KEMENTERIAN PENGANGKUTAN KEMENTERIAN PENDIDIKAN

MALAYSIA MALAYSIA

Cetakan Pertama (Edisi Semakan 2018)
©Jabatan Keselamatan Jalan Raya Malaysia
Hak Cipta Terpelihara. Tidak dibenarkan
mengeluar ulang mana-mana bahagian artikel,
ilustrasi, dan isi kandungan buku ini dalam apa-
apa juga bentuk dan dengan apa-apa cara jua,
sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik,
rakaman, atau cara lain sebelum mendapat
izin bertulis daripada Ketua Pengarah Jabatan
Keselamatan Jalan Raya Malaysia.
Penerbit:
Jabatan Keselamatan Jalan Raya Malaysia,
Penghasilan buku aktiviti ini melibatkan usaha
sama antara Kementerian Pengangkutan
Malaysia dengan Kementerian Pendidikan
Malaysia. Jabatan Keselamatan Jalan Raya
Malaysia selaku pemilik Projek Semakan dan
Pembangunan Semula Modul Pendidikan
Keselamatan Jalan Raya (PKJR) mengucapkan
setinggi-tinggi penghargaan kepada semua pihak
yang telah berusaha dan bekerjasama untuk
menyempurnakan penghasilan buku ini. Sekalung
penghargaan dan ucapan terima kasih ditujukan
kepada semua yang berikut:
Kementerian Pengangkutan Malaysia

Aras 3, Galeria PJH, Jalan P4W, • Institut Penyelidikan Keselamatan Jalan Raya
Persiaran Perdana, Malaysia
Presint 4, 62100 WP, • Jabatan Pengangkutan Jalan
PUTRAJAYA
Kementerian Pendidikan Malaysia
Tel : 03-2148 1011
Faks : 03-2148 1969 • Bahagian Pembangunan Kurikulum
Laman Web : http://www.jkjr.gov.my • Bahagian Buku Teks
Laman Sesawang PKJR : www.pkjr.gov.my • Jemaah Nazir dan Jaminan Kualiti
• Lembaga Peperiksaan
Reka Letak dan Reka Huruf : • Jabatan Pendidikan Negeri
• Pejabat Pendidikan Daerah
Zieconcept Enterprise • Institut Pendidikan Guru Malaysia
Muka Taip Teks : Azim • Universiti Putra Malaysia
Saiz Muka Taip Teks : 12 Poin • Universiti Kebangsaan Malaysia
• Universiti Islam Antarabangsa Malaysia
Dicetak dan Diedar oleh : • Universiti Pendidikan Sultan Idris
• Universiti Malaya

Kementerian Dalam Negeri

Polis Diraja Malaysia

i
fah Pendidikan KebangsaanFalsafah Pendidikan Kebangsaan

ia ialah satu usaha diberterusan

Pendidikan Malaysia ke ialaharah
satu usaha berterusan ke arah
tensi individu memperkembangkan
secara menyeluruh dan bersepadu
potensi individu secara menyeluruh dan bersepadu
yang seimbang dan
untuk harmonis insan
melahirkan dari segi
yangintelek,
seimbang dan harmonis dari segi intelek,
mani berdasarkan
rohani,kepercayaan dan kepatuhan
emosi dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan kepatuhan
ini bertujuankepada
untuk Tuhan.
melahirkan
Usahawarganegara
ini bertujuan untuk melahirkan warganegara
Malaysia
bertanggungjawab danyang berilmu, bertanggungjawab
berkeupayaan mencapai dan berkeupayaan mencapai
kesejahteraan diri serta memberikan
memberikan sumbangan terhadap keharmonian sumbangan terhadap keharmonian
ga, masyarakat dan kemakmuran
dan negara. keluarga, masyarakat dan negara.

ndidikan KeselamatanFalsafah Pendidikan Keselamatan Jalan Raya

Jalan Raya
Pendidikan
jalan raya ialah keselamatan
pendidikan jalan
berterusan raya ialah pendidikan berterusan sepanjang
sepanjang
hayat ke arah melahirkan pengguna jalan raya yang bertanggungjawab
an pengguna jalan raya yang bertanggungjawab
dan mempunyai kesedaran untuk menghargai nyawa, kesihatan, dan
aran untuk menghargai nyawa, kesihatan, dan
harta. Pembudayaan keselamatan jalan raya menjadi pemangkin
keselamatan jalan raya menjadi pemangkin
perubahan sikap dan tingkah laku untuk melahirkan generasi pengguna
ngkah laku untuk melahirkan generasi pengguna
jalan raya yang berhemah serta mematuhi peraturan dan undang-undang
ah serta mematuhi peraturan
keselamatan danraya.
jalan undang-undang
Usaha pendidikan keselamatan jalan raya ini
. Usaha pendidikan keselamatan ke
dapat menyumbang jalan
arahraya ini
keharmonian dan kemakmuran keluarga,
arah keharmonian dan kemakmuran
masyarakat dan negara. keluarga,

ii
 Jutim Aliya

Adam

Jarjit
Mei Ling
Rani
iii
 Senarai Singkatan

BAM BBM VAA

Buku Aktiviti Murid Bahan Bantu Mengajar Video Audio dan
Animasi

PKJR HP
Pendidikan Keselamatan Hasil Pembelajaran
Jalan Raya

Petunjuk Kemahiran Bahasa

Mendengar Membaca Menulis

dan bertutur

Petunjuk Bahan Bantu Mengajar

Kad Imbasan Poster Puzzle Pelekat Video Audio

iv
 AKTIVITI TAJUK MUKA SURAT
1 Pengangkutan Awam 1
2 Had Laju di Jalan Raya 3
KANDUNGAN

3 Perjalanan yang Selamat 4

4 Risiko Pejalan Kaki 6
5 Isyarat Tangan Polis Trafik 7
6 Kepentingan Mematuhi Isyarat Keselamatan Jalan Raya 8
7 Kesesakan Lalu Lintas Akibat Kemalangan 10
8 Selamat di Jalan Raya 11
9 Amalan yang Selamat di Jalan Raya 12
10 Peraturan dan Undang-undang Jalan Raya 13
11 Patuhi Peraturan dan Undang-undang Jalan Raya 14
12 Bertindak dengan Selamat 15
13 Melintas Secara Selamat 16
14 Berbasikal dengan Selamatnya 18
15 Penyelenggaraan Basikal 20
16 Etika Berbasikal 21
17 Tanggungjawab Penumpang 22
18 Keselamatan di Jalan Raya Tanggungjawab Bersama 23
19 Penggunaan Tali Pinggang Keledar 24
20 Undang-undang Pemakaian Tali Pinggang Keledar Belakang 25
21 Akibat Tidak Memakai Tali Pinggang Keledar 26
22 Kepentingan Memakai Tali Pinggang Keledar Belakang 28
23 Pemilihan dan Pemakaian Topi Keledar yang Betul 29
24 Cara Pemakaian Topi Keledar dengan Betul 30
25 Beringat Sebelum Kena 32
26 Kesedaran Pemakaian Topi Keledar dengan Betul 33
27 Tatacara Selamat Menaiki dan Menuruni Kenderaan 34

