You are on page 1of 14

Gff]6/L klAns ;DaGwL P]g, @)^#

k|df0fLs/0f / k|s fzg ldlt

@)^#.^.@*
!= s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^$ @)^$.%.(
@)^# ;fnsf] P]g g= (

gf]6/L klAnssf] ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] P]g


k|:tfjgf M lnvt ubf{ lnvtdf x:tfIf/ ug]{ jf:tljs JolQmsf] olsg u/L hfn;fhL / sLt]{hGo
sfd sf/afxL lgoGq0f ug{ tyf ;/n / ;' ne tl/sfn] sfuhftsf] cg'jfb u/fpg] Joj:yf u/L
;j{;fwf/0fsf] lxt sfod ug{sf] nflu gf]6/L klAns ;DaGwL sfg"gL Joj:yf ug{ jf~5gLo ePsf]n],
k|ltlglw ;efsf] 3f]if0ff, @)^# hf/L ePsf] klxnf] jif{df k|ltlglw ;efn] of] P]g agfPsf] 5 .
kl/R5]b–!
k|f/lDes
!= ;+lIfKt gfd / k|f/De M -!_ o; P]gsf] gfd ægf]6/L klAns ;DaGwL P]g, @)^#Æ /x]s f]5 .
-@_ of] P]g g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|s fzg u/L tf]s]sf] ldltb]lv
k|f/De x'g]5 . 1
@= kl/efiff M ljifo jf k|;+un] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf,–
-s_ ægf]6/L klAnsÆ eGgfn] bkmf !$ adf]lhd gf]6/L klAnssf] k|d f0fkq k| fKt u/]sf]
JolQm ;Demg' k5{ .
-v_ ækl/ifb\Æ eGgfn] bkmf # adf]lhd :yfkgf ePsf] g]kfn gf] 6/L klAns kl/ifb\ ;Demg'
k5{ .
-u_ æcWoIfÆ eGgfn] kl/ifb\sf]] cWoIf ;Demg' k5{ .
-3_ æ;b:oÆ eGgfn] kl/ifb\sf] ;b:o ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] cWoIf ;d]tnfO{
hgfpF5 .
-ª_ æ;lrjÆ eGgfn] bkmf & adf]lhd lgo'Qm ePsf] jf vl6Psf] JolQm ;Demg' k5{ .
-r_ æk|df0fkqÆ eGgfn] gf] 6/L klAnssf] sfd ug{ bkmf !$ adf]lhd lbOPsf] k|d f0fkq
;Demg' k5{ .

1
ldlt @)^#.!!.! sf] g]kfn /fhkqsf] ;'rgf cg';f/ of] P]g @)^# ;fn kmfNu'g ! ut]af6 nfu' ePsf] .

1
-5_ ælnvtÆ eGgfn] s'g} k|sf/sf] xs jf bfloTj ;[hgf ug]{, x:tfGt/0f ug]{, ;+zf] wg
ug]{ jf lj:tf/ ug]{] u/L b'O{ jf b'O{eGbf a9L JolQmaLr ul/g] s'g} lnvt ;Demg'
k5{ / ;f] zAbn] ljb] zdf k|of]u x'g] tf]lsPsf] lnvt jf c8\ 8f cbfntdf k] z ul/g]
;To ljj/0fo'Qm sfuh -Plkm8fle6_ jf o:t} k|sf/sf cGo sfuh jf lnvt
;d]tnfO{ hgfpF 5 .
-h_ æsfuhftÆ eGgfn] ;/sf/L jf ;fj{hlgs sfof{no jf lghL ;+:yfaf6 hf/L ePsf]
sfuhkq ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] lnvt ;d]t nfO{ hgfpF5 .
-em_ æk|df0fLs/0fÆ -;l6{lkms];g_ eGgfn]] gf]6/L klAnsn] bkmf @& adf]lhd lnvt
k|df0fLs/0f ug]{ sfo{ ;Demg' k5{ .
-`_ æk|ltlglwÆ eGgfn] b]xfosf JolQm ;Demg' k5{ M–
-!_ lnvt k|d f0fLs/0f u/fpg k|rlnt sfg"g adf]lhd clws[t jf/];gfdf kfPsf]
JolQm, jf
-@_ k|rlnt sfg" g adf]lhd ;+:yfkgf ePsf] kmd{, sDkgL jf ;+ ul7t ;+:yfsf]
tk{maf6 lnvtdf x:tfIf/ ug{ clwsf/ kfPsf] JolQm .
-6_ æsfg"g Joj;foLÆ eGgfn] k|rlnt sfg"g adf]lhd sfg"g Joj;foLsf] ?kdf btf{
ePsf] JolQm ;Demg' k5{ .
- 7_ ætf]lsPsf]Æ jf ætf]lsP adf]lhdÆ eGgfn] o; P]g cGtu{t ag]sf] lgoddf tf]lsPsf]
jf tf]lsP adf]lhd ;Demg' k5{ .
kl/R5]b–@
kl/ifb\sf] :yfkgf tyf sfd, st{Jo / clwsf/ ;DaGwL Joj:yf
# kl/ifb\sf] :yfkgf M -!_ lnvtsf] k|df0fLs/0f tyf sfuhftsf] cg'jfb ;DaGwL sfd ;/n /
;'ne tl/sfn] u/fpg] Joj:yfsf] nflu g]kfn gf]6/L klAns kl/ifb\ gfdsf] Ps kl/ifb\
:yfkgf ul/Psf]5 .
-@_ kl/ifb\ sf] sfof{ no sf7df08f} pkTosfdf /xg]5 .
$= kl/ifb\ ;+ul7t ;+:yf x'g] M -!_ kl/ifb\ cljlR5Gg pQ/flwsf/jfnf :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf
x'g]5 .
-@_ kl/ifb\sf] sfd sf/afxLsf] nflu Pp6f 5'§} 5fk x'g]5 .
-#_ kl/ifb\n] JolQm ;/x rn crn ;DklQ k|fKt ug{, ef]u ug{ jf j]rljvg ug{
;Sg]5 .

