îI›ï£´ Üó²

ªêŒF-ñ‚èœ ªî£ì˜¹ˆ ¶¬øJ¡ ªõOf´

ÂUtŸSt® M©L 2050
és«Ã tUl« : khÁ - g§Få nty‹W bt‹¿ jUtJ k‹dt‹
kh®¢ 2019 nfhyöc« nfhlhJ vå‹ - FwŸ 546
ky® : 50 éiy %.20 Ïjœ : 9
bghUŸ : xUtD¡F bt‰¿ bg‰W¤ jUtJ ntš m‹W;
ÝCKò˜ - ªõOJ´ðõ˜ murDila br§nfhny MF«; m¢ br§nfhY«
º¬ùõ˜ ªð£. êƒè˜ Þ.Ý.ð., nfhzhÂU¡Fkhæ‹.
Þò‚°ï˜, ªêŒF-ñ‚èœ ªî£ì˜¹ ñŸÁ‹
ܽõô£™ Üó² Ã´î™ ªêòô£÷˜

G¼õ£è ÝCKò˜
C. ªê™õó£x Þ‰î ÞîN™...
¶¬í Þò‚°ï˜ (ªõOf´èœ)
j‹d«Ã¡if -
ºî¡¬ñŠ ªð£ÁŠð£CKò˜
º.Ü. «ó£ê¡ °˜Cî£ «ðè‹ bg© rk¤Jt¤Â‹ milahs«!......................................6
àîM Þò‚°ï˜
kåjå‹¿ ku§fŸ ÏU¡F«
ªð£ÁŠð£CKò˜èœ
ªêŒF-ñ‚èœ ªî£ì˜¹ ܽõô˜èœ ku§fë‹¿ kåjdhš
ñ£ò °ñ«óê¡ ÏU¡f KoahJ!........................................................................ 12
². èñô£
«îê. è¬ôòóê¡ ÏªÂa éLjiy¥ nghçš
àîM ÝCKò˜èœ jäHf¤Â‹ Åuk§ifa® Âyf§fŸ!........................... 20
ê. ñ…²÷£
º. «ñ£èùõ™L cyf« ngh‰W« fiyfŸ..................................................... 36
º.  ñE«ñè¬ô
Ü. ñî¡ jäêy¡»a§fëš thœéa‰ f£ll¡fiy............. 39
èEQ õ®õ¬ñŠ¹
F. ªüŒêƒè˜ üyf¤ij cUth¡fY« totik¤jY«!................ 42
è.Þó£. àñ£ñ«èvõK
Rto¥g¥Ú gšfiy¡fHf§fŸ................................. 45
Þî› àîMò£÷˜
G. oô£ fh¤ÂU¤jš - ÁWfij....................................................... 53
º¶G¬ô Ü„²ŠH¬öˆ F¼ˆ¶ðõ˜
«è£. ê‰Fó«êè˜ kuz¤ij bt‹w khÅu‹
Åugh©oa f£lbgh«k‹.................................................... 58
õ®õ¬ñŠð£÷˜
«è£. ºóO A¼wí¡ nru k‹d®fë‹
tuyhW TW« g‰W¥g¤J................................................. 62

Kjyh« g¡f m£il

Ïa‰if vêš bfhŠR« nkfkiy,
njå kht£l«
3 Ã¥utç
#dtç 2019
2019
kh®¢ 2019
nt£ò kD¤ jh¡fš bjhl¡f« - 19.03.2019
nt£ò kD¤ jh¡fš brŒa filÁ ehŸ - 26.03.2019
nt£ò kD¡fŸ MŒÎ - 27.03.2019
nt£ò kD¡fŸ ÂU«g¥bgw filÁehŸ - 29.03.2019
th¡F¥gÂÎ eilbgW« ehŸ (jäœehL) - 18.04.2019
th¡F v©â¡if ehŸ - 23.05.2019

4 kh®¢ 2019
 jäœehL Ïil¤nj®jš eilbgW« 18 r£lk‹w bjhFÂfŸ étu«

1. ÌM¼‰îõ™L (îQ) 10. Gô‚«è£†¬ì (îQ)

2. ªðó‹Ì˜ 11. F¼õ£Ï˜
3. F¼Š«ð£Ï˜ 12. î…ê£×˜
4. «ê£Oƒè˜ 13. ñ£ù£ñ¶¬ó (îQ)
5. °®ò£ˆî‹ (îQ) 14. ݇®Šð†®
6. ݋̘ 15. ªðKò°÷‹ (îQ)
7. æŘ 16. ꣈ɘ
8. ð£ŠHªó†®Šð†® 17. ðóñ‚°® (îQ)
9. ÜϘ (îQ) 18. M÷£ˆF‚°÷‹

nt£ò kD¤ jh¡fš bjhl¡f« - 19.03.2019

nt£ò kD¤ jh¡fš brŒa filÁ ehŸ - 26.03.2019
nt£ò kD¡fŸ MŒÎ - 27.03.2019
nt£ò kD¡fŸ ÂU«g¥ bgw filÁ ehŸ - 29.03.2019
th¡F¥ gÂÎ eilbgW« ehŸ - 18.04.2019
th¡F v©â¡if ehŸ - 23.05.2019

5 kh®¢ 2019
 kh®¢ 8 : r®tnjr bg©fŸ Âd«
20M« ü‰wh©oš gy bg©fŸ cyf mséš
Ãugy« milªÂUªjhY«, bg©fë‹ thœ¡if
ãiy äf¡ bfhLikahfnt cŸsJ. bg©fS¡F
vÂuhd jh¡FjšfŸ Mzh¡f kndhght«, M©
ca®ªjt‹, bg© všyh ãiyæY« jhœªjtŸ
v‹w e¢R¡fU¤J r_f kd¥gh‹ikahf ÏUªJ
tU»wJ.
19M« ü‰wh©Ltiu bg©fŸ jªij mšyJ
fztå‹ brh¤jhfnt fUj¥g£ld®. j§fë‹
thœ¡ifia¤ jh§fns nj®ªbjL¡F« cçik Tl
mt®fS¡F Ïšiy. Ï‹iw¡F Ïš r‰W kh‰w«
V‰g£oUªjhY« Ïnj ãiyjh‹ Úo¡»wJ.
MQ¡F¥ bg© Ïis¥Ãšiy v‹w fU¤ij
bg©fël« V‰gL¤j¤ Ôéu Ka‰Á nk‰bfhŸs
nt©oæU¡»wJ. jªij bgçahç‹ 50 M©Lfhy
gF¤j¿Î¥ Ãu¢rhu« bg©fŸ k¤Âæš bgU«
éê¥òz®¢Áia V‰gL¤ÂæUªjJ. bg©fŸ fšé
f‰f nt©L«. ntiy¡F¢ bršy nt©L«.
bghUÇ£l nt©L«, Ra Áªjidahs®fshf
khwnt©L«. _l e«Ã¡ifæèUªJ éLgl
nt©L«. jilahæU¡F« rhÂ, kj kš
Rt®fisÍ« jf®¡f nt©L«. rKjha¤Âš MQ«,
bg©Q« rçãf® rkhd« v‹gij mt®fS¡F¥
òça it¡f nt©L«. f‰ò ãiy v‹whš
MQ¡F« bg©Q¡F« bghJthf ÏU¤jš
nt©L«. bg©Q¡F brh¤Jçik c£gl všyh
cçikfS« tH§f¥gl nt©L«-v‹bwšyh«
gšntW K‹nd‰w Áªjidfis K‹it¤J jªij
bgçah® ghLg£lh®. våD«, bg©fis éU«Ãago
všyh« Rygkhf¡ ifahs KoÍ« vd M©
kndhght Áªjid, clš ßÂæY«, fU¤J ßÂæY«
bg©fis moik¥gL¤jΫ, bfhLik¥gL¤jΫ
fhuzkh» éL»wJ. cy»š vGj¥ go¡f¤ bjçahj
900 Úèa‹ k¡fëš 600 Úèa‹ bg©fŸ Mt®.
6 kh®¢ 2019
ÃbuŠR¥ bg©kâ xè«Ã O bfsÑ° v‹gtU«,
M§»y¥ bg©kâahd nkhç cš°lh‹ »uh¥
v‹gtU« M©fS¡F cçik bfhL¤jJ nghy
bg©fS¡F« cçik bfhL¡f nt©L« v‹W
th£lh®. Mfnt bg© rk¤Jt¤Â‰fhd nghuh£l«
v‹gJ 19M« ü‰wh©onyna Jt§»é£lJ.
mbkç¡fhéš moik KiwahdJ 1865M«
M©L xê¡f¥g£lJ. M©fŸ eh£o‹ Fokfdhf
V‰W¡bfhŸs¥g£ld®. bg©fS« j§fis
Fokfshf V‰W¡bfhŸs nt©L«, X£Lçik
tH§f nt©L« vd¡nf£L nghuhod®. 1869Ïš
bg©fS¡F X£Lçik tH§f¥g£lJ. F¿¥ghf
uZahéš V‰g£l nrhrèr òu£Á¡F¥ Ëd®jh‹
cyf« KGtJ« bg©fS¡F X£Lçik
tH§f¥g£lJ.
ãôah®¡ efçš gŠrhiy¤ bjhêyhs®fŸ
gšntW fZl§fismDgé¤jd®. 16 kâ neu«
ntiy brŒjd®. 8 kâneu« ntiy, 8 kâneu«
XŒÎ, fê¥Ãl trÂ, X£Lçik M»a nfhç¡iffis
it¤J¥ nghuhod®. kh®¢ 8 -1908M« M©oš Rkh®
15,000 bg©fŸ nghuh£l¤Âš F¤jd®.
r®tnjr nrhrè[¥ bg©fŸ khehL
nf®gAåš 1910M« m©L elªjJ. bg©fŸ
ÅÂæš Ïw§» nghuhoa kh®¢ 8M« ehëid
r®tnjr bg©fŸ Âdkhf m¿é¤J Ô®khd«
ãiwnt‰w¥g£lJ. I.eh. rig bg©fS¡F
rkcçik tH§Ftj‰F MjuÎ bjçé¤jJ.
bg©fS¡F rkcçik tH§FtJ v‹gJ kåj
mo¥gil cçik v‹wJ. mj‰fhf 1945M« M©oš
ifbah¥g« Ï£lJ. mj‹ Ëd® 1946M« M©L
Kjš x›bthU M©L« kh®¢ - 8 bg©fŸ Âdkhf
fil¥Ão¤J cyf« KGJ« bfh©lhl¥gL»wJ.
bg©fšé, ntiythŒ¥ò, ngh‹wt‰whš khWjšfŸ
V‰g£lhY« mYtyf§fëš gytifahd gF¤j¿ÎŸs rKjha¤ij cUth¡Ftš
jh¡FjšfŸ neuoahfΫ, kiwKfkhfΫ bg©fŸ bg©fS¡F K¡»a¥ bghW¥ò c©L.
ÛJ bjhL¡f¥gL»wJ. r®tnjr¥ bg©fŸ Âd¤j‹W g¤ÂçiffS«,
bjhiy¡fh£ÁfS«, bghJey mik¥òfS«,
bg© FHªijfë‹ fšé¡F K¡»a¤Jt«
bg©Qçik F¿¤j éê¥òz®it V‰gL¤Jtj‹
bfhL¥gJ«, bg© FHªij¤ bjhêyhs®fŸ
_y« bg©fS¡F vÂuhd bfhLikfŸ FiwÍ«.
cUthfhkš jL¥gJ«, ghèaš bjhêš
r£l ßÂahd ghJfh¥ò mÂfç¡F«. r_f,
tiy¡FŸ Á¡»¡bfh©l bg© FHªijfis
muÁaš, bghUshjhu¤ Jiwfëš bg©fë‹
Û£gJ«, bfh¤joikfshŒ ÏU¡F« bg©fis,
v©â¡if¡F V‰g ÃuÂã¤Jt« »il¡F«.
FHªijfis Û£gJ«, Ï‹iw¡F mtÁakh»wJ.
xU rKjha kh‰w¤Â‰fhd nghuh£l¤Âš bg© rk¤Jt« v‹gJ M©fS¡F vÂuhd
M©fS¡F ãfuhf bg©fŸ ÅuÔu¢ brašfŸ, j¤Jtnkh mšyJ f©nzh£lnkh mšy. mJ
Åu¤njhL« éntf¤njhL« gy òu£Áfukhd bg©fisÍ«, M©fis¥ nghš jiy ã䮪J
nghuh£l§fisÍ« el¤ÂÍŸsd®. mça gy j‹d«Ã¡ifnahL thHit¡f¡ ToajhF«.
éŠPhd¡ f©LÃo¥òfis el¤ÂÍŸsd®.
r®tnjr Âd§fŸ, K¡»a eh£fŸ
vD« üšfëèUªJ...

