iplomais"denkler gigi poversialesiyor. Geng fsscig ve olsumuslarieisizigh, dmyada da Tar- pilalizminde issizigin yapisal niteligh aikar hale gelirken, thsi, kaliiye calsanlar yan “beyaz ya- “da givencesizlesme sirecinin kurbam cluyor, imaiyazlannt iyorlar, Insanlara afedilen ve onlanin kendilrine atfetiklri aig doruraums gore belirlenegeli bir yasam dunyasinda, sadece isa olmayan devin bi baz haynagua, ei arastiraa, Tarkiye'de beyae yall igsicliginin sosyaly vanmna odaklantyor. Isiligin bir sosyal deneyim olarak na- ndgina ve “hissedilenigsizlige” balayor. Universite mezanu issialile nasil bas ediyor, hangl yontemlerle is anyorlar? Ne rimeiltk mekanizmalarina tabi kaldiklarim dasimayorlar? cesizlesen hayatta, nelere~meselaaileye—ne kadar givencbi- ‘blssizlik deneyiminden duygusal olarak nasi etkileniyortar? crini nasi ifade ediyor/edemiyorlar? Issizlik deneyiminin or- degerlert’ ve ‘kimligt tle thilesini naside? Beyaz yakelt igsiaisormumum kaynagininerede goryorlar? Neye,kimne lar? Igsizlik, onlan ‘bir seyleri diisimmeye’, ‘bir eyler yapmia- k ediyor mu? blast’ stamast yapilmayan ogtetmenterin sikanulan ve mi ev, allan-at'taraistindamm belli bash orteKlerinden ban- sanlarinan igstzlile deneyimler ie igi goalemler de bu sor aya eslik ediyor. Beyaz yakah igsizleri dinle, <7") ko- oe = an bir kta. evisig ser ‘asia aan 2a B wetu usrany tht 1255070201061226259 ‘anil Bora, Aken Bora, Necmi Erdogan, iisti “Bosuna mi Okuduk?” Turkiye de Beyaz Nee sea brea T. Bora, A. Bora, N. Erdogan, 1. Ustin « “BOSUNA MI OKUDUK?”ANIL BORA - AKSU BORA, NECMI ERDOGAN - ILKNUR USTON “Boguna m Okuduk?”|AKSU HORA 1963 Van dour Anka Diverse Syl ile Faken ted esl le pean snr apt cso eden os, ol cetepe Unvesies fegan Falta opin yeni Aa eg ve ‘yi Vapnevnin eden ype “TANIL BORA 1965 Anan dou. nel Eke Lie ve Ans Gives Salis Fle Bar ets Yyan, in, Top ln eg let oppo Rose aon [NECE ERDOGAN 1965 Keys dogo ODTU Shas Blin ve Kam Yori ‘Tokina bd Asm olsen Oye LKWUR USTON 9651 Ze dpumle Aare Universi DEC Pelee Bai ‘nan re ste desonclde rensl pt Bae Lange ve ‘pnd inches layers Yoo Yon Issn Yaya 1587 + Arasurms-nceleme Diss 262 1SAN-13:978975.05.0964-4 © 201 Heit Yaynctle.S. 1 BASKI 2011, sant ZI APAK TASARIM Ut Kane KAPAK Sat Ap brcuLasa Hesne Abbas DDOZELTTayten Kocal [ASH ve CLT Sena Ot ‘irs Yolo 2. Mathaaaar Stes B Blok 6. Kat No, 4NB79.10 Topkapt HOO Istanbul Tel: 212613 03 21 etisim Yayunlan, Binnie Meyda Sokak leg Han No.7 Cagaloghy 34122 Istanbul Tel 212516 22 60461-82 + Fas: 212516 1258 ‘ma lessens com t+ wes woes com. y lid Lipid pou TANIL BORA - AKSU BORA NECMI ERDOGAN - ILKNUR USTUN “Bosuna mi Okuduk?” Tarkiye’de Beyaz Yakah Igsizligi wfeterenrst om" et i gs imD weru usnany il lil HN 7020063135389, Ipindeviter ‘sums Pay Bon 7 Beyaz Vakab Issilginia "Duruma" “Caenin, Kuscn ve Kann Mac YorsuuaRi” eal ana, Yen icv ep Yaar {sre CukanMa Ig VE ZAMANIS RUM Bie Fl: A Havada “Hees igiz Aa Sein Faia ie Bop Ya tine Gea Br Bak Beyaz Yakal Issiclerin Danyasr Savci DL Han Eien Keni ve Asia Kasur Boyar Yat sin a ataee. “gaugaanea Von Oacadin Gi” Ijin eye Boast ‘AyRomcitik BAGLANINDA BEYAZ Yakut igsi2i6i ocwon Dero ‘Als; En Gout Issizuik SioorTast ‘es Bons, ‘Bevaz Yanauivani is Buus ve Gecivtee Smear Taco ease “Kssv SiGiNon. Ipsster, segme savin, ses ve adalet yg ATANLASI YAMILAAYAN OGRETMENLER sur Ost BANKACILIK “U2GON VE SAGLIKSIZ ADAMLAR, KADINLAR.* Tas Bows = ‘ovug Vein, Gong Tasosy ny a 203 291 203 sunus Bagbakan Recep Tayyip Erdogan, 20 Temmuz 2010%da; “Her “aniversite mezunu ig bulacak diye bir sey yok! "diye bir cas yapt. 2 Ekim 2010%da bir zel universtenin ag toreninde de aciklads bu soyledigin: "Eve, diploma ver ama dil bliyor mu? ayn. Bilgisayar kullamyor mu? Hayr. Tarkiye'nin meseeleri- ne, karesel meselelere vakif mui? Hays. Mezun oldugu boldmle igi ecrabe edinmis mi? Hay... Ben, Her dniversite mezumt 4s bulacak diye bir sey yok? dedigim zaman elestiikdien. Boyle bir garanti danyanin highir yerinde yoke” Basbakan Erdogan’ saldurganca tekrarladis bu “ayan”, bit yamila ft durumun tesciiir, silk 1970erden beri bocan dunyada stellt ararken, egtimin-ogreninin is bulmada sag- ladigt avantajgiderek gorecelesiyor. Vasil iggdcd icin, yan be yz yakaldlar igi de, ssizlkistisnaiolmaktzn gikayor aru Be- 1 yandan Erdogan'in "Her tniversite mezunu ig bulacak diye bir gey yok!” s0z0, hele o tehditvariifadestyle, aymt amanda “ideolojik’ti. Zita Igtcligin yapsallastgy bie dinyadea, igszligi bir *kabahat” olarak igsizlerin siruna yakleyen bir soylem bu. ‘Aymu zamands, her insant *vastlarim” (ig bulmaya yarayacalk beceriler antaminds) sorekli arurmeya dondlk bir performans ve rekabet basin altuna sokan saldirgan “ig kaltara” kdeoloj- sini yeniden treten bir soylem.Beyaz yakaltigsiligine bir boska “ideolojik” bakis ornegi, ‘Kaguk ve Orta Bayaklukteki Igletmeler Dernepl BasKami Nu- rettin Ozgenc'in 12 Qcek 2011'de bir toplantida soyledikteri- dir. Ozgene, gsizlgin ana nedeninin *mesleksizlik ve iy begen- rmemek” olduga karssinda: *Ozelikle tniversite mezunu olan igencler bau hayallerle mezun oluyorlar, is hayauna atilmak istiyorlar ama coga zaman yapabileceldertige*hayt? diyorla, Bu da gosteriyor Ki ig begenmeyen ones bir topluluga sa- Inbiz." Evet, bu da bir fk duturun tespitidir; ancak egitimll gene insanlanin kendt igi ve meslek alanlann clisma "sans- Jarnun’ (veya, "kontenjanlarzn") dusnktagann tamamen go2 ard eder ~ veya ite, veri sayarale normallestni see Pek, issizikle sgl bu ideoloiktakdimler ve kabler kar- sasinda beyaz yakaltigsiclerin -ve issizliktehdidi alunda bu- “ideolojik” tatamlarn nasldie? Onlar durumlanint nasil algliyor, kendilerini “nerede” gérayorlar? Durumlarin- ‘dan kim, neyl sorumin tutuyorlar? Son yillarda yerlegen mete- orolojktabist uyaarsak, “hissedilen igszlitY nasil? Eliniadeki cakgma, bu sorularin, bu meraklarin pesinde bi cnlendi. Her ne kadar bircok noktada prekarizasyon yani gt ‘veneesiclesme-Karlganlasma-‘madsktllesme” sorununa egileke de, beyaz yakalsigsiliginin tkusadl yanana odalelanmadik. 1 sicliginistatistiKlestrilmesinin, bu meselenin insansizastinl- sasina yol acabildigni de bilerek.." Ebette bu, igsiligin eko- nomi-politigint kacumsemek anlamina gelemez, O baglamda yapilan birgok degerli cligmaya bizim katabilecegimiz bir sey yok, Biz bagka bir odaklanmayla, merkezinde iinv/aligmann, ‘yer alg bir sosyallesme evreninde,tstelk bu bakamdan imi- yazh sayllan bir topluluk olan beyaz yakahlarin istliginin, on- {Neng otvelgi ve Hain Bato Gil, Anaya ee yap {len massing defend, cl sruta eran {at depen tas, sor essed” de la fs ve arya Hale Sr un aaa bull Sa lr Ul Sempyams Ber Se, Pel Yay, sab 201, 286 Jarun anlam dunyasim nasil eiiledigintarasuumak istedik. Ba- sin yaninda, bizzat bir sosyal deneyim olarak igszligin nasi algjlandsgiyla lglendlk sae ‘Uk giris boluma, gene! bir cergeve cizmeyi hedeliyr. Ile bo- Famde kapitalizmin tardhsel gelisiminde isiligin ve 6zelikle Dyas yakal Igicligininseyrine bakayor, yasadigumuz neoliberal ‘igi icinde Igsizligin, kapitalizmin yapssal geligkisinin alame- 11 oldugunu haurlauyoruz; asda kapitaizmin sini bitinest gerelaiginin alametidir bu! Tkinei bolom, Tarkiye'de beyaz ya- ‘elt gsizlgiyle ilgili sovunlann bir panoramas Kitabin ikinci kisminda ise *sahaya" balayor, beyas yalealt ‘ssizlerin deneyimlerint, duygulanns, daganeelerin ele alyo- uz. Tarkiye'de beyar yakal isister, gsztikle nasil bas ediyor- lar, edemiyorlar? Fassasiyet noktalan nelerdie? Cinsiyetrejim= leri, mubtelifayrimeiik mekanizmalan ve ideoloiler,simfsal aynmlat, sosyal-ealtarel habituslarigsizilte ne derece etken- dlr ve igsizil deneyimlerit nail bicimlendiriyor? Baya olen de yaptigumaz gordismelere dayanarak resimler clzmeye ve bu resimleri yorumlamaye calisule. ‘Bu Kitap bir balama Yoksulluh Haller galismasinn? yolizin- dir. Asapidakilere,"Kaybedenlerle”, magduclara ilgili bit ca lisma olmasi, onlara kulak vermeye gigas: balgemindan, An- ‘ak kapsam: ve yontemi bakmidan, ail énemlisi*nestes!” balarmindan farkdidr. Esasen *kaybedecek seylerle” igi bir fark. Beyaz yakalt igsisler, bu meselenin ala agilika bir oa ssnafolgusu olmas ibaryla, “en altaki” yoksullaralayaslaim- tiyaclult, Nec Erdogan “Sancth dil ve asman karakter” bos- Inkl yezisinda bu farka deginiyor, Pela, beyaz yall igsiclerin cogunlugunun en sltskilere 2 You alone Neo on Yaa Aka Bra, Kemal Can A set Cine, Nem Edogn, Ome Laine, Eman Oak ie Si Yn, bl 2007 °olan mesafesinde kendint gosteren ama sosyal-sinafsalhiyerar- side vand edilen basamaldara cikamamaalaryla (gsiz kalmala- ‘nyla) bosactkan o “imtiyazin” cliskst nasil algilamyor? Aras ‘urmamiza yon veren meraklardan biriyd bu. ee ‘Bu calisma ign "beyae yall sz" Konumundali