‫‪8X‬‬ ‫‪7.9 - 8.1‬‬ ‫‪0.

08 M A‬‬

‫‪0.14 M‬‬ ‫‪A C M‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪0.06 A‬‬

‫‪8X 45°‬‬ ‫‪9.6‬‬ ‫‪M42 X 1.5 - 6g‬‬
‫‪9.4‬‬
‫‪86‬‬ ‫‪0.1 M B M‬‬
‫‪6.6‬‬
‫‪6.1‬‬

‫‪20.00 - 20.13‬‬

‫‪0.14‬‬ ‫‪A C‬‬

‫‪B‬‬

‫‪44.60‬‬
‫‪44.45‬‬

‫ﺻﺎﻓﻲ ﺳﻄﻮح‪ ،‬ﺗﻠﺮاﻧﺲ و‬ ‫‪9.6‬‬

‫‪9.4‬‬ ‫‪31.8‬‬
‫‪31.6‬‬
‫‪25.5‬‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬ ‫‪25.4‬‬

‫‪36‬‬
‫‪34‬‬
‫‪0.1‬‬ ‫‪B‬‬

‫‪57.6‬‬ ‫‪A‬‬
‫‪56.6‬‬ ‫‪41.3‬‬
‫‪100‬‬ ‫‪41.1‬‬
‫‪99‬‬ ‫‪0.02‬‬
 ‫ﺳﺮﻓﺼﻞ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬

‫ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي اﺑﻌﺎدي‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬
‫ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‬
 ‫ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‬

‫ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﻋﻼﻳﻢ ﻗﺪﻳﻤﻲ و ﻋﻼﻳﻢ ﺟﺪﻳﺪ‬

‫ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي ﻧﻤﻮد‪ .‬در ﻋﻼﻳﻢﮔﺬاري ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺑﺮاي ﺑﻴﺎن ﻧﻤﻮدن ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح از‬
‫ﻣﺜﻠﺚﻫﺎﻳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﺳﻄﺢ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﻳﺶ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‪ :‬روش ﻗﺪﻳﻤﻲ‬

‫ﻓﺮآﻳﻨﺪي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻗﻄﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻪ دو ﻧﻮع ﻛﻠﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي ﻣﻲﺷﻮد ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﺪون ﺑﺮاده‪ :‬ﻣﺎﻧﻨﺪ رﻳﺨﺘﻪ ﮔﺮي‪ ،‬آﻫﻨﮕﺮي‪ .‬ﺑﺮاي ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ روشﻫﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻫﻴﭻ ﻋﻼﻣﺘﻲ در ﻧﻘﺸﻪ ﮔﺬارده ﻧﻤﻲﺷﻮد‪ ،‬در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﻪ ﺳﻄﻮﺣﻲ ﺻﺎف در اﻳﻦ ﻗﻄﻌﺎت از ﻋﻼﻣﺖ‬

‫ﻣﺜﺎل‪:‬‬

‫ﺳﻄﻮﺣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي آن ﻫﻴﭻ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺻﻮرت ﻧﻤﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬

 ‫ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‪ :‬روش ﻗﺪﻳﻤﻲ‬

‫‪ -2‬ﻓﺮآﻳﻨﺪي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎ ﺑﺮادهﺑﺮداري‪ ،‬در اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎ ﺳﻄﻮح ﻗﻄﻌﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ‬

‫ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎي اﺑﺰار ﺑﺮادهﺑﺮداري ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻄﻮح داراي ﺻﺎﻓﻴﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬

‫اﻟﻒ‪ -‬ﺳﻄﻮح ﺧﺸﻦ‪ :‬ﺳﻄﻮﺣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮادهﺑﺮداري ﺧﻄﻮط ﺑﺮادهﺑﺮداري ﺑﺎ‬

‫دﺳﺖ ﺣﺲ ﺷﺪه و ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﺢ ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ اﺳﺖ ) ﮔﻮدي ﺧﻄﻮط از ‪ 25‬ﺗﺎ‬
‫‪ 160‬ﻣﻴﻜﺮون( )ﻳﻚ ﻣﻴﻜﺮون = ﻳﻚ ﻫﺰارم ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ(‪.‬‬
 ‫ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‪ :‬روش ﻗﺪﻳﻤﻲ‬

‫ب‪ -‬ﺳﻄﻮح ﺻﺎف‪ :‬ﺳﻄﻮﺣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬

‫ﺑﺮادهﺑﺮداري ﺧﻄﻮط آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻤﻲ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫روﻳﺖ اﺳﺖ ) ﮔﻮدي ﺧﻄﻮط از ‪ 10‬ﺗﺎ ‪ 40‬ﻣﻴﻜﺮون(‪.‬‬

‫ج‪ -‬ﺳﻄﻮح ﺧﻴﻠﻲ ﺻﺎف‪ :‬ﺳﻄﻮﺣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬

‫ﺑﺮادهﺑﺮداري ﺧﻄﻮط آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﺢ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫روﻳﺖ ﻧﻴﺴﺖ ) ﮔﻮدي ﺧﻄﻮط از ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 16‬ﻣﻴﻜﺮون(‪.‬‬

‫د‪ -‬ﺳﻄﻮح ﻓﻮقاﻟﻌﺎده ﺻﺎف‪ :‬ﺳﻄﻮﺣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺑﺮادهﺑﺮداري ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﺷﻴﻦﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‬
‫) ﮔﻮدي ﺧﻄﻮط از ﭼﻬﺎردﻫﻢ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻣﻴﻜﺮون(‪.‬‬
 ‫ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‪ :‬روش ﻗﺪﻳﻤﻲ‬

‫در اﻳﻦ روش ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺑﻌﻀﻲ از ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎ ﺑﺮ روي ﻗﻄﻌﻪ از ﻧﻤﺎد زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫رﻧﮓ زده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫آب ﻛﺮوم داده ﺷﻮد‪.‬‬

 ‫ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‪ :‬روش ﺟﺪﻳﺪ‬

‫در اﻳﻦ روش زﺑﺮي ﺳﻄﺢ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ‪ Ra‬ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲﺷﻮد‪ Ra .‬ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬
‫ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻋﻤﻖ ﺷﻴﺎرﻫﺎ و ارﺗﻔﺎع ﺑﻠﻨﺪيﻫﺎ ﻛﻪ واﺣﺪ آن ﻣﻴﻜﺮون‬
‫)ﻳﻚ ﻫﺰارم ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ( و ﻳﺎ ﻣﻴﻜﺮون اﻳﻨﭻ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪0.05‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.8‬‬ ‫‪3.2‬‬ ‫‪12.5‬‬ ‫‪50‬‬

‫ﺑﺴﻴﺎر ﺻﺎف ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﺻﺎف ﺑﻲاﻧﺪازه ﺻﺎف‬ ‫ﺻﺎف‬ ‫ﺧﺸﻦ‬ ‫ﺧﻴﻠﻲ ﺧﺸﻦ‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‬

‫‪T‬‬ ‫‪X‬‬
‫ﻋﻼﻣﺖ‬

‫ﻣﻔﻬﻮم‬

‫آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﻣﻮازات اﻳﻦ‬ ‫آزﻣﺎﻳﺶ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ اﻳﻦ‬ ‫آزﻣﺎﻳﺶ در ﺟﻬﺖ ﻗﻄﺮ‬

‫ﺳﻄﺢ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﻄﺢ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‬

‫‪M‬‬

‫‪C‬‬

‫‪R‬‬
‫آزﻣﺎﻳﺶ در ﺟﻬﺖ ﺷﻌﺎع داﻳﺮه آزﻣﺎﻳﺶ در ﺟﻬﺎت داﻳﺮهﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺶ در ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎت‬
‫ﺳﻄﺢ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻢ ﻣﺮﻛﺰ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻘﻄﻊ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﻋﻼﻳﻢ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻨﺪه ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‪ :‬روش ﺟﺪﻳﺪ‬

‫ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻗﻄﻌﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮد ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﻘﺪار ﻣﻘﺪار ‪) Ra‬ﻧﺎﺻﺎﻓﻲ( ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻜﺮون )ﻳﻚ ﻫﺰارم ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ( ﺑﺮاي‬
‫ﺗﻌﺪادي از ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﺳﺎﺧﺖ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪:‬‬

‫ﺑﺮش ﺑﺎ اره و ﻳﺎ ﺷﻌﻠﻪ ‪ ،‬آﻫﻨﮕﺮي ‪125-2000‬‬

‫رﻳﺨﺘﻪﮔﺮي ‪30-2000‬‬
‫ﻣﺘﻪﻛﺎري ‪60-500‬‬
‫رﻳﺨﺘﻪﮔﺮي ﺑﺎ ﭘﺮس ‪20-120‬‬
‫ﻧﻮرد )ﺳﺮد( ‪20-120‬‬
‫ﻛﺸﻴﺪن ‪20-120‬‬
 ‫ﻋﻼﻳﻢ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻨﺪه ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح‪ :‬روش ﺟﺪﻳﺪ‬

‫ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻄﻮح ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻗﻄﻌﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮد ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﻘﺪار ﻣﻘﺪار ‪) Ra‬ﻧﺎﺻﺎﻓﻲ( ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻜﺮون )ﻳﻚ ﻫﺰارم ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ( ﺑﺮاي‬
‫ﺗﻌﺪادي از ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﺳﺎﺧﺖ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪:‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺮاﺷﻲ ‪250-1000‬‬