jªij bgçahç‹ (éLjiy) g¤Âçifæš Jiz MÁçauhf¥ gâah‰¿dh® m¿P® m©zh.

m¥nghJ xU Ïjêš äf mUikahd xU jiya§f« vGÂæUªjh®. mij¥ bgçah® go¡F«nghJ ÏuÎ
neukhf ÏUªjJ. m¥nghJ m©zh cw§Ftj‰fhf khoæš cŸs miw¡F¢ br‹W é£oUªjh®.

Ï›tsÎ mUikahd jiya§f¤ij vGÂa m©zhit¥ ghuh£l nt©L« v‹W éU«Ãa bgçah®,
Áuk« gh®¡fhkš kho¥gofŸ V¿¢ br‹W ö§»¡bfh©oUªj m©zhit vG¥Ã¥ ghuh£odh®. mªj¥
ghuh£L m©zhΡF Mdªj¤ij¡ bfhL¤jhY« mt®, “Ïuéš j§fS¡F V‹ Ϥjid Áuk«. fhiyæš
ghuh£o ÏU¡fyhnk!” v‹wh®.

mj‰F¥ bgçah®, “Ïšiy! Ïšiy! ešy xU éõa¤ij¤ jŸë¥nghlnt TlhJ. ghuh£l nt©L«
v‹W ãid¤jhš clnd ghuh£o él nt©L«. ÃwF ghuh£o¡ bfhŸsyh« v‹W jŸë¥ngh£lhš xU
ntis mij kwªJélyh« mšyJ v‹d bgça éõa« v‹W ãid¤J kd« kh¿élyh«. mjdhšjh‹
clnd ghuh£o él kho¡F tªnj‹!” v‹wh®. mij¡nf£l m©zh bkŒÁ认J¥ nghdh®.

xU rka« xUt® jªij bgçahiu¢ rªÂ¤J, “Iah! bghJey« v‹whš v‹d?” v‹W nf£lh®.

“kiH bgŒ»wnj! mJ bghJey«! v‹wh® bgçah®.

“Raey« v‹whš v‹d?” v‹W Û©L« nf£lh® mªj kåj®.

mj‰F¥ bgçah®, “kiH bgŒÍ«nghJ Ú Fil¥ Ão¡»whna. mJ Raey«!” v‹wh®.

- jªij bgçah®

7 kh®¢ 2019
bt§fha« : bgça bt§fha«, Á‹d bt§fha« vd ÏUtif¥gL«.
btŸis, Áf¥ò¡fyçš éis»wJ. jhÂ, nrtf‹, ÏUŸë, gyh©L,
fha«, gšyhç vd miH¡f¥gL»wJ. bt§fha« Ïšyhj rikaš
UÁ¡fhJ. bt§fha« xU »UäehÁå. kèthdJ. všyh Ïl§fëY«
»il¡»wJ. kU¤Jt¡Fz« äFªJ cŸsjhš kåj®fë‹ jhÂ,
nrtfDl‹ x¥Ãl¥gL»wJ. éõ¡»Uäfis mê¡F« j‹ikÍŸsjhš
bt£oaÎl‹ ga‹gL¤j nt©L«. F뮢Á j‹ikÍilaJ. 50 fnyhç
r¡Â cŸsJ.
j¡fhë : ÚuêÎ m‹g®fŸ, clš bjh¥ig, clš gUk‹, clš NL,
_y¢NL äFªjt®fŸ g¢irahf¤ j¡fhëia¥ ga‹gL¤j nt©L«.
ky¡f£L Ú§F«. clš mHFbgW«. Kf« bghèÎ bgW«. ÁWÚ®
jhiu¥ÃâfŸ éyF«. ÁWÚ® vç¢rš Ú§F« gÁæ‹ik Ú§», Éuz«
nk«gL«. ca® Ïu¤j mG¤j« FiwÍ«. f©zho mâªjt®fŸ mo¡fo
ga‹gL¤jyh«. f®¥gtÂfŸ bjhl®ªJ rh¥Ãl mHF¡ FHªij bgwyh«.
j¡fhë¢ rhWl‹ nj‹ fyªJ mUªj Ïu¤j R¤Â, Ïu¤j éU¤Â »£L«.
cldo bj«ò jU«. njf gy«, vY«ò gy«, eu«ò gy« jU«. Ú®¡fL¥ò,
nkfnehŒ, bf£l Ú® éyF«. g¢irahf rik¡fhkš rh¥ÃL« rka« ešy
gy‹fis¥ bgwyh«. njffh§if éyF«.
K£il¡nfh° : ‘Fë®fhy¥ gæ®. F뮢Á jU«. g¢irahf¢ rh¥ÃL«
czÎfëš ÏJΫ x‹W. ÏJ ÑiufëY«, fhŒf¿fëY« nruhkš ekJ
czéš jå¤j‹ik bgW»wJ. kèthfΫ, všyh Ïl§fëY« všyh¡
fhy§fëY« »il¡»wJ. nkšgFÂæ‹ r¤J¡fŸ äFªJŸsJ. fhŒf¿
rhy£, fhŒf¿ N¥Ãš Ïiz¡fyh«. nfh°+nj§fhŒ fyªJ r£å
brŒayh«. KG¡nfhi[ Méæš msthf ntfit¤J« c©zyh«.
mÂf neu« rik¤jhš r¤J¡fŸ mêªJéL«. g¢irgU¥ò Ïiz¤J«
rik¡fyh«. 27 fnyhç r¡Â cŸsJ.
ga‹fŸ : Flšò©fŸ, tæ‰W tè Fiw¡F« kha czÎ. clš NL
FiwÍ«. _y éah kiwÍ«. ky¡f£L éyF«. njhšÃâfŸ, Kf¥gU
ã§F«. Ïš òJtif it£lä‹ ‘U’ cŸsjhš beLehŸ tæ‰W¥ò©
m‹g®fŸ g¢irahf¢ rhW vL¤J mo¡fo rh¥Ã£L clš #&uz¤ij
nk«gL¤Â clš gy« bgWtJl‹ Flš ò©izÍ« éiuªJ rç
brŒayh«. ÁWÚ® vç¢rš, ÁWÚuf¥ ÃâfŸ éyF«. ÚçêÎ m‹g®fë‹
m‰òj czÎ, brhç, Áu§F kiwÍ«. gÁia¤ ö©L«. bjh¥igia¡

