukol sa
relihiyon] sa kanilang pagitan. Nguni’t, silang lahat ay magsisibalik sa Amin.
94. Kaya, sinuman ang gumagawa ng mga gawaing matwid habang siya ay
isang naniniwala – hindi ipagkakait ang [gantimpala ng] kanyang mga
pagsisikap. Katotohanan, Kami [ang Aming mga anghel] ang mga
tagapagtala nito.
95. At ipinagbabawal para sa [mga mamamayan ng] bawa’t bayan na
Aming winasak – na katiyakang sila ay hindi na [kailanman] makababalik pa
[sa buhay sa mundo]16
96. Hanggang, nang [ang saplad o harang] nina Gog at Magog ay
mabuksan at sila, sa bawa’t [mataas na kinalalagyan na] gulod, ay mabilis
na nagsisipanaog.
97. At [kapag] ang tunay na pangako [ang Araw ng Pagkabuhay na Muli] ay
lumapit; magkagayon, ang mga mata niyaong mga di-naniniwala ay biglang
nakatitig sa [gitna ng] ligalig. [At sila ay magsasabing]: “Kasawian sa amin!
Kami ay nasa kapabayaan mula rito at kami ay naging mga mapaggawa ng
kamalian [o ng di-makatarungan].
98. Katotohanan, kayo [mga di-naniwala] at ang anumang inyong
sinasamba bukod sa Allah ay panggatong sa Impiyerno. Kaya kayo ay
darating [upang pumasok] dito.
99. Kung ang mga ito [mga huwad na diyos] ay tunay ngang mga diyos,
marahil sila ay hindi nakarating doon [sa Impiyerno], nguni’t silang lahat ay
100. Doon, sila ay magbubuntong-hininga nang malalim. At sila ay hindi
makaririnig dito.
101. Katotohanan, yaong ang kanilang mga kabutihan ay nagpauna sa
Amin, sila yaong mga ilalayo roon [sa Impiyerno].
15 Islam - isang pamamaraan ng buhay na sinusunod ng pamayanan ng mga Muslim.

16
Sila ay wala nang pagkakataong magbalik-loob at magsisi sa kanilang pagkakasala.
344
102. Sila ay walang maririnig na ingay nito [ng Impiyerno], habang sila ay
nananatili sa anumang pag-asam ng kanilang sarili nang walang hanggan.
103. Sila ay walang [madaramang] pangamba laban sa pinakamalaking
ligalig [ng parusa ng apoy], at ang mga anghel ay sasalubong sa kanila [at
nagsasabing] “Ito ang inyong Araw na ipinangako sa inyo.”
104. Sa Araw [na iyon] ay Aming ititiklop ang kalangitan tulad ng pagtiklop
sa isang pilas ng papel para sa talaan. Katulad ng Aming unang paglikha,
ito ay Aming uulitin. [Ito ay] isang pangako [na nakaatang] sa Amin.
Katotohanan, ito ay Aming gagawin.
105. At katiyakan, Aming naisulat na sa aklat ng Psalmo17 mula pa noong
ito ay [unang] binanggit18 - na ang lupain [ng walang hanggang Paraiso] ay
mamanahin ng Aking mga matutuwid na alipin.
106. Katotohanan, naririto [sa Qur’an] ang malinaw na mensahe [bilang
panuntunan] para sa mga taong sumasamba [sa Akin].
107. At ikaw [O Muhammad] ay hindi Namin ipinadala maliban bilang isang
habag para sa lahat [ng mga nilikha].
108. Sabihin: “Katotohanan, ipinahayag lamang sa akin na ang inyong
Diyos ay tanging isang diyos [ang Allah]. Hindi ba kayo, kung gayon,
tatalima [sa Kanya bilang Muslim]?”
109. Nguni’t, kung sila ay magsitalikod [sa iyo], magkagayon sabihin mo [sa
kanila]: “Aking ipinaalam [sa inyong lahat] nang pantay [walang pagkiling o
pagtangi]. At hindi ko nababatid kung malapit na o malayo pa ang anumang
ipinangako sa inyo.”
110. Katotohanan, Kanyang lubos na nababatid kung ano ang inyong
inihahayag na mga salita at kung ano ang inyong itinatago.
111. At katotohanan, hindi ko nababatid na baka sakaling ito [ang palugit na
ipinagkaloob sa inyo] ay [magsilbing] isang pagsubok para sa inyo, o isang
kasiyahan hanggang sa isang [takdang pagsapit ng] panahon.
112. Siya [si Propeta Muhammad] ay nagsabi: “[O Allah] Aking Panginoon,
Ikaw ang humatol [sa aming pagitan] sa katotohanan. At ang Aming
Panginoon - ang Mahabagin, ang Siyang tanging hinihingan ng tulong laban
sa anumang inyong [mga kasinungalingang] iniaakibat [laban sa Kanya].”
17
Ang tinutukoy na Psalmo dito ay ang lahat ng Banal na Kasulatang ipinahayag ng Dakilang Allah tulad
ng Torah, Injeel at Qur’an.
18 Ito ay unang itinala o binanggit sa aklat ng tadhana [Al Lawh Al Mahfudh]
Surah 22 Al-Hajj Bahagi Blg. 17
345
Surah Al-Hajj
[Ang Paglalakbay Sa Makkah]
Sa Ngalan ng Allah
1. O sangkatauhan, katakutan ninyo ang inyong Panginoon. Katotohanan,

ang paglindol sa [Huling] Oras ay isang bagay na kasindak-sindak.
2. Sa Araw na [iyon ay] iyong makikita ang bawa’t nagpapasusong ina na
naguguluhan [o nalilingat] sa kanyang pinasususong [anak], at bawa’t
babaing nagdadalantao ay ilalaglag ang kanyang dinadala [sa
sinapupunan], at iyong makikita ang mga tao na [wari bang] lasing,
samantalang sila ay hindi lasing, sapagka’t ang parusa ng Allah ay sadyang
matindi.
3. At sa sangkatauhan ay may isang [taong] nakikipagtalo tungkol sa Allah
na wala namang [sapat at tamang] kaalaman, at sumusunod sa bawa’t
demonyong mapaghimagsik.
4. Itinakda para sa kanya [sa bawa’t demonyo] na sinuman ang sumunod
sa kanya - siya ay kanyang ililigaw at siya ay kanyang aakayin [tungo] sa
parusa ng naglalagablab [na Apoy].
5. O sangkatauhan, kung kayo ay nag-aalinlangan tungkol sa [Araw ng]
Pagkabuhay na Muli, samakatwid [isaalang-alang ito], katotohanan kayo ay
Aming nilikha mula sa alabok, pagkaraan mula sa isang patak ng semilya1
at pagkaraan mula sa isang namuong kimpal ng dugo,2 pagkaraan mula sa
kapirasong laman3 - [ang iba ay] nabuo at [ang iba ay] hindi nabuo [o
nakunan] upang sa gayon ay Aming maipakita sa inyo.4 At Aming pinanatili
sa loob ng mga sinapupunan ang sinumang Aming marapatin para sa isang
takdang panahon, pagkaraan, kayo ay Aming iniluwal bilang sanggol at
pagkaraan [kayo ay Aming pinalaki] upang kayo ay umabot sa wastong
gulang. At mula sa inyo ay mayroong [maagang] kinukuha ng kamatayan at
mula [rin] sa inyo ay mayroong ibinalik sa kahinaan [pagiging ulyanin]
upang siya ay walang matandaang anupaman pagkaraan ng kanyang
[dating] kaalaman. At iyong nakikita ang tigang na lupa, kaya nang Aming
1 Nutfah– ito ang pinaghalong semilya ng babae at lalaki.

2 Alaqah – ito ay ang namuong kimpal ng dugo,
3 Mudhgah - kapirasong laman
4 Upang maipakita sa inyo ang Aming Kapangyarihan at Kakayahan.
346
ibinaba rito ang tubig [ulan], ito ay gumalaw [nagkaroon ng buhay], at

nanariwa at mula rito ay tumubo ang bawa’t naggagandahang uri [ng
pananim].
6. Iyan ay sa dahilang ang Allah ay Siyang Katotohanan, at sapagka’t Siya
ang naggagawad ng buhay sa patay, at katotohanang Siya ang may
kakayahang gawin ang lahat ng bagay.
7. At [upang kanilang malaman na] ang Oras ay darating - walang
alinlangan tungkol dito – at tunay ngang bubuhaying muli ng Allah ang mga
nasa libingan.
8. At sa sangkatauhan ay may isang nakikipagtalo tungkol sa Allah, na wala
namang [sapat at tamang] kaalaman o patnubay, o isang aklat na
nagbibigay liwanag [mula sa Allah],
9. Binabaling ang kanyang leeg [sa pagmamalaki] upang mailigaw [ang
mga tao] mula sa Landas ng Allah. [Nakalaan para] sa kanya ang kahihiyan
sa mundong ito. At sa Araw ng Pagkabuhay na Muli ay Aming ipalalasap sa
kanya ang parusa ng nagliliyab na Apoy.
10. Iyan ay sanhi ng anumang ginawa ng iyong mga kamay, at sapagka’t
ang Allah ay hindi kailanman naging di-makatarungan sa [Kanyang] mga
alipin.
11. At sa sangkatauhan ay may sumasamba sa Allah na nasa bingit.5
Kapag siya ay datnan ng kabutihan, siya ay nagiging panatag sa
pamamagitan nito; nguni’t kapag siya ay datnan ng pagsubok, kanyang
ibinabaling ang mukha [sa ibang dako]. [Sanhi nito] siya ay nawalan sa
mundo [ng ito] at sa kabilang buhay. Iyan ang [tanda ng] hayag na kawalan.
12. Bukod sa Allah, siya ay nananalangin sa iba na hindi nakakapinsala at
hindi nakakabuti sa kanya. Iyan ang [tanda ng] malubhang kamalian.
13. Siya ay nananalangin sa isang higit na malapit sa pinsala kaysa sa
kanyang kabutihan – sadyang napakasamang tagapagtanggol at
napakasamang kasamahan.
14. Katotohanan, papapasukin ng Allah yaong mga naniniwala at
gumagawa ng mga gawaing matwid sa mga hardin na sa ilalim nito ay may
mga ilog na umaagos. Katotohanan, ang Allah ay gumagawa ng anumang
Kanyang hinahangad.
15. Sinuman ang mag-aakalang siya [si Muhammad] ay hindi tutulungan ng
Allah sa mundong ito at sa kabilang buhay - hayaan siyang magtali ng lubid
sa kisame, pagkaraan ay pugtuin [ang kanyang hininga] at hayaan niyang
matunghayan [ito]. Ang pagsisikap ba niya ay makapapawi sa anumang
5 Sa bingit ng kanyang relihiyon nang may alinlangan, pagkukunwari at kapabayaan.

347
ipinagpupuyos ng [kanyang] galit?

16. At ganyan Namin ibinaba [o ipinahayag] ito [ang Qur’an] bilang
kapahayagang may malinaw na katibayan. At katotohanan, ang Allah ay
nagpapatnubay sa sinumang Kanyang hinahangad.
17. Katotohanan, yaong mga naniwala at yaong mga Hudyo, at mga
Sabiyano, at mga Kristiyano, at mga Magyan, at yaong mga nagtatambal
[sa iba bukod sa Allah] - ang Allah ay maghahatol sa kanilang pagitan sa
Araw ng Pagkabuhay na Muli. Katotohanan, ang Allah ay Saksi sa lahat ng
bagay.
18. Hindi mo ba nakikita [o nalalaman] na sa Allah nagpapatirapa ang
sinumang nasa mga kalangitan at sinumang nasa kalupaan, at ang araw,
ang buwan, at ang mga bituin at ang mga bundok, at ang mga
punongkahoy, at ang bawa’t nilikhang gumagala, at ang nakararami sa tao?
Nguni’t sa nakararaming tao [na tumangging magpatirapa sa Kanya] ang
parusa ay naging marapat [o makatuwiran]. At sinumang bigyan ng Allah ng
kahihiyan, walang sinuman ang makapagbibigay sa kanya ng karangalan.
At katotohanan, ang Allah ay gumagawa ng anumang Kanyang nais.
19. Ito ang dalawang magkaaway6 na nagtatalo tungkol sa kanilang
Panginoon. Kaya, yaong mga di-naniwala ay magkakaroon ng tinabas na
damit mula sa Apoy. Sa kanilang ulo ay ibubuhos ang kumukulong tubig.
20. Sa pamamagitan nito ay lulusawin ang anumang nasa loob ng kanilang
mga tiyan, at [ng kanilang] mga balat.
21. At para sa kanila ay mga nakasimang bakal [upang sila ay hampasin at
wakwakin].
22. Sa bawa’t sandali na sila ay naghahangad lumabas dito [sa Impiyerno]
mula sa dusa, sila ay ibabalik doon, at [ito ang] sasabihin sa kanila:
“Lasapin ninyo ang [hapdi ng] parusang nakakasunog.”
23. Katotohanan, papapasukin ng Allah yaong mga naniniwala at
gumagawa ng mga gawaing matwid sa mga hardin na sa ilalim nito ay may
mga ilog na umaagos. Sila ay gagayakan doon ng mga pulseras na ginto at
perlas at ang kanilang mga kasuutan doon ay [yari sa mga mararangyang
disenyo ng] sutla.
24. At sila ay napatnubayan [sa mundong ito] tungo sa mabubuting
pananalita, at sila ay napatnubayan sa landas na ipinagkakapuri.
25. Katotohanan, yaong mga di-naniwala at humadlang [sa mga tao] mula
sa landas ng Allah, at [sa pagtungo] sa Al-Masjid Al-Haram [sa Makkah], na
Aming ginawa para sa lahat ng tao – magkakapantay ang mga taong
6 Mga naniniwala [mga Muslim] at di-naniniwala [di-Muslim].

348
naninirahan dito at ang mga tao mula sa labas – at [gayunman] ang

sinumang maglayon [ng isang gawain] ng paglihis [sa relihiyon] dito o ng
kamalian – Aming ipalalasap sa kanya ang isang mahapding parusa.
26. At [alalahanin] nang Aming italaga kay Abraham ang pook ng
[sagradong] bahay [Ka’bah] [nagsasabing]: “Huwag magtambal sa Akin ng
anuman at gawing dalisay ang Aking bahay para sa mga nagsisiikot7 [dito],
at yaong mga nagsisitayo [sa pagdarasal], at yaong mga nagsisiyuko at
mga nagpapatirapa.
27. At ipanawagan mo sa sangkatauhan ang [kahalagahan ng] Hajj; sila ay
darating sa iyong nakayapak at nakasakay sa bawa’t kamelyo, at sila ay
magsisirating mula sa bawa’t [matatarik at] malalayong daan –
28. Upang kanilang saksihan ang mga kabutihan para sa kanila at [upang]
kanilang banggitin ang Ngalan ng Allah sa mga takdang araw8 para sa
anumang mga hayop na Kanyang ipinagkaloob [bilang panustos] sa kanila.
Kaya, kayo ay magsikain mula sa mga ito at magpakain sa mga
naghihikahos at mga dukha.
29. Pagkaraan, hayaan silang buuin ang kanilang mga ritwal [ng Hajj] at
tuparin ang kanilang mga panata, at magsagawa ng pag-ikot [sa palibot ng]
lumang bahay [Ka’bah].”
30. Iyan [ay ipinag-utos]9 at sinumang dumakila sa mga sagradong
alituntunin ng Allah - ito ay pinakamabuti para sa kanya sa paningin ng
kanyang Panginoon. At ipinahintulot sa inyo [bilang pagkain] ay ang mga
pinapastulang hayop [sa kawan ng bakahan], maliban ang anumang
binanggit sa inyo.10 Kaya inyong layuan ang dungis ng mga diyus-diyusan,
at inyong iwasan ang pananalitang walang katotohanan [pagsaksi ng
walang katotohanan].
31. HunafaAllah [mga tuwirang sumasamba sa Allah],11 nang walang
pagtatambal [ng anupaman] sa Kanya. At sinuman ang magtatambal sa
Allah - ito ay wari bang siya ay nahulog mula sa langit, at siya ay dinagit ng
mga ibon at siya ay ipinadpad ng hangin sa malayong [liblib na] pook.
32. Iyan nga [iyon]. At sinuman ang dumakila sa mga sagisag [o ritwal] ng
Allah, katotohanan, ito ay nagmula sa kabanalan [o kalinisan] ng mga puso.
7 Ito ang Tawaf [paglakad sa palibot ng Ka’bah]

8 Ang mga araw ay ang [10th, 11th, 12th at 13th ng araw ng Dhul-Hijjah]
9 Iyan ay ipinag-utos na Manasik [ritwal ng Hajj na dapat gampanan ng isang Muslim]
10 Tingnan ang ayah [talata] ng Surah 5:3
11 Hunafa Allah - ito ay ang tuwirang pagsamba sa Allah at walang iniaakibat o iniuugnay sa
Kanya na anupaman sa pagsamba.
349
33. Para sa inyo rito [sa mga hayop bilang alay] ay mga pakinabang
hanggang sa naitakdang panahon;12 magkagayon ang pook ng pag-aalay
[pagkatay] ay sa Lumang Bahay.13
34. At sa bawa’t pamayanan Kami ay gumawa ng isang ritwal [ng pagkatay]
upang kanilang banggitin ang Ngalan ng Allah sa anumang [kakataying]
hayop na Kanyang ipinagkaloob [bilang panustos] para sa kanila. Sapagka’t
ang inyong Diyos ay isang Diyos [ang Allah], kaya kayo ay tumalima sa
Kanya. At ikaw [O Muhammad] ay magbigay ng magandang balita sa mga
mapagkumbaba [sa harap ng kanilang Panginoon],
35. Yaong, kapag ang Allah ay nabanggit, ang kanilang mga puso ay
nanginginig [sa takot] at [sila ay] mga matiisin sa anumang sakit [na idinulot]
sa kanila, at nagsasagawa ng pagdarasal, at gumugugol mula sa anumang
panustos na Aming ipinagkaloob sa kanila.
36. At ang mga kamelyo at [kawan ng] mga bakahan, Aming ginawa ang
mga ito para sa inyo bilang sagisag [ritwal] ng Allah; mula rito ay [may
nakalaang] kabutihan para sa inyo. At inyong banggitin ang Ngalan ng Allah
sa mga ito [habang kinakatay ng] nakatayo; at kapag ang mga ito ay [wala
nang buhay] nakahandusay sa kanilang tagiliran, samakatwid, magsikain
kayo sa mga ito at magpakain sa mga dukha [na hindi humihingi] at sa mga
pulubi. Ganyan Namin itinalaga ang mga ito sa inyo upang sakali kayo ay
[matutong] magpasalamat.
37. Hindi ang kanilang [laman] karne ang nakararating sa Allah o ang
kanilang dugo kundi ang nakararating sa Kanya ay ang taqwa [mapitagang
takot] mula sa inyo. Ganyan Namin itinalaga para sa inyo ang mga ito
upang sakali ay inyong dakilain ang Allah para sa anumang Kanyang
ipinatnubay sa inyo. At magbigay ng magandang balita sa mga mapaggawa
ng kabutihan.
38. Katotohanan, ipinagtatanggol ng Allah yaong mga naniniwala.
Katotohanan, hindi minamahal ng Allah ang lahat ng nagtataksil [at] walang
pasasalamat.
39. Ang kapahintulutan [upang makipaglaban] ay ipinagkaloob sa mga
[naniniwala na] kinalaban, sapagka't sila ay ginawan ng di-makatarungan; at
katotohanan, ang Allah ay may kakayahang magkaloob sa kanila ng
tagumpay.
40. [Sila] yaong mga itinaboy mula sa kanilang mga tahanan nang walang
katarungan – nang dahil sa kanilang pagsasabing: “Ang aming Panginoon
12 Ang mga hayop na ito ay maaaring gatasan o sakyan [sa kaso ng kamelyo] bago dumating ang
oras ng pagkatay.
13 Sa lahat ng kinasasakupang hangganan ng Haram [Makkah] kabilang na rito ang Mina.
350
ay ang Allah.” At kung hindi lamang na ang Allah ay sumusuri sa mga tao,
ang ilan ay sa pamamagitan ng mga iba, marahil nagkaroon na ng paninira
sa mga monasteryo, mga simbahan, mga sinagogue, at mga masjid, na
kung saan ang Ngalan ng Allah ay malimit na binabanggit [o pinupuri]. At
katotohanan, tutulungan ng Allah yaong mga tumutulong sa Kanya [sa
Kanyang Landas]. Katotohanan, ang Allah ay Malakas, ang Ganap na
Makapangyarihan.
41. [At sila] yaong kapag Aming binigyan ng kapangyarihan sa [mga] lupain,
[sila ay] nagsasagawa ng pagdarasal, nagbibigay ng Zakaah at sila ay nag-
uutos ng kabutihan at nagbabawal ng kasamaan. At sa Allah ang wakas [o
kaganapan] ng lahat ng pangyayari.
42. At kung ikaw [O Muhammad] ay kanilang itakwil – ganyan din ang mga
nauna sa kanila - ang mga mamamayan ni Noah, ang [mamamayan ng]
'Aad at [Tribu] ng Thamud ay nagtakwil [sa kanilang mga propeta]
43. At ang mga mamamayan ni Abraham at mamamayan ni Lot,
44. At ang mga naninirahan sa Midyan [Midian]. At [kanilang] itinakwil si
Moises, kaya Aking pinahaba ang kasiyahan para sa mga di-naniniwala,
pagkaraan sila ay Aking hinablot at sadyang kasindak-sindak ang Aking
parusa.
45. Kaya, ilang bayan na ba ang Aming winasak habang ito ay gumagawa
ng mga kamalian - kaya ito [ngayon] ay nahulog sa pagkaguho – at [ilan na
ba] ang mga iniwang balon at [ilan na bang] mga nagtatayugang palasyo?
46. Kaya, hindi ba sila magsisipaglakbay sa mga lupain, upang sila ay
magkaroon ng mga pusong kanilang iunawa o mga taingang kanilang
ipandinig? Sa katotohanan, hindi ang mga mata ang nabubulag, kundi ang
nabubulag ay ang mga pusong nasa mga dibdib.
47. At sila ay humihiling sa iyo na madaliin ang parusa! Nguni’t kailanman,
ang Allah ay hindi sumisira sa Kanyang pangako. At katotohanan, ang
isang araw sa iyong Panginoon ay katumbas ng isang libong taon ng inyong
pagbibilang.
48. At ilang bayan na ba ang Aking pinahaba ang kasiyahan habang ito ay
gumagawa ng kamalian. Pagkaraan, ito ay Aking hinablot at sa Akin ang
[huling] patutunguhan [ng lahat].
49. Sabihin: “O sangkatauhan, ako ay isang malinaw na tagapagbabala
para sa inyo.”
50. Kaya, yaong mga naniniwala at gumagawa ng mga gawaing matwid, sa
kanila ay may kapatawaran at marangal na panustos.14
14 Rizqun Kareem
351
51. Nguni’t yaong mga nagsikap laban sa Aming ayaat [kapahayagan]
[hinahanap] ang paraan upang biguin15 – sila yaong mga maninirahan sa
Apoy ng Impiyerno.
52. At hindi Kami nagpadala ng sugo o propeta na una sa iyo maliban na
kapag siya ay nagsalita [o bumigkas], ito ay hinahagisan ng satanas [ng
ilang di-pagkakaunawaan]. Nguni’t, pinapawi ng Allah ang anumang
inihagis ng satanas dito. Pagkaraan ay ginagawang ganap [na malinaw] ng
Allah ang Kanyang mga ayaat [kapahayagan]. At ang Allah ay Maalam,
53. [Ganyan nga] upang Kanyang gawin ang anumang inihagis [inudyok] ng
satanas bilang isang pagsubok para sa mga [taong] ang puso ay may sakit
[ng pagkukunwari] at para sa kanila na may matitigas na puso. At
katotohanan, ang mga mapaggawa ng kamalian ay nasa masidhing
pagsasalungatan.
54. At upang sa gayon ay mapag-alaman niyaong mga pinagkalooban ng
kaalaman na ito ang katotohanan mula sa iyong Panginoon, at [sa gayon]
ito ay kanilang paniniwalaan, at ang kanilang puso ay magpapakumbabang
tatalima roon. At katotohanan, ang Allah ang Siyang patnubay niyaong mga
naniwala sa matuwid na landas.
55. At yaong mga di-naniniwala ay hindi magtitigil sa pag-aalinlangan dito
[sa Qur’an] hanggang ang [takdang] Oras ay dumating sa kanila nang
biglaan o may darating sa kanila ng parusa ng hungkag na Araw.16
56. Ang [lahat ng] paghahari sa Araw na iyon ay para sa Allah. Siya ay
maghahatol sa kanilang pagitan. Kaya, yaong mga naniwala at gumawa ng
mga gawaing matwid ay nasa mga hardin ng kaligayahan [sa Paraiso].
57. At yaong mga di-naniwala at nagtakwil sa Aming mga ayaat
[kapahayagan], sila yaong mga magtatamo ng isang kahiya-hiyang parusa.
58. At yaong mga nagsilikas para sa Landas ng Allah at pagkaraan ay
napaslang o namatay, katiyakan, sila ay pagkakalooban ng Allah ng
mabuting panustos. At katotohanan, ang Allah ay Pinakamahusay na
Tagapanustos.
59. Katiyakang sila ay Kanyang tutulutang pumasok sa pintuang kanilang
ikagagalak, at katotohanan, ang Allah ay Maalam, Mapagparaya.
60. Iyan nga [iyon]. At sinuman ang gumanti [sa kawalang-katarungang]
katumbas ng anupamang ginawa sa kanya, at pagkaraan ay muling
ginantihan nang di-makatarungan, katiyakang siya ay tutulungan ng Allah.
15 Ginagawa ang lahat ng paraan upang ipawalang saysay ang mga kapahayagan at biguin si
Propeta Muhammad .
16 Ito ay isang araw na hindi sinusundan ng gabi at samakatwid ay walang lilitaw na bagong araw.
352
Katotohanan, ang Allah ang Mapagpaumanhin, Mapagpatawad.

61. Iyan ay sapagka’t pinangyayari ng Allah na ang gabi ay pumasok sa
araw, at Kanyang pinangyayaring ang araw ay pumasok sa gabi. At
katotohanan, ang Allah ay Lubos na Nakaririnig, Lubos na Nakakikita.
62. Iyan ay sapagka’t ang Allah, Siya ang Katotohanan at ang anumang
kanilang tinatawagan [dinadalanginan] bukod sa Kanya ay kabulaanan, at
sapagka’t ang Allah ang Kataas-taasan, ang Dakila.
63. Hindi mo ba nakikita na ang Allah ay nagpababa ng tubig [ulan] mula sa
langit, kaya [sa pamamagitan nito] ang kalupaan ay naging luntian?
Katotohanan, ang Allah ay Mahinahon at Ganap na Nakatatalos.
64. Sa Kanya ang [pagmamay-ari ng] anumang nasa mga kalangitan at
anumang nasa kalupaan. At katotohanan, ang Allah ang Mayaman, ang
Kapuri-puri.
65. Hindi mo ba nakikita na itinalaga ng Allah sa inyo ang anumang nasa
kalupaan, at ang sasakyang-dagat na naglalayag sa dagat sa pamamagitan
ng Kanyang Kautusan? At Kanyang pinipigil ang kalangitan mula sa
pagbagsak sa lupa maliban sa Kanyang kapahintulutan. Katotohanan, ang
Allah ang Mabait, ang Maawain sa sangkatauhan.
66. At Siya ang naggawad sa inyo ng buhay; pagkaraan, kayo ay Kanyang
dudulutan ng kamatayan, at pagkaraan ay [muling] bubuhayin.
Katotohanan, ang tao ay walang pasasalamat.
67. Sa bawa’t pamayanan, Aming ginawa ang mga ritwal na kanilang
isinasagawa. Kaya, huwag mo silang [mga pagano] hayaang makipagtalo
sa iyo sa gayong bagay bagkus sila ay iyong anyayahan tungo sa iyong
Panginoon. Katotohanan, ikaw [O Muhammad] ay nasa matuwid na
patnubay.
68. At kung sila ay makipagtalo sa iyo, samakatwid, sabihin: “Ang Allah ay
lubos na nakababatid sa anumang inyong ginagawa.
69. Ang Allah ay maghahatol sa pagitan ninyo sa Araw ng Pagkabuhay na
Muli hinggil sa alinmang inyong laging ipinagkakaiba.”
70. Hindi mo ba nalalaman na nababatid ng Allah ang anumang nasa mga
kalangitan at kalupaan? Katotohanan, iyan ay nasa talaan.17 Katotohanan,
iyan ay sadyang madali para sa Allah.
71. At sila ay sumasamba sa iba bukod sa Allah na wala naman Siyang
ibinabang batayan [hinggil dito], at wala [rin] naman silang kaalaman dito. At
17 Al-Lauh Al-Mahfuz ito ang Talaan ng mga gawa.

353
para sa mga mapaggawa ng kamalian, sa kanila ay walang makatutulong.

72. At kapag ang Aming mga ayaat [kapahayagan] ay binigkas sa kanila
bilang malilinaw na katibayan, iyong mababanaag sa mga mukha niyaong
mga di-naniniwala ang pagtutol. Sila ay halos nasa bingit ng pagdaluhong
sa mga bumibigkas sa kanila ng Aming mga ayaat [kapahayagan]. Sabihin
"Nais ba ninyong ipagbigay-alam ko sa inyo [ang anumang] kasamaang
nakahihigit kaysa riyan? [Ito ay] ang Apoy ng Impiyerno na ipinangako ng
Allah sa mga di-naniniwala, at sadyang napakasamang patutunguhan.
73. O sangkatauhan, isang paghahalintulad [o halimbawa] ang inilahad
[para sa inyo], kaya inyong pakinggan [at inyong unawain] ito. Katotohanan
yaong inyong mga tinatawagan [at dinadalanginan] bukod sa Allah ay hindi
kailanman makalilikha [ng kahit] isang langaw, kahit sila ay magsama-sama
para rito [sa gayong layunin]. At kung ang langaw ay mang-agaw ng isang
[maliit na] bagay mula sa kanila, hindi nila magagawang bawiin ito mula sa
kanya [sa langaw]. Mahihina ang mga naghahanap [diyus-diyusan] at ang
hinahanap [ang langaw].
74. Hindi nila nagawang pahalagahan ang Allah sa totoong
pagpapahalagang nararapat [iukol para sa Kanya]. Katotohanan, ang Allah
ang Malakas, Ganap na Makapangyarihan.
75. Ang Allah ay pumipili ng mga sugo mula sa mga anghel at [pumipili rin]
mula sa mga tao. Katotohanan, ang Allah ay Lubos na Nakaririnig, Lubos
na Nakakikita.
76. Nababatid Niya ang anumang [kasalukuyang] nangyayari sa kanila, at
ang anumang mangyayari pagkaraan nila. At sa Allah ang pagbabalik ng
lahat ng pangyayari.
77. O kayong mga naniwala, kayo ay magsipagyuko at magsipatirapa, at
inyong sambahin ang inyong Panginoon at kayo ay magsigawa ng
kabutihan - upang sakali kayo ay magsipagtagumpay.
78. At kayo ay magpunyagi para sa [Landas ng] Allah nang [buong pusong]
pagpupunyaging nararapat sa Kanya. Kayo ay Kanyang pinili, at wala
Siyang ginawang anumang kahirapan sa inyo sa relihiyon. [Ito] ang relihiyon
ng inyong ninuno, si Abraham. At Siya [ang Allah] ang nagpangalan sa inyo
bilang mga Muslim noon [sa mga naunang kasulatan] at dito [sa Qur’an]
upang ang Sugo [si Muhammad] ay maging isang saksi sa inyo at kayo ay
maging mga saksi sa sangkatauhan. Kaya, kayo ay magsagawa ng
pagdarasal, magbigay ng kawanggawa [Zakaah], at tumangan ng mahigpit
sa [relihiyon ng] Allah. Siya ang inyong Maula [o tagapagtanggol],
Mapagpalang Maula, at Mapagpalang tagapagtangkilik.
Surah 23 Al-Mu’minun Bahagi Blg.18
354
Surah Al-Mu’minun
[Ang Mga Naniniwala]
Sa Ngalan ng Allah
1. Katiyakan, nagtagumpay ang mga naniniwala,

2. Yaong sa [oras ng] kanilang pagdarasal ay mga matataimtim.
3. At yaong mga umiiwas mula sa mga marurumi [o malalaswang]
pananalita.
4. At yaong mga mapagtupad sa [wastong pamantayan ng] Zakaah
[kawanggawa].
5. At yaong mga nangangalaga ng kanilang maseselang bahagi [ng
katawan mula sa bawal na pagtatalik].
6. Maliban sa kanilang mga asawa o yaong taglay ng kanilang kanang
kamay,1 sapagka’t katotohanan sila ay hindi pananagutin -
7. Nguni’t sinuman ang naghahanap nang higit pa riyan, samakatwid, sila
yaong mga mapanlabag [sa hangganan].
8. At yaong mga kumikilalla [o pinahahalagahan] ang kanilang mga tiwala at
ang kanilang mga pangako.
9. At yaong mga maiingat na pinangangalagaan ang kanilang mga
pagdarasal,
10. Sila yaong mga tagapagmana –
11. Yaong mga magmamana ng Firdaws.2 Sila ay mamamalagi roon nang
walang hanggan.
12. At katiyakan Aming nilikha ang tao mula sa isang hinangong luad [ng
lupa].
13. Pagkaraan, siya ay Aming inilagak bilang [pinaghalong patak ng]
semilya [ng lalaki at babae] sa matiwasay na kinalalagyan [sa sinapupunan
ng ina].
14. Pagkaraan, Aming ginawa ang semilya na isang namuong kimpal ng
1 Ang kanilang babaing alipin.

2 Ito ang pinakamataas na bahagi ng Paraiso.
355
dugo, pagkaraan ay Aming ginawa ang namuong kimpal ng dugo na isang

kapirasong laman, at [mula sa] kapirasong laman, Aming ginawa ang buto,
at Aming binalutan ang mga buto ng laman at pagkaraan ito ay Aming
hinubog [bilang] isang bagong nilikha [ang tao]. Kaya, Mapagpala ang Allah,
ang Pinakamahusay sa mga manlilikha.3
15. Pagkaraan katotohanan, pagkatapos niyan, kayo ay mamamatay.
16. Pagkaraan katotohanan, kayo, sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, ay
ibabangon.
17. At katiyakan, Aming nilikha sa inyong [dakong] itaas ang pitong
magkakapatong na mga kalangitan, kailanman Kami ay hindi nakaliligta sa
[Aming] nilikha.
18. At Aming ibinaba mula sa kalangitan ang tubig [ulan] sa [tamang] sukat,
at ito ay pinamalagi sa lupa. At katotohanan, Kami ay may kakayahang
kuhaning muli [o patuyuin] ito.
19. Kaya, Aming pinatubo para sa inyo sa pamamagitan nito [ng ulan] ang
mga hardin ng mga punong datiles at mga ubasang hitik sa bunga para sa
inyo upang inyong kainin.
20. At [Aming pinatubo] ang isang puno [ng oliba] na sumusulpot mula sa
bundok ng Sinai, na nagbibigay ng langis at pagkain para sa mga kumakain.
21. At katotohanan, sa [kawan ng] mga bakahan, narito ang isang aral para
sa inyo. Kami ay nagbigay sa inyo ng inumin [gatas] mula sa kanilang mga
tiyan, at sa kanila ay maraming [iba pang] pakinabang para sa inyo, at ang
iba sa kanila ay inyong nakakain.
22. At sa kanila at maging sa mga sasakyang-dagat, kayo ay isinasakay.
23. At katiyakan, Aming ipinadala si Noah sa kanyang mga mamamayan, at
siya ay nagsabi: “O aking mga mamamayan, sambahin ninyo ang Allah;
wala kayong ibang diyos bukod sa Kanya. Kaya, hindi ba kayo kung gayon,
natatakot sa Kanya?”
24. Nguni’t ang mga bantog [kilalang pinunong] kabilang niyaong mga di-
naniniwala mula sa kanyang mga mamamayan ay nagsabi: “Siya [si Noah]
ay isang taong tulad lamang ninyo na naghahangad na kayo ay
pangibabawan; at kung naisin lamang ng Allah, magsagawa Niyang
magbaba ng mga anghel [bilang sugo]. Kami ay hindi nakarinig kailanman
nang gayon mula sa aming mga ninuno.
25. Siya [si Noah] ay isang taong inaalihan ng kabaliwan, kaya, kayo ay
magsipaghintay hinggil sa kanya para sa ilang panahon.”
3 Siya ang Nag-iisang Tagapaglikha.

356
26. [Si Noah ay] nagsabi: “Aking Panginoon, tulungan Mo po ako sapagka't
ako ay kanilang itinakwil.”
27. Kaya, siya [si Noah] ay Aming pinagpahayagan [na nag-uutos na]:
“[Ikaw ay] gumawa ng sasakyang-dagat sa ilalim ng Aming paningin
[pagsubaybay] at sa ilalim ng Aming kapahayagan [o pamamatnubay].
Kaya, kapag ang Aming kautusan ay dumating na, at ang imbakan4 [ng
tubig] ay mag-umapaw, isakay mo rito [sa sasakyang-dagat] ang bawa’t uri
[ng nilikhang] dalawang magkapares, at ang iyong mag-anak maliban yaong
ang kapasiyahan [ng pagkawasak] ay malaon nang naitakda. At huwag
mong ipakiusap sa Akin yaong mga gumawa ng kamalian. Katotohanan, sila
ay lulunurin.
28. Kaya, kapag kayo ay nakalulan na sa sasakyang-dagat, ikaw at yaong
mga kasama mo ay [nararapat] magsabing: Al-Hamdulillah [ang lahat ng
papuri ay sa Allah] na Siyang nagligtas sa amin mula sa mga taong
mapaggawa ng kamalian!’
29. At sabihin: ‘Aking Panginoon, hayaan [Mo] akong dumaong sa isang
pinagpalang daungan, sapagka’t Ikaw ay Pinakamahusay na
Tagapagdaong [sa kaligtasan].’”
30. Katotohanan, naririto [sa kasaysayan ni Noah] ang mga ayaat [aral], at
bagaman, Kami ay lagi nang naglalagay ng mga pagsubok [sa Aming mga
alipin].
31. Pagkaraan, Kami ay nagpalitaw [o lumikha] pagkatapos nila ng iba pang
32. Pagkaraan, Aming ipinadala sa kanila ang isang sugong5 nagmula sa
kanila [sariling lahi], [nag-aanyayang]: “Sambahin ninyo ang Allah; wala
kayong ibang diyos maliban sa Kanya. Magkagayon, hindi ba kayo
33. At ang mga bantog [pinunong] kabilang sa kanyang mga mamamayang
di-naniwala at nagtakwil sa [araw ng] pakikipagharap sa kabilang buhay, na
Aming ginawaran din ng karangyaan sa makamundong buhay na ito ay
nagsabi: “Ito ay isang tao lamang na katulad ninyo. Siya ay kumakain mula
sa anumang inyong kinakain, at umiinom mula sa anumang inyong
iniinuman.
34. At kung inyong susundin ang isang taong katulad [lamang] ninyo,
magkagayon, kayo ang mga nawalan [o talunan].
35. Siya ba ay nangangako sa inyo na kapag kayo ay nangamatay at naging
4 Tannur – ang imbakan o pinagkukunan ng tubig.

5 Propeta Hud, na isinugo para sa tribu ng A’ad.
357
alabok at buto, kayo ay ilalabas [o muling bubuhayin]?

36. [Ito ay] malayong [magaganap], sadyang malayong [magaganap] ang
anumang ipinangako sa inyo.
37. Ito [ang buhay] ay walang anupaman maliban sa ating makamundong
buhay - tayo ay mamamatay at mabubuhay, nguni’t hindi tayo muling
bubuhayin pa.
38. Siya ay isang tao na naglulubid ng kasinungalingan laban sa Allah, at
huwag tayong maniniwala sa kanya.”
39. Siya [si Noah] ay nagsabi: “Aking Panginoon, tulungan Mo po ako
sapagka't ako ay kanilang itinakwil.”
40. [Ang Allah ay] nagsabi: “Paglipas ng kaunting panahon, katiyakang sila
ay maghihinagpis.”
41. Kaya, sila ay hinablot ng isang as-sayhah6 sa katotohanan,7 at sila ay
Aming ginawang tila mga nangatuyong dayami [ng tanim]. Kaya, magsilayo
sa mga mamamayang mapaggawa ng kamalian.
42. Pagkaraan nila, Kami ay nagpalitaw [o lumikha] ng ibang mga
43. Walang pamayanan ang makapag-papatiuna ng kanilang takdang oras,
at hindi rin [naman] makapagpapaliban [o makapag-aantala].
44. Pagkaraan, Aming ipinadala ang Aming mga sugo nang sunud-sunod.
Bawa’t panahon ay may dumarating sa isang pamayanan ng sugo nito,
[subalit] siya ay kanilang itinakwil; kaya sila ay Aming ginawang sumunod sa
isa’t isa [tungo sa kapariwaraan], at sila ay Aming ginawa bilang salaysay [o
kasaysayan].8 Kaya, [ang habag ng Allah ay] malayo para sa mga
mamamayang di-naniniwala!
45. Pagkaraan, Aming ipinadala si Moises at ang kanyang kapatid na si
Aaron, dala ang Aming ayaat [himala, kapahayagan at babala] at ang
malinaw na batayan,
46. Kay Paraon at sa kanyang mga pinuno, subali’t sila ay mapagmalaki at
mga taong mapanlait.
47. Sila ay nagsabi: “Kami ba ay maniniwala sa dalawang taong katulad
lamang namin, samantalang ang kanilang mga mamamayan ay mga alipin
[busabos lamang] namin.”
48. Kaya, sila [si Paraon at kanyang mga pinuno] ay nagtakwil sa kanila
6 As-Sayhah – malagim na panaghoy ng pagdurusa [tingnan ang Surah 11:67]

7 Nangmay katarungan at makatwiran.
8 Ahadith – mga salaysay o kasaysayan upang maging aral sa sangkatauhan.
358
[kina Moises at Aaron] kaya [sila ay] napabilang sa mga winasak.

49. At katiyakan na Aming ipinagkaloob kay Moises ang kasulatan upang
sakali sila ay mapatnubayan.
50. At Aming ginawa ang anak ni Maria [Hesus] at ang kanyang ina bilang
ayah [isang tanda], at sila ay Aming kinupkop sa loob ng isang mataas na
pook na patag at umaagos na batis.
51. [Ang Allah ay nagsabi], “O kayong mga sugo, magsikain kayo mula sa
mga mabubuting pagkain at magsigawa kayo ng mga gawaing matwid.
Katotohanan, Aking nababatid ang anumang inyong mga ginagawa.
52. At katotohanan, itong inyong relihiyon ay isang relihiyon, at Ako ang
inyong Panginoon, kaya matakot kayo sa Akin.”
53. Subalit, kanilang pinaghati-hati ang kanilang relihiyon sa iba’t ibang
bahagi [o sekta] – bawa’t pangkat ay nangagdiriwang sa anumang nasa
kanila.9
54. Kaya, hayaan sila sa kanilang kalituhan [pagkaligaw] hanggang sa
takdang panahon.
55. Sila ba ay nag-aakala na ang anumang yaman at mga anak na Aming
ipinagkaloob sa kanila,
56. Ay [sanhi ng] Aming pagmamadali para sa kanila ng mabubuting bagay?
Hindi, [bagkus] ito ay hindi nila namamalayan.
57. Katotohanan, yaong mga nababagabag mula sa takot sa kanilang
Panginoon;
58. At yaong mga naniniwala sa mga ayaat [tanda, aral, kapahayagan,
himala at babala] ng kanilang Panginoon;
59. At yaong mga hindi nagtatambal ng anupaman sa kanilang Panginoon;
60. At yaong mga nagbibigay [sa kawanggawa] mula sa anumang kanilang
ibinibigay habang ang kanilang puso ay nanginginig [sa takot]10 sapagka’t
sila ay magbabalik sa kanilang Panginoon –
61. Sila yaong mga maaagap sa paggawa ng mga kabutihan, at sila ay mga
9 Bawa’t sekta ay nangagsasaya sa anumang nasa kanila sapagka’t ito ay kanilang itinuring bilang
kanilang sariling paniniwala, kuru-kuro at kaugalian bagaman na ang iba rito ay kamalian at lihis sa
tunay na aral ng kanilang Propeta.
10 Isinalaysay ni Aishah [ang asawa ng Propeta ], ako ay nagtanong sa Sugo ng Allah tungkol sa
ayah na ito: “At yaong nagbibigay [ng kanilang mga kawanggawa] ng anumang kanilang ibinibigay
mula sa [kanilang] puso na tigib nang pangamba…” Idinagdag niya: “sila ba ang mga taong
naglalasing at nagnanakaw?” Ang Sugo ng Allah ay sumagot: “Hindi! O anak na babae ni As-
Siddiq, nguni’t sila yaong nag-aayuno, nagdarasal, at nagkakawanggawa at sila ay nangangamba
na [ang kanilang mabuting] mga gawa ay hindi tatanggapin [ng Allah mula sa kanila. "at sila yaong
maagap sa gawang kabutihan.” [Sunan At-Tirmidhi, Hadith bilang 3225].
359
nangunguna [sa iba] hinggil dito.

62. At Kami ay hindi nagbibigay-pasanin sa sinuman malibang [ayon] sa
kakayahan nito at nasa Amin ang talaang magsasalita11 nang
makatotohanan, at sila ay hindi dadayain [sa pagbabayad ng gantimpala].
63. Subali’t, [silang mga di-naniniwala] ang kanilang mga puso ay [sa
nababalutan ng kalituhan hinggil dito Qur’an] at sila ay may sa [di-
[masasamang] gawain bukod pa riyan paniniwala] na kanilang
ginagawa.
64. Hanggang nang Aming hinablot ng parusa ang kanilang mga
kasamahang nakaririwasa, kapagdaka, sila ay nananangis [sa Allah] para
tulungan.
65. Huwag kayong tumangis sa araw na ito. Katotohanan, mula sa Amin,
kayo ay hindi Namin matutulungan.
66. Katiyakan, ang Aking mga ayaat [kapahayagan] ay binigkas na [noon]
sa inyo, nguni’t kayo ay nagsibalik muli sa inyong mga [dating] yapak.
67. [Silang mga di-naniniwala ay] mga nagmamalaki hinggil dito [sa
kapahayagan], [sila ay] nag-uusap sa gabi, nagsasalita ng masama.
68. Kaya, hindi ba nila napag-isipan ang salita [ng Qur’an] o mayroon bang
[patnubay na] dumating sa kanila na hindi dumating [noon] sa kanilang mga
ninuno?
69. O hindi ba nila [lubusang] nakikilala ang kanilang sugong [si
Muhammad], kaya siya ay hindi nila tinatanggap?
70. O sila ba ay nagsasabi: “Siya [si Muhammad] ay may [taglay na]
kabaliwan?” Bagkus, siya ay nagdala sa kanila ng katotohanan, nguni’t
karamihan sa kanila ay tumututol sa katotohanan.
71. At kung sinunod ng Katotohanan [i.e Allah], ang kanilang mga [imbing]
pagnanasa, ang mga kalangitan at ang kalupaan, at sinumang naroroon sa
mga ito ay nangyaring ngang naging tiwali. Nguni’t, Aming dinala sa kanila
ang kanilang paalala nguni’t sila ay nagsitalikod mula sa kanilang paalala.
72. O ikaw ba [O Muhammad] ay humihingi sa kanila ng kabayaran? Nguni’t
ang kabayaran ng iyong Panginoon ay siyang pinakamabuti, at Siya ang
Pinakamahusay na Tagapanustos.
73. At katotohanan, ikaw ay mag-anyaya [o manawagan] sa kanila tungo sa
matuwid na Landas.
74. At katotohanan, yaong mga di- naniniwala [hinggil] sa kabilang buhay ay
lumilihis mula sa [matuwid na] landas.
11 Ang kanilang sariling talaan ay magsasalita bilang saksi sa kanilang mga kasamaan.
360
75. At kung sila man ay Aming kinahabagan at Aming pinawi ang anumang
karamdamang nasa kanila, sila ay patuloy pa rin sa kanilang pagsuway,
nagsisilaboy nang bulag.
76. At katiyakan, sila ay Aming dinulutan ng pagdurusa [bilang babala],
nguni’t sila ay hindi nagpahinuhod sa kanilang Panginoon, ni
nagpakumbaba sa pagsumamo,
77. Hanggang, nang Aming binuksan sa kanilang harapan ang pintuan ng
masidhing parusa, kapagdaka sila ay nanlulumo rito.
78. At Siya ang lumikha para sa inyo ng pandinig, at ng paningin at ng puso
[o kakayahang mag-isip]. [Nguni’t] napakaliit ng inyong [isinusukling]
pasasalamat.
79. At Siya ang nagparami sa inyo sa buong mundo, at sa Kanya kayo ay
titipunin [lahat].
80. At Siya ang naggawad ng buhay at nagdulot ng kamatayan, at sa Kanya
ang pagsasalit-salitan ng gabi at araw. Hindi ba kayo kung gayon
makauunawa?
81. Bagkus, [sa halip na unawain] sila ay nagsasabi ng katulad ng anumang
sinabi ng mga naunang mamamayan.
82. Sila ay nagsabi na: “Kung kami ba ay patay na at maging alabok at mga
buto, kami ba ay tunay na bubuhaying muli?
83. Katiyakan, kami ay pinangakuan nito - kami at ng aming mga ninuno,
noon; ito ay walang anupaman maliban sa mga alamat ng mga sinaunang
tao.”
84. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Sino ba ang nagmamay-ari ng
kalupaan at ng anumang nilalaman nito, kung inyong nalalaman?”
85. Sila ay magsasabi: “Ang Allah!” Sabihin: “Hindi ba kayo, kung gayon
makaaalala?”
86. Sabihin: “Sino ba ang Panginoon ng pitong kalangitan at [ang]
Panginoon ng Dakilang Trono?”
87. Sila ay magsasabi: “Ang Allah.” Sabihin: “Hindi ba kayo kung gayon
88. Sabihin: “Kaninong Kamay ang may kapamahalaan [o may tangan] ng
lahat ng bagay at Kanyang pinangangalagaan [ang lahat], samantalang
walang sinuman ang makapangangalaga laban sa Kanya - kung [ito ay]
inyong nalalaman?”
89. Sila ay magsasabi: “Ang Allah.” Sabihin: “Samakatwid, paano nga ba’t
kayo ay napalihis [sa katotohanan]?”
90. Bagkus, Aming ipinagkaloob sa kanila ang katotohanan, at tunay nga na
361
sila [mga di-naniniwala] ay mga sinungaling.

91. Ang Allah ay walang itinuring [bilang Kanyang] anak, at kailanman ay
walang ibang diyos na naging kasama Niya. [Kung nagkaroon man ng ibang
mga diyos maliban sa Kanya], katiyakang bawa’t diyos ay maaaring kuhanin
ang anumang kanyang nilikha at ang iba sa kanila ay maaaring
magtangkang pangibabawan [talunin o daigin] ang iba. [Nguni’t] luwalhati sa
Allah, Siya ay Mataas sa anumang kanilang iniaakibat [sa Kanya].
92. [Siya ang] Maalam ng Ghaib [di-nakikita] at nakikita [o nasasaksihan].12
Siya ay Mataas nang higit kaysa sa anumang kanilang itinatambal [sa
Kanya].
93. Sabihin mo [O Muhammad]: “Aking Panginoon, kung Iyong marapatin,
ipakita Mo po sa akin ang anumang [bagay] na sa kanila ay ipinangako,
94. Aking Panginoon, huwag [Mo] po akong ilagay sa [hanay ng] mga taong
95. At katotohanan, Aming magagawang ipakita sa iyo [O Muhammad] ang
anumang Aming ipinangako sa kanila.
96. Iwaksi, sa [pamamagitan ng] anumang pinakamabuti, ang [kanilang]
kasamaan. Aming higit na Nababatid ang anumang kanilang mga iniaakibat
[o sinasabi].
97. At sabihin: “Aking Panginoon, ako ay humihingi ng paglingap sa Iyo
laban sa mga udyok [o sulsol] ng mga demonyo,
98. At ako ay humihingi ng paglingap sa Iyo, aking Panginoon, upang
huwag na sila ay magpakita sa akin.”
99. [Iyan ang masamang kalagayan ng mga di-naniwala], hanggang, kapag
ang kamatayan ay dumating sa isa sa kanila, siya ay magsasabing: “Aking
Panginoon, ako ay ibalik [Mong] muli [sa mundo],
100. Upang sakali ako ay makagawa ng mga gawaing matwid na aking
nakaligtaan.” Hindi! Ito ay isang salita lamang na namumutawi [sa kanyang
bibig]; at sa kanilang likuran ay isang pagitan [ang barzakh] hanggang sa
Araw na sila ay bubuhaying muli.
101. Kaya, kapag ang tambuli ay hinipan, wala nang ugnayan ang
mamamagitan pa sa kanila [bilang kamag-anakan], at wala nang
magtatanungan pa [tungkol sa isa’t isa].
12 Shahaadah [nasasaksihan] – ang karaniwang kataga na ginamit sa ibang pagsalin nito ay

simpleng nakikita. Nguni’t ang iba naman ay ipinaliwanag nang ganito: ang Shahaadah ay ang
anumang kasalukuyan, hayag, lantad, nasasaksihan, natutunghayan at nalalaman ng tao. Ang
kaalaman ng Allah ay kinabibilangan ng lahat ng bagay at lahat ng nagaganap o nangyayari kahit
paano man ito lumilitaw sa paningin ng tao. [Sahih International]
362
102. Kaya, sinuman na ang timbangan [ng kabutihan] ay mabigat, sila

yaong mga magtatagumpay [sa kabilang buhay].
103. At sinuman na ang timbangan ay magaan - sila yaong mga nawalan sa
kanilang mga sarili, [at] sa Impiyerno, sila ay mamamalagi roon nang
walang hanggan.
104. Ang Apoy ay susunog sa kanilang mga mukha, at doon, sila ay
magkakaroon ng mapait na ngiti [o pangangatal ng labi].
105. [Ito ang sasabihin], “Hindi ba binigkas sa inyo ang Aking mga ayaat
[kapahayagan], nguni’t, kayo ay lagi nang nagtatakwil sa mga ito?”
106. Sila ay magsasabi: “Aming Panginoon, ang kasamaan namin ay nanaig
sa amin, at kami ay isang mamamayang nangaligaw.
107. Aming Panginoon, kami ay [Iyong] hanguin mula rito [sa Apoy]. Kaya,
kung kami man ay magsibalik [sa dating kasamaan], tunay na kami ay mga
108. Siya [ang Allah] ay magsasabi: “Manatili kayong kaaba-aba [hamak at
walang dangal] doon! At huwag kayong makiusap sa Akin.
109. Katotohanan, may isang pangkat sa Aking mga alipin na nagsasabi:
‘Aming Panginoon, kami po ay naniwala, kaya kami po ay [Iyong] patawarin
at kami po ay [Iyong] kahabagan, sapagka’t Ikaw ang pinakamahusay sa
mga mahabagin!’
110. Nguni’t, kayong [mga di-naniwala] ay nagturing sa kanila [sa mga
Muslim] nang may panunuya hanggang kayo ay kanilang nagawang
makalimot sa pag-alaala sa Akin at kayo ay lagi nang nagtatawa sa kanila.
111. Katotohanan, sila ay Aking ginantimpalaan sa Araw na ito nang dahil
sa kanilang pinasang pagtitiis – na sila ang magkakamit [ng tagumpay].”
112. [Ang Allah] ay magsasabi: “Ilang bilang ng taon kayong nanatili sa
mundo?”
113. Sila ay magsasabi: “Kami ay nanatili ng isang araw o [ilang] bahagi ng
isang maghapon; tanungin mo ang mga nagbibilang.”
114. Siya [ang Allah] ay magsasabi: “Kayo ay hindi nanatili maliban sa isang
saglit lamang - kung ito ay inyong batid lamang!
115. Kaya inakala ba ninyo na kayo ay Aming nilikha nang walang
kabuluhan [walang mahalagang layunin], at kayo ay hindi ibabalik muli sa
Amin?”
116. Kaya, ipagbunyi ang Allah, ang Hari: ang Katotohanan. Walang ibang
diyos [na dapat sambahin] maliban sa Kanya, ang Panginoon ng Marangal
na Trono.
117. At sinuman ang manalangin sa ibang diyos bukod sa Allah na walang
patunay tungkol dito; magkagayon, ang kanyang pagtutuos [o pananagutan]
363
ay tanging nasa kanyang Panginoon. Katotohanan, ang mga di-naniniwala

ay hindi magtatagumpay.
118. At sabihin mo [O Muhammad]: “O aking Panginoon, ako po ay Iyong
patawarin at [ako ay] Iyong kahabagan, sapagka’t Ikaw ay pinakamahusay
sa mga mahabagin!”
Surah 24 An-Nur Bahagi Blg. 18
364
Surah An-Nur
[Ang Liwanag]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Ito ay] isang kabanata1 [ng Qur’an] na Aming ibinaba [o ipinahayag] at

Aming itinagubilin2 [ang anumang nilalaman nito bilang] isang tungkulin [na
dapat ipatupad] at dito ay Aming ipinahayag ang mga malilinaw na talata
upang sakali kayo ay [matutong] makaalala.
2. Ang babaing mangangalunya o lalaking mangangalunya3 - bawa’t isa sa
kanila ay hagupitin ng isang daang haplit. At huwag hayaang mabagbag
ang inyong damdamin para sa kanila sa relihiyon [o batas] ng Allah,4 kung
kayo ay [tunay ngang] naniniwala sa Allah at sa Huling Araw. At hayaang
saksihan ng isang pangkat mula sa mga naniniwala ang kanilang
kaparusahan.5
3. Ang lalaking nangalunya ay hindi mag-aasawa maliban sa isang
[babaing] nangalunya o nagtatambal at walang magpapakasal sa kanya [sa
babaing nangalunya] maliban sa isang [lalaking] nangalunya6 o
nagtatambal at iyan [ang pagpapakasal sa gayong tao] ay ginawang bawal
1 Surah - kabanata ng Qur’an.

2
Sina Mujahid at Qatadah ay nagsabi, ang ibig sabihin ng Faradnaha, “Aming ipinaliwanag ang
anumang pinahihintulutan at bawal, kautusan at mga bawal at ang takdang parusa rito.” At Tabari
19:89 Si Al Bukhari ay nagsabi: “Yaong bumabasa nito, Faradnaha ay nangangahulugang, “Aming
itinagubilin ang mga ito [batas] sa inyo at sa mga nauna pagkaraan ninyo [upang ipatupad].” Fath
Al Bari 8:301.
3 Zaniyah – ang babaing walang asawa na nagkasala ng pangangalunya at ang Zani [ang lalaking
walang asawa na nagkasala ng pangangalunya. Ang kusang pag-amin ng kasalanan o ang
pagsaksi ng apat na lalaki na nakakita habang ginagawa ang pangangalunya ay magkakaroon ng
paghatol subali’t kung walang pag-amin o pagsaksi, ang kaso ay hindi magiging matatag kaya
walang hatol na pagkakasala.
4 Huwag kayong pangibabawan ng awa para sa mga nagkasalang tao sapagka’t ang Kanyang
Batas ay paraan ng pangangalaga sa lipunan sa pangkalahatang kapakanan.
5 Ang pangangalunya ay isang kasalanang ginawa ng babae o lalaking walang asawa. Ang
pakikiapid ay isang kasalanang ginawa ng babae o lalaking may-asawa. Kaya, ang parusa sa
walang asawa at may-asawa ay magkaiba sa Batas ng pagpaparusa sa Islam. Ang hatol sa
nagkasala ng pangangalunya ay ang paghagupit ng 100 haplit at ang hatol naman sa nagkasala
ng pakikiapid ay pagbato sa kanya hanggang siya ay mamatay.
6 Ang kapasiyahang ito ay para rin sa mga nakiapid. Ang gayong tao ay hindi maaaring makapag-
asawa ng Muslm hanggang sila ay hindi nagsisi sa kanilang ginawa at naging matwid. Sa wikang
Arabe, tinatawag ang babaing nagtatambal sa Allah bilang Mushrikah at Mushrik naman ang
tawag para sa lalaking nagtatambal sa pagsamba sa Allah.
365
para sa mga naniniwala.

4. At yaong mga nagparatang sa mga malilinis na babae [at] pagkaraan ay
hindi makapagpakita ng apat na saksi - sila ay hagupitin ng walumpung
haplit, at huwag ninyong tanggapin mula sa kanila ang pagsaksi kahit
kailan. [Sapagka’t] sila ay mga suwail.
5. Maliban yaong mga nagsisi pagkaraan niyan at naging matwid; sa
gayon, katotohanan, ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
6. At yaong mga nagparatang [ng pakikiapid] sa kanilang mga asawang
babae nguni’t walang mga saksi maliban sa kanilang mga sarili,
samakatwid ang panunumpa [bilang katibayan] ng isa sa kanila 7 ay
[nararapat gawing] apat na [ulit na] panunumpa [sa pamamagitan ng
panunumpa] sa Allah na siya ay isa sa mga makatotohanan.
7. At ang ikalima [ay panunumpa bilang katibayan na] ang sumpa ng Allah
ay mapasasakanya kung siya ay kabilang sa mga sinungaling.
8. Nguni’t ito ay makapipigil sa pagpaparusa sa kanya [sa babae] kung siya
ay makapagbibigay ng apat na [ulit na] panunumpa. [Siya ay sumusumpa]
sa Allah, na katotohanan, siya [ang kanyang asawang lalaki] ay isang
sinungaling.
9. At ang ikalimang [panunumpa] na ang Poot ng Allah ay mapasasakanya
[sa babae] kung siya [ang lalaki] ay isang makatotohanan.
10. At kung hindi lamang sa pagpapala ng Allah at sa Kanyang habag sa
inyo …8 at sapagka’t ang Allah ay tumatanggap ng pagsisisi, Tigib ng
Karunungan.
11. Katotohanan, yaong mga dumating na may dalang hinabi [o tahi-tahing]
kasinungalingan [tulad ng paninirang-puri]9 ay isang pangkat na kabilang
sa inyo. Huwag ninyong isipin na ito ay nakasasama para sa inyo; bagkus;
ito ay nakabubuti para sa inyo.10 Sapagka’t sa bawa’t taong kabilang sa
kanila [na naninirang-puri], ang [parusa] ay siyang [magiging bunga ng]
anumang kanyang pinagsumikapan mula sa [nagawang] kasalanan. At
siya11 na mayroong malaking bahagi rito – sa kanya ay isang malaking
parusa [ng Impiyerno].
7 Tinutukoy dito ang lalaking asawa na pinagtaksilan. Ang lalaki ay nararapat na manumpa nang
apat na ulit [sa Ngalan ng Allah] siya ay nagsasabi ng katotohanan.
8 Ang pararilang ito ay dinurugtungan ng ganitong pagtatapos ng talata : “…Katiyakan, na kayo ay
naparusahan na, o kaya kayo ay napahamak o nasadlak sa kahihiyan [eskandalo].
9 Ito ay isang alingasngas [o eskandalong] naganap nang ang asawa ni Propeta Muhammad [si
A’ishah] ay pinaratangan ng mga mapagkunwari at mga mapanirang-puri.
10 Ito ay nakabubuti upang mapatunayan ang katotohanan at ipawalang-sala ang naging biktima.
11
Sinuman ang may kagagawan ng paninirang-puri, siya ay mayroong malaking bahagi sa parusa. Ang
tinutukoy dito ay si Abdullah bin Ubayy, ang pinuno ng mga mapagkunwari.
366
12. Bakit, nang ito [ang paninirang-puri] ay inyong marinig, ang mga
lalaking naniniwala at mga babaing naniniwala ay hindi man lamang
nakapag-isip nang mabuti para sa kanilang mga sarili at magsabing: “Ito
[ang paninirang-puring] ay isang hayag na hinabi [at mga pinagtahi-tahing]
kasinungalingan.12?”
13. Bakit sila [mga naninirang-puri] ay hindi magpakita ng apat na saksi
para rito? Kaya, kung sila ay hindi nakapagpakita ng mga saksi,
samakatwid, sila, sa [paningin ng] Allah, ang mga sinungaling.
14. At kung hindi lamang sa pagpapala ng Allah at sa Kanyang habag sa
inyo sa mundong ito at sa kabilang buhay, marahil kayo ay dinatnan na ng
isang malaking parusa para rito [sa mga kamaliang] inyong kinasangkutan.
15. Nang ito ay inyong tinanggap sa inyong mga dila,13 at namutawi sa
inyong mga bibig ang alinmang wala kayong kaalaman, at ito ay inakala
ninyo na isa lamang maliit [na bagay], samantalang sa [paningin ng] Allah,
ito ay sadyang malubha.
16. At bakit nga ba, nang ito ay inyong marinig, kayo ay hindi man lamang
nagsabing, “Ito ay hindi marapat para sa atin upang magsabi niyan.
Luwalhati sa Iyo, [O Allah]! Ito ay isang malaking kasiraang-puri?”
17. Ang Allah ay nagbababala sa inyo na huwag ninyong ulitin [o balikan]
pa ang katulad nito [ang maling asal] kailan man, kung tunay nga na kayo
ay mga naniniwala.
18. At ginawang malinaw ng Allah ang mga ayaat [kapasiyahan] para sa
inyo, at ang Allah ay Maalam, Tigib ng Karunungan.
19. Katotohanan, yaong mga nasisiyahan na ang kahalayan ay ipagkalat [o
ipamalita] sa mga naniwala – para sa kanila ay isang mahapding parusa sa
mundong ito at sa kabilang buhay. At ang Allah ay nakaaalam at kayo ay
hindi nakaaalam [nito].
20. At kung hindi lamang sa pagpapala ng Allah at sa Kanyang habag
…,14 at sapagka’t ang Allah ay Tigib ng Kabaitan, Maawain.
21. O kayong mga naniwala, huwag kayong sumunod sa mga yapak ng
Satanas. At sinuman ang sumunod sa mga yapak ng
Satanas,
12 Binigyan ko ng kahulugan ang Ifk bilang paninirang-puri o alingasngas o eskandalo sa ayah na

ito. Sa ibang ayaat, ang Ifk ay may iba’t ibang kahulugan tulad ng panghuhuwad, kasinungalingan
at kabulaanan.
13 Higit na tinanggap ng inyong dila kaysa sa inyong mga tainga [ibig sabihin hindi ninyo inisip ang
anumang inyong narinig bagkus kayo ay nagmadaling inulit-ulit ito nang walang pag-iingat. Ang
Allah ay nag-utos sa lahat na maging maingat sa mga balita na maaaring ito ay isang paninirang-
puri lamang.
14 Tunghayan ang talaibaba ng ayat bilang 10.
367
magkagayon, katotohanan, siya [ang Satanas] ay nag-uutos ng kahalayan

at kasamaan. At kung hindi lamang sa pagpapala ng Allah at sa Kanyang
habag sa inyo, walang isa man sa inyo ang magiging malinis [mula sa
kasalanan] kailanman. Nguni’t, pinadadalisay ng Allah ang sinumang
Kanyang nais, at ang Allah ay Lubos na Nakaririnig, Maalam.
22. At huwag hayaan yaong mga pinagkalooban ng biyaya at ng yaman na
kabilang sa inyo na sila ay manumpang magkakait [ng tulong] sa kanilang
mga kamag-anakan at sa mga nangangailangan, at sa mga lumikas para
sa Landas ng Allah. At hayaan silang magpatawad at magparaya. Hindi ba
ninyo nais na ang Allah ay magpatawad sa inyo? At ang Allah ay
23. Katotohanan, yaong mga nagparatang sa mga malilinis, walang
kamalayan [sa paratang] at naniniwalang babae – [sila na nagparatang] ay
isinumpa sa mundong ito at sa kabilang buhay, at sa kanila ay isang
malaking parusa-
24. Sa Araw [na iyon] kapag ang kanilang mga dila, ang kanilang mga
kamay, at ang kanilang mga paa ay sasaksi laban sa kanila hinggil sa
anumang kanilang laging ginagawa.
25. Sa Araw na iyon, ang Allah ay magbabayad sa kanila nang lubusang
kabayaran, at kanilang mababatid na ang Allah ay Siyang Malinaw na
Katotohanan [ang Makatarungan].
26. Ang mga masasamang babae ay para sa mga masasamang lalaki at
ang mga masasamang lalaki ay para sa mga masasamang babae. Ang
mga mabubuting babae ay para sa mga mabubuting lalaki at ang mga
mabubuting lalaki ay para sa mga mabubuting babae.15 Sila yaong mga
[mabubuti na] naturingang walang kamuwangan sa anumang [paninirang-
puri] kanilang sinasabi. Sa kanila ay kapatawaran at marangal na
panustos.
27. O kayong mga naniwala, huwag kayong pumasok sa mga bahay na
hindi ninyo [sariling] pamamahay hanggang inyong matiyak ang
kapahintulutan at inyong mabati16 ang mga naninirahan [sa loob nito]. Iyan
ay nakabubuti para sa inyo; upang sakali kayo ay mapaalalahanan.
28. At kung wala kayong matagpuang sinupaman sa loob, huwag kayong
pumasok hanggang maipagkaloob sa inyo ang kapahintulutan. At kung
15 Sa ibang tafsir nito, ganito ang pagkakasalin. “Ang mga masasamang salita ay para sa mga
masasamang tao, at ang mga masasamang tao ay [layon ng] masasamang salita. At ang mga
mabubuting salita ay para sa mabubuting tao, at ang mga mabubuting tao [ay layon] ng mga
mabubuting salita.”
16 Ang pagbati ng “As-salamu ‘alaykum” [Sumainyo ang kapayapaan.]
368
sinabi sa inyo na, “Kayo ay magsibalik,”17 samakatwid, kayo ay magsibalik;

ito ay higit na dalisay para sa inyo. At ang Allah ay Maalam sa anumang
inyong mga ginagawa.
29. Hindi isang pagkakasala sa inyo kung kayo ay pumasok sa mga
pamamahay na hindi na tinitirhan upang makapagbigay ng ginhawa para
sa inyo. At ang Allah ay nakababatid sa anumang inyong inihahayag at sa
anumang inyong mga ikinukubli.
30. Sabihin sa mga naniniwalang lalaki na kanilang ibaba ang kanilang
mga paningin [sa mga bawal na bagay], at pangalagaan ang kanilang mga
maseselang bahagi ng katawan [upang hindi makagawa ng kahalayan].
Iyan ay higit na dalisay para sa kanila. Katotohanan, ang Allah ay Lubos na
Nakababatid sa anumang kanilang mga ginagawa.
31. At sabihin sa mga naniniwalang babae na kanilang ibaba ang kanilang
mga paningin [sa mga bawal na bagay], at pangalagaan ang kanilang
maseselang bahagi ng katawan, [upang hindi makagawa ng kahalayan] at
huwag nilang iladlad ang kanilang palamuti [ganda] maliban sa
[kailangang] ilitaw18 at kanilang balutin [ng isang bahagi ng] kanilang takip-
ulo ang ibabaw ng kanilang mga dibdib at huwag nilang ilantad ang
kanilang palamuti [ganda] maliban sa kanilang mga asawa, o kanilang mga
ama, o kanilang mga biyenang lalaki o kanilang mga anak na lalaki o anak
na lalaki ng kanilang mga asawa o kanilang mga kapatid na lalaki at anak
na lalaki ng kanilang mga kapatid na lalaki o anak na lalaki ng kanilang
kapatid na babae at ang kanilang mga kababaihan [kapatid na babae sa
relihiyong Islam] o [mga babaing aliping] taglay ng kanilang kanang kamay
o matatandang lalaking alipin na wala nang lakas [sa tawag ng pagnanasa]
o mga batang walang kamuwangan sa pribadong aspeto ng mga
kababaihan. At huwag nilang hayaang ipadyak ang kanilang mga paa
upang kanilang mailantad ang anumang kanilang ikinukubling palamuti
[ganda]. At magbalik-loob sa Allah, kayong lahat, O kayong mga naniwala,
upang sakali kayo ay magtagumpay.
32. At inyong pakasalan ang mga malalayang [walang asawang] kabilang
sa inyo at ang mga matutuwid na kabilang sa inyong mga [lalaki at
babaing] alipin. At kung sila man ay mahihirap, sila ay pagyayamanin ng
Allah mula sa Kanyang mga biyaya, at ang Allah ay Tigib ng Kasaganaan,
Maalam.
33. At hayaan yaong mga walang kakayahang makapag-asawa na umiwas
[mula sa bawal na pagtatalik] hanggang sila ay pagyamanin ng Allah mula
17 Ito ay isang pagpapahiwatig na huwag kayong pumasok sapagkat ang mga naninirahan ay hindi
nakahanda upang tumanggap ng mga panauhin, kaya ito ay dapat igalang.
18 Ang anumang maaaring ilitaw sanhi ng pangangailangan, katulad ng bahagi ng mukha o kamay.
369
sa Kanyang biyaya. At yaong mga humahanap ng kasunduan [ng paglaya]

mula sa sinumang [aliping] taglay ng inyong kanang kamay - samakatwid,
gumawa ng kasunduan sa kanila kung inyong nalalaman na taglay nila ang
mabuting kalooban at sila ay inyong bahaginan mula sa yaman ng Allah na
Kanyang ipinagkaloob sa inyo. At huwag pilitin [o ibulid] ang inyong mga
babaing alipin sa kahalayan,19 kung sila ay nagnanais maging malinis [o
marangal], upang [inyong] hanapin [sa pamamagitan nito] ang
panandaliang kasiyahan ng makamundong buhay. Nguni’t sinuman ang
pumilit sa kanila, samakatwid, [sa mga napilitan] ang Allah ay
34. At katiyakan Aming ipinahayag [o ibinaba] sa inyo ang mga malilinaw
na talata, at ang paghahalintulad niyaong mula sa mga yumaong nauna sa
inyo [upang magsilbing halimbawa], at isang babala para sa mga natatakot
[sa Allah].
35. Ang Allah ay Liwanag ng mga kalangitan at kalupaan. Ang kahalintulad
ng Kanyang Liwanag ay tulad ng isang sisidlan na sa loob nito ay may
isang lampara; ang lampara ay nasa loob ng salamin, ang salamin ay tila
isang perlas [sa kaputian] na bituin, sinindihan mula sa [langis ng] isang
pinagpalang puno ng oliba, hindi ng silangan o ng kanluran, na ang langis
nito ay halos magbaga kahit ito ay hindi nasaling ng apoy. Liwanag sa
ibabaw ng mga liwanag. Pinapatnubayan ng Allah sa Kanyang Liwanag
ang sinumang Kanyang nais. Ang Allah ay naglalahad ng paghahalintulad
para sa sangkatauhan. At ang Allah ay Maalam sa lahat ng bagay.
36. [Ang gayong liwanag ay] nasa mga bahay-dalanginan na itinagubilin ng
Allah na itayo, [at] na ang Kanyang Pangalan ay banggitin [luwalhatiin]
doon. Niluluwalhati Siya sa loob ng mga ito sa umaga at sa mga gabi,
37. [Sila ang] mga lalaki na ang kalakal at paninda ay hindi makaaabala sa
kanila para sa pag-aalaala sa Allah, at sa pagsasagawa ng pagdarasal at
pagbibigay ng Zakaah [kawanggawa]. Kanilang kinatatakutan ang Araw na
ang mga puso at mga mata ay natutuliro [sanhi ng matinding takot].
38. Upang sila ay gantimpalaan ng Allah [nang ayon] sa anumang kanilang
pinakamabuting ginawa, at dagdagan nang higit pa mula sa Kanyang
biyaya. At ang Allah ay nagkakaloob [ng panustos] sa sinumang Kanyang
nais nang walang pagsukat.
39. At yaong mga di-naniniwala - ang kanilang mga gawain ay katulad ng
isang malik-mata sa isang patag na lupa na inaakala ng isang nauuhaw na
ito ay tubig, hanggang nang siya ay makalapit dito, wala siyang
natagpuang anupaman; nguni’t natagpuan niya ang Allah na nasa kanya,
19 Ang kahalayan dito ay ukol sa prostitusyon, ugnayang sekswal na labag sa batas ng Islam.
370
at Siya ay magbabayad sa kanya nang lubusang bayad; at ang Allah ay

Maagap sa pagtutuos [paniningil].
40. O [silang mga di-naniniwala], ay katulad ng mga kadiliman sa ilalim ng
di-matarok na dagat na natatakpan ng mga alon na tinakpan pa ng mga
alon. Sa ibabaw nito ay mga ulap - mga kadiliman na ang mga iba nito ay
nakapatong sa iba. [Kaya] kapag ilalagay ng isa ang kamay niya [rito], ito
ay mahihirapan niyang makita. At sinuman ang hindi pinagkalooban ng
Allah ng liwanag, - sa kanya ay walang [makikitang] liwanag.
41. Hindi mo ba nakikita na ang Allah ay niluluwalhati ng mga nasa
kalangitan at kalupaan, at ng mga ibon na may pakpak na bumubuka [sa
paglipad]? Na ang [bawa’t] isa sa kanila ay nakababatid ng [paraan ng]
kanyang pagdarasal at maging ang pagpuri [sa Kanya]; at ang Allah ay
Maalam sa anumang kanilang ginagawa.
42. At sa Allah ang [pagmamay-ari ng] kapamahalaan ng mga kalangitan
at kalupaan, at sa Allah ang patutunguhan [ng lahat].
43. Hindi mo ba nakikita na ang Allah ay nagpapadpad sa mga ulap?
Pagkaraan, Kanyang tinipun-tipon ang mga ito, at pagkaraan ay ginagawa
Niyang isang bunton [patung-patong] ang mga ito at inyong nakikita ang
pagsibol ng ulan mula sa loob nito. At ibinababa Niya mula sa kalangitan
ang gabundok [na mga ulap] na sa loob nito ay mga [mumunting] yelo, at
pinatatamaan Niya nito ang sinumang nais Niya at ito ay iniiwas sa
sinumang nais Niya. Ang kislap ng kidlat nito ay halos makabulag ng
paningin.
44. Pinagsasalitan ng Allah ang gabi at ang araw. Katotohanan, naririto
ang isang aral para sa mga nakakakita [o may paningin].
45. At nilikha ng Allah ang bawa’t gumagalang nilikha mula sa tubig. At
kabilang sa kanila ay ang mga gumagapang sa [pamamagitan ng] kanilang
mga tiyan, at ang iba naman ay naglalakad sa kanilang dalawang paa, at
ang ilan ay naglalakad sa apat [na paa]. Ang Allah ay lumilikha ng
anumang Kanyang nais. Katotohanan, ang Allah ay may kakayahang
gawin ang lahat ng bagay.
46. Katiyakan, Aming ipinahayag [o ibinaba] ang mga malilinaw na ayaat
[kapahayagan]. At ang Allah ay nagpapatnubay sa sinumang Kanyang nais
tungo sa isang matuwid na landas.
47. At sila [mga mapagkunwari] ay nagsasabing; “Kami ay naniwala sa
Allah at sa Kanyang Sugo, at kami ay sumusunod.” [Nguni’t] pagkaraan,
ang isang pangkat mula sa kanila ay nagsilayo pagkatapos niyon. At sila
yaong mga di-naniniwala.
48. At kapag sila ay inaanyayahan [o tinatawag] tungo sa [salita ng] Allah
at ng Kanyang Sugo upang humatol sa kanilang pagitan, kapagdaka ang
371
isang pangkat mula sa kanila ay nagsitalikod [sa pagtutol].

49. Nguni’t kung ang katotohanan ay nasa kanilang [panig], sila ay
lumalapit sa kanya [kay Propeta Muhammad] nang maagap na pagsunod.
50. [Sila ba ay] mayroong sakit sa kanilang mga puso? O sila ba ay nag-
aalinlangan? O sila ay nangangamba na ang Allah ay magiging di-
makatarungan sa kanila, o ang Kanyang Sugo? Nguni’t, sila yaong mga
51. Ang tanging sinasabi ng mga [tunay na] naniniwala, kapag sila ay
inaanyayahan [tinatawagan] tungo sa Allah at sa Kanyang Sugo upang
humatol sa kanilang pagitan, sila ay nagsasabing: “Aming naririnig at
aming susundin.” At sila yaong mga magtatagumpay.
52. At sinuman ang sumusunod sa Allah at sa Kanyang Sugo, at
pinangangambahan ang Allah, at may takot sa Kanya, magkagayon, sila
yaong mga magtatamo [ng tagumpay].
53. At sila [mga mapagkunwari] ay sumusumpa sa Allah ng kanilang
pinakamatibay na panunumpa - na kung sila ay iyong pag-utusan, sila ay
magsisilabas [upang makipaglaban sa Landas ng Allah]. Sabihin: “Huwag
na kayong sumumpa; ang [gayong inyong] pagsunod ay batid na.20
Katotohanan, ang Allah ay nakababatid ng anumang inyong ginagawa.”
54. Sabihin: “Sumunod kayo sa Allah at sumunod sa Sugo, nguni’t, kung
kayo ay magsilayo, samakatwid, ang nakaatang lamang sa kanya ay ang
[tungkuling] iniatas sa kanya, at ang sa inyo ay iyon lamang iniatas sa inyo.
At kung kayo ay sumunod sa kanya, kayo ay [matwid na]
mapapatnubayan. At walang nakaatang sa Sugo maliban sa [tungkuling]
maghatid nang malinaw [na mensahe].”
55. Pinangakuan ng Allah yaong mga naniwalang kabilang sa inyo at
gumawa ng mga gawaing matwid; na katiyakan, sila ay pagkakalooban
Niya nito [ng karapatang] halinhan [o palitan] ang [pamunuan ng] kalupaan
tulad ng pagkakaloob Niya nito sa mga nauna sa kanila. At katiyakan na
itatatag Niya [rito] para sa kanila ang kanilang relihiyon na Kanyang pinili
para sa kanila at katiyakang pagkaraan ng kanilang pangamba, ito ay
papalitan Niya ng katiwasayan para sa kanila [sapagka't] sila ay
sumasamba sa Akin, sila ay hindi nagtatambal sa Akin ng anupaman.
Nguni’t sinuman ang mga di-naniwala pagkaraan niyan - sila ang mga
suwail.21
20 Na ang pagsunod ninyo ay isang pagkukunwari o pakitang-tao lamang.

21 Fasiqun o Fasiq – ito ang kataga sa wikang Arabe para sa mga suwail o taong mapaggawa ng
pagsuway o paghihimagsik laban sa Allah. Sila ay suwail na sumusuway at lumilihis sa kautusan
ng Allah. Sila ay may matigas na puso na walang paniniwala sa Kanya.
372
56. At magsagawa kayo ng pagdarasal at magbigay ng Zakaah

[kawanggawa] at sumunod sa Sugo upang sakali kayo ay tumanggap ng
habag.
57. Kailanman ay huwag mong isipin na yaong mga di-naniniwala ay
makakatakas [sa Allah] sa [balat ng] lupa. Ang kanilang kanlungan ay ang
Apoy - at napakasamang patunguhan.
58. O kayong mga naniwala, hayaan yaong mga [aliping] taglay ng inyong
kanang kamay at yaong mga kabilang sa inyo na hindi umabot sa wastong
gulang, na humingi ng pahintulot sa inyo [bago sila magsipasok sa inyong
pribadong kinaroroonan] sa tatlong pagkakataon: bago ang Salatul Fajr, o
habang kayo ay nagpapalit ng damit para sa tanghaliang [pamamahinga],
at pagkatapos ng Salatul Isha. [Ang mga ito] ay tatlong [pagkakataon o]
oras ng pansariling laan para sa inyo. [Nguni’t bukod dito], hindi isang
pagkakasala para sa inyo o sa kanila ang iba pang mga oras sapagka’t sila
ay lagi nang nakahalubilong kabilang sa inyo – sa isa’t isa, kasama ng iba
pa. Ganyan ginagawang malinaw ng Allah ang mga ayaat [alituntunin] para
sa inyo. At ang Allah ay Maalam, Tigib ng Karunungan.
59. At kapag ang mga batang kabilang sa inyo ay umabot na sa wastong
gulang [ng pagbibinata o pagdadalaga], hayaan silang humingi ng
pahintulot [sa lahat ng oras] tulad niyaong ginawa ng mga [kabataang]
nauna sa kanila [sa gulang]. Ganyan ginagawang malinaw ng Allah ang
Kanyang ayaat [alituntunin] para sa inyo. At ang Allah ay Maalam, Tigib ng
Karunungan.
60. At sa mga babaing lumipas na sa [panahon ng] pagreregla na wala
nang hangarin para sa pag-aasawa, hindi isang pagkakasala para sa
kanila kung kanilang isantabi [o alisin] ang kanilang pantakip na kasuutan
[nguni’t sa paraang] hindi nagpapakita ng kanilang palamuti [ganda].
Gayunpaman, ang kiming22 pag-iwas [di-pagtanggal ng takip] ay higit na
mabuti para sa kanila. At ang Allah ay Lubos na Nakaririnig, Maalam.
61. Hindi isang pagkakasala [o paghihigpit] para sa mga bulag, sa mga
lumpo o sa mga maysakit at maging sa inyong mga sarili, kung kayo man
ay magsikain sa inyong [sariling] mga pamamahay, o sa mga pamamahay
ng inyong mga ama o sa mga pamamahay ng inyong mga ina, o sa mga
pamamahay ng inyong mga kapatid na lalaki o sa mga pamamahay ng
inyong mga kapatid na babae o sa mga pamamahay ng mga kapatid na
lalaki ng inyong mga ama o sa mga pamamahay ng mga kapatid na babae
ng inyong mga ama o sa mga pamamahay ng mga kapatid na lalaki ng
22 Ang ilan sa magagandang katangian ng isang babaing Muslim ay ang pagiging mahinhin,
mahiyain, mapagkumbaba at maingat sa kanyang dangal at katawan. Lagi niyang tinitiyak na ang
kanyang sarili ay naaayon sa tamang pananamit na itinatagubilin ng Islam.
373
inyong mga ina o sa mga pamamahay ng mga kapatid na babae ng inyong

mga ina [sa mga pamamahay] na kayo ang nagtatangan ng mga susi nito o
[mula sa pamamahay] ng inyong kaibigan. Hindi isang pagkakasala [o
paghihigpit] sa inyo kung kayo man ay kumaing salu-salo at
magkakahiwalay. Nguni’t kung kayo ay magsipasok sa mga pamamahay,
magbigay ng pagbati sa inyong mga sarili [sa bawa’t isa] – isang pagbati23
mula sa Allah, pinagpala at mabuti [para sa inyo]. Ganyan ginagawang
malinaw ng Allah ang mga ayaat [bilang alituntunin sa kagandahang-asal]
para sa inyo upang sakali kayo ay [matutong] makaunawa.
62. Ang mga [tunay na] naniniwala ay yaong mga naniniwala lamang sa
Allah at sa Kanyang Sugo: at kapag sila ay [makipagkita] sa kanya [sa
Sugo] para sa pangkalahatang kapakanan, sila ay hindi lumilisan
hanggang sila ay makahingi ng kanyang pahintulot. Katotohanan, yaong
mga humihingi ng pahintulot sa iyo [O Muhammad], sila yaong mga tunay
na naniniwala sa Allah at sa Kanyang Sugo. Kaya kung sila man ay
humingi sa iyo ng pahintulot para sa kanilang mga gawain, samakatwid,
bigyan mo ng pahintulot ang sinumang nais mong pahintulutan sa kanila, at
iyong hilingin para sa kanila ang kapatawaran ng Allah. Katotohanan, ang
Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
63. Huwag ninyong gagawin ang [inyong] pagtawag sa Sugo sa inyong
mga sarili tulad ng [karaniwang] pagtawag ng iba sa inyo sa isa't isa.
Katiyakang nababatid ng Allah yaong mga tumalilis [o umalis nang walang
paalam sa Propeta] sa inyo, na pinagtakpan ng iba. Kaya hayaang mag-
ingat yaong mga di-sumang-ayon sa kanyang kautusan, maaaring sila ay
datnan ng isang matinding pagsubok24 o ng isang mahapding parusa.
64. Walang alinlangan, sa Allah ang [pagmamay-ari ng] anumang nasa
mga kalangitan at kalupaan. Katiyakang Kanyang nababatid ang inyong
katayuan25 at [Kanyang nababatid] ang Araw na sila ay ibabalik sa Kanya,
at Kanyang ipagbibigay-alam sa kanila ang anumang kanilang ginawa. At
ang Allah ay Maalam sa lahat ng bagay.
23 Pagbati na As-Salamu 'Alaikum [Sumainyo nawa ang kapayapaan].

24 Fitnahito ay maaaring matinding pagsubok tungkol sa kahirapan, sakit at karamdaman o isang
parusa nang dahil sa pagsuway sa Dakilang Allah at sa Kanyang Sugo.
25 Ang inyong kalagayan ay batay sa inyong ginawa o inaasal maging ito man ay pagkukunwari o
pagiging tapat sa paniniwala. Batid din Niya ang kalagayan ng inyong kaluluwa.
Surah 25 Al Furqan Bahagi Blg. 18
374
Surah Al Furqan
[Ang Pamantayan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Mapagpala ang [Allah na] Siyang nagbaba [o nagpahayag] ng

pamantayan,1 sa Kanyang alipin [si Muhammad], upang siya ay maging
tagapagbabala para sa lahat [ng mga nilikha].
2. Sa Kanya ang [pagmamay-ari ng] kapamahalaan ng mga kalangitan at
ng kalupaan, at Siya ay hindi nagkaroon ng anak, at Siya ay walang
katambal sa Kanyang Kapamahalaan. At Kanyang nilikha ang lahat ng
bagay, pagkaraan ito ay pinagpasiyahan2 nang may [wastong]
pagpapasiya.
3. Nguni’t, sila ay nagturing bukod sa Kanya ng ibang mga diyos na wala
namang nalilikhang anupaman bagkus sila ay nilikha [lamang ng Allah], at
[sila ay] walang taglay na kapangyarihan para sa kanilang mga sarili upang
magbigay ng pinsala o pakinabang, at [sila ay] walang taglay na
kapangyarihan upang maggawad ng buhay at [magdulot] ng kamatayan, o
ng pagkabuhay na muli.
4. At yaong mga di-naniniwala ay nagsasabi: “Ito [ang Qur’an] ay walang
anupaman maliban sa isang hinabing [kasinungalingan] na kanyang nilubid
at siya ay tinulungan ng ibang tao rito. Kaya, katiyakan, sila [mga di-
naniniwala] ay nakagawa ng isang kamalian at kasinungalingan.”
5. At sila ay nagsabi: “[Ito ay] mga alamat ng mga sinaunang tao, na
kanyang ipinasulat, at ito ay idinidikta lamang sa kanya sa umaga at hapon.”
6. Sabihin mo [O Muhammad]: “Ito [ang Qur’an] ay Kanyang ibinaba [o

ipinahayag], Siya na Nakaaalam ng [bawa’t] lihim sa mga kalangitan at
kalupaan. Katotohanan, Siya ay Lagi nang Mapagpatawad, Maawain.”
7. At sila ay nagsasabi: “Bakit itong Sugo [si Muhammad] ay kumakain ng
pagkain, at naglalakad sa mga pamilihan [na tulad namin]? Bakit hindi isang
1 Furqan - ito ang isang tawag sa Qur’an, ang pamantayan sa pagitan ng wasto at mali.
2 Ganito ang pagkapaliwanag [tafsir] ng iba: “at ito ay tinakdaan nang [ayon sa tamang]
pagtatakda.” Matutunghayan din ang ganitong pagsalin ng iba: “at ito ay sinukat nang [ayon sa
wastong] pagsukat.” Tanging ang Dakilang Allah ay ganap na nakaaalam.
375
anghel ang ibinaba sa kanya upang maging kasama niyang tagapagbabala?
8. O [bakit] hindi isang yaman ang ipinagkaloob sa kanya, o isang hardin na

kung saan siya ay maaaring kumain mula roon?” At ang mga mapaggawa
ng kamalian ay nagsasabi [sa mga naniniwala]: “Kayo ay sumusunod
lamang sa isang lalaking nagayuma.”
9. Pagmasdan mo [O Muhammad] kung paano sila maglahad ng mga
paghahalintulad sa iyo. Nguni’t, sila ay nangaligaw, kaya sila ay walang
kakayahang [hanapin] ang [matuwid na] landas.
10. Ang pagpapala ay sa Kanya, na kung Kanyang naisin, magagawa Niya
para sa iyo ang higit kaysa sa [lahat ng] mga iyan - mga hardin na sa ilalim
nito ay may umaagos na mga ilog at [gayon din ay] magagawa Niya para sa
iyo ang mga palasyo [sa mundong ito].
11. Nguni’t, kanilang itinakwil ang Oras [ang Araw ng Paghuhukom], at
Aming inihanda para sa mga nagtakwil sa Oras [na iyon], ang naglalagablab
na Apoy [sa Impiyerno].
12. Kapag sila ay makikita nito [ng Impiyerno] mula sa malayong pook,
kanilang maririnig ang [matinding] pangangalit at dagundong nito.
13. At kapag sila ay itatapon sa loob ng makitid na pook na iyon na
nakagapos, sila ay mapapasigaw doon sa kapariwaraan.
14. Huwag kayong magsisigaw sa Araw na ito para sa isang kapariwaraan
[lamang], bagkus kayo ay magsisigaw para sa napakaraming [susuunging]
kapariwaraan.
15. Sabihin: “Iyan ba ay higit na mabuti o ang Paraiso na Walang Hanggan
na ipinangako sa mga natatakot [sa Allah]? Ito ay para sa kanila bilang
isang gantimpala at patunguhan.”
16. Naririto para sa kanila, ang anumang kanilang inaasam, at sila ay
mananatili [roon] nang walang hanggan. Ito ay isang pangako ng iyong
Panginoon, [karapat-dapat] na hilingin.
17. At [banggitin mo] sa Araw na sila ay Kanyang titipunin at [kasama] ng
alinmang kanilang mga sinasamba bukod sa Allah.3 Kaya, Siya ay
magsasabi: “Kayo ba ang nagligaw sa kanila na Aking mga alipin o sila ang
3 Isinalaysay ni Mu'adh bin Jabal: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “O Mu’adh! Alam mo ba kung
ano ang karapatan ng Allah sa Kanyang mga alipin?” Ako ay sumagot, “Ang Allah at ang Kanyang
Sugo ang higit na nakaaalam.” Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang sambahin Siya na tanging
Siya lamang at wala ng iba pa at huwag magtambal sa Kanya sa pagsamba.” Alam mo ba kung
ano ang kanilang karapatan [mga alipin] sa Kanya? Ako ay sumagot, “Ang Allah at ang Kanyang
Sugo ang higit na nakaaalam.” Ang Sugo ng Allah ay sumagot, “Na sila ay hindi Niya parurusahan
[kung ito ay kanilang ginawa [ang pagsamba sa Kanya lamang].”
376
nagligaw [sa kanilang mga sarili] mula sa [tamang] landas?”

18. Sila ay magsasabi: “Luwalhati sa Iyo! Hindi marapat para sa amin na
kumuha [o magturing] ng alinmang awliyah' [tagapangalaga] bukod sa Iyo,
nguni’t Ikaw ay nagkaloob ng kaginhawaan sa kanila at sa kanilang mga
ninuno hanggang sila ay nakalimot sa mensahe, at sila ay naging mga
mamamayang napariwara.
19. Kaya, katiyakan sila [na inyong sinasamba] ay magtatakwil sa inyo sa
anumang inyong sinasabi at hindi ninyo makakayang iwasan [ang parusa] o
wala kayong matatagpuang tulong. At sinuman sa inyo ang gumagawa ng
kamalian - Aming ipalalasap sa kanya ang malaking parusa.
20. At Kami ay walang ipinadalang nauna sa iyo [O Muhammad] ng isa man
sa mga sugo, maliban na sila ay kumain ng pagkain at [karaniwang]
nagsilakad sa mga pamilihan. At Aming ginawa ang mga iba sa inyo bilang
pagsubok para sa mga iba - hindi ba kayo makapagtitiis? At ang iyong
Panginoon ay Lagi nang Nakakikita [sa lahat ng bagay].
377
21. At yaong mga hindi umaasa sa pakikipagharap sa Amin ay nagsasabi,

“Bakit hindi mga anghel ang ibinaba sa amin, o [bakit hindi] namin nakikita
ang aming Panginoon?” Katiyakan, sila ay naging mapagmalaki sa
kanilang mga sarili, at naging mapagmataas sa labis na pagmamataas.
22. Sa Araw na kanilang makikita ang mga anghel [sa oras ng kamatayan],
- walang mabuting balita ang maihahatid ng Araw na iyon para sa mga
mapaggawa ng kabuktutan. At sila [ang mga anghel] ay magsasabi:
Ipinagkait at mahirap abutin [para sa inyo ang anumang mabuti].
23. At Aming sisiyasatin [o isasaalang-alang] ang anumang gawaing
kanilang ginawa, at Aming gagawin ito na tila mga nangagkalat na
alikabok.
24. Ang mga kasamahan [o mga naninirahan] sa Paraiso sa Araw na iyon
ay [nasa] isang higit na mabuting paninirahan at mabuting pahingahan.
25. At [alalahanin] ang Araw na ang kalangitan ay mabibiyak na may
[lumalabas na] mga ulap, at ang mga anghel ay pabababain, nang sunud-
sunod na pagbaba.
26. Ang tunay na paghahari [kapamahalaan] sa Araw na iyon ay para sa
Mahabagin, at ito ay isang mahirap na Araw para sa mga di-naniniwala.
27. At sa Araw na [iyon] kakagatin ng mapaggawa ng kamalian ang
kanyang mga kamay [sa panlulumo], siya ay magsasabi: “Sana ay tinahak
ko ang landas ng Sugo [si Muhammad].
28. Ah! Kasawian sa akin! Sana ay hindi ko itinuring ang isang ganoon3
bilang matalik na kaibigan!
29. Katiyakan, siya ang umakay sa akin [sa pagkaligaw] mula sa pag-
alaala [sa Qur’an] pagkaraang ito ay dumating sa akin. At sa tao, ang
satanas ay lagi nang nang-iiwan [sa oras ng kagipitan].”
30. At ang Sugo [si Muhammad] ay nagsabi: “O aking Panginoon,
katotohanan ang aking mga mamamayan ay nagturing dito sa Qur’an
bilang isang [bagay na] iniiwan [o walang halaga].”
31. At [tulad ng iyong mga kaaway O Muhammad] ganyan din Namin
ginawa sa bawa’t propeta ang isang kaaway mula sa mga taong
mapaggawa ng kabuktutan. Subali’t sapat na ang iyong Panginoon bilang
Tagapagpatnubay at Tagapagtangkilik.
32. At yaong mga di-naniniwala ay nagsasabi: “Bakit hindi ibinaba [o
ipinahayag] ang buong Qur’an sa kanya nang minsanan?” [Aming binigyan
ng agwat ang pagpapahayag sapagka’t] Ganyan Namin pinatatatag sa
3 Ang tinutukoy dito na fulano ay ang taong nagligaw sa kanya sa mundo.

378
pamamagitan nito ang iyong puso. At Aming nilagyan ng agwat [ang

pagbigkas] nito nang natatanging [pagbigkas].
33. At sila ay hindi lumalapit sa iyo na may dalang paghahalintulad [o
pagtatalo] maliban na Aming dalhin sa iyo ang katotohanan at mahusay na
pagpapaliwanag.
34. Yaong mga titipunin sa Impiyerno [na nakasubsob] sa kanilang mga
mukha - sila yaong nasa pinakamasamang kalagayan, at pinakamalayong
pagkaligaw ng landas.
35. At katiyakan, Aming ipinagkaloob kay Moises ang Kasulatan [Torah], at
Aming itinalaga para sa kanya ang kanyang kapatid na si Aaron bilang
isang tagapag-alalay.
36. Kaya Aming sinabi [sa kanila]: “Kayo ay kapwa magtungo sa mga
mamamayang nagsipagtakwil sa Aming ayaat [mga babala].” Pagkaraan,
sila ay Aming winasak nang [ganap na] pagkawasak.
37. At ang mga mamamayan ni Noah, nang sila ay nagsipagtakwil sa mga
sugo, sila ay Aming nilunod, at sila ay Aming ginawa bilang ayaat [babala o
aral] para sa sangkatauhan. At Aming inihanda ang mahapding parusa
para sa mga mapaggawa ng kamalian.
38. At [Aming winasak] ang [mga mamamayan ng] ‘Aad at [mga Tribu ng]
Thamud, at ang mga naninirahang mamamayan ng Ar-Rass, at maraming
salin-lahi [o henerasyon] sa kanilang mga pagitan.
39. At bawa’t isa [sa kanila] ay Aming inilahad ang paghahalintulad [bilang
babala] at bawa’t isa [sa kanila] ay Aming winasak nang [ganap na]
pagkawasak.
40. At katiyakan kanilang nararaanan ang bayan [ni Propeta Lot] na
pinaulanan ng ulan ng kasamaan [mga bato]. Kaya, hindi ba nila nakita
[ang bakas ng pangyayaring] ito? Nguni’t! sila ay hindi umaasa sa
Pagkabuhay na Muli.
41. At kapag ikaw [O Muhammad] ay kanilang nakita, sila ay nakikitungo
sa iyo sa [paraang may] panunuya [na nagsasabing]: “Ito ba ang isang
ipinadala ng Allah bilang Sugo?”
42. “Halos nagawa niyang mailayo tayo mula sa ating mga diyos, kung
hindi lamang tayo naging matiisin sa [pagsamba sa] kanila!” Nguni’t
kanilang mapag-aalaman, kapag kanilang makikita ang parusa, kung sino
ang higit na napalayo mula sa [tamang] landas!
43. Hindi mo ba nakita [O Muhammad] ang isang taong nagturing sa
kanyang sariling pagnanasa bilang kanyang diyos? Kung gayon, ikaw ba
ay magiging kanyang wakil [tagapangasiwa]?
44. O inaakala mo ba na ang karamihan sa kanila ay nakaririnig o
379
nakauunawa? Katotohanang hindi, bagkus sila ay tulad ng mga hayop; sa

halip, sila ay higit [pang] nangaligaw ng landas [kaysa sa mga hayop].
45. Hindi mo ba nakikita ang iyong Panginoon kung paano Niya pahabain
ang anino? At kung Kanyang naisin, magagawa Niyang ito ay [manatiling]
nakatinag [di-gumalaw]. Pagkaraan, Aming ginawa ang araw para rito
bilang [pananda] panuntunan4 [nito],
46. Pagkaraan ay Aming babawiin ito [pabalik] sa Amin - isang marahang
[nakakubling] pagbawi.5
47. At Siya ang gumawa ng gabi para sa inyo bilang saplot [o takip], at
pagtulog [bilang pamamaraan] ng pamamahinga, at [Siya ang] gumawa ng
araw [bilang] pagbangon.6
48. At Siya ang nagpadala ng mga hangin bilang [pahiwatig ng]
magandang balita, bago ang Kanyang habag [o pagpatak ng ulan]; at
Aming ibinaba ang malinis na tubig mula sa langit.
49. Upang Aming bigyang-buhay sa pamamagitan nito ang lupang [dati ay]
tigang, at Aming ibinigay ito bilang inumin sa Aming napakaraming
nilikhang mga hayop at tao.
50. At katiyakan, Aming ipinamahagi ito [ang ulan o tubig] sa kanila upang
sakali sila ay mapaalalahanan [tungkol sa pagpapala ng Allah], nguni’t [sa
kabila nito] karamihan sa mga tao ay tumatanggi maliban sa kawalang
pasasalamat.
51. At kung Aming naisin, maaari Naming palitawin sa bawa’t bayan ang
isang tagapagbabala.
52. Kaya huwag sumunod sa mga di-naniniwala, bagkus makipaglaban sa
kanila nang buong kagitingang pakikipaglaban.
53. At Siya ang nagpakawala [nang magkasabay] sa dalawang dagat
[dalawang uri ng tubig], isang kasiya-siya7 at malinis, at isang maalat at
mapakla; at Kanyang inilagay sa pagitan ng mga ito [ng dalawang uri ng
tubig] ang isang harang at isang sagkang pumipigil.
54. At Siya ang lumikha sa tao mula sa tubig [semilya], at ginawa siyang
4 Pagkatapos sumikat ang araw, ang anino ay unti-unting naglalaho, at sa tanghalian ito ay ganap
nang naglaho at muling lilitaw sa hapon sa sandaling bumababa ang araw, kaya kung walang sikat
ng araw, ay walang lilitaw na anino.
5 At ito ay nagaganap kapag ang araw ay nasa katanghaliang tapat. Sa ibang tafsir, ganito ang
pagkakasalin, “Pagkaraan ay Aming hahawakan ito [sa Kamay] para sa isang maikling
paghawak.[Sahih International English Translation]” O ang iba naman ay ganito, “Pagkaraan ay
Amin itong ikinubli sa Amin nang marahang pagkubli.” [Ang pangyayaring ito ay nagaganap sa
sandaling ang araw ay nasa katanghaliang tapat.
6 Pagbangon para sa mga gawain at paghahanap-buhay.
7 Ang ibig sabihin ay nakagiginhawa, masarap at mainam na inumin.
380
[isang kamag-anak sa pamamagitan ng] angkan at pag-aasawa. At ang

iyong Panginoon ay may Ganap na Kakayahan [hinggil sa paglikha].
55. At sila ay sumasamba sa iba bukod sa Allah, na walang nagagawang
pakinabang sa kanila o pinsala sa kanila; at ang taong di-naniniwala ay lagi
nang alalay [ng satanas] laban sa kanyang Panginoon,
56. At ikaw ay hindi Namin ipinadala [O Muhammad] maliban bilang
tagapaghatid ng magandang balita at isang tagapagbabala.
57. Sabihin: “Ako ay walang hinihiling na anumang kabayaran sa inyo para
rito – maliban na sinumang magnais ay maaaring tumahak ng Landas
[tungo] sa kanyang Panginoon.”
58. At magtiwala sa [Allah na] Laging Nanatiling Buhay [di-namamatay], at
Siya ay iyong luwahatiin ng Kanyang mga Papuri, at Siya ay Sapat na
bilang Lubos na Nakababatid ng mga kasalanan ng Kanyang mga alipin;
59. Na Siyang lumikha ng mga kalangitan at kalupaan at ng anumang
nasa pagitan ng dalawang ito sa loob ng anim na araw. Pagkaraan, Siya
ay pumaitaas sa Trono - ang Mahabagin. Kaya, ikaw [O Muhammad] ay
magtanong tungkol sa Kanya, [Siya ay] Isang Maalam [ng lahat ng bagay].
60. At kapag ito ay sinabi sa kanila: “Magpatirapa kayo sa Mahabagin
[Allah].” Sila ay nagsasabi: “At ano ang Mahabagin? Kami ba ay nararapat
na magpapatirapa sa Kanya na iyong ipinag-uutos sa amin?” At ito ay
nakadaragdag lamang sa kanila ng [higit pang] pagtutol [paghihimagsik].
61. Ang pagpapala ay sa Kanya na naglagay sa kalangitan ng mga
naglalakihang mga bituin, at naglagay doon ng [nagliliyab na] lampara [ito
ang araw], at maningning na buwan.
62. At Siya ang gumawa ng gabi at ng araw na nagsasalit-salitan, para sa
sinumang nagnanasang makaalala o nagnanasang magpasalamat.
63. At ang mga alipin ng Mahabagin ay yaong mga nagsisilakad sa
kalupaan ng maayos [marangal at walang pagmamalaki], at kapag ang
isang mangmang ay mangusap sa kanila [nang marahas], sila ay
nagsasabi ng [mahinahong salita ng] kapayapaan.8
64. At yaong mga gumugugol sa [bahaging oras ng] gabi sa kanilang
Panginoon, nagpapatirapa at tumitindig [sa pagdarasal].9
8Ang tinutukoy na salitang kapayapaan dito ay ukol sa mga pananalitang walang halong
kasamaan, at di-kaaya-aya.
9 Sinabi ni Ibn Abbas: “Sinuman ang nagsagawa ng dalawang Rak’at o higit pa pagkatapos ng
Salatul Isha, ito ay ituturing na katulad ng mga nabanggit sa talatang ito.” At si Al Kalbi ay nagsabi:
“Sinuman ang nagsagawa ng dalawang Rak’at pagkatapos ng Salatul Maghrib at apat na Rak’at
pagkatapos ng Salatul Isha, ito ay ituturing bilang katulad ng mga nabanggit sa talatang ito.” [Tafsir
Al Qurtubi]
381
65. At yaong mga nagsasabing: “O aming Panginoon, ilayo Mo po sa amin

ang parusa ng Impiyerno. Katotohanan, ang parusa nito ay lagi nang
[nananatiling] nakakapit.
66. Katotohanang ito ay kasamaan [Impiyerno] bilang isang hantungan at
tirahan.”
67. At yaong, kapag gumugugol ay hindi mapagmalabis o hindi mahigpit
bagkus lagi nang nasa pagitan niyan, katamtaman.
68. At yaong hindi nananawagan [o dumadalangin] sa ibang diyos na
itinatambal sa Allah, at hindi pumapatay ng kapwa-tao na ipinagbawal ng
Allah, maliban sa makatwirang dahilan, at hindi nagkasala ng bawal na
pakikipagtalik. At sinuman ang gumagawa niyan ay makatatanggap ng
isang bayad-sala [kabayarang parusa].
69. Pag-iibayuhin para sa kanya ang parusa sa Araw ng Pagkabuhay na
Muli, at siya ay mamamalagi roon nang hiyang-hiya,
70. Maliban yaong mga nagsisi at naniwala at gumawa ng mga gawaing
matwid; papalitan ng Allah para sa kanila ang kanilang mga masasamang
gawa ng mga mabubuting gawa, at ang Allah ay Lagi nang
71. At sinuman ang nagsisi at gumawa ng mga gawaing matwid,
katotohanan na siya ay nagbalik-loob sa Allah nang [buong pusong]
pagsisisi.
72. At [sila] yaong mga hindi sumasaksi sa kasinungalingan, at kapag sila
ay napaparaang malapit sa masamang usapan, sila ay nagdaraan nang
marangal [o kapita-pitagan].
73. At yaong, kapag pinaaalahanan ng ayaat [o kapahayagan] ng kanilang
Panginoon, sila ay hindi humahantong sa pagbingi-bingihan at pagbulag-
bulagan.
74. At yaong mga nagsasabing, “Aming Panginoon, igawad Mo po sa amin
mula sa aming mga asawa at mga anak ang kasiyahan ng aming mga
mata,10 at kami po ay gawin [Mong] pinuno [o huwaran] para sa mga
natatakot [sa Iyo].”
75. Sila yaong mga pagkakalooban ng Ghurfah11 [pinakamataas na
kalagayan sa Paraiso] nang dahil sa kanilang pagtitiis. Doon, sila ay
sasalubungin ng mga pagbati at [salita ng] kapayapaan.
10 Hilingin sa Dakilang Allah na nawa’y ang pamilya ay maging isang pinagmumulan ng

kaligayahan nang dahil sa kanilang pagiging matwid.
11 Ghurfah – ang literal na kahulugan ng Ghurfah ay silid o kuwarto nguni’t sa Ayaah na ito, ang
itnutukoy na Ghurfah ay isang mataas na bahagi ng Paraiso.
382
76. [Sila ay] mamamalagi roon nang walang hanggan. Sadyang

napakabuting hantungan at tirahan.
77. Sabihin: “Ano ba ang pinangangalagaan sa inyo ng aking Panginoon
kundi ang inyong mga panalangin.”12 Kaya katiyakan para sa inyong mga
nagtakwil, [ang inyong pagtakwil] ay mananatili sa inyo.
12 Higit na pinangangalagaan ng Allah ang ating Eeman at pagsamba sa Kanya.

Surah 26 Ash-Shu’ara Bahagi Blg. 19
383
Ash-Shu’ara
[Ang Mga Manunula]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ta,Sin,Mim.1
2. Ito ang mga ayaat [kapahayagan] ng malinaw na Aklat [Qur’an].
3. Marahil [O Muhammad] nais mong patayin ang iyong sarili sa
kalungkutan sapagka’t sila ay hindi naging mga naniniwala [sa iyong
dalang mensahe].
4. Katotohanan kung Aming naisin, Kami ay maaaring magbaba sa kanila
mula sa kalangitan ng isang ayah [palatandaan] upang baluktutin nito ang
kanilang mga leeg sa pagkayupapa.
5. At walang paalalang dumarating sa kanila bilang isang panibagong
[kapahayagan] mula sa Mahabagin, malibang sila ay nagsisilayo mula rito.
6. Sapagka’t, katiyakan nga, kanilang itinakwil na [ang Qur’an], nguni’t
[hindi maglalaon] may darating sa kanilang balita na siya nilang lagi nang
pinagtatawanan.
7. Hindi ba nila nakikita ang kalupaan - kung gaano karami ang Aming
pinatubo roon ng bawa’t pinagpalang uri [ng mga halamanan]?
8. Katotohanan, naririto ang isang ayah [palatandaan], nguni’t karamihan
sa kanila ay hindi nagiging mga naniniwala.
9. At katotohanan, ang iyong Panginoon - Siya ang Ganap na
Makapangyarihan, ang Maawain.
10. At [alalahanin mo] nang ang iyong Panginoon ay nanawagan kay
Moises [na nagsasabing]: “Ikaw ay magtungo sa mga mamamayang
mapaggawa ng kamalian -
11. [Sila ang] mga mamamayan ni Paraon. Hindi ba nila kinatatakutan [ang
Allah]?”
12. Siya ay nagsabi: “Aking Panginoon, katotohanan, ako ay nangangamba
na maaaring sila ay magtakwil sa akin,
1 Ta Sin Mim T.S.M.- ito ay binibigkas na [Ta Sin Mim]. Ito ay mga titik ng wikang Arabe na
itinuturing bilang bahagi ng himalang nakaugnay sa pagpapahayag ng Banal na Qur’an. Tanging
ang Allah lamang ang nakaaalam sa ganap na kahulugan nito.
384
13. At maaaring ang aking dibdib ay manikip, at ang aking dila ay hindi
maging matatas. Kaya ipadala si Aaron [upang siya ay aking maging
alalay].
14. At maaaring sila ay mayroong iatang [na kaso laban] sa akin ng isang
pagkakasala [ng pagpatay], kaya ako ay nangangambang ako ay kanilang
patayin.”
15. [Ang Allah ay] nagsabi: “Hindi, humayo kayong dalawa na dala ang
Aming mga ayaat [babala, himala], katotohanan, Kami ay nasa sa inyo, na
[sumusubaybay at] nakikinig.
16. Kaya kayo ay magtungo kay Paraon, at inyong sabihin [sa kanya]:
‘Kami ay mga sugo ng Panginoon ng lahat [ng mga nilikha].
17. [Kami ay inuutusang] ipadala mo sa amin ang mga anak ni Israel.’”
18. [Nang sila ay humarap kay Paraon] Siya ay nagsabi [kay Moises]:
“Hindi ba ikaw ay aming pinalaking kabilang sa amin [at ikaw ay itinuring
ko] bilang isang anak at ikaw ay nanatiling kabilang sa amin nang
mahabang taon ng iyong buhay?
19. At [sa kabila nito] nagawa mo pang isagawa ang gawaing [pagpatay ng
tao] at ikaw ay napabilang sa mga [taong] walang utang na loob.”
20. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Nagawa ko man iyon nang ako ay
kabilang ng mga naliligaw [walang kaalaman].
21. Kaya, ako ay tumakas mula sa inyo nang ako ay natakot sa inyo.
Magkagayunman, ako ay ginawaran ng aking Panginoon ng [matwid na]
paghatol, at ako ay ginawa [o itinalaga bilang] isa sa [Kanyang] mga sugo.
22. At ito ba ay isang kabutihang-loob na isinusumbat mo sa akin - na
iyong inalipin [at binusabos] ang mga anak ni Israel?”
23. Si Paraon ay nagsabi: “At ano ang Panginoon ng lahat [ng mga
nilikha]?”
24. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Ang Panginoon ng mga kalangitan at ng
kalupaan, at ng anumang nasa pagitan ng dalawang ito, kung kayo ay may
katiyakan [sa pananampalataya].”
25. Siya [si Paraon] ay nagsabi sa mga taong nakapaligid sa kanya: “Hindi
ba kayo nakaririnig?”
26. Siya [si Moises] ay nagsabi: "Ang inyong Panginoon at ang Panginoon
ng inyong mga naunang ninuno!”
27. Siya [si Paraon] ay nagsabi [nang may panunuya]: “Katotohanan, ang
inyong ‘sugo’ na ipinadala sa inyo ay isang baliw!”
28. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Ang Panginoon ng silangan at ng
385
kanluran, at ng anumang nasa pagitan ng dalawang ito, kung kayo ay

nakauunawa!”
29. Siya [si Paraon] ay nagsabi: “Kung ikaw ay magturing ng ibang diyos
bukod sa akin, ikaw ay aking ipakukulong kasama ng mga bilanggo.”
30. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Kahit ba ikaw ay dalhan [o pakitaan] ko ng
isang malinaw na bagay [bilang katibayan]?”
31. Siya [si Paraon] ay nagsabi: “Gayunpaman, dalhin [o ipakita] mo ito,
kung ikaw nga ay kabilang sa mga makatotohanan!”
32. Kaya, inihagis niya [ni Moises] ang kanyang tungkod, kaya, kagyat na -
ito ay isang [tunay na] ahas, maliwanag.
33. At inilabas niya ang kanyang kamay; kaya, kagyat na - ito ay naging
maputi sa mga nakakikitang nanunuod!
34. Siya [si Paraon] ay nagsabi sa kanyang mga bantog [at kilalang]
namumunong nakapaligid sa kanya: “Katotohanan! Ito ay isang bihasang
salamangkero,
35. Siya ay naghahangad na kayo ay kanyang itaboy sa labas ng inyong
lupain sa pamamagitan ng kanyang salamangka: kaya ano ang inyong
[dapat na] ipag-utos [o mungkahi]?”
36. Sila ay nagsabi: “Ipagpaliban [ang anumang nauukol] sa kanya at sa
kanyang kapatid], at magpadala sa mga lungsod ng mga tagapagtipon.
37. Na magdadala sa iyo ng lahat ng bihasang salamangkero.”
38. Kaya, ang mga salamangkero ay tinipon para sa pakikipagharap sa
naitakdang araw.2
39. At ito ang sinabi sa mga tao: “Hindi ba kayo magsisitipon?
40. Upang sakali tayo ay magsisunod sa mga salamangkero kung sila ay
magsipagwagi?”
41. Kaya, nang ang mga salamangkero ay nagsirating, sila ay nagsabi kay
Paraon, “Mayroon ba kaming tiyak na gantimpala kung kami ay
magwawagi?”
42. Siya [si Paraon] ay nagsabi: “Oo, at sa gayon kayo ay mapabibilang sa
mga malalapit [sa akin].”
43. Si Moises ay nagsabi sa kanila: “Ihagis ninyo ang anumang inyong
[nararapat na] ihagis!”
44. Kaya kanilang inihagis ang kanilang mga lubid at kanilang mga
2 Ang kinaumagahan ng araw ng pagdiriwang. [Tingnan ang 20:58-59]

386
tungkod, at nagsabing: “Sa pamamagitan ng kapangyarihan ni Paraon,

katiyakang kami ang magsisipagwagi!”
45. Kaya, inihagis ni Moises ang kanyang tungkod at kapagdaka’y, nilulon
nito ang anumang kanilang hinuwad!
46. Kaya, [sa oras na iyon] ang mga salamangkero ay nagsipagpatirapa
[sa Allah].
47. Sila ay [nagsisi at] nagsabi: “Kami ay naniwala sa Panginoon ng lahat
[ng mga nilikha].
48. Ang Panginoon nina Moises at Aaron.”
49. Siya [si Paraon] ay [nagalit at] nagsabi: “Kayo ay naniwala sa kanya
[kay Moises] bago pa man ako nagbigay sa inyo ng kapahintulutan.
Katotohanan, siya ang inyong pinuno na nagturo sa inyo ng salamangka!
Nguni’t inyong mapag-aalaman. Katiyakang aking puputulin ang inyong
mga kamay at ang inyong mga paa nang magkabilaan, at katiyakang
kayong lahat ay aking ipapako.”
50. Sila ay nagsabi: “Walang mahirap [para sa amin]! Katotohanan, sa
aming Panginoon [Allah] kami ay magbabalik.
51. Katotohanan, kami ay umaasa na ang aming Panginoon ay
magpapatawad sa aming mga kasalanan sapagka’t kami ang naunang
mga naniwala.”3
52. At Kami ay nagbigay-inspirasyon kay Moises; “Maglakbay sa [oras ng]
gabi kasama ang Aking mga alipin, katotohanan, kayo ay tutugisin.”
53. Kaya, si Paraon ay nagpadala sa mga lungsod ng mga tagapagtipon.
54. [At kanyang sinabi]: “Katotohanan, ang mga ito ay maliit na pulutong
[lamang].
55. At katotohanan, sila ay nakagagalit sa atin.
56. At katotohanan, [tayo ay] nagkakaisa, [laging] nakahanda.”
57. Kaya, sila ay Aming pinalayas mula sa mga hardin at mga bukal,
58. At [mula] sa mga yaman, at mga mararangal na tirahan –
59. Ganyan nga. At Aming pinangyaring manahin ito ng mga anak ni
Israel.
60. Kaya, sila ay kanilang tinugis sa pagsikat ng araw.
61. At nang ang dalawang pangkat ay magtagpo sa isa’t isa, ang mga
3 Sila ang mga unang naniwala [nang ipakita ni Moises ang kanyang himala sa kanila at sila ay
natalo].
387
kasamahan ni Moises ay nagsabi: “Katotohanan, tayo ay [malapit na

nilang] maabutan.”
62. Siya [si Moises] ay nagsabi: "Hindi! Katotohanan, nasa sa akin [panig]
ang aking Panginoon. Siya ay magpapatnubay sa akin.”
63. Pagkaraan, Kami ay nagbigay-inspirasyon kay Moises; “Hampasin mo
ng iyong tungkod ang dagat.” At ito ay nahati, at bawa’t bahagi [ng tubig-
dagat] ay naging tulad ng isang mataas na bundok.
64. At Aming pinasulong roon ang mga ibang [tumutugis].
65. At Aming iniligtas si Moises at ang kanyang mga kasama – silang lahat.
66. Pagkaraan, Aming nilunod ang mga iba.

