Dàn ý phân tích truyện Làng

I-MỞ BÀI
“Làng ta muôn thuở vẫn làng
Vẫn đồng lúa chín vẫn hàng tre xanh
Sương dày, áo vải mong manh
Củ khoai con tép góp thành làng ta.”
(Trường ca Làng – Nguyễn Văn Chương)
_Hình ảnh người nông dân và bức tranh sinh động ở làng quê Việt Nam luôn là đề tài muôn
thuở cho các thi nhân đất Việt.
_Nhà văn Kim Lân luôn được biết đến qua những truyện ngắn viết về đề tài này.
_Trong đó, truyện ngắn “Làng” của KL đã khắc họa chân thực hình ảnh người nông dân trong
buổi đầu đến với cách mạng – những người nông dân yêu kháng chiến, có tình yêu làng gắn
chặt với tình yêu Cách mạng, yêu đất nước.
_Và nhân vật ông Hai trong tác phẩm “Làng” là một nhân chứng

II-THÂN BÀI
1.Giới thiệu chung
_Kim Lân sinh ra và lớn lên ở một vùng quê có truyền thống văn hóa lâu đời nên rất am hiểu về
nông thôn Việt Nam và cảnh ngộ người nông dân
_Truyện ngắn “Làng” được sáng tác trong những năm đầu kháng chiến chống Pháp
_Làng Chợ Dầu trong tác phẩm là tên khác của làng Phù Lưu- một trong những ngôi làng đẹp
và sầm uất của huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh
_Tình yêu làng, yêu nước, tinh thần kháng chiến được tác giả thể hiện rõ nét qua nhân vật ông
Hai

2.Phân tích
 Ở phần đầu câu chuyện, ta thấy ông Hai yêu cái làng chợ Dầu của ông thật đậm đà, tha
thiết, yêu đến nỗi đi đâu ông cũng khoe về cái làng của ông.
 Ông nói chuyện về làng quê của ông “say mê và náo nức một
cách lạ thường”. Ông có thể ngồi hàng giờ để nói về chuyện làng của mình, để khoe về
phong cảnh của làng.
 Từ cái “phòng tuyên truyền sáng sủa”, “chòi phát thanh” cho
đến cả “con đường làng lát đá xanh” tất cả đều làm ông cảm thấy hãnh diện
Chính vì thế, khi ông bất đắc dĩ rời xa làng, lòng ông Hai luôn hướng về làng yêu dấu
 Niềm vui, nỗi buồn trong lòng ông gắn liền với cái tên làng Chợ
Dầu, nơi ông đã sinh ra và lớn lên. Đúng thế, bởi lẽ:
“Khi ta ở chi là nơi đất ở
Khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn”
Chế Lan Viên
 Tuy đã được tản cư vào khu yên ổn, không bom, khong mìn, nhưng ông vẫn canh cánh
trong lòng, lo lắng, “không biết cái chòi gác ở đầu làng đã dựng xong chưa?
Những đường hầm bí mật chắc còn khướt lắm”
 Ông day dứt, khổ tâm, nhớ làng đến nỗi trở nên bực dọc, cộc cằn.
 Ông thường sang nhà Bác Thứ trò chuyện và nói về làng mình
 Lắm lúc nghĩ vẩn vơ, ông nhớ về những lúc cùng thanh niên làm việc “cùng hát hỏng,
bông phèng, cùng đào, cùng cuốc, mê man suốt ngày”
Nỗi mong nhớ ấy cứ dằn vặt và trào dâng trong lòng ông. Có thể nói rằng làng chợ Dầu
từ lâu đã trở thành hình ảnh thường trực trong trái tim ông, là máu thịt ông

