ara yaymc1bk 88

Edebiyat Dizisi 04
Birinci Bas1m : 1992
Yap1hn Ozgiin Adi:
Unnameble
Kapak Tasanm: Vedat Q>rlu
Kapak lllustrasyonu:
Republicca
Tullio Pericoli, La
Dizgi: Armoni, 51216 36
Baski: Dogan Ofset, 504 03 92
ISBN 975 - 375 - 045 - 4
Ara Yaymc1hk
Ankara Cad. Konak Han No: 43 - 8
Cagaloglu - lstanbul
Tel: 527 87 30 - 526 96 87
 SAMUEL BECKETT

ADLANDIRILAMAYAN

Ti.irk\:esi:
Nail Bezel

ara yaymc1hk
 Nerde §imdi? Kim §imdi? Ne zaman §imdi? Sorusuz.
Ben, diyorum ben. lnan�s1z. Sorular hipotezler de bun­
lara. Gitmeyi surdur, gidi§ de buna, surdurme de. Olas1
m1d1r bir gun, b1rak1p surdurilr gitmeyi, benim i�eride
kald1g1m o gun, �1k1p gitmek yerine, eski yolda, gundu­
zu ve geceyi mumkun oldugunca uzakta ge�irmek i�in,
uzak degildi. Belki o ooyle ba§lad1. Yalmzca dinlendigi­
ni samyorsun, zamam gelince eyleme ge�menin daha iyi
olacagm1, ya da hi� nedensiz, ve �ok ge�meden goril­
yorsun bir daha bir §ey yapacak gucun yok. Nasti ba§la­
y1p nastl oldugu onemli degil. 0, o de, ne oldugunu bil­
meden. Belki de sadece eski bir §eye uyum gosterdim.
Arna bir §ey yapmad1m. Konu§uyorum sanki, ben degi­
lim, benim konumda, benim konumda degil. Gene! an­
lamdaki bu birka� s6z bir ba§lang1� i�in. Ne yapmam
gerek, ne yapacag1m, ne yapmam dogru olur, i�inde bu­
lundugum durumda, nastl bir yol izlemeli?

5
 At; ve yalm bir bagda§maZ g6rii§ler bilinci ile mi?
Yoksa soylenir soylenmez, ya da er ge�, ge�ersizligi ka­
mtlanacak dogrulamalar ve yads1malarla m1? Genelde
soylenirse. Ba§ka donti§ler olmah. Yoksa durum umut­
suz olurdu. Yine de olduk�a umutsuz. Daha ileri, daha
ileri gitmeden soylemeliyim, ne anlama geldigini bilme­
den bagda§maz gorii§ler bilinci diyorum. lnsanm yarg1-
ya vannay1 ertelemesinin bir yolu var m1, haz1rl1ks1z ol­
maktan ba§ka? Ben bilmiyorum. Evetlerin hay1rlann du­
rumu degi§ik, ben devam ettik�e onlar bana donecek­
lerdir ve, bir ku§ gibi, nas1l i§emeli aymms1z hepisinin
uzerine. Ger�ek oyle goruliiyor ki, eger benim duru­
mumda insan ger�ekten soz edebilirse, yalmzca soz
edemeyecegim §eylerden soz etmekle kalmayacag1m,
aym zamanda, daha ilgin� olam, aym zamanda ben,
mtimkun olursa daha ilgin� olam, §ey yapmak zorunda
kalacag1m, unutuyorum, neyse. Yine de konu§mak zo­
runday1m. Ben hi� sessiz olamam. Hi� bir zaman.

Yalmz olrnayacag1m, ba§lang1�ta. Tabii yalmz1m. Yal­

mz. Bu hemen soylenmeli. Ve insan nas1l emin olabilir,
ooyle karanhkta? Yammda birileri olacak. ·Ba§lang1�ta.
Birka� kukla. Sonra onlan sa�1p dag1tacag1m, rii zgara,
eger becerebilirsem. Ya nesneler, nesneler konusunda
benimsenecek dogru tutum nedir? Once, onlar gerekli
mi? Amma da soru. Ancak pek fazla kuruntulanm yok,
nesneler ve durumlar beklenmeli. En iyisi bir §eye karar
vennemek, bu baglamda, onceden. Bir §ey �1karsa orta­
ya, herhangi nedenle, onu goz ontine al. lnsanlann ol­
dugu yerde, deniyor, nesneler ve durumlar vard1r. Bu,
oncekini kabul edersen sonrakileri de kabul etmen ge­
rekir anlamma m1 geliyor? Zaman gosterecek. Ka�1ml-

6
mas1 gereken, neden bilmiyorum, sistem anlay1�1d1r. Bir
�eyleri olan insanlar, bir �eysiz insanlar, insans1z �eyler,
ne onemi var, onlan sa�1p dag1tmak zaman almaz diye
kendimi pohpohluyorum, ne zaman istersem, rtizgarla­
ra. Bilmiyorum nas11. En iyisi ba�lamamak olurdu. Arna
ben ba�lamak zorunday1m. Yani stirdtirmek zorunda­
y1m. Belki sonunda kalabahk i�inde soluksuz kalacag1m.
Dursuz duraks1z geli� gidi�ler, indirimli sat1�lar
heng:imesi. Hayir, tehlike yok, ondan.

Malone orada. Oltimlti canhhgmdan pek iz yok.Dti­

zenli oldugu ku�kusuz araliklarla ontimden ge�iyor,
eger onun ontinden ge�en ben degilsem. Hay1r, kesin­
likle, ben hareket etmiyorum. 0 ge�iyor, devinimsiz.
Ancak Malone konusunda fazla bir �ey olmayacak, on­
dan Omit edilecek bir �ey yok art1k. Ben kendi ad1ma s1-
k1lmak niyetinde degilim. Onun ge�i�ini izlerken merak
ettim golge yap1p yapmad1g1m1Z1. Anlamak mtimktin de­
gil. <:ok yakm1mdan ge�iyor, belki yanm metre kadar,
yava� yava�. hep aym yonde. 0 oldugundan neredeyse
eminim. Kenars1z �apka bana kesin kamt gibi gortinti­
yor. lki elini �ene kemigine destek ediyor. Bir tek soz
etmeden ge�iyor. Belki beni gormtiyor. Bu arada bir
gun durdurup konu�turacag1m onu. Diyecegim ki, bil­
miyorum, bir �ey derim, zamam gelince denecek bir �ey
bulurum. Burada gun yok, ama yine de terimi kullamyo­
rum. Onun belden yukansm1 gortiyorum, belde bitiyor,
beni ilgilendirdigi kadanyla. Govde dik. Arna ayaklan
tizerinde mi dizleri tizerinde mi bilmiyorum. Oturur du­
rumda da olabilir. Onu yandan gortiyorum. Bazen Mol­
loy mu diye dti�tintiyorum. Belki de Molloy'dur, Malo­
ne'nin �apkas1 ile. Arna Malone oldugunu dti�tinmek ak-

7
la daha uygun, ve kendi �apkasm1 giydigini. Bak bak,
i�te ilk �ey, Malone'nin �apkasi. Ba�ka giysi gormuyo­
rum. Belki Molloy burada bile degildir. Olabilir mi, be­
nim bilgim d1�mda? �uphesiz yer �ok buytik. Arahklarla
parlayan solgun �1klar bir mesafe izlenimi veriyor. Dog­
ruyu soylemek gerekirse hepsinin burada olduguna ina­
myorum, �n azmdan Murphy ve oburleri, hepimizin bu­
rada olduguna inamyorum, ancak �u ana dek yalmz Ma­
lone'yi gordum. Ba�ka bir hipotez, buradalard1, ama ar­
tik degiller. Bunu kendime uygun yolla inceleyecegim.
Ba�ka �ukurlar var m1, daha derinde? Benim yolumla
hangisine gelinir? Aptalca bir derinlik saplant1s1. Bizim
i�in aynlm1� ba�ka yerler var m1 ve buras1, Malone'yle
birlikte olgum, oburlerine giden dehliz mi ancak? Giri�i
bitirdim samyordum. Hay1r hay1r, hepimiz hep burada
olageldik, hep burada olacag1z, biliyorum bunu.
Art1k soru yok. Buras1 insanm goz9en kaybolmanm
sonuna geldigi yer degil mi? Malone'nin art1k onumden
ge�meyecegi gun gelecek mi? Malone'nin benim bulun­
dugum noktadan ge�ecegi gun gelecek mi? Onumden,
benim durdugum noktadan, ba�ka birinin ge�ecegi gun
gelecek mi? Hi� bir gorti�um yok, bu konularda.
Duygudan yoksun olmasam sakah bana ac1ma duy­
gusu verirdi. �enesinin iki yanmdan a�ag1 dogru sark1-
yor, e�it olmayan uzunlukta iki burma halinde. Benim
de ooyle dondugum bir zarnan oldu mu? Hay1r, ben hep
oturmu�umdur burada, aym noktada, ellerim dizlerimin
ustunde, hep onume bakarak, ku�evindeki bir bayku�
gibi. Gozkapaklanm hi� k1pirdamaz ve gozlerimden ya�­
lar akar yanaklanma. Beni ooyle aglatan nedir? Zaman
zaman. Burada uzucu bir �ey yok. Belki de s1v1la�m1�
beyindir. Her durumda gepni�in mutlulugu tumuyle sili-

8
nip gitmi�tir bellegimden, bir zamanlar orada oldugunu
varsayarsak. Ba�ka dogal i�levleri yerine getiriyorsam
ben bilincine varmadan oluyordur. Beni hi� bir �ey ra­
hats1z etmez. Vine de huzursuzum. Ben burada bulunah
hi� bir �eyde hi� bir degi�iklik olmad1. Arna bundan hi�
bir zaman da bir degi�iklik olmayacagm1 �1karmaya kal­
kamam. Bu du�uncelerin nereye goturecegini gormeye
�ah�ahm. Hep burada oldum, olmaya ba�layah beri, ba�­
ka yerlerdeki gorunttilerim ba�kalarmm katk1s1. Bu za­
man i�inde her �ey en btiyiik dinginlik, en yetkin duzen
i�inde surdti, anlamm1 kavrayamad1g1m bir iki belirti d1-
�mda. Hayir, sorun onlann anlamm1 kavrayamamam de­
gil, kendiminkini de kavrayam1yorum. Burada her �ey,
hayir, soylemeyecegim, soyleyebilme yetenegim yok.
Varlig1m1 kimseye bor�lu degilim, bu solgun ate�ler ay­
dmlatan ya da yakan turden degil. Hi� bir yere gitme­
den, hi� bir yerden gelmeden, Malone ge�er. Bu atalar,
geceleri i�inde lambalar yak1lan evler ve benzeri dti�un­
celer bana nereden geliyor? Butun bu sorulan kendime
soruyorum. Merak duygusuyla degil. Sessiz olamam.
Kendi konumda bir �ey bilme gereksinimim yok. Bura­
da her �ey belli ve a�1k. Hayir her �ey belli ve apk de­
gil. Ancak s6ylem surmelidir. Bu nedenle insan belirsiz­
likler icat ediyor. Soz soyleme sanat1. Omegin bu �1klar,
ki bir anlama gelmelerini beklerniyorum, nedir onlar ko­
nusunda bOyle garip olan, bOyle yanh� olan? Duzensiz­
likleri mi, istikrars1zhklan m1, bir an parlak bir an soluk
olu�lan, ama hi� bir zaman bir iki mumdan daha gu�lti
olmay1�lan m1? Malone bir saat mekanizmasmm dakikli­
gi i�inde gorunur ve gozden kaybolur, hep aym uzakhk­
ta, aym h1zla, aym yonde, aym tav1rla. Fakat 1�1klarm
oyunu kesinlikle onceden kestirilemez. Soylemek gere­
kir, benimki gibi goremeyen gozler belki de onlan gore-

9
 mez. Benim gozlerime bile goriinmedikleri olmuyor mu?
Belki de titremiyorlardir, sabittirler, istikrars1zhklarmm
nedeni benim alg1mm diizensizligidir. Bu soruya geri
donebilmeyi limit ederim. Fakat daha fazla ertelemeden
belirtecegim, unutup ge�meyeyim diye, devam etmek
ve sonuca varmak i�in bu 1�1klara giiveniyorum, onlara
benzer inamhr §a�kmhk kaynaklanna giivendigim gibi.
Yeniden ba§hyorum, ba§ka bir se�enegim olmad1gm­
dan. Nerede kalm1§t1m? A evet, bugiine kadar burada
siirmii§ olan kusursuz diizenden bunun hep bOyle gide­
cegi sonucunu �1karabilir miyim? <;1karabilirim tabii. An­
cak kendime ooyle bir soruyu sormam bile beni dii§iin­
diiriiyor. Bunun tek amacmm gev§eyen s6yleme canhhk
·katmak oldugunu kendi kendime soylemem bo§una, bu
miikemmel a�1klama beni doyurmuyor. Ger�ek bir zi­
hinsel ugra§m kurbam nuy1m, bilme gereksiniminin? Bil­
miyorum. Ba§ka tiirlii apklamay1 deneyim. Bir giin bir
degi§iklik olsa, zaten var olan bir diizensizlik ilkesinin
sonucu olarak, ya da ooyle bir degi§iklik olmak iizerey­
se, ne olur o zaman? Belki bu degi§ikligin niteligine
bagl1. Hayir, burada herhangi degi§iklik �ok onernli olur
ve o anda beni ta gerilere, i§lerin civcivli oldugu nokta­
ya gotiiriir. Ba§ka tiirlii apklamay1 deneyim. Ben burada
olah ger�ekten hi� bir §ey degi§medi mi? l�en ve yiirek­
ten, hayir, dur bir saniye, hayir, hi� bir §ey, bildigim ka­
danyla. Ancak, soyledigim gibi, yer �ok biiyiik olabilir,
�iinkii �ap1 dort metre gelebilir. Bu aym sonuca �1kar,
sorun sm1rlanm se�ebilmek olduguna gore. Merkezi i§­
gal ettigimi dii§iinmek ho§uma gidiyor, ancak bu hi� de
kesin degil. K1y1da bulunmak bir bak1ma daha iyi olur­
du, �iinkii gozlerim hep aym yone saplanm1§ durumda.
Ancak k1y1da bulunmad1g1m kesin. Boyle olsayd1, �ev­
remde dolanan Malone her donii§iinde �emberden d1§a-

10
n �1k1yor demek olurdu, bunun da milmkiln olmad1g1
belli. Arna Malone ger�ekten dolamyor mu, ya dogru bir
�izgi ilzerinde 6nilmden ge�iyorsa? Hay1r, o donilyor,
bunu hissediyorum, ve benim �evremde, bir gezegenin
gilne§i �evresinde donil§il gibi. Bir ses �1karsa, gider­
ken, silrekli duyard1m onu, sag1mda, arkamda, solumda,
onu yeniden gormeden once. Arna hi� ses �1karmaz,
�ilnkil ben sagir degilim, bundan eminim, yani yan yan­
ya eminim. Her durumda bir ses i�in merkezden k1y1ya
uzun mesafe ve ben ikisi arasmda bir yerde bulunabili­
rim. Aym oranda milmkilndilr ki, bunu yads1m1yorum,
ben de silrekli hareket halinde olabilirim, Malone beni
izliyor olabilir, aym yer gezegenini izledigi gibi. Bu du­
rumda benim 1§1klarm duzensizliginden yakmmam yer­
siz olur, �ilnkil bu dilzensizlik benim hep aym 1§1klan
hep aym a�1dan gorilyorum saymakta direnmemden
kaynaklamr. Her §ey milmkilndilr, hemen hemen her
§ey. Fakat benim i�in en iyisi bu yerin merkezinde devi­
nimsiz durdugumu dil§ilnmektir, yerin bi�imi ve bi.iyi.ik­
lilgil ne olursa olsun. Belki de en ho§uma giden de bu­
dur. K1sacas1, belli ki ben burada olahdan beri hi� bir
degi§iklik olmam1§, 1§1klarm dilzensizligi belki bir kurun­
tum, degi§iklik korkulacak bir §ey, anla§1lmaz bir rahat­
s1zhk.
Kulag1rna gelen sesler tilmilyle sag1r olrnad1g1m1 gos­
teriyor. Burada sessizlik neredeyse hi� bozulmam1§, ama
tam da oyle degil. Bu yerde duyulan ilk sesi amms1yo­
rum, onu daha sonra da �ok duydum. <:unkil burada
yerle§hleme bir ba§lang1� belirlemem gerek, yalmzca
belirginlik i�in bile olsa. Cehennem bile, ebedi olrnasma
kar§m, �eytan'm ba§kaldms1 ile ba§lar. Bu nedenle, bu
uzak benzetmenin 1§1gmda, hep burada oldugumu, ama

11
ge�mi�te hep burada bulunmad1g1m1 dii�iinebilirim. Bu
bana anlatimda �ok yard1mc1 olacaktir. Su ana dek kul­
lanmak i�in kendimde yetki bulmad1g1m bellegin de,
gereginde, soyleyecegi olacaktir. Bu hesaba katmad1g1m
en az bin sC>zciik demektir. Buna memnun da olabilirim.
l�te, kusursuz uzun bir sessizlik doneminden sonra gii�­
siiz bir �1ghk duyuldu, ben duydum. Malone de duydu
mu bilmiyorum. Sa�ird1m, �a�1rma sozii a�m degil. Bun­
ca uzun sessizlikten sonra kii�iik bir �1g1rt1, ve hemen
susturulu�u. Nas1l bir yarat1k �1kard1 bu sesi, sonra da
ara sira �1karan aym yarat1k mi? Anlarnak miimkiin de­
gil. Bu yarat1k insan olamaz, burada insan yarat1k yok,
olsa bile bagirmay1 b1rakm1�lar art1k. Su�lu Malone mi?
Ben miyim? Belki de �1kard1klan basit bir yellenme ola­
rnaz mi? Ne kotii bir saplantt, bir �ey olduktan sonra ne
oldugunu ara�t1rmak. Ke�ke belirtmek zorunda olmasay­
d1m. Bir �1g1rt1dan niye soz ediyorurn? Belki kmlan bir
�ey, birbirine �arpan iki �ey. Burada zarnan zarnan ses­
ler oluyor, bu yeter. Once bu �1g1rt1dan s6z ettim, �tinkil
bu ilkti. Obiirleri, olduk�a farkh. Onlan tamrnaya ba�la­
d1m. Hepsini tamm1yorum. Bir insan Halley kuyruklu
yild1zm1 gorme olanag1 bulamadan yetmi�inde olebilir.
Kendime de bir ba�lang1� atfetmem gerektigine gore,
bu ba�lang1� ile ya�ad1g1m yerin ba�lang1c1 arasmda bir
baglantl kurabilsem bana kolayhk olurdu. Bu yer beni
kabul etmeye hazir oluncaya dek bir yerde bekledim
mi? Yoksa o gelip yerle�mem i�in beni mi bekledi? Ya­
rarhhk a�1smdan onceki hipotez daha iyi ve zaman za­
man ona ba�vuracag1m. Ancak iki hipotez de tats1z.
Onun i�in diyecegim ki ba�lang1�lanm1z birbirine rasth­
yor, ve aym anda bu yer benim i�in yap1lm1�tir ben de
onun i�in. Ve tamrnad1g1m sesler heniiz kendilerini du-

12
yurmad1lar. Ancak bir �y degi§tirmeyecekler. <:1g1rt1 bir
§eyi degi§tirmedi, ilk duyuldugunda bile. Ya §a�irmam?
Onu bekliyor olmahyd1m.
Malone'ye bir arkada§ vermem zamam geldi ku§ku­
suz. Ancak once §U ana dek yalmz bir kez olan bir olay­
dan soz edecegim. Yinelenmesini sab1rs1zhkla bekliyo-·
rum. Insana benzer uzunca iki bi�im oni.imde �arp1§t1lar.
Di.i§ti.iler ve bir daha onlan gormedim. Dogal olarak
Mercier-Camier �iftini, bu sahte �ifti di.i§i.indi.im. Bundan
sonra tekrar alana girdiklerinde, yava§ yava§ birbirlerine
dogru ilerlerken, �arpt§acaklanm, di.i§i.ip gozden kaybo­
lacaklanm bilecegim, belki de ooylece onlan daha iyi
gozlemleyebilecegim. Yanh§. Malone'yi yine ilk kez ol­
dugu gibi bulamk�a gori.iyorum. Gozlerim hep aym yO­
ne bakt1g1 i�in yalmz tam oni.imde olan biteni, onu da
belirgince demeyecegim, gori.i§ ko§ullannm elverdigi ol­
�i.ide net gorebilirim; soz konusu durumda �arpt§ma, ar­
dmdan di.i§me ve gozden kaybolma. Onlarm geli§leri
konusunda goz ucuyla kan§tk bir gori.inti.iden ba§ka bir
§ey saglayamam, ama goz de ne goz. Onlarm izledikleri
yol da egri olmah, iki egri, ve soylememe gerek yok,
�ok yakm1mda bulu§uyor olmahlar. <:unki.i gori.i§ ko§ul­
lan, eger neden gozlerimin durumu degilse, ancak ya­
mmda olanlan gormeme olanak tamyor. Oturdugum ye­
rin de �evreleyen alana gore, eger buna alan denirse,
biraz daha yi.iksek oldugunu eklemeliyim. Alan dedigim
su ya da ba§ka bir s1v1 olabilir. Bu nedenle oni.imde
olan biteni en iyi gorebilmem i�in gozlerimi biraz indir­
mem gerek. Arna art1k indirmiyorum gozlerimi. K1saca,
yalmzca tam oni.imde gori.ineni gorebiliyorum, bana �ok
yakmda gori.ineni gorebiliyorum, en iyi gorebildigimi
koti.i gori.iyorum.

13
 Ni�in kendimi insanlar arasmda gosterdim' gun 1�1-
gmda? Bence bunu yapan ben degilim. �imdi buna gir­
meyelim. Hala gorebiliyorum onlan, delegelerimi. Bana
soyledikleri �yler! lnsanlar konusunda, gun �1g1. Onla­
ra inanmad1m. Fakat s6ylenenlerin baz1s1 etkisini surdur­
du. Ancak bu beylerle ne zaman, hangi kanallarla ileti­
�im kurdu� Buraya m1 girdiler onay1m olmadan? Hayir,
burada kimse ben istemeden yamma gelmedi. Oyleyse
ba§ka yerde. Arna ben hi� ba§ka yerde bulunmad1m. Fa­
kat insanlar konusunda bildigimi ve insanlarm ona nas1l
dayand1gm1 ancak onlardan ogrenmi§ olabilirim. Bu bil­
digim de �ok degil. Onsuz da yapabilirim. Hi� bir i§e
yaramad1gm1 da soylemiyorum. Ondan yararlanacag1m,
mecbur kahrsam. Bu ilk olmayacak. Anlayamad1g1m, hi�
temasta bulunmad1g1m insanlara bu bilgiden dolay1
bor�lu olma du�uncesi. Bu yarad1h�la gelen bilgi olabilir
mi? lyi ve kotu bilinci gibi. Bu bana olas1 goriinmuyor.
Ornegin annem konusundan yarad1h§dan gelen bilgi, us
ahr m1 bunu? Bana gore hay1r. Annem onlann en �ok
sevdigi konulardan biriydi, konu�rnak i�in. Onlar bana
Tann konusunun da i�zunu gosterdiler. Son �ozumle­
mede ona bagh oldugumu soylediler. Bally'deki, ne ol­
dugunu unutuyorum, guvenilir Tann gorevlilerini kay­
nak veriyorlard1, onlara o yer paha bi�ilmez ya�arna ye­
tisinin bogaz1mdan i�eri itildigi yerdi. Fakat benim yut­
rnamda kesinlikle kararh olduklan �ey turde�lerimdi. Bu
konuda ac1mas1zd1lar. Bu soylevlerden �ok az �y amm­
s1yorum, ya da hi� bir �y ammsam1yorum. <;;:ok fazla da
anlam1� olamam. Yine de baz1 betimlemeler akhmda
kalm1�, istemesem de. Sevgi uzerine, zeka uzerine bana
dersler verdiler, �ok degerli, �ok degerli. Bana say1 say­
rnay1 da ogrettiler, uslamlarnay1 bile. Bu sa�mahklardan
baz1s1 bazen i� yaram1�llr, bunu yads1m1yorum, i� ya-

14
rad1g1 durumlar da onlar bana kan§masalard1 hi� ortaya
�1kmayacak olan durumlard1. Hala kullamyorum, k1�1m1
ka§1mak i�in. A§ag1hk tipler olmahyd1 bunlar, cepleri ze­
hir ve panzehirle dolu. Belki de biittin bu ogretim yaZl§­
ma ile oldu. Yine de yiizlerini tamyorum gibi geliyor.
Belki de fotograflardan. Btitiin bu sa�mahklar ne zaman
son buldu? Son buldu mu? Son birka� soru. Bu bir ara
m1? Bir an dordti be§i geliyordu iistiime, buna raporlan­
m sunmak diyorlard1. 6zellikle birisine kar§1, sanmm ad1
Basil'di, ii;im nefretle dolard1. Agzm1 ai;madan, goren
gozleri yine de ctiruf gibi iistiimde, beni her an biraz
daha olmam1 istedigi hale getiriyordu. Hala ofkeyle ba­
k1yor mu bana golgelerden? Ad1m1 yine zorla kullamyor
mu, hile ile taktiklan ad1mJ, tistteki dtinyalarmda, sabir­
la, mevsimden mevsime? Hayir hay1r, burada giivenlikte­
yim, bu onemsiz yaralan bana kimin a�1gm1 merak ede­
rek kendimi eglendiriyorum.
6teki tam iisttime geliyor. Ag1r perdeler arkasmdan
�1kar gibi geliyor, birka� ad1m ilerliyor, bana bak1yor, ve
geri i;ekiliyor. Beli biiktilmti§ ve goriilmez yiikler ta§1yor
gibi. En iyi gordugum §apkas1. �apkanm iistti y1pramp
y1rtilm1§, eski bir �izme tabam gibi, dagm1k kir sa�lan i;1-
k1yor d1§an. Gozlerini kaldmyor ve ben yalvaran bak1§1-
m hissediyorum, onun i�in bir §ey yapabilirmi§im gibi.
Ba§ka bir izlenim, aym ol�iide as1ls1z, o bana armagan­
lar getiriyor, venneye cesaret edemiyor. Geri gotiiriiyor,
ya da dii§iiriiyor, ve armaganlar yok oluyor. �ok s1k gel­
miyor, daha ayrmtlya giremem, ama geli§i kesinlikle dti­
zenli. Bugiine kadar onun ziyareti Malone'nin ge�i§ine
rastlamad1. Belki bir gun rastlar. Rastlamas1 buradaki
egemen diizenin bozulmas1 olmaz. Malone'nin yoriinge­
sini birka� santimetreye kadar hesaplayabiliyorsam, di-

15
yelim benden bir metre kadar uzaktan ge�tigini yanh§­
hkla varsayarak, otekinin ge�tigi yolu bilemem demek­
tir. <;unkii ne zamam ol�me yetenegim var, ooylece bu
baglamdaki biitiin hesaplamalar ge�ersiz kalacakttr, ne
de ikisinin goreceli h1zlanm ka�1la§ttrma yetenegim. Bu
nedenle ikisini aym anda gorme §ansma erecek miyim
bilemem. Arna erecegimi dii§iiniiyorum. <;-Unkii eger iki­
sini aym anda hi� goremeyeceksem, onlarm goriinmele­
ri arasmdaki zaman bo§lugu hi� degi§miyor demektir.
Hay1r, yanh§. <;unkii bu zaman arahg1 olduk�a degi§ebi­
lir, ve samyorum degi§iyor, ama hi� yok olmuyor. Yine
de dii§iiniiyorum ki bu degi§ken zaman arahgmdan do­
lay1 iki konugum goziimiin oniinde bulu§abilir, �arpl§a­
bilir ve belki de birbirlerini devirebilirler. Burada her §e­
yin er ge� yinelendigini s6yledim, hay1r, s6yleyecektim,
sonra vazge�tim. Arna bunun kar§1la§malar i�in ge�erli
olmamas1 miimkiin degil mi? Tamk oldugum tek kar§1-
la§ma, uzun zaman once, heniiz hi� yinelenmedi. 0 kar­
§ila§ma belki bir §eyin sonuydu. Belki de ben Malone'yi
ve otekini aym anda, �arp1§ma halinde, gordugum gun
onlardan kurtulacag1m, beni rahats1z ediyor da degiller.
Ne yaz1k ki benim huzurumu bozan yalmz onlar degil.
Ba§kalan da geliyorlar bana dogru, oniimden ge�iyorlar,
�evremde dolamyorlar. Ve ku§kusuz daha ba§kalan, §U
ana dek goze goriilmeyen. Yine soyliiyorum, beni rahat­
s1z etmiyorlar. Ancak uzun donemde usandmc1 olabilir.
Anlam1yorum nas11. Yine de olas1hk goz oniinde bulun­
durulmah. lnsan bir §eyleri devinime ge�iriyor, onlan
nas1l durduracagm1 dii§iinmeden. Konu§mak i�in. lnsan
konu§maya ba§hyor, isteme bagh olarak susmak miim­
kiinmii§ gibi. Boylesi daha iyi. Nesnelere ve dwumlara
ve soze bir son vermek i�in bir yol aramak, soylemin
siirmesini saglayan budur. Hayir, dii§iinmeye �ah§ma-

16
mahy1m, saylemeliyim yalmzca. Yontem olsun olmasm,
sonunda bi.iti.in bunlan kovmak zorunda kalacag1m, ko­
nu§mada gosterdigim ivediligin bu yere yi.ikJedigi varhk­
lan, nesneleri, bi�imleri, sesleri ve l§1klan. Soyleme �11-
gmhgmda ger�ek kayg1s1. Bu nedenle bir kar§ila§ma yo­
luyla olas1 bir kurtulu§a duyulan ilgi. Ancak bu kadar
h1zh degil. Once kirlet, sonra temizle.
Belki de kendime biraz ilgi gosterme zamam geldi,
bir degi§iklik olur. Er ge� bu duruma di.i§ecegim. tlk ba­
k1§ta bu olanaks1z gori.ini.iyor. Ben, ti.imi.iyle ben, yara­
tiklanmla aym kirli solukta. Kendimden soz etmek, bu­
nu gori.iyorum, §Unu hissediyorum, korkuyorum, i.imit
ediyorum, biliyorum, bilmiyorum demek? Evet, soyleye­
cegim bunlan, ve yalmz kendi konumda. Duymaz, ey­
lemsiz ve dilsiz, Malone doni.iyor, gi.i�si.izli.iklerimi hi�
bilmeyen bir yabanc1, hi� olabilecegim gibi biri degil.
Ben bo§una hareketsizim, o tann. Ya oteki? Ona bana
yalvaran gozler verdim, benim i�in annaganlar, yard1m
gereksinimi. 0 bana bakmaz, varhg1mdan habersiz, hi�
bir eksigi yok. Yalmz ben insamm, geri kalan hepsi tan­
nsal.
Hava, bu hava, bu eski kestaneden s1k1p �1kanlacak
bir �ey var m1? Yakm1mda gri, bulamk�a saydam, o bi.i­
yi.ili.i �emberin d1§mda derinle§iyor ve ge�ilmez ince ti.il­
lerini yay1yor. Burnumun dibinde olan biteni gormemi
saglayan o solgun 1§1g1 salan ben miyim? Bunu varsay­
makla §U anda kazamlacak bir §ey yok. Soylendigini
duymu§umdur, oyle derin hi� bir gece yoktur ki sonun­
da yalmzca kararm1§ bir gokyi.izi.inden ya da yerin ken­
dinden gelen bir 1§1kla delinmesin. Burada geceyle ilgili
bir §ey yok. Once bulamk, sonra 1§1k ge�irmez bu grilik
yine de aydmhk. Gozlerimin delmeye �ah§t1g1 ve daha

17
yogun hava olarak gordilgil bu perde aslmda kur�un ka­
dar s1k1 �evre duvan olamaz m1? Bu noktay1 a�1khga ka­
vu�turmak i�in bir sopa ya da smk ve onu kullanacak
bir ara� gerekirdi, biri olmadan da obilril bir i�e yara­
maz. Bu arada, gelecek zaman ve �arth eylernsilerle de
yapabilirdim. Onu tam kar�1ma cirit gibi atard1m, �1kan
sesten �evremi ku�atanm ve dilnyam1 karart1p silenin es­
ki bo�luk mu yoksa madde ile dolu mu oldugunu anlar­
d1m. Ya da onu elimden b1rakmadan bir kilt� gibi kulla­
mr, bo�luga ya da engele batmrd1m. Fakat sopa gilnleri
geride kald1, burada ben yalmz kendi bedenime gilve­
nebilirim, en kil�ilk devinimi yapamayan, gozleri bir za­
manlar oldugu gibi art1k hi� kapanamayan bedenime;
Basil ve tak1mma bak1hrsa beni gormekten kurtarmak,
uyanmaktan kurtarmak i�in, beni uyku karanhgma �ek­
mek, uzaga, a�ag1ya ve yukanya gokyilzilne bakmamam
i�in; gozlerim onlerindeki dar alana saph kalmah, zama­
nm o/o 99 unda gorillecek bir �eyi olmayan bu dar ala­
na. Yanan komilr gibi ktrmlZI olmahlar. Bazen iki retina­
nm birbirine donilk olup olmad1gm1 merak ederim.
Aslmda dil�ilnillilrse bu grilikte yer yer gill k1rm1z1s1
renkler var, belli ku�larm tilyleri gibi, bunlardan renkli
papagam amms1yorum.
Her �ey ister kararsm, ister aydmlansm, ister gri ola­
rak kalsm, ba�lang1�ta gereksindigimiz gridir; grinin ne
oldugundan, ne yapabildiginden, karay1 ya da aydmhg1
birak1p biri yada obilril olabildiginden dolay1. Belki de
ben gri konusunda, gri i�inde aldam�lara a�1k bir av1m­
d1r.
Nasti yazabilirim bu ko�ullarda, bu ac1 budalal1gm
yalmz elle ilgili boyutunu dil�ilnsek bile? Bilmiyorum.
Bilebilirdim. Arna bilemiyecegim. Bu kez degil. Yazan

18
benim, elini dizinden kald1ramayan ben. Dii�tinen be­
nim, yazmaya yetecek kadar, ba�1 uzaklarda olan ben.
Matta'y1m ben, ve melek, �arm1htan once gelen, giinah­
tan once, dtinyaya geldim, buraya.
Bunu ekliyorum, durumu saglama almak i�in. Soyle­
digim bu �eyler, becerebilirsem soyleyecegim bu �eyler
yok art1k, hentiz yok, hi� olmad1lar, hi� olmayacaklar,
ya da vardilarsa, varlarsa, var olacaklarsa, burada degil­
lerdi, burada degiller, olmayacaklar, ama ba�ka bir yer­
de. Ancak ben buraday1m. Bu nedenle bunu eklemek
zorunday1m. Burada olan ben, konu�amayan dti�tine­
meyen ben, ve konu�mas1, bu nedenle biraz dti�tinmesi
gereken, bunu yalmzca burada olan benle ilgili, i�inde
bulundugum buras1 ile ilgili yapamayan, ama ba�ka yer­
lerde olan benle ilgili, ba�ka yerde olacak benle, ve bu­
lundugum bulunacag1m yerlerle ilgili biraz yapabilen,
yeterli ol�tide, bilmem nas1l, onemi yok. Arna gelecek
ne denli belirsiz olursa olsun, ge�mi�te ba�ka yerde bu­
lunmad1m. Bu nedenle soylenecek en basil �ey soyledi­
gimin, soyleyecegimin, eger soyleyebilirsem, bulundu­
gum yerle, orada bulunan benle ilgili oldugunu soyle­
mektir, bunlar tizerine dti�iinebilecek ve konu�abilecek
yetenegim olmad1g1 halde bunlar konusunda konu�ma
ve bu nedenle de biraz dti�tinme zorunlugumdan, dtir­
ttimden dolay1. Bu konuda, ben ve oturdugum yer ko­
nusunda soyledigim, soyleyebilecegim ne varsa zaten
soylendi, �tinkti hep burada bulundum, hala da burada­
y1m. Nihayet ho�uma giden bir par�a akil ytirtitme, ve
konumuma deger. Bu demektir ki kayg1 i�in bir nede­
nim yok. Arna yine de kayg1hy1m. Boylece bir felakete
dogru gitmiyorum, hi� bir yone gitmiyorum, sertivenle­
rim bitti, soyleyecegim soylendi, buna sertivenlerim di-

19
yorum. Arna yine de hissetmiyorum. Aslmda, sozum
benle ve burayla ilgili oldugu iein, ikisine de son venne
ugra�mda olmaktan eok korkuyorum. Bu hie de onemli
degil, fakat onlardan kurtulduktan sonra yeniden ba�la­
ma zorunlugu, bilinmeyen bir yerden, ki�i ve konudan
ba�lama ve yeniden kendime kazanma, burada, kesin­
likle yeni yollarla, ya da eok eski yollarla, her yeni gidi�­
te tanmamayan. Her konuya giri�teki belli karga�a ve
��kmhgm kaynag1, sueluyu yerine koyup infaza haz1rla­
maya yetecek kadar uzun zaman. Yine de bir gun ken­
dimi b1rakmaktan, bag1�lamaktan umutsuzluga du�mu­
yorum, sessiz kalmadan. 0 gun, bilmiyorum niein, ses­
siz kalacag1m, ve bitirecegim, bunu biliyorum. Evet, bu
umut var, yine, kendimi yapmama, yitirmeme, hep bu­
lundugumu soyledigim bu yerde kalma umudu, fakat
burada bitirme uzerine eabuk bir �ey soylemeliydim,
eok guzel olurdu. Fakat bu dilenir mi? Evet, dilenir, son
bulmak eok guzel olurdu, kim olursam olay1m, nerede
olursam olay1m.
Umanm bu giri� hemen son bulur ve benim i�imi bi­
tirecek anlat1m ba�lar. Ne yaz1k ki her zaman oldugu gi­
bi devam etmeye korkuyorum. <;;:unku devam etmek de­
mek buradan gitmek, beni bulmak, yitirmek, yok olmak
ve yeniden ba�lamak demek, once bir yabanc1, sonra
yava� yava� yine her zamanki ki�i. her zar.1an buluna
geldigimi s6yleyecegim ba�ka bir yerde, gormekten, ha­
reket etmekten, du�unmekten, konu�maktan yoksun ol­
dugum iein hie bir �y bilmeyecegim bir yerde, bu en­
gellere kar�m yine de yava� yava� bir �eyler bilecegim,
buranm yine her zamanki eski yer oldugunu gosterecek
kadar, benim iein yap1lnu� gori.inen ama beni istemeyen
aym yer, benim de hem istedigim hem istemedigim yer,

20
�e\im sizin, ya beni kusup atan ya da yutan yer, hi\ bir
zaman anlayarnayacag1m, belki de sadece bir zarnanlar
i\inde dola�t1g1m uzak kafatas1mm i\i, �imdi saplanm1-
�1m bir yere, ki.i\i.iklugumden yitmi�, ya da duvarlara
kar�1 ugra�an, ba�1mla, ellerimle, ayaklanmla, s1rt1mla,
ve hep eski oyki.ilerimi mmldayan, eski oyki.imi.i, sanki
ilk kez gibi. Bu nedenle korkulacak bir �ey yok. Arna
ben yine de korkuyorum, yine de. Denenecek ger\ek­
ten yeni bir �ey yok mu? Umudumdan soz ettim, fakat
bu ciddi degil. Konu�abilseydim arna hi\ bir �ey soyle­
meseydim, ger�ekten hi\ bir �ey? 0 zarnan ya�h doygun
bir SJ�anm kemirdigi kemirilerek olmekten kurtulabilir­
dim, ki.i�i.ik tenteli yatag1m, be�igim de kurtulabilirdi, ya
da eski be�igim i\inde bu denli h1zh kemirilmezdim,
par�alanan etlerim yeniden ori.ilecek Zaman bulurdu ye­
niden par�alanmadan once, Kafkaslar'da oldugu gibi.
Ancak konu�mak ama bir �ey soylememek olanaks1z
gori.ini.iyor, ba�ard1m samyorsunuz, ama hep gozi.ini.iz­
den ka�an bir �ey oluyor, biraz evet biraz hay1r, bir si.i­
vari alaym1 yok etmeye yeterli. Arna bu kez kim oldugu­
mu, nerede oldugumu soylerken, kendimi yitirmeme,
buradan gitmeme, burada son bulma umutsuzluguna
di.i�mi.iyorum. Mucizeyi onleyen, belki de biraz fazla ba­
g1mh oldugum yontem anlay1�1. Promete'nin su�unu
anndird1ktan yirmi dokuz bin dokuz yi.iz yetmi� y1l son­
ra kurtanlm1� olmas1 kafur gibi i.i�i.iti.iyor i�imi. <;i.inki.i
tannlarla alay eden, ate�i bulan, bal\1g1 dogasmdan ay1-
ran ve at1 evcille�tiren, k1saca insanhga iyilikte bulunan
o inan�s1z ile aramda bir ortak yan bulunmad1gmdan
eminim. Arna durum yine de anmaya deger. K1saca,
kendimize bir son vermeden kendimden ve bu yerden
soz edebilecek miyim, sessiz kalabilecek miyim, bu iki
soru arasmda herhangi bir bag var m1? Sorunlar gibisi

21
yok. Devam etmek i�in birka� tane var, belki de yalmz
bir tane.
Biiti.in bu Murphy'ler, Molloy'lar ve Malone'ler beni
aldatamazlar. Zamamm1 bo�a harcatt1lar, bana bo� yere
ac1 �ektirdiler, kendilerinden soz ettirdiler, oysa ben ko­
nu�may1 bitirmek i�in kendimden, yalmz kendimden
soz edecektim. Kendimden soz ettim dedim, �u anda
soz ediyorum. �u anda ne demi� oldugum hi� umurum­
da degil. �imdi kendimden soz edecegim, ilk kez Bu
ac1lanm1 �ekenlerin destegini almakla iyi enigimi di.i�i.in­
mi.i�tiim. Yamld1m. Onlar benim ac1lanm1 hi� �ekmedi­
ler, benimle kar�1la�tmhrsa onlar hi� ac1 �ekmediler, on­
larm ac1lan hi� bir �ey degil, ancak benimkinin zerresi,
gormek i�in kendimden ay1rd1g1m bir zerre. �imdi gitsin­
ler, onlar ve ti.im otekiler, kulland1klanm ve ·kullanma­
d1klanm, gidin, size ooi.in� verdigim ac1lanm1 geri verin
ve ya�m1mdan, bellegimden, korkulanmdan ve utan�­
lanmdan �1k1p gidin, yok olun. l�te, �imdi burada ben­
den ba�ka kirnse yok, kirnse �evremde donmi.iyor, kim­
se bana dogru gelmiyor, gozlerimin oni.inde kirnse kim­
se ile kar�ila�m1yor, bu yaratiklar hi� olmad1lar, yalmz
ben ve bu kara bo�luk hep olageldik. Peki sesler? Hay1r,
her �ey sessiz. Ya 1�1klar, bunca umut baglad1g1m 1�1klar,
onlar da gitmeli, sonmeli mi? Evet, gitsinler, burada 1�1k
yok. Gri de istemiyorum, kara demeliydim. Yalmzca ben
o halde, konusunda hi� bir �ey bilmedigim, hi� konu�­
mad1g1m d1�mda, bir de bu kara , onu de bilmiyorum,
kara ve bo� olu�u d1�mda . Konu�mak zorunda oldugu­
ma gore bunlar i.izerine konu�acag1m, art1k konu�ma ge­
reksinimi duymaymcaya dek. Ya Basil ve tak1m1? Var ol­
mad1lar, uyduruldular, neyi apklamak i�indi u nuttum.
Evet, hepsi yalan, Tann ve insan, doga ve gi.in 1�1g1, yi.i-

22
regin ta�malan ve anlama yollan, hepsi uydurma, adice,
yalniz benim uydurmam, kimsenin yard1m1 olmadan, za­
ten kimse yok, kendimden soz etme zamanim ertelemek
i�in uydurdugum. A111k anmayacag1z onlan.
Ben, konusunda bir �y bilmedigim, bil iyorum gozle­
rim apk, �i.inki.i si.irekli ya�lar ak1yor. Otu rdugumu bili­
yorum, ellerim dizlerimde, �i.inki.i kal�alanma, ayak ta­
banlanma, avu�lanma ve dizlerime kar�1 bir basm� var.
Avu�lanmdaki basm� dizl�rimden, dizlerimdeki avu�la­
nmda n, ama kal�ama, aya k tabanl anma kar�1 bast1ran
nedir? Bilmiyorum. Omurgam destekli degil . Bu ayrmt1-
lan s1rt i.isti.i yatmad1g1mdan, bacaklanmm kalk1k ve diz­
lerden bi.iki.ik olmad1gmdan ve gozerimin kapah oldu­
gundan emin olmak i�in aniyoru m. Ba�lang1�ta bedenin
konumunu belirtmek iyidir, daha onemli konulara ge�­
meden once. Ancak dogru oni.ime bakt1g1m1 soyledim,
bunu soyleten nedir? S1rt1mm dik oldugunu hissediyo­
rum boynumun sert oldugunu ve k1vnhp donmedigini,
ve i.isti.inde de ba�1m, bir sopanm i.isti.inde tabak gibi.
Bu benzetmeler gereksiz. Sonra gozya�lanmm yi.izi.inden
boynumdan ak1�1 var, yi.izi.im one egik ya da yukan kal­
k1k olsayd1 boyle akmazlard1 gibi geliyor bana . Ancak
egik olmayan ba�1 tam one bakmakla, dikey alam yatay
alanla kan�t1rmamahy1m. Zaten bu soru ikincil onemde,
�i.inki.i hi� bir �ey gormi.iyorum. Giyinik miyim? Bu soru­
yu �ok kez sordum kendime, sonra birden Malone'nin
�apkasmdan, Molloy'un paltosundan ve Murphy'nin el­
bisesinden soz etmeye ba�lad1m. G iyiniksem de hafif
giysiler var i.izerimde. Gozya�lanmm gogsi.imden , yanla­
nmdan ve s1rt1mdan ge�tigini hissediyorum. A evet, tam
gozya�lanyla y1kamr durumday1m. Gozya�lanm once sa­
kahmda toplamyor, sakahm onlan tutamaymca-- hayir,

23
sakal yok, sa� da yok, omuzlanmda ta§1d1g1m pi.iriizsi.iz
bi.iytik bir yumurta, gozler dt§mda bir ozelligi yok, on­
lardan da yalmz goz �ukurlan kalmt§. Avu�lanmdan ve
ayak tabanlanmdan gelen §U ana dek yok edemedigim
veriler olmasa , kendime bir yumurta bi�imini verirdim,
ama koyulugunu degil, �atlarnay1 onlemek i�in herhangi
yerinde iki delik olan yumurta, yogunlugu ise zamk gi­
bi. Arna yava§, yoksa hi� varamayacag1m. Giysi konu­
sunda §U anda tozluk d1§mda bir §ey di.i§i.inemiyorum,
bir de §Uramdan buramdan sarkan birka� pa�avra . Mi.is­
tehcenlikler de yok aruk. Ni�in bir cinsiyetim olsun,
burnum bile yokken? Bi.iti.in bu §eyler di.i§ti.i, bi.iti.in �·­
kmt11t §eyler, gozlerim ve sa�1m da birlikte, hi� bir iz b1-
rakmadan, oyle derine di.i§ti.iler ki ben duymadtm, hala
da di.i§i.iyor olabilirler, sa�1m bir kurum par�as1 gibi ya­
va§ yava§, hi� duyrnad1 bu di.i§i.i§i.i kulaklanm. Bayag1 ve
gereksiz sozci.ikler, eski adi ruhtan, ben sevgiyi, mi.izigi
ve �i�ek a�an ku§i.izi.imi.i kokusunu buldum, kendimden
kurtulmak i�in. Organlar, onlars1zhk, hayal etmek kolay,
bir tann, bu ka�1mlrnaz, onlan hayal edersin, kolay, yo­
gunlugu azalir en koti.isi.ini.in, uyuklarsm, bir an. Evet,
Tann, dinginligi yoguran, hi� inanmad1m, bir saniye bi­
le. Art1k duraklamalar da yok. Hi� bir §eyi ahkoyamaz
m1y1m o halde, di.i§i.incelerimi ta§tffit§ hi� bir §eyi, soz­
ci.iklerim altmda egilmi§, ben gizlenirken? Bu akan goz­
�ukurlanm da kurulayacag1m, t1kayacag1m onlan, i§te,
oldu, art1k gozya§t yok, konu§an bi.iytik bir yuvarlag1m,
var olmayan §eyler i.izerine konu§an, belki de var olan
§eyler i.izerine, bilmek mi.imki.in degil, konu dt§t. A evet,
tez havay1 degi§tireyim. Ni�in yuvarlak, ni�in ba§ka bir
§ey degil, ve ni�in bi.iytik? Ni�in silindir degil, ki.i�i.ik bir
silindir? Bir yumurta, orta boyda? Hay1r haytr, bunlar es­
ki sa�rnahklar, yuvarlak oldugumu hep biliyordum, kat1

24
ve yuvarlak , ama soyleyemiyordum, ptirtizler de yok
delikler de, belki goze gortinmez ya da Sirius yild1z1 ka­
dar btiytik, bu sozler hi� bir a nlam ta�1m1yor. O nemli
olan yuvarlak ve kati olmam, bunun nedenleri olmah,
sarsmtilara bagh girintili �1kmt1h dtizensiz bir bi�im yeri­
ne kat1 ve yuvarlak olmamm nedenleri vardir, ama yeter
nedenlerle ugra�t1g1m Geri kalan her �eyden vazge�i­
yoru m, bir an i�in beni sarmasmm griden daha degerli
olacagm1 dti�tindugum bu sa�ma karadan da. Ne sa�ma­
hklar bunlar 1�1k ve karanhk konusunda. Nas1l sald1m
onlara zevkle kendimi. Arna ger�ekten yuvarlak, tam bir
top gibi mi yuvarlamyorum? Yoksa bir yerlerde dengede
miyim, sonsuz kutu planmdan birinde? Ara�tirmak i�in
bir itki var i�imde. G6rtinii�te kuralh bu saplantlsal ug­
ra�tan ka� top kag1thk soylem �1karabilirdim. Arna bu­
nun 6diilii bana tanmmazd1. Hayir, benimle sessizlik
hakk1 arasmda, ya�ayan diinya arasmda, aym eski ders
var, bir zamanlar ezbere bildigim ama soylemedigim, ni­
�in oldugunu bilmiyorum, belki sessizlik korkusundan,
ya da herhangi �eyin yeterli olacag1m dii�tinmekten, ter­
cih 6yleydi, gizli kalmak i�in, onemi yok. Arna bildigim
o eski dersi soyleyecegim, eger ammsayabilirsem. Gok­
ler altmda , yollarda, kentlerde, ormanlarda, daglarda
ovalarda, k1y1larda denizde, mankenlerin a rdmda, hep
iizgiin degildim, zamamm1 bo�a harcad1m, haklanmdan
vazge�im, gereksizce ac1 �ektim, unuttum dersimi. Son­
ra gonli.imce ki.i�tik bir cehennem, fazla gaddar degil,
iniltilerimi yutturabilecegim lanetli birka� ince ruh, i� �e­
kip duran bir �ey, ve bizi ki.ile yi.iceltmek i�in saatini
bekleyen uzak a c1ma pmlt1lan. Konu�uyorum, � tinki.i
konu�mahy1m, a ma dinlemiyorum, dersimi anyorum,
ya�am1m1 bilir itiraf etmezdim, belki ara sira olan bir
saydamhk eksikligi. Belki �imdi yine dersimi aramaktan

25
fazla bir §ey yapmayacag1m, benim olmayan bir dilin
kendi e§liginde. Ancak soylememi§ olmam gerekeni ve
bundan sonra soylemeyecegimi, eger becerebilirsem, ve
belki de neyi soyleyecegimi, eger becerebilrsem, soyle­
mek yerine ba§ka bir §ey soylemem daha iyi olmaz m1,
o yine de s6ylenecek dogru §ey olmasa bile? Deneyece­
gim, ba§ka bir §imdiki zamanda deneyecegim, o heni.iz
benim olmasa bile, duraklamas1z, gozya�1z, gozsuz, ne­
densiz. 0 za man duraga n oldugu m va rsaytlsm, bu
onemsiz olsa bile, duragan ya da hep devinimde oldu­
gum, hava i�inde ya da oteki ytizeylerle temasta, ya da
bazen devindigim bazen durdugum, �i.inki.i bir §ey his­
setmiyorum, ne dinginlik ne degi§im, bu konuda bir gO­
ri.i§e goti.irecek bir �1k1§ noktas1 olarak i§e yarayacak hi�
bir §ey, bu nun pek onemi olmazd1 eger baz1 genel kav­
mmlanm olsayd1, ve sonra usun ne i§e yarad1g1, ama i§­
te, hi� bir §ey hissetmiyorum, hi� bir §ey bilmiyorum,
di.i§i.ince a�1smdan ise beni sessiz kalmaktan koruyacak
kadanrn yap1yorum, buna di.i§i.inme diyemezsiniz. Hi�
bir varsay1mda bulunmayahm o zaman ne devindigimi
ne de devinmedigimi, bu daha gi.ivenli, �i.inki.i ba§lang1�
onemli degil, ve onemli konulara ge�elim. Ne gibi? Ko­
nu§an bu ses, yalan soyledigini bile bile, soyledigine
onem vermeden, belki de son olmas1 gereken sozlerini
soylemeyi ba§aramayacak kadar ya§h ve bayagtla§mt§,
yarars1zl1gm1 ve yarars1zhgmm bo§una oldugunu bilerek,
kendisini degil bozdugu sessizligi dinleyen, belki bir
gi.in dogu§un ve elvedanm uzun belirgin i� �eki§inin
gizliece kayna klanacag1 yer olan sessizligi, hepsi bir mi?
Daha fazla soru sormayacag1m, daha fazla soru yok, ar­
ttk daha fazlasm1 bilmiyorum. Bu ses benden �1k1yor,
beni dolduruyor, gi.iri.ilti.iyle duvarlanma vuruyor, benim
degil, onu durduram1yorum, beni par�alamasm1, bana

