Haksız Fiil Ve Tazminat Hukuku

Haksız Fiil Sorumluluğu
ve
Tazminat Hukuku
Hasan Tahsin GÖKCAN
Yargıtay Tetkik Hakimi
HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞU

ve
TAZMİNAT
HUKUKU
Ð Destekten Yoksunluk Tazminatı, Tedavi-Bakım ve Yol Giderleri, Zamanaşımı, Faiz,
Islah, Yetki, Yargı Yolu, vb. Konularda Açıklama ve Kararlar
Ð Küçüğün, Akıl Hastasının, Adam Çalıştıranın, Hayvan Tutanın, Yapı Malikinin Ev Baş-
kanının, Taşınmaz Malikinin, Çevreyi Kirletenin, vb. Sorumlulukları
Ð Yayın Yoluyla Kişiliğe Saldırıdan Doğan Tazminat Davaları
Ð Hakaret, Haksız Şikayet, Öldürme, Yaralama, Taşınmaza Zarar Verme, Ecrimisil,
Elatma, vb. Nedenlerle Açılan Tazminat Davaları
Ð Fikir ve Sanat Eseri Haklarına Haksız Saldırı Nedeniyle Tazminat Davaları
Ð Haksız Tahliye, Haksız Haciz ve Tedbirden Doğan Davalar
Ð Tapu ve İcra İşlemlerinden, Haksız Tutuklamadan, Belediye ve Diğer İdarelerin Ey-
lemlerinden Doğan Zararlar ve Devletin Sorumluya Rücu Hakkı
Ð Memurun, Milletvekilinin, Bakanın, Hakimin, Noterin Sorumluluğu
Ð Hazine, Köy, Belediye Mallarına ve Ormana Verilen Zararlar, Kaçak Avlanma, Kaçak
Elektrik-Su Kullanımı, Haksız Elatma ve Yararlanma vb.
Ð Kamu Görevlilerince İdareye Verilen Zararların Tazmini
Ankara, 2010
Haksız Fiil Sorumluluğu ve Tazminat Hukuku
Hasan Tahsin Gökcan
Hukuk Kitapları Dizisi: 875

ISBN 978-975-02-1296-3
Üçüncü Baskı:
Temmuz - 2010
© Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.

Bu kitabın her türlü yayın hakkı Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.’ye aittir. Yayınevinin yazılı izni
olmadan, tanıtım amaçlı toplam bir sayfayı geçmeyecek alıntılar hariç olmak üzere, hiçbir şekilde
kitabın tümü veya bir kısmı herhangi bir ortamda yayımlanamaz ve çoğaltılamaz.
Sayfa Tasarımı:
Ömer Candan
Kapak Tasarımı:
İsmail Çam
Yayın ve Dağıtım:
Merkez: Seçkin Yayıncılık, Sağlık Sokak No: 21 06410 Sıhhiye, ANKARA
Tel: (0–312) 435 30 30 (Pbx), Faks: (0–312) 435 24 72
Şube: Ankara Adliye Sarayı K Blok Zemin Kat Sıhhiye, ANKARA Tel: (0-312) 309 52 48
Şube: Abidei Hürriyet Caddesi 179/E (Şişli Ceza Adliyesi Altı) Şişli – İSTANBUL Tel: (0-212) 234 34 77
Şube: Strazburg Cd. No:23 Sıhhiye - ANKARA Tel: (0312) 230 52 62 / ankarasube@seckin.com.tr
Web Adresi: www.seckin.com.tr, E–posta: yayin@seckin.com.tr
Baskı:
Sözkesen Matbaacılık, Tel: (0–312) 435 30 30
Mesleki çalışmalarımda olduğu gibi,
kitabın hazırlanmasında da
zamanlarından çaldığım,
sevgili eşim ve çocuklarıma…
Önsöz
Haksız fiiller, ‘sorumluluk hukuku’ içerisinde önemli ve geniş bir yer kapla-
maktadır. İnsanlık tarihinde ilk önceleri geçerli olan “zarara uğrayan katlanır”
fikrinden, “kusuruyla zarar veren öder” anlayışına geçişle başlayan kusura dayalı
sorumluluk ilkesi, sorumluluk hukukunun en eski ve temel kuralıdır. Buna karşın,
geniş anlamda haksız fiil kavramı içerisine, sosyal, bilimsel ve teknolojik gelişmele-
re paralel olarak ortaya çıkan ve kusurun aranmadığı bir objektif sorumluluk nedeni
olan “kusursuz sorumluluk” konusu da girmektedir.
Bilim ve teknolojinin gelişmesi sonucu, insan hayatını tehdit eden kimi faa-
liyetlerden doğan zararlar bakımından, kusur bulunmasa dahi sorumluluğun var
olabileceği anlayışı hukuk sistemlerinde yerleşmiştir. Bu sorumluluk fikrine
karşı, “zararın oluşmasında kusuru olmayan masum kişi sorumlu tutulamaz”
sözleriyle yapılan itirazlara verilen anlamlı cevap şu olmuştur; “zarar gören
daha masumdur.” Kusursuz sorumluluğun dayandığı ilkenin, “sahip olan riski
üstlenir” veya “her nimetin bir külfeti vardır” anlayışına dayandığı söylenebilir.
Günümüzde özellikle her türlü taşıtların işletilmesi ile çeşitli tesis ve teknolojik
girişimlerin yürütülmesi dolayısıyla kusursuz sorumluluk alanı son derece ge-
nişlemiş ve kusur sorumluluğunun alanını da daraltmış bulunmaktadır.
Kitabın ilk bölümünde haksız fiile dayalı hukuki sorumluluk konusu ele
alınmış, Borçlar Kanunu ve Medeni Kanun başta olmak üzere kanunlarımızdaki
başlıca kusurlu ve kusursuz sorumluluk nedenleri incelenmiştir. İkinci bölümde
ise, tazminat hukukunun temel konuları olan, maddi ve manevi tazminatın belir-
lenmesine ilişkin usul ve esaslarla ilgili açıklamalar, doktrin ve yargı kararları
ışığında yapılmıştır. Üçüncü bölümde, çeşitli sorumluluk nedenleri açısından
kişilere ve mal varlığına verilen zararlara yer verilmiştir. Dördüncü bölüm, taz-
minat davalarında uygulanan usul hükümleriyle ilgilidir. İncelenen her konunun
sonunda ilgili Yargıtay kararları sistematik bir biçimde sunulmuş ve son kısım-
da kavramlar dizini eklenmiştir.
Üçüncü baskıda, yayın tarihine kadar verilmiş olan Yargıtay kararları ince-
lenmiş, çok sayıda yeni karar eklenmiştir. İçeriğini daha iyi yansıtması amacıyla
okuyucudan gelen istekle kitabın adında değişiklik yapılmıştır.
Çalışmam sırasında desteklerini gördüğüm tüm meslektaşlarıma, konuyla ilgili
hukukun gelişmesinde yargısal çalışmalarıyla önemli katkıları bulunan, Yargıtay
Hukuk Genel Kurulu ve Özel Dairelerinin çok değerli başkan ve üyelerine, hakim-
lerine şükran duygularımı ifade etmek istiyorum. Kitabın tüm hukuk uygulayıcısı
ve araştırmacılarına yararlı olmasını diliyor, titiz çalışmalarıyla yayını okuyucuya
ulaştırmayı üstlenen Seçkin Yayınevi adına Aytaç Seçkin ve Koray Seçkin ile yayı-
nevi çalışanlarına ve özellikle sayfa ve kapak tasarımını yapan Ayşegül Genç,
Ömer Candan ve İsmail Çam’a teşekkür ediyorum.
Hasan Tahsin GÖKCAN
İçindekiler
Önsöz ................................................................................................................................... 7
Kısaltmalar ........................................................................................................................ 27
BİRİNCİ BÖLÜM
HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN HUKUKİ SORUMLULUK
BİRİNCİ KISIM
KUSURA DAYALI HUKUKİ SORUMLULUK
I. KAVRAMLAR VE HUKUKİ SORUMLULUĞUN KAYNAKLARI ......................................... 29
A. Borç İlişkisi Kavramı .................................................................................................... 29
B. Sorumluluk Hukuku Kavramı ........................................................................................ 30
C. Borçlar Kanununa Göre Hukuki Sorumluluğun Kaynakları .......................................... 32
II. HAKSIZ FİİLİN UNSURLARI .......................................................................................... 32
A. Kavram.......................................................................................................................... 32
B. Haksız Fiilin Unsurları................................................................................................... 33
1. Davranış / Fiil Unsuru ......................................................................................................... 33
2. Hukuka Aykırılık Unsuru ..................................................................................................... 33
a. Hukuka Aykırı Fiiller ...............................................................................................................33
aa. BK’nın 41/I. Maddesine Göre Hukuka Aykırılık Teşkil Eden Hâller ............................................ 34
bb. Ahlaka Aykırı Bir Fiille Kasten Başkasına Zarar Vermek (BK.41/II) ........................................... 34
b. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Hâller ...............................................................................35
aa. Kanunun Verdiği Yetkinin Kullanılması/Görevin İcrası............................................................... 35
bb. Kişinin Rızası ........................................................................................................................... 35
cc. Üstün Bir Kamu Yararının Bulunması ....................................................................................... 36
aaa. Haber Verme Hakkı ................................................................................................................... 36
bbb. Eleştiri ve Yorum Yapma ve Yayma Hakkı ................................................................................ 37
ccc. İlim ve Sanatı Yayma Hakkı ...................................................................................................... 37
ddd. İddia ve Savunma Hakkı (Hak Arama Özgürlüğü)...................................................................... 38
dd. Üstün Özel Yararın Bulunması ................................................................................................. 39
aaa. Meşru Müdafaa ........................................................................................................................ 39
bbb. Zaruret Hali............................................................................................................................... 40
ccc. Kendi Hakkını Korumak için Kuvvet Kullanma (BK m.52/II)........................................................ 41
ddd. Vekaletsiz İş Görme (BK m.413) ............................................................................................... 41
3. Kusur Unsuru ..................................................................................................................... 41
a. Kavram ..................................................................................................................................41
b. Kusurun Türleri.......................................................................................................................42
aa. Kast ......................................................................................................................................... 42
aaa. Vasıtasız/Doğrudan Kast ........................................................................................................... 42
bbb. Dolaylı/İhtimali Kast.................................................................................................................. 42
bb. İhmal (Taksir) .......................................................................................................................... 43
10 Haksız Fiil Sorumluluğu ve Tazminat Hukuku
c. Kusurun İspatı ........................................................................................................................44