 Dõi theo tác phẩm, người đọc phát hiện ra ngoài tình cảm thiêng liêng mà ông
Hai dành cho cái làng chợ Dầu của mình còn có một tình cảm khác thiêng liêng vĩ đại hơn. Đó
là tình yêu dất nước thể hiện qua tình cảm đối với kháng chiến, với cụ Hồ.
 Ông thường theo dõi tin tức kháng chiến ở phòng thông tin. Ông vui sướng khi nghe tin
chiến thắng của cách mạng, hả hê trước sự thất bại của giặc
  Ông khâm phục những người theo cách mạng: “tinh những người giỏi cả”, “Chỗ này
giết được năm Pháp với hai Việt gian, chỗ kia phá đổ một xe tăng và một xe díp”
Vì yêu làng mà ông yêu luôn cuộc kháng chiến mà mình tham gia
 Nhưng rồi đúng lúc ấy, cái tin sét đánh từ người đàn bà đi tản cư đến với ông
 Tin dữ không phải là làng Chợ Dầu bị đốt trụi hay nhà cửa ông bị mất mà là “cả làng
chúng nó theo Tây làm Việt gian”
 Ông vô cùng sửng sốt, bàng hoàng, nửa tin nửa ngờ
 Cái tin ấy như “sét đánh ngang tai”, “Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt ông tê
rân rân, ông lặng đi tưởng như không thể thở được”
 Chẳng lẽ làng Chợ Dầu mà ông yêu quý lại phản bội TQ hay sao? Nỗi đau khổ ấy dần
dần đã trở thành nỗi ám ảnh trong ông không sao yên lòng
 Cũng chình từ lúc ấy, chúng ta đã không tìm thấy được nữa một ông Hai hoạt bát, vui vẻ
hằng ngày mà thay vào đó là một ông Hai suốt ngày ru rú trong nhà và nghe ngóng tin
tức.
Nếu không yêu làng thì ông Hai cũng không đau khổ và bị dằn vặt như thế
 Đau với nỗi đau của làng, nhục với nỗi nhục của làng. Khái niệm làng trong ông đâu chỉ
còn là ngôi làng Chợ Dầu với mái đình, lũy tre mà là lẽ sống, là một phần của Tổ Quốc
thân yêu.
 Ông đã tự dằn vặt mình nhưng quyền lợi Tổ Quốc được đặt lên trên hết:“Làng thì yêu
thật, nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù.”
 Thế nên, ông nhất định không về làng vì về làng là bỏ kháng chiến, bỏ cụ Hồ. Nỗi lòng,
ông không biết tỏ cùng ai, ông trò chuyện với đứa con trai út mà như một lời trần tình,
minh oan cho mình vậy. Ông hỏi con: “Thế con ủng hộ ai?” Thằng bé giơ tay mạnh
bạo và rành rọt: “ Ùng hộ Cụ Hồ Chí Minh muôn năm!”. xúc động
 Phải thực sự am hiểu sâu sắc về con người, nhất là tâm lí của người dân thì Kim Lân
mới diễn tả đúng tâm trạng nhân vật như vậy.

Khi nghe tin dữ về làng được cải chính thì niềm vui, sự vui sướng của ông không thể kể hết
được
 Ông vui tươi rạng rỡ hẳn lên “mồm bỏm bẻm nhai trầu, cặp mắt hung hung đỏ…”
Ông mua quà cho con, ông chạy đi “khoe” cái tin nhà mình bị đốt, “ khoe” cái tin làng
Dầu không theo giặc
 Nỗi mất mát về nhà của dường như tan biến trong niềm hạnh phúc dâng trào – Làng
Chơ Dầu, ngôi làng mà ông luôn yêu mến tự hào giờ đây vẫn là làng kháng chiến
 Đơn giản chỉ có thế nhưng bình dị và chân chất là cách biểu hiện tình cảm của ông Hai
 Yêu làng, yêu nước, hai tình cảm ấy đã hòa làm một trong ông Hai. Hay nói khác đi, tình
yêu làng chính là cơ sở hình thành tình yêu nước trong ông
 Tới đây, ta chợt nhớ đến câu nói bất hủ của nhà văn I-li-a Ê-ren-bua : “Lòng yêu nhà,
yêu làng xóm, yêu miền quê trở nên lòng yêu Tổ Quốc”