26
i�kence edip sald1rmasm1 onleyemiyorum. Bu ses benim
degil, benim sesim yok, sesim yok ve konu�mahy1m,
bildigimin tamam1 bu , �evresinde donmeliyim, bu dO­
nti�ten soz etmeliyim, benim olmayan yine de ancak be­
nim olabilecek bu sesle, �tinkti burada benden ba�ka
kimse yok, ya da bu sesin a it olabilecegi ba�kalan varsa
hi� yamrna gelmediler, �imdi bunu a�1khga kavu�turrnak
i�in oyalanmayacag1m. Belki beni uzaktan gozltiyorlar­
d1r, itiraz1m yok, onlan gormedigim stirece, �okecegini
bildikleri korlar arasmdan bir ytiz gibi beni izlemeleri,
fakat �ok zaman a hyor, vakit ge� oluyor, gozleri ag1r ve
yann erken kalkmal1lar. Boylece konu�an benim, yapa­
yalmz, �tinkti ba�ka tiirltisti elimden gelmez. Hay1r, dil­
sizim. Konu�ma ktan soz ederken, sessiz kahversem ne
olur? Bana ne olur o zarnan? �u anda olandan daha kO­
tti? Fakat i�te yine sorular bunlar. Hep ooyle olur. Ben
art1k soru bilmiyorum ve onlar agz1mdan doktiltip duru­
yorlar. Ne oldugunu bildigimi samyorum, soylemin sona
ermesini onlemek, ootilti bana tanmrnayan ve beni ses­
sizl ige bir hece bile yakmla�t1rmayan bu yarars1z soyle­
min. Arna �imdi dikkatliyim, a rt1 k onlan yamtlamayaca­
g1m, yamthyormu� gibi yapmayacag1m. Ttikenip gitme­
mek i�in belki bir peri masah daha uydurmam gereke­
cek, bir daha ba�lan govdeleri, kollan, bacaklan ve tum
oteki yanlan ile, degi�mez belirsiz golge ve �tipheli l�lk
donti�timtine salmm1�. Arna umuyorum ve gtiveniyorum
ooyle bir zorunlukta kalma m. Arna gerekirse bunu her
zaman yapabilirim. <;;:u nkti ntikte yaz1lanm1 a�1ga �1kanr­
ken , bu son kez ba�1ma geldiginde, ya da ben olarak
goriinen otekinin ba�ma geldiginde, dikkatsiz degildim.
0 sirada bir mmlt1 duydum sa nki, s1kmt1lanma son ver­
menin daha ba�ka ve daha az naho� bir yolu oldugunu
soyleyen, ve sanki bir an benim onun soyledigim s6yle-

27
digini kesmeden anlamay1 ba §ard1m, ve o umut verici
bir tak1m formi.illeri kendi kendine s0yledi, sordu , yamt­
ladt, ilk f1rsana bu formi.illerden yararlanmaya kendime
soz verdim, yani bu benim �tlgmlar alay1 ile i§im biter
bitmez. Fakat hepsi u�up gitmi§ kafamdan. <;;u nki.i ki§i­
nin aym anda hem konu§m ast, eski sa�mahklar i.izerine
bile, hem de dikkatini as1l ilgi duydugu noktaya odakla­
mas1 zor, bu nokta da olmedigi i�in ozi.ir diliyor gorii­
nen belirsiz bir mmlt1yla be lirlenirse. Yapacak bir §ey,
s0ylenecek bir §ey kalmamast i�in ne yapmam ne soyle­
mem gerektigi konusunda duyar gibi oldugum §eyi an­
cak §6yle ooyle duydum sanki, �i.inki.i anla§tlmaz bir la­
netlenmenin anla§tlmaz ko§ullan geregi ba§ka yerde
yapmakla me§gul oldugum gi.irii lti.i vardt. Yine de bir
yandan bag1rctlanm1 si.irdi.iriir ken, belli deyimlerle etki­
lendim ve bu deyimleri bir daha hi� unutmamaya, daha­
s1, onlann �ogalmasm1 gi.ivenceye almaya, ve kar§t ko­
nulmaz bir sel gibi, tum oteki soyleyi§leri agz1mdan ko­
vup atmaya, bo§ icatlarla harcanmt§ agz1mdan bunlar­
dan ba§ka, bu ger�ek ve son deyimlerden ba§ka her
soyleyi§i kovmaya ant i�im. Fakat her §eY unutuldu ve
ben hi� bir §ey yapmad1m, §imdi yapt1g1m bir §ey ise o
ba§ka, ve hi� bir §eY bana bundan daha �ok doyum ve­
remez. <;;u nki.i eger ooyle bir mi.izigi ooyle bir zamanda
duyabildiysem, yani can �eki§enlerin yorucu ag1r yolla­
nnda zorla ilerlerken, �arp1§1rken, ktvramrken ya da ktsa
si.ireli bay1lmalarla di.i§erken, §imdi onu �ok daha sagdu­
yu ile duymaz m1yd1m, yi.iki.im sadece kendim iken.
Arna bu yine di.i§i.i nmek oluyor. Ve kayd1g1m1 goriiyo­
rum, son u�ta olmasa bile, bir masal yollarma dogru . Bu
sayg1deger organm ger�ek i§levini saptamaya �ah§trken
yalmzca, ornegin, dadadada desem daha iyi olmaz mt?
Yeter sorular, uslamlama yeter, y1llar sonra yine ba§hyo-

28
rum, samnm bu demek oluyor ki sustum, susabilirim.
Ve yine bu giiriiltil. Karma§1k ve karanhk biitiln bunlar.
Ytllar diyorum, burada y1llar olmad1g1 halde. Ne onemi
var ne kadar uzun oldugunun? Ytllar Basil'in dii§iincele­
rinden biri. K1sa bir zaman, uzun bir zaman, hepsi aym.
Sessiz kald1m, onemli olan bu, eger bu onemliyse,
onemli olmas1 gerekip gerekmedigini unuttum. Ve §imdi
yine a l mdt elimden. Sessizlik, evet, ama ne sessizlik!
Evet, sessiz kalmak iyi ho§, ama ki�i ne tiir sessiz kald1-
gm1 da dii§iinmek zorunda. Ben dinledim. Arna insan
konu�up bu i�i bitirse daha iyi. Amma da ozgiirliik! Hala
benim sesim olmas1 gereken sese dogru kulaklanm1 dik­
tim, oyle gii�siz, oyle uza k , deniz gibiydi, olen uzak
dingin bir deniz--hay1r, yeter bu, kumsal ve k1y1ya gerek
yok, deniz yeterli, yetti art1k �ak1lh k1y1, kum yetti, top­
rak yetti , deniz de yetti. Belli art1k Basil onem kazam­
yor, bundan sonra ona Ma hood diyecegim, bunu yegli­
yorum, tuhaf1m ben. Odur bana kendim konusunda oy­
kiiler anlatan, benim yerime ya�ayan, benden �1kan, ge­
ri bana gelen, geri i�ime giren, ba�tma oykiiler y1gan.
Bunun nas1l yap1ld1g1m bilmiyoru m. Hep bilmemeyi
sevdim ben, fakat Mahood bunun dogru olmad1gm1 soy­
ledi. 0 da bilmiyordu, ama bilmemek kayg1landmyordu
onu . <;;:ogu zaman, her zaman benimkine kan�an , be­
nimkini tiimiiyle oogan onun sesidir. Evet, bilmiyorum
�imdi burada mt yoksa uza klarda m1, ama art1k benim
ba�1ma beta olmad1gm1 soylemem fazla yanh� olmaz. 0
uzakla�t1gmda yine kendimi bulmak istedim, benim ko­
numda, ba�tma gelen kotiiliikler konusunda, aptalca k6-
tiiliikler ve acdar konusunda soylediklerini unutmak is­
tedim, ger�ek durumumun 1�1g1 a ltmda, igren� sozciik.
Fakat onun sesi benim ad1ma tamkhk yapmay1 siirdiir­
dii, benim sesimin i�ine oriilmii� gibi, kim oldugumu,

29
ne oldugurnu s6ylernerni, bOylece art1k soylernekten ve
dinlernekten kurtulrnarn1 onliiyordu . Bugiin bile, kendi
deyi�iyle, beni rahats1z etrniyor arna sesi orada, benirn­
kinin i�inde, ama az, daha az. Art1k yenilenrnedigi i�in
de urnuyorurn bir gun tiirniiyle yok olup gidecek benirn
sesirnden. Ancak bunun olabilrnesi i�in ben konu�rnah­
y1rn, konu�rnah. Ve aym zarnanda, kendirni aldatrn1yo­
rurn, geri de gelebilir, gidebilir ve sonra geri gelebilir.
Sonra benirn sesirn, soz konusu ses, Bu da bir gorii� ,
der, �irndi Mahood'un oykiilerinden birini anlatacag1rn,
dinlenrnern gerek. Evet, ooyle olurdu . Sonra derdi ses,
dinlenrni� olarak, yine ger�ege yonelik, iki kat1 bir gii�­
le. Bana karar verrne ozgiirliigiine sahip bir varhk oldu­
gurnu dii�ii ndiirrnek i�in. Ancak bu benirn sesirn olrnaz,
bir oolii rnii bile. Bu ooyle yap1hr. Ya da oykii yava��a,
gizlice ba�lar, sanki hi� bir �ey olrnarn1� ve oykiiyii anla­
tan hali benrni�irn gibi. Arna ben derin uykuda olururn,
agz1rn a�1k, genellikle oldugu gibi, ve genelde oldugu
gibi goriiniiriirn. Uyuyan agz1rndan ya lanlar dokiiliir,
kendi konurnda. Hayir, uyuyor degil, dinliyor, goz ya�­
lan i�inde. Fakat �irndi ben rniyirn, ben benirn konurn­
da? Bazen oyle sanmrn. Sonra anlanrn ki oyle degil .
Elirnden geleni yap1yorurn, a rna yine ba�ararn1yorurn, yi­
ne. Ba�ans1z olrnaya aldirrn1yoru rn, bu bir zevk, arna
sessiz kalrnak istiyorurn. Arna �irndilik degil, dinlernek
daha iyi, sakince, utkulu, ba�ka bir arnac1 olrnadan. 0
zarnan ya�anrnaya deger bir ya�arn olurdu, bir ya�arn en
s�nunda. Konu�rnaktan �atlarn1� sesirn salya ile dolar,
birakmrn aksm, en sonunda rnutlu, ya�arn darnlar, ceza
olara k verilrni� odevirn bitrni� olarak, sessizlikte. B ir
dersten soz ettirn, etrni� olrnahy1rn, ceza olarak verilrni�
Odev derneliydirn, Odevi dersle kan�tird1rn. Evet, serbest
kalabilrneden once yapilacak bir Odevirn var, ya� dok-

30
mek, a rt1k konu�mamak ve dinlememek i�in ozgiir ol­
madan once, ve ooevin ne oldugunu unuttum. ·�te en
sonunda durumumun dogru bir anlat1rru. Bir ooev veril­
di bana, belki de dogu�ta, belki dogmu� olmanm bir ce­
zas1 olarak, belki de belli bir nedeni olmadan, beni sev­
medikleri i�in,ve u nuttum neydi bu Odev. Arna hi� soy­
lendi mi bana? S1k, s1k, fazla zorla ma , ama birazc1k daha
s1k, belki de bu senin konundadir, senin �u anki hede­
fin konusunda. On bin sozciikten sonra m1? Peki, diye­
lim bir hedef, sonra ba�ka lan olacaktir. Konu�, evet,
ama ba na, ben kendime hi� yeterince konu�mad1m,
kendimi yeterince dinlemedim, yeterince yanitlamad1m,
hi� yeterince ac1mad1m kendime, efend im i�in konu�­
tum, efendimin hi� soylenmemi� sozlerini dinledim, Afe­
rin �ocugum, aferin, oglum, susabilirsin, gidebilirsin, oz­
giirsiin, aklandm, affedildin, hi� konu�ulmad1. Efendim.
l�te hi� gozden kapnl rnamas1 gereken bir damar. Fakat
�u anda benim kayg1m fakat unutmadan once, birden
fazla olabilir, tam bir despotlar tak1m1, bana ne yap1lma­
s1 gerektigi konusunda goru� aynltgma dii�mii�, zama­
nm ba�lang1cmdan ya da biraz sonrasmdan beri toplant1
halinde, bazen beni dinleyip bazen bir yemek ya da bir
kag1t oyu nu i�in ara vererek--benim kayg1m Odevim ile
ve diyebilirim ki, fazla itibar yitirmeden, bu Odev biraz
aceleyle duyurulup aceleyle yad'iman o dersle ilgili. Bii­
tiin soylemem gereken �u. eger ceza tiirunden bir Ode­
vim va rsa bu dersimi iyi anlatamad1g1m i�indir, ve Ode­
vimi bitirdikten sonra da, canlt ve salyalar i�inde, agz1m
kapalt, dilim dinlenmede, biitiin rahats1z edilmelerden
ve sesten uzak, zihnim dingin, yani bo� olarak bir ko�e­
de oturma hakkm1 kazanmadan once de yine dersimi
anlatmak zorunda olacag1m. Fakat bu beni fazla ileri gO­
tiirmiiyor. c;;:u n kii bu �alkana n sozciikler i�inde dogru

31
Odevi bulabilsem bile dogru dersi yeniden olu�turmak
zorunda kalmm, tabii ancak ikisi aym �ey degilse, belli
ki buna da olmaz denemez. Ne olursa olsun garip bir
anlay1�, ve belirgin bii;imde ku�kuya ai;1k, dinlenme
noktasma gelmeden once yap1lmas1 gereken bir i� dii­
�iincesi. Garip bir i�, ki�inin kendi konusu nda konu�ma­
smdan ibaret. Garip u mut, sessizlige ve dinginlige yone­
lik. Sesten ba�ka bir �eyim olmad1gmdan, soz konusu
sesten ba�ka, bir kez zoru nluk dii�iincesini yuttuktan
sonra , bunu bir �ey soyleme zorunlugu olarak yorumla­
mam dogal goriinebilir. Ancak bu miimkiin mil? Elden
yoksun durumda, belki de alk1�lamak benim gorevim­
dir, ya da iki elimi birbirine vurarak garsonu i;ag1rmak,
ve ayaks1z olarak Carmagnole miizigiyle dans etmek.
Fakat biraz ilerlemek ii;in once �u ana dek soylediklerim
ii;inde bulunmayacak bir �ey soylemem gerektigini var­
sayaltm, sonra daha ba�ka bir �ey varsayanz. Bu, akla
uygun bir varsay1m gibi goriiniiyor. Fakat bundan soyle­
necek �eyin benim konumda bir �ey oldugu sonucunu
i;1karmak birden bana uygunsuz geliyor. Bu , efendime
ovgii olamaz m1, makamla soylenmi�, onun a ffetmesini
saglamak ii;in? Ya da sonu�ta benim Mahood oldugu­
mun, kimligine onun el koydugu ve sesinin duyulmasm1
onledigi birinin biitiin bu oykiilerinin hepsinin ba�tan
sona yalan oldugunun kabulii? Ya Mahood benim efen­
dimse? Bunu burada b1rakacag1m, �imdilik. Bunca k1sa
zamanda bunca beklenti, bu kadan fazla. Bu evrede,
daha once kendi kendime soz verdigim gibi, sorulardan
kurtulmam kesinlikle olanaks1z goriiniiyor. Hay1r, yal­
mzca art1k soru sormay1 b1rakacag1ma yemin ettim. Bel­
ki de i;ok gei;meden, kim bilir, sorularm-- Fazla kibar ol­
mayaltm, kullanaltm sozcugu-- zihnimde olu�masm1 on­
leyecek mutlu ortama rastlanm. �iinkii yapt1g1m en kii-

32
t;u k olt;ude zihin kullamlmadan yaptlan bir �ey degil .
Belki benimki degil, kabul , memnuniyetle, ama ondan
yararlamyorum, en azmdan yararlanrnaya i;ah�1yorum ve
yararlamr gibi gortinuyorum . Bol malzeme orada, somu­
rtilecek, besleyip �i�manlatacak sizi, emin i;ekirdegine
kadar, y1llarca yeter, tam tadmda, du�ununce titriyorum,
dogru soyluyorum size, �aka it;inde, titriyor ve ived ilikle
devam ediyorum, onumde tum bir ya�am, devam edip
u nutuyorum, ne diyordum, �u anda , onemli bir �ey, git­
ti, gelecek geri, uzulecek bir �ey yok, yenisi kadar iyi,
tanmamaz, boyle umit edelim, ytiksek sm1f fmd1klan kir­
maya hazir hissettigim bir gun. Devam. Efendi . Ona hit;
bir zaman yeterli d ikkati gostermedim. Belkiler de yok
art1k, bu eski numara i;ok y1prand1 kullamlmaktan. Ken­
dime her �eyi yasaklayacag1m, sonra da yasaklamam1�1m
gibi devam edecegim. Efendi. �urda burda birkat; i;agn�­
tirma , bir yard1mc1 memurdan soz eder gibi, sempati
toplamak it;in. Beni giydirdiler, para verdiler turtinden,
hafif bir deginme. Sonras1 yok. Ya da Moran'm patronu,
unutuyorum admi. A evet, belli �eyler, icat ettigim �ey­
ler, en iyisini umarak, �uphe it;inde, yorgunlu kta n kur­
baga gibi ses t;tka rarak, belli �eyleri amms1yoru m, her
zaman aym �eyleri degil . Fakat bu konuyu ciddiyetle
ara�tirmak, bir astm bo� i;abas1yla demek istiyoru m, be­
nimkinin de oyle oldugunu u muyordum, benimkine ya­
km, benimkine giden yol, hay1r, bu hit; akhma gelme­
mi�ti. �imdi geliyorsa kendiminkinden umutsuzluga du�­
tugum it;indir. Bir an (;esaretin kmlmas1, tavmdayken
dovmek. 0 halde efendim, tek ba�ma oldugunu varsa­
ya rsak, bana benzeyen, benirri iyiligimi ister zavalh �ey­
tan, ve du� kmkhgma du�memek it;in fazla bir �ey yap1-
yor gortinmuyorsa bunun nedeni yap1lacak fazla bir �ey
olmamas1dir, ya da, daha iyisi, yap1lacak hit; bir �ey ol-

33
mamas1d1r, yoksa yapard1, benim biiyi.ik ve iyi efendim,
durum bu olrnah, �ok onceleri, zavalh. Ba�ka bir varsa­
y1m, gereken onlemleri alm1�t1r, benim a�1mdan vasiyeti
yapilrru�tlf (�iinkii korumas1 a ltmda ba�kalan da vard1r)
ve benim i�in her �y yolundad1r ben bilmeden. Birinci
ve ikinci durumlar. O nce birinciyi ele alacag1m, eger be­
cerebilirsem. Sonra ikincisine hayran kalacag1m, eger
gozlerim h:il:i a�1ksa. Bu Malone'nin f1kralanndan birine
benziyor. Fakat acele et, al ele, unutmadan once. l�te
orada, kadersiz kaba hayvan , benim yi.iziimden olduk�a
sefil durumda , benim i�in yapilabilecek bir �ey yok, o
ise yard1mc1 olmak kayg1smda , buyruklar vermeye ve
onlara uyulmasma oylesine ah�km. l�te orada, ben diin­
yaya geleli beri, diinyaya geli�im de onun k1�k1rtmas1yla
olabilir, bunu yapmaz diyemem, iyi olmam1 buyuruyor,
biliyorsunuz, her yonden iyi olrnam1, yakmrna yok, arna
ba�ans1 bir cans1z maddeye bagmyormu�n fazla degil.
Bu methiyeden o memnun olmazsa umanm ben-- ner­
deyse asilmm diyecektim, k1s1tlamas1z, nerdeyse bogul­
mas1z diyecektim, bu benim gevezeligime bir son verir.
Ah, bir boyun i�in! Her �yin senin i�in iyi olrnasmt isti­
yorum, duyuyor musun, hep bu bana d1rlamp durdugu.
Benim yamt1m, sayg1h bir tav1rla, ben de, Efendim. Onu
ne�elendirmek i�in soyliiyorum bunu, �iinkii �ok mut­
suz gibi. Ben iyi yi.irekliyim, goriinii�te. Hay1r, ara rruzda
hi� konu�ma olmuyor, agzmdan bir rrunlt1 bile �1krruyor
bana. �ans1 kalmam1�, bu kesin, belki beni o se�medi.
lyi ile ne demek istedigi, benim iyiligimle, ayn bir so­
run. Benim mutlu olmamt isteyecek yetenegi var, ooyle
bir �ey goriilmii�tiir, goriin iiyor. Ya da bir amaca hizmet
etmek. Ya da ikisi aym anda! Ba�lama hakk1 onun oldu­
guna gore, dediklerinin d a ha belirgin olmas1 yararh
olurdu, hem onun bak1� a�1smdan hem de bana atfenigi

34
bakt§ a�1smdan. Adam diyecegini desin ve bu i§ bitsin.
Ona sorular sorrnak bana dii§mez, ona nastl ula§acag1m1
bilsem bile. Benden benim i�in ne istedigini ilk ve son
kez tam olarak bildirsin. bana. Onun istedigi benim iyili­
gim , bunu biliyorum, en azmdan soyltiyorum, onu da­
ha usa uygun bir d ii§iince �izgisine �ekebilme umuduy­
la , ve onun var oldugunu, var olunca da beni duydugu­
nu varsayarak. Ancak hangi iyi, birden fazla iyi olmah.
Belki de en yticesi. K1saca beni aydmlatsm, btitiin istedi­
gim bu, ooylece hi� degilse hangi anlamda istenecek
§ey kald1gm1 bilmenin doyumunu alabilirim. Eger bir
§ey soylememi istiyorsa, tabii benim iyiligim i�in, bunun
ne oldugunu bana soylemeli ve ben hemen bir kiikreme
ile soylerim. Zaten ytiz kez soylemi§ olabilecegi dogru.
Arna ytiz bir kez s6ylemi§ olsun, bu kez dikkat etmeye
�ah§mm. Arna belki de haks1z yere ona iftira ediyorum,
benim iyi efendime, belki benim gibi yalmz ve ozgtir
degildir, aym ol�i.ide iyi, benim gonencimle aym ol�tide
ilgilenen ancak bu gonencin niteligi konusunda gorii§le­
ri aynlan ba§kalan ile baglant1s1 vardir. Her gi.in, yukan­
da, yani benden tistlerde, belli saatlerde beni tartt§mak
i�in toplamrlar ve orada bana ne yaptlacag1 dt§mda her
§ey saptanmt§ ve belirlenmi§tir. Belki de bu bir vekiller
toplant1s1dir, ge�ici bir anla§manm ayrmttlanm belirleme
gorevi ile. Onlar boyle ugra§trken benim her zamanki
halimi stirdtirmem belki de bir farkh �ogunlukla alman
ya da eski bir §apkadan kura yoluyla �ekilen sakat bir
karardan daha iyi. Onlarm da hepsi btittin bu zaman s1-
rasmda ve hepsi kendi yetenegine gore mutsuzdurlar,
�i.inkii benim i�in her §ey yolunda degil . �imdi yeter
bunlar. Eger bu onlan yatt§t1rm1yorsa benim i�in daha
da kotti, hala ooyle bir §eYi di.i§i.inebilirim. Ancak unu­
tup daha ciddi konulara ge�meden once bir nokta daha.

35
Nii;in benimle i§lerini bitirip ozgi.ir b1rakm1yorlar beni?
Bu bana yararh olabilir. Bilmiyorum. Belki o zaman tti­
mi.iyle susard1m. Bo§ konu�ma, bo§ konu§ma, ben oz­
gi.i ri.im, ve terkedilmi§. Yine her §ey ama i;s1z. Mahood
bile terketti beni, yaln1z1m. Sona varmadan once, sona
varmadan konu§may1 bitirmeden dinlemeyi bitirmeden
once bu ba§anlacak i§ konusu, soylenecek soz ve kurta­
nlacak geri;ek konusu, bir za ma nlar bilinen, uzun za ­
ma n ihmal edilmi§ sonra unutulmu§ yap1lacak gorev ko­
nusu, hepsini ben icat ettim, beni teselli eder devam et­
meme yard1mc1 olur umuduyla , bir yolda oldugumu, bir
yolda ba§lang1i;la son arasmda devinim halinde oldugu­
mu , mesa fe kaydedip yitirdigimi, yollarda yittigimi ve
her nas1lsa sonu i;ta ilerledigimi dti§ti nmemi saglar umu­
duyla. Hepsi ya lan. Yapacag1m h it; bir §ey yok, yani
soylenecek ozel bir §ey. Konu§mak zorunday1m, bu her
ne anlama geliyorsa. Soylenecek bir §ey olmad1g1 bu
durumda, yalmz ba§kalannm sozci.ikleri varken, ben ko­
nu§mak zorunday1m. Kimse beni zorunlu k1lm1yor, kim­
se yok, bu bir rastlant1, bir olgu. Hit; bir §ey beni bun­
dan muaf tutamaz, hit; bir §ey yok, bulunacak hit; bir
§ey, kurtanlacak hit; bir §ey, soylenmek i.izere duranlan
azaltabilecek hit; bir §ey,ii;ecegim okyanus var, o halde
bir okyanus var. Aptal olmu� olmamak, bu benim en iyi
§eyim olacak, en iyi eylemim, bir aptal olmu§ olmak, ol­
masayd1m diyerek, olmad1g1m1 dti§tinerek, oldugumu
bilerek, aptal olmamanm a ldant§mda olmayarak. Her­
hangi bir §ey it;in, hayir, bu i§lemez, i§lemeli, fakat i§le­
mez. byle bir labirent i§kencesi ki anla§tlamaz, ya da s1-
mrlanamaz, ya da hissedilemez, ya da ac1s1 duyulamaz,
hayir, ac1s1 bile duyulamaz, ac1y1 da yanh§ i;ekiyoru m,
onu bile hep yanh§ yap1yoru m, ayakta olen ya§h bir di§i
hindi gibi, s1rtmda yavrulan ve gizlice gozleyen s1i;anlar.

36
Bir sonraki ooli.im, �abuk. Aglama yok, ozellikle aglama
yok, kibar ol, olme sanatm1 ve kuralm1 tamyarak, oteki­
ler tavuk gibi g1daklarken onlan buradan duyabiliyo­
rum, dikenlerin �1t1rt1s1 gibi, hayir, u nuttum, bu mi.im­
ki.in degil, duydugum kendimim, sav1mm a rkasmda
u lurken. Boylece, bir §ey yok. Mahood'un oykuleri bile
bir §ey degil, aym ol�i.ide yabanc1 olsalar bile, neye, be­
nim bilinmedik as1I i.ilkeme, insanlann gelip gittikleri ve
i�inde rahat ettikleri oteki yer kadar bil inmedik olan i.il­
keme, insanlann birbirlerini ziyaret etmek i�in kendi
yapt1klan izler i.izerinden mi.imku n olan kolayhk ve h1z­
la, karanhga i§leyen sevimli 1§1k kaynaklarmm aydmh­
gmda, bu nedenle hi� karanhk olmayan, hi� terkedilme­
yen, bu korkun� olmah, oteki yer kadar bilinmedik i.il­
keme. Oyle olsun . Hi� bir §ey yok, fakat bu nerdeyse
hi� onemsiz gibi. Mahood. Ondan once ba§kalan vard1,
kendilerini ben sanan, bu ku§akta n ku§aga devredilen
kolay bir gorev olmah, a ile hava larma bak1hrsa. Mahood
kendinden once gelenlerden hi� de daha koti.i degil.
Onun kalan tek bacag1 i.istOnde tam bir portresini sun­
madan once benim vekilim olarak var olacak bir sonraki
ki§inin oturaktaki karde§ oldugunu belirteyim, bu kesin,
oturag1 ba§mda k1�1 tozda , bin memeli toprak ana i.is­
ti.inde, bu daha yumu§ak olaca ktir ona. Bu da bir di.i­
§i.ince, bir di.i§i.ince daha , kes orasm1 burasm1, kes, belki
bir gun, on be§ ku§ak sonra , kendine benzemeyi ba§a­
rabilirsin, gelip ge�enler a rasmda. 0 zamana dek bu
Mahood, bu yarat1k o. Ya ikimiz aym isek, onun dogru­
lad1g1 benim yads1d1g1m gibi? Ve burada olmak yerine
onun bulu ndugumu soyledigi yerlerde bulu ndu msa ,
i�inde bulundugum dugumi.i �ozmek i�in onun yoklu­
gundan yararlanarak? Burada , benim alammda, Mahood
ne yap1yor benim alammda, ve buraya nas1I geliyor? l§te

37
yine aym umutsuz � atild1m, i§te yi.iz yi.izeyiz, Mahood
ve ben, benim dedigim gibi iki isek. Onu hi� gormedim,
gormtiyorum, onu nas1l oldugunu benim nastl oldugu­
mu o soyledi bana, hepsi soyledi bunu, bu onlann te­
mel i§levlerinden biri olrnah. Ne yapt1g1m1 bilmem ge­
rekmesi yetmez, neye benzedigimi de bilmeliyim. Bu
kez bir bacag1m eksik. Arna yine de gen�le§mi§im gibi.
Bu, program m bir par�as1. Gangrenli ve bunanu§ halde
beni oltimtin kap1sma getirdikten sonra bir bacag1m1 ke­
sip attyorlar, pgmp gidiyorum yine, gen� biri gibi, yerin
ytiztinti dola§tp saklanacak bir delik ararnaya. Tek bir
bacak ve oteki aymc1 belirtiler, insan oldugu kesin, arna
abart1h degil, yoksa korkanm ve bir §eyleri kemirip ye­
mem diye. Sonunda kabullenecek kendini, parola bu.
Bu kez onu sa�s1z bir karnaba§t ile deneyelim, bundan
ho§lanabilir, bu ttir konu§madan. Ortada tek bacag1 ile,
bu ho§una gidebilir. Zavalh pi�ler. Elimin �ukurunda ya­
pay bir antise vurabilirler ve ben yine orada olrnam, on­
larm ya§amlan ile canh, insan olrnaktan fazla uzak degil,
i§te §6yle ooyle bir insan, bir gun insan olrna umudu
beslemeye yetecek ol�tide bir insan, insansal vticut bul­
rnalanm geride kalnu§. Yine de bazen orada oldugumu
sanmm, su�lannu§ sahneler arasmda, yaradtlt§tn buyruk­
�ulanna ozgti nitelikler altmda sendeler durumda, sefa-
'
letimden kurtanlrnak i�in ulurnaktan uyu§mU§, �evrem-
de hep doyum i�inde ht§trdayan 1spanak rnavisi. Evet,
ka� kez nerdeyse kendimi oteki sandtm, nerdeyse onun
gibi act �ektim, bir an i�in. Sonra §ampanyay1 a�tlar. En
sonunda birimiz! Kederden ye§ermi§! Ger�ek ve kti�tik
bir dtinyah! Klorofil i�inde bogulan! Mezbaha duvarlan­
na sanlan! Bask1 altma alma rnaz ge�iciligin adi papazla­
n, benden nas1I nefret ediyor olmahlar. Gel, kuzucu­
gum, kat1l atlay1p s1�rarnalannuza, �ok stirmez, gorecek-

38
sin, bir kuzucukla cilmbil§iln tam zamam, ve tath. Sevgi,
e§egi yilriltmede hep �e yaraya gelmi§, bir tutam ye§il
ot, ben de bir kundurac1 bizini hep kullanmak zorunda
kald1m. Bazen ooyle pis yerde oturdugumu dil§ledim,
pantolonumu indirdigim bile oldu. Mahood kendisi kat;
kez beni nerdeyse aldatt1. Bir an o oldum, bir doga it;in­
de topallay1p gidiyordum, soylemeliyim ki doga olduki;a
kirat;t1, dahas1, eklemek yerinde olur, ba§lang1t;ta epey
terkedilmi§ti. Koltuk degneklerimi her dilrtil§ten sonra
bir uyu §turucu madde yemek, kat enigim ve edecegim
mesafeyi olt;mek it;in duruyordum. Ba§1m da orada, ta­
banda geni§, yanlan t;iplak , bir t;at1 s1rt1 gibi ut;ta son
buluyor ve burada uzun dalgah sat;lar var, bir deri leke­
sindekilere benzer. Yadsmamaz, kahrolas1 derecede bil­
giliyim. Bunun ba§tan t;1kanc1 oldugunu kabul edin. Bir
an diyorum, belki de y1llar silrdil. Sonra baghhgmu geri
�ektim, fazla iyi olmaya ba§hyordu. Tam on ad1m ilerle­
mi§tim, eger buna ad1m denirse, dogru bir �izgi ilzerin­
de degildi tabii, ama keskin bir yay i�inde, onu izlersem
beni �1k1§ noktama ya da ona yakm bir noktaya gotilre­
bilirdi. Tersine donmil§ bir sarmala takilm1§ olmahyd1m,
halkalan giderek geni§leyen degil daralan bir sarmal de­
mek istiyorum, ve i�inde ilerlemem beklenen alana ba­
k1hrsa, bu sarmal yersizlikten biterdi. Daha ileri gitmenin
somut olanaks1zhg1 ile kar§1 kar§1ya gelince ku§kusuz
durmak zorunda kahrd1m, tabii ters yonde yola t;1kmay1
set;mezsem, bu da bir vida gibi kendini geri t;evirmek
olurdu, duragan noktaya bir vida gibi i§ledikten sonra ,
ve eger bir zamanlar benim kar§1 t;ikmama kar§m bana
soylenene baktlirsa, bu da ilgin� ve bol silrprizli bir de­
neyim olacakt1, yani pkl§ta ooyle s1k1c1 bir yol yok, hep
farkh gorilnilr, olduk� farkh bir s1k1c1hk, donil§ yolun­
da, ve tersi de dogru. Kurt gibi ktvnhp ktptrdanmanm

39
yaran yok, ben bir yarars1z bilgiler ocag1y1m. Arna bura­
da bir zorluk pk1yor. <;;:u nkti eger donerek yukan dogru
pkabilirsem, eger bu donenceye girebilirsem, bu s1k s1k
gelmez ba�1ma, eger donerek yukan dogru �1kabilirsem,
�ok zaman kazand1g1m soylenemez, eger donerek yuka­
n dogru �1kabilirsem sonu�ta bir �1kmaza varmam ka�1-
mlmazdir, ters yonde yola �1kt1ktan sonra sonsuza dek
a�1lmam gerekmez mi, hi� durma olanag1 bulmadan, i�i­
ne bagland1g1m uzay ktiresel olduguna gore, yoksa dtin­
ya m1 soz konusu, onemi yok, ben ne demek istedigimi
biliyorum. Fakat zorluk nerede? Biraz once bir tane var­
d1, yemin ederim. Herhangi bir anda, sozctigtin tam an­
lam1yla herhangi bir anda, bir duvara, . agaca yada ben­
zeri bir engele �arpabilecegimin d1�mda, tabii o durum­
da engeli dola�mak yasak olurdu ve bOyle bir engel do­
nerek ytikseli�ime bir son verirdi. Fakat oyle goriintiyor
ki engeller zaman i�inde kaldmlabilir, fakat benim tara­
f1mdan degil, ben oltir kahrd1m, eger aralarmda ya�asay­
d1m. Fakat boyle ara�lar olmadan da bana oyle geliyor
ki bir kez ekvatorun otesine ge�tikten sonra yine i�e
donmeye ba�larsm1z, yalmzca bir gereklikten, her nasil­
sa bunu hissediyoru m. Soziin ii ettigim anda ise, kendimi
Ma hood sand1g1m zamam demek istiyorum, bir dtinya
turunun sonuna geliyor olmahyd1m, belki de gidilecek
ancak bir iki yuzy1I vard1. l�inde bulundugum bozu�rna
hali bu gorii�e renk katiyor, belki bacag1m1 Pasifik'te b1-
rakt1m, evet, bu konuda belki bile denmez, oyle oldu,
Java sahilinin ve le� kokan k1rm1Z1 �i�ekli bitkileri ile Ja­
va orma nlannm apgmda , hayir, o dedigim H int Okya­
nusu , amma da gazeteciyim, neyse, oralarda bir yerde.
K1sacas1 sti rtiye dontiyordum, azald1g1m1 kabul ederek
ve daha da azalmaya yazg1h, kanma ve a n a baba ma ,
sevdiklerime, geri verilmeden ve ben yokken dogan

40
yavrulanma kollanmla sarmadan once, ikisini de koru­
may1 ba�ard1g1m kollanmla. Kendimi �ok bi.iyi.ik bir avlu
ya da kamp alam i�inde buldum, yi.iksek duvarlarla �ev­
reliydi, yi.izeyi pislik ve ki.il kan�1m1, ve i�inden ge�tigim
dalgalanan u�suz bucaks1z bo�lu klardan sonra bu bana
�irin gori.i ndi.i, eger bilgim dogru ise. Nerdeyse kendimi
tehlikenin d1�mda hissettim. Bu �evrili alanm ortasmda
ki.i�i.ik yuvarlak bir yap1 vard1, penceresiz ama mazgalh.
Onu daha once gordi.igi.i mden emin degildim, evden
uzakla�ah oyle uzun zaman olmu�tu, kendi kendime di­
yordum, i�te orda daha once hi� terketmemen gereken
yuva , olmayan sevdiklerin orda senin doni.i�i.ini.i bekli­
yor, sab1rla, sen de sab1rh olmahsm. Ordayd1 hepsi, de­
de, nine, ki.i�i.ikanne ve sekiz dokuz tane velet. Gozleri
yanklarda ve yi.irekleri benim i�in �arparak �abalanm1
izlediler. Bunca zaman terked ilmi� bu avlu canlanm1�t1,
onlar i�in, benle. Boylece dondi.ik, hepimiz kendi yo­
ri.ingesinde, ben d1�anda, onlar i�eride. Gece, s1rayla n6-
bet tuttular, bir 1�1ldak yard1m1yla beni izlediler. Boylece
mevsimler geldi ge�t i. �ocuklarm boyu posu bi.iyi.idi.i ,
�i.iri.ime donemleri soldu, eskiler birbirlerine ofkeyle
bakt1lar, kendi kendilerine homurdand1lar, Ben seni gO­
merim da ha, ya da, Sen beni gomersin daha. Ben geleli
beri bir konu�ma konulan var, hatta bir tart1§ma konula­
n, eskisiyle aym, yola �1kt1g1m andakiyle, belki ya�ama
ilgileri bile, eskisiyle aym. Onlar i�in zaman daha az ya­
va� ge�ti. Ona biraz art1k kmnt1 bir �eyler atsak mi? Ha­
yir hayir, sinirleri bozu labilir. Beni onlara dogru si.iri.ikle­
yen gi.ici.i durdurmak istemediler. Onu bilmezsiniz! Dog­
ru , baba , sen de tammamazl ik edemezsin. Normal ola­
rak kendilerine konu�uldugunda kar�1hk vermeyen on­
lar, bi.iyi.iklerim, kanm kendini isteyenlerden birini degil
beni se�en kanm. Birka� yaz daha ge�sin o da aram1zda

41
olur. Onu nereye yerle§tirecegin"U Bodruma? Belki so­
nu�a ben bodrumday1m. Nedir onu hep durduran? Hep
oyleydi, kii�iik �ocuklugundan beri, hep dururdu, degil
mi nine? Evet dogru , hi� rahat degil, hep durur. Maho­
od'a gore ben onlara hi� ula§arnad1m, yani hepsi ben­
den once oldii, onu on biri, sosis zehirlenmesinden git­
tiler, ac1 i�inde can �eki�rek. Once �1ghklanndan rahat­
s1z oldum, sonra �iiriimelerinin kokusundan, iiziintiiyle
geri dondiim. Arna acele etme, yoksa hi� varamayaca­
g1z. Her durumda art1k o ben degil . llerlemezse bize hi�
ula§amaz. Yava§lam1§ gibi goriiniiyor, ge�en ytldan beri.
Son turlar fazla vaktini alrnaz. Benim eksik bacag1m on­
lan etkiler gorii n medi, aynld1g1mda belki eksikti zaten.
Ona bir siinger atsak mt? Hayir hay1r, bu onun aklm1 ka­
n§tirabilir. Ak§am, yemekten sonra, kanmm gozleri iize­
rimdeyken, dede ve nine ya§am oykiimii anlatttlar, uy­
kulu �ocuklara. Uykudan once oykii ortam1. Bu Maho­
od'un oyunlanndan biri, tarihsel varolu§umu destekle­
yen s6zde bag1ms1z tamkhk saglamak. 0 ooliim bitince
hep birlikte bir ilahi okudular, lsa'nm kollannda giiven­
li, ornegin, ya da Ruhumun sevgilisi lsa, sinene geleyim,
ornegin. Sonra yatmaya gittiler, gozetleme nobet�isi d1-
§mda hepsi. Anamm babamm benim konumda gorii §leri
aynyd1, ama bebekligimde iyi oldugum gorii§iinde birle­
§iyorlard1, ta ba§lang1�ta, ilk iki ii� hafta i�inde. ama yi­
ne de iyi bebekti , anlat1larm1 hep bu s6zlerle bitirirlerdi.
S1k s1k sessizle§irlerdi, amlarma gomiilerek. Sonra �o­
cuklardan biri, bir el�i gibi, kutsanm1§ ciimlecigi atardt
ortaya. Arna yine de iyi bebekti. Heniiz uykuya yenilme­
yenlerin duru ve masum giilii§ii kar§1lard1 bu ivediyle
vanlm1§ sonucu. Anlatictlann kendileri de kasvetli dii­
§iincelerinden kopar ister istemez giiliimserlerdi. Sonra
hepsi ayaga kalkard1, annem dt§mda, dizleri tutmazdt

42
onun, ve ilahi s0ylerlerdi, Duyarlt Isa, uysal ve 1ltmlt, or­
negin, ya da Isa, bir tanem, her §eyim, duy beni �agird1-
g1mda, ornegin. 0 da kii�ilklilgtinde iyi bir bebek olrna­
l1yd1. Son olarak kanm en son haberi verirdi, yataklanna
gotilrmeleri i�in. Yine geri �ekiliyor, ya da , Ka§mmak
i�in durdu, ya da, Yana s1�ray1§m1 gormeliydiniz, ya da,
�ocuklar bakm, �abuk elleri ve dizi ilstilne egildi, kabul
edilmeli ki bu gormeye deger olmaltyd1. Sonra birinin
yine de yakla§tp yakla§mad1g1m1, her §eye kar§m ilerle­
yip ilerlemedigimi kanma sormas1 alt§kanhk haline gel­
mi§ti, hala uyamk olanlar gerilemedigim konusunda gil­
vence almadan yatmay1 dil§ilnemezlerdi. Ptoto onlan sa­
kinle§tirirdi. Hareket etmi§tim, kamt gerekmezdi. 0 ka­
dar zamandir yakla§1yordum ki art1k hareket ettigim sii­
rece kayg1ya gerek olmazd1. lleri at1lm1§t1m, sonra bir­
den geri �ekilmeye ba§lamam i�in neden yoktu, bana
uymazd1 bu. Sonra hepsi birbirini opiip mutlu dil§ler di­
ledikten sonra yatmaya gittiler, nobet�i dt§mda. Seslen­
sek ona? Zavallt babam, sesle beni yilreklendirmek i�in
yamp tutu§uyord u . Birakma , delikanlt, bu son kt§m.
l�inde bulundugum ve katland1g1m s1kmt1y1 goz onilne
alarak onu geri �ektiler,bana bir §Ok etkisi yapmak i�in
zamanm yanh§ se�ildigini belirttiler. Arna benim bu dO­
nemdeki duygulanm neydi? Neyi dil§iinilyordum? Neyle?
Moral a�1smdan zor durumda nuyd1m? Tilm bunlara ya­
mtlm, Malone'nin sozleri ile, kendimi tilmilyle elimdeki
i§e vermi§tim ve bu i§in tam olarak ya da §6yle ooyle ne
oldugunu bilmek kayg1smda degildim. Biltiln sorunum
azalan gilciimiln milmkiln k1ld1g1 ol�ilde bana verilen
hareketi silrdilrmekti, �ilnkil ba§ka tilrlil yapamazd1m.
Bu gereklilik ve onu yerine getirmenin s0zde olanaks1z­
Itg1 mekanik bir bi�imde beni tilmilyle me§gul ediyordu,
zeka ve duyarhltgm ozgilr i§leyi§ini d1§ltyordu , oyle ki

43
durumum eski kmk bir at a rabasmmkine ya da bir yii k
beygirininkine benziyordu, a hira dogru mu ahirdan uza­
ga mt gittigi konusunda ne i�giidiiden ne de gozlemden
bir bilgi saglayabilen, ve hangi yone gittigine de ald1r­
rnayan. O teki sorular yanmda ,ooyle �eylerin nas1l olabil­
digi sorusu uzun zamandan beri beni ugra�t1rm1yordu.
Durumumun bu dokunakh betimini hi� de itici bulmu­
yordum ve onu an1msad1k�a ger�ekten Mahood'un de­
digi gibi o avluda evrimle�en yarat1k olup olmad1g1m1
merak ediyorum. Yammda bolca sanct dindirici vard1 ve
istedigim gibi kullamyordum, ancak i�levlerime son ve­
recek oldiiriicii bir doz alm1yordum, bu i�levler her ne
idiyse. Dikkat edip her nas1lsa konutu gordiikten ve hat­
ta onu onceden gordiigiimii kendi kendime kabul ettik­
ten sonra bir daha ne konutu ne de onu dolduran ve sa­
birs1zltkla tulU�an ya kmlanm1 ve sevdiklerimi dii�iin­
diim. Karganm u�u�u gibi �imdi hedefime yakmsam da
ad1mlanm1 h1zland irmad1m. H 1zlandirabilirdim, ancak
oraya ula�acaksam giiciimii dikkatli kullanmak zorun­
dayd1m. Ula�mak istemiyordum, ama ula�rnak i�in elim­
den geleni yapmahyd1m. lstenmeye deger bir hedef, ha­
yir, hi� bunun iistiinde duracak zamamm olmadt. lleri
gitmek, hala ileri sozciigii nii kullamyorum, ileri gitmek
ve ba�armak tek kayg1m olmu�tur, her zaman bir dogru
�izgide olmasa bile, bana verilen irngeye uygun olarak,
ya�am1mda ba�ka bir �eye h i� yer olmad1. Konu�an hala
Mahood. Bir kez bile durmad1m. Duraklamalanm say1l­
ma z. Onlarm a mac1 ilerlememi saglamaktt. Bu anlan
yazg1m1 dii�iinmek ya da kendimi elimden geldigince
merhemle ogmak i�in kullanmadtm ornegin, ya da ken­
dime afyon ruhu ignesi yapmak i�in, bunlar tek bacakh
biri i�in hi� de kolay �eyler degil. �ogu kez bir bag1rt1
yiikselirdi, Dii�tii! Aslmda dii�mii� oldugum yer ozgiir

44
istencimin tabamyd1, koltuk degneklerimden kurtulmak
ve iki el imi de k u l l anarak huzur i�inde ve rahathkl a
kendi bak1m1m1 y apmak i�in. Tek bacakh birinin sozi.in
tam anl amm1 verecek bi�imde yere y1ktlmasmm zor ol­
dugu belli, ozellikle bu ki§inin akh ba§mda degilse ve
kalan tek bacag1 kullamlmamakt an ya <la a§tfl kullamm­
dan guci.ini.i yitirip gev§emi§ ise. 0 zaman yap1lacak en
basil §ey koltuk degneklerini at1p oldugu yere y1g1lmak­
ttr. Ben de bunu yapt1m. Bu nedenle di.i§ti.igi.imi.i soyle­
mekte h akhyd1lar, fazla yamlm1yorlard1. Ha, benim iste­
meden de di.i§ti.igum bilinir, fakat bu s1k olmaz, benim
gibi eski bir sava§p, anlayabil irsiniz. Fakat nas1l isterse­
niz oyle olsun . Ayakta ya da yerde, uyu§turucu l anm1
alarak, agnnm azalmasm1 bekleyerek, yoluma devam et­
mek i�in soluk soluga, durdum, eger 1srar ediyorsamz,
ancak Di.i§ti.i yine, bize hi� u l a§amayacak, dediklerinde­
ki anlamda degil . 0 eve girdigimde, eger bir gun girebi­
l irsem, bu donmeyi surdi.i rmek i�in olacak, dah a h1zh
donmeyi, daha buyi.ik k1vranmal ar i�inde, kab1zhk �e­
ken bir kopek gibi, ya da barsak kurdundan act �eken,
hepsi bana sanlmak isteyen ailemin i�inde e§yalan y1k1p
devirerek, bi.iyi.ik bir kas1lma sonucu ters yone f1rl at1lm­
caya ve geri gidinceye dek, iyi ak§amlar bile demeden.
Aslmda bu oyki.i i.izerinde biraz daha durmahy1m, belki
onda bir par�a ger�eklik vard1r. Mahood §lipheci olarak
kald1g1m1 alg1lam1§ olmah, �i.inki.i bir ara yalmzca bir ba­
cag1mm degil bir de kolumun eksik oldugunu belirtti.
Bu kol l a i l gili koltuk degnegi konusu na gelince, onu
tutmak ve yonlendirmek i�in koltuk alt1mda yeterince
yer kalmt§tt, gereginde bu degnegin ucunu kal an tek
ayag1mla ileri dogru vurabiliyordum. Fakat beni derin­
den etkileyen ve zihnimi a§tlmayacak ku§ku l ara iten §ey
(Mahood'a gore), ailemin b a§ma gelen ve once can �e-

45
ki§me sesleriyle sonra ceset kokusu ile farkettigim fela­
ketin beni geri getirdigi gorii§iiydii . 0 andan sonra
onunla birlikte gitmeyi biraktim. Nedenini a�1klayaca­
g1m, bu ba§ka bir �y dii§iinmemi ve oncelikle kendime
nas1l donecegimi, kendimi bekledigim yere geri nasil
donecegimi dii§iinmemi saglayacak, donmesem daha
iyi, ama bu benim tek §ans1m, hi� degilse ben oyle sam­
yorum, sessiz kalmak i�in, ge�ersiz olmayan bir §ey s0y­
lemek i�in tek §ans1m, eger istedikleri bu ise, soylene­
cek bir §ey kalmamas1 i�in. Nedenlerim. 0� dort tanesini
sayacag1m, bu kadan benim i�in yeterli olmah. Once §U
benim ailem, yalmzca aile sahibi olma olgusu beni dik­
katli k1lmahyd1. Ancak belli anlarda benim iyi n iyetim ve
ilk tek hiicreli canhdan en son insanlara dek akan bii­
yiik ya§am selinde, kisa ve gii�siizce de olsa �1rpmma
ozlemin oyle ki, ben, hay1r, parantez bitmiyor. Yeniden
ba§layacag1m. Ailem. Bir kez o sirada yapt1g1mda aile­
min katk1s1 ya da pay1 yoktu. Oradan yola �1kt1ktan son­
ra oraya donmem dogald1, yon saptama yollannm dog­
rulugu bilindigine gore. Ve benim yoklugumda ailem
ba§ka oolgeye ta§mml§, yiizlerce kilometre uzaga yerle§­
mi§ olabilirdi, ben �izgimden bir kil geni§liginde aynl­
madan. Ac1 �1ghklanna ve riizgarla gelen �iiriime koku­
lanna gelince, eger bunlan a lgilayabildigimi varsayarsak,
bildigime gore bunlar bana dogal gelirdi. Eger bu belir­
tilerden once her defasmda yana donmek zorunda kal­
sayd1m, pek yol katedemezdim. Yiizeyden yalmzca yag­
murlarla y1kanm1§, ba§1m dile gelmez ilen�lerle �atlar­
ken, her §eyden once kendimden ote donmeliydim. So­
nu�ta belki ooyle yap1yordum, bu benim belli belirsiz
dairesel devinimimi a�1klayabilirdi. Yalanlar, yalanlar,
bana dii§en bilmek degil, yarg1lamak degil, s1zlanmak
degil, ancak gitmekti. Zehir basilinin tiim dost ve akra-

46
balanmm kokiinii kaztmast kolayca kabul edebilecegim
bir §eydi, bunu s6ylemekten btkmam, ancak kendi dav­
rant§tm ondan act �ekmeseydi. Ger�elcte o durumda ne­
ler oldugunu dii§iinsek daha iyi, eger Mahood dogruyu
soyliiyorduysa. �imdi dii§iiniiyorum da, beni benim ko­
numdaki kendi anlay1§ma baglamak i�in bunca hevesliy­
ken, bana yalan s6ylemesi i�in ne gerek vard1? Ni�in?
Belki bana act verme korkusundan. Arna ben ac1 veril­
mek i�in buradaytm, beni ba§tan �1karmaya �ah§anlann
anlamadtgt bu. Hepsinin istedigi, her biri neyin dayamhr
oldugu konusunda kendi ozel anlay1§ma gore, benim
var olmam ve aym zamanda 1hmh ol�iide, belki de sm1r­
h demem gerek, act �ektirilmemdi. Ostelik beni oldiir­
duler, dayanmamm sonuna geldigim i�in yok olmaktan
ba§ka se�enegim kalmadtgmt bana dost�a soyleyerek.
Dayanmamm sonu! Bir saniye bana dayanmayt ogretme­
liydiler, sonra ben zamanm sonuna dek dayamrdtm, ts­
hkla ne§eli bir hava �alarak. Ne �etin darbeler icat ettiler
benim i�in! Arna astl �i�ek demeti Mahood'un oykiisiiy­
dii , bu oykiide bir siirii akrabadan ooyle ucuz yolla kur­
tulmaktan iiziilmii§ goriiniiyorum, bunlar arasmda iki
kanctk da ayn, biri beni diinyaya �tkaran ve sonsuza
dek lanetl i, oteki ise huni bi�iminde, i�ine benzerlerimi
pompalaytp � a lmaya �ah§ttg1m. Dogruyu soylemek
gerekirse, hi� olmazsa diiriist olahm, neden soz ettigimi
son bileliden beri epey uzun zaman ge�ti. c;;:u nkii kafam
ba§ka yerde. Bu nedenle affedilirim. lnsanm kafast ba§­
ka yerde oldugu siirece her §ey miibaht1r. Devam o hal­
de, ku§kuya dii§meden, hi� bir §ey olmam1§ gibi. Ger­
�ekte o durumda neler oldugunu dii§iinelim, eger Ma­
hood ana babamdan, kanmdan ve mira�1lanmdan olu­
§an gorkemli bir kiimeden kurtuldugumu soylerken
dogruyu s6yliiyorduysa. Bu oykiiniin tiimiiyle uyduruk