d. Haksız Fiil Ehliyetinin Varlığı ...................................................................................................44
5. Zarar Unsuru ...................................................................................................................... 44
a. Kavram ..................................................................................................................................44
b. Maddî Zarar ...........................................................................................................................45
aa. Genel Olarak ............................................................................................................................ 45
bb. Maddi Zararın Türleri ............................................................................................................... 45
aaa. Fiili Zarar .................................................................................................................................. 45
bbb. Mahrum Kalınan Kar ................................................................................................................. 45
c. Manevî Zarar .........................................................................................................................46
6. İlliyet Bağı .......................................................................................................................... 47
a. Kavram ..................................................................................................................................47
b. İlliyet Bağını Kesen Nedenler .................................................................................................47
aa. Mücbir Sebepler ...................................................................................................................... 48
bb. Zarar Görenin Ağır Kusuru ....................................................................................................... 48
cc. Üçüncü Şahsın Davranışı ......................................................................................................... 48
İlliyet (Nedensellik) Bağı ile İlgili Kararlar ............................................................................... 49
III. HUKUKİ SORUMLULUKLA İLGİLİ GENEL HÜKÜMLER................................................. 55
A. Müteselsil (Zincirleme/Dayanışmalı) Sorumluluk ........................................................ 55
1. Genel Olarak....................................................................................................................... 55
2. Tam Teselsül (BK 50) ......................................................................................................... 55
a. Madde Metni .........................................................................................................................55
b. Sorumluluğun Şartları ............................................................................................................56
aa. Kişiye İlişkin Şartlar ................................................................................................................. 56
bb. Eyleme İlişkin Şartlar ............................................................................................................... 57
cc. Zarara İlişkin Şart .................................................................................................................... 57
c. Tam Teselsülün Sonuçları ......................................................................................................58
3. Eksik Teselsül (BK 51)........................................................................................................ 59
a. Madde Metni .........................................................................................................................59
b. Sorumluluğun Şartları ............................................................................................................60
c. Eksik Teselsülün Sonuçları .....................................................................................................60
4. Müteselsil Sorumlunun Rücu Hakkı.................................................................................... 61
a. Genel Olarak ..........................................................................................................................61
b. Tam Teselsülde Rücu.............................................................................................................61
aa. Rücuunun Şart ve Hükümleri ................................................................................................... 61
bb. Tam Teselsüldeki Rücuda Zamanaşımı.................................................................................... 62
cc. Faiz .......................................................................................................................................... 62
c. Eksik Teselsülde Rücu ...........................................................................................................63
aa. Rücuunun Şart ve Hükümleri ................................................................................................... 63
bb. Eksik Teselsüldeki Rücuda Zamanaşımı .................................................................................. 65
cc. Faiz .......................................................................................................................................... 65
Müteselsil Sorumlulukla İlgili Kararlar ........................................................................................66
B. Haksız Fiil Borçlusunun Mirasçılarının Sorumluluğu ................................................... 89
İçindekiler 11
1. Yasal Düzenleme ................................................................................................................ 89

2. Mirasçıların Sorumluluğunun Mahiyeti............................................................................... 90
3. Borçtan Kurtuluş Yolu Olarak Mirası Ret ............................................................................ 91
İlgili Kararlar ........................................................................................................................... 91
C. Ceza Mahkemesi Kararının Hukuk Mahkemesine Etkisi (BK. M.53) ........................... 95
1. Hukuk Mahkemesinin Bağımsız Olduğu Hususlar............................................................... 95
2. Hukuk Mahkemesinin Bağımlı Olduğu Konular ................................................................... 96
İlgili Kararlar ........................................................................................................................... 99
D. Ceza Davasında Şikayetten Vazgeçmenin Tazminata Etkisi ..................................... 119
1. Açıklama .......................................................................................................................... 119
a. 765 Sayılı Türk Ceza Kanununa Göre ....................................................................................120
b. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununa Göre..................................................................................120
2. İlgili Kararlar ..................................................................................................................... 121
E. Yabancı Unsurlu Haksız Fiillerde Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku
Hakkında Kanunun Uygulanması ................................................................................ 124
IV. DEVLETİN VE KAMU GÖREVLİLERİNİN KUSUR SORUMLULUĞU ............................ 126
A. İdari Eylem ve İşlemlerden Devletin (İdarenin) Sorumluluğu .................................... 126
1. Kusursuz Sorumluluk ........................................................................................................ 126
2. Kusur Sorumluluğu ........................................................................................................... 127
a. Hizmet Kusuru Nedeniyle Sorumluluk ..................................................................................127
b. Hizmet Kusuru - Kişisel Kusur Ayırımı ..................................................................................129
c. Görevlinin Kişisel Kusuru Nedeniyle Sorumluluk...................................................................131
d. Davanın Kime Karşı Açılacağı ve Yargı Yolu Sorunu .............................................................133
aa. Kişisel Kusura Dayalı Davalar................................................................................................. 133
bb. Hizmet Kusuru Nedeniyle Açılacak Davalar ........................................................................... 136
aaa. Genel Kural; İdari Yargı Yerlerinin Yetkisi ................................................................................ 136
bbb. Fiili Yol veya Haksız Fiil Sayılan Eylemlerde Adli Yargının Yetkisi ............................................ 138
ccc. Özel Hukuk Hükümlerine Tabi Kamu Kuruluşlarının Eylemleri Nedeniyle Kişilere Verilen
Zararların Tazmini Konusunda Adli Yargının Yetkisi ................................................................. 141
ddd. Motorlu Araçların İşletilmesinden Doğan Zararlar Nedeniyle Adli Yargının Yetkisi .................. 141
3. İdare veya Kişilere Karşı Açılacak Davalarla İlgili Kararlar................................................. 142
a. İdareye Karşı Haksız Fiil Nedeniyle Açılan Davalarla İlgili Kararlar ........................................142
b. Kişisel Kusuru Nedeniyle Memura Karşı Açılan Davalarla İlgili Kararlar ................................155
aa. Yargı Kararının Uygulanmamasından Doğan Hukuki Sorumluluk ............................................ 155
aaa. Sorumluluğun Yasal Temeli ve Mahiyeti ................................................................................. 155
bbb. Yargı Kararının Yerine Getirilmemesi ile İlgili Kararlar.............................................................. 157
bb. Sicil Amirinin, Haksız Yere Olumsuz Sicil veya Ceza Vermesi ................................................ 179
cc. Haksız Teşftiş veya Soruşturma Raporu ya da Tutanağı Düzenlenmesi ................................. 190
dd. Diğer Kişisel Kusur Nedenleri İle Açılan Davalarla İlgili Kararlar ............................................. 195
4. Devletin Sorumlulara Rücu Hakkı ..................................................................................... 200
a. Devletin Rücu Hakkının Hukuki Dayanakları ve Niteliği ........................................................200
b. Zamanaşımı ve Faiz .............................................................................................................201
Devletin Zarar Sorumlusu Kişilere ve Memura Rücu Davasıyla İlgili Kararlar ............................... 202
B. Cumhurbaşkanı, Başbakan, Bakanlar ve Milletvekillerinin Görevleri Dolayısıyla

