1

ΛΥΜΕΝΕΣ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΑΣΚΗΣΗ 1 – Θεμελιώδη προβλήματα

Δίνονται τα σημεία Α και Β με συντεταγμένες:

XA = 65961,35m XB = 65596,80m
YA = 12539,08m YB = 12712,39m

Ζητούνται α) η γωνία διευθύνσεως tAB (ή αΑΒ) και β) το μήκος SAB

ΛΥΣΗ
Εφαρμόζουμε το 2ο θεμελιώδες

Υπολογισμός αζιμουθίου
α) υπολογίζουμε Δχ, Χψ

β) Υπολογίζουμε κατ’αρχήν τη βοηθητική γωνία τ (0<τ<100):

tanτ  x x
B A

 364,55   
    2,103456  τ  71,748g
y y
B A
 173,31   
γ) Εξετάζουμε σε ποιο τεταρτημόριο είμαστε

+Y

B +Y
ΔΧ<0 ΔΧ>0
t = 400-τ t=τ
ΔY>0 ΔY>0

A
+X

t AB
ΔΧ<0 ΔΧ>0
t = 200+τ t = 200-τ
ΔY<0 ΔY<0

Εφόσον έχουμε ΔX<0 και ΔΥ>0 η γωνία διεύθυνσης βρίσκεται στο 4ο τεταρτημόριο,

δ) άρα tAB = 400 – τ tAB = αΑΒ = 328,252g

Υπολογισμός Μήκους

Το μήκος SAB δίνεται από τη σχέση:

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 2

S AB
 x  x 
B A
2
 y B
y
A
 2
 SAB  403,65m

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 3

ΑΣΚΗΣΗ 2 – Θεμελιώδη προβλήματα

Δίνονται τα σημεία Α και Β με συντεταγμένες:

XA = 65961,35m XB = 66125,37m
YA = 12539,08m YB = 12270,98m

Ζητούνται α) η γωνία διευθύνσεως tAB = αΑΒ και β) το μήκος SAB

ΛΥΣΗ
Υπολογισμός αζιμουθίου
α) υπολογίζουμε Δχ, Χψ

β) Υπολογίζουμε κατ’αρχήν τη βοηθητική γωνία τ (0<τ<100):

Η βοηθητική γωνία τ δίνεται από τη σχέση :

tanτ  x x
B A

 164,02   
    0,611787  τ  34,953g
y y
B A
 268,10   

γ) Εξετάζουμε σε ποιο τεταρτημόριο είμαστε

Εφόσον ΔΧ>0 και ΔΥ<0 η γωνία διεύθυνσης βρίσκεται στο 2ο τεταρτημόριο, άρα

tAB = αΑΒ =200 – τ tAB = αΑΒ = 165,047g

β) Το μήκος SAB δίνεται από τη σχέση:

SAB  x  x 
B A
2
 y B
y
A
 2
 SAB  314,29m

+Y

t AB
A
S AB

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 4

ΑΣΚΗΣΗ 3 – Θεμελιώδη προβλήματα

Δίνονται οι γωνίες θλάσεως βi (i=1…4) της πολυγωνικής γραμμής 012345 όπως

φαίνεται στο σχήμα, καθώς και η γωνία διεύθυνσης (αζιμούθιο) α01=t01 = 103,6205g

β1 = 182,1531g
β2 = 196,4854g
β3 = 214,5555g
β4 = 210,1211g

+Y
+Y
β3
β4
β2 t 45
t 01 β1
3 4
0 2
1 5

Ζητείται η γωνία διεύθυνσης t45

ΛΥΣΗ

Εφαρμόζουμε το 3ο θεμελιώδες πρόβλημα όπου:

t nn 1
 t 01  β  n  200  k  400  t 45  t 01  β  4  200  k  400 όπου

[β] = β1 + β2 + β3 + β4 = 803,2881g

άρα t45 = 103,6205+803,2881+800-k*400

t45 = 1706,9086 – k*400 άρα k = 4
t45 = 1706,9086 – 1600

t45 = 106,9086g

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 5

ΑΣΚΗΣΗ 4 – Θεμελιώδη προβλήματα

Δίνονται οι συντεταγμένες δύο σημείων Α και Β. Να υπολογιστούν οι συντεταγμένες

ενός τρίτου σημείου Γ εάν η (δεξιόστροφη) γωνία ΑΒΓ = 146,32g και το μήκος SΒΓ =
82,06m
XA = 1836,40 m XB = 2036,43 m
YA = 1825,60 m YB = 1636,52 m
+Y

