Professional Documents
Culture Documents
3134 PDF
3134 PDF
*
ﻧﺠﻤﻪ ﺣﺎﺟﯽﻋﻠﯽﮔﻞ
داﻧﺸﺠﻮي ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ ،داﻧﺸﮕﺎه ﮐﺎﺷﺎن ،ﮔﺮوه ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ )ﺗﺒﺪﯾﻞ اﻧﺮژي(
رﻗﯿﻪ ﺣﯿﺪري
داﻧﺸﺠﻮي ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ ،داﻧﺸﮕﺎه ﮐﺎﺷﺎن ،ﮔﺮوه ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ )ﺗﺒﺪﯾﻞ اﻧﺮژي(
ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ اﺑﺮاﻫﯿﻢﻗﻤﯽ
داﻧﺸﺠﻮي ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ ،داﻧﺸﮕﺎه ﮐﺎﺷﺎن ،ﮔﺮوه ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ )ﺗﺒﺪﯾﻞ اﻧﺮژي(
ﻣﻬﺪي ﺣﺎﺟﯽﻋﻠﯽﮔﻞ
ﮐﺎرﺷﻨﺎس ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺣﺮﻓﻪاي ،ﺷﺮﮐﺖ اﯾﻤﻦ ﭘﺎﯾﺶ
*
Najmeh.Hajialigol@Gmail.com
ﭼﮑﯿﺪه
ﯾﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ زﯾﺎن آور در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ ،وﺟﻮد ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از اﺷﻌﻪ ﻣﺎوراﺑﻨﻔﺶ اﺳﺖ .اﮔﺮ ﭼﻪ وﺟﻮد اﯾﻦ ﭘﺮﺗﻮ در ﺑﺮﺧـﯽ
ﻣﺤﯿﻂﻫﺎي ﮐﺎر و زﻧﺪﮔﯽ اﻣﺮي ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺘﻨﺎب اﺳﺖ ،اﻣﺎ ﻫﻤﻮاره روشﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ آن و ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ آﺳﯿﺐﻫﺎي ﻧﺎﺷـﯽ از آن
ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ .اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳﯽ و ارزﯾﺎﺑﯽ ﭘﺮﺗـﻮ ﻣـﺎورا ﺑـﻨﻔﺶ در دو ﻣـﻮرد از واﺣـﺪﻫﺎي ﺻـﻨﻌﺘﯽ و ﮐﻨﺘـﺮل آن
ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .دادهﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﺗﺠﺮﺑـﯽ ﺑﺪﺳـﺖ آورده ﺷـﺪه اﺳـﺖ .دﺳـﺘﮕﺎه
اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﯾﻦ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮيﻫﺎ ،دﺳﺘﮕﺎه ﺳﻨﺠﺶ اﺷﻌﻪ UVﻣﺪل CHY-732ﺑﻪ ﺷـﻤﺎره ﺳـﺮﯾﺎل CE000033اﺳـﺖ.
ﭘﺲ از اﻧﺪازهﮔﯿﺮيﻫﺎي اوﻟﯿﻪ و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻓﺮاﺗﺮ از ﺣﺪ ﻣﺠﺎز ﺑﻮدن ﻣﯿﺰان ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﭘﺮﺗﻮ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ،ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘـﺮل ﺑﻬﺘـﺮ
آن اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﭘﺲ از اﻋﻤﺎل ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدات ﻣﺠﺪدا ﺟﻤﻊ آوري داده ﻫﺎ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و اﺛﺮ ﺑﻬﺒﻮد در ﮐﺎﻫﺶ زﯾﺎنﻫـﺎي ﻧﺎﺷـﯽ از
ﭘﺮﺗﻮ UVﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻧﺘﺎﯾﺞ در ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از اراﺋﻪ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدات ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪولﻫﺎﯾﯽ ﮔﺮدآوري ﺷﺪه اﺳﺖ.
