T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

MUHASEBE FİNANSMAN

CARİ HESAP
344MV0029

Ankara, 2011
 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve
Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya yönelik olarak
öğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmış bireysel öğrenme
materyalidir.
 Millî Eğitim Bakanlığınca ücretsiz olarak verilmiştir.
 PARA İLE SATILMAZ.
 İÇİNDEKİLER

AÇIKLAMALAR ....................................................................................................................ii
GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1
ÖĞRENME FAALİYETİ-1 ..................................................................................................... 2
1- CARİ HESAP İŞLEMLERİ................................................................................................. 2
1.1 Cari Hesap İşlemleri Nasıl Yapılır................................................................................. 2
1.2 Cari Hesap Hareketi ....................................................................................................... 3
1.3 Cari hesap takibi ............................................................................................................ 4
1.4 Cari hesap belgeleri........................................................................................................ 4
1.5 Cari hesap uygulaması ................................................................................................... 5
1.5.1 Örnek: Cari hesap takibini örnekle açıklayalım. .................................................... 5
1.5.2. Örnek: .................................................................................................................... 8
UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 11
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 12
ÖĞRENME FAALİYETİ-2 ................................................................................................... 18
2. CARİ HESAP PROGRAMI............................................................................................... 18
2.1 Cari hesap programları................................................................................................. 18
2.2. Paket Program cari hesap tanımlama işlemleri ........................................................... 19
2.2.1. Firma Tanımlama İşlemleri ................................................................................ 19
2.2.2 Paket Program Ticari Sisteme Giriş..................................................................... 20
2.2.3 Cari Kart Tanımlama işlemleri ............................................................................ 20
2.2.4. Cari Kart Devir Bakiye Tanımlama İşlemleri..................................................... 23
2.2.5. Kasa tanımlama işlemleri .................................................................................... 23
2.2.6. Banka ve banka hesabını tanımlama işlemleri..................................................... 23
2.3.7- Nakit Tahsilat İşlemleri ....................................................................................... 23
2.2.8 Nakit ödeme işlemleri........................................................................................... 25
2.2.9 Bankaya para yatırma işlemleri ............................................................................ 25
2.2.10 Alacak Dekontu işlemleri ................................................................................... 27
2.2.11 Borç Dekontu İşlemleri....................................................................................... 29
2.2.12 Banka Havalesi İşlemleri.................................................................................... 31
2.2.13 Durum bilgileri alma işlemi............................................................................... 33
UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 38
ÖLÇME DEĞERLENDİRME........................................................................................... 39
MODÜL DEĞERLENDİRME .............................................................................................. 43
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 46
KAYNAKÇA ......................................................................................................................... 49

i
 AÇIKLAMALAR
AÇIKLAMALAR
KOD 344MV0029
ALAN Muhasebe Finansman
DAL/MESLEK Bilgisayarlı Muhasebe Elemanı
MODÜLÜN ADI Cari Hesap
MODÜLÜN TANIMI Cari hesap işlemlerini bilgisayar ile yapabilme becerisinin
kazandırıldığı öğrenme materyalidir.
SÜRE 40/24
ÖN KOŞUL Bilgisayar kullanımı,
Paket program yükleme ve çalıştırma modülü,
Ticari Belgeler dersi modüllerini almış olmak.
YETERLİK Cari Hesap İşlemleri Yapmak
Genel Amaç: Bu modül ile; öğrenci, cari hesap işlemlerini
bilgisayar ile yapabilecektir.
Amaçlar:
MODÜLÜN AMACI Bilgisayarda cari hesap işlemlerini
kaydedebileceksiniz.
1. Cari hesap kartı düzenleyip, hareketleri kayıt
edebileceksiniz.
2. Cari hesap işlemlerini bilgisayar ile yapabileceksiniz.

EĞİTİM ÖĞRETİM Bilgisayar laboratuarı, Muhasebe paket programları, İnternet.

ORTAMLARI VE Projeksiyon, Tepegöz, demo cd
DONANIMLARI

Her öğrenme faaliyeti sonunda modülde verilen ölçme

araçları ile ulaştığınız bilgi düzeyinizi kendi kendinize
ÖLÇME VE değerlendirebileceksiniz.
DEĞERLENDİRME Modül sonunda ise, kazandığınız bilgi ve becerileri
belirlemek amacıyla öğretmeniniz tarafından hazırlanacak bir
ölçme aracıyla değerlendirileceksiniz.

ii
 GİRİŞ

GİRİŞ
Sevgili Öğrenci,

Cari hesaplar muhasebenin en önemli konularından biridir.

Paranız olmadığında, bazı ihtiyaçlarınızı, ödemeyi daha sonra yapacağınızı belirterek,
sizi tanıyan, güvenen işletmelerden karşılayabilirsiniz. Mahalle bakkalları ve veresiye
defterleri buna güzel bir örnektir. Günümüzde yaygın olarak kullanılan kredi kartlarında da
işlemler cari hesap şekli ile yapılmaktadır.
Borçlarımızı, alacaklarımızı bilgisayar ile takip edebilmek için, cari hesap programları
kullanılır. Cari hesap işlemleri borç veya alacak olarak tanımlanır. Cari hesap işlemleri için
çeşitli ticari belgeler kullanılır.
Cari hesap ile ilgili belgeler muhasebe kurallarına göre hesaplara işlenir.
Bugün birçok insan değişik firmalarda sadece cari hesap hareketlerinin kaydedilmesi,
izlenmesi, raporlarının alınması işiyle ilgilenmekte ve ekmek parasını kazanmaktadır.
Cari hesap takibi için, ticari belgeleri tanımak, bilmek, bilgisayar programlarına
kaydedilmesi becerisine sahip olmak gerekir.
Muhasebe programları piyasasında, çok sayıda cari hesap programı bulunmaktadır.
Bütün programlar, muhasebenin temel kurallarına uyarak yazıldığı için büyük ölçüde
birbirine benzer. Bir yazılım firmasının cari hesap programını kullanan kişi, diğer firmaların
cari hesap programlarını da kolayca kullanabilir.
Bu modül sizlere; Cari hesap kartı açmasını, borç ve alacak işlemlerinin cari hesaplara
işlenmesini, yanlış kart ve hareket bilgilerinin düzeltilmesini, cari hesap raporlarının
alınmasını öğretecektir.
Bu modülden azami ölçüde faydalanmak için;

 Temel bilgileri ve kuralları anlayıncaya kadar okuyunuz.

 Bilgisayarsız alıştırmaları yapınız.
 Bilgisayarlı uygulamaları açıklamalarına göre beş defa tekrarlayınız.
 Açıklamasız uygulamaları yapınız, sonuçlarınızı modüldeki sonuçlarla
karşılaştırınız.

1
 ÖĞRENME FAALİYETİ-1
ÖĞRENME FAALİYETİ-1

AMAÇ
Bu öğrenme faaliyeti ile cari hesap kartı düzenleyip, hareketleri kayıt edebileceksiniz.

ARAŞTIRMA
Sevgili öğrenciler, bu öğrenme faaliyeti öncesinde aşağıdaki konuları araştırınız.
 Çevrenizdeki işletmelerde, cari hesapların nasıl takip edildiğini araştırınız.
 Yakın çevrenizdeki işletmelerden, Cari hesap işlemlerini bilgisayarla yapanların
hangi programları kullandığını belirleyiniz.
 Değişik yazılım firmalarının cari hesap işlemleri ile ilgili program demolarını
temin ediniz. .
 Ülkemizde kullanılan cari hesap programlarını internetten araştırınız.

1- CARİ HESAP İŞLEMLERİ

Ticari hayatta işletmeler arasında sürekli bir hareket söz konusudur. Satıcı firmalar
mal ve hizmetlerini alıcı firmalara sunarlar. Alıcılar faydalandıkları mal veya hizmetin
bedelini çeşitli ödeme biçimleriyle öder.
Mal bedeli peşin olarak ödenmiş ise bir borç veya alacak ortaya çıkmaz. Fakat her
zaman alıcılar peşin ödeme yapma gücüne sahip değildir.
Birbirini tanıyan, karşılıklı olarak güven duyan firmalar arasında kullanılan bir ödeme
biçimi de cari hesaptır..

1.1 Cari Hesap İşlemleri Nasıl Yapılır

İşletmeler arasında cari hesap işlemlerinin yapılabilmesi için, sözlü veya yazılı bir
anlaşma olmalıdır.
Satıcı firma cari hesap ile mal veya hizmet satabilmek için, alıcı firmadan teminat,
alabilir, kefil, referans isteyebilir.
Cari hesap çalışan firmalar başlangıçta birbirlerini tanıyıncaya kadar peşin işlem
yaparlar. Güven kazanıldıkça ticaretin hacmine göre karşılıklı olarak cari hesap işlemleri de
artar.
Satıcının mal veya hizmeti bedelini daha sonra tahsil etmek kaydıyla yaptığı satış ile
cari hesap işlemleri başlamış olur.

2
 Alınan mal veya hizmetin bedeli taraflar arasındaki anlaşmaya göre ödenir. Alıcı
borcunu nakit para, çek, senet vererek ödeyebilir. Satıcının banka hesabına para yatırabilir.
Havale yapabilir. Bütün işlemlerde bir taraf alacaklı olurken diğer taraf borçlu olur.

