EsP10 TG U1 PDF

VISIT DEPED TAMBAYAN
http://richardrrr.blogspot.com/
10
1. Center of top breaking headlines and current events related to Department of Education.
2. Offers free K-12 Materials you can use and share
Edukasyon sa Pagpapakatao
PY
Gabay sa Pagtuturo
Yunit 1
O
C
ED
EP
Ang aklat na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga

edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan at pamantasan.
Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na
mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa
action@deped.gov.ph.
D
Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.
Kagawaran ng Edukasyon
Republika ng Pilipinas
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Edukasyon sa Pagpapakatao – Ikasampung Baitang
Gabay sa Pagtuturo
Unang Edisyon 2015
ISBN:
Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas

Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang sipi sa ano mang
akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot
ng pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa
pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing
ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon.
Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan,
PY
ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula,
atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon.
Pinagtibay sa isang kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at Filipinas Copyright
Licensing Society (FILCOLS), Inc. na ang FILCOLS ang kumakatawan sa paghiling ng
pahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at ginamit dito. Hindi inaangkin
O
ni kinakatawan ng tagapaglathala (publisher) at mga may-akda ang karapatang-aring
iyon.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Br. Armin A. Luistro FSC
C
Pangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, PhD
D
Mga Bumuo ng Gabay sa Pagtuturo
E
Mga Konsultant: Manuel B. Dy Jr., PhD at Fe A. Hidalgo, PhD

Editor: Luisita B. Peralta
Mga Manunulat: Mary Jean B. Brizuela, Patricia Jane S. Arnedo,
EP
Goeffrey A. Guevara, Earl P. Valdez, Suzanne M. Rivera,

Elsie G. Celeste, Rolando V. Balona Jr.,
Benedick Daniel O. Yumul, Glenda N. Rito, at
Sheryll T. Gayola
Tagaguhit: Gilbert B. Zamora
D
Naglayout: Jerby S. Mariano

Mga Tagapamahala: Dir. Jocelyn DR. Andaya, Jose D. Tuguinayo, Jr.,
Elizabeth G. Catao, at Luisita B. Peralta
Inilimbag sa Pilipinas ng FEP Printing Corporation

Department of Education-Instructional Materials Council Secretariat
(DepEd-IMCS)
Office Address: 5th Floor Mabini Bldg., DepEd Complex
Meralco Avenue, Pasig City
Philippines 1600
Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072
E-mail Address: imcsetd@yahoo.com
ii
Talaan ng Nilalaman
Unang Markahan
Modyul 1: Ang Mga Katangian ng Pagpapakatao................................................1

Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo?..................................................3
Paunang Pagtataya ....................................................................................3
Pagtuklas ng Dating Kaalaman ..................................................................4
Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa .........................5
Pagpapalalim ..............................................................................................5
Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto ..............................................................8
PY
Modyul 2: Ang Mataas na Gamit at Tunguhin ng Isip at Kilos-loob ......................11
Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo? ...............................................13
O
Paunang Pagtataya ..................................................................................13
Pagtuklas ng Dating Kaalaman ................................................................14
Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa .......................15
C
Pagpapalalim ............................................................................................16
Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto ............................................................19
D
Modyul 3: Paghubog ng Konsensiya Batay sa Likas na Batas Moral ..................27
E

EP

Pagpapalalim ............................................................................................31
D
Modyul 4: Ang Mapanagutang Paggamit ng Kalayaan .................................38

Pagpapalalim ........................................................................................44
K to12 Gabay Pangkurikulum
PAGPAPAKATAO
C SA
Y
EDUKASYON
P
DepEd Complex, Meralco Avenue
O
Baitang 10
Kagawaran ng Edukasyon
Republika ng Pilipinas
Lungsod ng Pasig
Disyembre 2013
E D
EP
D
K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM
ANG BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO
Ang tunguhin o ”outcome” ng pag-aaral sa batayang edukasyon ay ang panlahatang pag–unlad taglay ang mga kasanayan sa ika–dalawampu’t isang siglo.
Taglay ito ng isang mag-aaral kung mayroon siyang mga kakayahang pangkaalaman, pandamdamin at pangkaasalan na magbibigay sa kanya ng kakayahan
upang:
1. mamuhay at magtrabaho
2. malinang ang kanyang mga potensiyal
D
3. magpasiya nang mapanuri at batay sa impormasyon
4. makakilos nang epektibo sa lipunan at pamayanan sa konteksto ng sandaigdigan upang mapabuti ang uri ng kanyang pamumuhay at ng kanyang
lipunan (Literacy Coordinating Council, Setyembre 1997).
Ibinatay ang kahulugan at ang limang palatandaan nito sa Apat na Batayan (Pillar) ng Edukasyon at sa konsepto ng UNESCO tungkol sa mga
panghabambuhay na kakayahan (life skills) na binuo ng International Commission on Education para sa ika-21 siglo. Ang sumusunod ang limang palatandaan
EP
nito: (a) may kakayahang makipagtalastasan, (b) nag-iisip nang mapanuri at may kakayahang lumutas ng suliranin, (c) ginagamit ang mga likas na yaman
nang mapanagutan para sa susunod na salinlahi at (d) produktibo, napauunlad ang sarili at ang pakikipagkapwa, at (e) may malawak na pananaw sa daigdig.
Sa Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP), ang palatandaan o batayang kakayahan ng functional literacy ay nagpapasya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa
E
kabutihang panlahat. Ibig sabihin, nilalayon ng EsP na linangin at paunlarin ang pagkataong etikal ng mag-aaral. Ang EsP ay naglalayong gabayan ang mag-
aaral na mahanap / matagpuan ang kabuluhan ng kanyang buhay, ang papel niya sa lipunang Pilipino upang makibahagi siya sa pagtatayo ng pamayanang
viii
pinaiiral ang katotohanan, kalayaan, katarungan at pagmamahal. Upang maipamalas ito, kailangang taglay niya ang limang pangunahing kakayahan (macro
D
skills)*: pag-unawa, pagninilay, pagsangguni, pagpapasiya at pagkilos.
1. Pag-unawa. Mahalagang maipamalas niya ang kakayahang mahinuha ang mga konsepto at prinsipyong nagbibigay-paLiwanag sa sariling karanasan,
mga sitwasyong namasid, sinuri at pinagnilayan gamit ang obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.
2.
C
Pagninilay. Sa gitna ng mabilis na daloy ng impormasyon at ingay ng kapaligiran, kailangang mag-ukol ng panahon ang mag-aaral sa maingat at
malalim na pag-iisip sa mga sitwasyong naobserbahan at mga konseptong natutuhan tungkol sa moral na pamumuhay.
3.
O
Pagsangguni. Kailangang humingi siya ng payo o gabay sa mga taong may higit na kaalaman o kasanayan sa moral na pamumuhay at marunong
magsala (weigh) ng mga impormasyong mula sa iba’t ibang uri ng media batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.
4. Pagpapasiya. Kailangang matuto siyang bumuo ng sariling posisyon, paniniwala, paninindigan o kilos na isasagawa batay sa obhektibong pamantayan
ng moral na pamumuhay.
PY
5. Pagkilos. Mahalagang mailapat niya ang konsepto o prinsipyong nahinuha mula sa mga konkretong sitwasyon ng buhay at maipakita ang kahandaang
isabuhay ang mga mabuting ugali (virtues) na natutuhan batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.
D
Ang mga pangunahing kakayahang ito ay nililinang sa apat na tema sa bawat taon sa paraang “expanding spiral” mula Kindergarten hanggang Grade 12. Ang
sumusunod ang apat na tema: (a) Pananagutang Pansariliat Pagiging Kasapi ng Pamilya , (b) Pakikipagkapwa at Katatagan ng Pamilya, (c) Paggawa Tungo sa
Pambansang Pag-unlad at Pakikibahagi sa Pandaigdigang Pagkakaisa, at (d) Pagkamaka-Diyos at Preperensya sa Kabutihan. Pitong pangunahing
pagpapahalaga (core values) ang nililinang sa mga temang ito: Kalusugan at Pakikiisa sa Kalikasan, Katotohanan at Paggalang, Pagmamahal at Kabutihan,
Ispiritwalidad, Kapayapaan at Katarungan, Likas-kayang Pag-unlad, Pagkamaka-Pilipino at Pakikibahagi sa Pambansang Pagkakaisa (Values Education for the
Filipino: 1997 Revised Version of the DECS Values Education Program, ph. 10-11).
EP
Ang Pilosopiya at mga Batayang Teorya ng Pagtuturo-Pagkatuto
E
Ang Batayang Konseptwal ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay batay sa pilosopiyang Personalismo tungkol sa pagkatao ng tao at sa Etika ng Kabutihang Asal
(Virtue Ethics). Ayon sa pilosopiya ng Personalismo, nakaugat lagi sa pagpapakatao ang ating mga ugnayan. Nililikha natin ang ating pagpapakatao sa ating
ix
pakikipagkapwa. Sa Virtue Ethics naman, sinasabing ang isang mabuting tao ay nagsasabuhay ng mga virtue o mabuting gawi (habits) at umiiwas sa mga
D
bisyo o masamang gawi. Samakatwid, ang nagpapabuti sa tao ay ang pagtataglay at ang pagsasabuhay ng mga mabuting gawi.
Sa murang edad na 6 hanggang 12 taon, maaaring hindi pa lubos na maunawaan ng isang bata ang kanyang pagkatao bilang tao ayon sa paLiwanag ng
pilosopiyang Personalismo. Ngunit maaari siyang sanayin sa mga virtue at pagpapahalaga upang lumaki siyang isang mabuting tao. Sa mga edad na ito,
mauunawaan niya na dapat siyang magpakabuti hindi lamang sapagkat ito ang inaasahan sa kanya ng lipunan kundi dahil tao siya - may dignidad at likas
C
ang pagiging mabuti. May dignidad ang tao dahil siya ay bukod-tangi at may ugnayan sa kanyang kapwa, sa Diyos, at kalikasan.
Ang Interaktibong Teorya ng Pagkatuto (Social Learning Theory) ni Albert Bandura, Pagkatutong Pangkaranasan (Experiential Learning) ni David Kolb,
O
Konstruktibismo (Constructivism) at Teorya ng Pamimili ng Kurso (Theory of Career Development) ni Ginzberg, et. al. at Super ang iba pang teorya na
nagpapaLiwanag kung paano natututo ang mag-aaral sa EsP.
Ayon sa paLiwanag ng Interaktibong Teorya ng Pagkatuto (Social Learning Theory) ni Albert Bandura, maaaring makuha sa pagmamasid sa ibang tao ang
mga pagkatuto tulad ng pagkakaroon ng mabuting ugali at bagong impormasyon. Ayon pa rin sa teoryang ito, mahalaga ang mga iniisip ng tao sa kanyang
pagkatuto ngunit hindi nangangahulugang magbubunga ito ng pagbabago sa kilos.
PY
Ang mga karanasan din ang pinagkukunan ng mga pagkatuto ayon kay David Kolb at sa Teorya ng Pagkatuto ng Konstruktibismo. Ayon saTeorya ng
Pagkatutong Pangkaranasan ni Kolb, ang mga nasa edad (adults) ay natututo sa pamamagitan ng kanilang pagninilay sa kanilang mga karanasan, pagbuo ng
mga konklusyon o insight mula sa mga ito, at paglalapat ng mga ito sa angkop na mga sitwasyon ng buhay. Sinusuportahan ang pananaw ni Kolb ng Teorya
ng Konstruktibismo. Sinasabi ng teoryang ito nanagkakaroon ng pagkatuto ang tao at gumagawa ng kabuluhan (meaning) batay sa kanyang mga karanasan.
Naipamamalas ito sa pagtuturo sa pamamagitan ng pagbibigay ng tuon sa mag-aaral. Nagkakaroon siya ng mga bagong pagkatuto gamit ang mga tanong ng
guro at ng kanyang malikhaing paraan.
Nailalapat ang mga pagkatutong ito sa paggawa ng mga pasiya tulad ng kukuning kurso o propesyon. Ayon sa Teorya ng Career Development nina Ginzberg,
et. al. at Super, dumadaan sa iba’t ibang yugto ang pagpapasya ng bata ukol sa kurso o propesyon batay sa kanyang pagtingin sa sarili (self-concept),
saloobin (attitude) at mga pagpapahalaga. Tinatanggap o tinatanggihan niya ang isang kurso o trabaho batay sa obserbasyon niya (halimbawa, mga kilos ng
kanyang magulang ayon sa propesyon nito) at sa tinuturing niyang mahalaga (halimbawa, malaking sweldo o paglilingkod sa lipunan).
D
Mga Disiplina ng Edukasyon sa Pagpapakatao
Ang nilalaman at istraktura ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay nakaankla sa dalawang disiplina: Ethics at Career Guidance. Ang Etika ay ang siyensya ng
moralidad ng kilos ng tao. Samantalang Career Guidance naman ang paggabay sa mag-aaral na magpasiya ng kursong akademiko, sining at isports o
EP
teknikal-bokasyonal na tugma sa kanyang mga talento, kakayahan at aptitude at mga trabahong kailangan ng industriya.
Mga Dulog sa Pagtuturo

E
x
D
Ang mga pangunahing dulog na gagamitin sa pagtuturo ng mga konsepto ay ang pagpapasyang etikal ( ethical decision making) sa pamamagitan ng pagsusuri
ng suliranin o isyu), ang Panlipunan–Pandamdaming Pagkatuto (Social-Emotional Learning), at pagpaplano ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal.
Ang paggawa ng pagpapasyang etikal o moral ay ang pagbuo ng pasiya na may preperensya sa kabutihan at magpapatingkad o maglilinang ng pagkatao ng
tao. Proseso ito na kinapapalooban ng (a) pag-alam sa mga detalye ng sitwasyon at (b) maingat na pagsasaalang-alang ng mga moral na pagpapahalaga na
C
mahalaga sa isang sitwasyon. Mahalaga rin dito ang pagiging sensitibo sa mga aspetong moral ng mga sitwasyon sa pang-araw-araw na buhay at ang
kamalayan sa mga tao o pangkat na maaapektuhan ng pasiya. O
Ang Panlipunan–Pandamdaming Pagkatuto (Social-Emotional Learning) ay ang pagkakaroon ng mga kakayahang kailangan sa pagkilala at pamamahala ng
sarili, paglinang ng pagmamalasakit sa kapwa, paggawa ng mapanagutang pasiya, pakikipag-ugnayan, at pagharap nang epektibo sa mga mapanghamong
sitwasyon. Paraan ito ng paglinang ng mga kakayahan ng mag-aaral upang magtagumpay sa mga gawain sa buhay. Nahahati sa limang uri ang mga
kakayahang ito: Kamalayang Pansarili, Pamamahala ng Sarili, Kamalayang Panlipunan, Pamamahala ng Pakikipag-ugnayan at Mapanagutang Pagpapasiya.
PY
Figure 1. Ang Batayang Konseptwal ng Edukasyon sa Pagpapakatao
PY
O
Pilosopiya ng Personalismo
C
E D
EP
D
xi
Deskripsyon ng Asignatura
Ang Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP) ay isa sa mga asignatura ng Pinaunlad na Programa ng Batayang Edukasyon na K to 12 na gagabay at
huhubog sa mga kabataan. Tunguhin nito ang paghubog ng kabataang nagpapasya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat.
Nangangahulugan ito na lilinangin at pauunlarin ang pagkataong etikal ng bawat mag-aaral. Upang maipamalas ito, kailangang magtaglay siya ng limang
pangunahing kakayahan (macro skills): pag-unawa, pagninilay, pagsangguni, pagpapasya at pagkilos.
D
Nililinang sa apat na tema sa bawat antas mula Kindergarten hanggang Baitang 10 ang mga pangunahing kakayahang ito: (a) Pananagutang Pansarili
at Mabuting Kasapi ng Pamilya, (b) Pakikipagkapwa-tao, (c) Paggawa Tungo sa Pambansang Pag-unlad at Pakikibahagi sa Pandaigdigang Pagkakaisa, at (d)
Pananalig at Pagmamahal sa Diyos at Paninindigan sa Kabutihan.
MGA PAMANTAYAN SA PROGRAMA (LEARNING AREASTANDARDS)

EP
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto sa pananagutang pansarili, pamilya, kapwa, bansa/daigdig at Diyos; nakapagpapasiya at
nakakikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat upang mamuhay nang maayos at maligaya.
E
PANGUNAHING PAMANTAYAN NG BAWAT YUGTO (KEYSTAGE STANDARDS)
xii
D
K – Baitang 3 Baitang 4 – 6 Baitang 7 – 10
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa

C
mga konsepto sa pananagutang pansarili,
konsepto at gawaing nagpapakita ng pananagutang konsepto at gawaing nagpapakita ng
pagkatao ng tao, pamilya at pakikipagkapwa,
pansarili, pampamilya, pagmamahal sa kapwa/ pananagutang pansarili, pampamilya, lipunan, paggawa at mga pagpapahalagang moral
pamayanan, sa bansa at sa Diyos tungo sa maayos
at masayang pamumuhay.
O
pagmamahal sa kapwa, sa bansa/ daigdig at sa
Diyos tungo sa kabutihang panlahat.
at nagpapasiya at kumikilos nang mapanagutan
tungo sa kabutihang panlahat upang mamuhay
nang may kaayusan at kaligayahan.
PY
ANG BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO
Grade Level Standards (Pamantayan sa Bawat Baitang/Antas)