47
oldugunu gostermek i�in bot vaktim var, bogulmak i�in
i�inde solumanm yeterli oldugu bu sirkin, bir �1k1§ yolu
bulacag1m ondan, obur zamanlar gibi olmayacak. Fakat
onuru mu lekeleyen in onuru nu lekelemek istemem.
�unku beni geri dondun1p obur yonde yola �1kard1gm­
da, ben izledigim yolun butun olanaklanm smamadan
once, aklmda bir ruh ku�ulmesi yoktu , bir a n i�in bile,
aklmda olan bedensel bir sarsmt1yd1, ardmdan basit bir
kusma istegi , birincisi a ilemin istemeyerek y1k1l irkenki
ulumalarma rasthyor, ikincisi onu izleyen pis kokuya ,
bu ikincisi bilincimi tii muyle yititme pahasma ben i
uzakla§maya zorluyordu. Olgularm bu anlat1m1 bOylece
duzeltildikten sonra, geriye, bunun otekinden hi� de da­
ha iyi olmad1gm1 ve beni nas1I alacaklanm bilselerdi ola­
bilecegim yarallkla daha bagda§lf olmad1gm1 soylemek
kahyor. Onu n i�in §imdi o durumda gercekten neler ol­
dugunu ele alahm. En sonunda kendimi yapmm i�inde
buldum, bunda §a§ilacak bir §ey yok, once belirtildigi
gibi yuvarlak yapmm, birinci kat avluyla aym duzeyde
bir odadan olu§uyor, ve orada donti§lerimi tamamlad1m,
ayag1mm altmda ailemin tanmamaz kalmt1lanm ezerek,
§urda bir yiiz, otede bir mide, duruma gore, ve gidi§ ge­
li§te koltuk degneklerimin u�lanm onlara ballrarak. Bu­
nu bir doyum duygusu ile yapt1g1m1 soylemek ger�egi
biraz zorlamak olur. Daha �ok s1kmt1ya yakmd1 duy­
gum, �unku sona yakla§an burulma ve buku lmelerimin
sert ve diiz bir yu zey gerektirdigi anda ben boyle bir
pislik i�inde ugra§mak zorunda kahyordum. Dogru ol­
masa bile hayal etmek istedigim §U , uzun yolculugumun
son gunlerini a nnemin barsaklan i�inde ge�irdim, ve
sonra ki gun yola �1kt1m. Hayir, bir se�im yapm1yorum,
lsolde'un gogsu de aym i§i gorebilirdi, ya da babamm
ozel yerleri , ya da ku�uk pi�lerden birinin yii regi. Arna

48
bu kesin mi? Beklenmeden gelen bir bag1rns1zhkla o ol­
dtiriicti konserve s1g1r etinden kalam btiytik bir i§tahla
yemem daha olas1 degil miydi? Bu son evrelerde di§an­
da f1rtmalar koparken ka� kez dti§ttirn.? Fakat bu sa�rna­
hklar yeter. Ba§ka hi� bir yerde degil hep buradayd1m,
kimse hi� bir zaman beni buradan �1karmad1. Kendisine
bir lahananm altmda bulundugu soylene saylene sonun­
da bah�edeki tam noktay1 ve aile �evresine kat1lmadan
once ne ttir ya§am stirdtirdugunti ammsayan bebek gibi
davranmak yeter. Art1k benden cisimler ve yoriingeler,
gok ve yer konusunda bir §ey duymayacaksm1z, bunla­
rm ne oldugunu bilmiyorum. Bunlarm ne oldugunu, ne­
ye benzed igini, ni�in oldugunu binlerce kez binlerce
baglamda anlatt1lar ba na, a�1klad1lar, betimlediler, so­
nunda anhyor gibi goriinmti§ olmahy1m. Beni duyan
kim dti§tinebilir ki ben hi� bir §ey gormedim ve onlann
seslerinden ba§ka hi� bir §ey duymad1m? Ve insa n, in­
sanlar konusunda bana �ektikleri konferanslar, beni in­
sana benzetmeye �ah§maya ba§lamadan bile once! Ne
tizerine konu§tugum, neyle konu§tugum, hep onlardan
gelir. Benim i�in fark etmez, fakat bir i§e yaram1yor, bu­
nu n sonu yok. �imdi tizerinde konu§mam gereken konu
benim, bunu onlann dili ile yapmak zorunda olsam bile,
bu bir ba§lang1� olacak, sessizlige ve �1lgml1gm sonuna
dogru bir ad1m, konu§ma zorunlugundan ve konu§ama­
maktan gelen �1lgmhk, beni ilgilendirmeyen, onemi ol­
mayan, inanmad1g1m arna i�ime doldurduklan §eyler d1-
§mdaki konularda konu§amama �1lgmhg1, ve beni ooyle
doldurrnalarmm nedeni kim oldugumu nerede oldugu­
mu soylememi engellemek, yapmam gerekeni ona son
verebilecek tek yolla· yaprnam1 ve yapmak zorunda ol­
dugumu yapmam1 engellemek. Benden nas1l nefret edi­
yor olmahlar. Evet, beni ooyle bir duruma soktu lar, ama

49
yine de onlann yarat1g1 degilim, hentiz degilim. Onlara
tamkhk etmek, ben oltinceye dek, bu sa�mah k i�inde
olmek vamu� gibi, beni getireceklerine yemin ettikleri
durum bu. Onlarm varhgm1 dile getirmeden agzmu a�a­
mamak, ve birlikteligimizi, beni bu hale indirgeyecekle­
rini hayal ediyorlar. Bu ucuz bir nurnara, dayand1g1 ilke,
belli sozctikleri zorla bogaz m1zdan sokmalan ve sizin
onlardan oldugunuzu gostermeden bu sozctikleri geri
�1kararnarnamz. Onlann bu anla�1lrnaz s6zlerini saptaya­
cag1m onlar i�in. Zaten bir sozcugunti bile anlarnad1m,
kusmuk gibi pkard1g1 oykiilerdeki bir sozcugu bile, kus­
muk i�inde yemek par�alan gibi. Alarnarna yetenegim,
unutma yontinde deham, bunlan hesaba katmad1lar.
Sevgili kavray1�s1zhk, senin sayende kendim olacaglffi ,
sonu�ta. l�ime dolduklan yalanlardan hi� bir §eY kalma­
yacak geriye. Sonunda kendim olacag1m, gegirerek ko­
kusuz rii zganm salan bir a� gibi, kornaya girme mutlulu­
gundan once. Arna kim, onlar m1? Ger�ekten ara�tuma ­
ya deger mi? Aldatilm1� ara�lanm yollanmla? Hayir, arna
bu yine de ara�tlrmamak i�in bir neden degil. Kendi
alanlannda, kendi silahlanyla, onlan darma dagm ede­
cegim, onlan ve �arp1k yarat1lm1� kuklalaruu. Belki aym
vesile ile kendi izlerimi de bulurum. Buna karar verildi
o halde. Garip olan �u ki uzun zarnandir beni taciz et­
mediler, evet, bana zarna'n kavranu derdini de verdiler.
Bundan nastl bir sonu� �1karabilirim, onlann yontemleri­
ni kullanarak? Mahood sessiz, yani sesi stiriiyor, arna ye­
nilenmiyor. Kendi sa�rnahklan ile beni oyle yap1�tird1k­
lanm nu samyorlar ki kendimi �1kanp kurtaramayay1m,
onlarm kahplarma ya�am vermeden k1mildayamayay1m,
hareket edemeyeyirlli Fakat i�en, devinimsiz, ya�ayabi­
lirim, ba�kalan duymadan yalmz kendim i�in kendimi
dile getirebilirim. Stislti ko�um tak1mlaru11 bana yi.ikledi-

50
ler ve kamavalda beni ta�ladilar. �imdi olu taklidi yapa­
cag1m, geri canland1ramazlar ve ustumdeki canavar ka­
bugu �uruytip doktilecek. Ancak bu tumuyle bir ses ko­
nusu, ba§ka hi� bir benzetme uygun dti§mez. Sesleriyle
beni bir balon gibi §i§irdiler, s6nu p �okerken bile onlan
duyuyorum. Kim, onlar? Ve son zamanlarda onlardan
ni�in ba§ka bir �y yok? Beni terketmi§ olabilirler mi,
Tamam, diyerek, ona yap1lacak bir §ey yok art1k, bu i§i
bu rad.a b1rakahm, o art1k tehlikeli degil. Arna nza . goster­
meyen insanm ku�uk mmlt1s1, insanhklannm neyi bo­
gup yok ettigini mmldanmak, ya§amaya mahkum olanm
ku�uk h1zh solugu , zindanmda bogulup i§kence gorur­
ken, surgunu kutlamak zorunda olmay1 h1zhca solumak,
kork ve sakm. Hayir, onlann korkmalanna neden yok,
onlarm gurultu duvarlan ile �evriliyim, kirnse bilmeye­
cek ne oldugumu , onu s0yledigimi kirnse duymayacak,
s0ylemeyecegim, soyleyemem, onlannkinden ba§ka di­
lim yok, hayir, belki soylerim, onlarm dilleriyle bile, yal­
mz kendim i�in, bo§a ya§amam1§ olmamak i�in, sessiz
kalmak i�in, eger sessizlik hakkm1 veren bu ise, bu da
olas1 degil , sessizlige sahip olan onlar, karar veren on­
lar, aym eski �ete kendi aralannda, onemli degil, Ianet
olsun sessizlige,ne oldugumu soyleyecegim, bo§a dog­
mam1§ olmamak i�in, �eteye ozgu dillerini saptayaca­
g1m, sonra ne olursa olsun, ne isterlerse, istemJe, zaman
son buluncaya dek, hi� olrnazsa yakmmadan. O nce ne
olmad1gmu soyleyecegim, bana bu yolu izlememi ogret­
tiler, sonra ne oldugumu, bu da zaten ba§lad1, onlann
beni yildirmalanna olanak verdigim noktadan yeniden
ba§lamam yeter. Soylememe gerek yok, ben onlardan
hi� biri degilim, ne Murphy, ne Wan, ne Mercier, ne-­
hayir, onlann adlarm1 bile soylemeye dilim varm1yor,
adlanm ununugun otekilerin de, bana kendileri oldugu-

51
mu soyleyenlerin, ben de onlar olmaya �ah�m1� olmah­
y1m, zor ya da korku ile, ya da kendi varhg1m1 tamma­
mak i�in, en ufak bir baglantl yok. Bunlann hi� birini is­
temedim, ararnamad1m, hi� birinin ac1sm1 �ekmedim ve
hi� birine kat1lmad1m, bir �eylere, du�manlara, usa ve
duyulara sahip olma k nedir, hi� bilmedim. Fakat yeter
bu . Yads1manm yaran yok, bunca iyi bildigim ve soyle­
mesi bunca kolay aym eski �eyi dunnadan yinelemenin
yaran yok, bu da sonunda yine benim konu�mam1 iste­
dikleri gibi konu�mam anlamma geliyor, bu da demektir
ki kendileri konusunda , Janet ve inan�s1zhkla da olsa .
Belki onlar da benim olmama karar verdikleri bi�imde
varlar, bu mumkun, bilmiyoru m ve ilgilenmiyorum. Ba­
na dilek dilemeyi ogretselerdi oyle olmalanm dilerdim.
Onlara ve marifetlerine ad vermeden onlardan kurtul­
mak mumktin degil, ak1lda tutulmas1 gereken bu. Maho­
od'u n oyktilerinden birini daha anlat1p bunu biraksam
iyi olur, benim anlamam istendigi bi�imde anla�1lmas1
i�in, yani benim konumda oldugu . Bu bir gorti�. Tiksin­
memi a rtirmak i�in. Ezberden okuyacag1m . Boylece
kendi i�imi nas1I surdurecegim konusunda ozgur kalaca­
g1m, b1rakmak zorunda kald1g1m yerden ba�lamak uze­
re, zor altmda, korku ya da bilgisizlikle birakt1g1m. B u
son oyku olacak. lsteyerek anlat1yormu� gibi gortinme­
ye �ah�acag1m, bellegimi tazelemek isterlerse onlan sus­
tunnak i�in, yukandaki adadaki davram�1m konusunda,
yu rtta�lanm, �agda�lanm, dinda�lanm ve dertta�lanm
arasmda. Boylece kendimi gostermeye nas1l ba�layaca­
g1m konusunu du�unmek iizere ozgur kalacag1m. Kimse
de daha fazla bir �ey ogrenmi� olmayacak. Fakat benim
iyiligim dedikleri �ey i�in yukandan tepeme b1rak1lan bu
manyaklar kim, once buna biraz 1�1k tutmaya �ah�ahm.
Dogruyu soylemek gerekirse-- hayir, once oykti. Ada ,

52
ben adadaytm, adadan hi� aynlmad1m, Tann yard1mc1m
olsun. YerytizGnii �evreleyen sarmallar i�inde ya�am1m1
ge�irdigim izlenimindeydim. Yanlt�, sonsuz yollanm1
�da iistiinde dolamyorum. Ada , bildigim biitiin yerytizii
bu. Onu da bilmiyorum, bakmak i�in ne istegim ne ce­
saretim oldu. K1y1ya geldigimde geri i�lere donerim. lz­
ledigim yo! da helezoni degil, bunu da yanlt� anlad1m,
fakat birbiri ardma diizensiz halkalar, bazen valsdeki gi­
bi keskin ve k1sa , bazen biitiin batakltklan i�ine alacak
bir parabol bi�iminde, bazen ikisi arasmda , yeri belirsiz
ve hep yonii kestirilemez, yani yonii belirleyen, o anm
tela�1. Fakat �imdi soziinii ettigim donemde bu eylemli
ya§am son bulmu� durumda , hareket etmiyorum ve hi�
etmeyecegim, ii�iincii bir ilgilinin zorlamast olmad1k�a .
�iinkii bir zamanlarki biiyii k gezginci halimden, son ev­
relerde ellerim ve dizlerim iistiinde, sonra karntm iize­
rinde siiriinerek ya da yerde yuvarlanarak, bu gezginci
halimden, yalmzca govde kald1 (acmacak durumda), iis­
tiinde de daha onceden tamd1g1m1z kafa , betimini en
benimsedigim ve en iyi ammsad1g1m par�am bu . Derin
bir kavanoza konmu§ bir demet �i�ek gibi, kavanozun
darald1g1 yerde agztm, mezbahanm yanmda sakin bir
cad<lenin k1y1smda , en sonunda eylemsizim. Eger do­
nersem, ba�1m1 degil gozlerimi �evirirsem, istedikleri ye­
re donmek i�in ozgGrler, at eti yalvacmm heykelini go­
rebil im, bir bust. Gozbebeksiz ta� gozleri hep bana ba­
k1yor. Yarat1c1mmkilerle birlikte dort oluyor, her yerde
varlar, sanmaym ki kendimi aynca ltklt olmakla oviiyo­
rum. Kurallara uygun olmasa da polis beni ho� goriiyor.
Konu§amad1g1m1, bu nedenle bulundugum konumdan
yararlamp kalabaltk saatlerde ate§li konu§malar yaparak
ya da gece ge� kalm1� i�kili yayalara y1k1c1 sloganlar f1-
s1ldayarak halk1 yoneticilere kar§t harekete ge�iremeye-

53
cegimi biliyorlar. Biltiln uzuvlanm1 yitirdigim i�in, bir
zamanlar gti�lti olan biri d1�mda, dilenmeye yonelik ha­
reketler yapmakla su�lanamayacagirru da biliyor, ve bu
hapis cezas1 gerektiren bir su�. Ger�ek �u ki kimseyi ra­
hats1z etmiyorum, belki her �eye ofkelenen ve skandal
sayan belli a�m duyarh ki�iler d1�mda. Bu a�1dan da risk
�ok kti�tik, �tinkti bu tilr insanlar otlaklardan gelip silril
halinde insancil kesimciye giden taze ve besili s1girlarm
gorilntilstinden etkilenme korkusu ile buralara gelmek­
ten ka�m1rlar. Bu a�1dan, benim a�1mdan, bulundugum
nokta iyi se�ilmi�tir. Benim gorilnil�timden etkilenecek
kadar oynatrru� olanlar bile, huzurlan ka�m1� ve �al�ma
gti�leri ve mutluluk yetenekleri ge�ici olarak azalm1�
olanlan kastediyorum, ooylelerinin huzur bulmalan i�in
bana bir kez daha bakmalan yeter, bakabilenlerin tabii.
c;;u nkti yilztimde yans1yan tek �ey hak edilm� bir din­
lenmenin tadm1 pkaran birinin doyumudur. c;;ogu za­
man agz1mm gizlenmi�, gozlerimin de kapah oldugu
dogrudur. Evet, bu bazen ge�mi�te bazen �imdiki za­
mandadir. Ve belki yalmzca kafatas1rrun durumu, sivilce­
lerle ve iri rnavi sineklerle kaph, bu sonuncular ooyle
bir �evrede bol oldugundan, beni �ok ki�i i�in bir im­
renme ve mutsuzluk kaynag1 olmaktan kurtard1. Umanm
bu durumumun dogru bir betimini verir. Haftada birkez
i�inde bulundugum kaptan �1kanld1m, onun bo�alt1lmas1
i�in. Bu gorev caddenin obtir yanmdaki lokantanm sahi­
besine dti�til , o bunu tam zamanmda ve yakmmadan
yap1yordu, ara s1ra, iyi huylulukla, kotil bir ihtiyar do­
muz oldugumu dti�ilnmesi d1�mda, �tinkti onun sebze
ve maydanoz gibi �eyler yeti�tirdigi bir bah�esi vard1.
Onun kalbini kazanm1� olrnasam bile yine de bana ilgi­
siz olmad1g1 belliydi. Beni geri yerime koymadan once
agz1rrun ula�1labilir oldugu bir durumdan yararlamyor ve

54
iri bir ciger par�s1 ya da ilikli bir kemik sokuyordu. Kar
yagd1gmda hala yer yer su ge�irmeyen bir mu§amba ka­
pat1yordu i.isti.ime. Bu barmak altmda, kuru ve rahat
i�inde, bi.iti.in bunlan neye bor�lu oldugumu merak
ederken tam�ttm goz ya�lan ile, etkilendigimi hissetme­
den. Yalmz bir kez olmadt bu, fakat beni her orti.i�i.inde,
yani y1lda iki i.i� kez. Evet, oli.imci.il bir etkisi vard1, mu­
�amba i.izerime orti.ili.ip koruyucumun h 1zh adtmlan
uzakla�1r uzakla�maz goz ya�lan akmaya ba�hyordu. Bu
bir goni.il bor�lulugunun etkisi olarak mt a�1klanmahyd1?
Ancak o' durumda minnet duyrnam gerekmez miydi? Ay­
nca karanhk bir bi�imde anhyordum ki onun bana ooy­
le bakmas1 yalmzca iyilikten degildi, ya da iyiligin anla­
mm1 dogru anlamam1�t1m, onu bana apklad1klarmda.
Bu kadm i�in yadsmmaz bir deger oldugum unutulma­
mah. �i.inki.i onun rna rullan i�in yapt1g1m hizmet d1�m­
da, kurulu�u i�in de reklam demesek bile bir ti.ir belirti
olu�turuyordum, bu da ornegin kartondan yaptlm1� ve
yandan gori.inen iri gobekli bir a��1dan daha etkiliydi.
Bunun bilincinde oldugu ki.ipi.imi.i �in lambalan ile si.is­
lemesinden belliydi, bu, alaca karanhkta gi.izel bir etki
yap1yordu, gece daha da belirgin oluyordu . Ki.ip de,
i.izerine tutturulmu� yemek listesi gelip ge�enlerce daha
kolay gori.i lsi.in diye, bir kaide i.i zerine yerle�tirilmi�ti,
bunun masraftm da bayan Odedi. Et suyu i�inde �algam­
larmm eskisi kadar iyi olrnad1gm1, et suyu i�inde havu�­
lanmn ise eskisinden daha iyi oldugunu boyle ogren­
dim. Et sulu sosu pek degi�memi�. Bu, neredeyse anla­
yabildigim ti.irden bir di!, bunlar i.izerine ba�ka �eyler
kurabilecegim a�1k ve yalm kavramlar, bunlar d1�mda
tinsel beslenme kaynag1 istemiyorum. �algam, bir �alga­
mm nas1l bir �y oldugunu kabaca biliyorum, havucun
da, ozellikle Flakkee ya da Colmar k1rm1z1s1 ti.iri.ini.in.

55
Belli zamanlarda, kotii ile daha kotii arasmdaki ince ay1-
nm1 da kavrar gibiyim. Dun ile bu giintin etkisini tam
duyam1yorsam, bu, konunun oztinii kavramaktan ald1-
g1m doyumu azaltm1yor. Salatas1 konusunda , ornegin,
ovgiiden ba§ka bir §ey duymad1m. Evet, ben onun i�in
kti�ii k bir kapital olu§turuyorum ve eger oliiverirsem
ger�ekten canmm s1k1lacagma inamyorum. Bu da ya§a­
mama yard1mc1 oluyor. Olum saatim geldiginde, eger
birgiin gelirse, ve dogaya olan borcum odendiginde,
i�inde varhg1m1 ge�irdigim eski kiiptin bulundugu yer­
den kaldmlmasm1 onlemek i�in elinden geleni yapacag1-
nt dti§iintiyorum. Belki de amm1 canh tutmak i�in §imdi
ba§1mm bulundugu yere bir kavun koyar, ya da bir sa­
k1z kabag1, ya da ptir�ekli buytik bir ananas, ya da daha
iyisi, bilmiyorum ni�in, bir lsve� salgam1. 0 zaman gO­
miilen insanlann �ogu zaman oldugu ttimiiyle yok ol­
mayacag1m. Fakat bu lokanta sahibesinden soz etmek
i�in ba§lad1m yalan soylemeye. De nobis ipsis silemus,
ilkem bu olmahyd1. Evet, bana domuz ahm latincesinde
biraz ders de verdiler, bu yalan yeminlerin arasma ser­
pi§tirilince iyi goruniiyor. Belki belirtmek gerekir ki mu­
§ambay1 ha k etmemi saglayan tek neden kar, o da tabii
�ok yagarsa . Ba§ka hi� bir kotii hava onda bana yonelik
anahk i�gtidiistinti a�1ga �1karm1yor. Ba�1rm kiiptin dara­
lan bbltimtine �arparak ona daha s1k kefenlenmek iste­
digimi a nlatmaya �alt§ttm. Aym zamanda salya m1 da
ak1tt 1m, ho§nutsuzlugumu gostermek �abas1yla. Bo§una.
Bu davrani§1m i�in nas1l bir a�1klama bulmu§ olabilece­
gini merak ediyorum. Bunu kocas1yla konu§mU§ olma!t,
o da boguluyordur sadece demi§tir, bu ger�egin tam ter­
si. Fakat hak hak edildigi. yere verilmeli, ikimiz a ram1zda
her §eyi kan§t1rd1k, ben i§aretlerimle, o da bu i§aretleri
yorumlamas1yla. Bu oykii bir i§e yaramaz, nerdeyse onil

56
inanmaya ba§hyorum. Fa kat nasil bitmesi bekleniyor,
onu dG§Gnelim, bu beni ay1ltacakt1r. Sorun §U ki oykG­
nGn nas1l sGrdugunG unuttum. Fakat hi� bildim mi? Bel­
ki de orada bitiyor, belki onlar onu orada kestiler, kim
bilir. Tamam art1k, bize gereksiniminiz yok, diyerek. Bu
aslmda onlann en sevdikleri yontemlerden biri, benden
en kG�Gk bir baghhk belirtisi goliince hemen durdur­
ma k , beni �aresizlik i�inde birakarak, kendimi yenile­
mek i�in bana atfettiklcri ya§am d1§mda bir §eyim olma­
da n. Ancak beni gG�sGz ve �aresiz a�maz bir durumda
gordu klerinde onlan ba�anh bir sonuca vardirmam i�in
yeterince dirilmedigim yarg1sma vanrlar ve yeniden fela­
ketlerimin ipini a hrlar ellerine. Bir birle§tirme yapmak
yerine, bunu �ok kez gordGm, yani birakt1g1m yerden
beni yeniden ba§latmak yerine, beni �ok sonraki bir ev­
rede ahyorlar, nas1l ve hangi ko§ullarda oldugunu h i�
a mmsamadan belki boylece bana aradaki bo§lugu kim­
seden h i� bir yard1m almadan kendi ba§1ma ge�tigim,
uzun bir sure yard1m gormeden kendi ba§1ma ya§ad1-
g1m, hatta oldGgGm, sonra ger�ek canh bir bebek gibi
do! yolundan dunyaya geri dondGgGm, olgun bir ya§a
erdigim, hatta bunad1g1m yamlg1sm1 vermeye �ah§1yor­
lar. Bana bir omilr yuklemek belki onlara yetmiyor, iki
G� ku§agm tadm1 a lmam gerekiyor. Fakat bu kesin de­
gil. Belki de bana bGtiln soyledikleri tek bir omGrle ilgi­
li, benlikler arasmdaki kan§1khk belki benim herhangi
benligi Gstlenmedeki yeteneksizligimden geliyor. Eger
kendi gGcGm ve yetenegimle olmeyi ba§arabilirsem,
ba§ka bir �ag1 sGsleyecek degerde olup olmad1g1ma, ya
da deneyimimden de yararlanarak aym omlii bir daha
denemem gerekip gerekmedigine karar vem1ek i�in da­
ha iyi bir konumda olacaklar. Bu nedenle hakh olarak
dG§Gnebilirim ki bir an oncesinin tek kollu tek bacakh

57
yaya yolcusu ve i�inde �ikamaz halde kald1g1m kama
ba§h sand1k yalmzca aym cismani ortilnun iki evresidir,
ruhun ise yozla§ma ve uzuvlannm kesilip at�lmasma
kar§l kotil unlil bir bag1§1khg1 vard1r. Bir bacag1 kaybet­
tikten sonra ikincisini yitirmemden daha olas1 ne var?
Kollar i�inde aym §ey. Hepsi dogal bir ge�i§. Bana ver­
dikleri oteki ya§hhga ne denir,dogru amms1yorsam, ve
bacaklanmm ve kollanmm yerinde oldugu, ancak onlar­
dan yararlanma gticilmiln bulunmad1g1 oteki Orta ya§a?
Ya beni olil diye birakmak zorunda kald1klan o tilr
gen�lige? Eger s1cak bir yerim varsa bu onlann kalbinde
degil. Hayir, hangi gerek�e ile ve hangi gorilnil§ altmda
olursa olsun beni burdan �ikarmak i�in ellerinden gele­
ni yapmad1klanm soylemiyorum. Onlara buldugum bti­
tiln kusur israrland1r. �ilnkil bunlann otesinde obilril
var ve bunlar beni kullamlmaz diye terkedip beni kendi­
me dondilrmedik�e obilril beni affedip salmayacaktir. 0
halde en sonunda bu uzun yitik zaman i�inde ne oldu­
gumu ve nerede oldugumu soylemeye ba§layabilirim.
Fakat kim o, eger tahminim dogru ise, bunu bend1tn
bekleyen? Ve niyetleri oylesine farkh olan ve bu sorulan
sordugumda kendimi ellerine birakt1g1m obilrleri kim?
Arna b1rak1yor muyum kendimi, b1rak1yor muyum.' Kilp­
teyken kendime sorular sordum mu? Ya avluda? Kil�il­
ltip gittim, tilkeniyorum. Daha yakm ge�mi§teydi, insan
azarland1gmda yapt1g1 gibi ba§ ve omuzlann bir tilr �e­
kilmesiyle gozden kaybolabilirdim. �ok ge�meden, §U
andaki kil�illme orammla, bu �abaya bile gerek kalrna­
yacak. Gilnil gormemek i�in gozlerimi kapamama da
gerek kalmayacak, �ilnkil birka� santimetre otedeki kilp
zaten kapat1yor. Yukandaki 1§1gm, geceleri aym 1§1g1,
orada yans1mad1gmdan emin olmak i�in de ba§1m1 one
duvara dogru dti§ilrmem yeterli, bu kil�ilk rnavi aynalar-

58
da kendime bakard1m bir zamanlar ve onlan parlatmaya
�ah�1rd1m. Yine yanh�, yine yanh�. bu �badan ve bu s1-
kmt1dan kurtulamam. <;;:u nkii kadm giderek daha a�ag1
dii�tii�mii gormekten memnun olmad1g1 i�in alt1m1 b1�­
k1 tozu ile doldurarak beni yii kseltti ve her hafta tuvale­
timi yaparken onu temizler. Bu ta�tan daha yumu�ak,
a ma daha az saghkh. Ve ben ta�a ah�m1�t1m. Simdi b1�k1
tozuna ah�1yorum. Bu da bir ugra�. Aylak olmaya daya­
namazd1m, insanm giiciinii emip gotii rii r . Ve gozlerimi
a�1p kapatlyorum, a�1p kapat1yorum, eskisi gibi. Ve ba­
�1m1 i�eri d1�an, i�eri d1�an oynat1yorum, bundan sonra
da olacag1 gibi. Biitiin gece d1�anda tuttuktan sonra �a­
fakta �ogu zaman i�eri ahyorum, kadmla alay etmek ve
onu yamltmak i�in. <;;:u nkii sabahlan kepenkleri tak1rt1y­
la a�c1gmda hala zina ile 1slak gozlerinin ilk bakc1g1 yer
kiip. Ve ba�1m1 gorrnediginde ne oldugunu anlamak i�in
ko�arak gelir. <;;: u nkii gece ya ka�m1�1mdir ya da yine
kii�iilmii�iimdiir. Fakat o tam bana uzanmadan once
kutu i�inden firlayan kukla gibi �1kanm, gozlerim panl­
t1yla yukan dogru ona bak1yordur. Ba�1m1 �eviremedigi­
mi sand1m, boynu m �ok erken ya�ta tutuldugu i�in bu
dogru. Arna bu demek degildir ki hep aym yone bak1-
yor. <;;:iinkii bir tiir firlatma ve k1vranma ile govdeme ge­
rekli donii� a�1sm1 verebilirim, ve yalmz bir yonde degil,
obiir yonde de. Zarars1z oldugunu dii�iindugum kii�iik
oyunum bana pahahya mal oldu, ama yine de eriyip tii­
kenmez olduguma yeniin edebilirdim. lnsan elindekileri
yitirrneden degerini bilmez, bu dogru , ve belki ilgimi
�ekmek i�in bir h1rs1z bekleyen daha nelerim vard1r. Bu­
giin eskisi gibi gozlerimi a�1p kapatabiliyorsam, yaramaz
k�iligimden dolay1 art1k eski giizel giinlerde oldugu gibi
ba�1m1 i�eri d1�an oynatam1yorum. <;;:u nkii boynu mda,
tam �enenin altmda, bir tasma var ve ucu kiipiin agzma

59
bagh. Ve eskiden gizlenmi§ durumda olan ve bazen ta­
§m serinligine yap1§t1rd1g1m dudaklanm1 §imdi herkes
gorebilir. Sinek yakalanm m1 dedim? Tutuveririm onlan,
i;1tir! Bu daha di§lerim var m1 demektir? Kolunu bacagm1
yitirmek ama hala di§lere sahip olmak, amma alay ko­
nusu! Fakat §imdi bu i§in kasvetli yontine donersek, �i­
mentodan ya pilma bu tasma ya da halkanm biraz once
dedigim gibi donmeyi zor ve bii;imsiz hale getirdigini
soyleyebilirim. Sakin durmay1 ogrenmek ii;in bu durum­
dan yararlanmay1 ogren iyoru m. Gozlerimi a�t1g1mda
a§ag1 yukan kesinlikle aym hayalleri gormek eger tahta
boyu ndurugum olmasa ba§ka ttirlti belki hi� bilemeye­
cegim bir haz. Ger�ekten beni kayg1landiran bir §ey var,
bu da biraz daha k1salacak olursam bogulma tehlikesi.
Havas1zl1ktan bogu lma! Hep solunu mcu tip olan ben,
hala benim olan §U goguse bakm, ve karm bo§luguna.
Her soluk ah§1mda, l§te oksijen geliyor, diye mmldamr­
d1m, ve her soluk veri§imde, l§te gidiyor kirlilikler, kan
yine parlak kmnm. Mavi yilz! Dilin mtistehcence d1§an
i;1kmas1! Penisin §i§mesi! Penis, bak §imdi, ilgini; bir
stirpriz, unutmu§tum bende de oldugunu. Ne yaz1k ki
art1k kollanm yok, onda s1k1p �tkanlacak bir §eyler kal­
m1§ olabilir. Hayir, bOylesi daha iyi. Benim ya§1mda , ye­
niden masturbasyona ba§lamak, yak1§1ks1z olurdu . Ve
sonui;suz. Yine de hii; belli olmaz. Haydi bir kaldirma,
btittin gtictimle dikkatimi bir atm gerisine toplayarak ,
tam kuyrugun kalkt1g1 anda , kim bilir, tamamen eli bo§
donmeyebilirim. Aman tannm, neredeyse k1pirdad1g1m
hissettim! Bu beni igdi§ etmediler mi demektir? Beni ig­
di§ ettiklerine yemin edebilirdim. Belki de ba§ka torba
derisi ile kan§tmyorum. Zaten ba§ka bir k1p1rdanma yok
onda . Dikkatimi toplayay1m yine. Bir kadana. Bir ayg1r.
Haydi haydi, biraz i§birligi yap ltitfen, bitir olmeyi, hi�

60
degilse bunu yapabilirsin, sana can vermek i�in katlam­
lan bunca zahmetten sonra . En kotti k1sm1 ge�ti . �imdi
btiytik bir oglan gibi kendi ayaklarm tizerinde durmaya
yetecek kadar oldti rti ldtin, intihar edildin . Hep bunu
soylerim kendime. Ve kendimi kaptmp eklerim, Bu
olti mcti l ataleti at s1rtmdan, yer yok ona, bu toplumda.
Onlar her �eyi yapamaz. Onlar seni dogru yola koydu­
lar, elinden tutup u�urumun k1y1sma dek getirdiler, �im­
di gerisi sana kalm1�, kendi ba�ma atacagm bir ad1mla
onlara olan minnettarhgm1 gostermek . Bu renkli dili se­
viyorum, bu atak benzetmeleri ve seslenmeleri. Bir ko­
ttirti mti doganm gorkemi i�inden stirtikleyip gottirdtiler
ve �imdi hayran olunacak bir �y kalmad1gma gore atla­
mak benim gorevimdir, l�te ya�am1� biri daha gidiyor.
Benim hi� orada bulu nmad1g1m, bu cam goztin, bu dti�­
mti� adamm ve koptiklti ag1zm Napoli Korfezi'ne ya da
Aubervilliers'e hi� bir �ey bor�lu olmad1g1 onlarm ak11la­
nna bile gelmiyor gibi. Son ad1m! Birincisini bile atama­
yan ben. Arna rtizgann beni u�urumdan a�ag1 itmesini
beklersem belki kendilerini yeterince Odi.illendirilmi� sa­
yacaklardir. Bunu yapabilirim, bu benim repertuvanm
i�inde. Ancak soru n �u ki bunu yapabilecek gti�te rtiz­
gar yok. Kaya ltgm ayag1mm altmda i;;: okmesi gerekir.
Eger i�ten canlt olsayd1m bir kalp yetmezligi ya da bir
yerlerde bir damar t1kamkltg1 beklenebilirdi. Genellikle
beni sanc1larmdan sopalarla kurtanrlar, burada dti�tince
destekleyenlere ve izleyenlere benim bir ba�la r.g1c1m, ve
bir sonum, oldugunu gostermektir. Sonra ayagm gogsti­
me basmas1, her �eyin her zamanki gibi oldugu, ve top­
lananlara, Siz bunu elli y1l once gorseydiniz, ne gti�, ne
gidi�! Beni yeniden ba�lamalan gerektigini �ok iyi bile­
rek. Fakat belki onlara olan gereksinimimi abart1yorum.
Kendimi ataletle su�luyorum, ama yine de hareket edi-

61
yorurn, en azmdan ettirn, dalgay1 kaprm1§ olabilir rni­
yirn? Ba§1 dii§iinelirn. Orada bir §eyler k1p1rdamr gibi,
ara s1ra, bu nedenle bir inrne nobetinden korkrnaya ge­
rek yok. Ba§ka? Sindirirn ve bo§alt1rn organlan ternbel
olsalar da tiirniiyle eylernsiz degiller, bana gosterilen il­
giden belli oldugu gibi. Yiireklendirici bu . Ya§arn oldu­
gu siirece urnut vard1r. Yara etkenleri olarak dii§iiniilen
sinekleri anrnaya bile gerek yok. Sanmm bana tifiis geti­
rebilirler. Hay1r, onu s1�nlar yapar. Birka� tane gordiirn,
arna heniiz bana kadar dii§rnediler. Ya bir barsak §eriti?
llgin� degil. Ne olursa olsun belli oluyor ki fazla onern
verrneden cesaretirn kmlrn1§, onlan tatrnin edecek her
§eyin bende bulunrnas1 pekala rniirnkiin. Fakat §imdiden
orada olrnarnaya ba§hyorurn, bana bOylesine a�1klad1k­
lan o belah caddede. Onu betirnleyebilirirn, betimlerni§
olabilirirn, az once, sanki orada bulunrnu§urn gibi, be­
nirn i�in se�tikleri bi�irn i�inde, kesinlikle kii�iilrnii§, es­
ki ben degil, bu diinyada fazla zarnam olrnadan, fakat
gozler ve bir kulak hala izlenirnlere yeterince a�1k, ve
ba§ yeterince itaatli, her §eyin bo§ ve sessiz olrnas1 i�in
sahneden at1lrnas1 gereken ogeler konusunda belli belir­
siz bir fikir verecek kadar. Hep ooyle oldu. Tarn diinya
bir araya geldigi ve benirn onu nas1l terkedebilecegirni
dii§iinebildigirn anda her §ey solup siliniyor ve yok olu­
yor. Bu yeri bir daha hi� gormeyecegi, siitunun iistiinde
kiipiirniin durdugu yeri, renkli larnbalardan olu§an �e­
lengi ile, i�inde de ben, tutunarnad1rn ona. Belki bir de­
gi§iklik olsun diye beni yildmrna �arptmrlar, ya da uzun
saph balta ile vururlar, ne§eli bir banka tatilinin ak§arru,
kefenlenip yollanmrn �abucak, gozden uzak goniilden
uzak. Ya da canh olarak, bir degi§iklik olsun diye, ba§ka
bir yere gotiiriiliir birak1lmrn, bir urnutla. Ve bundan
sonraki ortaya pk1§1rnda, eger �1karsarn, her §ey yeni

62
olacak, yeni ve garip. Azar azar al�cag1m ona, onlann
ogi.itleri ile, sahneye ve kendime ah�acag1m, eski igren�
soru azar azar ba�1m kald1racak, nasil ya�amah, onlann
ti.iri.i ya�amla, bir saniye i�in, ister gen� ister ya�h. yar­
d1ms1z. Boylece ba�ka ko�ullardaki ba�ka giri�imleri di.i­
�i.inerek kendime sorular sormaya ba�layacag1m, daha
once sorduklanm gibi, kendimle ilgili, ve onlarla, ve bu
ans1zm gelen zaman ve �g -kaymalan ile, ve hep ba�an­
s1zhga ugrad1g1m yerde nasil ba�anh olacag1mla, benden
memnun olsunlar diye, ve en sonunda beni sakin b1rak­
smlar diye, yapmam gerekeni yapmaya ozgi.ir olarak,
yani otekini memnun etmeye �ah�maya, eger yapmam
gereken buysa , benden memnun olsun, beni sakin b1-
raksm diye, beni azad etsin, huzur ve sessizlik hakk1
versin diye, eger bu elindeyse. Bi.iti.in bunlar bir yaratik­
tan beklemek i�in olduk�a �ok, istemek i�in �ok, once
degilmi� gibi davranmas1, sonra oyleymi� gibi, ne oldu­
gu ne de olmad1g1 ve bu ti.ir anlatimlara olanak veren
dilin oldi.igi.i o huzur ortamma girmesine izin verilme­
den once. lki yamlma, iki tuzak, sonuna dek goti.iri.ilme­
si gereken , ben serbest birak1lmadan once, tek ba�1ma,
var olu�umun son bulmad1g1 ve beni kendi halime b1-
rakmayaca klan o di.i�iiniilemez konu�ulamaz i�inde.
Belki de dii�iiniiyor gori.indiigiimden daha az sakin ola­
cak, en sonunda orada kendi ba�1ma, hi� taciz edilme­
den. Neyse, dinlenme onlann sozciiklerinden biri, biri
de dii�iinme. Oy le gori.iniiyor ki bana en sonunda bura­
da plgmhgm kaynag1. Ne ay1p bir �eyi se�iyor ve aym­
nuna varm1yorsam, bir mum daha 1�1g1m sa�1yor ve ben
oncekinden fazla bir �y bilmiyorum. Evet, geriye bak­
ma zamam geldigini hissediyorum, eger becerebilirsem,
ve nerede oldugumu saptama zamam, eger devam ede­
ceksem. �u ana dek ne s6yledigimi bir bilebilsem. Hah,

63
kayg1lanmaya gerek yok, yalmz bir �ey olabilir, her za­
manki �ey. Benim de hatalanm var, fakat nagmemi de­
gi�tirme hatas1 yapmam. Biltiln yapmam gereken devam
etmek, yap1lacak bir �ey varm1� gibi, ba�lamlan bir �ey,
gidilecek bir yer. Sonu�ta her �ey bir sozcukler sorunu­
na va nyor, bunu unutmamalty1m, unutmad1m. Arna bu­
nu daha once soylemi� olma l ty1m, �imdi soyledigime
gore. Belli bir bi�imde konu�malty1m, belki s1cakhkla,
her �ey milmkiln, once olmad1g1m yarat1k konusunda,
sanki oymu�um gibi, ve sonra ben oymu�um gibi, ken­
dim olan yarat1k konusu nda. Yapabilmeden once falan.
Bu bir sesler sorunu, seslerin silrmesi, dogru tav1rla, sus­
tuklarmda, bilerek, beni smamak i�in, �imdi yilkil kaba­
ca benim canh oldugum yonilndeki gibi. S1ca khk, rahat,
kam, dogru tav1r, sanki bu kendi sesimmi� gibi, kendi
sozlerimi soylcyen, canl1 oldugumu dile getiren sozler,
onlar benim boyle olmam1 istedikleri i�in, neden oldu­
gunu bilmiyorum, milyarlarca canh trilyonlarca oluleriy­
le, bu yetmiyor onlara, ben de kil�ilk k1vranmalanmla
katk1da bulunmahy1m, m1y m1y etmeli, ulumah, h1zla so­
lumal1 ve tak1rdamahy1m, kom�umu severek ve sagduyu
ile kutsanm1�. Fakat dogru tavir nedir, bilmiyorum. Bu
sac;mahklar selini buyuran onlar, i�imi beni bogan bu
iniltilerle dolduran onlar. Ve hepsi hi� bir degi�iklik gos­
termeden �1k1p ak1yor, onlan duymam i�in gegirmem
yeterli, zerresini bile degi�tiremedigim aym eski ek�i og­
retiler. Bir papaga n, evet kar�1 kar�1ya olduklan bir pa­
pagan. Eger ne soylemem gerektigini bana onceden
soyledilerse, onaylarm1 alabilmem i�in , onu soylemek
durumunda kalmm, er ge�. Fakat Tann korusun, bu �ok
kolay olurdu, yilrekten olmazd1, yilregimi de kusmak
zorunday1m, kusmugun tumuyle birlikte o da �1kmah,
ancak o zaman dedigimi kastediyor gibi olurum, sadece

64
bo� s6zler olmaz. Peki, umudunu yitirme, agzm a�tk mi­
den bulamk kalsm, belki bu s1rada bir gi.in �tkarabilirsin.
Fakat oteki ses, hayvanlar di.inyasma bu tutkuyu payla�­
rnayanm, benden haber bekleyenin sesi, onun yi.iki.i ne?
Gi.izel nokta , bana gore fazla ince. �i.inki.i dogru olarak
ben denen benim konumda , ne demek istedigimi biliyo­
rum, �u ana dek hi� bir bilgi almad1g1m1 bildigim si.ire­
ce. Bir sesten soz edilebilir mi, bu ko�ullarda? Muhteme­
len hay1r. Arna ben ediyorum. Ger�ek �u ki bu sesler
konusu gozden ge�irilmeli, di.izeltilmeli ve sonra da b1-
rak1lmahd1r. Hi� bir �ey duymasam da yine de ileti�imle­
re bir av1m. Ve seslerden soz ediyorum! Ni�in olmasm,
insan bunun yalan oldugunu bildigi si.irece. Ancak bu­
nunda s1mrlan var, oyle gori.ini.iyor. Gelsinler. Bu de­
mektir ki benle ilgili bir �ey yok. Yani ilintili bir bildirim.
Belli belirsiz �ag1rrnalar, uzun arahklarla. Duy beni! Ken­
din ol yine! Bu nedenle birisinin bana soyleyecegi bir
�ey var. Arna hi� bir zaman benim konumda bir haber
degil, bir haber alabilecek konumda olmad1g1m imas1
d1�mda, �i.inki.i orada degilim, bunu da zaten biliyor­
dum. Almaya �ok a�1k oldugum bir anda, bu ogi.itlerin
bana Malone ve �irketinin kulland1g1 kanaldan iletildigi­
ni alg1lad1m ve belirttim. Bu �i.ipheli, ya da oyle olurdu ,
eger gelecek bu a�tklamalardan var olmam gerektigini
kafalarma koyduktan bu yana i.izerime yap1�ttrd1klarm­
dan daha degerli bir dogruyu elde edecegimi hala um­
sayd1m. Fakat bir an oncesine dek bile bana destek olan
bu umut, dogru amms1yorsam, art1k gitti benden. lki ug­
ra� o halde, belki biri birinden se�ilebilir, benimki av
olandan, gerekli �ba di.izleminde, fakat �ekicilik ve ilgi
apsmdan e�it eksiklikte. Ben. Kim olabilir ki bu ben?
Forsa, Herki.il'i.in Direkleri'ne dogru yola �1km1�. gece
olunca gizlice ki.ireklerini b1rak1r, forsalarm oturaklan

65
arasmda si.iriinerek gider, dogan gi.ine� dogru , nobet�i­
ye goriinmeden, f1rtma i�in dua ederek. Art1k benim ne
i�in olursa olsun dua etmeyi b1rakm1§ olmam d1§mda.
Hay1r hay1r, ben hala bir yakanc1y1m. Bunu a§acag1m,
§imdi ile son yolculuk arasmda, bu kuf§un deniz i.isti.in­
de. Bu da oteki plgmhk gibi, �ignedigi sm1rlan bilmek,
an imsamak i�in �1lgm bir istek. Bu i§te bir daha yaka­
lanmayacag1m, onu bu yil m Ianetlilerine b1rakacag1m.
�imdi art1k bu konuda bir daha di.i§i.inmeyelim, art1k hi�
bir konuda di.i§i.inmeyelim, a rt1k di.i§i.inmeyelim. 0 tek
ba§ma ya da onlar �okluklan i�inde, hepsi bana ayni dil
i�inde ba§VUruyorlar, ba na ogrettikleri tek dil i�inde.
Onlar bana ba§ka diller de oldugunu soylediler, onlan
bilmemekten i.izgi.i n degilim. Sessizlik bu yolla bozuldu­
gunda bunun yalniz bir anlam1 olabilir. Buyruklar, dua­
lar, tehditler, ovgi.i , kmama, nedenler. Ovgi.i , evet, beni
ilerleme kaydeuigime inand1rd1lar. Aferin oglum, bugi.in
bu kadar yeter, §imdi karanhgma ko§ yann gorii§i.i riiz.
Ve ben ornday1m, ak sakahmla , �ocuklar arasmda otur­
makta, bebek�e sesler �1kararak, degnegin korkusuyla.
Alt i.i�i.i nci.i katta olecegim, y1llarla ve zahmetle beli bi.i­
ki.ilmi.i§, yine bir yirmi boyunda , oni.imde bir gelecek
varkenki gibi, yalm ayak ve eski siyah onli.igi.im i�inde,
donumu 1slatarak . bgrenci Mahood, yirmi be§ bininci
kez soruyorum, memeli nedir? Di.i§i.ip olecegim, dumura
ugram1§ organlarla y1pranm1§. Fakat ilerleme kaydetmi§
olacag1m, oyle dediler ba na , ama yeterli degil, yeterli
degi l . Aa ! Nerede kalm1§t 1 m , derslerimde? Geli§mem
i.izerinde ooyle oli.imci.il bir etki yapan budur, bellegi­
min eksik olu§U, bunda §i.i phe yok. bgrenci Mahood,
benden sonra tekrar et, insan yi.iksek bir memelidir. Ya­
pamad1m. Hep memelilerden soz edilir, bu hayvanlar
bah�esinde. A�1k�a soylersek, kendi aram1zda, ogrenci

66
Mahood i�in ne fark ederdi, insanm �u degil de bu olu­
�u? Belli ki hi� bir �ey kaybolmam1� zacen, �unku her
�ey yine salya gibi ak1p geliyor, bir kabusta onu a�1hp.
Karmm memelilerle dolacak , buradan gorebiliyorum,
uyanmadan once. <;;:a buk, bana bir anne verin, beyazla­
�mcaya dek emeyim, meme u�lanm1 �imdikleyerek . Fa­
kat bu yalmza bir isim vermem zamam geldi, ozel isim­
ler olmadan bir �ey yuriimez . Bu nedenle onu vaftiz
edip Solucan adm1 veriyorum. Tam zama n1. Solucan.
Bunu sevmedim, fakat fazla se�enegim yok. Bu benim
de ad1m olacak, zamam gelince, art1k Mahood diye �ag1-
nlmak zorunda olmad1g1mda , eger bu mutlu an bir gun
gelirse. Mahood'dan once ba�kalan vard1, aym tur ve
ay111 inan�tan, aym sivri u�lu �atalla silahlanm1�. Fakat
Solucan kendi turii n un ilki. Bu bir an once soylenmeli.
Onu tammad1g1m1 u nutmamahy1m. Belki bir gun o da
b1k1p usanacak, bana bi�im verme i�ini b1ra kaca k, ba�­
kasma, temelleri att1ktan sonra . �u ana dek zihninde
olanlan soyleyemedi, mmldand1 yalmzca, mmlt1sm1 hep
duyageldim, otekiler konu�may1 surduriirken. Hepsin­
den uzun ya�ad1, Mahood'dan da, eger Mahood olduy­
se. Hala onu duyabiliyorum, inan�h, benden canlmm bu
olu dilini susturmam1 diliyor. Degi�mez ses tonu i�inde
bunu soyledigini samyoru m . Eger sessiz olabilirsem
benden ne istedigini anlasam iyi olur, ne olmam1, ne
soylememi istedigini. Ni�in gok gibi gurlemiyor bana ve
bu i�i bitirmiyor? <;;:o k kolay, sessiz olmas1 gereken be­
nim, solugunu tutmas1 gereken . Fakat burada bir terslik
var. <;;:unku eger Mahood sessizle�irse Solucan da sessiz­
le�ir. Benden mumkun olrnayanm istenmesi, iyi, benden
ba�ka ne istenebilir? Ancak anlams1z olan! Sagduyuya
indirgedikleri benden. Zavalh Solucan'm bunda sorum­
lulugu olmad1g1 dogru. Bu hemen soylenmeli. Fakat on-

67
ce gorii�lerimi tamamlay1m, Ostlerine i�emeden once.
�ilnkil eger ben Mahood isem, ben aym zarnanda Solu­
can11m, cump. �imdi ciddi konulara. Hay1r, henilz degil.
Seiki Mahood'un uzun oykillerinden biri daha, sersem­
le�memin tamamlanmas1 i�in. Hay1r, zahmete degmez,
saptanilan zarnanmda gelecektir, kay1tlar bilinmeyen za­
mandan beri dogru yerinde. Evet, bilyilk sozler de edil­
meli, her �ey geldigi gibi yerini ahr. O zgilrlilk sorunu
da, yazg1 gibi kesinlikle, onceden belirlendigi anda onil­
me �1kacakt1r, incelemem i�in. Fakat bu iki fiyasko k1�­
k1rt1c1sm1 kar�1 kar�1ya getirmekte fazla aceleci davran­
m1� olabilirim. Birisini olamamam otekinin hatas1 degil
mi? Bu nedenle su� ortaklan. Us yilriitmenin yolu bu, s1-
�ak�a. Yoksa bu ikili ba�a ns1zhktan sorumlu olan bir
il�ilncil ho�lanmay1, yani beni, bir postillat olarak alma­
m1z m1 gerekiyor? En sonunda kendi yilzilmil mil bula­
cag1m, gillilmseme i�inde? l�imde bu goriinti.iyil gormek
zahmetine sokulmayacag1m duygusu var. Hi� bir anda
neden, kimden, nereden, nas1l, ni�in soz enigimi bilmi­
yorum, fakat bu ugursuz i�lem i�in elli zavalhy1 kiralaya­
bilirdim ve yine de elli birincisi gerekirdi, devreyi ta­
mamlamak i�in , bunu biliyorum, ne anlama geldigini
bilmeden. O nemli olan hi� bir yere varmamakt1r, hi� bir
yerde olmamak, ne Mahood'un, ne Solucan'm ne de be­
nim oldugum yerde, hangi tannsal yarg1 sayesinde oldu­
gu onemli degil. 6 nemli olan oltanm ucunda k1vnhp
durmay1 si.irdilrmektir, sular ve k1y1lar ve gokte yarat1g1-
na dert a�rnaya haz1r, se�ilmi� boklan arac1hg1yla, av pe­
�inde bir Tann oldugu silrece . 0� olta yuttum ve hala
a�1m. Ulumalar bundan. lnsanm nerede oldugunu, nere­
de kalacag1m bilmesi ne zevk, orada olmadan. l�kence
masasma rahat�a uzanrnak yeterli, zamanm sonuna dek
hi� kimse olrnad1gm1 bilmenin mutlulugu i�inde. Ne ya-

