Μελέτησε προσεκτικά το φυλλάδιο (καθώς τα βιβλία Γραμματικής τα έχουμε αφήσει στην τάξη!

ΤΑΞΗ:ΣΤ1 ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΦΥΛΛΑΔΙΟ NO:1

1η ENOTHTΑ:"Tαξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα"

Στην ενότητα αυτή ασχοληθήκαμε με τα εξής γραμματικά φαινόμενα:

1.ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ

Οι τύποι του ρήματος που χρησιμοποιούμε για να εκφράσουμε πότε γίνεται αυτό που
δηλώνει το ρήμα λέγονται χρόνοι του ρήματος και χωρίζονται σε παροντικούς,
παρελθοντικούς και μελλοντικούς.

Οι παροντικοί χρόνοι φανερώνουν ότι κάτι γίνεται τώρα, στο παρόν και είναι ο Ενεστώτας
(δένω)και ο Παρακείμενος(έχω δέσει)

Ναι, ο Παρακείμενος είναι παροντικός χρόνος. Είναι σαν να λέμε:Eμείς τώρα παίζουμε,
αλλά έχουμε ήδη διαβάσει τα μαθήματά μας(βρισκόμαστε στο παρόν)

Oι παρελθοντικοί χρόνοι που φανερώνουν ότι κάτι γινόταν ή κάτι έγινε στο παρελθόν ,είναι
ο Παρατατικός(έδενα),o Αόριστος(έδεσα) και ο Υπερσυντέλικος (είχα δέσει)

Tέλος οι μελλοντικοί χρόνοι που φανερώνουν ότι κάτι θα γίνεται ή θα γίνει στο μέλλον,
είναι ο Μέλλοντας Εξακολουθητικός(θα δένω) ,ο Συνοπτικός Μέλλοντας( θα δέσω) και ο
Συντελεσμένος Μέλλοντας(θα έχω δέσει).

2.ΛΕΞΕΙΣ ΠΟΥ ΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΜΕ ΟΜΟΙΑ ΣΥΜΦΩΝΑ

Στην ελληνική γλώσσα πολλές απλές ή σύνθετες λέξεις γράφονται με δύο όμοια σύμφωνα,
τα οποία προφέρονται ως ένας φθόγγος. Έτσι έχουμε λέξεις που γράφονται με ββ, κκ, λλ,
μμ, νν, ππ, ρρ, σσ, ττ. Ας θυμηθούμε μερικές τέτοιες λέξεις:

ββ ---> Σάββας, Σάββατο, σαββατοκύριακο, σαββατογεννημένος κ.ά

γγ ---> αγγείο, άγγελος, εγγονός, συγγενής, συγγραφέας, φεγγάρι, Αγγλία, Ευάγγελος,

Μεσολόγγι, Ουγγαρία κ.ά

κκ --->εκκαθάριση, εκκεντρικός, εκκενώνω, εκκίνηση, εκκλησία, κόκκινος ,κουκκίδα,

λάκκος ,λακκούβα κ.ά

λλ --->αλλαγή, αλλάζω, άλλος, αλλού, αλληλογραφία, αποστέλλω, διαστέλλω,

κατάλληλος, έλλειμμα, έλλειψη, ελλειπτικός ,ελλιπής, παράλληλος, άμιλλα(=ο ευγενής
συναγωνισμός), καλλιέργεια, καλλιγραφία, καλλιτέχνης, κάλλος(=oμορφιά), καλλονή,
καλλυντικά, καλλωπίζω, κόλλα, κολλώ, πολλή, περιβάλλον, πολλοί, πολλαπλασιασμός,
αγαλλίαση, ειδύλλιο ,κρύσταλλο ,μαλλί, μάλλον, μέταλλο, μέλλον, φύλλο δέντρου, ψάλλω,
Ελλάδα, Γαλλία, Καλλιόπη ,οδός Κεφαλληνίας (αλλά Κεφαλονιά),συλλαβή, συλλαμβάνω,
σύλληψη, συλλογή κ.ά
Επίσης όλα τα ρήματα που τελειώνουν σε- βάλλω (π.χ. αναβάλλω ,προβάλλω, επιβάλλω,
διαβάλλω κ.ά.) στους εξακολουθητικούς χρόνους -όπως έχουμε πει πολλές φορές-
γράφονται με λλ. Ας θυμηθούμε:

ENEΣΤΩΤΑΣ: επιβάλλω ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ :επέβαλλα (μην ξεχνάμε την εσωτερική αύξηση)

ΑΟΡΙΣΤΟΣ: επέβαλα ΜΕΛΛ.ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΟΣ: θα επιβάλλω ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛ. :
θα επιβάλω ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ :έχω επιβάλει ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ: είχα επιβάλει
ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ ΜΕΛΛ.: θα έχω επιβάλει

μμ--->γράμμα,γραμμή,γραμματέας,γραμματική,γραμμένος,γραμμάριο,κόμμα,κομμάτι,
κομματιάζω,διάλειμμα,δίλημμα,έμμεσος,εμμονή,εκατομμύριο,θρυμματίζω,κάλυμμα,
κομμωτής, κρεμμύδι,κρυμμένος, πλημμύρα, ράμμα, σύμμαχος, συμμαθητής, συμμετοχή,
συμμορία, στέμμα, στρέμμα, κ.ά

νν--->γέννα, γεννώ, γέννημα (αλλά γενέθλια), γεννήτρια, γενναίος, έννοια, εννοώ, εννιά,
εννιακόσια(αλλά ένατος, ενενήντα),σύννεφο, τυραννία, τύραννος, Άννα, Ιωάννης,
Πελοπόννησος κ.ά

ππ--->ίππος, ιππικό, ιππόδρομος, ιπποδύναμη, ιππότης, Ιπποκράτης, παππούς,

Καππαδοκία ,Φιλιππίνες , Φίλιππος κ.ά

ρρ--->αιμορραγία,αντίρρηση,απορρίπτω,απόρριμμα,απορροφώ,απορρυπαντικό,αρρυθμία,
ανάρρωση, άρρωστος ιδιόρρυθμος, ετοιμόρροπος ,ισορροπία, διάρρηξη,
διαρρήκτης, διαρροή , επίρρημα, επιρροή, καταρρέω, κατάρρευση, καταρράκτης,
καταρρίπτω, κατάρριψη, παλίρροια, μεταρρυθμίζω, μεταρρύθμιση, θάρρος, Σέρρες,
συρρέω, συρραπτικό κ.ά.

