2 <><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><> Kurier Czaplinecki - Styczeń 2020

PRYWATNY GABINET
OTOLARYNGOLOGICZNY
dr n. med. Izabela Kulec-Kaczmarska
78-500 Drawsko Pomorskie
ul. Poznańska 1b
Rejestracja telefoniczna 500 067 815

Biegły rewident Senior

UBEZPIECZENIA Wynajmę pomieszczenie sklepowe

CZAPLINEK o pw. 45 m2 po byłym sklepie mięsnym
CEZARY RADZISZEWSKI (obok ajencji PKO), ul. Wałecka 52a.
Cena do uzgodnienia.
ul. Kościuszki 19, tel. 784-889-303 tel. 600 395 426
E-mail: cradzisz@gmail.com

Nici SILHOUETTE

ul. Tęczowa 5 - 7 lok. 4

78-600 Wałcz
Kurier Czaplinecki - Styczeń 2020 <><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><>
Kontrakt Samorządowy
rzez ostatnie kilkanaście tygodni wyłączyłem się z ak-
tywnego uczestnictwa w naszym życiu samorządowym
oraz na forum fb. Po moich dotychczasowych, nieraz
gwałtownych reakcjach na to co się dzieje w Gminie, żona uznała, że
w trosce o własne serce powinienem dać sobie spokój
z uszczęśliwianiem otoczenia. Kiedy już wszystkie
zlecone przez Nią domowe i działkowe zadania bieżą-
ce i kolejne w miarę poprawnie wykonałem, zacząłem
ukradkiem mierzyć sobie ciśnienie. Średnia pomiarów
z ostatnich kilkunastu dni wyniosła 118/83. Przy ta-
kich wynikach ryzyko zawału jest niewielkie, wobec
tego postanowiłem poprzez Internet obejrzeć na bieżą-
co obrady sesji, i przejrzeć przy okazji Sprawozdanie
z prac Burmistrza za okres 13-30 grudnia ub.r. Czytając, nie mogłem
uwierzyć w zapis, mówiący o tym, że Gmina Czaplinek rezygnuje
z realizacji dwóch projektów inwestycyjnych zawartych w Kontrakcie
Samorządowym! Ciśnienia na wszelki wypadek nie mierzyłem. Ale
może od początku i dla przypomnienia.
Idea Kontraktu Samorządowego powstała wraz z nowym rozda-
niem funduszy unijnych na lata 2014-20. Kontrakt był i jest narzędziem
służącym do planowania i realizacji procesów rozwojowych i jedną
z form realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Zachodniopomorskiego. Aby skutecznie sięgnąć po środki unijne
z nowej perspektywy samorządy postanowiły łączyć siły. I tak
17.02.13 r. powstała koncepcja utworzenia Kontraktu Samorządowego
„Strefa Centralna”, którego Liderem został Powiat Drawski. Po cięż-
kich wieloletnich pracach koncepcyjnych i przy ogromnym wysiłku
organizacyjnym 06.05.16 r. została podpisana umowa między Zarzą-
dem Województwa Zachodniopomorskiego a sygnatariuszami Kontrak-
tu, których jest łącznie 21 (3 powiaty, 17 gmin i PKS Złocieniec).
Wśród zgłoszonych przez Gminę Czaplinek projektów,
w Kontrakcie znalazły się m.in. dwa zadania niezwykle dla nas ważne:
1. „Uzbrojenie terenów inwestycyjnych na potrzeby rozwoju działalno-
ści przemysłowej w m. Broczyno” (czyli lotnisko) i 2. „Uzbrojenie tere-
nów inwestycyjnych przy ul. Pławieńskiej” (za torami). Uzbrojenie
polega na doprowadzeniu do działek: kanalizacji, wody, energii elek-
trycznej i kanału technologicznego. Na podstawie umowy podpisanej
z Zarządem Województwa 03.08.17 r. otrzymaliśmy dofinansowania do
powyższych inwestycji:
- uzbrojenie działek na lotnisku w Broczynie – koszt całkowity
3 690 000 zł, dofinansowanie 2 550 000 zł;
- uzbrojenie działek przy ul. Pławieńskiej – koszt całkowity
2 460 000 zł, dofinansowanie 1 570 500 zł.
W 2018 r. i 2019 r. nie mogliśmy planować tych zadań do rea-
lizacji, ponieważ nie były jeszcze uregulowane wszystkie formalności,
a przede wszystkim nie było w budżecie funduszy na zapewnienie
wkładu własnego Gminy, z uwagi na prowadzoną przez dwa lata kosz-
towną modernizację oczyszczalni ścieków. Tymczasowym wyjściem
z sytuacji była myśl o przesunięciu terminów przystąpienia do inwesty-
cji, tak, aby w najbliższej przyszłości nie utracić możliwości realizacji
tych zadań. Po zmianie władzy w Ratuszu, w marcu ub.r. wystąpiono
do Zarządu Województwa o wydłużenie realizacji projektów, co było
rozsądnym posunięciem. Uzbrojenie Pławieńskiej miałoby zakończyć
się w 2020 r. a lotniska w 2021 r. Wskaźniki rezultatu dla obu inwesty-
cji miałyby być osiągnięte do 2022 r.
Wkrótce jednak rozpoczął się chocholi taniec nad tymi projek-
tami. 27 maja 2019 r. odbyła się Komisja Organizacyjna, podczas której
Kierownik Referatu usiłował przekonać Radnych do rezygnacji z tych
dwóch inwestycji, a nawet do wyjścia z Kontraktu. Podczas dyskusji
kilkoro radnych zabrało głos w tej sprawie. S. Pastuszek zatroskał się,
czy budowa wiatraka pod Broczynem nie wpłynie na uzbrojenie terenu
lotniska? M. Czerniawski radził zastanowić się, co chcemy jako Gmina
realizować w nadchodzących latach? A. Minkiewicz stwierdziła, że
należy myśleć o przyszłości, a oddanie 4 mln zł będzie wielką stratą dla
Gminy. W. Mierzejewski zaproponował przeprowadzenie analizy
SWOT, która pokazałaby zasadność pozostania lub wyjścia z Kontraktu
Samorządowego. Pan Burmistrz zauważył, iż woda i kanalizacja mo-
głyby zostać doprowadzone tylko do lotniska.
Na koniec obrad, jako osoba spoza Komisji, zabrałem głos w obronie
Kontraktu, a zwłaszcza w obronie realizacji zadań polegających na uzbrojeniu
stref inwestycyjnych, które są istotną szansą rozwojową naszej Gminy.
Podsumowując obrady, przewodniczący Komisji S. Matułojć
stwierdził, że Radni nie podjęli jednoznacznego stanowiska dotyczącego
3
wyjścia Gminy Czaplinek z Kontraktu Samorządowego. Z protokołu
Komisji nie wynika też, czy zadane pytania doczekały się odpowiedzi,
a złożone wnioski realizacji. Zapewne nie! Bo taniec musiał trwać
nadal. Podobno podczas kolejnych spotkań z Radnymi na różnych
forach Burmistrz przebąkiwał o rezygnacji z tych dwóch inwestycji,
ale śladów tych „rozważań” nigdzie nie można znaleźć.
Dlatego mnie osobiście, i także wielu, jeśli nie wszystkich Rad-
nych, zaskoczyła wiadomość o rezygnacji z powyższych inwestycji.
Pismo do Starostwa w tej sprawie zaczyna się od słów: „W związku
z podjętą decyzją o odstąpieniu od realizacji…”. Ja otwarcie pytam, co
oznacza powyższe sformułowanie: czy Burmistrz jednoosobowo podjął
taką decyzję, czy też była to decyzja kolegialna, w której mieli swój udział okre-
śleni Radni, albo też cała Rada Miejska? Na to pytanie musi być odpowiedź!
W uzasadnieniach rezygnacji, identycznych dla obu zadań, m.in. napi-
sano, że koszty inwestycji są na dzisiaj znacznie wyższe, niż przyjęte w koszto-
rysach wykonanych w 2016 r., ponieważ wrosły koszty usług, materiałów
i pracy. Jeśli założymy, iż koszty inwestycji wrosły nawet o 30%, a dofinanso-
wanie nie zwiększa się, to i tak będzie ono stanowiło ok. 50% wartości zadania
(lotnisko - 3 690 000 x 30% = 4 797 000 zł w tym dofinansowanie 2 550 000 zł,
które stanowi 53% kosztów inwestycji, Pławieńska - 2 460 000 x 30% =
3 198 000 w tym dofinansowanie 1 570 500 zł, które stanowi 49% kosztów
inwestycji). Dalej - analiza możliwości finansowych Gminy nie pozwala ani
teraz, ani w przyszłości zapewnić wkładu własnego. Wiemy, że koszty inwesty-
cji zawsze z roku na rok rosły, i to się nie zmieni. Jeśli dzisiaj z tych inwestycji
zrezygnujemy, to znaczy, że już nigdy nie zostaną zrealizowane.
Rezygnuje się z powyższych inwestycji także dlatego, że
miejscowi przedsiębiorcy i potencjalni inwestorzy nie są zaintereso-
wani uczestnictwem w Kontrakcie. Brak inwestycji mógłby skutko-
wać nieosiągnięciem wskaźników rezultatu, a w konsekwencji spowo-
dować konieczność zwrotu dofinansowań.
I tutaj się koło zamyka – nie ma inwestorów, bo nie ma infrastruktury,
nie uzbrajamy stref, bo nie będzie inwestorów!
Na potwierdzenie „słuszności” decyzji o rezygnacji, przywoła-
no precedens Gminy Pełczyce, która też zrezygnowała z inwestycji
polegającej na uzbrojeniu terenów inwestycyjnych oraz na budowie
drogi dla rowerów, motywując to brakiem środków własnych. Za-
dzwoniłem do Burmistrza Pełczyc, który wyjaśnił mi, iż rzeczywiście
wystąpił z wnioskiem o rezygnację z budowy ścieżki rowerowej, bo
przy dofinansowaniu jakie otrzymał, nie był w stanie realizować tego
projektu. Jednocześnie złożył kolejny wniosek na to samo zadanie,
i otrzymał wyższe dofinansowanie. Kosztowało Go to wiele zachodu
i mitręgi, a przede wszystkim złożył wiele wizyt u Marszałków
i szczecińskich urzędników. Z uzbrojenia terenów w strefie inwesty-
cyjnej nie zrezygnował, czeka tylko na rozwój wypadków. Może w ich
Kontrakcie Samorządowym też będą idioci, którzy wycofają się z inwestycji,
wówczas będzie więcej funduszy do podziału dla pozostałych, a dofinansowa-
nia wyższe. I tu widzimy jakościową różnicę między naszą Władzą a tamtą.
