KING FAHAD AIRBASE ISLAMIC CENTER

Taif, Saudi Arabia

GABAY NG MUSLIM
SA BUWAN NG RAMADHAN

Tinipon at isinulat ni

Amanodin R. Pendiaman
 PAUNANG SALITA

Ang lahat ng papuri at pasasalamat ay para lamang kay Allah, at nawa ang habag at pagpapala
ay mapasa kay propeta Muhammad (s.a.w) at sa kanyang mga pamilya, at mga kasamahan at
sinumang sumunod sa kanila hanggang sa araw ng paghuhukom.

Ang maliit na babasahing ito ay aking isinulat upang maging gabay ng bawat Muslim sa kanyang
gagawing dakilang pagsamba na ito ang pag-aayuno sa buwan ng Ramadhan.

Kabilang sa binanggit ku dito ay ang kahulugan at kahalagahan ng pag-aayuno kasama ang

kanyang mga katibayan mula sa Quran at Sunnah, at binanggit kudin ang mga kondisyon ng pag-
aayuno, at mga bagay na makakasira sa pag-aayuno.

At binanggit kudin dito ang mga maiinam na gawain sa buwan ng Ramadhan, at mga kamalian
na nagagawa ng iba sa buwan ng Ramadhan at iba pang mahalagang bagay patungkol sa pag-
aayuno sa buwan ng Ramadhan.

Nawa ay gabayan tayo ni Allah sa kanyang tuwid na landas at tayo ay manatili at maging
matatag dito at hindi tayo bawian ng buhay maliban na tayo ay mga Muslim na sumasamba
lamang sa nag-iisang tagapaglikha na siya ang Allah.

Amanodin Romoros Pendiaman

Bachelor Degree of Islamic Law, College of Sharia and Islamic Studies,
Qassim University, KSA

2
 MGA NILALAMAN

1. Paunang salita…………………………………………………………………………….………………………….2
2. Mga nilalaman………………………………………………………………………………...…………………….3
3. Ang kahulugan ng pag-aayuno………………………………………………………….…………….……..4
4. Ang hatol sa pag-aayuno sa buwan ng Ramadhan………………………………………..………..4
5. Bakit tayo nag-aayuno?……………………………………………………………………………...………….5
6. Ang kainaman ng buwan ng Ramadhan………………………...…….…………………….....………6
7. Ang kahalagahan ng pag-aayuno……………………………………….………….……………………….8
8. Mga kondisyon sa pag-aayuno)………………………………………………………….……..………….12
9. Ang mga nakakasira sa pag-aayuno…………………………………………..……………….…………18
10. Tatlong kondisyon upang maituring na nasira ang pag-aayuno ng isang tao
kapag siya ay nakagawa ng pagkakamali ……………………………..…………………...………21
11. Mga ma-iinam na gawain sa pag-aayuno……………………………….………….………….……23
12. Mga bagay na pinapahintulutan sa isang nag-aayuno……………….……………….………28
13. Ang mga uri ng wesal at hatol dito……………………………………………….……….……………30
14. Ang salah na taraweh (pagdarasal tuwing gabi ng Ramadhan)………………...………..31
15. Ang pagsasagawa ng I’tikaf…………………………………………………….……….…….…….…….32
16. Ang paghahanap sa Laylatol-Qadr………………………………………………………….…..……..33
17. Mga kamaliang nagagawa ng iba sa buwan ng Ramadhan……………….…..……………34

3
 (1) ANG KAHULUGAN NG PAG-AAYUNO

Ang kahulugan ng pag-aayuno sa Islam: to ay isang uri ng Iba-dah o gawaing pagsamba para kay
Allah sa pamamagitan ng pagpigil at pag-iwas mula sa pagkain, inumin, pakikipagtalik at sa iba
pang nakasisira sa pag-aayuno simula sa pagsapit ng Fajr (madaling araw) hanggang sa paglubog
ng araw (Adhan ng Maghrib).

(2) ANG HATOL SA PAG-AAYUNO SA BUWAN NG RAMADHAN

Ang pag-aayuno sa buwan ng Ramadhan ay obligado, at ito ay pang-apat na haligi ng Islam, at

ito ay ipinag-utos sa ikalawang taon ng Hijra, at ang mahal na Propeta (s.a.w) ay nag-ayuno ng
siyam na Ramadhan.

[183 :‫علَى الَّذِينَ ِم ْن قَ ْب ِلكُ ْم لَعَلَّكُ ْم تَتَّقُونَ ﴾ [البقرة‬ ِ ‫علَ ْيكُ ُم‬
َ ِ‫الص َيا ُم َك َما كُت‬
َ ‫ب‬ َ ِ‫ ﴿ َيا أَيُّ َها الَّذِينَ آ َمنُوا كُت‬: ‫قال تعالى‬
َ ‫ب‬

Sabi ng Allah: “O mga Mananampalataya, ang pag-aayuno ay ipinag-utos sa inyo, katulad din ng
pag-uutos sa nauna sa inyo upang kayo ay maging al-Muttaqun (magkaroon ng takot sa Allah”
[Qur’an 2:183]

ِ َ‫اس َوبَيِنَاتٍ ِمنَ ْال ُه َدى َوا ْلفُ ْرق‬

‫ان‬ ً ‫ضانَ الَّذِي أ ُ ْن ِز َل فِي ِه ْالقُ ْرآنُ هُد‬
ِ ‫ى ِلل َّن‬ َ ‫ش ْه ُر َر َم‬
َ (:‫قال تعالى‬

ُ َ‫ش ْه َر فَ ْلي‬
185 / ‫ص ْمه) البقرة‬ َّ ‫ش ِه َد ِم ْنكُ ُم ال‬
َ ‫فَ َم ْن‬

Sabi ng Allah: Ang Ramadhan ang buwan nang ipinahayag ang Qur’an, isang patnubay sa
sangkatauhan, gayundin naman ay isang maliwanag (na Tanda o Katibayan) at ang Pamantayan,
“Kaya't sinuman ang saksi sa kapanahunan ng buwan na ito ay dapat na mag-ayuno.” [Quran
2:185]

4
‫ وإقام الصالة‬, ‫ وأن محمدا عبد هللا ورسوله‬, ‫شهادة أن ال إله إال هللا‬: ‫ بني اإلسالم على خمس‬: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬
‫ ثبت في الصحيحين‬. " ‫ وحج البيت‬, ‫ وصوم رمضان‬، ‫ وإيتاء الزكاة‬,

Sinabi ng Propeta (s.a.w): “Ang Islam ay itinayo sa limang haligi: pagsasaksi na walang Diyos
maliban kay Allah at si Muhammad ay Kanyang Sugo, ang pagtatayo ng Salah, ang pagbibigay
ng Zakah (obligadong kawang-gawa), pag-aayuno sa buwan ng Ramadan at paglalakbay
sa Hajj patungong Makkah sa mayroong kakayahan.” (Al-Bukhari at Muslim)

(3) BAKIT TAYO NAG-AAYUNO?

1. ITO AY BILANG PAGSUNOD NATIN SA KAUTUSAN NG ALLAH.

‫َّللاُ َو َرسُولُهُ أ َ ْم ًرا أ َ ْن يَكُونَ لَ ُه ُم ْال ِخ َي َرة ُ ِم ْن أ َ ْم ِر ِه ْم‬ َ َ‫ ﴿ َو َما َكانَ ِل ُمؤْ ِم ٍن َو َال ُمؤْ ِمنَ ٍة ِإذَا ق‬:‫وقال سبحانه‬
َّ ‫ضى‬

[36 :‫ض َال ًال ُم ِبينًا ﴾ [األحزاب‬ َ ‫َّللا َو َرسُولَهُ فَقَ ْد‬
َ ‫ض َّل‬ َ َّ ‫ص‬ِ ‫َو َم ْن َي ْع‬

Sabi ng Allah: At hindi marapat sa sinumang mananampalataya, lalaki man o babae, na kapag
nagpasiya ang Allâh at ang Kanyang Sugo para sa kanila ng isang kapasiyahan bilang batas ay
lalabag sila, At ang sinumang lalabag sa Allâh at sa Kanyang Sugo ay walang pag-aalinlangang
lumayo sa Tamang Landas nang malinaw na pagkakalayo. Al-ahzab:36

[.63 :‫عذَابٌ أ َ ِلي ٌم ﴾ [النور‬ ِ ُ‫صي َب ُه ْم فِتْنَةٌ أ َ ْو ي‬

َ ‫صي َب ُه ْم‬ ِ ُ ‫ع ْن أ َ ْم ِر ِه أ َ ْن ت‬
َ َ‫ ﴿ فَ ْل َيحْ ذَ ِر الَّذِينَ يُخَا ِلفُون‬:‫قال تعالى‬

Sabi ng Allah: mag-ingat ang mga yaong lumalabag sa utos ng Sugo ng Allah na dumating sa
kanila ang sakuna o di kaya ay dumating sa kanila ang matinding parusa sa Kabilang-Buhay.
Annur : 63

5
2. UPANG TAYO AY MAGKAROON NG TAQWA (PAGKATAKOT SA ALLAH)

[183 :‫علَى الَّذِينَ ِم ْن قَ ْب ِلكُ ْم لَ َعلَّكُ ْم تَتَّقُونَ ﴾ [البقرة‬ ِ ‫علَ ْيكُ ُم‬
َ ِ‫الص َيا ُم َك َما كُت‬
َ ‫ب‬ َ ِ‫ ﴿ َيا أَيُّ َها الَّذِينَ آ َمنُوا كُت‬: ‫قال تعالى‬
َ ‫ب‬

Sinabi ng Allah: “O mga Mananampalataya, ang pag-aayuno ay ipinag-utos sa inyo, katulad din
ng pag-uutos sa nauna sa inyo upang kayo ay maging al-Muttaqun (magkaroon ng takot sa
Allah)” [Qur’an 2:183]

3. UPANG MAKAMIT NATIN KAPATAWARAN AT PARAISO NG ALLAH

‫سابًا غُ ِف َر لَهُ َما ت َقَد ََّم ِم ْن ذَ ْن ِب ِه» أخرجه البخاري‬

َ ِ‫ضانَ ِإي َما ًنا َواحْ ت‬
َ ‫ام َر َم‬
َ ‫ص‬َ ‫ َم ْن‬: «‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬

Sinabi ng Propeta Muhammad (s.a.w): “Sinumang mag-ayuno sa buwan ng Ramadan

bilang pananampalataya at hangad matamo ang gantimpala ay patatawarin para sa kanya ang
kanyang mga naunang kasalanan.” - Saheh Al-Bukhari.