67. Katotohanan, naririto ang isang ayah [aral], nguni’t karamihan sa kanila
ay mga di-naniniwala.
68. At tunay na ang iyong Panginoon - Siya ang Ganap na
69. At bigkasin mo sa kanila ang pangyayari [balita] ni Abraham,
70. Nang siya ay magsabi sa kanyang ama at kanyang mga mamamayan:
“Ano ang inyong mga sinasamba?”
71. Sila ay nagsabi: “Sinasamba namin ang mga idolo [rebulto], at kami ay
nananatiling tapat [nananalig] sa mga ito.”
72. Siya ay nagsabi: “Sila ba [mga rebulto] ay nakaririnig sa inyo kung kayo
ay nananawagan [sa kanila]?
73. O sila ba ay nakapagbibigay-buti sa inyo, o sila ba ay nakapipinsala?”
74. Sila ay nagsabing: “[Nguni’t] natagpuan namin ang aming mga ninuno
na ganyan ang ginagawa.”
75. Siya ay nagsabi: “Nakikita ba ninyo kung ano ang inyong mga
sinasamba,
76. Kayo at ang inyong mga ninuno?
77. Katotohanan, sila ay aking mga kaaway, maliban sa Panginoon ng
lahat [ng lahat ng nilikha],
78. Na Siyang lumikha sa akin, at Siyang papatnubay sa akin.
79. At Siya ang nagpapakain sa akin at nagbibigay sa akin ng inumin.
80. At kapag ako ay may sakit, Siya ang nagpapagaling sa akin.
81. At Siyang magtutulot na ako ay mamatay, pagkaraan ay muling
bubuhayin.
388
82. At Siya ang aking inaasahang magpapatawad sa aking mga kasalanan

sa Araw ng Pagbabayad.”
83. [At siya ay nagsabi], “Aking Panginoon, igawad Mo po sa akin ang
tamang paghatol, at ibilang Mo po ako sa mga taong matwid.
84. At ipagkaloob Mo po sa akin ang pagbanggit [dangal] sa mga darating
pang mga [salin-lahi] henerasyon.
85. At gawin Mo po ako bilang isa sa mga tagapagmana ng Paraiso ng
Kaligayahan.
86. At patawarin Mo po ang aking ama. Katotohanan, siya ay kabilang sa
mga nangaligaw.
87. At huwag Mo po akong gawing kaaba-aba sa Araw na silang [lahat] ay
binuhay na muli.
88. Ang Araw na walang yaman o mga anak ang makatutulong,
89. Maliban sa sinumang dumating sa Allah na malinis [may mabuting]
puso.”
90. At ang Paraiso ay dadalhing malapit [sa Araw na iyon] sa mga
91. At ang Impiyerno ay palilitawin [ipakikita] sa mga nagsipaglihis.
92. At ito ang sasabihin sa kanila: “Nasaan ang anumang lagi ninyong
sinasamba,
93. Bukod sa Allah? Sila ba ay makatutulong sa inyo o kanilang
matutulungan [man lamang ang kanilang mga sarili]?”
94. Pagkaraan, sila [mga inidolong estatwa] ay itataob sa loob nito [ng
Impiyerno], sila at ang mga nagsilihis.
95. At ang mga kawal [kampon] ni Iblis [satanas] – lahat ay magkakasama.
96. Sila ay magsasabi habang nakikipagtalo roon,
97. “[Sumpa man] sa Allah, na kami ay nasa hayag na kamalian,
98. Nang aming ipinantay sa inyo [kayong mga iniidolo] ang Panginoon ng
99. At walang sinuman ang nagligaw sa amin maliban ang mga
mapaggawa ng kabuktutan.
100. Kaya, ngayon kami ay walang [matagpuang] mga tagapamagitan,
101. At wala kahit isang matalik na kaibigan [upang kami ay tulungan].
102. [Kaya] kung kami lamang ay may isang [pagkakataong] bumalik [sa
mundo], marahil kami ay kabilang sa mga naniniwala…”
389
103. Katotohanan, naririto ang isang ayah [babala, palatandaan] nguni’t

karamihan sa kanila ay mga di-naniniwala.
105. Ang mga mamamayan ni Noah ay nagtakwil sa mga sugo,
106. Nang ang kanilang kapatid na si Noah ay nagsabi sa kanila: “Hindi ba
ninyo kinatatakutan [ang Allah]?”
107. Katotohanang ako ay isang mapagkakatiwalaang sugo sa inyo.
108. Kaya, matakot kayo sa Allah at ako ay inyong sundin.
109. At ako ay walang hinihiling para rito ng anumang kabayaran. Ang
aking kabayaran ay magmumula sa Panginoon ng lahat [ng mga nilikha].
110. Kaya, matakot kayo sa Allah, at ako ay inyong sundin.”
111. Sila ay nagsabi: “Kami ba ay [dapat na] maniwala sa iyo gayong wala
namang [ibang] sumusunod sa iyo kundi ang mga mabababa [uri ng tao]?”
112. Siya ay nagsabi: “At ano ang aking kaalaman tungkol sa anumang
kanilang palagiang ginagawa?
113. Ang kanilang pagtutuos ay nakaatang lamang sa aking Panginoon
kung ito ay inyong namamalayan [o magawang unawain].
114. At hindi ako ang isang magtataboy sa mga naniniwala.
115. Ako ay isa lamang tagapagbabala.”
116. Sila ay nagsabi: “Kung ikaw O Noah ay hindi magtitigil, katiyakan ikaw
ay mapabibilang sa mga pinagbabato.”
117. Siya [si Noah] ay [nanalangin at] nagsabi” “Aking Panginoon,
katotohanan, ako ay itinakwil ng aking mga mamamayan.
118. Kaya, [O Allah, Ikaw ay] maghatol sa pagitan ko at sa pagitan nila
nang may makatwirang paghatol, at ako po ay iligtas [Mo] at ang mga
kasama kong kabilang sa mga naniniwala.”
119. Kaya, sila ay Aming iniligtas at ang kanyang mga kasama sa nilulang
[o nilamnang] sasakyang-dagat.
120. Pagkaraan, Aming nilunod pagkatapos ang mga nalalabi [sa mga di-
naniwala].
121. Katotohanan, naririto ang isang ayah [palatandaan at babala], nguni’t
122. At katotohanan ang iyong Panginoon, Siya ang Ganap na
390
123. Ang [mamamayan ng] ‘Aad ay nagtakwil sa mga sugo,

124. Nang ang kanilang kapatid na si Hud ay nagsabi sa kanila: “Hindi ba
ninyo kinatatakutan [ang Allah]?
125. Katotohanan, ako ay isang mapagkakatiwalaang sugo sa inyo.
126. Kaya, matakot kayo sa Allah, at ako ay inyong sundin.
127. At ako ay walang hinihiling sa inyo para rito ng alinmang gantimpala.
Ang aking gantimpala ay magmumula sa Panginoon ng lahat [ng mga
nilikha].
128. Kayo ba ay nagtatayo sa bawa’t mataas ng pook ng isang
palatandaan [mga palasyo at tanggulan], upang aliwin ang inyong mga
sarili,
129. At kayo ay kumukuha para sa inyong mga sarili ng mga pagtatayuan
[ng mga palasyo o tanggulan] upang sakali kayo ay manatili roon nang
walang hanggan?
130. At kapag kayo ay maghampas, kayo ay humahampas tulad ng mga
taong malulupit?
132. At inyong katakutan [ang Allah] na Siyang nagkaloob sa inyo ng
anumang [mga mabubuting bagay] na inyong nalalaman.
133. Nagkaloob sa inyo ng mga hayupan [sa kawan ng bakahan] at mga
anak.
134. At ng mga hardin at mga bukal.
135. Katotohanan, pinangangambahan ko para sa inyo ang
[nagbabadyang] parusa ng isang nakasisindak na Araw.”
136. Sila ay nagsabi: “Walang pagkakaiba sa amin kung kami ay iyong
bigyang-payo o ikaw ay hindi isa sa mga tagapayo.
137. Ito ay walang anupaman maliban sa mga kaugalian ng mga
sinaunang tao.
138. At kami ay hindi maparurusahan.”
139. Kaya, siya [si Hud] ay kanilang itinakwil, at sila ay Aming winasak.
Katotohanan, naririto [sa kasaysayan ni Hud] ang isang ayah [babala],
nguni’t karamihan sa kanila ay mga di-naniniwala.
141. Ang [mga Tribu ng] Thamud ay nagtakwil sa mga sugo,
142. Nang ang kanilang kapatid na si Salih ay nagsabi sa kanila: “Hindi ba
391

144. Kaya, matakot kayo sa Allah at ako ay inyong sundin.
145. At ako ay walang hinihiling sa inyo para rito ng alinmang gantimpala.
Ang aking gantimpala ay magmumula sa Panginoon ng lahat [ng mga
nilikha].
146. Kayo ba ay maiiwanan dito sa anumang naririto, na ligtas [mula sa
kamatayan]?
147. Sa mga hardin at mga bukal.
148. At sa mga sakahang pananim [bukirin] at mga punong-datiles na may
malambot na bunga.
149. At kayo ay nag-uukit mula sa mga bundok [upang inyong gawing] mga
bahay nang buong husay.
151. At huwag kayong sumunod sa kautusan ng mga mapagmalabis,
152. Yaong mga naghahasik ng labis na katiwalian sa mga lupain, at [sila
ay] hindi [natutong maging] matwid.”
153. Sila ay nagsabi: “Ikaw ay isa lamang sa mga nagayuma [ng
salamangka]!
154. Ikaw ay tao lamang na tulad namin. Kaya, ikaw ay magdala [o
magpakita] sa amin ng isang ayah [himala o palatandaan] kung tunay nga
na ikaw ay kabilang sa mga makatotohanan.”
155. Siya [si Salih] ay nagsabi: “Ito ay isang babaing kamelyo: siya ay may
karapatang uminom [ng tubig], at kayo ay may karapatan ding uminom [ng
tubig sa bawa’t] araw, na itinakda.
156. At huwag ninyong sasalingin ito ng anumang kapinsalaan, baka
mangyaring kayo ay datnan ng parusa ng isang nakasisindak na Araw.”
157. Nguni’t, ito [ang babaing kamelyo] ay kanilang pinilay [o nilumpo at
pagkaraa’ypinatay], kaya sila ay nakaramdam ng pagsisisi.
158. Kaya, ang parusa ay humablot sa kanila. Katotohanan, naririto ang
isang ayah [tanda], nguni’t karamihan sa kanila ay mga di-naniniwala.
160. Ang mga mamamayan ni Lot ay nagtakwil sa mga sugo.
161. Nang ang kanilang kapatid na si Lot ay nagsabi sa kanila: “Hindi ba
392

164. At ako ay walang hinihiling sa inyo para rito ng alinmang gantimpala;
ang aking gantimpala ay magmumula sa Panginoon ng lahat.
165. Kayo ba ay nakikipag-ulayaw sa mga lalaki mula sa ‘alamin
[sangkatauhan],
166. At inyong tinatalikdan ang anumang [likas na] nilikha ng Allah para sa
inyo [ang mga babae] bilang mga asawa? Nguni’t, kayo ay mga taong
mapaghimagsik.”
167. Sila ay nagsabi: “Kung ikaw ay hindi magtitigil, O Lot, katiyakan, ikaw
ay mapabibilang sa mga itinaboy palabas [ng bayan].”
168. Siya ay nagsabi: “Katotohanan, ako ay kabilang sa mga namumuhi
ukol sa inyong mga gawaing4 [ito].
169. Aking Panginoon, iligtas Mo po ako at ang aking mag-anak mula sa
[masamang bunga ng] kanilang mga ginagawa.”
170. Kaya, siya at ang kanyang mag-anak ay Aming iniligtas – silang lahat,
171. Maliban sa isang matandang babae [asawa ni Lot] na kabilang sa
mga napag-iwanan.
172. Pagkaraan, Aming pinuksa ang mga iba.
173. At sila ay Aming pinaulanan ng isang ulan [ng bato bilang parusa]. At
sadyang kasamaan [ang idinulot] ng ulan sa mga [taong] binalaan.
174. Katotohanan, naririto ang isang ayah [babala], subali’t karamihan sa
kanila ay mga di-naniniwala.
176. Ang mga naninirahan sa mga kakahuyan5 ay nagtakwil sa mga sugo,
177. Nang si Shu’aib ay nagsabi sa kanila: “Hindi ba ninyo kinatatakutan
[ang Allah]?
180. At ako ay walang hinihiling sa inyo para rito ng alinmang gantimpala;
ang aking gantimpala ay magmumula sa Panginoon ng lahat [ng mga
4 Ito ang pakikipagtalik sa kapwa lalaki na naganap sa panahon ni Propeta Lot.

5 Aykah – ito ay masukal o makahoy na tinitirhan ng ibang taga- Madyan.
393
nilikha].
181. Magbigay kayo ng wastong sukat, at huwag kayong makibilang sa
mga nagdudulot ng kawalan.6
182. At inyong timbangin ng patas [walang pandaraya] ang pagtimbang.
183. At huwag ninyong pagkaitan7 ang mga tao ng kanilang karapatan, at
huwag kayong gumawa ng kasamaan sa mundo, naghahasik ng
katiwalian.
184. At inyong katakutan, Siya na lumikha sa inyo at sa mga naunang
henerasyon [o salin-lahi].”
185. Sila ay nagsabi: “Ikaw ay isa lamang sa mga nagayuma.
186. Ikaw [O Shu’aib] ay isa lamang taong tulad namin. At katotohanan, sa
palagay namin ikaw ay isa sa mga sinungaling!
187. Kaya, papangyarihin mong ang isang piraso mula sa langit ay
mahulog sa amin, kung ikaw nga ay kabilang sa mga makatotohanan!”
188. Siya [si Shu’aib] ay nagsabi: “Ang aking Panginoon ay lubos na
nababatid ang anumang inyong ginagawa.”
189. Nguni’t, siya [si Shu’aib] ay kanilang itinakwil, kaya sila ay hinablot ng
parusa ng araw ng maitim na ulap. Katotohanan, ito ay parusa ng isang
nakasisindak na Araw.
190. Katotohanan, naririto ang isang ayah [babala o palatandaan], nguni’t
192. At katotohanan, ito [ang Qur’an] ay isang kapahayagan mula sa
Panginoon ng lahat [ng mga nilikha],
193. Ito ay ipinahayag [ibinaba] ng isang pinagkakatiwalaang Espiritu8 [ang
Anghel Gabriel].
194. [Kanyang itinanim] sa iyong puso [O Muhammad] - upang ikaw ay
maging isa sa mga tagapagbabala –
6Maraming tao ang dumanas ng pagkalugi sa kanilang mga ari-arian o kalakal sanhi ng
pandaraya.
7 Ang literal na pagsalin ng ayah na ito ay: “At huwag ninyong dayain ang mga tao [hinggil sa]
kanilang mga bagay. Ang katagang ‘bagay’ sa ayaat na ito ay nauukol sa kanilang mga karapatan,
karampatang kabayaran sa anumang kanilang ginawa o makatwirang bahagi ng pamana o ari-
arian. Ang Dakilang Allah ang higit na maalam.”
8 Ruh – Espiritu [ang Anghel Gabriel]
394
195. Sa isang malinaw na dila [o wikang] Arabe.

196. At katotohanan, ito ay [binanggit] sa mga kasulatan ng mga naunang
mamamayan.
197. At hindi ba ito ay isang ayah [kapahayagan] sa kanila na kinikilala ng
mga taong maalam sa mga anak ni Israel?
198. At kung ito man ay Aming ipinahayag sa ibang [wika ng] mga
banyaga,9
199. At ito ay kanyang binigkas sa kanila [nang buong husay], [sa kabila
nito] sila ay hindi [pa rin] naniniwala rito.
200. [Tulad ng kanilang pagtatakwil ay] ganyan din Namin itinatanim ito
[ang kawalan ng paniniwala] sa puso ng mga mapaggawa ng kabuktutan.
201. Sila ay hindi maniniwala rito [sa mga kapahayagan] hanggang
kanilang makita ang mahapding parusa.
202. Kaya, ito ay darating sa kanila nang biglaan habang [ito ay] hindi nila
namamalayan.
203. Sa gayon, sila ay magsasabi: “Kami ba ay maaaring palugitanan?”
204. Kaya, sila ba ay nagmamadali sa Aming parusa?
205. Hindi mo ba isinaalang-alang na kung Kami ay nagkaloob sa kanila
ng kasiyahan sa mahabang panahon,
206. Pagkaraan, dumating sa kanila ang anumang [parusang] ipinangako
sa kanila,
207. Sila ay hindi matutulungan ng kasiyahang ipinagkaloob sa kanila.
208. At kailanman, hindi Namin winasak ang alinmang bayan maliban ito
ay nagkaroon muna ng isang tagapagbabala.
209. Bilang isang paalala, at kailanman, Kami ay hindi naging di-
makatarungan [kaninuman].
210. At ito [ang Qur’an] ay hindi ipinahayag ng mga demonyo.
211. Ito ay hindi pinahihintulot para sa kanila at [sila ay] walang kakayahan.
212. Katotohanan, sila, mula sa pandinig [nito], ay inilayo.

213. Kaya huwag kayong manawagan [manalangin] sa Allah nang may
ibang [kasamang diyos, magkagayon] kayo ay magiging kabilang ng mga
9 Ibig sabihin sa isang taong hindi mahusay magsalita ng wikang Arabe o hindi nagmula sa lahi ng
mga arabo.
395
pinarusahan.
214. At magbabala [O Muhammad] sa iyong malalapit na kamag-anakan.
215. At iyong ibaba ang diwa ng kabaitan [o pagpapakumbaba] sa mga
sumusunod sa iyo mula sa mga naniniwala.
216. Kaya, kung sila man ay sumuway sa iyo, magkagayon iyong sabihin,
“Katotohanan, ako ay walang kaugnayan sa anumang inyong ginagawa.”
217. At magtiwala sa [Allah] - ang Ganap na Makapangyarihan, ang
Maawain.
218. Na Siyang nakakikita sa iyo kapag ikaw ay bumabangon.10
219. At [Siya ang Nakakikita] maging sa iyong mga galaw kasama ng mga
nagpapatirapa.
220. Katotohanan, Siya ang Lubos na Nakaririnig, ang Maalam.
221. [O mga tao] ipagbibigay-alam ko ba sa inyo kung kanino bumababa
ang mga demonyo?
222. Sila [ang mga demonyo] ay bumababa sa bawa’t sinungaling,
makasalanan.
223. Kanilang inililipat ang anumang kanilang narinig [sa tao], at karamihan
sa kanila ay mga sinungaling.
224. At ang mga manunula - [tanging] ang mga nagsipaglihis ang
magsisisunod sa kanila,
225. Hindi mo ba nakikita na sa bawa’t lambak na kanilang nililibutan?
226. At sila ay nagsasabi ng anumang hindi nila ginagawa –
227. Maliban yaong mga [manunula na] naniniwala at gumagawa ng mga
gawaing matwid, at nag-alaala sa Allah nang palagian, at ipinagtatanggol
[ang kapwa Muslim] pagkaraang sila ay ginawan ng kamalian [o di-
makatarungan]. At yaong mga gumagawa ng kamalian ay kanilang mapag-
aalaman kung anong [uri ng masamang] pagbabalik ang kanilang
babalikan.
10 Mula sa higaan sa gabi para sa pagdarasal habang ikaw ay nag-iisa.

Surah 27 An-Naml Bahagi Blg. 19
396
Surah An-Naml
[Ang Langgam]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ta,Sin.1 Ito ang mga ayaat [talata o kapahayagan] ng Qur’an at [ito ay]
isang malinaw na Aklat.
2. [Dito ay matatagpuan ang] patnubay at magandang balita para sa mga
naniniwala,
3. Yaong mga nagsasagawa ng pagdarasal at nagbibigay ng kawanggawa
at sa kabilang buhay, sila ay [naniniwala nang] may katiyakan2 [sa kanilang
puso].
4. Katotohanan, yaong mga hindi naniniwala sa kabilang buhay, Aming
ginawang kasiya-siya sa kanila ang kanilang mga [masasamang] gawain,
kaya sila ay nagsisipaglaboy nang bulag.
5. Sila yaong mayroong pinakamasamang parusa. At sa kabilang buhay,
sila ang mga nakahihigit sa kawalan.
6. At katotohanan, ikaw [O Muhammad] ay tumanggap ng Qur’an mula sa
Isang Tigib ng Karunungan, Maalam.
7. [Banggitin mo] nang si Moises ay nagsabi sa kanyang mag-anak:
“Katotohanan, ako ay nakahihiwatig ng isang apoy; ako ay magdadala sa
inyo mula roon ng ilang kaalaman, o di kaya ay magdadala sa inyo ng
isang nagliliyab na sulo, upang sakali kayo ay mainitan [sa inyong mga
sarili].”
8. Kaya, nang siya ay lumapit dito, siya ay tinawagan [ng Allah]: “Pinagpala
ang sinumang nasa [tabi ng] apoy, at sinuman ang nakapaligid dito! At
luwalhati sa Allah, ang Panginoon ng lahat [ng mga nilikha].
9. O Moises, katotohanan, Ako nga ito - ang Allah, ang Ganap na
Makapangyarihan, ang Tigib ng Karunungan.”
10. At sinabi [sa kanya]; “Ihagis mo sa ibaba ang iyong tungkod.” Nguni’t
nang ito ay kanyang nakitang pumupulupot na tila isang ahas, siya ay gulat
1 Ta-Sin. – ito ay binibigkas na (Ta-Sin). Ito ay mga titik ng wikang arabe na itinuturing bilang
bahagi ng himalang nakaugnay sa pagpapahayag ng Banal na Qur’an.
2 Al Yaqeen [katiyakan] – ang isa sa patakaran ng La ilaha ilallaah ay ang katiyakan sa paniniwala
sa Allah at sa Kanyang Sugo. Sa puso ng isang naniniwala, ang pag-aalinlangan ay dapat mawala.
397
na nagtatakbo, at hindi na muling lumingon. [Sinabi ng Allah]: “O Moises,

huwag kang matakot. Katotohanan, ang mga sugo ay hindi natatakot sa
Aking harapan.
11. Maliban siya na nagkamali, pagkaraan ay pinalitan ng kabutihan ang
[nagawang] kasamaan - kaya, katotohanan, Ako ay Mapagpatawad,
Maawain.
12. At ipasok mo ang iyong kamay sa unahang [bahagi] ng iyong kasuutan
[sa dibdib], ito ay lalabas na maputi na walang sakit. [Ito ay mga] kabilang
sa siyam na ayaat [himala, babala na iyong dadalhin] kay Paraon at sa
kanyang mga mamamayan. Katotohanan, sila ay naging mga taong
suwail.”
13. Kaya, nang ang Aming ayaat [himala, babala] ay dumating sa kanila
nang maliwanag, sila ay nagsabi: “Ito ay malinaw na salamangka.”
14. At kanilang tinanggihan ang mga ito sanhi ng kamalian at
pangmamataas [at katigasan ng loob] samantalang ang [kaibuturan ng]
kanilang mga sarili ay umayon dito. Kaya, iyong tunghayan [O Muhammad]
kung paano ang naging wakas ng mga taong mapaggawa ng katiwalian.
15. At katotohanan Aming ipinagkaloob kina David at Solomon ang
kaalaman, at sila ay kapwa nagsabing: “Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri
ay sa Allah], na Siyang nagbigay biyaya sa amin nang higit sa
nakararaming mga naniniwalang alipin.”
16. At si Solomon ay nagmana [ng kaalaman] kay David. Siya ay nagsabi:
“O, mga tao, kami ay naturuan ng wika ng mga ibon, at kami ay
napagkalooban [ng pagpapala] mula sa lahat ng bagay. Katotohanan, ito
ay isang malinaw na biyaya.”
17. At tinipon para kay Solomon ang kanyang mga kawal mula sa mga jinn
at tao at ibon, at sila ay [pinanatiling] magkakahanay.
18. Hanggang, nang sila ay makarating sa punso [o lambak] ng mga
langgam, ang isang langgam ay nagsabi: “O mga langgam, magsipasok
kayo sa inyong mga pinamamahayanan, baka kayo ay mapisa [matapakan]
ni Solomon at ng kanyang mga kawal, nang hindi nila namamalayan.”
19. Kaya, siya [si Solomon] ay napangiti, at nagalak sa pananalita nito [ng
langgam] at nagsabi: “Aking Panginoon, igawad Mo po sa akin [ang
kakayahang] magpasalamat sa mga pagpapalang iginawad Mo sa akin at
sa aking mga magulang, at [ang kakayahang] makagawa ng mga gawaing
matwid na Iyong ikasisiya. At tanggapin Mo po ako sa pamamagitan ng
Iyong habag sa [hanay ng] Iyong mga aliping matwid [sa Paraiso].”
20. At [sa isang pagkakataon] kanyang hinanap ang mga ibon, at kanyang
398
sinabi: “Ano ba ang nangyayari at hindi ko nakikita ang Hudhud?3 O siya

ba ay kabilang sa mga lumiban [hindi naparito]?
21. Katiyakang siya ay aking parurusahan nang matinding parusa, o siya
ay aking kakatayin, malibang siya ay magdala sa akin ng maliwanag na
katwiran.”
22. Nguni’t hindi nagtagal, siya [ang Hudhud] ay [dumating at] nagsabi:
“Aking nasasaklawan [sa kaalaman] ang alinmang hindi mo nasasaklawan,
at ako ay naparito sa iyo mula sa [kaharian ng] Sheba na may dalang tiyak
na balita.
23. Katotohanan, aking natagpuan [doon] ang isang babae [si Bilqis] na
naghahari sa kanila: siya ay pinagkalooban ng lahat ng bagay at siya ay
may dakilang Trono.
24. At siya ay aking natagpuan at ang kanyang mga mamamayan na
sumasamba sa araw sa halip na ang Allah, at ginawang kaaya-aya ng
satanas para sa kanila ang kanilang mga gawain, at sila ay kanyang
hinadlangan mula sa Landas [ng Allah], kaya sila ay hindi napatnubayan,
25. [At] sila ay hindi nagpapatirapa sa Allah na Siyang nagpapalitaw ng
anumang nakatago sa mga kalangitan at sa kalupaan, at nakababatid ng
anumang inyong ikinukubli at ng anumang inyong inihahayag.
26. Allah - walang ibang diyos [na dapat sambahin] maliban sa Kanya, ang
Panginoon ng Dakilang Trono.”
27. Si Solomon ay nagsabi: “Aming titingnan kung ikaw nga ay nagsasabi
ng katotohanan o ikaw ay isa sa mga sinungaling.
28. Magtungo kang dala ang aking liham na ito at iyong ihatid sa kanila,
pagkaraan sila ay iyong iwanan, at iyong tingnan kung ano ang kanilang
[kasagutang] ibabalik.”
29. Siya ay nagsabi: “O mga bantog [na namumuno] katotohanan,
ipinadala sa akin ang isang marangal na liham,
30. Katotohanan, ito ay nagmula kay Solomon, at katotohanan, ito ay
[nagsasaad ng]: Sa Ngalan ng Allah, ang Mahabagin, ang Maawain:
31. Huwag kayong magmataas sa akin, bagkus magsilapit kayo sa akin
nang tumatalima [bilang Muslim].”
32. Siya [si Bilqis] ay nagsabi: “O mga bantog [na
namumuno],
3 Hudhud – ito ay isang uri ng ibon na kung tawagin sa wikang Arabe ay Hudhud, sa wikang Ingles
ay Hoopoe. Sa bahaging ibabaw ng ulo nito ay mayroong tila hugis buwan korona. Ang kulay nito
ay mapusyaw na rosas at kayumanggi sa ulo at balikat na may mahaba, maitim sa dulo ng
matuwid na hugis-buwan at puti at itim na pakpak. Ito ay matatagpuan mula sa Hilagang Europa at
Aprika hanggang sa timog-silangan ng Asya. Ito ay kilala rin sa tawag ng Upupa Epops [bilang
pangalang pang-agham o scientific name]. Walang sapat na katawagan sa wikang Pilipino.
399
pagpayuhan ninyo ako sa aking gawain. Ako ay hindi magpapasiya

hanggang kayo ay sumaksi [para] sa akin.”
33. Sila ay nagsabi: “Kami ay mga taong may taglay ng lakas at ng
malaking sandatahang-lakas [para sa pakikipaglaban], nguni’t ang
kautusan ay nasa sa iyo: kaya pag-isipan mo kung ano ang iyong ipag-
uutos.”
34. Siya ay nagsabi: “Katotohanan, ang mga hari - kapag sila ay
nagsisipasok sa [loob ng] isang bayan, kanilang sinisira ito at ginagawang
kaaba-aba ang mga [taong] mararangal nito. At [tulad nga nito] ganyan din
ang kanilang gagawin [sa atin].
35. Nguni’t katotohanan, ako ay magpapadala sa kanila ng isang handog,
at [ako ay] maghihintay kung ano ang [kasagutang] ibabalik ng mga
tagapagdala [ng handog].”
36. Kaya, nang [ang tagapagpadala] ay dumating kay Solomon, sinabi
niya: “Kayo ba ay magkakaloob sa akin ng yaman? Nguni’t, ang anumang
ipinagkaloob ng Allah sa akin ay nakahihigit kaysa sa anumang Kanyang
ipinagkaloob sa inyo. Nguni’t, kayo ang nagagalak sa inyong handog.
37. [Kaya, si Solomon ay nagsabi: Ikaw ay] magbalik sa kanila sapagka’t
katiyakang kami ay darating sa kanila kasama ng mga kawal na hindi nila
magagawang pigilan, at katiyakang sila ay aming itataboy mula roon nang
may kahihiyan, at sila ay magiging kaaba-aba.”
38. Siya [Solomon] ay nagsabi: “O mga pinuno [ng jinn at tao], alin ba sa
inyo ang makapagdadala sa akin ng kanyang [Sheba] trono bago sila
dumating sa akin na tumatalima [sa pagsunod]?”
39. Ang Ifrit [isang makapangyarihan mula sa mga jinn] ay nagsabi: “Aking
dadalhin ito sa iyo bago ka tumayo mula sa iyong kinauupan. At
katotohanan, ako ay sadyang malakas, at mapagkakatiwalaan para sa
gayong [tungkulin].”
40. Sinabi ng isang kasama niya na maalam mula sa kasulatan4: “Dadalhin
ko ito sa iyo sa isang kisap-mata [lamang]!” Kaya, nang kanyang [ni
Solomon] makita itong inilagay sa kanyang harapan, siya ay nagsabi: “Ito
ay mula sa pagpapala ng aking Panginoon - upang ako ay subukan kung
ako ay mapagpasalamat o hindi mapagpasalamat. At sinuman ang
mapagpasalamat - ang kanyang pagpapasalamat ay para lamang sa
4 Sinabi ni Ibn Abbas, Ito ay si Asif, isang iscriba ni Solomon. At isinalaysay din ni Muhammad bin
Ishaq mula kay Yazid bin Ruman na ito ay si Asif bin Barkhiya at siya ay isang makatotohanang
naniniwala [Muslim] na nakababatid ng mga Dakila at Makapangyarihang Katangian at Pangalan
ng Allah [sa kapanahunan ni Propeta Sulayman]. Tafsir Ibn Kathir pahina324 vol 7] At Tabari
19:466.
400
[kapakanan ng] kanyang sarili; at sinuman ang walang pasasalamat -

katotohanan ang aking Panginoon ay Mayaman, Mapagpala.”
41. Siya ay nagsabi; “Inyong palitan [ang ibang bahagi] ng kanyang
kaharian [o trono] at ating titingnan kung siya ba ay mapapatnubayan [o
mamumukhaan ito] o siya ay kabilang niyaong mga hindi
napapatnubayan.”
42. Kaya, nang siya ay dumating, ito ay sinabi sa kanya: “Ang trono mo ba
ay katulad nito?” Sinabi niya: “[Ito ay] tila ito na nga.” [At sinabi ni
Solomon]: “At kami ay pinagkalooban ng kaalaman nang una pa sa kanya,
at kami ay mga Muslim [na una pa sa kanya].
43. At [na] ang alinmang kanyang sinasamba bukod sa Allah ay
nakapaglihis sa kanya [mula sa pagtalima sa Kanya]. Katotohanan, siya ay
nagmula sa isang mamamayang di-naniniwala.”
44. Sinabi sa kanya: “Ikaw ay pumasok sa palasyo.”5 Nguni’t nang ito ay
kanyang makita, inakala niyang ito ay isang bahagi ng tubig, at [kanyang
inililis ang kanyang damit, kaya] lumantad ang kanyang mga binti [upang
maglakad nang marahan]. Sinabi niya [ni Solomon]: “Katotohanan, ito ay
palasyo na [ang lapag ay] yari sa makinis na salamin.” Siya ay nagsabi:
“Aking Panginoon, katotohanan, aking naimali ang sarili ko. At ako ay
tumatalimang kasama ni Solomon sa Allah, ang Panginoon ng lahat [ng
mga nilikha].”
45. At katiyakan na Aming ipinadala sa [mga mamamayan ng] Thamud ang
kanilang kapatid na si Salih, na nagsasabing: “Sambahin ninyo ang Allah
[tanging Siya lamang]” at kapagdaka’y sila ay naging dalawang pangkat na
nagtatalu-talo.6
46. Siya [si Salih] ay nagsabi: O aking mga mamamayan, bakit kayo
nagmamadali para sa kasamaan nang una sa kabutihan? Bakit hindi ninyo
hingin ang kapatawaran ng Allah upang sakali kayo ay tumanggap ng
habag?
47. Sila ay nagsabi: “Kami ay nagtuturing sa iyo bilang isang masamang
pangitain, ikaw at ang iyong mga kasama.” Siya [si Salih] ay nagsabi: “Ang
inyong pangitain [kapalaran] ay nasa sa Allah; nguni’t kayo ay mga
mamamayang nasa [ilalim ng] pagsubok.”
48. At sa lungsod ay mayroong siyam na tao [mula sa mga anak ng
pinuno] na naghahasik ng katiwalian sa kalupaan, at hindi itinutuwid [ang
kanilang mga gawa nito].
5 As-Sarh - isang palasyo na yari salamin na may umaagos na tubig sa ilalim nito:
6 Naging dalawang pangkat- ang pangkat ng mga naniwala at di- naniniwala.
401
49. Sila ay nagsabi: “Kumuha ng pinagkaisang panunumpa sa [Ngalan ng]

Allah na siya ay ating papatayin sa gabi, siya at ang kanyang mag-anak, at
pagkaraan, ating sasabihin sa kanyang tagapangasiwa7 na: ‘Hindi namin
nasaksihan ang pagkakapaslang sa kanyang mag-anak, at tunay na kami
ay makatotohanan.’”
50. Kaya, sila ay nagbalak ng isang balakin, at Kami rin ay nagbalak ng
isang balakin, habang sila ay walang kamalayan [hinggil dito].
51. Kaya, iyong tunghayan kung paano ang naging wakas ng kanilang
[mga masasamang] balakin – na sila ay Aming pinuksa at ang kanilang
mga mamamayan, [silang] lahat.
7Siya ang isang taong nangangasiwa o nag-aasikaso ng huling habilin nito at paghingi ng
katarungan sa pagkakapatay.
402
52. Kaya, iyon ang kanilang mga pamamahay, [naging] mapanglaw nang
dahil sa kamaliang kanilang nagawa. Katotohanan, naririto ang isang ayah
[aral] para sa mga taong nakaaalam.
53. At Aming iniligtas yaong mga [tapat na] naniwala [sa Kaisahan ng Allah],
at lagi nang natatakot [sa Kanya].
54. At [banggitin mo] si Lot, nang siya ay nagsabi sa kanyang mga
mamamayan. “Kayo ba ay gumagawa ng kahalayan habang inyong nakikita
[o nababatid na ito ay hayag na kamalian]?
55. Ginagawa ba ninyong lapitan ang mga kalalakihan nang may
[makamundong] pagnanasa sa halip ang mga kababaihan? Nguni’t, kayo ay
mga taong nag-aasal ng kamangmangan.”
56. Kaya, walang naibigay na kasagutan ang kanyang mga mamamayan
maliban na sila ay nagsabi: “Itaboy ninyo ang mag-anak ni Lot mula sa
inyong bayan. Katotohanan, sila ay mga taong nagmamalinis [sa sarili].”
57. Kaya, siya at ang kanyang mag-anak ay Aming iniligtas maliban sa
kanyang asawa. Kami ay nagtakda sa kanya na siya ay mapabilang sa mga
naiwan.
58. At sila ay Aming pinaulanan ng ulan [ng mga bato]. Kaya, sadyang
kasamaan ang ulan ng mga [taong] binalaan.
59. Sabihin mo [O Muhammad]: “Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa
Allah], at kapayapaan sa Kanyang mga alipin na Kanyang hinirang. Ang
Allah ba ang nakahihigit o ang anumang [mga huwad na diyos na] kanilang
itinatambal [sa Kanya sa pagsamba]?”
60. Hindi ba Siya ang [tanging] lumikha sa mga kalangitan at kalupaan, at
nagpababa para sa inyo ng tubig [ulan] mula sa kalangitan, upang
mangyaring tumubo sa pamamagitan nito ang mga hardin ng kahali-
halinang ganda na hindi ninyo magagawang magpatubo ng mga
punongkahoy sa pamamagitan niyon? Mayroon bang ibang diyos na
kasama ng Allah?8 [Hindi], sila ay mga taong nag-aakibat bilang [Kanyang]
kapantay.
61. Hindi ba Siya ang [tanging] gumawa sa kalupaang di-natitinag, at
Kanyang inilagay doon ang mga ilog sa mga gitna nito, at inilagay para rito
ang mga matatatag na bundok at naglagay sa pagitan ng dalawang dagat9
ng isang harang? Mayroon pa bang ibang diyos na kasama ng Allah?
Nguni’t karamihan sa kanila ay hindi nakababatid [nito].
8 Tatlo ng kahulugan o paliwanag ang ipinahihiwatig nitong ayah na ito. “Mayroon pa bang ibang
diyos na kasama ng Allah na lumikha sa lahat” o mayroon pa bang ibang diyos na dapat sambahin
kasama ng Allah? O mayroon pa bang diyos na maaaring itulad sa Allah?”
9 ang tubig-tabang ng mga ilog, lawa at tubig-alat ng dagat.
403
62. Hindi ba Siya ang [tanging] tumutugon [sa panalangin] ng isang

nagdadalamhati, kapag siya ay nanawagan sa Kanya, at Siyang pumapawi
ng kasamaan, at gumagawa sa inyo bilang mga tagapaghalili sa kalupaan?
Mayroon pa bang ibang diyos na kasama ng Allah? Sadyang napakaliit ng
inyong naaalala.
63. Hindi ba Siya ang [tanging] nagpapatnubay sa inyo sa kadiliman ng lupa
at karagatan, at Siya ang nagpadala ng mga hangin bilang magandang
balita, bago [pa man dumating] ang Kanyang habag [ulan]? Mayroon pa
bang ibang diyos na kasama ng Allah? Siya ay Mataas nang higit sa
anumang kanilang itinatambal [sa Kanya].
64. Hindi ba Siya ang [tanging] nagpasimula sa paglikha, at pagkaraan ito
ay Kanyang uulitin, at Siya ang nagbigay [ng panustos] para sa inyo mula sa
kalangitan at kalupaan? Mayroon bang ibang diyos na kasama ng Allah?
Sabihin: “Magpakita kayo ng inyong mga patunay, kung kayo ay
makatotohanan.”
65. Sabihin: “Walang sinumang nasa mga kalangitan at sa kalupaan ang
nakababatid ng Ghaib [di-nakikitang pangyayari] maliban sa Allah at sila ay
walang kamalayan kung kailan sila bubuhaying muli.”
66. Bagkus, ang kanilang kaalaman ay nababalam hinggil sa kabilang
buhay. Nguni't, [sa mundong ito] sila ay may agam-agam tungkol dito. Kaya,
sila ay lubos na nabubulagan hinggil dito.
67. At yaong mga di-naniniwala ay magsasabi: “Kapag kami ay naging
alabok na, at maging ang aming mga ninuno, kami ba ay ilalabas [mula sa
mga libingan]?
68. Katiyakan, kami ay pinangakuan nito - kami at ng aming mga ninunong
nauna sa amin. Katotohanan, ito ay walang anupaman maliban sa mga
alamat ng mga sinaunang tao.”
69. Sabihin: “Magsipaglakbay kayo sa mga lupain at inyong tunghayan kung
paano ang naging wakas ng mga mapaggawa ng kabuktutan.”
70. At huwag kang malungkot sa kanila o di kaya ay masiphayo mula sa
anumang [kasamaang] kanilang pinagsasabwatan.
71. At sila [mga di-naniniwala] ay magsasabi: “Kailan [nga] ba ang
[katuparan ng] pangakong ito, kung kayo ay makatotohanan?”
72. Sabihin: “Marahil, ito ay malapit na sa inyong mga likuran – ang ilan sa
alinmang inyong minamadali.
73. Katotohanan, ang iyong Panginoon ay sagana sa biyaya para sa
sangkatauhan, nguni’t karamihan sa kanila ay walang [isinusukling]
pasasalamat.”
74. At katotohanan, ang iyong Panginoon ay nakababatid ng anumang
404
itinatago ng kanilang mga dibdib at ng anumang kanilang inihahayag.

75. At walang nakakubli sa loob ng kalangitan at ng kalupaan maliban na ito
ay nasa malinaw na talaan.10
76. Katotohanan, itong Qur’an ay nagsasalaysay para sa mga anak ni Israel
[tungkol] sa anumang karamihan [bagay na] kanilang ipinagkakaiba.
77. At katotohanan, ito [Qur’an] ay patnubay at habag para sa mga
naniniwala.
78. Katunayan, ang iyong Panginoon ay maghahatol sa kanilang pagitan sa
pamamagitan ng Kanyang [matalinong] paghatol. At Siya ang Ganap na
Makapangyarihan, ang Maalam.
79. Kaya, magtiwala ka sa Allah; [sapagka’t] tunay ngang ikaw [O
Muhammad] ay nasa malinaw na katotohanan.
80. At katiyakang hindi mo magagawa na ang patay ay makarinig o
magagawang ang bingi ay makarinig sa panawagan kapag sila ay
nagsisitalikod na tumatakas.
81. At hindi mo mapapatnubayan ang bulag mula sa kanilang pagkaligaw.
Magagawa mo lamang makarinig yaong mga naniniwala sa Aming mga
ayaat [kapahayagan] sapagka’t sila ay mga Muslim [na tumatalima sa Allah].
82. At kapag ang takda [o salita] ay ipatutupad sa kanila, Kami ay
magdadala sa kanila ng isang nilikha [isang hayop] na nagmula sa kalupaan
na magsasalita sa kanila, [nagsasabi] ang mga taong iyan ay walang
katiyakan [sa pananampalataya] sa Aming mga ayaat [kapahayagan].
83. At [magbabala] sa Araw na kapag Aming titipunin mula sa bawa’t
pamayanan ang isang pangkat ng mga [taong] nagtakwil sa Aming mga
ayaat [kapahayagan], kaya sila ay [itataboy na] magkakahanay,
84. Hanggang, kapag sila ay makarating [sa pook ng paghuhukom], Siya ay
magsasabi: “Inyo bang itinakwil ang Aking mga ayaat samantalang hindi
ninyo nasaklawan ang [kahulugan ng] mga ito sa kaalaman, o ano ba [itong]
inyong ginagawa?”
85. At ang takda [salita] ay ipatutupad sa kanila para sa kamaliang kanilang
nagawa, at sila ay hindi [magagawang] makapagsalita.11
86. Hindi ba nila nakikita na Aming ginawa ang gabi upang sila ay
mamahinga roon, at ang araw ay magbigay ng tanawin? Katotohanan,
naririto ang mga ayaat [palatandaan] para sa mga taong naniniwala.
87. At [magbabala] sa Araw na ang tambuli ay hihipan - at sinuman ang
10 Ang iniingatang talaan ng mga gawa [Al Lauh Al Mahfuz].

11 i.e upang mangatwiran para sa sarili.
405
nasa mga kalangitan at sinuman ang nasa kalupaan ay maliligalig maliban

sa sinumang naisin ng Allah. At ang lahat ay darating sa Kanya, na
nakayupapa.
88. At iyong makikita ang mga bundok at iyong aakalaing ang mga ito ay
buo, habang ang mga ito ay magdaraan na tila mga nagdaraang ulap
lamang. [Ito] ay gawa ng Allah na Siyang nagbigay kaganapan sa lahat ng
bagay, katotohanan Siya ay Maalam sa anumang inyong ginagawa.
89. Sinumang ang dumating [sa paghuhukom] na may dalang mabuting
gawa ay magkakaroon nang higit kaysa [sa halaga] nito; at sila ay maliligtas
mula sa [dulot na] ligalig ng Araw na iyon.
90. At sinuman ang dumating [sa paghuhukom] na may dalang masamang
gawa12 – ang kanilang mukha ay itataob sa Apoy. [At sasabihin sa kanila]:
“Hindi ba kayo ay binabayaran lamang para sa anumang inyong laging
ginagawa?”
91. [Sabihin mo, O Muhammad], “Ako ay napag-utusan lamang na
sambahin ang Panginoon ng lungsod na ito [ng Makkah], na Kanyang
ginawang sagrado at Siyang nagmamay-ari ng lahat ng bagay. At ako ay
napag-utusan na maging isa sa mga Muslim [tumatalima sa Allah].
92. At upang bigkasin ang Qur’an” Kaya, sinuman ang napatnubayan ay
napatnubayan para sa [kapakanan ng] kanyang sarili; at sinuman ang
naligaw – sabihin mo, “Ako ay isa lamang sa mga tagapagbabala.”
93. At sabihin mo: “Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah].
Kanyang ipakikita sa inyo ang Kanyang mga ayaat [aral, babala, tanda] at
inyong makikilala ang mga ito. At ang iyong Panginoon ay hindi nakakaligta
[at di-nalilingat o nagpapabaya] sa anumang inyong ginagawa.”
12 Mga kasalanang hindi pinagsisihan, lalo na ang kasalanan tungkol sa pagbibigay katambal sa
Allah sa pagsamba.
Surah 28 Al-Qasas Bahagi Blg. 20
406
Surah Al-Qasas
[Ang Salaysay]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ta,Sin,Mim.1
2. Ito ang mga ayaat [talata] ng malinaw na Aklat [Qur’an],
3. [Na] Aming binigkas sa iyo mula sa mga balitang [nangyari] kina Moises
at Paraon2 sa katotohanan [bilang aral] para sa mga taong naniniwala.
4. Katotohanan, si Paraon ay nagmataas [at itinuring ang kanyang sarili
bilang diyos] sa kalupaan at kanyang ginawang [iba’t ibang] sekta ang mga
mamamayan nito, inaalipusta ang isang pangkat [ng mga anak ni Israel] na
kabilang sa kanila: kinikitil ang kanilang mga [bagong silang na] anak na
lalaki, at hinahayaang mabuhay ang kanilang mga kababaihan.
Katotohanan, siya ay kabilang sa mga mapaggawa ng katiwalian.
5. At Aming ninais na gawaran ng pagpapala yaong mga inalipusta sa
kalupaan, at sila ay gawing mga pinuno at sila ay gawing mga
tagapagmana,
6. At sila ay Aming patirahin sa mga lupain, at Aming hayaang ipakita kina
Paraon at Haman at sa mga kawal nilang dalawa sa pamamagitan3 nila ang
alinmang kanilang kinatakutan.
7. At Aming binigyang-inspirasyon ang ina ni Moises, “Pasusuhin mo siya [si
Moises], nguni’t kapag ikaw ay nangangamba para sa kanya, magkagayon,
siya ay iyong ipaanod sa ilog at huwag kang mangamba at huwag kang
malungkot. Katotohanan, siya ay Aming ibabalik sa iyo, at siya ay itatalaga
bilang [isa sa mga] sugo.
8. Kaya [nang siya ay ipaanod], siya ay napulot ng kasambahay ni Paraon

[sa pampang ng ilog] upang siya ay kanilang maging kaaway at maging
[sanhi ng] kalungkutan. Katotohanan, sina Paraon, Haman at ang mga
kawal nilang dalawa ay mga makasalanan.
1 T.S.M. – Ito ay mga titik ng wikang Arabe na itinuturing bilang bahagi ng pahayag ng Qur’an.
2 Paraon – sa wikang Arabe siya ay kilala bilang Fir’awn.
3 Upang ipakita ng Allah sa lahat ng tao ang ginawang pang-aalipusta ni Paraon at ng kanyang
mga kawal laban sa mga anak ni Israel at ang naging wakas ng mga ito.
407
9. At ang asawa ni Paraon ay nagsabi: “Siya [ang sanggol na si Moises] ay

isang kasiyahan ng mata para sa akin at para sa iyo. Huwag mo siyang patayin,
maaaring siya ay maging pakinabang sa atin, o siya ay ating ampunin bilang
anak.” At sila ay walang kamalayan [sa magiging bunga nito].
10. At ang puso ng ina ni Moises ay nangulila. Halos malapit na niyang
isiwalat [ang nangyayari hinggil] sa kanya [kay Moises], kung hindi lamang
Namin siya binigyan ng tibay ng puso upang siya ay manatiling kabilang ng
mga naniniwala.
11. At kanyang sinabi sa kanyang kapatid na babae [sa kapatid na babae ni
Moises]: “Subaybayan mo siya [si Moises].” Kaya, kanyang minatyagan ito
[si Moises] mula sa isang di-kalayuang pook, habang sila ay walang
kamalayan [sa magiging bunga nito].
12. At Aming ipinagbawal [ang lahat ng] nagpapasuso para sa kanya noong
una,4 hanggang ang kanyang [kapatid na babae] ay dumating [sa kaharian
ni Paraon] at nagsabi: “Maaari ko ba kayong dalhin sa isang mag-anak na
mangangalaga sa kanya [kay Moises] para sa inyo, at sila ay tapat [sa
pagpapalaki] sa kanya?”
13. Kaya, siya [si Moises] ay Aming naibalik sa [piling ng] kanyang [sariling]
ina, upang siya ay maging panatag, at hindi malungkot, at upang kanyang
malaman na ang pangako ng Allah ay totoo. Nguni’t, karamihan sa kanila
[sa mga tao] ay hindi nakababatid [nito].
14. At nang siya ay umabot sa kanyang ganap na lakas, at wastong gulang,
Aming ipinagkaloob sa kanya ang [kakayahan sa] paghatol5 at kaalaman. At
ganyan Namin ginagantimpalaan ang mga mapaggawa ng kabutihan.
15. At siya ay pumasok sa lungsod sa oras na di-napapansin ng mga
mamamayan nito: at kanyang natagpuan dito ang dalawang lalaking nag-
aaway, ang isa ay kabilang sa kanyang pangkat [ng mga anak ni Israel], at
ang isa naman ay kabilang sa panig ng kanyang kaaway [na pangkat]. Ang
isa [kabilang sa kanyang pangkat] ay humingi sa kanya ng tulong laban sa
kaaway nito, at sinuntok ni Moises at [di-sinasadyang] kanyang napatay.
Siya ay nagsabi: “Ito ay nagmula sa gawa ng satanas: Katotohanan, siya ay
malinaw na mapanlinlang na kaaway.”
16. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Aking Panginoon, katotohanan, ako ay
nakagawa ng kamalian sa aking sarili, kaya ako ay Iyong patawarin.” Kaya,
siya ay Kanyang pinatawad. Katotohanan, Siya ang Mapagpatawad, ang
Maawain.
4 Bago pa man, si Moises ay umaayaw na pagsuso sa kaninumang babae maliban sa kanyang

ina.
5 Hukm – ang tamang paghatol at tamang kaalaman sa relihiyon bilang Propeta ng Allah.
408
17. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Aking Panginoon, para sa pagpapala [na
ipinagkaloob] Mo sa akin, kailanman ay hindi ako magiging tagapagtangkilik
ng mga mapaggawa ng kabuktutan.
18. Kaya, siya ay naging matatakutin sa loob ng lungsod at naghihintay [sa
anumang bunga ng kanyang pagpatay] nang biglang ang isa na humingi sa
kanya ng tulong noong nakaraang araw ay [muling] humingi ng tulong sa
kanya. Sinabi ni Moises sa kanya: “Katotohanan, ikaw ay malinaw na
mapanlinlang.”
19. Kaya, nang siya ay magpasyang daluhungin ang isa na kapwa kaaway
nila, siya [ang lalaki] ay nagsabi: “O Moises, ikaw ba ay naglalayon na ako
ay iyong patayin tulad ng ginawa mong pagpatay sa lalaki kahapon? Ang
iyong layon ay walang anupaman maliban upang ikaw ay magmalupit sa
kalupaan, at hindi upang maging isa sa [hanay ng] mga tagapagtuwid [ng
kamalian].”
20. At isang lalaki ang dumating na humahangos mula sa malayong
[dakong dulo ng] bayan. Siya ay nagsabi: “O Moises, katotohanan, ang mga
bantog [na namumuno] ay nagpupulong tungkol sa iyo [na naglalayong]
ikaw ay kanilang patayin, kaya lisanin mo [ang lungsod]. Tunay, na ako ay
isang tapat na tagapayo sa iyo.”
21. Kaya, kanyang nilisan ito, natatakot at naghihintay [na baka siya ay
dakpin]. Siya ay nagsabi: “Aking Panginoon, iligtas Mo po ako mula sa mga
taong mapaggawa ng kamalian.”
22. At nang siya ay mapagawi sa dakong [lupain ng] Madyan, siya ay
nagsabi: “Maaaring ako ay patnubayan ng aking Panginoon sa maayos na
landas.”
23. At nang siya ay nakarating sa patubigan [o balon] ng Madyan [Midian]
kanyang natagpuan dito ang isang pangkat ng mga mamamayang
nagpapainom [ng kanilang mga hayop], at kanyang natagpuan bukod sa
kanila ang dalawang babae na nagpapastol [ng kanilang hayop]. Siya ay
nagsabi: “Ano ba ang nangyayari sa inyo?” Sila ay nagsabi: “Hindi namin
magawang mapainom [ang aming mga hayop] hanggang hindi inihahatid ng
mga pastol [ang kanilang mga hayop]. At ang aming ama ay matanda nang
labis.”
24. Kaya, kanyang pinainom [ang kanilang mga hayop] para sa kanilang
dalawa, pagkaraan siya ay tumalikod patungo sa lilim, at nagsabi: “Aking
Panginoon, ako po ay babaan Mo ng anumang buti na aking kailangan!”
25. Pagkaraan, dumating sa kanya ang isa sa dalawang babae, nakikiming
naglalakad. Siya ay nagsabi: “Katotohanan, ikaw ay inaanyayahan ng aking
ama upang ikaw ay kanyang bayaran ng gantimpala dahil sa pagpapainom
mo [sa mga hayop] para sa amin.” Kaya, nang siya ay dumating sa kanya
409
[sa ama ng dalawang babae] at kanyang isinalaysay ang nangyari sa

kanya,6 siya ay nagsabi: “Huwag kang matakot. Ikaw ay nakatakas mula sa
mga taong mapaggawa ng kamalian.”
26. At sinabi [ng isa sa kanilang dalawa]: “O aking ama, kunin mo siya
[bilang manggagawa]. Katotohanan, ang pinakamabuti sa isang kukunin mo
[bilang manggagawa] ay isang malakas, at mapagkakatiwalaan.”
27. Siya ay nagsabi: “Hangad kong ipakasal sa iyo ang isa sa aking
dalawang anak na babae, [sa kasunduang] ikaw ay maglilingkod sa akin
nang walong taon; at kung ito ay gawin mong sampu [taon] ito ay [bilang
kabutihang loob] mula sa iyo. Nguni’t hindi ko hahangarin na ikaw ay ilagay
ko sa kahirapan. Ako ay iyong matatagpuan, sa kapahintulutan ng Allah,
bilang isang matwid.
28. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Iyan ay [pinagtibay] sa pagitan ko at sa
pagitan mo - na alinman sa dalawang kasunduan ang aking tuparin, walang
di-makatarungan sa akin, at ang Allah ay Siyang Tagapangasiwa ng
anumang ating pinag-uusapan.”
29. Kaya, nang lubos na natupad ni Moises ang kasunduan, at siya ay
naglakbay kasama ng kanyang mag-anak, [at] kanyang nahiwatigan ang
isang apoy sa dakong gawi ng Tur [bundok]. Siya ay nagsabi sa kanyang
mag-anak: “Manatili kayo rito, katotohanan, ako ay nakahihiwatig ng isang
apoy; maaaring ako ay makapagdala sa inyo mula roon ng [ilang bagay na]
matutunan, o isang nag-aapoy na kahoy upang sakali kayo ay magpainit [ng
inyong sarili].”
30. Kaya, nang ito ay kanyang lapitan, siya ay tinawagan mula sa kanang
bahagi ng lambak, sa pinagpalang pook - mula sa punongkahoy: “O Moises,
katotohanan, ako ang Allah, ang Panginoon ng lahat [ng mga nilikha].
31. “At [sinabi sa kanya], ihagis mo sa ibaba ang iyong tungkod.” Nguni’t
nang ito ay kanyang nakitang pumupulupot na tila isang ahas, siya ay gulat
na nagtatakbo, at hindi na ibinalik [ang paglingon]. [Sinabi ng Allah] “O
Moises, [ikaw ay] lumapit at huwag kang matakot. Katotohanan, ikaw ay
kabilang sa mga ligtas [mula sa panganib].
32. “Isuksok mo ang iyong kamay sa bukasang [bahagi ng] iyong kasuutan
[sa dibdib], ito ay lalabas na maputi, walang [bahid ng] sakit; at idikit mo [sa
iyong dibdib] ang iyong kamay na malapit sa iyo [bilang pampigil] mula sa
takot, sapagka’t iyan ay dalawang patunay7 mula sa iyong Panginoon [na
inihanda] kay Paraon at sa kanyang mga namumuno. Katotohanan, sila ay
6 Ang kanilang ama ay si Propeta Shu’aib.

7 Burhan – katibayan o patunay
410
mga taong suwail [sa Allah].

33. Siya [si Moises] ay nagsabi: “Aking Panginoon, katotohanang ako ay
nakapatay ng isang kabilang sa kanila, at ako ay nangangamba na
maaaring ako ay kanilang patayin.
34. “At ang aking kapatid na si Aaron ay higit na mahusay kaysa sa akin sa
dila [o pananalita]; kaya siya ay [Iyong] ipadalang kasama ko bilang
tagapag-alalay upang magpatotoo sa akin. Katotohanan, ako ay
nangangamba na ako ay kanilang itakwil.
35. Ang Allah ay nagsabi: “Aming patatatagin ang iyong mga bisig sa
pamamagitan ng iyong kapatid, at Aming gagawin ang katibayan para sa
inyong dalawa, upang kayo ay hindi nila magagawang abutan. Sa
pamamagitan ng Aming ayaat [mga himala], kayong dalawa at yaong mga
sumusunod sa inyo ang mangingibabaw.
36. Nguni’t, nang si Moises ay dumating sa kanila na dala ang Aming
malilinaw na ayaat [babala o himala], sila ay nagsabi: “Ito ay walang
anupaman maliban sa nilubid na salamangka, at hindi namin narinig ito
[relihiyon] sa aming mga naunang ninuno.”
37. At si Moises ay nagsabi: “Ang aking Panginoon ang Siyang higit na
nakaaalam [kaysa sa amin o sa inyo] ng sinumang dumating na may
patnubay mula sa Kanya, at sino ang magiging maligaya sa tahanan.8
Katotohanan, ang mga mapaggawa ng kamalian ay hindi magtatagumpay.
38. At si Paraon ay nagsabi: “O mga bantog [na namumuno], wala akong
nakikilala sa inyo na may ibang [itinuturing na] diyos bukod sa akin. Kaya,
ikaw, O Haman ay magpaningas [ng apoy] para sa akin [at maghurno] ng
putik, at magtayo para sa akin ng isang bantayog upang sakali aking
matanaw ang Diyos ni Moises; at katotohanan, siya ay aking itinuturing
bilang isa sa mga sinungaling.”
39. At siya at ang kanyang mga kawal ay mapagmalaki sa lupain nang
walang katuwiran, at sila ay nag-aakalang sila ay hindi [kailanman] ibabalik
sa Amin.
40. Kaya, siya at ang kanyang mga kawal ay Aming kinuha [hinablot], at sila
ay itinapon sa dagat.9 Kaya, inyong tunghayan kung paano ang naging
wakas ng mga mapaggawa ng kamalian.
41. At sila ay Aming ginawang mga pinuno10 na nag-aanyaya tungo sa
apoy; at sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, sila ay hindi matutulungan.
8 Sa mundong ito at sa kabilang buhay.

9 Ipinahintulot ng Allah na ang lahat ng kanilang yaman ay maiwan sa mundo nang kanilang
hinabol ang mga anak ni Israel.
411
42. At Aming pinangyaring sila ay maabutan sa mundong ito ng isang

sumpa, at sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, sila ay kabilang sa mga
hinamak [nawalan ng dangal at sawimpalad].11
43. At katiyakan Aming ipinagkaloob kay Moises ang Kasulatan,
pagkaraang wasakin Namin ang naunang mga henerasyon, bilang liwanag
para sa tao, at patnubay at habag upang sakali sila ay mapaalalahanan.
44. At ikaw [O Muhammad] ay wala roon sa kanlurang bahagi [ng bundok],
nang itinakda Namin kay Moises ang Kautusan, at ikaw ay hindi kabilang sa
mga saksi [niyon].
45. Nguni’t, Kami ay nagpalitaw ng [maraming] mga henerasyon [pagkaraan
ni Moises] at pinahaba ang kanilang panahong itinagal. At ikaw [O
Muhammad] ay hindi isang naninirahang kabilang ng mga mamamayan ng
Madyan na bumibigkas ng Aming mga ayah [talata] sa kanila. Nguni’t Kami
ang tagapagpadala [ng mensaheng ito].12
46. At ikaw [O Muhammad] ay wala sa paanan ng Tur [bundok] nang Kami
ay manawagan [noon kay Moises]. Nguni’t [ikaw ay ipinadala] bilang isang
habag mula sa iyong Panginoon upang ikaw ay magbigay-babala sa
mamamayan na wala pang tagapagbabalang dumating na nauna sa iyo
upang sakali sila ay mapaalalahanan.
47. At kung hindi lamang na ang isang pinsala ay dumapo sa kanila sanhi
ng anumang ginawang [mga kasalanan] ng kanilang mga kamay at marahil
sila ay magsasabi, “O Aming Panginoon, Bakit hindi Ka nagpadala sa amin
ng isang sugo upang kami ay nakasunod sa Iyong mga ayaat [aral,
kautusan] at naging kabilang ng mga naniniwala.”
48. Nguni’t, nang ang katotohanan ay dumating sa kanila mula sa Amin, sila
ay nagsasabing: “Bakit hindi siya pinagkalooban nang katulad ng
[ipinagkaloob] kay Moises? Hindi nga ba sila ay nagsipagtakwil sa anumang
ipinagkaloob kay Moises noon? Sila ay nagsabi: “[Ito ay] dalawang13 gawa
ng salamangka na nagtutulungan sa isa’t isa." At sila ay magsasabi:
“Katotohanan, sa dalawang ito [sa Torah at Qur’an] kami ay mga di-
naniniwala.”
49. Sabihin: “Kung gayon, magdala kayo ng aklat mula sa Allah na higit na
10 O sila ay halimbawa ng mga sinusundang mga mapang-abuso.

11 Al
Maqbuhun – sila yaong hinamak, kinamuhian at kaaba-aba sapagka’t sila ay pinagkaitang
tumanggap ng Habag ng Allah o ng anumang kabutihan; sila ang tunay na sawimpalad.
12 AngPropeta ay walang paraang makakuha ng ganitong kaalaman maliban sa pamamagitan ng
kapahayagang ipinagkaloob sa kanya ng Dakilang Allah.
13 Ito ang sinasabi ng mga angkan ng Quraish tungkol sa Torah ni Moises at ang Qur’an na
ipinahayag kay Propeta Muhammad na ang dalawang ito ay mga uri ng mahika [o salamangka].
412
makapapatnubay kaysa sa alin sa dalawang ito upang ito ay aking sundin,

kung tunay nga na kayo ay makatotohanan.
50. Nguni’t, kung sila ay hindi makatugon sa iyo – magkagayon dapat mong
malaman na sila ay sumusunod lamang sa kanilang [sariling] pagnanasa. At
sino nga ba ang higit na naliligaw kundi ang isang sinusunod ang sariling
pagnanasa, na walang patnubay mula sa Allah? Katotohanan, hindi
pinapatnubayan ng Allah ang mga mapaggawa ng kamalian.
51. At katiyakan, Kami ay [paulit-ulit] na naghatid sa kanila ng salita [itong
Qur’an], upang sakali sila ay mapaalalahanan.
52. Yaong Aming mga pinagkalooban ng Kasulatan bago pa man ito - sila
ang mga naniwala rito [sa Qur’an].
53. At nang ito ay bigkasin sa kanila, sila ay nagsabing: “Kami ay naniniwala
rito. Katunayan, ito ay katotohanang nagmula sa aming Panginoon. Tunay
nga na kahit noon pa man kami ay nabibilang sa mga Muslim [na
tumatalima sa Kanya].
54. Sila yaong mga pagkakalooban ng dalawang gantimpala para sa
anumang kanilang pinagtiisang hirap, at [sapagka’t] sila ay umiiwas sa
kasamaan sa pamamagitan ng paggawa ng kabutihan, at gumugugol mula
sa anumang [panustos] na Aming ipinagkaloob sa kanila.
55. At kung sila ay makarinig ng masamang pananalita, sila ay lumalayo
mula rito at nagsasabing: “Para sa amin ang aming mga gawa at para sa
inyo ang inyong mga gawa. Kapayapaan sa inyo; hindi namin hinahanap
ang mga taong mangmang.
56. Katotohanan, [O Muhammad] hindi mo mapapatnubayan ang sinumang
iyong kinalulugdan, nguni’t ang Allah ang nagpapatnubay sa sinumang
Kanyang naisin. At Siya ang higit na Maalam sa [sinumang] napatnubayan.”
57. At sila [ang mga Quraish] ay nagsasabi: Kung kami ay susunod sa
patnubay na kasama mo, kami ay mapapaalis14 mula sa aming mga
lupain.” Hindi ba Kami ang nagtatag para sa kanila ng matiwasay na
santuwaryo [ang Makkah] na kung saan dito ay iniluluwas ang mga bunga
ng lahat ng uri ng bagay bilang [inyong] panustos na nagmumula sa Amin,
nguni’t karamihan sa kanila ay hindi nakababatid [nito].
58. At ilang bayan na ba ang Aming winasak na [ang mamamayan nito] ay
walang pagpapahalaga sa [paraan ng] pamumuhay nito, at iyan ang
kanilang mga tirahan na hindi natirhan pagkaraan nila maliban sa maikling
[panahon]. At katotohanan, Kami ang naging Tagapagmana.
14 Maaaring kami ay itataboy ng mga ibang tribu ng mga Arabo.

413
59. At kailanman ay hindi wawasakin ng iyong Panginoon ang mga bayan

hanggang Kanyang isugo sa kanilang Inang Bayan ang isang sugo na
bumibigkas sa kanila ng Aming ayaat [kapahayagan]. At hindi Namin
winawasak ang mga bayan maliban na ang mga mamamayan nito ay mga
60. At anumang bagay ang ipinagkaloob sa inyo [O mga tao] – ito ay [para
lamang] sa kasiyahan ng makamundong buhay at ng palamuti [karangyaan]
nito. At ang anumang nasa Allah ay higit na mabuti at nananatili; kaya hindi
ba kayo makauunawa?
61. Kaya, siya ba na Aming pinangakuan ng isang mabuting pangako na
kanyang matatamo ay katulad ng isang pinagkalooban Namin ng kasiyahan
ng makamundong buhay, nguni’t siya, sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, ay
kabilang sa mga ihaharap [upang parusahan sa Impiyerno]?
62. At [magbabala] sa Araw na sila ay Kanyang tatawagin at sasabihing:
“Nasaan yaong [sinasabi ninyong] Aking mga katambal na inyong laging
iginigiit?”
63. Yaong [mga tao] na ang salita [o parusa] ay nakatakdang ipatupad sa
kanila ay magsasabing: “Aming Panginoon, iyan ang mga [taong] aming
inakay sa pagkaligaw. Sila ay aming iniligaw tulad naming mga nangaligaw.
Aming ipinahahayag ang pagtitiwalag mula sa kanila hinggil sa Iyo. Sila ay
lagi nang hindi sumasamba [o sumusunod] sa amin.”15
64. At ito ang sasabihin sa kanila: “Manawagan kayo sa inyong [sinasabing]
mga katambal [ng Allah],” at sila ay mananawagan sa kanila, nguni’t sila ay
hindi makatutugon sa kanila, at kanilang makikita ang parusa. [Sila ay
magnanais na] kung sila lamang ay sumunod sa patnubay.
65. At [alalahanin] ang Araw na Siya ay mananawagan sa kanila, at
magsasabing: “Ano ang inyong kasagutan sa mga sugo?”
66. Subali’t, ang balita16 ay magiging malabo para sa kanila sa Araw na
iyon, at sila ay hindi makapagtatanong sa isa’t isa.
67. Nguni’t, sa sinumang nagsisi, naniwala at gumawa ng mga gawaing
matwid, ito ay inasahan [o ipinangako ng Allah] na siya ay magiging
kabilang sa [hanay ng] mga magtatagumpay.
68. At ang iyong Panginoon ay lumilikha ng anumang Kanyang nais at piliin:
hindi para sa kanila17 ang pagpili. Luwalhati sa Allah, at Siya ay [higit na]
Mataas sa anumang kanilang itinatambal [sa Kanya].
15
Sila ay hindi namin pinilit at sila ay hindi sumunod sa amin, sa halip sila ay sumunod sa kanilang
sariling hangarin at hilig.
16 Ang balita na kanilang maaaring idahilan upang maglubid ng kasinungalingan.
414
69. At ang iyong Panginoon ay nakaaalam kung ano ang itinatago ng

kanilang dibdib, at kung ano ang kanilang inihahayag.
70. At Siya ang Allah: walang ibang diyos [na dapat sambahin] maliban sa
Kanya. Sa Kanya nauukol ang lahat ng papuri sa una [sa mundo] at sa huli
[sa kabilang buhay]. At sa Kanya ang [huling] pagpapasiya, at sa Kanya
kayong [lahat] ay ibabalik.
71. Sabihin: Isinaalang-alang ba ninyo: na kung ginawa ng Allah na tuluy-
tuloy ang gabi para sa inyo hanggang sa [pagsapit ng] Araw ng Pagkabuhay
na Muli, sino kayang diyos bukod sa Allah ang maaaring magdala sa inyo
ng liwanag? Hindi ba kayo kung gayon makikinig?
72. Sabihin: Isinaalang-alang ba ninyo: na kung ginawa ng Allah na tuluy-
tuloy ang araw para sa inyo hanggang sa [pagsapit ng] Araw ng
Pagkabuhay na Muli, sino kayang diyos bukod sa Allah ang maaaring
magdala sa inyo ng gabi upang kayo ay magpahinga? Hindi ba kayo kung
gayon nakakikita?
73. At dahil sa Kanyang habag, ginawa Niya para sa inyo ang gabi at ang
araw upang kayo ay mamahinga roon at [sa araw] ay inyong hanapin ang
Kanyang biyaya at upang sakali kayo ay [matutong] magpasalamat.
74. At [magbabala] sa Araw na sila ay Kanyang tatawagin at magsasabing:
“Nasaan ang [mga sinasabi ninyong] Aking mga ‘katambal’ na lagi ninyong
[pilit na] iginigiit?
75. At Aming hahanguin mula sa bawa’t pamayanan ang isang saksi at
sasabihing: “Magpakita kayo ng inyong mga patunay.” Kaya, kanilang
mapag-aalaman na ang katotohanan ay nasa Allah, at maglalaho mula sa
kanila ang anumang [kasinungalingang] kanilang lagi ng nilulubid.
76. Katotohanan, si Qarun [Korah] ay mula sa mga mamamayan ni Moises,
nguni’t siya ay nang-abuso sa kanila. At siya ay Aming pinagkalooban ng
yaman na ang mga susi ay pinapasan ng mga malalakas na tao. Dahil dito
ang kanyang mamamayan ay nagsabi sa kanya: “Huwag kang
magpakasaya [nang dahil sa iyong yaman]. Katotohanan, hindi minamahal
ng Allah ang mga labis sa pagsasaya.
77. Nguni’t hanapin, sa pamamagitan ng anumang ipinagkaloob ng Allah sa
iyo, ang tahanan ng kabilang buhay, at [gayunpaman] huwag mong
kalimutan ang iyong bahagi sa mundo; at gumawa ng kabutihan tulad ng
ginawang kabutihan ng Allah sa iyo, at huwag kang magnasa ng katiwalian
sa kalupaan. Katotohanan, hindi minamahal ng Allah ang mga mapaggawa
ng katiwalian.
17 Ang lahat ng mga nilikha ay walang karapatang mamili kung ano ang nais na likhain ng Allah.
415
78. Siya ay nagsabi: “Ako ay napagkalooban lamang nito nang dahil sa

aking taglay na kaalaman.” Hindi ba niya nalalaman na winasak ng Allah
ang mga henerasyong nauna sa kanya na higit na malakas kaysa sa kanya
sa kapangyarihan at nakahihigit sa dami ng [yamang] pinagtitipunan?
Nguni’t ang mga mapaggawa ng kabuktutan ay hindi na tatanungin tungkol
sa kanilang mga kasalanan.18
79. Kaya siya ay lumabas harap ng kanyang mga mamamayan sa
marangya niyang palamuti. Yaong mga naghahangad sa makamundong
buhay ay nagsabi: “Nawa’y magkaroon din kami [ng yamang] tulad ng
anumang ipinagkaloob kay Qarun! Katotohanan, siya ay nagmamay-ari ng
malaking bahagi [ng yaman sa mundo].”
80. Nguni’t yaong mga pinagkalooban ng kaalaman ay nagsabi: “Kasawian
sa inyo! Ang gantimpala ng Allah ay higit na mabuti para sa sinumang
naniniwala at gumagawa ng mga gawaing matwid. Walang sinuman ang
pinagkakalooban nito maliban sa mga matiisin.”
81. Kaya, Aming pinangyaring siya at ang kanyang pamamahay ay lulunin
ng lupa. Kaya, wala siyang kasamahan upang tumulong sa kanya bukod sa
Allah, at hindi rin siya kabilang sa mga [maaaring] magtanggol sa kanilang
mga sarili.
82. At yaong mga nagnasa [sa katayuang tulad] ng katayuan niya noong
nagdaang araw ay nagsimulang magsabing: “Ah pinararami ng Allah ang
panustos sa sinumang Kanyang nais mula sa Kanyang mga alipin at [Siya
rin ang] naghihigpit nito! Kung hindi lamang sa pagpapala ng Allah sa atin,
marahil pinangyari Niyang tayo ay lulunin nito [ng lupa]. O paano nga ba
magsisipagtagumpay ang mga di-naniniwala!
83. Ito ang tahanan sa kabilang buhay na Aming ilalaan para sa mga hindi
naghahangad ng pagmamataas sa kalupaan at ng katiwalian. At ang
[mabuting] wakas ay para sa mga natatakot [sa Allah].
84. Sinuman ang dumating [sa Araw ng Paghuhukom] na may dalang
kabutihan, siya ay magkakaroon ng higit [na kabutihan] kaysa rito; at
sinuman ang may dalang kasamaan – yaong mga gumawa ng masamang
gawain ay hindi pagbabayarin maliban [ito ay hindi hihigit] sa anumang
kanilang laging ginagawa.
85. Katotohanan, Siya na nag-atas sa iyo ng Qur’an ay katiyakang ikaw ay
muli [Niyang] dadalhin sa isang pook ng pagbabalik. Sabihin mo [O
Muhammad]: “Ang aking Panginoon ay nakababatid sa sinumang may
dalang patnubay, at sa sinumang nasa hayag na pagkaligaw.
18 Sapagka’t sapat na ang kanilang mga ginawa para sa parusa ng Apoy.

416
86. At hindi mo inaasahan na ang Aklat [itong Qur’an] ay ihatid sa iyo,

nguni’t ito ay [tanda ng] habag na nagmumula sa iyong Panginoon. Kaya,
huwag kang maging tagapag-alalay para sa mga di-naniniwala.
87. At huwag mong hayaan [O Muhammad] na ikaw ay kanilang hadlangan
mula sa mga ayaat [kapahayagan] ng Allah pagkaraang ang mga ito ay
ibaba [o ipahayag] sa iyo: at anyayahan [ang mga tao] sa iyong Panginoon
at huwag kang makibilang sa mga nagtatambal [sa Kanya].
88. At huwag kang manawagan [o manalangin] sa Allah nang may
kasamang ibang diyos. [Sapagkat] walang diyos [na dapat sambahin]
maliban sa Kanya. Ang lahat ng bagay ay maglalaho maliban sa Kanyang
Mukha.19 Sa Kanya ang paghatol, at sa Kanya - kayong [lahat] ay ibabalik.
19 Ang kahulugan: maliban sa Kanyang Sarili.

Surah 29 Al-Ankabut Bahagi Blg. 20
417
Surah Al-Ankabut
[Ang Gagamba]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif,Lam,Mim.1
2. Inaakala ba ng mga tao na sila ay pababayaan na lamang sapagka’t sila
ay nagsasabing: “Kami ay naniniwala,” at sila ay hindi na susubukan?
3. At katiyakan, Aming sinubukan yaong mga nauna sa kanila. At katiyakang
ipababatid ng Allah [sa pamamagitan ng pagsubok] yaong mga
makatotohanan, at katiyakang Kanyang ipababatid ang mga sinungaling,
4. O inaakala ba niyaong mga gumagawa ng kasamaan na Kami ay
kanilang mapangungunahan [o malalagpasan]? Kasamaan ang [dulot ng]
anumang kanilang paghatol.
5. Sinumang umaasa para sa pakikipagharap sa Allah – katotohanan, ang
panahon [na itinakda] ng Allah ay darating. At Siya ang Lubos na
6. At sinuman ang nagpupunyagi ay nagpupunyagi para sa [kapakanan ng]
kanyang sarili. Katotohanan, ang Allah ay Mayaman, [walang kailangan] sa
mga nilikha,
7. At yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid, katiyakang
Aming papawiin mula sa kanila ang kanilang mga kasamaan at katiyakang
sila ay Aming gagantimpalaan nang ayon sa kanilang mabuting ginawa.
8. At Aming itinagubilin sa tao ang pagiging mabuti sa kanilang mga
magulang; nguni’t kung sila [mga magulang] ay magpunyagi upang ikaw ay
magtambal sa Akin na wala kang kaalaman nito, samakatwid, sila ay huwag
mong sundin. Sa Akin ang inyong pagbabalik, at Aking sasabihin sa inyo
ang anumang inyong laging ginagawa.
9. At yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid - katiyakan,
sila ay Aming papapasukin [sa Paraiso] kabilang ng mga matutuwid.
10. At sa mga tao ay may ilang nagsasabing: “Kami ay naniniwala sa Allah,”
nguni’t kapag ang isa [sa kanila] ay dumanas [ng hirap] para sa [Landas ng]
1 A.L.M. - Ito ay mga titik ng wikang Arabe na bahagi ng himalang nakaugnay sa Qur’an.
418
Allah, kanilang itinuturing ang pagsubok [o hirap] ng mga tao bilang parusa
ng Allah. At kung ang tagumpay ay dumating mula sa iyong Panginoon, sila
ay nagsasabi: “Katotohanan, Kami ay nasa inyong panig.” Hindi ba ang
Allah ang Lubos na Nakababatid ng anumang nasa dibdib ng lahat [ng mga
nilikha].
11. At katiyakang nababatid ng Allah yaong mga naniniwala, at katiyakan na
Kanyang nababatid yaong mga mapagkunwari.
12. At yaong mga di-naniniwala ay nagsasabi sa mga naniniwala, “Kayo ay
sumunod sa aming landas [o pamamaraan], at aming papasanin ang inyong
mga kasalanan.” Subali’t sila ay hindi magpapasan ng alinmang bagay mula
sa kanilang mga kasalanan. Katotohanan, sila ay mga sinungaling!
13. At katiyakan sila ay magpapasan ng kanilang [sariling] mga dalahin, at
[ibang] mga dalahing kasama ng kanilang mga dalahin, at katiyakang sila ay
tatanungin sa Araw ng Pagkabuhay na Muli tungkol sa anumang kanilang
laging nilulubid [na kasinungalingan].
14. At katiyakan, Aming isinugo si Noah sa kanyang mga mamamayan, at
siya ay nanatili sa kanila sa loob ng isang libong mga taon kulang ng
limampung taon; at ang delubyo [malaking baha] ay humablot sa kanila
habang sila ay mga mapaggawa ng kamalian.
15. Nguni’t, siya ay Aming iniligtas at yaong mga kasamahan ng sasakyang-
dagat, at ito ay ginawa Namin [ang sasakyang-dagat] bilang isang ayah
[babala] para sa lahat [ng mga nilikha].
16. At [Aming ipinadala] si Abraham nang kanyang sinabi sa kanyang mga
mamamayan: “Sambahin ninyo ang Allah, at Siya ay inyong katakutan. Iyan
ay makabubuti para sa inyo, kung [ito] ay inyo lamang nababatid.
17. “Kayo ay sumasamba bukod sa Allah, ng mga idolo [mga huwad na
diyos], at kayo ay nakagawa ng mga hinabi [at tahi-tahing kasinungalingan].
Katotohanan, yaong inyong mga sinasamba bukod sa Allah ay walang
taglay na kapangyarihan para sa inyo [upang magbigay] ng panustos. Kaya,
inyong hanapin sa Allah ang inyong panustos, at Siya ay inyong sambahin
at kayo ay magpasalamat sa Kanya. [Sapagka’t] sa Kanya kayo ay ibabalik.”
18. “At kung kayo [mga tao] ay magtatakwil [sa mensahe], katotohanan,
maging ang mga pamayanang nauna sa inyo ay nagtakwil na. At walang
nakaatang sa Sugo maliban [ang tungkuling] ipalaganap nang malinaw [ang
mensahe].”2
2 Ang mga ibang tagapagpaliwanag ay nagkakaiba hinggil sa ayah na ito – kung ito ay karugtong
ng mga salita ni Propeta Abraham o mga salita ng pampalubag-loob na ipinagkaloob ng Allah kay
Propeta Muhammad na ayon sa paksa ng ayah ay tila ito ang nakahihigit sa kahulugan.
419
19. Hindi ba nila isinaalang-alang kung paano sinimulan ng Allah ang

paglikha, pagkaraan ay uulitin ito? Katotohanan, iyan ay [sadyang] madali
para sa Allah.
20. Sabihin mo [O Muhammad]: “Magsipaglakbay kayo sa mga lupain at
inyong tunghayan kung paano Niya sinimulan ang paglikha. Pagkaraan, ang
Allah ay gagawa ng huling paglikha [sa Araw ng Pagkabuhay na Muli].
Katotohanan, ang Allah ay may Ganap na Kakayahan sa lahat ng bagay.
21. “Kanyang pinarurusahan ang sinumang Kanyang nais at Kanyang
kinahahabagan ang sinumang Kanyang nais, at sa Kanya kayo ay muling
ibabalik.
22. “At hindi ninyo mabibigo [o matatakasan ang Allah] sa ibabaw man ng
lupa o maging sa kalangitan. At bukod sa Allah, wala kayong magiging wali
[tagapangalaga, tagapagtaguyod] at walang makatutulong.”
23. At yaong mga di-naniniwala sa mga ayaat [kapahayagan] ng Allah at sa
pakikipagharap sa Kanya [sa kabilang buhay] - sila yaong mga nawalan ng
pag-asa sa Aking habag at sa kanila ay isang mahapding parusa.
24. Kaya, ang kasagutan ng kanyang mga mamamayan ay walang
anupaman malibang sila ay nagsabing: “Siya [si Abraham] ay inyong patayin
o siya ay inyong sunugin.” Subali’t, siya ay iniligtas ng Allah mula sa apoy.
Katotohanan, naririto ang mga ayaat [aral o tanda] para sa mga taong
naniniwala.
25. At [si Abraham ay] nagsabi: “At kayo ay kumuha lamang bukod sa Allah,
ng mga idolo [mga diyus-diyusan] bilang [isang bigkis ng] pagmamahal sa
inyong pagitan sa makamundong buhay. Nguni’t sa Araw ng Pagkabuhay
na Muli, kayo ay magtatakwil sa isa’t isa, at inyong susumpain ang isa’t isa,
at ang inyong hantungan ay ang Apoy, at wala kayong [matatagpuang]
makakatulong.”
26. Kaya, si Lot ay naniwala sa kanya [kay Abraham]. Siya [si Abraham] ay
nagsabi: “Ako ay mangingibang-bayan [hijrah] para [maglingkod] sa aking
Panginoon. Katotohanan, Siya ang Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib
ng Karunungan.”
27. At Aming iginawad sa kanya [kay Abraham] sina Isaak at Hakob, at
Aming itinalaga sa kanyang mga anak ang [tungkulin ng] pagiging propeta
at kasulatan.3 At Aming ipinagkaloob sa kanya ang kanyang gantimpala sa
mundong ito. At katotohanan, siya ay nabibilang sa [hanay ng mga]
matutuwid sa kabilang buhay.
3 Ang Torah kay Moises, ang Injeel kay Hesus, at ang Qur'an kay Muhammad.
420
28. At [banggitin mo] si Lot, nang siya ay magsabi sa kanyang mga

mamamayan, “Katotohanang kayo ay nagkasala ng gayong kahalayan, na
walang isa mang nauna sa inyo [ang nakagawa] nito sa lahat [ng mga
nilikha].
29. "Katotohanan, inyong nilalapitan4 ang [inyong kapwa] mga lalake, at
inyong hinaharangan ang mga daraanan.5 At gumagawa ng [bawa’t]
kasamaan sa inyong mga pagtitipon." Nguni’t ang kasagutan ng kanyang
mga mamamayan ay walang anupaman maliban na sila ay nagsabing:
“Dalhin mo sa amin ang parusa ng Allah kung ikaw nga ay isa sa
makatotohanan.”
30. Siya ay nagsabi: “O aking Panginoon, tulungan Mo po ako laban sa mga
taong mapaggawa ng katiwalian.”
31. At nang ang Aming mga sugong [anghel] ay dumating kay Abraham na
may dalang magandang balita,6 sila ay nagsabing: “Katotohanan, aming
wawasakin ang mga mamamayan ng bayang ito; katotohanan, ang mga
mamamayan nito ay naging mga mapaggawa ng kamalian.”
32. Sinabi [ni Abraham]: “Katotohanan, si Lot ay naroroon.” Sila [mga
anghel] ay nagsabi: “Kami ay higit na nakababatid kung sino ang naroroon,
katiyakang siya ay aming ililigtas at ang kanyang mag-anak maliban sa
kanyang asawa; siya ay kabilang ng mga maiiwan.”
33. At nang ang Aming mga sugo ay dumating kay Lot, siya ay nanlumo
para sa kanila, at nakaramdam ng malaking pagkabalisa. Sila ay nagsabi:
“Huwag kang mangamba, at huwag kang malungkot. Katotohanan, ikaw at
ang iyong mag-anak ay aming ililigtas maliban sa iyong asawa: siya ay
kabilang ng mga maiiwan.
34. “Katotohanan, Aming ibababa sa mga mamamayan ng bayang ito ang
salot [parusa] mula sa kalangitan sapagka’t sila ay naging suwail.”
35. At katiyakan na Kami ay nag-iwan dito ng isang ayah [aral, tanda] bilang
malinaw na katibayan para sa mamamayang marunong makaunawa.
36. At sa [mga mamamayan ng] Madyan, [Aming isinugo] ang kanilang
kapatid na si Shu’aib at siya ay nagsabi [at nag-anyayang]: “O aking mga
mamamayan, sambahin ninyo ang Allah, at kayo ay umasa sa Huling Araw,
at huwag kayong magsigawa ng kaguluhan sa kalupaan, naghahasik ng
katiwalian.”
4 Kinahuhumalingan at pinagnanasaan ang kapwa lalaki.

5 Ninanakawan ang mga manlalakbay.
6 Ang pagsilang ni Isaak, at ang kanyang mga magiging lahi, si Hakob [Israel].
421
37. Subali’t, siya ay kanilang itinakwil: kaya, sila ay hinablot ng lindol at sila
ay [patay na] nakahandusay sa loob ng kanilang mga pamamahay.
38. At [gayundin, Aming winasak] ang [mga mamamayan ng] 'Aad at ang
[mga Tribu ng] Thamud, at [ito ay] naging malinaw sa inyo mula sa [bakas]
ng kanilang mga [gumuhong] tirahan. At ginawang kaaya-aya sa kanila ng
satanas ang kanilang mga [masasamang] gawa, at sila ay hinadlangan mula
sa landas, bagaman sila ay ginawaran ng matalinong pang-unawa.
39. At [Aming pinuksa] sina Qarun [Korah], Paraon, at Haman. At
katotohanan, si Moises ay dumating sa kanila na may dalang malilinaw na
ayaat [kapahayagan at babala]; nguni’t, sila ay naging [lubhang]
mapagmalaki sa mga lupain, at [gayunpaman] hindi nila nagawang
pangunahan [o lagpasan at takasan ang Aming parusa].
422
40. Kaya, bawa’t isa [sa kanila] ay Aming hinablot sanhi ng kanilang mga
kasalanan. At kabilang sa kanila ay yaong Aming mga pinadalhan ng isang
unos na may dalang mga bato; at kabilang sa kanila ay inabutan [o
dinatnan] ng as-sayhah8 [mula sa langit]. At kabilang sa kanila ay yaong
mga pinangyari Naming lulunin ng lupa, at kabilang sa kanila ay Aming
nilunod. At hindi ang Allah ang nagmali sa kanila, bagkus, sila ang gumawa
ng kamalian sa kanilang mga sarili.
41. Ang kahalintulad niyaong mga nagtuturing ng ibang awliyah
[tagapangalaga] bukod sa Allah ay katulad ng isang gagamba na gumawa
ng isang [guwang] bahay; nguni’t katotohanan, ang pinakamarupok
[mabuway] sa lahat ng bahay ay ang bahay ng isang gagamba - kung ito ay
kanilang nababatid lamang.
42. Katotohanan, nababatid ng Allah ang anumang bagay na kanilang
dinadalanginan [o tinatawagan] bukod sa Kanya. At Siya ang Ganap na
43. At itong mga paghahalintulad [o halimbawa] ay Aming inilahad para sa
sangkatauhan [upang magbigay-aral]; nguni’t walang makauunawa sa mga
ito maliban sa mga may kaalaman.
44. Nilikha ng Allah ang mga kalangitan at kalupaan sa katotohanan. Tunay
na naririto ang isang ayah [aral o tanda] para sa mga naniniwala.
45. Bigkasin mo [O Muhammad] ang anumang ipinahayag sa iyo sa Aklat,
at magsagawa ng pagdarasal. Katotohanan, ang pagdarasal ay pumipigil sa
mga kahalayan at kasamaan. At katiyakan ang pag-alaala sa Allah ay higit
na dakila. 9 At ang Allah ay nakababatid sa anumang inyong mga ginagawa.
46. At huwag kayong makipagtalo sa mga Angkan ng Kasulatan [Hudyo at
Kristiyano] maliban sa paraang pinakamabuti, [at] maliban para sa mga
gumagawa ng di-makatarungan sa kanila, at [ito ang inyong] sabihin: “Kami
ay naniniwala sa anumang ipinahayag sa amin at ipinahayag sa inyo; ang
8 As-Sayhah. malagim na panaghoy ng pagdurusa.
9 Si Ibn Mas’ood (radiyallaahu ’anhu) ay nagsabi, “Ang papurihan [at dakilain] ang Allaah, ay higit
kong kinalulugdan kaysa gumugol nang gayong bilang ng deenaar [salapi] sa landas ng Allah.” Ang
pag-aalaala sa Allah ay lunas [ o gamot] para sa mga matitigas ang puso. Ang isang lalaki ay
nagsabi kay al-Hasan, “O Abu Sa’eed, ako ay dumaraing sa iyo hinggil sa katigasan ng aking puso.”
Siya ay nagsabi, “Palambutin mo ito sa pamamagitan ng pag-aala-ala sa Allah.” Si Makhool ay
nagsabi, “Ang pag-aala-ala sa Allaah ay (isang tanda ng) kalusugan, samantalang ang pag-aala-ala
sa mga tao ay tulad ng isang sakit.” Ang isang lalaki ay nagtanong nang minsan kay Salmaan,
“Anong gawain ang pinakadakila?” Siya ay nagsabi, “Hindi mo ba nabasa sa Qur‘an: “At ang pag-
aala-ala sa Allah ay siyang pinakadakila.” [Surah-’Ankaboot 29:45]
423
aming Diyos at ang inyong Diyos ay isa; at kami ay tumatalima [sa Kanya
bilang mga Muslim].”
47. At [tulad ng mga naunang kapahayagan ay] ganyan din Namin
ipinahayag ang Aklat [Qur’an] sa iyo [O Muhammad]. Kaya, yaong Aming
mga pinagkalooban ng kasulatan [noon] ay naniwala rito. At kabilang sa
mga ito [sa mamamayan ng Makkah] ay yaong mga naniniwala rito. At
walang tumatanggi sa Aming mga ayaat [kapahayagan] maliban sa mga di-
naniniwala.
48. At ikaw [O Muhammad] ay hindi nakapagbigkas ng alinmang aklat na
una pa rito [sa Qur’an], at hindi rin nakapagsulat ng alinmang aklat sa iyong
kanang kamay. Kaya, [kung nangyari nga ang gayon, maaaring] ang mga
mapaggawa ng kabulaanan [ay nakapagdulot na] ng pag-aalinlangan
[tungkol dito].
49. Bagkus, ito [Qur’an] ay mga malilinaw na kapahayagan [na itinanim] sa
dibdib niyaong mga pinagkalooban ng kaalaman. At walang sinuman ang
tumatanggi sa Aming mga ayaat [kapahayagan] maliban sa mga
50. At sila ay nagsasabi: “Bakit walang ayah [kapahayagan, palatandaan o
himala] ang ipinahahayag [o ibinababa] sa kanya mula sa kanyang
Panginoon?” Sabihin: “Ang mga ayaat [kapahayagan, palatandaan o himala]
ay nasa Allah, at ako ay isa lamang malinaw na tagapagbabala.”
51. At hindi pa ba sapat para sa kanila na Aming ipinahayag sa iyo ang
Aklat [ang Qur’an] na [iyong] binibigkas sa kanila? Katotohanan, naririto ang
isang habag at paalaala para sa mga taong naniniwala.
52. Sabihin: “Sapat na ang Allah bilang isang Saksi sa pagitan ko at pagitan
ninyo. Nababatid Niya ang anumang nasa mga kalangitan at kalupaan.” At
yaong mga naniwala sa kabulaanan, at hindi naniwala sa Allah, sila yaong
mga nawalan [o naging mga talunan].
53. At kanilang hinihiling sa iyo na madaliin ang parusa [para sa kanila]. At
kung hindi nga lamang para [sa naitakdang] panahon nito, marahil ang
parusa ay dumating sa kanila. At katiyakan, ito ay darating sa kanila nang
biglaan habang sila ay walang kamalayan [hinggil dito].
54. Kanilang hinihiling sa iyo na madaliin ang parusa. At katotohanan, ang
Impiyerno ay papalibot sa mga di-naniniwala.
55. Sa Araw na [iyon] ang parusa ay babalot sa kanila mula sa kanilang
itaas at mula sa ibaba ng kanilang mga paa, at sa kanila ay sasabihin:
“Lasapin ninyo [ang bunga] ng anumang inyong lagi nang ginagawa.”
56. O Aking mga aliping naniwala, katotohanan, ang Aking kalupaan ay
sadyang malawak, kaya, Ako ay inyong sambahin [at tanging Ako lamang]!
57. Bawa’t kaluluwa ay makararanas ng kamatayan. Pagkaraan, sa Amin,
424
kayo ay muling ibabalik.

58. At yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid – sila ay
Aming pagkakalooban ng mga [nagtataasang] bulwagan ng Paraiso na sa
ilalim nito ay may mga ilog na umaagos, kung saan sila ay mamamalagi
roon nang walang hanggan. [Isang] dakilang gantimpala para sa mga
[matwid] na manggagawa.
59. [Sila] yaong mga nagtiis, at sa kanilang Panginoon, kanilang
ipinagkakaloob [nang buong puso] ang pagtitiwala.
60. At gaano karaming mga nilikhang gumagala ang hindi nagpapasan ng
[sariling] panustos nito [upang mabuhay]? Ang Allah ang Siyang
nagkakaloob [ng panustos] para sa kanya at para sa inyo. At Siya ang
61. At kung sila ay iyong tanungin: “Sino ang lumikha sa mga kalangitan at
kalupaan at ang nagtalaga sa araw at sa buwan?” Katotohanan, sila ay
magsasabi: “Ang Allah.” Kung gayon, paano nga bang sila ay nalinlang?
62. Ang Allah ang Siyang nagpaparami [o nagpapalawig] ng panustos sa
sinumang Kanyang naisin sa Kanyang mga alipin, at [Siya rin ang]
naghihigpit nito para sa kanya. Katotohanan, ang Allah ay Maalam sa lahat
ng bagay.
63. At kung sila ay iyong tanungin: “Sino ang nagpababa ng tubig [ulan]
mula sa kalangitan, at nagbigay ng buhay sa pamamagitan nito [ng tubig] sa
lupa na dati ay tigang?” katiyakang, sila ay magsasabi: “Ang Allah.” [Kaya],
sabihin: “Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah].” nguni’t karamihan
sa kanila ay walang pang-unawa.
64. At itong makamundong buhay ay isa lamang pag-aaliw at paglilibang.
Katotohanan, ang tahanan ng kabilang buhay - iyan ang [walang hanggang]
buhay, kung [ito ay] kanilang nababatid lamang.
65. At kapag sila ay nakasakay sa isang sasakyang-dagat, sila ay
nanawagan [o nanalangin] sa Allah, tapat sa Kanya sa relihiyon nguni’t
kapag sila ay Kanyang iniahon [at idaong] sa [kating] lupa, kapagdaka’y sila
ay nagtatambal ng iba sa Kanya.
66. Upang kanilang [muling] itakwil [di- pasalamatan] ang anumang
[pagpapalang] Aming ipinagkaloob sa kanila, at [upang] kanilang tamasahin
ang kasiyahan [sa kanilang sarili] nguni’t [hindi maglalaon, ito ay] kanilang
mapag-aalaman.10
10 Ang ayah na ito ay maaari ring ipaliwanag bilang babala: “Hayaan nilang itakwil ang anumang
Aming iginawad sa kanila at hayaang tamasahin sa kanilang mga sarili.”
425
67. Hindi ba nila nakikita na Aming ginawa ang matiwasay na santuwaryo

[Makkah] habang ang mga tao ay dinudukot11 mula sa nakapaligid sa
kanila? Kaya, sila ba ay naniniwala sa kabulaanan, at itinatakwil [naman]
ang pagpapala ng Allah?
68. At sino ba ang di-makatarungang nakahihigit kaysa sa isang naglulubid
ng kasinungalingan tungkol sa Allah o nagtatakwil sa katotohanan nang ito
ay dumating sa kanya? Hindi ba sa Impiyerno ang tirahan ng mga di-
naniniwala?
69. At yaong mga nagpunyagi [o nakipaglaban] para sa Amin - katiyakan,
sila ay Aming papatnubayan tungo sa Aming mga Landas.12 At
katotohanan, ang Allah ay nasa [panig ng] mga mapaggawa ng kabutihan.
11 i.e. pinapatay o ginawang isang bihag.

12 Ang tinutukoy na mga landas ay ang iba’t ibang pamamaraan upang makamit ang kasiyahan ng
Allah.
Surah 30 Ar-Rum Bahagi Blg. 21
426
Surah Ar-Rum
[Ang Mga Romano]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif, Lam, Mim.1

2. Ang mga Romano2 ay nagapi –
3. Sa pinakamalapit [o mga karatig] na lupain,3 nguni’t sila, pagkaraang
magapi, ay makababawi,
4. Sa loob ng tatlo hanggang siyam na taon. Sa Allah ang pagmamay-ari
ng kautusan - noon at pagkatapos [ng mga pangyayari]. At sa Araw na
iyon, ang mga naniniwala ay magagalak,4
1 A.L.M. - ito ay binibigkas na [Alif Lam Mim]. Ito ay mga titik ng wikang Arabe na itinuturing bilang
2 Sino ang mga Romano? Ayon sa Tafsir ni Ibn Kathir sa pahina 520-521 vol 7, ang mga Romano
[Ar Rum] ay mula sa lahi ni Al-Iys bin Ishaq bin Ibrahim. Sila ay mga pinsan ng mga anak ni Israel,
at sila ay kilala rin bilang Bani Al-Asfar. Sila ay tagasunod ng relihiyon ng mga Griyego [Greeks] na
mula naman sa lahi ni Yafith bin Nuh, na mga pinsan ng mga Turko. Sila ay sumasamba sa pitong
planeta, at sila ay nagdarasal sa dakong “Hilagang Polo [North Pole].” Sila ang nakadiskubre ng
Damascus at nagtayo ng templo na mayroong dasalang dambana na nakaharap sa dakong hilaga.
Sinusunod ng mga Romano ang relihiyong ito hanggang sa umabot ng 300 taon pagkaraan ng
panahon ni Propeta Hesus. Ang hari na pinamamahalaan ng Syria ay tinawag ng Ceasar. Ang una
sa kanila na umanib sa Kristiyanismo ay si Constantino, ang anak na lalaki ni Costas na ang ina ay
nangangalang Maryam Al Hilaniyyah Ash Shadqaniyyah [Maria Elena] mula sa lupain ng Harran.
Ang ina nito ay yumakap sa relihiyong Kristiyanismo una sa kanya, at siya ang nag-anyaya sa
kanya upang yumakap dito. Bago siya naging Kristiyano, siya ay isang pilosopo. Sinasabing ang
kanyang pagiging Kristiyano ay panlabas lamang na pananampalataya. Sa kanyang panahon, sila
ay nakipagtalakayan kay Abdullah Ayrius [Arius] at ang malaking pagkakaiba ay lumitaw at hindi
nila nagawang maituwid. Kaya, nagkaroon ng isang pagtitipon ang 318 bishop [Council of Nicea] at
sila ay nagkasundo at ibinigay ang kanilang saligan ng paniniwala kay Constantino. Kanilang
pinalitan ang relihiyon ni Hesus, dinagdagan at binawasan ng mga bagay nang ayon sa kanilang
nais. Sila ay nagsimulang magdasal sa dakong silangan at pinalitan ang [ritwal ng] Sabbath
[Sabado] at ginawang araw ng Linggo. Sila ay sumasamba sa krus, pinahintulutan ang pagkain ng
baboy, maraming ginawang pagdiriwang tulad ng pista ng Krus, binyagan, Linggo ng palaspas.
Sila ay nagtakda o nagtalaga ng Papa [Pope], obispo, pari at diyakono at monasteryo. Ang hari ay
nagtayo ng mga gusali at simbahan at itinatag ang isang lungsod na ipinangalan sa kanya, ang
Constantinople. Maraming naitatag na sekta mula sa kanila tulad ng sinabi ng Sugo ng Allah: "Sila
ay nagkahiwa-hiwalay hanggang umabot sa bilang na 72 na sekta."
3 Tulad ng Syria, Iraq, Jordan at Palestine. O pinakamalapit na lupain [ng Roma patungong
Persiya].
4 Ang tinutukoy dito ay ang tagumpay na ipinagkaloob ng Allah sa mga Romano laban sa mga
Persiyano.
427
5. Sa tagumpay [na ipinagkaloob] ng Allah. Kanyang ipinagkakaloob ang

tagumpay sa sinumang Kanyang naisin, at Siya ang Ganap na
6. [Ito] ang pangako ng Allah. Hindi sumisira ang Allah sa Kanyang
pangako, nguni’t karamihan sa mga tao ay hindi nakababatid [nito].
7. Kanilang nababatid lamang ang panlabas [na anyo ng] makamundong
buhay, at sila, hinggil sa kabilang buhay, ay hindi nagbibigay-pansin.
8. Hindi ba sila nag-iisip nang malalim hinggil sa kanilang mga sarili?5
Hindi nilikha ng Allah ang mga kalangitan at kalupaan, at ang anumang
nasa mga pagitan nito maliban sa katotohanan at para sa isang takdang
panahon. At tunay na karamihan sa sangkatauhan ay hindi naniniwala
[hinggil] sa [Araw ng] Pakikipagharap sa kanilang Panginoon.
9. Sila ba ay hindi nagsipaglakbay sa kalupaan, [upang] sa gayon ay
kanilang matunghayan kung paano ang naging wakas niyaong mga nauna
sa kanila? Sila ay nakahihigit sa kanila sa lakas [o kapangyarihan], at sila
ay naglinang ng lupa at ito ay pinanirahan nang higit kaysa sa kanilang
ginawang paninirahan dito [ng mga mamamayan ng Makkah]; at ang
kanilang Sugo ay dumating sa kanila na may dalang mga malilinaw na
katibayan. Sila ay hindi kailanman ginawan ng kamalian ng Allah [upang
parusahan] bagkus kanilang ginawan ng kamalian ang kanilang mga sarili.
10. Kaya, ang naging wakas niyaong mga gumawa ng kasamaan ay
siyang pinakamasamang [bunga], sapagka’t kanilang itinakwil ang mga
ayaat [babala o kapahayagan] ng Allah at lagi nang kinukutya ang mga ito.
11. Ang Allah ang nagpasimula sa paglikha; pagkaraan ito ay Kanyang

uulitin, at pagkaraan sa Kanya, kayo ay muling ibabalik.
12. At sa Araw na ang [takdang] Oras ay lilitaw, ang mga mapaggawa ng
kabuktutan ay [labis na] manlulumo.
13. At sila ay hindi magkakaroon ng isa mang tagapamagitan mula sa
kanilang mga [itinuturing na] katambal. At [sa Oras na iyon] sila [sa kanilang
mga sarili] ay hindi maniniwala sa kanilang mga [itinuturing na] katambal.
14. At sa Araw na ang [takdang] Oras ay lilitaw - sa Araw na iyon sila ay
maghihiwa-hiwalay.
15. Kaya, yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid, sila
ay nasa [hardin ng] kasiyahan, pinarangalan nang marangya [at
magandang] buhay.
16. At yaong mga di-naniwala at nagtakwil sa Aming mga ayaat
5 Sila ba ay hindi nag-iisip kung paano sila nilikha ng Allah at sila ay muli ring bubuhayin]?
428
[kapahayagan] at [di-naniwala] sa pakikipagharap sa kabilang buhay, sila

yaong mga ihaharap sa parusa [ng Impiyerno upang manatili roon nang
habang panahon].
17. Kaya, inyong luwalhatiin [ng mga papuri] ang Allah kung kayo ay
abutan ng gabi at kung kayo ay datnan ng umaga.
18. At sa Kanya ang [mga] papuri sa mga kalangitan at kalupaan; at
[luwalhatiin Siya] sa gabi [sa paglubog ng araw] at kung kayo ay nasa
katanghalian [sa kasikatan ng araw].
19. Siya ang nagpapanauli [naglalabas] ng buhay mula sa patay, at
nagpapanauli ng patay mula sa buhay. At nagbibigay ng buhay sa lupa na
dati ay tigang. At sa ganyan [ding paraan] kayo ay ilalabas [upang
buhaying muli].
20. At kabilang sa Kanyang mga ayaat [palatandaan], na kayo ay Kanyang
nilikha mula sa alabok,6 at pagkaraan nang kayo ay maging tao, [kayo] ay
nangagkalat [sa balat ng lupa].
21. At kabilang sa Kanyang mga ayaat [palatandaan], na Kanyang nilikha
para sa inyo ang mga asawang nagmula [rin] sa inyong mga sarili, upang
inyong matagpuan sa kanila ang kapanatagan [ng loob] at Kanyang
inilagay sa inyong pagitan ang pagmamahal at habag. Katotohanan,
naririto ang mga ayaat [palatandaan] para sa mga taong nag-iisip.
22. At kabilang sa Kanyang mga ayaat [palatandaan] ay ang pagkakalikha
ng mga kalangitan at kalupaan, at ang pagkakaiba ng inyong mga dila
[wika] at ng inyong mga kulay. Katotohanan, naririto ang mga ayaat
[palatandaan] para sa mga nagtataglay ng kaalaman.
23. At kabilang sa Kanyang mga ayaat [palatandaan] ay ang inyong
pagtulog sa gabi at sa araw at ang inyong paghahanap mula sa Kanyang
biyaya. Katotohanan, naririto ang mga ayaat [palatandaan] para sa mga
taong nakikinig.
24. At kabilang sa Kanyang mga ayaat [palatandaan] ay [na] Kanyang
ipinakita sa inyo ang kidlat [na nagdudulot ng] takot at pag-asa, at
Kanyang ibinababa ang tubig [ulan] mula sa kalangitan, at sa
pamamagitan nito ay binigyang-buhay ang lupa na dati ay tigang.
nakauunawa.
25. At kabilang sa Kanyang mga ayaat [palatandaan] ay [ito] na ang langit
6 Itinala ni Imam Ahmad. Si Abu Musa ay nagsabi, Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Nilikha ng Allah
si Adan mula sa isang dakot ng lupa. Kaya, ang kanyang mga anak ay magkakaiba, may maputi,
at mapula at maitim at [mga kulay] sa pagitan nito, may masama at mabuti, madali at mahirap o
mga gayong bagay sa pagitan nito.” [Hadith 406. Tafsir Ibn Kathir vol 7 pahina 534].
429
at lupa ay nakatayo [di-natitinag] sa pamamagitan ng Kanyang Kautusan.

Pagkaraan nito, kapag kayo ay Kanyang tinawagan sa pamamagitan ng
isang panawagan, at pagmasdan, kayo ay magsisilabas mula sa lupa [sa
inyong mga libingan].
26. At sa Kanya ang pagmamay-ari ng sinumang nasa mga kalangitan at
kalupaan. Ang lahat ay masunurin sa Kanya.
27. At Siya ang nagpasimula sa paglikha, pagkaraan ito ay Kanyang
uulitin; at ito ay madali para sa Kanya. Sa Kanya ang [pagmamay-ari ng]
pinakamataas na paglalarawan [o katangian] sa mga kalangitan at
kalupaan. At Siya ang Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib ng
Karunungan.
28. Siya ang naglahad para sa inyo ng halimbawa mula sa inyong mga
sarili; kayo ba ay may mga katambal [o kahati] sa [mga aliping] taglay ng
inyong kanang kamay upang [sila ay] makibahagi bilang [inyong] kahati sa
yaman na Aming ipinagkaloob sa inyo na siya ninyong
pinangangambahan tulad ng inyong pangamba sa isa’t isa? Ganyan
Namin masusing ipinaliliwanag ang mga ayaat [palatandaan] para sa mga
taong makatwiran [nakauunawa].7
29. Nguni’t, sinunod niyaong mga nagkakamali [mga nagtatambal sa
Allah] ang kanilang mga [sariling] pagnanasa nang walang kaalaman.
Kaya, sino ang papatnubay sa kanya na hinayaan ng Allah na maligaw?
At para sa kanila, ay walang [matatagpuang] makatutulong.
30. Kaya, iyong ibaling ang iyong mukha [o sarili] tungo sa [matwid na]
relihiyong Hanifah8 [ang tuwirang pagsamba sa Allah]. [Sumunod sa]
Fitrah9 ng Allah [likas na pagkilala sa Allah] na kung saan ito [ang Fitrah]
ay Kanyang nilikha para sa [lahat ng] tao. Walang [dapat magkaroon ng]
pagbabago sa mga nilikha ng Allah. Iyan ang matwid na relihiyon, nguni’t
karamihan sa mga tao ay hindi nakababatid [nito].
31. [Magpakumbaba at] magbalik-loob sa pagsisisi sa Kanya at Siya ay
7 Ang argumentong tinatalakay dito ay ganito: “Kung sila [tao] mismo ay hindi makapapayag na sila
ay magkaroon ng kahati sa kanilang mga sariling ari-arian tulad ng yaman o ng pagkakaroon ng
alipin, magkagayon, paano nila nagawang ituring na maging kapantay o kahati ng Allah ang isang
nilikha lamang sa pagsamba sa Kanya.”
8 Ayon sa isang Hadith, ang Allah ay nagsabi, “Nilikha Ko ang aking mga alipin [tao] na Hunafa
[sumasamba at naniniwala sa Nag-iisang Diyos, Allah], nguni't sila ay iniligaw ng Satanas mula sa
kanilang relihiyon.” [Sahih Muslim vol 4 Hadith Bilang 2197].
9 Isinalaysay ni Abu Hurayrah na sinabi ng Sugo ng Allah: “Walang sanggol na isinilang maliban sa
kalagayan ng Fitrah [likas na paniniwala sa Diyos], pagkaraan ang kanyang mga magulang ay
ginawa siyang isang Hudyo, o Kristiyano o Zoroastriyano, tulad ng isang hayop na nanganganak
ng hayop na katulad ng sarili nito. Mayroon ba kayong nakikita sa kanila na ipinanganak na may
tatak? Ang Fitrah ng Allah na sa pamamagitan nito ay Kanyang nilikha ang sangkatauhan. Walang
pagbabago sa [kaparaanan ng] paglikha ng Allah…’” [Sahih Muslim vol 4 Hadith Bilang 2047,
2048. Hinango sa Tafsir Ibn Kathir vol 7 pahina 545].
430
inyong katakutan. At magsagawa kayo ng pagdarasal at huwag kayong

makibilang sa mga nagtatambal [sa Allah],
32. [At huwag ninyong tularan] yaong kabilang sa mga pinaghati-hati ang
kanilang relihiyon at naging mga sekta, bawa’t kaanib [na sekta] ay
nagagalak sa anumang nasa kanila.10
33. At kapag ang hirap [o dusa] ay sumaling sa mga tao, sila ay
nananalangin sa kanilang Panginoon, nagbabalik-loob sa Kanya sa
pagsisisi; [nguni’t] pagkaraan kapag sila ay Kanyang palasapin ng
Kanyang habag, kapagdaka’y, isang pangkat sa kanila ay nagtatambal [ng
iba] sa kanilang Panginoon.
34. Upang kanilang itakwil ang anumang Aming naipagkaloob sa kanila.
Kaya, inyong tamasahin [ang kasiyahan] sa inyong mga sarili, sapagka’t
[hindi maglalaon], ito ay inyong mapag-aalaman.
35. O Kami ba ay nagpahayag sa kanila ng isang batayan [o kasulatan] at
ito ay nangungusap [para] sa anumang kanilang itinatambal sa Kanya?
36. At kapag Aming pinangyaring ipalasap sa mga tao ang habag, ito ay
kanilang ikinagagalak; nguni’t kung ang kasamaan ay sumaling sa kanila
sanhi ng anumang ginawa ng kanilang mga kamay, kapagdaka’y, sila ay
nawawalan ng pag-asa.
37. Hindi ba nila nakikita na pinalalawig ng Allah ang panustos ng
sinumang Kanyang ninanais, at [Siya rin ang] naghihigpit [nito]?
naniniwala.
38. Kaya, ipagkaloob sa kamag-anak ang kanyang karapatan, at gayundin
sa dukha at sa manlalakbay. Iyan ang pinakamabuti para sa mga
naghahangad sa Mukha [Lugod] ng Allah; at sila yaong mga
magtatagumpay.
39. At anumang inyong ipinagkaloob mula sa riba [patubuan] upang
makaragdag sa yaman ng tao, [ito] ay hindi makararagdag sa Allah;
nguni’t anuman ang inyong ipinagkaloob mula sa Zakaat upang hanapin
ang Mukha [Lugod] ng Allah – sila yaong pag-iibayuhin [ang gantimpala
ng biyaya at pagpapala].
40. Ang Allah ang Siyang lumikha sa inyo, pagkaraan ay nagkaloob sa
inyo [ng panustos], pagkaraan ay Kanyang papangyarihing kayo ay
mamatay, pagkaraan [Siya] ay magbibigay ng buhay sa inyo [sa Araw ng
Paghuhukom]. Mayroon ba sa alinmang [inyong itinuturing bilang] mga
katambal [ng Allah] ang makagagawa ng anumang bagay na tulad niyon?
Luwalhati sa Kanya! At Siya ay Mataas nang higit kaysa sa anumang
10 Nagagalak sa anumang kanilang paniniwala, kaugalian at mga haka-haka.