kak ye- di kisiye uzun goragmneler yaptik, aniversite son sum Ogren- cision kisi bir grupla odak grup gorges gercellestidik, dokuz kisi de yazth sorularmiza uzun cevaplar yazdiler. Ger” ese, ks, cinsiyt aisndan fark kategorii kapse- raya cabagosterdik,aynica sisal Koken agisindan ve magd- yet derecesiapssindan olabildigince fark omeklereerigme- ye ealiguk. Ancak gortsmne envanterimis tems olma iddlasin- 4a degli. Tasadaki beyaz yakal ise tesadi bikag o- nekteerigebildik; istsnalardisinda, bayak gchirlerde yasayan- lara gorastak (gorostkevimizinotaztkist ve bir odake grup, ‘Ankara. ‘Bunun disnda, internet meeralarmdan, igh Iiteraturden ve etbeue gocleesimizden yaralandic Kitaptaki her yazda imza sahibiSahiplentdiindaki cahsma ortaklaimn da ruta katkist var: Gnecleriyle, elestileriy- Je salad verlere,Kaynaklarla ve abil yap Sleek Tesi: ‘Verdi deste igin Heinrich Boll Slftung Dernegine ve lat si icin Baskam Ulrike Dufner tegekkarborcluyu. Dilah O2- ding ve Sevim Salinoghu gortigme kayarman ¢Oz0mint yapa- ra bize baytik yarchmda bultndilar. Tabi, bu clisma iin bi- zimle gortismeyi kabul eden herkese ays ay tesekktr ediyo- ‘uz, Onlarlairbatiraztsaglayan arkadasleramizn da corbada tzu var, Kendilerine tere, TTANIL BORA Beyaz Yakal Issizliginin “Buruma”: “ CUPPENIN, KILICIN VE KALEWKIN MAHCUP YOKSULLARI” ‘Yen! Kapitalizm, Yen Igsizk ve Beyaz Yaketlar ‘Tani Bona - NecMt ERDOGAN “Asap yuan yim yr, dinyantn hemen her yernde, her a ede, gsilikyakia ve kronik sorun olarak gondemin demie- bagi 195% danyada isi veya gle sz sty 800 milo olarak hesaplamayordu; 21 yazylin baginda ise bu rake bit rmlyan geo Baton siasal parler, “ever” fashnda ik sua- Jnrda mutlaka igsiligh de syiyor, cai vas ediyorar. Ne var 15, agagh yukam yim yal Sncesine kadar bie toplumal-siyasal ‘leo kabul eilen “tam isthdam’, aru gereket bir hede ol ‘aktan cikmis bulunuyor. tinct Donya Savas. sonrasinda en ‘azndan kaptalizmin merkez alkelerinde paradigmatikolmus ‘ldugun soyleyeblecepimiz tam istihdam, gerceklig ir ya- 1a, bizzat ede oman kms drum ABD'L ekonomist azar Jeremy Rifkin i kez 1995%e kun, 200F%e gozden gecrlmis yen baskstyxplan kat tab: The End of Worklsn Somtda Clin, 2007), sii artsmin ge- ridondarbleme: oldugunu ies strmastaRiine gore, six 1igiyapsallastarantemel ethen, ekonorinin art istindamn ya- ratmadan,trsneitthdam szaltarak bayomesidie.Boydmenia temel etkeninin teknolojik gelisme oldugu kogullaeda, “uret- nll aru = istihdam ars" denklemi gecerligint yuirmis- ‘ur, 2004 yada yaplan bir arastumani, ABDdeki en bayale100 isletmenia, aynt miktarda aretim igin thtiyag duydaldant fgel sayisinn ae yl oncesine gore % 10 dastagina ortaya koy- ddugumw aktanr; ve bu egilim hizlenmaktiadye, Otomatizasyon, bileisayarlasma, ~yam sire nakliye-ulasim olanaklanimn gelis- rmesi-, dngok isthdamls yeni dretim ceknolojileriin (eski Diriylel) "Ucunen Danya"ya altanlmasint mamkon lalmakta; Doylece (vasfi-vasifse) ucuz igguctyle ayaktakalmaya caligan fo alkelerde de istihdam arty sims kalmaltadsr. Kapitalizmin "Bugonan karlan = yan yaurumlan = dbar gandn iswhdam” vaadinin goncel versiyonu cok defa “bugintin karlan = yarinin ‘gselighdr (Negt, 2010: 206). ‘Bircok liberal ekonomist, bir zamanlar bosa cikan tarimsal fggachnd sanayinin emmesi gibi, simdi de, bosa ckan sanayi ‘ggtedng hiemet sektordndn emecegini varsaymakta. Rifkin {se, neredeyse mucizevt ir istihdam kapasitesiatedilen hizmet sektordnn de otomasyonun etkilerinden kerunmus olmad- ‘gma dikkar ¢ekiyor. Bunun en bariz gorandaga sektor, ban- ack ve finansur: ABD'de daha 2000 yainda masterilerin % ‘0%danfazlasislemlerinikasa otomatlan ve internet wzerinden yyardeayordu, Banka celisanlarnskitlseligislige sevkc eden bu ‘egiim, glderek bawan danyaya yayiliyor. Sadece kagutan bilgi- sayara gecisin, batgn bovoisleinde istihdam kapasitesini sel tore gore % 25 ia % 75 oranunda dasurdogo hesaplamyor.Rit- kin, hekimlik, avukathik, mimarkl, mazisyenti gibi yarauctk serektirenislerde bile, bilgisayarlasmanin en azindan yerdumct personel veya “cal” istihdaminda simdidden daralmaya yol a ‘ugma dilkkatgekiyor. Aymca ail onemlisi, ram tkisadi baa sme gibi, bizeat hizmet sektorinim genisleme kapasitesi de sa ‘ay aretimine bagimbidir (Castel, 2008: 356) Bu surecin,~Rifkinn gormezden gelmedigi ama odaga otutt- smadigi- vechesi, sosyal refah devletinin tasfiyesidir. Ikinci ‘Danya Savast sonrasinda, hem Soguk Savas ve komonizm teh dir (Anders, 1989) Caligmansn anlam ody olarak orgotlendigs bis toplumda, anlam kaybuna veya anlamsi2ik duygusuna suraklenmck igin igsz kalmaya bile hacet kalmayablrasindal Yukarida da be- Inula gibi, givencesclesmeyle i ge gegen otomasyon ve (ragmmnlasma, igleri de anlamsisagusyor. Riki, yen tekno- iojiesin,cabsanlarm dretim tzerinde ship oldu deneti ve bpeleyitigin son karti da yok etgine dia gekiyor (fkin, 2007: 147 vd). Yaksekve hil teknoljilerin luster dlugu zaman bask, Uluslararasi Galina Orgato'nin (ILO) 20 ve 21. yozyiinen onemli hasta etkenlerinden bit olarak ‘apiady ssi anbem kordkiayer. Frans'ds senda iga- ligma nevrozunu cid bir mesle olarak ele aiyrlar, llgist- yaa “letsimin" buzma alganlar, dinlemey, beklemeyi geree tien yor yize iletsimden yorulayor,karsindekinden (il sayarekranindaki gibi) bir bucuk saniye iginde acik sec ce- ‘ap alamayinca saburilaniyorar. Yen! teknolojler, ézellikle \ beyazyakaliglerinde asosyaligh nezedeysetevikediyor! YYine daba once ele alégimis ib, beyas yak iglerdek ni tell degisimt, onlann kendierini vase ve segkn hssetmesin siderek gacestiryor.Elbete,gerekten “seg” beyaz yekah ‘ser hall var (bir ara “lu yakala ds densyonda buna’), fakat cog i junijobhalin’abyor:meslelt tain saglamayan yuruk, cercop ise Bazenfijalal etketer anda gilenen ‘manast séede-iler, “ig simlasyonlan”.. Hizmetsekiorune bbzen baglanan aun yimseri, bu sektondekt parc boll ha ‘malye iserinin insanlara bir deger ve anlam duygusu verme “tapastesinden’yoksun olduguas gozden kacrtinama Rober Castel “Bebek bakan, hamburger karan, spermar- tte paket yapan vs, yar zamank flerden olan bit kame- den bir Yoplam’ cikar mi?” dye sorayor (Castel, 2008: 390), 12 pal eketme wld avi abla de say emi drm, Oia Se rap ke pn sn sd ety a eyo iinch Beck balalus, ola olsa bir “Yentfeodal Merete top- Juno (Beck, 2010: 25) cia! Castelin uzun menzilttrihsel antatisinn ortaya hoya gu gibi, ucretli emek toplumunun 1970!lerde doruklanan al- "in ean bayale kazamimyekomorninieypiyastnn Kono ‘galas, aismayin gvencenim bisbsine baglannas,emek fetid “wat” meta olmaltan uzaklasmast di, Ekonorsin’ Divasamin yeniden Seerkegmesi, acre emegin givencesiels- mes sides emeg deal samayie tptemss uname gan ale getiyor.Eske” cophaansaldayansina ile, ss devletonlar kame etgh oranda taslie olzuslar, Sm sos- yal devletn tsfiyest,coplumsalig ermine yol agen bnyek birbostugu ontaya ekanyor. oo Castelin care arayist (gsizlige, anlam kaybinave “tophumsal”in ‘kaybina care), sosyal devletin ve dayamismanin yeniden lea dh yontndedir. Rifkin, umudunu Dordance Sekiore, yani kar lamach olmayan sosyal galygmanin teret bale getiriimesine ‘baglar. Ulrich Beck, benzer bir tasartm “yurtas calistnasveme- 2" Kavramiyla ortaya ater Sosyalflisklrin yenidenGzeula- de onem ragiyan etniklerin goniillk erelinde drgalen- tes tacarmse bu: atti igvemegi, balam igs eene- rasyon ivemeg “Orgitlenemeslerin orgatlenmest” Issizhik, guvencesiz istihdam ve yoksulluk ie ilgili analislerde faillk sorumunun kit bir yer tuttuguay sbyleyebilitiz, °Ce- lishllerin derinlesmesi” nin dazen karst, radikal kite hareket- lerint otomatik olarak doguracagim: sOyleyen naif bakis bir tt rafa burakursak, sozana etsigimiz sireclerin kolektf bir dene~ ‘nin kurulmasin imkansizlagtrdigt yononde keramsar bir argo ‘mania sil sie karglasyoruz, Ashnda bu argman yalnizca gi rnumoz Igsiligini tartisirken one striimbyor, Sozgelimni Midd Temas 1930/lardaki bunaliman yaratug kileseligszligin isi ler uzerinde depolitize edici ve boyin eadirci bir etl yaraty im belirtiyor: “Paaliyet odage olarak isyent ya da sendisanuo, el ? den gitmes, kaytseigin, yonlimsiclesmenin ve ytersie bes- Tenmenin bs gstrmesi ve bunlatin yamine katanlagms ig siz igi gruplan arasindeki cografi parcalanmi ve uymacti, siyasal egitim dizeyinin daisakloga, burin bunlarasagidan bit [stl hareketiin ysratilmasina karst etkide bulundu" YYakin donemdekt igiclikle gi rusmalarda da benzer ar- gimanlaréne gikiyor.SozgelimP. Rosanvalon “dilananlar"in homojen bir suf olusturmayan’, “kendl hayatlarnda basa sclklar yasam bir biteylr Koleksiyonundan* aretoldulla- rim, tophsmun cdznlesi ve desosyalizasyonun tran oldule lan ve ora eukarlan ola icin harekete geciiebilecele ve- ya “tems edilebllecel” bir toplumsal gig veya “ssi toph- ‘mann yeni proltelen” olarak goralemeyeceklerini, bu yz- den de “sic sendikalan” bulunmadigin: ve "isle milyonlary ‘organ kolektif guce dondstorme cabalannm hep bags ol dluguau” ii ediyor. Bana Bourdiew’non (1999) igsizlik insanlar:yaltugh, ato- mize extih, bneysellesticdih,haveketszlstrdigi ve dayamis ‘madan alikoydug icin, sszlerin bir “ord” olugturmadh a sgomanint de ekleyebiiriz, Nitekim ona gore bir ijszler ha- reketigerceklesmesi pek de mtimkin olmayan bie “toplum- sal mucize"dir. Yokanda da galizmalarina degindigivaiz Cas- tel (2003: 389-390) de, tretim sirecinde kendine yer bulama- yan “yeslanan icier, ik isin bulma isteyen veya staldan st Javeyaadi ten adi ise dolasp duran gencler,kendilrin yeni den eitemeyen uzun sel iszlrvbleinin“danynin faye sien’, toplumun icine olslr da ona ait olmayan ve entegre eilemeyecek olan “fazlahklar” Konumunu iggal etklerinisoy- Jayor, Castel bu toplumsal faydasilgin onlan slyasal dueyde de yetersilesirdigi ve igsizlerin igindem kayda deger bir top- Tums hareket cakmadigimt beliiyor. Boyle bit perspekilften {gsizler“toplumsal aktorier” olarak degil “toplumsal varhk o!