Ang Lingua Franca ng Pilipinas not Tagalog – shall be auxiliary official languages
and shall serve as auxiliary medium of instruction in
Lingua Franca – tumutukoy sa wikang ginagamit ng
mga tao mula sa iba’t ibang grupong
etnolingguwistiko.
Etnolingguwistiko – pagkakapareho at pagkakaiba
ng mga tao sa isang bansa, ayon sa wika, kultura,
at etnisidad.
Para saan ang Lingua Franca?
- Makabuluhan na pagkakaunawan
- Pakikipag-ugnayan
Dalawang dibisyon ng Lingua Franca:
Rehiyonal at Pambansa
Dalawang lingua franca ng Pilipinas: Ingles at
Filipino
Wikang Katutubo:
- Tagalog, Cebuano, Hiligaynon, Bicolano,
Ilocano, Waray, Kampampangan,
Pangasinense, Maranao, Tausug,
Maguindano
Mother Tongue Rights
Nakasaad sa 1987 Constitution:
- Filipino bilang ang pambansang wika.
- Patuloy lumalaganap at umuunlad ang wika at
patuloy na pinagyayaman ng iba’t ibang dialekto.
Section 7: that for the purposes of communication
and instruction, Filipino and, until otherwise
provided by law, English are the official languages
of the Philippines. In addition, other native
Philippine languages – particularly those that are
the regions they are spoken.
Section 9: foundation of a national language
commission tasked to undertake, coordinate, and
promote researches for the development,
propagation, and preservation of Filipino and other
languages => Komisyon ng Wikang Filipino or KWF
(1991).
Mother Tongue-Based Multilingual Education
DepEd: The mother tongue or first language refers
to languages or dialects first learned by a child and
with which the child identifies with.
Layunin: develop Filipino and English proficiency by
starting basic education with the first language of
learners. Starting in kindergarten up to Grade 3,
the medium of instruction shall be in the mother
tongue of the students. Beginning in Grade 1,
Filipino and English will be taught as subject areas.
Grades 4 to 6, DepEd shall formulate a mother
tongue transition program in which English and
Filipino are introduced as media of instruction so
that by Junior High School and Senior High School,
the two can become the primary languages of
instruction.
Initially, there were 12 regional languages under
the MTB MLE program: Tagalog, Cebuano,
Hiligaynon, Iloko, Bikol, Kapampangan,
Maguindanaoan, Meranao, Pangasinense, Bahasa
Sug (Tausug), Chabacano and Waray. In July 2013,
Ybanag, Ivatan, Sambal, Aklanon, Kinaray-a, Yakan,
and Surigaonon were added to the program.
Kalakalang Galyon
Fr. Andres Urdaneta –naka diskubre ang ruta
-Sinundan ang direksyon ng hangin at bagyo sa
Pasipiko at kinilala bilang “Manila Acapulco trade”
- Produkto ng ibang mga indio ay kinakalakal ng
mga espanyol at dinadala nila ito sa iba’t ibang
bahagi ng Europa katulad nalang ng Cuba.
- Mas nararapat na tawaging: Kalakalang Manila-
Acapulco-Sevilla.
-Kapalit ng mga kalakalang produkto ang mga pera.
Dahil ditom napadpad ang mga halaman na nasa
Amerika sa Pilipinas na siyang ginagamit na nating,
mga Filipino, ngayon. Hal: Mani, kamatis, tabako,
mais, kakao, kasava, sili at beans, silk, porcelain,
spices
-Isang monopoly ng Espanya ang kalakalang ito.
Kaya rumesulta na ang mga indio ay naka tunganga
(nagsibak ng kahoy, nagtanim) ngunit hindi naman
masyado nakinabang dahil kinukuha naman ito ng
mga banyaga at iba pang dayuhan.
-Naitigil dahil nakipaglaban ang Mexikano at
Espanyol. Dahil dito, naging mas Malaya na ang
Pilipinas na makipag kalakal sa iba pang mga bansa
sa mundo.
- Ang kalakalang galyon ay maagang
manipestasyon ng globalisasyon na kontrolado
lamang ng malalakas na bansa. Art and science
- Itinuro ang halaga ng malayang paghahayag ng
sarili [gamit ang sariling wika].