431
kanilang itinatambal [sa Kanya].

41. Ang katiwalian ay lumaganap [o lumitaw] sa buong kalupaan at
karagatan sanhi ng anumang pinagsumikapan ng mga kamay ng tao kaya
Kanyang ipinalasap sa kanila ang ibang bahagi ng anumang [bunga ng]
kanilang ginawa upang sakali sila ay magsibalik [sa landas ng kabutihan].
42. Sabihin mo [O Muhammad] “Magsipaglakbay kayo sa mga lupain at
inyong tunghayan kung paano ang naging wakas niyaong mga [taong]
nauna [sa inyo]! Karamihan sa kanila ay [kabilang sa] mga nagtatambal.11
43. Kaya, ibaling mo ang iyong mukha [o ang iyong sarili] tungo sa
matuwid na relihiyon bago dumating ang Araw mula sa Allah na walang
makapipigil. [Sapagka’t] sa Araw na iyon, sila ay paghihiwa-hiwalayin.12
44. Sinuman ang hindi maniniwala – [nakaatang] sa kanya [ang bunga] ng
kanyang di-paniniwala, at sinuman ang gumagawa ng mga gawaing
matwid – sila ay naghahanda para sa kanilang sarili,
45. Upang Kanyang gantimpalaan yaong mga naniwala at gumawa ng
mga gawaing matwid mula sa Kanyang biyaya. Katotohanan, Hindi Niya
minamahal ang mga di-naniniwala.
46. At kabilang sa Kanyang mga ayaat [palatandaan ay ito] na Kanyang
ipinadala ang hangin bilang tagapagdala ng magandang balita, at upang
inyong lasapin ang Kanyang habag [ulan] at upang ang sasakyang-dagat
ay maglayag sa pamamagitan ng Kanyang Kautusan, at upang inyong
hanapin ang Kanyang biyaya at upang sakali kayo ay [matutong]
magpasalamat.
47. At katiyakan, Aming naipadala na ang mga sugo nang una pa man sa
iyo [O Muhammad] sa kani-kanilang mga mamamayan, at sila ay
dumating sa kanila na may dalang mga katibayan. Pagkaraan, Aming
ipinataw ang parusa mula sa mga nagkasala ng kabuktutan at sa Amin
nakaatang ang tulong [tagumpay] para sa mga naniniwala.
48. Ang Allah ang Siyang nagpapadala ng mga hangin at ito [mga hangin]
ay nagpapaikot sa mga ulap, at ikinakalat sa himpapawid sa paraang
Kanyang nais, at pagkaraan ay Kanyang ginagawang pira-piraso ang mga
ito upang inyong makita ang ulang lumalabas mula sa loob nito. Kaya,
kapag Kanyang pinangyaring bumuhos ito sa kaninumang Kanyang nais
sa Kanyang mga alipin, kapagdaka'y, sila ay nangagagalak.
49. At bagaman sila, bago ito ibinaba sa kanila, bago pa man iyan – [sila
11 Sila ay mga mushrik o nagtatambal at sumasamba sa iba pa bukod sa Allah.

12 Isang pangkat sa Paraiso at isang pangkat sa Impiyerno.
432
ay] nanlulumo [sanhi ng kanilang kawalan ng pananalig at pag-asa].

50. Kaya, tunghayan ang mga bungang idinudulot ng habag ng Allah -
kung paano Niya binibigyang-buhay ang lupa na dati ay tigang.
Katotohanan, iyan [din] ang magbibigay ng buhay sa patay at Siya ay may
Ganap na kakayahan sa lahat ng bagay.
51. At kung mangyari ngang Kami ay magpadala ng [masamang] hangin,
at kanilang nakita ang paninilaw [ng kanilang mga pananim], sila ay
mananatiling mga di-naniniwala pagkaraan niyon.
52. Kaya katotohanan, [O Muhammad] hindi mo magagawang makarinig
ang patay at hindi mo magagawang makarinig ang bingi sa panawagan
kung sila ay nagsisiurong nang pabalik [sa kawalan ng paniniwala].
53. At hindi mo mapapatnubayan ang bulag [sa katotohanan] mula sa
kanilang pagkaligaw; magagawa mo lamang makarinig yaong mga
naniniwala sa Aming mga ayaat [kapahayagan] sapagka’t sila ay
tumatalima [nang buong katapatan].
54. Ang Allah ang Siyang lumikha sa inyo mula sa kahinaan. Pagkaraan
kayo ay ginawang malakas pagkatapos ng kahinaan. [At] pagkaraan ng
lakas ay [muling] ginawang mahina at maputi ang buhok. Siya ay lumilikha
ng anumang Kanyang nais. At Siya ang Maalam, ang may Ganap na
Kakayahan.
55. At sa Araw na ang Oras ay lilitaw, ang mga mapaggawa ng kabuktutan
ay manunumpa na sila ay hindi namalagi [sa mundo] maliban sa isang
oras lamang. Ganyan sila nalinlang [nang papalayo mula sa katotohanan].
56. At yaong mga ginawaran ng kaalaman at pananampalataya ay

magsasabing: “Tunay na kayo ay namalagi [sa mundo] nang ayon sa
takda ng Allah hanggang sa Araw ng Pagkabuhay na Muli; at ito ang Araw
ng Pagkabuhay na Muli, nguni't ito ay hindi ninyo lagi nang nababatid13.”
57. Kaya, sa Araw na iyon, ang kanilang pangangatuwiran ay hindi
makatutulong sa mga gumawa ng kamalian at sila ay hindi papayagan
upang palubagin ang [poot ng Allah].
58. At katiyakan, Aming inilahad para sa sangkatauhan dito sa Qur’an ang
bawa’t [uri ng] paghahalintulad. Nguni’t kung sila ay dalhan mo [O
Muhammad] ng isang ayaat [o katibayan],14 yaong mga di-naniniwala ay
tiyak na magsasabi: “Tunay nga na kayo ay mga mapaggawa ng
kabulaanan.”
13 Hindi ninyo nababatid sapagka’t hindi ninyo kinikilala ang katotohanan ng Islam.
14 Isang ayah bilang saksi para sa katotohanan ng pagiging tunay na Propeta ni Muhammad.
433
59. Ganyan nga sinasarhan ng Allah ang mga puso niyaong mga hindi
nakaaalam [sa katotohanan ng Islam].15
60. Kaya, [ikaw ay] maging matiisin. Katotohanan, ang pangako ng Allah
ay totoo; at huwag mong hayaang ikaw ay bagabagin niyaong mga
walang katiyakan [sa pananampalataya].
15 i.e.hindi tinatanggap ang dalang mensahe ni Propeta Muhammad.

Surah 31 Lukman Bahagi Blg. 21
434
Surah Luqman
[Si Lukman]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif,Lam,Mim.1
2. Ito ang mga ayaat [talata] ng Aklat - Tigib ng Karunungan,
3. [Bilang] patnubay at habag para sa mga mapaggawa ng kabutihan,
4. Yaong mga nagsasagawa ng pagdarasal at nagbibigay ng
kawanggawa at sila, sa kabilang buhay ay may katiyakan [sa
pananampalataya].
5. Sila nga yaong mga nasa [matwid na] patnubay mula sa kanilang
Panginoon, at sila yaong mga matatagumpay.
6. At mula sa sangkatauhan ay isang bumibili ng libangang pananalita
upang iligaw [ang iba] sa landas ng Allah nang walang kaalaman, at
kanyang itinuturing ito [ang Kanyang landas] nang may panunuya. Sila
yaong mga magtatamo ng kahiya-hiyang parusa.
7. At kapag binibigkas sa kanya ang Aming mga ayaat [kapahayagan],
siya ay tumatalikod nang may pagmamalaki na wari bang hindi niya
narinig ang mga ito - wari bang may pagkabingi sa kanyang mga tainga.
Kaya, ibalita sa kanya ang isang mahapding parusa.
8. Katotohanan, yaong mga naniniwala at gumagawa ng mga mga
gawaing matwid – para sa kanila ay mga hardin ng kaligayahan,
9. [Na kung saan,] sila ay mamamalagi roon nang walang hanggan. [Ito
ang] pangako ng Allah na katotohanan. At Siya ang Ganap na
10. Kanyang nilikha ang mga kalangitan ng walang mga haligi na inyong
nakikita, at nagtirik sa kalupaan ng matatatag na mga bundok upang ito
ay hindi magpalipat-lipat na kasama ninyo. At Kanyang ikinalat doon ang
bawa’t uri ng nilikhang gumagala. At Aming ibinaba mula sa langit ang
tubig [ulan], at Aming ginawang tumubo mula roon ang bawa’t marangal
na uri [ng halaman].
1 A.L.M. - ito ay binibigkas na [Alif Lam Mim]. Ito ay mga titik ng wikang Arabe na itinuturing bilang
435
11. Ito ang likha ng Allah. Kaya, inyong ipakita sa akin ang anumang
nilikha niyaong [inyong mga sinasamba] bukod sa Kanya. Nguni’t, ang
mga mapaggawa ng kamalian ay nasa hayag na pagkaligaw.
12. At katiyakan, Aming pinagkalooban si Lukman ng karunungan [na
nagsabing]: “Magpasalamat sa Allah.” At sinuman ang magpasalamat,
siya ay nagpasalamat para sa [kabutihan ng] kanyang sarili. At sinuman
ang di-nagpasalamat [sa Kanyang biyaya], magkagayon, katotohanan ang
Allah ay Mayaman [walang pangangailangan], Kapuri-puri.
13. At [banggitin mo O Muhammad] nang si Lukman ay nagsabi sa
kanyang anak na lalaki habang ito ay kanyang pinagpapayuhan: “O aking
anak, huwag kang magtambal [ng anuman] sa Allah. Katotohanan, ang
pagtatambal ay isang malaking kamalian [o kalapastanganan sa Kaisahan
ng Allah (Tawheed)].”2
14. At Aming itinagubilin sa tao [na maging mabait] sa kanyang mga
magulang. Ang kanyang ina ay nagpasan sa kanya - [at nakaragdag sa
kanya] sa kahinaan at higit pang kahinaan, at ang pagpapasuso sa kanya
ay [sa loob ng] dalawang taon – [magkagayon, ikaw ay matutong]
magpasalamat sa Akin at sa iyong mga magulang. At sa Akin ang huling
patutunguhan.
15. Nguni’t kung sila ay nagpupunyagi upang ikaw ay makagawa ng
pagtatambal sa Akin nang wala kang kaalaman hinggil dito, samakatwid,
huwag mo silang sundin; nguni’t sila ay iyong damayin [at iyong kalingain]
sa mundong [ito] nang may kaukulang kabaitan, at sundin mo ang landas
niyaong mga nagbabalik-loob sa Akin [sa pagsisisi]. Pagkaraan, sa Akin
ang inyong pagbabalik, at Aking sasabihin sa inyo ang anumang inyong
laging ginagawa.
16. [At sinabi ni Lukman]: “O aking anak! Maging ito mang [kamalian o
kabutihang ito] ay kasingliit ng isang buto ng mustasa, at ito ay nasa loob
ng isang bato, o [maging saanman] sa mga kalangitan at sa kalupaan, ito
ay palilitawin [nang malinaw] ng Allah. Katotohanan, ang Allah ay
Mahinahon, Lubos na Nakababatid.
17. O aking anak, magsagawa ng pagdarasal at ipag-utos mo ang
kabutihan3 at ipagbawal mo ang kasamaan,4 at maging matiisin ka sa
anumang sasapit sa iyo. Katotohanan, [lahat ng] iyan ay mahahalagang
2 Dhulm – kamalian o malaking paglapastangan.

3 Al Maruf - sakop nito ang lahat ng uri ng mabubuting bagay o gawaing ipinag-uutos ng Dakilang
Allah at ng Kanyang Sugo.
4 Al Munkar - sakop nito ang lahat ng uri ng masasamang bagay o gawain na ipinagbabawal ng
Dakilang Allah at ng Kanyang Sugo.
436
kautusan [na nangangailangan ng] katatagan.

18. At huwag mong ibaling ang iyong pisngi [sa panlalait] sa [iyong kapwa]
tao, at huwag kang maglakad ng magaslaw sa kalupaan. Katotohanan,
ang Allah ay hindi nagmamahal sa bawat [isang] nagmamalaki [sa sarili]
at nagyayabang [sa yaman nito].
19. At maging banayad ka sa iyong paglalakad, ibaba mo ang iyong tinig.
Katotohanan, ang pinakamasama sa lahat ng tinig ay ang tinig [o atungal]
ng isang asno.”
20. Hindi ba ninyo nakikita na itinalaga para sa inyo ng Allah ang
anumang nasa mga kalangitan at anumang nasa kalupaan, at ginawang
lubos ang Kanyang pagpapala sa inyo [maging ito man ay] nakahayag at
nakatago? Subali’t, sa sangkatauhan ay mayroong nakikipagtalo tungkol
sa Allah nang wala namang [taglay na] kaalaman at patnubay at isang
aklat na nagbibigay ng liwanag!
21. At kung sa kanila ay sabihin: “Sumunod kayo sa anupamang ibinaba
[o ipinahayag] ng Allah,” sila ay magsasabi: “[Hindi!] bagkus, aming
susundin ang anumang natagpuan naming sinusunod ng aming mga
ninuno.” Kahit ba sila ay inaanyayahan ng satanas tungo sa parusa ng
naglalagablab [na Apoy ng Impiyerno]?
22. At sinuman ang magsuko ng kanyang mukha [o ng sarili] sa Allah
habang siya ay mapaggawa ng kabutihan – magkagayon, kanyang
natanganan ang pinakamatibay na hawakan. At sa Allah ang wakas [o
kahihinatnan] ng [lahat ng] pangyayari.
23. At sinuman ang hindi naniwala, magkagayon, huwag mong hayaang
ang kanyang kawalan ng paniniwala ay maghatid ng lungkot sa iyo. Sa
Amin ang kanilang pagbabalik. At Aming ipababatid sa kanila ang
anumang kanilang ginawa. Katotohanan, ang Allah ay Maalam ng nasa
mga dibdib [ng tao].
24. Aming ipinagkaloob sa kanila ang kasiyahan para sa kaunting sandali;
pagkaraan, sila ay Aming sapilitang [dadalhin] tungo sa mabigat na
parusa.
25. At kung ikaw ay magtatanong sa kanila: “Sino ang lumikha sa mga
kalangitan at sa kalupaan,” katiyakan nga na sila ay magsasabing: “Ang
Allah.” Sabihin: “Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah]” nguni’t
karamihan sa kanila ay hindi nakaaalam [nito].
26. Sa Allah ang pagmamay-ari ng anumang nasa mga kalangitan at
kalupaan. Katotohanan, ang Allah ang Mayaman, ang Kapuri-puri.
27. At kung ang mga punongkahoy sa lupa ay [magsilbing] mga panulat at
ang dagat [ay magsilbing tinta nito upang makapagsulat], pagkaraan nito
ay dinagdagan [pa] ng pitong dagat, ang mga salita ng Allah ay hindi
437
masasaid. Katotohanan, ang Allah ay Ganap na Makapangyarihan, Tigib

ng Karunungan.
28. Ang inyong pagkakalikha at ang inyong pagkabuhay na muli ay tulad
lamang [ng pagkalikha at pagkabuhay na muli] ng isang tao [o ng
kaluluwa nito]. Katotohanan, ang Allah ay Lubos na Nakaririnig, Lubos na
Nakakikita.
29. Hindi mo ba nakikita [O Muhammad] na pinangyayari ng Allah na ang
gabi ay pumasok sa araw, at pinangyayaring ang araw ay pumasok sa
gabi? At Kanyang itinalaga ang araw at buwan; bawa’t isa ay umiinog sa
[sariling ligiran nito] para sa takdang panahon. At ang Allah ay Lubos na
Nakababatid ng anumang inyong ginagawa.
30. Iyan ay sa dahilang ang Allah ay Siyang Katotohanan, na ang
anumang kanilang dinadalanginan bukod sa Kanya ay kabulaanan. At
katotohanan, ang Allah ang Kataas-taasan, ang Dakila.
31. Hindi mo ba nakikita na ang sasakyang-dagat ay naglalayag sa laot ng
karagatan sa pamamagitan ng pagpapala ng Allah upang magpakita sa
inyo ng Kanyang mga ayaat [tanda]? Katotohanan, naririto ang mga ayaat
[tanda] para sa bawa’t matiisin [at] mapagpasalamat.
32. At kapag ang mga alon ay sumaklob sa kanila katulad ng mga kubol
[bubong o atip ng langit], sila ay dumadalangin sa Allah, matapat sa
Kanya sa relihiyon. Nguni’t kapag sila ay Kanyang dinala sa [kating] lupa,
mayroong [mga ilan] sa kanila ang katamtaman [sa pananampalataya].
Nguni’t walang tumatanggi sa Aming mga ayaat [tanda] maliban ang
bawa’t sukab [taksil] na walang pasasalamat.
33. O sangkatauhan, matakot kayo sa inyong Panginoon at inyong
pangambahan ang Araw na walang ama ang makatutulong para sa
kanyang anak at wala ring anak ang makatutulong para sa kanyang ama.
Katotohanan, ang pangako ng Allah ay totoo; kaya huwag ninyong
hayaang ang buhay sa mundong ito ay luminlang sa inyo at kayo ay
malinlang tungkol sa Allah ng isang manlilinlang.
34. Katotohanan, [tanging] ang Allah ang may kaalaman5 sa [takdang]
Oras, at [Siya ang] nagpapababa ng ulan at [Siya ang] nakababatid ng
anumang nasa mga sinapupunan [ng mga ina]. Walang sinuman ang
nakaaalam kung ano ang kanyang kinahihinatnan sa kinabukasan, at
5 Si Imam Ahmad ay nagtala na si Buraydah ay nagsabi na narinig niya ang Sugo ng Allah na
nagsabi: “Mayroong limang bagay na walang nakakaalam maliban sa Allah: 'Katotohanan, ang
Allah ang tanging nakaaalam ng Takdang Oras, ang nagbababa ng ulan, at nababatid Niya ang
nasa sinapupunan. Walang sinuman ang nakababatid kung ano ang laan sa kanya sa
kinabukasan, at walang sinuman ang nakababatid kung saan lupain siya mamamatay." [Ahmad
Hadith vol 5 Bilang 353].
438
walang sinuman ang nakaaalam kung saang lupain siya mamamatay.6

Katotohanan, ang Allah ay Maalam, Lubos na Nakababatid.
6 “Kung nais ng Allah na kuhanin ang kaluluwa ng isang tao sa partikular na lupain [o pook],
bibigyan Niya ito ng dahilan upang siya ay magtungo roon.” [Al Hakim Hadith vol 1 Bilang 42].
Surah 32 As-Sajdah Bahagi Blg. 21
439
Surah As-Sajdah
[Ang Pagpapatirapa]
Sa Ngalan ng Allah
1. Alif,Lam,Mim.
2. [Ito ang] Kapayahagan ng Aklat [ang Qur’an], walang alinlangan na ito
ay nagmula sa Panginoon ng lahat [ng mga nilikha].
3. O sila ba ay nagsasabing: “Ito ay kanyang nilubid [o kinatha lamang]?”
Nguni’t, ito ay katotohanang nagmula sa iyong Panginoon, upang ikaw [O
Muhammad] ay magbigay ng babala sa mga mamamayan na walang
tagapagbabalang dumating sa kanila na nauna sa iyo upang sakali sila ay
mapatnubayan.
4. Ang Allah ang Siyang lumikha sa mga kalangitan at kalupaan, at sa
anumang nasa pagitan ng mga ito sa loob ng anim na araw; pagkaraan,
Siya ay pumaitaas [Istawa] sa Kanyang Trono. Kayo ay wala kahit isa
mang tagapangalaga o tagapamagitan bukod sa Kanya. Hindi ba kayo,
kung gayon, makaaalala?
5. Kanyang isinasaayos ang [bawa’t] pangyayari mula sa kalangitan
tungo sa kalupaan; pagkaraan, ito [ang pangyayari] ay aakyat patungo sa
Kanya, sa isang Araw, na ang sukat [o layo nito] ay isang libong taon ng
inyong pagbibilang.
6. Iyan ang Maalam ng di-nakikitang [mga pangyayari o bagay] at
nasasaksihan,1 [Siya] ang Ganap na Makapangyarihan, ang Maawain.
7. [Siya] na ginawang ganap ang lahat ng bagay na Kanyang nilikha at
[Siya ang] nagpasimula ng paglikha sa tao mula sa luad [o putik].
8. Pagkaraan, Kanyang nilikha ang mga supling nito [ng tao] mula sa
hinangong hamak na tubig [lamang].
9. Pagkaraan, siya [ang tao] ay Kanyang hinubog at siya ay [Kanyang]
hiningahan mula sa Kanyang [nilikhang] kaluluwa,2 at ginawa para sa inyo

simpleng nakikita. Nguni’t ang iba naman ay ipinaliwanag nang ganito. Ang Shahaadah ay ang
440
ang pandinig, at paningin at puso [o isip]; [subali’t] napakaliit ng inyong

[isinusukling] pasasalamat.
10. At sila ay nagsasabi:“Kapag kami ba ay naglaho [at naghalo ang
aming katawan] sa lupa, kami ba ay [lilikhaing muli bilang] bagong
nilikha?” Subali’t, sila ay hindi naniniwala sa [Araw ng] Pakikipagharap sa
kanilang Panginoon
11. Sabihin: “Kayo ay kukunin ng anghel ng kamatayan, na itinalagang
mangangasiwa sa inyo. Pagkaraan, kayo ay ibabalik sa inyong
Panginoon.”
12. At kung iyong makikita ang mga mapaggawa ng kabuktutan kapag
ang kanilang mga ulo ay nangagbitin sa harap ng kanilang Panginoon [at
sila ay nagsasabing], “Aming Panginoon, aming natunghayan na at
[aming] narinig na [ang katotohanan ng Islam], kaya kami po ay ibalik muli
[sa mundo]; kami ay gagawa ng mga gawaing matwid. Katotohanan, kami
[ngayon] ay mayroon ng katiyakan [sa pananampalataya].”
13. At kung Aming naisin, Aming maipagkakaloob sa bawa’t kaluluwa ang
patnubay nito, subali’t ang salita [o takdang parusa] mula sa Akin ay
naipatupad na, [na] Aking pupunuin ang Impiyerno ng mga jinn at tao,
nang magkakasama.
14. Kaya, inyong lasapin [ang parusa ng Apoy] sapagka’t inyong
kinalimutan ang pakikipagharap na ito - ang inyong araw. Katotohanan,
kayo ay Aming kalilimutan; kaya inyong lasapin ang walang katapusang
[parusa] nang dahil sa anumang lagi ninyong ginagawa.3
15. Ang mga naniniwala lamang sa Aming mga ayaat [kapahayagan], na
kapag sila ay pinaalalahanan sa pamamagitan ng mga ito, ay
napapasubsob sa pagpapatirapa, at lumuluwalhati ng mga papuri sa
kanilang Panginoon, at sila ay hindi mapagmalaki.
16. Ang kanilang mga tagilirang bahagi [o sila ay bumabangon] mula sa
[kanilang] mga higaan, sila ay nagsusumamo sa kanilang Panginoon
nang may [mapitagang] takot at pag-asam, at mula sa anumang
[panustos na] Aming ipinagkaloob sa kanila, sila ay gumugugol [sa mga
mabubuting kawanggawa].
17. Walang kaluluwa [o tao] ang nakaaalam kung anong kasiyahan ang
ikinubli sa kanilang mga paningin bilang kabarayan nang dahil sa
anumang kanilang lagi nang ginagawa.
2 Ang mga sangkap ng buhay.

3 Sa ibang pagpapaliwanag, ang salitang kinalimutan ay pinalitan ng di-pinahalagahan…
“Sapagka’t inyong di-pinahalagahan ang pakikipagtipan na ito, ang inyong Araw, katiyakan, kayo
ay Amin ding di-pahalalagahan...”
441
18. Kaya, ang isa bang [tapat na] naniniwala [sa Kaisahan ng Allah] ay
katulad ng isang suwail? Sila ay hindi magkatulad.
19. At yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid, para sa
kanila ay mga hardin ng kanlungan bilang tirahan nang dahil sa anumang
[kabutihang] kanilang lagi nang ginagawa.
20. Nguni’t yaong mga suwail, ang kanilang kanlungan ay ang Apoy,
tuwing sila ay magtatangkang lumabas [upang tumakas] mula rito, sila ay
dinadalang pabalik dito, habang sila ay sinasabihang: “Lasapin ninyo ang
parusa ng Apoy na siya ninyong lagi nang itinatakwil.”
21. At katiyakan, sila ay Aming palalasapin mula sa malapit na parusa [sa
mundong ito] bago pa ang pinakamalaking parusa [sa Kabilang Buhay]
upang sakali sila ay magsibalik [sa pagsisisi].
22. At sino ba ang mapaggawa ng kamalian nang higit kaysa sa isang
pinaalalahanan sa mga ayaat [babala at aral] ng kanyang Panginoon,
[nguni't] pagkaraan ay lumayo mula rito? Katiyakan Aming ilalapat ang
[kaukulang] parusa sa mga mapaggawa ng kabuktutan.
23. At katotohanan Aming ipinagkaloob kay Moises ang kasulatan, kaya
huwag kang mag-alinlangan tungkol sa kanyang pakikipagharap. At
Aming ginawa ito [ang Torah] bilang patnubay para sa mga anak ni Israel.
24. At Aming itinalaga mula sa kanila [sa mga anak ni Israel] ang mga
pinuno na nagbibigay ng patnubay sa ilalim ng Aming Kautusan nang sila
ay naging matiisin at [nang] sila ay [naniwalang] may katiyakan sa Aming
mga ayaat [kapahayagan,babala at palatandaan].
25. Katotohanan, ang iyong Panginoon ay maghahatol sa kanilang
pagitan, sa Araw ng Pagkabuhay na Muli hinggil sa anumang kanilang
laging ipinagkakaiba.
26. Ito ba ay hindi naging malinaw para sa kanila kung ilang henerasyon
na ang Aming winasak na una sa kanila, [habang] sila ay nagsisilakad sa
kanilang mga pinamamahayanan? Katotohanan, naririto ang mga ayaat
[babala o aral]; hindi ba sila, kung gayon, nakaririnig?
27. Hindi ba nila nakita kung paano Namin itinataboy ang tubig [sa ulap]
tungo sa tigang na lupa at nagpatubo sa pamamagitan nito [ng ulan] ng
mga pananim upang ang kanilang mga hayupan ay magsikain at [ganoon
din] ang kanilang mga sarili? Hindi ba sila, kung gayon, nakakikita?
442
28. Sila ay nagsasabi [nang may pag-aalinlangan at agam-agam]: “Kailan

ba [magaganap] itong Al-Fath,4 kung tunay ngang kayo ay
makatotohanan?
29. Sabihin mo [O Muhammad]: “Sa Araw ng Al-Fath [paghuhukom], ang
paniniwala5 niyaong mga di-Muslim ay wala nang pakinabang sa kanila,
at sila ay hindi palulugitanan.”
30. Kaya, ikaw ay lumayo sa kanila at [ikaw ay] maghintay: [Sapagka’t]
katotohanan, sila ay naghihintay.
4 Ayon sa Tafsir ni Ibn Kathir [vol 7 pahina 628] ang kahulugan ng Fath ay ang Paghuhukom [sa
Kabilang Buhay] tulad ng nakasaad sa ayah 26:118 “Kaya, aftah [hatulan] sa pagitan ko at nila…”
5 Sa Araw ng Paghuhukom, kahit maniwala pa ang isang di-Muslim sa katotohanan ng Islam, ito
ay wala nang halaga pa upang maituwid niya ang kanyang mga kasalanan.
Surah 33 Al Ahzab Bahagi Blg. 21
443
Surah Al Ahzab
[Ang Magkasanib Na Lakas]
Sa Ngalan ng Allah
1. O, Propeta [Muhammad], matakot sa Allah at huwag mong sundin ang

mga di-naniniwala at mga mapagkunwari. Katotohanan, ang Allah ay Lagi
nang Nakababatid, Tigib ng Karunungan.
2. At sundin mo ang anumang inspirasyong ipinahayag sa iyo mula sa
iyong Panginoon. Katotohanan, ang Allah ay Lagi nang Nakaaalam sa
3. At ikaw ay magtiwala sa Allah; at ang Allah ay sapat na bilang
Tagapangasiwa [ng lahat ng gawain].
4. Hindi ginawa ng Allah para sa isang tao ang [magkaroon ng] dalawang
puso sa loob ng kanyang [katawan]. At hindi rin Niya ginawa ang inyong
mga asawa [na inyong hiniwalayan sa pamamagitan ng Dhihar]1 bilang
inyong [tunay na] mga ina. At hindi rin Niya ginawa ang inyong mga
[ampon] anak bilang inyong mga [tunay na] anak. Iyan ay inyong
bukambibig [na namumutawi lamang] sa inyong mga bibig. Nguni’t, ang
Allah ay nagsasabi ng katotohanan, at Siya ang nagpapatnubay sa
[matuwid na] Landas.
5. Sila [mga inampong anak] ay inyong tawagin sa [pangalan ng] kanilang
mga ama: ito ay higit na makatarungan sa [paningin ng] Allah. Nguni’t
kung hindi ninyo nakikilala ang kanilang mga ama - samakatwid sila ay
inyong mga kapatid sa relihiyon [Islam] at [sila ay] ipinagkatiwala sa inyo.
At hindi isang pagkakasala para sa inyo ang anumang nagawang
pagkakamali maliban sa anumang sinadyang layon ng inyong mga puso.
At ang Allah ay Lagi nang Mapagpatawad, Maawain.
6. Ang Propeta ay higit na karapat-dapat sa mga naniniwala kaysa sa
kanilang mga sarili,2 at ang kanyang mga asawa ay [gumaganap bilang]
1 Dhihar - ito ay isang pananalita o katagang namumutawi sa isang lalaki sa kanyang asawa sa
pamamagitan ng pagsabi ng ganito: “Para sa akin, ikaw ay katulad ng likuran ng aking ina
[ipinagbabawal ang pagsiping sa iyo].” Ito ay karaniwang sinasambit ng mga kalalakihang arabo sa
kanilang mga asawa nuong panahon ng Jahiliyah [bago dumating ang Islam].
2 Isinalaysay ni Abdullah bin Hisham: Kami ay kapiling ng Sugo ng Allah at hawak niya ang kamay
ni Omar bin al Khattab. Si Omar ay nagsabi sa kanya. “O Sugo ng Allah! Ikaw ay
444
kanilang mga ina. At yaong mga ugnayang [pangkamag-anakan] ay

nakahihigit [hinggil sa pamana] sa itinakdang [batas ng] Allah kaysa sa
[ibang] mga naniniwala at mga Muhajir [mga nagsilikas] malibang kayo ay
nakagawa ng kabaitan sa inyong mga malalapit na kasamahan [sa
pamamagitan ng pamana]. Iyan ay nasa nakatalang aklat.
7. At [banggitin mo O Muhammad] nang Aming kunin mula sa mga
Propeta ang kanilang kasunduan, at mula sa iyo [O Muhammad], at mula
kina Noah at Abraham at Moises at Hesus, anak ni Maria; at Aming
kinuha mula sa kanila ang matibay na kasunduan.3
8. Upang Kanyang tanungin ang mga makatotohanan tungkol sa kanilang
katotohanan.4 At Kanyang inihanda para sa mga di-naniniwala ang isang
mahapding parusa.
9. O kayong mga naniwala, inyong alalahanin ang pagpapala ng Allah sa
inyo, nang ang mga hukbong-sandatahan ay dumating [upang sumalakay]
sa inyo, at Kami ay nagpadala laban sa kanila ng isang hangin at mga
kawal [na anghel] na hindi ninyo nakikita. At ang Allah ay Lagi nang
Nakakikita sa anumang inyong ginagawa.
10. [Alalahanin] nang sila [mga kalaban] ay nagsirating sa inyo mula sa
inyong [dakong] itaas [sa lambak ng bahaging kanluran] at mula sa inyong
[dakong] ibaba [sa lambak ng bahaging silangan], at nang ang mga mata
ay nanlaki [sa takot] at ang mga puso ay umabot sa mga lalamunan, at
kayo ay nag-akala tungkol sa Allah [ng maling] pag-aakala.
11. [Sa pagkakataong] iyon, ang mga naniniwala ay sinubukan at [sila ay]
ginimbal nang isang matinding pagkagimbal.
12. At [alalahanin] nang ang mga mapagkunwari at [kasama] niyaong ang
kanilang mga puso ay may sakit [ng pag-aalinlangan] ay nagsabi: "Ang
Allah at ang Kanyang Sugo ay walang ipinangako sa amin maliban sa
nakalilinlang [na guni-guni].”
13. At nang ang isang pangkat sa kanila ay nagsabi: “O mga mamamayan
ng Yathrib,5 walang kapanatagan para sa inyo [rito], kaya kayo ay
pinakamamahal ko nang higit sa lahat ng bagay maliban sa aking sarili.” Ang Propeta ay nagsabi:
“Hindi, sa pamamagitan Niya na Siyang may tangan ng aking kaluluwa, [ikaw ay hindi
magkakaroon ng ganap na Eeman hanggang ako ay pinakamamahal mo kaysa sa iyong sarili.”
Pagkaraan si Omar ay nagsabi: “Ngayon, isinusumpa ko sa Allah, ikaw ang pinakamamahal ko
nang higit sa aking sarili.” Ang Propeta ay nagsabi: “Ngayon, O, Omar [ikaw ay tunay na
naniniwala].” [Sahih Bukhari vol 8 Hadith Bilang 628].
3 Maraming propeta at sugo ng Allah. Ang 25 sa kanila ay binanggit ng Qur’an; mula sa 25, lima [5]
ang nagunguna: sila ay sina Muhammad, Nuh [Noah], Ibrahim [Abraham], Musa [Moises], Issa
[Hesus], anak ni Maria.
4 Upang Kanyang tanungin ang Kanyang mga sugo at propeta tungkol sa kanilang katotohanan
[ng kanilang pagpapalaganap ng mensahe na Kanyang ipinag-utos sa kanila].
445
magsibalik [sa inyong mga pamamahay].” At ang isang pangkat sa kanila

ay humingi ng pahintulot sa Propeta na nagsabing: “Katotohanan, ang
aming mga pamamahay ay nakatiwangwang.” At [samantalang] ang mga
ito ay hindi nakatiwangwang. Sila ay hindi naglayon maliban upang
takasan [ang nagbabadyang labanan].
14. At kung sila ay nilusob mula sa lahat ng dako [ng kapaligiran] nito, at
ang fitnah [pagtalikod sa Islam] ay hiniling sa kanila, marahil ito ay
kanilang nagawa at hindi man lamang tinutulan ito maliban sa bahagyang
[pagtutol].
15. At katiyakan sila ay nangako na sa Allah noon, na sila ay hindi
tatalikod. At ang pangako sa Allah ay lagi nang tinatanong.
16. Sabihin: “Kailanman, ang pagtakas ay hindi makatutulong sa inyo.
Kung kayo man ay tumakas mula sa kamatayan o pagpatay; at pagkaraan
[kung ito ay inyong ginawa], marahil hindi ipagkakaloob sa inyo ang
kasiyahan [ng buhay] maliban para sa maikling sandali [lamang].”
17. Sabihin: “Sino ba siya na maaaring mangalaga sa inyo laban sa Allah
kung Siya ay maglayon para sa inyo ng isang kasamaan, o kaya ay
maglayon para sa inyo ng isang habag?” At sila ay walang matatagpuan
para sa kanilang mga sarili ng tagapangalaga o ng tagapagtangkilik bukod
sa Allah.
18. Katiyakan, nababatid na ng Allah ang mga pumipigil na kabilang sa
inyo at ang mga [mapagkunwaring] nagsasabi sa kanilang mga kapatid,
“Halina kayong magsilapit sa amin,” at sila ay hindi nakikilahok sa
labanan, maliban sa bahagyang [paglahok dito],
19. [Sila ay] mapagkait6 sa inyo. Kaya, kapag ang takot ay dumarating,
sila ay inyong makikitang nakatingin sa inyo, ang kanilang mga mata ay
umiikot tulad ng isang inabutan ng kamatayan. Nguni’t sa sandaling ang
takot ay maglaho, kayo ay kanilang nilalait [sa pamamagitan] ng
matatalim na dila, [sila ay] mapagkait sa inyo sa [anumang] kabutihan.
Sila yaong mga di-naniwala, kaya hinayaan ng Allah na mawalan ng
kabuluhan ang kanilang mga gawain. At iyan ay Lagi nang Madali para sa
Allah.
20. Kanilang inaakala na ang [mga magkaanib na] hukbo ay hindi pa
nagagapi. At kung ang [mga magkaanib na] hukbo ay [muling]
magsirating, sila ay maghahangad na sila ay nasa mga disyertong
kapiling ng mga bedouin, sila ay nagtatanong [mula sa malayong pook]
tungkol sa inyong mga balita; at kung mangyari ngang sila ay inyong
5 Ito ang dating pangalan ng Madinah.

6 Ang literal na kahulugan ay maramot o hindi nagkukusang magbigay ng anumang tulong.
446
makakasama, sila ay hindi makikipaglaban maliban sa bahagyang

[paglaban].
21. Katiyakan, mayroon para sa inyo sa [katauhan ng] Sugo ng Allah ang
isang mahusay na halimbawa para sa sinumang umaasa sa
[pakikipagtipan sa] Allah at sa Huling Araw, at [na] sa tuwina ay nag-
alaala sa Allah.
22. At nang nakita ng mga naniniwala ang [mga magkaanib na] hukbo,
sila ay nagsabi: “Ito ang ipinangako sa atin ng Allah at ng Kanyang Sugo;
at ang Allah at Kanyang Sugo ay nagsabi ng katotohanan.” At ito ay
nakaragdag lamang sa kanila ng [katatagan ng Eeman] pananampalataya
at pagtalima [sa Allah].
23. At mula sa mga naniniwala ay mga lalaking makatotohanan sa
anumang kanilang pangako sa Allah; at kabilang sa kanila ay isang
tumupad sa kanyang pangako [hanggang kamatayan] at kabilang sa
kanila ay isang naghihintay [ng kanyang pagkakataon], at hindi nila binago
[ang kasunduan] ng alinmang pagbabago.
24. Upang gantimpalaan ng Allah ang mga makatotohanan sa kanilang
katapatan, at parusahan ang mga mapagkunwari kung ito ay Kanyang
naisin o di kayanaman ay tanggapin ang kanilang pagsisisi. Katotohanan,
ang Allah ay Lagi nang Mapagpatawad, Maawain.
25. At itinaboy ng Allah yaong [magkakaanib na hukbo ng] mga di-
naniwala, [at] sa kanilang pangangalit, [sila] ay walang natamong isa
mang kabutihan. Ang Allah ay Sapat na para sa mga naniniwala sa
[larangan ng] pakikipaglaban, at ang Allah ay Lagi nang Malakas, Ganap
na Makapangyarihan.
26. At Kanyang ginapi yaong mga tumangkilik sa kanila na kabilang sa
mga Angkan ng Kasulatan mula sa kanilang tanggulang [pinagtataguan]
at inihasik ang ligalig sa kanilang mga puso, [upang] ang isang pangkat
[sa kanila] ay inyong mapapatay, at ang isang pangkat [sa kanila] ay
inyong mabibihag.
447
27. At Kanyang pinangyari na inyong manahin ang kanilang mga lupain, at

ang kanilang mga pamamahay, at ang kanilang mga yaman, at ang isang
lupain na hindi pa ninyo natapakan [o nasakop noon]. At ang Allah ay Lagi
nang may Ganap na Kakayahan sa lahat ng bagay.
28. O Propeta [Muhammad], sabihin mo sa iyong mga asawa: “Kung kayo
ay maghangad ng makamundong buhay, at ng kinang nito, magkagayon
halina kayo, ako ay magkakaloob para sa inyo at magkakaloob sa inyo ng
isang magandang paglaya.7
29. Subali’t kung kayo ay maghangad para sa Allah at sa Kanyang Sugo,
at sa tahanan ng kabilang buhay - samakatwid katotohahan, ang Allah ay
naghanda para sa mga mapaggawa ng kabutihang kabilang sa inyo ng
isang dakilang gantimpala.”
30. O mga asawa ng Propeta [Muhammad], sinuman sa inyo ang
magkasala ng hayag na kahalayan – pag-iibayuhin ang parusa para sa
kanya nang dalawang ulit, at iyan ay Lagi nang Madali para sa Allah.
31. At sinuman sa inyo ang naging masunurin [nang tapat] sa Allah at sa
Kanyang Sugo, at gumawa ng mga gawaing matwid - Aming ipagkakaloob
sa kanya ang kanyang dalawang ulit na gantimpala; at Aming inihanda para
sa kanya ang isang marangal na panustos.
32. O mga asawa ng Propeta, kayo ay hindi katulad ng ibang karaniwang
mga babae. Kung inyong kinatatakutan [ang Allah] samakatwid, huwag
kayong maging malambot sa pagsasalita [sa mga lalaki] upang huwag na
di magnasa ang sinuman na ang puso ay may sakit bagkus magsalita nang
kapita-pitagang salita.
33. At manatili sa inyong mga pamamahay, at huwag ninyong ipakita ang
inyong mga kagandahang [hindi dapat ipinakikita] tulad noong panahon ng
kamangmangan. At magsagawa ng pagdarasal, at magbigay ng
kawanggawa at sumunod sa Allah at sa Kanyang Sugo. Hangad lamang
ng Allah na pawiin mula sa inyo ang dungis [ng pagkakasala], O kayong
kabilang sa pamilya [ng Propeta], at upang kayo ay padalisayin nang
[ganap na] dalisay.
34. At inyong alalahanin ang anumang binibigkas sa inyong mga
pamamahay mula sa mga ayaat [kapahayagan] ng Allah at karunungan.
Katotohanan, ang Allah ay Lagi nang Mabait, Nakababatid [ng lahat ng
bagay].
7 Isinalaysay ni Aishah: “Ang Sugo ng Allah ay nagbigay sa amin ng pagpipilian [ang manatili sa
kanya o hiwalayan [diborsyuhin sila] at pinili namin ang Allah at ang Kanyang Sugo. Kaya, ang
pagbibigay ng pagpipilian sa amin ay hindi isinasaalang-alang bilang diborsiyo.” [Sahih Bukhari vol
448
35. Katotohanan, ang mga lalaking tumatalima at ang mga babaing

tumatalima, ang mga lalaking naniniwala at ang mga babaing naniniwala,
ang mga lalaking masunurin at ang mga babaing masunurin, ang mga
lalaking matapat at ang mga babaing matapat, ang mga lalaking matiisin at
ang mga babaing matiisin, ang mga lalaking mapagkumbaba at ang mga
babaing mapagkumbaba, ang mga lalaking mapagkawanggawa at ang
mga babaing mapagkawanggawa, ang mga lalaking mapag-ayuno at ang
mga babaing mapag-ayuno, ang mga lalaking mapangalaga ng kanilang
dangal at ang mga babaing mapangalaga ng kanilang dangal at ang mga
lalaking nagbibigay alaala sa Allah at ang mga babaing nagbibigay alaala8
sa Allah tuwina - ang Allah ay naghanda para sa kanila ng kapatawaran at
isang dakilang gantimpala.
36. At hindi marapat para sa isang naniniwala, lalaki o babae, na kapag
ang Allah at Kanyang Sugo ay magpasiya ng isang bagay, sila ay may iba
pang pagpipilian sa kanilang gawain [pagkaraan]. At sinuman ang
sumuway sa Allah at sa Kanyang Sugo, katiyakan na siya ay nasadlak sa
hayag na pagkaligaw.
37. At [banggitin mo Muhammad] nang sinabi mo sa isang9 pinagpala ng
Allah at pinagpala mo rin, “Panatilihin mo ang iyong asawa, at matakot sa
Allah,” habang ikinubli mo sa iyong sarili ang ipinahayag ng Allah sa iyo.10
Nguni’t pinangambahan mo ang mga tao11 samantalang ang Allah ang
Siyang higit mong dapat pangambahan. Kaya, nang si Zaid ay wala nang
kailangan para sa kanya [kay Zainab], siya ay Aming ipinakasal sa iyo
upang [sa hinaharap na panahon o pagkakataon ay] hindi magkaroon ng
kahirapan para sa mga naniniwala hinggil sa mga asawa ng kanilang mga
itinuturing na [inampon] anak na lalaki kapag sila ay wala nang kailangan
sa kanila. At ang Kautusan ng Allah ay lagi nang naipatutupad.
38. Hindi isang pagkakasala sa [panig ng] Propeta ang anumang kahirapan
hinggil sa anumang ipinag-utos ng Allah sa kanya. Ito ang kaparaanan ng
Allah sa mga [propetang] nagsiyao na. At lagi nang ang Kautusan ng Allah
ay isang kapasiyahang itinakda.
39. [Ipinagkakapuri ng Allah] yaong mga nagpapalaganap ng mga
8 Ang kahalagahan ng Dhikr Allah [pag-aalaala sa Allah]. Isinalaysay ni Abu Musa: Ang Sugo ng
Allah ay nagsabi: “Ang halimbawa ng isang taong nagbibigay alaala sa kanyang Panginoon kung
ihahambing sa isang hindi nagbibigay alaala ay tulad ng isang buhay na nilalang kung ihahambing
sa isang patay.” [Sahih Bukhari vol 8, Hadith Bilang 416].
9 Siya ay si Zaid bin Harithah, ang pinalayang alipin ng Propeta.
10 Ipinag-utos ng Allah sa Kanyang Sugo na pakasalan si Zainab pagkaraan hiniwalayan o
diniborsiyo siya ni Zaid. Ito ay isang paglalarawan na ang isang lalaki ay maaaring pakasalan ang
dating asawa ng kanyang inampon.
11 Sa kanilang mga usap-usapan na pinakasalan ni Muhammad ang diniborsiyong asawa ng
kanyang pinalayang alipin.
449
mensahe ng Allah at may takot sa Kanya, at sila ay hindi natatakot

kaninuman maliban sa Allah. At ang Allah ay sapat na bilang Tagapagtuos
[ng mga gawa].
40. Si Muhammad ay hindi ama ng sinuman sa inyong mga kalalakihan,
nguni’t [siya ay] Sugo ng Allah at huli sa [kawing ng] mga propeta. At ang
Allah ay Lagi nang Maalam sa lahat ng bagay.
41. O kayong mga naniwala, inyong alalahanin ang Allah nang palagiang
pag-alaala.12
42. At Siya ay inyong luwalhatiin sa umaga at sa hapon.
43. Siya na naggawad ng pagpapala sa inyo, at ang Kanyang mga anghel
[ay nagsumamo sa Kanya], upang kayo ay Kanyang hanguin mula sa
kadiliman tungo sa liwanag. At Siya ay Lagi nang Maawain sa mga
naniniwala.
44. Ang kanilang pagbati sa Araw na Siya ay kanilang makahaharap ay,
“Kapayapaan.” At Kanyang inihanda para sa kanila ang isang marangal na
gantimpala.
45. O Propeta, katotohanan, ikaw ay Aming ipinadala bilang saksi, at isang
tagapaghatid ng magandang balita, at isang tagapagbabala.
46. At [bilang] isang nag-aanyaya sa Allah sa pamamagitan ng Kanyang
kapahintulutan, at isang nagliliwanag na lampara.
47. At magbigay ng magandang balita sa mga naniniwala na para sa kanila
ay isang dakilang biyaya mula sa Allah.
48. At huwag mong sundin ang mga di-naniniwala at mga mapagkunwari,
at huwag mo silang sasaktan. At ikaw ay magtiwala sa Allah. At ang Allah
ay Sapat na bilang Tagapangasiwa [ng lahat ng gawain].
49. O kayong mga naniwala, kapag kayo ay mag-aasawa ng isang babaing
naniniwala, at pagkaraan, ay inyong hiniwalayan bago pa man ang inyong
pakikipagtalik sa kanila, samakatwid, walang takdang paghihintay para sa
inyo upang magbilang hinggil sa kanila. Kaya, kayo ay magkaloob sa
kanila, at sila ay inyong pagkalooban ng magandang paglaya.
50. O Propeta, katotohanan na Aming ipinahintulot sa iyo ang iyong mga
asawa na pinagkalooban mo ng kanilang kaukulang kabayaran [Mahr] at
yaong mga taglay ng iyong kanang kamay [alipin] mula sa anumang
ibinalik sa iyo ng Allah [na mga bihag] at ang mga anak na babae ng iyong
12 Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Sinuman ang nagsabi: ‘Subhan
Allahi wa bihamdihi, nang isang daang ulit sa isang araw, ang lahat ng kanyang mga kasalanan
ay patatawarin kahit na ang mga ito ay kasindami ng bula ng karagatan.’” [Sahih Bukhari vol 8,
Hadith Bilang 414].
450
tiyuhin [sa panig ng iyong ama] at ang mga anak na babae ng iyong tiyahin
[sa panig ng iyong ama] at ang mga anak na babae ng iyong tiyuhin [sa
panig ng iyong ina] at mga anak na babae ng iyong tiyahin [sa panig ng
iyong ina] na lumikas [mula sa Makkah] na kasama mo, at ang isang
babaing naniniwala kung ipinagkakaloob niya ang kanyang sarili sa Propeta
[at] kung nais ng Propeta na siya ay pakasalan; [ito ay] para sa iyo lamang
at hindi para [sa iba pang] mga naniniwala. Katiyakan, Aming nababatid
kung ano ang Aming iniatang [bilang tungkulin] sa kanila hinggil sa kanilang
mga asawa at yaong mga [alipin] na taglay ng kanilang kanang kamay
[nguni’t ito ay para sa iyo] upang ikaw ay walang danasing kahirapan. At
ang Allah ay Lagi nang Mapagpatawad, Maawain.
51. Ikaw [O Muhammad] ay maaaring lumiban sa sinuman na iyong nais sa
kanila [sa iyong mga asawa], at maaari mong kuhanin ang sinumang iyong
nais. At sinuman sa kanila na iyong [pansamantalang] niliban - hindi isang
pagkakasala sa iyo [na siya ay muli mong balikan]. Iyan ay higit na mainam
upang maging maaliwalas [ang kanilang mga mata] at hindi magdamdam,
at upang sila ay masiyahan sa anumang ipagkaloob mo sa kanila – silang
lahat. At nababatid ng Allah ang anumang nasa inyong mga puso. At ang
Allah ay Lagi nang Maalam, Mapagparaya.
52. Hindi ipinahihintulot para sa iyo, [O Muhammad] ang [karagdagan sa
iyong] mga asawa pagkaraan [nito], o [hindi rin pinahihintulot] sa iyo na sila
ay iyong ipagpalit para sa [ibang] mga asawa, kahit na ang kanilang
kagandahan ay nakaaakit sa iyo, maliban sa alinmang [aliping] taglay ng
iyong kanang kamay. At ang Allah ay Lagi nang Tagapagmasid sa lahat ng
bagay.
53. O kayong mga naniwala, huwag kayong pumasok sa mga pamamahay
ng Propeta, maliban kung kayo ay pinahintulutan para sa [paanyaya ng]
isang kainan, na walang paghihintay sa paghahanda nito. Nguni’t kung
kayo ay inanyayahan, magkagayon kayo ay pumasok, at kapag kayo ay
nakakain na, magsialis na kayo na wala nang hinihintay pang pananatili
para makipag-usap. Katotohanan, iyang [ganyang asal] ay nakagagambala
sa Propeta, at siya ay nahihiyang [magpaalis] sa inyo. Nguni’t ang Allah ay
hindi nahihiya sa katotohanan. At kapag kayo ay magtatanong [sa kanyang
mga asawa] para sa anupaman, sila ay inyong tanungin sa likod ng tabing
[kubling harang]. Iyan ay higit na dalisay para sa inyong mga puso at
kanilang mga puso. At hindi [marapat] para sa inyo na inyong gambalain
ang Sugo ng Allah, o kaya ay inyong pakasalan ang kanyang mga asawa
pagkaraan [ng kamatayan] niya. Katotohanan, iyan ay isang kasuklam-
suklam sa [paningin ng] Allah.
54. Ihayag man ninyo ang anupaman o inyong itago ito, katotohanan, ang
Allah ay Lagi nang Maalam sa lahat ng bagay.
55. Hindi isang pagkakasala sa kanila [sa mga babae], kung sila ay mag-
451
alis ng hijab sa harap ng kanilang mga ama, o sa kanilang mga anak na

lalaki o sa kanilang kapatid na lalaki o sa mga anak na lalaki ng kanilang
kapatid na lalaki o mga anak na lalaki ng kanilang mga kapatid na babae, o
sa kanilang mga babae o yaong mga taglay ng kanilang kanan kamay [i.e
mga alipin]. At matakot sa Allah. Katiyakan, ang Allah ay Lagi nang Saksi
sa lahat ng bagay.
56. Katotohanan, ang Allah at ang Kanyang mga anghel ay naggawad ng
salaat [o pagpapala] sa Propeta [Muhammad]. O kayong mga naniwala,
inyong hingin [sa Allah na igawad] ang pagpapala sa kanya at hingin [sa
Allah na igawad sa kanya] ang kapayapaan.
57. Katotohanan, yaong mga umalipusta sa Allah at sa Kanyang Sugo -
sila ay isinumpa ng Allah sa mundong ito at sa kabilang buhay, at inihanda
para sa kanila ang isang kahiya-hiyang parusa.
58. At yaong mga nagbibigay-pasakit sa mga naniniwalang lalaki at mga
naniniwalang babae nang higit kaysa sa anumang kanilang
pinagsumikapan, katiyakang sila ay nagpapasan [sa kanilang mga sarili] ng
kasiraang-puri at hayag na kasalanan.
59. O Propeta, sabihin mo sa iyong mga asawa at sa iyong mga anak na
babae at sa mga babae13 ng mga naniniwala na kanilang ibaba ang
kanilang takip sa kanilang mga sarili [ang bahagi] ng kanilang panlabas na
kasuutan. Iyan ay higit na mabuti upang sila ay makilala [bilang marangal
na babae] at sila ay hindi alipustain. At ang Allah ay Lagi nang
60. Kung ang mga mapagkunwari, at yaong ang mga puso ay may sakit
[ng pagnanasa] at yaong mga nagkakalat ng mga masamang balita sa
[mga mamamayan ng] Madinah ay hindi magsitigil, katiyakan na ikaw ay
Aming uudyukan laban sa kanila; pagkaraan sila ay hindi mananatili roon
bilang iyong mga kapitbahay maliban para sa sandali lamang.
61. [Sila ay] isinumpa saanman sila matagpuan, [sila ay nararapat na]
dinarakip, at pinapatay nang lubusang pagpatay.
62. [Ito ang] itinatag na kaparaanan ng Allah sa mga [mapagkunwari sa
kanilang mga Propeta] noong una [pa]; at wala kayong matatagpuang
pagbabago sa kaparaanan ng Allah.
63. Ang mga tao ay nagtatanong sa iyo tungkol sa [takdang] Oras. Sabihin
mo: “Ang kaalaman nito ay tanging nasa Allah lamang. Ano ba ang iyong
kamalayan [hinggil dito]? Baka sakaling ang Oras ay nalalapit na.”
64. Katotohanan, isinumpa ng Allah ang mga di-naniniwala, at inihanda
13 Sa “kababaihan” ng mga naniniwala - ang tinutukoy na kababaihan dito ay ang mga babae [na
asawa, kapatid, kamag-anak o kasama] ng mga Muslim.
452
para sa kanila ang lagablab [ng Apoy].

65. [Sila ay] mamamalagi roon nang walang hanggan, sila ay walang
matatagpuang tagapangalaga, o isang makatutulong.
66. Sa Araw [na iyon] ang kanilang mga mukha ay pipihitin [o ibabaling] sa
Apoy, sila ay magsasabi: “Sana kami ay sumunod sa Allah at sumunod sa
Sugo [kay Muhammad].”
67. At sila ay magsasabing: “Aming Panginoon, katotohanan, kami ay
sumunod sa aming mga pinuno at sa aming mga matataas na pinuno, at
sila ang umakay sa amin sa pagkaligaw sa [matuwid na] landas.
68. “Aming Panginoon, bigyan Mo po sila [yaong mga umakay sa amin sa
pagkaligaw] ng ibayong parusa at sila ay sumpain nang matinding sumpa.”
69. O kayong mga naniwala, huwag ninyong tularan yaong mga nang-
alipusta kay Moises, pagkaraang siya ay pinawalang-sala ng Allah sa
anumang kanilang sinabi [o ipinaratang], at siya ay marangal sa [paningin
ng] Allah.
70. O kayong mga naniwala, inyong katakutan ang Allah, at magsalita kayo
[tuwina] ng mga salitang makatuwiran [o makatarungan].
71. [Upang sa gayon ay] Kanyang itutuwid para sa inyo ang inyong mga
gawain at patatawarin kayo sa inyong mga kasalanan. At sinuman ang
sumunod sa Allah at sa Kanyang Sugo, katiyakang natamo niya ang isang
dakilang tagumpay.
72. Katotohanan, Aming inalok ang amanah14 [tiwala o pananagutan] sa
mga kalangitan at sa kalupaan, at sa mga bundok, nguni’t sila ay
tumangging pasanin ito at kinatakutan ito nguni’t ang tao [ay nangakong]
ito ay kanyang papasanin. Katotohanan, siya [tao] ay mapaggawa ng
kamalian at mangmang.15
73. [Ito nga ay], upang parusahan ng Allah ang mga mapagkunwaring
lalaki at mga mapagkunwaring babae, ang mga lalaking nagtatambal at
mga babaing nagtatambal. At upang tanggapin ng Allah ang pagsisisi mula
sa mga naniniwalang lalaki at mga naniniwalang babae. At ang Allah ay
Lagi nang Mapagpatawad, Maawain.
14 Amanah – ito ay nauukol sa pagtanggap ng mga pananagutan, tungkulin at ganap na pagtalima

o pagsunod sa Allah. Ang pasaning ito ay hindi tinanggap ng mga kalangitan, ng kalupaan at ng
mga bundok nang ito ay inialok sa kanila.
15 Pinagnasaanang mga gantimpala habang nakakalimot sa parusa nang dahil sa kanyang
kawalang pagpapahalaga sa pangakong tuparin ang kautusan.
Surah 34 Saba Bahagi Blg. 22
453
Surah Saba
Ang [Mga Mamamayan Ng] Sheba1
Sa Ngalan ng Allah
1. Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah] na Siyang nagmamay-

ari ng anumang nasa mga kalangitan at ng anumang nasa kalupaan. Sa
Kanya ang mga papuri sa kabilang buhay, at Siya ang Tigib ng
Karunungan, ang Lubos na Nakababatid.
2. Kanyang nalalaman ang anumang pumapasok sa kalupaan at ang
anumang lumalabas mula roon, at ang anumang bumababa mula sa
kalangitan at ang anumang umaakyat patungo roon. At Siya ang Maawain,
ang Mapagpatawad.
3. Nguni’t yaong mga di-naniniwala ay nagsasabi: “Ang Oras ay hindi
darating sa amin.” Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Oo, sumpa man
sa aking Panginoon, ito ay katiyakang darating sa inyo. Ang [Allah ay]
Maalam ng Ghaib [di-nakikita].” Hindi makaliligta [o makakaalpas] mula sa
Kanya ang kahit isang timbang ng munting bagay sa loob ng mga
kalangitan at sa loob ng kalupaan, o [anumang] higit na maliit kaysa riyan
o higit na malaki maliban na ito ay nakatala sa isang malinaw na talaan.
4. Upang Kanyang gantimpalaan yaong mga naniwala at gumawa ng mga
gawaing matwid. Sila yaong may kapatawaran at marangal na panustos.
5. Nguni’t yaong mga nagsisikap laban sa Aming mga kapahayagan
[nagtatangkang] magdulot ng kabiguan – sila yaong mayroong mahapding
parusa na likas na karima-rimarim.
6. At nakikita niyaong mga pinagkalooban ng kaalaman na ang anumang
ipinahayag sa iyo [O Muhammad] mula sa iyong Panginoon ay
katotohanan, at ito ay nagpapatnubay tungo sa Landas ng Ganap na
Makapangyarihan, ang Kapuri-puri.
1 Ang Saba’ ay tumutukoy sa mga hari at mga mamamayan ng Yemen. Ang At-Tababa’ah
[Tubba’] ay apelyido ng mga naunang hari ng Yemen na kabilang sa mga ito, at si Bilqis, ang reyna
na nakatagpo ni Soliman, ay kabilang din sa mamamayang Saba’. Sila ay nabuhay sa karangyaan
at kasaganaan. Sila ay pinadalhan ng Allah ng mga Sugo at pinagkalooban ng Allah ng Kanyang
kasaganaan. Sila ay sumasamba sa Allah hanggang sila ay makalimot, kaya sila ay pinarusahan
ng malaking baha na lumaganap sa buong kapaligiran ng Saba’. [Hinango mula sa Tafsir Ibn
Kathir].
454
7. At yaong mga di-naniniwala ay nagsasabi: “Kayo ba ay aming aakayin

sa isang lalaking [kay Muhammad] magsasabi sa inyo na kapag kayo ay
malansag nang lubusang pagkalansag, kayo ay [muling lilikhain] bilang
bagong nilikha?
8. Siya ba ay naglubid ng kasinungalingan laban sa Allah, o siya ba ay
may kabaliwan sa kanyang [sarili]?” Nguni’t, yaong mga di-naniniwala
[hinggil] sa kabilang buhay ay nasa kaparusahan, at malayong pagkaligaw.
9. Hindi ba nila nakikita ang anumang nasa kanilang mga harapan at ang
anumang nasa kanilang mga likuran mula sa mga kalangitan at kalupaan?
Kung Aming naisin, sila ay maaari Naming hayaang lulunin ng lupa o
ihulog sa kanila ang mga pira-pirasong nagmula sa langit. Katotohanan,
naririto ang isang ayaat [palatandaan] para sa lahat ng aliping nagbabalik-
loob [sa Allah].
10. At katiyakan, Aming ipinagkaloob kay David ang biyayang nagmula sa
Amin. [At Aming sinabi], “O mga bundok, inyong ulitin [ang Aming] mga
papuri na kasama siya, at [gayundin] ang mga ibon. At Aming ginawang
malambot para sa kanya, ang bakal.”
11. [Siya ay pinag-utusang]: “Gumawa ng kasuutang-kalasag at sukatin
[ng wasto] ang mga baluting singsing [ng kalasag], at magsigawa kayong
[lahat] ng mga gawaing matwid. Katotohanan, Aking Nakikita ang
anumang inyong ginagawa.”
12. At kay Solomon [Aming itinalaga] ang hangin – [ang ihip] nito sa
umaga ay [sukat ng] isang buwang [layo ng paglalakbay], at [ang ihip] nito
sa hapon ay sukat ng isang buwang [layo ng paglalakbay]. At Aming
pinangyaring umagos para sa kanya ang isang bukal ng [katas ng] bakal.
At kabilang sa mga jinn ay nanilbihan para sa kanya sa kapahintulutan ng
kanyang Panginoon. At sinuman ang lumihis mula sa kanila sa Aming
Kautusan – Aming ipalalasap sa kanya ang parusa ng naglalagablab [na
Apoy].
13. Sila ay nagsigawa para sa kanya ng anumang kanyang nais ng mga
nagtataasang mga silid, mga imahen,2 mga tinggalang tulad ng mga
tapayan at mga pakuluan [ng tubig]. [At Aming sinabi sa kanila],
“Magsigawa kayo O pamilya ni David nang may pasasalamat.” Subali’t
mangilan-ngilan [lamang] sa Aking mga alipin ang mapagpasalamat.
14. At nang Aming itakda para sa kanya [kay Solomon] ang kamatayan,
walang ipinahiwatig sa kanila [sa mga jinn] ng kanyang kamatayan
maliban sa isang maliit na uod ng lupa na ngumangatngat [nang banayad]
2 Tamatheel: Estatuwa, o larawan at imahen na hindi ipinagbabawal hanggang sa dumating si

Propeta Muhammad.
455
3
sa kanyang tungkod. Kaya nang siya ay mahulog, naging malinaw sa
mga jinn na kung kanila lamang nababatid ang di-nakikitang pangyayari,
marahil sila ay hindi nanatili sa kaaba-abang parusa.
15. Katiyakan, nagkaroon para sa [mga mamamayan ng] Saba, sa
kanilang pinamamahayanang pook ng isang ayah [babala at paalala]: ang
dalawang [taniman ng] hardin sa kanan at sa kaliwa; [at sila ay
pinagpayuhang]: “Magsikain kayo mula sa panustos ng inyong Panginoon,
at magpasalamat kayo sa Kanya.” [Mayroon kayong] isang mabuting lupa
at isang Mapagpatawad na Panginoon.
16. Nguni’t sila ay nagsilayo [mula sa babala ng Allah], kaya Aming
ipinadala [laban] sa kanila ang salot ng baha4 [na bumuhos mula sa
patubigan], at Aming hinalinhan ang dalawang hardin ng mga harding
namumunga ng mapapait na bunga at tamarisko, at mangilan-ngilang
puno ng sidrah.
17. Iyan ang Aming ibinayad sa kanila sanhi ng kanilang hindi paniniwala.
At hindi Kami nagbabayad [nang ganyan] maliban sa mga di-naniniwala.
18. At Aming inilagay sa kanilang pagitan at sa pagitan ng mga bayang5
Aming pinagpala, ang [maraming] abot-tanaw na bayan, at Aming itinakda
para sa kanila roon ang [layo ng] paglalakbay [at nagsasabing]:
“Magsipaglakbay kayo roon sa mga [bayang] ito nang matiwasay sa gabi
at sa araw.”
19. Nguni’t sila ay [walang pakundangang] nagsabing: “Aming Panginoon,
gawin Mong malayo ang pagitan ng aming mga paglalakbay,” at kanilang
minali ang kanilang mga sarili; kaya sila ay Aming ginawa [bilang] mga
salaysay [upang kapulutan ng aral], at sila ay Aming nilansag nang ganap
na pagkalansag. Katotohanan, naririto ang mga ayaat [babala] para sa
bawa’t matiisin, [at] mapagpasalamat.
20. At katiyakang napatunayan na ni Iblis [satanas] ang kanyang inaakala
laban sa kanila [na sila ay iligaw]; kaya sila ay sumunod sa kanya maliban
sa isang [matatag na] pangkat mula sa mga naniniwala.
21. At siya [si Iblis] ay walang kapangyarihan sa kanila malibang [ito ay
naitakda na] upang Aming ipakita kung sino ang naniniwala hinggil sa
kabilang buhay mula sa sinumang may agam-agam [tungkol] dito. At ang
iyong Panginoon ay Tagapagbantay sa lahat ng bagay.
22. Sabihin mo: [sa kanila O Muhammad] “Manawagan kayo sa inyong
3 Si Solomon ay nakahilig sa kanyang tungkod sa oras ng kanyang kamatayan.

4
Sail Al-‘Arim - ang salot ng baha na bumuhos mula sa isang patubigan.
5 Sa mga bayan na sa ngayon ay sakop ng bahaging timog ng Syria at Palestine.
456
mga kinikilala [o itinuturing bilang mga diyos] bukod sa Allah,” sila ay

walang taglay kahit na katiting na timbang [na kapangyarihan] sa mga
kalangitan o sa kalupaan, at sila ay wala ni isa mang kabahagi [sa Kanya]
roon, at wala ni isa mang umaalalay para sa Kanya mula sa kanila.
23. Ang pamamagitan sa Kanya ay walang ibubungang buti maliban para
sa sinumang Kanyang pinahintulutan. [At yaong mga naghihintay]
hanggang, kapag ang ligalig ay maglaho mula sa kanilang mga puso, sila
ay magsasabi [sa isa’t isa]: “Ano ang sinabi ng inyong Panginoon?” Sila ay
magsasabi: “Ang Katotohanan.” At Siya ang Kataas-taasan, ang Dakila.”
24. Sabihin: "Sino ang nagbigay ng panustos para sa inyo mula sa mga
kalangitan at kalupaan? Sabihin mo: “Ang Allah. At katotohanan, [sino
kaya] kami o kayo ang nasa patnubay o ang nasa hayag na pagkaligaw?”
25. Sabihin: “Kayo ay hindi tatanungin tungkol sa anumang aming mga
[nagawang] kasalanan, at hindi rin kami tatanungin tungkol sa anumang
inyong ginawa.”
26. Sabihin: “Titipunin tayong lahat ng ating Panginoon nang sama-sama
[sa Araw ng Paghuhukom], pagkaraan, Siya ay maghuhukom sa ating
pagitan nang makatotohanan. At Siya ang Maalam na Hukom.”
27. Sabihin: “Ipakita ninyo sa akin [ang katibayan] niyaong mga iniaakibat
ninyo sa Kanya bilang mga katambal. Nguni't [wala nga]! sapagka’t, Siya
ang Allah, ang Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib ng Karunungan.”
28. At ikaw [O Muhammad] ay hindi Namin isinugo maliban para sa buong
sangkatauhan bilang isang tagapaghatid ng magandang balita at
tagapagbabala. Nguni’t karamihan sa tao ay hindi nakaaalam [nito].
29. At sila ay nagsasabing:“Kailan ba itong pangako [ang Araw ng
Paghuhukom]? Kung tunay ngang kayo ay makatotohanan?”
30. Sabihin: “Ang pakikipagtipan para sa inyo ay isang araw - na hindi
ninyo maiuurong nang pabalik kahit isang oras, o inyong maiuusog nang
pasulong.”
31. At yaong mga di-naniniwala ay nagsasabi:“Kami ay hindi maniniwala
sa Qur’an na ito o sa anupamang [kapahayagang] nauna rito.” Nguni’t
kung iyo lamang makikita kapag ang mga mapaggawa ng kamalian ay
ihaharap sa kanilang Panginoon, [kanilang] ipagkakaila ang pananalita ng
isa’t isa.6 Yaong mga naging mahina ay magsasabi sa mga nagmalaki:
“Kung hindi lamang dahil sa inyo, marahil kami ay naging mga naniniwala.”
32. Yaong mga nagmalaki ay nagsasabi sa mga mahihina: “Kayo ba ay
6 Ang kapupunan ng pangungusap ay magiging "inyong makita ang isang nakapangingilabot na

tanawin."
457
aming hinadlangan mula sa patnubay pagkaraang ito ay dumating sa

inyo? [Hindi namin ginawa ang gayong paghadlang sa inyo] Bagkus, kayo
ay sadyang mga mapaggawa ng kabuktutan.”
33. At yaong mga mahihina ay nagsasabi sa mga nagmalaki: “Nguni’t, [ito]
ang [siya ninyong mga] balakin sa gabi at araw: nang inyong ipag-utos sa
amin na talikdan ang Allah at mag-akibat ng mga kapantay sa Kanya!” At
bawa’t isa sa kanila ay ikinukubli ang pagsisisi kapag kanilang nakita ang
parusa; at Aming lalagyan ng sakal na bakal ang mga leeg niyaong mga
di-naniniwala. Hindi ba sila ay pinagbayad lamang para sa anumang
[kasamaang] kanilang laging ginagawa?
34. At walang tagapagbabalang [sugo na] Aming ipinadala sa isang bayan
maliban na ang mga [mamamayang] nakaririwasa rito ay [nagmalaking]
nagsasabi:“Kami ay hindi naniniwala sa anumang [mensaheng] ipinadala
sa inyo.”
35. At sila ay nagsasabi [nang may pagyayabang]:“Kami ay nakahihigit sa
[rami ng] yaman at sa [bilang ng] mga anak, at kami ay hindi
maparurusahan.”
36. Sabihin: “Katotohanan, ang aking Panginoon ang Siyang nagpapalawig
ng panustos sa sinumang Kanyang naisin at [Siyang] naghihigpit [din nito],
nguni’t karamihan sa tao ay hindi nakaaalam [nito].”
37. At hindi ang inyong yaman o ang inyong mga anak ang makapaglalapit
sa inyo sa Amin, kundi [ang isang] naniwala at gumawa ng mga gawaing
matwid [ang tunay na makapaglalapit sa Amin]; kaya, sila yaong may
ibayong gantimpala para sa anumang kanilang ginawa, at sila ay nasa
nagtataasang bulwagan [ng Paraiso], ligtas [at panatag].
38. At yaong mga nagsisikap laban sa Aming mga ayaat [kapahayagan]
upang magdulot ng kabiguan, sila ay dadalhin sa kaparusahan [upang
manatili roon].
39. Sabihin: “Katotohanan, ang aking Panginoon ay nagpapalawig ng
panustos para sa sinumang Kanyang naisin sa Kanyang mga alipin at
[Siyang] naghihigpit [din nito] para sa kanya. At anumang bagay na inyong
gugulin [para sa Kanyang Landas], ito ay Kanyang papalitan. At Siya ang
pinakamahusay sa mga tagapanustos.”
40. At [alalahanin] ang Araw na sila ay Kanyang titipunin nang sama-sama,
pagkaraan ay Kanyang sasabihin sa mga anghel:“Hindi ba ang mga
[taong] ito ay dating sumasamba sa inyo?”
41. Sila [mga anghel] ay magsasabi:“Luwalhati sa Iyo! [O Allah] Ikaw ang
aming Tagapangalaga sa halip na sila. Bagkus, sila ay dating sumasamba
sa mga jinn; karamihan sa kanila ay mapagpaniwala sa kanila [sa mga
jinn].”
458
42. Kaya, sa Araw na iyon [ng Paghuhukom] walang sinuman sa inyo ang
[may kakayahang] magbigay-buti o magdulot ng pinsala sa isa’t isa. At
Aming pagsasabihan yaong mga gumawa ng mga kamalian:“Lasapin
ninyo ang parusa ng Apoy na lagi ninyong itinatakwil.”7
bilang malilinaw na katibayan, sila ay nagsasabi:“Ito ay isang tao lamang
na naghahangad na kayo ay hadlangan mula sa anupamang dating
sinasamba ng inyong mga ninuno.” At sila ay nagsasabi:“Ito [ang Qur’an]
ay isang nilubid na panghuhuwad.” At yaong mga di-naniwala ay
nagsasabi [tungkol] sa anumang katotohanang dumating sa kanila: “Ito ay
isang malinaw na salamangka!”
44. At wala Kaming ipinagkaloob sa kanila mula sa mga kasulatan na
maaari nilang pag-aralan [upang magpatunay sa kanilang mga sinasabi] at
hindi Kami nagpadala sa kanila [O Muhammad] nang una sa iyo, ng isa
mang tagapagbabala.
45. At yaong mga nauna sa kanila ay nagtakwil; at sila [mga mamamayan
ng Makkah] ay hindi nakaabot ng kahit ika-sampung bahagi ng anumang
Aming ipinagkaloob sa kanila. Nguni’t sila [mga naunang mamamayan] ay
nagtakwil sa Aking mga sugo. Kaya, [pagmasdan mo kung] gaano [katindi]
ang Aking poot!
46. Sabihin: “Ako ay nagpapayo lamang sa inyo ng isang [mahalagang
bagay] – na kayo ay [nararapat na] manindigan para sa Allah, [inyong
hanapin ang katotohanan] nang magkasama o sarilinan, at pagkaraan,
kayo ay mag-isip.” Ang inyong kasamahan [si Muhammad] ay walang
anumang [taglay na] kabaliwan [sa sarili]. Siya ay isang tagapagbabala
para sa inyo bago [dumating] ang isang matinding parusa.
47. Sabihin: “Anumang kabayarang maaari kong hingin sa inyo – ito ay
para sa inyo. [Sapagka’t] ang aking kabayaran ay magmumula lamang sa
Allah, at Siya ang Saksi sa lahat ng bagay.”
48. Sabihin: “Tunay na ang aking Panginoon ay nagtanghal ng
katotohanan, [Siya ay] Maalam sa mga di-nakikitang [bagay o
pangyayari].”
7 Minsan, habang binibigkas ng Sugo ng Allah ang ayaat sa itaas, sinabi ni Adi bin Hatim, “O Sugo
ng Allah! Hindi nila sinasamba ang mga ito [ang mga rabbi at pari].” Ang Sugo ng Allah ay nagsabi,
“Katiyakang ito ay kanilang ginagawa. Sila [mga rabbi at pari] ay nagbabawal sa mga bagay na
pinahihintulutan, at sa mga bagay na ipinagbabawal ay nagpapahintulot, at sila [ang mga Hudyo at
Kristiyano] ay sumunod sa kanila, kaya kapag kanilang ginagawa ito, [ito ay nagpapahiwatig na]
sila ay sumasamba sa kanila.” [Itinala ni Ahmad, At-Tirmidhi, at Ibn Jarir]. [Tafsir At Tabari vol 10
pahina 114].
459
49. Sabihin: “Ang katotohanan ay dumating na, at ang kabulaanan ay hindi

maaaring magpanimula [o lumikha pa ng anuman] at ulitin [ito nang muli].”8
50. Sabihin: “Kung ako man ay naligaw, katiyakan, ako ay naliligaw laban
sa aking sariling [kapariwaraan]. Nguni’t kung ako ay napatnubayan, ito ay
dahil sa anumang ipinahayag ng aking Panginoon sa akin. Katotohanan,
Siya ay Lubos na Nakaririnig, Malapit.”
51. At kung iyong makikita [ang isang tagpo sa kabilang buhay], kapag sila
ay naliligalig [sa katotohanang natunghayan] nguni't [sila ay] walang
[paraang] makatakas [sa gayong kalagayan] at sila ay hahablutin mula sa
malapit na pook.
52. At [pagkaraan nito] sila ay [manlulumong] magsasabi:“Kami ay
naniniwala rito!” Nguni’t paano pa nga nila [magagawang] maaabot [ang
Eeman] mula sa isang malayong pook?9
53. At katiyakan, sila ay hindi na naniwala rito noon pa man sapagka't sila
ay nanghuhula10 lamang tungkol sa Ghaib [mga bahaging di-nakikita]
mula sa isang malayong pook.
54. At ang pampigil [upang sila ay magbalik-loob] ay inilagay sa kanilang
pagitan at sa anumang kanilang pinagnanasaan,11 tulad ng ginawa sa
kanilang mga kauri [kapwa-tao] noong una. Katotohanan, sila ay nasa
matinding pag-aalinlangan [o lubhang pagtakwil].
8 Ang bukambibig na ito ay inihalintulad sa kasinungalingan na naglalaho.

9 Saibang pagsalin ng kahulugan nito: “Paano pa nila maaasahang abutin [ang pananampalataya]
sa gayong kalagayan nila. Ang kanilang kalagayan ay malayo sa katotohanan.
10 Nang sila ay nasa makamundong buhay pa at sila ay palagiang nanghuhula lamang tungkol sa
mga bahaging di-nakikita tulad ng kabilang buhay, sa pagkakaroon ng Impiyerno, Paraiso, Araw ng
Pagkabuhay na Muli at sa Pangako ng Allah.
11 Tinutukoyay ang kanilang makamtan ang tunay na pananampalataya [Eeman] at ang pagpasok
sa Paraiso.
Surah 35 Fatir Bahagi Blg. 22
460
Surah Fatir
[Ang Tagapagsimula (sa Paglikha)]
Sa Ngalan ng Allah
1. Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah], Tagapagsimula [sa

paglikha] ng mga kalangitan at ng kalupaan, [Siya ang] gumawa sa mga
anghel bilang mga sugong mayroong mga pakpak, dalawa o tatlo o apat.
Kanyang dinaragdagan sa paglikha ang anumang Kanyang nais.
Katotohanan, ang Allah ay Ganap na may Kakayahan sa lahat ng bagay.
2. Anuman ang igawad ng Allah para sa tao mula sa [Kanyang] habag –
walang makapipigil nito, at anuman ang Kanyang pigilin - walang
makapagpapakawala nito pagkaraan niyon. At Siya ang Ganap na
3. O sangkatauhan, inyong alalahanin ang pagpapala ng Allah sa inyo.
Mayroon pa bang ibang tagapaglikha bukod sa Allah na nagbibigay-
panustos sa inyo mula sa kalangitan at kalupaan? Walang diyos [na dapat
sambahin] maliban sa Kanya. Kaya, paano nga bang kayo ay nalinlang?
4. At kung sila ay magtakwil sa iyo, [O Muhammad] – katiyakang naitakwil
na rin ang mga sugong nauna sa iyo. At sa Allah ang pagbabalik ng mga
pangyayari [o mga gawain].
5. O sangkatauhan, katotohanan, ang pangako ng Allah ay totoo. Kaya,
huwag ninyong hayaang ang makamundong buhay ay luminlang sa inyo,
at huwag kayong palilinlang sa manlilinlang [satanas] tungkol sa Allah.
6. Katotohanan, ang satanas ay isang kaaway para sa inyo, kaya siya ay
inyong ituring bilang kaaway. Siya ay nag-aanyaya lamang sa kanyang
mga kampon upang sila ay maging kabilang ng mga maninirahan sa
naglalagablab [na Apoy ng Impiyerno].
7. Yaong mga di-naniwala - para sa kanila ay matinding parusa, at yaong
mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid – para sa kanila ay
kapatawaran at malaking gantimpala.
8. Kaya, ang isa ba na ang kasamaan ng kanyang gawa ay ginawang
kaakit-akit upang ito ay kanyang itinuring na mabuti [ay katulad ng isang
napatnubayan ng Allah]? Katotohanan, hinahayaan ng Allah na maligaw
ang sinumang Kanyang nais, at Kanyang pinapatnubayan ang sinumang
Kanyang nais. Kaya, huwag mong hayaang masira ang iyong sarili sa
siphayo sa kanila. Katotohanan ang Allah ay Maalam sa anumang
461
kanilang ginagawa.
9. At ang Allah ang Siyang nagpapadala sa mga hangin, [upang]
pagalawin nito ang mga ulap, pagkaraan ay Aming itinataboy ang mga ito
sa tigang na lupa – [at] sa pamamagitan nito ay nabubuhay ang lupang
dati ay tigang. Ganyan [nahahalintulad] ang Pagkabuhay na Muli.
10. Sinuman ang naghahangad ng karangalan, – [ito ay nararapat hingin
sa Allah, sapagka’t] nasa pagmamay-ari ng Allah ang lahat ng
karangalan. Sa Kanya pumapaitaas ang mga mabubuting salita, at
Kanyang itinataas ang mga gawaing matwid. Nguni’t yaong mga
nagbabalak ng kasamaan – para sa kanila ay isang matinding parusa. At
ang pagbabalak niyaon ay maglalaho [at hindi magtatagumpay].
11. At nilikha kayo ng Allah mula sa alabok, pagkaraan mula sa isang
patak ng semilya; pagkaraan kayo ay Kanyang ginawang magkapares
[babae at lalaki]. At walang babaing magdadalang-tao o manganganak
malibang ito ay nasa Kanyang Kaalaman. At walang tumandang tao ang
ginawaran ng [karagdagang] haba ng buhay o binabawasan ang haba ng
kanyang buhay maliban na ito ay nasa isang talaan. Katotohanan, iyan ay
[sadyang] madali para sa Allah.
12. At hindi magkatulad ang dalawang dagat [dalawang uri ng tubig]. Ang
isa [tubig-tabang] ay sariwa at manamis-namis, kasiya-siyahang inumin,
at ang isa [tubig-alat] ay maalat at mapakla. At mula sa bawa’t isa nito,
kayo ay kumakain ng malalambot na laman1 at humahango ng mga
palamuting inyong isinusuot. At iyong nakikita ang mga sasakyang-dagat
na naglalayag upang inyong hanapin mula rito ang Kanyang biyaya, at
upang sakali kayo ay [matutong] magpasalamat.
13. Kanyang pinapangyaring pumasok ang gabi sa araw, at Kanyang
pinapangyaring pumasok ang araw sa gabi. At itinalaga ang araw at
buwan; bawa’t isa ay umiinog [sa sariling ligiran] para sa isang takdang
panahon. Iyan ang Allah, ang inyong Panginoon; sa Kanya ang
pagmamay-ari ng kapamahalaan. At yaong [mga diyus-diyusang] inyong
mga dinadalanginan bukod sa Kanya ay walang pag-aari kahit manipis na
hibla sa buto ng datiles.2
14. Kung kayo ay dumalangin [o manawagan] sa kanila, sila ay hindi
nakaririnig ng inyong mga panalangin; at kung [sakali mang] sila ay
nakaririnig, sila ay hindi makatutugon para sa inyo. At sa Araw ng
Pagkabuhay na Muli, kanilang itatakwil ang inyong ugnayan [o
1 Tinutukoy nito ay ang mga lamang-dagat tulad ng iba’t ibang isda, hipon, kabibe, talaba, pusit at
marami pang ibang yamang-dagat.
2 Sina Ibn Abbas, Mujahid, Ikrimah, Al Awfi, Qatadah at iba pa ay nagsabi: “Ito ay hibla na
nakadikit sa buto ng datiles.
462
pagtatambal] sa kanila. At walang makapagbabalita [nito] sa iyo [O,

Muhammad] tulad ng [Isang] Nakababatid [ng lahat].
15. O sangkatauhan, kayo ang may pangangailangan sa Allah,
samantalang ang Allah ay Mayaman [walang pangangailangan sa inyo],
ang Kapuri-puri.
16. Kung Kanyang naisin, magagawa Niyang kayo ay alisin at magpalitaw
ng panibagong nilikha.
17. At iyan ay hindi mahirap para sa Allah.
18. At walang tagapagpasan ng mga dalahin [o kasalanan] ang
magpapasan sa dalahin ng iba; at kung ang isang nagpapasan ng
mabigat na dalahin ay manawagan [sa iba] upang [pasanin ang ibang]
dalahin nito, walang anumang [dalahin] ang papasanin [ng iba] mula sa
kanya, maging siya man ay isang malapit na kamag-anak. Ikaw ay
makapagbababala lamang sa kanila [silang] natatakot sa kanilang
Panginoon nang lihim at nagsasagawa ng pagdarasal. At sinumang
pinadadalisay ang sarili, dinadalisay lamang ang kanyang sarili para sa
[kalinisan ng] kanyang kaluluwa. At sa Allah ang [huling] patutunguhan.
19. At hindi magkatulad ang bulag at ang nakakikita.3
20. At ang dilim at ang liwanag.
21. At ang lilim at ang init.
22. At hindi magkatulad ang mga nabubuhay at ang mga patay.
Katotohanan, ginagawang makarinig ng Allah ang sinumang Kanyang
nais nguni’t hindi mo magagawang makarinig yaong mga nasa libingan.
23. Katotohanan, ikaw [O Muhammad] ay isa lamang tagapagbabala.
24. Katotohanan, ikaw ay Aming ipinadala na may dalang katotohanan,
bilang tagapaghatid ng magandang balita at tagapagbabala. At walang
isang pamayanan malibang may isang tagapagbabalang dumating sa
kanila.
25. At kung ikaw man ay kanilang itakwil, katiyakan na yaong mga nauna
sa kanila ay nagsipagtakwil din. Ang kanilang mga sugo ay dumating sa
kanila na may dalang mga malilinaw na katibayan, at kalatas, at isang
kasulatang nagsisilbing liwanag.
26. Pagkaraan, Aking hinablot yaong mga di-naniwala, kaya gaano
[kasindak-sindak] ang Aking pagpaparusa.
27. Hindi mo ba nakikita na ang Allah ay nagpababa ng tubig [ulan] mula
3 Hindi magkatulad ang di-naniniwala at ang naniniwala sa Allah.

463
sa kalangitan, at Aming pinatubo sa pamamagitan nito ang mga prutas na

may iba’t ibang kulay? At sa mga bundok ay mga landasin 4 [o tawiran] na
mapuputi at mapupula na magkakaibang kulay at [ang iba ay] labis na
maiitim.
28. At kabilang sa mga tao at sa mga nilikhang gumagala at sa mga
[kawan ng] bakahan ay ang iba’t-ibang kulay na tulad din niyaon. Ang
mga natatakot lamang sa Allah mula sa Kanyang mga alipin ang may
[taglay na] kaalaman. Katotohanan, ang Allah ay Ganap na
Makapangyarihan, Mapagpatawad.
29. Katotohanan, yaong mga bumibigkas ng Aklat ng Allah [Qur'an], at
nagsasagawa ng pagdarasal, at gumugugol mula sa anumang [panustos
na] Aming ipinagkaloob sa kanila, maging ito man ay lihim o hayag, [sila
ay] umaasa ng isang kalakal na hindi kailanman maglalaho.
30. Upang Kanyang ipagkaloob sa kanila ang kanilang lubos na
kabayaran, at [upang sila ay] dagdagan mula sa Kanyang biyaya.
Katotohanan, Siya ay Mapagpatawad, handang kumilala [o magpahalaga
sa mabuting gawa].
31. At ang Aming ipinahayag sa iyo, [O Muhammad] sa Aklat [sa Qur’an]
ay siyang katotohanan - nagpapatunay sa anumang [ipinahayag] na una
rito. Katotohanan, ang Allah ay Ganap na Nakababatid, Ganap na
Nakakikita sa Kanyang mga alipin.
32. Pagkaraan, Aming pinamanahan ng Aklat [Qur’an] yaong Aming mga
pinili mula sa Aming mga alipin. At kabilang sa kanila ay isang gumagawa
ng kamalian sa kanilang mga sarili, at kabilang sa kanila ay nasa
katamtaman, at kabilang sa kanila ay isang nangunguna5 sa paggawa ng
kabutihan sa kapahintulutan ng Allah. Iyan ang siyang malaking biyaya.
4 Sinabi ni Ibn Abbas na ang kahulugan ng Judad ay daan o landasin. [Hinango sa Tafsir ibn
Kathir vol 8, pahina 144].
5 Si Imam Ahmad ay nagtala na sinabi ni Qays bin Kathir, Si Abu Darda ay nagsabi, “Ano ba ang
dahilan at ikaw ay naparito, O aking kapatid?” At siya ay nagsabi’ “Dahil sa isang Hadith na aking
narinig na iyong isinalaysay mula sa Sugo ng Allah . Siya ay nagsabi, “Ikaw ba ay naparito upang
mangalakal?” Siya ay sumagot, “Hindi.” Ikaw ba ay naparito sa anupamang dahilan? Siya ay
sumagot “Hindi.” Siya ay nagtanong muli “Ikaw ba ay naparito para hanapin ang Hadith na ito?”
Siya ay sumagot “Oo” Siya [si Abu Darda] ay nagsabi. Aking narinig ang Sugo ng Allah na nagsabi:
“Sinuman ang tumahak sa landas upang humanap ng kaalaman, ipakikita ng Allah sa kanya ang
landas patungong Paraiso. Ibababa ng mga anghel ang kanilang mga pakpak nang dahil sa
kasiyahan sa isang naghanap ng kaalaman. Sinuman o anuman ang nasa mga kalangitan at
kalupaan, maging ito ay isang isda ay magsusumamo ng kapatawaran para sa isang iskolar. Ang
kahigtan ng isang maalam sa isang naniniwala ay tulad ng buwan at [kung ihahambing] sa lahat ng
iba pang nasa kalawakan. Ang mga maalam o paham [iskolar] ay tagapagmana ng mga propeta,
sapagka’t sila ay hindi nag-iwan ng Dinar at Dirham [salapi o kayamanan] nguni’t sila ay nag-iwan
ng kaalaman; at sinuman ang tumanggap nito, ay nakatanggap ng masaganang kayamanan.”
[Hinango sa Tafsir ibn Kathir ayon kay Ahmad Hadith vol 5, Bilang 196].
464
33. [Para sa kanila ay] Eden - mga paraisong walang hanggang

paninirahan na kanilang papasukin. Sila ay gagayakan doon ng mga
gintong pulseras at mga perlas, at ang kanilang mga kasuutan doon ay
[yari sa mga mararangya at magagandang] sutla.
34. At sila ay nagsasabing: “Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa
Allah] na Siyang pumawi sa amin ng [lahat ng] lumbay. Katotohanan, ang
aming Panginoon ang Mapagpatawad, handang kumilala [o magpahalaga
sa mabuting gawa].
35. Siya ang nagpatira sa amin sa tahanan ng Walang Hanggan [Paraiso]
mula sa Kanyang biyaya.6 Doon ay hindi kami makararanas ng alinmang
kapaguran, at doon ay hindi kami makararanas ng hirap [ng pag-iisip].”
36. At yaong mga di-naniwala - para sa kanila ay Apoy ng Impiyerno. [Ang
kamatayan] ay hindi itinakda para sa kanila upang sila ay maaaring
mamatay, at ang parusa ay hindi pagagaanin para sa kanila. Ganyan
Namin pinagbabayad ang bawa’t isang di-mapagpasalamat.
37. At sila ay mananangis doon nang malakas: “Aming Panginoon, kami
ay [Iyong] ilabas,7 kami ay [nangangakong kami ay] magsisigawa ng mga
gawaing matwid – iba kaysa sa [kasamaang dati] naming ginagawa.”
Nguni’t hindi nga ba kayo ay Aming binigyan ng sapat na [haba ng] buhay
upang makaalaala rito ang sinumang [nais na] makaalaala, at ang
tagapagbabala ay dumating sa inyo? Kaya, inyong lasapin [ang parusa]
sapagka’t para sa mga mapaggawa ng kamalian, [ay] walang isa mang
makatutulong.
38. Katotohanan, ang Allah ay Maalam sa [mga bahaging] di-nakikita sa
mga kalangitan at kalupaan. Katotohanan, Siya ay Maalam sa [anumang]
nasa mga dibdib [ng tao].
39. Siya ang nagtalaga sa inyo bilang Khalifah [kahalili sa bawa’t salin-
lahi] sa kalupaan. Sinuman ang di-naniwala, nakaatang sa kanya ang
[bunga ng] kanyang kawalang-paniniwala. At ang kawalang-paniniwala ng
mga di-naniwala ay hindi nakaragdag sa kanila sa [paningin ng] kanilang
Panginoon maliban sa pagkapoot [sa kanila]. At ang kawalang-paniniwala
ng mga di-naniwala ay hindi nakaragdag sa kanila maliban sa kawalan.
40. Sabihin: “Isinaalang-alang8 ba ninyo yaong inyong mga [itinuturing na]
katambal na inyong dinadalanginan bukod sa Allah? Ipakita ninyo sa akin,
6 Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Sinuman sa inyo ay hindi makakapasok sa Paraiso nang dahil sa
kanyang mga mabubuting gawa. Sila [mga kasamahan ng Propeta ay nagtanong], ‘Kahit ba ikaw,
O Sugo ng Allah?’” Siya ay sumagot, “Kahit ako pa, maliban na ako ay bigyan ng Allah ng
Kanyang Awa at pagpapala.” [Tafsir Ibn Kathir vol 8 pahina 152].
7 “Ibalik kami sa mundo [upang gumawa ng kabutihan].”
8 Ang kahulugan nito ay “Sabihin mo sa akin ang tungkol sa…”
465
kung ano ang kanilang mga nalikha sa kalupaan? O sila ba ay may

[nagawang] bahagi sa [pagkalikha sa] mga kalangitan? O Kami ba ay
nagkaloob ng isang kasulatan sa kanila, kaya sila ay [naninindigan] sa
katibayang nagmula roon? [Nguni’t hindi nga] bagkus, ang mga
mapaggawa ng kamalian ay walang pangako sa isa’t isa maliban sa
panlilinlang.”
41. Katotohanan, ang Allah ang tumatangan sa mga kalangitan at
kalupaan, upang huwag magsigalaw, at kung ang mga ito ay
magsisigalaw, walang ibang makapagpapanatili sa [kinalalagyan ng] mga
ito pagkaraan Niya. Katotohanan, Siya ay Lagi nang Mapagparaya,
Mapagpatawad.
42. At sila ay sumumpa sa [Ngalan ng] Allah ng kanilang pinakamatibay
na mga panunumpa na kung ang isang tagapagbabala ay dumating sa
kanila, sila ay higit na mapapatnubayan kaysa sa alinmang pamayanang
[nauna sa kanila] subali’t nang dumating ang isang tagapagbabala sa
kanila, hindi ito nakaragdag sa kanila maliban sa [masidhing] pagtutol,
43. [Na siyang naging sanhi ng] pagmamalaki sa kalupaan at ng
pagtatangka ng kasamaan. Nguni’t ang masamang balakin ay hindi
lalaganap maliban sa [sariling] mga mamamayan nito. Kaya, sila ba ay
naghihintay na lamang sa kaparaanan ng naunang mga mamamayan?
Nguni’t, hindi mo kailanman matatagpuan sa [naitakdang] kaparaanan ng
Allah ang anumang pagbabago, at hindi mo matatagpuan sa kaparaanan
ng Allah ang alinmang pag-iiba.9
44. Hindi ba sila nagsipaglakbay sa mga lupain, at natunghayan kung
paano ang naging wakas niyaong mga nauna sa kanila? Bagaman sila ay
nakahihigit kaysa sa kanila sa lakas [o kapangyarihan]. At ang Allah ay
hindi maaaring biguin [o hadlangan] sa anupamang nasa mga kalangitan
o nasa kalupaan. Katotohanan, Siya ay Lagi nang Maalam, Ganap na
may Kakayahan.
45. At kung ang Allah ay magpataw ng parusa sa mga tao para sa
anumang [masamang layong] kanilang pinagsumikapan, hindi Siya
maaaring mag-iwan dito [sa lupa] ng kahit isang gumagalang nilikha;
nguni’t sila ay Kanyang pinagpapaliban hanggang sa takdang panahon;
kaya kapag dumating na ang [pagsasakatuparan ng] kanilang takda,
katotohanan, ang Allah ay Lagi nang Nakikita ang Kanyang mga alipin.
9 Paglipat ng parusa sa iba kapalit ng iba.

Surah 36 Ya Seen Bahagi Blg. 22
466
Surah Ya Seen
[Ang Titik Ya Seen]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ya, Seen.1
2. [Isinusumpa Ko] sa Qur’an, ang Tigib ng Karunungan,
3. Katotohanan, ikaw [O Muhammad] ay kabilang sa mga sugo,
4. Sa isang matuwid na landas.
5. [Ito ay] kapahayagan ng Ganap na Makapangyarihan, ang Maawain.
6. Upang iyong bigyang-babala ang isang mamamayan na ang kanilang
mga ninuno ay hindi napaalalahanan [noon], kaya sila ay hindi nakababatid.
7. Katiyakan, ang salita [o takda] ay naipatupad na sa karamihan sa kanila,
kaya sila ay hindi maniniwala.
8. Katotohanan, Kami ay naglagay sa kanilang mga leeg ng mga panakal na
abot sa kanilang mga baba kaya ang kanilang mga ulo ay [nanatiling]
nakataas.
9. At Kami ay naglagay mula sa kanilang harapan ng isang harang at mula
sa kanilang likuran ng isang harang at sila ay Aming tinakpan upang sila ay
hindi makakita.
10. At walang kaibahan sa kanila kung sila man ay iyong paalalahanan o
sila ay hindi mo paalalahanan - sila ay hindi rin maniniwala.
11. Mapaalalahanan mo lamang ang isa na sumusunod sa mensahe [ng
Qur’an] at kinatatakutan ang Mahabagin [Allah] nang lihim [o di-nakikita].
Kaya, ibigay mo sa kanya ang magandang balita ng kapatawaran at
marangal na gantimpala.
12. Katotohanan, Kami ang nagbibigay ng buhay sa mga patay, at [Aming]
itinatala ang anumang kanilang ginawa at ang anumang kanilang mga
iniwan;2 at ang lahat ng bagay ay Aming itinala sa malinaw na Aklat.
1 Ya Seen - ito ay binibigkas na [Ya Seen]. Ito ay mga titik ng wikang Arabe na itinuturing bilang
bahagi ng himalang nakaugnay sa pagkakapahayag ng Banal na Qur’an. Tanging ang Allah
lamang ang nakakaalam sa ganap na kahulugan nito.
467
13. At maglahad para sa kanila ng isang paghahalintulad; ang [kasaysayan

ng] mga mamamayan ng bayan, nang dumating sa kanila ang mga sugo.
14. Nang Aming ipinadala sa kanila ang dalawang sugo, subali’t kanilang
itinakwil ang dalawang ito; kaya, sila [ang dalawang sugo] ay Aming
pinalakas [o sinundan] ng ikatlong [sugo], at silang [tatlo] ay nagsabi:
“Katotohanan, kami ay mga sugo [na ipinadala] sa inyo.”
15. Sila [ang mga taong-bayan] ay nagsabi: “Kayo ay mga taong katulad
lamang namin, at ang Mahabagin [Allah] ay walang ipinahayag na anumang
bagay; kayo ay nagsasabi lamang ng mga kasinungalingan.”
16. Sila [ang mga sugo] ay nagsabi: “Ang aming Panginoon ay nakaaalam
na kami ay mga sugo sa inyo;
17. At kami ay walang ibang pananagutan maliban ang ipalaganap nang
malinaw [ang mensahe ng Allah para sa inyo].”
18. Sila [mga taong-bayan] ay nagsabi: “Katotohanan, kayo ay aming
nakikitaan ng isang masamang pangitain. Kung kayo ay hindi magsisitigil,
katiyakang kayo ay aming pagbabatuhin at katiyakang kayo ay makalalasap
ng isang kasakit-sakit na parusa mula sa amin.”
19. Sila [ang mga sugo] ay nagsabi: “Ang inyong [masamang] pangitain ay
nasa sa inyong mga sarili. Ito bang [banta laban sa amin] ay sa dahilang
kayo ay pinapaalalahanan? Nguni’t, kayo ay mga taong mapagmalabis.”
20. At dumating mula sa malayong pook ng bayan ang isang lalaking
humahangos sa pagtakbo [patungo sa kanila]. Siya ay nagsabi: “O aking
mga mamamayan, sumunod kayo sa mga sugo;
2 Isinalaysay ni Abu Hurayrah na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Kapag ang anak ni Adam ay
namatay na, ang lahat ng kanyang mga gawa ay nagwawakas na maliban sa tatlo: ang kaalaman
na naging kapaki-pakinabang sa iba, ang isang matuwid na anak na nagdarasal para sa kanya, at
ang patuloy na kawanggawa na kanyang naiwan.” [Sahih Muslim vol 3 Hadith Bilang 1255].
468
21. Sumunod kayo sa sinuman [sa kanila na] hindi humihingi sa inyo ng
kabayaran, at sila ay [matwid na] napatnubayan.
22. At bakit hindi ako sasamba sa Kanya na Siyang lumikha sa akin at sa
Kanya, kayo ay [tiyak na] ibabalik?
23. Dapat ba akong kumuha [o magturing] bukod sa Kanya ng [huwad na]
diyos [samantalang]; kung ang Mahabagin [Allah] ay maghangad para sa
akin ng kapahamakan, ang kanilang pamamagitan ay hindi makatutulong
sa akin kahit anupaman, at hindi nila magagawang ako ay mailigtas?
24. Katotohanan, ako, kung mangyari nga ang gayon, ay nasa hayag na
kamalian;
25. Katotohanan, ako ay naniwala sa inyong Panginoon, kaya kayo ay
makinig sa akin.”
26. Ito ang sinabi [sa kanya]: “Ikaw ay pumasok sa Paraiso.”3 Siya ay
nagsabi: “Sana ito ay nababatid4 ng aking mga mamamayan,
27. Kung paano ako napatawad ng aking Panginoon at ako ay inilagay sa
hanay ng mga pinarangalan.”
28. At Kami ay hindi na nagpababa para sa kanyang mga mamamayan
pagkaraan niya ng alinmang kawal [o alagad] mula sa kalangitan, at hindi
rin Namin kailangan pang gawin ito.
29. [Nguni’t sapat na para sa kanila] ang isang as-sayhah,5 at kapagdaka,
sila ay nangapuksa [at nangamatay].
30. Sadyang nakapanlulumo sa mga alipin [tao] na walang sinumang sugo
ang dumating sa kanila maliban na sila ay kanilang laging kinukutya.
31. Hindi ba nila isinaalang-alang kung ilang henerasyon na ang Aming
winasak na nauna sa kanila - sila ay hindi na muling magbabalik sa kanila?
32. At katotohanan, silang lahat – ay dadalhin upang humarap sa Amin
[para sa paghuhukom].
3 Ipinahiwatig ng talatang ito ang isang biglaang tagpo sa Kabilang Buhay. Isang matwid na tao
ang namatay sa mga kamay ng mga di-naniniwala habang siya ay naghahatid ng mensahe ng
Islam at naging isang martir. Kaya, siya ay pinapasok sa Paraiso. At nang siya ay nasa Paraiso,
nasabi niya na kung ito ay nalalaman lamang ng kanyang mga mamamayan, marahil sila ay
naniwala.
4 Isinalaysay ni Anas bin Malik: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Walang sinuman ang nakapasok
sa Paraiso ang magnais pa na bumalik sa mundo kahit nasa kanyang lahat-lahat [ang yaman] sa
mundo, maliban sa isang Shaheed [martir] na nagnais bumalik sa mundo upang siya ay muling
mapatay ng sampung ulit sa Landas ng Allah at maging Shaheed at tanggapin niya ang
karangalan mula sa Allah.” [Sahih Bukhari, vol 4 Hadith Bilang 72].
5 As-Sayhah. Sa kahulugan, tinutukoy nito ay ang malagim na panaghoy ng pagdurusa. Nguni’t
ang Sayhah rito ay iniuugnay sa pag-ihip ng tambuli ng Anghel Israfeel bilang hudyat ng Araw ng
Paghuhukom. [tingnan ang Surah 38 ayat 15].
469
33. At [bilang] ayah [palatandaan] para sa kanila ay ang tigang na lupa; ito
ay Aming binigyan ng buhay at Kami ay nagpatubo mula rito ng mga butil6
at mula rito [sa inaning butil] sila ay nagsisikain.
34. At Kami ay naglagay doon [sa kalupaan] ng mga hardin ng palmera [ng
datiles] at mga ubasan, at Aming pinangyaring bumulwak mula rito ang
mga bukal [ng tubig].
35. Upang sila ay magsikain mula sa [mga hardin na] Kanyang
[ipinagkaloob na] mga prutas. At hindi ang kanilang mga kamay ang
nagpatubo nito,7 kaya sila ba, kung gayon, ay hindi magpapasalamat?
36. Luwalhati sa Kanya na Siyang lumikha sa lahat ng magkakapares –
mula sa anumang tumutubo sa kalupaan at mula sa kanilang mga sarili, at
mula sa alinmang hindi nila nalalaman.
37. At [bilang] ayah [patandaan] para sa kanila ay ang gabi. Aming
pinapawi [kinukubli] mula sa kanya [sa gabi] ang [liwanag ng] araw, kaya
sila ay [naiiwan] sa kadiliman.
38. At ang araw ay umiinog sa [sariling ligiran nito] tungo sa takdang
pagtigil nito. Iyan ang takdang panukat ng Ganap na Makapangyarihan,
ang Maalam.
39. At ang buwan - Aming itinakda para sa kanya [sa buwan] ang mga [iba’t
ibang pagbabagong] hugis8 hanggang ito ay makabalik [lumitaw] tulad ng
natuyot na tangkay ng [puno ng] datiles.
40. Hindi mangyayari para sa araw na maabutan ang buwan, o ang gabi ay
mapangunahan [o lagpasan] ng araw. Bagaman, ang bawa’t isa [sa kanila],
sa isang ligiran, ay lumalangoy.
41. At [bilang] ayah [palatandaan] para sa kanila ay [ito] - Aming isinakay
ang kanilang mga ninuno sa isang may-lulang sasakyang-dagat [ni Noah].
42. At Aming nilikha para sa kanila mula sa mga nakakatulad nito [ng
barko] ang kanilang sinasakyan.
43. At kung Aming naisin, sila ay Aming maaaring lunurin; magkagayon sila
ay hindi magkakaroon ng isang makatutugon sa pagsigaw, o sila ay hindi
maililigtas.
44. Maliban bilang isang habag mula sa Amin at kaluwagan hanggang sa
isang takdang panahon.
45. At kapag ito ay sabihin sa kanila: “Pangambahan ninyo ang anumang
6 Butiltulad ng bigas, trigo, mais at iba pa.

7 Atbagaman ang tao ang nagtanim, hindi nangangahulugan na sila ang nagbigay buhay nito.
8 Ang tinutukoy na hugis ng buwan [phases of the moon] ay ang kalagayan nito sa iba’t ibang oras.
470
nasa inyong harapan [parusa sa kabilang buhay] at ang anumang nasa

inyong likuran [parusa sa mundong ito], upang sakali kayo ay tumanggap
ng habag.”
46. At walang ayah [kapahayagan] na dumating sa kanila mula sa mga
ayaat [kapahayagan] ng kanilang Panginoon maliban na sila ay tumanggi
mula rito.
47. At kapag ito ay sabihin sa kanila: “Gumugol kayo mula sa anumang
[panustos] na ipinagkaloob ng Allah sa inyo,” yaong mga di-naniwala ay
nagsasabi sa mga naniniwala: “Magpapakain ba kami sa isang maaaring
pakainin ng Allah kung ito ay Kanyang naisin? Katotohanan, kayo ay nasa
hayag na kamalian.”
48. At sila ay nagsasabi: “Kailan nga ba [magaganap] ang pangakong ito
kung kayo ay makatotohanan?”
49. Sila ay walang hinihintay maliban sa isang as-sayhah9 [pag-ihip ng
tambuli] na hahablot sa kanila habang sila ay nagtatalu-talo!
50. At sila ay walang kakayahan [upang magbigay] ng isa mang tagubilin at
sila ay hindi makababalik sa kanilang angkan [o kaanak].
51. At ang tambuli ay hihipan [sa ikalawang pagkakataon], at kapagdaka
mula sa mga libingan, sila ay maghuhumangos patungo sa kanilang
Panginoon!
52. Sila ay magsasabi: “Ah! kasawian sa amin! Sino ba ang nagpabangon
sa amin mula sa aming kinahihimlayan?” [Ito ay sasabihin sa kanila]: “Ito
ang ipinangako ng Mahabagin [Allah], at ang mga sugo ay nagsabi ng
katotohanan.”
53. Ito ay isa lamang as-sayhah [pag-ihip ng tambuli], at kapagdaka, silang
lahat ay naroroong dadalhin sa Aming harapan.
54. Kaya, ngayong Araw [ng Paghuhukom], walang kaluluwa ang gagawan
ng kamalian sa anupaman, at kayo ay hindi babayaran maliban para sa
anumang inyong laging ginagawa.
55. Katotohanan, ang mga maninirahan sa Paraiso sa Araw na iyon, ay
maaaliw sa mga [kasiya-siyang] pagkakaabalahang gawain –
56. Sila at ang kanilang mga asawa - ay nasa lilim [na silungan], [sila ay]
nakasandal sa mga [malalambot at mararangyang] higaan.10
57. [Inihanda] para sa kanila roon ay prutas, at para sa kanila roon ay ang
9 As-Sayhah. Sa ayah na ito, ang Sayhah ay ang pag-ihip ng tambuli ng Anghel Israfeel bilang
hudyat ng Araw ng Paghuhukom. [tingnan ang Surah 38 ayat 15].
10 Ayon kay Ibn Abbas ang “Muttaki’un” ay higaan na may silungan. [Tafsir ni Ibn Kathir vol 8
pahina 210].
471
anumang kanilang kahilingan.

58. [At]: “Salaamun" [Kapayapaan] - isang salita [ng pagbati] mula sa
Maawaing Panginoon.
59. [At Siya ay mag-uutos sa mga di-naniniwala]: “Magsilayo kayo [mula sa
mga naniniwala] sa Araw na ito, O kayong mga mapaggawa ng
kabuktutan.”
60. Hindi Ko ba iniutos sa inyo, O mga anak ni Adan, na huwag kayong
sumamba sa satanas? Katotohanan, siya ay inyong hayag na kaaway.
61. At kayo ay [nararapat] sumamba sa Akin? Ito ang matuwid na Landas.
62. At katiyakan, kanyang nailigaw na ang karamihang nilikha na kabilang
mula sa inyo, kaya hindi ba kayo makauunawa?
63. Ito ang Impiyerno na sa inyo ay ipinangako.
64. [Magsipasok kayo upang] sunugin doon sa Araw na ito para sa
anumang lagi ninyong di-pinaniniwalaan.
65. Sa Araw na iyon, Aming tatakpan ang kanilang mga bibig, at ang
kanilang mga kamay ay mangungusap sa Amin, at ang kanilang mga paa
ay sasaksi laban sa anupamang kanilang lagi nang pinagsusumikapan.
66. At kung Aming naisin, magagawa Naming tanggalin [o bulagin] ang
kanilang mga mata, at sila ay mag-uunahan upang [hanapin] ang landas,
subali’t paano sila makakikita?
67. At kung Aming naisin, sila ay Aming magagawang baguhin [gawing
mga inutil o lumpo] sa kanilang kinalalagyan upang sila ay walang
kakayahang sumulong o bumalik [gumalaw o makuhang tumalikod].
68. At sinuman ang Aming gagawaran ng mahabang buhay, ay Aming
ibabalik sa [unang] pagkalikha.11 Sila ba ay hindi nakauunawa?
69. At siya [si Muhammad] ay hindi Namin tinuruan ng tula, at ito ay hindi
nababagay sa kanya. Ito ay walang anupaman maliban sa isang paalala at
isang malinaw na Qur’an.
70. Upang bigyang babala ang sinumang nabubuhay, at [upang]
patotohanan ang salita [takda at parusa] laban sa mga di-naniniwala.
71. Hindi ba nila nakikita na Aming nilikha para sa kanila ang anumang
ginawa ng Aming mga Kamay, ang mga pastulang hayop [sa kawan ng
mga bakahan], at [pagkaraan] sila ang mga tagapag-ari [ng mga ito].
72. At Aming ginawang maamo ang mga ito [mga hayop] para sa kanila
11 Binigyan ng Allah ang ibang tao ng mahabang buhay at pagkaraan hinayaan Niyang
manumbalik ito sa pagiging bata [sa madaling salita, naging mahina, ulyanin at walang matatag na
pag-iisip].
472
upang ang iba sa mga ito ay [gamitin bilang] mga sasakyan at ang iba
naman ay kanilang pagkain.
73. At para sa kanila ay mayroong [iba pang] mga pakinabang doon, at
mga inumin. Kaya, hindi ba sila magpapasalamat?
74. Nguni’t sila ay nagturing [o kumuha] bukod sa Allah ng [mga huwad na]
diyos upang sakali sila ay matulungan.
75. [Subali’t] sila ay walang kakayahan upang tumulong sa kanila, bagkus
sila ay mga kawal para sa kanila na pinangalagaan.12
76. Kaya huwag mong hayaang ang kanilang pananalita ay maghatid ng
kalungkutan sa iyo [O Muhammad]. Katotohanan, Aming nababatid kung
ano ang kanilang ikinukubli at kung ano ang kanilang inilalantad.
77. Hindi ba isinasaalang-alang ng tao na siya ay Aming nilikha mula sa
isang patak ng pinaghalong semilya [ng lalaki at babae]? Nguni’t,
kapagdaka - siya [ang tao] ay [naging] isang malinaw na kalaban [katalo].
78. At siya ay naglahad para sa Amin ng isang paghahalintulad, nguni’t
nakaligtaan niya ang pagkakalikha sa kanya. Siya ay nagsasabi: “Sino ang
magbibigay buhay sa mga [kalansay] butong ito pagkaraang magkalansag-
lansag [o maging alabok]?”
79. Sabihin: “Siya [ang Allah] ang magbibigay ng buhay sa kanila [sa mga
butong ito sapagkat] Siya [ang] unang lumikha nito; At Siya ang Maalam sa
lahat ng nilikha.”
80. Siya ang gumawa para sa inyo ng apoy mula sa luntiang [sariwang]
punongkahoy at pagkaraan mula rito [sa apoy] kayo ay
nakapagpapaningas.
81. Hindi ba Siya na lumikha sa mga kalangitan at kalupaan, ang may
kakayahan din upang lumikha ng tulad ng mga ito? Oo, [katotohanan nga];
at Siya ang [tanging] Tagapaglikha, ang Maalam.
82. Katotohanan, ang Kanyang kautusan, kapag Siya ay maglalayon ng
anupamang [bagay na nais Niyang gawin o likhain]; Siya ay magsasabi rito
na: “Maging,”13 kaya mangyayari nga.
12 Ang isang paliwanag ay sila [mga kinilalang diyos] ay magiging mga kawal na inihanda laban sa
kanila sa Impiyerno.
13 Si Imam Ahmad ay nagtala na sinabi ni Abu Darda na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang Allah
ay nagsabi: ‘O Aking mga alipin, lahat kayo ay makasalanan maliban sa mga pinangalagaan Ko
mula sa kasalanan. Kaya, hanapin ang Aking Kapatawaran at kayo ay Aking patatawarin. Lahat
kayo ay nangangailangan maliban sa mga ginawa kong malaya [sa pangangailangan]. Ako ang
Mahabagin, ang Dakila at Aking ginagawa ang anumang Aking naisin. Ang Aking pagbibigay ay
isang Salita at ang Aking parusa ay isang Salita. Kapag Ako ay naglayon ng isang bagay upang
maganap [o matupad], sinasabi Ko lamang ay [salitang] ‘Maging at nangyari nga.’’” [Ahmad vol 5,
Hadith Bilang 154].
473
83. Kaya, Luwalhati sa Kanya na ang Kanyang Kamay ang Siyang may
tangan ng lahat ng bagay: at sa Kanya, kayo ay ibabalik.
Surah 37 As-Saffat Bahagi Blg. 23
474
Surah As-Saffat
[Ang Mga Nakahanay]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa mga [anghel na] magkakahanay,1

2. At sa mga [anghel na] nagtataboy [ng mga ulap].
3. At sa mga [anghel na] bumibigkas ng Dhikr [Qur’an].
4. Katotohanan, ang inyong Diyos ay [tanging] Isa.
5. [Siya ang] Panginoon ng mga kalangitan at kalupaan at ng anumang
nasa pagitan ng mga ito, at Panginoon ng [lahat ng] mga sinisikatan ng
araw!
6. Katotohanan, Aming pinalamutian ang kalangitang pinakamalapit sa
mundo ng palamuti ng mga bituin.
7. At [ito ay Aming] pinangangalagaan laban sa bawa’t mapaghimagsik na
demonyo.
8. [Upang] sila ay hindi makaririnig sa kataas-taasang pagtitipon [ng mga
anghel] sapagka’t sila ay binabato sa bawa’t panig,2
9. [Sila ay] pinagtabuyan, at para sa kanila ay parusang walang
katapusan.
10. Maliban sa sinumang nang-agaw [ng ilang salita] sa pamamagitan ng
pagnanakaw, nguni’t sila ay tinutugis ng isang nagniningas na apoy,
tumatagos [sa tindi ng nakasisilaw na liwanag].
11. Kaya sila ay iyong tanungin [O Muhammad]: “Sila ba ay higit na
malakas na nilikha o yaong [iba] na Aming nilikha?”3 Katotohanan, sila
[ang mga tao] ay Aming nilikha [lamang] mula sa malagkit na putik.
1 Itinala
ni Muslim. Isinalaysay ni Hudhayfah na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: Tayo ay
pinagpala nang higit sa sangkatauhan sa tatlong pamamaraan: ang ating hanay [sa pagdarasal] ay
ginawang katulad ng hanay [o katayuan] ng mga anghel; ang buong kalupaan ay ginawang Masjid
para sa atin; at ang lupa nito ay ginawang paraan para sa paglilinis para sa atin kung sakaling wala
tayong matagpuang tubig [Ito ang tinatawag na Tayammum]. [Sahih Muslim vol 1 Hadith Bilang
371].
2 Ang mga demonyo ay binabato ng nagliliyab na bulalakaw.
3 Ang tao ba ay higit na malakas at mahirap likhain kung ihahambing sa ibang mga nilikha tulad ng
bundok, kalangitan, araw, dagat at iba? Ito ang ipinahihiwatig ng talatang na ito.
475
12. Nguni’t, ikaw [O Muhammad] ay nagtataka [sa kanilang katigasan ng

loob] habang sila ay [patuloy na] nanunuya [sa iyo].
13. At kapag sila ay pinaaalalahanan, sila ay hindi makaaalala.
14. At kapag sila ay nakakita ng isang ayah [tanda o himala], sila ay
nanunuya,
15. At sila ay nagsasabing: “Ito ay walang anupaman maliban sa malinaw
na salamangka.”
16. “Kapag kami ay mamatay at maging alabok at mga buto, kami ba
[kung gayon] ay tunay na bubuhaying muli?”
17. “At [gayundin ba] ang aming mga ninuno?”
18. Sabihin: “Oo, at kayo ay [gagawing] kadusta-dusta.”
19. [Sapagka’t] sa minsanang sigaw lamang nito, kapagdaka sila ay
[muling binuhay at] nakatingin.
20. Sila ay magsasabi: “Ahh! Kasawian sa amin! Ito ang Araw ng
Pagbabayad.”
21. [At sa kanila ay sasabihin]: “Ito ang Araw ng Paghuhukom na lagi
ninyong itinatakwil [o pinasisinungalingan].”
22. [At ipag-uutos sa mga anghel na]:“Tipunin ninyong magkakasama
yaong mga nagsigawa ng kamalian, at ang kanilang mga kauri [o ang
kanilang nakakatulad sa mga masasamang gawain] at ang anumang
kanilang laging sinasamba,
23. Bukod sa Allah. At sila ay inyong dalhin [o akayin] patungo sa landas
ng nagliliyab na Apoy [ng Impiyerno].
24. Datapwa't, sila ay inyong patigilin; katotohanan, sila ay tatanungin.”
25. Ano ang nangyayari sa inyo? “Bakit hindi kayo magtulungan para sa
isa’t isa [tulad ng inyong dating ginagawang pagtutulungan sa mundo]?”
26. Nguni’t, sila, sa Araw na iyon, ay magsisisuko.
27. At sila ay magsisilapitan sa isa’t isa, nagtatanong [at nagsisisihan] sa
isa’t isa.
28. Sila ay magsasabi: “Kayo ang lagi nang nagsisilapit sa amin mula sa
kanang panig [upang kami ay inyong udyukan].”
29. Sila ay magsisisagot: “[Hindi], bagkus, kayo [sa inyong mga sarili], ay
hindi rin naman naniniwala.”
30. “At kami ay walang kapangyarihan [o kakayahan] laban sa inyo.
Bagkus, [sa katunayan] kayo ay mga taong labis na palasuway.”
31. Kaya, ang salita [o takda] ng ating Panginoon ay binigyang katuparan
476
sa atin; katotohanan, tayo ay makalalasap [ng masidhing parusa].

