‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﺟﺴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺗﺼﺎوﻳﺮ دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ رﺳﻢ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت دو ﺑﻌﺪي‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫رﺳﻢ ﺳﻪ ﻧﻤﺎ‬

‫ﭼﺮﺧﺶ ﻗﺎﺋﻢ‬

‫دوران اﻓﻘﻲ‬

‫روش دوم‪ :‬رﺳﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺳﻪ ﺑﻌﺪي‬

‫روش اﻛﺰﻧﻮﻣﺘﺮﻳﻚ ‪Axonometric‬‬

 ‫دوران ﺣﻮل ﻣﺤﻮر ﻗﺎﺋﻢ‬
‫دوران ﺣﻮل ﻣﺤﻮر اﻓﻖ‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮي ﻛﻪ از ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﺴﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻌﺎعﻫﺎي ﻣﺼﻮر‬
‫ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺷﻌﺎعﻫﺎي ﻣﺼﻮر در اﻣﺘﺪاد ﻫﻴﭽﻴﻚ از اﺑﻌﺎد و ﻳﺎ ﻣﻮازي ﺑﺎ ﻫﻴﭽﻴﻚ از ﺻﻔﺤﺎت‬
‫ﺟﺴﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﺟﺴﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺷﻌﺎعﻫﺎي ﻣﺼﻮر ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻤﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه را ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻗﺎﺋﻢ‬
‫و در ﻏﻴﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ ﻣﻲﻧﺎﻣﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻗﺎﺋﻢ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ ﺟﺴﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻃﻮري ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﻛﻪ‬
‫ﻫﻴﭽﻴﻚ از اﺑﻌﺎدش ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻮازي ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻً از روش اﻛﺰﻧﻮﻣﺘﺮﻳﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫روش اﻛﺰﻧﻮﻣﺘﺮﻳﻚ‪ :‬در اﻳﻦ روش ﺑﻪ ﺟﺎي آﻧﻜﻪ ﺟﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﻣﺨﺘﺼﺎﺗﻲ )ﻛﻨﺞ ﺳﻪ ﻗﺎﺋﻤﻪ( ﻛﻪ ﺟﺴﻢ در آن رﺳﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺎﻳﻞ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد و ﺳﭙﺲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﺳﻪ ﻣﺤﻮر را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻗﺎﺋﻢ‬

‫ﻣﻮازي و ﻋﻤﻮد‬
‫ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫‪B‬‬
‫‪A‬‬

‫‪D‬‬
‫‪C‬‬

‫‪B‬‬
‫‪A‬‬

‫‪D‬‬
‫‪C‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻗﺎﺋﻢ‬
‫اﻧﻮاع ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻗﺎﺋﻢ‬

‫ﻣﺤﻮرﻫﺎي اﻛﺰﻧﻮﻣﺘﺮﻳﻚ‬ ‫‪ -1‬اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬

‫‪a‬‬
‫زواﻳﺎي ﺑﻴﻦ ﺳﻪ ﻳﺎل ﻣﻜﻌﺐ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫‪b‬‬ ‫‪c‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪B‬‬
‫ﻣﺤﻮرﻫﺎي اﻛﺰﻧﻮﻣﺘﺮﻳﻚ‬ ‫‪a‬‬ ‫‪ -2‬دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ‬
‫‪A‬‬
‫زواﻳﺎي ﺑﻴﻦ دو ﻳﺎل ﻣﻜﻌﺐ‬ ‫‪b‬‬ ‫‪c‬‬ ‫‪D‬‬
‫ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪C‬‬

‫ﻣﺤﻮرﻫﺎي اﻛﺰﻧﻮﻣﺘﺮﻳﻚ‬ ‫‪a‬‬ ‫‪ -3‬ﺗﺮﻳﻤﺘﺮﻳﻚ‬

‫زواﻳﺎي ﺑﻴﻦ ﺳﻪ ﻳﺎل ﻣﻜﻌﺐ ﺑﺎ ﻫﻢ‬ ‫‪b‬‬ ‫‪c‬‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
 z ‫روش اﻛﺰﻧﻮﻣﺘﺮﻳﻚ‬

C
Z
y
o β

α γ
x

o μ
B
λ
A Y

X
 z
p=
OA
OX
:X ‫ﻣﻘﻴﺎس ﻣﺤﻮر‬
C

α o
β y
γ
Z
q=
OB
OY
:Y ‫ﻣﻘﻴﺎس ﻣﺤﻮر‬
x
B
λ o
μ

Y r=
OC :Z ‫ﻣﻘﻴﺎس ﻣﺤﻮر‬
OZ
A
X
:‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﺪﺳﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻲﺗﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ‬
p2 + q2 + r 2 = 2 sin α = t g λ .tg γ

p 2 = 1 − sin 2 λ sin β = t gμ.tg γ

q 2 = 1 − sin 2 μ
r 2 = 1 − sin 2 γ
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ و روش رﺳﻢ آن‬

‫اﮔﺮ ﻣﻘﻴﺎس ﻫﺮ ﺳﻪ ﻣﺤﻮر ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ رﺳﻢ ﺷﺪه‬

‫را ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪:‬‬
‫‪p=q=r‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رواﺑﻂ ‪ p‬و ‪ q‬و ‪ r‬ﻣﻲﺗﻮان ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬
‫→ ‪p2 + q2 + r 2 = 2 → 3 p2 = 2‬‬ ‫‪p = 0.8166  0.82‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رواﺑﻂ ‪ p‬و ‪ q‬و ‪ r‬ﺑﺎ ‪ α‬و ‪ b‬ﻣﻲﺗﻮان ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬

‫‪α = 30D β = 30D‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬

‫ﭼﺮﺧﺶ ‪ 45°‬ﺣﻮل‬
‫ﻣﺤﻮر ﻗﺎﺋﻢ‬

‫ﭼﺮﺧﺶ ﺣﻮل ﻣﺤﻮر اﻓﻖ‬

‫)’‪(35o16‬‬

‫ﺗﻤﺎم اﺑﻌﺎد ‪ 0/82‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﺪهاﻧﺪ‬

 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬
‫در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ ﻣﻘﻴﺎس ﻫﺮ ﺳﻪ ﻣﺤﻮر ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬

‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ واﻗﻌﻲ(‬ ‫)اﺑﻌﺎد ﻛﺎﻣﻞ(‬

‫اﺑﻌﺎد ﻛﻮﭼﻚ ﺷﺪه‬

‫اﺑﻌﺎد ﻛﺎﻣﻞ‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :1‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ را ﻛﻪ دو ﻧﻤﺎ از آن رﺳﻢ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪50‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪Z‬‬

‫‪70‬‬
‫‪35‬‬

‫‪X‬‬
‫‪60‬‬

‫‪Y‬‬
 ‫‪z‬‬ ‫‪ -1‬رﺳﻢ ﻣﺤﻮرﻫﺎ‪:‬‬

‫‪α = 30o‬‬ ‫‪α = 30o‬‬

‫‪y‬‬
‫‪x‬‬
 :‫ ﻧﺎمﮔﺬاري ﺻﻔﺤﺎت‬-2

50 50 Z
B
D
C

70
E A
35

C B
60

E D

A Y
 50 50
Z z
B
D
60 ‫ رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬-3
C :‫ﻣﺠﺴﻢ‬

70
E A
35

B 50
X

C B
D50
60

E D

70
A Y

35
C
A

E y
x
35
 ‫اﻧﺪازه ﺧﻄﻮط در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬
‫ﺧﻄﻮﻃﻲ ﻛﻪ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﻮازي ﻣﺤﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﺼﺎت‬
‫اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ رﺳﻢ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻃﻮل واﻗﻌﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺧﻄﻮط‪ ،‬ﺧﻄﻮط اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺧﻄﻮط ﻏﻴﺮاﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬

‫ﻣﺤﻮرﻫﺎي اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬
 ‫‪Z‬‬
‫‪E‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‪ -1 :2‬رﺳﻢ ﻣﺤﻮرﻫﺎ‪:‬‬
‫‪G‬‬ ‫‪F‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪z‬‬ ‫‪ -2‬ﻧﺎمﮔﺬاري‬
‫‪B‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪A‬‬ ‫ﺻﻔﺤﺎت‪:‬‬
‫‪X‬‬

‫‪G‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪F‬‬

‫‪D‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪Y‬‬

‫‪y‬‬
‫‪x‬‬
 Z

z
6 5
2 B 3
A
X 1 4

6 5 5
B 3
1 2
A 4
3 Y 6 B
2
A 4
y
x
1
 15 10 14 Z
E 11

G 12 F 16 13
18 D 17 z
6 5
H 2 B 3
9 C A
7
X 19 8 1 4
16 14
18 15 14 17 16
E F 15 E 11
H G 10 F 13
9 10 D11 12 13
8 7 6 5 12 5
C B G D 3
18
1 2
A 4
3 Y 6 B
2

H C A 4
19
9 7 y
x
8 1
 Z

y
x
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :3‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ را ﻛﻪ دو ﻧﻤﺎ از آن رﺳﻢ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪Z‬‬

‫‪C‬‬ ‫‪C‬‬

‫‪D‬‬
‫‪D‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪A E‬‬ ‫‪A E‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪F‬‬

‫‪X‬‬ ‫‪Y‬‬
 Z z
C
D
D B
A
B
AE E
X F F
Y
C

B
F A E
y
x
 ‫‪Z‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :4‬روش ﺟﻌﺒﻪاي‬
‫‪z‬‬

‫‪X‬‬

‫‪Y‬‬

‫‪y‬‬
‫‪x‬‬
 Z

y
x
 Z

y
x
 Z

y
x
 Z

y
x
 ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ :‬روش ﺟﻌﺒﻪاي‬

‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ ﻗﺎﺋﻢ‬

‫ﻛﻪ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ و راﺳﺖ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻠﻮ‬

‫ارﺗﻔﺎع‬

‫ﻃﻮل‬
 ‫ﻧﻤﺎي راﺳﺖ‬

‫ارﺗﻔﺎع‬

‫ﻋﻤﻖ‬
‫ﻧﻤﺎي ﺑﺎﻻ‬
‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ‬
‫‪ -1‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﺴﻢ‬

‫‪ -2‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺤﻮرﻫﺎي اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬

‫‪ -3‬رﺳﻢ ﺟﻌﺒﻪ ﻣﺤﺎط ﺑﺮ ﺟﺴﻢ‬

‫‪ -4‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺟﺰﻳﻴﺎت‬

‫‪ -5‬رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﻣﺮﻳﻲ‬

 ‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ‬
‫‪ -1‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﺴﻢ‬
‫‪ -2‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺤﻮرﻫﺎي اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬
‫‪ -3‬رﺳﻢ ﺟﻌﺒﻪ ﻣﺤﺎط ﺑﺮ ﺟﺴﻢ‬
‫‪ -4‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺟﺰﻳﻴﺎت‬

‫‪ -5‬رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﻣﺮﻳﻲ‬

‫در ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ از رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ )ﻧﺎﻣﺮﻳﻲ( ﺻﺮفﻧﻈﺮ ﻣﻲﺷﻮد‬
‫و ﺗﻨﻬﺎ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﺟﺴﻢ ﻧﻴﺎز ﺑﺎﺷﺪ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
 ‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ در ﺟﻬﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫ﻫﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﺳﻪ ﺟﻬﺖ ﺟﺴﻢ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺤﻮرﻫﺎي ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﻣﺠﺴﻢ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮان ﺟﺴﻢ را ﺟﻬﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﺳﻪ ﺟﻬﺖ ﺟﺴﻢ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺤﻮرﻫﺎي‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮان ﺟﺴﻢ را ﺟﻬﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎﻻ‬
‫‪H‬‬
‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻛﻪ‬
‫زﻳﺮ‬ ‫ﺟﻠﻮ‬
‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ و ﭼﭗ دﻳﺪه ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﭼﭗ‬

‫‪D‬‬ ‫‪W‬‬

‫ﺟﻠﻮ‬ ‫ﭼﭗ‬
‫‪H‬‬

‫ﭼﭗ‬ ‫ﺟﻠﻮ‬
‫‪W‬‬ ‫‪D‬‬

‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻛﻪ‬ ‫زﻳﺮ‬

‫ﺑﺎﻻ‬
‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬زﻳﺮ و ﭼﭗ دﻳﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
 ‫‪Z‬‬

‫‪E‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪z‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪F‬‬
‫‪D A B‬‬ ‫‪DA‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪X‬‬ ‫‪Y‬‬

‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻛﻪ‬

‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ و ﭼﭗ دﻳﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪y‬‬
‫‪x‬‬
‫‪Z‬‬ ‫‪Z‬‬

‫‪E‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪D‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪F‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪CG‬‬ ‫‪GC A‬‬
‫‪X‬‬ ‫‪Y‬‬
‫‪y‬‬ ‫‪x‬‬

‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻛﻪ‬

‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ و راﺳﺖ دﻳﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪x‬‬
‫‪y‬‬
‫‪Z‬‬ ‫‪Z‬‬

‫‪E‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪D‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪F‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪GF‬‬ ‫‪GC A‬‬
‫‪X‬‬ ‫‪Y‬‬
‫‪y‬‬ ‫‪x‬‬

‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻛﻪ‬

‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ و راﺳﺖ دﻳﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪x‬‬
‫‪y‬‬
 ‫‪Z‬‬

‫‪C‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪C‬‬

‫‪A‬‬
‫‪EB‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪E B‬‬
‫‪D‬‬

‫‪X‬‬ ‫‪Y‬‬

‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻛﻪ‬

‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬زﻳﺮ و ﭼﭗ دﻳﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪y‬‬
‫‪x‬‬
‫‪z‬‬