90
km / j

v
vii
 Kandungan Kemahiran Pendidikan Keselamatan Jalan Raya

TEMA FOKUS HASIL PEMBELAJARAN

Tema Fokus Hasil Pembelajaran
1. Pengangkutan 1.1 Kenderaan 1.1.1 Menamakan kenderaan persendirian, kenderaan awam, kenderaan berat dan jentera yang
1. Pengangkutan
darat 1.1:persendirian, : Menamakan kenderaan persendirian, kenderaan awam , kenderaan berat dan jentera yang
Kenderaan persendirian, 1.1.1 diketahui.
Darat kenderaan awam ,
kenderaan awam, diketahui.
kenderaan berat dan 1.1.21.1.2Menyatakan ciri-ciri keselamatan yang terdapat pada komponen kenderaan.
kenderaan berat : Menyatakan ciri-ciri keselamatan yang terdapat pada komponen kenderaan.
jentera 1.1.3 Menyatakan tindakan yang perlu dilakukan sekiranya kenderaan :
dan jentera 1.1.3 : Menyatakan sekiranya kenderaan :
• laju tindakan yang perlu dilakukan
• mengundur
• laju• menghampiri • membelok • menghampiri
• mengundur • membelok
1.1.4 Berbincang maksud ketidakbolehlihatan dan impaknya terhadap pejalan kaki dan
: Berbincang maksud
1.1.4penunggang basikal.ketidakbolehlihatan dan impaknya terhadap pejalan kaki dan penunggang
basikal.
1.1.5 Membuat keputusan memilih kenderaan awam yang selamat mengikut situasi.
1.1.5 : Membuat keputusan memilih kenderaan awam yang selamat mengikut situasi.
1.1.6 Membandingkan masa dan jarak berhenti kenderaan serta menceritakan faktor yang
1.1.6 : Membandingkan masa dan jarak berhenti kenderaan serta menceritakan faktor yang
menghalang pandangan pemandu.
menghalang pandangan pemandu.
2. Persekitaran 2.1 Jenis-jenis jalan 2.1.1 Menyatakan bahawa jalan raya merupakan tempat yang berbahaya.
2. Persekitaran
jalan raya Jenis-jenis jalan raya
2.1raya 2.1.1 : Menyatakan bahawa jalan raya merupakan tempat yang berbahaya.
Jalan Raya
2.1.2 Mengenal pasti jalan dalam istilah:
2.1.2 : Mengenal
• lengang
pasti jalan dalam istilah•: lebar
••lengang
sibuk • sempit • lebar
• sibuk • sempit
2.1.3 Menjelaskan had laju kenderaan yang bergerak di setiap jenis jalan.
2.1.3 : Menjelaskan had laju kenderaan yang bergerak di setiap jenis jalan.
2.1.4 Mengenal pasti elemen persekitaran yang dapat meningkatkan keselamatan pengguna
: Mengenal
2.1.4jalan raya. pasti elemen persekitaran yang dapat meningkatkan keselamatan pengguna
jalan raya.
2.2 Prasarana jalan 2.2.1 Mengenal pasti bahagian jalan raya yang boleh meningkatkan keselamatan pejalan kaki
raya
2.2: Prasarana jalan raya 2.2.1dan penunggang
: Mengenal pasti bahagian
basikal. jalan raya yang boleh meningkatkan keselamatan pejalan kaki dan
penunggang basikal.
2.2.2 Menerangkan fungsi bahagian jalan untuk meningkatkan keselamatan pejalan kaki dan
2.2.2 : Menerangkan
penunggang fungsi bahagian jalan untuk meningkatkan keselamatan pejalan kaki dan
basikal.
penunggang basikal.
2.2.3 Mendefinisi dan mengenal pasti perabot jalan raya:
2.2.3 : Mendefinisi
• pagar dan mengenal pasti perabot
• pasu jalan raya:
bunga
rel adang
• •pagar • batas kebun • rel adang • batas kebun
• •lampu
lampujalan
jalan • pasu bunga
 Kandungan Kemahiran Pendidikan Keselamatan Jalan Raya

TEMA FOKUS HASIL PEMBELAJARAN

Tema Fokus Hasil Pembelajaran
2. Persekitaran 2.2 Prasarana jalan 2.2.4 Menerangkan kegunaan perabot jalan raya dan impaknya terhadap keselamatan pengguna
1. Pengangkutan
jalan raya 1.1:raya : Menamakan
Kenderaan persendirian, 1.1.1jalan raya. kenderaan persendirian, kenderaan awam , kenderaan berat dan jentera yang
Darat kenderaan awam , diketahui.
2.2.5 Menjelaskan risiko penggunaan laluan pejalan kaki.
kenderaan berat dan : Menyatakan ciri-ciri keselamatan yang terdapat pada komponen kenderaan.
jentera 2.2.61.1.2Mencadangkan langkah-langkah untuk mengurangkan risiko penggunaan laluan pejalan
: Menyatakan
1.1.3kaki dan laluantindakan
kongsi.yang perlu dilakukan sekiranya kenderaan :
2.3 Isyarat • laju
2.3.1 Menyatakan isyarat keselamatan jalan yang perlu• menghampiri
dipatuhi untuk mengawal lalu lintas.
keselamatan jalan • mengundur • membelok
2.3.2 Menerangkan urutan dan fungsi lampu isyarat.
1.1.4 : Berbincang maksud ketidakbolehlihatan dan impaknya terhadap pejalan kaki dan penunggang
2.3.3 Mengenalbasikal. pasti tanda isyarat dan fungsinya untuk meningkatkan keselamatan pejalan kaki.
2.3.41.1.5Mengenal
: Membuat pasti tanda isyarat
keputusan dan
memilih kenderaan
fungsinyaawam meningkatkan
untuk yang keselamatan
selamat mengikut penunggang basikal.
situasi.
2.3.51.1.6Menerangkan
: Membandingkan akibat
masatidak
danmematuhi isyarat
jarak berhenti keselamatan
kenderaan serta menceritakan
jalan raya. faktor yang
2.4 Aliran lalu lintas menghalang
2.4.1 Mengenal pastipandangan pemandu.
arah lalu lintas.
2. Persekitaran : Menyatakan
2.1 Jenis-jenis jalan raya 2.4.22.1.1Memberi penerangan jalan raya
bahawatentang merupakan
isyarat tempat yang
keselamatan jalanberbahaya.
yang mengawal aliran lalu lintas.
Jalan Raya 2.4.32.1.2 : Mengenal pasti
Menerangkan waktu/
jalan masa
dalam boleh :
istilah mempengaruhi kesesakan trafik dan keselamatan
pengguna jalan raya.
• lengang • lebar
• sibuk
2.4.4 Menjelaskan kesesakan trafik mempengaruhi• keselamatan sempit pengguna jalan.
3. Peraturan dan 2.1.3 : Menjelaskan had laju kenderaan
3.1 Mengetahui tentang 3.1.1 Mengenal pasti peraturan jalan raya ketika melintas. yang bergerak di setiap jenis jalan.
undang-undang peraturan dan 2.1.4 : Mengenal pasti elemen persekitaran yang dapat meningkatkan keselamatan pengguna
3.1.2 Mengenal pasti peraturan dan undang-undang jalan raya di persekitaran mereka.
jalan raya undang-undang jalan raya.
jalan raya serta 3.1.3 Menyatakan perbezaan antara peraturan dengan undang-undang jalan raya.
2.2: Prasarana jalan raya
menggunakannya 2.2.1 : Mengenal pasti bahagian jalan raya yang boleh meningkatkan keselamatan pejalan kaki dan
3.1.4 Menjelaskan
penunggang peraturan
basikal. dan undang-undang jalan raya di persekitaran mereka .
Mengenal
3.1.52.2.2 pasti prosedur
: Menerangkan keselamatan
fungsi bahagian yang
jalan untuk relevan di persekitaran
meningkatkan mereka.
keselamatan pejalan kaki dan
penunggang
3.1.6 Menceritakan basikal.
akibat apabila peraturan dan undang-undang jalan raya tidak dipatuhi.
3.1.72.2.3
Mengaplikasikan mengenal pasti
: Mendefinisi danperaturan dan undang-undang
perabot jalan raya:jalan raya;
• pejalan
• pagar kaki- terutama apabila melintas• reljalan
adang • pemandu• batas kebun
penumpang
••lampu jalan • pasu bunga • penunggang basikal
• pembonceng basikal
 Kandungan Kemahiran Pendidikan Keselamatan Jalan Raya