‫ﻓﺮزﻛﺎري ‪30-500‬‬
‫ﺗﺮاﺷﻜﺎري ‪15-1000‬‬
‫ﺳﻨﮓ ﺳﻤﺒﺎده ‪2-120‬‬
‫ﺻﻴﻘﻠﻲ ﻛﺮدن )ﭼﺮم و اﻟﻜﺘﺮوﻟﻴﺘﻴﻚ( ‪2-8‬‬
‫ﭘﺮداﺧﺖ ﻋﺎﻟﻲ )ﭘﻮدر روﻏﻦ( ‪1-6‬‬
‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎ‬
 ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻗﻄﻌﺎت‪ ،‬در ﺻﻨﻌﺖ از روشﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺳﺎﺧﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﺮ روش ﺳﺎﺧﺖ داراي دﻗﺖ ﺧﺎﺻﻲ اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ رو اﻧﺪازهﻫﺎي داده ﺷﺪه‬
‫ﺑﺮاي ﻗﻄﻌﻪ ﻫﻤﻮاره ﺑﺎ ﻣﻘﺪاري اﻧﺤﺮاف از اﻧﺪازه ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ در ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﻗﻄﻌﻪاي را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ دﻗﺖ‬
‫ﻣﻄﻠﻖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻧﺪازهﻫﺎ را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ اﻧﺪازه واﻗﻌﻲ ﻧﺰدﻳﻚ‬
‫ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﻫﺮﭼﻪ دﻗﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ را ﺑﺎﻻ رود ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و ﺑﺎﻳﺪ از‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦﻫﺎ و اﺑﺰار دﻗﻴﻖﺗﺮ و ﻛﺎرﮔﺮ ﻣﺎﻫﺮﺗﺮ ﺳﻮد ﺟﺴﺖ‪.‬‬
‫از اﻳﻦ رو در ﻃﺮاﺣﻲ‪ ،‬ﭘﺎراﻣﺘﺮي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻠﺮاﻧﺲ اﺑﻌﺎدي وارد ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﺗﻌﺎرﻳﻒ‬

‫اﻧﺪازه ﻣﺒﻨﺎ )اﺳﻤﻲ(‪ :‬اﻧﺪازهاي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮاي ﻗﻄﻌﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺪازه واﻗﻌﻲ )در ﻋﻤﻞ(‪ :‬اﻧﺪازهاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﺑﺰار اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻﻳﻲ‪ :‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﺿﺎﻓﻪ اﻧﺪازه ﻛﻪ در ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ‪ :‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻛﺎﻫﺶ اﻧﺪازه ﻛﻪ در ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه‪ :‬از اﻓﺰودن ﺣﺪ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ اﻧﺪازه اﺳﻤﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻔﺎﺿﻞ ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ از اﻧﺪازه اﺳﻤﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ‪ :‬اﺧﺘﻼف ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه و ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه و ﻳﺎ ﻣﺠﻤﻮع ﺣﺪ ﺑﺎﻻﻳﻲ و ﺣﺪ‬

‫ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه – ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه= ﺗﻠﺮاﻧﺲ‬
‫ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ ‪ +‬ﺣﺪ ﺑﺎﻻﻳﻲ= ﺗﻠﺮاﻧﺲ‬

‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ‬ ‫اﻧﺪازه ﺗﻠﺮاﻧﺲ‬

‫‪+‬‬

‫ﺣﺪ ﺑﺎﻻﻳﻲ‬
‫ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ‬
‫‪0‬‬ ‫ﺧﻂ ﺻﻔﺮ‬
‫اﻧﺪازه ﻣﺒﻨﺎ‬
 ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎ‬

‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻧﺪازه اﺳﻤﻲ دو ﻋﺪد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻋﺪد ﺑﺎﻻﻳﻲ‬
‫ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺣﺪ ﺑﺎﻻ و ﻋﺪد ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﺳﺖ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺣﺪود ﺑﺎﻻ و‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻋﺪد ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻨﺪه ﺣﺪ ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻋﻼﻣﺖ ﻣﺜﺒﺖ و‬
‫ﻣﻨﻔﻲ ﻫﺮ دو ﺑﺎ ﻫﻢ در ﭘﺸﺖ اﻳﻦ ﻋﺪد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪+ .00‬‬
‫‪1.90 – .02‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪:‬‬
‫‪1.40 ± .02‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ دو ﻗﻄﻌﻪ در داﺧﻞ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻄﻮح آن دو ﻗﻄﻌﻪ‬

