Mga Tanda NG Oras NG Pagkagunaw NG Mundo - Muhammad Ali Granaderos v1 2023

Mga Tanda ng Oras ng Pagkagunaw ng Daigdig
MGA TANDA NG ORAS

NG PAGKAGUNAW NG DAIGDIG
‫أشراط الساعة‬
Isinulat ni:
Muhammad Ali Granaderos
Qassim University, KSA
Tinipon ni:
Aymaan Avenido
Currently Studying in Qassim Univeristy, KSA
1
ANO ANG IBIG-SABIHIN NG

‎‫أشراط الساعة‬‎ ?
Ang ibig-sabihin ng ‎‫أرشاط‬‎ay mga tanda o mga dahilan, ang ‎‫الساعة‬‎naman ay ang
Oras ng ‎kaganapan ng Pagkagunaw ng daigdig. Tinawag itong Oras dahil panakaw
ang pagdating ‎nito, at yon ang pag-ihip ni anghel ISRAFIL sa Trumpeta sa unang
pagkakataon at m‎ amamatay ang lahat ng mga nilikha.‎
Sinabi ng Allah:‎
‫ور فَ َص ِع َق َمن ِف �ٱ َّلس َم ٰـ َ ٰو ِت َو َمن ِف �ٱ ۡ َأل ۡر ِض � َّل َمن َشا ٓ َء �ٱ ُهلل‬ ‫ٱ‬
ِ ‫َون ُ ِفخَ ِف � ُّلص‬
‫إ‬
‎”At ang Trumpeta ay hihipan [sa unang pagkakataon], kaya sinuman ang nasa mga
‎kalangitan at sinuman ang nasa kalupaan ay malilipol, maliban sa sinumang ninais ng
‎Allah.” [Surah Az-Zumar, Ayah 68].‎
ANO ANG HIKMAH O WISDOM NG

KAALAMAN SA MGA TANDA O DAHILAN
NG PAGKAGUNAW NG DAIGDIG?‎
Ito ang iilan sa mga Hikmah:‎
‎1. Nadadagdagan ang Eiman o Paniniwala ng isang mu’min sa GHAYB (mga hin-
di nakikita) ‎na ibinalita ng ALLAH at ng Kanyang SUGO, at mapagtatanto niya sa
kanyang sarili na ‎totoo ang pagkapropeta ni Propeta Muhammad ‎‫ﷺ‬‎.‎
2
2. Makapaghanda ang isang mu’min sa mga pagsamba niya sa Allah at ito din ay nag-
tutulak sa ‎kanya sa pagsunod sa Allah, bilang paghahanda para sa Huling-Araw.
3‎ . Magiging panatag ang mu’min at hindi nabibigla sa mga nangyayaring fitnah at

pagsubok d‎ ahil sa pagkakaalam niya nito.‎
4‎ . Malalagyan ang mu’min ng pag-asa, dahil ang iilan sa mga tanda ng Oras ay ang
‎kaganapan ng paghahari o pamumuno ng Islam.‎
5‎ . Mapapanatag ang pakiramdam ng mu’min sa pagkakaalam niya sa Ghayb na mang-

yayari ‎sa hinaharap na panahon.‎‎6. Nag-uutos ito ng pagsasaayos ng gawa, mabuting
pakikisalamuha, pagka-awa at habag sa k‎ apwa kilala man o hindi, dahil mapagtatanto
ng mu’min na ang daigdig pala na ito ay ‎dadaan lang at magugunaw.‎
PAANO NATIN MALAMAN

ANG MGA TANDA NG ORAS
NG PAGKAGUNAW NG ‎DAIGDIG?‎
Ito ang mga dapat nating tahakin:‎
1‎ . Ang dapat lamang nating paniwalaan na mga tanda ng Oras ay yaong merong dalil
o ‎batayan mula sa Qur’an at Hadith (Sunnah), hindi pwedeng paniwalaan ang galing
sa mga p‎ anaginip at mga sariling kuro-kuro at mga haka-haka. ‎
2‎ . Ang dapat nating pagbatayan sa pag-unawa nito ay ang mga Ulama na kumakapit
sa ‎Sunnah ng Rasulullah ‫ﷺ‬
‎ ‎, hindi ang mga Ahlul-bid’ah, dahil ang Aqidah natin ay
3
Dalisay at ‎Puro, walang halong bid’ah. ‎
3‎ . Ang pagpapaliwanag sa mga tanda ng Oras ay kailangan na mabuklod natin ang

mga tao ‎sa mga kalagayan ng pag-unawa nila, ibubuklod ang mga merong alam sa
mga walang alam, a‎ ng maliit ang kaalaman ay hindi dapat ipapahaba o ipapalawak
ang pagpapaliwanag nito ‎dahil baka ito’y kanyang sasalungatin dahil hindi abot o hin-
di arok ng kanyang kaisipan.‎
Sinabi ni Ali bin Abi Talib - ‎‫ريض الله عنه‬‎- :‎
‫ أَت ُِح ُّبو َن أَ ْن يُ َكذ ََّب الل ُه َو َر ُسولُ ُه؟‬،َ‫اس بِ َا يَ ْع ِرفُون‬

َ ‫ َح ِّدث ُوا ال َّن‬‎
‎Isalaysay (kausapin) ninyo sa mga tao ang mga naaabot ng kanilang kaisipan, nais
niyo ‎bang pasinungalingan ang Allah at ang Kanyang Sugo?” [Isinalaysay ni Imam Al-
Bukhari ‫ا‬‎‫معلق‬‎].‎
Ito’y binanggit ni Imam Al-Bukhari sa kanyang “Sahih” sa ilalim ng Seksyon na:‎
‫ َم ْن َخ َّص بِالْ ِعل ِْم قَ ْو ًما ُدو َن قَ ْو ٍم كَ َرا ِه َي َة أَ ْن َل يَ ْف َه ُموا‬:‫اب‬

ٌ َ‫ب‬
‎(Pintuan:Ang itinangi niya sa kaalaman ang isang grupo bukod sa iba dahil sa ‎pag-
kamuhing baka ito’y hindi maunawaan (ng ibang grupo o tao).‎
4‎ . Ang Oras ng Pagkagunaw ng daigdig ay napakalapit na, nguni’t hindi natin ito
dapat ‎idaan sa sariling kaisipan kung kailan ito eksatong mangyayari, kaya ang isina-
got noon ng ‎Propeta ‎‫ﷺ‬‎kay anghel Jibril nang siya’y tinanong nito kung kailan ang
Oras ng P‎ aghuhukom?‎
َّ ‫ول َع ْن َها ِبأَ ْعلَ َم ِم َن‬

ِ‫السائِل‬ ُ ُ‫ َما الْ َم ْسئ‬‎
‎”Hindi ang tinanong hinggil rito ang mas maalam kaysa sa nagtatanong.” [Isinalaysay
ni ‎Imam Al-Bukhari at Muslim].‎
4
MGA MALILIIT NA TANDA

NG ORAS NG PAGHUHUKOM
‎‫أرشاط الساعة الصغرى‬‎
5
Dalangin natin sa Allah na maging maayos at mabuti ang kahihinatnan ng ating mga
buhay, ‎na doon Niya tayo kukunin sa kalagayan na tayo ay nasa Totoong Paniniwala.‎
‫اللهم آمني‬‎.‎
Ang mga Ulama ay hinati nila ang mga Tanda ng Araw ng Paghuhukom sa dalawang
klase:‎
A. Mga maliit na tanda ng Oras ng Paghuhukom [‎‫أرشاط الساعة الصغرى‬‎].‎

B. Mga malaking tanda ng Oras ng Paghuhukom [‎‫أرشاط الساعة الكربى‬‎].‎
Itong mga malaking tanda ay kasunod nito ang Oras mismo ng Pagkagunaw ng daig-
dig, kaya isa lang ‎ang darating sa mga ito sunod-sunod ng darating ang iba pang mal-
aking mga tanda at mapagtatanto ‎na ang Pagkagunaw ng daigdig.‎
Simulan natin banggitin ang mga maliit na tanda ng Oras ng Paghuhukom at ang
mga dalil nito o ‎batayan. Dalangin natin sa Allah ang Kanyang tulong na atin itong
mabanggit lahat.‎
1‎ . Ang pagpadala sa ating

Propeta na si Muhammad ‎‫ﷺ‬‎.
Sinabi ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎: ‎
َّ ‫بُ ِعث ُْت َو‬‎.‎
‫السا َع ُة كَ َهات ْ َِي‬
‎”Isinugo ako at ang Oras (ng Paghuhukom) ay napakalapit na.”
6
Sabi ni Sahl bin Sa’d:‎
َ ‫ َرأَيْ ُت َر ُس‬‎
ِ ْ ‫ول الل ِه ﷺ ق ََال ِب ِإ ْص َب َع ْي ِه َه َكذَا بِالْ ُو ْسطَى َوالَّ ِتي ت َِل‬
‫البْ َها َم‬
‎”Nakita ko ang Rasulullah ‎‫ﷺ‬‎na pinagdugtong niya ang kanyang hintuturo at ang
gitnang daliri.” ‎‎[Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].‎
Ibig-sabihin: Magkatabi ang pagkakapadala sa kanya at ang Oras ng Pagkagunaw ng

daigdig katulad ng ‎pagkakatabi ng hintuturo at gitnang daliri, tanda na ang huli ay
napakalapit ng magaganap. ‎
2. Ang pagkamatay ng Rasulullah ‫ﷺ‬

‎ ‎.
Ayon kay ‘Awf bin Malik - ‎‫ريض الله عنه‬‎- (wafat 78 Hijrah):‎
‫ فَق ََال‬،‫ َو ُه َو ِف قُ َّب ٍة ِم ْن أَ َد ٍم‬،‫أَتَ ْي ُت ال َّنب َِّي ﷺ ِف َغ ْز َو ِة ت َ ُب َوك‬‎

Dumating ako sa Propeta ‫ﷺ‬ ‎ ‎sa panahon ng digmaan sa Tabuk, habang siya ay nasa
kanyang tent na yari ‎sa balat ng hayop (tupa kadalasan), at kanyang sinabi: ‎
ِ ‫ ث ُ َّم ُموتَا ٌن يَأْ ُخ ُذ ِفي ُك ْم كَ ُق َع‬،‫ ث ُ َّم فَتْ ُح بَ ْي ِت الْ َمق ِْد ِس‬،‫ َم ْو ِت‬:‫السا َع ِة‬
‎”‫م‬‎ َّ ُ ‫ ث‬،‫اص الْ َغ َن ِم‬ َّ ‫ا ْع ُد ْد ِستًّا بَ ْ َي يَ َد ِي‬
‫ ث ُ َّم ِفتْ َن ٌة َل يَ ْبقَى بَ ْي ٌت ِم َن الْ َع َر ِب إِ َّل‬،‫اخطًا‬ِ ‫َاض ُة ال َْم ِل َحتَّى يُ ْعطَى ال َّر ُج ُل ِمائَ َة‏ ِدي َنا ٍر فَ َيظَ ُّل َس‬ َ ‫ْاس ِتف‬
‫ تَ ْح َت ك ُِّل غَايَ ٍة‬، ‫ فَ َي ْغ ِد ُرو َن فَ َيأْتُونَ ُك ْم ت َ ْح َت َثَانِ َني‏غَايَ ًة‬،ِ‫ ث ُ َّم ُه ْدنَ ٌة تَكُو ُن بَ ْي َن ُك ْم َوبَ ْ َي بَ ِني ْالَ ْص َفر‬،‫َد َخلَتْ ُه‬
‫ش أَلْفًا‬
َ َ ‫اث ْ َنا َع‬‎”.‎
‎”Bilangin mo ang anim na palatandaan na nagpapahiwatig ng paglapit ng Oras: ang
aking kamatayan, ‎ang pagbukas o pagsakop ng mga Muslim sa Baytul-Maqdis sa Pal-
estine (Jerusalem), isang salot na m ‎ agpapahirap sa inyo (at papatay sa inyo sa napa-
karaming bilang) gaya ng salot na dumaranas sa mga ‎tupa, ang malawakang pag-apaw
(o paglaki) ng kayamanan na kahit bigyan ang isa ng isang daang ‎Dinar, hindi siya
7
masisiyahan (patuloy na napopoot), pagkatapos ay isang fitnah (matinding pagsubok,

‎kapighatian) na walang sambahayang Arabo ang makakatakas, at pagkatapos ay isang
truce (ceasefire o‎ tigil-putukan) sa pagitan ninyo (nga muslim) at ng Bani Al-Asfar (ibig
sabihin ang mga Byzantine) na ‎magtataksil sa inyo at sasalakay sa inyo sa ilalim ng
walumpung watawat.” [Isinalaysay ni Imam Al-‎Bukhari].‎
Ang kamatayan ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎ay walang kasimbigat nito na yugto na dumaan sa

mga Sahabah ‎hanggang sa ang paningin nila sa araw na yon ay madilim, dahil sa tindi
ng tumama sa kanila na k‎ amatayan ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎.‎
3‎ . Ang pagkahati ng buwan

sa panahon ng Rasulullah ‎‫ﷺ‬‎.
Ayon kay Anas - ‎‫ريض الله عنه‬‎- :‎
َ ‫ فَأَ َرا ُه ُم انْ ِشق‬،‫ول الل ِه ﷺ أَ ْن يُ ِريَ ُه ْم آيَ ًة‬

‫َاق الْ َق َم ِر‬ َ ‫أَ َّن أَ ْه َل َم َّك َة َسأَلُوا َر ُس‬‎
”Ang mga taga-Makkah ay humiling sa Rasulullah ‫ﷺ‬ ‎ ‎na magpakita siya sa kanila ng
himala, kaya ‎ipinakita niya sa kanila ang pagkahati ng buwan.” [Isinalaysay ni Imam
Al-Bukhari at Muslim].
At ito ay ‎pinatotohanan ng Allah sa Kanyang sinabi na:‎
‫ٱنش َّق ۡٱل َق َم ُر‬

َ ‫اع ُة َو‬ َّ ‫ۡٱق َت َر َب ِت‬
َ ‫ٱلس‬
‎”Ang Oras ay papalapit na, at ang buwan ay nahati [sa dalawang bahagi].” [Surah
Al-Qamar, ayah 1].‎
8
4‎ . Ang pagkawala ng mga

Sahabah, na silang gabay sa mga tao.
Sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬
‎ ‎: ‎
‫ فَ ِإذَا َذ َه ْب ُت أَ َت‬،‫ َوأَنَا أَ َم َن ٌة ِلَ ْص َح ِاب‬،‫الس َم َء َما ت ُو َع ُد‬

َّ ‫ فَ ِإذَا َذ َه َب ِت ال ُّن ُجو ُم أَ َت‬،‫لس َم ِء‬
َّ ِ‫ال ُّن ُجو ُم أَ َم َن ٌة ل‬
‫ فَ ِإذَا َذ َه َب أَ ْص َح ِاب أَ َت أُ َّم ِتي َما يُو َع ُدو َن‬،‫ َوأَ ْص َح ِاب أَ َم َن ٌة ِ‏لُ َّم ِتي‬،َ‫أَ ْص َح ِاب َما يُو َع ُدون‬‎
‎”Ang mga bituin ay seguridad para sa kalangitan at kapag nawala ang mga bituin ay da-
rating sa langit ‎tulad ng ipinangako (ito ay lulubog sa kadiliman). At ako ang seguridad
sa aking mga Kasamahan at k‎ apag ako ay mawala darating sa kanila ang ipinangako
sa kanila. At ang aking mga Kasamahan ay ‎seguridad para sa Ummah at kapag sila
ay nawala darating sa aking Ummah ang ipinangako sa kanila.” ‎‎[Isinalaysay ni Imam
Muslim].‎
Kaawaan nawa tayo ng Allah at ipadadali niya sa atin ang paraan ng mga Sahabah.
‎‫اللهم آمني‬‎. ‎
5‎ . Ang pagbukas (pagsakop) ng

mga Muslim sa Baytul-Maqdis sa Palestine
[‎‫فتح بيت املقدس‬‎].
Ang dalil (‎‎ batayan) nito ay yong nauna nating binanggit na sinabi ng Propeta ‫ﷺ‬
‎ ‎ na:
“Bilangin mo ang anim na p‎ alatandaan na nagpapahiwatig ng paglapit ng Oras ng

Paghuhukom”, kabilang na doon ang: “‎‫فتح بيت ‏املقدس‬‎, pagbukas o pagsakop ng mga
9
Muslim sa Baytul-Maqdis sa Palestine (Jerusalem).” ‎
Ang Baytul-Maqdis
ay dalawang beses nasakop ng mga Muslim:‎
a. Sa panahon ni Umar bin Al-Khattab - ‎‫ريض الله عنه‬‎- sa taong 16 Hijrah (637 CE).‎
b. Sa panahon ni Salahuddin Al-Ayyubi - ‫ه‬‎ ‫رحمه الل‬‎- taong 583 Hijrah (1187 CE). Sa
mga huling araw ay ‎masasakop ulit ito ng mga muslim na nasa totoong Paniniwala na
mga kabataan, kahit ang mga bato a‎ t kahoy ay kakampi sa kanila sa panahon na yon.
Babanggitin din natin ang dalil nito, In Shaa’ Allah.‎
6‎ . Isang salot na magpapahirap sa

at papatay sa napakaraming bilang gaya
ng salot na dumaranas sa m ‎ ga tupa
[‎‫ ُموتان كقُعاص الغنم‬‎].
Ang dalil nito o batayan ay yaong kasunod ng Hadith kanina na:‎
ِ ‫ث ُ َّم ُموت َا ٌن يَأْ ُخ ُذ ِفي ُك ْم كَ ُق َع‬‎

‫اص الْ َغ َن ِم‬
Ayon sa mga Ulama na yan daw ay dumaan sa bayan ng Palestine sa panahon ni Umar
bin Al-Khattab - ‎‫ريض الله عنه‬‎- sa Emmaus plague [‎‫طاعون عمواس‬‎] na mahigit 25,000 ka
tao ang namatay sa loob lang na ‎maiksing panahon noong 18 Hijrah. ‎
10
‎7. Ang pagdami ng iba’t-ibang fitnah

[‎‫كرثة الفنت‬‎].
Lilitaw ang mga pagsubok, katulad ng pagdami ng mga ‎babae na lilitaw na nawawalan
ng hiya, mga kita na galing sa haram, higit pa diyan ang paglitaw ng ‎mga grupong
nagdadala ng bid’ah.
Ang dalil nito ay ang Hadith na:‎
‫ َويُ ْصب ُِح‬،‫ ُ ْي ِس ُم ْؤ ِم ًنا‬: ‫ أَ ْو‬- ‫ َو ُ ْي ِس كَا ِف ًرا‬،‫ يُ ْصب ُِح ال َّر ُج ُل ُم ْؤ ِم ًنا‬،‫بَا ِد ُروا ب ِْالَ ْع َم ِل ِفتَ ًنا كَ ِقطَعِ اللَّ ْيلِ الْ ُمظْلِ ِم‬
‫ يَبِي ُع ِدي َن ُه ِب َع َر ٍض ِم َن‏ال ُّدنْ َيا‬- ‫كَا ِف ًرا‬‎
‎”Agahan ninyo at madaliin sa paggawa ng mga mabubuting gawain bago pa dumating
ang mga fitnah ‎na katulad ng patung-patong na kadiliman ng gabi, daratnan ang tao
ng umaga na siya’y mu’min at ‎kinahapunan o kinagabihan nama’y kafir o di-kaya’y
daratnan siya ng hapon o gabi na siya’y mu’min at s‎ a kinumagahan naman siya’y kafir,
binibenta niya ang kanyang DEEN (pagka-muslim) sa ‎kapakinabangan ng mundo(ng
ito).” [Isinalaysay ni Imam Muslim].‎
‎8. Ang paglitaw ng mga Khawarij

[‎‫ظهور الخوارج‬‎].
Ang unang paglitaw nito ay mismong sa panahon ng ‎Rasulullah ‫ﷺ‬
‎ ‎, ang lalaking si
‎‫ذو الخويرصة‬‎[Dhul-Khuwaysirah] nang ibinahagi ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎ang yaman sa ‎mga
tao ay sinabi nito sa kanya na: ‎
11
‫ (متفق عليه)‏‬.‫ ا ْع ِد ْل‬،‫ول الل ِه‬ َ ‫يَا َر ُس‬

‫وجاء يف رواية ابن ماجه‬‎:‎
‫ فَ ِإنَّ َك لَ ْم ت َ ْع ِد ْل‬،‫ا ْع ِد ْل يَا ُم َح َّم ُد‬‎
‎”O Sugo ng Allah, maging makatarungan ka, dahil hindi ka naging makatarungan.” Sa
isang salaysay: ”Maging
‎‎ makatarungan ka O Muhammad, dahil tunay na ika’y hindi
naging makatarungan.”
Pagkatapos ‎nito ay sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬

‎ ‎: ‎
‫ َويَ ْق َر ُءو َن‬،‫ َو َع َملَ ُك ْم َم َع َع َملِ ِه ْم‬،‫ َو ِص َيا َم ُك ْم َم َع ِص َيا ِم ِه ْم‬،‫يَ ْخ ُر ُج ِفي ُك ْم قَ ْو ٌم ت َ ْح ِق ُرو َن َص َلت َ ُك ْم َم َع َص َلتِ ِه ْم‬
‫الس ْه ُم ِم َن ال َّر ِم َّي ِة‬
َّ ‫ َ ْ‏ي ُرقُو َن ِم َن الدِّينِ ك ََم َ ْي ُر ُق‬،‫الْ ُق ْرآ َن َل يُ َجا ِو ُز َح َنا ِج َر ُه ْم‬‎.‎
‎”Lalabas ang mga tao (mula sa mga tagasunod o lahi o tribo ng taong yan) na ang Salah
ng isa sa inyo ‎ay inyong mamaliitin (kumpara) sa salah nila - dahil sa dami ng kanilang
salah - at ang ayuno ng isa sa ‎inyo sa kanilang ayuno, at ang gawain ninyo sa kanilang
gawain, binabasa nila ang Qur’an nguni’t di n‎ ila ito nauunawaan (hanggang bibig lang
hindi pumapasok sa kanilang puso), sila ay lalabas sa Islam ‎katulad ng paglabas (o pag-
tagos) ng palaso na sa biktima.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim]. ‎
Nguni’t ang paglitaw nila sa form ng grupo ay sa panahon ni Ali bin Abi Talib - ‫يض‬ ‎ ‫ر‬
‫الله عنه‬‎- dahil sa hindi n‎ ila pagkalugod kay Ali sa paggawa nito ng tagahatol sa pagitan
niya at kay Mu’awiyah [‎‫رفضوا التحكيم بني ‏عيل ومعاوية‬‎], dahil sa ang kanilang pananaw
ay hinatulan nila na kafir si Ali at si Mu’awiyah. Kaya naging ‎malaking palatandaan
nila ang paghatol nila na kafir ang mga namumunong muslim kapag hindi nila ito
‎magustuhan. Itong paglitaw ng mga Khawarij ay hindi mawawala dahil nabanggit ng
Rasulullah ‎‫ﷺ‬‎sa p‎ ropesiya na sa tuwinang mawawala ito ay merong lilitaw hanggang
sa ang huling lilitaw ay ang ‎pinakapinuno nila na si ‎‫املسيح الدجال‬‎[Al-Masih Ad-Dajjal,
ang Bulaang Kristo].
12

‎ ‎: ‎
‫ كُل ََّم َخ َر َج قَ ْر ٌن ق ُِط َع‬،‫يَ ْنشَ أُ نَ ْش ٌء يَ ْق َر ُءو َن الْ ُق ْرآ َن َل يُ َجا ِو ُز ت َ َرا ِق َي ُه ْم‬‎”
‎” Lilitaw ang mga kabataan magbabasa ng Qur’an nguni’t hindi ito lalagpas
sa kanilang lalamunan (hanggang
‎‎ dila lang, di nila ito nauunawaan), sa
tuwing lumilitaw ang isang grupo sa kanila, dapat ‎s ilang putulin.”
Sabi ni Ibnu Umar: Narinig ko ang Rasulullah ‫ﷺ‬

‎ ‎na nagsabing: ‎
ِ ْ ‫ أَك َ َْث ِم ْن ِع‬- ‫كُل ََّم َخ َر َج قَ ْر ٌن ق ُِط َع‬‎”

‎ ُ ‫ َحتَّى يَ ْخ ُر َج ِف ِع َر ِاض ِه ُم ال َّد َّج‬- ‫شي َن َم َّر ًة‬
”‎ ‫ال‬
‎”Sa tuwing lumilitaw ang isang pangkat sa kanila, dapat silang putulin’ - sinabi niya ito
nang higit sa d‎ alawampung beses - ‘hanggang sa lumitaw si Dajjal [Bulaang Kristo] sa
kanila.” [Isinalaysay ni Ibnu ‎Majah at Ahmad, sahih ayon kay Shaikh Albani].‎
9‎ . Ang paglitaw ng mga

nag-aangking propeta.
Sinasabi nila’t kini-claim na sila’y propeta at sugo ng ‎Allah, subali’t ang totoo’y sila
ay mga sinungaling. Binanggit ng Propeta ‫ﷺ‬ ‎ ‎na ang dami nila ay tatlumpo ‎‎(30) o
malapit sa tatlumpo, ang pinakahuling lilitaw sa kanila ay si Al-Masih Ad-Dajjal [Bu-
laang-Kristo], ‎lahat sila ay mga sinungaling. Narito ang mga dalil o batayan nito:‎
ُ ‫ كُلُّ ُه ْم يَ ْز ُع ُم أَنَّ ُه َر ُس‬،‫ِيب ِم ْن �ث َ َلثِ َني‬

‫ول الل ِه‬ ٌ ‫السا َع ُة َحتَّى يُ ْب َعثَ َد َّجالُو َن كَذَّابُو َن قَر‬
َّ ‫ل تَقُو ُم‬‎‎َ
‎”Ang Oras (ng Pagkagunaw ng daigdig) ay hindi magaganap hanggang sa may lumitaw
na humigit-‎kumulang tatlumpung impostor, mga sinungaling, at bawat isa sa kanila
13
ay magsasabing (nagki-claim) ‎siya ay isang sugo ng Allah.” [Isinalaysay ni Imam Al-

Bukhari at Muslim].‎
Sa isang Hadith:‎
‫آخ ُر ُه ُم ْالَ ْع َو ُر ال َّد َّج ُال‬

ِ ‫السا َع ُة َحتَّى يَ ْخ ُر َج �ث َ َلث ُو َن كَذَّابًا‬
َّ ‫ َوإِنَّ ُه َوالل ِه َل تَقُو ُم‬‎‎
‎”At katotohanan sumpa man sa Allah na hindi magaganap ang Oras hanggang sa lilitaw
ang tatlumpung ‎mga impostor mga sinungaling, ang pinakahuli sa kanila ay ang bulag
na si Ad-Dajjal (bulag sa kanyang ‎kanang mata na para itong namamagang ubas).”
[Isinalaysay ni Imam Ahmad, Dha’if ang sanad nito].‎
Ito ang mga nag-aangking propeta (kuno sila):‎

a- Sa panahon ng Rasulullah ‫ﷺ‬ ‎ ‎: Si Al-Aswad bin Ka’b Al-’Ansiy doon sa Al-Yaman
(Yemen), nguni’t inutos n‎ g Rasulullah ‎‫ﷺ‬‎sa mga muslim doon na paslangin nila
siya, kaya pinaslang nila siya, pinaslang siya ni ‎Fayruz Ad-Daylamiy (wafat 53 Hijrah,
sinasabing anak siya ng kapatid na babae ni An-Najashiy ang Hari n‎ g Habashah noon,
ayon kay Ibnu Mandah, Wallahu A’lam), at kabilang pa sa nagplano nito ang ‎kanyang
asawa (asawa ni Al-Aswad na si Izad o Azad, na dating asawa ni Bad’an Al-Farisi na
pinatay ni ‎Al-Aswad), dahil totoo siyang mu’minah, pinilit lang siyang pakasalan nito.‎
b- Si Tulayhah bin Khuwaylid Al-Asadiy sa panahon ng mga Sahabah, nguni’t nag-taw-

bah (nagbalik-‎loob) rin kalaunan at bumuti ang kanyang pagkamuslim, hanggang sa
ito’y na-shahid sa battle of ‎Nahawand (noong 21 Hijrah).‎
c- Musaylimah bin Habib Al-Kazzab (‎‫الكذاب‬‎), sa panahon ng mga Sahabah, siya ay

pinaslang ng isa sa m
‎ ga kasama ni Khalid bin Alwalid na si: Wahshiy bin Harb [‎‫وحيش‬
14
‫بن حرب‬‎] sa battle of Yamamah (part ng R‎ iyadh ngayon) taong 12 Hijrah. ‎
d- ang babaeng si Sajah bint Al-Harith At-Taglibiyyah mula sa tribong Taglib (‎‫بني‬
‫تغلب‬‎), naging sasawa s‎iya ni Musaylimah Al-Kazzab, nang mamatay si Musaylimah
tumakas siya papunta sa kanyang bayan sa I‎raq, pagkatapos ay nag-Islam siya at bu-
muti ang kanyang pagkamuslim, at pagkaraan ay lumilat sa ‎Basrah, at pumanaw doon
noong 55 Hijrah. ‎
e- Al-Mukhtar bin Abi ‘Ubayd Ath-Thaqafiy, sa panahon ng mga Tabi’in, at siya’y pi-
naslang ng mga ‎sundalo ni Mus’ab bin Zubayr sa Kufah noong 67 Hijrah.‎
f- Itong malapit lang sa ating panahon: si Mirza Gulam Ahmad Al-Qadyani. Isa sa
mga tanyag na ‎tagasunod niya ay ang mga AHMADIYAH. Siya ay ipinanganak sa
India noong 1835, at noong 1908 ay n‎ akipag-MUBAHALAH sa isa sa mga malaking
Ulama na si Shaykh THANAULLAH, na naging dahilan ng ‎kanyang kamatayan.‎
‎
10. Ang paglabas ng malaking apoy sa Hijaz,
ang lupain ng Dalawang Haram.
Noong taong 645 Hijrah ‎ang paglabas nito ayon sa salaysay ni Ibnu Kathir sa aklat
niyang ‎‫البداية والنهاية‬‎, Vol. 13, p. 199, sa sobrang l‎aki ng apoy ay pati ang mga leeg ng
kamelyo sa Basra ay naabot ng liwanag nito. Ito ay lumitaw sa ‎Madinah sa pagputok
ng bulkan doon nang linindol ang Madinah sa loob ng tatlong araw, pagkatapos ‎ni-
to’y lumabas ang napakalaking apoy na tumagal ng tatlong buwan nang tuloy-tuloy,
hanggang sa ang ‎mga tao sa Madinah at Basra ay nagsilbing ilaw nila ang apoy na ito
sa gabi.
15
Ang dalil nito ay ang sinabi ‎ng Rasulullah ‫ﷺ‬

‎ ‎:‎
‫صى‬ ِ ْ ‫ ت ُِض ُء أَ ْع َن َاق‬،ِ‫السا َع ُة َحتَّى ت َ ْخ ُر َج نَا ٌر ِم ْن أَ ْر ِض ال ِْح َجاز‬

َ ْ ‫البِلِ ِب ُب‬ َّ ‫ل تَقُو ُم‬‎َ .‎
‎”Hindi magaganap ang Oras (ng Paghuhukom) hanggang sa ang apoy ay lumabas sa
lupain ng Hijaz, at i‎to ay magdudulot ng liwanag sa leeg ng mga kamelyo sa Busra.”
[Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at M ‎ uslim].‎
‎11. Ang pakikipaglaban ng mga muslim

laban sa Turk na silang mga
Tatar o mga Mongolia.
Ang hitsura ‎ng mga mukha nila na binanggit ng Rasulullah ‎‫ﷺ‬‎ay: maliliit ang mga
tao, mamula-mula ang pagkaputi, ‎pango ang ilong, mabibilog ang mga mukha at
makakapal o malalapad ang pisngi.

‎ ‎:‎
‫ كَأَ َّن ُو ُجو َه ُه ُم الْ َم َجا ُّن‬،‫وف‬

ِ ُ‫ ُذل َْف ْالُن‬،‫ ُح ْم َر الْ ُو ُجو ِه‬،ِ‫ ِص َغا َر ْالَ ْع ُي‬،‫الت َك‬
ْ ُّ ‫السا َع ُة َحتَّى تُقَاتِلُوا‬
َّ ‫َل تَقُو ُم‬
‫الْ ُمطْ َرقَ ُة‬‎.‎
‎”Hindi magaganap ang Oras (ng Paghuhukom) hanggang sa kayo’y makikipaglaban sa
mga Turk, maliliit ‎ang mga mata, mamula-mula ang pagkaputi ng mga mukha, pango
ang mga ilong, ang mga mukha n‎ ila’y parang mga bilog na mga kalasag na coated ng
leather o balat ng hayop.” [Isinalaysay ni Imam A ‎ l-Bukhari at Muslim].‎
Lumitaw ang mga tao na ito taong 656 Hijrah (1258 CE), nguni’t nang sila’y na-
talo ng mga Muslim ay ‎nag-Islam ang karamihan sa kanila at sila ang naging sundalo
ng Islam sa digmaan sa lupain ng mga R‎ omano.‎
16
1‎ 2 - 13. Ang paglitaw ng mga masasama,

ligaw at mapanligaw na mga kalalakihan
at mga kababaihan.
Ang katangian ng mga lalaking yaon ay malulupit, pinapalo nila ang mga tao ng
latigo. Ang katangian ‎naman ng mga babae yon ay: nagsusuot ng mga burloloy, nak-
adamit pero parang hindi rin dahil lantad ‎ang mga awrat nila, tinutukso nila ang mga
kalalakihan, sumasabay sila at nakikipaghalubilo sa mga ‎kalalakihan (di nila mah-
ram), nakaumbok ang mga hairdo ng buhok nila sa ulo na parang umbok ng l‎ikod ng
kamelyo, itong dalawang tanda na ito ay marami at matindi sa panahon natin ngayon,
ang s‎ inabi ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎hinggil sa kanila na sila ang mga tao sa Impiyerno.
Sinabi ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎: ‎
ٌ‫ َونِ َسا ٌء ك َِاس َيات‬،‫اس‬َ ‫ضبُو َن ِب َها ال َّن‬ ِ َ‫ِص ْنفَانِ ِم ْن أَ ْهلِ ال َّنا ِر لَ ْم أَ َر ُه َم؛ قَ ْو ٌم َم َع ُه ْم ِس َيا ٌط كَأَ ْذن‬
ِ ْ َ‫اب الْ َب َق ِر ي‬
‫ َوإِ َّن‬،‫ َو َل يَ ِج ْد َن رِي َح َها‬،‫ َل يَ ْد ُخلْ َن الْ َج َّن َة‬،‫وس ُه َّن‏كَأَ ْس ِن َم ِة الْ ُب ْخ ِت ال َْمئِلَ ِة‬
ُ ‫ ُر ُء‬، ٌ‫ ُم ِم َيلتٌ َمائِ َلت‬، ٌ‫َعا ِريَات‬
‫رِي َح َها لَ ُيو َج ُد ِم ْن َم ِس َري ِة كَذَا َوكَذَا‬‎
‎”Dalawang mga uri ng mga naninirahan sa Impiyerno na hindi ko nakita: ang mga
taong may kasamang m ‎ ga hampas tulad ng mga buntot ng baka at sila ay bumubug-
bog sa mga tao, at ang mga babae na ‎nakadamit ngunit mukhang hubad, mahilig (sa
kasamaan) at tinutukso nila ang mga kalalakihan at ‎gayundin ang ibang babae na
gawin ito. Ang kanilang mga ulo ay parang tulad ng mga umbok ng bukht n‎ a kamelyo
na nakaumbok sa isang tabi. Hindi sila makakapasok sa Paraiso at hindi nila maaamoy
ang ‎amoy nito, samantalang ang halimuyak nito ay maaamoy sa ganoon at ganoong
distanya.” [Isinalaysay ‎ni Imam Muslim].
17
Ayon kay Abu Hurairah:‎
‫ َورِي ُح َها يُو َج ُد ِم ْن َم ِس َري ِة َخ ْم ِس ِمئَ ِة َس َن ٍة‬‎

‎”At ang halimuyak (hangin) nito ay matatagpuan sa layo na limandaang taon.”
[Isinalaysay ni Imam ‎Malik sa kanyang “Muwatta”].‎
Pangalagaan nawa tayo ng Allah at ang ating mga kababaihan laban sa mga kamang-
mangan, ‎kabulastugan at mga kalokohan.
‎‫اللهم آمني‬‎.
‎
1‎ 4. Ang talamak na mga patayan,
pinapatay at papatay ang marami
ng hindi alam ang dahilan o ‎motibo.
Hindi alam ng pinatay kung bakit siya pinatay, at di rin alam ng pumatay kung bakit
niya ito ‎napatay, gayunpaman lahat silang dalawa ay sa Impiyerno.

‎ ‎: ‎
‫ول ِفي َم‬

ُ ُ‫ َو َل الْ َم ْقت‬،‫اس يَ ْو ٌم َل يَ ْدرِي الْقَاتِ ُل ِفي َم قَتَ َل‬ ِ ‫ َل ت َ ْذ َه ُب ال ُّدنْ َيا َحتَّى يَأْ ِ َت َع َل ال َّن‬،‫َوال َِّذي نَف ِْس ِب َي ِد ِه‬
ُ ُ‫ الْقَاتِ ُل َوالْ َم ْقت‬.‫”الْ َه ْر ُج‬:‫ كَ ْي َف يَكُو ُن َذلِ َك؟‏ق ََال‬:‫قُ ِت َل” فَ ِق َيل‬‎.”‎
‫ول ِف ال َّنا ِر‬
‎”Sumpa man sa Kanya na nasa Kanyang Kamay ang aking sarili, Ang mundo ay hindi
magwawakas ‎hanggang sa dumating ang isang araw sa mga tao kung saan ang mama-
matay-tao ay hindi malalaman ‎kung bakit siya pumatay at ang mga napatay ay hindi
malalaman kung bakit siya pinatay. Sasabihin: ‎Bakit Ito mangyayari? Siya ay sumagot:
18
“Ito ay dahil sa pangkalahatang masaker at pagdanak ng dugo. ‎At ang mga pumatay at
ang napatay ay nasa Apoy (ng Impiyerno).” [Isinalaysay ni Imam Muslim]. Ito ay ‎tala-
mak ng nagaganap sa napakaraming pagpatay na walang malaki o mabigat na dahilan. ‎
‎15. Ang pagkawala ng tiwala

sa puso ng mga tao.
Bihira masyadong makahanap ng totoong m ‎ apagkakatiwalaan. Isa sa mga anyo nito
na nabanggit ng Rasulullah ‎‫ﷺ‬‎ay yaong uupo sa pwesto o ‎posisyon na hindi naman
dapat dahil sa hindi siya qualified o hindi mapagkakatiwalaan. Sa panahon ‎natin ngay-
on ang may mataas o malaking natapos sa pag-aaral ay hindi tinatanggap sa trabaho
dahil a‎ ng tinatanggap at pinapasok ay yaong may backer na malakas, yan na ang da-
hilan ng pagkasira ng b‎ ayan o bansa.
May isang A’rabi (Bedouin) ang nagtanong kay Propeta ‫ﷺ‬

‎ ‎kung kailan ang Oras ng
‎Paghuhukom, sinagot siya ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎:‎
َّ ‫إِذَا ُض ِّي َع ِت ْالَ َمانَ ُة فَانْتَ ِظ ِر‬‎
‫السا َع َة‬
‎”Kapag ang tiwala ay nawala maghintay ka ng Oras.”
Sabi niya:‎
‫ول الل ِه؟‬
َ ‫كَ ْي َف إِ َضا َعتُ َها يَا َر ُس‬‎ ‎
Papaano mawala ang tiwala, O Sugo ng Allah? Sagot niya:‎
َّ ‫إِذَا أُ ْس ِن َد ْالَ ْم ُر إِ َل غ ْ َِي أَ ْهلِ ِه فَانْتَ ِظ ِر‬‎

‫السا َع َة‬
‎”Kapag ang awtoridad ay ibinigay sa hindi deserve nito, kung gayon hintayin mo ang
Oras (ng P‎ agkagunaw ng daigdig).” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari].‎
19
‎16. Ang panggagaya ng iilan sa mga kalaban ng

Islam at mga muslim.
Sa Deen halimbawa ang ‎pagdiriwang ng Mawlidun Nabi, sa tradisyon ay ang pagdi-
riwang ng birthday, sa pananamit naman ay ‎tulad ng pagsusuot ng mga maninipis,
masisikip, kita ang awrat.
Sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬ ‎ ‎: ‎

َ ‫ يَا َر ُس‬:‫” فَ ِق َيل‬.ٍ‫ َو ِذ َرا ًعا ب ِِذ َراع‬،ٍ‫ ِش ْ ًبا ب ِِش ْب‬،‫السا َع ُة َحتَّى تَأْ ُخ َذ أُ َّم ِتي ِبأَ ْخ ِذ الْ ُق ُرونِ قَ ْبلَ َها‬
‎”،‎ ‫ول الل ِه‬ َّ ‫َل تَقُو ُم‬
‫اس إِ َّل أُولَ ِئ َك‬
ُ ‫ “ َو َمنِ ‏ال َّن‬:‫وم؟ فَق ََال‬ ِ ‫كَفَار َِس َوال ُّر‬‎”
‎”Hindi magaganap ang Oras hangga’t sa ang aking mga tagasunod ay gagaya sa mga
nauna nito, ‎dangkal sa dangkal, bisig sa bisig.” May nagsabing: O Sugo ng Allah, tulad
ng Persians ar Byzantines (‎‎ Romans)?
Tugon ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎: “Sino pa kaya kung hindi sila.” [Isinalaysay ni Imam Al-
Bukhari].‎
Sinabi pa niya ‎‫ﷺ‬‎sa isang Hadith:‎
َ ‫ يَا َر ُس‬:‫ قُلْ َنا‬.”‫ َحتَّى لَ ْو َسلَكُوا ُج ْح َر َض ٍّب ل ََسلَ ْكتُ ُمو ُه‬،ٍ‫ َو ِذ َرا ًعا ب ِِذ َراع‬،ٍ‫لَتَتَّ ِب ُع َّن َس َن َن َم ْن قَ ْبلَ ُك ْم ِش ْ ًبا ب ِِش ْب‬
‫ول‬
‫ ‏‏”فَ َم ْن؟‏‬:‫ الْ َي ُهو َد َوال َّن َصا َرى؟ ق ََال‬،‫الل ِه‬‎”
”Tiyak na gagayahin ninyo ang mga landas at paraan ng mga nauna sa inyo, dangkal
sa dangkal, bisig ‎sa bisig, hanggang sa kahit susuong sila sa lungga ng bayawak ay su-
suong din kayo.” Sabi namin (mga s‎ ahabah): O Sugo ng Allah, ang mga Hudyo at mga
Kristiyano po ba? Tugon niya ‫ﷺ‬ ‎ ‎: “Sino pa ba?” [Isinalaysay ‎‎ ni Imam Al-Bukhari at
Muslim].‎
20
‎17. Ipapanganak ng aliping babae

ang kanyang magiging pinuno.
Ibig-sabihin ang alipin o utosan ay ‎magbubuntis ng kanyang magiging amo o pinu-
no, dahil ang kanyang ipapanganak ay magiging amo n‎ iya, dahil ang ama nito ay ang
kanyang amo o pinuno. Ang dalil nito ay yong tinanong ni Jibril ang ‎Propeta ‫ﷺ‬ ‎ ‎ pa-
tungkol sa mga tanda ng Oras ng Paghuhukom, at siya ay sinagot ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎ ng:‎
‫أَ ْن تَلِ َد ْالَ َم ُة َربَّتَ َها‬‎
‎”Kapag ang aliping babae ay nagsilang ng kanyang amo o pinuno.” [Isinalaysay ni Imam
Muslim].‎
1‎ 8 - 19. Ang pagpasok o pagdaan sa Masjid ng

hindi man lang nagdasal ng kahit 2 rak’ah na
Sunnah, at a‎ ng pagbati ng Salam o “ASSALAMU
ALAIKUM” sa mga kilala lang o kakilala.
Sa ating panahon ngayon ‎ay napakinaw ang dalawang tanda na ito at talamak, mara-
mi ang binabaliwala nila ang Tahiyyatol-‎Masjid, at nakasanayan ng marami na ang
babatiin lamang niya ng Salam o Assalamu Alaikum ay ang ‎kilala niya o nakasanayan
o kakilala o kagrupo niya.
Sa Hadith:‎
‎”‫ني‬
‎ ‫صل فيه ركعت‬
ِّ ُ‫إن من أرشاط الساعة أن مي َّر الرجل باملسجد ال ي‬‎.”
‎”Tunay na kabilang sa mga tanda ng Oras na dadaan ang tao sa masjid ng hindi man
lang magsasalah ‎ng kahit 2 rak’ah.” [Isinalaysay ni Imam Ibnu Khuzaimah at Bagawi,
sahih ayon kay Shaikh Albani].
21
Sa i‎sang salaysay:‎
‎”ً‫ا‬‎ ‫إن من أرشاط الساعة أن تُتَّ َخذ املساجد طُرق‬‎.”‎