‫‪A‬‬
‫‪D‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪F‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪E‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪E‬‬
‫‪C‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪D‬‬
‫‪B‬‬
‫‪A‬‬

‫‪x‬‬
‫‪y‬‬
‫‪ x‬رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻛﻪ‬
‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬زﻳﺮ و راﺳﺖ دﻳﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﺑﺎ دﻳﺪ ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‪ ،‬راﺳﺖ‬
‫ﺧﻄﻮط ﻏﻴﺮ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬

‫‪D‬‬
‫‪θ‬‬

‫‪H‬‬
‫‪y‬‬
‫‪y‬‬

‫‪x‬‬
‫‪W‬‬ ‫‪x‬‬
‫ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﺑﺎ دﻳﺪ ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‪ ،‬راﺳﺖ‬
‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪B‬‬

‫‪C‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪x‬‬

‫‪y‬‬
‫‪C‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪A‬‬
‫‪y‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﻏﻴﺮ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬

‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪A‬‬

 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﺑﺎ دﻳﺪ ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‪ ،‬راﺳﺖ‬
‫‪x‬‬

‫‪x‬‬

‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪B‬‬

‫‪C‬‬ ‫‪A‬‬

‫‪y‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪C‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪A‬‬

‫ﺧﻄﻮط ﻏﻴﺮ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬

‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪A‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ‬
‫اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ ﺑﺎ ﻧﻤﺎي‬
‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ و راﺳﺖ‬
A
B
C
D
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ ﻗﺎﺋﻢ‬
‫اﮔﺮ ﺟﺴﻢ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﻣﻘﻴﺎس دو ﻣﺤﻮر‬
‫)ﻣﻌﻤﻮﻻً ‪ x‬و ‪ (z‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﻘﻴﺎس ﻣﺤﻮر ﺳﻮم )ﻣﻌﻤﻮﻻً ‪ ،y‬در‬
‫ﺟﻬﺖ ﻋﻤﻖ ﺟﺴﻢ( ﻧﺼﻒ آن دو ﻣﺤﻮر ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ رﺳﻢ ﺷﺪه را‬
‫‪p = r = 2q‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪:‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رواﺑﻂ ‪ p‬و ‪ q‬و ‪ r‬ﻣﻲﺗﻮان ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬

‫‪p 2 + q 2 + r 2 = 2 → 9q 2 = 2 → q = 0.47 , p = 0.94 , r = 0.94‬‬
‫ﺑﺮاي ﺳﺎدﮔﻲ در اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺤﻮرﻫﺎ‪:‬‬
‫‪q = 0.5, q = 1, q = 1‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ ﻗﺎﺋﻢ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رواﺑﻂ ‪ p‬و ‪ q‬و ‪r‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮان‪ α‬و ‪ b‬را ﺑﺪﺳﺖ آورد‪:‬‬
‫‪z‬‬
‫‪α = 7D ,10′ β = 41D , 25′‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪7‬‬
‫= ) ‪tan(α) = , tan( β‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬
‫رﺳﻢ ﻣﺤﻮرﻫﺎ‪:‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪α‬‬ ‫‪o‬‬
‫‪β‬‬

‫‪y‬‬
 50 50
Z
B
D
C z

70
E A
35

30
X
50
50
C B B
60

E D

35
A Y D

70
C
A
E
x
35

y
 ‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ داﻳﺮه‬
‫در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ داﻳﺮه‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻴﻀﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ رﺳﻢ‬

‫‪ -1‬ﻣﺮﻛﺰ ﺑﻴﻀﻲ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻟﻮزي ﻣﺤﺎط ﺑﺮ داﻳﺮه را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺮﺑﻊ ﻟﻮزي اﺳﺖ‪(.‬‬

‫‪ -3‬ﻗﻮﺳﻬﺎي ﻣﻤﺎس ﺑﺮ ﻟﻮزي را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

 ‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ داﻳﺮه‬
‫در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ داﻳﺮه‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻴﻀﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫روش ﻧﻘﻄﻪﻳﺎﺑﻲ‬

‫‪a‬‬
‫‪b‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪b‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪1 2 3 4 5‬‬
 ‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ داﻳﺮه‬
‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ داﻳﺮه‪ ،‬ﺑﻪ روش ﭼﻬﺎر ﻛﻤﺎن‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ رﺳﻢ‬
‫‪ -1‬ﻣﺮﻛﺰ داﻳﺮه و ﻟﻮزي ﻣﺤﺎط ﺑﺮ داﻳﺮه‬
‫را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬از ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ﻣﻨﻔﺮﺟﻪ ﻟﻮزي ﺑﻪ وﺳﻂ‬
‫اﺿﻼع ﻣﻘﺎﺑﻞ وﺻﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻣﺮاﻛﺰ ﭼﻬﺎر ﻗﻮس را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -4‬ﭼﻬﺎر ﻗﻮس را ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﺮاﻛﺰ آن‬
‫و ﻣﻤﺎس ﺑﺮ ﻟﻮزي رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
 ‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ داﻳﺮه‬
‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ داﻳﺮه در ﺗﺼﻮﻳﺮ از ﺟﻠﻮ ‪ ،‬روش ﭼﻬﺎر ﻗﻮس )ﻋﻤﻮد ﻣﻨﺼﻒﻫﺎ(‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ رﺳﻢ‬
‫‪ -1‬ﻣﺘﻮازي اﻻﺿﻼع ﻣﺤﺎط ﺑﺮ داﻳﺮه‬
‫را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﻋﻤﻮد ﻣﻨﺼﻒﻫﺎي اﺿﻼع‬
‫‪7°‬‬ ‫ﻣﺘﻮازي اﻻﺿﻼع را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻣﺮاﻛﺰ ﭼﻬﺎر ﻗﻮس را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -4‬ﭼﻬﺎر ﻗﻮس را ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﺮاﻛﺰ آن‬
‫و ﻣﻤﺎس ﺑﺮ ﻣﺘﻮازي اﻻﺿﻼع رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﺑﺎ دﻳﺪ ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﭼﭗ‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﺑﺎ دﻳﺪ ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‪ ،‬راﺳﺖ‬
‫ب‪ -‬ﺑﺎ دﻳﺪ زﻳﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‪ ،‬راﺳﺖ‬

‫‪B‬‬

‫‪C‬‬ ‫ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‬

‫‪D‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪F‬‬ ‫‪E‬‬

‫‪x‬‬

‫‪y‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪E‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪F‬‬

‫‪A‬‬
 ‫رﺳﻢ ﻣﻨﺤﻨﻲ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ‬
‫اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ‬
‫‪ -1‬ﻧﻘﺎﻃﻲ از ﻣﻨﺤﻨﻲ را در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ آن ﻧﻘﺎط را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﻧﻘﺎﻃﻲ ﺣﺎﺻﻞ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ‬

‫ﻣﻮازي و ﻣﺎﻳﻞ ﻧﺴﺒﺖ‬

‫ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫‪A‬‬
‫‪A‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪C‬‬
‫‪C‬‬
‫‪D‬‬
‫‪D‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ‬
‫زواﻳﺎي راﻳﺞ اﻣﺘﺪاد ﻣﺎﻳﻞ‬

‫‪60o‬‬
‫‪45o‬‬
‫‪30o‬‬

‫اﻧﻮاع ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ‬

‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪ -2‬دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ‬ ‫‪ -1‬اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬
‫‪C‬‬ ‫‪D‬‬

‫ﻣﻘﻴﺎس‬ ‫ﻣﻘﻴﺎس‬
‫ﻧﺼﻒ‬ ‫ﻛﺎﻣﻞ‬

‫‪45o‬‬ ‫‪45o‬‬
‫ﻛﺎﺑﻴﻨﺖ )‪(45°‬‬ ‫ﻛﺎواﻟﻴﺮ )‪(45°‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ‬
‫در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ‪ ،‬ﺷﻌﺎعﻫﺎي ﻣﺼﻮر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺎﻳﻞ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﮔﺮ دو ﺑﻌﺪ از ﺟﺴﻢ را ﻣﻮازي ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪ‬

‫‪z‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ ﺻﻔﺤﺎﺗﻲ از ﺟﺴﻢ‬
‫‪o‬‬ ‫‪α‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﻮازي ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ‬
‫‪x‬‬ ‫‪Z‬‬
‫‪y‬‬ ‫اﻧﺪازه واﻗﻌﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫زاوﻳﻪ ‪ a‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪45 ،30‬‬

‫‪o‬‬ ‫و ﻳﺎ ‪ 60‬درﺟﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪X‬‬ ‫‪Y‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ‬

‫اﮔﺮ ﻣﻘﻴﺎس ﺳﻪ ﻣﺤﻮر ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ رﺳﻢ ﺷﺪه را‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ ﻳﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻛﺎواﻟﻴﺮ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ‬

‫اﮔﺮ ﻣﻘﻴﺎس دو ﻣﺤﻮر )ﻣﻌﻤﻮﻻً ‪ x‬و ‪ (z‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﻘﻴﺎس ﻣﺤﻮر‬
‫ﺳﻮم )ﻣﻌﻤﻮﻻً ‪ (y‬ﻧﺼﻒ آن دو ﻣﺤﻮر ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ رﺳﻢ ﺷﺪه را‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻠﺪﻳﻤﺘﺮﻳﻚ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺗﻤﺎم اﻧﺪازهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻮازي ﺑﺎ ﻣﺤﻮر ‪ y‬ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ اﻧﺪازه‬
‫ﻧﺼﻒ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ ﻣﺎﻳﻞ ﺟﺴﻢ زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ و راﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ ﺟﺴﻢ زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻻ و راﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ از ﻳﻚ ﺟﺴﻢ‬

‫ﻋﻤﻖ ﻗﻄﻌﻪ‬
‫ﺧﻄﻮط راهﻨﻤﺎ‬

‫‪D‬‬

‫‪45°‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ اﻳﺰوﻣﺘﺮﻳﻚ ﺟﺴﻢ زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ و ﭼﭗ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪Z‬‬

‫‪z‬‬

‫‪X‬‬
‫‪x‬‬

‫‪Y‬‬
‫‪y‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ دﻳﻤﺘﺮﻳﻚ ﺟﺴﻢ زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ و ﭼﭗ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪Z‬‬
‫‪z‬‬

‫‪X‬‬ ‫‪x‬‬

‫‪Y‬‬
‫‪y‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ ﺟﺴﻢ زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻻ و راﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪E‬‬
‫‪E‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪D‬‬

‫‪C‬‬
‫‪BC‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪A‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ ﺟﺴﻢ زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻻ و راﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪E‬‬
‫‪E‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪D‬‬

‫‪C‬‬
‫‪BC‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪A‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ ﺟﺴﻢ زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻻ و راﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪E‬‬
‫‪E‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪D‬‬

‫‪C‬‬
‫‪BC‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪A‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ ﺟﺴﻢ زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻻ و راﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪E‬‬
‫‪E‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪D‬‬

‫‪C‬‬
‫‪BC‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪A‬‬
 ‫ﺟﻬﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺟﺴﻢ ) ﻗﻮس‪ ،‬ﺳﻮراخ‪ ،‬ﺳﻄﻮح ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﺟﺴﻢ( ﻣﻮازي ﺻﻔﺤﻪ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﻠﻮ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
 ‫ﺟﻬﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺑﻌﺪ ﺟﺴﻢ ﻣﻮازي ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﻠﻮ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﺟﻬﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ‬

‫ﻛﺪام ﺟﻬﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ؟‬

 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ ﻣﺎﻳﻞ در ﺟﻬﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫‪B‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪z‬‬ ‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﭼﭗ‬ ‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‪ ،‬راﺳﺖ‬

‫‪A‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪o‬‬
‫‪A‬‬
‫‪A‬‬
‫‪y‬‬ ‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬زﻳﺮ‪ ،‬راﺳﺖ‬
‫‪y‬‬
‫‪y‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪z‬‬ ‫‪y‬‬
‫ﺟﻠﻮ‪ ،‬زﻳﺮ‪ ،‬ﭼﭗ‬ ‫‪A‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪o‬‬
‫‪B‬‬
‫‪B o‬‬
‫ﺑﺮش‬
 ‫ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬

‫ﺟﺴﻢ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻫﺎي‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬
‫اﺑﻌﺎد‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻘﺸﻪ‬
‫رﺳﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﻣﺠﺴﻢ‬
‫ﺧﻴﺮ‬
‫ﮔﻮﻳﺎ و ﻛﺎﻣﻞ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺑﺮش‬
‫ﺑﻠﻪ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻤﺎﻫﺎي‬
‫اﺗﻤﺎم‬ ‫ﻛﻤﻜﻲ‬
 ‫ﻫﺪف از رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺑﺮش‬

‫ﺷﻔﺎف و واﺿﺢ ﻧﻤﻮدن ﻧﻤﺎﻫﺎي رﺳﻢ ﺷﺪه‬

‫™ﻛﺎﻫﺶ و ﻳﺎ ﺣﺬف ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ‬

‫™ﻧﺸﺎن دادن و ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮدن ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺷﻜﻞ ﺟﺴﻢ‬

‫ﺗﺴﻬﻴﻞ در اﻧﺪازه ﮔﺬاري‬

‫ﺑﻪ ﻣﺜﺎل زﻳﺮ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‬

‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻣﺰاﯾﺎﯼ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﻧﻤﺎﯼ ﺑﺮش‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش ﺻﻔﺤﻪاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر آﺷﻜﺎر ﺷﺪن ﻣﺸﺨﺼﺎت‬
‫داﺧﻠﻲ ﺟﺴﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺎزي )ﺧﻴﺎﻟﻲ ( ﺟﺴﻢ را ﺑﺮش ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش‬
‫ﺧﻂ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش‬

