Professional Documents
Culture Documents
Συνοπτικά:
1ος τρόπος: Επίκληση στη λογική
Προκειμένου να επιτευχθεί η πειθώ ο πομπός απευθύνεται στην αντιληπτική
και κριτική ικανότητα του δέκτη, επικαλούμενος τη λογική του.
Μέσα:
Επιχειρήματα: Επιχείρημα είναι μία ή περισσότερες προτάσεις
(προκείμενες) που χρησιμεύουν ως βάση για την αποδοχή μιας άλλης πρότασης
(συμπέρασμα) η οποία ακολουθεί λογικά τις προκείμενες.
Μέσα:
- Περιγραφή ή Αφήγηση
- Ειρωνεία
- Χιούμορ
- Ρητορικά ερωτήματα
- Ποιητική λειτουργία της γλώσσας, με χρήση σχημάτων λόγου (μεταφορές,
παρομοιώσεις, προσωποποιήσεις κ.ά.), με λέξεις συναισθηματικά φορτισμένες,
με επίθετα, καθώς και ύφος γραφής που παρεκκλίνει από την ουδετερότητα
(υπερβολή, μεγαλοστομία, συγκινησιακή ένταση).
Μέσα:
- Χρήση α΄ προσώπου (ενικού ή πληθυντικού)
- Παρουσίαση προσωπικών επιτευγμάτων, απόψεων, χαρακτηριστικών,
ιδιοτήτων, που προβάλλουν την αξία και το ήθος του πομπού, ώστε να
επιτευχθεί η ζητούμενη αυτοπροβολή
- Χαρακτηρισμοί θετικής χροιάς, ιδίως σχετικοί με την ηθική αρετή και
προβολή εκείνων των συμπεριφορών που αναδεικνύουν την αξιοπιστία και τη
φερεγγυότητα του πομπού
Μέσα:
- Χρήση γ΄ ενικού προσώπου
- Άσκηση αρνητικής κριτικής στον αντίπαλο, ιδίως σε ό,τι αφορά το χαρακτήρα
και τις επιλογές ή συμπεριφορές του σε κρίσιμα ζητήματα
- Παρουσίαση ελαττωμάτων ή αρνητικών πτυχών της προσωπικότητας του
αντίπαλου
- Αναφορά σε αρνητικά στοιχεία της ιδιωτικής ζωής του αντιπάλου
Μέσα:
- Απόψεις επιστημόνων ή ειδικών σε κάποιο τομέα
- Ρήσεις προσώπων της αρχαιότητας ή πνευματικών μορφών του νεότερου και
σύγχρονου πολιτισμού
- Αποφθέγματα
- Παρατίθενται τα λόγια του άλλου προσώπου είτε αυτούσια, οπότε τίθενται σε
εισαγωγικά, είτε σε γενικές γραμμές, οπότε δεν χρησιμοποιούνται εισαγωγικά.
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, αναφέρεται το όνομα του προσώπου που
λειτουργεί ως αυθεντία.
Αναλυτικά:
Προκείμενες:
Τα φάρμακα που έχουν επικίνδυνες παρενέργειες πρέπει να αποσύρονται από
την κυκλοφορία.
Το φάρμακο Χ αποδείχτηκε ότι έχει επικίνδυνες παρενέργειες.
Συμπέρασμα:
Άρα: Το φάρμακο Χ πρέπει να αποσυρθεί από την κυκλοφορία.
Παραδείγματα:
«Επιχείρημα τέταρτο :
Αυτή είναι η πρόσφατη σοδειά. Μόλυνση! Μόλυνση πάνω στην Ακρόπολη. Τι
σας λέει αυτό; Όταν το Λονδίνο αντιμετώπιζε το σοβαρό πρόβλημα της
μόλυνσης, υπήρξαν κραυγές πανικού για τα μάρμαρα; Βεβαίως όχι. Για τον
απλούστατο λόγο ότι τα μάρμαρα ήταν στεγασμένα στο Βρετανικό Μουσείο.
Εμείς δεν προφασιζόμαστε ότι τα γλυπτά θα επανατοποθετηθούν στη ζωφόρο.