Starostwo i Zarząd Województwa musieli przyjąć rezygnację
Burmistrza z inwestycji, chociaż nie podzielali argumentacji. Nikt nie
może zmusić Burmistrza i samorządu do działań i aktywności, chyba
że wyborcy w stosownym czasie. W nasze miejsce w Kontrakcie na-
tychmiast weszło Drawsko Pom. Oni nie marnowali czasu i byli przy-
gotowani na nadarzające się szanse. Powtarza się podobny scenariusz,
jak ćwiczony przez Pełczyce. Gmina Drawsko składa nowy wniosek w
miejsce naszego zadania, Zarząd Woj. ogłasza dodatkowy konkurs, i
Drawsko otrzymuje „nasze” fundusze. O takich wynikach poinformuję
na łamach Kuriera.
Priorytetowe dla perspektywicznego rozwoju Gminy inwesty-
cje, przygotowywane latami do realizacji przez kolejne ekipy burmi-
strzów, urzędników i Radnych, zostały skreślone decyzją jednego
człowieka. Decyzją pozbawioną racjonalnych podstaw. Lotnisko po-
zostanie tylko degradującym się pasem asfaltu, kanalizacji w Broczy-
nie i Trzcińcu nigdy nie będzie, a działki przy Pławieńskiej zarosną
drzewami. Rezygnacja z dofinansowań w wysokości 4 120 500 zł jest
prawdziwym sabotażem. Obiecywał pan M. Naruszewicz podczas
kampanii wyborczej ściągnięcie inwestorów, nawet z Ameryki. Teraz
zdecydował, że potencjalni inwestorzy na pewno do Gminy nie przyj-
dą – bo do czego? Na gołe pola? Głosujący na pana Marcina zostali
oszukani. Ja też, bo w drugiej turze dałem się nabrać na piękne słówka.
Rada Miejska, a przez to mieszkańcy Czaplinka, zostali total-
nie zlekceważeni – tak się kończy tolerowanie dotychczasowych wy-
bryków pana M. Naruszewicza.
W kwestii Kontraktu rok 2019 przez Burmistrza został zmarno-
wany. Jeśli tak będą wyglądały następne lata, to kto posprząta tę staj-
nię Augiasza w 2023 r.?
Adam Kośmider
4 <><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><>
Lech Czaplinek – podsumowanie rundy jesiennej sezonu 2019/2020
nia 7 grudnia 2019 r. na hali widowiskowo-sportowej w Cza-
plinku odbyła się uroczysta gala Ludowego Klubu Sportowe-
go "Lech" Czaplinek, na której podsumowano jesienną rundę
rozgrywkową sezonu 2019/2020 w wykonaniu wszystkich drużyn Lecha biorą-
cych udział w rozgrywkach Zachodniopomorskiego oraz
Koszalińskiego Związku Piłki Nożnej.
W pierwszej części gali drużyny Lecha, tj. senio-
rzy, juniorzy starsi oraz trampkarze rozegrały między sobą
halowy turniej piłkarski. Po nim Zarząd Klubu w osobie
prezesa Wojciecha Paulińskiego podziękował wszystkim
sponsorom, do grona których należą panowie: Ireneusz
Gacki, Maciej Wójcik, Leszek Łodziato, Jarosław Bojdo,
Adrian Hrybowicz, Cezary Czech, Krzysztof Kusa, Miro-
sław Kusa, Bernard Bubacz, Tomasz Suska i wielu innych, władzom Gminy
Czaplinek w osobie Zastępcy Burmistrza Małgorzaty Fedorowiat-Nowackiej
oraz osobom związanym z Klubem za dobrą i owocną współpracę, wręczając
okolicznościowe statuetki oraz upominki.
W ostatniej części uroczystości trenerzy poszczególnych drużyn Lecha
omówili sytuację w swoich zespołach w rozgrywkach ligowych, dziękując za-
wodnikom za zaangażowanie oraz ich wkład w wyniki, wyróżniając i nagradza-
jąc najlepszych piłkarzy.
Poniżej przedstawiono podsumowanie występów wszystkich drużyn
Lecha Czaplinek w rundzie jesiennej sezonu 2019/2020.
TRAMPKARZE
Kadra drużyny trampkarzy prowadzonej przez pana Jakuba Łacnego występu-
jącej w sezonie 2019/2020 w rozgrywkach koszalińskiej Grupy 1 C1 Tramp-
karz prezentuje się następująco:
- bramkarz: Jakub Szczygieł;
- obrońcy: Daria Bernat, Damian Duszyński, Jan Kaczmarek, Maksymilian
Tynny, Szymon Rogowski, Jakub Skibiński, Maksymilian Przytuła;
- pomocnicy: Szymon Chudy, Marcel Drożdż, Jeremiasz Romanowicz, Filip
Smuga, Dawid Okulewicz, Oliwier Guba, Dawid Garczarek;
- napastnicy: Michał Skrzypa, Mateusz Skonieczny, Mateusz Baranowski.
Po rundzie jesiennej drużyna zajmuje 1. miejsce w tabeli z dorobkiem
28 pkt, bilansem 9 zwycięstw, 1 remisu oraz 1 porażki oraz stosunkiem bramek
42:18. Wyniki zespołu przedstawiają się następująco:
1. kolejka - 23.11.2019 MUKS Orzeł 2010 Wałcz – Lech Czaplinek 2:4
2. kolejka - 15.09.2019 Lech Czaplinek – Mirstal Mirosławiec 6:1
3. kolejka - 21.09.2019 Redłovia Redło – Lech Czaplinek 1:3
4. kolejka - 29.09.2019 Lech Czaplinek – Junior Kalisz Pomorski 3:3
5. kolejka - 05.10.2019 Pogoń Połczyn Zdrój – Lech Czaplinek 0:3
(walkower)
6. kolejka - 13.10.2019 Lech Czaplinek – Błonie Barwice 2:3
7. kolejka - 20.10.2019 Pionier 95 Borne Sulinowo – Lech Czaplinek 0:6
8. kolejka - 27.10.2019 Lech Czaplinek – AP Technik Świdwin 3:2
9. kolejka - 30.10.2019
Orzeł Wałcz – Lech
Czaplinek 1:4
10. kolejka - del i Jacek Borowski – działacze.
08.11.2019 Lech Cza-
plinek – AP Drawsko
Pomorskie 6:4
11. kolejka - 1. kolejka - 10.08.2019 Lech Czaplinek – Orzeł Wałcz 0:0
04.11.2019 Olimp
Złocieniec – Lech
Czaplinek 1:2
Kurier Czaplinecki - Styczeń 2020
Klasyfikacja strzelców w drużynie trampkarzy na półmetku sezonu 2019/2020
przedstawia się następująco:
- Mateusz Baranowski – 11 bramek;
- Oliwier Guba – 7 bramek;
- Jeremiasz Romanowicz – 6 bramek;
- Michał Skrzypa – 5 bramek;
- Maksymilian Przytuła – 3 bramki;
- Mateusz Skonieczny – 2 bramki;
- Jan Kaczmarek, Jakub Skibiński, Damian Duszyński, Filip Smuga, Marcel
Drożdż – 1 bramka.
JUNIORZY STARSI
Kadra drużyny juniorów starszych (rocznik 2001-2005) prowadzonej przez
pana Jacka Stawskiego występującej w sezonie 2019/2020 w rozgrywkach
koszalińskiej II klasy juniorów grupa 1 przedstawia się następująco:
- bramkarze: Paweł Szóstak, Łukasz Urkiel;
- obrońcy: Adam Groździej, Jakub Kłoss, Michał Olejniczak, Wojciech Sekrecki;
- pomocnicy: Albert Cylkowski, Jakub Hildebrandt, Maksym Kunert, Szymon
Makuch, Konrad Półtoraczyk, Kacper Świerczyński, Igor Szafarz, Hubert Wą-
woźniak;
- napastnicy: Kacper Gortych, Szymon Szymaniak, Gracjan Ziemniak.
Po rundzie jesiennej drużyna zajmuje 5. miejsce w tabeli z dorobkiem
14 pkt, bilansem 4 zwycięstw, 2 remisów i 3 porażek oraz stosunkiem bramek
25:16. Wyniki zespołu prezentują się następująco:
1. kolejka - 09.11.2019 Santos Kłębowiec – Lech Czaplinek 1:9
2. kolejka - 15.09.2019 Lech Czaplinek – Pogoń Połczyn Zdrój 0:3
3. kolejka - 21.09.2019 Olimp Złocieniec – Lech Czaplinek 1:1
4. kolejka - 28.09.2019MUKS Orzeł 2010 Wałcz – Lech Czaplinek 0:3
(walkower)
5. kolejka - 06.10.2019 Lech Czaplinek – Korona Człopa 5:0
6. kolejka - 12.10.2019 GLZS Zawisza Grzmiąca – Lech Czaplinek 3:1
7. kolejka - 17.11.2019 Lech Czaplinek – Wspólni Różewo 1:4
8. kolejka - 26.10.2019 Wiarus Żółtnica – Lech Czaplinek 2:2
9. kolejka - 03.11.2019 Lech Czaplinek – Spójnia Świdwin 3:2
Na półmetku rozgrywek sezonu 2019/2020 klasyfikacja strzelców dru-
żyny juniorskiej Lecha wygląda następująco:
- Igor Szafarz – 9 bramek;
- Szymon Szymaniak – 5 bramek;
- Gracjan Ziemniak – 4 bramki;
- Jakub Hildebrandt – 2 bramki;
- Jakub Kłoss, Kacper Gortych – 1 bramka.
SENIORZY
Kadra drużyny seniorskiej występującej w sezonie 2019/2020 w rozgrywkach
IV ligi zachodniopomorskiej przedstawia się następująco:
- bramkarze: Jarosław Handel, Łukasz Urkiel;
- obrońcy: Kamil Sobol, Maciej Czarnecki, Jakub Witczak, Bartłomiej Woź-
niak, Paweł Kibitlewski, Michał Gruszka, Kacper Lutyński;
- pomocnicy: Sławomir Bakiewicz, Jan Pawlak, Damian Gałosz, Patryk Ko-
walczyk, Marcin Resiak, Piotr Kibitlewski, Igor Bany, Mateusz Pawłowski,
Mateusz Hamer, Bartłomiej Babiak, Dawid Sobol;
- napastnicy: Tomasz Tomczak, Maciej Maciejewski, Tomasz Małłek.