‫ﺧﻄﻮط ﺑﺮش‬
 ‫ﺧﻂ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش‬
‫ﺧﻂ )ﺻﻔﺤﻪ( ﺑﺮش‪ :‬ﺧﻄﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش‬
‫را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺴﻴﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش‬

 ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺧﻂ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش‬
‫ﺧﻂ ﺿﺨﻴﻢ‬
‫‪ANSI‬‬
‫ﺟﻬﺖ دﻳﺪ‬
‫‪standard‬‬
‫ﺧﻂ ﺿﺨﻴﻢ‬

‫ﺟﻬﺖ دﻳﺪ‬

‫‪JIS & ISO‬‬ ‫ﺧﻂ ﻧﺎزك‬

‫‪standard‬‬

‫در اﻳﻦ درس‬ ‫ﺟﻬﺖ دﻳﺪ‬

 ‫رﺳﻢ ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش‬
‫ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش‪ :‬ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش ﺧﻄﻮﻃﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻄﻮح ﺑﺮش‬
‫ﺧﻮرده ﺗﻮﺳﻂ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش‬
 ‫اﻧﻮاع ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش‬

‫ﻧﻮع ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﻨﺲ ﺟﺴﻢ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻧﻮع ﻫﺎﺷﻮري ﻛﻪ آﻫﻦ رﻳﺨﺘﻪ ﮔﺮي )ﭼﺪن( ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬

‫ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد ﺑﺮاي دﻳﮕﺮ ﻓﻠﺰات ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫آﻫﻦ رﻳﺨﺘﻪ ﮔﺮي‪،‬‬ ‫ﻓﻮﻻد‬ ‫ﺑﺘﻦ‬ ‫ﻣﺎﺳﻪ‬ ‫ﭼﻮب‬

‫آﻫﻦ ﭼﻜﺶﺧﻮار‬
 ‫اﻧﻮاع ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش‬

Cast Iron (General Use) White Metal (Zinc) Sand

Steel Magnesium, Aluminum Titanium

Felt, Leather, & Fiber Bronze, Brass, etc. Concrete

Marble, Slate, Glass, etc. Water, Liquids Wood; Cross Grain

With Grain
 ‫ﺧﻄﻮط ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش‬

‫ﺧﻂ ﻫﺎﺷﻮر ﺧﻂ ﻧﺎزك اﺳﺖ‪.‬‬

‫زاوﻳﻪ ﺧﻄﻮط ﻫﺎﺷﻮر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻄﻮط اﺻﻠﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ‪ 45°‬ﺑﻪ‬
‫ﻃﺮف راﺳﺖ ﻳﺎ ﭼﭗ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ از ﻳﻚ ﺟﻬﺖ ﻫﺎﺷﻮر ﻣﻲﺧﻮرﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻄﻮط ﻫﺎﺷﻮر در ﻗﻄﻌﺎت ﻓﻠﺰي ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع آن‬

‫ﻋﻮض ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻄﻮط ﻫﺎﺷﻮر ﺛﺎﺑﺖ و ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﺧﻄﻮط ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش‬

‫ﻫﺎﺷﻮر ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺰرگ ﻓﻘﻂ در ﺣﺎﺷﻴﻪ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻫﺎﺷﻮر ﻗﻄﻌﺎت ﻛﻮﭼﻚ در ﺻﻮرت ﻋﺪم وﺿﻮح‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺳﻴﺎه ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺠﺎور ﻫﺎﺷﻮر داراي ﻫﺎﺷﻮر ﻣﺘﻔﺎوت ﻫﺴﺘﻨﺪ‪).‬ﻳﺎ ﺟﻬﺖ‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻒ‪ ،‬و ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻫﻢراﺳﺘﺎ(‬
‫ﻗﻄﻌﺎت ﻛﻮﭼﻚ ﻫﻤﺠﻮار‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫در اﻧﺪازهﮔﺬاري‪ ،‬ﻋﺪد اﻧﺪازه ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺎﺷﺪ )ﺧﻂ‬

‫اﻧﺪازه اﺷﻜﺎﻟﻲ ﻧﺪارد( ‪.‬‬
 ‫ﺧﻄﻮط ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش‬

‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﻧﻜﺎت ﺧﻄﻮط ﻫﺎﺷﻮر در اﻳﻨﺠﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪50‬‬
 ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو ﺧﻂ ﻫﺎﺷﻮر از ‪ 1.5‬ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻛﻮﭼﻚ‪ ،‬ﺗﺎ ‪3‬‬

‫ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺑﺰرگ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺷﺘﺒﺎه ﻫﺎي ﻣﺘﺪاول‬
 ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش‬
‫ﺧﻄﻮط ﻫﺎﺷﻮر ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻋﻤﻮد و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﻮازات دﻳﮕﺮ ﺧﻄﻮط ﻧﻤﺎ رﺳﻢ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﺷﺘﺒﺎه ﻫﺎي ﻣﺘﺪاول‬
 ‫اﻧﻮاع ﺑﺮش‬
‫‪ -2‬ﺑﺮش ﻣﺘﻮاﻟﻲ‬ ‫‪ -1‬ﺑﺮش ﺳﺎده‪ :‬ﻣﺘﻘﺎرن‪ ،‬ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻘﺎرن‬
‫‪ -4‬ﻧﻴﻢ ﺑﺮش‬ ‫‪ -3‬ﺑﺮش ﺷﻜﺴﺘﻪ‬
‫‪ -5‬ﺑﺮش ﻣﻮﺿﻌﻲ‬
‫‪ -7‬ﺑﺮش ﺷﻌﺎﻋﻲ ﺷﻜﺴﺘﻪ‬ ‫‪ -6‬ﺑﺮش ﺷﻌﺎﻋﻲ‬
‫‪ -9‬ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ‬ ‫‪ -8‬ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬
‫‪ -10‬ﺑﺮش ﻣﺎﻳﻞ‬
‫‪ -11‬ﺑﺮﺷﻬﺎي ﺧﺎص‬
 ‫ﺑﺮش ﺳﺎده ﻣﺘﻘﺎرن‬
‫در اﻳﻦ ﺑﺮش ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺳﺮاﺳﺮ‬
‫ﺟﺴﻢ را ﻣﻮرد ﺑﺮش ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫‪A-A‬‬ ‫ﺑﺮش‬

‫‪A‬‬ ‫‪A‬‬
 ‫ﺑﺮش ﺳﺎده ﻏﻴﺮﻣﺘﻘﺎرن‬
‫‪A-A‬‬ ‫ﺑﺮش‬

‫‪A‬‬ ‫‪A‬‬

‫ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ در ﻣﻘﻄﻊ ﺗﺤﺖ ﺑﺮش‬

‫رﺳﻢ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺮش ﻣﺘﻮاﻟﻲ‬
‫ﺑﺮش ﻣﺘﻮاﻟﻲ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺟﺴﻢ در ﻃﻮل ﻗﻄﻌﻪ‬
‫ﺑﺮش ﻣﺘﻮاﻟﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل؛ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺟﺴﻢ‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪D‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪D‬‬

‫‪A-A‬‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫‪B-B‬‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫‪C-C‬‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫‪D-D‬‬ ‫ﺑﺮش‬

 ‫ﺑﺮش ﺷﻜﺴﺘﻪ‬
‫در اﻳﻦ ﺑﺮش ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﻔﺤﻪ ﺷﻜﺴﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه ﺗﻤﺎم ﺟﺴﻢ را ﻣﻮرد ﺑﺮش ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺧﻄﻮط ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش رﺳﻢ‬

‫ﻧﻤﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪A-A‬‬ ‫ﺑﺮش‬

‫‪A‬‬

‫‪A‬‬
 ‫ﻧﻴﻢ ﺑﺮش‬
‫در اﻳﻦ ﺑﺮش؛ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش ﻧﻴﻤﻲ )ﻳﻚ ﭼﻬﺎرم( از‬
‫ﺟﺴﻢ ﻣﻮرد ﺑﺮش ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ و ﻳﻚ ﭼﻬﺎرم‬
‫ﺟﺴﻢ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﻧﻴﻢ ﺑﺮش‬
‫ﻧﻴﻤﻲ از ﺟﺴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮش ﻧﺨﻮرده ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺧﻂ ﺗﻘﺎرن از ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺮش‬
‫ﺧﻮرده ﺟﺪا ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ در ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺮش ﻧﺨﻮرده ﻧﻴﺰ رﺳﻢ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺮش ﻣﻮﺿﻌﻲ‬
‫در اﻳﻦ ﺑﺮش‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺟﻬﺖ دﻳﺪ ﻗﺴﻤﺘﻲ از‬
‫ﺟﺴﻢ را ﻣﻮرد ﺑﺮش ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ و ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺟﻠﻮي ﺟﺴﻢ‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﺑﺮش ﻣﻮﺿﻌﻲ‬

‫رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﺷﻜﺴﺘﻪي )ﺧﻂ ﺿﺨﻴﻢ و ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ(‬

‫ﺑﺮاي ﺟﺪا ﻛﺮدن ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺮش ﺧﻮرده ﺑﺎ ﺑﻘﻴﻪي‬
‫ﻗﺴﻤﺖﻫﺎ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺧﻄﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش در اﻳﻨﺠﺎ وﺟﻮد‬
‫ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﻧﻮاع ﺑﺮﺷﻬﺎ در ﯾﮏ ﺟﺴﻢ‬
‫ﺑﺮش ﺳﺎده‬ ‫ﺳﺌﻮال اول‪ :‬ﺑﺮش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫‪SECTION‬‬ ‫‪A-A‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪A‬‬
 ‫ﺳﺌﻮال دوم‪ :‬ﺑﺮش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي راﺳﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﻧﻴﻢ ﺑﺮش‬
‫ﻧﻴﻢ ﺑﺮش‬ ‫ﺳﺌﻮال دوم‪ :‬ﺑﺮش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي راﺳﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﺑﺮش ﺷﻜﺴﺘﻪ‬ ‫ﺳﺌﻮال ﺳﻮم‪ :‬ﺑﺮش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي راﺳﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﺑﺮش ﺷﻜﺴﺘﻪ‬ ‫ﺳﺌﻮال ﺳﻮم‪ :‬ﺑﺮش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي راﺳﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫‪D‬‬

‫‪D‬‬
‫‪SECTION D - D‬‬
‫ﺑﺮش ﻣﻮﺿﻌﻲ‬ ‫ﺳﺌﻮال ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﺑﺮش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
 ‫ﺑﺮش ﺷﻌﺎﻋﻲ‬
‫اﻳﻦ ﺑﺮش ﺑﺮاي اﺟﺴﺎم ﻣﺪور ﺑﻪﻛﺎر ﻣﻲرود و در آن ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش در اﻣﺘﺪاد ﺷﻌﺎع‬
‫ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد و ﺻﻔﺤﺎت ﺑﺮش ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﻗﻄﻊ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫در اﻳﻦ ﺑﺮش؛ ﺻﻔﺤﻪي ﺑﺮﺷﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮازات ﺻﻔﺤﺎت ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺒﻨﺎ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﻘﻴﻪ ﺻﻔﺤﺎت ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺷﻜﺴﺖ‪ ،‬دوران ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ﺗﺎ در‬
‫اﻣﺘﺪاد ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺒﻨﺎ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫در ﺑﺮش ﺷﻌﺎﻋﻲ؛ ﺷﻜﺴﺘﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺮش در ﻣﺤﻠﻲ ﻛﻪ اﺑﻬﺎم اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻣﺜﺎل ﻗﺒﻞ ﺧﺮوج از ﺳﻮراخ و ﻳﺎ ﻣﻤﺎس ﺑﺮ آن‪ ،‬ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮﮔﺮدان ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺮش ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﻧﻴﺰ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫اﻳﻦ اﺑﻬﺎم ﺑﻪ وﺟﻮد آﻳﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﺮش ﺷﻌﺎﻋﻲ‬
‫ﺻﻮرت ﺗﻘﺎرن ﻣﺤﻮري ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮش ﺷﻌﺎﻋﻲ‬
 ‫ﺑﺮش ﻣﺎﻳﻞ‬
‫در ﺑﺮش ﻣﺎﻳﻞ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش ﺑﻪ‬
‫ﻣﻮازات ﺻﻔﺤﺎت ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻗﺮار‬

‫‪A‬‬
‫ﻧﻤﻲﮔﻴﺮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮش ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﺑﺮش ﺧﻮرده ﺑﻪ ﻣﻮازات ﺻﻔﺤﻪ‬
‫ﺑﺮش رﺳﻢ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪A‬‬

‫‪A-A‬‬ ‫ﺑﺮش‬
 ‫ﺑﺮش ﺷﻜﺴﺘﻪ ﻣﺎﻳﻞ‬

‫‪A‬‬
‫‪a‬‬
‫در ﺑﺮش ﺷﻜﺴﺘﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮش‬
‫‪A‬‬ ‫ﺷﻌﺎﻋﻲ؛ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫‪o‬‬
‫‪L‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺎﻳﻞ اﺳﺖ‪ ،‬دوران‬
‫‪A-A‬‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻮازات ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪L‬‬

‫‪a‬‬

‫‪o‬‬
 ‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬

‫ﺑﺎ ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ ﻣﻲﺗﻮان ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ را ﻧﺸﺎن‬

‫داد‪ .‬از اﻳﻦ ﺑﺮش ﺑﺮاي ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺗﻴﺮﻫﺎ و ﻣﺤﻮر اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺎ رﺳﻢ ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ و ﻳﺎ ﻧﻤﺎي دﻳﮕﺮ‬
‫ﺟﺴﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ در ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺳﻮدﻣﻨﺪ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬
 ‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬
‫ﻣﺜﺎل‬

‫ﻟﺒﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ‬

‫ﻣﺮﺣﻠﻪ اول‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ب‪ -‬ﻣﺤﻮر دوران را در ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬

‫ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم‬
‫اﻟﻒ‪ -‬اﺑﻌﺎد ﻋﻤﻖ ﺟﺴﻢ را ﺑﻪ ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬

‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮم‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ دوران ﻳﺎﻓﺘﻪ را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
‫ب‪ -‬ﺧﻄﻮط ﺑﺮش را اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬

‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻬﺎﻳﻲ‬
 ‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬
‫ﻣﺤﻞ و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬
‫‪ -1‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺑﺮ روي ﻧﻤﺎي‬

‫‪ -2‬ﻗﺮار ﻛﺮدن ﺑﺮ روي ﻧﻤﺎ ﺑﺎ اﻧﻔﺼﺎل‬

‫اﻧﻔﺼﺎل‬ ‫اﻓﺰودن‬
 ‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ‬
‫‪6. Removed section‬‬
‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﻫﻤﺎن ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ‬
‫رﺳﻢ آن ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮش ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﺧﺎرج از ﻧﻤﺎ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫در ﻣﺤﻞﻫﺎي ﻛﻪ ﻓﻀﺎي ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ ﻧﻴﺴﺖ از‬

‫ﺑﺮش ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪Example : Revolved vs. removed sections.‬‬
‫ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ‬ ‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬

‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬ ‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ‬

 ‫ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ‬
Example : Situation that removed section ‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬
is preferred.

