‫داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ اﺻﻔﻬﺎن‬

‫داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ و ﻧﻘﺸﻪ ﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ )‪(1‬‬

‫رﺋﻮس ﻣﻄﺎﻟﺐ اﻳﻦ درس‬

‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ ،‬اﻧﻮاع ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ ،‬رﺳﻢ ﺳﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫„‬

‫اﺻﻞ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ و ﻛﺎرﺑﺮدآن‪ ،‬رﺳﻢ ﺷﺶ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫„‬

‫اﺻﻮل ﻛﻠﻲ ﻧﻘﺸﻪﺧﻮاﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ ﺑﺮاي ﭘﺮوش ﻗﺪرت ﺗﺠﺴﻢ‬ ‫„‬

‫روشﻫﺎي آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺳﻄﺢ و ﺣﺠﻢ در ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺗﺠﺴﻢ از روي ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬ ‫„‬

‫ﻣﻮﺟﻮد‬
‫اﻧﻮاع ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ؛ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ ﻗﺎﺋﻢ‪ ،‬دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ ﻗﺎﺋﻢ‪،‬‬ ‫„‬
‫اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ ﻣﺎﻳﻞ و دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ ﻣﺎﻳﻞ‬
‫ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﺑﻪ روش ﺟﻌﺒﻪاي و ﺑﻪ روش ﻣﺤﻮري‬ ‫„‬

‫‪1‬‬
 ‫رﺋﻮس ﻣﻄﺎﻟﺐ اﻳﻦ درس‬

‫رﺳﻢ ﺗﺼﺎوﻳﺮ داﻳﺮهﻫﺎ در ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ‬ ‫„‬

‫ﺑﺮش و اﻧﻮاع آن )ﺑﺮش ﺳﺎده‪ ،‬ﺑﺮش ﺷﻜﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮش ﺷﻌﺎﻋﻲ‪ ،‬ﻧﻴﻢ ﺑﺮش(‪،‬‬ ‫„‬
‫اﺻﻮل ﺑﺮش و ﻗﻮاﻋﺪ ﻫﺎﺷﻮر‬
‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﺑﺮشﻫﺎي دﻳﮕﺮ) ﺑﺮش ﻣﻮﺿﻌﻲ‪ ،‬ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‪ ،‬ﺑﺮش‬ ‫„‬
‫ﮔﺮدﺷﻲ ﺟﺎﺑﺠﺎ‪ ،‬ﺑﺮشﻫﺎي ﺧﺎص(‪ ،‬اﺳﺘﺜﻨﺎﺋﺎت ﺑﺮش‬
‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻛﻠﻲ ﺑﺎ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ و ﻣﺮﻛﺐ )ﻣﻮﻧﺘﺎژ(‬ ‫„‬

‫اﻧﺪازه ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ و ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﺮﻛﺐ‬ ‫„‬

‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻛﻠﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﺮاﻧﺲﻫﺎ و اﻧﻄﺒﺎﻗﺎت در ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﺮﻛﺐ‬ ‫„‬

‫ﻣﺮاﺟﻊ اﻳﻦ درس‬

‫ﻣﻬﻨﺪس ﺣﺴﻴﻦ ﻧﺼﺮ‬ ‫‪ -1‬اﺻﻮل ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ‬

‫ﻣﻬﻨﺪس اﺣﻤﺪ ﻣﺘﻘﻲﭘﻮر‬ ‫‪ -2‬رﺳﻢ ﻓﻨﻲ و ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ‬
‫ﻣﻬﻨﺪس ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻬﺪي روﺣﺎﻧﻲ‬ ‫‪ -3‬رﺳﻢ ﻓﻨﻲ‬
‫ﺣﺒﻴﺐاﷲ ﺣﺪادي‬ ‫‪ -4‬ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ ‪1‬‬
‫‪5- Engineering drawing‬‬ ‫‪S. Bogolyubov‬‬
‫‪6- Engineering drawing and Graphic technology T. E. French‬‬
‫‪7- Graphic science and design‬‬ ‫‪T. E. French‬‬

‫‪2‬‬
 ‫زﺑﺎن ﮔﺮاﻓﻴﻚ‬

‫‪ -1‬ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺷﻜﻞ روﺑﺮو را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺣﺎل‪ ،‬اﮔﺮ ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮي ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺗﻮﺻﻴﻒ‬

‫ﺷﻤﺎ را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬آﻳﺎ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻣﻨﻄﺒﻖ‬
‫اﺳﺖ؟‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎً ﺑﻴﺎن ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﻜﻞ‪ ،‬و اﺑﻌﺎد اﻳﻦ ﺟﺴﻢ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫اﺟﺰاي زﺑﺎن ﮔﺮاﻓﻴﻚ‬

‫زﺑﺎن ﮔﺮاﻓﻴﻚ در ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻄﻮط‪ ،‬ﺳﻄﻮح‪ ،‬ﮔﻮﺷﻪﻫﺎ‬

‫) رأسﻫﺎ( و ﻣﺤﻴﻂ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ زﺑﺎن ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان‪” ،‬رﺳﻢ“ و ﻳﺎ ” ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ“ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﺮﺳﻴﻢ را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺪون اﺑﺰار‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﻤﻚ وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ و ﻳﺎ روش راﻳﺎﻧﻪاي‬
‫اﻧﺠﺎم داد‪.‬‬

‫‪3‬‬
 ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺑﺪون اﺑﺰار‬
‫در اﻳﻦ روش‪ ،‬ﺧﻄﻮط ﺑﺪون اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰاري ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﺪاد )و ﭘﺎكﻛﻦ( رﺳﻢ‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪:‬‬

‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺑﺎ اﺑﺰار‬
‫در اﻳﻦ روش‪ ،‬ﺧﻄﻮط ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ ،‬دواﻳﺮ و ﻣﻨﺤﻨﻲﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ و‬
‫ﺑﺎ دﻗﺖ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻦ رو در اﻳﻦ روش‪ ،‬ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺑﺎ ﻣﻘﻴﺎس ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪:‬‬

‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺑﺎ راﻳﺎﻧﻪ‬
‫در اﻳﻦ روش‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﻧﻈﻴﺮ ‪AutoCAD, Solid‬‬
‫… ‪ works, Catia,‬رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪4‬‬
 ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺑﺎ راﻳﺎﻧﻪ‬

‫„ﻧﻘﺶ راﻳﺎﻧﻪ در ﮔﺮاﻓﻴﻚ‪:‬‬

‫ﺑﺎ ورود راﻳﺎﻧﻪ و ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻧﺮماﻓﺰارﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﺗﺮﺳﻴﻤﻲ اﻳﻦ ﺗﻮﻫﻢ ﺑﻪوﺟﻮد ﻣﻲآﻳﺪ‬
‫ﻛﻪ رﺳﻢ ﻓﻨﻲ ﻛﻬﻨﻪ و ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬وﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻛﻪ راﻳﺎﻧﻪ‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﺮاي ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺗﺮﺳﻴﻤﻲ اﺳﺖ و از ﺧﻮد ﺧﻼﻗﻴﺖ‬
‫ﻧﺸﺎن ﻧﻤﻲدﻫﺪ‪ .‬از اﻳﻦرو داﻧﺴﺘﻦ اﺻﻮل ﺗﺮﺳﻴﻢ و روشﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮاي‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺪرت ﺗﺠﺴﻢ را ﻧﻤﻲﺗﻮان از راﻳﺎﻧﻪ ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻠﻜﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺑﺎ آﻣﻮﺧﺘﻦ اﺻﻮل ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺪﺳﺖ آورد‪.‬‬

‫اﺟﺰاي اﺻﻠﻲ در ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺷﺎﻣﻞ دو ﺑﺨﺶ اﺻﻠﻲ‬

‫اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ -1‬زﺑﺎن ﮔﺮاﻓﻴﻚ‪ :‬ﺑﺎ اﻳﻦ اﺑﺰار ﻋﻤﺪﺗﺎً‬
‫ﻫﻨﺪﺳﻪ ﺷﻜﻞ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -2‬واژهﻫﺎي زﺑﺎن ﮔﺮاﻓﻴﻚ ‪ :‬ﺑﻪ ﻛﻤﻚ‬
‫اﻳﻦ اﺑﺰار اﺑﻌﺎد‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ و ﻋﻼﺋﻢ وﻳﮋه‬
‫ﺑﺮاي ﺟﺴﻢ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪5‬‬
 ‫اﺟﺰاي اﺻﻠﻲ در ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ‬

‫زﺑﺎن ﮔﺮاﻓﻴﻚ‬
‫واژهﻫﺎي زﺑﺎن ﮔﺮاﻓﻴﻚ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﺑﺮ ﮔﺮاﻓﻴﻚ‬

‫ﮔﺮاﻓﻴﻚ ﺑﻪ ﻓﻦ ﺗﻬﻴﻪ ﻋﻼﺋﻢ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻧﺘﻘﺎل ﺳﺮﻳﻊ ﻳﻚ‬ ‫„‬

‫ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﮔﺮاﻓﻴﻚ ﺑﺮاي ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻫﻨﺪﺳﻪ‪ ،‬ﺷﻜﻞ‪،‬‬

‫رﻧﮓ‪ ،‬ﺗﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺗﺠﺴﻢ اﺷﻴﺎء و اﺟﺴﺎم ﺑﻜﺎر ﻣﻲرود‪ .‬از اﻳﻦرو‪:‬‬

‫ﮔﺮاﻓﻴﻚ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪي ارﺗﺒﺎﻃﻲ در رﺷﺘﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫„‬

‫ﻣﺨﺘﺼﺼﺎن ﻋﻠﻮم ﭘﺎﻳﻪ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ و ﻫﻨﺮي ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﮔﺮاﻓﻴﻚ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ و ﺳﺮﻳﻊﺗﺮﻳﻦ روش اﻧﺘﻘﺎل اﻃﻼﻋﺎت و داﻧﺶ ﻓﻨﻲ‪-‬‬ ‫„‬

‫ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ زﺑﺎن ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﻓﻨﻲ‪-‬ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪6‬‬
 ‫ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﺑﺮ ﮔﺮاﻓﻴﻚ‬
‫‪ -1‬ﮔﺮاﻓﻴﻚ و ﻧﻘﺸﻪﺧﻮاﻧﻲ‬ ‫ﮔﺮاﻓﻴﻚ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‪:‬‬ ‫„‬