Νομίζουμε ότι αυτό δεν γίνεται, αλλά η κυβέρνησή μου έχει διατυπώσει ότι την
ημέρα που θα επιστραφούν τα μάρμαρα στην Αθήνα θα υπάρχει έτοιμο να τα
δεχθεί ένα όμορφο μουσείο με τα πιο προηγμένα συστήματα ασφάλειας και
συντήρησης, δίπλα στην Ακρόπολη.»
[Ομιλία Μελίνας Μερκούρη, 12 Ιουνίου 1986, Oxford Union]
~ Ο Ηλίας Ηλιού χρησιμοποιεί την επίκληση στη λογική για να αναδείξει πως
το κλίμα του αντικομουνισμού καλλιεργείται σκόπιμα απ’ την κυβέρνηση, ώστε
να αποφεύγεται η ικανοποίηση των διεκδικήσεων του λαού.
Με την πρόφαση πως ο κομουνισμός είναι αντεθνικός, οι κυβερνώντες χτυπούν
και καταδιώκουν τους δήθεν εχθρούς της πατρίδας. Στην πραγματικότητα,
βέβαια, αυτό που συμβαίνει είναι πως οι προνομιούχοι στρέφονται κατά των
εργαζομένων και των δίκαιων αιτημάτων τους.
Στατιστικά στοιχεία
Στην Ελλάδα, παρά τον ισχυρισμό της κυβέρνησης ότι η λιτότητα φέρνει
αποτελέσματα, ο προϋπολογισμός του 2014 προβλέπει νέες περικοπές
δημόσιων δαπανών και περισσότερες απώλειες θέσεων εργασίας. Η
οικονομική και ανθρωπιστική καταστροφή είναι πρωτοφανής εν καιρώ
ειρήνης: στο 27% η ανεργία, στο 60% η ανεργία των νέων, στο 25% η
συρρίκνωση του ΑΕΠ, στο 40% η μείωση του οικογενειακού εισοδήματος.
Παρά τη μακρά περίοδο αμείλικτου πόνου, το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του
ΑΕΠ φτάνει το 180%, ενώ ήταν στο 120% το 2010 όταν επιβλήθηκαν τα πρώτα
μέτρα λιτότητας.
[Άρθρο του Αλέξη Τσίπρα στην εφημερίδα Guardian, 28-11-2013]
Αυθεντίες
Αλλά πέραν τούτων, είναι κάτι το οποίον η Μεγαλειότης Σας θα κρίνη ίσως
αναγκαίον να υπομνήση, διότι μας δίδει την πεμπτουσίαν της νομολογίας του
Βρεταννικού Συνταγματικού Δικαίου. Επί του προκειμένου, όταν ο Βασιλεύς
Γεώργιος Ε΄ ανήλθεν επί του θρόνου κατόπιν θανάτου του Εδουάρδου Ζ΄ και
εισήλθεν εις το γραφείον του, ευρήκε εκεί, επί της τραπέζης, ένα σημείωμα, το
οποίο είχε συντάξει η αρμόδια υπηρεσία των Ανακτόρων επί τη βάσει
γνωματεύσεως των μεγάλων συνταγματολόγων της εποχής και συγκεκριμένως
του Τάνερ, εις το οποίον του έλεγον ποία είναι τα καθήκοντά του. Εις αυτό το
οποίον αποτελεί την πεμπτουσίαν του Συνταγματικού Δικαίου της Μεγάλης
Βρεταννίας, από το οποίον αρρυόμεθα παραδείγματα και μαθήματα, λέγεται
το εξής: «Η επιρροή του Στέμματος ασκείται: Πρώτον, εις τον καταρτισμόν των
Κυβερνήσεων. Ειδικώτερον εις την εκλογήν μεταξύ πολιτικών ανδρών
διαθεσίμων δια την ηγεσίαν του Κόμματος. Δεύτερον, κατά την διάρκειαν των
κυβερνήσεων. Και τρίτον, εις την περίπτωσιν διαλύσεως μιας Κυβερνήσεως.
Όταν δηλαδή η Κυβέρνησις, δια λόγους πολιτικούς ή άλλους, ευρεθή εν
αδυναμία, καταρρεύση ή παραιτηθή, ο Βασιλεύς έχει απόλυτον δικαίωμα εκ
του Συντάγματος, κατά το αγγλικόν Σύνταγμα να εκλέξη τον Πρωθυπουργόν
της προτιμήσεώς του.