8 kh®¢ 2019
Fiw¡F«. Ukh£or«, _£Ltè, gštè FiwÍ«.
vY«òfŸ gy«bgW«. Ïu¤jnrhif kiw»wJ. clš
TLjš vil, beŠR mil¥ò, Ïja thšÎ mil¥ò,
beŠRtè M»a nehŒfŸ K£il¡nfh° rhW
mUªJtjhš ey« bgwyh«.
fhŒf¿fë‹ mHF ÏstuÁahf K£il¡nfh°
Âfœ»wJ.
órâ : ‘bt©órâÍ«, FkçÍ« _ynehia Xl Xl
éu£L«.’ rh«gh®órâ, btŸis¥órâ, fèahz
órâ, rh«gšórâ, joa‹òrâ ÂUZo órâ
vd gy bga®fëš miH¡f¥gL»wJ. mÂf F뮢Á
jU« bfho¡fhŒ. ešy fhu¤j‹ik cilaJ
(Alkaline). všyh Ïl§fëY«, všyh¡ fhy§fëY«
»il¡»wJ. kåj®fŸ Ïj‹ kU¤Jt¥ gy‹fis,
rik¡fhkš ga‹gL¤Â ãiwa bgwyh«. rhW
vL¡fyh«. g¢rofŸ brŒayh«. fhŒf¿ rhy£oš
nr®¡fyh«. fhŒf¿ N¥Ãš nr®¡fyh«. eW¡»aÎl‹
ga‹gL¤JtJ ešyJ. Ú®¢r¤J ãiwªj fhŒ.
órâ mšth brŒJ« rh¥ÃL»‹wd®. 10 fnyhç
r¡Â cilaJ. ÊR¡fhŒ rëia c©L g©Q«.
v©bzŒ Fëaš m‹W Ï¡fhia c©z¡TlhJ.
ga‹fŸ : clš NL, _y¢NL kiwÍ«. ÁWÚ®
vç¢rš, ÁWÚ® ÃâfŸ, ÚuêÎ m‹g®fë‹
m‰òjkhd kUªJ¡fhŒ. flš c¥ghš mäy¤
j‹ik äFªJ clš c¥Ãat®fë‹ c‹djkhd
kUªJ¡fhŒ. Fiw¡F«. clš tw£Á, äj¡
fhŒ¢riy éy¡» clš Ú®¢r¤J¡ Fiwahkš
fh¡F«. fh¡fhtè¥ò, eu«ò¤js®¢Á m‹g®fŸ
mo¡fo¥ ga‹gL¤j nt©L«. Flšò©, tæ‰W¥
ò© m‹g®fŸ rhwhf¢ rh¥Ã£L xU thu¤Âš ey«
bgwyh«. btæš fhy¤Â‰F V‰w¡fhŒ. Kf¥gU
Ú§F«. f© vç¢rš, f© nehŒfŸ Ú§F«. clèš
r®¡fiu msit éiuªJ Fiw¡F«.
bjh¥ig m‹g® joa‹ órâahš mUikahd
nkåaHF bgwyh«.
Õ£%£ : Õ£%£ Ïu¤j Át¥ò¡ fyuhf cŸsJ.
r®¡fiu¢ r¤J ãiwªjJ. Ïj‹_y« r®¡fiu
jahç¡fyh«. Fë®fhy¥gæ®, všyh¡ fhy§fëY«,
všyh Ïl§fëY« »il¡»‹wJ. fh®nghiA£nu£
äFªJŸsJ. clY¡F¤ bj«ò«, gyK« jU«, 2000
tUl§fshf czé‹ m§fkhf cŸsJ. »H§F
tiffis¢ nr®ªjJ. jåahf¢ rhW vL¤J¢
rh¥Ãlyh«. vYä¢ir rhW, ÏŠÁ rh¿š Ïj‹
9 kh®¢ 2019
ÂUfiy CWit¤J Õ£%£ CWfhŒ brŒayh«.
12.18 éG¡fhL r®¡fiu¢ r¤J cŸsJ. 43 fnyhç
r¡Â cilaJ.
ga‹fŸ : Flšò© cŸst®fŸ Õ£%£ rhwhš
ey« bgwyh«. eu«òfS¡F tèik nr®¡F«
ca® Ïu¤j mG¤j« FiwÍ«. ky¡f£L Ú§F«.
ÁWÚ®ÃâfŸ, ÁWÚ® vç¢rš éyF«. Ïu¤j nrhif
m‹g®fŸ Õ£%£ rhwhš, CWfhahš, g¢roahš ešy
Ïu¤j éU¤Â bgwyh«. <uš, fšÄuš, k©Ùuš
ÃâfŸ éyF«. clšNL, _y¢NL FiwÍ«. Kf«
bghèÎbgW«. clšgy« bg‰W tèik TL«. clš
RWRW¥ò¡F ÂdK« Õ£%£ rhW rh¥Ãlyh«.
bt©il¡fhŒ : _is gy« bgw ÊR
bt©il¡fhŒ ÂdK« rh¥Ãlyh«. t©lšfhŒ
v‹gJ kUé bt©il¡fhŒ vd¥bga® bgW»wJ.
bt©o¡fhŒ, eh£L bt©il, nyo° çf® vd
miH¡f¥gL»wJ. všyh filfëY« kèthfΫ
všyh Ïl§fëY« »il¡»wJ. äFªj kU¤Jt¥
gy‹fŸ cilaJ. F뮢Á¡fhŒ. ÃRÃR¥ò j‹ik
cŸsJ. fnyhç r¡Â 35 Mf cŸsJ. broæ‹ _y«
bt©il éis»wJ. tHtH¥ò¤ j‹ik cilaJ.
ga‹fŸ : clš F뮢Á bg‰W cŸNL, _y¢NL
FiwªJ ky¡f£L éyF«. gh°gu°, bgh£lhÁa«
äFªJ cŸsjhš _is cW¥òfŸ gy«bgW«.
Ïu¤j éU¤Â bgW«. Âd« Áy ÊR¡fhŒfis¢
rh¥ÃLtj‹ _y« F©L m‹g®fŸ f£Llš bg‰W
nkå mHF bgWt®. ÚçêÎ m‹g®fë‹ x¥g‰w
kUªJ¡fhŒ. bg©fë‹ Ãâahd btŸis¥gLjš
kiwÍ«. eu«òfŸ gy« bg‰W éªJ¡fÁÎ FiwÍ«.
f©bzç¢rš, f©nehŒ ÔU«. Phgf r¡Â bgUF«.
Ïu¤j bfhÂ¥ò ml§f, Âd« bt©ilia g¢irahf
rh¥Ãl nt©L«. gŸë khzt®fŸ Phgfr¡Âia¥
bgU¡F« fhŒ bt©il¡fhŒ. g¢ir bt©il¡fhŒ
cliy e‹whŒ ghJfh¡F«. m¿it éU¤Â brŒÍ«.
òly§fhŒ : òlš, òliy, òly§fhŒ, òliy¡bfho
vd gy bga®fŸ c©L. bfho tifia¢ rh®ªjJ.
F뮢Á¤ jU«. F£il òliy, be£il òliy
vd ÏUtif c©L. všyh¡ fhy§fëY«
»il¥gšiy. fhŒf¿¡fyit, gR§fyit,
fhŒf¿ N¥Ãš nr®¡fyh«. Ú®¢r¤J ãiwªjJ.
96 fnyhç r¡Â jU« kU¤Jt¡ Fz§fŸ ãiwªj
fhŒ. r¤J¡fŸ Fiwthf ÏUªjhY« Rit äFªj
fhŒ g¢roÍ« brŒayh«.
 ga‹fŸ : clš cW¡F mo¡fo òliy
rh¥Ãlyh«. gÁia¤ ö©L«. äj« nk«gL«.
ky¡f£L éyF«. jhJ éU¤ÂÍ« éªJ éU¤ÂÍ«
nk«gL«. Ïu¤j« R¤j« bgW«. Flšò©, tæ‰Wtè
FiwÍ«. clšNL, _y¢NL FiwÍ«. btæš
fhy¤Âš jhuhskhf¥ ga‹gL¤jyh«. clš vil
TLjš, bjh¥ig m‹g®fŸ f£lHF bgWt®. ca®
Ïu¤j mG¤j«, ÚuêÎ m‹g®fë‹ Fiw Ô®¡F«
mUikahd fhŒ. tæ‰W c¥òr« éy» gÁ nk«gL«.
tæ‰W¥ó¢Á FiwÍ«. fhu¤j‹ik cilajhš mÂf
mäy¤j‹ikia¢ rçbrŒ»wJ.
ghf‰fhŒ : fhutšè, fy«, fu«, ghfš vd gy
bga®fŸ c©L. g¢irãw¡ fhŒfŸ rikaèš
ga‹gL¤j¥gL»wJ. ÁWghfš, äjghfš, gGJghfš
vd gytiffŸ c©L. kU¤Jt Fz§fŸ äFªjJ.
N£L¤j‹ik äFªjJ. kUªJ K¿Î, éõ K¿Î
cilafhŒ. mä®j¡fhŒ vdΫ bga® bg‰wJ.
bgho tifia¢ rh®ªjJ. 60 fnyhç r¡Â cilaJ.
gy® rhW vL¤J rh¥Ã£L KG kU¤Jt gyid¥
bgW»‹wd®.
ga‹fŸ : é.o. nehahš mtÂ¥gLgt®fŸ
ghf‰fhahš ešy ey« bgwyh«. eu«ò gy«
jUtjhš N£L¤j‹ik TodhY« F뮢Á
jªJ ky¡f£ilÍ« Ú¡F«. clèš njita‰w
éõ¤j‹ikia K¿¡F«. tæ‰W¥ó¢ÁfŸ, Flš
òG¡fŸ, fêÎfŸ btënaW«. mêÍ« éõ¡fo
K¿thfΫ, ghjur éõK¿thfΫ ghfš rhW
ga‹gL«. ÚuêÎ m‹g®fŸ ÁuŠÓé¡ fhŒf¿fëš
ghfš Kjš Ïl« bgW»wJ. fšÄuš ÃâfŸ,
f©nehŒfis Ú¡ftšyJ. njhšÃâfŸ, brh¿,
nj‹bkhêfŸ
1. c©ik¡F¥ gif cŸs¤Âš njh‹W« ga«.
2. é v‹gJ xL¡f¥g£lt®fŸ, ä¡f¥g£lt®fŸ, bfh¤J vHhÂU¡fhjt®fŸ brŒj rÂ.
3. Áªjid v‹w taY¡F MuhŒ¢Á v‹w Ú® ghŒ¢Á “_lk” v‹w fisia K‰¿Y«
mf‰¿é£lhš “éntf«” v‹w éisÎ V‰gL«.
4. bghŒikæ‹ äf beU§»a e©g‹ m¢r«. thŒikæ‹ äf beU§»a e©g‹ m¢rä‹ik.
10
Áu§F kiwÍ«. fh¡fhŒ tè¥ò, eu«ò¤js®Î
g¡fthj m‹g®fŸ Fz« bgWt®. _£Ltè
_£LÅ¡f« Fiw¡F«. mÉuz« kiwªJ gÁ
nk«gL«. fhyuh nehŒ f©lt®fŸ _‹W ntis
ghfš rhW mUªÂ Fz« bgwyh«. FHªij bg‰w
jhŒkh®fŸ ghfš rhwhš njitahd jhŒ¥ghiy¥
bgwyh«. gš cWÂ bgW«. thèg« Kjš ghfiy¤
Âd« rh¥Ã£Ltu eiu, Âiu V‰glhJ. vY«òfŸ
gy«bgW«. Ãw kUªJfë‹ JizÍl‹ thœehis¡
fê¥gt®fŸ kU¤Jtç‹ Mnyhridæ‹ ngçš
ghfiy czéš nr®¡f nt©L«. FHªijfë‹
Ñç¥ó¢Á bjhšiyia clnd Ô®¡F«. f®¥g¥ig
ó¢Á¤ bjhšiyahš FHªij ngW jil brŒtij
ghf‰fhŒ kh‰¿ FHªij ngW jU«.
mtiu¡fhŒ : gå¡fhy§fëš éis»wJ.
bfho¡fhŒ, Á«ik, Á¡fo, ãlght«. eFé, ÚZgt«
vd gy bga®fŸ c©L. bfho tifia¢ rh®ªjJ.
g¢ir ãw«, ÊR¡ fhŒfŸ ga‹gL«. ky« Ïs¡F«.
clš cu« bgW«. jhtu òuj« ÏizªjJ. g¡fthj«,
thÍ¥ÃâfŸ éyF«.
ga‹fŸ : brh¿, Áu§F kiwÍ«. Flš
tYtilÍ«. f©gh®it¥ ÃâfŸ FiwÍ«. ÚçêÎ
éah k£L¥gL«. ky¡f£L éyF«. nehŠrh‹
m‹g®fŸ clš C£l« bgwyh«. kh®fê, ij, khÁ
khj§fëš mWtilahF«. f©ty, f©vç¢rš,
Ú®tojš, f© mç¥ò Ú¡F«. fh¡fhŒtè¥ò
m‹g®fŸ bjhl®ªJ rh¥Ãl Fz« »£L«. ÂO®
éUªjhëæ‹ mtru¥ bghçayhŒ cUthtjhš
mtru¡fhŒ v‹w bgaU« c©L.
kh®¢ 2019
kh®¢ - 07: cyf Rfhjhu Âd«