.1ﻣﻘﺪﻣﻪ
ﺗﺎﺑﺶ ﭘﺮﺗﻮ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ زﯾﺎنآور ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﮐﻪ اﻣﺮوزه از ﻣﺮز ﻣﺤﯿﻂﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ ﮔﺬﺷﺘﻪ
و ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮه وارد ﺷﺪه اﺳﺖ ،آﻧﻘﺪر اﻫﻤﯿﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ و داﻧﺸﻤﻨﺪان ﺗﻼشﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮدهاي را ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل و ﻣﻬﺎر
آن ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ .ﻋﻠﯽرﻏﻢ ﻧﯿﻞ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻋﻠﻤﯽ و ﺻﻨﻌﺘﯽ ،ﺗﺎﺑﺶ ﭘﺮﺗﻮ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﻋﻮاﻗﺐ وﺧﯿﻤﯽ ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺘﯽ اﻧﺴﺎن
اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﺳﺖ.
از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺻﻨﻌﺖ اﻣﺮوز ﻣﯿﺰان ﺗﺎﺑﺶ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ رو ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺖ و اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺘﯽ اﻧﺴﺎن ﺿﺮر ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ،ﺑﺎﯾﺪ
اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺟﻬﺖ ﮐﻨﺘﺮل و ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺰان آن اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮد .ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﺗﺎ ﻣﯿﺰان ﺗﺎﺑﺶ ﭘﺮﺗﻮ
ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﺑﻪ ﭘﺎﺋﯿﻦﺗﺮ از ﺣﺪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه ﺑﺮﺳﺪ .در اﯾﺮان اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮ اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻣﺎن
اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺟﻬﺎﻧﯽ و ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻓﻨﯽ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺣﺮﻓﻪاي ﮐﺸﻮر ﺳﻨﺠﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد ] .[1-2در راﺳﺘﺎي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل و ﮐﺎﻫﺶ ﺗﺎﺑﺶ
ﭘﺮﺗﻮ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .ﻣﺤﻤﻮدآﺑﺎدي ] [3ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﻓﻠﻮرﺳﻨﺖ ﻧﻮري از اﻟﯿﺎف ﭘﻠﯽﭘﺮوﭘﯿﻠﻦ در
ﺑﺮاﺑﺮ اﺷﻌﻪ ﻣﺎوراﺑﻨﻔﺶ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﺮد .او در اﯾﻦ ﺑﺮرﺳﯽ از ﯾﮏ ﺳﻔﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﻧﻮري ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺟﺎذب ) UVﭘﺮﺗﻮ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ( ﺑﺮروي
ﻣﻨﺴﻮج ﺑﯽﺑﺎﻓﺖ ﭘﻠﯽ ﭘﺮوﭘﯿﻠﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮاﯾﻨﺪ رﻣﻖﮐﺸﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد .ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮده ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﺤﻠﻮل ﻏﻠﻈﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻔﯿﺪ
ﮐﻨﻨﺪه ﻧﻮري و ﺟﺎذب UVﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﺑﻪ ﻣﺪت 70ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ از اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ
ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﻨﺴﻮج ﺑﯽﺑﺎﻓﺖ ﭘﻠﯽ ﭘﺮوﭘﯿﻠﻦ ﺣﺎوي ﺳﻔﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﻧﻮري و ﺟﺎذب UVﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺴﻮج ﺑﯽﺑﺎﻓﺖ ﭘﻠﯽ ﭘﺮوﭘﯿﻠﻦ ﻓﺎﻗﺪ ﺳﻔﯿﺪ
ﮐﻨﻨﺪه و ﺟﺎذب UVﮐﻤﺘﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﺳﻔﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﻧﻮري ﺑﻪ ﮐﺎررﻓﺘﻪ و ﺟﺎذب UVداراي اﺛﺮ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﯽ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮروي
ﺑﯽﺑﺎﻓﺖ ﭘﻠﯽ ﭘﺮوﭘﯿﻠﻦ ﺑﻮده اﺳﺖ.