32. “At kami ang naglihis sa inyo [upang kayo ay maligaw]; katotohanan,
kami ay tagapaglihis [mula sa patnubay].”
33. Kaya, katotohanan, sa Araw na iyon, sila ay magsasalu-salo sa
parusa.
34. Katotohanan, ganyan ang Aming pakikitungo sa mga mapaggawa ng
kabuktutan.
35. Katotohanan, kapag ito ay sinabi sa kanila: walang ibang diyos [na
dapat sambahin] maliban sa Allah,4 sila ay mapagmalaki.
36. At sila ay nagsasabing: “Iiwanan ba namin ang aming mga diyos nang
dahil lamang sa isang baliw na manunula?”
37. Nguni’t, siya [si Muhammad] ay dumating na may dalang katotohanan
at pinatutunayan ang mga [naunang] sugo.
38. Katotohanan, kayo [mga di-naniniwala] ay makalalasap ng mahapding
parusa,
39. At kayo ay hindi babayaran maliban sa anumang inyong laging
ginagawa –
40. Maliban sa mga matatapat na alipin ng Allah.
41. Sila yaong magkakaroon ng nakalaang panustos [tulad ng] –
42. Mga [masasarap na] prutas;5 at sila ay pararangalan,
43. Sa mga hardin ng kaligayahan,
44. Sa mga sandalang magkakaharap sa isa’t isa.
45. Sa kanila ay mayroong ililibot na kopita [ng alak]6 mula sa umaagos na
bukal,
46. [Ito ay] maputi, at masarap para sa mga umiinom,
47. Ito ay walang masamang idudulot [sa kanila] at sila ay hindi rin
malalasing mula rito.
48. At kanilang kapiling ay mga [busilak na] babaing7 pigil ang [kanilang]
4 Isinalaysay ni Ibn Abi Hatim na si Abu Hurayrah ay nagsabi na ang Sugo ng Allah ay nagsabi:
“Ako ay napag-utusan na makipaglaban sa mga tao hanggang sila ay magpahayag ng ‘La ilaha
illallah.’ Sinuman ang magpahayag nito, siya at ang kanyang ari-arian ay ligtas mula sa akin
maliban ang kanyang tungkulin, at ang kanyang pagsusulit ay nasa Allah, luwalhati sa Kanya.’”
[Sahih Muslim vol 1 Hadith Bilang 52].
5 Ibig sabihin lahat ng bagay na masasarap at kasiya-siya sa panlasa.
6 Si Ad-Dahhak ay nagsabi na si Ibn Abbas ay nagsabi na, “Ang alak ay nagiging sanhi ng
pagkalasing, pananakit ng ulo, pagsusuka at pag-ihi. Kaya, nang binanggit ng Allah ang alak ng
Paraiso, sinabi Niya na ito ay walang anumang katangiang tulad ng alak sa mundo.”
477
pagsulyap, may malalaki, [at magagandang] mga mata.

49. [Mayuyumi] na wari bang sila ay mga [maseselang] itlog na iniingatan.
50. Kaya, sila ay magsisilapit sa isa’t isa na nagtatanong.
51. Isang tagapagsalitang kabilang sa kanila ay magsasabing:
“Katotohanan, ako ay may isang kasamahan [noon sa mundo],
52. Na lagi nang nagsasabi na: 'Ikaw ba ay kabilang sa mga naniniwala,
53. [Na] kapag tayo ay namatay at maging alabok at mga buto, tayo ba ay
tunay na babayaran [parurusahan o gagantimpalaan]?”
54. Siya ay magsasabi [sa kanyang mga kasamahan sa Paraiso], “Nais ba
ninyong sumulyap?”
55. Kaya, siya ay susulyap at ito8 ay kanyang matatanaw sa gitna ng Apoy
ng Impiyerno.
56. Siya ay magsasabing: “Sumpa man sa Allah, ako ay halos ipahamak
mo.
57. At kung hindi sa pagpapala ng aking Panginoon, marahil ako ay isa sa
mga nasadlak [sa Apoy ng Impiyerno].
58. Hindi ba [katotohanang], tayo ay hindi na mamamatay?
59. Maliban sa ating unang kamatayan [sa mundo], at tayo ay hindi
maparurusahan?”
60. Katotohanan, ito ang dakilang tagumpay.
61. Para sa [pangyayaring] tulad nito, hayaang ang mga manggagawa [sa
mundo] ay magsigawa.
62. Iyan ba [ang Paraiso] ay higit na mabuting tirahan o ang puno ng
Zaqqum [sa ilalim ng Impiyerno]?
63. Katotohanan, ito ay Aming ginawang isang pagsubok para sa mga
64. Katotohanan, ito ay isang punongkahoy na tumutubo sa ilalim ng
Impiyerno,
65. Ang umuusling mga bunga nito ay tila mga ulo ng mga demonyo.
66. At katotohanan, sila ay magsisikain mula rito [sa punong ito] at
bubusugin nito ang kanilang mga tiyan.
67. Pagkaraan, katotohanan, sila ay magkakaroon pagkatapos nito ng
isang magkahalong kumukulong tubig.9
7 Qasirat-at-Tarf – mga busilak, mayuyuming kababaihan ng Paraiso.

8 Ang nasa Impiyerno ay kanyang dating kasama sa mundo na nais siyang ilayo sa patnubay.
478
68. Pagkaraan, katotohanan, ang kanilang pagbabalik ay sa Apoy ng

Impiyerno.
69. Katotohanan, kanilang natagpuan ang kanilang mga ninuno na
naliligaw ng landas.
70. Nguni’t, sila ay nagmadali [upang sumunod] sa kanilang mga yapak.
71. At katiyakan, mayroon ng mga nangaligaw na una sa kanila, ang
karamihan ay mga sinaunang mamamayan;
72. At katiyakan, Kami ay nagpadala sa kanila ng mga tagapagbabala;
73. Nguni’t tunghayan mo kung paano ang naging wakas ng mga binalaan
[o pinaalalahanan].
75. At katiyakan, si Noah ay nanalangin sa Amin, at [Kami] ang
pinakamahusay na tumutugon [sa mga dumaraing sa panalangin].
76. At siya ay Aming iniligtas at ang kanyang mag-anak mula sa malaking
delubyo [ng baha ng tubig].
77. At Aming ginawang manatili ang kanyang mga inapo [o lahi sa mundo]
78. At Kami ay nag-iwan sa kanya [ng isang magandang alaala] para sa

mga susunod na henerasyon [upang magsilbing babala].
79. “Kapayapaan [bilang ala-ala para] kay Noah sa lahat [ng mga nilikha].”
80. Katotohanan, ganyan Namin binabayaran [o ginagantimpalaan] ang
mga mapaggawa ng mga kabutihan.
81. Katotohanan, siya [si Noah] ay isa sa Aming mga naniniwalang alipin.
82. Pagkaraan, Aming nilunod ang iba.
83. At katotohanan, kabilang sa kanyang kauri [o nakakatulad niyang may
matatag na paninindigan] ay si Abraham.
84. Nang siya ay dumulog sa kanyang Panginoon na may malinis na puso,
85. Nang kanyang sabihin sa kanyang ama at sa kanyang mga
mamamayan: “Ano ba itong inyong mga sinasamba?”
86. “Ang hinahangad ba ninyo [upang sambahin ay ang inyong itinuturing
bilang] mga diyos bukod sa Allah – silang [mga huwad na diyos na
nagmula sa] inyong hinabi [at tinahi-tahing] kasinungalingan?”
9Hamim. Ito ay isang init na umabot sa pinakamataas na antas ng pagkulo. [Tafsir Ibn Kathir vol
10 pahina 331. Tingnan din ang paliwanag mula sa Surah An-Naba 78:25].
479
87. “Ano ba ang inyong pag-iisip tungkol sa Panginoon ng lahat ng mga

nilikha?”10
88. Pagkaraan, siya ay pasulyap na tumingin sa mga bituin.
89. At siya ay nagsabi: “Katotohanan, ako ay maysakit.”11
90. Kaya, sila ay nagsitalikod nang humahangos mula sa kanya.
91. Kaya, siya [si Abraham] ay humarap sa kanilang mga diyus-diyusan at
tinanong ang mga ito: “Hindi ba kayo magsisikain?
92. Ano ba ang nangyayari sa inyo at kayo ay hindi nagsasalita?”
93. At siya ay humarap sa mga ito at pinaghahampas ng kanyang kanang
kamay.
94. At sila [mga sumasamba sa mga imahen] ay humahangos na lumapit
patungo sa kanya [kay Abraham].
95. Siya [si Abraham] ay nagsabi: “Sinasamba ba ninyo ang mga [diyus-
diyusang ito na] nililok [o ginawa lamang ng inyong mga kamay]?”
96. “Samantalang, ang Allah ang Siyang lumikha sa inyo at sa anumang
ginawa [ng inyong mga kamay]!”
97. Sila [mga sumasamba] ay nagsabi [kay Abraham]: “Ipagpagawa siya
ng pugon at siya ay itapon doon sa nagliliyab na apoy [nito]!”
98. Kaya, sila ay nagtangka ng balakin laban sa kanya, datapuwa’t sila ay
Aming ginawang kaaba-aba [naging mga hamak at kadusta-dusta]!
99. At siya [si Abraham] ay nagsabi: “Katotohanan, ako ay patutungo sa
aking Panginoon. Siya ang papatnubay sa akin.”
100. “O aking Panginoon, igawad Mo po sa akin [ang isang anak] na mula
sa [hanay ng] mga matutuwid.”
101. Kaya Aming ipinagkaloob sa kanya ang magandang balita ng
[pagkakaroon niya ng] isang mapagparayang anak [na lalaki].
102. At nang siya [ang kanyang anak] ay nasa sapat na gulang [may
kakayahang gumawa at maging karamay niya], siya ay nagsabi: “O aking
anak, nakita ko sa aking panaginip na ikaw ay aking kinakatay [bilang
alay]. Kaya, ano ang nasasaloob mo!” Siya [ang anak] ay nagsabi: “O
10 May kahulugan ding ganito “O ano ang gagawin sa inyo ng Panginoon ng lahat ng mga nilikha?”
11 Isinalaysay ni Ibn Jarir mula kay Abu Hurayrah na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Si Propeta
Abraham ay hindi nagsinungaling maliban sa tatlong pagkakataon. Ang dalawa ay nang dahil sa
Allah: Una, nang sinabi niya na, ‘Katotohanan, ako ay maysakit;’ at Ikalawa, nang sinabi niya, ‘Ang
isang ito, ang pinakamalaki sa kanila [mga rebultong iniidolo o sinasamba ng kanyang pamayanan]
at ang ikatlo ay nang sinabi niya tungkol sa kanyang asawang si Sarah,’ ‘Siya ay aking kapatid na
babae.’” [Sahih Muslim vol 4 Hadith Bilang 1840, Abu Dawud vol 2 Hadith Bilang 659, An Nasa'I sa
Al Kubra vol 6 Hadith Bilang 440]. [Hinango mula sa Tafsir Ibn Kathir vol pahina 267].
480
aking ama, gawin mo po ang ipinag-uutos sa iyo. Kung naisin ng Allah,

ako po ay iyong matatagpuang kabilang sa [hanay ng] mga matiisin.”
103. At nang sila ay kapwa tumalima [sa tagubilin ng Allah], at siya ay
kanyang ikinatang sa kanyang pisngi12;
104. Kami [ang Allah] ay nanawagan sa kanya: “O Abraham!
105. Iyong naisakatuparan ang panaginip!” Katotohanan, ganyan Namin
binabayaran ang mga mapaggawa ng mga kabutihan.
106. Katotohanan, ito ay malinaw na pagsubok.
107. At siya ay Aming tinubos ng isang dakilang alay.13
108. At Kami ay nag-iwan para sa kanya [ng isang magandang alaala]
para sa mga susunod na henerasyon [upang magsilbing babala].
109. “Kapayapaan kay Abraham!”
110. Ganyan Namin binabayaran ang mga mapaggawa ng kabutihan.
111. Katotohanan, siya [si Abraham] ay isa sa Aming mga naniniwalang
alipin.
112. At [pagkaraan nito] Aming ibinalita sa kanya ang [pagsilang] ni Isaak,
isang propeta mula sa [hanay ng] mga matutuwid.
113. Siya [si Abraham] ay Aming pinagpala at [gayundin naman] si Isaak.
At kabilang sa kanilang mga supling ay isang mapaggawa ng kabutihan at
isang mapaggawa ng kamalian sa sarili nang hayagan.
114. At katiyakan, Aming ginawaran sina Moises at Aaron [ng magandang
pagpapala bilang mga propeta].
115. At silang dalawa ay Aming iniligtas at ang kanilang mga mamamayan
mula sa malaking katampalasanan [o pasakit].
116. At sila ay Aming tinulungan, kaya sila ay nagtagumpay.
117. At silang dalawa ay Aming binigyan ng malinaw na kasulatan;
118. At silang dalawa ay Aming pinatnubayan sa matuwid na landas.
119. At Kami ay nag-iwan sa kanilang dalawa [ng isang magandang
alaala] para sa mga susunod na henerasyon [upang magsilbing babala].
120. “Kapayapaan kina Moises at Aaron.”
121. Katotohanan, ganyan Namin binabayaran ang mga mapaggawa ng
kabutihan.
12 Sa ibang paliwanag o Tafsir, "siya ay inilapag sa itaas ng kanyang noo."

13 Ang Allah ay nagpadala ng isang malaking lalaking tupa bilang sakripisyong kapalit ni Ismael.
481
122. Katotohanan, silang dalawa ay kabilang sa Aming mga naniniwalang

alipin.
123. At katotohanan, si Elias ay isa sa mga sugo.
124. Nang siya ay magsabi sa kanyang mga mamamayan: “Hindi ba ninyo
kinatatakutan ang Allah?”
125. “Kayo ba ay mananalangin kay Baal [isang sinasambang diyus-
diyusan] at inyong iiwanan ang Pinakamahusay sa mga manlilikha14?”
126. “Ang Allah ang inyong [tunay na] Panginoon at ang Panginoon ng
inyong mga ninuno?”
127. Nguni’t siya [si Elias] ay kanilang itinakwil at katotohanan, sila ay
ihaharap [sa malaking kaparusahan].
129. At Kami ay nag-iwan sa kanya [ng isang magandang alaala] para sa
mga susunod na henerasyon [upang magsilbing babala].
130. “Kapayapaan kay Ilyas [Elias]!”
131. Katotohanan, ganyan Namin binabayaran ang mga mapaggawa ng
kabutihan.
132. Katotohanan, siya [si Elias] ay isa sa Aming mga naniniwalang alipin.
133. At katotohanan, si Lot ay isa sa Aming mga sugo.
134. [Alalahanin] nang siya ay Aming iniligtas at ang kanyang mag-anak,
silang lahat,
135. Maliban sa isang matandang babae [ang kanyang asawa] na isa sa
mga nagpaiwan.
136. Pagkaraan, Aming pinuksa ang mga iba.
137. At katotohanan, inyong nararaanan ang mga [pook na] ito sa umaga.
138. At maging sa gabi; kayo ba, kung gayon, ay hindi nakakaunawa?
139. At katotohanan, si Yunus [i.e. Jonah] ay isa sa Aming mga sugo.
140. [Alalahanin] nang siya ay maglayas [mula sa kanyang mamamayan]
patungo sa sasakyang-dagat na lulan ng mga pasaning bagay.
141. Siya ay [sumang-ayon na] magpalabunutan at siya ay isa sa mga
talunan.
142. Kaya, ang isang [malaking] isda ay lumulon sa kanya, sapagka’t ang
kanyang ginawa ay nararapat na isumbat sa kanya.
14 Ang Tangi at Nag-iisang Tagapaglikha.

482
143. Marahil kung hindi lamang na siya ay kabilang sa mga

lumuluwalhati15 [at nagbibigay alaala] sa Allah,
144. Katiyakang siya ay mananatili sa [loob ng] tiyan nito [ng isda]
hanggang sa Araw ng Pagkabuhay na Muli.16
145. Nguni’t, siya ay Aming dinala sa [pampang ng] dalampasigan
habang siya ay may karamdaman.
146. At Aming pinangyaring tumubo sa ibabaw niya ang halaman ng
yaqtheen.17
147. At siya ay Aming isinugo sa [kanyang pamayanan na ang bilang ay]
daang libo o higit pa.
148. Kaya sila ay naniwala; sa gayon sila ay Aming binigyan ng
kasiyahan [sa buhay] hanggang sa takdang panahon.
149. Kaya sila ay tanungin mo [O Muhammad]: “Ang mga anak ba na
babae ay para sa iyong Panginoon at para sa kanila ang mga anak na
lalaki?18
150. O nilikha ba Naming babae ang mga anghel, at sila ba ay mga saksi
rito?”
151. Walang alinlangan, kabilang sa kanilang mga [kinathang]
kabulaanan ay ang kanilang pagsasabi na:
152. “Ang Allah ay nagkaanak?” At katotohanan, sila ay mga sinungaling.
153. Pinili ba Niya ang mga anak na babae kaysa sa mga anak na lalaki?
154. Ano ang nangyayari sa inyo? Paano ba kayo humatol?
155. Hindi ba kayo, kung gayon, makaalaala?
156. O kayo ba ay mayroong malinaw na batayan?
157. Kung gayon, magpakita kayo ng inyong kasulatan kung kayo ay
makatotohanan?
158. At sila ay gumawa ng isang ugnayan sa Kanyang pagitan at sa
pagitan ng jinn, nguni’t ang jinn ay nakababatid na sila ay tiyak na
15 Isinalaysay ni Ibn Abbas, ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Alalahanin ang Allah sa mga panahon
ng katiwasayan at ikaw ay Kanyang aalalahanin sa mga panahon ng kahirapan.” [Ahmad vol 1
Hadith Bilang 307. Hinango sa Tafsir Ibn Kahtir vol 8, pahina 287].
16 Marahil, ang tiyan ng isda ang kanyang magiging libingan
17 Yaqtheen. Sina Ibn Masúd, ibn Abbas, Mujahid, Ikrimah, Saíd bin Jubayr at iba pa ay nagsabi
na ang tinutukoy na yaqtheen ay kalabasa. Tafsir ibn Kathir vol 8 pahina bilang 289.
18 Ang mga mamamayan ng Makkah ay nagsasabi na ang mga anghel ay mga anak na babae ng
Allah samantalang kanilang higit na itinatangi [kinalulugdan at pinipili] ang mga anak na lalaki
para sa kanilang mga sarili.
483
ihaharap [sa paghatol].

159. Luwalhati sa Allah, [Siya ay malaya] mula sa anumang [kamaliang]
kanilang iniaakibat [sa Kanya].
160. Maliban sa mga matatapat na alipin ng Allah [na hindi kasangkot sa
gayong pag-aakibat at pagkakasala].
161. Kaya, katotohanang kayong [mga di-naniniwala] at ang anumang
inyong mga sinasamba,
162. [Ay] hindi ninyo magagawang tuksuhin [upang inyong] mailayo [ang
sinuman] sa Kanya,
163. Maliban sa isang [ipapasok at] susunugin sa Apoy ng Impiyerno.
164. [Ang mga anghel ay magsasabi], "Wala ni isa mang kabilang sa
amin malibang siya ay may tungkulin [na nakaatang];
165. At katotohanan, kami [mga anghel] ay magkakahanay19 [para sa
pagdarasal],
166. At katotohanan, kami [mga anghel] ay lumuluwalhati [sa Allah]."
167. At katotohanan silang [mga di-naniniwala] ay lagi nang nagsasabing:
168. “Kung kami ay nagkaroon lamang ng mensaheng nagmula sa mga
sinaunang mamamayan,
169. Marahil, kami ay naging matatapat na alipin ng Allah.”
170. Nguni’t, sila ay hindi naniwala rito [sa Qur’an], kaya [di maglalaon] ito
ay kanilang mapag-aalaman.”
171. At katiyakan, ang Aming salita [takda] ay pinauna na para sa Aming
mga alipin, [silang] mga sugo.
172. [Na] katotohanan, sila ang pagkakalooban ng tagumpay.
173. At katotohanan, ang Aming mga kawal [mga naniniwala], sila ang
mangingibabaw.20
174. Kaya, sila ay iyong talikdan [O Muhammad] hanggang sa takdang
panahon.
175. At sila ay iyong pagmasdan sapagka’t [ito ay] kanilang makikita.
176. Kaya, para sa Aming parusa, sila ba ay nagmamadali?
19 Itinala ni Muslim. Isinalaysay ni Hudhayfah na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: Tayo ay

pinagpala nang higit sa sangkatauhan sa tatlong pamamaraan: ang ating hanay [o kalagayan] ay
ginawang katulad ng hanay [o katayuan] ng mga anghel; ang buong kalupaan ay ginawang Masjid
para sa atin; at ang lupa nito ay ginawang paraan para sa paglilinis para sa atin kung sakaling wala
tayong matagpuang tubig [Ito ang tinatawag na Tayammum]. [Sahih Muslim vol 1 Hadith Bilang
371].
20 Kung hindi sa mundong ito, katiyakan sa kabilang buhay.
484
177. Nguni’t, kapag ito ay bumababa sa kanilang kinasasakupang

[lupain], magkagayon, ang kasamaan ang [magiging] umaga ng mga
binalaan.
178. At sila ay iyong talikdan [O Muhammad] hanggang sa takdang
panahon.
179. At sila ay iyong pagmasdan, sapagka’t [ito ay] kanilang makikita.
180. Luwalhati sa iyong Panginoon, ang Panginoon ng Izzat [Karangalan],
[Siya ay malaya] mula sa anumang [kamaliang] kanilang iniaakibat [sa
Kanya].
181. At kapayapaan sa mga sugo.
182. At Al-Hamdulillah [ang lahat ng] papuri ay sa Allah], ang Panginoon
ng lahat [ng mga nilikha].
Surah 38 Sad Bahagi Blg. 23
485
Surah Saad
[Ang Titik Saad]
Sa Ngalan ng Allah
1. Saad: [Isinusumpa Ko] sa Qur’an na naglalaman ng paalaala.

2. Nguni’t yaong mga di-naniniwala ay nasa [kalabisan, kapalaluan at
kasidhiang] Izzat1 at pagsasalungatan [sa isa't isa].
3. Ilan na bang henerasyon ang Aming winasak na nauna sa kanila, kaya
sila ay nagsipanawagan; nguni’t [huli na at] wala ng oras upang makatakas.
4. At sila ay nagtataka na may dumating sa kanila na isang tagapagbabala
[si Muhammad] na nagmula sa kanilang [sariling lahi]. At ang mga di-
naniniwala ay nagsasabing: “Ito ay isang salamangkero, isang sinungaling!”
5. “Ginawa ba niya ang mga diyos bilang isang Diyos? Katotohanan, ito ay
isang kataka-takang [o di-karaniwang] bagay!”
6. At ang mga bantog [at kilalang namumunong] kabilang sa kanila ay
humayong nagsipaglibot [at nagsasabing]: “Inyong ipagpatuloy,2 at kayo ay
maging matiisin sa [pagtatanggol] ng inyong mga diyos! Katotohanan, ito ay
isang bagay na kanyang tinangka [laban sa inyo]!
7. “Kami ay hindi nakarinig [ng katulad] nito sa pinakahuling relihiyon [ng
nagdaang panahon]. Ito ay isang pinagtahi-tahing [kuwento] lamang.
8. Ang mensahe ba ay ibinaba [o ipinahayag] sa kanya mula sa pagitan [ng
nakararami sa] atin?“ Nguni’t, sila ay may agam-agam tungkol sa Aking
mensahe. Sapagka’t, hindi pa nga nila nalalasap ang Aking parusa.
9. O nasa kanila ba ang kaban ng habag ng iyong Panginoon, ang Ganap
na Makapangyarihan, ang Tagapaggawad [ng mga biyaya]?
10. O nasa kanila ba ang kapamahalaan ng mga kalangitan at kalupaan at
1 Izzat. Ang karaniwang kahulugan ng Izzat ay dangal, pagpapahalaga sa sarili o sa anumang

kanilang tinataglay o iniingatang puri, pangalan o katayuan. Nguni't ang Izzat na tinutukoy dito ay
ang labis-labis na pagpapahalaga sa kanilang mga sarili at sa mga nakagisnang kaugalian at
relihiyon. Dahil sa masidhing pagpapahalaga nito, sila ay humantong sa labis na kapalaluan, at
siyang naging sanhi ng kanilang pagtakwil sa katotohanan ng Qurán at sa pagiging Propeta ni
Muhammad bagaman siya ay nagmula sa kanilang sariling lahi.
2 Ang ibang kahulugan nito ay “Ipagpatuloy ninyo ang pagsamba sa inyong mga diyos at huwag
kayong tumugon sa panawagan ni Muhammad tungkol sa Kaisahan ng Allah [Tawhid].”
486
ang anumang nasa pagitan ng mga ito? Kaya hayaan silang umakyat sa
[alinmang] mga kaparaanan ng paglapit.
11. [Sila ay] mga kawal [na] magagapi roon mula sa mga magkakaanib [na
mga di-naniniwala].
12. Ang mga mamamayan ni Noah ay nagtakwil nang una sa kanila, at [ang
mamamayan ng] ’Aad, at ni Paraon na nagmamay-ari ng talasok.3
13. At [ang mga Tribu] ng Thamud, at ang mga mamamayan ni Lot, at ang
mga naninirahan ng Al-Aykah [kakahuyan]; sila yaong mga magkakaanib.
14. Bawa’t isa sa kanila ay nagtakwil sa mga sugo, kaya ang Aking Parusa
[sa kanila] ay nararapat.
15. At ang mga ito [mga di-naniniwala] ay walang hinihintay maliban sa
[pagdating ng] isang as-sayhah [o pag-ihip ng tambuli, subali’t], hindi
magkakaroon ng pag-antala para rito.
16. At sila ay nagsasabi [nang may panunuya]:“Aming Panginoon, madaliin
Mo po para sa amin ang aming bahagi [ng parusa] bago ang [pagsapit ng]
Araw ng Pagtutuos.”
17. [Kaya naman] maging matiisin ka [O Muhammad] sa anumang kanilang
sinasabi, at iyong alalahanin ang Aming aliping si David, na nagtataglay ng
lakas.4 Katotohanan, siya ay isa na paulit-ulit na nagbabalik-loob.
18. Katotohanan, Aming itinalaga ang mga bundok [upang magpuring]
kasama niya sa pagluwalhati [sa Amin] sa [dakong] dapithapon at
[pagkaraan ng] pagsikat ng araw.
19. At maging ang mga ibon ay nagsipagtipon: kasama niyang lahat na
paulit-ulit [sa pagpuri sa Amin]
20. At Aming pinatatag ang kanyang kaharian at ipinagkaloob sa kanya
ang karunungan at pang-unawa sa pananalita.
3 Ang Awtad. Si Paraon [Fir’awn] ay nagbibigay ng parusa sa pamamagitan ng pagpako ng

kanilang kamay at paa sa mga Awtad [talasok] na yari sa bakal at pagkaraan ay kanyang ibibitin
mula rito. At-Tabari 24:409 Ganito rin ang paliwanag ni Mujahid nang sabihin niya na ‘Lagi niyang
ipinapako ang mga tao sa Awtad [talasok].’” [At-Tabari 24:409]
4 Al Ayd. Sinabi ni Ibn Abbas, “Ang Al Ayd ay lakas.” At sinabi naman ni Mujahid, ang Al Ayd ay
lakas sa pagsunod sa Allah. Sinabi naman ni Qatadah, "Si Propeta David ay pinagkalooban ng
lakas sa pagsasagawa ng pagsamba at tamang pang-unawa ng Islam." [Hinango mula sa Tafsir
Ibn Kathir vol 8 pahina 317 mula sa At Tabari 21:166, 167]. Ang Sugo ng Allah ay nagsabi ayon sa
pagtatala ng dalawang Sahih: “Ang pinakamamahal na Salaah [pagdarasal] sa Allah ay ang
pagdarasal ni Dawud, at ang pinakamamahal na pag-aayuno sa Allah ay ang pag-aayuno ni
Dawud [David]. Siya ay laging natutulog sa kalahating bahagi ng gabi, tumatayo sa pagsasagawa
ng pagdarasal sa ikatlong bahagi ng gabi, pagkaraan ay muling natutulog sa ika-anim na bahagi
ng gabi at siya ay lagi nang nag-aayuno sa magkakasalit na araw. Siya ay hindi tumatalikod sa
labanan, at siya ay laging nagbabalik-loob sa Allah.” [Sahih Muslim vol 2 Hadith Bilang 816].
487
21. At nakarating na ba sa iyo ang kasaysayan ng mga nagtatalo [sa isang

usapin? Nang sila ay umakyat sa bakod ng kanyang [sariling] silid-
dalanginan -
22. Nang sila ay pumasok patungo kay David, siya ay nagitla sa kanila?
Sila ay nagsabi: “Huwag kang matakot! [Kami ay] dalawang nagtatalo, ang
isa sa aming dalawa ay ginawan ng kamalian ng isa, kaya ikaw ay humatol
sa aming pagitan nang makatotohanan, at huwag kang lumabis [dito], at
patnubayan mo kami sa maayos na landas.
23. Katotohanan, itong aking kapatid [sa relihiyon] ay nagmamay-ari ng
siyamnaput siyam [99] na tupa, samantalang ako ay may isa lamang, at
siya ay nagsabi: ‘Ipagkatiwala mo ito sa akin,’ at dinaig niya ako sa
pananalita [o pangangatwiran].”
24. [Si David ay] nagsabi: “Katiyakan siya ay nakagawa sa iyo ng kamalian
nang kanyang hilingin ang iyong nag-iisang babaing tupa upang idagdag sa
kanyang [kawan] ng babaing tupa. At katotohanan, karamihan sa mga
magkakasama [o magkakasosyo] ay naglalamangan sa isa’t isa, maliban
yaong [tunay na] mga naniniwala at gumagawa ng mga gawaing matwid –
nguni't sila ay mangilan-ngilan lamang.” At nahinuha [naisip] ni David na
siya ay Aming sinubukan lamang kaya siya ay humingi ng kapatawaran sa
kanyang Panginoon, at siya ay napayukong sumubsob [sa pagpapatirapa]
at nagbalik-loob [sa Amin nang buong pagpapakumbaba].
25. Kaya Aming pinatawad iyan sa kanya, at katotohanan, para sa kanya
ay [isang tanda] ng pagiging malapit [ng loob] sa Amin, at [tanda ng isang]
mabuting pook ng pagbabalik [ang Paraiso].
26. [Aming sinabi sa kanya], “O David, katotohanan, ikaw ay Aming
ginawang kalifah [kahalili ng sinundang henerasyon] sa balat ng lupa, kaya
ikaw ay maghatol sa pagitan ng mga tao nang makatotohanan at huwag
mong sundin ang iyong [sariling] pagnanasa, sapagka’t ito ay maghahatid
sa iyo sa pagkaligaw mula sa landas ng Allah.” Katotohanan, yaong mga
naliligaw mula sa landas ng Allah, para sa kanila ay matinding parusa nang
dahil sa kanilang paglimot sa Araw ng Pagtutuos.
27. At hindi Namin nilikha ang kalangitan at kalupaan at ang anumang nasa
pagitan niyon sa kabulaanan [o walang layunin]. Iyan ang pag-aakala
niyaong mga di naniniwala, kaya kasawian sa mga di-naniniwala mula sa
Apoy [ng Impiyerno]!
28. Pakikitunguhan ba Namin yaong mga naniniwala at gumagawa ng mga
gawaing matwid tulad niyaong mga mapaggawa ng katiwalian sa
kalupaan? Pakikitunguhan ba Namin yaong mga natatakot sa Allah tulad
ng mga makasalanan?
29. [Ito] ang Aklat [Qur’an] na Aming ibinaba [o ipinahayag] sa iyo [O
Muhammad], tigib ng pagpapala, upang kanilang mapagnilay-nilay ang
488
mga ayaat [o babala] nito, at upang makaalaala ang mga nagtataglay ng

pang-unawa.
30. At Aming iginawad kay David si Solomon [bilang anak]. Isang kalugud-
lugod na alipin. Katotohanan, siya ay isa na paulit-ulit na nagbabalik-loob
sa pagsisisi [sa Amin].
31. [Alalahanin] nang nagkaroon ng mga panoorin sa kanyang harapan sa
kinahapunan ng mga matitikas na pangkarerang kabayo.
32. At siya ay nagsabi: “Katotohanan aking higit na kinalulugdan ang
mabubuti [mga kabayao] kaysa sa pag-aalaala sa aking Panginoon,”
hanggang ito [ang araw] ay magkubli sa dilim [ng gabi].
33. [Siya ay nagsabi], “Ibalik silang muli [ang mga kabayo] sa akin.” At
naghandang tigpasin [ang mga binti at leeg ng mga ito].
34. At katiyakan, Aming sinubukan si Solomon at Aming inilagay sa
kanyang luklukan [ng trono] ang isang katawan,5 pagkaraan ay nagbalik-
loob [sa Amin nang may pagsisisi].
35. Siya ay nagsabi: “O aking Panginoon, ako po ay Iyong patawarin at
ipagkaloob Mo po sa akin ang isang kaharian6 na hindi maaaring angkinin
ng iba pagkaraan ko. Katotohanan, Ikaw ang Tagapaggawad.”
36. Kaya, Aming itinalaga para sa kanya ang banayad na pag-ihip ng
hangin sa pamamagitan ng kanyang kautusan, saan mang dako niya [nais]
igawi,
37. At [itinalaga rin] ang mga demonyo [sa pangkat ng jinn] – bawa’t
manggagawa at maninisid,
38. At ang mga iba ay nakagapos ng tanikala [sa kanilang mga paa].
39. [Aming sinabi kay Solomon]: “Ito ang Aming handog, ipamigay mo man
o di-ipamigay, walang pagtutuos [ang itatanong para sa iyo hinggil dito].”
40. At katotohanan, para sa kanya ay isang malapit [na kalagayan] sa
Amin, at [isang] mabuting pook ng pagbabalik [ang Paraiso].
41. At alalahanin ang Aming aliping si Hob [Ayyub] nang siya ay
manalangin sa kanyang Panginoon:“Katotohanan, ang demonyo ay
5 Ang katawang ito ay sinasabing isang demonyo o isang katawang patay [o isang katawang may
kapansanan], nguni’t tanging ang Allah ang nakaaalam nito.
6 Isinalaysay ni Abu Hurayrah na sinabi ng Sugo ng Allah, “Isang Ifrit mula sa pangkat ng mga jinn
ang lumapit at ginambala ako kagabi, nagtangkang patigilin ako sa pagdarasal. Itinulot ng Allah na
siya ay aking magapi at tinangka kong itali siya sa isa sa haligi ng Masjid upang siya ay inyong
makita sa umaga. Pagkaraan, aking naalala kung ano ang sinabi ng aking kapatid na si Sulayman
[Solomon], ‘Aking Panginoon! Ako po ay Iyong patawarin at igawad Mo sa akin ang isang kaharian
na hindi maaaring angkinin ng sinuman pagkaraan ko.’” Kaya, siya [Ifrit] ay aking pinalaya na
hiyang-hiya. [Sahih Muslim vol 1 Hadith Bilang 384. Tafsir Ibn Kathir vol 8, pahina 332].
489
nagdulot sa akin ng hirap at dusa.”

42. [Kaya, sinabi sa kanya]: “Ipadyak mo [sa lupa] ang isa mong paa; Ito ay
isang [bukal para sa isang] malamig na paliligo at inumin.”
43. At Aming iginawad para sa kanya ang kanyang mag-anak at isang
katumbas [na bilang] na kanilang kasama bilang habag mula sa Amin at
isang paalaala para sa mga nakauunawa.
44. [Aming sinabi sa kanya],“At kunin mo sa iyong kamay ang isang
bungkos [ng dayami] at ito ay iyong ihampas [sa iyong asawa] at huwag
mong sirain ang iyong pangako [o panunumpa].”7 Katotohanan, siya ay
Aming natagpuang matiisin, isang kalugud-lugod na alipin. Katotohanan,
siya ay isa na paulit-ulit na nagbabalik-loob [sa Amin].
45. At alalahanin ang Aming mga alipin, sina Abraham, Isaak at Hakob,
[kanilang taglay ang katangian] ng lakas at katatagan at tamang pananaw.8
46. Katotohanan, sila ay Aming pinili para sa isang natatanging pag-uugali:
ang [palagiang] pag-aaalala ng tahanan [sa kabilang buhay].
47. At katotohanan, sa Amin, sila ay kabilang sa mga pinili at nangunguna
[bilang mga huwaran].
48. At alalahanin sina Ismail, Al-Yasa’ [Elisha] at Dhul-Kifl; silang lahat ay
kabilang sa mga nangunguna [bilang huwaran].
49. Ito ay isang paalaala. At katotohanan, para sa mga natatakot [sa Allah]
ay isang mabuting pook ng pagbabalik –
50. [Eden] ang walang hanggang [Paraiso o] harding tirahan, na ang mga
pintuan nito ay ibubukas para sa kanila,
51. Doon, sila ay magsisisandal, [at] magsisihiling doon para sa
masaganang mga prutas at inumin,
52. At kanilang makakapiling [doon] ang mga babaing [asawang mayuyumi
at busilak] pigil ang [kanilang] pagsulyap [sa iba], at magkakasinggulang.
53. Ito ang anumang ipinangako sa inyo sa Araw ng Pagtutuos.
54. Katotohanan, ito ang Aming panustos; na kailanma’y hindi mauubos.
55. Ito [nga iyon]. Nguni’t katotohanan, para sa mga palasuway, ay isang
masamang pook ng [huling] pagbabalik –
7 Si Hob ay nagalit sa kanyang asawa at nangako na kapag siya ay gumaling, parurusahan niya ito
ng isang daan haplit. Ayon sa tagubilin ng Allah, ang pangako ay natupad na sa pamamagitan ng
paghampas sa kanya nang minsanan ng isang daan dayami [o uhay] ng damo.
8 Ulil-Aydi. Tumutukoy sa lakas at katatagan sa pagsamba; at ang Absar ay tumutukoy sa
tamang pananaw o ganap na pang-unawa sa relihiyon. Sina Abraham, Isaak at Hakob ay
pinagkalooban ng lakas sa pagsasagawa ng pagsamba at tamang pananaw [pang-unawa] sa
relihiyon ng Allah. [Hinango sa Tafsir Ibn Kathir mula kay At Tabari 21:215].
490
56. Impiyerno, na kanilang [papasukin doon upang sila ay] sunugin, at

[tunay ngang] napakasamang paghihimlayan.
57. Ito [nga iyon] - kaya hayaan nilang lasapin ito - ang kumukulong tubig9
at [nakaririmarim na] katas10 [ng nagnanaknak na sugat].
58. At ang ibang [mga paraan ng pagpaparusa nguni’t] magkakatulad sa uri.
59. [Ang mga naninirahan doon ay magsasabi], “Ito ay isang lipong kasama
ninyong nagsusumiksik. Walang [kaaya-ayang] pagsalubong para sa
kanila. Katotohanan, sila ay susunugin sa Apoy.”
60. Sila [ang mga tagasunod ng kanilang mga pinunong tagapagligaw] ay
magsasabi: “Gayundin kayo! Wala [ring kaaya-ayang] pagsalubong sa inyo.
Kayo [na aming mga pinuno] ang umakay nito sa amin, kaya ito ay isang
napakasamang pook na paninirahan.”
61. Sila ay magsasabi: “Aming Panginoon, sinuman ang nag-akay nito sa
amin - dagdagan Mo po para sa kanya ang ibayong parusa sa Apoy.”
62. At sila ay magsasabi: “Bakit hindi namin nakikita ang mga tao na aming
lagi nang ibinibilang [o itinuturing] mula sa mga masasama [noon]?11
63. Ito kaya ay [sa dahilang] sila ay aming itinuring nang may panunuya, o
ang [amin bang] mga paningin ay umiwas sa kanila?”
64. Katotohanan, iyan ay katotohanang [magaganap sa kabilang buhay] -
ang pagtatalu-talo ng mga tao ng Apoy.
65. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Ako ay isa lamang
tagapagbabala at walang ibang diyos maliban sa Allah, ang Nag-iisa, ang
di-Mapaglalabanan,
66. [Siya ang] Panginoon ng mga kalangitan at ng kalupaan at ng anumang
nasa pagitan ng mga ito, ang Ganap na Makapangyarihan, ang
Mapagpatawad.”
67. Sabihin: “ Ito ang dakilang balita,
68. Na siya ninyong nilalayuan [o tinututulan at lubhang kinamumuhian].
69. Ako ay walang kaalaman sa dakila [o marangal] na pagtitipon [ng mga
anghel] nang sila ay nagsipagtalo [hinggil sa paglikha kay Adan].
70. Ito ay hindi ipinahayag sa akin maliban [upang] ako ay [inyong maging]
9Hamim. Ito ay isang init na umabot sa pinakamataas na antas ng pagkulo. [Tafsir Ibn Kathir vol
10 pahina 331.
10 Ghassaq. Ito ay maruruming katas ng pawis, luha at nagnanaknak na sugat ng taong nasa
Impiyerno. [Tingnan ang paliwanag mula sa Surah An-Naba 78:25].
11 Ang mga di-naniniwala ay nagtuturing sa mga Muslim bilang masasamang tao sa mundo nguni’t
sila ay nagtataka kung bakit ang mga Muslim ay wala roon sa Impiyerno.
491
isang malinaw na tagapagbabala.”

71. [Kaya, banggitin mo] nang sabihin ng iyong Panginoon sa mga anghel:
“Katotohanan, Ako ay lilikha ng isang tao mula sa luad [o putik],
72. Kaya, kapag siya ay Aking huhubugin [at aanyuhan] at siya ay
hiningahan mula sa Aking [nilikhang] kaluluwa, magkagayon magsiyuko
kayo sa kanya sa pagpapatirapa [bilang tanda ng pagsunod sa Akin].”
73. Kaya ang mga anghel ay nagsipagpatirapa – silang lahat nang sama-
sama,
74. Maliban kay Iblis [ang satanas]: siya ay nagmalaki at siya ay naging
kabilang ng mga di-naniwala.
75. [Ang Allah] ay nagsabi: “O Iblis, ano ang pumigil sa iyo mula sa
pagpapatirapa sa isang nilikha Ko sa dalawa Kong Kamay? Ikaw ba ay
nagmamalaki o ikaw ay kabilang sa mga mapagmataas?”
76. Siya [si Iblis] ay sumagot: “Ako ay higit na mabuti kaysa sa kanya.
Nilikha Mo ako mula sa apoy, at nilikha Mo siya mula sa putik.”
77. [Ang Allah ay] nagsabi: “Kung gayon, ikaw ay lumabas dito [sa Paraiso]
sapagka’t, katotohanan, ikaw ay isinumpa.
78. At katotohanan, ang Aking sumpa ay sasaiyo hanggang sa Araw ng
Pagbabayad.”
79. Sinabi [ng satanas]: “Aking Panginoon, bigyan Mo ako, kung gayon, ng
palugit [na panahon] hanggang sa Araw na sila ay bubuhaying muli.”
80. [At ang Allah ay] nagsabi: “Katotohanan, ikaw ay kabilang sa mga
pinalugitanan.
81. Hanggang sa [pagsapit ng] Araw ng itinakdang Oras.”
82. [Ang satanas ay] nagsabi: “Sumpa man sa Iyong Kapangyarihan,
katiyakang sila [mga anak ni Adan] ay aking ililigaw - silang lahat,
83. Maliban sa Iyong mga aliping kabilang sa kanila na [Iyong ginawang]
matatapat.”
84. [Ang Allah ay] nagsabi: “Ang katotohanan [ay Aking panunumpa], at
katotohanan ang Aking sasabihin [na]–
85. Katiyakan nga [na] Aking pupunuin ang Impiyerno mula sa iyo [O,
Satanas] at mula sa sinumang [sa sangkatauhang] sumunod sa iyo,
[kayong] lahat.”
492
86. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Wala akong hinihinging

anumang kabayaran sa inyo para rito [sa Qur’an] at ako ay hindi kabilang
sa mga mapagbalat-kayo [o mapagpasikat].12
87. Ito [ang Qur’an] ay isang paalaala para sa lahat [ng mga nilikha].
88. At katiyakan na inyong mababatid ang [katotohanan ng] balita
pagkaraan ng [ilang] panahon.”
12 Mutakallifun - isang taong nagpapasikat, nagbabalat-kayo o nagkukunwari.

Surah 39 Az-Zumar Bahagi Blg. 23
493
Surah Az-Zumar
[Ang Mga Pangkat]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ang Kapahayagan ng Aklat [Qur’an] ay nagmula sa Allah, ang Ganap na

2. Katotohanan Aming ibinaba [o ipinahayag] sa iyo [O Muhammad] ang
Aklat sa katotohanan: Kaya, sambahin ang Allah, [maging] matapat sa
Kanya sa relihiyon.
3. Walang alinlangan, para sa Allah ang katapatan sa relihiyon. At yaong
mga nagturing [o kumuha] ng awliyah [mga tagapangalaga] bukod sa Kanya
[ay nagsabing]: “Kami ay sumasamba lamang sa kanila upang kami ay
kanilang dalhing malapit sa Allah sa katayuan.” Katotohanan, ang Allah ay
maghahatol sa kanilang pagitan hinggil dito sa alinmang kanilang
ipinagkakaiba. Katotohanan, hindi pinapatnubayan ng Allah ang isang
sinungaling, at [napatunayang] di-naniniwala.
4. Kung minarapat lamang ng Allah na magturing ng anak na lalaki, Kanyang
magagawang pumili mula sa anumang Kanyang nilikha na Kanyang nais.
[Nguni’t] Luwalhati sa Kanya; Siya ang Allah, ang Nag-iisa, ang di-
Mapaglalabanan.
5. Siya ang lumikha sa mga kalangitan at kalupaan sa katotohanan.
Kanyang binabalutan [o tinatakpan]1 ang gabi ng araw at binabalutan [o
tinatakpan] ang araw ng gabi. At Kanyang itinalaga ang araw at ang buwan,
bawa’t isa ay umiinog [sa isang ligiran] para sa takdang panahon. Walang
alinlangan, Siya ang Ganap na Makapangyarihan, ang Mapagpatawad.
6. Siya ang lumikha sa inyo mula sa iisang kaluluwa [o tao - si Adan];
pagkaraan Kanyang ginawa mula sa kanya ang kanyang asawa [si Eba]. At
Kanyang ibinaba [ipinagkaloob] para sa inyo ang mga hayop [sa kawan] ng
bakahan na walong magkakapares.2 Siya ang lumilikha sa inyo sa mga
sinapupunan ng inyong mga ina: paglikha na sinundan ng paglikha sa
1 Yuqawwiru – sa paghahanap ng akma o angkop na kahulugan nito maraming tagapagsalin ang

nagbigay ng iba’t ibang kataga kaugnay nito. Sa Inglis, ginamit ang salitang to join [magsanib],
overtake [magpang-abot], to go in [pumasok], wrap over [magbalot sa] at cover [magtakip].
2 Mula sa mga kawan ng bakahan na kinabibilangan ng tupa, kambing, baka, kamelyo, tig-iisang
lalaki at tig-iisang babae. Wala silang kinakain maliban sa damo at dahon ng mga halaman.
494
3
tatlong [bahagi ng] kadiliman. Ganyan ang Allah, ang inyong Panginoon.
Sa Kanya ang pagmamay-ari ng kapamahalaan. Walang ibang diyos
maliban sa Kanya. Paano nga bang kayo ay lumalayo?
7. Kung kayo ay hindi maniwala - magkagayon, katotohanan, ang Allah ay
walang pangangailangan sa inyo. At hindi Niya kinalulugdan ang kawalan ng
paniniwala sa Kanyang mga alipin. At kung kayo ay mapagpasalamat,
Kanyang kinalulugdan ito para sa inyo. Walang tagapagpasan ng mga
dalahin ang maaaring magpasan sa dalahin ng iba.4 Pagkaraan, sa inyong
Panginoon ang inyong pagbabalik, at Kanyang ipababatid sa inyo ang
tungkol sa anumang lagi ninyong ginagawa. Katotohanan, Siya ay Maalam
sa anumang nasa mga dibdib [ng tao].
8. At kapag ang sakit ay dumapo sa tao, siya ay nananalangin sa Kanyang
Panginoon, nagbabalik-loob sa Kanya. Pagkaraan, kapag Kanyang iginawad
sa kanya ang pagpapala mula sa Kanyang Sarili, siya ay nakalilimot sa
Kanya na kanyang dinalanginan noon, at siya ay nag-akibat sa Allah ng
kapantay, upang iligaw [ang iba] mula sa Kanyang Landas. Sabihin:
“Tamasahin mo ang iyong kawalan ng paniniwala nang sandali;
katotohanan, ikaw ay kabilang sa mga maninirahan sa Apoy.”
9. Ang isa bang [tapat na] sumusunod [sa Allah] sa mga oras ng gabi,
nagpapatirapa at tumitindig [sa pagdarasal], pinangangambahan ang
kabilang buhay at umaasa sa habag ng kanyang Panginoon [ay katulad ng
isang di-gumagawa nito]? Sabihin: Magkatumbas ba yaong mga nakaaalam
at yaong mga walang alam?” Ang mga makaaalala lamang [sa Allah] ay
silang mga nagtataglay ng pang-unawa.
10. Sabihin: “O Aking mga naniniwalang alipin, matakot kayo sa inyong
Panginoon. Para sa mga gumagawa ng kabutihan sa mundong ito, [ang
gantimpala] ay kabutihan, at ang lupain ng Allah ay malawak. Katotohanan,
ang mga matiisin lamang ang tatanggap ng kanilang gantimpala nang
walang [takdang] pagtutuos.
11. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Katotohanan, ako ay napag-
utusan na sambahin ang Allah; [maging] matapat sa Kanya sa relihiyon.
12. “At ako ay napag-utusan na manguna sa mga Muslim [sa pagtalima sa
Allah].”
13. Sabihin: “Katotohanan, kinatatakutan ko, na kung ako ay susuway sa
aking Panginoon, ang parusa ng isang dakila Araw.”
14. Sabihin: “[Tanging] sa Allah ako sasamba, matapat sa Kanya sa aking
3 Ang tatlong kadiliman na tinutukoy ay ang tiyan, ang sinapupunan at ang kinalalagyan ng bata na
tila isang manipis na balat na napapaligiran ng tubig.
4 Sinuman ay hindi maaaring magpasan ng kasalanan ng iba.
495
relihiyon,
15. Kaya sumamba kayo sa anumang inyong nais bukod sa Kanya. [Nguni’t]
sabihin: “Ang mga nawalan [o talunan] ay yaong mga nawalan sa kanilang
mga sarili at sa kanilang pamilya sa Araw ng Pagkabuhay na Muli. Walang
alinlangan, iyan ay isang malinaw na kawalan.”
16. Sila ay magkakaroon ng bubungang apoy sa kanilang itaas at bubungan
[ng apoy] sa kanilang ibaba. Ganyan tinatakot [o binabalaan] ng Allah ang
Kanyang mga alipin sa pamamagitan nito: “O aking mga alipin, Ako ay
inyong katakutan!”
17. At yaong mga umiwas sa mga taaghoot5 upang sila ay hindi
[magkamaling] sumamba sa mga ito, at nagbalik-loob sa Allah, para sa
kanila ay magagandang balita. Kaya, magbigay ng magandang balita sa
Aking mga alipin,
18. Yaong mga nakikinig sa salita at sinusunod ang pinakamabuti nito, sila
yaong mga pinatnubayan ng Allah at sila yaong mga nagtataglay ng pang-
unawa [o mabuting pag-iisip].
19. Kaya, ang isa bang pinatawan ng [takda] o salita ng parusa [ay
nararapat na patnubayan]? Kaya, magagawa mo bang iligtas ang isang
nasa apoy?
20. Nguni’t yaong mga natatakot sa kanilang Panginoon [ang Allah] – para
sa kanila ay mga silid, sa kanilang itaas ay mga silid na itinayong mataas, na
sa ilalim ay may mga ilog na umaagos. [Ito] ang pangako ng Allah; at ang
Allah ay hindi sumisira sa [Kanyang] pangako.
21. Hindi mo ba nakikita na katotohanan ang Allah ang nagbaba ng tubig
[ulan] mula sa langit, at Kanyang ginawang umagos tulad ng mga bukal [at
mga ilog] sa lupa; pagkaraan ay Kanyang pinatubo sa pamamagitan nito [ng
tubig] ang mga pananim na may iba’t ibang kulay, at pagkaraan ay
nangatuyot at iyong nakikitang naging dilaw; pagkaraan ay Kanyang
ginawang [nangagkalat] na sukal. Katotohanan, naririto ang isang paalala
para sa mga nagtataglay ng pang-unawa.
22. Kaya, siya ba na ang dibdib ay binuksan ng Allah sa [pagtanggap ng]
Islam at siya ay nasa [patnubay ng] isang liwanag mula sa Kanyang
Panginoon [ay katulad ng isang di-naniniwala]? Kaya, kasawian sa kanila na
ang mga puso ay tumigas mula sa pag-aalala sa Allah. Sila yaong mga nasa
hayag na kamalian.
5 Ang taaghoot ay kinabibilangan ng anuman o alinmang sinasamba bukod sa Tunay na Diyos

[Allah]. Ito ay mga huwad na diyos na maaaring isang estatwa, santo o santa, bato, bituin, araw,
mga anghel, propeta, ibang tao na namumuno, mga libingan ng mga patay. Kung minsan naman,
ang Taaghoot ay nakaturol sa isang huwad na Hukom na nagbibigay ng mga kasinungalingan at
maling paghusga [tingnan ang Surah 4:60 at Tafsir ibn Kathir Surah 4:51].
496
23. Ibinaba [o ipinahayag] ng Allah ang pinakamabuting salaysay:[ito ay]

isang mapananaligang Aklat [ang Qur’an] na kung saan ay inulit-ulit [ang
paalala nito]. [Kaya] ang mga balat niyaong mga natatakot sa kanilang
Panginoon ay nanginginig mula rito [kung kanilang binibigkas o naririnig ito];
pagkaraan, ang kanilang mga balat at ang kanilang mga puso ay tiwasay sa
[pagbibigay] alaala sa Allah. Iyan ang patnubay ng Allah na Kanyang
ipinapatnubay sa pamamagitan nito ang sinumang Kanyang nais; at
sinumang hinayaang maligaw ng Allah, sa kanya ay walang
makapagpapatnubay.
24. Kaya, siya ba na ipinanangga [o iniharap] ang kanyang mukha sa
pinakamasamang parusa sa Araw ng Pagkabuhay na Muli [ay katulad ng
isang ligtas mula rito]? At ito ang sasabihin sa mga mapaggawa ng
kamalian: “Lasapin ninyo ang anumang inyong palagiang pinagsumikapan.”
25. Nagsipagtakwil yaong mga nauna sa kanila, at ang parusa ay dumating
sa kanila mula sa kung saang hindi nila namamalayan.
26. Kaya, ginawa ng Allah na ipalasap sa kanila ang kahihiyan sa buhay sa
mundong ito, nguni’t, ang parusa sa kabilang buhay ay nakahihigit, kung ito
ay kanila lamang nalalaman.
27. At katiyakan Aming inilahad para sa mga tao itong Qur’an mula sa iba’t
ibang [uri ng] paghahalintulad upang sakali sila ay [matutong] makaalala.
28. [Ito ay] Qur’an sa wikang Arabe, na walang anumang taglay na paglihis
[mula sa katotohanan] upang sakali sila ay [matutong] matakot [sa Allah].6
6Upang sakali sila ay matakot [sa Allah] at sa pamamagitan nito sila ay magiging maingat at
magiging matwid sa kanilang pamumuhay.
497
29. Ang Allah ay naglahad ng isang paghahalintulad: isang tao [o alipin] na

[magkasalong] pag-aari ng nag-aaalitang magkatambal [magkasosyo] at
ang isa namang tao [o alipin] na [tanging] pag-aari ng isang tao – sila bang
dalawa ay magkatulad sa paghahambing?7 Al-Hamdulillah [ang lahat ng
papuri ay sa Allah] nguni’t karamihan sa kanila ay hindi nakaaalam.
30. Katotohanan, ikaw [O Muhammad] ay mamamatay, at katotohanan, sila
[rin] ay mamamatay.
31. Pagkaraan, katiyakan sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, kayo ay
magtataltalan [o magtatalo] sa harapan ng inyong Panginoon.
32. Kaya, sino ba ang gumagawa ng kamaliang nakahihigit kaysa sa isang
nagsisinungaling laban sa Allah at nagtatakwil sa katotohanan nang ito ay
dumating sa kanya. Hindi ba sa Impiyerno ay [may] isang [nakalaang]
tirahan para sa mga di-naniniwala?
33. At ang isa na siyang nagdala ng katotohanan [si Muhammad] at [yaong]
mga naniwala nito, sila yaong mga [tunay na] natatakot [sa Allah].
34. Sila ay magkakaroon ng anumang kanilang inaasam sa kanilang
Panginoon. Iyan ang gantimpala ng mga mapaggawa ng kabutihan.
35. Upang pawiin ng Allah mula sa kanila ang pinakamasama sa kanilang
ginawa at sila ay gantimpalaan nang ayon sa pinakamabuti nilang laging
ginagawa.
36. Hindi ba sapat ang Allah para sa Kanyang alipin [si Muhammad]?
Nguni’t, sila ay nanakot sa iyo sa pamamagitan niyaong mga ibang
[kanilang sinasamba] bukod sa Allah. At sinumang hinayaan ng Allah na
maligaw, sa kanya ay walang makapagpapatnubay.
37. At sinuman ang pinatnubayan ng Allah, sa kanya ay walang
makapagpapaligaw. Hindi ba ang Allah ay Ganap na Makapangyarihan, ang
may Tangan ng Pagpaparusa?
38. At kung sila ay iyong tanungin: “Sino ang lumikha sa mga kalangitan at
kalupaan?” Katiyakan, sila ay magsasabi: “Ang Allah [ang Siyang lumikha
ng mga ito].” Sabihin: “Kaya, isinasaalang-alang ba ninyo [bilang
tagapaglikha] ang anumang inyong mga dinadalanginan bukod sa Allah?
Kung ang Allah ay maglayon ng pinsala sa akin, sila ba [na inyong mga
dinadalanginan] ay makapag-aalis ng Kanyang pinsala? O kung Siya [Allah]
ay maglayon ng habag sa akin, sila ba ay makapipigil sa Kanyang habag?
Sabihin: “Sapat na para sa akin ang Allah; [tanging] sa Kanya nagtitiwala
ang mga nagtitiwala.
7 Ito ay katulad din ng mga taong sumasamba sa iba’t ibang diyos na itinatambal sa Allah, at ang
isang tao sumasamba lamang nang tuwiran sa isang Diyos – ang Allah.
498
39. Sabihin: ”O aking mga mamamayan, magsigawa kayo nang ayon sa

inyong kalagayan, [sapagka’t] katotohanan, ako ay gumagawa [nang ayon
sa aking kalagayan]; at [hindi maglalaon] inyong mapag-aalaman -
40. [Kung] kanino darating ang isang kahiya-hiyang parusa at kanino
bababa ang walang hanggang parusa.”
41. Katotohanan, Aming ibinaba [o ipinahayag] sa iyo [O Muhammad] ang
Aklat para sa sangkatauhan sa katotohanan. Kaya, sinuman ang
napatnubayan, ito ay para sa [kapakanan ng] kanyang kaluluwa, at sinuman
ang naligaw, siya ay naliligaw lamang para sa [sarili nitong] kapariwaraan.
At ikaw [O Muhammad] ay hindi isang tagapangasiwa sa kanila.
42. Ang Allah ang kumukuha sa mga kaluluwa sa oras ng kanilang
kamatayan, at sa mga hindi mamamatay, [Kanyang kinukuha ang kaluluwa
nito] habang nasa kanilang pagtulog. At Kanyang pinamamalagi [sa Kanya]
ang mga tinakdaan ng kamatayan at Kanyang ibinabalik ang iba [upang
mabuhay] hanggang sa itinakdang panahon. Katotohanan, naririto ang mga
ayaat [tanda] para sa mga taong nag-iisip.
43. Sila ba ay kumuha [o nagturing] ng iba bukod sa Allah ng mga
tagapamagitan? Sabihin: “Kahit ba [itong inyong mga sinasamba] ay walang
[taglay na] kapangyarihan sa anupaman at sila ay walang pag-iisip?”
44. Sabihin: “Nasa [kapasiyahan ng] Allah ang [karapatan Niyang
magkaloob ng] pamamagitan. Sa Kanya ang kapamahalaan ng mga
kalangitan at ng kalupaan. Pagkaraan, sa Kanya, kayo ay ibabalik.”
45. At kapag ang Allah ay nabanggit nang mag-isa, ang mga puso niyaong
mga di-naniniwala [hinggil] sa kabilang buhay ay tigib ng pagkayamot at
kapag yaong kanilang [mga sinasamba] bukod sa Allah ang nabanggit,
pagmasdan! Sila ay nagagalak.
46. Sabihin: “O Allah, ang Tagapaglikha ng mga kalangitan at kalupaan!
Ang Maalam ng Ghaib [di nakikita] at ng nakikita. Ikaw ang maghahatol sa
pagitan ng Iyong mga alipin hinggil dito sa anumang kanilang
ipinagkakaiba.”
47. At kung yaong mga nakagawa ng kamalian ay magkaroon ng lahat ng
[yamang] nasa mundo at ng [higit pang] tulad nito, katotohanan, kanilang
[tatangkaing] ipagpalit ito [para sa kanilang kaligtasan] mula sa kasamaan
ng parusa sa Araw ng Pagkabuhay na Muli; at doon ay magiging malinaw
sa kanila mula sa Allah ang alinmang hindi nila nagawang tuusin [o
pahalagahan].
48. At ang mga kasamaan na kanilang pinagsumikapan ay magiging
malinaw para sa kanila, at [ang parusa ay] papalibot sa kanila [para] sa
anumang kanilang palagiang kinukutya.
49. Kaya, kapag ang hirap ay sumaling sa tao, siya ay nananawagan sa
499
Amin [upang tulungan]; pagkaraan, kapag Aming iginawad ang pagpapala

sa kanya mula sa Amin, siya ay nagsasabing: “Ito ay ipinagkaloob sa akin
nang dahil sa [aking taglay na] kaalaman.” Bagkus, ito ay isa lamang
pagsubok, nguni’t karamihan sa kanila ay hindi nakaaalam.
50. Katiyakan, yaong mga nauna sa kanila ay nagsabi na rin nito nguni’t sila
ay hindi natulungan ng anumang kanilang lagi nang pinagsusumikapan.
51. Kaya ang mga masasamang bunga ng anumang kanilang
pinagsumikapan ay humablot sa kanila. At yaong mga gumawa ng kamalian
mula sa mga [taong] ito ay hahablutin din ng kasamaang bunga ng
anumang kanilang pinagsumikapan; at sila ay walang kakayahang pigilin
[ang Allah].8
52. Hindi ba nila nalalaman na pinalalawig ng Allah ang panustos ng
sinumang Kanyang naisin at hinihigpitan ito [sa sinumang Kanyang naisin].
Katotohanan, naririto ang mga ayaat [pahiwatig o aral] para sa mga taong
naniniwala.
53. Sabihin: “O Aking mga alipin na nagmalabis [sa paggawa ng mga
kasalanan] laban sa kanilang mga sarili, huwag kayong mawalan ng pag-
asa mula sa habag ng Allah. Katotohanan, pinatatawad ng Allah ang lahat
ng kasalanan.9 Katiyakan Siya ang Lagi nang Mapagpatawad, ang
Maawain.”
54. At magbalik-loob kayo [sa pagsisisi] sa inyong Panginoon at tumalima sa
Kanya [sa Islam] bago dumating ang parusa sa inyo; [sapagka’t] pagkaraan
[niyan] kayo ay hindi matutulungan.
55. At inyong sundin ang pinakamahusay sa alinmang [kautusan o
tagubiling] ipinahayag sa inyo mula sa inyong Panginoon bago sumapit ang
parusa sa inyo nang biglaan habang hindi ninyo namamalayan.
56. Upang huwag na di magsabi ang isang kaluluwa: “Ahh [kay laki ng]
aking siphayo para sa anumang aking nakaligtaan [o napabayaan] hinggil
sa Allah; na ako ay naging kabilang ng mga mapanuya.”
57. O [maaaring] ito ay magsasabing: “Kung ako lamang ay pinatnubayan
ng Allah, marahil ako ay naging kabilang ng mga natatakot [sa Kanya].”
58. O [maaaring], ito ay magsasabi kapag makikita nito ang parusa, “Kung
mayroon lamang akong isa pang pagkakataon [na makabalik sa mundo]
upang ako ay mapabilang sa mga mapaggawa ng kabutihan.”
59. Nguni’t [Oo], katiyakan, mayroon nang dumating sa iyo na Aking mga
8 Hindi nila mapipigilan ang Allah sa anumang Kanyang naisin o hindi makatatakas sa
kaparusahan.
9 Sa kanila na nagsisi [o nagbalik-loob] at itinuwid ang mga pagkakamali.
500
ayaat [babala] nguni’t ikaw ay nagtakwil sa mga ito, at ikaw ay naging

mapagmalaki at ikaw ay naging kabilang ng mga di-naniniwala.
60. At sa Araw ng Pagkabuhay na Muli iyong makikita yaong mga
nagsinungaling laban sa Allah [na] - ang kanilang mga mukha ay nangitim.
Hindi ba sa Impiyerno ay [may] isang tirahan para sa mga mapagmalaki?
61. At ililigtas ng Allah yaong mga natatakot [sa Kanya] sa pamamagitan ng
kanilang mga napagtagumpayan [o natamong buti]; walang kasamaan ang
sasaling sa kanila at sila ay walang [madaramang] kalungkutan.
62. Ang Allah ang Siyang [tanging] Tagapaglikha ng lahat ng bagay, at Siya
ang Tagapangasiwa sa lahat ng bagay.
63. Sa Kanya ang pagmamay-ari ng mga susi ng mga kalangitan at
kalupaan. At yaong mga di-naniniwala sa mga ayaat [kapahayagan, babala
o tanda] ng Allah, sila yaong mga talunan [o mga nawalan].
64. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad], “Kayo ba ay nag-uutos sa akin na
sambahin ang iba bukod sa Allah, O kayong mga [taong] mangmang?”
65. At katiyakan, ito ay ipinahayag na sa iyo [O Muhammad] at sa mga
[sugo ng Allah] na nauna sa iyo na kung ikaw ay magtatambal [ng
anupaman] sa Allah, ang lahat ng iyong mga gawain ay magiging walang
kabuluhan at katiyakan na ikaw ay mapabibilang sa mga talunan [o mga
nawalan].
66. Bagkus, ang Allah ang iyong [nararapat na] sambahin [tanging Siya
lamang] at makibilang sa mga mapagpasalamat.
67. At sila ay hindi nagbigay ng pagpapahalaga [o pagdakila] sa Allah nang
kaukulang pagpapahalaga [o pagdakilang nararapat ilaan para] sa Kanya
samantalang ang buong kalupaan ay Kanyang dadakutin sa Araw ng
Pagkabuhay na Muli, at ang mga kalangitan ay lulukutin ng Kanyang
Kanang Kamay. Luwalhati sa Kanya, at [sadyang] Mataas sa anumang
itinatambal [sa Kanya].
68. At ang tambuli ay hihipan [sa unang pagkakataon], kaya sinuman ang
nasa mga kalangitan at sinuman ang nasa kalupaan ay malilipol, maliban sa
sinumang ninais ng Allah. At ito ay muling hihipan [sa ikalawang
pagkakataon], at kapagdaka’y, sila ay magsisitayuan, na nakatingin [at
naghihintay sa kahihinatnang paghatol].
69. At ang kalupaan ay mangingislap sa liwanag ng Panginoon nito: at ang
talaan [ng gawa] ay ilalagay [nang nakabukas]: at ang mga propeta at ang
mga saksi ay dadalhin sa harapan; at ito [ang talaan] ay maghahatol sa
kanilang pagitan nang makatotohanan, at sila ay hindi dadayain [sa
paghuhukom].
70. At bawa’t kaluluwa ay babayaran nang lubusan [para] sa anumang
ginawa nito: At Siya ang Maalam ng anumang kanilang ginagawa.
501
71. At yaong mga di-naniniwala ay itataboy sa Impiyerno nang pangkat-

pangkat hanggang kapag sila ay makarating dito, ang mga pintuan nito ay
ibubukas [upang sila ay papasukin], at ang mga tagapagbantay nito ay
magsasabi sa kanila: “Hindi ba dumating sa inyo ang mga sugong nagmula
sa inyong mga sarili [inyong lahi], na bumibigkas sa inyo ng mga ayaat
[kapahayagan] ng inyong Panginoon, at kayo ay binabalaan ng
pakikipagharap sa inyong Araw na ito?” Sila ay sasagot: “Oo, nguni’t ang
salita [o takda] ng parusa ay naisakatuparan laban sa mga di-naniniwala!”
72. Ito ang sasabihin [sa kanila]: “Humayo kayong magsipasok sa mga
pintuan ng Impiyerno, upang manatili roon. At [tunay] na napakasamang
hantungan para sa mga mapagmalaki!”
73. At yaong mga natatakot sa kanilang Panginoon ay dadalhin patungo sa
Paraiso nang pangkat-pangkat, hanggang, kapag sila ay makarating dito at
ang mga pintuan nito ay ibubukas at ang mga tagapagbantay nito ay
magsasabi sa kanila: ‘’Kapayapaan sa inyo.’’ Kayo ay naging dalisay, kaya
magsipasok kayo rito upang kayo ay manatili [rito] nang walang hanggan.”
74. At sila ay magsasabi: “Ang [lahat ng] papuri ay sa Allah na Siyang
tumupad para sa amin ng Kanyang pangako at kami ay Kanyang ginawang
magmana [nitong] lupain upang kami ay manatili sa Paraiso saanman namin
naisin; kaya, [sadyang] pinagpala ang gantimpala ng mga [mabubuting]
manggagawa.”
75. At iyong makikita ang mga anghel na pinaliligiran ang Trono [ng Allah],
[kanilang] niluluwalhati ng mga papuri ang kanilang Panginoon. At sila [mga
alipin ng Allah] ay hahatulan sa kanilang pagitan sa katotohanan. At ito ang
sasabihin [ng mga nasa Paraiso]: “Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa
Allah], ang Panginoon ng lahat [ng mga nilikha].”
Surah 40 Al-Ghafir Bahagi Blg. 24
502
Surah Al-Ghafir
[Ang Mapagpatawad]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ha, Mim1.
2. Ang Kapahayagan ng Aklat [ang Qur’an] ay nagmula sa Allah, ang
Ganap na Makapangyarihan, ang Maalam.
3. [Siya] ang nagpapatawad ng mga kasalanan, ang tumatanggap ng
pagsisisi, ang mahigpit sa pagpaparusa, ang nagtataglay ng kasaganaan.
Walang diyos maliban sa Kanya, [at] sa Kanya ang huling patutunguhan.
4. Walang nakikipagtalo hinggil sa mga ayaat [o kapahayagan] ng Allah
maliban yaong mga di-naniniwala. Kaya, huwag kang palilinlang sa kanilang
[malaya at walang saysay na] magparoo't parito sa buong lupain [upang
magliwaliw].
5. Ang mga mamamayan ni Noah ay nagtakwil ng una sa kanila at ang mga
magkakaanib [na di-naniniwala] pagkaraan nila, at bawa’t pamayanan [na
di-naniniwala] ay nagtangka [ng masamang balakin] laban sa kanilang sugo
upang siya ay paslangin at sila ay nakipagtalo sa pamamagitan ng
[paggamit ng] kabulaanan upang [tangkaing] ipawalang-saysay sa
pamamagitan nito ang katotohanan. Kaya, sila ay Aking hinablot [ng
parusa] at sadyang [kagimbal-gimbal] ang Aking Parusa.
6. At ganyan ang salita [o takda] ng iyong Panginoon na pinangyaring
ipatupad para sa mga di-naniwala - na sila ay maninirahan sa Apoy.
7. Yaong mga [anghel na] pumapasan ng Trono [ng Allah] at yaong mga
nasa paligid nito ay lumuluwalhati sa mga papuri ng kanilang Panginoon, at
sila ay [tapat na] naniwala sa Kanya, at humihingi ng kapatawaran para sa
mga naniwala [na nagsasabing]: “Aming Panginoon, nasasaklawan Mo po
ang lahat ng bagay sa [ilalim ng] Iyong habag at kaalaman, kaya patawarin
Mo po yaong mga nagsisi at tumahak sa Iyong Landas, at sila ay Iyong
pangalagaan laban sa parusa ng Apoy.
8. “Aming Panginoon, sila ay [Iyong] papasukin sa mga hardin ng walang
1 Ha, Mim. - ito ay binibigkas na [Ha Mim]. Ito ay mga titik ng wikang Arabe na itinuturing bilang
503
hanggang paninirahan [sa Eden] na ipinangako Mo sa kanila at sa

sinumang matwid na kabilang sa kanilang mga ama, sa kanilang mga
asawa, at sa kanilang mga supling. Katotohanan, Ikaw ang Ganap na
9. “At sila ay [Iyong] pangalagaan laban sa mga masasamang bunga [ng
kanilang mga gawa]. At sinuman ang Iyong pinangalagaan laban sa mga
masasamang bunga sa Araw na iyon – siya ay napagkalooban Mo ng
habag.” At iyan ang dakilang tagumpay.
10. Katotohanan, yaong mga di-naniniwala ay pagsasabihan: “Ang poot ng
Allah sa inyo ay higit kaysa sa poot sa inyong mga sarili, nang kayo ay
inanyayahan sa pananampalataya, subali’t kayo ay hindi naniwala.
11. Sila ay magsasabi: “Aming Panginoon, pinangyari Mo pong kami ay
mamatay nang dalawang ulit at binigyan Mo po kami ng buhay nang
dalawang ulit, at aming pinagsisihan ang aming mga kasalanan, kaya
mayroon bang isang labasan mula sa [alinmang] kaparaanan [upang
takasan ang Apoy]?
12. [Sa kanila ay sasabihin], “Iyan ay sapagka’t kapag [kayo ay
inaanyayahan] sa Kaisahan ng Allah, kayo ay hindi naniwala [bagkus
nagtakwil] datapwa’t kapag ang iba ay itinambal sa Kanya [sa pagsamba],
kayo ay naniwala. Kaya ang paghatol ay nasa [kapasiyahan ng] Allah, ang
Kataas-taasan, ang Dakila.
13. Siya ang nagpapakita sa inyo ng Kanyang mga ayaat [tanda] at
nagpapababa para sa inyo mula sa kalangitan ng panustos [ang ulan]. At
walang sinuman ang makaalala maliban ang isang nagbabalik-loob [sa
pagsisisi].
14. Kaya, kayo ay dumalangin sa Allah, [at maging] matapat sa Kanya sa
relihiyon bagaman ito ay kinamumuhian ng mga di-naniniwala.
15. [Siya ay] Mataas nang higit [sa lahat ng] antas [ng karangalan], ang
nagmamay-ari ng [Dakilang] Trono. Kanyang ipinagkakaloob ang
kapahayagan mula sa Kanyang Kautusan sa sinumang Kanyang naisin
mula sa Kanyang alipin upang magbabala sa Araw ng Pakikipagtipan.
16. Sa Araw [na iyon] na sila ay magsilabas [sa libingan], walang bagay
hinggil sa kanila ang maikukubli sa Allah. [At ang Allah ay magsasabi]:
Kanino ang paghahari sa Araw na ito? Sa Allah - ang Nag-iisa, ang di-
Mapaglalabanan.
17. Sa Araw na ito bawa’t tao ay babayaran para sa anumang kanyang
pinagsumikapan. Walang [ipapataw kaninuman nang] di-makatarungan2 sa
2 Si Abu Dharr ay nagsalaysay na sinabi ng Sugo ng Allah na ang Allah ay nagsabi: “O Aking mga
alipin, ipinagbawal ko sa Aking Sarili ang pagiging di-makatarungan, at ipinagbabawal Ko ito
504
Araw na ito. Katotohanan, ang Allah ay Maagap sa pagtutuos [ng mga

gawa].
18. At magbabala sa kanila [O Muhammad] ng papalapit na Araw, kapag
ang mga puso ay nasa mga lalamunan, tigib [ng ligalig]. Para sa mga
mapaggawa ng kamalian ay walang magiging matalik na kaibigan at walang
tagapamagitan [na] susundin.
19. Nababatid ng Allah ang alinmang lumilinlang sa mga mata, at ang
anumang itinatago ng mga dibdib [kalooban].
20. At ang Allah ay humahatol nang makatotohanan samantalang yaong
kanilang mga dinadalanginan bukod sa Kanya ay hindi makahahatol sa
anupamang bagay. Katotohanan, ang Allah - Siya ang Lubos na
Nakaririnig, ang Lubos na Nakakikita.
21. Sila ba ay hindi nagsipaglakbay sa mga lupain at kanilang natunghayan
kung paano ang naging wakas ng mga naunang [lahi] sa kanila? Sila ay
nakahihigit sa kanila sa lakas at sa mga bakas [o yamang kanilang naiwan]
sa lupain. Subali’t, sila ay hinablot ng Allah sa kaparusahan nang dahil sa
kanilang mga kasalanan. At sila ay walang isa mang tagapagtanggol laban
sa Allah.
22. Iyan ay sa dahilang ang kanilang mga sugo ay dumating sa kanila na
may [ipinakitang] mga malilinaw na katibayan subali’t sila ay hindi naniwala.
Kaya, sila ay hinablot ng Allah [ng parusa]. Katotohanan, Siya ay Malakas,
mahigpit sa pagpaparusa.
23. At katiyakan Aming isinugo si Moises dala ang Aming mga ayaat
[kapahayagan] at [kalakip ng] isang hayag na katibayan,
24. Kina Paraon, Haman at Qarun, subali’t sila ay nagsabing: “[Siya ay]
isang salamangkero, [at] isang sinungaling!”
25. Kaya, nang kanyang [Moises] dinala sa kanila ang katotohanan mula sa
Amin, sila ay nagsabing: “Patayin ninyo ang mga anak na lalaki ng
sinumang naniwalang kasama niya at hayaan ang kanilang mga
kababaihan na mabuhay; subali’t ang [masamang] balak ng mga di-
naniniwala ay walang anumang [naidudulot] maliban sa kamalian.
26. At si Paraon ay nagsabi: “Hayaan ninyong patayin ko si Moises, at
hayaan siyang manawagan sa kanyang Panginoon [upang ako ay kanyang
sa inyo kaya huwag kayong gumawa ng di-makatarungang bagay sa isa’t isa…” hanggang sa: “O
Aking mga alipin, naririto ang inyong mga gawa, itinala Ko ang mga ito para sa inyo kaya kayo ay
Aking babayaran sa mga ito para sa inyo. Sinuman ang nakatagpo ng anumang kabutihan, hayaan
siyang magbigay papuri sa Allah, at sinuman ang nakatagpo ng anumang maliban dito, walang
dapat sisihin maliban sa kanyang sarili.” [Muslim 4:1994 [Tafsir Ibn Kathir vol 8, pahina bilang
457]].
505
pigilin sa pagpatay sa kanya]! Ako ay nangangamba na kanyang baguhin

ang inyong relihiyon, o di kaya siya ay maghasik ng katiwalian sa lupain!”
27. At si Moises ay nagsabi: “Katotohanan ako ay humihingi ng paglingap
sa aking Panginoon at inyong Panginoon laban sa bawa’t mapagmalaki na
walang paniniwala [hinggil] sa Araw ng Pagtutuos!”
28. At sinabi ng isang taong naniniwala [sa Allah] mula sa angkan ni
Paraon, na inililihim ang kanyang pananampalataya: “Papatayin ba ninyo
ang isang tao nang dahil [lamang sa] siya ay nagsabing: ‘Ang aking
Panginoon ay ang Allah’, at siya ay dumating sa inyo na may dalang mga
malilinaw na katibayan mula sa inyong Panginoon? At kung siya man ay
isang sinungaling, papasanin niya ang kasalanan ng kanyang
kasinungalingan; nguni’t kung siya ay nagsasabi ng katotohanan,
samakatwid ang ibang masamang pangyayari na kanyang ibinababala sa
inyo ay darating sa inyo. Katotohanan, hindi pinapatnubayan ng Allah ang
isang mapagmalabis, [at] isang sinungaling!
29. O, aking mga mamamayan, nasa sa inyo ngayon ang paghahari, [kayo
bilang] nangingibabaw sa lupain. Nguni’t sino ba ang makapagliligtas sa
atin mula sa parusa ng Allah, kung ito ay dumating sa atin?” Si Paraon ay
nagsabi : “Wala akong ipinakikita sa inyo maliban kung ano ang aking
nakikita at wala akong ipinapatnubay sa inyo maliban ang matwid na
landas.”
30. At siya na [taong] naniniwala ay nagsabi: “O aking mga mamamayan,
katotohanan, ako ay nangangamba para sa inyo ng [kinasapitang] katulad
ng araw na mga magkakaanib -
31. Katulad ng sinapit ng mga mamamayan nina Noah, at [mamamayan ng]
Aad, at [Tribu ng] Thamud at niyaong mga nagsirating pagkaraan nila. At
ang Allah ay hindi naghahangad ng kawalan ng katarungan sa Kanyang
mga alipin.
32. At, O aking mga mamamayan, katotohanan, ako ay nangangamba para
sa inyo ng Araw ng Pagtatawagan.
33. Sa Araw [na iyon] na kayo ay magsisitalikod na humahangos; wala
kayong tagapagtanggol laban sa Allah. At sinuman ang hinayaang maligaw
ng Allah, sa kanya ay walang isa mang makapagpapatnubay.
34. At katiyakan si Joseph [Yusuf] ay dumating sa inyo [sa mga panahong
nagdaan] na may dalang mga malilinaw na katibayan nguni’t kayo ay hindi
nagsitigil sa pagkakaroon ng agam-agam sa anumang kanyang dinala para
sa inyo: hanggang nang siya ay yumao at kayo ay nagsabing: ‘Wala ng
sugo ang ipadadala ng Allah pagkaraan niya.’ Ganyan hinahayaang
506
maligaw ng Allah ang sinumang mapagmalabis3 at mapanghinala.”4

35. Yaong mga nakikipagtalo tungkol sa mga ayaat [kapahayagan] ng Allah,
na wala namang batayan [o kautusang] ipinagkaloob sa kanila, ito ay
lubhang kasuklam-suklam sa Allah at sa mga naniwala. Kaya, ganyan
isinasara ng Allah ang puso ng bawa’t mapagmalaki at malupit [o mapaniil
at matigas ang puso].
36. At si Paraon ay nagsabi: “O Haman, ipagtayo mo ako ng isang bantayog
upang sakali ako ay makarating sa mga landasin –
37. Sa mga landasing [paakyat] sa mga kalangitan, upang aking matanaw
ang Diyos ni Moises: At, katotohanan, siya ay aking napag-iisipan bilang
isang sinungaling.” At ganyan nga naging kaaya-aya sa paningin ni Paraon
ang kasamaan ng kanyang mga gawain, at siya ay hinadlangan nito tungo
sa [matuwid na] landas; at ang balakin ni Paraon ay walang anupamang
[naidulot] maliban sa kapahamakan.
38. At ang isang lalaking naniniwala [sa Allah] ay nagsabi: “O aking mga
mamamayan, sumunod kayo sa akin, kayo ay aking papatnubayan sa
landas na matuwid.
39. O, aking mga mamamayan, katotohanan, ang buhay sa mundong ito ay
isang [maikling] kasiyahan lamang, at katotohanan, ang kabilang buhay ay
isang tahanan na mananatili magpakailanman.
40. Sinuman ang gumawa ng isang masamang gawa ay hindi babayaran
maliban sa [masamang] katulad din nito; at sinuman ang gumawa ng isang
matuwid na gawain, lalaki man o babae at siya ay naniniwala [sa Allah], sila
yaong mga magsisipasok sa Paraiso, na kung saan sila ay pagkakalooban
doon ng panustos nang walang pagsukat.
41. At O aking mga mamamayan, paano nga ba ako mananawagan sa inyo
sa kaligtasan samantalang kayo ay nananawagan sa akin tungo sa Apoy!
42. Kayo ay nag-aanyaya sa akin upang hindi paniwalaan ang Allah at
magtambal [ng iba] sa Kanya na wala akong kaalaman; nguni’t ako ay nag-
aanyaya sa inyo tungo sa [Kanya na] Ganap na Makapangyarihan, ang
Mapagpatawad.
43. Walang alinlangan, ako ay inyong inaanyayahan [sa pagsamba] sa
alinmang hindi [makatutugon sa] panalangin sa mundong ito at sa kabilang
buhay. At katiyakan na ang ating pagbabalik ay sa Allah. At katotohahan,
ang mga mapagmalabis – sila ang maninirahan sa Apoy [ng Impiyerno]!
44. At inyong maaalala kung ano ang aking mga sinasabi sa inyo [ngayon],
3
Mushrifun. Sila ay mga taong mapagmalabis, mapang-abuso at mapaglustay nang labis .
4
Murtab - isang taong mapanghinala, mapag-alinlangan.
507
at ang aking mga gawain ay ipinagkakatiwala ko sa Allah. Katotohanan, ang

Allah ay Lubos na Nakakikita [sa Kanyang] sa mga alipin.”
45. Kaya, siya ay iniligtas ng Allah mula sa mga kasamaang kanilang
binalak [laban sa kanya], habang ang masamang parusa ay pumalibot sa
mga mamamayan ni Paraon.
46. Ang Apoy [ng Impiyerno], ay ipinapakita sa kanila sa umaga at hapon.5
At sa Araw na iyon kapag ang [takdang] Oras ay inihudyat na [ito ang
sasabihin sa mga anghel]: “Isadlak ninyo ang mga mamamayan ni Paraon
sa pinakamahapding parusa.”6
47. At [banggitin mo] kapag sila ay magtatalu-talo [sa isa’t isa] sa gitna ng
Apoy, ang mga mahihina [sa kanila] ay magsasabi sa mga naging
mapagmalaki: “Katotohanan, kami ay inyong mga tagasunod [lamang];
maaari ba ninyong pawiin sa amin ang ilang bahagi ng Apoy?”
48. Yaong mga mapagmalaki ay magsasabi: “Katotohanan, tayo ay sama-
samang [lahat] dito [sa Apoy]! Katotohanan, ang Allah ay naghatol sa
pagitan [ng Kanyang] mga alipin.”
49. At yaong mga nasa Apoy ay magsasabi sa mga tagapagbantay [na
anghel] ng Impiyerno: “Manalangin kayo sa inyong Panginoon upang
pagaanin para sa amin ang isang araw mula sa parusa!”
50. Sila [mga anghel] ay magsasabi: “Hindi ba dumating sa inyo ang inyong
mga sugo na may dalang mga katibayan?” Sila ay magsasabi: “Oo.” Sila
[mga anghel] ay sasagot: “Kung gayon, kayo [sa inyong mga sarili] ang
manalangin, nguni’t [gayunpaman] walang [patutunguhan] ang panalangin
ng mga di-naniniwala maliban sa kawalang-saysay.”
51. Katotohanan, Aming tatangkilikin ang Aming mga sugo at yaong mga
naniniwala [sa mensahe] sa mundong ito at sa Araw na ang mga saksi ay
magsisitayo [na maninindigan].
52. Sa Araw na iyon ang pangangatuwiran ay hindi na makapagdudulot ng
buti para sa mga mapaggawa ng kamalian. Sa kanila ay sumpa, at sa
kanila ay isang pinakamasamang tahanan [ang Apoy].
53. At katiyakan Aming ipinagkaloob kay Moises ang patnubay, at Aming
itinakda sa mga anak ni Israel na manahin ang [banal na] kasulatan –
5 Mula sa oras ng kanilang kamatayan hanggang sa Araw ng Pagkabuhay na Muli.

6 Itinala
ni Imam Ahmad na isinalaysay ni Ibn ‘Umar na sinabi ng Sugo ng Allah na: “Kapag ang
isang tao ay namatay, ipakikita sa kanya ang kanyang kalagayan [sa Paraiso o sa Impiyerno]
umaga at gabi; kung siya ay kabilang sa mga tao ng Paraiso, samakatwid, siya ay isa sa kabilang
sa Paraiso, at kung siya ay kabilang sa Impiyerno, samakatwid, siya ay isa sa kabilang sa
Impiyerno. Ito ang sasabihin sa kanila, “ito ang inyong magiging hantungan hanggang kayo ay
ibabangon sa Araw ng Pagkabuhay na Muli.” [Ahmad 2:114, Muslim 4:2199, Tafsir Ibn Kathir.
508
54. [NagsiIbing] patnubay at isang babala sa mga taong may taglay na

pang-unawa.
55. Kaya, ikaw [O Muhammad] ay maging matiisin. Katotohanan, ang
pangako ng Allah ay totoo, at [ikaw ay] humingi ng kapatawaran para sa
iyong kasalanan at ipagbunyi mo ang mga papuri ng iyong Panginoon sa
gabi at sa umaga.
56. Katotohanan, yaong mga nakikipagtalo hinggil sa mga ayaat
[kapahayagan] ng Allah, nang wala namang batayang ipinagkaloob sa
kanila - walang laman ang kanilang mga dibdib maliban sa pagmamalaki
samantalang ito [ang masamang balakin] ay hindi nila magawang abutin.
Kaya, humingi ng paglingap sa Allah. Katotohanan, Siya ang Lubos na
Nakaririnig, ang Lubos na Nakakikita.
57. Ang paglikha sa mga kalangitan at kalupaan ay nakahihigit kaysa sa
paglikha sa sangkatauhan; nguni’t karamihan sa mga tao ay hindi
nakakaalam.
58. At hindi magkatulad ang isang bulag [sa katotohanan] at ang isang
nakakikita [sa katotohanan]; hindi rin magkatulad yaong mga naniwala [sa
Allah] at gumawa ng mga gawaing matwid at ang isang [gumagawa ng]
masama. [Sadyang] katiting lamang ang inyong naaalala.
59. Katotohanan, ang Oras [o Araw ng Paghuhukom] ay darating, walang
pag-aalinlangan tungkol dito, nguni’t karamihan sa mga tao ay hindi
naniniwala.
60. At ang inyong Panginoon ay nagsabi: “Manalangin kayo sa akin at kayo
ay Aking diringgin. Katotohanan, yaong mga nagmamalaki sa pagsamba sa
Akin, [katiyakan na] sila ay magsisipasok sa Impiyerno nang kadusta-
dusta!”
61. Siya ang Allah na gumawa ng gabi para sa inyo upang kayo ay
mamahinga at ng maghapon upang kayo ay makakita. Katotohanan, ang
Allah ay Tigib ng biyaya sa sangkatauhan; subali’t karamihan sa
sangkatauhan ay walang [isinusukling] pasasalamat.
62. Iyan ang Allah, ang inyong Panginoon, ang lumikha ng lahat ng bagay:
Walang diyos [na dapat sambahin] maliban sa Kanya. Paano nga bang
kayo ay nalinlang?
63. Ganyan nga nalilinlang [noong una] yaong mga lagi nang tumatanggi [o
tumututol] sa mga ayaat [kapahayagan o babala] ng Allah.
64. Siya ang Allah na gumawa ng lupa para sa inyo [bilang] isang pook ng
paninirahan at ang langit [bilang] bubungan [na masisilungan], at kayo ay
[Kanyang] hinubog at ginawang ganap ang inyong mga hubog at [Kanyang]
ipinagkaloob sa inyo ang mga mabubuting panustos. Iyan ang Allah, ang
inyong Panginoon. Mapagpala ang Allah, ang Panginoon ng lahat [ng mga
509
nilikha].
65. Siya ang Lagi nang Buhay [Walang Kamatayan], Walang diyos maliban
sa Kanya; kaya dumalangin sa Kanya, maging matapat sa Kanya sa
relihiyon. Al-Hamdulillah [ang lahat ng papuri ay sa Allah], ang Panginoon
ng lahat [ng mga nilikha.
66. Sabihin mo [O Muhammad]: Ako ay pinagbawalang sambahin yaong
[mga diyus-diyusan na] inyong sinasamba bukod sa Allah nang dumating sa
akin ang mga patunay mula sa aking Panginoon; at ako ay napag-utusang
isuko ang aking sarili sa Panginoon ng lahat [ng mga nilikha].
67. Siya ang lumikha sa inyo mula sa alabok, pagkaraan mula sa
pinaghalong semilya [ng lalaki at babae] pagkaraan mula sa kapirasong
kimpal ng dugo, pagkaraan kayo ay iniluwal [bilang] isang sanggol.
Pagkaraan [kayo ay pinalaki] upang inyong maabot ang kaganapan [na
inyong pagkatao] at pagkaraan ay upang kayo ay maging matatanda. At
kabilang sa inyo ay isang maagang kinukuha ng kamatayan upang kayo ay
umabot sa takdang oras at upang sakali kayo ay [matutong] makaunawa.
68. Siya ang nagbibigay ng buhay at nagdudulot ng kamatayan. At kapag
Kanyang itakda ang isang pangyayari [o bagay], Siya ay magsasabi rito ng:
“Maging” kaya nangyari nga.
69. Hindi mo ba nakikita yaong mga nakikipagtalo tungkol sa mga ayaat
[kapahayagan] ng Allah - paanong sila ay napalayo [sa katotohanan]?
70. Yaong mga nagtatakwil sa Aklat [ang Qur’an] at sa anumang Aming
ipinadala sa Aming mga sugo - kanilang mapag-aalaman [na],
71. Kapag ang mga kawing [o sakal na bakal] ay ipupulupot sa kanilang
mga leeg at ang mga panggapos na tanikala [sa kanilang mga kamay at
paa], sila ay kakaladkarin [patungo], -
72. Sa kumukulong tubig; pagkaraan sila ay susunugin sa Apoy.
73. Pagkaraan, ay sasabihin sa kanila : “Nasaan ang anumang lagi ninyong
itinatambal [sa pagsamba],
74. Bukod sa Allah?” Sila ay magsasabi: “Sila ay naglaho mula sa amin;
nguni’t hindi kami dumalangin sa anupaman noon.” Ganyan iniligaw ng
Allah ang mga di-naniniwala.
75. [Ang mga anghel ay magsasabi] : Iyan ay sapagka’t kayo ay lagi nang
nagsasaya sa mundo nang walang karapatan at kayo ay laging umaasal
nang magaslaw.
76. [Sa gayon nga] humayo kayong magsipasok sa mga pintuan ng
Impiyerno upang mamalagi roon: at [sadyang] napakasamang hantungan
para sa mga mapagmalaki.
77. Kaya, ikaw [O Muhammad] ay maging matiisin. Katotohanan, ang
510
pangako ng Allah ay totoo at kahit na Aming ipakita sa iyo [sa mundong ito]
ang ibang bahagi ng Aming ipinangako sa kanila, o [kaya’y] Aming itulot na
ikaw ay mamatay, sa Amin, sila ay ibabalik [na lahat].
78. At katiyakan, Aming ipinadala ang mga sugo nang una sa iyo [O,
Muhammad]: ang iba sa kanila ay Aming isinalaysay sa iyo [ang kanilang
kasaysayan]. At ang iba sa kanila ay hindi Namin isinalaysay sa iyo [ang
kanilang kasaysayan]. Hindi marapat sa sinumang sugo na siya ay magdala
ng ayaat [kapahayagan o himala] maliban sa kapahintulutan ng Allah. Kaya,
kapag dumarating ang Kautusan ng Allah, ito ay pagpapasiyahan [o
pagtitibayin] nang makatotohanan, at ang mga mapaggawa ng kabulaanan
noon ding iyon ay mawawalan [ng lahat].
79. Siya ang Allah na gumawa para sa inyo ng mga hayop [sa kawan] ng
bakahan upang ang iba nito ay inyong masakyan at ang iba nito ay inyong
makain.
80. At para sa inyo roon ay [ibang] mga pakinabang at upang inyong
maisakatuparan sa kanilang ibabaw ang isang pangangailangan na nasa
inyong mga dibdib. At sa kanilang ibabaw at sa loob ng mga sasakyang-
dagat kayo ay isinasakay.
81. At Kanyang ipinakita sa inyo ang Kanyang mga ayaat [palatandaan].
Kaya alin sa mga ayaat ng Allah ang inyong itinatakwil?
82. Hindi ba sila nagsipaglakbay sa mga lupain at kanilang natunghayan
kung paano ang naging wakas niyaong mga nauna sa kanila? Sila ay
nakahihigit sa bilang kaysa sa kanilang mga sarili at nakahihigit sa lakas, at
sa bakas [ng pagkakilanlan o yaman] sa mga lupain; nguni’t walang buting
naidulot sa kanila ang anumang kanilang lagi nang pinagsusumikapan.
83. Kaya nang ang kanilang mga sugo ay dumating sa kanila na may
dalang mga malilinaw na katibayan, sila ay nagalak [lamang] sa anumang
kanilang nakuhang kaalaman, nguni’t sila ay nabalutan ng [parusa sanhi ng]
anumang kanilang laging kinukutya [o pinagtatawanan].
84. Kaya, nang kanilang makita ang Aming parusa, sila ay nagsabi: “Kami
ay naniniwala sa Kaisahan ng Allah at kami ay hindi naniniwala sa
anumang aming laging itinatambal sa Kanya.”
85. Nguni’t, ang kanilang pananampalataya ay walang naidulot na buti sa
kanila nang kanilang makita ang Aming parusa. [Ito ang] dating kaparaanan
ng Allah na Kanyang ipinagpauna na sa Kanyang mga alipin. At noon ding
iyon, ang mga di-naniniwala ang nawalan [ng lahat ng pagpapala].
Surah 41 Fussilat Bahagi Blg. 24
511
Surah Fussilat
[Ang Masusing Pagpapaliwanag]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ha, Mim.1
2. [Ito ay] isang Kapahayagang nagmula sa Mahabagin, ang Maawain -
3. Isang Aklat na ang mga ayaat [o talata] nito ay masusing ipinaliwanag -
isang Qur’an sa [wikang] Arabe para sa mga taong nakaaalam,
4. [Nagsisilbi] bilang tagapaghatid ng mga magagandang balita at
tagapagbabala nguni’t karamihan sa kanila ay nagsisilayo, kaya sila ay hindi
makaririnig [sa mga mahahalagang paanyaya nito].
5. At sila ay nagsasabing: ‘Ang aming mga puso ay nakatakip mula sa
anumang ipinag-aanyaya mo sa amin; at sa aming mga tainga ay
pagkabingi. At sa aming pagitan at iyong pagitan ay isang harang. Kaya
ikaw ay gumawa [para sa iyong sarili], katotohanan kami ay gumagawa
[para sa aming sarili].’
6. Sabihin mo [O Muhammad]: “Ako ay isang taong katulad lamang ninyo.
Ipinahayag sa akin na ang inyong Diyos ay isang diyos, samakatwid, inyong
panindigan [at tahakin ang tamang daan patungo] sa Kanya at inyong hingin
ang Kanyang kapatawaran.” At kasawian sa mga nagtatambal [sa Kanya] -
7. [Sila] yaong mga hindi nagbibigay ng kawanggawa at [hinggil sa
anumang kahihinatnan] sa kabilang buhay, sila ay mga di-naniniwala.
para sa kanila ay gantimpalang walang kupas.
9. Sabihin: “Kayo ba ay hindi naniniwala sa Kanya na Siyang lumikha sa
kalupaan sa loob ng dalawang araw? At kayo ay nag-aakibat sa Kanya ng
mga kapantay? Iyan ang Panginoon ng lahat [ng mga nilikha].”
10. At Kanyang inilagay doon [sa lupa] ang mga matatag na bundok na
nakatirik sa ibabaw nito, at ito ay Kanyang pinagpala at doon ay sinukat ang
kabuhayan nito [ng mga nilikha] sa loob ng apat na araw nang
1 Ha, Mim. - ito ay binibigkas na [Ha Mim]. Ito ay mga titik ng wikang Arabik na itinuturing bilang
ang nakakaalam sa ganap na kahulugan nito.
512
magkakapantay – [ito ay] para sa [kaalaman] ng mga nagtatanong.

11. Pagkaraan, Siya ay pumaitaas sa dakong kalangitan habang ito ay usok
pa lamang, at Kanyang sinabi rito [sa langit] at sa lupa: “Humayo kayong
dalawa nang kusa o nang sapilitan.” At sila [ang langit at lupa] ay nagsabi:
“Kami ay humayo nang may pagkukusa.”
12. Kaya, Kanyang binuong ganap ang mga ito bilang pitong kalangitan sa
loob ng dalawang araw at ipinagkaloob sa bawa’t langit ang [sariling]
kautusan nito. At Aming pinalamutian ang pinakamababang langit ng mga
lampara [mga bituin] bilang bantay [laban sa mga demonyo]. Iyan ang takda
ng Ganap na Makapangyarihan, ang Maalam.
13. Nguni’t kung sila ay magsilayo, magkagayon, [O Muhammad] iyong
sabihin sa kanila]: “Kayo ay aking binalaan ng isang sai’qah [matinding
pagkulog at pagkidlat] tulad ng sai’qah [na pumuksa] sa [mga mamamayan
ng] ’Aad at [Tribu ng] Thamud.
14. [Iyan ay naganap] nang ang mga sugo ay dumating sa kanilang mga
harapan at sa kanilang mga likuran [na nag-aanyayang]: “Wala kayong
[dapat] sambahin kundi ang Allah. [Nguni’t] sila ay nagsabing: “Kung ninais
ng aming Panginoon, marahil Kanyang pinababa ang mga anghel [at hindi
mga taong katulad namin]. Kaya, sa anumang ipinadala sa inyo, kami ay
mga di- naniniwala.”
15. Tungkol sa [mamamayan ng] ‘Aad, sila ay mapagmalaki sa mga lupain
bagaman ito ay hindi marapat [gawin], at sila ay nagsabi: “Sino ba ang higit
na makapangyarihan [sa lakas] kaysa sa amin? [Subali’t] hindi ba nila
nakikita na ang Allah na Siyang lumikha sa kanila ay higit na Matindi sa
lakas kaysa sa kanila? At kanilang itinatakwil ang Aming mga ayaat [mga
babala].
16. Kaya, Aming ipinadala sa kanila ang isang nagngangalit na hangin sa
mga araw [na kanilang itinuturing bilang] masamang pangitain upang Aming
ipalasap sa kanila ang isang kahiya-hiyang parusa sa mundong ito. Subali’t,
ang parusa sa kabilang buhay ay higit na kahiya-hiya, at sila ay hindi
matutulungan.
17. At sa [Tribu ng] Thamud, sila ay Aming pinatnubayan subali’t higit nilang
pinili ang pagiging bulag kaysa sa patnubay; kaya ang pagkulog [o
pagkidlat] ng isang kahiya-hiyang parusa ay humablot sa kanila sanhi ng
anumang [kasamaang] kanilang lagi nang pinagsumikapan.
18. At Aming iniligtas yaong mga naniwala at laging natatakot [sa Allah].
19. At [alalahanin] ang Araw na ang mga kaaway ng Allah ay titipunin sa
Apoy, habang sila ay [itinataboy at], tinipong magkakahanay.
20. Hanggang, kapag kanilang marating ito [ang Apoy], ang kanilang mga
pandinig at ang kanilang mga mata, at ang kanilang mga balat ay sasaksi
513
laban sa kanila hinggil sa anumang kanilang lagi nang ginagawa.

21. At sila ay magsasabi sa kanilang mga balat, “Bakit kayo sumaksi laban
sa amin?” Sila [ang kanilang mga balat] ay magsasalita: “Sapagka’t
pinangyari ng Allah na kami ay magsalita tulad ng lahat ng bagay na
Kanyang pinangyaring [magkaroon ng kakayahang] magsalita: At Siya ang
lumikha sa inyo noong una at sa Kanya kayo ay ibabalik.
22. At hindi ninyo itinatago [o pinangangalagaan] ang inyong mga sarili
[laban sa mga kasamaan], upang di-mangyaring ang inyong mga pandinig
ay sumaksi laban sa inyo at [gayundin] ang inyong paningin at ang inyong
mga balat; subali’t inakala ninyong hindi [lubos na] nababatid ng Allah ang
karamihan sa anumang inyong ginagawa.
23. At iyang inyong [maling] pag-iisip na inyong napag-isipan tungkol sa
inyong Panginoon ay naghatid sa inyo sa kapahamakan; at kayo ay
napabilang sa mga nawalan [o mga talunan].”
24. Kaya, [kahit] sila man ay magtiis [sa parusa], ang Apoy [pa rin] ang
siyang kanlungan para sa kanila at kung sila man ay makiusap upang
palubagin [ang Kalooban ng Allah], sila ay hindi kabilang sa mga
pinahintulutang magpalubag.
25. At Aming itinalaga para sa kanila ang mga [kapalagayang-loob na]
kasamahan na ginawang kaakit-akit para sa kanila ang anumang
[kasalanang] nasa kanilang harapan at anumang [kasalanang] nasa
kanilang likuran. At ang salita [o takdang parusa] ay pinangyaring ipinatupad
laban sa kanila, kabilang ng mga pamayanang nagsiyaong una sa kanila
mula sa [lipon ng mga] jinn at tao. Katotohanan, silang [lahat] ay naging
mga nawalan [o mga talunan].
26. At yaong mga di-naniniwala ay nagsasabing: “Huwag kayong makinig sa
Qur’an na ito, at kayo ay magsalita nang maingay [sa oras ng pagbigkas]
nito upang sakali ay inyong mapaglabanan.”
27. Nguni’t katiyakan, Aming papangyarihing lumasap ng isang masidhing
parusa yaong mga di-naniniwala, at katiyakan, sila ay Aming babayaran
para sa kasamaan na kanilang lagi nang ginagawa.
28. Iyan ang kabayaran ng mga kaaway ng Allah - ang Apoy. Doon [sa
Impiyerno] ang walang hanggang tahanang nakalaan para sa kanila, bilang
kabayaran para sa anumang kanilang palagiang pakikipagtalo [o pagtanggi]
sa Aming mga ayaat [kapahayagan].
29. At yaong mga di-naniwala ay magsasabi:“Aming Panginoon, ipakita Mo
po sa amin yaong mga nagligaw sa amin mula sa jinn at tao, silang dalawa
ay aming ilalagay sa ilalim ng aming mga paa [at pagtatapak-tapakan]
upang sila ay mapabilang sa mga pinakaaba.”
30. Katotohanan, yaong mga nagsabi: “Ang aming Panginoon ay ang Allah,”
514
pagkaraan sila ay nanindigan2 [at tumahak sa tamang landas], ang mga

anghel ay papanaog sa kanila [at magsasabing]: “Huwag kayong
mangamba at huwag kayong malungkot, sapagka’t inyong tanggapin ang
magandang balita ng Paraiso na sa inyo ay ipinangako!
31. Kami [mga anghel] ay inyong naging mga kaibigan sa makamundong
buhay at sa kabilang buhay. Para sa inyo doon [sa Paraiso] ay ang
anumang minimithi ng inyong mga sarili, at para sa inyo doon ay ang
anumang inyong kahilingan.
32. Bilang isang [maganda at kaaya-ayang] panuluyan mula sa [Allah, ang]
Mapagpatawad, Maawain.”
33. At sino ba ang higit na mabuti sa pananalita kaysa sa isang nag-
aanyaya [tungo] sa [landas ng] Allah, at gumagawa ng mga gawaing
matwid, at nagsasabing: “Katotohanan ako ay kabilang sa mga Muslim [na
tumatalima sa Allah].”
34. Hindi magkatulad ang mabuting gawa at ang masamang [gawa]. Iwaksi
[ang kasamaan sa pamamagitan] ng [paggawa ng] mabuti, sanhi nito, siya
na may namamagitang galit sa iyo ay [magiging] tila isang matalik na
kaibigan.
35. Nguni’t walang ginagawaran nito maliban yaong matiisin [sa mga
pagsubok] - at walang ginagawaran nito maliban ang isang nag-aangkin ng
malaking bahagi [ng kabutihan].
36. At kung may dumating sa iyo mula sa satanas ng isang masamang
udyok, magkagayon, humingi ka ng paglingap sa Allah. Katotohanan, Siya
ang Lubos na Nakaririnig, ang Maalam.
37. At kabilang sa Kanyang mga ayaat [o tanda] ay ang gabi at ang
maghapon, at ang araw at ang buwan. Huwag kayong magpatirapa sa araw
o sa buwan sa halip kayo ay magpatirapa sa Allah na Siyang lumikha sa
kanila, kung [tunay ngang] Siya ang inyong sinasamba.
38. Nguni’t kung sila ay nagmamalaki - magkagayon, yaong [mga anghel
na] malalapit sa iyong Panginoon ay lumuluwalhati sa Kanya sa gabi at sa
maghapon, at sila ay walang [anumang nararamdamang] kapaguran.
39. At kabilang sa Kanyang mga ayaat [tanda ay ito]; na iyong nakikita ang
lupa na [dati ay] tigang, nguni’t kapag Aming ibinaba ang tubig [o ulan] dito,
ito ay gumagalaw at [ang mga pananim nito] ay tumutubo. Katotohanan,
Siya na nagbigay ng buhay nito [ng lupa], ay Siya ring magbibigay ng buhay
2
Istaqamu. Ito ay isang salita sa wikang Arabik na nangangahulugan ng paninindigan at pagtahak
sa tamang daan sa pamamagitan ng tapat na pagsunod sa relihiyon ng Islam, paniniwala at
pananalig sa Kaisahan ng Allah, ang pagsamba sa Kanya lamang.
515
sa [dati ay] patay. Katotohanan Siya ay may kakayahan sa lahat ng bagay.