1.2 Cari Hesap Hareketi

Cari hesap hareketi borç veya alacak olarak iki türlüdür. Bedeli daha sonra ödenecek
bir satış yapıldığında, satılan malın bedeli kadar alıcı borçlu, satıcı alacaklı olur. Burada alıcı
alan, satıcı veren kişidir. Genel kural olarak cari hesap hareketi alan işletmenin hesabına
borç, veren firmanın hesabına alacak yazılır.

Alan
Mal veya hizmeti
bedelini daha sonra
borçlu
ödemek üzere satın
alan alıcı satıcıya karşı veren
borçludur.
alacaklı
ALICI SATICI
Mal veya hizmeti
karşılığını daha sonra
almak üzere satan
satıcı alıcıdan alacaklıdır

Alan
Alacağına karşılık
olarak alıcısından
borçlu
para alan satıcı veren
alıcıya karşı
borçludur. alacaklı
SATICI ALICI
Satıcıya olan
borcunu ödemek
için satıcıya
paraveren
alıcı alacaklıdır

3
1.3 Cari hesap takibi
Cari hesap çalıştığımız işletmelerle ilgili hareketler,
her işletme için ayrı ayrı kayıt edilmelidir.
Bilgisayar kullanımı öncesinde cari hesap işlemleri
kart veya defterlere yazılırdı. Her müşteri için bir kart
düzenlenir ya da defterin yeterli sayfası ayrılırdı.
Cari hesap çalışılan her işletmeye ayrı bir numara
veya kod verilebilir
İşletmeler çeşitli kriterlere göre sınıflandırılıp, özel
kodlar verilebilir. Borçlarını zamanında ödeyenler, çok
fazla miktarda alım yapanlar, ödemelerini aksatanlar, bir
daha mal satılmayacak olanlar gibi belirlenebilmektedir.

Resim: 1.1 Cari Hesap Defterleri

Cari hesap kayıtları düzenli olarak incelenir, raporlar düzenlenir. Bu raporlar
işletmeden işletmeye farklılık gösterir. Genel olarak, Müşteri Listesi, Satıcı Listesi, Borç
alacak raporları, Bakiye listesi, Küçük alacaklar listesi, Kara liste, Adres listesi gibi.

Cari hesabın son durumu belli aralıklarla

veya yıl sonunda, karşı firmaya bildirilir. Karşı
firma ile firmamızın kayıtlarının birbirini
doğrulayıp doğrulamadığına bakılır. Buna
mutabakat sağlama denir. Kayıtlar arasında
farklar varsa sebebi araştırılır. Düzeltme yapılır.
Bir cari hesaba ait işlemleri gösteren listeye
hesap özeti, ekstre denir.
Kredi kartınız varsa, bankanız size her ay
yaptığınız işlemlerin listesini gösteren bir mektup
gönderir. Bu mektup da aynı zamanda bir cari
hesap listesidir.

Resim: 1.2: Cari Hesap Kartları

1.4 Cari hesap belgeleri

Cari hesap işlemleri ticari belgeler ile belgelendirilir.
Cari hesap işlemlerinde kullanılan ticari belgeler, fatura, para makbuzu, çek, senet,
dekont, banka havale belgeleridir.

4
 FATURA: Satış belgesidir. Cari hesaba işleniş açısından açık fatura, kapalı fatura
olarak ikiye ayrılır. Açık fatura bedeli daha sonra alınacak faturadır. Kapalı fatura bedeli
tahsil edilmiş faturadır.
Genellikle açık faturalar cari hesapların konusudur. Açık fatura ile satış yapılınca bu
müşterinin cari hesabına borç olarak yazılır. Müşteri ise alış faturasını satıcının hesabına
alacak yazar.
Bazı işletmeler müşterisinin iş hacmini (cirosunu) görebilmek için kapalı faturaları da
cari hesaba işlemektedir. Bu tür faturalar cari hesaba hem borç hem alacak yazılır.
MAKBUZ: Para teslimini belgelendirmek için kullanılır. Makbuz parayı alan için
tahsil makbuzu, parayı veren için tediye makbuzu sayılır. Bazı işletmelerde ayrıca tediye
makbuzu da kullanılmaktadır.
Tahsil makbuzu tutarı, parayı veren alıcının hesabına alacak yazılır. Alıcı ise makbuz
tutarını satıcının hesabına borç yazar.
SENET: Senet bir ödeme aracıdır. Senedi ödeyecek olan işletme için borç senedi,
senedin bedelini alacak olan işletme için alacak senedi sayılır. Senetler ciro yolu ile piyasada
dolaşır. Alacaklı olduğumuz işletmeden senet alabiliriz. Aldığımız senetleri borçlu
olduğumuz firmalara ciro edebiliriz.
Alıcılardan aldığımız senetleri alıcıların hesabına alacak yazarız.
Satıcılara kendi senetlerimizi veya alıcılardan aldığımız senetleri verdiğimizde,
satıcıların cari hesaplarına borç yazarız.
ÇEK: Günümüzde senet den daha yaygın olarak kullanılan bir ödeme aracıdır.
Alıcılardan alacağımıza karşılık çek alabiliriz. Alınan çekler alıcının hesabına alacak
yazılır. Aldığımız çekleri veya kendi çeklerimizi borçlu olduğumuz işletmelere verdiğimizde
cari hesaplarına borç yazarız.
DEKONT: Ticari işletmeler arasındaki borç alacak işlemlerini gösterir. Hesaplar arası
aktarma, takas işlemlerini belgelendirir. Dekont borç dekontu veya alacak dekontu olarak
ikiye ayrılır.

1.5 Cari hesap uygulaması

1.5.1 Örnek: Cari hesap takibini örnekle açıklayalım.
KORU ÇİÇEKÇİLİK işletmesi bahçe ve ev bitkileri alıp satmaktadır. Satışları
toptandır. Müşterisi Yasemin Çiçekçilik ile cari hesap çalışmaktadır. İki işletme arasında
aşağıdaki işlemler yapılmıştır.
1- 5 Ocak, Yasemin Çiçekçilik işletmesine 600 liralık çiçek satılmıştır.
Açık fatura ile. Fatura numarası 55.

2- 15 Ocak, Yasemin Çiçekçilik işletmesinden 100 lira para alınmıştır.

Tahsilat makbuzu. Makbuz numarası 1

5
 3- 20 Ocak, Yasemin Çiçekçilikten 200 liralık çek alınmıştır.
Çek numarası 45678

4- 26 Ocak, Yasemin Çiçekçilik banka hesabımıza 300 lira yatırmıştır.

KORU ÇİÇEKÇİLİK işletmesi müşterisi YASEMİN ÇİÇEKÇİLİK için bir kart
açmış, yukardaki işlemleri aşağıdaki gibi işlemiştir. İnceleyiniz.

KORU Kodu: Y05

ÇİÇEKÇİLİK Ad Soyad/Unvan: Yasemin Çiçekçilik
CARİ HESAP Adres:
KARTLARI Vergi Dairesi/Hesap no:

N Tarih Açıklama BORCU ALACAĞI KALAN KALAN

o BORÇ ALACAK
1 5 Ocak 55. ft ile alış 600_ - 600
2 15 Ocak 1. mak. Para verildi 100._ 500
3 20 Ocak 45678 nolu çek ver 200._ 300
4 26 Ocak Hesaba yatan 300._ 0

Toplamlar 600 600

Cari Hesap İşlemleri 1

YESEMİN ÇİÇEKÇİLİK işletmesi satıcısı YASEMİN ÇİÇEKÇİLİK için bir kart
açmış, yukardaki işlemleri aşağıdaki gibi işlemiştir. İnceleyiniz.

YASEMİN ÇİÇEKÇİLİK CARİ HESAP KARTLARI

Kodu: K01
Ad Soyad/Unvan: Koru Çiçekçilik
Adres:
Vergi Dairesi/Hesap no:

N KALAN KALAN
o Tarih Açıklama BORCU ALACAĞI BORÇ ALACAK
1 5 Ocak 55. ft ile alış _ 600.- 600._
2 15 Ocak 1. mak. Para verildi 100.- 500._
3 20 Ocak 45678 nolu çek ver 200 300._
4 26 Ocak Hesaba yatan 300 0

Toplamlar 600 600

Cari Hesap İşlemleri 2

6
  Alan borçlu, veren alacaklı kuralına göre işlemleri inceleyiniz.
 İşlemlerin karşılıklı yapıldığına dikkat ediniz.
 Borç ve alacak toplamları eşitlenince hesabın kapandığını görünüz.
Aşağıdaki örneği de siz yapınız.
KORU ÇİÇEKÇİLİK Müşterisi Tomurcuk Tarım İşletmesi ile cari hesap
çalışmaktadır. İki işletme arasında aşağıdaki işlemler yapılmıştır.

1- 6 Ocak, Tomurcuk Tarım işletmesine 700 liralık çiçek satılmıştır.