68
z1k ki aym anda konu§mak zorunday1m, bu dilin huzur
ieinde kanamasm1 onliiyor, dudaklanni yalayarak. Eh,
sanmm her §eye sahip olamam, i§lemler bunca ilerle­
mi§ken. Bir gun nasil olsa beni ylizeye e1karacaklar ve
g6rii § aynhklanni birak1p ooyle degersiz bir av iein bun­
ca zahmete degmediginde birle§ecekler, ooyle degersiz
avcilar iein. 0 zamanki sessizlik! �imdi de gorelim Solu­
can 'dan ne haber var, ihtiyar piei mernn u n etmek iein.
�ok geemez ogreoirim oteki hala pe§imde mi. Olmasa
bile bir §ey e1kmaz, beni yakalaya mayacak, ondan kur­
tanlmayacag1m, Solucan11 kastediyorum, yemin ederim,
oteki beni hie yakalamad1, ondan hie kurtanlmad1m, bu
geemi§ tarih, bugune dek. Ben hie yakalanmayacak ola­
nim, hie kurtanlmayacak, forsa oturaklan a rasmda
emekleyen, gorkemli olmay1 vadeden yeni giine dogru,
can yelekleri ile suslu, i§kence masas1 ve y1k1mlar iein
dua eden. Oeuneu olta ipi dikey olarak dti§tiyor gokler­
den, bu saym majesteleri ruhum iein, nerede bulabilece­
gimi bilseydim eoktan takard1m onu oltaya . Boylece
dordumuz oluyoruz, bir araya toplanm1§. Biliyordum,
yiiz olabiliriz, yine de yliz birincimiz eksik olur, ben
hep eksik olacag1m aram1zda. Solucan, neredeyse Watt
diyordum, Solucan, ne soyleyebilirim Solucan konusun­
da, kendini ae1klayacak zekas1 yok, kukla kutusunda
beyaz kanncalar kemirmesini susturmak iein ne soyleye­
bilirim, otekine de soylenmeyecek? Belki Solucan olma­
ya eah§arak sonunda Mahood olmay1 ba§arabilirim, bu­
nu daha once di.i§i.inmemi§tim. 0 zaman buti.in yapmam
gereken Solucan olmak. Ku§kusuz bunu da Jones olma­
ya cah§arak ba§aracag1m. 0 zaman bi.iti.in yapmam gere­
ken Jones olmak. Dur, o belki beni bundan kurtanr, §ef­
kat ve merhamet gosterir ve beni durdurur. �afak hep
pembe olmayacak. Solucan, Solucan, bu art1k i.iei.imi.iz

69
arasmda, §eytan alsm geride kalan1. Aynca bana oyle
geliyor ki, bana soyledim gibi gelenin tersine, §imdiden
bu yonde belli �aba gostermi§ olmahy1m. Bunun farkma
varmahyd1m, kafamda bile olsa. Fakat Solucan dikkat
edemez. l§te en azmdan ilk dogrulama , yani yads1ma
demek istiyorum, iistiine ba§ka §eyler kurulabilir. Solu­
can dikkat edemez. Mahood edebilir mi? Tamam, or, or.
Evet, bu Mahood'un ozelliklerinden biri, obur ozellikleri
yanmda, her zaman bunu yapamasa bile, belli §eylere,
belki her §eye demeliydim, onlardan yararlanmak i�in,
yonetiminde. Ger�ekten onun yapt1gm1 da gordiik, avlu­
da, kiipiinde, bir anlamda. Biliyordum, Mahood'dan soz
etmeye ba§lamak i�in Solucan'dan soz etmeye �ah§mam
yeterdi, her zamankinden daha biiyi.ik ve anlayt§la. Bir­
den ne kadar yakm gorii niiyor bana, gozlerini k1sarak,
at eti yiyen DuCr01x'mn madalyalarma bakarken . Yemek
oncesi i�ki saati, insanlar duruyorlar, yemek listesini
okumak i�in. Giiniin giizel saati, ozellikle bazen oldugu
gibi giine§in batt§ma da rastlaymca , o zaman son t§mlar
caddeyi bir u�tan obiiri.ine tarar, yol k1y1smdaki �ukurla
kaldmm arasmdaki bo§ mezanma bitmez bir golge verir.
Bir zaman vard1, buna bak1p dii§iiniirdiim, tasmaya kon­
madan once, ba§tm1 �evirmekte §imdikinden daha oz­
giirken. Sonra orada , benden uzakta, ba§tmm yatt1gm1
bilirdim, ve insanlann onu �ignediklerini, ve sineklerimi,
yine de onlar karanhk yerin iizerinde giizel giizel siizii­
liir u�arlard1. Ve insanlann bana dogru geldiklerini g<>­
ri.irdiim, golgem boyunca, artlannda sad1k titrek golgele­
ri. <:unkii bazen kendimi golgemle kan§tmnm, bazen
kan§t1rmam. Ve bazen kendimi kiipiimle kan§tirmam,
bazen kan§tmnm. Her §eY hangi duygu ortammda oldu­
gumuza bagh. Ve bazen sakmmadan bakard1m, goreme­
yinceye dek, varhg1m durdugu i�in. Tatl1 bir an, daha

70
once soyledigim gibi zaman zaman yemek oncesi i�ki
saatine de rastlayan . Fakat kendi ad1ma zarars1z, halk
i�in de tehlikesiz oldugunu di.i§tindugum bu zevk art1k
ya§ayamad1g1m bir §ey, tasma art1k yi.iztimti parmakhk­
lara donuk tutuyor, tam yemek listesinin usttine, �unkti
gelecek mti§terilerin �ignenme tehlikesi olmadan yeme­
gini se�mesi onemli. Bu oolgenin eti unli.i ve insanlar
onun tadm1 �1karmak i�in uzaktan, �ok uzaklardan gelir­
ler. Hemen de aceleyle geri giderler. Saat ak§amm
onunda her §ey sessizdir, mezar gibi, dedikleri gibi.
Uzun y1llar biriktirilen ve stirekli olarak ttimevanm sure­
cinden ge�irilen gozlemlerimin uri.inu boyle. Burada her
§ey oldurme ve yemedir. Bu ak§am i§kembe var. Bu bir
k1§ yemegidir, ya da guz sonu yemegi. Marguerite §imdi
gelir !§1klanm1 yakar. Ge� kald1. Gelip ge�enlerden bir­
ka�1 burnuma �akmagmm !§1gm1 tutup yemek listesinde
kibar bir �e§itleme olarak ne sunacag1m1 daha iyi gor­
mek istedi. Lutfen Tann koruyucuma bir §ey olmam1§
olsun. Geli§ini duymayacag1m, ad1mlanm duymayaca­
g1m, kardan dolay1. Btiti.in sabah1 kapag1mm altmda ge­
�irdim. 1Ik donlar geldiginde bana pa�avralardan bir yu­
va yapar, her yamm1 saracak bi�imde, soguk almaktan
korumak i�in. Rahat ve ho§. Merak ediyorum bu ak§am
kafatas1m1 pudralar m1, pudra ponponu ile. Bu onun en
son bulu§u. Hep yeni bir §eyler dti§tintir, beni rahatlat­
mak i�in. Ah yer bir sarsilsa! Mezbaha yutsa beni! Par­
makhklar ve iki bina s1ras1 arasmdan gokyuzu gori.inti­
yor. Ne zaman istersem bir kol demiri gelir ve onu ka­
pat1r. Ba§1m1 kald1rabilsem gokyuzunun okyanusuna
akl§ml gori.irdtim. Bu nlara eklenecek ne var? Ak§amm er
saatleri henuz, bunu biliyorum, gitmeyelim §imdilik, bir
daha hi� gori.i§memek uzere veda etmeyelim, bu �op y1-
gmma. Beynimizi biraz i§letsek ne olur, anla§tlabilir bir

71
�yin olmasm1 beklerken? Yalmz bu kez i�in. Neredeyse
hemen ardmdan bir dti�ilnce gelir, aslmda dikkatirni da­
ha s1k toplamahy1m. Tez bunu kaybedeyim u�up gitme­
den. Nas1l oluyor da insanlar beni fark etrniyorlar? Ben
yalmz Madeleine i�in var gibiyim. Zaman i�in s1k1�m1�,
ka�1� ya da kovala,:na i�inde gelip ge�en birinin beni
gormemesini anlayabiliri11_1. Ya s1g1rlann ac1yla oogunne­
sini duymak i�in gelen ve kendilerine gore zaman yava�
ge�tigi i�in kesirnin ba�lamasm1 beklerken a�ag1 yukan
gezinen avareler? Ya a�lar, yemek listesinin konumun­
dan dolay1 isteseler de istemeseler de s6zcugun tam an­
lam1yla benimle yiiz yiize durmak zorunda kalanlar, tam
solugumun patlad1g1 yerde? Hepsi biraz eglenmek i�in
kapdarm otesindeki oyun a lanlarma gidip gelen �ocuk­
lar? Bana oyle geliyor ki bir insan ba�1 bile, yakmda y1-
kanm1� ve tepesinde birka� tel sa� bulunan, benimkinin
bulundugu bir konumda sevilen bir ilgi konusu olmahy­
d1. Duyarh olduklarmdan ve beni k1nnak istemediklerin­
den benim varhg1mdan habersiz goriiniiyor olabilirler
mi? Ancak bu , burada da et kemik bulundugundan hi�
ku�kulanmadan gelip konutuma i�eyen itlerden beklen­
meyecek bir duyarhhk. Buradan anla�1hyor ki benim ko­
kum da yok. Yine de eger kokusu olan biri varsa o da
benim. Bu ko�ullarda Mahood benim normal davranma­
rru nas1l bekleyebilir? Sinekler buna yeminli tarnkhk ya­
parlar, eger isterseniz, ama nereye dek? Bir inek boku
y1gmma da aym i�tahla konmazlar rru? Hayir, bu nokta
beni tatmin edecek bi�imde aydmhga kavu�turulmad1k­
�a ya da Madeleine'inkinden ba�ka duyu organlan ile
se�ilemedigim siirece, benim konumda s6ylenen �ylere
roliimii siirdiirecek ol�iide inanrnam imkans1z olacak.
�unu da belirteyim ki, gerekli sayd1g1m bu tamkhkla il­
gili olarak, yakmda art1k onu kabul edecek durumda ol-

72
mayacag1m, zihinsel yeteneklerim oylesine geriledi, son
zamanlarda . A�1k�a belli ki biz burada olas1hklara gebe
bir degi§im ilkesi ile kar§t ka�1yay1z. Fakat, en rahat hi­
potezi benimsemek i�in, diyelim ki olmeyi ba§ard1m, ya­
§ad1g1ma hi� inanmay1 ba§aramadan, bedeli bana olmak
uzere biliyorum ki benim i�in diledikleri bu degil. <;un­
kii bu zaten ba§1ma �ok kez geldi, onlar bana solucanlar
arasmda k1sa bir hastahk izni bile vermeden, beni yeni­
den canland1rmadan once. Fakat kim bilir, bu kez, gele­
cek neler getirir. Ne olursa olsun, duyumsayan ve dii§ii­
nen bir varhk olarak h1zla ini§te olmam gerekmesi �ok
giizel bir §ey. Belki bir gun , tam sonumun zaman u�u­
§Unda bana son bir opiiciik kondurdugu anda, bir bey
kolunda sevgilisiyle buradan ge�erken benim duyabile­
cegim bir sesle, A, bu adam hasta , diyecek, bir hasta
arabas1 �ag1rmahy1z. Boylece, biitiin umutlar yitmi§ gO­
riiniirken, bir ta§la iki nadir ku§. O lii olacag1m, ama ya­
§amt§ olacag1m. Eger onun hayal gormedigini dii§iin­
mezsek. Evet, biitiin ku§kulan dag1tmak i�in adamm ni­
§anhsmm, Hakhsm, sevgilim, demesi gerek, kusacak gi­
bi gorii niiyor. 0 zaman bildigimden emin olurdum ve
ruhumu teslim ederek en sonunda dogard1m, belki tu­
tan h1�kmklardan birinin sesine, ne yaz1k ki �ogu kez
olmenin ciddi havasm1 bozan o sese. Ben Mahood iken
bir doktor tamd1m, bilimsel olarak son solugun ancak
k1�tan �1kabilecegi gorii §iindeydi, bu nedenle vasiyetna­
meyi a�madan once ailenin aynay1 tutacag1 yer ag1z de­
gil oras1 olmahyd1 . Her nasilsa, bu oliim ve deh§etle ilgi­
li aynnt1larda daha fazla durmadan , oliimiin daha once­
ki bir ya§arru destekleyen bir kamt ya da varsay1m say1-
labilecegini dii§iinmekle fena yamlmt§ oldugum kesin.
Art1k ben bana kaz1k atmak istedikleri bu dunyadan ay­
nlmak istemiyorum, ger�ekten orada bulunmu§ oldu-

73
gum gi.ivencesi olmadan , k1�a bir tekme gibi, ornegin,
ya da bir opi.ici.ik, ilginin niteligi onemli degil, onu ger­
�ekle§tirenin ben oldugumda n §i.iphelenilmedigi si.irece.
Fakat iki tane i.i�i.inci.i taraf dikkat etsin bana , orada ,
gozlerimin oni.inde, ve gerisini ben yapanm. lnsan i�eri­
de olana bir goz a�ttktan sonra her §ey nastl a�tk ve ya­
Im oluyor, tabii once dt§andakine a�ttysa, farktan yarar­
lanmak i�in. �ahsen �ok yorgun olsam da bu zengin da­
man vaktinden once btrakmak istemezdim. c;;:u nki.i ona
ivediyle geri donmeyecegim, o haytr. Fakat yeter art1k
bu lanetli birinci ki§i, konuyu dagtttmyor bize, dikkat et­
mezsem beceremedigim derinlere dalacagtm. Peki oy­
leyse konu ne? Mahood? Haytr, daha degil. Solucan? 0
hi� degil. Hah, herhangi ad1I i§ gori.ir, insan onun ashm
anlarsa. Ah§kanhk sorunu . Sonra uyumlanmak i.izere.
Nerede kalmt§ttm? A evet, a�tk ve yalm olanm mutlulu­
gu . Bir sonraki §ey bununla mutsuz Madeleine ve onda­
ki bi.iytik iyilik arasmda nastl olursa olsun bir ilinti kur­
mak. Onunki gibi ilgiler, benim varhgtm1 kabul etmeyi
si.irdi.i rmede gosterdigi sebat, bunlar benim bu radaki,
Brandon Caddesi'nde, ger�ek varhgtrna kamt olmaz mt,
yurt adamda hi� duyulmamt§ olan? Eger orada olrnasay­
dtm o her pazar beni sa�ma dt§ktlanmdan kurtanr mty­
dt, kt§ gelirken bana yuva yapar mtydt, kardan korur
muydu, bt�kt tozumu degi§tirir, kafa derimi tuzla ogar
mtydt, bir §ey unutmuyorum limit ederim? Beni bir tahta
boyu nduruga sokar, bir si.itun i.isti.ine koyar ve bana
lambalar asar mtydt, maddi varhgtmdan emin olrnasaydt?
Bu kamta ve onun gerektirdigi cezanm bana uygulan­
rnasma kendimi teslim etmekle nasal mutlu olurdum. Ne
yaztk ki bu konuyu kesin gozle gormi.iyorum, mi.imki.in
degil demesem bile. c;;:u nki.i bir si.ireden beri gosterdigi
bu bot ilgiye ne demeli? llk ili§kilerimizin agu ba§hhgm-

74
dan ne kadar farkh, onu haftada yalmz bir kez gordti­
gtim zamanlardaki? Hayir, kurtulu� yok, bu kadm bana
olan giivenini yitiriyor. Ve hala as1l yerimde hayal edilip
edilemeyecegimi gormek i�in birka� dakikada bir gele­
rek yanh�m1 itiraf etmesi gereken am geciktirmek isti­
yor. Btittin al�ak gontilltiltikle soylenebilir ki Tann inan­
c1 da boyle yogun bir �evk ve uygulama doneminden
sonra kaybolur bazen, oyle goriintiyor. Burada bir aym­
m1 belirtmek i�in durmahy1m (hala dti�tintiyor olmah­
y1m). Ktiptin ger�ekten dedikleri yerde duruyor olmas1,
peki, bunu yads1may1 dti�tinmem bile, ne de olsa bu be­
ni ilgilendirmez, ama onun boyle bir yerde bu lunu�u ,
bu durumun ger�ekligine de bir �ey demeyecegim, bana
pek inamhr gibi gelmiyor. Hayir, yalmzca onun i�inde
oldugumdan �tiphe ediyoru m. Bir kutsal yer kurmak
tanrmm ara s1ra oraya inmesini saglamaktan daha kolay­
dir. Fakat ne �imdi bunca kan�1khk? Aymmlan belirt­
mekten bu dogar. Neyse. 0 kadm beni seviyor, hep his­
settim bunu. Bana gereksinimi var. Lokantas1, kocas1,
eger varsa �ocuklan yeterli degil , onun i�inde yalmz be­
nim doldurabilecegim bir bo�luk . 0 halde hayaller alg1-
lamasma �a�ma ma h . Bir zaman onu ya km bir akraba
sand1m, anne, k1z ka rde�, ktz evlat, b6yle bir �ey, belki
de e�, ve bana el koydugunu dti�tindtim. Yani Ma hood
onun bu ba� tamgmdan ne kadar az etkilendigimi g6-
rii nce bu gorii�ii kulag1ma f1sildad1, ve ekledi, ben bir
�ey demedim. Bunun ilk bak1�ta goriindugu kadar abes
olmad1gm1 soylemeliyim, hatta dile getirildigi anda ilgi­
mi �ekmeyen baz1 gariplikleri de a�1khyor, bunlardan
birisi beni bilmeyenlerin goztinde yok olmam, yani bti­
ttin insanhgm goztinde. Kamuya ait bir yere konup b1ra­
k1ld1g1m1 varsayarsak, ba�1ma ilgi �ekmek i�in bunca
zahmet niye, alaca karanhktan gece yansma dek sanatp

75
bir ruhla t§tklandmlmt§? Tabii hemen onemli olan so­
nu�lardir yamtm1 verebilirsiniz. Yine de ba§ka bir §ey.
Bu kadm benimle hi� konu�ma'.dt, bilebildigimce. Bunun
tersini soyledimse yantldtm. Tersine bir §ey s0ylersem
yine yamlmt§ olacagtm. Eger §imdi yamhyor degilsem.
Her durumda girsin bu da dosyaya , hangi sav ho§unuza
gidiyorsa onu desteklemek i.izere. Hi� bir sevecen s6z­
ci.ik, hi� bir azar. Halkm ilgisini bana �ekme korkusun­
dan mt? Yoksa yamlsama bozulur diye mi? �imdi ozetle­
yecegim. Bana inanan tek ki§inin de beni yads1yacag1
an gelmek i.izere. Hi� bir §ey olmad1. Lambalar yaktlma­
d1. Aym ak§am mt? Belki yemek bitmi§tir. Belki Margue­
rite gelip gitmi§tir, gelip gitmi§tir yine, ben farkma var­
madan. Belki de her zamanki parlakhgtmla t§tk sa�mt­
§tmdtr, saatlerce, hi� aymmmda olmadan. Arna yine de
degi§en bir §ey var. Bu otekiler gibi bir gece degil. Hi�
y1ld1z gormedigimden degil, pek y1ld1z gormem, gozlem
alantm i�indeki ince gokyi.izi.i dilirninin derinliklerinde.
Hi� bir §ey gormedigimden degil, parmakltklan bile, bu
daha once de \Ok oldu .Sessizlikten de degil, buras1 ses­
siz bir yer, gece. Ve ben yan sagmm. Bu, ah1rlann sus­
turulmu§ seslerini duyabilmek i�in bo§una kulaklanm1
zorlad1gtm ilk kez degil. Beklenmedik bir anda bir at
ki§ner. 0 zaman hi� bir §eyin degi�medigini anlanm. Ya
da bek�inin lambasmt gorii riim, avluda diz yiiksekligin­
de sallamr. Sabirh olmahy1m. Hava soguk, bu sabah kar
yagd1. Arna yine de ba§tmda sogugu hissetmiyorum.
Belki hali mu§ambanm altmday1m, belki mu§ambay1 yi­
ne i.izerime orttil, gece daha �ok kar yagar korkusuyla,
ben di.i§ilnceye dalmt§ken. Fakat bunca sevdigim du­
yurnsama da yok, mu§ambanm ba§tma basttran ag1rhg1.
Ba§tm bi.iti.in duygusunu yitirdi mi? Yoksa sekteye mi
ugrad1m, di.i§i.inceye dalmt§ken? Bilmiyorum. Sabtrh ola-

76
cag1m, art1k soru sormayacag1m, ge�en kim diye. Saatler
ge�ti , yine gunduz olabilir, hi� bir §ey olmad1, hi� bir
§ey i§itmiyorum. Sorumlulu klanyla kar§l kar§l koydum
onlan, belki gitmeme izin vermi§lerdir. �unku bu tu­
muyle sanlnu§ olma , ama yine de bana bir §eyin dokun­
mamas1 duygusu yeni. B1�k1 tozu art1k kesik koluma ba­
cag1ma degmiyor, nerede bittigimi bilmiyorum. Dun ter­
kettim onu , Mahood'un dunyasm1, cadde, lokanta, hay­
van oldurme, heykel, ve parmakhklar arasmdan bir ta§
tahta kalemi gibi gokyiizu . S1g1rlarm bOgurmesini hi� bir
zaman duymayacag1m art1k, ne de �atal ve bardak §m­
g1rt1lanm, ne de kasaplann ofkeli seslerini, ne de ye­
mekler ve fiyatlar uzerine degi§mez sozleri. Hi� bir za­
man bo§ yere ya§amam1 isteyen ba§ka bir kadm olmaya­
cak, ak§am golgem yeri karartmayacak. Mahood'un oy­
kiileri sona erdi. 0, oykulerin benim konumda olamaya­
cagm1 anlad1, terketti, kazanan benim, onu memnun et­
mek ve sakin kalmak amac1yla kaybetmek i�in bunca
�ok �ah§an ben. Kazand1ktan sonra huzur i�inde kalabi­
lecek miyim? Oyle gorii nmuyor, konu§may1 surduriiyor
gibiyim. Zaten tum bu varsay1rnlar belki de yanh§. �up­
hesiz yine f1rlatilacag1m, daha iyi silahlar ku§atilm1§ ola­
rak, olumluli.ik kalesine kar§1. Daha onemli olan §U ki
§imdi art1k olup biteni bilmem gerekir, onu ilan edebil­
mek i�in, i§levim geregi. Unutulmamah ki, ben bazen
unutuyorum, butun bunlar bir sesler sorunu. Benim soy­
lememi istediklerini soyluyorum, bir gun bana bir §eyler
soylemekten bikaca klan umuduyla. S1kmt1 §U ki onu
yanh§ soyliiyorum, kulag1m, kafam ve bellegim olmad1-
gmdan. �imdi onlarm, ba§layan Solucan'm sesi, dedikle­
rini duyar gibi oluyorum, haberi iletiyorum, degeri her
ne ise. Konu§anm ben olduguma inand1g1ma mi inam­
yorlar? Ses onlarm da sesi. Kendime ait bir benligim ol-

77
duguna ve ondan soz edebilecegime beni inandmnak
i�in, onlann kendilerininkinden s6z edebildikleri gibi.
Canltlar arasmda beni kaprnak i�in bir tuzak daha. Bu
tuzaga nas1l di.i�i.ili.ir, bunu bana yeterince a�1klam1� ola­
mazlar. Hi� bir zarnan aptalltg1mm i.istesinden gelemeye­
cekler. Bana ni�in ooyle konu�uyorlar? Belli �yler ben­
den ge�erken degi�iyor olabilir mi, onlann onleyemeye­
cegi bir bi�imde? Bu soru lan soranm ben olduguma
inand1g1ma mt inamyorlar, bu onlarm da , belki biraz
�arp1t1lm1�. Bunun dogru yontem olmad1gm1 s6ylemiyo­
rum. Sonunda beni yakalamayacaklanm s6ylemiyorum.
Yakalamalarmt dilerdim, d1�an at1lmak i�in. Yorucu olan
bu av, bu sonu gelmez ko�eye s1k1�tmlmalar. Imgeler,
imgeleri y1gmakla en sonunda beni kand1racaklanm ha­
yal ediyorlar. Bebegin sidik torbasmm patlamasmt onle­
mek i�in 1shk �alan anne gibi, bir daha var. Onlar, evet,
�imdi hepsi aym gemide. Solucan oynayacak, ba� role
onun, ona mutlu bir zaman dilerim. Bir zamanlar bana
yapmak isted iklerine onun kar�t oldugunu sand1g1m1
di.i�i.inmek! Onda kendimi degilse bile bana dogru bir
ad1m gordi.igi.imi.i di.i�i.inmek! Benim o olmamt sagla­
mak, Mahood'un tersi, sonra, fakat ya�amaktan ba�ka ne
yap1yorum, demek, bir ti.ir, mi.imki.in olan tek yolla , yani
bir araya getirme. Ya da anlams1zltkla bana ben oldugu­
mu kamtlama, muktedir olmama anlams1zl1g1. Ne yaztk
ki 6nceden uyanlmamm bir yaran yok , hi� uzun si.ire
b6yle kalmam. Ne olursa olsun ona ba�anlar diliyorum,
bu yi.irekli giri�iminde. Ve onunla i�birligi yapmaya bile
hazmm, Mahood ve �irketiyle oldugu gibi, elimden gel­
digince, ba�ka ti.irli.isi.i elimden gelmedigi i�in ve yetene­
gimde olam bilerek. Solucan , ne oldugunu bilmedigini
soylemek, nerede oldugunu , ne olup bittigini, bu onu
ki.i�i.imsemek olur. Onun bilmedigi, bilinecek �y oldu-

78
gudur. Onun duyulan ona hi� bir �ey soylemez, ne ken­
di konusunda ne ba�ka �yler konusunda, ve bu aymm
onun otesinde. Hi� bir �ey hissetmeden, hi� bir �y bil­
meden, yine de vardir o, ama kendisi i�in degil, ba�ka­
lan i�in, ba�kalan onu alg1lar ve der, Solucan var, �ilnkil
onu alg1hyoruz, sanki algilanma d1�mda var olmak yok­
mu � gibi, alg1layan var olan ise de. Ba�kalan. Yalmz bi­
ri, sonra ba�kalan. Yalmz olan hi� bir �eye kadir olma­
yana, hi� bir �eyi bilmeyene donmil� yonil nil, bu ona
gelir s1k s1k, sonra otekilere . Besleyecek olduguna don­
mil�, kendisi a� olanm besleyecegi, bu a� olanm insanca
bir �eyi olmad1g1 i�in ba�ka bir �eyi yok, hi� bir �eyi,
kendisi hi� bir �ey degil. Oil nyaya dogmadan gel, orada
ya�amadan kal, olilm umudu olmadan, sevin�lerin, ac1-
larm, ve dinginligin bu merkezi. 0, sahip olunan en ger­
�ek �ey gibi gorilnur, �ilnkil en az degi�kendir. Sonunda
hep oldugumuz ya�amm d1�mda biri, butiln uzun bo�
ya�am1m1z sonunda . Konu�mak, du�unmek ve bilmek
i�in duyulan delice gereksinimden kurt-.mlmam1� olan, o
anda nerede oldugunu, ge�mi�te �1lgm du� s1rasmda yu­
kanda gokler altmda gece d 1�anlara �1karken nerede ol­
dugunu bilme gereksiniminden. Kendinden habersiz ve
sessiz olan, sessizliginden habersiz ve sessiz, olamayan
ve olma �abasmdan vazge�en. Kendilerini onda goren­
lerin aralarma �omelmi�, ve onlanh gozlerinde kendi
degi�mez bak1�1. Bu ilk fikirler i�in te�ekkurler. Ve hepsi
bu kadar degil. Kendi ger�ek yuzunil arayan, keyfine
baksm, onu bulacak, ac1 ile k1vranm1� halde, gozleri
saplarmm ucunda d1�an firlam1�. Ya�am1� olrnay1 ozle­
yen, ge�mi�te canhyken, yeniden emin olsun, ya�am na­
s1hm s0yleyecek ona. Biltun bunlar �ok raha:lat1c1. Solu­
can, Solucan ol , goreceksin, imkans1z, nas1l bir kadife
ddiven, bunca sert vuru�larla parrnak eklemlerinden yir-

79
tilm1§. H1h, moramu§ goz �evirelim. Ve kolalamp sertle§­
tirilmesi ba§lasm bu eski tokatm, h:ili ilk giinkii kadar
gev§ek ve sark1k. Fakat bu yalmz bir sesler sorunu, ba§­
ka hi� bir imge uygun degil. En sonunda girip ge�sin
i�imden, dogru olan, son olan kendinde hi� olmayanm­
ki, kendi itirafma gore. Beni uyutacaklanm m1 samyor­
lar, bu hah bu heylerle? Benim i�in ne fark eder, ba§ar­
mam ya da ba§armamam. Bu giri§im hi� benim degil,
eger ba§armarru isterlerse ba§armam, ve tersi, i§kenceci­
lerimden kurtulmamak i�i n . Biitiin bu soylediklerim
i�inde benim bir sozciigiim var m1? Hayir, sesim yok, bu
konuda hi� sesim yok. Kendimi Solucan'la kan§t1rrrn§ ol­
rnamm nedenlerinden biri bu. Fakat benim nedenlerim
de yok, ne de sagduyum, Solucan gibiyim, sesi ve sag­
duyusu olmayan, ben Solucan11m, hay1r, eger Solucan
olsayd1m bunu bilmezdim, soylemezdim, hi� bir §ey
soylemezdim, Solucan olurdum. Fakat bir §ey soylemi­
yorum, bir §ey bilmiyorum, bu sesler benim degil, bu
dii§iinceler de, fakat beni taciz eden §eytanlarm sesleri
ve dii§iinceleri. Bana solucan olamayacag1m1 soyleten­
ler, bastmlamaz ve ele ge�irilemez. Belki de o oldugu­
mu s6yletenler, kendileri gibi. 0 olarnayacag1ma gore o
olmam gerektigini bana soyletenler. Mahood olamad1g1-
rna gore, ki olabilirdim, olamayacag1m Solucan olmam
gerektigini. Solucan olmay1 ba§aramad1g1mda Mahood
olacag1m1, kendiligimden, birinden obiiriine donerken,
soyleyenler de yine onlar m1? Sanki, ve biraz sessizlik,
sanki §imdi bir ipucu kap1p belli §eyleri anlayabilecek
kadar biiyiimii§iim gibi, fakat yamhyorlar, a�1klarnalara
gereksinimim var, her §eyin a�1klamasma, ve o zarnan
bile anlarnam, sonunda onlan ooyle b1kt1racag1m, aptal­
hg1mla, ooyle diyorlar, beni uyutmak i�in, oldugumdan
daha aptal oldugumu dii§i.indiirmek i�in. Ve h:il:i onlar

80
m1 soyleyen, hepsini §a§1rt1p en sonunda Solucan oldu­
gumda, en sonunda Mahood olacag1m1, Mahood oldu­
gunu kamtlayan Solucan o anda rm o? Ah bir ba§layabil­
seler, ve ne isterlerse yapsalar bana, ve sonunda ba§ar­
salar, bana ne yapmak istiyorlarsa, ne olmarm istiyorlar­
sa olmaya hazmm, usand1m madde olmaktan, madde,
sonu gelmez bi�imde pen�elenen ve dovi.ilen OO§ yere.
Ya da bira ksalar beni ve bir y1gm gibi kalsam yerde,
ona yine bi�im vermeye �ah§acak kimsenin bulunama­
yacag1 bir y1gm. Fakat onlar aym gorii§te degiller, hepsi
aym soydan ve yine de bana ne yapacaklanm bilmiyor­
lar, nerede oldugumu , nas1l biri oldugumu bilmiyorlar,
ben toz gibiyim, tozdan bir adam yapmak istiyorlar.
Dinleyin onlan, cesaretlerini yitiri§lerini! Bu beni uyut­
mak i�in, kendi kendime konu§tugumu hayal edinceye
dek, en sonunda kendim, en sonunda kendime, onlar
olamayacagm1 soyleyene dek, boyle konu§an, ancak
kendim olabilecegimi, boyle konu§an. Ah kendime bir
ses bulabilseydim, butun bu OO§ dirdir i�inde, onlarm
dertleri son bulurdu, benimkiler de . Onun i�in bu ku­
�uk sessizlikler var, ugra§•p onlan oozmam i�in. Sessizli­
ge dayanamayacag1m1 du§u nuyorlar, bir gun, ne olursa
olsun, sessizlik korkumun beni sessizligi oozmaya zorla­
yacag1m. Onun i�in hep yanda b1rak1yorlar, beni a§ml1k­
lara itmek i�in. Fakat uzun sure sessiz de kalam1yorlar,
butun bu uydurmalar �okebilir. Onlarm bu uzerlerine
egildigi u�urumlardan korktugum dogrudur, bir insan
mmlt1s1 duymak i�in kulaklanm zorlayarak. l�ine du§­
mek istedigim sessizlik degil tuzak tilru �ukurlar, insan
sesi samlacak ku�uk bir �1ghkla, yarah minik bir may­
mun gibi, ilk ve son �1ghg1, ve sonra tumuyle yak ol­
mak,�1g1rd1ktan sonra. Evet, eger Solucan'a bir ses ver­
memi saglamay1 ba§arabilirlerse, yersiz abart1h bir mut-

81
luluk amnda, belki bu sesi kendi sesim yapmay1 becere­
bilirim, bir kan§1khk ve §a§kmhk anmda. l§te ortada bu
var. Fakat onlar bunu yaprnayacak. Mahood'u hi� ko­
nu§turdular rru? Bana konu§turmad1lar gibi geliyor. Sam­
nm Murphy ara s1ra konu§tu, belki otekiler de, ammsa­
rruyorum, fakat bu beceriksizceydi, kendi sesini ba§kas1
konu§uyonnu§ gibi kulland1gm1 sezebilirdiniz. Ve §imdi
yine onun ba§lamak ti zere oldugunu hissediyorum. Ye­
terince aptalla§tig1m1 dti§ilnmeliler, olma ve var olma
konusunda bunca sa�malamalan ile. Evet, a rt1k Solu­
can'm kim oldugunu , nerede oldugunu, nas1l biri oldu­
gunu unuttuguma gore, o olmaya ba§layacag1m. Bu
alayc1 okullu sozleri olmasm da ne olursa olsun. <;abuk,
bir yer. Giri§i �1k1§1 olrnayan gtivenli bir yer. tlk cermet
gibi olrnasm. l�inde bir Solucan'la . Hi� bir §ey hissetme­
den, hi� bir §ey bilmeden, hi� bir §eyi beceremeden, hi�
bir §ey istemeden. Bir daha hi� durmayacak olan sesi
i§ittigi ana dek. 0 zaman art1k sondur, Solucan yoktur
art1k. Bunu biliriz, ama bunu soylemeyiz, bu uyanrnadir
deriz, Solucan'm ba§lang1c1, �tinkti art1k konu§mahy1z,
ve Solucan'dan soz etmeliyiz. 0 art1k o degil, fakat o
hala oymu§ gibi devam edelim, en sonunda o, i§iten ve
titreyen, ac1ya ve ac1ya dayanma §aVa§1mma birakdm1§,
§a§kmhkla a�1lan goz ve �abalayan beyin. Evet, bu §eye
Solucan diyelim ve el �abuklugu becerildi diye bagira­
hm, A bakm, yine ya§am, her yerde ve her zaman ya­
§am, her dilde olan ya§am, olas1 tek ya§am! Zavalh Solu­
can, kendini farkh samrd1, i§te ya§arrun t1marhanesinde.
Neredeyi� Bu benim ilk sorum, bir �ag boyu dinledik­
ten sonra . Bu soru yamtlanmad1gmdan undan obtirleri­
ne geri s1�rayacag1m, daha ki§isel nitelikte olanlara, �ok
daha sonra . Belki de, yeniden komaya ginneden once,
en sonunda ya§ad1g1m1 dti§ilntir hale gelecegim, teknik

82
anlamda. Fakat yontemli olarak ilerleyelim. Elimden ge­
leni yapacag1m, her zaman oldugu gibi, �ilnkil ba§ka
tilrlil yapamam. Teslim edecegim kendimi, her zaman
oldugundan daha ceset mernnu n edici. Sozcilkleri geldi­
gi gibi aktarac.ag1m, kulaktan , ya da bir trompet gilriiltil­
silyle k1�a. butiln anhklan ile, ve aym s1ra i�inde, elden
geldigince. Geli§ ile gidi§ arasmdaki bu �ok �ok kil�ilk
zaman fark1, bo§almadaki bu onemsiz erteleme, dil§iln­
mem gereken tek §ey. En sonunda hakk1mdaki ger�ek
kaynay1p ha§lanarak �1kacak i�imden, tabii eger onlar
yine kekelemeye ba§lamazlarsa . Dinliyoru m. Yeter bun­
ca erteleme. Ben Solucan'1m, yani art1k o degilim, �ilnkil
i§itiyorum. Fakat sefaletimin s1cagmda bunu unutaca­
g1m, art1k Solucan olmad1g1m1 u nutacag1m, ve onuncu
s1radan bir Toussaint L'Ouverture oldugumu, yani onla­
rm bekleyip gilvendigi bu. Solucan o halde hi� bitmeye­
cek olan bu sesi yakahyorum, anlat1la mayacak kadar
tekduzen, ama yine de belli bir �e§itlilikten tilmilyle
yoksun degil. Sonunda bilmiyorum hangi sonsuzluk,
soylemiyorlar, bu s1kmtmm bir ses oldugunu ve i�inde
bir ayag1m oldugunu dil§ilnerek kendimi ovdugum do­
ga dunyasmda daha naho§ ve �ok ge�meden kendilerini
duyuracak ba§ka sesler oldugunu anlamak zekam1 yete­
rince �ileden �1kard1. Ondan sonra bana insanhk merte­
besi i�in ozilmde egilim almad1gm1 soyleme. 0 ilk fela­
kenen sonra ne yorgun bir yol, cans1zhgm yilreginden
kopanlm1§ ne sinirler, yangm halinde beyincik ve birlik­
te gelen korku . Onun bu deri soyarca su�lamaya kendi­
ni uydurmas1 uzun zaman ald1. Hakir gormeyi ve sabir­
s1zhg1 anlamak �in bu hi� bir §eY degil. Pek onemsiz bir
§ey. Herkesin kaderi. Zarars1z bir §aka. Bu fazla uzun
silrmez. Zaman varken toplayabilmem i�in. G tillerden
s6z ettiler. l§im bitmeden once onlan koklayacag1m.

83
Sonra vurguyu dikenler i.izerine koyacaklar. Ne bi.iyi.ik
��itlilik! Gelip dikenleri i�ime batlfmak zorunda kala­
caklar, zavalh lsa'ya bat1rd1klan gibi. Hay1r, kirnseye ge­
reksinimim yok, k1�1mm altmda bi.iyi.imeye ba§layacak­
lar, kendi kendilerine, bir gi.in u�up ko§ullanmm i.isti.ine
�1kacag1m1 hissediyorum. Bir �anak dolusu <liken ve ha­
va parfii m yi.ikli.i. Fakat bu kadar h1zh degil. Bende daha
istenecek �ok §ey var, teknigim yok, hi�. bmegin, eger
bana inanm1yorsa mz, nas1l hareket edecegimi bilmiyo­
rum daha, ister yerel olarak, kendime goreceli, ister be­
densel olarak, kalan ne bok varsa ona goreceli. Nas1l is­
teyecegimi bilmiyorum, bo§una istiyorum. Bana benden
gelmeyen yanh§ adrese gelmi§tir. Aym §ekilde anlay1§1m
da kritik baz1 ko§ullarm bask1s1 olmadan, ilk kez duyu­
lan §iddetli bir sanc1 gibi, i§lemek i�in yeterince yaglan­
mam1§tlf. Anlambilimde ince bir nokta , ornegin, saatle­
rin ak1§m1 h1zland1racak nitelikte, benim dikkatimi tuta­
maz. Oysa bu ba§kalan i�in ki§isellik otesi bir fikir yi.i­
ri.itme, zamam yok eden hazlar. Ben yalmz belli bir kor­
ku smm a§1ld1ktan sonra di.i§i.ini.iri.im, dumanla yuvala­
nndan kovulmu§ yaban anlannm bu ba§ dondi.iri.ici.i §3§­
kmhgma bu ad verilebilirse. Bunu yapmaya daha az ne­
denim mi oluyor demektir, ko§ullara ah§mam sayesinde?
Bunu savunmak i�ine atild1g1m repertuvann �apm1 ki.i­
�i.iksemek olurdu, ve oyle gori.ini.iyor ki bu repertuvar
�1rakhgm bitiminde beni bekleyenlerle kar§ila§tmld1gm­
da hi� bir §eY degil. V>k a§ag1larda belli olan bu 1§1klar,
sonra alevlenip yi.i kselerek i.isti.ime gelen, kor edercesi­
ne, beni yiyip ti.iketmek i�in, yalmzca bir omek. Onlarla
a§inahg1m hi� bir i§e yaram1yor, ben hep yans1t1yorum.
Her defasmda, son anda, tam yamp kavrulmaya ba§lar­
ken, soni.iyorlar, duman ve h 1§1rt1 i�inde, ama yine de
her defasmda soguk halim kmhp darma dagm oluyor.

84
Ve kafamda , art1k onun nerede oldugunu istedigim gibi
belirleyebiliyorum, yukanda biraz sagda , k1v1lc1mlar f1§­
kmyor ve kendilerini duvarlara vuruyorlar. Ve bazan bir
ba§ ic;inde oldugumu soyluyorum kendime, urkuntu bu­
nu soyleten, ve guvencede olma ozlemi, kal m bir ke­
mikle c;epec;evre sarilm1§. Ve ba§ka birinin dli§linceleri
ile kendimi korkuya dli§lirmenin aptalca oldugunu ekli­
yorum, gokylizumu zarars1z ate§lerle y1rtan ve anlams1z
gu ru ltulerle bana saldiran dli§lincelerle. Fakat birer bi­
rer. Ve c;ogu kez her §ey uyur, ben gerc;ekten Solucan
oldugum zamandaki gibi, beni dogalhg1mdan ayiran bu
ses d1§mda, hie; durmayan bu ses s1k s1k §a§iran ve ke­
keleyen, beni terkedecekmi§ gibi. Fakat bu gec;ici bir za­
y1fl1k, eger amac;h yap1lm1yorsa , bana umut ogretmek
ic;in. Garip §ey, felakete ugram1§ da olsam ve beni ic;ine
ittikleri bu dii§kli n halde gene; de olsam, Solucan oldu­
gum ve onlarm ellerine teslim edilmedigim gunlerde na­
s1l oldugumu ammsar gibi oluyorum. Bu , sonuc;ta Solu­
can oldugumu soyletmek ic;in, sonuc;ta ben ne idiysem
onun o hale geldigini dli§lindurmek ic;in. Fakat bu yii ru­
muyor. . Fakat ba§ka bir yo! planlayacaklar, daha az c;o­
cukc;a bir yo!, kimin ad1yla c;agmyorlarsa o oldugumu,
ba§ka biri olmad1g1m1 kabul ettirmek ic;in , kabul ediyor
gorunmem ic;in. Ya da bekleyecekler, bask1y1 a rtird1kc;a
yorgunlugumun onu bellegimden silecegine guvenerek,
beni dli§lirdukleri hale pli§li remedikleri onu, dunu an­
masak bile, yanm anmasak bile. Yine de bana oyle geli­
yor ki o oldugum zamanda, her §ey bir kan§1khga don­
meden once, nas1l oldugumu amms1yorum, hie; unutma­
yacag1m. Fakat tabii bu olanaks1z, c;unku Solucan gec;­
mi§te nas1ld1 ammsayamaz, ya da kim oldugunu, benim
b6yle akil yiirutmemi istiyorlar. Ve bana oyle geliyor ki,
bu daha da acmacak bir §eY, yine Solucan olabilirim,

85
eger huzur i�inde kahrsam. Bu donii§iim ger�ekten mii­
kemn1el. Bizi bir yere gotiiriir mii merak ediyorum. Ah
bo� konu§may1 bir kesebilseler, her �ye bir son ver­
meyi beklerken. Bo�? Bu hemen s6ylenmeli. Bunu yar­
g1lamak bana dii§mez. Ne ile yarg1layacag1m? Bu daha
�ok kt§ktrtma. Sabnm1 yitirip kendimi kaybetmemi ve
onlan kurtarmaya ko§mam 1 istiyorlar. Biitiin hepsi ne
kadar saydam. Bazen kendi kendime diyorum, onlar ba­
na diyor, Solucan bana diyor, ozne onemli degil, bana
besin saglayanlar birden fazla , dort ya da be§. Fakat ay­
nt pis hayvan da olabilir, birden fazla gibi davranarak
kendini eglendiren, soz dagarc1gm1, ses tonunu §ivesini
ve budalaca soz salyasm1 �e§itlendiren. Eger bu ona do­
gal gelmiyorsa . �1plak ve pash bir oltay1 alabilirim. Arna
biitiin bu tath lokmac1klar! Fakat uzun sessizlikler de
var, uzun aralarla, bu s1rada hi� bir §ey i§itmez hi� bir
§ey soylemem. Yani mmlt1 duyanm, �ok iyi dinlersem,
ama benim i�in degil, yalmzca onlar i�in, yine kafa kafa­
ya veriyorlar. Ne dediklerini duymuyorum, biitiin bildi­
gim hala orada oldukla n, i§lerini bitirmediler, benimle.
Biraz yana �ekildiler. S1rlar. Ya da eger yalntz biri varsa
kendi kendine dant§tyor, homurdantp b1y1gm1 �igneye­
rek, yeni sa�mahklar doktii rmeye haz1rla01yor. G izlice
dinledigimi dii§iinmek, beni, sessizlik inerken! Giizel bir
duruma soktular beni. Fakat bu kimsenin kalmad1g1
umuduyla. Fakat §imdi ondan soz etme zamarn degil.
lyi. Neden soz etme zama r n? Solucan'dan, en sonunda.
lyi. O nce ba§lang1cma gitmeliyiz, sonra devam etmek
i�in degi§ik evrelerde onu sab1rla izlemeliyiz, bu halka­
larm yazg1sal zincirlenmesine dikkat ederek, bunlar onu
ben yapan §eylerdir. Hepsi bir cesaret gosterisi ile f1rlat1-
hp attlmak iizere. Sonra giinden giine notlar, ben �0-
kiinceye dek. Ve en sonra, biti§ olarak, kurbanm §iikran

86
�ark1s1 ve dans1, dogumunu kutlamak uzere. Liltfen Tan­
nm bir �y ters gitmesin. Mahood ben olemezdim. Solu­
can ben hi� dogacak nuy1m? Aym sorun. Arna belki ne
de olsa aym ki�i degil. Tirpanc1 soyler, onun i�in hepsi
bir. Fakat planland1g1 gibi geri gidelim, sonra ileriye yO­
nelik belirlendigi gibi one du�eriz. Tersi buna benzer.
Fakat fazla degil. Akarsu boyunca yukan, a�g1, ne one­
mi var, ben kulakla ba�lanm, konu�mamn yolu bu. On­
dan once zamanm gecesiydi. Oysa ondan bu yana, ne
parlak aydmhk! �imdi hi� olmazsa nerede oldugumu bi­
liyorum, ba�lang1c1m soz konusu oldugu surece, konu�­
ma konusu olarak ele almd1gmda ba�lang1c1m demek is­
tiyorum, onemli olan bu . lnsan, Biri geliyor, dedigi anda
her �ey yolundadir. Belki gidelecek bin y1hm var daha.
O n emli degil. 0 geliyor. O ncullerle a�ina olmaya ba�h­
yorum. Du�unuyorum bir sabah a�ag1dan gizlice �1k1p
gidemez miyim, Frans1z kahvalt1s1yla. Hayir, hareket
edemem, henuz degil. Bir dakika kafatas1 i�inde bir son­
raki dakika karmda , garip, bir sonraki dakika ise nerede
oldugu belli degil . Belki de bu Botal'm Foramen'idir, her
�ey �evremde bir yilrek gibi at1p ugra�1rken. Yem, olta
yemi. Aralarmda bir arkada�1m olabilir mi, hi� bir �ey
soylemeden uztintuyle ba�1m sallayan ya da arada bir,
yalmzca, Yeter, yeter, diyen. l nsan ba�lang1�tan once
olabilir, buna gonullerini adadilar. Beni kokum ve her
�eyimle istiyorlar. Bu ileri dogru ko�an zaman bir za­
manlar uyuyan zaman. Ve bo�una kar�1smda bagird1kla­
n ve bir gun eski duzenine dondurii lecek bu sessizlik
ge�rni�tekiyle aym. Arna belki y1pranmaktan biraz kotu­
lemi�. Tamam tamam kabul edildi, sozcukler yelkenleri­
mi doldururken ilerleyen ben de hakkmda hi� bir �ey
soylenemeyecek o du�unulemez atay1m. Fakat belki bir
gun ondan s6z edecegim, ve o oldugum o i�ine i�lene-

87
mez �agdan, sustuklan bir giin , en sonunda dogarnaya­
cag1ma inanmt§ olarak, dollenemedigim i�in. Evet, belki
ondan soz edecegim, bir an i�in, alayc1 bir yank1 gibi ,
ona geri kavu§turulmadan once, beni kendisinden ay1ra­
mad1klanna. Ve ger�ekten §imdiden zaytfltyorlar, bu al­
g1lanabilir. Fakat bu bir hile, beni nedensiz sevindirmek
i�in, kendi anlayt§lanna gore, ve ko§ullannt kabul ettir­
mek i�in, ne pahasma olursa olsun ve huzur adma. Fa­
kat ben hi� bir §ey yapamam, her an unutur gorii ndiik­
leri bu. Sevinemem ve iiziilemem, bunun nas1l yap1laca­
gm1 bana boyuna a�1klad1lar, hi� anlarnadtm. Ve ko§ul­
lar ne? lstedikleri nedir bilmiyorum. Ne oldugunu soylii­
yorum, fakat bilmiyorum. Sesler �tkanp yay1yoru m, bu
giderek daha iyi goriiniiyor bana. Eger bu onlara yetmi­
yorsa elimden bir §ey gelmez. Eger kendime gonderme
yaparak bir ba§tan soz ediyorsam, bu ondan soz edildi­
gini duydugum i�indir. Fakat aynt §eyi soyleyip dunnak
niye? Bir giin her §eyin degi§ecegini u muyorlar, bu do­
gal. 0 giin soluk borumda ya da oralarda bir yerde kii­
�iik giizel bir abse olu§acak, i(inde de bir fikir, gene! bir
yay1lrna i�in ba§langt� noktast. Bu benim normal bir in­
san gibi sevin� sesleri �1karmam1 saglardt, ni�in oldugu­
nu bildigim i�in. Ve ktsa zamanda bir iltihaplar agma
donii§iirdiim, sagduyunun kutsanmt§ iriniyle dolup ta§a­
rak. Ah etten ve kandan yaptlmt§ olsayd1m, oyle anlayt§­
la dedikleri gibi, haytr demezdim, bu kii�iik fikirlerinde
ger�ek payt olabilir. Ger�ek bir dii§iinen et gibi act �ek­
tigimi soyliiyorlar, fakat iizgiiniim, ben bir §ey hissetrni­
yorum. Mahood ben biraz h issettim, ara stra, fakat bu­
nun onlara ne yaran oldu? Hayir, ba§ka bir §ey denese­
ler daha iyi olur. Tahta boyundurugu , sinekleri, kesik
kolum bacag1m altmda bt�kt tozunu, kafatastm iistiinde
mu§ambay1 hissettim, bunlar bana soylendigi zarnan. Fa-

88
kat ozne degi§ince yok ola n bu §eye ya§am denebilir
mi? Anlam1yorum ni�in olmasm? Fakat olamayacagma
hokum vermi§ olrnahlar. Onlan memnun etmek �ok zor,
�ok fazla §ey istiyorlar. l�imde hep bir sanc1 olsun isti­
yorlar, canhltgm yadsmamaz kamtt, goklerin konu§mas1-
m dinlerken. l�imde bir sanc1 oldugunu, sineklerin beni
yedigini ve goklerin buna bir §ey yapamayacagm1 bilen
bir beynim olmasm1 istiyorlar. Hi� du rmadan kam�1la­
smlar beni, ve giderek daha hirsla (ah§kanhk ogesi goz
onune alm 1rsa), sonunda ya§amm anlamm1 kavramt§ gi­
bi gorunebilirim. Ara s1ra mola bile verebil irler, benim
ulumalanm durmadan. \:OnkO ba§lamadan once beni
uyarm1§ olurlar, Ulumaltsm, duyuyor musun, yoksa hi�
bir i§e yara maz. Ve sonunda y1pranm1§, ya da ya§hltktan
gO�siiz dO§mO§ durumda, besinsizlikten �1g1rmalanm ar­
t1k sona ermi§ olarak, ger�ekligin butun goruntuleri ile
olii oldugumu ilan edebilirlerdi. Ve hi� hareket etmek
zorunda kalmadan dinlenmi§ olurdum ve sanki tozu
�1rpmak ister gibi kuru ihtiyar ellerini yava§�a birbirine
vu rarak, bir daha hi� hareket etmeyecek dediklerini du­
yard1m. Hayir, bu fazla basit olurdu. Goklere sahip ol­
mahy1z ve Tann bilir ba§ka nelere, t§tklar, t§tk sa�an gok
cisimleri, ii� ayda bir gelen umut t§tnl ve teselli panlt1s1.
Fakat bu parantezi kapatahm ve ferah bir yurekle bir
sonrakini a�ahm. G iirultii , ne kadar sure yalmz an bir
yiirek olarak kald1m? Art1k daha fazla siiremeyecegi ana
kadar, siiremeyecek kadar iyi oldugu ndan, gelecek
olanla kar§1la§t mld1gmda. Bu milyonlarca ayn ses, her
zaman aym, du rmadan yinelenen, insanm bir filiz gibi
ba§ siirmesi i�in yeterli, once bir tomurcuk, sonunda ko­
caman, i§levi once susturmak ve sonra goz de kattlmca
sondurmek, ve kotiiden de kotii , kendi hazine dairesini.
Fakat bu ince buz iistiinde oyafanrnayahm. Mekanizma