TEMA FOKUS HASIL PEMBELAJARAN

Tema Fokus Hasil Pembelajaran
4. Tingkah laku 4.1 Sokongan daripada 4.1.1 Menerangkan bahawa berjalan di jalan raya atau berdekatan jalan raya adalah lebih
1. Pengangkutan
pejalan kaki Kenderaan
1.1:orang dewasa : Menamakan
persendirian, 1.1.1selamat kenderaan
apabila persendirian,
bersama-sama orang kenderaan
dewasa.awam , kenderaan berat dan jentera yang
Darat kenderaan awam , diketahui.
4.2 Arah paling selamat 4.2.1 Kepentingan berjalan menghadap lalu lintas berbanding arah yang sama dengan
kenderaan berat dan : Menyatakan ciri-ciri keselamatan yang terdapat pada komponen kenderaan.
untuk pejalan kaki
jentera
1.1.2kenderaan.
4.3 Tahap : Menyatakan
4.3.11.1.3Pelajar menerangkan yang perlu
tindakankeadaan dilakukan
cuaca sekiranya
tertentu dan pencahayaan
kenderaan : dapat memberikan kesan
kebolehlihatan kepada
• laju pejalan kaki. • menghampiri
pejalan kaki • mengundur • membelok
4.4 Melintas dengan : Berbincang
4.4.11.1.4Mengenal maksud
pasti ketidakbolehlihatan
dan menerangkan dan impaknya terhadap
bahagian-bahagian pejalan
persekitaran jalan dan penunggang
kaki raya yang dapat
selamat basikal.
meningkatkan keselamatan sewaktu melintas.
1.1.5 : Membuat keputusan
• lintasan pejalan memilih
kaki kenderaan awam yang selamat mengikut situasi.
• lintasan pejalan
1.1.6 : Membandingkan masa kaki berisyarat
dan jarak berhenti kenderaan serta menceritakan faktor yang
• jejantas
menghalang pandangan pemandu.

2. Persekitaran 2.1 Jenis-jenis jalan raya 4.4.22.1.1Mengenal

: Menyatakanpastibahawa
tempat jalan paling
yangraya merupakan untuk melintas
selamattempat jalan, contohnya;
yang berbahaya.
Jalan Raya • tempat melintas yang ditentukan seperti jejantas, lintasan pejalan kaki
2.1.2 : Mengenal pasti jalan dalam istilah :
dan lintasan pejalan kaki berisyarat
••lengang
tempat melintas atau persimpangan •yang lebardiselia oleh peronda lintasan
• sibuk
sekolah • sempit
2.1.3 : Menjelaskan
• melintashad jauhlaju kenderaan
dari simpangyangjalanbergerak di setiap jenis jalan.
4.4.32.1.4 : Mengenal pasti
Menyatakan elemen
langkah- persekitaran
langkah untukyang dapat meningkatkan
menangani situasi rumitkeselamatan pengguna
ketika melintas.
jalan raya.
4.4.4 Mengetahui lima langkah untuk melintas jalan dengan selamat.
5. Tingkah laku 5.1 2.2:
Berbasikal
Prasaranadengan
jalan raya 5.1.12.2.1 : Mengenal pasti
Menamakan bahagian
komponen jalan raya
basikal dan yang boleh meningkatkan keselamatan pejalan kaki dan
fungsinya.
penunggang selamat penunggang basikal.
5.1.2 Memilih pakaian yang sesuai dan mengenakan peralatan keselamatan berbasikal.
basikal 2.2.2 : Menerangkan fungsi bahagian jalan untuk meningkatkan keselamatan pejalan kaki dan
5.1.3 Menyatakan fungsi topi keledar dan cara pemakaian yang betul.
penunggang basikal.
Menyatakan
5.1.42.2.3 peraturan dan undang-undang ketika berbasikal.
: Mendefinisi dan mengenal pasti perabot jalan raya:
5.1.5 Menunjukkan
• pagar cara menunggang basikal yang selamat.
• rel adang • batas kebun
5.1.6 Meramal kebarangkalian
• lampu jalan risiko semasa berbasikal
• pasu di jalan raya.
bunga
 30
km/j
Kandungan Kemahiran Pendidikan Keselamatan Jalan Raya

TEMA FOKUS HASIL PEMBELAJARAN

Tema Fokus Hasil Pembelajaran
6. Tingkah laku 6.1 Tingkah laku yang 6.1.1 Menerangkan kepentingan untuk menjadi penumpang yang selamat dan bertanggungjawab.
1. Pengangkutan
penumpang 1.1: Kenderaan
selamat dan persendirian, 1.1.1 : Menamakan kenderaan persendirian, kenderaan awam , kenderaan berat dan jentera yang
6.1.2 Menjelaskan cara penumpang boleh menyumbang kepada keselamatan orang lain.
Darat kenderaan
tanggungjawab awam , diketahui.
kenderaan berat dan 6.1.31.1.2Mengenal pasti tempat yang paling selamat dalam kenderaan untuk kanak-kanak di bawah
: Menyatakan ciri-ciri keselamatan yang terdapat pada komponen kenderaan.
seseorang
jentera umur 10 tahun melakukan perjalanan.
penumpang 1.1.3 : Menyatakan tindakan yang perlu dilakukan sekiranya kenderaan :
penumpang • laju • menghampiri
6.2 Penggunaan alat 6.2.1 Mengenal• mengundur alat penahan • membelok
penahan • tali pinggang keledar • tempat
1.1.4 : Berbincang maksud ketidakbolehlihatan dan impaknya duduk kanak-kanak
terhadap pejalan kaki dan penunggang
• tempat duduk bayi
basikal. • pelaras tempat duduk
6.2.21.1.5Menyenaraikan
: Membuat keputusan dan membincangkan
memilih kenderaanpelbagai
awam yangjenis alat penahan
selamat mengikutuntuk
situasi.penumpang
berlainan usia dan menerangkan kesesuaian setiap satunya.
1.1.6 : Membandingkan masa dan jarak berhenti kenderaan serta menceritakan faktor yang
6.2.3 Menunjukkan
menghalang cara pandangan
alat pelindungan
pemandu. yang bersesuaian dikancingkan dan dilaraskan supaya
muat kepada pemakainya.
2. Persekitaran 2.1 Jenis-jenis jalan raya 2.1.1 : Menyatakan bahawa jalan raya merupakan tempat yang berbahaya.
Jalan Raya 6.2.4 Membincangkan tanggungjawab penumpang supaya memakai tali pinggang keledar
2.1.2 : Mengenal pasti jalan dalam istilah :
dengan betulnya.
• lengang • lebar
6.2.5 Membandingkan
• sibuk situasi sama ada alat penahan digunakan atau tidak serta membuat
• sempit
kesimpulan tentang alat penahan dan keselamatan.
2.1.3 : Menjelaskan had laju kenderaan yang bergerak di setiap jenis jalan.
6.2.6 Menerangkan akibat kepada penumpang di dalam kenderaan apabila kenderaan tersebut
2.1.4 : Mengenal pasti elemen persekitaran yang dapat meningkatkan keselamatan pengguna
membelok dengan tajam atau melanggar objek.
jalan raya.
6.3 Penggunaan topi 6.3.1 Membincangkan kepentingan pemakaian topi keledar dengan betul untuk melindungi pembonceng.
2.2:
keledar : Mengenal pasti
Prasarana jalan raya 6.3.22.2.1Menerangkan bahagian
cara jalan raya
pemakaian yang boleh
topi keledar yangmeningkatkan
betul. keselamatan pejalan kaki dan
penunggang basikal.
6.3.3 Kepentingan memakai topi keledar yang sesuai.
2.2.2 : Menerangkan fungsi bahagian jalan untuk meningkatkan keselamatan pejalan kaki dan
6.3.4 Menunjukkan
penunggangkepekaan
basikal. tentang kepentingan dan strategi untuk membuat orang lain peka
tentang penggunaan topi keledar dengan betul.
2.2.3 : Mendefinisi dan mengenal pasti perabot jalan raya:
6.4 Menaiki dan 6.4.1 Membincangkan
• pagar tingkah laku yang selamat •untuk menaiki dan menuruni
rel adang kenderaan.
• batas kebun
menuruni kenderaan • lampu jalan • pasu bunga
dengan selamat
xiii
 Pengangkutan Awam

A Baca petikan di bawah. Kemudian, garisi kelebihan dan kekurangan penggunaan

kenderaan awam kepada pengguna.