2
-$_ kl/ifb\n] JolQm ;/x cfk\mgf] gfdaf6 gfn]; ph'/ ug{ / ;f] pk/ klg ;f]xL
gfdaf6 gfn]; ph'/ nfUg ;Sg]5 .
%= kl/ifb\sf] u7g M-!_ kl/ifb\sf] u7g b]xfo adf]lhd x'g] 5 M–
-s_ dxfGofoflwjQmf – cWoIf
-v_ cWoIf, g]kfn af/ Pzf]l ;o;g – ;b:o
-u_ ;lrj, sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo Joj:yf dGqfno – ;b:o
-3_ ;lrj -sfg"g_, k| wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\sf] sfof{no –;b:o
-ª_ ;lrj, sfg"g ;'wf/ cfof]u – ;b:o
-r_ ;lrj, e"ld;'wf/ tyf Joj:yf dGqfno – ;b:o
-5_ ;lrj, k//fi6« dGqfno – ;b:o
-h_ /lhi6«f/, ;jf]{Rr cbfnt – ;b:o
-@_ bkmf & adf]lhdsf] ;lrjn] kl/ifb\sf] ;lrj eO{ sfd ug]{5 .
-#_ kl/ifb\sf]] a}7s ;DaGwL sfo{ljlw tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
^= kl/ifb\sf] sfd, st{Jo / clwsf/ M o; P]gdf cGoq n]l vPsf] sfd, st{Jo / clwsf/sf]
cltl/Qm kl/ifb\sf] sfd, st{Jo / clwsf/ b] xfo adf]lhd x'g]5 M–
-s_ gf]6/L klAns ;DaGwdf cjnDag ug'{ kg]{ gLlt th'{df u/L sfof{Gjog ug]{,
-v_ gf]6/L klAnssf] k|d f0fkq lbg],
-u_ gf]6/L klAnsn] o; P]g jf kl/ifb\n] agfPsf] cfrf/;+lxtf adf]lhd sfd u/] gu/]sf]
;DaGwdf cg'udg ug]{,
-3_ cfk"m n] ug'{ kg]{ sfd sf/afxLsf] ;DaGwdf cfjZostf cg';f/ ;ldlt u7g u/L
To:tf] ;ldltsf] sfd, st{ Ao / clwsf/ tf] Sg],
-ª_ n]vfk/LIfs lgo'Qm ug{], /
-r_ tf]lsP adf]lhdsf cGo sfd ug]{ .
&= ;lrj M -!_ kl/ifb\sf] k|zf;sLo k|d'vsf] ?kdf sfd ug{ Ps ;lrj /xg] 5 .
-@_ kl/ifbn] sfg"gdf sDtLdf :gfts tx pQL0f{ u/]sf] JolQmnfO{ tf]lsP adf]lhd
;lrjsf] kbdf lgo'Qm ug]{5 .

3
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd ;lrj lgo'Qm geP ;Ddsf] nflu kl/ifb\s f]] cg'/f] wdf g]k fn
;/sf/n] Gofo ;] jfsf] /fhkqflÍt låtLo >]0fLsf] clws[ tnfO{ kl/ifb\ sf] ;lrjsf] ?kdf sfd
ug{ sfhdf v6fpg ;Sg]5 .
-$_ ;lrjsf] kbfjlw rf/ jif{sf] x'g] 5 .
-%_ pkbkmf -$_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg ;lrjn] O{dfGbf/Lk"j{s sfd
gu/]df jf lgh v/fa cfr/0fdf nfu]d f jf lghsf] sfd ;Gtf]ifhgs gePdf kl/ifb\n]
lghnfO{ h'g;'s} avt ;lrjsf] kbaf6 x6fpg ;Sg]5 .
-^_ pkbkmf -%_ adf]lhd ;lrjnfO{ kbaf6 x6fpg' cl3 lghnfO{ cfˆgf] ;kmfO{ k] z
ug]{ df}sf lbg' kg]{5 .
-&_ ;lrjsf] sfd, st{ Jo, clwsf/, kfl/>lds / ;]jfsf cGo zt{ tf]lsP adf]lhd
x'g]5g\ .
*= kl/ifb\sf] sd{rf/L M -!_ kl/ifb\df cfjZos ;+ Vofdf sd{rf/Lx? /xg]5g\ .
-@_ kl/ifb\sf sd{rf/Lsf] lgo'lQm, ;]j fsf zt{ , kfl/>lds / ;'ljwf tf]lsP adf]lhd
x'g]5 .
(= kl/ifb\sf] sf]if M -!_ kl/ifb\sf] Pp6f 5'§} sf]if x'g]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sf]ifdf b] xfo adf]lhdsf /sdx? /xg] 5g\ M–
-s_ g]kfn ;/sf/af6 k|fKt /sd,
-v_ s'g} JolQm jf ;+3 ;+ :yfaf6 k|fKt /sd,
-u_ k|df0fkq lng] JolQmaf6 z'Ns :j?k k| fKt /sd,
-3_ hdfgt :j?k k| fKt /sd, /
-ª_ cGo >f] taf6 k|fKt /sd .
-#_ kl/ifb\sf] ;Dk"0 f{ vr{ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sf]ifaf6 Joxf]l/g]5 .
t/ ;f] pkbkmfsf] v08 -3_ adf]lhdsf] /sd kl/ifb\sf] sfddf vr{ ug{ kfOg] 5}g .
-$_ kl/ifb\sf] sf]ifsf] ;~rfng tf]lsP adf]lhd x'g] 5 .
-%_ kl/ifb\ sf] n] vf k/LIf0f tf]lsP adf] lhd x' g]5 .