40. Katotohanan, yaong mga naghahasik ng kalihisan sa Aming mga ayaat
[kapahayagan] ay hindi nakakakubli sa Aming [Kaalaman]. Kaya, ang isa
bang itatapon sa Apoy ay nakahihigit o ang isang dumating na ligtas sa
Araw ng Pagkabuhay na Muli? Inyong gawin ang anumang inyong nais.
Katotohanan, Kanyang Ganap na Nakikita ang anumang inyong ginagawa.
41. Katotohanan, yaong mga di-naniwala sa mensahe [ng Islam] nang ito
ay dumating sa kanila [ay magtatamo ng kaparusahan]. At katotohanan, ito
[ang Qur’an] ay isang makapangyarihang Aklat.
42. Ang kabulaanan ay hindi makalalapit mula sa harapan nito at maging
sa likuran nito, [ito ay] isang kapahayagan mula sa [Isang] Tigib ng
Karunungan, Kapuri-puri.
43. Walang sinabi sa iyo [O, Muhammad] maliban kung ano ang sinabing
[mensahe] sa mga sugong nauna sa iyo. Katotohanan, ang iyong
Panginoon ang Siyang may tangan ng kapatawaran, at Siya ang may
tangan ng mahapding kaparusahan.
44. At kung ito ay Aming ginawa bilang Qur’an na nasa isang banyagang
wika [at hindi sa Arabe], katiyakang sila ay magsasabing: “Bakit ang mga
aayat [o talata] nito ay hindi ipinaliwanag nang masusi [sa aming sariling
wika]?” Ito ba ay isang banyagang [pagbigkas] nguni’t isang arabo [ang
sugo]? Sabihin: “Ito ay para sa mga naniniwala, [bilang] isang patnubay at
lunas.” At yaong mga di-naniniwala [sa Qur’an], sa kanila ay pagkabingi sa
kanilang mga tainga, at pagkabulag sa kanilang mga mata. Sila yaong mga
[katulad niyaong mga di-nakakarinig habang] tinawagan mula sa malayong
pook.
45. At katiyakan Aming ipinagkaloob kay Moises ang kasulatan, nguni’t ang
di-pagkakasundo ay namayani roon. At kung hindi lamang sa isang salita na
ipinauna mula sa iyong Panginoon marahil ito ay [malaon nang]
napagpasiyahan sa kanilang pagitan. At katotohanan, sila ay nasa labis na
pag-agam-agam hinggil dito [sa Qur’an].
46. Sinuman ang gumawa ng mga gawaing matwid - ito ay para sa
[kapakanan ng] kanyang sariling kaluluwa; at sinuman ang gumawa ng
kasamaan, ito ay laban dito [sa kapariwaraan ng kanyang sarili]. At ang
iyong Panginoon ay hindi kailanman naging di-makatarungan sa [Kanyang]
mga alipin.
47. [Tanging] Sa Kanya nakaugnay ang kaalaman ng [takdang] Oras.
Walang prutas ang sumusulpot sa kalukop nito at walang babae ang
magdadalantao o magsisilang maliban nasa Kanya ang Kaalaman. At sa
Araw [na] Siya ay mananawagan sa kanila [sa mga mushrik at
magsasabing]: “Nasaan ang [mga diyus-diyusang inyong iniaakibat bilang]
516
Aking mga katambal?” Sila ay magsasabing: “Aming inihahayag sa Iyo [O

Allah] na wala nang [nalalabi pang] kabilang sa amin ang sumasaksi [sa
maling pag-akibat na iyan sa Iyo].”
48. At naglaho mula sa kanila ang [mga diyus-diyusan na] kanilang dating
dinadalanginan noon [sa mundo], at kanilang matitiyak na sila ay walang
pook na matatakasan [para sa kanilang mga sariling kaligtasan].
49. Ang tao ay hindi napapagod mula sa pagsusumamo ng mga mabubuting
[bagay]; nguni’t kung ang kasamaan ay sumaling sa kanya, siya ay
nanlulumo at nawawalan ng pag-asa.
50. At kung siya ay Aming palasapin ng habag mula sa Amin pagkatapos ng
kahirapang kanyang dinanas, katiyakan na kanyang sasabihin: “Ito ay
[nararapat] sa akin [sanhi ng aking kahusayan, kaalaman at kakayahan]; sa
aking palagay ang Oras ay hindi darating. At, kung ako man ay ibabalik sa
aking Panginoon, katotohanan, mayroong nakalaang pinakamainam para sa
akin mula sa Kanya.” Nguni’t katiyakan, Aming ipababatid sa mga di-
naniwala ang tungkol sa anumang kanilang ginawa, at katiyakang Aming
ipalalasap sa kanila ang isang mabigat na parusa.
51. At kapag Aming iginawad sa tao ang kabutihang-loob, siya ay lumalayo
at humihiwalay [o mapagsarili]; nguni’t kapag ang kasamaan ay sumaling sa
kanya, magkagayon, siya ay walang patid sa [haba ng] pagdalangin.
52. Sabihin: “Isinasaalang-alang ba ninyo: kung ito [ang Qur’an] ay nagmula
sa Allah, pagkaraan, ito ay hindi ninyo pinaniwalaan, sino ba ang higit na
naliligaw kaysa sa isang labis sa pagsalungat [sa mensahe ng Islam].”
53. Aming ipakikita sa kanila ang Aming mga ayaat [mga tanda] sa buong
[abot-tanaw ng mga alapaap o] santinakpan, at sa kanilang mga sarili,
hanggang maging malinaw sa kanila na ito ang katotohanan. Hindi pa ba
sapat na ang iyong Panginoon ang Siyang Saksi hinggil sa lahat ng bagay?
54. Walang alinlangan, sila ay nasa pag-aalinlangan hinggil sa kanilang
pakikipagharap sa kanilang Panginoon. Tunay na Kanyang nasasaklawan
ang lahat ng bagay?
Surah 42 Ash-Shura Bahagi Blg. 25
517
Surah Ash-Shura
[Ang Pinagkaisang Sanggunian]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ha, Mim.1
2. Ayn, Sin, Qaf.2
3. Ganyan nga Niya ipinahayag sa iyo [O Muhammad] at sa mga [sugong]
nauna sa iyo. [Siya] ang Allah – ang Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib
ng Karunungan.
4. Sa Kanya ang [pagmamay-ari ng] anumang nasa mga kalangitan at
anumang nasa kalupaan, at Siya ang Kataas-taasan, ang Dakila.
5. Halos magkabiyak-biyak ang mga kalangitang [magkakapatong] mula sa
kanilang itaas,3 at ang mga anghel ay lumuluwalhati ng papuri sa kanilang
Panginoon, at [sila ay] humihingi ng kapatawaran para sa mga nasa lupa.
Walang alinlangan, ang Allah ang Siyang Mapagpatawad, ang Mahabagin.
6. At yaong mga nagturing sa iba bukod sa Kanya bilang kanilang awliyah
[mga tagapangalaga] – [samantalang] ang Allah ang Tagapagbantay sa
kanila at ikaw [O Muhammad] ay hindi tagapangasiwa para sa kanila.
7. At ganyan nga Namin ipinahayag sa iyo [O Muhammad] ang Qur’an sa
wikang Arabe upang iyong bigyang-babala ang [mga mamamayan ng]
Inang bayan [Makkah] at ang mga karatig [na bayan] nito, at sila ay bigyan
mo ng babala tungkol sa Araw ng Pagtitipon na ang tungkol dito ay walang
alinlangan: [Ito ang Araw na] ang isang pangkat [ng tao] ay patungo sa
Paraiso at ang isang pangkat ay patungo sa naglalagablab [na Apoy].
8. At kung naisin ng Allah, sila ay Kanyang magagawang pag-isahin sa
relihiyon, nguni’t Kanyang tinatanggap sa Kanyang habag ang sinumang
Kanyang nais. At ang mga mapaggawa ng kamalian ay walang
[matatagpuang] wali [tagapangalaga] at walang makatutulong.
9. O sila ba ay nagturing ng ibang mga tagapangalaga bukod sa Kanya?
2 Ain, Sin, Qaf. Ito ay mga titik ng wikang Arabik na itinuturing bilang bahagi ng himalang
nakaugnay sa pagpapahayag ng Banal na Qur’an.
3 Sanhi ng panginginig sa takot mula sa Kapangyarihan o Kadakilaan ng Allah.
518
Subali’t ang Allah – Siya ang [tanging] Tagapangalaga. At Siya ang

[tanging] nagbibigay ng buhay sa mga patay at Siya ay may Ganap na
10. At sa anumang bagay na inyong ipinagkaiba [o pagtatalo] - ang
kapasiyahan nito ay [nararapat isangguni] sa Allah. [Sabihin]. Iyan ang
Allah, ang aking Panginoon - sa Kanya ako ay nagtitiwala, at sa Kanya ako
ay nagbabalik-loob [sa pagsisisi].
11. [Siya] ang Tagapaglikha ng mga kalangitan at ng kalupaan. Kanyang
nilikha para sa inyo ang inyong mga asawa mula sa inyong mga sarili. At
mula sa mga hayop, [ay nilikha ang kanilang] mga kapares. Kayo ay
Kanyang pinararami sa pamamagitan nito. Walang bagay ang makatutulad
sa Kanya,4 at Siya ang Lubos na Nakaririnig, ang Lubos na Nakakikita.
12. Sa Kanya ang [pagmamay-ari ng] mga susi ng mga kalangitan at ng
kalupaan. Kanyang pinalalawig [o dinaragdagan] ang panustos ng
sinumang Kanyang nais, at [Kanya ring] hinihigpitan. Katotohanan, Siya ay
Maalam sa lahat ng bagay.
13. Kanyang itinakda para sa inyo sa relihiyon ang anumang Kanyang
inihabilin kay Noah at ang anumang Aming ipinahayag sa iyo [O
Muhammad] at ang anumang Aming inihabilin kina Abraham at Moises at
Hesus – upang itatag ang relihiyon at huwag kayong magkawatak-watak
dito. [Subali’t] napakahirap para sa mga mushrik [nagtatambal] ang
anumang ipinag-aanyaya mo sa kanila. Ang Allah ay pumipili para sa
Kanyang Sarili ng sinumang Kanyang nais at pinapatnubayan sa Kanyang
Sarili ang sinumang nagbabalik-loob [sa Kanya].
14. At sila ay hindi nagkawatak-watak malibang pagkaraan na ang
kaalaman ay dumating sa kanila - bunga ng paninibughong namamagitan sa
kanila. At kung hindi lamang sa [isang] salita5 na ipinauna ng iyong
Panginoon hanggang sa takdang panahon, marahil ito ay [malaon nang]
napagpasiyahan sa kanilang pagitan. At katotohanan, yaong mga
pinamanahan ng kasulatan pagkaraan nila ay nasa matinding pag-agam-
agam hinggil dito.
15. Kaya, sa ganyan [na relihiyon ng Allah] ikaw [O Muhammad] ay mag-
anyaya at maging matatag sa anumang ipinag-utos sa iyo at huwag kang
sumunod sa kanilang mga [masasamang] pagnanasa subali’t iyong sabihin:
”Ako ay naniwala sa anumang ibinaba [o ipinahayag] ng Allah sa Aklat
[Qur’an] at ako ay napag-utusang maging makatarungan sa inyong pagitan.
4 Walang kahalintulad sa pagitan ng Tagapaglikha at ng Kanyang mga nilikha sa diwa, katangian o

maging sa mga gawa.
5 Ito ang oras na itinakda ng Allah para sa Kanyang mga nilikha sa mundo o walang parurusahan
hanggang dumating ang katibayan sa kanya.
519
Ang Allah ang Siyang aming Panginoon at inyong Panginoon. Sa amin ang
aming mga gawa at sa inyo ang inyong mga gawa.6 At walang [kailangan
pang] pagtatalo sa ating pagitan. Ang Allah ay magtitipon sa atin nang
sama-sama at sa Kanya ang [huling] patutunguhan.”
16. At yaong mga nakikipagtalo hinggil sa [relihiyon ng] Allah pagkaraan ng
anumang ginawang pagtugon [ng mga tao] sa Kanya - ang kanilang
pakikipagtalo ay walang saysay sa kanilang Panginoon, at kanilang
matatamo ang [Kanyang] poot, at sa kanila ay isang mahapding parusa.
17. Ang Allah ang Siyang nagbaba [o nagpahayag] ng Aklat [Qur’an] sa
katotohanan, at ng timbangan [ng katarungan]. At ano ang
makapagpapabatid sa iyo [O tao], na maaaring ang takdang Oras ay
nalalapit na?
18. Yaong mga hindi naniniwala nito ay nagmamadali para rito,
samantalang ito ay [lubhang] kinatatakutan niyaong mga naniniwala nito
sapagka’t kanilang nababatid na ito ang katotohanan. Walang alinlangan,
yaong mga nakikipagtalo [o tumututol] hinggil sa [takdang] Oras ay nasa
matinding kamalian?
19. Ang Allah ay Mabait sa Kanyang mga alipin; Siya ay nagkakaloob ng
panustos sa sinumang Kanyang nais. At Siya ang Malakas, ang Ganap na
Makapangyarihan.
20. Sinuman ang umasam ng pag-ani [ng gantimpala] ng kabilang buhay -
Aming daragdagan para sa kanya ang kanyang pag-ani [ng gantimpala], at
sinumang umasam ng pag-ani [ng kasiyahan] ng mundong ito - Aming
ipagkakaloob sa kanya [ang anumang naitakda para sa kanya]; nguni’t wala
siyang [nakalaang mabuting] bahagi sa kabilang buhay.
21. O, sila ba ay may katambal [na ibang mga diyos] na nagtakda [o
nagtatag] para sa kanila ng relihiyon na hindi pinahintulutan [o sinang-
ayunan] ng Allah? At kung hindi lamang sa matibay na salita [ng Allah],
marahil ito ay [malaon nang] napagpasiyahan sa kanilang pagitan. At
katotohanan, para sa mga mapaggawa ng kamalian, sa kanila ay isang
mahapding parusa.
22. Iyong makikita ang mga mapaggawa ng kamalian na kinatatakutan ang
anumang kanilang pinagsumikapan, at [katiyakan na] ito ay darating sa
kanila. Nguni’t yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid,
sila ay nasa mga naggagandahang pook ng mga hardin [sa Paraiso];
ipagkakaloob sa kanila ng kanilang Panginoon ang anumang kanilang
minimithi. At iyan ang siyang napakalaking biyaya.
23. Iyan ang magandang balita [na ibinibigay] ng Allah sa Kanyang mga
6 Sa amin ang bunga ng aming mga gawa at sa inyo ang bunga ng inyong sariling gawa.
520
aliping naniniwala at gumagawa ng mga gawaing matwid. Sabihin mo [O

Muhammad]: “Ako ay walang hinihiling sa inyo para rito [sa mensahe ng
Islam] ng anumang kabayaran maliban [bilang] pagmamalasakit sa kamag-
anakan.” At sinuman ang nakagagawa ng kabutihan - Aming dinaragdagan
para sa kanya ang kabutihan nito. Katotohanan, ang Allah ay
Mapagpatawad, handang kumilala [o magpahalaga sa mga mabubuting
gawa].
24. O sila ay nagsasabing: “Siya ay naglubid ng kasinungalingan laban sa
Allah?” Nguni't kung naisin ng Allah, Kanyang magagawang sarhan ang
iyong puso. At pinapawi ng Allah ang kabulaanan, at pinapatotoo ang
katotohanan sa pamamagitan ng Kanyang mga salita. Katotohanan,
Kanyang nababatid ang anumang nasa mga dibdib [ng tao].
25. At Siya ang tumatanggap ng pagsisisi mula sa Kanyang mga alipin, at
nagpapatawad ng mga kasalanan, at Kanyang nababatid ang anumang
inyong ginagawa.
26. At Kanyang tinutugon [ang mga panalangin] niyaong mga naniwala at
gumawa ng mga gawaing matwid, at dinaragdagan [para] sa kanila ang
Kanyang biyaya. Nguni’t sa mga di-naniniwala, para sa kanila ay isang
matinding parusa.
27. At kung pinalawig ng Allah [nang labis] ang panustos para sa Kanyang
mga alipin, marahil sila ay nakagawa ng pang-aapi sa kalupaan, nguni’t
Kanya ibinaba [ito] sa sukat na Kanyang nais. Katotohanan, Siya ay Ganap
na Nakababatid, [at] hinggil sa Kanyang mga alipin ay Lubos na Nakakikita.
28. At Siya ang nagbababa ng ulan pagkaraang sila ay nawalan ng pag-asa,
at ipinamamahagi ang Kanyang habag. At Siya ang Tagapangalaga, ang
Kapuri-puri.
29. At kabilang sa Kanyang mga ayaat [palatandaan] ay ang pagkakalikha
sa mga kalangitan at sa kalupaan, at sa anumang mga nilikhang gumagala
na Kanyang ikinalat sa lahat ng dako ng mga ito. At Siya ang may Ganap na
Kakayahan upang sila ay pagsama-samahin kapag Kanyang nanaisin.
30. At anumang dumating na sakuna sa inyo - ito ay bunga ng anumang
[kasamaang] pinagsumikapan ng inyong mga kamay. At Siya ay Labis na
Nagpapatawad.
31. At hindi ninyo magagawang biguin [o takasan ang Allah] sa ibabaw ng
lupa. At bukod sa Allah ay wala kayong [matatagpuang] tagapangalaga o ng
isang makatutulong.
32. At kabilang sa Kanyang mga ayaat [tanda] ay ang mga sasakyang-
dagat, katulad ng mga bundok.
33. Kung Kanyang naisin, Kanyang magagawang pigilin ang hangin, at sila
ay mananatiling nakalutang sa ibabaw [ng dagat]. Katotohanan, naririto ang
521
mga ayaat [tanda] sa bawa’t matiisin at mapagpasalamat,

34. O di kaya, sila ay Kanyang magagawang wasakin para sa anumang
kanilang [kasamaang] pinagsumikapan; nguni’t Siya ay Labis na
Mapagpatawad.
35. At [gayon nga], yaong mga nakikipagtalo hinggil sa Aming mga ayaat
[kapahayagan] ay makababatid na walang pook para sa kanila upang
takasan [ang parusa ng Allah].
36. Kaya, anumang bagay na naipagkaloob sa inyo – ito ay [para sa
maikling] kasiyahan sa makamundong buhay, subali’t anumang nasa Allah
ay higit na mabuti at mananatili para sa mga naniwala. At sa kanilang
Panginoon, [sila] ay [buong pusong] nagtitiwala.
37. At yaong mga umiiwas sa mga malalaking kasalanan, at sa mga
gawaing kahalayan, at kapag sila ay nagagalit, sila ay nagpapatawad.
38. At yaong mga tumugon sa kanilang Panginoon, at nagsagawa ng
pagdarasal at ang kanilang mga gawain ay batay sa sanggunian sa
kanilang pagitan, at gumugol mula sa anumang [panustos na] Aming
ipinagkaloob sa kanila.
39. At yaong kapag dumanas ng [di-makatwirang] pag-usig, sila ay
nagtatanggol sa kanilang mga sarili.
40. At ang kabayaran para sa isang gawang kasamaan ay isang
kasamaang nakakatulad nito; nguni’t sinuman ang nagpatawad at gumawa
ng pakikipagkasundo - ang kanyang gantimpala ay nasa [kapasiyahan ng]
Allah. Katotohanan, Siya ay hindi nagmamahal sa mga mapaggawa ng
kamalian.
41. At sinuman ang [makatarungang] naghiganti sa sarili pagkaraang siya
ay dumanas ng [di-makatarungang] katampalasanan, sila yaong walang
nakaatang na anumang dahilan [upang sila ay sumbatan o panagutin].
42. Ang dahilan [ng pagkakasala] ay laban lamang sa mga mapaggawa ng
di-makatarungan sa mga tao at nang-api [naniil, nagmalupit] sa kalupaan
nang walang katuwiran. Sila yaong mga magtatamo ng mahapding parusa.
43. At sinuman ang nagtimpi at nagpatawad – katotohanan, iyan ay bagay
na [nangangailangan] ng katatagan.7
44. At sinuman ang hinayaan ng Allah na maligaw, sa kanya ay walang
makapangangalaga pagkaraan Niya. At iyong makikita ang mga
mapaggawa ng kamalian kapag kanilang makikita ang parusa, sila ay
magsasabing: “Mayroon bang ibang paraan upang makabalik [sa mundo]?”
7 Ito ay bahagi niyaong humahanap ng gantimpala mula sa Allah.

522
45. At sila ay iyong makikita na idinadarang dito [sa Apoy] na kaaba-aba sa

kahihiyan, sumusulyap mula sa [likuran] nang palihim. At yaong mga
naniniwala ay magsasabi [sa kanila]: “Katotohanan, ang [tunay na] mga
nawalan ay yaong mga nawalan sa kanilang mga sarili at sa kanilang
pamilya sa Araw ng Pagkabuhay na Muli.” Walang alinlangan, ang mga
mapaggawa ng kamalian ay nasa kaparusahang walang katapusan.
46. At sa kanila ay walang [matatagpuang] ibang awliyah [tagapangalaga]
upang sila ay tulungan maliban sa Allah. At sinuman ang hinayaan ng Allah
na maligaw, sa kanya ay walang daan [patungo sa kaligtasan].
47. [Kaya] kayo ay tumugon sa inyong Panginoon bago dumating ang Araw
mula sa Allah na hindi maiiwasan. Wala kayong mapagkakanlungan sa
Araw na iyon, at wala kayong maipagkakaila.
48. Nguni’t, kung sila ay magsilayo, [sa iyo O Muhammad] ikaw ay hindi
Namin ipinadala sa kanila bilang tagapagbantay; [sapagka’t] ang tanging
nakaatang sa iyo [bilang tungkulin] ay ipalaganap [nang malinaw ang
mensahe]. At katotohanan, kapag Aming pinalasap sa tao ang habag mula
sa Amin, siya ay nagagalak sanhi nito; nguni’t kapag dumapo sa kanila ang
kasamaan sanhi ng anumang ginawa ng kanilang mga kamay, katotohanan,
ang tao ay walang utang na loob.
49. Sa Allah ang pagmamay-ari ng mga kalangitan at ng kalupaan. Siya ay
lumilikha ng anumang Kanyang nais. Kanyang iginagawad ang [mga anak
na] babae sa sinumang Kanyang nais at Kanyang iginagawad ang mga
[anak na] lalaki sa sinumang Kanyang nais.
50. O kaya ay Kanyang [kapwa] iginagawad ang mga lalaki at mga babae at
Kanyang ginagawang maging baog ang sinumang Kanyang naisin. Siya ay
Maalam, may kakayahan [sa lahat ng bagay].
51. At hindi marapat sa sinumang tao na ang Allah ay mangusap sa kanya
maliban sa pamamagitan ng kapahayagan o mula sa likod ng isang kubli o
Siya ay nagpapadala ng sugo [o anghel] upang magpahayag, sa Kanyang
kapahintulutan, sa anumang Kanyang naisin. Katotohanan, Siya ay Kataas-
taasan, Tigib ng Karunungan.
52. At ganyan nga Namin ipinahayag sa iyo [O Muhammad] ang ruh
[inspirasyon] ng Aming Kautusan [ang Qur'an]. Hindi mo batid [noon] kung
ano ang Aklat o [kung ano] ang pananampalataya. Nguni’t Aming ginawa ito
[ang Qur’an] bilang isang liwanag na nagpapatnubay sa sinumang Aming
nais sa Aming mga alipin. At katotohanan, ikaw [O Muhammad] ang
umaakay sa matuwid na landas.
53. [Ito] ang Landas ng Allah, na Siyang nagmamay-ari ng anumang nasa
mga kalangitan at ng anumang nasa kalupaan. Walang alinlangan, sa Allah
lamang bumabalik ang [kapasiyahan ng lahat ng mga] pangyayari.
Surah 43 AzZukhruf Bahagi Blg.25
523
Surah Al-Zukhruf
[Ang Palamuting Ginto]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ha, Mim.1
2. [Isinusumpa Ko] sa malinaw na Aklat [ang Qur’an],
3. Katotohanan, ito ay Aming ginawa bilang Qur’an sa [wikang] Arabe upang
sakali [ito ay] inyong maunawaan.
4. At katotohanan ito ay nasa Ina ng Aklat,2 sa Aming [pag-iingat], mataas
[sa karangalan], [at] tigib ng karunungan.
5. Kaya, dapat ba Naming ilayo sa inyo ang mensahe [ng Qurán at],
pabayaan na lamang kayo sapagka’t kayo ay isang mamamayang
mapagmalabis?
6. At ilan na bang propeta ang Aming ipinadala sa mga naunang
mamamayan?
7. At walang dumating sa kanila mula sa [hanay ng] mga propeta malibang
siya ay kanilang lagi nang kinukutya.
8. Kaya, Aming winasak ang mga nakahihigit sa lakas mula sa kanila,3 sa
kapangyarihan at ang halimbawa ng mga naunang mamamayan ay lumipas
na.
9. At kung sila ay iyong tatanungin: “Sino ang lumikha sa mga kalangitan at
sa kalupaan?,” katiyakang sila ay magsasabing: “Ang Ganap na
Makapangyarihan, ang Maalam ang lumikha sa kanila.”
10. [Siya] na gumawa para sa inyo ng kalupaan [bilang] isang higaan, at
doon ay Kanyang ginawa para sa inyo ang mga daan upang sakali kayo ay
mapatnubayan [sa landas na inyong patutunguhan].
11. At [Siya] na nagpababa ng ulan mula sa kalangitan nang may wastong
sukat nito, kaya Aming binuhay sa pamamagitan nito ang dati ay tigang [na
1 Ha, Mim. - ito ay binibigkas na [Ha Mim]. Ito ay mga titik ng wikang Arabe bilang bahagi ng
himalang nakaugnay sa pagpapahayag ng Qur’an.
2 Al-Lawh al Mahfudh -Ang Iniingatang Talaan ng mga gawa. AJSalas
3 Tinutukoy sa ayah na ito ay ang angkan ng Quraish na nagtakwil kay Propeta Muhammad .
524
lupa]. [Tulad ng tigang na lupa] ganyan kayo ilalabas [mula sa libingan

upang buhaying muli].
12. At [Siya] na lumikha ng lahat na mga magkakauri [o magkakapares]. At
gumawa para sa inyo ng mga sasakyang-dagat at ng mga hayop na inyong
sinasakyan,
13. Upang kayo ay manatiling [di-mahulog] sa ibabaw ng kanilang mga
likuran, [at] pagkaraan ay inyong maalaala ang pagpapala ng inyong
Panginoon kapag kayo ay nananatili sa ibabaw ng mga ito, at [upang]
magsabing: “Luwalhati sa Kanya na Siyang nagtalaga nito sa amin, at hindi
namin magagawang paamuin [o pigilin]4 ito.
14. At katotohanan, sa Aming Panginoon, kami ay tiyak na magsisibalik.”
15. At sila [mga tao] ay naglagay [o nag-akibat] sa Kanya mula sa Kanyang
mga alipin ng isang bahagi.5 Katotohanan, ang tao ay malinaw na walang
pasasalamat.
16. O Siya ba ay nagturing [kumuha] ng mga anak na babae mula sa
anumang Kanyang nilikha at kayo ay pinili para [magkaroon] ng mga anak
na lalaki?
17. At kapag ang isa sa kanila ay tumanggap ng magandang balita6 na
kanyang iniaakibat sa Mahabagin bilang paghahalintulad [sa isang anak na
babae], ang kanyang mukha ay nagdidilim, at siya ay naninimdim.
18. [Iniaakibat ba ninyo sa Allah] ang isang iminulat sa mga palamuti [mga
anak na babae] at sa oras ng pagtatalo, siya ay walang [kakayahang
magpakita ng] linaw [para sa kanyang sarili]?
19. At kanilang ginawang mga babae yaong mga anghel na alipin ng
Mahabagin. [Subali’t] nasaksihan ba nila ang kanilang pagkakalikha? Ang
kanilang pagsaksi ay itatala, at [sila ay Kanyang] tatanungin.
20. At sila ay nagsabi: “Kung ninais ng Mahabagin, sila [mga anghel] ay
hindi namin nagawang sambahin.” Sila ay walang [tamang] kaalaman sa
ganyang [katotohanan]. Katunayan, sila ay naghaka-haka lamang.
21. O sila ba ay Aming pinagkalooban ng isang aklat na nauna rito [sa
Qur’an] na siya nilang pinagbabatayan [o pinanghahawakan]?
22. Nguni’t, sila ay nagsasabing: “Katotohanan, aming natagpuan ang
4 Saliteral na kahulugan ay “ginawa ito bilang kasama” o “ginawa itong maamo para gamitin bilang
sasakyan.”
5 Ang bahagi na tinukoy rito ay ang pagturing na ang Allah ay may anak na lalaki o mga babae,
tulad ng pagsabi na ang isang anak ay bahagi ng kanyang mga magulang. Ang paniniwalang ito ay
hindi naaangkop sa kaisahan ng Allah.
6 Kapag tumanggap ng magandang balita ng pagsilang ng isang sanggol na babae.
525
aming mga ninuno na sinusunod ang isang relihiyon, at kami ay [matuwid

na] napatnubayan ng kanilang mga yapak.
23. At ganyan nga [ang kanilang katuwiran]. Wala Kaming ipinadalang isang
tagapagbabala na nauna sa iyo sa isang bayan maliban na ang mga
nakaririwasa sa kanila ay nagsabi: “Katunayan, aming nakagisnan ang
aming mga ninuno sa isang relihiyon, kaya aming sinusunod ang kanilang
mga yapak.”
24. [Bawa’t tagapagbabala ay] nagsabi: “Hindi ba ako ay nagdala sa inyo ng
mas mabuting patnubay kaysa sa anumang [relihiyong] inyong nakagisnan
sa inyong mga ninuno?” Sila ay nagsabing: “Katotohanan, sa anumang
ipinadala sa inyo, kami ay mga di-naniniwala.”
25. Kaya, Kami ay nagpataw ng ganting kabayaran para sa kanila; kaya,
tunghayan mo kung paano ang naging wakas ng mga nagsipagtakwil.
26. At [banggitin mo] nang si Abraham ay nagsabi sa kanyang ama at sa
kanyang mga mamamayan: “Katotohanan, ako ay malaya mula sa
anumang inyong sinasamba,
27. Maliban [para sa Allah] na Siyang lumikha sa akin. Kaya, katotohanan,
Siya ang magpapatnubay sa akin.”
28. At kanyang ginawa ito7 [bilang] isang salitang mananatili sa kanyang
mga angkan [lahi], upang sakali sila ay magsibalik [sa patnubay].
29. Gayun din, Ako ay nagbigay ng kasiyahan sa mga ito [sa mga
mamamayan ng Makkah] at sa kanilang mga ninuno hanggang dumating sa
kanila ang katotohanan [ng Qur’an], at ang isang malinaw na sugo.
30. At nang ang katotohanan ay dumating sa kanila, sila [mga di-naniwala]
ay nagsabi: “Ito ay isang salamangka. At katotohanan, kami ay hindi
naniniwala rito.”
31. At sila ay nagsabi: “Bakit hindi ibinaba [o ipinahayag] itong Qur’an sa
isang dakilang tao mula sa [isa sa] dalawang bayan [ng Makkah at Taif]?”
32. Sila ba ang namamahagi sa habag ng iyong Panginoon? Kami [Allah]
ang Siyang namahagi sa kanila ng kanilang ikabubuhay sa mundong ito, at
Aming itinataas ang iba sa kanila nang higit kaysa sa iba sa mga antas [ng
katayuan] upang kanilang gamitin ang isa’t isa [para] sa paninilbihan.
Nguni’t ang habag ng iyong Panginoon ay higit na mabuti kaysa sa
anumang [yamang] kanilang pinagtipunan.
33. At kung hindi lamang na ang mga tao8 ay magiging isang pamayanan
[ng mga di-naniniwala], marahil Aming ginawa para sa mga hindi naniniwala
7 i.e Ang kanyang pagpapahayag na walang ibang diyos [na dapat sambahin] maliban sa Allah.
526
sa Mahabagin [Allah] – para sa kanilang mga pamamahay – ang mga

bubungan at mga hagdanang [yari sa] pilak na kanilang pinapanhikan.
34. At para sa kanilang mga pamamahay – mga pintuan, at mga luklukang
[yari sa pilak] na kanilang sinasandalan,
35. At palamuting [yari sa] ginto. Nguni't ang lahat ng mga iyan ay walang
anupaman kundi kasiyahan sa makamundong buhay. At ang [biyaya ng]
kabilang buhay na nasa iyong Panginoon ay para sa mga natatakot [sa
Kanya].
36. At sinuman ang lumisan mula sa pag-alaala sa Mahabagin [Allah], Kami
ay nagtalaga para sa kanya ng isang demonyo, at siya ay kanyang
[kapalagayang-loob na] kasamahan.
37. At katotohanan, sila [mga demonyo] ay tiyak na humahadlang sa kanila
sa landas [ng patnubay], nguni’t kanilang inaakala na sila ay [matwid na]
napatnubayan.
38. Hanggang, kapag siya ay dumating sa Amin [sa Paghuhukom], siya ay
magsasabi [sa kanyang kasamang demonyo], “Ahh, sana ay mayroon sa
pagitan ko at pagitan mo ng agwat [o layo] ng dalawang silangan – sadyang
napakasama [mo bilang] kasama.”
39. At kailanman ito ay hindi makatutulong sa inyo sa Araw [na iyon],
sapagka't kayo ay gumawa ng mga kamalian [o pagtatambal], na kayong
[lahat] ay makikibahagi sa parusa.
40. Kaya, magagawa mo bang makarinig ang bingi, [O Muhammad], o
mapapatnubayan ang bulag, at ang sinumang nasa hayag na kamalian?
41. At kahit ikaw [O Muhammad] ay Aming kuhanin [sa kamatayan o hindi],
katotohanan, Kami ay magpapataw ng ganting [kabayaran para] sa kanila.
42. O kahit Aming ipakita sa iyo [o hindi ipakita] ang anumang Aming
ipinangako sa kanila, Kami ay may Ganap na kakayahan [laban sa kanila].
43. Kaya, panghawakan [o sundin] mo ang anumang ipinahayag sa iyo.
Katotohanan, ikaw ay nasa matuwid na landas.
44. At katotohanan, ito [ang Qur’an] ay isang karangalan [o paalala] para sa
iyo at sa iyong mga mamamayan, at kayong lahat ay tatanungin.
45. At itanong mo [O Muhammad] sa mga sugo na Aming ipinadalang una
sa iyo; kami ba ay gumawa ng mga diyos bukod sa Mahabagin [Allah]
upang sambahin?
8 “Kung hindi sa pag-aakala na ang pagkakaloob ng kayamanan ay tanda ng Aming pagmamahal

sa taong Aming pinagbigyan, sila ay maniniwala bunga ng pagkakaloob ng yaman.” Ito ang
paliwanag nina Ibn Abbas, Al Hassan, Qatadah, As Suddi. [At Tabari 21:597]
527
46. At katiyakan, Aming isinugo si Moises na dala ang Aming mga ayaat
[himala o babala] kay Paraon at sa kanyang mga bantog na namumuno.
Siya [si Moises] ay nagsabing: “Katotohanan, ako ay sugo ng Panginoon ng
lahat [ng mga nilikha].”
47. Nguni’t nang siya ay dumating sa kanila na dala ang Aming ayaat [mga
babala o himala], kapagdaka, sila ay nagsipaghalakhakan sa mga ito.
48. At wala Kaming ipinakitang isang ayah [babala o himala] sa kanila
maliban na ito ay nakahihigit kaysa sa naunang ayah [babala] nito, at sila ay
Aming hinablot ng parusa upang sakali sila ay magsibalik [sa tamang
paniniwala].
49. At sila ay nagsabi [kay Moises]: “O salamangkero, ikaw ay manawagan
sa iyong Panginoon para sa amin sa anumang Kanyang ipinangako sa iyo.
Katotohanan, kami ay mapapatnubayan [sa aming mga sarili].”
50. Nguni’t nang Aming pawiin ang parusa mula sa kanila, kapagdaka, sila
ay sumira sa kanilang [binitiwang] salita.
51. At si Paraon ay nanawagan sa kanyang mga mamamayan at nagsabi:
“O aking mga mamamayan, hindi ba pag-aari ko ang kaharian ng [buong
lupain ng] Ehipto, at itong mga ilog na umaagos sa aking ilalim; kaya, hindi
ba ninyo nakikita?”
52. Hindi ba ako ay nakahihigit kaysa sa isang ito [kay Moises] na walang
dangal at halos nahihirapang linawin [ang kanyang pagsasalita]?9
53. Kaya, bakit hindi siya pinagsuot ng mga gintong pulseras o dumating na
kasama niya ang mga anghel na magkasabay?”
54. Kaya, kanyang napaglalangan ang kanyang mga mamamayan, at sila
ay sumunod sa kanya. Katotohanan, sila ay mga taong suwail [sa Allah].
55. Kaya, nang Kami ay kanilang ginalit, Kami ay nagpataw ng ganti
[parusa] sa kanila, kaya silang lahat ay nilunod.
56. Kaya, sila ay Aming ginawa bilang aral [na dapat pag-isipan], at isang
halimbawa para sa mga darating na salinlahi [o henerasyon].
57. At nang ang anak ni Maria ay inilahad bilang isang halimbawa,
kapagdaka, ang iyong mga mamamayan ay naghalakhakan nang malakas.
58. At sila ay nagsabing: “Ang amin bang mga diyos ay nakahihigit, o siya?”
Sila ay hindi naglahad nito maliban upang makipagtalo [lamang]. Nguni’t,
sila ay mga taong mahilig sa pakikipagtalo.
59. Siya [si Hesus] ay hindi humigit sa isang alipin. Aming iginawad ang
9 Bago pa man siya naging Propeta, si Moises ay utal at hindi makapagsalita nang matuwid.
Nguni't nang siya ay naitakda bilang Propeta, ang kanyang pananalita ay itinuwid ng Allah.
528
Aming pagpapala sa kanya, at siya ay Aming ginawa bilang halimbawa para

sa mga anak ni Israel.
60. At kung Aming naisin, magagawa Naming kayo ay halinhan ng mga
anghel bilang [inyong kasunod na] kapalit sa kalupaan.
61. At katotohanan, siya [si Hesus] ay magiging [isang tanda o hudyat para
sa] kaalaman ng Oras, kaya huwag kayong mag-alinlangan hinggil dito, at
sumunod sa akin. Ito ang matuwid na landas.
62. At huwag ninyong hayaang kayo ay hadlangan ng satanas [mula sa
patnubay]. Katotohanan, siya ay inyong hayag na kaaway.
63. At nang si Hesus [anak ni Maria] ay dumating na may dalang malinaw
na katibayan, siya ay nagsabi: “Katiyakan, ako ay naparito sa inyo na may
dalang karunungan, at upang gawing malinaw para sa inyo ang ilan sa
inyong ipinagkakaiba rito. Kaya, matakot kayo sa Allah at sumunod sa akin.”
64. “Katotohanan, ang Allah ay ang aking Panginoon at inyong Panginoon.
Kaya Siya ay inyong sambahin. Ito ang matuwid na landas.”
65. Nguni’t ang mga [magkakaanib na] sekta mula sa kanilang mga pagitan
ay nagkaiba [at nagkahiwa-hiwalay]. Kaya, kasawian sa mga gumawa ng
kamalian mula sa parusa ng isang mahapding Araw.
66. Sila ba ay naghihintay na lamang para sa Oras upang ito ay dumating
sa kanila nang biglaan habang ito ay hindi nila namamalayan?
67. Ang mga matatalik na kaibigan10 sa Araw na iyon ay magiging
magkakaaway sa isa’t isa maliban sa mga natatakot [sa Allah].
68. [Ang Allah ay magsasabi sa mga naniniwala], O Aking mga alipin, wala
kayong [mararanasang] pangamba sa Araw na ito, at wala kayong
[madaramang] kalungkutan,
69. [Kayo] yaong mga naniwala sa Aming mga ayaat [kapahayagan] at
naging mga Muslim,
70. Magsipasok kayo sa Paraiso, kayo at ng inyong mga kauri [katulad
ninyong mabubuti], na nasisiyahan.
71. [Doon ay] ililibot sa kanila ay mga bandehang sisidlan at tasang [yari sa]
ginto at doon ay [matatagpuan] ang anumang inaasam ng kaluluwa, at
[anumang] kaligayahan ng mga mata at kayo ay mamamalagi roon nang
walang hanggan.
72. At iyon ang Paraiso na ipinamana sa inyo nang dahil sa anumang
[kabutihang] lagi ninyong ginagawa [sa mundo].
10Bawa’t pagkakaibigan na hindi nauukol sa Allah ay mapapalitan ng suklam sa Araw ng

Pagkabuhay na Muli maliban ang pagkakaibigan nang dahil sa Allah.
529
73. Para sa inyo, ay naroroon ang masaganang mga prutas na inyong

makakain.
74. Katotohanan, ang mga mapaggawa ng kabuktutan ay nasa
kaparusahan sa Impiyerno, sila ay mamamalagi roon nang walang
hanggan.
75. Hindi hahayaang maibsan para sa kanila [ang parusa] at doon, sila ay
nasa [gitna ng] panlulumo.
76. At sila [mga di-naniniwala] ay hindi Namin ginawan ng kamalian, bagkus
sila ay mga mapaggawa ng kamailan.
77. At sila ay mananawagan: “O Maalik,11 hayaan mong ang iyong
Panginoon ay magbigay-wakas sa amin.” Nguni't siya [ang Anghel Maalik]
ay magsasabi: “Katotohanan, kayo ay mamamalagi [rito nang walang
hanggan o walang kamatayan].”
78. Katiyakan na Aming ipinarating sa inyo ang katotohanan, subali’t
karamihan sa inyo ay namumuhi sa katotohanan [ng Islam].
79. O sila ba ay nagtangka ng [ibang] mga balakin? Kaya, Kami ay
nagtangka rin [ng isang balak].
80. O sila ba ay nag-aakala na hindi Namin naririnig ang kanilang mga lihim
at ang kanilang mga sarilinang usapan? Tunay [na Aming naririnig] at ang
Aming mga sugo [mga anghel] ay nasa kanila na nagtatala [ng kanilang
mga ginagawa].
81. Sabihin mo [O, Muhammad]: “Kung ang Mahabagin [Allah] ay
nagkaroon ng anak na lalaki, marahil, ako ay mangunguna sa mga
sumasamba [sa kanya].”
82. Luwalhati sa Panginoon ng mga kalangitan at kalupaan, ang Panginoon
ng Dakilang Trono. Siya ay Mataas nang higit kaysa sa anumang kanilang
iniaakibat [sa Kanya].
83. Kaya, sila ay inyong hayaang magsalita nang walang kabuluhan at
maglibang hanggang kanilang makaharap ang kanilang araw na ipinangako
sa kanila.
84. At Siya ang Tanging Diyos sa kalangitan, at [tanging] Diyos sa
kalupaan. At Siya ay Tigib ng Karunungan, ang Maalam.
85. At Mapagpala ang Siyang nagmamay-ari ng mga kalangitan at
kalupaan, at ng anumang nasa pagitan ng mga ito, at nasa Kanya ang
kaalaman ng [takdang] Oras, at sa Kanya, kayo ay ibabalik.
11 Maalik - ang anghel na tagapangasiwa ng Impiyerno.

530
86. At yaong kanilang mga dinadalanginang [diyus-diyusan] bukod sa

Kanya ay walang taglay [na kapangyarihan] upang mamagitan [sa kanila];
kaya, yaon lamang sumasaksi sa katotohanan [ang makikinabang],
sapagka't sila ay nakakaalam [nito].
87. At kung sila ay iyong tanungin kung sino ang lumikha sa kanila,
katiyakang sila ay magsasabing: “Ang Allah [ang lumikha sa amin].”
Magkagayon, paano nga bang sila ay nalinlang?
88. At [tinanggap ng Allah ang] kanyang sinasabing [karaingan]: “O aking
Panginoon, katotohanan, ang mga taong ito ay hindi mga naniniwala.”12
89. Kaya, ikaw [O Muhammad] ay humabing bumukod [at lumayo] sa kanila,
at magsabing: “Kapayapaan". Sapagka’t [hindi maglalaon] kanilang mapag-
aalaman [ang katotohanan].
12 O tinugon ng Dakilang Allah ang karaingan ng Kanyang Sugo [Muhammad].

Surah 44 AdDhukhan Bahagi Blg. 25
531
Surah Ad-Dukhan
[Ang Usok]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ha, Mim1.
2. [Isinusumpa Ko] sa malinaw na Aklat [ang Qur’an],
3. Katotohanan, Aming ibinaba [o ipinahayag] ito sa pinagpalang gabi.
Katotohanan, Kami ay lagi nang nagbabala [para sa sangkatauhan].
4. Doon [sa pinagpalang gabing iyon] ay itinatakda2 ang bawa't kautusan na
matalinong pinagpasyahan [ukol sa mga pangyayari o bagay] - 3
5. [Ito ay] kautusan na nagmumula sa Amin. Katotohanan, Kami ay lagi
nang nagpapadala [ng mga sugo].
6. [Bilang] isang habag mula sa iyong Panginoon. Katotohanan, Siya ang
7. [Siya] ang Panginoon ng mga kalangitan at kalupaan, at ng anumang
nasa pagitan ng dalawang ito, kung kayo ay nakatitiyak [sa inyong
pananampalataya].
8. Walang diyos maliban sa Kanya. Siya ang nagbibigay ng buhay at
nagdudulot ng kamatayan. [Siya ang] inyong Panginoon, at Panginoon ng
inyong mga ninuno.
9. Nguni’t, sila ay may agam-agam, naglilibang [sa kanilang mga sarili].
10. Kaya, ikaw ay maghintay [O Muhammad sa mga di-naniwala] sa Araw
[na iyon] na ang kalangitan ay magdadala ng malinaw na usok.
11. [Ito ay] lalaganap [o babalot] sa [buong] sangkatauhan: ito ay isang
mahapding parusa.
12. [Sa gayon, sila ay magsasabing]: “Aming Panginoon, pawiin Mo po sa
amin ang parusa, katotohanan, kami ay mga naniniwala.
bahagi ng himalang nakaugnay sa pagpapahayag ng Banal na Qur’an. Tanging ang Allah ang
nakakaalam sa kahulugan nito.
2 Itinakda na ang lahat ng bagay o pangyayari at ito ay hindi na maaaring baguhin o palitan pa.
3 Ang mga bagay na nauukol sa kamatayan, pagsilang, pangyayari [masama man o mabuti] bilang
Takda ng Allah sa lahat ng Kanyang mga nilikha.
532
13. Paano ba sila magkakaroon ng babala [sa oras na iyon], gayong

dumating na sa kanila ang isang malinaw na sugo?
14. Pagkaraan, sila ay nagsitalikod sa kanya [kay Propeta Muhammad] at
nagsasabing: “[Siya ay] tinuruan [ng iba], [at siya ay] isang baliw!”
15. Katotohanan, Aming bahagyang papawiin ang parusa. Katiyakan, kayo
[mga di-naniniwala] ay magsisibalik [sa dati ninyong kawalan ng
paniniwala].
16. Sa Araw na [iyon] sila ay Aming parurusahan ng isang malaking parusa.
Katiyakan, Kami ay magpapataw ng kaukulang ganti [kabayaran o parusa].
17. At katiyakan, Kami ay nagbigay na ng pagsubok nang una pa sa kanila,
sa mga mamamayan ni Paraon nang dumating sa kanila ang isang
marangal na sugo [si Moises].
18. [Na nagsasabing]: “Ibalik ninyo sa akin ang mga alipin4 ng Allah.
Katotohanan, ako ay [naparito] para sa inyo bilang isang
mapagkakatiwalaang sugo.”
19. “At huwag kayong magmataas laban sa Allah. Katotohanan, ako ay
naparito sa inyo na may malinaw na batayan [o kapahintulutan].”
20. At katotohanan, ako ay humihingi ng paglingap sa aking Panginoon at
inyong Panginoon baka ako ay inyong batuhin.”
21. At katotohanan, kung hindi kayo maniniwala sa akin, samakatwid, ako
ay inyong iwanan.”
22. Kaya [nang maglaon], siya [si Moises] ay nanawagan sa kanyang
Panginoon na [nagsasabing] ang mga ito ay mga taong mapaggawa ng
kabuktutan.”
23. [Ang Allah ay nagsabi]: “[O Moises] ikaw ay humayong lumisan kasama
ng Aking mga alipin sa [oras ng] gabi. Katiyakan, kayo ay tutugisin [ni
Paraon at ng kanyang mga kawal].
24. “At [ikaw ay umahon at] iwanan mo nang mapayapa ang dagat.5
Sapagka't, sila ay mga kawal na lulunurin.”
25. Gaano ba karami ang kanilang naiwang mga hardin at mga bukal?
26. At mga pananim at mararangyang pook [na pinamamahayanan].
27. At kaginhawaan na kung saan sila ay palagiang nagdiriwang.
28. Ganyan nga [ang pangyayari]. At Aming ipinamana ito sa
ibang
4
Tinutukoy ay ang mga anak ni Israel
5 Pagkaraang umahon at lumisan sa dagat ang pangkat ni Moises, ang dagat ay nahati, at
nalunod ang pangkat ni Paraon.
533
mamamayan.
29. Kaya, ang kalangitan at ang kalupaan ay hindi nagsitangis6 para sa
kanila, at sila ay hindi binigyan ng palugit.
30. At katiyakan na Aming iniligtas ang mga anak ni Israel mula sa kahiya-
hiyang parusa,
31. Mula kay Paraon: “Katotohanan, siya ay isang mapagmataas [matigas
ang puso] na kabilang sa mga mapagmalabis.
32. At katiyakan na sila [mga anak ni Israel] ay Aming pinili sa pamamagitan
ng kaalaman nang higit sa lahat [sa panahon ni Moises].
33. At Aming ipinagkaloob sa kanila ang mga ayaat [babala o himala] na
may [kaakibat na] isang malinaw na pagsubok.
34. Katotohanan, ang mga ito [mga di-naniniwala] ay nagsasabing:
35. “Wala nang iba maliban sa aming unang kamatayan, at kami ay hindi na
mabubuhay pang muli [pagkaraan ng aming kamatayan].”
36. Kaya, inyong ibalik na muli ang aming mga ninuno kung kayo ay
makatotohanan.
37. Sila ba ay nakahihigit [sa kapangyarihan] o ang mga mamamayan ng
Tubba’ at yaong mga nauna7 sa kanila. Sila ay Aming winasak [sapagka’t]
sila ay mga mapaggawa ng kabuktutan.
38. At hindi Namin nilikha ang mga kalangitan at kalupaan, at ang anumang
nasa pagitan ng mga ito sa paglalaro.
39. Hindi Namin nilikha ang mga ito maliban sa katotohanan subali’t
karamihan sa kanila ay hindi nakababatid.
40. Katotohanan, ang Araw ng Paghuhukom ay itinakdang oras para sa
kanilang lahat -
41. [Ito ang] Araw na walang ugnayan ang makatutulong ng kahit
anupaman sa isang ugnayan, at sila ay hindi matutulungan –
42. Maliban sa sinumang [naniwala] na kinahabagan ng Allah. Katotohanan,
Siya ang Ganap na Makapangyarihan, ang Mahabagin.
43. Katotohanan, ang punong-kahoy ng Zaqqum,8
6 Isinalaysay ni Ibn Jarir At-Tabari: Si Ibn Abbas ay nagsabi,: Kapag ang isang naniniwala
[mabuting Muslim] ay namatay, ang pook ng lupa na kung saan siya palagiang nagpapatirapa
tuwing oras ng kanyang Salaah [pagdarasal], at maging ang pintuan ng kalangitan na kung saan
pumapasok ang kanyang mga kabutihan, ay tumatangis [o lumuluha] sa kanya.” [Tafsir At Tabari]
7 Tinutukoy ay ang mga mamamayan ng ‘Aad.
8 Zaqqum - ito ay isang mapait na punong kahoy na nasa kailalimang bahagi ng Impiyerno. Ito ang
pagkain ng mga makasalanan na hindi nakapagbibigay ng kaginhawaan.
534
44. [Ay magsisilbing] pagkain ng mga makasalanan.

45. Tulad ng kumukulong langis, [ito] ay kumukulo sa loob ng tiyan.
46. Tulad ng pagkulo ng pambanling tubig.
47. [Ito ang sasabihin sa kanya]: “Siya ay sakmalin at siya ay itulak
[kaladkarin at hatakin] sa gitna ng naglalagablab na Apoy,
48. Pagkaraan, ay inyong buhusan ang ibabaw ng kanyang ulo mula sa
parusa ng Hamim [kumukulong pambanling] tubig.
49. [Ito ang sasabihin sa kanya]: Lasapin mo [ito]! Katotohanan, ikaw ay
dinakila, ang marangal.”9
50. Katotohanan, ito ang [parusa na] lagi ninyong pinag-aalinlanganan.
51. Katotohanan, ang mga natatakot [sa Allah] ay paroroon sa pook ng
katiwasayan [sa Paraiso].
52. Nasa mga hardin at mga bukal [ng tubig].
53. [Kanilang] mga kasuutan ay [yari sa] mamahaling manipis at makapal
na sutla10 [na hinabi sa magandang disenyo], sila ay magkakaharap sa
isa’t isa.
54. Ganyan nga [ang kanilang gantimpala]. At sila ay Aming ipakakasal sa
mga mayuyuming dalaga11 [ng Paraiso] na may malalaki [at magagandang]
mga mata.
55. Sila ay mananawagan [o hihiling] doon ng bawa’t uri ng prutas – nang
ligtas at matiwasay [na kalagayan].
56. Sila ay hindi makatitikim ng kamatayan doon maliban sa unang
kamatayan [sa mundo] at sila ay Kanyang pangangalagaan mula sa parusa
ng nagliliyab na Apoy.
57. Bilang biyayang nagmumula sa iyong Panginoon. Iyan ang dakilang
tagumpay.
58. [Katotohanan], Aming ginawang magaan ito [ang pagbigkas ng Qur’an]
sa iyong dila upang sakali sila ay mapaalalahanan.
59. Kaya ikaw ay maghintay [O Muhammad]; sapagka’t katiyakan, sila ay
naghihintay [para sa iyong wakas].
9 Sa makamundong buhay ang mga makasalanan ay laging pinararangalan o binibigyan ng papuri

dahil sa kanyang yaman at impluwensiya sa kabila ng katotohanan na sila ay masasamang tao.
Kaya, sa Impiyerno, sila ay tinutuya at sinasabi na sila ay pinarangalan at dinadakila.
10 Paglalarwan sa Sundus at Istabraq.
11 Hur – sila ay mga mayuyuming dalaga ng Paraiso.
Surah 45 AlJathiya Bahagi Blg. 25
535
Surah Al-Jathiya
[Ang Pagluhod]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ha, Mim.1
2. Ang Kapahayagan ng Aklat [Qur’an] ay nagmula sa Allah, ang Ganap
na Makapangyarihan, ang Tigib ng Karunungan.
3. Katotohanan, sa mga kalangitan at sa kalupaan [dito ay matatagpuan]
ang ayaat [mga palatandaan] para sa mga naniniwala.
4. At sa pagkakalikha sa inyo at [sa] anumang Kanyang mga nilikhang
gumagala na ikinalat, [naririto ang] ayaat [palatandaan] para sa mga taong
may katiyakan [sa pananampalataya].
5. At sa pagsasalit-salitan ng gabi at araw, at sa anumang ibinababa ng
Allah mula sa kalangitan bilang panustos [ulan] at nagbibigay-buhay sa
pamamagitan nito sa lupang dati ay tigang, at [sa Kanyang] pagbabago
[ng ihip] ng hangin ay mga ayaat [palatandaan] para sa mga taong may
[taglay na] pang-unawa.
6. Ito ang mga ayaat [kapahayagan] ng Allah na Aming binigkas sa iyo [O,
Muhammad] sa katotohanan, Kaya ano pa kayang pahayag pagkaraan ng
Allah at ng Kanyang mga ayaat ang kanilang paniniwalaan?
7. Kasawian sa bawa’t mapaghabi [ng mga tahi-tahing] kasinungalingan,
[at] makasalanan.
8. Na nakaririnig ng mga ayaat [kapahayagan] ng Allah na binibigkas sa
kanya, [subali’t] sa kabila nito ay patuloy [pa rin] sa pagmamalaki na wari
bang hindi niya naririnig ang mga ito. Kaya, ibalita sa kanya ang isang
mahapding parusa.
9. At kapag kanyang natutuhan mula sa Aming mga ayaat [kapahayagan]
ang anuman, ito ay kanyang ginagawang katatawanan. Sila yaong
mayroong nakahihiyang parusa.
10. Sa kanilang harapan ay Impiyerno at hindi makapagdudulot ng buti
1 Ha Mim. Ang mga titik na ito ay isa sa mga Himala ng Qur’an at tanging ang Allah lamang ang
nakababatid ng kanilang mga kahulugan]
536
ang anumang kanilang pinagsumikapan at maging ang anumang kanilang

itinuring bilang tagapangalaga bukod sa Allah. At para sa kanila ay isang
matinding parusa.
11. Ito [ang Qur’an] ay patnubay. At yaong mga di-naniwala sa mga ayaat
[kapahayagan] ng kanilang Panginoon – para sa kanila ay isang
mahapding parusang likas na karima-rimarim.
12. Ang Allah ang Siyang nagtalaga para sa inyo ng dagat upang ang mga
sasakyang-dagat ay makapaglayag dito [sa laot] sa pamamagitan ng
Kanyang Kautusan at upang inyong hanapin ang Kanyang mga biyaya at
upang sakali kayo ay [matutong] magpasalamat.
13. At Kanyang itinalaga para sa inyo ang anumang nasa mga kalangitan
at anumang nasa kalupaan - ang lahat ay nagmula sa Kanya.
Katotohanan, naririto ang mga ayaat [kapahayagan] para sa mga taong
nag-iisip.
14. Sabihin mo [O, Muhammad] sa mga naniwala - na kanilang [nararapat]
patawarin yaong mga hindi umaasa sa mga Araw ng Allah2 upang
Kanyang papagbayarin ang mga tao para sa anumang kanilang lagi nang
pinagsumikapan.
15. Sinuman ang gumawa ng mga gawaing matwid, ito ay para sa
[kapakanan ng] kanyang sarili; at sinuman ang gumawa ng masama, ito
ay laban [o kapariwaraan] sa kanya. Pagkaraan, sa inyong Panginoon,
kayo ay muling ibabalik.
16. At katiyakang Aming ipinagkaloob sa mga anak ni Israel ang kasulatan
at paghatol, at ang [tungkulin ng] pagka-propeta at Aming ipinagkaloob sa
kanila ang mga mabubuting panustos at sila ay Aming biniyayaan nang
higit sa lahat [ng mga nilikha].
17. At Aming ipinagkaloob sa kanila ang mga malilinaw na katibayan sa
larangan [ng relihiyon]. At sila ay hindi nagkaiba-iba malibang pagkaraang
dumating sa kanila ang kaalaman – na nagbunga ng paninibugho sa
kanilang mga pagitan. Katotohanan, ang iyong Panginoon ay maghahatol
sa kanilang pagitan sa Araw ng Pagkabuhay na Muli hinggil dito sa
anumang kanilang naging ipinagkaiba.
18. Pagkaraan, ikaw [O Muhammad] ay Aming inilagay sa isang payak na
pamamaraang nauukol sa paksang [relihiyon]; kaya, ito ay iyong sundin at
huwag mong sundin ang mga pagkiling niyaong mga hindi nakaaalam.
19. Katotohanan, sila ay walang maidudulot na anupamang buti sa iyo
mula sa Allah. At katotohanan, ang mga mapaggawa ng kamalian ay
2 Ang tinutukoy na mga Araw ng Allah ay ang Araw ng Kanyang pagpaparusa.

537
awliyah [tagapangalaga, kaibigan] ng isa’t isa; nguni’t ang Allah ay Wali [o

tagapangalaga] ng mga natatakot [sa Kanya].
20. Ito [ang Qur’an] ay liwanag para sa sangkatauhan, at [ito ay
nagsisilbing] patnubay at habag para sa mga taong may katiyakan [sa
pananampalataya].
21. O inaakala ba niyaong mga nakagawa ng kasamaan na sila ay Aming
gagawing katulad niyaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing
matwid – [gagawin ba silang] magkatulad sa kanilang buhay at sa
kanilang kamatayan? Sadyang napakasama ng anumang kanilang
paghatol.
22. At nilikha ng Allah ang mga kalangitan at kalupaan sa katotohanan at
upang ang bawa’t kaluluwa ay bayaran nang ayon sa anumang kanyang
pinagsumikapan, at sila ay hindi gagawan ng kamalian [o dadayain].
23. Hindi mo ba nakikita ang isang nagturing sa kanyang pagnanasa
bilang kanyang diyos, at siya ay hinayaan ng Allah na maligaw [batay] sa
[Kanyang] kaalaman [tungkol sa tunay niyang hangarin] at sinarhan ang
kanyang pandinig at ang kanyang puso at nilagyan ang kanyang paningin
ng takip. Sino pa kaya ang papatnubay sa kanya pagkaraan ng Allah?
Kaya, hindi ba kayo makaaalala?
24. At sila [mga di-naniniwala] ay nagsasabi: “Wala ng [iba pang] buhay
maliban sa aming [kasalukuyang] buhay sa mundong ito? Kami ay
mamamatay at kami ay mabubuhay, at walang makasisira sa amin
maliban ang panahon.”3 At [tunay nga na] sila ay walang kaalaman
tungkol dito: sila ay nag-aakala lamang.
bilang malilinaw na katibayan, ang kanilang katuwiran ay ang pagsasabi
lamang na: “Ibalik ninyong muli ang [buhay ng] aming mga [yumaong]
ninuno, kung kayo ay makatotohanan.”
26. Sabihin mo [O Muhammad]: “Ang Allah ang nagbibigay-buhay sa inyo,
pagkaraan ay nagdudulot sa inyo ng kamatayan, pagkaraan kayo ay
Kanyang titipunin para sa Araw ng Pagkabuhay na Muli na walang
alinlangan tungkol dito. Nguni’t karamihan sa sangkatauhan ay hindi
nakababatid [nito].”
3 Si Abu Hurayrah ay nagsalaysay: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang Allah ay nagsabi,”Ako ay
nilapastangan ng anak ni Adan sapagkat inabuso niya ang Ad-Dahr [panahon] sapagka’t Ako ang
Dahr [Panahon]; nasa Akin mga Kamay ang lahat ng bagay. Ako ang nagtatakda sa pag-ikot ng
araw at gabi.” Ang ibig sabihin ng “Ako ang Ad Dahr” ay Ako ang Tagapaglikha ng Panahon, at ako
ang nangangasiwa ng lahat ng gawain ng lahat ng Aking nilikha kabilang na ang panahon”.
[Sahih Bukhari Vol 6, Hadith Bilang 351]
“Ako ang Dahr” ay nangangahulugan na “Ako ang [Allah na] Siyang lumikha ng Panahon [Ad-
Dahr] at Ako ang nangangasiwa ng lahat ng gawin ng lahat ng nilikha kabilang na ang Panahon.”
538
27. At sa Allah ang [pagmamay-ari ng] mga kalangitan at kalupaan. At sa

Araw na [iyon na] ang Oras ay lilitaw - sa Araw na iyon, ang mga
mapaggawa ng kabulaanan ay mawawalan [o magiging talunan].
28. At iyong makikita ang bawa’t pamayanan na naglulumuhod [sanhi ng
ligalig at takot]; bawa’t pamayanan ay tatawagin para sa kanilang talaan
[ng mga gawa]. “Ngayon, kayo ay babayaran para sa anumang lagi
ninyong ginagawa.”
29. "Ito - ang Aming talaan ay magsasalita tungkol sa inyo sa
katotohanan. Katunayan, Kami ang sumisipi [at nagpapatala]4 sa
anumang inyong lagi nang ginagawa.”
30. Kaya, yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid, sila
ay papapasukin [o tatanggapin] ng kanilang Panginoon sa Kanyang
habag. Iyan ang [tunay na] malinaw na tagumpay.
31. At yaong mga di-naniwala, [ito ang sasabihin sa kanila]: “Hindi ba ang
Aking mga ayaat [kapahayagan] ay binibigkas sa inyo [noon]? Subali’t
kayo ay nagmalaki at kayo ay naging mga taong mapaggawa ng
kabuktutan.”
32. At kapag ito ay sinabi [sa inyo]: “Katotohanan, ang pangako ng Allah
ay totoo, at ang [takdang] Oras [ay darating] – walang alinlangan tungkol
dito” [gayunpaman] kayo ay nagsabing: “Hindi namin nababatid kung ano
ang [takdang] Oras. Kami ay [nangahas na] mag-akalang ito ay isang pag-
aakala lamang, at kami ay walang matuwid na pananalig [tungkol dito].”
33. At ang masamang bunga ng anumang kanilang ginawa ay tatambad
sa kanila, at sila ay mababalutan ng anumang [kasamaang] kanilang lagi
nang pinagatatawanan [o kinukutya].
34. At ito ang sasabihin: “Ngayon, kayo ay Aming kalilimutan [o kaliligtaan]
tulad ng inyong paglimot sa pakikipagharap ng inyong Araw na ito. At ang
inyong kanlungan ay ang Apoy, at para sa inyo ay walang sinumang
makatutulong.”
35. “Iyan ay sapagka’t kayo ay nagturing sa mga kapahayagan ng Allah sa
[paraan ng] panunuya, at ang makamundong buhay ay luminlang sa inyo.”
Kaya, sa Araw na iyon, sila ay hindi iaahon mula roon [sa Impiyerno], at
sila ay hindi pahihintulutang magpalubag [sa Kalooban ng Allah].5
4 Itinatala ng mga tagapagtalang mga anghel.

5 SiAnas bin Malik ay nagsalaysay: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Kung ang patay na tao ay
dinadala sa kanyang libingan may tatlong bagay ang sumusunod sa kanya. Ang dalawa nito ay
bumabalik at ang isa ay naiiwan sa kanya. Ang kanyang kamag-anakan at kayamanan ay
bumabalik [pagkaraan ng libing] at ang naiiwan sa kanya ay ang kanyang mga nagawa.” [Sahih
Bukhari, Vol. 8 Hadith Bilang 521].
539
36. Kaya, sa Allah ang [pagmamay-ari ng lahat ng] papuri – ang

Panginoon ng mga kalangitan at Panginoon ng kalupaan, Panginoon ng
37. At sa Kanya ang Kibriyaa'u6 sa mga kalangitan at sa kalupaan. At Siya
ang Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib ng Karunungan.
ْ
6 Kibriyaaú ‫ءآُيَربكِل‬. Ganap na paghahari na binubo ng lahat ng uri ng magagandang karangalan,
ِْ
matayog na karangyaan, kabantugan,karingalan, gilas na Siya lamang ang Nag-iisang
nagtataglay. Ang Tanging May Karapatang Makapagmamalaki. Mula sa isang Hadith ng Sugo ng
Allah, kanyang isinalaysay:
َْ َْْ َْ ْ َْ َْ َْ ْ َْ َْ ْ َْ َْ ‫لوقي‬
َ ‫الل ُه‬
ُْ ُ‫يَرازإُةمَ ظعَال‬، ُ‫يئا َدِ رُءايَربكِ الو‬، ُ‫يرانُهتنكسأ ُامَ هنمُ اِ دحاِوُ يَنِعَزانُ نمَف‬:ْ ْ ْ ْ ُ‫ى العَت‬
ِْ ِْ ِْ ِْ ِْ
Ang Dakilang Allah ay nagsabi: "Ang Aking izar [tapis] ay ang Aking Kadakilaan at ang Aking rida
[balabal] ay ang Aking Kibriyaau [Kataas-taasang dangal, gilas, rangya, kabantugan at karingalan].
Sinuman ang makiagaw o makipagpaligsahan sa Akin kahit alinman dito, siya ay Aking gagawing
manirahan sa Impiyerno."Abu Dawud 4:350 Tafsir Ibn Kathir vol 9 pahina 41.
Surah 46 Al-Ahqaf Bahagi Blg. 26
540
Surah Al-Ahqaf
[Ang Liku-likong Bulubundukin]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ha, Mim.1
2. Ang Kapahayagan ng Aklat [Qur’an] ay nagmula sa Allah, ang Ganap na
3. Hindi Namin nilikha ang mga kalangitan at kalupaan at ang anumang
nasa pagitan ng mga ito maliban sa katotohanan, at [para] sa isang
takdang panahon. Subali’t yaong mga di-naniniwala ay nagsilalayo sa
anumang ibinabala sa kanila.
4. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Isinaalang-alang ba ninyo ang
alinmang inyong dinadalanginan bukod sa Allah? Ipakita [nga ninyo] sa
akin kung ano ba ang kanilang mga nilikha sa kalupaan? O, sila ba ay may
kabahagi [sa paglikha] ng mga kalangitan? Bigyan ninyo ako ng isang
kasulatang [ipinahayag na] nauna rito o isang [nalalabing] bakas ng
kaalaman, kung kayo ay makatotohanan!”
5. At sino ba ang naliligaw nang higit kaysa sa isang nananalangin sa iba
bukod sa Allah, na hindi [kailanman] nakatutugon sa kanya hanggang sa
Araw ng Pagkabuhay na Muli at sila [mga diyus-diyusan] ay walang
kamalayan ng kanilang pagdalangin?
6. At kapag ang sangkatauhan ay tipunin [sa Araw na iyon], sila [na
dinalanginan] ay kanilang magiging kaaway at kanilang magiging mga
tagapagtakwil ng kanilang pagsamba.
bilang malilinaw na katibayan, ang mga di-naniniwala ay nagsasabi sa
katotohanan [ng Qur’an] nang ito ay dumating sa kanila: “Ito ay isang
malinaw na salamangka!”
8. O kaya sila ay nagsasabi: “Ito ay kanyang nilubid [o gawa-gawa]
lamang.” Sabihin: “Kung ito ay gawa-gawa ko lamang, wala kayong taglay
na kapangyarihan para ako ay inyong pangalagaan sa anupaman laban sa
541
[parusa ng] Allah. Siya ang higit na nakababatid ng anumang inyong pinag-
uusapan [hinggil] dito. Sapat na Siya bilang Saksi sa aking pagitan at sa
inyong pagitan. At Siya ang Mapagpatawad, ang Maawain.”
9. Sabihin: “Ako ay hindi naiiba sa mga sugo [ng Allah] at hindi ko
nalalaman kung ano ang gagawin sa akin at sa inyo. Ako ay sumusunod
lamang sa anumang ipinahahayag sa akin at ako ay isa lamang malinaw na
tagapagbabala.”
10. Sabihin: “Isinaalang-alang ba ninyo: na kung ito [ang Qur’an] ay
nagmula sa Allah at ito ay inyong itinakwil, samantalang ang isang saksi
mula sa mga anak ni Israel ay sumaksi sa anumang nakakatulad nito2 at
siya ay naniwala habang kayo naman ay mapagmalaki? Katotohanan, hindi
pinapatnubayan ng Allah ang mga taong mapaggawa ng kamalian.
11. At yaong mga di-naniwala ay nagsabi sa mga naniwala: “Kung ito [ang
Qur’an] ay [tunay na] naging mabuti, kami ay hindi nila mauunahan dito!” At
nang sila ay hindi napatnubayan nito, sila ay nagsabing: “Ito ay dating
hinabi [o tinahi-tahing kasinungalingan]!”3
12. At bago pa man [ipinahayag] ito, ang kasulatan ni Moises ay
[nagsilbing] patnubay at habag. At ito [ang Qur’an] ay isang nagpapatunay
na Aklat sa wikang Arabe upang bigyang babala yaong mga nakagawa ng
kamalian, at bilang magandang balita para sa mga mapaggawa ng
kabutihan.
13. Katotohanan, yaong mga nagsabing: “Ang aming Panginoon ay ang
Allah” at pagkaraan ay nanindigan [o tinahak ang matuwid na daan], sa
kanila ay walang [madaramang] pangamba at sila ay hindi malulungkot.
14. Sila yaong mga maninirahan sa Paraiso, mamamalagi roon nang
walang hanggan, [iyon ay] isang gantimpala nang dahil sa kanilang [mga
kabutihang] lagi nang ginagawa.
15. At Aming itinagubilin sa tao ang mabuting pakikitungo sa kanilang mga
magulang. Siya [bilang anak] ay pinasan ng kanyang ina sa pagdurusa. At
siya ay isinilang sa pagdurusa. At ang [panahon ng] pagdadalang-tao sa
kanya at ang pagpapasuso sa kanya ay tatlumpung buwan, hanggang
nang matamo ang tamang gulang at umabot sa [gulang na] apatnapung
taon, siya ay nagsabi: “O aking Panginoon bigyan Mo po ako ng
kakayahang maging mapagpasalamat sa pagpapala na Iyong ibinigay sa
2 Ang mga naunang propeta ay nagpahayag din tungkol sa mga nakakatulad na mensaheng
ipinahahayag ng Qur’an. Kaya naman, mayroong mga tao mula sa Angkan ng Israel ang yumakap
sa Islam. Ngunit, mayroon din namang tumanggi at tumalikod sa mensahe ng Qur’an sanhi ng
kanilang pagmamalaki. Karagdagang paliwanag mula sa tagapagsalin AJSalas.
3 Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang pagmamalaki ay pagtalikod sa katotohanan at [tanda ng]
pangmamata sa kapwa tao.” [Itinala ni Muslim 1:93]
542
akin at sa aking mga magulang, upang ako ay makagawa ng mga gawaing

matwid na Iyong ikalulugod at gawin Mo pong matwid para sa akin ang
aking mga anak. Katotohanan, ako ay nagbabalik-loob sa Iyo [sa pagsisisi]
at katotohanan, ako ay kabilang sa mga tumatalima [sa Iyo bilang Muslim].”
16. Sila yaong Aming tatanggapin ang pinakamabuti mula sa kanilang mga
gawa at Aming ipagpapaumanhin ang kanilang mga masasamang gawa
[bilang pagpapala para sa] mga maninirahan sa Paraiso - [iyan ay] isang
pangako ng katotohanan na sa kanila ay ipinangako.
17. Nguni’t, ang isang [anak na] nagsasabi sa kanyang mga magulang:
“Uff4 sa inyong dalawa; kayo ba ay nangangako sa akin na ako ay
bubuhaying muli samantalang ang mga henerasyong nauna sa akin ay
nagsiyao na [at nabaon na sa limot]?” Habang sila [mga magulang] ay
nagsusumamo ng tulong sa Allah [at ang kanilang anak ay kanilang
binalaan]: “Kasawian sa iyo! Ikaw ay [nararapat na] maniwala!
Katotohanan, ang pangako ng Allah ay totoo.” Nguni’t, siya [ang anak] ay
nagsabi: “Ito ay mga alamat lamang ng mga sinaunang tao.”
18. Sila yaong ang salita [o takdang parusa] ay makatuwirang ipinatupad
laban sa kanila [upang sila ay maging] kabilang ng mga pamayanang
nagsiyaong nauna sa kanila mula sa [lipon ng] jinn at tao. Katotohanan, sila
ay naging mga talunan [o nawalan].
19. At para sa lahat, mayroong mga antas [ng gantimpala at parusa] mula
sa anumang kanilang ginawa, at [ito ay] upang sila ay Kanyang lubusang
bayaran para sa kanilang mga gawa. At sila ay hindi dadayain [sa kanilang
mga gantimpala].
20. At sa Araw [na iyon] yaong mga di-naniwala ay ihaharap sa Apoy [at ito
ang sasabihin sa kanila]: “Inyong sinaid [o inubos] ang inyong mga
mabubuting kasiyahan sa makamundong buhay, at ito ay inyong ikinasiya.
Kaya, sa Araw na ito, kayo ay babayaran ng [lubhang] kahiya-hiyang
parusa sapagka’t kayo ay naging mapagmalaki sa balat ng lupa nang
walang katuwiran, at sapagka’t kayo ay naging mga suwail.”
21. At banggitin mo [O Muhammad] ang kapatid5 ng [mga mamamayan ng]
‘Aad, nang siya ay nagbabala sa kanyang mga mamamayan sa [dakong
timog ng] Ahqaf6- at [tulad ng] mga tagapagbabalang nagsiyaong nauna sa
kanya at pagkaraan niya - [sila ay nagkaisang nag-anyaya na]: “Walang
4 Uff. Ito ay isang salita na nagpapahiwatig ng pagkayamot o kawalang galang sa mga magulang
lalo na kung sila ay matatanda na. Binigyang-pansin ng Allah ang kahalagahan ng pagiging isang
mabuting anak sa pamamagitan ng pagiging ulirang anak, mabait, malingap, mapagpaumanhin,
mapagparaya, maasikaso at magalang sa kanyang mga magulang.
5 Siya ay si Propeta Hud.
6 Ang liku-likong bulubundukin sa dakong timog ng Arabia.
543
diyos maliban sa Allah. Katotohanan, aking pinangangambahan para sa

inyo ang parusa ng isang kasindak-sindak na Araw.”
22. Sila ay nagsabi: “Ikaw ba ay naparito sa amin upang kami ay iyong
ilayo sa aming mga diyos? Kung gayon, ipakita mo ang sinasabi mong
babala [o parusa] sa amin kung ikaw nga ay isa sa mga makatotohanan!”
23. Siya ay nagsabi: “Ang kaalaman [sa takdang oras nito] ay nasa Allah.
At ako ay naghahatid lamang sa inyo ng anuman na siyang layon ng aking
pagkakasugo, nguni’t aking nakikita na kayo ay mga taong mangmang!”
24. Kaya, nang ito ay kanilang matanaw na [wari bang] isang ulap na
papalapit sa kanilang mga lambak [o lupain], sila ay nagsabi: “Ito ay isang
ulap na maghahatid sa atin ng ulan.” Nguni’t, ito ang anumang [parusang]
inyong minamadali - isang hanging hatid nito ay mahapding parusa.
25. Pinupuksa [nito] ang lahat ng bagay sa pamamagitan ng kautusan ng
kanyang Panginoon! Kaya, nangyari ngang wala nang nakita pa maliban sa
[guho ng] kanilang mga tirahan. [Tulad ng kabayarang ito] ganyan din
Namin binabayaran ang mga taong mapaggawa ng kabuktutan!
26. At katiyakan, sila ay Aming pinatatag [o pinaunlad] na hindi Namin
naitatag nang gayon sa inyo. At Aming iginawad sa kanila ang [kakayahan
ng] pandinig, pananaw at mga puso [o isip]; nguni’t ang kanilang pandinig,
pananaw at mga puso [o isip] ay walang buting naidulot sa kanila laban sa
anumang [parusa] nang sila [ay patuloy na] nagtatakwil sa mga ayaat
[babala] ng Allah at sila ay napalibutan ng anumang kanilang lagi nang
pinagtatawanan [o kinukutya].
27. At katiyakan, Aming winasak ang alinmang bayang nakapaligid sa inyo,
at Aming iniba-iba ang mga ayaat [tanda o aral] upang sakali sila ay
magsibalik [sa tamang landas].
28. Subali't, bakit hindi nakatulong sa kanila yaong kanilang mga itinuring
bilang mga diyos bukod sa Allah upang mapalapit [sa Kanya]? Bagkus, sila
[mga diyus-diyusan] ay napahiwalay sa kanila. At iyan ang kanilang mga
hinabing kasinungalingan at siyang [naging bunga ng] anumang kanilang
mga nilulubid [na kabulaanan].
29. At [alalahanin mo O Muhammad] nang Aming akayin [patungo] sa iyo
ang ilan mula sa [lipon ng mga] jinn, [sila ay] nakikinig sa [pagbigkas ng]
Qur’an. Kaya, nang ito ay kanilang lapitan [upang pakinggan], sila ay
nagsabing: “[Tayo ay nararapat] makinig nang tahimik!” At nang ito ay
matapos, sila ay nagsibalik sa kanilang mga mamamayan bilang mga
tagapagbabala.
30. Sila ay nagsabi: “O aming mga mamamayan, katotohanan, aming
narinig ang [binigkas na] Aklat na ipinahayag pagkaraan ni Moises, [ito ay]
nagpapatunay sa anumang [kapahayagang] nauna rito - nagpapatnubay
544
tungo sa katotohanan at sa matuwid na landas.”

31. “O aming mga mamamayan, tumugon kayo sa tagatawag [o sugo] ng
Allah at kayo ay maniwala sa kanya. [Upang sa gayon ay] Kanyang
patawarin ang inyong mga kasalanan at kayo ay Kanyang pangalagaan
laban sa mahapding parusa.”
32. “At sinuman ang hindi tumugon sa tagatawag [o sugo] ng Allah ay hindi
makatatakas sa [Kanyang parusa sa ibabaw ng] lupa, at siya ay hindi
magkakaroon ng ibang tagapangalaga bukod sa Kanya. Sila yaong nasa
hayag na pagkaligaw.”
33. Hindi ba nila nakikita na ang Allah, na Siyang lumikha sa mga
kalangitan at kalupaan, at hindi nakadarama ng kahinaan sa Kanyang
paglikha, [Siya] ay may kakayahang magbigay-buhay sa mga patay? Oo,
katotohanan, Siya ang [may Ganap na Kakayahan at] Nakapangyayari sa
lahat ng bagay.
34. At sa Araw na [iyon] yaong mga di-naniwala ay ihaharap sa Apoy [at ito
ang sasabihin sa kanila]: “Hindi ba ito ang katotohanan?” Sila ay
magsasabi: “Opo, [sumpa man] sa aming Panginoon [ito ang
katotohanan]!” Siya ay magsasabi: “Magkagayon, inyong lasapin ang
parusang dulot ng anumang inyong lagi nang hindi paniniwala [sa Akin at
sa Aking mga sugo].
35. Kaya, ikaw ay maging matiisin [O Muhammad] tulad ng pagtitiis na
taglay ng mga sugong7 [nauna sa iyo] at huwag mong madaliin [ang
pagdating ng parusa] para sa kanila [na di-naniniwala sa Allah]. Sa Araw na
[iyon], kanilang masisilayan ang [parusang] naipangako sa kanila, na wari
bang sila ay hindi namalagi [sa mundo] maliban sa isang oras sa
maghapon. [Ito ay isang] malinaw na mensahe. At walang nararapat na
wasakin maliban sa mga taong suwail.
7 Maraming propeta at sugo ng Allah, may 25 ang binanggit sa Qur’an; mula sa 25, lima lamang
ang mayroong matibay na kalooban: ito ay sina Muhammad, Noah, Abraham, Moises at Hesus,
anak ni Maria.
Surah 47 Muhammad Bahagi Blg. 26
545
Surah Muhammad
[Propeta Muhammad]
Sa Ngalan ng Allah
1. Yaong mga di-naniniwala at humahadlang [sa tao] mula sa Landas ng

Allah, Kanyang gagawing walang kabuluhan ang kanilang mga gawa.
2. Nguni’t, yaong mga naniniwala at gumagawa ng mga gawaing matwid,
at naniniwala sa anumang ibinaba [o ipinahayag] kay Muhammad,
sapagka’t ito [ang Qur’an] ang katotohanan mula sa kanilang Panginoon,
Kanyang papawiin ang kanilang masasamang gawain at isasaayos ang
kanilang kalagayan.
3. Iyan ay sa dahilang yaong mga di-naniniwala ay sumusunod sa
kabulaanan, at yaong mga naniniwala ay sumusunod sa katotohanang
nagmula sa kanilang Panginoon. Ganyan inilalahad ng Allah para sa tao
ang kanilang kahalintulad.
4. Kaya, kapag inyong makasagupa yaong mga di-naniniwalang
[nakikipaglaban at umuusig sa inyo], tigpasin ang [kanilang] mga leeg
hanggang, kapag sila ay inyong magapi, [ang nalalabi sa kanila] ay inyong
igapos nang mahigpit [at bihagin]. Gayunpaman, [gumawa ng] mabuting-
loob [o sila ay inyong palayain] pagkaraan o [humingi ng] kabayaran
[bilang pantubos] hanggang mapawi ang siklab ng digmaan.1 Iyan [ang
kautusan]. At kung ninais ng Allah, magagawa Niyang magpataw ng
parusa mula sa kanila. Nguni’t, [kayo ay Kanyang hinayaang
makipaglaban] upang subukan ang iba sa inyo sa pamamagitan ng iba. At
yaong mga [napaslang o] namatay2 sa Landas ng Allah, kailanman ay
hindi Niya hahayaang mawalan ng kabuluhan ang kanilang mga gawa.
1 Angibang paliwanag ay: Hanggang ang digmaan ay maglaho, ang mga kagamitang pandigmaan
ng bawa’t mandirigma ay iligpit at lubusang itigil ang labanan.
2 Isang Hadith na naitala ni Imam Ahmad sa kanyang musnad, na ayon sa mapananaligang
salaysay ni Kathir bin Murrah, na isinalaysay mula kay Qays Al-Judhami na ang Sugo ng Allah ay
nagsabi: “Sa unang patak ng kanyang dugo na umagos, ang Shaheed [martir] ay pagkakalooban
ng anim na gantimpala: lahat ng kanyang mga kasalanan ay patatawarin, ipakikita sa kanya ang
kanyang kalagayan sa Paraiso, siya ay ipakakasal sa isang Houris [babaing may malaki at
mapungay na mata na may ganap na kagandahan], siya ay ligtas na sa malaking takot at
pangamba [sa Araw ng Paghuhukom] at ligtas din sa parusa sa libingan at siya ay palalamutian ng
palamuti ng Eeman.” [Ahmad 4:200, Tafsir Ibn Kathir pahina 90 vol 9].
546
5. Sila ay Kanyang papatnubayan at isasaayos ang kanilang kalagayan.

6. At sila ay papapasukin sa Paraiso na Kanyang ipinabatid sa kanila.
7. O, kayong mga naniwala, kung kayo ay makikipagtulungan sa [landas
ng] Allah, kayo ay Kanyang tutulungan [laban sa inyong mga kaaway], at
gagawing matatag ang inyong mga paa [o kinatatayuan].
8. Nguni’t, yaong mga di-naniwala - para sa kanila ay abang kasawian, at
Kanyang gagawing walang kabuluhan ang kanilang mga gawa.
9. Iyan ay sa dahilang kanilang kinamuhian ang anumang ibinaba [o
ipinahayag] ng Allah, kaya Kanyang hinayaang mawalan ng halaga ang
kanilang mga gawa.
10. Hindi ba sila nagsipaglakbay sa [iba’t ibang] lupain upang kanilang
matunghayan kung paano ang naging wakas niyaong mga nauna sa
kanila? Pinuksa ng Allah ang [lahat ng] nasa kanila at para sa mga di-
naniniwala, [sa kanila] ay isang [wakas na] nakakahalintulad nito.
11. Iyan ay sa dahilang ang Allah ang Siyang Tagapagtanggol niyaong
mga naniniwala, - at katotohanan, ang mga di-naniniwala ay walang
tagapagtanggol para sa kanila.
12. Katotohanan, papapasukin ng Allah yaong mga naniwala at gumawa
ng mga gawaing matwid sa mga hardin [ng Paraiso] na sa ilalim nito ay
may mga ilog na umaagos. Nguni't yaong mga di-naniwala ay nasisiyahan
[sa mundong ito] at [sila ay] nanginginaing tulad ng panginginain ng mga
hayop. Subali't ang Apoy ang magiging kanlungan para sa kanila [sa
kabilang buhay].
13. At ilan na bang bayang nakahihigit sa lakas kaysa sa iyong bayang 3
nagtaboy sa iyo [O Muhammad], ang Aming winasak [sanhi ng kanilang
kapalaluan]? Nguni’t walang tumulong para sa kanila!
14. Kaya, siya ba na nasa malinaw na katibayang mula sa kanyang
Panginoon ay katulad ng sinuman na ginawang kaakit-akit [ng demonyo]
para sa kanya ang kasamaan ng kanyang mga gawa at kanilang
sinusunod ang kanilang mga [sariling] pagnanasa?
15. Ang kahalintulad ba [sa paglalarawan] ng Paraiso4 na ipinangako sa
mga natatakot [sa Allah] na kung saan ang mga ilog ng tubig ay hindi
3 Ito ang bayan ng Makkah. Si Ibn Abi Hatim ay nag-ulat mula kay Ibn Abbas na nagsabi na nang
ang Sugo ng Allah ay lumisan mula sa Makkah [sa panahon ng Hijra] at nakarating siya sa isang
yungib at nagtago sa loob nito, siya ay lumingong pabalik sa gawing kinaroroonan ng Makkah at
sinabi niya:” [O, Bayan ng Makkah] ikaw ang pinakamamahal ng Allah mula sa Kanyang mga
lupain, at ikaw ang pinakamamahal ko sa lahat ng lupain ng Allah. Kung hindi lamang ako itinaboy
ng mga nang-iidolo hindi sana kita iiwan.” [Mula sa Tafsir ni Ibn Khatir, vol. 9 pahina 96].
547
narurumihan,5 ang mga ilog ng gatas na ang lasa ay hindi nagbabago, ang
mga ilog ng alak na masarap sa mga umiinom, at ang mga ilog ng
pinadalisay na pulut-pukyutan, at para sa kanila ay naroroon din ang
bawa’t [uri ng] prutas at ang kapatawaran mula sa kanilang Panginoon, ay
maihahalintulad sa mga mamamalagi nang walang hanggan sa Apoy at
pinagkakalooban ng inumin na kumukulong tubig na humihiwa sa kanilang
mga bituka?
16. At kabilang sa kanila [O Muhammad] ay yaong mga nakikinig sa iyo
hanggang kapag sila ay lumisan mula sa iyong [harapan], sila ay
nagsasabi sa mga pinagkalooban ng kaalaman: ‘Ano ang kanyang sinabi
kani-kanina lang? Sila yaong ang kanilang mga puso ay sinarhan ng Allah
at kanilang sinunod ang kanilang mga [sariling] pagnanasa.
17. At yaong mga napatnubayan [mga naniniwala], Kanyang dinaragdagan
ang kanilang patnubay at ipagkakaloob sa kanila ang kanilang [katangian
ng pagkakaroon ng] takot [sa Kanya].
18. Kaya sila ba ay naghihintay [ng iba] maliban sa pagdating ng takdang
Oras na dapat ay dumating sa kanila nang biglaan? Nguni’t katiyakan, ang
[ilan sa] mga palatandaan [o mga pahiwatig] nito ay dumating na. Kaya,
paano [pa makabubuti] para sa kanila ang mga paalaala kapag dumating
na sa kanila?
19. Kaya, dapat mong malaman [O Muhammad] na walang diyos maliban
sa Allah, at humingi ng kapatawaran para sa iyong mga kasalanan at para
sa mga naniniwalang lalaki at naniniwalang babae. At ang Allah ay Lubos
na Nababatid ang inyong kilos at ang inyong pinagkakanlungan.
20. At yaong mga naniniwala ay nagsabi: “Bakit walang kabanata6 [na nag-
uutos ng Jihad] ang ipinahayag?” Nguni’t nang ang isang malinaw na
kabanata ay ipinahayag sa kanila at ang Qital [pakikipaglaban sa Landas
ng Allah] ay binanggit doon, iyong makikita yaong ang mga puso ay may
sakit [ng pagkukunwari] na nakasulyap sa iyo - isang sulyap ng isang
dinagit ng kamatayan. Kaya, ang higit na nararapat sa kanila ay,
21. Ang pagsunod at mabuting salita. At kapag ang kapakanan [ukol sa
Jihad] ay napagpasiyahan, [at] kung sila ay naging matapat [lamang] sa
Allah, marahil ito ay higit sanang mabuti para sa kanila.
4 Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Kung kayo ay hihiling sa Allah, hilingin ninyo ang Al Firdaws
sapagka’t ito ang pinakagitna at pinakamataas na bahagi ng Paraiso, at mula rito ay umaagos ang
mga ilog ng Paraiso at sa itaas na bahagi nito ay naroroon ang Trono ng Mahabagin [ang Allah].”
[Tuhfat Al-Ahwadhi 7:287 [Tafsir ni Ibn Kathir vol 9, pahina 100]].
5 Hindi nahahaluan ng anumang dumi, at laging sariwa.
6 Surah – kabanata ng Qur’an.
548
22. Kaya, magagawa ba ninyo, kung kayo ay magsitalikod, ang maghasik

ng katiwalian sa kalupaan at putulin ang inyong [ugnayang] kamag-
anakan?7
23. Sila yaong mga isinumpa ng Allah, kaya sila ay ginawang mabingi at
binulag ang kanilang mga paningin.
24. Hindi ba nila napag-iisipan [nang buong puso] ang Qur’an, o ang kanila
bang mga puso ay may mga susian [upang sila ay hindi makaunawa]?
25. Katotohanan, yaong mga nagsibalik [sa dating kawalan ng paniniwala]
pagkaraang ang patnubay ay naging malinaw para sa kanila - sila ay inakit
[o tinukso] ng satanas at pinatagal para sa kanila ang [huwad na] pag-asa.
26. Iyan ay sa dahilang sila ay nagsabi sa mga namumuhi sa anumang
ibinaba [o ipinahayag] ng Allah, “Kami ay susunod sa inyo sa ibang bahagi
ng kapakanang [nauukol dito].” Nguni’t nababatid ng Allah ang kanilang
mga inililihim.
27. Kaya paano na nga, kapag sila ay kukunin ng mga anghel sa [oras ng]
kamatayan, [sila ay] hinahampas sa kanilang mga mukha at sa kanilang
mga likod?
28. Iyan ay sa dahilang kanilang sinunod ang anumang ikinagalit ng Allah
at kanilang kinamuhian ang [anumang] Kanyang ikinasisiya. Kaya,
Kanyang ginawang walang halaga ang kanilang mga gawa.
29. O inaakala ba niyaong ang kanilang mga puso ay may sakit [ng
pagkukunwari], na hindi isisiwalat ng Allah ang kanilang [kinikimkim na]
suklam?
30. At kung Aming ninais, sila ay magagawa Naming ipakita sa inyo, at sila
ay inyong makikilala sa kanilang mga bakas; nguni't katiyakang sila ay
inyong makikilala sa himig ng [kanilang mga] pananalita! At nababatid ng
Allah ang inyong mga ginagawa.
31. At katiyakan, kayo ay Aming susubukan hanggang Aming
mapatunayan ang mga nagpunyaging kabilang sa inyo at [naging] matiisin,
at Aming susubukan ang [tunay na layon ng] inyong mga gawa.
32. Katotohanan, yaong mga di-naniwala, at humadlang [sa mga tao] mula
sa Landas ng Allah, at sumalungat sa sugo pagkaraang ang patnubay ay
naging malinaw sa kanila – kailanman ay hindi nila mapipinsala ang Allah
sa anupaman, nguni’t gagawin Niyang walang halaga ang kanilang mga
gawa.
7 Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Sinuman ang nagnanais na ang kanyang buhay ay humaba, at
ang kanyang kabuhayan ay umunlad, dapat niyang pagdugtungin [i.e. pagandahin] ang kanyang
ugnayang pagkamag-anakan.”[Ahmad 5:279]
549
33. O kayong mga naniwala, sumunod kayo sa Allah, at sumunod kayo sa

sugo at huwag ninyong sayangin ang inyong mga gawa.
34. Katotohanan, yaong mga di-naniwala, at humadlang [sa mga tao] mula
sa Landas ng Allah, pagkaraan ay namatay habang sila ay mga di-
naniniwala, sila ay hindi kailanman patatawarin ng Allah.
35. Kaya, huwag kayong panghinaan at [huwag] manawagan ng
kapayapaan [sa kanila] habang kayo ay nangingibabaw. At ang Allah ay
nasa sa inyo at kailanman ay hindi babawasin sa inyo ang [gantimpala ng]
inyong mga gawa.
36. [Itong] buhay sa mundo ay isang libangan at aliwan lamang; nguni’t
kung kayo ay maniwala at matakot [sa Allah], Kanyang ipagkakaloob sa
inyo ang inyong mga gantimpala, at kayo ay hindi tatanungin [hinggil] sa
inyong mga yaman.
37. Kung Siya man ay magtatanong sa inyo para sa mga [yamang] ito, at
kayo ay pipilitin, maaaring ito ay inyong ipagkakait at Kanyang isisiwalat
ang inyong pagkasuklam [o pagtutol ukol dito].
38. Narito kayo! kayong mga inanyayahang gumugol para sa landas ng
Allah, subali’t kabilang sa inyo ay yaong mga mapagkait [sanhi ng
kasakiman]. At sinuman ang mapagkait, ay nagkait lamang para sa
kanyang sariling [kawalan]. Subali’t ang Allah ay Mayaman samantalang
kayo ay mga mahihirap. At kung kayo ay [tumangging] tumalikod, kayo ay
papalitan Niya ng ibang mamamayang nakahihigit sa inyo; gayunpaman,
sila ay hindi ninyo makakatulad [sa asal at gawa].
Surah 48 Al-Fath Bahagi Blg. 26
550
Surah Al-Fath
[Ang Tagumpay]
Sa Ngalan ng Allah
1. Katotohanan, Aming ipinagkaloob ang tagumpay sa iyo [O Muhammad]

-isang malinaw na tagumpay.1
2. Upang patawarin ng Allah para sa iyo ang anumang nakaraan mong
mga kasalanan [o pagkakamali] at ang anumang susunod at [upang]
Kanyang lubusin ang Kanyang pagpapala sa iyo at ikaw ay patnubayan sa
matuwid na landas.
3. At [upang] ikaw ay tulungan ng Allah ng isang makapangyarihang
tulong [o tagumpay].
4. Siya ang nagbaba ng katiwasayan sa mga puso ng mga naniniwala,
upang Kanyang dagdagan ang kanilang pananampalataya nang higit sa
kanilang [kasalukuyang Eeman] pananampalataya. At sa Allah ang
[pagmamay-ari ng] mga kawal sa mga kalangitan at sa kalupaan, at ang
Allah ay Lagi nang Maalam, Tigib ng Karunungan.
5. [At] upang Kanyang papasukin ang mga naniniwalang lalaki at mga
naniniwalang babae sa mga hardin [ng Paraiso] na sa ilalim nito ay may
mga ilog na umaagos upang doon sila ay mamalagi nang walang
hanggan, at pawiin mula sa kanila ang kanilang mga kasalanan; - at iyan
ay lagi nang, sa paningin ng Allah, isang dakilang tagumpay.
6. At [upang] Kanyang parusahan ang mga mapagkunwaring lalaki at mga
mapagkunwaring babae, at ang mga lalaking nagtatambal [mushrik] at
mga babaing nagtatambal [mushrikat], - yaong mga nag-aakala tungkol sa
Allah ng masamang akala: sa kanila ay kasawiang likas na masama. At
ang Allah ay napopoot sa kanila, at sila ay isinumpa at inihanda para sa
kanila ang Impiyerno, at napakasama nito bilang isang patunguhan.
7. At sa Allah ang [pagmamay-ari ng] mga kawal sa mga kalangitan at sa
kalupaan. At ang Allah ay Lagi nang Ganap na Makapangyarihan, Tigib ng
1 Si Imam Ahmad ay nagtala mula kay Abdullah bin Mughaffal na nagsabi na binigkas ng Sugo ng
Allah ang Surah na ito sa Araw ng Pananakop ng Makkah. Si Abdullah bin Masúd at ibang
kasamahan ay nagsabi, Ïtinuturing ninyo ang pananakop sa Makkah bilang Al-Fath [Tagumpay],
samantalang kami ang Al-Fath [o tagumpay] ay ang “Pangako ng Katapatan” sa Hudaybiyyah.
551
Karunungan.
8. Katotohanan, ikaw [O Muhammad] ay Aming ipinadala bilang isang
saksi, at isang tagapaghatid ng magagandang balita at tagapagbabala.
9. Upang kayo [O, sangkatauhan] ay maniwala sa Allah at sa Kanyang
Sugo, at [upang siya ay inyong] parangalan, at siya ay igalang, at
luwalhatiin Siya [ang Allah] sa umaga at sa hapon.
10. Katotohanan, yaong mga nagbibigay ng Bai‘ah [pangako ng
katapatan] sa iyo [O Muhammad] – katunayan, sila ay nagbibigay lamang
ng Bai’ah [para] sa Allah. Ang Kamay ng Allah ay nakapatong sa kanilang
mga kamay. Kaya, sinuman ang sumira [ng kanyang pangako] ay sumira
sa kanyang sariling [kapariwaraan]; at sinuman ang tumutupad sa
anumang kanyang ipinagkasundo sa Allah, Kanyang ipagkakaloob sa
kanya ang isang dakilang gantimpala.
11. Silang mga nagpaiwan mula sa mga Arabo [bedouin] ay magsasabi sa
iyo: “Ang aming mga ari-arian at ang aming mga mag-anak ay nakaabala
sa amin, kaya hilingin mo [sa Allah] ang aming kapatawaran.” Sila ay
nagsasabi sa kanilang mga dila ng anumang wala sa kanilang mga puso.
Sabihin mo sa kanila: “Magkagayon, sino ang may taglay [na
kapangyarihan] para sa inyo upang pigilin ang Allah sa anupaman kung
Siya ay naglayon sa inyo ng pinsala o naglayon sa inyo ng buti? Nguni’t,
ang Allah ay Lagi nang Nakababatid ng anumang inyong ginagawa.
12. Nguni’t inyong inakala na ang Sugo at ang mga naniniwala ay hindi na
makababalik pa sa kanilang mga mag-anak kailanman, at iyan ay
ginawang kaakit-akit [ng satanas] sa inyong mga puso, at kayo ay nag-
akala ng isang masamang akala at [kayo ay] naging mga taong
napariwara.2
13. At sinuman ang hindi maniniwala sa Allah at sa Kanyang Sugo,
magkagayon, katotohanan na Aming inihanda para sa mga di-naniniwala
ang naglalagablab na Apoy.
14. At sa Allah ang [pagmamay-ari ng] kapamahalaan ng mga kalangitan
at ng kalupaan. Kanyang pinatatawad ang sinumang Kanyang nais, at
pinarurusahan ang sinumang Kanyang nais. At ang Allah ay Lagi nang
15. Silang mga nagpaiwan ay magsasabi kapag inyong itatakdang likumin
ang mga labi ng digmaan upang kuhanin: “Kami ay inyong hayaang
makasunod sa inyo.” Sila ay naghahangad na baguhin ang salita ng Allah.
2 Ayon kay Abdullah Ibn Abbas, Mujahid at iba pang mapananaligang paham ng Islam ang ibig
sabihin ng Bur ay tungo sa kapariwaraan o kapahamakan. At si Qatadah naman ay nagpaliwanag
na ang Bur ay katiwalian [At Tabari 22:214, mula sa Tafsir Ibn Khatir, vol 9 pahina 143].
552
Sabihin sa kanila: “Hindi kayo maaaring sumunod sa amin kailanman.

Ganyan nga ang sinabi ng Allah nuon [pa man].” Kaya, sila ay magsasabi:
“Kayo ay nang-iinggit sa amin!” Nguni’t, [ang katotohanan nito] sila ay
hindi nakauunawa maliban sa bahagyang [pang-unawa] lamang.
16. Sabihin sa mga [Arabong] bedouing nagpaiwan: “Kayo ay tatawagan
[upang makipaglaban] sa mga mamamayang bihasa sa malalaking
digmaan, kayo ay makipaglaban sa kanila at sila ay magsisisuko. Kaya,
kung kayo ay sumunod, kayo ay bibigyan ng Allah ng isang mabuting
gantimpala, nguni’t kung kayo ay magsitalikod katulad ng inyong
[ginawang] pagtalikod nuong una, kayo ay Kanyang parurusahan ng isang
mahapding parusa.
17. Walang pagkakasala sa mga bulag, at walang pagkakasala sa mga
lumpo, at walang pagkakasala sa mga maysakit [na nagpaiwan]. At
sinuman ang sumunod sa Allah at sa Kanyang Sugo - siya ay Kanyang
papapasukin sa mga hardin [ng Paraiso] na sa ilalim nito ay may mga ilog
na umaagos; at sinuman ang tumalikod [sa kanyang pangako] – siya ay
Kanyang parurusahan ng isang mahapding parusa.
18. Katiyakan, ang Allah ay nasisiyahan sa mga naniniwala nang sila ay
nagbigay ng pangako ng katapatan sa iyo [O Muhammad] sa ilalim ng
isang punongkahoy. At Kanyang nababatid ang anumang nasa kanilang
mga puso kaya ibinaba Niya ang katiwasayan sa kanila at sila ay
ginantimpalaan ng isang nalalapit na tagumpay [ang pananakop sa
Makkah],
19. At maraming labi [ng digmaan] ang kanilang makukuha. At ang Allah
ay Laging Ganap na Makapangyarihan, Tigib ng Karunungan.
20. Ang Allah ay nangako sa inyo ng maraming labi [ng digmaan] na
inyong makukuha [sa darating na panahon], at Kanyang inagapan para sa
inyo ito [ang tagumpay], at Kanyang pinigilan ang mga kamay ng tao laban
sa inyo - upang ito ay maging isang ayah [babala, aral] sa mga naniniwala,
at [upang] kayo ay Kanyang patnubayan sa matuwid na landas.
21. At [Kanyang ipinangako] ang ibang [tagumpay] na wala kayong

kakayahan [sa ngayon upang mapag-isipan] [at ito ay] naitakda na ng
Allah. At ang Allah ay Lagi nang may Ganap na Kakayahan sa lahat ng
bagay.
22. At kung makipaglaban sa inyo yaong mga di-naniwalang [taga-
Makkah], kanilang itatalikod ang kanilang mga likuran; Kaya, sila ay
walang matatagpuang tagapangalaga o ng isang makatutulong.
23. [Ito] ang kaparaanan ng Allah [na umiral na] noon pa man. At
kailanman, wala kang matatagpuang alinmang pagbabago sa kaparaanan
[o landas] ng Allah.
553
24. At Siya ang pumipigil sa kanilang mga kamay laban sa inyo at sa

inyong mga kamay laban sa kanila sa loob ng Makkah3 pagkaraan ay
Kanyang ginawa na sila ay inyong magapi [at mabihag]. At ang Allah ay
Lubos na Nakakikita sa anumang inyong ginagawa.
25. Sila yaong mga di-naniwala at humadlang sa inyo mula sa Masjid Al
Haram [sa Makkah] habang ang pag-aalay ay kanilang pinipigilan mula sa
pagtungo sa pook ng pag-aalayan nito. At kung hindi lamang sa mga
naniniwalang lalaki at sa mga naniniwalang babae [na nasa loob ng
Makkah] na hindi ninyo nangakikilala na maaari ninyong yurakan [o
tapakan] at maaaring maging sanhi ng inyong pagkakasala nang hindi
ninyo sinasadya, [marahil kayo ay tinulutang pasukin ang Makkah]. [At
mangyari nga] upang tanggapin ng Allah sa Kanyang habag ang
sinumang Kanyang nais. Kung sila [mga naniniwala] ay nakahiwalay
lamang [sa kanila], marahil ay Aming pinarusahan yaong mga kabilang sa
kanila ng isang mahapding parusa.
26. Nang inilagay niyaong mga di-naniniwala sa kanilang mga puso ang
Hameeyah [masidhing kapalaluan4 – masidhing kapalaluan ng panahon
ng kamangmangan; magkagayon, ibinaba ng Allah ang katiwasayan sa
Kanyang Sugo at sa mga naniniwala. At Kanyang ikinapit sa kanila ang
salita ng Taqwa [mapitagang takot sa Allah] at sila ay higit na karapat-
dapat [sa katangiang] ito at marapat para rito. At ang Allah ay Lagi nang
27. Katiyakan, ipinakita ng Allah sa Kanyang Sugo ang pangitain [o
panaginip] sa katotohanan. Katiyakan, kung ipahihintulot ng Allah, kayo ay
makapapasok sa Masjid Al Haram nang may kaligtasan - ahit ang inyong
mga ulo at [buhok] na pinaikli na hindi pinangangambahan [ang sinuman].
Kanyang nababatid ang anumang hindi ninyo nababatid. At Kanyang
ginawa [para sa inyo] ang isang nalalapit na tagumpay bago pa man iyan
[ang pananakop sa Makkah].
28. Siya ang nagpadala ng Kanyang Sugo na may [kalakip na] patnubay
at relihiyon ng katotohanan, upang ito ay gawin Niyang mangibabaw sa
lahat ng mga relihiyon. At ang Allah ay Sapat na bilang Saksi.
3 Hudaibiyah. Ito ay kilalang pook na may kalayuang 16 na kilometro mula sa Makkah sa daang
patungong Jeddah. Sa lugar na ito pinagtibay ang isang kasunduan [Pangako] nuong 6 ng Hijrah
sa pagitan ng Propeta Muhammad at mga tao mula sa [angkan ng] Quraish nang siya at ng
kanyang mga kasamahan ay pinatigil mula sa pagsasagawa ng Umrah.
4 Hameeyyah – labis na pagturing sa sariling lahi o angkan bilang nakahihigit sa ibang lahi sa
antas ng dangal o pamumuhay na nagbunga nang masidhing kapalaluan, kawalan ng
pagpaparaya, at diskriminasyon sanhi ng nakagisnang maling paniniwala, kaugalian at tradisyon.
554
29. Si Muhammad ay Sugo ng Allah. At yaong kanyang mga kasamahan
ay mahigpit laban sa mga di-naniniwala, [nguni’t mahabagin5 sa isa’t isa
[sa kapwa Muslim]. Sila ay inyong matatagpuang nagsisiyuko at
nagsisipatirapa [sa pagdarasal o pagsamba], kanilang inaasam ang
biyaya mula sa Allah at ang [Kanyang] kasiyahan. Ang tanda [ng Eeman]
ay mababanaag sa kanilang mga mukha [o mga noo] mula sa bakas ng
pagpapatirapa. Iyan ang kanilang kahalintulad [o paglalarawang inyong
matatagpuan] sa Tawrah [ni Moises]. At ang kanilang kahalintulad [o
paglalarawang inyong matatagpuan] sa Ebanghelyo [ni Hesus] ay tulad ng
halaman na inuusbungan nito ng mga sanga at pinalalakas ang mga ito
upang magsilaking matatag, at magsitayo sa kanilang mga katawan,
nagbibigay kasiyahan sa mga manananim, upang gawin Niyang mapoot
sa kanila ang mga di-naniniwala. At ang Allah ay nangako sa mga
naniniwala at gumagawa ng mga gawaing matwid na kabilang sa kanila -
ng kapatawaran at [isang] dakilang gantimpala.
5 Ang kahintulad ng mga naniniwala sa kabaitan at habag sa isa’t isa ay tulad ng katawan: kung
ang isang bahagi nito ay may sakit, ang lahat ng bahagi ng katawan ay nakararamdam ng lagnat
at kawalan ng tulog. [Muslim 4:1999. Tafsir Ibn Khatir vol 9, pahina 178]. Karagdagan pa nito, ang
Propeta ng Allah ay nagsabi: “Ang isang naniniwala sa kapwa naniniwala ay tulad ng isang gusali
na mayroong iba’t ibang bahagi na bawat isa ay nagpapatatag sa isa’t isa.”
Sa Saheeh, si Muslim ay nagtala na si Abu Hurayrah ay nagsabi na ang Sugo ng Allah ay nagsabi:
“Huwag ninyong abusuhin ang aking mga kasamahan, sapagkat sa pamamagitan ng Isa na Siyang
may tangan ng aking kaluluwa! Kung ang isa sa inyo ay gumugol ng halaga ng Bundok Uhud sa
ginto, ang halagang ito ay hindi makararating sa antas ng isa sa kanila na gumugugol ng kalahati
[sukat] ng Mudd nito. [Muslim 4:1967] Ang Mudd ay isang maliit na panukat ng mga tuyong
paninda. [Tafsir Ibn Khatir vol 9, pahina 182].
Surah 49 Al-Hujurat Bahagi Blg. 26
555
Surah Al-Hujurat
[Ang Mga Pinamamahayanan]
Sa Ngalan ng Allah
1. O kayong mga naniwala, huwag ninyong pangunahan ang Allah at ang

Kanyang Sugo at inyong katakutan ang Allah. Katotohanan, ang Allah ay
2. O kayong mga naniwala, huwag ninyong itataas ang inyong mga tinig
nang higit sa tinig ng Propeta, at huwag ninyong gagawing malakas ang
pakikipag-usap sa kanya tulad ng [karaniwang] lakas ng ilan sa inyo sa iba,
upang huwag na hindi mawalan ng halaga ang inyong mga gawa habang
[ito ay] hindi ninyo namamalayan.
3. Katotohanan, yaong mga ibinababa ang kanilang mga tinig sa harap ng
Sugo ng Allah, sila yaong ang kanilang mga puso ay nasubukan ng Allah
sa [taglay nilang] Taqwa. Para sa kanila ay kapatawaran at isang dakilang
gantimpala.
4. Katotohanan, yaong mga tumatawag sa iyo [O Muhammad] mula sa
likuran ng iyong mga pinamamahayanan [silid] - karamihan sa kanila ay
walang pang-unawa.
5. At kung sila ay naging matiisin hanggang ikaw ay lumabas [at makiharap]
sa kanila, marahil ito ay higit sanang mabuti para sa kanila. At ang Allah ay
6. O kayong mga naniwala, kung ang isang suwail ay dumating sa inyo na
may dalang balita, siyasatin [ang katotohanan nito] upang hindi mangyaring
inyong mapinsala [o masaktan] ang isang mamamayan [bunga] ng
kamangmangan [at] sa gayon ay inyong pagsisihan ang anumang inyong
nagawa.
7. At [dapat ninyong] malaman na kabilang sa inyo ay ang Sugo ng Allah. Kung
kayo ay kanyang susundin sa karamihan ng inyong mga gawain, kayo ay
hahantong sa kahirapan. Nguni’t, ginawang mapamahal ng Allah ang
Eeman [pananampalataya] sa inyo at ito ay ginawang maganda [o kasiya-
siya] sa inyong mga puso, at ginawa [namang] kamuhi-muhi sa inyo ang
Kufr [kawalan ng paniniwala], ang paghihimagsik at ang pagsuway. Sila
yaong mga [matwid na] napatnubayan.
8. [Ito ay] isang biyaya mula sa Allah at pagpapala [sa inyo]. At ang Allah ay
556

9. At kung ang dalawang pangkat na kabilang sa mga naniniwala ay
maglaban, samakatwid gumawa ng [hakbanging] pagsasaayos sa pagitan
ng dalawa. Subali’t kung ang isa sa dalawa ay nilalapastangan ang isa,
samakatwid, makipaglaban kayo sa isang lumalapastangan hanggang ito
ay manumbalik sa kautusan ng Allah. Kung ito ay manumbalik,
magkagayon, gumawa ng pakikipag-ayos sa pagitan ng dalawa nang
makatarungan at pantay. Katotohanan, ang Allah ay nagmamahal sa mga
makatarungan.
10. Katotohanan, ang [tunay na] mga magkakapatid ay yaon lamang mga
naniniwala [sa Allah]. Kaya, gumawa ng pakikipagkasundo sa inyong mga
kapatid, at matakot kayo sa Allah upang kayo ay Kanyang kahabagan.
11. O kayong mga naniwala, huwag na ang isang mamamayan ay hamakin
ang [ibang] mamamayan, maaaring sila ay higit na mabuti kaysa sa kanila.
At maging [ang ilan] sa kababaihan ay huwag hamakin ang [ibang]
kababaihan, maaaring sila ay higit na mabuti kaysa sa kanila. Huwag
mangutya sa isa’t isa at huwag tawagin ang isa’t isa [sa nakasasakit] na
mga palayaw. Napakasama ng pangalan [na nagpapahiwatig] ng pagsuway
pagkaraan ng [kanyang] paniniwala. At sinuman ang hindi magsisisi -
magkagayon, sila yaong mga mapaggawa ng kamalian.
12. O kayong mga naniwala, inyong iwasan ang labis na hinala1; sapagka’t
ang ibang hinala ay kasalanan. At huwag kayong maniktik o manirang puri 2
sa isa’t isa. Nais ba ng isa sa inyo na kainin ang laman ng patay niyang
kapatid? [Katiyakang] ito ay inyong kamumuhian. At matakot kayo sa Allah.
Katotohanan, ang Allah ay [Siyang] tumatanggap ng pagsisisi, Maawain.
13. O sangkatauhan, kayo ay Aming nilikha mula sa lalaki at babae, at kayo
ay Aming ginawang mga pamayanan at mga tribu, upang kayo ay
mangagkakilala. Katotohanan, ang pinakamarangal sa inyo sa [paningin ng]
Allah ay ang may [taglay na] takot [sa Kanya]. Katotohanan, ang Allah ay
Maalam, Lubos na Nakababatid.
14. Ang mga [Arabong] bedouin ay nagsasabing: “Kami ay naniwala.”
Sabihin: “Hindi [pa] kayo naniwala, nguni’t [sa halip] sabihin ninyo, “Kami ay
tumalima,” sapagka’t ang Eeman [pananampalataya] ay hindi pa pumasok sa
1 Si Malik ay nagtala na sinabi ni Abu Hurayrah na sinabi ng Sugo ng Allah na, “Mag-ingat sa
paghihinala, sapagka’t ang hinala ay siyang pinakamasamang kasinungalingan; huwag maniktik sa
isa’t isa, huwag mong tingnan ang kakulangan ng iba, huwag manibugho sa isa’t isa, huwag
mainggit sa isa’t isa, huwag kamuhian ang isa’t isa; at huwag iwanan ang isa’t isa. At O, alipin ng
Allah, maging tunay kayong magkakapatid.” [Al Muwatta 2:907, Tafsir ibn Khatir vol 9, pahina 201].
2 Isinalaysay ni Hudaifah: Narinig ko ang Sugo ng Allah na nagsabi: “Ang isang Qattat” ay hindi
makapapasok sa Paraiso.” [Sahih Bukhari vol 8 Hadith bilang 82]. [Ang “Qattat” ay isang tao na
nagkakalat ng mga maling balita sa ibang tao na may layong maghasik ng hidwaan sa mga tao.
557
inyong mga puso. Nguni’t kung inyong susundin ang Allah at ang Kanyang
Sugo, hindi Niya ipagkakait ang anupamang [gantimpala] mula sa inyong
mga gawa. Katotohanan, ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.’
15. Katotohanan, ang mga [maituturing bilang] naniniwala ay yaong [tapat
na] naniniwala sa Allah at sa Kanyang Sugo, at pagkaraan ay hindi nag-
alinlangan bagkus sila ay nagpupunyagi [at nakikipaglaban] sa
pamamagitan ng kanilang yaman at ng kanilang mga buhay para sa Landas
ng Allah. Sila yaong mga makatotohanan.
16. Sabihin: “Ipaaalam ba ninyo sa Allah ang inyong relihiyon samantalang
ang Allah ay nakababatid ng anumang nasa mga kalangitan at ng anumang
nasa kalupaan, at ang Allah ay Lubos na Nababatid ang lahat ng bagay.”
17. Kanilang itinuturing ito bilang kabutihang-loob sa iyo [O Muhammad] na
sila ay yumakap sa Islam. Sabihin: “Huwag ninyong ituring ang inyong
pagyakap sa Islam bilang kabutihang-loob sa akin. Bagkus, ang Allah ay
naggawad ng kabutihang-loob sa inyo na kayo ay Kanyang pinatnubayan
tungo sa paniniwala, kung tunay nga na kayo ay makatotohanan.”
18. Katotohanan, nababatid ng Allah ang mga di-nakikitang [bahagi] ng
mga kalangitan at ng kalupaan. At ang Allah ay Lubos na Nakikita ang
inyong mga ginagawa.
Surah 50 Qaf Bahagi Blg. 26
558
Surah Qaf
[Ang Titik Qaf]
Sa Ngalan ng Allah
1. Qaf.1 [Isinusumpa Ko] sa marangal na Qur’an...2

2. Subali’t, sila [mga Tribu ng Quraish] ay namangha nang may dumating sa
kanila na isang tagapagbabala mula sa kanilang [lahi]. Kaya, ang mga di-
naniniwala ay nagsabing: “Ito ay isang kamangha-manghang bagay!”
3. “Kapag kami ay nangamatay na at maging alabok [kami ba ay muling
bubuhayin?] Iyan ay [isang] pagbabalik na malayong [maganap].”
4. Katiyakan, Aming nababatid kung ano ang ibinabawas [o ginagawa] ng
lupa [sa kanilang mga patay na katawan], at nasa Amin ang isang talaan na
nag-iingat.
5. Subali’t, kanilang itinakwil ang katotohanan nang ito ay dumating sa
kanila, kaya sila ay nasa nakalilitong katayuan.
6. Hindi ba nila sinusulyapan ang kalangitang nasa kanilang itaas, kung
paano Namin ito itinayo at pinalamutian ito, at [paanong] ito ay walang
[makikitang] siwang [o awang]?
7. At ang kalupaan – ito ay Aming inilatag [nang malawak] at nagtirik doon
ng mga bundok na matatag, at doon ay nagpatubo ng bawa’t uri ng
naggagandahang [mga halamang] magkakapares.
8. [Ito ay bilang] isang [magandang] tanawin at isang babala sa bawa’t alipin
[tao] na nagbabalik-loob [sa Allah].
9. At Aming ibinaba ang pinagpalang ulan mula sa langit, at Aming
pinangyaring tumubo sa pamamagitan nito ang mga halamanan at mga butil
na pag-aanihan.
10. At ang mga nagtataasang puno ng datiles na [hitik sa] mga bungang
nagkakalipumpunan -
1 Ang titik na ito [Qaf] ay mula sa wikang Arabe. Ayon sa mga mapananaligang pantas ng wikang
arabe, ito ay isa sa mga himala ng Banal na Qur’an at walang nakababatid ng kanilang mga
kahulugan maliban sa Allah lamang.
2 Ang kabuuan ng panunumpang ito ay mauunawaan na ang Qur'an ay hindi matutularan at ito ay
isang himala na nagmula sa Allah.
559
11. [Bilang] panustos para sa mga alipin [ng Allah]. At Aming binigyang
buhay sa pamamagitan nito ang [dati ay] tigang na lupa. Ganyan
[nahahalintulad] ang paglabas [ng mga patay mula sa mga libingan sa Araw
ng Pagkabuhay na Muli].
12. Ang mga mamamayan ni Noah ay naunang nagtakwil sa kanila, at ang
mga naninirahan sa [bayan ng] Rass at ang [Tribu ng] Thamud;
13. At ang [mga mamamayan ng] ‘Aad, at si Paraon, at ang mga kapatid [o
mga mamamayan] ni Lot;
14. At ang mga naninirahan sa mga kakahuyan [i.e.Aykah] at ang mga
mamamayan ng Tubba.’ Lahat ay nagtakwil sa [kanilang] mga sugo, kaya
ang Aking banta [babala ng parusa] ay makatuwirang ipinatupad.
15. “Kami ba ay nabigo sa unang paglikha? [Hindi!] Subali’t, sila ay nasa
kalituhan tungkol sa panibagong paglikha [sa Araw ng Pagkabuhay na Muli].
16. At katiyakang Aming nilikha ang tao, at Aming nababatid kung ano ang
ibinubulong ng kanyang kaluluwa sa kanya. At Kami ay malapit sa kanya
nang higit kaysa sa litid ng ugat [sa kanyang leeg].
17. [Alalahanin] kapag ang dalawang tagapagtanggap [mga anghel na
tagapagtala] ay tumatanggap [at nagtatala ng bawa’t gawa], nakaupo [ang
isa] sa kanan at [ang isa ay] sa kaliwa.
18. Siya [ang tao] ay walang namumutawing isa mang salita malibang
kasama nito ang isang tagapagmasid sa kanya na handang [magtala ng
kanyang mga gawa].
19. At ang pagkaaligaga [pagiging tuliro] sa kamatayan ay magdadala ng
katotohanan; “Iyan ang anumang iyong tinatangkaang iwasan.”
20. At ang tambuli ay hihipan - iyan ang Araw ng [katuparan ng] banta [o
babala].
21. At bawa’t kaluluwa [tao] ay darating, kasama nito ang isang [anghel na]
magtataboy [sa kanya] at isang [anghel na] sasaksi.
22. [At ito ang sasabihin]: Katiyakan ikaw ay hindi nagbigay-pansin tungkol
dito; at Aming hinawi mula sa iyo ang iyong kubling-takip3, kaya ang iyong
paningin sa Araw na ito ay matalim.”
23. At ang kanyang kasama [na anghel] ay magsasabi: “Ito ang aking
[itinalang mga gawa] na nakahanda [para sa iyo].
24. [Ang Allah ay magsasabi sa mga anghel]: “Itapon sa Impiyerno ang
bawa’t mapaniil [matigas ang loob] na di-naniwala!
3 Anumang nakatakip sa iyong pandinig, sa iyong paningin at sa iyong puso upang hindi mo
magawang matagpuan ang patnubay.
560
25. [Siya na] tagapaghadlang ng kabutihan, ang mapanlabag, [at] ang

mapag-alinlangan,”
26. [Siya] na gumawang [mag-akibat] sa Allah ng ibang diyos [bilang
Kanyang kapantay]. Kaya, siya ay inyong itapon sa masidhing parusa.”
27. Ang kanyang kasamahan [na demonyo] ay magsasabi: “Aming
Panginoon, hindi ko siya ginawang sumuway, bagkus siya [sa kanyang
sarili] ay nasa malayong pagkaligaw.”
28. [Ang Allah ay] magsasabi: “Huwag kayong magtalo sa Aking harapan,
sapagka’t katiyakan na Aking ipinakita [noon pa man] sa inyo ang banta [o
babala].
29. Ang salita [ng paghatol] ay hindi magbabago sa Akin, at [kailanman] Ako
ay hindi naging di-makatarungan sa Aking mga alipin.”
30. Sa Araw na Aming sasabihin sa Impiyerno: “Ikaw ba ay napuno na? Ito
ay magsasabi: Mayroon pa bang [iba na darating]?”4
31. At ang Paraiso ay ilalapit sa mga natatakot [sa Allah] sa di-kalayuan.
32. [At sasabihin sa kanila]. “Ito ang anumang ipinangako sa inyo - [inilaan]
para sa bawa't nagbabalik-loob [sa Allah], at nag-iingat [sa Kanyang
kasunduan].
33. [Sila yaong tunay na] kinatakutan ang di-nakikitang Mahabagin [ang
Allah] at dumating na may pusong nagbabalik-loob [sa pagsisisi].
34. “Humayo kayong magsipasok dito [sa hardin ng Paraiso] nang
mapayapa, iyan ang Araw ng Walang Hanggan.”
35. Kanilang makakamit ang anumang kanilang naisin dito, at sa Amin ay
mayroong karagdagang [laang] iba pa.
36. At ilang henerasyon [o salin-lahi] na ba ang Aming winasak nang una sa
kanila, [sila ay] higit na malakas sa kapangyarihan kaysa sa kanila? At
[nang ang Aming parusa ay ipinatupad], sila ay nagsitakas sa mga lupain.
Mayroon bang isang pook para makatakas?
37. Katotohanan, naririto ang isang paalaala para sa sinumang may pusong
[nakauunawa] at nakikinig habang siya ay nagbibigay-pansin.
38. At katiyakan, Aming nilikha ang mga kalangitan at ang kalupaan at ang
anumang nasa pagitan ng mga ito sa [loob ng] anim na araw. At Kami ay
walang nadaramang kapaguran [mula sa paglikha] nito.
4 Isinalaysay ni Anas: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Ang mga tao ay itatapon sa Apoy [ng
Impiyerno] at ito ay magsasabi: ‘Mayroon pa bang iba [na darating]? Hanggang ilagay ng Allah ang
Kanyang Paa sa bukana nito at Kanyang sasabihin: Qat! Qat! [Tama na! Tama na!]. [Sahih
Bukhari, vol 6, Hadith bilang 371].
561
39. Kaya, magtiis ka [O, Muhammad] sa anumang kanilang sinasabi. At

luwalhatiin mo ang mga papuri ng iyong Panginoon bago sumikat ang araw
at bago ang paglubog nito.
40. At sa [ilang] bahagi ng gabi, luwalhatiin mo ang Kanyang mga papuri at
gayon din pagkaraan ng iyong mga pagpapatirapa.
41. At makinig sa Araw na [iyon] kapag ang tagatawag [ang Anghel
Israfeel5] ay manawagan mula sa malapit na kinaroroonan.
42. Sa Araw na [iyon] kanilang maririnig ang as-sayhah6 ng katotohanan:
iyan ang Araw ng Paglabas [ng mga patay mula sa mga libingan].
43. Katotohanan, Kami ang magbibigay ng buhay at [Kami rin] ang
magdudulot ng kamatayan; at sa Amin ang huling patutunguhan.
44. Sa Araw na [iyon] ang lupa ay mabibiyak mula sa kanila, [at sila ay
maglalabasan sa mga libingan na] humahangos. Iyan ang pagtitipon na
magaan sa Amin [para gawin].
45. Kami ang higit na nakababatid sa anumang kanilang sinasabi. At ikaw
[O Muhammad] ay hindi isang tagapilit sa kanila [upang sila ay maniwala].
Subali’t, iyong paalalahanan sa pamamagitan ng Qur’an ang sinumang
[tunay na] natatakot sa Aking banta [o babala].
5 Isang Anghel na mananawagan sa kautusan ng Allah bilang hudyat ng Araw ng Pagkabuhay na

Muli.
6 As-Sayhah - ito ay ginamit din bilang kahulugan ng pag-ihip ng tambuli.
Surah 51 Adh-Dhariyat Bahagi Blg. 26
562
Surah Adh-Dhariyat
[Ang Mga Hanging Nagkakalat]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa mga [hangin1 na] nagkakalat [ng alikabok].