‫‪ -2‬ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ‬ ‫„‬

‫‪ -3‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬ ‫„‬

‫ﮔﺮاﻓﻴﻚ و ﻧﻘﺸﻪﺧﻮاﻧﻲ‪:‬آﻣﻮزش اﺻﻮل ﺗﺮﺳﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺗﺮﺳﻴﻤﻲ‪ ،‬رﺳﻢ‬ ‫„‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ و روش ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ‪ :‬ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﻗﻄﻌﺎت و ﻣﺎﺷﻴﻦ‬ ‫„‬

‫آﻻت ﺻﻨﻌﺘﻲ‪ ،‬ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺳﻮار ﺷﺪه ﺑﺎ اﻧﺪازهﮔﺬاري و رﻋﺎﻳﺖ‬

‫ﺗﻮﻟﺮاﻧﺲﻫﺎ‪ ،‬اﻧﻄﺒﺎﻗﺎت و ﻣﺸﺨﺼﺎت دﻗﻴﻖ و ﻛﺎﻣﻞ آﻧﻬﺎ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﺑﺮ ﮔﺮاﻓﻴﻚ‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‪ :‬ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﻜﻞ ﻇﺎﻫﺮي ﻛﻠﻴﻪ ﻣﺼﻨﻮﻋﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ از ﺟﻬﺖ‬ ‫„‬

‫رﻧﮓ‪ ،‬ﻧﻤﺎ و اﺑﻌﺎد ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ اﺳﺘﻔﺎده از آن وﺳﺎﻳﻞ از ﻧﻈﺮ ﻓﻨﻲ و‬

‫ﻫﻨﺮي‬
‫ﮔﺮاﻓﻴﻚ ﻫﻨﺮي‪ :‬در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ آرم ﻳﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي ﺗﺠﺎري‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ‪،‬‬ ‫„‬

‫ﺗﻬﻴﻪ اﻋﻼنﻫﺎي دﻳﻮاري )ﭘﻮﺳﺘﺮ( و ﺗﺮاﻛﺖ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪيﻫﺎ و ﻏﻴﺮه‬

‫ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺮاﻓﻴﻚ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ‪ :‬ﺑﻪ روش ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﺴﺎﻳﻞ رﻳﺎﺿﻲ ﺣﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻧﻈﻴﺮ ‪ :‬رﺳﻢ‬ ‫„‬

‫ﻧﻮﻣﻮﮔﺮامﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻮاﺑﻊ ﺗﺠﺮﺑﻲ‪ ،‬رﺳﻢ ﻣﻨﺤﻨﻲﻫﺎي ﻣﺸﺘﻖ و اﻧﺘﮕﺮال‪.‬‬

‫‪7‬‬
 ‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫اﮔﺮ ﺻﻔﺤﻪ ‪ P‬را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﻣﻘﺎﺑﻞ آن‬
‫ﺟﺴﻢ ‪ AB‬را ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪،‬‬
‫‪Δ‬‬ ‫ﺳﭙﺲ از ﻧﻘﺎط ‪ A‬و ‪ B‬ﺟﺴﻢ‪ ،‬ﺧﻄﻮﻃﻲ ﺑﻪ‬
‫‪b‬‬ ‫‪B‬‬ ‫ﻣﻮازات اﻣﺘﺪاد ‪ Δ‬رﺳﻢ ﻛﻨﻴﻢ‪) ،‬ﺷﻌﺎعﻫﺎي ﻣﺼﻮر‬
‫‪ Aa‬و‪ (Bb‬ﺗﺎ ﺻﻔﺤﻪ ‪ P‬را ﻗﻄﻊ ﻛﻨﻨﺪ )ﻧﻘﺎط ‪ a‬و‬
‫‪a‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪ (b‬ﺳﭙﺲ ﻧﻘﺎط ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه را ﺑﻪ ﻫﻢ وﺻﻞ‬
‫‪P‬‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ)‪ ،(ab‬ﺷﻜﻞ ﺣﺎﺻﻞ را ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﺴﻢ و‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ‪ P‬را ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻧﻮاع ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫اﻟﻒ‪ -‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻮازي ﻗﺎﺋﻢ‪:‬‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﺷﻌﺎعﻫﺎي ﻣﺼﻮر ﺑﺎ‬
‫ﻫﻢ ﻣﻮازي ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻌﺎعﻫﺎي ﻣﺼﻮر )‪Aa‬‬
‫‪b‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪B‬‬ ‫و‪ Bb‬و ‪ Cc‬و‪ (Dd‬ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻋﻤﻮد‬

‫‪A‬‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺣﺎﺻﻞ را )‪ ،(abcd‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫‪c‬‬
‫‪d‬‬ ‫‪C‬‬ ‫ﻣﻮازي ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫‪D‬‬
‫‪P‬‬

‫‪8‬‬
 ‫اﻧﻮاع ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫ب‪ -‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻮازي ﻣﺎﻳﻞ‪:‬‬

‫‪B‬‬
‫‪A‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﺷﻌﺎعﻫﺎي ﻣﺼﻮر )‪Aa‬‬

‫‪b‬‬
‫و‪ Bb‬و ‪ Cc‬و‪ (Dd‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻮازي و ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ‬
‫‪C‬‬
‫‪a‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻋﻤﻮد ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪D‬‬

‫‪c‬‬
‫‪d‬‬
‫‪P‬‬

‫اﻧﻮاع ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ج‪ -‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺮﻛﺰي‪:‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﺷﻌﺎﻋﻬﺎي ﻣﺼﻮر )‪ SA‬و‪ (SB‬ﻫﻤﮕﺮا ﻫﺴﺘﻨﺪ و از‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ‪ S‬ﻳﺎ ﻣﺮﻛﺰ دﻳﺪ ﻣﻲﮔﺬرﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻮرد ﺷﻌﺎعﻫﺎي ﻣﺼﻮر ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺮﻛﺰي را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪a‬‬
‫‪A‬‬
‫‪S‬‬
‫‪B‬‬
‫‪P b‬‬

‫‪9‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‪:‬‬
‫از ﻧﻘﻄﻪ ‪ A‬ﻋﻤﻮدي ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻤﻮد ﻛﺮده‪ ،‬ﭘﺎي‬
‫ﻋﻤﻮد )‪ (a‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﻘﻄﻪ ‪ A‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪A‬‬

‫‪P‬‬
‫‪a‬‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ‬

‫ب‪ -‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺧﻂ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‪:‬‬

‫ﻳﻚ ﺧﻂ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻪ ﺣﺎﻟﺖ دارد‪:‬‬
‫‪A‬‬
‫‪ -1‬ﺧﻂ ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻋﻤﻮد اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺧﻂ )‪ (AB‬ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫‪B‬‬ ‫واﻗﻊ ﺗﺼﺎوﻳﺮ‪ (a) A‬و ‪ (b) B‬ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻨﻄﺒﻖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪P‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪b‬‬

‫‪10‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ‬
‫‪ -2‬ﺧﻂ ﻣﻮازي ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺧﻂ ‪ (ab) AB‬ﺑﻪ اﻧﺪازه ﺧﻂ‬
‫‪ AB‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪P‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪b‬‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ‬

‫‪ -3‬ﺧﻂ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺎﻳﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺧﻂ ‪ (ab) AB‬ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از‬
‫‪B‬‬ ‫اﻧﺪازه ﺧﻂ ‪ AB‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪A‬‬
‫‪P‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪b‬‬

‫‪11‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ‬

‫پ‪ -‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ :‬ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻪ ﺣﺎﻟﺖ دارد‪:‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ -1‬ﺻﻔﺤﻪ ‪ A‬ﻣﻮازي ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺻﻔﺤﻪ ‪A‬‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬ ‫ﺑﻪ اﻧﺪازه واﻗﻌﻲ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪4‬‬
‫‪1‬‬
‫‪5‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪5‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪7‬‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ‬

‫‪ -2‬ﺻﻔﺤﻪ ‪ A‬ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺻﻔﺤﻪ ‪A‬‬

‫ﻳﻚ ﺧﻂ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1 2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪A‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪65‬‬

‫‪12‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ‬

‫‪B‬‬

‫‪A‬‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ‬

‫‪ -3‬ﺻﻔﺤﻪ ‪ A‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺎﻳﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺻﻔﺤﻪ ‪ A‬ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻏﻴﺮ واﻗﻌﻲ رﺳﻢ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬

‫‪2‬‬
‫‪1‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪3‬‬
‫‪4‬‬

‫‪4‬‬

‫‪13‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ‬

‫اﻟﻒ‪ -‬روش ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﺮدن ﻧﻘﺎط ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫‪1‬‬

‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪3‬‬

‫‪8‬‬
‫‪7‬‬
‫‪13‬‬
‫‪9‬‬
‫‪5‬‬
‫‪12‬‬ ‫‪11‬‬
‫‪10‬‬ ‫‪6‬‬

‫‪14‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ‬
‫ب‪ -‬روش ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﺮدن ﺻﻔﺤﺎت ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫‪1‬‬
‫‪9‬‬
‫‪1‬‬
‫‪8‬‬
‫‪3‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫‪8‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪4‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪7‬‬

‫ﻧﻤﺎي ﭼﭗ‬

‫ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‬

‫ﻧﻤﺎي ﺑﺎﻻ‬

‫‪15‬‬
 ‫‪z‬‬
‫رﺳﻢ ﺳﻪ ﻧﻤﺎ‬
‫ﺻﻔ‬ ‫ﭼﭗ‬
‫ﺗ‬ ‫ﺤﻪ‬
‫ﺼﻮ‬ ‫ﺮ از‬
‫ﻳﺮ زا‬ ‫ﺼ ﻮﻳ‬
‫ﺤﻪ ﺗ‬
‫ﺟﻠﻮ‬ ‫ﺻﻔ‬

‫ﺑﺎﻻ‬
‫ﭼﭗ‬
‫ﺟﻠﻮ‬

‫ﺻﻔ‬
‫ﺗ‬ ‫ﺤﻪ‬
‫ﺼﻮ‬
‫‪x‬‬ ‫ﻳﺮ زا‬ ‫‪y‬‬
‫ﺑ ﺎﻻ‬

‫‪z‬‬ ‫ﺻﻔ‬
‫رﺳﻢ ﺳﻪ ﻧﻤﺎ‬
‫ﺤﻪ ﺗ‬
‫ﺼﻮﻳ‬
‫ﺮ از‬
‫ﭼﭗ‬

‫ﺻﻔ‬
‫ﺤﻪ ﺗ‬
‫ﺼﻮﻳ‬
‫ﺮ از‬
‫ﺟﻠ ﻮ‬

‫ﺻﻔ‬
‫ﺗ‬ ‫ﺤﻪ‬
‫ﺼﻮ‬
‫ﻳﺮ ا‬
‫ﻻ‬ ‫ز ﺑﺎ‬

‫‪x‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪16‬‬
 ‫رﺳﻢ ﺳﻪ ﻧﻤﺎ‬
‫‪z‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ از ﺟﻠﻮ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ از ﭼﭗ‬