در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭘﺮﺗﻮ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ در دو واﺣﺪ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدﻫﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي
ﺑﻬﺒﻮد ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎري و اﯾﻤﻨﯽ ﺑﻬﺘﺮ ﮐﺎرﮔﺮان در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي اﯾﻦ اﺷﻌﻪ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﯾﻦ اﻧﺪازهﮔﯿﺮيﻫﺎ ﻗﺒﻞ و
ﺑﻌﺪ از اﻋﻤﺎل ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدات ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪولﻫﺎﯾﯽ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
2
.4اﺛﺮات زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﭘﺮﺗﻮ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ
-1ﻗﺮﻣﺰي ﭘﻮﺳﺖ :ﻗﺮﻣﺰي ﭘﻮﺳﺖ ﭘﺲ از ﺗﺎﺑﺶ ﭘﺮﺗﻮ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮔﺮدد و ﺑﻪ ﺷﺪت و ﻃﻮل ﻣـﻮج آن ﺑﺴـﺘﮕﯽ دارد .ﻣـﻮﺛﺮﺗﺮﯾﻦ
ﻃﻮل ﻣﻮج در اﯾﺠﺎد اﯾﻦ ﻋﺎرﺿﻪ ﻃﻮل ﻣﻮج 296ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻣﺘﻮﺳـﻂ ﻓـﺮاﺑﻨﻔﺶ ﻗـﺮار دارد .ﻋﻠـﺖ اﯾﺠـﺎد
ﻗﺮﻣﺰي ،ﮔﺸﺎد ﺷﺪن ﻣﻮﯾﺮگﻫﺎي ﻻﯾﻪ دوم در ﻧﺘﯿﺠﻪ آزاد ﺷﺪن ﻣﻮاد ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻫﯿﺴﺘﺎﻣﯿﻦ در اﭘﯿﺪرم ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
-2ﺗﯿﺮﮔﯽ ﭘﻮﺳﺖ :ﻣﻌﻤﻮﻻ ﭘﺲ از ﻗﺮﻣﺰي ،ﺗﯿﺮﮔﯽ ﭘﻮﺳﺖ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد .اﻣﺎ ﺗﯿﺮﮔﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﭘﺮﺗـﻮﯾﯽ ﺑـﺎ ﻃـﻮل ﻣـﻮج
300ﺗﺎ 360ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮔﺮدد.
-3ﺳﺮﻃﺎن ﭘﻮﺳﺖ :ﻣﻮارد زﯾﺎدي از ﺳﺮﻃﺎن ﭘﻮﺳﺖ در ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻠـﻞ ﺷـﻐﻠﯽ ﻣـﺪتﻫـﺎي ﻃـﻮﻻﻧﯽ در ﻣﻌـﺮض ﺗـﺎﺑﺶ
ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ آﻓﺘﺎب ﻗﺮار داﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ .در ﻣﻮرد ﺳﺮﻃﺎن ﭘﻮﺳﺖ ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺼـﻨﻮﻋﯽ ﭘﺮﺗـﻮ ،ﻫﻨـﻮز ﯾﻘـﯿﻦ
ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ
. -4اﻟﺘﻬﺎب ﻣﻠﺘﺤﻤﻪ و ﻗﺮﻧﯿﻪ :ﺗﺎﺑﺶ ﭘﺮﺗﻮ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان زﯾﺎد ﺑﺎﻋﺚ اﻟﺘﻬﺎب ﻗﺮﻧﯿﻪ و ﻣﻠﺘﺤﻤــﻪ آن ﻣﯽ ﮔـﺮدد.