Haksız Fiil Sorumlulukları........................................................................................... 234
1. Cumhurbaşkanının Haksız Fiil Sorumluluğu ...................................................................... 234
İlgili Kararlar .............................................................................................................................235
2. Başbakan ve Bakanların Haksız Fiil Sorumlulukları ........................................................... 237
İlgili Kararlar .............................................................................................................................237
3. Milletvekillerinin Haksız Fiil Sorumluluğu.......................................................................... 240
a. Milletvekili Dokunulmazlığı ...................................................................................................240
b. Milletvekili Sorumsuzluğu ....................................................................................................241
Milletvekilleriyle İlgili Kararlar ..................................................................................................242
C. Hakimlerin Hukuki Sorumlulukları.............................................................................. 251
1. Sorumluluğun Yasal Dayanağı, Mahiyeti ve Kapsamı ....................................................... 251
a. İlgili Yasal Hükümler .............................................................................................................251
b. Sorumluluğun Mahiyeti ve Kapsamı.....................................................................................252
2. Sorumluluk Nedenleri ....................................................................................................... 255
3. Sorumluluğun Şartları ...................................................................................................... 257
4. Görevli Mahkeme ve Usul Hükümleri ............................................................................... 257
İlgili Kararlar .............................................................................................................................260
D. Cumhuriyet Savcılarının Hukuki Sorumlulukları ........................................................ 284
V. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDEN DOĞAN SORUMLULUK ............................................. 284
A. Yasal Düzenleme ........................................................................................................ 284
B. Haksız Kazanılanın Geri Alınması İle İlgili Kararlar.................................................... 285
İKİNCİ KISIM
KUSURSUZ (OBJEKTİF) HUKUKİ SORUMLULUK
I. KUSURSUZ SORUMLULUĞUN HUKUKİ NİTELİĞİ ....................................................... 291
A. Genel Olarak ............................................................................................................... 291
B. Sebep Sorumluluğu .................................................................................................... 292
1. Olağan Sebep Sorumluluğu .............................................................................................. 292
2. Tehlike Sorumluluğu......................................................................................................... 292
C. Hukuka Uygun Müdahalelerden Doğan Sorumluluk .................................................. 293
II. BORÇLAR KANUNUNDAKİ KUSURSUZ SORUMLULUK NEDENLERİ ......................... 294
A. Zaruret Halinde Başkasına Zarar Verenin Sorumluluğu (BK. M.52/2) ....................... 294
1. İlgili Yasa Hükmü ............................................................................................................. 294
2. Sorumlulukla İlgili Açıklama ............................................................................................. 294
B. Temyiz Gücü Olmayanın Sorumluluğu (BK m. 54)...................................................... 295
2. İlgili Kararlar ..................................................................................................................... 296
C. Adam Çalıştıranın Sorumluluğu (BK m. 55) ................................................................ 301
1. Genel Açıklamalar ve BK. 100. Madde ile Farkı ................................................................ 301
İçindekiler 13

a. Sorumluluğun Genel Şartları.................................................................................................302
b. Sorumluğun Özel Şartları......................................................................................................303
3. Adam Çalıştıranın Yardımcı Kişiye Rücuu......................................................................... 306
4. Zamanaşımı ..................................................................................................................... 306
Adam Çalıştıranın Sorumluluğu ile İlgili Kararlar (BK. 55) .........................................................306
D. Hayvan İdare Edenin/Tutanın Sorumluluğu (BK m. 56) .............................................. 321
1. Genel Açıklamalar ............................................................................................................ 321
a. Hayvan İdare Etme İlişkisi ....................................................................................................322
b. Zarar, Hayvanın Hareketinden Doğmalıdır ............................................................................322
c. Hayvan İdare Edenin Kurtuluş Kanıtı Getirmesi ....................................................................323
3. Hayvan İdare Edenin Rücu Hakkı...................................................................................... 324
Hayvan Tutanın Sorumluluğu ile İlgili Kararlar ..........................................................................324
E. Yapı Malikinin Sorumluluğu (BK. M. 58) .................................................................... 327
1. Sorumluluğun Niteliği ve Kapsamı.................................................................................... 327
2. Malikin Zarar Tehlikesini Giderme Yükümlülüğü ............................................................... 329
3. Yapı Eserinin Verdiği Zarardan Doğan Sorumluluğun Şartları............................................ 329
a. Genel Şartlar ........................................................................................................................ 329
b. Özel Şartlar ..........................................................................................................................329
aa. Bir Yapı Eseri (Bina veya İnşa Eseri) Bulunmalıdır ................................................................. 329
bb. Sorumlu ile Yapı Eseri Arasında Mülkiyet İlişkisi Bulunmalıdır ............................................... 330
cc. Yapı Eserinin Yapımında Bozukluk veya Bakımında Eksiklik Olmalıdır .................................... 331
4. Yapı Malikinin Rücu Hakkı ................................................................................................ 332
Yapı Eseri (Bina vs.) Maliki ile İlgili Kararlar (BK. 58)................................................................333
F. Otel ve Han İşletenlerin Sorumluluğu(BK. 478) .......................................................... 349
1. Boçlar Kanununun İlgili Maddeleri .................................................................................... 349
2. Sorumluluk Hakkında Genel Açıklama .............................................................................. 349
G. Garaj ve Genel Ahır İdare Edenin Sorumluluğu.......................................................... 350
1. Borçlar Kanununun İlgili Hükümleri................................................................................... 350
2. Sorumlulukla İlgili Genel Açıklama ................................................................................... 351
III. MEDENİ KANUNDAKİ KUSURSUZ SORUMLULUK NEDENLERİ ............................... 351
A. Ev (Aile) Başkanının Sorumluluğu (MK M. 369) ........................................................ 351
1. Sorumluluğun Mahiyeti .................................................................................................... 351
2. Ev Başkanı ve Aile Kavramları .......................................................................................... 353
a. Bir Zarar Doğmalıdır .............................................................................................................357
b. Kurtuluş Kanıtı Getirilememiş Olmalıdır ................................................................................357
c. Uygun İlliyet Bağı Bulunmalıdır ............................................................................................359
4. Zamanaşımı ..................................................................................................................... 359
5. Davalı Sıfatı...................................................................................................................... 359
Ev (Aile) Başkanının Sorumluluğu ile İlgili Kararlar ............................................................... 360

B. Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu (MK. m.730) .......................................................... 377
1. Sorumluluğun Hukuki Niteliği ve Kapsamı ........................................................................ 377
2. Hukuka Aykırı Taşkın Kullanımdan Doğan Sorumluluk (MK. 730/I) ................................... 379
a. Tedbir İstemi ve Tazmin Sorumluluğunun Şartları ................................................................379
aa. Bir Taşınmaz Mal Kullanılmalıdır ............................................................................................ 379
bb. Mülkiyet Hakkı Hukuka Aykırı Biçimde Taşkın Kullanılmalıdır ................................................ 380
cc. Zararla Taşkın Kullanım Arasında İlliyet Bağı Bulunmalıdır ..................................................... 381
b. Tazmin Sorumluluğu ............................................................................................................381
c. Tehlikenin Giderilmesi ve Eski Halin İadesi...........................................................................382
3. Hukuka Uygun Taşkın Kullanım Nedeniyle Sorumluluk ..................................................... 382
4. Davacı ve Davalı Sıfatı ..................................................................................................... 383
a. Davacı Sıfatı ........................................................................................................................383
b. Davalı Sıfatı .........................................................................................................................383
İlgili Kararlar ......................................................................................................................... 384
IV. DİĞER KANUNLARDAKİ KUSURSUZ SORUMLULUK NEDENLERİ ............................ 391
A. Çevreyi Kirletenin Sorumluluğu .................................................................................. 391
1. Sorumluluğun Niteliği ve Kapsamı.................................................................................... 391
3. İspat Yükü ........................................................................................................................ 395
4. Tazminatın Tayini ............................................................................................................. 395
5. Zamanaşımı ..................................................................................................................... 395
6. Taşınmaz ve Yapı Malikinin Sorumluluğu İle Çevre Kirlenmesinden Doğan
Sorumluluklar Dolayısıyla Hakların Yarışması................................................................... 396
İlgili Kararlar .............................................................................................................................396
B. Deniz Çevresinin Kirlenmesinden Doğan Zararların Tazmini ..................................... 400
1. Genel Olarak 5312 Sayılı Kanuna Göre Sorumluluk........................................................... 400
2. Zararın Tespiti ve Ödenmesi............................................................................................. 401
3. Zamanaşımı ..................................................................................................................... 402
C. Sivil Hava Araçlarının İşletilmesinden Doğan Sorumluluk ........................................ 402
1. Sorumluluğun Kapsamı ve Niteliği.................................................................................... 402
a. Yolcuya Karşı Sorumluluk.....................................................................................................404
b. Üçüncü Kişilerin Uğradıkları Zarardan Sorumluluk ................................................................405
3. Uluslararası Hava Taşımasından Doğan Sorumluluk......................................................... 406
D. Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğu (KTK. M. 85 vd.)............................................... 408
E. Noterlerin Hukuki Sorumluluğu .................................................................................. 408
1. Sorumluluğun Hukuki Niteliği ........................................................................................... 408
3. Noterin Çalışana veya Üçüncü Kişiye Rücu Hakkı ............................................................ 411
İçindekiler 15
İlgili Kararlar ......................................................................................................................... 412