‎”Tunay na kabilang sa mga tanda ng Oras na gagawin ang mga masjid na daanan na
lang.” [Isinalaysay ‎ni at-Tayalisi].‎
Sa isang Hadith:‎
‎”‫ة‬‎ ِ َ‫السا َع ِة أَ ْن يُ َسلِّ َم ال َّر ُج ُل َع َل ال َّر ُجلِ ؛ َل يُ َسلِّ ُم َعلَ ْي ِه إِ َّل لِلْ َم ْع ِرف‬ َ ْ َ‫إِ َّن ِم ْن أ‬‎.”‎
َّ ‫ش ِاط‬
‎”Tunay na kabilang sa mga tanda ng Oras na babati ng Salam ang tao sa kapwa tao,
hindi siya babati sa ‎kanya ng Salam maliban dahil sa ito’y kilala niya.” [Isinalaysay ni
Imam Ahmad].‎
Iligtas tayo ng Allah sa pang-aapi at di pagiging makatarungan, at palakasin
Niya sa atin ang tiwala.‎
20. Ang pag-uunahan ng mga Arabo sa pagtayo

ng mga matataas na bahay at gusali at pagpa-
palamuti nila rito, na dati-rati sila’y mga tao na
walang-wala, na kahit sapatos at kumpletong pa-
nanamit ay hindi nila kaya, dahil sa karukhaan.
Sinabi ng Propeta ‫ﷺ‬:
ِ‫َوأَ ْن تَ َرى الْ ُحفَا َة الْ ُع َرا َة الْ َعالَ َة ِر َعا َء الشَّ ا ِء يَتَطَا َولُو َن ِف الْ ُب ْن َيان‬
“at kapag nakita mo ang mga nakayapak sa kanilang mga paa, mga hubad (kulang sa
kasuotan), mga dukha, mga tagapastol ng mga tupa, na nagsisipagpataasan sa pagta-
tayo ng mga gusali.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
22
Sa isang Hadith:
ُ ‫” َو َم ْن أَ ْص َح‬
‫ “الْ َع َر ُب‬:‫ َوالْ ُحفَا ُة الْ ِج َيا ُع الْ َعالَ ُة؟ ق ََال‬،‫اب الشَّ ا ِء‬
Tinanong ang Propeta ‫ ﷺ‬kung sino ang mga tagapastol ng mga tupa at kambing, mga
nakayapak sa paa, mga gutom, mga dukha? Tugon niya: “Ang mga Arabo.” [Isinalaysay
ni Imam Ahmad].
21 - 22 - 23. Ang pagdami at pag-apaw ng ya-

man, pagdami at paglaganap ng negosyo, at pag-
kakaroon ng mga makapangyarihan sa merkado
tulad ng mga supplier na may malaking kapital at
sa kanila galing ang mga produkto o supply.
Sa Hadith:
،‫ َويَبِي َع ال َّر ُج ُل الْ َب ْي َع‬،‫ َويَظْ َه َر الْ َج ْه ُل‬،ُ‫ َوتَفْشُ َو التِّ َجا َرة‬،‫السا َع ِة أَ ْن يَفْشُ َو ال َْم ُل َويَك ُ َْث‬ َّ ‫ش ِاط‬ َ ْ َ‫إِ َّن ِم ْن أ‬
ٍ‫ َل َحتَّى أَ ْستَأْ ِم َر تَا ِج َر بَ ِني ف َُلن‬:‫ُول‬ َ ‫فَ َيق‬.
“Katotohanan na kabilang sa mga tanda ng Oras ang pag-apaw at pagdami ng yaman,
at paglaganap ng negosyo, at paglaganap ng kamangmangan, at magbebenta ang tao ng
produkto at sasabihin niyang: Huwag muna hangga’t kukunsulta muna ako sa nego-
syante sa angkan ni pulano.” [Isinalaysay ni Nasa’i at Ahmad].
Sa isang Hadith:
‫َوتَفْشُ و التِّ َجا َر ُة َحتَّى ت ُ ِع َني الْ َم ْرأَ ُة َز ْو َج َها َع َل التِّ َجا َر ِة‬
“At lalaganap ang negosyo hanggang sa tutulong ang babae sa kanyang asawa sa nego-
syo.” [Isinalaysay ni Imam Ahmad].
23
Gayunpaman, hindi ibig-sabihin nito na haram ang pagtatayo ng matataas na gusali

o bahay at ang pagtulong ng babae sa pagninegosyo basta’t iwasan lamang ang mga
ipinagbabawal.
24 - 25. Ang pagkakaroon ng saksi sa kasinungal-

ingan (hindi totoo) at ang pagtakip sa pagsaksi sa
katotohanan.
Ang dahilan ng dalawang ito ay pagmamahal ng iilan sa yaman o di-kaya’y pagkakam-
pihan kahit ang kinampihan niya’y di-makatarungan, nang-aapi at siyang maysala.
Maraming kaso ang ganito ngayon. Kabilang sa nabanggit sa Hadith na mga tanda ng
Oras ng Paghuhukom ang:
‫ َوكِتْ َم َن شَ َها َد ِة الْ َح ِّق‬،ِ‫ َوشَ َها َد َة ال ُّزور‬.
“Ang pagsaksi sa kasinungalingan (hindi totoo), at ang pagtatago (o pagtakip) sa pag-
saksi sa katotohanan.” [Isinalaysay ni Imam Ahmad].
26. Ang pagdami at paglaganap ng kamangmangan o

kawalan ng pag-unawa lalo na sa Relihiyong Islam.
Sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬:
‫ َويَ ْنز ُِل ِفي َها الْ َج ْه ُل‬،‫ يُ ْرفَ ُع ِفي َها الْ ِعلْ ُم‬،‫السا َع ِة أَيَّا ًما‬
َّ ‫إِ َّن بَ ْ َي يَ َد ِي‬
“Tunay na may mga araw bago ang Oras ng Paghuhukom na itataas (aalisin at tatang-
galin) rito ang kaalaman [dahil sa pagkamatay ng mga Ulama], at bababa - lalaganap
- (dahil) rito ang kamangmangan.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
24
27. Ang pagdami ng masasama at mahahalay na

salita at gawa, malulupit na bunganga tulad ng
pagmumura, madali at mabilis na pagsasabing
gago sa tao o hayop, laganap ito ngayon -- lalo
na sa mundo ng social media.
Sa Hadith:
‫ ال تقوم الساعة حتى يظهر الفحش‬،‫والذي نفس محمد بيده‬
“Sumpa man sa Kanya na nasa Kanyang Kamay ang buhay) ni Muhammad, hindi ma-
gaganap ang Oras ng Paghuhukom hanggang sa lalaganap ang masasama at mahahalay
na salita.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari sa kanyang “Tarikh”, atbp].
28. Ang pagkawala o pagkunti ng mga mabubut-

ing tao na silang mga totoong mga Ulama o sil-
ang mga tao na may malaking pakinabang, at ang
dadami at sisikat ay ang mga walang pakialam sa
Relihiyong Islam at sa lipunan, katulad nito ang
mga tao na kaya sumikat ay dahil magaling ku-
manta, magaling sa bola (basketbol, o anomang
laro), magaling sa boxing.
25
Nabanggit sa Hadith na:
“،‫ ويؤمتن الخائن‬،‫ ويخ َّون األمني‬،‫ ال تقوم الساعة حتى يظهر الفحش والبخل‬،‫والذي نفس محمد بيده‬
‫ وجوه‬:‫ “الوعول‬:‫ يا رسول الله! وما الوعول وما التحوتُ ؟ قال‬:‫” قالوا‬.‫ وتظهر التُّحوت‬،‫ويهلك الوعول‬
‫ الذين كانوا تحت أقدام الناس ال يعلم بهم‬:‫ والتحوت‬،‫الناس وأرشافهم‬.”
:‫ والوعول‬،‫ يرفعون فوق صالحيهم‬،‫ فسول الرجال وأهل البيوت الغامضة‬:‫ وما التحوت؟ قال‬:‫ويف رواية‬
‫“ أهل البيوت الصالحة‬.
“Sumpa man sa Kanya na nasa Kanyang Kamay ang buhay) ni Muhammad, hindi ma-
gaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t...(kabilang sa nabanggit ang): pagkawala
ng mga mabubuting tao at ang pagsikat o pangingibabaw ng mga taong walang halaga
(sa Relihiyon at lipunan) sa mga mabubuting tao.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari sa
“Tarikh”, Tabarani sa “Awsat”, atbp].
29 - 30 - 31. Ang paglaganap ng pagkamaramot,

paghina ng ugnayang kamag-anakan (family ties),
at kasamaan ng pakikipagkapit-bahay.
Itong tatlong ito ay labis-labis na ngayon ang paglaganap nito, lumiit ang bilang ng
pagtutulungan, sumasama ang pagkakamag-anakan, at dumami ang mga kapitbahay
na masasama at mapaminsala, walang pakialam ang iba sa kanyang kapwa kahit pa
ito’y kanyang kapitbahay.
Sa Hadith:
‫َويُلْقَى الشُّ ُّح‬
“At ilalagay sa mga puso ang pagkamaramot (kaya ito’y dadami).” [Isinalaysay ni Imam
Al-Bukhari].
26
Sa isang Hadith:
‫ َو ُسو ُء الْ ُم َجا َو َر ِة‬،‫ َوق َِطي َع ُة ال َّر ِح ِم‬،‫السا َع ُة َحتَّى يَظْ َه َر الْ ُف ْح ُش َوالتَّفَا ُح ُش‬
َّ ‫ال تَقُو ُم‬
“Hindi magaganap ang Oras hanggang sa lilitaw at lagaganap at dadami ang masasa-
mang salita at gawa at ang pagsusuklian at paglalantad ng mga ito, at ang pagputol sa
ugnayang kamag-anakan, at masamang pagkakakapit-bahayan.” [Isinalaysay ni Imam
Ahmad at ni Hakim, sahih ayon kay Hakim].
Iligtas at ilayo tayo ng Allah na hindi tayo maging masasama sa salita, masasama sa
gawa sa kahit sino.
‫آمني يا رب‬.
32. Ang hindi pagtitiwala sa taong mapagkaka-

tiwalaan at ang pagtitiwala sa taong taksil hindi
mapagkakatiwalaan.
Laganap ito ngayon sa panahon natin, kahit sa Relihiyong Islam ang mga nagdadala
ng tunay na Katotohanan ay hindi pinagkakatiwalaan, ang susundin ay ang mga mali-
naw na kaligawan at mga tagapagpalaganap ng kaligawan at kabuktutan.
Sa Hadith, at kabilang sa nabanggit ay:
‫ويخون األمني ويؤمتن الخائن‬

“At hindi pagkakatiwalaan ang mapagkakatiwalaan at pagkakatiwalaan ang hindi ma-
pagkakatiwalaan (taksil).” [Isinalaysay ni Tabarani, Hakim atbp].
27
33. Kapag ang kita, pera, yaman ng mga tao ay

hindi nila pinahahalagahan kung saan ito galing,
sa halal (pinahintulutan) ba o sa haram (pinag-
bawal)?
Ang pagkain at pag-inom ng haram o bawal ay kabilang sa dahilan na hindi tatang-
gapin o malayong tutugonan ng Allah ang mga du’a, at kung alak at pagpunta sa sahir
ay 40 days hindi tanggap ang kanyang salah.
Sinabi ng Nabi ‫ﷺ‬:
ِ ‫”لَ َيأْتِ َ َّي َع َل ال َّن‬

‫ أَ ِم ْن َح َل ٍل أَ ْم ِم ْن َح َر ٍام؟‬،‫اس َز َما ٌن َل يُ َب ِال الْ َم ْر ُء بِ َا أَ َخ َذ ال َْم َل‬
“Tiyak na darating ang panahon na ang mga tao ay hindi na nababahalang malaman
kung saan nila kinita o nakuha ang kanilang pera (o yaman), ito ba’y galing sa halal o
galing sa haram?” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari].
34. Kapag ang mga nakuha sa labi ng digmaan la-

ban sa mga kafir ay mga mayayaman lang o mga
pinuno lang o mangilan-ngilan lang ang magtiti-
ba-tiba niyaon, na hindi nababahagian nito ang
mga totoong mujahidin na naghirap at nagsikap
sa landas ng Allah.
28
Napakalinaw nito sa kasalukuyang panahon na kinalimutan ang mga nahirapan at

nagsikap sa Jihad hanggang sa ma-shahid ang ilan sa kanila, at naiwan ang kanilang
mga pamilya, ni wala man lang silang nakuhang awa sa kanilang pinaghirapan, tang-
ing ang mga pinuno ang nakinabang nito dahil sa pagiging gahaman. Babanggitin
natin mamaya ang dalil nito at ang mga kasunod pa nitong mga maliit na tanda ng
Oras ng Paghuhukom. In shaa’ Allah.
35. Kapag ang yaman na ipinagkatiwala ay aang-

kinin at sasamsamin ng pinagkatiwalaan.
36. Kapag ang Zakah ay nabibigatan sa pagbibigay

nito ang mga nagbibigay, at itinuturing nila ito
bilang multa.
37. Ang pagsasaliksik ng kaalaman sa Islam ay

iba ang layunin, hindi ang pagkalugod ng Allah.
38. Ang pagsuway ng anak sa kanyang INA, at
ang kanyang susundin ay ang kanyang asawa.
39. Ang pagbaliwala at pagtataboy ng anak sa

kanyang AMA, at ang kanyang pahahalagahan ay
29
ang kanyang mga kaibigan.
40. Ang pagsisigawan o pagtataasan ng mga boses

sa mga masjid dahil sa pag-aaway, o pagbebenta,
o mga paglalaro o sa mga walang kabuluhan.
41. Ang magiging pinuno ng isang pamayanan o

tribo ay ang pinakamasama at pinakasuklam-suk-
lam sa kanila.
42. Kapag dinakila’t pinarangalan ang isang tao

hindi dahil sa kabutihan niya, nguni’t dahil sa
pag-iwas sa kanyang kasamaan.
43. Ang paglitaw at pagiging uso ng mga babaeng
(utosan) kumakanta (ng anomang kanta).
44. Dadami ang pag-inom ng mga alak at mga

makakalasing.
30
45. Kapag naging abala ang mga huling henera-

syon sa paninira at pagsumpa sa mga Salafus-Sa-
lih na silang mga Sahabah at mga Aimmah (ng
Ahlus-Sunnah) na naunang mga muslim.
“Hintayin ninyo at asahan ang isang pulang hangin, lindol, pagguho ng lupa, pagbabago
sa mga hitsura, at ang mga bato mula sa kalangitan na inihahagis, at mga palatandaan
na sunod-sunod na darating.” Na iyon na ang hudyat ng simula ng pagkagunaw ng
daigdig.
Sa isang Hadith:
‫ َو َع َّق‬،‫ َوأَطَا َع ال َّر ُج ُل ا ْم َرأَت َ ُه‬، ِ‫ َوتُ ُعلِّ َم لِ َغ ْ ِي الدِّين‬، ‫ َوال َّزكَا ُة َم ْغ َر ًما‬،‫ َو ْالَ َمانَ ُة َم ْغ َن ًم‬،‫إِذَا ات ُِّخ َذ الْف َْي ُء ُد َو ًل‬
‫ َوكَا َن َز ِعي ُم‬،‫ َو َسا َد الْ َقبِيلَ َة ف َِاس ُق ُه ْم‬،‫ َوظَ َه َر ِت ْالَ ْص َواتُ ِف الْ َم َساج ِِد‬،‫ َوأَق َْص أَبَا ُه‬،‫ َوأَ ْد َن َص ِدي َق ُه‬،‫أُ َّم ُه‬
‫آخ ُر َه ِذ ِه‬ ِ ‫ َولَ َع َن‬،‫شبَ ِت الْ ُخ ُمو ُر‬ ِ ُ ‫ َو‬،‫ َوظَ َه َر ِت الْ َق ْي َناتُ َوالْ َم َعاز ُِف‬،‫ش ِه‬ ِّ َ ‫ َوأُكْ ِر َم ال َّر ُج ُل َم َخافَ َة‬،‫الْ َق ْو ِم أَ ْر َذلَ ُه ْم‬
‫ات تَتَابَ ُع كَ ِنظَ ٍام بَا ٍل‬ ٍ َ‫ َوآي‬،‫ َو َم ْس ًخا َوقَ ْذفًا‬،‫ َو َزلْ َزلَ ًة َو َخ ْسفًا‬،‫ فَل َ ْْيت َ ِق ُبوا ِع ْن َد َذلِ َك رِي ًحا َح ْم َرا َء‬،‫ْالُ َّم ِة أَ َّولَ َها‬
‫ق ُِط َع ِسلْ ُك ُه فَتَتَابَ َع‬.
“Kapag ang mga nakuha sa digmaan laban sa mga kafir ay samsamin ng mangilan-ngi-
lan sa mga pinuno o mayayaman, at ang yaman na ipinagkatiwala ay aangkinin at
sasamsamin ng pinagkatiwalaan, at ang Zakat ay ituturing na isang multa, at ang kaa-
laman ay hinahanap o sinasaliksik maliban sa relihiyon (hindi nilayon ang pagkalugod
ng Allah, at ang isang lalaki (pasok dito ang babaeng anak) ay sumusunod sa kanyang
asawa at sumusuway sa kanyang ina, at ang anak na lalaki (pasok din dito ang anak na
babae) ay babaliwalain at ipagtatabuyan ang kanyang ama at ang ilalapit niya ay ang
kanyang (mga) kaibigan, at ang mga boses ay itinaas sa mga Masjid, at ang mga tribo
31
o pamayanan ay pinamumunuan ng kanilang masasama, at ang pinuno ng mga tao ay

ang pinakakasuklam-suklam sa kanila, at kapag pinarangalan at dinakila ang tao dahil
sa pagkatakot nila sa kanyang kasamaan, at kapag ang pagkanta ng mga aliping babae
at musika ay lumaganap, at ang mga nakalalasing ay iniinom, at ang huling mga hener-
asyon ng Ummah na ito ay susumpain nila ang mga nauna rito (ang mga Salafus-Salih
na silang mga Sahabah, Tabi’in atmgaAtba’ut-Tabi’in) --- ay asahan ninyo at hintayin
ang isang pulang hangin, lindol, pagguho ng lupa, pagbabagong-anyo (ng ibang nilikha),
at mga batong inihahagis mula sa kalangitan, at ang mga palatandaan ay sunud-sunod
ng mangyayari tulad ng mga hiyas ng isang kuwintas na kapag ang tali ay naputol, mag-
kasunod silang nahuhulog.” [Isinalaysay ni Termidhi].
46. Papangarapin ng mga tao na sana ay sila na

lang ang nakalibing sa mga libingan na nadada-
anan nila.
Dahil ito sa tindi ng mga fitnah at sama ng kalagayan hanggang sa ang mararamda-
man ng mga tao ay mainam pa para sa kanila ang kamatayan kaysa sa pagiging buhay.
‫ يَا لَ ْيتَ ِني َمكَانَ ُه‬:‫ُول‬

ُ ‫ فَ َيق‬، ِ‫السا َع ُة َحتَّى َ ُي َّر ال َّر ُج ُل ِبق ْ َِب ال َّر ُجل‬
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hanggang sa dadaan ang tao sa libingan
ng ibang tao, at sasabihin niyang: Sana’y ako na lang ang nasa kalagayan niya (ako ang
patay).” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
32
47. Ang panahon na napakadaling mawala ng

isang muslim ang kanyang Relihiyon.
Nabanggit ng Rasulullah ‫ ﷺ‬na ang tao sa umaga ay mu’min, nguni’t pagdating ng
gabi ay kafir or vice-versa, mu’min sa gabi at kafir sa umaga. Kabilang sa dahilan
nito ay kapag tumindi ang panlilinlang at panlilihis ng shaytan sa tao na sumubra
sa kanyang pagkarelihiyoso na ang tingin niya sa iba ay mga kafir sila hanggang sa
pinaniniwalaan niyang halal na o pwede na silang paslangin at kuhanin ang yaman
nila, ang pag-halal o paghatol ng isang muslim na halal na ang buhay ng kapwa niya
muslim at ari-arian nito at yaman na pwede na niyang patayin at agawin ito, walang
duda na ito’y nagpapa-kafir, magkapatid kayo sa Islam sa umaga tapos kinagabihan ay
papaslangin ka niya. Ganito katindi ang mga fitnah na kung saan ay babaliktad ang
isang muslim sa kanyang Relihiyon sa loob lang ng isang araw!
‫ َويُ ْصب ُِح‬،‫ ُ ْي ِس ُم ْؤ ِم ًنا‬: ‫ أَ ْو‬- ‫ َو ُ ْي ِس كَا ِف ًرا‬،‫ يُ ْصب ُِح ال َّر ُج ُل ُم ْؤ ِم ًنا‬،‫بَا ِد ُروا ب ِْالَ ْع َم ِل ِفتَ ًنا كَ ِقطَعِ اللَّ ْيلِ الْ ُمظْلِ ِم‬
‫ يَبِي ُع ِدي َن ُه ِب َع َر ٍض ِم َن ال ُّدنْ َيا‬- ‫كَا ِف ًرا‬.
“Madaliin ninyo ang paggawa ng nga kabutihan bago pa ang pagdating ng mga fitan
[mga matitinding pagsubok at tukso] na tulad ng mga kadiliman sa gabing madilim,
mauumagahan ang tao na siya’y mu’min at mahahapunan siyang kafir, o di-kaya’y ma-
hahapunan siyang mu’min at mauumagahan siyang kafir, binibenta niya ang kanyang
relihiyon sa kakarampot na makamundo.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
Nawa’y palagi tayong patatagin ng Allah sa Islam at Sunnah at sa pagkapit nang ma-
higpit sa Tamang Aqidah at Paniniwala ng mga Salafus-Salih at ilayo Niya tayo at il-
33
igtas sa pagkaligaw at pagkalihis pagkatapos na tayo’y Kanyang ginabayan sa Matuwid

na Landas ng Islam.
‫اللهم آمني‬
48. Ang pagyayabang ng mga tao sa isa’t isa sa

paggawa ng mga masjid at pagdidekorasyon nito.
Sinabi ng Nabi (Propeta) ‫ﷺ‬:
‫اس ِف الْ َم َساج ِِد‬

ُ ‫السا َع ُة َحتَّى يَتَ َبا َهى ال َّن‬
“Hindi darating ang Araw ng Paghuhukom hangga’t hindi nagyayabang sa isa’t isa
ang mga tao sa paggawa at dekorasyon ng mga masjid (mosque).” [Isinalaysay ni Abu
Dawud, Nasa’i, Ibnu Majah at Ahmad, sahih ang kanyang sanad].
49. Ang paglalamangan kung sino ang mas ma-

ganda ang bahay, kanila itong pinapaganda sa
pagpapalamuti nito at paglalagay ng mga ukit na
para bagang nakaburdang mga damit, na napa-
palamutian ng mga kabigha-bighaning ukit.
Hindi ibig-sabihin nito na haram ang pagpapaganda ng bahay basta’t hindi ito aabot
sa pagmamayabang, pagsasayang, paglalamangan na hindi naman kinakailangan.
34
Sa Hadith:
ِ‫ويش املراحيل‬
َ ‫الناس بيوتًا يُوشونَها‬
ُ ‫بني‬ َ َ‫ال تقو ُم الساع ُة حتَّى ي‬
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t hindi magtatayo ang mga tao
ng mga bahay, kanila itong inuukitan at pinapalamutian tulad ng mga hitsura ng mga
nakaburda at makukulay na mga damit.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari sa “Al-Adab
Al-Mufrad”, sahih ito ayon kay Shaikh Albani].
50. Magkakaroon ng mga taong gagawin nilang

hanapbuhay ang galing nila sa pananalita, katulad
ng mga taong ang trabaho nila ay pinupuri-pu-
ri ang mga namumuno o di-kaya’y mga mayaya-
man o sinuman, upang sila’y bibigyan ng mga ito
ng salapi o yaman.
Nguni’t hinggil sa kagalingan sa pananalita sa pagpapaabot ng Islam ay hindi ito ha-
ram, bagkus ito’y utos ng Islam.
Sa Hadith:
ِ ‫ كام ت َأك ُُل ال َب َق ُر ِم َن‬،‫بألس َن ِتهم‬

‫األرض‬ ِ ‫س َيكو ُن قَو ٌم يَأكُلو َن‬
“Tiyak na magkakaroon ng mga tao na kumakain sila [kumikita] sa pamamagitan ng
galing nila sa pananalita, gaya ng pagkain ng mga baka mula sa mga damo sa lupa
[gamit ang kanilang mga bibig at ngipin].” [Isinalaysay ni Imam Ahmad at sa kanya ang
teksto nito, Hannad sa “Zuhd”, at Bazzar].
35
51. Ang pagdami ng mga Qari (Reciter) ng Qur’an

at may magagandang tinig at kukunti sa kanila
ang mga totoong Ulama.
Ang peligro nila ay nagbibigay-fatwa sila ng walang matibay at tamang kaalaman,
naililigaw nila ang mga tao.
Sa Hadith:
ُ ُ َ‫ وي‬،‫ ويُق َب ُض ال ِعل ُم‬،‫ وي ِق ُّل ال ُفقَها ُء‬،‫كث في ِه الق َّرا ُء‬
‫كث ال َه ْر ُج‬ ُ ُ َ‫عل أ َّمتي زما ٌن ي‬
َ ‫َسيأيت‬
“Tiyak na darating sa aking Ummah ang panahon na dadami roon ang mga Qurra’
(Reciters ng Qur’an), at kukunti ang mga Fuqaha (mga totoong Ulama), at kukuni ang
kaalaman (dahil sa pagkamatay ng mga Ulama), at dadami ang mga patayan, masaker
at pagdanak ng dugo.” [Isinalaysay ni Hakim].
At sa Hadith ni Abdullah bin ‘Amr - ‫ ريض الله عنه‬- sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬:
...‫ ف ََضلُّوا َوأَ َضلُّوا‬،‫ ف َُس ِئلُوا فَأَفْتَ ْوا ِب َغ ْ ِي ِعل ٍْم‬،‫وسا ُج َّه ًال‬ ُ ‫َحتَّى إِذَا لَ ْم يُ ْب ِق َعالِ ًم ات َّ َخ َذ ال َّن‬
ً ‫اس ُر ُء‬
“...hanggang kapag wala na Siyang itinirang ‘Alim sa kanila, ang mga tao ay tatangkilik
at magtatalaga ng mga mangmang na pinuno, sila ay tatanungin at magbibigay fatwa
nang walang (sapat at wastong) kaalaman, kaya sila’y naligaw at nakapanligaw pa ng
iba.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim]. Sa panahon natin ngayon masyado
na itong talamak sa maraming bahagi’t sulok ng daigdig.
36
52. Ang mga kakaunti ang kaalaman at pag-una-

wa sa DEEN Islam ang kukuhanan ng kaalaman
ng mga tao.
Yon ang binanggit ng Rasulullah na mga ‫األصاغر‬, na ang nais ipahiwatig nito’y sila ay
maliiit ang kaalaman sa Islam, hindi mga murang edad o bata pa, dahil may mga bata
pa na naging mga totoong Ulama na.
Sa Hadith:
‫ أن يلتمس العلم عند األصاغر‬...:‫إن من أرشاط الساعة‬
“Katotohanan na kabilang sa mga tanda ng Oras ng Paghuhukom:...na kukuhanan ng
kaalaman sa Islam ang mga AŠAGIR (maliliit ang kaalaman at pag-unawa sa Islam).”
[Isinalaysay ni Ibnu Mubarak, Tabarani, Ibnu Mandah, atbp].
Sinabi ni Ibnu Mas’ud - ‫ ريض الله عنه‬- :
‫ فإذا أتاهم‬،‫ال يزال الناس صالحني متامسكني ما أتاهم العلم من أصحاب محمد ﷺ ومن أكابرهم‬
‫العلم من أصاغرهم هلكوا‬.
“Mananatili ang mga tao na matutuwid at matatatag (sa Islam) hangga’t darating sa
kanila ang kaalaman sa Islam mula sa mga Sahabah ni Muhammad ‫ ﷺ‬at mula sa
mga malalaking Ulama nila at malawak na pag-unawa sa Islam, nguni’t kapag dumat-
ing sa kanila ang kaalaman sa Islam mula sa mga AŠAGIR nila, sila ay mawawasak.”
[Isinalaysay ni Abdur-Razzaq sa “Musannaf”, atbp].
37
53. Iiksi ang panahon at bibilis,hindi mo

mararamdaman ang pagtatapos ng taon, ng
buwan, na araw o kahit ng mismong pagdaan
ng isang oras!
Ang paliwanag dito ng mga Ulama: Na mawawalan ng barakah o blessing ang pana-
hon na wala masyadong magagawa o matatapos roon, o di-kaya’y dahil sa mga bagong
mga imbentong bagay at kagamitan kaya’t napapabilis ang panahon sila, nguni’t ang
pinakanais ipahiwatig nito ay ang pag-iksi ng panahon, na halos lahat o ang karami-
han ay nararamdaman ito lalo na ngayong kasalukuyang panahon.

‫ َويَك ُ ُْث الْ َه ْر ُج‬،‫ َويُلْقَى الشُّ ُّح‬،‫ َويَ ْنق ُُص الْ َع َم ُل‬،ُ‫يَتَقَا َر ُب ال َّز َمان‬
‫ َويَ ْنق ُُص الْ ِعلْ ُم‬:‫ويف رواية‬
“Iiksi ang panahon at bibilis ang pagdaan nito, at kukunti ang gawain(ng kabutihan),
at ilalagay sa mga puso ng tao ang pagkamaramot, at dadami ang patayan at mga
pagpatay at masaker at pagdanak ng dugo.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Mus-
lim].
Sa isang salaysay: “at kukunti ang kaalaman sa Islam [dahil sa pagkamatay ng mga
Ulama].” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
Kaawaan nawa tayo ng Allah at pangalagaan palagi.
38
54. Darating ang panahon na ang magaling at

grabe magsalita ay ang sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬
na ‫[ الرويبضة‬Ar-Ruwaybidhah], tinanong ng mga
Sahabah kung sino sila?
Sabi niya:
‫الس ِفي ُه يَتَ َكلَّ ُم ِف أَ ْم ِر الْ َعا َّم ِة‬
َّ
“Ang hangal at walang saysay at walang pag-unawa at kaunti ang kaalaman sa Islam,
magsasalita patungkol sa mga pangkalahatang nagaganap at pangyayari.” [Isinalaysay
ni Ibnu Majah at Ahmad].
55. Ang pagdami ng mga palengke at pagkaka-
lapit-lapit ng mga ito.
Sa Hadith:
‫ َوتَتَقَا َر َب ْالَ ْس َو ُاق‬،‫ َويَك ُ َْث الْك َِذ ُب‬،‫السا َع ُة َحتَّى تَظْ َه َر الْ ِف َ ُت‬
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t hindi lilitaw ang mga fitnah, at
dadami ang pagsisinungaling, at magkakalapit-lapit ang mga palengke at ito’y dadami.”
[Isinalaysay ni Imam Ahmad, sahih ayon kay Shaikh Albani].
56. Magtatawag ang mga iba’t-ibang bansang mga

hindi muslim sa isa’t isa upang kayong mga mus-
lim ay kanilang sasalakayin at gagapiin.
39
Sa Hadith:
‫ َو ِم ْن ِقلَّ ٍة نَ ْح ُن يَ ْو َم ِئ ٍذ؟‬:‫ فَق ََال قَائِ ٌل‬.”‫وش ُك ْالُ َم ُم أَ ْن ت َ َدا َعى َعلَ ْي ُك ْم ك ََم تَ َدا َعى ْالَكَلَ ُة إِ َل ق َْص َع ِت َها‬ ِ ُ‫ي‬
َّ ‫ َولَ ِك َّن ُك ْم ُغثَا ٌء كَ ُغثَا ِء‬،‫ “بَ ْل أَنْتُ ْم يَ ْو َم ِئ ٍذ كَ ِث ٌري‬:‫ق ََال‬
،‫ َولَ َي ْن ِز َع َّن الل ُه ِم ْن ُص ُدو ِر َع ُد ِّوكُ ُم الْ َم َهابَ َة ِم ْن ُك ْم‬، ِ‫الس ْيل‬
‫ “ ُح ُّب ال ُّدنْ َيا َوكَ َرا ِه َي ُة‬:‫ َو َما الْ َو ْه ُن؟ ق ََال‬،‫ول الل ِه‬ َ ‫ يَا َر ُس‬:‫ فَق ََال قَائِ ٌل‬.”‫َولَ َيق ِْذفَ َّن الل َه ِف قُلُو ِب ُك ُم الْ َو ْه َن‬
‫”الْ َم ْو ِت‬.
“Malapit nang tatawagin ng mga nasyon ang isa’t isa upang salakayin kayo na tulad
ng mga tao kapag kumakain ay nag-aanyaya sa iba na magsalo ng kanilang kakainin(g
pagkain at ulam).” May nagtanong: Dahil ba sa maliit na bilang natin sa panahong
iyon? Siya ay tumugon: “Hindi, bagkus kayo ay marami sa panahong iyon: ngunit kayo
ay lusay (na parang mga dumi at basura na inaanud-anod) tulad ng dinadala ng agos
ng tubig (ilog patungo sa dagat), at tiyak na tatanggalin ng Allah ang takot sa inyo mula
sa mga dibdib ng inyong mga kaaway, at tiyak na ihahagis o ilagagay ng Allah sa inyong
mga puso ang AL-WAHN.” May nagtanong: Ano po ang Al-Wahn?” Siya ay sumag-
ot: “Pag-ibig (at pagmamahal) sa mundo at pag-ayaw (o pagkamuhi) sa kamatayan.”
[Isinalaysay ni Abu Dawud at Ahmad, sahih ayon kay Shaikh Albani].
57. Magkatotoo ang panaginip ng muslim.

“‫ َوأَ ْص َدقُ ُك ْم ُر ْؤيَا أَ ْص َدقُ ُك ْم َح ِديثًا‬،‫إِذَا اق َ َْت َب ال َّز َما ُن لَ ْم ت َ َك ْد ُر ْؤيَا الْ ُم ْسلِ ِم تَك ِْذ ُب‬.”
“Kapag malapit na ang Oras ng Pagkagunaw ng daigdig ay bibihira sa mga panaginip
ng muslim ang hindi magkatotoo, at ang pinakatotoong panaginip sa inyo ay silang
pinakatapat sa kanilang pananalita.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
40
58. Ang pagdami ng mga sinungaling.

Madali sa iilan ang pagsisinungaling, magsasabi ng mga bagay o salaysay o balita na
hindi totoo, dahil ito sa kahinaan ng takot sa Allah.
“‫السا َع ِة كَذَّا ِب َني فَا ْح َذ ُرو ُه ْم‬

َّ ‫إِ َّن بَ ْ َي يَ َد ِي‬.”
“Katotohanan na bago magaganap ang Oras ng Paghuhukom ay merong lilitaw na mga
sinungaling, kaya mag-ingat kayo sa kanila.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
59. Ang pagtatalikuran ng mga tao sa kanyang

kapwa, hindi nagpapansinan.
Dahil ito sa tindi ng pagnanasa o pagkalinlang ng bawat isa sa makamundo at pagig-
ing abala nila rito. Ayon kay Hudhaifah - ‫ ريض الله عنه‬- : “Tinanong ang Rasulullah
hinggil sa Oras ng Paghuhukom, kaya siya’y tumugon gamit ang isang ayah:
‫ِعلْ ُم َها ِع ْن َد َر ِّب َل يُ َجلِّي َها لِ َوقْ ِت َها إِ َّل ُه َو‬

“Ang kaalaman nito ay nasa aking Panginoon. Walang sinuman ang makapagpapaha-
yag [ng Oras] nito maliban sa Kanya.” [Al-Araf, ayah 187].
ِ ‫َولَ ِك ْن أُ ْخ ِ ُبكُ ْم بِ َشَ ار‬

‫ إِ َّن بَ ْ َي يَ َديْ َها ِفتْ َن ًة َو َه ْر ًجا‬،‫ َو َما يَكُو ُن بَ ْ َي يَ َديْ َها‬،‫ِيط َها‬
“Nguni’t ibabalita ko sa inyo ang mga tanda nito, at ano ang mga mangyayari bago ito
maganap, tunay na bago ito maganap ay may mangyayaring mga fitnah at Harj.” Sabi
41
nila: O Sugo ng Allah, ang fitnah ay alam po namin, nguni’t ang Al-Harj ano po ito?
Siya ay tumugon:
‫ ف ََل يَكَا ُد أَ َح ٌد أَ ْن يَ ْعر َِف أَ َح ًدا‬،‫اس التَّ َناكُ ُر‬

ِ ‫ َويُلْقَى بَ ْ َي ال َّن‬،‫ِبلِ َسانِ الْ َح َبشَ ِة الْ َقتْ ُل‬
“Sa wika ng Habashah ito ay: ang patayan. At ilalagay sa puso ng mga tao ang pagtata-
likuran, kaya halos hindi na kilala ng bawat isa ang kanyang kapwa.” [Isinalaysay ni
Imam Ahmad].
60. Dadami ang tatamaan ng mga kulog.

Hanggang sa ang itatanong ng taong pupunta sa isang pamayanan: “Sino ang mga
natamaan sa inyo ng kulog (at kidlat)?”
Sa Hadith:
َ ‫ َحتَّى يَأْ ِ َت ال َّر ُج ُل الْ َق ْو َم فَ َيق‬،‫السا َع ِة‬

:َ‫ َم ْن َص ِع َق ِق َبلَ ُك ُم الْ َغ َداةَ؟ فَ َيقُولُون‬:‫ُول‬ ِ ‫الص َوا ِع ُق ِع ْن َد اق ِ َْت‬
َّ ‫اب‬ َّ ‫تَك ُ ُْث‬
‫”ص ِع َق ف َُل ٌن َوف َُل ٌن‬.
َ
“Dadami ang mga kulog kapag malapit na ang Oras ng Pagkagunaw ng daigdig, hang-
gang sa darating ang tao sa isang pamayanan at magsasabi ng: Sino ang tinamaan ng
kulog (o kidlat) mula sa inyo ngayong umaga? At sila’y magsasabi ng: Tinamaan si gani-
to, at si ganito.” [Isinalaysay ni Imam Ahmad].
61. Dadami ang mga lindol, na halos magsasali-

tan nito ang mga bansa at bayan
42
Katulad ng mga nangyayari sa panahon natin ngayon.
‫ َوتَك ُ َْث ال َّز َلز ُِل‬،‫السا َع ُة َحتَّى يُ ْق َب َض الْ ِعلْ ُم‬

“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t di maaalis (o matatanggal) ang
kaalaman (dahil sa pagkamatay ng mga Ulama), at dadami ang mga paglindol.” [Isina-
laysay ni Imam Al-Bukhari].
62. Dadami ang mga kababaihan at kukunti

naman ang mga kalalakihan.
Malinaw na ito’y nangyayari na ngayon.
Sinabi ng Sugo ng Allah ‫ﷺ‬:
ْ ُ ‫ َويَك ُ َْث‬،‫ َويَك ُ َْث ال ِّز َن‬،‫ َويَك ُ َْث الْ َج ْه ُل‬،‫ أَ ْن يُ ْرفَ َع الْ ِعلْ ُم‬،‫السا َع ِة‬
“،‫ َويَ ِق َّل ال ِّر َج ُال‬،ِ‫ش ُب الْ َخ ْمر‬ َّ ‫ش ِاط‬ َ ْ َ‫إِ َّن ِم ْن أ‬
ِ ‫ َحتَّى يَكُو َن لِ َخ ْم ِس َني ا ْم َرأَ ًة الْ َق ِّي ُم الْ َو‬،‫ َويَك ُ َْث ال ِّن َسا ُء‬.”
‫اح ُد‬
“Katotohanan na kabilang sa mga tanda ng Oras ng Paghuhukom ang pagtanggal o
pag-alis ng kaalaman sa Islam (dahil sa pagkamatay ng mga Ulama), at dadami ang
kamangmangan, at dadami ang Zina (ilegal na pagtatalik at relasyon), at dadami ang
pag-inom ng alak (at mga nakalalasing), at KUKUNTI ANG MGA KALALAKIHAN,
at DADAMI ANG MGA KABABAIHAN, hanggang sa ang tagapaglingap ng limam-
pung babae ay isang lalaki (na lamang).” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
43
63. Ang pagdami ng mga taong matataba (obese).

Isa sa mga dahilan nito na binanggit ng mga Ulama ay dahil ang iilan sa mga tao
ang kanilang mas malaking pinagsusumikapan ay ang pagpaparami ng iba’t-ibang
pagkain, ang tinatanong lamang nila: Ano na naman kaya ang kakainin natin? Kaya
ang karamihan sa kanila ay tataba, dahil walang gaanong trabaho o hindi masyadong
gumagalaw, at wala pang ehersisyo.
Sa Hadith ni Imran bin Husain - ‫ ريض الله عنه‬- kabilang sa sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬
doon ay:
ِّ ‫ َويَظْ َه ُر ِفي ِه ُم‬.”