Perkhidmatan pengangkutan awam telah berkembang pesat di negara

kita, Malaysia. Kepesatan ini berlaku kerana pengangkutan awam
seperti bas, teksi, transit aliran ringan dan monorel sudah menjadi pilihan
utama orang ramai.
Kelebihan memilih pengangkutan awam ialah kita dapat
mengurangkan kesesakan lalu lintas di bandar-bandar besar,
terutamanya pada waktu puncak. Kita juga dapat menjimatkan petrol
kerana tidak perlu menggunakan kenderaan sendiri.
Selain itu, penggunaan pengangkutan awam juga dapat
menjimatkan masa individu yang menggunakannya. Hal ini demikian
kerana penggunaan transit aliran ringan atau monorel dapat
mempercepatkan masa untuk sampai ke sesuatu destinasi. Kita juga
tidak perlu membuat bayaran tempat letak kereta.
Namun demikian, terdapat juga beberapa kekurangan apabila kita
menggunakan pengangkutan awam. Sebagai contoh di bandar-bandar
kecil, perkhidmatan bas adalah terhad. Selain itu, jadual perjalanan bas
juga mempunyai jadual sendiri dan hal ini akan menimbulkan masalah
kepada pengguna.
Oleh itu, pihak yang bertanggungjawab perlu mengambil
tindakan yang sewajarnya untuk menambah baik mutu perkhidmatan
pengangkutan awam.

HP PKJR : 1
 Pengangkutan Awam

B Senaraikan kelebihan dan kekurangan penggunaan pengangkutan awam ke dalam

peta pemikiran di bawah.

Kenderaan Awam
Pengangkutan Awam

Kelebihan Kekurangan

PKJR HP: 1.1.5

2 HP PKJR :
Tuliskan perkaitan antara had laju dengan jenis jalan berdasarkan gambar.

Jenis Jalan Raya dan Had Laju

Had laju yang ditetapkan ialah 110 km/j.

110
km/j

Lebuh raya

90 Kita perlu memandu kenderaan pada kelajuan tidak

90
km/j
km/j melebihi 90 km/j ketika di jalan persekutuan.

Jalan persekutuan

80
60
Had laju jalan negeri ialah 80 km/j berdasarkan reka
km/j
bentuk jalan tersebut.

Jalan negeri

Had laju jalan bandaran ditetapkan tidak melebihi 50

50
60
km/j km/j.

Jalan bandaran

HP PKJR : 3
 30
km/j

Kamu bersama-sama ayah hendak ke perpustakaan awam. Tulis tentang perjalanan yang
selamat ke perpustakaan dalam ruang yang disediakan.

Jalan Kemboja

PERPUSTAKAAN
AWAM

Muzium

Jalan Dusun Jalan Orkid

Hospital

Stesen LRT
Jalan Mawar 1

Tempat Parkir Kereta

Lorong Anggerik 1
Jalan Mawar 3

Ayah dan kamu

berada di sini

Lorong Anggerik 2

Lorong Cempaka

PETUNJUK
Lampu Isyarat t Lintasan
Pejalan Kaki

Lintasan
Lampu Isyarat t Pejalan Kaki
Pejalan Kaki
Berisyarat

Laluan
Jejantas Pejalan Kaki

Landasan
Kereta Api Kedai

4 HP PKJR :
 km/j

HP PKJR : 5
 BBM

Tonton klip video. Kemudian, bincangkan risiko penggunaan laluan pejalan kaki dan faktor
penyumbang kepada risiko tersebut.

Risiko ketika menggunakan laluan pejalan kaki:

Risiko pelanggaran
-Penyalahgunaan laluan pejalan kaki oleh penunggang
basikal
-Leka berborak sehingga tidak peka dengan keadaan
sekeliling
-Tiada tanda isyarat

Risiko kecederaan
-tidak dapat dilihat oleh penunggang basikal
jika kawasan laluan pejalan kaki gelap
-Jika laluan pejalan kaki berlubang, sempit dan
berselekoh pejalan kaki akan tercedera akibat
terjatuh

Faktor penyumbang risiko:

-Dilanggar oleh penunggang basikal atau motosikal
-Berjalan secara beriringan
-Tiada kemudahan lampu di laluan pejalan kaki
-Tiada papan tanda isyarat lalu lintas (laluan pejalan kaki)

6 HP PKJR :
 BBM

B Tuliskan maksud isyarat tangan yang sesuai berdasarkan gambar.

Bersedia untuk berhenti

Berhenti

Bergerak

HP PKJR : 7
 Situasi 1

Kesalahan

Akibat

Tindakan yang sepatutnya

Situasi 2

Kesalahan
Memakir kenderaan di tempat dilarang

Akibat

Tindakan yang sepatutnya

8 HP PKJR :
 30
km/j

Situasi 3

Kesalahan
Memandu di jalan yang mempunyai
tanda dilarang masuk

Akibat

Tindakan yang sepatutnya

Tidak memandu di jalan yang tanda

mempunyai dilarang masuk

Situasi 4

Kesalahan
Menunggang basikal di laluan dilarang
berbasikal

Akibat

Tindakan yang sepatutnya

Tidak menunggang basikal di laluan
dilarang berbasikal

HP PKJR : 9
 km/j

Berdasarkan gambar, tuliskan satu perenggan tentang kesesakan lalu lintas akibat kemalangan.

10 HP PKJR :
Keselamatan Ketika Menunggang
Basikal
Aspek keselamatan hendaklah kita utamakan ketika
melakukan sesuatu perkara termasuklah ketika
menunggang basikal.
Pelbagai alat perlindungan direka khas untuk
penunggang basikal bagi mengelakkan kecederaan jika
berlaku sesuatu yang tidak dapat dielakkan. Topi keledar
ialah salah satu alat keselamatan bagi penunggang
basikal. Pemakaian topi keledar dengan betul dapat
melindungi kepala daripada kecederaan yang teruk jika
terjatuh daripada basikal.
Alat keselamatan yang lain termasuklah pad siku
dan pad lutut. Alat ini juga tidak kurang pentingnya.
Pemakaian pelindung siku dan lutut dapat mengelakkan
kecederaan serius pada siku dan lutut apabila terjatuh di
tempat yang keras.
Kasut yang sesuai juga hendaklah dipakai ketika
menunggang basikal. Kasut berfungsi untuk melindungi
kaki daripada kecederaan. Elakkan pemakaian selipar
ketika menunggang basikal.
Antara alat keselamatan yang lain termasuklah jaket
pemantul cahaya. Jaket ini penting, terutamanya ketika
menunggang pada waktu malam atau keadaan yang
gelap. Penggunaan jaket ini adalah untuk meningkatkan
kebolehlihatan kita terhadap pengguna jalan raya yang
lain.

HP PKJR : 11
1

12 HP PKJR :
Catatkan peraturan dan undang-undang jalan raya secara ringkas berdasarkan petikan.

Melintas jalan Penunggang basikal

Basikal

• Berhenti di tepi jalan dan • Memakai jaket

undur selangkah pemantul cahaya
• Pandang ke kanan, ke • Memakai kasut
kiri dan ke kanan semula • Memandu dengan
• Dengar dengan teliti berhemah
bunyi kenderaan dari
pelbagai arah
• Berfikir dan yakin tiada Peraturan
Peraturan dandan
kenderaan Undang-undang
Undang-undang
• Melintas dengan didiJalan
Jalan Raya
Raya
waspada

Pembonceng Pemandu
Motosikal
motosikal Penumpang
Penumpang kereta
Kereta
Kereta
Kereta
• Memakai topi keledar • Memakai tali pinggang
yang bersesuaian dan • Penumpang memakai keledar
mematuhi piawaian tali pinggang keledar • Sentiasa fokus pada
Standard Malaysia • Duduk dengan sopan pemanduan
• Memakai kasut • Tidak mengganggu • Mematuhi peraturan
• Peluk penumpang pemandu jalan raya
dengan erat • Menggunakan pintu
di sebelah kiri semasa
hendak keluar dari
kereta

INFO Peraturan jalan raya : Undang-undang jalan raya :

Amalan keselamatan yang boleh Akta atau peraturan yang mewajibkan suatu
meningkatkan kesedaran pengguna jalan perlakuan di jalan raya yang telah diputuskan oleh
raya semasa menggunakannya ataupun Parlimen. Perlanggaran terhadap undang-undang
berada di jalan raya. jalan raya boleh dikenakan saman.