2. At sa mga [ulap na] nagbubuhat ng mabigat na pasanin [ng ulan].
3. At sa mga [sasakyang dagat na] naglalayag nang matiwasay.
4. At sa mga [anghel na] namamahagi ng [bawa’t] gawain [o kautusan].
5. Katotohanan, anumang ipinangako sa inyo ay sadyang totoo.
6. At katotohanan, ang pagbabayad ay tiyak na magaganap.
7. [Isinusumpa Ko] sa kalangitang tigib ng mga [masasalimuot na] landasin.
8. Katotohanan, kayo ay nasa nagkakaiba-ibang pananalita.2
9. [Ang sinumang] napaglalangang papalayo mula rito [sa Qur’an] - ay
siyang napaglalangang inilayo [ng satanas mula sa tamang patnubay].
10. Sumpa sa mga mapaggawa ng haka-haka]!3
11. [Sila] yaong mga nasa baha ng [kalituhan at] kapabayaan [sanhi ng
agam-agam at kawalan ng pagpapahalaga sa kabilang buhay].
12. Sila ay nagtatanong: “Kailan nga ba ang Araw ng Pagbabayad?”
13. [Ito ang] Araw na sila ay pagdurusahin [at susunugin] sa Apoy.
14. [At ito ang sasabihin sa kanila] “Inyong lasapin ang inyong pagdurusang
[kasakit-sakit]! Ito ang lagi ninyong [hinihiling na] madaliin!”
15. Katotohanan, ang mga natatakot [sa Allah] ay nasa [gitna ng] mga
hardin at ng mga bukal [ng tubig sa Paraiso],
16. [Doon ay kanilang] tinatamasa ang anumang [biyayang] ipinagkaloob sa
kanila ng kanilang Panginoon. Katotohanan, bago pa man iyan, sila ay mga
1 Minsan, may isang tao na nagtanong kay Ali bin Talib kung ano ang Dhariyat. Siya ay nagsabi
na ito ay isang hangin. [Ang paliwanag na ito ay hinango sa Tafsir Ibn Kathir sa Surah 51].
2 Sila ay nagkakaiba-iba ng sinasabi tungkol kay Muhammad at sa ipinahayag na Qur’an.”
3 Al Kharrasun. Sila ay mapaghaka-haka tungkol sa Araw ng Pagbabayad. Al-Tabari 22:400. At

dahil sila ay mapaghaka-haka, si Mujahid ay nagsabi: Sila ay mga sinungaling. Sinabi ni Qatadah:
Sila ay mapaghinala o mapaggawa ng haka-haka. At-Tabari 22:399 Ibn Kathir vol 9 pahina 256.
563
mapaggawa na ng kabutihan [noon pa man].

17. [Sila ay] lagi nang umiidlip4 ng kaunti sa gabi.
18. At sa mga oras [ng gabi] bago sumapit ang madaling araw, sila ay
[mapagkumbabang] nagsusumamo ng kapatawaran,
19. At sa kanilang yaman ay may karapatang bahaging [ibinibigay] para sa
mga namamalimos5 at mga kapus-palad.6
20. At sa kalupaan ay mga ayaat [palatandaan] para sa mga may katiyakan
[sa pananampalataya].
21. At [maging] sa inyong mga sarili. Hindi ba ninyo, kung gayon, nakikita? 7
22. At sa kalangitan ay may laang-panustos sa inyo, at sa anumang sa inyo
ay ipinangako.
23. Kaya, [Ako ay sumusumpa bilang] Panginoon ng kalangitan at
kalupaan, katiyakang ito ang katotohanan – tulad [ng katiyakang] kayo ay
nagsasalita.
24. Hindi ba nakarating sa iyo [O Muhammad] ang kasaysayan ng mga
mararangal na panauhin ni Abraham [ang mga anghel]? -
25. Nang sila ay pumasok [at nakiharap] sa kanya at sila ay bumati ng:
“Sumaiyo ang kapayapaan.” At siya [si Abraham] ay sumagot [ng
pagbating]: “Ang kapayapaan [ay sumainyo rin],” [kayo ay]: “mga taong
hindi [ko] nangakikilala.”
26. Pagkaraan, siya ay sumaglit sa kanyang mag-anak, at dumating na may
dala-dalang isang inihaw na matabang baka [bilang paanyaya sa mga
panauhin].
27. At ito ay kanyang inilapit [o inihain] sa kanila at nagsabing: “Hindi ba
kayo magsisikain?”
28. [Nang sila ay hindi nagsikain] siya ay nakaramdam mula sa kanila ng
4 Si Abdullah bin Umar ay nagsabi na sinabi ng Sugo ng Allah: “Katotohanan, may nagtataasang
mga silid sa Paraiso na ang mga labas nito ay makikita mula sa loob at ang kanilang loob ay
makikita mula sa labas. Ito ay para sa mga mahinahong magsalita, nagpapakain at gumugugol sa
gabi ng pagdarasal habang ang mga tao ay natutulog.” [Ahmad 2:173, Tafsir Ibn Kathir, vol 9,
pahina 259].
5 Sa’il. mga pulubi o namamalimos ng kaunting tulong sa kapwa-tao sanhi ng paghihikahos sa
buhay.
6 Mah’rum. Sila ang mga kapus-palad na nananatiling marangal na umiiwas humingi ng tulong sa
kapwa, kinukubli ang paghihikahos subali’t ito ay mababanaag sa kanilang mga mukha.
7 Sa talata bilang 22 hanggang talata bilang 23, ipinahihiwatig ng Allah sa tao na ang Kanyang
palatandaan ay hindi lamang matatagpuan sa langit o lupa kundi sa atin mga sarili. Mayroon
tayong mata na marunong tumingin, may tainga na may kakayahang makarinig, may puso at isip
na may kakayahang mag-isip at makarama. At mayroon din naman tayong dila na may
kakayahang magsalita.
564
pangamba. [Nguni’t] sila ay nagsabi: “Huwag kang mangamba!”8 At siya ay

binigyan ng magandang balita ng pagkakaroon niya ng isang matalinong
anak na lalaki.
29. At ang kanyang asawa ay lumapit [sa kanila] nang may sigaw [ng
pagkagitla]: kanyang tinampal-tampal ang kanyang mukha, at nagsabing:
“[Nguni’t ako ay] isang baog na matandang babae [at nilipasan na ng
panahon?]”9
30. Sila ay nagsabi: “Ganyan nga10 ang sinabi ng iyong Panginoon.
Katotohanan, Siya ang Tigib ng Karunungan, ang Maalam.”
8 Nang mabanaag ng mga anghel ang takot sa mukha ni Abraham, sila ay nagsabi na sila ay Sugo
ng Allah. At sila ay nagbigay ng magandang balita na ang kanyang asawang si Sarah ay
magsisilang ng isang anak na lalaki. Siya ay pangangalanang Isaak.
9 “Nagtataka si Sarah kung paano siya magdadalantao samantalang siya ay matanda na” Sa
panahon na iyon, si Sarah ay tinatantiyang nasa gulang na 99. [Ayon sa paliwanag o Tafsir Al
Qurtubi].
10 Ang salita ng Allah: Katotohanan, ang Aming Salita [Kautusan] sa isang bagay na kapag ito ay
Aming nilayong mangyari. Sasabihin lamang na ‘Mangyari- at mangyayari nga!” [Tingnan ang
Surah 16:40].
565
31. Siya [si Abraham] ay nagsabi: Samakatwid, ano ang inyong pakay [at]
kayo ay naparito, O mga sugo?
32. Sila ay nagsabi: “Kami ay ipinadala sa mga mamamayang mapaggawa
ng kabuktutan.
33. Upang sila ay paulanan ng mga [matitigas na] batong luad.
34. Minarkahan sa harapan ng iyong Panginoon para sa mga [taong]
mapagmalabis.
35. Kaya, Aming inilabas [inilikas] mula roon [sa mga bayan] ang sinuman
sa mga naniniwala.
36. Nguni’t wala Kaming natagpuan doon [sa mga bayan] kundi ang [nag-
iisang] bahay ng mga Muslim.11
37. At Kami ay nag-iwan doon ng isang ayaat [palatandaan bilang babala]12
para sa mga natatakot sa mahapding parusa.
38. At kay Moises, [ay isang tanda], nang [siya ay] Aming isinugo kay
Paraon nang may dalang malinaw na batayan.
39. Nguni’t [si Paraon] ay tumalikod kasama ng kanyang mga kabig [o
kapanalig] at nagsabing: “Isang salamangkero o isang baliw.”
40. Kaya siya at ang kanyang mga kawal ay Aming hinablot, at sila ay
itinapon sa dagat sapagka’t siya [si Paraon] ay nararapat managot.
41. At sa [mga mamamayan ng] Aad [ay isang tanda] nang Aming ipinadala
laban sa kanila ang masamang [daluyong ng] hangin.
42. Ito ay hindi nag-iwan ng anumang dinatnang bagay malibang ito ay
ginawang tulad ng guhong nangadurog [o nangatuyot].
43. At sa [mga Tribu ng] Thamud [ay isang tanda], nang sila ay sinabihan:
“Magtamasa kayo para sa sandaling panahon!”
44. Nguni’t, sila ay walang pakundangang nilapastangan ang kautusan ng
kanilang Panginoon, kaya sila ay inagaw ng nakatutulig na sigaw habang
sila ay [tulalang] nakamasid.
45. Kaya, hindi nila nakayanang bumangon at hindi [rin nila nakuhang]
tulungan [ang kanilang mga sarili].
46. At [Aming winasak] ang mga mamamayan ni Noah noong una.
Katotohanan, sila ay mga taong suwail.
47. At ang langit, [ito ay] Aming itinayo nang buong lakas. At katotohanan,
11 Ang tinukoy na mga Muslim sa talatang ito ay sina Propeta Lot at kanyang mga anak na babae.
12 Ito ay tinatawag na Dead Sea, sapagkat walang anumang nabubuhay sa dagat na ito.
566
Kami ang Tagapagpalawak [nito].

48. At ang kalupaan, [ito ay] Aming inilatag nang maluwang, [at] sadyang
Mahusay ang Tagapaghanda [nito].
49. At ang lahat ng bagay ay Aming nilikhang magkakapares, upang sakali
kayo ay [matutong] makaaalala.
50. Kaya, humayo kayong [magbalik-loob] sa Allah. Katotohanan, ako [si
Muhammad] ay isang malinaw na tagapagbabala para sa inyo mula sa Kanya.
51. At huwag kayong gumawa [ng pag-aaakibat] sa Allah ng ibang diyos
[bilang Kanyang kapantay]. Katotohanan, ako [si Muhammad] ay isang
malinaw na tagapagbabala para sa inyo mula sa Kanya.
52. [Tulad ng pagtakwil sa iyo O Muhammad] ganyan din na walang isa mang
sugong dumating sa mga nauna sa kanila malibang sila ay nagsabing:
“Isang salamangkero o [isang] baliw!”
53. Kanila bang iminungkahi ito sa kanila? Nguni’t sila [mismo] ay mga
taong palasuway.13
54. Kaya, sila ay iyong layuan [O, Muhammad] sapagka’t ikaw ay hindi
masusumbatan [o pananagutin].
55. At ikaw ay magpaalala, sapagka’t katotohanan, ang pagpapaalaala ay
makabubuti para sa mga naniniwala.
56. At hindi Ko nilikha ang jinn at tao maliban upang sila ay sumamba sa
Akin [tanging sa Akin lamang].
57. Wala Akong hinahangad mula sa kanila ng anumang panustos. At wala
Akong hinahangad na Ako ay kanilang pakainin.
58. Katotohanan, ang Allah ay Siyang [lagi nang] Tagapanustos, ang
matatag na nagtataglay ng Lakas.
59. Kaya katotohanan, yaong mga gumawa ng kamalian ay may bahagi [ng
parusang] katulad ng bahagi ng kanilang mga [naunang] kasamahan, kaya,
huwag silang hahayaang magmadaling makiusap sa Akin.
60. Kaya, kasawian para sa mga di-naniniwala mula sa kanilang Araw na
ipinangako sa kanila.14
13 Sila bang mga naunang di-naniniwala ay isinalin sa mga kasalukuyang mga di-naniniwala ang
gayong salita na naging bukambibig nila?
14 Isinalaysay ni Anas: Ang Propeta Muhammad ay nagsabi: “Ang Allah ay magsasabi sa taong
nasa Impiyerno na may pinakamababang parusa, Kung ikaw ba ay mayroong lahat ng bagay sa
mundo, ibibigay mo ba ito bilang kapalit ng iyong kaligtasan [sa Apoy]? Siya ay sasagot: Opo’
Pagkaraan, ang Allah ay magsasabi sa kanya:Nang ikaw ay nasa buto pa man ni Adan, ikaw ay
tinanong ko nang mababa pa kaysa rito [na huwag kang sumamba maliban sa Akin, nguni’t pinilit
mong sumamba sa iba kaysa sa Akin.” [Sahih Al-Bukhari, vol 4, Hadith bilang 551].
Surah 52 At-tur Bahagi Blg. 27
567
Surah At-Tur
[Ang Bundok]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa bundok.1

2. At [sa] Aklat na nakasulat [o nakatitik],
3. Sa papel [o dahong] ikinadkad nang bukas [o hayagan].
4. At [sa] malimit-dalawing bahay [dalanginan].2
5. At [sa] bubungan [o kalangitang] itinayo nang mataas,
6. At [sa] dagat na nag-aalimpuyo [sa pag-uumapaw ng Apoy]
7. Katotohanan, ang parusa ng iyong Panginoon ay magaganap.
8. Walang makapipigil nito para sa Kanya [upang ito ay ipatupad],
9. Sa Araw [na iyon] ang langit ay mag-uuga nang pag-ugang paikot.
10. At ang mga bundok ay maglalaho [sa kinatitirikan], [at] magiging
alikabok.
11. Kaya, kasawian sa Araw na iyon, sa mga nagtatakwil –
12. Yaong mga [abala] sa [walang kabuluhang] talakayan, [na wari bang]
nagsisipaglaro [lamang].
13. Sa Araw na sila ay itataboy sa Apoy ng Impiyerno, isang [marahas na]
pagtaboy.
14. [At sasabihin sa kanila] Ito ang Apoy na lagi ninyong itinatakwil.
15. Kaya, ito ba ay isang salamangka, o hindi ba ninyo nakikita?
16. [Kaya, magsipasok kayo upang] sunugin doon, maging kayo man ay
matiisin o hindi matiisin, walang kaibahan para sa inyo. Kayo ay
binabayaran lamang [para] sa anumang lagi ninyong ginagawa.
17. Katotohanan, ang mga natatakot [sa Allah] ay nasa mga hardin at
ligaya.
1 Ito ang bundok na kung saan ang kapahayagan ng Allah kay Moises ay ipinagkaloob at sa
ibabaw nito ay kinausap ng Allah si Moises.
2 Baytul-Ma’mur – ito ang bahay-pagsamba at dalanginan ng mga anghel sa ikapitong kalangitan.
568
18. [Doon ay kanilang] tinatamasa ang anumang [kasiyahang] ipinagkaloob

sa kanila ng kanilang Panginoon, at sila ay pinangalagaan ng kanilang
Panginoon sa parusa ng nagliliyab na Apoy.
19. [At sa kanila ay sasabihin], “Magsikain kayo at magsiinom kayo nang
nasisiyahan para sa anumang [kabutihang] lagi ninyong ginagawa.”
20. Sila ay magsisipagsandal sa mga sandalang [inayos na]
magkakahanay. At sila ay Aming ipakakasal sa mga babaing busilak na
may malalaki [at maningning na] mga mata.
21. At yaong mga naniwala at kanilang mga supling [o inapong] sumunod
sa kanila sa paniniwala – sila ay Aming pagsasama-samahin sa kanilang
mga supling [o inapo], at sila ay hindi Namin pagkakaitan ng anumang
bagay [bilang gantimpala] ng kanilang mga gawa. Bawa’t tao ay mananagot
para sa anumang kanyang pinagsumikapan.
22. At sila ay Aming pagkakalooban ng mga prutas at karne mula sa
anumang kanilang inaasam-asam.
23. Sila ay magpapalitan sa isa’t isa ng kopita [ng alak] na kung saan ay
walang [ibubungang] masamang salita o ng kasalanan.
24. At sila ay palilibutan ng mga [tagapagsilbing] kabataang lalaki na wari
bang sila ay mga iningatang perlas.
25. At sila ay magsisilapitan sa isa’t isa, nagtatanungan sa isa’t isa.
26. Sila ay magsasabi: “Katotohanan, maging noon pa mang kapiling namin
ang aming mga pamilya, [aming] kinatakutan na [ang pagsuway sa Allah].
27. “Kaya, ang Allah ay naggawad ng kabutihang-loob sa amin, at kami ay
pinangalagaan laban sa parusa ng nagbabagang Apoy.”
28. “Katotohanan, kami ay lagi nang dumadalangin sa Kanya noon pa man.
Katotohanan, Siya ang Mapagbigay, ang Mahabagin.
29. Kaya, [sila ay] paalalahanan mo [O Muhammad] sapagka’t ikaw, sa
pagpapala ng iyong Panginoon, ay hindi isang manghuhula at hindi isang
baliw.
30. O sila [mga di-naniniwala] ay nagsasabi [tungkol sa iyo] na: “[Si
Muhammad ay] isang manunula; kami ay naghihintay para sa kanya ng
isang kapahamakan [pagdating] ng [takdang] panahon.”
31. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Magsipaghintay kayo sapagka’t
tunay ngang ako ay kasama ninyong naghihintay.”
32. Ang kanila bang pag-iisip ang siyang nag-uutos sa kanila [upang
sabihin] ito, o sila ay sadyang mga taong palasuway [sa kautusan ng
Allah]?
33. O sila ba ay nagsasabing: “Siya [si Muhammad] ang kumatha nito [ng
569
Qur’an?]” Hindi, [bagkus] sila ay hindi naniniwala!

34. Kaya, hayaan mo silang magpakita ng isang salaysay na katulad nito
[ng Qur’an] kung sila ay [tunay na] makatotohanan.
35. O sila ba ay nilikha mula sa walang [pinagmulang] bagay, o sila ang
mga tagapaglikha ng kanilang mga sari-sarili?
36. O sila ba ang lumikha sa mga kalangitan at sa kalupaan? Bagkus, sila
ay walang katiyakan [sa paniniwala].
37. O nasa kanila ba ang kaban [ng yaman] ng iyong Panginoon, o sila ang
mga tagapamahalang susupil [sa mga ito]?
38. O sila ba ay mayroong hagdanan [patungo sa langit] na sa
pamamagitan nito sila ay makakapakinig? Kaya, hayaang ang kanilang
tagapakinig na magpakita ng malinaw na batayan.
39. O Siya ba ay mayroong mga anak na babae at kayo [namang mga tao]
ay mayroong mga anak na lalaki?
40. O ikaw ba [O Muhammad] ay humihingi ng kabayaran sa kanila kaya
sila ay nabaon sa utang?
41. O nasa kanila ba ang [kaalaman ng] Ghaib [bahaging di-nakikita] kaya
[ito ay] kanilang naisusulat?
42. O sila ba ay naglalayon ng isang balakin? Subali’t yaong mga di-
naniniwala – sila ang layon ng isang balakin.
43. O sila ba ay may ibang diyos bukod sa Allah? Luwalhati sa Allah [Siya
ay Mataas nang higit kaysa] sa anumang kanilang itinatambal [sa Kanya].
44. At kung sila ay makakita ang isang nahuhulog na piraso ng langit, [sila
ay] magsasabing: “[Ito ay] mga ulap na nangagtipon [o nangagbunton].”
45. Kaya, sila ay iyong hayaan hanggang kanilang makaharap ang kanilang
[takdang] Araw na sila ay datnan ng kawalang-ulirat [sa sindak].
46. Sa Araw na hindi makapagdudulot sa kanila ang kanilang [masamang]
balakin ng anupaman at sila ay hindi matutulungan.
47. At katotohanan, yaong mga mapaggawa ng kamalian ay may parusa [sa
mundong ito] bago pa iyang [parusa sa kabilang buhay], at gayunman,
karamihan sa kanila ay hindi nakakaalam.
48. At maging matiisin ka [O Muhammad] para sa pasiya ng iyong
Panginoon, sapagka’t katotohanan, ikaw ay nasa Aming paningin [o
pagsubaybay]. At luwalhatiin mo ng mga papuri ang iyong Panginoon sa
iyong pagbangon.
49. At sa [ilang] bahagi ng gabi, Siya ay iyong luwalhatiin at [gayun din] sa
paglaho ng mga bituin.
Surah 53 An-Najm Bahagi Blg. 27
570
Surah An-Najm
[Ang Bituin]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa bituin kapag ito ay naglalaho,

2. Ang inyong kasamahan [si Propeta Muhammad] ay hindi naligaw, at
hindi rin nagkamali,
3. At siya ay hindi nagsasalita mula sa [kanyang sariling] pagnanasa.
4. [Sapagka’t] ito ay kapahayagan na ipinahayag [sa kanya].
5. Itinuro sa kanya ng isang matindi sa lakas [ang Anghel Gabriel] -
6. Isang nagtataglay ng lakas [ng katawan at isip], at siya ay lumitaw sa
[kanyang] likas na anyo.
7. At habang siya ay nasa pinakamataas na [bahagi ng] alapaap.
8. Pagkaraan, siya ay lumapit at pumanaog,
9. At nasa layo [o agwat na] dalawang dipa o higit pang malapit;
10. Kaya kanyang ipinahayag sa Kanyang alipin1 ang anumang kanyang
ipinahayag.2
11. Ang [kanyang] puso [o isip] ay hindi nagsisinungaling sa anumang
kanyang [tunay na] nakita.
12. Kaya, kayo ba ay makikipagtalo pa sa kanya [tungkol sa] anumang
kanyang nakita?
13. At katiyakang siya [ang Anghel Gabriel] ay kanyang nakita sa ibang
[pagkakataon ng] pagbaba [nito].
14. Sa puno ng lote [Sidrat-ul-Muntaha] [ang kadulu-duluhang bahagi ng
hangganan].
15. Sa tabi nito ay [naroon ang] Hardin ng Kanlungan.
16. Nang matakpan ang puno ng lote [Sidrat-ul-Muntaha] ng anumang
tumakip [nito].
1 Sa Alipin ng Allah, si Propeta Muhammad.

2 Naipahayag ng Anghel Gabriel kay Propeta Muhammad ang anumang nais ipahayag.
571
17. Ang paningin [ng Propeta Muhammad] ay hindi lumihis, ni sumuway.

18. Katiyakan, kanyang nakita ang mga dakilang tanda ng kanyang
Panginoon.
19. Kaya, isinaalang-alang ba ninyo sina Lat at Uzza?
20. At si Manat, ang ikatlo – bilang isa pa? 3
21. Para ba sa inyo ang [anak na] lalaki at sa Kanya ang [anak na]
babae?
22. Iyon, kapag nagkagayon, ay isang di-makatarungang hatian.
23. Sila ay walang anupaman maliban sa mga pangalan na inyong
ipinangalan sa kanila - kayo at ng inyong mga ninuno. At walang ibinaba
[o ipinahayag] ang Allah ng anupamang batayan [tungkol dito]. Sila ay
walang sinusunod maliban sa hinuha at sa anumang pagnanasa ng
[kanilang] kaluluwa. At katiyakan, mayroon ng dumating mula sa kanilang
Panginoon na patnubay.
24. O mayroon ba para sa tao ng anumang kanyang minimithi?
25. Subali’t, sa Allah ang pagmamay-ari ng huli [kabilang buhay] at ng
una [buhay sa mundo].
26. At gaano karami ang mga anghel na nasa mga kalangitan na ang
pamamagitan ay di-makatutulong kahit anupaman malibang pagkaraang
pahintulutan [ito] ng Allah sa sinumang Kanyang nais at kinalulugdan.
27. Katotohanan, yaong mga di- naniniwala [hinggil] sa kabilang buhay ay
pinangalanan ang mga anghel ng mga pangalang pambabae,
28. At sila ay walang kaalaman dito. Wala silang sinusunod maliban sa
hinuha [lamang] at tunay na ang hinuha ay hindi makapananaig laban sa
katotohanan sa anupaman.
29. Kaya layuan mo [O Muhammad] ang sinumang tumatalikod sa Aming
mensahe at walang hinahangad kundi ang [karangyaan ng]
makamundong buhay.
30. Iyan ang kabuuan ng kanilang kaalaman. Katotohanan, ang iyong
Panginoon ang nakababatid sa sinumang naliligaw mula sa Kanyang
landas at Kanyang nababatid ang sinumang napatnubayan.
31. At sa Allah ang pagmamay-ari ng anumang nasa mga kalangitan at
anumang nasa kalupaan - upang Kanyang bayaran yaong
mga
3 Kaya, sila ba [tatlong rebulto ng mga paganong Arabo] ay inyong itinuturing bilang mga diyos na
dapat sambahin?
572
gumagawa ng kasamaan para sa anumang kanilang ginawa, at bayaran

yaong mga gumagawa ng kabutihan ng pinakamabuting [gantimpala].
32. Yaong mga umiiwas sa mga malalaking kasalanan at mga kahalayan,
[at nakagagawa ng] maliliit lamang, katotohanan, ang iyong Panginoon ay
Tigib ng Kapatawaran. Siya ang higit na nakababatid sa inyo nang kayo
ay Kanyang likhain mula sa lupa, at nang kayo ay mga sanggol na nasa
sinapupunan pa lamang ng inyong mga ina. Kaya huwag ninyong purihin
[at ituring] ang inyong mga sarili bilang dalisay. Siya ang higit na
nakababatid kung sino sa inyo ang may takot [sa Kanya].
33. Hindi mo ba nakita ang isang tumalikod [sa Islam].
34. At siya ay nagbigay nang kaunti, at pagkaraan ay tumigil?
35. Siya ba ay may kaalaman sa Ghaib [di-nakikitang pangyayari], kaya
kanyang nakikita?4
36. O, hindi ba isinalaysay sa kanya ang anumang nasa mga kalatas ni
Moises?
37. At [sa kalatas] ni Abraham na tumupad [ng kanyang mga tungkulin] -
38. Na walang tagapagpasan ng mga dalahin ang magpapasan sa mga
dalahin [o kasalanan] ng iba.
39. At katotohanan, walang makakamtan ang tao maliban sa anumang
[kabutihang] kanyang pinagpapakasakitan;
40. At katotohanan, ang kanyang pagpapakasakit ay kanyang
matutunghayan –
41. Pagkaraan, siya ay babayaran nang lubusan para rito.
42. At katotohanan, sa iyong Panginoon ang wakas.
43. At katotohanan, Siya ang gumagawang matuwa at lumuha [ang
sinuman];
44. At katotohanan, Siya ang nagdudulot ng kamatayan at nagbibigay ng
buhay;
45. At katotohanan, Siya ang lumilikha sa dalawang kasarian - ang lalaki
at babae -
46. Mula sa [patak ng] semilya kapag ito ay lumalabas.
47. At katotohanan, sa Kanya [nakaatang] ang ibang [kasunod na]
paglikha [sa Araw ng Pagkabuhay].
4 Nang nakikita niya na ang kanyang kabuhayan ay mauubos na, siya ay tumigil sa kawanggawa.
Ang tao ay hindi dapat mangamba ng pagkaubos sapagka’t ang Allah ang Tagapanustos at
Kanyang pinagkakaloob ang biyaya sa lahat.
573
48. At katotohanan, Siya [rin] ang nagbibigay ng yaman at ng kasapatan;

49. At katotohanan, Siya ang Panginoon ng Sirius;5
50. At katotohanan, Siya ang pumuksa sa unang [mga mamamayan ng]
‘Aad,
51. At sa [mga Tribu ng] Thamud – wala Siyang kinaligtaan [kahit isa
man].
52. At sa mga mamamayan ni Noah noon. Katotohanan, sila ang
nakahihigit sa paggawa ng mga kamalian at palasuway.
53. At sa mga bayang itinaob, Kanyang inihagis [o ibinato nang] paibaba
[ang bayan ng Sodom at Gomorrah],
54. At sila ay tinabunan ng anumang Kanyang itinabon [bilang parusa].
55. Kaya, alin ba sa mga biyaya ng iyong Panginoon ang iyong pinag-
aalinlanganan?
56. Ito [si Propeta Muhammad] ay isang tagapagbabala, mula sa [tulad
niyang] mga naunang tagapagbabala.
57. Ang papalapit na Araw ay lumapit na [ang Araw ng Pagkabuhay na
Muli],
58. Walang sinuman bukod sa Allah, ang makapapawi nito,
59. Kaya, sa salaysay na ito [ng Qur’an], kayo ba ay nagtataka?
60. At [sa kabila nito] kayo ay nangangatuwa at hindi [man lamang]
nagsisiluha [sa nakaliligalig na babala ng parusa],
61. At [habang] kayo ay nahihilig sa [walang kabuluhang] paglilibang?
62. Kaya, magpatirapa kayo sa Allah at [Siya ay] inyong sambahin.
5 Ito ang bituing sinasamba ng ibang mga paganong Arabo.

Surah 54 Al-Qamar Bahagi Blg. 27
574
Surah Al-Qamar
[Ang Buwan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ang Oras ay papalapit na, at ang buwan ay nahati1 [sa dalawang

bahagi].
2. At kung sila ay makakita ng isang ayah [himala], sila ay nagsisilayo at
nagsasabing: "Isang salamangka na dagling maglalaho’’.2
3. At kanilang itinakwil at sinunod ang kanilang mga [sariling] pagnanasa.
Nguni’t sa bawa’t bagay - isang kapasiyahan [ang itinakda para rito].
4. At katiyakang dumating na sa kanila ang mga balita na may [dalang
sapat na] babala3 [upang makaiwas sa ibubungang kasamaan nito] -
5. Malawak na karunungan - subali’t ang babala ay hindi nagdulot ng buti
[sa kanila].
6. Kaya, sila ay talikdan mo [O Muhammad]. Sa Araw [na] na ang isang
tagatawag [na anghel] ay mananawagan para sa isang bagay na
kinatatakutan [o inaayawan, at ito ay ang pagtutuos ng mga gawa],
7. [Ang] kanilang mga mata ay nangayupapa, sila ay magsisilabas mula sa
mga libingan na wari bang sila ay mga tipaklong na naglilipana.
8. [At sila ay] nag-uunahan sa [kinaroroonan ng] tagatawag. Ang mga di-
naniniwala [sa oras na iyon] ay magsasabi: ‘Ito ay isang Mahirap na Araw.’
9. Ang mga mamamayan ni Noah ay nagtakwil [sa kanilang Sugo] nang
una sa kanila. Kanilang itinakwil ang Aming alipin [si Noah] at nagsabing:
‘Siya ay isang baliw.’ At siya ay ipinagtabuyan [o walang pakundangang
inalipusta].
10. Kaya siya [si Noah] ay nanalangin sa Kanyang Panginoon,
‘Katotohanan, ako ay kanilang pinangibabawan, kaya, [ako ay Iyong]
1 Isinalaysay ni Anas: Ang mga taga-Makkah ay nakiusap sa Sugo ng Allah na magpakita ng

himala. Kaya, ipinakita niya ang paghati ng buwan. [Sahih Al Bukhari, vol 6, Hadith bilang 390].
2 Mustamir – ayon sa paliwanag nina Qatada at Mujahid [At-Tabari 22:570 hinango sa aklat ni Ibn
Kathir], ang Mustamir ay ‘agad na maglalaho o ito ay hindi magtatagal’. Ang ibang paliwanag sa
kahulugan nito ay ‘walang tigil o tuluy-tuloy’.
3 Muzdajar – mga babala, aral, at paalala upang umiwas sa kasamaan.
575
tulungan.’
11. Kaya, Aming binuksan ang mga pintuan ng kalangitan na may ulan na
[walang ampat] ang pagbuhos.
12. At Aming pinangyaring sumabog ang mga batis sa lupa, ang mga tubig
[ng kalangitan at ng kalupaan] ay nagtagpo [o nagsanib] para sa isang
pangyayaring naitakda [ng maganap].
13. At siya [si Noah] ay Aming isinakay sa [sasakyang-dagat na] yari mula
sa mga pinagputul-putol na kahoy at pako.
14. Naglalayag sa ilalim ng Aming mga paningin [o pagsubaybay] bilang
kabayaran para sa kanya na hindi pinaniwalaan.
15. At katiyakan, ito ay Aming iniwan bilang isang [bakas ng] babala.
Subali’t, mayroon pa kayang isang makaaalala [sa babalang ito]?
16. Kaya, gaano [ba kasindak-sindak] ang Aking parusa at babala?
17. At katiyakan, Aming ginawang madali ang Qur’an para maalaala,
subali’t, mayroon pa kayang isang makaaalala [sa babalang ito]?
18. Ang [mga mamamayan ng] ‘Aad ay nagtakwil; kaya gaano [ba
kasindak-sindak] ang Aking parusa at babala?
19. Katotohanan, Aming ipinadala laban sa kanila ang isang nagngangalit
na hangin sa araw ng walang tigil na pamiminsala.
20. Hinuhugot [nito] ang mga tao na tila mga puno ng datiles na binubunot
[sa pagkakatanim].
23. Ang [mga Tribu ng] Thamud ay nagtakwil sa babala.
24. At sila ay nagsabing: “Ang isa bang lalaking kabilang sa atin ay
nararapat nating sundin? Katotohanan, kapag nagkagayon, tayo ay
mahuhulog sa kamalian at kahibangan!”
25. “Ang mensahe [o babala] ba ay ipinadala lamang sa kanya [kay
Propeta Salih] mula sa atin? Hindi! siya ay isang pangahas na
sinungaling!”
26. [Subali’t] kanilang mapag-aalaman bukas kung sino ang pangahas na
sinungaling!
27. Katotohanan, Aming ipapadala sa kanila ang babaing kamelyo bilang
pagsubok para sa kanila. Kaya, sila ay iyong subaybayan at maging
matiisin.
28. At ipagbigay-alam mo sa kanila na ang tubig ay ipamamahagi sa
576
kanilang pagitan, bawa’t [araw ng] pagpapainom ay pamalagiin [nang

halinhinan].
29. Subali’t kanilang tinawagan ang kanilang kasamahan at kinuha nito
[ang espada] at [pagkaraa’y] nilumpo [ang babaing kamelyo at pinatay].
31. Katotohanan, Aming ipinadala laban sa kanila ang isang as-sayhah4
[nagmula sa langit], at sila ay naging tulad ng natuyot na sanga ng isang
ginagawang kural [ng mga hayop].
33. Ang mga mamamayan ni Lot ay nagtakwil sa babala.
34. Katotohanan, Aming ipinadala laban sa kanila ang isang unos ng mga
bato [upang sila ay puksain] maliban sa mag-anak ni Lot - sila ay Aming
iniligtas bago magmadaling araw.
35. Bilang isang pagpapalang nagmula sa Amin. Ganyan nga Namin
ginagantimpalaan ang sinumang mapagpasalamat.
36. At katiyakan, siya [si Lot] ay nagbabala na sa kanila tungkol sa Aming
pananalakay subali’t kanilang pinag-alinlanganan ang babala.
37. At katiyakan, kanilang [pilit na] hiniling sa kanya ang kanyang mga
panauhin [upang makipagtalik sa kanila], nguni’t Aming tinanggal [binulag]
ang kanilang mga mata [at nagsabing]: “Lasapin ninyo ang Aking parusa at
babala.”
38. At katiyakan, dumating sa kanila sa kinaumagahan ang isang walang
tigil na parusa.
39. “Kaya, inyong lasapin ang Aking parusa at babala.”
41. At katiyakan, dumating na sa mga mamamayan ni Paraon ang babala.
42. Kanilang itinakwil ang Aming mga ayaat [o babala], kaya sila ay Aming
hinablot nang paghablot ng isang Ganap na Makapangyarihan, Ganap na
may Kakayahan.
43. Ang mga di-naniniwala sa inyo [O mga Tribu ng Quraish] ay nakahihigit
ba kaysa sa kanila [sa mga mamamayang nauna sa inyo]? O kayo ba ay
may kasunduang kaligtasang [nakapaloob] sa mga Kasulatan?
44. O sila ba ay nagsasabi: “Kami ay isang lipong nagtutulungan [sa isa’t

577
isa]!”
45. [Subali’t] ang [kanilang] lipon ay magagapi, at kanilang itatalikod [o
babaling] ang kanilang mga likuran [sa pagtakas].
46. Sapagka’t, ang Oras [na iyon] ay kanilang tipanan [para sa takdang
parusa] at [ito] ang Oras na higit na kasakit-sakit at masaklap.
47. Katotohanan, ang mga mapaggawa ng kabuktutan ay nasa kamalian at
kahibangan,5
48. Sa Araw [na iyon], sila ay kakaladkarin sa kanilang mga mukha
patungo sa Apoy [at sa kanila ay sasabihin]: “Lasapin ninyo ang
dumadaiting init ng saqar6 [ang apoy ng Impiyerno]!”
49. Katotohanan, lahat ng bagay na Aming nilikha ay may [kaukulang]
Qadar [tadhanang itinakda].
50. At ang Aming Kautusan [o pasiya] ay isa, katulad ng isang kisap-mata.
51. At katiyakan, Aming winasak ang ínyong mga kauri7; kaya mayroon pa
kayang isang makaaalala [sa babalang ito]?
52. At ang lahat ng bagay na kanilang ginawa ay nasa nakatalang kalatas.
53. At [dito] ang bawa’t maliit at malaki ay [maingat na] nakasulat.
54. Katotohanan, ang mga natatakot [sa Allah] ay nasa [gitna ng] mga
hardin at mga ilog,
55. [Sila ay] nasa mga luklukan ng karangalang malapit sa [kinaroroonan
ng] Makapangyarihang Hari [ang Allah], ang Ganap na may Kakayahan.
5 Kaya sila ay susunugin sa Apoy.

6
Saqar - ang daiti o dampi ng init ng apoy. Isa sa pangalan ng Impiyerno.
7
Yaong inyong nakakatulad sa asal at pag-uugali.
Surah 55 Ar-Rahman Bahagi Blg. 27
578
Surah Ar-Rahman
[Ang Mahabagin]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ang Mahabagin.
2. [Kanyang] itinuro ang Qur’an [sa tao],
3. [Kanyang] nilikha ang tao.
4. [At] itinuro sa kanya ang kahusayan [sa pananalita at pagbigkas].
5. Ang araw at ang buwan [ay umiinog] sa wastong bilang.
6. At ang Najm1 at mga punung-kahoy ay [kapwa] nagpapatirapa.
7. At ang langit ay Kanyang itinaas [nang matayog], at [Kanyang] itinakda
ang timbangan [ng katarungan]
8. Upang [sa pamamagitan nito] kayo ay hindi lumabag sa timbangan [ng
katarungan].
9. At inyong panatilihin [o pamalagiin] ang timbangan nang pantay [at
walang pandaraya] at huwag ninyong kukulangan [o babawasan] ang
timbang.
10. At ang kalupaan ay Kanyang inilatag [nang malawak] para sa mga
nilalang2.
11. Doon ay [matatagpuan ang mga] prutas at mga punong palmerang
may mga talupak3 [ng bungang datiles].
12. At butil na may mga uhay at mga mababangong [luntiang] halaman.
13. Kaya [O kayong mga tao at jinn] alin sa mga kabutihang-loob ng
inyong Panginoon ang inyong itinatakwil?
1 Si Ibn Jarir ay nagbigay puna, "Äng mga iskolar ng Tafsir ay may iba’t ibang paliwanag tungkol sa
Najm. Si Ali bin Abi Talhah ay nag-ulat na sinabi ni Ibn Abbas, "Äng Najm ay tumutukoy sa mga
halamang nakalapag o nakahapay sa lupa." At-Tabari 23:11. Ganito rin ang sinabi nina Said bin
Jubayr, As-Suddi at Sufyan Ath-Thawri. Nguni't sina Mujahid, Al-Hasan at Qatadah ay nagsabi na
ang Najm ay bituin na nasa langit. At-Tabari 23:11 Tafsir Ibn Kathir vol 9 pahina 378.
2 Sinabi nina Ibn Abbas, Mujahid, Qatadah at Ibn Zayd na ang Al-An’am ay mga iba’t ibang uri ng
nilalang sa buong kalupaan. At-Tabari 23:15-16 Tafsir Ibn Kathir vol 9 pahina 379.
3 Sinabi ni Ibn Abbas na ang Al-Akman ay ang talupak sa mga punong palmera.
579
14. Kanyang nilikha ang tao mula sa luad katulad ng [paggawa ng]
palayok.
15. At Kanyang nilikha ang jinn mula sa walang usok na ningas ng apoy.
16. Kaya, alin sa mga kabutihang-loob ng inyong Panginoon ang inyong
itinatakwil?
17. [Siya ang] Panginoon ng dalawang pagsikat ng araw at Panginoon ng
dalawang paglubog ng araw.4
18. Kaya alin sa mga kabutihang-loob ng inyong Panginoon ang inyong
itinatakwil?
19. Kanyang pinakakawalan ang dalawang [uri ng] tubig [matabang at
maalat] na nagsasalubong sa isa’t isa [hindi naghahalo at nagsasanib].
20. Sa pagitan ng dalawang ito ay may isang harang, [kaya] alinman sa
mga ito ay hindi maaaring lumihis [o sumuway].
itinatakwil?
22. Hinahango mula sa dalawang [tubig na] ito ang mga perlas at mga
batong bulaklak [o mga koral].
itinatakwil?
24. At sa Kanya ang [pagmamay-ari ng] mga sasakyang-dagat [na may
layag], nakaibabaw sa dagat tulad ng mga bundok.
itinatakwil?
26. Bawa’t isa sa ibabaw nito [ng lupa] ay [tiyak na] maglalaho,
27. At mananatili ang Mukha ng iyong Panginoon, ang nag-aangkin ng
Jalali wal Ikram [o ang Kamaharlikaan at Kamahalan].
itinatakwil?
29. Sa Kanya humihingi [o umaasa] ang sinumang nasa mga kalangitan at
nasa kalupaan. At sa araw-araw, Siya ay nasa [pangangasiwa ng] mga
gawain [o pangyayari].
itinatakwil?
4 Ang tinutukoy ay ang dulo ng pagsikat ng araw sa bahaging silangan at dulo ng paglubog ng
araw sa bahaging kanluran sa panahon ng tag-araw at tag-lamig.
580
31. Kami ang maghahatol [o magbabayad] para sa inyo O kayong

[dalawang] mga natatanging nilikha.5
itinatakwil?
33. O lipon ng jinn at tao. Kung kayo ay may kakayahang tawirin [o libutin]
ang mga bahagi ng mga kalangitan at [mga lupalop ng] kalupaan,
magkagayon, inyong libutin [o tawirin]! Nguni’t, hindi kayo makatatawid [o
makalilibot] maliban sa kapangyarihan [ng Allah].
itinatakwil?
35. Mayroong ipadadala sa inyong dalawa [jinn at tao] ng isang ningas ng
Apoy6 at ng lusaw na tanso,7 at hindi ninyo magagawang ipagtanggol ang
inyong mga sarili.
itinatakwil?
37. Kaya kapag ang langit ay mabiyak, at maging kulay rosas na tulad ng
tunaw na langis – [ito ay magsisilbing hudyat ng pagdating ng Araw ng
Paghuhukom].
itinatakwil?
39. Kaya sa Araw na iyon, walang isa mang magtatanong [at mag-uusisa]
ng kanyang mga kasalanan mula sa mga tao o sa mga jinn.
itinatakwil?
41. Makikilala ang mga mapaggawa ng kabuktutan sa kanilang mga tanda:
at sila ay hahatakin [o sasakmalin] sa kanilang buhok [sa noo] at mga paa.
itinatakwil?
43. Ito ang Impiyerno na itinatakwil ng mga mapaggawa ng kabuktutan.
44. Sila ay magsisiikot sa pagitan nito [ng Impiyerno] at ng kumukulong
5 Ayon kay Ibn Jurayj [mula Tafsir Ibn Kathir vol 9 pahina388] ang kahulugan ng Arabe na
sanafrugh ay “Kami ay maghahatol sa inyo.” Ayon naman sa paliwanag ni Bukhari, “Kami ay
magbabayad sa inyo [sa tao at jinn]. Sila ay kapwa mananagot sa kanilang mga ginawa sa mundo.
6 Sa ulat ni ali bin Abi Talhah, ayon kay Ibn Abbas ang Shuwadh ay ang ningas ng apoy. At-Tabari
23:47 [Tafsir Ibn Kathir vol 9 pahina 390
7 Sinabi ni Ibn Jarir na karaniwang tinatawag na Nuhas at Nihas ang usok ng apoy nguni’t ayon sa
mga iskolar, sa ayah na ito ang Nuhas ay likido o lusaw na tanso. Ganyan din ang sinabi ni
Mujahid, likidong tanso na ibubuhos sa kanilang mga ulo. At-Tabari 23:48
581
tubig, na pinainitan [nang sukdulang init].

itinatakwil?
46. At sinuman ang natatakot sa pagharap sa kanyang Panginoon [para sa
pagtutuos ng kanyang gawa], [sa kanya] ay dalawang hardin,
itinatakwil?
48. [Hardin na] may mahahabang mga sanga ng mga halaman.
itinatakwil?
50. Sa dalawang [harding] ito, ay naroroon ang dalawang bukal [ang
Tasnim at As-sansabil], na umaagos.
itinatakwil?
52. Sa dalawang ito, ay mayroong bawa’t uri ng prutas na magkapares.
itinatakwil?
54. [Sila ay] sumasandal sa mga higaan na ang disenyo ay istabraq [yari
sa mamahaling sutlang kulay berde], at ang prutas ng dalawang hardin ay
nangagbitin nang abot-kamay.
itinatakwil?
56. Doon, sila ay may Qasirat At-Tarf [mga asawang busilak] pigil ang
[kanilang] mga pagsulyap, walang nakasaling sa tao ng una sa kanila at
wala [ring nakasaling maging] sa [lipon ng] jinni -
itinatakwil?
58. Wari bang sila ay [nakakawangis] ng mga batong rubi at batong
bulaklak [o koral].
itinatakwil?
60. Mayroon pa bang ibang gantimpala ang kabutihan maliban sa
kabutihan [din]?
itinatakwil?
62. At sa ibaba ng dalawang ito ay naroroon ang dalawa [pang] hardin -
582
itinatakwil?
64. Berdeng matingkad [ang kulay dahil sa saganang dilig ng tubig].
itinatakwil?
66. Sa dalawang [harding] ito ay may dalawang bukal, bumubulwak
itinatakwil?
68. Naroroon ang mga prutas, at mga bungang datiles at mga bungang
granada.
itinatakwil?
70. Naroroon [sa hardin] ang mga Khayrat Hisan [mga mabubuti at
magagandang dalaga],
itinatakwil?
72. Hur [mga mayuyuming babae] na iniingatan sa loob ng bulwagan.
itinatakwil?
74. Walang nakasaling sa tao ng una sa kanila at wala [ring nakasaling
maging] sa [lipon ng] jinni –
itinatakwil?
76. Sumasandal sa mga berdeng unan [o sandalan] at Abqariy [mga
mamahalin at mararangyang alpombra].
itinatakwil?
78. Sadyang pinagpala ang Pangalan ng iyong Panginoon, ang nag-
aangkin ng Jalali-wal-Ikram [ng Kamaharlikaan at Kamahalan].
Surah 56 Al-Waqi’ah Bahagi Blg 27
583
Surah Al-Waqi’ah
[Ang Kaganapan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Kapag ang kaganapan [ng Araw ng Pagkabuhay na Muli] ay

magaganap,
2. Walang magkapagtatakwil sa kaganapan nito.
3. Ito ay magbibigay-aba [para sa mga ilan] at magbibigay ng dangal [para
sa mga iba].
4. Kapag ang kalupaan ay mayanig nang may [kasindak-sindak na]
pagyanig.
5. At ang mga bundok ay magkalasug-lasog, [at] gumuguho.
6. Kaya, [ito ay] magiging alikabok na nangagkakalat.
7. At kayo [mga tao] ay magiging tatlong [uri ng] pangkatin.
8. Kaya, ang mga kasamahan ng kanan - ano ang mga kasamahan ng
kanan?
9. At ang mga kasamahan ng kaliwa, ano ang mga kasamahan ng kaliwa?
10. At ang mga nangunguna, ang mga mangunguna -
11. Sila yaong mga dinalang malapit [sa Allah].
12. Nasa mga hardin ng kaligayahan.
13. [Kabilang dito ay] isang [malaking] pangkat mula sa mga naunang
[henerasyon ng] tao.
14. At ilan mula sa mga huling [henerasyon ng] tao.
15. [Sila ay] nasa mga luklukang hinabi [mula sa gintong disenyo].
16. [Sila ay] magsisisandal dito nang magkakaharap sa isa’t isa,
17. [Sila ay] palilibutan ng mga kabataang lalaking walang hanggan [upang
sila ay pagsilbihan].
18. May [hawak na] mga tasa at sisidlang-inumin at isang kopita [ng alak]
mula sa umaagos na bukal -
19. [Sila ay] walang [madaramang] pananakit ng ulo mula [sa pag-inom]
nito at hindi malalasing.
584
20. At may prutas mula sa anumang kanilang mapagpipilian.

21. At [may] karne ng mga ibon mula sa anumang kanilang inaasam.
22. At [naroroon ang] mga Hur Ayn [mayuyuming babae na may mga
malalaki at magagandang mata].
23. [Ang mga Hur Ayn ay] nakakatulad ng natatagong mga perlas.
24. [Ito ay bilang] gantimpala para sa anumang kanilang laging ginagawa.
25. Sila ay walang maririnig doon ng masamang salita o ng paggawa ng
kasalanan -
26. Maliban sa pagsasabi ng: “Kapayapaan, kapayapaan.”
27. At ang mga kasamahan ng kanan, ano ang mga kasamahan ng kanan?
28. [Sila ay] nasa gitna ng mga punong Sedar na walang mga tinik [at hitik
sa bunga],
29. At mga puno [ng saging] na susun-suson [ang bunga sa buwig].
30. At lilim na sinudlungan [o pinahaba nang malawak].
31. At tubig na ibinuhos [nang maginhawa].
32. At prutas, masagana [at iba-iba].
33. [Mga prutas na] hindi pana-panahon [o madalang] at hindi
ipinagbabawal.
34. At sa mga [ibabaw ng] higaan na itinayong mataas.
35. Katotohanan, sila [mga babae sa Paraiso] ay Aming nilikha sa
[panibagong] paglikha
36. At sila ay Aming ginawang mga birhen [wagas at dalisay].
37. Kaibig-ibig [sa kanilang asawa] at magkakasing-gulang.
38. Para sa mga kasamahan ng kanang kamay, [sila ay]
39. Isang pangkat mula sa mga naunang [henerasyon ng] tao.
40. At isang pangkat mula sa mga huling [henerasyon ng] tao.
41. At ang mga kasamahan ng kaliwa, ano ang mga kasamahan ng
kaliwa?
42. [Sila ay paroroon] sa nagliliyab na Apoy at kumukulong tubig.
43. At sa isang lilim ng maiitim na usok,
44. [Doon ay] walang lamig at walang ginhawang [madarama].
45. Katotohanan, sila, bago pa iyan, ay nalululong sa karangyaan,
46. At lagi nang nagmamalabis sa mga malulubhang [gawaing] paglabag.
47. At kanilang laging sinasabi: “Kung kami ay mamatay at maging alabok
585
at mga buto, kami ba ay ibabangong muli [upang mabuhay]?”

48. At [pati ba] ang aming mga ninuno?
49. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Katotohanan, ang mga nauna at
huling [henerasyon ng] mga tao,
50. Ay tiyak na titipunin nang sama-sama para sa naitakdang Araw ng
Pakikipagtagpo.”
51. Pagkaraan, katotohanan O kayong mga nangaligaw [na] nagtatakwil,
52. [Kayo] ay magsisikain mula sa mga puno ng Zaqqum.1
53. [At] bubusugin nito ang inyong mga tiyan.
54. [At kayo ay] magsisiinom sa ibabaw nito, mula sa kumukulong tubig.
55. [At kayo] magsisiinom na tulad ng pag-inom ng mga nauuhaw na
kamelyo!
56. Ito ang nakahain para sa kanila sa Araw ng Pagbabayad!
57. Kami ang lumikha sa inyo; kaya bakit hindi kayo naniniwala?
58. Hindi ba ninyo nakikita ang anumang [semilyang] inyong inilalabas?
59. Kayo ba ang lumilikha nito, o Kami ang Tagapaglikha?
60. Kami ang nagtakda ng kamatayan sa inyong pagitan, at Kami ay hindi
mapangungunahan [o malalagpasan at mahihigtan ng sinuman],
61. Na rito ay Aming magagawang baguhin ang [pagkalikha] sa inyong
mga pagkakahalintulad at kayo ay Aming lilikhain sa [anyong] hindi ninyo
nalalaman.
62. At katiyakang nababatid na ninyo ang unang paglikha, kaya hindi ba
kayo kung gayon makaalala?
63. Nakikita ba ninyo ang anumang [binhi] na inyong itinanim [sa lupa]?
64. Kayo ba ang nagpapatubo nito o Kami ang Tagapagpatubo?
65. Kung Aming naisin, ito ay Aming magagawang [matuyot na] pira-piraso
at kayo ay mananatiling namamangha [o nanlulumo].
66. [At magsasabing], “Kami [ngayon] ay nasadlak sa pagkakautang;
67. Sapagka’t kami ay pinagkaitan!”
68. Hindi ba ninyo nakikita ang tubig na inyong iniinom?
69. Kayo ba ang nagpapababa nito [ng tubig-ulan] mula sa mga ulap o
Kami ang Tagapagbaba nito?
1 Zaqqum - ito ay isang mapait na puno na nasa ilalim ng Impiyerno.

586
70. Kung Aming naisin, ito ay Aming magagawang maalat, kaya bakit nga
ba kayo ay hindi [matutong] magpasalamat [sa Amin]?
71. Hindi ba ninyo nakikita ang Apoy na inyong pinagniningas?
72. Kayo ba ang nagpapatubo sa punungkahoy nito o Kami ang
Tagapagpatubo?
73. Kami ang gumawa nito [ng apoy] bilang babala [ng Impiyerno] at isang
kagamitang [nagsisilbing tanglaw o sulo] para sa mga manlalakbay.
74. Kaya, luwalhatiin mo ang Pangalan ng iyong Panginoon, ang Dakila.
75. Kaya, [isinusumpa Ko] sa paglubog ng mga bituin.
76. At katotohanan, ito ay isang panunumpa, kung ito ay inyo lamang
nalalaman – ang dakila.
77. Katotohanan, ito ay isang maluwalhating Qur’an.
78. [Ito ay nakatitik] sa isang talaang iniingatan2.
79. Walang sinuman ang maaaring humawak nito maliban sa mga malilinis.
80. [Sapagka’t ito ay] kapahayagang nagmula sa Panginoon ng lahat.
81. Ito bang salaysay na ito [ang dahilan kung bakit] kayo ay walang
malasakit?
82. At [sa halip] na gawin [ang pasasalamat] sa panustos [na Kanyang
ipinagkaloob] sa inyo, kayo ay nagtatakwil [sa Kanya]?
83. Kaya, [sa oras ng kamatayan], bakit [hindi kayo namagitan], kapag ito
[ang kaluluwa] ay umaabot sa [kanyang] lalamunan.
84. At sa sandaling iyon [ng kanyang paghihingalo] kayo ay nakatingin
lamang.
85. At, Kami [ang Aming mga tagapangasiwang anghel] ay higit na malapit
sa kanya kaysa sa inyo, nguni’t [sila ay] hindi ninyo nakikita,
86. Kaya, bakit hindi ninyo gawin - kung kayo nga ay hindi pagbabayarin [o
sisingilin],
87. Ibalik ninyo siya [ang kaluluwa sa kanyang katawan], kung kayo ay
makatotohanan?
88. Kaya, kung siya man [na naghihingalo] ay kabilang sa mga malalapit
[sa Amin],
89. Samakatwid [nakalaan sa kanya] ay Rawh [pamamahinga] at Rayhan
[panustos]3 at hardin ng kaligayahan.
2 Ang Al Lauh Al Mahfuz.

3 Ito ang paliwanag ni Ibn Abbas tungkol dito. At-Tabari 23:159 Tafsir Ibn Kathir vol 9 pahina 455.
587
90. At kung siya ay kabilang sa mga kasamahan ng kanang kamay,

91. Magkagayon [ang mga anghel ay magsasabi], kapayapaan para sa iyo;
[ikaw ay] mula sa mga kasamahan ng kanang kamay.
92. At kung siya ay kabilang sa mga nagtatakwil [na] naliligaw,
93. Samakatwid, [nakalaan para sa kanya] ang parusa ng kumukulong
tubig.
94. At ang [parusa ng] nagliliyab na Apoy ng Impiyerno.
95. Katotohanan, ito ang totoong katiyakan,
96. Kaya, luwalhatiin mo ang Pangalan ng iyong Panginoon, ang Dakila.
Surah 57 Al-Hadeed Bahagi Blg. 27
588
Surah Al-Hadeed
[Ang Bakal]
Sa Ngalan ng Allah
1. Lumuluwalhati sa Allah ang anumang nasa mga kalangitan at kalupaan

at Siya ang Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib ng Karunungan.
2. Sa Kanya ang pagmamay-ari ng mga kalangitan at ng kalupaan. Siya
ang nagbibigay-buhay at nagdudulot ng kamatayan. At Siya ay may Ganap
na Kakayahan sa lahat ng bagay.
3. Siya ang Una1 at ang Huli,2 ang Mataas3 at ang Malapit.4 At Siya ay
4. Siya ang lumikha sa mga kalangitan at sa kalupaan sa loob ng anim na
araw, at pagkaraan ay [istawa] pumaitaas sa [Kanyang] Trono [sa paraang
angkop sa Kanyang Kadakilaan]. Nababatid Niya ang anumang
pumapasok sa kalupaan at ang anumang lumalabas mula rito at ang
anumang bumababa mula sa kalangitan at ang anumang umaakyat
patungo rito. At Siya ay nasa sa inyo [sa pamamagitan ng Kanyang
Karunungan] saan man kayo naroroon. At Siya ay Lubos na Nakakikita sa
5. Sa Kanya ang pagmamay-ari ng mga kalangitan at ng kalupaan: at sa
Allah ang pagbabalik ng [lahat ng] mga pangyayari.
6. Kanyang pinangyayaring ang gabi ay pumasok sa araw, at Kanyang
pinangyayaring ang araw ay pumasok sa gabi; at Siya ay Maalam ng nasa
mga dibdib [ng tao].
7. Maniwala kayo sa Allah at sa Kanyang Sugo, at kayo ay gumugol mula
sa anumang [yamang] kayo ay Kanyang ginawang tagapamahala rito.
Kaya, yaong mga naniwalang kabilang sa inyo at gumugol [sa
1 Siya ang Una, na walang sinuman o anuman ang una sa Kanya.

2 Siya ang Huli, na walang sinuman o anuman ang magiging huli pagkaraan Niya.
3 Walang sinuman o anuman ang nakatataas sa Kanya. Ang ibang kahulugan nito ay; “ang Hayag
o ang Nangingibabaw.” Walang sinuman o anuman ang makapangingibabaw sa Kanya.
4 Walang sinuman o anuman ang higit na malapit kaysa sa Kanya sa pamamagitan ng Kanyang
Kaalaman. Ang ibang kahulugan nito ay “ang Nakakubli o ang di-Mapangingibabawan” mula sa
pisikal na kakayahan ng tao. Walang sinuman o anuman ang makapangingibabaw sa Kanya.
589
kawanggawa], para sa kanila ay isang malaking gantimpala.

8. At bakit hindi kayo maniwala sa Allah samantalang ang [Kanyang] Sugo
ay nag-aanyaya sa inyo na maniwala sa inyong Panginoon; at Kanyang
tinanggap ang inyong tipan [kasunduan], kung tunay ngang kayo ay
naniniwala [sa Kanya]?
9. At Siya ang nagpahayag ng mga malilinaw na ayaat [kapahayagan] sa
Kanyang alipin [si Muhammad] upang kayo ay hanguin mula sa kadiliman
tungo sa liwanag. At katotohanan, ang Allah ay Tigib ng Kabaitan sa inyo,
Maawain.
10. At bakit hindi kayo gumugugol sa Landas ng Allah samantalang nasa
Allah ang pamana [o yaman] ng mga kalangitan at ng kalupaan. Hindi
magkapantay yaong mga gumugol bago [maganap] ang pananakop [sa
Makkah] at nakipaglaban [at yaong mga gumugol pagkaraan ng
pananakop]. Sila ay nakahihigit sa antas kaysa yaong mga gumugol
pagkaraan at nakipaglaban. Subali’t, sa lahat, ang Allah ay nangako ng
isang pinakamabuting [gantimpala]. At ang Allah ay Nakababatid ng
anumang inyong ginagawa.5
11. Sino ba siya na maaaring magpautang sa Allah ng isang mabuting
pautang upang Kanyang paramihin ito para sa kanya, at para sa kanya ay
isang marangal na gantimpala.
12. Sa Araw [na iyon], iyong makikita ang mga naniwalang lalaki at mga
naniwalang babae: ang kanilang liwanag ay nasa pagitan ng kanilang
harapan at ng kanilang gawing kanang kamay: [ito ay magsasabi]: “Ang
magandang balita sa inyo sa araw na ito ay [ukol sa] mga hardin na sa mga
ilalim nito ay may umaagos na mga ilog upang doon, kayo ay mamamalagi
nang walang hanggan. Iyan ang dakilang tagumpay.”
13. Sa Araw [ding iyon] ang mga mapagkunwaring lalaki at mga
mapagkunwaring babae ay magsasabi sa mga naniniwala: “Kami ay inyong
hintayin upang kami ay mabahaginan ng inyong liwanag!” Sa kanila ay
sasabihin: “Magsibalik kayo sa inyong mga likuran, at inyong hanapin ang
liwanag!” At ang isang dingding ay ilalagay sa kanilang pagitan na
mayroong pintuan. Sa loob nito ay [naroroon ang] habag, at sa labas nito
ay [naroroon ang] parusa.
14. Sila [mga mapagkunwari] ay mananawagan [sa mga naniwala], “Hindi
ba kami ay inyong mga kasama?” Sila ay magsasabi, “Oo, subali’t
hinayaan ninyong mapariwara ang inyong mga sarili; [at] kayo ay naghintay
5 Hindi magkapantay sa gantimpala yaong mga gumugol at nakipaglaban sa landas ng Allah bago
dumating ang pananakop sa Makkah at yaong mga gumugol at nakipaglaban pagkaraan ng
pananakop sa Makkah.
590
[sa aming kapahamakan]; [at] nag-alinlangan; at kayo ay nalinlang ng

inyong mga mapagnasang saloobin hanggang dumating ang Kautusan ng
Allah. At ang manlilinlang [Satanas] ay luminlang sa inyo tungkol sa Allah.
15. Kaya, sa Araw na ito, walang kapalit [o pantubos] ang kukuhanin mula
sa inyo, o mula sa mga di-naniwala. Ang inyong kanlungan ay ang Apoy:
Ito ay higit na nararapat para sa inyo: at napakasamang patutunguhan!”
16. Hindi ba dumating ang panahon niyaong mga naniniwala upang ang
kanilang mga puso ay magpakumbabang tumalima sa pag-aalaala sa Allah
at sa anumang ipinahayag na katotohanan? At huwag nilang hayaang sila
ay makatulad niyaong mga pinagkalooban ng Kasulatan noon. At lumipas
sa kanila ang mahabang panahon, subali’t ang kanilang mga puso ay
[lubhang] tumigas? At karamihan sa kanila ay mga suwail.
17. [Dapat ninyong] malaman na ang Allah ang nagbibigay-buhay sa lupa
na dati ay tigang. Aming ginawang malinaw para sa inyo ang mga ayaat
[tanda] upang sakali kayo ay makaunawa.
18. Katotohanan, ang mga lalaking mapagkawanggawa, at mga babaing
mapagkawanggawa at [yaong] mga nagpapautang sa Allah ng isang
mabuting pautang – ito ay idaragdag para sa kanila, at para sa kanila ay
isang marangal na gantimpala.
19. At yaong mga naniwala sa Allah at sa Kanyang mga sugo - sila yaong
[nasa hanay ng] mga makatotohanan at Shuhada [mga martir] sa [paningin
ng] kanilang Panginoon. Kanilang makakamit ang kanilang gantimpala at
ang kanilang liwanag. Subali’t yaong mga di-naniwala at nagtakwil sa
aming mga ayaat [kapahayagan], sila yaong mga maninirahan sa Apoy [ng
Impiyerno].
20. [Dapat ninyong] malaman na ang buhay sa mundong ito ay isa lamang
laro at aliwan at palamuti at pagyayabang sa isa’t isa, at paligsahan sa
pagpaparami ng yaman at mga anak. [Ito ay] kahalintulad ng ulan na
[nagiging sanhi] ng pagyabong ng halaman na nagbibigay kasiyahan sa
[paningin ng] mga manananim, pagkaraan ito ay matutuyot; at iyong
makikitang naninilaw, at pagkaraan ay magiging [nangagkalat na] dayami.
Subali’t sa kabilang buhay ay mahapding parusa at kapatawaran mula sa
Allah at mabuting kasiyahan. At ano ba ang buhay sa mundong ito maliban
sa kasiyahang mapanlinlang.
21. Mag-unahan kayo tungo sa kapatawarang nagmumula sa inyong
Panginoon, at sa hardin na ang lawak nito ay kasinlawak ng mga
kalangitan at ng kalupaan, [ito ay] inihanda para sa mga naniniwala sa
Allah at sa Kanyang mga sugo: Iyan ang biyaya ng Allah na Kanyang
ipinagkakaloob sa sinumang Kanyang nais. At ang Allah ang Nagtatangan
ng dakilang biyaya.
22. Walang dumating na sakuna [o masamang pangyayari] sa kalupaan at
591
maging sa inyong mga sarili, maliban na ito ay nasa talaan bago pa man
Namin tuluyang ipatupad ito. Katotohanan, iyan ay madali para sa Allah.6
23. Upang kayo ay hindi maghinagpis sa anumang umalpas sa inyo, at
[upang] kayo ay hindi magmalaki sa anumang [biyayang] ipinagkaloob sa
inyo. Hindi minamahal ng Allah ang mga nagmamagaling, [at] mga
mapagyabang -
24. Yaong mga mararamot at nag-uutos sa tao ng karamutan. At sinuman
ang tumalikod [o nagkait], katotohanan, ang Allah ang Mayaman [walang
pangangailangan sa Kanyang mga alipin], ang Kapuri-puri.
25. Katiyakan, Aming ipinadala ang Aming mga sugo na may malilinaw na
katibayan, at Aming ipinahayag sa kanila ang Kasulatan at ang timbangan
[ng katarungan] upang mapanatili ng tao ang [diwa ng] katarungan [sa
kanilang mga gawain]. At Aming ibinaba ang bakal na kung saan ito ay
isang makapangyarihang sandata sa [larangan ng] digmaan7 at [bilang]
mga pakinabang para sa tao. At upang gawing malinaw ng Allah kung sino
[sa inyo] ang tatangkilik sa Kanya at sa Kanyang mga sugo na hindi
nakikita. Katotohanan, ang Allah ay Malakas, Ganap na Makapangyarihan.
26. At katiyakan, Aming ipinadala [bilang sugo] sina Noah at Abraham, at
Aming ginawang [ipagkatiwala] sa kanilang mga supling ang [tungkulin ng]
pagka-Propeta at Kasulatan. At kabilang sa kanila ay ang isang
napatnubayan; Subali’t karamihan sa kanila ay mga suwail.
27. Pagkaraan, Aming ipinadalang sumusunod sa kanilang mga yapak ang
Aming mga sugo, at Aming ipinasunod [sa kanila] si Hesus, ang anak na
lalaki ni Maria at Aming ipinagkaloob sa kanya ang Injeel [Ebanghelyo]. At
Aming itinanim sa mga puso niyaong mga sumunod sa kanya ang
pagmamalasakit at habag. At ang di-pag-aasawa na kanilang iminungkahi
ay hindi Namin itinagubilin para sa kanila maliban [na ito ay kanilang
kusang ginawa] upang hanapin ang kasiyahan ng Allah; Subali’t, ito ay
hindi nila nagawang tuparin sa paraang dapat tuparin. Gayunpaman,
Aming pinagkalooban yaong mga naniwalang kabilang sa kanila ng
6 Isinalaysay ni Ibn Abbas: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “O, batang lalaki, ikaw ay aking
tuturuan ng ilang salita: [a]. Maging matapat ka sa Allah , alalahanin mo Siya tuwina, Ikaw ay
Kanyang ililigtas sa anumang kasamaan at ikaw ay Kanyang pangangalagaan sa iyong buhay. [b].
Maging masunurin ka sa Allah, iyong matatagpuan ang Allah na malapit sa iyo. [k] Kung ikaw ay
magsumamo, magsumamo ka sa Allah. [d] Kung ikaw ay humanap ng tulong, hanapin mo ang
tulong mula sa Allah. [e] Kung ang lahat ng tao ay magsama-sama upang ikaw ay bigyan ng
pakinabang sa isang bagay, hindi nila magagawang bigyan ka ng pakinabang maliban kung ano
ang itinakda sa iyo. At kung sila ay magsama-sama upang ikaw ay bigyan ng pinsala, ikaw ay hindi
mapipinsala maliban kung ano ang itinakda ng Allah sa iyo. Ang mga panulat ay tumigil sa
pagsulat at ang tinta sa papel [Aklat ng Tadhana] ay natuyo na.” [At Tirmidhi].
7 Isinalaysay ni Abdullah bin Aufa: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Dapat mong malaman na ang
Paraiso ay nasa ilalim ng talim ng espada [Jihad].” [Sahih Al-Bukhari, vol 4 Hadith Bilang 73].
592
kanilang gantimpala, subali’t karamihan sa kanila ay mga suwail.

28. O kayong mga naniwala, matakot kayo sa Allah at maniwala kayo sa
Kanyang Sugo [si Muhammad], [at katiyakan na] kayo ay Kanyang
pagkakalooban ng dalawang bahagi ng Kanyang habag at gagawa para sa
inyo ng isang liwanag upang kayo ay tumahak [sa tuwid na landas], at kayo
ay [Kanyang] patatawarin. At ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.8
29. [Magkagayon nga] ang mga Angkan ng Kasulatan [Hudyo at
Kristiyano], ay kanilang mapag-aalaman na sila ay walang kakayahang
[kumuha] ng anumang bagay mula sa mga biyaya ng Allah;9 na ang [lahat
ng] biyaya ay nasa Kamay ng Allah; Kanyang ipinagkakaloob ito sa
sinumang Kanyang nais. At ang Allah ang Siyang Nagtatangan ng dakilang
biyaya.
8 Isinalaysay ng ama ni Abu Buradah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Sinuman na may aliping
babae na kanyang pinag-aral, tinuruan ng kagandahang asal, at pagkaraan ay binigyang laya at
pinakasalan, siya ay magkakamit ng dalawang gantimpala. At sinuman sa Angkan ng Kasulatan na
naniwala sa kanyang sariling Propeta at pagkaraan ay naniwala sa akin ay tatanggap ng dalawang
gantimpala. At sinumang alipin na tumupad sa kanyang tungkulin sa kanyang pinaglilingkuran at
sa kanyang Panginoon, siya ay tatanggap ng dalawang gantimpala.” [Sahih Al-Bukhari, vol 7,
Hadith Bilang 20]. At ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Sumpa man sa Allah , walang sinuman sa
mga Hudyo at kristiyano [sa kasalukuyan] na nakarinig tungkol sa akin at pagkaraan ay namatay
na walang paniniwala sa aking mensahe, maliban na siya ay kabilang sa mga maninirahan sa
Impiyerno.” [Sahih Muslim, Book of Faith, vol 1, Chapter no 240].
9 Hanggang sila ay tumatangging maniwala sa mensahe ng Allah na ipinahayag kay Propeta
Muhammad.
Surah 58 Al-Mujadilah Bahagi Blg. 28
593
Surah Al-Mujadilah
[Ang Babaing Nakiusap (o Nakipagtalo)]
Sa Ngalan ng Allah
1. Katiyakan, narinig ng Allah ang pagsasalita ng isang1 nakikipagtalo sa

iyo [O Muhammad] hinggil sa kanyang asawa2 at tahasan niyang iniluhog
ang kanyang karaingan sa Allah. At naririnig ng Allah ang pag-uusap
ninyong dalawa. Katotohanan, ang Allah ay Lubos na Nakaririnig, Lubos
na Nakakikita.
2. Yaong mga nagpapahayag ng Dhihar,3 na kabilang sa inyo [upang
hiwalayan] ang kanilang mga asawa – sila [kanilang mga asawa] ay hindi
[maaaring maging] kanilang mga ina [nang dahil diyan]. Ang kanilang mga
ina ay walang iba kundi ang mga nagsilang sa kanila. At katotohanan, sila
ay nagsasabi ng isang masamang salita at isang kasinungalingan. At
katotohanan, ang Allah ang Mapagparaya, Mapagpatawad.
3. At yaong mga nagpapahayag ng Dhihar sa kanilang mga asawa,
pagkaraan ay [naghahangad] bawiing muli ang anumang kanilang sinabi,
magkagayon [sila ay nararapat na] magpalaya ng isang alipin bago sila
magtalik sa isa’t isa. Iyan ang ipinaaalala sa inyo kaugnay nito. At ang
Allah ay Maalam sa anumang inyong ginagawa.
4. Kaya sinuman ang hindi makatagpo [ng isang alipin] – [ay nararapat]
mag-ayuno ng magkasunod na dalawang buwan bago sila makipagtalik
sa isa’t isa. Nguni’t sinuman ang walang kakayahan – [ay nararapat]
magpakain ng animnapung taong dukha. Iyan ay upang kayo ay [ganap
na] maniwala sa Allah at sa Kanyang Sugo. At iyon ang mga hangganan
[na itinakda] ng Allah. At para sa mga di-naniniwala ay isang mahapding
parusa.
5. Katotohanan, yaong mga sumasalungat sa Allah at sa Kanyang Sugo
ay magiging hamak na tulad ng pagiging hamak niyaong mga nauna sa
kanila. At katiyakang Aming ibinaba [o ipinahayag] ang mga malilinaw na
1 Ito ay ang babaing si Khawlah bint Tha’labah.

2 Siya ay si Aus bin As-Samit.
3 Dhihar - ito ay pagsasabi ng isang lalaki sa kanyang asawa nang ganito: “Para sa akin, ikaw ay
katulad ng likuran ng aking ina [ipinagbabawal ang pagsiping sa iyo nang dahil sa pahayag ko ng
Dhihar].” Ito ay karaniwang sinasambit ng mga kalalakihang Arabo sa kanilang mga asawa sa
panahon ng Jahiliyah [panahon ng kamangmangan bago dumating ang Islam].
594
ayaat [mga paalala at babala]. At para sa mga di-naniniwala ay isang

kahiya-hiyang parusa.
6. Sa Araw na silang lahat ay muling bubuhayin ng Allah at ipababatid sa
kanila ang anumang kanilang ginawa. Ito ay inisa-isang [itinala] ng Allah
datapwa't ito ay kanilang kinalimutan. At ang Allah ay Saksi sa lahat ng
bagay.
7. Hindi mo ba isinaalang-alang na nababatid ng Allah ang anumang nasa
mga kalangitan at anumang nasa kalupaan? Walang anumang sarilinang
pag-uusap ang tatlo maliban na Siya ang ika-apat sa kanila [ayon sa
Kanyang Kaalaman], o walang lima maliban na Siya ang ika-anim sa
kanila - at hindi kukulangin mula diyan o humigit maliban na Siya ay nasa
sa kanila [sa kaalaman] saanman sila naroroon. Pagkaraan, Kanyang
ipababatid sa kanila ang anumang kanilang ginawa sa Araw ng
Pagkabuhay na Muli. Katotohanan, ang Allah ay Maalam sa lahat ng
bagay.
8. Hindi mo ba isinaalang-alang yaong [mga taong] pinagbawalan mula sa
mga sarilinang pag-uusap [tungkol sa panunuya at sabwatan], subali’t
pagkaraan ay muling bumalik sa anumang [dating] ipinagbawal sa kanila
at nag-uusap sa isa’t isa tungkol sa gawaing makasalanan at paglabag at
pagsuway sa Sugo? At kapag sila ay lumalapit sa iyo, sila ay bumabati sa
iyo ng [pagbating] hindi [nakakatulad ng] pagbati ng Allah sa iyo at
nagsasabi sa kanilang mga sarili: ‘Bakit hindi kami parusahan ng Allah sa
anumang aming sinasabi?’ Sapat na sa kanila ang Impiyerno upang sila
ay sunugin. At napakasama ng [gayong] patunguhan.
9. O kayong mga naniwala, kapag kayo ay mag-uusap nang sarilinan,
huwag kayong mag-usap tungkol sa gawaing makasalanan at paglabag,
at pagsuway sa Sugo, bagkus kayo ay [nararapat] mag-usap tungkol sa
[katangian ng] Birr [pagiging matwid]4 at Taqwa [takot sa Allah]. At inyong
katakutan ang Allah [sapagka’t] sa Kanya kayo ay titipunin.
10. Katotohanan, ang mga sarilinang pag-uusap ay nagmumula sa [udyok
ng] satanas, upang sakali ay kanyang palungkutin yaong mga naniniwala,
subali’t wala siyang mapipinsala sa kanila nang anupaman maliban sa
kapahintulutan ng Allah. At sa Allah, hayaang ang mga naniniwala ay
4 Al Birr. Ito ay isang katangian ng isang tunay na Muslim na kinabibilangan ng lahat ng uri ng
kabaitan at pagsunod sa kautusan ng Allah na ipinag-aanyaya sa kapwa tao sa pamamagitan ng
pagkakaroon ng kabanalan, pagiging matuwid at masunurin sa bawa’t kautusan ng Allah. Sa 2:177
ang Birr ay [isang katangian na] maniwala sa Allah, at sa Huling Araw, sa mga Anghel, sa Aklat,
sa mga propeta at ang pamamahagi ng inyong yaman sa kabila ng pagmamahal dito para sa mga
kamag-anakan, sa mga ulila at sa Masakin [ang mga dukha] at mga naglalakbay at yaong
humihingi at pagpapalaya ng mga alipin, pagsasagawa ng pagdarasal at pagbibigay ng Zakat at
tumutupad ng kanilang mga kasunduan at matiisin sa [panahon ng] labis na paghihikahos at
[malubhang] karamdaman at sa panahon ng pakikipaglaban.
595
magtiwala [nang lubusan].

11. O kayong mga naniwala, kapag kayo ay sinabihang, “Magbigay kayo
ng kaluwagan” sa mga pagtitipon, samakatwid magbigay kayo ng
kaluwagan. Ang Allah ay magbibigay sa inyo ng [sapat na] kaluwagan. At
kapag kayo ay sinabihang “Magsitayo kayo,” samakatwid, magsitayo
kayo; itataas ng Allah yaong mga naniwalang kabilang sa inyo at yaong
mga pinagkalooban ng kaalaman, sa mga antas [ng karangalan]. At ang
Allah ay Lubos na Nababatid ang anumang inyong ginagawa.
12. O kayong mga naniwala, kapag kayo ay [nagnanais na] sumangguni
sa Sugo nang sarilinan, maghain kayo ng kawanggawa bago ang inyong
[pansariling] sangguni. Iyan ay nakabubuti para sa inyo at higit na dalisay.
Nguni’t, kung kayo ay walang matagpuang [paraan upang magbigay],
gayunpaman, ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
13. Pinangambahan ba ninyong kayo ay maghain ng kawanggawa bago
ang inyong pagsangguni [sa kanya]? Gayunpaman, kung [ito ay] hindi
ninyo magagawa, at kayo ay pinatawad ng Allah, samakatwid,
magsagawa kayo ng [kahit man lamang] pagdarasal at magbigay sa
kawanggawa at sumunod sa Allah at sa Kanyang Sugo. At ang Allah ay
nakababatid ng anumang inyong ginagawa.
14. Hindi mo ba isinaalang-alang [O Muhammad] yaong mga nakikipag-
kaibigan sa mga taong kinapopootan ng Allah? Sila [mga mapagkunwari]
ay hindi kabilang sa inyong [mga Muslim] gayundin naman sila sa kanila
[sa mga Hudyo], at sila ay sumusumpa sa kasinungalingan habang
kanilang nalalaman [na ito ay walang katotohanan].
15. Ang Allah ay naghanda para sa kanila ng isang matinding parusa:
Katotohanan, ang kasamaan ang kanilang lagi nang ginagawa.
16. Kanilang itinuring ang kanilang mga [huwad na] panunumpa bilang
isang panakip, kaya kanilang hinadlangan [ang mga tao] mula sa landas
ng Allah. Kaya, para sa kanila ay isang kahiya-hiyang parusa.
17. Kailanman, ang kanilang yaman o ang kanilang mga anak ay hindi
makapagdudulot sa kanila ng buti kahit anupaman laban sa Allah. Sila
yaong mga maninirahan sa Apoy upang sila ay mamalagi roon nang
walang hanggan.
18. Sa Araw na silang lahat ay bubuhaying muli ng Allah, at sila ay
manunumpa sa Kanya tulad ng kanilang panunumpa sa inyo; at sila ay
nag-aakala na sila ay [may pinaninindigang] bagay. Katotohanan, sila ay
mga sinungaling!
19. Sila ay pinangibabawan [o nilukuban] ng satanas, kaya sila ay ginawang
makalimot sa pag-alaala sa Allah. Sila yaong mga kampon ng satanas.
Katotohanan, ang mga kampon ng satanas - sila ang mga nawalan [o
596
talunan].
20. Katotohanan, yaong mga sumasalungat sa Allah at sa Kanyang Sugo,
sila yaong kabilang sa mga pinakaaba [o nawalan ng dangal].
21. Ang Allah ay nagtala [o nagtakda]: “Katotohanan, Ako ang mananaig,
Ako at ang Aking mga sugo.” [Sapagka’t] katotohanan, ang Allah ay
Malakas, Ganap na Makapangyarihan.
22. Hindi mo matatagpuan [O Muhammad] sa isang mamamayang
naniniwala sa Allah at sa Huling Araw, na siya ay nakikipagkaibigan sa
mga sumasalungat sa Allah at sa Kanyang Sugo, kahit sila ay kanilang
mga ama o kanilang mga anak o kanilang mga kapatid o kamag-anak.
Sila yaong Kanyang tinakdaan ng [katatagan ng Eeman]
pananampalataya sa kanilang mga puso at sila ay pinatatag ng ruh
[liwanag at patnubay] mula sa Kanya. At sila ay Kanyang papapasukin sa
mga hardin [ng Paraiso] na sa ilalim nito ay may mga ilog na umaagos.
Sila ay mamamalagi roon nang walang hanggan. Ang Allah ay lubos na
nasisiyahan sa kanila, at sila rin naman [ay nasisiyahan] sa Kanya. Sila
yaong mga kaanib [o alagad] ng Allah. Katotohanan, yaong mga kaanib [o
alagad] ng Allah, sila ang mga magtatagumpay.
Surah 59 Al-Hashr Bahagi Blg. 28
597
Surah Al- Hashr

[Ang Pagtitipon]
Sa Ngalan ng Allah
1. Lumuluwalhati sa Allah ang anumang nasa mga kalangitan at ang

anumang nasa kalupaan. At ang Allah ang Ganap na Makapangyarihan,
ang Tigib ng Karunungan.
2. Siya ang nagtaboy sa mga di-naniniwalang kabilang sa mga Angkan ng
Kasulatan1 mula sa kanilang mga pamamahay sa unang pagtitipon. Hindi
ninyo aakalain na sila ay magsisialis. At sila ay nag-akala na ang kanilang
mga tanggulang [pinagkukublihan] ay makapangangalaga sa kanila laban
sa Allah! Nguni’t, ang [takda ng] Allah ay umabot sa kanila mula sa kung
saang hindi nila inaasahan, at Kanyang inihasik ang ligalig sa kanilang mga
puso [kaya] kanilang winasak ang kanilang mga pamamahay mula sa
kanilang mga kamay at sa mga kamay ng mga naniniwala. Nawa’y
magsilbing babala [ito] para sa inyo, O kayong may mga mata [na
nakakikita].
3. At kung hindi lamang naitakda ng Allah sa kanila ang pagtapon [sa ibang
lupain], katiyakang sila ay Kanyang pinarusahan sa mundong ito, nguni't sa
kabilang buhay, sa kanila ay parusa ng Apoy.
4. Iyan ay sa dahilang kanilang sinalungat ang Allah at ang Kanyang Sugo,
at sinuman ang sumalungat sa Allah, katotohanan, ang Allah ay mahigpit
sa Kanyang kaparusahan.
5. Anuman ang inyong pinutol mula sa mga puno ng datiles [ng inyong mga
kaaway], o iniwang nakatindig sa kanilang mga puno, ito ay sa
kapahintulutan ng Allah, at upang sa gayon ay Kanyang isadlak sa
kahihiyan ang mga suwail.
6. At anumang inilaang fai2 ng Allah sa Kanyang Sugo mula sa kanila, [ito
ay sa dahilang] kayo ay hindi napilitang gumamit para rito [sa
pakikipagdigma] ng mga kabayo o ng mga kamelyo.3 Nguni’t, ang Allah ay
nagbigay ng kapangyarihan sa Kanyang mga sugo nang higit sa sinumang
1 Ang mga Hudyong nagmula saTribu ng Banu An-Nadir.

2 Ang Fai ay yamang nakuha ng mga Muslim mula sa mga kaaway na walang pakikipaglaban.
3 Ang kahulugan, “kayo ay hindi nahirapan upang makuha ang mga labi ng digmaan.
598
Kanyang naisin. At ang Allah ay may Ganap na Kakayahan sa lahat ng

bagay.
7. Anumang inilaang fai ng Allah sa Kanyang Sugo mula sa mga taong-
bayan – ito ay para sa Allah at para sa Sugo, at para sa [kanyang] mga
kamag-anak at mga ulila, at mga dukha, at mga [kinapos na] manlalakbay -
upang ito ay hindi maging isang panghabang-panahong pamamahagi sa
mga nakaririwasang kabilang sa inyo. Kaya anumang ipinagkaloob sa inyo
ng Sugo, ito ay inyong tanggapin [nang maluwag] at anuman ang kanyang
ipagbawal sa inyo, umiwas kayo mula rito. At inyong katakutan ang Allah;
sapagka’t ang Allah ay mahigpit sa pagpaparusa.
8. [May karapatang bahagi ng fai] yaong mga mahihirap na nagsilikas na
itinaboy mula sa kani-kanilang pamamahay at mga ari-arian, upang hanapin
ang biyaya mula sa Allah at ang Kanyang Kasiyahan, at yaong
nakikipagtulungan sa Allah at sa Kanyang Sugo [upang palaganapin ang
Kanyang relihiyon]; Sila yaong mga makatotohanan.
9. At [may karapatang bahagi rin] yaong mga nanirahan sa tahanan [ng
Madinah] at [yaong mga yumakap] sa pananampalataya [Islam] na una sa
kanila. Kanilang minamahal yaong mga nagsilikas na nagtungo sa kanila, at
walang matatagpuang paghahangad sa kanilang kalooban hinggil sa
anumang [bagay na] ipinagkaloob sa kanila, at sila ay nagparaya sa kanila
nang higit sa kanilang mga sarili bagaman sila ay labis na naghihikahos. At
sinuman ang napangalagaan laban sa sariling karamutan ay katiyakang sila
yaong mga magtatagumpay.
10. At [may karapatang bahagi rin] yaong mga nagsirating pagkaraan nila,
na nagsasabing: “Aming Panginoon, patawarin Mo po kami at yaong aming
mga kapatid na nauna sa amin sa Eeman [pananampalataya] at huwag Mo
pong ilagay sa aming mga puso ang [anumang] hinanakit sa kanila na
naniniwala. “Aming Panginoon, Tunay na Ikaw ay Mabait, Maawain.”
11. Hindi mo ba nakikita [O Muhammad] yaong mapagkunwaring nagsasabi
sa kanilang mga kapatid [o sa kanilang mga kasamahang] di-naniniwala na
nagmula sa Angkan ng Kasulatan: “Kung kayo ay palalayasin, katiyakang
kami ay kasama ninyong maglalayas at alang-alang sa inyo, hindi namin
kailanman susundin ang isa man [laban sa inyo]; at kung kayo ay
nilabanan, kami ay tiyak na makikipagtulungan sa inyo.” Subali’t, saksi ang
Allah na sila ay mga sinungaling.
12. Kung sila ay palalayasin, sila [mga mapagkunwari] ay hindi maglalayas
na kasama nila, at kung sila ay nilabanan, sila ay hindi tutulong sa kanila. At
[kahit pa] sila ay tutulong sa kanila, sila ay tatalikod sa kanilang mga likuran,
pagkaraan, sila ay hindi matutulungan.
13. Kayong [mga naniniwala] ay higit na kinasisindakan sa kanilang mga
dibdib kaysa sa Allah. Iyan ay sa dahilang sila ay mga taong hindi
599
nakauunawa.
14. Sila ay hindi makikipaglaban sa inyong lahat maliban kung sila ay nasa
loob ng mga bayang may matibay na tanggulan, o sila ay nasa mga
kinukublihang moog. Ang kanilang suklam sa kanilang mga sarili ay
masidhi. Inyong inaakala na sila ay nagkakaisa nguni’t, ang kanilang mga
puso ay watak-watak. Iyan ay sapagka’t, sila ay mga taong hindi gumagamit
ng katwiran.
15. [Ang kanilang] nakahahalintulad ay yaong kanilang mga huling
sinundan: kanilang nalasap ang masamang bunga ng kanilang mga gawa,
at [sa kabilang buhay] sa kanila ay isang mahapding parusa.
16. [Ang mga mapagkunwari ay] nakahahalintulad ng satanas kapag siya ay
nagsasabi sa tao: “Huwag kang maniwala,” Nguni’t, nang siya [ang tao] ay
hindi naniwala, ang satanas ay nagsabing: “Wala akong kaugnayan sa iyo
[O tao] at ako ay natatakot sa Allah, ang Panginoon ng lahat [ng mga
nilikha].”
17. Kaya, ang naging wakas nilang dalawa ay sa Apoy, sila ay mamamalagi
roon nang walang hanggan. At iyan ang kabayaran ng mga mapaggawa ng
kamalian.
18. O kayong mga naniniwala, inyong katakutan ang Allah. At hayaan ang
bawa't tao na hanapin kung ano ang naghihintay para sa kanya sa
kinabukasan - at inyong katakutan ang Allah. Katotohanan, ang Allah ay
nakababatid sa anumang inyong ginagawa.
19. At huwag kayong maging katulad niyaong mga nakalimot sa [pag-alaala
sa] Allah, kaya sila ay Kanyang ginawang makalimot sa kanilang mga sarili.
Sila yaong mga suwail.
20. Hindi magkapantay ang mga maninirahan sa Apoy [ng Impiyerno] at ang
mga maninirahan sa Paraiso: ang mga maninirahan sa Paraiso ay [tunay
na] matagumpay.
21. Kung Aming ibinaba itong Qur’an sa [ibabaw ng] isang bundok, marahil
ito ay iyong nakitang nagpakumbaba –[at] nagkasabug-sabog nang dahil sa
kanyang takot sa Allah. Ito ay mga paghahalintulad [o mga halimbawa] na
Aming inilahad para sa sangkatauhan upang sakali sila ay [matutong]
makapag-isip [at magbigay ng pagpapahalaga sa mensahe ng Allah].
22. Siya ang Allah, walang diyos maliban sa Kanya. Ang Maalam ng di-
nakikita at ng nakikita [o nasasaksihan].4 Siya ang Mahabagin, ang
Maawain.
4Ang lahat ng pangyayari ay Kanyang nakikita, at lubos na nasasaksihan. Walang

nakahuhulagpos at walang nakaliligtaang bagay at pangyayari mula sa Kanyang Kaalaman. Ang
600
23. Siya ang Allah, walang diyos maliban sa Kanya. Siya ang Hari, ang
Kabanal-banalan, ang Kasakdal-sakdalan [malaya at malayo mula sa lahat
ng pagkukulangan], ang Tagapagbigay ng Kapanatagan, ang
Tagapagmasid, ang Ganap na Makapangyarihan, ang di-Mapaglalabanan,
ang [tanging] Makapagmamalaki. Luwalhati sa Allah, [Siya ay Mataas nang
higit kaysa sa] anumang kanilang itinatambal [sa Kanya].
24. Siya ang Allah, ang Tagapaglikha, ang Tagapagsimula [ng lahat], ang
Tagapaghubog [ng anyo o hugis]. Sa Kanya ang [pagmamay-ari ng] mga
pinakamagagandang Pangalan. Anumang nasa mga kalangitan at kalupaan
ay [patuloy na] lumuluwalhati [dumadakila, pumupuri at nagbubunyi] sa
Kanya. At Siya ang Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib ng Karunungan.
paglalarawan sa Kanya mula sa pagsasalin nito sa ibang wika ay hindi sapat at hindi maaaring
ipantay sa orihinal na wikang Arabe na siyang pinagmulan ng kapahayagan. AJSalas.
Surah 60 Al-Muntahanah Bahagi Blg 28
601
Surah Al-Muntahanah
[Ang (Babaing) Susuriin]
Sa Ngalan ng Allah
1. O kayong mga naniwala, huwag ninyong ituring ang Aking mga kaaway
at inyong mga kaaway bilang mga kaibigan [kapanalig o tagapangalaga],
inyong ipinadarama sa kanila ang pagmamalasakit bagaman sila ay hindi
naniwala sa anumang katotohanang dumating sa inyo at [sila ang]
nagtaboy sa Sugo at sa inyo [mula sa inyong mga pamamahay] nang
dahil sa inyong paniniwala sa Allah na Siya ninyong [tunay na]
Panginoon. Kung kayo ay magsilabas upang makipaglaban [sa Aking
Landas] at hinahanap ang Aking Kasiyahan, [huwag ninyo silang ituring
bilang kaibigan]. Inyong ipinadarama ang pagmamalasakit sa kanila
bagaman Aking nababatid ang anumang inyong inililihim at ang anumang
inyong inihahayag. At sinumang kabilang sa inyo ang gumawa nito,
katiyakan na siya ay naligaw mula sa patag na Landas.
2. Kung kayo ay kanilang magagawang pangibabawan [o gapiin], sila ay
[mag-aasal] sa inyo bilang inyong mga kaaway, at kanilang iuunat ang
kanilang mga kamay at ang kanilang mga dila laban sa inyo nang may
kasamaan, at sila ay magnanasang kayo ay hindi maniwala.
3. Kailanman ang inyong mga kamag-anak o inyong mga anak ay hindi
makapagdudulot sa inyo ng buti sa Araw ng Pagkabuhay na Muli. Siya
[ang Allah] ang maghahatol sa inyong pagitan. At Lubos na Nakikita ng
Allah ang anumang inyong mga ginagawa.
4. Katiyakan, may isang mabuting halimbawa para sa inyo [upang inyong
pamarisan] sa [katauhan ni] Abraham at yaong kanyang mga kasamahan,
nang kanilang sabihin sa kanilang mga mamamayan: “Katotohanan, kami
ay walang kaugnayan sa inyo at sa anumang inyong sinasamba bukod sa
Allah: kami ay [mananatiling] nagtatakwil sa inyo at may namuong poot at
galit sa ating pagitan nang walang katapusan hanggang hindi kayo
maniniwala sa Kaisahan ng Allah” - maliban sa sinabi ni Abraham sa
kanyang ama: “Katotohanan, ako ay magsusumamo sa Allah para sa
iyong kapatawaran, nguni’t ako ay walang kapangyarihan na gawin ang
anumang bagay para sa iyo sa harap ng Allah.” “Aming Panginoon, sa Iyo
lamang po kami nagtitiwala at sa Iyo po kami nagbabalik-loob at sa Iyo po
ang [aming] huling patutunguhan.
5. Aming Panginoon, huwag Mo po kaming gawin [bilang] pagsubok para
602
sa mga di-naniniwala, at kami po ay Iyong patawarin. Aming Panginoon,
tunay na Ikaw ang Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib ng
Karunungan.”
6. Katiyakan, mayroon na para sa inyo ng isang mabuting halimbawa sa
kanila para sa sinumang umaasa [sa pakikipagharap] sa Allah at sa Huling
Araw. At sinuman ang tumalikod, magkagayon, katotohanang ang Allah ay
Mayaman, ang Kapuri-puri.
7. Maaaring ilagay ng Allah sa inyong pagitan at sa pagitan niyaong
inyong naging mga kaaway na kabilang sa kanila, ang pagmamahal. At
ang Allah ang may Ganap na Kakayahan [sa lahat ng bagay], at ang Allah
ay Mapagpatawad, Maawain.
8. Hindi ipinagbabawal sa inyo ng Allah ang pakikitungo nang matwid at
makatarungan sa mga hindi nakikipaglaban [o hindi umuusig at
tumutuligsa] sa inyo nang dahil sa inyong relihiyon at maging yaong mga
hindi nagtataboy sa inyo mula sa inyong mga pamamahay. Katotohanan,
minamahal ng Allah ang mga makatarungan.
9. Ang ipinagbabawal lamang sa inyo ng Allah ay yaong mga
nakipaglaban [umusig o tumuligsa] sa inyo nang dahil sa inyong relihiyon
at nagtaboy sa inyo mula sa inyong mga pamamahay at yaong mga
nakipagtulungan sa iba upang kayo ay maitaboy - [ipinagbabawal] na kayo
ay makipagkaibigan sa kanila. At sinuman [sa inyo] ang nakikipagkaibigan
sa kanila, sila yaong mga mapaggawa ng kamalian.
10. O kayong mga naniwala, kapag dumating sa inyo ang mga
naniniwalang babae bilang mga babaing nagsilikas, sila ay inyong
siyasatin [o suriin]. Ang Allah ay higit na nakababatid ng kanilang
pananampalataya [sa Kanya], at kung inyong matiyak na sila ay [tunay na]
mga naniniwala, huwag ninyo silang pabalikin sa mga di-naniniwala. Sila
ay hindi karapat-dapat na maging asawa nila, gayon din naman, sila [na di-
naniniwala] ay hindi karapat-dapat para sa kanila [sa mga babaing
naniniwala]. Ngunit, sila [mga di-naniniwala] ay inyong bayaran ng
anumang kanilang ginugol [bilang Mahr].1 At hindi isang pagkakasala para
sa inyo, kung sila ay nais ninyo pakasalan kapag inyong naibigay na ang
kanilang kabayarang [Mahr]. Gayun din naman, huwag ninyong panatilihin
ang mga babaing di-naniniwala bilang inyong mga asawa, at hilinging
maibalik sa inyo ang anumang ginugol [bilang Mahr] at hayaan sila [mga
di-naniniwala] na humingi na ibalik ang anumang kanilang ginugol. Iyan
ang hatol ng Allah, Siya ay humahatol sa inyong pagitan. At ang Allah ay
1 Mahr. Ito ay handog na ipinagkakaloob ng lalaki sa kanyang mapapangasawang babae sa oras

ng kanilang naitakdang kasal.
603
11. At kung kayo ay nawalan ng isa sa inyong mga asawa sa mga di-
naniniwala, [at] kasunod nito, kayo ay nakakuha [ng biyaya], samakatwid,
inyong bigyan ng anumang [halagang] nakakatulad ng kanilang ginugol
yaong ang kanilang mga asawa ay lumisan. At matakot kayo sa Allah na
Siya ninyong pinaniniwalaan.
12. O Propeta, kapag ang mga naniniwalang babae ay magsilapit sa iyo
upang magbigay ng panunumpa [o pangako] sa iyo na sila ay hindi
magtatambal sa Allah nang anupaman, na sila ay hindi magnanakaw, na
sila ay hindi magkakasala ng bawal na pakikipagtalik, na sila ay hindi
papatay ng kanilang mga anak, na sila ay hindi magsasalita ng [anumang]
paninirang-puri na naglalayong maglubid ng mga kasinungalingan sa
pagitan ng kanilang bisig at kamay, at sila ay hindi susuway sa iyo sa
anumang matwid, kung gayon, tanggapin mo ang kanilang panunumpa [o
pangako], at hingin mo sa Allah ang kanilang kapatawaran. Katotohanan,
ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
13. O kayong mga naniwala, huwag ninyong kaibiganin ang mga taong
kinapopootan ng Allah. Katiyakan, sila ay maghihinagpis sa [kawalang
gantimpalang naghihintay sa] kabilang buhay, tulad ng paghihinagpis
niyaong mga hindi naniniwala [sa pakikipagharap] sa mga kasamahan ng
mga libingan.
Surah 61 As-Saff Bahagi Blg. 28
604
Surah As-Saff
[Ang Magkakahanay]
Sa Ngalan ng Allah
1. Lumuluwalhati sa Allah ang anumang nasa mga kalangitan at anumang

nasa kalupaan. At Siya ang Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib ng
Karunungan.
2. O kayong mga naniwala, bakit kayo nagsasalita [ng mga bagay] na
hindi naman ninyo ginagawa [sa inyong mga sarili]?
3. Kasuklam-suklam sa [paningin ng] Allah na kayo ay nagsasalita [ng
mga gayong bagay] na hindi naman ninyo ginagawa.
4. Katotohanan, minamahal ng Allah yaong mga nakikipaglaban sa
Kanyang Landas nang magkakahanay na wari bang sila ay moog na
binigkis nang matatag.
5. At [banggitin O Muhammad] nang si Moises ay nagsabi sa kanyang
mga mamamayan: “O aking mga mamamayan, bakit ninyo ako niyayamot
gayong inyong nalalaman nang may katiyakan na ako ay Sugo ng Allah
sa inyo?” Kaya, nang sila ay lumihis [mula sa Landas ng Allah], inilihis din
ng Allah ang kanilang mga puso [mula sa patnubay]. At hindi
pinapatnubayan ng Allah ang mga taong suwail.
6. At [banggitin] nang si Hesus, anak ni Maria, ay nagsabi: “O mga anak
ni Israel! Katotohanan, ako ay Sugo ng Allah sa inyo, nagpapatunay sa
Torah [na ipinahayag] nang una sa akin, at nagbibigay ng magandang
balita tungkol sa isang Sugo na darating pagkaraan ko, na ang pangalan
ay Ahmad.1 Nguni’t nang siya [Ahmad i.e Muhammad] ay dumating sa
kanila na may dalang mga malilinaw na katibayan, sila ay nagsabi: “Ito ay
isang malinaw na salamangka.”
7. At sino ba ang mapaggawa ng kamalian nang higit kaysa sa isang
naglulubid ng kasinungalingan laban sa Allah, bagaman siya ay
inaanyayahan sa Islam? At hindi pinapatnubayan ng Allah ang mga taong
1 Isinalaysay ni Jubair bin Mut’im: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Ako ay mayroong limang
pangalan: Ako ay si Muhammad at Ahmad; ako ay Al Mahi na sa pamamagitan ko, lilinisin ng
Allah ang Al Kufr [pagsamba sa mga diyus-diyusan; ako ang Al Hashir ang una na mabubuhay na
muli, at pagkaraan ay ang mga tao ang muling bubuhayin; at ako rin ang Al Aqib [wala ng darating
pang Propeta pagkaraan ko] [Sahih Al-Bukhari vol 4 Hadith Bilang 732].
Surah 61 As-Saff Bahagi Blg. 28
605
8. Sila ay naghahangad na pawiin ang liwanag ng Allah sa kanilang mga
bibig. Nguni’t, lulubusin ng Allah ang Kanyang liwanag bagaman [ito]
kinamumuhian ng mga di-naniniwala.
9. Siya [ang Allah] ang nagpadala sa Kanyang Sugo [si Muhammad] ng
patnubay at relihiyon ng katotohanan, upang ito ay gawing matagumpay
nang higit sa lahat ng relihiyon bagaman [ito] kinamumuhian ng mga
Mushrik [o mga nagtatambal].
10. O kayong mga naniwala, nais ba ninyong kayo ay Aking gabayan
tungo sa isang kalakal na makapagliligtas sa inyo mula sa mahapding
parusa?
11. Na kayo ay maniwala sa Allah at sa Kanyang Sugo, at kayo ay
magpunyagi sa Landas ng Allah sa pamamagitan ng inyong yaman at ng
inyong mga sariling [buhay]; iyan ay higit na nakabubuti para sa inyo,
kung ito ay inyo lamang nababatid.
12. Kanyang patatawarin para sa inyo ang inyong mga kasalanan, at kayo
ay papapasukin sa mga hardin na sa ilalim nito ay may mga ilog na
umaagos, at sa mga magagandang tahanan sa hardin ng Eden
[Paraisong walang hanggan]; iyan ang dakilang tagumpay.
13. At [pagkakalooban din kayo ng] iba pang pagpapala na inyong
minamahal - isang tulong mula sa Allah [laban sa inyong mga kaaway] at
isang nalalapit na tagumpay. At magbigay ng magandang balita [O
Muhammad] sa mga naniniwala.
14. O kayong mga naniwala, maging tagapagtaguyod kayo sa [Landas
ng] Allah tulad nang sinabi ni Hesus, anak ni Maria sa [kanyang] mga
disipulo: Sino ba ang aking mga tagapagtaguyod para sa [Landas ng]
Allah? Ang mga disipulo ay nagsabi: “Kami ay mga tagapagtaguyod ng
Allah” Kaya, ang isang pangkat mula sa mga anak ni Israel ay naniwala at
ang isang pangkat ay di-naniwala. Kaya, Aming tinangkilik yaong mga
naniwala laban sa kanilang mga kaaway, at sila ay nangibabaw.
Surah 62 Al-Jumu’ah Bahagi Blg. 28
606
Surah Al-Jumu’ah
[Ang Araw ng Biyernes]
Sa Ngalan ng Allah
1. Lumuluwalhati sa Allah ang anumang nasa mga kalangitan at anumang

nasa kalupaan. Ang [Tanging] Hari, ang Banal, ang Ganap na
2. Siya na nagsugo sa [gitna ng] mga hindi nag-aral ng isang sugong
nagmula sa kanilang [lahi], binibigkas sa kanila ang Kanyang ayaat [mga
kapahayagan], at sila ay dinadalisay [mula sa kawalang-paniniwala], at
sila ay tinuturuan ng Aklat [ang Qur’an] at ng karunungan [ang Sunnah]. At
bagaman sila noon ay nasa [dating] hayag na kamalian -
3. At [sa] ibang kabilang sa kanila [mga Muslim na] hindi pa nakikianib sa
kanila [nguni’t sila ay patungo na sa pagyakap]. At Siya [ang Allah] ang
4. Iyan ang biyaya ng Allah na Kanyang ipinagkakaloob sa sinumang
Kanyang nais. At ang Allah ang nagmamay-ari ng dakilang biyaya.
5. Ang kahalintulad niyaong mga [taong] pinagkatiwalaan ng Torah subali’t
pagkaraan ay hindi nagawang tuparin [ang tungkulin para] rito, ay [tulad
ng] isang asno na nagpapasan ng mabibigat na aklat [subali’t walang
naunawaan dito]. Napakasamang halimbawa niyaong mga taong
nagtatakwil sa mga ayaat [kapahayagan] ng Allah. At hindi
pinapatnubayan ng Allah ang mga taong mapaggawa ng kamalian.
6. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “O kayong mga Hudyo! Kung
inyong inaakala na kayo ay awliyah [mga kaanib, kapanalig o kaibigan] ng
Allah, na namumukod-tangi sa [lahat ng] sangkatauhan, magkagayon,
inyong asamin ang kamatayan, kung tunay ngang kayo ay
makatotohanan.”
7. Subali’t, kailanman ay hindi nila magagawa ang pag-asam nito [ng
kamatayan] sanhi ng mga [kabuktutang] ginawa noon ng kanilang mga
kamay. At lubos na nababatid ng Allah [kung sino] ang mapaggawa ng
kamalian.
8. Sabihin mo [sa kanila O Muhammad]: “Katotohanan, ang kamatayan na
inyong iniiwasan ay katiyakang ito ay inyong makakaharap at pagkaraan,
kayo ay ibabalik [sa Allah], ang Maalam ng [bagay na] di-nakikita at
nakikita [o nasasaksihan]. At Kanyang ipababatid sa inyo ang anumang
Surah 62 Al-Jumu’ah Bahagi Blg. 28
607
inyong lagi nang ginagawa.”

9. O kayong mga naniwala, kapag [ang Adhan ay] tinawag na para sa
pagdarasal sa araw ng Jumu’ah [Biyernes], inyong simulan ang pag-alaala
sa Allah at [pansamantalang] lisanin ang pamilihan [o palitan ng
kalakalan]. Iyan ay higit na mabuti para sa inyo, kung ito ay inyo lamang
nababatid!
10. Nuni’t kapag napagpasiyahan ng tapusin ang pagdarasal, humayo
kayong magsikalat sa mga lupain at inyong hanapin ang biyaya ng Allah
[sa pamamagitan ng paghahanap-buhay] at inyong alalahanin nang
palagian ang Allah upang sakali kayo ay magsipag-tagumpay.
11. At [sa isang pagkakataon] nang kanilang makita ang ilang kalakal at
ilang libangan, sila ay nagmadaling nagsitungo roon, at ikaw [O
Muhammad] ay kanilang iniwang nakatindig. Sabihin mo [sa kanila]:
“Anumang nasa Allah ay higit na mabuti kaysa sa alinmang libangan at
kaysa alinmang kalakal. Ang Allah ay [Siyang] pinakamahusay sa [lahat
ng] mga tagapanustos.”
Surah 63 Al-Munafiqun Bahagi Blg 28
608
Surah Al-Munafiqun
[Ang Mga Mapagkunwari]
Sa Ngalan ng Allah
1. Kapag magsilapit sa iyo [O Muhammad] ang mga mapagkunwari, [at]

sila ay magsabing: “Kami ay sumasaksi na ikaw ay Sugo ng Allah.” At
nababatid ng Allah na ikaw ay Kanyang Sugo, at ang Allah ay sumasaksi
na ang mga mapagkunwari ay mga sinungaling.
2. Kanilang kinuha bilang panakip [sa kanilang pagkukunwari] ang
kanilang mga panunumpa [o pagsaksi]; upang kanilang hadlangan [ang
mga tao] mula sa landas ng Allah. Katotohanan, ang kasamaan ang lagi
nilang ginagawa.
3. Iyan ay sa dahilang sila ay naniwala [subali’t] pagkaraan, sila ay
[muling] hindi naniwala, kaya, ang kanilang mga puso ay sinarhan. Sa
gayon, sila ay hindi makaunawa.
4. At kapag sila ay iyong pagmasdan, ang kanilang mga bikas [o anyo] ay
nakapagbibigay-kasiyahan sa iyo, at kapag sila ay mangusap, ikaw ay
nakikinig sa kanilang mga pananalita. [Sila ay] tila mga tinilad na putol ng
kahoy na nakatukod.1 Kanilang inaakala na ang bawa’t sigaw ay laban sa
kanila. Sila ang [inyong] mga kaaway, kaya mag-ingat kayo sa kanila.
Nawa’y sila ay lipulin ng Allah! Paano nga ba’t sila ay nalinlang [o
napalayo mula sa tuwid na landas]?
5. At kapag ito ay sabihin sa kanila: “Halina kayo, [at] ang Sugo ng Allah
ay magsusumamo para sa inyong kapatawaran,” ang kanilang mga ulo ay
pailing-iling at iyong makikita ang kanilang pag-iwas habang sila ay
nagmamalaki.
6. Walang kaibahan kung sila man ay iyong ipagsumamo para sa
kanilang kapatawaran o hindi ipagsumamo para sa kanilang
kapatawaran. Ang Allah ay hindi kailanman magpapatawad sa kanila.
Katotohanan, ang Allah ay hindi nagpapatnubay sa mga taong suwail.
7. Sila yaong [mga mapagkunwari] na nagsasabing: “Huwag kayong
gumugol [o tumulong] sa sinumang kasama ng Sugo ng Allah hanggang
sila ay maghiwa-hiwalay.” At sa Allah ang pagmamay-ari ng mga kaban
1 Katulad ng katawan na walang laman ang isip at puso.