(4) ANG KAINAMAN NG BUWAN NG RAMADHAN

1. ITO ANG BUWAN NA ITINANGI NG ALLAH PARA SA KAPAHAYAGAN NG QUR’AN.

ِ َ‫ت ِمنَ ْال ُه َدى َو ْالفُ ْرق‬

185 / ‫ان ) البقرة‬ ٍ ‫اس َوبَ ِينَا‬ ً ‫ضانَ الَّذِي أ ُ ْن ِزلَ فِي ِه ْالقُ ْرآنُ هُد‬
ِ َّ‫ى ِللن‬ َ ‫ش ْه ُر َر َم‬
َ ( : ‫قال تعالى‬

Ang Allah ay nagsabi: {Buwan ng Ramadhan [nang] ipinahayag ang Qur’an, ito ay patnubay para
sa sangkatauhan at [bilang] mga malilinaw na katibayan ng patnubay at pamantayan [sa pagitan
ng wasto at mali]. Kaya, sinuman sa inyo ang nakatanaw sa [bagong buwan ng] buwan [ng
Ramadhan], siya ay nararapat na mag-ayuno}. [Al-Baqarah (2): 185]

6
2. BINUBUKSAN ANG MGA PINTUAN NG PARAISO AT ISINASARA ANG MGA PINTUAN NG
IMPIYERNO AT IKINAKADENA ANG MGA DEMONYO

: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬

(‫اطينُ »(أخرجه البخاري و مسلم‬ َّ ‫ص ِف َدتِ ال‬

ِ َ‫شي‬ ُ ‫ت أَب َْو‬
ِ َّ‫اب الن‬
ُ ‫ َو‬،‫ار‬ ُ ‫ت أَب َْو‬
ْ ‫ َوغُ ِل َق‬،‫اب ال َجنَّ ِة‬ ْ ‫ضانُ فُتِ َح‬
َ ‫«إِذَا َجا َء َر َم‬

Sinabi ng Propeta (s.a.w) : Kapag sumapit ang Ramadhan, binubuksan ang mga pintuan ng
Paraiso at isinasara ang mga pintuan ng Impiyerno at ikinakadena ang mga demonyo. - Saheh Al-
Bukhari at Muslim

3. SINUMAN ANG MAG-AYUNO SA BUWAN NA ITO AY PATATAWARIN SA KANYA ANG MGA

NAUNA NIYANG KASALANAN.

‫سابًا غُ ِف َر لَهُ َما تَقَد ََّم ِم ْن ذَ ْن ِب ِه» أخرجه البخاري‬

َ ِ‫ضانَ ِإي َما ًنا َواحْ ت‬
َ ‫ام َر َم‬
َ ‫ص‬َ ‫ َم ْن‬:«‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬

Sinabi ng Propeta Muhammad (s.a.w): “Sinumang mag-ayuno sa buwan ng Ramadhan

bilang pananampalataya at hangad matamo ang gantimpala ay patatawarin para sa kanya ang
kanyang mga naunang kasalanan.” - Saheh Al-Bukhari.

4. SA BUWANG ITO MATATAGPUAN ANG LAYLATUL QADR, ITO ANG GABI NA ANG PAGSAMBA
DITO AY MAY KATUMBAS NA HIGIT PA SA ISANG LIBONG BUWAN.

‫ش ْه ٍر‬ ِ ‫ ِإ َّنا أَنزَ ْلنَاهُ ِفي لَ ْيلَ ِة ْالقَد ِْر ؛ َو َما أَد َْراكَ َما َل ْي َلةُ ْالقَد ِْر ؛ لَ ْيلَةُ ا ْلقَد ِْر َخي ٌْر ِم ْن أ َ ْل‬:‫وقال سبحانه‬
َ ‫ف‬

Ang Allah ay nagsabi: {Ang Laylatul Qadr ay higit na mabuti kaysa sa isang libong buwan}. [Al-
Qadr (97): 3]

(‫سابًا غُ ِف َر لَهُ َما تَقَد ََّم ِم ْن ذَ ْن ِب ِه»(أخرجه البخاري‬ َ ‫ام لَ ْيلَةَ ْالقَد ِْر ِإ‬
َ ‫يمانًا َواحْ ِت‬ َ َ‫ َم ْن ق‬:«‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬
Sinabi ng Propeta (s.a.w): sinuman ang nagtaguyod nang laylatul qadr na may paniniwala at pag-
asang pagpalain, patatawarin sa kanya ang mga nauna niyang kasalanan. – Saheh Bukhari

7
 (5) ANG KAHALAGAHAN NG PAG-AAYUNO

1. ANG PINAKADIWA NG PAG-AAYUNO SA BUWAN NG RAMADHAN AY UPANG MAGKAROON

NG GANAP NA PAGKATAKOT.

‫ سورة البقرة‬. َ‫علَى الَّذِينَ ِمن قَ ْب ِلكُ ْم لَ َعلَّكُ ْم تَتَّقُون‬ ِ ‫علَ ْيكُ ُم‬
َ ‫الص َيا ُم َك َما كُ ِت‬
َ ‫ب‬ َ ‫ َياأَيُّ َها الَّذِينَ آ َمنُواْ كُ ِت‬: ‫قال تعالى‬
َ ‫ب‬
Sabi ng Allah sa banal na Qur’an: “O kayong mga nananampalataya! Iniatas sa inyo ang pag-
aayuno katulad ng pag-atas sa mga nauna sa inyo upang kayo ay magkaroon ng ganap na
pagkatakot.” [Al-Baqarah 2:183]

2. ANG PAG-AAYUNO AY ISANG PARAAN UPANG MATAMO ANG PAGIGING MATAPAT.

:‫ي صلى هللا عليه وسلم قال‬

َّ ‫عن أبي هريرة رضي هللا عنه أن النب‬
َ ‫ فليس هللِ حاجةٌ أن َي َد‬،َ‫الزور والعم َل به والجهل‬
.‫ع طعامه وشرابه))؛ رواه البخاري‬ ُّ ‫ع قول‬
ْ ‫)) َمن لم َي َد‬

Sinabi ng Sugo ng Allah (s.a.w): “Sinumang hindi umiwas sa pagsasalita ng kasinungalingan at

pagsasagawa nito ay hindi kailangan ng Allah ang kanyang pag-iwas sa pagkain at pag-inom.” -
Saheh Al-Bukhari.

3. ANG PAG-AAYUNO AY NAGBIBIGAY-ARAL NG PAGIGING MATIYAGA AT MATIISIN.

‫ ِإ ِني‬: ‫شات َ َمهُ أ َ ْو قَاتَلَهُ فَ ْل َيقُ ْل‬ َ ‫ص َب َح أ َ َح ُدكُ ْم َي ْو ًما‬

ْ ُ‫صا ِئ ًما فَال َي ْرف‬
ْ ‫ فَإ ِ ْن‬، ‫ َوال َيجْ َه ْل‬، ‫ث‬
َ ‫ام ُر ٌؤ‬ ْ َ ‫ ( ِإذَا أ‬: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬
.‫صائِ ٌم ) رواه البخاري ومسلم‬ َ ‫صائِ ٌم إِ ِني‬ َ
Sinabi ng Sugo ng Allah (s.a.w): “Kapag ang araw na itinalaga kung kailan ang isa sa inyo ay nag-
aayuno, siya ay marapat na huwag magsalita ng masama at huwag sumigaw, at kung may isa na
nagmura sa kanya o kaya’y nakipag-away sa kanya, siya ay marapat na magsabi: katotohanang
ako ay nag-aayuno.” -Al-Bukhari at Muslim.

8
4. ANG PAG-AAYUNO AY DAHILAN NG PAGKAPASOK SA PARAISO.

:‫عن أبي أمامة رضي هللا عنه قال‬

"‫ "فإنه ال ِعد َل له‬:‫ "عليك بالصوم؛ فإنه ال مثل له" وفي لفظ‬:‫ قال‬،‫قلت يا رسول هللا مرني بأمر ينفعني هللا به‬

Ayon kay Abu Umamah (Radi-Allahu anhu) kanyang sinabi: dumating ako kay Propeta
Muhammad (s.a.w) at aking sinabi: pag-utusan mo ako ng isang bagay na makapagpapasok sa
akin sa Paraiso. Sinabi ng Propeta: “Ikaw ay mag-ayuno sapagkat ito ay walang
katulad.” Pagkatapos ay dumating naman ako sa kanya sa ikalawang beses at sinabi ng
Propeta: “Ikaw ay mag-ayuno.” Iniulat ang hadeeth na ito nila Ahmad, An-Nasa-i at Al-Hakim at
mabuti ang hadeeth na ito ayon sa kanya.

5. ANG PAG-AAYUNO AY ISANG KAPATAWARAN SA MGA NAUNANG KASALANAN.

:‫سلَّ َم‬
َ ‫علَ ْي ِه َو‬ َّ ‫ص َّلى‬
َ ُ‫َّللا‬ ِ َّ ‫ع ْن أ َ ِبي ه َُري َْرةَ قَا َل قَا َل َرسُو ُل‬
َ ‫َّللا‬ َ

.‫سابًا غُ ِف َر لَهُ َما تَقَد ََّم ِم ْن ذَ ْنبِ ِه رواه البخاري ومسلم‬

َ ِ‫ضانَ إِي َمانًا َواحْ ت‬
َ ‫ام َر َم‬
َ ‫ص‬َ ‫َم ْن‬
Ayon kay Abu Hurayrah (R.A.) kanyang sinabi: sinabi ng Propeta Muhammad (s.a.w): “Sinumang
mag-ayuno sa buwan ng Ramaḍân bilang pananampalataya at hangad matamo ang gantimpala
ay patatawarin para sa kanya ang kanyang mga naunang kasalanan.” - Al-Bukhari at Muslim.

6. ANG PAG-AAYUNO AY MAGIGING TAGAPAMAGITAN SA ARAW NG PAGHUHUKOM.

‫رب منعته الطعام والشهوات بالنهار‬

ِ ‫ أي‬:‫ يقول الصيام‬،‫ "الصيام والقرآن يشفعان للعبد يوم القيامة‬:‫عن عبدهللا بن عمرو يرفعه‬
‫ "فيشفعان‬:‫ منعته النوم بالليل فشفعني فيه" قال‬:‫ ويقول القرآن‬،‫فشفعني فيه‬
ِ “

Ayon kay Abdullah Bin Omar (ra), sinabi ng Propeta Muⱨammad (s.a.w): “Ang pag-aayuno at ang
Qur’ân ay kapwa tagapamagitan para sa alipin ng Allah sa araw ng muling pagkabuhay, sasabihin
ng pag-aayuno: O aking Panginoon! pinigilan ko siya sa pagkain at pagnanasa (habang siya’y nag-
aayuno) sa araw (ng Ramaḍân), nawa’y iligtas Mo siya sa pamamagitan ko. At sasabihin ng
9
Qur’an: pinigilan ko siya sa pagtulog (siya’y nagbabasa ng Qur’ân) sa gabi, nawa’y iligtas Mo siya
sa pamamagitan ko, kaya magiging tagapamagitan silang dalawa (ang pag-aayuno at ang
Qur’an).” Iniulat ang Hadeth na ito ni Ahmad.