4
kl/R5]b #
gf]6/L klAnssf]] k|Dff0fkq ;DaGwL Joj:yf
!)= k|df0fkq glnO{ gf]6/L klAnssf] sfd ug{ gx'g] M s;}n] klg o; P]g adf]lhd k|df0fkq
glnO{ gf]6/L klAnssf] sfd ug{' x'Fb}g .
!!= k/LIff pQL0f{ ug{' kg{] M -!_ gf] 6/L klAnssf]] sfddWo] cg'jfb ug]{ / kl/ifb\n] tf]s]sf] cGo
vf; sfd ug{ k|df0fkq lng rfxg] JolQmn] gf]6/L klAns ;DaGwL k/LIff pQL0f{ u/]sf] x'g '
kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] k/LIff kl/ifb\n] cfk}m ;~rfng ug{ jf Gofo jf sfg"g
;DaGwL tfnLd lbg] jf sfg"g Joj;foLsf] k/LIff lng] s'g} ;+:yfnfO{ ;~rfng ug{ nufpg]
Joj:yf ug{ ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] k/LIffsf] kf7\ oqmd, k/LIffsf] lsl;d / k/LIff ;DaGwL
cGo Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
!@= gf]6/L klAnssf] of]U otf M b] xfosf] JolQm gf]6/L klAns x'gsf] nflu of]U o x'g] 5 M–
-s_ ;ft jif{ c6'6 ?kdf sfg"g Joj;fo u/]sf] sfg"g Joj;foL, jf
-v_ g]kfn Gofo ;]jfsf] sDtLdf /fhkqf+lst låtLo >]0fLsf] kbdf /xL ;]j faf6 cnu
ePsf] JolQm .
!# gf]6/L klAnssf] cof]Uotf M b]xfosf] JolQm gf]6/L klAnssf] nflu cof]Uo x'g]5 M–
-s_ bkmf !! adf]lhdsf] k/LIff pQL0f{ gu/]sf],
-v_ bkmf !@ adf]lhdsf] of]U otf gePsf] ,
-u_ Hofg, rf]/L, 8f+s f, sLt]{ , hfn;fhL, e|i6frf/, hj/h:tL s/0fL, nfu' kbfy{sf]
cf] ;f/–k;f/ tyf ;]jg, hLp df:g] a]Rg] jf o:t} k|s[ltsf cGo ;+uLg ck/fw u/]
jfkt cbfntaf6 s;"/bf/ 7x/L ;hfoF kfPsf],
-3_ c;n rfnrng gePsf] ,
-ª_ u}/ g]kfnL gful/s,
-r_ ;fx"sf] bfdf;fxLdf k/]sf], /
-5_ dfgl;s ;Gt' ng 7Ls gePsf] .

