You are on page 1of 47

TAFSEER SURAH

AL-FATIHAH
ANG PAGPAPALIWANAG NG UNANG KABANATA NG BANAL NA QURÁN
SA WIKANG TAGALOG

INIHANDA NI:
USTADH ALIMUDDIN ONOFRE ELIAS
Bachelor Degree in Faculty
SURAH AL-FAATIHAH

I bang Pangalan o Katawagan ng Surah Al-Faatihah:


➢ Al-Faatihah o Faatihatul Kitaab [‫]الفاتحة أو فاتحة الكتاب‬: Na ang ibig sabihin ay panimula o
pambungad ng aklat na kung saan ito ang simula at unang kabanata ng Banal na Qurán. Sa
pamamagitan nito binubuksan ang pagbabasa sa pagdarasal, dahil kabilang sa literal na
kahulugan ng Al-Faatihah ay ang pambukas o tagabukas.
➢ Al-Lawah Al-Mahfoozh [‫]اللوح المحفوظ‬: Ang nakapreserbang tableta. Ayon kay Al-Hasan at Ibn
Seerin.
➢ Umm Al-Qurán o Umm Al-Kitaab [‫]أم القرآن أو أم الكتاب‬: Ina ng Qurán o Ina ng Aklat. Tinawag ito
sa ganitong pangalan dahil sinisimulan sa pamamagitan ng pagsusulat nito sa Mushaf (Qurán)
at sinisimulan sa pamamagitan ng pagbabanggit nito sa Salaah.
Sinabi; ito ay tinawag sa ganitong pangalan dahil upang ibalik ang lahat ng kahulugan ng Qurán
sa anumang implikasyon na napapaloob dito.
➢ As-Sab’ Al-Mathaaniy [‫]السبع المثان‬: Ang pitong Aayah. Ito ay tinawag sa ganitong pangalan dahil
ito ay binabasa nang paulit-ulit sa pagdarasal. Sinabi na ito ay hindi ibinaba noon dahil ito ay
para sa Ummah na ito. Sinabi na ito ay binaba ng dalawang beses, sa Makkah at sa Madinah
bilang pagdakila sa Surah na ito at pagpapahalaga sa katayuan nito. Sinabi, tinawag ito sa
ganitong katawagan dahil napapaloob dito ang papuri sa Allah.
➢ Al-Qurán Al-Ázheem [‫]القرآن العظيم‬: Ang dakilang Qurán.
Batayan:
⌂ Sinabi ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬:
َ ْ َّ ‫ َو‬،‫ َو ُأ ُّم ْالك َتاب‬،‫ّلِل ) ُأ ُّم ْال ُق ْرآن‬
‫الس ْب ُع ال َمث َان‬
‫ْ َ ُ ه‬
َ َ ‫( الح ْمد‬
َ َ َ
“Al-Hamdu Lillah (nangangahulugan Surah Al-Faatihah) ay Umm Al-Qurán, Umm Al-
Kitaab, at As-Sab’ Al-Mathaaniy.”1
⌂ Sinabi ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬: ُ
ُُ ‫َ ُْْ ُ َْ ُ ه‬ َ َ ْ ُ ْ َّ َ َ ‫{ ْال َح ْم ُد هّلِل َر ِّب ْال َع َالم‬
‫وتيته‬
َ ‫أ‬ ‫ي‬ ‫ذ‬
َ ‫ال‬ ‫يم‬‫ظ‬َ ‫ع‬ ‫ال‬ ‫آن‬
‫ر‬ ‫ق‬ ‫ال‬‫و‬ ، ‫ان‬ َ ‫ث‬ ‫م‬ ‫ال‬ ‫ع‬ ‫ب‬‫س‬ ‫ال‬ ‫ه‬َ } ‫ي‬ َ َ َ
“Al-Hamdu Lillaahi Rabbil Áalameen (nangangahulugan Surah Al-Faatihah) ito ay As-
Sab’ Al-Mathaaniy at Al-Qurán Al-Ázheem na kung saan binigay sa akin.”2
➢ Sinabi na ito ay Al-Hamd [‫]الحمد‬: Ang papuri at pasasalamat.

1 ) Sunan At-Tirmidhiy #3124


2 ) Saheeh Al-Bukhaariy #4474
1
➢ As-Salaah [‫]الصالة‬: Ang pagdarasal. At ang Salaah ay pagbabasa batay sa sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
ً َ َ َ َْ َْ َ َ ْ َ ُ ََ َ َ َ ْ َ ْ َ ََ
‫ي ذ َٰ َلك َس َبيَل‬ ‫وَل تجهر َبصَل َتك وَل تخ َافت َبها وابت ِغ ب‬
“At huwag mong itaas ang iyong tinig sa pagbigkas habang ikaw ay nagsasagawa ng ‘Salâh,’
na maririnig ka ng mga nagtatambal sa pagsamba sa Allâh, at huwag mo ring ilihim na hindi
ka naman maririnig ng iyong mga tagasunod, kundi ang gawin mo ay pagbigkas sa pagitan
ng malakas na pagbigkas at lihim.”3
Batayan:
⌂ Sinabi ni Propeta Muhammad ‫ ﷺ‬na sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
ُ ُ َ َ َ ْ ‫الص ََل َة َب ْين َو َب‬
‫ ف َن ْصف َها َل َو َن ْصف َها َل َع ْب َدي‬،‫ي َع ْب َدي َن ْصف ْ ِي‬ َّ ‫َق َس ْم ُت‬
َ
“Hinati Ko ang As-Salaah (Al-Faatihah) sa pagitan Ko at ng Aking alipin sa dalawang hati,
ang kalahati ay para sa Akin at isa pang kalahati nito ay para sa Aking alipin.”4
Hinati ang Al-Faatihah bilang Salaah dahil sa ito ay kondisyon ng pagdarasal.
➢ Ash-Shifaa [‫]الشفاء‬: Ang gamot.
➢ Ar-Ruqyah [‫]الرقية‬: Ang orasyon. Batay sa sinabi ni Propeta Muhammad ‫ ﷺ‬kay Abu Sa’eed Al-
Khudriy na kanyang inurasyunan o ginamot ang isang lalaking natuklaw ng isang makamandag
na hayop:
ٌ ْ َّ َ َ ْ
‫َو َما ُيد ِريك أن َها ُرق َية ؟‬
“Papaano mo nalaman na ito nga ay Ruqyah?.”5
➢ Asaas Al-Qurán [‫]أساس القرآن‬: Pundasyon ng Qurán, ito ay naiulat mula kay Ibn Ábbaas.
➢ Al-Waaqiyah [‫]الواقية‬: Ang nangangalaga, ito ay naiulat mula kay Sufyaan bin Úyaynah.
➢ Al-Kaafiyah [‫]الكافية‬: Ang kasapatan, sa kadahilanan na ito ay sapat na sa iba subalit ang iba ay
hindi sapat kung wala ito. Ito ay naiulat mula kay Yahyah Ibn Abi Katheer.
➢ Surah As-Salaah wal Kanz [‫]سورة الصالة والكن‬: Kabanata ng pagdarasal at kayamanan. Ito ay
nabanggit ni Az-Zamakhrashiy sa kanyang Kash-shaaf.

Mga Punto ng Kapakinabangan:


❖ Ito ay Surah Makkiyyah, subalit may ibang nagsabi na ito ay Surah Madaniyyah.
Pagkakaiba ng Surah Makkiyyah at Surah Madaniyyah:
SURAH MAKKIYYAH SURAH MADANIYYAH
1 Ito ang Surah na binaba sa Makkah Ito ang Surah na binaba sa Madinah
Ito ang Surah na binaba pagkatapos ng
2 Ito ang Surah na binaba bago ang Hijrah.
Hijrah.
3 Ito ang Surah para sa mga taga-Makkah. Ito ang Surah para sa mga taga-Madinah.

3 ) Al-Israa’ 110
4 ) Saheeh Muslim #395
5 ) Saheeh Al-Bukhaariy #2276
2
Ito ang Surah na karamihan naglalaman Ito ang Surah na karamihan ay naglalaman
4 ng: “Yaa Ayyuhan Naas (O kayong ng: “Yaa Ayyuhalladheen Aamanoow (O
sangkatauhan)” kayon mga mananampalataya).”
Ito ang Surah na naglalaman ng mga
Ito ang Surah na naglalaman ng kuwento
Faraaidh (mga batas patungkol sa
5 ng mga sinaunang pangyayari at
pamana), Hudood (mga batas patungkol sa
kaganapan.
pagpataw ng parusa) at Halaal at Haraam.
Ito ang Surah na naglalaman ng kuwento
ni Aadam at Iblees maliban sa Surah Al-
Ito ang Surah na naglalaman tungkol sa
Baqarah, at Surah na nagsisimula sa
6 mga Munaafiqoon maliban sa Surah Al-
Alpabetong Arabe maliban sa Surah Al-
Ánkaboot.
Baqarah at Aali Ímraan, at sa Surah Ra’d ay
hindi pinagkakasunduan.
❖ Ang Surah Al-Faatihah ay binubuo ng dalawampu’t limang salita at binubuo ng isang daan at
labing tatlong letra.

Kahigtan ng Surah Al-Faatihah:


❖ Ito ang pinakadakilang Surah sa lahat ng Surah sa Banal na Qurán. Sinabi ni Propeta
Muhammad ‫ ﷺ‬kay Abu Sa’eed bin Al-Muálliy ‫رض هللا َعنه‬:
َ‫ َف َل َّما َأ َر َاد َأ ْن َي ْخ ُرج‬،‫ َف َأ َخ َذ ب َيدي‬: ‫ال‬ َ ‫ َق‬." ‫ " م َن ْال ُق ْرآن َق ْب َل أ ْن َت ْخ ُر َج م َن ْال َم ْسجد‬: ‫ورة ف ْال ُق ْرآن " َأ ْو‬ َ ‫َ َُل َع ِّل َم َّن َك َأ ْع َظ َم ُس‬
َ َ َ َ َ َ َ َ َ
‫ْ َ ُْ ه‬ َ َ َ ُْ َ ْ َ َّ َ ِّ َ ُ َ ‫ َ َ َ ُ َ ه‬:ٍ ُ ْ ُ
َ ‫ إ َّن َك ُق ْل‬،‫اّلِل‬ ْ
‫ّلِل َر ِّب‬
َ َ ‫د‬ ‫م‬ ‫ح‬ ‫ال‬ { ،‫م‬ َ
َ
‫ع‬ ‫ن‬ " : ‫ال‬ ‫ق‬ ." ‫آن‬َ ‫ر‬ْ ‫ق‬ ‫ال‬ ‫ف‬ ‫ة‬
َ ٍ
َ
‫ور‬ ‫س‬ ُ ‫م‬ َ ‫ظ‬ ‫ع‬ ‫أ‬ ‫ك‬ ‫ن‬‫م‬ ‫ل‬ ‫ع‬‫َل‬ " : ‫ت‬ َ َ ‫ قلت يا رسول‬،‫َم َن ال َم ْس َج َد‬
ُُ ُ ‫َ ُْْ ُ َْ ُ ه‬ َ َ ْ ُ ْ َّ َ َ َ َْ
".‫وتيته‬ َ ‫ والقرآن الع َظيم ال َذي أ‬، ‫ َه السبع المث َان‬، } ‫العال َمي‬
“Ituturo ko sayo ang pinakadakilang Surah sa Qurán, o mula sa Qurán bago ka lumabas ng
Masjid.’ Kanyang sinabi: ‘Kaya’t hinawakan niya ang aking kamay. Nang siya ay papalabas
ng Masjid, sinabi ko sa kanya, sinabi ko: O Sugo ng Allah, tunay na iyong sinabi: ‘Ituturo ko
sayo ang pinakadakilang Surah sa Qurán.’ Kanyang sinabi: ‘Oo, Alhamdulillaahi Rabbil
Áalameen, ito ay As-Sab’ Al-Mathaaniy at Al-Qurán Al-Ázheem na kung saan ibinigay sa
akin.”6
❖ Ito ay liwanag mula sa dalawang liwanag na ibinaba. Sinabi ni Propeta Muhammad ‫ ﷺ‬mula sa
salaysay ni Ibn Ábbaas ‫رض هللا عنه‬:
َ َ ‫الس ََل ُم َب‬
‫َص ُه‬ َّ ‫يل َع َل ْيه‬
َ
ُ ‫ َف َر َف َع ج ْن‬،‫يضا َف ْو َق ُه‬
ْ َ
ً ‫ إ ْذ َسم َع َنق‬،‫الس ََل ُم‬
َ َ
َّ ‫يل َع َل ْيه‬
َ
ُ ‫ َوع ْن َد ُه ج ْن‬،‫اّلِل َع َل ْيه َو َس هل َم‬
ْ َ َ
ُ ‫اّلِل َص هَّل ه‬
َ
‫ََْ َ َ ُ ُ ه‬
‫بينما رسول‬
ِ َ
‫َ َ َ َ َ َ ٌ َ ْ ُ َ َ َّ َ َ ُ َ َ ُّ َ َ َ َ َ َ ْ ُ َ َ ٌ َ َ َ َّ َّ َ ه ه ُ َ َ ْ َ َ َه‬ ِ َ
،‫ فأن الن َْن صَّل اّلِل علي َه وسلم‬،‫ فنل َمنه ملك‬: ‫ قال‬.‫ هذا باب قد ف َتح َمن السم َاء ما ف َتح قط‬: ‫ فقال‬،‫الس َم َاء‬ َّ ‫إ َل‬
َ
ُ َ ْ ُ َّ َ ُ ْ ً ْ َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ُ َ َ َ َ ْ َ َ : َ َ ْ َ ٌّ َ َ ُ َ ْ ُ ْ َ َ ُ َ ُ ْ َ ُ ْ ِ ْ َ : َ َ َ
.‫ لم تقرأ حرفا َمنهما َإَل أع َطيته‬،‫ وخو َات َيم سورَة البقرَة‬،‫اب‬ َ ‫وتيتهما لم يؤتهما ن َْن قبلك ف َاتح َة ال َكت‬ َ ‫فقال أب َش َبنوري ِن أ‬
“Nang kasama namin ang Sugo ng Allah ‫ ﷺ‬habang nandoroon sa Jibreel ‫ عليه السالم‬sa kanya,
nakarinig siya ng tunog (na parang tunog nang binubuksang pintuan) sa kanyang itaas,
kaya’t naman tumingala si Jibreel ‫ عليه السالم‬sa kalangitan, at kanyang sinabi: Ito ay pintuan
na binubuksan mula sa kalangitan at ito ay kailanman hindi pa binuksan. Sinabi: Kaya’t
bumaba mula rito ang anghel. Kaya naman siya ay lumapit sa Sugo ng Allah ‫ ﷺ‬at nagwika:

6 ) Musnad Ahmad #17851


3
Magandang balita sayo sa pamamagitan ng dalawang liwanag na ipagkakaloob sayo na
hindi pinagkaloob sa sinumang Propetang nauna sayo; Faatihatul Kitaab at mga panghuling
Aayah ng Surah Al-Baqarah, hindi mo babasahin ang anumang letra mula sa mga ito
maliban na lang na ito ay binigay sayo.”7
❖ Ito ay Salaah na kung saan hinati ng Allah ‫ ﷻ‬sa dalawang pagkakahati sa pagitan Niya at ng
Kanyang aliping mananampalataya. Sinabi ni Propeta Muhammah ‫ ﷺ‬na sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
‫ول‬ُ ‫ال َر ُس‬ َ ‫ َق‬." ‫ َول َع ْبدي َما َس َأ َل‬،‫ َون ْص ُف َها ل َع ْبدي‬،‫ي َع ْبدي ن ْص َف ْي ؛ َفن ْص ُف َها ل‬ َ ْ ‫الص ََل َة َب ْين َو َب‬ َّ ‫ َق َس ْم ُت‬: ‫اّلِل َت َع َال‬ُ ‫ال ه‬ َ ‫َق‬
َ َ َ َ َ َ َ ِ َ َ َ
ُ ‫ول ه‬
.‫ َح َم َد َن َع ْب َدي‬: ‫اّلِل َع َّز َو َج َّل‬ ُ ‫ َي ُق‬، } ‫ي‬ َ ‫ { ْال َح ْم ُد هّلِل َر ِّب ْال َع َالم‬: ‫ول ْال َع ْب ُد‬ ُ ‫ َي ُق‬،‫ " ْاق َر ُءوا‬: ‫اّلِل َع َل ْيه َو َس هل َم‬ ُ ‫اّلِل َص هَّل ه‬ ‫ه‬
َ َ َ َ َ َ
ُ ‫ول ه‬
‫اّلِل َ َع َّز‬ ُ ‫ َي ُق‬، } ‫الدين‬ ِّ ْ َ
‫م‬ ‫و‬ ‫ي‬ ‫ك‬ ‫ال‬ َ { : ‫ول ْال َع ْب ُد‬
‫م‬ ُ ‫ َي ُق‬.‫َّل َع ْبدي‬ َّ َ ‫ أ ْث َن َع‬: ‫اّلِل َع َّز َو َج َّل‬ ُ ‫ول ه‬ ُ ‫ َي ُق‬، } ‫الرحيم‬ َّ ‫الر ْح َمن‬َّ { : ‫ول‬ ُ ‫َي ُق‬
ِ َ َ َ َ َ َ
.‫ َو َل َع ْب َدي َما َسأ َل‬،‫ي َع ْب َدي‬ َ ْ ‫ َهذه َب ْين َو َب‬: ‫اّلِل‬ ُ ‫ول ه‬ ُ ‫ َي ُق‬، } ‫ي‬ ُ ‫اك َن ْس َتع‬ َ َّ َ ُ ُ ْ َ َ َّ : ُ ْ َ ْ ُ ُ َ . ْ َِ َ َّ َ : َّ َ َ
َ َ َ ‫وجل مجد َن عب َدي يقول العبد { َإياك نعبد وإي‬
‫َُ ُ ه‬
ُ‫اّلِل‬ َ ِّ َّ َ َ ْ ْ َ َ َ ُ ْ َ ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ ْ َ ْ َ َ ‫َ َ َ ه‬ َ ‫الَص َاط ْال ُم ْس َت َق‬ َ ِّ ‫ { ْاه َد َنا‬: ‫ول ْال َع ْب ُد‬ُ ‫َي ُق‬
‫ يقول‬، } ‫وب علي َهم وَل الضالي‬ َ ‫ض‬ ‫غ‬ ‫م‬ ‫ال‬ ‫ن‬ِ ‫غ‬ ‫م‬ ‫ه‬َ ‫ي‬ ‫ل‬ ‫ع‬ ‫ت‬ ‫م‬ ‫ع‬ ‫ن‬ ‫أ‬ ‫ين‬ ‫ذ‬َ ‫ال‬ ‫اط‬ ‫ِص‬ َ { } ‫يم‬ ََ َ َ َُ َ
". ‫ ف َهؤَل َء َل َع ْب َدي َو َل َع ْب َدي ما سأل‬:
“Sinabi ng Allah ‫ﷻ‬: Hinati Ko ang Salaah (Al-Faatihah) ng dalawang hati sa pagitan Ko at
ng Aking alipin. Ang kalahati ay Akin o para sa Akin at ang isang kalahati ay para sa Aking
alipin, at anuman ang hinihiling ng Aking alipin ay mapapasakanya. Sinabi ng Sugo ‫ﷺ‬:
Basahin ninyo, sasabihin ng alipin: “[‫ي‬ َ ‫”]ال َح ْم ُد هّلِل َر ِّب ْال َع َالم‬, ْ
sasabihin ng Allah ‫ﷻ‬: Ako’y pinuri
َ َ َ
at pinasalamatan ng Aking alipin. Sasabihin ng alipin: “[‫الر َح َيم‬ َّ ‫”]الر ْح َمن‬, َّ sasabihin ng Allah ‫ﷻ‬:
ِّ ِ
Ako’y pinuri ng Aking alipin. Sasabihin ng alipin: “[‫ين‬ ْ َ َ
ِ ‫”]م َ َال َ َك ي َو َم الد‬, ُ sasabihin َ َ َّ
ng Allah ‫ﷻ‬:
Ako’y niluwalhati ng Aking alipin. Sasabihin ng alipin: “[‫”]إياك نعبد و َإياك نست َعي‬, ُ ْ َّ َ ُ ْ
َ sasabihin ng
Allah: Ito ang pagitan Ko at pagitan ng Aking alipin, at anuman ang hinihiling ng Aking alipin
َ ‫الَص َاط ْال ُم ْس َت َق‬ َ ِّ ‫]اه َد َنا‬, ْ َ َ َْ َ ‫َ َ ه‬
ay mapapasakanya. Sasabihin ng alipin: “[‫يم‬ [ ‫ين أن َع ْم َت َعل ْي َه ْم غ ْ ِن‬ ‫َِصاط ال َذ‬
َ‫الض ِّالي‬ َّ ‫”]ال َم ْغ ُضوب َع َل ْيه ْم َو ََل‬, ْ
َ َ sasabihin ng Allah: ang mga ito ay para sa Aking alipin at
mapapasakanya ang anuman na kanyang hinihiling.”8
❖ Ito ay isa sa mga haligi ng pagdarasal at hindi magiging tanggap at hindi magiging ganap ang
isang pagdarasal kung wala ito. Sinabi ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬:
َ َ َ َ َ ٌ َ َ َ ٌ َ َ َ ُ ْ ِّ ُ َ ْ َ ْ َ ْ َ ً َ َ ‫َ ْ َ ه‬
‫ غ ْ ُن ت َم ٍام‬،‫ه َخد ٌاج‬َ ‫ف‬ ،‫اج‬‫د‬ ‫خ‬ ‫ه‬
َ َ ‫ف‬ ، ‫اج‬‫د‬ ‫خ‬ ‫ه‬
َ َ ‫ف‬ ‫؛‬ ‫آن‬ ْ
َ ‫من صَّل صَلة لم يقرأ َفيها َبأم ال‬
‫ر‬ ‫ق‬
“Sinuman ang nagdarasal ng isang pagdarasal na hindi binabasa dito ang Umm Al-Qurán,
ito ay magiging kulang, magiging kulang, magiging kulang, hindi magiging ganap at
kompleto.”9
Sinabi pa ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬:
َ ْ َ َ َْ َْ ْ َ ْ َ َ َ َ َ
‫اب‬
َ ‫َل صَلة َلمن لم يقرأ َبف َاتح َة ال َك‬
‫ت‬
“Walang pagdarasal para sa sinumang hindi binasa ang Surah Al-Faatihah.”10

7 ) Sunan An-Nasaaiy #912


8 ) Sunan Abi Daawud #821
9 ) Sunan Abi Daawud #821
10 ) Saheeh Al-Bukhaariy #756
4
❖ Nasasaklawan nito ang lahat ng uri ng Tawheed; Tawheed Ruboobiyyah, Tawheed Uloohiyyah,
at Tawheed Asmaa was Sifaat.
❖ Saklaw nito ang lunas ng puso. Dahil ang orihinal na karamdaman ng puso ay pagkasira ng
kaalaman at pagkasira ng layunin. At ang pumupuksa ng dalawang ito ay ang pagkaligaw at
galit. Ang pagkaligaw ay bunga ng pagkasira ng kaalaman at ang galit at poot ay bunga ng
pagkasira ng layunin. Ang dalawang karamdamang ito ay pangunahing karamdaman ng puso.
Na kung kaya ang panalangin ng patnubay ang tanging lunas sa mga karamdaman na ito.
❖ Ito ay lunas ng karamdaman sa pangangatawan.
❖ Ito ay pagpapabulaan at pagpapasinungaling sa lahat ng uri ng ligaw na pananampalataya at
lahat ng grupo na gumagawa ng Bid’ah sa Ummah na ito.
❖ Napapaloob dito ang lahat ng kahulugan Kasulatang inihayag.
❖ Napapalood din dito ang lahat nang kapaki-pakinabangang na panalangin.
❖ Ito ay susi sa lahat ng kabutihan, kaayusan at kaligayahan sa mundo at Kabilang-Buhay.