ﺑﯿﻨﺎب ﻃﻮل ﻣﻮجﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﯾﺠﺎد اﻟﺘﻬﺎب ﻣﻠﺘﺤﻤﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻫﻤﺎن ﺑﯿﻨﺎب اﯾﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪه ﻗﺮﻣﺰي ﻣﯽﺑﺎﺷـﺪ .در ﺣـﺎﻟﯽ
ﮐﻪ ﺑﯿﻨﺎب ﻣﻮﻟﺪ اﻟﺘﻬﺎب ﻗﺮﻧﯿﻪ ﺑﻄﻮر ﺧﻔﯿﻒ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻃﻮل ﻣﻮج ﻫﺎي ﮐﻮﺗﺎﻫﺘﺮ ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ اﺳﺖ .ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺣﺪاﮐﺜﺮ در اﯾﺠﺎد اﯾﻦ
ﻋﻮارض در ﻣﺤﺪوده ﻃﻮل ﻣﻮج 288ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .ﻋﻼﺋﻢ ﺣﺎﺻﻞ از ﭘﺮﺗﻮ ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺎﺑﺶ ﻇﺎﻫﺮ ﻣـﯽﮔـﺮدد
ﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از :اﻟﺘﻬﺎب ﻣﻠﺘﺤﻤﻪ ،ﻧﻮرﺗﺮﺳﯽ ،درد ﭼﺸﻢ ،اﻟﺘﻬـﺎب ﭘﻠـﮏ ،اﺷـﮏ رﯾـﺰش و اﺣﺴـﺎس ﺳـﻮزش در ﭼﺸـﻢ .در
ﻣﺮاﺣﻞ ﺣﺎد ﻋﺎرﺿﻪ ﺗﻌﻄﯿﻞ ﮐﺎر ﺑﺮاي ﮐﺎرﮔﺮ اﻟــــﺰاﻣﯽ ﻣـــﯽﺑﺎﺷﺪ .از اﺛﺮات دﯾﮕﺮ ﭘﺮﺗﻮ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﻣﯽﺗـﻮان از ﭘﯿـﺮ ﺷـﺪن
ﭘﻮﺳﺖ ﻧﺎم ﺑﺮد ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ در زﻧﺎن ﺑﻮﯾﮋه در ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻬﺎ ) ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺘﺮون ﻧﻤﻮدن( ﺷﺎﯾﻊ اﺳﺖ ﮐﻪ در اﯾـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ
ﭘﻮﺳﺖ ﺧﺎﺻﯿﺖ ارﺗﺠـﺎﻋﯽ ﺧــﻮد را از دﺳﺖ ﻣﯽدﻫﺪ.
3
) ﺳﺮﺧﯽ ﭘﻮﺳﺖ ( و اﻟﺘﻬﺎب ﻗﺮﻧﯿﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺘﯽ آﻧﺎن ﻋﺎرض ﺷﻮد .ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺣﺪ ﺗﻤﺎس ﺑﺮاي ﭘﺮﺗﻮﮔﯿﺮي ﺷﻐﻠﯽ از ﺗـﺎﺑﺶ
ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﮐﻪ ﺑﺮ ﭼﺸﻢ ﯾﺎ ﭘﻮﺳﺖ ﻣﯽ ﺗﺎﺑﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر ﺗﺎﺑﺸﯽ ) ﺗﺎﺑﻨﺪﮔﯽ( ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮده و زﻣﺎن ﭘﺮﺗﻮ ﮔﯿﺮي
ﻧﯿﺰ ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺪه اﺳﺖ در ﺟﺪول 1ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ در آﻣﺪه اﺳﺖ .ﻣﺮﮐﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺤـﯿﻂ ﮐـﺎر ﺣـﺪود ﺗﻤـﺎس ﺷـﻐﻠﯽ
ﻣﺠﺎز ﺑﺎ اﺷﻌﻪ ﻣﺎوراﺑﻨﻔﺶ را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﺪول 1اراﺋﻪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ] .[4ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ اﯾﻦ ﺟﺪول ﻧﺸﺎن ﻣـﯽدﻫـﺪ ﺑـﺎ ﮐـﺎﻫﺶ
ﺗﺎﺑﻨﺪﮔﯽ ﻣﻮﺛﺮ ،زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻓﺮد ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻌﺮض اﺷﻌﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﻃﻮل زﻣﺎن ﭘﺮﺗﻮﮔﯿﺮي( ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣـﯽﺷـﻮد .ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﺜـﺎل
زﻣﺎﻧﯽﮐﻪ ﺗﺎﺑﻨﺪﮔﯽ ﻣﻮﺛﺮ از 3000ﺑﻪ 300ﻣﯿﮑﺮوات ﺑﺮ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﻣﯿﺮﺳﺪ ،زﻣﺎن ﭘﺮﺗﻮﮔﯿﺮي ﮐﺎرﮔﺮ از 1ﺛﺎﻧﯿـﻪ ﺑـﻪ
10ﺛﺎﻧﯿﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ.