- 2K ids, “Unenplaymen The Ps td Foro oil oben”, GG) cheno nn 90) een tana ee 14 Lanne guest sie (ane 98) 5, 20 aka Bolas ve Chie plo 05 30015339 Ea‘ayanlar” olarak gordlayor ve cogu zaman kendilerinin de fat- nda olduklar: bu negatf nitelikleriyle faydasiele, ekonomile tmabadele dengnstine dahil olmama, modernlesme trenint ka- ‘irma) bizeatil varolmalannin bir sorun olusturdugu dastino- Tayar, Castein (2003: 390) ulastiga somug soy: Bir kimsenin toplumsal mig dayandgytemelin kend- si gecerszlestgt zaman Kendi sesiyle Komugmast ve hata ha- yr demest ordi. Macadele bir kolektvitenin ve bie geecek projesitin vaeagigereeirs; Danysmsn faydasilan tevelkl ile manfert sldder, gogu zaman kendi Kendine zarar verelle sonuclanmaya mahkom olan “hiddet” (Dubet arasinda tech yapma duramundadirae CCastein perspektiinden istikrarh istihdama guclt bir sid yet hiss! ve baedalesme, govencesi ishdama kava isles ve korunmasizk, istibdamdan dian. aulmaya ise toplumsal yahtlina ve ighilesin kopmas:esik ediyor. Ona gore, “kear= Ga layndale miltan gruplarin®igscler sendikas gibi girsimle- ‘ine ramen, yak kosullara heterojen bir koleksiyonnidan sbaret olan “falaiktann®ozerk bir tophumsal hareket yaratma si yaltalmighle, tophumsal faydasizik,aidiyet hissinin ve gele- ‘ek uimudunun olmamast gibi negatif nitelikler nedeniyle iht- tal disci (Castel 2003: 413) “Prekaryansn bitmeyen dogumundan” soz eden Wacquant (2007: 72) da, benzer gelilde, proleter bielesmnesi ve horoje- nizasyonunn degl de, prekarizasyon ve deproleteryanizasyo~ nnan sbz onus olduge kogullanin girdabnna kapilanlann ge- Jeneksel mobilizasyon ve temsil araclaniyla bags kopmus, “ot sk der ava ela ale glee tasarla- aye slay nigelerrepertvaninden ve ponergelerden yoksun” oduklarinr oh suraya-Waequ- ant (2007: 73), tiple digeler gibi prekaryanin "heterojen bi reyler ve kategorilerden olugan ve negatif bir gekalde tophum- i sal yoksunluk, madai ihiyag ve semboli aga il tammlanan” ie basit bir int oldugun savunuyor. Bu yagmtiy kolekt bit i vavoluga ve kolektf eyleme yanastiracak bir siyasal faalyeten dem varsa da, bu faliyetin kacimlmaz celiskisinin bu yxginnyt fyelerinin ~istkrars bir i bularakvs.— ondan kacmasina y ddim etmek szere birlestiemeye calismak oldugumu, bu nedenle dd prekaryanin -birlegrek ve kendini evrensellestirerek uzun ‘yadede Kendlinl yikmaya davet edilen proletaryaya karst ola- take “kendini ancak derhal bozmak wzere kurabilecepini” sa vyanuyor, “Ancak bu (Gr analizler yabulma ve bireysellestimenin ka- pitalist aksiyomatikte zaten vazedildigini goz ard ediyor. Bu foktada yine Marca (2003: 418-9) deel: ‘ayok sanay, itlgt gee, bir yandan, emektedegismeyi ‘slevdealacig,igelde evrensel harekedlig zorantu llarak, {te yandan desk igbolomuonn o kaolaginigdzellik ve aye layla yeniden canlandirmisr. Boyale sanaynin teal z0- ronlaludan ile bu kapitlistbicim icine yatan topursal ni ‘eigh arsndal mutak eliskinin, igginin durumundak her tara sabi ve govenligi nasi yok eign; emek araclari. linden alrak, gee gecim arsclanndan da yoksun bak eve parcaislrine ile et tp on nas presi drama ge~ tirdigin’ gems bulunuyorus By uslasmae karly, dala sermayenin emtlade olmas igi sefaletiginde calan yedek sanay ordusu gil bir canavarn yaraoasinds; gist igi dedurup dinenmeden verenkurbanlards; emek cont hat ‘yorup harman sivurmasind ve her ekonomi gels top- lunsal bir elabethalne dondstorentoplumsl anrsinin yo- laggy ykalarda olanca cg ie gor bulunuyoruz. Ba lumsuz yards. Ama bir yandan simdi iti esi, karst omlmaz dogal bir yas gekline ve her yerde drenmeyle yz yore gelendogal bi yasnm gozu hapel lacs le hendis- 1 gistercken, Ste yandan ds, buyalsamay, geil Felaket- ler araeig ile, tretnin temel yasat olarak, iin ces ‘bul edimes zorunlulugunortaya koyarak,gilern, bu ge- si ser iin yatan drome gelmesini ve bu gest yetenel- lerinin en gens olgtde geligmesini salamat, Cretim arnt bb yasanmm normal lrakislemesine uydurmal, oplum icin | ibir olom-kalum sorunu oluyor. Baya sanayh, gergekte,tophi- ‘mu, batain yasamt hoyues bir ve ayn ih yeleyerek gu lesen ve boylece bir “pareasinsan” hale gelen bugbotn par ‘e-iggsininyerinl, csi isere yatkan, aretimdekt herhangi bir degismeyarelamaya hai ve yerine getiedih cei top- lms grees, kev dol ve sonradan Kazan yeteneke lesne serbestce uygulama alan sxglayan bir sey olarak benim ‘seven tam anksemylageligns bir bireyt koymay, bir oltm-ka- him sorun halinde zovlemaktachr Dolayisiyla sabi ve ghvenkikten yoksuntul,heterojenlik, hareketik, bliesizltk vb, kapitalistbirikime ickinde Bu bake sna prekerzasyon ve “prekaryanin Komanist Manifesoda kule Janilan ifadeyle “sonu gelmes bir belirsilik ve harcketkligin” yeni kapitalizmdekt tezahara oldugum daganebiliris. Amt se- -ilde Marx (2003: 555) emelciterin varolug Kesullain, ya: ni emek golerin!satabilmelerinin “gavencesiz urunaa gelme- sinden” de 962 ediyor. Castehin kullandigs“fzlahklae trint Marx'n goreli art sifustartigmasinda zaten lellnuldigy gibi, “oplumun icinde olsla da ona at olmayanlar” fades de yine Marin ige santo “sill toplumum iginde ama ona aitolma- ‘yan’ seklinde tarmlamast ile drtustlyor. Ancak Marx'm erne- gin hareketiligne, akiskanhygna, “folk” olustarma eilin- ne ve guvencesiz konumuina zaten dilcat cekmis olmast yent ‘apitaizmin dinamiklerinin 19, yazya kapitalzminin bast bit devara oldugu anlamaina gelmiyor tabi. Bu sbarla,tarustig- smizliteatdrn sorunlarina ragimen but yeni disamillerinanla- sumasinda ge yarar oldugunt vurgulatsaliy Ote yandan, yukarida bahsettigiiz perspektif, sermayenin seline direnmenin yeni koleksif bicimlerinin geligebilecesii de 02 ard edyor. Gec veya yeni kapitalizmae emep\karalterize eden parcalanma, heterojenlesme, standartsiziama, ireysel- legme, gecicllesme, “esneklegme”, ig ign rekabet vb. geylerin, tasaca soylersek prelarizasyonun koleKlibir Scnenin koral- 13” Denning 2010 97) de “gvencest, "iy fl, aus” ght soa ‘mts ssagunn aredeae bos eesti Maen amine DUM” (ine ret evr i masis sidiye kadar oldugundan daha zovastrdi aie ‘abi yada, geleneksel Kala ve Jol emeglayrnmunn yan {ave diende days emek ve gayrimaddlemek gibi bigimle tam onem Kazanmast, givencel bir ship olalalaistihdam- ddan tumiylediglanan, guvencesiz ve eksik suhdam edilen ve- ya is bulamayan prelarya arzsinda farklasmalar sz konu- rer Diger yanda ise, dren sirecinde alan bu Konumlar- dai prealannaya esi eden oplumal cinsiet, ets ve din- Sel kimi ve kop frklae gibi kere kodlarrn vara ayrigmalar vardi- Ancak smufin “normal” durumnan brik deg, bolonme oldugonu haurlamalyz.Zaten gelenehsl an- Jaruylapoletarya da “dogal” ir irlige veya kendiliginden ho snojen ola bir Oxneye sre etmez.Bilyoruz ki sii ve sul sali bir ist olarak toplumsal macadelelericinde kurulur ve ole bir biincin okusmast olarak biti de ancak siyasal mo- ‘neat reiebil ‘Oteyanden, etm sbrecinde alinan konum veya isibdammin ‘igi le siyasal eylem arasind kurulanigkinin ort bi aps belilenim geklinde dasanolmesinin de sorunla oldu gun soyleyebiris Zia isle ve prekarcasyonun ali fel- fe ugratip ve Kole bir znenkn Kurulmasiny imkanstlast {i argomans, Bourdeuct perspekfi inceden nceye ileal. ve tuhayetinde wag bie “kendi ken yeniden dteten top- Tumsal sistem” nosyonuna dayamsyor.Dolaysylaproletarya rin homojenlig ve Koleleigine kar prekaryaan heterojeni- ive yall ib bie kik tzerine kuru ieeskt” ve “yeni” ‘apitalizm anlans hem kapitalstemek strecineickin niteik- Jer hem de bu strec ile syasalikarasindakarulan ba agk- lamakta yetersiskaliyor. Candeiasim (2007: 