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

!! ‫ﺷﻠﻮغ‬
 ‫ﺑﺮشﻫﺎي ﺧﺎص‬

‫ﺑﺮاي ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﻌﺪ آن‪ ،‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ اﺑﻌﺎد آن ﺑﺰرﮔﺘﺮ‬
‫اﺳﺖ؛ از اﻳﻦ رو ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻘﻴﺎﺳﻲ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ در ﻛﺎﻏﺬ رﺳﻢ ﻗﺎﺑﻞ رﺳﻢ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻳﻚ ﻣﻘﻴﺎس ﺑﺰرگ‪ ،‬دﻳﮕﺮ اﺑﻌﺎد ﺟﺴﻢ ﻛﻮﭼﻚ رﺳﻢ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﭘﺮﻫﻴﺰ از اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻲﺗﻮان از ﺑﺮش ﻃﻮﻟﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪.‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‬

‫‪ 1:1‬ﻣﻘﻴﺎس‬
 ‫ﻣﺜﺎل‬

‫‪ 2:1‬ﻣﻘﻴﺎس‬
 ‫ﺑﺮشﻫﺎي ﺧﺎص‬

‫ﺑﺮش در اﺟﺴﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﻌﺪ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ اﺑﻌﺎد آن ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

 ‫ﺑﺮشﻫﺎي ﺧﺎص‬

‫ﺑﺮش در اﺟﺴﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﻌﺪ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ اﺑﻌﺎد آن ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﺴﺘﻦ اﺟﺴﺎم ﮔﺮد ﺗﻮﺧﺎﻟﻲ‬ ‫ﺷﻜﺴﺘﻦ اﺟﺴﺎم ﮔﺮد ﺗﻮﭘﺮ‬

‫ﺷﻜﺴﺘﻦ ﻣﻮاد ﭼﻮﺑﻲ‬ ‫ﺷﻜﺴﺘﻦ دﻳﮕﺮ ﻣﻮاد‬

 ‫ﺑﺮشﻫﺎي ﺧﺎص‬

‫ﺑﺮش در اﺟﺴﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﻌﺪ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ اﺑﻌﺎد آن ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﺴﺘﻦ اﺟﺴﺎم و ﻧﺸﺎن دادن ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ‬

 ‫رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﺷﻜﺴﺖ در ﻣﻘﻄﻊ اﺳﺘﻮاﻧﻪ‬

‫‪30o‬‬

‫‪R‬‬
‫‪30o‬‬

‫‪R/3 R/3‬‬
 ‫ﺑﺮشﻫﺎي ﺧﺎص‬

‫ﺑﺮش در اﺟﺴﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﻌﺪ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ اﺑﻌﺎد آن ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﺴﺘﻦ اﺟﺴﺎم و ﻧﺸﺎن دادن ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ‬

 ‫ﺑﺮشﻫﺎي ﺧﺎص‬

‫ﺑﺮش در اﺟﺴﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﻌﺪ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ اﺑﻌﺎد آن ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﺴﺘﻦ اﺟﺴﺎم و ﻧﺸﺎن دادن ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ‬

 ‫اﻧﺪازهﮔﺬاري در اﺟﺴﺎم ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﻃﻮﻟﻲ‬
‫‪φ16‬‬
‫ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺪون ﺷﻜﺴﺖ‬
‫ﻃﻮﻟﻲ‬
‫‪800‬‬

‫‪φ16‬‬

‫‪800‬‬

‫ﻣﻘﻴﺎس ﺗﺎﺛﻴﺮي در اﺑﻌﺎد ﻧﺪارد‬

 ‫ﺑﺮشﻫﺎي ﺧﺎص‬

‫ﻗﻄﻌﺎت ﻗﺮﻳﻨﻪ‬

‫ﻧﻴﻤﻪ ﭼﭗ‬ ‫ﻧﻴﻤﻪ راﺳﺖ‬

‫ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن اﺟﺴﺎم ﻣﺪور ﺑﻪ‬

‫ﻋﻨﻮان ﺧﻄﻮط ﻗﺮﻳﻨﻪ ﺟﺴﻢ ﻋﻤﻞ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧﻂ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ!‬

‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺗﻘﺎرن‬
 ‫ﺑﺮشﻫﺎي ﺧﺎص‬

‫روش دوم ﺗﺮﺳﻴﻢ‬ ‫ﻗﻄﻌﺎت ﻗﺮﻳﻨﻪ‬

‫ﺑﺪون ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺗﻘﺎرن‬

‫ﻣﻴﺘﻮان ﺧﻄﻮط ﺷﻜﺴﺘﻪ رﺳﻢ ﻧﻤﻮد‪.‬‬

 ‫ﺑﺮشﻫﺎي ﺧﺎص‬

‫ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺎ دو ﻣﺤﻮر ﻗﺮﻳﻨﻪ‬

‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ در ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ از اﺻﻮل ﻛﻠﻲ اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﭘﻴﺮوي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ‬

‫‪10‬‬
‫‪10‬‬
‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫‪φ 50‬‬ ‫‪φ 50‬‬

 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ‬

‫در ﻧﻴﻢ ﺑﺮش؛ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻜﻲ از ﭘﻴﻜﺎنﻫﺎي‬

‫اﻧﺪازه و آن ﻫﻢ در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺮش ﺧﻮرده‬
‫رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪φ 50‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪي در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش ﻫﺎﺷﻮر ﻧﻤﻲﺧﻮرد‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺘﺜﻨﻴﺎت ﺑﺮش‬

‫ﭘﻴﻦ‪ ،‬ﭘﻴﭻ‪ ،‬ﻣﻬﺮه‪،‬‬

‫واﺷﺮ و ﭘﺮﭼﻬﺎ‬
 ‫ﻣﺴﺘﺜﻨﻴﺎت ﺑﺮش‬

‫ﺧﺎرﻫﺎ و ﮔﻮهﻫﺎ‬
‫ﻣﺤﻮرﻫﺎ ‪ ،‬ﻣﻴﻠﻪﻫﺎ‬
‫ﺳﺎﭼﻤﻪﻫﺎ ‪ ،‬ﻛﺮهﻫﺎ‬
‫و ﺣﻠﻘﻪﻫﺎي زﻧﺠﻴﺮ‬

‫ﺑﻠﺒﺮﻳﻨﮓ‬
 ‫ﻣﺴﺘﺜﻨﻴﺎت ﺑﺮش‬

‫دﻧﺪه ﭼﺮﺧﺪﻧﺪهﻫﺎ‬

‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪهﻫﺎ و ﺗﻴﻐﻪﻫﺎ‬

‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪهﻫﺎ )‪ (Rib‬ﺗﻴﻐﻪﻫﺎ ﻗﻄﻌﺎت ﺗﺨﺖ و ﺑﺎرﻳﻜﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﺤﻜﺎم‬
‫ﻳﻚ ﺳﺎزه ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
 ‫رﺳﻢ دو ﻧﻤﺎ‬

‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ‬

‫ﻗﺎﺑﻞ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﺎ‬

‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺑﺮش‬

 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺑﺮش ﻃﻮﻟﻲ ﻳﻚ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه‬

‫رﺳﻢ دو ﻧﻤﺎ‬

‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ‬

 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺑﺮش ﻃﻮﻟﻲ ﻳﻚ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه‬

‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺑﺮش‬

‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺑﺮش ﻋﺮﺿﻲ ﻳﻚ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه‬

‫رﺳﻢ دو ﻧﻤﺎ‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺑﺮش ﻋﺮﺿﻲ ﻳﻚ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه‬

‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺑﺮش‬

‫ﻣﺜﺎل‪ :‬رﺳﻢ ﭼﻨﺪ ﺑﺮش ﻳﻚ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه‬
 ‫ﻣﺴﺘﺜﻨﻴﺎت ﺑﺮش‬
‫ﺑﺎزوﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺮه ﭼﺮخ و دﺳﺘﮕﻴﺮه‬

‫ﻗﺎﺑﻞ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﺎ‬

 ‫ﻣﺴﺘﺜﻨﻴﺎت ﺑﺮش‬
‫ﺑﺎزوﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺮه ﭼﺮخ و دﺳﺘﮕﻴﺮه‬

‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺑﺮش‬

‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ‬ ‫ﺳﺌﻮال اول‪ :‬روش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺸﺎن دادن ﺳﻄﺢ ﻗﻄﻌﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﺳﺌﻮال دوم‪ :‬روش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺸﺎن دادن ﺳﻄﺢ ﻗﻄﻌﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ‬

‫ﺳﺌﻮال دوم‪ :‬روش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺸﺎن دادن ﺳﻄﺢ ﻗﻄﻌﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫ﺑﺮش ﮔﺮدﺷﻲ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ‬

‫ﺳﺌﻮال ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﺑﺮش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي راﺳﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺑﺮش ﺷﻌﺎﻋﻲ‬
‫ﺳﺌﻮال ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﺑﺮش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي راﺳﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺑﺮش ﺷﻌﺎﻋﻲ‬
‫ﺳﺌﻮال ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﺑﺮش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي ﭼﭗ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺑﺮش ﺷﻌﺎﻋﻲ‬

‫‪A‬‬
‫‪A-A‬‬ ‫ﺑﺮش‬
‫دﺳﺘﮕﻴﺮه‬

‫‪A‬‬

‫ﭘﺮه ﭼﺮخ‬
 ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﭘﻴﭻ و ﻣﻬﺮه‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد‪ :‬ﭘﻴﭽﻬﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً اﺳﺘﻮاﻧﻪاي ﺗﻮﭘﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺎري ﻣﺎرﭘﻴﭻ روي‬
‫آﻧﻬﺎ ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﺪه و ﻧﻘﺶ ﺳﻄﺢ ﺷﻴﺒﺪار را ﺑﺎزي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻗﺴﻤﺖ اﻧﺘﻬﺎي ﭘﻴﭻ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖ آﭼﺎرﺧﻮر ﭘﻴﭻ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻛﺎرﺑﺮد ﭘﻴﭻ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺷﻜﻠﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬
 ‫رزوه )دﻧﺪاﻧﻪ(ﺧﺎرﺟﻲ و داﺧﻠﻲ‬

‫ﺳﻄﺢ ﺧﺎرﺟﻲ اﺳﺘﻮاﻧﻪ دﻧﺪاﻧﻪ )رزوه( ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫دﻧﺪه )رزوه(‬

‫ﺧﺎرﺟﻲ‬
‫ﺳﻄﺢ داﺧﻠﻲ ﻳﻚ ﺟﺴﻢ دﻧﺪاﻧﻪ )رزوه( ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫دﻧﺪه )رزوه(‬
‫داﺧﻠﻲ‬

‫دﻧﺪاﻧﻪ ﺧﺎرﺟﻲ‬
‫دﻧﺪاﻧﻪ داﺧﻠﻲ‬
‫رزوه ﺧﺎرﺟﻲ‬ ‫رزوه داﺧﻠﻲ‬
‫زاوﻳﻪ دﻧﺪاﻧﻪ‬

‫رﻳﺸﻪ رزوه‬ ‫ﺳﺮ رزوه‬

‫رﻳﺸﻪ رزوه‬ ‫ﺳﺮ رزوه‬

‫ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ‬

‫ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ‬

‫ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ‬
‫ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ‬
‫ﮔﺎم‬
‫ﮔﺎم‬
‫ﺷﻜﻞ ﭘﺮوﻓﻴﻞ دﻧﺪه را ﻓﺮم رزوه ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‬
‫ﻓﺮم )ﺷﻜﻞ( رزوه‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻓﺮم ”ﻣﻨﺤﻨﻲ“‬

 ‫اﻳﺠﺎد رزوه ﺧﺎرﺟﻲ‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد‬ ‫اﺑﺰار‬
‫ﻗﺎﻟﺐ ﺗﻮﻟﻴﺪ رزوه‬

‫دﺳﺘﮕﻴﺮه ﻗﺎﻟﺐ‬
 ‫اﻳﺠﺎد رزوه داﺧﻠﻲ‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد‬ ‫اﺑﺰار‬
‫ﻣﺘﻪ ﺟﻬﺖ اﻳﺠﺎد ﺳﻮراخ‬