ﺟﺪول -1ﻣﺪت ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي UVدر ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻃﯿﻔﯽ اﮐﺘﯿﻨﯿﮏ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺗﺎﺑﻨﺪﮔﯽ ﻣﻮﺛﺮ
ﺗﺎﺑﻨﺪﮔﯽ ﻣﻮﺛﺮ ﻣﺠﺎز )(W/cm2 ﻃﻮل زﻣﺎن ﭘﺮﺗﻮ ﮔﯿﺮي در روز ﮐﺎري
0.1 8ﺳﺎﻋﺖ
0.2 4ﺳﺎﻋﺖ
0.4 2ﺳﺎﻋﺖ
0.8 1ﺳﺎﻋﺖ
1.7 30دﻗﯿﻘﻪ
3.3 15دﻗﯿﻘﻪ
5 10دﻗﯿﻘﻪ
10 5دﻗﯿﻘﻪ
50 1دﻗﯿﻘﻪ
100 30ﺛﺎﻧﯿﻪ
300 10ﺛﺎﻧﯿﻪ
3000 1ﺛﺎﻧﯿﻪ
6000 0.5ﺛﺎﻧﯿﻪ
30000 0.1ﺛﺎﻧﯿﻪ
.7واﺣﺪﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ؛ اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﭘﺮﺗﻮ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ آنﻫﺎ و اراﺋﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎ
اﻟﻒ-ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸﻌﻞ ﮐﺎوه :اوﻟﯿﻦ واﺣﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ،ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸﻌﻞ ﮐﺎوه اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎر ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺸﻌﻞﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻻزم ﺟﻬﺖ
ﮐﻮرهﻫﺎ و ﺑﻮﯾﻠﺮﻫﺎ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارد .ﻣﯿﺰان ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﮐﺎرﮔﺮ ﺑﺎ اﺷﻌﻪ ﻣﺎورا ﺑﻨﻔﺶ در اﯾﻦ اﻧﺪازهﮔﯿﺮي 4ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺖ .ﻧﻘﺸﻪ ﻣﮑﺎن در
ﺷﮑﻞ 1ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ در آﻣﺪه اﺳﺖ .ﻣﮑﺎنﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﯿﺮي در ﺷﮑﻞ ﺑﺎ اﻋﺪاد 1و 2ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪهاﻧﺪ.