‫‪x‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ از ﺑﺎﻻ‬ ‫‪y‬‬

‫‪y‬‬

‫‪17‬‬
 ‫‪z‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪:1‬‬

‫‪x‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪z‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ از ﺟﻠﻮ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ از ﭼﭗ‬

‫‪x‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ از ﺑﺎﻻ‬ ‫‪y‬‬

‫‪y‬‬

‫‪18‬‬
 ‫‪z‬‬ ‫رﺳﻢ ﺳﻪ ﻧﻤﺎ‬
‫ﻣﺜﺎل ‪:2‬‬

‫‪x‬‬
‫‪y‬‬

‫ﺟﻠﻮ‬

‫‪y‬‬

‫رﺳﻢ ﺳﻪ ﻧﻤﺎ‬
‫‪z‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪:3‬‬

‫‪x‬‬
‫‪y‬‬

‫ﺟﻠﻮ‬

‫‪y‬‬

‫‪19‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ : 4‬اﮔﺮ ﺳﻄﻮح دوار و ﻳﺎ ﻣﺴﺘﻮي ﺑﺮ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻤﺎس ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت‬
‫در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺧﻄﻲ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺳﻄﻮح دوار ﻳﺎ ﻣﺴﺘﻮي ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻼﻗﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺛﺮ‬
‫اﻳﻦ ﺗﻼﻗﻲ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻂ ﻳﺎ ﻣﻨﺤﻨﻲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻤﺎس‬ ‫ﺗﻼﻗﻲ‬

‫ﺑﺪون ﺧﻂ‬

‫ﺑﺪون ﺧﻂ‬ ‫ﻣﻤﺎس‬ ‫ﺗﻼﻗﻲ‬

‫ﻣﺜﺎل‪: 5‬‬

‫ﻣﻤﺎس‬ ‫ﻣﻤﺎس‬
‫ﻣﻤﺎس‬
‫ﺗﻼﻗﻲ‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ‬

‫اﺛﺮ ﺻﻔﺤﻪ )ﺧﻂ (‬

‫‪20‬‬
 ‫رﺳﻢ ﺳﻪ ﻧﻤﺎ‬
:6 ‫ﻣﺜﺎل‬

‫ﻛﺪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
Country Code Full name
USA ANSI American National Standard Institute
Japan JIS Japanese Industrial Standard
UK BS British Standard
Australia AS Australian Standard
Germany DIN Deutsches Institut für Normung

9 ISO International Standards Organization

21
 A4
‫ﻛﺎﻏﺬﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬

size A0 ~ A4 A3
Standard sheet size
A2

A4 210 x 297
A3 297 x 420 A1
A2 420 x 594
A1 594 x 841
A0 841 x 1189
(Dimensions in millimeters) A0

‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻛﺎﻏﺬﻫﺎي ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ‬

1. Type X (A0~A4) 2. Type Y (A4 only)
c

d c Drawing
Border Drawing space Title block
space
lines Title block
c

Sheet size c (min) d (min)

A4 10 25
A3 10 25
A2 10 25
A1 20 25
A0 20 25

22
 ‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﺧﻂ در ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ‬

‫ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ‬ ‫ﻧﻮع ﺧﻂ‬

‫ﺧﻄﻮط ﻣﺮﺋﻲ‬ ‫ﺗﻮﭘﺮ ﺿﺨﻴﻢ‬
‫ﺧﻄﻮط اﻧﺪازه‬
‫راﺑﻂ اﻧﺪازه‬ ‫ﺗﻮﭘﺮ ﻧﺎزك‬
‫ﺧﻄﻮط راﻫﻨﻤﺎ‬
‫ﺧﻄﻮط ﻫﺎﺷﻮر‬
‫ﺧﻄﻮط ﻣﺮﺋﻲ‬ ‫ﺧﻂ ﭼﻴﻦ‬

‫ﻣﺤﻮر ﺗﻘﺎرن‬ ‫زﻧﺠﻴﺮي ﻧﺎزك‬

‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﺧﻂ در ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ‬

‫ﺧﻄﻮط ﻣﺮﺋﻲ ‪ :‬ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺧﻄﻮﻃﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻧﻤﺎي ﺟﺎري ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ )دور ﻇﺎﻫﺮي و اﺿﻼع(‪.‬‬

‫ﺧﻄﻮط ﻧﺎﻣﺮﺋﻲ)ﻣﺨﻔﻲ( ‪ :‬ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺧﻄﻮﻃﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻧﻤﺎي ﺟﺎري‬

‫ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ )دور و اﺿﻼع ﻣﺨﻔﻲ(‪.‬‬
‫ﻣﺤﻮر ﺗﻘﺎرن ‪ :‬ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺗﻘﺎرن‪ ،‬ﻣﺴﻴﺮ ﺣﺮﻛﺖ‪ ،‬ﻣﺤﻮرﻫﺎي داﻳﺮه و‬
‫ﻣﺤﻮرﻫﺎي ﺗﻘﺎرن اﺟﺴﺎم ﺗﻘﺎرن ﻣﺤﻮري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻄﻮط اﻧﺪازه و راﺑﻂ‪ :‬ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ اﺑﻌﺎد و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﺟﺰاي ﻳﻚ ﺟﺴﻢ در‬
‫ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪23‬‬
 ‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﺧﻂ در ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﺻﻨﻌﺘﻲ‬

‫ﺧﻄﻮط اﻧﺪازه‬

‫ﺧﻄﻮط راﺑﻂ‬
‫راﻫﻨﻤﺎ‬
‫ﺧﻄﻮطراﻫﻨﻤﺎ‬
‫ﺧﻄﻮط‬

‫ﺧﻄﻮط‬
‫ﺗﻘﺎرن‬

‫ﺧﻄﻮط ﭘﺮ‬
‫ﺿﺨﻴﻢ‬

‫داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ اﺻﻔﻬﺎن‬

‫داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ‬

‫ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ و ﻛﺎرﺑﺮدآن‬

‫‪24‬‬
 ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ اﺟﺴﺎم‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ )روش اﻛﺰﻧﻮﻣﺘﺮﻳﻚ(‬

‫رﺳﻢ ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬

‫رﺳﻢ ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬
‫‪ ...‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺗﻨﻬﺎ در دو ﻧﻤﺎ ﻧﺸﺎن داد‪.‬‬ ‫ﺳﻪ ﺑﻌﺪ اﺻﻠﻲ ﻳﻚ ﺷﻲ را ‪...‬‬
‫ارﺗﻔﺎع‬

‫ارﺗﻔﺎع‬
‫ﻃﻮل )ﭘﻬﻨﺎ(‬ ‫ﻋﺮض )ﻋﻤﻖ(‬

‫در ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﺗﺼﻮﻳﺮ )و ﻳﺎ‬ ‫ﻋﺮض‬

‫ﺗﺼﺎوﻳﺮ( دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي ﺑﻴﺎن‬
‫ﻃﻮل‬
‫ﻋﺮض‬

‫اﺑﻌﺎد ﺟﺴﻢ رﺳﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪25‬‬
 ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺮز اﺟﺴﺎم‬
‫ﻟﺒﻪﻫﺎ )ﻳﺎل( ﺧﻄﻮﻃﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮز ﺑﻴﻦ دو وﺟﻪ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ‬
‫را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻮﺷﻪﻫﺎ )راس( ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ دو )ﻳﺎ ﭼﻨﺪ( ﺗﻼﻗﻲ ﻟﺒﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻟﺒﻪﻫﺎ‬ ‫ﻟﺒﻪ‬ ‫ﺑﺪون ﻟﺒﻪ‬

‫ﮔﻮﺷﻪ‬ ‫ﺑﺪون ﮔﻮﺷﻪ‬ ‫ﺑﺪون ﮔﻮﺷﻪ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺮز اﺟﺴﺎم‬

‫ﺳﻄﻮح ﻧﻮاﺣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻟﺒﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻳﺎ اﺟﺰاي ﻣﺤﺪوده ﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﻣﺤﺼﻮر ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫اﺟﺰاي ﻣﺤﺪوده ﻛﻨﻨﺪه ﺧﻄﻮﻃﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮزﻫﺎي ﺳﻄﻮح‬
‫ﻣﻨﺤﻨﻲ را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺳﻄﺢ‬ ‫ﺳﻄﺢ‬ ‫ﺳﻄﺢ‬

‫ﻣﺤﺪوده ﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﻣﺤﺪوده ﻛﻨﻨﺪه‬

‫‪26‬‬
 ‫ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ؛ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫‪z‬‬ ‫‪z‬‬

‫ﻃﻮل ‪AF‬‬ ‫ﻋﺮض‬ ‫‪AL‬‬

‫ض‬
‫ﻃﻮل‬ ‫ﻋﺮ‬
‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫‪AF‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪AL‬‬
‫‪y‬‬ ‫‪A‬‬

‫ارﺗﻔﺎع‬
‫ﻋﺮض‬

‫ارﺗﻔﺎع‬
‫ﻃﻮل‬
‫‪AT‬‬ ‫ض‬
‫ﻋﺮ‬
‫ﻃﻮل‬
‫‪y‬‬ ‫‪AT‬‬ ‫‪y‬‬
‫‪x‬‬

‫ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ؛ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬

‫‪z‬‬

‫ﻃﻮل ‪AF‬‬ ‫ﻋﺮض‬ ‫‪AL‬‬

‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬
‫‪x‬‬
‫‪y‬‬
‫‪45o‬‬
‫ﻋﺮض‬

‫ﻃﻮل‬
‫‪AT‬‬

‫‪y‬‬

‫‪27‬‬
 ‫ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ؛ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫‪z‬‬

‫ﻃﻮل ‪AF‬‬ ‫ﻋﺮض‬ ‫‪AL‬‬

‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬
‫‪x‬‬
‫‪y‬‬
‫ﻋﺮض‬

‫ﻃﻮل‬
‫‪AT‬‬

‫‪y‬‬

‫ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ؛ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬

‫‪z‬‬

‫ﻃﻮل ‪AF‬‬ ‫ﻋﺮض‬ ‫‪AL‬‬

‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬
‫‪x‬‬
‫‪y‬‬
‫ﻋﺮض‬

‫‪45‬‬
‫‪o‬‬
‫ﻃﻮل‬
‫‪AT‬‬

‫‪y‬‬

‫‪28‬‬
 ‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻮم ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫‪z‬‬

‫‪AF‬‬ ‫‪AL‬‬

‫‪x‬‬
‫‪45o‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪AT‬‬

‫‪y‬‬

‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻮم ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬

‫‪z‬‬

‫‪AF‬‬ ‫‪AL‬‬

‫‪x‬‬
‫‪45o‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪AT‬‬

‫‪y‬‬

‫‪29‬‬
 ‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻮم ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫‪z‬‬

‫‪AF‬‬ ‫‪AL‬‬

‫‪x‬‬
‫‪y‬‬

‫‪AT‬‬

‫‪y‬‬

‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻮم ﻳﻚ ﺧﻂ‬

‫‪z‬‬
‫‪A‬‬
‫‪A‬‬

‫‪B‬‬
‫‪B‬‬

‫‪x‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪45o‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪B‬‬

‫‪y‬‬

‫‪30‬‬
 ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻮم‬
‫ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪3‬‬
‫‪4‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪1‬‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻳﻚ ﺟﺴﻢ از ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﺮدن ﺗﻤﺎم اﺟﺰاي ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﺎت‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪31‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪2‬‬

‫‪s‬‬

‫‪s‬‬

‫‪s‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫‪32‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪4‬‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺧﻄﻮط‬

‫اوﻟﻮﻳﺖ ﺧﻄﻮﻃﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻨﻄﺒﻖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﺗﻮﭘﺮ‬

‫رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ‬
‫رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن‬

‫‪33‬‬
 ‫اوﻟﻮﻳﺖ ﺧﻄﻮط‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ اوﻟﻮﻳﺖ‪:‬‬
‫ﺧﻄﻮط‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫ﺧﻄﻮط‬
‫ﺗﻮﭘﺮ‬ ‫ﻧﺪﻳﺪ‬ ‫ﺗﻘﺎرن‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺑﺮاي ﺟﺴﻢ ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺟﻠﻮ‪ ،‬راﺳﺖ و ﺑﺎﻻ را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ‬

‫ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻄﻮط ﺗﻮﭘﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﮔﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در‬
‫اﻣﺘﺪاد ﻳﻚ ﺧﻂ ﺗﻮﭘﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬

‫ﺻﺤﻴﺢ‬
‫ﻣﺘﺼﻞ‬

‫اﺷﺘﺒﺎه !‬

‫‪34‬‬
 ‫رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ‬
‫ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻄﻮط ﺗﻮﭘﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﮔﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در‬
‫اﻣﺘﺪاد ﻳﻚ ﺧﻂ ﺗﻮﭘﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬

‫ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫اﺷﺘﺒﺎه !‬

‫رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ‬

‫ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ‪ ،‬در ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ‪T‬ﺷﻜﻞ و ‪ L‬ﺷﻜﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪L‬‬ ‫‪T‬‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ‬

‫اﺷﺘﺒﺎه !‬

‫‪35‬‬
 ‫رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ‬

‫ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ ﻣﻨﺤﻨﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن ﺷﺮوع ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن‬

‫در ﻧﻤﺎي ﻛﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺴﺘﺪﻳﺮ وﺟﻮد دارد‪ ،‬در ﺗﻼﻗﻲ دو ﺧﻂ ﺗﻘﺎرن‪،‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺳﻮراخ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ‪ ،‬ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻄﻮط ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ‬
‫ﻧﺎزك رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن در دو ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬

‫‪36‬‬
 ‫رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن در اﻣﺘﺪاد ﺧﻄﻮط دﻳﺪ و ﻳﺎ ﻧﺪﻳﺪ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪،‬‬
‫ﻻزم اﺳﺖ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻴﻦ آن دو رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺎ ﺧﻄﻮط ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺷﺮوع و ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬

‫ﻣﺜﺎل ‪5‬‬

‫‪37‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪5‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪5‬‬

‫‪38‬‬
 ‫داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ اﺻﻔﻬﺎن‬
‫داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ‬

‫رﺳﻢ ﺷﺶ ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ ،‬ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬

‫ﻋﻨﺎوﻳﻦ درس‬
‫رﺳﻢ ﺷﺶ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ‪ ،‬ﺗﺪاﺧﻞ اﺟﺴﺎم دوار‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫‪39‬‬
‫رﺳﻢ ﺷﺶ ﺗﺼﻮﻳﺮ از ﻳﻚ ﺟﺴﻢ‬

‫‪40‬‬
 ‫رﺳﻢ ﺷﺶ ﺗﺼﻮﻳﺮ از ﻳﻚ ﺟﺴﻢ‬
‫زﻳﺮ‬

‫راﺳﺖ‬ ‫ﺟﻠﻮ‬ ‫ﭼﭗ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬

‫ﺑﺎﻻ‬

‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪3،5‬‬
‫‪2،6‬‬ ‫ﻣﺜﺎل ‪1‬‬
‫‪6‬‬
‫‪1،7‬‬ ‫رﺳﻢ ﺳﻪ ﻧﻤﺎي‬
‫‪1‬‬ ‫‪7‬‬
‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﭼﭗ‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪5‬‬
‫‪2‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪6‬‬
‫‪1‬‬
‫‪7‬‬

‫‪41‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪1‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2 1‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪6 7‬‬
‫‪7‬‬

‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪6‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪1‬‬

‫‪42‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪2‬‬
‫‪35‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪25‬‬ ‫رﺳﻢ ﺳﻪ ﻧﻤﺎي‬
‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﭼﭗ‬

‫‪30‬‬
‫‪20‬‬
‫‪10‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻣﺜﺎل ‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪7‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪6‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪25‬‬
‫‪35‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪6‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪30‬‬
‫‪20‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪10‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪43‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪2‬‬

‫‪35‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪25‬‬

‫‪25‬‬

‫‪30‬‬
‫‪20‬‬
‫‪10‬‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎ‬

‫‪ -1‬ﺟﺴﻢ را در ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﺎت ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺑﺮاي ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮ ﺟﺴﻢ‪ ،‬ﻧﻤﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ را اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺟﺴﻢ را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪44‬‬
 ‫ﻗﺪم اول‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﻴﺖ ﺟﺴﻢ‬
‫ﺟﺴﻢ در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺧﻮﻳﺶ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺟﺴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت واﻗﻌﻲ ﺟﺴﻢ را )در اﺑﻌﺎد و ﺷﻜﻞ (‬
‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻗﺪم دوم‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‬

‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺑﻌﺪ ﺟﺴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻃﻮل آن اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدد‪.‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎب دوم‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب اول‬

‫از دﺳﺖ دادن ﻓﻀﺎي ﻛﺎﻏﺬ‬

‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫‪45‬‬
 ‫ﻗﺪم دوم‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻲ از ﺟﺴﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي‬

‫دﻳﮕﺮ ﺟﺴﻢ در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻃﺒﻴﻌﻲ رﺳﻢ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫ﻗﺪم دوم‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻲ از ﺟﺴﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ‬
‫ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ در آن وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫‪46‬‬
 ‫ﻗﺪم ﺳﻮم‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﺴﻢ‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎﻳﻲ از ﺟﺴﻢ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ در آﻧﻬﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ‬
‫رﺳﻢ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫ﻗﺪم ﺳﻮم‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﺴﻢ‬

‫ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎ‪ ،‬از ﺟﺴﻢ اﻧﺘﺨﺎب و رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻛﺎﻣﻞ ﺟﺴﻢ را ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻔﺴﻴﺮ آن ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ‬

‫ﻻزم‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺳﻮراخ در اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﻻزم‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‬

‫و ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ اﺳﺖ‬

‫‪47‬‬
 ‫ﻗﺪم ﺳﻮم‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﺴﻢ‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎﻳﻲ از ﺟﺴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻓﻀﺎي ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ ،‬رﺳﻢ‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫ﻓﻀﺎي ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي‬

‫اﻧﺪازهﮔﺬاري وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬

‫ﻗﺪم ﺳﻮم‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﺴﻢ‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي از ﺟﺴﻢ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺑﺮاي ﻓﻀﺎي ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ ،‬رﺳﻢ‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫‪48‬‬
 ‫‪W‬‬ ‫ﻣﺜﺎل ‪ :‬اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫‪H‬‬
‫‪H‬‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺑﺎ ‪...‬‬
‫ﺟﻠﻮ‬

‫‪W‬‬ ‫‪D‬‬

‫‪D‬‬
‫ﺟﻠﻮ و ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺳﻪ ﻧﻤﺎ‬ ‫ﺟﻠﻮ و ﭼﭗ‬

‫ﺗﻮﺻﻴﻒ اﺑﻌﺎد‬ ‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬

‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﻜﻞ‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬

‫رﺳﻢ ﻳﻚ ﻧﻤﺎ‬
‫اﺟﺴﺎم ﺗﺨﺖ ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‬

‫‪t=1‬‬

‫اﺿﺎﻓﻲ‬ ‫در اﻳﻦ دو ﻧﻤﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺟﺴﻢ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد!‬

‫‪49‬‬
 ‫رﺳﻢ ﻳﻚ ﻧﻤﺎ‬
‫ﻗﻄﻌﺎت اﺳﺘﻮاﻧﻪاي ﺷﻜﻞ‬

‫از ﺧﻂ ﺗﻘﺎرن ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻨﺘﺎج اﺳﺖ‬

‫ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﺗﻜﺮاري!‬

‫رﺳﻢ دو ﻧﻤﺎ‬
‫اﺟﺴﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻳﻜﺴﺎن دارﻧﺪ‬

‫ﺗﻜﺮاري!‬
‫ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‬

‫‪50‬‬
 ‫رﺳﻢ دو ﻧﻤﺎ‬

‫در ﻧﻤﺎي ﺳﻮم ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ ﻣﻬﻤﻲ از ﺟﺴﻢ ﺑﻴﺎن ﻧﻤﻲﺷﻮد‬