Açık fatura ile. Fatura numarası 56.
2- 15 Ocak, Tomurcuk Tarım işletmesinden 100 lira para alınmıştır.
Tahsilat makbuzu. Makbuz numarası 2
3- 21 Ocak, Tomurcuk Tarım işletmesinden 300 liralık çek alınmıştır.
Çek numarası 689500
4- 25 Ocak, Tomurcuk Tarım işletmesi banka hesabımıza 200 lira yatırmıştır.

KORU Kodu: T02

ÇİÇEKÇİLİK Ad Soyad/Unvan: Tomurcuk Tarım
CARİ HESAP Adres:
KARTLARI Vergi Dairesi/Hesap no:

N Tarih Açıklama BORCU ALACAĞI KALAN KALAN

o BORÇ ALACAK

Cari Hesap İşlemleri 3

Koru çiçekçilik ay sonunda müşterilerine ait borç-alacak durumunu gösteren bir rapor
düzenliyor. Aşağıdaki raporu inceleyiniz. Tomurcuk Tarım işletmesi ile Yasemin Çiçekçilik
işletmesine ait bilgileri kartlardan bakarak yazınız.

7
 KORU
ÇİÇEKÇİLİK
CARİ HESAP BORÇ ALACAK RAPORU
30. Ocak
Kod Ünvan Borcu Alacağı K. Borcu K. Alacağı
A01 Akasya Bahçe Bitkileri 300 50 250
T02 Tomurcuk Tarım
Y05 Yasemin Çiçekçilik

Cari Hesap İşlemleri 4

1.5.2. Örnek:
DESTAN KUMAŞÇILIK işletmesi kumaş alım satımı yapmaktadır.
Siz bu işletmede cari hesaplardan sorumlu muhasebe elemanı olarak çalışıyorsunuz.
Cari hesap kartlarını düzenleyiniz.
Borç alacak raporunu düzenleyiniz.

İşlemler:

1. 4 Nisan, AS GİYİM firmasına 800 liralık satış yapılmış, satış bedeli As Giyim
firmasının hesabına borç yazılmıştır.

2. 6 Nisan, AS GİYİM firmasına 1 200 liralık satış yapılmıştır. Bedeli cari

hesaba yazılmıştır.

3. 10 Nisan, AS GİYİM firmasından cari hesabına mahsuben 500 lira tahsil

edilmiştir.

4. 12 Nisan, ÇİZGİ KUMAŞÇILIK işletmesine 750 liralık satış yapılmıştır. Satış

bedeli daha sonra tahsil edilecektir.

5. 15 Nisan, AS GİYİM firmasından 750 liralık çek alınmış, işletmenin cari

hesabına alacak yazılmıştır.

6. 20 Nisan ÇİZGİ KUMAŞÇILIK işletmesinden 250 liralık çek alınmış,

işletmenin hesabına yazılmıştır.

7. 25 Nisan, AS GİYİM’den 250 liralık senet alınmıştır.

8. 26 Nisan, ÇİZGİ KUMAŞÇILIK işletmesinden 200 lira para alınmıştır.

8
 NO......: 01
CARİ HESAP KARTI KODU:

Adı Soyadı (Unvanı): .................................................. Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................
Adresi.....................: ....................................................... Telefon: ..........................
..................................................

S. TARİH
N. GÜN/AY AÇIKLAMA BORCU ALACAĞI KALAN KALAN
BORCU ALACAĞI
1
2
3
4
5
6
7
8

Cari Hesap İşlemleri 5

9
 NO......: 02
CARİ HESAP KARTI KODU:

Adı Soyadı (Unvanı): .................................................. Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................
Adresi.....................: ....................................................... Telefon: ..........................
..................................................

S. TARİH
N. GÜN/AY AÇIKLAMA BORCU ALACAĞI KALAN KALAN
BORCU ALACAĞI
1
2
3
4
5
6
7
8

Cari Hesap İşlemleri 6

BORÇ/ALACAK RAPORU
Kod Ünvan Borcu Alacağı K. Borcu K. Alacağı

Cari Hesap İşlemleri 7

10
UYGULAMA FAALİYETİ
UYGULAMA FAALİYETİ
İşlem Basamakları
 Cari hesap hareketlerini sınıflandırınız.
 Cari hesap takibi yapınız.
 Cari hesap belgelerini kaydediniz.
 Cari hesap raporları düzenleyiniz
11
Öneriler
 Cari hesap hareketi ne zaman borç, ne
zaman alacak olur dikkat ediniz.
 Cari hesap kartı çiziniz.
 Örnek firma isimlerine cari hesap kartı
açınız.
 Borç ve alacak işlemlerini cari karta
kaydediniz.
 Tahsilat belgelerini alacak yazınız.
 Tediye belgelerini borç yazınız.
 Borç ve alacak dekontlarını kaydediniz.
 Bakiye listesi düzenleyiniz.
 Hesap ekstresi düzenleyiniz.
 ÖLÇMEVE
ÖLÇME VEDEĞERLENDİRME
DEĞERLENDİRME

1. Aşağıdaki işlemlerden hangisi bir cari hesap hareketi oluşturmaz?

A) Açık fatura ile müşteriye satış yapılması
B) Kapalı fatura ile satıcıdan mal alınması
C) Açık fatura ile satıcıdan mal alınması
D) Müşterimizden alacağımızı tahsil etmemiz.

2. Aşağıdaki yanlışlardan hangisi, cari hesap sonuçlarını etkilemez?

A) İşlemin başkasının kartına işlenmesi
B) Borç yazılacak işlemin, alacak yazılması
C) Alacak yazılacak işlemin borç yazılması
D) İşlem tarihinin yanlış yazılması

3. Alıcımızdan aldığımız parayı cari hesabına nasıl yazarız?

A) Alıcının cari hesabına borç yazarız.
B) Alıcının cari hesabına hem borç hem alacak yazarız.
C) Alıcının cari hesabına alacak yazarız.
D) Para alıcının cari hesabına yazılmaz.

4. Satıcıdan açık fatura ile alınan mal satıcının cari hesabına nasıl işlenir?
A) Alacak yazılır.
B) Borç yazılır.
C) Hem borç hem de alacak yazılır
D) Yazılmaz.

5. Kapalı satış faturası, cari hesaba işlenirse nasıl yazılır?

A) Alacak yazılır.
B) Borç yazılır.
C) Hem borç hem de alacak yazılır
D) Yazılmaz.
6. Cari hesap kodu ile ilgili hangi cümle yanlıştır?
A) Kod cari hesabın özelliklerini taşımalıdır.
B) Aynı kod çok sayıda müşteriye verilebilmelidir.
C) Her cari hesap sahibinin kodu ayrı olmalıdır.
D) İşletmelerin sınıflandırılmasında özel kodlar kullanılabilir.

7. İki işletmenin cari hesaplarını karşılaştırıp, eşitlik sağlamasına ne denir?

A) EKSTRE C) CARİ HESAP
B) BAKİYE LİSTESİ D) MUTABAKAT

12
8. Aşağıdakilerden hangi cümle yanlıştır?
A) Satıcımızın bizden olan alacağı, bizdeki kartında borç gözükür.
B) Satıcımızın bizden olan alacağı, bizdeki kartında alacak gözükür.
C) Alıcımızın bizden olan alacağı, bizdeki kartında alacak gözükür.
D) Alıcımızın bize olan borcu, bizdeki kartında borç gözükür.

9. Hangi belge cari hesap işlemlerine ait değildir?

A) MAKBUZ C) İRSALİYE
B) DEKONT D) FATURA

10. Aşağıdakilerden hangi cümle yanlıştır?

A) Açık alış veya satış faturaları bir cari hesap hareketine aittir.
B) Makbuz parayı alan için tahsil, veren için tediye makbuzudur.
C) Dekont cari hesaba yazılan borç veya alacak işlemini bildirir.
D) Satıcıya verdiğimiz senet her zaman borç senedimizdir.

DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı modülün sonundaki cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap
sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken
tereddüt yaşadığınız sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrar inceleyiniz
Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz.

13
PERFORMANS TESTİ

DESTAN KUMAŞÇILIK işletmesi kumaş alım satımı yapmaktadır.

Siz bu işletmede cari hesaplardan sorumlu muhasebe elemanı olarak çalışıyorsunuz.
Cari hesap kartlarını düzenleyiniz.
Borç alacak raporunu düzenleyiniz.

İşlemler:

1. 5 Mayıs, KALE KUMAŞ firmasına 900 liralık satış yapılmış, hesabına borç
yazılmıştır.

2. 7 Mayıs, YAPRAK KUMAŞ firmasından 1 850 liralık kumaş alınmış, bedeli

cari hesaba yazılmıştır.

3. 11 Mayıs, KALE KUMAŞ firmasından cari hesabına mahsuben 100 lira tahsil
edilmiştir.

4. 14 Mayıs, YAPRAK KUMAŞ işletmesine 400 lira para verilmiştir.

5. 15 Mayıs, KALE KUMAŞ firması bize olan borcuna karşılık, satıcımız

YAPRAK KUMAŞ firmasına 200 lira ödemiş, durumu bize dekont ile
bildirmiştir. Dekont her iki firmanın hesabına da işlenmiştir.