‫ﺣﺪﻳﺪه‬

‫دﺳﺘﮕﻴﺮه ﺣﺪﻳﺪه‬
 ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻳﺠﺎد رزوه ﺧﺎرﺟﻲ و داﺧﻠﻲ‬
‫رزوه داﺧﻠﻲ‬ ‫رزوه ﺧﺎرﺟﻲ‬

‫ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ‬

‫ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ‬
 ‫رزوه ﺧﺎرﺟﻲ‬ ‫رزوه داﺧﻠﻲ‬
‫رزوه ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺑﺎ ﺟﺰﻳﻴﺎت‬

‫ﮔﺎم‬ ‫‪60o‬‬
‫رزوه داﺧﻠﻲ‬
‫رزوه ﺧﺎرﺟﻲ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷﻤﺎﺗﻴﻚ‬

‫رﻳﺸﻪ )ﺧﻄﻮط ﺿﺨﻴﻢ(‬

‫ﮔﺎم‬ ‫ﺳﺮ رزوه )ﺧﻄﻮط ﻧﺎزك(‬
 ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﺎده ﺷﺪه‬
‫ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ ﺧﻄﻮط ﺿﺨﻴﻢ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‬
‫و ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ ﺑﺎ ﺧﻄﻮط ﻧﺎزك ﻣﻤﺘﺪ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد ‪.‬‬

‫رزوه ﺧﺎرﺟﻲ‬ ‫رزوه داﺧﻠﻲ‬

‫رزوه ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ‬

‫ﻧﺼﻒ ﮔﺎم‬

‫رﻳﺸﻪ‬
‫ﺳﺮ رزوه‬
 ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﺎده ﺷﺪه‬
‫ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ ﺧﻄﻮط ﺿﺨﻴﻢ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‬
‫و ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ ﺑﺎ ﺧﻄﻮط ﻧﺎزك ﻣﻤﺘﺪ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد ‪.‬‬

‫رزوه ﺧﺎرﺟﻲ‬ ‫رزوه داﺧﻠﻲ‬

‫ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ‬
 ‫ﻓﺮم ﻣﺘﺮﻳﻚ رزوه )‪(ISO‬‬
‫‪P/8‬‬
‫رزوه داﺧﻠﻲ‬
‫‪60o‬‬

‫‪P/4‬‬

‫رزوه ﺧﺎرﺟﻲ‬

‫‪, P‬ﮔﺎم‬

‫ﻣﺤﻮر ﺳﻮار ﺷﺪه‬

‫دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ رزوه داﺧﻠﻲ و ﺧﺎرﺟﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ روي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺳﻮار ﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺳﺎﻳﺰ ﻧﺎﻣﻲ و ﮔﺎم ﻫﺮ دو ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
 ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺘﺮﻳﻚ رزوه )درﺷﺖ(‬
‫ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ‬ ‫ﺳﺎﻳﺰ ﻣﺘﻪ ﺳﻮراخ‬
‫ﺳﺎﻳﺰ )ﻧﺎﻣﻲ(‬ ‫ﮔﺎم‬ ‫ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ‬
‫)‪(mm‬‬ ‫ﻛﺎري‬
‫‪M6‬‬ ‫‪6.00‬‬ ‫‪1.00‬‬ ‫‪4.92‬‬ ‫‪5.00‬‬
‫‪M8‬‬ ‫‪8.00‬‬ ‫‪1.25‬‬ ‫‪6.65‬‬ ‫‪6.75‬‬
‫‪M10‬‬ ‫‪10.00‬‬ ‫‪1.50‬‬ ‫‪8.38‬‬ ‫‪8.50‬‬
‫‪M12‬‬ ‫‪12.00‬‬ ‫‪1.75‬‬ ‫‪10.11‬‬ ‫‪10.00‬‬

‫رزوه ﻣﺘﺮﻳﻚ‬ ‫ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ ≈ﺳﺎﻳﺰ ﻣﺘﻪ ﺳﻮراخ ﻛﺎري‬

‫ﺟﻬﺖ ﺗﺮﺳﻴﻢ‪:‬‬
‫ﮔﺎم ‪ -‬ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ = ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ‬
 ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺘﺮﻳﻚ رزوه )رﻳﺰ(‬
‫ﺳﺎﻳﺰ‬ ‫ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ‬ ‫ﺳﺎﻳﺰ ﻣﺘﻪ ﺳﻮراخ‬
‫ﮔﺎم‬ ‫ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ‬ ‫ﻛﺎري‬
‫)ﻧﺎﻣﻲ(‬ ‫)‪(mm‬‬
‫‪0.75‬‬ ‫‪7.188‬‬ ‫‪7.25‬‬
‫‪M8‬‬ ‫‪8.00‬‬
‫‪1.00‬‬ ‫‪6.917‬‬ ‫‪7.00‬‬
‫‪0.75‬‬ ‫‪9.188‬‬ ‫‪9.25‬‬
‫‪M10‬‬ ‫‪10.00‬‬ ‫‪1.00‬‬ ‫‪8.917‬‬ ‫‪9.00‬‬
‫‪1.25‬‬ ‫‪8.647‬‬ ‫‪8.75‬‬

‫ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ ≈ﺳﺎﻳﺰ ﻣﺘﻪ ﺳﻮراخ ﻛﺎري‬

‫ﺟﻬﺖ ﺗﺮﺳﻴﻢ‪:‬‬
‫ﮔﺎم ‪ -‬ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ = ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ‬
 ‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺮﺳﻴﻢ رزوه ﺧﺎرﺟﻲ‬

‫ﺗﺮﺳﻴﻢ داﻳﺮه ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺧﻂ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺧﻂ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺳﺮ رزوه‬ ‫‪45o‬‬ ‫‪30o‬‬

‫ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ‬
‫ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ‬

‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﻪ ﭼﻬﺎرم داﻳﺮه‬ ‫ﻃﻮل رزوه‬

‫ﺟﻬﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ رﻳﺸﻪ رزوه‬ ‫ﻣﺤﻞ ﺷﺮوع‬
 ‫‪Internal Thread‬‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺮﺳﻴﻢ رزوه داﺧﻠﻲ‬
‫‪ -1‬رزوه ﺳﺮﺗﺎﺳﺮي )راه ﺑﻪ در(‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﻪ ﭼﻬﺎرم‬ ‫ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ‬
‫داﻳﺮه ﺟﻬﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ‬ ‫رﺳﻢ ﺳﺮ رزوه‬
‫رﻳﺸﻪ رزوه‬ ‫رﺳﻢ رﻳﺸﻪ رزوه‬ ‫رﻳﺸﻪ‬

‫ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ‬ ‫ﺳﺮ رزوه‬

‫ﻗﻄﺮ‬
‫ﻗﻄﺮداﺧﻠﻲ‬
‫ﺧﺎرﺟﻲ‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢ داﻳﺮه ﺟﻬﺖ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺳﺮ رزوه‬
‫ﺧﻄﻮط ﻫﺎﺷﻮر ﺑﺮش ﺑﻪ ﺳﺮ رزوه ﺧﺘﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
 ‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺮﺳﻴﻢ رزوه داﺧﻠﻲ‬
‫‪ -2‬رزوه ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﺤﺪود )ﻛﻮر(‬

‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﻪ ﭼﻬﺎرم داﻳﺮه ﺟﻬﺖ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ رﻳﺸﻪ رزوه‬

‫ﺗﺮﺳﻴﻢ داﻳﺮه ﺟﻬﺖ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺳﺮ رزوه‬
‫ﻋﻤﻖ رزوه‬
‫ﻋﻤﻖ ﺳﻮراخ ﻣﺘﻪ‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺮﺳﻴﻢ رزوه داﺧﻠﻲ‬
‫‪ -2‬رزوه ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﺤﺪود )ﻛﻮر(‬
‫ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ‬
 ‫اﻧﺪازهﮔﺬاري رزوه ﺧﺎرﺟﻲ‬
‫‪ -1‬ﻋﻼﻣﺖ ﻓﺮم رزوه‪ ،‬ﺳﺎﻳﺰ ﻧﺎﻣﻲ و ﮔﺎم )در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ دﻧﺪه رﻳﺰ اﺳﺖ(‬

‫‪ -2‬ﻃﻮل رزوه‬

‫دﻧﺪه درﺷﺖ ‪M 10 ×1.5‬‬

‫دﻧﺪه رﻳﺰ ‪×1.0‬‬

‫ﻃﻮل رزوه‬
‫‪xx‬‬
 ‫اﻧﺪازهﮔﺬاري رزوه داﺧﻠﻲ‬

‫‪ -1‬ﺳﺎﻳﺰ ﻣﺘﻪ ﺳﻮراخ ﻛﺎري‬

‫‪ -2‬ﻋﻤﻖ ﺳﻮراخ ﻛﺎري‬
‫‪8.50 Drill, 20 Deep,‬‬
‫‪M10 Tapped, 15 Deep‬‬
‫‪ -3‬ﻋﻼﻣﺖ ﻓﺮم رزوه‬
‫‪ -4‬ﺳﺎﻳﺰ ﻧﺎﻣﻲ رزوه‬
‫‪ -5‬ﮔﺎم رزوه‬

‫‪ -6‬ﻋﻤﻖ رزوه‬
 ‫ﭘﻴﭻ‬
‫ﭘﻴﭻ ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻪ اﺳﺘﻮاﻧﻪاي رزوه ﺷﺪه ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﺮ اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ‪ ،‬ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده از آﭼﺎر اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻃﻮل رزوه‬

‫ﻃﻮل‬
‫ﭘﻴﭻ ﺑﺎ اﻧﺘﻬﺎي ﺷﺶ ﮔﻮش‬
‫ﭘﻬﻨﺎ‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬
‫و ﻣﻬﺮه‬ ‫ﺳﺮ ﭘﻴﭻ‬
 ‫ﻣﺮاﺣﻞ رﺳﻢ ﭘﻴﭻ‬
‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎي‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫رﺳﻢ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﭘﻴﭻ‬
‫ﺟﺎﻧﺒﻲ‬ ‫ﺳﺮ ﭘﻴﭻ‬
‫ﺳﺮ ﭘﻴﭻ‬ ‫‪30o‬‬

‫‪ φ‬ﻗﻄﺮ‬
‫‪s/2‬‬ ‫‪s/2‬‬

‫‪H‬‬ ‫ﻃﻮل‬
‫‪s‬‬
‫ﻃﻮل رزوه‬

‫ﺑﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻗﻄﺮ ﻧﺎﻣﻲ ﭘﻴﭻ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ s‬و ‪ H‬از ﺟﺪول ﻗﺎﺑﻞ اﻗﺘﺒﺎس اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﻣﺮاﺣﻞ رﺳﻢ ﻣﻬﺮه‬

‫رﺳﻢ ﻧﻤﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ‬

‫‪s/2‬‬ ‫‪s/2‬‬
‫ﺳﺮ ﭘﻴﭻ‬

‫‪H‬‬
‫‪s‬‬

‫از ﺧﻂ ﭼﻴﻦ داﺧﻠﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه‬

‫رزوه داﺧﻞ ﻣﻬﺮه ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﭘﻴﭻ و ﻣﻬﺮه در ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻮار ﺷﺪه‬

‫‪-2‬وارد ﻛﺮدن واﺷﺮ‬

‫‪ -3‬ﺑﺴﺘﻦ ﻣﻬﺮه‬
‫‪ -1‬وارد ﻛﺮدن ﭘﻴﭻ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻟﻘﻲ ﺳﻮراخ )‪(clearance‬‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ‬
 ‫اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ )ﻃﺮاﺣﻲ وﺳﺎﺧﺖ(‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺗﺎﺳﻴﺴﺎﺗﻲ‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ‬
‫اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي اﺳﻜﭻ )ﭘﻴﺶ ﺗﺮﺳﻴﻢ(‬
‫ﻧﻘﺸﻪاي ﻛﻪ ﻃﺮاح ﺑﺎ دﺳﺖ روي ﻛﺎﻏﺬ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ )ﻛﺮوﻛﻲ(‪ .‬و از روي آن‬
‫ﻧﻘﺸﻪ اﺟﺮا ﻳﺎ ﻣﺮﻛﺐ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﻗﻴﻖ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﺮﻛﺐ )ﺳﻮار ﺷﺪه ﻳﺎ ﻣﻮﻧﺘﺎژ(‬
‫ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ از ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺮ روي ﻫﻢ ﺳﻮار ﺷﺪه رﺳﻢ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد و ﻫﺪف آن ﻧﺸﺎن دادن ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺳﻮار و ﻳﺎ ﭘﻴﺎده ﻛﺮدن ﻗﻄﻌﺎت و‬
‫ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي اﺟﺮا )اﺟﺰاء ﻳﺎ ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ(‬

‫ﻧﻘﺸﻪ اﺟﺮا ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻬﻴﻪ و ﺳﺎﺧﺖ ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﺠﺴﻢ )ﺑﺎ ﺑﺮش ﻳﺎ ﺑﺪون ﺑﺮش‪ ،‬اﻧﻔﺠﺎري(‬

‫ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺠﺴﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاي ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮاي اﻓﺮادي ﻛﻪ از اﺻﻮل‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ ﻛﻤﺘﺮ اﻃﻼع دارﻧﺪ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﺑﺮوﺷﻮر‪ ،‬ﭘﻮﺳﺘﺮ و ﻳﺎ‬
‫ﻛﺎﻻﻧﻤﺎ )ﻛﺎﺗﺎﻟﻮگ( از اﻳﻦ ﻧﻮع ﻧﻘﺸﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم در ﻧﻘﺸﻪ اﺟﺮا‬

‫ﺟﺪول ﻧﻘﺸﻪ‬ ‫‪ -1‬اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ‬

‫‪ -2‬اﻃﻼﻋﺎت ﻗﻄﻌﻪ‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي‬ ‫‪ -1-2‬ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﻜﻞ‬

