Θέματα Γραπτών Απολυτήριων Εξετάσεων

Φυσική Γ Γυμνασίου

1.Οι τρεις όμοιοι λαμπτήρες Λ1, Λ2, Λ3 αποτελούν στοιχεία του διπλανού
κυκλώματος.
1α. Ποιοί από τους τρεις λαμπτήρες βρίσκονται σε ίδια τάση και ποιοί διαρρέονται
από ίσα ηλεκτρικά ρεύματα;
1β. Αν “καεί” ο λαμπτήρας Λ2 να σχεδιάσεις το καινούργιο κύκλωμα. Πώς θα είναι
συνδεδεμένοι οι δυο λαμπτήρες Λ1 και Λ3 που θα αποτελούν το καινούργιο κύκλωμα;
1γ. Η φωτοβολία του λαμπτήρα Λ1 στο καινούργιο κύκλωμα θα αυξηθεί, θα μειωθεί
ή θα παραμείνει αμετάβλητη; Να εξηγήσεις την επιλογή σου.

2α.Αν στο κύκλωμα του προηγούμενου σχήματος βραχυκυκλωθεί ο λαμπτήρας Λ2,

να σχεδιάσεις ένα καινούργιο κύκλωμα που να περιέχει μόνο εκείνα τα στοιχεία του
παλαιού κυκλώματος που θα διαρρέονται από ρεύμα μετά τη βραχυκύκλωση.
2β. Το ρεύμα που θα διαρρέει τον λαμπτήρα Λ1 θα αυξηθεί, θα ελαττωθεί ή θα μείνει
αμετάβλητο;
2γ. Πόση θα είναι η τάση στα άκρα του λαμπτήρα Λ3 μετά τη βραχυκύκλωση του Λ2;

3.Το διπλανό κύκλωμα αποτελείται από μια μπαταρία

που τροφοδοτεί δυο ίσες αντιστάσεις R, τοποθετημένες
V
K1 μέσα σε “μαύρο κουτί” Κ, ώστε να μην
φαίνεται η συνδεσμολογία τους. Οι
R R
αντιστάσεις συνδέονται με δύο τρόπους
(συνδεσμολογίες Κ1 και Κ2). K
Το κύκλωμα ελέγχεται από ένα βολτόμετρο
A
V και ένα αμπερόμετρο Α.
R
Η πρώτη μέτρηση (Μ1), που αφορά τη μια
R συνδεσμολογία, δίνει τις τιμές V=12V και
Ι=12Α.
K2 Η δεύτερη (Μ2), που αφορά την άλλη, δίνει τις τιμές V=12V και Ι=3Α.
3α.Σε ποιάν από τις δυο συνδεσμολογίες (Κ1, Κ2) αντιστοιχούν τα
ζευγάρια των μετρήσεων Μ1 και Μ2;
3β. Να υπολογίσεις την τιμή της αντίστασης R.
3γ. Σε ποιά από τις συνδεσμολογίες Κ1 και Κ2 θα “τελειώσει” πιο γρήγορα η
μπαταρία; Να εξηγήσεις την επιλογή σου. Θεώρησε ότι οι μπαταρίες του τροφοδοτούν
τις Κ1 και Κ2 είναι κατά την έναρξη της λειτουργίας εντελώς ίδιες.

4. Η τηλεόραση είναι ανοιχτή 7 ώρες κάθε μέρα και η ηλεκτρική κουζίνα είναι
αναμμένη 2 ώρες καθημερινά. Η ηλεκτρική ισχύς της τηλεόρασης είναι 500W και της
ηλεκτρικής κουζίνας 1500W
4α. Ποια συσκευή καταναλώνει περισσότερη ενέργεια σε μια μέρα; Να εξηγήσεις
αναλυτικά αυτό που απάντησες.
4β. Πόση ηλεκτρική ενέργεια (σε kWh) καταναλώνει η τηλεόραση σε ένα μήνα (30
μέρες);
4γ.Πώς υποθέτεις ότι είναι συνδεδεμένες οι δύο συσκευές, ώστε όταν είναι εκτός
λειτουργίας η ηλεκτρική κουζίνα, να μπορεί να “παίζει” η τηλεόραση: στη σειρά ή σε
παράλληλη σύνδεση;