‫ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‬

‫رﺳﻢ دو ﻧﻤﺎ‬

‫در ﻧﻤﺎي ﺳﻮم ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ ﻣﻬﻤﻲ از ﺟﺴﻢ ﺑﻴﺎن ﻧﻤﻲﺷﻮد‬

‫ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‬

‫‪51‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫‪ -1‬رﺳﻢ ﺗﺼﺎوﻳﺮ در ﻧﺎﺣﻴﻪ )ﻓﺮﺟﻪ( اول‬
‫‪ -‬ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ‬
‫ﻧﺎﺣﻴﻪ اول‬ ‫‪ -‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ISO‬‬

‫‪ -2‬رﺳﻢ ﺗﺼﺎوﻳﺮ در ﻧﺎﺣﻴﻪ‬

‫)ﻓﺮﺟﻪ( ﺳﻮم‬
‫ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺳﻮم‬ ‫‪ -‬ﻛﺸﻮرﻫﺎي آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ژاﭘﻦ‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮﺟﻪ اول‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮﺟﻪ ﺳﻮم‬

‫‪52‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮﺟﻪ اول‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮﺟﻪ ﺳﻮم‬
‫ﻣﺤﻮر ﻟﻮﻻ‬
‫ﻣﺤﻮر ﻟﻮﻻ‬

‫‬

‫‬
‫ﻣﺤﻮر ﻟﻮﻻ‬
‫ﻣﺤﻮر ﻟﻮﻻ‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮﺟﻪ اول‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮﺟﻪ ﺳﻮم‬

‫‪53‬‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮﺟﻪ اول‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮﺟﻪ ﺳﻮم‬

‫ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‬ ‫ﻧﻤﺎي ﭼﭗ‬ ‫ﻧﻤﺎي ﺑﺎﻻ‬

‫ﻧﻤﺎي ﺑﺎﻻ‬ ‫ﻧﻤﺎي ﭼﭗ‬ ‫ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‬

‫‪9‬‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺘﺪاول در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮﺟﻪ اول )اروﭘﺎﻳﻲ(؛ ﺟﻠﻮ ‪ ،‬ﺑﺎﻻ و ﭼﭗ ﺑﻮده و در ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﻓﺮﺟﻪ ﺳﻮم‪ ،‬ﺟﻠﻮ و ﺑﺎﻻ و راﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮﺟﻪ اول‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮﺟﻪ ﺳﻮم‬

‫‪54‬‬
 ‫داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ اﺻﻔﻬﺎن‬
‫داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ‪ ،‬ﻣﺠﻬﻮل ﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﻋﻨﺎوﻳﻦ درس‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ‬
‫ﻣﺠﻬﻮل ﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﻣﺜﺎلﻫﺎﻳﻲ از ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﻛﻮﺋﻴﺰ‬

‫‪55‬‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ‬

‫‪ -1‬اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻻزم‬

‫‪ -2‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺤﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬
‫‪ -3‬ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫‪ -4‬اﻧﺪازهﮔﺬاري ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬

‫‪ -1‬اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻻزم‬

‫‪56‬‬
 ‫‪ -2‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺤﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬

‫‪A4‬‬

‫‪152‬‬

‫‪64‬‬

‫‪25‬‬

‫‪45‬‬

‫‪152‬‬

‫ﻣﻘﻴﺎس ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪1:1‬‬

‫‪ -3‬ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫‪57‬‬
 ‫‪ -4‬اﻧﺪازهﮔﺬاري ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬
‫‪x‬‬
‫‪x‬‬

‫‪z‬‬

‫‪y‬‬
‫‪y‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬

‫‪y‬‬

‫‪y‬‬
‫ﻧﺎم ﻗﻄﻌﻪ‬

‫‪NOTES‬‬
‫‪1. Dimensions in millimeters.‬‬
‫‪2. ….‬‬

‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬
‫در اﻳﻦ درس ﺑﺎ ﺗﺠﺴﻢ ﺷﻜﻞ ﺟﺴﻢ از روي ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﻮﺟﻮد‪ ،‬ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ‬
‫ﺗﺼﺎوﻳﺮ دﻳﮕﺮ ﺟﺴﻢ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﻢ‪ .‬ﻫﺪف رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺗﺠﺴﻢ ﺟﺴﻢ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺗﻮام و ﻣﺮﺗﺒﻂ دﻳﺪن ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﻌﻠﻮم و ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺻﺤﻴﺢ ﺟﻬﺖ دﻳﺪ در‬
‫ﻫﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ دﻳﮕﺮ‬
‫‪ -2‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺴﺘﻦ اﺻﻞ ارﺗﺒﺎط ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺑﻴﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺟﺰﻳﻴﺎت ﺟﺴﻢ‬
‫‪ -3‬ﺗﺠﺴﻢ ﺷﻜﻞ ﺟﺴﻢ و رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﻬﻮل ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺻﻞ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬

‫‪58‬‬
 ‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ ،‬آﻳﺎ ﻣﻲﺗﻮان ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ رﺳﻴﺪ ؟ ؟ ؟‬

‫ﻣﺜﺎل‪: 1‬‬

‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﺟﻠﻮ‬

‫‪59‬‬
‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫‪60‬‬
‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫‪61‬‬
 ‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ارﺗﻔﺎع و ﻃﻮل ﺟﺴﻢ ﻣﺸﺨﺺ‪،‬‬
‫وﻟﻲ ﻋﻤﻖ ﺟﺴﻢ ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬از اﻳﻦ رو ﻣﻲﺗﻮان ﻫﺮ ﻋﻤﻘﻲ را در‬
‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ داﺷﺘﻦ دو ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ ،‬ﺣﺠﻢﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺠﺴﻢ‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺤﺪودﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮاﻗﻊ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﺠﻢ‬
‫ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﺣﺎل اﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎﻻ را ﻧﻴﺰ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﺑﻴﻦ اﺟﺴﺎم‬
‫ﻓﻮق ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻌﺪودي از آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪62‬‬
 ‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬
‫در اﻳﻨﺠﺎ‪ ،‬اﮔﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎﻻ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮاﻗﻊ‪ ،‬ﺟﺴﻢ‬
‫ﻳﻜﺘﺎﻳﻲ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﻣﺜﺎل‪ :2‬ﺑﺎ داﺷﺘﻦ دو ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﻠﻮ و ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻮم را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪63‬‬
‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫‪64‬‬
‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫‪65‬‬
‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﻣﺠﻬﻮلﻳﺎﺑﻲ‬

‫‪66‬‬
‫ﻧﻤﺎي ﺳﻮم ﺟﺴﻢ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫‪67‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪4‬‬

‫‪68‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪ 5‬ﻧﻤﺎي ﺳﻮم ﺟﺴﻢ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫‪W‬‬ ‫ﻣﺜﺎل ‪ :6‬رﺳﻢ ﻧﻤﺎي ﺳﻮم ﺟﺴﻢ‬

‫‪H‬‬

‫‪D‬‬

‫‪H‬‬
‫‪D‬‬

‫ﺟﻠﻮ‬

‫‪W‬‬ ‫‪D‬‬

‫‪69‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪ 7‬ﻧﻤﺎي ﺳﻮم ﺟﺴﻢ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ 8‬ﻧﻤﺎي ﺳﻮم ﺟﺴﻢ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫‪70‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪ 9‬ﻧﻤﺎي ﺳﻮم ﺟﺴﻢ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ -1‬ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﻧﻤﺎﻫﺎ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺟﺴﻢ ﻻزم اﺳﺖ؟ )‪(60 sec‬‬

‫‪a) A-C-E‬‬ ‫‪E‬‬

‫‪D‬‬
‫‪b) E-B-D‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪c) E-A‬‬
‫‪d) E-C‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪C‬‬

‫‪F‬‬

‫‪71‬‬
 ‫‪ -2‬ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﺗﺼﺎوﻳﺮ در ﻓﺮﺟﻪ اول ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟ )‪(120 sec‬‬
‫)‪a‬‬ ‫)‪b‬‬

‫)‪c‬‬ ‫)‪d‬‬

‫‪ -3‬ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﺗﺼﺎوﻳﺮ در ﻓﺮﺟﻪ ﺳﻮم ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟ )‪(120 sec‬‬

‫)‪a‬‬ ‫)‪b‬‬

‫)‪c‬‬ ‫)‪d‬‬

‫‪72‬‬
 ‫‪ -4‬ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﺗﺼﺎوﻳﺮ در ﻓﺮﺟﻪ ﺳﻮم ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ؟ )‪(120 sec‬‬

‫)‪a‬‬ ‫)‪b‬‬

‫)‪c‬‬ ‫)‪d‬‬

‫‪ -5‬در ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎ و ﻛﺎدر ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬

‫)‪a‬‬ ‫)‪b‬‬

‫)‪c‬‬
‫)‪d‬‬

‫‪73‬‬
 ‫آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺣﺠﻢ‬

‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎ‬

‫آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺣﺠﻢ‬

‫‪74‬‬
‫اﺣﺠﺎم ﭘﻴﭽﻴﺪه ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺑﻪ ﺣﺠﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺣﺠﻢ ﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ ﭘﺎﻳﻪ‪:‬‬

‫ﻣﻜﻌﺐ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ‬

‫اﺳﺘﻮاﻧﻪ‬

‫ﺳﻮراخ )اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻣﻨﻔﻲ(‬

‫اﺣﺠﺎم ﭘﻴﭽﻴﺪه ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺑﻪ ﺣﺠﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺨﺮوط‬

‫ﻫﺮم‬

‫ﻛﺮه‬

‫‪75‬‬
 ‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫ﺑﺮاي ﺗﺠﺴﻢ ﻛﺮدن از ﻃﺮﻳﻖ ﺣﺠﻢ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﺗﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ‬

‫ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻧﻤﻮده و ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻔﻜﻴﻚ‬
‫ﺷﺪه‪ ،‬ﺣﺠﻢ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ را ﻣﺸﺨﺺ و ﺗﺠﺴﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺣﺠﻢﻫﺎي‬
‫ﺗﺠﺴﻢ ﺷﺪه را ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻗﺮار داده‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺠﻢ ﻛﻠﻲ ﺟﺴﻢ‪ ،‬ﺑﺪﺳﺖ آﻳﺪ‪.‬‬