89
onemli degil, 0 bir ses, ve bana konu§uluyor, diyebilir­
sem sag1r olmadan once. Sesin benim olup olmad1gm1
atak�a soru§turabilirsem. Hi� sesim olmad1gma nas1l
olursa olsun karar vermeyi ba§arabilirsem. Karanhkta st­
eak ve soguk esebilirsem, aym anda ozde§ duyumlarla.
Bu bir ba§lang1� noktas1, o gitti, onlar beni gormuyorlar,
fakat beni i�itiyorlar, soluk soluga, yerime �ivilenmi�, �i­
vilendigimi bilmiyorlar. 0 bunlann sozcukler oldugunu
biliyor, kendinin olup olmadtklarmdan emin degil, ooy­
le ba§lar, ooyle bir ba§lang1�la kimse donup geriye bak­
madt, bir gun onlan kendinin ktlacak, yalmz oldugunu,
butun insanlardan uzakta ve butun seslerin menzilinin
d1�mda oldugunu du§undugunde, ve kendisine soyle­
yip durduklan gun 1�1gma �1kacak. Evet, biliyorum bun­
lar sozcukler, bir zamanlar bilmezdim, hala onlarm be­
nim olup olmad1klarm1 bilmedigim gibi. Onun i�in
umutlan bo�a degil . Onlarm durumunda bildigimi bil­
mem bana yeterdi, kendimden, i§ittigimin dayanmaya
zorlanmt§ ak1ls1z dilsiz §eylerin masum ve gerekli sesleri
degil, sessizlige mahkum olanm deh§ete du§mU§ durum­
da anlams1z sozleri oldugunu bilmekten fazla bir talepte
bulunmazd1m. Ac1mah davramrdtm, kendimi azat eder­
dim, kendi kendimin y1k1c1s1 olarak goriinmeye kendimi
zorlamazd1m. Fakat onlar ben Mahood oynad1g1m za­
mankinden daha az degil belki daha �ok katt ve a� goz­
luler. Biraz daha dikkatli davranmak yerine! Henuz ko­
nu§mad1g1m dogru. Bir kulaktan girer, ag1zdan bo§bo­
gaz �tkar, ya da oteki kulaktan, o da mumkun. Yanh§
vesilelerini �ogaltmamn anlam� yok. lki delik ve arada
ben, biraz bogulmu§ durumda . Ya da bir tane, girl§ ve
�1k1�, burada sazcukler kanncalar gibi kayna§tr birbirini
itip kakarlar, acele i�inde, birbirine onem vermeden, hi�
bir §ey getirmeden, bir �y goturmeden, bir i§aret b1ra-

90
kamayacak kadar hafif. Ben demeyecegim bir daha, hi�
bir zaman, sa�ma ve gilliin� oluyor. Onun yerine, ne za­
man onu duyarsam, iipincii ki§iyi koyacag1m, eger onu
dii§ii niirsem. Onlan memnun edecek herhangi bir §ey.
Fark etmeyecek. Oldugum yerde benden ba§ka kimse
yok, o da ben degilim. Bu , bu kadar. Sozciikler, o onla­
nn sozciik oldugunu bildigini soyliiyor. Fakat nasil bile­
bilir, ba§ka hi� bir §ey duymam1§ olan o? Dogru. Konu
bollugunun ne yaz1k ki §U ana kadar en kii�iik bir amm­
satmaya bile olanak vermedigi obiir �yleri anmasak bi­
le, �ok say1da obiir §eyleri. 6 rnegin, en ba§ta , onun so­
lumas1. l§te burun deliklerinde solugu ile orada, bundan
sonra yapacag1 tek §ey bogulmak. Gogsu yiikselip ini­
yor, eskime ve y1pranma tam siire�te, �iirii me a§ag1lara
dogru yay1hyor, �ok ge�mez bacaklan olur, emekleme
olas1hg1. Yine yalanlar, heniiz solumuyor, hi� bir zaman
solumayacak. 0 zaman bu belli belirsiz giiriiltii ne, sin­
sice kan§tmlm1§ havanmki gibi, can solugunu andiran,
paslat1p kemirdiklerine. Bu kotii bir ornek. Fakat bu h1-
§1rt1yla sonen 1§1klar? Bir kahkaha pa�lamas1 olmas1 daha
olas1 degil mi, onun korku ve s1kmt1sm1 gorerek? Onu
once bir 1§1k seli i�inde sonra birden geri karanhga gO­
mtilmesi onlara �ok komik gelmeli. Fakat bunca uzun
zamandir oradalar, her yanda, duvarda bir delik a�m1§
olabilirler, gozlerini yap1§tmp donmek i�in. Ve belki bu
1§1klar onun iistiine tuttuklan 1§1klardir, ara s1ra, ger�ek­
le§tirdigi ilerlemeyi gozlemlemek i�in. Fakat bu 1§1klar
sorunu oyle akil kan§tmc1, ayn bir ooliimde, uzun uza­
d1ya ve dingince, incelenmeye deger, ve oyle yap1lacak,
ilk firsatta, zaman darhg1 olmad1gmda, ve akil daha din­
ginken. Karar numaras1 yirmi ii�. Ve bu arada �1kanla­
cak sonu�? Solucan'm §U ana kadarki giirii ltiilerinin yal­
mz ag1z giiriiltiileri oldugu mu? Dogru. Yii kiin altmda

91
havanm iniltisini u nutmadan . 0 geliyor, as1l olan bu.
Yerytiztinde daha sonra futmalar koptugunda , bir a n
i�in ozgtir fikir anlat1mm1 bogarak, neyin ayakta oldugu­
nu o bilecek, dtinyanm sonunun yakm olmad1gm1. Ha­
yir, onun oldugu yerde ogrenemez, kafa �ah§amaz, ilk
gun oldugundan fazla bir §ey bilmez, ancak i§itir, anla­
madan, bu mtirnktin olmah. Kulagmda bir ba§ filizlendi,
onu ofkeden �ild1rtmak i�in, ooyle olmah. Ba§ orada,
kulaga yap1§1k olarak, ve i�inde ofkeden ba§ka bir §ey
yok, onemli olan da yalmz bu , §imdilik. Bu ba§ bir dO­
nti§ttirticti , i�inde ses, sagduyunun yard1m1 olmadan, of­
ke ve deh§ete donti§ti.irtili.ir, gerekli bulu.nan budur yal­
mz, §imdilik. Dondi.i rtimleme de gortinecek daha sonra,
onu d1§an �1kard1klarmda. O yleyse ni�in insan sesi, bir
s1rtlanm ulumas1 ya da �eki� tak1rt1s1 degil? Yamt, §Okun
�ok btiyi.i k olmamas1 i�in, ger�ek dudaklarm k1vram§I
onun bak1§1yla kar§1la§t1g1 zaman. Aralannda onlar her
yamta bir yamt bulurlar. Ve konu§maktan nas1l ho§lam­
yorlar, daha kotti bir i§kence olmad1g1m biliyorlar. Ko­
nu§ma i�inde olmayan biri i�in. Ne kadar �oklar, her
yanda, belki el ele tutuyorlar, sonsuz bir zincir, s1rayla
konu§uyorlar. Bir �ark gibi dontiyorlar, ani ve sarsmt1h
hareketlerle, boylece ses hep aym yerden geliyor. Fakat
�ogu kez aym anda konu§uyorlar, hepsi aym §eyi aym
anda soyltiyor, oyle birlikte ki insan hepsini tek ses sa­
mr, tek ag1z, eger insan bilmese ki yalmz Tann rtizgar
gtiltinti doldurabilir, hi� yerinden k1pirdamadan. lnsan,
ama Solucan degil, o hi� bir §ey soylemez, bilmez, §im­
dilik. Benzer bi�imde s1ra ile gozetleme deliginden ya­
rarlamrlar, yararlanmak isteyenler. Biri konu§urken bir
ba§kas1 delikten bakar, §tiphesiz sesi s1rada olan ve s0y­
ledikleri gormti§ olabilecegi ile belki ilgili olan, bu , gor­
dugti §eyin hakkmda konu�ulacak ol�tide, dolayh yolla

92
bile olsa, ilgisini uyandmp uyandmnad1gma bagh. Fakat
onlara umut veren gti� nedir, bOyle ugra§t1klan btittin
zaman boyunca? <;unkti bir ttir umutla beslendiklerini
dti§tinmemek zor. Ve baktp bekledikleri degi§ikligin ni­
teligi ne, bir gozleri delige yap1§1k bir kapah olarak? Egi­
timsel bir ama�lan yok, bu kesin. Ona herhangi bir bilgi
aktarmak sorunu yok, §imdilik. Soru yamt yontemiyle
temel ilkeleri ogreten bu ogretmenin dili, balh ve aldat1-
CI, bildikleri tek dil. Hareket etsin, etmeye �al1§sm, bti­
ttin istedikleri bu , §imdilik. Nereye giderse gitsin, mer­
kezde oldugu i�in, onlara dogru gidecek. Bu demektir
ki o merkezde, i§te ilgin� ve onemli bir ipucu, neye ol­
dugu onemli degil. Bak1yorlar, k1pirdad1 m1 gormek i�in.
0 bi�imsiz bir y1gmdan ba§ka bir §ey degil, bir i§kence­
nin inceliklerini yans1tacak bir ytizti yok, fakat bu y1g1-
nm egilimi, �omelme ya da birbirine girme derecesi,
ku§kusuz anlamhdir, uzmanlar i�in , ans1zm s1�rama ya
da oltim darbesi alml§ gibi halkalanm stirtikleyerek �e­
kilme olas1hg1m hesaplamalarm1 saglar. Y1gmm bir ye­
rinde bir goz, yabani bir at gozti , stirekli a�1k, onlarm
bir gozti olrnah, onun goze sahip oldugunu gortiyorlar.
Nereye giderse gitsin onlara dogru gidecektir, onlann
ba§an §ark1larma dogru, hareket ettigini bildikleri za­
man , ya da ans1zm gelen sessizliklerine dogru hareket
ettigini bildiklerin zaman, hareket etmekle iyi ettigini
dti§tindtirmek i�in, ya da giderek yumu§ayan sese dog­
ru , u za kla§1yormu§ gibi, ona kendilerinden uzakla§t1g1m
dti§tindtirmek i�in, arna hentiz yeterince uzak degil, oy­
sa o daha yakma geliyor, daha yakma, daha yakma. Ha­
yir, o bir §eY dti§tinemez, bir konuda yarg1 ytirtitemez,
fakat sahip oldugu et yeterince iyi, huzurun oldugu yere
gitmeye �ah§acak; ve dii§iip yatacak , art1k ac1 �ekmedi­
ginde, ya da az �ektiginde, ya da daha ileri gidemedi-

93
Ainde. Sonra ses yeniden ba§layacak, once al�ak, sonra
daha yiiksek, oradan �ekilmesini istedikleri ooliimden,
kovaland1gm1 dii§iinmesi ve ugra§m1 siirdiirmesi i�in,
onlara dogru. Bu yolla onu duvara getirecekler, duvarda
ba§ka delikler a�1klan noktaya bile, deliklerden kollan­
m ge�irip onu yakalamak i�in. Biitiin bunlar ne kadar fi­
ziksel! Ve daha sonra, daha ileri gidemez halde engel­
den dolay1, zaten daha ileri gidemez, ve §imdilik daha
ileri gitme gereksinimi olmadan , inen biiyiik sessizlikten
dolay1, dii§ecek, yiikseldigini sanarak, fakat bir siiriin­
gen bile dii§ebilir, uzun bir u�u§tan sonra, deyimin kul­
lamm1 uygunsuz olmaz. Dil§ecek, bu onun ilk dii§ii§ii
olacak, dikey destekle olan ilk deneyimi, dikey bannak,
yerinkileri saglamla§t1ran. Bu onemli olmah, unutulmu§­
lugu beklerden bir payanda ve kalkam hissetmek, alt1
diizlemden biri i�in degil, ikisi i�in, ilk kez. Fakat Solu­
can bu sevinci ancak karanhk�a tamyacak, hayvandan
a§ag1 oldugu i�in, tarih oncesinin ba§lang1cmdan onceki
hal ine , a§ag1 yukan, dondiiriilmeden once. Sonra onu
tutup kendi aralanna alacaklar. �iinkii eger goz i�in bir
delik yapabildilerse, sonra kollar i�in daha biiyiiklerini,
Soluca n'm ge�i§i i�in, karanhktan aydmhga, daha biiyiik
bir tane daha yapabilirler. Fakat Solucan harekete ge�er
ge�mez onu aralarma alma k i�in ne yapacaklan konu­
sunda konu§manm ne yaran var, kendini harekete ge�i­
remeyecegine gore, �ogu zaman istese bile, ondan s6z
edilirken istekten soz edilebilirse, ve soz edilemez, edil­
memeli, fakat i§te, ondan soz etmenin yolu bu , ona 'ko­
nu§manm yolu bu, sanki o canhym1§ gibi, anlayabilirmi§
gibi, sanki isteyebilirmi§ gibi, bu hi� bir amaca hizmet
etmese bile, ve hi� bir amaca hizmet etmez. Ve kmulda­
yamamas1 onun i�in bir nimet, bundan dolay1 ac1 �ekse
bile, �iinkii bu onun ya§am giivencesini imzalamak

94
olurdu, oldugu yerden kmuldamas1, biraz sakinlik ve es­
ki sessizligin aray1§1 i�inde. Fakat belki bir gun k1pirda­
yacaktir, son derece zayif olan ilk evrelerin ku�uk �ba­
smm yineleme ile buyuk bir �abaya donu§tugu gun,
onu yau1g1 yerden koparacak kadar buyiik. Ya da belki
bir gun huzur i�inde b1rakacaklar, salacaklar ellerinden,
delikleri t1kay1p gidecekler, daha yararh ugr�lara dogru,
tek s1ra halinde. <:unku bir karara vanlmah, terazinin ke­
fesi inmeli, bir ya da obur yana. Hayir, insan ya§amm1
boyle ge�irebilir, ya§ayamada n , ya§ama kavu§turama­
dan, Ve bO§Una olebilir, hi� bir §ey yapmada n, kendisi
hi� bir §ey olmada n. Gariptir ki gidip onu ininde yakala­
m1yorlar, �unku oraya girebildikleri goriiluyor. Gaze ala­
m1yorlar, i�inde yatt1g1 hava onlar i�in degil, ama yine
de onun kendi havalarm1 solumasm1 istiyorlar. Belki us­
tUne bir kopek salabil irler, onu dt§anya �ekmesi tal ima­
tm1 vererek. Fakat orada hi� bir kopek de ya§ayamaz,
bir saniye bile. Belki uzun bir smkla, ucunda bir kanca
ile. Fakat onun i�inde yau1g1 yer �ok geni§, bu ilgin�. o
uzakta, en uzun smkla bile yeti§ilemeyecek kadar uzak­
ta. U�urumun derinliklerindeki o belli belirsiz leke, o.
l§te orada, u�urumda, ara§tmlmad1k hi� bir ge�i§ kalma­
yacak. Onu gorduklerini soyluyorlar, gordukleri leke, le­
kenin o oldugunu soyluyorlar, belki oyledir. Onun ken­
dilerini i§ittigini soyluyorlar, bilmiyorlar, belki de i§iti­
yordur, evet, i§itiyor, ba§ka hi� bir §ey kesin degil. Solu­
can i§itiyor, i§itmek tam sozcuk degilse de, fakat i§e ya­
rar, yaramak zorunda. 0 halde ona yukandan bak1yor­
lar, en son haberlere gore, onlara ula§mak i�in tlrman­
mak zorunda kalacak . Hah, en son haber, en son haber
son degil. Onun yatt1g1 yerde birle§en yama�lar tath
egimli, onun altmda duzle§iyorlar, bu bir birle§me degil,
u�utum degil, bu uzun surmedi, �ok ge�mez onu bir

95
zirveye tiinetiriz. Ne soyleyeceklerini bilmiyorlar, ona
inanabilmek i�in, ne icat edeceklerini bilmiyorlar, gii­
vence bulrnak i�in, hi� bir �ey gormtiyorlar, gri goriiyor­
lar, durgun duman gibi, arahks1z, o arada olabilir, eger
bir yerde olmas1 gerekiyorsa, olmas1 gerektiginde hii­
ktim verdikleri o yerde, ve oraya seslerini say1yorlar, bir­
biri ardma, onu yerinden k1m1ldatmak umuduyla, onun
k1m1ldad1gm1 duyarak, z1pkmlannm kancalannm ula�a­
bilecegi yerde onun ortaya �1kt1gm1 gorerek, en sonun­
da kurtulmu�, yurdunda en sonunda. Art1k yeter onlar
konusunda, yararl1hklan bitti, hay1r, heniiz degil, dur­
sunlar, hala i�e yarayabilirler, dursu nlar olduklan yerde,
bir halkada donerek, salarak seslerini, delikten, sesler
i�in de bir delik olmah. Arna onun i�ittikleri onlar m1?
Ger�ekten onun i�itmesi i�in onlar gerekli mi, onlar ve
kanbag1 kuklalar? Yeter Odiinler, geometri ruhuna. 0 i�i­
tiyor, bu bu kadar, yalmz olan, dilsiz ve sag1r olan, du­
manda yitmi�, bu geq;:ek duman degil, ate� yok, onemli
degil, s1cakhg1 olmayan garip bir cehennem, sonradan
gelmeler yok, belki bu cennet, belki cennetin 1�1g1, ve
yalmzhk, ve bu ses kutsanm1� goriinmez arac1lann sesi,
ya�aya nlar adma, oliiler adma, hepsi mtimkiin. Bu yer­
yiizti degil, onemli olan bu, yerytizii olamaz, yerde bir
delik olamaz, yalniz Soluca n'm ya�ad1g1, ve isterseniz
ba�kalanmn da ya�ad1g1, onun gibi bir y1gm halinde s1-
k1�m1�, dilsiz ve sag1r, hareketsiz, ve bu ses onlar i�in
yas tutanlann sesi, onlan k1skananlann, onlan �ag1ran
ve sonra unutanlann, bu kopuklugu a�1klayabilirdi, hep­
si mtimkiin. Evet, daha da kotii, onun bir ses oldugunu
biliyor, nas1l bildigi bilinmiyor, hi� bir �ey bilinmiyor,
sesin soyledigi hi� bir �eyi anlaffilyor, �ok az, neredeyse
hi� bir �y, bu a�1klanarnaz, ama birazc1k anlamas1, ne­
redeyse hi� anlamarnas1 gerekli ve yeglenir, kendine ati-
Ian her pisligi tutan kopek gibi, aym buyruklar, aym
tehditler, ve aym aldatt§lar. Bu bunu baghyor, son gO­
riindii. Fakat goz, ona goziinii de b1rakahm, o goz gor­
mek i�in, bu koca siyah beyaz goz, nemli, aglamak i�in,
Killamey'e gitmeden once ah§sm diye. Onunla ne yapar,
onunla hi� bir §ey yaprnaz, goz a�1k kahr, gozkapag1 ol­
mayan bir goz, burada kapaklara gerek yok, hi� bir §e­
yin meydana gelmedigi ya da �ok az §eyin meydana
geldigi bu yerde, goziinii k1rpsa bu garip goriintiiyii ka­
�mr, eger kapatabilirse, oyle biri olduguna gore, bir da­
ha hi� a�amaz. Onun goz ya§lan neredeyse hi� durma­
dan fi§kmyor, nedeni bilinmiyor, hi� bir §ey bilinmiyor,
ofkeden mi, yoksa kederden mi, oldu orada , belki onu
aglatan sestir, ofke ya da ba§ka bir tutku ile, yada ara s1-
ra bir goriintii alg1lamak zorunlugu, belki bu, belki gor­
memek i�in agl1yordur, ooyle karma§tk bir karar hakkm1
ona tammak zor gibi g,oriiniiyorsa da. Al�ak, insanla§I­
yor, dikkat etmezse kaybedecek, ve neye dikkat edebi­
lir, onlarm kulaklan, gozleri goz ya�lan ve i�inde her §e­
yin olabilecegi kafataslan ile onu i�ine �ektikleri tuzag1
az1c1k bile olsa ne ile anlayabilir. Bu onun giicii , onun
tek giicii, hi� bir §ey anlamayt§I, dii§iinemeyi§i, onlarm
ne istedigini bilmeyi§i, orada olduklanm bilmeyi§i, hi�
bir §ey hissetmeyi§i, fakat bir dakika, o hissediyor, ac1
�ekiyor, ses ona ac1 �ektiriyor, ve o biliyor, onun bir ses
oldugunu biliyor, ve anl1yor, §Urda burda birka� ci.imle­
cik, birka� ses akt§I, ad durum kotii goriiniiyor, kotii,
hay1r, belki degil, �iinkii onu boyle betimleyen onlar,
bilmeden, ooyle �iinkii ona boyle gereksinimleri var,
belki o bir §ey i§itmiyordur, hi� ac1 �ekmiyordur, ve bu
goz, daha hayal yalmzca. 0 i§itiyor, dogru , bunu soyle­
yen yine onlarsa da, fakat bu yadsmarnaz, bu yadsmrna­
sa daha iyi. Solucan i§itir, kesinlikle s6ylenecek tek §ey

') 7
bu , oysa bir zamanlar i§itmezdi, aym Solucan , onlara
gore, bu demektir ki o degi§ti, bu ciddi, gebe, kim bilir
o nerelere dek gotiirii lebilir, hayir, ona giivenilebilir.
Goz de, tabii, onu ka�1rmak i�in orada, onu korkutmak
i�in, baglanm koparacak ol�ii , onlar buna bag diyor,
onu kurtarmak istiyorlar, ah Tann'nm anas1, insan neleri
dinlemek zorunda kahyor, belki de bu sevin� gozya§la­
nd1r. Peki, onemli degil, §akay1 sonuna dek siirdiirelim,
neredeyse gelmi§ olmahy1z, ve ona ne sundu klanm gO­
relim, bir umac1 olarak. Kim, biz ml? Hep bir ag1zdan
konu§maym, bunun da anlam1 yok. Her §ey diizelecek,
daha sonra ak§am, herkes gitmi§ sessizlik yerini bulmu§
olacak. Bu arada sa�malamanm ad1llan ve obiir ogeleri
konusunda �eki§menin anlam1 yok. Ozne onemli degil ,
yok hi�. Solucan tekil olduguna gore, boyle anla§1ld1,
onlar �ogu l, ak1l ka n§masm diye, kan§1khktan ka�milsa
daha iyi, biiyiik §a§kmhk gelinceye dek. Belki de onlar­
dan yalmz biri vardir, biri de yapabilir numaray1, ama
kurbam ile kan§tir.1bilir, ama bu �ok berbat olurdu, dog­
rudan mastiirbasyon . l leri gidiyoru z. 0 halde ac1yan
gozler i�in goriilecek fazla bir §ey yok. Fakat orada bu­
lunmam1§ olan kim emin olabilir, orada ya§aIDaffil§ olan,
buna ya§amak diyorlar, onlar i�in k1v1lc1m var, alev ha­
linde patlamak i�in hazir, bi.itiin gerekli olan ogreti yay­
manm siirdiirii lmesi, canh bir me§ale olmak i�in, pghk­
lar da birlikte. Sonn susabilirler, can s1kan bi r" sessizlik
korkusu olmadan, denildigi gibi mezarlar iistiinde ayak
sesleri duyuldugu nda , ger�ek cehennem. Bu goziin zor
i§ittigi kesin. Giirii ltiiler yol ahr, duvarlardan ge�erler,
fakat gorii ntiiler i�in aym §ey soylenebilir mi? Kesinlikle
hayir, genelde soylenirse. Fakat soz konusu durum ol­
duk�a ozel. Fakat hangi gorii ntiiler, insanm neden soz
ettigini a nlamaya �ah§mas1 her zaman iyidir, aldanma

98
 tehlikesi olsa bile. En ba§ta §U gri, ku§kusuz insant s1-
kmt1ya sokmas1 i�in. Arna yine de i�inde san var, belli ki
pembe de, giizel bir gri, her §eyle gittigi sahk verilen
tiirden, sidik renginde ve s1cak. Onun i�inde goz, yoksa
ni�in goz olsun, bulamk�a da olsa, evet dogru , daha
sonra ka r§l pk1lacak gereksiz aynntilar gormez. l nsan
kendi alanmm nerede binigini merak eder, gozii karanh­
g1 delmeye �ah§1r, ve kendisi bir sopanm, bir kolun oz­
lemini �eker, ve parmakla nn, bir ta§1, ta§lan kavramak
ve birakmak i�in, uygun anda, ve bir �1ghk atma ve sa­
niyeleri sayarken onun kendisine geri donmesini bekle­
me giiciiniin ozlemini, ve act �eker, kesinlikle, ne sesi
ne de at1lacak ba§ka bir §eyi oldugu i�in, ne de istedigi­
ne uyan kolu bacag1, bir buyruk sozii ile egrilip dogru­
la n , hatta insan insan olduguna iiziilebilir, bu ko§ullar­
da, yani eski becerilerine terkedilmi§ bir ba§. Fakat Solu­
can yalmzca eskiden oldugu duruma donmesini engelle­
yen giiriiltiiniin ac1sm1 �eker, hayran olun ince aymma.
Eger o aym Solucan ise, ve onlar buna goniil baglad1lar.
Degilse de fark etmez, hep ac1 �ekegeldigi gibi �eker,
hi� bir §eyi engellemeyen sesten, bu ger�ekle§ebilir ol­
mah. Ne olursa olsun bu grinin onun sefaletini artird1g1
soylenemez, o ama� i�in parlakhk daha iyi olurdu , go­
ziinii kapatamad1gma gore. <;;:eviremez de, ne indirebilir
ne de kaldirabilir, aym kii�iiciik alana yonelik durur,
·uyarlamanm hazlanna ve mutluluklarma hep yabanct.
Fakat belki bir gun parlakhk gelir, azar azar, ya da htzla,
ya da birden bir sel gibi, ve o halde Solucan'm nas1l ka­
labilecegini dii§iinmek zor, nastl gidebilecegini gormek
de zor. Fakat olanakstz durumlar uzattlamaz, gereginden
fazla , bu ger�ek iyi bilinir, ya dag1hrlar ya da olanakh
olduklan anla§thr, beklenir bu , ba§ka olas1hklar amlma­
sa bile. Oyleyse l§tk olsun, bun u n bir felaket olmas1 ge-

99
rekmez. Ya da olmasm hi�, onsuz idare ederiz. Fakat bu
l§tklar, �ogul olarak, yukan dogru yilkselip §i§en ve son­
ra inerek h1§1rt1yla sonen, insana kobray1 ammsatan, bel­
ki bunlan teraziye koyup bu usandmc1 dengeyi bozma
am gelmi§tir, en sonunda. Hayir, zamam gelmedi daha,
bunu yaprnamn. Ha . Umudunuza yer yok burda, bu her
§eyi alt iist eder. Ba§kalan onun yerine umut etsin, d1§a­
nda, serinlikte, l§tkta, umma dilekleri varsa , ya da um­
mak zorunda iseler, ya da u mma lan i�in kendilerine pa­
ra odendiyse, evet, u mma lan i�in kendilerine para
Odenmeli, hi� bir §ey u mmuyorlar, her §eyin oldugu gibi
siirecegini u muyorlar, bu kolay i§, jude'a ugrad1k�a dii­
§iinceleri dag1hyor, dua onlar, Solucan i�in dua, Solu­
can'a dua, ac1mas1 i�in, onlara ac1mas1 i�in, Solucan'a
ac1mas1 i�in, buna ac1ma diyorlar, merhametli Tann, in­
san nelere dayanmak zorunda, iyi ki biitiin bunlar onun
i�in hi� bir anlam ta§1m1yor. lt�e bir anla§tlmazlik, git
inine, cehennem kopegi! Gri. Ba§ka ne? Yava§ ol, ba§ka
bir §ey daha olmah, bu griye gidecek, her §eye giden.
Burada her §eyden bir §ey olmah, her diinyada oldugu
gibi, her §eyden biraz. <;;:ok az, oyle goriiniiyor. Zaten
konuyla ilgisi yok. Bu k1sir gii�siiz kristalin oniinden ne
sa�mahklar ge�iyor, hayal edilmesi gereken bu kadar.
Bir yilz, bu ne kadar yiireklendirici olurdu, bir yilz ola­
bilseydi, ara s1ra, her zarnan aym, anlarrum yontemli ola­
rak �e§itlendiren, bir yilziin ne yapabilecegini inatla gos­
teren, bOyle tanmirhgm1 bir an bile yitirmeyen , kat1ks1z
sevin�ten mermerin as1k surath kat1hgma ge�erek, dii§
kmkhgmm en belirgin anlamlan ile, bu ne kadar ho§
olurdu. Aziz Anthnony'nin domuzunun k1�1 gibi on ta­
nesine degerdi. Uygun mesafeden ge�en, uygun yiik­
seklikte, diyelim ayda bir kez, bu a§m degil, yilzii tam
ve yandan, su�lulannki gibi. Duraklayabilir bile, agzm1

100
a�ar, ka§lanm kaldmr, ruhunu kutsayabilir, kekeler, ho­
murdamr, ulur, inler ve sonunda susar, �enesi �atlarcas1-
na s1k1h, ya da di.i§mi.i§, salyanm akmas1 i�in. Bu gi.izel
olurdu. En sonunda bir varhk. Bir ziyaret�i, sad1k, ziya­
ret gi.ini.i olan, ziyaret saati, hi� bir zaman fazla kalma­
yan, bu b1ktmc1 olurdu, pek az da kalmayan, bu yet­
mezdi, fakat umudun dogmas1, bi.iyi.imesi ve gev§eyip
olmesi i�in gerekli uygun za man, diyelim be§ dakika. Ve
onun karanhgma zaman kavram1 parlay1p dogarsa, son­
suz yi.izi.in bu dakik imgesine, kim su�layabilir onu? Bu
dogal olarak uzay kavramm1 da getirdiginden, el ele git­
meye ba§lad1lar, belli �evrelerde boylesi daha gi.ivenli.
Ve oyun kazamlm1§ olurdu, kaydedilmi§ ve kazamlm1§
her nas1lsa ans1zm aram1zda olurdu , bulu§an insanlar
arasmda, ve insanlar derdi, lhtiyar Solucan'a bakm, sev­
gilisini bekliyor, ve �i�ekler, �i�eklere bakm, samrsm1z
uyuyor, lhtiyar Solucan'1 tamrsm1z, sevgilisini bekliyor,
ve papatyalar, papatyalara bakm, samrsm1z Soh.ica n oli.i.
Bu gormeye degerdi. lyi ki bunun tamam1 bir di.i§. <;;:i.i n­
ki.i burada yi.iz yok, yi.ize benzer bir §ey de yok, ya§ama
sevincini ve bu sevincin yerini alan ba§ka §eyleri yans1-
tacak bir §ey yok, yapilacak §ey ba§ka bir §ey denemek .
Basit bir §ey, bir sand1k, bir tahta par�as1, bir an oni.inde
duracak, yilda bir, iki y1lda bir, bir top, insanm nas1l ne­
yin �evresinde dondi.igi.ini.i bilmedigi, onun �evresinde
dondi.igi.ini.i bilmedigi, onun �evresinde, iki yilda bir, i.i�
y1lda bir, ilk evrelerde s1khk onemsiz, durmadan, dur­
masma gerek yok, bu hi� yoktan iyi, yakla§t1gm1 duyar­
d1, uzakla§t1gm1, bu bir olay olurdu, saymay1 ogrenebi­
lirdi, dakikalan, saatleri, sinirlenmeyi, yi.irekli olmay1, sa­
b1rh olmay1, sabnm yitirmeyi, ba§ml dondi.irmeyi, gozi.i­
ni.i �evirmeyi, bi.iyi.ik bir ta§, ve sad1k, bu hi� yoktan iyi
olurdu, etten yi.irekleri bekleyerek. Yi.iregi �ekip giderse,

101
yani vals ederek, kulagmda tralatralay porn porn, ve yi­
ne tralatralay porn porn, re mi re do dan dan, kim ay1p­
layabilir onu? Ne yaz1k ki ger�eklere bagh kalmahy1z,
ba§ka ne var, baglamlacak, yap1§1lacak, her §ey �okti.i­
gunde, ger�eklerden ba§ka, eger varsa , yi.izer gezer hal­
de, yi.iregin ula§abilecegi yerde, gi.izel deyim bu, aglay1p
uzanan yi.iregin, Ger�ekler orada , ger�ekler orada, ve
sonra daha sakince, tehlike ge�tikten sonra , si.irmesi, ya­
ni, bu durumda, Burada aga� yok, ta§ da yok, varsa bile
orada ger�ekler var, yokmu§ gibi sanki, ger�ekler orada ,
bitki yok, mineral yok , yalmzca Solucan, bilinmeyen
alem, Solucan orada , oyle. Fakat fazla h1zh degil, �ok
erken daha, donmek i�in, oldugum yere, bo§ elle, utku
i�inde, bekledigim yere, sakin, yeterince sakin, bilerek,
bildigimi di.i§iinerek, ba§1ma hi� bir §ey gelmedigini, ba­
§lma h i� bir §ey gelmeyecegini, iyi hi� bir §ey, koti.i hi�
bir §ey, bli.imiim olacak hi� bir §ey, ya§anum olacak hi�
bir §ey, bu gerektiginden fazla erken olurdu . Beni gori.i­
yorum, yerimi gori.iyorum, onu gosterecek hi� bir §ey
yok, onu ay1rt edecek, ti.im oteki yerlerden, onlar be­
nim, hepsi benim, dilersem, yalmz kendiminkini diliyo­
rum, onu belirleyecek hi� bir §ey yok, o kadar azim ora­
da, onu gori.iyorum, onu �evremde hissediyorum, beni
sanyor, kaphyor, ah bu ses bir dursayd1, bir saniye i�in,
bu bana uzun gelirdi, bir saniyelik sessizlik. Dinlerdim,
yeniden ba§layacak nu bilirdim, yoksa tamamen mi ke­
sildi, ne ile bilirdim, bilirdim. Ve dinlemeye devam
ederdim, gozlerine girmek, gozde yerimi korumak i�in,
ve haz1r olurdum, beni yine ele almaya hi.iki.im verirler­
se, ya da b1rakirdlffi, dinlemeyi birakird1m, bir gi.in din­
lemeyi brrakmam mi.imki.in mi.i, en koti.ini.in korkusu ol­
madan, yani, bilmiyorum, ne bundan daha koti.i olabilir,
belki bir kadm sesi, bunu di.i§i.inmemi§tim, bir soprano

102
tutabilirler. Fakat bu. du§leri b1rak1p yeniden deneyelim.
Ne istediklerini bir bilsem, benim Solucan olmam1 isti­
yorlar, fakat Solucan'd1m,. oyleydim, ne olmu§, oyley­
dim, ve hasta, bu olmah, a ncak bu olabilir, ba§ka ne
olabilir, ancak bu , 1§1kta gidip arala rmda bulunmad1m,
gun l§1gmda , dediklerini duymak i�in, Sana canh oldu­
gunu ve tepindigini soylemedik mi? Ben dayand1m, bu
olmah, dayanmamahyd1m, fa kat hi� bir §ey hissetmiyo­
rum, evet evet , bu ses, ona daya nd1m, ondan ka�ma­
d1m, ka�mahyd1m, Solucan ka�ma liyd1, fakat nereye, na­
s1l , o �ivilenmi§, Solucan surunerek kendini uzakla§tir­
mahyd1, nereye olursa olsun , onlara dogru , mavilige
dogru , fakat nas1l yapabil i rdi, o k1m1ldayamaz, baglar­
dan da degil , bag yok, o koklenmi§ gibi, isterseniz bu
da bag, yerin sars1lmas1 gerekirdi, yer degil, insan ne ol­
dugunu bilmiyor, deniz yosunu y1gm1 gibi bir §ey, hayir,
pekmez gibi, hayir, onemli degil, gerekli olan bir pus­
kurtme, onu gun l§igma kusmak i�in. Fakat ne sakinlik,
konu§man m d1§mda, bir soluk bile yok, bu §Upheli du­
rum, dirimden onceki sakinlik, hayir hayl.1', surekli degil,
c1v1k �amur gibi, cennet, cennet olurdu , §U guriiltu ol­
masa , bu girmeye �ah§an ya§am, hayir, onu d1§an �1kar­
maya �ali§an , ya da her yanda patlayan kopuk balonlan,
hayir, bu rada hava yok, hava seni bogmak i�i n , l§lk
gozlerini kapatmak i�in, onu n gitmesi gereken yer oras1,
hi� karanhk olmayan yere, fakat buras1 da hi� karanhk
olmaz, evet, buras1 karanhk, bu griyi yapan onlar, lam­
balan ile. Gittiklerinde, sustuklarmda, karanhk olacak,
ne bir ses ne 1§1k, fakat hi� bir zaman gitmeyecekler,
evet, gidecekler, belki susacaklar ve gidecekler, bir gun,
bir ak§am, yava§ yava§, uzgun, tek sira halinde, uzun
golgeler yaparak, efendilerine dogru, efendileri onlan
cezalandiracak, ya da cezas1z birakacak, ba§ka ne var,

1 03
yukanda, kaybedenler i�in, ceza, af, oyle diyorlar. Mal­
zemenize ne yaptm1z? Onu geride birakt1k. Fakat delik­
leri kapat1p kapatmad1klarma evet ya da hayir demeleri
buyruldugunda, delik.Jeri kapattm1z m1 evet mi hayir nu,
onlar evet ve hayir diyecekler, ya da baz1lan evet bazila­
n hayir, aym and.a , efendinin sorusuna hangi yamtl iste­
digini bilmedikleri i�in. Fakat yamtlann ikisi de savunu­
labilir, evet de hayir da , �unku delikleri kapatt!lar, eger
isterseniz, ve istemezseniz kapatmadilar, �unku ne yapa­
caklanm bilmediler, aynhrken, delikleri kapatmak m1,
yoksa tersine onlan kocaman ve a�1k m1 b1rakmak. Boy­
lece la mbalarm1 deliklere yerle§tirdiler, uzun lambalan­
m, kendi kendilerine kapanmasmlar diye, �omlek�i �a­

muru gibi, gu�lu lamba lan, yakilm1§ ve i�e yonlendiril­

mi§, ha!a orada olduklanm sansm diye, sessizlige kar§m,
ya da grinin dogal oldugunu dii§iinsun diye, ya da ac1
�ekmeye devam etsin diye, �unku yalmzca gurultuden
ac1 �ekmiyor, griden de ac1 �ekiyor, 1§1ktan, �ekmesi ge­
rek , boylesi yeglenir, ya da geri gelmelerini mumkun
k1lmak i�in, eger efendi boyle buyurursa, gittiklerini bil­
meden, sanki bilebilirmi§ gibi, ya da yalmzca ne yapma­
lan gerektigini bilmediklerinden, delikleri kapatmak m1
yoksa kendi kendilerini kapatsmlar diye birakmak m1,
bok gibi bu, i§te en sonunda bulduk, i§te en sonunda ,
dogru sozcuk , insanm aramas1 yeter, bo§una aramas1,
sonunda bulacagmdan emin olmas1 i�in, bu bir eleyerek
d1§lama sorunu. Delikler konusunda bu kadar yeter ar­
tik. Grinin hi� bir anlarru yok, gri sessizligin basit bir
5essiz an olmas1 gerekmez, nasil olursa olsun i�inden
ge�ilmesi gereken, o son olabilir, ya da olmayabilir. Fa­
kat bakilmayan lambalar sonsuza dek yanmayacaktir,
tersine, s6necekler, azar azar, onlan yeniden dolduracak
bak1cilar olmad1gmdan , ve sissizle§ecekler, sonunda. 0

104
zaman kara olacak. Fakat karada da gride oldugu gibi,
kara da bir §ey kamtlanamaz, koyu la§tird1g1 sessizligin
niteligi konusunda (yani). <i;:i.inki.i onlar geri gelebilirler,
l§lklar ti.ikendikten �ok sonra , y11Iarca efendiye yalvar­
d1ktan ve Soluca n'la, Solucan i�in, yap1lacak bir §ey ol­
mad1gma onu inandiramad1ktan sonra . Daha sonra her
§ey yeniden ba§layacak, belli. B6ylece hi� bilinmeyecek,
Solucan hi� bilmeyecek, sessizlik kara olsun, ya da gri
olsun, bu hi� bilinemez, stirdugi.i silrece, son mu yoksa
sadece bir dingin an m1, ve ne dingin an, onun dinleme­
si gereken, eski sessizliklerin mmlt1sm1 duymak i�in ku­
laklanm zorlamas1, bir sonraki b6ltim i�in hazir bekle­
mesi gereken, ek yildmmlarm sanc1s1 altmda. Fakat So­
lucan ba§ka biri ile kan§tmlmamah. Bunun 6nemi olma­
sa bile, i§te. <i;:unkti bir kez dinlemek zorunda kalan hep
dinleyecektir, bir daha art1k hi� bir §ey duymayacag1m
ister bilsin ister bilmesin. Ba§ka ti.irli.i s6ylemek gerekir­
se, ba§ka ttirlti s6ylenmesini severler, buna §tiphe yok,
bir kez kmlan sessizlik bir daha hi� bir zaman tam ol­
mayaca kt1r. 0 halde hi� umut yok mu? Aman, hayir,
amma da fikir! Belki sadece �ok ki.i�i.ik bir umut, fakat
hi� bir zaman i§e yaramayacak. Fakat insan unutur. Yal­
mz bir tane varsa o tek ba§ma yola pkacak, efendisine
dogru , ve uzun g6lgesi onu izleyecek, �6li.in bir ucun­
dan bir ucuna, o bir �61, bu yeni bilgi, Solucan bir �6lde
1§1g1 g6recek, gi.in 1§1gm1, �61 gi.ini.i, onu yakalad1klan
gi.in, ba§ka yerlerdekiyle aym, onlar degil diyor, daha
an ve a�1k oldugunu s6yli.iyorlar, pek fark edecek, Sah­
ra ya da Gobi olmas1 gerekmez, ba§kalan da var, 6nemli
olan ozon, ba§lang1�ta, evet ger�ekten, sonda da , mik­
roplan 6ldi.iri.ir, k1sirla§tmr. Fakat bu morarm1§ g6z,
onun ne i§ine yarar? I§1g1 g6rmesine, buna g6rmek di­
yorlar, itiraz yok, �i.inki.i bu ona ac1 verir, buna ac1 �ek-

1 05
mek diyorlar, ac1 �ektirmesini biliyorlar, efendi a�1klad1
onlara , Bunu yap, §Unu ya p, k1vrand1gm1 gorii rsi.ini.iz,
aglad1gm1 duyarsm1z. 0 aglar, bu bir olgu, arna �ok ke­
sin bir olgu degil, elden geldigince yararlanrnah hemen.
Fakat her zarnan soylenmesi gereken §U var, her §ey ye­
ni ba§hyor, �oktandir ba§lam1§ bile olsa , cesetleri kml­
mayacak, Sessiz William'm ilkesini animsayacak ve ko­
nu§may1 si.irdi.irecekler, onlara bunun i�in para odeni­
yor, sonu�lar i�in degil. Yeter onlar konusunda , ba§ka
bir §eyden konu§amazlar, her §ey onlarm, onlar olmasa
hi� bir §CY olmazd1, Solucan bile, o onlarm kafasmda bir
fikir, kullandrklan bir sozci.ik, onlardan soz ederken, ye­
ter onlar konusunda . Fakat bu gri, bu 1§1k, bu 1§1ktan ka­
�abilseydi, ona ac1 �ektiren bu 1§1ktan, ona giderek daha
�ok ac1 �ektirecegi belli degil mi, hangi yone giderse
gitsin, �i.inki.i o merkezde, ve bo§una kirk elli gezintiden
sonra geri oraya si.irecegi? Hay1r, bu a�1k�a belli degil .
<;;:i.i nki.i o 1§1ga dogru giderken 1§1gm azalacag1 belli, on­
lar boyle olmasm1 saglar, dogru yolda oldugunu sansm
diye ve ooylece onu duvara getirmek i�in. Sonra parla­
yan l§1k, yakalama ve §ilkran ihahisi. 0 ac1 �ektigi si.ire­
ce umut var, onlar i�in hi� gerekli olmasa bile, ona ac1
�ektirmek i�in. Fakat onun ac1 �ektigini nasil bilebilirler?
Onu goriiyorlar mr? Gordi.iklerini soyli.iyorlar. Fakat bu
olanaks1z. Onu duyuyorlar m1? Kesinlikle hayrr. 0 hi�
gi.irii lti.i �1karmaz. Z1rlarnas1yla belki biraz. Ne olursa ol­
sun, hakh ya da haks1z olarak, zihinleri rahat, o ac1 �eki­
yor, ve onlar sayesinde. Fakat heni.iz yeterince degil, fa­
kat ince ve azar azar olrnah, bu evrede a�m §iddet anla­
y1�m1 hi� bir zaman di.izelmeyecek bi�imde karartabilir.
Bir �ey daha. Sorun nazik . . Ah§kanhgm duygusuzla§tmc1
etkisi, bununla nas1l ba§a �1k1yorlar? Bunun i.istesinden
gelebilirler tabii, sesi yi.ikselterek, l§1g1 artirarak. Fakat

106
diyelim ki zaman ge�ik�e daha az ac1 �ekme yerine tam
ilk gilnkil kadar �ekmeyi silrdilrii yor. Bu milmkiln al­
mah. Ve fakat diyelim ki, ilk gilnkilnden daha az ac1
�ekmek yerine, daha az degil, zaman ge�tik�e giderek
daha �ak ac1 �ekiyar, ve degi§meyen gelecegin degi§­
mez ge�mi§e ba§kala§1m1 ba§anld1. H1? Bir §ey daha, de­
gi§ik bir dilzeyde. Bu i§ s1kmt1h. Bir kararda ac1 �ekilme­
si, ini§ �1k1§lanyla baz1 anlarda belki de sansuz almad1g1
g6rii§ilnil ozendiren bir ac1ya yeglenmez mi? Bu izlenen
amaca bagh almal1. Yani? Hastada kil�ilk bir sabirs1zl1k
nobeti. Sag al. llk ama� bu. Daha sanra ba§ka ama\;lar
alacak. Daha sanra ana sessiz kalma dersleri verilecek.
Fakat §imdilik sars1hp donsil n hi� almazsa, yerde yuvar­
lansm, kahretsin, ba§ka bir �a re almad1gma gore, tek
dilzelikten kurtaracak herhangi bir §ey, kahretsin, canh
canh yananlara bak, kaz1ga bagh almad1klarmda §U raya
bu raya ka§U§tUrmalanm soylemeye gerek yak, yontem­
sizce, �atlr �atir, biraz serinlik pe§inde, kendilerini pen­
cereden atanlar bile var, oylesine saguk kanh alduklan
i�in . Kimse andan bu kadar ileri gitmesini istemiyar.
Yalmzca benlikten kap§m hafifletilmesini ke§fetmesi is­
teniyar, di§andan daha fazla yard1m alrnadan, hepsi bu ,
ileri gitmeyecek, gitmesine gerek yak. Yalmzca kendi
i�inde bir hafifletici bulma k , kendi durumu i�in,kendi
sorumlu olrnad1g1 durumu. Ba§hgmdaki tilyil daha iyi
diizeltmek i�in bir sandalyeye �1kan bir silvariyi taklit et­
mek yalmzca , en azmdan bunu yapabilir. Kimse andan
dil§ilnmesini istemiyor, sadece ac1 �ekmesini, hep aym
yolla, azalrna umudu olmadan, bitme umudu olrnadan,
durum bundan daha karma§1k degil. Umutsuzluga dil§­
mek i�in dil§ilnmeye gerek yok. 0 halde tekdilzenlikte
g6rii § birligine vanld1, bu daha uyanc1. Fakat nas1l gil­
venceye ahnabilir? O nemli degil, nasil oldugu onemli

107
degil, ellerinden geleni yap1yorlar, kullanabilecekleri se­
fil yontemlerle, bir ses, biraz 1�1k, zavalh �eytanlar ken­
dilerine bunun i�in para ooeniyor, Sertle�me belirtisi
yok, diyorlar, yumu�ama be lirtisi yok, saptamak olanak­
s1z, onemli degil, bu iyi bir ortalama, yalmzca devam et­
mek zorunday1z, bir gun anlayacak, bir gfin urperecek,
o ku�uk kas1lma gelecek, gozde bir degi�iklik, ve aranu­
za atacak onu. Gozetlemek ve geldigini hi� gormemek,
hi� gelmeyen iniltiyi bekleyip dinlemek, bu da ya�ama­
ya deger bir ya�am degil. Arna yine de bu onlann ya�a­
m1. 0 orada, diyor efendi, bir �eylerde, dedigimi yapm,
onu kar�1ma getirin, gorkemimin eksigi odur. Fakat son
bir �aba , bir daha, tavir ve anlay1� bu, yol bu , her defa­
smda sanki son kezmi� gibi, gerilememenin tek yolu.
Koca bir yudu m, pis kokan havadan ve �ekip gideriz,
bir saniye sonra donecegiz. lleri! Bu hemen soylenmeli.
Fakat neresi ileri? Ve ni�in? Pis sahte manyaklar surusu,
bilmedigimi biliyorlar, soylediklerini onlar s6yler soyle­
mez u nuttugumu biliyorlar. Bu ku�uk duraklamalar da
kotfi bir numara. Onlar sustugunda ben de susanm. Bir
saniye sonra , onlardan bir saniye gerideyim, bir saniye
amrns1yorum, bir saniyelik bir su re i�in, bu da a mrnsad1-
g1m1 hemen soyleyip �1karmak i�in yeterli, bana geldigi
gibi, bir sonrakini ahrken, ve bu da beni ilgilendirmez.
Kendimin diyecegim bir an bile yok, ve onlar bundan
sonra nereye donecegimi bilmemi istiyorlar. Ne bilmem
gerekirdi biliyorum, ve nereye donerdim, eger i�leyen
bir kafa m olsayd1. Ne yapt1g1m1 yine s6ylesinler bana,
eger onu yap1yormu� gibi gorunmemi istiyorlarsa. Bu ta­
v1r, bu sozcukler, bana benden geldiklerini du�undiir­
mek i�in. Hep aym eski oyunlar, varhgnnm yalmz bir
zaman sorunu oldugunu kafalarma koyah beri. Sanmm
karartmah anlanm var, yiten tam cumleler, hayir, tam

108
degil. Belki btitiln bu i§in anahtar sozcugunti unuttum.
Onu anlamazd1m, ama soylerdim, gerekli bulunan bu ,
anahtar sozctik benim lehime konU§ffiU§ olurdu, beni
bundan sonraki yarg1lamalarmda, i§te beni ara s1ra yar­
g1ltyorlar, hi� bir §eyi ihmal etmiyorlar. Belki bir gun bi­
lecegim, diyelim, su�umun ne oldugunu. Hepimiz ka�
ki§iyiz, sonupa? Ve §U anda konu§may1 stirdtiren kim?
Ve kime? Ve ne konusunda? Bunlar ugra§1lmas1 bo§una
yamts1z soru lar. Beni kurtaracak, beni lanetleyecek soz­
leri agz1ma koysunlar en sonunda, ve konu§ulmasm ar­
t1k bu konuda , hi� bir konuda konu§ulmasm art1k. Fakat
bu benim cezam, benim su�um benim cezam, beni bu­
nun i�in yarg1l tyorlar, rezilce �ekiyor odtiyorum kar§1lt­
gm1, bir domuz gibi, alg1dan yoksu n, anlamadan, onla­
rmkinden ba§ka soyleyecegim olmadan. Beni bir zinda­
na at1yorlar, ben bir zindanday1m, ge�mi§te de hep zin­
da ndayd1m, her §eYi i§itiyorum, soyled ikleri her sozcti­
gu, tek ses bu, ben konu§uyormu§um gibi, kendi kendi­
me, ytiksek sesle, en sonunda a rt1k bilmiyorsun, hi�
durmaya n bir ses, nereden geldigini. Bel ki burada ba§­
kalan da var, benimle, karanltk, �ok uygu n, bir ki§ilik
ya da bir ba§kas1 i�in bir zindan �ukuru olmas1 gerek­
mez, belki bir talihsizlik yolda§tm vardir, konu§may1 se­
ven , ya da konu§maya ma hkum, anlarsm1z, herhangi
§ey, ytiksek sesle, hi� durmadan, fakat sanm1yorum, ne­
yi sanm1yorum, talihsizlik yolda§tm oldugunu, i§te tam
oyle, bu beni §a§lrttrdl, onlar benden igreniyor, fakat 0
ol�Gde degil , bunun beni §a§trtacag1m soyltiyorlar. Ara
s1ra uyukluyor olmalty1m, a�1k gozlerle, yine de bir §ey
degi§miyor, hi�. Bo§luklar, her zaman bo§luklar oldu,
bu duran ses, bana ula§amayan ses, ne onemi olabilir,
belki onemlidir, sonu� aym, belki de onemi olmayan bir
sonu�, son derece. Beni bu raya kapan1lar, §imdi �1kar-