D
BAITANG PAMANTAYAN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa pagkakaroon ng kamalayan sa paggalang at pagmamahal sa sarili, kapwa at Diyos bilang
K gabay tungo sa maayos at masayang tahanan.
EP
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga paraan ng paggalang sa sarili, kapwa, bansa at Diyos bilang gabay tungo sa maayos at
1
E
masayang tahanan at paaralan.
xiii
D
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa pagpapakikita ng mga kilos na nagpapahalaga sa sarili, kapwa, bansa, Diyos at sa
2 Kanyang mga nilikha bilang patnubay sa maayos at masayang paaralan at pamayanan.
C
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga gawain na nagpapakita ng pagpapahalaga tungo sa maayos at masayang
3 pamumuhay na may mapanagutang pagkilos at pagpapasiya para sa sarili, kapwa, pamayanan, bansa at Diyos .
O
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga makabuluhang gawain na may kaakibat na pagpapahalaga tungo sa wasto,
4 maayos, masaya at mapayapang pamumuhay para sa sarili, kapwa, bansa at Diyos.
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa masusing pagsusuri sa pagpapahayag, pagganap ng tungkulin na may
PY
5 pananagutan at pagsasabuhay ng mga ito tungo sa masaya, mapayapa at maunlad na pamumuhay para sa sarili/ mag-anak,
kapwa/ pamayanan, bansa/ daigdig at Diyos.
BAITANG PAMANTAYAN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga gawain na tumutulong sa pag-angat ng sariling dignidad, pagmamahal sa kapwa
6 na may mapanagutang pagkilos at pagpapasiya tungo sa maayos, mapayapa at maunlad na pamumuhay para sa kabutihang panlahat.
D
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga angkop na inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga /
7 pagbibinata, kakayahan at talento, hilig at pagkatao ng tao tungo sa pagtupad ng mga tungkulin sa sarili, sa kapwa, sa bansa/
daigdig at sa Diyos at pagtatakda ng mithiin upang mapanagutan ang kahihinatnan ng mga pasya at kilos.
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa layunin at kahalagahan ng pamilya at pakikipagkapwa upang maging mapanagutan sa
8
EP
pakikipag-ugnayan sa iba tungo sa makabuluhang buhay sa lipunan.
9
E
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa lipunan at paggawa bilang paglilingkod tungo sa
tamang pagpili ng kurso o hanapbuhay na magiging makabuluhan at kapaki-pakinabang sa kanya at sa lipunan.
xiv
D
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa pagkatao ng tao, makataong kilos, pagpapahalagang moral
10
at mga isyung moral at nagpapasya at kumikilos nang may preperensya sa kabutihan upang maging matatag sa gitna ng mga isyung moral
at impluwensya ng kapaligiran.
C
O
PY
GABAY Pangkurikulum sa Edukasyon sa Pagpapakatao (ESP)
BAITANG 10
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa pagpapakatao,
Pangkalahatang makataong kilos, pagpapahalagang moral at mga isyung moral at nagpapasiya at kumikilos nang
Pamantayan
D
may preperensya sa kabutihan upang maging matatag sa gitna ng mga isyung moral at
impluwensya ng kapaligiran.
PAMANTAYAN
PAMANTAYANG MGA KASANAYANG
NILALAMAN SA PAGGANAP
PANGNILALAMAN PAMPAGKATUTO CODE
(Content Standard) (Performance
(Content Standard) ( Learning Competencies)
EP
Standard)
UNANG MARKAHAN: Ang Moral na Pagkatao
Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa pagpapakatao at pagkatao
Pangnilalaman
E
ng tao upang makapagpasiya at kumilos nang may preperensya sa kabutihan.
xv
Ang pag-unawa sa kahalagahan ng pagkilos ayon sa pagkatao ng tao ay daan tungo sa pagiging
Batayang Konsepto
moral na nilalang.
D
1. Ang mga Katangian Naipamamalas ng Nailalapat ng mag- 1.1 Natutukoy ang mga katangian ng EsP10MP
ng Pagpapakatao mag-aaral ang pag- aaral ang mga pagpapakatao -Ia-1.1
unawa sa mga tiyak na hakbang 1.2 Nasusuri ang sarili kung anong
katangian ng upang
C katangian ng pagpapakatao ang
pagpapakatao. paunlarin ang mga makatutulong sa pagtupad ng iba’t EsP10MP
katangian ng ibang papel sa buhay (upang -Ia-1.2
pagpapakatao.
O magampanan ang kaniyang misyon
sa buhay)
1.3 Napatutunayan na ang pag-unlad
sa mga katangian ng pagpapakatao
EsP10MP
ay instrumento sa pagganap ng tao
-Ib-1.3
sa kaniyang misyon sa buhay tungo
PY
sa kaniyang kaligayahan.
1.4 Nailalapat ang mga tiyak na
EsP10MP
hakbang upang paunlarin ang mga
-Ib-1.4
katangian ng pagpapakatao
PAMANTAYAN
Standard)
2. Ang Mataas na Naipamamalas ng Nakagagawa ang 2.1 Natutukoy ang gamit at tunguhin
Gamit at Tunguhin mag-aaral ng mga ng isip at kilos-loob sa angkop na EsP10MP
mag-aaral ang pag-
ng Isip at Kilos-Loob angkop na kilos sitwasyon -Ic-2.1
unawa sa mga
(Will)
D
konsepto tungkol sa
upang maipakita
ang kakayahang
2.2 Nasusuri kung ginamit nang tama
EsP10MP
paggamit ng isip sa ang isip at kilos-loob ayon sa
hanapin ang tunguhin ng mga ito -Ic-2.2
paghahanap ng katotohanan at
katotohanan at maglingkod at 2.3 Naipaliliwanag na ang isip at kilos-
paggamit ng kilos- magmahal. loob ay ginagamit para lamang sa EsP10MP
EP
loob sa paglilingkod/ paghahanap ng katotohanan at sa -Ic-2.3
paglilingkod/pagmamahal
pagmamahal.
2.4 Nakagagawa ng mga angkop na
E kilos upang maipakita ang
EsP10MP
kakayahang hanapin ang
-Ic-2.4
xvi
katotohanan at maglingkod at
D magmahal
3. Paghubog ng Naipamamalas ng Nakagagawa ang 3.1 Nakikilala ang mga yugto ng
Konsensiya batay sa mag-aaral ang pag- mag-aaral ng konsensiya sa EsP10MP
Likas na Batas Moral unawa sa konsepto angkop na kilos pagsusuri o pagninilay sa isang
ng paghubog ng
C
upang itama ang pagpapasiyang ginawa
-Id-3.1
konsiyensiya batay mga maling

sa Likas na Batas pasiyang ginawa. 3.2 Nakapagsusuri ng mga pasiyang
Moral.
O ginawa batay sa mga Prinsipyo ng EsP10MP
Likas na Batas Moral -Id-3.2
3.3 Napatutunayan na ang

konsensiyang nahubog batay sa
EsP10MP
Likas na Batas Moral ay nagsisilbing
-Ie-3.3
PY
gabay sa tamang pagpapasiya at
pagkilos
PAMANTAYAN
Standard)
3. Paghubog ng Naipamamalas ng Nakagagawa ang 3.4 Nakagagawa ng angkop na kilos
Konsensiya batay sa
D
mag-aaral ang pag- mag-aaral ng batay sa konsensiyang nahubog ng
Likas na Batas Moral unawa sa konsepto angkop na kilos Likas na Batas Moral
EsP10MP
ng paghubog ng upang itama ang
-Ie-3.4
konsiyensiya batay mga maling
sa Likas na Batas pasiyang ginawa.
EP
Moral.
4. Ang Mapanagutang Naipamamalas ng Nakagagawa ang 4.1 Natutukoy ang mga pasiya at kilos
Paggamit ng Kalayaan na tumutugon sa tunay na gamit EsP10MP
mag-aaral ang pag- mag-aaral ng mga
E
unawa sa tunay na angkop na kilos ng kalayaan -If-4.1
kahulugan ng upang maisabuhay 4.2 Nasusuri ang tunay na kahulugan EsP10MP
xvii
kalayaan.
D
ang paggamit ng ng kalayaan -If-4.2
tunay na kalayaan: 4.3 Naipaliliwanag na ang tunay na
tumugon sa tawag kalayaan ay ang kakayahang EsP10MP
tumugon sa tawag ng pagmamahal -Ig-4.3
ng pagmamahal at
paglilingkod.
C at paglilingkod
kilos upang maisabuhay ang
O paggamit ng tunay na kalayaan:
tumugon sa tawag ng pagmamahal
at paglilingkod
EsP10MP
-Ig-4.4
PY
PAMANTAYAN
Standard)
IKALAWANG MARKAHAN: Ang Makataong Kilos
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa makataong kilos upang
Pamantayang
Pangnilalaman
D
makapagpasiya nang may preperensya sa kabutihan sa gitna ng mga isyung moral at impluwenysa
ng kapaligiran.
Ang pag-unawa sa mga konsepto ng moralidad ng kilos ay gabay sa pagpili ng moral na pasiya at
Batayang Konsepto
kilos sa gitna ng mga isyung moral at impluwensya ng kapaligiran.
5. Ang Pagkukusa ng Naipamamalas ng Nakapagsusuri ang 5.1 Nakikilala:
EP
Makataong Kilos at mag-aaral ang pag- mag-aaral ng: a. na may pagkukusa sa
Mga Salik na unawa sa konsepto a. sariling kilos na makataong kilos kung
Nakaaapekto sa
E
ng pagkukusa ng dapat nagmumula ito sa malayang
Pananagutan ng Tao makataong kilos at panagutan at pagsasagawa ng kilos-loob sa EsP10MK
sa Kahihinatnan ng mga salik sa
xviii
nakagagawa ng pamamatnubay ng isip.
Kilos at Pasiya nakaaapekto sa
D
paraan upang b. ang bawat salik na nakaaapekto
-IIa-5.1
pananagutan ng tao maging sa pananagutan ng tao sa
sa kahihinatnan ng mapanagutan kahihinatnan ng kaniyang kilos at
kilos at pasiya.
C
sa pagkilos pasiya
b. sarili batay sa
5.2 Nakapagsusuri ng:
mga salik na
O
nakaaapekto sa a. mga kilos na may panagutan
pananagutan b. mga sitwasyong nakaaapekto sa
EsP10MK
ng tao sa pagkukusa sa kilos dahil sa
-IIa-5.2
kahihinatnan ng kamangmangan, masidhing
kilos at pasiya damdamin, takot, karahasan at
PY
at nakagagawa gawi
PAMANTAYAN
Standard)
5. Ang Pagkukusa ng
D
Naipamamalas ng ng mga 5.3 Napatutunayan na:
Makataong Kilos at mag-aaral ang pag- hakbang upang a. Ang makataong kilos ay sinadya
Mga Salik na unawa sa konsepto mahubog ang (deliberate) at niloob ng tao,
Nakaaapekto sa ng pagkukusa ng kaniyang gamit ang isip, kaya
Pananagutan ng Tao makataong kilos at kakayahan sa pananagutan niya ang
sa Kahihinatnan ng mga salik sa pagpapasiya kahihinatnan nito (kabutihan o
EP
Kilos at Pasiya nakaaapekto sa kasamaan). EsP10MK
pananagutan ng tao b. Nakaaapekto ang -IIb-5.3
E
sa kahihinatnan ng
kilos at pasiya.
kamangmangan, masidhing
damdamin, takot, karahasan at
xix
gawi sa pananagutan ng tao sa
D kahihinatnan ng kaniyang kilos
dahil maaaring mawala ang
pagkukusa ng kilos.
C 5.4 Nakapagsusuri ng:
a. sariling kilos na dapat panagutan
at nakagagawa ng paraan upang
O maging mapanagutan sa
pagkilos
b. Sarili batay sa mga salik na EsP10MK
nakaaapekto sa pananagutan ng -IIb-5.4
tao sa kahihinatnan ng kilos at
pasiya at nakagagawa ng mga
PY
hakbang upang mahubog ang
kaniyang kakayahan sa
pagpapasiya nang tama at
mabuti
PAMANTAYAN
Standard)
6. Layunin, Paraan, Naipamamalas ng Nakapagsusuri ang 6.1 Naipaliliwanag ang layunin, paraan
Sirkumstansiya, at mag-aaral ng EsP10MK
mag-aaral ang pag- at sirkumstansiya, at kahihinatnan
Kahihinatnan ng kabutihan o -IIc-6.1
ng makataong kilos
Makataong Kilos
D
unawa sa layunin,
paraan at mga
kasamaan ng 6.2 Nakapagsusuri ng kabutihan o
sariling pasiya o kasamaan ng sariling pasiya o kilos
sirkumstansiya ng kilos sa isang EsP10MK
makataong kilos. sa isang sitwasyon batay sa
sitwasyon batay sa -IIc-6.2
layunin, paraan, sirkumstansiya, at
layunin, paraan at kahihinatnan nito
EP
sirkumstansiya
6.3 Napatutunayan na ang layunin,
nito.
paraan, sirkumstansiya, at
EsP10MK
kahihinatnan ng kilos ay
E nagtatakda ng pagkamabuti o
-IId-6.3
pagkamasama nito
xx
D 6.4 Nakapagtataya ng kabutihan o
kasamaan ng pasiya o kilos sa
isang sitwasyong may suliranin EsP10MK
(dilemma) batay sa layunin, paraan -IId-6.4
C sirkumstansiya, at kahihinatnan
nito
7. Ang Kabutihan o Naipamamalas ng Naitatama ng 7.1 Natutukoy ang batayan sa
Kasamaan ng Kilos mag-aaral ang pag- mag-aaral ang
O paghusga sa kabutihan o
EsP10MK
Ayon sa Paninindigan, unawa sa kabutihan isang maling kilos kasamaan ng kilos ayon sa
-IIe-7.1
Gintong Aral at o kasamaan ng kilos sa pamamagitan panininindigan, Gintong Aral at
Pagpapahalaga ayon sa ng pagpapasiya mataas na Pagpapahalaga
pagpapahalaga. gamit ang mas 7.2 Nakapagsusuri kung paano paiiralin
mataas na ang mas mataas na pagpapahalaga EsP10MK
PY
pagpapahalaga. sa isang sitwasyong may conflict -IIe-7.2
PAMANTAYAN
Standard)
7. Ang Kabutihan o Naipamamalas ng Naitatama ng 7.3 Naipaliliwanag na kasama sa
Kasamaan ng Kilos
D
mag-aaral ang pag- mag-aaral ang nararapat na gamiting batayan sa
Ayon sa Paninindigan, unawa sa kabutihan isang maling kilos paghusga ng kabutihan o kasamaan EsP10MK
Gintong Aral at o kasamaan ng kilos sa pamamagitan ng kilos ang Kautusang Walang -IIf-7.3
Pagpapahalaga ayon sa ng pagpapasiya Pasubali, Gintong Aral at mga
pagpapahalaga. gamit ang mas pagpapahalaga
EP
mataas na 7.4 Naitatama ang isang maling kilos sa
pagpapahalaga. pamamagitan ng paggawa ng mga
EsP10MK
tiyak na hakbang batay sa
E paninidigan, Gintong Aral, at mas
-IIf-7.4
mataas na pagpapahalaga
xxi
8. Mga Yugto ng Naipamamalas ng Nakapagsusuri ang 8.1 Naipaliliwanag ang bawat yugto ng
Makataong Kilos at mag-aaral ang pag-
D
mag-aaral ng makataong kilos at mga hakbang
EsP10MK
-IIg-8.1
Mga Hakbang sa unawa sa mga sariling kilos at sa moral na pagpapasiya
Moral na pasiya batay sa 8.2 Natutukoy ang mga kilos at
yugto ng makataong
Pagpapasiya mga yugto ng pasiyang nagawa na EsP10MK
kilos at mga
C
makataong kilos at umaayon sa bawat yugto ng -IIg-8.2
hakbang sa moral nakagagawa ng makataong kilos
na pagpapasiya. plano upang
O
maitama ang kilos
8.3 Naipaliliwanag na ang bawat yugto
ng makataong kilos ay kakikitaan
o pasiya. ng kahalagahan ng deliberasyon ng EsP10MK
isip at katatagan ng kilos-loob sa -IIh-8.3
paggawa ng moral na pasiya at
kilos
PY
8.4 Nakapagsusuri ng sariling mga kilos
at pasiya batay sa mga yugto ng
EsP10MK
makataong kilos at nakagagawa ng
-IIh-8.4
plano upang maitama ang mga
kilos o pasiya
PAMANTAYAN
Standard)
IKATLONG MARKAHAN: Mga Pangunahing Birtud at Pagpapahalagang Moral
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa mga pagpapahalagang
Pamantayang
moral upang makapagpasiya at makakilos tungo sa makabuluhan at mabuting pakikipag-ugnayan sa
Pangnilalaman
D
Diyos, sa kapwa at sa kapaligiran.
Ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa mga pagpapahalagang moral ay kailangan upang
Batayang Konsepto
makapagpasiya at makakilos nang may preperensya sa kabutihan.
9. Maingat na Naipamamalas ng Nakagagawa ang 9.1 Natutukoy ang mga kilos na
EsP10PB
Paghuhusga mag-aaral ang pag- mag-aaral ng mga nagpapakita ng maingat na
-IIIa-9.1
(Prudence) unawa sa maingat angkop na kilos na paghuhusga
EP
na paghuhusga nagpapakita ng 9.2 Nasusuri ang mga kilos na
(prudence). maingat na EsP10PB
nagpapakita ng maingat na
-IIIa-9.2
E paghuhusga. paghuhusga
9.3 Napatutunayan na ang maingat na
xxii
paghuhusga ay mahalagang
D kasanayan sa tamang pagpapasiya
EsP10PB
-IIIb-9.3
upang mapaunlad ang paninindigan
sa pagpapakatao
C kilos na nagpapakita ng maingat na
EsP10PB
-IIIb-9.4
paghuhusga
10. Pagmamahal sa Naipamamalas ng Nakagagawa ang 10.1 Nakikilala sa sarili ang mga
Bayan mag-aaral ang pag- mag-aaral ng
O indikasyon ng pagmamahal sa
EsP10PB
unawa sa -IIIc-10.1
angkop na kilos bayan
pagmamahal sa
upang maipamalas 10.2 Nahuhusgahan ang angkop na EsP10PB
bayan.
ang pagmamahal kilos o tugon sa mga sitwasiyong -IIIc-10.2
sa Bayan kailangan ang mapanuring pag-
PY
(Patriyotismo). EsP10PB
iisip bilang pagpapakita ng -IIIc-10.2
PAMANTAYAN
Standard)
10. Pagmamahal sa Naipamamalas ng Nakagagawa ang pagmamahal sa bayan
Bayan
D
mag-aaral ang pag- mag-aaral ng 10.3 Nahihinuha na ang pagmamahal sa
unawa sa angkop na kilos bayan ay masasalamin sa
pagmamahal sa pagsisikap na maisabuhay ang mga EsP10PB
upang maipamalas
bayan. pagpapahalaga at nakaaambag sa -IIId-10.3
ang pagmamahal
pag-angat ng kulturang Pilipino at
sa Bayan
EP
kaunlaran ng bansa
(Patriyotismo).
kilos sa pamayanan o barangay
E upang maipamalas ang
EsP10PB
-IIId-10.4
pagmamahal sa bayan
xxiii
11. Pangangalaga sa Naipamamalas ng
D
Nakagagawa ang 11.1 Nakapagpapaliwanag ng
EsP10PB
Kalikasan mag-aaral ang pag- mag-aaral ng kahalagahan ng pangangalaga sa
. unawa sa angkop na kilos -IIIe-11.1
kalikasan
pangangalaga sa upang
11.2 Natutukoy ang mga paglabag sa
kalikasan. maipamalas ang
C pangangalaga sa kalikasan na EsP10PB
pangangalaga sa -IIIe-11.2
umiiral sa lipunan
kalikasan.
11.3 Napangangatwiranan na:
O a. Lahat tayo ay mamamayan ng
iisang mundo, dahil nabubuhay
tayo sa iisang kalikasan (Mother
Nature)
EsP10PB
b. Inutusan tayo ng Diyos na
-IIIf-11.3
alagaan ang kalikasan
PY
(stewards) at hindi maging
tagapagdomina para sa susunod
na henerasyon.
c. Binubuhay tayo ng kalikasan
PAMANTAYAN
Standard)
11. Pangangalaga sa Naipamamalas ng Nakagagawa ang 11.4 Nakagagawa ng mga angkop na EsP10PB
Kalikasan mag-aaral ang pag- mag-aaral ng kilos upang maipamalas ang -IIIf-11.4
unawa sa angkop na kilos pangangalaga sa kalikasan
D
pangangalaga sa upang
kalikasan. maipamalas ang
pangangalaga sa
kalikasan.
12. Espiritwalidad at Naipamamalas ng Nakagagawa ang 12.1 Natutukoy ang mga katangian ng EsP10PB
EP
Pananampalataya mag-aaral ang pag- mag-aaral ng tao bilang espiritwal na nilalang -IIIg-12.1
unawa sa angkop na kilos 12.2 Nasusuri ang sariling ugnayan sa EsP10PB
E
pananampalataya at
espiritwalidad.
upang mapaunlad Diyos -IIIg-12.2
ang sariling 12.3 Nahihinuha na:
xxiv
a. Nasa pagsisikap na hanapin ang
D
pananampalataya
kahulugan ng buhay, hindi ang
at espiritwalidad.
mga bagay na materyal, ang
pagiging espiritwal ng tao.
b. Ang pagsisikap na mapanatili
C ang ugnayan sa Diyos, bilang
indikasyon ng pagiging ispiritwal, EsP10PB
ang nagpapatibay sa ating -IIIh-12.3
O pananampalataya.
c. Naipakikita ang tunay na
pananampalataya sa pag-ibig sa
kapwa at preperensya sa
kabutihan.
PY
PAMANTAYAN
Standard)
12. Espiritwalidad at
Pananampalataya
DNaipamamalas ng
mag-aaral ang pag-
Nakagagawa ang 12.4 Nakagagawa ng mga angkop na
mag-aaral ng kilos upang mapaunlad ang sariling
unawa sa angkop na kilos pananampalataya at
pananampalataya at espiritwalidad EsP10PB
upang mapaunlad
espiritwalidad. -IIIh-12.4
ang sariling
EP
pananampalataya
E at espiritwalidad.
IKAAPAT NA MARKAHAN: Ang Aking Posisyon sa mga Isyung Moral