W skład sztabu zespołu wchodzą: Piotr Kibitlewski – trener, Kamil
Lutyński – asystent trenera, Zbigniew Florczak – kierownik oraz Ryszard Han-
Po rundzie jesiennej drużyna Lecha zajmuje 15. miejsce w tabeli
z dorobkiem 17 pkt, bilansem 4 zwycięstw, 5 remisów oraz 8 porażek oraz
stosunkiem bramek 18:25. Wyniki zespołu prezentują się następująco:
2. kolejka - 17.08.2019 Lech Czaplinek – Olimp Gościno 1:2
3. kolejka - 24.08.2019 Ina Goleniów – Lech Czaplinek 0:1
4. kolejka - 28.08.2019 Lech Czaplinek – Flota Świnoujście 0:1
Kurier Czaplinecki - Styczeń 2020 <><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><> 5

Klasyfikacja strzelców w drużynie seniorów Lecha Czaplinek na pół-

5. kolejka - 01.09.2019 Iskierka Szczecin – Lech Czaplinek 1:3
6. kolejka - 07.09.2019 Lech Czaplinek – Hutnik Szczecin 0:0
7. kolejka - 14.09.2019 Sparta Węgorzyno – Lech Czaplinek 4:4
8. kolejka - 22.09.2019 Lech Czaplinek – Darłovia Darłowo 1:0
9. kolejka - 28.09.2019 Leśnik Manowo – Lech Czaplinek 4:1
10. kolejka - 05.10.2019 Lech Czaplinek – MKP Szczecinek 0:2
11. kolejka - 12.10.2019 Rasel Dygowo – Lech Czaplinek 2:0
12. kolejka - 19.10.2019 Lech Czaplinek – Sokół Karlino 2:1
13. kolejka - 26.10.2019 Błękitni II Stargard – Lech Czaplinek 1:1
14. kolejka - 02.11.2019 Lech Czaplinek – Kluczevia Stargard 3:3
15. kolejka - 09.11.2019 Vineta Wolin – Lech Czaplinek 1:0
16. kolejka - 16.11.2019 Lech Czaplinek – Gryf Kamień Pomorski 0:1
17. kolejka - 23.11.2019 Intermarche Rega Trzebiatów – Lech Czaplinek 2:1
metku rozgrywek IV ligi przedstawia się następująco:
- Maciej Maciejewski – 6 bramek;
- Tomasz Tomczak – 3 bramki;
- Bartłomiej Babiak, Marcin Resiak – 2 bramki;
- Bartłomiej Woźniak, Dawid Sobol, Igor Bany, Kamil Sobol, Tomasz Mallek –
1 bramka.
Ponadto zespół rozegrał mecz w ramach 4. rundy rozgrywek Pucharu Polski
ZZPN – oddział Koszalin z Mirstalem Mirosławiec, w którym odniosła zwycię-
stwo 6:0, a bramki w tym spotkaniu zdobywali: Dawid Sobol – 3, Patryk Ko-
walczyk – 2 , Sławomir Bakiewicz – 1. W kolejnej rundzie rozgrywek pucharo-
wych drużyna Lecha zmierzy się 29 lutego 2020 r. z zespołem Sokoła Karlino.
Gratulujemy wyników wszystkim naszym zespołom i życzymy jeszcze
lepszych w rundzie wiosennej sezonu 2019/2020! Jednocześnie zapraszamy
wszystkich naszych kibiców oraz sympatyków do śledzenia oficjalnego profilu
Lecha Czaplinek na portalu Facebook: https://www.facebook.com/
LechCzaplinekk/?ref=bookmarks.
Znajdują się na nim m.in. zapowiedzi, fotorelacje z meczów oraz skróty ze
wszystkich meczów ligowych drużyny seniorskiej w sezonie 2019/2020. Infor-
mujemy również, że mecze Lecha Czaplinek do obejrzenia w całości znajdują
się na stronie http://tv.zzpn.pl/.
Ze sportowym pozdrowieniem
Łukasz Smoleński, członek LKS Lech Czaplinek

Święto Trzech Króli Trzech Króli była tak silna, że postanowiono niczego nie zmieniać.
Według Ewangelii św. Mateusza magowie przekazali Jezusowi złoto,
kadzidło i mirrę. War-
zień Trzech Króli to jedno z największych świąt kościelnych. tość i użyteczność złota i
W pierwszych wiekach chrześcijaństwa, właśnie w dniu 6 stycz- kadzidła jest znana.
nia świętowano Boże Narodzenie jako wielkie święto Objawienia, Mirra natomiast to su-
po grecku zwane Epifaneją, a obchodzone na pamiątkę hołdu, jaki Trzej Królo- szona żywica. Jej głów-
wie – Trzej Mędrcy ze Wschodu: z Indii, Persji i Arabii – ną zaletą jest aromat.
Kacper, Melchior i Baltazar – złożyli dzieciątku Jezus. Najczęściej była stoso-
Dopiero w V w. wprowadzono do liturgii dwie odrębne uro- wana w postaci maści
czystości: Boże Narodzenie – 25 grudnia i Święto Trzech do balsamowania zmar-
Króli – 6 stycznia. W tradycji wschodniej uroczystość ta nazy- łych. Wartością prze-
wana jest Epifanią, czyli objawieniem się Boga człowiekowi wyższała nawet złoto.
w Jezusie Chrystusie. Obok Bożego Narodzenia i Zmar- Teolodzy jednak
twychwstania Pańskiego jest to najstarsze i najbardziej uro- widzą w darach coś
czyste święto obchodzone w Kościele powszechnym, z któ- więcej niż wartość mate-
rym związany jest Orszak Trzech Króli. Ten religijny pochód nawiązuje do wy- rialną. Kryje się w nich głęboka symbolika powiązana z postacią Jezusa: złoto
darzeń, kiedy to Mędrcy ze Wschodu przybyli, aby powitać Jezusa Chrystusa. ma symbolizować jego królewskie pochodzenie, kadzidło – używane do wybra-
Jeśli do tematu Trzech Króli podejdziemy przez pryzmat sztuki i zapi- nych obrzędów religijnych – boską naturę, mirra zaś stanowiła przepowiednię
sów religijnych, to okaże się, że tylko w jednej z czterech Ewangelii mówi się o jego śmierci.
adoracji Trzech Króli. Nie wchodząc w szczegóły, św. Mateusz wspomina mi- W Kościele katolickim święto Trzech Króli obchodzone jest 6 stycznia,
mochodem, o magach, którzy kierowani gwiazdą przyszli ofiarować Jezusowi natomiast w Kościele prawosławnym 19 stycznia (tj. 6 stycznia wg prawosław-
złoto, kadzidło i mirrę. Przy czym nie wymienia ich imion, nie opisuje ich wy- nej liturgii posługującej się kalendarzem juliańskim, który to dzień wypada 19
glądu, nie wspomina o ich rasie ani wieku. Nie podaje nawet, ilu ich było. Odpo- stycznia w kalendarzu gregoriańskim).
wiedzi na te pytania trzeba szukać w legendach i apokryfach. Poważną pracę w W wielu miastach w Polsce dzień Objawienia Pańskiego świętowany
tym zakresie wykonała historyczka Clara Gonzales Freyre. Posłużmy się zatem jest przez Orszak Trzech Króli:
dziełami sztuki, aby prześledzić jaką metamorfozę przeszli podróżnicy do Betle- uliczne jasełka, połączone ze
jem, by stać się królami reprezentującymi trzy ludzkie rasy. wspólnym kolędowaniem
Początkowo byli oni tylko czarnoksiężnikami, magami. Najprawdopo- rodziców i dzieci. Przekaz i
dobniej znali astrologię. Królami zostali nazwani w „Adversus Marcionem” forma Orszaku są na tyle atrak-
Tertuliana, ojca Kościoła z II i III w. Łaciński teolog z Afryki Północnej chciał w cyjne, że na orszakowej mapie
ten sposób odejść od wiązania chrześcijaństwa z magią i czarami. Odtąd przyby- przybywa co roku około 100
sze, którzy odwiedzili nowo narodzonego Jezusa, zaczęli być pokazywani w nowych miejscowości. Koro-
koronie, a nie w czapce frygijskiej, nawiązującej do ich orientalnego pochodzenia. wód dużą popularnością cieszy
Ilu magów przybyło do Dzieciątka? Na malowidłach w katakumbach się również poza granicami
rzymskich pojawia się ich dwóch, trzech lub czterech. W niektórych regionach Polski. W 2020 r. odbył się w
Syrii i Armenii wierzono, że mogło ich być dwunastu, tak jak dwunastu aposto- wielu znaczących miejscowo-
łów i dwanaście plemion Izraela. Ostatecznie stanęło na trzech, skoro przyniesio- ściach na różnych kontynen-
no trzy dary. Liczba trzy była niezwykle ważna dla chrześcijan – jako aluzja do tach, m.in. w Chicago w USA, w Kibeho w Rwandzie, Burhynia w Kongo, w
Trójcy Świętej. Jednak ciągle nieznane były imiona przybyszów. Po raz pierw- Quito w Ekwadorze, w Esseng w Kamerunie, Lusace w Zambii, Santa Clara na
szy można było je poznać w VI w., na mozaikach w kościele we włoskiej Rav- Kubie, Yumbe w Ugandzie i Mbaikoro w Czadzie.
ennie. Trzej mędrcy idą w procesji z darami, Kacper jako pierwszy, za nim Mel- Święto Trzech Króli to przede wszystkim uroczystość kościelna, pod-
chior i Baltazar. Wszyscy są biali, różnią się wiekiem. Nad nimi widnieją ich czas której święci się kawałki kredy i mirrę – zioła zmieszane z żywicą. Osoby
imiona. Około XIV w. chrześcijaństwo stawało się coraz powszechniejsze, po- pobożne po powrocie z kościoła piszą święconą kredą, na drzwiach swoich
stanowiono wówczas, że mędrcy mają reprezentować trzy znane wtedy konty- mieszkań: K+M+B (Kacper, Melchior, Baltazar). Inna wersja zapisu to
nenty: Melchior – Europę, Kacper – Azję, a Baltazar – Afrykę. Odkrycie Nowe- C+M+B, co oznacza „Christus Mansionem Benedictat” („Chryste, pobłogosław
go Świata sprawiło, że w zasadzie należałoby dołączyć czwartego króla, aby temu domowi” lub „Niech Chrystus błogosławi temu domowi”).
reprezentowali całą ludzkość. Nigdy jednak do tego nie doszło. Symbolika Opracował: Brunon Bronk
6 <><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><> Kurier Czaplinecki - Styczeń 2020

Struktura przestrzenna miast ze średniowiecznym rodowodem

szystkie cztery miasta powiatu drawskiego powstały w średnio- dawnych granic miasta powstawały ulice, które utrwaliły w tkance miejskiej
wieczu. Każde z nich narodziło się w nieco innych okoliczno- zarys tych granic. Po trzecie, na obszarze wyznaczonym przez średniowieczne
ściach, ale w tym samym stosunkowo krótkim okresie obejmującym granice miasta z reguły przetrwał charakterystyczny dla średniowiecza układ
koniec XIII i początek XIV w. Spójrzmy na daty powstania tych miast: Drawsko ulic, tworząc zespół architektoniczny wyróżniający się w czytelny sposób
Pomorskie - 1297, Kalisz Pomorski – 1303, Złocieniec – 1333, Czaplinek – w strukturze przestrzennej miast ze średniowiecznym rodowodem. Po czwarte,
między 1290 a 1334. w niektórych miastach zachowały się relikty dawnych obwarowań miejskich.