َّ َ ‫َ ُ ُ ه‬
َّ ‫الش ْي َطان‬
‫الر َج َيم‬ َ ‫اّلِل َمن‬
َ ‫أعوذ َب‬
A-úoodhu Billaahi Minash-Shaytaanir Rajeem

K ahulugan: Ako ay nagpapakupkop sa Allah mula sa isinumpang si Shaytaan.


ُ َ
⌂ [‫ ]أ ُعوذ‬Ako ay nagpapakupkop.
⌂ [‫اّلِل‬
َ
َ ‫ َ]ب‬sa Allah.
َّ
⌂ [‫ َ]م َن الش ْي َط َان‬mula sa Shaytaan.
َّ ang isinumpa.
⌂ [‫]الر َج َيم‬

Mga Punto ng Kapakinabangan:


َّ َ ‫َ ُ ُ ه‬
َّ ‫الش ْي َطان‬
➢ Al-Isti’aadhah [‫]االستعاذة‬: Ito ay ang pagsasabi ng [‫الر َج َيم‬ َ ‫اّلِل َمن‬
َ ‫]أعوذ َب‬.
Ito ay ang paghingi ng panganganlungan o mapagtataguan.
Ito ay ang paghingi ng proteksyon o seguridad laban sa isang bagay na nagpapahamak o
kasamaan.
Ito ay paghingi ng kalinga.
Hukum (hatol) ng Al-Isti’aadhah bago ang pagbabasa ng Qurán:
✓ Ayon sa ibang mga iskolar at pantas, ang pagsasabi nito ay Waajib (obligado) isang beses
sa isang pagkakataon.
5
Batayan: Sinabi ng/ni Allah ‫ﷻ‬:
َّ َ ‫َ َ َ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ ْ َ ْ ه‬
َّ ‫الش ْي َطان‬
‫الر َج َيم‬ َ ‫اّلِل َمن‬
َ ‫ف َإذا قرأت القرآن فاست َعذ َب‬
“na bigkasin ang anumang talata sa Qur’ân ay hilingin mo ang kalinga ng Allâh (‫ )ﷻ‬mula sa
kasamaan ni ‘Shaytân’ na isinumpa at inilayo mula sa Awa ng Allâh, na sasabihin mo: “A`ou-
dhu bil-lâ-hi minash-shay-tâ-nir ra-jîm,” na ang ibig sabihin, “Hinihingi ko ang kalinga ng
Allâh (‫ )ﷻ‬laban sa isinumpang Satanas.”11
✓ Ayon naman sa ibang pantas, ito ay Sunnah, nangangahulugan ito ay walang anuman kapag
hindi mo ito binanggit, subalit ang pagbanggit nito ay higit na mainam at ito ang pananaw
mula sa karamihang pantas at iskolar.
Batayan: Parehong Aayah na naunang nabanggit, at kanilang nakikita na ang kautusan na
nakasaad dito ay hindi para sa Waajib (obligado) bagkus ito ay para sa Nadb o Mustahab (hindi
sapilitan) dahil walang nakasaad sa pagpapatunay na ang isang taong hindi nagbanggit nito ay
magkakasala.
Mga dapat bantayan sa pagbanggit ng Al-Isti’aadhah bago magbasa ng Qurán:
[1] Ito ay nararapat na bigkasin nang mahina at hindi malakas.
[2] Ang pagbanggit nito ay hindi maaaring Tarteel (parang inaawit) sa kadahilanan ito ay hindi
bahagi ng Qurán.
[3] Ito ay nararapat na basahin sa pag-uumpisa ng Surah lamang.
Iba’t ibang pamamaraan sa pagbanggit nito:
َّ َ ‫َ ُ ُ ه‬
َّ ‫الش ْي َطان‬
⌂ [‫الر َج َيم‬ َ ‫اّلِل َمن‬
َ ‫ ]أعوذ َب‬A-úoodhu Billaahi Minash-Shaytaanir Rajeem;
Kahulugan: Ako ay nagpapakupkop sa Allah mula sa isinumpang si Shaytaan.
⌂ [‫ ]أعوذ باهلل من الشيطان‬A-úoodhu Billaahi Minash-Shaytaan;
Kahulugan: Ako ay nagpapakupkop sa Allah mula sa Shaytaan.
⌂ [‫ ]أعوذ باهلل السميع العليم من الشيطان الرجيم‬A-úoodhu Billaahis Samee’il Áleem Minash-Shaytaanir
Rajeem;
Kahulugan: Ako ay nagpapakupkop sa Allah ang Nakaririnig at Nakababatid ng lahat ng bagay
laban sa isinumpang si Shaytaan.
⌂ [‫ ]اللهم إن أعوذ بك من الشيطان الرجيم‬Allaahumma Inniy A-úoodhu Bika Minash-Shaytaanir
Rajeem;
Kahulugan: O Allah ako ay nagpapakupkop Sayo laban sa isinumpang si Shaytaan.
⌂ [‫ ]أعوذ باهلل العظيم من الشيطان الرجيم‬A-úoodhu Billaahil Ázheem Minash-Shaytaanir Rajeem;
Kahulugan: Ako ay nagpapakupkop sa Allah ang Dakila laban sa isinumpang si Shaytaan.
➢ [‫ ]هللا‬Allah; Ang salitang “Allâh” ay Pangngalang Pantangi ng “Rabb” na Tagapaglikha (Tabâraka
wa Ta`ala), na Siya lamang ang nararapat na sambahin at wala nang iba pa. Ito ay bukod-tangi
sa Kanyang mga Pangalan at ito ay hindi maaaring ipangalan sa iba.

11 ) Surah An-Nahl 98
6
Tanong: Ang pangalang “Allah” ba ay Mushtaq (may pinaghanguan o pinagmulang salita) o
Jaamid (walang pinaghanguan subalit ito ay orihinal na salita at hindi nagmula sa anumang
salita)?
Sagot: Ito ay hindi napagkasunduan ng mga pantas sa Islam sa dalawang pananaw;
Una: Ito ay Jaamid, nangangahulugan na noon pa man ito ang tunay at orihinal na
pangalan ng Panginoon at ito na ang pangalan sa Panginoon na ginagamit ng mga Arabo
bago pa man bumaba ang kapahayagan ng Qurán.
Pangalawa: Ito ay Mushtaq at ito ay hinango sa salitang Al-Ilaah [‫ ]اإلله‬at upang hindi
mahirapan sa pagbanggit daw nito ang mga Arabo kaya ginawang Allah.
َّ
➢ [‫ َ]م َن الش ْي َط َان‬mula sa o laban sa Shaytaan;
⌂ Ang salitang Shaytaan ay mula sa salitang Shatn o Shitn [‫ ]شطن‬na kung saan ito ay malayo
o inilayo, ito ay tinawag sa ganitong pangalan dahil siya ay malayo o inilayo mula sa
kabutihan at habag o awa. Ito rin ay napakalayo sa pagiging natural mula sa pagkakakilanlan
ng tao. At malayo mula sa lahat ng kabutihan sa pamamagitan ng kanyang pagsuway.
⌂ Ang kahulugan din nito ay sinunog.
⌂ Ito rin ay masama at nagrerebelde o naghihimagsik, na kung kaya, lahat ng sinumang
naghimagsik sa Allah mula sa mga Jinn, tao, hayop at lahat ng bagay ay matatawag na
Shaytaan.
Tanong: Sino ang pinuno ng mga Shaytaan at saan ito nilikha?
Sagot: Si Iblis at siya ay mula sa angkan ng mga Jinn na kung saan nilikha mula sa apoy. Sinabi
ng Allah ‫ ﷻ‬na sinabi ni Iblis (sumpain nawa siya ng Allah).
ََُْ َ َّ ََْ َ ُْ َ َ َ َ َ َ ُ ْ َ َ ْ َ ُ ْ َ َّ َ َ َ َ َ َ َ َ
‫ال أنا خ ْ ٌن ِّمنه خلقت َن َمن ن ٍار َوخلقته َمن َط ٍي‬‫قال ما منعك أَل تسجد َإذ أمرتك ۖ ق‬
“Sinabi ng Allâh (‫ )ﷻ‬upang sisihin si ‘Iblees’ sa hindi niya pagpapatirapa: “Ano ang pumigil
sa iyo na magpatirapa noong inutusan kita?” Sinabi ni ‘Iblees:’ “Nakahihigit ang paglikha
sa akin kaysa sa kanya, dahil sa ako ay nilikha mula sa apoy samantalang siya naman ay
nilikha mula sa luwad.” Na sa kanyang paningin ay nakahihigit ang apoy kaysa sa luwad.”12
Tanong: Ano ang pangako ni Iblis sa Panginoon noong siya ay pinalabas mula sa Paraiso?
Sagot: Ililigaw niya ang lahat ng angkan ni Adan maliban na lamang sa sinumang nagtataglay
ng katapatan sa kanilang mga puso para sa Allah. Sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
‫ي‬ َ ‫ال َفبع َّزت َك َ َُل ْغو َي َّن ُه ْم َأ ْج َمع‬
َ ‫ي ۞ إ ََّل ع َب َاد َك م ْن ُه ُم ْال ُم ْخ َلص‬ َ ‫َق‬
َ َ َ َ َ ِ َ َ َ
“Sinabi ni Iblees: “Sumusumpa ako sa Iyong Kapangyarihan – O aking ‘Rabb’ – at sa Iyong
Kadakilaan! Ililigaw ko ang lahat ng angkan ni Âdam, maliban sa sinumang taos-puso,
dalisay sa pagsamba sa Iyo mula sa kanila at pinangalagaan Mo mula sa aking pagligaw
at hindi Mo ako binigyan ng daan tungo sa kanila.”13

12 ) Surah Al-Áraaf 12
13 ) Surah Saad 82-83
7
َّ ang isinumpa;
➢ [‫]الر َج َيم‬
Ang salitang Ar-Rajeem ay Al-Marjoom [‫ ]مرجوم‬na nangangahulugan na ang pinatalsik, ang
itiniwalag, ang pinalabas, ang pinalayas, ang itinapon, ang inilayo mula sa habag at awa ng
Allah.
Na kung kaya, ang diwa ng pagpapakupkop at paghingi ng kalinga sa Allah laban sa sinumpang
Shaytaan ay ang paghingi ng kalinga at proteksyon laban sa bulong, pagmamalaki, elemento,
impluwensiya ng Shaytaan, at iba pa.


‫ه‬
‫الر ْح َم َٰ ِن الر َح َيم‬
َّ َ ‫َب ْس َم‬
َّ ‫اّلِل‬
Bismillaahir Rahmaanir Raheem

K ahulugan: Sa ngalan ng Allah ang Mahabagin at ang Maawain.


‫ه‬
َ ‫ َ]ب ْس َم‬Sa ngalan ng Allah.
⌂ [‫اّلِل‬
⌂ [‫]الر ْح َم َٰ ِن‬
َّ Ang Mahabagin.
َّ Ang Maawain.
⌂ [‫]الر َح َيم‬

Mga Punto ng Kapakinabangan:


َّ ‫الر ْح َم َٰ ن‬ ‫ه‬
➢ Al-Basmalah [‫]البسملة‬: Ito ay ang pagsasabi ng [‫الر َح َيم‬ ِ َ ‫]ب ْس َم‬.
َّ ‫اّلِل‬
َ
⌂ Ang Basamalah ay Aayah na bahagi ng Surah Al-Faatihah.
⌂ Ito ay Aayah Mustaqillah ( hiwalay na Aayah) bukod sa Surah Al-Faatihah. Subalit may mga
iskolar na nagsasabi na ito ay hindi kailanman bahagi Aayah bukod sa Surah Al-Faatihah at
Surah An-Naml Aayah 30.
⌂ Ito ay matatagpuan at binabasa sa pag-uumpisa ng bawat Surah maliban sa Surah Tawbah.
Tanong: Anong hukum (batas) sa pagsasabi ng Basmalah bago ang pagbabasa?
Sagot: Ito ay Sunnah at hindi sapilitan.

Pagkakaiba ng Tasmiyah at Basmalah:


At-Tasmiyah – Ito ay ang pagsasabi lamang ng Bismillah [‫]بسم هللا‬.
َّ ‫الر ْح َم َٰ ن‬ ‫ه‬
Al-Basmalah – Ito ay ang pagsasabi ng Bismillaahir Rahmaanir Raheem [‫الر َح َيم‬ ِ َ ‫]ب ْس َم‬.
َّ ‫اّلِل‬
َ
Kainaman ng pagbanggit ng Tasmiyah:

8
✓ Pagkakaroon ng ganap na Barakah (biyaya at pagpapala). Sinabi ni Propeta Muhammad
‫ﷺ‬:
َْ ْ َُ َ َ ُ
‫ك ُّل أ ْم ٍر َذي َب ٍال َل ُي ْبدأ َف َيه َبال َح ْم َد أق َط ُع‬
“Lahat ng bagay na itinuturing na mahalaga na hindi inumpisahan dito ang papuri sa
Allah – sa ibang pagkakasalaysay: hindi inumpisahan dito ang pangalan ng Allah – ito ay
mawawalan ng biyaya o hindi magiging ganap ang pagpapala.”14
✓ Pangangalaga laban sa Shaytaan.
‫ه‬
َ ‫ َ]ب ْس َم‬Sa ngalan ng Allah;
➢ [‫اّلِل‬
Nangangahulugan, magsisimula ako sa Ngalan ng Allâh (‫)ﷻ‬, bilang paghahangad ng tulong,
gabay at katugunan Niya.
َّ ‫]الر ْح َم َٰ ن‬
➢ [‫الر َح َيم‬ َّ Ang Mahabagin at ang Maawain.
ِ
Ang Ar-Rahmaan at ang Ar-Raheem ay parehong hinango sa salitang Ar-Rahmah na
nangangahulugan na habag at awa ng Allah.
Dalawang uri ng Habag at Awa ng Allah:
[1] Pangkalahatang Awa – Ito ay sumasaklaw sa lahat ng kanyang mga nilikha, Muslim man o
hindi Muslim, mabuti man o masama, hayop, tao, jinn at iba pa.
o Ang pangkalahatang awa ay may kaugnayan sa materyal, pisikal, panustos, o anumang
bagay na napasailalim sa makamundong pangangailangan.
o Labas sa awa na ito ang may kinalaman sa pangrelihiyon na tulad ng Eeman, Taqwaa’ at
iba pa.
[2] Partikular o Natatanging Awa at Habag – Ang awa na ito ay sumasaklaw lamang sa mga
ginabayan ng Allah at mga mananampalataya.
o Ang natatanging awa na ito dito sa mundo ay may kinalaman sa pangrelihiyon na tulad ng
Eeman (pananampalataya), Taqwaa’ (pagkatakot sa Allah), pagmamahal sa Allah,
pagsamba at iba pa.
o Ito rin ang awa na matatagpuan sa Kabilang-Buhay na magiging dahilan sa pagkakapasok
ng mga mananampalataya sa Allah sa Paraiso batay sa sinabi ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬:
َ ْ َ َ ْ َ ُ ‫ َ َ َ َ َ َّ َ ْ َ َ َ َّ َ َ ه‬: َ َ ‫ َ َ َ ْ َ َ َ ُ َ ه‬: ُ َ . َ َّ َ ْ ُ ُ َ َ ً َ َ َ ْ ُ ْ َ
‫ َإَل أن يتغمد َن اّلِل َبفض ٍل ورحم ٍة‬،‫ وَل أنا‬،‫اّلِل ؟ قال " َل‬
َ ‫لن يد َخل أحدا عمله الجنة " قالوا وَل أنت يا رسول‬
“Hinding-hindi magpapapasok sa isa man sa inyo ang kanyang gawain sa Paraiso” Sinabi
nila: “Maging ikaw O Sugo ng Allah?” Kanyang sinabi: “Hindi, maging ako ay hindi
maipapasok ng aking mabubuting gawa. Maliban na lamang na ako ay babalutin ng Allah
sa pamamagitan ng pabor (kapatawaran) at habag o awa.”15
➢ [‫]الر ْح َم َٰ ِن‬
َّ Ang Mahabagin.

14 ) Sunan Ibn Maajah #1894


15 ) Saheeh Al-Bukhaari #5673
9
Ang salitang “Ar-Rahmân” saklaw ng Kanyang habag ang lahat ng Kanyang mga nilikha na kung
saan ito ang pangkalahatang habag at awa.
َّ Ang Maawain.
➢ [‫]الر َح َيم‬
Labis-Labis ang Kanyang awa at pagmamahal nang ganap sa mga mananampalataya. Na kung
saan ito ang partikular o natatanging habag at awa.

Na ang dalawang ito (ang “Ar-Rahmân” at “Ar-Raheem”) ay kabilang sa Kanyang mga Pangalan.
At parehong nagtataglay ng Sifah (katangian) na Ar-Rahmah (habag at awa).


َ‫ْال َح ْم ُد هّلِل َر ِّب ْال َع َالمي‬
َ َ َ
Al-Hamdu Lilaahi Raabil ‘Aalameen

K ahulugan: Ang lahat ng papuri ay nararapat lamang sa Allâh (‫ )ﷻ‬na “Rabb” ng lahat ng mga
nilalang.
‫ْ َ ُ ه‬
َ َ ‫ ]الح ْمد‬Ang lahat ng papuri at pasasalamat ay nararapat lamang sa Allâh (‫)ﷻ‬.
⌂ [‫ّلِل‬
⌂ [‫ َ]ر ِّب‬Panginoon.
⌂ [‫ي‬ َ ‫]ال َع َالم‬
ْ
Lahat ng mga nilalang.
َ

➢ Ito ay papuri ng Allâh (‫ )ﷻ‬sa Kanyang Sarili, na kalakip ang Kanyang pag-uutos sa Kanyang mga
alipin (na Siya ay purihin nila). Na Siya lamang ang karapat-dapat (sa mga papuring) ito dahil
sa Siya lamang ang Lumikha ng lahat, ang Tagapangasiwa nito, ang Tagapangalaga sa lahat ng
Kanyang mga nilikha sa pamamagitan ng Kanyang mga biyaya; at pamamatnubay Niya sa
Kanyang tunay at minamahal na mga alipin tungo sa ‘Eemân’ (Pananampalataya) at paggawa
ng mabuti.

Mga Punto ng Kapakinabangan:


‫ْ َ ُ ه‬
َ َ ‫ ]الح ْمد‬Ang lahat ng papuri at pasasalamat ay nararapat lamang sa Allâh (‫)ﷻ‬.
➢ [‫ّلِل‬
Ang Kahulugan ng Al-Hamd:
‫ْ َ ُ ه‬
َ ‫ ﴿الح ْمد‬ay: lahat ng papuri ay para lamang sa
⌂ Ayon kay Ja’far bin Jareer: “Ang kahulugan ng ﴾‫ّلِل‬
Allah, ang Nag-iisa, walang anumang bagay na maaaring sambahin bukod sa Kanya, ni anuman
mula sa Kanyang nilikha. Ang mga pasasalamat na ito ay dahil sa di-mabilang na mga pabor at
biyaya ng Allah, na Siya lamang ang tanging nakababatid sa bilang ng mga ito. Kabilang sa mga
biyaya ng Allah ang paglikha ng mga kasangkapan na tumutulong sa mga nilikha sa pagsamba sa
10
Kanya, ang mga pisikal na katawan kung saan nakakayanan nilang maipapatupad ang Kanyang
mga utos, ang kabuhayan na ibinigay Niya sa kanila sa buhay na ito, ang komportableng buhay na
ibinigay Niya sa kanila, walang anumang bagay o sinuman na nag-uudyok sa Kanya na gawin ito.
Nagbabala rin ang Allah sa Kanyang mga nilikha at sila ay inalertuhan tungkol sa mga pamamaraan
at mga sistema kung saan maaari nilang makuha ang walang hanggan na tirahan sa paninirahan
ng walang hanggang kaligayahan. Ang lahat ng pasasalamat at papuri ay para lamang sa Allah
para sa mga pabor na ito mula simula hanggang katapusan.”
⌂ Al-Hamdu Lillaah, nangangahulugan; “Isang papuri na pinuri ng Allah ang Kanyang Sarili, na
nagpapahiwatig sa Kanyang mga lingkod at tagasunod na dapat din nilang purihin Siya, na para
bang sinabi ng Allah, `Sabihin: Ang lahat ng pasasalamat at papuri ay para lamang sa Allah.’ Sinabi
‫ْ َ ُ ه‬
na ang katagang ﴾‫ّلِل‬ َ ‫﴿الح ْمد‬, ay nangangailangan ng pagpuri sa Allah sa pamamagitan ng
pagbanggit sa Kanyang pinakamagandang mga Pangalan at pinaka-marangal na mga Katangian.
Kapag ang isang tao ay nagpahayag; `Lahat ng pasasalamat ay para lamang sa Allah,' siya ay
nagpapasalamat sa Kanya para sa Kanyang mga pabor at mga biyaya.