‫ﺟﺴﻢ‬
‫‪ -2-2‬ﺗﻮﺻﻴﻒ اﺑﻌﺎد‬
‫‪Notes‬‬
‫‪ -3-2‬ﻣﺸﺨﺼﺎت وﻳﮋه‬
‫)ﻳﺎدداﺷﺖ(‬
 ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ‬
‫½ ﻧﺎم ﺷﺮﻛﺖ‬
‫½ ﻋﻨﻮان ﻧﻘﺸﻪ )ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻧﺎم ﻗﻄﻌﻪ(‬
‫½( ﺷﻤﺎره ﻧﻘﺸﻪ )‪(sheet number‬‬
‫½ ﻧﺎم ﻧﻘﺸﻪ ﻛﺶ و ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻨﺪه‬
‫½ ﺗﺎرﻳﺦﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ )ﺗﺮﺳﻴﻢ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﺗﺎﻳﻴﺪ( ﺟﺪول ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ‬
‫½ واﺣﺪ اﻧﺪازه ﮔﺬاري‬
‫½ ﻣﻘﻴﺎس‬
‫½ روش ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
 ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻗﻄﻌﻪ‬
‫™ رﺳﻢ ﺳﻪ ﻧﻤﺎ‬ ‫ﺷﻜﻞ‬
‫™ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ‬

‫™اﻧﺪازهﮔﺬاري و ﺗﻮﻟﺮاﻧﺲ‬ ‫اﺑﻌﺎد‬

‫™ ﺷﻤﺎره ﻗﻄﻌﻪ‪ ،‬ﻧﺎم و اﻋﺪاد ﻻزم‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت‬

‫™ ﺟﻨﺲ ﻣﺎده ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬
‫™ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ‬
‫™ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺣﺮارﺗﻲ‬
‫™ ﭘﺮداﺧﺖ ﺳﻄﻮح‬
‫™ﺗﻮﻟﺮاﻧﺲ ﻋﻤﻮﻣﻲ‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺟﺰﻳﻴﺎت ﻳﻚ ﻧﻘﺸﻪ اﺟﺮا‬

‫‪ -1‬ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻤﺎﻫﺎي‬
‫ﺟﺴﻢ‬
‫‪ -2‬اﻧﺪازه ﮔﺬاري و‬
‫ﺗﻮﻟﺮاﻧﺲ‬
‫‪ -3‬ﭘﺮداﺧﺖ‬
‫ﺳﻄﻮح‬

‫ﺟﺪول ﻧﻘﺸﻪ‬
‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‬

‫ﺟﺪول ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺗﻮﻟﺮاﻧﺲ ﻋﻤﻮﻣﻲ‬ ‫ﻧﻮع رﺳﻢ‬

 ‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي اﺟﺮا‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي اﺟﺮاي ﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪ روي ﻳﻚ ﺑﺮگ ﻛﺎﻏﺬ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻌﺪاد و ﻧﻮع ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻻزم و ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺪازهﮔﺬاري ﻛﺎﻣﻞ و دﻗﻴﻖ و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻗﻮاﻋﺪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ رﺳﻢ ﻳﻚ ﺟﺪول ﺳﺎده در ﮔﻮﺷﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻛﺎﻏﺬ ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در آن رﺳﻢ درج ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﺗﺼﺎوﻳﺮ در ﻳﻚ ﻣﻘﻴﺎس رﺳﻢ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪2:1‬‬ ‫… ‪5:1 10:1‬‬ ‫ﻣﻘﻴﺎﺳﻬﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪1:2.5 1:5 1:10 … :‬‬
 ‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي اﺟﺮا‬
‫ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﺟﺰﻳﻴﺎت از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻛﻤﻜﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي اﺟﺮا‬

‫ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﺟﺰﻳﻴﺎت از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻛﻤﻜﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻧﻤﺎي ﻣﺤﻠﻲ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺻﺮﻳﺢ‬
‫ﺷﻜﻞ ﺟﺴﻢ‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻧﻤﺎي ﻣﺤﻠﻲ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺎﻣﻞ‬
‫ﺷﻜﻞ ﺷﻜﺎف‬

‫‪7‬‬
‫اﻧﺪازه ﮔﺬاري‬
‫‪R6‬‬ ‫ﺳﺎده‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻧﻤﺎي ﺟﺰﻳﻴﺎت )ﻧﻤﺎ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻘﻴﺎس‪ ،‬ﻧﻤﺎي ﺑﺰرگ ﺷﺪه(‬

‫ﻧﻤﺎي اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎي ﺑﺰرگ ﺷﺪه‬

‫ﻳﺎ‬

‫‪A‬‬
‫)‪A (3:1‬‬ ‫)‪A (3:1‬‬
‫ارﺟﺎع ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﺻﻠﻲ‬
‫ﻣﻘﻴﺎس‬
 ‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي اﺟﺮا‬
‫ﺧﻂ ﭼﻴﻦﻫﺎي اﺿﺎﻓﻲ در ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ و ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺑﺮﻳﺪه ﺷﺪه ﺣﺬف ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﻧﻤﺎي راﺳﺖ‬ ‫ﻧﻤﺎي اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎي ﭼﭗ‬

‫در اﻳﻦ دو ﻧﻤﺎي ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﻴﺎن ﺟﺰﻳﻴﺎت ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز‬

‫اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻲﺷﻮد‬

‫درك ﺟﺴﻢ و اﻧﺪازه ﮔﺬاري آن ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎي راﺳﺖ ﻧﺎﻗﺺ‬ ‫ﻧﻤﺎي اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎي ﭼﭗ ﻧﺎﻗﺺ‬

‫ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺟﺴﻢ و اﻧﺪازهﮔﺬاري ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

 ‫ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ‬
‫ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ از ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺮ روي ﻫﻢ ﺳﻮار ﺷﺪه‪،‬‬
‫رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬و ﻫﺪف اﺻﻠﻲ از رﺳﻢ آن ﻧﺸﺎن دادن ﻧﺤﻮه ﺳﻮار و ﭘﻴﺎده‬
‫ﻛﺮدن ﻗﻄﻌﺎت ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺖ‪.‬‬

‫از ﻛﺎﻏﺬ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎ ﺟﺪول ﻣﺮﻛﺐ در ﮔﻮﺷﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ آن اﺳﺘﻔﺎده‬

‫ﺷﻮد و اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه در ﺟﺪول درج ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺗﻌﺪاد و ﻧﻮع ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻻزم و ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻘﺸﻪ ﺳﻮار ﺷﺪه اﻧﺪازه ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻧﻤﻲﺷﻮد‪ .‬و ﺗﻨﻬﺎ اﺑﻌﺎد ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺟﻬﺖ ﺳﻮار‬
‫ﻛﺮدن ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ آورده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ‬

‫ﻗﻄﻌﺎت در ﻧﻘﺸﻪ ﺳﻮار ﺷﺪه ﺷﻤﺎره ﮔﺬاري ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ : ،‬ﺷﻤﺎره ﮔﺬاري‬

‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺻﻮل زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺷﻤﺎرهﻫﺎ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺳﻮار ﺷﺪن ﻗﻄﻌﺎت اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺑﻪ ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻤﺎره داده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -3‬راﺑﻂ ﺷﻤﺎره ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎزك ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎ دﻳﮕﺮ راﺑﻂﻫﺎي ﺷﻤﺎره ﺗﻼﻗﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻂ ﭼﻴﻦﻫﺎي زاﻳﺪ در ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺣﺬف ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺎﻣﻲ اﺻﻮل اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻘﺸﻪﻛﺸﻲ )ﻣﺤﻞ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺑﺮش و ‪ ( ...‬رﻋﺎﻳﺖ‬

‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
 ‫اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ‬
‫‪ -1‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ اﻧﻔﺠﺎري‬
‫در اﻳﻦ ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬ﻗﻄﻌﺎت ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ وﻟﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬
‫و در اﻣﺘﺪاد ﻣﺤﻮر ﺳﻮار ﺷﺪن ردﻳﻒ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ )ﻋﻤﻮﻣﻲ(‬
‫ﺗﻤﺎم ﻗﻄﻌﺎت در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺎرﺑﺮد ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬

‫‪ -3‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺎ ﺟﺰﻳﻴﺎت‬

‫ﺗﻤﺎم ﻗﻄﻌﺎت در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺎرﺑﺮد و ﺑﺎ اﻧﺪازه ﮔﺬاري ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬

 ‫‪ -1‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ اﻧﻔﺠﺎري‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻬﺎﻳﻲ‬
 ‫‪ -1‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ اﻧﻔﺠﺎري‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻗﻄﻌﺎت‬
 ‫‪ -2‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺠﺴﻢ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻤﺎ‬

 ‫‪ -2‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ‬

‫ﺗﻨﻬﺎ اﺑﻌﺎدي ﻛﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ اﺑﻌﺎدي ﻛﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد دﺳﺘﮕﺎه‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬داده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﻳﻚ ﺟﺪول داده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫)ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﺸﺪه(‬
‫‪ -2‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ‬
‫‪ -2‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺎ ﺟﺰﻳﻴﺎت‬
 ‫اﻃﻼﻋﺎت ﺿﺮوري در ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ‬

‫‪ -1‬ﺗﻤﺎم ﻗﻄﻌﺎت در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺎرﺑﺮد ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻟﻴﺴﺖ ﻗﻄﻌﺎت )‪(Part list‬‬
‫‪ -1-2‬ﺷﻤﺎره ﻗﻄﻌﻪ‬
‫‪ -2-2‬ﻧﺎم )ﺗﻮﺻﻴﻒ( ﻗﻄﻌﻪ‬
‫‪ -3-2‬ﺟﻨﺲ ﻗﻄﻌﻪ‬
‫‪ -4-2‬ﺗﻌﺪاد ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫‪ -3‬درج ﺷﻤﺎره ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺎ ﺧﻄﻮط راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ روي ﻗﻄﻌﺎت‬
‫‪ -4‬ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺳﻮار ﻛﺮدن‪ ،‬ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻛﺎري و اﺑﻌﺎد واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد دﺳﺘﮕﺎه‬
 ‫ﻣﺤﻞ درج اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪ -‬ﻗﻄﻌﺎت ﺳﻮار ﺷﺪه‬

‫‪ -‬اﻋﺪاد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻗﻄﻌﺎت‬

‫ﻟﻴﺴﺖ ﻗﻄﻌﺎت‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ‬
‫ﺟﺪول ﻋﻨﻮان‬
 ‫‪7‬‬
‫‪6‬‬
‫‪5‬‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬

‫ﻣﻼﺣﻈﺎت‬ ‫وزن ﻗﻄﻌﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎره ﻗﻄﻌﻪ‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﻧﺎم ﻗﻄﻌﻪ و ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ردﻳﻒ‬

‫)ﺗﻐﻴﻴﺮات(‬
‫ﻧﺎم‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ‬
‫ﻧﻘﺸﻪ ﻛﺶ‬
‫)ﻧﺎم ﻣﻮﺳﺴﻪ(‬ ‫)ﺳﻔﺎرش دﻫﻨﺪه(‬ ‫ﺑﺎزﺑﻴﻦ‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬

‫ﺑﺮاي اﻧﺪازه اﻧﻄﺒﺎق‬

‫و ﻏﻴﺮه‬ ‫)ﻧﺎم ﻧﻘﺸﻪ(‬ ‫ﻣﻘﻴﺎس‬
‫)ﺷﻤﺎره ﻧﻘﺸﻪ(‬
 ‫ﻟﻴﺴﺖ ﻗﻄﻌﺎت‬
‫ﺟﺪول ﻟﻴﺴﺖ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺎﻻ ) و ﻳﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ( ﺟﺪول ﻋﻨﻮان ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد و ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪M3 HEX‬‬ ‫‪Stainless‬‬ ‫ﭘﻴﭻ‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪SOCK CUP PT‬‬ ‫‪Steel‬‬
‫‪Stainless‬‬ ‫ﻣﺤﻮر‬
‫‪4 Kg.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪Steel‬‬
‫‪2 Kg.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﭼﺪن‬ ‫ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎه‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‬ ‫ﺷﻤﺎره ﻗﻄﻌﻪ وزن ﻗﻄﻌﻪ‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﻧﺎم ﻗﻄﻌﻪ‬ ‫ردﻳﻒ ﺗﻌﺪاد‬
 ‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻳﻚ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ‬
‫‪ -1‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺑﻌﺎدي ﻗﻄﻌﺎت ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر درك ﻣﺮاﺣﻞ ﺳﻮارﻛﺮدن و ﺷﻜﻞ ﻧﻬﺎﻳﻲ‬

‫‪ -2‬اﻧﺘﺨﺎب ﻳﻚ ﻧﻤﺎ و ﺟﻬﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫‪ -3‬اﻧﺘﺨﺎب ﻗﻄﻌﺎت اﺻﻠﻲ‪)،‬ﻗﻄﻌﺎت اﺻﻠﻲ ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﻄﻌﺎت دﻳﮕﺮ ﺑﺮ روي آﻧﻬﺎ ﺳﻮار ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ(‪.‬‬

‫‪ -4‬ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻗﻄﻌﺎت اﺻﻠﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻧﻤﺎي اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه‬

‫‪ -5‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺟﺰﻳﻴﺎت ﻧﻤﺎ ﺑﺎ اﻓﺰودن ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺎرﻛﺮد‬

‫‪ -6‬ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺑﺮﺷﻲ ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻗﻄﻌﺎت ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ در ﺻﻮرت ﻟﺰوم‬

‫‪ -7‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺗﻤﺎم ﻗﻄﻌﺎت‪ ،‬ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت و اﺑﻌﺎد ﻋﻤﻠﻜﺮد دﺳﺘﮕﺎه‬