7. ANG PAG-AAYUNO AY ISANG PABANGO NG HININGA SA ARAW NG PAGHUHUKOM.

:‫أن النبي صلى هللا عليه وسلم قال‬

‫ رواه البخاري ومسلم‬. ‫أطيب عند هللا من ريح المسك‬

ُ ‫“والذي نفس محمد بيده لخلوف فم الصائم‬

Sinabi ng Propeta Muhammad (s.a.w):“Sumpa man sa Namamatnugot ng buhay ni Muⱨammad,

ang amoy ng bibig ng nag-aayuno ay higit na mabango para sa Allah sa araw ng muling
pagkabuhay kaysa sa pabangong Musko (Misk).” - Al-bukhari at Muslim

8. ANG PAG-AAYUNO AY ISANG KASIYAHAN SA ARAW NG PAGHUHUKOM.

‫ وإذا لقي ربه فرح بصومه‬،‫ إذا أفطر فرح‬:‫ للصائم فرحتان يفرحهما‬: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬

Sinabi ng Propeta Muhammad (s.a.w): “Para sa nag-aayuno ay mayroong dalawang kasiyahan na

magiging masaya: kapag itinigil na niya ang kanyang pag-aayuno ay nasisiyahan siya dahil sa
kanyang pagtigil sa pag-aayuno (pag-iftar), at kapag nakatagpo na niya ang kanyang Panginoon
ay nasisiyahan siya dahil sa kanyang pag-aayuno.” Iniulat ang Hadeth na ito ni At-Tirmidzi.

9. KATANGGAP-TANGGAP KAY ALLAH ANG PANALANGIN NG TAONG NAG-AAYUNO.

:‫ قال‬- ‫ صلى هللا عليه وسلم‬- ‫حديث أبي هريرة رضي هللا عنه عن النبي‬

”‫ ودعوة المظلوم‬،‫ والصائم حتى يفطر‬،‫ اإلمام العادل‬:‫"ثالثة ال تر ُّد دعوتهم‬

Ayon sa naisalaysay na Hadeth, sinabi ng Propeta Muhammad (s.a.w): “Tatlong panalanging

hindi babalewalain: ang (panalangin ng taong) nag-aayuno hanggang hindi pa maitigil nito, at
ang matuwid na Imâm (o pinuno), at ang naaapi.” Iniulat ang Hadeth na ito ni At-Tirmidzi.

10
10. MAYROONG ESPESYAL NA PINTUAN SA PARAISO PARA SA MGA NAG-AAYUNO.

‫ يدخل منه‬،‫ إن في الجنة بابًا يقال له الريان‬:- ‫ صلى هللا عليه وسلم‬- ‫حديث سهل بن سعد رضي هللا عنه يرفعه إلى النبي‬
‫ فإذا دخلوا أُغلق فلم‬،‫ أين الصائمون؟ فيقومون ال يدخل منه أحد غيرهم‬:‫ يُقال‬،‫ ال يدخل منه أحد غيرهم‬،‫الصائمون يوم القيامة‬
‫يدخل منه أحد‬

Sinabi ng Propeta Muhammad (s.a.w): “Katotohanang mayroong pintuan sa Paraiso na ang

tawag rito ay: Ar-Rayyân, magsasabi sa araw ng muling pagkabuhay: nasaan ang mga nag-
ayuno? At kapag nakapasok na ang pinakahuli sa mga nag-ayuno ay magsasara na ang pintuang
ito.” Al-Bukhari at Muslim.

11. ANG ALLAH MISMO ANG MAGBIBIGAY NG GANTIMPALA SA MGA NAG-AAYUNO.

،‫ف‬
ُ ‫ع‬
َ ‫ضا‬ َ ‫ «كُ ُّل‬:‫سو ُل اللهصلَّى هللا عليه وسلَّم‬
َ ُ‫ع َم ِل اب ِْن آ َد َم ي‬ ُ ‫ قَا َل َر‬:َ‫عن أبي هريرة رضي هللا عنه قال‬

ِ َ ‫ص ْو َم فَإِنَّهُ ِلي َوأَنَا أ‬

‫جْزي بِ ِه‬ َّ ‫ إِ َّال ال‬:َّ‫ع َّز َو َجل‬ ِ ‫ إِلَى َس ْب ِع ِمائ َ ِة‬،‫ع ْش ُر أ َ ْمثَا ِل َها‬
َ ُ‫ قال هللا‬، ٍ‫ض ْعف‬ َ ُ‫سنَة‬
َ ‫ال َح‬
Ayon kay Abu Hurayrah (ra) kanyang sinabi: sinabi ng Sugo ng Allah (s.a.w): “Sinabi ng Allah: Ang
bawat gawain ng angkan ni Adan ay para sa kanya maliban na lamang sa pag-aayuno, sapagkat
ito ay para sa Akin at Ako na mismo ang magbibigay ng gantimpala.” - Al-bukhari

11
 (6) MGA KONDISYON SA PAG-AAYUNO

1. ISLAM

Ang unang kondisyong ng pag-aayuno sa Islam ay ang pagiging isang Muslim, kaya kung mag-
ayuno ang isang hindi Muslim ay hindi tatanggapin sa kanya.

ً ُ ‫ع َم ٍل فَ َج َع ْلنَاهُ َه َبا ًء َّمنث‬

‫ورا‬ َ ‫ع ِملُوا ِم ْن‬
َ ‫ َوقَد ِْمنَا ِإلَ ٰى َما‬: ‫قال تعالى‬
Sabi ng ng Allah : Itatambad naming sa kanila(sa mga hindi sumasampalataya) ang anumang
kanilang ginawa, at gagawin Namin ang mga gawaing yaon na tulad ng alikabok na
kumakalat(alalaong baga, walang kabuluhan).(Surah Al Furqan 25:23)

27 :‫َّللا ِمنَ ْال ُمتَّقِينَ ) سورة المائدة‬

ُ َّ ‫ (إنَّ َما يَتَقَ َّب ُل‬:‫قال تعالى‬
Sabi ng Allah: “Ang tinatanggap lamang ng Allah ay alay mula sa sinumang natatakot sa Kanya.”
Al-maidah 27

ْ ُ‫) َولَ ْم نَكُ ن‬43( َ‫صلِين‬

)44( َ‫ط ِع ُم ْال ِم ْسكِين‬ َ ‫) قَالُوا لَ ْم نَكُ ِمنَ ْال ُم‬42( ‫س َق َر‬
َ ‫سلَ َككُ ْم فِي‬
َ ‫ َما‬: ‫قال تعالى‬
)47( ُ‫) َحتَّ ٰى أَتَانَا ْاليَ ِقين‬46( ‫ِين‬ ِ ِ‫وض َم َع ْالخَائ‬
ُ ‫) َوكُنَّا نُ َكذ‬45( َ‫ضين‬
ِ ‫ِب ِبيَ ْو ِم الد‬ ُ ‫َوكُنَّا نَ ُخ‬
Sabi ng Allah: “Ano ba ang naging sanhi ng inyong pagpasok sa Impiyerno, na sinanhi na malasap
ninyo ang init nito?” Sasabihin ng mga masasama: “Hindi kami kabilang sa mga yaong
nagsasagawa ng pagsa-‘Salâh’ sa daigdig, at hindi kami nagbibigay ng kawanggawa at
nagmamagandang-loob sa mga mahihirap at dukha, na kung kaya, kami ay nalulong sa
pagkukuwentuhan ng mga walang kabuluhang bagay kasama sa mga nalinlang at naligaw, at
kami ay hindi naniwala sa Araw ng Paghuhukom at Pagbabayad, hanggang sa dumating sa amin
ang kamatayan na kami ay nasa ganoong pagkaligaw at kamalian.” Sûrat Al-Muddaththir 47

12
TANONG: ANO ANG HATOL SA ISANG HINDI MUSLIM KAPAG SIYA AY NAGMUSLIM SA BUWAN
NG RAMADHAN ?

SAGOT: Obligado sa kanya ang mag-ayuno sa mga natitirang araw ng buwan ng Ramadhan,
ngunit hindi obligado sa kanya na bayaran ang mga nakalipas na araw na hindi siya nakapag
ayuno dahil hindi pa siya Muslim sa panahon na yaon, at ang Islam ay nagpapatawad ng mga
naunang kasalanan sa sinumang nagbalikloob kay Allah.

﴾٣٨﴿ َ‫ت سُ َّنتُ ْاأل َ َّولِين‬ َ ‫ قُ ْل ِللَّذِينَ َكفَ ُروا ِإ ْن َي ْنت َ ُهوا يُ ْغفَ ْر لَ ُه ْم َما قَ ْد‬: ‫قال تعالى‬
َ َ‫سل‬
َ ‫ف َو ِإ ْن َيعُودُوا فَقَ ْد َم‬
ْ ‫ض‬

Sabi ng Allah : Sabihin mo, O Muhammad, sa mga tumanggi at di naniwala: “Kapag sila ay tumigil
mula sa ‘Kufr’ (pagtanggi), at sila ay magbalik-loob sa paniniwala sa Kaisahan ng Allâh ay
patatawarin ng Allâh sa kanila ang anuman na nagawa nilang mga kasalanan, dahil ang Islâm ay
nabubura nito ang dating kasalanan ng sinumang naniwala. Sûrah Al-Anfâl 38

2. NASA WASTONG GULANG

Ang pangalawang kondisyon ng pag-aayuno sa Islam ay ang nasa tamang gulang, kaya hindi
obligado sa isang bata na hindi pa umabot sa wastong gulang ang pag-aayuno, ngunit kung siya
ay mag-ayuno ay tatanggapin sa kanya bilang isang sunnah.