4
ﺷﮑﻞ -1ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸﻌﻞ ﮐﺎوه
در اﺑﺘﺪا ﯾﮏ ﺳﺮي اﻧﺪازهﮔﯿﺮي در اﯾﻦ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن در ﺟﺪول 2آورده ﺷﺪه اﺳﺖ .ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي دادهﻫﺎي
ﺟﺪول 1ﺣﺪ ﻣﺠﺎز ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﮐﺎرﮔﺮ در ﻣﺪت زﻣﺎن 4ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ 0.2 W/cm2اﺳﺖ ،در ﺣﺎﻟﯽﮐﻪ اﮔﺮ ﺑـﻪ ﻧﺘـﺎﯾﺞ در ﺟـﺪول 2
دﻗﺖ ﺷﻮد ﻣﻘﺪار اﻧﺪارهﮔﯿﺮي ﺷﺪه در اﯾﺴﺘﮕﺎه 2ﻓﺮاﺗﺮ از ﺣﺪ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن اﯾﻦ ﻣﻘﺪار از ﺣﺪﻣﺠﺎز ،ﺑﺎﯾـﺪ ﮐﻨﺘـﺮل
اﺷﻌﻪ ﻣﺎورا ﺑﻨﻔﺶ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد .ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻧﯿﺎز ﮐﺎرﮔﺎه ،ﺳـﺎﻋﺎت ﻣﻮاﺟﻬـﻪ ﮐـﺎرﮔﺮ ﺑـﺎ دﺳـﺘﮕﺎه ﻗﺎﺑـﻞ ﮐـﻢ ﺷـﺪن ﻧﯿﺴـﺖ ،ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎﯾـﺪ
راﻫﮑﺎرﻫﺎﯾﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮد .از ﻣﯿﺎن روشﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮاي اﺷﻌﻪ ﻣﺎورا ﺑﻨﻔﺶ روش ﻣﺤﺼﻮر ﺳـﺎزي ﻣﺤـﯿﻂ ﺟﻮﺷـﮑﺎري و
اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﯾﻞ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻓﺮدي اﺳﺖ .اﻓﺮاد در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ اﺷﻌﻪ ﺑﺎﯾﺪ از ﻣﺎﺳﮏ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ و از دﺳﺘﮑﺶ و ﭘـﯿﺶﺑﻨـﺪ ﭼﺮﻣـﯽ
اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن ﻫﻢ اﻓﺮاد ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻣﺤﻞ ﺟﻮﺷﮑﺎري ﺣﻔﻆ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .ﺑﻌﺪ از اﻋﻤﺎل ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدات ﻣﺠـﺪدا
اﻧﺪازهﮔﯿﺮي اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از آن در ﺟﺪول 3آورده ﺷﺪه اﺳﺖ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺟﺪول اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﯿﺰان ﺗﺎﺑﻨﺪﮔﯽ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻪ
ﻣﻘﺪار ﻣﺠﺎز ﻧﺮﺳﯿﺪ وﻟﯽ ﺑﻬﺒﻮد ﺧﻮﺑﯽ در اﯾﻦ ﻣﻘﺪار ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ.
ﺟﺪول -2ﻧﺘﺎﯾﺞ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي UVﺷﺮﮐﺖ ﻣﺸﻌﻞ ﮐﺎوه )ﻗﺒﻞ از اﻋﻤﺎل ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدات(