Ang Pinagkaiba ng Al-Hamd (Papuri) at Ash-Shukr (Pasasalamat):


Al-Hamd ay mas pangkalahatan, sapagkat ito ay isang pahayag ng papuri para sa mga katangian,
o para sa kung ano ang nagawa niya. Samantalang ang Ash-Shukr ay ibinigay para sa kung ano
ang ginawa, hindi para sa mga katangian.

Ang Pahayag ng mga Salaf Hinggil sa Al-Hamd:


⌂ Binanggit ni Hafs na sinabi ni ‘Umar kay ‘Ali: “Batid natin ang Laa Ilaaha Illallaah, Subhaanallah,
at Allahu Akbar. Ano naman ang tungkol sa Al-Hamdu Lillaah? Sinabi ni ‘Ali: ‘Isang pahayag na
nagugustuhan ng Allah para sa Kanyang Sarili, nalulugod Siya para sa Kanyang Sarili at gusto Niya
na ito ay paulit-ulit.’”
⌂ Ayon kay Ibn ‘Abbaas ‫رض هللا عنه‬: “Ang Al-Hamdu Lillaah ay pahayag ng pagpapahalaga at
paghanga. Kapag sinabi ng alipin ang Al-Hamdu Lillaah, sasabihin ng Allah, "Pinuri ako ng Aking
alipin.”
Itinala ni Ibn Abi Hatim ang Hadeeth na ito.

Ang Kabutihan ng Al-Hamd:


① Itinala ni Imaam Ahmad bin Hanbal na sinabi ni Al-Aswad bin Saree’:
َ ْ َ ْ ُّ ُ َّ َ َ َّ َ َ َّ َ َّ َ َ : َ َ َ َ َ َ ُ ْ َ َ ُ ُْ ََ ‫ َ َ ُ َ ه‬: ُ ْ ُ
".‫ أَل أن َشدك َم َح َامد َح َمدت َب َها َر ْ ِّن ت َب َارك َوت َعال ؟ قال " أما َإن ربك عز وجل ي َحب الحمد‬،‫اّلِل‬
َ ‫قلت يا رسول‬
“Sinabi ko: O Sugo ng Allah, Dapat ko bang bigkasin sa iyo ang mga salita ng papuri para sa
Aking Panginoon, ang Dakila, na aking nakolekta.’ Kanyang sinabi: ‘Katotohanan, ang iyong
Panginoon ay gustung-gusto Niya ang Al-Hamd.”16

16 ) Musnad Ahmad #15586


11
② Mula sa salaysay ni Jaabir bin ‘Abdillah ‫ رض هللا عنه‬na sinabi ng Sugo ng Allah ‫ﷺ‬:
ُ ْ َ ْ َ ُّ ُ َ ْ َ َ ُ َّ َ َ ْ ِّ َْ
‫ وأفضل الدع َاء الحمد َدهلل‬،‫أف َض ُل الذك ِر َل َإله َإَل هللا‬
“Ang pinakamainam na Dhikr (pag-aalaala sa Allah) ay ang Laa Ilaaha Illallaah at ang
pinakamainam na Du’aa (panalangin) ay ang Al-Hamdu Lillaah.”17
③ Mula sa salaysay ni Anas bin Maalik ‫ رض هللا عنه‬na sinabi ng Sugo ng Allah ‫ﷺ‬:
َ ََ َْ َ ‫َّ َ َ ه‬ ُ َ ْ َ ََ ً َ ََ ُ َْ
‫ َإَل كان ال َذي أ ْع ََط أف َض َل َم َّما أخذ‬،‫هلل‬
َ ‫ الح ْمد‬:‫َما أن َع َم هللا عَّل ع ْب ٍد َن ْع َمة فقال‬
“Walang alipin ang pinagpala at biniyayaan ng Allah at nagsasabi, 'Al-Hamdu Lillaah', maliban
kung ano ang ibinigay sa kanya ay mas mainam kaysa sa kung ano ang nakuha niya sa kanyang
sarili.”18
④ Mula sa salaysay ni Ibn ‘Umar ‫ رض هللا عنه‬na sinabi ng Sugo ng Allah ‫ﷺ‬:
‫ف‬ َ ‫ َف َع َض َل ْت ب ْال َم َل َك ْي َف َل ْم َي ْد َريا َك ْي‬.‫ َيا َر ِّب َل َك ْال َح ْم ُد َك َما َي ْن َبغ ل َج ََلل َو ْجه َك َو َعظيم ُس ْل َطان َك‬:‫ال‬ َ ‫إ َّن َع ْب ًدا م ْن ع َباد هللا َق‬
ِ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ
ِ
َ َ ُ َُْ َ َ َ َُْ َ َ ُ َ ُ َ َ َُُْ َ َ ََْ َ ْ َ َ ً َ َ َ َ َ ْ َ ً ْ َ َّ َ َّ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ ُ ْ ََ
:
‫ وهو أعلم َبما قال عبده ماذا‬،‫ قال هللا‬،‫هللا فقاَل يا ربنا َإن عبدا قد قال مقالة َل ند ِري كيف نكتبها‬ : َ ‫يكتب َانها فص َعدا إل‬
َ‫اها َكما‬ َ َُْ : َ َُ ُ َ ََ .َ َ ْ ُ َ ْ َ َ َ ْ َ َ َ ِّ َ َ ُ ْ َ ْ َ َ : َ َ ُ َّ ِّ َ َ :َ َ َ َ ‫َق‬
‫ال َع ْب َدي؟ قاَل يا رب َ َإنه قال لك الحمد يا رب كما ينب َغ َلجَل َل وج َهك وع َظ َيم سلط َانك فقال هللا لهما اكتب‬
َ َ َ
َ َْ َ ‫َق‬
‫ َح ََّن َيلق َان فأ ْج ِز َيه َب َها‬،‫ال َع ْب َدي‬
“Ang isang alipin ng Allah minsan ay nagsabi, 'O Allah! Iyo ang Hamd (papuri) na angkop para
sa karangalan ng Iyong Mukha at ang kadakilaan ng Iyong Kataas-taasang Kapangyarihan. Ang
dalawang anghel ay nalilito kung paano isulat ang mga salitang ito. Umakyat sila tungo sa Allah
at nagsabi, 'O aming Panginoon! Ang isang alipin ay nagbigay lamang ng isang pahayag at hindi
kami sigurado kung papaano itatala ito para sa kanya.’ Sinabi ng Allah habang Siya ay may higit
na kaalaman sa sinabi ng Kanyang alipin: ‘Ano ang sinabi ng Aking alipin?’ Kanilang sinabi: ‘'O
Allah! Iyo ang Hamd (papuri) na angkop para sa karangalan ng Iyong Mukha at ang kadakilaan
ng Iyong Kataas-taasang Kapangyarihan.’ Sinabi ng Allah sa kanilang dalawa: ‘Isulat ninyo ito
kung papaano sinabi ito ng Aking alipin, hanggang sa siya ay makatagpo Ko at pagkatapos ay
gagantimpalaan Ko siya para rito.”19

Ang Al (‫ )ال‬Bago ang Hamd ay Sumasaklaw sa Lahat ng Uri ng Pasasalamat at Pagkalugod Para sa
Allah:
Ang letrang Alif at Laam (‫ )ال‬bago ang salitang Hamd ay ay naglilingkod upang sumaklaw sa lahat
ng uri ng pasasalamat at pagpapahalaga at pagkalugod sa Allah ‫ﷻ‬. Nakasaad sa Hadeeth na sinabi
ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬:
ُ ُّ ُ َ ْ َ َ ُ ُّ ُ َ ْ َ ُ ُّ ُ ُ ْ ْ َ َ ُ ُّ ُ ُ ْ َ َ ‫ه‬
‫ َو َإل ْيك ُي ْر َج ُع اَل ْم ُر كله‬،‫ َو َب َي َدك الخ ْ ُن كله‬،‫ َولك ال ُملك كله‬،‫الل ُه َّم لك ال َح ْمد كله‬
“O Allah! Lahat ng papuri at pasasalamat sa para lamang Sayo, Ikaw ay nagmamay-ari ng lahat
ng bagay, lahat ng uri ng kabutihan ay nasa Iyong Kamay at lahat ng bagay ay ibabalik Sayo.”20

17 ) Sunan At-Tirmidhiy #3383


18 ) Sunan Ibn Maajah #3805
19 ) Sunan Ibn Maajah #3801
20 ) Musnad Ahmad #23355
12
َ ‫ َ]ر ِّب ْال َع َالم‬Ang Panginoon ng sanlibutan.
➢ [‫ي‬ َ
Ang Kahulugan ng Rabb:
⌂ Ang Ar-Rabb ay ang nagmamay-ari na may ganap na awtoridad at kapangyarihan sa kanyang
ari-arian at pag-aari.
⌂ Ar-Rabb, nangangahulugan ayon sa literal, ang master o ang may kapangyarihan na manguna.
⌂ Lahat ng mga pagpapakahulugang ito ay tama at angkop para sa Allah. Kapag ito ay mag-isa
lamang, ang salitang Rabb ay ginagamit lamang para sa Allah. Para naman sa iba bukod sa Allah,
maaari itong magamit subalit may kaakibat na ibang salita na tulad ng Rabb Ad-Daar, ang
nagmamay-ari ng tirahan.
⌂ Dagdag dito, iniulat na ang Ar-Rabb ay Pinakadakilang Pangalan ng Allah.

Ang Kahulugan ng Al-‘Aalameen:


⌂ Ang Al-Aalameen pangmaramihan ng ‘Alam, na sumasaklaw sa lahat ng bagay maliban sa Allah.
⌂ Ang salitang `Alam mismo ay isang pangmaramihang salita, na walang pang-isahang anyo.
⌂ Ang `Alameen ay iba't ibang mga nilikha na umiiral sa langit at sa kalupaan, sa lupa at sa dagat.
⌂ Ang bawat henerasyon ng nilikha ay tinatawag na isang 'Alam.
⌂ Ayon kina Al-Farra’ at Abu ‘Ubayd: “Kasama sa ‘Alam ang lahat ng may isip, ang mga Jinn,
sangkatauhan, ang mga anghel at ang mga diyablo, ngunit hindi ang mga hayop.”
Ayon kina Zayd bin Aslam at Abu Muhaysin: “Kasama sa ‘Alam ang lahat ng nilikha ng Allah na
may kaluluwa.”
⌂ Ayon kay Qataadah: “Ang ﴾‫ي‬ َ ‫﴿ر ِّب ْال َع َـلم‬
َ Ang bawat uri ng nilikha ay 'Alam.”
َ
⌂ Ayon kay Az-Zajjaaj: “Nilalaman ng ‘Alam ang lahat ng nilikha ng Allah, sa daigdig na ito at sa
Kabilang Buhay.” Ito ay binigyan ng komento ni Imaam Al-Qurtubi at nagsabi: “Ito ang tamang
kahulugan, na ang 'Alam ay sumasaklaw sa lahat ng bagay na nilikha ng Allah sa parehong
mundo.” Katulad nito, sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
‫ي‬َ ‫اال ْرض َو َما َب ْي َن ُه َمآ إن ُك ُنت ْم ُّموقن‬
ٌّ َ َ َ َّ ُّ َ َ َ
‫و‬ ‫ت‬ ‫ـو‬‫م‬ ‫الس‬ ‫ب‬‫ر‬ ‫ال‬ ‫ق‬ ۞ َ ‫ال ف ْر َع ْو ُن َو َما َر ُّب ْال َع َـلم‬
‫ي‬ َ ‫َق‬
ََ َ ِ َ َ َ
“Sinabi ni Fir`âwn kay Mousã (‫)عليه السالم‬: “Ano ba ang sinasabi mong ‘Rabb’ ng lahat ng mga
nilikha na iyan, na inaangkin mo na Siya ang nagsugo sa iyo?”
Sinabi ni Mousã (‫)عليه السالم‬: “Siya ang Nagmamay-ari at Tagapangasiwa ng mga kalangitan
at kalupaan at ang anuman ang nasa pagitan nito, kung kayo ay tiyak sa mga bagay na ito ay
maniwala kayo.”21

Bakit ang mga Nilikha ay Tinawag na ‘Alam?:


⌂ Ang `Alam ay nagmula sa `Alamah, iyon ay sapagkat ito ay isang tanda na nagpapatunay sa
pagkakaroon ng Tagapaglikha nito at sa Kanyang Kaisahan.

21 ) Surah Ash-Shu’araa’ 23-24


13

‫الر ْح َم َٰ ِن الر َح َيم‬
َّ َّ
Ar-Rahmaanir Raheem

K ahulugan: Ang Pinakamabuti Ang Pinakamaawain.


⌂ [‫]الر ْح َم َٰ ِن‬
َّ Ang Pinakamabuti.
َّ Ang Pinakamaawain.
⌂ [‫]الر َح َيم‬

Mga Punto ng Kapakinabangan:


➢ [‫]الر ْح َم َٰ ِن‬
َّ Ang Pinakamabuti.

Ang salitang “Ar-Rahmân”: Saklaw ng Kanyang habag ang lahat ng Kanyang mga nilikha.
َّ Ang Pinakamaawain.
➢ [‫]الر َح َيم‬
Ang “Ar-Raheem”: Labis-labis ang Kanyang awa at pagmamahal nang ganap sa mga
mananampalataya
⌂ Sinabi ni Al-Qurtubi: “Inilarawan ng Allah ang Kanyang Sarili sa pamamagitan ng `Ar-Rahman,
Ar-Rahim’ matapos sabihin ang 'ang Panginoon ng ‘Alameen', kaya ang Kanyang pahayag dito ay
nagsasama ng isang babala, at pagkatapos ay isang pampatibay-loob o panghihikayat.” Katulad
nito, sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
ٌّ ُ َ َ ْ َ ُ َ َّ َ ُ ُ َ ْ َ َ ِّ َ َ ْ ِّ َ
ُ ‫اال َل‬
﴾‫يم‬ ‫يم ۞ َوأن َعذ َْان هو العذاب‬ ُ ‫الرح‬
َ َّ ‫﴿ن ْنء َعب َادي أن أنا الغفور‬
“Ipamalita mo sa Aking mga alipin, O Muhammad (‫)ﷺ‬, na Ako ay katiyakang ‘Al-Ghafour’ –
ang Ganap na Mapagpatawad sa mga mananampalataya na nagsisisi, na ‘Ar-Raheem’ – ang
Napakamaawain at Ganap na Mapagmahal sa kanila, at katiyakan ding ang Aking kaparusahan
ay napakasidhi para sa mga hindi nagsipagsisi.”22
Kanya pang sinabi ‫ﷻ‬:
ٌ ‫﴿إ َّن َ َّرب َك ََسي ـ ُـع ْالع َقاب َوإ َّن ُه َل َغ ُف‬
ٌ ‫ور َّر َح‬
﴾‫يم‬ َ َ َ ِ َ
“Katiyakan, ang inyong ‘Rabb’ ay mabilis ang Kanyang parusa sa sinumang lumabag sa Kanya,
at katiyakan, Siya ang ‘Ghafour’ – Ganap na Mapagpatawad sa sinumang naniwala sa Kanya,
gumawa ng kabutihan at pinagsisihan ang kanyang nagawang pagkakasala, na ‘Raheem’ –
Napakamaawain at Ganap na Mapagmahal sa kanya, na ang katangiang ‘Al-Ghafour’ at ‘Ar-
Raheem’ ay kabilang sa mga mararangal at dakilang Pangalan ng Allâh (‫)ﷻ‬.”23
Samakatuwid, ang Rabb ay naglalaman ng babala habang hinihikayat naman ng Ar-Rahman Ar-
Rahim. Dagdag pa rito, itinala ni Imaam Muslim sa kanyang Saheeh na sinabi ng Sugo ng Allah ‫ﷺ‬:

22 ) Surah Al-Hijr 49-50


23 ) Surah Al-An’aam 165
14
ٌ َ َّ ََ ‫َْ ه‬ َ ْ َ َ َ َ ٌ َ َّ َ َ َ َ ُ ْ َ ‫َل ْو َي ْع َل ُم ْال ُم ْؤم ُن َما ع ْن َد ه‬
‫الر ْح َم َة َما قن َط َم ْن َجن َت َه أ َحد‬
َّ ‫اّلِل َم َن‬
َ ‫ ول ْو ي ْعل ُم الك َاف ُر َما َعند‬،‫اّلِل َمن ال ُعقوب َة َما ط َمع َبجن َت َه أ َحد‬
َ َ َ
“Kung batid lamang ng mananampalataya kung anong kaparusahan mayroon ang Allah,
walang sinuman ang maghahangad sa pagkuha ng Kanyang Paraiso (bagkus, siya ay
maghahangad na siya ay aauhin mula sa Impiyernong apoy kahit ayaw niyang makapasok sa
Paraiso), at kung batid lamang ng di-mananampalataya kung anong awa at habag mayroon
ang Allah, walang sinuman ang mawawalan ng pag-asa sa Kanyang habag at awa.”24

Ang Kahulugan ng Ar-Rahmaan at Ar-Raheem:


⌂ Ang Ar-Rahman at Ar-Raheem ay dalawang pangalan na nagmula sa Ar-Rahmah (ang awa at
habag), ngunit ang Ar-Rahman ay may higit na kahulugan na tumutukoy sa awa kaysa kay Ar-
Raheem. May isang pahayag si Ibn Jarir na nagpapahiwatig na mayroong pinagkasunduan sa
ganitong kahulugan. Bukod pa rito, sinabi ni Al-Qurtubi; "Ang patunay na ang mga pangalan na
ito ay nagmula (mula sa Ar-Rahmah), ay kung ano ang naitala ni At-Tirmidhiy - at namarkahan
bilang Saheeh mula kay `Abdur-Rahman bin `Awf na narinig niya ang Sugo ng Allah ‫ ﷺ‬ay
nagsasabi:
ُ ُّ َ َ ُ ُْ َ َ َ ْ َ َ
‫ َو َم ْن ق َط َع َها ؛ َبتته‬،‫ ف َم ْن َو َصل َها ؛ َو َصلته‬،‫ َوشقق ُت ل َها َم ِن ْاس َم‬،‫الر َح َم‬ َّ ‫ َو َأ َنا‬،‫اّلِل‬
َّ ‫ َخ َل ْق ُت‬،‫الر ْح َم ُن‬ ُ ‫ َأ َنا ه‬:‫هللا َت َعال‬
ُ ‫ال‬َ ‫َق‬
“Sinabi ng Allah: Ako ang Allah at Ako ang Ar-Rahmaan, nilikha ko ang Raheem (sinapupunan,
relasyong pagkakamag-anakan) at hinango Ko ang pangalan nito mula sa Aking Pangalan.
Kaya’t sinuman ang pinanatili ang relasyong pagkakamag-anakan, Ako ay makikipag-ugnayan
sa kanya, at ang sinuman ang pumutol nito, puputulin Ko ang Aking relayson sa Kanya.”25
Pagkatapos kanyang sinabi: “Ito ay isang teksto na nagpapahiwatig sa pinaghanguan.” Pagkatapos
ay sinabi pa niya; “Tinanggihan ng mga Arabo ang pangalang Ar-Rahmaan, dahil sa kanilang
kamangmangan tungkol sa Allah at sa Kanyang mga katangian.”
⌂ Sinabi ni Al-Qurtubi: “Na ang Ar-Rahman at Ar-Raheem ay may parehong kahulugan, tulad ng
mga salitang Nadmaan at Nadeem, batay sa sinabi ni Abu `Ubayd. Sinabi ni Abu`Ali Al-Faarisiy;
'Ang Ar-Rahmaan, na kung saan ay eksklusibo para sa Allah, ay isang pangalan na sumasaklaw sa
bawat uri ng awa na mayroon ang Allah. Ang Ar-Raheem ay kung ano ang epekto sa mga
mananampalataya, dahil sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
ً َ ‫ان ب ْال ُم ْؤمن‬
﴾‫ي َر َحيما‬
َ ََ
ََ َ ‫﴿وك‬
“At Siya ay kailanman Raheem (maawain) sa mga mananampalataya.”26
⌂ Gayundin, sinabi ni Ibn Abbas - tungkol sa Ar-Rahmaan at Ar-Raheem; “Sila ay dalawang
banayad na pangalan, isa sa mga ito ay mas banayad kaysa sa isa (ibig sabihin, ito ay nagdadala
ng higit pang mga implikasyon ng awa).”