+Y

t AB
A ABΓ t ΒΓ
Γ
S BΓ
B

ΛΥΣΗ
1. Υπολογίζουμε το αζιμούθιο αΑΒ= tAB από το το 2ο θεμελιώδες πρόβλημα
(γνωστές συντεταγμένες δύο σημείων)
α) υπολογίζουμε Δχ, Χψ

β) Υπολογίζουμε τη βοηθητική γωνία τ (0<τ<100) που δίνεται από τη σχέση :

tanτ  x x
B A

 200,03   
    1,057912  τ  51,7910g
y y
B A
 189,08   

γ) Βρίσκουμε σε ποιο τεταρτημόριο είμαστε

Εφόσον ΔΧ>0 και ΔΥ<0 η γωνία διεύθυνσης t στο 2ο τεταρτημόριο

δ) υπολογίζουμε το αζιμούθιο α (ή γωνία διευθύνσεως t)

tAB = 200 – τ tAB = 148,2090g

2. Yπολογίζουμε τη γωνία διευθύνσεως tΒΓ εφαρμόζοντας το 3ο θεμελιώδες

(γνωστά αζιμούθιο, γωνία θλάσεως)

tΒΓ = tΑΒ + ΑΒΓ + 200 – k*400 tΒΓ = 148,2090 + 146,32 + 200 – k*400
tΒΓ = 494,529 – k*400 άρα k =1 και tΒΓ = 94,529

3. Υπολογίζουμε ΧΓ, ΨΓ εφαρμόζοντας το 1ο θεμελιώδες

(γνωστές συντεταγμένες, αζιμούθιο, απόσταση)
ΧΓ = ΧΒ + SΒΓ * sin tΒΓ
ΥΓ = ΥΒ + SΒΓ * cos tΒΓ

ΧΓ = 2036,43 + 82,06 * sin 94,529 XΓ = 2118,19m

ΥΓ = 1636,52 + 82,06 * cos 94,529 YΓ = 1643,56m

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 6

ΑΣΚΗΣΗ 5 – Θεμελιώδη προβλήματα

Δίνονται οι συντεταγμένες των σημείων Α,Β,Γ. Ζητείται η γωνία θλάσεως β (ΒΓΑ)

ΧΑ = -1619,03m XB = 3027,22m ΧΓ = 211,39m

YA = -1013,64m YB = -1714,91m YΓ = 1594,77m

ΛΥΣΗ
1. Ορίζουμε τα αζιμούθια των τριών ευθειών (διευθύνσεων) στο σημείο Γ
Φέρνουμε παράλληλη στον αξονα των ψ που να διέρχεται από το σημείο Γ, και
ξεκινώντας από τον άξονα αυτόν κατά τη διεύθυνση των δεικτών του ρολογιού (και
του δίσκου του οργάνου, δεξιόστροφα) γράφουμε την προσανατολισμένη γωνία μέχρι
να φτάσουμε στην αντίστοιχη διεύθυνση
+Y

t ΓA
t ΓB
Γ

A
B
2. Υπολογίζουμε αζιμούθια με το 2ο θεμελιώδες
α) υπολογίζουμε Δχ, Χψ
β) υπολογίζουμε τη βοηθητική γωνία τ (0<τ<100)
γ) υπολογίζουμε τα αντίστοιχα τεταρτημόρια
δ) υπολογίζουμε τα αζιμούθια

Για το αΓΑ

tanτ  x xA Γ

 1830,42   
   άρα η γωνία διεύθυνσης t βρίσκεται στο 3ο
y yΑ Γ
 2608,41   
τεταρτημόριο (ΔΧ<0 και ΔΥ<0) και τ = 38,9542g

tΓΑ = 200 + 38,9542 tΓΑ = 238,9542g

Για το αΓΒ

tanτ  x xΓ Β

 2815,83   
   άρα η γωνία διεύθυνσης βρίσκεται στο 4ο
y yΓ Β
 3309,68   
τεταρτημόριο (ΔΧ<0 και ΔΥ>0) και τ = 44,8785g