5
ﻣﻘﺪار
اﻧﺪازه ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﻨﺎﺑﻊ
اﯾﺴﺘﮕﺎه
ﻣﯿﺰان ﻣﺠﺎز ﮔﯿﺮي ﺳﻨﺠﺶ ﻣﺪت زﻣﺎن ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺗﻌﺪاد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻮع
ارزﯾﺎﺑﯽ ااﻧﺪازه
ردﯾﻒ
µW/cm2 ﺷﺪه ازﻣﻨﺒﻊ ﻣﻮاﺟﻬﻪ در ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻨﻨﺪه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ
ﮔﯿﺮي
µW/c cm ﻣﻌﺮض اﺷﻌﻪ
m2
ﺟﻮﺷﮑﺎري
ﺑﺎ اﻟﮑﺘﺮود
اﭘﺮاﺗﻮر ﻗﺴﻤﺖ
در ﺣﺪ ﻣﺠﺎز 0.2 0/09 30 4ﺳﺎﻋﺖ 6 1 ﺟﻮﺷﮑﺎري 3 1
ﺟﻮﺷﮑﺎري ﺟﻮﺷﮑﺎري
)ﺑﺎ ﻣﺎﺳﮏ
ﻧﻤﺮه ( 11
ﺟﻮﺷﮑﺎري
ﺑﺎ اﻟﮑﺘﺮود
ﻓﺮاﺗﺮ از ﺣﺪ اﭘﺮاﺗﻮر ﻗﺴﻤﺖ
0.2 2/8 15 4ﺳﺎﻋﺖ 6 1 ﺟﻮﺷﮑﺎري 3 2
ﻣﺠﺎز ﺟﻮﺷﮑﺎري ﺟﻮﺷﮑﺎري
)ﺑﺪون
ﻣﺎﺳﮏ(
ﺟﺪول -3ﻧﺘﺎﯾﺞ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي UVﺷﺮﮐﺖ ﻣﺸﻌﻞ ﮐﺎوه )ﺑﻌﺪ از اﻋﻤﺎل ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدات(
ﻣﻘﺪار
اﻧﺪازه ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﻨﺎﺑﻊ
اﯾﺴﺘﮕﺎه
ﻣﯿﺰان ﻣﺠﺎز ﮔﯿﺮي ﺳﻨﺠﺶ ﻣﺪت زﻣﺎن ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺗﻌﺪاد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻮع
ارزﯾﺎﺑﯽ ااﻧﺪازه
ردﯾﻒ
µW/cm2 ﺷﺪه ازﻣﻨﺒﻊ ﻣﻮاﺟﻬﻪ در ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻨﻨﺪه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ
ﮔﯿﺮي
µW/c cm ﻣﻌﺮض اﺷﻌﻪ
m2
ﺟﻮﺷﮑﺎري
ﺑﺎ اﻟﮑﺘﺮود
اﭘﺮاﺗﻮر ﻗﺴﻤﺖ
در ﺣﺪ ﻣﺠﺎز 0.2 0/09 30 4ﺳﺎﻋﺖ 6 1 ﺟﻮﺷﮑﺎري 3 1
ﺟﻮﺷﮑﺎري ﺟﻮﺷﮑﺎري
)ﺑﺎ ﻣﺎﺳﮏ
ﻧﻤﺮه ( 11
ﺟﻮﺷﮑﺎري
ﺑﺎ اﻟﮑﺘﺮود
ﻓﺮاﺗﺮ از ﺣﺪ اﭘﺮاﺗﻮر ﻗﺴﻤﺖ
0.2 1 30 4ﺳﺎﻋﺖ 6 1 ﺟﻮﺷﮑﺎري 3 2
ﻣﺠﺎز ﺟﻮﺷﮑﺎري ﺟﻮﺷﮑﺎري
)ﺑﺎ ﻣﺎﺳﮏ
ﻧﻤﺮه ( 11
6
ب-ﺷﺮﮐﺖ رزﯾﻦ :دوﻣﯿﻦ واﺣﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ،ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﺷﺮﮐﺖ رزﯾﻦ اﺳﺖ .اﺑﻌﺎد اﯾﻦ ﻣﮑﺎن 42*12ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ
اﺳﺖ .ﻣﯿﺰان ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﮐﺎرﮔﺮ ﺑﺎ اﺷﻌﻪ ﻣﺎورا ﺑﻨﻔﺶ در اﯾﻦ اﻧﺪازهﮔﯿﺮي 30دﻗﯿﻘﻪ اﺳﺖ .ﻧﻘﺸﻪ ﻣﮑﺎن در ﺷﮑﻞ 2ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ در آﻣﺪه
اﺳﺖ .ﻣﮑﺎن اﻧﺪازهﮔﯿﺮي در ﺷﮑﻞ ﺑﺎ ﻋﺪد 1ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﻘﯿﺎس ﻧﻘﺸﻪ 1/150اﺳﺖ.