‫ﻣﺠﺎور ﻫﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻧﻮﻋﻲ اﻧﻄﺒﺎق‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺮاي ﺑﻴﺎن ﻧﻤﻮدن ﻣﻔﻬﻮم ﺟﺴﻢ داﺧﻞ ﺷﻮﻧﺪه و ﻗﻄﻌﻪاي ﻛﻪ‬
‫ﺟﺴﻢ داﺧﻞ آن ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬از دو ﻣﻔﻬﻮم ﺳﻮراخ و ﻣﻴﻠﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻧﻄﺒﺎق‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺤﻮه درﮔﻴﺮي ﻣﻴﻠﻪ و ﺳﻮراخ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻧﻄﺒﺎق ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻟﻖ‪،‬‬
‫ﺗﺪاﺧﻠﻲ و ﻓﻴﻤﺎ ﺑﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﻣﻴﻠﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪاي ﻛﻪ در ﻳﻚ اﻧﻄﺒﺎق وارد ﻗﻄﻌﻪ دﻳﮕﺮ ﻣﻲﺷﻮد اﺻﻄﻼﺣﺎً ﻣﻴﻠﻪ‬
‫ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﻄﻌﻪاي‪ T‬ﺷﻜﻞ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﺷﻴﺎر ﺟﺎ ﻣﻲﺧﻮرد و ﻳﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﻳﻚ ﻣﺤﻮر ﻛﻪ درون ﻳﺎﺗﺎﻗﺎن ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﺳﻮراخ‪ :‬ﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪاي ﻛﻪ در ﻳﻚ اﻧﻄﺒﺎق ﻗﻄﻌﻪاي دﻳﮕﺮ در آن داﺧﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪،‬‬
‫اﺻﻄﻼﺣﺎً ﺳﻮراخ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﻟﻘﻲ‪ :‬ﻣﻘﺪار ﻣﺜﺒﺖ اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ اﻧﺪازهﻫﺎي ﺳﻮراخ و ﺷﺎﻓﺖ ﻗﺒﻞ از ﺳﻮار ﻛﺮدن‬
‫ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ ﻗﻄﺮ ﻣﻴﻠﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ﻗﻄﺮ ﺳﻮراخ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺳﻮراخ‬ ‫ﺳﻮراخ‬
‫ﻟﻘﻲ‬
‫ﺧﻂ ﺻﻔﺮ‬

‫ﻣﻴﻠﻪ‬
‫ﻣﻴﻠﻪ‬

‫اﻧﻄﺒﺎق ﻟﻖ‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﺗﺪاﺧﻞ‪ :‬اﺧﺘﻼف ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻴﻦ اﻧﺪازهﻫﺎي ﺳﻮراخ و ﻣﻴﻠﻪ ﻗﺒﻞ از ﺳﻮار ﻛﺮدن وﻗﺘﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻗﻄﺮ ﻣﻴﻠﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﻗﻄﺮ ﺳﻮراخ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻴﻠﻪ‬
‫ﺗﺪاﺧﻞ‬ ‫ﺳﻮراخ‬

‫ﺧﻂ ﺻﻔﺮ‬
‫ﺳﻮراخ‬
‫ﻣﻴﻠﻪ‬

‫اﻧﻄﺒﺎق ﺗﺪاﺧﻠﻲ‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد )‪ :(IT‬در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﺰو‪ ،‬ﻫﺮ ﺗﻠﺮاﻧﺴﻲ ﺑﺎ ﻋﺒﺎرت )‪ (IT‬ﺷﺮوع ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫درﺟﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ :‬در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﺰو‪ ،‬ﻫﺮ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﺜﻞ)‪ (IT7‬ﺑﺮاي ﻫﺮ‬
‫دﺳﺘﻪ از اﻧﺪازهﻫﺎي ﻣﺒﻨﺎ‪ ،‬داراي دﻗﺖ ﻣﺘﺸﺎﺑﻬﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ‪ :‬در ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻫﻨﺪﺳﻲ‪ ،‬ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻣﺤﺼﻮر ﺑﻴﻦ دو ﺧﻂ اﻧﺪازه ﺣﺪ ﺑﺎﻻ و ﺣﺪ‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻛﻼس ﺗﻠﺮاﻧﺲ‪ :‬ﺑﺮاي ﺗﺮﻛﻴﺐ اﻧﺤﺮاف ﭘﺎﻳﻪ و درﺟﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود‪ .‬ﻣﺜﻞ ‪D13‬‬

‫ِ‪h9،‬‬
‫ﺧﻂ ﺻﻔﺮ‪ :‬ﺧﻂ ﺻﻔﺮ در ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺎﻗﺒﺎت‪ ،‬ﺧﻂ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺒﻴﻦ اﻧﺪازه ﻣﺒﻨﺎ ﺑﻮده و ﺗﻠﺮاﻧﺴﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آن ﺳﻨﺠﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ISO‬ﺗﻌﺪاد ‪ 28‬ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺮاي ﻣﻴﺪان ﺗﻠﺮاﻧﺲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ‪ 28‬ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از ﺣﺮوف ﻻﺗﻴﻦ ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻴﻠﻪ و ﺳﻮراخ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬
A