[Παναγιώτης Πιπινέλης, από τη συνεδρίαση του Συμβουλίου του Στέμματος, 1
Σεπτεμβρίου 1965]
Αλήθειες:
Κάθε ζωντανός οργανισμός, αν δεν μπορεί να προσαρμοστεί στο περιβάλλον,
πεθαίνει! Η οικονομία και η κοινωνία είναι σύνθετοι ζωντανοί οργανισμοί.
Που, χωρίς μεταρρυθμίσεις, κινδυνεύουν να αποσυντεθούν και να
περιθωριοποιηθούν. Να χάσουν την ευημερία τους, την ελευθερία τους, να
χάσουν την ίδια την υπόστασή τους. Οι μεταρρυθμίσεις, λοιπόν, είναι ζωτική
ανάγκη! Δεν είναι «πολυτέλεια»…
[Ομιλία Αντώνη Σαμαρά στο συνέδριο του Economist, 10 Ιουλίου 2014]
Παραδείγματα:
Τοιαύτη κατηγορία όμως δεν ευσταθεί, διότι συνέβη συχνά αι Βουλαί να
αρχίζουν με Κυβέρνησιν ενός κόμματος και να τελειώνουν με Κυβερνήσεις
άλλου. Και εις την Ελλάδα υπάρχουν περίοδοι όπου συνέβαινον τοιαύται
μεταβολαί και εδημιουργούντο τοιούτοι συνδυασμοί. Παράδειγμα: Το 1950,
όπου εξεκινήσαμεν με Κυβέρνησιν του Κέντρου υπό τον Πλαστήρα, και
κατόπιν εσχηματίσθη Κυβέρνησις όπου μετέσχεν ο κ. Τσαλδάρης. Και ουδείς
εθεώρησε τότε ότι η πράξις αυτή ήτο αντισυνταγματική.
[Ηλίας Τσιριμώκος, από τη συνεδρίαση του Συμβουλίου του Στέμματος, 1
Σεπτεμβρίου 1965]
Γνωμικά:
Ο ψεύτης και ο κλέφτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται. Τον πρώτο χρόνο! Ο κ.
Σαμαράς, λοιπόν, και η κυβέρνησή του τον έκλεισαν το χρόνο τους. Κάπου εδώ
τελειώνουν τα ψέματα, τελειώνει η κοροϊδία. Έκλεψαν μισθούς, έκλεψαν
συντάξεις, έκλεψαν δουλειές, έκλεψαν δικαιώματα, έκλεψαν ακόμα και το
οξυγόνο της δημοκρατίας. Και, ταυτόχρονα, έκαναν το ψέμα σύμμαχο, μέσο
και όπλο τους. Ως εδώ, όμως, η Ελλάδα δεν αντέχει άλλο. Δεν αντέχουμε άλλο
πλεόνασμα ψεύδους, υποκρισίας, κυνισμού και αναλγησίας. Έφτασε η ώρα της
μεγάλης ανατροπής! Κανείς πια δεν θα πιστέψει τα παραμύθια της Χαλιμάς.
Ούτε οι δικοί τους άνθρωποι τους πιστεύουν πια. Γιατί όλοι τώρα ξέρουν ότι το
μόνο σχέδιο του κυρίου Σαμαρά είναι η υποταγή στους δανειστές.
[Ομιλία Αλέξη Τσίπρα στον Λευκό Πύργο, 13-9-2013]
Είδη Συλλογισμών
Πανελλήνιες 2004
Ποια είναι η συλλογιστική πορεία (παραγωγική – επαγωγική) του
παρακάτω συλλογισμού; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.
Στο συλλογισμό αυτό ακολουθείται παραγωγική πορεία, αφού από μια άποψη
γενικής ισχύς (1η προκείμενη: όπου απουσιάζει ο ανταγωνισμός, ο άνθρωπος
δεν πλουτίζει τα εφόδιά του) οδηγούμαστε σε μια πιο ειδική διαπίστωση, που
αφορά μια πιο συγκεκριμένη περίπτωση: «Άρα, ο άνθρωπος σε παλιές εποχές
δεν πλούτιζε τα εφόδιά του».