6. 20 Mayıs, KALE KUMAŞ işletmesinden 700 liralık çek alınmış, işletmenin

hesabına yazılmıştır.

7. 21 Mayıs, YAPRAK KUMAŞ işletmesine 700 liralık çek ciro edilmiştir.

8. 22 Mayıs, KALE KUMAŞ işletmesine 500 liralık satış yapılmıştır.

9. 30 Mayıs, YAPRAK KUMAŞ işletmesine bizden olan alacağı tutarında bir

çek yazılıp verilmiştir.

14
CARİ HESAP KARTI NO......:
KODU:

Adı Soyadı (Unvanı): .................................................. Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................
Adresi.....................: ....................................................... Telefon: ..........................
S. TARİH
N. GÜN/AY AÇIKLAMA BORCU ALACAĞI KALAN KALAN
BORCU ALACAĞI
1
2
3
4
5

Cari Hesap İşlemleri 8

CARİ HESAP KARTI NO......:

KODU:

Adı Soyadı (Unvanı): .................................................. Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................
Adresi.....................: ....................................................... Telefon: ..........................
..................................................
S. TARİH
N. GÜN/AY AÇIKLAMA BORCU ALACAĞI KALAN KALAN
BORCU ALACAĞI
1
2
3
4
5

Cari Hesap İşlemleri 9

15
 BORÇ/ALACAK RAPORU
Kod Ünvan Borcu Alacağı K. Borcu K. Alacağı

Cari Hesap İşlemleri 10

DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı modülün sonundaki cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap
sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken
tereddüt yaşadığınız sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrar inceleyiniz
Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz.

16
UYGULAMALI TEST

ÖĞRENCİNİN
MODÜL ADI: Cari hesaplar ADI SOYADI:

UYGULAMA FAALİYETİ: Cari hesap SINIF VE NO:

işlemleri

AÇIKLAMA: Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız

becerileri EVET ve HAYIR kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol
ediniz.

Gözlenecek davranışlar Evet Hayır

1. Cari hesap kartının neden düzenlendiğini açıklayabilir misiniz?
2. Cari hesap ile ilgili işlemleri karta yazabilir misiniz.
3. Borç alacak raporu düzenleyebilir misiniz.
4. Cari hesap ekstrelerini karşılaştırabilir misiniz.

DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “EVET” ler
kazandığınız becerileri ortaya koyuyor. ”HAYIR” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız.
Hepsi “EVET” ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz.

17
 ÖĞRENME FAALİYETİ-2
ÖĞRENME FAALİYETİ-2

ARAŞTIRMA

Bu öğrenme faaliyeti ile cari hesap işlemlerini bilgisayar ile yapabileceksiniz.

AMAÇ

 Cari hesap işlemlerini bilgisayar kullanarak yapabilmek için kayıt bölümü

oluşturmak.
 Cari hesap kartlarını bilgisayar ile düzenlemek.
 Cari hesap hareketlerini kaydetmek.
 Cari hesap raporları düzenlemek.

2. CARİ HESAP PROGRAMI

Öğrenme faaliyeti 1 de cari hesap işlemlerinin nasıl yapıldığını anlayabilmek için
işlemleri bilgisayar kullanmadan yaptık. Birkaç firmanın az sayıdaki işlemlerini bile
hesaplara işlemek bir hayli zamanımızı aldı. Yanlışlarımız oldu.
Çok sayıda işletme ile cari hesap çalışan firmalarda bu işlemler nasıl yapılacaktır.
Cari hesap işlemleri firmalara göre nasıl ayrılacak, işlenecek, hesaplamalar yapılacak,
bakiyeler belirlenecek, raporlar düzenlenecek, sonuçlar karşı firmalara nasıl bildirilecektir.
Bu sorulara “bilgisayar kullanarak” diye cevap verebilirsiniz. Peki bilgisayar
kullanarak cari hesap işlemleri nasıl yapılacaktır.

2.1 Cari hesap programları

Cari hesap işlemleri günümüzde bilgisayar ile yapılmaktadır. Yazılım dünyasında çok
sayıda CARİ HESAP programı mevcuttur. Programların hepsi cari hesap işlemlerinin temel
kurallarına uyar. Cari hesap tekniğini bilenler, bir cari hesap programını kullananlar diğer
programları kolaylıkla kullanabilir.
Cari hesap programlarının genel özellikleri:
10. Bilgisayar kayıt ortamında (hard disk) cari hesap bilgileri için yer ayrılır.
11. Tanımlamalar yapılır.
12. Cari hesap kartları düzenlenir.
13. Cari hesap hareketleri kayıt edilir.
14. Raporlar düzenlenir.
15. Sene sonunda yeni yıla devir yapılır.

18
 Cari hesap kartları düzenlenirken her karta bir kod verilir.
Cari hesap sayısı az ise numara da kullanılabilir. Cari hesap kodu, cari hesap sahibinin
özelliklerini taşımalı, cari hesaba kolayca ulaşmamızı sağlamalıdır. Örneğin cari hesap
kodunda müşterinin bulunduğu şehri görmek istersek il kodunu kullanabiliriz. İstanbullu
müşterimiz için 34.A01 Aydın Ticaret gibi bir kod kullanabiliriz.
Cari hesap programları tek başına kullanabilir. Fakat bu kullanım şekli yaygın
değildir. Cari programı fatura, çek, senet, muhasebe gibi diğer programlarla birlikte de
kullanılır. Birden fazla programın bir arada kullanımında belgeler birinci dereceden ilgili
olduğu programa girilir. Diğer programlara bilgisayar kayıt eder. Böyle bir uygulamada
fatura, fatura programına girilir, stok, cari, muhasebe programlarına kaydını bilgisayar yapar.
Buraya kadar anlattıklarımızı, paket program üzerinde uygulayalım.
Örneklerimizi iki ayrı paket program üzerinden vereceğiz.
İstediğiniz bir programı seçip deneyebilirsiniz.
Çevrenizde çok yoğun olarak kullanılan bir paket program ile de çalışabilirsiniz.

2.2. Paket Program cari hesap tanımlama işlemleri

2.2.1. Firma Tanımlama İşlemleri

1- SYS. Exe (Sistem İşletmeni ) simgesini tıklayınız.

2- Açılan minik pencerede kullanıcıya ‘Paket Program Adını’ büyük harfle yazınız,
TAB tuşuna basınız.
3- Şifre satırında ‘ Paket Program Adını’ büyük harfle yazınız ve ENTER tuşuna
basınız.
4- Paket Program Sistem Yönetmeni penceresi açıldı. (Pencere küçükse
büyütebilirsiniz)
5- Yönetim sekmesinden, Firmalar satırını tıklayınız.

6- Firma Tanımları penceresi, sol alt köşede simgesini tıklayınız. (Ekle simgesi)
7- Firma numarası program tarafından verildi. (İsterseniz 1 ile 999 arası, önceden
kullanılmamış bir numara verebilirsiniz. )
8- Firma numarasını ismine ekleyerek, Adı kutusuna yazınız. (HÜSEYİN_999 gibi)
9- Unvanı kutusuna firmanın ismini yazınız.
10- Detaylar’ı tıklayınız.
11- Çalışma bilgileri’ni tıklayınız.
12- Bu ekranda Cumartesi ve Pazar günlerinin kutularına tıklayarak aktif hale getiriniz.
13- Firmaya ait diğer bilgileri, Genel, Mali müşavir, İşveren Bilgilerine yazabilirsiniz.
14- Kaydet, düğmesini tıklayınız. “Firma veri dosyaları bulunamadı. Oluşturmak
istiyor musunuz? “ sorusunda Tamam’ı tıklayınız.ve bekleyiniz.

[Eğer bu soru çıkmazsa firma numarası önceden kullanılmış demektir. Firma ismi
üzerinde sağ tıklayınız., Açılan pencerede “Dosya oluştur”u tıklayınız.. Firma dosyaları
oluşturulacaktır yazısında tamamı tıklayınız..]

19
 15- “Standart Hesap Planı Oluşturmak İstiyor musunuz? sorusunda Tamam’ı
tıklayınız.
16- “Standart rapor tasarımlarını oluşturmak istiyor musunuz” Sorusunda tamamı
tıklayarak bekleyiniz.
17- Firma satırında çift tıklarsanız, ‘ Dönemler-Ambarlar eklendi’ ifadesi gelecektir.
18- Dönemler yazısında sağ tıklayarak , Ekle’ye tıklayınız, ‘dönemler oluştu’ ifadesi
gelecektir. .
19- Kaydet’ i tıklayınız., “Döneme ait veri dosyaları bulunamadı Oluşturmak istiyor
musunuz.” sorusunda Tamamı tıklayınız.. Dönem yazısının belirginleşmesini bekleyiniz.
20- Dönem üzerinde sağ tıklayınız..
21- “Standart Kayıt Numaraları Oluştur”u tıklayınız.
22- “Sadece …. .nolu firmanın 1 numaralı dönemi için….” Tamamı tıklayınız.
23- Tekrar dönemler üzerinde sağ tıklayınız, Pencereden “Veri tabanı araçları
oluşturulacaktır ”ı tıklayınız.
24- “Veri tabanı araçlarını oluşturmak istiyor musunuz? ” tamamı tıklayarak,
bekleyiniz.
25- “Veri tabanı araçları oluşturma işlemi tamamlandı” yazısında tamamı tıklayınız..
26- Bir daha dönemler üzerinde sağ tıklayınız. “Çalışma dönemi olarak işaretle” yi
tıklayınız.
27- “Bu dönem aktif hale getirilecektir” yazısında tamamı tıklayınız.
28- Ambar üzerinde çift tıklayınız. Ambarı da oluşturdunuz.
28- SYS(Sistem İşletmeni) ni kapatınız.