B
C ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎﻗﻲ ﺳﻮراخ‬

KM N P ‫ﺧﻂ ﺻﻔﺮ‬
0 CDD E
EFF FG G H R S T U VX
Y Z
‫اﻧﺪازه ﻣﺒﻨﺎ‬

ZA ZB
J ZC
JS
-
+
zc
y z za zb ‫ﺧﻂ ﺻﻔﺮ‬
ef f fg g h t u v x
0 k m n p r
s
d e
cd
c j
b
js
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎﻗﻲ ﻣﻴﻠﻪ‬
a
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﺳﻮراﺧﻲ ﺑﺎ ﺗﻠﺮاﻧﺴﻲ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬ﻣﺜﻼ ‪ ،H7‬در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ورود ﻣﻴﻠﻪاي در‬
‫اﻳﻦ ﺳﻮراخ ‪ 28 ،‬ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺟﻮد دارد‪ .‬در ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﺣﺎﻻت ﻣﻴﻠﻪ ﺑﻪ‬
‫راﺣﺘﻲ در داﺧﻞ ﺳﻮراخ وارد ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﺑﺮﺧﻲ از آﻧﻬﺎ ﻣﻴﻠﻪ در داﺧﻞ‬
‫ﺳﻮراخ ﻟﻘﻲ دارد و در ﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻴﻠﻪ را ﺑﺎ ﻓﺸﺎر وارد ﺳﻮراخ ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲﺗﻮان ﻣﻴﻠﻪاي ﺑﺎ ﺗﻠﺮاﻧﺴﻲ ﺛﺎﺑﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ و ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺳﻮراﺧﻬﺎ‬

‫را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ دو روش ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮراخ ﻣﺒﻨﺎ و‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﻠﻪ ﻣﺒﻨﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮراخ ﻣﺒﻨﺎ‪ :‬ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎﻗﻲ ﻛﻪ در آن ﻟﻘﻲ و ﻳﺎ ﺗﺪاﺧﻞ ﻻزم‪ ،‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺣﺎﺻﻞ از ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﻴﻠﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﻼس ﺗﻠﺮاﻧﺲ‬
‫ﺳﻮراخ ﺛﺎﺑﺖ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫”‪Hole “H‬‬
‫اﻧﺪازه ﻣﺒﻨﺎ‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮراخ ﻣﺒﻨﺎ‬

 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮراخ ﻣﺒﻨﺎ‪:‬‬

‫در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮراخ ﻣﺒﻨﺎ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﺳﻮراخ در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺒﻨﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ و ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬
‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﻴﻠﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺻﻔﺮ ﺣﺎﻻت ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از اﻧﻄﺒﺎق ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬در‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮراخ ﻣﺒﻨﺎ اﺑﺘﺪا ﺳﻮراﺧﻲ ﺑﺎ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﻌﻴﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬
‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﻴﻠﻪ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮراخ ﻣﺒﻨﺎ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ‪ H‬ﺑﺮاي ﺳﻮراخ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺣﺮف‬
‫‪ H‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ و ﻣﻴﺰان ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺑﺎ ﻋﺪدي‬
‫ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر آن ﻣﻲآﻳﺪ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ‪ H7‬ﺑﺮاي ﺳﻮراﺧﻲ ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ‪15‬‬
‫ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺗﻠﺮاﻧﺴﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ 15+18‬اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻳﺰو ﺑﺮاي ﺑﻴﺎن ﻛﺮدن ﻣﻘﺪار ﺗﻠﺮاﻧﺴﻬﺎ در اﻧﻄﺒﺎﻗﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ از‬
‫ﺟﺪاوﻟﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺟﺪاوﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺛﺒﻮت ﺳﻮراخ ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﺳﺘﻮﻧﻬﺎﻳﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺣﺪ ﺑﺎﻻ و ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ را ﺑﺮاي‬
‫ﺗﻠﺮاﻧﺴﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ H‬ﺑﻪ ازاي ﻗﻄﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬
‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺳﻮراخ و ﻣﻴﻠﻪ ﺣﺎﻟﺖ اﻧﻄﺒﺎق را ﻣﻲﺗﻮان ﺗﺸﺨﻴﺺ داد‪.‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫در ﺻﻨﻌﺖ ﻫﻤﻮاره ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ اﺑﺘﺪا ﺳﻮراخ و ﺳﭙﺲ‬
‫ﻣﻴﻠﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت اﺑﺘﺪا ﻣﻴﻠﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲﺷﻮد و ﺳﭙﺲ‬
‫ﻗﻄﺮ ﺳﻮراخ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ آن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي اﻧﻄﺒﺎﻗﺎت ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﻠﻪ ﻣﺒﻨﺎ رﻫﻨﻤﻮن ﻣﻲﺳﺎزد‪.‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﻠﻪ ﻣﺒﻨﺎ‪ :‬ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎﻗﻲ ﻛﻪ در آن ﻟﻘﻲ و ﻳﺎ ﺗﺪاﺧﻞ ﻻزم‪ ،‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺣﺎﺻﻞ از ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺳﻮراﺧﻬﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﻼس ﺗﻠﺮاﻧﺲ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻴﻠﻪ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻧﺪازه ﻣﺒﻨﺎ‬