Πανελλήνιες 2002
O εικοστός αιώνας δικαίως χαρακτηρίζεται ως αιώνας των μεγαλύτερων και
σημαντικότερων κοινωνικο-οικονομικών αλλαγών. Με τη ραγδαία εξέλιξη της
τεχνολογίας, ο μέσος «Δυτικός άνθρωπος» ζει στο κατώφλι του 21ου αιώνα μία
πολύ διαφορετική καθημερινή ζωή από τον αντίστοιχο άνθρωπο των αρχών του
20ου αιώνα. Ένα σημαντικό ποσοστό ευθύνης γι’ αυτές τις δραματικές αλλαγές
στην καθημερινή ζωή φέρει και η πρόοδος στις λεγόμενες βιοϊατρικές
επιστήμες. Η ανακάλυψη της δομής του DNA, πριν από 45 περίπου χρόνια, και
η επακόλουθη «έκρηξη γνώσης» στους τομείς της Μοριακής Βιολογίας και της
Γενετικής φέρνουν την ανθρωπότητα αντιμέτωπη με μια νέα τάξη πραγμάτων.
Άσκηση:
Με τι είδους συλλογιστική πορεία (παραγωγική, επαγωγική)
οργανώνονται τα παρακάτω επιχειρήματα;
3. Ο σκύλος του σπιτιού επιτίθεται πάντα στους ξένους. Όμως, εκείνο το βράδυ
δεν ακούστηκε ούτε ένα γαύγισμα. Άρα, ο διαρρήκτης πρέπει να είναι γνωστός
της οικογένειας.
~ Η συλλογιστική πορεία του επιχειρήματος είναι παραγωγική, καθώς από μια
γενικότερη αρχή (Ο σκύλος του σπιτιού επιτίθεται πάντα στους ξένους),
συμπεραίνουμε για κάτι πιο συγκεκριμένο και ειδικό (Άρα, ο διαρρήκτης
πρέπει να είναι γνωστός της οικογένειας).
π.χ.: Αν ο άνεμος έχει δύναμη πάνω από 9 μποφόρ, το ταξίδι είναι επικίνδυνο.
Ο άνεμος έχει δύναμη πάνω από 9 μποφόρ.
Άρα: Το ταξίδι είναι επικίνδυνο.
Παράδειγμα:
Συλλογισμός της λογικής:
Μερικές εφευρέσεις μεταβάλλουν τις τύχες της ανθρωπότητας.
Καθετί που μεταβάλλει τις τύχες της ανθρωπότητας είναι γεγονός
κοσμοϊστορικό.
Άρα: Μερικές εφευρέσεις είναι γεγονότα κοσμοϊστορικά.
Κείμενο
Είναι γεγονός ότι οι σπουδαίες εφευρέσεις έχουν μεταβάλει τις τύχες
της ανθρωπότητας. Όλοι έχουμε υπόψη μας κάποια χαρακτηριστικά
παραδείγματα: άλλος τη φωτιά, άλλος τον τροχό, τρίτος τον ατμό, τέταρτος την
πυρίτιδα, άλλος τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και άλλοι άλλα. Πίσω από τις
εφευρέσεις κρύβεται μια μοίρα, μια τύχη που υπαγορεύει νέους τρόπους ζωής,
ακόμη και νέους τρόπους καταστροφής της ζωής. Πόσο μπορεί να βοηθήσει τον
άνθρωπο η πυρηνική ιατρική, αλλά και πώς μπορεί να τον εξοντώσει η
πυρηνική βόμβα! Πραγματικά οι εφευρέσεις αυτές είναι
κοσμοϊστορικής σημασίας, όπως βέβαια καθετί άλλο ( ένας κατακλυσμός,
η μόλυνση του περιβάλλοντος, μια επιδημική νόσος, μια διδασκαλία όπως του
Χριστού) που μπορεί να μεταβάλει τις ανθρώπινες τύχες. Δίκαια λοιπόν
υποστηρίζεται ότι όσες εφευρέσεις κατόρθωσαν κάτι τέτοιο είναι γεγονότα
κοσμοϊστορικής σημασίας. Επομένως είναι γεγονότα άξια μελέτης από
όλους εκείνους οι οποίοι θέλουν να ξέρουν την ιστορία τους και τη μοίρα τους.