W ciągu zaledwie kilkudziesięciu lat powstały na naszym terenie czte- c) Siatka ulic z czworobokami zabudowy,
ry miasta i mimo że od tamtego czasu minęło siedem stuleci, liczba miast nie Efektem ograniczonej przestrzeni średniowiecznych miast była - i często
uległa zmianie. Świadczy to o wyjątkowym charakterze procesów osadniczych, nadal jest - zwarta i ciasna
zachodzących w tamtym okresie na ziemi drawskiej. zabudowa zespołów staro-
W strukturze miejskich. Wytyczona
przestrzennej wszyst- w średniowieczu siatka ulic
kich czterech miast dzieliła tę zabudowę na cha-
powiatu drawskiego rakterystyczne czworoboki.
można zaobserwować Wyraźną regularność wyty-
szereg elementów czonej w średniowieczu
rozplanowania prze- siatki ulic – przecinających
strzennego, charakte- się przeważnie pod kątem
rystycznych dla miast prostym lub pod kątem zbli-
ze średniowiecznym żonym do prostego - zakłó-
rodowodem. Mimo cały nieraz warunki topogra-
upływu kilku wie- ficzne, bądź zastane przy
ków, w miastach tych lokacji miasta drogi przeci-
przetrwało tak wiele nających obszar, na którym
reliktów średnio- 1. Plan Drawska Pomorskiego z 1724 r. powstawało miasto. Jak 3. Fragment mapy katastralnej Kalisza
wiecznego układu wykazują przykłady wielu Pomorskiego z 1918 r.
urbanistycznego, że wciąż decydują one o ogólnym kształcie śródmieścia każde- miast, podstawowe elementy
go z tych miast. średniowiecznego układu ulic zwykle pozostawały zachowane nawet w przy-
Do typowych elementów struktury przestrzennej miast ze średniowiecz- padku wyburzenia zabudowy.
nym rodowodem zaliczamy: d) Czworokątne rynki wkomponowane w siatkę ulic.
a) Charakterystyczne powiązanie struktury miejskiej z ukształtowaniem terenu. Charakterystycznym elementem rozplanowania średniowiecznych miast
Średniowieczne miasta zakładane były z reguły w miejscach posiadają- były place targowe - najczęściej prostokątne. Należały one do głównych elemen-
cych naturalne walory obronne wynikające z ukształtowania terenu. Obronność tów kompozycyjnych w strukturze dawnych miast. Staromiejskie rynki wpisane
średniowiecznych miast, wynikała najczęściej nie tylko z ewentualnych fortyfi- były w średniowieczną siatkę ulic w sposób wynikający z pełnienia przez te
kacji w postaci murów obronnych i fos, ale także z wykorzystania naturalnych rynki nie tylko funkcji handlowych, lecz także szeregu innych funkcji, takich jak
form rzeźby terenu takich jak np. strome zbocza, doliny rzeczne, jeziora czy tere- np. funkcja centralnego placu miejskiego otoczonego ważnymi dla miasta obiek-
ny bagniste. Z tego powodu średniowieczne miasta są wyraźnie powiązane tami, czy też funkcja węzła komunikacyjnego. Staromiejskie rynki są przeważ-
z miejscowym układem topograficznym. Naturalne przeszkody terenowe bro- nie wkomponowane w siatkę ulic w taki sposób, że ulice wiodące do rynku
niące w przeszłości dostępu do miast również dziś w dużym stopniu decydują łączą się z nim w jego narożnikach i prowadzą wzdłuż rynkowych pierzei.
o ich krajobrazie. Jedynie tereny bagniste bądź płytkie akweny nie zawsze prze- e) Główne osie miejskie wyznaczone przez przebieg dawnych szlaków komuni-
trwały do dzisiejszych czasów, głównie z powodu przeprowadzonych prac mają- kacyjnych.
cych na celu osuszenie podmiejskich terenów dla celów rolniczych lub pod zabudowę. Trasy dawnych szlaków komunikacyjnych po przekroczeniu bram miej-
b) Możliwość prześledzenia dawnych granic miasta, skich stawały się ważnymi elementami sieci ulicznej. Bardzo często miały cha-
Kilka przyczyn składa się na to, że prześledzenie średniowiecznych gra- rakter głównych ulic
nic miast jest zwykle możliwe również obecnie. Po pierwsze, średniowieczne i biegły zwykle przez
miasta były z reguły wkomponowane w naturalne formy rzeźby terenu, ograni- rynek. Średniowieczny
czające w sposób wyraźny zasięg zabudowy miejskiej. Po drugie, często wzdłuż rynek często usytuowany
był w strukturze miejskiej
w taki sposób, że przejeż-
dżając przez miasto, trze-
ba było przejechać przez
rynek. Główne trasy prze-
lotowe prowadzące przez
miasto do dziś mają cha-
rakter wyraźnych osi
utrwalonych w sposób
trwały w strukturze miej-
4. Struktura przestrzenna Złocieńca w XIV i XV w. wg skiej. Gdy zabudowa
planu sporządzonego przez miejskiego majstra budowla- miast zaczęła wykraczać
nego Prütza i umieszczonego w książce Paula von Nies- poza średniowieczne
sena „Beträge zur Geschichte der Stadt Falkenburg” granice, rozwój prze-
wydanej w 1933 r. z okazji 600-lecia nadania Złocieńco- strzenny miast następo-
wi praw miejskich. wał z reguły w kierun-
kach wyznaczonych przez szlaki komunikacyjne przecinające miasto. W prakty-
ce oznaczało to rozwój przedmieść wzdłuż dróg wylotowych, przez co osie wy-
znaczone przez szlaki przecinające miasto stawały się jeszcze bardziej czytelne
w strukturze miejskiej.
Załączone ilustracje prezentują rozplanowanie przestrzenne zespołów
staromiejskich czterech miast powiatu drawskiego. Na planie każdego z tych
miast możemy zaobserwować opisane w artykule elementy struktury przestrzen-
nej, charakterystyczne dla miast powstałych w średniowieczu.
2. Fragment planu Czaplinka z końca lat 30-tych XX w. Zbigniew Januszaniec
Kurier Czaplinecki - Styczeń 2020 <><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><>
Wieści z sesji i Ratusza
ok temu budżet przygotowany jeszcze przeze mnie, na
grudniowej sesji w 2018 r. nie został przyjęty przez RM
stosunkiem głosów 6 za, 6 przeciw, 1 wstrzymujący się,
1 nieobecny, 1 mandat jeszcze nie był obsadzony. Przeciw byli głów-
nie radni Klubu „Lepszy Czaplinek”, którym przede wszystkim nie
odpowiadał projekt przewidujący deficyt budżetowy. Po niewielkich
kosmetycznych zmianach, przy niezmienionym deficycie budżet został
przyjęty bez głosów przeciwnych na sesji styczniowej 2019 r. Pisałem
o tym w Kurierze Nr 150.
30 grudnia ub.r. odbyła się XVI Sesja budżetowa Rady Miej-
skiej. Tym razem projekt budżetu przygotowany już jako autorski
przez obecnego Burmistrza został odrzucony prawie jednogłośnie. Za
przyjęciem budżetu był jedynie radny Zdzisław Łomaszewicz. W hi-
storii Gminy nie było przypadku takiej jednomyślności. Radni zgodnie
uznali projekt za knota, chociaż tak go ocenili z różnych powodów
i z różnych pozycji.
Obserwując proces konstruowania budżetu, zaangażowanie
urzędników i samego Burmistrza należało się spodziewać takiego fina-
łu. Jeśli Burmistrz bawi się telefonem i potem wychodzi podczas obrad
komisji RM rozpatrującej projekt budżetu, oświadczając iż ma ważne
spotkanie, a później okazuje się, że w tym czasie trenował śpiew, to
można mówić o wybitnie lekceważącym stosunku wobec Radnych
i wobec budżetu. Na takie potraktowanie propozycji budżetowej Bur-
mistrza złożyło się wiele składowych, m.in.:
- przeszacowanie dochodów, zwłaszcza w oparciu o dość niepewny
zwrot podatku VAT i sprzedaż mienia. Nie jest oczywistym, czy poda-
tek VAT za oczyszczalnię ścieków w wysokości ok. 2,4 mln zł odzy-
skamy w tym roku w całości;
- zaplanowanie wykonania kilku inwestycji za niedorzeczne kwoty.
Jeśli świadomie planuje się inwestycje, których nie będzie można zrea-
lizować, to jest to oszustwo!
- brak w projekcie budżetu kilku istotnych inwestycji, o które zabiegali
niektórzy Radni;
- brak zgody większości Radnych na kolejną emisję obligacji, powodu-
jących zwiększanie długu publicznego;
- brak pewności co do realizacji budżetu obywatelskiego;
- rezygnacja z zadań uzbrojenia stref inwestycyjnych na lotnisku Bro-
czyno i przy ul. Pławieńskiej.
Ogólnie, najważniejszy projekt roku został przygotowany jako budżet
przetrwania. Nam potrzebne są budżety prorozwojowe – tylko komu,
i czy wszystkim na tym zależy?
W komentarzach sesyjnych Burmistrz pouczał o „ekonomii”.
Kontraktu nie będziemy realizować, bo rosną koszty inwestycji (nie
przesuwamy terminu inwestycji, tylko w ogóle rezygnujemy!). Dalsza
budowa drogi pieszo-rowerowej w ul. Nadbrzeże Drawskie to zbytek.
Budowa ul. Jarzębinowej to zachcianka. Strzelnica na lotnisku to za-
bawka. A w ogóle mizerii budżetowej winien jest rząd i A.K., który
podburza opinię publiczną. I czekamy na protokół z kontroli RIO
w Urzędzie (jest to kontrola rutynowa, prowadzona co 4 lata).
Cały czas Burmistrz podkreśla podczas swoich wywodów, że jest dla
mieszkańców, ale jednocześnie rezygnuje z zadań takich, które właśnie
mieszkańcom mają służyć, jak: ul. Jarzębinowa, świetlica w Byszko-
wie (wg radnego S. Pastuszka, wydatek na świetlicę to fundusze stra-
cone!), ścieżka pieszo-rowerowa, strzelnica itp. To wobec tego trzeba
zapytać: kto mieszka na Oś. Wiejska i w Byszkowie, kto ma spacero-
wać nad jeziorem, kto strzela – UFO czy nasi mieszkańcy? Używanie
przez Burmistrza wobec istotnych dla ludzi przedsięwzięć takich okre-
śleń jak: zachcianka, zbytek czy zabawka jest oczywistym lekceważe-
niem ich potrzeb. A już straszenie audytorium Kośmidrem i określanie
Kośmidra inicjałem A.K., bo pewnie to on stoi za odrzuceniem budże-
tu, zakrawa na kabaret. Mniej śmiesznie wyjdzie, jeśli po kontroli
CzOK-u przez RIO trzeba będzie pisać o niedawnym dyrektorze jako M.N.