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga isyung moral upang magkaroon ng matatag na
Pamantayang
xxv
paninindigan sa kabutihan sa gitna ng iba’t ibang pananaw sa mga isyung ito at mga impluwensya
Pangnilalaman
ng kapaligiran.
D
Ang pag-unawa sa mga isyung moral ay nakatutulong sa pagbuo ng mapaninindigang pananaw
Batayang Konsepto batay sa apat na pangunahing birtud o ugali (cardinal virtues) at anim na pangunahing
pagpapahalagang moral (core moral values).
13. Mga Isyu Tungkol sa Naipamamalas ng
C
Nakagagawa ang 13.1 Natutukoy ang mga gawaing
EsP10PI
Buhay (Paggamit ng mag-aaral ang pag- mag-aaral ng taliwas sa batas ng Diyos at sa
-IVa-13.1
droga, Aborsyon, sariling pahayag kasagraduhan ng buhay
Pagpapatiwakal,
unawa sa mga
tungkol sa mga
O 13.2 Nasusuri ang mga gawaing taliwas
gawaing taliwas sa EsP10PI
Euthanasia) gawaing taliwas sa sa batas ng Diyos at sa
batas ng Diyos at sa batas ng Diyos at
kasagraduhan ng buhay -IVa-13.2
kasagraduhan ng sa kasagraduhan
13.3 Napatutunayan na:
buhay. ng buhay.
Ang pagbuo ng posisyon tungkol sa
PY
mga isyung may kinalaman sa
EsP10PI
paninindigan ng tao sa pagmamahal
-IVb-13.3
niya sa buhay bilang kaloob ng
Diyos ay kailangan upang
mapatibay ang ating pagkilala sa
PAMANTAYAN
Standard)
13. Mga Isyu Tungkol sa Naipamamalas ng Nakagagawa ang Kaniyang kadakilaan at
Buhay (Paggamit ng mag-aaral ang pag- mag-aaral ng kapangyarihan at kahalagahan ng
droga, Aborsyon, unawa sa mga sariling pahayag tao bilang nilalang ng Diyos.
Pagpapatiwakal,
D
gawaing taliwas sa tungkol sa mga 13.4 Nakagagawa ng sariling pahayag
Euthanasia) batas ng Diyos at sa gawaing taliwas sa tungkol sa mga gawaing taliwas sa
kasagraduhan ng batas ng Diyos at EsP10PI
batas ng Diyos at sa kasagraduhan
buhay. sa kasagraduhan -IVb-13.4
ng buhay
ng buhay.
EP
14. Mga Isyu Tungkol Naipamamalas ng Nakagagawa ang 14.1 Natutukoy ang mga isyung kaugnay
sa Sekswalidad mag-aaral ang pag- mag-aaral ng sa kawalan ng paggalang sa EsP10PI
(Pre-marital sex, unawa sa mga isyu malinaw na dignidad at seksuwalidad -IVc-14.1
pornograpiya tungkol sa
E posisyon tungkol 14.2 Nasusuri ang mga isyung kaugnay
Pang-aabusong sekswalidad (pre- sa isang isyu sa sa kawalan ng paggalang sa EsP10PI
xxvi
Seksuwal,
prostitusyon)
marital sex,
pornograpiya pang-
D
kawalan ng
paggalang sa
dignidad at seksuwalidad -IVc-14.2
aabusong sekswal, dignidad at 14.3 Ang malawak na kaalaman sa mga

prostitusyon). sekswalidad. isyung may kinalaman sa kawalan
ng paggalang sa seksuwalidad ay
C daan upang magkaroon ng EsP10PI
O malinaw na posisyon sa -IVd-14.3
kahalagahan ng paggalang sa
kabuuan ng pagkatao ng tao sa
tunay na layunin nito
14.4 Nakagagawa ng malinaw na
posisyon tungkol sa isang isyu sa EsP10PI
kawalan ng paggalang sa dignidad -IVd-14.4
PY
at seksuwalidad
PAMANTAYAN
Standard)
15. Mga Isyung Moral Naipamamalas ng Nakabubuo ang
Tungkol sa Kawalan
D
mag-aaral ang pag- mag-aaral ng mga
15.1 Natutukoy ang mga isyung kaugnay
sa kawalan ng paggalang sa
EsP10PI
ng Galang sa unawa sa mga isyu hakbang upang -IVe-15.1
katotohanan
Katotohanan tungkol sa paglabag maisabuhay ang 15.2 Nasusuri ang mga isyung may
Pagsasabi ng totoo sa katotohanan paggalang sa EsP10PI
kinalaman sa kawalan ng paggalang
para sa kabutihan- (pagsasabi ng totoo katotohanan. -IVe-15.2
sa katotohanan
EP
whistle blwoing, para sa kabutihan-
15.3 Napatutunayan na: Ang pagiging
plagiarism, whistle blowing,
mulat sa mga isyu tungkol sa
intellectual piracy) plagiarism,
E
intellectual piracy).
kawalan ng paggalang sa
katotohanan ay daan upang isulong
EsP10PI
-IVf-15.3
at isabuhay ang pagiging
xxvii
D mapanagutan at tapat na nilalang
15.4 Nakabubuo ng mga hakbang upang
maisabuhay ang paggalang sa EsP10PI
katotohanan -IVf-15.4
16. Mga Isyu tungkol Naipamamalas ng Nakagagawa ang

C 16.1 Natutukoy ang mga isyu tungkol sa
sa Paggawa mag-aaral ang pag- mag-aaral ng paggawa at paggamit ng EsP10PI
-IVg-16.1
(Paggamit ng
kagamitan at oras
unawa sa mga isyu
tungkol sa paggawa
O
posisyon tungkol
sa isang isyu sa
kapangyarihan
16.2 Nasusuri ang mga isyu tungkol sa
sa trabaho,Sugal, (Paggamit ng paggawa at EsP10PI
paggawa at paggamit ng
Game of chance, kagamitan at oras paggamit ng -IVg-16.2
kapangyarihan
Paggamit ng oras at sa trabaho,Sugal, kapangyarihan.
kagamitan sa Game of chance, 16.3 Napatutunayan na:
PY
trabaho, Paggamit ng oras at Ang pagkakaroon ng matibay na
Magkasalungat na kagamitan sa paninindigan sa paggawa at tamang EsP10PI
interes (Conflict of trabaho, paggamit ng kapangyarihan ay -IVh-16.3
interest) at daan para sa mapanagutang
paglilingkod.
PAMANTAYAN
Standard)
Paggamit ng Magkasalungat na 16.4 Nakabubuo ng matatag na posisyon EsP10PI
Kapangyarihan interes (Conflict of tungkol sa mga isyu sa paggawa at -IVh-16.4
(Pakikipagsabwatan, interest) at paggamit ng
Panunuhol, Bribery,
D
Paggamit ng kapangyarihan
Kickback, Kapangyarihan
Nepotismo) (Pakikipagsabwatan
, Panunuhol
(Bribery), Kickback,
EP
Nepotismo).
E
xxviii
D
C
O
PY
CODE BOOK LEGEND
Sample: EsP10PB-IIIg-12.1
LEGEND
D SAMPLE DOMAIN/ COMPONENT CODE
Learning Area
and Strand/ Edukasyon sa Tungkulin Ko Sa Aking Sarili at Pamilya PKP
Subject or Pagpapakatao
Specialization EsP Mahal Ko, Kapwa Ko P
First Entry
10
EP
Para Sa Kabutihan ng Lahat, Sumunod Tayo PPP
Grade Level Baitang 10
Paggawa ng Mabuti, Kinalulugdan ng Diyos PD
Uppercase Letter/s Component/

E
Domain/Content/
Ang Pagpapahalaga
PB
Pagkilala at Pamamahala sa mga Pagbabago sa
Sarili
PS
at Birtud
Topic Ang Pagkatao ng Tao PT
xxix
D -
Ang Pagpapahalaga at Birtud PB
Roman Numeral
*Zero if no specific Quarter Ikatlong Markahan III Ang Pakikipagkapwa P
quarter
Lowercase Letter/s Mga Isyu sa Pakikipagkapwa IP
*Put a hyphen (-) in
between letters to Week Ikapitong linggo
C Ang Papel ng Lipunan sa Tao PL
g
indicate more than a
specific week Ang Tungkulin ng Tao sa Lipunan TT
O
- Mga Kaugnay na Pagpapahalaga sa Paggawa KP
NakapagpapaLiwanag Mapanagutang Pagpaplano ng Kursong
ng kahalagahan ng Akademiko o Teknikal-Bokasyonal, Sining at PK
Arabic Number Competency 12.1
pangangalaga sa Isports, Negosyo o Hanapbuhay
kalikasan
Ang Moral na Pagkatao MP
PY
Ang Makataong Kilos MK
Ang Aking Posisyon sa mga Isyung Moral PI
Edukasyon sa Pagpapakatao Baitang 10
Unang Markahan
Gabay sa Pagtuturo sa Modyul 1:
ANG MGA KATANGIAN NG PAGPAPAKATAO
Bilang ng Oras: 4
I. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga Kasanayang

Pampagkatuto
Pamantayan sa pagkatuto
Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
PY
unawa sa mga katangian ng pagpapakatao
Pamantayan sa Pagganap: Nailalapat ng mag-aaral ang mga tiyak na
hakbang upang paunlarin ang mga katangian ng pagpapakatao
Batayang konsepto
O
Ano ang pinakamahalagang mensahe na dapat maunawaan at
maipamalas ng mag-aaral? C
Ang pag-unlad sa mga katangian ng pagpapakatao ay instrumento
sa pagganap ng tao sa kaniyang misyon sa buhay tungo sa kaniyang
kaligayahan.
D
Pagsasabuhay ng mga pagkatuto
Ano ang patunay ng pag-unawa?

E
Nailalapat ang mga tiyak na hakbang upang paunlarin ang mga katangian
EP
ng pagpapakatao
Kakayahan
Anong kakayahan ang dapat maipamalas tungo sa pag-unawa?

D
Nasusuri ang sarili kung anong katangian ng pagpapakatao ang

makatutulong sa pagtupad ng iba’t ibang papel sa buhay (upang
magampanan ang kaniyang misyon sa buhay)
Kaalaman
Anong kaalaman ang kailangan upang maipamalas ang pag-unawa?
Natutukoy ang mga katangian ng pagpapakatao
II. Pag-uugnay ng mga Kasanayang Pampagkatuto sa Pagtatasa
Mga Kasanayang Pagtatasa

Pampagkatuto
KP1: KP1:
Natutukoy ang Pagsasadula ng taong nagpapakatao sa
mga katangian ng pamamagitan ng malikhaing pamamaraan
pagpapakatao
Pagsulat ng pinaunlad na Personal na
Pahayag ng Misyon sa Buhay (PPMB)
PY
KP2: KP2:
Nasusuri ang sarili Pagtukoy ng iba’t ibang papel sa buhay
kung anong katangian at mga gawain na makatutulong sa
ng pagpapakatao pagtupad ng Personal na Pahayag ng
ang makatutulong sa Misyon sa Buhay (PPMB)
O
pagtupad ng iba’t ibang
papel sa buhay (upang Pagtukoy ng mga katangian ng
magampanan ang pagpapakatao na masasalamin sa gawain
kaniyang misyon sa buhay)
C na makatutulong sa pagtupad ng PPMB
KP3: KP3:
D
Napatutunayan na Pagsagot sa mga tanong sa bahaging
ang pag-unlad sa Tayahin ang Iyong Pag-unawa
mga katangian ng
E
pagpapakatao ay mga Pagbuo at pagpapaliwanag ng Batayang

instrumento sa pagkamit Konsepto
EP
ng tao sa kaniyang
misyon sa buhay tungo sa
kaniyang kaligayahan
KP4: KP4:
Pagsagot sa matrix ng Plano ng
D
Nailalapat ang mga

tiyak na hakbang Pagsasabuhay ng Aking Personal na
upang paunlarin ang Pahayag ng Misyon sa Buhay (PPMB)
mga katangian ng
pagpapakatao Pagtatala ng mga posibleng kilos na
magagawa upang mapaunlad sa sarili
ang mga katangian sa pagpapakatao
. Pagtupad ng konkretong plano tungo

sa pag-unlad ng mga katangian sa
pagpapakatao sa loob ng isang linggo
III. Plano ng Pagtuturo-Pagkatuto
A. ANO ANG INAASAHANG MAIPAMAMALAS MO?
1. Talakayin ang panimula sa pahina 1 ng Modyul 1. Mahalagang maiugnay ang

kasalukuyang aralin sa mga modyul sa Ikalawang Markahan ng Baitang 7
upang maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga ng pagkatuto mula sa mga
ito at ang kaugnayan nito sa kasalukuyang modyul.
2. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral sa
panimula pa lamang upang matiyak na makukuha ang kanilang interes para
sa pagsasagawa ng mga gawain. Maaaring tumawag ng ilang mga mag-aaral
na magbabahagi ng kanilang karanasan kaugnay ng naunang pangungusap
PY
sa bahaging ito.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Mahalagang Tanong na nasa dulong bahagi ng
panimula sa pahina 1.
4. Pagkatapos, ipabasa at isa-sahin ang mga layuning pampagkatuto (kasanayang
O
pampagkatuto) para sa Modyul 1.
5. Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning
binasa?
C
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng KP3 upang
maiwasan na kaagad na mailahad sa mga mag-aaral ang Batayang Konsepto.
Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin,
D
mahihinuha nila ang Batayang Konsepto.
E
Paunang Pagtataya
EP
Layunin: Tayahin ang kaalaman ng mag-aaral tungkol sa paksa sa antas ng

KAALAMAN, KASANAYAN (process/skills), AT PAG-UNAWA (understanding of
concepts)
D
1. Ipabasa ang panuto para sa Paunang Pagtataya sa pahina 2 - 4 ng modyul.