[Από το βιβλίο «Έκθεση Ιδεών - Λόγος Δημιουργικός» ΟΕΔΒ, Αθήνα 1993.]
Άσκηση:
Αξιολογήστε τα παρακάτω συλλογιστικά σχήματα ως προς την
εγκυρότητα, την αλήθεια και την ορθότητά τους.
~ Το επιχείρημα αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί λογικώς ορθό, διότι, αν και είναι
έγκυρο, αφού οι προκείμενες ακολουθούν μια λογική μορφή και οδηγούν κατά
τρόπο λογικό στο συμπέρασμα, δεν είναι ωστόσο αληθείς ως προς το
περιεχόμενό τους. Τα ελληνικά εδάφη δεν μπορούν να θεωρηθούν φτωχά, και
άρα το συμπέρασμα δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό.
3. Ο κατηγορούμενος για κλοπή είναι άξιος σεβασμού και όχι καταδίκης, διότι
είναι καλός οικογενειάρχης και υπηρέτησε την πατρίδα του ως στρατιώτης.
Άσκηση:
Να εντοπίσετε ποιοι από τους παρακάτω υποθετικούς και
διαζευκτικούς συλλογισμούς είναι έγκυροι και λογικά ορθοί.
Θυμηθείτε ότι, για να είναι έγκυρος ο συλλογισμός, πρέπει οι
προκείμενές του να μας οδηγούν με λογική αναγκαιότητα σε ένα
βέβαιο συμπέρασμα.
2. Θυμάσαι πέρσι που σου έλεγα ότι θα λυθεί το συγκοινωνιακό πρόβλημα της
πόλης, αν εκλεγεί δήμαρχος ο Χ; Βλέπεις τώρα; Ο Χ δεν εκλέχτηκε και βέβαια
το πρόβλημα παραμένει άλυτο.
3. Νομίζω ότι οι νέοι σπουδάζουν ιατρική είτε γιατί θέλουν να κερδίσουν πολλά
χρήματα είτε γιατί ενδιαφέρονται για τον άνθρωπο. Γνωρίζω ότι ο Α, που είναι
φοιτητής της ιατρικής, θέλει να γίνει πλούσιος. Άρα συμπεραίνω πως δεν
ενδιαφέρεται για τους ανθρώπους.
~ Ο διαζευκτικός αυτός συλλογισμός δεν είναι λογικώς ορθός, διότι οι
προκείμενές του δεν οδηγούν με λογική αναγκαιότητα σ’ ένα βέβαιο
συμπέρασμα (μη έγκυρος συλλογισμός), ούτε είναι αληθείς. Αφενός η μία
επιλογή (τα χρήματα) δεν αναιρεί τη δεύτερη (το ενδιαφέρον για τους
ανθρώπους), και αφετέρου οι δύο αυτές επιλογές δεν είναι οι μόνες που ωθούν
τους νέους στην ιατρική.
Γενικά για την αξιολόγηση των επαγωγικών συλλογισμών να έχετε υπόψη ότι
μόνο η τέλεια επαγωγή οδηγεί σε βέβαιο συμπέρασμα, ενώ η ατελής
καταλήγει με ένα λογικό άλμα στο συμπέρασμα, το οποίο γι’ αυτόν το λόγο έχει
πιθανολογικό χαρακτήρα.
Ειδικά για την αξιολόγηση του καθενός από τα τρία είδη (γενίκευση, αίτιο-
αποτέλεσμα, αναλογία) του επαγωγικού συλλογισμού να έχετε υπόψη σας
τα εξής:
- Η αιτία είναι αναγκαία αλλά δεν είναι επαρκής, π.χ. Το κρύο είναι αναγκαία
προϋπόθεση για να χιονίσει, αλλά δεν αποτελεί επαρκή αιτία.
- Η αιτία είναι επαρκής αλλά όχι αναγκαία, π.χ.: Το κάπνισμα είναι επαρκής
αιτία για τον καρκίνο των πνευμόνων σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά όχι
αναγκαία.]