HP PKJR : 13
 30
km/j

Mengapa kita perlu mematuhi

peraturan dan undang-undang
jalan raya?

Murid-murid hendaklah beratur

semasa menaiki bas untuk
mengelakkan diri daripada terjatuh.

Beratur semasa menaiki bas

Penunggang dan pembonceng

motosikal hendaklah memakai topi
keledar supaya dapat mengelakkan
kecederaan pada bahagian kepala.

Memakai topi keledar

Penunggang basikal perlu

menggunakan laluan basikal yang
disediakan supaya tidak dilanggar
kenderaan lain.
Menggunakan laluan basikal

Kita perlu menggunakan laluan

pejalan kaki agar tidak dilanggar oleh
kenderaan lain.

Menggunakan laluan pejalan kaki

Kita harus memakai tali pinggang

keledar semasa menaiki kenderaan
supaya dapat mengelakkan
kecederaan.

Memakai tali pinggang keledar

14 HP PKJR :
1 2

jalan bersama-sama ibu kamu tadi!

4 3

jalan

5 6

HP PKJR : 15
 km/j

A Baca petikan dibawah. Kemudian, catatkan isi penting.

SEGAMBUT, 5 Ogos – “Kalaulah kami tahu…” Itulah kata-kata

sesalan Chee Chew Beng ayah kepada Chee Siew Ming, kanak-
kanak yang maut ketika cuba melintas di Jalan Utara. Mekanik
yang berumur 35 tahun itu berkata,” anak saya sentiasa ditemani
oleh orang dewasa ketika melintas jalan. Lazimnya saya, atau isteri
akan memimpin tangan dan membantu anak kami melintas jalan.”

Siew Ming murid tahun satu dari Sekolah Kebangsaan Berseri telah
dilanggar oleh sebuah kereta di hadapan kawasan rumah kedai
di Jalan Utara. “Anak saya keluar membeli barang di kedai di
seberang jalan tanpa pengetahuan kami,” katanya sebak.

Pelanggaran itu dilaporkan berlaku semasa kanak-kanak itu sedang

melintas jalan raya. Mangsa yang meninggal di tempat kejadian
mengalami kecederaan parah di kepala dan leher. Seorang saksi
berkata, “Saya melihat nahas yang menyebabkan kanak-kanak itu
tercampak agak jauh dari tempat kejadian.”

Mengikut laporan, pemandu kereta yang terlibat telah pun direman

untuk disoal siasat oleh pihak berkuasa.

16 HP PKJR :
B Jawab soalan pemahaman berdasarkan petikan akhbar yang dibaca.

Soalan Jawapan

Di manakah kemalangan itu berlaku?

Bagaimanakah kemalangan itu

berlaku?

Apakah yang sepatutnya dilakukan

oleh kanak-kanak tersebut untuk
mengelakkan kemalangan itu
berlaku?

Pada pendapat kamu tempat

manakah yang paling selamat untuk
kanak-kanak melintas?
atau menggunakan jejantas.

HP PKJR : 17
 A

ü û

CARA CARA
SELAMAT TIDAK SELAMAT

Memakai topi keledar, Tidak memakai topi

pad siku dan pad lutut. keledar, pad siku dan
Tidak menunggang pad lutut.
secara beriringan. Berlumba-lumba.

Tidak melepaskan Tidak menghadap

tangan dari hendal. MENUNGGANG aliran trafik.
Menghadap aliran BASIKAL
trafik.

Menggunakan laluan Tidak menggunakan

basikal. laluan basikal.
Menggunakan isyarat Tidak menggunakan
tangan. isyarat tangan.

18 HP PKJR :
 30
km/j

Cara-cara Menunggang Basikal Dengan Selamat

Pendahuluan
• Berbasikal ialah aktiviti yang menyihatkan dan menyeronokkan

Isi- isi
• Memakai topi keledar, pad siku dan pad lutut
• Tidak melepaskan tangan daripada hendal ketika menunggang basikal
• Memastikan basikal dalam keadaan selamat untuk digunakan
• Menggunakan laluan basikal
• Menggunakan isyarat tangan
• Mengikut aliran trafik

Penutup
• Sentiasa mengamalkan tingkah laku yang selamat sepanjang masa

HP PKJR : 19
 Penyelenggaraan Basikal
km/j

Tulis ulasan lengkap tentang cara-cara menyelenggarakan basikal berdasarkan maklumat

yang diberi.

Gambar menunjukkan cara-cara menyelenggarakan basikal. Antaranya, kita

hendaklah memastikan brek berfungsi dengan baik supaya dapat mengawal
kelajuan basikal apabila perlu. Kemudian, kita haruslah sentiasa memeriksa
bunga tayar berada dalam keadaan baik agar dapat mencengkam jalan
apabila dibrek. Seterusnya, kita mestilah memastikan tayar mempunyai
tekanan angin yang bersesuaian supaya membantu memanjangkan hayat
tayar. Selain itu, kita perlu memeriksa rantai basikal mempunyai ketegangan
yang sesuai untuk mengelakkan rantai daripada terputus. Akhir sekali, kita
patutlah meletakkan minyak pada rantai basikal sebelum kering agar tidak
cepat rosak atau berkarat. Kesimpulannya, menyelenggara basikal secara
berkala dapat menjamin keselamatan penunggang basikal.

20 HP PKJR :
Lafaz pantun dengan sebutan dan intonasi yang betul. Kemudian, gariskan dan bincangkan
etika berbasikal yang terdapat dalam pantun tersebut.

Pagi hari menganyam ketupat,

Masak rendang bersantan kelapa;
Laluan basikal diguna selamat,
Elak risiko datang menimpa.

Indah sungguh alam buana,

Mekar seroja di dalam taman;
Topi keledar pelindung utama,
Sentiasa waspada jiwa pun aman.

HP PKJR : 21
Baca petikan akhbar dengan sebutan dan intonasi yang betul. Kemudian, nyatakan idea utama
dan idea sampingan yang terdapat dalam petikan tersebut.

KUALA LUMPUR, 26 Julai - Menurut kajian Institut Penyelidikan Keselamatan

Jalan Raya (MIROS) risiko kematian dapat dikurangkan sebanyak 60% dengan
pemakaian tali pinggang keledar. Ketua Pengarah, Prof. Dr. Wong Shaw
Voon berkata, pemakaian tali pinggang keledar dapat menahan pemandu
dan penumpang daripada terhumban ke hadapan semasa perlanggaran.

Pemakaian tali pinggang keledar juga dapat menghalang pemandu dan

penumpang bergerak dari posisi asal mereka, dan tercampak keluar daripada
kenderaan disebabkan momentum semasa perlanggaran. Seterusnya,
pemakaian tali pinggang keledar juga dapat mengelakkan pemandu dan
penumpang daripada terhantuk pada objek lain yang boleh menyebabkan
kecederaan parah dan risiko kematian. Selain itu, pemakaian tali pinggang
keledar dapat meningkatkan keberkesanan fungsi beg udara semasa
perlanggaran.

Sehubungan dengan itu, penguatkuasaan pematuhan kepada pemakaian

tali pinggang keledar mesti dilaksanakan secara tuntas dan berterusan. Pada
masa yang sama, kempen kesedaran pemakaian tali pinggang keledar perlu
diperluas kerana masih terdapat masyarakat yang menganggap bahawa
pemakaian tali pinggang keledar sebagai hal yang remeh.