“‫الس َم ُن‬
“At lalantad sa kanila ang katabaan.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
Ayon kay Hafidh Ibnu Hajar Al-’Asqalani - ‫ رحمه الله‬- sa kanyang kumentaryo sa Had-
ith na ito, aniya:
‫وإمنا كان مذموما؛ ألن السمني غالبا بليد الفهم ثقيل عن العبادة كام هو مشهور‬
“Naging hamak lamang ito; dahil ang mataba kadakasan mapurol ang pag-unawa ma-
bigat sa (pagtayo ng) ibadah, katulad sa laganap na nagaganap.” [Fathul-Bari].
64. Ang pagdami ng mga yaman at pag-apaw nito

hanggang sa wala ng makikita ang may-ari nito
ng tatanggap ng kanyang zakah o sadaqah.
44
َ ‫ فَ َي ِف‬،‫السا َع ُة َحتَّى يَك ُ َْث ِفي ُك ُم ال َْم ُل‬

“،‫يض َحتَّى يُ ِه َّم َر َّب ال َْم ِل َم ْن يَ ْق َب ُل َص َدقَتَ ُه َو َحتَّى يَ ْعر َِض ُه‬ َّ ‫َل تَقُو ُم‬
‫ َل أَ َر َب ِل ( ِفي ِه‬:‫ُول ال َِّذي يَ ْعر ُِض ُه َعلَ ْي ِه‬
َ ‫)فَ َيق‬.”
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t hindi dadami sa inyo ang yaman,
at ito’y aapaw hanggang sa maglalayon ang May-ari ng yaman kung sino ang tatanggap
ng kanyang Zakah o sadaqah at hanggang sa kanya itong ihahayag sa kanya(ng bibig-
yan nito), nguni’t magsasabi ito ng: Wala akong pangangailangan diyan.” [Isinalaysay
ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
Ang mga susunod nito na mga maliit na tanda ay kasunod kaagad niya ang mga
malaking tanda ng Oras ng Paghuhukom, na kung saan mapagtatanto ng mga tao na
talagang napakalapit na ng ORAS NG PAGKAGUNAW NG DAIGDIG. Iligtas nawa
tayo ng Allah sa anomang mga mahihirap at huwag Niya tayong pabayaan, pangal-
agaan Niya tayo palagi.
65. Iluluwa ng lupa ang mga nakatagong yaman

nito na tulad ng mga nagsilalakihang mga poste
ng ginto at pilak.
“،‫ ِف َهذَا قَتَل ُْت‬:‫ُول‬ ُ ‫ فَ َيق‬،‫ فَ َيجِي ُء الْقَاتِ ُل‬،‫ت َ ِقي ُء ْالَ ْر ُض أَف َْل َذ كَب ِِد َها أَ ْمث ََال ْالُ ْسطُ َوانِ ِم َن ال َّذ َه ِب َوالْ ِف َّض ِة‬
‫ ث ُ َّم‬،‫ ِف َهذَا ق ُِط َع ْت يَ ِدي‬:‫ُول‬ ُ ‫ فَ َيق‬،‫السار ُِق‬َّ ‫ َويَجِي ُء‬،‫ ِف َهذَا قَطَ ْع ُت َر ِح ِمي‬:‫ُول‬ ُ ‫ فَ َيق‬،‫َاط ُع‬ِ ‫َويَجِي ُء الْق‬
‫ ف ََل يَأْ ُخذُو َن ِم ْن ُه شَ ْيئًا‬،‫يَ َد ُعونَ ُه‬.”
45
“Iluluwa ng lupa ang mga piraso ng kanyang mga nakatagong yaman sa kailaliman nito
mula sa ginto at pilak na parang mga haligi sa laki. Darating ang isang mamamatay-tao
at magsasabi: ‘Para dito ay pumatay ako?’ At ang isa na pumutol ng kanyang ugnayang
kamag-anakan ay darating at magsasabi: ‘Dahil dito ay pinutol ko ang ugnayan ng pag-
kakamag-anak?’ At darating ang isang magnanakaw at magsasabi: ‘Dahil dito naputol
ang aking kamay?’ Pagkatapos ay iiwan nila ito nang hindi nakakuha ng anuman mula
rito.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
66 - 67 - 68. Magkakaroon ng mga pagguho

ng lupa at lulunukin sa ilalim ng lupa, at mga
babaguhin ang kanilang anyo at hitsura tungo sa
kapangitan, at mga pag-ulan ng mga bato.
Ang binanggit ng Rasulullah ‫ ﷺ‬dahilan nito ay: kapag dumami na ang kasamaan, at
ang mga babaeng kumakanta, at lantad na ang mga musical instruments.
َّ ‫ أَنَ ْهلِ ُك َو ِفي َنا‬،‫ول الل ِه‬

‫الصالِ ُحونَ؟‬ َ ‫ يَا َر ُس‬:‫ قُل ُْت‬:‫ قَال َْت‬.”‫آخ ِر َه ِذ ِه ْالُ َّم ِة َخ ْس ٌف َو َم ْس ٌخ َوقَذ ٌْف‬
ِ ‫يَكُو ُن ِف‬
‫ رواه الرتمذي‬. ُ‫ إِذَا ظَ َه َر الْ َخ َبث‬،‫ “نَ َع ْم‬:‫ق ََال‬.
‫وشبَ ْت الخمو ُر‬ ُ
ِ ُ ،‫واملعازف‬ ،ُ‫ “إذا ظَ َه َرتْ ال ِقيان‬:‫ويف رواية‬.”
“Magkakaroon sa huli ng Ummah na ito ng pagguho ng lupa at lulunukin ang iba tun-
go sa ilalim nito, pagbabagong-anyo, at pag-ulan ng mga bato mula sa langit.” Sabi ni
Aishah: Kami ba ay mawawasak samantalang nandirito naman sa amin ang mga ma-
tutuwid?” Tugon niya: “Oo, kapag dumami ang kasamaan.” [Isinalaysay ni Termidhi].
46
Sa isang salaysay:
“Kapag naging lantad na ang mga babaeng kumakanta, mga musika (instruments), at
ininom na ang alak (at mga makakalasing).” [Sahih ito ayon kay Shaikh Albani].
69. Ang pagdami ng malawakang pagbuhos ng

ulan nguni’t walang anomang tutubo sa lupa.
Sa Hadith:
“ِ‫ َو َل تُ ِك ُّن ِم ْن ُه إِ َّل بُ ُيوتُ الشَّ َعر‬،ِ‫اس َمطَ ًرا َل ت ُ ِك ُّن ِم ْن ُه بُ ُيوتُ الْ َم َدر‬
ُ ‫السا َع ُة َحتَّى ُ ْيطَ َر ال َّن‬
َّ ‫ل تَقُو ُم‬.َ ”
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t di uulanin ang mga tao ng ulan
na hindi makakahadlang rito ang mga batay na yari sa lupa, gayundin hindi makakata-
go rito maliban sa mga bahay na yari sa balahibo ng hayop (tupa o anoman, ibig-sabi-
hin hindi ito babagsak sa kanila).” [Isinalaysay ni Imam Ahmad at Ibnu Hibban].
Sa isang Hadith:
“‫األرض شيئًا‬ ُ ‫ وال ت ُنب َِت‬،‫اس َمط ًرا عا ًّما‬ ُ ‫الساع ُة حتى ُيطَ َر ال َّن‬ َّ ‫ال تَقو ُم‬.”
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t di uulanin ang mga tao ng mga
malawakang pag-ulan, nguni’t sa kabila nito’y hindi tutubo ang lupa ng anoman.”
[Isinalaysay ni Imam Ahmad, Bazzar at Abu Ya’la].
70. Magkakaroon ng digmaan na maraming ma-

papaslang doon na mga Arabo.
Lahat ng mamamatay roon ay sa Impiyerno, dahil ang dahilan ng kanilang pagkama-
tay o pakikidigma ay dahil sa makamundo. Ang epekto ng salita sa panahong yaon ay
mas matindi at mas masakit kaysa sa epekto ng tama ng espada.
47
Sa Hadith:
َّ ‫ الل َِّسا ُن ِفي َها أَشَ ُّد ِم َن‬،ِ‫ قَتْ َل َها ِف ال َّنار‬،‫تَكُو ُن ِفتْ َن ٌة ت َْستَ ْن ِظ ُف الْ َع َر َب‬
‫الس ْي ِف‬
“Magkakaroon ng fitnah (patayan) na pupuksa sa mga Arabo, ang mga mapapaslang
roon ay sa Impiyerno (dahil ang dahilan nila rito ay makamundo), ang tindi ng epekto
ng salita roon ay mas matindi at mas masakit pa kaysa sa (tama ng) espada.” [Isinalay-
say ni Abu Dawud, Termidhi, Ibnu Majah at Ahmad].
71 - 72 - 73. Ang pakikidigma ng mga Muslim sa

mga hudyo, at magsasalita roon ang mga bato at
kahoy na doon nagtatago sa kanilang likuran ang
mga hudyo at isusumbong nila ito sa mga mus-
lim upang sila’y kanilang paslangin, maliban sa
kahoy na Al-Garqad (Nitraria) na kahoy ng nga
hudyo.
“‫ َحتَّى يَ ْختَب َِئ الْ َي ُهو ِد ُّي ِم ْن َو َرا ِء‬،َ‫ فَ َي ْقتُلُ ُه ُم الْ ُم ْسلِ ُمون‬،‫السا َع ُة َحتَّى يُقَاتِ َل الْ ُم ْسلِ ُمو َن الْ َي ُهو َد‬ َّ ‫َل تَقُو ُم‬
‫ إِ َّل‬،’‫ فَتَ َع َال فَاقْتُلْ ُه‬،‫ َهذَا يَ ُهو ِد ٌّي َخلْ ِفي‬،‫ يَا َع ْب َد الل ِه‬،‫ ‘يَا ُم ْسلِ ُم‬:‫ُول الْ َح َج ُر أَ ِو الشَّ َج ُر‬ ُ ‫ فَ َيق‬،ِ‫الْ َح َج ِر َوالشَّ َجر‬
‫الْ َغ ْرقَ َد؛ فَ ِإنَّ ُه ِم ْن شَ َج ِر الْ َي ُهو ِد‬.”
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t di makipaglaban ang mga Mus-
lim sa mga Hudyo, at papatayin sila ng Muslim hanggang sa ang mga Hudyo ay mag-
tatago sa likod ng bato o puno, kaya ang bato o puno ay magsasabi ng: ‘O Muslim, O
48
lingkod (na alipin) ng Allah, ito isang hudyo sa likod ko; halika at patayin mo siya’,
maliban sa punong Garqad (Nitraria) (dahil hindi ito magsusumbong), sapagka’t ito
ay mula sa puno ng mga Hudyo.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim, at kay
Muslim ang teksto nito].
74. Ang paglitaw ng bundok ng GINTO sa ilog

ng Furat (Euphrates River) sa bansang Iraq.
Mag-uunahan ang mga tao sa pagkuha nito hanggang sa sila’y magpatayan hanggang
sa ang matitira sa isandaan ka tao ay iisa na lamang.

“‫ فَ ُي ْقتَ ُل ِم ْن ك ُِّل ِمائَ ٍة تِ ْس َع ٌة‬،‫اس َعلَ ْي ِه‬
ُ ‫س الْ ُف َراتُ َع ْن َج َبلٍ ِم ْن َذ َه ٍب يَ ْقتَ ِت ُل ال َّن‬ َ ِ ‫السا َع ُة َحتَّى يَ ْح‬
‫ لَ َع ِّل أَكُو ُن أَنَا ال َِّذي أَنْ ُجو‬:‫ُول ك ُُّل َر ُجلٍ ِم ْن ُه ْم‬
ُ ‫ َويَق‬،َ‫ َوتِ ْس ُعون‬.”
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t hindi maglilitaw ang Ilog ng
Euphrates (dahil sa pagkawala o pagkatuyo ng tubig nito) ng bundok ng GINTO, kaya
magpapatayan ang mga tao rito, kaya mapapaslang rito ang siyamnapu’t siyam sa
bawat isandaan, at magsasabi ang bawat isa sa kanila ng: ‘Sana ako ang makaligtas
rito’.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim, kay Muslim ang teksto nito].
75. Ang pagdating ng panahon na masayadong

masama.
Sapagka’t ang tao niyaon ay papipiliin sa dalawa: ang pagkamasama o imoral - tulad
ng Zina o ilegal na pagtatalik at relasyon, Riba, bribery o panunuhol, o pambababae -
o di-kaya’y ang pagka-inutil o tatawagin ng masamang pangalan o katawagan - tulad
ng baliw, gago, ignorante, paurong, konserbatibo. Ang utos at payo ng Propeta ‫ﷺ‬
49
sa sinumang datnan niya ang ganitong sitwasyon at panahon ay ang masamang ka-
tawagan sa kanya o ang pagka-inutil o tawaging inutil, iwasan niya ang kasamaan at
immorality (imoralidad).
Sa Hadith:
“‫ فَ َم ْن أَ ْد َر َك َذلِ َك ال َّز َما َن فَلْ َي ْخ َ ِت الْ َع ْج َز َع َل‬،ِ‫يَأْ ِت َعلَ ْي ُك ْم َز َما ٌن يُ َخ َّ ُي ِفي ِه ال َّر ُج ُل بَ ْ َي الْ َع ْج ِز َوالْ ُف ُجور‬
‫الْ ُف ُجو ِر‬.”
“Darating sa inyo ang panahon na papipiliin roon ang tao sa pagitan ng pagka-inutil at
imoralidad (o kasamaan), kaya sinuman ang datnan niya ang panahong yaon ay piliin
niya ang pagka-inutil o tawaging inutil kaysa sa kasamaan o imoralidad.” [Isinalaysay
ni Imam Ahmad at Abu Ya’la].
Iligtas nawa at pangalagaan tayo ng Allah at ang ating mga pamilya sa lahat ng pana-
hon at sitwasyon.
‫اللهم آمني‬.
76. Babalik ang mga lupain ng mga Arabo na

maraming kahoy, mga halaman, at mga ilog.
“‫ و َحتَّى ت َ ُعو َد أَ ْر ُض الْ َع َر ِب ُم ُرو ًجا َوأَنْ َها ًرا‬...‫السا َع ُة‬

“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom...(at) hangga’t sa ang lupain ng mga Arabo
ay hindi bumalik sa pagiging mga parang at mga ilog.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
50
77 - 78 - 79. Ang tatlong fitnah na magkakasun-

od-sunod.
A- ‫ فتنة األحالس‬fitnah na nakadikit at tumatagal sa maraming mga tao, tatakasan ng
bawat isa ang kanyang kapwa dahil sa namumuong away at digmaan sa pagitan nila.
B- ‫ فتنة الرساء‬fitnah na susubra at aapaw ang mga yaman at pagpapakasasa sa mga

biyaya, malululong sila sa mga kasalanan at pagsuway dahil sa dami ng mga biyaya
at yaman, na magiging dahilan ng pagkatuwa ng kanilang mga kalaban. Ang mag-
papasimula nito at gagatong ay isang lalaki mula sa lahi ng Rasulullah ‫ ﷺ‬nguni’t
naghugas-kamay ang Rasulullah ‫ ﷺ‬sa kanya dahil sa laki at tindi ng kanyang kasa-
maan, sa panahon na yan magtitipun-tipon ang mga tao at mamimili sila ng itatalaga
nilang pinuno, nguni’t hindi niya masasaayos ang kanilang kalagayan at kapayapaan
dahil sa hindi siya qualified rito dahil sa kakulangan niya ng kaalaman at tamang pa-
nanaw.
C- ‫ فتنة الدهيامء‬napakalaking fitnah at napakabigat na kung saan wala ni isa mang tao
maliban na tatamaan nito, na kapagka sinasabing tapos na ay mas lalo pang titindi
ang fitnah ma iyon, napakadaling mawala ang tao sa kanyang relihiyon sa panahon na
‘yon, hanggang sa mahati ang mga tao sa panahon na ‘yon sa dalawang grupo: grupo
ng mga malinaw na mu’min na walang anomang pagka-munafiq, at grupo ng mga
malinaw na munafiq na walang anomang Eiman o Paniniwala.
Hanggang sa sinabi ng Rasulullah ‫ ﷺ‬na:

‫فَ ِإذَا كَا َن ذَاكُ ْم فَانْتَ ِظ ُروا ال َّد َّج َال ِم ْن يَ ْو ِم ِه أَ ْو ِم ْن غ َِد ِه‬.
“Kapag nangyari ang mga ‘yon, kung gayon ay hintayin ninyo ang (pagdating ni) Ad-
51
Dajjal [Bulaang-Kristo] sa araw na yon o kinabukasan.” [Isinalaysay ni Abu Dawud at

Ahmad].
Sinabi ni Abdullah bin Umar: Kami ay nakaupo kasama ang Rasulullah, at kanyang
binanggit at mga fitnah at pinarami niya ang pagbanggit nito, hanggang sa binanggit
niya ang ‫فتنة األحالس‬, kaya may nagtanong:
O Sugo ng Allah, ano naman po ang ‫ ?فتنة األحالس‬Tugon niya:

“‫ يَ ْز ُع ُم أَنَّ ُه ِم ِّني َولَ ْي َس‬،‫السا ِء؛ َد َخ ُن َها ِم ْن ت َ ْح ِت قَ َد َم ْي َر ُجلٍ ِم ْن أَ ْهلِ بَ ْي ِتي‬َّ َّ ‫ ث ُ َّم ِفتْ َن ُة‬.‫ِه َي َه َر ٌب َو َح َر ٌب‬
‫ َل تَ َد ُع‬،‫ ث ُ َّم ِفتْ َن ُة ال ُّد َه ْي َم ِء‬.ٍ‫اس َع َل َر ُجلٍ كَ َور ٍِك َع َل ِضلَع‬ ُ ‫ ث ُ َّم يَ ْصطَلِ ُح ال َّن‬،َ‫ َوإِنَّ َا أَ ْولِ َي ِائ الْ ُمتَّقُون‬،‫ِم ِّني‬
،‫ يُ ْصب ُِح ال َّر ُج ُل ِفي َها ُم ْؤ ِم ًنا َو ُ ْي ِس كَا ِف ًرا‬، ْ‫ انْق ََض ْت تَ َادَت‬:‫ فَ ِإذَا ِق َيل‬،‫أَ َح ًدا ِم ْن َه ِذ ِه ْالُ َّم ِة إِ َّل لَطَ َمتْ ُه لَطْ َم ًة‬
‫ فَ ِإذَا كَا َن‬،‫ َوف ُْسطَ ِاط نِفَاقٍ َل إِ َميا َن ِفي ِه‬،‫َاق ِفي ِه‬ َ ‫ ف ُْسطَ ِاط إِ َميانٍ َل نِف‬:ِ‫اس إِ َل ف ُْسطَاطَ ْي‬ ُ ‫َحتَّى يَ ِص َري ال َّن‬
‫”ذَاكُ ْم فَانْتَ ِظ ُروا ال َّد َّج َال ِم ْن يَ ْو ِم ِه أَ ْو ِم ْن غ َِد ِه‬.
80. Ang paglitaw ng hilal ng bagong buwan na

ito’y napakalaki.
Sa Hadith:
‫ليلتي‬ ُ ‫ وأن يُ َرى‬،‫اب الساع ِة انتفا ُخ األَ ِهلَّ ِة‬
ِ ْ ‫ هو اب ُن‬:‫ فيقال‬،‫الهالل لليل ٍة‬ ِ ‫من اقرت‬
“Kabilang sa mga tanda na nalalapit na ang Oras ng Paghuhukom ang paglaki ng mga
hilal, at makikita ang hilal sa unang gabi nito ng paglitaw, na sasabihing ito’y sa dal-
awang gabi na.” [Isinalaysay ni Tabarani, sahih sa pagtipon ng iba’t-ibang sanad nito,
ayon kay Shaikh Albani].
52
81. Ang pagpunta ng lahat ng mu’min sa bayan

ng SHAM (Levant)
Sakop nito ngayon ang: Syria, Jordan, Palestine at Lebanon. Ito’y dahil ang SHAM ang
magiging kampo ng nga muslim sa malaking labanan sa pagitan ng mga Muslim at
mga Christian sa mga huling araw.
Sa Hadith:
“ ِ‫ ِم ْن َخ ْ ِي َم َدائِن‬،‫ ِد َمشْ ُق‬:‫إِ َّن ف ُْسطَا َط الْ ُم ْسلِ ِم َني يَ ْو َم الْ َملْ َح َم ِة بِالْ ُغوطَ ِة إِ َل َجانِ ِب َم ِدي َن ٍة يُق َُال لَ َها‬
‫الشَّ ِام‬.”
“Tunay na ang kuta (o kampo) ng mga muslim sa araw ng Pinakamalaking Digmaan
(sa pagitan ng mga Muslim at mga Kristiyano sa mga huling araw) ay sa Ghouta sa tabi
ng lungsod na tinatawag na: Dimashq (Damasqus, part ng Syria), na kabilang sa pika-
mainamn na mga lungsod ng SHAM.” [Isinalaysay ni Abu Dawud at Ahmad].
Ayon kay Abdullah bin ‘Amr - ‫ ريض الله عنهام‬- :
“‫اس َز َما ٌن َل يَ ْبقَى ُم ْؤ ِم ٌن إِلَّ ل َِح َق بِالشَّ ِام‬ ِ ‫يَأْ ِت َع َل ال َّن‬.”
“Darating sa mga tao ang panahon na walang matitirang mu’min liban na pupunta sa
SHAM.” [Isinalaysay ni Abdur-Razzaq sa kanyang “Musannaf”].
82 - 83. Ang malaking digmaan sa pagitan ng

mga muslim at ng mga taga Ar-Rum (mga Ro-
mano) na silang mga Kristiyano, at ang pagsakop
ng mga Muslim sa ‫ القسطنطينية‬Al-Qustantiniyyah
[Constantinople].
53
Ang malaking digmaan na yon ay mangyayari sa ‫[ دابق‬Dabiq] na malapit sa ‫حلب‬

Halab [Aleppo], tinawag ng Propeta ang digmaan na ito na ‫ امللحمة الكربى‬Al-Malha-
matul-Kubra[Ang Pinakamalaking Digmaan], magtitipun-tipon ang sadyang napa-
karaming mga sundalo na mga Romano, at magtitipun-tipon din ang mga sundalo ng
Islam, at ang mananalo ay ang ikatlong grupo ng mga muslim na pinamumunoan ni
MAHDI. Pagkatapos ng pinakamalaking labanan na yaon ay tutuloy ang mga Muslim
sa Constantinople na pamumuno at pangunguna ni Mahdi, at masasakop nila ito sa
pag-takbir lang nila ng tatlong beses (pagsigaw nila ng ALLAHU AKBAR - Ang Al-
lah ang Pinakamalaki), sa mismong oras na ‘yon ay darating si Al-Masih Ad-Dajjal
(Bulaang-Kristo).
Sa Hadith:
“،‫وج الْ َملْ َح َم ِة فَتْ ُح ق ُْسطَ ْن ِطي ِن َّي َة‬
ُ ‫ َو ُخ ُر‬،‫وج الْ َملْ َح َم ِة‬
ُ ‫اب يَ ْ ِث َب ُخ ُر‬
ُ ‫ َو َخ َر‬،‫اب يَ ْ ِث َب‬ ُ ‫ُع ْم َرا ُن بَ ْي ِت الْ َمق ِْد ِس َخ َر‬
ُ ‫ َوفَتْ ُح الْق ُْسطَ ْن ِطي ِن َّي ِة ُخ ُر‬.”
‫وج ال َّد َّجا ِل‬
“Ang pagtayo at pag-unlad ng Baytul-Maqdis [Jerusalem] ay kapag ang Yathrib [Ma-
dinah] ay nasa pagkasira, at ang pagkasira ng Yathrib [Madinah] ay mangyayari ka-
pag ang pinakamalaking digmaan ay dumating, at ang pagsiklab ng pinakamalaking
digmaan ay sa pagsakop ng Al-Qustantiniyyah [Constantinople], at ang pagsakop sa
Al-Qustantiniyyah [Constantinople] ay ang pagdating ni AD-DAJJAL (Antikristo -- Bu-
laang-Kristo).” [Isinalaysay ni Abu Dawud, Ahmad, atbp].
84 - 85. Hindi na nila kailangan ang mga mana,

at hindi na sila masaya sa mga nakuhang yaman
sa digmaang napanalunan nila.
Ang dahilan nito ay ‘yong pinakamalaking digmaan na magaganap, na mababalitaan
ng bawat pamilya na marami ang namamatay doon, kaya mawawalan sila ng gana at
saya sa mga yaman.
54
Sinabi ni Abdullah bin Mas’ud - ‫ ريض الله عنه‬- :

“‫ َو َل يُ ْف َر َح ب َغ ِني َم ٍة‬، ٌ‫السا َع َة ال تَقُو ُم حتَّى ال يُق َْس َم ِم َرياث‬
َّ ‫إ َّن‬.”
“Tunay na ang Oras ng Paghuhukom ay hindi magaganap hangga’t hindi na hahatitiin
ang pamana, at hindi na masisiyahan sa mga nakuha mula sa labi ng digmaan(g nap-
analunan).” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
Hilingin natin sa Allah na ipadali Niya sa atin ang pag-unawa sa ating mga nabanggit
na mga tanda upang hindi mabilang sa mga tao na laging handa sa mga dadaan at
darating pa na mga fitnah.
86. Ang pagbangon ng Baytul-Maqdis sa Pales-
tine [Jerusalem] at ang pagkasira ng Madinah.
Ibig-sabihin, lalawak ang Quds, madi-develop sa pagdami ng mga naninirahan at
bibisita, habang ang Madinah naman ay iiwanan ng karamihan at liliit ang bilang
ng bibisita sa kanya. Isa sa mga dahilan nito na binanggit ng mga Ulama ay doon sa
Baytul-Maqdis itatayo ang pamumuno ng Islam, at doon din magsisimula ang pinaka-
malaking digmaan na nabanggit natin kanina. Meron ding Hadith na nabanggit roon
ang pinakamalaking digmaan, at ang pagsakop ng mga Muslim sa Al-Qustantiniyyah
[Constantinople] na siyang ISTANBUL na kabilang sa mga malaking lungsod ng Tur-
key at ang paglabas ng Ad-Dajjal, na yon ay mangyayari lahat sa loob lang ng pitong
buwan.
Sa Hadith:
“،‫وج الْ َملْ َح َم ِة فَتْ ُح ق ُْسطَ ْن ِطي ِن َّي َة‬
ُ ‫ َو ُخ ُر‬،‫وج الْ َملْ َح َم ِة‬
ُ ‫اب يَ ْ ِث َب ُخ ُر‬
ُ ‫ َو َخ َر‬،‫اب يَ ْ ِث َب‬ ُ ‫ُع ْم َرا ُن بَ ْي ِت الْ َمق ِْد ِس َخ َر‬
ُ ‫ َوفَتْ ُح الْق ُْسطَ ْن ِطي ِن َّي ِة ُخ ُر‬.”
‫وج ال َّد َّجا ِل‬
“Ang pagtayo at pag-unlad ng Baytul-Maqdis [Jerusalem] ay kapag ang Yathrib [Ma-
55
dinah] ay nasa pagkasira, at ang pagkasira ng Yathrib [Madinah] ay mangyayari ka-

pag ang pinakamalaking digmaan ay dumating, at ang pagsiklab ng pinakamalaking
digmaan ay sa pagsakop ng Al-Qustantiniyyah [Constantinople], at ang pagsakop sa
Al-Qustantiniyyah [Constantinople] ay ang pagdating ni AD-DAJJAL (Antikristo -- Bu-
laang-Kristo).” [Isinalaysay ni Abu Dawud, Ahmad, atbp].
Sa isang salaysay:
‫وج ال َّد َّجا ِل ِف َس ْب َع ِة أَشْ ُه ٍر‬

ُ ‫الْ َملْ َح َم ُة الْك ْ َُبى َوفَتْ ُح الْق ُْسطَ ْن ِطي ِن َّي ِة َو ُخ ُر‬
“Ang Pinakamalaking Digmaan at ang pagsakop sa Al-Qustantiniyyah [Constantino-
ple] at ang paglabas ni AD-DAJJAL ay sa loob ng pitong buwan.” [Isinalaysay ni Abu
Dawud, Termidhi, Ibnu Majah at Ahmad].
87. Ang pagsisialisan sa MADINAH ng nga ma-

sasamang tao, mga munafiq, hanggang sa ang
tanging matitira doon ay mga totoong mu’min.
Isa ito sa dahilan ng pagliit ng bilang ng mga tao sa Madinah at bibihira na lang ang
bibisita doon, dahil ilalabas niya ang mga munafiq at mga taong tanging makamundo
lang ang nasa mga puso nila.

ِ ‫يَأْ ِت َع َل ال َّن‬
“‫ َوالْ َم ِدي َن ُة َخ ْ ٌي‬،‫ َهلُ َّم إِ َل ال َّر َخا ِء‬،‫ َهلُ َّم إِ َل ال َّر َخا ِء‬،‫اس َز َما ٌن يَ ْد ُعو ال َّر ُج ُل ابْ َن َع ِّم ِه َوقَرِي َب ُه‬
،‫ َل يَ ْخ ُر ُج ِم ْن ُه ْم أَ َح ٌد َر ْغ َب ًة َع ْن َها؛ إِ َّل أَ ْخل ََف الل ُه ِفي َها َخ ْ ًيا ِم ْن ُه‬،‫ َوال َِّذي نَف ِْس ِب َي ِد ِه‬،َ‫ لَ ْو كَانُوا يَ ْعلَ ُمون‬،‫لَ ُه ْم‬
َ‫شا َر َها ك ََم يَ ْن ِفي الْ ِك ُري َخ َبث‬ َّ ‫ َل تَقُو ُم‬، َ‫ ت ُ ْخر ُِج الْ َخبِيث‬،ِ‫أَ َل إِ َّن الْ َم ِدي َن َة كَالْ ِكري‬
َ ِ ‫السا َع ُة َحتَّى تَ ْن ِف َي الْ َم ِدي َن ُة‬
‫الْ َح ِد ِيد‬.”
56
“Darating sa mga tao ang panahon na tatawagin ng tao ang kanyang pinsan at ka-
mag-anak: ‘Hali kayo sa kasaganaan, hali kayo sa kasaganaan’ samantalang ang Ma-
dinah ay mas mainam para sa kanila kung ito’y nababatid lamang nila, sumpa man
sa Kanya (Allah) na nasa Kanyang Kamay ang aking buhay, walang aalis rito mula sa
kanila bilang pagtalikod rito, liban na ang ang Allah ay magpapalit rito (Madinah) ng
mas mainam pa sa kanya (na umalis dito).
88. Ang pagkabuwag ng mga kabundukan, dahil

sa mga lindol, mga malalakas na ulan at hangin,
mga pagkaguho o landslides, mga malawakan at
malakihang pagmimina, mga pagpapasabog nito
para sa development o anoman.
Sa Hadith:
“‫ال تقوم الساعة حتى تزول الجبال عن أماكنها وترون األمور العظام التي مل تكونوا ترونها‬.”
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t hindi mabubuwag ang mga bun-
dok sa mga pwesto nito, at makikita ninyo ang mga matitinding pangyayari na hindi pa
ninyo nakikita’t nasisilayan.” [Isinalaysay ni Tabarani sa “Al-Mu’jam Al-Kabir”, at ni
Abdur-Razzaq sa “Musannaf” mula sa kasabihan ni Al-Hasan Al-Basri. SAHIH ayon
kay Shaikh Albani].
89. Mamumuno ang lalaking salih (matwid) mula

sa tribong ‫[ قحطان‬QAHTAN].
57
Ibig-sabihin, kabilang sa mga mabubuting tao na mapamumunuan niya at pamama-

halaan ang mga tao dahil sa kabutihan ng kanyang pamumuno. Merong Hadith si
Nu’aim bin Hammad sa aklat na “Al-Fitan” mula sa Arta’ah bin Al-Mundher na nag-
sasabing itong Qahtani na ito ay lalabas pagkatapos ni Mahdi at susundin niya ang
yapak at paraan ni Mahdi sa loob ng dalawampung taon, at ito’y sa panahon ni Eisa
Ibnu Maryam [Hesus na anak ni Maria], ayon kay Hafidh Ibnu Hajar Al-’Asqalani:
‫يقيمه عيىس نائبا عنه يف أمور مهمة عامة‬

“...na maaaring gagawin siya ni Eisa Ibnu Maryam bilang kanyang representative sa
mga mahahalagang bagay sa pangkalahatan.” [Fathul-BAri].

“‫اس ِب َع َصا ُه‬ ُ ‫السا َع ُة َحتَّى يَ ْخ ُر َج َر ُج ٌل ِم ْن قَ ْحطَا َن يَ ُس‬
َ ‫وق ال َّن‬ َّ ‫ل تَقُو ُم‬.َ ”
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t di lalabas ang lalaki mula sa
tribong Qahtan na kanyang pamumunuan ang mga tao sa pamamagitan ng kanyang
baston.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
Sa isang Hadith:
‫ورجل من قحطان كلهم صالح‬
“At isang lalaki mula sa Qahtan, lahat sila ay matutuwid, wala pang nakikita na gaya
niya.” [Isinalaysay ni Nu’aim bin Hammad sa kanyang “Al-Fitan”].
Ayon kay Al-Qurtubi sa kanyang kumentaryo sa “Sahih Muslim” maaaring ito daw ay
ang tinukoy na lalaki sa salaysay ni Imam Muslim na si ‫[ الْ َج ْه َجا ُه‬Al-Jahjah] - Wallahu
A’lam - sa Hadith na:
“‫ الْ َج ْه َجا ُه‬:‫ل تَ ْذ َه ُب ْالَيَّا ُم َواللَّ َي ِال َحتَّى َ ْيلِ َك َر ُج ٌل يُق َُال لَ ُه‬.َ ”
Nguni’t ang totoo ito’y ibang tao na mamumuno, batay sa kasunod na tandang ating
babanggitin.
58
90. Mamumuno din ang isang lalaki na mula sa

mga alipin ang kanyang origin, sa paraang pa-
nanakop hindi sa siya’y itinalaga ng mga Ulama
at awtoridad. Kanyang pipilitin ang mga tao, ang
tawag sa kanya ay ‫[ الْ َج ْه َجا ُه‬AL-JAHJAH].
“‫ الْ َج ْه َجا ُه‬:‫ل ت َ ْذ َه ُب ْالَيَّا ُم َواللَّ َي ِال َحتَّى َ ْيلِ َك َر ُج ٌل يُق َُال لَ ُه‬.َ ”
“Hindi matatapos ang mga araw at gabi hangga’t hindi mamumuno ang lalaki na tina-
tawag na: [AL-JAHJAH].” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
91 - 92. Masisira at maluluma ang Relihiyon at

iaangat (tatanggalin) ang Qur’an mula sa mga
mushaf at mga puso, hanggang sa ang masasabi
ng mga matatanda sa kanila ay: “Naabutan namin
ang aming mga magulang (mga ninuno) na ang
kanilang sinasabi ay: ‫[ ال إله إال الله‬LA ILAHA IL-
LALLAH], Walang ibang diyos na dapat samba-
hin maliban sa Allah.” Ang dahilan nito ay ang
pagdami ng mga fitnah at mga kasalanan, at ang
pagpapabaya sa pag-aaral ng Islam.
59
“‫سى‬ َ ْ ‫ َولَ ُي‬،‫ َو َل َص َدقَ ٌة‬،‫ َو َل نُ ُس ٌك‬،ٌ‫ َو َل َص َلة‬،‫ َحتَّى َل يُ ْد َرى َما ِص َيا ٌم‬،‫ش الثَّ ْو ِب‬ ِ ْ ‫يَ ْد ُر ُس‬
ُ ْ ‫ال ْس َل ُم ك ََم يَ ْد ُر ُس َو‬
ِ ‫ َوتَ ْبقَى طَ َوائِ ُف ِم َن ال َّن‬،‫ ف ََل يَ ْبقَى ِف ْالَ ْر ِض ِم ْن ُه آيَ ٌة‬،‫اب الل ِه َع َّز َو َج َّل ِف لَ ْيلَ ٍة‬
‫اس؛ الشَّ ْي ُخ الْ َك ِب ُري‬ ِ َ‫َع َل كِت‬
‫ فَ َن ْح ُن نَقُولُ َها‬،‫ َل إِلَ َه إِ َّل الل ُه‬:‫ أَ ْد َركْ َنا آبَا َءنَا َع َل َه ِذ ِه الْ َكلِ َم ِة‬:َ‫” َوالْ َع ُجو ُز يَقُولُون‬.
“Ang Islam ay masisira gaya ng pagkasira o pagkaluma ng mga burda sa isang kasuotan,
hanggang sa walang makakaalam kung ano ang SIYAM [pag-aayuno], SALAH [pagda-
rasal], HAJJ (paglalakbay tungo sa Makkah), at SADAQAH [kawanggawa]. At ang Ak-
lat ng Allah [Qur’an] ay iaangat sa isang gabi, at wala ni isang Talata nito ang maiiwan
sa lupa. At may matitira pang mga tao, matatandang lalaki at matatandang babae, na
magsasabi ng: “Naabutan namin ang aming mga ama na nagsasabi ng mga salitang ito:
‘La ilaha illallah’ kaya sinasabi rin namin ang mga ito.”
‫ َو َل َص َدقَ ٌة؟‬،‫ َو َل نُ ُس ٌك‬،‫ َو َل ِص َيا ٌم‬،ٌ‫ َو ُه ْم َل يَ ْد ُرو َن َما َص َلة‬،‫ َل إِلَ َه إِ َّل الل ُه‬:‫ َما ت ُ ْغ ِني َع ْن ُه ْم‬:‫فَق ََال لَ ُه ِصلَ ُة‬
‫ يَا‬:‫ فَق ََال‬،‫ ث ُ َّم أَقْ َب َل َعلَ ْي ِه ِف الثَّالِثَ ِة‬،‫ ك ُُّل َذلِ َك يُ ْعر ُِض َع ْن ُه ُح َذيْ َف ُة‬،‫ ث ُ َّم َر َّد َها َعلَ ْي ِه �ث َ َلث ًا‬،‫فَأَ ْع َر َض َع ْن ُه ُح َذيْ َف ُة‬
‫ �ث َ َلث ًا‬.ِ‫ تُ ْنجِي ِه ْم ِم َن ال َّنار‬،‫صلَ ُة‬.ِ
Sinabi ni Silah [isang Tabi’in] sa kanya [kay Hudhaifah bin Al-Yaman ang sahabi na
nagsalaysay nito]: “Anong mabuting kalooban (pagsasabi): La ilaha illallah ang gagawin
sa kanila, gayong hindi nila alam kung ano ang SIYAM, SALAH, HAJJ, SADAQAH?
Tumalikod si Hudhaifah sa kanya. Inulit niya ang kanyang tanong nang tatlong beses,
at si Hudhaifah ay tumalikod sa kanya sa bawat pagkakataon. Pagkatapos ay bumaling
siya sa kanya sa ikatlong pagkakataon at nagsabi: “O Silah! Ililigtas sila nito mula sa
Impiyerno,” tatlong beses.” [Isinalaysay ni Ibnu Majah].
93. May mga sundalo na mula sa Ummah na ito

na aataki sa Baytullahil-Haram [Ka’bah] upang
60
paslangin ang isang lalaki mula sa tribong Quraish

at yon ay si MAHDI.
Kaya lahat sila’y hahayaan ng Allah na lamunin ng lupa sa ‫[ بيداء‬lugar sa pagitan ng
Makkah at Madinah] pati ang mga sumama lang sa kanila, bago pa man sila makapa-
sok sa kalupaan ng Makkah, magkakatulad silang lalamunin ng lupa, mga matutuwid
man o salih sa kanila o mga masasama, lahat sila’y lalamunin ng lupa, nguni’t sa Araw
ng Pagbangon sa mga libingan ay bubuhayin sila mula sa magkakaibang kalagayan,
batay sa kanilang mga layunin.
Sinabi ni Aishah - ‫ ريض الله عنها‬- :

‫ فقال‬.‫ َص َن ْع َت شَ ْيئًا ِف َم َنا ِم َك لَ ْم تَ ُك ْن تَ ْف َعلُ ُه‬،‫ول الل ِه‬
َ ‫ يَا َر ُس‬: ‫ فَ ُقلْ َنا‬،‫ول الل ِه ﷺ ِف َم َنا ِم ِه‬
ُ ‫ َعبِثَ َر ُس‬:
Ang Sugo ng Allah ‫ ﷺ‬ay nagulat [at gumalaw dahil rito] habang siya’y natutulog.
Sabi namin: O, Sugo ng Allah, ikaw ay gumawa ng isang bagay sa iyong pagtulog na
hindi mo kailanman nagawa noon, at siya ay nagsabi:
“‫ َحتَّى إِذَا كَانُوا بِالْ َب ْي َدا ِء‬،‫الْ َع َج ُب؛ إِ َّن نَ ًاسا ِم ْن أُ َّم ِتي يَ ُؤ ُّمو َن بِالْ َب ْي ِت ِب َر ُجلٍ ِم ْن قُ َريْ ٍش قَ ْد لَ َجأَ بِالْ َب ْي ِت‬
‫ ُخ ِس َف ِب ِه ْم‬.”
“Kakaiba (nakakagulat), katotohanang may mga tao sa aking Ummah ang sasalakay
sa Bahay ng Allah (Ka’bah) (para sa pagpatay) ng isang tao na kabilang sa tribu ng
Quraish [si Mahdi], na sinusubukan niyang humingi ng proteksyon sa Allah doon sa
Bahay nito ang Ka’bah. At kapag narating na nila ang patag na lupa ‫ بيداء‬sa pagitan ng
Makkah at Madinah ay lulubog sila, lalamunin silang lahat ng lupa doon.”
َ ‫ إِ َّن الطَّر‬،‫ول الل ِه‬

َ ‫ِيق قَ ْد يَ ْج َم ُع ال َّن‬
‫اس‬ َ ‫ يَا َر ُس‬:‫فَ ُقلْ َنا‬.
Sinabi namin: O Sugo ng Allah, lahat ng uri ng mga tao ay dumadaan sa daanan na
iyon. Tugon niya:
61
ِ ‫ يَ ْهلِكُو َن َم ْهلَكًا َو‬، ِ‫السبِيل‬

“‫ يَ ْب َعثُ ُه ُم‬،‫ َويَ ْص ُد ُرو َن َم َصا ِد َر شَ تَّى‬،‫اح ًدا‬ ُ ِ ‫ ِفي ِه ُم الْ ُم ْستَ ْب‬،‫نَ َع ْم‬
َّ ‫ص َوالْ َم ْج ُبو ُر َوابْ ُن‬
‫الل ُه َع َل نِ َّياتِ ِه ْم‬.”
“Oo, meron sa kanila na sinasadya ito at pinaplano, at meron ding mga napipilitan
lang sumama, at meron ding mga manlalakbay, ngunit silang lahat ay mawawasak sa
pamamagitan ng isang pagkawasak (sa paglamon ng lupa sa kanila), bagaman sila ay
ibabangon sa iba’t ibang estado (sa Araw ng Muling-Pagkabuhay). Ang Allah, gayun-
paman, ay bubuhayin sila ayon sa kanilang mga naging layunin.” [Isinalaysay ni Imam
Al-Bukhari at Muslim].
Patatagin nawa tayo ng Allah sa katotohanan at iligtas Niya tayo sa mga kaligawan.
94. Ang paghinto ng Hajj sa Baytullahil-Haram

sa Makkah.
Ang dahilan nito ang mga matitinding mga fitnah, dadami ang patayan, at magsasa-
ma-sama ang mga grupo na makikipaglaban sa totoong Relihiyon, na siyang ipinarat-
ing ng Propeta ‫ ﷺ‬at ipinagpatuloy ng kanyang mga Sahabah o mga disipulo.
Sa Hadith:
“‫السا َع ُة َحتَّى َل يُ َح َّج الْ َب ْي ُت‬
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t sa meron pang mag-Hajj sa
Bahay [ng Allah ang Ka’bah].” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari ‫معلقا‬, at ni Abu Ya’la,
Ibnu Hibban at Hakim].
95. Babalik ang ilang mga tribo sa Ummah na ito

sa Shirk at pagsamba sa mga rebulto, hanggang
62
sa iilang tribo ng mga Arabo ay babalikan nila

ang pagsamba sa kanilang rebulto.
Sa panahon natin ngayon, ay nangyayari na ito sa mga ‫[ الشيعة اإلمامية الرافضة‬Shi’ah
Rafidah, Rejectionists] na ang kanilang sinunod ay si Khomainy na sinasamba nila
ngayon sa ginawa nilang dome sa libingan ni Husain.

“َ‫ َو َحتَّى تَ ْع ُب َد قَ َبائِ ُل ِم ْن أُ َّم ِتي ْالَ ْوث َان‬،‫شكِ َني‬
ِ ْ ‫السا َع ُة َحتَّى تَلْ َح َق قَ َبائِ ُل ِم ْن أُ َّم ِتي بِالْ ُم‬
َّ ‫ َو َل تَقُو ُم‬.”
“At hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t hindi sasama ang iilang mga
tribo sa aking Ummah sa mga mushrikin [mapagsamba sa mga diyus-diyosan o mga
huwad na diyos], at hangga’t di sasamba ang iilang tribo ng aking Ummah sa mga re-
bulto.” [Isinalaysay ni Abu Dawud, Ibnu Majah, atbp].
Sinabi din ng Rasulullah ‫ﷺ‬:

“‫السا َع ُة َحتَّى ت َْضطَر َِب أَلَ َياتُ نِ َسا ِء َد ْو ٍس َع َل ِذي الْ َخل ََص ِة‬
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t hindi magtatalbug-talbog ang
mga puwet ng mga kababaihan ng tribong Daws sa rebultong si Dhul-Khalašah [rebulto
ito ng tribong Daws na sinasamba nila noong panahon ng Jahiliyyah o kamangmangan
doon sa Tabalah, sa Yemen].” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
96. Ang pagliit at pagkunti ng tribong Quraish na

siyang tribo ni Propeta Muhammad ‫ ﷺ‬at ang
apat na mga Khalifah [Caliphate], habang umuu-
sad ang panahon ay nababawasan sila, hanggang
63
sa mga huling araw ay kakaunti na lang ang bil-

ang nila.
َ ‫ فَتَق‬، ِ‫وش ُك أَ ْن تَ ُ َّر الْ َم ْرأَ ُة بِال َّن ْعل‬
ٍّ ِ ‫ ‘إِ َّن َهذَا نَ ْع ُل قُ َر‬:‫ُول‬
“‫ش‬ َ ْ َ‫’أ‬.”
ِ ُ‫ َوي‬،‫س ُع قَ َبائِلِ الْ َع َر ِب فَ َنا ًء قُ َريْ ٌش‬
“Pinakamabilis malipol na tribo ng mga Arabo ang Quraish, at nalalapit (ng darating
ang panahon na) madadaanan ng isang babae ang tsinelas, at magsasabing: ‘Tunay na
ito’y tsinelas ng isang Qurashiy’.” [Isinalaysay ni Imam Ahmad, Sahih ayon kay Shaikh
Albani].
97. Ang pagkasira ang Ka’bah. Ang sisira nito ay

isang lalaki na mula sa Habashah.
Kabilang sa kanyang mga katangian - ayon sa Rasulullah ‫ ﷺ‬- : maliliit ang binti,
kalbuhin, hindi maganda ang hubog ng kanyang katawan, sisirain niya ang Ka’bah sa
pamamagitan ng piko at pala, tatangayin niya ang mga ginto nito at mga nakalibing
roon na mga yaman, tatanggalan niya ito ng kiswah o telang nakabalot nito.