:‫ رفع القلم عن ثالثة‬: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬

‫ وعن المجنون حتى يعقل‬،‫ وعن الصبي حتى يحتلم‬،‫عن النائم حتى يستيقظ‬

Si Propeta Muhammad (s.a.w) ay nagsabi: Ang panulat ay iaangat (ititigil ang pagtala ng mga
gawa) mula sa tatlong bagay: Ang isang taong natutulog, hanggang sa siya ay magising, Ang bata
hanggang sa marating niya ang tamang edad, Ang taong wala sa tamang pag iisip hanggang sa
bumalik sa kanyang katinuan. – (Iniulat ni Abu Dawud #4403 ito ay hadith da'ef ,at kay Ibn
Majah #2041 hadith hasan)

13
MGA SENYALES NG PAGBIBINATA AT PAGDADALAGA:

(A) Paglabas ng semilya, sa pagdaranas ng wet dream o iba pang dahilan

(B) Pagtubo ng mga balahibo sa mga pribadong parte

(K) Umabot na ang tao sa edad na 15

(D) Regla o buwanang-dalaw para sa kababaihan

3. NASA WASTONG PAG-IISIP

Ang pangatlong kondisyon ng pag-aayuno sa Islam ay ang nasa wastong pag-iisip, kaya hindi
obligado sa isang taong mayroong deperensya sa pag-iisip ang pag-aayuno, at hindi tatanggapin
sa kanya kapag siya ay mag-ayuno dahil hindi niya alam ang kanyang ginagawa.

:‫ رفع القلم عن ثالثة‬: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬

‫ وعن المجنون حتى يعقل‬،‫ وعن الصبي حتى يحتلم‬،‫عن النائم حتى يستيقظ‬

Si Propeta Muhammad (s.a.w) ay nagsabi: Ang panulat ay iaangat (ititigil ang pagtala ng mga
gawa) mula sa tatlong bagay: Ang isang taong natutulog, hanggang sa siya ay magising, Ang bata
hanggang sa marating niya ang tamang edad, Ang taong wala sa tamang pag iisip hanggang sa
bumalik sa kanyang katinuan. (Iniulat ni Abu Dawud #4403 ito ay hadith da'ef ,at kay Ibn Majah
#2041 hadith hasan)

4. HINDI NAGLALAKBAY

Ang pang-apat na kondisyon ng pag-aayuno sa Islam ay ang hindi naglalakbay, kaya hindi
obligado sa isang naglalakbay na siya ay mag-ayuno, Ngunit obligado parin sa kanya na bayaran
ang mga araw na hindi siya naka pag-ayuno dito nang dahil sa paglalakbay sa ibang mga
susunod na araw.

Ngunit kung siya ay mag-ayuno habang nasa paglalakbaya ay tatanggapin sa kanya.

14
 ]185:‫س َف ٍر فَ ِع َّدة ٌ ِم ْن أَي ٍَّام أُخ ََر [البقرة‬ َ ‫ضا أَ ْو‬
َ ‫علَى‬ ً ‫ َو َم ْن َكانَ َم ِري‬: ‫قال تعالى‬

Ang Allah ay nagsabi: {Nguni’t sinuman ang may karamdaman o nasa paglalakbay, ang katumbas
na bilang ng araw ng pag-aayuno sa ibang araw ay dapat tuparin [bilang kabayaran ng pagliban].
Al-Baqarah: (2): 185

5. HINDI DINUDUGO DAHIL SA PAGREREGLA O PANGANGANAK SA MGA KABABAIHAN

Ang panglimang kondisyon ng pag-aayuno sa Islam ay ang hindi dinudugo dahil sa regla o
panganganak sa mga kababaihan, kaya ang babaeng mayroong regla o bagong panganak ay
hindi pinapahintulutan na mag-ayuno bilang awa sakanila ng Allah dahil sa kanilang kalagayan,
ngunit babayaran nila ang mga araw na naiwan nila sa pag-aayuno sa ibang mga susunod na
araw.

:‫في صحيح البخاري من حديث أبي سعيد أن النبي صلى هللا عليه وسلم قال‬

.‫ فذلك نقصان دينها‬،‫أليس إذا حاضت لم تصل ولم تصم‬

Sinabi ng Propeta (s.a.w): Hindi baga kapag siya ay dinatnan ng regla, siya ay hindi magdarasal at
hindi mag-aayuno . (Al-Bukhari: 1850)

‫ " كنا نحيض على عهد رسول هللا صلى هللا عليه وسلم فنؤمر بقضاء الصوم‬:‫عن أم المؤمنين عائشة رضي هللا عنها قالت‬

(‫وال نؤمر بقضاء الصالة " (رواه مسلم‬

Sinabi ni Aisha (RA): kami ay nagkakaroon ng buwanang dalaw sa panahon ni propeta

Muhammad (s.a.w) at kami ay inuutusan na magbayad ng pag-aayuno at hindi ipinag-uutos
saamin na magbayad ng salah'' (Saheh Muslim)

6. MAY KAKAYAHAN SA PAG-AAYUNO

Ang pang-anim na kondisyon ng pag-aayuno sa Islam ay ang mayroong kakayahan, kaya hindi
obligado sa mayroong sakit o karamdaman na mag-ayuno at ganun din sa isang matanda na
hindi niya kayang mag-ayuno at sa isang babaeng buntis at babaeng nagpapasuso.

15
 ‫َّللا بِكُ ُم ْاليُس َْر َو َال ي ُِري ُد بِكُ ُم ْالعُس َْر‬
ُ َّ ‫ ي ُِري ُد‬: ‫قال تعالى‬
Sabi ng Allah: Ang Allah ay nagnanais na ang lahat ay maging magaan sa inyo; ayaw Niyang
ilagay kayo sa kahirapan. Surah Al-Baqarah 185

)286 :‫ف َّللاُ نَفسا ً إِالَّ ُوسعَ َها} (البقرة‬ َ ‫قال تعالى‬
ُ ‫{ال يُ َك ِل‬:

Sabi ng Allah: Walang sinumang kaluluwa ang binigyan ng Allah ng pasanin na hindi niya kayang
dalhin. Surah Al-Baqarah 286

PAALALA:

A. Ang babaeng buntis o nagpa-pasuso ay maaring hindi magsagawa ng pag-aayuno kung ito ay
napatunayan na makakasama sa kanya o sa sanggol na kanyang dinadala.

Ngunit obligado nilang bayaran ang mga araw na hindi sila nakapag-ayuno sa mga susunod na
mga araw.

B. Ang walang kakayahang mag-ayuno dahil sa subrang katandaan ay hindi rin saklaw ng pag-
aayuno, ngunit sila ay obligadong magpakain ng mahirap sa bawat araw ng Ramadhan na hindi
sila nakapag-ayuno.

Ngunit kung nawala na siya sa kanyang katinuan dahil sa sobrang katandaan (bumalik sa
pagkabata ang kanyang pag-iisip), ay hindi na siya saklaw ng pag-aayuno at hindi rin obligado sa
kanya ang magpakain ng tao sa bawat araw ng Ramadhan na kanyang naiwan.

K. TATLONG URI NG SAKIT AT HATOL DITO:

1. Ang karaniwang o hindi seryosong sakit katulad ng ubo o sakit sa ulo ay hindi sapat na rason
para hindi mag-ayuno, kaya kailangan paring mag-ayuno.

2. Kung may medikal na rason at nakakatiyak na ang pag-aayuno ay makakapagpalala ng sakit o

makakapagpatagal ng paggaling, ay hindi kinakailangan na mag-ayuno.

Ngunit obligado na bayaran ang mga araw na hindi nakapag-ayuno kapag gumaling na mula sa
karamdaman.
16
3. Ang malubhang sakit na hindi nakakakita ng tsansa na gumaling pa ay dapat na magpakain ng
isang tao sa bawat araw ng Ramadhan na kanyang naiwan.

At hindi kinakailangan na mag-ayuno siya (bilang pangbayad sa mga ito) sa ibang araw.

7. ANG INTENSYON

Ang pang-pitong kondisyon ng pag-aayuno sa Islam ay ang intensyon, kaya kung ang isang tao ay
hindi kumain para mag (diet), at hindi para kay Allah ay hindi ito tatanggapin sa kanya.

﴾ ‫لز َكاة َ َوذَلِكَ ِدينُ ْالقَ ِي َم ِة‬ َّ ‫صينَ لَهُ الدِينَ ُحنَفَا َء َويُ ِقي ُموا ال‬
َّ ‫ص َالةَ َويُؤْ تُوا ا‬ َ َّ ‫ ﴿ َو َما أ ُ ِم ُروا ِإ َّال ِليَ ْعبُدُوا‬: ‫قال تعالى‬
ِ ‫َّللا ُم ْخ ِل‬
[.5 :‫[البينة‬

Sinabi ng Allah: “At sila ay hindi nautusan maliban sa sumamba kay Allah, na maging tapat sa
Kanya sa relihiyon, at isagawa ang dasal at bayaran ang katungkulang kawanggawa. At iyan ang
tuwid na relihiyon.” (Quran 98:5)

ِ َّ‫ط ِيبٌ ال َي ْق َب ُل إال‬

ً ‫طيبا‬ َ ‫"إن هللا‬
َّ :- ‫قال رسو ُل هللا – صلى هللا عليه وسلم‬

Ang Propeta Muhammad (s.a.w) ay nagsabi: “ Ang Allah ay dalisay at Kanyang tinatanggap
lamang ang mga bagay na dalisay.” Muslim

‫ وإنما لكل امرئ ما‬،‫ إنما األعمال بالنيات‬:‫ سمعت رسول هللا ﷺ يقول‬:‫حديث أمير المؤمنين أبي حفص عمر بن الخطاب قال‬
‫ فهجرته‬،‫ ومن كانت هجرته لدنيا يصيبها أو امرأة ينكحها‬،‫ فهجرته إلى هللا ورسوله‬،‫ فمن كانت هجرته إلى هللا ورسوله‬،‫نوى‬
‫ أخرجه البخاري‬.‫إلى ما هاجر إليه‬

inilahad sa atin ni Umar ibn Al-Khattab, sinabi niya na kanyang narinig si Propeta
Muhammad(s.a.w), na nagsabi ng mga sumusunod:

“Ang mga pagkilos / paggawa ay hinuhusgahan ayon sa kanilang niyyah, kaya't ang bawat tao ay
magkakaroon ng kung ano ang kanyang nilayon. Kaya, siya na lumipat (hijrah) ay para sa Allah
at sa Kanyang Sugo, ang kanyang paglipat ay sa Allah at sa Kanyang Sugo; ngunit siya na ang
pag-lipat ay para sa ilang makamundong bagay o para sa kasal, ang kanyang paglipat ay sa na
kung para saan siya lumipat.”