5
!$= k|df0fkq ;DaGwL Joj:yf M -!_ gf]6/L klAnssf] k|df0fkq lng rfxg] JolQmn] k|df0fkqsf]
nflu tf]lsPsf] b:t'/ ;+ nUg u/L tf]lsP adf]lhdsf] 9fFrfdf kl/ifb\ ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5
.
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg k/]df kl/ifb\n] ;f] lgj]bg hfF ra'em u/L l;kmfl/;
ug{ tf]lsP adf]lhdsf] Ps ;ldlt u7g ug]{ 5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhdsf] ;ldltn] lgj]bsnfO{ k|df0fkq lbg l;kmfl/; u/]df /
To;/L u/]sf] l;kmfl/z hfFra'em ubf{ dgfl;j b]lvPdf kl/ifb\n] lgj]bs;Fu bkmf !&
adf]lhdsf] hdfgt lnO{ tf]lsPsf] 9fF rfdf k|d f0fkq lbg]5 .
-$_ gf]6/L klAnsn] sfd ug{ kfpg] :yfg k|df0fkqdf pNn] v ePadf]lhd x'g] 5 .
!%= gf]6/L klAns ;DaGwL ljj/0f k7fpg' kg]{ M -!_ kl/ifb\n] bkmf !$ adf]lhd k|df0fkq
lbO;s]kl5 gf]6/L klAnssf]] gfd, y/, 7]ufgf / cGo cfjZos lja/0f h'g :yfgdf lghn]
gf]6/L klAnssf] ?kdf sfd ug]{ xf] ;f] lhNNffsf] jf/ Pzf]l;o;g / lhNnf cbfnt ;dIf
k7fpg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ljj/0f k|fKt ePkl5 ;DalGwt jf/ Pzf]l;P;g / lhNNff
cbfntn] To:tf] ljj/0f ;a} n] b]Vg ;Sg] 7fpFdf 6fF ; ug{' kg]{ 5 .
!^= k|df0fkqsf] cjlw / gjLs/0f M -!_ bkmf !$ adf]lhd lbOPsf] k|df0fkqsf] cjlw kfFr jif{sf]
x'g]5 .
-@_ k|df0fkq gjLs/0f ug{ rfxg] JolQmn] k|df0fkqsf] cjlw ;dfKt x'g'eGbf ;f7L
lbg cufj} tf]lsP adf]lhdsf] b:t'/ ;+U ng u/L kl/ifb\ ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]l hd lgj]bg k|fKt ePdf kl/ifb\n] cfjZos hfF ra'em u/L
k|df0fkq gjLs/0f ul/lbg ;Sg]5 .
-$_ k|df0fkq gjLs/0f ;DaGwL cGo Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
!&= hdfgt bflvnf ug'{ kg]{ M -!_ k|df0fkq lng] JolQmn] krf; xhf/ ?k} ofF gub} jf kl/ifbn]
tf]s]sf] a}Íaf6 ;f] /sd a/fa/sf] a}Í Uof/]06L hdfgtsf] ?kdf kl/ifb\ ;dIf bflvnf ug'{
kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] hdfgt gf] 6/L klAnsn] ;f] x}l;otdf sfd ubf{ jxg
ug'{kg]{ tf]lsP adf]lhdsf] sfdsf] nflu k|of]u ul/g]5 .

6
-#_ gf]6/L klAnsn] kl/ifb\df bflvnf u/]sf] hdfgtsf] /sd pkbkmf -@_ adf]lhdsf]
sfddf k|of]u ubf{ 36\g uPdf To;/L 36\g uPsf] /sd jf ;f] a/fa/sf] a}Í Uof/]06L tL;
lbgleq kl/ifb\ ;dIf bflvnf ug'{ kg{]5 .
-$_ hdfgt ;DaGwL cGo Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
!* k|df0fkq /2 x'g] M -!_ b]xfosf] cj:yfdf gf]6/L klAnssf] k|d f0fkq /2 x'g]5 M–
-s_ lghn] bkmf !# sf] v08 -u_ / -3_ df plNnlvt ck/fwdf cbfntaf6
s;'/bf/ 7xl/O{ ;hfoF kfPdf,
-v_ lghsf] d[To' ePdf,
-u_ lghsf] dfgl;s ;Gt' ng 7Ls gePdf,
-3_ lghn] k|df0fkq gjLs/0f gu/fPdf,
-ª_ lghsf] sfg"g Joj;fosf] k|d f0fkq /2 ePDff jf lghsf] gfd sfg"g
Joj;foLsf] btf{af6 x6fOPdf,jf
-r_ lghn] :j]R5fn] k|d f0fkq /2 ug{ kl/ifb\ ;dIf lgj]bg lbPdf .
-@_ s'g} gf]6/L klAnsn] kbLo b'/fr/0f u/]df jf of] P]g jf o; P]g cGtu{t
ag]sf] lgod ljk/Lt cGo s'g} sfd u/]df kl/ifb\n] lghn] kfPsf] k|d f0fkq /2 ug{ ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd k|df0fkq /2 ug'{ cl3 kl/ifb\n] ;DalGwt gf]6/L klAnsnfO{
:ki6Ls/0f k]z ug{ kGw| lbgsf] ;do lbg' kg]{5 .
-$_ o; bkmf adf]lhd k|d f0fkq /2 ePdf kl/ifbn] ;f] sf] hfgsf/L ;DalGwt
lhNNff cbfnt / af/ Pzf]l;P;gnfO{ t'?Gt lbg' kg]{5 .
kl/R5]b–$
gf]6/L klAnssf] sfd, st{Jo ;DaGwL Joj:yf
!(= gf]6/L klAnsn] ug{ ;Sg] sfd M gf]6/L klAnsn] o; P]gsf] cwLgdf /xL b]xfo adf]lhdsf]
sfd ug{ ;Sg]5 M–
-s_ s'g} lnvt k|d f0fLs/0f ug{,
-v_ Ps efiffdf n]lvPsf] sfuhft csf]{ efiffdf cg'jfb ug{, /
-u_ s'g} ;Ssn sfuhftsf] gSsn k|d fl0ft ug{ .
@)= gf]6/L klAnsn] ug{ gx'g] sfd M gf]6/L klAnsn] b]xfosf sfd ug{ x'Fb}g M–
-s_ cfˆgf] sfof{nosf] btf{ lstfadf btf{ gePsf] lnvt k|df0fLs/0f ug{,