Intelektwalisasyon ng Wikang Filipino
Layunin: magamit ang wikang Filipino bilang wika
ng karunungan at sa iskolarling talakayan
Mga hadlang:
- Ipinapalagay ng mga Pilipino na walang
kakayahan ang kanilang wika bilang wikang
intelektwal.
- Nangangamba ang mga Pilipino na maiwan
sa kaunlarang pag-iisip kung tumiwalag tayo
sa wikang Ingles.
Mga hakbang na isinigawa upang malinang ang
wikang Filipino:
1. Idineklara ang Tagalog bilang batayang
wikang pambansa
2. Pagkodifika sa wika na inihudyat ng
paglabas ng Balarila ng Wikang Pambansa
3. Pagrebisa ng ABAKADA at Patnubay sa
ispeling
4. Pagbuo ng mga diskyunaryo at glosaryo
Ano anong mga larangan na nangangailangan
ng intelektwalisasyon ng Wikang Filipino?
 Panitikan
 Akademiko: agham panlipunan,
humanidades
 Research
Mga hakbang na naisagawa para sa tuluyang
intelektwalisasyon:
 Paglalathala ng mga libro sa Filipino
 Pagtuturo, pagsasalin ng ibang mga libro o
teksto sa Filipino
- Segundo Lulumboy -
- May akda ng Moymoy Lulumboy
- Magaan basahin sapagkat hindi malalalim
na salita ang ginamit.
- Target audience: mga batang nasa edad 6-
12
- three Carlos Palanca Memorial Awards for
Literature
- Santiago B. Villafania -
- bilingual Filipino poet (English and
Pangasinense)
- Mortami (Kalipunan ng mga Tula) isinalin sa
Hindi
-Igor Podberesky -
- Isang rusyo
- Ginawaran ng Presidential Merit of 2009
dahil sa pagtatag ng Russian-Rizaliana at
pagsalin ng Ruso ng mga nobela nina J.Rizal,
Nick Joaquin, F Sionil at NVM Gonzales.
- Vlademir Makarenco –
 - initiated the teaching of Tagalog as
second oriental language for students
from Malay/Indonesian Department. Since
1964 V. A. Makarenko has been teaching
Tagalog and been giving lectures on
theoretical linguistics (introduction to
special philology, theoretical grammar,
historical linguistics), conducted special
seminars on Austronesian linguistics.
- Sumulat ng Filipino-Russian dictionary
noong 1970 at Wikang Pilipino Textbook.
- Sumulat siya ng isang artikulo patungkol sa
ebolusyion ng wikang Tagalog
- He used to be a visiting Professor at De La
Salle University.
- Peter Simon Pallas –
- Comparative Dictionaries of All Languages
and Dialects
- Nakilala rito ang wikang Tagalog,
Kampangpangan at Maguindano.
- Miyembro ng St. Petersburg Academy of
Sciences
- Nanguna sa pagtuturo ng Philippine
linguistics studies sa Rusya sa mga
paaralang Moscow State University at Saint
Petersburg State University.
UP TALKS
UP Talks- Wikang Filipino sa Panahon ng
Internasyonalisasyon at Globalisasyon
Nahahati ang Usapin sa Tatlong Bahagi:
1. Pagpapalaganap ng Wikang Filipino at
pinayaman sa pamamagitan ng iba pang
wika.
- Ang wikang Filipino ay nagmula sa Austronesian.
Kaya di nag kakalayo ang mga dialekto.
- Ang iba’t ibang wika sa pauluan ay magkaka-anak,
kaya may salitang magkaparehi ng anyo at
kahulugan na tinatawag na: Cognates (Ingles)
- Halimbawa: balay/bahay, uran/ulan
- Tayo ay naguugat sa wikang austronesya
Laguna Copperplate Inscription – isang ebidensya
na ang ating wika ay nagmula sa Austronesian
(Malay, Sanskrit, Java at tagalog).
- Pinakamatandang nakasulat na dokumento sa
Pilipinas. Pinatapatawad na ng pinuno ng Tondo
ang mga utang na hindi na kailangan bayaran.
Baybayin- matandang pagsulat. Ang Baybaying
tagalog ay mula sa kaori script. Ang hugis ay base
sa galaw sa ng tubig sa baybay.