Surah 63 Al-Munafiqun Bahagi Blg 28
609
[ng yaman] ng mga kalangitan at ng kalupaan nguni’t, ang mga

mapagkunwari ay hindi nakauunawa.
8. Sila ay nagsasabing: Kung kami ay makababalik sa Madinah,
katiyakan na ang [taong]2 higit na marangal ay magtataboy mula rito sa
higit na kaaba-aba.3 Nguni’t, ang Izzat [karangalan] ay pagmamay-ari ng
Allah at ng Kanyang Sugo at ng mga naniniwala nguni’t ang mga
mapagkunwari ay hindi nakaaalam [nito].
9. O, kayong mga naniwala, huwag ninyong hayaan na ang inyong mga
yaman at ang inyong mga anak ay makapaglihis sa inyo mula sa pag-
alaala sa Allah. At sinuman ang gumawa niyan, samakatuwid, sila yaong
mga nawalan.
10. At gumugol kayo [sa kawanggawa] mula sa anumang [panustos na]
Aming ipinagkaloob sa inyo, bago dumating ang kamatayan sa isa sa
inyo at siya ay magsasabing: “Aking Panginoon, kung ako ay Iyong
ipagpapaliban para sa kaunting panahon marahil ako ay
makapagkakawanggawa4 at ako ay maging kabilang ng mga matutuwid.”
11. At kailanman, ang Allah ay hindi magpapaliban sa isang kaluluwa
kapag ang takdang oras [ng kamatayan] nito ay sumapit na [sa kanya]. At
ang Allah ay nakababatid ng anumang inyong mga ginagawa.
2 Ito ay si Abdullah bin Ubai bin Salul, na pinuno ng mga taong mapagkunwari.
3 Ang tinutukoy na kaaba-aba ng mga taong mapagkunwari ay ang Sugo ng Allah.
4 Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Bawat araw ay mayroong
dalawang anghel na bumababa mula sa kalangitan at ang isa sa kanila ay magsasabi, ‘O Allah,
gantimpalaan Mo ang bawa’t taong gumugugol sa Iyong Landas,’ at ang isa namang anghel ay
magsasabi, ‘O Allah! Puksain ang bawa’t maramot.’” [Sahih Al-Bukhari, vol 2, Hadith Bilang 522].
Surah 64 At-Taghabun Bahagi Blg 28
610
Surah At-Taghabun
[Ang Kawalan at Kapakinabangan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Lumuluwalhati sa Allah ang anuman nasa mga kalangitan at ang

anuman nasa kalupaan; nasa Kanya ang kapamahalaan at sa Kanya ang
pagmamay-ari ng [lahat ng] mga papuri, at Siya ay may Ganap na
2. Siya ang lumikha sa inyo, bagaman kabilang sa inyo ay ang di-
naniniwala at kabilang sa inyo ay ang naniniwala. Ang Allah ay nakakikita
sa anumang inyong mga ginagawa.
3. Kanyang nilikha ang mga kalangitan at kalupaan sa katotohanan, at kayo
ay Kanyang hinubog at ginawa Niyang ganap ang inyong hubog at sa
Kanya ang [inyong huling] patutunguhan.
4. Kanyang nababatid ang anumang nasa mga kalangitan at kalupaan, at
[Kanyang] nababatid ang anumang inyong itinatago at ang anumang
inyong inihahayag: At ang Allah ay Maalam ng anumang nasa mga dibdib
[ng tao].
5. Hindi ba nakarating sa inyo ang balita niyaong mga di-naniniwala noon?
Kaya kanilang nalasap ang masamang bunga ng kanilang mga gawa, at
para sa kanila ay isang mahapding parusa.
6. Iyan ay sa dahilang lagi nang may mga sugo na dumating sa kanila na
may dalang mga malilinaw na katibayan, nguni’t sila ay nagsabing:
“Kailangan ba na ang magpapatnubay sa amin ay mga tao lamang [na
tulad namin]? Kaya sila ay hindi naniwala at nagsitalikod. At ang Allah ay
walang pangangailangan [sa kanila]. At ang Allah ay Mayaman, Kapuri-
puri.
7. Inaakala niyaong mga di-naniniwala na sila ay hindi bubuhaying muli [sa
Araw ng Paghuhukom]. “Sabihin: Oo, sumpa man sa aking Panginoon,
katiyakang kayo ay bubuhaying muli: pagkaraan, katiyakang ipababatid sa
inyo ang anumang inyong ginawa. At iyan ay sadyang madali para sa
Allah.”
8. Kaya, maniwala kayo sa Allah at sa Kanyang Sugo, at sa Liwanag [ng
Qur’an] na Aming ibinaba [o ipinahayag]. At ang Allah ay nakababatid sa
anupamang inyong ginagawa.
9. [At inyong tandaan] sa Araw na kayo ay Kanyang pagsasamahing [lahat]
611
sa Araw ng Pagtitipon - iyan ang Araw ng Taghabun.1 At sinuman ang

naniniwala sa Allah at gumagawa ng mga gawaing matwid - ang kanyang
mga kasalanan ay Kanyang papawiin mula sa kanya at siya ay
papapasukin sa mga hardin [ng Paraiso] na sa mga ilalim nito ay may mga
ilog na umaagos at doon, sila ay mamamalagi nang walang hanggan; at
iyan ang dakilang tagumpay.
10. Nguni’t, yaong mga di-naniwala at nagtakwil sa Aming mga ayaat
[kapahayagan], sila yaong mga maninirahan sa Apoy, at mamamalagi roon
nang walang hanggan. At napakasamang patutunguhan.
11. Walang sakuna2 [o pangyayari] ang magaganap maliban sa
kapahintulutan ng Allah. At sinuman ang naniniwala sa Allah - Kanyang
papatnubayan ang kanyang puso. At ang Allah ay Maalam sa lahat ng
bagay.
12. At sumunod kayo sa Allah, at sumunod kayo sa [Kanyang] Sugo subali’t
kung kayo ay magsisitalikod, magkagayon, ang nakaatang [na tungkulin] ng
Aming Sugo ay ipaabot lamang [ang mensahe] nang malinaw.
13. Allah - walang diyos [na dapat sambahin] maliban sa Kanya: at sa

Allah, hayaang ang mga naniniwala ay [buong pusong] magtiwala.
14. O, kayong mga naniwala, katotohanan, kabilang sa inyong mga asawa
at sa inyong mga anak ay inyong mga kaaway, kaya mag-ingat kayo sa
kanila. Nguni’t kung kayo ay maging magparaya at magpaumanhin, at
magpatawad [sa kanila], - magkagayon katotohanan, ang Allah ay
15. Ang inyong yaman at inyong mga anak ay mga pagsubok lamang:
subali’t sa Allah - nasa Kanya ang dakilang gantimpala.
16. Kaya inyong katakutan ang Allah hanggang inyong makakayanan;
makinig kayo at sumunod kayo, at gumugol kayo [para sa landas ng Allah]:
ito ay higit na mabuti para sa inyong mga sarili. Sinuman ang
pinangalagaan mula sa karamutan ng kaluluwa, - sila yaong
mga
1 Taghabun. Ito ang isa sa pangalan ng Paghuhukom sapagka’t ang mga tao sa Paraiso ay
magwawagi laban sa mga tao ng Impiyerno. Walang kapakinabangang hihigit pa sa pagpasok sa
Paraiso at walang kawalan na hihigit pa sa pagpasok sa Impiyerno. [At Tabari 23:420].
2 Kahanga-hanga ang isang naniniwala. Walang anumang itinakda ang Allah para sa kanya
bagkus ito ay nakabubuti sa kanya. Kung ang isang sakuna o karamdaman ay dumapo sa kanya,
siya ay matiisin at ito ay nakabubuti sa kanya. At kung ang isang pagpapala ay igawad sa kanya,
siya ay mapagpasalamat at ito ay nakabubuti sa kanya. Ang gayong katangian ay matatagpuan
lamang sa isang tapat na naniniwala”. [Muslim 4 :2295].
612
3
magsisitagumpay.
17. Kung kayo ay magpapautang [o gumugol para] sa Allah ng isang
mabuting pautang, ito [ang gantimpala] ay Kanyang pag-iibayuhin para sa
inyo at magpapatawad para sa inyo. At ang Allah ay kumilala [o
pinahahalagahan ang inyong mga mabubuting gawa], Mapagparaya.
18. [Siya ang] Maalam ng di-nakikita at nakikita [o nasasaksihan],4 ang
3 Si Abu Hurayrah ay nagsalaysay na sinabi ng Sugo ng Allah , “Kung kayo ay aking inuutusang
gawin ang isang bagay, gawin ito nang higit na maayos, at kung kayo ay aking pinagbabawalan,
ito ay dapat ninyong iwasan.” [Sahih Muslim vol 2 Hadith Bilang 975].
simpleng nakikita. Nguni’t ang iba naman ay ipinaliwanag nang ganito. Ang Shahaadah ay ang
Surah 65 At-Talaq Bahagi Blg. 28
613
Surah At-Talaq
[Ang Diborsiyo]
Sa Ngalan ng Allah
1. O Propeta, kapag kayo ay magdidiborsiyo ng mga asawa [babae],

hiwalayan sila sa [simula ng] kanilang Iddah,1 at bilangin ang kanilang
Iddah nang wasto at matakot kayo sa Allah, ang inyong Panginoon. Sila ay
huwag ninyo ipagtabuyan mula sa kani-kanilang pamamahay, at sila ay
huwag ninyong hayaang lumisan [sa panahong iyon] maliban kung sila ay
nagkasala ng hayag na kahalayan. Iyon ang mga hangganang [itinakda]
ng Allah. At sinuman ang lumabag sa hangganan ng Allah, katiyakan siya
ay nagkasala sa kanyang sarili. Hindi mo nalalaman [O taong
nakipagdiborsiyo] na maaaring pagkaraan niyan, ang Allah ay magkaloob
[sa iyo] ng [ibang mabuting] pangyayari [o bagay].2
2. Kaya kapag sila ay [malapit nang] makatupad sa kanilang Iddah
[takdang paghihintay], sila ay maaari ninyo panatilihing muli [bilang asawa]
nang ayon sa matwid na paraan o hiwalayan sila nang ayon sa matwid na
paraan. At kayo ay magdala ng dalawang makatarungang tao na kabilang
sa inyo upang sumaksi, at manindigan kayo [o maging tapat] sa
pagsasaksi para [ito ay tanggapin ng] Allah. Iyan ay iniatas sa sinumang
naniniwala sa Allah at sa Huling Araw. At sinuman ang may takot sa Allah
– Kanyang gagawin para sa kanya ang daang papalabas [mula sa hirap].
3. At Kanyang ipagkakaloob para sa kanya [ang biyaya] na kung saan ay
hindi niya inaasahan [na darating]. At sinuman ang magbigay ng kanyang
tiwala sa Allah, samakatwid, Siya [ang Allah] ay sapat na para sa kanya.
Katiyakang ipatutupad ng Allah ang Kanyang Kautusan. Katotohanan, ang
Allah ay nakapagtakda na para sa lahat ng bagay.
4. At sila na hindi na umaasa pa ng kanilang buwanang pagreregla mula
sa inyong mga kababaihan – kung kayo ay nag-aalinlangan, magkagayon,
ang kanilang Iddah ay tatlong buwan at [ganoon din para] sa hindi pa
dinatnan [ng buwanang regla]. At sa mga nagdadalang-tao, ang kanilang
1 Iddah. Ang Allah ay nagtakda ng sapat na panahon ng paghihintay para sa babae pagkaraan ng
diborsiyo o kamatayan ng kanyang asawa, kaya pagkaraan ng takdang panahon ng paghihintay,
maaari na siyang mag-asawa sa iba.
2 i.e Maaaring panumbalikin ang dating ugnayan [o magandang damdamin] ninyo sa isa’t isa kung
ito ang una o ikalawang paghihiwalay lamang.
614
Iddah ay hanggang sila ay makapanganak;3 at sinumang may takot sa

Allah – Kanyang gagawing magaan para sa kanya ang kanyang gawain [o
pangyayari].
5. Iyan ang Kautusan ng Allah na Kanyang ibinaba [o ipinahayag] sa inyo;
at sinuman ang natatakot sa Allah – Kanyang papawiin mula sa kanya ang
kanyang mga masasamang gawa at palalakihin para sa kanya ang
gantimpala.
6. Sila ay inyong patirahin [o kupkupin]4 [sa isang bahagi mula] sa kung
saan kayo ay naninirahan nang ayon sa inyong kakayahan, at huwag
silang pahirapan upang sila ay magipit.5 At kung sila man ay
nagdadalang-tao, magkagayon, gumugol para sa kanila hanggang sila ay
manganak. At kung sila ay magpasuso para sa inyong [sanggol],
samakatwid ipagkaloob sa kanila ang kabayaran, at makipag-ayos sa isa't
isa sa paraang karapat-dapat. Nguni’t, kung kayo [ama at ina] ay hindi
magkasundo [sa pagpapasuso], magkagayon, maaari [kayong kumuha] ng
ibang babaeng magpapasuso para sa kanya.
7. Hayaang ang isang lalaking nakaririwasa na gumugol nang ayon sa
kanyang kakayahan. At sa sinuman na ang panustos ay lubhang kapos -
hayaan siyang gumugol nang ayon sa anumang ipinagkaloob sa kanya ng
Allah. Hindi nagbibigay ng pasanin ang Allah sa isang tao maliban [nang
ayon] sa anumang Kanyang ipinagkaloob dito. Ang Allah ay magkakaloob
ng ginhawa pagkaraan ng kahirapan.
8. At ilan na bang bilang ng bayan [o pamayanan] ang naghimagsik laban
sa Kautusan ng Panginoon nito at ng Kanyang mga sugo; kaya ito ay
Aming iniharap sa isang matinding pagtutuos at ito ay Aming pinarusahan
ng isang kagimbal-gimbal na parusa.
9. Kaya, ito ay nakalasap ng masamang bunga ng kanyang gawain [o
pagsuway], at ang naging bunga ng kanilang gawain ay kawalan.
10. Ang Allah ay naghanda para sa kanila ng isang matinding parusa.
Kaya, inyong katakutan ang Allah, O kayong mga naniwalang nagtataglay
ng pang-unawa. Katotohanan, ang Allah ay nagpahayag [o nagbaba] sa
inyo ng isang paalaala [ang Qur’an].
11. [Kanyang ipinadala] ang isang sugo na bumibigkas sa inyo ng mga
malilinaw na ayaat [kapahayagan] ng Allah upang Kanyang hanguin yaong
mga naniniwala at gumagawa ng mga gawaing matwid mula sa kadiliman
3 Ang Fatwa hinggil sa pagdadalantao ay nauukol din sa isang lalaking may asawa na namatay.
4 Sa panahon ng kanilang Iddah [takdang paghihintay]. Ang tinutukoy sa ayah na ito ay ang mga
asawang babae na ang diborsiyo ay naipahayag.
5 Upang sila ay mapilitang lumisan.
615
tungo sa liwanag. At sinuman ang maniwala sa Allah at gumawa ng mga

gawaing matwid, siya ay Kanyang papapasukin sa mga hardin na sa ilalim
nito ay may mga ilog na umaagos upang doon, ay mamalagi nang walang
hanggan. Katotohanan, lulubusin ng Allah para sa kanya ang
[pagkakaloob ng] panustos.
12. Ang Allah ang Siyang lumikha ng pitong kalangitan at ng kalupaan
nang magkatulad [sa bilang]. Ang [Kanyang] Kautusan ay bumababa sa
pagitan ng mga ito [langit at lupa] upang inyong mapag-alaman na ang
Allah ang may Ganap na Kakayahan sa lahat ng bagay. At katotohanan,
nasasaklawan ng Allah ang kaalaman sa lahat ng bagay.
Surah 66 At-Tahrim Bahagi Blg 28 616
Surah At-Tahrim
[Ang Ipinagbabawal]
Sa Ngalan ng Allah
1. O Propeta, bakit mo ipinagbabawal [sa iyong sarili] ang anumang

ipinahintulot ng Allah para sa iyo? Hinahanap mo ba ang pagsang-ayon ng
iyong mga asawa? At ang Allah ay Mapagpatawad, Maawain.
2. Katiyakan, iniatas na ng Allah para sa inyo [mga Muslim] ang
pagwawalang-saysay sa inyong mga pangako [o panunumpa]. At ang
Allah ang inyong Tagapagtanggol at Siya ang Maalam, ang Tigib ng
Karunungan.
3. At [alalahanin] nang ang Propeta ay nagtapat sa isa niyang asawa1 ng
isang salaysay; at nang ito ay ipaalam niya [ni Hafsah kay Aishah] nguni't
ito ay isiniwalat ng Allah sa kanya [kay Propeta Muhammad]; nagawa
niyang mabatid ang isang bahagi nito [ng salaysay] at hinayaang [itago]
ang isang bahagi. Kaya, nang ipaalam niya [ng Sugo ng Allah] sa kanya
[kay Hafsah] ang tungkol dito, siya [si Hafsah] ay nagsabi: “Sino ang
nagsabi nito sa iyo? Siya [ang Sugo ng Allah] ay sumagot: “Ipinabatid sa
akin ng Maalam, ang Nakababatid.”
4. [At] kung kayong dalawa [Aishah at Hafsah] ay magbalik-loob [sa
pagsisisi] sa Allah, [ito ay makabubuti para sa inyo] sapagka’t ang mga
puso ninyong dalawa ay lumihis. Nguni’t kung kayo ay magsapakatan
laban sa kanya [kay Propeta Muhammad] magkagayon, katotohanan, ang
Allah ay kanyang Tagapagtanggol, at ang [Anghel] Gabriel at ang mga
matutuwid mula sa mga naniniwala; at ang mga anghel, bukod pa riyan, ay
[kanyang] mga tagapagtaguyod.
5. Maaaring ang kanyang Panginoon ay magpalit para sa kanya ng mga
asawang nakahihigit kaysa sa inyo kung kayong [lahat] ay kanyang
hiwalayan - mga [asawang] tumatalima [sa Allah], naniniwala, tapat na
masunurin, [lagi nang] nagsisisi, sumasamba at naglalakbay2, - [silang]
mga balo at mga dalaga.
1 Siya ay si Hafsah.
2 Tinutukoy na naglalakbay sa ayah na ito ay yaong mga kababaihang lumilikas para sa landas ng
Allah.
6. O kayong mga naniwala, inyong pangalagaan ang inyong mga sarili at
ang inyong mga mag-anak laban sa Apoy [ng Impiyerno] na ang
panggatong ay mga tao at bato, doon ay [may itinalagang] mga anghel na
mababalasik [at] mahihigpit, sila ay hindi sumusuway sa Allah sa anumang
Kanyang ipinag-uutos sa kanila at kanilang ginagawa ang anumang
ipinag-utos.
7. “O kayong mga di-naniwala, huwag na kayong mangatuwiran sa Araw
na iyon. Kayo ay binabayaran lamang para sa anumang inyong lagi nang
ginagawa!”
8. O kayong mga naniwala, magbalik-loob kayo sa Allah nang tapat na
pagsisisi. Maaaring pawiin ng inyong Panginoon mula sa inyo ang inyong
mga masasamang gawa, at kayo ay Kanyang papasukin sa mga hardin na
sa ilalim nito ay may mga ilog na umaagos - sa Araw na, hindi hihiyain ng
Allah ang Propeta at yaong mga naniwalang kasama niya. Ang kanilang
liwanag ay mauuna sa kanila at [ito ay] nasa kanilang mga kanang kamay;
at sila ay magsasabing: “Aming Panginoon, gawin Mo pong ganap ang
liwanag para sa amin at kami po ay Iyong patawarin. Katotohanan, Ikaw
ang [tanging] may Ganap na Kakayahan sa lahat ng bagay.
9. O Propeta, ikaw ay magpunyagi [at makipaglaban] sa mga di-naniniwala
at sa mga mapagkunwari at [ikaw ay] maging mahigpit sa kanila.
[Sapagka’t] ang kanilang kanlungan ay Impiyerno at [ito ay] sadyang
napakasamang patutunguhan.
10. Ang Allah ay naglahad ng isang halimbawa para sa mga di-naniniwala.
Ang asawa ni Noah at ang asawa ni Lot. Silang dalawa ay kapwa nasa
ilalim [ng pangangasiwa] ng Aming mga matutuwid na alipin subali’t sila ay
nagtaksil sa kanila. Kaya, sila3 ay walang nagawang tulong para sa
kanilang dalawa laban sa [parusa ng] Allah. At sa kanila ay sinabing:
"Pumasok kayong dalawa sa Apoy kasama ng mga nagsisipasok.”
11. At ang Allah ay naglahad ng isang [mabuting] halimbawa para sa mga
naniwala: [tulad ng] asawa4 ni Paraon nang siya ay nagsabi: “Aking
Panginoon, ipagtayo Mo po ako ng isang tahanan sa hardin na malapit sa
Iyo at iligtas Mo po ako kay Paraon at sa kanyang [mga masasamang]
gawain at iligtas Mo po ako sa mga taong mapaggawa ng mga kamalian.”
3Ang tinutukoy ay sina Noah at Lot. Wala silang nagawa upang tulungan ang kanilang mga
asawa.
4 At ayon sa pagtatala ni Ibn Jarir, isinalaysay ni Abu Musa Al Ash’ari na sinabi ng Sugo ng Allah
na: “Maraming lalaki ang ganap na natamo ang Eeman at [nguni't] mula sa mga babae, si Maryam
[Maria] na anak na babae ni Imran at si Asiyah, na asawa ni Fir’awn [Paraon] ang nakatamo ng
kaganapan.”
12. At [ang halimbawa ni] Maria,5 anak na babae ni Imran, na
pinangalagaan ang kanyang dangal; at siya ay Aming hiningahan dito [sa
kanyang damit] mula sa Aming ruh [sa pamamagitan ng Anghel Gabriel] at
siya ay naniwala sa mga salita ng kanyang Panginoon at sa Kanyang mga
Kasulatan, at [siya ay] isa sa mga tapat na masunurin [sa Amin].
5 Si Imam Ahmad ay nagtala na sinabi ni Ibn Abbas na, “Ang Sugo ng Allah ay gumuhit ng apat na
guhit sa lupa at sinabi, “Alam ba ninyo kung ano ang ibig sabihin ng apat na guhit na ito. Sila ay
sumagot, “Ang Allah at ang Kanyang Sugo ang nakakaalam nang higit.” Sinabi niya, “ang
pinakamabuti mula sa mga kababaihan ng Paraiso ay sina Khadijah bint Khuwaylid, Fatima Bint
Muhammad, Maryam bint Imran at Asiyah bint Muzahim, ang asawa ni Fir’awn.” [Ahmad 1:293].
Surah 67 Al-Mulk Bahagi Blg. 29
619
Surah Al-Mulk1
[Ang Kapamahalaan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Mapagpala ang [Allah na] Siyang may tangan ng kapamahalaan; At Siya

ang may [Ganap na] Kakayahan sa lahat ng bagay -
2. [Siya] na lumikha ng kamatayan at buhay upang kayo ay subukan [kung]
alin sa inyo ang pinakamabuti sa gawa - At Siya ang Ganap na
Makapangyarihan, ang Mapagpatawad -
3. [At Siya] na lumikha sa pitong kalangitan na magkakasuson,2 wala kang
masusulyapan sa mga nilikha ng Mahabaging [Allah] na di-magkakaugma.
Kaya muli mong ibalik ang [iyong] paningin [sa kalangitan]: “May natatanaw
ka bang siwang [kahit isang awang]?”
4. Pagkaraan, ibalik [mong] muli ang paningin nang makalawang ulit. Ang
[iyong] paningin ay magbabalik sa iyo nang hamak3 at ito ay hapung-hapo.4
5. At katiyakan, Aming pinalamutian ang pinakamalapit na kalangitan ng
mga lampara [o bituin],5 At Aming ginawa [mula] sa mga ito ang anumang
[pamuksang] ipinanghahagis sa mga demonyo at Aming inihanda para sa
kanila ang parusa ng naglalagablab [na Apoy].
1 Si Imam Ahmad ay nagtala mula kay Abu Hurayrah na ang Sugo ng Allah ay nagsabi,
“Katotohanan, mayroong isang Surah ng Qur'an na naglalaman ng tatlumpung ayat [talata] na
mamamagitan sa sinumang bumibigkas nito hanggang siya ay mapatawad ng Allah. Ito ay ang
‘Tabarak Al Ladhi [Surah Al-Mulk].’” Ahmad 2:321 Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina 78].
Isinalaysay ni Jaabir, “Ang Sugo ng Allah ay hindi kailanman natutulog hanggang hindi niya
bigkasin ang Surah Sajdah at Surah Al Mulk.” Iniulat ni Tirmidhi, at pinatunayan ito ni Imam
Albani 2316.
2 Ang isang palapag ng kalangitan ay napapatungan o natatakpan ng isang nasa itaas nito.
3 ‘Khaasi’ - ayon kay Ibn Abbas, ang ‘Khaasi’ ay hamak o yupapa. [Al Tabari-23:509, Tafsir Ibn
Kathir vol 10 pahina 78].
4 ‘Haseer - ayon sa mga mapananaligang paham ng Islam, si Ibn Abbas ay nagsabi na ang Arabik
na salitang ‘Haseer’ ay tumutukoy sa kapaguran o pagkahapo. [Ad-Dhurr Al Manthur 8:235 Tafsir
Ibn Kathir vol 10, pahina 82]. Notes from translator AJSalas
5 Binanggit ni Abu Qatadah ang ayah na ito at sinabi niya, “Ang pagkakalikha sa mga bituin ay may
tatlong dahilan, una, bilang palamuti sa pinakamababang langit, ikalawa, bilang sandatang
pamuksa upang itaboy ang mga demonyo at ikatlo, upang gamiting gabay sa [gabi ng]
paglalakbay. Kaya, sinuman ang nagbigay ng iba pang kahulugan [bukod dito], siya ay nagkamali
at ginugol lamang ang kanyang panahon sa walang kabuluhan at inilagay lamang ang sarili na
lumagpas sa hangganan ng kaalaman.” [Sahih Al-Bukhari, vol, 4 Chap 3, pahina 282].
620
6. At yaong mga di-naniniwala sa kanilang Panginoon, [para] sa kanila ay

parusa ng Impiyerno. At [sadyang] napakasamang patutunguhan.
7. Kapag sila ay itatapon doon [sa Impiyerno], kanilang maririnig mula roon
ang isang [nakakikilabot at malalim] na buntong-hininga habang ito ay
kumukulo.
8. Ito ay halos sumabog sa [tindi ng] pangangalit. Sa tuwing may pangkat
na itinatapon doon, ang mga tagapagbantay nito ay magtatanong sa kanila:
‘Wala bang isang tagapagbabala ang dumating sa inyo’?
9. At sila ay magsasabi: “Oo, isang tagapagbabala ang dumating sa amin,
nguni’t, siya ay aming itinakwil at aming sinabi [sa kanya]: ‘Ang Allah ay
walang ibinabang anumang bagay, [at] katotohanan, kayo ay walang
anupaman maliban nasa malaking kamalian.’”
10. At sila ay magsasabi [nang may pagsisisi]: “Kung kami sana ay nakinig
lamang o nag-isip, marahil kami ay hindi naging kabilang ng mga
kasamahan ng naglalagablab [Apoy].”
11. Kaya, kanilang aaminin ang kanilang mga kasalanan, gayunpaman [ito
ay] malayo6 [sa habag] para sa mga kasamahan ng naglalagablab [na
Apoy].
12. Katotohanan, yaong mga natatakot sa kanilang Panginoon nang di-
nakikita, para sa kanila ay kapatawaran at dakilang gantimpala.
13. At ilihim man ninyo ang inyong pananalita o inyong ihayag ito.
Katotohanan, Siya ay Maalam ng nasa mga dibdib [ng tao].
14. Hindi ba nalalaman ng sinumang lumikha [ang Kanyang mga nilikha]?
At Siya ang [Lubos na] Mabait, ang Nakababatid.
15. Siya ang gumawa para sa inyo ng kalupaan na matatag [di-natitinag]7 -
kaya magsilakad kayo sa mga dalisdis nito at magsikain kayo mula sa
Kanyang panustos.8 At sa Kanya ang pagkabuhay na muli.
16. Kayo ba ay nakadarama ng katiwasayan na Siya na [may tangan ng
kapangyarihan] sa kalangitan ay hindi magtutulot na kayo ay lamunin ng
lupa kapag ito ay biglang umuga?
6 Malayo mula sa lahat ng kabutihan at malayo mula sa habag ng Allah.

7 Ang literal na kahulugan ay maamo [dhalullan], nguni't maaari ring ipakahulugan ang maamo
bilang matatag o di-natitinag upang maging madali para sa inyo upang lakaran, panirahan at
taniman ng mga pananim.
8 Si Imam Ahmad ay nagtala mula kay Omar Ibn Khattab, na narinig niya sa Sugo ng Allah na
nagsabi, “Kung magtiwala sa Allah sa tunay na paraan ng pagtitiwala, ipagkakaloob sa iyo ang
kabuhayan na katulad ng kabuhayang ipinagkakaloob Niya sa mga ibon. Ang mga ibon ay
lumilipad sa umaga na walang pagkain at bumabalik sa gabi na puno ng pagkain ang tiyan.”
[Ahmad 1:52 Tafsir Ibn Kathir vol 10, pahina 89].
621
17. O kayo ba ay nakadarama ng katiwasayan na Siya na [may tangan ng

kapangyarihan] sa kalangitan ay hindi magpapadala laban sa inyo ng isang
unos ng bato? Magkagayon inyong mapag-aalaman kung gaano [katindi]
ang Aking babala?
18. At katiyakan, yaong mga nauna sa kanila ay nagtakwil, kaya gaano
[katindi] ang Aking sumbat [sa kanila]?
19. At hindi ba nila nakikita ang mga ibon sa kanilang itaas na may mga
bagwis na nakabuka at [kung minsan ay] itinitiklop? Walang tumatangan sa
kanila [habang nakalutang sa alapaap] maliban sa Mahabagin [ang Allah].
Katotohanan, Siya ay Ganap na Nakakikita sa lahat ng bagay.
20. O sino kaya ang maaaring maging isang kawal para sa inyo upang
makatulong sa inyo bukod sa Mahabaging [Allah]? Ang mga di-naniniwala
ay walang kahihinatnan maliban nasa pagkalinlang.
21. O sino kaya ang maaaring makapagbigay sa inyo [ng panustos] kung
Kanyang ipagkait ang Kanyang panustos? Subali’t, sila ay patuloy sa
pagmamatigas at pagtanggi.
22. Ang isa bang naglalakad na ang kanyang mukha ay nakababa [di-
nakakikita] ay higit na napatnubayan o ang isang naglalakad nang maayos
sa matuwid na landas?
23. Sabihin: Siya ang lumikha sa inyo, at Siya ang gumawa para sa inyo ng
pandinig at ng mga paningin, at ng mga puso [o isip]. [Subali’t] napakaliit ng
inyong [isinusukling] pasasalamat.
24. Sabihin: Siya ang nagparami sa inyo sa buong mundo at sa Kanya ang
inyong pagtitipon [sa kabilang-buhay].”
25. At sila ay nagsasabi:“Kailan nga ba [magaganap] itong pangako kung
kayo ay makatotohanan?”
26. Sabihin:“Ang kaalaman [sa takdang Oras] ay nasa Allah, at ako ay isa
lamang malinaw na tagapagbabala.”
27. Kaya, kung kanilang masisilayan ito [ang parusa] na papalapit, ang mga
mukha niyaong mga di-naniniwala ay mahahapis at ito ay sasabihin sa
kanila: “Ito [ang pangako na] lagi ninyong [minamadaling] hilingin [noon pa
man].”
28. Sabihin mo [O Muhammad]:“Isinaalang-alang ba ninyo9, na kung ako
ay wasakin ng Allah, at yaong aking mga kasamahan, o [di kaya] kami ay
gawaran ng habag, sino pa kaya ang magtatanggol sa mga di-naniniwala
laban sa mahapding parusa?”
9 i.e. ipagbigay-alam ninyo sa akin.

622
29. Sabihin:“Siya ang Mahabagin [Allah], kami ay naniwala sa Kanya, at

kami ay [lubusang] nagtiwala sa Kanya. Kaya, [hindi maglalaon], inyong
malalaman kung sino nga ba ang nasa hayag na kamalian.”
30. Sabihin:“Isinaalang-alang ba ninyo: kung ang inyong tubig ay bumaba
[sa ilalim ng lupa], sino pa kaya, kung gayon, ang makapagbibigay sa inyo
ng umaagos na tubig?”
Surah 68 Al-Qalam Bahagi Blg. 29 623
Surah Al-Qalam
[Ang Panulat]
Sa Ngalan ng Allah
1. Nun,1 At [isinusumpa Ko] sa panulat2 at sa anumang kanilang isinusulat

[o itinatala],
2. Ikaw [O Muhammad] sa pagpapala ng iyong Panginoon, ay hindi isang
baliw.
3. At katotohanan, para sa iyo ay isang gantimpalang walang katapusan.
4. At katotohanan, ikaw ay nagtataglay ng dakilang pag-uugali [o huwaran
sa kagandahang asal].3
5. Kaya [hindi magtatagal] iyong makikita at kanila [ring] makikita.
6. Kung sino nga sa inyo ang inalihan [ng kabaliwan].
7. Katotohanan, ang iyong Panginoon ay lubos na nababatid kung sino ang
naligaw mula sa Kanyang landas at Kanyang nababatid ang [matwid na]
napatnubayan.
8. Kaya, huwag kang sumunod sa mga nagtatakwil.
9. Sila ay naghahangad na ikaw ay maging maluwag [sa iyong tungkulin],
upang sila ay maging maluwag [din] sa iyo.
10. At huwag kang sumunod sa bawa’t [taong] walang silbi, labis sa
panunumpa.
11. Mapanirang-puri, naglilibot na may dalang malisyosong [at nilubid na]
salita.
1
Nun - Ito ay isang titik ng wikang Arabik na itinuturing bilang bahagi ng himalang nakaugnay sa
pagpapahayag ng Banal na Qur’an.
2 Si Ibn Abi Hatim ay nagtala mula kay Al Walid bin Ubadah bin As-Samit na nagsabi: “Ang aking
ama ay tumawag sa akin nang siya ay naghihingalo at sinabi niya: “Katotohanan, narinig ko ang
Sugo ng Allah na nagsabi: “Katotohanan, ang unang nilikha ng Allah ay ang Panulat. At sinabi Niya
sa Panulat, “Magsulat ka.” Ang Panulat ay nagsabi: “O, aking Panginoon, ano ang aking isusulat?”
Siya [ Allah] ay nagsabi: “Isulat mo ang Tadhana at ang anumang pinahintulutan [mga pangyayari]
habang panahon.” [At-Tabari 23:526]
3 Si Sa’d bin Hisham ay nagtanong kay Aishah tungkol sa asal o ugali ng Sugo ng Allah , siya ay
sumagot; “Hindi mo ba binasa ang Qur’an? Si Sa’d ay sumagot: “Binasa ko” Kaya, siya [Aishah] ay
nagsabi: “Katotohanan, ang ugali ng Sugo ng Allah ay ang Qur’an.” [At Tabari 23-529]
12. Tagapaghadlang ng kabutihan, mapanlabag, makasalanan,

13. Malupit [walang awa], higit pa riyan, siya ay isang anak sa labas na
mapagpanggap.
14. Sapagka’t siya ay nagtataglay ng yaman at mga anak.
15. Kapag ang Aming ayaat [kapahayagan] ay binibigkas sa kanya, siya ay
nagsasabing: “[Ito ay] mga alamat ng mga sinaunang tao.”
16. Siya ay Aming tatatakan [bilang tanda] sa ibabaw ng kanyang ilong.
17. Katotohanan, sila ay Aming sinubukan katulad ng Aming pagsubok sa
mga nagmamay-ari ng halamanan, nang sila ay mangakong pitasin ang
mga bunga nito [ng halamanan] sa umaga.
18. At [sila ay] wala [man lamang kahit bahagyang] pagpapahinuhod [o
pagsasaalang-alang].
19. Kaya, ito [ang halamanan] ay sinalanta ng isang salot mula sa iyong
Panginoon habang sila ay natutulog.
20. Kaya ito ay nagmistulang ginapas.4
21. At sila ay nagtawagan sa isa’t isa sa kinaumagahan,
22. [Nagsasabing]; “Kayo ay magtungong maaga sa inyong mga pananim
kung kayo ay mamimitas [ng bunga].”
23. Kaya, sila ay nagsimulang humayo, habang hinihinaan ang kanilang
mga tinig.
24. [Nagsasabing], “Tiyak na ito [ang halamanan] ay hindi papasukin
ngayon sa inyo ng [isa mang] dukha.”
25. At sila ay maagang nagsitungo nang may pag-asam, [inaakalang sila]
ay may kakayahan [upang pigilin ang sinuman].
26. Kaya, nang ito [ang halamanan] ay kanilang mapagmasdan, sila ay
[nagulat at] nagsabi, “Katotohanan, tayo ay napaligaw;
27. Hindi [bagkus], tayo ay pinagkaitan [ng mga bunga].”
28. Ang mabuti sa kanila ay nagsabi: “Hindi ba aking sinabi sa inyo, bakit
hindi kayo nagbigay-papuri5 [sa Allah]?
29. Sila ay nagsabi. “Luwalhati sa ating Panginoon. Katotohanan, tayo ay
4 As-Sarim-Ayon kay Ibn Abbas ito ay katulad ng dilim ng gabi. [At-Tabari 23:544]. Sina Ath-
Thawri at Suddi ay nagsabi, "Katulad ng pananim na kapag natapos nang gapasin, ito ay nalanta
at natuyot.”
5 Sinabi nina Mujahid, As-Suddi at Ibn Jurayl; ang kahulugan ng “Bakit hindi kayo nagbigay papuri
[sa Allah]” ay “Bakit hindi ninyo sinabi ang Insha Allah [Kung ipahintulot ng Allah].” [At-Tabari
23:551 at Ad-Dhurr Al-Manthur 8:253].
naging mapaggawa ng kamalian.”

30. Kaya, sila ay nagsipaglapitan sa isa’t isa na nagsumbatan.
31. Sila ay nagsabi, “Kasawian sa atin. Katotohanan, tayo ay naging mga
palasuway.”
32. Marahil papalitan ng ating Panginoon para sa atin [ang isang] higit na
mabuti kaysa rito [sa halamanang ito]. Katotohanan, kami ay umaasam sa
Aming Panginoon [ng Kanyang habag].
33. Ganyan ang parusa [ng mundong ito]. Nguni’t, ang parusa ng kabilang
buhay ay higit na mabigat; kung kanilang nababatid lamang [ito].
34. Katotohanan, para sa mga natatakot, [sa kanila] ay mga hardin ng
ligaya sa kanilang Panginoon.
35. Kaya, pakikitunguhan ba Namin ang mga Muslim tulad ng [Aming
pakikitungo sa] mga mapaggawa ng kabuktutan?
36. Ano ba ang nangyayari sa inyo? Paano ba kayo humatol?
37. O, kayo ba ay may isang kasulatan na roon kayo ay nagsisipag-aral?
38. Katotohanan, [kung gayon ay] para sa inyo rito [sa kasulatan] ang
anumang inyong piliin?
39. O, kayo ba ay mayroong mga [pinaiiral na] panunumpa sa Amin na
umaabot hanggang sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, na katotohanang para
sa inyo ang anumang inyong paghatol?
40. Tanungin sila kung alin sa kanila, para sa ganyang [pag-aakala], ang
mananagot?
41. O, sila ba ay mayroong mga katambal6? Samakatwid, hayaang kanilang
dalhin ang kanilang mga katambal, kung sila ay sadyang makatotohanan.
42. Sa Araw [na iyon] na ang lulod7 ay ilalantad at sila ay tatawagin upang
magpatirapa [sa Allah] nguni’t sila [na di-naniniwala] ay walang kakayahan
[upang magpatirapa].
6 Ang tinutukoy na mga katambal dito ay yaong kanilang itinuturing na mga diyos bukod sa Allah.
7 Sa’q - Si Abu Said ay nagsalaysay: Aking narinig ang Sugo ng Allah na nagsabing, “Ang Sa’q
[lulod] ng Allah ay ilalantad at pagkaraan, ang mga naniniwalang lalaki at mga babae ay
magpapatirapa sa Kanyang harapan; nguni’t mayroong mananatiling nakapatirapa, sila yaong
nagpapatirapa sa mundo upang ipakita lamang sa tao at upang magkaroon lamang sila ng dangal
sa ibang tao. At mayroon namang magtatangkang magpatirapa nguni’t ang kanyang likuran ay
magiging isang buto lamang ng kanyang likuran samakatuwid hindi niya makakayang
magpatirapa.” [Sahih Bukhari, vol 6 Hadith Bilang 441].
Sifat-ullah [Ang mga Katangian ng Allah]. Lahat ng ipinahayag sa Banal na Qur’an tungkol sa
[Sifat] Katangian ng Allah, ang Kataas-taasan, tulad ng Kanyang Mukha, mga Mata, mga Kamay,
Sa’q [lulod], ang Kanyang Pagdating, ang Kanyang Pagtayo [sa Kanyang Luklukan] at iba pa o
43. Ang kanilang mga paningin ay nangayupapa, ang kahihiyan ay babalot

sa kanila. At sila ay lagi nang tinatawagan sa pagpapatirapa [noong
nabubuhay pa sila sa mundo] habang sila ay malulusog.
44. Kaya, hayaan mo Ako, [O Muhammad] sa sinumang magtatakwil sa
salaysay [o mensahing] ito. Sila ay Aming unti-unting dadalhin [sa
kaparusahan] mula sa kung saan sila ay walang nalalaman.
45. At sila ay Aking bibigyan ng [sapat na] panahon. Katotohanan, ang
Aking balakin [o parusa] ay matatag.
46. O Ikaw ba [O Muhammad] ay humihingi sa kanila ng kabayaran upang
sila ay mabaon sa utang?
47. O nasa kanila ba ang [kaalaman ng] Ghaib [mga bagay na di-nakikita],
upang [ito] ay kanilang isulat?
48. Kaya, pagtiisan mo ang kapasiyahan ng iyong Panginoon at huwag
kang tumulad sa kasamahan ng isda8 – nang siya ay manawagan [sa Amin]
habang siya ay [nasa gitna ng] ligalig.
49. Kung hindi lamang na ang isang pagpapala [o habag] mula sa kanyang
Panginoon ay sumapit sa kanya, marahil siya ay itinapon sa tiwangwang na
dalampasigan bagaman siya ang dapat sumbatan [o sisihin].
50. Gayunman, siya ay pinili ng kanyang Panginoon at siya ay ginawang
mapabilang sa mga matutuwid.
51. At katotohanan, ikaw ay halos lusawin niyaong mga nagsipagtakwil sa
kanilang mga paningin kung kanilang naririnig ang mensahe [ng Qur’an] at
sila ay nagsasabing: “Katotohanan, siya ay isang baliw.”
52. At ito ay walang anupaman maliban sa babala [o paalala] para sa lahat
[ng mga nilikha].
ang lahat ng sinabi ng Sugo ng Allah tungkol sa Kanya batay sa mapananaligang Hadith
halimbawa ang Kanyang pagpanaog o pagtawa at iba pa, ang mga maalam na iskolar ng Qur’an at
Sunnah ay naniniwala sa mga Katangian ng Allah at kanilang pinatunayan na ang mga ito ay tunay
na Kanyang mga Katangian, na walang Ta’wil [pagpapaliwanag sa kanilang mga kahulugan sa
ibang bagay] o kaya ay Tashbih [pagbibigay ng kahalintulad o pagkahawig sa anumang Kanyang
mga nilikha o kaya naman ay Ta’til [ganap na pagtakwil sa mga katangian ng Allah. Ang mga
katangiang ito ay angkop lamang sa Kanya at hindi Siya nakakatulad ng sinumang Kanyang mga
nilikha sapagka’t ang Allah ay nagsabi [sa Banal na Qur’an]: “Walang bagay ang makakatulad sa
Kanya, at Siya ang Ganap na Nakaririnig, ang Ganap na Nakakikita.” [Surah 42:11] [2] Walang
makakatulad sa Kanya.” [Surah 112:4]
8 Yunus Ibn Matta – siya ay si Propeta Jonas [anak ni Matta] na nilulon ng malaking isda subali’t
nang dahil sa kanyang matibay na pananalig at pagbabalik-loob sa Allah, muli siyang iniluwa ng
isda at dinala sa tabing dagat.
Surah 69 Al-Haqqah Bahagi Blg. 29
627
Surah Al-Haqqah
[Ang Katotohanan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ang Katotohanan1
2. Ano ang Katotohanan?
3. At ano ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang Katotohanan?
4. Ang [mga Tribu ng] Thamud at [ang mamamayan] ng 'Aad ay nagtakwil
sa nagbabadyang sakuna.2
5. Kaya [tungkol] sa [mga Tribu ng] Thamud, sila ay winasak ng isang
[kakila-kilabot at nakatutulig na] pagsabog.3
6. At [tungkol] sa [mga mamamayan ng] 'Aad; sila ay winasak ng isang
nagngangalit [na ihip] ng hangin,4
7. Na Kanyang itinalaga [ipinataw] sa kanila ng pitong gabi at walong araw
na magkakasunod, kaya iyong makikita ang mga tao roon na nakalugmok
na tila sila ay mga puno ng datiles na nakahandusay.
8. Kaya, may nakikita ka bang alinman sa kanilang mga naiwang [buhay]?
9. At [sa panahong] iyan dumating si Paraon, at ang mga [mamamayang]
nauna sa kanya, at ang itinaob na mga lungsod5 na may kasalanan.
10. Sapagka’t kanilang sinuway ang sugo ng kanilang Panginoon, kaya sila
ay Kanyang hinablot ng isang marahas6 na paghablot.
11. Katotohanan, nang ang tubig ay nag-umapaw,7 kayo [ang inyong mga
ninuno] ay Aming isinakay sa naglalayag na sasakyang-dagat.
1 Al Haqqah [ang Katotohanan] ay isa sa pangalan ng Araw ng Paghuhukom sapagka’t ito ang
Araw na ang lahat ng kasinungalingan at pagkukunwari ay maglalaho at ang ganap na Katotohanan
lamang ang mangingibabaw.
2 Hindi pinaniwalaan ng mga naunang Tribu ng Thamud at ng ‘Aad ang pagdating ng isang
nakapanlulumong pangyayari na tulad ito ng nakatutulig na Oras ng Paghuhukom. Kaya, sila ay
hinablot ng malagim na wakas.
3 Taghiyah - kakila-kilabot at malagim na panaghoy.
4
Sarsar Atiyah - matinding pangangalit [na ihip] ng hangin.
5
Ito ang Sodom at Gomorrah
6 Ayon kay Mujahid ang Rabiyah ay marahas mahapdi at masidhing parusa. Ayon naman kay As-
Suddi, ito ay mapaminsala o mapanira.
7 Ito ay tungkol sa malaking baha o delubyo sa panahon ni Propeta Noah bilang parusa.
628
12. Upang sakali ito ay Aming gawin para sa inyo bilang isang paalala, at
[upang] mapangalagaan ito [ang babala] ng taingang8 nakauunawa.
13. Kaya, kapag ang tambuli ay hihipan nang may isang pagsabog.
14. At ang kalupaan at ang mga bundok ay iniangat at pinatag sa
minsanang pag-ihip.
15. Kaya, sa Araw na iyon, ang [takdang] pangyayari ay magaganap.
16. At ang kalangitan ay mahahati sapagka’t sa Araw na iyon, ito ay
marupok [sanhi ng pagkapunit].
17. At sa Araw na iyon, ang mga anghel ay nasa bawa’t gilid nito at ang
walo [sa kanila ay] magpapasan ng Trono ng iyong Panginoon na nasa
kanilang itaas.
18. Sa Araw na iyon, kayo ay ihaharap [sa Paghuhukom], hindi itatago sa
inyo ang [anumang dati ay] nakakubli.
19. Kaya para sa sinumang binigyan ng kanyang talaan sa kanyang kanang
kamay, siya ay magsasabi: “Narito, inyong basahin ang aking talaan.”
20. Katotohanan, ako ay nakatitiyak na aking kahaharapin ang aking
pagtutuos.”
21. Kaya, siya ay paroroon sa isang kasiya-siyang buhay –
22. Sa isang nakataas na9 hardin,
23. [Ang mga prutas] nito ay abot-kamay na nangagbiting mababa.
24. [At sa kanila ay sasabihin]: “Kayo ay magsikain at magsiinom nang
nasisiyahan para sa anumang inyong ginugol [na buti] noong nagdaang
mga araw.”
25. At sa sinumang binigyan ng kanyang talaan sa kanyang kaliwang
kamay; siya ay magsasabi: “Sana ay hindi na ibinigay sa akin ang talaan.
26. At [sana ay] hindi ko na napag-alaman pa kung ano ang aking
pananagutan.
27. Nawa'y ito [ang kamatayan] ang [aking] maging takdang wakas.
28. Ang aking yaman ay hindi nakapagdulot ng buti sa akin.
29. Nawala mula sa akin ang aking kapangyarihan.”
30. [Ang Allah ay magsasabi]: “Siya ay hatakin at siya ay gapusin [ng bakal
sa kanyang leeg];
8 Ang kahulugan o paliwanag ay: upang ito ay magsilbing aral sa sangkatauhan.

9Sinabi ng Sugo ng Allah, “Katotohanan, ang Paraiso ay mayroong isang daang palapag at sa
pagitan ng bawa’t palapag ang layo nito ay katulad ng layo ng mundo at ng langit.” [Sahih Al-
Bukhari Hadith Bilang 2790].
629
31. Pagkaraan, sa Impiyerno, siya ay ipagtulakan.

32. Pagkaraan, sa tanikala na ang haba nito ay pitumpong dipa10, siya ay
tuhugin11.”
33. [Sapagka’t] katotohanan, siya ay lagi nang hindi naniniwala sa Allah,
ang Dakila.
34. At siya ay hindi nanghihikayat na magpakain ng mga dukha.12
35. Kaya, siya ay walang isa mang tapat na kaibigan na naririto ngayon sa
Araw na ito.
36. At walang pagkain maliban mula sa katas ng [mga nagnanaknak na]
sugat;13
37. Walang kumakain nito maliban sa mga makasalanan.
38. Kaya, Ako ay sumusumpa sa anumang inyong nakikita,
39. At sa anumang hindi ninyo nakikita,
40. Katotohanan, ito [ang Qur’an] ay salita ng isang marangal na sugo
[mula sa Allah].
41. At ito ay hindi salita ng isang manunula; [sadyang] napakaliit ng inyong
paniniwala.
42. At [ito ay] hindi salita ng isang manghuhula: [sadyang] napakaliit ng
inyong pag-alaala.
43. [Ito ay] isang kapahayagan mula sa Panginoon ng lahat [ng mga
nilikha].
44. At kung [mangyari ngang] siya [si Muhammad] ay kumatha hinggil sa
Amin ng ibang [mga huwad] na salita.
45. Siya ay Aming hahatakin sa [Aming] kanang kamay14;
46. Pagkaraan, Aming lalagutin ang kanyang ugat15 [na siyang dinadaluyan
10 Kubito [dipa] - isang lumang paggamit na batayan ng pagsukat ng haba na katumbas ng haba
ng bisig o braso mula sa dulo ng gitnang daliri hanggang siko, o humigit kumulang sa sukat na 17
hanggang 22 pulgada (43-56 sentimetro).
11 Ayonkay Ibn Abbas, ang tanikala ay ipapasok sa puwitan hanggang ang dulo nito ay hahatakin
nang papalabas sa kanyang bibig. Tafsir ibn Kathir vol. 10 pahina 146 At-Tabari 23:589.
12 Isinalaysay ni Abdullah bin ‘Amr: Ang isang tao ay nagtanong kay Propeta Muhammad “Ano ang
isang uri ng gawain [o katangian] ng Islam na sadyang mabuti? Ang Propeta ng Allah ay sumagot,
“Ang magpakain ng mga dukha at magbigay bati sa inyong mga kakilala at hindi kakilala.” [Sahih
Bukhari, vol 1, Hadith Bilang 11].
13 Ghislin – mga duming nagmula sa paglilinis ng humuhulas at nagnanaknak na sugat.
14 Angibang tafsir nito ay: Sa pamamagitan ng Kanang Kamay ay ipapataw ng Allah ang Kanyang
buong lakas at kapangyarihan bilang parusa.
630
ng kanyang buhay].
47. At walang sinuman sa inyo ang makapipigil [sa Amin] para sa kanya.
48. At katotohanan, ito [ang Qur’an] ay isang paalaala para sa mga
49. At katotohanan, Aming nababatid na [ang ibang] kabilang sa inyo ay
mga nagtatakwil.
50. At katotohanan, ito ay magsisilbing [isang] siphayo para sa mga di-

naniniwala.
51. At katotohanan, ito [ang Qur'an] ay katotohanang kalakip ng katiyakan.
52. Kaya, luwalhatiin16 mo ang Ngalan ng iyong Panginoon, ang Dakila.
15 Al Watin. Si Ibn Abbas ay nagsabi, “Ito ay ang malaking ugat na karugtong ng puso. [ugat na
dinadaluyan ng kanyang buhay]” Ito rin ang paliwanag ni Ikrimah, Sa’id bin Jubayr, Al Qatadah, at
iba. At si Muhammad bin Ka`b ay nagsabi, "Ito (ang Watin) ay ang puso, ang dugo nito, at ang
anumang malapit dito. Tafsir Ibn Kathir, vol 10].
16 Ang Katangian ng Dhikr Allah [ang pag-alaala sa Allah sa pamamagitan ng pagluwalhati o
pagbunyi ng Kanyang mga Papuri].
a]. Isinalaysay ni Abu Musa: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang kahalintulad ng isang tao na
nagbibigay alaala [lumuluwalhati o nagbibigay papuri o pasasalamat] sa kanyang Panginoon kung
ihahambing sa isang taong walang pag-alaala sa kanyang Panginoon ay [tulad ng] isang buhay na
nilikha at isang patay na nilikha.” [Sahih Al-Bukhari, vol 8, Hadith Bilang 416].
b]. Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Sinuman ang nagsabing, “Subhan
Allahi wa bihamdihi”, ng isang daang ulit sa isang araw, ay patatawarin ang lahat ng kanyang
mga kasalanan kahit ang kasingdami pa nito [ay tulad] ng bula ng dagat.”
k]. Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: Sinuman ang nagsabi ng: “La ilaha
illalahu wahdahu la sharika lahu, lahul-mulku wa lahul-hamdu wa Huwa ‘ala kulli shay’in
Qadir,” nang isang daang ulit ay makatatanggap ng gantimpalang katumbas ng pagpapalaya ng
sampung alipin; at isandaang mabubuting gawa ay itatala sa kanyang talaan at isandaang
kasalanan ay ibabawas sa kanyang talaan at ito ay magiging pananggalang niya laban sa Satanas
sa araw na iyon hanggang sumapit ang gabi, at walang makagagawa nang higit na buti nito
maliban sa isang gumagawa nito nang higit sa kanya.” [Sahih Al-Bukhari, vol 8, Hadith Bilang 412].
Surah 70 Al-Ma’arij Bahagi Blg. 29
631
Surah Al-Ma’arij
[Ang Mga Landasing Paakyat sa Kaitaasan (ng Langit)]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ang isang nagtatanong ay humiling para sa isang parusang

nakatakdang maganap.1
2. Sa mga di-naniniwala, walang makapipigil nito.
3. [Ito ay] mula sa Allah, ang nagmamay-ari ng mga landasing paakyat [sa
kalangitan].2
4. Ang mga anghel at ang Espiritu [ang Anghel Gabriel] ay umaakyat sa
Kanya, sa loob ng isang araw na ang tagal [nito] ay [abot sa] limampung
libong mga taon.
5. Kaya, maging matiisin nang may mabuting pagtitiis.
6. Katotohanan, ito ay kanilang nakikita na malayo,
7. Subali’t, ito ay Aming nakikita na malapit.
8. Sa Araw [na iyon] ang langit ay tulad ng [kumukulong] latak ng langis [o
ng nalulusaw na tanso].3
9. At ang mga bundok ay magiging tila [himulmol ng] lana4 [na
naglilipana].
10. At walang kaibigan ang maaaring magtanong [ng anupaman] sa isang
kaibigan.
11. Sila ay ipakikita sa isa’t isa.5 Ang isang mapaggawa ng kabuktutan ay
magnanais na siya ay tubusin mula sa parusa ng Araw na iyon ng
kanyang mga anak.
1 Sa Kabilang Buhay. Ang mga di-naniniwala ay naghamon sa Sugo ng Allah sa pamamagitan ng

pagdalangin sa Allah na dalhin ang Kanyang parusa kung tunay ngang siya ay isang Propeta.
2 Maarij – Mga Landasing patungo sa kaitaasan [ng Langit].
3
Muhl – tulad ng kumukulong latak ng langis o nalulusaw na tanso o pilak].
4 Ang lana [wool] ay isang uri ng tela na ginagamit sa taglamig dahil sa pinong pagkakahabi
[weave] nito.
5
Sa Araw ng Pagkabuhay na Muli, walang sinuman ang hindi makakikita sa kanyang ama, mga
anak at kamag-anakan, nguni’t hindi sila makapag-uusap sa kanila o makahihingi ng tulong.
632
12. At ng kanyang asawa at ng kanyang kapatid na lalaki.

13. At ng kanyang malalapit na kamag-anak na nag-aruga sa kanya.
14. At ng sinumang nasa lupa, [upang] ito ay makapagligtas6 sa kanya.
15. Nguni't, [hindi makatutubos sa kanya ang sinuman]. Katotohanan, ito
ang lagablab [ng Impiyerno].
16. Tinatalupan [nito] ang balat [ng anit o balat ng katawan].
17. Ito ay nananawagan7 sa sinumang ibinaling [ang likod sa katotohanan]
at tumalikod [mula sa pagsunod],
18. At naglikom [ng yaman] at itinago.8
19. Katotohanan, ang tao ay nilikhang balisa [gahol at walang kasiyahan].
20. Kapag ang kasamaan ay sumaling sa kanya, [siya ay] kapos sa
pagtitiis.
21. At kapag ang kabutihan ay dumating sa kanya, [siya ay lubhang]
sakim.9
22. Maliban sa mga [taimtim na] nagdarasal10 -
23. Yaong mga matitiyaga sa kanilang pagdarasal;
24. At yaong sa [kanilang] yaman ay may [pagkilala sa] karapatan,11
25. [Nauukol] para sa mga namamalimos, at mga kapus-palad.
6 Isinalaysay ni Anas: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Ang Allah ay magsasabi sa isang tao na
nasa Impiyerno na tumanggap ng pinakamababang parusa, ‘Kung ikaw ay mayroong lahat-lahat
sa mundo, kaya mo bang ipagpalit ito bilang iyong kaligtasan [mula sa Apoy]? Siya ay sasagot,
Oo.’ At saka ang Allah ay magsasabi, “Habang ikaw ay nasa gulugod ni Adan, tinanong kita ng
hindi higit pa rito [na huwag kang sasamba kanino man bukod sa Akin] nguni’t pinilit mong
sumamba sa iba bukod sa Akin.” [Sahih Al-Bukhari, vol. 4, Hadith bilang 55]
7 Ang Impiyerno ay mananawagan sa Araw ng Paghuhukom: ‘O kayong [di-naniniwala] at kayong
mga Mushrik [mga sumasamba sa mga diyus-diyusan] sa isang malakas na tinig. Sa dahilang
kanilang itinakwil sa kanilang puso at tinalikdan ang pagsasagawa ng mga gawa ng kanilang
katawan. Sila ay pupulutin mula sa mga taong nasa pagtitipon sa araw na iyon katulad ng pagpulot
ng mga ibon sa buto [ng mga halaman].
8 Batay sa isang Hadith, ang Propeta Muhammad ay nagsabi: ‘Huwag ninyong itago [ang inyong
kayamanan] kung hindi itatago ng Allah ito mula sa inyo.’ [Muslim 2:173]
9 Si Abu Hurayrah ay nagsalaysay na sinabi ng Sugo ng Allah : ‘Ang pinakamasamang bagay na
nasa tao ay ang kanyang kasakiman, walang pagtitiis at kaduwagan.’
10 Isinalaysay ni Jarir bin Abdullah: ‘Ako ay nakipagkasundo sa Sugo ng Allah para sa mga
sumusunod: 1. Iqamat-as-Salat [ang magsagawa ng Salaah]. 2. Ang magbayad ng Zakaah. 3. At
maging matapat sa bawa’t Muslim [ang anyayahan sila sa gawang Al Ma’ruf [kabutihan] at
pagbawalan sila sa gawang Al Munkar [mga gawang makasalanan at kawalan ng paniniwala sa
Allah] at tulungan sila at maging maawain at mabait sa kanila. [Sahih Al-Bukhari, vol 1 Hadith
Bilang 54 at ang Kabanata nito bilang 45].
11 May kaukulang bahagi ang isang dukha upang bahaginan ng Zakaah [bilang kawanggawang
tungkulin ng isang masunuring Muslim].
633
26. At yaong mga naniniwala sa Araw ng Pagbabayad.

27. At yaong mga natatakot sa parusa ng kanilang Panginoon.
28. Katotohanan, ang parusa ng kanilang Panginoon ay isang [parusa] na
walang sinuman ang makaliligtas –
29. At yaong mga nangangalaga12 sa kanilang dangal [o maselang bahagi
ng katawan].
30. Maliban sa kanilang mga asawa o sa mga [aliping] taglay ng kanilang
kanang kamay, katiyakan, sila ay hindi pananagutin [o susumbatan].
31. Nguni’t, sinuman ang magnasa nang higit sa hangganang iyan,
magkagayon, sila yaong mga mapanlabag.13
32. At yaong mga maiingat sa kanilang mga kasunduan at mga
pangako.14
33. At yaong mga naninindigan sa kanilang mga panunumpa,
34. At yaong mga [maiingat na] nangangalaga sa kanilang mga pagdarasal.
35. Sila yaong mga nasa mga hardin, pinarangalan,
36. Kaya, ano ba ang [nangyari sa] mga di-naniniwala [at sila ay]
nagmamadali mula sa iyong harapan [O Muhammad].
37. [Nangakaupo] mula sa [iyong] kanan at mula sa [iyong] kaliwa nang
magkakahiwalay [na pangkat]?
38. Ang bawa’t tao bang kabilang sa kanila ay umaasam na makapapasok
sa hardin ng kaligayahan?
39. Hindi nga gayon! Katotohanan, sila ay Aming nilikha mula sa anumang
kanilang nalalaman.15
12 Isinalaysay ni Sahl bin Sa’d: na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: ‘Sinuman ang nangalaga sa
[dangal na] nasa pagitan ng kanyang dalawang panga [ang kanyang dila] at ng nasa pagitan ng
kanyang dalawang paa [ang kanyang maselang bahagi], aking binibigyang katiyakan ang Paraiso
para sa kanya.’ [Sahih Al-Bukhari, vol 8, Hadith bilang 481]. Ang isang Muslim ay nararapat na
iwasan ang mga pananalitang walang pakinabang at ang paninirang puri. Dapat ding iwasang
inumin o kainin ang mga ipinagbabawal ng Allah. At iwasan ding mahulog sa ipinagbabawal na
pagtatalik [pangangalunya at pakikiapid].
13 Isinalaysay ni Anas: Ako ay magsasalaysay sa inyo ng isang Hadith na aking narinig mula sa
Sugo ng Allah na nagsabing: Ang ilan sa palatandaan ng Oras [Araw ng Paghuhukom] na iyon ay
ang mga sumusunod: Ang kaalaman tungkol sa relihiyong paksa ay mawawala, ang
kamangmangan [tungkol sa bagay na pang-relihiyon] ay laganap; ang bawal na pakikipagtalik ay
mangingibabaw; ang pag-inom ng alak ay magiging karaniwan na lamang; ang mga lalaki ay
magiging kaunti, at ang mga babae ay darami sa bilang na halos ang limampung babae ay
mapangangalagaan ng isang lalaki.” [Sahih Al-Bukhari. Vol 7, Hadith bilang 158].
14 May tatlong pagkakakilanlan ang isang mapagkunwari. Kapag siya ay nagsasalita, siya ay
nagsisinungaling. Kapag siya ay nangangako, hindi siya tumutupad. Kung siya ay pinagkatiwalaan,
siya ay nagtataksil.’ [Fath-Al Bari 1:111]
634
40. Kaya, Ako ay sumusumpa [bilang] Panginoon ng mga silangan at mga

kanluran, katotohanang Kami ay may Ganap na Kakayahan,
41. Upang sila ay palitan16 nang [ibang nilikhang] nakahihigit kaysa sa
kanila at Kami ay hindi [nila] magagawang maunahan [madaig o
mahigitan].
42. Kaya, hayaan silang mag-usap nang walang kabuluhan at maglibang
[ng kanilang mga sarili] hanggang sila ay humarap sa kanilang Araw na
ipinangako sa kanila -
43. Sa Araw na [iyon] sila ay magsisilabas nang mabilisan mula sa
kanilang mga libingan na tila ba nagmamadali patungo sa itinayong idolo.
44. Ang kanilang mga mata ay nangakayupapa [nakatungo’ sa ibaba at],
ang kahihiyan17 ay [kanilang mararamdamang] bumabalot sa kanila. Iyan
ang Araw na sa kanila ay ipinangako.
15
Nababatid ng tao na siya ay nilikha sa [tubig] semilya na tumutugon mula sa pagitan ng kanyang
gulugod at tadyang. [Tingnan ang Surah 86:5-10]
16 Iniisip
ba ng tao na sila ay hindi kayang likhaing muli ng Allah? Ang Allah ay nagsabi [Q 75:3-4]:
“Inaakala ba ng tao na hindi Namin magagawang ibalik muli ang kanyang mga buto? Tunay, na
magagawa Naming ibalik itong muli sa ganap na ayos maging ang dulo ng kanyang mga daliri.”
17 Dahil sa kanilang pagmamalaki noong nabubuhay pa sa mundo, sila ay nakakaramdam ng
kahihiyan at kababaang-loob sanhi ng pagtanggi nilang maniwala, at sumuko sa Kalooban ng
Allah.
Surah 71 Nuh Bahagi Blg. 29
635
Surah Nuh
[Si Propeta Noah]
Sa Ngalan ng Allah
1. Katotohanan, Aming isinugo si Noah sa kanyang mga mamamayan

[dala ang kautusang]: “Paalalahanan mo ang iyong mga mamamayan
bago dumating sa kanila ang isang mahapding parusa.”
2. Siya [si Noah] ay nagsabi: “O, aking mga mamamayan, katotohanan,
ako ay isang malinaw na tagapagbabala para sa inyo,
3. [Nagpapaalalang] inyong sambahin ang Allah, at matakot kayo sa
Kanya, at sumunod sa akin,
4. Siya ay magpapatawad para sa inyo ng inyong mga kasalanan at
bibigyan kayo ng palugit para sa itinakdang panahon. Katotohanan, ang
oras [na itinakda] ng Allah, kapag ito ay dumating, ay hindi
mapagpapaliban, kung ito ay inyong batid lamang.”
5. Siya [si Noah] ay nagsabi: “Aking Panginoon, katotohanan, ako ay
nanawagan sa aking mga mamamayan, sa gabi at araw.
6. Nguni’t ang aking panawagan1 ay hindi nakaragdag sa kanila maliban
sa [patuloy na] paglayo [mula sa katotohanan].
7. At katotohanan, sa tuwing sila ay aking inaanyayahan upang sila ay
Iyong patawarin, ang kanilang mga daliri ay pilit na idiniriin sa kanilang
mga tainga, at kanilang ibinabalot ang kanilang mga sarili ng mga
kasuutan, at sila ay patuloy [sa pagtutol], at sila ay mapagmalaki nang
[labis na] pagmamalaki.
8. Pagkaraan, ako ay nanawagan sa kanila nang hayagan.
9. Pagkaraan, ako ay nagbigay-alam sa kanila, at ako ay nag-anyaya sa
kanila nang palihim.
10. Kaya, aking sinabi sa kanila: “Humingi kayo ng kapatawaran sa
inyong Panginoon, sapagka’t, tunay na Siya ay Lagi nang
Mapagpatawad;
11. [At] Siya ay magpapadala sa inyo [ng ulan mula] sa kalangitan nang
1 Si Propeta Noah ay umabot ng siyam na raan at limampung taong gulang (950) subali’t walang
nakitang magandang bunga ito kundi higit pang kasamaan.
636
may [tuluy-tuloy na] pag-ambon,

12. At kayo ay bibigyan ng karagdagan sa yaman at mga anak, at
ipagkakaloob para sa inyo ang mga hardin at ipagkakaloob para sa inyo
ang mga ilog.
13. Ano ba ang [nangyayari] sa inyo, na hindi kayo kumikilala sa Allah [ng
kaukulang] pitagan.
14. Samantalang, kayo ay Kanyang nilikha sa magkakaibang kalagayan.2
15. Hindi ba ninyo nakikita kung paano nilikha ng Allah ang mga pitong
kalangitan na magkakasuson?
16. At ginawa roon ang buwan bilang liwanag, at ginawa ang araw bilang
isang [nagliliyab na] lampara?
17. At pinangyari ng Allah na kayo ay lumaki sa lupa, nang [unti-unting]
paglaki.
18. Pagkaraan, kayo ay Kanyang ibabalik [sa lupang ito], at kayo ay
hahanguin [sa isang panibagong] paghango.
19. At ginawa ng Allah para sa inyo ang lupa nang malawak [malalapad].
20. Upang inyong tawirin doon ang mga daraanang lagusan.”
21. Si Noah ay nagsabi: “Aking Panginoon, katotohanan ako ay kanilang
sinuway, at kanilang sinunod ang isa [sa kanila], na ang yaman at mga
anak ay hindi makararagdag sa kanya kundi ng kawalan.
22. At sila ay nagsabwatan ng isang matinding sabwatan.
23. At sila ay nagsabi [sa isa’t isa]: “Huwag ninyong talikdan ang inyong
mga diyos;3 at huwag ninyong talikdan kailanman si Wadd o si Suwa, si
Yaghut o di-kaya ay sina Yauq at Nasr.
24. At katiyakang kanilang nailigaw ang karamihan. At [aking Panginoon]:
2 Ang unang yugto ng paglikha; ang Nutfah (semilya), ikalawa;ang ‘Alaqah (namuong dugo) at
kasunod ang Mudghah (laman at buto).
3 Si Al-Bukhari ay nagtala mula kay Ibn ‘Abbas na nagsabi, “Ang mga idolo na sinasamba ng mga
mamamayan ni Propeta Noah ay napasakamay ng mga arabo. Si Wadd ay naging idolo ng mga
tao ng Kalb sa pook ng Dawmat Al Jandal. Si Suwa ay naging idolo ng mga tao ng Hudhayl. Si
Yaghuth ay naging idolo ng mga tao sa Murad at pagkaraan nila, sinamba si Yaghuth ng tribo ng
Bani Ghutayf at Al Juruf sa pook ng Saba. Si Ya’uq naman ay naging idolo ng mga tao sa
Hamdan. Si Nasr ay naging idolo ng mga tao sa Himyar para sa angkan ng Dhu Kala. Ang mga
idolong ito ay hinango mula sa mga pangalan ng mga mabubuting tao mula sa pamayanan ni Nuh.
Nang ang mga taong ito ay nangamatay, binulungan ng Satanas ang mga tao na magtayo ng mga
rebulto upang parangalan ang mga ito sa lahat ng pook ng pagtitipon. Kaya, ang mga rebultong ito
ay nagkaroon ng pangalan na kinuha sa ngalan ng mga mabubuting tao noong panahon ni
Propeta Nuh. Nang lumipas ang panahon, ang mga rebultong ito ay kanilang sinamba. Ganito rin
ang salaysay ng ibang maalam na Muslim na sina Ikrimah, Ad Dahhak, Qatadah at Ibn Ishaq.
[mula sa Tafsir ibn Kathir, vol 10].
637
“Huwag Mo pong dagdagan ang mga mapaggawa ng kamalian, maliban

sa pagkaligaw.”
25. Sanhi ng kanilang mga kasalanan, sila ay nangalunod [sa baha], at
isinadlak sa Apoy. At sila ay walang matatagpuan bukod sa Allah ng
[sinumang] mga makatutulong.
26. At si Noah ay nagsabi: “Aking Panginoon, huwag Kang mag-iwan ng
isang maninirahan sa balat ng lupa na nabibilang mula sa mga di
naniniwala.4
27. Katotohanan, kung sila man ay Iyong iwanan, kanilang ililigaw ang
Iyong mga alipin at sila ay hindi magkakaanak maliban sa isang
makasalanan at di-naniniwala.
28. Aking Paginoon, patawarin Mo po ako at ang aking mga magulang at
ang sinumang pumasok sa aking tahanan bilang isang naniniwala, at ang
mga naniniwalang lalaki at ang mga naniniwalang babae. At huwag Mo
pong dagdagan ang mga mapaggawa ng kamalian maliban sa
kapariwaraan.”5
4 Si Ad-Dahhak ay nagpaliwanag na ang ibig sabihin ng Dayyar ay isa at si As-Suddi ay nagsabi

na ang ibig sabihin ng Dayyar ay isang taong nananatili sa pamamahay. Sa ayah na nabanggit sa
itaas, nagsumamo si Propeta Noah na huwag mag-iiwan ng kahit isang di -naniniwala. At ito ang
kahulugan ng Dayyar sa ayah na ito. [Tafsir ibn Kathir vol 10].
5 Si As-Suddi ay nagsabi bilang paliwanag sa ayah, “Maliban ang kapahamakan” at si Mujahid ay
nagpaliwanag at sinabi niya, “Maliban ang kawalan.” Ang kapahamakan o kawalan ay nauukol sa
buhay dito sa mundo at sa kabilang buhay. [Tafsir ibn Kathir vol 10].
Surah 72 Jinn Bahagi Blg. 29
638
Surah Al-Jinn
[Ang Jinn]
Sa Ngalan ng Allah
1. Sabihin [O Muhammad]: “Ipinahayag sa akin na ang isang pangkat mula

sa mga Jinn1 ay nakinig, pagkaraan sila ay nagsabing: “Katotohanan, kami
ay nakarinig ng isang kahanga-hangang pagbigkas [ng Qur’an].
2. Ito ay nagpapatnubay [tungo] sa matuwid, kaya kami ay naniwala rito at
kailanman kami ay hindi magtatambal sa Aming Panginoon nang isa man [o
ng anupaman].
3. At [ito ay nagtuturo rin] na ang Kataasan [sa Kadakilaan] ay Siyang
[sagisag ng] Jadd [Kapangyarihan]2 ng aming Panginoon; Siya ay hindi
nagkaroon ng asawa at hindi nagkaroon ng anak [na lalaki].
4. At katotohanan, ang isang hangal sa amin [si Iblis] ay nagsasabi laban sa
Allah ng isang kalapastanganan [tulad ng pagsuway, paghihimagsik at
paglabag sa Kanyang hangganan].
5. At katotohanan, aming inakala na ang tao at jinn ay hindi kailanman
makapagsasabi laban sa Allah ng isang [mabigat na] kasinungalingan.
6. At katotohanan, may mga lalaki mula sa sangkatauhan ang humingi ng
paglingap sa mga lalaking nagmula sa mga jinn, nguni’t sila ay kanilang
dinagdagan [lamang] ng pasanin [o ng kasalanan].
7. At katotohanan, sila ay nag-akala tulad ng inyong pag-akala na ang Allah
ay hindi Niya kailanman bubuhaying muli ang sinuman [sa Araw ng
Paghuhukom].
8. At katotohanan, aming tinangka [na abutin] ang kalangitan nguni’t ito ay
aming natagpuang napaliligiran ng mga mababagsik na tagapagbantay at
ng nagliliyab na apoy.
1 Jinn – sila ay mga nilikhang kakaiba sa tao, nilikha ng Allah mula sa apoy na walang usok at
walang tiyak na pangkatawang anyo kaya sila ay mga di-nakikita. Sila’y katulad din ng tao na may
tungkuling paglilingkuran ang Allah. Mayroon ding mabubuti at masasama sa kanila.
2 Jadd ‫ ُّدج‬- Ito ay nagpapahiwatig ng Kanyang Gawa, ng Kanyang Kautusan at ng Kanyang
َ
Kapangyarihan. [At Tabari 23:648]. Ayon kay Ad-Dahhak, sinabi ni Ibn Abbas, “Ang Jadd ng Allah
ay ang Kanyang Pagpapala, ang Kanyang Kapangyarihan at ang Kanyang biyayang ipinagkaloob
sa Kanyang mga nilikha. Isinalaysay naman nina Mujahid at Ikrimah na nagsabing, Ang Jadd ng
Allah ay ang Kanyang Kapangyarihan o Kadakilaan.”
639
9. At katotohanan, kami [noon] ay lagi nang nangakaupo roon na handa

para sa pakikinig nguni’t sinumang makikinig ngayon ay makakikita ng
isang nagliliyab na apoy na naghihintay sa kanya [upang tugisin].
10. At katotohanan, hindi namin nauunawaan kung kasamaan ang nilalayon
nito para sa mga nasa mundo [kalupaan] o ang kanilang Panginoon ay
naglalayon para sa kanila ng isang matuwid na landasin.
11. At katotohanan, kabilang sa amin ay mga matutuwid at kabilang din sa
amin ay naiiba [taliwas ang asal]; kami ay hiwa-hiwalay ng landas [o
pamamaraan ng buhay].
12. At katotohanan, kami ay nakatitiyak na hindi namin kailanman
magagawang takasan ang Allah sa mundong ito, at hindi [rin] namin Siya
matatakasan sa [pamamagitan ng] paglipad.
13. At katotohanan, nang aming narinig ang patnubay, kami ay naniwala
rito, at sinuman ang maniniwala sa kanyang Panginoon ay hindi
mangangamba ng kawalan at ng kaapihan.
14. ‘At katotohanan, kabilang sa amin ay mga Muslim [na tumatalima sa
Allah]. At kabilang din sa amin ay ang mga di-makatarungan3. At sinuman
ang tumalima – sila yaong mga nakatagpo sa matuwid na landas.”
15. At para sa mga di-makatarungan, sila ay panggatong sa Impiyerno.
16. At [ipinahayag ng Allah]: na kung sila ay manatili sa matwid na landas
[ng Islam], katiyakan, sila ay Aming pagkakalooban ng masaganang ulan
[bilang panustos].
17. Upang sila ay Aming subukan mula roon. At sinuman ang lumalayo
mula sa pag-aalaala sa kanyang Panginoon, [siya ay] Kanyang ilalagay sa
isang napakabigat na parusa.
18. At katotohanan, [Kanyang ipinahayag o ipinag-utos] na ang mga masjid
[pook ng pagsamba4] ay tanging para sa Allah lamang. Kaya, huwag
kayong dumalangin sa sinuman bilang kasama ng Allah.
19. At katotohanan, nang ang alipin ng Allah [si Muhammad] ay tumindig at
nanalangin sa Kanya, sila [mga jiin] ay halos nagsiksikan [nagkadikit-dikit]
sa kanya.
20. Sabihin [O Muhammad] “Ako ay dumadalangin lamang sa aking
Panginoon at ako ay hindi nagtatambal sa Kanyang nang isa man.”
3 Qasitun - hinango sa salitang Qasit, na ang kahulugan ay isang tao na hindi makatarungan
tungkol sa katotohanan at siya ay lumihis mula rito.
4 Ang mga Hudyo at Kristiyano ay nagtatambal sa Allah sa pamamagitan ng pagdalangin sa iba’t
ibang santo o santa kaya, ang Allah ay nag-utos sa Kanyang Sugo na mag-alay ng pagsamba sa
Kanya at wala ng iba. [At-Tabari 23:665].
640
21. Sabihin: “Katotohanan, wala akong taglay na kapangyarihan para kayo

ay pinsalain o ituwid ng landas.”
22. Sabihin: “Katotohanan, walang sinuman ang makapangangalaga sa
akin mula sa [parusa ng] Allah [kung ako ay sumuway] o di kaya ako ay
makatatagpo bukod sa Kanya, ng kaligtasan [o kanlungan].
23. Nguni’t [ang aking tungkulin para sa inyo ay] paglilinaw mula sa Allah at
sa Kanyang mga mensahe.” At sinuman ang sumuway sa Allah at sa
Kanyang Sugo, magkagayon, katotohanan, para sa kanya ay Apoy ng
Impiyerno at siya ay mamamalagi roon nang walang hanggan.”
24. [Ang mga di-naniniwala ay magpapatuloy] hanggang kapag kanilang
makita ang anumang ipinangako sa kanila, magkagayon, kanilang mapag-
aalaman kung sino ang higit na mahina sa mga tagapagtangkilik at [sino
ang] kakaunti sa bilang.
25. Sabihin: “Hindi ko nalalaman kung ang ipinangako sa inyo ay nalalapit
na o kung ang aking Panginoon ay maggagawad para rito ng isang
[mahabang] panahon.
26. Siya ang nakaaalam ng Ghaib [mga di-nakikitang bahagi] at hindi Niya
ipinahahayag ang Kanyang [kaalaman ng] Ghaib kaninuman.
27. Maliban sa Kanyang pinili mula sa mga sugo. At katotohanan, Siya ay
nagpapadala sa harap nito [ng bawat sugo] at sa likuran nito, ng mga
[anghel na] tagapagmasid [upang mangalaga sa kanila at sa mensahe nito].
28. Upang mapag-alaman niya [ni Propeta Muhammad] na ang mga
[naunang sugo] ay kanilang naiparating [o naihatid] ang mensahe ng
kanilang Panginoon. At Kanyang nasasaklawan ang alinmang nasa kanila
at Kanyang pinanatiling nasa [wastong] bilang ang bawa’t bagay.
Surah 73 Al-Muzzammil Bahagi Blg 29 641
Surah Al-Muzzammil
[Ang Isang Nababalutan ng Kasuutan]
Sa Ngalan ng Allah
1. O Ikaw [Muhammad] na nababalutan [ang sarili] ng kasuutan,1

2. [Ikaw ay] bumangon [upang magdasal] sa gabi maliban sa kaunti-
3. [O kahit] kalahati nito - o magbawas mula rito nang kaunti.
4. O [kaya ay] magdagdag dito, at bigkasin mo ang Qur’an nang marahan
[o maingat na] pagbigkas.2
5. Katotohanan, Aming ibababa sa iyo ang isang mabigat [o mahalagang]
salita3 [na may kaakibat na tungkulin].
6. Katotohanan, ang pagbangon sa gabi ay lubhang mahirap nguni't mabisa
para pag-ugnayin [ang puso at dila] at angkop [na oras] para sa mga salita.
7. Katotohanan, para sa iyo sa maghapon ay ang mahabang gawain [ukol
sa karaniwang tungkulin].
8. At alalahanin ang Ngalan ng iyong Panginoon] at ialay4 sa Kanya ang
iyong sarili nang buong taimtim.
9. [Siya] ang Panginoon ng silangan at ng kanluran. Wala ibang diyos [na
dapat sambahin] maliban sa Kanya. Kaya, Siya ay iyong ituring bilang
Tagapangasiwa [ng iyong gawain].
1
Pinagpapahayagan ng Allah si Propeta Muhammad, habang ang siya ay natutulog at nakabalot
sa kanyang damit-pantulog.
2 Rattil ay nangangahulugan na bigkasin at ang Tartil ay marahan o malumanay upang
maunawaan ang nilalaman ng Qur’an at mabigyan ng malalim na pag-iisip ang mga kahulugan
nito. Si Aishah ay nagsabi, “Siya [Propeta] ay palagiang bumibigkas ng Surah ng Qur’an sa
paraang malumanay upang maging mahaba ito nang higit kaysa sa haba ng Surah mismo nito”.
[Sahih Muslim vol 1, Hadith Bilang 507].
3 Naitala ng Sahih Al-Bukhari mula kay Aishah na si Harith bin Hisham ay nagtanong sa Sugo ng
Allah, “Paano ba dumarating ang kapahayagan [ng Qur’an] sa iyo? Siya ay sumagot, “Kung
minsan, ito ay dumarating sa akin na parang tunog ng kampana, at napakasidhi nito sa akin.
Pagkaraan nito, ito ay napapawi sa akin pagkatapos na maunawaan ko ang kapahayagang ito.
Kung, minsan, ang anghel ay dumarating sa akin sa anyong tao at kinakausap ako at aking
inuunawa ang anumang kanyang sabihin.” [Fath Al-Bari 1:25] Sabi ni Aishah, “Katotohanan, nakita
ko siya nang tumanggap siya ng kapahayagan at aking nakita ang kanyang pawis ay tumutulo
mula sa kanyang noo sa panahon ng taglamig hanggang ang kapahayagan ay magwakas.”
4 Tabattil ay nangangahulugan na ialay o ihandog nang ganap ang sarili sa pagsamba sa Kanya.
10. At magtiis sa anumang kanilang sinasabi at sila ay iyong iwasan sa
kaaya-ayang pag-iwas.
11. At hayaan mong Ako [ang makitungo] sa mga nagtatakwil, sila na
maalwan [sa buhay]. At sila ay bigyan mo ng [kaunting] palugit.
12. Katotohanan, nasa Amin ang mga tanikalang panggapos5 [para sa
kanila] at ang nagliliyab na Apoy6 [upang sila ay sunugin].
13. At pagkaing nakasasamid at mahapding parusa.
14. Sa Araw na ang lupa at ang mga bundok ay mayayanig [sa matinding
pagyanig] at ang mga bundok ay magiging isang bunton ng buhangin na
bumubuhos nang padausdos.
15. Katotohanan, Aming ipinadala para sa inyo ang isang Sugo bilang saksi
para sa inyo tulad ng Aming pagpapadala ng Sugo [si Moises] kay Paraon.
16. Nguni’t, sinuway ni Paraon ang Sugo, kaya siya [si Paraon] ay Aming
pinatawan ng isang kasakit-sakit na parusa.
17. Kaya paano ninyo magagawang matakot, kung kayo ay di-naniniwala,
sa Araw na [iyon] na ang mga bata ay gagawing maputi ang buhok?
18. Ang kalangitan ay magkakabiyak-biyak mula rito. [Subali’t] ang Kanyang
pangako ay lagi nang natutupad.
19. Katotohanan, ito ay isang babala, kaya, sinumang maglayon, ay
maaaring tumahak sa landas ng kanyang Panginoon.
20. Katotohanan, nababatid ng iyong Panginoon na ikaw [O Muhammad] ay
bumabangon [upang magdasal] ng halos dalawang-katlong 2/3 bahagi [ng
magdamag] o kalahating ½ [bahagi] nito o isang katlong-bahagi [1/3 ng
gabi] at [gayun din] ang isang pangkat na iyong kasamahan. At ang Allah
ay sumusukat ng [haba ng] gabi at ng araw. Kanyang nababatid na hindi
ninyo makakayanang gawin ito [ang pagdarasal sa buong magdamag].
Kaya, kayo ay Kanyang ginawaran ng kapatawaran. Kaya, bigkasin ang
anumang magaan [para sa inyo] sa Qur’an. Kanyang nababatid na ang ilan
sa inyo ay may karamdaman, ang iba [naman] ay nasa [panahon ng]
paglalakbay sa mga lupain, hinahanap ang biyaya ng Allah, at ang iba ay
nakikipaglaban sa landas ng Allah. Kaya, bigkasin ninyo ang anumang
magaan para sa inyo sa Qur’an, at magsagawa kayo ng pagdarasal at
magbigay kayo ng Zakaah, at magpautang kayo sa Allah ng isang
mabuting pautang. At anumang kabutihan ang inyong inilaan para sa
inyong mga sarili, katiyakang ito ay inyong matatagpuan sa Allah. Ito ay
higit na mabuti at nakahihigit sa gantimpala. At inyong hingin ang
5 Ankal - ito ay mga tanikala ng panggapos ayon kina Ibn Abbas, Ikrimah, As-Suddi, at iba.
6 Jahim - ito ay ang nagliliyab na Apoy ng Impiyerno.
kapatawaran ng Allah. Katotohanan, ang Allah ay Mapagpatawad,
Maawain.
Surah 74 Al-Muddaththil Bahagi Blg. 29
644
Surah Al-Muddaththir
[Ang Isang Tinatakpan ang Sarili]
Sa Ngalan ng Allah
1. O Ikaw [Muhammad] na tinatakpan [ang sarili] ng kasuutan! 1

2. [Ikaw ay] bumangon at magbigay ng babala.
3. At ipagbunyi mo ang [papuri ng] iyong Panginoon.
4. At dalisayin mo ang iyong kasuutan!
5. At iwasan mo ang [dungis o] karumihan.2
6. At huwag kang magbigay ng kabutihang-loob upang tumanggap nang
higit [para sa iyong sarili].
7. At sa iyong Panginoon, ikaw ay [matutong] magtiis.
8. Kaya, kapag ang tambuli3 ay tumunog [at magbigay ng hudyat].
9. Kaya, iyan ang Araw na sadyang mahirap na araw.
10. Sa mga di-naniniwala – [ito ay] hindi magaan.
11. At hayaan mong Ako [ang makitungo] sa isang nilikha Kong nag-iisa.4
12. At sa kanya na Aking pinagkalooban ng malaking yaman.
13. At ng mga anak na kanyang kapiling.
1 Mula sa Sahih Al-Bukhari at Sahih Muslim sa pagsasalaysay ni Abu Salamah na si Jabir bin
Abdullah ay nagsabi na narinig niya ang Sugo ng Allahna nagsasalaysay tungkol sa panahon ng
pagpapahayag at ang paraan ng pagpapahayag ng Qur'an sa kanya. Ang Sugo ng Allah ay
nagsabi: ‘Habang ako ay naglalakad, ako ay nakarinig ng isang tinig mula sa langit. Kaya, itinaas
ko ang aking paningin sa dakong kalangitan at aking nakita ang dating Anghel na lumapit noon sa
akin sa Yungib ng Hira. Siya ay nakaupo sa isang silya sa pagitan ng langit at lupa. Kaya ako ay
dagliang lumisang papalayo sa kanya nang dahil sa takot hanggang ako ay madapa. At saka, ako
ay bumalik sa aking pamilya at aking sinabi:’Balutin ninyo ako, balutin ninyo ako.’ At binalutan nila
ako. Kaya, ipinahayag ng Allah, ‘O ikaw na nababalutan! Bumangon ka at magbigay babala!
Hanggang ayah na “at lisanin mo ang Ar-Rujz [mga idolo]. Pagkaraan nito, ang kapahayagan ay
nagsimulang maging matindi at madalas na nagkasunud-sunod.”
2 Tinutukoy ang mga marurumi tulad ng mga pang-iidolo at masamang pag-uugali.
3 Naqur - ito ay isang Tambuli [o Trumpeta] na ang hugis ay parang sungay ayon kay Mujahid. [At
Tabari 24:18].
4 Nilikha Kong nag-iisa, ibig sabihin nilikhang walang kayamanan o mga anak. Ito ay tungkol kay
Waleed bin Al-Mugheerah, na pagkaraang umayon sa Qur’an, ito ay hayagan niyang itinakwil
upang makuha niya ang pagsang-ayon ng Quraish.
645
14. At ikinalat [ang lahat ng biyaya] para sa kanya, [at] ginawang magaan
[ang kanyang buhay].
15. Pagkaraan, siya ay nagnanasa na dapat Kong dagdagan nang higit pa.
16. Hindi! [mangyayari ang kanyang hinahangad]. Katotohanan, siya ay
naging mapaniil [matigas ang loob] sa Aming mga ayaat [kapahayagan o
babala].
17. Siya ay Aking papatawan ng mabigat na parusa.
18. Katotohanan, siya ay nag-isip at nagbalak [upang manirang-puri].5
19. Kaya, kasawian sa kanya, kung paano siya nagbalak!
20. Pagkaraan, kasawian sa kanya, kung paano siya nagbalak!
21. Pagkaraan, siya ay muling tumingin [nagsaalang-alang].
22. Pagkaraan, siya ay nagkunot-nuo at umirap;
23. Pagkaraan, siya ay bumaling [na patalikod], at nagmalaki.
24. Kaya, [siya ay] nagsabi: Ito ay isa lamang salamangka na ginaya [mula
sa iba].
25. [At] ito ay isa lamang salita ng tao.”
26. Siya ay Aking itataboy sa saqar6 [Apoy ng Impiyerno].
27. At ano nga ba ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang saqar ?
28. Wala itong kinaliligtaan at walang iniiwan [na hindi sinusunog o
tinutupok]!
29. Sinusunog [at pinaiitim] ang mga balat!
30. Naroroon ay labing siyam [na mga anghel].
31. At wala Kaming ginawang mga tagapagbantay ng Apoy maliban sa
mga anghel. At wala Kaming ginawa sa kanilang kabilangan maliban
upang sila ay maging pagsubok para sa mga di-naniniwala - sa gayon,
ang mga Angkan ng Kasulatan [Hudyo at Kristiyano] ay maniwala at
upang maragdagan ang Eeman [pananampalataya] ng mga naniniwala at
mapawi ang pag-aalinlangan niyaong mga pinagkalooban ng kasulatan at
maging ang mga naniniwala. At yaong sa kanilang puso ay may sakit [ng
pagkukunwari at pag-aalinlangan], at ang mga di-naniniwala ay magsabi:
”Ano ang nilalayon ng Allah sa ganitong paghahalintulad?
Ganyan
5 Tungkol sa kung ano ang kanyang sasabihin hinggil sa Qur’an at kung paano niya siraan si
Propeta Muhammad.
6 Saqar – isa sa mga pangalang pantangi ng Impiyerno. Tutupukin nito ang kanilang mga laman,
ugat, litid at kanilang balat.
646
hinahayaan ng Allah na maligaw ang sinumang Kanyang nais at

pinapatnubayan ang sinumang Kanyang nais. At walang sinuman ang
nakababatid ng mga kawal ng iyong Panginoon maliban sa Kanya. At ito
[Impiyerno] ay walang anupaman kundi isang babala para sa mga tao.
32. Hindi! At [Isinusumpa Ko] sa buwan.
33. At sa gabi kapag ito ay maglalaho.
34. At sa umaga kapag ito ay magliliwanag.
35. Katotohanan, ito [Impiyerno] ay isa sa mga malalaking [pagdurusa].
36. Nagsisilbing babala [o paalala] para sa mga tao –
37. Sa sinumang kabilang sa inyo na magnais upang humayo [sa
paggawa ng kabutihan] o nanatiling nasa likuran [magpatuloy sa gawaing
masama].
38. Bawa’t kaluluwa [tao] ay pananagutin sa anumang kanyang
pinagsumikapan.
39. Maliban sa mga kasamahan ng kanan.7
40. [Na paroroon] sa mga hardin, nagtatanungan sa isa’t isa.
41. Tungkol sa mga mapaggawa ng kabuktutan,
42. [At sila ay tatanungin]: “Ano ang sanhi ng inyong pagpasok sa
Impiyerno?”
43. Sila ay magsasabi: “Kami ay hindi kabilang sa mga nagsipagdasal,
44. At hindi namin nakagawiang magpakain sa mga dukha;
45. At kami ay lagi nang nakikisali sa mga walang-kabuluhang usapan ng
mga nagpapasimuno [nito].
46. At kami ay lagi nang nagtatakwil [hinggil] sa Araw ng Pagbabayad.
47. Hanggang sumapit sa amin ang katiyakan [ng kamatayan].”
48. Kaya, walang tagapamagitan ang maaaring mamagitan sa kanila.
49. Kaya, ano ang nangyayari sa kanila na sila ay lumalayo mula sa
paalala?
50. Wari bang sila ay mga nangatatakot na asno.
51. Na tumatakas mula sa [bangis ng] leon.
52. Nguni’t bawa’t taong kabilang sa kanila ay nagnanasa na siya ay
pagkalooban ng mga kasulatang nakalatag nang hayagan.
7 Mga mabubuti at matutuwid na tatanggap ng kanilang talaan ng gawa sa kanilang kanang

kamay.
647
53. Nguni’t, gayunpaman, hindi nila kinatakutan ang kabilang buhay.

54. Nguni’t, katotohanan, ito [ang Qur’an] ay isang babala [o paalala].
55. Kaya, sinumang magnanais ay makaaalala rito [sa Qur’an].
56. At sila ay hindi makaaalala maliban na pahintulutan ng Allah. Siya ang
[tanging] nararapat katakutan at Sapat para [magkaloob] ng kapatawaran.
Surah 75 Al-Qiyamah Bahagi Blg. 29
648
Surah Al-Qiyamah
[Ang Pagkabuhay na Muli]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ako ay sumusumpa sa Araw ng Pagkabuhay na Muli.

2. At Ako ay sumusumpa sa kaluluwang mapanumbat [sinisisi ang sariling
kapabayaan].
3. Inaakala ba ng taong [di-naniniwala] na hindi Namin mabubuong [muli]
ang kanyang mga buto?
4. Oo, [Kami ay may] kakayahang ayusin [kahit] ang mga dulo ng kanyang
mga daliri.1
5. Nguni’t, ang tao ay nagnanasang magpatuloy sa [paggawa ng mga]
kasalanan.
6. Siya ay nagtatanong: “Kailan nga ba ang [pagsapit ng] Araw ng
Pagkabuhay na Muli?”
7. Kaya kapag ang paningin ay [unti-unting] magdilim.
8. At ang buwan ay mangulimlim.
9. At ang araw at buwan ay magsama [sa isa’t isa].
10. Ang tao ay magsasabi sa Araw na iyon: “Nasaan ba ang [pook ng]
pagtakas?”
11. Nguni’t wala [siyang ibang pook na] patutunguhan!
12. [Maliban] sa iyong Panginoon, sa Araw na iyon, ang [tanging pook na]
madudulugan.
13. Ipababatid sa tao sa Araw na iyon ang anumang kanyang naunang
ipinadala [noon]2 at ipinagpaliban.3
14. Nguni’t, ang tao ay saksi laban sa kanyang sarili.
1 Bawa’t tao ay mayroong sariling [finger prints] tatak ng kamay na hindi maaaring maging katulad
ng sino pa man. Ito ay isang patunay na ang ating Panginoon [ang Allah] ay Ganap na Dakilang
Tagapaglikha.
2 Ang kanyang mga kabutihan o kasamaan na may gantimpala o parusa sa Kabilang Buhay.
3 Ang kanyang mga hindi nagawa sa mundo bagaman ito ay mahalaga.
649
15. At kahit na siya ay magpakita ng kanyang mga dahilan.

16. Huwag mong igalaw [O Muhammad] ang iyong dila sa pamamagitan
nito upang madaliin nito [ang pagbigkas ng Qur'an].
17. Katotohanan, sa Amin [nakaatang] ang pagtipon nito [sa iyong puso] at
[upang ito ay magawa mong] bigkasin.
18. Kaya, kapag Aming binigkas ito sa iyo [sa pamamagitan ng Anghel
Gabriel], magkagayon, ikaw ay sumunod sa pagbigkas nito.
19. Pagkaraan, sa Amin [nakaatang] ang [tungkuling] ipaliwanag ito [sa
iyo].
20. Subali’t, kayo [mga tao] ay nahuhumaling sa panandaliang [buhay sa
mundong ito].
21. At kinaligtaan ang kabilang buhay.
22. Ang [ibang] mga mukha, sa Araw na iyon, ay nagliliwanag.
23. [Sila ay] nakasulyap sa kanilang Panginoon.
24. At ang [ibang] mga mukha, sa Araw na iyon, ay tabi-tabingi [o pili-
pilipit].
25. Iniisip na may gagawin sa kanila [na wari bang] babakliin [ang buto sa
kanilang] mga likuran.
26. Nguni’t, kapag ito [ang kaluluwa] ay umabot na sa buto ng [bahaging]
batok.4
27. At ito ang sasabihin: “Sino ba ang makapagpapagaling5 [sa kanya]?”
28. At siya [na naghihingalo] ay makatitiyak na ito na nga ang [oras ng]
paghihiwalay [o ang kanyang paglisan sa daigdig].
29. At ang binti ay ididikit sa isa pang binti [upang balutin].6
30. [At] sa iyong Panginoon lamang sa Araw na iyon ang patutunguhan!
31. Sapagka’t, siya ay hindi naniwala at hindi [man lamang] nakapagdasal!
32. At sa halip, siya ay nagtakwil at tumalikod.
33. Pagkaraan, siya ay nagtungo sa kanyang mag-anak nang taas-noo
[lipos ng pagmamalaki].
34. Kasawian sa iyo [O, taong di-naniniwala], at kasawian [sa iyo]!
4 Ito ang oras na nasa bingit na ng kamatayan at handa ng lumisan ang kaluluwa sa katawan nito.
5
Raq. Ayon kay Ikrimah sinabi ni Ibn Abbas na ang ibig sabihin ng Raq ay taong mahusay sa
pagdadalit ng panalangin upang mapagaling ang maysakit. [Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina 276].
Ang Raq ay tumutukoy rin sa mga taong mahusay sa gayuma na gumagamit ng dasal.
6 Ito ay ang oras ng pagbalot [shrouded] ng tela sa katawan ng patay.
650
35. Muli, kasawian sa iyo, at kasawian [sa iyo].

36. Inaakala ba ng tao na siya ay pababayaan na lamang [na walang
nakaatang na pananagutan]?
37. Hindi nga ba siya ay isang patak na nagmula lamang sa semilyang
lumalabas [ o dumaloy]?
38. Pagkaraan, siya ay naging isang namuong kimpal ng dugo; pagkaraan
ay nilikha [ng Allah] at hinubog.
39. At ginawa mula sa kanya ang dalawang magkapares, ang lalaki at ang
babae.
40. Hindi ba iyan [ang Tagapaglikha] -ang may kakayahang magbigay
buhay sa mga patay?
Surah 76 Al-Insan Bahagi Blg. 29
651
Surah Al-Insan
[Ang Tao]
Sa Ngalan ng Allah
1. Hindi ba dumating sa tao ang isang [yugto ng] panahon, na siya ay

bagay na hindi [man lamang] nabanggit?
2. Katotohanan, Aming nilikha ang tao mula sa isang patak ng
pinaghalong semilya1 upang siya ay Aming subukan; at siya ay Aming
ginawang makarinig, [at] makakita.
3. Katotohanan, siya ay Aming pinatnubayan sa landas,2 magpasalamat
man siya o hindi magpasalamat.
4. Katotohanan, Aming inihanda para sa mga di-naniniwala, ang mga
tanikala, at mga panakal at ang naglalagablab [na Apoy sa Impiyerno].
5. Katotohanan, ang mga abrar [matutuwid]3 ay magsisiinom mula sa mga
tasa [ng alak] na hinaluan ng kafoor.4
6. [Ito ay] isang bukal na kung saan ang mga [mabubuting] alipin ng Allah
ay magsisiinom; at kanilang paaagusin ito nang buong lakas [at
masagana].
7. Sila [yaong] tumutupad sa [kanilang] mga pangako at
pinangangambahan ang isang Araw na ang kasamaan ay magiging
laganap.
8. At sila ay namamahagi ng pagkain sa kabila ng pagmamahal para rito
sa mga dukha,5 at ulila6 at bihag,
1 Ito ay isang pagsubok kung sino sa tao ang may pinakamabuting gawa. [Tingnan ang Surah
67:2]
2 Ipinaliwanag at binigyang-linaw sa tao ang landas na dapat niyang tahakin subali’t pinili niya ang
pagiging bulag kaysa sa patnubay.
3
Abrar - sila ay matutuwid na may takot sa Allah at umiiwas sa mga gawang makasalanan.
4
Kafoor - isang inumin na nakapagbibigay ginhawa at kasiyahan nang dahil sa masarap na lasa
nito at mabangong amoy.
5 Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang [isang] taong [nangalaga]
kinupkop ang isang balo [namatayan ng asawa] o ang isang dukha ay katulad ng isang Mujahid
[taong nakikipaglaban sa Landas ng Allah] o [katulad siya ng isang taong nagsasagawa ng
pagdarasal sa lahat ng gabi at nag-aayuno sa lahat ng araw.” [Sahih Al-Bukhari, vol 8, Hadith
Bilang 34].
652
9. [Sila ay nagsasabing]: “Kami ay nagpapakain sa inyo para sa Mukha [o

Lugod] ng Allah. Wala Kaming hangarin mula sa inyo ng kabayaran o
pasasalamat.
10. Katotohanan, kami ay nangangamba mula sa aming Panginoon, ng
[isang] mahigpit, kasakit-sakit na Araw.”
11. Kaya, sila ay pangangalagaan ng Allah mula sa kasamaan ng Araw na
iyan, at sila ay pagkakalooban ng liwanag at kaligayahan.
12. At sila ay babayaran para sa anumang kanilang matiyagang pagtitiis
[ng] isang hardin [sa Paraiso] at [mga kasuutang yari sa] sulta.
13. [Sila ay] magsisisandal sa mga pinalamutiang sandalan. At sila ay
hindi makakikita roon ng [nag-iinit na] araw o ng [nanunuot na] lamig.
14. At ang lilim [ng hardin] ay [kusang] lalapit sa kanila at ang
nagkukumpulang hitik na bungang-kahoy ay mabababa at naaabot.
15. At mayroong ililibot sa kanila ng mga sisidlang pilak at mga kopitang
yari sa malinaw na kristal –
16. Malinaw na kristal,7 [na yari] mula sa pilak na kanilang tinakdaan ng
sukat.
17. At doon, sila ay hahainan ng inuming nasa kopita na hinaluan ng
Zanjabil [luya].
18. Isang bukal ng tubig doon na [kung tawagin ay] Salsabil.8
19. At sila ay palilibutan ng mga walang hanggang kabataang lalaki upang
sila ay pagsilbihan. Kung sila ay iyong masulyapan, iyong aakalaing sila ay
[wangis ng magagandang] perlas na nangagkalat.
20. At kapag ikaw ay sumulyap doon [sa Paraiso] iyong masisilayan ang
isang kaaya-ayang ligaya at isang maharlikang kaharian.
21. Kanilang mga kasuutan ay yari sa mamahaling manipis at makapal na
sutla [hinabi sa magandang disenyo]. Sila ay gagayakan ng mga pulseras
na pilak at sila ay bibigyan ng kanilang Panginoon ng dalisay na inumin.
22. [Sa kanila ay sasabihin]: Katotohanan, ito ang gantimpala para sa inyo
at ang inyong pagsisikap ay tinanggap [kinilala at pinahalagahan].
23. Katotohanan, Kami ang nagbaba [o nagpahayag] ng Qur’an sa iyo [O,
6 Isinalaysay ni Sahl bin Said: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ako at ang [isang] taong kinupkop
ang isang ulila at inalagaan ito ay makapapasok sa Paraiso na katulad nito,” pinagdikit niya ang
kanyang daliring hintuturo at gitnang daliri na magkasama. [Sahih Al-Bukhari, vol 7, Hadith Bilang
265]
7 Qawarir - ito ang kaputian ng pilak sa aninag ng salamin. Ang Qawarir ay yari sa lantay na
salamin kaya dahil sa kanipisan nito, maaaninag ang anumang laman nito. [At Tabari 24:103]
8 Si Ikrimah ay nagsabi: “Ito [Sansabil] ay pangalan ng isang bukal sa Paraiso.” [At Tabari 24:108].
653
Muhammad] nang unit-unti [may agwat na panahon ng pagpapahayag]

24. Kaya, ikaw ay maging matiisin [O Muhammad] sa pasiya ng iyong
Panginoon at huwag mong sundin mula sa kanila ang isang makasalanan
at di-naniniwala.
25. At iyong bigyang-alaala ang Pangalan ng iyong Panginoon sa [bawa’t]
umaga at hapon.
26. At sa ibang bahagi ng gabi, ikaw ay magpatirapa sa Kanya at Siya ay
iyong luwalhatiin sa mahabang [bahagi ng] gabi.
27. Katotohanan, ang mga ito [mga di-naniniwala] ay nahuhumaling sa
panandaliang [buhay sa mundo] at pinababayaan ang isang matinding
Araw na kanilang hinaharap.
28. Kami ang lumikha sa kanila at sila ay Aming ginawang malalakas. At
kung Aming naisin, sila ay Aming magagawang palitan ng mga ibang
nakakatulad nila nang ganap na pagpapalit.
29. Katotohanan, ito [ang Qur’an] ay isang babala, kaya, sinuman ang
magnais, hayaan siyang tumahak sa Landas ng Kanyang Panginoon.
30. At hindi ninyo magagawang naisin [ang anumang bagay], malibang
naisin ng Allah. Katotohanan, ang Allah ay Lagi nang Maalam, Tigib ng
Karunungan.
31. Kanyang tatanggapin ang sinumang Kanyang nais sa Kanyang habag
nguni't sa mga mapaggawa ng kamalian - Kanyang inihanda para sa
kanila ang isang mahapding parusa.
Surah 77 Al-Mursalat Bahagi Blg. 29
654
Surah Al-Mursalat
[Ang Mga Isinugo]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa mga [hanging] ipinadadalang1 sunud-sunod.

2. At sa mga hanging2 nagngangalit [sa pag-ihip].
3. At sa mga hanging3 nagkakalat [ng mga ulap at ulan].
4. At sa mga [anghel] na nagbibigay ng pamantayan [sa kawastuhan at
kamalian].
5. At sa mga [anghel na] nagdadala ng mensahe.
6. [Bilang] pagbibigay-katuwiran at babala.
7. Katotohanan, anuman ang ipinangako sa inyo ay magaganap.
8. Kaya, kapag ang mga bituin ay inalis ang kanilang mga liwanag.
9. At kapag ang kalangitan ay biniyak [at malansag].
10. At kapag ang mga bundok ay sumabog.
11. At kapag ang oras ng mga sugo ay dumating,
12. Para sa ano bang Araw na ito ay ipinagpaliban?
13. Para sa Araw ng Paghuhukom [o ang Araw ng pagbubukud-bukod]4.
14. At ano ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang Araw ng
Paghuhukom [o Araw ng Pagbubukud-bukod]?
15. Kasawian sa Araw na iyon, para sa mga nagtatakwil.
16. Hindi ba winasak Namin ang naunang henerasyon [ng tao]?
1 Al Mursalat Urfa. Si Ath-Thawri ay nagsalaysay mula kay Salamah bin Kuhayl na nagsabi mula
kay Muslim Al Batin na nagsalaysay mula kay Abu Al Ubaydayn na tinanong niya si Ibn Mas’ud
tungkol sa kahulugan ng Al Mursalat ‘Urfa at sinabi niya [Ibn Mas’ud, “Ito ay hangin.” Si Ibn Abbas,
Mujahid, at Al Qatadah ay ganito rin ang kanilang sinabi. [Tafsir ibn Kathir, vol 10]
2 Al Asifat - ito ay isang uri ng hangin na kung ito ay umiihip, ito ay may dalang ingay.
3 An Nashirat - ito ay hangin na kumakalat sa mga ulap sa himpapawid ng langit.
4 AngAraw ng Paghuhukom ay Araw na pagbubukud-bukurin ang mga tao nang ayon sa kanilang
mga gawa. Nakabukod ang pangkat ng mga mabubuti at bukod din ang pangkat ng mga
masasama.
655
17. Pagkaraan ay Aming hahayaang sumunod sa kanila ang mga huling

henerasyon [nila]?
18. Ganyan Namin pinakikitunguhan ang mga mapaggawa ng kabuktutan.
20. Hindi ba kayo ay Aming nilikha [lamang] mula sa isang hamak na tubig
[semilya]?
21. Pagkaraan, ito ay Aming inilagak sa isang kalagayang ligtas [sa
sinapupunan ng ina].
22. Para sa isang itinakdang haba [ng panahon ng pagdadalantao].
23. Kaya, Aming itinakda [ito] at Kami ang pinakamahusay sa pagtatakda
[ng sukat].
25. Hindi ba Namin ginawa ang kalupaan bilang pook5 [ng himlayan]?
26. Para sa mga nangabubuhay at mga nangamamatay.
27. At Kami ay naglagay doon ng matatayog, matatatag na pagkatirik ng
mga bundok at kayo ay binigyan ng maiinom na sariwang tubig.
29. [At sa kanila ay sasabihin]: “Magtuloy kayo roon sa lagi ninyong
itinatakwil.”
30. Magtuloy kayo patungo sa anino ng tatlong magkakahanay na haligi
[ng Impiyerno],
31. [Nguni’t] walang lilim [na masisilungan] at walang [anumang]
magagawang tulong laban sa lagablab [ng Apoy].”
32. Katotohanan, ito ay bumubuga ng tilamsik [ng apoy na kasinlaki] ng
isang palasyo,
33. Na wari bang mga kawan ng naninilaw na kamelyo.6
35. At ito ang Araw na sila ay hindi makapagsasalita.
36. At sila ay hindi pahihintulutang magbigay ng katuwiran [o dahilan].
5 Kifat - ayon kay Ibn Abbas, ito ay nangangahulugang pook ng tirahan. Ayon naman kay Ash -
Shabi, “Ang loob nito ay para sa inyong mga patay at ang labas naman nitong lupa ay para sa
inyong mga nabubuhay pa.” [At Tabari 24:134 hinango mula sa Tafsir Ibn Kathir, vol 10].
6 Ang ibang kahulugan ng Jimalat Sufr ayon kay Ibn Abbas, Mujahid, at Sa'id bin Jubayr ay mga
lubid ng mga sasakyang dagat na binibigkis hanggang ito ay maging tila mga bituka ng tao. [Fath
Al Bari-8:556. [Tafsir Ibn Kathir vol 10]]
656

38. Ito ang Araw ng Paghuhukom! [o Araw ng Pagbubukud-bukod]. Kayo
ay Aming titipunin kasama ng mga taong nauna sa inyo.
39. Kaya, kung mayroon kayong balakin, gamitin ninyo ito [ngayon] laban
sa Akin.
41. Katotohanan, ang mga natatakot [sa Allah] ay nasa gitna ng mga lilim
at mga bukal [ng tubig].
42. At mga prutas na kanilang inaasam-asam [na kainin].
43. “Magsikain kayo at magsiinom nang nasisiyahan sa anumang
[kabutihang] inyong ginawa.”
44. Katotohanan, ganyan Namin ginagantimpalaan ang mga mapaggawa
ng kabutihan.
45. Kasawian sa Araw na iyon para sa mga nagtatakwil.
46. [O kayong mga di-naniwala] Magsikain kayo at magtamasa ng ligaya
[sa mundo]. Katotohanan, kayo ay mga mapaggawa ng kabuktutan.
48. At kapag sila ay pagsabihang: “Magsiyuko kayo [sa pagdarasal].” Sila
ay hindi nagsisiyuko.
50. Magkagayon, anong salaysay pa kaya ang kanilang paniniwalaan
pagkaraan nito [ng Qur’an] ?
Surah 78 An-Naba Bahagi Blg. 30
657
Surah An-Naba
[Ang Mahalagang Balita]
Sa Ngalan ng Allah
1. Tungkol ba sa ano ang kanilang itinatanong [sa isa’t isa]?