7
-v_ s'g} lnvt ;Ssn xf] egL k|dfl0ft ug{,
-u_ cfk}m n] ug]{ lnvt k|df0fLs/0f ug{,
-3_ cfˆgf] :jfy{ / sf/f]af/;Fu ;DalGwt lnvt k|df0fLs/0f ug{,
-ª_ cfˆgf] lgs6td gft]bf/sf] lnvt k|df0fLs/0f ug{,
:ki6Ls/0fM o; v08sf] k|of]hgsf] nflu ælgs6td gft]bf/Æ eGgfn] tf]lsP
adf]lhdsf gft]bf/nfO{ ;Demg' k5{ .
-r_ sfg"g adf]lhd afx]s lnvt k|df0fLs/0f u/fpg] JolQmsf] :jLs[lt glnO{ lnvt
k|df0fLs/0f ubf{ cfk"mn] yfxf kfPsf] s'/f k|s6 ug{,
-5_ cfk"m ;Fu ;'/lIft /x]s f lnvt jf sfuhftdf x]/km]/, ;+zf]wg jf yk36 ug{,
-h_ bkmf @& adf]lhdsf] /Lt gk'¥ofO{ lnvt k|d f0fLs/0f ug{,
-em_ cglws[t ?kdf jf x] nr]qm\ofO{k"j{s s'g} lnvtsf] k|d f0fLs/0f ug{,
-`_ lnvt k|df0fLs/0f ubf{ jf cg'jfb ubf{ lng kfpg]eGbf a9L z'Ns lng,
-6_ z+sf:kb sfuhftsf] cg'jfb ug{,
-7_ sfuhftdf pNn]lvt ldlt, cÍ jf Joxf]/f km/s kf/L cg'jfb ug{,
-8_ cfˆgf] clwsf/ If]q aflx/ uO{ gf]6/L klAnssf] sfd ug{,
-9_ lnvt ug]{ JolQmnfO{ cfk"m ;dIf pkl:yt gu/fO{ s'g} lnvt k|df0fLs/0f ug{,
-0f_ cfrf/ ;+lxtf ljk/Lt sfo{ ug{,
-t_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod ljk/Lt cGo sfo{ ug{, /
-y_ tf]lsP adf]lhdsf] cGo sfd ug{ .
@!= zky lng' kg]{ M gf]6/L klAnsn] gf]6/L klAnssf]] sfd z'? ug{' cl3 tf]lsP adf]lhd zky
lng' kg]{5 .
@@= sfof{ no vf]Ng' kg]{ M -!_ gf]6/L klAnsn] cfk"mn] sfd ug{] :yfgdf cfˆgf] sfof{no vf]Ng'
kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sfof{no PseGbf a9L :yfgdf vf]Ng kfOg] 5}g .
-#_ gf]6/L klAnsn] ;j}n] b] Vg] u/L sfof{no aflx/ cfˆgf] gfd tyf k|d f0fkq ;+ Vof
/x]sf] ;fOg jf]8{ / sfof{ noleq k|df0fkq /fVg' kg]{5 .

8
@#= btf{ lstfa /fVg' kg]{ M -!_ gf]6/L klAnsn] lnvt k|df0fLs/0f / cg'jfb ;DaGwL sfd
sf/afxLsf] clen]v /fVgsf] nflu 5'§ f5'§} btf{ lstfa /fVg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] btf{ lstfadf pNn]v ug{' kg{] s'/f tf]lsP adf]lhd
x'g]5 .
-#_ gf]6/L klAnsn] pkbkmf -!_ adf]lhdsf] btf{ lstfadWo] lnvt k|df0fLs/0f
;DaGwL btf{ lstfa To:tf] btf{ lstfasf] clGtd k[i7 ;dfKt ePsf] ldltaf6 kfFr jif{;Dd
;'/lIft /fVg' kg]{5 .
@$= kmfOn /fVg' kg]{ M -!_ gf]6/L klAnsn] cfk"mn] k|df0fLs/0f u/]sf] lnvt jf cg'jfb u/]sf]
sfuhft ;'/lIft;fy /fVgsf] nflu cfˆgf] sfof{nodf 5'§} kmfOn /fVg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] kmfOndf lnvt k|d f0fLs/0f jf sfuhft cg'jfb u/fpg]
JolQmsf] gfd, y/, 7]u fgf ;d]t pNn] v u/L k|df0fLs/0f ul/Psf] lnvt jf cg'jfb ul/Psf]
lnvtsf] Ps k|lt /fVg' kg]{ 5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd /flvPsf] kmfOn gf]6/L klAnsn] To:tf] sfd ug{ 5f8]d f
lghn] / lghsf] d[To' ePdf jf dfgl;s ;Gt'ng 7Ls gePdf lghsf] glhssf] xsjfnfn]
kl/ifb\ ;dIf tf]lsP adf]lhd a'emfpg' kg]{5 .
@%= k|lta]bg k]z ug'{ kg]{ M -!_ gf]6/L klAnsn] cfk"mn] u/]sf] sfd sf/afxLsf] aflif{s k|ltj]bg
tof/ u/L k|To]s jif{sf] j}zfv d;fGt;Dddf ;DalGwt lhNnf cbfnt / kl/ifb\ ;dIf k] z
ug'{ kg]{5 .
-@_ crn ;DklQsf] xs x:tfGt/0f ;DawL lnvt k|df0fLs/0f ug]{ gf]6/L klAnsn]
cfk"m n] u/]sf] sfd sf/afxLsf] ljj/0f k| To]s dlxgf ;DalGwt dfnkf] t sfof{nodf k7fpg'
kg]{5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] k|ltj]bgdf pNn]v ug'{ kg]{ s'/f tf]lsP adf]lhd x'g] 5 .