2.2.2 Paket Program Ticari Sisteme Giriş

1) WIN (Ticari Sistem) simgesini tıklayınız.

2) Kullanıcı adını yazınız, TAB ı tuşlayınız.
3) Şifreyi yazınız, TAB ı tuşlayınız
4) Firma: F10 u tuşlayarak , açılan pencereden firmanızı seçiniz, iki kez enter i
tuşlayınız.
5) Ticari sisteme giriş yaptınız.

2.2.3 Cari Kart Tanımlama işlemleri

Cari kartlara kayıt işlemlerini, satıcı ve alıcı tanımla işlemlerini örnekle açıklayalım.
Alıcı Tanımlama Örnek; Paket programda 120.01 cari kod ile Engin COŞKUNCA
adında bir alıcımızın kaydı yapılmıştır. Kayıt için Menüden cari hesap mödülüne giriş
yapılarak, cari hesaplar seçilir. Cari hesap kartına giriş yapılır. Cari hesap kartının alt
kısmından cari hesap türü (AL-ALICI, SA-SATICI, AS- ALICI SATICI ) seçilmelirdir.
Alıcı tanımladığımız için alıcıyı seçeriz. Kod kısmına alıcı kodu olan 120.01 tanımlanır.
Statüsü kullanımda veya kullanımda olmalıdır. Kullanmadığınız cari kartları kullanılmayan
yapabilirsiniz. Firma ünvanı ve firmanan iletişim bilgileri girilir. Pencerede bulunan Ticari
bilgiler, Risk bilgileri, parametreler ve diğer bilgilerde girilebilir. Bu bilgiler girildikten
sonra kaydet tuşlanarak kaydetme işlemi tamamlanır. Alıcı cari kartı oluşturulmuştur.
Pencere kapatılır.

20
 Satıcı Tanımlama Örnek :Paket programda bir 320.01 cari hesap kodlu İnegöl
Ticaret Meslek Lisesi ünvanlı bir satıcı tanımlaması yapılmıştır. Cari hesap kartı
tanımlanırken cari hesap türüne dikkat edilmelidir. Alıcımız satıcı, satıcımız ise alıcı olarak
tanımlamamalıyız. Satıcı bilgileri girildikten sonra kaydeti kullanarak kaydediniz ve
pencereyi kapatınız.

21
 Aşağıdaki bilgiler doğrultusunda alıcı ve satıcı tanımlamaları siz yapınız.

1) Menüyü tuşlayarak, Cari Hesap modülünden , Cari Hesaplara giriniz.

2) Cari Hesaplar penceresinin altında SA(SATICI)’YI seçerek, (ekle) yi

tıklayınız.
3) Cari Hesap Kartı penceresindeki koda HG yazarak TAB ı tuşlayınız.
4) Ünvanı: HAS GIDA
5) Adres: Cumhuriyet Caddesi no: 18
6) İl: Kayseri, Telefon: 0-352 642 42 42 yazınız.
7) Ticari Bilgiler’i tıklayınız., Vergi no: 995 008 79 78, Vergi dairesi Kayseri yazınız.
8) Kaydet i tuşlayınız.

9) Tat Gıda Dağıtım için, pencerede AL(ALICI)’YI seçerek (ekle) yi tıklayınız.

10) Kodu: TG, Ünvanı: TAT GIDA,
11) Adres: İncirli Caddesi, No: 8 Bakırköy
12) İli : İstanbul Telefon: 0 212 678 89 90 Bakırköy vergi dairesi, 303 030 00 04 .
13) Kaydet i tıklayınız.
14) Cari Hesaplar penceresini kapatınız.

22
2.2.4. Cari Kart Devir Bakiye Tanımlama İşlemleri

1) Menüyü tuşlayarak, Cari Hesap modülünden, Cari Hesap Fişlerine giriniz.

2) Pencerenin altından (AÇILIŞ FİŞİ) ni seçiniz, (ekle) yi tıklayınız..

3) Cari Hesap Kodunda tıklayınız, pencereden HG yi seçiniz.
4) Açıklamaya Devir yazınız,
5) Alacak: 7 500 yazınız. (7500 örnek tutardır)
6) Tekrar Cari Hesap Koduna geliniz,
7) Cari Hesap Kodunu tıklayıp, pencereden TG yi seçiniz.
8) Açıklamaya Devir yazınız.
9) Borç: 4 000 yazınız, (4 000 örnek tutardır)
10) Kaydet i tıklayıp, pencereyi kapatınız.

2.2.5. Kasa tanımlama işlemleri

1) Menüyü tuşlayarak, Kasa modülünden , Kasalara giriniz.

2) Kasa kartları penceresinde yi tıklayınız..

3) Kodu: MK yazınız.
4) Adı: MERKEZ KASA yazınız.
5) Kaydet i tıklayıp , pencereyi kapatınız.

2.2.6. Banka ve banka hesabını tanımlama işlemleri

1) Menüyü tuşlayarak Banka modülünden , Bankalar ve Hesaplara giriniz.

2) Banka kartları penceresinde (ekle) yi tıklayınız.

3) Banka kartı ekranına belirtilen şeklide bilgi girişi yapınız. Banka Kodu: İB yazarak
TAB ı tuşlayınız.
Banka Adı : İŞ BANKASI yazarak , TAB ı tuşlayıp Şubesi: BAKIRKÖY yazınız
ve Kaydet i tuşlayınız.
4) Banka Kodu üzerinde sağ tıklayınız., açılan pencereden Hesaplar ’ı tıklayınız.

5) Banka Hesapları-GB penceresi açıldı. (ekle) yi tıklayınız..

6) Hesap Kodu: VTM
Hesap Adı : Vadesiz Ticari Mevduat
Hesap No : 102.01 yazarak , Kaydet i tuşlayınız. Kapat ı tuşlayıp kapatınız.

2.3.7- Nakit Tahsilat İşlemleri

Nakit tahsilat işlemlerinin kaydında, menüden cari hesaplara, cari hesap fişlerine giriş
yapılır. Cari hesap fişleri penceresinin altından nakit tahsilat seçilir. Cari hesap kodu girilir.
Tahsilatın kimden yapıldığını gösterir. Tarih, fiş no ve tür girilir. Alacak tutarı yazılır,
kaydedilir.

23
 Aşağıdaki paket program penceresinde, SA satıcımız İnegöl Ticaret Meslek Lisesi ne
5.000 TL lik 23.01.2008 tarihli nakit tahsilat düzenlenmiştir. İnceleyiniz.

tarih
05 11 200_
makbuz
İstanbul Caddesi no: 99 Bakırköy İstanbul No: 05
Bakırköy Vd. 666 000 66 00
750.00
Sayın, Tat Gıda işletmesinden cari hesabına mahsuben
Yalnız Yedi yüz elli_TL tahsil edilmiştir.

24
 Aşağıdaki verilen bilgileri nakit tahsilat olarak paket programa kaydediniz.
1) Cari Hesap modülü , Cari Hesap Fişleri penceresinden (01 NAKİT
TAHSİLAT)’ı seçiniz.

2) yi tıklayınız.
3) Tarihi giriniz.
4) Cari Hesap Kodunu tıklayınız. TAT GIDA’YI seçiniz.
5) Açıklama: Hesaba mahsuben yazınız.
6) Alacak kutusuna makbuz tutarını yazınız. TAB ı tuşlayınız, makbuz no yu
yazınız.
7) Kaydet i tuşlayınız. Kapat ı tuşlayarak kapatınız.

2.2.8 Nakit ödeme işlemleri

SERİ: A
SIRA: 55
TARİH:
12/11 /200_

Sayın, KELAYNAK GIDA LTD. ŞTİ. Nden =1 500.00=

Cari hesabına mahsuben Bin beş yüz _TL alındı
Has Gıda Et Ürünleri Sanayi Ticaret Anonim Şirketi
Merkez: Cumhuriyet Cad. 18 KAYSERİ Tlf: 0-352-642 4242 (10 hat)Fax: 645 4545 (3)
Fabrika: Yanık Ömer Köyü Kayseri 0-352-655 55 14 E-Posta: www.hasgid.com
Hasgida@hotmail.com İşbankası Kayseri Şb: 12004-7 Akbank Kayseri Şb: 345-6

1) Cari Hesap Fişleri penceresinden “NAKİT ÖDEME” yi seçiniz.

2) tuşu tıklayınız..
3) Tarihi giriniz.
4) Cari Hesap Kodunu tıklayınız., pencereden HG yi seçiniz.
5) Açıklama: Ödeme yazınız.
6) Borç kutusuna gelerek , makbuz tutarını yazınız.
7) TAB ı tuşlayıp satır sonuna geliniz, makbuz numarasını yazınız.
8) Kaydet i tuşlayınız, Kapat ı tuşlayıp kapatınız.