24 ) Saheeh Muslim #2755


25 ) Sunan At-Tirmidhiy #1907
26 ) Surah Al-Ahzaab 43
15
⌂ Ayon kay Ibn Jareer na sinabi ni Al-'Azrami tungkol sa Ar-Rahmaan at Ar-Raheem; “Siya ay Ar-
Rahmaan sa lahat ng nilikha at Ar-Raheem sa ang mga mananampalataya. Kaya ang mga pahayag
ng Allah;
َّ ‫﴿ث َّم ْاس َت َوى َع ََّل ْال َع ْرش‬
﴾‫الر ْح َم ُـن‬
ُ
ِ
“pagkatapos ay pumaroon Siya sa taas ng Kanyang ‘`Arsh’ sa pamamaraan na angkop sa
Kanyang Kamaharlikaan, na Siya ay ‘Ar-Rahmân’ – ang Pinakamahabagin!.”27
At gayundin;
َ
﴾‫ش ْاست َوى‬ ْ َ ْ َ َ ُ َ ْ َّ
ِ ‫﴿الرحمـن عَّل العر‬
“Ang Allâh (‫ )ﷻ‬na Pinakamahabagin ay nag-‘Istawâ’ – pumaroon sa taas ng Kanyang ‘`Arsh’
(isinaling Trono) sa pamamaraan na angkop na angkop sa Kanyang Kamaharlikaan at
Kadakilaan.”28
Kaya binanggit ng Allah ang Istawaa’ - pumaroon sa taas ng Kanyang ‘`Arsh’ - kasama ang Kanyang
Pangalang Ar-Rahmaan, upang ipahiwatig na ang Kanyang awa ay sumasaklaw sa lahat ng
Kanyang nilikha.” Sinabi rin ng Allah ‫ﷻ‬:
ً
﴾‫ي َر َحيما‬ َ ‫ان ب ْال ُم ْؤمن‬ َ ََ
ََ َ ‫﴿وك‬
29
“At Siya ay kailanman Raheem (maawain) sa mga mananampalataya.”
kaya sumasakop sa mga mananampalataya sa Kanyang Pangalan na Ar-Raheem. Sinabi nila;
“Nagpapatotoo ito sa katotohanang ang Ar-Rahmaan ay nagdadala ng mas malawak na saklaw
ng mga kahulugan na nauukol sa awa ng Allah sa Kanyang nilikha sa parehong buhay. Samantala,
ang Ar-Raheem ay eksklusibo para sa mga mananampalataya.” Gayunman, dapat nating banggitin
na mayroong isang panalangin na binabasa:
َ ‫الد ْن َيا َو ْاْل َخ َرة َو َر َح‬
‫يم ُه َما‬
ُّ َ ْ َ
‫رحمن‬
َ
30
“Ang Rahmaan at ang Rahim ng buhay na ito at ng Kabilang Buhay.”
⌂ Ang Pangalan ng Allah na Ar-Rahmaan ay para lamang sa Kanya. Halimbawa, sinabi ng Allah:
ْ ٌّ ُ َ َ ْ ْ َ َ َّ ‫اّلِل َأو ْاد ُع ْوا‬
َ ‫﴿قل ْاد ُع ْوا ه‬
ُ
﴾‫الر ْح َم َـن أ ًّيا َّما تد ُعوا فله اال ْس َم َآء ال ُح ْس َن‬ ِ َ
“Sabihin mo, O Muhammad (‫)ﷺ‬, sa mga ‘Mushrikûn’ mula sa iyong sambayanan, na
tinanggihan nila sa iyo ang iyong panalangin na pagsasabi ng: O Allâh (‫)ﷻ‬, o di kaya ay O ‘Ar-
Rahmân’ – ang Pinakamahabaging Allâh (‫)ﷻ‬, manalangin kayo sa Kanyang Pangalan na Allâh
(‫ )ﷻ‬o di kaya sa Kanyang Pangalan na ‘Ar-Rahmân,’ kahit alinman sa Kanyang mga Pangalan
ang inyong gagamitin sa panalangin, katiyakan na ang inyong tinatawag ay ang Bukod-Tanging
Nag-iisang ‘Rabb;’ dahil walang pag-aalinlangan na ang lahat ng Kanyang Pangalan ay
mabubuting Pangalan.”31
At gayundin;

27 ) Surah Al-Furqaan 59
28 ) Surah Taa Haa 5
29 ) Surah Al-Ahzaab 43
30 ) Mustadrak Al-Haakim 1837
31 ) Surah Al-Israa’ 110
16
َ ُ ً َّ ‫ئل َم ْن َأ ْر َس ْل َنا َمن َق ْب َل َك َمن ُّر ُس َل َنـآ َأ َج َع ْل َنا َمن ُدون‬
﴾‫الر ْح َم ِـن َء َال َهة ُي ْع َبدون‬ َ
ْ ‫﴿و ْاس‬
َ
“Tanungin mo, O Muhammad (‫)ﷺ‬, ang mga tagasunod ng mga Sugo na ipinadala Namin na
nauna sa iyo at ang mga tagapagdala ng kanilang mga batas: “Nagdala ba ang kanilang mga
Sugo ng Mensahe na pagsamba ng iba bukod sa Allâh na Pinakamahabagin?” Walang pag-
aalinlangang sasabihin nila sa iyo na ito ay hindi nangyari; dahil katiyakan, lahat ng mga Sugo
ay nag-aanyaya tungo sa anumang pagaanyayang ginawa mo sa mga tao na pagsamba lamang
nang bukod-tangi sa Allâh (‫)ﷻ‬, na wala Siyang katambal, at pinagbawalan sila na sumamba ng
iba bukod sa Allâh.”32
Dagdag pa rito, nang tinawag ni Musaylimah Al-Kadh-dhaab (ang sinungaling) ang kanyang sarili
na siya ay Ar-Rahmaan ng Yamaamah, ipinakilala siya ng Allah sa pangalan na Al-Kadh-dhaab (ang
sinungaling) at siya ay nilantad ng Allah. Samakatuwid, tuwing nabanggit ang Musaylimah,
inilarawan siya bilang 'ang sinungaling'. Siya ay naging isang halimbawa para sa pagsisinungaling
sa mga residente ng mga taga-lungsod, nayon at mga residente ng mga taga-disyerto, ang mga
Badu’. Samakatuwid, unang nabanggit ng Allah ang Kanyang Pangalan - Allah - na eksklusibo
lamang sa Kanya at inilarawan ang Pangalan na ito sa pamamagitan ng Ar-Rahmaan, na walang
sinuman ang pinapayagang gamitin ito, tulad ng sinabi ng Allah:
ْ ٌّ ُ َ َ ْ ْ َ َ َّ ‫اّلِل َأو ْاد ُع ْوا‬
َ ‫﴿قل ْاد ُع ْوا ه‬
ُ
﴾‫الر ْح َم َـن أ ًّيا َّما تد ُعوا فله اال ْس َم َآء ال ُح ْس َن‬ ِ َ
“Sabihin mo, O Muhammad (‫)ﷺ‬, sa mga ‘Mushrikûn’ mula sa iyong sambayanan, na
tinanggihan nila sa iyo ang iyong panalangin na pagsasabi ng: O Allâh (‫)ﷻ‬, o di kaya ay O ‘Ar-
Rahmân’ – ang Pinakamahabaging Allâh (‫)ﷻ‬, manalangin kayo sa Kanyang Pangalan na Allâh
(‫ )ﷻ‬o di kaya sa Kanyang Pangalan na ‘Ar-Rahmân,’ kahit alinman sa Kanyang mga Pangalan
ang inyong gagamitin sa panalangin, katiyakan na ang inyong tinatawag ay ang Bukod-Tanging
Nag-iisang ‘Rabb;’ dahil walang pag-aalinlangan na ang lahat ng Kanyang Pangalan ay
mabubuting Pangalan.”33
Tanging si Musaylimah at ang mga sumunod sa kanyang ligaw na daan ang naglarawan at
tumawag kay Musaylimah bilang Ar-Rahmaan.
⌂ Patungkol naman sa Pangalang Ar-Raheem, inilarawan ng Allah ang iba sa pamamagitan nito.
Halimbawa, sinabi ng Allah:
﴾‫يم‬ٌ ‫وف َّر َح‬ َ ‫يص َع َل ْي ُك ْم ب ْال ُم ْؤمن‬
ٌ ‫ي َر ُء‬ ٌ ‫ر‬ َ ‫ول ِّم ْن َأ ُنفس ُك ْم َعز ٌيز َع َل ْيه َما َعن ُّت ْم‬
‫ح‬ ٌ ‫﴿ل َق ْد َج َآء ُك ْم َر ُس‬
َ
ََ َ ِ َ َ ِ َ
“Katiyakan, dumating sa inyo, O kayong mga mananampalataya, ang Sugo na mula sa inyo, na
naghihirap ang kanyang kalooban sa anumang natatamo ninyong kahirapan o kapinsalaan,
nagmamalasakit sa inyo upang maituwid ang inyong paniniwala at maging mabuti ang inyong
kalagayan, at siya ay maawain, ubod ng buti at mapagmahal sa mga mananampalataya.”34

32 ) Surah Az-Zukhruf 45
33 ) Surah Al-Israa’ 110
34 ) Surah At-Tawbah 128
17
Inilarawan din ng Allah ang ilan sa Kanyang mga nilikha gamit ang ilan sa iba pa Niyang mga
Pangalan. Halimbawa, sinabi ng Allah:
ً ً ُ َ ْ َ َ َّ َ َ َ ُّ َ ‫﴿إ َّنا َخ َل ْق َنا اإل‬
﴾‫نس َـن َمن ن ْطف ٍة أ ْمش ٍاج ن ْبت َل َيه ف َج َعلنـه َس َميعا َب َصنا‬ َ َ
“Katiyakan, nilikha Namin ang tao mula sa ‘Nutfah’ – lusaw na bagay na pinagsama mula sa
lalaki at sa babae, upang subukin Namin siya sa pamamagitan ng pag-uutos sa kanya ng mga
alituntunin ng batas pagkatapos siyang likhain, at sa ganitong kadahilanan ay ginawan Namin
siya ng pandinig at paningin.”35
⌂ Bilang pangwakas, may ilang mga Pangalan ng Allah na ginagamit bilang mga pangalan para sa
iba bukod sa Allah. Bukod dito, ang ilan sa mga Pangalan ng Allah ay eksklusibo para sa Allah
lamang, tulad ng Allah, Ar-Rahmaan, Al-Khaaliq (ang Lumikha), Ar-Raaziq (ang Tagapanustos), at
iba pa.


ِّ ْ َ َ
‫ين‬ِ ‫م َال َك يو َم الد‬
Maaliki Yawmid Deen

K ahulugan: Siya (Luwalhati sa Kanya) lamang ang Bukod-Tanging Nagmamay-ari at


Mangangasiwa sa Araw ng Muling Pagkabuhay.
َ Bukod-Tanging Nagmamay-ari at Mangangasiwa (Hari).
⌂ [‫]م َال َك‬
ِّ ْ َ
⌂ [‫ين‬
ِ ‫ ]يو َم الد‬Araw ng Muling Pagkabuhay.
Mga Punto ng Kapakinabangan:
َ Bukod-Tanging Nagmamay-ari at Mangangasiya (Ang Hari).
➢ [‫]م َال َك‬

Pagpapahiwatig ng Kataas-taasang Kapangyarihan sa Araw ng Paghuhukom


⌂ Binanggit ng Allah ang Kanyang kapangyarihan sa Araw ng Pagkabuhay na Mag-uli, subalit hindi
ito ikinakaila at hindi tinatanggihan ang Kanyang kapangyarihan sa lahat ng iba pang mga bagay.
Para sa Allah, binanggit na Siya ang Panginoon ng lahat ng mga umiiral, kabilang ang buhay na
ito sa mundo at ang Kabilang Buhay. Binanggit lamang ng Allah ang Araw ng Pagbabayad dito
dahil sa Araw na iyon, walang sinuman maliban sa Kanya ang makakapag-angkin ng pagmamay-
ari ng anumang bagay. Sa Araw na iyon, walang sinuman ang papayagang magsalita nang walang
pahintulot mula sa Kanya. Ito ay tulad ng Kanyang ‫ ﷻ‬sinabi:

35 ) Surah Al-Insaan 2
18
ً َّ ‫ون إ َّال َم ْن َأ َذ َن َل ُه‬
َ ‫الر ْح َم ُـن َو َق‬
﴾‫ال َص َوابا‬
َ ُ ‫َ ْ َ َ ُ ُ ُّ ُ َ ْ َ َ َ ُ َ ّ ً َّ َ َ َ ه‬
َ ‫﴿يوم يقوم الروح والمل َـئكة صفا ال يتكلم‬
“sa Araw na tatayo si Jibril (‫ )عليه السالم‬at ang mga anghel na nakahanay, na hindi sila maaaring
mamagitan maliban sa kung sino ang pinahintulutan ng Allâh (‫ )ﷻ‬na Pinakamahabagin na
pamagitanan, at pawang katotohanan lamang ang sasabihin at kung ano ang karapat-dapat
na sabihin.”36
Kanya pang sinabi ‫ﷻ‬:
ً َ َّ َ َ َ ُ َ َ َ َ
﴾‫﴿وخش َع َت اَل ْص َوات َل َّلر ْح َم ِـن فال ت ْس َم ُع َإال ه ْمسا‬
“at titigil ang lahat ng tinig bilang pagpapakumbaba sa Allâh (‫ )ﷻ‬na Pinakamahabagin, na
wala kang maririnig na anumang ingay maliban sa mahinang ingay ng kanilang mga yabag.”37
Kanya pang sinabi ‫ﷻ‬:
ْ
ٌ
﴾‫ق َو َس َعيد‬ ٌ ‫﴿ي ْو َم َيأ َت َال َت َك هل ُم َن ْف‬
ٌّ َ َ ‫س إ َّال بإ ْذ َن َه َف َم ْن ُه ْم َش‬ َ
ََ َ
“Sa araw na kapag dumating ang Araw ng Muling Pagkabuhay ay walang sinuman ang
makapagsasalita maliban na lamang sa kapahintulutan ng kanyang ‘Rabb,’ na kung kaya,
mayroon sa kanila ang sawing-palad na karapat-dapat na parusahan sa Impiyerno at
mayroon namang pinagpala na pinarangalan ng mga kagandahang-loob mula sa Allâh (‫)ﷻ‬.”38
Sinabi ni Ad-Dahhaak na si Ibn `Abbaas ay nagkomento: “Sinasabi ng Allah; `Sa Araw na iyon,
walang sinuman ang nagtataglay ng anumang bagay na kanilang tinataglay sa mundo.’”

Ang Allah ay Al-Maalik (Hari o May-ari)


⌂ Ang Allah ay ang Tunay na May-ari (Maalik) ng lahat ng bagay at bawa’t isa. Sinabi ng Allah
‫ﷻ‬:
َ َّ ُ ُّ ُ ْ ُ َ ْ َ ُ َّ َ َ َ ‫ُ َ هُ ه‬
﴾‫السل ُـم‬ ‫اّلِل ال َذى ال َإلـه َإال هو الم َلك القدوس‬ ‫﴿هو‬
“Siya ang Allâh (‫)ﷻ‬, na bukod sa Kanya ay ‘Lâ i-lâ-ha il-la Huwa’ – walang sinumang diyos na
sinasamba o bukod-tangi na may karapatan at karapat-dapat lamang na sambahin kundi Siya,
‘Al-Malik’ – ang Nagmamay-ari at Hari ng lahat ng bagay, na Siya ang ganap na may
kapangyarihan sa kanila, na ginagawa Niya ang anuman na Kanyang nais na walang sinuman
ang makapipigil at makahahadlang sa Kanya; na Siya ay ‘Al-Quddûs’ – ang Dalisay at Ganap na
Napakalayo sa pagiging di-kaganapan; na Siya ay ‘As-Salâm’ – ang Ligtas sa lahat ng kapintasan,
kakulangan o pangangailangan na ikasasanhi ng pagkabawas o pagkababa ng Kanyang mga
ganap na katangian at mga pagkilos;.”39
Gayundin, naitala ng Dalawang Saheeh ang sinabi ni Abu Hurayrah ‫ رض هللا عنه‬na sinabi ng Propeta
‫ﷺ‬:
‫هللا‬
َْ
ُ ‫اَل ْم ََلك َو ََل َمال َك إ ََّل‬ ‫ك‬ ‫ل‬ َ
‫م‬ ‫ب‬ ‫م‬َّ ‫هللا َر ُج ٌل َت َس‬
َ ‫د‬
َْ
‫ن‬ ‫ع‬ ‫م‬ ْ ‫َأ ْخ َن ُع‬
‫اس‬
َ َ َ َ َ َ َ ٍ

36 ) Surah An-Naba’ 38
37 ) Surah Taa Haa 108
38 ) Surah Hud 105
39 ) Surah Al-Hashr 23
19
“Ang pinakakasuklam-suklam na pangalan sa Allah ay ang isang tao na tinatawag niya ang
kanyang sarili na hari ng mga hari (may-ari ng mga may-ari), habang walang Hari (o May-ari)
maliban sa Allah.”40
Nabanggit din sa Dalawang Saheeh na َ sinabi ngَ Sugo ngَ Allah ‫ﷺ‬:
َ ُ ِّ َ َ ُ ْ َ ْ َ َ ُ َّ َ ْ َ ْ َ ْ ْ ُ ُ ُ َ ْ ُ َ ْ َ ُ ُ َ َّ ُ َ َ َ َّ ْ َ َ َ َْ ْ ُ ُ ْ َ
‫ض؟ أين الجبارون؟ أين المتك ْنون؟‬ ِ ‫ أين ملوك اَلر‬،‫ أنا الم َلك‬:‫يق َبض هللا اَلرض ويط ِوي السماء َبي َم َين َه ثم يقول‬
“(Sa Araw ng Paghuhukom) dadakmain ng Allah ang lupa at titiklupin o irurolyo ang langit sa
pamamagitan ng Kanyang Kanang Kamay at maghahayag; Ako ang Hari! Nasaan ang mga
naghahari-harian sa lupa. Nasaan ang mga nangmamalupit, nasaan ang mga mapagmataas?”41
Gayundin, sa Banal na Qur'an:
َْ ْ ‫ِّ َ ْ ُ ْ ُ ْ َ ْ َ ه‬
﴾‫ّلِل ال َو َح َد الق َّه ِار‬
َ َ ‫﴿لم ِن الملك اليوم‬
“at sasabihin ng Allâh (‫)ﷻ‬: “Kanino ang kaharian at pangangasiwa sa araw na ito?” Tutugunan
Niya mismo sa Kanyang Sarili na Kanyang sasabihin: “Pagmamay-ari lamang ng Allâh (‫ )ﷻ‬na
‘Al-Wâhid’ – ang Nag-iisa at Bukod-Tangi sa Kanyang mga Pangalan, mga Katangian at mga
Gawain, na ‘Al-Qahhâr’ – ang Tagalupig – na nilulupig Niya ang lahat ng Kanyang mga nilikha
sa Kanyang kakayahan at kapangyarihan.”42
Para naman sa pagtawag sa isang tao maliban sa Allah bilang hari dito sa daigdig, ito ay ginawa
bilang isang matalinghagang pananalita. Halimbawa, sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
ً َ ُ َُ َ ْ َ َ ‫َّ ه‬
﴾‫اّلِل قد َب َعث لك ْم َطالوت َم َلكا‬ ‫﴿إن‬َ
“Katiyakan, ipinadala ng Allâh (‫ )ﷻ‬sa inyo si Tâlût upang maging inyong hari, bilang pagtugon
sa inyong kahilingan. Siya ang mamumuno sa inyo sa inyong pakikipaglaban sa inyong kaaway
na tulad ng pagkakahiling ninyo.”43
Kanya pang sinabi:
َ َ ُ ُ ُْ ٌ ُ َ ََ
﴾‫﴿وكان َو َر َاءهم َّم َلك َيأخذ ك َّل َس َفين ٍة غ ْص ًبا‬
“dahil sa ang patutunguhan nila ay mayroong isang hari na kinukuha niya nang sapilitan ang
anumang magagandang bangka na walang kasiraan.”44
Kanya pang sinabi:
ً ُ َُ َْ ُ ْ
﴾‫﴿إذ َج َع َل َفيك ْم أن َب َي َآء َو َج َعلك ْم ُّملوكا‬
َ
“Alalahanin ninyo ang kagandahang-loob sa inyo ng Allâh (‫)ﷻ‬, noong Siya ay nagpadala mula
sa inyo ng mga Propeta at ginawa Niya kayong mga hari, na nangangasiwa sa inyo pagkatapos
ng pagiging alipin ninyo kay Fir`âwn at sa kanyang mga tauhan.”45
Gayundin, nabanggit din sa Dalawang Saheeh na sinabi ng Sugo ng Allah ‫ﷺ‬: َْ ََ
َّ َ ‫اَل‬ ُُْ ُ ْ
‫َسَة‬ ‫وك عَّل‬
َ ‫َمثل المل‬

40 ) Saheeh Al-Bukhaariy #6206, Saheeh Muslim #2143


41 ) Saheeh Al-Bukhaariy #4812, Saheeh Muslim #2788
42 ) Surah Ghaafir 16
43 ) Surah Al-Baqarah 247
44 ) Surah Al-Kahf 79
45 ) Surah Al-Maaidah 20
20
“Katulad ng mga hari na nakaupo sa kanilang mga trono.”46
ِّ ْ َ
➢ [‫ين‬
ِ ‫ ]يو َم الد‬Araw ng Muling Pagkabuhay.
Ang Kahulugan ng Yawm Ad-Deen
⌂ Sinabi ni Ibn `Abbaas: “Ang Yawm Ad-Deen ay ang Araw ng Pagbabayad para sa mga nilalang,
ibig sabihin ang Araw ng Paghuhukom. Sa araw na yaon, kukuwentahin ng Allah ang mga nilikha
para sa kanilang mga ginawa, kasamaan sa kasamaan, mabuti para sa mabuti, maliban sa mga
pinatawad Niya.”
Bilang karagdagan, maraming iba pang mga Sahaabah, Taabi`een at mga iskolar ng Salaf, ang
nagsabi nang katulad ng ganitong kahulugan na ito ay maliwanag at malinaw mula sa Aayah.