@^= kbLo b'/fr/0f u/]sf] dflgg] M gf]6/L klAnsn] ∇bkmf @) adf]lhdsf] s'g} sfd u/]df kbLo
b'/fr/0f u/]sf] dflgg]5 .


s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^$ 4f/f ;+zf]wg .

9
kl/R5]b–%
lnvt k|df0fLs/0f tyf sfuhft cg'jfb ;DaGwL Joj:yf
@&= lnvt k|d f0fLs/0f ;DaGwL sfo{ljlw M -!_ s'g} lnvt k|df0fLs/0f u/fpg rfxg] JolQmn]
lnvt k|df0fLs/0f u/fpgsf] nflu tf]lsP adf]lhd gf]6/L klAns ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg lb+bf lgj]bsn] cfk"mnfO{ lrg] hfg]sf b'O{hgf ;fIfL
gf]6/L klAns ;dIf pkl:yt u/fpg' kg]{5 . To;/L ;fIfL pkl:yt u/f+pbf ;fIfLsf] kl/ro
v'Ng] sfuhft ;d]t k] z ug{' kg{]5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg k|fKt ePdf gf] 6/L klAnsn] lnvtdf x:tfIf/ ug]{
JolQm jf:tljs eP gePsf] olsg ug'{ kg]{ 5 .
-$_ pkbkmf -#_ adf] lhd JolQm olsg ug]{ ;DaGwdf gf]6 /L klAnsn] lgj]bs;F u yk
sfuhft dfu ug{, lgj]bs / lghn] pkl:yt u/fPsf] ;fIfL;F u cfjZos ;f]w k'5 ug{ jf ;f]
ljifodf lghsf] sfuh u/fpg ;Sg]5 .
-%_ gf]6/L klAnsn] c•f cbfntdf k] z ug{] lnvtsf] k|d f0fLs/0f ug]{ ePdf
lgj]bsnfO{ tf]lsP adf]lhd zky u/fpg ;Sg] 5 .
-^_ gf]6/L klAnsn] lgj]bsnfO{ JolQmut ?kdf lrg] hfg]sf] ePdf jf pkbkmf -$_
adf]lhd dfu ePsf] sfuhft jf lgj]bsn] pkl:yt u/fPsf] ;fIfL;Fusf] ;f] wk' 5sf]]
cfwf/df lgj]bs jf:tljs JolQm xf] eGg] olsg ePdf gf]6/L klAnsn] lgj]bs4f/f k] z
ePsf] lnvtdf lghsf] x:tfIf/ / NofKr] ;lx5fk ug{ nufO{ jf x:tfIf/ ug{ g;Sg]
lgj]bssf] xsdf NofKr] 5fk ug{ nufO{ tf]lsP adf]lhd lnvt k|df0fLs/0f ug{;Sg]5 .
-&_ lnvt k|d f0fLs/0f ;DaGwL cGo Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
@*= sfuhft cg'j fb ug]{ ;DaGwL sfo{ljlwM -!_ s'g} sfuhft cg'jfb u/fpg rfxg] JolQmn]
sfuhft cg'j fbsf] nflu tf]lsP adf]lhd gf] 6/L klAns ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg k|fKt ePdf gf]6/L klAnsn] To:tf] sfuhft
cflwsf/Ls eP gePsf] olsg ug'{ kg]{5 .
-#_ s'g} sfuhftsf] cflwsfl/stfsf] ;DaGwdf z+sf nfu]df gf]6/L klAnsn] To:tf]
sfuhft cfjZos hfFrj'em jf k/LIf0f ug{ jf To:tf] sfuhft hf/L ug]{ sfof{no jf ;f]
;+:yf;Fu ;f] ;DaGwdf a'‰g ;Sg] 5 .