5. Δυο όμοια ηλεκτρικά εκκρεμή ελέγχονται για τις ηλεκτροστατικές

αλληλεπιδράσεις τους, σε πέντε περιπτώσεις.
1 2 3 4 5

5α. Σε ποιές δύο περιπτώσεις παραβιάζεται ο τρίτος νόμος του Νεύτωνα; Να τις
προσδιορίσεις και να τις εξαιρέσεις από τις υπόλοιπες ερωτήσεις.
5β.Σε ποιά περίπτωση, τα εκκρεμή είναι αφόρτιστα;
5γ.Σε ποιά περίπτωση ενδέχεται να μην είναι και τα δύο εκκρεμή φορτισμένα; Να
επιχειρηματολογήσεις για την επιλογή σου.
5δ.Σε ποιά περίπτωση τα εκκρεμή είναι φορτισμένα με ομόσημα φορτία;

6. Στο εργαστήριο παρατήρησες μια λεπτή φλέβα νερού να εκτρέπεται από την
κατακόρυφη ροή της όταν πλησίαζε μια φορτισμένη ράβδος.
6α. Για να “πετύχει” η εκτροπή πρέπει η φλέβα του νερού να είναι λεπτή. Γιατί;
6β. Γιατί η φορτισμένη ράβδος είναι κατασκευασμένη από μονωτικό υλικό;

Ο δάσκαλος ισχυρίζεται ότι η φλέβα του νερού

φορτίζεται γιατί τρίβεται με τα χείλη της βρύσης. Η
Φωτεινή, ελέγχει τον ισχυρισμό του δασκάλου με το
πείραμα που περιγράφεται στο διπλανό σχήμα.
Συγκεκριμένα, πλησιάζει δυο ράβδους με αντίθετα
φορτία και η υδάτινη φλέβα εκτρέπεται προς την
κατεύθυνση της ράβδου και στις δυο περιπτώσεις.

6γ. Σε ποιο συμπέρασμα μπορεί να σε οδηγήσει ο έλεγχος της Φωτεινής: η φλέβα

ηλεκτρίζεται με τριβή ή όχι; Εξήγησε αναλυτικά το συμπέρασμα που κατέληξες.

7. Ο Robert Hooke διατύπωσε το 1678 τον ακόλουθο νόμο που αναφέρεται στη
συμπεριφορά ελατηρίων: «η επιμήκυνση r του ελατηρίου είναι ανάλογη με τη δύναμη
F που ασκείται σ’ αυτό».
Ο Charles Coulomb το 1783, διατύπωσε τον νόμο που περιγράφει τα μέτρα των
δυνάμεων που ασκούνται μεταξύ πολύ μικρών φορτισμένων σωμάτων που μπορούν
να θεωρηθούν ως σημεία με τη μορφή της ακόλουθης εξίσωσης:
q1q2
F  9.109 (στο S.I.)
r2
7α. Να περιγράψεις αναλυτικά όλα τα σύμβολα που υπάρχουν στη σχέση Coulomb
και να γράψεις τις μονάδες τους στο S.I. Π.χ. r: απόσταση μεταξύ των σημείων-
φορτίων, μονάδα: m.
7β. Οι ακόλουθοι πίνακες 1, 2 και 3 περιγράφουν μετρήσεις δυνάμεων (F) και
αποστάσεων (r) για διάφορες περιπτώσεις.
F (N) 0,5 1 F (N) 2,5 10 F (N) 5,0 10
r (m) 0,01 0,02 r (m) 0,02 0,01 r (m) 0,02 0,01
Πίνακας 1 Πίνακας 2 Πίνακας 3
Ποιός πίνακας περιγράφει
τιμές που συμφωνούν με τον νόμο του Hooke και ποιός με το νόμο του Coulomb;
7γ. Μεταξύ των φορτίων q1=3μC και q2=6μC που απέχουν απόσταση r =15cm
ασκείται δύναμη μέτρου FI. Μεταξύ των φορτίων q3= -2μC και q4= -9μC που απέχουν
πάλι r =15cm, ασκείται δύναμη μέτρου FII.
Να συγκρίνεις τα μέτρα των δυνάμεων FI και FII.
Να αιτιολογήσεις τις απαντήσεις σου.