2.2.9 Bankaya para yatırma işlemleri

Kasadan bankaya para yatırma işlemlerinde kasa modülünden kasa işlemlerine giriş
yapılır. Pencerenin alt kısmından işlemler seçilerek ekle tıklanır. Banka işlemleri
bölümünden bankaya yatan seçilir. Tarih ve banka hesap kodu seçilerek banka hesabı türü
belirlenir. Tutar yazılır ve kayıt işlemi yapılır.

25
 Aşağıdaki paket program kartında 100.01 merkez kasadan 500 TL nin 102.01. olarak
tanımlanan İşbank Ticari Mevduat hesabına yatırılma kaydı yapılmıştır.

Aşağıdaki bankaya para yatırma işlemini paket programa bilgiler doğrultusunda

kaydediniz.

İŞBANKASI
Tarih: 15/11/200_
DEKONT Valör: 16/11/200_
TAHSİL Referans: 611
BAKIRKÖY ŞUBESİ
210
KELAYNAK GIDA TICARET LTD. ŞTİ
İSTANBUL CAD. NO: 99 BAKIRKÖY 500.00
İSTANBUL
NAKİT TESLİMATINIZ 210 SAYILI HESABINIZA ALACAK YAZILMIŞTIR.
SAYGILARIMIZLA,

1. Kasa modülünden , Kasa İşlemleri menüsüne giriniz.

2. İşlemler’ i seçerek , ekle’yi tıklayınız..

26
 3. Açılan pencereden Banka İşlemleri’ne geliniz.
4. Açılan pencereden “Bankaya yatan”ı tıklayınız..
5. Tarihi giriniz.
6. Banka Hesap Kodu’nu tıklayınız.
7. Banka kartları ekranında kodu tıklayınız.
8. Banka hesapları ekranında VTM Vadesiz Ticari Mevduat’ı seçiniz.
9. Tutar: 500 yazınız.
10. Kaydet i tuşlayıp kaydediniz. Kapat ı tuşlayıp kapatınız.

2.2.10 Alacak Dekontu işlemleri

Cari hesap modülünden cari hesap fişlerine giriniz. Cari hesap fişleri penceresinin alt
tarafındaki küçük pencereden alacak dekontunu seçerek alacak dekontu düzenleyebilirsiniz.

27
 Aşağıdaki paket program penceresinde, 23.01.2008 tarihinde 120.01 cari hesap
kodlu alıcımız Engin COŞKUNCA ya düzenlenmiş 3.000 TL lik alacak dekontu
bulunmaktadır.

28
 Aşağıdaki alacak dekontunu bilgiler ışığında paket programa kaydediniz.

Tarih: 22/11/200_
İŞBANKASI DEKONT Valör: 22/11/200_
TAHSİL Referans: 311
BAKIRKÖY ŞUBESİ
210
KELAYNAK GIDA TICARET LTD. ŞTİ

İSTANBUL CAD. NO: 99 BAKIRKÖY

1 000.00
İSTANBUL

210 SAYILI HESABINIZA TAT GIDA DAĞITIM A.Ş TARAFINDAN YATIRILAN BİN _ TL HESABINIZA
ALACAK YAZILMIŞTIR.
SAYGILARIMIZLA,

1. Banka modülünden , Banka Fişleri menüsüne giriniz.

2. Banka fişleri penceresinden (03) GELEN HAVALE/EFT’Yİ seçiniz.

3. ekleyi tıklayınız..
4. Tarihi giriniz.
5. Banka Hesap Kodunu tıklayınız.
6. Banka kartları penceresinde Hesapları tıklayınız.. VADESİZ TİCARİ MEVDUAT ‘ı
seçiniz.
7. Aynı satırda TAB tuşuyla, Cari Hesap Kodu’na gelerek TG yi seçiniz.
8. Tutar: 1000 yazınız.
9. Belge no’ya 311 yazınız.
10. Açıklama: TAT GIDADAN EFT yazınız.
11. Kaydet i tuşlayıp kaydediniz. Kapat düğmesinden kapatınız.

2.2.11 Borç Dekontu İşlemleri

Borç dekontunun paket programa kaydı; cari hesaplar modülünden, cari hesap
fişlerine giriş yapınız. Cari hesap fişi penceresi alt kısmından borç dekontu seçilir. Ekle
tuşuna basılarak yeni borç dekontu açılır. Fiş numarası girilir. Tarih girilir. Cari hesap kodu
girildiğinde unvanı kısmı kendiliğinden oluşur. Açıklama kısmı yazılır. Borç tutarı girilir. Fiş
açıklaması da yapılarak kaydedilir. Aşağıdaki paket program örneğinde 320.01 cari hesap
kodlu İnegöl Ticaret Meslek Lisesi 23.01.2008 tarihli 1.000 TL lik borç dekont kaydı
gösterilmiştir. İnceleyiniz.

29
 Aşağıdaki verilen bilgileri paket programda kaydediniz.

BORÇ DEKONTU
TAT GIDA
DAĞITIM
TİCARET A.Ş TARİH: 17/11/200_
NO: 104
Tlf: 524 45 45 (3 hat)
Fax: 524 45 50 İNCİRLİ CADDESİ: NO 8
e-mail, tatgida@yahoo.com BAKIRKÖY İSTANBUL
BAKIRKÖY VD
303 030 00 04

=2000=
Yalnız İki bin _TL,
Sayın, KELAYNAK GIDA LTD. ŞTİ
Mutabakatımız gereğince, Has Gıda firmasına yapılan ödeme bizdeki
hesabınıza borç yazılmıştır. Saygılarımızla,

1. Cari Hesap modülünden , Cari Hesap Fişlerine giriniz.

2. Cari Hesap Fişleri penceresi alt kısımdan (05) VİRMAN FİŞİ’Nİ seçiniz.

30
 3. (ekle) yi tıklayınız..
4. Tarihi giriniz.
5. Cari Hesap Kodunu tıklayıp TAT GIDA’YI seçiniz.
6. Açıklama: HAS GIDAYA ÖDEME yazınız.
7. TAB tuşu ile Alacak sahasına gelerek 2000 yazınız.
8. Tekrar TAB tuşu ile Makbuz numarasına gelerek 104 yazınız.
9. Cari Hesap Kodunu tıklayınız. HAS GIDA’YI seçiniz.
10. Açıklama: HAS GIDAYA ÖDEME yazınız.
11. Borç: sahasına gelerek sağ tıklayınız., açılan menüde bakiye eşitle satırını
tıklayınız..
12. Kaydet i tıklayıp kaydediniz.Kapat tuşuyla kapatınız.

2.2.12 Banka Havalesi İşlemleri

İşletme bankadan yaptığı havale /eft ile banka hesaplarına gelen havale/eft leri banka
modülünden kaydeder. Kayıt için menüden banka modülüne giriş yapılır. Banka fişleri
seçilir. Banka fişleri penceresinin alt kısmından havale,eft, virma, banka işlem, açılış fişi
seçimlerinden biri seçilir. Fiş no girilerek tarih yazılır. Banka hesap kodu seçilir. Daha önce
banka hesabı tanımlanmadıysa tanımlama yapılır. Banka hesabının kodu ve türü tanımlanır.
İşlem türü seçilir. Cari hesap kodu girilir. Tutar yazılır. Fiş açıklaması yapılarak kaydedilir.
Paket program penceresinde, 102.01 banka kodu ile tanımlanan İşbank Ticari Mevduat
hesabına Engin Coşkunca tarafından yapılan 500 TL lik banka havalesinin kaydı yapılmıştır.

31
 Yukarıda verilen bilgiler doğrultusunda aşağıdaki örneği paket programa kaydediniz.

Tarih: 28/11/200_
İŞBANKASI DEKONT Valör: 28/11/200_
TEDİYE Referans: 535
BAKIRKÖY ŞUBESİ
210
KELAYNAK GIDA TICARET LTD. ŞTİ

İSTANBUL CAD. NO: 99 BAKIRKÖY

1 350.00
İSTANBUL

TALİMATINIZ GEREĞİNCE 210 SAYILI HESABINIZDAN HAS GIDA LİMİTET ŞİRKETİ

HESABINA YAPILAN BİN ÜÇ YÜZ ELLİ _ TL HESABINIZA BORÇ YAZILMIŞTIR.
SAYGILARIMIZLA,

32
 1. Banka modülünden , Banka Fişleri menüsüne giriniz.
2. Banka fişleri penceresinden (04) GÖNDERİLEN HAVALE/EFT’Yİ seçiniz.

3. ekle yi tıklayınız..
4. Tarihi giriniz.
5. Banka Hesap Kodunu tıklayınız.
6. Banka kartları penceresinde Hesapları tıklayınız.. VADESİZ TİCARİ MEVDUAT ‘ı
seçiniz.
7. Aynı satırda TAB tuşu ile , Cari Hesap Kodu’na gelerek HG yi seçiniz.
8. Tutar: 1350 yazınız.
9. Belge no’ya 535 yazınız.
10. Açıklama: HAS GIDAYA EFT yazınız.
11. Kaydet düğmesiyle kaydediniz. Kapat düğmesiyle kapatınız.