Άσκηση:
Να αξιολογήσετε τα παρακάτω επιχειρήματα που αναπτύσσονται με
την επαγωγική μέθοδο.
3. Οι Γάλλοι είναι αγενείς. Στο περσινό μου ταξίδι στο Παρίσι, ένας
τελωνειακός υπάλληλος μου φέρθηκε αγενέστατα.
4. Σήμερα η μέρα μου δεν πήγε καθόλου καλά· αλλά ήταν επόμενο, αφού το
πρωί πέρασε από μπροστά μου μια μαύρη γάτα.
~ Η επαγωγή αυτού του επιχειρήματος είναι ατελής, διότι στη σχέση αιτίου –
αποτελέσματος το αίτιο (το διάβασμα) είναι αναγκαίο, αλλά όχι και επαρκές
για την πρόκληση του αποτελέσματος.
(Θέματα Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας από τις πηγές, Γ' Λυκείου, Ο.Ε.Δ.Β.
σ. 400, έκδ. 1990)
~ Η επαγωγή αυτού του επιχειρήματος είναι ατελής, διότι στη σχέση αιτίου –
αποτελέσματος, το αίτιο (τα λάθη των αντιπάλων του Βενιζέλου: η συνέχιση
του πολέμου, η επιστροφή του βασιλιά, η μη απαγκίστρωση) είναι αναγκαίο,
αλλά όχι και επαρκές, εφόσον υπήρξαν και λάθη από τη μεριά του Βενιζέλου
που συνέβαλαν στο αποτέλεσμα.
9. Από την αγόρευση ενός μέλους του Αμερικανικού Κογκρέσου: «Αν είχαμε
διδαχτεί ένα μάθημα απ’ το Βιετνάμ, δε θα έπρεπε να εμπλακούμε στρατιωτικά
στην Κεντρική Αμερική ούτε στη Μέση Ανατολή. Και στις δύο αυτές
περιπτώσεις, η παρουσία μας εκεί είναι ανεπιθύμητη και ο λαός μας αντιδρά
στη στρατιωτική επέμβαση/ανάμιξη της χώρας μας. Επιπλέον, επειδή
ερχόμαστε σε σύγκρουση με τα συμφέροντα μιας άλλης Μεγάλης Δύναμης,
διακινδυνεύουμε την κήρυξη του τρίτου παγκόσμιου πολέμου. Τέλος, ενώ η
νίκη φαίνεται αδύνατη κάτω από τις κρατούσες συνθήκες, η εθνική ταπείνωση
είναι αναπόφευκτη, ακριβώς όπως στο Βιετνάμ».
~ Η επαγωγή είναι ατελής, διότι η αναλογία που χρησιμοποιείται, αν και
κυριολεκτική, δεν βασίζεται σε επαρκή στοιχεία και δε λαμβάνει υπόψη τις
διαφορετικές συνθήκες και εποχές ανάμεσα στις συγκρινόμενες περιπτώσεις.
Παραλογικοί συλλογισμοί
Συχνά ορισμένα συλλογιστικά σχήματα, ενώ αντιβαίνουν στον ορθό λόγο και
δεν έχουν αποδεικτική αξία, μπορούν εντούτοις να επηρεάσουν το δέκτη του
μηνύματος και να τον παραπλανήσουν, επειδή εξωτερικά παρουσιάζουν πολλές
ομοιότητες με τους έγκυρους συλλογισμούς. Τα συλλογιστικά αυτά σχήματα,
που λέγονται και παραλογισμοί, μπορεί να οφείλονται είτε σε λογικά
σφάλματα είτε σε πρόθεση εξαπάτησης, σε λογική δηλαδή παγίδα που στήνει
ο πομπός στο δέκτη. Στην τελευταία περίπτωση ο παραλογισμός ονομάζεται
σόφισμα.