V. DEVLETİN KUSURSUZ SORUMLULUĞU ..................................................................... 436
A. Genel Olarak Devletin Kusursuz Sorumluluğu ........................................................... 436
B. Çeşitli Kanunlardaki Devletin Kusursuz Sorumluluk Nedenleri ................................. 436
1. Askeri Tatbikat, Atış ve Konaklamadan Doğan Sorumluluk .............................................. 436
Askeri Tatbikatlar Nedeniyle Verilen Zararlarla İlgili Kararlar ....................................................439
2. Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun Gereği Tazminat Yükümlülüğü ...... 445
a. Tazminatın Şartları ...............................................................................................................445
b. Devletin Zarar Sorumlusuna Rücu Hakkı ve Uygulaması ......................................................446
c. 2330 Sayılı Kanunla İlgili Kararlar .........................................................................................446
3. Kişisel Durum (Nüfus) Sicilinin Tutulması Nedeniyle Sorumluluk ..................................... 466
a. Genel Olarak Sorumluluğun Koşulları....................................................................................466
b. İlgili Kararlar .........................................................................................................................467
4. Tapu, Ticaret ve Gemi Sicillerinin Tutulması Nedeniyle Sorumluluk ................................. 468
a. Tapu Kaydının Tutulması Nedeniyle Sorumluluk...................................................................468
aa. Sorumluluğun Niteliği ve Kapsamı ......................................................................................... 468
bb. Sorumluluğun Şartları ............................................................................................................ 468
cc. Görevli ve Yetkili Mahkeme ................................................................................................... 470
dd. Zamanaşımı........................................................................................................................... 470
b. Ticaret Sicilinin Tutulmasından Doğan Sorumluluk ..............................................................470
c. Gemi Sicilinin Tutulmasından Doğan Sorumluluk .................................................................470
Tapu Sicilinin Tutulmasından Doğan Sorumlulukla İlgili Kararlar ........................................... 471
5. Gayrimenkul İrat Senetlerinden Dolayı Sorumluluk ........................................................... 487
6. Vesayet Dairelerinin Eylemlerinden ve Vesayet Görevlileri Tarafından Ödenemeyen
Zararlardan Sorumluluk .................................................................................................... 487
a. Yasal Hükümler ve Genel Açıklama ......................................................................................487
aa. Yasal Hükümler...................................................................................................................... 487
bb. Madde Gerekçeleri ................................................................................................................ 488
cc. Genel Açıklama ..................................................................................................................... 488
b. Vesayet Dairelerinin Eylemlerinden Sorumluluk ...................................................................489
c. Vasi, Kayyım ve Yasal Danışmanların Eylemlerinden Sorumluluk .........................................489
d. Görevli ve Yetkili Mahkeme .................................................................................................490
e. Zamanaşımı .........................................................................................................................490
7. İcra ve İflas Daireleri Görevlilerinin Kusurlarından Doğan Sorumluluk ............................... 490
a. Yasal Hükümler ....................................................................................................................490
b. Sorumluluğun Kapsamı ve Şartları .......................................................................................491
İcra İflas Görevlilerinin Eylemleriyle İlgili Kararlar .....................................................................492
8. Haksız Tutuklama ve Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat Sorumluluğu ....................... 498
a. 5271 Sayılı CMK ve 466 Sayılı Kanun Hakkında Genel Bilgiler .............................................498
b. 5271 Sayılı CMK Hükümlerine Göre Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat İstemi ..............499
aa. 5271 Sayılı Kanunun İlgili Hükümleri ...................................................................................... 499
bb. 5271 Sayılı CMK Hükümlerine Göre Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat Davaları ............ 501
aaa. Genel Olarak ........................................................................................................................... 501
bbb. Tazminat İsteminin Koşulları ................................................................................................... 503

ccc. Tazminat İsteyemeyecek Kişiler ............................................................................................. 504
ddd. Tazminatın Geri Alınması ........................................................................................................ 505
eee. Devletin Rücu Hakkı ............................................................................................................... 505
c. 466 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Haksız Yakalanan veya Tutuklanan Kimselere
Tazminat Verilmesi ...............................................................................................................506
aa. 466 Sayılı Kanun Hükümleri ................................................................................................... 506
bb. Tazminatın Şartları ................................................................................................................ 508
aaa. Maddi Şartlar.......................................................................................................................... 508
bbb. Başvuru Şekil ve Süresine İlişkin Şartlar ................................................................................ 509
cc. Tazminatın Kapsamı ve Belirlenmesi ..................................................................................... 510
Haksız Tutuklama ve Koruma Tedbirleriyle İlgili Kararlar....................................................... 512
1. İBK. ve Genel Kurul Kararları ................................................................................................512
2. Daire Kararları ......................................................................................................................530
İKİNCİ BÖLÜM
HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN ZARAR VE TAZMİNATIN
BELİRLENMESİ VE ZAMANAŞIMI
I. MADDÎ ZARAR VE TAZMİNATIN BELİRLENMESİ....................................................... 547

A. Maddî Zarar ve Tazminata İlişkin Esaslar .................................................................. 547
1. Maddî Zararın Kapsamı ve İspat Yükü .............................................................................. 547
2. Maddî Zararın Hesaplanma Tarihi .................................................................................... 548
3. Zarardan Faydaların İndirilmesi (Denkleştirme) ................................................................ 549
a. Genel Olarak Denkleştirme ve İndirimde Sıra .......................................................................549
b. Zarar ve Tazminatta İndirim Sırası........................................................................................550
c. Denkleştirmenin Şartları .......................................................................................................551
d. Denkleştirmeye Konu Olan Yararlar ......................................................................................552
4. Maddî Tazminatın Belirlenmesi ........................................................................................ 555
5. Maddî Tazminattan İndirim Nedenleri .............................................................................. 556
a. Zarar Verenin Kusurunun Hafifliği veya Ek Kusuru ................................................................556
b. Zarar Görenin Zarara Rızası ..................................................................................................557
c. Zarar Görenin Müterafik (Ortak / Bölüşük) Kusuru ................................................................557
d. Tazminat Nedeniyle Zarar Verenin Malî Durumunun Kötüleşmesi ........................................559
e. Olayın Özelliklerinden Kaynaklanan Nedenler .......................................................................559
aa. Genel Olarak .......................................................................................................................... 559
bb. Umulmayan Olaylar ............................................................................................................... 560
cc. Zarar Görenin Bünyevi İstidatı ............................................................................................... 561
dd. Zayıf İlliyet Bağı..................................................................................................................... 561
ee. Zarar Görenin Çok Yüksek Bir Servete Sahip Olması.............................................................. 561
ff. Hatır Taşıması ......................................................................................................................... 561
f. İlgili Kararlar ..........................................................................................................................562
Genel Olarak Zarar ve Tazminattan İndirim Nedenleri İle İlgili Kararlar........................................... 562
Bölüşük (Müterafik) Kusura Dayalı İndirimle İlgili Kararlar ............................................................. 580
İçindekiler 17
B. Eşyaya (Şeye) İlişkin Maddi Zararın Belirlenmesi ..................................................... 586