‫‪ -8‬اﻳﺠﺎد ﺟﺪول ﻟﻴﺴﺖ ﻗﻄﻌﺎت‬

 ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ‬

‫ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﺎﻫﺎ در ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻚ‪ ،‬دو ‪ ،‬ﺳﻪ و در ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺟﻬﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺟﻬﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﺗﻤﺎم ) وﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ( ﻗﻄﻌﺎت ﺳﻮار ﺷﺪه‬
‫در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺎرﻛﺮد ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻً‪ ،‬ﺣﺬف ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻣﮕﺮآﻧﻜﻪ ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻳﻚ‬
‫وﻳﮋﮔﻲ اﺻﻠﻲ از ﺟﺴﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻳﺎ ﺣﺬف آﻧﻬﺎ اﺑﻬﺎﻣﻲ را اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎي ﻻزم‬
‫ﻗﻄﻌﺎت‬

‫ﻗﻄﻌﻪ ‪1‬‬ ‫ﻗﻄﻌﻪ ‪2‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎب ‪A‬‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ‪B‬‬

‫ﻛﺪام ﻧﻤﺎ ﺑﺮاي ﻧﻘﺸﻪ ﺳﻮار ﺷﺪه ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ؟‬

 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﺬف ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟‬

‫‪A‬‬

‫ﻗﻄﻌﻪ ‪A‬‬
‫‪B‬‬

‫ﻗﻄﻌﻪ ‪B‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﺬف ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟‬

‫‪A‬‬

‫ﻗﻄﻌﻪ ‪A‬‬

‫‪B‬‬

‫ﻗﻄﻌﻪ ‪B‬‬
 ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺮﻛﺐ‬

‫ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺑﺮش ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر واﺿﺢ ﻧﻤﻮدن ﻧﺤﻮه ﺳﻮار ﺷﺪن ﻗﻄﻌﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‬

‫از ﺧﻄﻮط ﺑﺮش )ﻫﺎﺷﻮر( ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺠﺎور اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺻﺤﻴﺢ‬
‫ﻗﻄﻌﻪ ‪A‬‬

‫ﺑﻬﺘﺮ‬
‫ﻗﻄﻌﻪ ‪B‬‬
‫رﻧﮕﻲ‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :1‬ﻣﺮاﺣﻞ ﺳﻮار ﻛﺮدن‬

‫ﺗﻜﻴﻪﮔﺎه ‪1‬‬

‫ﺑﺎزو ‪2‬‬

‫ﭘﻴﻦ ‪3‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :2‬رﺳﻢ ﻫﺎﺷﻮر ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫‪A‬‬

‫‪B‬‬
‫ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن‬
‫دادن ﻧﺤﻮه ﺳﻮار ﺷﺪن ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ؟‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :3‬ﻣﺮاﺣﻞ ﺳﻮار ﻛﺮدن‬

‫ﺗﻜﻴﻪﮔﺎه ‪1‬‬

‫ﺷﺎﻓﺖ ‪2‬‬

‫ﭘﻴﻦ ‪3‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :4‬رﺳﻢ ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬

‫‪C‬‬ ‫‪D‬‬ ‫ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺑﺮﺷﻲ‬

‫ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﻧﺤﻮه ﺳﻮار‬
‫ﺷﺪن ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ؟‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :5‬ﻣﺮاﺣﻞ ﺳﻮار ﻛﺮدن‬

‫ﺑﺎزو ‪2‬‬

‫ﺗﻜﻴﻪﮔﺎه ‪1‬‬ ‫ﭘﻴﻦ ‪3‬‬

 ‫ﻣﺜﺎل‪ :6‬رﺳﻢ ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫‪A‬‬

‫‪B‬‬

‫‪C‬‬

‫ﻛﺪام ﻧﻤﺎي ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن‬

‫دادن اﺗﺼﺎل ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ؟‬
 ‫ﺧﻄﻮط راﺑﻂ‬
‫ﺧﻄﻮط راﺑﻂ در داﺧﻞ ﺟﺴﻢ وارد ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻳﻚ داﻳﺮه ﺗﻮﭘﺮ ﺧﺘﻢ ﺷﺪه و در‬
‫اﻧﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ آن ﺷﻤﺎره ﻗﻄﻌﻪ در ﻳﻚ داﻳﺮه ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺧﻄﻮط راﺑﻂ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺎﻳﻞ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‬

‫ﺷﺎﻓﺖ‬
‫ﺑﻠﺒﺮﻳﻨﮓ‬
‫ﭘﻴﭻ‬ ‫ﺳﺮﭘﻮش‬
‫ﺳﺮﭘﻮش‬
‫ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪه‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫اﺟﺰاي اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ‬

‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻛﺎرﺑﺮدي‬

‫ﻣﺤﻞ اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ‬
 ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬
‫اﻧﺘﻘﺎل اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫ﻓﺮآﻳﻨﺪ‬

‫ﺗﺮﺳﻴﻢ اﻳﺪه‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ‬

‫)ﻛﺮوﻛﻲ(‬ ‫ﻗﻄﻌﻪ‬

‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
‫ﺷﻜﻞ‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻘﺸﻪ‬
‫‪ -1‬اﺑﻌﺎد‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬
‫اﻧﺪازه ﻧﻮﻳﺴﻲ‬
‫‪ -2‬اﻃﻼﻋﺎت ﻏﻴﺮ ﺗﺮﺳﻴﻤﻲ‬

‫ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
 ‫ﺗﻌﺎرﻳﻒ‬
‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻓﺮآﻳﻨﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺷﻜﻞ‪ ،‬ﻋﻼﻳﻢ و ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺷﺎﻣﻞ‪:‬‬

‫‪ -1‬اﺑﻌﺎد و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﺟﺰاي ﻗﻄﻌﻪ‬
‫‪ -2‬ﺟﻨﺲ ﻗﻄﻌﻪ‬
‫‪ -3‬اﻋﺪاد ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‬
‫‪ -4‬ﺳﻄﻮح ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻗﻄﻌﻪ )ﻧﻮع ﭘﺮداﺧﺖ ﺳﻄﻮح(‬
‫‪ -5‬ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫‪ -6‬ﺗﻮﻟﺮاﻧﺲ اﺑﻌﺎدي و ﻫﻨﺪﺳﻲ‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ‬

‫‪ -1‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺘﺮﻳﻚ )‪(ISO standards‬‬

‫‪32, 32.5, 32.55, 0.5 (not .5) ...‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‬

‫‪ -2‬ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﻨﭽﻲ‪-‬اﻋﺸﺎري‬
‫‪0.25 (not .25), 5.375 ...‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‬

‫‪ -3‬ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﻨﭽﻲ‪-‬ﻛﺴﺮي‬
‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪, 5‬‬ ‫‪...‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‬
‫‪4‬‬ ‫‪8‬‬
 ‫اﺟﺰاي اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ‬

‫‪10 Drill‬‬ ‫راﺑﻂ اﻧﺪازه‬

‫ﺧﻂ اﻧﺪازه‬
‫ﺧﻄﻮط ﻧﺎزك‬
‫ﺳﻬﻢ اﻧﺪازه‬
‫ﺧﻂ راﻫﻨﻤﺎ‬

‫ﻋﺪد اﻧﺪازه‬
‫‪50‬‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﺤﻠﻲ‬
‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‪:‬‬ ‫‪ -‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻛﻠﻲ‬
‫ﺟﻬﺖ ﻧﺼﺐ اﻳﻦ ﻗﻄﻌﻪ ‪...‬‬
 ‫راﺑﻂ اﻧﺪازه‬

‫ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺟﺴﻢ )ﻣﺮز ﻣﺤﺪوده آن( را ﺟﻬﺖ اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

 ‫ﺧﻂ اﻧﺪازه‬
‫اﻣﺘﺪاد و ﻣﺤﺪودهي را ﻛﻪ در ﻧﻈﺮ اﺳﺖ اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺪد اﻧﺪازه ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﺧﻂ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪10‬‬ ‫‪27‬‬

‫‪13‬‬
‫‪123‬‬
‫‪o‬‬

‫‪43‬‬
 ‫ﺧﻂ راﻫﻨﻤﺎ‬
‫ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺧﻂ راﻫﻨﻤﺎ ﻣﻲﺗﻮان ﺟﺰﻳﻴﺎت ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ از ﺟﺴﻢ را ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻣﺤﻠﻲ اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫‪10‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪10 Drill, 2 Holes‬‬

‫‪R16‬‬

‫‪13‬‬
‫‪123‬‬
‫‪o‬‬

‫‪43‬‬
 ‫راﺑﻂ اﻧﺪازه‬

‫ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻴﻦ ﺧﻄﻮط اﺻﻠﻲ ﻧﻤﺎ و ﺷﺮوع ﺧﻂ راﺑﻂ اﻧﺪازه اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‬
‫)‪.(≈ 1 mm‬‬
‫راﺑﻂ اﻧﺪازه ﺣﺪود ‪ 1-2 mm‬ﺗﺎ ﺑﻌﺪ از ﺧﻂ اﻧﺪازه اداﻣﻪ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﺘﺪاول‬

‫ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ‬
 ‫راﺑﻂ اﻧﺪازه‬

‫راﺑﻂ اﻧﺪازه وﻗﺘﻲ ﺑﺎ ﺧﻄﻮط ﻧﻤﺎ ﺗﻼﻗﻲ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺷﻜﺴﺘﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﺘﺪاول‬

‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ‬
 ‫ﺧﻂ اﻧﺪازه‬
‫ﺧﻂ اﻧﺪازه ﻧﺒﺎﻳﺪ ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻪ ﺧﻄﻮط اﺻﻠﻲ ﻧﻤﺎ و ﻳﺎ دﻳﮕﺮ ﺧﻄﻮط اﻧﺪازه رﺳﻢ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 2‬ﺑﺮاﺑﺮ‬

‫ارﺗﻔﺎع ﻋﺪد اﻧﺪازه‪ ،‬اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‬
‫‪16‬‬

‫‪11‬‬
‫‪34‬‬
‫‪35‬‬

‫ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 1‬ﺑﺮاﺑﺮ‬

‫ارﺗﻔﺎع ﻋﺪد اﻧﺪازه‪ ،‬اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‬
 ‫ﻋﺪد اﻧﺪازه‬
‫ارﺗﻔﺎع ﻋﺪد اﻧﺪازه ﺑﻴﻦ ‪ 2-3 mm‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻋﺪد اﻧﺪازه را ﺣﺪود ‪ 1 mm‬ﺑﺎﻻي ﺧﻂ اﻧﺪازه و در وﺳﻂ آن واﻗﻊ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﺘﺪاول‬
‫‪34‬‬
‫‪11‬‬

‫‪11‬‬
‫‪34‬‬
 ‫ﻋﺪد اﻧﺪازه‬

‫ﻫﺮﮔﺎه ﻓﻀﺎي ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﻋﺪد اﻧﺪازه و ﻳﺎ ﺳﻬﻢ اﻧﺪازه وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ‬
‫ﺧﺎرج راﺑﻂ اﻧﺪازه ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻀﺎي ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﻋﺪد اﻧﺪازه‬

‫وﺟﻮد ﻧﺪارد‬ ‫ﻓﻀﺎي ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﺳﻬﻢ اﻧﺪازه وﺟﻮد ﻧﺪارد‬
‫‪16.25‬‬
‫‪16.25‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬

‫ﻳﺎ‬
 ‫ﻋﺪد اﻧﺪازه‪ :‬واﺣﺪ اﻧﺪازه‬

‫در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ISO‬واﺣﺪﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻋﺒﺎرﺗﻨﻨﺪ از‪:‬‬

‫واﺣﺪ ﻃﻮل ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ )‪ (mm‬ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ ”‪.“mm‬‬

‫واﺣﺪ زاوﻳﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ درﺟﻪ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ ”‪.“o‬‬

 ‫ﻋﺪد اﻧﺪازه‬
‫‪ -1‬روش ﻫﻤﺘﺮاز‬

‫ﻋﺪد اﻧﺪازه ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻛﻪ از ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﻳﺎ از ﺳﻤﺖ راﺳﺖ‬

‫ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن ﺑﺎﺷﺪ )در ﺑﺎﻻ ﻳﺎ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺧﻂ اﻧﺪازه ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد(‪.‬‬

‫‪ -2‬روش ﻳﻚ ﺟﻬﺘﻪ‬
‫ﻋﺪد اﻧﺪازه ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ از ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻳﻚ ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻨﻬﺎ از ﻳﻚ روش اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻃﻮﻟﻲ ﺑﻪ روش ﻫﻤﺘﺮاز‬
‫‪30‬‬

‫‪30‬‬
‫‪30‬‬

‫‪30‬‬
‫‪30‬‬

‫‪30‬‬
‫‪30‬‬

‫‪30‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻃﻮﻟﻲ ﺑﻪ روش ﻳﻚ ﺟﻬﺘﻪ‬

‫‪30‬‬

‫‪30‬‬ ‫‪30‬‬

‫‪30‬‬ ‫‪30‬‬

‫‪30‬‬ ‫‪30‬‬

‫‪30‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬اﻧﺪازه ﻧﻮﻳﺴﻲ زاوﻳﻪاي ﺑﻪ روش ﻫﻤﺘﺮاز‬

‫‪45o‬‬

‫‪o‬‬

‫‪45‬‬
‫‪45‬‬

‫‪o‬‬
‫‪45o‬‬

‫‪45o‬‬
‫‪o‬‬
‫‪45‬‬

‫‪45‬‬
‫‪o‬‬

‫‪45o‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪ :‬اﻧﺪازه ﻧﻮﻳﺴﻲ زاوﻳﻪاي ﺑﻪ روش ﻳﻚ ﺟﻬﺘﻪ‬