‫”‪Shaft “h‬‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﻠﻪ ﻣﺒﻨﺎ‬

 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﻠﻪ ﻣﺒﻨﺎ‪:‬‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﻠﻪ ﻣﺒﻨﺎ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﻣﻴﻠﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺒﻨﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ و ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬
‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺳﻮراخ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺻﻔﺮ ﺣﺎﻻت ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺪﺳﺖ‬
‫ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﻠﻪ ﻣﺒﻨﺎ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ‪ h‬ﺑﺮاي ﻣﻴﻠﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻣﻴﻠﻪ و ﺳﻮراخ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺻﻔﺮ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از اﻧﻄﺒﺎق ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪:‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﺣﺎﻟﺖ اﻧﻄﺒﺎق آزاد‪ :‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ دو ﻗﻄﻌﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ داراي ﻟﻘﻲ ﻫﺴﺘﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه ﻣﻴﻠﻪ از ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه ﺳﻮراخ ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻟﺖ اﻧﻄﺒﺎق ﻋﺒﻮري‪ :‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ دو ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻴﺮوي ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻛﻢ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﻧﺪازه ﻓﻌﻠﻲ ﻣﻴﻠﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻓﻌﻠﻲ‬
‫ﺳﻮراخ ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻟﺖ اﻧﻄﺒﺎق ﭘﺮﺳﻲ‪ :‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻗﻄﻌﻪ داﺧﻞ ﺷﻮﻧﺪه ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻴﺮوي ﻓﺸﺎري‬
‫ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً زﻳﺎد وارد ﺳﻮراخ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه ﻣﻴﻠﻪ از‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه ﺳﻮراخ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﻄﺒﺎق‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﻠﺮاﻧﺴﻬﺎ و اﻧﻄﺒﺎﻗﺎت ﺑﺮ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﺗﻤﺎﻣﻲ اﺑﻌﺎد ﺑﺮ روي ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻠﺮاﻧﺲ آورده ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮﺧﻲ از اﻧﺪازهﻫﺎ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﺪد اﻧﺪازه‬
‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ آورده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺮاي ﺑﻘﻴﻪ اﻧﺪازهﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺴﻬﺎي آﻧﻬﺎ ﺑﺮ روي‬
‫ﻧﻘﺸﻪ آورده ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ ،‬در ﺟﺪول ﻧﻘﺸﻪ و ﻳﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻧﻘﺸﻪ ذﻛﺮ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻫﻴﭽﻴﻚ از اﺑﻌﺎد ﺟﺴﻢ را ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﺪون اﻧﺤﺮاف از اﻧﺪازه‬

‫اﺳﻤﻲ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺟﺴﻤﻲ را ﺑﺪون ﺧﻄﺎﻫﺎي‬
‫ﻫﻨﺪﺳﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل؛ ﻳﻚ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻛﻪ در ﺻﻨﻌﺖ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻫﻴﭽﮕﺎه ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت اﺳﺘﻮاﻧﻪي ﺗﺌﻮري ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ ﻣﻴﺰان ﺣﺪ ﻣﺠﺎز ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﺟﺴﻢ از ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺌﻮري را‬
‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺜﺎل دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﻣﺜﺎل‪1‬‬
‫‪24.0‬‬ ‫‪0.5‬‬

‫ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﺷﻜﻞ را‬

‫‪10.0‬‬ ‫‪0.5‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫‪24.5‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‪1‬‬
‫‪24.0‬‬ ‫‪0.5‬‬

‫‪10.5‬‬ ‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ‬

‫‪10.0‬‬ ‫‪0.5‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫‪24.5‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‪1‬‬
‫‪24.0‬‬ ‫‪0.5‬‬

‫‪9.5‬‬
‫‪10.5‬‬ ‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ‬
‫‪10.0‬‬ ‫‪0.5‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

‫‪23.5‬‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫‪24.5‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‪1‬‬
‫‪23.65‬‬

‫‪9.5‬‬
‫‪10.5‬‬ ‫اﻧﺪازهﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ‬
‫‪9.61‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

‫‪23.5‬‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫‪24.5‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‪1‬‬
‫‪24.45‬‬

‫‪9.5‬‬
‫‪10.5‬‬ ‫اﻧﺪازهﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ‬
‫‪10.45‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

‫‪23.5‬‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫‪24.5‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‪1‬‬

‫‪9.5‬‬
‫‪10.5‬‬ ‫ﺷﻜﻞﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

‫‪23.5‬‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫‪24.5‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‪1‬‬

‫‪9.5‬‬
‫‪10.5‬‬ ‫ﺷﻜﻞﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

‫‪23.5‬‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫‪24.5‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‪1‬‬

‫‪9.5‬‬
‫‪10.5‬‬ ‫ﺷﻜﻞﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

‫‪23.5‬‬
‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﻣﺜﺎل‪2‬‬
‫‪3.22 - 3.24‬‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﻣﺜﺎل‪2‬‬
‫‪3.22 - 3.24‬‬
‫‪3.22‬‬

‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬
‫‪3.24‬‬

‫ﻣﺜﺎل‪2‬‬
‫‪3.22 - 3.24‬‬
‫‪3.22‬‬

‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬
‫‪3.24‬‬

‫ﻣﺜﺎل‪2‬‬
‫‪3.22‬‬
‫‪3.22‬‬

‫اﻧﺪازهﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬
‫‪3.24‬‬

‫ﻣﺜﺎل‪2‬‬
‫‪3.24‬‬
‫‪3.22‬‬

‫اﻧﺪازهﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬
‫‪3.24‬‬

‫ﻣﺜﺎل‪2‬‬
‫‪3.22‬‬

‫ﺷﻜﻞﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬
‫‪3.24‬‬

‫ﻣﺜﺎل‪2‬‬
‫‪3.22‬‬

‫ﺷﻜﻞﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬
‫‪3.24‬‬

‫ﻣﺜﺎل‪2‬‬
‫‪3.22‬‬

‫ﺷﻜﻞﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﺠﺎز‬

 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﮔﺬاري ﻫﻨﺪﺳﻲ زﺑﺎن دﻗﻴﻘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮم‪ ،‬ﺟﻬﺖ و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﺟﺰاي‬

‫ﻗﻄﻌﻪ را در ﻣﺤﺪوده ﺗﻠﺮاﻧﺲﮔﺬاري ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﺑﻴﺎن ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ از ﻛﺎدري ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻛﺎدر اﻋﺪاد‪ ،‬ﺣﺮوف و اﺷﻜﺎل ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮاي ﺑﻴﺎن ﻣﻴﺰان ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي‬
‫ﻫﻨﺪﺳﻲ آورده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﺤﻲ‬
‫ﺧﺎص ﺑﻴﺎن ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻄﺢ ﻣﺒﻨﺎ در ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪.005‬‬ ‫‪M‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪M‬‬ ‫‪C‬‬

 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﻧﻤﺎد ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﺤﺪوده )در اﻳﻨﺠﺎ داﻳﺮه(‬ ‫اﺻﻼح ﻛﻨﻨﺪه ﺟﺰء‪ -‬ﺷﻜﻞ‬

‫‪.005‬‬ ‫‪M‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪M‬‬ ‫‪C‬‬

‫ﻣﺒﻨﺎي اوﻟﻴﻪ‬
‫ﻣﺒﻨﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‬
‫اﻧﺪازه ﺗﻠﺮاﻧﺲ‬ ‫ﻣﺒﻨﺎي ﺛﺎﻟﺚ‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﺑﺮاي ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺳﻄﺢ ﻣﺒﻨﺎ؛ ﺣﺮف ﺑﺰرﮔﻲ در داﺧﻞ ﻳﻚ ﻛﺎدر ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺧﻂ‬
‫ﻧﺎزﻛﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺒﻨﺎي ﺗﻮﭘﺮ و ﻳﺎ ﺗﻮﺧﺎﻟﻲ وﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد در ﻣﺤﻞ ﻣﻮرد‬
‫ﻧﻈﺮ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ راﺳﺘﻲ‪ :‬اﻳﻦ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺧﻂ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﺷﻮد و ﻧﺸﺎن‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺧﻂ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﻴﻦ دو ﺧﻂ ﻣﻮازي ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ t‬ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪0.2‬‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺗﺨﺘﻲ‪ :‬اﻳﻦ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﺷﻮد و ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﻴﻦ دو ﺳﻄﺢ ﻣﻮازي ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ t‬ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪0.06‬‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﮔﺮدي‪ :‬اﻳﻦ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ داﻳﺮه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﻴﻦ دو داﻳﺮه ﻛﻪ‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺷﻌﺎﻋﻲ آن ﺑﺮاﺑﺮ ‪ t‬اﺳﺖ ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫‪0.05‬‬
 ‫ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ اﺳﺘﻮاﻧﻪاي‪ :‬اﻳﻦ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﺧﺎرﺟﻲ اﺳﺘﻮاﻧﻪ‪،‬‬