1. Maddi Hasar ve Zararlar................................................................................................... 586
a. Hesaplama Yöntemi .............................................................................................................586
b. Zararın Kapsamı ...................................................................................................................586
aa. Eşyanın Tamamen Tahrip Olması Nedeniyle Oluşan Zarar ..................................................... 586
bb. Eşyanın Kısmen Tahrip Olması Nedeniyle Onarım Gideri ....................................................... 587
cc. Değer Kaybı ........................................................................................................................... 588
dd. Yoksun Kalınan Kar (Kazanç Kaybı) ........................................................................................ 588
Eşyaya Verilen Maddi Zararla İlgili Kararlar ..............................................................................589
2. Munzam Zarar .................................................................................................................. 611
Munzam Zarar ile İlgili Kararlar .................................................................................................611
C. Vücut Bütünlüğünün İhlalinde (Yaralanmada) Zararın Belirlenmesi.......................... 614
1. Genel Olarak..................................................................................................................... 614
2. Vücut Bütünlüğüne İlişkin Zararın Çeşitleri ....................................................................... 615
a. Tedavi Giderleri ....................................................................................................................615
Tedavi Giderleri ile İlgili Kararlar .................................................................................................. 618
b. Çalışma Gücünün Kaybı ya da Azalmasından Doğan Zararlar ...............................................630
aa. Geçici İşgöremezlik Zararı; Tedavi ve Bakım Gideri ve Kazanç Kaybı ..................................... 630
İlgili Kararlar ................................................................................................................................ 632
1. Tedavi ve Bakım Giderleri ile İlgili Kararlar.................................................................................. 632
2. Çalışamamaktan Doğan Kazanç Kaybı ile İlgili Kararlar ............................................................... 635
bb. Sürekli İşgöremezlik Zararı (Çalışma Gücünün Sürekli Kaybı veya Azalması) ......................... 639
cc. Çalışma Gücünün Sürekli Kaybından Doğan Zararlar İle İlgili Kararlar .................................... 641
1. İşgücü Kaybının Tespitine İlişkin Raporlarla İlgili Kararlar ........................................................... 641
2. Bakım (Bakıcı) ve Tedavi Giderleri ile İlgili Kararlar..................................................................... 644
3. Sürekli İşgöremezlikten Doğan Kazanç Kaybı Zararı ile İlgili Kararlar ........................................... 647
4. Efor Kaybı Zararı ile İlgili Kararlar ................................................................................................ 658
c. Ekonomik Geleceğin Sarsılması ...........................................................................................660
İlgili Kararlar ................................................................................................................................ 661
d. Ulaşım /Yol ve Muhafaza Gideri ...........................................................................................662
Ulaşım ve Muhafaza Gideri ile İlgili Kararlar ................................................................................. 662
e. Yaralanma ve Sakat Kalma Halinde Zarardan İndirim Nedenleri ...........................................665
D. Ölüm Nedeniyle Oluşan Zararlar ................................................................................ 665
1. Genel Olarak..................................................................................................................... 665
2. Cenaze (Defin) Giderleri.................................................................................................... 667
Cenaze Giderleri ile İlgili Kararlar ..............................................................................................668
3. Destekten Yoksun Kalma Zararı........................................................................................ 669
a. Zararın Şartları .....................................................................................................................669
aa. Destek İlişkisi Olmalıdır ......................................................................................................... 669
aaa. Kavram ................................................................................................................................... 669
bbb. Destek Çeşitleri ...................................................................................................................... 670
ccc. Uygulamada Karşılaşılan Destek İlişkileri ................................................................................ 671
bb. Bakım Gücü Bulunmalıdır ...................................................................................................... 672
cc. Bakım İhtiyacı Olmalıdır ......................................................................................................... 673
b. Destek Zararının Hesaplanmasını Etkileyen Faktörler ...........................................................673
aa. Desteğin Gelir Durumu .......................................................................................................... 673

bb. Yardımın Miktarı .................................................................................................................... 676
cc. Bakım Gücünün ve Yardımın Devam Süresi ........................................................................... 681
dd. Bakım İhtiyacının Devam Süresi ............................................................................................ 682
ee. Destek Zararından İndirim Nedenleri...................................................................................... 687
aaa. Tasarruf Edilen Giderler .......................................................................................................... 688
bbb. Sigorta Ödemeleri .................................................................................................................. 689
ccc. Miras Geliri ............................................................................................................................. 690
ddd. Evlenme Şansı ........................................................................................................................ 692
ff. Destek Zararını İspat Yükü ...................................................................................................... 692
c. Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Hesaplanması..........................................................693
Destekten Yoksun Kalma Zararı ile İlgili Kararlar ................................................................... 695
E. Maddî Tazminat Hakkının Mirasçılara Geçmesi ........................................................ 741
1. Eşyaya Verilen Maddi Zarara İlişkin Tazminatta ............................................................... 741
2. Beden Bütünlüğünün İhlaliyle İlgili Tazminatta ................................................................. 742
3. Destekten Yoksun Kalma Tazminatında ............................................................................ 742
F. Tazminatın Döviz Olarak İstenilmesi .......................................................................... 742
İlgili Kararlar ......................................................................................................................... 743
G. Maddî Zararda Faiz İsteği ........................................................................................... 753
1. Faizin Başlangıç Tarihi ..................................................................................................... 753
2. Faizin Niteliği ................................................................................................................... 753
a. Kanunî Faiz...........................................................................................................................753
b. Ticari Faiz ............................................................................................................................755
c. Haksız Fiillerde Uygulanacak Faiz .........................................................................................756
d. Faiz Oranlarını Gösteren Tablolar..........................................................................................758
3. Faiz İsteği ve Başlangıç Tarihinin Belirtilmesi Zorunluluğu ............................................... 759
4. Faize Hüküm Verilirken Dikkat Edilecek Hususlar .................................................................760
Maddi Tazminatta Faizle İlgili Kararlar ......................................................................................761
II. MANEVİ ZARARIN KAPSAMI, NİTELİĞİ VE TAZMİNATIN BELİRLENMESİ .............. 785
A. Manevi Hakların Niteliği ve Kapsamı ......................................................................... 785
1. Kişilik Haklarının Nitelikleri ............................................................................................... 785
2. Maddi Kişisel Değerler ..................................................................................................... 786
3. Mesleki ve Ticari Kişisel Değerler .................................................................................... 786
4. Manevi Kişisel Değerler ................................................................................................... 786
a. Kişinin Adı, Görüntüsü (Resmi) ve Sesi ................................................................................787
b. Özel Hayat ...........................................................................................................................788
c. Şeref ve Haysiyet.................................................................................................................789
B. Kişilik Haklarına Saldırı Nedeniyle Açılabilecek Davalar .......................................... 790
1. Önleme Davası ................................................................................................................. 790
2. Durdurma Davası ............................................................................................................. 790
3. Tespit Davası ................................................................................................................... 791
4. Cevap ve Düzeltme Hakkı ................................................................................................. 791
İçindekiler 19
5. Maddi ve Manevi Tazminat Davaları ................................................................................ 792

6. Manevi Tazmin Yöntemleri (Tespit, Kınama, Hükmün Yayınlanması vb.) .......................... 794
C. Manevî Tazminatın Niteliği ve Fonksiyonu ................................................................ 796
D. Manevî Tazminatın Şartları ........................................................................................ 798
E. Manevî Tazminat Davasının Tarafları......................................................................... 799
1. Davacı .............................................................................................................................. 799
a. Ölüm Nedeniyle Davacı Olanlar ............................................................................................799
aa. Genel Olarak “Ölenin Yakınları” .............................................................................................. 799
bb. Ana / Baba / Karı / Koca ve Çocuklar ..................................................................................... 801
cc. Üvey Baba / Üvey Anne ve Üvey Çocuklar ............................................................................ 801
dd. Kardeşler ............................................................................................................................... 801
ee. Nişanlı ................................................................................................................................... 802
ff. Büyükanne / Büyükbaba ve Torunlar ....................................................................................... 802
gg. Amca / Dayı / Hala / Teyze / Kayınpeder / Kayınvalide / Yenge / Yeğen ................................. 802
hh. Akraba Olmayan Yakınlar ...................................................................................................... 802
ii. Gayrı Resmi Eş ve Çocuk......................................................................................................... 803
b. Cismani Zarar Nedeniyle Manevi Tazminat İçin Davacı Olanlar ............................................803
aa. Zarar Görenin Dava Hakkı ...................................................................................................... 803
bb. “Yakınların” Dava Hakkı ......................................................................................................... 803
aaa. BK'nın 47. Maddesine Göre Yakınların Dava Hakkı .................................................................. 803
bbb. BK’nın 49. Maddesine Göre Yakınların Dava Hakkı ................................................................. 805
c. Kişilik hakkının ihlali nedeniyle davacı olanlar ......................................................................808
d. Mümeyyiz (Sezgin) Küçük ve Mahcurların Dava Hakkı.........................................................809
e. Mümeyyiz Olmayanların Dava Hakkı ....................................................................................809
f. Mirasçıların Dava Açma Hakkı ..............................................................................................810
g. Tüzelkişilerin Dava Açma Hakkı ...........................................................................................810
2. Davalı ............................................................................................................................... 810
F. Dava Açma Hakkının Devri (Temliki).......................................................................... 810
G. Manevî Tazminatın Belirlenmesine İlişkin Esaslar .................................................... 811
1. Kusur Şart veya Engel Değildir ......................................................................................... 811
2. Olayın Özellikleri Gözetilmelidir ......................................................................................... 812
3. Hâkimin Takdir Hakkı ....................................................................................................... 814
4. Manevî Tazminatın Bütünlüğü (Bölünmezliği)................................................................... 814
Ğ. Manevî Tazminatın Hesaplanması ............................................................................. 815
H. Manevî Tazminatta Faiz Uygulaması ......................................................................... 818
Manevi Tazminatla İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................ 819
1. Manevi Tazminatın Niteliği ve Şartları ile İlgili Kararlar.........................................................819
2. BK. 47. Madde ile İlgili Kararlar ............................................................................................840
3. BK. 49. Madde ile İlgili Kararlar ............................................................................................860
4. Manevi Tazminatta Bölüşük (Müterafik) Kusurla İlgili Kararlar .............................................899
5. Manevi Tazminatta Faizle İlgili Kararlar ................................................................................901
III. HAKSIZ FİİLLERDE ZAMANAŞIMI VE HÜKÜMLERİ .................................................. 904
A. Borçlar Kanununun 60. Maddesi ve Kapsamı ............................................................ 904