109
maya �ah§1yorlar, ba§ka bir yere kapatmak i�in, ya da
b1rakmak i�in, beni dt§an �1karabilecek nitelikteler sade­
ce ne yapacag1m1 gormek i�in. S1rtlan kap1da, kollanm
kaVU§tUrffiU§lar, bir bacag1 oburiinun UStunden ge�irmi§,
ayakta durup beni izlerlerdi. Ya da butun yapt1klan �ni
burada bulmak oldu, geldiklerinde, ya da �ok daha son­
ra . Bana ilgi duymuyorlar, yalmzca yere ilgi duyuyorlar,
yeri kendilerinden biri i�in istiyorlar. lnsan fikir yi.iriit­
mekten ba§ka ne yapabilir, fikir yi.iriitme, mutlu fikir yi.i­
riitilmune rastlaymcaya dek? Her §ey sessizle§tiginde, ve
bir sona erd iginde, sozcu kler soylendigi i�in, gerekli ve
uygun sozcii kler, ha ngileri oldugunu bilmeye gerek
yok, hangileri oldugunu bilmenin yolu yok, onlar bir
yerlerde olacaklar, y1gmda, akmt1da, en son olmas1 ge­
rekmeyen, uygun makamca onaylanmas1 gerekir, bu za­
man altr, o buradan uzakta, ona i§lemlerin tam raporu­
nu getirirler, ara sira, o bilir onemli sozcukleri, onlan se­
�en odur, bu arada ses surer, haberci efendiye giderken,
efendi raporu incelerken , ve haberci yarg1y1 geri getirir­
ken, sozcukler surer, yanlt§ sozcukler, buyruk gelinceye
dek, her §eyi durdurma ya da her §eyi surdurme buyru­
gu , hayir, gereksizce fazla , her §ey kendiliginden sure­
cek, buyruk gelinceye dek, her §eyi durdurma buyrugu.
Belki orada bir yerdedirler, onemli olan s6zcukler, biraz
once soylenenlerin i�inde, soylenmesi gerekl i ve uygun
olan sozcukler, birka� taneden fazla olmalan gerekmez.
Onlar der onlar, onlardan soz ederken, konu§anm ben
oldugumu sanay1m diye. Ya da ben onlar derim, Tann
bilir nelerden soz ederken, konu§anm ben olmad1g1m1
sanay1m diye. Ya da sessizlik vardir, habercinin aynld1g1
andan buyruk ile donu§une dek, yani, Devam et buyru­
gu. <;;u nku zaman zaman uzun sessizlikler olur, mutare­
keler, sonra f1s1ldad1klann1 duyanm, belki baztlan, Ta-

1 10
mam bitti, bu kez hedefi vurduk, diye f1s1ld1yordur, ve
ba�kalan, Hepsini yine yapmak zorunday1z, degi�ik s0z­
ctiklerle, ya da aym sozcti klerle, degi�ik dtizenlenmi�.
Sonra erteleme, ara sira, eger buna erteleme denirse, in­
sa nm yazg1sm1 ogrenmek i�in �kledigi zaman, Belki bu
hi� degil, diyerek, ve diyerek, Agz1mdan dokti len bu
sozcti kler nereden geliyor, ve anlamlan ne, hayir, hi� bir
�ey soylemeden, �tinkti sozcti kler anlam ta�1m1yor art1k,
eger buna bekleme denirse, hi� bir nedeni yokken, ve
insan dinler, o silme kalsm i�areti, neden yokken, insa­
nm her zaman dinlemi� oldugu gibi, �tinkti birgun din­
leme ba�lad1, �unku dinleme duramaz, bu bir neden de­
gil, eger buna erteleme denebilirse. Fakat neden bti ltin
bu nlar olememek, ya�ayamamak, doga mamak konusun­
da, bunun bir daya nag1 olmah, ttim bu oldugun yerde
kalma , olme, ya�ama , dogma konusunda soylenenlerin,
ileri ya da geri gidemeden, nereden geldigini bilmeden,
ya da nerede oldugunu, nereye gittigini, ya da ba�ka
yerde olmak, ba�ka turlu olmak mumkun mu bilmeden,
hi� bir �ey varsaymada n, kendine hi� bir �ey sormadan,
yapamazsm, sen oradasm, kim oldugunu bilmiyorsun,
nerede oldugunu bilmiyorsun, o �ey oldugu yerde duru­
yor, hi� bir �ey degi�miyor, o �eyin i�inde, d1�mda, gO­
rti nti�e bak1hrsa. Ve onun yapacag1 bir �ey yok, sonu
beklemekten ba�ka, sonun gelmesinden ba�ka, ve so­
nunda her �ey aym olacak, ve en sonunda her �ey belki
oncekiyle aym, sona varmaktan, ya da ondan ka�mak­
tan ya da onu beklemekten ba�ka bir �eyin bulunmad1g1
omtir boyunca oldugu gibi, titreyerek ya da titremeden,
teslim olmu� ya da olmadan beklemek, aym �eyi yeni­
den yapma yeniden olmamn s1kmt1s1, hi� bir zaman ya­
pamayan olamayan biri i�in. Ah bu ses bir dursa, hi� bir
�ey olmanlZI engelleyen bu ses, hi� bir �ey ve hi� bir

JJJ
yerde olmaktan tam ucu ucuna ahkoyuyor, bir yandan
bir yana gO�sOzce s1�rayan bu san alevi canh tutacak
kadar, kendini fitilinden koparmak i�in zorlamyormu�
gibi soluk soluga, hi� yak1lmamahyd1, ya da hi� beslen­
memeliydi,. ya da sondOrii l meliydi, sondOriilmeli, kendi
kendine sonmeye birak1lmahyd1. Kederlenmek, devam
etmene yard1m eden budur,seni dOnyanm sonuna dogru
gotOren, bugOn olanm, dun olanm kederi, aym �ey de­
gil, evet, aym, bilmiyorsun, ne oluyor, neler oldu , belki
aym, aym OzOntOler, seni ta�1yan budur, kederlenmenin
sonuna dog ru . Fakat biraz ca nltl1k �imdi ac1mak adma,
bu ya �imdi ya hi�, biraz ru h, bir �ey Oretmeyecek, bir
k1mildama bile, bu onemli degil, biz tticcar degiliz, ve

�
insan hi� bilmez, bilir mi, hay1r: Belki Mahood kOpOn­
den �1kacak ve Monmartre'a dogru ilerleyecek, karm Os­
tO e, �ark1 soyleyerek, Geliyorum, geliyorum, yl1regi­
�
mi sevi ci. Ya da Solucan, ah bizim eski Solucan, belki
art1 daha fazla dayanamayaca k, yapamamaya, daha
fazla1 dayanamamaya , ne yaz1k olurdu bunu gormemek.
Onlarm yerinde olsam s1�anlan salard1m onun OstOne,
su s1�anlan, lag1m s1�anlan, en iyisi onlar, pek fazla <le­
git, on on be� tane, bu onun karar vermesine yard1mc1
olur, ve gitmeye ba�lamasma, ve ne giri�, gelecekteki ni­
teliklerine. Hayir, bu bo�una olur, s1�an orada ya�aya­
maz, bir saniye bile. Fakat gozlerimizi k1s1p bir daha ba­
kahm gozOne, bak1lacak yer oras1. Biraz yagirh belki,
goz ak1, bunca i�emeden , en sonunda bir 1�1k, zeka 1�1g1
diyemiyor insan. Onun d1�mda her �ey her zaman oldu­
gu gibi. Belki birazc1k daha �i�kin, ba� derisi s1ynld1g1
i�in daha kiiresel. Dinliyor gibi goriinOyor. Zay1fhyor,
bu ka�m1lmaz, saydam kaplama, goz�ukurundan pkma­
sm1 saglamak i�in ona bir �y sunmanm tam zamam, on
yil sonra �ok ge� olacak. Tabii yapuklan yanh� ondan o

1 12
ger�ekten varm1§ gibi soz etmeleri, belli bir yerde, oysa
§imdilik her §ey ancak bir tasan. Fakat budalahklannm
sonuna dek yanh§lanm yap1p gitsinler, sonra yine soru­
ya girebilirler, anla§ilabilir kavramla.n degilse bile terim­
leri kullanarak kendilerini zor durumda b1rakmamaya
dikkat ederek. Aym yolla Mahood'un durumu yeterince
incelenmi§tir. Bi.iti.in bu kor ve ters savlar olrnadan insan
ooyle yarat1klarm, onlann iki oldugunu varsayarsak, ge­
reksinimini ve olas1 ger�ekliklerini onsezisini bile ya§a­
yabilir. Birazc1k daha di.i§ilnmek konu§ma saatinin daha
�almachgm1, \;almaktan \;Ok uzak oldugunu ve hi� \;al­
mayabilecegini onlara gosterirdi. Fakat on lar konu§ma
zorunlugu a ltmdalar, durmalan yasa k . 0 halde ni\;in
ba§ka bir konudan konu§muyorlar, varhg1 belli 61\;Gde
kamtlanm1§ gorGnen bir §eyden, boyle konuda insan bu
ti.ir terimleri kulland1g1 i\;in her otuz ya da kirk sozcGkte
bir k1zanp morarmadan gevezeligi sGrdGrebilir, ve Gste­
lik bu , en saglam gGvence, en k1vrak dillerin zama nm
ba§lang1cmdan bu yana durmadan i§lemesini saglam1§­
t1r, bu yeglenirdi. Bu eski hikaye, onlar eglendirilmek is­
tiyor, kirli i§lerini yaparkeff, hay1r, eglendirilmek degil,
sakinle§tirilmek, hay1r, o da degil, teselli edilmek, hay1r,
daha az, onemli degil, sonu�ta hi� bir §ey ba§aram1yor­
lar, ne istediklerini, istediklerini tam bilmeden, ne de
kendilerini adad1klan karanhk al�akhg1, eski hikaye. Bu­
nun biraz onceki �ete oldugunu di.i§ilnemezdin, yoksa
di.i§ilnGr mi.iydi.inilz? Ne-beklersin, kim olduklanm da
bilmiyorlar, ne de nerede olduklanm, ne de ne yapt!kla­
nm, ne de ni�in her §eyin ooyle berbat gittigin_i, ooyle
olmah. Bu nedenle hipotezler kuruyorlar ve bunlar bir­
biri i.izerine y1k1hyor, insanca bu, bir istakoz onu yapa­
rnazd1. Aroma kan§1k koti.i durumday1z, si.iruyle hepimiz,
belki hepimiz aym teknedeyiz, hay1r, her birimiz ken-

1 13
dince herbat bir durumday1z. Ben kendim berbat bi�im­
de �uvallad1m, bunu anlamaya ba§hyor olmahlar, her §e­
yin tepemde salland1g1 hen, daha iyisi, her §eyin �ev­
remde dondugu ben, evet evet, kar§l �1kma, her §eY fir­
lan1yor, ba§1 donmti§�e. bu bir kafa, hen kafanm i�inde­
yim, amma aydmlanma, sssst, dogrudan �eniyor Ostu­
me. Ah bu kor ses, ve her §ey �1lgmca dinlerken tutulan
soluk anlan, ve yine kekelemeye ba§layan ses, ne arad1-
g1m bilmeden, ve yine mlnicik sessizlik, ve yine dinle­
me, neyi dinledigini kimse bilmez, helki bir ya§am helir­
tisi, boyle olma lt, birinden ka�an ya§am helirtisi, gelirse
de yadsmacak olan, kesinlikle boyle olmalt, ah her §ey
bir durabilse, huzur olurd u , hayir, inan1lmayaca k gibi
iyi, dinleme stirerdi, sesin yeniden ba§lamasm1, bir ya­
§am belirtisini, ya da birinin kendini aldatl§m1, ya da
ba§ka bir §eyi, her hangi §eyi, ya§am belirtilerinden ba§­
ka ne olabilir, bir ignenin dti§mesi, yaprak k1p1rt1s1, ya
da t1rpan yanya boldugunde kurbagalann �1kard1g1 kti­
�tik bag1rt1, ya da havuzlarmda m1zrakland1klarmda, or­
nekler �ogalt1labilir, bu �ok iyi bit dti§tince bile olurdu,
fakat i§te, �oga lt1lamaz. Belki kor olmak daha iyi, korler
daha iyi i§itir, bu ak§am gene! bilgilerle doluyuz, piyano
akort�ulanyd1k bunca zaman ve �akt1rmadan, la'ya ba­
s1p sol duyarlar, iki dakika sonra , zaten goriilecek bir
§eY yok, goz bir kusur. Fakat bu konu§an Solucan degil.
Dogru , §U ana dek, kim yads1yor bunu, vaktinden erken
olurdu. Ben de, ona bak11trsa, ve Mahood'un sesi yitik,
oyle tammr. Fakat so r;u orada degil, §imdilik, nerede ol­
dugunu da bilen yak, fakat orada degil, bu siralar. A
evet, bir gozden almacak �ok zevk var, en ufak §ey i�in
aglar, bir evet, bir hay1r, evetler aglat1r onu, hay1rlar da,
ozlelikle helkiler, sonu�ta bu sendeleyen duyurulann
nedenleri hak ettikleri ilgiyi goremezler. Mahood da, So-

114
lucan demek istiyorum, hay1r, Mahood, Mahood da pek
aglar, eger daha once s0ylenmediyse, sakah islak pislik
i�inde, �ok gilliln�. ozellikle bu ona bir rahathk sagla­
mad1g1 i�in, neden rahatlatabilir ki onu, zavalh duygu­
suz �y bir bahk kadar soguk, yaradanma kilfilr etmek­
ten bile adz, onun aglayl.§1 duygudan yoksun mekanik
bir �y. Fakat art1k Mahood'un unutulmas1 zamam geldi,
hi� amlmamahyd1 bile. �ilphesiz. Fakat onu unutmak
milmkiln mil? lnsanm her §eyi ununugu dogru. Arna yi­
)
ne de Mahood'un tilmily e geri yutulmasma izin verme­
yeceginden �ok korkulmah. Solucan evet, Solucan tama­
men yok olup gidecek, hi� olmam1§ gibi, belki de hi�
var olmam1§t1r, sanki insan daha onceki bir evrede var
olmadan tamamen yok olup gidebilirmi§ gibi. Bu hemen
soylenmeli. Fakat ona bak1hrsa Mahood da . Belli degil,
yok yok, hi� belli degil. Neyse, Mahood konuldugu yer­
de duracak, kafatasma dek kilpiln i�ine sokulmu§, mez­
bahanm kar§1smda, gelip ge�enlere yalvanr halde, bir
sozcilk, bir hareket ya da yil zilnde bir oynama olmadan,
onu a�1k�a alg1lam1yorlar, gilniln yemegi ile aym anda,
ya da birbirinden bag1ms1z olarak, bilinmeyen nedenler­
le, belki olaylar i�inde yilzilldilgil kamtlansm diye, bu
demektir ki batmas1 kesin, er ya da ge�. oyle olmah, in­
san ooyle fikirleri silrdilrebilir, bir dil§ilnce silreci olma­
dan. Ben kendim goz ya§ma pek egilimliyim, bunun
gizli kalmasm1 isterdim, onlann yerinde bu aynnt1y1 at­
lard1m, ger�ekte kullanabilecegim hi� bir �1kak olmad1-
gmdan, ne once soylenen ne de daha az soylusu , bu
ko§ullarda insan nasil saghkh olup saghgm tadm1 �1ka ra­
bilir, ve insan neye inansm, onemli olan bu degil, §Una
ya da buna inanmak, onemli olan dogru tahminde bu­
lunmak, o kadar, derler, Eger ak degilse bilyilk bir olas1-
hkla karadir, bu yontemin pek incelik i�ermedigi kabul

1 15
edilmeli, aym olpjde olas1 ara renkler dil§ilnillilrse. Aym
§eYi yineleyerek bo§a harcad1klan zaman, dogrusunun o
olmad1g1m uygunca bilmeleri gerekirken. Kolayhkla sa­
VU§turulan kar§1hkh su�lamalar, eger zahmete katlansa­
lard1, ve bo§ zamanlan olsayd1, bo§luklan ve anlams1z­
hklan ilzerine di.i§ilnmek i�in. Fakat aym anda nas1l hem
dil§i.inilp hem konu§abilirsin, az once s6yledigin, soyle­
yebilecegin, o anda soylilyor oldugun konusunda nas1l
di.i§i.inebilirsin ve aym zamanda en son amlam nas1l silr­
di.irebilirsin, herhangi eski §eyi di.i§ilni.irsiln, eski bir §eyi
soylersin, a§ag1 yukan, a§ag1 yukan, temelsiz ve yamtla­
namaz bir kendini ay1plamanm §a§kmhg1 i�inde, bu ne­
denle hep aym §eyi yinelerler, aym eski terane, ezbere
bildikleri, farkh bir §eY dil§ilnmek i�in, aym eski §eyden
farkh bir §ey nas1l soylenir teranesi, her zamanki aym
yanh§ §eyin hep yanh§ soylenmesi, hi� bir §ey bulamaz­
lar, soylenecek hi� bir §ey, bulmalanm onleyen §eyden
ba§ka, s6yledikleri §ey konusunda dti§ilnseler daha iyi
olur, hi� olmazsa sunu§unu �e§itlendirmek i�in, onemli
olan bu, fakat aym anda nastl hem dti§ilnilp hem konu­
§abilirsin, ozel yetenek olmadan, dti§ilncelerin dagtlir gi­
der, s6zcilklerin de birbirinden �ok uzaga , hayir, bu bir
abartma, uzaga, aralanndaki yer tam bulunulacak yer,
ac1 �ektigin, sevindigin yer, dilden yoksun oldugun i�in,
konu§madan yoksun oldugun i�in, ve hi� bir §eY hisset­
medigin, hi� bir §eY i§itmedigin, hi� bir §eY bilmedigin,
hi� bir §eY s6ylemedigin, hi� bir §eY olmad1gm, bulunu­
lacak kutsanml§ bir yer olurdu buras1, oldugun yer. On­
larm orada bulunmas1 iyi §ans, yani hi� bir yerde, bu
durumun sorumlulugunu ta§1mak i�in, bu konuyla ilgili
�ok §eY bilinmiyorsa en azmdan §U biliniyor, insan onu
bilincinde tutmak istemez, kammda bulunmas1 yeter.
Evet, bunlara sahip olmakla §anshy1m, bu konu§kan ara

1 16
renklere, gittiklerinde iiziilecegim, �iinkii hep benimle
olmayacaklar, bu oranda degil, onlar benimle i�lerini bi­
tirrneden cirlamaya ba�lad1guna inand1racaklar beni. Za­
ten efendi, niyetimiz yok, ka\:3makh yamtlanru dinle on­
lann, niyetimiz yok, kesin olarak zorlanmad1k�a. onu
soru�turmaya, sadece iist diizeyli bir memur oldugu an­
la�ilird1, sonunda Tann gereksinimine varabiliriz, tiim
diirii stli.ik ve nezaket anlay1�m1 yitirdik kabul, fakat yine
de batmay1 yeglemedigimiz belli derinlikler var. Aile
�evresinde kalahm, bu daha i�en, �imdi hepimiz birbiri­
mizi tamyoruz, korkulacak bir beklenmedik §ey yok, va­
siyetname a�1ld1, kimseye bir §ey yok. Bu goz, tefti§e
nas1l �_agn �1kard1g1 garip, nas1l anlay1§ ve duyguda§hk
istedigi, ilgi i�in nas1l ba�vurdugu, yard1m i�in yalvard1-
g1, ne yapmak i�in, belli degil, aglamay1 durdurrnak i�in,
�evresine bir bakmmak i�in, kay1k ve §a§km bir an bak­
mak ve sonsuza dek kapanmak i�in. Sizin gordi.igi.ini.iz
odur ve yalmzca o, ondan ba§larsm1z bir yiiz g6rmek
i�in, ona donersiniz hi� bir §ey bulamad1ktan sonra, sa­
hip olmaya degmez bir §ey, bir ti.ir ki.il rengi yagh leke,
belki de uzun gri sa�tir, agzm �evresinde kan�1k�a sar­
kan, eski goz ya§lan ile kirli ve yagh, ya da bir tiil gibi
yayilm1§ bir 6rti.ini.in kenan, ya da di.inyay1 kapat1p dt§­
lamaya �h§an a�1p kapanan parmaklar, ya da hepsi bir
arada, parmaklar, sa� pa�avralar, birbirinden aynlamaya­
cak bi�imde kan�rm§. Hepsi ayru ol�i.ide bo§ varsay1m­
lar, insanrn konu§tuguna pi�man olmas1 i�in bunlan dile
getirmesi yeterli, a§ina i§kence, farkh bir ge�mi§, �ogu
zaman istenir, sizinkinden farkh, ne oldugunu anlad1g1-
ruz zaman. 0 sa�s1z k1ls1z ve �1plak, bir kez ve sonsuza
dek dizlerine koydugu elleri bir yaramazhga kan§ma
tehlikesinde degil. Ve yiiz? Sa�mahk, hepsi sa�rnahk, g6-
ze de inanm1yorum, burada hi� bir §ey yok, goriilecek

117
bir �y yok, gormeye ara� bir �y de yok, ah rnerhametli
rastlant1, izleyicisiz bir dilnya ne olurdu bir dil§ilnseniz,
ve tersi, amaan! lzleyici yok o halde, daha da iyisi goril­
lecek bir �y yok, kurtulduk bunlardan . Bu gilrilltil dur­
sayd1 s0ylenecek bir §ey kalmazd1. Merak ediyorum §U
andaki gevezelik ne konuda . Solucan belli ki, Mahood
terkedildigine gore. Ve ben kendi sirarru bekliyorum.
Evet, ger�ekten umutsuzluga dil§milyorum, her �y goz
ontine almd1gmda, kendi durumuma dikkatlerini �ek­
mek konusunda , gilzel bir gtinde. Bunun hi� de ilgin�
olacagmdan degil, hey, bir yanh§hk var burada, ozellikle
ilgin� oldugundan degil, bunu kabul ederim, fakat s1ra
benim, benim de olanaks1zlig1mm gosterilmesi hakkun
var. Bu hi� sona ermeyecek, kendi kendini aldatmanm
anlam1 yok, evet erecek, ona gelecekler sonunda, ben­
den sonra son olacak, bo§ verecekler, diyecekler, Bir
kopilk balonu hepsi, bize bunca yalan s0ylendi, ona
bunca yalan s0ylendi, kim o, efendi, kim s0yledi yalam,
kimse bilmiyor, sonsuz il�ilncil taraf, su�lu olan o, bu
durumdan dolay1, efendi sorumlu degil, onlar da degil,
ben de degilim, hele ben, birbirimizi su�lamakla aptalhk
ettik, efendi beni, onlan, kendini, onlar beni efendiyi,
kendilerini, ben onlan, efendiyi, kendimi, hepimiz ma­
sumuz, yeterince. Hangi konuda masum, kimse bilmi­
yor, bilmek istemek konusunda, yapabilmek istemek,
bu bo§ gilrilltil konusunda, bizi saran sessizlige kar§l
uzun gilnah konusunda, art1k sormayacag1z, neyi kap­
sar, dil§tilgumilz bu masumluk, her �yi kapsar, biltiln
hatalan, biltiln sorulan, sorulara son verir. 0 zaman bi­
tecek, benim sayemde her §ey bitecek, ve onlar aynlip
gidecekler, birer birer, ya da yere dil�cekler, kendileri­
ni dil§meye birakacaklar, durduklan yerde, ve bir daha
hi� kirruldamayacaklar, benim sayemde, hi� bir �y anla-

1 18
yamayan benim, bana s0ylemeyi gorevleri sayd1klan ko­
nuda, hi� bir �y yapamayan benim, bana yapmam1 s0y­
lemeyi gorevleri sayd1klan konuda, ve hepimizin ii zeri­
ne yine sessizlik �okecek, ve yerle�ecek, kum tozu gibi,
arenanm iizerinde, katliamlardan sonra. Biiyiileyici bir
beklenti vard1ysa i§te bu, benim g6rii§iime gelmeye ba§­
hyorlar, ne de olsa bir g6rii§iim olmas1 miimkiin , bana
soyletiyorlar, Ah §6yle olsayd1, ah ooyle olsayd1, fakat fi­
kir onlann, hayir, fikir de onlann degil. �ahsen kendim
soz konusu oldugumda, herhangi zamanda herhangi bir
§eyi isteme ya da Ozuntiiyle kar§ilama yeteneginden
yoksun olmam �ok olas1. �iinkii insanm, eger kendimi
boyle betimleyebilirsem, bolca sunulan betimlere kar§m
hakkmda hi� bir fikri olmad1g1 bir durumu ama� · edin­
mesi zor olmah, ya da oteki durumun son bulmasm1
inamr havasmda istemesi, ba§lang1�ta kendine verilen
ve bir daha hi� degi§tirilmeyen aym ol�iide anla§ilmaz
bir durumun sona ermesini. Hep konu§tuklan bu sessiz­
lik, onun geldigi dii§iiniilen, ve rolii bitince geri donece­
gi, o bilmiyor bu sessizligin ne oldugunu, ne de ne yap­
mas1 gerektigini, onu hak etmek i�in. �imdi konu�n s1-
mfm zeki �ocugu , i§ler kotiiye gidince imdat i�in hep
�agmlan o, hep liyakattan ve durumlardan soz eder, bir­
den �ogunu kurtarmt§tir, ac1dan da soz eder, gev§eyen
ruhu uyarmay1 bilir, ve �iirtimeyi durdurmay1, yalmzca
bu gii�lii s6zciigii kullanarak, onu eklemek zorunda kal­
sa bile, biraz sonra. Fakat ne ac1 �ekme, �iinkii hep ac1
�ekmi§tir, bu da sevin�leri epey sondiirii r. Fakat onu he­
men telafi eder, nicelik, ah�kanhk olu§turma, eskime
y1pranma gibi ii nlii kavramlan ve anamayacag1 kadar
�ok otekileri getirerek her §eyi dogru yola koyar yine,
bir sonraki gegirmesinde bunlarm eldeki durum i�in ge­
�erli olmad1gm1 duyuracak bir konumdadrr, �iinkii zeka

1 19
k1vrakhklannm sonu yok. Fakat, yukanda s0ylenenlere
bakm, zaten ytizilm yara here i�inde kalmcaya dek ilstil­
me egilmediler mi, dahas1, hi� ba§ka bir §ey yapt1klan
oldu mu , ge�rni§te -hayir, tarih olrnasm ac1rna a§kma, ve
bir ba§ka soru, Mahood'un oykilstinde benim i§im ne,
ve Solucan'mkinde, daha dogrusu benim oyktimde on­
larm i§i ne, ate§te dernirler var surdtiriilecek, erisinler.
Oo biliyorum, biliyorum, lutfen dikkat, bunun bir anla­
m1 olabilir, biliyorum, orada yeni bir §ey yok, hepsi o
eski sa�mahklarm bir par�as1, yani, Fakat azizim, gel,
makul ol , bak, bu sensin, bu fotografa bak, ve i§te dos­
yan, hi� bir rnahkumiyet yok, emin ol, gel §imdi, bir �a­
ba goster, senin ya§mda, bir benligi olmamak, bu bir
skanda l, emin ol, bu fotografa bak, hi� bir §ey gormil- .
yormusu n, senin i�in dogru , neyse, i§te, bu olti kafasma
ba k, goreceksin, iyi olacaksm, uzun silrmeyecek , i§te,
bak, kay1tlar burada, polis memurlarma hakaretler, uy­
gunsuz yerlerini gosterme, kutsal ruha kar§1 gunahlar,
saraya kar§t sayg1s1zhk, arnirlere kar§1 ktistahhk, astlanna
kar§I ars1zhk, us yolundan aynlmalar, dovmesiz, bak,
dovme yak, bu bir §ey degil, iyi olacaksm, goreceksin,
affedersin, �ah§tr ffi1 o, aman Tann hay1r, sozil bile edil­
mez, bak, i§te saghk raporu , kas1lrnalar sonucu zay1fla­
ma, agns1z tilser, yineliyorum, agns1z, hepsi agns1z, bir
�ok yumu§amalar, �ok yanh katila§malar, darbelere du­
yars1z, g6ril§ bozuklugu, milzmin sanc1lar, hafif perhiz,
boka dayamkh, i§itme bozuklugu, kalp dtizensiz, tath
huylu, koku alma yetersizligi, �ok uyur, cinsel dirilme
yok, biraz daha ister misin, yerel askeri birliklerde gO­
rev, ameliyat edilemez, ta§marnaz, bak, ytiz burada, ha­
y1r hayir, obur u�. inan bana, ucuz bu, affedersin, i�ki
i�er mi, arnan Tannm evet, tutkuyla, affedersin, baba ve
anne, ikisi de oldti , yedi ay arayla, baba dollenmede,

120
anne dogumda, inan bana, daha iyisi olmaz, senin ya­
§tnda , insan bi�imi yok, ac1kh hali, bak, �te, fotograf,
goreceksin, iyi olacaksm, nedir olacag1, sonu�ta, agnh
bir a n yii zeyde, sonra huzur a§ag1da tek yol bu, inan
bana tek �1k1§ yolu , affedersin ba§ka bir §eyim yok mu ,
var, var tabii, bir saniye, bunu anrnan ganp, ben de me­
rak ediyordum, bir saniye, �y misin diye, .bir saniye, i§­
te, §uradaki, fakat emin olmak istedim, ne, anlam1yor­
sun, ben de, neyse, hafifligin zamam degil, evet, hakhy­
d11n, bu kez ku§ku yok, bu tam sensin, bak, i§te fotog­
raf, b i r bak §Una , ayaklan ustunde oli.iyor, acele etsen
iyi olur, tam ucuza, inan bana, ve boyle surer, ben etki­
leninceye dek, hepsi yalan, bunu iyi biliyorlar, hi� anla­
ma d1m, hi� k1pirdamad1m, butun soyledigim, yapt1g1m1
soyledigim, oldugumu soyledigim, bunlan soyleyen on­
lar, ben bir §ey soylemedim, k1p1rdamad1m, anlam1yor­
lar, k1pirdayamam, samyorlar istemiyorum ve ko§ullan
bana uymuyor ve ba§kalanm bulurlar, sonunda, istedigi­
me uygun, o zaman k1pirdanm, torbada keklik olarak,
ben durumu ooyle gori.iyorum, hi� bir §ey gormuyorum,
onlar anlam1yor, be n onlara gidemem, gelip beni alma­
Ian gerek, eger beni istiyorlarsa, Mahood beni �1karmaz,
Solucan da, Solucan'a �ok guveniyorlar, beni aldat1p �1-
karmas1 i�in, 0 yeniydi ve tum otekilerden farkh, oyle
olmas1 bekleniyordu , belki oyleydi, benim i�in hepsi ay­
m, a nlam1yorlar, k1pirdayamam, burada durumum iyi,
burada durumum iyi olurdu, eger beni b1raksalard1, gel­
sin alsmlar beni, eger beni istiyorlarsa , hi� bir §ey bula­
mayacaklar, o zaman b1rak1p gidebilirler, kafalan rahat.
Ve eger yalmz bir tane varsa , benim gibi, p�manhk kor­
kusu olmadan aynhp gidebilir, mumkun olrnayam ba­
§arrnak i�in elinden geleni, ve daha fazlas1r:.1, yapt1ktan
ve ooylece ya§arrum yitirdikten sonra, ya da burada be-

121
nimle kalabilir, bunu yapabilir, ve benim bir benzerim
olur, bu gilzel olurdu , ilk benzerim, �g yaratan bir olay
olurdu bu, bir benzerim oldugunu bilmek, bir hemcins,
benim gibi olmak zorunda kalrnazd1, ister istemez be­
nim gibi olurdu, rahat etmesi yeterdi, ne isterse ona ina­
mrd1, ba§lang1�ta , cehennemde olduguna, ve yerin pek
gilzel olduguna, haykirabilirdi bile, Bir daha k1pirdama­
yacag1m, kararlanm duyurrnaya ah§km oldugu i�in, sesi­
nin pkt1g1 kadar, onlan daha iyi tanunak i�in, biltiln teh­
likeleri kar§ilamak i�in ekleyebilirdi bile, §imdilik, bu
onun son aptalca yanh§l olurdu, rahat etmesi yeterdi,
gozden kaybolurdu, o da hi� bir §ey bilmezdi, ikimiz
olurduk, kendimizi tammayan, birbirimizi tammayan,
gordugi.im cici bir di.i§ bu, bir dil§ �alkant1s1. Ve daha
bitmedi. <;unkil biri daha geliyor, arkada§1na ne oldugu­
nu gormek ve onu �1karmak i�in, ve akhm ba§ma getir­
mek i�in, ve geri akrabalarma goti.irmek i�in, bir silril
tehdit ve vaatlerle, rahimler be§ikler i§enrni§ bebek bez­
leri ve ilk uzun pantolanlar rnasah gibi rnasallarla, sevgi­
nin gen� dil§il ve ya§amm ihtiyar §ehveti , kan goz ya§l
deri ve kemik ve mezarda huzursuz donmenin masalla­
nyla, ve onu aldat1p di§an �1karmak i�in, onun bana
yapt1g1 gibi, evet oyle, acerni diliyle palavra, ve sonun­
da, ya§amm1 ya§ad1ktan sonra, hayir, once, fakat ne de­
mek istedigirni anhyorsunuz, ve i§te il�ilmilzilz, ooylesi
daha yakm ve s1cak, bitmez di.i§, uyumamz yeter, ona
bile gerek yok, bol uyakh komik §ark1daki gibi. Bir ko­
pek girdi mutfaga, bir ekmek par�as1 �alrnaya , ve aKl
kaptl bir §eyleri, dovdil oldilril nceye dek, ikinci kita,
Sonra biltiln kopekler geldi emekleyerek, ona bir mezar
kazd1lar, gelecegin kopekleri gorsiln diye mezar ta§ma
§Oyle yazdilar, il�ilncil kita, birinci gibi, dordilncil, ikinci
gibi, be§inci, il�ilncil gibi, zarnan tamym bize, zaman ta-

122
mym bize ve bir insan y1g1m oluruz, bin, on bin, olu�
maya dogru, olu§maya, siz ya§ayan pi�ler hepiniz, iyi
olacaksm1z, goreceksiniz, bir daha hi� dogmayacaksmlZ,
ben ne diyorum, hi� dogmam1§ olacaksm1z, ve getirin
veletlerinizi, bizim cehennemimiz onlara cennet olacak,
onlara yapt1klanmzdan sonra . Fakat dil§ilniirsek §imdi­
den iyi bir topluluk degil miyiz, ilk olmakla bobiirlen­
meye ne hakk1m var, zaman i�inde ilk demek istiyorum
tabii, orada birka� sorumuz daha var, liitfen Tann onlan
da yamtlamay1 ak1llarma koymasmlar. Neyin kulu�kas1-
na yat1yor olabilirler zaten, bu on birinci saatte? En so­
nunda kar§1ma tam �1k1p beni boynuzlanmla yakalama­
ya karar vermi§ olabilirler mi? Oyle goriinilyor. Oyleyse
her an goriintilyii durdurabiliriz. Evet, evet, ben de on­
lar gibiyim, kendim gibi olrnadan once, ah domuz. tezi­
cek Ostesinden gelemeyeceklerimden biri, neyse, neyse,
saldm �agns1 verildi, eldeki gii�ler, ceset, silahlanmza,
ileri sperm hiicreleri. Ben de, anla§1lmaz bir davay1 sa­
vunmaktan b1kkm , soz sanatmm ucuz bin �i�egiyle,
kendimi uyumsuzlar arasma birakt1m, bu giizel imge,
uzay1 ayarlay1p kii�iilten, Pulitzer Odiilii olmah, s1kmu­
dan uyutmak istiyorlar beni, uzaktan, kendimi savunabi­
lirim korkusuyla, beni canh yakalamak istiyorlar, oldiire­
bilmek i�in, ooylece ya§aml§ olacag1m, canh oldu�mu
samyorlar, a mma da i§, ortada bir ceset olsa bu mezar­
dan olii �almaya benzerdi, dolyatagmda da degil, beni
kunnayabilecek §ilhgm adet gormesi gerekiyor, bu ara§­
t1rrna alanm1 ilgin� bi�imde daraltmah, olen bir sperm,
so�ktan, �r§aflar i�inde, kii�ilciik kuyru�nu gil�siizce
sallayan, belki de ben kuruyup olen bir spermim, ma­
sum bir erkek �ocugun �ar§afmda, bu bile zaman ahr,
�evrilmedik ta§ kalmamah, insan budalahk yapmaktan
korkmamah, yapmadan once budalehk m1 nasil bilinir,

123
ve bu kesinlikle oyle, ama art1k ge�i diizeltilemez, iyi
bir neden yolunda , i§te bir tane daha, a mma da umut,
zeki �ocuk orada, ya§ama diye ge�en miikemmel ne­
denden dolay1, oldiirme olarak ge�er, k6tiiliiglinden di­
le dii§mii§, ha bunu yads1yamazsm1z, baz1 insanlar §ans­
h, §eytanm azdird1g1 bir dii§te dogarlar ve sabah olma­
dan oliirler, ba§tan �1kmak iizere oldugumu soylemeli­
yim, hayir, benimle ahp verecegi olsun isteyecek erbezi
inmedi daha, bu kar§1hkh, lag1mdan a§ag1 bir l§lk daha.
Ve §imdi Mahood'a son bir kez bakahm, Solucan'a, ba§­
ka §ans1m1z hi� bir zarnan olrnayacak, ah biraz sagduyu
ogrenecekler mi, elde edilecek b�r §ey yok, hi� bir za­
man bu oykiilerden edinilecek bir §ey olmad1, benim
var, bir yerlerde, onu bana anlatsmlar, ondan da elde
edilecek bir §ey olmad1g1m gorecekler, benden elde edi­
lecek hi� bir §ey, bu sonu olacak, bu berbat oykiilerin,
onlara kiifrediyorum samrsm1z, hep aym eski numara,
iiziiliirdiiniiz onlar i�in, belki daha onlara kiifrederim,
bir konu§ma olmak nedir gorecekler, onlara oyle soz­
ciikler mal edecegim bir kopege bile atmazsm1z, bir ku­
lak, bir ag1z ve arada kafadan birka� pa�vra, kendimin­
kini geri alacag1m, kafadan birka� yongac1k, nasil bir
§eY oldugunu gorecekler, y1gmm ortasma �yle bir goz
atacag1m, oniine bir §ey rastlar diye, soma pantolonumu
indirip iistlerine oykiiler s1�acag1m, oykiiler, fotograflar,
kay1tlar, sahneler, 1§1klar, tannlar ve yaratiklar, her giin
yapilan i§ler, ve bu sirada diyecegim, Dogun, aziz dost­
·
lar, dogu n, ·k1�1ma girin, kann agnlanm1 seveceksiniz,
�ok siirmez, kanh akmt1m var. Bunun nas1l bir §ey oldu­
gunu gorecekler, goriindugu kadar kolay olmad1gm1,
bundan zevk almamz gerektigini, canh dogmamz gerek­
cigini, bunun sonradan kazamlacak bir §ey olmad1gm1,
bOylece belki ogrenirler, i§ime burunlanm sokmarnay1.

124
Evet, yapabilseydim, fakat yapamam, o her ne ise, art1k
yapamam, belki yapabildigim bir zaman vard1, barsakla­
ruru yutt1gun giinlerde, ogretimle gibi, sevgili yitik kuzu­
yu geri stirtiye getirmek i�in, onun sevgili oldugu soy­
lenmi�ti bana, ve benim i�in degerli oldugu , benim de
onun i�in degerli oldugum, birbirimiz i�in degerli oldu­
gumuz, btittin omrii mce sa�maliklarla ta�lad1m onu , o
aram1zdan aynlm� sevgiliyi, nasil bir §ey oldugunu me­
rak ederek, nerede tam�ml§ olabilecegimizi merak ede­
rek, btittim omrii m boyunca , evet, hemen hemen btitiim
omrtim boyunca, birak hemen hemeni, btitiin omrtim
boyunca, ona katilmcaya dek, ve §imdi onlar i�in sevgili
ve degerli olan benim, duyduguma sevindim, bize kat1-
lacaklar, birer birer, ne yaz1k ki say1s1zlar, biz de oyle­
yiz, donmelerin olti kemikleri ile dolu sevgili mahzen,
bu ak§am kesinlikle her §eY degerli ve sevgili, neyse es­
kiler hi� bir §eY i§itmez, ve benim eski av1m, orada ya­
mmda, onun i�in her §eY bitti, yammda nasilsm, alt1m­
da, obek obek y1g1Id1k, hay1r, bu da olmaz, neyse , bu
bir ayrmt1, onun i�in her §eY bitti, sondan ikinci o, be­
nim i�in de, son olan ben, yakmda her §eY bitecek, art1k
hi� bir §eY i§itmeyecegim, yapacak hi� bir §eyim yok,
beklemekten ba�ka, yava§ bir i§ bu , o gelip tistiime ya­
tacak, yamrna yatacak, sevgili i§kencecim, bana �ektirdi­
gi acilan �ekme s1ras1 onda , huzur i�inde olmak benim
s1ram. Sonunda her §eyin iyiye gittigi kesin, sab1r saye­
sinde, zaman sayesinde, yerin art1k doomemesi i�in, za­
rnanm yemegini bitirmesi ve acmm son donen yer sa­
yesinde btitiin yapacagm1z beklemek, hi� bir §ey yap­
rnadan, bir §eY yapmanm yaran yok, ve anlamadan, an­
larnanm yaran yok ve her §ey iyiye gider, hi� bir §ey iyi­
ye gitmez, hi� bir §ey, hi� bir §ey, bunun sonu gelmeye­
cek, bu ses hi� susrnayacak, ben burada yalmz1m, ilk ve

125
son, kimseye hi� ac1 �ektirmedim, kimsenin acdanm
dindirmedim, kimse benimkini dindinneyecek, onlar hi�
gitmeyecekler, hen hi� k1p1rdamayacag1m, huzur nedir
hi� bilmeyecegim, onlar da bilmeyecek, fakat �u farkla,
onlar onu istemiyor, onu istemediklerini s0yliiyorlar, be­
nim de istemedigimi soyliiyorlar, huzur istemedigimi,
sonu� belki de hakl1dirlar, nas1l isteyebilirim, nedir hu­
zur, ac1 �ektigimi s6yliiyorlar, belki hakl1d1rlar, ve diyor­
lar ki kendirni daha iyi hissederdim eger �unu yapsay­
d1m, �unu soyleseydim, eger bedenim k1pirdasayd1, eger
kafam anlasayd1, eger sussalar ve gitselerdi, belki hakh­
d1rlar, bunlan ben nasd bilebilirim, neden s6z ettiklerini
nas1l anlayabilirim, hi� kiprrdamayacaglffi, hi� konu�ma­
yacag1m, onlar hi� susmayacaklar ve gitmeyecekler, be­
ni hi� yakalayamayacaklar, denemekten hi� vazge�me­
yecekler, bu ooyle, ben dinliyorum. Ben bunu yegliyo­
rum, bunu yegledigirni s6ylemeliyim, bu neyi, biliyorsu­
nuz siz i�te, siz kim, dinleyiciler samnm, demek oyle,
demek dinleyici var, kamuya a�1k bir gosteri, oturacak
yer i�in biletini ahr beklersin, belki bedavadir, bedava
bir gosteri, yerine oturur ba�lamas1m beklersin, ya da
belki zorunludur, zorunlu bir gosteri, zorunlu g6sterinin
ba�lamas1 i�in beklersin, bu zaman ahr, bir ses duyarsm,
belki bir �y okunuyordur, gosteri budur, birisi okuyor,
se�ilmi� ooliimler, sevilen eski par�alar, bir �iir dinletisi,
ya da birisi metin olmadan bir �yler uyduruyor, zor du­
yuyorsun, gosteri bu , birak1p gidemezsin, gitmeye kor­
kuyorsun, ba�ka bir yer daha da kotii olabilir, durum­
dan elden geldigince yararlanmaya �ah�1yorsun , rnakul
olmaya �ah�1yorsun, �ok erken geldin, burada latince
gerekliydi, yeni ba�hyor, heniiz ba�larnad1, birisi sadece
giri� yap1yor, okstirii p bogazm1 temizliyor, giyinme oda­
smda eek ba�ma, hemen pkabilir, her an ba�layabilir, ya

126
da yonetmendir o, talimat veriyordur, son sahklamalan­
m, perde a�ilmadan once, gosteri bu, gosteriyi bekle­
mek, bir nunlt1 sesiyle, makul olmaya �It�, belki ses de
yok, belki havadir, ytikselen, inen, akan, bir yerlerde
donen, bir �1k1� arayan ve bulamayan, ve izleyiciler, on­
lar nerede, gormedin, beklemenin sanc1s1 i�inde, gosteri
bu, tek ba�ma beklemek, huzursuz hava i�inde, ba�lasm
diye, bir �eyin ba�lamasm1, senden ba�ka bir �ey olsun
diye, kalkma giiciinii ve \;1k1p gitme cesaretini bekliyor­
sun, makul olmaya �ah�1yorsun, belki de korsiin, belki
sagirsm, gosteri bitti, her �ey bitti, nerede o zaman yar­
d1mcm, ya da hayirsever biri, ya da parayla tuttugun,
gelmesi uzun zaman ahyor, senin elinden tutup oradan
gotiirmesi, gosteri bu, paras1z, kar�1hks1z, yalmz bekle­
mek, kor, sagir, nerede oldugunu bilmiyorsun, ne i�in
oldugunu bilmiyorsun, birinin gelip seni �ekmesi i�in,
ba�ka bir yere, belki her �eyin daha kotii oldugu bir ye­
re. Ve �imdi o dedigimiz �eye gelince, onu yegliyorum,
onu yegledigimi soylemeliyim, nas1l bir bellek, tam si­
nek tutan kag1t, bilmiyorum, onu art1k yeglemiyorum,
biitiin bildigim bu , onun i�in degmez kafa yormaya,
yeglemediginiz bir �ey, bir dii�iin, onu dert edinmek,
gitsin ooyle dii�iince, beklemek gerek, bir tercih bul­
mak, insanm kendi sinesinde, sonra bir soru�turma ba�­
latmaya zaman olacak. Dahas1, evet oyle, baglant1 kur
baglant1, hi� belli olmaz, dahas1 onlann bana olan tavir­
lan degi�medi, ben aldand1m, onlar aldand1, beni aldat­
maya \;ah�t1lar, bana olan tav1rlannm degi�tigini s6yleye­
rek, fakat beni aldatmadilar, bana ne yapmak istiyorlard1
anlamad1m, soylemem isteneni soyliiyorum, bu konu bu
kadar, ama yine de merak ediyorum, bilmiyorum, iis­
tiimde bir ag1z hissetmiyorum, agz1mda sozciiklerin iti­
�ip kak1�t1gm1 hissetmiyorum, ve sevdigin bir �iiri soyle-

127
• digin zaman, eger §iir seviyorsan, yer altmda ya da ya­
takta, kendin i�in, s0zctikler oradadir, hi� ses �1karma­
dan, ben onu da hissetmiyorum, s0zctiklerin dti§mesini,
nereye dti§ttiklerini bilmezsin, nereden bilmezsin, ses­
sizlik i�inden sessizlik damlalan, ben onu hissetmiyo­
rum, tistiimde bir ag1z hissetmiyorum, ne de ba§, bir
kulag1 hissediyor muyum, a�1k yiirekte §imdi, bir kulag1
hissediyor muyum, evet a�1k�a §imdi hissetmiyorum
daha da kotti, bir kulag1 da hissetmiyorum, bu korkun�.
biraz �aba goster, bir §ey hissetmeliyim, evet, bir �yi,
hissediyorum, bir �yi hissettigimi s0yliiyorlar, ne oldu­
gunu bilmiyorum, neyi hissenigimi bilmiyorum, bana ne
hissettigimi s0yle sana kim oldugumu s0yleyeyim, onlar
bana kim oldugumu soyleyecek, ben anlamayacag1m,
fakat o s0ylenmi§ olacak, kim oldugumu s0ylemi§ ola­
caklar, ve ben duymu§ olacag1m, kulag1m olmadan duy­
mu§ olacag1m, ve onu ben s0ylemi§ olacag1m, bir agz1m
olmadan onu s0ylemi§ olacag1m, i�imde s0ylemi§ olaca­
g1m, sonra aym solukta d1§1mda, belki hissenigim budur,
bir di§ ve bir i� ve arada ben, belki ben buyum, diinyay1
ikiye oolen §ey, bir yanda di§ bir yanda i�. bu bir metal
kag1t kadar ince olabilir, ben ne bir yamy1m ne de oteki,
ben ortaday1m, oolticti perde, iki yii zeyim var ve hi� ka­
lmhg1m yok, belki de hissettigim bu , titre§en kendim,
kulak zanyim, bir yanda zihin, bir yanda dtinya, ben hi�
birine ait degilim; onlar bana konu§muyorlar, benden
soz etmiyorlar, hayir, ooyle degil, tum bunlardan hi� bir
�y hissetmiyorum, ba§ka bir �y dene, bok stirtisii, ba§­
ka bir §ey soyle duymam i�in, bilemem nasil, soylemem
i�in, bilemem nas1l, ne soytand1r onlar, dogru olmad1g1-
m bile bile aym �yi soylemeyi stirdiirmek, hayir, onlar
da bir §ey bilmiyor, unutuyorlar, degi§tiklerini samyorlar
ve hi� degi§miyorlar, oltinceye dek hep aym §eyi soyle-

128
yerek orada duracaklar, belki sonra biraz sessizlik, bir
sonraki tak1m gelinceye dek, oli.imsi.iz olan yalmz be­
nim, ba�ka ne beklersin, dogamam, belki bu onlann bi.i­
yi.ik fikri, aym eski �eyi soyleyip durmak i�in, ku�aklar
boyunca, delirip hayk1rrnaya ba�laymcaya dek, o zaman
diyecekler, M1Z1rdand1, sa�malayacak, matematige uy­
gun bu , cehennem olup �1kahm buradan, bunu bekle­
menin anlam1 yok, ba�kalannm gereksinimi var bize,
bunun i�i bini, dertleri bitecek, kurtuldu, biz kurtard1k
onu, hepsi aym, kendilerini kurtart1rlar, kendilerini do­
gurttururlar, �etin cevizdi bu , ho� zaman ge�irecek, par­
lak bir meslek, ofke ve pi�manhk i�inde, kendini hi� af­
fetmeyecek, ooyle konu�rak birak1p gidecekler, tek sira
halinde, ya da iki�erli s1ra, deniz k1y1s1 boyunca, �imdi
deniz k1y1s1, �ak11lar usti.inde, kumsal boyunca, ak�am
havasmda, vakit ak�am, bildigim bu kadar, ak�am, gol­
geler, bir yerlerde, herhangi bir yerde, yeryi.izi.inde. De­
lir, evet, fakat i�te, ne ile delirecegim, ve ak�am da ke­
sin degil, ak�am olmas1 gerekli degil, �afak da uzun gol­
geler bag1�lar, hala ayakta olan her �ey i.isti.ine, onemli
olan bu kadar ancak, yalmz golgeler onemli, kendi ya­
�amlan olmadan, ne bi�imleri ne de ertelemeleri, belki
�afakttr, gecenin ak�am1, onemli degil, ve ooylece btrak
git, karde�lerime dogru, hayir, gerek yok bunlara, yok
ooyle karde�ler, evet dogru, geri al onu, onlar bilmiyor,
b1rak1p gidiyorlar, nereye oldugunu bilmeden, efendile­
rine dogru, olabilir, bunu not et, i�te bu tam olabilecek
�y. ozgurli.iklerini aramak, onlar i�in bu sondur, benim
i�in ba�lang1�, sonum ba�ltyor, �1ghklanm1 dinlemek
i�in duruyorlar, bir daha hi� durmayacaklar, evet, dura­
caklar, �1ghklanm duracak, ara s1ra, �1gltk atmay1 biraka­
cag1m, biri yamthyor mu diye dinleyip i�itmek i�in, biri
geliyor mu diye bak1p gormek i�in, sonra gidecegim,

129
gozlerimi kapatlp gidecegim , pghk atarak, ba�ka bir
yerde �1ghk atmak i�in. Evet, agz1m, fakat i�te agz1m1
a�mayacag1m agzuru, agz1m yok, ama ne haber, bir tane
yeti�tirecegim, once ku�tik bir delik, sonra giderek daha
bi.iytik, giderek daha derin, hava i�ime dolacak, ve bir
saniye sonra h1zla �1kacak, uluyarak. Fakat bu biraz faz­
lasm1 istemek degil mi, bu kadar �ok �ey istemek, bu
kadar ku�tik bir �eyden, bu ger�ekten yeterince ince ve
kumazca di.i�tini.ilmti� mil? Ve yetmez miydi, �imdiki ya­
p1da bir degi�iklik olmadan , her zaman olageldigi gibi
acmm bile hi� �izemedigi yerde bir ag1z a�madan, yet­
mez miydi, ne yapmak, ipin ucu yitti, neyse, i�te bir ta­
ne daha, ki.i�i.ik bir k1mtldanma yetmez miydi, kti�tictik
bir �oktinti.i ya da ytikselme, her �eyi harekete ge�ire­
cek, ti.im doku hastahga bula�ird1, top yuvarlanmaya
ba�lard1, huzursuzluk her yana yay1hrd1, devinim ba�lar­
d1 k1sa zamanda , yolculuklar, i� yolculuklan, zevk yol­
culuklan, ara�tirma gezileri, yedinci yil izinleri, ba�1 bo�
dola�malar, yurtta ve d1�anda balaylan, ve yagmurda tek
ba�ma yilrilyil�ler, ana egilimleri belirtiyorum, atletizm
ugra�lan, yatakta s1kmt1yla dontip durrnalar, silkinmeler,
devinme di.izensizligi, oltim sanc1lan, kat1hk ve oli.imden
sonra kaskat1 olma, kemlk yap1smm �1k1�1, bu kadan ye­
ter. Ne yaz1k ki bu bir sozcilkler sorunu , sesler sorunu,
bu unutulmamah, insan bunu ttimtiyle unutmamaya �a­
h�mah, bir bildirim sorunu , onlarm dile getirecegi, be­
nim dile getirecegim, buras1 biraz karanhk, bazen dti�i.i­
ni.ilebilir ya�am ve olti m konusunda tum savurduklan
benim dogama oldugu kadar kendi dogalarma da ya­
banc1 degil mi. Ger�ek �u ki i�lerinde nereye vard1klan­
rn art1k bilmiyorlar, beni nereye getirdiklerini, ben hi�
bir zaman bilmedim, ben. her zaman olageldigim yerde­
yim, buras1 her nereyse, ve onlarm i�leri, bunun ne an-