Παραδείγματα:
«Το μνημόνιο εδώ και τρία χρόνια και αυτή η πολιτική έχουν καταστρέψει τον
παραγωγικό ιστό. Έχουν βυθίσει την συντριπτική πλειοψηφία των Ελληνίδων
και των Ελλήνων στη μιζέρια, στην αναξιοπρέπεια και την ανέχεια. Όμως, ο
μεγαλύτερος κίνδυνος, το μεγαλύτερο έγκλημα είναι μπροστά μας. Και ποιο
είναι αυτό; Να συνεχιστεί αυτή η πολιτική, προκειμένου να ξεπουλήσουμε ότι
έχει απομείνει στο δημόσιο πλούτο.»
[Ομιλία Αλέξη Τσίπρα στους εργαζόμενους στον Ανεξάρτητο Διαχειριστή
Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), 22-10-2013]
«Κι ύστερα, για σκεφτείτε και το άλλο: γύρω μας, στην περιφέρειά μας,
φλέγεται το σύμπαν: Στην Ουκρανία έχουμε ένα αληθινό εμφύλιο με διεθνείς
επιπτώσεις. Στη Συρία, έχουμε μια κρίση πρωτοφανή που διαλύει εθνικά
σύνορα, και έχει πάρει διαστάσεις αληθινής ανθρωπιστικής καταστροφής. Με
εφιαλτικές εικόνες αποκεφαλισμών κρατουμένων και αμάχων, νέων παιδιών,
γυναικών να κάνουν το γύρο του κόσμου! Και με τη διεθνή κοινότητα να φρίττει
και να μένει άφωνη.
Βλέπετε ακόμα το χάος στη Λιβύη. Στην Αφρική, όπου απειλούνται
θρησκευτικοί πόλεμοι. Βλέπετε τον εφιάλτη του ISIS που επεκτείνεται πέρα
από τη Συρία στο Ιράκ. Βλέπετε το βίαιο τέλος της «Αραβικής άνοιξης»…
Μόνο που όλα αυτά δεν γίνονται σε κάποια άλλη άκρη της γης, σε άλλη ήπειρο
πέρα, σε άλλους ωκεανούς. Γίνονται δίπλα μας. Και όχι σε ένα σημείο. Σε πολλά
σημεία…»
[Ομιλία Αντώνη Σαμαρά στην 79η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, 6-9-2014]
Παράδειγμα:
«Η ΕΔΑ, που εκφράζει ένα μεγάλο τμήμα του Ελληνικού λαού, δεν κατέχεται
από κανένα απολύτως πλέγμα μειονεκτικότητος και διεκδικεί στο ακέραιο την
παρουσία της και την ισότιμη συμμετοχή της σ’ όλους τους τομείς της δημόσιας
ζωής. Εκπροσωπεί το πιο παραγωγικό τμήμα του λαού, τις εργαζόμενες μάζες,
χωρίς τις οποίες στρατοί δεν συγκροτούνται. Θεωρεί σαν τεχνητά τα τείχη του
γκέτο μέσα στο οποίο επιχειρείται ν’ απομονωθή και αποκλεισθή από την
ισοτιμία στη δημόσια ζωή. Ανεξάρτητα από οποιεσδήποτε ψυχώσεις και
βιώματα από την ανωμαλία του παρελθόντος και τις συναφείς ευθύνες – για τις
οποίες άνετα μπορεί κανείς να διατηρή τις απόψεις του και τις εκτιμήσεις του
– είναι παραλογισμός ότι το δυναμικό κομμάτι κάθε λαού, η εργατική τάξη και
τα εργαζόμενα εν γένει στρώματα του πληθυσμού, είναι δυνατόν επ’ άπειρον
να διατηρούνται σε καραντίνα. Αριστεροί υπάρχουν εκατοντάδες
εκατομμύρια, δισεκατομμύρια σ’ όλον τον κόσμο. Ο χαρακτηρισμός των σαν
αντεθνικών δυνάμεων – σύνθημα του ΝΑΤΟ – υπηρετεί ιδιοτελείς επιδιώξεις.»
[Ο στρατός όργανο του έθνους, ναι – τιμάριο οποιουδήποτε, όχι! Άρθρο του
Ηλία Ηλιού στην εφημερίδα «Αυγή», 1 Ιουνίου 1965]
Παραδείγματα:
«Ακούστε,
Εδώ που φτάσαμε, με τον κ. Τσίπρα δεν έχω τίποτε να πω!