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 7

tΒΓ = 400 – 44,8785 tΒΓ = 355,1215g

3. Υπολογίζουμε τις γωνίες θλάσεως με το 3ο θεμελιώδες:

tΓΑ = tΒΓ + β + 200 - k*400 β = tΓΑ – tΒΓ – 200 + k*400

Στις δύο αυτές εξισώσεις αυτές όλες οι μεταβλητές είναι γνωστές

β = tΓΑ – tΒΓ – 200 + k*400

β = 238,9542 – 355,1215 – 200 + k*400
β = -316,1673 + k*400 άρα k = 1 και
β = -316,1673 + 400
β = 83,8327g

AΣΚΗΣΗ 6 – Θεμελιώδη προβλήματα

Σε μιά πολυγωνική γραμμή 01234 δίνονται:

Γωνία διεύθυνσης t01 = 88,3472g

Γωνία θλάσεως β1 = 175,6294g
Γωνία θλάσεως β2 = 191,1348g

Ζητούνται:
Γωνίες διευθύνσεως t12 και t23
Γωνία θλάσεως β3, εάν η πλευρά 34 είναι παράλληλη στην πλευρά 01

+Y +Y
+Y β3
β2 t 23
t 01 β1 t 12
3 4
0 2
1

ΛΥΣΗ
Χαράσουμε κατά τα γνωστά γραφικά (προσεγγιστικά) τα αζιμούθια και κάνουμε
σκαρίφημα της όδευσης (πολυγωνικής γραμμής) προσέχοντας να μην αντιστοιχεί σε
ειδική λύση (πχ αζιμούθια 100g κλπ)

Εφαρμόζοντας το 3ο θεμελιώδες πρόβλημα έχουμε:

t12 = t01 + β1 + 200 – k*400 άρα t12 = 88,3472 + 175,6294 + 200 – k*400
t12 = 463,9766 – k*400 άρα t12 = 63,9766g

Ομοίως t23 = t12 + β2 + 200 – k*400 άρα t23 = 63,9766 + 191,1348 + 200 – k*400
t23 = 455,1114 – k*400 άρα t23 = 55,1114g

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 8

Εφόσον η πλευρά 34 είναι παράλληλη με την 01 ισχύει t34 = t01

Αρα t34 = 88,3472g

Από το 3ο θεμελιώδες πρόβλημα ισχύει:

t34 = t23 + β3 + 200 – k*400 β3 = t34 – t23 – 200 + k*400
β3 = 88,3472 – 55,1114 – 200 + k*400
β3 = -166,7642 + k*400 β3 = 233,2358g

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 9

ΑΣΚΗΣΗ 7 – Θεμελιώδη προβλήματα

Δίνονται οι συντεταγμένες των σημείων Α και Β μιάς ανοικτής πολυγωνικής γραμμής.

Στο έδαφος μετρήθηκαν οι γωνίες θλάσεως ΑΒΓ και ΒΓΔ και οι πλευρές SΒΓ και SΓΔ.
Ζητούνται οι συντεταγμένες των σημείων Γ και Δ.

ΧΑ = 926,75 m XB = 1237,86m
YA = 2476,58m YB = 2013,27m

ΑΒΓ = 186,7350g ΒΓΔ = 204,1200g

SΒΓ = 84,75m SΓΔ = 93,16m

ΛΥΣΗ

1. Χαράσουμε κατά τα γνωστά γραφικά (προσεγγιστικά) τα αζιμούθια και κάνουμε

σκαρίφημα της όδευσης (πολυγωνικής γραμμής) προσέχοντας να μην αντιστοιχεί σε
ειδική λύση (πχ αζιμούθια 100g κλπ)

+Y

t AB

A β 1 = ABΓ

β 2 = BΓΔ
B
S BΓ
Γ
S ΓΔ
Δ

2. Υπολογίζουμε αΑΒ από το 2ο θεμελιώδες:

tan τAB = |311,11 / -463,31| άρα t στο 2ο τεταρτημόριο άρα

tΑΒ = 200 – 37,6457 tAB = 162,3543g

3. Υπολογίζουμε tΒΓ από το 3ο θεμελιώδες:

tBΓ = tAB + β1 + 200 – k*400 tΒΓ = 162,3543 + 186,7350 + 200 – k*400

tΒΓ = 549,0893 – k*400 tΒΓ = 149,0893g

4. Υπολογίζουμε συντεταγμένες σημείου Γ από το 1ο θεμελιώδες:

ΧΓ = ΧΒ + SΒΓ sin tΒΓ XΓ = 1237,86 + 84,75 sin149,0893

XΓ = 1298,72m

YΓ = ΥΒ + SΒΓ cos tΒΓ ΥΓ = 2013,27 + 84,75cos149,0893

YΓ = 1954,21m

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 10

4. Υπολογίζουμε tΓΔ από το 3ο θεμελιώδες:

tΓΔ = tΒΓ + β2 + 200 – k*400 tΓΔ = 149,0893 + 204,12 + 200 – k*400

tΓΔ = 553,2093 – k*400 tΓΔ = 153,2093g

4. Υπολογίζουμε συντεταγμένες σημείου Δ από το 1ο θεμελιώδες:

ΧΔ = ΧΓ + SΓΔ sintΓΔ ΧΔ = 1298,72 + 93,16sin153,2093

XΔ = 1361,19m

YΔ = ΥΓ + SΓΔcostΓΔ ΥΔ = 1954,21 + 93,16cos153,2093

YΔ = 1885,10m

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 11

ΑΣΚΗΣΗ 8 – Θεμελιώδη προβλήματα

Δίνονται οι γωνίες διεύθυνσης tAB και tAΓ δύο σημείων Β και Γ, καθώς επίσης και οι
αποστάσεις τους SAB και SAΓ από το σημείο Α. Ζητούνται οι γωνίες διευθύνσεως tΒΓ
και η απόσταση SΒΓ
tAB = 68,3629g SAB = 217,85m
tAΓ = 128,3919g SAΓ = 176,15m

ΛΥΣΗ
1. Κάνουμε σκαρίφημα (προσέχοντας να μην αντιστοιχεί σε ειδική λύση, πχ
αζιμούθια 100g κλπ) και χαράσουμε το αζιμούθιο κατά τα γνωστά

+Y
B
S AB
t AB

t AΓ
A
S AΓ
Γ
ΛΥΣΗ
Δίνουμε λοιπόν αυθαίρετες συντεταγμένες στο σημείο Α:

ΧΑ = 1000,00m YA = 1000,00m

1. Από το 1ο θεμελιώδες υπολογίζουμε συντεταγμένες σημείου Β:

ΧΒ = ΧΑ + SΑΒ sintAB = 1000,00 + 217,85sin68,3629

XB = 1191,50m και
YB = YA + SAB costAB = 1000,00 + 217,85cos68,3629
YB = 1103,86m

2. Από το 1ο θεμελιώδες υπολογίζουμε συντεταγμένες σημείου Γ:

ΧΓ = ΧΑ + SΑΓ sintΑΓ
ΧΓ = 1000,00 + 176,15sin128,3919 XΓ = 1158,92m
ΥΓ = ΥΑ + SΑΓ costΑΓ
ΥΓ = 1000,00 + 176,15cos128,3919 YΓ = 924,02m

3. Από το 2ο θεμελιώδες υπολογίζουμε το αζιμούθιο αΒΓ και την απόσταση SΒΓ:

tanτ  x x
Γ Β

 32,58   
   = 0,181161 και τ = 11,4093g
y y
Γ Β
 179,84   

άρα t στο 3ο τεταρτημόριο και tΒΓ = 200 + 11,4093 tΒΓ = 211,4093g

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 12

SΒΓ   x  x   y  y 
Γ Β
2
Γ Β
2
 SΒΓ    32,58 2    179,84 2 
SΒΓ
 182,77m

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 13

ΑΣΚΗΣΗ 9 - Αλληλοτομίες

Δίνονται οι συντεταγμένες των σημείων Ρ1 και Ρ2 :

Ρ1 Ρ2
X1 = 3920,90m X2 = -3932,75m
Y1 = 4269,25m Y2 = 8838,41m

Έχουν μετρηθεί οι (προσανατολισμένες) γωνίες α = 37,9964g β = 99,0092g γ =

62,9944g που αντιστοιχούν στις κορυφές 1, 2, n ενός τριγώνου με κορυφές Ρ1, Ρ2, Ρn
αντίστοιχα και ζητούνται οι συντεταγμένες του σημείου Ρn

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΛΥΣΗ
1. Κάνουμε το σκαρίφημα όσο μπορούμε αντιπροσωπευτικό, αποφεύγοντας ειδικές
περιπτώσεις (πχ διεύθυνση 1-2 παράλληλη στους άξονες του χαρτιού ή του
συστήματος αναφοράς) και χαράσσσουμε γεωμετρικά τα αζιμούθια κατά τα γνωστά
και διαπιστώνουμε ότι το πρόβλημα αντιστοιχεί σε εμπροσθοτομία.