17
 (7) ANG MGA NAKAKASIRA SA PAG-AAYUNO

1. ANG SADYANG PAGKAIN AT PAG-INOM.

﴾ ‫ام ِإ َلى اللَّ ْي ِل‬ ِ ‫جْر ث ُ َّم أَتِ ُّموا‬

َ َ‫الصي‬ ِ َ‫ض ِمنَ ْال َخ ْي ِط ْاأل َس َْو ِد ِمنَ ْالف‬
ُ ‫ ﴿ َوكُلُوا َوا ْش َربُوا َحتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُ ُم ْال َخ ْيطُ ْاأل َ ْب َي‬: ‫قال تعالى‬
Ang Allah ay nagsabi: {At magsikain kayo at magsiinom hanggang ang puting hibla [o sinag] ng
bukang liwayway ay maging malinaw kaya inyong buuin ang pag-aayuno hanggang sa gabi
[pagsapit ng takip-silim}. Al-Baqarah (2): 187

PAALALA : Sinuman ang kumain o uminom sanhi ng pagkalimot, magkagayonman ang kanyang
pag-aayuno ay buo at hindi pa rin nawalan ng saysay at hindi itinuturing [ang pagkalimot] bilang
kasalanan, kaya itutuloy parin niya ito.

‫ متفق عليه‬،‫ من نسي وهو صائم فأكل أو شرب فليتم صومه؛ فإنما أطعمه هللا وسقاه‬: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬

Sinabi ng Propeta (s.a.w): «Sinuman ang nakalimot habang siya ay nag-aayuno, siya ay napakain
o napainum. Magkagayun, nararapat niyang ipagpatuloy ang kanyang pag-aayuno, sapagka’t
siya [sa gayong pagkakataon] ay pinakain ng Allah at pinainom». (Al-Bukhari at Muslim).

2. ANG PAKIKIPAGTALIK ( maging nilabasan ng semilya o hindi)

Obligado sa isang taong nag-aayuno kapag nakipagtalik sa kanyang asawa sa umaga ng

Ramadhan ang mga bagay na ito:

A. Magbalik-loob sa Allah.

B. Magbabayad ng isang araw na pag-aayuno.

K. Ang magkaffara ayon sa kanyang kakayahan.

18
Ang Kaffara ( Una ay ang pagpapalaya ng isang alipin, at kung hindi kaya ay (2) ang pag-aayuno
ng dalawang buwan na sunod-sunod, at kung hindi kaya ay (3) ang pagpapakain ng animnaput
tao.

‫ يا رسول هللا‬: ‫ بينما نحن جلوس عند النَّبي ِ صلَّى هللا عليه وسلَّم إذ جاءه رجل فقال‬: ‫عن أبي هريرة رضي هللا عنه قال‬
‫ هل تجد‬: ‫ وقعتُ على امرأتي وأنا صائم [ في رمضان ] فقال رسول هللا صلى هللا عليه وسلم‬: ‫ ما لك ؟ قال‬: ‫ قال‬، ُ‫هلكت‬
‫ فهل تجد إطعام ستين مسكينا ً ؟ قال‬: ‫ فقال‬، ‫ ال‬: ‫ فهل تستطيع أن تصوم شهرين متتابعين ؟ قال‬: ‫ قال‬، ‫ ال‬: ‫رقبة تعتقها ؟ قال‬
– ‫ قفة كبيرة‬: ‫ي ص َّلى هللا عليه وسلَّم فبينا نحن على ذلك أُتي النَّبي صلَّى هللا عليه وسلم ب َع َرق – أي‬
ُّ ‫ فمكث النَّب‬: ‫ قال‬، ‫ ال‬:
‫ أعلَى أفقر م ِني يا رسول هللا ؟ فو هللا ما بين‬: ‫ فقال الرجل‬، ‫ خذها فتصدَّق به‬: ‫ قال‬، ‫ أنا‬: ‫ أين السائل ؟ فقال‬: ‫ قال‬، ‫فيها ت َْمر‬
‫ أطعمه‬: ‫ ثم قال‬، ‫ فضحك النبي صلى هللا عليه وسلم حتى بدت أنيابه‬، ‫ أهل بيت أفقر من أهل بيتي‬- ‫ يريد الحرتين‬- ‫البتيها‬
.‫ رواه البخاري ومسلم‬.‫أهلك‬

Ayon kay abi hurairah(ra): habang kami ay nakaupo kasama si propeta (s.a.w) ay dumating
saamin ang isa lalaki ay kanyang sinabi: o propeta ng Allah, kasawian saakin, sabi niya: anong
mayroon ka? Sabi niya: ako ay nakipagtalik sa aking asawa habang ako ay nag-aayuno sa
ramadhan, sinabi niya: mayroon kabang kakayahan na magpalaya ng alipin? Sabi ng lalaki: wala,
sabi niya: kakayanin mubang mag-ayuno ng dalawang buwan sa sunod-sunod? Sabi ng lalaki:
hindi, sabi niya: kakayanin moba ang magpakain ng animnaput na tao? Sabi ng lalaki: hindi,

Sabi: siya ay naghintay kay propeta(s.a.w) hanggang sa dumationg si propeta na mayroong

dalang (datiles) at kanyang sinabi sa lalaki: kunin mo ito at ipamigay mu bilang sadaqa, sabi ng
lalaki: mayroon pabang mas mahirap saakin? Tumawa si propeta at kanyang sinabi: kunin mo at
pakainin mo ang pamilya mo. - Al-bukhari at Muslim

3. ANG SADYANG PAGSUSUKA

PAALALA: Ang hindi sinadyang pagsusuka ay hindi nakakasira ng pag-aayuno.

“‫ ومن ذرعه القيء فال قضاء عليه‬،‫ من استقاء عمدا ً فليقض‬: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬

[‫ والترمذي‬،‫[أخرجه أبو داود‬

Sinabi ng propeta (s.a.w): « Ang sinumang nagsuka nang hindi sinasadya habang siya ay nag-
aayuno, magkagayon siya ay walang pananagutang ulitin ito [bilang kabayaran], datapuwa’t ang
sinumang sinadya ang pagsusuka, samakatuwid tungkulin niyang magbayad». (At-Tirmidi: 720 –
Abu Daud: 2380)
19
5. PAGLABAS NG DUGO SANHI NG PAGREREGLA O PANGANGANAK.

‫ البخاري‬.‫ فذلك نقصان دينها‬،‫أليس إذا حاضت لم تصل ولم تصم‬: ‫حديث أبي سعيد أن النبي صلى هللا عليه وسلم قال‬

Sinabi ng Propeta (s.a.w): «Hindi baga kapag siya ay dinatnan ng regla, siya ay hindi magdarasal
at hindi mag-aayuno». (Al-Bukhari: 1850)

6. ANG SADYANG PAGPAPALABAS NG SEMELYA

PAALALA:

A. Kapag kusang lumabas ang semilya mula sa pagtulog o lumabas ito dahil sa panaginip, ay
hindi makakasira sa pag-aayuno dahil ito ay hindi sinasadya.

B. Ang pananaw ng ibang mga ulama (pantas) patungkol sa pagpapalabas ng semelya ng

sinasadya ay hindi ito makakasira sa pag-aayuno.

Ngunit ang pinaka malapit sa tama ay makakasira ito sa pag-aayuno at ito ang pananaw ng
karamihan sa mga Ulama.

7. ANG HIJAMA (CUPPING)

Paalala: Ang pananaw ng ibang mga ulama (pantas) patungkol sa Hijamah ay hindi ito
makakasira sa pag-aayuno.

Ngunit ang pinaka malapit sa tama ay makakasira ito sa pag-aayuno.

(‫ ( أفطر الحاجم والمحجوم‬: ‫لقول النبي صلى هللا عليه وسلم‬

( .2074( ‫) وصححه األلباني في صحيح أبي داوود‬1679( ‫) وابن ماجه‬2367( ‫رواه أبو داوود‬

Sinabi ni propeta (s.a.w): Nasira ang pag-aayuno ng nagpahijama (cupping) at ang naghijamah o
gumawa nito. Abu daud, ibn majah

20
PAALALA:

A. Ang pagkuha ng dugo sa katawan ng tao ay makakasira sa pag-aayuno kung ito ay marami,
peru kung ito ay kakaunti lamang ay hindi makakasira sa pag-aayuno.

B. Ang pagpapalagay ng dextrose sa katawan ng tao ay makakasira sa pag-aayuno dahil ito ay

mayroong halong pampalakas, ngunit ang bakuna o vaccine kung wala itong halong pampalakas
ay hindi makakasira sa pag-aayuno.

(8) TATLONG KONDISYON UPANG MAITURING NA NASIRA ANG PAG-AAYUNO NG ISANG TAO
KAPAG SIYA AY NAKAGAWA NG PAGKAKAMALI :

1. KAALAMAN ( HINDI MANGMANG )

‫ اللذان تشد‬،‫ أنه صام فجعل تحت وسادته عقالين ـ وهما الحبالن‬:‫ففي الصـحيح مـن حـديث عـدي بن حاتم ـ رضي هللا عنه ـ‬
‫ فلما‬،‫ ثم أمسك‬،‫ وجعل يأكل ويشرب حتى تبين له األبيض من األسود‬،‫ أبيض‬:‫ والثاني‬،‫بهما يد البعير إذا برك ـ أحدهما أسود‬
‫ فـبين لـه النبي صلى هللا عليه وسلم أنه ليس المراد بالخيط‬،‫أصبح غدا إلى رسول هللا صلى هللا عليه وسلم فأخبره بذلك‬
‫ ولم يأمره‬،‫ وبالخيط األسود الليل‬،‫ بياض النهار‬،‫ وإنما المراد بالخط األبيض‬،‫األبيض واألسود في اآلية الخيطين المعروفين‬
‫ ومسلم] ؛‬،‫ [أخرجه البخاري‬. ‫النبي صلى هللا عليه وسلم بقضاء الصوم‬

.‫ يظن أن هذا معنى اآلية الكريمة‬،‫ألنه كان جاهالً بالحكم‬

Ayon kay Adie Ibn Hatem(ra): siya ay nag-ayuno at kanyang nilagay sa kanyang unan ang
dalawang tali, ang isa ay puti at ang isa ay itim, at siya ay kumakain hanggang sa naging malinaw
sa kanya ang kulay ng dalawang tali at pagkatapos siya ay tumigil sa pagkain. At nang
kinabukasan ay pumunta siya kay propeta(s.a.w) at kanya itong sinabi sa kanya, at ipinaliwanang
sa kanya ng propeta(saw) na hindi ito ang kahulugan ng bersekolo, kundi ang puting tali ay ang
liwanag ng umaga at ang itim na tali ay ang dilim ng gabi, at hindi siya inutusan ng propeta na
magbayad. Bukhari at Muslim

:‫عن أسماء بنت أبي بكر ـ رضي هللا عنهما ـ قالت‬

[‫)) أفطرنا على عهد النبي صلى هللا عليه وسلم في يوم غيم ثم طلعة الشمس))[أخرجه البخاري‬
21
Sinabi ni Asma na anak ni Abu Bakr(ra): kami ay nag-iftar(kumain) sa panahon ni propeta (s.a.w)
sa panahaon na maulap at pagkatapos biglang lumabas ang araw.