Ang Kahulugan ng Ad-Deen


⌂ Ang ibig sabihin ng Ad-Deen ang pagtutuos, ang gantimpala o parusa. Katulad nang sinabi ng
Allah ‫ﷻ‬:
ْ َ ُ ‫َ ْ َ ُ َ ِّ ُ ه‬
﴾‫اّلِل َدين ُه ُم ال َح َّق‬ ‫﴿يوم َئ ٍذ يوف َيهم‬
“Dito sa Araw na ito ay ipagkakaloob ng Allâh (‫ )ﷻ‬ang kabuuan ng kanilang kabayaran sa
kanilang nagawa nang makatarungan.”47
Kanya pang sinabi ‫ﷻ‬:
َ ُ َ َّ َ َ ُ َّ ُ َ ْ َ َ
﴾‫﴿أ َإذا َمتنا َوكنا ت َر ًابا َو َعظ ًاما أ َإنا ل َم َدينون‬
“Kapag tayo ba ay namatay na at nagkahiwa-hiwalay na ang ating mga katawan at naging
alabok na tayo at naging mga buto na lamang ay bubuhayin pa ba tayong mag-uli, huhukuman
at papagbabayarin sa ating mga nagawa?”48
Nakasaad din sa Hadeeth na sinabi ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬:
ْ َ َ َ َ َ ُ ْ َ َ َ ْ َ ُ ‫ْال َك ِّي‬
‫وت‬ َ ‫س من دان نف َسه وع َمل َل َما ب ْعد ال َم‬
“Ang matalinong tao ang siyang nagkukuwenta sa kanyang sarili at gumagawa para sa
(kanyang buhay) pagkatapos ng kamatayan.”49
Ibig sabihin, siya ay may pananagutan. Sinabi ni Úmar bin Al-Khattaab ‫رض هللا عنه‬:
َْْ
‫ض اَل ك َْ ِن عَّل من ال تخق عليه أعمالكم‬ ‫ر‬ َ ‫َحاس ُبوا َأ ْن ُف َس ُك ْم َق ْب َل َأ ْن ُت َح‬
ْ ‫ َو َت َزَّي ُنوا َل ْل َع‬،‫اس ُبوا‬
ِ َ
“Kuwentahin ninyo ang inyong mga sarili (mga gawain) bago pa kayo kukuwentahin, timbangin
ninyo ang inyong mga sarili bago pa kayo titimbangin, at maging handa para sa pinakamalaking
pagtitipon sa Kanyang harapan na kung saan walang naikukubli sa Kanya mula sa inyong mga
gawain.”50
ٌ َ ُ َ ْ َ َ َ ُ ُ َ
﴾‫﴿ي ْو َم َئ ٍذ ت ْع َرضون ال تخق َمنك ْم خ َاف َية‬

46 ) Saheeh Al-Bukhaariy #2789, Saheeh Muslim #1912


47 ) Surah An-Noor 25
48 ) Surah As-Safaat 53
49 ) Sunan At-Tirmidhiy #2459
50 ) Sunan At-Tirmidhiy #2459
21
“At sa Araw na yaon ay ilalantad kayo sa Allâh (‫)ﷻ‬, O kayong mga tao, para sa pagbabayad at
pagtutumbas, na walang anumang naitatago sa Kanya sa inyong mga lihim.”51

Dalawang Uri ng Ad-Deen


❶ Deen Al-‘Amal: Ito ang Deen na may kaugnayan sa mga gawain dito sa mundo. Tulad nang
sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
َُ ُ َ ْ َْ ْ
﴾‫﴿ال َي ْو َم أ ك َمل ُت لك ْم َدينك ْم‬
“Sa araw na ito ay kinumpleto Ko nang ganap para sa inyo, ang inyong ‘Deen,’ na ito ay ‘Deen
Al-Islâm.”52
Kanya pang sinabi ‫ﷻ‬:
﴾‫ِين‬
ِ ‫يد‬ َ ‫﴿لَ ُك ْم دِينُ ُك ْم َو ِل‬
“Na kung kaya, sa inyo na lamang ang inyong ‘deen’ (o relihiyon) na inyong pinagpipilitan na
sundin, at sa akin na lamang din ang aking ‘Deen,’ na hindi na ako maghahangad ng iba pa.”53
❷Deen Al-Jazaa’: Ito ang Deen na may kaugnayan sa gantimpala, pagkukuwenta, pagtutuos at
iba pa sa Kabilang Buhay, at ang batayan dito ay ang mga Aayah na nauna nang nabanggit.


ُ‫اك َن ْس َتعي‬
َ َّ َ ُ ُ ْ َ َ َّ
‫َإياك نعبد و َإي‬
َ
Iyyaaka Na’budu Wa Iyyaaka Nasta’een

K ahulugan: Ikaw lamang ang aming susundin at sasambahin, at Ikaw lamang ang aming
hihingian ng tulong sa lahat ng aming mga pangangailangan. Lahat ng bagay ay nasa Iyong
Kamay, walang sinuman ang nagmamay-ari ng anuman na kahit na katiting-na-katiting na bagay,
kundi Ikaw lamang.
َ
⌂ [‫ َ]إ َّياك‬Ikaw lamang.
ُ َ
⌂ [‫ ]ن ْع ُبد‬ang aming susundin at sasambahin.
⌂ [‫ي‬ُ ‫اك َن ْس َتع‬
َ َّ َ
‫ ]و َإي‬at Ikaw lamang ang aming hihingian ng tulong.
َ

Mga Punto ng Kapakinabangan:


ُ َ َ
➢ [‫ َ]إ َّياك ن ْع ُبد‬Ikaw lamang ang aming susundin at sasambahin.

51 ) Surah Al-Haaqqah 18
52 ) Surah Al-Maaidah 3
53 ) Surah Al-Kaafiroon 6
22
Ang Kahulugan ng Íbaadah Ayon sa Literal at Islamikong Kahulugan
Literal: Ang Íbaadah ay Dhillah na nangangahulugan na pagiging kaaba-aba at pagpapakumbaba.
Halimbawa, ang isang kalsada ay inilarawan bilang Mu`abbadah, ibig sabihin, mudhallal
`aspaltado'.
Ayon sa Sharee’ah: Ang `Ibaadah ay nagpapahiwatig nang lubos na pagmamahal, kapakumbabaan
at takot.
Ayon kay Shiekh Al-Islam Ibn Taymiyyah: “Ang Íbaadah ay pangkalahatang kataga para sa lahat ng
kinalulugdan ng Allah at minamahal ng Allah mula sa pananalita at kilos, ito man ay lantaran o
nakakubli.”
َ
➢ [‫ َ]إ َّياك‬Ikaw lamang;
Ibig sabihin, Kayo lamang ang sinasamba namin at wala nang iba, at sa Iyo lamang kami umaasa
at wala nang iba. Ito ang perpektong anyo ng pagsunod at ipinapahiwatig ng dalawang ideya na
ito ang kabuuan ng relihiyon. Ang ilan sa mga Salaf ay nagsabi, ang Al-Faatihah ay ang lihim ng
Qur'an, habang ang mga salitang ito ay ang lihim ng Al-Faatihah;
﴾‫ي‬ ُ ‫اك َن ْس َتع‬ َ َّ َ ُ ُ ْ َ َ َّ
‫﴿ َإياك نعبد و َإي‬
َ
“Ikaw lamang ang aming susundin at sasambahin, at Ikaw lamang ang aming hihingian ng
tulong sa lahat ng aming mga pangangailangan.”
Ang unang bahagi ay isang deklarasyon ng kawalang-malay mula sa Shirk (pagsamba bukod sa
Allah), habang ang pangalawa ay kumakaila sa pagkakaroon ng anumang kapangyarihan o lakas,
at pagpapakita ng pagkilala na ang lahat ng mga gawain ay kontrolado lamang ng Allah. Ang
kahulugang ito ay iniulit-ulit sa iba't ibang pagkakataon sa loob ng Qur'an. Halimbawa, sinabi ng
Allah ‫ﷻ‬:
َ ُ َ َ َ َ ‫َ ْ ْ َ ه‬
﴾‫اع ُبد ُه َوت َوك ْل َعل ْي َه َو َما َ ُّربك َبغا َف ٍل َع َّما ت ْع َملون‬ ‫﴿ف‬
“na kung kaya, sambahin mo Siya, O Muhammad (‫)ﷺ‬, at ipaubaya mo ang iyong sarili sa
Kanya, at kailanman ang Allâh (‫ )ﷻ‬na iyong ‘Rabb’ ay hindi Niya Nakaliligtaan ang anumang
inyong ginagawa mabuti man o masama, at gagantihan Niya ang sinuman ayon sa kanyang
nagawa.”54
Kanya pang sinabi ‫ﷻ‬:
َْ‫َ َ ه‬ َّ ُ
َّ ‫﴿ق ْل ُه َو‬
﴾‫الر ْح َم ُـن َء َامنا َب َه َو َعل ْي َه ت َوكلنا‬
“Sabihin mo sa kanila, O Muhammad (‫)ﷺ‬: “Ang Allâh (‫ )ﷻ‬na Pinakamahabagin na aming
pinaniwalaan at sinunod, at sa Kanya lamang na BukodTangi namin ipinauubaya ang aming
mga sarili;”55
Kanya pang sinabi ‫ﷻ‬:
ً ْ َّ َ ُ َّ َ َ َ ْ ْ ِْ َ ْ ُّ َّ
﴾‫ش َق َوال َمغ ِر َب ال َإلـه َإال ه َو فات َخذ ُه َو َكيال‬ ِ ‫﴿رب الم‬

54 ) Surah Hud 123


55 ) Surah Al-Mulk 29
23
“Siya ang ‘Rabb’ na Nagmamay-ari ng silangan at kanluran, na walang sinuman ang ‘ilâh’ –
diyos na sinasamba o bukod-tangi na may karapatan at karapat-dapat na sambahin bukod sa
Kanya, na kung kaya, ipaubaya mo ang iyong sarili sa Kanya at ipasa-Kanya mo na lamang ang
lahat ng mga bagay-bagay hinggil sa iyo.”56

➢ [‫ي‬ ُ ‫اك َن ْس َتع‬


َ َّ َ ُ ُ ْ َ َ َّ
‫ َ]إياك نعبد و َإي‬Ikaw lamang ang aming susundin at sasambahin, at Ikaw lamang ang aming
َ
hihingian ng tulong;
Dapat nating banggitin sa Aayah na ito, ang uri ng pananalita rito ay binago mula sa Dhameer Al-
Ghaaib tungo sa Dhameer Al-Mutakallim (direktang pananalita) sa pamamagitan ng paggamit ng
Kaaf sa pahayag na Iyyaaka (Ikaw). Ito ay dahil pagkatapos na purihin at pinasalamatan ng alipin
ang Allah, siya ay tumatayo sa harap Niya, na direktang kumakausap sa Kanya;
﴾‫ي‬ ُ ‫اك َن ْس َتع‬
َ َّ َ ُ ُ ْ َ َ َّ
‫﴿ َإياك نعبد و َإي‬
َ
“Ikaw lamang ang aming susundin at sasambahin, at Ikaw lamang ang aming hihingian ng
tulong sa lahat ng aming mga pangangailangan.”
Kaya’t ito ay batayan na ang simula ng Surah Al-Faatihah ay naglalaman ng papuri ng Allah para
sa Kanyang Sarili sa pamamagitan ng Kanyang pinakamagandang Katangian at nagpapahiwatig sa
Kanyang mga tagapaglingkod na, sila rin, ay dapat purihin Siya sa parehong paraan. Samakatuwid,
ang panalangin ay hindi wasto maliban kung babasahin ang Surah Al-Faatihah, kung siya ay may
kakayahan na gawin ito. Naitala sa Dalawang Saheeh mula kay `Ubadah bin As-Saamit ‫رض هللا عنه‬
ay nagsabi na ang Sugo ng Allah ‫ ﷺ‬ay nagsabi:
َ ْ َ َ َْ َْ ْ َ ْ َ َ َ َ َ
‫اب‬
َ ‫َل صَلة َلمن لم يقرأ َبف َاتح َة ال َك‬
‫ت‬
“Walang pagdarasal para sa sinuman na hindi niya binasa ang Faatihah Al-Kitaab.”57

Tawheed Al-Uluhiyyah
⌂ Sinabi ni Ad-Dahhaak na sinabi ni Ibn `Abbaas ‫رض هللا عنه‬:
ُ َ َ
﴾‫﴿إ َّياك ن ْع ُبد‬
َ
“Ikaw lamang ang aming susundin at sasambahin.”
Ibig sabihin; “Ikaw lamang ang aming Kaisa-isang sinasamba, na aming kinatatakutan at aming
inaasahan, Ikaw lamang, ang aming Panginoon, at wala nang iba pa.
Tawheed Ar-Ruboobiyyah
ُ ‫اك َن ْس َتع‬
﴾‫ي‬
َ َّ َ
‫﴿و َإي‬
َ
“at Ikaw lamang ang aming hihingian ng tulong.”
Ikaw ang aming hinihingian ng tulong at kalinga sa pagsunod sa lahat ng Iyong ipinag-uutos.”
Dagdag pa rito, sinabi ni Qataadah na ang Aayah;
﴾‫ي‬ُ ‫اك َن ْس َتع‬
َ َّ َ ُ ُ ْ َ َ َّ
‫﴿إياك نعبد و َإي‬
َ َ

56 ) Surah Al-Muzammil 9
57 ) Saheeh Al-Bukhaariy #756, Saheeh Muslim #394
24
“Ikaw lamang ang aming susundin at sasambahin, at Ikaw lamang ang aming hihingian ng
tulong sa lahat ng aming mga pangangailangan.”
Naglalaman ng utos ng Allah sa atin na magsagawa ng taos-pusong pagsamba para sa Kanya at
hanapin ang Kanyang tulong tungkol sa lahat ng ating mga gawain.”
ُ َ َ ُ ‫اك َن ْس َتع‬
َ َّ َ
⌂ Unang binanggit ng Allah ang [‫ َ]إ َّياك ن ْع ُبد‬bago ang [‫ي‬ َ ‫ ]و َإي‬dahil ang layunin dito ay ang
pagsamba, samantalang ang tulong ng Allah ay ang kasangkapan upang ipatupad ang layuning
ito. Katotohanan, ang una ay nangangalaga sa mga pinakamahalagang aspeto at pagkatapos ay
kung ano ang hindi gaanong mahalaga, at ang Allah ang higit na nakakaalam.

Tinawag ng Allah ang Kanyang Propeta ‫ ﷺ‬na isang 'Abd


⌂ Tinawag ng Allah ang Kanyang Sugo na isang `Abd (lingkod o alipin) nang binanggit Niya ang
pagpapadala sa Kanyang Aklat, tulad ng Kanyang sinabi:
﴾‫ـب‬َ ‫ّلِل هال َذى َأ ْن َز َل َع ََّل َع ْب َده ْالك َت‬‫ْ َ ُ ه‬
َ َ ‫﴿الح ْمد‬
َ َ
“Ang lahat ng papuri at pasasalamat ay sa Allâh (‫)ﷻ‬, na Siyang nagbaba bilang kagandahang-
loob sa Kanyang alipin at Sugo na si Muhammad (‫ )ﷺ‬ng Dakilang Qur’ân,.”58
ang pagkakasangkot ng Propeta sa pagsamba sa Kanya at paanyaya tungo sa Kanya, kagaya ng
Kanyang sinabi ‫ﷻ‬:
ً َ َ ُ ُ ُ َ ُ ُ ْ َ ‫َ َ َّ ُ َ َّ َ َ َ ْ ُ ه‬
﴾‫وه كادوا َيكونون َعل ْي َه َل َبدا‬ ‫اّلِل يدع‬ َ ‫﴿وأنه لما قام عبد‬
“At katiyakan, nang tumayo si Muhammad (‫ )ﷻ‬para sa pagsamba Niya sa Allâh (‫ )ﷻ‬na kanyang
‘Rabb,’ ay halos magkapatung-patong na maraming grupo sa ibabaw ng isa pagkatapos ng isa
ang mga ‘jinn’ dahil sa rami at tindi ng kanilang pagsisiksikan; upang mapakinggan ang Qur’ân
mula sa kanya.”59
at sa pagkakabanggit tungkol sa Israa’ at Mi’raaj (magdamag na paglalakbay mula sa Makkah
hanggang sa Jerusalem at pagkatapos ay sa langit), na tulad ng Kanyang pahayag: َ
ً َ َ ْ ‫ان هال َذى أ‬َ َ ْ ُ
﴾‫َسى َب َع ْب َد َه ل ْيال‬ ‫﴿سبح‬
“Pinupuri ng Allâh (‫ )ﷻ‬at Niluluwalhati Niya ang Kanyang Sarili at Dinadakila Niya ang Kanyang
Kapangyarihan, dahil ang Kapangyarihan na ito ay hindi matatapatan ng kahit na sinuman,
walang ‘ilâh’ (diyos na sinasamba) o bukod-tangi na may karapatan at karapat-dapat lamang
na sambahin bukod sa Kanya, at walang ‘Rabb’ at Tagapangasiwa bukod sa Kanya, na Siya ang
nagsanhi na maglakbay sa kalaliman ng gabi ang Kanyang alipin na si Propeta Muhammad (‫)ﷺ‬
na siya mismo (na ang ibig sabihin ay kasama ang kanyang katawan at kanyang kaluluwa), na
gising at hindi natutulog.”60
at ang mga ito ay ang pinaka-marangal na misyon ng Propeta ‫ﷺ‬.

Panghihikayat sa Pagganap ng mga Gawaing Pagsamba sa Panahon ng Pagkabalisa

58 ) Surah Al-Kahf 1
59 ) Surah Al-Jinn 19
60 ) Surah Al-Israa’ 1
25
⌂ Inirerekomenda rin ng Allah na ang Kanyang Propeta ay magsagawa ng mga gawaing pagsamba
sa mga panahon kung kailan siya ay nababagabag at nababalisa dahil sa mga hindi
mananampalataya na naniwala at tumanggi sa kanya. Sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
ُ َْ َ َ ْ َ ََّ َ َ َّ َ ْ ُ ْ َ َ ‫السـجد‬ َ ْ ُ َ َ ِّ َ َ ْ َ َ ُ َُ َ ُْ َ ُ َ َ َّ َ َ َ ْ َ َ َ
﴾‫ين ۞ واعبد ربك حن يأ َتيك الي َقي‬ َ َ َّ ‫﴿ولقد ن ْعل ُم أنك ي َضيق صدرك َب َما يقولون ۞ ف َس ِّبح َبح ْم َد ربك وكن ِّمن‬
“At walang pag-aalinlangan, batid Namin ang paninikip ng iyong dibdib, O Muhammad (‫)ﷺ‬,
dahil sa sinasabi ng mga walang pananampalataya hinggil sa iyo at sa iyong pamamahayag ng
katotohanan.
Na kung kaya, ituon mo ang iyong sarili sa iyong ‘Rabb’ sa oras ng paninikip ng iyong dibdib sa
pamamagitan ng pagpupuri at pagluluwalhati bilang pasasalamat sa Kanya, at ibilang mo ang
iyong sarili sa mga nagsasagawa ng ‘Salâh’ nang alangalang sa Allâh (‫)ﷻ‬, na sumasamba sa
Kanya nang bukod-tangi, at sapat na ito sa anumang ikinalulungkot mo.
At magpatuloy ka sa iyong pagsamba sa iyong ‘Rabb,’ habang ikaw ay nabubuhay hanggang
dumating sa iyo ang katiyakan, na ito ay ang kamatayan. At sinunod ng Sugo ng Allâh ang utos
ng kanyang ‘Rabb,’ na kung kaya, siya ay patuloy sa pagsusumamo sa pagsamba sa Kanya,
hanggang sa dumating sa kanya ang katiyakan na kamatayan mula sa kanyang ‘Rabb.’”61
ُ ‫اك َن ْس َتع‬
At ang mga ito ay napapabilang sa Tafseer (kahulugan) ng [‫ي‬
َ َّ َ ُ ُ ْ َ َ َّ
‫]إياك نعبد و َإي‬.
َ َ


َ‫الَص َاط ْال ُم ْس َت َقيم‬
َ ِّ ‫اه َد َنا‬
ْ
Ihdinas Siraatal Mustaqeem

K ahulugan: Turuan Mo kami, patnubayan at gabayan patungo sa Matuwid na Landas.


َ ْ
⌂ [‫ ]اه َدنا‬Turuan Mo kami, patnubayan at gabayan Mo kami.
⌂ [‫]الَص َاط‬
ْ
َ ِّ Ang landas.
َ ‫]ال ُم ْس َت َق‬
⌂ [‫يم‬ Ang matuwid.

Mga Punto ng Kapakinabangan:


َ ‫الَص َاط ْال ُم ْس َت َق‬
➢ [‫يم‬ َ ِّ ‫]اه َد َنا‬
ْ
Turuan Mo kami, patnubayan at gabayan patungo sa Matuwid na Landas.

Bakit Inunang Binanggit ang Papuri?

61 ) Surah Al-Hijr 97-99


26
Ang pamamaraan na ito ay mas naaangkop at mahusay sa pagdadala ng isang positibong sagot
sa mga nagsusumamo, at ito ang dahilan kung bakit inirerekomenda ng Allah ang mahusay na
pamamaraang ito.
⌂ Ang paghingi ng tulong ay maaaring sa paraan ng paghahatid ng kalagayan ng taong
naghahanap ng tulong. Halimbawa, sinabi ni Propeta Musa ‫عليه السالم‬:
َ َ َ ْ َ ِّ
﴾‫﴿ر ِّب َإن َل َمآ أ َنزل َت َإ َّل َم ْن خ ْ ٍن ف َق ٌن‬
َ
“’O aking ‘Rabb!’ Katiyakang ako ay nangangailangan sa anumang kabutihan na Iyong
ipagkakaloob sa akin, na tulad ng pagkain.” At sa mga panahong yaon ay gutom na gutom na
siya.”62
⌂ Gayundin, maaari niyang banggitin nang una ang mga katangian ng hinihingian, tulad ng sinabi
ni Dhun-Noon;
‫َّ َ َ َّ َ َ ُ ْ َ َ َ ِّ ُ ُ َ ه‬
َ ‫الظـلم‬
﴾‫ي‬ َ َ ‫﴿ال َإلـه َإال أنت سبحـنك َإن كنت َمن‬
““La i-lâ-ha il-lâ an-ta sub-hâ-na-ka in-nî kun-tu mi-nadz-dzâ-li-meen,” na ang ibig sabihin ay
“Walang sinuman ang bukod-tanging may karapatan at karapat-dapat na sambahin kundi Ikaw
na Luwalhati sa Iyo, O Allâh (‫)ﷻ‬, at ako ay kabilang sa mga nagkasala.”63
⌂ Dagdag pa rito, maaaring purihin Siya ng isang tao nang hindi binanggit ang kanyang mga
pangangailangan.