(Diubah suai daripada BERNAMA)

22 HP PKJR :
 km/j

Baca rencana di bawah dengan sebutan dan intonasi yang betul. Nyatakan cara-cara
penumpang boleh menyumbang keselamatan orang lain.

harus • Penumpang belakang

memakai tali pinggang
keledar.
• Penumpang menjaga
harus tingkah laku semasa
berada di dalam
kenderaan.
dengan • Penumpang tidak bermain-
main dan mengganggu
pemandu.
• Penumpang mengehadkan
dikekalkan. pergerakan.
• Penumpang tidak
membuang sampah.
kepada

HP PKJR : 23
 Masuk melalui pintu yang Duduk diatas pelaras
1 2
selamat tempat duduk

Melaraskan tali pinggang Menarik tali pinggang

4 3
keledar di bahagian bahu keledar

Menyelitkan plat ke dalam

5 6 Memastikan kedudukan
pengancing sehingga
selesa
kedengaran bunyi klik

24 HP PKJR :
 Catat isi-isi penting
yang terdapat dalam petikan akhbar

KAJANG, 11 November – Kerajaan digesa supaya bertindak tegas dalam

penguatkuasaan pemakaian tali pinggang keledar di tempat duduk belakang
kereta. Pengerusi Lembaga Pengarah Institut Penyelidikan Keselamatan Jalan
Raya Santhanaysia (MIROS), Tan Sri Lee Lam Thye berkata, langkah itu penting
bagi mengurangkan risiko kematian penumpang di tempat duduk belakang.
“Saya berpendapat kita perlu memastikan penumpang tempat duduk
belakang memakai tali pinggang keledar. Hal ini adalah penting kerana melalui
pemerhatian, saya dapati bahawa masih banyak tidak memakainya. Kerajaan
perlu mengutamakan penggunaannya,’’ katanya dalam sidang media selepas
melancarkan Hari Keselamatan Kanak-kanak ASEAN NCAP di Balakong hari ini.
Beliau berkata, kesedaran mengenai kepentingan memakai tali pinggang
di tempat duduk belakang perlu ditingkatkan dalam kalangan pengguna jalan
raya. Penumpang tempat duduk belakang juga perlu peka dan patuh kepada
undang-undang keselamatan jalan raya.
Beliau juga mengingatkan masyarakat agar meletakkan bayi di tempat
duduk bayi dan kanak-kanak diletakkan di pelaras tempat duduk bagi memastikan
keselamatan mereka. Beliau menyeru ibu bapa agar membudayakan amalan
keselamatan jalan raya bermula dari awal lagi.
Semua pihak perlu mematuhi undang-undang demi keselamatan masing-
masing. Penguatkuasaan undang-undang sahaja tidak memadai tetapi kita perlu
ada kesedaran dalam diri masing-masing. “Jangan tunggu kena saman baru
hendak pakai tali pinggang keledar,’’ kata beliau lagi.

(Diubah suai daripada Astro AWANI)

Isi- isi penting :

1. Kerajaan digesa bertindak tegas dalam penguatkuasaan tali pinggang

keledar di tempat duduk belakang.
2. Langkah itu penting bagi mengurangkan risiko kematian penumpang di
tempat duduk belakang.

HP PKJR : 25
 1 2

3 4

Situasi 1
• Pemandu dan penumpang memakai tali pinggang keledar dengan betul.
• Apabila kereta membrek secara mengejut, tali pinggang keledar dapat
menahan pemandu dan penumpang daripada terhumban ke hadapan/
terhantuk pada objek lain/ tercampak
Situasi 1 keluar daripada kenderaan.
• Pemakaian tali pinggang keledar dapat mengelakkan hentakan dan
kecederaan parah.

26 HP PKJR :
 30
km/j

1 2

3 4

Situasi 2
• Pemandu dan penumpang tidak memakai tali pinggang keledar.
• Apabila kereta membrek secara mengejut, pemandu dan penumpang
terhumban ke hadapan/ terhantuk pada objek lain/ tercampak daripada
posisi asal.
• Perbuatan tidak memakai tali pinggang keledar menyebabkan
kecederaan parah yang boleh menyebabkan kematian.

HP PKJR : 27
 Kepentingan Memakai Tali Pinggang
Keledar Belakang km/j

BBM
2

Situasi 1

Memakai tali pinggang keledar

• Menahan penumpang agar tidak terhumban ke hadapan / mengelakkan
1
Situasi kecederaan terhantuk/ menghalang hentaman kuat
• Penumpang tidak bermain-main di dalam kereta/ duduk dengan sopan.
• Menjaga tingkah laku semasa berada di dalam kenderaan
Situasi 2

Tidak memakai tali pinggang keledar

• Pemandu dan penumpang cedera akibat terhantuk/ terhumban ke hadapan.
Situasi• 2 Mengakibatkan kematian
• Mengalami hentakan kuat
• Tercampak keluar daripada kenderaan

28 HP PKJR :
HP PKJR : 29
 A Teliti gambar di bawah. Kemudian, tulis ulasan cara pemakaian topi keledar
yang betul berdasarkan maklumat yang diberikan.

Pilih topi keledar yang diiktiraf dan Pilih topi keledar yang sesuai dengan saiz
mematuhi Standard Malaysia. kepala.

Pakai dan ikat atau kancing tali topi Masukkan dua jari di bawah dagu untuk
Pa kai dan i kat atau kancing tali
keledar dengan kemas. memastikan kekemasan, keselesaan dan
topi keledar dengan kemas .
keselamatan pemakai.

30 HP PKJR :
B
Walaupun
Lajunya mereka memakai
motosikal itu. topi keledar, tapi cara
Gambar menunjukkan cara-cara pemakaian topi keledar Betul,dengan
ibu. Laju betul. pemakaiannya
Mula-mula, kita hendaklah memilih topi keledar yang sungguh Seterusnya, tidak betul
diiktiraf.Aliya
pun nampak
kita haruslah memilih topi keledar yang sesuai dengan saiz kepala supaya
pengguna berasa selesa apabila memakainya. Kemudian, kita mestilah
mengikat atau mengancing tali topi keledar dengan kemas agar topi keledar
tidak tertanggal. Akhir sekali, kita perlu memasukkan dua jari di bawah
dagu untuk memastikan kekemasan dan keselesaannya. Kesimpulannya,
pemakaian topi keledar dengan betul dapat memberi perlindungan kepada
penunggang dan pembonceng.
Ibu,bagaimanakah Topi keledar
cara memakai topi hendaklah mematuhi
Penunggang keledar yang betul? piawaian Standard
motosikal sepatutnya Malaysia
mengikat tali topi keledar
dengan kemas, manakala
pembonceng itu pula
sepatutnya memakai topi
keledar yang sesuai
dengan saiz
kepalanya.

Keesokan
Pada harinya...
keesokan hari

HP PKJR : 31
 30
km/j

Santhana sedang menunggu bapanya, Encik Subra di luar pintu pagar sekolah.
Encik Subra sudah terlewat selama 30 minit untuk menjemputnya. Tidak lama
kemudian, bapanya tiba dan meminta maaf atas kelewatan menjemput
Santhana. Encik Subra terus menghulurkan topi keledar kepada Santhana tanpa
menyedari bahawa topi keledar berkenaan milik isterinya.
Tanpa membuang masa, Encik Subra terus memecut motosikalnya kerana
perlu membeli barangan yang dipesan oleh isterinya. Tiba-tiba, motosikal yang
ditunggang Encik Subra terlanggar lubang. Topi keledar yang dipakai oleh
Santhana tertanggal lalu terjatuh di bahu jalan. Encik Subra memberhentikan
motosikal dengan segeranya.
Selepas kejadian itu, Encik Subra baru menyedari bahawa topi keledar
r yang diiktirafyang
dan dipakai Santhana
Pilih topi tidak
keledar sesuai
yang sesuai dengansaiz
dengan saiz kepalanya dan dia tidak
ndard Malaysia. kepala.
memastikan anaknya mengikat tali topi keledar yang dipakai dengan kemasnya.
Encik Subra berasa kesal kerana sikap terburu-buru dan kecuaiannya hampir
menyebabkan mereka berdua tercedera. Encik Subra berjanji akan menjaga
keselamatan diri dan anaknya dan lebih berwaspada pada masa depan.

Pengajaran
1. Menepati masa
2. Meminta maaf apabila melakukan kesalahan
3. Mematuhi peraturan jalan raya
4. Tidak terburu-buru ketika menunggang motosikal
5. Menjaga keselamatan diri dan anak
6. Berwaspada ketika berada di jalan raya
7. Bertanggungjawab
au kancing tali topi atasMasukkan
keselamatan diri
dua jari dan anak
di bawah dagu untuk
tau kancing tali
ngan kemas. memastikan kekemasan, keselesaan dan
engan kemas .
keselamatan pemakai.