Tanungin sila: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
2. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya sa loob ng 10 hanggang
15 minuto.
3. Ipaskil o isulat sa pisara ang mga tamang sagot sa Paunang Pagtataya.
4. Gamiting gabay ang resulta nito upang mataya ang mga kasanayang
nangangailangan ng mas malalim na pagtalakay.
5. Palagdaan sa mga mag-aaral ang ginawang pagtataya at atasan silang itabi ito
upang magamit sa paghahambing sa resulta ng pagsagot muli nito pagkatapos
basahin ang Pagpapalalim.
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral na kung ano man ang maging
resulta ng Paunang Pagtataya, hindi ito magiging bahagi ng pagbibigay ng marka,
kundi isang mahalagang pagbabatayan ng kaniyang pag-unlad. Pagkatapos
ng Paghinuha ng Batayang Konsepto, pasagutang muli sa mga mag-aaral ang
pagtataya upang malaman ang antas ng kanilang pag-unawa sa mga konsepto
at kung nagkaroon ng pag-unlad ang kanilang kakayahan sa pagpapasiya at
pagkilos gamit ang mga katangian ng pagpapakatao.
B. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
PY
Layunin: Tayahin ang mga dating kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa paksa
na nakabatay sa karanasan upang matukoy ng guro ang mga maling kaalaman
ng mga mag-aaral (misconceptions o alternative conceptions).
O
Gawain 1
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga
mag-aaral sa pahina 4 - 5 ng Modyul 1.
C
2. Ipabasa ang Panuto at saka tanungin: Mayroon bang kailangang linawin sa
Panuto?
3. Bigyan ng 5 - 10 minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang unang
D
pangkatang gawain.
4. Pagkatapos ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa bilang 3,
E
pahina 5.
5. Atasan ang mga mag-aaral na humanda para sa pangkatang dula-dulaan ng
taong nagpapakatao sa malikhaing pamamaraan.
EP
6. Pagkatapos ng dula-dulaan, pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa

bilang 5, pahina 5.
7. Tiyaking magagamit ang pagkatuto sa mga nagdaang gawain upang maiugnay
ito sa mga susunod na gawain.
D
Gawain 2

mag-aaral sa pahina 6.
Panuto?
3. Bigyan ng 10 -15 minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang gawain.
4. Pagkatapos, pasagutan ang mga tanong sa bilang 1 at 2, pahina 6.
C. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN,
AT PAG-UNAWA
Layunin: Tulungan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at

paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang mga kaalaman ng mag-aaral
na hango sa karanasan
1. Maaaring simulan ang bahaging ito sa pamamagitan ng pagbabalik-aral.

Mahalagang matiyak na nanatili ang pagkatuto sa mga mag-aaral upang
matiyak na maiuugnay nila ang pagkatuto rito sa susunod na gawain. Muling
itanong sa mga mag-aaral ang kanilang mga pagtuklas sa naunang mga
PY
gawain.
2. Pagkatapos, ipabasa sa isang mag-aaral ang Panuto at saka sabihin: Mayroon
bang kailangang linawin sa Panuto?
3. Ipagawa ang Gawain 3 sa bahaging Paglinang ng Kaalaman, Kakayahan, at
O
Pag-unawa sa pahina 7 ng Modyul 1.
4. Bigyan ang mga mag-aaral ng 10 - 15 minuto upang isagawa ang gawain.
5. Pagkatapos, gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng dyad sa bawat
C
pangkat at ibahagi ang output sa bawat isa sa loob ng tatlong minuto.
6. Ibahagi sa pangkat ang mga sagot na magkapareho. Halimbawa: ang mga
papel sa buhay at ang mga gawaing na makatutulong sa pagtupad ng iba’t
ibang papel sa buhay.
D
7. Ilalahad ng bawat pangkat ang kanilang output.
8. Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong pagkatapos.
9. Magsagawa ng paglalahat sa klase. Tiyakin na naitatala sa pisara ang lahat
E
ng mga sagot ng mga mag-aaral upang mabigyang-pansin ang mahahalagang

konsepto na kanilang nabuo mula sa gawain.
EP
10. Mahalagang maging bukas sa tanong ng mga mag-aaral.

11. Tiyakin na unti-unting nagagabayan ang mga mag-aaral sa paghinuha ng
Batayang Konsepto. Mahalaga na unti-unti nang nagkakaroon ng linaw ang
Batayang Konsepto sa bahaging ito.
12. Maaaring ibigay na muli ang Mahalagang Tanong sa bahaging ito at pasagutan
D
sa ilang mga mag-aaral.
D. PAGPAPALALIM
Layunin: Gabayan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at

paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang isang babasahin na naglalaman
ng mga kaalaman at malalim na paliwanag sa paksa batay sa mga disiplina ng
EsP – ang Etika at Career Guidance. (Ang gurong manunulat ang bumuo ng
babasahin gamit ang mga mapagkakatiwalaang aklat, print at non-print.)
Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-aaral
bilang Takdang-Aralin.
1. Bago simulan ang Pagpapalalim, maaaring balikan ng guro ang tanong sa

bahagi ng Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo? na “Sa bawat kilos ko,
anong uri ng tao ang binubuo ko sa aking sarili?”
2. Hikayatin ang mga mag-aaral na ipaliwanag ang kani-kanilang mga sagot.
3. Sabihin: Ngayon, sisikapin nating unawain ang mga mahalagang konsepto
tungkol sa paksa gamit ang isang babasahin. Tingnan natin kung magkakaroon
ng pagbabago sa inyong mga sagot matapos na maunawaan ang nilalaman
ng babasahin.
4. Ipabasa ang kabuuan ng sanaysay sa pahina 9 - 15. Bigyan sila ng 15 - 20
PY
minuto upang basahin ito.
5. Ipabasa sa isang mag-aaral ang bawat bahagi at tanungin ang pagkaunawa
niya rito. Kung mali ang kaniyang pagkaunawa sa anumang talata, magbigay
ng tanong upang gabayan siya sa pagbuo ng tamang pag-unawa (o
O
paraphrasing).
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral ang bawat bahagi ng

C
babasahin at ang kabuuan nito dahil dito nila makukuha ang mga konseptong
nakaangkla sa Pilosopiyang Moral.
6. Iminumungkahing gamitin ang pagkamalikhain upang hindi maging kabagot-

D
bagot para sa mag-aaral ang bahaging ito.
7. Makatutulong ang pagsasagawa ng malikhaing presentasyon tulad ng pagre-
E
record ng babasahin at paglalapat ng voice over dito upang maging kawili-

wili ito sa mga mag-aaral at mapukaw ang kanilang interes o atensiyon.
Ngunit mahalaga pa rin ang mabasa nila ang kabuuan ng sanaysay sa
EP
modyul upang mas maunawaan at mapagnilayan nila ang mahahalagang

konsepto.
8. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang maisulat ang mga
mahahalagang konsepto na kanilang nakuha sa babasahin. Bigyang-diin ang
sumusunod: ang pagkakaiba ng pagka-ano at pagka-sino, ang tatlong yugto
D
ng pagka-sino ng tao, ang tatlong katangian ng pagpapakatao o ng tao bilang

persona, at ang pagmamahal bilang pagpapaunlad ng halaga ng minamahal
ayon sa kalikasan nito.
9. Isulat sa pisara ang mga ideya na makatutulong sa pag-unawa ng paksa at
paghinuha ng Batayang Konsepto.
10. Mahalagang tiyakin na sa bahaging ito ay handa na ang mga mag-aaral sa
paghinuha ng Batayang Konsepto. Maaaring magdagdag ng mga tanong kung
ito ang makatutulong upang mas mahinuha ng mga mag-aaral ang konsepto.
11. Mahalagang tiyakin na ang mga mag-aaral ang makatutuklas ng mga konsepto
at hindi lamang tuwirang ibibigay ng guro.
12. Ipadaloy ang malayang talakayan.
Paalala sa Guro: Sa pagitan ng mga talata sa babasahin ay may mga kahon na
naglalaman ng mga tanong na magagamit upang mataya ang pag-unawa ng mga
mag-aaral sa bawat bahagi ng babasahin. Nagsisilbing formative assessment
ang mga ito. Mahalagang hindi piliting matapos sa iisang araw ang pagtalakay
dito upang hindi magkaroon ng information overload ang mga bata at lalong hindi
makamit ang layuning ganap na maunawaan ng mga mag-aaral ang kabuuan ng
Batayang Konsepto.
Paghinuha ng Batayang Konsepto

1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang bahaging Paghinuha ng Batayang Konsepto.
2. Atasan ang mga mag-aaral na basahin ang panuto at sabihin: Mayroon bang
kailangang linawin sa panuto?
3. Muling ulitin sa klase ang mahalagang tanong na: Paano makatutulong sa tao
PY
ang mga katangian ng pagpapakatao upang makamit niya ang kaniyang
misyon sa buhay tungo sa kaniyang kaligayahan?
4. Bigyan ng limang minuto ang bawat pangkat upang makagawa ng pangkalahatang
sagot sa mahalagang tanong.
5. Atasan ang bawat pangkat na ipaskil sa pisara ang kanilang output.
6. Muling bigyan ng limang minuto ang klase upang makabuo ng pangkalahatang
O
sagot ng klase.
7. Ipabasa ito sa isang mag-aaral. Pagkatapos, hingin ang konklusyon ng ilang
mag-aaral ukol sa naging pagkatuto nila mula sa babasahin.
C
Patnubay: Naghanda ang mga manunulat ng mga Batayang Konsepto upang
magsilbing gabay ng mga guro. Ngunit hindi hinahadlangan ang mga guro na
gumawa ng Batayang Konsepto o di kaya naman ay mga karagdagang konsepto
D
na pinaniniwalaan na mahalagang maitanim sa puso at isip ng mga mag-aaral.
Mahalaga lamang na ang bubuuing Batayang Konsepto ay tumutugon sa
sumusunod na pamantayan (EDUP-R):
E
Enduring. Hindi ito dapat niluluma ng panahon o di kaya naman ay maaaring

maaanod sa pagbabago ng panahon.
EP
Discipline-based. Ito ay nangangailangan ng matibay na batayan na mula sa

malalim na pag-aaral o pagsasaliksik. Sa EsP ang mga batayang disiplina ay
Etika at Career Guidance.
Needs Uncoverage. Ito ay mapalalawak pa sa pamamagitan ng pagtalakay
sa mga aralin. Ang malaking konsepto ay maaari pang mahimay sa maliliit na
D
konsepto.
Potentially Engaging. Nararapat na mapukaw nito ang interes at atensiyon ng
mga mag-aaral upang matiyak na ito ay kanilang maaalala kahit pa lumipas ang
matagal na panahon.
Relationship between two variables. Ito ay dapat na pagsasalaysay ng ugnayan
ng dalawang variable. Iwasan ang gumamit ng depinisyon sa pagbuo ng
batayang konsepto.
Halimbawa: Ano ang kabutihang maidudulot ng konsepto tungkol sa isip at kilos
loob sa pagkatao at buhay ng mga mag-aaral?
Narito ang Batayang Konsepto sa paksang isip at kilos-loob:
Ang isip at kilos-loob ay nagpapabukod-tangi sa tao, kaya ang kaniyang mga
pagpapasiya at pagkilos ay dapat patungo sa katotohanan at kabutihan.
E. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO
Layunin ng mga Gawain sa bahagi ng Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto na

tayahin ang mga kaalaman, kakayahan, at pag-unawa ng mga mag-aaral upang
mailapat ang mga tiyak na hakbang sa paghubog at pagpapaunlad ng mga
katangian ng pagpapakatao.
Pagganap
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Gawain 4 sa bahaging Pagganap, pahina 16.
2. Ipabasa nang tahimik ang Panuto. Bigyan sila ng 3 minuto sa pagbasa.
PY
3. Mahalagang maunawaan nang mabuti ng mga mag-aaral ang kanilang
gagawin, kaya kailangang maging bukas sa kanilang mga tanong. Tanungin
sila: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
4. Bigyan ang klase ng 10 - 15 minuto upang isagawa ang gawain.
O
5. Sa klase, tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng kanilang
natapos na Plano ng Pagsasabuhay ng Personal na Pahayag ng Misyon sa
Buhay (PPMB).
C
6. Matapos mapakinggan ang ilang pagbabahagi ng mag-aaral, pakinggan
naman ang kanilang pagninilay sa natapos na gawain.
Pagninilay
D
1. Ipagawa sa kanilang journal ang Gawain 5 sa bahaging Pagninilay sa pahina
18.
2. Ipabasa ang mga panuto at sabihin: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
E
3. Bigyan ng sampung minuto ang mga mag-aaral upang isagawa ang bahaging
ito.
EP
4. Pagkatapos, pakinggan ang sagot ng ilang mga mag-aaral, ipabahagi ito sa

klase.
Pagsasabuhay
D
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Gawain 6 sa bahaging Pagsasabuhay sa

pahina 19.
2. Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang panuto. Bigyan sila ng 3 minuto sa
pagbasa at sabihin: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
3. Ipakita sa klase ang katulad na pormat na nasa modyul. Ipaliwanag ang
bawat bahagi nito. Gabayan ang mga mag-aaral upang mapahalagahan ang
pagsangguni at pakikinig sa payo ng mga magulang at nakatatanda tungo sa
pagsasabuhay sa mga katangian ng pagpapakatao.
4. Bigyan ang mga mag-aaral ng 10 - 15 minuto upang maisagawa ang gawain.
5. Papiliin ang mga mag-aaral ng kapareha upang maibahagi ang kanilang
ginawa. Magandang pagkakataon din ito upang makapagbigay ang isa’t isa ng
kanilang mga mungkahi.
8
6. Ipagawa ang prosesong ito sa loob ng sampung minuto.
Talaan ng Ispesipikasyon / Susi sa Pagwawasto
Paksa Kasanayan Sagot
1. Pagka-ano ng tao c
2. Pagka-sino ng tao Pag-unawa d
3. Ang tao bilang indibidwal Ebalwasyon b
4. Ang tao bilang persona Pag-unawa a
5. Yugto ng pagka-sino ng tao Kaalaman b
PY
6. Ang tao bilang persona Ebalwasyon d
7. Katangian ng pagpapakatao na may
Pagbubuod a
kamalayan sa sarili
8. Katangian ng pagpapakatao na may
O
kakayahang kumuha ng buod o Pag-unawa c
esensiya ng mga umiiral
9. Katangian ng pagpapakatao na umiiral
Pag-unawa b
na nagmamahal
C
10. Mga katangian ng pagpapakatao Kaalaman a
Balangkas ng Pagpapalalim
D
Modyul 1: Ang Mga Katangian ng Pagpapakatao
E
I. Panimula: “Madaling maging tao, mahirap magpakatao.”