10
-$_ pkbkmf -#_ adf]lhdsf] hfFra'em ;d]taf6 To:tf] sfuhft cflwsfl/s b]lvPdf
gf]6/L klAnsn] To:tf] sfuhft cg'jfb u/L ;f] sfuhft tf]lsP adf]lhd k|dfl0ft ug'{ kg]{5
.
-%_ sfuhft cg'afb ug{] ;DaGwL cGo Joa:yf tf]lsP adf]lhd x'g] 5 .
@(= gSsn k|dfl0ft ug]{ sfo{ljlw M gf]6/L klAnsn] ;Ssn sfuhftsf] gSsn k|dfl0ft ubf{
ckgfpg' kg]{ sfo{ljlw tf]lsP adf]lhd x'g] 5 .
#)= gf]6/L klAnsn] lng kfpg] z'Ns M gf]6/L klAnsn] lnvt k|df0fLs/0f jf sfuhft cg'jfb
u/] jfkt lng kfpg] z'Ns tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
kl/R5]b–^
lg/LIf0f, 5fgjLg tyf lgnDag ;DaGwL Joj:yf
#!= lg/LIf0f tyf cg'udg ug{ ;Sg] M -!_ kl/ifb\n] gf]6/L klAnsn] u/]sf] sfd sf/afxLsf]
lg/LIf0f jf cg'udg ug{ jf To:tf] sfd sf/afxLsf ;DaGwdf gf] 6/L klAnsaf6 sfuhft,
hfgsf/L jf :ki6Ls/0f dfu ug{ ;Sg] 5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd kl/ifb\n] dfu u/]sf] sfuhft, hfgsf/L jf :ki6Ls/0f
;DalGwt gf]6/L klAnsn] ;dod} kl/ifb\nfO{ lbg' kg]{5 .
#@= ph'/L, 5fglag tyf lgnDag M -!_ s'g} gf]6/L klAnsn] kbLo b'/fr/0f u/]df ;f] yfxf kfpg]
JolQmn] To:tf] sfd ePsf] b'O{ jif{leq kl/ifb\ ;dIf ph'/L ug{ ;Sg] 5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ph'/L k/]df jf bkmf #! adf]lhd lg/LIf0f jf cg'udg
ubf{ jf cGo s'g} >f]taf6 gf]6/L klAnsn] kbLo b'/fr/0f u/]sf] s'/f hfgsf/L x'g cfPdf
kl/ifbn] ;DalGwt gf]6/L klAns;Fu ;f] ;DaGwdf cjlw tf]sL hfgsf/L jf :ki6Ls/0f dfu
ug{ jf lghnfO{ cfk"m ;dIf pkl:yt u/fO{ aofg u/fpg ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd dfu ul/Psf] hfgsf/L jf :ki6Ls/0f jf lnO{Psf] jofgaf6
gf]6/L klAnsnfO{ lgnDag ug'{ kg]{ b]lvPdf kl/ifb\n] To:tf] gf]6/L klAnsnfO{ lgnDag ug{
;Sg]5 .
-$_ pkbkmf -#_ adf]lhdsf] lgnDagsf] cjlw b'O{ dlxgfeGbf a9L x'g] 5}g /
kl/ifb\n] ;f] cjlwleq ph'/ L ;DaGwL sfd 6'U ofO{ ;Sg' kg]{5 .
-%_ ph'/Lsf] 5fglag ;DaGwL cGo Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

11
kl/R5]b–&
;hfoF tyf Ifltk"lt{ ;DaGwL Joj:yf
##= ;hfoF M -!_ s;}n] o; P]g adf]lhd k|df0fkq glnO{ gf] 6/L klAnssf] sfd u/]df To:tf]
JolQmnfO{ tLg jif{;Dd s}b jf Ps nfv krf; xhf/ ?k} of;Dd hl/afgf jf b'j} ;hfoF
x'g]5 .
-@_ s'g} gf]6/L klAnsn] kbLo b'/fr/0f u/]df s;"/sf] k|s[lt x]/L lghnfO{ rf/
jif{;Dd s}b jf b'O{ nfv ?k} ofF ;Dd hl/afgf jf b'j} ;hfoF x'g]5 .
-#_ lnvt ug]{ JolQmn] k|df0fLs/0f ul/Psf] lnvtdf n]vfPsf] Aoxf]/f e'm¶f 7x/]df
To:tf] JolQmnfO{ rf/ jif{ ;Dd s}b jf b'O{ nfv ?k} ofF;Dd hl/afgf jf b'j} ;hfoF x'g] 5 .
-$_ s'g} JolQmn] bkmf @& sf] pkbkmf -%_ adf]lhd u/]sf] zky e'm¶f 7x/]df To:tf]
JolQmnfO{ tLg dlxgf;Dd s}b jf kGw| xhf/ ?k} ofF;Dd hl/afgf jf b'j} ;hfoF x'g] 5 .
-%_ lnvt k|df0fLs/0f ug{ ;fIfL j:g] JolQmn] unt JolQmsf] olsg u/]df jf unt
ljj/0f jf jofg lbPdf jf unt sfuh u/]df lghnfO{ 5 dlxgf;Dd s}b jf kRrL; xhf/
?k}ofF;Dd hl/afgf jf b'j} ;hfoF x'g] 5 .
-^_ s;}n] gf]6/L klAns;Fusf] ldn]dtf]d f hfn;fhL jf sLt]{ u/L jf e'mSofO{ lnvt
k|df0fLs/0f u/fPdf To:tf] JolQmnfO{ Ps jif{ ;Dd s}b jf krf; xhf/ ?k} ofF ;Dd hl/afgf
jf b'j} ;hfoF x'g]5 .
-&_ s;}n] cg'jfb ug]{ sfuhftdf n]lvPsf] ldlt, cÍ jf Joxf]/f km/s kf/L cg'jfb
u/] u/fPdf To:tf] JolQmnfO{ tLg dlxgf;Dd s}b jf kGw| xhf/ ?k} ofF ;Dd hl/afgf jf b'j}
;hfoF x'g]5 .
-*_ s;}n] o; bkmfdf n]l vPb]lv afx]s of] P]g jf o; P]g cGtu{ t ag]sf] lgod
ljk/Lt s'g} sfd u/]df lghnfO{ tLg dlxgf;Dd s}b jf kGw| xhf/ ?k} ofF ;Dd hl/afgf jf
b'j} ;hfoF x'g]5 .
#$= Ifltk"lt{ e/fO{ lng ;Sg] M -!_ gf]6/L klAnsn] kbLo b'/fr/0f u/]sf] sf/0fn] s'g} JolQmnfO{
xfgL gf]S;fgL x'g uPdf ;f]a f6 dsf{ kg]{ JolQmn] To;/L kbLo b'/fr/0f ePsf] ldltn] b'O{
jif{leq ;DalGwt lhNnf cbfntdf gfn] ; u/L lghaf6 Ifltk"lt{ e/fO{ lng ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg gf]6/L klAnsn] b]xfosf
cj:yfdf u/]sf] kbLo b'/fr/0f k|lt lnvtdf x:tfIf/ ug]{ JolQm jf lghsf] k|ltlglw ;d]t
To:tf] xfgL gf]S;fgLsf] nflu ;dfg ?kn] lhDd]jf/ x'g]5 M–
-s_ kbLo b'/fr/0f lnvtdf x:tfIf/ ug]{ JolQmsf] sfd ubf{ ePsf], /