“‫الس َويْ َقتَ ْ ِي ِم َن الْ َح َبشَ ِة‬
ُّ ‫يُ َخ ِّر ُب الْ َك ْع َب َة ذُو‬.”
“Sisirain ang Ka’bah ng isang lalaki na may maliliit na binti mula sa Habashah.” [Isina-
laysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
Sa isang salaysay:
ِ ْ َ‫ ي‬،‫ َولَ َكأَ ِّن أَنْظُ ُر إِلَ ْي ِه أُ َص ْيلِ َع أُفَ ْي ِد َع‬،‫ َويُ َج ِّر ُد َها ِم ْن كِ ْس َوتِ َها‬،‫َويَ ْسلُ ُب َها ِحلْ َيتَ َها‬
“‫ض ُب َعلَ ْي َها بِ ِ ْس َحاتِ ِه‬
‫ َو ِم ْع َولِ ِه‬.”
64
“At tatangayin niya ang mga ginto nito [at mga nakalibing na yaman], at tatanggalan
niya ito ng kiswah [tela na nakabalot rito], animo’y nakikita ko siya na kalbuhin, hindi
maganda ang hubog ng katawan, pupukpukin niya ito (sisirain) sa pamamagitan ng
kanyang piko at pala.” [Isinalaysay ni Imam Ahmad].
98. Ang pagkakaroon ng mga malalaking tunnel

at canal sa MAKKAH, at ang mga bahay o gusali
ay nakatayo sa ibabaw ng mga bundok.
Kabilang sa sinabi ni Abdullah bin ‘Amr - ‫ ريض الله عنهام‬- kay ‘Ata bin Ya’la:
“‫رؤوس الجِبال فاعل ْم أن األمر قَ ْد أَظَل ََّك‬

َ ‫ورأيت البِناء يَعلو‬
َ ،‫رأيت َم َّك َة قد بُ ِع َج ْت كَظائِ َم‬
َ ‫فإذا‬.”
“Kapagka nakita mo ang Makkah na nagkaroon ng mga tunnel at canal, at nakita mo
ang mga gusali at bahay na nakatayo o naitayo sa ibabaw ng mga kabundokan, alamin
mo na ang Oras ng Paghuhukom ay tiyak ng nasisilungan ka niya.” [Isinalaysay ni Ibnu
Abi Shaibah sa kanyang “Musannaf”].
99. Ang pagpapadala ng Allah ng malamig na

hangin mula sa SHAM na kanyang kukunin ang
kaluluwa ng bawat mu’min sa buong mundo at
wala ni isa mang matitira sa kanila.
Na ang matitira na lamang ay ang mga masasamang tao na walang pinagkaiba sa
mga hayop na walang hiya at walang tamang pag-iisip, hindi nila alam ang mabuti,
65
ni hindi rin nila ipinagbabawal ang masasama at kahalayan, hanggang sa darating sa

kanila ang Shaytan [Satanas] at uutosan silang sasamba sa mga rebulto at sasamba sila
rito, habang sila sa ganoong kalagayan ay biniyayaan pa rin ng Allah ng kanilang mga
rizq o biyaya, at sa gayon sa kanila darating ang Oras ng Paghuhukom sa pag-ihip ni
anghel ISRAFIL sa Trumpeta. Mangyayari ito [ang malamig na hangin na ‘yon] pag-
katapos ni Eisa Ibnu Maryam [Hesus na anak ni Maria]. Ang hikmah o wisdom nito
ay upang hindi maranasan ng mga mu’min ang sakit, hapdi at kagimbal-gimbal na
magaganap sa Araw ng Paghuhukom.
“ٍ‫ ف ََل يَ ْبقَى َع َل َو ْج ِه ْالَ ْر ِض أَ َح ٌد ِف قَلْ ِب ِه ِمثْق َُال َذ َّر ٍة ِم ْن َخ ْي‬،‫ث ُ َّم يُ ْر ِس ُل الل ُه رِي ًحا بَا ِر َد ًة ِم ْن ِق َبلِ الشَّ أْ ِم‬
‫ َحتَّى لَ ْو أَ َّن أَ َح َدكُ ْم َد َخ َل ِف كَب ِِد َج َبلٍ لَ َد َخلَتْ ُه َعلَ ْي ِه َحتَّى تَ ْقب َِض ُه‬،‫أَ ْو إِ َميانٍ إِ َّل قَ َب َضتْ ُه‬.”
“Pagkatapos ay magpapadala ang Allah ng malamig at mabuti na hangin mula sa
SHAM, kaya walang matitira ni isa man sa ibabaw ng lupa na merong timbang ng
langgam na kabutihan o Eiman sa kanyang puso maliban na kukunin nito ang kanyang
kaluluwa (bawat mu’min at muslim), kahit pa na ang isa sa inyo ay pumasok sa ilalim
ng bundok ay papasok ito sa kanya at kukunin nito ang kanyang kaluluwa.” [Isinalaysay
ni Imam Muslim].
Sa isang Hadith:
َّ ‫ فَ َعلَ ْي ِه ْم تَقُو ُم‬،ِ‫ يَتَ َها َر ُجو َن ِفي َها تَ َها ُر َج الْ ُح ُمر‬،‫اس‬
“‫السا َع ُة‬ َ ِ ‫ َويَ ْبقَى‬.”
ِ ‫شا ُر ال َّن‬
“At matitira ang mga masasamang tao, magbabayuhan sila kagaya ng pagbabayuhan
ng mga asno [lantaran at walang hiya], kaya sa kanila darating ang Oras [ng Pagkagu-
naw ng daigdig].” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
66
100. ANG PAGLITAW NI MAHDI

Siya si Muhammad bin Abdillah Al-Hasany, kabilang sa mga apo ni Propeta Muham-
mad ‫ ﷺ‬sa kanyang apo na si Hasan na anak nina ALI at FATIMAH.
“‫لَ ْو لَ ْم يَ ْب َق ِم َن ال ُّدنْ َيا إِ َّل يَ ْو ٌم لَطَ َّو َل الل ُه َذلِ َك الْ َي ْو َم َحتَّى يَ ْب َعثَ ِفي ِه َر ُج ًل ِم ْن أَ ْهلِ بَ ْي ِتي يُ َو ِاط ُئ ْاس ُم ُه‬
‫ َو ْاس ُم أَبِي ِه ْاس َم أَ ِب‬،‫اس ِمي‬. ْ ”
“Kung wala ng natitira sa daigdig maliban sa isang araw pahahabain ng Allah ang araw
na ‘yon upang magpadala siya rito ng isang lalaki [na mamumuno] mula sa aking pam-
ilya na sangay ng pangalan niya ang pangalan ko, at ang pangalan ng kanyang ama sa
pangalan ng aking ama.” [Isinalaysay ni Abu Dawud at Termidhi].
KABILANG SA KANYANG MGA KATANGIAN.

“‫ َ ْيلِ ُك َس ْب َع‬،‫ َ ْي َلُ ْالَ ْر َض ِق ْسطًا َو َع ْد ًل ك ََم ُملِئَ ْت َج ْو ًرا َوظُل ًْم‬،‫ أَقْ َنى ْالَنْ ِف‬،‫ أَ ْج َل الْ َج ْب َه ِة‬،‫الْ َم ْه ِد ُّي ِم ِّني‬
‫س ِن َني‬.ِ ”
“Si Mahdi ay mula sa aking lahi, malapad ang noo, matangos ang ilong (na mabuti
ang pagkakatangos), pupunuin niya ang buong daigdig ng katarungan at kaayusan tu-
lad ng pagkapuno nito ng pang-aapi, kawalang-katarungan at paglihis sa katotohanan,
maghahari siya sa loob ng pitong taon.” [Isinalaysay ni Abu Dawud at Ahmad].
67
ANG PANAHON AT DAHILAN NG KANYANG

PAGLITAW
Sa mga huling araw ng daigdig na labis-labis na ang mga kasamaan, mga fit-
nah, at lahat ng mga kabuktutan. Sa Makkah naman ay magkakaroon ng tatlong tao
na mga anak ng khalifah [Caliph, Pinuno] na mag-aaway-away at mag-aagawan sa
pamumuno at sa mga yaman ng KA’BAH. Sa panahon na yan lilitaw si Mahdi, siya
ang gagawin ng Allah na dahilan ng pagsasaayos ng panahon, at pagpapaunlad ng ka-
lagayan at sitwasyon, at lalawak ang habag, awa, at mga pabor at mga biyaya ng Allah
sa panahon na yon, nguni’t pagkatapos nito ay wala ng kabutihan pa ang pamumuhay.
Sa Hadith:
“‫السو ُد ِم ْن‬ ُّ ُ‫ ث ُ َّم تَطْلُ ُع ال َّرايَات‬،‫اح ٍد ِم ْن ُه ْم‬ ِ ‫ ث ُ َّم َل يَ ِص ُري إِ َل َو‬،‫يَ ْقتَ ِت ُل ِع ْن َد كَ ْن ِزكُ ْم �ث َ َلث َ ٌة كُلُّ ُه ُم ابْ ُن َخلِي َف ٍة‬
‫ فَ ِإنَّ ُه َخلِي َف ُة‬،‫ َولَ ْو َح ْب ًوا َع َل الثَّلْ ِج‬،‫ فَ ِإذَا َرأَيْتُ ُمو ُه فَ َبا ِي ُعو ُه‬.‫ فَ َي ْقتُلُونَ ُك ْم قَتْ ًل لَ ْم يُ ْقتَلْ ُه قَ ْو ٌم‬، ِ‫شق‬ ِ ْ ‫ِق َبلِ الْ َم‬
‫الل ِه الْ َم ْه ِد ُّي‬.”
“Tatlo ang maglalaban sa isa’t isa para sa pamumuno sa inyo, bawat isa sa kanila ay
anak ng khalifah [caliph], ngunit wala sa kanila ang makakakuha nito. Pagkatapos ay
lalantad mula sa silangan ang mga itim na bandila, at papatayin nila kayo sa paraan na
hindi pa naranasan ng sinuman. Kaya kapag nakita ninyo siya [si Mahdi], ay ipangako
ninyo ang iyong katapatan sa kanya kahit na kayo ay kailangang gumapang sa ibabaw
ng niyebe, sapagkat siya ang khalifah [caliph o pinuno na itinalaga at pinili para sa inyo]
ng Allah, si Mahdi.” [Isinalaysay ni Ibnu Majah at Ahmad].
68
Sa isang Hadith:
“‫ وتكرث‬،‫ ويعطي املال َص َحا ًحا‬،‫ وتخرج األرض نباتها‬،‫ يسقيه الله الغيث‬،‫يخرج يف آخر أمتي املهدي‬
‫ يعيش سب ًعا أو مثان ًيا يعني َح َّجا ًجا (أي سنني‬،‫ وتعظم األمة‬،‫)املاشية‬.”
“Lalabas sa huli ng aking Ummah, ang Mahdi, ibubuhos at ididilig ng Allah sa kanya
ang ulan, at ang lupa ay magbubunga ng mga pananim nito, at magbibigay siya ng pera
at yaman nang makatarungan [pantay-pantay sa mga tao], at ang mga alagang hayop
ay dadami, at ang bansa ay luluwalhatiin at dadakila. Siya ay mabubuhay [mananatili]
ng pito o walong taon, ibig sabihin: na nagha-hajj taun-taon.” [Isinalaysay ni Hakim,
Sahih ang kanyang sanad ayon kay Shaikh Albani].
Sa ibang salaysay:
“‫ تُ ْؤ َت‬،‫ فَتَ ْن َع ُم ِفي ِه أُ َّم ِتي نَ ْع َم ًة لَ ْم يَ ْن َع ُموا ِمثْلَ َها قَ ُّط‬،‫ َوإِ َّل فَ ِت ْس ٌع‬،‫ُص ف ََس ْب ٌع‬
َ ِ ‫ إِ ْن ق‬،‫يَكُو ُن ِف أُ َّم ِتي الْ َم ْه ِد ُّي‬
‫ ُخ ْذ‬:‫ُول‬ ُ ‫ فَ َيق‬.‫ أَ ْع ِط ِني‬،‫ يَا َم ْه ِد ُّي‬:‫ُول‬ ُ ‫ فَ َيقُو ُم ال َّر ُج ُل فَ َيق‬،‫وس‬ ٌ ‫ َوال َْم ُل يَ ْو َم ِئ ٍذ كُ ُد‬،‫ َو َل ت َ َّد ِخ ُر ِم ْن ُه ْم شَ ْيئًا‬،‫أُكُلَ َها‬.”
“Si Mahdi ay mapapabilang sa aking Ummah. Kung siya ay mabubuhay sa maikling
panahon ito ay magiging pitong taon, at kung siya ay mabubuhay ng mahabang pana-
hon ito ay magiging siyam na taon, kung saan ang aking Ummah ay magtatamasa ng
isang panahon ng kaginhawaan na hindi pa natatamasa. Ang lupain ay magbubunga
ng masaganang bunga nito at hindi magpipigil ng anuman, at ang kayamanan sa pana-
hong iyon ay magtatambakan at maiipon. At isang lalaki ang tatayo at magsasabi: ‘O
Mahdi, bigyan mo ako!’ Sasabihin niya: ‘Kumuha ka’.” [Isinalaysay ni Ibnu Majah].
Sa isang salaysay:
ِ ‫يَكُو ُن ِف‬.”
“‫آخ ِر ال َّز َمانِ َخلِي َف ٌة يَق ِْس ُم ال َْم َل َو َل يَ ُع ُّد ُه‬
“Magkakaroon sa huling yugto ng panahon ng isang khalifah [pinuno] na mamah-
agi ng yaman at hindi niya ito bibilangin [sa pagbibigay, walang limit ang kanyang
pamimigay].” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
69
Sa isang salaysay:
“...‫ “ث ُ َّم َل َخ ْ َي ِف الْ َح َيا ِة بَ ْع َد ُه‬:‫ أَ ْو ق ََال‬.”‫ ث ُ َّم َل َخ ْ َي ِف الْ َع ْي ِش بَ ْع َد ُه‬،‫”أَ ْو تِ ْس َع ِس ِن َني‬.
“O di-kaya’y siyam na taon, pagkatapos ay wala ng kabutihan pa ang pamumuhay [o
buhay - sa isang pagkakasabi] pagkaraan nito.” [Isinalaysay ni Imam Ahmad].
ANG PARAAN NG PAGKAPINUNO NIYA SA

MARAMING MGA TAO
Mangyayari ito sa panahon ng pagkamatay ng khalifah at ang tatlong anak na
lalaki ng khalifah ay mag-aaway-away at mag-aagawan sa pagkapinuno, kaya may
darating na isang lalaki mula sa MADINAH papunta sa MAKKAH, pagdating niya
doon ang mga tao sa Makkah ay magtitipun-tipon sa Makkah at ipipilit nila sa kanya
na maging pinuno, at doon nila gagawin itong pagpili at pagtalaga sa kanya bilang
khalifah o pinuno sa pagitan ng HAJARUL-ASWAD [Black stone ng KA’BAH] at
MAQAMU IBRAHIM, kaya magsisidatingan ang mga sundalo mula sa SHAM na
ayaw manumpa ng suporta sa kanya, kaya silang lahat lahat ay ipapalamon ng Allah
sa ilalim ng lupa doon sa BAYDA’ [lugar sa pagitan ng Makkah at Madinah] at lahat
sila’y mamamatay, kaya kapag nakita ito at nalaman ng mga tao, darating sa kanya
[kay Mahdi] ang mga ‫[ أبدال‬mga matutuwid, mgapalasamba at mga matatatag sa Islam
at Sunnah] ng SHAM at ang mga pinakamainam na mga taong sundalo mula sa Iraq
at silang lahat ay manunumpa sa kanya ng tulong, alyansa at suporta sa pagitan ng
RUKN sa HAJARUL-ASWAD at MAQAMU IBRAHIM.
Sa Hadith:
“ ِ‫اس ِم ْن أَ ْهل‬ ٌ َ‫ فَ َيأْتِي ِه ن‬،‫ فَ َي ْخ ُر ُج َر ُج ٌل ِم ْن أَ ْهلِ الْ َم ِدي َن ِة َها ِربًا إِ َل َم َّك َة‬،‫يَكُو ُن ا ْخ ِت َل ٌف ِع ْن َد َم ْو ِت َخلِي َف ٍة‬
‫ فَ ُي ْخ َس ُف‬،‫ َويُ ْب َعثُ إِلَ ْي ِه بَ ْعثٌ ِم ْن أَ ْهلِ الشَّ ِام‬،‫ فَ ُي َبا ِي ُعونَ ُه بَ ْ َي ال ُّركْنِ َوالْ َمق َِام‬،‫َم َّك َة فَ ُي ْخ ِر ُجونَ ُه َو ُه َو كَا ِر ٌه‬
70
‫ فَ ُي َبا ِي ُعونَ ُه‬، ِ‫اس َذلِ َك أَتَا ُه أَبْ َد ُال الشَّ ِام َو َع َصائِ ُب أَ ْهلِ الْ ِع َراق‬ ُ ‫ فَ ِإذَا َرأَى ال َّن‬،‫ِب ِه ْم بِالْ َب ْي َدا ِء بَ ْ َي َم َّك َة َوالْ َم ِدي َن ِة‬
‫ َو َذلِ َك‬،‫ فَ َي ْب َعثُ إِلَ ْي ِه ْم بَ ْعثًا فَ َيظْ َه ُرو َن َعلَ ْي ِه ْم‬،‫ ث ُ َّم يَ ْنشَ أُ َر ُج ٌل ِم ْن قُ َريْ ٍش أَ ْخ َوالُ ُه كَل ٌْب‬،‫بَ ْ َي ال ُّركْنِ َوالْ َمق َِام‬
،‫اس ب ُِس َّن ِة نَ ِب ِّي ِه ْم ﷺ‬ ِ ‫ َويَ ْع َم ُل ِف ال َّن‬،‫ فَ َيق ِْس ُم ال َْم َل‬،‫ َوالْ َخ ْي َب ُة لِ َم ْن لَ ْم يَشْ َه ْد َغ ِني َم َة كَل ٍْب‬،‫بَ ْعثُ كَل ٍْب‬
‫ ث ُ َّم يُتَ َو َّف َويُ َص ِّل َعلَ ْي ِه الْ ُم ْسلِ ُمو َن‬،‫ فَ َيلْ َبثُ َس ْب َع ِس ِن َني‬،‫ال ْس َل ُم ِب ِج َرانِ ِه ِف ْالَ ْر ِض‬ ِ ْ ‫ َويُلْ ِقي‬.”
“Ang hindi pagkakasundo ay magaganap sa pagkamatay ng isang caliph at isang
lalaki mula sa Madinah ang darating patungo sa Makkah. At ang ilan sa mga tao sa
Makkah ay lalapit sa kanya, at pipilitin nila siya na mamuno, at manunumpa ng kat-
apatan sa kanya sa pagitan ng Rukn [HAJARUL-ASWAD] at MAQAM(U IBRAHIM).
Isang ekspedisyonaryong puwersa ang ipapadala laban sa kanya mula sa SHAM ngunit
lalamunin sila sa disyerto ng BAYDA’ sa pagitan ng Makkah at Madinah. Kapag nakita
iyon ng mga tao, ang mga kilalang matutuwid ng SHAM at ang pinakamabuting tao ng
IRAQ ay lalapit sa kanya at manunumpa ng katapatan sa kanya sa pagitan ng Rukn
at Maqam. Pagkatapos ay may babangon na isang lalaki mula sa Quraysh na ang mga
tiyuhin niya sa ina ay mula sa tribo o lahi ng Kalb, kaya siya ay magpapadala laban sa
kanila ng isang puwersa ng ekspedisyon na madaraig nila, at iyon ay ang ekspedisyon
laban sa Kalb. Lugi ang hindi makakatanggap ng labi ng digmaan laban sa tribong Kalb.
At hahatiin niya at ipapamamahagi ang mga yaman at ari-arian nang pantay-pantay,
at pamamahalaan niya at pamumunuan ang mga tao sa pamamagitan ng Sunnah ng
kanilang Propeta ‫ﷺ‬, at pagtitibayin niya ang Islam sa kalupaan. Siya ay mananatili
ng pitong taon, pagkatapos ay mamamatay, at ang mga Muslim ay mananalangin para
sa kanya.” [Isinalaysay ni Imam Ahmad].
Ibig-sabihin, hindi alam ni Mahdi na siya’y magiging pinuno at hindi rin talaga
niya gustong maging pinuno, kung hindi lang siya pinilit ng mga tao sa Makkah ay
hindi niya tatanggapin ang pamumuno.
71
Tinutukoy ito sa Hadith na nabanggit at itong Hadith na isinalaysay ni Ali bin Abi
Talib - ‫ ريض الله عنه‬- :
‫ يُ ْصلِ ُح ُه اللَّ ُه ِف لَ ْيلَ ٍة‬- ‫ أَ ْه َل الْ َب ْي ِت‬- ‫الْ َم ْه ِد ُّي ِم َّنا‬.”

“Si Mahdi ay mula sa amin na Ahlul-bayt [mga pamilya at malalapit na mga ka-
mag-anak ni Propeta Muhammad ‫]ﷺ‬, aayusin siya ng Allah sa loob ng isang gabi.”
[Isinalaysay ni Ibnu Majah at Ahmad].
Ayon kay Ibnu Katheer - ‫ رحمه الله‬- :

‫أي يتوب عليه ويوفقه ويلهمه رشده بعد أن مل يكن كذلك‬
“Ibig-sabihin: tatanggapin ng Allah sa kanya ang kanyang Tawbah, at tutulongan siya at
bibigyan Niya ng Tawfiq at inspirasyon sa patnubay [sa tamang paraan ng pamumuno
at karunungan rito] pagkatapos na hindi siya ganoon [kahit hindi napapaloob sa kanya
noon ang mga kundisyon o kwalipikasyon ng pagkapinuno, kaya aayusin siya ng Allah
tungo rito].” [Sharh ni Shaykh As-Sindi sa “SUNAN” ni Ibnu Majah].
Sa panahon ni Mahdi lilitaw si DAJJAL [BULAANG-KRISTO], na kung saan

ay bababa si EISA IBNU MARYAM [Hesus na anak ni Maria] na siyang papatay kay
DAJJAL sa pintuan ng LUDD na malapit sa Baytul-Maqdis, at sa panahon din na yon
mag-iimam sa Salah si Mahdi sa mga muslim na nasa likuran niya bilang ma’mum si
EISA - ‫ عليه السالم‬- .
Sa Hadith:
“،‫ إِ َّن بَ ْع َض ُك ْم َع َل بَ ْع ٍض أُ َم َرا ُء‬،‫ َل‬:‫ُول‬
ُ ‫ فَ َيق‬،‫ ت َ َع َال َص ِّل لَ َنا‬:‫ُول أَ ِم ُري ُه ْم‬
ُ ‫ فَ َيق‬،‫يس ابْ ُن َم ْريَ َم ﷺ‬ َ ‫فَ َي ْنز ُِل ِع‬
‫ت َ ْك ِر َم َة الل ِه َه ِذ ِه ْالُ َّم َة‬.”
“Bababa si Eisa Ibnu Maryam ‫[ ﷺ‬Hesus na anak ni Maria], at magsasabi ang kanil-
ang pinuno [na si Mahdi] sa kanya: ‘Halika, ikaw ang mag-Imam sa amin’, at sasabihin
72
niya [ni Eisa]: ‘Hindi, dahil ang ilan sa inyo ay mga pinuno sa ilan sa inyo’. Ito ang
karangalan mula sa Allah para sa Ummah na ito.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
Merong mga tao o mga grupo na sinasabi nilang sila ‘daw’ si Mahdi, katulad
nitong mga Shi’ah Rafidah na meron silang ‘Mahdi’ na mahigit na isanlibong taon na
nagtatago sa yungib ng Sirdab, nakapagtataka na nalinlang ang maraming naniwala
rito kung bakit pa nagtatago hanggang sa ngayon at hindi pa lumantad, mas mainam
na hukayin na lang upang malaman kung ano ang kanyang pinagtataguan.
Bukod pa riyan, ay meron ding mga nag-aangkin na sila ‘daw’ ang Mahdi katulad
nina:
--Muhammad Ahmad Abdullah, mula sa Sudan noong 1885.
--at Muhammad Abdullah Al-Qahtaniy, sa Masjidul-Haram noong November 20,

1979 pagkatapos ng Fajr, sa panahon ni King Khalid bin Abdil-Aziz, ito’y sa udyok na
rin sa kanya ng kanyang in law na si Juhayman Al-’Utaibiy na siya daw ang ‘Mahdi’,
ito’y naghantong sa pagpasok nila sa Haram nang sapilitan at palitan ng putukan sa
pagitan niya’t mga kasama niyang mga tagasuporta at mga sundalo ng Saudi Armed
Forces sa loob mismo ng Haram, at siya’y napaslang sa Mas’a [lugar na doon nag-
sa-Sa’iy ang mga nagha-hajj at nag-uumrah] noong ika-4 ng Muharram, 1400 Hijrah.
Nguni’t tayong mga Ahlus-Sunnah ay hindi tayo magpapadala at magpapal-

inlang sa mga ganyan dahil nabanggit sa atin ng Propeta ‫ ﷺ‬ang mga katangian at
lahi ng TOTOONG MAHDI, higit sa lahat ang tunay na Mahdi ay hindi niya kailan-
man ipapahayag na siya ang Mahdi, dahil kung hindi lang siya pipilitin ng mga tao sa
Makkah sa pagiging pinuno ay hindi niya ‘yon tatanggapin.‎
73
ANG MGA MALAKING

TANDA NG ARAW NG
PAGHUHUKOM
74
1‎. Si ‫ل‬‎‫املسيح الدجا‬‎[AL-MASIH AD-DAJJAL-

ANG BULAANG-KRISTO].‎
SINO SIYA? Siya ay isang lalaki mula sa salinlahi ni Adam - ‫م‬‎‫عليه السال‬‎- , kabilang
siya sa lahi ng mga ‎Hudyo, wala ng mas nakakatakot pa kaysa sa kanya na fitnah na
darating dahil sa tindi ng kanyang mga ‎pamiminsala, lahat ng mga PROPETA ‎‫ﷺ‬‎ ay
binalaan ang kani-kanilang mga pamayanan hinggil sa ‎DAJJAL, hanggang kay Prop-
eta ‎‫ﷺ‬‎ay binalaan niya tayo hinggil sa kanya.
Sinabi ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎:‎
ٌ ُ‫ لَ َق ْد أَنْ َذ َر ُه ن‬،‫ َو َما ِم ْن نَب ٍِّي إِ َّل أَنْ َذ َر ُه قَ ْو َم ُه‬،‫إِ ِّن َلُنْ ِذ ُركُ ُمو ُه‬‎.”‎
‎”‎‫وح قَ ْو َم ُه‬
‎”Binabalaan ko kayo tungkol sa kanya, at wala ni isa mang propeta na hindi nagbabala
sa kanyang mga ‎tao tungkol sa kanya, at binalaan din ni Nuh [Noe] ang kanyang mga
tao tungkol sa kanya.” ‎‎[Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].‎
ANO ANG MGA KATANGIAN NIYA?‎

Ito ang mga katangian niyang nabanggit sa mga Hadith:‎
‎1. Mababang lalaki na may malaking pangangatawan.‎
‎2. Sakang ang paa sa paglalakad.‎
‎3. Binatang kulot at matigas at marami ang buhok.‎
‎4. Panas o burado na pagkabulag ang kanang mata, at ang kaliwa naman ay depektado
rin na parang t‎uyong ubas na nakaluwa.‎
‎5. Mamula-mulang kaputian.‎
‎6. Malapad ang noo.‎
75
7‎ . Baog, hindi nakakaanak.‎

‎8. Nakasulat sa pagitan ng dalawang mga mata niya ang: KAFIR ‎‫ك ف ر‬‎.‎
MGA KAGANAPAN SA NALALAPIT

NIYANG PAGLITAW:‎
1‎ . Dadami ang mga digmaan sa pagitan ng mga Muslim at Kristiyano na ang huli rito
ay mapapanalunan ‎ng mga Muslim, hanggang sa masakop nila ang Al-Qustantiniyyah
[Constantinople] na siyang I‎ STANBUL ngayon na kabilang sa mga malaking lungsod
ng Turkey. Maaaring ang digmaan sa Syria ang ‎simula nito dahil sa panghihimasok
rito ng mga malaking bansa sa daigdig.‎
2‎ . Tatlong taon bago ang kanyang paglitaw ay labis na maghihirap ang mga tao at ma-
gugutom nang ‎matindi, dahil sa labis na tagtuyot.
Sa Hadith:‎
َّ ‫ يَأْ ُم ُر الل ُه‬،‫اس ِفي َها ُجو ٌع شَ ِدي ٌد‬

‎”‎‫الس َم َء ِف‬ َ ‫يب ال َّن‬ ُ ‫ات ِش َدا ٍد يُ ِص‬ ٍ ‫َوإِ َّن قَ ْب َل ُخ ُرو ِج ال َّد َّجا ِل �ث َ َلثَ َس َن َو‬
‫الس َن ِة الثَّانِ َي ِة‬
َّ ‫الس َم َء ِف‬ َّ ‫ ث ُ َّم يَأْ ُم ُر‬،‫‏ َويَأْ ُم ُر ْالَ ْر َض فَتَ ْحب ُِس �ثُلُثَ نَ َباتِ َها‬،‫ول أَ ْن ت َ ْحب َِس �ثُلُثَ َمطَ ِر َها‬ َ ُ‫الس َن ِة ْال‬
َّ
‫ فَتَ ْحب ُِس‬،‫الس َن ِة الثَّالِثَ ِة‬َّ ‫‏الس َم َء ِف‬ َّ ‫ ث ُ َّم يَأْ ُم ُر الل ُه‬،‫ َويَأْ ُم ُر ْالَ ْر َض فَتَ ْحب ُِس �ثُلُث َْي نَ َباتِ َها‬،‫فَتَ ْحب ُِس �ثُلُث َْي َمطَ ِر َها‬
‫ ف ََل تَ ْبقَى َذاتُ ِظل ٍْف‬،‫ضا َء‬ َ ْ ‫ ف ََل تُ ْنب ُِت َخ‬،‫ َويَأْ ُم ُر ْالَ ْر َض فَتَ ْحب ُِس نَ َبات َ َها كُلَّ ُه‬،ً‫ ف ََل تُق ِْط ُر قَطْ َرة‬،‫َمطَ َر َها كُلَّ ُه‬
‫ِيح‬ُ ‫ “التَّ ْهلِ ُيل َوالتَّ ْك ِب ُري َوالتَّ ْسب‬:‫اس ِف َذلِ َك ال َّز َمانِ ؟ ق ََال‬ َ ‫يش ال َّن‬ ُ ‫ ف ََم يُ ِع‬:‫” ِق َيل‬.‫ إِ َّل َما شَ ا َء الل ُه‬،‫‏إِ َّل َهلَك َْت‬
‫ َويُ ْج َرى َذلِ َك َعلَ ْي ِه ْم ُم ْج َرى‏الطَّ َع ِام‬،‫ َوالتَّ ْح ِمي ُد‬‎.” ‎
‎”Bago ang paglitaw ni Dajjal ay magkakaroon ng tatlong mahihirap na taon kung saan
ang mga tao ay ‎magdaranas ng matinding taggutom. Sa unang taon, ipag-uutos ng Al-
lah sa langit na pigilin ang ‎ikatlong bahagi ng ulan nito at pigilin ng lupa ang ikatlong
76
bahagi ng pananim nito. Sa ikalawang taon, i‎uutos Niya sa langit na pigilin ang dala-
wang-katlo ng ulan nito at ang lupa na itago ang dalawang-‎katlo ng pananim nito. Sa
ikatlong taon, iuutos Niya sa langit na pigilin ang lahat ng ulan nito, at ‎walang isang
patak na babagsak, at ang lupa ay magpigil ng lahat ng pananim nito, at walang tutubo
‎na anomang berde, kaya walang matitirang hayop na baak ang kuko maliban na mam-
amatay, maliban s‎a mga naisin ng Allah.’ May nagsabi: ‘Paano mabubuhay ang mga
tao sa panahong iyon?’ Siya ay ‎nagsabi: ‘Ang Tahlil, Takbir, Tasbih at Tahmid. Iyon ang
papalit sa pagkain para sa kanila.” [Isinalaysay ‎ni Ibnu Majah].‎
3‎ . Malilimutan ng mga tao ang pagbanggit sa DAJJAL, hanggang sa ang mga imam sa
mga masjid ay ‎iiwanan nila ang pagbanggit nito sa mga minbar ng mga Masjid.
Sa Hadith:‎
‎”‎‫ َو َحتَّى ت ْ َُت َك ْالَ ِئَّ ُة ِذكْ َر ُه َع َل الْ َم َنا ِب ِر‬،‫اس َع ْن ِذكْ ِر ِه‬
ُ ‫ل يَ ْخ ُر ُج ال َّد َّج ُال َحتَّى يَ ْذ َه َل ال َّن‬‎َ .”‎
‎”Hindi lilitaw si DAJJAL hangga’t hindi malilimutan ng mga tao ang pagbanggit sa kan-
ya, at hangga’t ‎hindi iiwanan ng mga imam ang pagbanggit sa kanya sa mga minbar [ng
mga masjid].” [Isinalaysay ni ‎Imam Ahmad].‎
SAANG LUGAR LILITAW SI DAJJAL?‎

Sa ‫ن‬‎ ‫خراسا‬‎KHURASAN, na kabilang ngayon sa mga lungsod ng Iran, ang unang sasa-
ma sa kanya doon ay ‎pitumpong libo [70,000] na mga hudyo ng ASBAHAN, sa Iran
din ito, kabilang sa kanilang mga kasuotan ‎ang ‎‫طيالسة‬‎[parang talukbong o balabal]
tulad ng mga sinusuot ng mga Ulama ng Shi’ah Rafidah sa ‎panahon ngayon.
77

‎ ‎:‎
”‎ ‎‫ َعلَ ْي ِه ُم الطَّ َيالِ َس ُة‬،‫يَتْ َب ُع ال َّد َّج َال ِم ْن يَ ُهو ِد أَ ْص َب َها َن َس ْب ُعو َن أَلْفًا‬‎.”‎
‎”Susunod kay Dajjal ang pitumpung libong Hudyo ng ASBAHAN [Isfahan, Iran] na
sila’y nakasuot ng mga ‫ة‬‎ ‫طيالس‬‎[o shawl o talukbong ng Persia].” [Isinalaysay ni Imam
Muslim].
Sa isang Hadith:‎
”‎ ‫‏ة‬‎ ُ َ‫ يَتْ َب ُع ُه أَقْ َوا ٌم كَأَ َّن ُو ُجو َه ُه ُم الْ َم َجا ُّن الْ ُمطْ َرق‬،ُ‫ ُخ َر َاسان‬:‫شقِ يُق َُال لَ َها‬
ِ ْ ‫أَ َّن ال َّد َّج َال يَ ْخ ُر ُج ِم ْن أَ ْر ٍض بِالْ َم‬‎.”‎
‎”Tunay na ang DAJJAL ay lalabas mula sa isang lupain sa Silangan na tinatawag na
Khurasan at siya ay ‎susundan ng mga taong may mukha tulad ng mga kalasag.” [Isina-
laysay ni Ibnu Majah at Ahmad, sahih ‎ayon kay Shaikh Albani]. ‎
Gayunpaman, ang paglaganap ng paglitaw niya at pagkaalam nito ay darating siya sa

daan sa pagitan ‎ng IRAQ at SHAM, na kung saan ay doon din magsimulang mamin-
sala sa kalupaan.

‎ ‎: ‎
”‎ ‫ل‬‎ ً ‫ فَ َعاثَ َيِي ًنا َو َعاثَ ِش َم‬، ِ‫إِنَّ ُه َخار ٌِج َخلَّ ًة بَ ْ َي الشَّ أْ ِم َوالْ ِع َراق‬‎.”‎
‎”Tunay na siya ay lilitaw sa daan sa pagitan ng Syria at Iraq at magpapakalat at magha-
hasik ng k‎ asamaan sa kanan at kaliwa.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].‎
ANO ANG DAHILAN BAKIT TINAWAG SI-

YANG AL-MASIH AD-DAJJAL?
78
Ang ibig-sabihin ng AD-DAJJAL ay: ang Napakasinungaling.

Habang ang AL-MASIH naman ay merong dalawang kahulugan:
1. Ang pagiging bulag ng kanyang kanang mata.
2. Lahat ng bayan ay mapapasukan at madadaanan niya sa napakaikling panahon la-
mang, ang hindi lang niya kayang mapasukan ay ang MAKKAH at MADINAH, dahil
merong mga itinalaga ang Allah na mala’ikah [mga anghel] na nangangalaga doon.
“‫ لَ ْي َس لَ ُه ِم ْن نِقَا ِب َها نَق ٌْب إِ َّل َعلَ ْي ِه الْ َم َلئِ َك ُة َصافِّ َني‬،‫ إِ َّل َم َّك َة َوالْ َم ِدي َن َة‬،‫لَ ْي َس ِم ْن بَل ٍَد إِ َّل َس َيطَ ُؤ ُه ال َّد َّج ُال‬
‫يَ ْح ُر ُسونَ َها‬.”
“Walang anomang bayan maliban na matatapakan [mapapasukan] ni DAJJAL mali-
ban sa MAKKAH at MADINAH, walang anomang daanan rito [Makkah at Madinah]
sa pagitan ng dalawang bundok maliban na merong nakahanay na mala’ikah [mga
anghel] na nagbabantay rito [na may mga espadang naka.” [Isinalaysay ni Imam Al-
Bukhari at Muslim].
Sa kanyang pagtayo sa labas ng Madinah dahil hindi siya makakapasok doon, ay

yayanigin ng lindol ang Madinah ng tatlong beses, kaya lalabas doon ang lahat ng
munafiq at kafir papunta kay Dajjal.
“‫ يَ ْخ ُر ُج إِلَ ْي ِه ِم ْن َها ك ُُّل كَا ِف ٍر َو ُم َنا ِف ٍق‬،‫َات‬

ٍ ‫ ف َ َْت ُج ُف الْ َم ِدي َن ُة �ث َ َلثَ َر َجف‬،‫ِالس َب َخ ِة‬
َّ ‫فَ َي ْنز ُِل ب‬.”
“At bababa [pupunta] siya sa lugar sa labas ng Madinah [magtatayo ng bahay na pa-
rang tent], kaya yayanigin ang Madinah ng tatlong beses, lalabas tungo sa kanya ang
lahat ng kafir at munafiq.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
79
ANO ANG PANAWAGAN NI DAJJAL?

Ang kanyang panawagan at ipipilit sa mga tao na siya ang Panginoon na sasambahin,
kaya siya tinawag na DAJJAL dahil rito.

“‫ َوإِ َّن َربَّ ُك ْم لَ ْي َس ِبأَ ْع َو َر‬،‫أَ َل إِنَّ ُه أَ ْع َو ُر‬.”
“Tunay na siya [Dajjal] ay bulag, at tunay na ang inyong Panginoon [Allah] ay hindi
bulag.” [ Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
ANO ANG IBIBIGAY NG ALLAH

NA LAKAS AT KAPANGYARIHAN PARA KAY DAJJAL?
Marami ang ibibigay ng Allah na lakas at kapangyarihan kay Dajjal, na kung

hindi tama ang Eiman o Aqidah ng isang mu’min at hindi malaki ang kanyang kaa-
laman ay mapi-fitnah ni Dajjal at kanyang malilinlang at sasama sa kanya, dahil ang
hikmah o wisdom ng pagpapalitaw niya kay Dajjal ay bilang pagsubok sa mga mu’min.
Ang mga sumusunod ay ang kanyang lakas at mga kapangyarihan na ipanlilinlang

niya at ipanliligaw niya sa mga tao, batay sa mga Hadith:
1. Bibigyan siya ng Allah ng bilis na malilibot niya ang buong mundo sa maikling
panahon lamang.
2. Meron siyang paraiso at impiyerno, nguni’t iyon ay balikta sapagka’t ang kanyang
paraiso ay impiyerno at ang kanyang impiyerno ay paraiso.
80
3. Ang mga bayan na maniniwala sa kanya ay sa oras din na yon sila ay yayaman, da-
hil uutosan niya ang langit na uulan at ito’y uulan, at ang lupa at ito’y mabubuhay at
tutubo ang mga pananim nito, at tataba ang kanilang mga hayop tulad ng kamelyo,
busog na busog, at dadami ang gatas nito.
4. Anomang bayan na hindi maniniwala sa kanya ay sa oras din na yon sila ay maghi-
hirap at magiging dukha, walang anomang matitira sa mga yaman nila at ari-arian, at
biglang mawawala ang mga pananim nila sa kalupaan.
5. Uutosan niya ang lupa na iluwa nito at ilabas ang kanyang mga nakalibing at mga
nakatagong yaman sa ilalim nito, sasabihin niya sa patay na lupa: “Ilabas mo ang iy-
ong mga nakatagong yaman,” at ilalabas niya ito at susunod kay Dajjal na parang mga
kumpol-kumpol na mga bubuyog.
6. Meron siyang mga shayátan [mga demonyo] na nag-aanyo na kamukha ng ma-

gulang ng taong kanyang lilinlangin at ililigaw, at ang mga ito ay magsasabi sa kanya:
“O aming anak, sundin mo siya dahil siya ang iyong tunay na panginoon.”
7. Bubuhayin niya ang tao na kanyang papatayin sa oras na iyon.
8. Ang pinakamaraming tagasunod niya ay mga kababaihan, hanggang sa ang ibang

mga kalalakihan ay tatalian nila ang kanyang asawa, ina, anak na babae, kapatid na
babae at tiyahin, dahil sa pagkatakot na baka lalabas tungo kay Dajjāl at sasama sa
kanya.
81
Sa Hadith:
“‫ َحتَّى إِ َّن ال َّر ُج َل ل َ َْي ِج ُع إِ َل‬،‫ فَ َيكُو ُن أَك َ َْث َم ْن يَ ْخ ُر ُج إِلَ ْي ِه ال ِّن َسا ُء‬،َ‫الس َب َخ ِة بِ َ ِّر قَ َناة‬َّ ‫يَ ْنز ُِل ال َّد َّج ُال ِف َه ِذ ِه‬
‫ فَ ُيوثِ ُق َها ِربَاطًا َم َخافَ َة أَ ْن تَ ْخ ُر َج إِلَ ْي ِه‬،‫ َو َع َّم ِت ِه‬،‫ َوأُ ْخ ِت ِه‬،‫ َوابْ َن ِت ِه‬،‫ َوإِ َل أُ ِّم ِه‬،‫ َح ِمي ِم ِه‬.”
“Bababa si Dajjal sa ‫ السبخة‬sa Marr Qanat - lambak sa Madinah - [kanlurang direksyon
ng bundok ng Uhud], kaya ang pinakamaraming lalabas tungo sa kanya ay mga ka-
babaihan, hanggang sa ang lalaki ay pupunta sa kanyang asawa, sa kanyang ina, anak
niyang babae, kapatid niyang babae at kanyang tiyahin, dahil sa pagkatakot na baka
lalabas sila tungo kay Dajjal.” [Isinalaysay ni Imam Ahmad].
ANG DAHILAN
NG KANYANG PAGLITAW:
Ang nabanggit sa Hadith ay merong mangyayari na kanyang ikagagalit.
“‫إِنَّ َا يَ ْخ ُر ُج ِم ْن غ َْض َب ٍة يَ ْغ َض ُب َها‬.”