x›bthU kåjD« j‹ Rfhjhu« ngQtš
Kjèš ftd« brY¤j nt©L«. Rfhjhu« g‰¿a
éê¥òz®Î k¡fŸ k¤Âæš ÏUªjhš jh‹
nehæ‹¿ thHyh«. Ϫj éê¥òz®it V‰gL¤J«
neh¡f¤Jl‹ jh‹ kh®¢ 7M« njÂia cyf
Rfhjhu Âdkhf¡ bfh©lhL»nwh«. xUt®
cliy öŒikahf it¤J¡ bfhŸs ÂdK«
mG¡F Ú§f njŒ¤J¡ Fë¡f nt©L«. f©fis
F뮪j Úuhš fGt nt©L«. fhJ Filtj‹
_y« bré¥giwia¢ nrj¥gL¤Âél¡TlhJ.
ÂdK« R¤jkhf gš njŒ¡f nt©L«. ky« fê¡f¢
bršY«nghJ fhèš brU¥gâªJ bršy nt©L«.
fê¥giwia¥ ga‹gL¤j nt©L«. gL¡if¡F
bršY« K‹ if fhšfis fGé R¤j« brŒa
nt©L«.
“fªijahdhY« fr¡»¡ f£l nt©L«”
v‹gh®fŸ. rh¥ÃLtj‰F K‹ò«, Ëò« iffis
f£lha« fGé R¤jkhf it¤ÂU¡f nt©L«.
neha‰w thœ¡if thH ãid¡F« xUt® j‹
R¤j« filÃo¥gš my£Áakhf ÏU¡f¡TlhJ.
“my£Áa« Mg¤Âš KoÍ«, nehia tutiH¡F«”.
j‹ R¤j« ngD« xUt‹ jh‹ thG« Å£o‹
R¤j¤ijÍ« kwªJ él¡TlhJ. Fo¡f ga‹gL¤J«
Úiu e‹whf fhŒ¢Á mš Á¿J Óuf¤ij ngh£L¡
Fo¤jhš clšey¤Â‰F ešyJ. fêÎ Ú® nj§»
bfhR¡fŸ bgUfhkš gh®¤J¡bfhŸs nt©L«.
j‹ R¤j«, j‹Å£o‹ R¤jK« v›thW
K¡»ankh m›thnw R‰W¥òw¢ RfhjhuK«
ftd¤Âš bfhŸs nt©oa x‹whF«. Å£o‹
btë¥òw¥ gF mšyJ bjU¡fis Rfhjhukhf
it¤J¡ bfhŸtJ gâælK«, »il¡F« czÎ,
Ú® ngh‹witÍ« fh‰W khRglhkš ghJfh¡f
K‹tUtJ vd¥ gy m«r§fŸ R‰W¥òw¢
Rfhjhu¤Âš mikªJŸsJ. FoÚ® Mjhu§fshf
ÏU¡F« Ú®ãiyfis khRglhkš ghJfh¡f
nt©L«. F¥igfŸ Áj¿ Rfhjhu« bflhkš ÏU¡f
F¥ig¤ bjh£ofis ga‹gL¤j nt©L«. ku§fŸ
e¢R¥ òifia <®¡F« j‹ik bfh©lit v‹gjhš
Mnuh¡»akhd thœ¡if¡F ku« ts®¥gJ
mtÁakhF«.
_tif R‰W¥òw¢ Nœãiyfëdhš Rfhjhu«
gh¡f¥gL»wJ.
1. Ú®, fh‰W, cil, ÏU¥Ãl« k‰W« fêÎ¥
bghUŸfŸ vd cæ® rh®g‰w Nœãiy ekJ
Rfhjhu¤Â‰F CW éisé¡fyh«.
2. ó¢Á¥ òG¡fŸ, éy§FfŸ, »UäfŸ,
E©»UäfŸ Áy jhtu tiffŸ ngh‹w
cæ® rh®òŸs NœãiyfshY« Rfhjhu«
gh¡f¥glyh«.
3. Rfhjhu¡ fšé Ïšyhj ãiy, ekJ
gH¡ftH¡f«, g©ghL, rka e«Ã¡iffŸ
M»ait fhuzkhfΫ Rfhjhu¡ nfL
V‰glyh«.
Ït‰iw ftd¤Âš bfh©L kåj‹
Mnuh¡»akhf thH nt©L«. “R¤j« nrhW nghL«”
vD« gHbkhêÍ« c©L.
Rfhjhu éõa¤Âš eh« ftd« brY¤Âdhš
Ïs«ÃŸisthj«, bjh©il mil¥gh‹, fhŒ¢rš,
fhrnehŒ, fhyuh, tæ‰W¥ ngh¡F, r¤J¡FiwÎ,
kŠrŸ fhkhiy ngh‹w gy nehŒfëš ÏUªJ e«ik
ghJfh¤J¡ bfhŸsyh«. e« clšey¤ij eh« jh‹
ngâ ghJfh¤J¡ bfhŸs nt©L«.
“Ãâæ‹ik bršt« éisÎÏ‹g« Vk«
mâv‹g eh£o‰FÏ› itªJ”
nehæšyhÂU¤jš, bršt«, éis bghUŸ,
ts«, Ï‹gthœÎ, ešyfhtš Ïit IªJ« eh£o‰F
mHF v‹W TWt®.
vdnt, k¡fëilna Rfhjhu¤Â‹ mtÁa¤ij
tèÍW¤jnt cyf RfhjhuÂd«
filÃo¡f¥gL»wJ.
- K¡»a eh£fŸ v‹D« üèèUªJ...