Ang Kahulugan ng Patnubay na Nabanggit sa Surah na Ito


Ang patnubay na binanggit sa Surah ay nagpapahiwatig sa Al-Irshaad (pagturo) at At-Tawfeeq
(paggabay tungo sa tagumpay). Sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
﴾‫يم‬ َ ‫الَص َاط ْال ُم ْس َت َق‬َ ِّ ‫﴿اه َد َنا‬
ْ
“Gabayan Mo kami sa matuwid na landas.”
Ibig sabihin gabayan, patnubayan, ituro at ipagkaloob sa amin ang tamang patnubay.
Gayundin, Kanyang sinabi ‫ﷻ‬:
َ ْ َّ ُ َ ْ َ َ َ
﴾‫ين‬ ِ ‫﴿وهدينـاه النج‬
‫د‬
“at nilinaw Namin sa kanya ang dalawang daan: ang mabuti at masama?”64
Ibig sabihin; 'Ipinaliwanag Namin sa kanya ang mga landas ng mabuti at masama.' Gayundin, sinabi
ng Allah ‫ﷻ‬:
َ
﴾‫اط ُّم ْست َق ٍيم‬ َ َ ‫﴿اج َت َب ُاه َو َه َد ُاه إ َ َٰل‬
ٍ ‫ِص‬
ْ
َ
“pinili siya (Ibraahin) ng Allâh (‫ )ﷻ‬sa Kanyang mensahe at itinuro sa kanya ang Matuwid na
Landas na ito ay ang Islâm.”65
At Kanya pang sinabi ‫ﷻ‬:

62 ) Surah Al-Qasas 24
63 ) Surah Al-Anbiyaa’ 87
64 ) Surah Al-Balad 10
65 ) Surah An-Nahl 121
27
ْ َ َ ْ ُ ُ ْ َ ‫ه‬ ُ َ ُ ُ ْ َ ُ َ َ َ ْ ُ َ َ ْ َ َ ُ َ َ َ ‫ْ ُِ ُ ه‬
﴾‫ِص َط ال َج َح َيم‬ ‫ل‬
َ َ ‫إ‬ ‫م‬ ‫ه‬‫و‬ ‫د‬ ‫اه‬ ‫ف‬ ‫اّلِل‬
َ ‫ون‬
َ ‫د‬ ‫ن‬‫م‬َ ۞ ‫ون‬ ‫﴿احشوا ال َذين ظلموا وأزواجهم وما كانوا يعبد‬
“Tipunin ninyo ang mga hindi naniwala sa Allâh at ang kanilang mga kasamahan, gayundin ang
kanilang mga sinasamba bukod sa Allâh, at kaladkarin ninyo sila nang matinding pagkaladkad
tungo sa Impiyernong-Apoy.”66
Katulad din nito, sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
َ َ َ ‫﴿وإ َّن َك َل َت ْه َدى إ َل‬
﴾‫ِص ٍط ُّم ْست َق ٍيم‬ َ
َ َ
“At katiyakang ikaw, O Muhammad (‫)ﷺ‬, ay magtuturo at maggagabay sa kapahintulutan ng
Allâh (‫ )ﷻ‬tungo sa Matuwid na Landas na ito ay ang Islâm na Daan ng Allâh (‫)ﷻ‬.”67
At gayundin:
َ َ َ َ ‫ْ َ ْ ُ ه ه‬
﴾‫ّلِل ال َذى هدانا َل َهـذا‬
َ َ ‫﴿الحمد‬
“Ang papuri ay sa Allâh (‫ )ﷻ‬lamang na Siyang naggabay sa amin sa paggawa ng mabuti na
naging sanhi ng patnubay namin dito.”68
ibig sabihin, naggabay sa amin at nagturo sa amin at nagtakda sa amin para sa kahahantungan na
ito – at ito ay ang Paraiso.

Ang Kahulugan ng As-Siraat Al-Mustaqeem (Ang Matuwid na Daan)


Para sa kahulugan ng As-Siraat Al-Mustaqeem, sinabi ni Imaam Abu Ja`far At-Tabariy: “Ang
Ummah ay sumang-ayon at nagkakaisa na ang Siraat Al-Mustaqeem, ay ang malinaw at matuwid
na landas o daan na walang mga sanga, ayon sa wika ng mga Arabo. Halimbawa, sinabi ni Jareer
bin `Atiyyah Al-Khatafiy sa isang tula; ‘[‫ ]أمن المؤمني عَّل ِصاط …… إذا اعوج الموارد مستقيم‬Ang pinuno
ng mga mananampalataya ay nasa isang landas na mananatiling tuwid bagaman ang iba pang
mga landas ay baluktot.’ Sinabi rin ni At-Tabariy na; “Maraming mga ebidensya sa katotohanang
ito.” Ipinagpatuloy ni At-Tabariy; “Ang mga Arabo ay gumagamit ng terminong Siraat sa pagtukoy
sa bawat gawa at pahayag kung matuwid o masama. Kaya ang mga Arabo ay naglalarawan ng
tapat na tao bilang tuwid at ang masamang tao bilang tiwali. Ang tuwid na landas na binanggit sa
Qur'an ay tumutukoy sa Islam.”69
Inulat ni Imaam Ahmad sa kanyang Musnad na sinabi ni An-Nawwas bin Sam`an na sinabi ng
Propeta ‫ﷺ‬:
َ ‫ َو َع ََّل‬،‫ور ُم ْر َخ ٌاة‬ َ ْ َ َ َ ٌ َ َّ َ ُ ٌ َ ْ َ َ
ٌ ‫اَل ْب َواب ُس ُت‬ َ ‫الَصاط ُس‬ َ ِّ ‫ َو َع ََّل َج ْن َب َن‬،‫يما‬ ً ‫ِص ًاطا ُم ْس َت َق‬ َ َ ‫هللا َم َث ًَل‬
ُ ‫ِص َب‬ َ َ
‫اب‬ ‫ب‬
َ ْ َْ ُ ْ ْ َ َ َ َ ‫ وعَّل‬،‫ور َان َف َيهما أبواب مفتحة‬ َ
َ َ َ
‫ ف َإذا أ َراد َاإلن َسان أن َيفتح‬،‫اط‬ َ ِّ ‫ َو َداع َي ْد ُعو َم ْن َف ْوق‬،‫يعا َو ََل َت ْع َو ُّجوا‬
‫الَص‬ ً ‫الَص ِ َاط َجم‬ َ ِّ ‫اس ْاد ُخ ُلوا‬ ُ ‫الن‬ َّ َ ُّ َ َ : ُ ُ َ َ
‫اط د ٍاع يقول ياأيها‬ َ ِّ
‫الَص‬
َ َ ٍ َ َ
ُ َّ َ ْ ُ َ ْ َ ْ َ ُ ُ ُّ ‫ ْاإل ْس ََل ُم َو‬:‫الَص ُاط‬َ ِّ ‫ َو ْي َح َك ََل َت ْف َت ْح ُه َفإ َّن َك إ ْن َف َت ْح َت ُه َت َل ْج ُه َف‬:‫ال‬ َ ‫اَل ْب َواب َق‬ َْ َ ْ ْ ًْ َ
‫اب ال ُمفت َحة‬ ‫هللا واَلبو‬ َ ‫ ُحدود‬:‫ور َان‬ َ ‫الس‬
َ َ َ َ ‫شيئا َمن َتلك‬
ُ ْ َ ُ َ ‫الَص‬ َ
ِّ ‫ َوالداع م ْن ف ْوق‬،‫اب هللا‬َّ َ ْ َ َ َّ َ َ
‫هللا َف قل َب ك ِّل ُم ْس َل ٍم‬ َ ‫اط و َاعظ‬ َ َ َ َ َ ُ ‫اط َكت‬ َ ِّ ‫هللا َوذ َلك الد َاع عَّل َرأس‬
َ ‫الَص‬
ُ َ
َ ‫َمح ِارم‬
َ ِ
“Ang Allah ay nagtakda ng isang halimbawa: isang Siraat (tuwid na landas) na napapaligiran
ng dalawang pader sa magkabilang panig, na may ilang mga bukas na pinto sa loob ng mga

66 ) Surah As-Saffaat 22-23


67 ) Surah An-Nahl 52
68 ) Surah Al-A’raaf 43
69 ) At-Tabariy 1:170
28
pader na sakop na may mga kurtina o natatabunan ng mga kurtina. May tagatawag sa pintuan
ng Siraat na nagpapahayag, ‘O mga tao! Manatili sa landas at huwag lumihis mula rito.’
Samantala, ang isang tagatawag mula sa itaas ng Siraat ay nagbabala din sa sinumang tao na
gustong buksan ang alinman sa mga pintuang ito, 'Kapighatian sayo! Huwag buksan ito,
sapagkat kung bubuksan mo ito ay makakapasok ka at makakadaan ka rito.’ Ang Siraat
Mustaqeem (tuwid na landas) ay ang Islam, ang dalawang pader ay ang mga limitasyon ng
Allah, habang ang mga pintuan ay katulad ng limitasyon o ipinagbabawal ng Allah. Ang
tagatawag sa pituan ng Siraat ay ang Aklat ng Allah, samantalang ang tagatawag sa itaas ng
Siraat ay payo ng Allah sa puso ng bawat Muslim.”70

Ang Kahilingan ng Tapat na Tao at Pamamalagi sa Patnubay


Tanong: Kung ang isang tao ay magtatanong; “Bakit ang mananampalataya ay humihingi ng
patnubay sa Allah sa bawat panalangin niya at sa iba pang mga pagkakataon, na samantalang siya
ay ginagabayan na o nasa gabay na. Hindi pa ba niya nakuha ang patnubay o gabay?”
Sagot: Ang sagot sa mga tanong na ito ay kung hindi ito isang katotohanan na ang
mananampalataya ay kailangang patuloy na humihingi ng patnubay araw at gabi, hindi na sana
siya tuturuan ng Allah para siya ay manalangin sa Kanya upang makamtan niya ang patnubay.
Kailangan ng alipin ang Allah ang Pinakadakila sa bawat oras at yugto ng kanyang buhay upang
tulungan siyang manatiling matatag sa landas ng patnubay at upang maging mas matatag at
maitaguyod ito nang tuloy-tuloy. Ang alipin ay walang kapangyarihan upang makinabang o
makapinsala sa kanyang sarili, maliban sa pahintulot ng Allah. Samakatuwid, ipinag-utos ng Allah
ang alipin na manalangin nang palagi sa Kanya, kaya siya ay pinagkalooban Niya ng Kanyang
tulong, katatagan at tagumpay. Sa katunayan, ang masayang tao ang siyang pinatnubayan ng
Allah na humingi sa Kanya. Ito ay lalo na sa kalagayan kung ang isang tao ay nangangailangan ng
madaliang tulong sa araw o gabi. Sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
َ َ ‫اّلِل َو َر ُسوله َو ْالك َتـب هالذى َن َّز َل َع ََّل َر ُسوله َو ْالك َتـب هالذى َأ َن‬
﴾‫زل َمن ق ْب ُل‬
‫ُ ْ ُ ْ ه‬ َ ‫َ َ ُّ َ ه‬
َ َ َ ََ َ َ َ ََ َ ‫﴿يـأيها ال َذين َء َامنوا َء َامنوا َب‬
“O kayong mga naniwala sa Allâh at sumunod sa Kanyang Sugo! Manatili kayo sa inyong
matapat na paniniwala sa Allâh (‫ )ﷻ‬at sa Kanyang Sugong si Propeta Muhammad (‫)ﷺ‬, at sa
pagsunod sa kanilang dalawa – sa Allâh (‫ )ﷻ‬at kay Propeta Muhammad (‫ ;)ﷺ‬at gayundin sa
Qur’ân na Kanyang ipinahayag kay Propeta Muhammad (‫)ﷺ‬, at gayundin sa mga Aklat na
Kanyang ipinahayag sa Kanyang mga naunang Sugo.”71
Samakatuwid, sa Aayah na ito ay inutusan ng Allah ang mga mananampalataya na maniwala, at
ang utos na ito ay hindi kalabisan o madiwara dahil ang hinahanap dito ay katatagan at
pagpapatuloy ng pagsasagawa sa mga gawain na tumutulong sa isang tao na manatili sa landas
ng pananampalataya. Gayundin, iniutos ng Allah sa Kanyang mga naniniwalang lingkod na
ipahayag;

70 ) Musnad Ahmad #17634


71 ) Surah An-Nisaa’ 136
29
َ ‫نك َر ْح َم ًة إ َّن َك َأ‬
ُ ‫نت ْال َو َّه‬ َ ُ‫ه‬ َ َ َ َ َ َ َ ْ َ َ َ ُ ُ ْ ُ َ َ َّ َ
﴾‫اب‬ َ ‫وبنا َب ْعد َإذ هد ْيتنا َوه ْب لنا َمن لد‬ ‫﴿ربنا ال ت ِزغ قل‬
“O Allâh na aming ‘Rabb!’ Huwag Mong ilihis ang aming mga puso mula sa paniniwala sa Iyo
pagkatapos Mong ipagkaloob sa amin ang Iyong gabay para sa Iyong ‘Deen,’ at ipagkaloob Mo
sa amin mula sa Iyong kagandahang-loob ang malawak Mong biyaya at awa dahil sa
katotohanan Ikaw ay ‘Al-Wahhâb’ – ang Ganap at Masaganang Tagapagkaloob ng mga
kagandahang-loob at biyaya na ito ay ipinagkakaloob Mo sa sinuman na Iyong nais nang
walang hangganan.”72
Dahil dito, ang;
َ ‫الَص َاط ْال ُم ْس َت َق‬
﴾‫يم‬ َ ِّ ‫﴿اه َد َنا‬
ْ
“Gabayan Mo kami sa matuwid na landas.”
Nangangahulugan; “Gawin Mo kaming matibay sa landas ng patnubay at huwag mo kaming
pahintulutan na lumihis mula rito.”


َ‫الض ِّالي‬ َ ‫ين َأ ْن َع ْم‬
َّ ‫ت َع َل ْيه ْم َغ ْن ْال َم ْغ ُضوب َع َل ْيه ْم َو ََل‬ َ ‫ِص َاط هالذ‬
َ َ
َ َ ِ َ َ
Siraatal Ladheena An’amta Álayhim Ghayril Maghddobi Álayhim Waladh-Dhaal-Leen

K ahulugan: Daan ng mga pinagkalooban Mo ng biyaya, at huwag Mo kaming ihanay sa mga


nagtungo sa daan ng mga isinumpa, ganoon din ang mga naligaw.
َ َ ْ َ َْ َ ‫َ َ ه‬
⌂ [‫ت َعل ْي َه ْم‬ ‫]ِصاط ال َذين أنعم‬
َ Daan ng mga pinagkalooban Mo ng biyaya.
َ َ ُ ْ ْ ْ َ
⌂ [‫وب عل ْي َه ْم‬ َ
َ َ ‫ ]غ ِن المغض‬Hindi daan ng mga kinagalitan at sinumpa.
ِّ
َ ‫الضال‬ َّ ‫ َ]وَل‬At hindi ang mga nangaligaw.
⌂ [‫ي‬

Mga Punto ng Kapakinabangan:

Ang Mabiyayang Daan


⌂ Binanggit natin ang Hadith kung saan ipinahayag ng alipin;
َ ‫الَص َاط ْال ُم ْس َت َق‬
﴾‫يم‬ َ ِّ ‫﴿اه َد َنا‬
ْ
“Gabayan Mo kami sa matuwid na landas.”
at sasabihin ng Allah; “Ito ay para sa Aking lingkod, at makukuha ng Aking lingkod ang kanyang
hinihiling.” Ang pahayag ng Allah;
َ َْ َ ‫َ َ ه‬
﴾‫ين أن َع ْم َت َعل ْي َه ْم‬ ‫﴿ِصاط ال َذ‬
َ
“Daan ng mga pinagkalooban Mo ng biyaya.”

72 ) Surah Aal ‘Imraan 8


30
Ito ang tumutukoy sa landas. Ang mga yaong pinagkalooban ng Allah ng Kanyang biyaya ay ang
mga nabanggit sa Surah An-Nisa' (kabanata 4), nang sinabi ng Allah;
َ َ ُ ُّ َ َ ِّ ِّ َ َ ِّ َّ َ ِّ ْ َ َ ُ ‫ه َ َ َّ ُ َ َ ُ ْ َ َ َ َ ه َ َ ْ َ َ ه‬
َّ ‫الش َه َدآء َو‬
َ ‫الصـلح‬
‫ي َو َح ُس َن أول َـئك‬ َ َ َ
َ
‫﴿و َمن ُي َط ِع اّلِل والرسول فأول َـئك مع ال َذين أنعم اّلِل علي َهم من الن َبيي والصد َيقي و‬
ً ‫ه‬ ََ َ ‫َ َ ْ ُ َ ه‬ ْ ً
﴾‫اّلِل َع َليما‬ َ ‫َرَفيقا ۞ َذلك الفضل َمن‬
َ ‫اّلِل وكق َب‬
“At sinuman ang tutugon sa mga kautusan ng Allâh (‫ )ﷻ‬at sa patnubay ng Kanyang Sugong si
Propeta Muhammad (‫)ﷺ‬, ay itinaas nila ang kanilang mga antas at kabilang sila sa mga hanay
ng mga biniyayaan ng Allâh (‫ )ﷻ‬at pinagkalooban ng ‘Al-Jannah,’ na mga propeta, mga
matutuwid na mga naniwala nang buong katapatan, at mga ‘Shuhadah’ (namatay nang alang-
alang sa Allâh), at mga mabubuting mananampalataya, na sila ang mga pinakamabubuting
kasamahan sa ‘Al-Jannah.’
Iyan ang kagandahang-loob mula sa Allâh (‫ )ﷻ‬na Nag-iisa at Bukod-Tangi, at sapat na ang Allâh
(‫ )ﷻ‬bilang Ganap na Nakababatid ng lahat, batid Niya ang mga pangyayari sa Kanyang mga
alipin at kung sinuman sa kanila ang karapatdapat na pagkalooban ng masaganang gantimpala
dahil sa kanyang mga mabubuting nagawa.”73

Ang mga Isinumpa at Kinagalitan ng Allah at mga Nangaligaw


Sa pahayag ng Allah ‫ﷻ‬:
َّ ‫]غ ْن ْال َم ْغ ُضوب َع َل ْيه ْم َو ََل‬
َ ‫الض ِّال‬ َ
➢ [‫ي‬ َ َ ِ at huwag Mo kaming ihanay sa mga nagtungo sa daan ng mga
isinumpa, ganoon din ang mga naligaw.
Na nangangahulugang patnubayan Mo kami sa tuwid na landas, ang landas ng mga yaong Iyong
pinagkalooban ng Iyong biyaya, iyon ay ang mga taong may patnubay, katapatan at pagsunod sa
Allah at sa Kanyang mga Sugo. Sila ang mga taong sumunod sa mga utos ng Allah at lumalayo sa
paggawa ng mga ipinagbabawal Niya. Subalit, tulungan kaming maiwasan ang landas ng mga
taong kinagalitan ng Allah, na ang mga layunin ay sira, na nakakaalam ng katotohanan, ngunit
lumihis mula rito. Gayundin, tulungan kaming maiwasan ang landas ng mga nangaligaw, na
nawala ang tunay na kaalaman at bilang resulta, ay nagpagala-gala sa maling patnubay, hindi
mahanap ang tamang landas.
⌂ Sinabi ng Allah na ang dalawang landas na inilarawan dito ay parehong naligaw ng landas, nang
َ
inulit Niya ang katagang pagtanggi o pagkaila na '[‫ ]َل‬hindi'. Ang dalawang landas na ito ay ang
mga landas ng mga Kristiyano at mga Hudyo, katotohanan na ang mananampalataya ay dapat
mag-ingat sa gayong mga landas na siya ay iiwas sa kanila. Ang landas ng mga mananampalataya
ay batay sa kaalaman, sa katotohanan at pagsunod sa mga ito.
⌂ Bilang paghahambing, inabandona ng mga Hudyo ang pagsasakatuparan sa relihiyon, habang
ang mga Kristiyano ay nawala ang tunay na kaalaman. Ito ang dahilan kung bakit ang 'galit' ay
ibinaba sa mga Hudyo, habang inilarawan bilang `mga nangaligaw' ay mas naaangkop sa mga
Kristiyano. Yaong mga nakakaalam ng katotohanan, ngunit iniiwasan at lumalayo sa

73 ) Surah An-Nisaa’ 69-70


31
pagpapatupad ng katotohanan, ay karapat-dapat sa galit, hindi katulad ng mga walang kaalaman.
Nais ng mga Kristiyano na maghanap ng tunay na kaalaman, ngunit hindi nila mahanap ito dahil
hindi nila ito hinahangad mula sa tamang mga mapagkukunan nito.
Ito ang dahilan kung bakit sila ay naliligaw. Dapat din nating banggitin na ang mga Kristiyano at
ang mga Hudyo ay parehong nakakuha ng galit at pagkaligaw, ngunit ang galit ay isa sa mga
katangian na mas partikular sa mga Hudyo. Sinabi ng Allah tungkol sa mga Hudyo:
َ َ ْ ََ ْ ْ َ َ ُ‫َ هََُ ه‬
﴾‫اّلِل َوغ َض َب َعل ْي َه َو َج َع َل َمن ُه ُم ال َق َردة َوالخن ِاز َير‬ ‫﴿من لعنه‬
“Sila ay ang mga yaong nauna sa inyo (na mga tao) na isinumpa at inilayo ng Allâh mula sa
Kanyang awa; at kinamuhian sila at ginawang mga hayop ang kanilang mga anyo, na sila ay
ginawang mga unggoy at mga baboy; dahil sa kanilang paglabag, pagsisinungaling at
pagmamataas;.”74
Ang katangian na karapat-dapat sa mga Kristiyano ay ang pagkawala ng landas, tulad ng sinabi ng
Allah ‫ ﷻ‬tungkol sa kanila:
ُّ َ َ ُّ َ َ َ ُّ َ ْ َ َ َْ َّ َ َ ْ َ ُ َُْ َ َ ْ َ َْ َ ْ ُ
‫اب َل تغلوا َف َد َينك ْم غ ْ َن ال َح ِّق َوَل تت َب ُعوا أه َو َاء ق ْو ٍم قد ضلوا َمن ق ْب ُل َوأضلوا ك َث ًنا َوضلوا َعن َس َو َاء‬ َ ‫﴿قل يا أهل ال َكت‬
﴾‫يل‬ َّ
َ ‫الس َب‬
“Sabihin mo, O Muhammad (‫ )ﷺ‬sa mga Kristiyano: “Huwag kayong magmalabis sa
katotohanan hinggil sa inyong paniniwala kay Al-Masih `Îsã Ibnu Maryam (Kristo Hesus na
Anak ni Maria), huwag ninyong sundin ang inyong pagnanasa na katulad ng pagsunod ng mga
Hudyo sa kanilang pagnanasa hinggil sa kanilang relihiyon, na dahil doon ay napunta sila sa
pagkaligaw at itinulak nila ang karamihan na mga tao tungo sa paglabag sa Allâh, at lumabas
sila sa Matuwid na Landas patungo sa Daan ng Pagkaligaw.”75
Mayroong ilang mga Hadith at mga ulat mula sa Salaf hinggil sa paksang ito.
⌂ Itinala ni Imaam Ahmad na sinabi ni Addiy bin Haatim na noon siya ay nasa ‘Aqrab: “Ang mga
mangangabayo ng Sugo ng Allah ‫ ﷺ‬ay dumating at pagkatapos kinuha ang aking tiyahin sa ama
at ilan pang mga tao. Nang dalhin sila sa harapan ng Sugo ng Allah ‫ﷺ‬, sila ay pinatayo sa kanyang
harapan. Sinabi ng aking tiyahin; ‘O Sugo ng Allah! Malayo dito ang tagasuporta, hindi
makakarating ang anak at ako ay isang matandang babae, hindi makapaglilingkod. Bigyan mo ako
ng iyong pabor, nawa'y bigyan ka nawa ng Kanyang pabor.’ Sinabi niya ‫ﷺ‬: ‘Sino ang iyong
tagataguyod?’ Sinabi niya; ‘Addiy bin Haatim.’ Sinabi niya; ‘Ang isa na tumakbo palayo sa Allah at
sa Kanyang Sugo?’ Sinabi niya; ‘Kaya, pinalaya ako ng Propeta.’ Nang bumalik ang Propeta, may
isang lalaki sa tabi niya, sa palagay ko na siya ay si 'Ali, na nagsabi sa kanya; ‘Magtanong o humingi
ka sa kanya para sa paraan ng transportasyon.’ Kaya’t tinanong niya o hiniling niya sa Propeta ‫ﷻ‬,
at siya ay nag-utos na siya ay bigyan ng isang hayop (bilang transportasyon).’
Pagkatapos ay sinabi ni Addiy; “Nang maglaon, siya (kanyang tiyahin) ay dumating sa akin at
nagsabi; ‘Siya (Muhammad) ay gumawa ng isang pabor na ang iyong ama (na isang mapagbigay