Dla prasy Burmistrz filozoficznie stwierdził, że to nie był
budżet Naruszewicza, tylko budżet Czaplinka. Zapomniał jeno, iż pro-
jekt ustawowo przygotowuje organ wykonawczy, a dopiero Rada
w głosowaniu ocenia, czy jest to budżet rzeczywiście dla Czaplinka,
czy też do wyrzucenia do kosza. Ten budżet pokazał, że pan M. Naru-
szewicz przystępując da walki wyborczej o fotel burmistrza nie miał
(co sam potwierdził) i nadal nie ma programu wyborczego ani wizji
rozwoju gminy Czaplinek. W tej sytuacji Radni mieli tylko jedno wyj-
ście – projekt odrzucić. 30 stycznia odbędzie się kolejne głosowanie nad
innym, może lepszym projektem budżetu, i o tym w następnym Kurierze.
7
Oprócz uchwały budżetowej nie podjęto jeszcze kilku innych
uchwał autorstwa pana Burmistrza, przy których już nie było jedno-
myślności.
Kiedy w 2017 r. regulowaliśmy zasady funkcjonowania cmen-
tarzy wiejskich (Kurier Czaplinecki Nr 124 z grudnia 2017 r.) uchwałą
RM cmentarze te przeszły pod zarząd ZGK. Umówiliśmy się wtedy –
rozwiązanie takie zaakceptowali ówcześni Radni, prezes ZGK, sołtysi
i mieszkańcy terenów wiejskich podczas przeprowadzonych konsulta-
cji społecznych – że stawki opłat cmentarnych na wsi będą o połowę
mniejsze niż w mieście. Zawarłem wówczas z obywatelami dżentel-
meńską umowę, że dopóki będę Burmistrzem, stawki opłat na cmenta-
rzach wiejskich nie zmienią się. Potwierdzono to na III Sesji RM
28.12.18 r. Teraz Burmistrz postanowił zerwać umowę społeczną,
jaką ja zawarłem z mieszkańcami wsi, i zaproponował uchwałę wpro-
wadzającą znaczące podwyżki. Ale na radykalne zwiększenie opłat
nie zgodzili się, głosując przeciw uchwale: M. Bernat, M. Czerniaw-
ski, K. Kryczka, A. Kucharczyk, T. Marciniak, S. Matułojć, W Mie-
rzejewski i M. Olejniczak. Za podniesieniem opłat byli: Z. Łomasze-
wicz, A. Minkiewicz, S. Pastuszek, E. Sobczak i W. Wojtowicz.
Wstrzymali się od głosu: G. Gabryś i A. Ławrukiewicz. Jak widać nie
wszyscy Radni są zdania, iż słowa trzeba dotrzymywać. Dobrą ilustra-
cją do tej sytuacji, i nie tylko do tej, jest załączony humor autorstwa
A. Mleczki.
Następna uchwała dotyczyła podwyżki opłat za ścieki komu-
nalne odprowadzane do oczyszczalni. Burmistrz zaproponował nową,
wyższą cenę 12,59 zł/m3 netto. Za taką stawką opowiedzieli się:
Z. Łomaszewicz i S. Pastuszek. Pozostałych 13 radnych było przeciw.
Kolejna uchwała miała m.in. wprowadzić nowe, wyższe stawki
za opróżnianie szamb. Proponowana przez Burmistrza stawka to 23,40
zł/m3 netto. Za podwyżką byli: Z. Łomaszewicz i S. Pastuszek.
Wstrzymali się od głosu: A. Kucharczyk i S. Matułojć. Przeciw pod-
wyżkom byli: M. Bernat, M. Czerniawski, G. Gabryś, K. Kryczka,
A. Ławrukiewicz, T. Marciniak, W. Mierzejewski, A. Minkiewicz,
M. Olejniczak, E. Sobczak i W. Wojtowicz.
Zaproponował także pan Burmistrz nowe, wysokie stawki za
odbiór osadów z przydomowych oczyszczalni ścieków – 88,13 zł/m3
netto. O utrzymanie dotychczasowych stawek na poziomie opłat jak
za ścieki z szamba walczył od dłuższego czasu pan Krzysztof Markie-
wicz z Żelisławia. Większość Radnych nie podzieliła argumentacji
Burmistrza i 14 głosami uchwałę odrzucono. Za większymi opłatami,
jako jedyny, był natomiast radny Z. Łomaszewicz.
Tak Burmistrz dba o interesy mieszkańców, że radni muszą
odrzucać podwyżki serwowane bez umiaru przez Włodarza. Czas już
na serio i odpowiedzialnie zająć się sprawami Gminy i jej mieszkańców.
Podczas sesji sołtys Grzegorz Kotłowski dziękował wszystkim
za drogę do plaży. Zapomniano tylko zaznaczyć, że o tę drogę zabie-
gał od lat poprzedni sołtys Sikor i radny Zdzisław Łomaszewicz. Zo-
stała ona umieszczona w budżecie na 2019 r. przez poprzednią ekipę,
a zasługi obecnej są takie, że nie zrezygnowała z tego zadania. Ale
dobrze jest się ogrzać w cudzym cieple.
Kolejny raz postawił Burmistrz Radnych pod ścianą w związku
z budową drogi Prosinko – Stare Gonne. Znowu Radni muszą podej-
mować decyzję nie mając pełnej jasności co do jej zasadności. Burmi-
strzowi ciągle się wydaje, że jak zasygnalizuje problem, to wszyscy
muszą się z Jego decyzją zgadzać. To zjawisko wymaga szerszego naświetlenia.
Adam Kośmider (A.K.)
8 <><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><>
Rynek pracy 2020
le osób w wieku produkcyjnym jest nieaktywnych zawodowo,
które nie pracują i nawet nie szukają pracy? Albo pracują nielegal-
nie i uważają, że im to bardziej się opłaca, niż gdyby rozpoczęli
pracę w oparciu o umowę? Nie ma oficjalnych danych odnośnie pracy „na czar-
no”. Szacuje się natomiast nieoficjalnie, że nawet co 4.
zarejestrowany w Urzędzie Pracy pracuje bez umowy.
Nie ma on odprowadzanych składek, a w razie wypadku
lub błędów i szkód popełnionych przez nielegalnego pra-
cownika, rodzą się poważne problemy zarówno dla pra-
cownika, jak i dla pracodawcy.
Kolejna część bezrobotnych nie pracuje, ponieważ utrzy-
muje się z zasiłków i innych świadczeń. O ile otrzymywa-
nie zasiłku dla uprawnionych bezrobotnych jest czasowe,
o tyle wybrani klienci korzystający ze wsparcia opieki
społecznej przez długie lata mogą je otrzymywać, jeśli spełniają kryteria. W wy-
branych ośrodkach pomocy społecznej i ośrodkach pomocy rodzinie w kraju
pracownicy socjalni przyznają wprost: są podopieczni, którzy od ćwierć wieku
żyją jedynie z tego, co im gmina lub państwo przyznają. Istnieją zasiłki celowe
(np. na zakup żywności, lekarstw, opału), zasiłki okresowe, „500 plus" i pozosta-
łe świadczenia. Zdarza się – i takie sytuacje nie należą do wyjątków – że benefi-
cjenci, którzy nigdy nie skalali się pracą zawodową, żyją na wyższym poziomie
finansowym, niż ci zatrudnieni na pełnych etatach, pracujący za najniższą krajo-
wą. Taki stan rzeczy bulwersuje tych drugich - pracujących, lecz utwierdza
w przekonaniu tych pierwszych, że pozostawanie na bezrobociu im się opłaca.
Źle się stało, że państwo stworzyło taki system dopłat i osłon socjalnych, że coraz
więcej rodzin zrezygnowało z pracy i zajmuje się wyłącznie egzekwowaniem
swoich praw i przywilejów. Pracujący i osiągający jakieś dochody zwykły oby-
watel nie ma dostępu do dobrodziejstw socjalnych, bo na drodze stoi właśnie ten
mały przychód.
Na pewno nie można tego uogólniać, gdyż jest też znaczna część osób,
które wymagają wsparcia, gdyż opiekują się członkami rodziny: niepełnospraw-
nymi, schorowanymi, czy też dziećmi, a nie mogą powierzyć opieki innym oso-
bom, bądź instytucjom. Osoby dotknięte chorobą alkoholową też mieszczą się
w tym przedziale! Należałoby więc usunąć przyczynę pierwotną i dążyć do roz-
wiązań systemowych, w celu stworzenia bazy opieki dla tych osób.
Jednostka samorządu realizuje wydatki bieżące i inwestycje, dzięki
uzyskiwanym dochodom. Ma na to wpływ również liczba zatrudnionych osób,
ponieważ od tego zależy wskaźnik dochodów podatkowych w przeliczeniu na
jednego mieszkańca, odpowiednio dla gminy i powiatu. Dlatego każda pracująca
osoba wpływa na rozwój gospodarki i koniunktury w gminie, jak i w powiecie.
Z tego względu mogłyby się zwiększyć dochody jednostek samorządu terytorial-
nego choćby w udziale gmin w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT
- w 2019 r. wyniósł 38,08%). Warto też wiedzieć, że ok. 10,25% PIT trafia do
budżetu powiatu, a ok. 1% do budżetu województwa, w którym mieszka podat-
nik PIT.
Ponowna aktywizacja osób bezrobotnych jest wyzwaniem dla urzę-
dów pracy, ośrodków pomocy społecznej i samorządu terytorialnego. Przywró-
cenie tych osób na legalny rynek pracy pozwoliłoby zmniejszyć znaczne środki
z budżetów gminy, powiatu, jakie dotychczas są wydawane na ten cel, a które są
tak bardzo potrzebne samorządom choćby na remonty dróg, oświatę, opiekę
zdrowotną, inwestycje itd…
Długie kolejki po zasiłki i oferty pracy jak na lekarstwo, to już prze-
szłość. Bezrobocie w Polsce jeszcze nie tak dawno było na dość wysokim pozio-
mie. W 2002 r. przekraczało 20%, by trzy lata później osiągnąć rekord wynoszą-
cy 20,7%. W 2008 r. spadło poniżej 10%, jednak niedługo potem ten poziom
przebiło i do 2014 r. wahało się, sięgając nawet 15%. Jednak w listopadzie ub.r.
sytuacja wyglądała już zupełnie inaczej. Rząd mógł pochwalić się historycznym
rekordem - bezrobocie spadło do poziomu zaledwie 3,2%. Co prawda szacunko-
we dane za grudzień są już nieco gorsze - wynik wyniósł bowiem 5,2% - jednak
w grudniu wskaźnik ten jeszcze nigdy nie był tak niski.
Najtrudniejszy moment w sytuacji bezrobocia notuje się na 2004 rok,
kiedy stopa bezrobocia wynosiła 40,4% w powiecie drawskim, a w ewidencji
PUP zarejestrowanych było 8676 osób bezrobotnych. Trzeba zauważyć, że czas
ten był pasywną pomocą, przede wszystkim liczyły się świadczenia dla osób
bezrobotnych (zasiłki, świadczenia przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne,
zasiłki rodzinne, zasiłki pielęgnacyjne itp.). Były lata, kiedy PUP zatrudniał 56
osób i wtedy urząd dysponował środkami w wysokości ok. 12 mln zł w 2009 r.,
a rekordowa kwota wynosiła 16 996 800 zł w 2010 r.