5 sare eit zee, boy bit has pre- xaryanm siyasal orgatlenmesinin imkansizlgim acklamalda ‘mesgul gorannyor ve kendini sosyaldevete yonelikentelekta- elbir gag ile slandunyor, Boyle oldugu igin de sosyalso- runan” nial gozama *koruyucu deve” alebinde balunuyor (Case 2003: 437. Sosy deve, guvencelisthdam ve yurt- gc acre gb leplern yeni ersaak del, Hatta bunlann gergeidestirlmesini fii hissinin ve Kolektif ey- Jemin gelismesine zemin salayacngy da dosundlebilr. Ancak yeni emek rejirti emekcileri veya diglananian bir toplumsal gue olmakian yapsl olarak alikoyabilecee aligh daha bastanen- agelleyebilecek ve dolayisiyla da kendine olan itaati kendi ken- dine saglama slabilecek bir rejim degilie. Cana billyoruz ki kapitalist modernik kosullainda tabiyet (subjection) ve Ozné- lege (ubjctvation eszamanh ve ig ige olan sureclesdt. Yani rmadalyonun diger yozande -Marx'm yukard alraladigumiz pssjnin sononda da isaretedilaigh zene “tam anlamiyla ge ligmis bir irey" veya ular Kendin ends hayatmin yaar ola rak tasavvur edebilecek kadar genislemis bir ozne vardr. Nite- im “faa” veya “arsk” olarak gorlerek hem artim sire cinden dislnan ve hem de ~yine Waequant uh (2008) yetkin likle gosterdigi sekilde~cesiti (meleansal, sembolik vb.) yollar- Ja yalilan,yalossagtnian, *masjinallestiilen” veya “krimina- lie editen’ siz veya yoksul bu insani Rapasitey gereekestite- ‘memenin gerilimini yasar, (Bu gerilim beyaz yakal isizliginde daha dramati bir al ake) Bu gerilinin yatay boselma anal- larina veya biteyin endl gine akayip da kolektif bir harekete yonelmesi pekala mamicindor. Als halde sermaye mantiginn kendinisyaseten garantve aldigynt magdurlarinin kenlerini siyaseten temsiledecel bir dil tutaarmalarintimksnstlastidl- sani dagenmek gevelcir ki bu kotsmser bir indirgemeck lu Bu demektir ki, emek stirecinin pargalayic ve isicigin yalt- ti etklerin’ agacak bir “birlegmne"de, vant Kolektif bir énenin ‘lusumunda siyasal moment ve iltiim keitik bit rol oymaya- ‘caktur. Nitektmn Mars’in 18. Brumaire’de s0z ettigt gibi toplum- sal ish, ileus ve siyasal orgotlenme araglarndan yoksun ve yalink bir elle var olan ve kendi kendint msi etmek ten aciz olan koykiak ile gomsamiz prekaryas, ile dislan- sniglan arasinds daglar kadar fark vardt. Bu bakumdan Negri ‘ve Hardt'm (2000: 294) vurguladhkdlan tzere, gitgide daha mer- ea bit yer iggal eden ~hizmet, bil, ili, letisim, kaleael ‘ron, saghk, cocukc balarm vb, alanlrda hareanan~ sayrimad- di emekte toplumsaletilesim ve igbirliginin emek harcama f- 0 aliyetine gkin bir hale geldigins, emegin dilse, letisimsel ve ‘duygusal aglar icinde ve hooperstif ir karsiilc faaliyetsellin- de gerceklesmesinin kolektiik icin potansiyel olusturduguns (da aalda tutmalyz. Negri ve Hara ieleyen Holloway/in (Hol- loway 2010), soyut veya oluemekle somut veya cant emek ara ‘sindaki geliskivi potitize etme gayreti de bu potansiyel aktive crme niyeiyledir. Somuvleanh emek, “kendisi ugrana” yapilan Dir calisena, Ozgal bir faalyete hasredilen emektir Soyut emek, ‘meta retimine hasredilen emektir, "ig" iin sa edilen emek _gacodir; bir “aretim faktora” olarak aru degere gamalmastar, ‘luda. Kapitalizmde her mosahbas emek soreci, emegin bu iki ‘veghes arasinda bir gerlit icerit. Kapitaizmin dinamigieme- gi “soyurlastrmaya” yonelir, emekgiler/insanlar ise emek stre- cinin somuveanl yarundan aldiklar tatmine tutumulat. John Holloway bu gerilims caligmak ile faliyetietkiniksrasiidaki ‘atisma olarak tanumlayarak, kaplilizm’ agmayt tahayyil et- ‘mek azere politiklestitmeyi onerior. Kapitalizmin paradigma- sinc agmak, haya caligma yerine faaliyetetkinligh esas alarak dganmek ve orgatiemekeiy ona gore." ‘Yalan zamanlarda Tunus orneginde goraldaga azere, bir ‘niversite mezunu igsizin kendlini yalemast“sosyal medyaman yaratugy yeni temsil bicim ve imkinlaninin da kullanulmastyla ‘messes nizam’a isyam tetikleyebliyor, Halasa Florian Sch neiderin Silicon Vadisi nde ve i merkezlerinin temiclik islerin- de caligan guvencesiz igileri honu alan kas belgeselinin adin- ‘dada vurgulandhg uzere, “orgatlenemeclerin orgutlenmesi”™ ‘mumkeindar.”’ Somara ve tahakkamin oldugu yerde direnis de olacaktr, Lakin bu, yeni kapitalizmin yarattgt-Deleuze’0m (1995; 177-82) terimleriyle-"denetim toplumu’nda “ski? "dk siplintoplumu nui fabrika ve sendikasindan gorecefarklt ola- bilecek olan ortaklasma ve dayanisma yollan ve zeminletinin Dulunmasim gerektiryor: Tam istihdam ve emegin hotiojen- 16 Holloway ure seg ypullagman, sen dra, i ai ve, ‘esc emegnlgmanin ti, sha bape Sei Hoty 2010), Calman ve lq ein detraie sna beep pe ‘eka Iaeercen lyr, Ame Gospel (ore 1983). 1 Opening he Uragiates 2000) agl mang ozerine bina edn olan sendikalar gibi gelenek- sel orgoilenmelerden farkh, sermayenin vazerigh “emeklige” “elk de kendiesneklii ve hareketiigile~cevap verebilen ve ‘ok gsi katmanlanyla lsisler, yoksullan ve guvencesi2 ale ‘genlart bulusturabilen yeni direnig bigimlert. Robert Castelin “Bir igsiz grevi tasavvur eder miydinis?” (Castel, 2007: 18) sorusa by noktada anlar kazanit. Onn ta avn elmeye cagirigh grey, issizlerin tepkilrin step ede- tek degil“issieigh burakarale gosterdikleri bie grev ols ge tektir Isizlerin “Iasurisuz” “basarisz™, "ntfs fazlast”2d- dedilmeye syan euikes, hayatlarinmn-varoluslannin anlar nig disinda, tg olmadan da kurmaya girstklert bir gev."* 1998ide Berlnde oraya cikan Mutt Issizler Girigmnin “Pe- iki siz hayatta ne yapryorsunuz?” baslikht manifestosunda” ca- aide vrden bir rays... Veya, ete kemige barons Bir ‘ism olarak, Piqueterostunki® raranden bi kale. Arjan tide 199Dtarm ortalannda olugan bu ssizlr hareket,dzelik- Je 2001 bayak ekonomik krizinden sonra, caddelri trfige ka- patugt veya islotmelert iggal ett eylemleiyle kendint goster- ‘nig, Sosyal hak alebiyle macadelelerin sordurarken 02-7at- tim orgotlenmelerine girigtiter (halk mutfallan,saghle mer- vecler, inna, terzibaneler..),Ilerinden Isic liter Harckett [MTD Solano gibi baz: gruplar “daha ier” aldiyor, devleten ve- yaberhangi bir merciden ig isemiyor, "somoralmeyt” reddedi- Je Potion Meu toptamine tare” alan gan Ki bs ‘in Konan Mangtomen gat sya na skeet “3 ‘inj eter, asaya! im ese Mtcapme tou ‘ny er hp ts nylons eee Ingle Srp one en /099hnaten ops bo) 19 “ata se Gg” ste moe nda ead dann ten hs ses ld cla eB ER SSyat sa ae eer ln ie ita oak i fejaslene rove rie Topload ia gets a ‘Scena achetangl tal oem sei ha fs ns one pe" pann anyon ace aap, ‘Se cnr, prin ern bapa ssl tg ni eden ‘acme Ceo, raan bes die os joan ses po “eliGhmacoen deste 2o autre poses” demek yor, insanlarmn hayatlanna kent ret etikler “alam fall selerle”bicimlendirmeleri gerelaigin savunuyor, buna uygun Deguilenmeye calisyyorla.” Soylemeye gerek yok; bu bir poll- tiledevzim perspektir reaynanga ade, Conder 080 Dc Acdetet de MoweBndUe ae Ze Sg seb eater eran ane Boon CH Be, Nok er Ma (008) Ltn Alan geen Aj Shonen Hee Ver ea test 010: “Wein fe We iden nde er Vee [pepe bp” ich Bk cd) Dt fe a De Seieitad Paani see, Chlne Gr, Ns 2009: ren wd een der tes creda UVK eo Kosar do nin de O08 Sth Et Gv A Sl aye SY ~ eli fstab i a ‘anes Ne O07 “Ung nd Renan of Ch: The tps Pee wav wen Fagen Sd vem Pal Pape fe Be Lor sarong at Robt 0 Fon Mal War We Laer anon of he Srl Quan Tomcton The Nee Ev ot, tater 07 “Det 2 der abana Pre ou “eth: ton ae ago UX Vn Robs Ce eb (28) ieteamorhoe det sin ge Pace Aan ‘ere Andes Pfr VK Unnesveig Kosa ‘etl Rte ve Doce Kas Ge) GN Peo, Ae, Cape ag, Pr a Deg B00 “Waele New of eve, 9.97. jh Wolng vo GA) Wesvwanen eos CH Bo Oat Safer ees (or, Ande (1985: isd An Ee. Gv tp gon, Ais Ya any, Dl (O05 A Br Hiro Slain, Oxford Utes Pes, hind oto, John (010 Kaptain nglisedes Alanna even Nara Sone Vig Wester Danes, Mase oxo 99 YP ve ln Kh etn Ya 21 sn, pn geocewsever ona, upmasianaes- bes hogadocom pi pee 8eC Lee, Thomas (2000 “Pes U, Brekting . Keasmann, T. Lemke Ce Oo ‘Commence der GeeovatigndeFeanhio aM egal ve Bade, At (2008) Reierenmits Unsicherhet, UV Ig TEN CIKARMA ISI VE ZAMANIN RUHU ‘eg Ronnie Lupita 001)" The Fortune and Miortnes of Post Fords" B Abrton 7 Salter), Phases of Copal Developmen aon, Cras and Globalization ‘ir Film: Al Havada ‘Soe agave onde Harps 5 1736 ‘ar Hat (200) Kapa Gil, Eg Yanan anal “Fann Boa ‘Mas Karle Ege Pic 2008) Detrohe nope Akademie Verlag. Bein. ‘Mein, Ales ve Stuhr, Mathias (2001; wi ean de / Die Kt der a ‘No Enon. Roch erg etn. gr Ant ve Had, Michael 2000) Empire. Harvard Uninerty Press, Camb ‘een i 03 ag se Sete Open Univesiy Pres, Malden ‘Taykiyede A Havada als oynayat 2010 yap im Up inthe 1 ili jeey (2007): Dat Ene der rte. tgluceden Almancaya ceviren Tho ‘Air? kapalzmin zamane ig kaltaroyle ve deol ig ete ' ho cae