‫‪76‬‬
‫‪A‬‬
‫{‬ ‫‪B‬‬
‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬
‫{‬
‫ﻣﺜﺎل ‪ : 1‬ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ و ﺑﺎﻻ‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت روﺑﺮو اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻤﺎي ﺳﻮم آن را‬
‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫در اﺑﺘﺪا ﺑﺮ روي ﻗﺴﻤﺖ ‪ A‬ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫‪77‬‬
‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫‪78‬‬
‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫‪79‬‬
‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫‪80‬‬
 ‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬
‫ﺑﺮاي ﻗﺴﻤﺖ ‪ B‬ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮان اﺣﺠﺎم ﻗﺴﻤﺖ ‪ A‬را ﺑﺎ اﻧﺪازهﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮ )ارﺗﻔﺎع‬
‫و ﻋﺮض ﺑﻴﺸﺘﺮ( در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫‪B‬‬
‫{‬

‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫‪81‬‬
‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫ﺗﺠﺴﻢ از ﻃﺮﻳﻖ ﺣﺠﻢ‬

‫‪82‬‬
‫ﺗﺠﺴﻢ از ﻃﺮﻳﻖ ﺣﺠﻢ‬

‫ﺗﺠﺴﻢ از ﻃﺮﻳﻖ ﺣﺠﻢ‬

‫‪83‬‬
 ‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫{‬
‫{‬ ‫ﻣﺜﺎل ‪ : 2‬ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ و ﺑﺎﻻ‬

‫?‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت روﺑﺮو اﺳﺖ ﻧﻤﺎي ﺳﻮم آن را‬

‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫در اﺑﺘﺪا ﺑﺮ روي ﻗﺴﻤﺖ ‪ A‬ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫‪84‬‬
 ‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬
‫ﺣﺎل ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻗﺴﻤﺖ ‪ B‬ﻣﻲروﻳﻢ‪:‬‬

‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬

‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫{‬
‫{‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ : 3‬ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ و ﺑﺎﻻ‬

‫?‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت روﺑﺮو اﺳﺖ ﻧﻤﺎي ﺳﻮم آن را‬
‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪85‬‬
 ‫روش ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﺠﻢﻫﺎ‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫{‬
‫{‬

‫ﻣﺜﺎل ‪:4‬‬
‫ﺗﻔﻜﻴﻚ‬
‫ﻣﻜﻌﺐ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ‬
‫ﺳﻮراخ‬

‫ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‬

‫‪86‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪:5‬‬
‫ﺗﻔﻜﻴﻚ‬
‫ﻣﻜﻌﺐ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ‬
‫اﺳﺘﻮاﻧﻪ‬

‫ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‬

‫ﻣﺜﺎل ‪:6‬‬
‫ﺗﻔﻜﻴﻚ‬
‫اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺑﺎ ﺳﻮراخ ﺑﺴﺘﻪ‬

‫ﺟﺴﻢ ” ‪ “L‬ﺷﻜﻞ‬
‫ﺑﺎ اﻧﺘﻬﺎي ﮔﺮد‬
‫ﺳﻮراخ‬

‫‪87‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪ :7‬ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ و ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ داده ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ ﻧﻤﺎي راﺳﺖ آن را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﻜﻴﻚ‬
‫ﮔﻮه‬

‫‪88‬‬
 ‫ﺗﻔﻜﻴﻚ‬
‫ﮔﻮه‬
‫ﺟﺴﻢ ” ‪ “L‬ﺷﻜﻞ‬

‫ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪي ‪ :‬ﻣﺮاﺣﻞ آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺣﺠﻢ‬

‫ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺟﺴﻢ ﻣﺮﻛﺐ ﺑﻪ دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﻠﻲ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ارﺗﺒﺎط ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺟﺴﺎم ﻫﻨﺪﺳﻲ ﭘﺎﻳﻪ در ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ‬

‫ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺗﺠﺴﻢ ﺟﺴﻢ در ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ‬

‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺷﺪه و ﺗﺠﺴﻢ ﻛﻞ ﺟﺴﻢ‬

‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﻬﻮل ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ارﺗﺒﺎط ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬

‫‪89‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪ : 8‬ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ و ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺻﻮرت روﺑﺮو اﺳﺖ‬
‫ﻧﻤﺎي ﺳﻮم آن را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪II‬‬
‫‪III‬‬
‫‪I‬‬

‫‪90‬‬
91
‫آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺳﻄﺢ‬

‫‪92‬‬
 ‫ﻳﺎدآوري‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺧﻂ‪ ،‬ﺧﻂ ﻧﻮع اول‬

‫ﻃﻮل واﻗﻌﻲ‬
‫‪AF‬‬ ‫‪BF‬‬ ‫‪AL BL‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪ‬
‫‪BF‬‬
‫‪AL‬‬
‫‪AF‬‬ ‫‪BL‬‬
‫ﻃﻮل‬ ‫‪B‬‬
‫واﻗﻌﻲ‬
‫‪A‬‬
‫‪BT‬‬
‫‪AT‬‬ ‫‪BT‬‬
‫‪AT‬‬ ‫ﻃﻮل واﻗﻌﻲ‬
‫ﺧﻂ ﻋﻤﻮد‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺧﻂ‪ ،‬ﺧﻂ ﻧﻮع دوم‬

‫‪AF‬‬ ‫‪BF‬‬ ‫‪AL‬‬ ‫‪BL‬‬

‫‪AL‬‬
‫‪BF‬‬
‫‪BL‬‬
‫‪AF‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬

‫‪AT‬‬
‫‪BT‬‬
‫‪BT‬‬ ‫‪AT‬‬

‫ﺧﻂ ﻣﻮازي‬ ‫ﻃﻮل واﻗﻌﻲ‬

‫‪93‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺧﻂ‪ ،‬ﺧﻂ ﻧﻮع ﺳﻮم‬

‫‪BF‬‬ ‫‪BL‬‬
‫‪BF‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪BL‬‬

‫‪AF‬‬
‫‪AL‬‬
‫‪AL‬‬
‫‪AF A‬‬

‫‪AT‬‬ ‫‪BT‬‬
‫‪BT‬‬ ‫‪AT‬‬

‫ﺧﻂ ﻏﻴﺮ ﻣﺸﺨﺺ‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻮع اول‬

‫‪AF,BF‬‬ ‫‪CF‬‬ ‫ﺧﻂ‬

‫ﺧﻂ‬
‫‪BL‬‬ ‫‪AL,CL‬‬
‫‪CF‬‬ ‫‪BL‬‬

‫‪AL,CL‬‬
‫‪BT‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪AF,BF‬‬ ‫‪B‬‬

‫‪A‬‬
‫‪CT‬‬ ‫‪CT‬‬
‫‪AT‬‬
‫‪BT‬‬

‫اﺑﻌﺎد واﻗﻌﻲ‬ ‫‪AT‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻮازي‬

‫‪94‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻮع دوم‬
‫‪CF‬‬ ‫‪CL‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﺪه‬
‫‪CF‬‬
‫ﺧﻂ‬ ‫‪CL‬‬

‫‪C‬‬
‫‪AF,BF‬‬ ‫‪BL‬‬ ‫‪AL‬‬

‫‪BL‬‬
‫‪AL‬‬
‫‪BT‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪AF,BF‬‬
‫‪A‬‬
‫‪AT‬‬ ‫‪CT‬‬ ‫‪CT‬‬
‫‪BT‬‬

‫‪AT‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻤﻮد‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﺪه‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻮع ﺳﻮم‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﺪه‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﺪه‬

‫‪CF‬‬ ‫‪CF‬‬
‫‪CL‬‬ ‫‪BL‬‬
‫‪BF‬‬ ‫‪CL‬‬
‫‪BL‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪BF‬‬
‫‪B‬‬
‫‪AF‬‬ ‫‪AL‬‬ ‫‪AL‬‬
‫‪AF‬‬

‫‪BT‬‬ ‫‪A‬‬
‫‪CT‬‬
‫‪BT‬‬
‫‪AT‬‬
‫‪AT‬‬ ‫‪CT‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﺪه‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﺸﺨﺺ‬

‫‪95‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻮع اول‬

‫ﺻﻔﺤﺎت ﻣﻮازي‬

‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻮع دوم‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻤﻮد‬

‫‪96‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻮع ﺳﻮم‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﺸﺨﺺ‬

‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺻﻔﺤﺎت ﻧﻮع اول و دوم و ﺳﻮم در اﻳﻦ ﺟﺴﻢ را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﺎت ﻧﻮع اول‪:‬‬

‫‪G‬‬
‫‪ J ،I ،H ،G ، E ،D ، A‬؛‬
‫‪B‬‬ ‫ﺻﻔﺤﺎت ﻧﻮع دوم‪:‬‬
‫‪D‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪H‬‬ ‫‪ F ،B‬؛‬

‫‪A‬‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻮع ﺳﻮم‪:‬‬

‫‪I‬‬ ‫؛‪C‬‬
‫‪E J‬‬

‫‪97‬‬
 ‫ﻣﺮاﺣﻞ آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺳﻄﺢ‬
‫ﻳﻜﻲ از ﺗﺼﺎوﻳﺮ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺼﻮﻳﺮ اول اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﺪ‪) .‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮي‬
‫ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد ﺻﻔﺤﺎت آن ﻛﻤﺘﺮ و ﺧﻂ ﭼﻴﻦ ﻧﺪارد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺼﻮﻳﺮ اول اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد(‬

‫ﺻﻔﺤﺎت را در ﺗﺼﻮﻳﺮ اول ﻧﺎمﮔﺬاري ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪ .‬ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ در ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم‪ ،‬ﺧﻂ‬
‫ﻳﺎ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻈﻴﺮ ﺻﻔﺤﺎت ﻧﺎمﮔﺬاري ﺷﺪه را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫در ﺻﻮرﺗﻲ ﻳﻚ ﺧﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد اﮔﺮ‪:‬‬

‫اﻟﻒ‪ -‬در راﺳﺘﺎي ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ب‪ -‬ﺑﻪ ازاي ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ﻫﻢراﺳﺘﺎ ) در ﺟﻬﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم(‪ ،‬روي آن ﺧﻂ‬
‫ﮔﻮﺷﻪ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺳﻄﺢ‬