“Lilitaw siya dahil sa galit kanyang ikagagalit.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
PAPAANO MALILIGTAS
ANG MU’MIN SA FITNAH NI DAJJAL?
1. Kapag siya’y dumating sa lugar na nandoon ka ay layuan mo siya at ika’y tumakbo,
kung wala ka doon ay huwag mo siyang puntahan, huwag mong pagkatiwalaan ang
lakas ng iyong eiman o paniniwala.
82
2. Ang pagsaulo ng unang sampung Ayah ng Suratul-Kahf.
3. Ang pagbasa ng kumpletong Suratul-Kahf.
4. Ang kaalaman mo sa kanyang mga katangian na nabanggit, at alam mo rin dapat

ang mga SIFAT o Katangian ng Allah, upang hindi ka malito.
5. Ang maintain mo na pagbigkas ng du’a sa bawat salah mo pagkatapos ng tahi-

yyat-akhir.
‫َاب ال َّنا ِر َو ِم ْن ِفتْ َن ِة الْ َم ْح َيا َوالْ َم َم ِت َو ِم ْن ِفتْ َن ِة الْ َم ِسي ِح‬ ِ ‫اللَّ ُه َّم إِ ِّن أَ ُعو ُذ ب َِك ِم ْن َعذ‬
ِ ‫َاب الْق ْ َِب َو ِم ْن َعذ‬
‫ال َّد َّجا ِل‬.
“Allahumma ‘inni ‘aàdhu bika min àdhabil-qabri,
wa min àdhabi jahannam,
wa min fitnatil-mahya wal-mamati,
wa min sharri fitnatil-masihid-dajjal.”
Ibig-sabihin: O Allah, ako ay nagpapakupkop sa Iyo mula sa parusa sa libingan, at

mula sa parusa ng Impiyernong apoy, at mula sa mga pagsubok sa buhay at kama-
tayan, at mula sa kasamaan ng pagsubok ng Huwad na Mesiyas [Bulaang-Kristo -
AL-MASIH AD-DAJJAL.
6. Kung masasadlak ka sa kanyang fitnah o pagsubok ay humingi ka ng TULONG sa

ALLAH laban sa apoy o impiyerno ni Dajjal.
7. Palagiang pagbanggit sa fitnah ni Dajjal para di makalimutan ng mga tao, dahil

kung sakaling darating ay hindi na magtataka ang mga tao, hindi sila malilito, dahil
83
alam na nila. Ilayo nawa tayo ng Allah at iligtas sa fitnah ni Dajjal at mga tagasunod
niya sa panahon natin ngayon.
GAANO KATAGAL
ANG PAGLITAW NI DAJJAL?
Ang nabanggit sa Hadith ay apatnapung [40] araw, nguni’t ang unang araw niya ay
tulad ng isang taon sa tagal, at ang ikalawang araw ay tulad ng isang buwan, at ang
ikatlong araw ay tulad ng isang linggo, at ang mga natitirang araw ay tulad ng mga
normal na araw.
Ayon kay Nawwas bin Sam’an - ‫ ريض الله عنه‬- :
‫ َو َما لَ ْبثُ ُه ِف ْالَ ْر ِض؟‬،‫ول الل ِه‬

َ ‫ يَا َر ُس‬:‫قُلْ َنا‬
Sabi namin: O Sugo ng Allah, gaano katagal ang pananatili niya sa lupa?
Tugon niya:
“‫ َو َسائِ ُر أَيَّا ِم ِه كَأَيَّا ِم ُك ْم‬،‫ َويَ ْو ٌم كَ ُج ُم َع ٍة‬،ٍ‫ َويَ ْو ٌم كَشَ ْهر‬،‫ يَ ْو ٌم ك ََس َن ٍة‬،‫أَ ْربَ ُعو َن يَ ْو ًما‬.”
“Apatnapung [40] araw, nguni’t ang unang araw niya ay tulad ng isang taon, at ang
ikalawang araw ay tulad ng isang buwan, at ang ikatlong araw ay tulad ng isang linggo,
at ang mga natitirang araw niya ay tulad ng mga normal na araw ninyo.”
‫ أَت َ ْك ِفي َنا ِفي ِه َص َل ُة يَ ْو ٍم؟‬،‫ فَ َذلِ َك الْ َي ْو ُم ال َِّذي ك ََس َن ٍة‬،‫ول الل ِه‬
َ ‫ يَا َر ُس‬:‫قُلْ َنا‬
Sabi namin: O Sugo ng Allah, yaong araw na tulad ng isang taon, sapat na po ba sa
amin roon ang Salah ng isang araw?
84
Tugo niya:
“‫ اقْ ُد ُروا لَ ُه قَ ْد َر ُه‬،‫ل‬.َ ”
“Hindi, dapat ninyong tantyahin ang lawak o tagal niya.” [Isinalaysay ni Imam Mus-
lim]. Ibig-sabihin: Bawat 24 oras na isang araw isa-salah doon ang lahat ng limang
Salah sa buong maghapon kahit na meron ng araw.
Ayon kay Imam Nawawi - ‫ رحمه الله‬- :
‫‏أنه إذا مىض بعد طلوع الفجر قدر ما يكون بينه وبني الظهر كل يوم‬:”‫ “اقدروا له قدره‬:‫‏ومعنى‬
‫ وإذا مىض بعد هذا‬،‫ ثم إذا مىض بعده قدر ما يكون بينها وبني العرص فصلوا العرص‬،‫فصلوا الظهر‬
،‫ ثم املغرب‬،‫ ثم العرص‬،‫ ثم الظهر‬،‫ وكذا العشاء والصبح‬،‫قدر ما يكون بينها وبني املغرب فصلوا املغرب‬
‫ وأما الثاين‬،‫ كلها مؤداة يف وقتها‬،‫ وقد وقع فيه صلوات ستة فرائض‬،‫وهكذا حتى ينقيض ذلك اليوم‬
‫ والله‬،‫ فقياس اليوم األول أن يقدر لهام كاليوم األول عىل ما ذكرناه‬،‫ والثالث الذي كجمعة‬،‫الذي كشهر‬
‫أعلم‬.
“Ang ibig-sabihin ng: “Tantyahin ninyo ang lawak o tagal niya.” Kung ang lumipas
pagkatapos ng Fajr ay sa tantyang nasa pagitan niya [Fajr] at ng Dhuhr araw-araw
ay magdasal kayo ng Dhuhr roon, pagkatapos kung ang lumipas pagkatapos ng Dhuhr
ay tantyang nasa pagitan nito [Dhuhr] at ‘Asr ay magdasal kayo ng Asr roon, at kung
ang lumipas pagkatapos nito [Asr] ay tantyang nasa pagitan nito [Asr] at Maghrib ay
magdasal kayo ng Maghrib, gayundin ang Isha at Fajr, pagkatapos ay Dhuhr, at Asr,
at Maghrib, at iba pa hanggang sa matapos ang araw na iyon, at naganap sa araw na
yon ang anim na panalangin na obligado, lahat ay isinasagawa sa takdang oras nito, at
para sa pangalawang araw na parang isang buwan, at ang pangatlong araw na tulad
ng isang linggo, ay tulad ng pagsukat ng unang araw ay dapat tantiyahin para sa kanila
tulad ng pantantya sa unang araw ayon sa ating nabanggit, at ang Allah ang higit na
nakakaalam.” [Al-Minhaj].
85
ANG PANGHUHULA
NG IILAN KUNG SINO ANG DAJJAL?
1. Merong bagong historian na si: ‫[ محمد عيىس داود‬Muhammad Eisa Daud] na sumulat
ng isang aklat, sabi niya na ang Dajjal ‘daw’ ay nagkaisang isang lahi ng tao at lahi ng
mga demonyo, nagkakaisa sila at si Iblis [Satanas] sa panahon ngayon, nandiyan daw
sila ngayon sa ‫[ مثلث برمودا‬Bermuda Triangle] na doon manggagaling si Dajjal kapag
lilitaw na, meron daw silang lumang bahay diyan at si Iblis [Satanas] na kung sino
daw ang makakita sa kanila ay hindi na makakauwi pa, na yon ‘daw’ ang dahilan kung
bakit maraming mga barko at mga airpline ang nahuhulog o lumulubog diyan.
2. Meron ding isa sa mga manunulat na nagsasabing si Dajjal daw ay si: ‫[ السامري‬As-
Samiriy], na siyang gumawa ng gintong baka na rebulto para sa mga tagasunod ni
Musa [Moises] - ‫ عليه السالم‬- na pinasamba ni As-Samiriy sa kanila. Nguni’t ang da-
lawang ito ay walang matibay na batayan hindi totoo, bagkus panghuhula lang at
purong haka-haka.
3. Si Dajjal daw ay si ‫[ ابن الصياد‬Ibnus-Sayyad], ito ang pananaw ng ilang mga Sa-
habah at ilan sa mga Ulama hanggang sa panahon ngayon na si Ibnus-Sayyad daw
ang Al-Masih Ad-Dajjal, dahil magmula ng kanyang kabataan ay meron siyang mga
nakapagtatakang mga nagagawa, hanggang ang Propeta ‫ ﷺ‬ay sinusubukan siya at
kanyang tinatanong, nguni’t sa panahon na yon ay hindi tinukoy ng Propeta ‫ ﷺ‬kung
siya nga ba talaga ang totoong Al-Masah Ad-Dajjal o hindi siya, kaya yan ang dahilan
ng pagkakaiba-iba ng pananaw ng mga Ulama sa pagkatao ni Ibnus-Sayyad.
4. Ang nagpatunay kay Al-Masih Ad-Dajjal ay si ‫[ متيم الداري‬Tamim Ad-Dariy] nang

sila’y naglayag at sumakay sa isang barko at tumama sa kanila ang malalaking alon
86
hanggang sa madagsa sila sa isang isla na hindi nila alam, at meron silang nakatagpo
doon na isang hayop na nagngangalang ‫[ الجساسة‬Al-Jassasah] na merong marami at
makakapal na mga balahibo na halos hindi na matukoy ang kanyang unahan at liku-
ran dahil sa kapal at dami ng kanyang mga balahibo, kaya labis silang nagtataka rito
at nang ito’y nagpakilala sa kanila at nagsabi hinggil sa isang lalaki ay natakot sila na
baka ito’y shaytan o demonyo, nang ito’y nagsabi sa kanila ng:
ِ‫ فَ ِإنَّ ُه إِ َل َخ َ ِبكُ ْم ب ِْالَشْ َواق‬،ِ‫ انْطَلِقُوا إِ َل َهذَا ال َّر ُجلِ ِف ال َّديْر‬،‫أَيُّ َها الْ َق ْو ُم‬
“O mga tao, Puntahan ninyo ang lalaki na nasa monasteryo [simbahan] sapagka’t la-
bis-labis ang pagkasabik niya sa inyong mga balita.” Kaya nagdamali silang pumasok
sa simbahan na kung saan natagpuan nila ang isang lalaki na may pinakamalaki at
pinakamalakas na kadena o gapos na nakita nila na ang kanyang mga kamay ay na-
kakadena sa kanyang leeg, at sa pagitan ng kanyang dalawang tuhod at mga paa ay
nakakadena ng bakal, hanggang itinanong nito sa kanila ang iilang mga katanungan,
at sa bandang huli ito’y nagpakilala sa kanila na siya si Al-Masih Ad-Dajjal, at ito
din ang pinatunayan at pinatotohanan ng Propeta ‫ﷺ‬. At ang kwento din na ito ang
dahilan ng pagpasok sa Islam ni Tamim Ad-Dariy - ‫ ريض الله عنه‬- . Ito’y isinalaysay
ni Imam Muslim sa kanyang “Sahih”, mula sa napakahabang Hadith ni Fatimah bint
Qays Al-Fihriyyah - ‫ ريض الله عنها‬-, at atin lamang sinumaryo [na-summarized], dahil
sa sobrang haba nito.
Ang tatlong malalaking relihiyon sa buong daigdig ay lahat sila’y naniniwala na merong
lilitaw na Al-Masih Ad-Dajjal nguni’t iba-iba lang ang kanilang interpretasyon rito:
1. Ang mga ‫[ اليهود‬Hudyo] ay hinihintay nila siya dahil siya ‘daw’ ang pinuno nila
na ‫ املخلِّص‬tagapagligtas nila sa mga pang-aapi sa kanila, ipapahayag daw sa kanila ng
Allah ang kanilang pagkadalisay at na sila’y mga pinili at ang ibang mga tao ‘daw’ sa
87
kanila ay mga alipin lamang, kaya magmula noong taong 2019 ay hinihintay nila ito
dahil darating na raw ang paglabas niya.
2. Ang mga ‫[ النصارى‬Kristiyano] naman ay ang paniniwala nila na siya daw si Eisa
Ibnu Maryam [Hesus na anak ni Maria] ‫ املسيح عيىس ابن مريم‬na magiging pinuno ‘daw’
nila sa kanilang paghahari sa daigdig, at hinihintay din nila ito dahil ang mga tanda ng
kanyang paglitaw ay nabanggit din sa kanilang mga aklat na lahat ay halos nangyayari
sa panahon na ito.
3. Tayong mga ‫[ مسلمون‬Muslim] ay magkakatulad tayong naniniwala at naghihintay

sa pinakamalaking fitnah na darating at daan sa buong sangkatauhan ‫أكرب فتنة متر عىل‬
‫البرشية‬, dahil sa tindi ng fitnah at pinsala ng pagdating niya sa daigdig. Nguni’t ang
mga malaking tanda ng kanyang paglitaw na atin ng naunang nabanggit ay hindi pa
nangyayari. Ang makapapaslang kay Al-Masih Ad-Dajjal [Bulaang-Kristo] ay si Eisa
Ibnu Maryam [Hesus na anak ni Maria], babanggitin rin natin ito at ipapaliwanag, ‫إن‬
‫شاء الله‬.
Iligtas tayo ng Allah sa fitnah ni Dajjal at sa mga kasamaan ng kanyang mga tagasu-
porta sa panahon na ito na nagpaplano ng mga masasama at pinsala sa maraming mga
tao.
2. ANG PAGBABA NI EISA IBNU MARYAM

[HESUS NA ANAK NI MARIA] MULA SA
IKALAWANG KALANGITAN.
[‫]نزول عيس ابن مريم عليه السالم‬
88
Si Eisa Ibnu Maryam ay kabilang sa limang mga nakahihigit at matataas sa mga antas
na mga propeta [‫]أولو العزم من الرسل‬. Ang kanyang ina na si Maryam ay nakahihigit sa
mga kababaihan, dahil sa kanyang kabutihan at laki ng kanyang mga pagsamba sa Al-
lah. Kaya siya’y pinili ng Allah, dinalisay Niya at pinili nang higit sa mga kababaihan
sa lahat ng mga nilikha sa sangkatuhan.
Sinabi ng Allah:
ٰ َ ٓ َ َ َ َ َ َ َ َّ َ َ َ َ
َ ‫ۡعلَم‬ َ َّ ُ َ َ ٰ َ ُ َ ٰٓ َ َ َ َ َ
‫ني‬ ِ ‫ل‬ ‫ٱ‬ ‫ء‬ ‫ا‬
ِ ِ ‫س‬ ‫ن‬ ٰ
‫ع‬ ‫اك‬
ِ ‫ف‬ ‫ۡط‬ ‫ص‬ ‫ٱ‬ ‫و‬ ‫ك‬
ِ ‫ر‬ ‫ه‬ ‫ط‬‫و‬ ‫اك‬
ِ ‫ف‬ ‫ۡط‬ ‫ص‬ ‫ٱ‬ ‫ٱهلل‬ ‫ن‬ ‫إ‬
ِ ‫م‬ ‫ۡي‬ ‫ر‬‫م‬ ‫ي‬ ‫ة‬‫ك‬ ‫ئ‬
ِ ‫ل‬ ‫ۡم‬ ‫ل‬ ‫ٱ‬ ‫ت‬
ِ ‫وإِذۡ قال‬
“At [banggitin] nang sabihin ng mga anghel: “O Maryam [Maria], katotohanan, ikaw
ay pinili ng Allah, ikaw ay ginawang dalisay at ikaw ay pinili nang higit sa mga ka-
babaihan sa lahat ng mga nilikha [sa sangkatauhan].” [Al-’Imran, ayah 42].
“ُ‫ َو ِآس َي ُة ا ْم َرأَة‬،‫ َوف َِاط َم ُة ِب ْن ُت ُم َح َّم ٍد‬،‫ َو َخ ِدي َج ُة ِب ْن ُت ُخ َويْلِ ٍد‬،َ‫َح ْس ُب َك ِم ْن نِ َسا ِء الْ َعالَ ِم َني َم ْريَ ُم بْ َن ُة ِع ْم َران‬
‫ ِف ْر َع ْو َن‬.”
“Sapat na sa iyo mula sa mga kababaihan ng sangkatuhan si Maryam bint ‘Imran,
Khadijah bint Khuwailid, Fatimah bint Muhammad at Asiyah na asawa ni Fir’awn.”
[Isinalaysay ni Termidhi at Ahmad]. “
Ibig-sabihin: Sapat na para iyo silang mga kababaihan na UMABOT SA KAGANA-

PAN NG EIMAN o Paniniwala na gawin silang huwaran at banggitin ang kanilang
mga kabutihan, mga kahigitan at ang kanilang Zuhd o paglayo sa mga makamundo at
ang kanilang mga pagsisikap sa paghahanda para sa Kabilang-Buhay.” [Tuhfatul-Ah-
wadhiy].
89
Isa sa mga ibinigay ng Allah na kahigitan ni Maryam ay sa Allah mismo galing ang
pagkain niya, sa bawat pagtatanong ni Propeta Zakaria sa kanya kung saan galing iyon
ang sagot niya ay: “Ito ay nanggaling sa Allah.”
Sinabi ng Allah:
َ َ َ َ َ َ َّ ُ َّ َ َ َ َ َّ َ َ ً َ َ ً َ َ َ َ َ َ َ َ َ
َّ‫ع َۡها َز َكريا‬ ُ‫َفتَ َق َّبلَ َها َر ُّب َها ب َقب‬
‫ل‬ ‫خ‬ ‫د‬ ‫ا‬‫م‬ ‫ك‬ ‫ا‬
ۖ ‫ي‬ ‫ر‬‫ك‬ ‫ز‬ ‫ا‬‫ه‬‫ل‬‫ف‬ ‫ك‬ ‫و‬ ‫ا‬‫ن‬ ‫س‬ ‫ح‬ ‫ا‬‫ات‬ ‫ب‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ‫ۢب‬ ‫ن‬‫أ‬‫و‬ ‫ن‬
ٖ ‫س‬ ‫ح‬ ‫ول‬
ٍ
ُ ُ ِ َ َ َّ َ ُ ِ َ َ َ ٰ َ َ ٰ َّ َ ُ َ َ ٰ َ َ َ ً َ َ َِ َ َ َ َ
‫هلل ِإن ٱهلل يرۡزق‬ ِ ‫ند ٱ‬
ِ ‫ٱلۡ ِمحۡر ٓاب وجد ِعندها ِرزۡقاۖ قال يمرۡيم أن ل ِك هذاۖ قالتۡ هو ِمنۡ ِع‬
‫اب‬ ‫س‬ َ ‫َمن ي َ َشا ُء ب َغۡر ح‬
ٍ ِ ِ ِ
“Kaya, siya ay tinanggap ng kanyang Panginoon nang may mabuting pagtanggap. At
siya ay pinalaki sa kagandahang-asal at siya ay inilagay sa pangangalaga ni Zakariyya
[Zakarias]. Sa tuwing papasok sa silid-dalanginan si Zakarias [upang siya ay dalawin],
dinaratnan niya itong mayroong pagkain. Siya [si Zakarias] ay nagsabi: “O, Maria,
saan mo kinuha ang mga [pagkaing] ito?” Siya [si Maria] ay nagsabi: “Ito ay nanggaling
sa Allah. Katotohanan, ang Allah ay nagbibigay [ng panustos] sa sinumang Kanyang
nais nang walang takdang bilang [o sukat].” [Al-’Imran, ayah 37].
Ayon sa Tafsir nito mula sa karamihan ng mga Ulama ng Tafsir mula sa mga Salaf:
Dumarating sa kanya ang prutas ng taglamig sa panahon ng tag-init, at ang prutas ng
tag-init sa panahon ng taglamig. [Tafsir ni Imam At-Tabari]. Nguni’t ang pinakamal-
aking kahigitan na ipinagkaloob ng Allah kay Maryam ay ang panganganak niya kay
Propeta Eisa [Hesus], na ang naghatid ng magandang balita na ito sa kanya ay mga
mala’ikah [mga anghel].
Sinabi ng Allah:
َ‫يس ٱب ُۡن َمر َۡيم‬

َ ُ َ ُ ُ ُ ِّ َ َ ُ ِّ َ ُ َ َّ ُ َ َ ٰ َ ُ َ ٰٓ َ َ َ َ
‫ت ٱلۡملئِكة يمرۡيم ِإن ٱهلل يبش ِك بِك ِلم ٍة منۡه ٱسۡمه ٱلۡم ِسيح ِع‬ ِ ‫ِإذۡ قال‬
90
َ‫يها ف ُّٱدلنۡيَا َوٱلۡأٓخ َرة َوم َن ٱل ُۡم َق َّربني‬

ً ‫َوج‬
ِ ِ ِ ِ ِ ِ
“[At banggitin] nang sabihin ng mga anghel: “O Maryam [Maria], katotohanan, ang
Allah ay nagbibigay sa iyo ng magandang balita ng isang salita mula sa Kanya na ang
kanyang pangalan ay Al-Masih Eisa Ibnu Maryam [Mesiyas, si Hesus, ang anak ni
Maria]. At [siya ay] pinarangalan sa mundong ito at sa kabilang buhay. At [siya ay]
mabibilang sa mga malalapit [sa Allah].” [Al-’Imran, ayah 45].
Ang paraan ng pagdadalang-tao ni Maryam kay Eisa, ay kabilang sa mga tanda ng

Allah sa paglikha Niya, dahil ang paglikha Niya sa tao ay apat na uri:
1. Nilikha Niya na walang pinagmulang lalaki at babae, si Adam [Adan] - ‫عليه السالم‬.
2. Nilikha Niya na mula lang sa [tadyang ng] lalaki [Adam] na walang babae, si ‫َح َّواء‬
Hawwa’ [Eba].
3. Nilikha Niya mula sa babae [Maryam] na walang lalaki, si Eisa [Hesus] - ‫عليه السالم‬
4. Nilikha Niya mula sa pares ng lalaki at babae, tayong mga lahi ni Adam.
Ang pagdadalang-tao ni Maryam kay Eisa ay sa pamamagitan ng pag-utos ng Allah

kay Jibril [anghel Gabriel] - ‫ عليه السالم‬- na kanyang hihangan si Maryam sa manggas
ng kanyang kasuotan na sinusuot at kanyang dinalang-tao si Eisa [Hesus] - ‫عليه السالم‬
Sinabi ng Allah:
ًّ‫ب لَك ُغلَ ٰ ًما َزكيا‬ َ

َ ‫ل َه‬ ِّ َ ُ ُ َ َ َ ٓ َ َّ َ َ
ِ ِ ِ ‫قال ِإنما أنا۠ رسول رب ِك‬
“Siya [si Anghel Gabriel] ay nagsabi: ‘Ako ay isang sugo ng iyong Panginoon [na na-
91
pag-utusan upang] igawad sa iyo ang [magandang balita ng] isang pinagkakapuring
anak na lalaki.”
ًّ‫ش َولَمۡ أَ ُك بَغيا‬ ُ ُ َ ٰ َّ َ َ َ

ٌ َ َ ‫ون ل ُغلَ ٰ ٌم َولَمۡ يَم َۡسسۡن ب‬
ِ ِ ِ ‫قالتۡ أن يك‬
“Siya [si Maria] ay nagsabi: ‘Paano ako magkakaroon ng isang anak na lalaki, gayong
wala namang lalaki ang sumaling sa akin, at ako ay hindi marumi [nangangalunya o
walang dangal]?”
ًّ‫لناس َو َرح َۡم ًة ِّم َّناۚ َو َك َن أَم ًۡرا َّمقۡضيا‬

َّ ِّ ً َ َ ُ َ َ َ َ ٌ ِّ َ َّ َ َ َ ُ ُّ َ َ َ ٰ َ َ َ َ
ِ ِ ‫قال كذل ِ ِك قال رب ِك هو ع هي و ِلجۡعل ۥٓه ءاية ل‬
“Siya [si Anghel Gabriel] ay nagsabi: ‘Ganyan nga [ito ay mangyayari], ang iyong Pang-
inoon ay nagsabi: ‘Ito ay sadyang madali para sa Akin; at siya [Eisa - Hesus] ay Aming
gagawin bilang palatandaan para sa sangkatauhan at isang habag mula sa Amin.
At ito ay isang pangyayaring naitakda [na].

َ ً َ َ َ َ َ َ َ
‫ح َملت ُۡه فٱنتبَذتۡ بِ ِ ۦه َمكنا ق ِص ًّي ۞ا‬ ‫ف‬
“Kaya siya ay nagdalang-tao sa kanya [kay Hesus] at siya ay humayong nagtungo sa
isang malayong pook.” [Maryam, ayah 19 - 22].
Sa isang ayah sinabi ng Allah:
ٰ َ ِّ َ َ ٓ َ َ َ َ ٰ َ َ َ َ َ ُّ
َ‫ۡعلَمني‬ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ ٓ َّ َ
ِ ‫وحنا وجعلۡنها ٱوبۡنها ءايةٗ لل‬ ِ ‫وٱل ِت أحۡصنتۡ فرۡجها فنفخۡنا ِفيها ِمن ر‬
“At [banggitin mo] ang isang nangalaga ng kanyang dangal [si Maria], na Aming hini-
pan [ang kanyang kasuutan] sa pamamagitan ng Aming Ruh [Anghel Gabriel], at siya
ay Aming ginawa at ang kanyang anak [si Hesus] bilang tanda para sa lahat ng nilikha.”
[Al-Anbiya’, ayah 91].
Hinggil naman sa tagal ng pagdadalang-tao ni Maryam ay merong iba’t-ibang pa-
92
nanaw ang mga Ulama rito, ang iilan ay nagsasabing sa mismong araw na yon ay
nagdalang-tao siya at nanganak, nakuha nila ito ‫ استنباطًا‬mula sa sinabi ng Allah na:
َ ً َ َ َ َ َ َ َ
‫ح َملت ُۡه فٱنتبَذتۡ بِ ِ ۦه َمكنا ق ِص ًّي ۞ا‬ ‫ف‬
“Kaya siya ay nagdalang-tao sa kanya [kay Hesus] at siya ay humayong nagtungo sa
isang malayong pook.”
َ َّ َ ُ ََ َ َٓ َ ََ
ٰ
‫فأجاءها ٱلۡماض ِإل ِجذ ِۡع ٱنلخۡل ِة‬
“At ang sakit [na dala] ng kanyang panganganak ay naghatid sa kanya sa isang puno ng
datiles.” [Maryam, ayah 22 - 23].
Nguni’t ang iilan sa mga Ulama ay nagsabing ang tagal ng kanyang pagdadalang-tao
ay katulad din ng mga normal na babae na siyam [9] na buwan at ito’y pananaw ng
Jumhur, dahil sabi nila na nagdalang-tao na si Maryam at malapit ng manganak ay
nagtungo siya sa isang malayong pook, dahil sa takot niya sa mga sasabihin ng mga
tao na bakit siya nagkakaanak samantalang wala naman siyang asawa. Nguni’t ang Al-
lah ang nagtakda na hindi magawan ng masama at maparatangan si Maryam ng mga
tao, dahil itinakda ng Allah na mismong ang batang nasa duyan pa lamang sa oras na
iyon na si Eisa [Hesus] ang nagsalita ng buong katotohanan ng mga pangyayari.
Sinabi ng Allah:
ًّ‫فَأَتَتۡ ب ۦه قَو َۡم َها تَحۡملُ ُ ۥۖه قَالُوا ْ يَ ٰ َمر َۡي ُم لَ َقدۡ جۡت َش ًٔۡـا فَريا‬
ِ ِ ِ ِ ِِ
“Kaya, kanyang dala-dalang iniuwi ito [ang sanggol na si Hesus] sa kanyang mga mam-
amayan. Sila [mga tao] ay nagsabi: “O Maria! Tunay nga na ikaw ay nagdala ng isang
bagay na nakapanghihilakbot [hindi akalaing magagawa ng isang mabuti at matuwid
na tao].”
93
َ ُ ٰ َ َ ُ َٰٓ
ًّ‫ون َما َك َن أَبُوك ٱم َۡرأَ َسوۡ ٍء َو َما َكنَتۡ أُ ُّمك بَغيا‬
ِ ِ ِ ‫يأخۡت هر‬
“O kapatid na babae ni Haron [Aaron]. Ang iyong ama ay hindi masamang tao at ang
iyong ina ay hindi isang marumi [o walang dangal].’
َ ُ َ َ ْ ُ َ َ َ َ ََ
ًّ‫كلِّ ُم َمن َك َن ف ٱل َۡمهۡد َصبيا‬
ِ ِ ِ ‫فأشارتۡ ِإلۡ ۖهِ قالوا كۡف ن‬
“Nguni’t, [sa halip na magpaliwanag ay] kanyang itinuro siya [ang sanggol]. Sila ay
nagsabi [kay Maria]: “Paano kami makikipag-usap sa isang batang musmos na nasa
duyan [karaniwang kuna na hinihigaan ng sanggol, walang lubid sa magkabilang-dulo
para sa pag-ugoy o pag-iwi ng bata]?”
َ َ َ ٰ َ‫ان ٱلۡكت‬ َ َ ُ َ ِّ َ َ
‫ب َو َج َعل ِن ن ِب ًّيا‬ ِ َ ِ ِ ‫قال ِإن عب‬
‫ات‬‫ء‬ ‫هلل‬ ‫ٱ‬ ‫ۡد‬
“Siya [ang sanggol na si Hesus] ay nagsabi: Katotohanan, ako ay alipin ng Allah, Kanyang
ipinagkaloob sa akin ang [banal na] Kasulatan [Injel - Ebanghelyo] at ako ay Kanyang
ginawang isang Propeta;’
ُ ُ َ ٰ َ َّ َ ٰ َ َّ
ًّ‫ۡت َحيا‬ َٰ َ َ ُ ُ َ َ َ ً َ َ ُ َ َ َ َ
‫وجعل ِن مبارك أيۡن ما كنت وأوۡص ِن ِبٱلصلو ِة وٱلزكو ِة ما دم‬
“At ako ay Kanyang pinagpala saan man ako naroroon, at itinagubilin sa akin ang
Salah [pagdarasal], at Zakah [kawanggawa], habang ako ay nabubuhay.”
ً ‫َو َب َّرۢا ب َ ٰو َلت َولَمۡ يَج َۡعلۡن َج َّب‬

ًّ‫ارا َشقيا‬
ِ ِ ِ ِ ِ
‘At [ako ay ginawang] masunurin sa aking ina at ako ay hindi Niya ginawang malupit,
hindi lapastangan.
ُ َ ُ َ َ َ ُ ُ َ َ َ َ ُّ ُ َ َ َّ َ َ ُ ٰ َ َّ َ
ًّ‫ث َحيا‬ ‫وٱلسلم ع يوۡم و ِلت ويوۡم أموت ويوۡم أبۡع‬
“At ang kapayapaan ay mapasaakin sa araw na ako ay ipinanganak. At sa araw na ako
94
ay mamamatay at sa araw na ako ay muling bubuhayin.” [Maryam, ayah 27 - 33].
ANG PAGTAAS NG ALLAH KAY EISA IBNU

MARYAM [HESUS NA ANAK NI MARIA]
DOON SA IKALAWANG LANGIT.
Dahil sa kasamaan ng ugali ng mga hudyo at hindi nila pagdakila at paggalang
sa kahit sinong propeta na isinugo ng Allah, ay kabilang sa pininsala nila at siniraan,
hanggang sa ang pinuno nila noon ay nag-utos sa panahon na yon na dakpin si Eisa
o di-kaya’y patayin, kaya lumayo si Eisa at pumunta at nagtago sa isang bahay malapit
sa Baytul-Maqdis, subali’t nang siya’y nakita ng isa sa mga hudyo ay isinumbong niya
ito sa mga tauhan ng pinuno, kaya sinabi ng mga ito sa kanya na nagsumbong nito
sa kanila: “Pasukin mo muna para masigurong nandoon siya [si Eisa ‐ Hesus].” Kaya
sa oras na yon nabuksan ang bahagi ng atip ng bahay at pinatulog ng Allah si Eisa at
itinaas Niya sa langit. Bago nito ay kinausap muna ni Eisa ang kanyang labindalawang
[12] mga ‫ حواريني‬o mga disipulo pagkatapos niyang lumabas mula sa balon habang
ang kanyang buhok sa ulo ay tumutulo ang tubig, at nagsabi sa kanila na: Meron sa
inyo na magtakwil o mag-kufr sa akin nang labindalawang beses, pagkaraan niyang
maniwala sa akin.”
At pagkatapos ay sinabi niyang:

‫ فَ ُي ْقتَ ُل َمك َِان َويَكُو َن َم ِعي ِف َد َر َج ِتي؟‬،‫أَيُّ ُك ْم يُلْقَى َعلَ ْي ِه شَ َبهِي‬
“Sino sa inyo ang nais mailagay sa kanya ang wangis ko, at siya ang mapapaslang sa
halip na ako, at siya ang magiging kasama ko sa aking antas [sa Paraiso]?” Kaya tu-
mayo ang pinakabata sa kanila, at pinaupo siya ni Eisa, ginawa niya ito nang tatlong
beses at gayon din ang kanyang ginawa, hanggang sa sinabi ni Eisa sa kanya na:
95
“‫أَنْ َت ُه َو ذ ََاك‬.”
“Ikaw yon.”
Kaya inilagay ng Allah sa kanya ang wangis ni Eisa, at itinaas Niya si Eisa mula sa
bahay na yon tungos sa langit. At nagsidatingan ang mga hudyo at dinakip nila ang
kawangis ni Eisa at pinatay nila ito, ibinitin at ipinako sa krus.Ayon naman sa iilang
Kristiyano ay yong tao na yon daw na nagsumbong sa mga hudyo ay ginawa siya ng
Allah na kawangis sa mukha at hitsura ni Eisa, kaya siya ang dinakip ng mga tauhan
ng pinuno hanggang sa ibinitin nila ito sa krus at pinatay [Tingnan ang Tafsir nina
Imam At-Tabari at Ibnu Kathir - ‫]رحمهام الله‬.
Meron ding mga nagsasabi at naniniwala na ang nagsumbong daw na iyon ay si ‫يُو ِ َدس‬
‫[ زكريا يُوطَا‬Hudas Iskariote], at siya ay nagsisi sa kanyang ginawa na pagkanulo niya
kay Eisa [Hesus], kaya siya ay nagpakamatay sa pagbigti sa kanyang sarili.
Wallahu A’lam.
Sinabi ng Allah:
َٰ َ ُ ُ َ َ َ َ ُ ُ َ َ َ َ َ َُ َ َ َ َ َ َ ‫َوقَوۡلهمۡ إنَّا َقتَلۡنَا ٱل َۡمس‬
‫كن‬ ِ ‫هلل وما قتلوه و َّما صلبوه ول‬ ِ ‫ول ٱ‬ ‫يح ِعيس ٱبۡن مرۡيم رس‬ ِ َّ ِ َِ ِ
َّ َ ِّ َ ٍّ َ َ ْ ُ َ َ َ َّ ُ َ ِّ ُ
‫ن َو َما‬ۚ ِّ ‫ين ٱخۡتلفوا ِفي ِه ل ِف شك ِّمن ُۚۡه َما ل ُهم بِ ِهۦ ِمنۡ ِعلۡمٍ ِإل ٱتبَاع ٱلظ‬ ِ ‫شبه لهمۡۚ َوإِن‬
‫ٱل‬
ُ ُ‫َقتَل‬
َ ‫وه يَق‬
‫نيۢا‬ ِ
“At [para] sa kanilang pagsasabi [nang may pagyayabang], “Tunay na aming pinatay
ang Messiah si Hesus ang anak ni Maria, ang Sugo ng Allah.” Datapwa’t siya ay hindi
nila nagawang patayin, at siya ay hindi nila nagawang ipako sa krus, bagkus [may iba]
na ginawa upang kanyang makawangis sa kanilang [paningin]. At katotohanan, yaong
mga nagkaiba- iba rito ay may agam-agam tungkol [sa naganap] dito. Sila ay walang
[tamang] kaalaman maliban sa pagsunod sa mga pag-aakala lamang. At siya ay hindi
96
nila nagawang patayin para sa katiyakan [ng kanyang pagkakilanlan].”
ً‫يزا َحكيما‬
ً ُ ‫ٱهلل إ َلۡ ۚه َو َك َن‬
َ‫ٱهلل عز‬ ُ ‫بَل َّر َف َع ُه‬
ِ ِ ِ ِ
“Bagkus, [ang katotohanan nito] siya [si Hesus] ay itinaas ng Allah patungo sa Kan-
ya [doon sa langit]. At ang Allah ay Lagi nang Ganap na Makapangyarihan, Tigib ng
Karunungan.” [An-Nisa’, ayah 157 - 158].
Ibig-sabihin ng ayah na ito, si Eisa ay hindi napatay, hindi dumaan sa pagkamatay,

dahil itinaas ng Allah ang kanyang katawan at kaluluwa, makararanas lang ng kama-
tayan si Eisa pagbaba niya dito sa daigdig sa mga huling araw ng daigdig.
Ang pagbaba ni Eisa - ‫ عليه السالم‬- ay isa sa mga malaking tanda ng Araw ng Paghuhu-
kom, at kabilang sa mga dalil o batayan nito ay ang sinabi ng Allah na:
َٰ َ َٰ
ٌ‫ص ٌط ُّمسۡتَقيم‬ ُ َّ َ َ َّ ُ َ َ َ َ َ َّ ِّ ٌ َ ُ َّ َ
ِ ِ ‫ون هذا‬
ۚ ِ ‫وإِنهۥ ل ِعلۡم للساع ِة فل تمۡترن بِها وٱت ِبع‬
“At katotohanan, siya [si Hesus] ay magiging [isang tanda o hudyat para sa] kaalaman
ng Oras, kaya huwag kayong mag-alinlangan hinggil dito, at sumunod sa akin. Ito ang
matuwid na landas.” [Az-Zukhruf, ayah 61].
Sabi ni Ibnu Abbas - ‫ ريض الله عنهام‬- :
“‫الس َل ُم قَ ْب َل يَ ْو ِم الْ ِق َيا َم ِة‬ َ ‫وج ِع‬

َّ ‫يس ابْنِ َم ْريَ َم َعلَ ْي ِه‬ ُ ‫ ُه َو ُخ ُر‬.”
“Ito ang pagbaba ni Eisa Ibnu Maryam [Hesus na anak ni Maria] - sumakanya nawa
ang kapayapaan - bago ang Araw ng Paghuhukom.” [Isinalaysay ni Imam Ahmad,
Tabari at iba pa].
97
At sinabi din ng Rasulullah ‫ ﷺ‬na:
“،‫ َويَ ْقتُ َل ال ِْخ ْنزِي َر‬،‫يب‬ َ ِ‫الصل‬

َّ ‫ْس‬ َ ِ ‫ فَ َيك‬،‫وش َك َّن أَ ْن يَ ْنز َِل ِفي ُك ُم ابْ ُن َم ْريَ َم َحك ًَم َع ْد ًل‬
ِ ‫ لَ ُي‬،‫َوال َِّذي نَف ِْس ِب َي ِد ِه‬
‫اح َد ُة َخ ْ ًيا ِم َن ال ُّدنْ َيا َو َما‬ َّ ‫ َحتَّى تَكُو َن‬،‫يض ال َْم ُل َحتَّى َل يَ ْق َبلَ ُه أَ َح ٌد‬
ِ ‫الس ْج َد ُة الْ َو‬ َ ‫ َويَ ِف‬،‫َويَ َض َع الْ ِج ْزيَ َة‬
‫ ِفي َها‬.”
“Sumpa man sa Kanya na nasa Kanyang Kamay ang aking buhay, tiyak na nalalapit
ng bababa sa inyo si [Eisa - Hesus] Ibnu Maryam [ang anak ni Maria], at hahatulan
niya ang sangkatauhan nang makatarungan [bilang isang makatarungang pinuno ng
Batas ng Islam], babaliin niya ang Krus, at papatayin niya ang mga baboy, at tatang-
galin niya ang Jizyah [buhis na kinukuha mula sa mga di-muslim na naninirahan sa
mga bansang muslim]. At aapaw ang yaman at pera, hanggang sa wala ng tatanggap
rito, at hanggang sa ang isang sujud [pagpapatirapa] para sa Allah ay mas mainam pa
kaysa sa mundo at mga napapaloob rito.” Hanggang sa sinabi ni Abu Hurairah - ‫ريض‬
‫ الله عنه‬- ang Rawi o Nagsalaysay ng Hadith na ito:
‫َواقْ َر ُءوا إِ ْن ِشئْتُ ْم‬

Basahin ninyo kung nais ninyo ang:
َ َ ُ ُ َ َ َٰ َ َ َ
ً‫عهمۡ َشهيدا‬ َ َ َ َّ َ ُ َ َّ ٰ َ َ ِّ َ
ِ ِ ۡ ‫ب ِإل لؤۡ ِمن بِ ِ ۦه قبۡل موۡتِ ِ ۦۖه ويوۡم ٱلۡ ِقيم ِة يكون‬
ِ ‫وإِن منۡ أه ِۡل ٱلۡ ِكت‬
“At walang isa man mula sa mga Angkan ng Kasulatan [Hudyo at Kristiyano] maliban
na sila ay nararapat na maniwala sa kanya [kay Hesus] bago [sumapit kay Hesus] ang
kanyang kamatayan. At sa Araw ng Muling-Pagkabuhay, siya ay magiging saksi laban
sa kanila.” [An-Nisa’, ayah 159].
Ayon kay Hafidh Ibnu Hajar Al-’Asqalani - ‫ رحمه الله‬- :
‫ يبطل دين النرصانية بأن يكرس الصليب حقيقة ويبطل ما‬:‫ (فيكرس الصليب ويقتل الخنزير) أي‬:‫قوله‬
98
‫ ويستفاد منه تحريم اقتناء الخنزير وتحريم أكله وأنه نجس؛ ألن اليشء‬،‫تزعمه النصارى من تعظيمه‬
‫املنتفع به ال يرشع إتالفه‬.
“Ang sinabi niyang: (babaliin niya ang Krus, at papatayin niya ang mga baboy) ibig-sabi-
hin ay: pawawalang-bisa niya ang Relihiyong Kristiyanismo sa pamamagitan ng pagbali
mismo ng totoong Krus at pawawalang-bisa niya ang kini-claim ng mga Kristiyano na
pagdakila sa kanya [bilang diyos, o kapantay ng diyos, o anak ng diyos, o diyos na nag-
katawang tao, o isa sa tatlong persona]. Mapupulot rin na aral dito ang pagiging bawal
ng pag-aalaga ng baboy at pagkain nito, at na ito’y marumi, sapagka’t ang bagay na
kapaki-pakinabang ay hindi pinahihintulutan na sirain.” [Fathul-Bari].
SAANG LUGAR BABABA SI EISA IBNU

MARYAM [HESUS NA ANAK NI MARIA]?
Dalawa ang nabanggit na lugar na doon siya bababa:
1. Sa maputing minarah [minaret] sa bandang silangan ng Dimashq [Damasqus, Syr-
ia] ‫ش ِق َّي دمشق‬
ْ َ ‫املَنارة البيضاء‬, nakatayo ito sa gate malapit sa palengke ng lugar na yon.
Sa Hadith, sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬:
“ِ‫ َو ِاض ًعا كَ َّف ْي ِه َع َل أَ ْج ِن َح ِة َملَك َْي‬،ِ‫ بَ ْ َي َم ْه ُرو َدت َْي‬،‫ش ِق َّي ِد َمشْ َق‬
ْ َ ‫فَ َي ْنز ُِل ِع ْن َد الْ َم َنا َر ِة الْ َب ْي َضا ِء‬.”
“Bababa siya sa puting minaret sa silangan ng Damascus, sa dalawang kasuotan na
nakatina sa Wars o saffron [malapit sa pagkadilaw o pagkapula ang kulay nito], na-
kapatong ang dalawa niyang palad sa mga pakpak ng dalawang anghel.” [Isinalaysay
ni Imam Muslim].
2. Sa isa sa mga malaking minaret ng Masjid na tinatawag na ‫[ الجامع األموي‬Al-Jami’

Al-Umawwiy] sa Dimashq [Damasqus].
99
Nguni’t alinman rito, ay walang problema, sapagka’t ito’y sa Dimashq lahat, na siyang
capital ng Syria. Sa pagbaba ni Eisa [Hesus] ang mga natitirang Muslim ay nagtiti-
pun-tipon sa itaas ng bundok sa SHAM dahil sa pakikipagdigma nila kay Dajjal at
sa mga sundalo nito, at pagod na rin sila dahil sa kanilang pagpunta at pagsakop sa
Al-Qustantiniyyah [Constantinople], at nang nagsawa na silang nakatigil lang doon,
meron isa sa kanila na magtatanong at magsasabi sa kanila ng:
‫ بني أن‬:‫ وعدو الله نازل بأصل جبلكم؟ هل أنتم إال بني إحدى الحسنيني‬،‫حتى متى أنتم هكذا‬
‫يستشهدكم أو يظهركم الله عليه‬.
“Hanggang kailan kayo nakatigil nang ganito, [at di natin labasin at salakayin si Dajjal]
habang ang kaaway ng Allah [si Dajjal] ay nasa paanan ng bundok? Kayo ay nasa pag-
itan ng dalawang kabutihan: Kung mapaslang man kayo ay mga shahid naman kayo
[martir sa landas ng Allah] o di-kaya’y ipapanalo kayo ng Allah.” Kaya dahil dito, ay
magkakasundo sila sa panunumpa ng pakikipagdigma hanggang sa kamatayan [pagkat-
apos nilang magdasal ng Fajr], at nang mag-iqamah na ng Fajr ay didilim na lang bigla
hanggang sa di nila makita ang palad ng kanilang mga kamay, pagkatapos ay liliwanag
rin, hanggang sa makita nila ang isang lalaki, at dahil sa pagtataka ay sasabihin nilang:
“Sino po kayo?” Tugon niya:
‫ بني أن يبعث الله عىل الدجال‬:‫ اختاروا إحدى ثالث‬،‫ عيىس‬،‫ وكلمته‬،‫ وروحه‬،‫أنا عبد الله ورسوله‬
‫ ويكف سالحهم عنكم‬،‫ أو يسلط عليهم سالحكم‬،‫ أو يخسف بهم األرض‬،‫وجنوده عذابا من السامء‬.
“Ako ay alipin at sugo ng Allah, at isang kaluluwa na nilikha sa pag-uutos mula sa

Kanya, at Kanyang Salita na iginawad kay Maria, si Eisa [Hesus]. Mamili kayo ng isa
sa tatlo: Sa pagitan ng pagpapadala ng Allah ng parusa mula sa langit [na lilipol] kay
Dajjal [Bulaang-Kristo] at sa kanyang mga kawal, o gawin silang lamunin ng lupa, o
ang iyong mga sandata ay manaig sa kanila, at pipigil sa kanilang mga sandata mula
100
sa iyo.” At pipiliin ng mga muslim ang ikatlo na lilipolin nila sila sa pamamagitan ng
kanilang mga armas o mga espada upang mabigyang kasiyahan at gaan ang dibdib ng
mga naniniwala at upang malasap ng mga kalabang hudyo at mga sundalo ni Dajjal
ang kanilang pagpapahirap, pang-aabuso at pagpaslang noon sa napakaraming mga
muslim. [Binanggit ito ni Ibnu Kathir sa kanyang “‫”البداية والنهاية‬, at ayon kay Dhahabi:
Ang Hadith na ito ay malakas ang Isnad].
ANO ANG NGA KATANGIAN

NI EISA [HESUS]?
Ang nabanggit sa mga Hadith ay ang mga ito:
1. Katamtaman ang kanyang tangkad.
2. Maputi, maayos na pagkaputi.
3. Malapad ang kanyang mga balikat.
4. Maayos ang kaitiman ng kanyang buhok at pagkakalaylay nito sa kanyang balikat,

kapag binaba niya ang kanyang ulo bababa at mahuhulog ang mga tulo ng tubig rito,
at kapag itinaas niya ito bababa naman at mahuhulog ito na parang mga maliit na
pilak na tulad ng anyo ng mga perlas [dahil sa kadalisayan at pagkapuro ng tubig]. Sa
Hadith sa Sahih ni Imam Muslim,
“ِ‫ َوإِذَا َرفَ َع ُه ت َ َح َّد َر ِم ْن ُه ُج َم ٌن كَاللُّ ْؤلُؤ‬،‫إِذَا طَأْطَأَ َرأْ َس ُه قَطَ َر‬.”
5. Ang kawangis niya ay si ‫‘[ عروة بن مسعود الثقفي‬Urwah bin Mas’ud ath-Thaqafiy].
101
Sa pagbaba niya ay dala-dala siya ng dalawang anghel, nakapatong ang kanyang dala-
wang palad sa kanilang mga pakpak, nakasuot siya ng dalawang kasuotan na tinitina
ng Wars [Wors] at Za’faran [Saffron], malapit sa pagkadilaw ang kulay nito.
ANO ANG MGA KAGANAPAN

SA PANAHON NG PAGBABA
NI EISA [HESUS]?
Ito ang mga kaganapan sa panahon ng pagbaba ni Eisa [Hesus] batay sa mga Hadith
sa Sunnah:
1. Ang paghahari ng Islam sa ganap na walang tatanggapin na ibang relihiyon na ta-

tayo maliban sa Islam.
2. Ang pagkalantad ng pagsisinungaling ng mga hudyo sa pag-claim nilang napatay

nila si Eisa, sapagka’t hindi nila napatay si Eisa [Hesus] sa krus, at ang gayundin sa
mga Kristiyano na nagsasabing si Eisa ay anak ng Diyos o kapantay ng Diyos o diyos
na nagkatawang tao o tatlong persona sa iisa, sapagka’t mawawala sa panahon na yon
ang kanilang relihiyon, hanggang sa babasagin ni Eisa at sisirain ang mga krus, bil-
ang patunay na hindi Kristiyanismo ang relihiyong dala niya at itinuro’t ipinarating
bagkus Islam.
3. Maghahatol siya ng katotohanan at katarungan, hanggang sa wala ng pangamba at

pagkabahala ang maraming mga tao, dahil sa hustisya, kaayusan at katarungang ipi-
natutupad niya, batay sa mga Batas ng Relihiyong Islam.
102
4. Lalaganap ang kapayapaan at katiwasayan sa pamumuhay, dahil mabubuksan ang

mga barakat o mga biyaya ng langit at lupa at tutubo ang mga pananim at mga prutas
sa lupa tulad ng sa panahon ni Propeta Adam [Adan] - ‫ عليه السالم‬- . Mawawala ang
mga pinsala, inggit at galit, hanggang sa ang maliit na bata ay makikipaglaro sa ahas,
at ang mababangis na mga hayop katulad ng mga liyon at tigre ay magiging maamo sa
ibang maybuhay, hindi na namiminsala.
5. Papatayin niya ang mga baboy, bilang pagpapatunay na hindi niya kailanman pina-
hintulutan ang pag-aalaga at pagkain ng baboy, bagkus ito’y kanyang ipinagbabawal,
at ito’y patutunayan niya sa pamamagitan ng pagpatay niya sa mga baboy.
6. Siya [Eisa] ang papatay kay Al-Masih Ad-Dajjal [Bulaang-Kristo]. Kapag nakita ni
Dajjal si Eisa, siya ay tatakas dahil sa sobrang takot, gayundin ang kanyang mga sun-
dalo, nguni’t walang kakayahan si Dajjal na matakasan si Eisa, dahil kapag nakikita
niya si Eisa ay natutunaw siya katulad ng pagkatunaw ng asin sa tubig, at kahit saan pa
siya magpunta ay nandoon na si Eisa nakaabang sa kanya, hanggang sa siya’y maabu-
tan ni Eisa sa lugar ng Palestine na tinatawag na ‫ باب لُ ٍّد‬BAB LUDD, at doon niya ito
mapapatay sa pamamagitan ng isang ‫ حربة‬sibat [na tatama sa pagitan ng kanyang
dibdib], habang ang mga muslim naman at mga mu’min ay kanilang papaslangin ang
mga hudyo roon hanggang sa ang mga bato at kahoy ay magsusumbong sa kanila at
magsasabing:
‫ إِ َّل الْ َغ ْرقَ َد؛ فَ ِإنَّ ُه ِم ْن شَ َج ِر الْ َي ُهو ِد‬.‫ فَتَ َع َال فَاقْتُلْ ُه‬،‫ َهذَا يَ ُهو ِد ٌّي َخلْ ِفي‬،‫ يَا َع ْب َد الل ِه‬،‫يَا ُم ْسلِ ُم‬.
“O Muslim, o alipin ng Allah, ito’y hudyo sa aking likuran (nagtatago), halika patayin
mo siya. Maliban sa kahoy na Al-Garqad [Nitraria], dahil iyon ay kabilang sa mha ka-
hoy ng mga hudyo.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim, kay Muslim ang teksto
nito].
103
Kaawaan nawa tayo palagi ng Allah at Kanyang pangalagaan.