2. Από το 2ο θεμελιώδες υπολογίζουμε το α12 και το μήκος 1-2

βοηθητική γωνία τ (0<τ<100) δίνεται από τη σχέση κλπ κλπ:

tanτ  x  x      1,71883  t  333,5448g

2 1

y y 
2 1

S 12
  x  x    y  y   S  9086,09m
2 1
2
2 1
2
12

3. Από το 3ο θεμελιώδες υπολογίζουμε α1n=t1n και t2n

t1n = t12 + α άρα t1n = 333,5448+37,9964 t1n = 371,5412g

t2n = t21 – β άρα t2n = 133,5448-99,0092 t2n = 34,5356g

4. Από Νόμο Ημιτόνων στο τρίγωνο P1, P2, Pn έχουμε:

sinβ sinα
S 1n
 S12 
sinγ
και S2n  S12 
sinγ

άρα S1n = 9086,09 * (sin99,0092/sin62,9944) S1n = 10870,35m

S2n = 9086,09 * (sin37,9964/sin62,9944) S2n = 6110,28m

5. Από το 1ο θεμελιώδες πρόβλημα υπολογίζουμε συντεταγμένες σημείου Pn:

Χn = X1 + S1n sint1n Xn = 3920,90+10870,35sin371,5412

Xn = -778,23m

Yn = Y1 + S1n cost1n Yn = 4269,25+10870,35cos371,5412

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 14

Yn = 14071,43m

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 15

ΑΣΚΗΣΗ 10 - Αλληλοτομίες

Δίνονται οι συντεταγμένες των τριγωνομετρικών σημείων Ρ1 ...Ρ4. Λόγω κακής

ορατότητας δεν μπορούν να μετρηθούν οι γωνίες α και β. Μετρήθηκαν όμως οι α’ και
β’. Ζητείται να βρεθούν οι συντεταγμένες του σημείου Ρn

Ρ1 : Χ1 = 1235,47m P2 : X2 = 2126,88m
Y1 = 4724,19m Y2 = 3950,01m

P3 : X3 = 5110,94m P4 : X4 = 7211,36m
Y3 = 3876,22m Y4 = 4629,44m

α’ = 84,1271g β’ = 90,2563g

ΛΥΣΗ

Γιά τον υπολογισμό των α και β εφαρμόζουμε το 3ο θεμελιώδες πρόβλημα

t23 = t12 + (β+β’) + 200 – k*400 ①

t34 = t23 + (α+α’) + 200 – k*400 ②

Υπολογισμός t12 : tanτ  x x

2 1 
    1,1514247  t12  145,5266g
y y
2 1


Υπολογισμός t23 : tanτ  x x

3 2 
    40,4399  t 23  101,5739g
y y
3 2


ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

 16

Υπολογισμός t34 : tanτ  x x4 3 

    2,78858  t 34  78,0799g
y y4 3


Αντικαθιστώντας στην ① :

(β+β’) = t23 – t12 – 200 + k*400 (β+β’) = -243,9527 + 400 β = 65,7910g

Αντικαθιστώντας στην ② :

(α+α’) = t34 – t23 – 200 + k*400 (α+α’) = -223,494 + 400 α = 92,3789g

Υπολογισμός γωνίας γ από το τρίγωνο Ρ2Ρ3Ρn

γ = 200 – α – β γ = 41,8301g

Από νόμο ημιτόνων

sinα
S 2n
 S23 όπου S  ( x 3  x 2) 2  ( y  y ) 2 
sinγ 23 3 2

S 23
 (2984,06)2  (-73,79)2  S23  2984,97m άρα

S2n = 2984,97 * (sin92,3789/sin41,8301) S2n = 4852,04m

Ισχύει

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ & ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