Rynek pracy zmienia się dynamicznie, w kilka lat odwrócił się o 180
stopni. Dekadę temu problemem było bezrobocie, dziś to firmy muszą robić
znacznie więcej, by nie tylko przyciągnąć do siebie najlepszych pracowników,
ale nie pozwolić im odejść. Jak jest obecnie? Wg danych statystycznych za
Kurier Czaplinecki - Styczeń 2020
listopad 2019 r. w PUP Drawsko Pom. było zarejestrowanych 2270 osób bezro-
botnych, stopa bezrobocia wynosiła 12%, a wskaźnik bezrobocia to 6,5%.
Struktura wiekowa wg stanu na koniec 2019 r. przedstawia się nastę-
pująco: 18-24 lat 295 osób (12,61%); 25-34 lat - 659 osób (28,17%); 35-44 lat -
525 osób (22,45%); 45-54 lat - 374 osób (15,99%); 55-59 lat - 308 osób
(13,17%); 60 lat i więcej - 178 osób (7,61%) z ogólnej liczby bezrobotnych.
Największą grupę bezrobotnych stanowią osoby posiadające wykształcenie
gimnazjalne i niższe - 761 osób, 746 osób posiada wykształcenie zasadnicze
zawodowe. Wykształcenie policealne i średnie zawodowe posiada 397 osób,
a średnie ogólnokształcące 292 osoby. Najmniej liczna jest grupa osób posiada-
jąca wykształcenie wyższe - 143. Grudzień i styczeń to przełom w urzędach
pracy - kończą się zawarte z PUP umowy, pracodawcy kończą współpracę
z pracownikami, a pracownicy odchodzą, by szukać lepszej pracy. W tych
dwóch miesiącach bezrobocie zawsze wzrasta nie tylko w powiecie drawskim,
ale wszędzie. Struktura bezrobotnych każdego dnia się zmienia, jedni się reje-
strują, inni wyrejestrowują. W 2019 r. zarejestrowało się ogółem 3 860 osób.
Z ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Drawsku Pom. wyłączono w 2019
r. 4020 osoby, w tym 2006 kobiet. Głównymi przyczynami utraty statusu osoby
bezrobotnej było: podjęcie pracy 2236 osób, niezgłoszenie się w wyznaczonym
terminie i niepotwierdzenie gotowości do pracy 676 osób, dobrowolna rezygna-
cja ze statusu bezrobotnego 284 osoby, odmowa bez uzasadnionej przyczyny
przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy 257 osób.
Ogromny wpływ na środki finansowe, które służą aktywizacji zawo-
dowej i wsparciu osób bezrobotnych ma liczba osób bezrobotnych, ale również
efektywność zatrudnieniowa i kosztowa, będące wynikiem zawartych z praco-
dawcami umów. W 2019 r. PUP na aktywizację zawodową wykorzystał
6 363 572,23 zł, a na inne formy - typu CIS, zasiłki, dodatki aktywizacyjne-
wypłacił 6 485 780,41 zł.
Na dzień dzisiejszy, tj. 22.01.2020 r., w PUP zatrudnionych jest 38
osób. Zmniejszyła się liczba osób bezrobotnych, zmniejszyła się liczba pracow-
ników PUP, zmieniły się zadania i funkcje. Minął już czas, gdy bezrobotny
jedynie „odhaczał” się w „pośredniaku”. Zmienia się charakter pracy z osobami
bezrobotnymi, które powinny ściślej współpracować z doradcami zawodowy-
mi, a tego nie da się zapewnić w niewielkiej filii, czego przykładem była podob-
na sytuacja przed rokiem w Kaliszu Pom. - po likwidacji filii zmniejszyła się
liczba osób bezrobotnych, które zdecydowały się podjąć pracę! Czyż to nie
dziwne? Po prostu: odcięto je od „kroplówki”, jaką stanowił PUP.
Zmieniło się funkcjonowanie PUP. Najistotniejszą kwestią jest akty-
wizacja zawodowa, czyli doprowadzenie bezrobotnego do zatrudnienia, innej
pracy zarobkowej lub podjęcia działalności gospodarczej. Wykorzystywane są
do tego usługi rynku pracy (pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, orga-
nizacja szkoleń) oraz ok. 20 instrumentów rynku pracy (m.in. dofinansowanie
kosztów wyposażenia lub doposażenia miejsca pracy; dofinansowanie kosztów
podjęcia działalności gospodarczej, kosztów pomocy prawnej, konsultacji
i doradztwa; staże; bony; refundacja kosztów opieki; dofinansowanie wynagro-
dzenia 50+;).
Obecnie co 3. osoba pracująca w Polsce pracuje poza terenem swojej gminy!
Również mieszkańcy Powiatu Drawskiego zmieniają swoją postawę wobec
mobilności na rynku pracy i zaczynają szukać zatrudnienia nie tylko w miejscu
zamieszkania, ale i w pobliskich miejscowościach, czemu służy m.in. nowa
siatka połączeń PKS Złocieniec, który uruchomił 14 połączeń dotowanych
w tzw. „Specjalnej Strefie Włączenia” obejmującej powiaty: drawski, łobeski
i świdwiński.
Z terenu Gminy Czaplinek obecnie zarejestrowanych jest 521 osób
bezrobotnych. Zgodnie z decyzją Zarządu Powiatu Drawskiego z dnia
22.10.19 r. PUP przedstawił sytuację na rynku pracy i nowe funkcjonowanie
PUP, odnośnie wygaszenia filii w Czaplinku z dniem 1 kwietnia 2020 r. Pod-
czas grudniowej sesji Rady Miejskiej w Czaplinku Dyrektor Henryk Andrałojć,
wraz z Zastępcą Agnieszką Kuropatnicką, przy współudziale Członka Zarządu
Powiatu Drawskiego Waldemara Włodarczyka szeroko omówili temat i odbyła
się krótka dyskusja. W celu pełnego poznania spektrum problemu, polecam
obejrzeć ponad godzinny jej przebieg na początku sesji: https://
www.youtube.com/watch?v=G-tZxlbkHh8&feature=youtu.be.
Dyrektor PUP zapewnił, że dokona wszelkich starań, aby obsługa
osób bezrobotnych, poszukujących pracy i pracodawców odbyła się na najwyż-
szym poziomie i fakt zmiany miejsca obsługi bezrobotnych nie był czynnikiem
negatywnym w ich aktywizacji. Zmiana miejsca obsługi umożliwi poznanie na
nowo sytuacji indywidualnej każdego klienta i pokaże możliwości, jakie stawia
klientom nowe spojrzenie na jego sytuację, nowy sposób w odnalezieniu się na
rynku pracy.
Ostateczną decyzję w tej kwestii podejmie Rada Powiatu Drawskiego
na najbliższej sesji.
Źródło: GUS, WUP Szczecin, PUP Drawsko Pom., gratka.pl, week-
end.gazeta.pl
Opracował: Zbigniew Dudor
Kurier Czaplinecki - Styczeń 2020 <><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><>
Nocny żarłok
padła jak grom z jasnego nieba decyzja UE o zakazie połowu
dorszy przez 4 lata u naszych wybrzeży Bałtyku. Rozpaczają
rybacy, wędkarze, ale także smakosze. Póki co, trzeba się będzie
zadowolić jego namiastką – miętusem. Rybą zimnolubną występującą w tych
samych rejonach świata co dorsz, na północnej półkuli
w Europie, Azji i Ameryce, jedyna ryba z dorszowatych
w wodach słodkich rzek i jezior.
Miętus jest rybą o bardzo specyficznym wyglą-
dzie. Na pierwszy rzut oka przypomina suma. Oczy małe,
wytrzeszczone, ciało wydłużone, walcowate, trochę
spłaszczone w przedniej części. Łuski drobne, niewidocz-
ne, głęboko ukryte w skórze, głowa duża, płaska, przypo-
minająca nieco żabią. Charakterystyczny jest pojedynczy
wąs na środku dolnej szczęki, para krótkich wąsików
znajduje się na górnej szczęce. Te wąsiki to receptory
czuciowe i węchowe pomagające znaleźć pokarm. Charakterystyczną cechą są
długie płetwy grzbietowa i ogonowa. Miętus ma brązowawe, brązowo-szare,
oliwkowo-zielone lub żółtawe ubarwienie z charakterystycznym ciemnym mar-
murkowym deseniem, brzuch szarobiały.
Najlepiej czuje się, gdy temp. wody wynosi 0 – 4 st. C, a więc przy
dnie. W temp. powyżej 15 st. C wpada w odrętwienie, nie żeruje, zaszywa się
w jakimś ciemnym kącie, zakamarku, wnęce, szczelinie, jak najgłębiej przy dnie,
raczej kamienistym, żwirowatym. Ale jednocześnie miętus jest rybą, która ma
bardzo duże zapotrzebowanie tlenowe i występuje tylko w czystych wodach.
U nas występuje w rzekach głębokich o wartkim prądzie, natlenionych. Spotkać
go można także w głębszych partiach ujścia rzek. Nie lubi światła, więc dlatego
spotkać go można najczęściej w głębokich partiach naszych jezior. J. Drawsko
i na ogół wszystkie jeziora naszego Pojezierza Drawskiego to znakomite miejsca
jego występowania.
Jako ryba zimnolubna, prowadząca w zasadzie nocny tryb życia, ak-
tywnie żeruje tylko w chłodnych porach roku, od października do kwietnia. Dla-
tego też jego przyrosty są bardzo małe, najczęściej wyrasta do 0,5 kg, ale osiąga
też u nas wagę ponad 2 kg. Rekord Polski od 20 lat wynosi 4,06 kg i 75 cm. Nasi
sąsiedzi, Łotysze i Estończycy poławiają głównie miętusa w szelfie przybrzeż-
nym Bałtyku na głębokości 1-3 m, o wadze nawet 18 kg. To, że są tam miętusy
dorastające do tak znacznych rozmiarów jest zasługą niskich temp. wody. Miętu-
sy mają tam znacznie wydłużony okres żerowania.
Tarło miętus odbywa na przybrzeżnych płyciznach 1-3 m, o dnie kamie-
nistym, piaszczystym, żwirowatym, więc nie ma się czemu dziwić, że właśnie
tam w okresie tarła jest masowo odławiany. Samce są mniejsze od samic, które
w zależności od wagi ciała w 3 lub 4 roku życia składają od 10 tys. do 1 mln
ziaren drobnej ikry, o wielkości ok. 1 mm. Charakterystyczne jest to, że samice
co roku składają ikrę w tym samym miejscu. Ciekawostką także jest fakt, że ta
drobna ikra posiada bardzo dużo tłuszczu. Drobne kuleczki przylepione do ikry
powodują, że pływa ona swobodnie niesiona wolnym prądem wody i przylepia
się do czegokolwiek co napotka, głównie do roślinności wodnej. Czas inkubacji,
czyli wylęgania się ikry trwa od 1,5 do 2 miesięcy. Wyklute larwy miętusa odży-
wiają się głównie zooplanktonem. Dorastające, jak i już dorosłe osobniki są naj-
większymi amatorami ikry innych gatunków ryb, a także drobnego wylęgu.