در اﺑﺘﺪا ﯾﮏ ﺳﺮي اﻧﺪازهﮔﯿﺮي در اﯾﻦ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن در ﺟﺪول 3آورده ﺷﺪه اﺳﺖ .ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي دادهﻫﺎي
ﺟﺪول 1ﺣﺪ ﻣﺠﺎز ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﮐﺎرﮔﺮ در ﻣﺪت زﻣﺎن 30ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ 100 W/cm2اﺳﺖ ،در ﺣﺎﻟﯽﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ در ﺟـﺪول 4دﻗـﺖ
ﺷﻮد ﻣﻘﺪار اﻧﺪارهﮔﯿﺮي ﺷﺪه در اﯾﺴﺘﮕﺎه اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﻓﺮاﺗﺮ از ﺣﺪ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑـﻮدن اﯾـﻦ ﻣﻘـﺪار از ﺣـﺪﻣﺠﺎز ،ﺑﺎﯾـﺪ
ﮐﻨﺘﺮل اﺷﻌﻪ ﻣﺎورا ﺑﻨﻔﺶ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد .ﮐﻢ ﮐﺮدن ﻣﯿـﺰان دﻗـﺎﯾﻖ ﻣﻮاﺟﻬـﻪ ﮐـﺎرﮔﺮ ﺑـﺎ اﺷـﻌﻪ ﻣـﺎوراﺑﻨﻔﺶ ﺗـﺎ 10دﻗﯿﻘـﻪ از ﺟﻤﻠـﻪ
ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدات ﺑﺮاي ﮐﻤﺘﺮ ﮐﺮدن زﯾﺎن ﻧﺎﺷﯽ از اﺷﻌﻪ ﺑﻮد .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ ﺟـﺪول 1ﺷـﺪت ﭘﺮﺗـﻮﮔﯿﺮي در زﻣـﺎن 10دﻗﯿﻘـﻪ ﻣـﯽﺗﻮاﻧـﺪ
7
300 W/cm2ﺑﺎﺷﺪ .از ﻃﺮﻓﯽ اﻓﺮاد در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ اﺷﻌﻪ ﺑﺎﯾﺪ از ﻣﺎﺳﮏ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ و از دﺳﺘﮑﺶ و ﭘﯿﺶﺑﻨـﺪ ﭼﺮﻣـﯽ اﺳـﺘﻔﺎده
ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.
ﺟﺪول -4ﻧﺘﺎﯾﺞ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي UVﺷﺮﮐﺖ رزﯾﻦ
ﻣﻘﺪار ﺟ
ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﻨﺎﺑﻊ
ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯿﺰان ﻣﺠﺎز اﻧﺪازه ﻣﺪت اﯾﺴﺘﮕﺎه
ﺳﻨﺠﺶ ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺗﻌﺪاد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻮع د
و ااﻧﺪازه
ردﯾﻒ
ﮔﯿﺮي زﻣﺎن
ازﻣﻨﺒﻊ در ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻨﻨﺪه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ و
ﺗﻔﺴﯿﺮ µW/cm2 ﺷﺪه ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﮔﯿﺮي
cm ﻣﻌﺮض اﺷﻌﻪ ل
W/cm2 min
ﺟﻮﺷﮑﺎري 3
ﺑﺮق -
ﻓﺮاﺗﺮ دﺳﺘﮕﺎه
ﺑﺎ اﻟﮑﺘﺮود اﭘﺮاﺗﻮر ﺳﺎﻟﻦ
از ﺣﺪ 100 220 30 30 1 1 ﺟﻮش 1
3ﺑﺎ ﺟﻮﺷﮑﺎري ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت
ﻣﺠﺎز ﺑﺮق
ﻣﺎﺳﮏ
ﻧﻤﺮه 9
.8ﻣﻨﺎﺑﻊ
1. International Standard Organization 1998
.2اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻓﻨﯽ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺣﺮﻓﻪاي ﮐﺸﻮر. AOE ،
.3ﺣﻮرﺑﻪ ﻋﺒﺎﺳﯽ ﻣﺤﻤﻮدآﺑﺎدي ،ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ اﻟﯿﺎف ﭘﻠﯽ ﭘﺮوﭘﯿﻠﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ اﺷﻌﻪ ﻣﺎورا ﺑﻨﻔﺶ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻓﻠﻮرﺳﻨﺖ ﻧﻮري ،ﺳﻮﻣﯿﻦ
ﻫﻤﺎﯾﺶ ﻣﻠﯽ ﻧﺴﺎﺟﯽ و ﭘﻮﺷﺎك ،ﺗﻬﺮان.1390 ،
.4ﻣﺮﮐﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ ،درﻣﺎن و آﻣﻮزش ﭘﺰﺷﮑﯽ "،ﺣﺪود ﻣﺠﺎز ﺗﻤﺎس
ﺷﻐﻠﯽ" ،1383،ﭼﺎپ ﺳﻮم.
8