‫اللهم آمني‬.
ANO ANG DAHILAN NG PAGPILI NG AL-

LAH KAY EISA [HESUS] NA SIYANG BABA-
BA NA PROPETA SA MGA HULING ARAW,
AT HINDI PINILI ANG IBANG PROPETA BU-
KOD SA KANYA?
Ito ang mga dahilan:
1. Ang nauna ng nabanggit natin na pagkabunyag ng kasinungalingan ng mga hudyo
sa claim nila na napatay nila at naipako sa krus si Eisa [Hesus], dahil ang totoo ay hin-
di nila siya napatay ng tiyak ni naipako sa Krus, gayundin mabubunyag ang kasinun-
galingan ng mga Kristiyano sa pagsasabi nilang anak daw ng Diyos si Eisa [Hesus],
sapagka’t ang totoo ay propeta at sugo lamang siya ng Allah, hindi siya anak ng Diyos
o kapantay ng Diyos o isa sa tatlong persona ng Diyos o diyos na nagkatawang tao -
lahat ng yan ay hindi totoo, at sa pagbaba niya ay mabubunyag ito lahat.
2. Si Eisa [Hesus] ay nabasa niya sa Injel [Ebanghelyo] ang mga kahigitan ng mga ta-
gasunod ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬.
ُ َٰ َ ٰ َ َ َ ََ َ َ ُ َ َ َٔ َ ُ َٔ َ َ َ َ َ َ ُ ُ‫َو َمثَل‬
‫فسۡتوى ع سوقِ ِ ۦه‬ ‫يل كزر ٍۡع أخۡرج شطۡـ ۥه فـازر ۥه ٱ‬
‫فسۡتغۡلظ ٱ‬ ‫جن‬ ‫إ‬
ِ ِ ِ ِ ‫ل‬
ۡ ‫ٱ‬ ‫ف‬ ‫م‬
ۡ ‫ه‬
“At ang kanilang kahalintulad [o paglalarawang inyong matatagpuan] sa [mga kasa-
mahan o tagasunod ni Propeta Muhammad ‫ ]ﷺ‬sa Ebanghelyo [ni Hesus] ay tulad ng
104
halaman na inuusbungan nito ng mga sanga at pinalalakas ang mga ito upang magsi-
laking matatag, at magsitayo sa kanilang mga katawan.” [Al-Fath, ayah 29].
Kaya hiniling niya sa Allah na makatagpo niya at makasama sila, at ito’y dininig ng
Allah.
3. Sa kanyang pagbaba ay doon matutupad ang pagdanas niya ng kamatayan at ilil-

ibing siya sa lupa, sapagka’t ang kamatayan ay itinakda ng Allah sa bawat angkan ni
Adam [Adan] - ‫ عليه السالم‬- .
4. Merong malaking ugnayan silang dalawa na kapwa propeta, si Muhammad ‫ ﷺ‬at

si Eisa [Hesus] - ‫ عليه السالم‬- , kaya noong tinanong si Propeta Muhammad ‫ ﷺ‬ni Abu
Umamah Al-Bahili - ‫ ريض الله عنه‬- kung sino siya at paano siya nagsimula? Tugon niya:
َ ْ ُ‫ َوب‬،‫َد ْع َو ُة أَ ِب إِبْ َرا ِهي َم‬

َ ‫شى ِع‬
‫يس‬
“[Ako] ang panalangin ng aking amang si Ibrahim [Abraham], at magandang balita [ng
aking kapatid sa Paniniwala] na si Eisa [Hesus].” [Isinalaysay ni Imam Ahmad].
Hinggil sa du’a o panalangin ni Ibrahim [Abraham] - sumakanya nawa ang kapayap-

aan - ay ito:
َ َ ٰ َ‫ك َو ُي َعلِّ ُم ُه ُم ٱلۡكت‬
َ َٰ َ َ َ ْ ُ َ ُ ِّ ً ُ َ َ ‫َر َّبنَا َ ٱوب‬
‫ب َ ٱول ِۡحك َۡمة‬ ِ ‫ت‬
ِ ‫اي‬ ‫ء‬ ‫م‬
ۡ ‫ه‬
ِ ‫ع‬
ۡ ‫يهمۡ رسول منۡهمۡ يتۡلوا‬ ‫ف‬
ِ ‫ث‬
ۡ
ِ َ َّ ‫ۡع‬
ُ‫كيم‬ َ‫يز ٱلۡح‬
ُ َ َ‫ك أ‬
َ‫نت ٱلۡعز‬ ‫يهمۡۖ ِإن‬
ِّ َ ُ َ
ِ ِ ِ ‫ويزك‬
“Aming Panginoon, at ipadala Mo po sa kanila ang isang sugo na magmumula sa kanil-
ang [sariling lahi], na siyang magbibigkas sa kanila ng Iyong mga ayat [kapahayagan] at
magtuturo sa kanila ng Aklat [Qur’an] at ng karunungan [Sunnah], at magpapadalisay
sa kanila. Katotohanan, Ikaw ang Ganap na Makapangyarihan, ang Tigib ng Karunun-
gan.” [Al-Baqarah, ayah 129].
105
At ang magandang balita naman ni Eisa [Hesus] - sumakanya nawa ang kapayapaan
- ay ito:
ُ َ
َّ‫ۡكم ُّم َص ِّدقٗا ل ِّ َما َب َۡن يَ َدي‬ ُ ُ َ ِّ َ َٰٓ ٓ َ‫يس ٱب ُۡن َمر َۡي َم يَٰب‬َ َ َ َ
ِ ‫ن ِإسۡرءِيل ِإن رس َول ٱ‬
‫هلل ِإل‬ ِ ‫ع‬ِ ‫ال‬ ‫وإِذۡ ق‬
ُ
‫ول يَأ ِۡت ِمنۢ بَعۡ ِدي ٱس ُۡم ۥٓه أح َۡم ُ ۖد‬ ُ َ َ ِّ َ ُ َ َ َّ َ
ٍ ‫ِمن ٱتلوۡرا ِة ومبشۢا بِرس‬
“At [banggitin] nang si Hesus, anak ni Maria, ay nagsabi: ‘O mga anak ni Israel! Katoto-
hanan, ako ay Sugo ng Allah sa inyo, nagpapatunay sa Torah [na ipinahayag] nang una
sa akin, at NAGBIBIGAY NG MAGANDANG BALITA TUNGKOL SA ISANG SUGO
NA DARATING PAGKARAAN KO, NA ANG PANGALAN AY ‫ أحمد‬AHMAD’ [Isa sa
limang pangalan ni Propeta Muhammad ‫]ﷺ‬.” [As-Saff, ayah 6].
Si Propeta Muhammad ‫ ﷺ‬naman ay humiling sa atin na kanyang Ummah na mga
tagasunod na kung sinuman ang makaabot sa atin sa panahon ni Eisa [Hesus] at
makatagpo siya ay iparating niya sa kanya ang pagbati ni Propeta Muhammad ‫ ﷺ‬sa
kanya [Eisa] ng SALAM o Kapayapaan sa kanya.
Sinabi ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬:
َ ‫ أَ ْن أَلْقَى ِع‬- ‫ إِ ْن طَ َال ِب ُع ُم ٌر‬- ‫إِ ِّن َلَ ْر ُجو‬

“‫ فَ ِإ ْن َعج َِل ِب َم ْوتٌ فَ َم ْن لَ ِق َي ُه ِم ْن ُك ْم فَلْ ُي ْق ِرئْ ُه‬،‫يس ابْ َن َم ْريَ َم‬
َّ ‫ ِم ِّني‬.”
‫الس َل َم‬
“Umaasa ako - kung hahaba pa ang aking edad [buhay] - na makatagpo ko si Eisa Ibnu
Maryam [Hesus, ang anak ni Maria], nguni’t kung ang kamatayan ay dumatal sa akin,
ay kung sinuman sa inyo ang makatagpo siya ay iparating niya sa kanya ang aking pag-
bati ng Kapayapaan [SALAM].” [Isinalaysay ni Imam Ahmad].
GAANO KATAGAL MANANATILI SI EISA

[HESUS] SA KANYANG PAGBABA DITO SA
LUPA?
106
Ang nabanggit sa Hadit ay apatnapung [40] taon. Sinabi ng Propeta ‫ﷺ‬:
“َ‫ َويُ َص ِّل َعلَ ْي ِه الْ ُم ْسلِ ُمون‬،‫ ث ُ َّم يُتَ َو َّف ﷺ‬،‫يَلْ َبثُ أَ ْربَ ِع َني َس َن ًة‬.”
“Mananatili siya ng apatnapung taon, pagkatapos ay mamamatay siya, at magsa-salah
sa kanya ang mga Muslim [ng Salatul-Janazah].” [Isinalaysay ni Abu Dawud at Ahmad,
Sahih ayon kay Ibnu Kathir, Ibnu Hajar at iba pa].
Sa panahon na ito ay magkakaroon ng kapayapaan ang mga tao, walang patayan at

wala ng pamiminsala, wala ng away at sigalot, tanging pagkakaisa at pagkakapatiran
ang kalagayan ng mga tao.

“‫ َولَتُ ْ َتكَ َّن‬،‫ َولَ َي َض َع َّن الْ ِج ْزيَ َة‬،‫ َولَ َي ْقتُلَ َّن ال ِْخ ْنزِي َر‬،‫يب‬
َ ِ‫الصل‬
َّ ‫ْس َّن‬َ ِ ‫ فَلَ َيك‬،‫َوالل ِه لَ َي ْن ِزلَ َّن ابْ ُن َم ْريَ َم َحك ًَم َعا ِد ًل‬
‫ َولَ َي ْد ُع َو َّن إِ َل ال َْم ِل ف ََل يَ ْق َبلُ ُه أَ َح ٌد‬،‫ َولَتَ ْذ َه َ َّب الشَّ ْح َنا ُء َوالتَّ َباغ ُُض َوالتَّ َح ُاس ُد‬،‫ ف ََل يُ ْس َعى َعلَ ْي َها‬،‫الْ ِق َل ُص‬.”
“Ako ay sumusumpa sa Allah na ang anak ni Maryam [Maria] ay tiyak na bababa bil-
ang isang makatarungang hukom at siya ay tiyak na babaliin ang krus, at papatayin ang
mga baboy at aalisin ang Jizya [buhis na kinukulekta sa mga hindi muslim] at iiwan ang
batang babaeng kamelyo at walang sinuman ang magsisikap na (mangolekta ng Zakah
dito). Ang sama ng loob, poot sa isa’t isa, paninibugho at inggit sa isa’t isa ay tiyak
na mawawala, at tiyak na tatawagin niya ang mga tao na tumanggap ng kayamanan,
nguni’t isa ay walang tatanggap rito [dahil sa dami ng mga yaman sa panahon na yon
at pag-apaw nito].” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
Sinabi din ng Rasulullah ‫ﷺ‬:

“ٌ‫ لَ ْي َس بَ ْ َي اث ْ َن ْ ِي َع َدا َوة‬،‫اس َس ْب َع ِس ِن َني‬
ُ ‫ث ُ َّم َ ْيكُثُ ال َّن‬.”
“At mananatili ang mga tao ng pitong taon, na walang anomang away sa pagitan ng
dalawa.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
107
Ang Relihiyon ni Eisa Ibnu Maryam [Hesus na anak ni Maria] at ng lahat ng mga
propeta at sugo ng Allah ay IISANG RELIHIYON LANG, AT ITO AY ANG ISLAM.
“‫ َو ِدي ُن ُه ْم‬،‫ أُ َّم َهاتُ ُه ْم شَ تَّى‬،‫ َو ْالَنْ ِب َيا ُء إِ ْخ َو ٌة لِ َع َّل ٍت‬،‫يس ابْنِ َم ْريَ َم ِف ال ُّدنْ َيا َو ْال ِخ َر ِة‬ ِ ‫أَنَا أَ ْو َل ال َّن‬
َ ‫اس ِب ِع‬
‫اح ٌد‬ِ ‫” َو‬.
“Ako ang pinakamalapit sa lahat ng tao kay Eisa Ibnu Maryam [Hesus, ang anak ni
Maria]. Ang mga propeta ay magkapatid sa ama; magkaiba man ang kanilang mga ina,
ngunit iisa ang kanilang relihiyon [ang Islam].” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at
Muslim, kay Imam Al-Bukhari ang teksto nito].
Sa isang salaysay:
“‫فَلَ ْي َس بَ ْي َن َنا نَب ٌِّي‬.”
“Sapagka’t walang propeta sa pagitan namin.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
Sa isang salaysay:
“‫لَنَّ ُه لَ ْم يَ ُك ْن بَ ْي ِني َوبَ ْي َن ُه نَب ٌِّي‬.ِ ”
“Dahil walang propeta sa pagitan ko at sa pagitan niya.” [Isinalaysay ni Abu Dawud at
Imam Ahmad, kay Imam Ahmad ang teksto nito].
Magsasagawa din si Eisa sa pagbaba niya at pananatili dito sa daigdig sa panahon na

iyon [Hesus] ng Hajj at Umrah.

‫ أَ ْو لَ َيثْ ِن َي َّن ُه َم‬،‫ أَ ْو ُم ْعتَ ِم ًرا‬،‫ لَ ُي ِهلَّ َّن ابْ ُن َم ْريَ َم ِبف َِّج ال َّر ْو َحا ِء َحا ًّجا‬،‫ َوال َِّذي نَف ِْس ِب َي ِد ِه‬.”
“Sumpaan sa Kanya na nasa Kanyang Kamay ang aking buhay, tiyak na bibigkasin ni
108
Ibnu Maryam sa lambak ng Rawha’ ang Talbiyah para sa Hajj o para sa Umrah o para
sa pareho (sabay-sabay bilang isang Qiran na uri ng Hajj).” [Isinalaysay ni Imam Mus-
lim].
Sa isang Hadith:
“‫ َو َلَ ُر َّد َّن عليه‬،‫عل‬

َّ َ ‫وليأتني قربي حتى يسلِّ َم‬.”
“At tiyak na siya’y darating sa aking libingan hanggang sa siya ay babati sa akin ng
SALAM [Kapayapaan], at tiyak na ako’y tutugon sa kanya[ng pagbati].” [Isinalaysay ni
Hakim, nguni’t dha’if ang hadith na ito]. Wallahu A’lam.
Nabanggit din ng ibang Ulama na si Eisa [Hesus] ay ililibing sa Madinah sa hanay ng

Propeta ‫ﷺ‬, Abu Bakr at Umar, siya ang ikaapat doon na ililibing.
Sa Hadith:
“‫ ثم ميوت فيدفن‬،‫ وميكث خمسا وأربعني سنة‬،‫ ويولد له‬،‫ فيتزوج‬،‫ينزل عيىس ابن مريم إىل األرض‬
‫ فأقوم أنا وعيىس ابن مريم من قرب واحد بني أيب بكر وعمر‬،‫معي يف قربي‬.”
“Bababa si Eisa Ibnu Maryam [Hesus na anak ni Maria] sa daigdig, at siya’y mag-aa-
sawa, at magkakaroon ng anak, at mananatili ng apatnapu’t limang [45] taon, pag-
katapos ay mamamatay at ililibing sa tabi ng aking libingan, kaya ako at si Eisa Ibnu
Maryam [Hesus na anak ni Maria] ay babangon mula sa isang libingan [sa Araw ng
Paghuhukom] sa pagitan nina Abu Bakr at Umar.” [Isinalaysay ni Ibnu Abid-Dunya,
at iba pa, nguni’t ito’y munkar, napakahinang hadith, ayon kay Shaikh Albani].
109
Ayon kay Abdullah bin Salam - ‫ ريض الله عنه‬- :
َ ‫ ِع‬،‫وب ِف التَّ ْو َرا ِة ِص َف ُة ُم َح َّم ٍد‬

“‫يس ابْنِ َم ْريَ َم يُ ْدفَ ُن َم َع ُه‬ ٌ ُ‫ َم ْكت‬.”
“Nakasaad sa Tawrah [Torah] ang katangian ni Muhammad, at ang katangian ni Eisa
[Hesus], siya ay ililibing sa tabi niya [tabi ng kanyang libingan].”
Sabi ni Abu Mawdud Al-Madaniy Abdul-Aziz bin Sulaiman Al-Hudhaliy - ‫ رحمه الله‬-
isa sa mga Rawi nito:
‫َوقَ ْد بَ ِق َي ِف الْ َب ْي ِت َم ْو ِض ُع ق ْ ٍَب‬

“At meron pang natitira sa bahay [o kwarto ni Aishah na nandoon ang libingan ng Pro-
peta] na pwesto ng libingan.” [Isinalaysay ito ni Imam Al-Bukhari sa “‫”التاريخ الكبري‬, at
ni Termidhi, Tabarani sa “Al-Kabir” at ni Ajurriy sa “Shari’ah”, at ang teksto nito ay kay
Termidhi, nguni’t ang Hadith na ito ay dha’if, ayon kay Imam Al-Bukhari pagkatapos
niyang isalaysay ang Hadith na ito sa kanyang aklat na ito:
‫ وال يتابع عليه‬،‫هذا ال يصح عندي‬

“Ito ay hindi sahih para sa akin, at wala ring mutaba’ah sa kanya.”].
Ayon kay Sa’id bin Al-Musayyab - ‫ رحمه الله‬- isa sa mga Kibarut-Tabi’in:
‫ وهناك موضع قرب يدفن فيه عيىس عليه السالم‬،‫إن قبور الثالثة يف ُصفَّة بيت عائشة‬
“Tunay na ang mga libingan ng tatlo [Propeta Muhammad ‫ﷺ‬, Abu Bakr at Umar] ay
nakahilira sa bahay ni Aishah, at merong pwesto doon na doon ililibing si Eisa [Hesus],
sumakanya nawa ang kapayapaan.” [Ayon kay Hafidh Ibnu Hajar Al-’Asqalaniy: “Ito’y
dha’if na salaysay”, Fathul-Bari Vol. 7, p. 66].
Wallahu A’lam.
110
Nguni’t sa panahon ni Eisa [Hesus] ay darating ang Ya’juj at Ma’juj [Gog at Magog],
na siyang susunod nating tatalakayin, IN SHA’ ALLAH. Kaawaan nawa tayo ng
Allah at pangalagaan Niya palagi.
3. ANG YA’JUJ AT MA’JUJ [GOG AT MAGOG]

[‫]يأجوج ومأجوج‬
Ang Ya’juj at Ma’juj ay mga tao, sila ay kabilang sa mga salinlahi ni Adam
[Adan] - ‫ عليه السالم‬- . Ito ay dalawang lahi: ang lahi ni Ya’juj, at ang lahi ni Ma’juj. Ang
origin ng dalawang lahi na ito ay mula kay ُ‫[ يَا ِفث‬YAFITH - JAPHETH], na isa sa apat
na mga anak ni Propeta Nuh [Noe] - ‫ عليه السالم‬- na sina:
1. SAM [‫]سا ٌم‬,

َ na siyang ama o origin ng mga Arab, mga Persians [Furs] at mga Ro-
mans [Rum].
2. HAM [‫] َحا ٌم‬, na siyang ama o origin ng mga Afrikaans at Barbar [Barbarians].
3. YAFITH [ ُ‫]يَا ِفث‬, na siyang ama o origin ng mga Turk, at mga Ya’juj at Ma’juj [Gog
at Magog], at ang mga tao sa Silangan.
4. KAN’AN [‫]كنعان‬, hindi siya nagkaroon ng lahi, dahil kabilang siya sa mga kafir na
nalunod sa matinding delubyo o napakalaking baha [‫ ]طُوفان‬noon sa panahon ni Nuh
[Noe].
Ang mga Ya’juj at Ma’juj ay kilalang tribu na mapamuksa at mapaminsala sa iba’t
111
ibang uri at klase ng pamiminsala sa malawak na bahagi ng GITNANG ASYA [Cen-

tral Asia] - ito ang kanilang ugali, walang lugar na kanilang mapuntahan at madaanan
noon maliban na kanilang iyong sinisira at pinapatay nila at inuubos ang mga tao roon
pati mga bata’t matatanda at mga babae ay hindi nakaligtas sa kanila, sasamantahin
ang mga babae, susunogin ang mga kabahayan at mga kabuhayan at mga pananim.
Sa panahon ni ‫[ ذو القرنني‬DHUL-QARNAYN] ay nakarating siya at ang kanyang mga
sundalo sa lugar na iyon ng mga Turk, malapit sa Armenia at Azerbaijan, at dahil sa
ibinigay ng Allah sa kanya na lakas, ang mga tao roon ay humiling sa kanya na guma-
wa at magtayo ng ‫ سد‬bakod o harang sa pagitan nila at sa mga Ya’juj at Ma’juj dahil
hindi na nila maatim pa ang kanilang kasamaan at pamiminsala, kaya ginawa iyon ni
DHUL-QARNAYN at gumawa ng harang at bakod at saplad para sa kanila sa pagitan
ng dalisdis ng dalawang matataas na bundok [between the two mountain-cliffs] sa
pamamagitan ng mga bakal at tunaw na tanso. Ang kaganapan na ito ay mababasa sa
Qur’an.
Sinabi ng Allah:
ً‫ُث َّم أَت َۡب َع َسبَبا‬
“Kaya, sinunod niya ang isang landasin [o kaparaanan sa paglakbay].”
ً َ َ ُ َ َ َ ُ َ َ َّ ً َ َ ُ َّ َّ َ َ َ َ َ َ ٰٓ َّ َ
‫ٱلسدي ِۡن َو َج َد ِمن دونِ ِهما قوۡما ل يكادون يفۡقهون قوۡل‬ ‫حت ِإذا بلغ بۡن‬
“Hanggang, nang kanyang marating [ang isang daang-lambak] sa pagitan ng dalawang
bundok, natagpuan niya [sa gilid ng dalawang bundok] ang isang pamayanang mahirap
makaunawa sa [kanyang sariling] salita.”
َٰٓ َ ً َ َ َ ُ َ َ َ َ َ َ َ ‫قَالُوا ْ يَ ٰ َذا ٱلۡقَر َۡنۡن إ َّن يَأ ُۡج‬
‫وج ُمف ِۡس ُدون ِف ٱلۡأر ِۡض فهلۡ نجۡعل لك خرۡجا ع‬
َ ‫وج َو َمأ ُۡج‬
ِ ِ
ًّ َ ُ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ
‫أن تجۡعل بۡننا وبۡنهمۡ سدا‬
“Sila ay nagsabi: “O Dhul Qarnayn! Katotohanan, sina Ya’juj at Ma’juj ay [kilala sa
112
pagiging] mapaggawa ng katiwalian at kasiraan sa lupain. Kaya maaari bang kami ay

magtakda para sa iyo ng gastusin [bilang kabayaran] upang ikaw ay gumawa ng bakod
[harang] sa pagitan namin at [sa pagitan] nila?”
ُ َ َ َ َ َّ ُ
ً‫كمۡ َو َب َۡن ُهمۡ َردۡما‬ ُ َ َ ٌ َ ِّ َ َّ َ َ َ َ
ِّ ‫ك‬
‫ون بِقو ٍة أجۡعلۡ بۡن‬
ِ ِ‫ين‬‫ع‬ ‫أ‬ ‫ف‬ ‫ۡر‬ ‫خ‬ ‫ب‬ ‫ر‬ ‫ه‬ ‫ي‬
ِ ِ ‫ف‬ ‫ن‬ ‫قال ما م‬
“Siya ay nagsabi: “Ang anumang itinatag ng aking Panginoon sa akin ay higit na mabuti
[kaysa sa anumang inyong iniaalok]. Kaya, ako ay inyong tulungan sa pamamagitan
ng inyong lakas; ako ay gagawa sa pagitan ninyo at [sa pagitan] nila ng isang saplad
[harang].”
َ َ ً َ ُ َ َ َ َ َّ َ ْ ُ ُ َ َ َ َ َّ َ َ ٰ َ َ َ َّ َ ُ َ
ٰٓ ‫ت ِإذا ساوى بۡن ٱلصدف ِۡن قال ٱنفخواۖ ح‬
‫ت ِإذا جعل ۥه نارا قال‬ ٰٓ ‫يد ح‬ ۖ ِ ‫ون ُ ُز َب َر ٱل َۡح ِد‬ ِ ‫ءات‬
َ ٓ ُ‫َءات‬
ۡ َ ۡ‫ون أف ِۡرغ‬
‫ع ِه ِقط ًۡرا‬ ِ
“Bigyan ninyo ako ng mga pira-pirasong bakal” – hanggang nang kanyang mapatag [ang
mga ito] sa pagitan ng dalisdis ng dalawang bundok, siya ay nagsabi: “[Ito ay inyong]
hipan [nang malakas];” hanggang, nang ito ay kanyang nagawa [na tulad] ng apoy, siya
ay nagsabi: “Dalhan ninyo ako ng lusaw na tanso upang aking buhusan ang ibabaw
nito.”
ُ ‫َف َما ٱس َ ٰۡط ُع ٓوا ْ أَن يَظ َۡه ُر‬

ُ‫وه َو َما ٱس َۡت َ ٰط ُعوا ْ َ ۥ‬
ً‫ل نَقۡبا‬
“Kaya, sila [sina Ya’juj at Ma’juj] ay walang kakayahang magdaan sa ibabaw nito, at
walang kakayahang makapasok dito.” Hanggang sa sinabi ni DHUL-QARNAYN na:
“Ito ay isang habag mula sa aking Panginoon, [temporary lang ito] dahil kapag ang
pangako ng aking Panginoon ay dumating [tanda ng Araw ng Paghuhukom na silang
paglabas nila sa harang na ‘yan], ito ay Kanyang gagawing patag.”
ّ‫ب فَإ َذا َجا ٓ َء َوع ُۡد َر ِّب َج َعلَ ُ ۥه َد َّك ٓ َ ۖء َو َك َن َوع ُۡد َر ِّب َحقٗا‬
ِّ َّ ِّ ٌ َ َ َ ٰ َ َ َ
ِ ۖ ‫قال هذا رحۡمة من ر‬
“Siya [si Dhul Qarnayn] ay nagsabi: “Ito ay isang habag mula sa aking Panginoon,
113
nguni’t kapag ang pangako ng aking Panginoon ay dumating, ito ay Kanyang gagawing
patag. At ang pangako ng aking Panginoon ay sadyang totoo.”
ٰ َ َ َ ُّ َ َُ ُ ‫َوتَ َركۡنَا بَع َۡض ُهمۡ يَو َۡمئذ َي ُم‬
۞ ً ‫ج َمعۡن ُهمۡ َجم‬
‫ۡع‬ ‫ور ف‬
ِ ‫ٱلص‬ ‫ف‬ ‫خ‬
ِ ِ ‫ف‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫ۡض‬
ٍ ‫ع‬َ‫وج ف ب‬
ِ ٍِ
“At sila [Ya’juj at Ma’juj] ay Aming iiwanan sa Araw na iyon na humahangos sa isa’t
isa; at [pagkaraan] ang tambuli ay hihipan, at sila ay Aming titipuning lahat sa [isang]
pagtitipon.” [Al-Kahf, ayah 92 - 99].
Si DHUL-QARNAYN ay isang pinunong Muslim na kabilang sa apat na mga pinuno

na kanilang napamunoan ang buong mundo, sila ay sina:
1. PROPETA SULAIMAN [Solomon] - ‫ عليه السالم‬- .

2. DHUL-QARNAYN.
3. Bukhtanassar - ‫[ بختنرص‬Nebuchadnezzar].
4. Namruod - ‫[ منرود‬Nimrod].
Si Propeta SULAIMAN at DHUL-QARNAYN ay kapwa mga muslim na pinuno,

habang sina Bukhtanassar at Namruod ay kapwa mga kafir na pinuno.
Sabi ni Mujahid bin Jabr - ‫ رحمه الله‬- kabilang sa mga Kibarut-Tabi’in:
“،‫ سليامن بن داود وذو القرنني‬:‫ فاملؤمنان‬،‫ مؤمنان وكافران‬:‫ملك األرض مرشقها ومغربها أربعة نفر‬
‫ مل ميلكها غريهم‬،‫ بختنرص ومنرود بن كنعان‬:‫والكافران‬.”
“Napamunoan at naghari sa buong daigdig mula Silangan nito hanggang sa Kanluran
ang apat na tao: dalawang mu’min at dalawang kafir, ang dalawang mu’min ay sina:
SULAIMAN [Solomon] na anak ni Dawud [David] at si DHUL-QARNAYN, at dala-
wang kafir na sina: Bukhtanassar [Nebuchadnezzar] at Namruod [Nimrod] na anak ni
Kan’an [Canaan], walang ibang naghari sa buong daigdig bukod sa kanila.” [Isinalay-
114
say ni Imam At-Tabari sa kanyang “Tafsir”, Vol. 5, p. 433].
Ang mga Ya’juj at Ma’juj ay mga kafir sila, sila ang pinakamaraming tao sa mga impi-
yerno. Sasabihin ng Allah kay Adam [Adan] - ‫ عليه السالم‬- sa Araw ng Paghuhukom:
‫أَ ْخر ِْج بَ ْعثَ ال َّنا ِر‬.
“Ilabas mo ang pangkat ng mga maninirahan sa Apoy.”
Sasabihin ni Adam:
‫َو َما بَ ْعثُ ال َّنارِ؟‬

Sino po ang mga maninirahan sa Apoy?
Tugon ng Allah:
‫ِم ْن ك ُِّل أَل ٍْف تِ ْس َع ِمئَ ٍة َوتِ ْس َع ًة َوتِ ْس ِع َني‬

“Sila ay mula sa bawat isang libo, siyam na raan at siyamnapu’t siyam [Ibig-sabihin:
999 sila sa bawat 1000].”
At sinabi ng Propeta:
َ ‫اس ُسكَا َرى َو َما ُه ْم ب ُِسكَا َرى َولَ ِك َّن َعذ‬

‫َاب‬ ِ ‫الص ِغ ُري { َوت ََض ُع ك ُُّل ذ‬
َ ‫َات َح ْملٍ َح ْملَ َها َوتَ َرى ال َّن‬ ُ ‫فَ ِع ْن َد ُه يَ ِش‬
َّ ‫يب‬
‫}اللَّ ِه شَ ِدي ٌد‬
“Sa sandaling iyon ang bawat bata ay puputi bigla ang buhok, {at bawat buntis na babae
ay ilalaglag ang kanyang dinadala sa sinapupunan, at makikita mo ang mga tao na wari
bang lasing, samantalang sila ay hindi lasing, nguni’t ang parusa ng Allah ay sadyang
matindi} [Al-Hajj, ayah 2].”
115
Sabi ng mga Sahabah o mga disipulo niya:
ِ ‫ َوأَيُّ َنا َذلِ َك الْ َو‬،‫ول الل ِه‬

‫اح ُد؟‬ َ ‫يَا َر ُس‬
O Sugo ng Allah, sino sa amin ang magiging sawi na tao na mapapahamak sa Impiyer-
no? Tugo niya:
َ ‫وج َو َمأْ ُج‬

“‫وج أَل ٌْف‬ َ ‫ فَ ِإ َّن ِم ْن ُك ْم َر ُج ٌل َو ِم ْن يَأْ ُج‬،‫شوا‬
ُ ِ ْ‫أَب‬.”
“Tanggapin ninyo ang Magandang balita para sa inyo, dahil mula sa inyo [na aking mga
tagasunod] ay isa (lang), habang ang sa Ya’juj at Ma’juj ay ang libu-libo na iyon (na
itatapon sa mga Impiyerno).” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
Sa isang Hadith:
ُ ‫ش ٍء إِ َّل ك َ ََثتَا ُه يَأْ ُج‬

“‫وج‬ ْ َ ‫ َما كَانَتَا َم َع‬،ِ‫ إِنَّ ُك ْم لَ َم َع َخلِي َقتَ ْي‬،‫ْس ُم َح َّم ٍد ِب َي ِد ِه‬ ُ ِ ْ‫ا ْع َملُوا َوأَب‬
ُ ‫ فَ َوال َِّذي نَف‬،‫شوا‬
‫يس‬ َ ِ‫ َو َم ْن َماتَ ِم ْن بَ ِني آ َد َم َوبَ ِني إِبْل‬،‫وج‬ ُ ‫ َو َمأْ ُج‬.”
“Magsikap kayo nang husto at tanggapin ang mabuting balita, dahil sumpa man sa
Kanya na nasa Kamay Niya ang kaluluwa ni Muhammad, tunay na kayo ay mabibilang
sa dalawang nilikha na wala naman maliban sa sila’y napakaraming bilang; ang Ya’juj
at Ma’juj, at yaong mga namatay sa mga anak at lahi ni Adan at sa mga anak at lahi ni
Iblis [Satanas].” Kaya ng humupa ang kalungkutan at pagkabahala sa kanila na kanil-
ang nararamdaman at natagpuan, sabi niya:
“‫ أَ ْو كَال َّرقْ َم ِة ِف‬،ِ‫اس إِ َّل كَالشَّ ا َم ِة ِف َج ْن ِب الْ َب ِعري‬

ِ ‫ْس ُم َح َّم ٍد ِب َي ِد ِه َما أَنْتُ ْم ِف ال َّن‬ ُ ِ ْ‫ا ْع َملُوا َوأَب‬
ُ ‫ فَ َوال َِّذي نَف‬،‫شوا‬
‫ ِذ َرا ِع ال َّدابَّ ِة‬.”
“Magsikap kayo nang husto at tanggapin ang mabuting balita, dahil sumpa man sa
Kanya na nasa Kamay Niya ang kaluluwa ni Muhammad! Tunay na kayo kung ihamb-
ing sa sangkatauhan ay parang nunal sa gilid ng kamelyo, o isang marka sa harap ng
paa ng isang hayop.” [Isinalaysay ni Termidhi at Ahmad, kay Termidhi ang teksto niyo,
116
at ayon sa kanya ito’y: Hadith na Hasan Sahih].
GAANO KARAMI ANG MGA YA’JUJ AT

MA’JUJ?
Hindi natin kayang bilangin dahil sa sobrang dami nila. Nabanggit sa Qur’an na kapag
sila’y nakalabas na sa harang na iyon ay lalabas sila sa lahat ng mga gulod at mataas
na lugar.
Sinabi ng Allah:
َ ُ َ َ َ ِّ ُ ِّ ُ َ ُ ُ َ َ ُ ُ َ َ ُ َ ٰٓ َّ َ
‫نسلون‬ِ ‫حت ِإذا ف ِتحتۡ يأۡجوج ومأۡجوج وهم من ك حد ٍب ي‬
“Hanggang, nang [ang saplad o harang] nina Ya’juj at Ma’juj [Gog at Magog] ay ma-
buksan, at sila sa bawa’t [mataas na kinalalagyan na] gulod, ay mabilis na nagsisi-
panaog.” [Al-Anbiya’, ayah 96].
Ang pinakamaliit na bilang ng mga magiging anak ng bawat isa sa kanila ay isang libo
[1000] o di-kaya’y sobra pa.
Sa Hadith:
“‫ ولن ميوت‬،‫ وإنهم لو أرسلوا إىل الناس ألفسدوا عليهم معايشهم‬،‫إن يأجوج ومأجوج من ولد آدم‬
‫ وإن من ورائهم ثالث أمم تاويل وتاريس ومنسك‬،‫منهم أحد إال ترك من ذريته ألفًا فصاع ًدا‬.”
“Tunay na ang Ya’juj at Ma’juj ay mula sa mga lahi ni Adam [Adan], at tunay na si-
la’y kung ipapadala sa mga tao ay katiyakang sisirain nila at pipinsalain ang kanilang
mga kabuhayan, at hinding-hindi mamamatay ang isa man sa kanila maliban na ito’y
mag-iiwan ng mahigit pa sa isang libo na mga anak, at merong tatlong nasyon sa likod
117
nila: Tawil, Taris at Mansak.” [Isinalaysay ni Tayalisi sa “Musnad” at ni Tabarani sa

“Al-Kabir”, ayon kay Ibnu Kathir sa “‫ ”البداية والنهاية‬na:
“‫حديث غريب جدا وإسناده ضعيف وفيه نكارة شديدة‬.”