PAALALA: sila ay hindi inutusan ng propeta (s.a.w) na magbayad.

[5 :‫ {وليس عليكم جناح فيما أخطأتم به ولكن ما تعمدت قلوبكم} [سورة األحزاب‬: ‫قال تعالى‬

Sabi ng Allah: at wala kayong kasalanan sa anumang nagawa ninyong pagkakamali kung ito ay
hindi ninyo sinasadya, pinarurusahan lamang kayo sa mga bagay na inyong sinasadyang gawin. [
ahzab :5]

2. KANYANG NAALALA ( HINDI NAKALIMOT )

((‫ ((قد فعلت‬:‫] فقال هللا تعالى‬286 :‫ {ربنا ال تؤاخذنا إن نسينا أو أخطأنا}[البقرة‬: ‫قال تعالى‬

Sabi ng Allah: “Aming Panginoon! Kami ay huwag Ninyong parusahan kung kami ay makalimot o
masadlak sa kamalian [ Albaqarah : 286]

:‫أن رسول هللا صلى هللا عليه وسلم قال‬

[.‫ أطعمه هللا وسقاه"[رواه مسلم‬،‫ أو شرب فليتم صومه فإنما‬،‫"من نسي وهو صائم فأكل‬

Sinabi ng Propeta (s.a.w): «Sinuman ang nakalimot habang siya ay nag-aayuno, siya ay napakain
o napainum. Magkagayun, nararapat niyang ipagpatuloy ang kanyang pag-aayuno, sapagka’t
siya [sa gayong pagkakataon] ay pinakain ng Allah at pinainom». (Al-Bukhari: 1831 – Muslim:
1155).

22
3. KANYANG SINASADYA ( HINDI PINILIT )

‫ {من كفر باهلل من بعد إيمانه إال من أكره وقلبه مطمئن باإليمان‬:‫لقول هللا تعالى في المكره على الكفر‬

[106 :‫ولكن من شرح بالكفر صدرا ً فعليهم غضب من هللا ولهم عذاب عظيم} [النحل‬

Sabi ng Allah: ang sinuman na bumigkas ng salitang paglabag o pagtanggi sa Allâh(‘Kufr’) at

tumalikod pagkatapos niyang maniwala, maliban lamang sa sinumang pinilit na pabigkasin ng
salitang paglabag sa Allâh , na ito ay kanyang binigkas dahil sa kanyang takot na mapahamak
subali’t ang kanyang puso ay nananatili pa ring matatag at buo sa tunay na paniniwala at di-
natitinag. [An-nahl 106]

[‫ وما استكرهوا عليه" [أخرجه ابن ماجه‬،‫ والنسيان‬،‫ أن هللا رفع عن أمتي الخطأ‬:"‫روي عن النبي صلى هللا عليه وسلم‬

Sabi ng propeta (s.a.w): Ang Allah ay iaangat (ititigil ang pagtala ng mga gawa) sa aking ummah
o nasyon, mula sa kanilang pagkakamali, pagkalimot at sa bagay na sila ay pinilit dito. Ibn majah

(9) MGA MA-IINAM NA GAWAIN SA PAG-AAYUNO

1. ANG KUMAIN NG SUHOOR (Ang pagkain sa madaling araw bago magsimula ang pag-aayuno).

: - ‫ صلى هللا عليه وسلم‬- ‫ قال النبي رسول هللا‬: ‫ قال‬- ‫ رضي هللا عنه‬- ‫من حديث أنس بن مالك‬

1095 ‫ ومسلم برقم‬، 1923 ‫( تسحروا فإن في السحور بركة ) رواه البخاري برقم‬

Ang Propeta (s.a.w) ay nagsabi: Kumain ng Suhoor sapagka’t may biyaya rito. (Bukhari)

23
2. SUNNAH ANG IPAHULI ANG SUHOOR KAPAG MALAPIT NA ANG ADHAN NG FAJR.

: ‫ ثم قام إلى الصالة قلت‬- ‫ صلى هللا عليه وسلم‬- ‫ ( تسحرنا مع النبي‬: ‫عن أنس عن زيد بن ثابت رضي هللا عنهم قال‬

1921 ‫كم كان بين األذان والسحور قال قدر خمسين آية ) رواه البخاري‬

Isinalaysay ni Anas mula kay Zayd ibnu Tha-bit (kalugdan nawa sila ni Allah): “Kami ay kumain ng
suhoor kasama ng Mensahero ni Allah, pagkatapos siya ay tumayo upang magdasal at sinabi:
“Ilan ang pagitan ng adhaan at suhoor?” sinabi: “Sapat na ang (basahin) limampung bersikulo.”
Iniulat ni Imaam Al Bukhaaree, 1921.

3. SUNNAH ANG MADALIIN ANG (IFTAR) PAGTATAPOS NG PAG-AAYUNO.

1098 ‫ ومسلم‬، 1957 ‫ ( ال يزال الناس بخير ما عجلوا الفطر ) رواه البخاري‬: - ‫قال صلى هللا عليه وسلم‬

Batay sa nag-ulat na sinabi ng Propeta (s.a.w): “Hindi bababa (maaalis) ang mga tao mula sa
kabutihan hangga’t sila ay nagmamadali sa pagtatapos ng kanilang pag-aayuno (iftaar).” Iniulat
nila Imaam Al Bukhaaree, 1957; at Muslim, 1098).

4. SUNNAH ANG TAPUSIN ANG PAG-AAYUNO SA PAMAMAGITAN NG MANIBALANG (FRESH) NA

DATILES, KUNG WALANG MATAGPUAN KAHIT NA TUYONG DATILES, KUNG WALANG
MATAGPUAN KAHIT NA TUBIG NA LAMANG.

Batay sa isang salaysay (hadeth):

، ‫ يفطر على رطبات قبل أن يصلي‬- ‫ صلى هللا عليه وسلم‬- ‫ ( كان رسول هللا‬: ‫ قال‬- ‫ رضي هللا عنه‬- ‫حديث أنس‬

696 ‫ والترمذي‬، 2356 ‫ فإن لم تكن حسا حسوات من ماء ) رواه أبو داود برقم‬، ‫فإن لم يكن فعلى تمرات‬

Isinalaysay ni Anas (kalugdan nawa siya ni Allah): ‘Ang Mensahero ni Allah (s.a.w) ay paratiang
nagtatapos ng kanyang pag-aayuno ng manibalang na datiles bago siya magdasal; kung wala
nito kumukuha na lamang siya ng datiles na tuyo, at kung wala nito siya ay lalagok na lamang ng
tubig. Iniulat nila Aboo Dawood 2356; at At Tirmidhee 696; binilang na hasan mula sa aklat ng
Al Irwa’, 4/45.
24
5. PAGBANGGIT NG DU’A (PANALANGIN) SA ORAS NG IFTAR.

" ‫ورد " ذهب الظمأ وابتلت العروق وثبت األجر إن شاء هللا‬

39 / 4 ‫ وحسنه في اإلرواء‬، 239 / 4 ‫ والبيهقي‬، 2357 ‫رواه أبو داود‬

Naiulat: “Dhahaba adhamma’ wabtallatal-‘urooq wa thabatal ajru insha’ Allah

(ang uhaw ay napawi, ang ugat ay nadiligan at tiyak ang gantimpala insha’Allaah).”

Iniulat nila Imaam Aboo Dawood, 2357; at al-Bayhaqee, 4/239; at inihanay na hasan mula sa
aklat na Al Irwa’, 4/39.

6. PAGPAPARAMI NG DU’A (PANALANGIN).

، ‫ ودعوة الصائم‬، ‫ دعوة الوالد‬: ‫( ثالث دعوات ال ترد‬: ‫ قال‬- ‫ صلى هللا عليه وسلم‬- ‫ أن النبي‬- ‫ رضي هللا عنه‬- ‫عن أنس‬
1797 ‫ وصححه األلباني في الصحيحة‬، 345 / 3 ‫ودعوة المسافر ) رواه البيهقي‬

Isinalaysay ni Anas (kalugdan nawa siya ni Allah) na sinabi ng Propeta (s.a.w): “Tatlong
panalangin ang hindi tinatanggihan: ang panalangin ng ama, ang panalangin ng taong nag-
aayuno, at ang panalangin ng naglalakbay.” Iniulat ni al-Bayhaqee, 3/345; ibinilang na saheeh ni
Albaani mula sa aklat ng As Saheeh 1797.

7. SUNNAH KAPAG MAY TAONG UMINSULTO SAYO AY SUMAGOT SA MAAYOS NA

PAMAMARAAN AT SABIHIN: “AKO AY NAG-AAYUNO,”

‫( الصيام جنة فال يرفث‬: ‫ قال‬- ‫ صلى هللا عليه وسلم‬- ‫ أن رسول هللا‬- ‫ رضي هللا عنه‬- ‫رواه البخاري ومسلم عن أبي هريرة‬
‫وال يجهل وإن امرؤ قاتله أو شاتمه فليقل إني صائم مرتين والذي نفسي بيده لخلوف فم الصائم أطيب عند هللا تعالى من ريح‬
، 1894 ‫المسك يترك طعامه وشرابه وشهوته من أجلي الصيام لي وأنا أجزي به والحسنة بعشر أمثالها ) البخاري برقم‬
1151 ‫ومسلم‬

25
Isinalaysay ni Abee Hurayrah (kalugdan nawa siya ni Allah), na ang Mensahero ni Allah (saw) ay
nagsabi: “Ang pag-aayuno ay paraiso, kaya huwag umasal ng masama at ignorante. At kung
mayroon mang umaway at uminsulto sa inyo ay sabihin lamang: ‘Ako ay nag-aayuno, ng
dalawang ulit. Sumpa man sa isa na may tangan ng aking buhay, ang baho na lumalabas sa bibig
ng isang taong nag-aayuno kay Allah, ang Kataas-taasan mas mainam pa sa amoy ng Misk.
Kanyang iniwan ang kanyang pagkain at inumin, at pagnanais ng dahil sa Akin. Ang pag-aayuno
ay sa Akin at Aking gagantimpalaan ito ng kabutihan ng sampung ulit tulad nito.’” Iniulat ni
Imaam Al Bukhaaree 1894; at Imaam Muslim, 1151.