ve Hanmi Shihere lesher Vea, Frankl an Mat 67 hap bir boy ta Fmd, ine son verter beyaz yakablar i ‘Neg Gear (2010) Der Palace Mensch til Verlag, Cortngen. bu haa tbl etme iverenadinadelenen bi ie 0 kom- F oe Neha (199); Pers of Freedom ReframigPlical Thought. Cambri: xh. ike, cde blunuan riz rerun bir fst olarak deper- [ ‘Cambie Univers es. lendtyordur, ira igten karla alms yoromasor. Sires u2- ‘man eleranlan ten kara eblgatin lly pullayara yop ken, “Harve planlamas” manta ve kisi] gels idetoistn di | ‘Wocquset, Loic (2007: “Die Vetligemeincrung der Lokunsicherheit in Arwe- i ar Bouse el) Ln dr Ange UV Verlag, Konstan | acu, Lle (07H) TertoalSigmatzaon ithe Age af Advance” Nate | 7M Thess lense STE liver De yandan, clr, ba len hei "el was Lf (200 ior Outs A Compare Sole of Aancel Mar lsat” elk edie Diger yada, aan igellettbir By) a Foy Pes, aie Syl, Bunun en bir balan isan, ya ir ayaa bala: Wales, W. 000) Unnplymen and Goverment: Genealogies of the Scie ‘vt ene oleblecea anew. (George Clooney onal ae | l ‘Gabe Unter Pe, cambrde ‘olojuncisinun favor srgunan” suds: “Bay npertofldar A ‘ranlt, douyaytdegistrenler de senin bulundugu yerden basla- a ‘mst Zaten basrolojuncumazon ise gels Ronferanslara: : ada ozeedig bayat estes: Higbee, yre ve nsaoabagla- i ‘manip, “zgitce”sabnmann Jayme Ozeine karuludar Fin bic nokasinds ten chara “sn intemet haglaniy- la lpsnyardan yapra imkaminin denendigin gorarae. Gorusne- llerin uzun seyahaderegikmalarim gerekren ye yoce graeme yontemini kame ees dosomalen ba yoncem, eb, sen lkae= ta srketinde de oneml oranda yen etatmnaara yo acackt! Ba yontem, ten gkananlararainda "Ash (depres, nha eye [i onlin split gaged gerehcesile (burs, trina relirblecel iin mali!) bic ste sonra ter er. Ams 1 Yaoeent nr Raman, baat oysnara Georg Clooney oan en "paemyo dade Alon Kove sles dla Osc dye: —— — alan veya ort vadede, item cikarma iginin de oromasyona done cogil seialeri, ‘Flmin sonuna dogra, int kaybetme ebikes alan bunalima dagen “Karamaesimzin”epeydir uel ald alesine (ke ardes tee) ve rouldugu br Kadina baglanmaya hamle etlgini iter Bir lesine gh, bir yere at olmanin degen ral eder ara ge kan tr, Olamayinea, sks “bagse" ve engin hayanna devam eder— ten ‘ova “nin” sanal ortamdan yine "yz yaze"ye kaymast “aye inde”, seyhat halinde, aabileigine “esnek’ ayant soedovecel- ‘ef Mutsuagur kesfems olarak, hozanin ama ecb ‘casinos gidbilace bichayt™ A Harada, cmek ceyimsnin esneklestiiesioin ve ona tefaat fen “bags, oxgaral”soylemtnin take sonulaina one ik Net boyuts, Tanke’ ileyieterce mas ne karan <2 inernete diglen yorum, buna dai kr verecel br kt peneeteatyor. Yaziln onlarea yorum inceendiginde lk lat > er nokta, soe Konus emele reiml meselesine pk az iin de inmesidit. Ole bir isdana: “Kapiaiemin insanlar sep ‘trap nal raat hareayabildig anlatmaya cao” (kerma 1) Mubeemelen cogitgeng olan yoru yazan gon, Ai bir donya mesees, bir sosyalsoran baglamnda disonmeye uzsk oldu anspor. Bu kaya vic ames "Krk yaindan sonra sla yan ip aayan bir adaminhiyes. Filme biraz Komedde ‘atma, iyi obs" record) ‘Birgoklan,yinearka plandal sosyal (ve politi) meseleye bgt lama, bieysel"yatme yagama” tere gems Minis oan «a, Onlatdan bts (prodigy): "Son zamanlardsbirgo isenin bende onlardan brie, yas yasamayn sete donyaya gran yor bia ba fi," dedikten sont, tkinel ve sana bu dedigile ala kasi bir olga olarak sosyal-polik balams sniyr: “Aya zamsn- da yon strani Gnaoa esi opm eed ne hk cnanlamaz hasaeara yol agus da tayo." ir bskasin ln: den gletdy a at sonia, duyarscik ve “antag” yan 5- 2 seme mesa masa deal a “gorkecl” bo baa kaipyna da sare edo: “Coke gael bir Flmel ile ders cardi alms alla ass 2-1 Tend bent olmal: grok” atin). Ieleylellerden base ‘ener Kala larshligm hallesmenin yoluna “ortssns bulma” yor “bu fein anlauak sted ned diye Rendle sorigu- (Set olaralehaplanenayzeaks fseest zerine eval flimée “anlar okadar rine ve cevrsindklerine bglanyorlaronla- sn laybeithlesinde hayadan alist oluyor ve kenernin btn ve ‘press hiseediyorlar mde kahsomamim tam bu inanchg elee- eden vaogerivor ve lnlernebaglanmaya cligyorfakat hayes ale “ot oluyor ama flan sonanda matt baglanmak vebaglonma- yc ersndakidengey kamal oldagun anlaaya cabgan bie in ib geld bana” (retinas) “As carp ola, min kahtamania buealima dagmeden Gey -uyanmadan’) once verdil“agseal?’ roesaanyaditgnmayan, “nor sna" balo hata -buaada ten kann igaronlar hig kaa tal ‘daa Fendi na yan ssedenlein sage. Oren: "ger Gen de herksin Bosna gldecek gidebilecek bi hay. en azin- dap ben rain [G, Clooney] yerindeolmaygok teenlerden bie lai, sarekl bieylerugrigmak hayata saecegoz ama yan- \esama muti gosteril ama yl b aya. basalat iin otmasa lina deilen syle cantasindn gikarmas tia yale i dan, smanik yada hayianma elbete ade duyuyor alma am geroepe ‘doa biradum ata gordoMeryeteince can acer greek act ‘ive sar, bze, basa ve her zaman stein ali (.) canta fn bos canka degerverpcantanzsadigunzherey st ye. tence dzmok icin tte bine yareayor llhso). ‘sten karma isine aklanlordan bisa yorumundakt sere anh, “ptofesyonel” animlar Cisen ciara geket",*zor mes: ek), Azra sozeagonden daba Orpruc: “Insanlan gen ata ‘ecnce clsanlarla gl kono Gergekten 20 meslel isn kent ‘zal gibi hsseder”(ruyaki). Ea peri e, ayet nel ne. ‘Sj "Seyahatetmeyi seven bir olan bene gin cena ‘5 ok sterimGvarwor). «6 ”. Henwes igiz A SEN FaRKLr” a —_—____—_ “uke Boyaz Yaka gsiaigine Genel Bir Bag TANIL BORA {nan Temelkuranin 2009%da vizyona giren filmi Bornova Bor- owa, bos vermis, pejmrde bir ip vane: Marat (conlanc- yan Erkan Bektae) Universtedekifelsefe ogrenimini stodar- ddakge sindaven bie tail gilt igstedir Murat. Esi caligan, Jeni evde oturan ata bir grenci olarak, pomo derglere faniezihikiyeter yazarak we bes kurug kazarmaktadsr. Bu ha- yall cise! performans ile, hal eli dogru drs para ratmadigt fin karst tarafindan sOrelliagaglanan erkeklig aasiada ha ain bir tezat ard. ‘Tiyatrocu Ferhan Sensoy'un 11 Temmuz 2010%da promiyert aplanfsiler Cemete Gider oyununun konusu: *Yaksekogre~ nim g6rmil bir cftin uzun sire is bulamayarak baslanna gelen eimai olaylar'r. *Poisiye gold” sfauya suntan siyae ‘st hcvive, “isi ig aramak’ olan kart-kocanm varolus mcadele- sink anlar Sait Fale dalla yazar Beet Celiin gilt romans Daya ran Uullusu (Celik, 2000), be “beyae yakalnun gst kalektan Soriakibirkag haftasim anlaue. Kabramanamaz on bes yl dort aye srkete caiguktan sonra siz helms, Baslarda, fszigh hens “taze” then bir ferahikhisseder: “gsicigin bana bu fay- as oldu bell de...) Gunlerdir buna dasondyorum. Bie isin oldugu zamanlardald haya... Tekdze,ashinda bent tatmin “cumeyen, ama taunin olmadigueun da farina varmadigim bie hayhuy icinde gecmis senele.” Ig bagvurusu yapmadan, bit ‘ceri kallanarae bir ste kafasim dinlemek, boslugor 1 nicikarmak istivordur. Ba duygusal konfor icinde, Kendt istl- inv ayicalh gor "Bugilerde herkes isis. Ama sein on- lardan fark.” Lakin gok gecmeden silolur. “lgsiz adam riapar? Siklir~en cok da kendisinden, gevezeliklerinden.” Tediginik- Jer sokin eder. ig bulamama endigesine lap. *“Nieliksiz" c- Usanar tll ozelikle gozane. Tallehgs kafenim garsonu hak tends: “Canim, senin iyi kota isin var, biz ipimisi sarayorsz, daha ne kadar suroyecegiz belt deg astelik” diye disimr Carga goxdug0 tastalt “bos gezenler,”haleanda: “Onlar i bo- lara, oye yada boyle Ueuz emek onlarinkt..” de. Kendinite- iat halle ig bulamara thimalini dagandalkge, ntelisie gg ler daha gok goztne bauyor gibi. Sadece gecimle, is bulmay- In ili degildietedirginlikler. Kendini bosluketa hisseder. Fae der kt “Insanlarsadece para lazanmalc icin ig go sahibi oleae yordu, Baska bostuklan da doldurayordu calismak.” Simdi 0, “Igten deg de, gehirden aul’ sank. Yent bie sevgli bur labileceine air guveni giderek sarslre. Bir ara “ls bulmaliyim, ‘adm dpi dive darter kendin, Pesinde kostagt ~0 da isz!