130
lama geldigini bilmiyorum, bir sure� ku§kusuz, i�ine
saplamp kald1g1m, ya da henuz varrnad1g1m, hi� bir ye­
rim yok, onlann i§lerinde, onlan gocunduran da bu ,
orada bir yerde olmanu istiyorlar, herhangi bir yerde, ah
us e§lemeyi bir b1raksalar, kendilerine kar§t, bana kar§t,
ve vanlacak amaca kar§t, ve yalmzca devam etseler,
ge�mi§te bir giin ba§lamt§ olrna ya da gelecekte bir gun
bir sonuca varma yamlsamas1 olmadan, fakat bu �ok
zor, �ok zor, arna�tan yoksun biri i�in, ileriye dogru so­
na bakrnarnak, ve ya§arna nedeninden yoksun biri i�in,
ge�mi§te var olmad1g1 bir zamana dogru bakmamak.
unutmamak da zor, yap1lacak bir §eyin susuzlugu i�in­
de, yap1p kurtulmak i�in, ve geriye yap1lacak daha az
§ey kalrnas1 i�in, yap1lacak bir §ey olrnad1gm1, yap1lacak
hi� bir ozel §ey, yap1lacak yapilabilir hi� bir §ey olmad1-
gm1 unutrnarnak. Susuzlugunda da bir anlam yok, ve a�­
hgmda, hay1r, a�hga gerek yok, susuzluk yeter, kendine
oykuler anlatrnakta bir yarar yok, zamam ge�irmek i�in,
oykiiler zamam ge�irmez, zamam hi� bir §ey ge�irmez,
bu 6nemli degil, ooyle, kendi kendine oykiiler anlatlr­
sm. ve sonra herhangi eski bir §ey, ve dersin, Bu gun­
den sonra art1k oykii yok, ve oykuler surer, h:il:i oykii­
lerdir, ya da hi� oykuler ol rnad1, hep herhangi eski §ey,
amrnsayabildigin zaman i�inde, hay1r, ondan da uzun,
herhangi eski §ey, aym eski §ey, zamam ge�irmek i�in,
sonra , zaman ge�medigi i�in, hi� bir neden olmadan,
susuzlugun i�inde, birakrnaya �ah§arak ve b1rakarnadan,
nedeni arayarak, hi� durmadan konu§rna nedenini, ne­
deni bularak, yine yitirerek, yine bularak, yine bulrnaya­
rak, art1k ararnadan , yine arayarak, yine bularak, yine yi­
tirerek, hi� bir §ey bulmadan , sonunda bularak, yine yi­
tirerek, durtnadan konu§arak, her zamankinden daha
susuz, hep oldugu gibi arayarak, hep oldugu gibi yitire-

131
rek, sa�malay1p giderek, merak ederek biitiin bunlar ni­
ye, ne anyor olabilecegini arayarak, iinleyerek, Ah evet,
i� �ekerek, Hayir hayir, bag1rarak, Yeter, hayk1rarak,
Yetmez daha, dunnadan konu�ara k, herhangi eski �y,
bir daha arayarak, herhangi eski �ey, susuzluk i�inde,
ne i�in oldugunu bilmiyorsun, ah evet, yapacak bir �y ,
hay1r hay1r, yap1lacak hi� bir �ey, ve art1k bu kadan ye­
ter, belki ancak, bu da bir fikir, orada arayahm, son kii­
�iik bir �aba, ne aranacak, yerinde itiraz, belirlemeye
�al1�ahm, aramadan once, ne olabilecegini, orada ara­
madan once, nerede, durrnadan konu�arak, ara venne­
den arayarak, kendi i�inde, kendi di�mda, insani
Ianetleyerek, Tann'y1 Ianetleyerek, lanetlemeyi biraka­
rak, dayanmay1 a�m1�, dayanmay1 siirdiirerek, yilrnas1z
arayarak, doga diinyasmda, insan diinyasmda, nerede
doga , nerede insan, sen neredesin, ne anyorsun, kim
anyor, kim oldugunu arayarak, yii ce sapma, nerede ol­
dugun, ne yapt1gm, onlara ne yapt1gm, onlann sana ne
yapt1g1, lak1rd1y1 siirdiiriip giderek, otekiler nerede, ko­
nu�an kim, ben degilim, neredeyim, hep bulunageldi­
gim yer nerede, otekiler nerede, konu�an onlar, bana,
benim konumda , onlan i�itiyorum, ben dilsizim, ne isti­
yorlar, ne yapm1�1m onlara, Tann'ya ne yapm1�1m, onlar
ne yapm1� Tann'ya, Tann bize ne yapm1�, hi� bir �y. ve
biz ona hi� bir �ey yapmad1k, ona bir �ey yapamazsm, o
bize bir �ey yapamaz, biz masumuz, o masum, bu kim­
senin hatas1 degil, ne kirnsenin hatas1 degil, bu durum,
hangi durum, oyle, oyle olsun, sinirlenme, oyle olacak,
nas1l oyle, la k1rd1y1 siirdii rerek, susuzlu ktan olerek,
azimle arayarak, onlann istedigini, benim olmam1 isti­
yorlar, �unu, bunu , ulumam1, k1mildamarru, siiriiniip bu­
radan �1kmam1, dogmam1, olmemi, dinlememi, dinliyo­
rum, yeterli degil, anlamahy1m, elimden geleni yap1yo-

132
rum, anlayanuyorum, elimden geleni yapmay1 b1rak1yo­
rum, elimden geleni yapamam, si.irdi.iremem, zavalh se­
fil, onlar da yapamaz, istediklerini s6ylesinler, bana ya­
pacak bir §eY ver, yapacak yaptlabilir bir §ey, zavalhlar,
yapamazlar, bilmiyorlar, onlar da benim gibi, giderek
daha eok, arttk onlara gereksinim yok, arttk kimseye ge­
reksinim yok, hie kimse bir §eY yapamaz, konu§an be­
nim, susuzluk ieinde, aehk icinde, dursun, buzda ve ma­
den fmnmda, hie bir §ey hissetmiyorsun, garip, i.izerinde
bir ag1z hissetmiyorsun, art1k agzmt hissetmiyorsun, bir
ag1z gereksinimi, sozci.ikler her yanda, ieimde, d1§1mda,
bak bak, bir dakika once hie kalmhk boyutum yoktu,
onlan i§itiyorum, gerek yok onlan i§itmeme, ba§a gerek­
sinim yok, onlan durdurmak olanaks1z, ben sozci.ikler­
deyim, sozci.iklerden yap1lm1§, ba§kalannm sozci.ikleri,
hangi ba§kalan, yer de , hava , duvarlar, taban, tavar,
hepsi sozci.ik, bi.iti.in di.inya burada benimle, ben hava­
y1m, duvarlar, duvarlarla eevrilmi§ olan, her §ey egilir
yol verir, ae1hr, eekilir, akar, kar ve pullar gibi, ben bu
pullarm hepsiyim, kar§tla§an, kan§an, ayn di.i§en, nereye
gitsem kendimi bulurum, btrakmm, bana dogru giderim,
benden gelirim, benden ba§ka hie bir zaman hie bir §ey,
benim bir pareac1g1m, bulu nup getirilen, yitirilen, yol­
dan e1k1p yiten, bi.iti.in bu sozci.iklerim ben, bi.iti.in bu
yabanc1lar, bu s6zci.ikler tozu, yerle§ecekleri yer olma­
dan, dag1lacaklan gok olmadan, s6ylemek iein bir araya
gelen, soylemek iein birbirinden kaean, onlar oldugu­
mu , hepsi, birbirine kattlanlar, birbirinden aynlanlar, hie
kar§tla§mayanlar ve ba§ka bir §eyi degil, evet, bir §eyi
daha, epey farkh bir §eY oldugumu, epey farkh bir §ey,
bo§ bir yerde di.inyas1z bir §ey, s1k1 kapattlnu§ kuru so­
guk kara bir yer, hie bir §eyin k1m1ldamad1g1, hie bir §e­
yin konu§mad1g1 ve dinledigimi, ve arad1g1m1, kafese

133
konmu� hayvanlardan dogma kafese konmu� hayvanlar­
dan dogma kafese konmu� bir hayvan gibi bir kafeste
dogan ve kafeste olen, dogan ve olen, kafeste dogan ve
sonra kafeste olen, k1sacas1 bir hayvan gibi, onlarm bir
s6zcugu ile, b6yle bir hayvan gibi ve arad1g1m1, b6yle
bir hayvan gibi, kii�iik giiciimle, b6yle bir hayvan, ken­
di tiirii n iin korku ve ofkesinden ba�ka bir �y kalmam1�,
hayir, ofke ge�i, korkudan ba�ka bir �yi kalmam1�. yi.iz
katma pkm1� korkudan ba�ka, kendi golgesinin korku­
su, hay1r, dogu�tan kor, o halde ses korkusu, isterseniz,
bu olsun, bir �y olmah, yaz1k, fakat i�te, ses korkusu,
sesler korkusu , hayvanlarm sesleri, insanlarm sesleri,
giindiiziin sesleri gecenin sesleri, yeter, sesler korkusu,
biitiin sesler, a�ag1 yukan, a�ag1 yukan korku , biitiin
sesler, yalmz bir ses var, siirekli, giindiiz gece, nedir o,
gelip giden ayak sesleri, sonra bir an konu�an sesler,
bedenleri el yordam1yla yol bulmaya �ah�an, hava , nes­
neler, nesneler arasmdaki hava, yeter, arad1g1m1, onun
gibi, hayir, onun gibi degil, benim gibi, kendi yolumda ,
ne s6yliiyorum, kendi tavnmca , arad1g1m1, �imdi ne an­
yorum, o nedir onu, b6yle olmah, b6yle olabilir ancak,
o nedir, ne olabilir, ne ne olabilir, arad1g1m, hayir, i�itti­
gim, �imdi o geri bana geliyor, hepsi geri bana, arad1g1-
mm i�ittigim oldugunu soyliiyorlar, onlan i�itiyorum,
�imdi o geri bana geliyor, ne olmas1 miirnkiindiir onu,
ve nereden gelebilecegini, �iinkii burada her �ey sessiz,
ve duvarlar kalm, ve nas1I idare ettigimi, iistiimde bir
kulak hissetmeden, ne de bir kafa, ne de bir beden, ne
de bir ruh, nas1l becerdigimi, ne yapmay1, nas1l becerdi­
gimi, a�1k degil, aman aman, apk degil diyorsun, a�1kh­
ga kavu�turmak i�in bir �ey eksik, arayacag1m, ne eksik,
her �eyi a�1khga kavu�turmak i�in, hep bir �ey anyo­
rum, sonu�ta yorucu oluyor, ve bu daha ancak ba�lan-

134
g1�, nasLI beceriyorum, bu ko§ullarda , yapuguru yapma­
y1, ne yap1yorum, ne yapt1g11ru anlamahy1m, sen ne yap­
t1gm1 soyle ve ben sana onun nas1l miimki.in oldugunu
soray1m, i§itiyorum, i§ittigimi s6yliiyorsunuz, ve arad1g1-
rru, yalan, hi� bir §eY ararruyorum, art1k hi� bir §ey, ney­
se, b1rakahm bunu , zorlama , yok, ve arad1g1m1, dinle
onlan §imdi, bellegimi diirtiikleyi§lerini, ne anyorum, bi­
rincisi o nedir, ikincisi nereden geldigi, ii�iinciisii nas1l
becerdigim, evet ooyle, i§te anlad1k, ii�iinciisii nas1l be­
cerdigim onu yapmay1, bunu gorerek, §Unu dii§iinerek,
neyi oldugunu Tann bilir, bu apk art1k, i§itmeyi nas1l
becerdigim, anlamay1 nas1l becerdigim, yalan, ne ile an­
lanm, sordugum bu , anlamay1 nas1l becerdigim, yans1
bile degil, yi.izde biri de, be§ binde biri de, elliyle ool­
meyi siirdiirelim, ne de �eyrek rnilyonda bir, yeter, fakat
yine de biraz, bu onerrLli, bu yeglenir, yaz1k, fakat i§te,
yine de biraz, miimki.in olan en az1, degeri bilinir, yeter­
li, binde bir deyimin kaba anlam1, on binde bir deyimin,
onla �arpmay1 siirdi.irelim, a ritmetikten daha huzur veri­
ci bir §ey yok, yi.iz binde, bir milyonda , �ok fazla, �ok
az, bir yerde yanll§ gittik, neyse, burada bir deyim ile
6teki arasmda fazla bir fark yok, birini anlaymca hepsini
anlamt§Sm1zdir, ben o §ansh konumda degilim, hepsi,
nas1l da abart1yorsun , hep tam olanm pe§inde, her §eyin
hepsi, ve hi� bir §eyin hepsi, hi� bir zaman mutlu altm
smir i�inde degil, hi� bir :zaman, her zaman, �ok fazla,
�ok az, �ogu kez, nadiren, §imdi de ozetleyeyim, bu ko­
nu d1§mda �lkl§tan sonra, ben var, evet, bunu hissediyo­
rum, itiraf ediyorum, kabul ediyorum, ben var, o onem­
li, yeglenmeye deger, ooyle soylemezdim, her zaman
ooyle s6ylemem, bu nedenle §imdi s6ylemek durumun­
da kalmaktan hemen yararlamp s6yleyeyim, bir ti.ir ko­
nu§maya gore, ben var, bir yanda, ve oteki yanda bu

135
giirtiltii , hi� ku§ku duymad1m, hayir, mant1kh olalun, bu
konuda hi� bir ku§kU olmad1, bu gtirtiltti, Ote yandan,
eger o Ote yansa, bu bundan sonraki dti§tince ytirtitme­
rnizin konusu olacak, ozetliyorum, art1k ben olduguma
gore ozetlemeyi yapacak olan benim, s6ylenmesi gere­
keni sonra da ne soylendigini soyleyecek benim, bu eg­
lenceli olacak, ozetliyorum, ve §U gtirtiltti, §U anda ba§­
ka bir §eY gormtiyorum, fakat i§levlerimi §U anda yeni
tistlendim, ben ve bu gtirtiltti, ve ne olmu§ gtirtilttiye,
sbztimti kesme, elimden geleni yap1yorum, yineliyorum,
ben ve bu gtirtiltti, ve bu konuda , dogal s1ray1 tersine
�evirerek, ba§ka §eylerle birlikte §U a§ag1dakileri kesin­
likle bil iyor gibiyiz, yani, bir yandan, gtirtiltti ile ilgili
olarak, . bugtine dek kesinlikle ya da yakla§1k olarak
onun, giirtiltti ttirtinden, ne oldugunu saptamak mtim­
ktin olmad1, ne de bana nas1l geldigini, ne de hangi or­
ganca �1kanld1gm1, ne de hangi organca alg1land1g1m,
ne de hangi zekaca kavrand1gm1, gene! egilirni i�inde,
ve ote yandan, yani benimle ilgili olarak, bu biraz daha
uzun zaman alacak, benimle ilgili olarak, giizel vakit ge­
�irecegiz, benimle ilgili olarak, §U ana dek §Unlan belli
bir kesinlik ve dogru lukla saptama §ansma eremedik,
ben neyim, neredeyim, s6zctikler arasmda s6zctik mil,
yoksa sessizligin ortasmda sessizlik mi, bu baglamda at1-
lan iki hipotezi ammsarsak, fakat ger�egi s0ylemek ge­
rekirse sessizlik §U ana dek pek belirgin olmad1ysa da ,
fakat gortinti§ler bazen aldat1c1 olabilir, konuya dontiyo­
rum, saptama §ansma eremediklerimiz arasmda, ben ne­
yim, hay1r, oztir dilerim, bu soylendi zaten, ne yap1yo­
rum, nas1l beceriyorum, i§itmeyi, eger i§itiyorsam, eger
i§iten bensem, v� kim bundan ku§ku duyabilir, bilrniyo­
rum, ku§ku var, bu baglamda, bir ya da ba§ka yerde,
konuya dontiyorum, i§itmeyi nastl beceriyorum, eger i§i-

136
ten bensem, ve anlamay1, miimkiin oldugu yerde g� ve
ii� nokta, zamandan kazantlir, ve anlamay1, aym goz­
lem, ve nas1l oluyor da, eger konu�n bensem, ve bu
varsay1labilir, konu�anm ben oldugumdan ku�kulamla­
bilecegi gibi, nastl oluyor da , eger konu�an bensem,
durmadan konu�uyorum, dunnay1 ozlilyorum, duramt­
yorum, bu daha ozetleyici, yeniden ba�hyorum, benimle
ilgili olarak saptamak �ansma eremedik, arayan ben mi­
yim, tam nedir arad1g1m, buldugum, yitirdigim, yine bul­
dugum, otelere att1g1m, yine arad1g1m, yine buldugum,
yine att1g1m, haytr, ben hi� bir �eyi hi� bir zaman at�­
d1m, buldugum �eyler arasmda hi� bir �eyi hi� bir za­
man atmad1m, yitinnedigim hi� bir �yi bulmad1m, zaten
atmam gerekmeyen hi� bir �eyi yitinnedim, ben miyim
arayan, bulan, yitiren, yine bulan, yine yitiren, �a ara­
yan, art1k aramayan, o ne ise ben miyim, ve ben degil­
sem kim oldugunu, ne oldugunu, �u and.a ba�ka hi� bir
�y gormilyorum, evet goriiyorum, sonuca baghyorum,
saptamak �ansma eremedik, kendime eski bir �eyi bile
anlatmanm bo�lugu goz onilne almirsa , zamam ge�ir­
mek i�in , onu ni�in yap1yorum, eger onu yapan ben­
sem, herhangi bir �yi yapmak i�in nedenler gerekliymi�
gibi, zamam ge�innek i�in, neyse, soru sorulabilir, kay1t­
lara ge�meden, zaman ni�in ge�mez, sizden ge�mez, ni­
�in hep ilstilnilze y1g1hr, an an, her yandan , giderek da­
ha derin, giderek daha kalm, sizin zamammz, ba�kalan­
nm zamam, �ok eski olillerin ve daha dogmam1� olille­
rin zamam, niye gamer sizi azar azar ne olil ne canh,
hi� bir �eyin ams1 olmadan, hi� bir �eyin umudu olma­
dan, hi� bi.r �eyin bilgisi olrnada n , hi� bir tarih hi� bir
beklenti olmadan, saniyeler altma gomillil, herhangi es­
ki �yi soyleyerek, agzm1z kumla dolu, biliyorum onem­
siz bu , zaman bir �ey, ben ba�ka bir �yim, fakat soru

13 7
sorulabilir, m�m ge�mez Zaman, tam ooyle, kayttlara
ge�meden, akla gelmi�ken, zamam ge�irmek i�in, sam­
nm hepsi bu kadar, �imdilik ba�ka bir �y gormiiyorum,
ba�ka hi� bir �y gormiiyoru m, �imdilik. Fakat ger�ek­
ten art1k kendime ba�ka sorular sormamahy1m, eger o
bensem, ger�ekten sormamahy1m. Daha �ok kararlar,
ba�lamt�ken, dogru , kararh bir bi�imde, daha �ok karar­
lar. Tutumluluk ilkesinden bolca yararlan, sanki onu bi­
liyor mu�um gibi, �ok ge� degil. Bundan sonra s6ylenen
�eyin ve i�itilen �eyin kaynagmm bir olduAtJnu varsay,
bu ama�la herhangi bir �yi varsayma olas1hgm1 sorgula­
ma egilimine diren. Bu kaynag1 i�ime yerle�tir, tam ne­
rede oldugunu belirtmeden , titizlenme yok, herhangi
�ey ii�iincii taraflann, ve genelde soylenirse d1� diinya­
nm, bilincinden daha iyi. Gerekirse bu s1k�tmna siireci­
ni sagtr bir ahmak postulat1 dt�mdakileri birakacak nok­
taya dek gotiir, dedigini duymayan ve daha da az1m an­
layan bir ahmak. Sancth anlarda, cesaretsizlik ba�tm kal­
d1racak olursa, hastaldd1 ve ahmak kocaman bir agiz irn­
gesi dii�iin, k1pkirm1Z1, aglay1p salyalan akan, tek ba�ma
aymlnu�. b1k1p usanmadan, 1slak opiicillc ve kiivette y1-
kanma giiriiltiisii ile, kendini t1kayan s6zciikleri �tkaran.
Ortodoks lanetlenme benzetmesi ile birlikte tiim ba�lan­
gt� ve son dii�iincesini kesinlikle bir yana btrak. SOyle­
meye bile gerek yok, anlat1mc1hga olan oliimciil egilirni
yen. Beni var olanla e�it k1l, ac1ma ve dikkat gosterme­
den, hangi yolla olursa olsun , titizlenmeden, bir an i�in
bu oykii onun oykiisii olma tutkusunu ta�1nu�t1, onunla.
Daha iyisi, bana bir beden atfet. Daha da iyisi, haks1z da
olsa bir beyin savmda bulun . Kendime ait bir diinyadan
soz et, bazen i� diinya diye amlan, beni bogmadan. Ar­
t1k ku�ku duyma. Arttk arama. Yeni ruh ve ozsellikten
tam �vkle yararlan, olas1 tek �evkle, i�te derindeki. Ve

138
son olarak, bu ve oteki kararlar ahnd1ktan sonra, once­
den oldugu gibi ne�eyle siirdiir git. Yine de degi�en bir
�y var. Mahood konusunda bir s0zciik bile yok, ne de
Solucan konusunda, �iinkii ge�mi�--a evet, neredeyse
unutuyordum, zamandan s6z et, hi� �ekinmeden, ve da­
has1, �u anda akhrna geliyor, dogal bir dii�iince �agn�1-
m1 ile, uzay konusunu da aym rahathkla i�le, sanki o
her yammlZI t1kanuyormu� gibi, birka� santimetre otede,
sonu�ta o da bir �y. birka� santimetre, �iikran duymak
i�in, insana hava veriyor, ve dilin d1�an sarkmas1, ge�­
mi�te sarkm1� olmas1 ve sarkmay1 siirdii rmesi i�in alan.
Dii�iindiigumde, yani, hay1r, kalsm, bu kepek a�lanyla
bo�a harcad1g1m zamam dii�iindiigiimde, Murphy'den
ba�layarak, ki o ilk bile degildi, kendim varken, �evrede
ve ula�1labilecek yakmhkta, kendi derim ve kemiklerim
altmda sendelerken, ger�ek deri ve kemik, yalmz ve ih­
mal edilmi� �iirii r durumda , kendi varhg1mdan ku�kuya
dii�iinceye dek, ve hala bugiin bile, ona inanc1m yok,
hi�, bu nedenle konu�urken, Konu�an, demem gerek,
ve a ramam, ba�1ma gelen biitiin obii r �eyler i�in de
ooyle ve aym, bunlar i�inde biri bulunmah, �iinkii bun­
larm ba�a gelmeleri i�in ba�ma gelecekleri biri olmah,
biri onlan durdurma h . Fakat Murphy ve otekiler, ve son
ama daha az onemli olmayan �u iki ihtiyar, onlan dur­
duramazd1, ba�1ma gelen �eyleri, onlann ba�ma hi� bir
�ey gelemezdi, benim ba�1ma gelenlerden hi� biri, ne de
ba�ka bir �ey, ba�ka bir �ey yok, , bir kez olsun a�1k ve
duru olahm, benim ba�1ma gel en in d1�mda hi� bir �y,
konu�rnak gibi, ve aramak gibi, ve benim ba�1ma gele­
meyecek hi� bir �ey, f1rsat kollay1p �evremde dolanan,
i�kence altmda bedenler gibi, yersizlik, huzursuzluk i�­
kencesi, hay1r, s1rtlanlar gibi, �1gn�1p giilii�en, hay1r, da­
ha iyi degil, kap1lannu kapanim onlara ka�1, ne gelirse

139
gelsin evde degilim, onlara ka�1 kapdanm kapah, belki
sessizligi ooyle bulabilirim, ve en sonunda huzuru, kap1-
lanrm a�rak beni yesinler diye, ulumay1 keserler, yeme­
ye ba§larlar, art1k g1rtlaklan ulur. A<;. kap1y1, ar;., bir �y
olmayacak sana, goreceksin. Ne bi.iyilk bir haz, doni.ip
geri bakmak, derinliklere iki ziyaret arasmda, bir yelken
gormek i<;.in ufku bo§ yere tara , bu gerr;.ek bir zevk, ina­
nm sozilme, bir zevk, bogulamamak, bu ko§ullarda.
Evet, fakat i§te orada, kap1lanmdan uzaktay1m, duvarla­
nmdan, birinin zindanc1y1 uyand1rmas1 gerekir, bir yer­
lerde olmah, konumdan da uzakta, donelim ona, gitmi§,
son gordi.igi.imi.i sand1g1m yerde degil, bu kat1 ve s1v1 ka­
n§1m1 garip, nerede kalmt§ttm, a evet, konum, art1k ora­
da degil, ya da aym degil, onu yitirmi§ olmak isterdim,
beni yitinni§ olmak isterdim, beni eskiden yitirmi§ olabi­
lecegim gibi, hala biraz di.i§ gi.icilm oldugu zamanlarda ,
bir ormanda gozlerimi kapatmak, ya da deniz k1y1smda,
ya da kimseyi tammad1g1m bir kasabada, vakit gece,
herkes evine gitmi§, sokaklarda yilrilyorum, birinden
otekine vuruyorum kendimi, bu benim genr;,ligimin ka­
sabas1, oldi.irmek ir;.in annemi anyorum, bunu biraz on­
ce di.i§i.inmeliydim, dogmadan once, yagmur yag1yor,
ben iyiyim, caddenin ba§mda saga sola yalpa yaparak
uzun ad1mlarla yilri.iyorum, §imdi hepsi bitti, kapah goz­
lerle onlar ar;.1kken gordi.igumi.i gori.iyorum, yani, bekle,
soyleyecegim, soylemeye r;.ah§acag1m, gordi.igilmiln ne
olabilecegini merak ediyorum, kapah gozlerle, ar;.1k goz­
lerle, hi<;. bir §ey, hi<;. bir §ey gormi.iyorum, i§te bu bir
di.i§ kmkl1g1, bundan biraz daha iyi bir §ey umuyordum,
kendini yitirememek bu mu, kendime bir soru soruyo­
rum, kendini yitirememek bu mu , hi<;. bir �y gorme­
mek, nereye bakarsam bakay1m, ne de, gozsi.iz, degi§ik
gori.intilleri ile gelip giden kilr;.i.ik yarattk, §imdi golgede,

140
§imdi 1§1kta, elinden geleni yap1yor, canhlar arasmda
kalma yolunu anyor, ya§am1yla aray1 bulma yolunu, ya
da kapat1ld1g1m bir odada siirekli degi§en gokyii z iine
bak1yorum, kendimi yitirememek bu mu, bilmiyorum,
ge�mi§ giinlerde ne gordiim, bir .goz anig1m zaman, bil­
miyorum, ammsam1yorum. Ne olursa olsun i§te orada­
y1m gozlerle donanrru§ olarak, onlan a�1p kapat1yorum,
iki, belki mavi, hi� bir i§e yaramad1g1m bilerek, �iinkii
§imdi bir kafam da var, orada her tiir �y bilinir, ken­
dimden soz ediyor olabilir miyim, olas1 m1, tabii degil,
bu bildigim ba§ka bir §ey, art1k hi� konu§mad1g1mda
kendimden soz edecegim. Zaten olay kendimden soz
etme sorunu degil, konu§ma sorunu, bir daha h i� ko­
nu§mama sorunu, bu ki.i�i.ik kan§1khk iyiye yorum, §im­
di konu yerine ge�en bu en son �y i�in bir ad bulmam
gerek, ba§l igren� kesinliklerle �atlayan ve oyuncak be­
bek gozleri, daha sonra, daha sonra , once onu daha ay­
rmt1h betimlemeliyim, nelere yetenekli oldugunu gorme­
liyim, ve nereden geldigini ve geri nereye dondugunii,
tabii kafasmda , siradan seriiven yolculuguna geri dii§e­
cek degiliz, Mahood ve Solucan'm pis kokulan daha
burnumuzdayken. �imdi o benim, soylev ustas1, ku§at­
macilar b1rak1p gitti, gemide efendi benim, s1�anlardan
sonra, art1k forsa oturaklan arasmda siiriinmiiyorum,
aym altmda, kirbacm golgesinde, garip bu kat1 ve s1v1
kan§lffil, temel ogeleri tamamlamak i�in §imdi gereksin­
digimiz biraz hava, hayir, ate§i unutuyorum, bir dii§ii­
niirsen az rastlamr cehennem, belki de cennet, belki de
yeryi.izii, belki de yerin altmda bir goliin k1y1lan, solu­
yup solumad1gm belli degil , ama soluyorsun , kesin de­
gil, hi� bir §ey gormtiyorsun, i§itmiyorsun, 61\i SU ile �a­
muru n uzun opii§mesini duyuyorsun, yinni kula�tan da­
ha az bir yi.ikseklikte yukanda insanlar gelip gidiyor, on-

1 41
Ian dti§ltiyorsun, uzun dti§tinde uyanmak i�in bir yer
var, tum bildiklerini nastl bildigini merak ediyorsun, �i­
men bile gortiyorsun, §afakta �irnen, �ig dti§mti§ mavim­
si ye§il, gozlerim o kadar kor degil, benim degiller, be­
nimkilerin i§i bitik, art1k aglam1yorlar bile, ah§kanhgm
zoruyla a.� 1hp kapaniyorlar, on be§ dakika t§tga apk, on
be§ dakika orttiler·kapah, Battersea Park11nda magaraya
kapatihru§ bayku§ gibi, ah sefalet, kendim i�in bir ya§am
istemekten vazge�meyecek miyi� Hay1r hay1r, kafa da
yok, ne istersen, fakat kafa degil, kafasmda bir yere de
gitmiyor, denedim, kaz1ga baglanmt§, gozler bagh, g1rt­
lak tikah, havay1 ahrsm, karaaga�lar altmda ikinci giri§,
Shelley mmldanarak, oklar i§lemez. Evet, bir kafa , fakat
som, som kemik, ve sen i�ine yerle§tirilmi§sin, kaya
i�inde bir fosil gibi. Belki sonu�a i§te gidiyorum. Zaten
devam edemem. Fakat etmeliyim. Onun i�in edecegim.
Hava, hava, hava arayacag1m, zaman i�inde hava, zama­
nm havas1, ooyle devam edecegim. Hepsi pek gtizel, fa­
kat ses sontiyor, bu ilk kez, hayir, bundan ge�tim daha
once, durdu bile, bir�ok kez yine ooyle bitecek, susaca­
g1m, sonra ses geri gelecek ve ben yine ba§layacag1m.
Benim sesim. Ses. Art1k onu duymuyorum bile. Susuyo­
rum. Arttk bu sesi duymamak, susma dedigim bu . Yani
onu hali duyacag1m, s1k1 dinlersem. S1k1 dinleme, susma
dedigim bu . Hala onu duyacag1m, kmk, belirsiz, anla§t­
lamaz, eger s1k1 dinlersem. Onu hala duymak, ne dedi­
gini duymadan, susma dedigim bu. Sonra o alevlenecek,
�1ra ate§i gibi, s6nen bir ate§, Mahood a�1klad1 bana, ve
ben suskunluktan yeniden ortaya �1kacag1rn. Konu§ama­
yacak kadar az duyma, bu benim suskunlugum. Bu de­
mektir ki konu§may1 hi� kesmiyorum, fakat bazen �ok
al�ak sesle, �ok uzakta , �ok uzakta i�eride, duymak
i�in, hayir, duyuyorum, anlamak i�in, hi� anlad1g1mdan

142
degil. SOnilyor, i�eri giriyor, kapmm ardma, susuyorum,
sessizlik olacak, ben dinleyecegim, bu konu§maktan da­
ha kotil, hay1r, daha kotil degil, daha iyi degil. Ancak
bu kez ger�ek sessizlikse, art1k hi� bozmak zorunda kal­
mayacag1m sessizlik, art1k dinlemek zorunda kalmayaca­
g1m zaman, ko§emde salyam1 ak1tabilecegim, kafam git­
mi§ olarak, dilim oli.i , kazan maya �h§tig1m sessizlik, ka­
zanabilecegimi dil§ilndi.igilm . Susacag1m, yani susmu§
gibi gorilnecegim, her §ey gibi olacak. Sanki bana ba­
kan birisi varm1§ gibi! Aym sessizlik olacak, her zamanki
ile aym, k1s1hru§ pghklarla mmltil1, h1zh soluyu§unda
olanaks1z keder, �ok uzakta bir gi.ilil§ gibi, ve k1sa sus­
kunluk donemleri, vaktinden once gomi.ilmi.i§ birinden
gelir gibi. Uzun ya da k1sa, aym sessizlik. Sonra yeniden
dirilir ve yine ba§lanm. Biltiln ac1lanma kar§1hk alaca­
g1m bu. Ancak bu kez ger�ek sessizlikse en sonunda.
Belki de s6ylenmesi gerekli olam s6yledim, bu bana ko­
nu§m,ayla i§imin bitmesi hakkm1 verir, dinleme ile i§imin
bitmesi, duyma ile, ben aymmmda olmadan . �imdiden
dinliyorum, susuyorum. Gelecek sefer ooyle s1kmtilara
girmeyecegim, Mahood'un eski masallarmdan birini an­
latacag1m, hangisi olursa olsun, hepsi birbirine benzer,
beni yormazlar, art1k kendime de ald1rmayacag1m, ben
ne soylersem s6yleyeyim sonucun aym olacag1m bilece­
gim, hi� bir zaman sessiz kalmayacag1nu, huzur bulma­
yacag1nu. Bir kez daha denersem ba§ka , bir kezcik da­
ha, son kez, soylenmesi gerekeni soylemek i�in, benim
konumda, benim konumda oldugunu hissediyorum ,
belki de yapt1g1m yanh§ bu , belki gilnah1m b u , s6yleye­
cek §eyim kalmamas1 i�in, duyacak bir §eyim kalmamas1
i�in, oli.inceye dek. Geri geliyor. Memnunum. Yine de­
neyecegim, tez, o yine gitmeden once. Ney1 deneyece­
gim? Bilmiyorum. Si.irdilrmeyi. �imdi kirnse kalmad1 a r-

1 43
tik. Bu iyi bir siirdilrii§. Kimse kalmad1, bu s1kmt1 verici,
bir bellegim olsayd1 bana bunun sonun belirtisi oldugu­
nu s0yleyebilirdi, kimse kalrnamasmm, konu§acak kim­
se, senin konu§acagm kimse, onun i�in dersin . Bunu
bana yapan benim, benim hakk1mda bana konu§an ben.
Sonra soluk kesilir, son ba§lar, susarsm, bu sondur, k1sa
omiirlii, yine ba§larsm, unutmu§tun, orada biri var, sana
konu§an biri, senin hakkmda, kendi hakkmda, sonra bir
ikincisi, sonra bir il�ilncilsi.i, sonra yine ikincisi, sonra
i.i�i.i birden, sana yalmzca bir fikir verrnek i�in bu sima­
lar, sana konu§ur, sen hakkmda , kendileri hakkmda,
yapmam gereken yalmz dinlemek, sonra giderler, birer
birer, ve ses surer, onlann sesi degil , onlar hi� orada ol­
madilar, senden ba§ka hi� kimse olmad1, senin hakkm­
da sana konu§an, soluk kesilir, neredeyse son, soluk
durur, son, k1sa omiirlii, beni �ag1ran birini duyuyorum,
yeniden ba§hyor, ooyle silrrneli, bellegim olsayd1. Nes­
neler olsayd1 bile, bir yerlerde bir �y, bir doga kmnt1s1,
ilzerinde konu§ulabilecek, kimsenin kalmamasm1 kabul­
lenebilirdin, konu§anm kendin olrnam, ancak bir yerler­
de bir �y olsayd1, ilzerinde konu§ulacak, onu goreme­
sen bile, ya da ne oldugunu bilmesen bile,· yalmzca ora­
da oldugunu hissetmek, seninle, susmama cesaretini bu­
labilirdin, hayir, susmak i�in cesarete gereksinimin var,
�ilnkil cezalandmlacaksm , sustugun i�in cezaland1pla­
caksm, ama yine de susmaktan ba§ka yapabilecegin
yok, susmu§ oldugun i�in cezalandmlrnaktan ba§ka, ce­
zalandmld1gm i�in cezalandmlmaktan ba§ka, yeniden
lY.1§lad1gm i�in, soluk kesilir, ah bir �y olsayd1, fakat i§­
te orada, i§te orada degil, giniklerinde goti.irdiiler, doga­
y1 gotiirdiiler, hi� bir zaman kimse olrnad1, benden ba§­
ka, benden ba§ka hi� bir §ey, bana benim hakkunda ko­
nu§an, durmak olanaks1z, siirdilrmek olanaks1z, fakat

144
silrdilrmeliyim, silrdilrecegim, kimse olmadan, hi\ bir
�y olmadan, yalmz ben, yalmz sesim, yani kesecegim
konu§rnay1, bitirecegim, zaten bu son, kisa omilrlil, ne­
dir o, kil�k bir delik, i\ine iniyorsun, sessizlige, bu gil­
rilltilden daha kotil , dinliyorsun, bu konu§maktan daha
kotil, hayir, daha kotil degil, hi\ de daha kotil degil,
bekliyorsun, ac1 ve keder i�inde, beni unuttular mi , ha­
y1r, evet, hayir, biri beni \agmyor, silrilnerek \1k1yorum
yine, .nedir o, kil\ilk bir delik, vah§i doga i\inde. En ke>­
til olam son, hayir, en kotil olam ba§lang1\, daha sonra
orta , daha sonra son, sonunda en kotil olam son, bu ses
o, bilmiyorum, en kotil olam her saniye, bu bir olaylar
belgesi, saniyeler ge\er, birbiri ardmdan, sarsmtiyla, bir
ak1§ degil, ge\mezler, gelirler, dan, dan, \arparlar sana ,
geri Sl\rarlar, dil�r bir daha kalkmazlar, soyleyecek bir
�yin kalmaymca zamandan s6z edersin, zarnanm sani­
yelerinden, bir omilr yapmak i\in bunlan ekleyen insan­
lar var, ben yaparnam, her biri ilktir, hayir, ikincidir, ya
da il\ilncil, benim ya§anm1§ omril m il\ saniye, haftanm
her gilnil degil. Uzaktayd1m, bir §ey yapt1m, bir delikte
bulundum, yeni silrilnilp \lktlm, belki sustum, hayir, bir
§ey soylemi§ olrnak i\in bunu soylilyorum, biraz daha
silrdilrmek i\in, biraz daha silrdilrmelisin, daha uzun za­
man silrdilrmelisin, hep silrdilrmelisin, ne soyledigimi
amrnsayabilsem onu yinelerdim, bir §eyi ezberleyebil­
sem kurtulurdum, aym �yi soylemeyi silrdilrmek zorun­
day1m ve her defasmda bu bir \aba, saniyelerin hep ay­
m olmas1 gerek ve her biri cehennem gibi, §imdi ne
s6ylilyorum, ke§ke bilebilseydim diyorum. Arna yine de
amlanm var, Solucan11 an11ns1yoru m, yani ad1 akhmda
tuttum, ve otekini, onun ad1 ne, kilpilniln i�inde, hala
onu gorebiliyorum, kendimi gorebildigimden daha iyi,
nas1l ya§ad1g1m biliyorum, §imdi a mrns1yorum, onu yal-

1 45
mz ben gordilm, fakat kimse beni gonnilyor, ne de onu,
art1k onu gonnilyorum, Mahood, ad1 Mahood'du, art1k
onu gonnilyorum, art1k nasd ya�d1gm1 bilmiyorum, ar­
t1k orada degil, hi� bir zaman orada olmad1, kilpilniln
i�inde, onu hi� gonnedim, ama yine de amms1yorum,
onun hakkmda konu§tugumu amms1yorum, onun hak­
kmda konu§mU§ olmahyun, aym s6zcilkler yeniden �ler
ve onlar senin amlanndrr. Onu icat eden benim, onu ve
ba§ka bir �oklanm, ve onlarm ge�tigi yerleri, kald1g1
yerleri, konu§mak i�in, �ilnkil konu§mak zorundayd1m,
kendimden soz etmeden, kendimden s6z edemezdim,
kendimden s6z etmek zorunda oldugum hi� s6ylenme­
di, amlanm1 icat ettim, ne yapt1g1m1 bilmeden, biri bile
beden degil. Onlardan soz etmemi isteyen onlardrr, ne
olduklanm bilmek istediler, nasd ya�dtklanm, bu be­
nim i§ime geldi, bu nun i§ime gelecegini dil§ilndilm,
�ilnkil soyleyecek bir §eyim yoktu ve bir §eY s6ylemek
zotundayd1m, herhangi §eYi s6yleme ozgi.irlugumiln ol­
dugunu dil§ilndilm, susmad1g1m si.irece. Sonra kendi
kendime onun belki de herhangi eski bir �y olmad1gm1
s6yledim, soyledigim §eyin, belki de benden istenen §eY
olabilecegini, benden bir §ey istendigini varsayarsak.
Hayir, hi� bir §eY di.i§ilnmedim ve kendime bir §eY de­
medim, yapabilecegimi yaptlm, gi.icilm otesinde bir §ey,
ve �ogu kez bitkinlikten b1raktun, ama yine de onun ya­
p1lmas1 silrdil, ses duyulurken , benim olamayan ses,
�ilnkil benim sesim kalmanu§tl, ve yine de ancak benim
olabilirdi, �ilnki.i susamazd1m, ve �ilnkil yalmzdun, hi�
bir sesin bana eri§emeyecegi bir yerde. Evet, ya§anum­
da, ona ooyle dememiz gerektigine gore, ii� §ey vard1,
konu§amamak, susamamak, ve yalmzhk, bunlard1 elden
geleni yapmak zorunda oldugum. Evet, §imdi ya§anum­
dan s6z edebilirim, inceliklere bakamayacak kadar yor-

146
gunum, fakat bilmiyorum hi� ya§ad1m m1, ger�ekten bu
konuda bir fikrim yok. Ne olursa olsun �ok ge�meden
ttimtiyle susacag1m1 samyorum, bunun yasaklanrnasma
kar§m. 0 Zaman, evet, tik, tam ooyJe, aym ya§ayanJar­
dan biri gibi, o zarnan olecegim, sanmm yakmda 6lece­
gim, umanm bu bir degi§iklik olur. O nce susrnak ister­
dim, bunun b6yle uzun ve yigit�e konu§rnarrun bir 6di.i­
li.i olacagm1 dti§tindi.i�m anlar oldu, canh olarak sessiz­
lige girmek, onun tadma varabilmek i�in, hay1r, ni�in
bilmiyorum, sessizligimi hissetmek i�in, yalmzca benim
sesimle si.irekli kmhp par�alanan bu , dingin hava ile bir
oldugumu hissetmek i�in, hay1r, ger�ek hava degil bu ,
s6yleyemiyorum, ni�in olmeden biraz once susmu§ ol­
may1 istedigimi s6yleyemiyorum, en sonunda biraz hep
olageldigim ve hi� olarnad1g1m gibi olabilmek i�in, daha
koti.i korkusu olmaksmn hep bulunageldigim ve huzur
i�inde kalamad1g1m yere huzur i�inde gelmek i�in, ha­
yir, bilmiyorum, bundan daha basit, kendimi k1sa bir su­
re i�in kendi toprag1mda istedim, yabanc1lar arasmda bir
yabanc1 olarak 6lmek istemedim, kendi aramda bir ya­
banc1, i§galcilerle �evrilmi§, hayir, ne istedigimi bilmiyo­
rum, ne dti§tindugumi.i bilmiyorum, o kadar �ok §ey is­
temi§, o kadar �ok §ey dti§lemi§ olrnahy1m, konu§urken,
ne oldugunu tam bilmeden, kor olmaya yeterli, ozlem
ve hayallerle, birbirine girip kan§an , kendi soyledigime
dikkat etsem daha iyi olurdu . Fakat oyle olmad1, §6yle
oldu, §imdi oldugu gibi, yani, bilmiyorum, §U anda soy­
ledigime inanmarnahsm1z, ne soyltiyorum bilmiyorum,
hep yapt1g1m gibi yap1yorum, elimden geldigince devam
ediyorum. Ti.imi.iyle susacag1rna inanrnaya gelince, buna
ozel bir inanc1m yok, hep inand1m, hi� susrnayacag1ma
inanageldigim gibi, buna inanrnak diyemezsiniz, bu be­
nim duvarlanm. Fakat ger�ekten hi� bir §ey degi§medi

147
mi, bi.iti.in bu zaman i�inde? Soylemek yerine yapacak
bir �yim olsayd1, ellerimle ya da ayaklanmla, ki.i�iik bir
i§, bir §eyleri ayirma omegin, ya da sadece bir §eyleri
di.izenleme, konu§ma konusu olsun diye diyelim i§im
bir §eyleri bir yerden bir yere ta§imak, o zaman nerede
oldugumu bilirdim, ve ne kadar ilerledigimi, hayir, bile­
y
miyebilirdim, buradan gorebili orum, oyle ayarlarlard1
ki biri bo§alt1lacak biri doldurulacak iki kabm da ger­
�ekte tek ve aym kap oldugundan §i.iphelenemezdim,
SU olurdu, SU yiiksiigi.imle gidip birinden doldurup Ote­
kine bo§alt1rd1m, ya da dort kap olurdu, ya da yiiz, yan­
s1 doldurulacak, ·obiir yans1 bo§alt1lacak, i.isti.inde saytlar
yaz1h, �iftler bo§alttlacak, tekler doldurulacak, hayir, da­
ha karma§ik olurdu , daha az simetrik, neyse, bo§altila­
cak, ve doldurulacak, belli bir yolla, belli bir diizen i�in­
de, belli benze§imlere gore, s6zciik a§m iddiah degil, bu
nedenle dii§iinmek zorunda kahrd1m, su tanklan, ileti­
§imli, ileti§imli, tabanm altmda borularla birbirine bagh,
buradan gorebiliyorum, hep aym diizeyi gosteriyor, ha­
yir, yiiri.imezdi bu , fazla umutsuz, ara s1ra benim ki.i�i.ik
umut saldmlan ge�irmemi ayarlarlard1, borular ve mus­
luklar, buradan gorebiliyorum, ara s1ra kendimi aldata­
yun diye, yapacagun o olsayd1, bunun yerine, s1vilarla il­
gili kii�iik bir i§, doldurma ve bo§altma, hep aym kap,
onu iyi becerirdim, o bundan daha iyi bir ya§am olurdu,
hay1r, yakmmaya ba§lamamahy1m, bir bedenim olurdu,
konu§mak zorunda olmazd1m, ayak seslerimi duyard1m,
hemen hemen hi� durmayan , ve suyun gi.iri.iltiisiini.i, ve
borularda yakalamp kalan havamn bagm§ml, anlam1yo­
rum, §evk nobetleri ge�irirdim, derdim kendime, Ne ka­
dar �abuk yaparsam o kadar �abuk yaptlir, insanm din­
lemek zorunda oldugu §eyler, umut oradan gelirdi, ka­
ranhk olmazd1, ooyle i§i karanhkta yapmak olanaks1z,

148
ama bu duruma bagh, evet, pencere gormedigirni s6yle­
rneliyirn, buradan , oysa onu n burada onerni yok, hi�
pencere gormey�irnin, burada gelip gitrnerne gerek yok
bu iyi, yaparnazd1rn, becerikli de olamazd1rn, �iinkii do­
gal olarak su �ok degerli olurdu ve yolda dokiilen en
kii�iik darnla bile, ya da �ekerken, ya da dokerken, ba­
na pahahya mal olurdu, ve nasil anlardm, karanhkta, bir
darnlaysa, ne bu oykii , bir oykii, i§te kii�tik bir oykii da­
ha anlatt1rn, kendirn hakkmda, bir ya§am hakkmda , bir
ya§arn ki benirn olabilirdi getirmi§ olacag1 tu m farkla,
belki de benimdi, belki bundan ge�ecek degerde gorii l­
rneden once ondan ge�im, kim bilir hangi ytice yazg1ya
dogru yoneldigimi, eger ondan gelrniyorsarn. Fakat bu
·

kez yine bu sirngesel oykti ba§ka biri ile ilgili olmah,

onu oyle iyi goriiyorum, f1�ilan arasmda gelip gidiyor,
elinin titrernesini durdurmaya �ah§1yor, ytiksugunti dti­
§tirii yor, yerde sekip yuvarlam§lm dinliyor, ayag1 ile
yoklayarak bulmaya �ah§1yor, dizleri tisttine egiliyor,
karm tistiine iniyor, ernekliyor, burada kesiliyor oykti ,
bu ben olrnahy1rn, fakat kendimi hi� gormedim, bu ne­
denle ben olmu§ olarnam, bilmiyorurn, kendirnle tam§­
rnayan kendimi nasil tarnyabilirirn, orada kesiliyor oykti ,
btittin bildigirn bu, onu art1k onu gormtiyorurn, bir daha
onu gorrneyecegirn, evet gorecegirn, §irndi orada oteki­
lerle, adlanm bir daha soylerneyecegirn, bunu bir §ey
soylemek i�in soylersin, soylenecek bir §ey i�in ne olsa
s6ylersin, kimisi bunu yapar, kimisi §UnU, 0 benirn soy­
ledigim gibi yapar, a rnmsarn1yorum, o geri gelecek, ya­
mrnda bulunrnak i�in, yalmz kottiler tek ba§madir, onu
yine gorecegim, bu onun hatas1, nas1l biri oldugunu bil­
rnek isternek hatas1, ve nas1l ya§ad1gm1, ya da hi� gel­
rneyecek, biri ya da oteki, hepsi geri gelrnez, bugtine
dek yalrnz bir kez gordtiklerirn olrnah demek istiyorurn,

149
bugiine dek, �ok dogru, daha yeni ba§hyor, sonun �ok
yakm oldugunu hissediyorum ba§lang1cm da, herkese
kendi yorii ngesi, bu belli. Fakat, ve burada geri su�la­
maya doniiyorum, fakat ger�ekten hi� bir �y deg�medi
mi, biitiin bu oliimlii zaman boyunca, §imdi kendimden
soz ediyorum, evet, bundan ooyle yalmz kendimden
soz edecegim, bu kesin ooyle, ba�aramasam bile, ba�r­
mam i�in bir neden yok, bu nedenle kayg1lanmama ge­
rek yok. Hi� bir §ey degi§medi mi? Yine de ya§lamyor
olmahy1m, hah, her zaman ya§l1yd1m, hep ya§lamyorum,
ve ya§lanma hi� fark etmiyor, biitiin bunlann benimle il­
gili olmad1g1m anmasak bile, lanet, kendimle �eli§kiye
dii§tiim, neyse. lnsan ne s6yledigini bilmedigi soru§tur­
mak i�in duramad1g1 siirece, dinginlik i�inde, iyi §ans,
iyi �ns, insan durmay1 ister, fakat ko§ulsuz olarak, yeni­
den ba§hyorum, �y oldugu siirece, oldugu siirece, ba­
kay1m, insan §ey ettigi siirece, ee siktir et hepsini, bu
siirece, sonra §U siirece, anla§tik, bu yeterince iyi, sapla­
mp kald1m neredeyse. Yard1m edin, yard1m, ah bu yeri
bir betimleyebilseydim, yerleri betimlemede bu kadar iyi
olan ben, duvarlan, tavanlan, tabanlan, uzmanhg1m
bunlar benim, kapilar, pencereler, meslek ya§armm bo­
yunca pencerelerle ilgili neler kurmad1m hayalde, baz1-
lan denize bak1yordu, biitiin gorebileceginiz deniz ve
gokyiiziiydii, ah kendimi bir odaya koyabilsem, bu s6z
makaralan bir son bulurdu, kap1s1z ve penceresiz bile,
yalmzca dort yiizey, alt1 yiizey, kendimi kapatabilsem,
bir maden ocag1 olurdu , kapkara karanhk olabilirdi, ben
devinimsiz ve saptanm1§, ve onu ke§fetmek i�in bir yol
bulurdum, yank1y1 dinlerdim, ogren irdim onu, ammsar­
d1m, evimde olurdum, nas1l bir §ey oldugunu soylerdim,
evimde olmanm, herhangi bir §ey s6ylemek yerine, bu
yer, eger bu yeri betimleyebilseydim, anlatabilseydim,