32 HP PKJR :
 km/j

sampaikan pesanan kepada penunggang dan pembonceng

motosikal.

Walaupun
Lajunya mereka memakai
motosikal itu. topi keledar, tapi cara
Betul, ibu. Laju pemakaiannya Hmm.
sungguh Aliya tidak betul
pun nampak

Ibu,bagaimanakah Topi keledar Betul ibu. Jika

cara memakai topi hendaklah mematuhi berlaku kemalangan,
Penunggang keledar yang betul? piawaian Standard topi keledar mampu
motosikal sepatutnya Malaysia mengurangkan risiko
mengikat tali topi keledar kecederaan di
dengan kemas, manakala kepala.
pembonceng itu pula
sepatutnya memakai topi
keledar yang sesuai
dengan saiz
kepalanya.

Keesokan
Pada harinya...
keesokan hari
Ayah, jangan lupa
kancing topi keledar
dengan kemas

HP PKJR : 33
Berdasarkan ayat di bawah, kenal pasti dan betulkan ayat dari aspek ejaan, penggunaan kata
dan tanda baca.

Menaiki Kenderaan
Ayat salah : Tungu kenderaan di sebelah Bahu Jalan sehingga kenderaan berhenti
Ayat betul :

Ayat salah : Buka pintu belakang disebelah kiri kereta duduk dengan tertip
kemudian tutup pintu kereta dengan berhati hati dan pasang
pakai tali
pinggan keledar
Ayat betul : K
pakai

Menuruni Kenderaan
Ayat salah : Pastikan kenderaan berhenti
terhenti sepenuhnya sebelum turun disebelah
kiri Bahu Jalan supaya kita Selamat
Ayat betul :

Ayat salah : kita perlu pasti keadaan pesekitaran selamat sebelum keluar
daripada kenderaan
Ayat betul : memastikan

34 HP PKJR :
 km/j

Istilah Maksud

Menahan pemandu dan penumpang daripada bergerak ke depan

Alat penahan
dalam perlanggaran atau semasa membrek kecemasan.
Pakaian atau peralatan yang boleh melindungi pemandu atau
Alat perlindungan penumpang daripada impak stering atau panel kenderaan.
Contoh: beg udara dan topi keledar motosikal atau basikal.

Aliran lalu lintas Arah pergerakan trafik atau kenderaan di jalan raya.

Sejenis pembahagi jalan yang bertujuan untuk membahagi laluan

Batas kebun jalan kepada dua arah berlainan. Batas kebun boleh mempunyai
objek seperti tiang lampu, pokok atau tanaman rimbun.
Bahagian tepi jalan raya yang merupakan kaki lima pembahagi
jalan atau bahu jalan yang bertemu dengan jalan raya. Bebendul
biasanya diperbuat daripada konkrit dan berfungsi sebagai tulang
Bebendul untuk perparitan jalan raya yang baik. Bebendul juga berfungsi
untuk meningkatkan keselamatan iaitu dengan memastikan
pemandu kenderaan bermotor memandu jauh dari bahu jalan,
pembahagi jalan atau kaki lima.
Sejenis beg daripada fabrik nilon yang nipis dan terlipat di
dalam stering atau papan pemuka. Beg udara juga terdapat
pada pintu atau tempat duduk penumpang sebagai tambahan
kepada ciri keselamatan jika dilanggar dari arah sisi. Jika berlaku
Beg udara
kemalangan, beg udara akan menggelembung dan mengempis
dalam masa kurang daripada sesaat (sekitar 0.05 saat). Proses
ini memperlahankan pergerakan ke hadapan pemandu dan
penumpang serta mengurangkan kecederaan serius.

Belok dengan tajam Bertukar arah sama ada ke kiri atau ke kanan secara tiba-tiba.

Alat penenang trafik untuk memaksa pemandu memperlahankan

Bonggol
kelajuan kenderaan di kawasan perumahan atau sekolah.

Sejenis jalan berbentuk lingkaran yang membolehkan trafik

Bulatan
bergerak lancar dalam satu arah.
Mengancingkan dan mengetatkan tali keledar mengikut
Dikancingkan dan
kesesuaian pemakai bagi mengelakkan kecederaan sekiranya
dilaraskan
berlaku kemalangan.

35
 Istilah Maksud

Garisan di tengah-tengah jalan raya yang berfungsi sebagai

Garis median
pembahagi lorong.
Garisan penanda Tanda garis di atas permukaan jalan yang berfungsi untuk
jalan mengarahkan arus lalu lintas.
Kadar kelajuan yang ditetapkan untuk dipatuhi oleh pemandu
Had laju kenderaan
kenderaan.
Imej orang hijau yang terdapat pada lampu lintasan pejalan
Imej orang hijau kaki. Pejalan kaki hanya boleh melintas apabila imej orang hijau
menyala dan trafik telah berhenti.
Imej orang merah yang terdapat pada lampu lintasan pejalan
Imej orang merah kaki. Pejalan kaki dilarang melintas apabila imej orang merah
menyala.
Tanda isyarat pada papan tanda di jalan raya yang berfungsi
Isyarat jalan untuk memberikan panduan dan amaran kepada pemandu bagi
memastikan kelancaran pergerakan trafik.
Simbol-simbol yang terdapat di jalan raya yang memberi
Isyarat keselamatan peringatan kepada pemandu atau pengguna jalan raya. Tanda-
jalan raya tanda isyarat yang terdapat di jalan raya bagi memastikan
keselamatan pengguna jalan raya.
Gerakan tangan bagi menunjukkan isyarat tertentu oleh anggota
Isyarat tangan polis
polis trafik yang bertugas mengawal lalu lintas di jalan raya.
Jaket pemantul
Pakaian keselamatan yang memantulkan cahaya.
cahaya
Jalan yang terdapat dalam kawasan bandar. Jalan ini
Jalan bandaran
menghubungkan bandar kecil ke bandar kecil yang lain.

Jalan kampung Jalan yang terdapat di kawasan kampung.

Jalan yang menghubungkan antara dua buah negeri yang dibina

Jalan negeri
melalui pembiayaan kerajaan negeri.
Jalan raya yang menghubungkan bandar-bandar utama antara
Jalan persekutuan negeri. Contoh: jalan yang menghubungkan antara Kuantan ke
Kota Bharu.
Jalan raya yang dibina merentasi atau melangkaui sebatang
Jejambat
jalan lain.
Jambatan yang dibina merentangi jalan raya untuk memisahkan
pejalan kaki daripada kenderaan bagi membolehkan mereka
Jejantas
melintas dengan selamat tanpa berhadapan dengan kenderaan
dan lalu lintas.

36
 Istilah Maksud

Jentera Kenderaan berat.