~ bir kadinlaDilikteoldugunds da, sevigmelerinden pek baz al unayacakur,“ssizigivle irik yasamaya iyi kOto Ofrenmist. ~ yasam sevincini porsten bir deneyimdir bu ‘Sinema, uyatto ve edebiyattan bu ornekers, beyaz yaks i siclipini oncelile garanirlak atisina dair igaetlersayabil “ahsil, gebiel,orta snif Koken gsizlerin sayin arayor,is2- liedeneyimnne bagh bunalimlae: derinesiyor. sz ki, + yasal-kurumsal buyik krislerle,aidiyet kriiyle, kimbk kiziy- le, cinsiet kimligneiiskin krizleve, velhasa bir zi krzle re aksiyona grtyor. Kerizler ve beyaz yakah issizligh Igsillk, danyanin bircok tlkesinde oldugu gibi Tarkiye'de de uzun zamandir, -1070erin sonlarmdan beri diyebilitiz~,bi- so yk sorun malaria gal eyo 2009 global ekonomik ki, thi ise skye beraber, issih kaya bir sramayn Jolagh. ASG Arastiema'no 2010 yb basnds aka gens Zapltanketin sonuclara bla, sanarn %6 79,68 Tiki Sern temel meselest olarak gig gouyord, 42 ide 3.206 Jicle yelan goragmelere dayandinian 50 komust aratr- tua. sizlerin % 2497unn dniversite mez oldugume aya top. TUK 2010 yl igh veretine gone 15-24 ya ara sien fst slik ans 21,7, Bu akon % 25,4 ok a 2009 yoda yapaan han halla anketine gore, 15-34 yas Sas nifsts mest Iises veya yokslogrenim mezuno olup fen devar etmeyen ive yonetim bilimleri mezunlar.n 5 15625: opretmenie ve epi bili mesunlarmin% 1155 sisi ve yoneim bilimlesl mezonan kategrsinde % 23.1, dpremeniie ve ego bene kategoiinde 21 isc di saytyrdy, yan is aramayatesebbds etmeyen”buniann nem be lasses “iy aramaltan umudun kesenle” oldu gum varsaybiire Universite meruny iss oammn yaks lig sign yin ena ot le tara fat son on ida Iyice bari ve acil hale sede ‘Turkiyede 2994 eke istbbasta bankacihk eetora lesel bir igsizlik darbesi vura- _kc bez yalalisieigio gandeme getirmist. 1994 kz, side ell akatgorece kisa sora. Sadece ekonomi degi siya- saldaslemde de sersttsonuclara yo agan 2001 ekonomik i 2, beya yakalissaiginin "palaoas", dab dogrusu gbrt ‘ir hale gelmest hakarnndan daha yoksel bir ei olmust. 23 bunansn bangs bu Krzin eile, Keni yineozellike ban- Jaclialanmds gésterd”fakatonlala srr kalads, Nika yet 2009 kriz,ecml-vasi iggdetine yen bie isthe darbe- si vu. TOIK veilerine gre, 15-24 ya ars tani: nis pine igsiterin orn % 29,8 ysl ‘Beyaz yak igscligiin 2009 Kriiye adit ivmeyi, yoksek ae stints pecan ea ro fal LBRARTstata ie meslek grubu Kabul edilen mabendls, mimar ve ge hie planciact erneginde merce altima almak momkandor. ‘TUIK verllerine gore bu meslek grubunda ig arayanlann syis 2008'den 2006'a yaklask Ute bir oraminda (95 32,7) atts Muhendis, mimar ve sehir plancilarinin cemokratk kite or- 00 TMMOB'nin amir Il Koordinasyon Karulu’nun 13 Ekim 2000/dasomuclanin duyurdugu anker gaigmasi, 2009 eis ti gosteren bu isialikedalgast hakanda daha ayn bir resim weir Iamirdels es mesiek odasina? baght bulunan 1500 gen subendis ve mimarla (2004-2008 yallartarastnda mezinolan- lac) yapslan ankerte issizlik oram % 24,58 olarak belirenmigt, Taideki bu aragirma aynea,birinets,issizil skin yer lesklegerck psikolojik basla olusturduguna, ikincist, calima kesullaninan giderek “caydirir” hale geldigine dairveriler de sunar. Makine Mahendisieri Odast Lair Subestnin 407 oyes- ne uyguladigtankete gore, uyelerin % 32,4 bir yi iersinde fgten cikanlabilecegi kaysisnt duymaktaydblar. Mimarlar Ods- s lami Subestinin 1999 mezunu veya daha genc 20% dyes ara sinda yapugi ankette ise 2004 yih sonrasi mezunlarndan isiz olanlana % 66's ken istegt ile galngmadagum elitr. Bun- lar mesteki umn saglayacak bir ig bulamadiklanndse, ret Jerin daptk oldugundan, yeteri sosyal gavenlik kosullarnin saglanamadigindan yakinmakta, yaksek lisans ve doktor ey Unlerine devam edereke ogrenim saresins uzatmakta, boylece ‘aligma hayatmna girgtertelemektedirler. Bu calisna gergeve- inde yapugimz mulakatlar da bu tespitlerteyt ediyor. Unt versite mezunu meslek sahipler: arasinda tatminsiclt/mutsuz- Jk ve calisma hayanndan “Kacma” egilimlerini, ¢ahsmamz boyunea csi veslleneiseyecegiz. Egiimin “istihdama uygunluke gaclendirilerek” CTUSIAD, 2010: 2) yeniden yapilandiraimasindan yana olan fveren or sutler,epeydir, sistemin umiversite odakh yonelim yerine mes- Jel egtine odaklanmasim savunuyorla, TISK ba fk ack e- 23 ek wabend ve Minar Oda Big 5 Mimi, tains Mohencisle, Elelarc Moers, Cee Mobeni, (eng ahenders dln, lk ozelior: “Gaga egitim sistem mest epicime agi eriken,alkemizde akacemik egisim on planda bulunmakta; ‘konomiyle baglanust olmayan genel lseler igsiz aretmekie~ fe" CTISK, 2010: 124). Uzun yillardr diflendiiten bu talebin pelt bir popdler sohret kazandigin: soyleyebiliriz. Okla qreksiz bllgileryerine meslekieBitime agi verilsin,” diye bir facebook grubu bile var!) Egitim ve istikdam sistemiyle il it olarak sistem ici bakisacsmdan bakileginda dah, yapisal Shrunlar oldugu kesin: meslek lislerinin istihdam etkinliginin franimasinin yararh olacag, altyapisz,birkimsiz Oniversice- erin acilmasinin eldi bir sorun teskl ettigi de kesin. Ancale ‘meslek! egitim! universitenin alternadf olarak neredeyse mec- ‘uri istikemete sabitleyen yaklagimun, kaltnrelsermaye esisiz- likleriniyeniden Greterek sf ayrmlanint astlasuiran hiyerar- fleet bie toplum goragnna.(“igcsin en ig kal”) yanstta- [in goz ards eumemeli. Aynica, egitim istindamn bir slew ola ak daganmenin, daima bilginin aracsallasurilmasina ve anti-\ ‘enielektdalieme laps araladigt unaculmamal } Prekarlzasyon / givencesizlesme ‘Yaksekogrenim gorerck bir meslek sabibi olan, bununla bera- ber universte mezunu payesinin kaltorel sermayesini edinen- levin oncelltl beklentis, ig gavencesiit,Yillare bir dizi sec~ ste snavindan gecerek elegin azerinde kaldygunt dnsanenler needinde tniverstenin vaadi, onlan "vasifste"iggoca kitlesin- den aye edecek bi alunbileziktalonacak olmalarcr. ts bula- rmamak, buldugu istencikarimak, yasanan ya da haberdar olu- ‘nah bu deneyimlerle beraber buyayen isiz kalma kaygist, bu Deldentiyibosa kart Bugan, guvencesiligin, kendint issilik durumunda gos- termekten ote, bizzat “isn yapisal bir unsuru oldugu kosul- Jar haleim sorayor, Hk bolumde ele aldigumiz gibi, global daz~ lemde, soresiz veya uzun streli sozlegmeleristisnalasma egilt- ‘mine; gece istindam bicimi,lasastvelisozlegmelere dayan- yor. Isveren orgotleri, Turkiye'de istihdam rejiminin “cok ka- 2te" danyanm en kat istihdam rejimlerinden bisi") oldugun- dan yakinarak, esnelligin geligirilmesine agurlike vermek ge- rektigi tterinde srarla duruyorlar. TOSIAD, MUSIAD, TISK ve TOBB yonetimler, 2010 Mac ayx sonundayapian "siti zirvest nde oncelikle isda rejminin esneklestirilmest tale. bint ier sardaler, TUSIAD, MUSIAD ve TISK, kitabin ilk bo- lamande de andigimiz “gavenceli esneklik (lexicurity) kav- rammna dayanarak bu taleplerinin mesruiyet zeminini genislet rmeye cainyorlart Calisma ve Sosyal Gaverlik Bakanlg yesinde hazirlanan Ulusal istihdam Suratejistnin de temel sai I, esneklestirmeidi (Kuathy, 2011), Elinizdekt kitap yaya ha- zirlanmakiayken TEMM‘de kabul edilen “torba yasa” iginde, esnek calismays yayginlastrmaya donk dazenlemeler opemli bir kalem olasturuyordu Esnek istindamn stratejisi, givencet istihdamn “Kalesi” sayslan kamu seleorand de etkliyor. Tar- i Kiye'de 2007-2010 arasinda kamuda alisan s6zlesmel perso- nel says 6 76 artu, Kamu sektoramde “rasyonellesme” ve bit cok kamu hizmetinin dzellesmesi, bu sektora beyaz yakallann bir guvence siginagi olmaktan uzaklaguinyor. Kamuntin isth- dam potansiyelinin daralmasima yine mimarlar-ruhendisler or i neginde gorebilirz, Muhendis-mimariararasunda kamuda cat sanlann orant 1955% % 78,6, 1976'da ise % 69,7 iken 2005 yt- lida TMMOB tarafindan yapilan aye profil arasarmasina gore 4 TOSIAD Cor Sanayi ve gaamlan Dern by kava 2009 Temes dais farmanda yapbn ve rai igh gendeme pen de has ‘rion yonelien reper vesiespi genders germs (1 Tenn 208 rl gue). Tsiin (Tarte veren Sena Kenley) ‘akon yaa en bk ISK 2010, 97 vs. 171 “Sead aemam Assen Arslanoglu,Avrupa'da gona eatina dyna ‘aygolaan g0vencel eonelligin’-Tarkyede haa bane peitinek te ‘iin yneAvrpsan fark lata nepal kia amare Denia “baile ek eigine dita gelanig (ausanota, 2011. Tomb ys al jean. esnehlestinneye dona ams ges aot ble Uskdan ve ede gligmay eget eden, tnt serine la met ‘exmadenglsinnya Lola, ge gird deem sre 2 yan syaciaran cbc stay” adh alana "eadan da ess” cls ‘mami aan) dizenlemelryaonlagnad Seni cele sel Ieleden vangectneypstdeceeelendig asian 2011 segmlecnden sow Yeniden gee gears lenin prone 6 46a geriemistir, Baska bir mek, egitim slanmndan: gic tiavseo'intespitlerine gore 2007 20.314 olan sozlegmel og fermen sayist 2010 yshnda 73.950'ye yokselmisti. Buna rag- ‘en even ge veya son care saylan kamu sektorine bit hi- um vardir, bunu KPSS konusu baglaminda ayrice ele alacagiz Kamuda istihdamin daralmasina ve gavencesizlesmesine, = sqaemurlugu®itbarsizlaguran bir ideooji soylem esik edi- yor. Sabah gazetesi kose yazan Engin Ardicin 26 Agustos 2010 Tan mabales, cp bir omekur. Aree bu yaziinda memur “Bbnietine,imeiyazlant terk edip “calisan” olmaya nza g0s- termeyisi nedeniyle car. Memuriyet sorumsvz eau kura bi asalaklk sayarak Karalarken, “caligan” olmays yaceltir. Cin- aligan”, hep kaytaran memuriann aksine gerekten ca yordur, can yine onlarn aksine her an kapmin onde kon- Ja risk altundadir. Givencesizligi kahramanca bir “durus" gi- i gizelleyen ba liberal ablakigin, dzelikle de beyaz yakal lpn gonktna oksayan bir iyakat soylemine dentists bi yorus, Vine ile bolimde degindlgienis gi, be yere, brie, bit Koniys, br sehre baglanmadan, hep yeni frsatlaraacilmaya Inate ofmak, bash bagina bir vast ir “kalte” olarak yocet yor Thi veya daha fazlasehirdetkametedip sk seyahat ederek yaseyan,“proje bazndecalsan bir seckin profesyonel zam- ‘enin bu “sapkm" ayat, botin gahsanlann gozuna boyamak ‘zereislenrken,*onlardan belitszlikleri ve-gavencestligi demli bie yk olarak srtlanmalan beklenivor. j Son yllarda givencesilesmeyle nspeten yeni kargagan bir ‘beyaz yall grubu, bir ayncalkoleat0 olan tabsiin “profesyo- nelle" olan akademisyenlerdir. 