Tarło miętusa przypada na grudzień i styczeń, i ten okres także jest czasem
ochronnym. Wprowadzono także wymiar ochronny, który wynosi u nas 25 cm.
Miętusy są rybami drapieżnymi, odżywiają się innymi rybami, bezkręgowcami,
wszystkim co się w wodzie porusza, są niesamowitymi żarłokami. Żerują przede
wszystkim nocą. Najlepsze okresy żerowania i połowu to czas od połowy paź-
dziernika do końca kwietnia, za wyjątkiem okresu ochronnego.
Jak i kiedy łowić miętusa? Niestety tylko w nocy, ale po zmierzchu
wędkarze na naszych wodach mają zakaz wędkowania, a w płytkich wodach
PZW miętusa nie ma. Można wybrać się nad rzekę, ale to trochę za daleko.
9
Ponadto pora brań to okres grubo po zachodzie słońca do północy. Co
tu dużo mówić, to przecież najpaskudniejsza pora roku. Czasem wyskoczy
mróz, ale najczęściej listopadowe szarugi. Ważne jest znalezienie miejsca żero-
wania, a to może ustalić wędkarz bywalec, obznajomiony z konfiguracją jezio-
rową. Najlepiej przy ujściach strug i strumieni. Miętusy nie znoszą mułu, ale za
to chętnie przebywają w sąsiedztwie korzeni, zatopionych krzaków, wiatroło-
mów, wszędzie gdzie dno jest twarde. W jeziorach trudno znaleźć takie miejsce,
najlepiej szukać w pobliżu wysokich brzegów, zwłaszcza porośniętych drzewa-
mi. Tam najczęściej są
kryjówki miętusów. Na
takich łowiskach, w miej-
scach średnio głębokich ok.
1 m, raczej blisko brzegu,
staramy się umieścić przy-
nętę. Dlatego stosujemy
krótki 3 m kij, żyłka 0,20-
0,30. Miętus jako żarłok,
pochłania błyskawicznie
żywe i martwe przynęty.
Rybki, rosówki, czerwone
robaki, kawałki mięsa, a
nawet drobiowe flaki. Mię-
tus zacina się właściwie
sam, bierze delikatnie,
często w sposób niezauwa-
żalny. Chwyci przynętę,
połknie wraz z haczykiem i cierpliwie może tak czekać do rana. Dlatego w ra-
mach jednego łowiska powinniśmy zmieniać miejsca, aby ewentualnie zaciąć
i nie pozwolić, aby ryba schroniła się w swojej kryjówce, bo wówczas na pewno
ją stracimy. Zawsze łowimy kładąc przynętę na dnie. Najwygodniej i najlepiej
łowi się, gdy jeziora skuje lód.
Niestety, bardzo odczuwamy zmiany klimatyczne. J. Drawsko rzadko
teraz zamarza. Pamiętam czasy, gdy na drawskich „górkach”, kiedy jeszcze nie
obowiązywał okres ochronny, było nieraz kilkudziesięciu amatorów miętusów
i okoni. Stosowano specjalne błystki „miętusowe”, blachy z wtopionymi haka-
mi, bo jak inaczej nazwać duże haczyki. Błystkę podrywa się do góry, kładzie
na dno i znowu podrywa do góry, a kiedy wędkarz poczuje ciężar miętusa, to
podrywa. Połowy tą metodą stosowano na bardzo płytkich wodach 1,5 – 3 m,
ale wówczas nie było okresu ochronnego podczas tarła. Teraz ewentualnie mo-
żemy liczyć na mroźny luty czy początek marca. Dla wędkarzy gromadzących
trofea ustalono normy: na złoty medal zasługuje okaz miętusa o 60 cm dł.
i 2,5 kg wagi, srebro to waga 2 kg i dł. 55 cm, brąz 1,5 kg i 45 cm dł. Mięso
miętusa należy do jednych z najsmaczniejszych naszych ryb. Mięso tłuste, białe,
delikatne, bez ości, wprost rozpływa się w ustach, przez smakoszy bardzo cenio-
ne, jednym słowem „pycha”. Co ja będę dużo zachwalał, jak moja żona na wi-
dok przyniesionych przeze mnie miętusów z góry zapowiadała, że tego szka-
radztwa do ust nie weźmie. Te wyłupiaste, wytrzeszczone jak u żaby oczy i sam
wygląd mogły wystraszyć i odebrać apetyt. Widząc jednak jak się zajadam,
poprosiła jednak – daj spróbować, no i dla mnie nic już nie zostało. Teraz często
się dopytuje, czy nie mogę jej załatwić miętusa.
Miętusa można przyrządzać na różne sposoby. Nadaje się do piecze-
nia, smażenia, grillowania, duszenia, ale najsmaczniejszy jest w moim odczuciu
wędzony. Jemy go ze skórką, nie widać łusek, jest tak samo delikatna – spieczo-
na. Rybacy zawodowi często w czasie oczekiwania na połów gotują słynną
zupę rybną „uchę”. Nie wyobrażając sobie, aby w tej zupie zabrakło miętusa.
Jeszcze większym rarytasem jest jego wątroba. To już szczególny przysmak
łechcący podniebienie. Wątroba miętusa jest duża, zawiera ok. 50% tłuszczu,
gromadzonego przez rybę na okres gdy nie żeruje, i jest w stanie odrętwienia.
Moje przygody z miętusem sięgają lat 1949-50. Zimą na j. Ławica,
a zawsze w tym czasie było zamarznięte, stawialiśmy klocki na szczupaka.
Szczupaki brały za dnia, ale pod wieczór te same przynęty już jako miętusowe
na tych pupach opuszczaliśmy na dno na noc. Rano prawie na każdej był mię-
tus. Tamtą przygodę będę pamiętał do końca życia. Łowiliśmy na cienkim lo-
dzie, parę cm grubości, nieraz się uginał, ale łatwo się kuło przeręble. Kiedy
biegłem do przewróconego klocka lód się załamał, i gdyby nie podany na czas
pasek od spodni starszego wędkarza, dzisiaj tego artykułu by nie było. Wówczas
także pierwszy raz w życiu kosztowałem tę rybę. Do żaru ogniska na 20-30
minut wkładaliśmy wypatroszone miętusy, zawinięte w mokre gazety lub papier
– pycha. Ktoś powie, że to było kłusownictwo – pewnie że było, ale kto wtedy
inaczej traktował jezioro. Nie wiadomo czyje było. Właściciela hr. Rutkowskie-
go już nie było w pałacu, rybak który łowił na pański pałacowy stół, zajął się
rolnictwem, a jezioro niby państwowe, czyli w naszym pojęciu bezpańskie.
Nigdy więcej nie spotkałem jeziora tak bogatego w miętusa, ale także węgorza.
Póki co, tylko życzyć wędkarzom mroźnego lutego, aby na j. Drawsko także
dorwali miętusa.
Józef Antoniewicz
10 <><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><> Kurier Czaplinecki - Styczeń 2020

obietę poznać nie po tym, jak kończy, ale jak zaczyna.
Nietrudno przechwalać się, czego to się nie zrobiło – waż-
ne, żeby mieć plan na przyszłość. Nie kolejne obiecanki
cacanki kandydatów na prezydenta, ministra czy sołtysa, tu chodzi
o realną robotę, o konkret. Coś, co bliskie jest większości kobiet, bo to
one przysposabiane są do nieustającego tańca z codziennością. Ogar-
niania, dbania, sprzątania. Pląs ze szczotą, w gumowych rękawiczkach
(piszemy ten felieton między parkosyzmami porządków przedświątecz-
nych) to antypody snucia wizji lepszej Polski przez Dyziów Marzycieli.
Co kobiety dostają w zamian? Kolejne pomysły ograniczenia
ich praw. Ale że jesteśmy od roboty, skupmy się na tym, co już się
dzieje i ma szansę oddziaływać na to, jaki będzie nowy rok. Niedawno
wystartowały dwie ważne kampanie. Pierwsza dotyczy przemocy wo-
bec kobiet. W Polsce – i nie tylko – to problem powszechny i wstydli-
wy. Tak ofiary, jak i świadkowie bicia, lżenia, pozbawiania środków do
życia, wolą często milczeć. Dlaczego? Może wytłumaczenia należy
szukać już na poziomie języka. Bijących nazywa się pieszczotliwie
„damskimi bokserami”. Trochę „poszturchają”, „nauczą babę rozumu”,
bo „pewnie jej się należało”.
W Belgii już się te słowa odczarowuje. Grażyna mija na ulicach
Brukseli plakaty, gdzie wymienione są imiona kobiet zabitych w tym
roku przez swoich partnerów. Julie, Eliane, Sally, lat 28 czy 69, wiek
nie chroni przed przemocą. Pod spodem pytanie: „Ofiara czy współ-
winna przemocy?”. Brutalne to, ale psychologicznie celne: zamiast
podtrzymywać w bitych kobietach syndrom ofiary, mobilizuje się je do
działania: „Zgłoś przestępstwo. Nie jesteś sama, pomożemy ci”. I nu-
mer telefonu.
W Warszawie ruszyła kampania pod hasłem ”Przemoc karmi
się milczeniem”. Spot ma otworzyć oczy na to, że zło dzieje się tuż
obok, w sąsiednim mieszkaniu, na tej samej klatce schodowej. Tu pobi-
tej pomaga samotna kobieta. Aż się prosi, by dorzucić mężczyznę, któ-
ry się ujmie za poszkodowaną, bo i tak się w życie zdarza.
Z kolei Fundacja Feminoteka wspólnie z firmą komercyjną za-
częła akcję pod przewrotnym hasłem: „PrzeMOC wobec KOBIET.
Skreśl niepotrzebne”. Aby ułatwić bitym wezwanie pomocy, organiza-
torzy kampanii stworzyli aplikację Avon Alert. Narzędzie pozwala
upewnić się, czy mamy do czynienia z przemocą. Czy szturchnięcie to
już agresja? A poniżanie przy innych? Albo odcięcie od środków finan-
sowych? Aplikację można bezpłatnie ściągnąć na telefon, szybko połą-
czyć się z numerem Feminoteka i zostawić zawiadomienie o popełnie-
niu przestępstwa.
Druga kampania nazywa się „Aborcja bez granic” i ma zapew-
nić dostęp do taniej i bezpiecznej aborcji. To efekt współpracy kilku
grup działających w Europie, które w Polsce chcą oferować m.in. pora-
dy związane z niechcianą ciążą (również taką, która trwa dłużej niż 12
tygodni) oraz rzetelne i obiektywne informacje o aborcji, tak potrzebne
w kraju skazanym na chałupniczą edukację seksualną. Będą informacje
o organizacjach oferujących bezpieczne leki do aborcji farmakologicz-
nej, wsparcie w przerwaniu ciąży za granicą (informacje praktyczne,
mapa klinik, pomoc finansowa i językowa, nocleg). Wystarczy za-
dzwonić pod numer 22 29 22 597. Przynajmniej tyle można zrobić
w obrębie naszego prawa.