11 kh®¢ 2019
 ku§fŸ k¡fS¡F thœÎ jUtj‰fhfnt
ts®»‹wd. jhtu§fŸ všyhnk kU¤Jt¡
Fz«bfh©lit. Ïiy, ó, fhŒ, få, éij
njhš, nt®, g£il ngh‹w všyh tot§fëY«
ku§fŸ cæçd§fS¡F¥ ga‹gL»‹wd. Mdhš,
ku§fŸ bt£l¥g£L, mê¡f¥g£L Å£L kidfŸ
nghl¥gL»‹wd. fhLfŸ mê¡f¥gLtjhš
kiHts« FiwªJ, fh‰W k©ly« bt¥gkh»,
Xnrh‹ gly« X£ilah», gåkiyfŸ
cU»¡bfh©oU¡»‹wd. Ïjdhš, flš k£l« Ú®
ca®ªJ óä _œ»éLnkh v‹W mŠR« ãiyæš
thœ¡if Kiw mikªJŸsJ. Ë éisÎ fUjhkš
mªjªj neu¤J¤ njitfis miltj‰nf kåj‹
mtru fÂahf¢ brašgL»wh‹.
ku§fŸ ts« jUtJl‹ thœÎ jU« tifæš
ga‹gL«. Áytif ku§fis g‰¿a F¿¥òfis
m¿ªJbfhŸsyh«.
Flr¥ ghiy (F¤J¥ ghiy; fr¥ò bt£ghiy)
(Easter tree; Ivory tree)
mH»a FWku«; kzKŸs ó¡fSilaJ;
<°l® g©oifæ‹ nghJ njthya§fis
mHFgL¤Jtj‰bf‹nw, m¢rka« ó¤ÂL«; ehfßf
ts®¢Áæ‹ e¢R éisÎfëš x‹whd, mÛÃa¡
fê¢rY¡fhd kUªJila g£il; filrš k‰W« Á‰g
ntiyfS¡fhd ku« M»a gy ga‹fisÍila
12
kunk, Flr¥ghiy. thšÛ» k‰W« fhëjhrç‹
fhéa§fëš fl#h vd Ïl« bg‰WŸsJ.
éŠPhd¥ bga®
Ahšyçdh M©oor‹blçfh (Hollarhena
antidysenterica (Linn.) Wall). jhtu¡ FL«g«;
mnghirandÁ-Ójng¡F  v®¥ò¢ r¡Â
ÏU¥gij¡ F¿¥ÃL»wJ, Ïiz¥ò¥ bgauhd
M©oobr‹lçfh. tl ϪÂahéš Ïjid¡
F®¢Á v‹g®. j‰rka«, Ïj‹ éŠPhd¥ bgaiu
Ahšyçdh ògbr‹° (H. Pubescens (Buck-Ham.)
Wallich ex. Don.) vd kh‰¿ÍŸsd®.
bghJ étu«
ekJ eh£oš gšntW fhLfëY« fhz¥gL«
FWku«. jäœeh£oš, nky»ç, nr®tuha‹ kiyfëš
750 Û£lU¡Fnkš caukhd gFÂfëš tsU»wJ.
fhLfis mê¡F« bghGJ, filÁahf kiwtJ«,
mjidaL¤J fhLfëš Kjèš Kis¤bjGtJ«,
Flr¥ghiyna. fhLfëš Ôæ£lhš Tl,
KGikahf¢ rh«gyh»lhJ; v¥goÍ« J뮤ÂL«.
mj‹Ã‹, mL¤J Kis¡F« ku§fŸ Tl ts®ªÂl
cjéL«. F§»èa ku¡ fhLfëš, F§»èa
ku§fS¡F¢ bréèahf ts®ªÂl cjéL«. gy
Ïl§fëš mHF kukhfΫ ts®¡f¥gL»wJ.
Flr¥ghiy rhjhuzkhf¡ FWkukhfnt
v§F« cŸsJ. e‹F ts®ªjhš 9-12 Û£l® cau«
kh®¢ 2019
ts®ªÂL«. g£il fUik ãwKilaJ; cçªJ rhjhuzkhf¥ gy Ïl§fëš MLkhLfŸ
bfh©oU¡F«. Ô©Ltšiy.

Ï«ku¤Â‰F mHT£LtJ, ÏiyfS« zz óit rik¤J c©zyh«.

ó¡fSkhF«. v® xG§»š, ÏiyfŸ äf¢Á¿a
zz éijæèUªJ 19-30% mséš v©bzŒ
fh«òl‹ (fh«ò Ïšyhjij¥ ngh‹¿U¡F«)
vL¡fyh«. Ϫj v©bzŒ g¢ir-kŠrŸ
15-30 br.Û. ÚsK« 5-15 br.Û. mfyK«
rhiaÍŸs cy® v©bzahF«; xUéj
bfh©oU¡F«; Ú©l K£il toéš ÁWKis
eh‰wKilaJ; RitæšyhjJ.
cilait. ešy fU«g¢ir ãw«; eu«òfŸ e‹F
bjçÍ«. zz éij¥ gŠÁid¤ jiyaiz¥ gŠrhf
cgnah»¡fyh«.
kh®¢R-nk khj§fëš (Áy Ïl§fëš
#]‹-#]iy) ó¡F«. »isfë‹ Eåfëš zz gRikahd ku§fëèUªJ xU
Ï¥ó¡fŸ cUthF«. gy ó¡fŸ cŸs ó§bfh¤jhf¤ tif¥ ghš vL¡fyh«. ciwªj ghèš
njh‹¿L«. Ï¥ó¡fŸ btŸis ãwKilait; Ú©l 15-22.8% mséš bfs£ brs¡ v‹w
fh«òfSilait; e‹F Ïu¥g®  r¤J«,  74.1-82.8%
ky®ªJ, eWkz« gu¥ÃL«. mséš buÁD«, k‰W«
Áy fijah¥ bghU£fS«
ó¡fŸ 2.5 br.Û. msÎilait.
cŸsd. k‰W« ÏU buÁdhš-
ku¤Âš ó¢br©Lfis¡
Ã-Ãç¤J vL¤JŸsd®.
bfh©L my§fç¤jJnghš,
mH»a fh£Áahf zz g£ilæYŸs r¤J¡fë‹
ÏU¡F«. tUl¤Âš Rkh® fhuzkhfnt, Ï«ku«
2 khj§fŸ Ï¥ó¡fis¡ mÂfkhd kÂ¥ò¥ bg‰WŸsJ.
fhzyh«. ku« 2.4-3.0 Û£l® Ï¢r¤J¡fS¡F¥ gyéj
cau« ts®ªjJnk ó¡f¤ kU¤Jt¥ g©òfŸ
Jt§» éL«. cs. Ϫj kU¤Jt¥
g©òfŸ, g£ilæYŸs
Ïj‹ Ëd® 30 br.Û. ÚsKila be‰W¡fŸ
MšfyhŒLfshš V‰g£lit. nfhåir‹
n#ho n#hoahf cUthF«; 0.6 br.Û. é£lKila
(Conissine), F®¢Á‹ (Kurchine), Ahyhçid‹
FHš totKilait. x›bthU be‰¿Y«
(Hollarrhenine) M»ait jéu nkY«
25-30 éijfŸ; x›bthU éijÍ« 1.25 br.Û.
15 MšfyhŒLfŸ, g£ilæš cs.
ÚsKilaJ; mj‹ xU Kidæš gŠR¡ FŠrK«
ÏU¡F«; mj‹ _y« fh‰¿ny äjªJ bjhiythd zz g£ilæš 9.56% mséš ÃÁ‹, 0.2% mséš
Ïl§fS¡F« guél VJth»wJ. buÁ‹, 1.14% mséš lhå‹ M»aitÍ«
cŸsd.
t§fhs¤Âš Ahšyçdh
M©obr‹lçfh uf« Ãôgb[‹° zz äfΫ gaDŸs ku«. bt£oaJ« bt©ikahf
(H. antidysenterica variety pubescense) v‹w Ïuf« ÏU¡F«; Ëd® kŠrŸ ãw« bg‰¿L«.
äf¢ Áwªjjhf¡ fUj¥gL»wJ; itu¥ gFÂ jåahf Ïšiy. ešy gsgs¥ò¤
ó ª n j h £ l § f ë š j‹ikÍilaJ. ne®¤Âahd eaKilaJ.
ts®¡f¥gL»wJ. x¥gl®¤Â 0.55; xU fdÛ£l® ku¤Â‹ vil
565 »nyh e‹F ciH¡f¡ ToaJ.
ga‹fŸ
zz filrš ntiyfS¡F äfΫ cfªjJ.
zz Ï i y i a ¡
Á‰g§fS« brŒayh«. mj‹ fhuzkhf, jªj
fhšeil¤ Ôtdkhf
ku« v‹w M§»y¥ bga® N£l¥g£LŸsJ.
cgnah»¡fyh« vd¡
bgh«ikfŸ, j£L¡fŸ, ngiHfŸ, Ó¥ò¡fŸ
Tw¥gL»wJ; våD«
M»ait brŒÂlyh«.
13 kh®¢ 2019
zz ku¢ rh«gèš ãiwa¥ bgh£lhR nfhd®Á¥ g£il v‹W«, jiy¢nrç¥ g£il
cŸsJ; bgh£lhR M¡i[lhf 10.83% v‹W« Inuh¥Ãa ehLfS¡F V‰WkÂ
mséY«, bgh£lhÁa« Fnshiulhf brŒa¥g£LŸsJ.
4.2% mséY«, bgh£lhÁa« ršng£lhf
zz jäœ kU¤Jt¤Âš, g£il¡F¥ gÁ¤Ô¤ö©o,
2.48% mséY« Ï¥bgh£lhR¢ r¤J
bt¥gf‰¿, òG¡bfhšè M»a g©òfŸ
cŸsJ. vŠR« 80.74% gFÂ Úçš fiuah¥
Tw¥g£LŸsd. fê¢rš tiffŸ mid¤ijÍ«
gFÂahF«.
g£il¡ FoÚ® f£L¥gL¤J«. g£il¢rhWl‹
kU¤Jt¥ ga‹fŸ Tl, ÏŠÁ¢rhW k‰W« r®¡fiuÍl‹ nr®¤J¢
rh¥Ãl, tæ‰WnehŒ, nkfnehŒ M»ait Ú§F«.
zz Flr¥ ghiy¥ g£ilæYŸs nfhåir‹,
g£il¡ FoÚiu¡ bfh¥òë¤jhš, gštè ÔU«.
F®¢Á‹ v‹w ÏU MšfyhŒLfŸ,
g£il¢ rh‰iw v©izæè£L¡ fhŒ¢Á,
czΡ FHhæš ts®ªJ tæ‰W¥
fu¥gh‹, brh¿, Áu§F M»at‰¿‰F¤ jltyh«.
ngh¡if V‰gL¤J« mÛÃa¡ »Uäfis¡
g£ilia¢ Áij¤J, tèÍŸs Ïl§fëš
f£L¥gL¤J« ÂwDilait. Ï›éU
it¤J¡ f£lyh«.
MšfyhŒLfëš, nfhåir‹ »UäehÁå¢
r¡Â cilaJ; F®¢Á‹ cæçd§fë‹ E© zz Ït‰iw¤ jéu, Jt®¥Ã, bt¥gK©lh¡»,
miwfëèU¡F« ònuh£nlhÃshr¤Â‰F cukh¡», brç¥ò©lh¡», nfhiHaf‰¿
e¢rhF«. Ïj‹ fhuzkhf, mÛÃa¡ »UäfŸ vd¥ gy g©òfŸ g£il¡F ÏU¥gjhf¡
koªÂL»‹wd. TW»‹wd®.