“Ito ay ghareeb jiddan, at dha’if at merong matinding nakárah.”
Ang Hadith naman na:
“‫ ال ميوت الرجل منهم حتى ينظر إىل ألف ذكر من‬،‫ كل أمة أربعة آالف أمة‬،‫ ومأجوج أمة‬،‫يأجوج أمة‬
‫صلبه كلهم قد حمل السالح‬.”
“Ang Ya’juj ay ummah, at ang Ma’juj ay ummah, bawat ummah ay apat na libong
ummah, hindi mamamatay ang lalaki sa kanila hangga’t hindi niya nasisilayan ang
isang libong lalaki mula sa kanyang mga anak, lahat sila ay nakabitbit na ng armas.”
[Isinalaysay ni Tabarani sa “Al-Awsat”, at ni Ibnu ‘Adi sa “Al-Kamil” at sabi niya: “Ito
ay hadith na munkar at mawdu’].
Ang Hadith naman ni Hudhaifah bin Al-Yaman - ‫ ريض الله عنه‬- na:
“‫ ال ميوت الرجل حتى ينظر إىل ألف ذكر بني‬،‫ كل أمة أربعامئة ألف أمة‬،‫يأجوج أمة ومأجوج أمة‬
‫ فصنف‬:‫ “هم ثالثة أصناف‬:‫ قال‬.‫ صفهم لنا‬،‫ يا رسول الله‬:‫” قلت‬.‫ كل قد حمل السالح‬،‫يديه من صلبه‬
،‫ “شجر بالشام طول الشجرة عرشون ومائة ذراع يف السامء‬:‫ وما األرز؟ قال‬:‫” قلت‬.ِ‫أمثال األَ ْرز‬
ُ ‫منهم‬
‫ ال ميرون بفيل‬،‫ وصنف منهم يفرتش بأذنه ويلتحف باألخرى‬،‫هؤالء الذين ال يقوم لهم خيل وال حديد‬
،‫ وساقتهم بخراسان‬،‫ مقدمتهم بالشام‬،‫ ومن مات منهم أكلوه‬،‫وال وحش وال جمل وال خنزير إال أكلوه‬
‫يرشبون أنهار املرشق وبحرية طربية‬.”
“Ang Ya’juj ay ummah, at ang Ma’juj ay ummah, bawat ummah ay apat na raang
libong [400,000] ummah, hindi mamamatay ang lalaki sa kanila hangga’t hindi niya
nasisilayan ang isang libong lalaki mula sa kanyang mga anak na nagdadala na ng mga
118
armas.” Sabi ko [ni Hudhaifah]: O Sugo ng Allah, ilarawan niyo po sila amin. Tugon
niya: “Sila ay tatlong klase: klase sa kanila na katulad ng Al-Arz.” Sabi ko [ni Hud-
haifah]: Ano po ang Al-Arz? Tugon niya: “Isang kahoy sa SHAM, ang taas ng kahoy
ay isandaan at dalawampung bisig sa taas [ng kalangitan]. Sila yaong hindi uubra sa
kanila ang anomang bagay [o kabayo] o bakal, at klase na ang kanyang ginagawang
higaan ay ang kanyang tainga at ginagawa naman niyang kumot ang sa kabila, hindi
sila dadaan sa anomang elepante, ni galang hayop, ni kamelyo, at ni baboy maliban na
ito’y kanilang kakainin, at sinuman ang namatay sa kanila ay kinakain nila ito, ang
simula nila [sa kanilang grupo] ay sa SHAM, at ang huling grupo nila na karugtong
nito ay sa KHURASAN, iinumin nila ang [lahat ng] mga tubig sa mga ilog sa Silangan,
at ang lawa ng Tabariyyah [Lake of Tiberias, na tunawag ding Sea of Galilee].” [Sabi ni
Al-Haythami: nariyan si Yahya bin Sa’id Al-’Attar at siya’y dha’if, habang si Ibnu ‘Adiy
naman sa “Al-Kamil” ay hinatulan niya na ang hadith na ito ay maudu’ at munkar].
Wallahu A’lam.
ANO ANG MGA HITSURA NG MGA YA’JUJ

AT MA’JUJ?
Narito ang mga nabanggit sa Hadith:
1. Malalapad ang kanilang mga mukha [‫]عراض الوجوه‬.
2. Mga singkit o maliit ang mga mata [‫]صغار األعني‬.
3. May pagkapula ang kanilang mga buhok [‫]صهب الشغاف‬.
4. Malalaman ang mga mukha na may kabilugan [‫]كأن وجوههم املجان املطرقة‬.
119
PAPAANO NILA MABUBUKSAN ANG HA-

RANG SA KANILA NI DHUL-QARNAYN?
Ang nabanggit ng Rasulullah ‫ ﷺ‬na magmula ng sila’y nilagyan ng harang ni
DHUL-QARNAYN ay araw-araw na nilang ginagawa ang paghuhukay ng butas rito
hanggang sa kapag malapit na nilang mabutas ng harang ay titigil sila pansamantala at
magsasabi sa kanila ang kanilang pinuno: “Balikan niyo na lang bukas, tiyak mabubu-
tas niyo na ito.”
Sa Hadith:
“‫’ فَ ُي ِعي ُد ُه‬.‫ ‘ا ْر ِج ُعوا ف ََستَ ْخ ِرقُونَ ُه َغ ًدا‬:‫ َحتَّى إِذَا كَا ُدوا يَ ْخ ِرقُونَ ُه ق ََال ال َِّذي َعلَ ْي ِه ُم‬،‫يَ ْح ِف ُرونَ ُه ك َُّل يَ ْو ٍم‬
‫ ‘ا ْر ِج ُعوا‬:‫ ق ََال ال َِّذي َعلَ ْي ِه ُم‬،‫اس‬ ِ ‫ َحتَّى إِذَا بَلَ َغ ُم َّدتَ ُه ْم َوأَ َرا َد الل ُه أَ ْن يَ ْب َعثَ ُه ْم َع َل ال َّن‬،َ‫الل ُه كَأَشَ ِّد َما كَان‬
‫ فَ َي ْخ ِرقُونَ ُه فَ َي ْخ ُر ُجو َن‬،‫ ف َ َْي ِج ُعو َن فَ َي ِج ُدونَ ُه كَ َه ْيئَ ِت ِه ِح َني تَ َركُو ُه‬.‫’ َو ْاستَثْ َنى‬.‫ف ََستَ ْخ ِرقُونَ ُه َغ ًدا إِ ْن شَ ا َء الله‬
‫اس ِم ْن ُه ْم‬ ُ ‫ َويَ ِف ُّر ال َّن‬،‫اس فَ َي ْستَقُو َن الْ ِم َيا َه‬
ِ ‫ َع َل ال َّن‬.”
“Hinuhukay nila ito at binubutas araw-araw, hanggang sa kapag malapit na nila itong
mabuksan sasabihin ng kanilang pinuno sa kanila: ‘Balikan niyo na lang bukas, tiyak
mabubutas niyo na ito.’ Subali’t ito’y ibabalik ng Allah sa dati nito na napakatigas
[ito ang palaging nangyayari araw-araw] hanggang sa darating ang nakatakda nilang
panahon [ng paglabas] at ninais na ng Allah na sila’y lumabas sa mga tao, sasabihin ng
kanilang pinuno sa kanila: ‘Balikan niyo na lang bukas, tiyak mabubutas niyo na ito,
IN SHA’ ALLAH [Sa kapahintulutan ng Allah].’ Kaya kinabukasan sila’y babalik sa
paghuhukay nito at matatagpuan nila itong nasa anyo nang kanila itong huling iniwan,
kaya’t kanila itong mabubutasan at magsisilabasan sila tungo sa mga tao, at iinumin
nila ang [lahat ng] mga tubig [sa kalupaan], at magsisipulasan ang mga tao sa kanila
(sa kanilang mga kuta at mga chambers) [dahil sa sobrang takot na sila’y kanilag papa-
120
tayin].” [Isinalaysay ni Termidhi, Ibnu Majah at Imam Ahmad].
Pangalagaan nawa tayo ng Allah palagi at ilayo sa lahat ng kapahamakan.
ANO ANG MANGYAYARI SA PAGLITAW NG

MGA YA’JUJ AT MA’JUJ [GOG AT MAGOG]?‎
Pagkatapos na mapaslang ni Eisa Ibnu Maryam [Hesus na anak ni Maria] - ‎‫عليه السالم‬‎
- si Al-Masih Ad-‎Dajjal [Bulaang-Kristo] at mapaslang ng mga Muslim ang kanyang
mga sundalo at mga kampon ay p‎ upuntahan ni Eisa [Hesus] sila na mga Muslim na
pinangalagaan ng Allah at naligtas sa fitnah ni Dajjal, a‎ t pupunasan ni Eisa [Hesus]
ang kanilang mga mukha at ibabalita niya sa kanila ang kanilang mga a‎ ntas sa Paraiso.

‎ ‎: ‎
َ ‫ث ُ َّم يَأْ ِت ِع‬

‎”‎‫ َويُ َح ِّدث ُ ُه ْم ِب َد َر َجاتِ ِه ْم ِف‬،‫ فَ َي ْم َس ُح َع ْن ُو ُجو ِه ِه ْم‬،‫يس ابْ َن َم ْريَ َم قَ ْو ٌم قَ ْد َع َص َم ُه ُم الل ُه ِم ْن ُه‬
‫الْ َج َّن ِة‬‎.”‎
‎”Pagkatapos ay pupunta si Eisa Ibnu Maryam sa mga tao na ililigtas ng Allah kay
Dajjal, at kanyang ‎pupunasan [o papahiran] sila sa kanilang mga mukha, at ibabalita
niya sa kanila ang kanilang mga antas ‎sa Paraiso.” [Isinalaysay ni Imam Muslim]. Ayon
kay Imam Nawawi - ‎‫رحمه الله‬‎- :‎
‫ ويحتمل أنه‬،‫ فيمسح عىل وجوههم تربكا وبرا‬،‫ يحتمل أن هذا املسح حقيقة عىل ظاهره‬:‫‏قال القايض‬
‫إشارة إىل كشف ما هم فيه من‏الشدة والخوف‬‎
121
”‎ Sinabi ni Al-Qadhiy [Judge ‘Iyadh bin Musa Al-Busti sa kanyang “Ikmalul-Mu’lim bi-
Fawaidi Muslim]: ‎‎’Posible na ang pagpahid na ito ay totoo sa lantad nito, na pupunasan
niya ang kanilang mga mukha b‎ ilang pagpapala at kagandahang-loob, at posibleng ito
ay bilang pagtanggal ng kanilang pagkabalisa ‎at takot.” [Al-Minhaj].‎
Sa panahon na iyon ay sasabihin ng Allah (‎‫إلها ًما‬‎) kay Eisa [Hesus] na:‎
‎”‫ر‬‎ ِ ‫ فَ َح ِّر ْز ِع َبا ِدي إِ َل الطُّو‬،‫ َل يَ َدانِ ِلَ َح ٍد ِب ِقتَالِ ِه ْم‬،‫إِ ِّن قَ ْد أَ ْخ َر ْج ُت ِع َبا ًدا ِل‬‎.”
‎
‎”Tunay na Ako ay katiyakang ilalabas ko ang mga alipin ko, na wala kayong lakas at
kakayahan silang l‎abanan, kaya pangalagaan mo ang aking mga lingkod [na Muslim]
at dalhin mo sila sa bundok ng ‎‫الطور‬‎‎‎[Tur - Sinai] at gawin iyong taguan ninyo.” [Isina-
laysay ni Imam Muslim].
Ibig-sabihin nito, hindi ‎obligado, bagkus hindi nararapat sa mga Muslim ang pagla-
ban nila sa mga Ya’juj at Ma’juj, dahil wala ‎silang kakayahan rito, kaya ang inutos sa
kanila ay magtago na lamang sa bundok ng TUR [Sinai].‎
Ang kanilang paglabas mula sa ‫م‬‎ ‫رد‬‎o ‎‫سد‬‎[harang] na ginawa ni DHUL-QARNAYN ay

sa bawat mga m
‎ ataas na lugar at mga gulod ay mabilis silang magsisipagnaog roon.‎
َ ُ َ َ َ ِّ ُ ِّ ُ َ ُ ُ َ َ ُ ُ َ َ ُ َ ٰٓ َّ َ
‫نسلون‬
ِ ‫حت ِإذا ف ِتحتۡ يأۡجوج ومأۡجوج وهم من ك حد ٍب ي‬
‎”Hanggang, nang [ang saplad o harang] nina Gog at Magog ay mabuksan at sila, sa
bawa’t [mataas na ‎kinalalagyan na] gulod, ay mabilis na nagsisipanaog.” [Al-Anbiya’,
ayah 96].
At iinumin ng mga nauuna s‎ a kanila ang lahat ng madadaanan nilang tubig sa lawa
122
ng Tabariyyah [Tiberias] at mauubos nila iyon, ‎hanggang sa sasabihin ng mga nahuli

sa kanilang dadaan roon na:‎
‫لَ َق ْد كَا َن ِب َه ِذ ِه َم َّر ًة َما ٌء‬‎

‎”Katotohanang noon ay meron itong tubig.”
At pupuntahan nila ang mga bayan at kanilang pipinsalain ‎at wawasakin at papaslangin
ang mga tao roon hanggang sa maaabot nila ang bundok sa ‎‫فلسطني‬‎ ‎‎[Palestine] malapit
sa Baytul-Maqdis na tinatawag na bundok ng Khamar, na ang kanilang nakikita ay
‎napaslang na nila ang lahat ng mga tao, kaya ihahagis nila ang kanilang mga palaso at
pana sa k‎ alangitan at ito’y babalik ng Allah sa kanila na ito’y duguan, sasabihin nilang:‎
‫الس َم ِء ق َْس َو ًة َو ُعلُ ًّوا‬

َّ ‫قَ َه ْرنَا َم ْن ِف ْالَ ْر ِض َو َعلَ ْونَا َم ْن ِف‬‎.‎
‎”Natalo natin ang mga nasa lupa, at napangibabawan natin ang mga nasa langit nang
malupit at ‎matayog.” [Isinalaysay ni Termidhi, Ibnu Majah, Imam Ahmad at iba pa].
Kaya sila’y magbubunyi sila ‎nang matindi sapagka’t inaakala nilang naubos na nila ang
lahat ng mga tao sa lupa at ‎napangibabawan na nila ang mga nasa langit. Sa mga oras
na iyon ay nagtatago si Eisa [Hesus] at ang ‎mga mu’min sa bundok ng TUR [Sinai]
habang silay pinapalibutan, kaya naipon sa kanila ang matinding t‎ akot at gutom,‎
‫ َحتَّى يَكُو َن َرأْ ُس الثَّ ْو ِر ِلَ َح ِد ِه ْم َخ ْ ًيا ِم ْن ِمائَ ِة ِدي َنا ٍر ِلَ َح ِدكُ ُم الْ َي ْو َم‬‎
‎”Hanggang sa ang isang ulo baka sa isa kanila ay mas mainam pa kaysa sa isandaang
dinar [100 ginto] s‎ a isa sa inyo ngayon.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
Ibig-sabihin, ibibili nila ng isang ulo ng kambing ‎ang isandaang dinar [ginto]
nila sa sobrang gutom at matinding pangangailangan. Kaya sa panahon ay m ‎ anana-
123
langin si Eisa [Hesus] at kanyang mga kasama at hihiling sila sa Allah ng tulong upa-
ng mawasak ‎ang mga Ya’juj at Ma’juj, kaya magpapadala ang Allah sa kanila [Ya’juj
at Ma’juj] ng uod na ‎‫ال َّن َغ َف‬‎sa ‎kanilang mga leeg at dahil dito sila’y mamamatay lahat
nang sabay-sabay. Pagkatapos nito ay bababa ‎si Eisa [Hesus] at ang kanyang mga kasa-
ma sa lupa, na kung saan ay wala silang matatagpuan sa lupa n‎ a isang dangkal maliban
na ito’y punong-puno ng mga patay na katawan ng mga Ya’juj at Ma’juj at ‎masangsang,
nakasusulasok at mabahong amoy nila, kaya ulit mananalangin si Eisa [Hesus] at ang
‎kanyang mga kasama at hihiling sila sa Allah ng tulong, kaya magpapadala ang Allah
ng mga malalaking ‎ibon na ang mga leeg ay sinlaki ng Bactrian camels [‎‫كَأَ ْع َناقِ الْ ُب ْخ ِت‬‎]
at dadalhin nila ang mga bangkay ng m ‎ ga Ya’juj at Ma’juj at itatapon nila sa mga lugar
na nanaisin ng Allah. Pagkatapos nito, magpapadala ‎ang Allah ng ulan sa lupa - na
walang makakapigil rito na anomang bahay na yari sa tisa o matigas na ‎lupa o yari
sa balahibo ng kamelyo - upang malinisan at maging dalisay ang kalupaan, hanggang
sa ‎parang ito’y magiging salamin sa kadalisayan at kalinisan [magkakaroon ng mga
swamp ng tubig].
Pagkatapos ay sasabihan [ng Allah] ang lupa na:‎
‫ َو ُر ِّدي بَ َركَتَ ِك‬،‫أَنْ ِب ِتي َث َ َرت َِك‬‎

‎”Magpatubo ka ng iyong mga bunga, at ibalik mo ang iyong barakah pagpapala.”‎
ِ ْ ‫ َحتَّى إِ َّن اللِّ ْق َح َة ِم َن‬، ِ‫ َويُ َبا َر ُك ِف ال ِّر ْسل‬،‫ َويَ ْستَ ِظلُّو َن ِب ِق ْح ِف َها‬،‫فَ َي ْو َم ِئ ٍذ تَأْك ُُل الْ ِع َصابَ ُة ِم َن ال ُّر َّمانَ ِة‬
ِ‫البِل‬
‫ َواللِّ ْق َح َة ِم َن الْ َغ َن ِم لَتَ ْك ِفي الْف َِخ َذ‬،‫اس‬
ِ ‫ َواللِّ ْق َح َة ِم َن‏الْ َب َق ِر لَتَ ْك ِفي الْ َقبِيلَ َة ِم َن ال َّن‬،‫اس‬ ِ ‫لَتَ ْك ِفي الْ ِفئَا َم ِم َن ال َّن‬
‫اس‬ِ ‫ ِم َن ال َّن‬‎
‎”Kaya sa araw na iyon ay tutubo (ang ganun kalaking) prutas na granada [pomegran-
ate] na ang isang g‎ rupo ng mga tao ay makakain nito, at gagawin nilang kanlungan
ang ilalim ng balat nito, at ang gatas ‎ng baka ay magbibigay ng napakaraming gatas na
124
tiyak na sasapat sa napakaraming mga grupo. At ang ‎gatas na kamelyo ay magbibigay

ng ganoong (malaking dami ng) gatas na tiyak na sasapat sa buong ‎tribo, at ang gatas
ng tupa ay magbibigay ng napakaraming gatas na tiyak na sasapat sa buong ‎malaking
pamilya.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
At nabanggit sa isang Hadith:‎

‫وج َونُشَّ ا ِب ِه ْم َوأَتْر َِس ِت ِه ْم َس ْب َع ِس ِن َني‬ َ ‫س يَأْ ُج‬
ِّ ِ ‫س ُيو ِق ُد الْ ُم ْسلِ ُمو َن ِم ْن ِق‬‎َ
‎”Ipapanggatong ng mga Muslim ang mga tungkod ng mga Ya’juj at Ma’juj at ang kanil-
ang mga pana, m
‎ ga palaso at mga kalasag sa loob ng pitong taon.” [Isinalaysay ni Ibnu
Majah].‎
Nguni’t sa panahon na iyon ng kasaganaan ng mga Muslim sa loob ng pitong taon, ang
Allah ay ‎magpapadala ng mabuti at malamig na hangin mula sa SHAM na kukuha sa
mga kaluluwa ng bawat m ‎ u’min at muslim kahit sila na nasa mga bundok at yungib,
at ang matitira na lamang ay ang mga ‎masasamang mga nilalang at tao na kung saan
sila ay magbabayuhan sa mga daanan tulad ng p‎ agbabayuhan ng mga hayop na asno,
na sa kanila dadatal ang Oras ng Pagkagunaw ng daigdig.
Sinabi ‎ng Rasulullah ‎‫ﷺ‬‎:‎

َ ‫ فَتَ ْقب ُِض ُر‬،‫ فَتَأْ ُخ ُذ ُه ْم ت َ ْح َت آبَ ِاط ِه ْم‬،‫فَ َب ْي َن َم ُه ْم كَ َذلِ َك إِ ْذ بَ َعثَ الل ُه رِي ًحا طَ ِّي َب ًة‬
‎”‫ُل‬‎ ِّ ‫وح ك ُِّل ُم ْؤ ِمنٍ َوك‬
َّ ‫ فَ َعلَ ْي ِه ْم تَقُو ُم‬،ِ‫ يَتَ َها َر ُجو َن ِفي َها‏ت َ َها ُر َج الْ ُح ُمر‬،‫اس‬
‫السا َع ُة‬ َ ِ ‫ َويَ ْبقَى‬،‫ ُم ْسلِ ٍم‬‎.” ‎
ِ ‫شا ُر ال َّن‬
‎”at habang silay nasa ganoong kalagayan ng kasaganaan sa panahong iyon ay mag-
papadala ang Allah ‎ng isang kaaya-ayang hangin sa ilalim ng kanilang mga kilikili, at
kukunin nito ang buhay ng bawat M ‎ u’min at bawat Muslim, at matitira ang mga masa-
samang tao, na sila’y mangangalunya ‎‎[magbabayuhan] tulad ng mga asno, at sa kanila
darating ang Oras [ng Pagkagunaw ng daigdig].” [‎‎ Isinalaysay ni Imam Muslim].
125
Sa isang salaysay:‎
‎”‫ى‬‎ ‫ ف ََل يَ ْب َق‬،‫ ث ُ َّم يُ ْر ِس ُل اللَّ ُه رِي ًحا بَا ِر َد ًة ِم ْن ِق َبلِ الشَّ أْ ِم‬،ٌ‫ لَ ْي َس بَ ْ َي اث ْ َن ْ ِي َع َدا َوة‬،‫اس َس ْب َع ِس ِن َني‬ ُ ‫ث ُ َّم َ ْيكُثُ ال َّن‬
‫ َحتَّى لَ ْو أَ َّن أَ َح َدكُ ْم َد َخ َل ِف كَب ِِد‬،‫َع َل َو ْج ِه ْالَ ْر ِض أَ َح ٌد ِف قَلْ ِب ِه‏ ِمثْق َُال َذ َّر ٍة ِم ْن َخ ْ ٍي أَ ْو إِ َميانٍ إِ َّل قَ َب َضتْ ُه‬
‫ َج َبلٍ لَ َد َخلَتْ ُه َعلَ ْي ِه َحتَّى تَ ْقب َِض ُه‬‎.”‎
‎”Pagkatapos ang mga tao ay mabubuhay sa loob ng pitong taon na hindi magkakaroon
ng sama ng l‎oob sa pagitan ng dalawang tao. Pagkatapos ay magpapadala si Allah ng
malamig na hangin mula sa ‎gilid ng Syria na walang sinuman ang mabubuhay sa lupa
na mayroong isang maliit na butil ng ‎kabutihan sa kanya o pananampalataya sa kanya
ngunit siya ay mamamatay, kaya kahit na ang ilan sa ‎inyo ay makapasok sa pinakaloob
na bahagi ng sa bundok, ang hanging ito ay makakarating din sa ‎lugar na iyon at iyon
ang magiging sanhi ng kanyang kamatayan.” [Isinalaysay ni Imam Muslim]. ‎
Pagkatapos ng kamatayan ng mga Ya’juj at Ma’juj ay:‎
1‎ . Mawawala ang mga digmaan, at mawawala din ang inggitan at poot, hanggang sa
wala ng a‎ nomang away sa pagitan ng dalawa.

‎ ‎:‎
‫ لَ ْي َس بَ ْ َي اث ْ َن ْ ِي َع َدا َو ٌة‬،‫اس َس ْب َع ِس ِن َني‬

ُ ‫ث ُ َّم َ ْيكُثُ ال َّن‬‎
‎”Pagkatapos ay mananatili ang mga tao ng pitong taon, na walang alitan at away sa
pagitan ng d‎ alawa.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].‎
‎2. Magpapatuloy ang Hajj at ‘Umrah.
126

‎ ‎:‎

”‎ ‎‫وج‬ َ ‫لَ ُي َح َّج َّن الْ َب ْي ُت َولَ ُي ْعتَ َم َر َّن بَ ْع َد ُخ ُرو ِج يَأْ ُج‬‎.”‎
‎”Tiyak na [ang mga tao ay] magpapatuloy sa pagsasagawa ng Hajj at Ùmrah [sa Ka`-
bah] kahit na ‎matapos ang paglitaw ni Ya’juj at Ma’juj [Gog at Magog].” [Isinalaysay
ni Imam Al-Bukhari].‎
Patawarin nawa tayo ng Allah, at pangalagaan Niya palagi at kaawaan.

‎‫اللهم آمني‬‎
4 - 5 - 6. ANG TATLONG MGA PAGGUHO AT

PAGLAMON NG LUPA [‫]ثالثة خسوف‬
Sa Hadith, sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬:
ٍ ‫ َو�ث َ َلث َ َة ُخ ُس‬:‫ وذكر منها‬،‫ات‬

ِ ْ ‫ َخ ْس ٌف بِالْ َم‬:‫وف‬
“‫ َو َخ ْس ٌف‬، ِ‫شق‬ ٍ َ‫ش آي‬
َ ْ ‫إِنَّ َها لَ ْن تَقُو َم َحتَّى ت َ َر ْو َن قَ ْبلَ َها َع‬
‫ َو َخ ْس ٌف ِب َجزِي َر ِة الْ َع َر ِب‬،‫بِالْ َم ْغر ِِب‬.”
“Hinding-hindi iyon magaganap [Oras ng Pagkagunaw ng daigdig], hangga’t hindi nin-
yo makikita bago nito ang sampung [malaking] mga tanda: - at kabilang sa binanggit
niya ang - : ang tatlong pagguho ng lupa, pagguho sa Silangan, pagguho sa Kanluran at
pagguho sa lupain ng mga Arab.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
Itong tatlong malaking tanda ng Araw ng Paghuhukom ang paliwanag rito ay: ang
tinatawag na ‫ف‬ٌ ‫ َخ ْس‬ay ang pagkahati at paghiwalay ng lupa at matatapon doon ang
lahat ng nasa kanyang ibabaw at kanyang lalamunin, tulad ng mga tao, mga bahay,
mga gusali, mga kahoy, mga hayop at lahat ng mga yaman at ari-arian. Merong mga
127
nabanggit ang Rasulullah ‫ ﷺ‬na nangyari na at mangyayari pa na mga pagguho at

paglamon ng lupa, tulad ng:
1. Sinabi niya ‫ﷺ‬:
“‫ فَ ُه َو يَتَ َجلْ َج ُل ِف ْالَ ْر ِض إِ َل يَ ْو ِم الْ ِق َيا َم ِة‬،‫ ُخ ِس َف ِب ِه‬،‫بَ ْي َن َم َر ُج ٌل يَ ُج ُّر إِزَا َر ُه ِم َن الْ ُخ َي َل ِء‬.”
“Habang hinihila ng isang lalaki ang kanyang pang-ibabang damit [‫ ]إزار‬nang may pag-
mamalaki, ay nilamon siya ng lupa, at patuloy siya na lulubog sa ilalim ng lupa at gu-
magalaw roon na gugulong-gulong hanggang sa Araw ng Muling Pagkabuhay.” [Isina-
laysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
Ang lalaking iyon ay si Qarun [Korah] sa panahon ni Musa [Moises] - ‫ عليه السالم‬- ,
sinabi ng Allah:
َ‫نصونَ ُ ۥه ِمن ُدون ٱهلل َو َما َك َن ِمن‬

ُ ُ َ‫ل من فئَة ي‬
ُ َ َ َ ََ َ َ َ َ
َ ‫خ َسفۡنَا ب ۦه َوب‬
ِ ِ ٍ ِ ِ ‫ارهِ ٱلۡأرۡض فما كن ۥ‬‫د‬
ِ ِ ِ ِ ‫ف‬
َ ‫ٱل ُۡمنتَص‬
‫ين‬ ِ ِ
“Kaya, Aming pinangyaring siya at ang kanyang pamamahay ay lulunin ng lupa. Kaya,
wala siyang kasamahan upang tumulong sa kanya bukod sa Allah, at hindi rin siya
kabilang sa mga [maaaring] magtanggol sa kanilang mga sarili.” [Al-Qasas, ayah 81].
2. Sa isang Hadith:
َ ‫ يَا َر ُس‬:‫ فَق ََال َر ُج ٌل ِم َن الْ ُم ْسلِ ِم َني‬.”‫ِف َه ِذ ِه ْالُ َّم ِة َخ ْس ٌف َو َم ْس ٌخ َوقَذ ٌْف‬
“‫ “إِذَا‬:‫ َو َمتَى ذ ََاك؟ ق ََال‬،‫ول الل ِه‬
ِ ُ ‫ظَ َه َر ِت الْ َق ْي َناتُ َوالْ َم َعاز ُِف َو‬.”
‫شبَ ِت الْ ُخ ُمو ُر‬
“Sa Ummah na ito ay magkakaroon ng mga pagguho at mga paglamon ng lupa, at pag-
babago sa mga anyo sa pagiging mga unggoy at mga baboy, at pag-ulan ng mga bato
mula sa langit.” May nagsabing isang lalaki mula sa mga Muslim [na Sahabah]: Kailan
128
po iyon? Tugon niya: “Kapag lumantad ang mga babaeng kumakanta, at mga instru-
mento sa musika, at ininom ang mga alak.” [Isinalaysay ni Termidhi, nguni’t mursal
ang Hadith na ito, ayon kay Termidhi].
Nabanggit sa Hadith ni Abu Umamah Al-Bahiliy - ‫ ريض الله عنه‬- na ang mga dahilan
ng mga pagguho’t paglamon ng lupa, mga pagbago sa mga anyo tungo sa pagiging
mga unggoy at mga baboy at pag-ulan ng mga bato mula sa langit, at pagpapadala ng
mga malalakas at mapangwasak na hangin ay dahil sa mga: pag-inom ng alak [gagaw-
in nilang ‫ حالل‬halal ito], at pagkain nila ng Ribá [Usury - Patubo], at pagsusuot ng
mga kalalakihan ng seda, at pagkakaroon nila ng mga babaeng tagakanta, at pagputol
nila sa ugnayang kamag-anakan. [Isinalaysay ni Ahmad, At-Tayalisiy, at Hakim at sa
kanya ang teksto nito, nguni’t ito’y dha’if ang Isnad, Wallahu A’lam].
Gayunpaman, ang tatlong mga pagguho’t paglamon ng lupa na kabilang sa mga mal-
aking tanda ng Araw ng Paghuhukom ay hindi basta-basta, hindi ordinaryo o pang-
karaniwan na pagguho, sapagka’t ito’y malalaman ng lahat ng tao sa buong daigdig
dahil sa tindi at laki nito, dahil isang bayan o di-kaya’y isang lungsod ang lalamunin
ng lupa kasama ang lahat ng mga nasa ibabaw nito. Ayon sa paliwanag ng mga Ulama
na kapag nangyari ang pagguho na yan at paglamon ng lupa ay malalaman ito ng la-
hat ng mga tao at sila’y labis-labis na matatakot dahil sa pagkawala sa mapa ng isang
bayan o lungsod kasama na ang lahat ng tao doon at mga nasa ibabaw niyaon, at hindi
pa nga tapos ang kanilang pagkarinig nila at pagtanto nito ay susunod na naman ang
ikalawang pagguho at paglamon ng lupa, at pagkatapos ay ang ikatlo, kaya labis-labis
na lang ang takot at pagkagimbal ng mga tao sa panahong iyon.
129
Ang tatlong iyan ay mangyayari sa:

1. Sa Silangan [‫]املرشق‬.
2. Sa Kanluran [‫]املغرب‬.
3. Sa lupain ng mga Arab [‫]جزيرة العرب‬.
Itong ikatlong pagguho at paglamon ng lupa na [‫ ]خسف بجزيرة العرب‬ay nabanggit ng

Rasulullah ‫ ﷺ‬ang lugar ng pangyayarihan nito ay ang panahon nito.
Sa Hadith:
“ ِ‫اس ِم ْن أَ ْهل‬ ٌ َ‫ فَ َيأْتِي ِه ن‬،‫ فَ َي ْخ ُر ُج َر ُج ٌل ِم ْن أَ ْهلِ الْ َم ِدي َن ِة َها ِربًا إِ َل َم َّك َة‬،‫يَكُو ُن ا ْخ ِت َل ٌف ِع ْن َد َم ْو ِت َخلِي َف ٍة‬
‫ فَ ُي ْخ َس ُف‬،‫ َويُ ْب َعثُ إِلَ ْي ِه بَ ْعثٌ ِم ْن أَ ْهلِ الشَّ ِام‬،‫ فَ ُي َبا ِي ُعونَ ُه بَ ْ َي ال ُّركْنِ َوالْ َمق َِام‬،‫َم َّك َة فَ ُي ْخ ِر ُجونَ ُه َو ُه َو كَا ِر ٌه‬
‫ فَ ُي َبا ِي ُعونَ ُه‬، ِ‫اس َذلِ َك أَتَا ُه أَبْ َد ُال الشَّ ِام َو َع َصائِ ُب أَ ْهلِ الْ ِع َراق‬ ُ ‫ فَ ِإذَا َرأَى ال َّن‬،‫ِب ِه ْم بِالْ َب ْي َدا ِء بَ ْ َي َم َّك َة َوالْ َم ِدي َن ِة‬
‫بَ ْ َي ال ُّركْنِ َوالْ َمق َِام‬.”
“Ang hindi pagkakasundo ay magaganap sa pagkamatay ng isang caliph at isang lalaki
mula sa Madinah ang darating patungo sa Makkah. At ang ilan sa mga tao sa Makkah
ay lalapit sa kanya, at pipilitin nila siya na mamuno, at manunumpa ng katapatan
sa kanya sa pagitan ng Rukn [HAJARUL-ASWAD] at MAQAM(U IBRAHIM). Isang
ekspedisyonaryong puwersa ang ipapadala laban sa kanya mula sa SHAM ngunit lal-
amunin sila sa disyerto ng BAYDA’ sa pagitan ng Makkah at Madinah. Kapag nakita
iyon ng mga tao, ang mga kilalang matutuwid ng SHAM at ang pinakamabuting tao ng
IRAQ ay lalapit sa kanya at manunumpa ng katapatan at pagsunod sa kanya sa pagitan
ng Rukn at Maqam.” [Isinalaysay ni Imam Ahmad].
Ang lalaking iyon na nabanggit na magmumula sa Madinah na siyang pipiliing pinu-

no ng mga tao sa Makkah, ay si MAHDI.
130
Ang dalawang pagguho naman at paglamon ng lupa sa Silangan at sa Kanluran ay

walang nabanggit na hadith sa Sunnah kung saang lugar at kung kailan ang eksaktong
panahon na ‘yon ay mangyayari. Merong mga iilang Ulama na nagsasabing nangyari
na raw ang unang pagguho at paglamon ng lupa sa bandang Silangan dahil sa malak-
ing tsunami na nangyari sa Indonesia noong 2004, nguni’t yan ay panghuhula lamang
at haka-haka, hindi sigurado kung ‘yan na nga ba. Pangalagaan nawa tayo palagi ng
Allah at Kanyang kaawaan, at iligtas nawa Niya tayo at ang ating mga pamilya sa lahat
ng mga kalamidad, mga karamdaman at sakit at mga pagsubok.
7. ANG PAGDATING NG USOK [‫]الدخان‬
Ikapito na malaking tanda ng Araw ng Paghuhukom ay itong pagdating ng USOK na
magaganap at mapupuno nito ang pagitan ng langit at lupa, mararanasan ng maram-
ing tao ang labis na paghihirap, at marami ang mamamatay dahil sa matinding uhaw
sanhi nito.
Sinabi ng Allah:
ُّ َ ُ ُ ٓ َ َّ َ َ َ َ َ
‫ني‬ ‫ب‬‫م‬
ٍ ِ ٍ ‫ان‬‫خ‬ ‫د‬ِ ‫ب‬ ‫ء‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫ٱلس‬ ‫ۡت‬
ِ ‫أ‬ ‫ت‬ ‫ۡم‬ ‫و‬ ‫ي‬ ‫ب‬
ۡ ‫ق‬
ِ ‫فرۡت‬
‫ٱ‬
“Kaya, ikaw ay maghintay [O Muhammad sa mga di-naniwala] sa Araw [na iyon] na
ang kalangitan ay magdadala ng malinaw na usok.” [Ad-Dukhan, ayah 10]. Ang USOK
na iyon ay magiging masakit na parusa sa mga kafir, mga munafiq at sa lahat ng mga
di-naniniwala sa Huling-Araw.
Sa Hadith:
“‫ َويَأْ ُخ ُذ الْكَا ِف َر فَ َي ْنتَ ِف ُخ َحتَّى يَ ْخ ُر َج ِم ْن ك ُِّل‬،‫ ال ُّد َخا َن يَأْ ُخ ُذ الْ ُم ْؤ ِم َن كَال ُّزكْ َم ِة‬:‫إن َربَّ ُك ْم أَنْ َذ َركُ ْم �ث َ َلث ًا‬
‫ َم ْس َمعٍ ِم ْن ُه َوالثَّانِ َي ُة ال َّدابَّ ُة َوالثَّالِثَ ُة ال َّد َّج ُال‬.”
131
“Tunay na ang inyong Panginoon ay nagbabala sa inyo sa tatlo: Ang USOK na tatama
sa mu’min na parang sipon, at tatama sa kafir at siya’y mahihipan nito at mapapasukan
sa kanyang katawan hanggang sa lumabas ito sa bawat butas ng kanyang ulo, at ang
pangalawa ang ‫[ الدابة‬hayop], at ang ikatlo ay si Dajjal.” [Isinalaysay ni Tabari at ni
Tabarani, Jayyid ang isnad niyo ayon kay Ibnu Katheer].
Ayon kay Ibnu Umar - ‫ ريض الله عنهام‬- :
“...‫ حتى يكون كالرأس الحنيذ‬،‫ويدخل يف مسامع الكافر واملنافق‬.”

“At ito’y papasok sa mga butas ng ulo ng kafir [di-naniniwala] at munafiq [Hipokrito]
hanggang sa ito’y maging parang ulo na naihaw [sa batong nagbabaga].” [Isinalaysay ni
Tabari sa kanyang “Tafsir”].
‘Yang darating na USOK ay nagkaroon ng khilaf [disagreement] ang pananaw ng

mga Ulama kung tapos na ba itong maganap sa panahon ng mga Quraysh nang sila’y
tinamaan ng masakit na parusa at matinding kahirapan, tagtuyot at taggutom, hang-
gang sa napilitan silang kumain ng mga balat at ‫ ميتة‬mga patay na hayop at mga dou-
ble dead, at parang nakakakita sila ng usok sa pagitan nila at ng langit dahil sa sobrang
gutom, uhaw at pagod nila, itong lahat ay dahil sa kanilang matinding paninira kay
Propeta Muhammad ‫ﷺ‬, pagsuway sa kanya at pag-reject nila at hindi pagtugon sa
kanyang panawagan. Ito’y nabanggit ni Abdullah bin Mas’ud - ‫ ريض الله عنه‬- na sinalay-
say nina Imam Al-Bukhari at Muslim sa kanilang mg aklat na “SAHIH”. Nguni’t ang
pinakamalakas na pananaw ay hindi pa ito nangyari, dahil ito ay kabilang sa sampung
mga malaking tanda na malapit na ang kaganapan ng Oras ng Araw ng Paghuhukom
na binanggit ng Rasulullah ‫ﷺ‬:
ٍ َ‫ش آي‬
“َ‫ ال ُّد َخان‬:‫ وذكر منها‬،‫ات‬ َ ْ ‫إِنَّ َها لَ ْن تَقُو َم َحتَّى تَ َر ْو َن قَ ْبلَ َها َع‬.”
132
“Hinding-hindi iyon magaganap [Oras ng Pagkagunaw ng daigdig], hangga’t hindi nin-

yo makikita bago nito ang sampung [malaking] mga tanda: - at kabilang sa binanggit
niya ang - : ang USOK.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
Ang dahilan ng padating ng USOK na yan ay ang bituing may buntot na lilitaw at
magdadala ng USOK na iyon, ang nagpaliwanag nito ay si Abdullah bin Abbas - ‫ريض‬
‫ الله عنهام‬- . Ayon kay Abdullah bin Abi Mulaikah - ‫ رحمه الله‬- :
‫ لِ َم؟‬:‫” قُل ُْت‬.‫ “ َما ِن ُْت اللَّ ْيلَ َة َحتَّى أَ ْص َب ْح ُت‬:‫ َذاتَ يَ ْو ٍم فَق ََال‬،‫ض الل ُه َع ْن ُه َم‬
َ ِ ‫ َر‬،‫اس‬ٍ ‫َغ َد ْوتُ َع َل ابْنِ َع َّب‬
‫ ف ََم ِن ُْت َحتَّى أَ ْص َب ْح ُت‬،‫يت أَ ْن يَكُو َن ال ُّد َخا ُن قَ ْد طَ َر َق‬ ُ ‫ فَ َخ ِش‬،‫ طَلَ َع الْ َك ْوك َُب ذُو ال َّذنَ ِب‬:‫ “قَالُوا‬:‫ق ََال‬.”
“Isang araw maaga akong pumunta kay Ibnu Abbas - kinalugdan siya ng Allah at
ang kanyang ama - at kanyang sinabi: ‘Hindi ako nakatulog kagabi hanggang sa ako’y
naumagahan.’ Sabi ko: ‘Bakit?’ Sabi niya: ‘Sabi nila: Lumitaw ang bituin na may buntot
[kometa], kaya natakot ako na ang USOK ay dumating na, kaya hindi ako nakatulog
hanggang sa ako’y naumagahan.” [Isinalaysay ni Imam At-Tabari at Ibnu Abi Hatim
sa kanilang “Tafsir”].
Ayon kay Imam At-Tabari - ‫ رحمه الله‬- pagkatapos niyang banggitin ang Hadith na ito:
َّ ‫ َو َه َكذَا قَ ْو ُل َم ْن َوافَ َق ُه ِم َن‬. ِ‫اس َح ْ ِب ْالُ َّم ِة َوتُ ْر ُج َمنِ الْ ُق ْرآن‬
‫الص َحابَ ِة‬ ٍ ‫يح إِ َل ابْنِ َع َّب‬ٌ ‫َو َهذَا إِ ْس َنا ٌد َص ِح‬
‫ الَّ ِتي أَ ْو َر ْدنَا َها ِم َّم ِفي ِه‬،‫الص َحا ِح َوال ِْح َسانِ َوغ ْ َِي ِه َم‬ ِ ‫ َم َع ْالَ َحا ِد‬،‫َوالتَّا ِب ِع َني أَ ْج َم ِع َني‬
ِّ ‫يث الْ َم ْرفُو َع ِة ِم َن‬
ِ‫ َم َع أَنَّ ُه ظَا ِه ُر الْ ُق ْرآن‬،‫ات الْ ُم ْنتَظَ َر ِة‬
ِ َ‫ َم ْق َن ٌع َو َد َللَ ٌة ظَا ِه َر ٌة َع َل أَ َّن ال ُّد َخا َن ِم َن ْالي‬.
“At ito ay [may] sahih na isnad hanggang kay Ibnu Abbas ang maalam sa Ummah [na
ito] at mufassir ng Qur’an. At gayundin ang sinabi ng sinuman na sumang-ayon sa
kanya mula sa mga Sahabah at mga Tabi’in sa kabuoan, kasabay ng mga Hadith na
Marfu’ah na mga Sahih at mga Hasan at bukod pa rito, na ating nabanggit, na kapa-
ni-paniwala at nakakumbinsi at malinaw na ebidensya na katotohanang ang USOK ay
133
isa sa mga inaasahang palatandaan, kasabay pa na ito ay lantad sa Qur’an.” [Tafsir ni

Imam Tabari].
Merong isa sa mga Salaf na nagsabing:

‫إذا طلعت نجمة مستطيلة ثم تلتوي فأجمعوا طعاما ألهلكم لعام أو عامني‬
“Kung ang isang hugis-parihaba na bituin ay lumitaw at pagkatapos ay pumipihit,
kung gayon ay mag-imbak at mag-ipon kayo ng pagkain para sa iyong pamilya para sa
isa o dalawang taon.” [Hindi ko mahanap ang Asl nito]. Wallahu A’lam. Merong mga
Ulama na nagsabing ang bituin ‘daw’ na ‘yan ay sang-ayon sa bituin na nadiskubre
ng mga scientist na tinawag nilang: “NIBIRU”, ang hula nila rito ay yan daw ang wa-
wasak sa mundo at mawawala niya ang mga makabagong teknolohiya at babalik sa
sinaunang pamumuhay, hula pa nila na iyon daw ay tatama sa Silangan ng Amerika,
kasabay ng malaking kalamidad na buburahin niya sa mapa ang ilang mga malaking
syudad sa Amerika at mag-iiwan ito ng malaking usok na mapupuno nito ang lupa,
kaya walang tutubo na pananim at darami ang mga lindol at mga tsunami, ayon sa
ilang mga siyentipiko na malapit na ang panahon ng pagdating niyan. Nguni’t ang
totoo’y lahat ng ‘yan ay haka-haka lamang at panghuhula nila. Tayong mga Muslim ay
hindi natin sila sasang-ayunan ng ganap na pagsang-ayon, ang higit na nakakaalam
niyan ay ang Allah, magkagayunman ang nararapat sa atin ay ang palagiang paggunita
at paghahanda, lalo na ang pagbabalik-loob sa Allah at paggawa ng mga kabutihan sa
abot ng kakayahan, at hindi marapat na sasama tayo sa mga ligaw na tao at mga grupo
na binigyang-babala sa atin ng Rasulullah ‫ ﷺ‬at nagsabing iwasan ang lahat ng mga
‫ ِف َرق‬firaq o mga grupo’t sekta na ligaw at mapanligaw.
Sa Hadith sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬:

“‫تَلْ َز ُم َج َم َع َة الْ ُم ْسلِ ِم َني َوإِ َما َم ُه ْم‬.”
ِ‫ َولَ ْو أَ ْن تَ َع َّض ِبأَ ْصل‬،‫ “فَا ْعتَز ِْل تِل َْك الْ ِف َر َق كُلَّ َها‬:‫ فَ ِإ ْن لَ ْم يَ ُك ْن لَ ُه ْم َج َم َع ٌة َو َل إِ َما ٌم؟ قال‬:‫قال حذيفة‬
134
‫شَ َج َر ٍة َحتَّى يُ ْد ِرك ََك الْ َم ْوتُ َوأَنْ َت َع َل َذلِ َك‬.”