29 Mart 2010%a basin aikla- ‘mas yapan bir grup gene akademisyen, son dort yilda (oc ka- din) dort yardimex dogentin intiharetmig olmasia dikkat oek- tle. Acklamada, "Universieerin ig kana srlaan yardun- « dogentlrin yogun ders programlan, idari sorurallullr, ig srvencesz calisma, sO2lesme yenilenme baslas,objltif olma- yan dogendikkriterlerinedenlert ile” bunalima straklendi 1 Bulond abr eolamende eral, A va fe gl eee pasta,ler soyleniyordu. Intibar vakalary, sayisi yakbasik 17 bine va. van gene Insanin yasadigt bunaluoin patlama nokta id on- lara gore. Gene bilimeierin gavence sorununun en Oneraliba- Jug, Yoksek Ogrenim Kanumu'nun 50/D maddest oévguna soleyebilie.Universitede “verimliik ve performanst” arurma sgerekcesvle lsansuist ve doktora ogrencllerinin biter yi sozlesimeyle calisurimasint duzenteyen bu maddenin’ uygue lamas: giderek yaynlmakadir, 2009 verilerine gore Tarkiyee- ts arasurma goreviierinin aluda birden fazlst, bu guvencesiz istihdam staastne tabi hale gelmigtir Ly govencesizlighyanm- dave dogvudan buna bagh olarak, aragiirma gorevilerini ide- HGgler dail her tila angaryaya tabi ve savunmastz kan be stator bu, Araghria gorevileri Dilem Kocake ve Gozde Ma- serref Gezgt, 5. Keraburun Bilim Kongresine sunduklan ga lismalannda, Mugla ve Ege universitelerinde 40% 50/Dye t- +63 arasurma gorevlsiyle yaptiklany anketin bulgulaniu ak rar 50/D'ilenn % 95%, bu statin motivasyonlan olur- suzetkilediginibelirumeltedir. Yazde % 87°5, siz Kama ko. deasu duymaktadie. Genclerin yaklasik dortte biinin (% 22.5) “Sozlegmeniz bitince ne yapacaksimiz?” sorusuna verdgi ce- vap:“Bilmiyorum'dur. Akademisyenterin gavencesilgi, nis peten dar bir grubu ilgtlendirmekle beraber, sembolic aidan nem. *Nispeten dar" derken, bu alandakt ssc basic ard eagtamsememek gerekr: 2010 yazinda yeni agian dniver- sitelr icin aglan yaklagik 2 bin kadroya 60 bin civarinda bag vor yapalmss® TEsnek Greuim ve isthdamnrelimiyle beraberibolamanan ve ‘usmanlagmanin geligmesi,ayriea tabi otomatzasyon,zansit lave boyans tasiyan mesleklerin data etklenmeden Kaladi bir isilesme surecin lerletiyor. Ozeiile boylesi meslekerde, _znvencesialesmenin veya meslek mensuplanimn saisindal t= ‘usm dogorduga tedieginligin, isgilegme aireciyle ig kayla “snans optim yapanofreniler, Kendierine asi ile bul bn ysaanabceion gi her desta bi yar Gere get ordi tarolanndes bine de sans 1 Radial aseer,3 Aguas 2010, ta bicestigin’ gOrebiiyorus. Du kaygy surmaly, meslekci-loneact ‘elle tetkdiyo, Boru carpi: bir Ormegin avokal lua idan verelim, 2006 Arahieindaki Turkiye Barolar Bligh Genel ‘Karulu'nda, bi grup delege, teretl avukatlann statastyle ig tubie yeni dozenleme onerisinde bulunmustu. Oneriye gore uc~ ‘etl avukatdar baum caltsan olduklan icin baro ayes saylma- dar, bazo gene! Knrullarinda oy kullanamayacallar, ayri- {alkendi adlarma vekdletame alamayacaldardh, Onerireddedil- a Ancale meslegin baklanm ve imtiyazlanns, aynt mesleg isi ‘atisinde lea edenlerden “Koramaya" domuk boyie bir onet- igenin verlms olmast, bast basina dikkat cekicidir, Burada, bit fpveten-avukaun yaninda dereth avukar olarak calsroani, bu alanda bazen bir dizentistindam bigim olarak kurumlagiken, bzen de bir “glallssizik" hall veya igsiclk wehdlid alunda sig tulan bir durum oldugunu da kaydedeli, Gavence asinmasi ve meslek ebliyeti tartigmast ‘Mohendisler ornegi ‘bu bolimon girsinde, mimarlar ve mohendislerin isiaigivle igi bazsveriler altarmusik. Yoksek statalo (yani yaksck ge- Tif ve ig bulma ganst yaksel) bir meslek grubu olmast iiba- riya, beyaz yakal isizliginin bu alana sirayet etmesi,bilhas- sa “dramatik” bir garet sayilmah. Bu bolimde, mihendis igsi- ligindeki geligme ve mahendislikteki prekarizasyon egilitnleri ‘tzerinde biraz durulacak. ‘TMMOBinin 2009 keizi oncesinde yap, 3.167 kisiyt kap- ‘sayan profil arastrmasina gore (TMMOB, 2009) igsz ve ig ara- yanlarin orani % 3,6¢an iberetsi, Bokomon basinds aleardige ‘miz Lzmir arasarmasi, 2009 krizinden sonra bu oranin artma ‘eglimine dar bir iki veriyor, Profil arasirmasina pore, gsi- lig(Torkiye’nin en oneml sorunlan ve “en koniye giden konu- lat" bahsinde birinei straya koyan muhendls ve mimarlanin % 32,51 syle lg gelecek kaygist duydugumu beirtmis, Bu kay- ann lk gbze carpan nedeni, mesiek mensubu sayisindaki biz- Ii aragur. Torkiyetde universitelerden her yil 30 bina dzerin- 7te 9 pstekoup dg gov plain pt de mohends-mimar mezun oluyor. Nitekim soz Konusu pro- fil araguemasina gore meslek mensuplannm % 49.9% isiligin birinc: nedeni olarak mohendis-maimar sayisindaki argh gor- rekte- 1976! yapilan bie ankete ise igszlgin sebebi olarak, rmesiekta says flap goren meslek mensuplarnin sa yrs sadece 6 17,3 i Kuskusuz bu fark, mimar-muendis sa jpsindak ats yarund, *zamansn rahul, yant 1970erle ga fmaztn ideo ikiumlert arasindakt farkla da ilgili olabi- liz, Mahendis st basigindan branslara indigimizde, “mihen- dis falas" soruna billutasjor. 2001-2005 doneminiigilendi- ren 8, Beg ilk Kalktoma Plannin ar-dhtyas projeksiyonun- da too personel arasinda “ihtiyasfazlat” orana% 9,3 olarale Saplanighen, zirat ve orman mUhendislerinde oran % 32, Tye llayordu# TMMOB Genel Baskant Mehmet Soganct 22 Fylal 2007 de bir konugmasinda, bu sorunla ilgili maden rat hendiserinden dell geurmigt: “Danyanun énde gelen 30 ma denciiksicketinin bir arasurmasna gore, dtinyanin yillk ma~ den mhendis hryact 600-800 arasinda tespit edilmis, (Oke- anizde ise 2006 ylinda mezun maden mohendisi sayist 694. Danyanin iheiyacin sidece lems karsiiyor herhaldle!” CTM~ ‘MOB 2007, s. 29) ‘TMMOB profilaagurmasina gre, bir donem Igsiz kala ma snar ve mahendislerin oram % 369. Oramin yukselliginde, is bulmakts zorlanan geng mezunlaryansnda, bu alanda projeye bagh belie sare calismann “normal” olmasinin payt var, Uc- retiler veya fiema/baro sahiplesidisindakt meslek mensuplart iki ig arainda igsc donemaler gestebliyorlar; bazt branslarda, hhem ondnde sonuada ig bulacaklanina given duyabiliyor hem de gligukdan donemlerdeelde euikleri kazanclar gorece uzun sare bosluldan fnanseedebiiyor. Gerdswaggmaz insaat mii- hendist Timur, Katara bir buguke yal galisuiktan sonra bir an- Jnpmazhlcnedeniyle isten ayrimtt ve orada kazandig para sa- yesinde uzunca bir sre ssi Kalmayt goze alacak durumday- 4. Beri yandaa, Timurun anlaklan, insaat mthendishigh gt Diigstlik iské dasdk bir alanda da prekarizasyon garkiminig- eneyebaladgin igaret saylail “Ben ki sene tecrabem of trasindan dala normalde yeni mezuna gore daha raat is bu- Inileim, celle kat frmala ski ag yl deneyili mahen- dsl terch edvorlar, dist dere eleman gibisinden.. Can- {eo cole tecrabeli bins oldugu zaman gok daha yaksek bt fiyat Jstyor Daha dasok deretle daha yen! mahendisergaligurmak data ook lerine geliyor. () Meselaherhangi bit yap dentin fpne ahatbklagirerim, bic sro lan layor, her mabendis, de heen oraya ger. Ama iste adam bin Ua verecek saa, a <égm para ete ya, momkn dep.) Adan ghyor uebes ay gay eyor Bir alsyor eyor. Sona ener get yor da ayn sed bie yl calusyorekor, Fem daha iy bis bla kadar omy gecii hr gibi kallanyor.” Prelarzasyon siecinia fthdam givencesinin yan sia cagma kosullanyla igi vechesi var ~ yine Timurun anlsunindan: “Alu gin fiks ruguns ayn Kaalikla kadina uygalamsyor olsa da, issiz kad dda dogergenig engellenmis bir kacondi.)Esinin ve cocula- rinin gecimint saglama, cocuklarna iy bir gelecee hazilama leapasitesi linden alnan isi, en temelataerl yakumialage- nn yerine getirmede basarsiz syd dled “efendlig sor- sgulanmaya ack bir duramdadte Hele ki asin gap ken- disinin casmachga bir durumda ~Erkan érneginde oldugu gi- bi-hassasyet artr ‘Niayetinde sermayenin sddet olarak dsonlmesi gereken sssiagi-sembolk siddevn’ egitim ora siigsinerin ozelbile leyogun bir sekilde tecribeeuiginsoyleyebiliri, Ziraal sn - Jar atstidan ge grip cake veya igen alma ~gank fick ye iden tetim acisindan krsk olmakda bieikte~ maddi varolu ‘ogullarinda esas bir degisiklk dogurmadis dleade ayn ko- ” rumun i varyancgibidtr.Aymea da, igsiligin emboli sid- dei calisken de hissedilen distanmushk veya zaten karges- lip durulan “posa” muameles i sim arama bir baska t= 