zz g£ilæš bkh¤j MšfuhŒLfë‹ msÎ zz ÕfhçYŸs mN® kiy#hÂæd®, Ñšthj«,

ku¤Â‹ taij¥ bghU¤J khWgL«. 8-12 tUl ÏG¥òtè (Paralysis), _£Ltè M»at‰¿‰F
ku§fëš, Ïit mÂf mséš ÏU¡F«; k‰W« g£iliaÍ« ntiuÍ« nr®¤jiu¤J,
kiH fhy« Koªj ãiyæY« g£ilæš mÂf ŧ»a mšyJ bray‰w gFÂæš njŒ¤J,
mséš ÏU¡F«. rhjhuzkhf, g£ilæš Fzkil»‹wd®.
0.22-4.2% mséš (ruhrç 2.2%) ÏU¡F«.
zz gh«ò¡ fo¡F«Tl, g£ilia bk‹whš
ku¤Â‹ Ãw gFÂfëš Tl, Xusé‰F
e¢R Ú§»L« v‹wnjh® e«Ã¡if, mN®
MšfyhŒLfŸ ÏU¡F«; j©L¥ gFÂæš
kiythÁfël« ãyλwJ. Ïjid nkY«
0.52%, Ïiyfëš 0.97%, ó¡fëš
MuhŒtJ mtÁa«.
0.55%, éijfëš 1.8%.
zz éijia tleh£oš ϪÂu #hth v‹g®.
zz g£ilæèUªJ nfhåir‹ MšfyhŒil k£L«
g£il¡F cŸs g©òfŸ Ïj‰F« cŸsd.
0.4% mséš Ãç¤bjL¡fyh«.
zz k‰W« mf£LthŒtf‰¿, cukh¡», fhk«
zz väil‹ v‹w mÛÃa¡ bfhšèÍl‹
bgU¡», f‰fiu¢Á v‹w g©òfS« cs.
x¥Ã£lš, nfhåir‹ äfΫ r¡Â
mbkç¡f üyhÁça®fŸ ÿé° k‰W« ÿé°
thŒªjbjd¡ f©LŸsd®. mid¤Jyf
v‹gt®fS« Ï¥g©òfis¡
kUªJ¥ g£oaèš nfhåir‹ iA£nuh
F¿¥Ã£LŸsd®.
ònuhikL v‹w bgaçš Ïl« bg‰WŸsJ.
m¤Jl‹ F®¢Á ðk¤ InahilL v‹w zz kf¥ngW vŒÂaË,
bgaçš kUªJfŸ jahç¡f¥g£L, Ïu©lh« bg© cW¥ò¡fis
cyf¥ngh® eilbg‰w bghGJ, öu¡ »H¡F tY¥bgw¢ brŒÍ«
ehLfëš ÏUªj ngh® Åu®fS¡F ešy gaDl‹ r¡Â éijæš
bfhL¡f¥g£LŸsJ. cŸsJ vd
Tw¥gL»wJ.
zz Flr¥ghiyæ‹ Ïªj mUikahd g©ò Ú©l
beL§fhykhf¤ bjçªjnj. br‹w ü‰wh©oš

14
zz K‹dhëš, t§f¤Âš fhšeilfS¡F¡ eh‰W¤ jahç¤J eLtnj V‰wJ Á¿a éijahf
bfhLikahd Ãns¡ nehŒ tªj bghGJ, ÏU¥gjhš, nk£L¥ gh¤Âfëš ftdkhf eh‰Wé£L,
bgUkséš éijia cgnah»¤J¡ 30 br.Û. msÎ ts®ªjJ« vL¤J elyh«. ÏJ
f£L¥gL¤Âajhf¡ Tw¥gL»wJ. FWkukhf ÏU¥gjhš 3 x 3 Û£l® Ïilbtëna
nghJkhdJ.
zz éij v©bzŒ òG¡bfhšèahf¥
ga‹gL»wJ. FäHku« (Fks«, FäŸ)
(Gmelina arborea)
zz Ïiyia fLikahd Rthr¡FHhŒ¢ rë¡F
cgnah»¡fyh«. Å¡f«, f£o M»at‰iwÍ« Ô¥bg£o, Ô¡F¢Á jahç¡fΫ; x£L¥
Fz¥gL¤jyh«. nt® k‰W« ÏiyæèUªJ gyif, gh®o»Ÿ ngh®L brŒaΫ; fh»j¡ FH«ò
jahç¡f¥gL« bgho, FHªij¥ ngW rka« mÂf bgwΫ V‰w ku«. Jçjkhf ts®ªJ cy»‹
mséš Ïu¤j« xGFtij¡ f£L¥gL¤J«; éwF¥ Ãu¢ÁidiaÍ« Ô®¤ÂL«; mj‹
_¡»èUªJ xGF« Ïu¤j¡ fÁitÍ« fhuzkhf mid¤Jyf ntsh©ik ãWtd¤Â‹
jL¤ÂL«. MuhŒ¢ÁæY« Ïl« bg‰WŸsJ. k‰W«,
fhšeil¡F¤ Ôtd«, Áwh®fS¡F¡ få, jr_y¢
zz ku¤ÂèUªJ toÍ« ghè‰F¡ F®¢Á¥ ÃÁ‹
nr®¡if¡F nt® vd gyt‰iwÍ« <ªÂL«.
v‹W bga®. ÏJ Áytif¢ ÓjngÂia¡
f£L¥gL¤J« Âw‹ cŸsJ. éŠPhd¥ bga®

gæ® Kiw bkèdh M®nghçah (Gmelina arborea L.)