‫ﺑﻴﻦ دو ﺳﻄﺢ اﺳﺘﻮاﻧﻪاي ﺑﺎ ﺷﻌﺎع ‪ t‬ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫‪0.2‬‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺗﻮازي ‪ :‬اﻳﻦ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻦ دو ﺳﻄﺢ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻮازي ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻓﺎﺻﻠﻪ آﻧﻬﺎ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ t‬اﺳﺖ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫‪0.03 A‬‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺗﻌﺎﻣﺪ‪ :‬ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺗﻌﺎﻣﺪ ﻋﻤﻮد ﺑﻮدن ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﺮﺟﻊ را‬
‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫‪0.2‬‬ ‫‪A‬‬
 ‫ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ زاوﻳﻪ دار ﺑﻮدن‪ :‬در اﻳﻦ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺿﻠﻊ ﺑﺰرﮔﺘﺮ زاوﻳﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻄﺢ‬
‫ﻣﺮﺟﻊ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﺷﻮد و وﺿﻌﻴﺖ ﺿﻠﻊ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ زاوﻳﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺿﻠﻊ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻦ دو ﺳﻄﺢ ﺷﻴﺒﺪار ﻣﻮازي ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪t‬‬
‫از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪0.2‬‬ ‫‪A‬‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ وﺿﻌﻴﺖ‪ :‬در اﻳﻦ ﺗﻠﺮاﻧﺲ‪ ،‬ﻣﻴﺰان اﻧﺤﺮاف ﻳﻚ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﺸﺨﺺ را‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺌﻮري آن ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻣﻴﺰان اﻧﺤﺮاف ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬
‫ﻣﺮﻛﺰ ﻳﻚ ﺳﻮراخ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪0.2‬‬ ‫‪A‬‬
 ‫ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻫﻨﺪﺳﻲ‬
‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻫﻢ ﻣﺤﻮري‪ :‬ﻣﺤﻮري ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺑﺮاي آن ﺑﻴﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬
‫در داﺧﻞ اﺳﺘﻮاﻧﻪاي ﻫﻢ ﻣﺮﻛﺰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻮر ﻣﺮﺟﻊ و ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ‪ t‬ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪0.1‬‬ ‫‪D‬‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻟﻨﮕﻲ ﺷﻌﺎﻋﻲ‪ :‬اﻳﻦ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺑﺮاي ﻣﻘﻄﻌﻲ از ﻳﻚ ﻣﺤﻮر ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﺷﻮد‬
‫و ﺑﻴﺎﻧﮕﺮآن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﻟﻨﮕﻲ در آن ﻣﻘﻄﻊ ﺑﻪ اﻧﺪازه ‪ t‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪0.2‬‬ ‫‪A-B‬‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻟﻨﮕﻲ ﻣﺤﻮري‪ :‬اﻳﻦ ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط ﺳﻄﺢ‬
‫ﺧﺎرﺟﻲ ﻣﺤﻮر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻦ دو اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻫﻢ ﻣﺤﻮر ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺷﻌﺎﻋﻲ ‪ t‬ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪0.1‬‬ ‫‪D‬‬
 ‫ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

8X 7.9 - 8.1 0.08 M A

0.14 M A C M C 0.06 A
8X 45° 9.6 M42 X 1.5 - 6g
9.4
86 0.1 M B M
6.6
6.1

20.00 - 20.13

0.14 A C

44.60
44.45

9.6
9.4 31.8
31.6
25.5
0.1 B
25.4

36
57.6 34
A
56.6 41.3
100 41.1
99 0.02
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬
‫‪8X‬‬ ‫‪7.9 - 8.1‬‬

‫‪0.14 M‬‬ ‫‪A C M‬‬

‫‪8X 45°‬‬
‫‪86‬‬

‫اﻳﻦ ﺳﻮراﺧﻬﺎ در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ‪0.14‬‬

‫ﻣﺤﺪوده ﻗﻄﺮ در ﺷﺮاﻳﻂ ‪) M‬در‬
‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه ﺳﻮراخ( ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺑﻪ ﺳﻄﻮح ‪ A‬و ‪ C‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪57.6‬‬
‫‪56.6‬‬
‫‪100‬‬
‫‪99‬‬
 ‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬
‫‪0.08 M A‬‬

‫‪C‬‬ ‫‪0.06 A‬‬

‫‪0.08 M A‬‬ ‫‪9.6‬‬ ‫‪M42 X 1.5 - 6g‬‬
‫‪9.4‬‬
‫‪0.1 M B M‬‬
‫‪6.6‬‬
‫‪6.1‬‬

‫ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻋﻤﻮد ﺑﻮدن را ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ‬ ‫‪20.00 - 20.13‬‬

‫‪0.14‬‬ ‫‪A C‬‬

‫و ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻄﺢ ﻋﻤﻮد‪ ،‬ﺑﻴﻦ دو ﺳﻄﺢ‬ ‫‪B‬‬

‫‪44.60‬‬
‫ﻣﻮازي ﻛﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ آﻧﻬﺎ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬ ‫‪44.45‬‬

‫‪ 0.05‬اﺳﺖ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺳﻄﺢ ﻣﺮﺟﻊ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺮف ﺑﺰرگ ‪ A‬ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫‪9.6‬‬
‫‪9.4‬‬ ‫‪31.8‬‬
‫‪31.6‬‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪25.5‬‬
‫‪25.4‬‬
‫‪0.1‬‬ ‫‪B‬‬

‫‪36‬‬
‫‪34‬‬
‫‪A‬‬
‫‪41.3‬‬
‫‪41.1‬‬

‫‪0.02‬‬
 ‫ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﺗﻠﺮاﻧﺲ ﻫﻨﺪﺳﻲ‬

‫‪+.010‬‬ ‫‪A‬‬
‫‪8X ∅.625‬‬
‫‪- .005‬‬
‫‪B‬‬
‫‪∅.014 M A B M‬‬ ‫‪0.65‬‬

‫‪8X 45º‬‬

‫‪5.00‬‬

‫‪∅6.750‬‬

‫‪∅8.125 +.000‬‬
‫‪- .022‬‬