Ποτέ στη ζωή μου δεν άκουσα τόσα πολλά ψέματα μαζεμένα, τόσες
συκοφαντίες, τόσες ύβρεις, τόσες ασυναρτησίες, τόση ανευθυνότητα, τόση
υποκρισία.
Δεν με ενδιαφέρει το παραλήρημά του. Δεν με αφορά!»
[Ομιλία Αντώνη Σαμαρά, 22 Μαΐου 2014]
«Υπενθυμίζω ότι υπέστη έλεγχον και επικρίσεις δια σωρείαν πράξεων και
παραλείψεών της, ιδίαν πράξεων. Πρώτον της κατελογίσθη κατά κάποιον
τρόπο ότι επιδιώκει μιαν χλιδήν ασιατικήν και μίαν πολυτέλειαν η οποία
εξεδηλώθη εις κρουαζιέρας, εις σωρείαν θαλαμηγών και ανακτόρων, εις
πολυδαπάνους τελετάς και προίκας, εις εξοργιστικά θέματα, όλως λ.χ. κάτι που
είχε τόσον εντυπωσιάσει όλον τον λαόν, κάποιες 130 βαλίτσες, ή κάποια
μονοπώλησις της αλιείας πέστροφας εις ένα ποτάμι. Της κατελογίσθη μία
αντίληψις περίπου η οποία υπενθυμίζει την απόλυτον μοναρχίαν, οπότε η
περιουσία του Φίσκους*, του δημοσίου ταμείου, και του μονάρχου εθεωρούντο
ότι αποτελούν ένα ενιαίο σύνολον. Από κει και πέρα της κατελογίσθη και
επεκρίθη μια πολυπραγμοσύνη προς ανάληψιν πρωτοβουλιών αι οποίαι
αρμόζουν εις τας κρατικάς λειτουργίας και ιδίως εις την λειτουργίαν της
Κοινωνικής Προνοίας και Παιδείας.»
[Αγόρευση Ηλία Ηλιού στη Βουλή για το νομοσχέδιο περί θωρακίσεως της
Βασιλομήτορος Φρειδερίκης, 14 Δεκεμβρίου 1964]
~ Ο Ηλίας Ηλιού στην αγόρευσή του, που στρέφεται κατά του νομοσχεδίου που
πρόκειται να διασφαλίσει προνομιακή μεταχείριση στην βασιλομήτορα
Φρειδερίκη, επισημαίνει όλα εκείνα τα στοιχεία για τα οποία η Φρειδερίκη έχει
επικριθεί. Στοιχεία τα οποία αναδεικνύουν τον υπερβολικά πολυτελή βίο της,
την κατασπατάληση δημόσιου χρήματος, αλλά και τη συνεχή τάση της να
παρεμβαίνει σε πολιτικά ζητήματα, χωρίς ωστόσο να έχει ως πρόσωπο κάποια
πολιτική θέση.
«Άλλωστε, κατέρρευσε με πάταγο το τελευταίο παραμύθι της κυβέρνησης. Το
παραμύθι της επιτυχίας. Όλοι έχουν καταλάβει πια πόσο εγκληματική είναι η
πολιτική της υποταγής και του υπάκουου μαθητή. Και αυτή η εξευτελιστική
συμπεριφορά απέναντι στον κ. Σαμαρά από τη γερμανίδα Καγκελάριο προχθές
στη Σύνοδο Κορυφής είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα του στρατηγικού
αδιεξόδου στο οποίο βρίσκεται η κυβέρνηση. Και ξέρετε ο εξευτελισμός δεν
αφορά μόνο την κυβέρνηση, αφορά και τη χώρα. Όσα είπε προχθές η κ.
Μέρκελ στους δημοσιογράφους και η πλήρης απαξίωση προς τον
πρωθυπουργό που ενάμισι χρόνο τώρα έχει γίνει χαλί να τον πατήσει, δεν είναι
κατάντια μόνο για τον κ. Σαμαρά. Είναι και ντροπή για τη χώρα, όταν ο έλληνας
πρωθυπουργός εισπράττει τη μια ταπείνωση μετά την άλλη.»
[Ομιλία Αλέξη Τσίπρα, 29-10-2013]