1. Genel Olarak..................................................................................................................... 904
2. Bir Yıllık Zamanaşımı Uygulaması .................................................................................... 905
a. Zararın Öğrenilmesi ..............................................................................................................905
b. Failin (Sorumlunun) Öğrenilmesi ..........................................................................................906
3. On Yıllık Zamanaşımı Uygulaması .................................................................................... 907
4. Ceza Kanunundaki Zamanaşımının Uygulanması .............................................................. 907
a. Genel Olarak ........................................................................................................................907
b. Uygulama Şartları ................................................................................................................910
aa. Zarar Veren Fiil Suç Teşkil Etmelidir ...................................................................................... 910
bb. Ceza Zamanaşımı Süresi Daha Uzun Olmalıdır ....................................................................... 910
cc. Ceza Zamanaşımı Uygulamasında Karşılaşılan Sorunlar ........................................................ 911
c. Zamanaşımının Kesilmesi ....................................................................................................912
aa. Genel Olarak .......................................................................................................................... 912
bb. Hukuk Davasının Açılması ve Kesilme ................................................................................... 912
cc. Ceza Davasının Açılması veya Ceza Davasına Katılma........................................................... 913
5. Ek Süre ............................................................................................................................ 915
B. Zamanaşımı İle İlgili Kararlar ..................................................................................... 915
1. İçtihadı Birleştirme Kararları ............................................................................................. 915
2. Hukuk Genel Kurulu Kararları ............................................................................................ 916
3. Özel Daire Kararları ........................................................................................................... 923
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KİŞİLİK HAKLARINA HAKSIZ SALDIRILAR NEDENİYLE AÇILAN
MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVALARI
BİRİNCİ KISIM
YAYIN YOLUYLA KİŞİLİK HAKLARINA SALDIRI NEDENİYLE
TAZMİNAT DAVALARI VE İLGİLİ KARARLAR
I. YAYINLARLA İŞLENEN HAKSIZ FİİLLERDEN SORUMLULUK...................................... 957
A. Genel Olarak Yayın Hakkı Nedeniyle İhlale Konu Olan Kişilik Hakları ...................... 957
B. Yayın Özgürlüğü Nedeniyle Hukuka Uygunluk Nedenleri .......................................... 957
1. Genel Olarak..................................................................................................................... 957
2. Hukuka Uygunluk Nedenleri ............................................................................................. 958
C. Yayın Türüne Göre Hukuki Sorumluluğun İncelenmesi.............................................. 960
1. Basın Kanununa Göre Hukuki Sorumluluk......................................................................... 960
2. 3984 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun Uyarınca
Yapılan Yayınlardan Dolayı Hukuki Sorumluluk ................................................................. 962
3. 2954 Sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon (TRT) Yasası Uyarınca Yapılan Yayınlardan
Dolayı Hukuki Sorumluluk ................................................................................................. 964
4. İnternet Ortamındaki Yayınlar Nedeniyle Hukuki Sorumluluk ............................................ 965
İçindekiler 21
a. 5651 Sayılı Kanunun İlgili Hükümleri ....................................................................................965