2.2.13 Durum bilgileri alma işlemi

Menüden , Cari Hesap modülünden , Durum Bilgilerine giriş yapılır. Borç/Alacak
Durum Raporu, Borçlu cari hesaplar, alacaklı cari hesaplar, Cari hesap özeleri ve borç alacak
toplamları durum raporları alınabilir. Herhangi bir durum raporu seçildikten sonra Başlat
düğmesini tıklanır.Ekrandaki rapor oluşur. Raporun sayfaları arasında inceleme yapılabilir.
Paket program örnek penceresinde Engin Coşkunca ya ait cari hesap ekstresi
çıkarılmıştır. Has gıda ve tat gıdaya ait hesap ekstrelerini çıkararak aşağıda verilen
ekstrelerle karşılaştırınız.

33
 Paket program ekranında Engin Coşkunca ya ait cari hesap özeti çıkarılmıştır.
İnceleyiniz. Tat gıda ve has gıda hesap özetlerini çıkararak verilen özetlerle karşılaştırınız.

34
 Paket program ekranında firmaya ait cari hesap listesi alınmıştır. Sizde kendi
kurduğunuz firmayla ilgili cari hesap listesi alınız.

35
 Cari hesap durum bilgisi alabilmek için;

1) Menüden , Cari Hesap modülünden , Durum Bilgilerine giriş yapınız.

2) Borç/Alacak Durum Raporu giriniz.
3) Başlat düğmesini tıklayınız.
4) Ekrandaki raporu, aşağıdaki rapor ile karşılaştırınız.

BORÇ ALACAK
KODU UNVANI BORÇ ALACAK BAKİYESİ BAKİYESİ
HG HAS GIDA 2 650
TG TAT GIDA 250
400 2 650

Cari hesap ekstresi alabilmek için,

1) Menü, Cari Hesap modülünden , Dökümler tıklayıp, Cari Hesap Ekstresine giriniz.
2) Başlat ı tıklayınız.
3) Ekstreleri aşağıdakilerle karşılaştırınız.

36
 HAS GIDA
TARİH AÇIKLAMA BORÇ ALACAK BAKİYE
01.01.200_ DEVİR 7 500 7 500 (A)
12.11 ÖDEME 1 500 6 000 (A)
17.11 TAT GIDADAN 2 000 4 000 (A)
28.11 TAT GIDADAN EFT 1 350 2 650 (A)

TAT GIDA
TARİH AÇIKLAMA BORÇ ALACAK BAKİYE
01.01.200_ DEVİR 4 000 4 000 (B)
05.11 CHM TAHSİL 750 3 250 (B)
17.11 HAS GIDAYA 2 000 1 250 (B)
22.11 HAS GIDAYA EFT 1 000 250 (B)

Banka durum raporlarını ve banka dökümlerini alabilmek için,

1. Banka modülünden , Durum Bilgilerine giriş yapınız.

2. Banka Durum Raporunu tıklayınız.
3. Başlat ı tıklayıp raporu alınız.

AÇIKLAMASI CARİ HESAP

VADESİZ TİCARİ MEVDUAT 150 (B)

1. Banka modülünden , Dökümlere giriş yapınız.

2. Banka hareket dökümlerini tıklayınız.
3. Başlat ı tıklayıp dökümü alınız.

TARİH AÇIKLAMA BAKİYE

01.01.200_ DEVİR 4 000 (B)
05.11 CHM TAHSİL 3 250 (B)
17.11 HAS GIDAYA 1 250 (B)
22.11 HAS GIDAYA EFT 250 (B)

37
 UYGULAMAFAALİYETİ
UYGULAMA FAALİYETLERİ
İşlem basamakları
 Program bağlantı ve ayarlarını
 Program açıklamalarını dikkatle okuyunuz.
yapınız
 Cari hesap kartlarını açınız.
 Tahsil, tediye, dekontları
kaydediniz.
 Raporları alınız.
 Kart yanlışlarını düzeltiniz.
 İşlem yanlışlarını düzeltiniz.
 Kod değiştiriniz.
Öneriler
Açıklamalara göre ayarları yapınız.
 Cari hesap kodunu, unvan ve adres bilgilerini
yazınız.
 Cari hesap hareketleri bölümüne gidiniz.
 Tahsil belgelerini alacak kaydediniz.
 Tediye belgelerini borç yazınız.
 Dekontları işlerken hangi firmanın hesabına
borç, hangi firmanın hesabına alacak
yazacağınıza dikkat ediniz.
 Programın raporlar bölümündeki bütün
raporları ekrana çıkartmayı deneyiniz.
 Bakiye listesi düzenleyiniz.
 Cari hesap ekstrelerini düzenleyiniz.
 Kaydedilmiş kartı ekrana getiriniz.
 Yanlış bilgileri düzeltiniz.
 İşlem kayıtlarını ekrana getiriniz.
 Yanlış bilgileri düzeltiniz.
 Yeni kodu belirleyiniz.
 Kayıtlı kartın kodunu yeni kod ile değiştiriniz.
38
 ÖLÇMEDEĞERLENDİRME
ÖLÇME DEĞERLENDİRME

1. Mal sattığımız alıcımızdan, zaman zaman mal da alıyoruz, cari kartını eklerken ne
yapmalıyız?
A) Cari hesaplar penceresinde (AL) seçilir
B) Cari hesaplar penceresinde (SA) seçilir
C) Cari hesaplar penceresinde (AS) seçilir
D) Hiçbiri

2. Banka hesabımıza kart açarken hangisi yapılmaz?

A) Banka menüsüne gidilir.
B) Banka için kart eklenir.
C) Banka hesabı için kart eklenir.
D) Banka listesine gidilir.

3. Alıcıdan aldığımız paranın makbuzunu işlerken işlem cinsi ne olmalıdır?

A) NAKİT TAHSİLAT
B) NAKİT ÖDEME
C) BORÇ DEKONTU
D) ALACAK DEKONTU

4. Alıcımız bizim adımıza satıcımıza ödeme yaparsa, işlem cinsi ne olur?

A) AÇILIŞ FİŞİ
B) VİRMAN FİŞİ
C) BORÇ DEKONTU
D) KUR FARKI FİŞİ

5. Alıcımızın bankadaki hesabımıza yatırdığı para için cari fiş cinsi ne olur?
A) BANKA İŞLEM FİŞİ
B) BANKA VİRMAN FİŞİ
C) GELEN HAVALE/EFT
D) GÖNDERİLEN HAVALE/EFT

6. Satıcıya banka hesabımızdan yaptığımız ödeme için cari fiş cinsi ne olur?
A) BANKA İŞLEM FİŞİ
B) BANKA VİRMAN FİŞİ
C) GELEN HAVALE/EFT
D) D) GÖNDERİLEN HAVALE/EFT

39
7. Cari hesap bakiyelerini görmek için yapılan işlemleri sıralayınız.
1- Başlat düğmesini tıklayınız.
2- Borç/Alacak Durum Raporu
3- Menü, Cari Hesaplar
4- Durum Bilgileri

A) 4,2,3,1 B) 3,4,2,1 C) 1,2,3,4 D) 2,1,3,4

8. Cari hesap ekstrelerini ekranda görmek için hangisi yapılmaz?

A) Cari Hesap fişleri tıklanır.
B) Cari Hesap tıklanır
C) Cari Hesap ekstresi tıklanır
D) Dökümler tıklanır

9. Cari Hesap Kartları penceresinde kullanılan kartları görmemek için ne yapmalıyız?

A) Pencerede “kullanılanları” seçeriz
B) Pencerede “hepsi” ni seçeriz.
C) Pencerede “Kullanılmayanları” seçeriz.
D) Hiçbiri

10. NAKİT ÖDEME fişi tutarı yanlış olarak kaydedilmiştir. Düzeltmek için hangisi
yapılmaz?
A) Cari hesap fişlerine gidilir.
B) Kaydedilmiş fiş değiştirilir
C) Yeni bir fiş düzenlenip, kaydedilir.

D) . ekle düğmesi tıklanır.

DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız, cevaplarınız doğru değilse faaliyeti
tekrar gözden geçiriniz. Doğru cevaplar verdiyseniz bir sonraki öğrenme faaliyetine
geçebilirsiniz.

40
PERFORMANS TESTİ

Paket programda firma açarak gerekli bilgileri tanımlayınız.

1- Aşağıdaki firma bilgilerini CARİ HESAP KARTI’ na satıcı olarak kaydediniz.

HESAP KODU: AG ÜNVANI: ANA GIDA YETKİLİ KİŞİ: NURAN ANA
İŞ ADR.: RAMİ KURUGIDA SİTESİ C/33 G.O.PAŞA İSTANBUL
VERGİ DAİRESİ: G.O.PAŞA VERGİ HESAP NO: 320 011 00 20
DEVİR ALACAĞI: 3 250

2- Aşağıdaki firma bilgilerini CARİ HESAP KARTI’na alıcı olarak kaydediniz.