150
ugra§ttm, bir yer duyumsam1yorum, �evremde hi� bir
yer, ben son bulmuyorum, onun ne oldugunu bilmiyo­
rum, et degil, son bulmuyor, hava gibi, §imdi ona sahi­
bim, bunu sen s6yliiyorsun, bir §eY s0ylemek i�in, uzun
sure s0ylemeyeceksin, gaz gibi, sa�mahk, sa�mahk, yer,
o zaman gorecegiz, once yer, sonra i�inde adamlar bu­
lacag1m, kendimi onun i�ine koyacag1m, kat1 bi�imsiz
bir par�a. ortada , ya da bir k6§ede, ii� yandan destekli,
yer, ah kendim i�irl bir yer hissedebilsem, ugra§tun, yirle
ugra§acag1m, hi� biri benim olmad1, pencerem altmdaki
o deniz, pencereden daha yukanda, ve sandal, amms1-
yor musun, ve mna k, ve koy, amlanm oldugunu biliyor­
dum, yaz1k onlar benim konumda degil, ve y1ld1zlar, ve
i§aret l§tklan, ve §amand1ralann 1§1klan, ve yanan dag,
hi� bir §eyin hak etmeyecegim kadar fazla iyi olmad1g1
zamandt o, ba§kalan yararlandt ondan , sinekler gibi 61-
diiler, ya da orman , �attstz olmaz degil, i�i, bir ormanda
olabilseydim, �hlar arasmda yakalannu§, ya da �ember­
ler i�inde dola§tr duru mda, bu anlams1z d1rd1r son bu­
lurdu, yapraklan betimlerdim, bir bir, biiyiime anlarmda,
golge verme anlarmda, dokiilme anlarmda, iyi anlard1r
bunlar, §Unu s6ylemeyecek biri i�in, Fakat o ben degi­
lim, ben degilim, ben neredeyim, ne yap1yorum, tum bu
zaman boyunca, sanki bu onemliymi§ gibi, fakat i§te, bu
§eVkini kmyor, arttk yiiregin onda degil, ge�mi§te olan
yiiregin, oogiirtlenler arasmda, golgelerin be§iginde, de­
nizi deniyorsun, §ehri deniyorsun , daglarda ve ovalarda
kendini anyorsun, bu �ok dogal , kendini istiyorsun,
kendini kii�iik k6§ende istiyorsun, bu sevgi degil, me­
rak degil, yorgun oldugun i�in, durmak istiyorsun, art1k
gezmemek, art1k aramamak, artik yalan soylememek, ar­
t1k konu§mamak, gozlerini kapamak, fakat kendininkile­
ri, ktsacas1 kendini bulrnak, ondan sonra fazla stirdtir-

151
mezsin. Bir �yin aynmma vanyorum, otekiler yok oldu­
lar, tilmilyle, bunu sevmiyoru m. Aynmma varmak, hii;
bir �eyin aynmma vanruyorum, elimden geldigince de­
vam ediyorum, eger bu bir anlam ta�1maya ba�larsa
elimden bir �ey gelmez, ben buradan gei;tim, bu beni
ge�i, binlerce kez, yine siras1 geldi, gei;ip gidecek ve
yerinde ba�ka bir �y olacak, eski ammm ba�ka bir am,
i�te, kendi verecegim eski anlam, kendirne veremeyece­
gim, lanetliler ii;in bir tann var, ilk giln oldugu gibi, bu­
giln ilk giln, ba�hyor, iyi biliyorum, ilerleyip giderken
an11nsayacag1m, a�ag1 dogru giderken dogacak ve doga­
cag1m, bo�a dogumlar, ve hii; var olmadan g�eye vara­
cag1m. �u Tunus pembesine bak, �afak bu. Ah kendimi
bir yere kapatabilsem, tez, bir yer yapacag1m, benim ol­
mayacak, onemli degil, kendim ii;in bir yer hissetmiyo­
rum, bu belki gelecek , kendime yapacag1m onu, ii;ine
kendimi koyacag1m, ii;ine birini koyacag1m, ii;inde birini
bulacag1m, o birinin ii;ine kendimi koyacag1m, o bendir
diyecegim, belki o beni tutacak, belki yer bizi tutacak,
ben otekinin ii;inde, her yamm1z1 i;evreleyen yer, bite­
cek, her �ey bitecek, ugra�1p devinmek zorunda kalma­
yacag1m art1k, gozlerimi kapatacag1m, yapmam gereken
yalmzca konu�mak olacak, bu kolay olacak, s6yleyece­
gim �eyler olacak, kendimle ilgili, ya�am1mla ilgili, iyi
bir ya�am yapacag1m onu , kimin konu�tugunu bilece­
gim, ve ne konusunda , nerede oldugumu bilecegim,
belki susabilecegim, belki biltiln bekledikleri bu, i�te yi­
ne oradalar, beni affetmek ii;in, eve varmamt bekliyor­
lar, beni affetmek ii;in, vazgei;medikleri yalan bu , gozle­
rimi kapatacag1m, mutlu olacag1m en sonunda, bu sa­
bah ooyle. Sabah, buna sabah diyorum, biraz daha oya­
lan, buna sabah diyorum, fazla sozcilgilm yok, fazla se­
sim yok, ben sei;miyorum, s6zcilk geldi, bu parlak leke-

152
den ka�mmahyd1m, tan klZllhg1, fakat siirmez, biliyo­
rum, buna tan k1zilhg1 diyorum, ah onu bir gorebilsem.
l§te gidiyorum, tahmin etmezdiniz, bu belki benim son
segirti§im, ahmn kokusunu' a hyorum, hep ah1r kokusu
ald1m, ah1r kokan benim, benden ba§ka ahir yok, benim
i�in. Hayir, yapmayacag1m, ne yapmayacag1m, sanki ba­
na baghym1§ gibi, art1k evimi aramayacag1m, ne yapaca­
g1m1 bilmiyorum, zaten i§gal edilmi§ olurdu, zaten biri
olurdu orada, durumu ilerlemi§, beni istemezdi, onu an­
layabilirim, onu rahats1z ederdim, §imdi ne soyleyece­
gim, kendime soracag1m, sorular soracag1m, bu iyi bir
ge�ice onlem, benim i�in durma tehlikesi oldugundan
degil, bu tela§ ve yaygara niye oyleyse, dogru , sorular,
milyonlarcasm1 biliyorum, milyonlarcasm1 biliyor olmah­
y1m, ve sonra planlar var, soru lar ba§ans1z oldugunda
hep planlar vardir, ne s6yleyecegini ve ne s6ylemeyece­
gini s6ylersin, bu seni bir §eye baglamaz ve kotii a n ge­
�er, oliir dii§er ta§ gibi, birden Tann bilir ne konusunda
konu§tugunu duyarsm sanki, biitiin omrii nde ba§ka bir
§ey yapmaml§ gibi, ve yapmadm da , uzak bir yerden
geri doniiyorsun, geri ya§ama, bulunman gereken yer
oras1, bulundugun yer, buradan u zakta , her §eyden
uzakta, ah oraya bir gidebilseydim, ah onu betimleyebil­
seydim, yer betimlemeyi iyi beceren ben, dogru, ozlem­
lenen ama�lar, planlar ba§ans1z olunca hep ozlemlenen
ama�lar vard1r, bu bir yetenek, bunu yava§ yava§ soyle­
melisin, Ah ooyle olsayd1, ah §6yle, bu sana zaman ka­
zandmyor, bir ozlemin gevi§ i�in bogazma yiikselmesi
i�in, yaptlacak tek §eY onu �ignemekten ho§lamyormu§­
sun gibi gorii nmek, bunun seni nereye gotiirecegi belli
olmaz, giiniin uzunlugunca iistiinden ge�ilmi§ yollara,
�ogu kez kendini ge�er gidersin, birisi kendini ge�er gi­
der, ah bir bilsen, dogru, ozlenen ama�lar, doniip arka-

153
na bakarsm, Oteki de oyle yapar, sen onun i�in aglarsm,
o senin i�in aglar, �1ghk i�inde kederli bir durum, kah­
kaha olmasm da. Ba§ka ne, fikirler, kar§ila§trrrnalar, kah­
kaha olmasm da, her �y i§e yarar, ister istemez i� ya­
rar, seni dar bogazdan ge�irmek i�in, dinlemek zorunda
kald1gm §eyler, ne dar bogaz1, konu§an ben degilim, i§i­
ten ben degilim, buna girmeyelim, diinyada tek ben var­
ffil§lm gibi devam edelim, oysa ben diinyada bulunrna­
yan tek ki§iyim, ya da otekilerle birlikte, ne fark eder,
bulunan otekiler, bulunrnayan otekiler, kendi varhklanm
gostermek zorunda degiller, biitiin gereken merak et­
mek ve b1rakrnak onlar da merak etsin, birakrnak, olsun
bu yava§ sm1rs1z kasirga ve i�indeki her toz par�ac1g1,
olanaksiz bu. Biri konu§ur, biri duyar, daha ileri gitmeye
gerek yok, o degil , benim, ya da ba§kas1, ya da ba§kala­
n, ne onerni var, durum a�1k, o degil, ben oldugunu bil­
digim o, biitiin bildigim bu , ben oldugunu s0yleyemedi­
gim, hi� bir §eY soyleyemem, denedim, deniyorum, o
hi� bir §ey bilmiyor, hi� bir §eY konusunda bir §eY bil­
mez, ne konu§rnak nedir, ne de duyrnak nedir, hi� bir
§ey bilmemek, hi� bir §eye yetenegi olrnarnak, ve dene­
mek zorunda kalrnak, art1k denemezsin, denemeye ge­
rek yok, kendi kendine surer durum, zorla siirii r gotiiriir
kendini, bir sozciikten obiiriine, kendini zorlayan bir f1r­
lanrna, onun i�inde bir yerlerdesin, her yerde, o degil,
ah onu bir unutabilseydim, beni ahp gotiiren giiriiltii­
niin bir saniyesi benim olsayd1, s0ylemek zorunda kal­
madan, yok, zarnamm yok, Ben degilim, ben oyum, so­
nu�ta , ni�in olmasm, ni�in s0ylemeyeyim, soylemi§ ol­
rnahy1m, herhangi §ey yerine bunu, ben degilim, s0yle­
yemem, ooyle geldi, ooyle gelir, ben degilim, ah bu
onunla ilgili olsayd1, onunla ilgili olarak gelseydi, onu
vadsrrd1m, zevkle, eger bunun yaran olsayd1, benim, bu-

154
rada l?e nim, ondan s6z et bana, ondan soz edeyim, bu­
tiln istedigim bu, hi� bir zaman bir �y istemedim, bana
ondan s6z ettir, amma kan§tl her �y, §imdi art1k kimse
kalmad1, ooylece surse. Sonu�ta buna geliyor, sadece
bunun varhg1m surdurmesine, sonra sozcukler geri gelir,
ben der birisi, inanmas1z. Ah bir �aba gosterebilseydim,
bir dikkat �abas1, ugra§mak ve ne olup bittigini ke§fet­
mek i�in, bana ne oldugunu, sonra ne, bilmiyorum, di­
lek §art cumlemin ana cumlecigini unuttum, fakat yapa­
mam, art1k i§itmiyorum, uyuyorum, buna uyumak diyor­
lar, i§te yine oradalar, onlan yine oldurmeye ba§lamak
zorunda kalacag1z, bu deh§etli gu rii ltuyu duyuyorum,
geri gelmek zaman ahyor, nereden oldugunu bilmiyo­
rum, neredeyse varmt§hm oraya , neredeyse uyuyordum,
buna uyumak diyorum, benden ba§ka kimse yok, ben­
den ba§ka hi� kimse olmad1, burada demek istiyorum,
ba§ka yer ayn bir konu, hi� ba§ka yerde bulunmad1m,
buras1 benim tek ba§ka yerim, bunu yapan ve ondan ac1
�eken benim, ba§ka tii rlusu olanaks1z, ooyle olanaks1z,
benim hatam degil, butun soyleyebilecegim benim ha­
tam olmad1g1, kimsenin hatas1 degil , kimse olmad1gma
gore kimsenin hatas1 olamaz, benden ba§ka kimse ol­
mad1gma gore benim olamaz, bazen dii§ilnebilirsiniz ki
ak1l yilrii tilyorum, itiraz1m yok, bana akil yilriitmeyi de
ogretmi§ olmahlar, ogretmeye ba§laml§ olmahlar, beni
terketmeden once, o donemi ammsam1yorum, fakat ba­
na damgasm1 vurmu§ olmah, terkedildigimi a mmsam1-
yorum, belki bir §Ok ge�irdim. Garip, hi� nedensiz olen
bu cumlecikler, garip, ne var bunda garip olan, burada
her �y garip, bir dil§ilnursen her �y garip, hayir, garip
olan dil§ilnmeye ba§lamak, i�imde ya§3mld1gm1 m1 var­
saymahyim, bir �y varsayamam, devam etmek zorunda­
yim, yapt1g1m o, ba§kalan varsaysm, oteki ba§ka yerler-

155
de ba§kalan olmah, her biri kendi ki.i�i.ik ba§ka yerinde,
hep geri gelip duran bu s6zci.ik, her biri kendi kendine
der, am gelince, s6yleme am gelince, Ba§kalan varsay­
sm, ve boyle surer, ve b6yle, ba§kalan bunu yapsm,
ba§kalan §Unu yapsm, eger ba§kalan varsa, bu sana yar­
d1mc1 olur ileriye dogm , ben ilerlemeye inanmm, nasil
inamlacagm1 da biliyorum, bana inanmay1 da ogretmi§
olmahlar, hayir, kimse hi� bana bir §ey ogretmedi, ben
hi� bir Zaman bir §ey ogrenmedim, hep burada olagel­
dim, burada hi� bir zaman benden ba§ka kirnse olmad1,
hi� bir zaman, her zaman, ben, kimse, sonsuza dek �al­
kalaml1p dura�ak �amur, §imdi �amur, bir dakika once
tozdu, yagmur yagm1§ olmah. Yolculuk etmi§ olmah o,
sesi o olan, gormii§ olrnah, gozleriyle, bir ya da iki ki§i­
yi, bir ya da iki §eyi, yi.ikseklerde bulunmu§ olmah, �1k­
ta , yoksa masallar duymu§ olmah, yolcular onu bulup
rnasallar anlatml§ olmahlar, bu benim masum oldugumu
kamtlar, kim diyor. Bu benim masum oldugumu kamt­
lar, o diyor, ya da onlar diyor, evet, o aktl yi.iri.itenler, o
inananlar, hayir, tekil, ya§am1§ olan o, ya da ya§affil§
olanlan gormi.i§ olan, benden s6z ediyor, sanki ben oy­
mu§um gibi, sanki ben o degilmi§im gibi, her ikisi de,
ve sanki ba§kalanyrm§lffi gibi, birbiri ardma, o kederlere
dii§endir, ben uzag1m, onu duyuyor musun, benim uzak
oldugumu soyli.iyor, sanki ben oymu§um gibi, hayir,
sanki ben o degilmi§im gibi, �i.inki.i o uzak degil, o bu­
rada , konu§an o, ben oldugumu s6yli.iyor, sonra olmad1-
gm1 soyli.iyor, ben uzag1m, duyuyor musun onu, beni
anyor bilmiyorum ni�in, bilmiyor ni�in, beni �agmyor,
·

�1kmam1 istiyor, d1§an �ikabilecegimi samyor, kendisi

olmam1 istiyor ya da ba§kas1, hakbilir olahm, yi.ikselme­
mi istiyor, onun i�ine yi.ikselmemi, ya da ba§ka birinin
i�ine, yans1z olahm, beni yakalad1g1m samyor, beni i�in-

156
de hissediyor, sonra ben diyor, sanki ben oymu�um gi­
bi, ya da ba�ka birinin i�inde, adil olaltm, sonra Murphy
diyor, ya da Molloy, unutuyorum, sanki ben Malone'iy­
mi�im gibi, fakat onlann gi.inleri tamam, o kendinden
ba�ka kimseyi istemiyor, benim i�in, bu onun son �ans1
oldugunu di.i�i.ini.iyor, bunu di.i�i.ini.iyor, ona di.i�i.inmeyi
ogrettiler, konu�an hep o, Mercier hi� konu�mad1, Mo­
ran hi� konu�mad1, ben hi� konu�madtm, konu�uyor
gori.ini.iyorum, �i.inki.i o ben diyor sanki o benmi� gibi,
neredeyse inand1m ona , onu duyuyor musun, sanki o
benmi� gibi, uzak olan ben , hareket edemeyen, buluna­
mayan, fakat o da yapamaz bunlan, konu�abilir ancak,
o kadar da olsa, belki o degil, belki bir kalabahk, birbiri
ardma, amma da kan�1khk, biri kan�1khg1 amyor, bu gi.i­
nah m1, burada her �ey gi.inah, ni�in oldugunu bilmiyor­
sun , kime kar�1 oldugunu bilmiyorsun, birisi sen diyor,
bu ad11lann hatas1, bana bir ad yok, adil yok, bi.iti.in s1-
kmt1 bundan geliyor, bu, bu da bir ti.ir adtl, o bu degil,
ben de bu degilim, birakaltm, bi.iti.in bunlan, unutahm
bi.iti.in bunlan, zor degil, bizim i�imiz birisiyle, bir �eyle,
�imdi anltyoruz, orada olrnayan birisi ya da bir �ey, ya
da hi� bir yerde olrnayan, ya da orada olan, burada, ni­
�in olrnasm, sonu�, ve bizim i�imiz ondan s6z etmek,
�imdi anladtk, ni�in oldugunu bilmiyorsun , neden on­
dan soz etmen gerektigini, fakat i�te, ondan soz ede­
mezsin, kimse s6z edemez, kendinden s6z edersin, biri­
si kendinden soz eder, i�te, tekil, tek biri, nobetteki
adam, o, ben, neyse, nobetteki adam kendinden soz
eder, hayir degil, ba�kalanndan, o da degil , bilmiyor,
nas1l bilebilir, ondan soz edip etmedigini , kendinden
s6z ederken, ba�kalanndan s6z ederken, �eylerden soz
ederken, ben nasil bilebilirim, bilemem, ondan soz et­
tim, ancak kendimden s6z edebilirim, hayir, hi� bir �y-

157
den s6z edemem, ama yine de konu§uyorum, belki on­
dan soz ediyorum, hi� bir zaman bilemeyecegim, nasil
bilebilirim, kim bilebilir, kim bilip soyleyebilir bana, bu­
tun bunlar kimle ilgili bilmiyorum, butun bildigim bu,
haytr, ba§ka bir §eY daha bilmeliyim, bana bir §eY ogret­
mi§ olmahlar, hi� bir §ey bilmeyen konusunda , hi� bir
§eY istemeyen , hi� bir §ey yapamayan, hi� bir §ey iste­
mediginde hi� bir §ey yapa mayacagm mumkunse eger,
i§itemeyen konu§amayan konusunda, ben olan konu­
sunda, ben olmayan konusunda, hakkmda konu§amad1-
g1m ve konu§mam gereken konusunda, bunlar hep hi­
potez, ben bir §eY demedim, birisi bir §ey demedi, bu
bir hipotezler sorunu degil, bu bir devam etme sorunu,
surer, hipotezler de tum obtir §eyler gibi, devam etmene
yard1m eder, sanki yard1ma gereksinim vanru§ gibi, dog­
ru, ki§iye bagh degil, sanki duramayacak bir �yi surdur­
mek i�in yard1m gerekliymi§ gibi, ama yine de duracak,
duyuyor musun, ses onun duracag1m s0yluyor, bir gtin,
duracagm1 ve hi� bir zaman durmayacagm1 soyluyor, iyi
ki benim birfikrim yok, ne ile fikrim olabilir, belki ag­
z1mla, eger o benimse, ustumde bir ag1z hissetmiyorum,
bu bir anlam ta§tmaz, ah ustiimde bir agiz hissedebilsey­
dim, ah usttimde herhangi bir §ey hissedebilseydim, �a­
li§acag1m, becerebilirsem, ben olmad1g1m1 biliyorum,
btitiin bildigim bu , ben diyorum ben, ben olmad1g1m1
bilerek, ben uzaktay1m, uzak, o ne demek, uzak, uzak
olrnaya gerek yok, belki o burada, kollanmda , ustumde
kol hissetmiyorum, ah usttimde bir §ey hissedebilsey­
dim, bu bir ba§lang1� noktas1 olurdu, bir ba§lang1� nok­
tas1, ah bir giilebilseydim, nedir biliyorum, ne oldugunu
bana soylemi§ olmahlar, fakat yapamam, nas1l yaptlaca­
�m1 bana gostermi§ olamazlar, belki de bu sonradan ka­
zamlamayan yeteneklerden biri. Sessizlik, sessizlik ko-

158
nusunda birka� s0z, sessizlik i�inde, en kotiisii bu, ses­
sizlikten s0z etmek, sonra beni biryere kapatmak, birini
bir yere kapatmak, bu demektir ki, bu ne demektir, sa­
kin ol, sakin ol, sakinim ben, kapattld1m, bir §eYin i�irr­
deyim, ben degilim, biitiin bildigim bu, yeter bu konu­
da, yani, bir yer a�. kii�iik bir diinya, yuvarlak olacak,
bu kez yuvarl.ak olacak, kesin degil, tavam al�k. kalm
duvarh, ni�in al�k, ni�in kalm, bilmiyorum, kesin degi­
liz, her �ey gorii l ecek, her �ey goriilecek, kii�iik bir
diinya, nas1l bir �ey oldugunu anlamaya �ah�. tahmin
etmeye �ah�. i�ine birini koy, i�inde birini ara, ve onun
nas1l biri oldugunu, ve nas1l idare ettigini, ben olmaya­
cag1m, neyse, belki olacag1m, belki o benim diinyam
olacak, olas1 rastlant1, pencereler olmayacak, pencereler­
le i�imiz bitti, deniz reddetti beni, gok beni gormedi,
ben orada degildim, ve yaz ak�ammm havas1 gozkapak­
lanma bastmr durumda, gozkapaklanm1z olma h , goz
yuvarlag1m1z olmah, bu yeglenir, bana a�1klam1� olmah­
lar, nastl bir �ey oldugunu, goziin, pencerede, deniz
oniinde, diinya oniinde, gokyiizii oniinde, pencerede,
havaya kar�1. a�1hr, kapamr, gri, kara, gri, kara , anlam1�
olmahy1m, istemi� olmahy1m onu, gozii istemi� olmah­
y1m, kendime, smam1� olmahy1m, bana soyledikleri her
�eyi, smad1g1m her �y. hal:i yararh oluyorlar, onlan dii­
�iiniince, onu da, dii�iinmeyi de siirdiirmelisin, eski dii­
�iinceleri, buna dii�iinmek diyorlar, goriintiiler, goriintii
kmnt1lan, gorebildiginin hepsi bu, birka� eski resim, bir
pencere, bana bir pencere gostermelerine ne gereksi­
nimleri vard1, diyerek, hayir, unutuyorum, geri gelmiyor
bana, bir pencere, diyerek, Ba�kalan da var, daha da
giizel bile, ve kalanlar, duvarlar, gokyii z ii, insan, Maho­
od gibi, biraz doga, yinelemesi uzun zaman a hr, fazla
unutulmu�, �ok az unutulmu�, gerekli miydi, fakat ooyle

159
mi olmu§tu, kim gelmi§ olabilir buraya, belki de §eytan,
ba§ka birini dii§iinemiyorum , bana her §eyi gosteren o,
burada, karanhkta, ve konu§may1, ve soylenecek §eyi,
ve biraz dogay1, ve birka� ad1, ve insanlann dt§yi.iziinii,
bana benzer olanlann, onlara benzeyebilirim, ve ya§a­
y1§larm1, odalarda , sundurma altlarmda, magaralarda, or­
manlarda, ya da gelip gidi§lerini, unutuyorum, ve beni
b1rak1p gidenleri, ba§tan �1kma egiliminde oldugumu bi­
lerek, kayboldugumu bilerek, �okiip �okmedigimi bile­
rek, �oktiim mu �okmedim mi, bilmiyorum, ben degi­
lim, butun bildigim bu, o gunden beri ben degilim art1k,
o giinden beri kimse yok art1k, �okmG§ yenilmi§ olmah­
y1m. Bunlann hepsi hipotez, bu ileri dogru yard1mc1
olur sana, ben ilerlemeye inamyorum, sessizlige inam­
yorum, a evet, sessizlik iizerine birka� s6z, sonra kii�uk
diinya, o kadan yeter, bu andan sonsuzluga dek, samr­
sm1z benim, kon,u§an ben, i§iten ben , planlar yapan
ben, ge�en saat i�in, bu andan sonsuzluga dek olan za­
man i�in, oysa ben uzaktay1m, ya da bir yerde kollanm­
day1m, ya da kaldmhp konmu§ bir yere, duvarlar arkas1-
na, sessizlik uzerine birka� soz, sonra bir tek §eY daha,
yalmzca bir mekan ve i�inde biri, belki, sona dek, buna
inamyorum, ak§am oldu bile, buna ak§am diyorum onu
gorebilmenizi isterdim, bu ak§am ona inamyorum, o du­
yuruldu ve ben ona inamyorum , sen duyuruyorsun,
sonra yads1yorsun, ooyle, bu ileri dogru yard1mc1 oluyor
sana, sonun gelmesine yard1mc1 oluyor, sonun oldugu
ak§amlar, ak§amdan soz ediyorum, biri ak§amdan soz
ediyor, belki hala sabaht1r, belki hala gecedir, §ahsen,
benim bir gorii§Gm yok. Onlar birbirini seviyor, evleni­
yorlar, birbirini daha iyi sevmek i�in, daha kolay ko§ul­
larda, birbirini severler, ka� kez gerekliyse o kadar kez
seversin, mutlu olmak i�in gerektigi kadar, adam geri

160
gelir, Oteki geri gelir, sava§lardan, sonu�a sava§larda 61-
medi , kadm istasyona gider, onu kar§1lamaya , adam
trende oh.ir, tutkudan, onu yeniden gorme dti§ti ncesiyle,
ona yeniden sahip olma dti§tincesiyle, kadm aglar, yine
aglar, yine tutkuyla, onu yine yitirdigine, evet, geri eve
gider, adam olmti§, oteki olmti§, kaynana indirir adam1,
kendini asm1§, tutkuyla, kadm1 yitirme dti§tincesiyle, ka­
dm aglar, daha ytiksek sesle aglar, onu sevd igine, onu
yitirdigine, i§te size bir oykti , bu bana tutkuyu ogretmek
i�ind i , buna tutku denir, tutkunun ne yapabilecegini,
uygun ko�ullarda , sevginin ne yapabilecegini, evet i§te,
bu tutku, bu sevgi, ve trenler, trenlerin ozelligi, ve s1rt1-
mzm lokomotife dontik olmasmm anlam1, ve nobet�iler,
istasyonlar, peronlar, sava§lar, sevgi, ytirek par�alayan
aglamalar, bu kaynana olmah, oglunu indirirken aglayt§­
lan ytirek par�ahyor, ya da damad1m, bilmiyorum, oglu
olmah, aglad1gma gore, ve kap1, ev kap1s1 stirgtilenmi§,
kadm istasyondan gelince ev kap1sm1 stirgtilenmi§ bul­
du, kim stirgtiled i , kendini daha iyi asabilmek i�in
adam, ya da onu daha iyi indirebilmek i�in kaynana, ya
da gelinin o yere geri gelmesini onlemek i�in, i§te size
bir oykii, gelin olmah, damat ve k1z degil, gelin ve ogul,
emin olmak i�in nas1l ak1l ytiriitilyorum bu ak§am, bana
ak1l ytirii tmeyi ogretmek i�indi, etkilenip gitmem i�indi,
sona gelebilecegin yere, bir noktaya dek iyi bir ogren­
ciydim herhalde, bir noktadan ileri gidemezdim, buna
canlannm s1k1ld1gm1 anlayabiliyorum, bu ak§am anlama­
ya ba§hyorum, tehlike yok, ben degilim, ben degildim,
kap1, beni ilgilendiren kap1, tahtadan bir kap1, kim siir­
giiledi kap1y1, ve hangi ama� i�in, hi� bilemeyecegim,
i§te size bir oykil, oykiller bitti samyordum, belki bu ye­
ni, s1�nyor dirilikten, simgesel oykiiler diinyasma bir dO­
nil§ mu , hay1r, yalmzca bir a nimsatma, yitirdigimin

161
uzuntusunu duymam i�in, kovuldugum, yerde olmay1
ozlemem i�in, yaz1k ki bana bir §ey ammsatm1yor. Ses­
sizlik, i�ine girmeden once sessizlikten soz et, zaten ora­
da m1yd1m, bilmiyorum, her an oraday1m, ondan soz
edi§ime bak, bunu n gelecegini biliyordum, ondan soz
etmek i�in i�inden �1k1yorum, ondan so.z etmek i�in
i�inde kahyorum, eger konu§an bensem, ve degil, oy­
leymi§ gibi davramyorum, bazen sanki oyleymi§ gibi
davramyorum, fakat uzun su re, hi� uzun sure orada bu­
lundum mu, uzun bir sure, bir §eyin surmesi konusunda
hi� bir §ey anlam1yorum, ondan soz edebilirim, biliyo­
rum ondan soz ettigimi, hi� bir zaman ve hep diyorum,
dort mevsimden ve gunduz ve gecenin degi§ik oolumle­
rinden soz ediyorum, gecenin oolurnleri yok, �unku uy­
kuda oluyorsun, mevsimler de �ok benzer olrnah, belki
§imdi bahar zamamd1r, bana ogrettikleri hep s6zcukler,
anlamlanm benim i�in a�1khga kavu§turmadan, akil yli­
riitmeyi boyle ogrendim, hepsini kullamyorum, bana
gosterdikleri butiin sozcukleri, sutunlarca vard1, ah ans1-
zm gelen o garip l§lk, listeler halinde, kar§1larmda imge­
lerle, onlan unutmu§ olrnahy1m, onlan kan§hrrn1§ olrna­
l1y1m, bu ads1z imgeleri, bu imgesiz adlan, belki de ka­
pilar demem gereken pencereleri, ya da ba§ka ad ver­
mem gereken, ve duydugum zaman gordugum §ey i�in
belki uygun olmayan bu insan sozcugu, fakat bir an, bir
saat, ve bunun gibi, bunlar nas1l gostergelenebilir, bir
ya§am, bu benim i�in nasil a�1khga kavu§turulabilir, bu­
rada , karanhkta, buna karanhk diyorum, belki de gok
rnavisidir, i�eriksiz sozcukler, ama onlan kullamyorum,
geri gelip duruyorlar, bana gosterdiklerinin hepsi, amm­
sad1klanmm hepsi, hepsine gereksinimim var, devam
edebilmek i�in, yalan, yirmi tanesi bol bol yeterdi, s1-
nanrru§ ve guvenilir, unutulmaz, ince aymmh, yeterli pa-

1 62
let olu§tururdu, ka�tmrd1m onlan, �e§itlendirirdim, ye­
terince renk ve dizi olurdu, neler yapard1m eger yapa­
bilseydim, dileseydim, dileyebilseydim, dilemeye gerek
yok, oyle bitecek, yi.irek par�alayan ag1tlar i�inde, sOZ­
ciige dokiilmemi§ mmltdar, icat edilecek, ben devam et­
tik�e, o anda uydurulmu§, inleyip ilerledik�e. giilece­
gim, oyle son bulacak, k1kirdamayla, h1h h1h,hah ha,
al,i§tirma yapacag1m, ho, pap, piss, tutkudan ba§ka bir
§ey degil, din dan, bunlar Vuru§, uh, hoh, ba§ka ne,
hoo, haa, bu sevgi, yeter, yorucu, h1 h1, bu aptal, hayir,
oteki, sonunda, bu son, sona eren son, sessizlik, sessiz­
lik iistiinde biraz �agilu sesi, ger�ek sessizlik, agz1ma
dek gomiiliip i�inde eridigim s1v1 degil, kulag1ma dek
gomiiliip, beni orten, sonra iistiimden �ekilen, benimle
soluyan, kedinin fa reyle yapt1g1 gibi, suda bogulanm
sessizligi, ben boguldum suda, bir kezden fazla, ben de­
gildim, havas1zhktan bogulan, ate§e verildim, kafama so­
pa ve demirle vu rulan, ben degildim, kafa yoktu , sopa
yoktu , demir yoktu , ben kendime bir §ey yapmad1m,
kimseye bir §eY yapmad1m, kimse bana bir §ey yapma­
d1, kimse yok, bakt1m, benden ba§ka kimse yok, hayir,
ben de yokum, her yere bakt1m, biri olmah , ses birinin
olmah, itiraz1m yok, onun istedigini ben istiyorum, ben
oyum, ooyle soyledim, 0 ooyle s6yliiyor, ara sira ooyle
s6yliiyor, sonra degil diyor, itiraz1m yok, susmasm1 isti­
yorum, o susmak istiyor, susallllyor, bir saniye i�in susu­
yor, sonra yine ba§hyor, ger�ek sessizlik bu degil, bu­
nun ger�ek sessizlik olmad1g1m s6yliiyor, ger�ek sessiz­
lik iistiine ne s6ylenebilir, bilmiyorum, onun ne oldugu­
nu bilmedigim, ooyle bir §ey olmad1g1, belki ooyle bir
§eY oldugu, evet, belki de oldugu, bir yerde, ben hi�
bilmeyecegim. Fakat kekeledigi ve durdugu za man, fa­
kat o her an kekeler, her an durur, evet, fakat tam bir-

1 63
ka� saniye durdugu zaman, tam birka� saniye, tam bir­
ka� saniye nedir, sonra ne, mmlttlar, sonra mmlttlar ol­
mah, ve dinleme, dinleyen biri, bir kulaga gerek yok,
bir ag1za gerek yok, ses dinler, konu§tugu zarnanki gibi,
sessizligini dinler, odur mmlt1y1 yapan, odur sesi yapan,
kii�iik bir ses, aym ses arna kii�iik, bogazda tak1hr kahr,
i§te yine bogaz, i§te yine ag1z, kulag1 doldurur, i§te yine
kulak, sonra ben kusanm, biri kusar, biri yeniden kus­
maya ba§lar, boyle olmah, sunacak a�1klamalanm yok,
isteyecek a�1klamam da, virgiil kesinlikle tam boguldu­
gum yerde gelecek, sonra sessizlik, bu ak§am buna ina­
myorum, hala bu ak§am, nas1l da uzay1p gidiyor, itira­
z1m yok, belki bahar zamamd1r, mor menek§eler, hay1r,
o giiziin, her §eyin bir zamam var, ge�en §eylerin, sona
eren §eylerin, bunu anlamam1 bir tiirlii saglayamad1lar,
k1p1rdayan §eyler, aynhp giden, geri gelen, degi§en bir
!§tk, onu gormemi bir tiirlii saglayamadtlar, ve pazarhkta
oliim, olen bir ses, bu iyi, en sonunda sessizlik, bir m1-
nlt1 bile yok, hava yok, dinleyen yok, benim gibileri i�in
degil, amin, haydi gidiyoruz. �ok biiyiik hapishane, yiiz
bin kilise gibi, art1k ba§ka bir §ey yok, §U andan ileri
dogru, ve i�nde, bir yerde, belki, �ivilenmi§, minicik,
tutuklu, nas1l bulunabilir, bu mekan ne kadar sahte,
anmda ne sahtelik, onu �evrenize �ekmek istemeleri,
oraya bir varhk koymak istemeleri, bir hiicre bol bol ye­
terdi, eger b1raksayd1m ugra§may1, ah bir birakabilsey­
dim, ba§lamadan once, yine ba§lamadan once, ne bu
soluk soluga, evet doAru, birden s<>ylemeler bo§ahr gibi,
bu ileri dogru yard1mc1 oluyor sana, oliimciil saati erteli­
yor, hay1r, tersi, bilmiyorum, yeniden ba§la, bu koca
yerde, bu karanhkta , yeniden ba§lama devinimlerini
yap, k1p1rdayamayan sen, h i� ba§larnamt§ olan sen, kim
olan sen, devinirnleri yap, sesini f1rlat, kemerler altmda

164
s0ner gider, ona kemerli �at1 diyor, belki de u�urumun
dibidir, bunlar sozciikler, bir hapishaneden s0z ediyor,
itiraz1m yok, biitiin bir halka yetecek biiyiikliikte, yalmz
benim i�in, ya da beni bekliyor, §imdi gidecegim oraya,
k1p1rdayamam, zaten oraday1m, zaten orada olmahy1m,
belki yalmz degilim, belki biitiin bir halk burada, ve ses
halkm sesi, kesik kesik geliyor bana, ya§affil§ olacakt1k,
ve bir an ozgiir, §imdi onda n s0z ediyoruz, herkes ken­
di kendine, herkes kendi adma ve yiiksek sesle, ve biz
dinliyoruz, butiin bir halk, konu§up dinleyerek, hep bir­
likte, bu �ok iyi olurdu, hayir, ben yalmz1m, belki ilk, ya
da belki son, yalmz ba§ma konu§an , yalniz ba§ma dinle­
yen, yalmz, yalmz, otekiler gitti, susturuldular, sesleri
kesildi, dinlemeleri kesildi, birer birer, her yeni geli§te,
ba§ka biri gelecek, ben son olmayacag1m, otekilerle ola­
cag1m, gitmi§ gibi olacag1m, sessizlikte, ben olmayacak,
ben degil, ben heniiz orada degilim, §imdi gidecegim
oraya , §imdi gitmeye �h§acag1m, � h§manm yaran yok,
siram1 bekliyorum, oraya gitme sira m1, orada konu§ma
s1ram1, orada dinleme s1ram1 , gitme s1ramm gelmesi i�in
bekleme siram1, gitmi§ gibi olma siram1, sonu yok bu­
nun, sonu olmayacak, nereye gitmi§ olmak, oradan ne­
reye gidersin, ba§ka bir yere gitmelisin, ba§ka bir §eyde
beklemelisin, yine gitme Stram, Ve ooyle siirer, biitiin bir
halk, ya da yalmz ben, ve gert gelme, yine ba§lama, ha­
yir, devam etme, yine devam etme, bu bir �ember, uzun
bir �ember, iyi biliyorum, iyi bHmeliyim, yalan, k1pirda­
yamam, hi� k1p1rdamad1m, sesi firlat1yorum, bir ses du­
yuyorum, buradan ba§ka yer yok, iki yer yok, iki hapis­
hane yok, bu benim salonum, o bir salon, i�inde bo§a
bekledigim, nerede oldugunu bilrniyorum, nas1l bir yer
oldugunu bilmiyorum, bu benim i§im degil , biiyiik mii
bilmiyorum, ya da kii�iik mii , ya da kapah m1. ya da

1 65
a�1k m1, evet dogru, yinele durmadan, bu ileri dogru
yard1mc1 oluyor sana , nereye a�1k, ba§ka bir §eY yok,
yalmzca o, bo§luga a�1hr, hi�lige aphr, itiraz1m yok,
bunlar sozcilkler, sessizlige aphr, sessizlige bakar, dog­
rudan, ni�in olmasm, biltiln bu zaman sessizligin tam
kenannda, biliyordum, bir kayanm ilstilnde, bir kayaya
bagh, sessizligin ortasmda, koca dalgas1 bana dogru
yilkseliyor, onunla ak1yorum, bu bir irrige, bunlar soz­
cilkler, o bir cisim, ben degil, ben olmayacagm1 biliyor­
dum, ben d1§anda degilim, ben i�erideyim, bir §eyin
i�indeyim, kapat1ld1m, sessizlik d1§anda, d1§an, i�eri, bu­
radan ba§ka bir §ey yok, ve d1§andaki sessizlik, yalmz
bu ses ve her yandaki sessizlik, duvarlara gerek yok,
evet, duvarlanm1z olmah, duvarlara gereksinimim var,
iyi ve kalm, bir hapishaneye gereksinimim var, hakhy­
d1m, yalmz kendim i�in, §imdi oraya gidecegim, kendi­
mi i�ine koyacag1m, zaten oraday1m, §imdi kendimi ara­
maya ba§layacag1m, orada bir yerdeyim, o ben olmaya­
cak, neyse, bendir diyecegim, belki de ben olacak, belki
biltiln bekledikleri bu, i§te yine oradalar, beni af ve
azad etmek i�in, biri oldugumu soylememi bekliyorlar,
bir yerde oldugumu , beni d1§an �1karmak i�in, sessizli­
ge. Hi� bir §eY gormilyorum, �ilnku hi� bir §ey yok, ya
<la �unkil gozlerim yok, ya da her ikisi, bu ii� olas1hk
yapar, aralanndan se�mek i�in, fakat ger�ekten hi� bir
§ey gormilyor muyum, yalan soyleme am degil; fakat
nas1l yalan soylemeyebilirsin, a mma da dti§tince, bunun
gibi bir ses, onu kim denetleyebilir, her §eyi sm1yor,
kor, beni koru korune anyor, karanhkta, bir ag1z anyor,
i�ine girmek i�in, onu kim sorgulayabilir, ba§ka bir tane
yok, bir ba§ gerekirdi, bilmiyorum, �ogu kez biliyormu§
gibi gorunilyorum, bunu yapan ses, her §eyi bilir ge�ini­
yor, bildigimi sanay1m diye, benim oldugunu sanay1m

166
diye, gozlere ilgi duymuyor, goztim olmad1gm1 soylti­
yor, ya da bana bir yararlan dokunmad1gm1, sonra goz­
ya�larmdan s6z ediyor, sonra parlakhktan, ger�ekten ne
yapacagm1 bilmiyor, parlakhk, evet, uzakta, ya da yakm­
da , mesafeler, biliyorsun, ol�timler, yeterince soylendi,
parlak t§tklar, §afakta, sonra sonti§leri, ak§am oldugu gi­
bi, ya da alevlenmeleri, bunu da yap1yorlar, kardan da­
ha parlak t§tyorlar, bir saniye i�in, bu k1sa , sonra v1zla­
y1p sontiyorlar, bu dogru , isterseniz, insa n unutuyor,
ben unutuyorum, hi� bir §ey gormtiyorum diyorum, ya
da her §ey kendi kafamda diyorum, sanki tisttimde bir
ba� hissediyormu§um gibi, bunlarm hepsi hipotez, ya­
lanlar, bu t§tklar da, onlar beni kurtarmak i�indi, beni
yiyip bitirmek i�in, bu bo§a �1kt1, hi� bir §ey gormtiyo­
rum, ya bundan ya §Undan dolay1, ve beni sulad1klan
bu imgeler, bir deve gibi, �olden once, bilmiyorum, da­
ha �ok yalanlar, sadece zevki i�in, zevk, ne zevk ald1k,
ondan ne zevk, hepsi yalan, bu hemen soylenmeli, he­
men soylemelisiniz, kurallar ooyle. Yer, yine de yapaca­
g1m onu, kafamda yapacag1m, bellegimden �1karacag1m,
kendime bir kafa yapacag1m, kendime bir bellek yapa­
cag1m, dinlemem yeterli, ses bana her §eyi anlatacak,
yeniden anlatacak, gereksinim duydugum her §eyi, azar
azar ve s1kmt1h, soluk soluga, bir itiraf gibi, son bir itiraf,
bitti samyorsunuz, sonra yine ba§lay1p gidiyor, bunca
gtinah vard1, bellek oyle kotti, sozctikler gelmiyor, soz­
ctikler yetersiz kahyor, soluk yetersiz kahyor, hay1r, ba§­
ka bir §ey, bu bir su�lama, sonen bir sesin su�lamas1,
beni su�luyor, birini su�lamahsm, bir su�lu ka�1mlmaz,
gtinahla nmdan s6z ediyor, kafamdan soz ediyor, onun
benim oldugunu soyltiyor, pi§man oldugumu soyltiyor,
cezalandmlmak istedigimi, �imdikinden daha iyi, gitmek
istedigimi, teslim olmak, kurbans1z olmaz, dinlemem ye-

167
terli, saklanma yerimi gosterecek bana, nastl bir yer ol­
dugunu, kapmm nerede oldugunu , eger bir kapt varsa,
ve i�inde nerede oldugumu, ve aramtzda neyin bulun­
dugunu , arazinin konumunu, nastl bir iilke, deniz mi,
yoksa dag mt, ve izlenecek yolu, gidebilmem i�in, ka�a­
bilmem, teslim olmam, baltanm inecegi yere gelmem
i�in, daha fazla torene gerek kalmadan, buradan gelen
herkesin iistune, ben ilk degilim, ilk olmayacagtm, so­
nunda hakk1mdan gelecek, benden iyilerinin hakkmdan
geldi, ne yapmam gerektigini soyleyecek, kalkmam i�in,
hareket etmem, umutsuzlu k bah§edilmi§ biri gibi dav­
ranma m, ooyle aktl yiiriitiiyorum, ooyle aktl yiiriittugu­
mii duyuyorum, hepsi yalan, �agtrdtklan ben degilim,
hakkmda konu§tuklan ben degilim, benim stram degil
da ha, ba§ka birinin strast, onun i�in ktptrdayamtyorum,
onun i�in iistiimde bir beden hissetmiyorum, heniiz ye­
terince act �ekmiyorum, benim stram degil daha, ktptr­
dayabilmek i�in yeterince act �ekmiyorum, bir bedene
sahip olabilmek i�in, kafa ile birlikte biitiin, anlayabil­
mek i�in, yolu aydmlatacak gozlere sahip olabilmek
i�in, ben yalmzca i§itiyorum, anlamadan, ondan yararla­
namadan, i§ittigimden, ne yapmak i�in, kalktp gitmek
ve i§itmenin bitmesi i�in, her §eyi i§itmiyorum, ooyle ol­
mal t , onemli §eyleri ka�myorum, benim stram degil,
ozellikle arazi yaptst ve anatomi ile ilgili bilgiler bo§a gi­
diyor, haytr, her §eyi i§itiyorum, bu ne fark eder, §U an
benim Stram degil , anlama stram, ya§ama stram, ya§am
�<irk1 stram, buna ya§ama diyor, yolun buradan kaptya
dek olan ooliimu, her §ey orada, i§ittigimde, bir yerde,
eger her §ey soylendiyse, bunca uzun zaman,hepsi soy­
lenmi§ olmalt, fakat §imdi benim stram degil ne oldugu­
nu bilmek, ne oldugumu bilmek, nerede oldugumu, ve
o olmaya son vermek i�in ne yapmam gerektigini, orada

168
olmaya son vermek i�in, bu tutarh, ba§ka biri olmak
i�in, hayir, aym, bilmiyorum, gidip ya§ama girmek i�in,
yolu kat etmek, kap1y1 bulmak, baltay1 bulmak i�in, bel­
ki de bir sicimdir, boyun i�in, bogaz i�in, ses telleri i�in
ya da parmaklar, gozlerim olacak, parmaklar gorecegim,
sessizlik olacak, belki bir di.i§me, kap1y1 but, kap1y1 a�.
di.i§, sessizligin i�ine, ben olmayacag1m, ben burada ka­
lacag1m, ya da orada, ora daha olas1, hi� bir zaman ben
olmayacag1m, bi.iti.in bildigim bu , zaten hepsi §imdiden
_yap1ld1, soylendi ve yine soylendi, aynh§, kalkan beden,
yol, renkli, van§, a�ilan kapt, yine kapamr, hi� bir za­
man ben degildim, ben hi� k1p1rdamad1m, ben dinle­
dim, konu§mU§ olmahy1m, yads1maya ne gerek var, ni­
�in kabul etmeyeyim, sonu�ta, hi� bir §eyi yads1m1yo­
rum, hi� bir §eyi kabul etmiyorum, duydugumu soyli.i­
yorum, soyledigimi duyuyorum, bilmiyorum, biri ya da
oteki, ya da her ikisi, bu i.i� olasthk yapar, gonli.ine uya­
m se�. yolcular konusundaki ti.im bu oyki.iler, inmeliler
konusundaki bu oyki.iler, hepsi benim, �ok �ok ya§h ol­
mahytm, ya da bellegin oynad1g1 oyunlar, ah ya§adtm
mt bir bilseydim, ya§tyor muyum, ya§ayacak m1y1m, bu
her §eyi basitle§tirirdi, bulup ogrenmek olanakstz, i§te
burada hapt yutuyorsun, ben k1p1rdamad1m, bi.iti.in bildi­
gim bu, haytr, bir §ey daha biliyorum, ben degilim, bu­
nu hep unutuyorum, yeniden ba§hyorum, yeniden ba§­
lamahsm, hi� k1p1rdamad1m buradan, hi� kesmedim oy­
ki.iler anlatmay1, kendime, neredeyse i§itmeden onlan,
ba§ka bir §ey i§iterek, ba§ka bir §ey dinleyerek, onlan
nereden ogrendigimi ara s1ra merak ederek, ya§ayanlar
i.ilkesinde miydim, onlar benirnkinde miydi, ve nerede,
onlan nerede biriktirip tutuyorum, kafamda, i.isti.imde
bir kafa hissetmiyorum, ve ne ile anlattyorum onlar, ag­
z1mla, aym gozlem, ve onlan ne ile duyuyorum, ve bu-

169
nun gibi, aym deli sa�mas1, ben olamam, ya da dikkat
etmedigimden, bu oyle eski bir ah�kanlik, dikkat etme­
den yap1yorum, ya da ba�ka bir yerdeymi�im gibi, i�te
orada yine uzaktay1m, orada yine gorevimden uzag1m,
�imdi yine onun s1ras1, ne konu�an ne de dinleyen
onun, ne bedeni ne ruhu olanm, onun ba�ka bir �eyi
var, bir �yi olmah, bir yerde olmah, o sessizlikten yap1l­
m1�. i�te cici bir �oztimleme, o sessi�ligin i�inde, arana­
cak olan o, olacak olan, kendisinden soz edilecek, ken­
disi konu�acak, fakat o konu�amaz, o zaman ben susa­
bilirdim, o olurdum, sessizlik olurdum, geri sessizligin
i�inde olurdum, yeniden birle�mi� olurduk, onun oykti­
sti anlat1lacak oykti , fakat onun oykiisii yok, oyktide bu­
lunmad1, kesin degil, 0 kendi oyktistinde, imgelenemez,
konu�ulamaz, onemli degil, giri�imde bulunulmah, anla­
�1lmaz bi�imde benim olan oyktilerde, onunkini bulmak
i�in, orada bir yerde olmah, herhalde benimdi, onun ol­
madan once, tanmm oyktiyti , sonunda tanmm, hi� b1-
rakmad1g1 sessizligin oykiisii , benim de hi� btrakma­
mam gerekirdi, bir daha hi� bulamayabilecegim sessiz­
lik, yine bulabilecegim, sonra o olacak, ben olacak, yer
olacak, sessizlik, son, ba�lang1�, yine ba�lang1�. nas1l
soyleyebilirim, bunlarm hepsi sozctik, ba�ka bir �eyim
yok, ve �ok da degil, sozctikler yetersiz kal 1yor, ses ye­
tersiz kahyor, oyle olsun, bunu iyi biliyorum, sessizlik
olacak, mmlt1larla dolu, u zakta aglamalar, ah�1lagelmi�
sessizlik, dinlerken ttikenen, beklerken ttikenen, sesi
beklerken, aglamalar azahyor, btittin aglamalar gibi, ya­
ni duruyor, mmlt1lar kesiliyor, bitiyor, ses ba�l1yor yine,
yine smamaya ba�hyor, �abuk ol bitmeden once, ses
bitmeden once , yalmz mmltilar kalmadan, uzakta agla­
malar, �abuk ol ve yine sma, kalan sozctiklerle, ne sma­
nacak, bilmiyorum, unuttum, onemli degil, hi� bir za-

1 70
man bilmedim, beni oykiime ta§1malanm saglamak, ka­
lan sozciikler, benim eski oykiim, unuttugum, buradan,
uzakta, kap1dan, sessizligin i�ine, bu olmah , �ok ge�,
belki �ok ge�, belki oyle yaptilar, nasil bilebilirim, ses­
sizlikte bilmiyorsun , belki de kap1dir, belki ben kap1da­
y1m, bu beni §a§1rt1rd1, belki de benim, belki de bir ya
da ba§ka yerde bendim, birak1p gidebilirim, biitiin bu
zaman bilmeden yolculuk yapt1m, §imdi kap1da olan be­
nim, hangi kap1, burada ka p1 ne anyor, son sozciikler,
ger�ek son, ya da mmlt1lar, mmlt1lar geliyor, bunu iyi
biliyorum, hayir o bile degil , mmlt1lardan s6z ediyorsun,
uzaktaki aglamalardan, konu§abildigin siirece, once on­
lardan soz ediyorsu n ve sonra onlardan soz ediyorsun,
daha �ok yalanlar, sessizlik olacak, siirmeyen sessizlik,
dinlerken tiikenen , beklerken tiikenen, bozu lmasm1
beklerken, sesin onu bozmasm1, belki ba§ka yok, bilmi­
yorum, bulunmaya da degmez, biitiin bildigim bu , ben
degilim, biitiin bildigim bu , benim degil, yalmz onu ta­
md1m, yalan, otekini de tamm1§ olmahy1m, siireni, fakat
siirmedi, anlam1yorum, yani siirdii, hala siiriiyor, hala
onun i�indeyim, kendimi geride omin i�inde birakt1m,
orada kendimi bekliyorum, hayir, orada beklemezsin,
dinlemezsin, bilmiyoru m, belki de bu bir dii§, hepsi bir
dii§, bu beni §a§1rt1rd1, uyanacag1m, sessizikte, ve bir da­
ha hi� uyumayacag1m, ben olmayacag1m, ya da dii§, yi­
ne dii§, bir sessizlik dii§ii, bir dii§ sessizligi, mmlt1larla
dolu, bilmiyorum, hepsi sozciik, uyanma, hepsi sozciik,
ba§ka bir §ey yok, siirdiirmelisin, biitiin bildigim bu , su­
sacaklar, bunu iyi biliyorum, hissedebiliyorum, beni b1-
rakacaklar, sessizlik olacak, bir an i�in, epey bir an i�in,
ya da benimki olacak, siiren, ge�mi§te siirmedi, hata sii­
ren, ben olacag1m, devam etmelisin, devam edemem,
devam etmelisin, devam edecegim, sozciikler soylemeli-

1 71
sin, s6zctikler oldu� stirece, onlar beni buluncaya dek,
onlar beni soyleyinceye dek, garip sanc1, garip gtinah,
devam etmelisin, belki de oldu zaten, belki beni s6yle­
diler zaten, belki beni oyktimtin e§igine ta§tdilar, oykti­
me aplan kapmm ontine, bu beni §a§1rt1rd1, eger a�1hr­
sa , ben olacag1m, sessizlik olacak, oldugum yerde, bil­
miyorum, hi� bir zarnan bilmeyecegim, sessizlikte bilmi­
yorsun, devam etmelisin, devam edemem, devam ede­
cegim.

1 72