8. ANG MALIMIT NA PAGBASA NG BANAL NA QUR’AN SA BUWAN NG RAMADHAN.

ِ َ‫ت ِمنَ ا ْل ُه َدى َو ْالفُ ْرق‬

185 / ‫ان ) البقرة‬ ٍ ‫اس َوبَ ِينَا‬ ً ‫ضانَ الَّذِي أ ُ ْن ِزلَ فِي ِه ْالقُ ْرآنُ هُد‬
ِ َّ‫ى ِللن‬ َ ‫ش ْه ُر َر َم‬
َ ( : ‫قال تعالى‬

Ang Allah ay nagsabi: {Buwan ng Ramadhan [nang] ipinahayag ang Qur’an, [ito ay nagsisilbing]
patnubay para sa sangkatauhan at [bilang] mga malilinaw na katibayan ng patnubay at
pamantayan [sa pagitan ng wasto at mali]. Kaya, sinuman sa inyo ang nakatanaw sa [bagong
buwan ng] buwan [ng Ramadhan], siya ay nararapat na mag-ayuno}. [Al-Baqarah (2): 185]

9. ANG PAGPAPAKAIN NG IFTAR SA MGA NAG-AAYUNO.

َّ ‫ " َمن‬: ‫ قال صلى هللا عليه وسلم‬: ‫عن زيد بن خالد الجهني قال‬
‫فطر صائما ً كان له مثل أجره غير أنه ال ينقص من أجر‬
" ‫الصائم شيء‬

.‫رواه الترمذي واأللباني‬

Sinabi ng propeta (s.a.w): sinuman ang magpakain ng iftar sa isang nag-aayuno, ay magkakamit
siya ng gantimpala na tulad ng gantimpala ng nag-ayuno, ngunit hindi ito mababawas mula sa
gantimpala ng nag-aayuno na kanyang pinakain ng iftar. -Termedhi

10. ANG PAGPAPARAMI NG MGA GAWAING MABUBUTI.

26
 ‫ "كان النبي صلى هللا عليه وسلم أجود الناس بالخير وأجود ما‬:‫قد روى البخاري ومسلم عن ابن عباس رضي هللا عنهما قال‬
‫يكون في شهر رمضان ألن جبريل كان يلقاه في كل ليلة في شهر رمضان حتى ينسلخ يعرض عليه رسول هللا صلى هللا عليه‬
‫في الصحيحين‬. “‫وسلمت القرآن فإذا لقيه جبريل كان أجود من الريح المرسلة‬

Sabi ni Ibn Abbas (ra): Tunay na si propeta Muhammad ay pinakamahusay na tao, at

pinamahusay siya sa buwan ng ramadhan… Al-bukhari

11. ANG PAGSASAGAWA NG SALATU TARAWEH.

:‫عن أبي هريرة رضي هللا عنه أن رسول هللا صلى هللا عليه وسلم قال‬

.‫)من قام رمضان إيمانا ً واحتسابا ً غُفر له ما تقدم من ذنبه) متفق عليه‬

Sinabi ng Propeta (s.a.w): " Sinuman ang magsagawa ng panggabing dasal sa buwan ng
Ramadhan ng may pananampalataya sa ALLAH, ng may paniniwala sa biyaya nito, at sa matapat
na hangaring matamo ang biyayang ito, patatawarin siya sa kanyang mga nakaraang kasalanan."
(Sahih Bukhari)

12. ANG PAGSASAGAWA NG I’TIKAF

" :َ‫شة‬
َ ِ‫ع ْن عائ‬
َ َ ‫ي ومسل ٌم من طريق عُ ْر َوة‬
ُّ ‫رواه البخار‬
"‫ ثم اعتكف أزوا ُجه من بعده‬،‫ي صلى هللا عليه وسلم كان يعتكف العشر األواخر من رمضان حتى توفاه هللا‬ َّ
َّ ‫أن النب‬

Si Aisha: tunay na si Propeta Muhammad (s.a.w) ay nagsasagawa ng Itikaf sa mga huling gabi ng
Ramadan hanggang sa siya ay bawian ng buhay at nagsagawa din ng I’tikaf ang kanyang mga
asawa pagkaraan ng kanyang kamatayan. Bukhari at Muslim

27
 (10) MGA BAGAY NA PINAPAHINTULUTAN SA ISANG NAG-AAYUNO

1. ANG PAGGAMIT NG SEWAK.

‫ ومسلم‬847 ‫كل صالة))؛ (أخرجه البخاري‬ ِ ‫أشق على أ َّمتي ألمرتُهم‬

ِ ‫بالسواك عند‬ ْ ‫ ((لوال‬:- ‫قال صلَّى هللا عليه وسلَّم‬
َّ ‫أن‬
.‫ وص َّححه عن مالك‬،‫كل وضوء)) أخرجها النسائي وابن خزيمة‬ ِ ‫ ((عند‬:‫ وفي رواية‬،252
Sinabi ng Propeta (s.a.w) : Kung hindi lang mahihirapan ang aking (ummah) ay ipag-uutos ku sa
kanila ang sewak sa bawat salah, sa ibang salaysay ay sa bawat wudu. Bukhari

2. ANG ABUTAN NG FAJR NA NASA KALAGAYAN NG ( JUNUB ).

،‫فجر وهو جنبٌ من أهله‬ ِ ‫ كان ي‬- ‫ صلَّى هللا عليه وسلَّم‬- ‫ي‬
ُ ‫ُدركه ال‬ َّ :- ‫ رضي هللا عنهما‬- ‫وأم سلمة‬
َّ ‫"أن النب‬ ِ ‫عن عائشة‬
(.1109 ‫ ومسلم‬،143 /4 ‫ثم يغتسل ويصوم"؛ (أخرجه البخاري‬

Ayun kay Aisha at Ummu Salamah tunay na si Propeta (s.a.w) ay inaabutan ng fajr na siya ay
nasa kalagayan ng junub mula sa kanyang mga asawa, at pagkatapos ay naliligo siya at tinuloy
ang pag-aayuno. Bukhari

3. ANG PAGHALIK AT PAGYAKAP SA ASAWA.

ِ ‫ ي‬- ‫ صلَّى هللا عليه وسلَّم‬- ‫ "كان رسول هللا‬:‫ قالت‬- ‫ رضي هللا عنها‬- ‫عن عائشة‬
،‫ُقبل وهو صائ ٌم ويُبا ِشر وهو صائم‬

(.1106 ‫ ومسلم‬،149 /4 ‫ولكنَّه كان أمل َككُم إلربه"؛ (رواه البخاري‬

28
Ayon kay Aisha (ra) kanyang sinabi: tunay na si Propeta Muhammad (s.a.w) ay kanyang
hinahalikan at niyayakap ang kanyang mga asawa na siya ay nag-aayuno, ngunit siya ang labis na
mayroong kakayahan na pigilan ang kanyang sarili mula sariling kagustuhan. Bukhari at Muslim

4. ANG PAGMUGMOG AT PAGSISINGA.

(450 /2 ‫صائما))؛ ("أبي داود"؛ لأللباني‬

ً ْ ‫ ((وبا ِلغ في االس ِتنشاق إال‬:- ‫قال صلَّى هللا عليه وسلَّم‬
َ‫أن تكون‬

Sinabi ng mahal na Propeta(s.a.w): “ magpahigit sa pagsisinga, maliban kung ikaw ay nag-

aayuno. [ Abu Daud ]

5. ANG PAGTIKIM SA LASA NG PAGKAIN BASTA HINDI PUMASOK SA LALAMUNAN

ْ ‫بأس‬
‫أن يذوق الخل أو الشيء ما لم يد ُخل حلقه وهو صائ ٌم"؛‬ َ ‫ "ال‬:- ‫ رضي هللا عنهما‬- ‫ورد عن ابن عباس‬
(‫ وسندُه حسن‬،47 /3 ‫صلَه ابن أبي شيبة‬
َ ‫ وو‬،‫(رواه البخاري معلقًا‬
Nabanggit na si Ibn Abbas (ra) ay kanyang sinabi: Walang masama na tikman ang (pagkain)
suka, tea basta hindi pumasok sa lalamunan kapag siya ay nag-aayuno. Nabanggit ni Bukhari

6. ANG IPAHULI ANG PALILIGO NG JUNUB O BABAENG MAY REGLA HANGGANG PAGSAPIT NG
FAJR PAGKATAPOS MAG-AYUNO

،‫فجر وهو جنبٌ من أهله‬ ِ ‫ كان ي‬- ‫ صلَّى هللا عليه وسلَّم‬- ‫ي‬
ُ ‫ُدركه ال‬ َّ :- ‫ رضي هللا عنهما‬- ‫وأم سلمة‬
َّ ‫"أن النب‬ ِ ‫عن عائشة‬
(.1109 ‫ ومسلم‬،143 /4 ‫ثم يغتسل ويصوم"؛ (أخرجه البخاري‬

Ayun kay Aisha at Ummu Salamah tunay na si Propeta (s.a.w) ay inaabutan ng fajr na siya ay
nasa kalagayan ng junub mula sa kanyang mga asawa, at pagkatapos ay naliligo siya at nag-
aayuno. Bukhari

7. ANG PAGLUNOK NG LAWAY

29
8. ANG MALIGO SA UMAGA NG RAMADHAN

9. ANG PAGGAMIT NG PABANGO

10. PAGSISIPILYO NG NGIPIN GAMIT ANG TOOTHPASTE

11. PAGGAMIT NG VICKS

(11) ANG MGA URI NG WESAL AT HATOL DITO

Ang wesal ay ang hindi kakain ang isang nag-aayuno pagsapit ng Iftar o pagsapit ng suhoor, na
siya ay didiretso lamang sa kanyang pag-aayuno.