‫‪45o‬‬
‫‪45o‬‬ ‫‪45o‬‬

‫‪45o‬‬ ‫‪45o‬‬

‫‪45o‬‬ ‫‪45o‬‬

‫‪45o‬‬
 ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﺤﻠﻲ‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻣﺤﻞ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻗﻄﻌﻪ و ﺧﺎرج از ﻧﻤﺎي ﻗﻄﻌﻪ ﻗﺮار‬

‫ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻓﻘﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﺘﺪاول‬
‫‪10 Drill‬‬ ‫‪10 Drill‬‬

‫‪10 Drill‬‬
‫‪≈ 10mm‬‬
‫ﺧﻴﻠﻲ دور‬
 ‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﭘﺎﻳﻪ‬

‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ دﻗﻴﻖ و ﻛﺎﻣﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت اﺑﻌﺎدي و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬

‫اﺟﺰاي ﻗﻄﻌﻪ را ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﻗﻄﻌﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﻗﻴﻖ ﺑﻴﺎن ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎﻳﺪ‪:‬‬

‫واﺿﺢ‬
‫ﻛﺎﻣﻞ‬
‫ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻛﻨﻨﺪه در‪:‬‬
‫‪ -‬ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ‬
‫‪ -‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬
 ‫‪L‬‬ ‫‪L‬‬ ‫ﻣﺜﺎل‬
‫ﻗﻄﻌﻪ‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه‬
‫‪L‬‬
‫‪S‬‬

‫‪L‬‬

‫‪S‬‬

‫‪S‬‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﺿﺮوري ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻳﻦ ﻗﻄﻌﻪ‪:‬‬

‫‪ -1‬ﻃﻮل‪ ،‬ارﺗﻔﺎع و ﻋﻤﻖ ﻗﻄﻌﻪ‬

‫‪S‬‬

‫‪ -2‬ارﺗﻔﺎع و ﻋﻤﻖ ﺳﻮراخ ﻫﺎ‬

‫”‪ “S‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺪازه اﺑﻌﺎدي‬ ‫‪ -3‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺳﻮراخ ﻫﺎ‬

‫”‪ “L‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ زاوﻳﻪ‬
‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ زاوﻳﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻂ اﻧﺪازه ﻣﺪور ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﻣﺮﻛﺰ‬
‫اﻳﻦ ﻗﻮس ﺑﺮ راس زاوﻳﻪ ﻣﻨﻄﺒﻖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﺘﺪاول‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﻮس‬
‫در اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﻮس‪ ،‬ﺷﻌﺎع ﻗﻮس در ﻧﻤﺎي ﻛﻪ ﻗﻮس ﺑﻪ اﻧﺪازه واﻗﻌﻲ ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
‫ﺷﺪه‪ ،‬داده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺣﺮف ”‪ “R‬ﻗﺒﻞ از اﻧﺪازه ﻗﻮس‪ ،‬ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺷﻌﺎع ﻗﻮس اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪0‬‬
‫‪20‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪20‬‬
‫‪R‬‬ ‫‪R‬‬
‫ﻳﺎ‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﻮس‬
‫ﻋﺪد اﻧﺪازهي ﻗﻮس و ﺳﻬﻢ اﻧﺪازه ﺑﺎﻳﺪ در داﺧﻞ )ﺳﻤﺖ ﻣﺮﻛﺰ اﻧﺤﻨﺎ( ﻛﻪ‬
‫ﻓﻀﺎي ﻛﺎﻓﻲ وﺟﻮد دارد ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻋﺪم ﻓﻀﺎي ﻛﺎﻓﻲ‬

‫ﻓﻀﺎي ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﻫﺮدو‬ ‫ﻓﻀﺎي ﻛﺎﻓﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاي ﺳﻬﻢ اﻧﺪازه‬
‫ﺑﺮاي ﻫﺮدو‬
‫ﺟﺎﺑﺠﺎي ﻋﺪد اﻧﺪازه ﺑﻪ ﺧﺎرج‬ ‫ﺟﺎﺑﺠﺎي ﻋﺪد و ﺳﻬﻢ‬
‫اﻧﺪازه ﺑﻪ ﺧﺎرج‬
‫‪R 62.5‬‬
‫‪0‬‬
‫‪20‬‬

‫‪R 6.5‬‬
‫‪R‬‬

‫‪R 58.5‬‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﻮس‬
‫ﺧﻂ راﻫﻨﻤﺎ ﺷﻌﺎﻋﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﻴﺒﺪار و ﺑﺎ زاوﻳﻪاي ﺑﻴﻦ ‪ 30 ~ 60‬درﺟﻪ و در اﻧﺘﻬﺎ‬
‫اﻓﻘﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﺘﺪاول‬

‫‪R62.5‬‬ ‫‪R62.5‬‬ ‫‪R62.5‬‬

‫‪60‬‬
‫‪o‬‬

‫‪R62.5‬‬
‫‪R62.5‬‬ ‫‪R62.5‬‬
‫‪30‬‬
‫‪o‬‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﻮس‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻗﻮس ﺑﻴﺮون از ﻛﺎﻏﺬ و ﻳﺎ در ﻧﻤﺎﻫﺎي دﻳﮕﺮ واﻗﻊ ﺷﻮد از‬
‫ﺧﻂ اﻧﺪازه ﺷﻌﺎﻋﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫روش اول‬

‫روش دوم‬

‫ﻛﺎﻏﺬ ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ اﻧﺤﻨﺎﻫﺎ‬
‫ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻌﺎع اﻧﺤﻨﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﺤﻠﻲ آورده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﺑﻌﺎد ﺗﻤﺎم ﺷﻌﺎع اﻧﺤﻨﺎﻫﺎ در ﻗﻄﻌﻪ ﻳﻜﺴﺎن اﺳﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﺷﻌﺎع‬
‫اﻧﺤﻨﺎ آورده ﻣﻲﺷﻮد وﻟﻲ ﻻزم اﺳﺖ در ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻧﻘﺸﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ‬
‫” ﺗﻤﺎم ﺷﻌﺎع اﻧﺤﻨﺎﻫﺎ ‪ Rxx‬ﻫﺴﺘﻨﺪ“‪.‬‬

‫‪R6.5‬‬ ‫‪R12‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‪:‬‬
‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‪:‬‬ ‫ﺗﻤﺎم ﺷﻌﺎع اﻧﺤﻨﺎﻫﺎ ‪ R6.5‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﺷﻌﺎع اﻧﺤﻨﺎﻫﺎ ‪ R6.5‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﮕﺮ آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺎﻏﺬ ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬
‫ﻳﻚ ﻣﻨﺤﻨﻲ از دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻗﻮس ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲآﻳﺪ از اﻳﻦ رو ﺑﺎﻳﺪ ﺷﻌﺎع‬
‫ﻗﻮسﻫﺎ و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﺮﻛﺰ آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﺘﺪاول‬

‫ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻤﺎس‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﺘﻮاﻧﻪ‬
‫اﻧﺪازهﻫﺎي ﺿﺮوري ﻗﻄﺮ و ارﺗﻔﺎع اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻜﺎﻧﻲ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺤﻞ ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن‪ ،‬در ﻧﻤﺎي ﻛﻪ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺷﻜﻞ داﻳﺮه دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫روش اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﺘﻮاﻧﻪ‬
‫ﻗﻄﺮ اﺳﺘﻮاﻧﻪ در ﻧﻤﺎي ﻃﻮﻟﻲ و ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ”‪ “φ‬ﻗﺒﻞ از ﻋﺪد اﻧﺪازه ﺑﻴﺎن‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪φ 100‬‬

‫‪φ 70‬‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﺳﻮراخ‬
‫اﻧﺪازهﻫﺎي ﺿﺮوري ﻗﻄﺮ و ارﺗﻔﺎع ﺳﻮراخ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺳﻮراخ ﺑﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺤﻞ ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن‪ ،‬در ﻧﻤﺎي ﻛﻪ ﺳﻮراخ ﺑﻪ‬
‫ﺷﻜﻞ داﻳﺮه دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫روش اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﺳﻮراخ )ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﻛﻮﭼﻚ(‬
‫ﺑﺎ ﺧﻂ راﻫﻨﻤﺎ و ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﺤﻠﻲ ﻗﻄﺮ و ﻋﻤﻖ ﺳﻮراخ در ﻧﻤﺎي ﻣﺪور ﻣﻌﺮﻓﻲ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ (2‬ﺳﻮراخ ﻛﻮر‬ ‫‪ (1‬ﺳﻮراخ ﺳﺮﺗﺎﺳﺮي‬

‫‪φ xx, yy Deep‬‬

‫‪φ xx‬‬

‫‪Hole’s‬‬
‫‪depth‬‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﺳﻮراخ )ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﺑﺰرگ(‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻂ راﺑﻂ و‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻂ اﻧﺪازهي‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻂ راﻫﻨﻤﺎ و‬

‫ﺧﻂ اﻧﺪازه‬ ‫ﻗﻄﺮي‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‬

‫‪φ xx‬‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﺳﻮراخ‬
‫اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﻣﺘﺪاول‬

‫‪φ xx‬‬ ‫‪φ xx‬‬

‫‪φ xx‬‬ ‫‪Rxx‬‬

‫‪φ xx‬‬

‫‪φ xx‬‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﭘﺦ )‪(CHAMFER‬‬
‫ﺑﺎ ﺧﻂ راﻫﻨﻤﺎ و ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﺤﻠﻲ ﻃﻮل ﺧﻄﻲ و زاوﻳﻪ ﭘﺦ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪θ‬‬
‫‪S θ‬‬
‫‪S‬‬

‫ﺑﺮاي ﭘﺦ ‪45o‬‬

‫ﻳﺎ‬

‫‪CS‬‬ ‫‪S S‬‬

 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ﮔﺮد‬
‫اﻧﺪازهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﻳﻦ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روش ﺗﻮﻟﻴﺪ آن داده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺎ ﻣﺮﻛﺰ‬

‫‪φ 12‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪R12‬‬

‫‪21‬‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ﮔﺮد‬
‫اﻧﺪازهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﻳﻦ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روش ﺗﻮﻟﻴﺪ آن داده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺎ ﻣﺮﻛﺰ‬

‫‪5‬‬
‫‪R12‬‬
‫‪12‬‬

‫‪21‬‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ﮔﺮد‬
‫اﻧﺪازهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﻳﻦ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روش ﺗﻮﻟﻴﺪ آن داده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪R12‬‬

‫‪12‬‬

‫‪16‬‬ ‫‪21‬‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ﮔﺮد‬
‫اﻧﺪازهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﻳﻦ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روش ﺗﻮﻟﻴﺪ آن داده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺮش اﺑﺰار‬

‫‪R12‬‬
‫‪12‬‬

‫‪27‬‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ﮔﺮد‬
‫اﻧﺪازهﻫﺎي اﻳﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺑﻌﺎد اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﻄﻌﺎت دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺮ روي‬
‫اﻳﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﺳﻮار ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻳﺎ روش ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻗﻄﻌﻪ داده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺧﺎر‬
‫)ﻗﻄﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد(‬

‫‪25‬‬
 ‫اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي ﮔﺮد‬
‫اﻧﺪازهﻫﺎي اﻳﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺑﻌﺎد اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﻄﻌﺎت دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺮ روي‬
‫اﻳﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﺳﻮار ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻳﺎ روش ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻗﻄﻌﻪ داده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪20‬‬
 ‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي‬

‫‪ -1‬راﺑﻂ اﻧﺪازه و ﺧﻂ راﻫﻨﻤﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ﺧﻄﻮط اﻧﺪازه ﺗﻼﻗﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
 ‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي‬

‫‪ -2‬راﺑﻂ اﻧﺪازه ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮﻳﻦ ﻣﺤﻞ ﺑﺮاي اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
 ‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي‬
‫‪ -3‬اﮔﺮ راﺑﻂ اﻧﺪازه ﺑﺎ ﺧﻄﻮط ﻧﻤﺎ ﺗﻼﻗﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ در ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ‬
‫اﻳﺠﺎد ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫اﺷﺘﺒﺎه‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ‬
 ‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي‬
‫‪ -4‬از ﺧﻄﻮط ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺧﻄﻮط ﺗﻘﺎرن و ﺧﻄﻮط اﻧﺪازه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان راﺑﻂ اﻧﺪازه‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
 ‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي‬
‫‪ -5‬از اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﺧﻄﻮط ﻧﺪﻳﺪ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
 ‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي‬
‫‪ -6‬اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﺧﺎرج از ﻧﻤﺎ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻣﮕﺮ آنﻛﻪ اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ‬
‫در داﺧﻞ ﻧﻤﺎ ﺑﻪ ﺷﻔﺎفﺗﺮ ﺷﺪن ﻧﻤﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
 ‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي‬
‫‪ -6‬اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﺧﺎرج از ﻧﻤﺎ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻣﮕﺮ آنﻛﻪ اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ‬
‫در داﺧﻞ ﻧﻤﺎ ﺑﻪ ﺷﻔﺎفﺗﺮ ﺷﺪن ﻧﻤﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ !!!‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮ‬
 ‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي‬
‫‪ -7‬اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي اﻧﺠﺎم ﺷﻮدﻛﻪ ﺷﻜﻞ و ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻗﻄﻌﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﺷﻔﺎف ﺑﻴﺎن ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
 ‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي‬
‫‪ -8‬ﺧﻄﻮط اﻧﺪازه ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺘﻲ اﻟﻤﻘﺪور در ﻳﻚ ردﻳﻒ و ﭘﺴﺖ ﺳﺮﻫﻢ‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
 ‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي‬
‫‪ -8‬از اﻧﺪازهﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﻜﺮاري ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