SPRAWDZIAN Imię i nazwisko / Klasa Ilość punktów Wynik procentowy OCENA

GRAWITACJA ................................................. ....... / 34 ....... % ............

ZADANIA ZAMKNIĘTE [0-14p]

1. Orbita każdej planety jest elipsą, a Słońce znajduje się w jednym z jej ognisk.
Treść tego prawa podał: [0-1p]
a) Kopernik b) Newton c) Galileusz d) Kepler

2. Wskaż poprawną odpowiedź. Szybkość chwilowa planety: [0-1p]

a) jest najmniejsza w najmniejszej odległości planety od Słońca,
b) jest największa w najmniejszej odległości planety od Słońca,
c) jest taka sama w każdym punkcie toru planety,
d) w pobliżu Słońca jest 1000 razy większa od szybkości chwilowej w dużej odległości od Słońca.

3. Na rysunku przedstawiono sił, którą kula o masie m przyciąga kulę o masie 2m. Dorysuj siłę, którą kula o
masie 2m przyciąga kulę o masie m. [0-1p]

4. Jeśli odległość między środkami dwóch kul wzrośnie pięć razy , to wartość siły wzajemnego oddziaływania
grawitacyjnego między nimi: [0-1p]
a) zmaleje 5 razy, b) wzrośnie 5 razy, c) zmaleje 25 razy d) wzrośnie 25 razy.

5. Jeśli siła oddziaływania grawitacyjnego dwóch ciał o masach 2 kg i 4 kg ma wartość 3,335 * 10 -9N, to
odległość między ich środkami wynosi: [0-1p]
a) 4 m, b) 4 cm, c) 1,6 dm, d) 1,6 m.

6. W pobliżu Księżyca ciała spadają swobodnie ruchem: [0-1p]

a) jednostajnie prostoliniowym,
b) jednostajnie przyśpieszonym,
c) jednostajnie opóźnionym,
d) zmiennym.

7. Wartość przyspieszenia grawitacyjnego w pobliżu planety: [0-1p]

a) jest taka sama dla wszystkich planet Układu Słonecznego,
b) zależy od odległości planety od Słońca,
c) zależy tylko od masy planety i kwadratu jej promienia,
d) zależy od tego, czy planeta ma atmosferę czy jest jej pozbawiona.

8. Gdyby nagle zniknęła siła powszechnego ciążenia, to spadające swobodnie ciało: [0-1p]
a) poruszałoby się ruchem jednostajnym bez zmiany kierunku i zwrotu,
b) poruszałoby się ruchem jednostajnym ze zmianą zwrotu na przeciwny,
c) przestałoby się poruszać,
d) nie zmieniłoby swego ruchu.
9. Ciała wytwarzają wokół siebie pole grawitacyjne. Aby można było porównać właściwości tych pól
stosujemy wielkość zwaną: [0-1p]
a) przyspieszeniem grawitacyjnym,
b) natężeniem pola grawitacyjnego,
c) punktową masą próbną,
d) energią pola.

10. Potencjał pola grawitacyjnego ma w każdym punkcie pola: [0-1p]

a) inną warto b) wartość równą zero c) wartość większą od zera d) wartość mniejszą od zera

11. Na samochód poruszający się ze stała szybkością po łuku poziomego zakrętu o promieniu r działa siła
dośrodkowa o wartości 6,25 kN. Jeśli ten samochód przejeżdżałby zakręt z szybkością o 20% mniejszą, to
działająca siła dośrodkowa miała by wartość równą: [0-1p]
a) 6,25 kN b) 5 kN c) 4 kN d) 2,5 kN

12. Zawieszona na lince kula o masie m porusza się ruchem jednostajnym po okręgu. Na rysunku zaznaczono
trzy siły: I, II, III.

Które stwierdzenie jest poprawne? [0-1p]

1. na kulę działają trzy siły: siła dośrodkowa I, siła grawitacji III i siła sprężystości linki II.
2. na kulę działają dwie siły: siła grawitacji III i siła sprężystości linki II.
3. siła dośrodkowa I jest wypadkową sił II i III.
4. na kulę działają dwie siły: siła grawitacji III i siła dośrodkowa I.

a) tylko 1, b) 2 i 3, c) tylko 3, d) 2 i 4.

13. Wartość pierwszej prędkości kosmicznej dla Saturna wynosi w przybliżeniu: [0-1p]
a) 79 m/s b) 25 m/s c) 79 km/s d) 25 km/s

14. Opisem ruchów ciał niebieskich, bez analizowania przyczyn tych ruchów, zajmowali się: [0-1p]
a) Kopernik i Newton, b) Galileusz i Kepler, c) Newton i Galileusz, d) Kepler i Kopernik
 ZADANIA OTWARTE [0-20p]
15. Średnia odległość środka Ziemi od środka Słońca wynosi 1 AU, a okres biegu Ziemi wokół Słońca 1 rok.
Oblicz okres obiegu Wenus wokół Słońca, jeżeli średnia odległość środka Wenus od środka Słońca jest
równa 0,723 AU. [0-2p]

16. Wiedząc, że stała grawitacji wynosi 6,67∙10-11 Nm2 /kg2 , przyspieszenie ziemskie 10 m/s2 ,
a promień Ziemi ma wartość 6370 km, oblicz masę Ziemi. [0-2p]

17. Znajdź średnią gęstość Ziemi, jeżeli wiadomo, że jej promień wynosi 6370 km, a przyspieszenie
ziemskie ma wartość 10 m/s. Przyjmij, że Ziemia ma kształt kuli. [0-2p]

18. Oblicz ile razy mniejsza jest wartość siły grawitacji działającej na ciało umieszczone w odległości
równej 4 promieniom Ziemi, licząc od jej powierzchni, od wartości siły grawitacji działającej na
to ciało na powierzchni planety. [0-3p]

19. Oblicz wartość siły, którą przyciągały by się dwie stykające się ze sobą złote kule o średnicy
10 cm każda. Gęstość złota wynosi 19,3 g / cm3 . [0-2p]

20. Ustal, gdzie znajduje się punkt, w którym należałoby umieścić ciało, aby siły przyciągania
pochodzące od Ziemi i Księżyca wzajemnie się równoważyły. Odległość środka Księżyca od środka
Ziemi jest równa 3,84⋅108 m , a masa Księżyca stanowi 1/81 masy Ziemi. [0-3p]

21. W pobliżu powierzchni Ziemi na ciało o masie 1 kg działa siła ciężkości o wartości 10 N. Jaki
promień musiałaby mieć kula ołowiana, aby na jej powierzchni na ciało o masie 1 kg działała siła
o takiej samej wartości? Gęstość ołowiu wynosi 11,3⋅103 kg /m 3. [0-3p]

22. Dwie kule jednorodne o promieniu 1 m, wykonane z tego samego materiału, stykają się ze sobą.
Oblicz ile razy zmaleje wartość ich wzajemnego przyciągania grawitacyjnego, jeżeli rozsuniemy
je na odległość l = 1m. Czy umieszczenie tych kul np. w wodzie zmieniłoby wartość tej siły? [0-3p]