“Sumunod ka sa Jama’ah ng mga Muslim at kanilang khalifah [caliph, pinuno].” Sabi ni
Hudhaifah: ‘Kung wala silang ganoong kaluponan [Jama’ah], ni khalifah [pinuno]?’ Tu-
gon niya: “Kung gayon, iwasan mo ang lahat ng mga grupong iyon, kahit na kumagat ka
sa puno ng isang kahoy [‫ ]كناية عن مكابدة املشقة‬hanggang sa maabutan ka ng kamatayan
na ikaw ay nasa ganoong kalagayan.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
Patnubayan nawa tayo ng Allah sa pagtahak sa Paraan at Pamamaraan ng mga Salaf

na silang mga Sahabah o mga disipulo ni Propeta Muhammad ‫ﷺ‬, at doon Niya tayo
bawian ng buhay.
8. ANG PAGLITAW NG HAYOP MULA SA

LUPA [‫]خروج الدابة من األرض‬
Sinabi ng Allah:
َ َ ٰ َ َٔ ْ ُ َ َ َّ َّ َ ُ ُ ِّ َ ُ َ َ ِّ ً َّ ٓ َ ُ َ َ َ َ ََ ُ َ َ َ َ َ َ
۞‫ع ِهمۡ أخۡرجۡنا لهمۡ دابة من ٱلۡأر ِۡض تكلمهمۡ أن ٱنلاس كنوا بِـايتِنا ل‬
ۡ ‫وإِذا وقع ٱلۡقوۡل‬
َ
‫يُوقِنُون‬
“At kapag ang takda [o salita] ay ipatutupad sa kanila, Kami ay magdadala sa kanila
ng isang HAYOP na nagmula sa lupa na magsasalita sa kanila, [nagsasabi] ang mga
taong iyan ay walang katiyakan [sa paniniwala] sa Aming mga ayat [Kapahayagan].”
[An-Naml, ayah 82].
Sa mga huling araw ay napakatindi na ng mga kasamaan, kaligawan at kabuktutan,

dahil ang mga tao’y nilalayuan nila ang Qur’an at Sunnah ng Rasulullah ‫ﷺ‬, at iwin-
135
awaksi nila at binabaliwala ang Paraan at Pag-unawa ng mga Sahabah, kaya dumami
ang mga munafiq [hipokrito], Ahlul-bid’ah, at mga nagtatakwil sa Islam, sa Qur’an at
sa Sunnah, halu-halo na ‘yan hanggang sa hindi mo na halos makilala ang nagdadala
ng Totoong Paniniwala at ang nagdadala ng kaligawan, kamalian at katiwalian, hindi
mo na halos makilala ang mu’min sa munafiq. Sa panahon na iyon ay ilalabas ng Allah
ang isang HAYOP na magmumula sa lupa, na kanyang ipaghihiwalay ang mga tao,
kaya maihihiwalay sa panahon na iyon ang mu’min sa munafiq. Ang HAYOP na yan
ay kakaiba sa ibang mga hayop sapagka’t meron siyang sariling pag-iisip at magsasalita
siya at kakausapin niya ang mga tao. Mamaya-maya ipapaliwanag natin kung ano at
papano niya kakausapin ang mga tao. ‫إن شاء الله‬.
SAANG LUGAR SIYA LALABAS?

Iba’t-iba ang mga pananaw ng mga Ulama rito:
1. Sa bundok ng ‫[ الصفا‬ŠAFA] sa Makkah ang kabilan bundok ng ‫[ املروة‬Marwah], na

doon nagsa-sa’iy ang mga nagha-hajj at ‘umrah.
2. Sa ilalim ng KA’BAH sa Makkah [‫]أسفل الكعبة‬.
3. Sa disyerto sa Hijaz [‫]من صحراء الحجاز أو باديتها‬.
Nguni’t walang matibay na mga dalil o batayan kung saan talaga ang eksaktong lugar
na doon siya lalabas.
ANONG URI SIYA NG HAYOP?

May iba’t-ibang pananaw rin ang mga Ulama ukol rito:
136
1. Siya ang anak na kamelyo ni Propeta Salih [‫]فصيل ناقة صالح‬.
2. Siya ang ahas na nagbabantay sa KA’BAH [‫]الثعبان الذي يحرس الكعبة‬. Nakita ito ng
mga Quraysh nang kanilang itayo muli ang KA’BAH.
3. Siya ang ‫[ الجساسة‬AL-JASSASAH] na naabutan at nakasalubong ni Tamim Ad-

Dariy at mga kasamahan niya sa isang isla na nandoon si Al-Masih Ad-Dajjal.
4. Totoong tao na magaling magpahayag sa Relihiyon ng Allah, makikipagdiskusyon

sa mga Ahlul-bid’ah at magpapahayag sa mga kafir upang sila’y magsisipagbalik-loob.
Nguni’t mahina ito na pananaw. At meron pang mga pananaw bukod rito.
Subali’t, ang totoo ay kabilang ang HAYOP na iyon sa gagawin ng Allah na ‫معجزة‬
[himala] na kakaiba ang paraan ng kanyang paglabas at kakaiba ang kanyang hitsura,
lalo na ang ipapagawa sa kanya ng Allah.
ANO ANG GAGAWIN NIYA SA KANYANG

PAGLABAS?
Malinaw ang ayah na sinabi ng Allah na binanggit natin kanina:
َ ُ ُ َ َ ٰ َ َٔ ْ ُ َ َ َّ َّ َ ُ ُ ِّ َ ُ
‫تكلمهمۡ أن ٱنلاس كنوا بِـايتِنا ل يوقِنون‬
“Na magsasalita sa kanila, [nagsasabi] ang mga taong iyan ay walang katiyakan [sa
paniniwala] sa Aming mga ayat [Kapahayagan].” [An-Naml, ayah 82].
Dalawa ang tafsir o paliwanag ng mga Ulama rito:
1. Kakausapin niya ang mga tao, sasabihin niya sa kanila na: “Tunay na ang karamihan
137
sa mga tao ay hindi nila pinaniniwalaan ang mga ayat [Kapahayagan at mga tanda]
ng Allah.”
2. Mamarkahan niya ang mga tao sa kanilang mga ilong, bilang tanda ng kanilang
pagkakakilanlan: kung muslim ba o kafir. Ang dalawang pananaw na ito ay lahat tama,
dahil ang dalawang ito ang gagawin ng HAYOP na iyon.
“:‫ ث ُ َّم يُ ْغ َم ُرو َن [ويف لفظ يونس بن محمد البغدادي املعلم‬،‫اس َع َل َخ َر ِاطي ِم ِه ْم‬ َ ‫ فَتَ ِس ُم ال َّن‬،‫ت َ ْخ ُر ُج ال َّدابَّ ُة‬
‫ اشْ َ َتيْتُ ُه ِم ْن أَ َح ِد‬:‫ُول‬ ُ ‫ فَ َيق‬،‫يُ َع َّم ُرو َن ِفي ُك ْم] ِفي ُك ْم َحتَّى يَشْ َ ِت َي ال َّر ُج ُل الْ َب ِع َري‬
ُ ‫ ِم َّمنِ اشْ َ َتيْتَ ُه؟ فَ َيق‬:‫ُول‬
‫الْ ُم َخطَّ ِم َني‬.”
“Lalabas ang HAYOP, at magmamarka sa mga tao sa kanilang mga ilong, pagkatapos
siya ay magtatagal [sa pananatili] sa inyo, hanggang sa bibili ang lalaki ng kamelyo at
kanyang sasabihin na: ‘Binili ko ito sa isa sa mga minarkahan’.” [Isinalaysay ni Imam
Ahmad]. Ibig-sabihin, kanyang mamarkahan ang mga tao sa kanilang mga ilong ang
mga kafir, mga munafiq, mga nagtatakwil sa pananampalataya, pagkatapos ay makiki-
halubilo sila sa inyo hanggang sa makabili ang isang tao ng kamelyo at sasabihin niyang:
‘Nabili ko ito sa minarkahan.’ Kabilang sa paliwanag ng mga Ulama sa panahon na
iyon na ang mu’min ay makikilala at maihihiwalay sa mga munafiq, at ang may totoong
paniniwala sa may maling paniniwala, at ang muslim sa kafir, hanggang sa magtatawa-
gan sila o ang itatawag sa kanila ay: ‘O mu’min’, ‘O kafir’, ‘O munafiq.’ Sa panahon din
na iyon darating ang malamig na hangin mula sa SHAM na kukuha sa mga kaluluwa
ng lahat ng mga mu’min at muslim, at ang matitira na lamang ay ang mga masasamang
tao, at diyan din sisikat ang Araw sa Kanluran.
138
“‫ َوأَيُّ ُه َم َما كَانَ ْت‬،‫اس ُض ًحى‬ ُ ‫ َو ُخ ُر‬،‫ات ُخ ُرو ًجا طُلُو ُع الشَّ ْم ِس ِم ْن َم ْغ ِر ِب َها‬
ِ ‫وج ال َّدابَّ ِة َع َل ال َّن‬ ِ َ‫إِ َّن أَ َّو َل ْالي‬
‫اح َب ِت َها ف َْالُ ْخ َرى َع َل إِث ْ ِر َها قَرِي ًبا‬
ِ ‫قَ ْب َل َص‬.”
“Katotohanang ang unang [malaking] tanda [ng Araw ng Paghuhukom] na lalabas ay
ang pagsikat ng Araw sa Kanluran, at ang paglabas ng HAYOP sa yugto ng ‫[ ضحى‬ang
yugto sa pagitan ng pagkaraan ng ganap na pagsikat ng Araw at bago magtanghal-
ing-tapat], alinman sa kanilang dalawa ang unang lilitaw ay malapit din na lilitaw ang
isa.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
Patatagin nawa tayo ng Allah sa pamamagitan ng Matibay na Salita ang ‫ ال إله إال الله‬sa
daigdig at sa Kabilang-Buhay, at biyayaan Niya tayo ng pagsabuhay ng Kanyang Aklat
na Qur’an at Sunnah ng Kanyang Propeta, at tulungan nawa Niya tayo sa pagsunod sa
Paraan ng mga Salafus-Salih mula sa mga Sahabah at mga Tabi’in.
9. ANG PAGSIKAT NG ARAW SA KANLURAN

[‫]طلوع الشمس من مغربها‬
Sinabi ng Allah:
َ َ َ َ ُ َ َ َ َ ُ َ َ َ ُ ٰ َ ً َ ُ َ َ َ َ ِّ َ ٰ َ َ ُ َ َ َ َ
ۡ‫ت ربك ل ينفع نفۡسا ِإيمنها لمۡ تكنۡ ءامنتۡ ِمن قبۡل أوۡ كسبت‬ ِ ‫يوۡم يأ ِۡت بعۡض ءاي‬
َ ُ َ ُ َّ ْ ٓ ُ َ ُ ً َ َ ٰ َ ٓ
‫ِف ِإيم ِنها خۡراۗ ق ِل ٱنت ِظروا ِإنا منت ِظرون‬
“Sa Araw [na iyon] na ang ibang mga tanda ng iyong Panginoon ay darating, walang
kaluluwa ang makikinabang mula sa paniniwala nito kung ito ay hindi naniwala noong
una o nagsikap na makagawa ng ibang kabutihan sa pamamagitan ng paniniwala nito.
139
Sabihin: “Kayo ay magsipaghintay. [sapagka’t] katiyakan, na kami ay magsisipaghin-

tay.” [Al-An’am, ayah 158].
Ayon sa Tafsir dito ng Rasulullah ‫ﷺ‬:
“،َ‫اس كُلُّ ُه ْم أَ ْج َم ُعون‬

ُ ‫ فَ ِإذَا طَلَ َع ْت ِم ْن َم ْغ ِر ِب َها آ َم َن ال َّن‬،‫السا َع ُة َحتَّى تَطْلُ َع الشَّ ْم ُس ِم ْن َم ْغ ِر ِب َها‬ َّ ‫َل تَقُو ُم‬
‫فَ َي ْو َم ِئ ٍذ َل يَ ْن َف ُع نَف ًْسا إِ َميانُ َها لَ ْم تَ ُك ْن آ َم َن ْت ِم ْن قَ ْب ُل أَ ْو ك ََس َب ْت ِف إِ َميانِ َها َخ ْ ًيا‬.”
‫اس‬ُ ‫ “فَ ِإذَا َرآ َها ال َّن‬:‫ويف لفظ‬.”
“Hindi magaganap ang Oras ng Paghuhukom hangga’t hindi sisikat ang Araw sa Kan-
luran, at kapag sisikat na ang Araw sa Kanluran at nakita ito ng mga tao doon manini-
wala ang lahat ng mga tao, nguni’t sa araw na iyon ay:
َٰ ٓ
ًۗ‫يمن َها َخۡرا‬ َ َ َ َ ُ َ َ‫امن‬ ُ َ َ َ ُ َٰ ً َ ُ َ َ َ
َ ‫كنۡ َء‬
‫إ‬
ِ ِ ِ ‫ف‬ ‫ت‬
ۡ ‫ب‬ ‫س‬ ‫ك‬ ‫و‬
ۡ ‫أ‬ ‫ۡل‬ ‫ب‬ ‫ق‬ ‫ن‬ ‫م‬
ِ ‫ت‬
ۡ ‫ل ينفع نفۡسا ِإيمنها لمۡ ت‬
“Hindi na makikinabang ang kaluluwa sa paniniwala nito kung ito ay hindi naniwa-
la noong una o nagsikap na makagawa ng kabutihan sa pamamagitan ng paniniwala
nito.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
Ang pagsikat ng Araw sa Kanluran ay mangyayari sa araw din na lalabas ang ‫الدابة‬
HAYOP na iyon na nabanggit natin noong una, isa lang sa dalawang malaking tanda
na ito ang unang lilitaw ay lilitaw din ang isa.
‫ َوأَيُّ ُه َم َما كَانَ ْت‬،‫اس ُض ًحى‬ ُ ‫ َو ُخ ُر‬،‫ات ُخ ُرو ًجا طُلُو ُع الشَّ ْم ِس ِم ْن َم ْغ ِر ِب َها‬
ِ ‫وج ال َّدابَّ ِة َع َل ال َّن‬ ِ َ‫إِ َّن أَ َّو َل ْالي‬
‫اح َب ِت َها ف َْالُ ْخ َرى َع َل إِث ْ ِر َها قَرِي ًبا‬
ِ ‫قَ ْب َل َص‬.”
“Katotohanang ang unang [malaking] tanda [ng Araw ng Paghuhukom] na lalabas ay
ang pagsikat ng Araw sa Kanluran, at ang paglabas ng HAYOP sa yugto ng ‫[ ضحى‬ang
140
yugto sa pagitan ng pagkaraan ng ganap na pagsikat ng Araw at bago magtanghal-

ing-tapat], alinman sa kanilang dalawa ang unang lilitaw ay malapit din na lilitaw ang
isa.” [Isinalaysay ni Imam Muslim].
“‫فالذي يرتجح من مجموع األخبار أن خروج الدجال أول اآليات العظام امل ْؤذنة بتغري األحوال العامة‬
‫ وأن طلوع الشمس من املغرب هو أول آيات‬،‫يف معظم األرض وينتهي ذلك مبوت عيىس ابن مريم‬
‫ ولعل خروج الدابة يقع يف ذلك‬،‫ وينتهي ذلك بقيام الساعة‬،‫العظام امل ْؤذنة بتغري أحوال العامل العلوي‬
‫اليوم الذي تطلع فيه الشمس من املغرب‬.”
“Ang pinakamalakas na kasabihan mula sa mga tinipong mga dalil o batayan ay ang
unang malaking tanda [ng Araw ng Paghuhukom] ay ang paglabas ni Dajjal na hudyat
ng pagbabago sa pangkalahatang mga kalagayan sa ibabaw ng halos buong kalupaan
[sa daigdig] at ito’y magtatapos sa kamatayan ni Eisa Ibnu Maryam [Hesus na anak ni
Maria], at ang pagsikat ng Araw sa Kanluran ay unang [malaking] tanda ng [Araw ng
Paghuhukom] na hudyat ng pagbabago sa pangkalahatang mga kalagayan sa kalangitan
at ito’y magtatapos sa pagdating ng [mismong] Oras [ng Pagkagunaw ng daigdig]. At
maaaring ang paglabas ng HAYOP ay magaganap sa araw na doon sisikat ang Araw sa
Kanluran.” [Fathul-Bari, Vol. 11, p. 353].
ANO ANG MANGYAYARI SA PAGSIKAT NG

ARAW SA KANLURAN?
Kapag sumikat na ang Araw sa Kanluran ay sarado na ang pagtanggap sa ano-
mang gawaing kabutihan at ang TAWBAH [Pagbabalik-loob] ay sarado na rin at hin-
di na tatanggapin sa sinuman, kaya wala ng tatanggapin Tawbah sa araw na iyon, at
matatanto na ng mga mu’min ang Eiman na napapaloob sa kanilang mga puso, at
141
matatanto din ng mga kafir ang kufr [kawalang paniniwala] sa kanilang mga puso,
dahil tapos na ang anomang pagtanggap sa kabutihan sa oras na iyon sa Araw na iyon.
Sa Hadith:
“‫ فَ ِإذَا‬،‫ َو َل ت َ َز ُال التَّ ْوبَ ُة َم ْق ُبولَ ًة َحتَّى تَطْلُ َع الشَّ ْم ُس ِم َن الْ َم ْغر ِِب‬،‫َو َل ت َ ْنق َِط ُع الْ ِه ْج َر ُة َما ت ُ ُق ِّبل َِت التَّ ْوبَ ُة‬
‫اس الْ َع َم َل‬ ُ ‫ َوكُ ِف َي ال َّن‬،‫طَلَ َع ْت؛ طُ ِب َع َع َل ك ُِّل قَل ٍْب بِ َا ِفي ِه‬.”
“Hindi mapuputol ang HIJRAH [Paglipat mula sa bayan ng kufr tungo sa bayan ng
Eiman] hangga’t tinatanggap pa ang TAWBAH [Pagbabalik-loob], at magpapatuloy na
tatanggapin [ng Allah] ang TAWBAH hangga’t hindi pa sisikat ang Araw sa Kanluran,
subali’t kapag sisikat na ang Araw sa Kanluran, ay seselyuhan na ang bawat puso kung
anoman ang napapaloob roon, at wala ng tatanggaping anomang gawaing kabutihan
mula sa mga tao.” [Isinalaysay ni Imam Ahmad].
At ang pagkasarado ng pagtanggap ng TAWBAH na iyon ay magpapatuloy hanggang

sa Oras ng Pagkagunaw ng daigdig.
‫ ومل‬،‫فهذه آثار يشد بعضها بعضا متفقة عىل أن الشمس إذا طلعت من املغرب؛ أُغلق باب التوبة‬
‫ بل ميتد إىل يوم القيامة‬،‫ وأن ذلك ال يختص بيوم الطلوع‬،‫يفتح بعد ذلك‬.
“Ang mga ito ay mga bakas na nagpapatibay sa isa’t isa, sa pagsang-ayon na kapag ang
Araw ay sumikat mula sa Kanluran, ang pintuan ng pagsisisi’t Pagbabalik-loob ay sara-
do na, at hindi na ito magbubukas pa pagkatapos nito, at na ito ay hindi lang natatangi
sa araw na iyon ng pagsikat nito sa kanluran, bagkus ito’y magpapatuloy hanggang sa
Araw ng Paghuhukom.” [Fathul-Bari].
142
ANG PAGSIKAT BA NG ARAW SA KANLU-

RAN AY ARAW-ARAW ‘YON MAGAGANAP
SA MGA ARAW NA IYON HANGGANG SA
PAGDATING NG ORAS NG PAGKAGUNAW
NG DAIGDIG?
Merong Hadith mula kay Abdullah bin Abi Awfá - ‫ ريض الله عنه‬- na:
“‫ يقوم‬،‫ فإذا كان ذلك يعرفها املتنفلون‬،‫ليأتني عىل الناس ليلة تعدل ثالث ليال من لياليكم هذه‬
‫ فبينام هم كذلك؛ إذ صاح الناس بعضهم‬.‫ ثم ينام‬،‫ ثم يقوم فيقرأ حزبه‬،‫ ثم ينام‬،‫أحدهم فيقرأ حزبه‬
‫ فضج الناس‬،‫ فإذا هم بالشمس قد طلعت من مغربها‬،‫ ما هذا؟ فيفزعون إىل املساجد‬:‫ فقالوا‬،‫يف بعض‬
‫ حينئذ ال ينفع نفسا‬،‫ حتى إذا صارت يف وسط السامء رجعت وطلعت من مطلعها‬،‫ضجة واحدة‬
‫إميانها‬.”
“Tiyak na darating sa mga tao ang isang gabi na katumbas ng tatlong gabi sa mga
gabi ninyong ito, at kapag gayon ay malalaman ito ng mga gumagawa ng mga nawa-
fil na ibadat [sa gabi, kagaya ng Tahajjud], tatayo ang isa sa kanila [upang magdasal
ng Tahajjud] at babasahin niya ang kanyang Hizb [nakasanayan niya na kaukulang
binabasa na mga Ayat o Surah o Juzz o mga Ajza’ ng Qur’an], pagkatapos siya ay ma-
tutulog, pagkatapos ay babangon na naman siya [sa Tahajjud] at babasahin niya ang
kanyang Hizb, pagkatapos siya ay matutulog ulit. Habang sila ay nasa ganoon; kapag-
kara’y sumisigaw ang mga tao sa isa’t isa, sasabihin nila: Ano ito [Bakit hindi uumaga]?
Kaya’t sila ay natataranta at dali-daling magsisipunta sa mga masjid [mosque], kapag-
kara’y makikita nilang ang Araw ay sumisikat mula sa Kanluran, kaya ang mga tao ay
magkakagulo, hanggang sa kapag ito [Araw] ay nasa gitna na ng kalangitan, ito [Araw]
ay babalik ulit sa kanluran at sisikat muli sa kanyang pinagsikatan [ang Kanluran],
143
sa araw na iyon hindi na makikinabang ang kaluluwa sa paniniwala nito [kung ito ay
hindi naniwala noong una bago pa man ito sumikat sa Kanluran].” [Isinalaysay ni Ibnu
Marduyah, nguni’t dha’if ito].
ANO ANG KALAGAYAN NG MGA TAO SA

ORAS NA IYON?
Sa oras na ‘yon ang karamihan sa mga tao ay hindi nila mararamdaman ang paghaba
ng gabing iyon dahil sa kanilang pagtulog, at ang tanging makakaramdam nito ay ang
mga masisipag sa Qiyamul-layl [Tahajjud], at kapag narinig na nila ang pagkakagulo
ng mga tao ay mapagtatanto nila na ang Araw ay sumikat na mula sa Kanluran, na
kung saan ang lahat ng mga tao sa daigdig ay magsasabi ng: “Naniniwala na kami,”
bawat isa ay magsasabi ng:
LA ILAHA ILLALLAH [‫ ]ال إله إال الله‬Walang ibang diyos na dapat sambahin maliban
sa Allah. Nguni’t sa oras na iyon ay sarado na ang pintuan ng paniniwala at gayun-
din ang pintuan ng Tawbah o Pagbabalik-loob ay sarado na rin, at ang tanging mga
mu’min ay sila na nauna ng naniwala bago pa nangyari ang pagsikat ng Araw sa Kan-
luran.
“‫ فَ َذلِ َك ِح َني‬،َ‫ آ َم ُنوا أَ ْج َم ُعون‬،‫اس‬ ُ ‫ فَ ِإذَا طَلَ َع ْت فَ َرآ َها ال َّن‬،‫السا َع ُة َحتَّى تَطْلُ َع الشَّ ْم ُس ِم ْن َم ْغ ِر ِب َها‬ َّ ‫َل تَقُو ُم‬
‫ش‬ َ َ َ‫السا َع ُة َوقَ ْد ن‬ َّ ‫ َولَتَقُو َم َّن‬،}‫َ{ل يَ ْن َف ُع نَف ًْسا إِ َميانُ َها لَ ْم ت َ ُك ْن آ َم َن ْت ِم ْن قَ ْب ُل أَ ْو ك ََس َب ْت ِف إِ َميانِ َها َخ ْ ًيا‬
‫ ف ََل‬،‫ص َف ال َّر ُج ُل ِبل َ َِب لِ ْق َح ِت ِه‬
َ َ ْ‫السا َع ُة َوق َِد ان‬َّ ‫ َولَتَقُو َم َّن‬،‫ ف ََل يَتَ َبايَ َعانِ ِه َو َل يَطْ ِويَانِ ِه‬،‫ال َّر ُج َلنِ ث َ ْوبَ ُه َم بَ ْي َن ُه َم‬
،‫ َوقَ ْد َرفَ َع أُكْلَتَ ُه إِ َل ِفي ِه‬،‫السا َع ُة‬َّ ‫ َولَتَقُو َم َّن‬،‫السا َع ُة َو ُه َو يَلِي ُط َح ْو َض ُه ف ََل يَ ْس ِقي ِفي ِه‬ َّ ‫ َولَتَقُو َم َّن‬،‫يَطْ َع ُم ُه‬
144
‫ف ََل يَطْ َع ُم َها‬.”

“Ang Oras [ng Paghuhukom] ay hindi magaganap hangga’t hindi pa sumikat ang Araw
mula sa Kanluran, at kapag ito ay sumikat na (mula sa kanluran) at ang mga tao ay na-
kita ito, lahat sila ay maniniwala (sa Allah). At ‘yon ang panahon kung kailan {Walang
mabuting maidudulot sa isang kaluluwa ang maniwala, kung ito ay hindi naniwala
noon pa o nagsikap na makagawa ng kabutihan sa pamamagitan ng paniniwala nito}.
Ang Oras ng Paghuhukom ay magaganap (nang biglaan) na ang dalawang tao na na-
glatag ng damit sa pagitan nila ay hindi makatapos ng kanilang bentahan, at hindi rin
nila ito magagawang tiklupin. Ang Oras ng Paghuhukom ay magaganap habang ang
isang tao ay nagdadala ng gatas ng kanyang babaeng kamelyo, ngunit hindi niya ito
maiinom; at ang Oras ng Paghuhukom ay magaganap habang ang isang tao ay naghah-
anda ng tangke upang painumin niya ang kanyang mga alagang hayop mula rito nguni’t
hindi niya ito mapapainom; at ang Oras ng Paghuhukom ay magaganap habang ang
ilan sa inyo ay nagtaas ng kanyang pagkain sa kanyang bibig [upang ito’y isubo] nguni’t
hindi ito makakain.” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
Merong isang salaysay sa Hadith na si Iblis [Satanas] ay magsusumamo sa Allah na

papahintulotan siyang mag-sujud (‫)والله أعلم بصحته‬, nguni’t hindi iyon mangyayari
dahil sarado na sa panahong iyon ang pintuan ng anomang gawain at gayundin ang
pintuan ng Tawbah ay sarado na sa oras na iyon. Ibig-sabihin, hindi na ito tatanggap-
in sa kanila. Sa panahong iyon ay magaganap na ang Pagkagunaw ng daigdig, hindi
na maitutuloy pa ng sinuman ang kanyang ginagawa sa oras na iyon ng Pagkagunaw
ng daigdig, tulad ng nabanggit sa Hadith kanina. Patatagin nawa tayo ng Allah at
ang ating mga puso sa DEEN at tulungan Niya tayo at ipagkaloob Niya sa atin ang
WASTONG PAGSUNOD sa Islam at Sunnah.
Patawarin nawa tayo ng Allah at kaawaan at iligtas.
145
10. ANG PAGLABAS NG APOY MULA SA

AL-YAMAN [YEMEN] NA MAGTATABOY SA
MGA TAO TUNGO SA LUPAIN NA PAGTITI-
PUNAN SA KANILA (SA SHAM)
[‫]نار تخرج من اليمن تطرد الناس إىل محرشهم‬
“‫اس إِ َل‬ ِ ‫ َو‬...‫ات‬

َ ‫ تَطْ ُر ُد ال َّن‬، ِ‫آخ ُر َذلِ َك نَا ٌر تَ ْخ ُر ُج ِم َن الْ َي َمن‬ ٍ َ‫ش آي‬
َ ْ ‫إِنَّ َها لَ ْن تَقُو َم َحتَّى ت َ َر ْو َن قَ ْبلَ َها َع‬
‫ش ِه ْم‬
ِ َ ‫ َم ْح‬.”
“Tunay na hindi iyon magaganap [ang Araw ng Paghuhukom] hangga’t hindi ninyo
makikita bago nito ang sampung mga [malaking] tanda...at ang pinakahuli rito ay ANG
PAGLABAS NG APOY MULA SA AL-YAMAN [YEMEN] NA MAGTATABOY SA
MGA TAO TUNGO SA LUPAIN NA PAGTITIPUNAN SA KANILA (SA SHAM).”
[Isinalaysay ni Imam Muslim].
Ito ang pinakahuling darating sa SAMPUNG MGA MALAKING TANDA NG ARAW

NG PAGHUHUKOM, kapag lumabas na ito ay ‘yon din sa mismong araw na iyon
magaganap ang simula ng Pagkagunaw ng daigdig. Ibig-sabihin, ang malaking tanda
na ito ang simula ng pangyayari ng Araw ng Paghuhukom, na ang kasunod nito ay
ang PAG-IHIP NI ANGHEL ISRAFIL SA ‫الص ْور‬ ُّ TRUMPETA na yayanigin at pag-
kakalat-kalatin ng Allah ang mga kabundukan nang may napakatinding pagsabog at
maglalaho sa kanilang kinatitirikan at magiging isang bunton ng buhangin na bu-
mubuhos ng padausdos hanggang sa ito’y maging alabok na tila isang malik-mata at
dadaan na para na lamang ulap na tila himulmol na lamang ng lana na naglilipana,
146
at gagawing patag at hungkag ang kalupaan na walang isang uka at usli, mabubura
ang lahat ng mga bayan at bansa, at mamamatay nang sabay-sabay ang lahat ng may
buhay. Ilan lang ito sa mga kagimbal-gimbal na magaganap sa Araw ng Paghuhukom.
Itong malaking tanda na ito na “PAGLABAS NG APOY MULA SA AL-YAMAN

[YEMEN]” ANG SIYANG MAGTATABOY SA MGA TAO TUNGO SA LUPAIN NA
PAGTITIPUNAN SA KANILA DOON SA SHAM. Ang Apoy na ito ay hindi niya
susunogin ang mga tao, ang kanyang gagawin ay itataboy lamang niya sila tungo sa
SHAM - kanilang pagtitipunan - bago ang pagkagunaw sa daigdig.
“‫ فَ ِب َم تَأْ ُم ُرنَا‬:‫” قَالُوا‬.‫اس‬

َ ‫ش ال َّن‬ َ ْ ‫ أَ ْو ِم ْن َح‬- َ‫ض َم ْوت‬
ُ ُ ‫ تَ ْح‬- َ‫ض َم ْوت‬ َ ْ ‫َستَ ْخ ُر ُج نَا ٌر قَ ْب َل يَ ْو ِم الْ ِق َيا َم ِة ِم ْن بَ ْح ِر َح‬
‫ “ َعلَ ْي ُك ْم بِالشَّ ِام‬:‫ول الل ِه؟ ق ََال‬ َ ‫يَا َر ُس‬.”
“Tiyak na lalabas ang APOY bago ang Araw ng Paghuhukom na magmumula sa dagat
ng ‫[ حرضموت‬Hadhramaut, lugar sa Yemen] - o sa Hadhramaut] - titipunin niya ang
mga tao.” Sabi nila [mga Sahabah]: Anong lugar ang iuutos mo sa amin na doon kami
pupunta, O Sugo ng Allah? Sabi niya: “Punta kayo sa SHAM.” [Isinalaysay ni Imam
Ahmad, Sahih ang Sanad nito].
PAPAANO ITATABOY NG APOY NA ITO

ANG MGA TAO TUNGO SA SHAM?
Nabanggit ng Rasulullah ‫ ﷺ‬sa Hadith na:
“،ٍ‫ َوأَ ْربَ َع ٌة َع َل بَ ِعري‬،ٍ‫ َو�ث َ َلث َ ٌة َع َل بَ ِعري‬،ٍ‫ َواث ْ َنانِ َع َل بَ ِعري‬،‫ َرا ِغ ِب َني َرا ِه ِب َني‬:‫اس َع َل �ث َ َل ِث طَ َرائِ َق‬
ُ ‫ش ال َّن‬
ُ َ ‫يُ ْح‬
147
ُ ‫ َوتَب‬،‫ش بَ ِق َّيتَ ُه ُم ال َّنا ُر ت َ ِق ُيل َم َع ُه ْم َح ْيثُ قَالُوا‬

‫ َوت ُْصب ُِح‬،‫ِيت َم َع ُه ْم َح ْيثُ بَات ُوا‬ ُ ُ ‫ َويَ ْح‬،ٍ‫ش ٌة َع َل بَ ِعري‬
َ َ ‫َو َع‬
‫ َوتُ ِْس َم َع ُه ْم َح ْيثُ أَ ْم َس ْوا‬،‫ َم َع ُه ْم َح ْيثُ أَ ْص َب ُحوا‬.”
“Ang mga tao ay titipunin sa tatlong paraan:
1. Mga nagnanais at nag-aasam (para sa Paraiso) at mga may takot (sa kaparusahan).
2. Mga nakasakay na dalawa sa isang kamelyo, o tatlo sa isang kamelyo, o sampu sa

isang kamelyo. [Dahil ito sa kakaunti lang ang mga kamelyo sa panahon na iyon].
3. At titipunin ng Apoy ang mga natirang tao sa kanila sa tabi ng Apoy na sasamahan
sila sa oras ng kanilang pagtulog ng Qaylulah [pagpapahinga sa pagitan ng Dhuhr at
Asr, o di kaya’y bago ang Dhuhr], at mananatili ito sa kanila kung saan sila magpa-
palipas ng gabi, at makakasama nila ito sa umaga saan man sila, at makakasama nila
ito sa hapon kung saan man sila naroroon [hanggang sa makarating sila sa SHAM].”
[Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari at Muslim].
“‫ َوتَأْك ُُل َم ْن ت َ َخل ََّف‬.”

“At sinuman ang mahuhuli sa kanila ay kakainin sila ng Apoy na ito.” [Isinalaysay ni
Abu Dawud at Imam Ahmad, nguni’t dha’if ito ayon kay Shaikh Albani].
‫ (وتحرش بقيتهم النار) يريد به أصحاب املشأمة‬:‫وقوله‬

“Ang kanyang sinabi na: “At titipunin ng Apoy ang mga natirang tao sa kanila,” Ibig-sabi-
hin nito: ang mga kasamahan ng kaliwa (silang mga taga-Impiyerno).” [Fathul-Bari,
Vol. 11, p. 380].
148
Ang APOY na ito ay magmumula sa Hadhramaut o sa ilalim ng ‫‘ عدن‬Adan [Eden] sa

bansang AL-YAMAN [YEMEN].
ِ َ ‫اس إِ َل الْ َم ْح‬

“‫ش‬ َ ‫وق ال َّن‬ ِ ‫ َو‬.”
ُ ‫آخ ُر َذلِ َك ت َ ْخ ُر ُج نَا ٌر ِم َن الْ َي َمنِ ِم ْن قَ ْع ِر َع َدنٍ ت َُس‬
“At ang pinakahuli [sa mga malaking tanda ng Araw ng Paghuhukom] ang paglabas
ng APOY mula sa Yaman sa ilalim [ng lupain ng] ‘ADAN na kanyang itataboy ang
mga tao tungo sa Al-Mahshar [lugar na pagtitipunan nila sa SHAM].” [Isinalaysay ni
Imam Muslim at Abu Dawud, kay Abu Dawud ang teksto nito]. Kabilang sa mga pa-
liwanag ng ilang mga Ulama rito na itong APOY ay magsisimula sa Yaman [Yemen]
at ito’y lalaganap sa buong daigdig, titipunin nito silang mga nasa Silangan tungo sa
Kanluran.
Tinukoy din ito ni Hafidh Ibnu Hajar Al-’Asqalani - ‫ رحمه الله‬- at kanyang sinabi:
“‫شقِ إِ َل الْ ُم ْغر ِِب؛ َو َذلِ َك أَ َّن ابْ ِت َدا َء‬
ِ ْ ‫اس ِم َن الْ َم‬ َ ‫ش َها ال َّن‬َ ْ ‫ َل يُ َن ِاف َح‬،َ‫أَ َّن كَ ْونَ َها ت َ ْخ ُر ُج ِم ْن قَ ْع ِر َع َدن‬
‫شتْ ِف ْالَ ْر ِض كُلِّ َها‬ َ َ َ‫ انْت‬:‫ فَ ِإذَا َخ َر َج ِت‬،َ‫ ُخ ُرو ِج َها ِم ْن قَ ْع ِر َع َدن‬.”
“Ang pagabas nito [APOY] mula sa ilalim ng ‫‘ عدن‬Adan [Eden], ay hindi nagpap-
awalang-bisa sa ang pagtataboy nito sa mga tao mula sa Silangan tungo sa Kanluran.
Iyon ay dahil magsisimula itong lumabas sa ilalim ng ‘Adan, at kapag lumabas na ito,
kakalat ito sa buong kalupaan.” [Fathul-Bari, Vol. 11, p. 378].

ِ ْ ‫اس ِم َن الْ َم‬
“‫شقِ إِ َل الْ َم ْغر ِِب‬ ُ ُ ‫فَ َنا ٌر تَ ْح‬.”
َ ‫ش ال َّن‬
“Ang Apoy na magtataboy sa mga tao mula sa Silangan tungo sa Kanluran.” [Isinalay-
say ni Imam Al-Bukhari].
Ang lugar na doon titipunin ng Allah ang mga tao dito sa daigdig ay ang SHAM, kat-
ulad ng nabanggit sa Hadith kanina, at itong Hadith na:
149
“‫الشام أرض املحرش واملنرش‬.”

“Ang SHAM ay lupain na pagtitipunan ng mga tao para sa Paglilitis, at bubuhayin sila
sa kanilang mga libingan at itataboy sila tungo sa lupain na ito.” [Isinalaysay ni Bazzar
sa kanyang Musnad].
Ayon sa mga Ulama na ang dahilan kung bakit pinili ng Allah ang SHAM sa mga hul-
ing araw sa paglawak ng mga fitnah at pagtindi nito dahil diyan sa SHAM magkaka-
roon ng kapayapaan at liwanag ng Paniniwala, kaya ang Rasulullah ‫ ﷺ‬ay nanalangin
sa Allah na Kanyang bigyang biyaya ang SHAM.
‫ َو ِف َ َي ِن َنا‬،‫اللَّ ُه َّم بَار ِْك لَ َنا ِف شَ ا ِم َنا‬

“O Allah pagkalooban mo ng biyaya ang aming SHAM, at ang aming YAMAN [Ye-
men].” [Isinalaysay ni Imam Al-Bukhari].
Dalawang beses niya itong binanggit. Patatagin nawa tayo ng Allah sa Totoong Panini-
wala hanggang sa ating Kamatayan, at ilayo Niya tayo sa lahat ng mga kasamaan at
mga gawaing hindi Niya kinalulugdan.
150

Mga Tanda NG Oras NG Pagkagunaw NG Mundo - Muhammad Ali Granaderos v1 2023

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Mga Tanda NG Oras NG Pagkagunaw NG Mundo - Muhammad Ali Granaderos v1 2023

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Mga Tanda ng Oras ng Pagkagunaw ng Daigdig

MGA TANDA NG ORAS

ANO ANG IBIG-SABIHIN NG

ANO ANG HIKMAH O WISDOM NG

3‎ . Magiging panatag ang mu’min at hindi nabibigla sa mga nangyayaring fitnah at

5‎ . Mapapanatag ang pakiramdam ng mu’min sa pagkakaalam niya sa Ghayb na mang-

PAANO NATIN MALAMAN

Dalisay at ‎Puro, walang halong bid’ah. ‎

3‎ . Ang pagpapaliwanag sa mga tanda ng Oras ay kailangan na mabuklod natin ang

Sinabi ni Ali bin Abi Talib - ‎‫ريض الله عنه‬‎- :‎

‫ أَت ُِح ُّبو َن أَ ْن يُ َكذ ََّب الل ُه َو َر ُسولُ ُه؟‬،َ‫اس بِ َا يَ ْع ِرفُون‬

Ito’y binanggit ni Imam Al-Bukhari sa kanyang “Sahih” sa ilalim ng Seksyon na:‎

‫ َم ْن َخ َّص بِالْ ِعل ِْم قَ ْو ًما ُدو َن قَ ْو ٍم كَ َرا ِه َي َة أَ ْن َل يَ ْف َه ُموا‬:‫اب‬

َّ ‫ول َع ْن َها ِبأَ ْعلَ َم ِم َن‬

MGA MALILIIT NA TANDA

A. Mga maliit na tanda ng Oras ng Paghuhukom [‎‫أرشاط الساعة الصغرى‬‎].‎

1‎ . Ang pagpadala sa ating

Sabi ni Sahl bin Sa’d:‎

Ibig-sabihin: Magkatabi ang pagkakapadala sa kanya at ang Oras ng Pagkagunaw ng

2. Ang pagkamatay ng Rasulullah ‫ﷺ‬

‫ فَق ََال‬،‫ َو ُه َو ِف قُ َّب ٍة ِم ْن أَ َد ٍم‬،‫أَتَ ْي ُت ال َّنب َِّي ﷺ ِف َغ ْز َو ِة ت َ ُب َوك‬‎

masisiyahan (patuloy na napopoot), pagkatapos ay isang fitnah (matinding pagsubok,

Ang kamatayan ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎ay walang kasimbigat nito na yugto na dumaan sa

3‎ . Ang pagkahati ng buwan

َ ‫ فَأَ َرا ُه ُم انْ ِشق‬،‫ول الل ِه ﷺ أَ ْن يُ ِريَ ُه ْم آيَ ًة‬

At ito ay ‎pinatotohanan ng Allah sa Kanyang sinabi na:‎

‫ٱنش َّق ۡٱل َق َم ُر‬

4‎ . Ang pagkawala ng mga

‫ فَ ِإذَا َذ َه ْب ُت أَ َت‬،‫ َوأَنَا أَ َم َن ٌة ِلَ ْص َح ِاب‬،‫الس َم َء َما ت ُو َع ُد‬

5‎ . Ang pagbukas (pagsakop) ng

“Bilangin mo ang anim na p‎ alatandaan na nagpapahiwatig ng paglapit ng Oras ng

Muslim sa Baytul-Maqdis sa Palestine (Jerusalem).” ‎

6‎ . Isang salot na magpapahirap sa

ِ ‫ث ُ َّم ُموت َا ٌن يَأْ ُخ ُذ ِفي ُك ْم كَ ُق َع‬‎

‎7. Ang pagdami ng iba’t-ibang fitnah

Ang dalil nito ay ang Hadith na:‎

‎8. Ang paglitaw ng mga Khawarij

‫ (متفق عليه)‏‬.‫ ا ْع ِد ْل‬،‫ول الل ِه‬ َ ‫يَا َر ُس‬

Pagkatapos ‎nito ay sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬

Sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬

Sabi ni Ibnu Umar: Narinig ko ang Rasulullah ‫ﷺ‬

ِ ْ ‫ أَك َ َْث ِم ْن ِع‬- ‫كُل ََّم َخ َر َج قَ ْر ٌن ق ُِط َع‬‎”

9‎ . Ang paglitaw ng mga

ُ ‫ كُلُّ ُه ْم يَ ْز ُع ُم أَنَّ ُه َر ُس‬،‫ِيب ِم ْن �ث َ َلثِ َني‬

ay magsasabing (nagki-claim) ‎siya ay isang sugo ng Allah.” [Isinalaysay ni Imam Al-

‫آخ ُر ُه ُم ْالَ ْع َو ُر ال َّد َّج ُال‬

Ito ang mga nag-aangking propeta (kuno sila):‎

b- Si Tulayhah bin Khuwaylid Al-Asadiy sa panahon ng mga Sahabah, nguni’t nag-taw-

c- Musaylimah bin Habib Al-Kazzab (‎‫الكذاب‬‎), sa panahon ng mga Sahabah, siya ay

‫بن حرب‬‎] sa battle of Yamamah (part ng R‎ iyadh ngayon) taong 12 Hijrah. ‎

Ang dalil nito ay ang sinabi ‎ng Rasulullah ‫ﷺ‬

‫صى‬ ِ ْ ‫ ت ُِض ُء أَ ْع َن َاق‬،ِ‫السا َع ُة َحتَّى ت َ ْخ ُر َج نَا ٌر ِم ْن أَ ْر ِض ال ِْح َجاز‬

‎11. Ang pakikipaglaban ng mga muslim

Sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬

‫ كَأَ َّن ُو ُجو َه ُه ُم الْ َم َجا ُّن‬،‫وف‬

1‎ 2 - 13. Ang paglitaw ng mga masasama,

Sinabi ng Propeta ‎‫ﷺ‬‎: ‎

Ayon kay Abu Hurairah:‎

‫ َورِي ُح َها يُو َج ُد ِم ْن َم ِس َري ِة َخ ْم ِس ِمئَ ِة َس َن ٍة‬‎

Sinabi ng Rasulullah ‫ﷺ‬

‫ول ِفي َم‬

‎15. Ang pagkawala ng tiwala

May isang A’rabi (Bedouin) ang nagtanong kay Propeta ‫ﷺ‬