‫در ﺻﻮرﺗﻲ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد اﮔﺮ‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﺗﻌﺪاد اﺿﻼع آن ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد اﺿﻼع ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﺴﺎوي ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ب‪ -‬ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم‪ ،‬در راﺳﺘﺎي ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫پ‪ -‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ دو ﺧﻂ ﻣﻮازي‪ ،‬در ﻫﺮ دو ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻮازي اﺳﺖ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮل اﻳﻦ دو ﺧﻂ ﻣﻮازي در ﻫﺮ دو ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺻﻞ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ و ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺷﻤﺎرهﮔﺬاري ﮔﻮﺷﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﺳﻮم را ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪98‬‬
 ‫ﻣﺮاﺣﻞ آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺳﻄﺢ‬
‫ﺳﻄﻮح ﻧﻮع اول را در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻮم ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪ ) .‬اﻳﻦ ﺳﻄﻮح در ﺗﺼﺎوﻳﺮ اول و‬
‫دوم در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪهاﻧﺪ(‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‪1‬‬
‫ﺳﻄﻮح ﻣﺠﺎور ﻛﻪ در ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ واﻗﻊ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺧﻂ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬
‫ﺟﺪا ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎي ﺧﻂ‬
‫ﺻﻔﺤﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﻧﻤﺎي ﺧﻂ‬

‫ﺧﻂ اﻳﺠﺎد‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪99‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‬

‫ﻧﻤﺎي ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺳﻄﻮح ‪ B ،A‬و ‪ C‬در ﻳﻚ‬

‫‪B‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺮار ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪A‬‬

‫‪C‬‬

‫ﺑﻌﻀﻲ از اﻧﺘﺨﺎبﻫﺎي ﻣﻤﻜﻦ ﺟﻬﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻓﻮق‪:‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪A‬‬
‫‪B‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪C‬‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‪2‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﺿﻠﻌﻲﻫﺎي ﻛﻪ در دو ﺗﺼﻮﻳﺮ و ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺳﻄﺢ را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺎﺑﻪ‬

‫‪100‬‬
 ‫ﻧﻜﺘﻪ‪2‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﺿﻠﻌﻲﻫﺎي ﻛﻪ در دو ﺗﺼﻮﻳﺮ و ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﺳﻄﺢ را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ 1‬ﻧﻤﺎي ﭼﭗ را ﺑﻪ روش آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺳﻄﺢ رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪101‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪1‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪2‬‬

‫ﻧﻤﺎي ﭼﭗ را ﺑﻪ روش‬
‫آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺳﻄﺢ رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪102‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪2‬‬
‫ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﺻﻔﺤﺎت را از‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﻠﻮ ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪D‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﻪ ‪ ،A‬ﺧﻂ‬
‫‪B‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻣﻮرب ‪ ،A‬در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪1 A‬‬
‫‪1‬‬
‫‪A‬‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ‪ A‬ﻧﻮع دوم و ﻋﻤﻮد ﺑﺮ‬
‫‪4 3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ اﻓﻖ اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﺧﻂ‬
‫ﻣﻮرب در ﺗﺼﻮﻳﺮ اﻓﻘﻲ ﻗﺮار‬
‫دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭼﭗ آن‬
‫‪1،4‬‬
‫ﻛﻪ ﻳﻚ ﭼﻨﺪ ﺿﻠﻌﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫‪A2،3‬‬ ‫ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪2‬‬
‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺻﻔﺤﻪ ‪ ،B‬ﺧﻄﻲ ﺑﺎ دو ﺷﺮط‬
‫ﻻزم در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎﻻ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬در‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺻﻔﺤﻪ ‪ ،B‬ﭼﻨﺪ ﺿﻠﻌﻲ ‪ B‬در‬
‫‪D‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎﻻ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫‪1‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪B‬‬
‫ﻻزم را داراﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن دو ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫‪C‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪4‬‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ‪ B‬ﭼﻨﺪ ﺿﻠﻌﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬از‬
‫‪4‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪A‬‬
‫اﻳﻦ رو ﺻﻔﺤﻪ ‪ B‬ﻧﻮع دوم و ﻳﺎ ﻧﻮع‬
‫ﺳﻮم اﺳﺖ‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺧﻄﻲ از‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ در دو ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﻠﻮ و ﺑﺎﻻ ﺑﺎ‬
‫‪4‬‬
‫‪B‬‬
‫‪3‬‬ ‫ﻣﺤﻮر ﺑﻴﻦ دو ﺗﺼﻮﻳﺮ )ﻣﺤﻮر‪(X‬‬
‫ﻣﻮازي ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻟﺬا ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻮع ﺳﻮم‬
‫‪A‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬و ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭼﭗ آن ﻳﻚ ﭼﻨﺪ‬
‫ﺿﻠﻌﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪103‬‬
 2 ‫ﻣﺜﺎل‬

D
B B

C E C
A A

A
C

2 ‫ﻣﺜﺎل‬

1 2 1،2
D D
4 3،4
B 3 B
E
C C
A A

1 2
D
A 4 3
C

104
 2 ‫ﻣﺜﺎل‬

1،2
1 2
D D
B B

C E C
A A
4 3 3،4
1 2

B
E

D
A
4 3
C E
1 ‫ﻧﻜﺘﻪ‬

2 ‫ﻣﺜﺎل‬

F F
D D
B B

C E C
A A

G
B F
E
H
D
A
C

105
 2 ‫ﻣﺜﺎل‬

F
G D D
B G B

C E C
A A

G
B F
E
H
D
A
C

2 ‫ﻣﺜﺎل‬

F
B D D
G B H
H6 5 6
5 C E
3،4 C
A 3 4A

G F
B
3
E
4 H
5 D
A 6
C

106
 2 ‫ﻣﺜﺎل‬

F
B D D
G B H
H
C E C
A A

G F
B
E
H
D
A
C

2 ‫ﻣﺜﺎل‬

F
B D D
G B H
k H
l C E k C
A Al

G F
B
E
H
D
A
C

107
 ‫ﻣﺜﺎل ‪2‬‬

‫ﺟﻤﻊﺑﻨﺪي ‪ :‬ﻣﺮاﺣﻞ آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺳﻄﺢ‬

‫‪ -1‬ﻳﻜﻲ از ﺗﺼﺎوﻳﺮ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺼﻮﻳﺮ اول اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﻛﻠﻴﻪ ﺳﻄﻮح ﻣﺮﺋﻲ در ﺗﺼﻮﻳﺮ اول را ﻧﺎمﮔﺬاري ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻧﻈﻴﺮ ﺳﻄﻮح ﻧﺎمﮔﺬاري ﺷﺪه را در ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ -4‬ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه در ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم را ﻧﺎمﮔﺬاري ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ -5‬ﻧﻈﻴﺮ ﺳﻄﻮح ﻧﺎمﮔﺬاري ﺷﺪه ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم را در ﺗﺼﻮﻳﺮ اول ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ -6‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺳﻄﻮح ﻧﺎﻣﺮﺋﻲ ﺟﻮاب ﺳﻄﻮح ﻣﺮﺋﻲ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﻧﻴﺰ ﻧﺎمﮔﺬاري ﻛﺮده‪،‬‬
‫و ﺟﻮاب آﻧﺎن را ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ -7‬ﺳﻄﻮح ﻧﺎمﮔﺬاري ﺷﺪه را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻮاﺑﻬﺎﻳﺸﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ارﺗﺒﺎط ﺗﺼﺎوﻳﺮ‪ ،‬در‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻮم رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -8‬ﺳﻄﻮح ﻧﻮع اول ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ را ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪108‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫ﻧﻤﺎي ﭼﭗ را ﺑﻪ روش‬
‫آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺳﻄﺢ رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﺻﻔﺤﺎت را از‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﻠﻮ ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫‪A‬‬
‫‪C‬‬
‫‪B‬‬
‫‪D‬‬
‫‪E‬‬ ‫‪F‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪D‬‬
‫‪B‬‬
‫‪F‬‬
‫‪E‬‬

‫‪109‬‬
 3 ‫ﻣﺜﺎل‬
H
G
A
C
I
B J
D K
E F

G
H
A C
D I
B
K J F
E

3 ‫ﻣﺜﺎل‬
2 3 2 3
A 1 A
1 5 5
6 4 4
6

1 2

6 5 A
3
4

110
 3 ‫ﻣﺜﺎل‬

A A

B B

1 2

6 5 A
3
4 B

3 ‫ﻣﺜﺎل‬
1 2 2 1
A A
C C
4 3 4
3
B B

2,3
A C
1,4
B

111
 ‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫‪D‬‬ ‫‪D‬‬

‫‪D‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫‪E‬‬
‫‪E‬‬

‫‪E‬‬

‫‪112‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪F‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪2‬‬

‫‪F‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬
‫‪2,3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪G‬‬ ‫‪G‬‬
‫‪1,4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪G‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪113‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬
‫‪H‬‬ ‫‪H‬‬

‫‪H‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫‪I‬‬ ‫‪I‬‬

‫‪I‬‬

‫‪114‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫‪J‬‬ ‫‪J‬‬

‫‪J‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫‪2,3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪K‬‬ ‫‪K‬‬
‫‪1,4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪K‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪115‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫‪N‬‬ ‫‪N‬‬

‫‪N‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬

‫‪M‬‬ ‫‪M‬‬

‫‪M‬‬

‫‪116‬‬
 G G 4 ‫ﻣﺜﺎل‬
F D B F
C B
H D C
A
H
I A
I EJ
EJ

F
I D
G
E C B
J H
A

4 ‫ﻣﺜﺎل‬
G

B
D
F C H

A
I
E J

117
 ‫‪A‬‬ ‫ﺳﺌﻮال اول‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﻪ‪ A‬ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫)‪(60 sec‬‬

‫اﻟﻒ‪ -‬ﺧﻂ ‪1-2‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫ب‪ -‬ﺻﻔﺤﻪ ‪1-2-3-4‬‬
‫ج‪ -‬ﺧﻂ ‪3-4‬‬
‫د‪ -‬ﺗﻌﻴﻴﻦ دﻗﻴﻖ ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﻪ‪ A‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫دو ﺗﺼﻮﻳﺮ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫‪A‬‬ ‫ﺳﺌﻮال دوم‪ :‬ﺻﻔﺤﺎت ‪ A‬و ‪ B‬و ‪ C‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ؛‬

‫)‪(60 sec‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﻧﻮع دوم‪ ،‬اول و ﺳﻮم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ب‪ -‬ﻧﻮع دوم‪ ،‬دوم و ﺳﻮم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ج‪ -‬ﻧﻮع ﺳﻮم‪ ،‬اول و ﺳﻮم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪A‬‬ ‫د‪ -‬ﻧﻮع دوم‪ ،‬اول و دوم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪C‬‬