σσ-->βύσσινο ,γλώσσα , θάλασσα, κισσός, κολοσσός, κυπαρίσσι, λύσσα, μέλισσα, νεοσσός,

πάσσαλος, περισσεύω, περισσότερο ,πίσσα, συσσίτιο, συσσωρεύω, τέσσερα, Θεσσαλία,
Θεσσαλονίκη, Μεσσηνία, Νάρκισσος, Παρνασσός κ.ά

ττ--->ελάττωμα ,ελαττώνω ,ήττα ,κύτταρο, περιττός ,πλήττω, πράττω, Αττική ,Λυκαβηττός,

Υμηττός κ.ά

* ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΤΕ ΤΙΣ ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΣΑΣ ΣΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ!

3.H ENNOIA TOY ΧΡΟΝΟΥ

Για να δηλώσουμε την έννοια του χρόνου μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε:

*τους χρόνους των ρημάτων *χρονικά επιρρήματα (π.χ. μετά, αργά, ξαφνικά...)

*χρονικές προτάσεις( π.χ 'Οταν γύρισα....Μόλις άκουσα...)

*ουσιαστικά που λειτουργούν σαν επιρρήματα(π.χ το πρωί...τον Μάρτη..)

*φράσεις με προθέσεις (π.χ. από καιρό...ως τα μεσάνυχτα..)

*μετοχές αντί για χρονικές προτάσεις(π.χ.Bγαίνοντας-όταν βγήκα- από το σπίτι άρχισε

να βρέχει..)
ΤΑΞΗ: ΣΤ1 ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΝΟ:1

1.Xρονικές αντικαταστάσεις(ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ)

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ καλλιεργώ αναβάλλω αναρρώνει κολλούν θυμίζει

Π
Α

2.Να υπογραμμίσεις τα ρήματα στις παρακάτω προτάσεις.Τι χρόνος είναι;

*Τι γίνεται εδώ; (.....................)
*To χωριό μπήκε σε καραντίνα λόγω κορωνοϊού.(...............................)
*H αποχώρησή του είχε ήδη αποφασιστεί.(.................................)
*Tηλεφώνησα στη φίλη μου,αλλά κοιμόταν.(........................) (...............................)
*Εσείς θα δείτε τηλεόραση; (.........................................)
*Θα γυρίσω πίσω,γιατί ξέχασα το κινητό μου.(.......................) (.................................)
*Θα έχεις τελειώσει το βάψιμο του δωματίου μέχρι αύριο; (..............................)
*'Ολο το βράδυ έβρεχε. (.........................)
*Τα καταστήματα θα παραμείνουν κλειστά.(.........................)

3.Να αντικαταστήσεις στις παρακάτω προτάσεις τις μετοχές με χρονικές προτάσεις:

π.χ Βλέποντας τηλεόραση με πήρε ο ύπνος. Καθώς έβλεπα τηλεόραση,με πήρε ο ύπνος.
*Τρώγοντας έρχεται η
όρεξη. ......................................................................................................................
..................*Φτάνοντας στο χωριό, πληροφορηθήκαμε τα άσχημα νέα.

........................................................................................................................................
. *Κατεβαίνοντας πέτα τα σκουπίδια στον κάδο

........................................................................................................................................
.*Συζητώντας για άλλα θέματα ξέχασε για λίγο τα προβλήματά του.

........................................................................................................................................
*Γυρίζοντας απ'την Αγγλία τα βρήκε όλα αλλαγμένα.

........................................................................................................................................
. 4.Συνώνυμες (Σ) ή Αντίθετες (Α)λέξεις;;;

*θυμάμαι-ξεχνώ (..) *αληθινός-πραγματικός(..) *μαζί-χώρια (..)

*σχεδόν-περίπου (..) *χαίρομαι-λυπάμαι(..) *δακρύζω-βουρκώνω(..)

5.Γράφω τις λέξεις που προκύπτουν:

συν+λαμβάνω-> ........................ συν+μαθητής->.....................................

συν+γράφω-> ............................ συν+ροή-> .............................

συν+γνώμη->............................. εκ+κίνηση->.................................

6.Να ξαναγράψεις το κείμενο αφού διορθώσεις τα λάθη:

To προηγούμενο Σάβατο έφτασε στο σπίτι μας ένα γράμα από τον παπού μου που
μένει μόνιμα στην Πελλοπόνησο.Μας καλούσε να περάσουμε οικογενειακώς λίγες
μέρες μαζί του και να απολαύσουμε τη φύση δίπλα στη θάλασα.Πώς θα
μπορούσαμε να απορίψουμε μια τέτοια υπέροχη πρόταση, ένα διάλειμα ανεμελιάς
στο καθαρό περιββάλον;

........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
......

7.Να κλίνεις: η μεγάλη απόσταση ,ο μακρινός τόπος, το άγονο έδαφος

***ΣΗΜΕΙΩΣΗ:OI ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΥΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 30/3/2020