12
-v_ gf]6/L klAnsn] kbLo b'/fr/0f ug{ nfu]s f] s'/f yfxf x'Fb fx'Fb} To:tf] sfd ug{
lghn] ;xdlt hgfPsf] .
kl/R5]b–*
ljljw
#%= ;fj{hlgs hjfkmb]xLsf] kb dflgg] M gf]6/L klAns ;fj{hlgs hjfkmb]xLsf] kb dflgg]5 .
#^ gf]6/L klAnssf] 5fk tyf o;sf] k| of]u -!_ gf]6/L klAnssf] 5fk tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] 5fk gf]6/L klAnsn] gf]6/L klAnssf] sfddf afx]s cGo
sfddf k|of]u ug{ x'Fb}g .
#&= cfrf/ ;+lxtf agfO{ nfu" ug]{ M kl/ifbn] gf]6/L klAnsn] kfngf ug{' kg{] cfrf/ ;+lxtf agfO{
nfu" ug{]5 .
#*= gf]6/L klAnssf] clen] v /fVg' kg]{ M kl/ifb\n] gf]6/L klAnssf] clen]v tf]lsP adf]lhd
/fVg' kg]{5 .
#(= cg'jfb ug]{ ;DaGwL ljz]if Joj:yf M -!_ o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]l vPsf] eP tfklg
of] P]g k|f/De x'Fb fsf avt k|rlnt sfg"g adf]lhd :yfkgf eO{ sfuhft cg'jfb ug{
clwsf/ kfPsf] ;+: yfn] kl/ifb\af6 :jLs[lt lnO{ sfuhft cg'jfb ug{ ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd :jLs[lt kfPsf] ;+:yfn] sfuhft cg'j fb ubf{ bkmf @*
adf]lhdsf] k|s[of k"/ f ug{' kg]{ 5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd :jLs[lt kfPsf] ;+:yfn] o; P]g ljk/Lt sfuhft cg'jfb
u/]df To:tf] ;+: yfsf] k|d'vnfO{ bkmf ## adf]lhdsf] ;hfoF x'g] 5 .
$)= k|rlnt sfg"g adf]lhd d'2 f rnfpg afwf gkg]{ M gf]6/L klAns, lnvt k|df0fLs/0f u/fpg]
jf sfuhft cg'afb ug]{ u/fpg] JolQmn] o; P]g ljk/Lt u/]sf] s'g} sfd cGo sfg"g
adf]lhd klg ;hfoF x'g] /x]5 eg] lgh pk/ To:tf] sfg"g adf]lhd d'2f rnfpg o; P]gn]
s'g} afwf k'¥ofPsf] dflgg] 5}g .
$!= clwsf/ k|Tofof]hg M kl/ifb\n] of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod adf]lhd cfk"mnfO{
k|fKt ePsf] clwsf/dWo] cfjZostf cg';f/ s]xL clwsf/ cWoIf, ;b:o, ;lrj jf
kl/ifb\sf] s'g} clws[t sd{rf/LnfO{ k|Tofof] hg ug{ ;Sg]5 .
$@= g]kfn ;/sf/ jfbL x'g] M -!_ o; P]g cGtu{tsf] d'2 f g]kfn ;/sf/ jfbL x'g]5 .
-@_ o; P]g cGtu{tsf] d'2 f ;/sf/L d'2f ;DaGwL P]g, @)$( sf] cg';"rL–! df
k/]sf] dflgg]5 .

13
$#= g]kfn ;/sf/;Fu ;Dks{ M kl/ifb\n] g]kfn ;/sf/;Fu ;Dks{ /fVbf sfg"g, Gofo tyf ;+ ;bLo
Joj:yf dGqfno dfk{mt /fVg' kg]{5 .
$$= lgod agfpg] clwsf/ M o; P]gsf] p2]Zo sfof{ Gjog ug{ kl/ifb\n] cfjZos lgod agfpg
;Sg]5 .

14

You might also like