‫‪B‬‬

‫‪118‬‬
 ‫‪8‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪4‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪11‬‬ ‫ﺳﺌﻮال ﺳﻮم‪ :‬ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﻣﻮارد‬
‫‪12‬‬ ‫‪14‬‬ ‫زﻳﺮ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫‪1‬‬

‫‪9‬‬
‫)‪(60 sec‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪15‬‬

‫اﻟﻒ‪ -‬ﺻﻔﺤﻪاي ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ 3-4-5-6-9‬در ﺟﺴﻢ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬

‫ب‪ -‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم‪ ،‬ﺻﻔﺤﺔ ‪ 5-6-7-8‬ﺧﻂ ‪ 10-11‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ج‪ -‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم‪ ،‬ﺻﻔﺤﺔ ‪ ،1-2-3-4‬دو ﺧﻂ ‪ 12-13‬و ‪ 14-15‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫د‪ -‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮد ﺧﻄﻮط ﺧﻂ ﭼﻴﻦ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم اﻳﻦ ﺧﻄﻮط ﺑﻪ‬
‫ﻛﻤﻚ ﺗﺠﺴﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬

‫‪C‬‬ ‫ﺳﺌﻮال ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﻣﻮارد‬

‫‪A‬‬
‫زﻳﺮ ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪(60 sec) .‬‬
‫‪B‬‬

‫اﻟﻒ‪ -‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺔ ‪ A‬ﺧﻂ ‪ 1-2‬و‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺧﻂ ‪ 3-4‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫ب‪ -‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺔ ‪ A‬ﺧﻂ ‪1-2‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬
‫وﺻﻔﺤﺔ ‪ ، B‬ﺧﻂ‪ 3- 4‬اﺳﺖ‬
‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬
‫ج‪-‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺔ ‪ C‬ﺧﻂ ‪ 5-6‬اﺳﺖ‬
‫د‪-‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺔ ‪ C‬ﺧﻂ ‪ 5-6‬و ﺧﻂ ‪ 7-8‬اﺳﺖ‬

‫‪119‬‬
 ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﺳﺌﻮال ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﻣﻮارد‬
‫زﻳﺮ ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪(60 sec) .‬‬
‫‪A B‬‬ ‫‪C‬‬ ‫اﻟﻒ‪ -‬ﺧﻂ ‪ 1-2‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺎت ‪A‬‬
‫و ‪ B‬و ﺧﻂ ‪ 3-4‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺔ ‪C‬‬
‫‪1 4‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب‪ -‬ﺧﻂ ‪ 1-2‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺔ‪ A‬و ﺧﻂ ‪ 3-4‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺔ ‪ B‬و ﺧﻂﭼﻴﻦ ﻣﻨﻄﺒﻖ‬
‫ﺑﺮ ‪ 1-2‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺻﻔﺤﺔ ‪ C‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ج‪ -‬ﺧﻂ ‪ 1-2‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺻﻔﺤﺔ‪ ،A‬ﺻﻔﺤﺔ ‪ 1-2-3-4‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺔ ‪ B‬و ﺧﻂ ‪3-4‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺔ ‪ C‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫د‪ -‬ﺧﻂ ‪ 1-2‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺎت ‪ A‬و ‪ B‬و ‪ C‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺌﻮال ﺷﺸﻢ‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺔ ‪(60 sec) : B‬‬

‫‪A‬‬ ‫اﻟﻒ‪ -‬ﺧﻂ ‪ 1-2‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪B‬‬
‫ب‪ -‬ﺧﻂ ‪ 1-3‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ج‪ -‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻂ ‪ 1-2‬ﻳﺎ ﺻﻔﺤﺔ ‪ 1-2-3‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫د‪ -‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻂ ‪ 1-2‬ﻳﺎ ﺧﻂ ‪ 1-3‬و ﻳﺎ ﺻﻔﺤﺔ‬
‫‪A‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ 1-2-3‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪120‬‬
 ‫‪A‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺌﻮال اول‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﻪ‪ A‬ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ‪ :‬ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺻﻔﺤﺔ ‪ B ،A‬ﻗﺎﺑﻞ اﻗﺘﺒﺎس‬

‫اﺳﺖ )ﻧﻜﺘﻪ اول(‪.‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪A‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪B‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪A‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺌﻮال دوم‬
‫‪8‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬ ‫ﭼﻮن ﺧﻂ ‪ 1-2‬در ﻫﺮ دو ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎ ﻣﺤﻮر‪x‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪6‬‬
‫)ﻣﺤﻮر ﺑﻴﻦ دو ﺗﺼﻮﻳﺮ( ﻣﻮازي اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺻﻔﺤﺔ‪ A‬ﻧﻮع دوم و ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭼﭗ آن ﺧﻂ ﻣﻮرب‬

‫‪8‬‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺔ ‪ B‬ﻛﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم آن ﺧﻂ ﻣﻮازي‬
‫‪A‬‬
‫ﺑﺎ ﻣﺤﻮر ﺷﺪه اﺳﺖ ﻧﻮع اول اﺳﺖ‪ .‬ﺻﻔﺤﺔ‪ C‬ﻧﻮع‬
‫‪7‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪5‬‬ ‫ﺳﻮم اﺳﺖ زﻳﺮا ﺧﻂ ‪ 5-8‬در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﻣﻮازي‬
‫‪B‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫ﻣﺤﻮر ‪ x‬اﺳﺖ وﻟﻲ اﻳﻦ ﺧﻂ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎﻻ‬
‫ﻣﻮازي ﻣﺤﻮر ‪ x‬ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫‪121‬‬
 ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺌﻮال ﺳﻮم‪:‬‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺤﻠﻴﻞ در ﺗﺼﻮﻳﺮي ﻛﻪ ﺧﻄﻮط‪ ،‬ﺧﻂﭼﻴﻦ وﺟﻮد دارد‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺧﻂﭼﻴﻦﻫﺎ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺎﺗﻲ ﺑﺎ ﺧﻄﻮط ﭘﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪهاﻧﺪ‬
‫ﻧﺎمﮔﺬاري‪ ،‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻨﻴﺪ و ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻮم را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﭼﻨﺪﺿﻠﻌﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻳﺎ ﺗﻌﺪادي از اﺿﻼﻋﺸﺎن ﺧﻂﭼﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ را در ﻧﻈﺮ‬
‫ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﭼﻨﺪﺿﻠﻌﻲﻫﺎ وﻗﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ آﻧﻬﺎ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ دوﻣﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﭼﻨﻴﻦ ﺻﻔﺤﻪاي در ﺟﺴﻢ‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪-3‬ﺻﻔﺤﺎﺗﻲ ﺑﺎ اﺿﻼع ﺧﻂﭼﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﭼﻨﺪ ﺻﻔﺤﺔ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ؛‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم اﻳﻦ ﺻﻔﺤﺎت ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ اوﻟﻴﻦ ﺧﻂ‪ ،‬ﺗﻌﺪادي ﺧﻂ و ﻳﺎ‬
‫ﺗﻌﺪادي ﭼﻨﺪ ﺿﻠﻌﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪10‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪11‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪C‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺌﻮال ﺳﻮم‪:‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪14‬‬
‫‪1‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪D‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪15‬‬
‫در ﺗﺼﻮﻳﺮ اول؛ ﺻﻔﺤﺔ‪) A‬ﻧﻮع دوم( و ‪) B‬ﻧﻮع اول( وﺟﻮد دارد‪ .‬درﺗﺼﻮﻳﺮ ﭼﭗ‪،‬‬
‫ﭼﻬﺎر ﺻﻔﺤﺔ ‪) C‬ﻧﻮع دوم( ‪ E ،D‬و ‪) F‬ﻧﻮع اول( وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺻﻔﺤﺎت ‪ D‬و‪F‬‬
‫ﭼﻮن ﻣﺠﺎور ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻟﺬا ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم آﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﺧﻂ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺧﻂ ‪ 1-2‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭼﻨﺪﺿﻠﻌﻲ ‪ 3-4-5-6-9‬ﺗﺼﻮﻳﺮ دوﻣﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد از اﻳﻦرو ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﺻﻔﺤﻪاي در ﺟﺴﻢ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭼﻬﺎر ﺿﻠﻌﻲ ‪ ، 5-6-7-8‬ﺧﻂ ‪10-11‬‬
‫)اوﻟﻴﻦ ﺧﻂ( وﺟﻮد دارد‪ .‬از اﻳﻦ رو اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻮع اول اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭼﻬﺎر‬
‫ﺿﻠﻌﻲ ‪ 1-2-3-4‬دو ﺧﻂ ‪ 12-13‬و ‪ 14-15‬ﻗﺮار دارد ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ‪ 1-2-3-4‬دو‬
‫ﺻﻔﺤﺔ ﺟﺪا از ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﻠﻮ ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫‪122‬‬
 ‫‪C‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺌﻮال ﭼﻬﺎرم‬
‫‪A‬‬

‫‪B‬‬ ‫اﮔﺮ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ در ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم دو‬

‫ﺧﻂ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ دو ﺣﺎﻟﺖ دارﻳﻢ‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬در ﺗﺼﻮﻳﺮ اول‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‬
‫‪1‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ دوﻣﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻜﻲ‬
‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫از اﻳﻦ دو ﺧﻂ را ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫ب‪ -‬در ﺗﺼﻮﻳﺮ اول ﺑﻪ ﺟﺰ ﺻﻔﺤﺔ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫ﺻﻔﺤﺔ دوﻣﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬
‫ﺻﻮرت ﺑﺎﻳﺪ دو ﺧﻂ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺌﻮال ﭘﻨﺠﻢ‪:‬‬

‫‪A‬‬
‫‪A B‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪C‬‬

‫‪1 4‬‬

‫‪123‬‬
 ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺌﻮال ﺷﺸﻢ‪:‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪A‬‬ ‫اﮔﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ دوم ﺻﻔﺤﺔ ‪B‬‬

‫‪B‬‬ ‫‪B‬‬
‫ﺧﻂ ‪ 1-3‬ﺑﺎﺷﺪ ﺧﻄﻮط ‪ 1-2‬و‬
‫‪ 3-2‬در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎﻻ اﺿﺎﻓﻲ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪B‬‬ ‫‪B 2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬

‫ﺣﺎﻟﺖ اول‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ دوم‬

‫‪124‬‬