2ahérinden ibarettir. Oysa egitim ve ortasniftan birinin ig- sic Kalmast “asagt dsm”, proteterlgme, yoksullagea iima- line igaret eder, Dahas bu dzne “siskin bir ego"ya sabip ols- bilen,Kendint cok degerl ve hata esis addedebilen ve Kei- dint her seyden once sahip oldugu diplomala, mesleki doma- tm ve teiker ile tanumlayan bir Oznedir. Tam da boy bir ‘nenin “ise yaramaz” saya durumayla veya salma thti- mall ie katslagmast onun kendilk imgesini ve fale hissint *sarsan, paigik olarak cid etkileri olabilen bir siddetir. Kendi- ‘ni bagimsiz ve haknmnran bir ozne gibi tasavvur etmeye meyilli bu dene icin tam da bu stata tehdlt alundadir. Nasilige son ve~ rilme gorasmesi bir ige yaramazhik ilant ise, her ig basvurust ve sgorusmesi de bir degerilie cess, sahip olunan nitlikler her cdefasinda yeniden degerlendirmeye tabi tutulur Issiz, yas ilerlemis olduguada kullanum tarthi gecmis veya defolu, diplomasi degessiz goruldagande masteris| olmayan, "eallamihp ablan” enjektorler —Harvey’in (2005: 167) deyisiyle ‘ullan at igller gibi muamele edildiginde ueuz ve surame bot bir metadhr,Igiz mosteri bulamayan fahise gibidir ve zaten, {ahise de Benjamin (1999b: 348) belirnigh gibi meta alannin yayilmasimin en ug noktasim temsil eder. Ancak bu meta bagka, ‘metalardan farkl bir sekilde dasunebilen, hissedebilen ve ken- dine toplumsal olarak bicilen degeri dert edebilen bir metadsr. Bu bakuna sun iiskilert ays zarmanda saygunluk, degertii ve ‘asaygs terimlerine tercime.edilerek yasanan iliskilerdir (Sen- nett 2003; Skeggs 1997; Sayer 2005). Igsizlik ise, bask Seylerin, ‘yan sora stygmik ve Ozsaygi sorununun en ager bigimde ya- ‘sandigh hallerden biridir. Zaten yaral: olan alt saifian veya yoksul issizer gibi, beyaz yakal ve oma siiftan igsiz de igsizligi bir sayginik kaybr veya, ‘asaygiya karst tehdit olarak tecrabe eder. Ancak “adam yert- re konulmamnak" veya “hayvan gibi davranslmak” ezilen yok sullarin zaten bildigi ve acim cekegeldigh bir duygudur, Oysa Acie dogdugu ora sin ailesinde el astunde ttulmus ve ken- dint kendi hayauman hokumrant addeden bir Qniversite mezu- rnunun ‘is piyasasina” clktugmda “esamisinin okunmadige” get~ ‘cg ile yaz yze gelmest veya kariyer basamaklarin tirmana- zak orta sini taketim ve begent yargilarini benimsemis bi “or- ta dazey yonetici"nin kigdlen sirketi tarafndan feda edildigint ‘veya trvnlerinin kalitesine karar verdigi fabrikamin kapanma- sna karar veridigini gormesi cok daha sancii ve karmasik bit ‘sayginhik soruno yaratir. Yani zaten sayilmayanlardan, zaten hhesaba katilmayanlardan fark olarak, gozden cikarildigs veya g0z ontne alinmaya layik gorulmedligt gercegi ile isten aulma Fann degisurip degitirmedigisorusuna “ syeya ig arama strecinde yézlesmek zorunda kalan bir dznedir ter Yoksul ve nitlisis isle gibi ag madd kopullar ve be- ‘eg sorunu ile Kars karsya olmadig olcade de, iszlike sirect- ‘nl agiikla psig bir hal olarak yagar, Sermayenin hikmdndin “ising egola” yine aym hiktim tarafindan patlatimssolur {gst beyne yakalt ve orta sma bitey gin biosan zoe'ye eis iphdiidir, Tam da bu yteden, “pla haya” veya “salt beden” lara gorolen ve makbul higbirnitelge sahip saylmayan e2i- lenerin imgesi onun icin fzlasiyarahatsz edict bile oli CGeleneksel kugtk busjuazinin ve koyllugan yasadiy mal: stzlesme ve proleterlesme korkusuna benzer bir nitlisiles ne ve gavencesiclesme korkusudur burada so konust olan, “Ancake yapngumz milskatlardaisszigin semboliksiddeti nin ve issizin Kendlliginde acu duygusal veya pis yarala- rin anlatilan ile az sklikta karslaguik. Bu duruman yakanda tarigigumszdilsel mekanizmalar ie iishistoldugunu vurgu- Jamal. Ziea eg sszinanlaust daygulardan cok duygu- Jnr haldandaki dustinceer,olayladan cok olaylar hakkindakt yorumlar, lssalardan cok hisseler eesfinda danmektediz. Soz- slim "Bir tedirginlik oluyor.”diyen Arzu, bu cttaleyle dane. Yi glliyor ve boylece salt bir terim olarak kallanlantedirgin- lig kendisinn somot olarak nasil yasadiginaiigkin bir anla- tadan acmayor. Arzu iyimser olup olmadi sorusuna “Gan Fak psikoloik durumumaza gore bu degisiyor. Her yeni mala ka, yeni basvaruso tim hayanntz tekrardan fyimserlge ce- ‘vrtyor," diye cevap veriyor:ancakeiyimsertigin soyut bir terim ‘olarak aldgs bu ana, omun oncesi veya sommasinda Atew'nun rey nasil yayadigum dinleyenin veya okuyanin mubayyilesine ‘oralayor. Ust dzey yonetclik yapmis olan Kerem ise cocu- ‘uylalskist ve cocugunun sszligetepkstsorulunc “Mk bes- lard biraz sey yapryordu, endige ediyord, Ama ona cok faz- 1 ey yapmamaya, hissetirmemeye calisyoruz, Onda da basa- ‘i oldugumuzu sey ediyorum,” cevabims veriyor. Boylece “en- ve “hissttrmeme”nin el it baglama Orta kalyor. lei ile yasayan Tekin de fszligin yakanlanmnun ona karst avir- et, insanda bazen eytam da bayle bir his uyaniyor,” demekle yetiniyor ve buntin ‘agi hassasiyetten kaynaklanan”, “dala cok gecict bir duygu” clduganu elliyor. Benzer geklde, kanst caigtigt halde kendi- siigsz olan Kemal “kargidakinin ne dastndugantn” “cok bil yk sikin oldugunu” ve “nerde oldugunuzu sorguladsginia” soylayor. Esininigsiz kalip kendisnin galistigt donemi “elaket” olarak niteleyen Berfin de, bunn agmas istendiginde “Bir kere o in- sani baska bir yerlede olmasin istiyorsunnz, beklivorsunuz Olmadigim gortyorsunuz. O olamamazhklarin bir muiddet sonra ondan kaynaklandigindistnmeye basliyorsunuz, Ben- ce bir iligkiye yansiyan en buytk risk bu. Canki saygayn kay- bediyorsun, 0 anda ona inancint ksybediyorsun,” diye konu~ suyor. Dolayisiyla soyat bir terim olan “felake<”, “baska yer", “olamamackixar risk", “saygi ve inang kaybr” gibi esit ca- e soyut bagi ifadeerle“aciimis”oluyor. Aym durumla oni esi olan Erkan'n aymt yondekt soruya verdigi cevapta da kar- slasyoruz: “Vike bir stiree bu, yan han stitekdi evde, psiko- lojstkowa, canto, Karamsar, kendini ige yaramaz hisseden, yani hani normal bir insanin, hastalikh bir durum degil bu bel- ‘kiyant patolojtk bir durum degil ama psikolofik, normal bir in- sanin yasayabilecegi en kort psikolojyi stirekli yasayan bir in- san dustin yani Boyle, bu nasil bie hayat olur... Yani son de- rece yipratie bir stir 0 sec.” Telaffuzun dznesinin kendini gisledii dilsel mekanizmalar lle duygolarm acik etmekten kaginmast ve en fazlast “duygu- lay"a soyot auflarda bulunmast birbirine paralel daistnalmelidir. ‘Sézgelint yillanms verdigiigini kaybetmeyi Suat “Korkunc bir tray," ve Scher de “Depresyon halt bile denebilir belki ona," seklinde anlanyor. Lerzan ise sadece “Sosyal olarak k61a hisse- diyorum,” demekle yetiniyor. Zeliha da ruh halini “Depresyon baslanget tans konabilecek seklde,” ve “Sevksizlik var, mott- vasyon eksiklig var,” ifadeleriyle anlanyor. Teshisi konulan ve- ya kaveamlasumilan bu “travina", “depresyon” veya “motivasyon, ceksikligt” halinin hikayesidilendirilmedigt icin de fark issiz- lerinsdzeeleribisbiriyle yer degistixeilr bir Szellike gosteriyor. Po ‘Bu *ketum" lin isin semboliksiddet ve sayganik kay- by hissint Kendisyie molakat yapan aragurmacilarkargisinda dda yaamasiyla gist olabilir. Scherin bankadal gine hake {elle son verligit birka yakinarkadas havicinde Kinse- Je soyleyemedigint ve akrabalann ble bebek nedeniye ten yng sancdigim dusundugamizde,bizimle kapal bir dle onusmes sesrtics olmuyor. Bu acdan dikkat celts olan bir dora, bisa gordstuiiemu igszlerin ketumuklarna kaes- lk, imternet sleerindekt isi anlaularasn sills depres- yon, kendinl dis danyadan yalima, ozsayg yin, korkula, eres gil igsiligin yaratng cgi pig aller daha agk bor sehilde kone edivor olmaside. Bu acidan basa atamast yx ppayan ofetenler hareketine de kaynakk eden "memur- dar nettektbilerce sayflik forum olmak nzere internet sit- Jerine veya forumarin yailan yanar sync incelenmeya hak ediyor? Burada "Vine Isizim* bash metnt drek olarak ve- sel: erkesten nefretediyorum, birinc olarak allemden, hight 22- ‘man yamimaa olmaysn, mesek secimimde hecbangiseklde deste vermeyen,sevp gestermeyen alien, babamdn nef- retediyorum, baska Kadbalara glug, bis orta bra, = ‘min de onun kos olugu ve bis de bt sngma haya k= ne surolledi icin ‘Keni gabalanal egitim! alm, lula itn ig buldutn sonra gten chante, base ie gdm veo kadar guzel bi s- 11 birgok lank veryords ance donyadan haber olmayan bilingstz we dusuncestsbabamn yazinden igen grate 20- ‘anda faldim,bagka bir ie gid somasindaurada da ayi- ‘mei yap iten eakmakcorunda ald, 9k pismanam ‘eden Boye bir cilem var neden hep yalszim, neden bir in- ‘san toplulogunun icine glonca kent ezik, mats, kon- ‘stmuyorhissediyorum, cok katbyim, cof zatan mutsu2u05, ‘a bulsam da yuri isa diye stellt dosonap durayo> ‘rom, 25 yasua bile gelmeden haysttan bu kadar bk, bel- 2 ptr emu ee 95