HESAP KODU: OG ÜNVANI: OVA GIDA YETKİLİ KİŞİ: OSMAN OVA
İŞ ADR.: İNCİRLİ CAD. NO: 8 BAKIRKÖY İSTANBUL
VERGİ DAİRESİ: BAKIRKÖY VERGİ HESAP NO: 303 030 00 04
DEVİR BORCU: 2 845

3- Alıcımız OVA GIDA dan 8 Şubat da 15. tahsilat makbuzu ile 845 lira para alındı.

4- İş Bankasındaki hesaba 345 lira para yatırıldı. 14 Şubat. Makbuz numarası 651

5- 17 Şubat Alıcımız Ova Gıda 11. dekont ile, bize olan borcuna karşılık Ana Gıda
firmasına 250 lira ödendiğini bildirdi.

6- 24 Şubat Alıcımız Ova Gıda 12. dekont ile, bankadaki hesabımıza 500 lira yatırdığını
bildirdi.

7- 25 Şubat, İş bankasından ANA GIDA firmasına 400 lira havale yapıldı. Dekont no 92

Bakiye listesini ekrana çıkartınız. Sonuçları modül sonundaki liste ile karşılaştırınız..

41
UYGULAMALI TEST

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır

1. Şirket veya firma açabiliyor musunuz.
2. Nakit tahsilat makbuzu kayıt edebiliyor musunuz
3. Nakit ödeme makbuzu kayıt edebiliyor musunuz.
4. Borç dekontu kayıt edebiliyor musunuz
5. Alacak dekontu kayıt edebiliyor musunuz.
6. Banka işlemlerini kayıt edebiliyor musunuz.
7. Cari hesap ekstrelerini görebiliyor musunuz.
8. Borç/Alacak listesini görebiliyor musunuz.

DEĞERLENDİRME

Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “EVET” ler

kazandığınız becerileri ortaya koyuyor. ”HAYIR” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız.
Hepsi “EVET” ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz.

42
 MODÜL DEĞERLENDİRME

MODÜL DEĞERLENDİRME
1. Cari programları niçin kullanılır?
A) Kimlere borcumuz var bilmek için.
B) Kimlerden alacağımız var bilmek için.
C) Cari hesapları kontrol etmek için.
D) Hepsi de doğrudur.

2. Borcumuzu gösteren cari hesabı kapatmak için hangisi yapılır?

A) Borç ödenir.
B) Alacaklıdan tahsilat yapılır.
C) Cari hesap kartı silinir.
D) Hiçbiri
3. Satıcıya yaptığımız ödemenin makbuzu cari hesaba ne yazılır?
A) Makbuz yazılmaz.
B) Alacak yazılır
C) Borç yazılır
D) Hiçbiri
4. Hangisi cari hesaba işlenir?
A) Açık faturalar
B) Çek-Senet Bordroları
C) Borç ve alacak dekontları
D) Hepsi de işlenir.

5. Yeni çalışmaya başladığımız alıcının cari kartını açarken hangisi yapılmaz?

A) İsim adres bilgileri yazılır
B) Devir borcu yazılır.
C) Özel kod verilir
D) Hiçbiri

6. Hangisi yanlış yazılırsa sonuçları etkilemez?

A) Cari hesap kodu
B) Alacak tutarı
C) Açıklama
D) Borç tutarı

7. Yanlış olan cümleyi bulunuz?

A) Alıcımızın banka hesabımıza yaptığı havale hesabına borç yazılır
B) Satıcımızın tahsilat makbuzu bizim için tediye makbuzudur.
C) Alıcımızın tediye makbuzu bizim için tahsilat makbuzudur.
D) Alıcımızın banka hesabımıza yaptığı havale hesabına alacak yazılır.
43
8. Cari programları ile ilgili olarak hangi cümle yanlıştır?
A) Her cari hesap çeşidi için bir kart açılır.
B) Alınan malların bedeli satıcının cari hesabına borç işlenir.
C) Alınan malların bedeli satıcının cari hesabına alacak işlenir.
D) Satışlar alıcının cari hesabına borç işlenir.

9. Bir firma ile yapılan bütün cari hesap işlemlerini görmek için ne yaparsınız?
A) Borç/Alacak listesi çıkartırız. C) Cari ekstresi çıkartırız.
B) Bakiye listesi çıkartırız. D) Hiçbiri

10. Borçlu ve alacaklı olduğumuz işletmeleri görmek için ne yapılır?

A) Borç/Alacak listesi çıkartırız.
B) Bakiye listesi çıkartırız.
C) Cari ekstresi çıkartırız.
D) Hiçbiri

11. Yanlış cümleyi belirleyiniz?

A) Bakiye listesi cari hesap sahiplerinin borç ve alacaklarını gösterir.
B) Unvan, Adres gibi bilgi yanlışlıkları cari kartına gidilip düzeltilir.
C) Hesap sahibine ait bütün hareketleri ekstreden görebiliriz.
D) Yanlış hareketler rapor menüsünden düzeltilir.

12. Alıcımızın cari kayıtları ile bizim kayıtlarımız tutmaz ise hangisini yaparız?
A) Alıcıdan hesap ekstresi isteriz.
B) Alıcının ekstresi ile bizimkini karşılaştırırız.
C) Alıcıya ait belgeleri kayıtlarla karşılaştırırız.
D) Devir değerlerini değiştiririz.

DEĞERLENDİRME

 Sorulara verdiğiniz yanıtları modül sonundaki cevap anahtarıyla karşılaştırınız.

 Bu faaliyet kapsamında hangi bilgileri kazandığınızı belirleyiniz.
 Yanlış cevaplandırdığınız sorularla ilgili konuları tekrar inceleyip öğrenmeye
çalışınız.

44
UYGULAMALI TEST

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır

1. Cari hesapların neden kullanıldığını açıklayabilirim.

2. Bilgisayarda şirket veya firma açabilirim

3. Cari hesap kartı açabilirim

4. Cari hesap bilgilerini değiştirebilirim.

5. Nakit tahsilatları cari programına işleyebilirim.

6. Nakit ödemeleri cari programına işleyebilirim.

7. Borç dekontlarını cari programına işleyebilirim.

8. Alacak dekontlarını cari programına işleyebilirim.

9. Bankaya yatırılan çekilen paraları işleyebilirim.

10. Borç alacak raporu düzenleyebilirim.

11. Cari hesap hareketi yanlışlarını düzeltebilirim.

12. Cari hesap ekstresi düzenleyebilirim

DEĞERLENDİRME

Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “EVET” ler

kazandığınız becerileri ortaya koyuyor. ”HAYIR” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız.
Hepsi “EVET” ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz.

45
 CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
ÖĞRENME FAALİYETİ 1 CEVAP ANAHTARI

SORU CEVAP
1 B
2 D
3 C
4 A
5 C
6 B
7 D
8 A
9 C
10 D

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 CEVAP ANAHTARI

PERFORMANS TESTİ

NO......:
CARİ HESAP KARTI KODU:

Adı Soyadı (Unvanı): .KALE KUMAŞ...................... Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................
Adresi.....................: ....................................................... Telefon: ..........................
S. TARİH
N. GÜN/AY AÇIKLAMA BORCU ALACAĞI KALAN KALAN
BORCU ALACAĞI
1 5 Mayıs Satış 900 - 900
2 11 May Tahsil 100 800
3 15 May Yaprak Kumaşa öd. 200 600
4 20 May Alınan çek 700 100
5 22 May Satış 500 400

46
 NO......:
CARİ HESAP KARTI KODU:

Adı Soyadı (Unvanı): .YAPRAK KUMAŞ.................. Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................
Adresi.....................: ....................................................... Telefon: ..........................
S. TARİH
N. GÜN/AY AÇIKLAMA BORCU ALACAĞI KALAN KALAN
BORCU ALACAĞI
1 7 Mayıs Alış 1850 1850
2 14 May Ödeme 400 1450
3 15 May Kale Kumaştan tahsil 200 1250
4 21 May Çek cirosu 700 550
5 30 May Çek keşidesi 550

BORÇ/ALACAK RAPORU
Kod Ünvan Borcu Alacağı K. Borcu K. Alacağı
KALE KUMAŞ 1 400 1 000 400
YAPRAK KUMAŞ 1 850 1 850
3 250 2 850 400

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 CEVAP ANAHTARI

SORU CEVAP
1 C
2 D
3 A
4 B
5 C
6 D
7 B
8 A
9 C
10 B

47
 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 CEVAP ANAHTARI
PERFORMANS TESTİ

BAKİYE LİSTESİ
HESAP KODU ÜNVANI BORÇ ALACAK
IB İŞBANKASI 445
AG ANA GIDA 2 600
OG OVA GIDA 1 250
TOPLAM: 1 695 2 600
LİSTELENEN: 3 ADET

MODÜL DEĞERLENDİRME CEVAP ANAHTARI

SORU CEVAPLAR
1 D
2 A
3 C
4 D
5 B
6 C
7 A
8 B
9 C
10 A
11 D
12 B

48
 KAYNAKÇA

KAYNAKÇA
 COŞKUNCA Engin, Paket programlar, Bursa, 2008

 Genç, Hakkı, Muhasebe Programları, Gözen Yayınevi, İstanbul,2006

 www.logo.com.tr

49