b. 5651 Sayılı Kanuna Göre Hukuki Sorumluluk .......................................................................966
D. Yayın Yoluyla İşlenen Haksız Fiillerle İlgili Kararlar .................................................. 967
1. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları .............................................................................. 967
2. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi Kararları ................................................................................... 984
İKİNCİ KISIM
KİŞİLERE KARŞI İŞLENEN DİĞER HAKSIZ FİİLLER NEDENİYLE
HUKUKİ SORUMLULUK
I. FİKİR VE SANAT ESERLERİYLE İLGİLİ TAZMİNAT DAVALARI ................................. 1021
A. Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun İlgili Hükümleri ................................................. 1021
B. İlgili Kararlar ............................................................................................................. 1023
II. HAKARET NEDENİYLE TAZMİNAT İSTEMİ .............................................................. 1079
A. Genel Olarak Hakaret Nedeniyle Kişilik Haklarının İhlali ........................................ 1079
1. Hakarete Dayalı Tazminat İstemiyle İlgili Kararlar ........................................................... 1081
2. Bir Davayla İlgili Olarak Verilen Dilekçeyle veya Mahkemede İddia ve Savunma
Maksadıyla Söylenen Sözlerle Hakaret Nedeniyle Tazminat İstemi................................ 1087
III. HAKSIZ ŞİKAYET VE İFTİRA NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI .......................... 1092
A. Şikayet Hakkı ve Kötüye Kullanılması ...................................................................... 1092
B. Haksız Şikayet ve İftira İle İlgili Kararlar ................................................................. 1095
IV. YALAN TANIKLIK İLE İLGİLİ KARARLAR ................................................................. 1136
A. Genel Olarak Yalan Tanıklık Nedeniyle İşlenilen Haksız Fiiller ............................... 1136
B. Yalan Tanıklıkla İlgili Kararlar .................................................................................. 1137
V. HABERLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN İHLALİYLE İLGİLİ KARARLAR .............................. 1140
VI. ÇALIŞMA ÖZGÜRLÜĞÜNÜN KISITLANMASIYLA İLGİLİ KARARLAR ..................... 1143
VII. TEHDİT SUÇUYLA İLGİLİ KARARLAR ..................................................................... 1144
VIII. HÜRRİYETİN KISITLANMASI İLE İLGİLİ KARARLAR ............................................ 1148
IX. KONUT DOKUNULMAZLIĞINI İHLAL NEDENİYLE TAZMİNAT İSTEMİ................... 1149
X. KASITLI VEYA TAKSİRLİ ADAM ÖLDÜRME VE YARALAMA SUÇLARIYLA VE
SAĞLIĞI BOZAN HAKSIZ FİİLLERLE İLGİLİ KARARLAR .......................................... 1149
A. Yaşam ve Vücut Dokunulmazlığı Hakkına Yönelik Haksız Fiillerle İlgili Genel
Açıklama................................................................................................................... 1149
XI. DOLANDIRICILIK NEDENİYLE TAZMİNAT DAVASI ................................................ 1170
XII. CİNSEL TACİZ, SALDIRI VEYA İSTİSMAR NEDENİYLE TAZMİNAT İSTEMİ ......... 1172
XIII. EVLİLİKTE SADAKATSİZLİK NEDENİYLE TAZMİNAT İSTEMİ .............................. 1174
ÜÇÜNCÜ KISIM
MAL VARLIĞINA ZARAR VEREN HAKSIZ FİİLLER NEDENİYLE
TAZMİNAT DAVALARI VE İLGİLİ KARARLAR
I. KİŞİLERİN MAL VARLIĞINA ZARAR VEREN HAKSIZ HUKUKİ İŞLEMLER ................ 1183
A. Haksız Tahliye Nedeniyle Hukuki Sorumluluk ......................................................... 1183
1. Sorumluluğun Yasal Temeli ve Mahiyeti ........................................................................ 1183
a. Yasal Düzenleme ................................................................................................................1183
b. Sorumluluğun Mahiyeti ve Zararın Kapsamı .......................................................................1183
2. İlgili Kararlar ................................................................................................................... 1184
B. Haksız Haciz ile İlgili Kararlar .................................................................................. 1190
C. Haksız İhtiyati Tedbir Nedeniyle Hukuki Sorumluluk ............................................... 1206
1. İhtiyati Tedbir Kurumu .................................................................................................... 1206
a. İhtiyati Tedbire İlişkin Yasal Düzenleme .............................................................................1206
b. İhtiyati Tedbir Kararı ve Sona Ermesi .................................................................................1208
2. Haksız İhtiyati Tedbir Nedeniyle Tazminat Davası .......................................................... 1210
a. Haksız İhtiyati Tedbir Kavramı ve Sorumluluğun Niteliği ....................................................1210
b. Tazminat Davasının Konusu ve Yargılama Usulü ................................................................1210
aa. Tazminat Davasının Konusu ................................................................................................. 1210
bb. Görevli ve Yetkili Mahkeme ................................................................................................. 1211
cc. Davanın Tarafları ................................................................................................................. 1211
dd. Zamanaşımı......................................................................................................................... 1211
ee. Tazminatın Teminattan Ödenmesi ....................................................................................... 1211
c. Tazminatın Şartları .............................................................................................................1212
3. Menfi Tespit Davasında Haksız İhtiyati Tedbir Nedeniyle Tazminat ................................ 1212
a. Genel Olarak ......................................................................................................................1212
b. Mahkemenin Tazminata Kendiliğinden Karar Vermesi ........................................................1212
c. Mahkemenin Tazminata Karar Vermemesi .........................................................................1213
4. İstihkak Davasında Haksız İhtiyati Tedbir Nedeniyle Tazminat ....................................... 1213
Haksız Tedbirle İlgili Kararlar ..................................................................................................1214
D. Muris Muvazaası (Miras Bırakanın Danışıklı İşlemi) Nedeniyle Tazminat İstemi......... 1237
E. Yedieminin Hukuki Sorumluluğu ............................................................................... 1238
1. Sorumluluğun Esasları ve Hukuki Dayanağı.................................................................... 1238
2. Yediemin Yol Açtığı Zararı Tazmin Yöntemi .................................................................... 1240
a. Genel Mahkemelerde Tazminat Davası Açılması................................................................1240
b. İlamsız İcra Takibi ve İtirazın İptali Davası ..........................................................................1240
c. İhtiyati Hacizde İcra Dairesinin Re’sen Tahsil Yetkisi..........................................................1242
Yedieminin Sorumluluğu İle İlgili Kararlar ...............................................................................1244
II. KİŞİLERİN MAL VARLIĞINA ZARAR VEREN HAKSIZ FİİLLER .................................. 1250
A. Taşınmaza Haksız Elatma Nedeniyle Ecrimisil Davalarıyla İlgili Kararlar ............... 1250
B. Kamulaştırmasız Elatma Nedeniyle Tazminat (Ecrimisil) Davalarıyla İlgili Kararlar ......... 1257
C. Komşu Taşınmazlara Haksız Fiillerle Verilen Zararlar ............................................. 1263
İçindekiler 23
1. Hafriyat Dökülmesi veya Hafriyat Çalışması Nedeniyle Verilen Zararlar ......................... 1263
2. Komşu Taşınmazın Kullanımı veya İşletilmesinden Doğan Zararlar ................................. 1266
3. İnşaat ve Kazı Çalışmaları Nedeniyle Diğer Taşınmaza Zarar Verilmesi .......................... 1278
4. Kasten veya Taksirle Mala Zarar Verme (Izrar) Eylemleri................................................ 1280
a. Tarlaya hayvan girmesi nedeniyle ürüne zarar verilmesi ....................................................1280
b. Ekili Ürünün Davalı Tarafından Sökülmesi ..........................................................................1282
c. Taşınmazdaki Ağaçların Kesilmesi .....................................................................................1282
d. Davacının Odun – Kömür Deposunun Davalıca Yıkılması ...................................................1283
DÖRDÜNCÜ KISIM
ÇEŞİTLİ KURUM VE MÜTEŞEBBİSLERİN FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN
HAKSIZ FİİLLER NEDENİYLE HUKUKİ SORUMLULUK
I. BELEDİYE ÇALIŞMALARI NEDENİYLE VERİLEN ZARARLAR .................................... 1285
Derenin Islah Edilmemesi Nedeniyle Su Baskınından Doğan Zarar ..................................... 1285
İSKİ ve ASKİ’nin Kanalizasyonu Yetersiz Yapması Nedeniyle Su Baskını Zararı .................. 1285
Mahalle Yolu Yapımından Doğan Zarar – Yargı Yolu ........................................................... 1288
Belediyenin Taşınmazını İşgal Edenin Tahliyesinden Doğan Zarar ...................................... 1288
Belediyenin Yaptırdığı Köprünün Yıkılması Sonucu Davacının Yaralanması ........................ 1289
Belediyenin, Özel Kişiye Ait Taşınmazdan İzinsiz Malzeme Alması ..................................... 1289
Trafik Sinyalizasyon Sistemindeki Arızanın Kazaya Yol Açması .......................................... 1290
Özel Suya Belediyenin El Atması ........................................................................................ 1290
Yol Yapımında Uyarıcı Levha Konulmamasının Kazaya Neden Olması ................................ 1291
İhale Belgesinde İmar Durumunun Belediyece Hatalı Gösterilmesi..................................... 1291
Halk Otobüsünün Yaptığı Kazadan Belediyenin Sorumluluğu .............................................. 1292
Belediyenin Açık Bıraktığı Çukurdan Doğan Sorumluluğu – Yargı Yolu ............................... 1292
Taşınmaza Hafriyat Dökülmesi ........................................................................................... 1293
II. BANKACILIK FAALİYETLERİ NEDENİYLE HUKUKİ SORUMLULUK .......................... 1294
A. Bankaların Hukuki Sorumluluğu İle İlgili Kararlar ................................................... 1294
B. Personelinin Verdiği Zararlar Nedeniyle Bankanın Açtığı Rücu Davaları İle İlgili
Kararlar ..................................................................................................................... 1303
C. Rehinli Aracı İade Etmeyen Yediemine Karşı Açılan Davalarla ilgili Kararlar ......... 1314
D. Haksız İcra Takibi Nedeniyle Banka Aleyhine Açılan Davalarla İlgili Kararlar ....... 1314
III. BAZI İŞ VE MESLEKLERİN İCRASI NEDENİYLE VERİLEN ZARARLAR .................... 1316
1. Havuz veya Gölette Boğulma Nedeniyle Tazminat İstemi ............................................... 1316
2. Yol – Köprü Yapımından Doğan Zararlar Nedeniyle Müteahhidin Sorumluluğu ............... 1318
3. İnşaat Yapımında Müteahhidin Sorumluluğu .................................................................. 1320
4. Elektrik Hattı Tesisinden Dolayı, TEDAŞ ve Hat Ustalarının Sorumluluğu ....................... 1322
5. Kum veya Taş Ocağı İşletilmesinden Doğan Zarar.......................................................... 1332
6. Kömür Ocağı İşletmesinin Komşu Araziye Zararı ............................................................ 1333
7. Komşudaki Yangının Sirayeti Nedeniyle Uğranılan Zararlar ............................................ 1335
8. Doğalgaz Fırınının Gaz Kaçağı- Üretici ve Servisin Sorumluluğu ..................................... 1337