Kenderaan yang disokong oleh rantai untuk bergerak di atas jalan
Jentera berantai
raya. Contoh: kereta perisai dan jentolak.
Kenderaan yang bergerak dengan menggunakan roda. Contoh:
Jentera beroda
jentera kaut dan traktor.
Penyangkuk hiasan daripada logam, kayu, tulang atau plastik,
berbingkai segi empat atau lengkung; mempunyai satu atau
Kancing
dua pengancing yang digunakan pada tali pinggang, kasut dan
pakaian.
Keadaan dapat melihat pada waktu malam atau waktu kurang
Kebolehlihatan
pencahayaan akibat faktor masa atau cahaya.
Kenderaan awam Kenderaan yang disediakan untuk kemudahan orang ramai.
Kenderaan bermotor yang beratnya bersamaan dengan muatan
Kenderaan berat
melebihi lima tan seperti bas, lori dan sebagainya.
Kenderaan pengangkutan bergerabak dalam bandar yang
Kenderaan berel bergerak di atas rel dengan menggunakan kuasa elektrik atau
ditarik oleh kepala gerabak. Contoh: LRT, ERL dan kereta api.
Kenderaan darat Kenderaan yang bergerak di atas darat.
Kenderaan
Kenderaan yang dimiliki oleh individu atau milik sendiri.
persendirian
Kenderaan yang sangat banyak di atas jalan raya dan
Kesesakan trafik
menyebabkan pergerakan trafik kurang lancar.
Kesukaran pengguna jalan raya melihat sesuatu dengan jelas
Ketidakbolehlihatan
disebabkan faktor cuaca atau masa.
Komponen Bahagian-bahagian kenderaan yang boleh menjadikan
kenderaan kenderaan lengkap atau sempurna.
Laluan yang boleh digunakan secara bersama-sama oleh
Laluan kongsi
penunggang basikal dan pejalan kaki.
Laluan pejalan kaki Laluan yang disediakan khusus untuk kegunaan pejalan kaki.
Sebahagian daripada jalan raya yang dikhaskan untuk kegunaan
Laluan sikal
kenderaan beroda dua.
Alat penunjuk bagi menandakan aturan dan masa yang selamat
Lampu isyarat untuk melepasi simpang jalan, sama ada memandu terus, belok
ke kanan atau ke kiri atau membuat pusingan U.

37
 Istilah Maksud

Lampu isyarat yang mempunyai imej orang hijau dan imej orang
Lampu isyarat
merah yang digunakan oleh pejalan kaki sebagai isyarat melintas
pejalan kaki
dengan menekan butang pada set lampu isyarat tersebut.
Arah pergerakan pejalan kaki atau penggunaan kenderaan
Lawan arah trafik
tertentu yang berlawanan dengan pergerakan arus semasa.
Jalan raya berkembar berkelajuan tinggi dengan sekurang-
Lebuh raya kurangnya empat lorong yang dipisahkan oleh pembahagi lebuh
raya serta hanya boleh dicapai melalui persimpangan bertingkat.
Kawasan khas yang dicat dengan jalur belang putih atau kuning
Lintasan pejalan kaki secara melintang di atas jalan raya untuk membantu pejalan kaki
melintas dengan selamat.
Lintasan pejalan kaki yang mempunyai set lampu isyarat dan
Lintasan pejalan kaki lazimnya terdapat butang serta dua lampu berimej orang
berisyarat berwarna merah dan hijau. Lintasan ini dikawal dengan menekan
butang yang terdapat pada tiang lampu isyarat.
Kawasan khas yang dicat dengan jalur belang putih atau kuning
secara melintang di atas jalan raya untuk membantu kanak-kanak
Lintasan sekolah
sekolah melintas dengan selamat. Lazimnya lintasan ini dikawal
oleh petugas atau peronda lintasan sekolah.
Lopak Lubang atau lekuk yang berisi air.

Momentum Daya yang mendorong pergerakan sesuatu.

Pad lutut Pelapik yang lembut untuk melindungi bahagian lutut.

Pad siku Pelapik yang lembut untuk melindungi bahagian siku.

Parkir Tempat yang dikhususkan untuk meletakkan kenderaan.

Pelekat pemantul Alat yang digunakan untuk membalikkan cahaya kepada
cahaya pemandu kenderaan.
Ruang pemisah antara dua aliran trafik yang bertentangan di
bahagian tengah jalan raya atau lebuh raya. Pembahagi jalan
Pembahagi jalan
boleh jadi tembok konkrit, rel adang ataupun ruang tanah kosong
yang lapang.
Pembonceng Orang yang duduk di bahagian belakang penunggang motosikal.
Simbol-simbol trafik yang terdapat pada permukaan jalan raya
Penanda jalan yang mesti dipatuhi untuk mengawal, memberikan amaran, dan
panduan kepada pengguna jalan raya.

38
 Istilah Maksud

Peratus cahaya yang diarahkan secara langsung ke arah objek

Pencahayaan
yang perlu diterangi.

Orang yang bertugas mengawal selia aliran lalu lintas supaya

Pengawal trafik
bergerak lancar dan selamat.

Orang yang menunggang kenderaan beroda dua atau tiga seperti

Penunggang
motosikal dan basikal.

Objek atau kelengkapan yang dipasang di jalan raya untuk tujuan

Perabot jalan raya
tertentu. Contoh: batas kebun, pasu bunga dan pulau pelindung.
Amalan keselamatan yang boleh meningkatkan kesedaran
Peraturan jalan raya pengguna jalan raya semasa menggunakan ataupun berada di
jalan raya.
Tempat yang dikhaskan untuk bas berhenti bagi mengambil atau
Perhentian bas
menurunkan penumpang.
Individu yang bertugas meronda di kawasan lintasan sekolah
Peronda lintasan dengan memakai suatu pakaian seragam yang diluluskan oleh
sekolah ketua pegawai polis dan diberi kuasa untuk menahan atau
memberhentikan kenderaan bagi membolehkan murid melintas.
Keseluruhan kemudahan dan perkhidmatan asas yang terdapat
Prasarana jalan raya di jalan raya. Contoh: lampu jalan, terowong dan lintasan pejalan
kaki.
Sejenis tempat duduk kanak-kanak yang boleh dilaraskan
Pelaras tempat
mengikut kesesuaian dan keselamatan kanak-kanak di dalam
duduk
kenderaan.
Tempat berlindung atau kawasan simpanan di tengah-tengah
Pulau pelindung /
jalan raya. Tempat ini membolehkan pejalan kaki berhenti dengan
Pelindung pejalan
selamat lazimnya di kawasan jalan raya yang lebar atau tiada
kaki
lampu isyarat sebelum melintas bahagian jalan yang seterusnya.
Rel keluli atau kabel keluli yang dipasang bagi mengelakkan
Rel adang
pemandu daripada terbabas di jalan raya.

Selekoh Jalan yang berkelok, berbelok atau berliku.

Alat amaran untuk mengesan sebarang objek yang berdekatan

Sensor undur supaya pemandu berwaspada sewaktu mengundurkan
kenderaan.

39
 Istilah Maksud

Jalan yang melencong, bercabang atau berpisah dari jalan yang

Simpang
lurus.

Standard Panduan yang menggariskan ciri keselamatan yang diguna pakai

keselamatan untuk menjamin keselamatan pengguna jalan raya.

Alat penahan yang digunakan di bahagian tengah tempat duduk

Tali pinggang ikatan belakang. Alat ini digunakan merentasi bahagian pinggang
pinggang dan boleh diketat atau dilonggarkan mengikut kesesuaian dan
keselesaan seperti tali pinggang keledar.
Alat penahan yang dipakai oleh pemandu dan penumpang
Tali pinggang keledar kenderaan untuk mengelakkan daripada pergerakan yang
berbahaya akibat perlanggaran atau pemberhentian mengejut.

Simbol atau lambang untuk membantu pemandu dan pengguna

Tanda isyarat lalu
jalan raya mematuhi peraturan dan undang-undang demi
lintas
keselamatan mereka.
Tempat duduk yang dikhususkan untuk bayi di dalam kenderaan
yang berfungsi melindungi bayi daripada terhumban ke hadapan
Tempat duduk bayi sekiranya berlaku hentakan atau perlanggaran. Tempat duduk
bayi perlu dipasangkan dengan kemas di bahagian kerusi
penumpang.
Tempat duduk yang dikhususkan untuk kanak-kanak yang
berusia antara tiga hingga lima tahun dalam kenderaan. Alat
yang berbentuk seperti kerusi yang khusus untuk kanak-kanak ini
Tempat duduk
perlu dipasangkan dengan kemas di tempat duduk penumpang
kanak-kanak
belakang. Tempat duduk kanak-kanak berfungsi untuk melindungi
kanak-kanak daripada terhumban ke hadapan sekiranya berlaku
hentakan atau kemalangan.
Topi keselamatan yang dipakai oleh penunggang dan
Topi keledar
pembonceng motosikal dan basikal.

Akta atau peraturan yang mewajibkan suatu perlakuan di jalan

Undang-undang
raya yang telah diputuskan melalui parlimen. Perlanggaran
jalan raya
terhadap undang-undang jalan raya boleh dikenakan saman.

40