2. Tungkol sa mahalagang balita [Araw ng Paghuhukom] –
3. Nang dahil dito sila ay nagkakaiba-iba [o hindi nagkakasundo].
4. Gayunpaman, hindi maglalaon [ito ay] kanilang mapag-aalaman.
5. Muli, gayunpaman, hindi maglalaon [ito ay] kanilang mapag-aalaman.
6. Hindi ba ginawa Namin ang kalupaan bilang isang himlayan?
7. At ang mga bundok bilang talasok [upang ang lupa ay di-mayanig at ito
ay maging matatag],
8. At kayo ay Aming nilikha nang magkapares [lalaki at babae].
9. At Aming ginawa ang inyong pagtulog bilang [paraan ng] pamamahinga,
10. At Aming ginawa ang gabi bilang saplot [ang kadiliman nito],
11. At Aming ginawa ang maghapon para sa [inyong] paghahanapbuhay,
12. At Aming itinayo sa inyong [dakong] itaas ang pitong matatatag [na mga
kalangitan],
13. At Aming ginawa [o inilagay doon] ang nagliliyab na lampara [ito ang
araw],
14. At Aming ibinaba, mula sa mga ulang-ulap, ang bumubugsong1 tubig,
15. Upang Aming pasibulin sa pamamagitan nito ang butil2 at [gulayang]
halaman,
16. At mga harding [pinupuluputan ng] makapal na baging [at palumpong].
17. Katotohanan, ang Araw ng Paghuhukom ay isang naitakdang Oras -
18. Sa Araw [na iyon] na ang tambuli ay hinipan at kayo ay magsisirating
nang maramihan,
1 Ayon kina Mujahid, Qatadah at Ar-Rabi bin Anas, ang kahulugan ng Tajjaj ay pagbugso ng ulan
[tubig]. At-Tabari 24:155 Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina 325.
2 Butil ng mais, palay, trigo at patani [o munggo] at iba pa.
658
19. At ang kalangitan ay bubuksan kaya [ito ay] magiging mga pintuan,
20. At ang mga bundok ay tatanggalin [aalisin mula sa kinatitirikan nito] kaya
ito ay magiging [tila] isang malik-mata.
21. Katotohanan, ang Impiyerno ay nakatiwangwang sa paghihintay.
22. Para sa mga palasuway,3 [ito ay] isang pook ng pagbabalik,
23. [Sila ay] mananatili roon nang habang panahon.
24. Sila ay walang malalasap doon ng lamig at ng inuming [makatitighaw ng

uhaw],
25. Maliban sa kumukulong tubig4 at [maruruming] katas [ng sugat],5
26. Isang karampatang kabayaran [ayon sa kanilang kasamaang nagawa].
27. Katotohanan, hindi nila inaasahan ang [gayong] pagtutuos6 [o pagbayad
ng mga gawa],
28. Sapagka’t kanilang itinakwil ang Aming mga ayaat [kapahayagan,
babala] nang [matinding] pagtakwil,
29. At ang lahat ng bagay ay Aming [inisa-isang binilang at] itinatala.
30. Kaya inyong lasapin [ang parusa]. At kailanman, kayo ay hindi Namin
daragdagan maliban sa parusa.
31. Katotohanan, para sa mga natatakot [sa Allah] ay tagumpay [o
katuparan ng kanilang mga mithiin o kaligtasan],
32. [Sa kanila ay] mga hardin at mga ubasan,
33. At mga dalagang [busilak at birhen] na magkakasing gulang.
34. At tasang tigib sa kasaganaan [dalisay].7
35. Wala silang maririnig doon ng masasamang salita at walang
kasinungalingan.
36. [Ito ay bilang] kabayaran mula sa iyong Panginoon - [ang masaganang]
handog [nang ayon] sa pagtutuos [ng gawa],
3
Taghun. Ayon sa Tafsir ni Ibn Kathir ang Taghun ay mga taong sumusuway sa mga kautusan ng
Allah. [Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina 331].
4 Hamim. Ito ay isang init na umabot sa pinakamataas na antas ng pagkulo. [Tafsir Ibn Kathir vol
10 pahina 331]
5 Ghassaq. Ito ay mga maruruming katas mula sa masangsang na pawis, sipon, luha at mga
nagnanaknak na sugat ng mga taong nasa Impiyerno.
6 Hindi nila inaasahan na sila ay mayroong pananagutan sa kanilang mga ginawa, sapagka’t sila
ay hindi naniniwala sa Araw ng Paghuhukom.
7 Dihaq. Si Ibn Abbas ay nagsabi na ang kahulugan ng Dihaq ay “laging tigib o puno.” [At Tabari
24:173, Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina 335]. Sinabi naman ni Ikrimah na ito ay “dalisay”.
659
37. [Mula sa] Panginoon ng mga kalangitan at kalupaan at ng anumang

nasa pagitan ng mga ito, [Siya] ang Mahabagin. Sila ay walang taglay na
kapangyarihang mangusap sa Kanya.8
38. Sa Araw [na iyon] na ang [Banal na] Espiritu9 at ang mga anghel ay
magsisitayo nang magkakahanay, sila ay hindi magsasalita maliban sa isang
pinahintulutan ng Mahabagin, at siya ay magsasalita nang pawang totoo.
39. Iyan ang Araw ng Katotohanan: Kaya sinuman ang magnanais, hayaan
siyang tumahak [sa landas] pabalik sa kanyang Panginoon.
40. Katotohanan, Kami ay nagbabala sa inyo ng isang nagbabadyang
parusa. Sa Araw na kapag ang tao ay kanyang matutunghayan ang
anumang ginawa ng kanyang mga kamay. At ang mga di-naniniwala ay
magsasabi: “Kasawian sa akin! Sana, ako ay naging alabok na lamang!”
8 Walang sinuman ang maaaring makiusap sa Kanya malibang ito ay Kanyang pahintulutan.
9 Ruh. Ang tinutukoy na Ruh ay ang Anghel Gabriel. [Ayon sa Tafsir ibn Kathir vol 10 pahina 337]
na hinango mula sa aklat na Durr Al Munthur 8:400, ang Ruh ay pinakamarangal sa mga Anghel,
at pinakamalapit sa Panginoon, at siya rin ang tagapaghatid ng mga kapahayagan.
Surah 79 An-Nazi’at Bahagi Blg. 30
660
Surah An-Nazi’at
[Ang Mga Humuhugot]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa mga [anghel na] humahatak nang marahas [o

mapusok],1
2. At sa mga [anghel na] humuhugot nang marahan [o nang mapitagan],
3. At sa mga [anghel na] sumasalimbay [na tila] lumalangoy,
4. At sa mga [anghel na] nag-uunahan sa isa’t isa sa paligsahan [sa
pagtalima],
5. At sa mga [anghel na] nangangasiwa [sa bawa’t] pangyayari [o gawain].
6. Sa Araw na [iyon], ang pagsabog [ng unang pag-ihip ng tambuli] ay
yayanig [sa lahat].
7. Ito ay susundan ng [isang] naunang [pag-ihip sa tambuli].
8. Ang mga puso sa Araw na iyon ay mangangatal [sa takot],
9. Ang kanilang mga mata ay mangayuyupapa [sa panlulumo].
10. Sila ay [kasalukuyang] nagsasabing: “Kami ba ay tunay na ibabalik sa
[aming] dating katayuan [sa buhay]?
11. [Kahit ba] kapag kami ay maging mga nangabulok na buto [na
nagkalansag-lansag]?”
12. Sila ay nagsasabi: Iyon, kapag nagkagayon, ay sadyang isang
kawalang pagbabalik.”
13. Kaya, katotohanan, ito ay magiging isang sigaw lamang,
14. Kaya, kapagdaka'y kanilang natagpuan [ang kanilang mga sarili] sa
balat ng lupa.
15. Hindi ba nakarating sa iyo ang kasaysayan ni Moises?
16. Nang siya ay tawagin ng kanyang Panginoon sa banal na lambak ng
Tuwa [sa patag na bahagi ng bundok ng Sinai],
1Ang kaluluwa ng isang di-naniniwala ay hinahatak nang marahas, at ang kaluluwa ng isang
naniniwala sa Allah ay hinuhugot nang marahan.
661
17. [At sinabi sa kanya]: “Ikaw ay magtungo kay Paraon. Katotohanan, siya
ay sumuway.
18. At sabihin mo sa kanya: ‘Nais mo bang gawing dalisay ang iyong sarili
[mula sa mga kasalanan]?
19. At hayaan mong ikaw [O Paraon] ay aking patnubayan sa iyong
Panginoon upang ikaw ay [matutong] matakot [sa Kanya].’”
20. Kaya ipinakita [ni Moises] sa kanya ang dakilang tanda [himala].
21. Subali’t siya ay nagtakwil at sumuway.
22. Pagkaraan, siya ay tumalikod, nagsisikap [ng balakin laban sa Allah],
23. Kaya, kanyang tinipon [ang kanyang mga mamamayan] at nanawagan.
24. At nagsabing: “Ako ang inyong panginoon, ang kataas-taasan!”
25. Kaya siya ay hinablot ng Allah ng matinding kaparusahan para sa
kanyang huli at unang [ginawang kalapastanganan].2
26. Katotohanan, naririto ang isang aral [o babala] para sa sinumang
27. Kayo ba [tao] ay higit na mahirap likhain3 o ang kalangitan na Kanyang
itinayo?
28. Kanyang itinayo ang itaas [na bahagi ng langit] nito at Kanyang binigyan
ng tamang kaayusan [o sukat] ito.
29. At Kanyang pinadilim ang gabi nito at inilabas ang liwanag nito,
30. At pagkatapos niyan, Kanyang inilatag ang kalupaan [nang malawak],
31. At pinasibol mula rito ang tubig at ang mga [luntiang] pastulan.
32. At ang mga bundok, ito ay Kanyang itinirik nang matatag,
33. [Bilang] kabuhayan para sa inyo at sa inyong mga pinapastulang hayop.
34. Kaya, kapag dumating na ang Malaking Sakuna [Araw ng Pagbabayad].
35. Sa Araw [na iyon] ang tao ay makaaalala kung ano ang kanyang
pinagsikapan [mabuti man o masama],
36. At ang Impiyerno ay itatambad para sa lahat ng makakikita [nito] –
37. Kaya para sa sinumang sumuway.
2 Ang huling kalapastanganang ginawa ni Fir’awn sa Makapangyarihang Diyos [Allah] ay nang siya
ay magsabi ng “Ako ang inyong panginoon, ang kataas-taasan [tingnan ang Surah 79:24]. At ang
unang kalapastanganang ginawa niya ay nang sabihin niya sa kanyang mga tauhan: “O mga
pinuno, wala akong alam na ibang diyos maliban sa akin.” [tingnan ang Surah 28:38]
3 Ibig sabihin, kayo bang mga tao ay nag-aakalang kayo ay higit na mahirap likhain?
662
38. At higit na pinagtuunan [o pinili] ang buhay sa mundong ito,

39. Kaya, katotohanan, ang [kanyang] kanlungan ay ang Apoy ng
Impiyerno.
40. Nguni’t para sa sinumang kinatakutan ang [pagharap sa] kinatatayuan
ng kanyang Panginoon at tinimpi ang sarili mula sa [bawal na] pagnanasa,
41. Kaya katotohanan, ang kanyang kanlungan ay ang Paraiso.
42. Sila ay nagtatanong sa iyo [O Muhammad] tungkol sa Oras [o Araw ng
Paghuhukom]. Kailan nga ba ang pagdating nito?
43. Sa anong [katayuan] na ikaw ay nararapat na bumanggit nito?4
44. [Tanging] Sa iyong Panginoon lamang ang kaganapan nito.5
45. Katotohanan, ikaw [O Muhammad] ay isang tagapagbabala lamang
para sa mga natatakot nito.
46. Sa Araw na [iyon] kanilang makikita ito, na wari bang sila ay hindi
nanatili [sa mundong ito] maliban sa [tagal ng] isang maghapon o isang
umaga lamang.
4 Ipinahihiwatig ng talata nito na si Propeta Muhammad ay walang kaalaman tungkol sa Oras ng

Paghuhukom, kaya paano niya maipagbibigay-alam ang tamang oras ng pagsapit nito. Kaya, ito ay
sinundan ng isang talata na nagsasabing siya ay isang tagapagbabala lamang nito.
5 Ang hantungan at ang wakas nito ay nasa Kanyang Ganap na Kaalaman.
Surah 80 ‘Abasa Bahagi Blg. 30
663
Surah ‘Abasa
[Nagkunot Nuo]
Sa Ngalan ng Allah
1. Siya [ang Propeta] ay nagkunot-nuo [ibinaling ang mukha] at tumalikod,

2. Sapagka’t lumapit sa kanya ang lalaking bulag [na sumasabad].1
3. At ano ba ang iyong nalalaman [O Muhammad] na baka sakaling siya ay
[naghahangad na] maging dalisay [bunga ng kanyang natutunan sa iyo]?
4. O [baka] siya ay [naghahangad na siya ay] mapaalalahanan at ang
paalala ay makabuti sa kanya?
5. Para sa kanya na [makasarili o] nag-aakalang walang pangangailangan.2
6. Ikaw ay nag-ukol sa kanya nang [higit na] pansin,
7. At ano ang nakaatang sa iyo [na pananagutan], kung siya man ay hindi
magpakadalisay [sa sarili]?
8. At siya na dumating sa iyo na nagsisikap [para sa kaalaman].
9. At siya ay natatakot [sa Allah],
10. Sa kanya ikaw ay nagpabaya.
11. Nguni’t, katotohanan, ang mga ito [talata ng Qur’an] ay isang paalaala,
12. Kaya, sinuman ang magnais ay maaaring makaalala nito.
13. [Ito ay nakatala] sa marangal na mga pahina.
14. Ipinagkapuri at pinadalisay,
15. [Inihatid] sa pamamagitan ng mga kamay ng mga sugong anghel,
16. [Na] mararangal at masusunurin.
17. Kaaba-aba ang tao, ano nga ba’t siya ay walang paniniwala [sa Allah]?
18. Mula ba sa anong bagay na siya ay Kanyang nilikha?
19. Mula sa isang patak ng semilya, siya ay Kanyang nilikha at [pagkaraan]
1 Siya ay si Abdullah Ibn ‘Ummi na sumabad sa kanya habang siya ay nagpapaliwanag tungkol sa
Islam sa isang maimpluwensyang pinuno ng mga Quraish.
2 Dahil siya ay mayroong sapat na yaman , siya ay nag-aakalang hindi niya kailangan ang
patnubay at wala nang kailangan pa mula sa Allah.
664
siya ay hinubog [binigyan ng takdang kapalaran],

20. Pagkaraan, Kanyang ginawang magaan ang landas para sa kanya,
21. Pagkaraan, Kanyang dinulutan ng kamatayan at inilibing,
22. Pagkaraan, kung Kanyang naisin, siya ay Kanyang muling bubuhayin.
23. Nguni’t, siya ay hindi pa nakatutupad sa anumang ipinag-utos sa kanya
[ng Allah].
24. Kaya [dapat bigyang-pansin o] isipin ng tao ang kanyang pagkain [kung
paano Namin siya tinutustusan].
25. Na Aming ibinuhos ang tubig [ulan] nang masagana.
26. Pagkaraan, Aming biniyak ang lupa, [upang pasibulin].
27. At doon ay pinangyaring tumubo ang [mga iba’t ibang uri ng] butil.3
28. At ang mga ubasan at mga pananim [na herba].4
29. At ang oliba at mga punong datiles.5
30. At ang mga harding mayayabong.
31. At ang mga prutas at [luntiang] damo.
32. [Bilang] kabuhayan para sa inyo at sa inyong mga pinapastulang hayop.
33. Kaya kapag dumating na ang nakatutulig na pagsabog,6
34. Sa Araw na [iyon] ang tao ay tatakas [o lalayo] mula sa kanyang
kapatid,
35. At [maging] sa kanyang ina at sa kanyang ama,
36. At sa kanyang asawa at kanyang mga anak,
37. Bawa’t tao sa Araw7 na iyon ay may sapat na pagkakaabalahan para sa
kanyang [sarili].
38. Ang [ibang] mukha sa Araw na iyon, ay nagniningning,
3 Habb. Ang Habb ay tumutukoy sa lahat ng uri ng buto o binhi. Si Ibn Abbas, Qatadah, Ad
Dahhak at As-Suddi ay nagsabi nito [Tafsir Ibn Kathir vol 10].
4 Qadb. Ang Qadb ay mga luntiang pananim na damo [herba] na pastulan ng mga hayupan. Ito
ang paliwang ni Ibn Abbas. [Tafsir Ibn Kathir vol. 10 pahina 364].
5 Nakhlah. Ang Nakhlah ay iba’t ibang uri ng datiles tulad ng Balah, Busr, Rutab at Tamr, Niya’ at
Matbukh [mula sa hilaw, hinog at tuyong bunga ng mga datiles].
6 As-Sakhkhah. Si Ibn Abbas ay nagsabi na, “Ang As-Sakhkhah ay isa sa mga pangalan ng Araw
ng Paghuhukom na sinabi ng Allah bilang babala para sa Kanyang mga alipin.” [Hinango mula sa
Tafsir At Tabari 24:229].
7 Si Ibn Abi Hatim ay nagsabi mula kay Ibn Abbas na sinabi ng Sugo ng Allah na: “Sa Araw na iyon
ang lahat ay pagtitipunin na nakayapak, ganap na hubad, naglalakad at hindi tuli.” Mula sa
[Tafsir Ibn Kathir vol. 10 pahina 367].
665
39. Natutuwa, [at sila ay] nagagalak [sa natamong] magandang balita.
40. At [ang ibang] mukha sa Araw na iyon, ay may mga alikabok,
41. Ang kadiliman ay babalot sa kanila.
42. Sila yaong mga walang paniniwala - ang mga makasalanan.
Surah 81 At-Takwir Bahagi Blg. 30 666
Surah At-Takwir
[Ang Pagtiklop]
Sa Ngalan ng Allah
1. Kapag ang araw ay hinayaang magdilim.1

2. At kapag ang mga bituin ay mangalaglag,2
3. At kapag ang mga bundok ay mangaglaho.
4. At kapag ang mga kamelyong singkad [sa pagbubuntis] ay
mapabayaan.
5. At kapag ang mga mababangis na hayop ay mangagtipon [o magsama-
sama],
6. At kapag ang mga karagatan ay magningas [at mangagliyab],
7. At kapag ang mga kaluluwa ay pagparisin3.
8. At kapag ang babae [na sanggol] na inilibing4 nang buhay ay tanungin,
9. Sa anong pagkakasala [at] siya ay pinatay?
10. At kapag ang mga pahina [ng talaan ng mga gawa] ay ilantad nang
hayagan.
11. At kapag ang kalangitan ay mahawi [o matanggal sa kinalalagyan nito].
12. At kapag ang Impiyerno ay magliyab.
13. At kapag ang Paraiso ay inilapit.
14. Ang isang kaluluwa ay makababatid kung ano ang nadala nito.5
1 Ayon sa Tafsir Ibn Kathir: Ang Kuwwirat ay magdilim. Si Al Awfi ay nag-ulat mula kay Ibn Abbas
na nagsabi; Ito ay maglalaho.' Si Qatadah ay nagsabi: "Ang liwanag nito ay maglalaho. Si Imam
Ahmad ay nagtala mula kay Ibn Umar na ang Sugo ng Allah ay nagsabi na: “Sinuman ang
nagnanais na sulyapan ang Araw ng Paghuhukom na tila nakikita ng sariling mga mata,
samakatwid hayaan niyang basahin ang ‘Kapag ang Araw ay magdilim’ [ng Surah 81:1] at ang
‘Kapag ang kalangitan ay magkabiyak-biyak’ [ng Surah 82:1] at ang ‘Kapag ang kalangitan ay
magkalansag-lansag.’” [ng Surah 84:1]
2 Ayon sa Tafsir Ibn Kathir: Ang Inkidarat ay kapag ang mga bituin ay mangalaglag.
3 Ayon sa ibang paliwanag, ang mabuti ay isasama sa kapwa mabuti. Ang masama ay sa kapwa
masama.
4 Ito ay dating kaugalian ng mga pagano bago dumating ang relihiyong Islam sa Arabia.
5 Lahat ng gawa ng tao ay dadalhin ng kanyang kaluluwa sa kabilang buhay.
Surah 81 At-Takwir Bahagi Blg. 30 667
15. Kaya, [isinusumpa Ko] sa mga tala [o mga bituing] naglalaho,
16. [Na] umiiinog [sa kanilang landasin at [kapagdaka’y] nangaglalaho.
17. At sa gabi kapag ito ay [unti-unting] lumalayo,
18. At sa umaga kapag ito ay nagliliwanag.
19. Katotohanan, ito [ang Qur’an] ay isang salita [na inihatid ng] isang
marangal na Sugo [Anghel Gabriel],
20. [Na] nagtataglay ng lakas, matatag [na tinatangkilik] ng [Allah] ang
Nagmamay-ari ng Dakilang Trono.
21. Doon, [siya ay] sinusunod [ng mga anghel sa langit], at
pinagkakatiwalaan.
22. At ang inyong kasamahan [si Muhammad] ay hindi isang baliw.
23. At katiyakan, kanyang nakita [ang Anghel Gabriel] sa maliwanag na
alapaap.
24. At siya [si Propeta Muhammad] ay hindi nagkakait ng [kaalaman
hinggil sa] Ghaib [di-nakikitang bagay o pangyayari].
25. At ito [ang Qur’an] ay hindi salita ng isang demonyo - ang isinumpa.
26. Kaya, [O tao!] saan nga ba kayo patutungo [ng landas]?
27. Katotohanan, ito ay walang anupaman maliban sa isang babala para
sa lahat [ng mga nilikha].
28. Para sa sinuman sa inyo na nagnanais tumahak sa matwid [na landas
ng patnubay],
29. At [ito ay] hindi ninyo magagawang naisin malibang pahintulutan ng
Allah - ang Panginoon ng lahat [ng mga nilikha].
Surah 82 Al-Infitar Bahagi Blg. 30
668
Surah Al-Infitar
[Ang Pagkabiyak]
Sa Ngalan ng Allah
1. Kapag ang kalangitan ay magkabiyak-biyak.

2. At kapag ang mga bituin ay mangalaglag, [at] mangagkalat.
3. At kapag ang mga karagatan ay [mag-umapaw at] mangagsabog.
4. At kapag ang [laman ng] mga libingan ay mangagkalat [o iluwa ang
laman nito],
5. [Sa Araw na iyon] bawa’t kaluluwa ay makababatid kung ano ang
kanyang ipinauna [sa mga gawa] at [kung ano ang] iniwanan [o
nakaligtaaan].
6. O tao, ano ang nakapanlinlang sa iyo hinggil sa iyong Mapagpalang
Panginoon,
7. Na Siyang lumikha sa iyo, humubog sa iyo at nagbigay ng sukat 1 sa iyo?
8. Sa anumang anyong Kanyang ninais, ikaw ay ginawa Niyang ganap [na
tao],
9. Nguni’t! gayunpaman, inyong itinakwil ang [Araw ng] Pagbabayad.
10. At katotohanan [itinalaga para] sa inyo ang mga tagapagbantay [na
mga anghel],
11. Mararangal na tagapagtala,
12. Kanilang nababatid ang anumang inyong mga gawa.
13. Katotohanan, ang mga abrar [matutuwid] ay nasa lubos na
kaligayahan,
1 Si Imam Ahmad ay nagtala mula kay Busr bin Jahhash Al Quraish na nagsalaysay na minsan,
isang araw ang Sugo ng Allah ay dumura sa kanyang palad at inilagay ang daliri dito. Pagkaraan,
siya ay nagsabi: “Ang Allah na Makapangyarihan at Dakila ay nagsabi: ‘O mga anak ni Adan!
Paano kayo makatatakas sa Akin gayong kayo ay Aking nilikha mula sa bagay na katulad nito [ng
laway]? Pagkaraan, kayo ay Aking hinubog at ginawa kong maayos ang pagkakalikha sa inyo
upang kayo ay lumakad sa pagitan ng inyong dalawang panlabas na kasuutan. At ang kalupaan ay
[ginawa Kong] libingan para sa inyo. Kayo ay naglikom ng mga kayamanan at itinago ito hanggang
ang inyong kaluluwa ay umabot sa inyong lalamunan [dumating ang kamatayan].’ Pagkaraan, sa
oras ng inyong paghihingalo, kayo ay nagsabi ‘Ako ay magkakawanggawa ngayon.’ Ngunit, paano
kayo [ngayon] magkakaroon ng panahon sa kawanggawa?” [Ahmad 4:210].
Surah 82 Al-Infitar Bahagi Blg. 30
669
14. At katotohanan ang mga makasalanan ay nasa naglalagablab na Apoy

[ng Impiyerno],
15. Sila ay [papasok upang] doon ay sunugin sa Araw ng Pagbabayad,
16. At sila ay hindi makaliliban mula roon [kahit isang saglit].
17. At ano ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang Araw ng
Pagbabayad?
18. Muli, ano nga ba ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang Araw
ng Pagbabayad?
19. [Ito ang] Araw na walang sinumang kaluluwa ang magkakaroon ng
kakayahan2 [upang tumulong ng] anuman sa ibang kaluluwa; at ang
Kautusan sa Araw na iyon ay [lubos na] sa Allah [lamang].
2 Ating banggitin dito ang isang Hadith [na sinabi ng Sugo ng Allah sa kanyang mga malalapit na
kamag-anak, “O, mga anak ni Hashim! Iligtas ang inyong mga sarili mula sa Apoy, sapagka’t ako
ay walang kakayahan upang kayo ay tulungan ko [gawan ko ng kabutihan] mula sa Allah.” [Sahih
Muslim Hadith Bilang 1:192].
Surah 83 Al-Mutaffifeen Bahagi Blg. 30
670
Surah Al-Mutaffifeen
[Ang Mga Mandaraya]
Sa Ngalan ng Allah
1. Kasawian para sa mga mandaraya,1

2. Yaong kapag sila ay kumukuha ng pagsukat sa [ibang] tao, ay kumukuha
nang ganap [at wastong sukat].
3. Nguni’t kapag sila ay nagbibigay ng pagsukat o ng pagtimbang sa kanila,
ay nagdudulot ng kawalan [dahil ito ay kinukulangan].
4. Hindi ba nila napag-iisipan na sila ay bubuhaying muli,
5. Para sa isang Mahalagang Araw –
6. Sa Araw na ang sangkatauhan ay magsisitayo sa harapan ng Panginoon
ng lahat [ng mga nilikha].
7. Nguni’t, katotohanan ang talaan ng mga makasalanan ay nasa Sijjin.2
8. At ano ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang Sijjin?
9. Ito ay isang talaang nilimbag [at dito nakasulat ang mga masasamang
gawa].
10. Kasawian sa Araw na iyon para sa mga nagsisipagtakwil.
11. Yaong mga nagsipagtakwil sa Araw ng Pagbabayad.
12. At walang magtatakwil nito maliban ang bawa’t mapanlabag,
makasalanan.
13. Kapag Aming binibigkas sa kanya ang Aming ayaat [mga talata ng
1 Si An Nasai at ibn Majah ay kapwa nagtala mula kay Ibn Abbas na sinabi niya na, “Nang
dumating ang Propeta sa Madinah, ang mga mamamayan ng Madinah ay mga taong laging
nandaraya sa pagbibigay ng sukat o pagtimbang. Ngunit, nang ang Allah ay nagpahayag ng,
“Kasawian sa mga Mutaffifeen,” sila ay nagsimulang magbigay nang maayos na sukat o tamang
timbang o pagtakal. Ang ibig sabihin ng katagang Tatfif dito ay ang pagiging tuso o mapanlamang
sa pagsukat at pagtimbang, sa pamamagitan ng pagdagdag nito kung ito ay utang ng iba o di kaya
pagbabawas ng sukat o timbang kung ito ay sariling pagkakautang. Kaya, ang Allah ay nagsabi na
ang Mutaffifeen ay yaong binigyan ng babala ng kapahamakan at kawalan o pagkalugi. [An-Nasai
sa Al Kubra 6:508, at Ibn Majah 2:748].
2 Sijjin. Ito ay katagang Arabik na hinango sa salitang bilangguan [Sijn]. Ito ay isang walang
hanggang bilangguan. Ang ilang Muslim iskolar ay nagsabi na ito ay nasa kailaliman ng ika-pitong
kalupaan. [At-Tiwal ng At Tabarani 238. Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina 402].
671
Qurán], siya ay nagsasabi: “Mga alamat ng mga sinaunang tao.”

14. Nguni’t, gayunpaman, ang batik3 ay tumakip sa kanilang puso na siya
nilang pinagsumikapan.
15. Nguni’t, katotohanan, sa Araw na iyon sila [mga makasalanan] ay
tatabingan mula sa [pagsulyap sa] kanilang Panginoon.
16. Pagkaraan, katotohanan sila ay tiyak na [magsisipasok at] susunugin sa
Apoy ng Impiyerno,
17. Pagkaraan, sasabihin [sa kanila]: “Ito ang [Impiyerno na] inyong lagi
nang itinatakwil.”
18. Nguni’t katotohanan ang talaan ng mga matutuwid] ay nasa [pag-iingat
ng] Illiyyin.4
19. At ano ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang Illiyyin?
20. Ito ay isang talaang nilimbag [at dito nakasulat ang mga mabubuting
gawa].
21. Na sinasaksihan ng mga [anghel na] malalapit [sa Allah].
22. Katotohanan, ang mga abrar [mabubuti at matutuwid] ay nasa
kaligayahan.
23. Sa mga ginayakang luklukan, [habang] sila ay nagmamasid [sa lahat ng
biyayang nakamtan].
24. Mababanaag mo sa kanilang mga mukha ang ningning ng kaligayahan.
25. Sila ay paiinumin ng inuming [dalisay na] mahigpit na nakatakip.
26. Ang kahuli-hulihan nito ay ang misk [pabango]. Kaya para riyan,
hayaang magsumikap yaong mga nagnanasang magsikap [sa pagtalima sa
Allah]?
27. At ito ay hinaluan [ng tubig] ng Tasnim,5
3 Si Ibn Jarir, At Tirmidhi, An Nasai, at Ibn Majah ay nagtala mula kay Abu Hurayrah na ang Sugo
ng Allah ay nagsabi: “Katotohanan, kung ang isang alipin [tao] ay nagkasala, may isang itim na
batik ang lilitaw sa kanyang puso. Nguni’t, kung siya ay nagsisi mula sa kasalanan, ang kanyang
puso ay magiging malinis muli. Nguni’t, kung siya ay patuloy sa paggawa ng mga kasalanan, ang
batik ay patuloy rin nararagdagan. Kaya, ito ang Salita ng Allah na: “Ahhh, nguni’t sa kanilang mga
puso ay may Ran [kubli] na siyang palagian nilang natatamo.” [At Tabari 24:287, An Nasai sa
Kubra 6:509, at Ibn Majah 2:1418].
4 Isinalaysay mula kay Hilal bin Yasaf na si Ibn Abbas ay nagtanong kay Ka’b tungkol sa Sijjin
habang siya ay naroroon, at si Ka’b ay nagsabi, “Ito ay ang ika-pitong kalupaan at naririto ang
kaluluwa ng mga walang paniniwala. Pagkaraan, si Ibn Abbas ay nagtanong tungkol sa Illiyyin,
kaya sinabi niya, “Ito ang ika-pitong kalangitan at naririto ang kaluluwa ng mga tunay na
naniniwala.” [At Tabari 24:291]. Ang kahulugan ng Illiyyin ay hinango mula sa salitang ‘Uluw’ na
ang ibig sabihin ‘sa kaitaas-taasan’ [Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina 408].
5 Tasnim. Ito ang pinakamataas ng bukal sa Paraiso at pinakamainam na inumin ng mga
mamamayan nito. May isa pang alak sa Paraiso na ang tawag ay Rahiq ay hahaluan ng isa pang
672
28. Isang bukal na iniinuman ng mga malalapit [sa Allah].

29. Katotohanan, yaong mga mapaggawa ng kabuktutan ay lagi nang
pinagtatawanan yaong mga naniniwala.
30. At kapag kanilang nadaraanan [ang mga naniniwala], sila ay
nagkikindatan sa isa’t isa [nang may panunuya],
31. At kapag sila ay nagsisibalik sa kanilang mga mag-anak, sila ay
nagsisibalik na nagtatawanan.
32. At kapag sila ay kanilang makikita, sila ay nagsasabing: “Katotohanan,
sila ang tiyak na mga nangaligaw.”
33. At sila [mga di-naniniwala] ay hindi ipinadala bilang mga tagapagbantay
para sa kanila [sa mga naniniwala]!
34. Kaya, sa Araw [ng Pagtutuos ng mga gawa], yaong mga naniniwala ay
magtatawa sa mga di-naniniwala.
35. [Ang mga naniniwala ay nasa] mga ginayakang luklukan, [at]
nagmamasid.
36. Hindi ba ang mga di-naniniwala ay ginagantimpalaan lamang [sa Araw
na ito] para sa anumang [kasamaang] kanilang lagi nang ginagawa?
inumin na kung tawagin ay Tasnim. Ito ay isang inumin na lubhang nakasisiya sapagka’t ito ang
pangunahing inumin ng mga mamamayan ng Paraiso. [At Tabari 24:301].
Surah 84 Al-Inshiqaq Bahagi Blg 30 673
Surah Al-Inshiqaq
[Ang Pagkalansag]
Sa Ngalan ng Allah
1. Kapag ang kalangitan ay magkalansag-lansag,

2. At [ito ay] nakinig [o tumugon] sa kanyang Panginoon at ito ay
nararapat lamang [na tumalima].
3. At kapag ang kalupaan ay bumuka [maging patag at mabiyak].
4. At iluwa ang anumang laman nito at pabayaan [ito].
5. At [ito ay] makinig sa kanyang Panginoon at ito ay nararapat lamang [na
tumalima].
6. O tao, katotohanan, ikaw ay nagsisikhay tungo sa iyong Panginoon,
nang [masigasig na] pagsisikhay at ito ay [iyong] matatagpuan.
7. Kaya para sa sinumang pinagkalooban ng kanyang talaan sa kanyang
kanang kamay,
8. Siya ay hahatulan nang magaang pagtutuos.
9. At [siya ay] magbabalik sa kanyang angkan nang maligayang-maligaya.
10. Nguni’t para sa sinumang pinagkalooban ng kanyang talaan sa
kanyang likuran,
11. Siya ay mananaghoy para sa [sariling] kapariwaraan.
12. At siya ay [papasok at] susunugin sa naglalagablab na Apoy.
13. Katotohanan, siya, [sa mundo noon] ay kapiling ng kanyang mag-anak
sa kaligayahan.
14. Katotohanan, kanyang inakalang siya ay hindi magbabalik kailanman
[sa Allah upang managot].
15. Nguni’t, katotohanan, ang kanyang Panginoon ay lagi nang nakakikita
sa kanya!
16. Kaya, Ako ay sumusumpa sa namumulang takip-silim,1
1 Ash Shafaq. Isinalaysay mula kina Ali, Ibn Abbas, Ubadah bin As Samit, Abu Hurayrah,
Shaddad bin Aws, Ibn Umar, Muhammad bin Ali bin Al Husayn, Makhul, Bakr bin Abdullah Al
Muzani, Bukayr bin Al Ashaj, Malik, Bin Abi Dhi’b, at Abdul Aziz bin Abi Salamah Al Majishun,
Surah 84 Al-Inshiqaq Bahagi Blg 30 674
17. At sa gabi at sa anumang kanyang binabalot [sa kadiliman nito],
18. At sa buwan kapag ito ay nasa kanyang kabilugan.
19. [Na] katiyakang kayo ay magdaraan sa iba’t ibang karanasan [ng
buhay sa mundo at kabilang buhay].
20. Kaya ano pa ang kanilang naging dahilan para sila ay hindi
naniniwala?
21. At kapag ang Qur’an ay binibigkas sa kanila, sila ay hindi
nagpapatirapa [o nagpapakumbaba sa Allah].
22. Sapagka’t, yaong mga di-naniwala ay nagtatakwil,
23. At ang Allah ay higit na nakababatid kung ano ang kanilang kinikimkim
[sa kanilang mga kalooban].
24. Kaya ibalita mo sa kanila ang mahapding parusa.
25. Maliban yaong mga naniniwala at gumagawa ng mga gawaing matwid,
para sa kanila ay gantimpalang walang katapusan.
silang lahat ay nagsabi, “Ang Ash shafaq ay ang pamumula [ng alapaap o kalangitan].” [Al Qurtubi
19:274]. Si Al Jawhari ay nagsabi: Ang Ash Shafaq ay ang natitirang liwanag ng araw at ang
kanyang pamumula sa pagsapit ng takipsilim hanggang sumapit ang ganap na kadiliman. Si
Ikrimah ay nagbigay ng gayun ding pahayag nang kanyang sabihin, “Ang Ash- Shafaq ay kung ano
ang nasa pagitan ng Maghrib at Isha.” Sa Sahih ni Muslim, ito ay nagtala mula kay Abdullah bin
‘Amr na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang oras ng Maghrib ay [abot] hanggang ang Ash Shafaq
ay hindi maglaho.” [Sahih Muslim vol 1 Hadith Bilang 426].
Surah 85 Al-Buruj Bahagi Blg. 30
675
Surah Al-Buruj
[Ang Mga Bituin]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa kalangitan na naglalaman ng mga naglalakihang

bituin,1
2. At sa ipinangakong Araw,2
3. At sa sumasaksi at [sa kanyang] sinasaksihan,
4. Sumpa sa mga kasamahan3 ng [malalim na] hukay,
5. [Naglalaman] ng apoy, puno ng panggatong.
6. Nang sila ay nagsiupo nang malapit dito.
7. At sila ay saksi sa anumang [kalunus-lunos at kalupitang] kanilang
ginagawa laban sa mga naniniwala.
8. At sila [mga naniniwala] ay kanilang kinasuklaman sapagka’t sila ay
naniwala sa Allah, ang Ganap na Makapangyarihan, ang Kapuri-puri,
9. Nasa Kanyang [pagmamay-ari ang] Kapamahalaan ng mga kalangitan
at kalupaan. At ang Allah ay Saksi sa lahat ng bagay.
10. Katotohanan, yaong mga nagpahirap nang labis4 sa mga naniniwalang
lalaki at naniniwalang babae [at] pagkaraan ay hindi nagsisi, sa kanila ay
parusa ng Impiyerno, at sa kanila ay parusa ng naglalagablab na Apoy.
1 Sina Bin Abbas, Mujahid, Ad-Dahhak, Al Hasan, Qatadah at As-Suddi ay nagsabi , “Ang Buruj
ay tumutukoy sa mga bituin.” [Al Qurtubi 19:200. Hinango ito sa Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina
424].
2 Si Ibn Hatim ay nagtala mula kay Abu Hurayrah na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “At sa
ipinangakong Araw.” Ito ay tumutukoy sa Araw ng Paghuhukom. “At ang sumasaksi,” ito ay
tumutukoy sa Araw ng Biyernes, at ang araw ay hindi sumisikat o lumulubog ng higit na mainam
kaysa sa Araw ng Biyernes. Sa araw na ito, may isang oras na walang Muslim na hindi nakaranas
nito habang siya ay nagsusumamo sa Allah ng mga kabutihan maliban na ang Allah ay
ipagkakaloob sa kanya ang kanyang ipinagsusumamo. Hindi siya humihingi ng paglingap sa Allah
maliban na siya ay pangangalagaan ng Allah laban dito. “At sinasaksihan”, ito ay tumutukoy sa
Araw ng Arafah [sa panahon ng Hajj]. [At Tabari 24:332 batay sa Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina
425].
3 Ang mga kasamahan ng hukay [kanal] ay mga kawal ng isang mapang-abusong hari na
pinipigilan ang kanyang mga mamamayan na maniwala sa Allah. Sila ay isinumpa ng Dakilang
Allah nang dahil sa kanilang karumal-dumal na kasamaang ginawa bilang pagsunod sa kanilang
hari.
Surah 85 Al-Buruj Bahagi Blg. 30
676

matwid, sa kanila ay mga hardin na sa ilalim nito ay may mga ilog na
umaagos. Iyan ang dakilang tagumpay.
12. Katotohanan, ang kaparusahan ng iyong Panginoon ay tiyak na
matindi.
13. Katotohanan, Siya ang nagpasimula [sa paglikha], at [pagkaraan ito ay
Kanyang] uulitin.
14. At Siya ang Mapagpatawad, ang Mapagmahal,
15. Nagmamay-ari ng Marangal na Trono.
16. [Siya ay] gumagawa ng anumang Kanyang naisin.
17. Nakarating na ba sa iyo ang kasaysayan ng mga kawal –
18. Ni Paraon at ng [mga Tribu ng] Thamud?
19. Nguni’t, yaong mga di-naniniwala ay nasa [patuloy na] pagtakwil,
20. At [sila ay] nasasaklawan ng Allah mula sa kanilang mga likuran.
21. Nguni’t ito ang marangal na Qur’an.
22. [Nakatitik] sa iniingatang Talaan.5
4 Pagkaraang itapon ang mga naniniwala sa hukay na puno ng apoy, sila ay nagsiupo sa gilid nito,
pinanonood ang karumal-dumal na pagsunog sa kanila hanggang mamatay.
5
Ito ang tinatawag na Al-Lawh Al Mahfuz.
Surah 86 At-Tariq Bahagi Blg. 30
677
Surah At-Tariq
[Ang Bituing Lumilitaw sa Gabi]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa langit at sa bituin [na lumilitaw sa gabi] - 1

2. At ano ba ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang bituin [na
lumilitaw sa gabi]?
3. Ito ang nagluluningning na bituin;2
4. Bawa’t kaluluwa ay mayroong tagapagbantay [na mga anghel],
5. Kaya hayaang pag-isipan ng tao mula sa anong [bagay] siya ay nilikha!
6. Siya ay nilikha mula sa isang tubig [semilya], na dumadaloy,
7. Lumalabas mula sa pagitan ng [kanyang] gulugod at ng mga tadyang.
8. Katotohanan, Siya [ang Allah] ay may kakayahang ibalik ang tao [sa
pagkabuhay].
9. Sa Araw na iyon ang mga lihim ay susuriin [hahatulan at isisiwalat],
10. Kaya, siya [ang tao] ay walang lakas at walang katulong.
11. [Isinusumpa Ko] sa langit na may [nagbabalik ng] ulan3 [nang paulit-
ulit].
12. At sa lupang nangabibitak [upang ito ay magpasibol ng mga halaman].
13. Katotohanan, ito [ang Qur’an] ay isang totoo4 [mahalagang] pahayag,
14. At ito ay hindi [ipinahayag upang gawing] libangan.
1 At-Tariq. Ayon kay Qatadah at iba pa, ang bituing ito ay tinawag na Tariq sapagka’t ito ay
lumilitaw lamang tuwing gabi at nagtatago sa araw. [At Tabari 24:351. Hinango sa Tafsir Ibn Kathir
ng Surah At Tariq].
2 Ath-Thaqib. Si Ibn Abbas ay nagsabi, “Ath Thaqib, ang nagluluningning [na bituin]. At si Ikrimah
ay nagsabi, “Ito ay nagluluningning at sinusunog nito ang mga demonyo.” [At Tabari 24:352]. Ayon
naman kay Qatadah at iba pa, ang bituing ito ay tinawag na Tariq sapagka’t ito ay matatanaw
lamang tuwing gabi at nagtatago sa araw. [At Tabari 24:351]. Ang liwanag nito ay tumatagos sa
kadiliman ng gabi. [Saheeh Translation].
3 Sinabi ni Ibn Abbas, ang salitang Arabe na Ar-Raj' ay ulan at sinabi rin niya na ito ay mga ulap
na naglalaman ng ulan. At-Tabari 24:360. Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina 441. Sinabi naman ni
Qatadah, ïto ang nagbabalik ng mga kabuhayan ng mga nilikha bawat taon.
4 Sinabi ni Ibn Abbas, ang salitang Arabe na Fasl ay totoo [o tunay]. At-Tabari 24:362 Tafsir Ibn
Kathir vol 10 pahina 442.
Surah 86 At-Tariq Bahagi Blg. 30
678
15. Katotohanan, sila [mga di-naniniwala] ay nagtatangka ng isang

[masamang] balakin,
16. At Ako ay nagbabalak ng isang balakin [laban sa kanila],
17. Kaya magbigay ng [sapat na] oras para sa mga di-naniniwala. Sila ay
[inyong] hayaan kahit sandali.
Surah 87 Al-A’la Bahagi Blg. 30
679
Surah Al-A’la
[Ang Kataas-taasan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Luwalhatiin mo ang Ngalan ng iyong Panginoon, ang Kataas-taasan.

2. [Siya] na lumikha at nagbigay ng hubog.
3. At nagtakda at nagpatnubay.
4. At nagpatubo ng mga damong pastulan.
5. Pagkaraan, ito ay Kanyang ginawang maitim na pinaggapasan.
6. Aming ipabibigkas sa iyo [O Muhammad ang Qur’an] upang hindi mo
malimutan.
7. Maliban sa anumang naisin ng Allah. Katotohanan, Kanyang nababatid
ang anumang nakahayag at ang anumang nakatago.
8. At Aming gagawing magaan para sa iyo ang pagtungo sa [landas na]
magaan.
9. Kaya paalalahanan mo, [ang tao] kung ang pagpapaalala ay
makabubuti [para sa kanila].
10. Sinumang natatakot [sa Allah] ay mapaaalalahanan.
11. Subali’t ito ay iiwasan ng mga [taong] sawimpalad.
12. [Siya] na [papasok at] susunugin sa napakalaking Apoy.
13. Pagkaraan, doon - siya ay hindi mamamatay at hindi mabubuhay.
14. Katiyakan, nagtagumpay ang sinumang nagpakadalisay.
15. At nakaaalala sa Pangalan ng kanyang Panginoon at nagdarasal.
16. Subali’t higit ninyong pinili ang buhay sa mundo.
17. Bagaman ang kabilang buhay ay higit na mabuti at nagtatagal [o
walang kupas].
18. Katotohanan, ito ay nakatala sa mga naunang [banal na] kasulatan.
19. Sa mga kasulatan nina Abraham at Moises.
Surah 88 Al-Ghashiyah Bahagi Blg. 30
680
Surah Al-Ghashiyah
[Ang Kasindak-sindak]
Sa Ngalan ng Allah
1. Nakarating na ba sa iyo ang salaysay [tungkol] sa kasindak-sindak1 [na

pangyayari]?
2. Ang [ibang] mga mukha, sa Araw na iyon, ay mangangayupapa,
3. [Nagpapakasakit sa] paggawa [at] hapung-hapo,
4. Sila ay [magsisipasok at] susunugin sa isang matinding init ng Apoy,
5. Sila ay paiinumin mula sa kumukulong bukal,
6. Para sa kanila, walang magiging pagkain maliban sa isang
[nakalalason, matinik na] puno ng Dhaari2
7. [Ito ay] hindi nakabubusog at hindi rin nakapapawi ng gutom.
8. Ang [ibang] mga mukha, sa Araw na iyon, ay mababanaag ang ligaya,
9. Sa kanilang pagsusumikap [sila ay] nasisiyahan,
10. [Sila ay] naroroon sa matayog na hardin [sa Paraiso],
11. Sila ay walang maririnig doon ng masasamang salita,
12. Doon ay [may] umaagos na bukal,
13. Doon ay [may] mga sandalang itinayong matataas,
14. At mga [kopitang] inumang inilaan,
15. At mga [malalambot na] unan3 inayos nang magkakahanay,
16. At mga alpombrang inilatag [nang marangya].
17. Kaya, hindi ba sila sumusulyap sa mga kamelyo - kung paano sila
nilikha?
18. At sa kalangitan - kung paano ito itinaas?
19. At sa mga bundok - kung paano ito itinirik?
1 Ghashiyah. Ito ang isang pangalan ng Araw ng Paghuhukom ayon kay Ibn Abbas, Qatadah at
Ibn Zayd. [At Tabari 24:381]. Tinawag nang ganito sapagka't sinisindak nito ang mga tao.
2 Dhaari. Si Ali bin Abi Talhah ay nagsalaysay mula kay Ibn Abbas na nagsabi, “Ang Dhaari ay
isang punongkahoy sa ilalim ng Impiyerno.” [At Tabari 24:385].
3 Namariq. Si Ibn Abbas ay nagsabi, “Ang Namariq ay mga unan.”
Surah 88 Al-Ghashiyah Bahagi Blg. 30
681
20. At sa kalupaan - kung paano ito inilatag [nang malawak]?

21. Kaya paalalahanan mo sila [O Muhammad]; sapagka’t ikaw ay isang
tagapagbabala lamang,
22. Ikaw ay hindi [isinugo bilang] isang tagapamahalang susupil sa kanila.
23. Subali’t sinuman ang tumatalikod at hindi naniniwala –
24. Magkagayon, siya ay parurusahan ng Allah nang isang matinding
parusa.
25. Katotohanan, sa Amin ang kanilang pagbabalik,
26. Pagkaraan, katotohanan, sa Amin [nakaatang] ang kanilang pagtutuos
[at pananagutan ng mga gawa].
Surah 89 Al-Fajr Bahagi Blg. 30
682
Surah Al-Fajr
[Ang Pagbubukang Liwayway]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa pagbubukang-liwayway.

2. At [sa unang] sampung gabi1,
3. At [sa] magkapares [na bilang] at gansal,
4. At [sa] gabi kapag ito ay lumilipas.
5. Wala ba sa [lahat ng] mga iyan ang isang panunumpa [bilang sapat na
katibayan] para sa isang nakauunawa?
6. Hindi mo ba isinaalang-alang kung paano pinakitunguhan ng iyong
Panginoon ang [mga mamamayan ng] ‘Aad?
7. [Sila ay nagmula sa angkan ni] Iram2 - na mayroong mga [nagtataasang]
haligi,
8. Na ang kanilang katulad ay hindi pa nalikha sa [alinmang] bayan [o
lupain].
9. At ang [mga Tribu ng] Thamud na tumapyas ng mga bato sa lambak?
10. At [kay] Paraon, nagmamay-ari ng mga talasok3 [na kanyang ginagamit
sa pagpagpataw ng parusa],
11. [Sila] yaong mga nang-api sa mga lupain,
12. At [sila ay labis na] nagparami roon ng mga katiwalian,
13. Kaya ipinataw sa kanila ng iyong Panginoon ang isang [masidhing]
hagupit ng parusa.
1Sinabi
nina Ibn Abbas, Ibn Zubayr, Mujahid at ng mga Salaf at mga huling henerasyon na ang
sampung gabi ay tumutukoy sa sampung araw ng buwan ng Dhul Hijjah.
2 Angkan ni Iram. Ito ang mga kauna-unahang lahi o mamamayan ng ‘Aad. Sila ay mula sa lahi ni
“Ad bin Iram bin Aws bin Sam bin Nuh. Ito ang sinabi ni Ibn Ishaq. [At Tabari 24:404 Tafsir Ibn
Kathir vol 10 pahina 471].
3 Ang Awtad. Si Al Awfi ay nagsalaysay mula kay Ibn Abbas na nagbigay paliwanag na: “Si
Fir’awn ay nagbibigay ng parusa sa pamamagitan ng pagpako ng kanilang kamay at paa sa mga
Awtad [talasok] na yari sa bakal at pagkaraan ay kanyang ibibitin mula rito. [At Tabari 24:409]
Ganito rin ang paliwanag ni Mujahid nang sabihin niya na “Lagi niyang ipinapako ang mga tao sa
Awtad [talasok]” [At Tabari 24:409].
Surah 89 Al-Fajr Bahagi Blg. 30
683
14. Katotohanan, ang iyong Panginoon ay nagmamasid [sa kanila].

15. Kaya ang tao, kapag siya ay sinusubukan ng kanyang Panginoon at
[naging] mapagbigay sa kanya at siya ay biniyayaan, siya ay nagsasabi:
“Ako ay pinarangalan ng aking Panginoon!”
16. At kapag siya ay sinusubukan ng kanyang Panginoon at hinihigpitan
ang kanyang panustos, siya ay nagsasabi [nang may paghihimutok]: “Ako
ay hinamak ng aking Panginoon!”
17. Hindi, nguni’t kayo ay walang malasakit sa mga ulila,
18. At kayo ay hindi naghihikayat sa isa’t isa upang magpakain sa mga
dukha,
19. At inyong kinamkam ang pamana, nilustay nang walang pakundangan,
20. At inyong minamahal ang yaman nang may masidhing pagmamahal.
21. Nguni’t, kapag ang kalupaan ay patagin4 – [durugin at ligisin],
22. At ang [Kautusan ng] iyong Panginoon ay dumating na kasama ang
mga anghel na magkakahanay,
23. At dalhing malapit [abot-tanaw] ang Impiyerno sa Araw na iyon. Sa
Araw na iyon, ang tao ay makaaalala, nguni’t paano [o ano pa ang halaga]
sa kanya nang gayong pag-alaala?
24. Siya ay magsasabi [nang may hinayang]: “Ahh, sana’y nakapaglaan ako
noon [ng mga kabutihan] para sa aking buhay [na ito]!”
25. Kaya, sa Araw na iyon walang parurusahan [na kasingtindi] ng Kanyang
pagpaparusa,
26. At walang igagapos [na kasinghigpit] ng Kanyang paggapos.
27. [At sa mabuting tao ito ay sasabihin]: “O kaluluwang matiwasay!
28. Magbalik ka sa iyong Panginoon nang nasisiyahan at nakasisiya [sa
Kanya].
29. Kaya ikaw ay pumasok bilang isa sa Aking [pinarangalang] alipin,
30. At ikaw ay pumasok sa Aking Paraiso!”
4Dakkan Dakka - Ang kalupaan at mga bundok ay dudurugin at liligisin at pagkaraan ay

papatagin at papantayin. Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina 478.
Surah 90 Al-Balad Bahagi Blg. 30
684
Surah Al-Balad
[Ang Lungsod]
Sa Ngalan ng Allah
1. Isinusumpa Ko sa lungsod na ito [ng Makkah],

2. At ikaw [O Muhammad] ay malaya1 sa lungsod na ito.
3. At [isinusumpa Ko] sa ama [kay Adan] at sa alinmang isinilang [anak],
4. Katiyakan, Aming nilikha ang tao sa pagpapakasakit.2
5. Inaakala ba niya na kailanman ay walang Isang [Makapangyarihang
Diyos na] lubos na makapananaig [o susupil] sa kanya?
6. Kanyang sinasabi [nang may pagyayabang]: “Ako ay naglustay ng
napakalaking yaman.”
7. Inaakala ba niya na walang Isang [Makapangyarihang Diyos na] lubos na
nakakikita sa kanya?
8. Hindi ba Aming nilikha para sa kanya ang dalawang mata?
9. At ang dila at dalawang labi?
10. At Aming naipakita sa kanya ang dalawang landas [mabuti at masama]?
11. Subali’t siya ay hindi [nagsikap upang] tumahak sa matarik na landas,

12. At ano ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang matarik na
landas?
1 Si Ibn Abbas ay nagsabi [bilang paliwanag sa ayah na ito] ‘O Muhammad, ikaw ay malayang
makipaglaban sa loob ng lungsod na ito.” Tafsir Ibn Kathir mula sa tinipong Hadith ng Al Qurtubi
20:60, at Ad Durr Al Manthur 8:518. Ang Sugo ng Allah ay nagsabi rin: Katotohanan, ginawang
sagrado ng Allah ang lungsod na ito sa Araw na Kanyang likhain ang mga kalangitan at kalupaan.
Samakatwid, ito ay sagrado [o banal na pook] sa pamamagitan ng kabanalan ng Allah hanggang
sa Araw ng Paghuhukom. Ang mga punongkahoy nito ay hindi dapat bunutin, at ang mga maliliit
na mga halaman nito at mga damo nito ay hindi dapat alisin. At pinahintulot sa akin na
makipaglaban sa loob ng lungsod na ito para sa isang oras sa maghapon. Sa Araw na ito ang
pagiging sagrado nito ay ibinalik tulad ng pagiging sagrado nito kahapon. Kaya, hayaang ang isang
naririto [ngayon] na ipabatid ito sa mga wala ngayon dito.”Fath Al-Bari 4:56
2 Kabad. Sinabi ni Ikrimah, Kabad ay nilikha ang tao sa pagpapakasakit sa kahirapan, at sa
paghahanap-buhay. Sinabi ni Qatadah, "Pinagtiisan nito ang lahat ng hirap at dusa." At-Tabari
24:433 Tafsir Ibn Kathir vol 10 pahina 484.
Surah 90 Al-Balad Bahagi Blg. 30
685
3
13. [Ito ay] ang pagpapalaya ng isang alipin,
14. O ang pagpapakain sa araw ng matinding paghihikahos,
15. Sa isang ulilang malapit na kamag-anak,4
16. O sa isang dukha sa [gitna ng] kahirapan.
17. Pagkaraan, siya ay naging kabilang niyaong mga naniwala at
nagpayuhan sa isa’t isa sa pagtitiis at nagpayuhan sa isa’t isa sa pagiging
maawain,
18. Sila yaong mga kasamahan ng kanan.5
19. At yaong mga hindi naniwala sa Aming mga ayaat [kapahayagan], sila
ang mga kasamahan ng kaliwa,6
20. Sa kanilang itaas ay Apoy na magtatakip.7
3 Isinalaysay ni Abu Hurayrah na sinabi ng Sugo ng Allah na: “Sinuman ang nagpalaya ng isang
aliping Muslim, ililigtas ng Allah ang lahat ng bahagi ng kanyang katawan mula sa Apoy ng
Impiyerno.” [Sahih Al-Bukhari vol 3, Hadith Bilang 693].
4 Isinalaysay ni Salman bin Amr na kanyang narinig ang Sugo ng Allah na nagsabing: “Ang
kawanggawa [Sadaqah] sa taong dukha ay itinuturing bilang isang sadaqah, samantalang kung ito
[sadaqah] ay ipinagkaloob sa isang kamag-anakan, ito ay binibilang na dalawang sadaqah: [1]
sadaqah at [2] pakikipag-ugnayan sa kamag-anakan.” [Ahmad 4:214].
5 Sila yaong mga patutungo sa Paraiso.
6 Sila yaong mga patutungo sa Impiyerno.
7 Ang takip ng Impiyerno ay magsasara. Binigkas ni Ibn Mas’ud ang ayah na ito at pagkaraan ay
nagsabi, “Yaong mga itatapon sa Apoy ng Impiyerno, bawat isa sa kanila ay ilalagay sa
magkakahiwalay na Tabut [kahon] ng Apoy, upang hindi niya makita ang sinumang pinarurusahan
sa Apoy ng Impiyerno maliban sa kanyang sarili lamang. [Tafsir Ibn Kathir, Tabari at Qurtubi].
Surah 91 Al-Shams Bahagi Blg. 30
686
Surah Ash-Shams
[Ang Araw]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa araw at sa kanyang liwanag,

2. At sa buwan kapag sinusundan nito [ang araw],
3. At sa maghapon kapag ipinakikita ang liwanag [ng sinag ng araw],
4. At sa [dilim ng] gabi kapag tinatakpan nito [ang araw],
5. At sa kalangitan at sa Kanya na nagtayo nito,
6. At sa kalupaan at sa Kanya na naglatag nito,
7. At sa tao [o kaluluwa]1 at sa Kanya na humubog nito,
8. Kaya, Kanyang ipinakita2 [nang may pang-unawa] sa kanya [sa tao]
ang kasamaan nito at kabutihan nito.
9. Katiyakan, sinumang ginagawang dalisay ito [ang sariling kaluluwa] ay
[siyang tunay na] nagtagumpay,
10. At sinumang pinanatili ito [ang sariling kaluluwa sa kasamaan] ay
[tunay na] nabigo.
11. Itinakwil ng [mga Tribu ng] Thamud [ang kanilang Propeta] sa
pamamagitan ng kanilang pagsuway.
12. Nang ang pinakamasama sa kanila ay humayo [upang paslangin ang
kamelyo],
13. At ang Sugo ng Allah ay nagsabi sa kanila: “[Huwag ninyong saktan]
ang babaing kamelyo at [huwag ipagkait] ang kanyang inumin,”
1 Itinala ni Bukhari at Muslim na si Abu Hurayrah ay nagsalaysay na sinabi ng Sugo ng Allah:

“Bawa’t sanggol ay isinilang sa kalagayang Fitrah [Likas na sumasamba at naniniwala sa Nag-
iisang Diyos], subali’t ang kanyang mga magulang ay ginawa siyang isang Hudyo, o isang
Kristiyano o isang Zoroastriano. Ito ay katulad ng isang hayop na isinilang, mayroong kabuuang
bahagi ng katawan. Mayroon ba kayong nakita na kahit isang pagkukulang nito? [Sahih Muslim vol
Hadith Bilang 2048]
2 “Sinuman ang nilikha ng Allah para sa isang kalagayan [Paraiso o Impiyerno] Kanyang
ginagawang magaan ito para sa taong ito [upang makamtan niya ito]. Ang patunay nito ay ang
ayah na ito [bilang 7 at 8]. At pagkaraan ay ipinakita Niya ang makabubuti at makasasama sa
kanyang kaluluwa.” [Ahmad 4:438 at Mulsim 4:2041].
Surah 91 Al-Shams Bahagi Blg. 30
687
14. Subali’t siya ay kanilang itinakwil at ito ay nilumpo [at pagkaraa’y

pinatay]; kaya sila ay binabaan ng salot ng kanilang Panginoon nang
dahil sa kanilang mga kasalanan, at ito [ang salot] ay ginawang pantay
[sa kanilang lahat],
15. At hindi Niya pinangambahan ang mga kahihinatnan nito.3
3 Ang Allah ay hindi maaaring tanungin tungkol sa anumang Kanyang ginawa, nguni’t ang
Kanyang mga alipin ay tatanungin.
Surah 92 Al-Layl Bahagi Blg. 30
688
Surah Al-Layl
[Ang Gabi]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa gabi kapag lumalaganap [ang kadiliman nito],

2. At sa araw kapag lumilitaw ang sinag [ng liwanag] nito,
3. At sa Kanya na lumikha sa lalaki at babae,
4. Katotohanan, ang inyong mga pagsisikap ay magkakaiba [sa layunin].
5. Kaya sinuman ang nagbigay [sa kawanggawa] at natakot [sa Allah],
6. At naniwala sa pinakamabuti [ang pag-asam ng gantimpala],
7. Magkagayon, Aming gagawing magaan para sa kanya ang pagtungo sa
[landas na] magaan.
8. At para sa kanya na nagkait at nagturing sa sarili bilang may kasapatan
[nag-aakalang siya ay walang pangangailangan],
9. At nagtakwil sa pinakamabuti [ang pag-asam ng gantimpala],
10. Magkagayon, Aming gagawing magaan para sa kanya ang pagtungo sa
[landas na] kahirapan,
11. At walang maidudulot sa kanya ang kanyang yaman kung siya ay
masadlak [sa apoy ng Impiyerno]?
12. Katotohanan, sa Amin [nakaatang] ang patnubay.
13. At katotohanan nasa Amin ang Huli [ang kabilang buhay] at ang Una
[ang buhay sa mundong ito].
14. Kaya, Ako ay nagbabala sa inyo ng isang nagliliyab na Apoy [ng
Impiyerno],
15. Walang [ipapasok upang] sunugin doon maliban sa mga sawimpalad,
16. Na nagtakwil at tumalikod [sa wagas na pagsamba sa Allah].
17. Nguni't ang mga natatakot [sa Allah] ay makaiiwas dito [sa parusa ng
Apoy],
18. [Siya] na nagbibigay ng kanyang yaman upang padalisayin ang sarili,
19. At hindi para sa sinuman na [ginawan niya] ng kabutihan upang [siya ay]
gantimpalaan,
Surah 92 Al-Layl Bahagi Blg. 30
689
20. Maliban upang hanapin ang Mukha [o Lugod] ng kanyang Panginoon,

ang Kataas-taasan,
21. At katiyakang kanyang makakamit ang kasiyahan.
Surah 93 Adh-Dhuha Bahagi Blg. 30 690
Surah Adh-Dhuha
[Ang Umaga]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa [liwanag ng] umaga,1

2. At sa gabi kapag ito ay nagdidilim [at naging tahimik],
3. Ang iyong Panginoon [O Muhammad] ay hindi nagpabaya sa iyo at hindi
nasuklam [sa iyo].
4. At ang kabilang buhay ay higit na mabuti para sa iyo kaysa sa una [ang
buhay sa mundo],
5. At ang iyong Panginoon ay magkakaloob sa iyo, at ikaw ay masisiyahan.
6. Hindi ba ikaw ay natagpuan Niyang isang ulila at [ikaw ay] binigyan ng
kanlungan? 2
7. At ikaw ay natagpuan Niyang naliligaw at [ikaw ay] pinatnubayan,
8. At ikaw ay natagpuan Niyang isang dukha at [ikaw ay] pinagyaman.3
9. Kaya para sa ulila, [siya ay] huwag mong apihin [o abusuhin],
10. At para sa humihingi, [siya ay] huwag mong ipagtabuyan [o pagkaitan],
11. At para sa mga [ipinagkaloob na] pagpapala ng iyong Panginoon, [ito ay
iyong] isalaysay [o ipagpasalamat nang lubusan].
1 Isinalaysay ni Ibn Laila: Tanging si Umm Hani ang nagsabi sa amin na nakita niya ang Sugo ng
Allah na nagsasagawa ng Salatudh-Duha [pagkaraan ng ganap na pagsikat ng Araw]. Siya ay
nagsabi: “Sa Araw ng Pananakop sa Makkah, ang Propeta ay naligo sa aking tahanan at
nagsagawa ng walong rak’at. Kailanman ay hindi ko siya nakitang nagdasal nang gayong
magaang pagdarasal nguni’t ginagawa niya nang ganap na maayos ang pagyuko at
pagpapatirapa.” [Sahih Al-Bukhari vol 2, Hadith Bilang 207A]
2 “kanlungan”. Ang ibig sabihin ay binigyan siya ng pangangalaga, at paglingap, pinatnubayan at
itinuro ang landas ng kabutihan.
3 “pinagyaman”. Ang ibig sabihin ay ginawang maginhawa at magaan ang pamumuhay.
Surah 94 Ash-Sharh Bahagi Blg. 30
691
Surah Ash-Sharh
[Ang Kaginhawahan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Hindi ba Aming ginawang maluwag para sa iyo ang iyong dibdib [O

Muhammad]?
2. At Aming pinawi sa iyo ang iyong pasanin,
3. Na [noon ay] naging pabigat sa iyong likuran.
4. At Aming itinaas para sa iyo ang iyong dangal [katayuan],
5. Sapagka’t katotohanang sa bawa’t hirap ay may dalang ginhawa.
6. Katotohanan, sa bawa’t hirap ay may dalang ginhawa.
7. Kaya, kapag ikaw ay nakatapos na [sa mga gawain] ikaw ay tumindig [at
mag-alay ng pagsamba sa Allah],
8. At sa iyong Panginoon, ituon mo ang [iyong] pag-asam.
Surah 95 At-Tin Bahagi Blg. 30
692
Surah At-Tin
[Ang Igos]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa igos at oliba,

2. At sa bundok ng Sinai,
3. At sa matiwasay na lungsod na ito [ang Makkah].
4. Katiyakan, Aming nilikha ang tao sa pinakamagandang hubog
[katayuan],
5. Pagkaraa’y siya ay Aming ibinalik sa pinakamababa sa [lahat ng]
mababa,
6. Maliban yaong mga naniniwala at gumagawa ng mga matwid,
sapagka’t sa kanila ay gantimpalang walang katapusan.
7. Kaya, ano nga ba ang dahilan upang itakwil mo ang [Araw ng]
Pagbabayad?
8. Hindi ba ang Allah ang pinakamakatarungan sa mga hukom?
Surah 96 Al-‘Alaq Bahagi Blg. 30
693
Surah Al-‘Alaq
[Ang Namuong Dugo]
Sa Ngalan ng Allah
1. Basahin [o bigkasin] mo! 1 Sa Ngalan ng iyong Panginoon na lumikha –

2. Lumikha sa tao mula sa isang namuong [kimpal ng] dugo.
3. Basahin [o bigkasin] mo, at ang iyong Panginoon ay Lubos na
Mapagbigay,
1 Ito ang simula ng pagiging Propeta ni Muhammad at ang una sa mga kapahayagan ng Qur’an. Si
Imam Ahmad ay nagtala na sinabi ni Aishah: Ang unang bagay na nangyari sa Sugo ng Allah
tungkol sa kapahayagan ay nasa anyo ng panaginip na kanyang nakikita sa kanyang pagtulog at
nagkakatotoo. Hindi niya makikita ang isang panaginip maliban na ito ay nagkakatotoo tulad ng
liwanag ng pagbubukang-liwayway. Pagkaraan nito, ang pagiging mapag-isa ay kinagiliwan niya.
Kaya, siya ay lagi nang nagtutungo sa Yungib ng Hira at inilalaan ang panalangin doon para sa
maraming bilang ng gabi at magdadala siya ng pagkain at nagbabalik lamang sa kanyang
asawang si Khadijah upang muling kumuha ng pagkain para sa gayon ding pananatili sa yungib.
Ito ay nagpatuloy hanggang ang kapahayagan ay dumating sa kanya habang siya ay nasa loob ng
yungib ng Hira. Ang Anghel ay dumating sa kanya at nagsabi, “Basahin” Ang Sugo ng Allah ay
nagsabi, “Ako ay sumagot sa kanya: “Hindi ako ang isang marunong magbasa.” Kaya, ako ay
hinablot ng Anghel at idiniin ako hanggang hindi ko na ito matagalan. Pagkaraan, ako ay kanyang
binitawan at sinabi: “Basahin”. Kaya ako ay sumagot “Ako ay hindi marunong magbasa.” Kaya,
idiniin akong muli hanggang hindi ko na ito matagalan. Pagkaraan, binitawan niya ako at sinabi:
“Basahin” Kaya, ako ay sumagot: “Ako ay hindi marunong magbasa.” Kaya, idiniin ako sa ikatlong
pagkakataon hanggang hindi ko na ito matagalan. Muli niya akong binitawan at sinabi: “Basahin
mo! Sa Ngalan ng iyong Rabb [Panginoon] na lumikha” hanggang umabot sa ayah na, “na hindi
niya nalalaman.” Nang siya [Propeta Muhammad] ay bumalik kay Khadijah, siya ay nanginginig at
nagsabi, “Balutin mo ako, balutin mo ako.” Kaya, siya ay binalot ng kumot hanggang ang takot ay
maglaho. Pagkaraan, isinalaysay niya ang lahat ng nangyari kay Khadijah, at nagsabi, “ako ay
nangangamba na may isang bagay ang maaaring mangyari sa akin.” Si Khadijah ay sumagot, “Sa
pamamagitan ng Allah, hindi ito mangyayari. Hindi ka pababayaan ng Allah. Maganda ang
pakikitungo mo sa iyong mga kamag-anakan, ikaw ay nagsasalita ng katotohanan, tumutulong ka
sa mga mahihirap at kapus-palad, inaasikaso mo ang iyong panauhin nang maayos. Pagkaraan
nito, sinamahan ni Khadijah si [Propeta] Muhammad sa kanyang pinsang si Waraqah bin Nawfal
bin Asad bin Abdul Uzza bin Qusay, na sa panahong yaon, ito ay isang Kristiyano na palaging
nagsusulat tungkol sa mga Banal na Kasulatan sa wikang Arabik. Siya ay matanda na at bulag ang
kanyang mga mata. Si Khadijah ay nagsabi sa kanya, “O aking pinsan! Pakinggan mo ang
salaysay ng iyong pamangkin.” Si Waraqah ay nagtanong, “O aking pamangkin, Ano ba ang iyong
nakita? Ang Sugo ng Allah ay nagsalaysay kung ano ang kanyang nakita. Si Waraqah ay nagsabi.
Ito ay An-Namus [ang tagapagtago ng lihim, ang Anghel Jibril [Gabriel] na siya ring ipinadala kay
Propeta Moises [Musa]. Sana ako ay bata pa at mabuhay pa nang matagal, hanggang ang iyong
mamamayan ay ipagtabuyan ka.” Ang Sugo ng Allah ay nagtanong, “Ako ba ay itataboy nila?” Si
Waraqah ay sumagot, Oo, sinuman ang dumating na may katulad ng dala mo ay pinakikitunguhan
nang may karahasan at kalupitan at kung ako ay mananatiling buhay pa sa Araw na iyaon, ikaw ay
aking ipagtatanggol.” [Tafsir Ibn Kathir vol 10]
Surah 96 Al-‘Alaq Bahagi Blg. 30
694
4. Na nagturo [sa paggamit] ng panulat,

5. [Siya na] nagturo sa tao ng [mga bagay na] hindi niya nalalaman.
6. Nguni’t, katotohanan, ang tao ay [labis na] sumusuway [sa takdang
hangganan],
7. Sapagka’t kanyang nakikita ang kanyang sarili na sapat [nag-aakalang
siya ay walang pangangailangan].
8. Katotohanan, sa iyong Panginoon ang pagbabalik [ng lahat].
9. Nakita mo ba ang isang nagbabawal,
10. Sa isang alipin kapag ito ay nagdarasal?
11. Nakita mo ba kung siya ay nasa [tamang] patnubay,
12. O nag-uutos ng pagkakaroon ng takot [sa Allah]?
13. Nakita mo ba kung siya ay nagtakwil at tumalikod?
14. Hindi ba niya nababatid na ang Allah ay [ganap na] nakakikita?
15. Subali’t, kung siya ay hindi magtitigil, katiyakang siya ay Aming
kakaladkarin sa [buhok na nakalawit sa kanyang] noo -
16. Isang sinungaling, makasalanang noo.
17. Kaya hayaan siyang manawagan sa kanyang mga kasamahan,
18. Aming tatawagin ang mga anghel ng Impiyerno [upang siya ay harapin].
19. Nguni’t, huwag kang sumunod sa kanya, [bagkus] ikaw ay magpatirapa2
at humayong lumapit [sa Allah].
Nguni’t si Waraqa ay hindi nagtagal at namatay. Ang kapahayagan ay huminto pansumandali at

ang Sugo ng Allah ay nakaramdam ng kalungkutan. Dahil sa kalungkutan, siya ay nagtangkang
magtungo sa kaitaasan ng bundok upang ihagis ang sarili subali’t tuwing kanyang tatangkaing
gawin ito, ang Anghel Jibril ay nagpapakita sa kanya at nagsasabi: “O Muhammad, ikaw ay tunay
na Sugo ng Allah.” Kaya, ang kanyang pangamba ay napawi at ang kanyang kaluluwa ay
mananahimik at siya ay babalik sa kanyang tahanan. At kung ang kapahayagan ay hindi dumating
sa kanya, muli niyang tatangkaing umakyat sa tuktok ng bundok at kung siya ay nasa kaitaasan na
ng bundok, ang Anghel Jibril ay biglang lilitaw sa kanya at nagsasabi nang gayong ding salita. Ang
Hadith na ito ay itinala sa dalawang Sahih sa pamamagitan ni Az-Zuhri. Kaya ang unang bagay na
ipinahayag ng Qur’an ay ang mga dakila at marangal na ayah na ito. Ito ang unang Awa o Habag
ng Allah na ipinagkaloob Niya sa kanyang mga alipin [tao] at ang unang biyaya ng Allah na
ipinagkaloob sa kanila.
2 Sa mapananaligang salaysay ni Abu Salih na nagsabi mula kay Abu Hurayrah na ang Sugo ng
Allah ay nagsabi,: “Nasa kalagayan ng pagpapatirapa ng isang alipin kung saan siya ay
pinakamalapit sa kanyang Panginoon. Samakatwid, ikaw ay sumambit ng maraming ulit ng
pagdalangin [habang nasa kalagayan ng pagpapatirapa].
Surah 97 Al-Qadr Bahagi Blg. 30
695
Surah Al-Qadr
[Ang Kapasiyahan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Katotohanan, Aming ibinaba [o ipinahayag ito [ang Qur’an] sa gabi ng

kapasiyahan.1
2. At ano ba ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang gabi ng
kapasiyahan?2
3. Ang gabi ng kapasiyahan ay higit na mabuti kaysa sa isang libong mga
buwan.
4. Dito [sa gabing ito] ay bumababa ang mga anghel at ang [Banal na]
Espiritu3 sa kapahintulutan ng kanilang Panginoon para sa lahat ng bagay
[na napagpasiyahan].
5. May kapayapaan [sa gabing ito]4 hanggang sa pagsapit ng bukang-
liwayway.
1 Al Qadr – Kapasiyahan, Tadhana. Ang ibang kahulugan ay ‘ganap na sukat, kadakilaan.’

2 Si Imam Ahmad ay nagtala na ayon kay Abu Hurayrah, sinabi ng Sugo ng Allah: “Katotohanan,
ang buwan ng Ramadhan ay dumating sa inyong lahat. Ito ay pinagpalang buwan, sa gayon,
ipinag-utos ng Allah na kayo ay mag-ayuno. Sa Ramadhan, ang mga pintuan ng Paraiso ay
nakabukas, ang mga pintuan ng Impiyerno ay nakasara at ang mga demonyo ay nakagapos. May
isang gabi na higit kaysa sa isang libong mga buwan. Sinuman ang nagkait ng kabutihan nito,
tunay na ito ay kanyang ipinagkait [sa sarili].” Ahmad 2:230. Sinabi ng Sugo ng Allah. “Sinuman
ang nagdarasal sa Gabi ng Qadr na may pananalig at umaasa ng gantimpala [mula sa Allah], siya
ay Kanyang patatawarin.” [Sahih Muslim vol 1 Hadith Bilang 523].
3 Ang Banal na Espiritu ay ang Anghel Gabriel.
4 Ayon kay Imam Ahmad mula kay Aishah na nagsabing’: “O Sugo ng Allah, kung aking natagpuan
ang Gabi ng Qadr, ano ang maaari kong sambitin? Siya ay nagsabi: “Sabihin mo: ‘O Allah,
katotohanan, Ikaw ay Lagi Nang Mapagpatawad, kinalulugdan Mo ang magbigay patawad, kaya
ako ay Iyong patawarin.’” [Ahmad 6:182].
Surah 98 Al-Bayyinah Bahagi Blg. 30
696
Surah Al-Bayyinah
[Ang Malinaw na Katibayan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Yaong mga di-naniniwala mula sa mga Angkan ng Kasulatan [Hudyo at

Kristiyano] at Mushrikun [mga nagtatambal], ay hindi magsisitigil [sa maling
paniniwala] hanggang hindi dumarating sa kanila ang malinaw na katibayan
-
2. Isang Sugo [Muhammad] mula sa Allah, bumibigkas ng mga kasulatang
dalisay,
3. Dito [ay napapaloob] ang mga wastong batas [na nagmula sa Kanya],
4. At hindi nagkahati-hati [sa iba’t ibang sekta] yaong mga pinagkalooban
ng kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano]1 maliban pagkaraan lamang na
dumating sa kanila ang malinaw na katibayan.
5. At walang ipinag-utos sa kanila maliban na sila ay nararapat sumamba
sa Allah, [maging] matapat sa Kanya sa relihiyon, [at sila ay inuutusang]
manindigan para sa katotohanan, at [sila ay] magsagawa ng pagdarasal, at
magbigay ng kawanggawa. At iyan ang matuwid na relihiyon.
6. Katotohanan, yaong mga di-naniniwala mula sa mga Angkan ng
Kasulatan [mga Hudyo at Kristiyano] at Mushrikun [mga nagtatambal] ay
mamamalagi roon sa Impiyerno - sila yaong mga pinakamasamang nilikha,
sila yaong [itinuturing bilang] mga pinakamabuting nilikha.
8. Ang kanilang gantimpala sa kanilang Panginoon ay ang Paraisong Eden
[walang katapusan] na sa ilalim nito ay may mga ilog na umaagos, na kung
saan sila ay mamamalagi roon nang walang hanggan. Ang Allah ay
nasisiyahan sa kanila at [gayon din naman] sila sa Kanya. Iyan ay
[gantimpala] para sa sinumang kinatakutan ang kanyang Panginoon.
1 “Ang mga Hudyo ay nagkaiba hanggang sila ay naging pitumpo’t isang [71] sekta. Ang mga
Kristiyano ay nagkaiba hanggang sila ay naging pitumpu’t dalawang [72] sekta. At itong Ummah
[pamayanang Muslim] ay magkakahati-hati sa pitumpu’t tatlong [73] sekta, ang mga ito ay
mapupunta sa Apoy [ng Impiyerno] maliban sa isa.” Ang mga kasamahan ng Propeta ay
nagtanong, “sino sila, O Sugo ng Allah? Siya ay sumagot, “Yaong mga sumusunod sa aking
[sunnah] at sa aking mga kasamahan.” [At Tirmidhi].
Surah 99 Az-Zilzalah Bahagi Blg. 30
697
Surah Az-Zilzalah
[Ang Pagyanig]
Sa Ngalan ng Allah
1. Kapag ang kalupaan ay [sukdulang] mayanig sa [huling] paglindol nito,

2. At ang kalupaan ay magluwa ng mga nilalaman nito,
3. At ang tao ay magsasabi: Ano kaya ang [nangyayari] sa kanya?
4. Sa Araw na iyon, isasalaysay nito ang kanyang balita [o kaalaman],1
5. Sapagka’t ang iyong Panginoon ay nag-utos sa kanya [na magsalita].2
6. Sa Araw na iyon ang mga tao ay magsisihangos sa magkahiwalay [na
pangkat] upang ipakita [ang bunga] ng kanilang mga gawa.
7. Kaya, sinuman ang gumawa ng isang katiting na timbang ng
kabutihan,3 ito ay [kanyang tiyak na] matutunghayan.
8. At sinuman ang gumawa ng isang katiting na timbang ng kasamaan,4
ito ay [kanyang tiyak na] matutunghayan.
1 Sina Imam Ahmad, At-Tirmidhi at Abu Abdul Rahman An-Nasai ay nagsulat na lahat tungkol sa
isang Hadith mula kay Abu Hurayrah, at sa paliwanag ni An-Nasai, ito ay nagsabi na “Ang Sugo ng
Allah ay binigkas ang talatang ito at pagkaraan, siya ay nagtanong, “Alam ba ninyo kung ano ang
kanyang kaalaman?” Sila ay nagsabi: “Ang Allah at ang Kanyang Sugo ang higit na nakababatid.
At sinabi ng Sugo ng Allah. “Katotohanan, ang kaalaman nito [ng lupa] ay tungkol sa pagsaksi
laban sa bawa’t lalaki at babae kung ano ang kanilang ginawa sa balat ng lupa. Ito ay magsasabi
ng si ganito o si ganoon ay…” Kaya, ito ang kahulugan ng “ang kanyang kaalaman.”
2 Ayon kay Ikrimah sinabi ni Ibn Abbas na: “Ang Panginoon [Allah] ay magsasabi o mag-uutos sa
kalupaan na, ‘magsalita ka, kaya ito ay magsasalita.” [At Tabari 24:548].
3 Sa Sahih Al-Bukhari, itinala ayon kay Adi na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Matakot sa Apoy,
kahit sa pamamagitan lamang ng kalahating bahagi ng datiles ay magkawanggawa, at kahit man
lamang sa pamamagitan ng isang mabuting salita.” At maging sa Sahih Muslim, siya [Adi] ay
nagsalaysay mula sa Sugo ng Allah na nagsabi: “Huwag maliitin ang anumang gawang kabutihan,
kahit man ito ay pagbibigay ng inuming tubig sa lalagyan ng sinumang humahanap ng maiinuman,
o kaya ang pagtanggap sa iyong kapatid na may kaaya-ayang [ngiti] sa mukha.” [Sahih Muslim vol
4 Hadith Bilang 2026].
4 Itinala ni Imam Ahmad mula kay Awf bin Al Harith bin At Tufayl na sinabi ni Aishah sa kanya na
laging sinasabi sa kanya ng Sugo ng Allah na, “O Aishah! Mag-ingat ka sa mga kasalanan na
itinuturing mong maliit, sapagka’t, tunay na ang mga ito ay binibilang ng Allah.” [Ahmad 6:151].
Surah 100 Al-A’diyat Bahagi Blg. 30
698
Surah Al-A’diyat
[Ang Mga Rumaragasa]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa [mga kabayong] rumaragasa, [at] humihingal,

2. Sa mga tagapagdulot ng tilamsik ng Apoy [kapag ang mga paa ay]
kumakaskas [sa pagtakbo],
3. At sa mga lumulusob sa madaling araw,
4. Binubulabog ang [mga makakapal na] alikabok,
5. [Nagpupumilit siyang] makalapit sa gitnang [pinagtataguan ng mga
kaaway] nang magkakasama.
6. Katotohanan, ang tao ay walang utang na loob1 sa kanyang Panginoon.
7. At katotohanan, sa [kanyang sariling asal at gawa na] iyan, siya ay
isang saksi.
8. At katotohanan, siya ay masidhi sa pagmamahal sa yaman.
9. Nguni’t hindi ba niya nalalaman na kapag ang mga laman ng mga
libingan ay iniluwa,
10. At ang nilalaman ng mga dibdib [ng tao] ay mabunyag.
11. Katotohanan, ang kanilang Panginoon sa Araw na iyon, ay lubos na
nakababatid sa kanila.
1
Si Ibn Abbas ay nagsabi: Ang “Kanud ay kawalan ng pasasalamat.” Binibilang ang masasamang
dumating sa kanya at nakalimutan ang mga mabubuting pagpapala.” At Tabari 24:566.
Surah 101 Al-Qari’ah Bahagi Blg. 30
699
Surah Al-Qari’ah
[Ang Biglaang Pagsapit ng Oras]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ang Qari’ah [ito ay ang Biglaang Pagsapit ng Oras]?1

2. Ano ang Qari’ah [ang Biglaang Pagsapit ng Oras]?
3. At ano ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang Qari’ah [ang
Biglaang Pagsapit ng Oras]?
4. [Ito ang] Araw na ang tao ay magiging tulad ng mga gamu-gamo, na
nangagkalat [o naglipana],
5. At ang mga bundok ay magiging tulad ng [himulmol ng] lana.
6. Kaya sinuman na ang timbang ay mabigat [sa gawaing mabuti],
7. Siya ay paroroon sa isang kasiya-siyang buhay [sa Paraiso].
8. At sinuman na ang timbang ay magaan,
9. Ang kanyang kanlungan2 ay ang [malalim na] hukay.3
10. At ano ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano nga ba ito?
11. Ito ay isang Apoy - labis na [nagbabaga sa tindi ng] init.4
1 Al-Qariah. Maraming pagsalin ang ating mababasa hinggil sa kahulugan ng salitang Qariah
halimbawa ay Biglaang Pagsapit ng Oras, Biglaang Kapahamakan o Huling Oras. Ang lahat ng ito
ay naglalarawan ng pagdating ng Araw ng Paghuhukom. Ito ay isa sa mga pangalan ng Araw ng
Paghuhukom tulad ng Al-Haqq, At-Tammah, As-Sakhkhah, at Al-Ghasiyyah at iba pang
pangalan.
2 Sa literal na salita ito ay ang “ina” [ang kauna-unahang kanlungan ng isang tao].
3 Hawiyah. Ito ang hukay ng Impiyerno. Ito ay isa sa mga pangalan ng Apoy ng Impiyerno.
4 Hamiyah. Ito ay apoy na nagbabaga sa labis nitong init. Ayon kina Bukhari at Muslim, si Abu
Hurayrah ay nagsalaysay na sinabi ng Sugo ng Allah: “Ang apoy na pinagniningas ng anak ni
Adan ay isa lamang bahagi ng pitumpung bahagi ng Apoy sa Impiyerno.” Si Imam Ahmad ay
nagtala mula kay Abu Hurayrah na sinabi ng Propeta: “Katotohanan, ang taong makatatanggap ng
pinakamagaang parusa ng Apoy ng Impiyerno ay yaong tao na mayroong dalawang kasuutan na
apoy na pang-paa na nagiging sanhi ng pagkulo ng kanyang utak.” [Ahmad 2:432 at 3:13].
Surah 102 At-Takathur Bahagi Blg. 30
700
Surah At-Takathur
[Ang Paligsahan sa Pagpaparami ng Yaman]
Sa Ngalan ng Allah
1. Ang paligsahan1 sa pagpaparami [ng mga makamundong

yaman] ay labis na nakagambala [at nakapagpaligaw] sa inyo.
2. Hanggang kayo ay humantong sa mga libingan.2
3. Gayunpaman, [ito ay] inyong mapag-aalaman.
4. Pagkaraan, gayunpaman [ito ay] inyong mapag-aalaman!
5. Gayunpaman, kung inyong nalalaman lamang nang may tiyak
na kaalaman3
6. Sapagka’t, [sanhi ng pagkahumaling sa makamundong yaman]
inyong makikita ang Apoy ng Impiyerno.
7. Pagkaraan, ito ay inyong makikita ng inyong mga mata nang
may katiyakan.
8. Pagkaraan, katiyakan na kayo ay tatanungin sa Araw na iyon,
tungkol sa [inyong mga tinamasang] kaligayahan.4
1 Si Muslim ay nagtala mula kay Abu Hurayrah na ang Sugo ng Allah ay nagsalaysay na sinabi ng
Allah na: “Ang isang alipin [tao] ay nagsabi “Aking kayamanan”, “ang aking kayamanan.” Subali’t,
mula sa kanyang kayamanan, nakakakuha lamang siya ng tatlong kabutihan: ito ay ang kanyang
kinakain hanggang ito ay kanyang makain, ang kanyang sinusuot hanggang ito ay masira at yaong
kanyang ipinamamahagi bilang kawanggawa maliban dito ang lahat ng iba pang natitira ay
nawawala o naiiwan sa ibang tao [pagkamatay niya]. [Sahih Muslim vol 4, Hadith Bilang 2273].
2 Si Bukhari ay nagtala mula kay Anas bin Malik na ang Sugo ng Allah ay nagsabi:”Tatlong bagay
ang sumusunod sa yumaong tao, at dalawa sa mga ito ay bumabalik samantalang ang isa sa mga
ito ay nananatili sa kanya. Ang mga bagay na sumusunod sa kanya ay ang kanyang pamilya, ang
kanyang kayamanan at kanyang mga gawa. Ang kanyang pamilya at ang kanyang kayamanan ay
bumabalik samantalang ang kanyang mga gawa ay naiiwan o nananatiling kasama niya.” [Fath Al
Bari 11:369]. Si Imam Ahmad ay nagtala mula kay Anas na ang Sugo ng Allah ay nagsabi:”Ang
anak ni Adan ay nagiging matanda na at ulyanin, nguni’t dalawang bagay ang nananatili sa kanya:
ang kasakiman at pag-asa [ng mahabang buhay] [Ahmad 3:115].
3 Ito ay ang kaalaman tungkol sa bunga ng paglilikom, marahil hindi ninyo pagkakaabalahan pa
ang mga makamundong bagay at hindi kayo naging gahaman!
4 Ito ay tungkol sa kaginhawaan, kasiyahan sa makamundong buhay at kung kayo ay naging
mapagpasalamat sa Allah sa alinmang biyayang ipinagkaloob Niya.
Surah 103 Al-Asr Bahagi Blg. 30
701
Surah Al-Asr
[Ang Panahon]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Isinusumpa Ko] sa panahon,1

2. Katotohanan, ang tao ay nasa kawalan,
3. Maliban yaong mga naniwala at gumawa ng mga gawaing matwid at
nagpayuhan sa isa’t isa ng katotohanan at nagpayuhan sa isa’t isa ng
pagtitiis.
1 Ang panahon na tinutukoy dito ay ang bawa't oras o saglit ng buhay ng tao. Nararapat bigyan ng
kaukulang panahon at pahalagahan ang paggawa ng kabutihan at ang katapatan sa pagsamba sa
Dakilang Allah sa lahat ng oras hanggang dumating ang sandali ng kamatayan. Sinabi ni Imam
Ash-Shafi’ee tungkol sa Surah na ito na: “Kung ito lamang surah na ito ang ipinahayag ng Allah sa
Kanyang mga alipin [tao], ito ay sapat na para sa kanila.” Ito ang matibay na panunumpa na
pinanindigan at ginawa ng Allah at nagbigay paliwanag na yaon lamang na mayroong tamang
paniniwala [at pananalig sa Kanya] at gumagawa ng mabubuting gawain ang magkakaroon ng
tagumpay. Ito rin ay nagpahiwatig ng mga patunay ng apat na paksang tinalakay sa itaas na ayat:
ang Kanyang Salita na “yaon lamang na tunay na naniniwala” ay tumutukoy sa tamang kaalaman
at pagkilala tungkol sa Kanya, sa Kanyang Propeta at sa relihiyong Islam. Ang “mabubuting
gawain” ay tumutukoy sa pagsasakatuparan, at “nagpapayuhan sa bawa’t isa na tanggapin ang
katotohanan” ay tumutukoy sa pagpapalaganap ng kaalaman. At “nagpapayuhan [na balikatin]
nang may pagtitiis ay pagpapakasakit na bunga ng pagpapalaganap at pagpapahayag ng
katotohanan.”
Si Ibn Kathir ay nagbigay ng magkatulad na puna ni Ash Shafi’ee sa kanyang pagbibigay
paliwanag tungkol sa Surah na ito. “Kung ang mga tao ay isaalang-alang ang kahulugan ng Surah
na ito, sapat na ito para sa kanila.” Si Ibn Kathir ay nagbigay ng paliwanag tungkol sa sinabi ni Ash
Shafi’ee: “Sapagkat ito ay naglalaman ng buod ng katangian ng paksang tinatalakay nito.”
Surah 104 Al-Humazah Bahagi Blg. 30
702
Surah Al-Humazah
[Ang Mapanirang-Puri]
Sa Ngalan ng Allah
1. Kasawian sa bawa’t mapanirang-puri at mapanuya.1

2. Na nagtitipon ng yaman at [patuloy sa] pagbibilang nito,
3. Siya ay nag-aakala na ang kanyang yaman ay makapagbibigay sa
kanya ng buhay na walang hanggan,
4. Nguni’t, katiyakan na siya ay itatapon sa nandudurog.2
5. At ano ba ang makapagpapaliwanag sa iyo kung ano ang nandudurog?
6. [Ito ang] Apoy ng Allah, [walang katapusang] ginagatungan,
7. Na nanunuot sa mga kalamnan [o puso ng tao],
8. Katotohanan, ito [Impiyerno] ay magkukulong sa kanila,
9. [At sila ay igagapos] sa mga labis na malalapad na haligi [ng Apoy ng
Impiyerno].
1 Humazah. Si Ibn Abbas ay nagsabi: “Ang Humazah Lumazah ay isang taong mapanirang-puri
at mapanuya [sa iba].” [At Tabari 24:596]. Si Mujahid ay nagsabi: “Ang Humazah ay [naninirang
puri] sa pamamagitan ng kamay at mata, samantalang ang Lumazah ay [nanunuya] sa
pamamagitan ng bibig.” Sa ibang paliwanag mula sa Tafsir Ibn Kathir, ang Hammaz ay tumutukoy
tungkol sa paninirang puri sa pamamagitan ng salita, at ang Lammaz ay [panunuya] sa
pamamagitan ng gawa.
2 Hutamah. Ito ay isa sa mga pangalan ng Apoy ng Impiyerno. Ito ay dumudurog sa lahat ng
bagay na naroroon. Sinusunog nito ang lahat hanggang sa umabot sa puso ng tao. [Al Qurtubi
20:185].
Surah 105 Al-Feel Bahagi Blg. 30
703
Surah Al-Feel
[Ang Elepante]
Sa Ngalan ng Allah
1. Hindi mo ba isinaalang-alang [ang kasaysayan] kung paano

pinakitunguhan ng iyong Panginoon ang mga kasamahang [sakay ng]
Elepante?1
2. Hindi nga ba nagawa Niyang biguin ang kanilang [masamang] balakin
[upang wasakin ang Ka’bah]?
3. At Siya ay nagpadala laban sa kanila ng mga kawan ng mga ibon [na],
4. Nagpupukol sa kanila ng batong yari mula sa pinatigas na luad,
5. Kaya, sila ay Kanyang ginawang tila nginuya [o pinagkainang] dayami.
1 Ang kasaysayan ng Hukbo ng mga Elepante ay nangyari sa taon ng pagsilang ng Propeta

Muhammad. Si Abrahah Al Ashram ay gobernador ng Yemen na nasa ilalim ng kapangyarihan ng
Hari ng Ethiopia [ang Yemen ay bahagi ng Kaharian ng Ethiopia noon]. Siya [Abrahah] ay
nagbalak na magtayo ng bahay-dalanginan sa Sana’a ang kabisera ng Yemen [tulad ng Ka’bah sa
Makkah] upang anyayahan ang mga Arabo na magsagawa ng Hajj sa Sana’a kaysa sa Ka’bah [Al
Bait- Al Haram] sa Makkah na may layuning ibahin ang pagpapalitan ng kalakalan patungong
Yemen. Iminungkahi niya ito sa hari ng Ethiopia na sumang-ayon naman sa kanyang balak. Kaya
ang tahanan [dambana] ay itinayo at pinangalanang Al Quillais; walang gayong dambana na
katulad niyon noon. Minsan, may isang tao mula sa angkan ng Quraish na nagtungo roon at siya
ay nagalit sa kanyang nakita kaya sa kanyang galit siya ay umihi at dumumi sa mismong
dambanang ito. Nang makita ito ni Abrahah, hindi niya mapigilan ang kanyang galit at nagtawag
siya ng mga kawal upang lupigin ang Makkah at wasakin ng tuluyan ang Ka’bah. Sa kanyang
kawal, sila ay mayroong labing tatlong elepante at kabilang na rito ang pinakamalaking elepante na
kung tawagin ay Mahmud. Kaya, sila ay nagpatuloy patungo sa Makkah. Walang sinumang ang
humarang na hindi pinapatay. Nang nakarating sila sa karatig pook ng Makkah, sila ay nagkaroon
ng kasunduan sa pagitan ni Abrahah Al Ashram at ang pinuno ng Quraish [Abdul Muttalib bin
Hashim], ang lolo ni Propeta Muhammad. Napagkasunduan na lahat ng kamelyo ni Abdul Muttalib
ay ibabalik ni Abrahah at pagkatapos, magpapasiya si Abrahah kung ano ang gagawin niya
tungkol sa Ka’bah. Inutusan ni Abdul Muttalib ang taong bayan na lumikas patungo sa bundok na
kasama ang kani-kanilang mga pamilya kung sakaling ang mga mananakop ay maminsala sa
kanila. Kaya, ang mga kawal ni Abrahah ay nagtungo hanggang makarating sila sa Lambak ng
Muhassir. Habang ang mga kawal ay papalapit na sa Makkah, bigla silang sinalubong ng mga
kawan ng mga ibon na may dala-dalang mga batong matitigas. Bawa’t batong tumatama sa
katawan ng mga kawal ni Abrahah ay nakamamatay kaya sila ay napuksang lahat. Tumakas si
Abrahah habang ang laman ng kanyang katawan ay pumuputok dahil sa paghagis ng bato ng mga
ibon. Siya ay namatay habang patungo pabalik sa Yemen. Ito ang isang tagumpay na ipinagkaloob
ng Allah sa mamamayan ng Makkah at ito ang pangangalagang ginawa Niya para sa Kanyang
Bahay Dalanginan sa Makkah. [Tafsir Ibn Kathir pahina 851. Vol. 10].
Surah 106 Al-Quraish Bahagi Blg. 30 704
Surah Al-Quraish
[Ang Tribu ng Quraish]
Sa Ngalan ng Allah
1. Para sa kinaugaliang pangangalaga ng [mga Tribu ng] Quraish1 –

2. Ang kanilang kinaugaliang pangangalaga [sa mga kalakal ng] karaban
[sa panahon] ng taglamig at tag-init 2 -
3. Kaya sila ay hayaang sumamba sa [Allah na Siyang] Panginoon ng
bahay-dalanginang ito [ang Ka’bah],
4. Siya na nagpakain sa kanila, [sila ay iniligtas] mula sa gutom at
nagbigay sa kanila ng katiwasayan, [at inilayo] mula sa pangamba.
1 Ang dangal at reputasyong ipinagkaloob ng Allah sa kanila bilang mga tagapangasiwa ng banal
na Ka’bah na nagpapahintulot sa kanila upang maglakbay nang walang pinangangambang
susuunging kapahamakan.
2 Ang mga karabang pangkalakalan na naglalakbay sa timog sa panahon ng taglamig at sa hilaga
sa panahon ng tag-init.
Surah 107 Al-Ma’un Bahagi Blg. 30
705
Surah Al-Ma’un
[Kaunting Tulong]
Sa Ngalan ng Allah
1. Nakita mo ba ang isang nagtatakwil hinggil sa [Araw ng] Pagbabayad?

2. Sapagka’t iyan ay isang nagtataboy sa mga ulila [nang may kalupitan],1
3. At hindi nanghihikayat sa pagpapakain sa mga dukha.2
4. Kaya, kasawian sa mga nagdarasal,
5. Yaong sa kanilang pagdarasal ay nagpapabaya [walang pagpapahalaga].
6. Yaong [ang hangarin ay] para sila ay makita [lamang ng kapwa-tao],
7. At nagkakait ng [kahit] kaunting tulong [sa kanilang kapwa-tao].
1 Isinalaysay ni Sahl bin Sa’d: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Ako at ang taong lumingap sa isang
ulila at nangalaga sa kanya ay papasok sa Paraiso ng katulad nito,” at pinagdikit niya ang kanyang
hinlalaki at hintuturo. [Sahih Al-Bukhari vol. 8, Hadith Bilang 34].
2 Isinalaysay ni Abu Hurayrah: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Ang isang lumingap sa isang dukha
o isang balo ay katulad ng isang Mujahid [nakikipaglaban sa Landas ng Allah], o katulad ng isang
nagdarasal gabi-gabi at nag-aayuno sa lahat ng araw.” [Sahih Al-Bukhari vol. 7 Hadith Bilang 265]
Surah 108 Al-Kawthar Bahagi Blg. 30
706
Surah Al-Kawthar
[Ang Kasaganaan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Katotohanan, Aming iginawad sa iyo [O, Muhammad] ang Kawthar [batis

ng kasaganaan],1
2. Kaya, ikaw ay magdasal sa iyong Panginoon at mag-alay [sa Kanya].
3. Katotohanan, ang iyong kaaway ay siyang mapuputulan [ng mabuting
lahi at mawawalan ng pagpapala at biyaya].2
1 Itinala ito nina Muslim, Abu Dawud at An-Nasai mula sa salaysay ni Anas na nagsabi: “Habang
kasama namin ang Sugo ng Allah sa isang Masjid, siya ay napaidlip. Pagkaraan, itinaas niya ang
kanyang ulo at nakangiti. Sinabi namin, ‘O Sugo ng Allah! Ano ba ang dahilan at ikaw ay
nakangiti? Siya ay nagsabi, “Katotohanan, isang Surah ang ipinahayag sa akin kanina lamang.” At
kanyang binigkas ang Surah Al Kawthar. Pagkaraan, siya ay nagsabi, “Alam ba ninyo kung ano
ang Kawthar? Kami ay nagsabi, ‘Ang Allah at ang Kanyang Sugo ang higit na nakaaalam.’ At
sinabi niya, “Katotohanan, may isang batis na ipinangako sa akin ng aking Panginoon, ang
Makapangyarihan at Dakila at ito ay mayroong masaganang pagpapala. Ito ay isang batis na kung
saan ang aking Ummah [pamayanan] ay dadalhin sa Araw ng Paghuhukom. Ang mga nilalaman
nito ay di mabilang tulad ng mga bituin sa langit. Pagkaraan, isang alipin ng Allah mula sa kanila
ay pagkakaitan [mula rito] At ako ay magsasabi: “O aking Panginoon, katotohanan, siya ay mula sa
aking pamayanan. Kaya, Siya [ang Allah] ay magsasabi: “Katotohanan, hindi mo alam kung ano
ang kanyang itinuro pagkaraan mo”.
2 Si Propeta Muhammad ay huwaran sa kagandahang-asal, kaya sinumang sumunod sa kanya ay
magkakaroon ng mabubuting lahi o pamilya at biyaya sa mundo at pagpapala sa kabilang buhay.
At sinuman ang nagtakwil sa kanya ay mawawalan ng mabuting angkan o lahi sapagka't wala
siyang maaarng gawing halimbawa upang sila ay maging mabubuting lahi2
Isinalaysay ni Anas: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi, “Walang sinuman sa inyo ang magkakamit ng
Eeman [pananampalataya] hanggang hindi niya ako minamahal nang higit kaysa sa kanyang ama,
mga anak at sa lahat ng sangkatauhan.” [Sahih Al-Bukhari vol. 1 Hadith Bilang 14].
Surah 109 Al-Kafirun Bahagi Blg. 30 707
Surah Al-Kafirun1
[Ang Mga Di-Naniniwala]
Sa Ngalan ng Allah
1. Sabihin: “O kayong mga di-naniniwala,2

2. Hindi ako sumasamba sa anumang inyong sinasamba.
3. At hindi kayo sumasamba sa anumang aking sinasamba,
4. At hindi ako sumasamba sa anumang inyong sinasamba,
5. At hindi kayo sumasamba sa anumang aking sinasamba,
6. “Para sa inyo ang inyong relihiyon at para sa akin ang aking relihiyon.”
1 Mula kay Ibn Nawfal na siyang nag-ulat, siya ay nagtungo sa Sugo ng Allah at nagsabi: O Sugo
ng Allah, turuan mo ako ng isang bagay na dapat kong bigkasin bago ako matulog. Kaya
siya ay nagsabi: Bigkasin [Basahin] mo ang “Sabihin: “O kayong mga di-naniniwala. [Surah
Al Kafirun” sapagka’t katotohanan, ito ay panangga laban sa Shirk.” Isinalaysay ni Tirmidhi at
pinagtibay ni Imaam Albani sa Saheeh Al Jam’i 2709.
Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: Ang “Sabihin: O kayong mga di-naniniwala [Surah Al Kafirun]
ay katumbas ng isang ika-apat na bahagi ng Qur’an.” Silsilah Ahadeeth Saheeha 586.
2 Isinalaysay ni Aisha, “Sinabi ng Sugo ng Allah, Sadyang pinagpala ang dalawang Surah na
ito na binigkas bago ang Salatul Fajr. Ito ay ang Surah Al Ikhlas at Surah Al Kafirun. Mula sa
Silsilah Ahadeeth Saheeha 646.
Ang Surah na ito ay ipinahayag na tuwirang iniuukol sa mga di-naniniwala sa Allah partikular ang
Angkan ng Quraish. Sa kanilang kamangmangan, kanilang inanyayahan ang Sugo ng Allah na
sambahin ang kanilang mga iniidolong mga diyus-diyusan para sa isang taon at sila rin naman ay
sasamba sa Allah para sa isang taon. Samakatwid, ipinahayag ito ng Allah bilang kautusan Niya
kay Propeta Muhammad na huwag makipagkasundo sa mga walang paniniwala sa Allah.
Surah 110 An-Nasr Bahagi Blg. 30
708
Surah An-Nasr
[Ang Tulong]
Sa Ngalan ng Allah
1. Kapag dumating ang tulong ng Allah at ang pananakop [bilang

tagumpay],1
2. At iyong makikita ang mga tao na nagsisipasok sa relihiyon ng Allah
(Islam) nang maramihan,
3. Kaya, luwalhatiin mo ng mga papuri ang iyong Panginoon at hingin mo
ang Kanyang kapatawaran. Katotohanan, Siya ay Lagi Nang tumatanggap
ng pagsisisi.
1 Ang pananakop ng Makkah.

Surah 111 Al-Masad Bahagi Blg. 30 709
Surah Al-Masad
[Ang Hibla]
Sa Ngalan ng Allah
1. [Nawa’y] maglaho ang mga kamay ni Abu Lahab at siya ay maglaho.1

2. Walang idudulot na buti sa kanya ang kanyang yaman at ang anumang
kanyang pinagsumikapan.
3. Siya ay susunugin sa [naglalagablab na] Apoy.
4. At [gayundin] ang kanyang asawa2 - na tagapaghakot ng mga
panggatong,
5. Sa kanyang leeg ay isang lubid [na yari sa pinulupot na] hibla ng
palmera.3
1 Si Abu Lahab [ang tiyuhin ni Propeta Muhammad] ay isang kaaway ng Islam.

2 Mula sa Tafsir ng Surah 17:45 ni Imam Qurtubi, siya ay nagsabi: Si Sa’id bin Jubair ay
nagsalaysay: Ang Surah 111 Al-Masad ay ipinahayag nang hinahanap ng asawa ni Abu Lahab ang
Sugo ng Allah habang si Abu Bakr ay nakaupo sa tabi ng Sugo ng Allah. Sinabi ni Abu Bakr sa
Sugo ng Allah: Mas makabubuti sa iyo kung ikaw ay lumayo muna sapagka’t siya ay dumarating
patungo rito, maaaring ikaw ay kanyang alipustain. Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Magkakaroon
ng tabing sa pagitan naming dalawa. Kaya, nang ang asawa ni Abu Lahab ay dumaan sa kanilang
harapan, hindi niya nakita ang Sugo ng Allah. Ang babae ay nagtanong kay Abu Bakr, ‘Ang
kasama mo ay nagsabi ng isang tula laban sa akin.’ Si Abu Bakr ay sumagot: ‘Isinusumpa ko sa
Allah na wala siyang sinabing tula laban sa iyo.’ Ang babae ay nagtanong: ‘Naniniwala ka ba roon?
Pagkaraan, siya ay lumisan.’ Si Abu Bakr ay nagtanong sa Sugo ng Allah: ‘O Sugo ng Allah! Hindi
ka niya nakita. Ang Sugo ng Allah ay sumagot. (Dahil) isang anghel ang kumubli sa akin mula sa
kanya.’”
3 Masad - yari sa hibla ng palmera.
Surah 112 Al-Ikhlas Bahagi Blg. 30
710
Surah Al-Ikhlas1
[Ang Kadalisayan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Sabihin: “Siya ang Allah, Nag-iisa,

2. “Allah, ang As-Samad [ang ganap at sandigan o inaasahan ng lahat], 2
3. “[Siya ay] hindi nagkaanak at hindi Siya ipinanganak3,
4. “At sa Kanya ay walang makakapantay [o makakatulad].”
1 (a) Si Abu Sa’id Al Khudri ay nagsalaysay: Narinig ng isang tao ang isang bumibigkas ng “Qul
huwa Allahu Ahad” (Surah Al Ikhlas). Paulit-ulit niyang binibigkas ito. Nang kinaumagahan, siya ay
nagtungo sa Sugo ng Allah at para bang nais niyang ipahiwatig na ang pagbigkas ng Surah na ito
ay hindi sapat subali’t ang Sugo ng Allah ay nagsabi sa kanya: Sa pamamagitan Niya na Siyang
may tangan ng aking kaluluwa, ito ay katumbas ng ikatlong bahagi ng Qur’an. [Sahih Bukhari Vol.
(b) Si Aisha ay nagsalaysay: Ipinadala ng Sugo ng Allah sa digmaan ang isang tao na palagiang
namumuno sa pagdarasal. Kanyang tinatapos ang pagdarasal sa pamamagitan ng Surah Al
Ikhlas. Nang sila ay bumalik mula sa pakikipagdigma, nabanggit nila ito sa Sugo ng Allah at sinabi
niya na tanungin ito kung bakit niya ginagawang bigkasin ito nang maraming ulit. Sila ay
nagtanong sa kanya at sinabi: ‘’Binibigkas ko ito sapagka’t binabanggit ng Surang ito ang mga
Katangian ng Mahabaging Allah at naiibigan kong bigkasin ito sa aking mga pagdarasal. ‘’ Ang
Sugo ng Allah ay nagsabi sa kanila: “Sabihin ninyo sa kanya na minamahal siya ng Allah.” (Sahih
Bukhari vol. 9, Hadith Bilang 472)
2 As Samad. Sinabi ni Ibn Abbas ayon sa pagsasalaysay ni Ikrimah na “ang kahulugan ng As-
Samad ay ang Isa na kanlungan o sandigan ng lahat ng kanilang mga pangangailangan at
pinagsusumamo. Sinabi rin ni Ibn Abbas ayon sa pagsasalaysay ni Ali Ibn Talhah na “ang
kahulugan ng As-Samad ay Rabb (Panginoon) na Ganap sa Kanyang Kapamahalaan, Siya ang
Marangal na ang Karangalan ay Ganap, Siya ang Dakila na ang Kadakilaan ay Ganap, ang
Matalino na ang Kanyang katalinuhan ay Ganap.’’
3 Si Bukhari ay nagtala mula kay Abu Hurayrah na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Ang Dakilang
Allah ay nagsabi: ‘Ako ay itinakwil ng anak ni Adan at wala siyang karapatang gawin ito sa Akin, at
Ako ay kanyang nilapastangan at wala siyang karapatang gawin ito sa Akin. Tungkol sa kanyang
pagtakwil sa Akin, ito ay ukol sa kanyang pagsasabing: “Kailanman, hindi Niya ako magagawang
likhaing muli katulad ng pagkakalikha Niya noon sa akin”. Nguni’t ang muling paglikha sa kanya [sa
tao] ay higit na madali kaysa sa unang paglikha sa kanya. At tungkol sa kalapastanganan niya sa
Akin, ito ay kaugnay ng pananalita niya na: “Ang Allah ay nagkaroon ng isang (lalaking) anak.
Nguni’t Ako ay Tanging Isa, na Ganap na Rabb (Panginoon). Hindi Ako nagkaanak at hindi rin Ako
ipinanganak, at sa Akin ay walang maihahalintulad.” [mula sa Tafsir Ibn Kathir vol. 10 pahina 637].
Surah 113 Al-Falaq Bahagi Blg. 30
711
Surah Al Falaq1
[Ang Bukang Liwayway]
Sa Ngalan ng Allah
1. Sabihin: “Ako ay humahanap ng paglingap [at nagpapakupkop] sa

Panginoon ng bukang-liwayway,
2. Mula sa kasamaan ng anumang Kanyang nilikha,
3. At mula sa kasamaan ng kadiliman [ng gabi] kapag ito ay tahimik,
4. At mula sa kasamaan ng mga tagapag-ihip sa mga buhol,2
5. At mula sa kasamaan ng isang mainggitin kapag siya ay naiinggit.”
1 Sa kanyang Sahih, si Muslim ay nagtala ayon sa mapananaligang pagsasalaysay ni Uqbah bin

‘Amir na ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Hindi ba ninyo nakikita na mayroong mga aayat (talata ng
Qur’an) na ipinahayag sa akin ngayong gabi na ang katulad nito ay hindi pa nakikita (o
naipapahayag) kahit noon pa man. Ito ay ang Surah Al-Falaq (113) at Surah An-Naas (114).
[Sahih Muslim vol. 1 Hadith Bilang 558].
Sa isa pagkakataon, isinalaysay ni Uqbah na habang siya ay naglalakad na kasama ng Sugo ng
Allah , siya ay tinawag, “O Uqbah ! Dapat ba kitang turuan ng dalawang Surah na pinakamainam
na mga Surah upang bigkasin ng mga tao? Ako ay sumagot na “Sabihin mo sa akin O, Sugo ng
Allah. Kaya, tinuruan niya akong bumigkas ng Surah Al Falaq at Surah An-Naas.”
Itinala ni An-Nasai na isinalaysay sa kanya ni Ibn Abis Al Juhani na ang Sugo ng Allah ay nagsabi
sa kanya, “O Ibn Abis, dapat ko bang ipaalam sa iyo ang pinakamainam na bagay na maaaring
gamitin para sa pangangalaga (laban sa kasamaan)? Siya ay sumagot, “Sabihin mo sa akin O
Sugo ng Allah” Ang Sugo ng Allah ay nagsabi at binigkas niya ang Surah Al Falaq at Surah An
Naas.”
2 i.e yaong mga nagsasanay ng karunungang itim.
Surah 114 An-Naas Bahagi Blg. 30 712
Surah An-Naas
[Ang Sangkatauhan]
Sa Ngalan ng Allah
1. Sabihin: “Ako ay humahanap ng paglingap [at nagpapakupkop] sa

Panginoon ng sangkatauhan,
2. Ang Hari1 ng sangkatauhan,
3. Ang Diyos ng sangkatauhan,
4. Mula sa kasamaan ng lumalayong tagapagbulong2 -
5. Na nagbubulong [ng kasamaan] sa mga dibdib ng sangkatauhan,
6. [Sila ay] mula sa [lipon] ng jinn at tao.”
1 Si Abu Hurayrah ay nagsalaysay: Ang Sugo ng Allah ay nagsabi: “Sa Araw ng Pagkabuhay na
Muli, hahawakan ng Allah ang buong planeta ng mundo sa pamamagitan ng Kanyang Kamay at
pipigain Niya ng Kanyang Kanang Kamay ang kalangitan at pagkaraan ay magsasabing: “Ako ang
Hari. Nasaan ang mga hari ng daigdig?” [Sahih Bukhari, vol. 9, Hadith Bilang 479].
2
Bumubulong [Al Waswas]. Si Mu’tawir bin Sulayman ay nagsalaysay na sinabi ng kanyang
ama, “Binanggit sa akin na ang Satanas ang siyang tagapagbulong (Al- Waswas). Kapag ang anak
ni Adan ay malungkot o masaya, siya ay bumubulong sa puso nito. Nguni’t kung naalaala niya (ng
anak ni Adan) ang Allah, siya (ang Satanas) ay lumalayo.” [Tafsir ibn Kathir vol. 10, pahina 649 na
hinango mula sa tinipong salaysay ni At Tabari 24:710].

Qurán Tagalog

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Qurán Tagalog

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

i

INIWASTO MULA SA WIKANG ARABE NINA:

PANANALITA MULA SA PAMUNUANG TAGAPAGSALIN

Ang pangangailangan para sa isang payak o simpleng pagsalin

Ang Qur’an mula sa orihinal na wikang Arabe ay nagsasalita nang

Sa kabila ng mga pagbabago sa pamamaraan ng pagsalin na ginawa

Karagdagan pa nito, ang malimit na paggamit ng mga transliterasyon

makaunawa sa naibigay na kahulugan sa pagitan nito at hindi madaling

Bukod sa pagsasaalang-alang sa Aqeedah, nararapat ding bigyan ng

Sa abot ng aming kakayahan, aming maingat na isinaalang-alang ang

May tatlong panuntunan ang aming ginawang batayan sa pagsasalin:

1. Ang magbigay ng mga wastong kahulugan nang batay sa

Bawa’t a’yah [talata] ay binigyan namin ng masusing pagsusuri sa

iniaakma sa malapit na kahulugan nito sa Arabe, bagaman, hindi ito

Sa pagsunod sa naitakdang panuntunan, aming inilagay sa mga

Dahil sa layuning makagawa ng simpleng pagsalin, iniwasan namin ang

Mayroong mga pagkakataon na kung saan ang mga mambabasa ay

lamang bilang isang maliit na aspeto ng mga katangian ng [Lordship]

Sa buong panahon ng aming pagsasalin, minabuti naming sumunod sa

Magbabanggit tayo ng ilang mga katagang Arabe bilang halimbawa,

Ang Eeman – ay pananampalataya na binubuo ng paniniwala sa Allah,

Gayundin ang salitang a’yaat o a’yah, ito ay isang salita sa wikang

Ang salitang ‘adhaab’ na isinalin ng ilang tagapagsalin tulad ni Yusuf Ali

Ating matutunghayan na ang wikang Arabe ay higit na mayamang wika

dagliang nalalaman ng isang bihasa sa wikang Arabe. Ang alinmang

Tungkol sa mga Pangalan at mga Katangian ng Dakilang Allah, ang

Isa pang natatanging puna ay nauukol sa pangalan ng Allah, ar-

ginamit namin ang Mahabagin, ang Maawain bilang pinakamalapit na

Ating mapapansin na kapag ang Allah ay nagsasalita, dalawang uri ng

Gayun din naman, ginagamit ang panghalip na pangmaramihan ng

“Hindi Namin ipinahayag sa iyo [O Muhammad] ang Qur’an upang ikaw ay

“Upang Kami ay magpakita sa iyo ng Aming [iba pang] mga malalaking

Ang panghalip na pangmaramihan ay binubuo ng dalawang uri,

Sa mga mag-aaral at marurunong sa wikang Arabe nais naming

mapananaligang Arabe tafseer ng mga kilala at iginagalang na pantas

Ahmad Jibreel Salas

ANG PANIMULANG SALITA MULA SA MGA PAMUNUANG ARABIK

Ang pagbasa at pagbigkas at pag-unawa ng Dakilang Qurán ay

“[Ito] ang Aklat [Qur’an] na Aming ipinahayag sa iyo [O Muhammad],

“Kaya, hindi ba nila pinag-uukulan ng [malalim na] pag-iisip ang Qur’an?

Si Shaykh al-Islaam Ahmad bin Taymiyyah ay nagbigay-puna sa

tagapakinig o mambabasa, kaya naman ang Qurán ay nakahihigit ang

Si Ibn Kathir, isang pinagpipitaganan at kilalang may-akda ng Arabe

Karagdagan, ito ay mga salita ng Allah – hindi nilikha, kundi Kanyang

Ano ba ang matututunan at mapag-aalaman kapag naunawaan ang

1. Na kanyang magagawang makilala ang kanyang tunay na

2. Na kanyang mapag-alaman ang tunay na layunin ng kanyang

Ang mensahe ng Qur’an ay ipinahayag upang patunayan at bigyang-

Moamar Khadafe N. Ismael

‫‪Ang Lupon Ng Mga Tagapagsalin ng Qur’an‬‬

ANG MGA KABANATA [SURAH] NG QUR’AN

Surah Pamagat Ng Surah Pahina

Surah 34. Saba’ [Ang Mga Mamamayan ng Sheba] 453

Surah 68. Al-Qalam [Ang Panulat] 623

Surah 101.Al-Qari-ah [Ang Biglaang Pagsapit ng Oras] 699

1. Sa Ngalan ng Allah,2 ang Mahabagin, ang Maawain.3

3. Ang Mahabagin, ang Maawain.

pagpapahalaga sa lahat ng biyaya at pagpapalang ipinagkaloob ng Allah sa Kanyang mga

1 Ang Katangian ng Surah Al-Baqarah. Si Imam Ahmad ay nagsabi na si Abu Nu’aym ay

10 Al Yaqeen [katiyakan] – ang isa sa patakaran ng La ilaha ilallaah ay ang katiyakan sa

14 Muslihoon – mga taong mapaggawa ng kaayusan na gawain tungo sa mabuting pagbabago ng

16 Tinutukoy dito ay ang mga naniwala o tagasunod ni Propeta Muhammad.

81. Nguni’t [ang katunayan nito] sinuman ang nakagawa ng kasamaan