A. Pagka-ano ng tao
EP
B. Pagka-sino ng tao
II. Tatlong Yugto ng Paglikha ng Pagka-sino ng Tao

A. Ang tao bilang indibidwal
B. Ang tao bilang persona
D
C. Ang tao bilang personalidad
III. Tatlong Katangian ng Tao Bilang Persona: Mga Katangian ng Pagpapakatao

A. May Kamalayan sa Sarili
B. May Kakayahang Kumuha ng Buod o Esensiya
C. Umiiral na Nagmamahal (Ens Amans)
IV. Hamon ng Pagpapakatao: Tukuyin at Tuparin ang Misyon sa Buhay
Rubric para sa Plano ng Pagsasabuhay ng Aking Personal na
Pahayag ng Misyon sa Buhay (PPMB)
Antas ng Pagsasagawa
Kraytirya
5 3-4 1-2
May PPMB Natukoy ang gusto Natukoy ang gusto Hindi malinaw ang
sa taas ng niyang maging o niyang maging o gusto niyang maging
Plano larawan ng kaniyang larawan ng kaniyang o larawan ng kaniyang
minimithi bilang tao minimithi bilang tao sa minimithi bilang tao sa
sa maikling parirala; isang pangungusap; maikling parirala;
Naipahayag nang Naipahayag nang Hindi malinaw ang
maikli at malinaw maikli at malinaw ang larawan ng kaniyang
PY
ang larawan ng larawan ng kaniyang pagka-sino at hindi
kaniyang pagka-sino pagka-sino, ngunit nito nasasalamin ang
na nasasalamin ang hindi nito nasasalamin kaniyang iba’t ibang
kaniyang iba’t ibang ang kaniyang ibang papel sa buhay
papel sa buhay papel sa buhay na
tinukoy
O
Natukoy ang Kumpleto ang mga Kumpleto ang mga May kulang sa mga
kaniyang papel na tinukoy papel na tinukoy ayon papel na tinukoy ayon
mga papel ayon sa kaniyang sa kaniyang edad at sa kaniyang edad at
sa buhay edad at estado
C
estado bilang kabata- estado bilang kabata-
bilang kabataan at an at mag-aaral; an at mag-aaral ;
mag-aaral;
D
May mga pang-uri May 1 papel na May 2-3 papel na
na naglalarawan ng walang pang-uri; walang pang-uri;
bawat papel;
E
Masasalamin sa Masasalamin sa mga Masasalamin sa mga

mga pang-uri ang pang-uri ang mga pang-uri ang mga
mga pagpapahalaga pagpapahalaga niya
EP
pagpapahalaga niya
niya bilang kabataan bilang kabataan bilang kabataan
Natukoy ang Angkop ang mga May mga gawain May mga gawain na
kaniyang gawain sa bawat na hindi angkop sa hindi angkop sa bawat
mga papel; bawat papel; papel;
D
gagawin sa
Makatotohanan ang Makatotohanan ang Hindi makatotohanan
bawat papel
mga gawain ayon mga gawain ayon ang ibang gawain
sa buhay
sa kaniyang edad sa kaniyang edad ayon sa kaniyang
at ang
at estado bilang at estado bilang edad at estado bilang
panahong
kabataan at mag- kabataan at mag- kabataan at mag-aaral
gugugulin
aaral; aaral;
sa bawat
gawain Makatotohanan ang Hindi makatotohanan Hindi makatotohanan
panahong gugugulin ang panahong ang panahong
sa bawat gawain gugugulin sa 1-2 gugugulin sa
gawain karamihan sa mga
gawain
10
Unang Markahan
ANG MATAAS NA GAMIT AT TUNGUHIN NG ISIP
AT KILOS-LOOB
Bilang ng Oras: 4

Pampagkatuto
Pamantayan sa Pagkatuto
PY
unawa sa mga konsepto tungkol sa paggamit ng isip sa paghahanap ng
katotohanan at paggamit ng kilos-loob sa paglilingkod/pagmamahal.
Pamantayan sa Pagganap: Nakagagawa ang mag-aaral ng mga angkop
O
na kilos upang maipakita ang kakayahang mahanap ang katotohanan na
maglingkod at magmahal C
Batayang Konsepto

maipamalas ng mag-aaral?
D

Napatutunayan na ang isip at kilos-loob ay ginagamit para lamang sa
paghahanap ng katotohanan at sa paglilingkod/pagmamahal.
E
Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto

EP
Nakagagawa ng mga angkop na kilos upang maipakita ang kakayahang

hanapin ang katotohanan na maglingkod at magmahal
D
Kakayahan

Nasusuri kung ginamit nang tama ang isip at kilos-loob ayon sa tunguhin
ng mga ito
Kaalaman
Natutukoy ang gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob sa angkop na

sitwasyon
11

Pampagkatuto
KP1: Natutukoy ang gamit at KP1: Paghambing ng kakayahang

tunguhin ng isip at kilos-loob sa taglay ng tao at hayop
angkop na sitwasyon
Pagtukoy sa gamit at tunguhin
ng isip at kilos-loob sa angkop na
sitwasyon
PY
KP2: Nasusuri kung ginamit KP2: Pagsuri ng mga
nang tama ang isip at kilos-loob argumentong inilatag at
ayon sa tunguhin ng mga ito pagbibigay reaksiyon kung
ginamit nang tama ang isip at
O
kilos-loob ayon sa tunguhin ng
C mga ito
KP3: Napatutunayan na ang KP3: Pagpapaliwanag ng

isip at kilos-loob ay ginagamit Batayang Konsepto gamit ang
D
para lamang sa paghahanap ng graphic organizer
katotohanan at sa paglilingkod/
pagmamahal
E
EP
KP4: Nakagagawa ng mga KP4: Pagsasagawa ng mga

angkop na kilos upang hakbang upang makahanap ng
maipakita ang kakayahang pagkakataon na maipakita ang
hanapin ang katotohanan na pagmamahal sa kapuwa
D
maglingkod at magmahal
12
1. Talakayin ang panimula sa pahina 21 ng Modyul 2. Mahalagang maiugnay ang

kasalukuyang aralin sa mga nagdaang aralin lalo na sa Modyul 1 at noong
sila ay nasa Baitang 7 upang maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga
ng pagkatuto mula sa mga ito at ang kaugnayan nito sa kasalukuyang mga
modyul.
2. Mahalagang mapukaw ang kanilang isip at damdamin sa panimula pa lamang
upang matiyak na makuha ang kanilang interes para sa pagsasagawa ng mga
PY
gawain.
3. Ipatukoy sa mga mag-aaral ang konteksto (thesis statement) na naglalarawan
sa paksa at dapat bigyan-tuon.
4. Kailangang ipatukoy din sa mga mag-aaral ang Mahalagang Tanong na dapat
sagutin sa modyul.
O
5. Ipabasa sa mga mag-aaral ang apat na Kasanayang Pampagkatuto para sa
modyul na ito.
6. Ipaliwanag sa kanila ang mga kraytirya ng pagtataya ng output sa Kakayahang
Pampagkatuto 2.4.
C
7. Ipaliwanag din na ang apat na KP ay nakaangkla sa Apat na Antas ng Pagtatasa
(Four Levels of Assessment sa DepEd Order No. 73, s. 2012).
8. Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning binasa?
D
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Kasanayang Pampagkatuto ang

E
kabuuan ng KP3 upang maiwasan na kaagad na mailahad sa mga mag-aaral

ang Batayang Konsepto. Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at
kabuuan ng aralin, mahihinuha nila ang Batayang Konsepto.
EP
Paunang Pagtataya
D

KAALAMAN, KASANAYAN (process/skills), at PAG-UNAWA (understanding of
concepts).
(Maaaring dalawang bahagi: Self-assessment sa mga kakayahan tungkol sa paksa

at Multiple Choice Test gamit ang Bloom’s Taxonomy of Cognitive Objectives)
13
1. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya na nasa pahina 22 - 24
sa kanilang kuwaderno.
2. Ipaunawa sa mga mag-aaral ang layunin sa pagbibigay ng Paunang Pagtataya.
3. Ipabasa ang Panuto sa bawat bahagi at sabihin: Mayroon bang kailangang
linawin sa Panuto?
4. Maglaan ng 10 - 15 minuto para sa Pagtataya. Pagkatapos, iwasto ang kanilang
mga sagot.
5. Gamiting gabay ang resulta ng Pagsusulit upang mataya ang mga kasanayang
6. Palagdaan sa mag-aaral ang ginawang pagtataya at atasan silang itabi ito
upang magamit sa paghahambing sa Panghuling Pagsusulit.
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral na kung anuman ang maging
PY
resulta ng paunang pagtataya, hindi ito magiging bahagi ng pagbibigay ng marka,
kundi isang mahalagang pagbabatayan ng kanilang pag-unlad.
Pagkatapos ng Pagpapalalim, pasagutang muli sa mga mag-aaral ang pagtataya

upang malaman ang antas ng kanilang pag-unawa sa mga konsepto at kung
O
nagkaroon ng pag-unlad ang kanilang kakayahan sa pagkamit at pagpapanatili
ng kabutihang panlahat. C
D
Layunin ng Pagtuklas ng Dating Kaalaman na tayahin ang mga dating kaalaman

E
ng mga mag-aaral tungkol sa paksa na nakabatay sa karanasan upang matukoy ng

guro ang mga maling kaalaman ng mga mag-aaral (misconceptions o alternative
EP
conceptions). Nakatuon ito sa pagkamit ng Kakayahang Pampagkatuto o Learning

Competency (KP1) - Kaalaman
Gawain 1
Layunin ng gawaing ito na mabalikan ng mga mag-aaral ang kanilang natutuhan

D
noong sila ay nasa Baitang 7 tungkol sa isip at kilos-loob. Gayundin ang maihambing
ang kakayahang taglay ng tao at hayop.
Tandaan: Bago ang pagtalakay ng araling ito gawin ang sumusunod:
1. Ihanda ang dalawang larawan na nasa Gawain 1 na sapat ang laki upang
maipaskil ito sa pisara.
2. Isulat din ang limang tanong na nasa tsart sa ibaba ng larawan sa limang
metastrips.
3. Atasan ang mga mag-aaral na maghanda/magdala ng metastrips at pentel
pen sa klase.
14
1. Upang maging masigla at kawili-wili ang gawain sa bahaging ito, pangkatin
ang klase sa dalawa. Ipahanda ang metastrips na gagamitin at ang pentel pen
para sa dalawang pangkat. Isulat ang tsart sa pisara.
2. Ipaskil ang larawan sa pisara. Hayaan ang mag-aaral na magbigay ng kanilang
komento tungkol sa larawan sa loob ng isang minuto. Sabihin: Mayroon akong
limang tanong na ipapaskil sa pisara. Ang unang pangkat ang sasagot para sa
kakayahan ng tao at ang ikalawang pangkat ang sasagot para sa kakayahan
ng hayop. Isulat sa metastrip ang sagot ng pangkat at ipaskil ito sa hanay na
nakalaan para rito.
3. Itanong: Mayroon ba kayong nais linawin sa panuto?
4. Isa-isang ipaskil ang mga tanong sa pisara sa bahaging Tanong sa tsart,
PY
bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral na sagutin ang bawat tanong.
5. Talakayin ang mga sagot sa mga gabay na tanong pagkatapos ng gawain.
Gawain 2A at 2B
O
Sa gawaing ito, nilalayong makita ng mga mag-aaral ang kakayahan ng taong
gamitin ang isip at kilos-loob upang mahanap ang katotohanan at mangibabaw sa
C
kaniya ang pagmamahal sa kapuwa gamit ang mga sitwasyon bilang halimbawa.
1. Ipaliwanag ang panuto para sa gawaing ito. Itanong: Mayroon ba kayong nais
D
linawin sa Panuto?
2. Bigyan ng sampung minuto ang mga mag-aaral upang isagawa ang gawain.
Atasang kumuha ng kapareha para sa pagbabahagi.
E
3. Pagkatapos ng pagbahagi sa kapareha, tumawag ng piling mga mag-aaral na

magbabahagi sa klase ng kanilang sagot sa mga tanong.
EP
4. Tiyaking magagamit ang pagkatuto sa mga nagdaang gawain upang maiug-

nay ito sa mga susunod na gawain.

D
AT PAG-UNAWA
Layunin : Tulungan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at

na hango sa karanasan.
15
Gawain 3
Ang gawaing ito ay naglalayong masuri ang paggamit ng isip at kung paano ito
nakaaapekto sa kilos-loob gayundin kung nakakamit ang tunay na tunguhin ng mga
ito.
1. Maaaring ipagawa ito bilang takdang-aralin. Bago pa ang pagsasagawa nito,
maaaring atasan ang ilang mag-aaral na maghanda upang bigyang buhay ang
usapan ng magkaibigang Buknoy at Tikboy.
2. Ipaliwanag ang panuto para sa gawaing ito. Sabihan ang mga mag-aaral na
habang binibigyang buhay ang usapan, ituon nila ang mga argumento na
sinasabi ng magkaibigan tungkol sa pangongopya.
3. Tawagin ang mga mag-aaral na naatasan upang bigyang buhay ang usapan
PY
ng magkaibigang Buknoy at Tikboy.
4. Atasan ang mga mag-aaral na ipahayag ang kanilang reaksiyon kaugnay ng
mga argumentong nabanggit sa usapan. Pag-usapan ito sa klase.
5. Pasagutan din ang limang tanong pagkatapos.
6. Tulungan ang mga mag-aaral na tuklasin ang tunay na tunguhin ng isip at ng
O
kilos-loob sa tulong ng sitwasyong ito.
Batayang Konsepto.
C
D. PAGPAPALALIM
E D
Layunin ng Pagpapalalim: Gabayan ang mga mag-aaral sa pagsagot sa

Mahalagang Tanong (MT) at paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang
isang babasahin na naglalaman ng mga kaalaman at malalim na paliwanag sa
EP
paksa batay sa disiplina ng EsP – ang Etika at Career Guidance. Nakatuon sa

pagkamit ng KP 3.
Paalala: Mahalagang mapag-aralan muna ng guro ang mga konseptong

D
nakapaloob sa babasahing ito. Makatutulong din kung maghahanda ang guro

ng balangkas (outline) ng mga konseptong binanggit sa sanaysay upang mas
mabisang magabayan ang mga mag-aaral sa pagtuklas at pag-unawa sa mga ito
tungo sa Batayang Konsepto.
Makatutulong din kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-aaral bilang

takdang-aralin. Mahalaga ang pagpapakita ng malikhaing presentasyon o video
upang mapukaw ang kanilang interes sa paksa, ngunit kailangan pa ring malinang
ang kanilang kakayahan sa pag-unawa sa paksa gamit ang sanaysay.
16
1. Ipaskil ang tanong na “Tao ka ba o hayop?” sa pisara upang pukawin ang
interes ng mga mag-aaral. Gabayan ang mga mag-aaral na muling mabalikan
ang konseptong natalakay tungkol sa katangian ng persona sa Modyul 1 bilang
pagbabalik-aral.
2. Tanungin ang mga mag-aaral kung anong kakayahan mayroon ang tao upang
taglayin at linangin niya ang kaniyang persona. Iugnay ito sa kasalukuyang
paksa ng pag-aaral.
3. Tanungin ang mga mag-aaral kung ano ang kanilang nalaman at naunawaan
tungkol sa isip noong sila ay nasa Baitang 7. Gayundin ang tungkol sa kilos-
loob.
4. Sabihin: Ngayon, sisikapin nating unawain ang mga mahahalagang konsepto
PY
ng babasahin.
niya rito. Kung mali ang kaniyang pagkaunawa sa anumang talata, magbigay ng
tanong upang gabayan siya sa pagbuo ng tamang pag-unawa (o paraphrasing).
O
6. Simulang talakayin ang nilalaman ng sanaysay. (Magiging kapaki-pakinabang
sa bahaging ito ang inihandang balangkas ng guro sa mga konseptong
tinalakay sa sanaysay).
C
7. Maaaring simulan ito sa pagpapaliwanag ng pilosopiya ni Santo Tomas de
Aquino na ang tao ay binubuo ng espiritwal at materyal na kalikasan at ang
tsart ng “Kabuuang Kalikasan ng Tao,” ni Esteban. Isulat ang tsart sa manila
paper bago pa ang pagtalakay ng sanaysay na ito.
D
8. Talakayin ang mga katangiang parehong taglay ng hayop at tao subalit linawin
kung paano nagkakaiba ang paggamit nila sa mga ito.
E
9. Bigyang linaw ang mga kakayahang tanging tao lamang ang nagtataglay.
Talakayin din ang mga bagong konsepto tungkol sa isip na hindi pa natalakay
sa Baitang 7 lalo na ang mataas na tunguhin nito.
EP
10. Ganito rin ang gawin sa pagtalakay sa kilos-loob.

11. Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral ang bawat bahagi ng
12. Isulat sa pisara ang mga ideya na makatutulong sa pag-unawa sa paksa at
D

13. Maging malikhain upang hindi maging kabagot-bagot sa mag-aaral ang
bahaging ito. Ito ang mahalagang nilalaman ng aralin dahil ito ang magbibigay
ng mga etikal na konsepto tungkol sa paksa.
17
Paalala sa Guro: Sa pagitan ng mga pagtalakay ay mayroong mga kahon na
naglalaman ng mga tanong na magagamit upang mataya ang pag-unawa ng mga
mag-aaral sa bawat bahagi ng babasahin. Nagsisilbing formative assessment
ang mga ito. Mahalagang huwag piliting tapusin sa isang araw ang pagtalakay
dito upang hindi magkaroon ng information overload ang mga mag-aaral dahil
lalong hindi makakamit ang layuning ganap na maunawaan ng mag-aaral ang
kabuuan ng Batayang Konsepto.
15. Matapos ang pagtalakay ay pasagutan sa kanila ang mga tanong sa Tayahin
ang iyong Pag-unawa. Hinihikayat din ang guro na maging malikhain sa
pagsasagawa ng bahaging ito.
16. Mahalagang unti-unting magabayan ang mga mag-aaral na mahinuha ang
PY
17. Ibigay sa bahaging ito ang Mahalagang Tanong.
18. Maaaring may mga konseptong hindi naging malinaw para sa kanila. Hikayatin
ang mga mag-aaral na magtanong kaugnay ng paksa.
O
Layunin: Gabayan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT)
C
sa pamamagitan ng paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang graphic
organizer.
1. Pangkatin ang klase sa apat o limang grupo.