8. Όταν ο ακροατής, απέχει 680m από την πηγή ήχου συχνότητας 400Hz, ακούει τον
ήχο 2s μετά την εκπομπή του.
8α. Πόση είναι η ταχύτητα του ήχου των
400Hz, στον αέρα;
8β. Όταν άλλη πηγή που παράγει ήχο
συχνότητας 2000Hz, απέχει από τον ακροατή
1360m, αυτός τον ακούει 4s μετά την
εκπομπή του.
Να υπολογίσεις την ταχύτητα του ήχου των
2000Hz στον αέρα.
8γ. Να διατυπώσεις μια υπόθεση για τη
σχέση της ταχύτητας του ήχου με τη
συχνότητα του ήχου στον αέρα.
8δ. Σε ποιές από τις ακόλουθες υποθετικές μετρήσεις, προβλέπεις ότι θα προκύψουν
τιμές της ταχύτητας του ήχου μεγαλύτερες, μικρότερες ή ίσες με αυτές που
υπολόγισες στις ερωτήσεις 8α και 8β:

Ι. Μέτρηση της ταχύτητας του ήχου που διαδίδεται κατά μήκος

μιας σιδηροτροχιάς.

ΙΙ. Μέτρηση της ταχύτητας του ήχου συχνότητας 14kHz στον

αέρα, αμέσως μετά από τις μετρήσεις που διαχειρίστηκες στις ερωτήσεις 8α και 8β.

ΙΙΙ. Μέτρηση της ταχύτητας του ήχου στο γυάλινο κουδούνι

του εργαστηρίου μας, αφού έχεις αφαιρέσει αρκετή
ποσότητα αέρα.

IV. Μέτρηση της ταχύτητας του ήχου μια πιο κρύα μέρα.

9. Το πρώτο εκκρεμές έχει περίοδο Τ=2s. Η ταλάντωση εξελίσσεται μεταξύ των

τριών σημειωμένων θέσεων ως εξής: Α-Β-Γ-Β-Α.
φ 1

Α Γ
Β
9α. Σε πόσο χρόνο το μπαλάκι θα περάσει για δεύτερη φορά από τη θέση Β αν έχει
ξεκινήσει από την Α;
9β. Το δεύτερο εκκρεμές έχει ίδιο μήκος με το πρώτο
2 αλλά το κρεμασμένο μπαλάκι έχει μεγαλύτερη μάζα και
ταλαντώνεται μεταξύ των ίδιων θέσεων.
Το δεύτερο μπαλάκι θα περάσει για δεύτερη φορά από
τη θέση Β σε χρόνο: λιγότερο, περισσότερο ή τον ίδιο
Α Γ με το μπαλάκι του πρώτου εκκρεμούς;
Β
9γ. Ένα τρίτο εκκρεμές έχει ίδια μάζα με το
δεύτερο, αλλά το νήμα του είναι μεγαλύτερο απ’ αυτά των άλλων δύο φ
3
εκκρεμών. Αυτή η μάζα ταλαντώνεται μεταξύ των θέσεων Δ-Ε-Ζ-Ε-Δ
Το τρίτο μπαλάκι θα περάσει για δεύτερη φορά από τη θέση Ε σε χρόνο:
λιγότερο, περισσότερο ή τον ίδιο με το μπαλάκι του πρώτου εκκρεμούς;
9δ. Αν οι ακραίες θέσεις (Α,Δ) των εκκρεμών 1 και 3 σχηματίζουν την ίδια
γωνία φ ως προς την κατακόρυφες θέσεις τους (Β,Ε), το πλάτος της
Δ Ζ
ταλάντωσης της μάζας του εκκρεμούς 3 θα είναι μεγαλύτερο, μικρότερο ή
Ε
ίσο απ’ αυτό της μάζας του εκκρεμούς 1;

Να απαντηθούν τα 6 από τα 9 θέματα