74 ) Surah Al-Maaidah 60
75 ) Surah Al-Maaidah 77
32
na tao) ay hindi kailanman nagawa. Si pulano ay dumating sa kanya at ibinigay niya sa kanya ang
kanyang pabor, at si ganito-ganyan ay dumating sa kanya at binigyan siya ng kanyang pabor.”
Kaya't nagpunta ako sa Propeta at natagpuan ko na ang ilang mga kababaihan at mga bata ay
nagtitipon-tipon sa kanya, at nababatid ko na hindi siya isang hari na tulad ni Kisrah (Hari ng
Persiya) o Caesar. Kaya’t sinabi niya; “O `Addiy! Ano ang nagpatakbo sa iyo papalayo sa pagsasabi
ng Laa Ilaaha Illallaah? Mayroon pa bang ibang Panginoon bukod sa Allah? Ano ang nagpatakbo
sa iyo papalayo sa pagsasabi ng Allahu Akbar (ang Allah ay ang Dakila)? Mayroon pa bang
Pinakadakila bukod sa Allah ‫ ’?ﷻ‬Kaya’t ako’y nagpahayag ng aking pagyakap sa Islam at nakita ko
ang kanyang mukha na nagniningning sa kasiyahan at sinabi niya:
َّ َ َّ َّ َ ُ ُ َ ْ ُ ْ َ َ َ ُ ْ َ ْ َّ
‫ي الن َص َارى‬ ‫َإن المغضوب علي َهم اليهود و َإن الض َال‬
“Yaong mga kinagalitan ay ang mga Hudyo at yaong mga nangaligaw ay mga Kristiyano.”76
Ang Hadith na ito ay nilikom din ni At-Tirmidhiy na nagsabing Hasan Ghareeb.77
Gayundin, nang pumunta si Zayd bin `Amr bin Nufayl kasama ang ilan sa kanyang mga kaibigan –
bago ang pagdating ng Islam - sa Ash-Shaam na naghahanap ng totoong relihiyon, sinabi ng mga
Hudyo sa kanya; “Hindi ka magiging Hudyo maliban na lamang kung makuha mo ang bahagi ng
galit ng Allah na aming nakuha.” Sinabi niya; “Naghahanap ako upang makatakas sa galit ng Allah.”
Gayundin, ang mga Kristiyano ay nagsabi sa kanya; “Kung ikaw ay magiging isa sa amin ay
magdadala ka ng bahagi sa kawalang-kasiyahan ng Allah (sa amin).” Sinabi niya; “Hindi ko ito
makakaya.” Kaya’t nanatili siya sa kanyang dalisay na kalikasan at naiwasan ang pagsamba sa mga
idolo at ang mga gawaing pagtatambal. Siya ay hindi naging isang Hudyo, ni Kristiyano. Hindi tulad
ng kanyang mga kasamahan, sila ay naging mga Kristiyano dahil natagpuan nila ito na mas puro
kaysa sa Hudaismo. Si Waraqah bin Nawfal ay kabilang sa mga taong ito hanggang sa siya ay
ginabayan ng Allah sa pamamagitan ng kamay ng Kanyang Propeta, nang siya ay ipinadala bilang
Propeta, at si Waraqah ay naniniwala sa pahayag na ipinadala sa Propeta, nawa ay kalugdan siya
ng Allah.
Ang mga Biyaya ay Dahil sa Panginoon, Hindi Dahil sa Paglihis at Pagkaligaw
⌂ Sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
َ َْ َ ‫َ َ ه‬
﴾‫ين أن َع ْم َت َعل ْي َه ْم‬ ‫﴿ِصاط ال َذ‬َ
“Daan ng mga pinagkalooban Mo ng biyaya.”
nang binanggit Niya ang Kanyang pabor.
Sa pagbanggit ng galit, sinabi ng Allah ‫;ﷻ‬
َ ُ ْ َ ْ َْ
﴾‫وب َعل ْي َه ْم‬َ ‫﴿غ ِن المغض‬
“at huwag Mo kaming ihanay sa mga nagtungo sa daan ng mga isinumpa.”
nang hindi binanggit ang gumawa (ang nagpadala ng galit kaya sila ay sinumpa), kahit na Siya ang
nagpadala ng galit sa kanila, tulad ng sinabi ng Allah sa isa pang Aayah;

76 ) Musnad Ahmad #19381


77 ) Tuhfah Al-Ahwadhiy 8:289
33
َ ُ ‫ََ ْ َ َ َ ه َ َ َ ه ْ ْ َ ْ ً َ َ ه‬
﴾‫اّلِل َعل ْي َهم‬ ‫﴿ألم تر َإل ال َذين تولوا قوما غ َضب‬
“Hindi ba ninyo nakikita ang mga mapagkunwari (‘munâfiqûn’) na itinuring nila ang mga Hudyo
na mga kaibigan at mga minamahal na kung saan nasa mga ito ang Galit ng Allah?”78
Gayundin, iniuugnay ng Allah ang pagkaligaw sa mga yaong nagpakasasa rito, bagama't sila’y
nangaligaw ayon sa hinirang na tadhana at kapalaran ng Allah. Halimbawa, sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
ً ُ َ َ َ ََ َ ْ َ ُ‫َ َْ ه‬
﴾‫اّلِل ف ُه َو ال ُم ْهت َد َو َمن ُي ْض َل ْل فلن ت َجد له َو َل ًّيا ُّم ْر َشدا‬ ‫﴿من يه َد‬
“Sinuman ang ginabayan ng Allâh (‫ )ﷻ‬tungo sa patnubay at pagkakaintindi sa mga
palatandaan at mga talata ng Allâh (‫ )ﷻ‬ay siya ang tunay na napatnubayan tungo sa
katotohanan, subalit sinuman ang hindi ginabayan nang ganito, kailanman ay hindi na siya
makatatagpo ng makatutulong na gagabay sa kanya sa katotohanan; dahil ang gabay at
kabiguan ay nasa ilalim ng Kamay ng Allâh na Bukod-Tangi.”79
at Kanya pang sinabi:
َ ْ ُ ُ َ َُ َ َ َ ُ‫ه‬ ْ
﴾‫﴿من ُيض َل َل اّلِل فال ه َاد َي له َو َيذ ُره ْم َف طغ َي َـن َه ْم َي ْع َم ُهون‬ َ
“At sinumang iligaw ng Allâh (‫ )ﷻ‬mula sa Landas ng Patnubay ay wala nang makagagabay pa
sa kanya, na kung kaya, pababayaan Niya sila na gumagala-gala na bulag sa kanyang pagtanggi
at pagmamalabis.”80
Ang mga ito at ilan pang mga Aayah ay nagpapatotoo sa katotohanan na ang Allah lamang ang
Kaisa-isahan na naggagabay at nagliligaw, na kung saan ito ay salungat sa paniniwala ng sekta ng
Qadariyyah, na nagsasabing ang mga alipin (tao) ang siyang pumipili at gumagawa ng kanilang
sariling kapalaran at kahihinatnan. Sila ay umaasa sa ilang mga hindi maliwanag na mga Aayah at
sila ay umiiwas sa kung ano ang malinaw at maliwanag na mga Aayah at sumasalungat sa kanilang
mga pansariling kagustuhan. Ang mga ito, ang paraan ng mga taong sumusunod sa kanilang
kasakiman, pagnanais at kasamaan. Nakasaad sa mapananaligang Hadeeth na sinabi ni Propeta
Muhammad ‫ﷺ‬:
ُ َ ْ َ ُ
‫احذ ُروه ْم‬ ‫ين َس َّم هللا ف‬ َ ‫ون َما َت َش َاب َه م ْن ُه َف ُأولئ َك هالذ‬
َ ُ َّ َ َ ‫َ َ َ ْ ُ ُ ه‬
‫َإذا رأيتم ال َذين يت َبع‬
َ َ َ
“Kapag nakikita ninyo ang mga sumusunod sa hindi malinaw sa loob nito (ang Qur'an), kung
gayon sila ang mga nabanggit ng Allah (sumangguni sa 3:7). Kaya, iwasan ninyo sila at kayo ay
mag-ingat.”81
Ang tinutukoy ng Sugo ‫ ﷺ‬ay ang pahayagْ ng Allah ‫ﷻ‬:
َ َ َْ ْ َ ُ ْ َ َ َ َ َّ َ ٌ َ ُُ
﴾‫ين ف قلو َب ـ َه ْم ْزيـ ـغ ف َيت َب ُعون َما تش َـبه َمنه ْاب َتغ َآء ال َفتن َة َو ْاب َتغ َآء تأ ِو َيل َه‬ َ ‫﴿ف َأ َّما هالذ‬
َ
َ
“subalit sa mga yaong ang puso ay may sakit na pagkaligaw dahil sa kanilang masamang
layunin, ang sinusunod lamang nila ay ang mga ganitong uri ng talata na hindi lantad ang
kahulugan, nang sa gayon ay makapagkalat sila ng mga pag-aalinlangan sa mga tao upang ang

78 ) Surah Al-Mujaadilah 14
79 ) Surah Al-Áraaf 186
80 ) Surah Al-Kahf 17
81 ) Saheeh Al-Bukhaari – Kitaab: At-Tafseer #4547, mula sa salaysay ni Áaishah.
34
mga ito ay iligaw; at nagbibigay sila ng kanilang sariling pakahulugan na sang-ayon lamang sa
kanilang maling paniniwala.”82
Katunayan, walang mubtadi’ (gumagawa ng bid’ah) sa relihiyon ang maaaring asahan sa anumang
tunay na katibayan sa Qur'an na nagpapatotoo sa kanyang gawaing bid’ah. ang Qur'an ay
dumating upang makilala ang kaibhan sa pagitan ng katotohanan at kasinungalingan, at gabay at
pagkaligaw. Ang Qur'an ay hindi naglalaman ng anumang mga pagkakaiba o mga kontradiksyon,
sapagkat ito ay isang paghahayag mula sa Pinakamarunong, at Karapat-dapat sa lahat ng papuri.

Ang Buod ng Al-Faatihah

A ng marangal na Surah Al-Faatihah ay naglalaman ng pitong Aayah kasama ang papuri at


pasasalamat sa Allah, niluluwalhati Siya at pinupuri Siya sa pamamagitan ng pagbanggit
ng Kanyang pinakamagandang mga Pangalan at Pinakamataas na Katangian.
Binabanggit din nito ang Kabilang Buhay, kung saan ay ang Araw ng Pagkabuhay na Mag-uli,
at pag-uutos ng Allah sa mga lingkod at alipin na humingi sa Kanya, pagsusumamo sa Kanya at
pagpapahayag na ang lahat ng kapangyarihan at lakas ay nagmumula sa Kanya.
Ito rin ay nagtatawag sa katapatan ng pagsamba sa Allah nang Nag-iisa, huwag pagtambalan
ang Kanyang pagka-Diyos, paniniwala sa Kanyang pagiging ganap at perpekto, pagiging malaya
mula sa anumang pangangailangan sa pagkakaroon ng katambal, na wala Siyang mga karibal o
walang katulad.
Ang Al-Faatihah ay nagtuturo sa mga mananampalataya na magsumamo sa Allah upang
patnubayan sila sa tuwid na landas, na siyang tunay na relihiyon, at upang tulungan silang manatili
sa landas na ito sa buhay na ito, at upang makadaan at makatawid sa aktwal na Siraat (tulay sa
Impiyerno na ang lahat ay kailangang dumaan sa ibabaw nito) sa Araw ng Paghuhukom. Sa Araw
na iyon, ang mga mananampalataya ay papunta sa mga hardin ng kaginhawaan sa pangkat ng
mga Propeta, mga matatapat, mga martir at mga matutuwid.
Hinihikayat din ng Al-Faatihah ang paggawa ng mabubuting gawa, upang makasama ng mga
mananampalataya ang mga pangkat na mapaggawa ng kabutihan sa Araw ng Pagkabuhay na
Mag-uli.
Nagbabala rin ang Surah na ito laban sa pagsunod sa mga landas ng mga naligaw, upang ang
isang tao ay hindi mapapunta sa mga nagpakasawa sa kasalanan, sa Araw ng Pagkabuhay, kasama
ang mga nagkamit ng galit at yaong mga nangaligaw.

82 ) Surah Aali Imraan 7


35
Ang Pagbanggit ng Aameen, Batas Nito at Kabutihan sa Pagbanggit Nito

I nirerekomenda na sabihin ang Aameen matapos tapusin ang pagbabasa ng Al-Faatihah. Ang
ibig sabihin ng Aameen, "O Allah! Tanggapin ang aming panawagan at panalangin."
⌂ Ang katibayan sa pagsasabi ng Aameen na ito ay inirerekomenda ay ang nakalagay sa kung ano
ang itinala ng mga Imaam na tulad nina Imaam Ahmad, Abu Dawud at At-Tirmidhi, na sinabi ni
َ ُ ْ َ ْ َْ
Wa'il bin Hujr: “Narinig ko ang Sugo ng Allah na kanyang binabasa ang [﴾‫وب َعل ْي َه ْم‬
َ ‫ ]﴿غ ِن المغض‬at
pagkatapos sinabi niya ang Aameen na pinapahaba niya ang kanyang tinig.”83
Sa ulat ni Abu Dawud; “At nilalakasan niya ang kanyang boses dito.”84 At pagkatapos sinabi ni At-
Tirmidhi na ang Hadeeth na ito ay Hasan at isinalaysay din mula kina `Ali at Ibn Mas`ud. Gayundin,
َ ُ ‫;]﴿غ ْن ْال َم ْغ‬
َ
sinabi ni Abu Hurayrah na tuwing sasabihin ng Sugo ng Allah ‫وب َعل ْي َه ْم﴾[ ﷺ‬
َ ‫ض‬ ِ Sasabihin
niya ang Aameen hanggang sa naririnig siya ng mga nasa likuran niya na nasa unang linya.85
Sina Abu Dawud at Ibn Maajah ay nagtala ng Hadeeth na may dagdag na salaysay; “Pagkatapos,
ang Masjid ay yumayanig dahil sa pagkakabanggit ng Aameen (ng mga nasa likod ng Propeta).”86
Gayundin, naitala ni Ad-Daraqutni ang Hadeeth na ito at nagkomento na ito ay Hasan.
Dagdag pa rito, sinabi ni Bilaal na sinabi niya;
َ ‫ ََل َت ْسب ْقن بآم‬،‫اّلِل‬
‫َ ه‬ َ
‫ي‬ َ َ َ َ َ ‫يا َر ُسول‬
“O Sugo ng Allah! Huwag mong tapusin ang pagbanggit mo ng Aameen hanggang sa
makahabol ako sa pagdarasal mo.”87
⌂ Sa karagdagan, sinabi ni Abu Nasr Al-Qushayri na binibigyan-diin nina Al-Hasan at Ja`far As-
Saadiq ang `m’ sa Aameen.
⌂ Ang pagbanggit ng Aameen ay inirerekomenda para sa mga hindi nagdarasal (kapag nagbabasa
ng Al-Faatihah) at mahigpit na inirerekomenda naman para sa mga nagdarasal, nag-iisa man o sa
likod ng Imaam. Naiulat sa dalawang Saheeh na sinabi ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬:
ْ َ ْ َ َّ َ َ َ ُ َ َ ُ َ َ َ ْ َ ْ َ ُ ُ ْ َ َ َ َ ْ َ ُ َّ َ ُ ِّ َ َ ُ َ ْ َ َّ َ َ
‫ ف َإنه من وافق تأ َمينه تأ َمي المَل َئك َة غ َفر له ما تقدم َمن ذن َب َه‬،‫َإذا أمن َاإلمام فأمنوا‬

83 ) Sunan At-Tirmidhiy – Abwaab: As-Salaah #248.


84 ) Sunan Abi Daawud – Kitaab: As-Salaah #932.
85 ) Sunan Abi Daawud – Kitaab: As-Salaah #934.
86 ) Sunan Abi Daawud – Kitaab: As-Salaah #934, Sunan Ibn Maajah – Kitaab: Iqaamatus Salaah #853 mula sa salaysay ni
Abu Hurayrah.
87 ) Sunan Abi Daawud – Kitaab: As-Salaah #937.
36
“Kapag sinabi ng Imaam 'Aameen', pagkatapos ay inyong sabihin din, 'Aameen', dahil sinuman
ang nagsasabi ng Aameen kasama ang mga anghel, ang kanyang mga nakaraang kasalanan ay
mapapatawad.”88
Inulat ni Muslim na sinabi ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬:
َْ َّ َ َ ُ َ ُ ُْْ ُ َ َ َ َ َ : َ َّ ُ َ َ ْ َ َ َّ ُ ُ َ َ َ َ
‫ ف َوافق ْت َإ ْحداه َما اَلخ َرى غ َف َر له َما تقد َم َم ْن ذن َب َه‬،‫ي‬ ‫ َوال َمَل َئكة َف السم َاء َآم‬،‫ي‬ ‫ َآم‬:‫الصَل َة‬ ‫ال أ َحدك ْم َف‬ ‫َإذا ق‬
“Kapag ang sinuman sa inyo ay nagsasabi sa panalangin, 'Aameen' at ang mga anghel sa
kalangitan ay nagsasabi rin ng, 'Aameen', nang magkasabay, ang kanyang mga nakaraang
kasalanan ay mapapatawad.”89
⌂ Sinabi na ang Hadeeth ay nagsasabi tungkol sa ang mga anghel at mga Muslim ay parehong
sinasabi ang Aameen sa parehong oras at pagkakataon. Ang Hadeeth ay tumutukoy din sa kung
kailan sinabi ang Aamin ng mga anghel at ang Muslim ay taos-pusong sinasabi ito (na kung kaya,
ito ay nagdadala ng kapatawaran).
⌂ Karagdagan, ito ay naitala sa Saheeh Muslim na isinalaysay ni Abu Musa ‫ رضي هللا عنه‬mula sa
Propeta ‫ ﷺ‬na sinabi niya:
ُ ‫ ُيج ْب ُك ُم ه‬،‫ي‬
َ ‫ آم‬: ‫ولوا‬ ُ َُ َّ ‫ { َغ ْن ْال َم ْغ ُضوب َع َل ْيه ْم َو ََل‬: ‫ال‬
َ ‫الض ِّال‬ َ ‫َوإ َذا َق‬
‫اّلِل‬ َ َ ‫ فق‬. } ‫ي‬ َ َ ِ َ
َّ ‫]غ ْن ْال َم ْغ ُضوب َع َل ْيه ْم َو ََل‬
َ ‫الض ِّال‬ َ
“Kapag sinabi ng Imaam [‫ي‬ َ َ ِ inyong sabihin; ‘Aameen’, tutugunan kayo
90
ng Allah.”
⌂ Bukod dito, sinabi ni At-Tirmidhi na ang ibig sabihin ng ‘Aameen’, “Huwag biguin ang aming
pag-asa”, samantalang ang karamihan sa mga iskolar ay nagsasabi na ang ibig sabihin nito,
“Sagutin ang aming pananalangin.”
⌂ Gayundin, sa kanyang Musnad, itinala ni Imaam Ahmad na sinabi ni ‘Aaishah na noong
binanggit sa kanya ang mga Hudyo, sinabi ng Sugo ng Allah ‫ﷺ‬:
ُّ َ َ ُ َ َ َ َ ‫َّ ُ َ ْ َ ْ ُ ُ َ َ َ َِ ْ َ َ َ ْ ُ ُ َ َ َ ْ ُ ُ َ ه َ َ َ َ ُ َ َ َ َ ُّ َ ْ َ َ َ َ ْ ْ َ ه‬
‫هللا ل َها َوضلوا‬ ‫ وعَّل ال َقبل َة ال َن هدانا‬،‫َإنهم لن يحسدونا عَّل ش ٍء كما يحسدونا عَّل الجمع َة ال َن هدانا هللا لها وضلوا عنها‬
َ ‫ آم‬:‫ف ْاإل َمام‬
‫ي‬ َ ‫َع ْن َها َو َع ََّل َق ْول َنا َخ ْل‬
َ َ َ َ
“Hindi sila naiinggit sa atin para sa anumang bagay na higit pa kaysa sa kanilang pagkainggit sa
atin sa Jumu’ah (Biyernes) na kung saan tayo ay ginabayan para rito, habang sila ay nangaligaw
mula rito, at sa Qiblah na kung saan tayo ay ginabayan ng Allah dito, samantalang sila ay
nangaligaw mula rito, at para sa ating pagsasabi ng ‘Aameen’ sa likod ng Imaam.”91
Gayundin, naitala ni Ibn Maajah ang Hadeeth na ito na kanyang sinabi ‫ﷺ‬:
ْ َّ َ َّ َ َُْ ُ َُْ ُُ ْ َ َ َ َ
‫السَل َم َوالتأ َم ِي‬ ْ َِ ‫ود َع ََّل‬
‫ش ٍء َما َح َسدتك ْم َعَّل‬ ‫ما حسدتكم اليه‬
“Ang mga Hudyo ay hindi kailanman naiinggit sa inyo nang higit pa sa inyong pagsasabi ng
Salaam (Islamikong pagbati) at sa pagsasabi ng Aameen.”92