URI NG WESAL:

1. Ang wesal na hindi kakain ng iftar (pagtatapos ng pag-aayuno sa magreb) at hindi rin kakain
ng suhor (pagkain sa fajr bago magsimula ang pag-aayuno) mula sa isang araw hanggang sa
susunod na araw. ( Ito ay haram o ipinagbabawal )

2. Ang wesal na hindi kakain ng iftar (pagtatapos ng pag-aayuno sa magreb) mula magreb
hanggang suhor (pagkain bago magsimula ang pag-aayuno) lamang, ngunit pagsapit ng suhoor
ay kakain na. ( Ito ay pinapahintulutan )

‫ صحيح أبي داود‬،"‫ "من أراد أن يواصل فليواصل إلى السحر‬: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬

Sinabi ng Propeta (s.a.w) : Sinuman ang gustong ng wesal (hindi kakain sa iftar) ay ituloy niya ito
hanggang sa suhoor (pagkain bago magsimula ang pag-aayuno). [Abu Daud]

PAALALA: ANG MAS-MAINAM AY IWASAN ANG WESAL

1098 ‫ ومسلم‬، 1957 ‫ ( ال يزال الناس بخير ما عجلوا الفطر ) رواه البخاري‬: - ‫قال صلى هللا عليه وسلم‬
30
Sinabi ng Propeta (s.a.w): “Hindi bababa (maaalis) ang mga tao mula sa kabutihan hangga’t sila
ay nagmamadali sa pagtatapos ng kanilang pag-aayuno (iftar).” Iniulat nila Imaam Al Bukhari,
1957; at Muslim, 1098).

(12) ANG SALAH NA TARAWEH (PAGDARASAL TUWING GABI NG RAMADHAN)

Ang Salatu Taraweh ay ang panggabing dasal sa buwan ng Ramadhan na isinasagawa

pagkatapos ng Salatul Isha.

Ang pagdarasal ng Taraweh ng magkakasama (jama-a’) ay isang Sunnah na pinasimulan ng

Propeta (s.a.w) sa kanyang panahon at ito ay binigyang-buhay muli ng pangalawang khalifa na si
Umar Ibn Khattab (Ra).

Ang Taraweh ay maaaring isagawa na mag-isa subali't higit na ipina-payo na isagawa ito ng
sama-sama o (jama-a’) at ito ay winawakasan sa pag-aalay ng Salatul Witr.

:‫عن أبي هريرة رضي هللا عنه أن رسول هللا صلى هللا عليه وسلم قال‬

.‫)من قام رمضان إيمانا ً واحتسابا ً غُفر له ما تقدم من ذنبه) متفق عليه‬

Sinabi ni Propeta (s.a.w): " Sinuman ang magsagawa ng panggabing dasal sa buwan ng
Ramadhan ng may pananampalataya sa ALLAH, ng may paniniwala sa biyaya nito, at sa matapat
na hangaring matamo ang biyayang ito,patatawarin siya sa kanyang mga nakaraang kasalanan."
(Sahih Bukhari)

BILANG NG RAK’AH NG TARAWEH

Nagkakaiba ang pananaw ng mga Ulama (pantas) tungkol sa bilang ng rak’ah ng taraweh, at
lahat ito ay pwede ( labing isa kasama ang witr at dalamput tatlo kasama ang witr … )

Ngunit ang pinaka mainam ay ang labing-isang rak’ah dahil ito ang ginagawa ni Propeta
Muhammad (s.a.w).
31
 .‫رواه البخاري و ومسلم‬. ‫ما كان يزيد في رمضان وال في غيره على إحدى عشرة ركعة‬: ‫قالت عائشة رضي هللا عنها‬

Si Aisha, ang asawa ng Propeta Muhammad (s.a.w) ay nagsabi: " Ang Propeta ay hindi kailanman
nagdasal ng labis sa labing-isang rak’ah sa anumang panggabing dasal maging ito ay sa buwan ng
Ramadhan o hindi." (Sahih Bukhari at Sahih Muslim)

AT ITO AY ISINASAGAWA NG DALAWA, DALAWANG RAK’AH

‫متفق‬. ‫ فإذا خشي أحدكم الصبح صلى ركعة واحدة توتر له ما قد صلى‬،‫ صالة الليل مثنى مثنى‬: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬
‫عليه‬

Sinabi ng mahal na Propeta (s.a.w): ang salah sa gabi ay dalawa, dalawa, at kapag nangamba ang
isa sa inyo na abutan siya ng umaga ay magsagawa siya ng isang rak’ah upang ito ay maging witr
niya sa mga naunang salah niya. Bukhari at Muslim

(13) ANG PAGSASAGAWA NG I’TIKAF

Ang I’tikaf ay ang pananatili sa loob ng Masjid sa huling sampung araw ng Ramadhan upang
magsagawa ng mga pagsamba katulad ng pagsasagawa ng mga salah, pagbabasa ng Quran, mga
dhikr, pag-aaral sa Islam at iba pang mga pinahintulutang mga gawaing pagsamba.

‫ي صلى هللا عليه وسلم كان يعتكف العشر األواخر من رمضان‬ َّ :َ‫شة‬
َّ ‫"أن النب‬ َ ِ‫ع ْن عائ‬
َ َ ‫ي ومسل ٌم من طريق عُ ْر َوة‬
ُّ ‫رواه البخار‬
،‫حتى توفاه هللا‬

"‫ثم اعتكف أزوا ُجه من بعده‬

Si Aisha: tunay na si Propeta Muhammad (s.a.w) ay nagsasagawa ng Itikaf sa mga huling gabi ng
Ramadan hanggang sa siya ay bawian ng buhay at nagsagawa din ng I’tikaf ang kanyang mga
asawa pagkaraan ng kanyang kamatayan. Bukhari at Muslim

32
 (14) ANG PAGHAHANAP SA LAYLATOL-QADR

Ito ang gabi na ang iyong pagsamba ay may katumbas na higit pa sa isang libong buwan.

)3( ‫ش ْه ٍر‬ ِ ‫) لَ ْيلَةُ ْالقَد ِْر َخي ٌْر ِم ْن أ َ ْل‬2( ‫) َو َما أَد َْراكَ َما لَ ْيلَةُ ْالقَ ْد ِر‬1( ‫ ِإنَّا أَ ْنزَ ْلنَاهُ فِي لَ ْيلَ ِة ْالقَد ِْر‬: ‫قال تعالى‬
َ ‫ف‬
ْ ‫ي َحتَّى َم‬
(5( ‫ط َل ِع ْالفَجْ ِر‬ َ )4( ‫الرو ُح فِي َها ِبإ ِ ْذ ِن َربِ ِه ْم ِم ْن كُ ِل أ َ ْم ٍر‬
َ ‫سال ٌم ِه‬ ُّ ‫تَن ََّز ُل ْال َم َالئِ َكةُ َو‬

Sabi ni Allah: “Katotohanang ibinaba namin ito (ang Quran) sa Gabi ng Qadr [1] At ano ang
nagpaalam sa iyo kung ano ang Gabi ng Qadr [2] Ang Gabi ng Qadr na higit pa sa isang libong
buwan [3] Dito’y pumapanaog ang mga anghel at ang Ruh (Jibril) sa kapahintulutan ng kanilang
Panginoon na may dalang kapasiyahan sa lahat [4] Kapayapaan hanggang sa pagsapit ng bukang
liwayway [5]

.‫ «من قام ليلة القدر إيمانا ً واحتسابا ً غفر له ما تقدم من ذنبه» مسلم‬: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬

Sabi ng Rasulullah (s.a.w): “Sinuman ang magsumikap (sa pagsamba) sa gabi ng Qadr nang may
pananampalataya at hangaring makakuha ng gantimpala ay ipapatawad sa kanya ang kanyang
mga nakaraang kasalanan.” Muslim

‫ي و ومسلم‬
ُّ ‫األواخر من رمضانَ ) رواه البخار‬
ِ ‫َحروا ليلةَ القَدْر في العَ ْشر‬
ُّ ‫ (ت‬: ‫قال النبي صلى هللا عليه وسلم‬

33
Si Propeta Muhammad (s.a.w) ay nagsabi, "Hanapin niyo ang Laylatol-Qadr sa huling sampung
gabi ng buwan ng Ramadhan." Bukhari at Muslim

(15) MGA KAMALIANG NAGAGAWA NG IBA SA BUWAN NG RAMADHAN

1. Ang hindi pag-aaral o pananatiling mangmang sa mga batas patungkol sa pag-aayuno.

2. Ang pagsalubong ng ibang Muslim sa buwan ng Ramadhan sa pamamagitang ng paghahanda

sa pagbili ng mga pagkain ng subra subra, at hindi paghahanda sa mga pagsamba at pagtulong
sa mga mahihirap.

3. Ang pag-pupuyat sa mga bagay na walang kabuluhan at pag-iwan sa mga gawaing pagsamba
para kay Allah.

4. Ang maagang suhoor (pagkain bago magsimula ang pag-aayuno).

5. Ang pag-iwan ng salatul magreb sa Masjid nang dahil sa iftar sa bahay at pag-iwan ng salatul
fajr sa masjid nang dahil sa maagang suhoor.

6. Ang hindi pagbibigay halaga sa salatu taraweh kahit na mayroong kakayahang isagawa ito.

7. Ang kumain ng subra subra, ito man ay sa suhoor o iftar.

8. Ang pagtatapon ng mga pagkain dahil sa subrang paghahanda.

9. Ang sadyang pag-inum habang nag adhan ng fajr.

10. Ang pagpapahuli ng iftar(pagkain para tapusin ang pag-aayuno).

11. Ang pigilan ang batang mag-ayuno dahil sa sila ay hindi pa umabot sa tamang gulang, kahit
na mayroon silang kakayahang mag-ayuno.
34
12. Ang kalimutang ipanalangin ang mga taong nagpakain ng iftar.

13. Ang pag-aakala ng iba na hindi pwedeng makipagtalik sa asawa sa gabi ng Ramadhan.

14. Ang paglalagay o paggamit ng pabango ng kababaihan kapag sila ay papunta ng Masjid para
magsagawa ng salatu taraweh.

15. Ang pagpapahuli ng salatul Dhur at Asr dahil sa pagtulog sa kanyang uras.

16. Ang hintaying matapos muna ang adhan ng magreb bago mag iftar.

17. Ang hindi pagasasagawa ng panalangin bago ang iftar dahil sa pagiging abala sa paghihintay
sa oras ng adhan.

18. Ang pagpapatuloy ng pag-aayuno ng mayroon karamdaman o sakit kahit siya ay nahihirapan.

19. Ang pagbabasa ng Quran ng hindi maayos dahil sa subrang bilis nang dahil sa
pagmamadaling matapos ang buong Qur’an.

20. Ang pag-aakala na ang pagpapagupit o pagbunot ng buhok sa kili-kili o pagputol ng koko ay
makakasira sa pag-aayuno.

21. Ang subra o pagpapalabis sa pagmumogmog at pagsisinga sa umaga ng Ramadhan.

22. Ang pag-iwan ng i’tikaf sa Masjid ng mga taong mayroong kakayahan.

23. Ang maging abala lamang sa pagbili ng mga damit o mga pagkain sa huling sampong araw ng
Ramadhan.

35