Iba ang baybayin sa alibata – /alif/bata (wikang
arabik)
Salayan ng Filipino noong dumating ang
Kastilya: Vocabulario de la lengua Tagala –
kodipikasyon ng wikang Filipino sa panahon ng
Kastila
Wika at Kolonisasyon:
Mataas ang literacy ng mga katutubo gamit ang
kanilang sariling baybayin. Ngunit pagkalipas ng
maraming panahon, nagbago ito buhat ng mga
panibagong lenguwhae na naipapakilala sa mga
katutubo.
- Kaya naman, ang matatanda at “pang masa”
nalang ang gumagamit ng baybayin –Wikang Kastila
= Wikang Prestihiyso
Kalakalang Galleon:
- salitang palangke, tiyangge, tsokolate, mais
-May mga Filipino na tumungo sa Mejico na dala
dala nila ang mga kultura at wika.
-May Filipinas district sa Mexico.
-Ingles ang nagturo sa atin sa malayang kalakalan
sapgaka’t pabagsak na ang Espanya.
2. Paano naging global language ang
Filipino? Paano ilulugar ang wikang Filipino
sa globalisasyon at internasyunalisasyon,
lalo na sa konteksto ng edukasyon?
- Ang Ingles ay ang pambansang wikang franca.
Green Politics: Ang mundo ay mutilingual at
mulitkultural. Kaya naman, mapag-aaralan ang
wika sa pamamagitan ng kultura. Itinitulak nito na
ang linguistic diversity ay siyang magpapayaman ng
isang bansa.
-Malaking hamon sa mga guro at estudyante.
Mentalidad: Wikang bakya, showbiz at hindi
inteklektwalisado. Hamon: Iangat ang wika
-Homogenizing ang epekto ng wikang Ingles:
Mcdonalidization
-Ang kalaban natin ay hindi Ingles kundi ang
mentalidad na uunlad tayo gamit ng Ingles.
Mother Tongue Rights – itinanghal ng UN. Kaya
mahalaga ang wika ng buong bansa.
- 110 na wika sa Pilipinas
Internasyunalisasyon - status o prestihiyso,
patungkol sa mga unibersidad. International na ba
sila? Language acquisition etc.,
- Marami baa ng international students at
international visiting professors and programs?
Global Education – mas economic. Marketing
international of programs at business advantage
- Student and Faculty Mobility (labas-pasok ng mga
estudyante at propesor )
-Magkaagapay ang Internasyunalisasyon at
Globalisasyon
** Nagiging bahagi ang Filipino ng
internasyunalisayson at globalisasyon sa
pamamagitan ng mga sa kasunduan, partnership ng
isang unibersidad sa iba pang unibersidad sa ibang
bansa.
-Itinuturo ang Filipino sa iba’t ibang unibersidad sa
labas ng bansa
3. Pagsasalin ng mga teksto sa Filipino bilang
isang stratehiya kung papaano magiging
wikang global ang Filipino.
Bienvenido Lumbrera – nagsalin ng Enemies
(Kaaway),
Mga salin: Game of Thrones, Harry Potter, Diary of
a Wimpy Kid, 50 Shades, Lord of the Rings etc.,
Mga salin ng KWF: The Necklace, 7 Stories, Tagalish
Verscun (J.Rizal), Peter Pan
Obserbasyon sa Pagtuturo at Paggamit ng Wikang
Filipino sa Labas ng Bansa:
a) Awit at pelikula
b) Pagtuturo na ang wika ay Lingua France
c) Creolized and wikang Filipino.
d) Ginagamitan ng intercultural perspective
Kongklusyon:
Mali isipin na walang ambag ang wikang Filipino sa
internasyunalisasyon at globalisasyon. Yumaman
ang salalayang ng wikang Filipino mula sa pagpasok
ng mga wika noong Galleon Trade at
nakapagpakilala rin tayo ng ating wika sa Mexico.
Sa kasalukuyang globalalisasyon at
internasyunalisasyon, namalas natin na ang ating
wika ay itinuturo ang Filipino sa labas ng bansa.
Internationalization Program: naglalaman ng
student exchange and prof ay may oportunidad na
mas masigla na pagtuturo ng Filipino at panitikan
sa labas at loob ng paaralan.
Kaya, hindi wikang bakya ang Filipino sapagkat
itinuturo ito sa ibang basa na may paggalang at
dignidad. Hence, masasabi natin na
INTELEKTWALISADONG WIKA = WIKANG GLOBAL.
Nasa atin ang hamon ng hinaharap at pag-unlad ng
wikang Filipino.