88 ) Saheeh Al-Bukhaari – Kitaab: Al-Adhaan #780, Saheeh Muslim – Kitaab As-Salaah #410 mula sa salaysa ni Abu Hurayrah.
89 ) Saheeh Muslim – Kitaab As-Salaah #410 mula sa salaysa ni Abu Hurayrah.
90 ) Saheeh Muslim – Kitaab As-Salaah #404.
91 ) Musnad Ahmad #25029 mula sa salaysay ni Áaishah.
92 ) Sunan Ibn Maajah #856 mula sa salaysay ni Áaishah.
37
⌂ Sinuman ang magsasabi ng Aameen sa pagdarasal, walang anumang anghel sa kalangitan
maliban na lamang na humingi ng kapatawaran para sa kanya. Mula sa salaysay ni Anas bin Maalik
‫ رضي هللا‬na sinabi ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬:
‫ لم يبق ملك ف السماء مقرب إال استغفر له‬.‫ آمي‬:‫ ثم قال‬،‫ ثم قرأ فاتحة الكتاب‬،‫من قرأ بسم هللا الرحمن الرحيم‬
“Sinuman na kanyang binasa ang Bismillaahir Rahmaanir Raheem at pagkatapos kanyang
binasa ang Al-Faatihah at pagkatapos kanyang sinabi ang ‘Aameen’, walang natitira na
anumang malalapit na anghel sa kalangitan maliban na lamang na mananalangin ng
kapatawaran para sa kanya.”93

Mga Mahahalang Aral Mula sa Surah Al-Faatihah


Pagpapanatili at pagpapatibay ng pagiging ganap ng Al-Hamd (ang papuri at pasasalamat)
① para sa Allah ‫ﷻ‬, at yan ay dahil sa [‫ ]ال‬sa Kanyang pahayag na [‫ ;]الحمد‬sa kadahilanang ito
ay tumutukoy sa Al-Istighraaq (sumasaklaw sa panlahatan).
② Siya ang Allah ang karapat-dapat lamang sa ganap na papuri mula sa lahat ng aspeto; na kung
kaya, ang Sugo ng Allah ‫ ﷺ‬kapag dumatal sa kanya ang anumang bagay na nagpapaligaya sa
kanya at nagpapasya, kanyang sinasabi:
ُ َّ ‫ْال َح ْم ُد َ هّلِل هالذي بن ْع َمته َتت ُّم‬
‫الص َال َحات‬ َ ََ ََ َ َ
“Ang papuri at pasasalamat ay para lamang sa Allah na kung saan sa pamamagitan ng Kanyang
biyaya ay naging kompleto at naging ganap ang mga mabubuting bagay.”94
At kapag siya ay nakakita ng anumang bagay na kanyang di-nagugustuhan, kanyang sinasabi:
ُ َ ‫ْ َ ْ ُ ه‬
‫ّلِل َعَّل ك ِّل َح ٍال‬
َ َ ‫الحمد‬
95
“Ang papuri at pasasalamat ay para lamang sa Allah sa lahat ng kalagayan.”
③ Pagpapauna sa paglalarawan ng Allah sa pamamagitan ng Al-Uloohiyyah kaysa sa Kanyang
paglalarawan sa pamamagitan ng Ar-Ruboobiyyah; ito ay maaaring sa kadahilanan na ang “Allah”
ay pangngalang pantangi na para lamang sa Kanya, at lahat ng iba pa na Kanyang pangalan ay
sumusunod lamang sa pangngalang “Allah”. At maaari rin, na ang dumating sa kanila na mga Sugo
ay kanilang pinabulaanan lamang ang Al-Uloohiyyah.
④ Pangkalahatang Ruboobiyyah ng Allah para sa lahat ng sandaigdigan batay sa Kanyang sinabi
[‫]العالمي‬.

93 ) Tingnan ang Fath Al-Qadeer ni Shawkaaniy 1/26.


94 ) Sunan Ibn Maajah – Kitaab: Al-Adaab #3803 mula sa salaysay ni Áaishah.
95 ) Sunan Ibn Maajah – Kitaab: Al-Adaab #3803 mula sa salaysay ni Áaishah.
38
⑤ Pagpapanatili at pagpapatibay ng dalawang mararangal na pangalan “Ar-Rahmaan at Ar-
Raheem” para sa Allah ‫ﷻ‬. At pagpapatibay sa anumang kinakailangan mula sa Ar-Rahmah (habag)
bilang katangian, at mula sa Ar-Rahmah bilang gawa at kilos.
⑥ Na ang Ruboobiyyah ng Allah ‫ ﷻ‬ay itinatag batay sa malawak na Rahmah (habag) na umaabot
sa nilikha. Dahil nang sinabi Niya [‫]رب العالمي‬, para bang tinatanong: “Anong uri ng Ruboobiyyah
ito? Ito ba ay Ruboobiyyah na may kaugnayan sa parusa at paghihiganti? O Ruboobiyyah na may
kaugnayan sa habag at biyaya?” Kaya’t dahil dito, Kanyang sinabi: [‫]الرحمن الرحيم‬.
⑦ Pagpapanatili at pagpapatibay ng kapangyarihan at awtoridad ng Allah ‫ﷻ‬, at pagiging hari at
makapangyarihan sa Araw ng Muling Pagkabuhay. Dahil sa Araw na yaon, ang lahat ng mga nag-
aangking hari dito sa daigdig at paghahari ay maglalaho at mawawala.
Tanong: Hindi baga’t Siya ay hari sa Araw ng Paghuhukom, at dito sa mundo?
Sagot: Oo, subalit ang paglitaw at pagiging hayag ng Kanyang kapangyarihan, ng Kanyang
kaharian, ng Kanyang lakas ay mangyayari sa Araw na yaon. Dahil magpapahayag ang Allah ‫ﷻ‬:
ُ ْ ْ ِّ
﴾‫﴿ل َم ِن ال ُملك‬
“at sasabihin ng Allâh (‫)ﷻ‬: “Kanino ang kaharian at pangangasiwa sa araw na ito.”96
At walang sinuman ang sasagot:
َْ ْ ‫َْْ َ ه‬
﴾‫ّلِل ال َو َح َد الق َّه ِار‬
َ َ ‫﴿اليوم‬
“Tutugunan Niya mismo sa Kanyang Sarili na Kanyang sasabihin: “Pagmamay-ari lamang ng
Allâh (‫ )ﷻ‬na ‘Al-Wâhid’ – ang Nag-iisa at Bukod-Tangi sa Kanyang mga Pangalan, mga
Katangian at mga Gawain, na ‘Al-Qahhâr’ – ang Tagalupig – na nilulupig Niya ang lahat ng
Kanyang mga nilikha sa Kanyang kakayahan at kapangyarihan.”97
Dito sa daigdig, nagsisihayagan ang mga naghahari. Bagkus, lilitaw ang mga hari na inaangkin at
inaakala ng kanilang mga pinamumunuan na walang ibang hari kundi sila lamang. Tulad
halimbawa ng mga komunista, walang silang kinikilalang panginoon sa mga kalangitan at
kalupaan maliban sa kanilang mga pinuno.
⑧ Pagpapanatili at pagpapatibay sa muling pagkabuhay at kabayaran sa mga gawain batay sa
Kanyang sinabi [‫]مالك يوم الدين‬.
⑨ Panghihikayat sa tao sa paggawa at paghahanda para sa Araw na yaon na kung saan
tutumbasan ang lahat ng mga gawain na ginawa ng mga alipin.
⑩ Pagkakaroon ng Ikhlaas (taos-puso at katapatan) ng pagsamba para sa Allah, batay sa Kanyang
sinabi [‫ ]إياك نعبد‬na kung saan ito ay tumutukoy sa Ikhlaas.
⑪ Tapat na paghingi ng tulong sa Allah ‫ ﷻ‬na Siya lamang ang dapat na hingan ng tulong at ayuda,
ayon sa Kanyang sinabi [‫ ]وإياك نستعي‬bagay na kung saan inuna ang Maf’ool bihi (akusatibo – direct
object).

96 ) Surah Ghaafir 16
97 ) Surah Ghaafir 16
39
Tanong: Papaanong sasabihing tapat na paghingi ng ayuda para sa Allah na Siya lamang ang dapat
na hingan at wala nang iba pa, samantalang sinabi Niya mismo:
ْ َّ ْ َ ُ ََ
﴾‫﴿وت َع َاونوا َعَّل ال َْ ِّن َوالتق َو َٰى‬
“At magtulungan sa paggawa ng mabuti at pagkatakot sa Kanya.”98
Na kung saan pinatunayan ng Aayah na ito ang paghingi ng tulong liban pa sa Allah ‫ ﷻ‬at sinabi
mismo ng Sugo ‫ﷺ‬:
ٌ َ َ ُ َ َ َ َََْ ُ َ ُ َ َْ َْ َََْ ُ ُ ْ ََ َ ُ ‫َو ُتع‬
‫اعه َصدقة‬ ‫ أو ترفع له عليها مت‬،‫ فتح َمله عليها‬،‫الر ُج َل َف د َّاب َت َه‬َّ ‫ي‬ َ
“Ang pagtulong mo sa tao sa kanyang sinasakyan upang siya ay makasakay dito, o ang pag-
angat (o pag-abot) mo ng kanyang mga lulan ay isang uri ng kawanggawa.”99
Sagot: Tunay na ang Al-Isti’aanah (paghingi ng tulong) ay dalawang uri: Una: Isti’aanah Tafweedh,
nangangahulugan na ikaw ay magtitiwala at aasa sa Allah ‫ ﷻ‬at magmamalinis mula sa iyong
kakayahan at lakas na ang tanging may kakayahan lamang at lakas ay mula sa Allah. Ito ay
partikular lamang sa Allah at wala nang iba pa. Ikalawa: Isti’aanah Mushaarakah, na
nangangahulugan na pakikiisa sa anumang bagay na gustong itatag at ito ay walang anuman at
pinahihintulutan kung ang inihingian ng tulong ay buhay na may kakayahan na tupdin ang tulong
na hinihingi sa kanya, sa kadahilanan, ito ay hindi ‘Ibaadah.
Tanong: Ang paghingi ba ng tulong sa mga nilikha ay pinahintulutan sa lahat ng pagkakataon?
Sagot: Hindi, pinapahintulutan lamang ang paghingi ng tulong sa mga nilikha kung ito ay kayang
ibigay ng nilikha ang hinihiling sa kanya, subalit kung hindi niya kayang ibigay at ipagkaloob ito, sa
ganitong pagkakataon, hindi pinahintulutan ang paghingi ng tulong sa kanya. Tulad halimbawa ng
paghingi ng anumang pangangailangan ng isang tao doon sa nakalibing, ito ay Haraam (mabigat
na ipinagbawal), bagkus ito ay Shirk (pagtatambal ng pagsamba sa Allah). Dahil ang nakalibing ay
maging ang kanyang sarili ay hindi niya kayang tulungan, papaano pa kaya sa iba?‼! Tulad din ng
paghingi ng tulong sa isang taong hindi nakikita sa anumang bagay na hindi niya kayang ibigay,
halimbawa, ang paniniwala na ang Waliy na nasa dulo ng kanluran ay makakatulong sa kanyang
pangangailangan habang siya ay nasa dulo ng silangan. Ito rin ay isang malaking Shirk. Sa
kadahilanan na siya ay walang kakayahan na ibigay ito dahil siya ay nasa malayong lugar at hindi
niya ito nakikita.
Tanong: Maaari bang humingi ng tulong sa nilikha sa mga bagay na pinahintulutan ang paghingi
sa kanya?
Sagot: Ang pinakamainam ay dapat iwasan ang paghingi ng tulong sa sinuman maliban na lamang
sa oras ng pangangailangan, o di naman kaya, kapag nalaman niya na ang paghingi ng tulong sa
kanya ay magaan ang pagbigay sa kanya nito at magbibigay ng kasiyahan sa kanya, sa ganitong
kalagayan, siya ay hihingi ng tulong sa kanya na ang layunin ay upang ipasok ang kasiyahan sa

98 ) Surah Al-Maaidah 2
99 ) Saheeh Muslim – Kitaab: Az-Zakaah #1009 mula sa salaysay ni Abu Hurayrah.
40
kanyang puso at diwa. At nararapat sa sinumang humihingi ng tulong ay ang kahilingan na walang
halong kasalanan at pag-aaway-away kapag ito ay isinasakatuparan.
⑫ Pagdulog ng tao sa Allah ‫ ﷻ‬na siya ay gabayan at ituro sa kanya ang matuwid na landas
pagkatapos ng kanyang paghingi ng tulong sa Kanya, dahil kinakailangan sa pagsamba ang Ikhlaas,
at ang batayan sa bagay na ito ay ang [‫ ]إياك نعبد‬at mula sa paghingi ng tulong sa Kanya, pinapalakas
at pinatitibay nito ang pagsamba, at ang batayan ay ang [‫]وإياك نستعي‬, at pinatitibay din nito ang
pagsunod sa Sharee’ah, at ang batayan ay ang [‫]اهدنا الَصاط المستقيم‬, dahil ang matuwid na landas
ay ang Sharee’ah na dala-dala ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬.
⑬ Balaaghatul Qurán (kahusayan sa pananalita ng Qurán), ito ay dahil sa pag-alis ng Harful Jarr
(pang-ukol) mula sa [‫]اهدنا‬. At ang kapakinabangan sa bagay na ito ay upang maging saklaw sa
lahat ng uri gabay na hinihiling, at ito ay ang gabay sa kaalaman at gabay sa Tawfeeq (tagumpay
sa gawain). Sa kadahilanan, ang Hidaayah (gabay) ay nahahati sa dalawa: Una: Hidaayah Irshaad,
na kung saan ito ang pagturo sa kaalaman. Pangalawa: Hidaayah Tawfeeq, na kung saan ito ang
patnubay sa paggawa. Ang unang uri ay hindi naglalaman maliban na lamang sa paggabay sa
pagtuturo (ng kaalaman), maaaring gabayan ng Allah ‫ ﷻ‬at ituro sa lahat ng tao ang ganitong
kahulugan ng Hidaayah, tulad ng sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
﴾‫اس‬
َّ ِّ ً ُ ُ ْ ُ ْ
‫لن‬ ‫ل‬ ‫ى‬ ‫د‬ ‫ه‬ ‫آن‬ ‫ر‬ ‫ق‬‫ال‬ ‫يه‬ ‫ف‬ َ ‫ان هالذي ُأنز‬
‫ل‬
َ َ ََ ُ ْ َ
‫﴿شهر رمض‬
ِ َ َ ِ َ
“Sa buwan ng Ramadhan, sinimulan ng Allâh (‫ )ﷻ‬ang paghahayag ng Dakilang Qur’ân sa
‘Laylatul Qadr’ (isinalin na Gabi ng Dakilang Karangalan) bilang patnubay sa mga tao tungo sa
katotohanan.”100
At ang pangalawa ay napapaloob ang Tawfeeq para sa patnubay at pagsunod sa Sharee’ah, tulad
ng sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
﴾‫ي‬ َ ‫اب ََل َ ْري َب ۛ فيه ۛ ُه ًدى ِّل ْل ُم َّتق‬
ُ ‫﴿ذ َٰ ل َك ْالك َت‬
َ
َ َ َ َ َ
“Ang Qur’ân na ito ang dakilang Aklat na katiyakang nagmula sa Allâh (‫)ﷻ‬, na kung kaya, huwag
ninyong pag-alinlanganan ang mga nasa loob nito, na ang tanging makikinabang lamang ng
patnubay nito ay ang mga ‘Al-Muttaqûn’ (ang mga may takot sa Allâh) na mga sumusunod sa
Kanyang batas.”101
At ang Hidaayah na ito ay maaaring ipagkait sa ibang tao, tulad ng sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
َ ْ َ َٰ َ َ ْ ُّ َ َ ْ َ ْ ُ َ ْ َ َ َ ُ ُ َ َّ َ َ
﴾‫م َعَّل ال ُهد َٰى‬‫﴿ذوأما ثمود فهديناهم فاستحبوا الع‬
“At sa Thamoud naman na sambayanan ni Sâleh (‫ )عليه السالم‬ay katotohanang nilinaw Namin sa
kanila ang Daan ng Katotohanan at Landas ng Patnubay, subalit mas pinili nila ang pagkabulag
kaysa sa patnubay.”102
ُ َ َ َ
Nangangahulugan sa [‫ ]ف َهد ْيناه ْم‬nilinaw at pinaliwanag namin sa kanila ang katotohanan at itinuro
namin sa kanila ito, subalit sila ay hindi pinatnubayan sa pagsunod at paggawa.

100 ) Surah Al-Baqarah 185


101 ) Surah Al-Baqarah 2
102 ) Surah Fussilat 17
41
⑭ Ang landas ay nahahati sa dalawa: Mustaqeem (matuwid) at Mu’awwij (baluktot). Hangga’t
ang landas na ito ay sang-ayon sa katotohanan, ito ay Mustaqeem, sinabi ng Allah ‫ﷻ‬:
ُ ‫يما َف َّاتب ُع‬
﴾‫وه‬ َ َ ‫﴿و َأ َّن َه َٰ َذا‬
ً ‫ِص َاط ُم ْس َت َق‬ َ
َ
“At kabilang sa mga ipinayo ng Allâh (‫ )ﷻ‬sa inyo, na ang Islâm na ito ang Daan na Matuwid
tungo sa Allâh (‫)ﷻ‬, na kung kaya, ito ang sundin ninyo at huwag ninyong sundin ang iba’t ibang
daan ng pagkaligaw.”103
At anumang landas na salungat sa katotohanan ito ay baluktot na landas.
⑮ Pagbanggit ng Tafseel (pagdedetalye) pagkatapos ng Ijmaal (pagpapaikli o pinaikling
kabuuan); Batay sa sinabi ng Allah [‫ ]اهدنا الَصاط المستقيم‬at ito ay Mujmal (pinaikli). [ ‫ِصاط الذين أنعمت‬
‫ ]عليهم‬at ito ay Mufassal (dinetalye). Sapagkat ang pagbanggit ng Ijmaal at pagkatapos sinundan
ng Tafseel ay may kapakinabangan. Dahil ang diwa ng tao ay nananabik at nag-aasam-asam kapag
nakarinig ng pangkalahatan at hindi detalyado, at ito ay umaasa at naghihintay sa detalyado at
paglilinaw. Kapag dumating ang Tafseel, nagiging handa ang sarili sa pagtanggap nito. At mayroon
pangalawang kapakinabangan dito, na ang pinagkalooban ng biyaya at pagpapala ay ang matuwid
na landas.
⑯ Pag-akibat ng Ni’mah (biyaya) sa Allah ‫ ﷻ‬nang Nag-iisa sa patnubay ng mga pinagkalooban ng
biyaya at pagpapala, dahil ito ay biyaya at pabor na puro at dalisay mula sa Allah.
⑰ Pagkakahati-hati ng tao sa tatlong uri: Una: Silang mga ginabayan at pinatnubayan.
Pangalawa: Silang mga kinapopootan, kinagalitan at sinumpa. Pangatlo: Silang mga nangaligaw.
At nailahad na ang tungkol sa mga ito.
At ang dahilan sa paglabas mula sa Siraat Al-Mustaqeem ay maaaring dahil sa Jahl
(kamangmangan) o dahil sa Ínaad (kasutilan), at ang mga sutil ay pinangungunahan ng mga
Hudyo, samantalang ang dahilan ng paglabas dahil sa kamangmangan ay pinangungunahan ng
mga Kristiyano. At yan ay sa kalagayan na may kaugnayan bago pa ang pagkakapadala sa Sugo ng
Allah ‫ﷺ‬, ibig sabihin ang mga Kristiyano. Subalit pagkatapos ng pagkakapadala sa Sugo ‫ﷺ‬, batid
nila ang katotohanan subalit sila ay sumuway dito, kaya naman, sila ay naging katulad na ng mga
Hudyo. Lahat sila ay mga kinapopootan at kinagalitan ng Allah.
⑱ Kahusayan ng Banal na Qurán, dahil sa ang estilo ng pananalita tungkol sa [‫ ]المغضوب عليهم‬ay
sa pamamagitan ng Ismun Maf’ool (passive participle) na kung saan ito ay patunay na ang galit sa
kanila ay nangyayari mula sa Allah at mula sa mga kakampi ng Allah ‫ﷻ‬.
⑲ Pagpapauna sa kung ano ang mas pinaka-matindi kaysa sa matindi, sa kadahilanan na unang
binanggit ng Allah ang Maghdoob kaysa sa mga nangaligaw. Ito ay dahil sa mas matindi ang
pagsuway at pagtalikod sa katotohanan ng mga kinapopootan kaysa sa mga nangaligaw. Dahil
ang pagsuway habang may kaalaman ay nahihirapang bumalik kaysa sa sumuway habang siya ay
mangmang.

103 ) Surah Al-An’aam 153


42
Ang mahalaga, ang Surah na ito ay napakadakila at napakalawak, walang sinuman sa atin
ang kayang saklawin ang napakadakilang mga kahulugan nito, subalit ito lamang ay patak
mula sa mga patak ng karagatan. At dito nagtatapos ang Tafseer ng Surah Al-Faatihah.
Ipagkaloob nawa sa atin ng Allah ang Ikhlaas at Tawfeeq at nawa ay Kanya tayong ilayo
mula sa anumang sanhi ng pagkasira ng ating mga mabubuting gawain dito sa mundo.

43

You might also like