9. DSİ Sulama Kanalını Yapan Müteahitin Sorumluluğu ...................................................... 1338
10. Depremde Yıkılan Binanın Yapımından Doğan Sorumluluk ........................................... 1338
11. Fabrikanın Verdiği Zarardan Sorumluluk ....................................................................... 1350
12. Müteahhidin Hafriyat Dökme veya Diğer Faaliyetlerinden Doğan Sorumluluğu .................. 1350
13. Ayıplı Maldan Doğan Sorumluluk ................................................................................. 1351
14. Valilikçe Deprem Çadırı Kurularak Verilen Zarar............................................................ 1356
15. Kiralananın Kötü Kullanılması ....................................................................................... 1356
16. Gümrükçe Haksız Elkonulan Mal Nedeniyle Sorumluluk ............................................... 1357
17. Taşınmaz İhalesinin İptali İçin Dava Açılması Nedeniyle İhale Bedelinin Geç
Alınmasından Doğan Zarar ........................................................................................... 1359
18. Sınav Sonuç Belgesinin Geç Teslimi, PTT’nin Sorumluluğu .......................................... 1359
19. Paydaşın Müşterek Araziyi Kiraya Vermesi .................................................................. 1360
20. Boru Hattı Tesisi Nedeniyle Sorumluluk ....................................................................... 1360
21. BAZ İstasyonu Nedeniyle Sorumluluk .......................................................................... 1361
22. Yola Açılan Çukur Nedeniyle Sorumluluk...................................................................... 1364
23. İnternet Cafe İşleticisinden, Komşu Ev Sahibinin Tazminat İstemi ................................ 1365
24. Termik Santral Bacasından Yayılan Zararlı Atıklar Nedeniyle Sorumluluk ..................... 1365
25. Doğalgaz Tesisi Sahibinin Sorumluluğu ........................................................................ 1367
BEŞİNCİ KISIM
KAMU MALLARINA HAKSIZ FİİLLERLE VERİLEN
ZARARLARLA İLGİLİ TAZMİNAT DAVALARI
I. ÇEŞİTLİ KURUMLARA AİT KAMU MALLARINA ZARAR VERİLMESİ NEDENİYLE
AÇILAN TAZMİNAT DAVALARIYLA İLGİLİ KARARLAR ............................................. 1369
1. DSİ sulama kanalına zarar verilmesi ............................................................................... 1369
2. İSKİ su dağıtım ağına belediyece zarar verilmesi............................................................ 1369
3. Telekom kablosuna zarar verilmesi ................................................................................ 1370
4. Telefon Dolabına Araç ile Çarpılması .............................................................................. 1370
5. Yer Altına Kablo Döşenirken Karayoluna Zarar Verilmesi ................................................ 1371
6. İçmesuyu İnşaatı Sırasında Yer Altı Kablolarına Zarar Verilmesi ..................................... 1372
7. Maden Sahasından İzinsiz Kum Alınması ....................................................................... 1372
8. Fiber Optik Kablolara Biçerdöverle Zarar Verilmesi ......................................................... 1373
9. Ameliyatta Kullanılmayan Malzemelerin Kullanılmış gibi Gösterilmesi............................ 1373
10. Otoyol Korkuluklarına Çarpılarak Zarar Verilmesi .......................................................... 1374
II. KAMU MALLARINA HAKSIZ YERE EL ATILMASI, YARARLANILMASI ................... 1375
A. Hazine Arazilerine İzinsiz El Atılması ve Yararlanılması.......................................... 1375
1. Devletin Hükmü Altındaki Araziden İzinsiz Kum – Çakıl Alınması .................................... 1375
2. Devletin Hüküm ve Tasarrufundeki Yerden Yer Altı Suyu Çıkarılması ............................. 1377
3. İzinsiz Taş Çıkartılması ................................................................................................... 1378
İçindekiler 25
4. Maden İşletilmesi Nedeniyle Verilen Zarar ..................................................................... 1379

B. Meraya ve Köy Taşınmazlarına Karşı Haksız Fiiller ................................................. 1380
C. Belediye ve KİT Taşınmazlarına Verilen Zararlar ..................................................... 1383
1. Belediye Yoluna Müdahale Edilmesi Nedeniyle Tazminat İstemi .................................... 1383
2. Açıkta Depolanan Kömürlü – Çist Malzemenin İzinsiz Alınması ...................................... 1384
3. Yeraltı Su Borularına Ağır İş Makinasının Yoldan Geçmesi ile Zarar Verilmesi ...................... 1384
4. Yabancı Bandralı Geminin Boğazda Rıhtıma Çarpması ................................................... 1385
5. Kaçak Kazı Yapılması – AYKOMA Yönetmeliği................................................................ 1386
D. Orman İdaresine Verilen Zararlarla İlgili Kararlar .................................................... 1387
1. Ormana ve Doğal Yaşama Verilen Zararlar ..................................................................... 1387
2. İzinsiz (Kaçak) Avlanma İle İlgili Kararlar ........................................................................ 1399
E. Kaçak Elektrik Kullanılmasıyla İlgili Kararlar ........................................................... 1411
F. Kaçak Su Kullanılması İle İlgili Tazminat Kararları .................................................. 1419
III. KAMU PERSONELİNİN ÇALIŞTIKLARI KURUMA VERDİKLERİ ZARARIN
TAZMİNİ İÇİN PERSONELE KARŞI AÇILAN DAVALAR ........................................... 1423
1. İçişleri Bakanlığının Kusurlu Belediye Personeline Karşı Açtığı Dava .............................. 1423
2. PTT’nin, Kusuruyla Zarar Veren Görevliden Tazminat İstemi ........................................... 1424
3. Çay-Kur’un Yargı Kararını Uygulamayan Görevliye Rücu Davası ..................................... 1426
4. Et Balık Kurumu – İthalatta Fazla Ödemeye Yol Açma .................................................... 1426
5. Askeri Depo Zimmetindeki Malzemenin Eksik Teslimi .................................................... 1427
6. T. Şeker Fabrikaları A.Ş.’nin Satınalma Daire Başkanından tazminta istemi ................... 1427
7. Belediye Deposunda Yangın Nedeniyle Bekçinin Sorumluluğu ....................................... 1428
8. Malzeme Alımında İhale Yasasına Aykırılık Nedeniyle Memurun Sorumluluğu ..................... 1429
9. Orman Görevlilerinin Kusurlu İşlemden Sorumluluğu ...................................................... 1430
10. SAHÇEK Personelinin Usulsüz Ödemeden Sorumluluğu ............................................... 1431
11. Memurun Kusurlu Davranışıyla Oluşan Zarararın Tazmini ............................................. 1432
12. Veznede Fazla Ödemeden Doğan Zarar ........................................................................ 1433
13. Kurum Parasının Siyasi Maksatla Harcanması – Bakanın Sorumluluğu ........................ 1433
14. Görevli Aracın Güzergahının Değiştirilmesinden Doğan Zarar ....................................... 1435
15. Kurum Parası ile Ölüm İlanı Verilmesinden Doğan Zarar ............................................... 1435
16. Üniversite Personelinin Kuruma Verdiği Zararın Tazmini............................................... 1436
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TAZMİNAT DAVALARINDA USUL HÜKÜMLERİ VE
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI
I. YARGI YOLU BAKIMINDN GÖREVSİZLİK KARARI..................................................... 1437

II. YETKİLİ MAHKEME İLE İLGİLİ KARARLAR ............................................................... 1472
III. TAKAS – MAHSUP TALEBİ ..................................................................................... 1478
IV. BİLİRKİŞİLİK KURUMU ............................................................................................ 1481

V. TALEPLE BAĞLILIK KURALI (HUMK 74) ................................................................... 1484
VI. USULİ KAZANILMIŞ HAK İLE İLGİLİ KARARLAR .................................................... 1489
VII. KISMİ VE EK DAVA İLE İLGİLİ KARARLAR ............................................................. 1493
VIII. DAVANIN ISLAHI – DAVA DEĞERİNİN ARTIRILMASI ......................................... 1499
IX. BİRLEŞTİRİLEN DAVALARDA YARGILAMA VE HÜKÜM KURMA USULÜ .............. 1509
X. KAMU İDARELERİ ARASINDAKİ DAVALARIN HAKEM SIFATIYLA GÖRÜLMESİ .... 1511
A. 3533 Sayılı Kanunun İlgili Hükümleri ....................................................................... 1511
XI. YARGILAMA GİDERLERİ VE VEKALET ÜCRETİ ....................................................... 1526
A. Vekalet Ücreti İle ilgili Kararlar ................................................................................ 1526
B. Yargı Harç ve Giderleri ............................................................................................. 1536
1. Harç ve Giderlerle İlgili Genel Bilgiler.............................................................................. 1536
2. İlgili Kararlar ................................................................................................................... 1537
Kaynakça....................................................................................................................... 1543
Dizin .............................................................................................................................. 1547

Haksız Fiil Ve Tazminat Hukuku

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Haksız Fiil Ve Tazminat Hukuku

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Haksız Fiil Sorumluluğu

HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞU

Hukuk Kitapları Dizisi: 875

© Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.

c. Kusurun İspatı ........................................................................................................................44

1. Yasal Düzenleme ................................................................................................................ 89

B. Cumhurbaşkanı, Başbakan, Bakanlar ve Milletvekillerinin Görevleri Dolayısıyla

2. Sorumluluğun Şartları ...................................................................................................... 302

Ev (Aile) Başkanının Sorumluluğu ile İlgili Kararlar ............................................................... 360

İlgili Kararlar ......................................................................................................................... 412

bbb. Tazminat İsteminin Koşulları ................................................................................................... 503

I. MADDÎ ZARAR VE TAZMİNATIN BELİRLENMESİ....................................................... 547

B. Eşyaya (Şeye) İlişkin Maddi Zararın Belirlenmesi ..................................................... 586

aa. Desteğin Gelir Durumu .......................................................................................................... 673

5. Maddi ve Manevi Tazminat Davaları ................................................................................ 792

A. Borçlar Kanununun 60. Maddesi ve Kapsamı ............................................................ 904

a. 5651 Sayılı Kanunun İlgili Hükümleri ....................................................................................965

8. Doğalgaz Fırınının Gaz Kaçağı- Üretici ve Servisin Sorumluluğu ..................................... 1337

4. Maden İşletilmesi Nedeniyle Verilen Zarar ..................................................................... 1379

I. YARGI YOLU BAKIMINDN GÖREVSİZLİK KARARI..................................................... 1437

IV. BİLİRKİŞİLİK KURUMU ............................................................................................ 1481

You might also like