Ten rok oznaczał dla wielu ludzi przebudzenie ekologiczne.
Być może z ręką w nocniku, bo zmiany klimatyczne przyspieszyły,
a rządy wielu państw wciąż działają w trybie „nachap się jak najwię-
cej”, pal sześć koszty, tym bardziej że przyjdzie je płacić pokoleniu,
które właśnie wchodzi w dorosłość. Dlatego panie i panowie 50+ przy
władzy sprawami klimatu w ogóle się nie przejmują. Nie, to nie age-
izm – przecież do czasu katastrofy klimatycznej dawno już zeskoczą
ze stołków państwowych na z góry upatrzone synekury w radach nad-
zorczych. No i uchroni ich wiek. Żyć nie umierać! – chciałoby się za-
wołać, gdyby nie brzmiało to niestosownie.
Ale są ludzie – miliony - którzy mówią „nie” pazerności rzą-
dów i korupcji. Gdybyśmy miały wybrać człowieka roku, byłby to
bohater zbiorowy – młodzi ludzie, którzy wyszli na ulice
w Brukseli, Warszawie, Paryżu, Wellington, Nowym Jorku i innych
miejscach świata w marszach w obronie klimatu. Manifestowali nieza-
leżnie od pogody, stając po stronie Ziemi, którą wykorzystaliśmy nie-
mal do cna, a teraz, kiedy choruje, biernie się przyglądamy.
Chociaż nie wszyscy. Coraz więcej ludzi poświęca dziś swój
wolny czas, żeby bronić resztek niezniszczonej natury. W Polsce,
gdzie trwa gorączka wycinkowa, działacze Obozu dla Puszczy jeżdżą
na spotkania, na przykład z przedstawicielami nadleśnictwa Stuposia-
ny. Rozmawiają, starając się przekonać, żeby nie ciąć ponadstuletnich
drzew, przekonują, że dochody można czerpać nie tylko z tartaku, ale
i z agroturystyki. Tu dorzuciłybyśmy od siebie, że po uprzednim oswo-
jeniu troglodyty, jakim bywa turysta. Jeśli zaśmieca, popierduje moto-
rynką, warczy quadem, to powinien z lasu wylecieć. Może to zajęcie
zastępcze dla myśliwych czyhających na ostatnie sztuki zwierzyny?
Liczymy też na leśników, żeby nauczyli manier tych, którzy odwiedza-
ją las zmotoryzowani.
Ten rok, szarpiący nerwy, napawa jednak optymistycznie.
Choćby dlatego, że przy jednym stole zasiedli ludzie w zielonych mun-
durach i aktywiści. Rozmawiali, starali się wysłuchać jedni drugich.
Jeśli tak pójdzie dalej, to okaże się, że świat nie składa się z zapiekłych
wrogów: górnik przeciwko zwolennikowi zielonej energii, narodowiec
rzucający do gardła cykliście, heteryk topiący w łyżce wody homosek-
sualistę, wielbiciel steków zagryzający wegetarianina. Świat jest dużo
ciekawszy niż propaganda wskazująca palcem: to ciemiężca, a to ofia-
ra, możesz być tylko jednym albo drugim.
Ten rok to krok. W kolejny wejdźmy mądrzejsi.
GRAŻYNA PLEBANEK, SYLWIA CHUTNIK
Artykuł ukazał się w tygodniku POLITYKA nr 51/52 (3241), 18.12–
31.12.2019 r.

KURIER CZAPLINECKI - miesięcznik lokalny, kolportowany bezpłatnie, dostępny w formie elektr.: www.dsi.net.pl; www.czaplinek.pl.
Tel. Redakcji 603 413 730, e-mail: redakcja.kuriera@wp.pl. Redaguje zespół. Wydawca: Stowarzyszenie Przyjaciół Czaplinka. Konto: Pomorski
Bank Spółdzielczy O/Czaplinek 93 8581 1027 0412 3145 2000 0001, NIP 2530241296, REGON 320235681, Nr rej. sąd.: Ns-Rej Pr 25/06.
Nakład 1500 egz. Druk: Drukarnia Waldemar Grzebyta, tel. +48 67 2158589. Redakcja zastrzega sobie prawo zmiany tytułów, skracania redak-
cyjnego, opracowania i adiustacji otrzymanych tekstów, selekcjonowania i kolejności publikacji. Nie zwracamy materiałów nie zamówionych
i nie ponosimy odpowiedzialności za treść listów, reklam, ogłoszeń. Drukujemy tylko materiały podpisane, można zastrzec personalia tylko do
wiadomości redakcji. Nadesłane i publikowane teksty i listy nie muszą odpowiadać poglądom redakcji. Ceny reklam: moduł podstawowy
(10,3 x 4,5) w kolorze - 60 zł, czarno-biały - 30 zł, ogłoszenie drobne - 10 zł, kolportaż ulotek - 200 zł.
Kurier Czaplinecki - Styczeń 2020 <><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><>
Koński zadek
Amerykański standard szerokości torów kolejowych (odstępu szyn)
wynosi 4 stopy, 8.5 cala. Prawda, że to dziwaczna liczba? A czy
wiesz dlaczego taki właśnie standard się stosuje?
2. Ponieważ w ten sposób buduje się linie kolejowe w Anglii, a właśnie angielscy
przybysze budowali amerykańskie linie kolejowe. Dlaczego jednak Anglicy budowa-
li je właśnie tak?
3. Ponieważ pierwsze linie kolejowe, budowali ci sami ludzie, którzy budowali wcze-
śniej linie tramwajowe, a tam właśnie stosowano ten standard. Dlaczego jednak sto-
sowano tam ten standard?
4. Ponieważ ludzie, którzy budowali linie tramwajowe, używali tych samych szablo-
nów i narzędzi, jakich używali przy budowie wagonów tramwajowych, które miały
taki odstęp kół. W porządku! Ale dlaczego wagony miały taki właśnie dziwaczny
odstęp kół?
5. No cóż, gdyby próbowali zastosować jakiś inny rozstęp, łamali by pewną starą
zasadę budowy dalekobieżnych dróg angielskich, ponieważ mają one taki właśnie
odstęp kolein na koła. Któż to budował te starodawne drogi z koleinami?
6. Pierwsze dalekobieżne drogi w Europie (i Anglii) zbudowało Imperium Rzymskie
dla swoich legionów. Drogi te są w użyciu dotychczas. Ale skąd te koleiny?
7. Pierwotne koleiny uformowały rzymskie rydwany wojenne; każdy inny
Klubowicze
rzekroczywszy szczęśliwie pół wieku życia, stanęłam przed dyle-
matem: co dalej. Rozpierała mnie inwencja twórcza. Postanowiłam
otworzyć dla podobnych sobie (nadgryzionych zębem czasu
I przyprószonych siwizną) klub. Zdobyłam lokal, wydrukowałam karty klubowi-
czów i taki oto regulamin:
1. Wstęp od lat 60./ 2. Zakaz rozmów o wnukach./ 3. Zakaz pokazywania zdjęć
rodziny./ 4. Zakaz rozmów o chorobach./ 5. Zakaz rozmów o polityce i religii./
6. Zakaz haftowania i robienia na drutach.
Ponieważ w ten sposób pozbawiłam klubowiczów ulubionych tematów, musiałam
im dać coś w zamian. Rozstawiłam stoły do ruletki i pokera, kupiłam bilard i jedno-
rękich bandytów. Bufet spełniał oczekiwania gości. Podawaliśmy tylko niezdrowe
potrawy smażone, marynowane, tłuste golonki, piwo i drinki. Po kaszkowej diecie
nasi goście rzucali się zachłannie na jedzenie. Czasami kończyło się zejściem, ale za
11
użytkownik tych dróg musiał się dostosować do nich, gdyż inaczej uszkodziłby koła
swoich pojazdów. Ponieważ rydwany były wykonywane dla Imperium Rzymskie-
go, były one wszystkie do siebie podobne jeśli idzie o rozstęp kół. Jak widać amery-
kański standard odstępu szyn kolejowych: 4 stopy i 8,5 cala, pochodzi od parame-
trów technicznych rzymskich rydwanów bojowych. A biurokracja jest wieczna.
A więc następnym razem, kiedy dostaniecie do ręki jakąś dokumentację techniczną
i zaczniecie podejrzewać, że może ona mieć coś wspólnego z końskim zadem, bę-
dziecie mieli całkowitą rację, ponieważ rzymskie rydwany wojenne były konstruo-
wane tak, aby ich szerokość była dostosowana do sumarycznej szerokości zadów
dwu koni bojowych. A teraz małe rozwinięcie tematu...
Kiedy spoglądacie na kosmiczny wahadłowiec na stanowisku startowym, widzicie
dwie duże rakiety startowe przymocowane po bokach głównego zbiornika paliwa.
Są to rakiety na paliwo stałe, w skrócie: SRB, produkowane w firmie Thiokol,
w Utah, w USA. Inżynierowie, którzy projektowali SRB woleliby, aby były one
nieco grubsze, ale... SRB transportuje się z wytwórni na stanowisko startowe koleją.
Tak się złożyło, że linia kolejowa biegnie na pewnym odcinku przez tunel wydrążo-
ny w górze. Rakiety muszą się zmieścić w tym tunelu. Tunel jest tylko odrobinę
szerszy niż linia kolejowa, a linia ta, jak już wiecie, ma szerokość dwu końskich
tyłków. Tak więc jeden z głównych szczegółów konstrukcyjnych kosmicznego
wahadłowca, być może najbardziej nowoczesnego systemu transportowego na świe-
cie, został zdeterminowany ponad dwa tysiące lat temu przez szerokość końskiego zadka.
www.wykop.pl
to w jakim miłym towarzystwie i przy świetnym jedzeniu.
Wyposażyłam klub w wideo, gdzie oglądaliśmy poglądowe filmy, jak nie dać się
wykorzystywać rodzinie. Klasykiem naszego kina był „Grek Zorba’, w którym
sępy ludzkie czyhają na spuściznę umierającego. Był też „Ojciec chrzestny”, po-
kazujący, jak się trzyma za mordę rodzinę. Dla jurnych staruszków były odpo-
wiednie kasety, bo mogą już tylko popatrzeć.
Odbywały się zawody na największą łysinę i najbardziej wystający brzuszek
u panów, zaś u pań – na najbardziej obwisłe pewne części ciała i najpiękniejszy
wzór plamek wątrobowych. Zrobiliśmy wystawę zdjęć naszych zawodników
i zwycięzców, aby starość i brzydota zajęły należyte miejsca w ludzkiej świado-
mości. Wspólnymi siłami wywalczyliśmy sobie prawo do siwych głów, wystają-
cych brzuchów, obwisłych ciał.
Niestety, wszyscy musimy przejść przez ten niezbyt rewelacyjny okres życia, aby
spokojnie ustawić się w ogonku do Bram Piotrowych.
Młoda duchem starsza pani
(Wisława Szymborska)