D
2. Atasan ang mga mag-aaral na bumuo ng graphic organizer batay sa kanilang
naunawaang konsepto sa babasahin. Isulat ito sa ½ manila paper. Bigyan sila
ng 15 minuto upang ito ay buuin.
E
3. Ipapaskil sa pisara o iba pang prominenteng lugar sa silid-aralan ang mga

nabuong graphic organizer ng mga pangkat.
EP
4. Tawagin ang mga pangkat upang magbahagi sa klase ng Batayang Konsepto

na kanilang nagawa.
5. Pagkatapos na magbahagi ang mga pangkat, ilagay ng guro sa pisara ang
katulad na graphic organizer na bubuuin ng mga mag-aaral mula sa graphic
organizer na kanilang nagawa. Gabayan ang mga mag-aaral sa paggawa nito.
D
6. Mula sa graphic organizer na nabuo, isalin sa pangungusap ang nabuong mga

sagot upang maipakita ang Batayang Konsepto ng modyul na ito.
7. Mahalagang tandaan na hindi maaaring lagpasan ang bahaging ito. Sa
pamamagitan lamang nito, matitiyak ang pag-unawa ng mga mag-aaral sa
Batayang Konsepto.
8. Ang Paghinuha ng Batayang Konsepto rin ang magdidikta kung maaari nang
magtungo sa susunod na bahagi ng aralin o kailangang mas pagyamanin pa
ang pagtalakay sa paksa.
9. Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa bahaging Pag-uugnay ng
Batayang Konsepto sa Pag-unlad Ko bilang Tao.
18
10. Pasagutang muli ang mga tanong sa Paunang Pagtataya. Ipahambing ang
resulta ngayon sa unang resulta ng kanilang unang pagsagot nito. Batay dito
malalaman ng guro kung kailangan pang pagyamanin ang pagtalakay sa
paksa.
Layunin: Gabayan ang mag-aaral sa pagsasagawa ng Pagganap o Produkto,

ang paggawa ng mga angkop na kilos upang maipakita ang kakayahang
hanapin ang katotohanan, at maglingkod at magmahal.
PY
Pagganap
Ang gawaing ito ay naglalayong masuri ng mga mag-aaral ang kanilang kilos
at makita ang kanilang kakayahang pangasiwaan ang kanilang damdamin. Gayundin
O
ang lampasan ang mga sagabal sa pagkamit ng isip ng katotohanan at piliin ng kilos-
loob ang kung ano ang tama. C
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagganap bilang takdang
aralin. Maaari nila itong gawin sa kanilang activity book.
2. Ipabasa nang tahimik ang panuto. Bigyan sila ng tatlong minuto sa pagbasa.
D
gagawin, kaya kailangang maging bukas sa kanilang mga katanungan.
4. Ipaalala sa mga mag-aaral na mahalagang mailapat ang mga pagkatuto sa
E
modyul sa pagsasagawa ng gawaing ito.

5. Pagnilayan sa klase ang naging karanasan sa pagsasagawa ng gawain at
iugnay ito sa aralin.
EP
Pagninilay
Sa gawaing ito bibigyan ang mga mag-aaral ng pagkakataong suriin at pagnilayan
ang sariling karanasan. Gayundin, tuklasin ang reyalisasyon nila sa sarili.
D
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagninilay.

2. Maaaring ibigay ang gawaing ito bilang takdang aralin. Maaari rin namang
ipagawa ito sa klase. Kung ipagagawa sa klase, atasan silang dalhin ang
mga kinakailangang kagamitan.
3. Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang Panuto. Bigyan sila ng tatlong minuto
sa pagbasa. Pagkatapos, itanong: “Mayroon bang hindi malinaw sa Panuto?”
4. Bigyan nang sapat na oras ang mga mag-aaral upang isagawa ang gawain.
5. Tandaan: Bigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na makapagtanong
tungkol sa paksa sa bahaging ito.
6. Ipasulat ang kanilang mga sagot sa kanilang kuwaderno/dyornal.
19
Pagsasabuhay
Ang gawaing ito ay naglalayong gawing makabuluhan ang kanilang buhay
araw-araw sa pamamagitan ng paghanap o paglikha ng pagkakataon upang
tumugon sa pangangailangan ng kapuwa o ng isang sitwasyon.
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagsasabuhay. Ipabasa

nang tahimik sa mag-aaral ang panuto. Bigyan sila ng tatlong minuto sa
pagbasa.
2. Bigyan nang sapat na panahon ang mga mag-aaral upang maisagawa ito.
Maaaring gawin ito sa loob ng dalawang linggo. Layunin nitong sanayin ang
mga mag-aaral na malinang ang pagiging mapagmasid at pagtugon sa mga
pangangailangan ng kapuwa at ng kaniyang paligid.
PY
3. Ipasulat ang kanilang ginagawa araw-araw bilang patunay ng pagsasakatuparan
nito. Atasan silang isulat din ang kanilang naging reyalisasyon sa buhay
kaugnay ng pagsasagawa ng gawain.
4. Ang rubric sa pagmamarka ng output na ito ay nakapaloob sa Appendix ng
modyul na ito.
O
5. Tapusin ang aralin sa pamamagitan ng pagbabahagi ng halaga ng pagkatuto
sa Batayang Konsepto. C

D
1. Kakayahang magkaparehong
Kaalaman b
taglay ng hayop at tao
E
2. Isip Pag-unawa a
EP
3. Isip Pagbubuo a
4. Kilos-loob Pagtataya b
5. Pangkaalamang Pakultad Pagsusuri b
6. Isip Pagsusuri c
D
7. Kilos-loob Pagtataya d
8. Isip Pagbubuo b
9. Kilos-loob Pagtataya c
10. Kakayahang Magkaparehong
Pag-unawa b
taglay ng Hayop at Tao
20
Modyul 2: Ang Mataas na Gamit at Tunguhin ng Isip at Kilos-loob
I. Panimula
II. Kakayahang Taglay ng Tao
1. Pangkaalamang Pakultad
A.1. Panlabas na Pandamdam
A.2. Panloob na Pandamdam
B. Isip
2. Pagkagustong Pakultad
A. Emosyon
B. Kilos-loob
PY
III. Kakayahang magkaparehong taglay ng hayop at tao subali’t magkaiba ang
paraan ng paggamit sa mga ito
1. Pandamdam
2. Pagkagusto
O
3. Paggalaw
IV. Isip
1. Gamit
C
2. Tunguhin
- Katotohanan
- Kakayahang magnilay o magmuni-muni
D
- Kakayahang mag-abstraksiyon
V. Kilos-Loob
E
1. Kalikasan
2. Gamit
EP
3. Tunguhin
- Umiiral na nagmamahal
- Pagmamahal
- Paglilingkod
D
VI. Pagbubuod
21
Rubric para sa Gawain sa Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan
at Pag-unawa
Kraytirya 3 2 1
Kaalaman / - Malalim ang - Katamtaman ang - Mababaw ang

Pag-unawa pag-unawa sa lalim ng pag-unawa pag-unawa sa
sitwasyon na sa sitwasyong sitwasyon na
binibigyang binibigyang binibigyang
reaksiyon reaksiyon reaksiyon
PY
- Nakaangkla sa - May - Walang
moral na batayan pinagbatayan pinagbatayan
ang ibinigay na ang ibinigay na ang ibinigay na
reaksiyon reaksiyon reaksiyon
Gamit ng isip at Ipinakita ang
O Ipinakita ang gamit Hindi masiyadong

kilos-loob mataas na gamit at
C at tunguhin ng isip nabigyang pokus
tunguhin ng isip at at kilos-loob ang gamit at
kilos-loob tunguhin ng isip at
D
kilos-loob
E
Organisasyon Maayos at malinaw Hindi gaanong May kalabuan ang

ang pagkakabuo at maayos at malinaw pagkakabuo at
EP
pagkakalahad ng ang pagkakabuo at pagkakalahad ng

reaksiyon pagkakalahad ng reaksiyon
reaksiyon
D
Bilang ng Nabigyan ng Nabigyan ng Nabigyan ng

reaksiyong reaksiyon ang 4 reaksiyon ang reaksiyon ang
naibigay na argumentong 3 argumentong 2 argumentong
inilahad inilahad inilahad
22
Rubric para sa Pagpapaliwanag ng Batayang Konsepto Gamit
ang Graphic Organizer
Kraytirya 4 3 2 1
Paghinuha ng Nahinuha ang Nahinuha ang Nahinuha Nahinuha

batayang batayang batayang ang batayang ang batayang
konsepto konsepto konsepto konsepto konsepto sa
nang hindi nang may ngunit paggabay ng
ginagabayan kaunting kailangan guro sa
PY
ng guro. paggabay ng ng labis na kabuuan nito.
guro. paggabay ng
guro.
O
Pagpapaliwanag Malinaw na May isang May May tatlo o
ng naipaliwanag konsepto dalawang higit pang
konsepto ang lahat ng
C na hindi konsepto na konsepto na
mahahalagang malinaw na hindi hindi
konsepto. naipaliwanag. naipaliwanag. naipaliwanag.
E D
Paggamit ng Nakalikha ng Ginamit Nakalikha ng Ginamit

graphic sariling ang graphic sariling ang graphic
EP
organizer graphic organizer na graphic organizer na

organizer na nasa modyul organizer nasa modyul
ginamit upang at maayos ngunit hindi ngunit hindi
maibigay o na naibigay malinaw na malinaw na
D
maibahagi ang batayang naibigay o naibigay o

ang batayang konseptong naibahagi naibahagi
konsepto. gamit ito. ang batayang ang
konsepto na batayang
gamit ito. konsepto na
gamit ito.
23
Rubric para sa Pagtataya ng Pagganap

Kraytirya 3 2 1
Makatotohanan Nakabatay sa Nakabatay sa Walang

ang sitwasyong sariling karanasan karanasan ng iba sitwasyong
inilahad. ang sitwasyong ang sitwasyong inilahad.
inilahad. inilahad.
Malinaw at Hindi masyadong Nakalilito ang Hindi akma ang
PY
maayos ang malinaw at maayos pagkasunud-sunod mga katuwiran
pagkakasunud- ang pagkasunud- ng presentasyon sa sitwasyon.
sunod ng sunod ng ng katuwiran.
presentasyon ng presentasyon ng
O
katuwiran. katuwiran.
C
May konkretong Naipakita ang Hindi masyadong Walang
D
plano ng solusyon gagawing malinaw ang solusyong
kaugnay ng paraan sa solusyong inilahad. inilahad.
sitwasyong pagsasakatuparan
E
inilahad. ng solusyon.
EP
D
24
Rubric para sa Pagtataya ng Pagsulat ng Pagninilay
Kraytirya 4 3 2 1
Paraan ng - May matatag - May maayos - Naipahayag - Nahirapang

pagsusulat na istilo sa na istilo sa ang kaisipan. ipahayag ang
pagsusulat. pagsusulat. kaisipan.
- Malinaw ang - May
pagpapahayag kakayahang
ng kaisipan. magpahayag
PY
ng kaisipan.
Pagkaunawa May May May May kaunting

pagkaunawa pagkaunawa pagkaunawa pagkaunawa
O
sa mataas sa gamit at tungkol sa isip tungkol sa
na gamit at tunguhin ng at kilos-loob. isip at kilos-
tunguhin ng isip
C isip at kilos- loob.
at kilos-loob. loob.
D
Komitment Nagpahayag Nagpahayag Nagpahayag Walang
ng matibay ng planong ng gagawing naipahayag
E
na personal gagawin para paraan ng na planong

na planong sa pagpapa- paggamit ng gagawin
EP
kailangang unlad ng isip at kilos- upang

gagawin paggamit ng loob. mapaunlad
para sa isip at kilos- ang paggamit
pagpapaunlad loob. ng isip at
D
ng paggamit kilos-loob.
ng isip at kilos-
loob.
25
Rubric para sa Pagsasabuhay ng mga Angkop na Kilos upang Maipakita
ang Kakayahang Mahanap ang Katotohanan na Maglingkod at Magmahal
4 3 2 1
Nakagawa ng Nakagawa Nakagawa Nakagawa

sampu, pataas ng walong ng limang ng tatlong
na pagkakataong pagkakataong pagkakataong pagkakataong
tumulong o tumulong o tumulong o tumulong o
tumugon sa tumugon sa tumugon sa tumugon sa
namasdang namasdang namasdang namasdang
PY
pangangailangan pangangailangan pangangailangan pangangailangan
ng kapuwa o ng kapuwa o ng kapuwa o ng kapuwa o
hinihingi ng hinihingi ng hinihingi ng hinihingi ng
sitwasyon. sitwasyon. sitwasyon. sitwasyon.
May naitalang May kulang
O May kulang na May kulang na

petsa at oras sa naitalang
C 2 sa naitalang 3 sa naitalang
ng bawat petsa at oras ng petsa at oras ng petsa at oras ng
pagsasagawa. pagsasagawa. pagsasagawa. pagsasagawa.
D
May pangalan May pangalan May pangalan ng May pangalan ng

E
ng mga taong ng mga taong taong natulungan taong natulungan

natulungan at natulungan ngunit ngunit may 4 na ngunit may 5 na
EP
lagda nila. may 2 na walang walang lagda. walang lagda.

Nailarawan nang lagda. Hindi malinaw Hindi nailarawan
maayos ang Nailarawan ang ang paglalarawan ang sitwasyong
sitwasyon na sitwasyon na ng sitwasyon na tinugunan.
D
tinugunan. tinugunan. tinugunan.
Malinaw at May kaunting Hindi masyadong Hindi malinaw

naipahayag ang kulang sa naipahayag ang ang isinulat na
damdamin at paglalahad ng damdamin at pagninilay.
reyalisasyon damdamin at reyalisasyon sa
sa isinulat na reyalisasyon naging karanasan
pagninilay. sa isinulat na sa isinulat na
pagninilay. pagninilay.
26
Unang Markahan
PAGHUBOG NG KONSENSIYA BATAY SA LIKAS NA
BATAS MORAL
Bilang ng Oras: 4

Pampagkatuto
Pamantayan sa pagkatuto
PY
unawa sa konsepto ng paghubog ng konsensiya batay sa Likas na
Batas Moral
Pamantayan sa Pagganap: Nakagagawa ang mga mag-aaral ng angkop
O
na kilos upang itama ang mga maling pasiyang ginawa
Batayang konsepto C
maipamalas ng mag-aaral?
Ang konsensiyang nahubog batay sa Likas na Batas Moral ay nagsisilbing
D
gabay sa tamang pagpapasiya at pagkilos.
Pagsasabuhay ng mga pagkatuto

E

Nakagagawa ng angkop na kilos batay sa konsensiyang nahubog ng
EP
Likas na Batas Moral
Kakayahan

D
Nakapagsusuri ng mga pasiyang ginawa batay sa mga Prinsipyo ng

Kaalaman
Nakikilala ang mga yugto ng konsensiya sa pagsusuri o pagninilay sa

isang pagpapasiyang ginawa
27

Pampagkatuto
KP1: Nakikilala ang mga KP1: Pagsulat ng mga paraan o

yugto ng konsensiya sa hakbang ng pagkilos ng konsensiya
pagsusuri o pagninilay sa
isang pagpapasiyang ginawa
PY
KP2: Nakapagsusuri ng mga KP2: Pagsulat ng nabuong pasiya
pasiyang ginawa batay sa at pagtukoy sa batayan/prinsipyo sa
mga Prinsipyo ng Likas na pagbuo ng pasiya
Batas Moral
KP3: Napatutunayan na
O KP3: Pagsagot sa mga tanong sa
ang konsensiyang nahubog
C bahaging Tayahin ang Iyong Pag-unawa
batay sa Likas na Batas
Moral ay nagsisilbing gabay Pagbuo at pagpapaliwanag ng
sa tamang pagpapasiya at Batayang Konsepto.
D
pagkilos
E
KP4: Nakagagawa ng KP4: Pagtataya ng sariling kakayahan

angkop na kilos batay sa ng konsensiya na makabuo ng tama at
EP
konsensiyang nahubog ng mabuting pasiya.

Pagtatala ng limang mahahalagang aral
mula sa mga gawain at babasahin
.
D
Paglalahad ng mga angkop na

hakbang na gagawin upang mabago
at mapaunlad ang mga masasamang
pasiya at kilos.
28
1. Talakayin ang panimula sa pahina 42 ng Modyul 3. Mahalagang maiugnay

ang kasalukuyang aralin sa mga nagdaang aralin tungkol sa isip at kilos-loob
upang maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga ng pagkatuto mula sa mga
ito at ang kaugnayan nito sa kasalukuyang modyul.
2. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral sa
panimula pa lamang upang matiyak na makukuha ang kanilang interes para
sa pagsasagawa ng mga gawain. Maaaring tumawag ng ilang mga mag-aaral
PY
na magbabahagi ng kanilang karanasan kaugnay ng naunang pangungusap
sa bahaging ito.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang mahalagang tanong na nasa dulong bahagi ng
panimula sa pahina 42.
4. Pagkatapos, ipabasa ang pahina 43 at isa-sahin ang mga layuning
O
pampagkatuto (kasanayang pampagkatuto) para sa Modyul 3.
5. Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning
binasa?
C
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng KP3 upang
Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin,
D
mahihinuha nila ang Batayang Konsepto.
E
Paunang Pagtataya
EP

concepts)
D
1. Ipabasa ang panuto para sa Paunang Pagtataya sa pahina 43-45 ng modyul.

Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
2. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya sa loob ng 10 hanggang
15 minuto.
3. Ipaskil o isulat sa pisara ang tamang mga sagot sa Paunang Pagtataya.
29
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral na kung ano man ang
maging resulta ng Paunang Pagtataya, hindi ito magiging bahagi ng pagbibigay
ng marka, kundi isang mahalagang pagbabatayan ng kaniyang pag-unlad.
Pagkatapos ng Paghinuha ng Batayang Konsepto, pasagutang muli sa mga
mag-aaral ang pagtataya upang malaman ang antas ng kaniyang pag-unawa
sa mga konsepto at kung nagkaroon ng pag-unlad ang kaniyang kakayahan
sa pagpapasiya at pagkilos gamit ang konsensiyang nahubog batay sa Likas
na Batas Moral.
PY
mag-aaral sa pahina 46 - 47 ng Modyul 3.
O
Panuto?
3. Bigyan ng lima hanggang sampung minuto ang mga mag-aaral upang
maisagawa ang gawain.
C
pahina 47.
D
E

AT PAG-UNAWA
EP

D

Mahalagang matiyak na nanatili ang pagkatuto sa mga mag-aaral upang
matiyak na maiuugnay nila ang pagkatuto rito sa susunod na gawain. Muling
itanong sa mga mag-aaral ang kanilang mga pagtuklas sa naunang mga
gawain.
2. Pagkatapos, ipabasa sa isang mag-aaral ang Panuto at saka sabihin: Mayroon
bang kailangang linawin sa Panuto?
3. Ipagawa ang Gawain 2 sa bahaging Paglinang ng Kaalaman, Kakayahan, at
Pag-unawa sa mga mag-aaral sa pahina 48 ng Modyul 3.
30
4. Bigyan ang mga mag-aaral ng 10 - 15 minuto upang isagawa ang gawain.
5. Pagkatapos, pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa bilang 4.
6. Magsagawa ng paglalahat sa klase. Tiyakin na naitatala sa pisara ang
lahat ng mga sagot mula sa mga mag-aaral upang mabigyang pansin ang
mahahalagang konsepto na kanilang nabuo mula sa gawain.
7. Mahalagang maging bukas sa tanong ng mga mag-aaral.
Batayang Konsepto. Mahalaga na unti-unti nang nagkakaroon ng linaw ang
9. Maaaring ibigay na muli ang Mahalagang Tanong sa bahaging ito at pasagutan
sa ilang mga mag-aaral.
PY
D. PAGPAPALALIM
O
at paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang isang babasahin na
naglalaman ng mga kaalaman at malalim na paliwanag sa paksa batay sa mga
disiplina ng EsP – ang Etika at Career Guidance. (Ang manunulat ang bumuo
C
ng babasahin gamit ang mga mapagkakatiwalaang aklat, print, at non-print.)
D
bilang takdang-aralin.
E
1. Bago simulan ang pagpapalalim ay maaaring balikan ng guro ang tanong sa

bahagi ng Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo? tungkol sa bahaging
EP
ginagampanan ng konsensiya sa buhay ng tao.

3. Sabihin: Ngayon, sisikapin nating uunawain ang mga mahalagang konsepto
D

ng babasahin.
4. Ipabasa ang kabuuan ng sanaysay sa pahina 49 - 61. Bigyan sila ng 15 - 20
minuto upang basahin ito.
paraphrasing).
31

bagot para sa mag-aaral ang bahaging ito.
2. Makatutulong ang pagsasagawa ng malikhaing presentasyon tulad ng pagre-
record ng babasahin at paglalapat ng voice over dito upang maging kawili-wili
ito sa mga mag-aaral at mapukaw ang kanilang interes o atensiyon. Ngunit
mahalaga pa rin ang mabasa nila ang kabuuan ng sanaysay sa modyul upang
PY
mas maunawaan nila ang mahahalagang konsepto.
3. Bigyan nang sapat na panahon ang mga mag-aaral upang maisulat ang mga
mahahalagang konsepto na kanilang nakuha sa babasahin.
O
C
D
7. Magkakaroon ng malayang talakayan.
E
Paalala sa Guro: Sa pagitan ng mga pagtalakay ay may mga kahon na

naglalaman ng mga tanong na magagamit upang mataya ang pag-unawa
EP
ng mga mag-aaral sa bawat bahagi ng babasahin. Nagsisilbing formative

assessment ang mga ito. Mahalagang hindi piliting matapos sa iisang araw
ang pagtalakay dito upang hindi magkaroon ng information overload ang mga
bata at lalong hindi makamit ang layuning ganap na maunawaan ng mga mag-
aaral ang kabuuan ng Batayang Konsepto.
D
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang bahaging Paghinuha ng Batayang Konsepto.

2. Atasan ang mga mag-aaral na basahin ang panuto at sabihin: Mayroon bang
kailangang linawin sa panuto?
3. Muling ulitin sa klase ang mahalagang tanong.
4. Bigyan ng limang minuto ang bawat pangkat upang makagawa ng
pangkalahatang sagot sa mahalagang tanong.
32
5. Atasan ang bawat pangkat na ipaskil sa pisara ang kanilang output.
6. Muling bigyan ng limang minuto ang klase upang makabuo ng pangkalahatang
sagot ng klase.
7. Ipabasa ito sa isang mag-aaral. Matapos ito ay hingin ang impresyon ng ilang
mag-aaral ukol sa naging pagkatuto nila mula sa babasahin.

magsilbing gabay sa mga guro. Ngunit hindi hinahadlangan ang mga guro
na gumawa ng Batayang Konsepto o di kaya naman ay mga karagdagang
konsepto na pinaniniwalaan na mahalagang maitanim sa puso at isip ng mga
mag-aaral.
PY
O
Etika at Career Guidance. C
Needs Uncoverage. Ito ay mapalalawak pa sa pamamagitan ng pagtalakay
sa mga aralin. Ang malaking konsepto ay maaari pang mahimay sa maliliit na
konsepto.
Potentially Engaging. Nararapat na mapukaw nito ang interes at atensiyon ng
D
mga mag-aaral upang matiyak na ito ay kanilang maaalala kahit pa lumipas
ang matagal na panahon.
E
Relationship between two variables. Ito ay dapat na pagsasalaysay ng

relasyon ng dalawang variable. Iwasan ang gumamit ng depinisyon sa pagbuo
ng batayang konsepto.
EP
Halimbawa: Ano ang kabutihang maidudulot ng konsepto sa pagkatao at buhay

ng mga mag-aaral?
Ang isip at kilos-loob ay nagpapabukod-tangi sa tao.
D
Layunin ng mga gawain sa bahagi ng Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto

na tayahin ang kaalaman, kakayahan, at pag-unawa ng mga mag-aaral na
makagawa ng mga angkop na kilos batay sa konsensiyang nahubog ng Likas
na Batas Moral
33
Pagganap
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagganap.
2. Ipabasa nang tahimik ang panuto. Bigyan sila ng tatlong minuto sa pagbasa.
gagawin, kaya kailangang maging bukas sa kanilang mga katanungan.
Tanungin sila: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
4. Bigyan ang klase ng 10 - 15 minuto upang isagawa ang gawain.
natapos na gawain.
6. Matapos mapakinggan ang ilang pagbabahagi ng mag-aaral ay pakinggan
naman ang kanilang pagninilay sa natapos na gawain.
PY
Pagninilay
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagninilay.

2. Ipabasa ang mga panuto at sabihin: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
O
3. Ipakita sa mga mag-aaral ang mungkahing template na nasa modyul. Bigyang-
diin na ito ay mungkahi lamang, mas hikayatin silang gumawa ng sarili nilang
C
pormat para sa gawain.
4. Bigyan ng sampung minuto ang mga mag-aaral upang isagawa ang bahaging
ito.
5. Pagkatapos, pakinggan ang sagot ng ilang mga mag-aaral, ipabahagi ito sa
D
klase.
E
Pagsasabuhay
EP
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagsasabuhay.

2. Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang panuto. Bigyan sila ng tatlong minuto
sa pagbasa at sabihin: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
3. Ipakita sa klase ang katulad na pormat na nasa modyul. Ipaliwanag ang
bawat bahagi nito. Gabayan ang mga mag-aaral upang mapahalagahan ang
D
pagsangguni at pakikinig sa payo ng mga magulang at nakatatanda tungo sa

pagpapasiya at pagkilos nang mabuti.
4. Bigyan ang mga mag-aaral ng 10 - 15 minuto upang maisagawa ang gawain.
5. Papiliin ang mga mag-aaral ng kapareha upang maibahagi ang kanilang ginawa.
Magandang pagkakataon din ito upang makapagbigay ang isa’t isa ng kanilang
mga mungkahi.
6. Ipagawa ang prosesong ito sa loob ng sampung minuto.
34

1. Ang Likas na Batas Moral Bilang
Batayan ng Kabutihan at ng Pagsusuri d
Konsensiya
2. Ang mga Pangalawang Prinsipyo ng
Kaalaman d
3. Mga Antas ng Paghubog ng
Ebalwasyon d
Konsensiya
4. Paraan ng Paghubog ng Konsensiya Paglalapat c
5. Ang Apat na Yugto ng Konsensiya Pagsusuri a
PY
6. Ang Apat na Yugto ng Konsensiya Ebalwasyon b
7. Kahulugan ng Konsensiya Pag-unawa c
8. Ang Likas na Batas Moral Bilang
Batayan ng Kabutihan at ng Kaalaman b
O
Konsensiya
9. Ang Apat na Yugto ng Konsensiya C Ebalwasyon a
10. Uri ng Kamangmangan Pagsusuri b
Modyul 3: Paghubog ng Konsensiya Batay sa Likas na Batas Moral
D
I. Panimula
E
II. Kahulugan ng Konsensiya
III. Uri ng Kamangmangan

EP
A. Kamangmangang madadaig (vincible ignorance)

B. Kamangmangan na di madadaig (invincible ignorance)
IV. Ang Apat na Yugto ng Konsensiya

D
A. Unang Yugto: Alamin at Naisin ang Mabuti

B. Ikalawang Yugto: Ang Kakayahang Kilalanin ang Mabuti
C. Ikatlong Yugto: Paghatol para sa Mabuting Pasiya at Kilos
D. Ikaapat na Yugto: Pagsusuri ng Sarili / Pagninilay
V. Ang Likas na Batas Moral Bilang Batayan ng Kabutihan at ng Konsensiya

A. Ang Unang Prinsipyo ng Likas na Batas Moral
B. Ang mga Pangalawang Prinsipyo ng Likas na Batas Moral
VI. Paghubog ng Konsensiya
VII. Mga Antas ng Paghubog ng Konsensiya
35
Rubric para sa Pagsulat ng Pagninilay
Kraytirya 4 3 2 1
Komprehensibo Gumamit ng May 1-2 salita May 3-4 na May 5 o

ang ginawang simple na salita na mahigit pang
pagninilay. ngunit malinaw hindi hindi salita na hindi
na maunawaan maunawaan maunawaan
mga salita. ang tunay na ang tunay na ang tunay
kahulugan. kahulugan. na kahulugan.
Maiksi ngunit Masiyadong May kakulangan Hindi malinaw

sapat mahaba at sa ang
PY
ang ginawang maligoy ginawang mensahe o
pagninilay. ang ginawang pagninilay. nilalaman
pagninilay. ng pagninilay.
Bumanggit ng
mga
natutuhan at
O
mga
reyalisasyon
mula sa
mga gawing
naranasan sa
C
klase
upang
D
mapagtibay
ang ginawang
pagninilay.
E
Tugma ang mga Lahat ng May isang May dalawang May 3 o

EP
ginamit na halimbawang halimbawa halimbawa na mahigit pang

halimbawa sa ginamit ay na hindi hindi halimbawa na
pagninilay. tugma sa tugma sa tugma sa hindi
pagninilay. pagninilay. pagninilay. tugma sa
pagninilay.
D
Naipakita ang Nakita ang Nakita ang Hindi nakita ang Hindi
pagkamalikhain pagkamalikhain pagkamalikhain pagkamalikhain nakagawa ng
sa pagsulat. sa kabuuan ngunit hindi sa sulatin. malikhaing
ng sulatin gaanong sulatin.
at tunay na nakapupukaw
nakapupukaw ng pansin.
ng pansin ang
kabuuan nito.
36
Rubric para sa Pagsasabuhay
Mga Pamantayan 4 3 2 1
Nakapagtala Nakapagtala
Nakapagtala ng Nakapagtala Walang
ng 6-7 pasiya ng 4-5 pasiya
mga pasiya at ng 2-3 pasiya naitalang
at kilos na at kilos na
kilos na isinagawa at kilos na pasiya at kilos
isinagawa sa isinagawa sa
sa loob ng isang isinagawa sa na isinagawa
loob ng isang loob ng isang
linggo loob ng isang sa loob ng
linggo linggo
linggo isang linggo
Natukoy kung Tumpak, Mahusay Bahagyang Hindi natukoy
PY
mabuti o masama malinaw, at na natukoy mahina o may kung mabuti
ang pasiya at mahusay kung mabuti kakulangan o masama
kilos batay sa na natukoy o masama sa pagtukoy ang pasiya at
konsensiyang kung mabuti ang pasiya at kung mabuti kilos batay sa
nahubog sa Likas o masama kilos batay sa o masama konsensiyang
na Batas Moral ang pasiya at konsensiyang ang pasiya at nahubog sa
O
kilos batay sa nahubog sa kilos batay sa Likas na Batas
konsensiyang Likas na Batas konsensiyang Moral
nahubog sa Moral nahubog sa
Likas na Batas
C Likas na Batas
Moral Moral
D
Nailahad nang Maayos at Bahagyang Hindi gaanong May
malinaw ang malinaw ang maayos at maayos at kalabuan ang
mga hakbang na pagkakalahad malinaw ang malinaw ang pagkakalahad
E
gagawin upang ng mga pagkakalahad pagkakalahad ng mga

mapaunlad ang hakbang na ng mga ng mga hakbang na
pasiya at kilos gagawin upang hakbang na hakbang na gagawin upang
EP
mapaunlad ang gagawin upang gagawin upang mapaunlad

pasiya at kilos mapaunlad mapaunlad ang pasiya at
ang pasiya at ang pasiya at kilos
kilos kilos
D
May kalakip na Malinaw at May kaunting Hindi Hindi malinaw

pagninilay naipahayag ang kulang sa masiyadong ang isinulat na
damdamin at paglalahad ng naipahayag pagninilay.
reyalisasyon damdamin at ang damdamin
sa isinulat na reyalisasyon at reyalisasyon
pagninilay. sa isinulat na sa naging
pagninilay. karanasan
sa isinulat na
pagninilay.
37
Unang Markahan
ANG MAPANAGUTANG PAGGAMIT NG KALAYAAN
Bilang ng Oras: 4

Pampagkatuto
Mga Pamantayan sa Pagkatuto
PY
unawa sa tunay na gamit ng kalayaan.
Pamantayan sa Pagganap: Nakagagawa ang mag-aaral ng angkop na

kilos upang maisabuhay ang paggamit ng tunay na kalayaan: tumugon
sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod.
Batayang Konsepto
O
C
Ano ang pinakamahalagang mensahe na dapat maunawaan at maipamalas
ng mag-aaral?
Ang tunay na kalayaan ay ang kakayahang tumugon sa tawag ng

D
pagmamahal at paglilingkod.
Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto

E

EP
Nakagagawa ng angkop na kilos upang maisabuhay ang paggamit ng

tunay na kalayaan: tumugon sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod
Kakayahan
D
Naipaliliwanag ang tunay na kahulugan ng Kalayaan
Kaalaman
Nakagagawa ng angkop na kilos upang maisabuhay ang paggamit ng

38
Mga Kasanayang Pagtatasa:

Pampagkatuto
KP1: KP1:
Natutukoy ang mga pasiya at Pagtukoy sa mga pasiya at kilos na
kilos na tumutugon sa tunay nagpapakita ng tunay na kahulugan
na gamit ng kalayaan ng kalayaan.
KP2: KP2:
PY
Naipaliliwanag ang tunay na Pagbibigay-kahulugan sa tunay na
kahulugan ng kalayaan kalayaan.
KP3: KP3:
O
Napatutunayan na ang Pagbuo at pagpapaliwanag ng
tunay na kalayaan ay ang Batayang Konsepto.
kakayahang tumugon sa
tawag ng pagmamahal at
paglilingkod
C
D
KP4: KP4:
Nakagagawa ng angkop Pagsusuri ng mga naging pasiya at
na kilos upang maisabuhay kilos nitong mga nagdaang panahon
E
ang paggamit ng tunay na maaaring naging hadlang sa iyong

na kalayaan: tumugon sa paggamit ng tunay na kalayaan.
EP
tawag ng pagmamahal at
paglilingkod Pagsulat ng mga mahahalagang
. repleksiyong nakuha mula sa aralin
Paglalahad ng mga paraan sa

mapanagutang paggamit ng
D
kalayaan.
39
1. Talakayin ang panimula sa pahina 65. Mahalagang maiugnay ang kasalukuyang

aralin sa mga nakaraang modyul sa unang markahan upang maipaunawa sa
mga mag-aaral ang halaga ng pagkatuto mula rito.
2. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral sa panimula pa
lamang upang matiyak na makukuha ang kanilang interes para sa pagsasagawa
ng mga gawain.
PY
Mga Kasanayang Pampagkatuto
1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 65 - 66. Isa-isahin ang mga layuning
pampagkatuto para sa Modyul 4 na nasa loob ng kahon sa naunang pahina.
Tanungin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning binasa?
O
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng ikatlong
C
Kasanayang Pampagkatuto (KP3) o titik c sa listahan ng mga layunin upang
Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin
mahihinuha ng mga mag-aaral ang Batayang Konsepto.
E D
Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na

kaalaman, kakayahan, at pag-unawa:
EP
4.1 Natutukoy ang mga pasiya at kilos na tumutugon sa tunay na gamit ng

kalayaan
4.2 Naipaliliwanag ang tunay na kahulugan ng kalayaan
4.3 Naipaliliwanag ang Batayang Konsepto ng aralin
4.4 Nakagagawa ng angkop na kilos upang maisabuhay ang paggamit ng
D
40
Narito ang mga kraytirya ng pagtataya ng output sa KP 4.4
a. Nakapili ng angking negatibong katangian na nakahadlang sa paggamit

ng tunay na kalayaan
b. Naitala ang mga nararapat gawin upang malampasan ang negatibong
katangiang ito
c. Naitala ang karanasan sa mga sitwasyon o pagkakataon na ginamit
ang tunay na kalayaan
d. May kalakip na pagninilay
Paunang Pagtataya
PY
O
concepts)
C
1. Ipabasa ang panuto para sa Paunang Pagtataya sa pahina 66 ng modyul.
Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
2. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya sa loob ng 10 - 15
D
minuto.
3. Ipaskil o isulat sa pisara ang tamang mga sagot sa Paunang Pagtataya.
E
EP

Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral na kung ano man ang

D
maging resulta ng Paunang Pagtataya, hindi ito magiging bahagi ng pagbibigay

ng marka, kundi isang mahalagang pagbabatayan ng kaniyang pag-unlad.
Pagkatapos ng Paghinuha ng Batayang Konsepto, pasagutang muli sa mga
mag-aaral ang pagtataya upang malaman ang antas ng kaniyang pag-unawa
sa mga konsepto at kung nagkaroon ng pag-unlad ang kaniyang kakayahan sa
mapanagutang paggamit ng kalayaan.
41
Layunin: Tayahin ang mga dating kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa paksa
na nakabatay sa karanasan upang matukoy ng guro ang mga maling kaalaman
ng mga mag-aaral (misconceptions o alternative conceptions).
Gawain 1
mag-aaral. Ipabasa sa kanila ang panimulang pangungusap.
PY
2. Tanungin ang mag-aaral kung mayroon bang kailangang linawin sa Panuto.
3. Matapos bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral, maaari nang
isagawa ang gawain.
4. Pasagutan ang mga gabay na tanong sa bilang 4, pahina 69.
O
Gawain 2

mag-aaral sa pahina 69 ng Modyul 4.
C
Panuto?
3. Bigyan ng 5 - 10 minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang gawain.
D
pahina 69.
E

EP
Tandaan: Sa bahaging ito, tatanggapin ng guro ang anumang sagot ng mga mag-
aaral. Kung sakaling mayroon silang maling kaisipan at pakahulugan sa iba’t ibang
isyu sa buhay at mali ang kanilang opinyon tungkol sa mga ito, ito ay itatama ng
guro sa bahagi ng Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa at
D
Pagpapalalim.
42
AT PAG-UNAWA

Paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang mga kaalaman ng mag-aaral
Gawain 3
PY
Mahalagang matiyak na nanatili ang pagkatuto ng mga mag-aaral upang
matiyak na maiuugnay nila ang pagkatuto rito sa susunod na gawain.
2. Ipabasa ang panuto at saka tanungin: Mayroon bang kailangang linawin sa
Panuto?
O
Panuto:
1. Ipagpalagay na ikaw ay bibigyan ng libreng limang oras upang gawin ang

C
iyong gustong gawin, saan mo ito gagamitin o paano mo ito gugugulin? Isulat
sa iyong kuwaderno ang naiisip mong gagawin.
2. Sa gabay ng iyong guro, isulat sa metastrip ang iyong sagot at idikit ito sa
pisara.
D
3. Matapos mailagay ang mga sagot sa pisara, sa gabay pa rin ng inyong guro
uriin o ikategorya ang mga naisulat na planong gagawin. (Maaaring ang mga
ito ay ayon sa pag-aaral, kaibigan, kasiyahan, gadget, pamilya o pagtulong
E
sa kapuwa, at iba pa).

EP
3. Bigyan ng 5 - 10 minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang gawain.

pahina 70.
Gawain 4
D

Panuto?
Papasiyalan makikipag- makikipag-

ang kwentuhan jamming sa at iba
kaibigan sa kaibigan kaibigan
43
1. Pangkatin ang klase batay sa bilang ng kategorya ng mga gawaing
naging sagot ng klase sa Gawain 3.
2. Italaga ang isang kategorya sa isang pangkat.
3. Ipagpalagay na ang mga gawaing nakasulat sa metastrip na pinili mong
gawin gamit ang iyong kalayaan ay isang tulay na iyong tinatahak.
4. Sa kaliwang dulo ng tulay iguhit ang larawan ng isang kabataang
kumakatawan sa iyo. Idikit ang mga metastrip na nakapaloob sa
isang kategorya na magiging anyong tulay gamit ang manila paper.
Sa kanang dulo ng tulay ay isulat mo ang inaasahang makakamit
pagkatapos gawin ang mga gawaing nakatala.
Halimbawa:
Kategorya: Kaibigan
PY
Inaasahang makakamit pagkatapos ng gagawin.
Ikaw magiging malapit sa kaibigan
O
C
2. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagsasagawa nito. Bigyan sila ng 10 - 15
minuto upang matapos ang gawain.
3. Maglaan ng sapat na panahon sa paglalahad at pagpaliwanag ng output ng
D
bawat pangkat.
pahina 71 sa kani-kanilang kuwaderno.
E

Batayang Konsepto.
EP
D. PAGPAPALALIM
D

at paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang isang babasahin na
naglalaman ng mga kaalaman at malalim na paliwanag sa paksa batay sa mga
disiplina ng EsP – ang Etika at Career Guidance. (Ang manunulat ang bumuo
ng babasahin gamit ang mga mapagkakatiwalaang aklat, print at non-print.)

bilang Takdang Aralin.
44
1. Bago simulan ang pagpapalalim ay maaaring balikan ng guro ang tanong sa
bahagi ng Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo? na “Nakatali ba ang kilos
ng tao sa kilos ng kaniyang kapuwa?”
3. Sabihin: Ngayon, sisikapin nating uunawain ang mga mahalagang konsepto
ng babasahin.
4. Ipabasa ang kabuuan ng sanaysay sa pahina 71 - 77. Bigyan sila ng 15 minuto
upang basahin ito.
PY
paraphrasing).
O
nakaangkla sa Pilosopiyang Moral. C
bagot para sa mag-aaral ang bahaging ito. Makatutulong ang pagsasagawa
ng malikhaing presentasyon tulad ng pagre-record ng babasahin at paglalapat
ng voice over dito upang maging kawili-wili ito sa mga mag-aaral at mapukaw
D
ang kanilang interes o atensiyon. Ngunit mahalaga pa rin ang mabasa nila
ang kabuuan ng sanaysay sa modyul upang mas maunawaan nila ang
E
mahahalagang konsepto.
7. Bigyan ang mag-aaral ng sapat na panahon upang maisulat ang mga
mahahalagang konsepto na kanilang nakuha sa babasahin.
EP

9. Atasan ang mga mag-aaral na bumalik sa kani-kanilang mga pangkat sa
isinagawang Gawain 4 sa bahagi ng Paglinang ng Kaalaman, Kakayahan, at
Pag-unawa.
D
10. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagsusuri ng kanilang mga sagot sa gawaing
ito at alamin kung ang mga ito ba ay tumutugon sa mga mahahalagang
konseptong inilahad sa babasahin.
11. Bigyan ng pagkakataon ang bawat pangkat na makapaglahad kung sakaling
may pagbabago sa mga naunang nailahad na kaisipan sa Gawain 4 sa bahagi
ng Paglinang ng Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa.
12. Matapos mabigyan ng pagkakataon ang lahat ng pangkat na makapaglahad
ay maaari ng pasagutan ang mga tanong sa bahaging Tayahin ang iyong Pag-
unawa sa pahina 13.
45
15. Magkakaroon ng malayang talakayan.
Paalala sa Guro: Sa pagitan ng mga pagtalakay ay may mga kahon na naglalaman

ng mga tanong na magagamit upang mataya ang pag-unawa ng mga mag-aaral
sa bawat bahagi ng babasahin. Nagsisilbing formative assessment ang mga ito.
Mahalagang hindi pilitin na matapos sa iisang araw ang pagtalakay dito upang
hindi magkaroon ng information overload ang mga bata at lalong hindi makamit
PY
ang layuning ganap na maunawaan ng mga mag-aaral ang kabuuan ng Batayang
Konsepto.
O
Layunin: Gabayan ang mag-aaral sa pagsagot sa mahalagang Tanong (MT)
sa pamamagitan ng paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang graphic
organizer.
C
1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto na nasa pahina 78 at tanungin: Mayroon
bang hindi malinaw sa panuto?
D
2. Magpaskil sa pisara ng katulad na graphic organizer na nasa modyul o
maaaring ring lumikha ng sariling graphic organizer.
3. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng Batayang Konsepto. Tumawag ng
E
ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng nabuong Batayang Konsepto.

EP

magsilbing gabay sa mga guro. Ngunit hindi hinahadlangan ang mga guro na
gumawa ng Batayang Konsepto o di kaya naman ay mga karagdagang konsepto
na pinaniniwalaan na mahalagang maitanim sa puso at isip ng mga mag-aaral.
D

Etika at Career Guidance.
Needs Uncoverage. Ito ay mapalalawak pa sa pamamagitan ng pagtalakay sa mga
aralin. Ang malaking konsepto ay maaari pang mahimay sa maliliit na konsepto.
Potentially Engaging – Nararapat na mapukaw nito ang interes at atensiyon ng
mga mag-aaral upang matiyak na ito ay kanilang maaalala kahit pa lumipas ang
matagal na panahon.
46
Relationship between two variables – Ito ay dapat na pagsasalaysay ng relasyon
ng dalawang variable. Iwasan ang gumamit ng depinisyon sa pagbuo ng batayang
konsepto.
Halimbawa: Ano ang kabutihang maidudulot ng konsepto sa pagkatao at buhay
ng mga mag-aaral?
Ang isip at kilos-loob ay nagpapabukod-tangi sa tao.
PY
Layunin ng mga Gawain sa bahagi ng Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto
na tayahin ang kaalaman, kakayahan, at pag-unawa ng mga mag-aaral na
makagawa ng angkop na kilos upang maisabuhay ang paggamit ng tunay na
kalayaan: tumugon sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod
O
Pagganap
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagganap sa pahina 79.
C
2. Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang Panuto. Bigyan sila ng tatlong
minuto sa pagbasa. Itanong: Mayroon bang nais na linawin sa Panuto?
3. Bigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na ipahayag ang kanilang mga
D
paglilinaw.
4. Ipaskil sa pisara ang ang pormat at rubric na gagamitin sa pagmamarka ng
gawain upang maging malinaw sa mga mag-aaral ang gagamiting pamantayan.
E
5. Atasan ang mga mag-aaral na ibahagi sa klase ang kanilang mga kasagutan.
Pagninilay
EP
1. Maaaring ibigay ang gawaing ito bilang takdang-aralin.

2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto na nasa pahina 80. Pagkatapos,
tanungin: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
3. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang isagawa ang gawain.
D
4. Ipaalam sa mga mag-aaral kung paano mamarkahan ang gawain sa

pamamagitan ng pagpapaskil ng rubric ng pagtataya sa pisara.
output sa harapan ng klase.
6. Mahalagang tapusin ang bahaging ito sa pamamagitan ng paglalahat sa mga
ibinahaging pagninilay at sa pagbalik sa Batayang Konsepto.
47
Pagsasabuhay
1. Ipagawa ang bahaging Pagsasabuhay sa pahina 80 - 81 ng Modyul 4.
2. Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang panuto sa loob ng tatlo hanggang
limang minuto. Tiyakin na malinaw na sa lahat ang nilalaman ng panuto.
3. Maging bukas sa mga tanong mula sa mga mag-aaral.
4. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang matapos ang gawain.
Tiyakin na nagagabayan sila sa pagsasagawa nito.
5. Atasan ang mga mag-aaral na ibahagi sa klase ang kanilang mga sagot.

1. Tunay na Kalayaan Kaalaman d
PY
2. Tunay na Kalayaan (Aspekto) Pag-unawa d
3. Kahulugan ng Kalayaan sa B7 Pag-unawa a
4. Tunay na Kalayaan Pagsusuri d
5. Tunay na Kalayaan (Kahulugan ng
O
Pagsusuri a
Responsibilidad)
6. Pagbubuod Pagbubuo d
7. Pagbubuod Pagbubuo b
8. Tunay na Kalayan (Aspekto)
C Pagtataya a
9. Tunay na Kalayaan (Kahulugan ng
Pagtataya b
Responsibilidad)
D
10. Kahulugan ng Kalayaan sa B7 Pagtataya d
E
MODYUL 4: Ang Mapanagutang Paggamit ng Kalayaan

I. Panimula
EP
II. Kahulugan ng Kalayaan sa Baitang 7

A. May kakayahan ang taong piliin kung paano siya kikilos
B. Walang kalayaang piliin ang kahihinatnan ng piniling kilos
III. Tunay na Kalayaan
D
A. May kakambal na responsibilidad

B. Dalawang Kahulugan ng responsibilidad na nakaaapekto sa ideya ng kalayaan
1. Kalayaang kaugnay ng malayang kilos-loob
2. Kakayahang tumugon sa tawag ng pangangailangan ng sitwasyon
C. Dalawang Aspekto ng Kalayaan
1. Kalayaan Mula Sa (Freedom from)
2. Kalayaan Para Sa (Freedom for)
a. Dalawang Uri ng Fundamental Option o Vertical Freedom
1) Pataas
2) Pababa
IV. Pagbubuod
48
Rubric para sa Pagpapaliwanag ng Batayang Konsepto Gamit ang
Graphic Organizer
Kraytirya 4 3 2 1
Paghinuha ng Nahinuha ang Nahinuha ang Nahinuha ang Nahinuha

batayang batayang batayang batayang ang batayang
konsepto konsepto nang konsepto ng konsepto konsepto sa
hindi may kaunting ngunit paggabay ng
ginagabayan paggabay ng kailangan ng guro sa
ng guro. guro. labis na kabuuan nito.
paggabay ng
guro.
PY
Pagpapaliwanag Malinaw na May isang May May tatlo o
ng naipaliwanag konsepto na dalawang higit pang
konsepto ang lahat ng hindi malinaw konsepto na konsepto na
O
mahahalagang na hindi hindi
konsepto. C naipaliwanag. naipaliwanag. naipaliwanag.
Paggamit ng Nakalikha ng Ginamit ang Nakalikha Ginamit ang

graphic sariling graphic graphic ng sariling graphic
organizer organizer na organizer na graphic organizer na
D
ginamit upang nasa modyul organizer nasa modyul
maibigay o at ngunit hindi ngunit hindi
maibahagi ang maayos na malinaw na malinaw na
E
batayang naibigay ang naibigay o naibigay o

konsepto. batayang naibahagi ang naibahagi
EP
konsepto batayang ang

gamit ito. konsepto batayang
gamit ito. konsepto
gamit
ito.
D
49

EsP10 TG U1 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

EsP10 TG U1 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

VISIT DEPED TAMBAYAN

Ang aklat na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga

Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Mga Konsultant: Manuel B. Dy Jr., PhD at Fe A. Hidalgo, PhD

Goeffrey A. Guevara, Earl P. Valdez, Suzanne M. Rivera,

Naglayout: Jerby S. Mariano

Inilimbag sa Pilipinas ng FEP Printing Corporation

Modyul 1: Ang Mga Katangian ng Pagpapakatao................................................1

Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo? ...............................................29

Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa .......................30

Modyul 4: Ang Mapanagutang Paggamit ng Kalayaan .................................38

ANG BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO

Mga Dulog sa Pagtuturo

MGA PAMANTAYAN SA PROGRAMA (LEARNING AREASTANDARDS)

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa

ANG BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO

Grade Level Standards (Pamantayan sa Bawat Baitang/Antas)

konsiyensiya batay mga maling

3.3 Napatutunayan na ang

kahulugan ng upang maisabuhay 4.2 Nasusuri ang tunay na kahulugan EsP10MP

IKAAPAT NA MARKAHAN: Ang Aking Posisyon sa mga Isyung Moral

aabusong sekswal, dignidad at 14.3 Ang malawak na kaalaman sa mga

16. Mga Isyu tungkol Naipamamalas ng Nakagagawa ang

CODE BOOK LEGEND

Uppercase Letter/s Component/

I. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga Kasanayang

Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-

Ano ang patunay ng pag-unawa?

Anong kakayahan ang dapat maipamalas tungo sa pag-unawa?

Nasusuri ang sarili kung anong katangian ng pagpapakatao ang

Anong kaalaman ang kailangan upang maipamalas ang pag-unawa?

Natutukoy ang mga katangian ng pagpapakatao

Mga Kasanayang Pagtatasa

pagpapakatao ay mga Pagbuo at pagpapaliwanag ng Batayang

Nailalapat ang mga

. Pagtupad ng konkretong plano tungo

A. ANO ANG INAASAHANG MAIPAMAMALAS MO?

1. Talakayin ang panimula sa pahina 1 ng Modyul 1. Mahalagang maiugnay ang

Layunin: Tayahin ang kaalaman ng mag-aaral tungkol sa paksa sa antas ng

1. Ipabasa ang panuto para sa Paunang Pagtataya sa pahina 2 - 4 ng modyul.

B. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

6. Pagkatapos ng dula-dulaan, pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa

1. Ipagawa ang Gawain 2 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga

Layunin: Tulungan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at

1. Maaaring simulan ang bahaging ito sa pamamagitan ng pagbabalik-aral.

ng mga sagot ng mga mag-aaral upang mabigyang-pansin ang mahahalagang

10. Mahalagang maging bukas sa tanong ng mga mag-aaral.

sa ilang mga mag-aaral.

Layunin: Gabayan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at

1. Bago simulan ang Pagpapalalim, maaaring balikan ng guro ang tanong sa

Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral ang bawat bahagi ng

6. Iminumungkahing gamitin ang pagkamalikhain upang hindi maging kabagot-

record ng babasahin at paglalapat ng voice over dito upang maging kawili-

modyul upang mas maunawaan at mapagnilayan nila ang mahahalagang

ng pagka-sino ng tao, ang tatlong katangian ng pagpapakatao o ng tao bilang

Paghinuha ng Batayang Konsepto

Enduring. Hindi ito dapat niluluma ng panahon o di kaya naman ay maaaring

Discipline-based. Ito ay nangangailangan ng matibay na batayan na mula sa

Layunin ng mga Gawain sa bahagi ng Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto na

4. Pagkatapos, pakinggan ang sagot ng ilang mga mag-aaral, ipabahagi ito sa

1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Gawain 6 sa bahaging Pagsasabuhay sa