3.Tổng kết
 Quả thật, Kim Lân rất thành công trong việc khắc họa hình ảnh của ông Hai, một trong
những người dân bấy giờ, đơn giản, chất phác, tiêu biểu cho tầng lớp nông dân VN sau
cách mạng tháng 8. Họ đã đặt tình yêu đất nước lên trên tình yêu làng
 Thành công trong việc miêu tả tâm lý nhân vật
 Ngôn ngữ mộc mạc chân quê làm cho người đọc hiểu cà yêu mến ông Hai nhiều hơn
 Kết hợp với ngôn ngữ độc thoại, đối thoại và độc thoại nội tâm
 Tình huống thử thách đặc biệt tâm hồn nhân vật càng có chiều sâu và sức thuyết
phục
 Nhân vật ông hai là một hình tượng nghệ thuật đẹp đẽ thể hiên danh dự và lẽ sống đó ,
là một người nông dân bình thường nhưng giàu lòng yêu nước , một mẫu người đáng
quí của dân tộc
III-KẾT BÀI
_Từ câu chuyện của ông Hai, chúng ta có thể hiểu hơn về cuộc kháng chiến trường kì của dân
tộc, hiểu được vì sao một đất nước nhỏ bé như Việt Nam có thể đánh tháng kẻ thù đầu sỏ như
Pháp, Mỹ.
_Bài học sâu sắc nhất với tôi khi đọc truyện ngắn này là tình yêu quê hương đất nước, lòng tự
hào và biết ơn những người dân cày Việt Nam chân chất mà cao cả

“Tôi yêu đất nước này áo rách

Căn nhà dột phên không ngăn nổi gió
Vẫn yêu nhau trong từng hơi thở
Lòng vẫn thương cây nhớ cội hoài”
(Trần Vàng Sao)

PHÂN TÍCH TÌNH HUÔNG TRUYỆN TÁC PHẨM LÀNG

-Truyện có hai tình huống:
+Ông Hai Thu, một lão nông dân yêu làng, yêu nước vậy mà phải nghe tin làng Chợ Dầu của
mình Việt Gian, theo giặc -> Đặt nhân vật vào một tình huống gay cấn, để ông Hai đau xót, tủi
nhục và bế tắc khi làng và nước ở hai chiều đối nghịch. Nhân vật đã bộc lộ sâu sắc tình yêu
làng, yêu nước của mình và ông quyết định “Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì
phải thù”. Kim Lân đã khẳng định: trong lòng mỗi người dân Việt Nam, đất nước đã rộng lớn,
bao trùm và chi phối mọi tình cảm khác, trong đó có tình yêu làng.
+Ông Hai Thu khi nghe tin đồn làng theo giặc được cải chính ->Cởi nút cho câu chuyện, giải tỏa
bế tắc trong lòng ông Hai, đồng thời góp phần thể hiện chủ đề tác phẩm. Để nhân vật ông Hai
chạy đi khắp nơi khoe cái tin nhà mình bị Tây đốt, cơ nghiệp cả đời mình gây dựng bị thiêu rụi
trong ngọn lửa hung tàn của giặc, như vậy khiến ta cảm nhận được tình yêu làng, yêu nước
mãnh liệt trong mỗi người dân cũng như ở nhân vật Ông Hai. Vì quê hương, đất nước, những
người dân sẵn sàng hi sinh tất cả của cải, vật chất, tuổi trẻ , thậm chí là cả sinh mệnh
->Như vậy, xây dựng tình huống truyện độc đáo, Kim Lân đã khẳng định được chủ đề của
truyện, truyện đã diễn tả một cách chân thực, sâu sắc và cảm động, tình yêu làng hòa quện với
tình yêu nước và tinh thần kháng chiến của người nông dân – đây là nét chuyển biến mới trong
đời sống tinh thần của người nông dân Việt Nam thời kì đầu kháng chiến.