jhtu¡ FL«g«: bt®gndÁ.
F l r ¥ g h i y ,
».Ã. 1709-1755Ïš thœªj
»uhk§fëY« efu§fëY«
b#®khåa jhtuéaš
ts®¡f¥gl nt©oa
m¿P® n#hAh‹ #h®{
kukhF«. »uhk§fëš, Ïj‹
bkè‹ v‹gtiu ãidñ£l
kU¤Jt¥ gFÂfS¡fhf¥
bkèdh v‹w Kj‰bga®
gæç£L, ešybjhU tUthŒ
N£l¥g£LŸsJ. ‘ku¤ij¥
bgwyh«. ÏJ F¿¤J,
ngh‹wJ’ vd¥ bghUŸgL«.
r®nt brŒJ, njitia
‘M®nghçah’ Ïiz¥ò¥
muR m¿é¡Fkhdhš,
bgauhf Ïl¥g£LŸsJ.
étrhæfS¡F xU cgç
rhjhuzkhf rkbtëæš
tUthŒ bgW« thŒ¥ò¡
F¤J¢ broahf fhz¥gL«
»il¤ÂL«. ϧF, ML khLfŸ Ô©lhjjhš, ntè
k‰bwhU Ïd«, bkèdh VÁahofh (G. asiatica)
Xukhf fh‰W¤jL¥Ã‹ m§fkhf ts®¡fyh«.
v‹gjhF«; kŠrŸ óΫ, kŠrŸ fåÍ«
efu§fëš, mHF kukhf Å£L Kf¥ÃY«, bgça bfh©oU¡F«.
f£ol tshf§fëY« ts®¡fyh«. ó§fh¡fëY«
bghJ étu«
Ïl« bgWtJ mtÁa«.
FäH ku¤Â‹ jhaf«, ghujkhF«. g§fsh njr«,
be‰W¡fis K®ªj
$y§fh, g®kh, bj‹ Ód¥ gFÂ, bj‹ »H¡F MÁa¥
ãiyæš g¿¤J, éijia¢
gF vd Ãw njr§fëY« guéÍŸsJ. k¤Âa
nrfç¡f nt©L«. xU
ϪÂa¥ gFÂæ‹ tw©l Ãunjr¤Â‹ kukhF«.
»uh« vilæš 30-36
k‰wgo e« eh£oš, Ïuh#°jh‹, F#uh¤ M»a
éijfŸ ÏU¡F«.
khãy§fis¤ jéu, Ïju Ïl§fëš Ï§Fk§Fkhf,
eh£br‹whš Kis¥ò¡
<u¢ brê¥òŸs gŸs¤jh¡Ffëš tsU»wJ.
FiwªJéL«; vdnt jäœeh£oš, gy kht£l§fëYŸs fhLfëš
cldoahf éij¡f 1,500 Û£l® cau¥ gFÂ tiu gutyhf cŸsJ.
nt©L«. ghy¡fhL fhLfëš ÁW kukhf tsU»wJ.
15 kh®¢ 2019
 FäH ku« eL¤ju cauKila ku«. jäœeh£oš
ruhrçahf, 12 Û£l® cau« tiu tsU»wJ. ešy
Nœãiyæš 15 Û£l® cau¤ijÍ« v£oéL«.
njh¥ghf ts®¤J, ešy ãy§fëš e‹F guhkç¤jhš,
60 br.Û. é£lKila ku§fshf ts®ªJ 30 Û£l®
cau¤Â‰F bgça ku§fshf tsU« j‹ikÍilaJ.
jå kukhf ÏU¥Ã‹ mf‹w jiHaik¥ig
cUth¡»¡ bfh©L tsU«. g£il gG¥ò ãwkhf
ÏU¡F«.
ÏiyfŸ bgçait; 10-22 br.Û. mséš mf‹w
K£il toéš, T®ikahd EåÍl‹ ÏU¡F«;
fh«ò¥ gFÂ ÏUja totKilaJ. fh«ò 7.5-12.5 br.Û.
mséš ÏU¡F«. Jë® ÏiyfS« Ïs« »isfS«
gG¥ò¥ bgho öéaJ ngh‹¿U¡F«. Ïiyæ‹
nk‰òw« gsgs¥ghfΫ, Ñœ¥òw« k§»a ãw¤ÂY«
ÏU¡F«. ÏiyÍ®¡F« j‹ikÍilaJ.
Ã¥utç-V¥uš khj§fëš ÏiyÍ®¤j
ãiyæš ó¡fŸ cUthF«. ó§bfh¤J¡fŸ,
»is EåfëY«, rªJfëY« cUth»L«;
ó§bfh¤J¡fë‹ Ús« 12 br.Û. ó¡fŸ 3.5 br.Û.
mséš fUik¢ rhiaÍŸs kŠrŸ
ãwKilait.
V¥uš khj¤Â‰F nkš fåfŸ cUthF«. Ïit
gG¡F« bghGJ kŠrŸ ãw« bgW«. 3.5 br.Û. ÚsK«
1.0 br.Û. gUkD« cŸs K£il totKilait.
K‰¿a fåfŸ fUik ãwkilÍ«; mjDŸ
xU bfh£il; mš x‹W mšyJ 2 éijfŸ
ÏU¡F«.
ga‹fŸ
zz Ïj‹ Ïiy fhšeilfS¡F ešybjhU
ÔtdkhF«. kfhuhZou«, k¤Âa¥ Ãunjr«,
xçrh, c¤Âu¥ Ãunjr« M»a khãy§fëš
jiHia¤ Ôtdkhf¡ bfhL¡»‹wd®.
zz <ç¥ g£L¥ òGé‰F Ïiy ÔåahfΫ
ga‹gL«.
zz ó¡fëš ãiwa nj‹ r¤J cŸsJ. fh«Ãahéš
FäH ku¡fhLfŸ cŸs Ïl§fëš ãiwa nj‹
nrfç¡»‹wd®.
zz fåæYŸs rij Ïå¥ghdJ. nfh©L k‰W«
gy kiythÁfŸ Ï¡fåfis c©»‹wd®.
Ï¢rijæš ¥Íoç¡ mäy«, lh®lhç¡ mäy«,
k‰W« r®¡fiu¥ bghUS« cs. khLfS«,
kh‹fS« Ïjid c©Q«.
16
zz ku« gG¥ò kŠrŸ ãwKilaJ; Fiwªj
vilÍilaJ; xU fd Û£l® ku¤Â‹ vil
480 »nyh. beU§»a nuiffŸ cilaJ.
äUJthdJ. Úo¤J ciH¡f¡ ToaJ vd
bgabuL¤JŸsJ. våD« k©Ql‹ bjhl®ò
bfhŸS« bghGJ, fiuah‹fŸ mç¤ÂL«.
k‰w¥go vëÂny mW¤J ÏiH¡fyh«. e‹F
ghèZ V‰f¡ ToaJ. Ït‰¿‹ fhuzkhf¤
j¢r®fŸ Ï« ku¤ij¥ gyéj ntiyfS¡F
éU«Ã cgnah»¡»‹wd®. x¥gl®¤Â:
0.42-0.64.
zz nki# eh‰fhèfŸ, gyiffŸ, glF¥ gFÂfŸ,
bg£ofŸ vd¥ gyt‰¿Y« cfªjJ. fdäšyhj
mnj rka« tYÎila rhkh‹fŸ brŒÂl, FäH
ku« V‰wJ.
zz njhy¡ v‹w Ïir¡ fUé brŒaΫ V‰wJ.
zz Ô¥bg£o k‰W« Ô¡F¢ÁfŸ jahç¡f äfΫ
cfªjbjd¡ fUj¥gL»wJ. gh®o»Ÿ ngh®L
brŒÂlyh«. x£L¥ gyifæš Ïil¥ gyifahf
cgnah»¡fΫ V‰wJ.
zz fh»j¡ FH«ò jahç¡f, FäH ku« V‰wJ.
fod ku tiffis tl, Ï« ku« Áwªjbjd¡
fUj¥gL»wJ. mnkrh‹ çnah#hç¥ gFÂæš,
»uh¥£ ng¥g® bjhê‰rhiy¡fhf, FäH
ku« bgUkséš gæçl¥gL»wJ. 2-3 tUl
ku§fëèUªJ, 50.1% R¤j¥gL¤jhj ku¡
FH«ò«, 42.5% mséš R¤j¥gL¤Âa FH«ò«
»il¡F«.
zz ku¤ij¢ Áij¤J to¤jhš, 31.8% mséš fç,
47.1% mséš bkh¤jkhf to¤bjL¡f¥gL«
bghU£fŸ, 37.1% mséš ignuh è¡åa°
mäy«, 10% mséš jh®, 4.47% mséš
mäy«, 2.38% mséš mÁnlh‹, 1.23% mséš
änjdhš, 2.4% mséš Ã£¢ k‰W« Ïju¡
fêÎfŸ »il¡F«.
zz ku« Áwªj éwfhF«.
bt¥g¤Âw‹ 4,763
fnyhç (8,547 Ã.o.Í.)
ku« Jçjkhf vçÍ«.
btF Jçjkhf
t s U t j h š -
M©blh‹W¡F
b A ¡ l U ¡ F
kh®¢ 2019
 20-35 fd Û£l® mséš tsUtjhš -
éwF¥ Ãu¢Áidia¤ Ô®¡F« ÂwDilaJ.
5-8 tUl§fëny bt£o élyh«; bt£oaË,
mo¡f£il JçjkhfΫ jiH¤ÂL«. Fäœ
ku« g‰¿ mid¤Jyf ntsh©ik k‰W«
czÎ °jhgd¤Â‹ Mjuéš Ôéukhf
MuhŒ¢Á eilbg‰W tU»wJ. kyhé, ieÉçah,
Á®uhènah‹ ehLfëš éw»‰fhf¥ bgUkséš
gæçL»‹wd®.
zz FäH ku¡ fçÍ« e‹F vça¡ ToaJ; Mdhš
rh«gš mÂfkhf ÏU¡F«.
zz ntçY«, g£ilæY« xU MšfyhŒL cŸsJ.
k‰W« ntçš E©âa mséš bg‹rhæ¡
mäyK« r®¡fiu¢ r¤J« cs.
kU¤Jt¥ ga‹fŸ
zz Jë® Ïiy¡F cŸsHyh‰¿¤ Âw‹ cŸsJ.
zz Ïj‹ rh‰iw, btŸis, bt£il, _¤Âu¥ ig¡
nfhshW, k‰W« ÏUkY¡F« bfhL¡fyh«. Óœ¥
ò©fis fGtΫ rh‰iw cgnah»¡fyh«.
zz ntU¡F, cl‰nj‰¿, gÁ¤Ô¤ ö©o, vU Ïs¡»,
gh‰bgU¡» M»a brŒiffŸ cŸsd.
zz ò¤Â ngjè¤jš, tè¥ò nehŒ M»at‰¿‰F
eu«ò lhå¡fhf¥ ga‹gL«.
zz fhŒ¢rš, brçahik, njf Ú® Å¡f«, btŸis,
bt£il M»at‰¿‰F Ïj‹ rhW mšyJ
fõha« bfhL¡f, Fz¥gL«. k‰W«
gh‰bgU¡»ahfΫ cgnah»¡fyh«.
zz jr_y« v‹w g¤J kUªJfŸ Ïizªj
nr®¡ifæš, FäH ku ntU« Ïl« bgW»wJ.
gæ® Kiw
FäHku« Rkhuhd <u¢ Nœãiyæš tsU«
kukhF«. mjdhšjh‹, Ïuh#°jh‹, F#uh¤
khãy§fëš fhz¥gLtšiy.
M©o‰F 750 äšè msé‰F
nkš kiHÍila Ïl§fëš
gæçlyh«. Áy Ïl§fëš
cŸs tiffŸ e‹F
tw£Á jh§F« Âw‹
bfh©LŸsd vd¤
bjçatªJŸsJ;
»H¡F M¥Ãç¡fhéš
VG khj§fŸ tw£Á
17
ãyédhY« jh¡F¥ Ão¡F« Âw‹ bfh©LŸsd.
våD« fL« tw£Áæš ts®¢Á äfΫ F‹¿L«;
koªÂL«.
br«òiw ãy§fëèUªJ, R©zh«ò¡ f‰fŸ
ãiwªj ãy§fŸtiu, gšntW k©thFfëY«
FäHku« tsU«. MHkhd ÏU k©tif ãy§fëš
e‹F brê¤J ts®ªJéL«. fëk© k‰W« tofhš
j‹ika‰w ãy§fëš Xusé‰F ts®ªJ, Ëd®
g£L éL»‹wd.
FäH ku¤ij¥ gæçl gy têKiwfŸ cŸsd.
neuoahf éij¡fyh«; eh‰Wé£L, f‹Wfis
elyh«; eh‰W¡ F¢Áfshf¤ jahç¤J« elyh«;
ngh¤J¡fS« cfªj Nœãiyæš Jë®éL«. »is
x£L«, Kis x£L« Tl brŒa¥gL»‹wd.
éij bgw, Kjèš fåfis¢ nrfç¡f nt©L«.
ku¤Âdoæš R¤j¥gL¤Â, jhdhfnt cÂU«
fåfis¢ nrfç¡f nt©L«. mt‰¿š fUikãw¡
fåfisÍ«, g¢ir ãw¡ fhŒfisÍ« xJ¡»é£L,
gG¥ò ãw¡ fåfis k£L« bghW¡»l nt©L«.
Ëd® Ï¡fåfis, 4-5 eh£fŸ tiu Fé¤J
it¤J¢ rij¥gFÂ e‹F mGf élnt©L«.
mG»a fåfis¥ ÃirªJ, bfh£ilfis¡
fGé, 2-3 eh£fŸ cy®¤j nt©L«. mj‹Ã‹,
éij¡fyh«. mšyJ ešy fh‰nwh£lKŸs
miwæš nrä¤J it¡fyh«. Jçjkhf Kis¥ò
ÏH¡f¥gLtjhš, éijia¢ nrfç¤jJ« éij¥gnj
V‰wJ. xU »nyh fåæèUªJ 60 »uh« éij
»il¡F«; xU »nyh éijæš 1200-1400 éijfŸ
ÏU¡F«. Kis¥ò¤ Âw‹ 90%. xU tUl«
nrä¤jhš, Kis¥ò 30% msé‰F¡ FiwªJéL«.
éijia 24 kâ neu« Úçš Cwit¤J éij¥gJ
ešyJ. mšyJ, <ukzèš éij¤J, KistU«
jUthæš vL¤J elyh«. éij¤j 10-12 eh£fëš
Kis¡f¤ Jt§F«; xU khj« tiu KisfŸ tªJ
bfh©nlæU¡F«.
eh‰W¡fŸ jahç¡f, nk£L¥ gh¤ÂfŸ
mik¤J, tçir¡F tçir 15 br.Û.; tçiræš
10 br.Û. v‹w fz¡»š éij¡f nt©L«. 3-4 khj
ts®¢Á bg‰wJ« vL¤J elyh«. ghèÔ‹ igfëš
Ïs« eh‰W¡fis vL¤J e£L ts®¤J« elyh«.
eh‰W¡ F¢ÁfŸ jahç¡f 1-2 tUl ts®¢Á bg‰w
eh‰W¡fis cgnah»¡fyh«.
kh®¢ 2019
 éw»‰fhf¡ fhLfŸ ts®¡F« bghGJ, KªÂç¡ fhLfëš, mt‰¿‹ moæY« Ï¢brofŸ
2 x 2 Û£l® Ïilbtëæš éij¡f nt©L«. Kis¤ÂU¥gij¡ fhzyh«. ó§fh¡fëY« Ïl«
knyÁahéš Ïªj Ïilbtëæš neuoahf bg‰WŸsJ.
éij¤J¡ fhLfis cUth¡F»‹wd®. Ãw
F«Ã ku« 5-10 Û£l® cau« tsU«. Mdhš
cgnahf§fS¡F, njh£l§fëš fh‰W¤ jL¥ò
KGikahf ts®ªj ku¤ij¡ fh©gJ mçJ;
ku§fëš x‹whf ÏjidÍ« xU tçir elyh«.
v§F« jiH¡fhf bt£l¥gL»‹wd. g£il bkhG
k‰w¥go fhšthŒ¡ fiufS¡F äfΫ cfªjJ.
bkhG¥ghf¢ Á¿J rh«gš ãw« fyªj fUikahf
efu§fëš, jå¤ jå kukhf e£lhš, ešy ml®ªj
ÏU¡F«.
jiHaik¥ò cUth» ãHš »il¡F«.
gsgs¥ghf¥  gë¢ÁL«
Ú® brê¥òŸs gFÂfëš
F«Ã ÏiyfŸ »isfëš
Ô¡F¢Á¤ bjhêY¡fhf ts®¤J
v® xG§»š cUthF«. Ú©l
cgç tUthŒ bgwyh«; Ïj‰fhd
nfhs  toÎila Ïiy¡F ÁW
thŒ¥ò, òJ¡nfh£il, jŠir,
kG¥ghd KidÍ«, ÁW fh«ò«
br§f‰g£L kht£l§fëš
(0.7 br.Û.) ÏU¡F«. Ïiyæ‹ Ús«
cŸsJ. kWjh«ò« e‹F
9-18 br.Û.; mfy« 5-8 br.Û.
tsUtjhš, ešy gy‹ »il¡F«.
F«Ãæ‹ bfhGªJ¥ gFÂ
F«Ã
jå¤jbjhU j‹ikÍilaJ.
(btë¢Á, f«Ãš, F«ig,
cUthF« bghGJ, v® xG§F
¡fkšè)
Jë®fŸ x‹whf x£o¡bfh©L,
(Brilliant Gardenia)
xU ÃÁid¢ Ru¡»wJ.
FHªijfS¡F gšKis¡F« Ï¥ÃÁ‹ kŠrŸ ãw¡ FäHhf¡
rka« njh‹W« cghijfëèUªJ, fÁªÂU¡F«; Ïš xë
Óœ¥Ão¤j ò©fis¢ R¤j¥gL¤JtJ tiu, CLUΫ. Ïjid¢ nrfç¤J, F«Ã¥ ÃÁ‹ mšyJ
gy kU¤J¥ Ãunahf§fS¡fhd ÃÁid Jë® Â¡fkšè¥ ÃÁ‹ vd 鉻‹wd®.
Ïiyfns fÁªJ jªÂL«. Å£L¡F mHT£L«.
filrš ntiyfS¡fhd kukhfΫ ga‹gL«. Ã¥utç khj¤Âš ó¡F«. »isfë‹
Eåfëš, Ïiy¢ rªJfëèUªJ, ó¡fŸ jå¤
éŠPhd¥ bga® jåahf cUthF«. ó¡fŸ 8 br.Û. msΟsit.
fh®oåah buìåÃuh (Gardenia resinifera eWkzKilait. kyU« bghGJ bt©ikahf
Rath.; Syn: G. lucida). jhtu¡ FL«g«: %ÃnaÁ. ÏUªJ, Ëd® kŠrŸ ãw« bgW«. kh®¢-#]‹
gšntW Ïl§fëš jhtu§fis¢ nrfç¤J, khj§fëš ó¡fŸ mÂfkhf ÏU¡F«.
ϧ»yhªÂ‰F mD¥Ã, MŒÎ brŒtš <Lg£l Ïjid mL¤J, fåfŸ cUthF«.
lh¡l® mby¡[h©l® fh®l‹ v‹gtç‹ ãidthf 2 x 1.5 br.Û. msΟs cU©ilahd fåfë‹
‘fh®oåah’ v‹w bga® N£l¥g£LŸsJ. Ïj‹ Jë® Eåæš, óé‹ Ïjœ x£oago ÏU¡F«. M©L
Ïiyfëš ÃÁ‹ (buÁ‹) CWtij¡ F¿¥ÃL« KGtJnk Ï¡fåfis¡ fhzyh«. ÏjDŸ gy
brhšny ‘buÁåÃuh’ v‹w Ïiz¥ò¥ bga®. éijfŸ ÏU¡F«.
fh®oåah f«äÃuh (G. gummifera L.f.) v‹w ÏdK«
F«Ãia¥ ngh‹W ÏU¡F«; ÏJΫ ÃÁid¤ jU«; ga‹fŸ
ÏjidÍ« F«Ã v‹nw miH¥g®. zz Ïj‹ jiHia
bghJ étu« k¤Âa¥ Ãunjr¤Âš
f h š e i l ¤
k¤Âa ϪÂah, j¡fhz«, f®dho¡ gFÂ Ô t d k h f
k‰W« jäœeh£oš tw©l br›tš fhLfëš cgnah»¡»‹wd®.
j‹å¢irahf F«Ã, òjuhf tsU»wJ. ÏiyÍ®
fhLfëš 900 Û£l® cau¥ gFÂtiu tsu¡ zz Ïj‹ fåia
ToaJ. òj®¡ fhLfëš Ïjid¡ fhzyh«. c©zyh«.

18
zz ku« kŠrŸ ãwkhdJ. Á¿J gsgs¥ghf ÏU¥gjhš, ò©fis¢ R¤j¥gL¤J« Âw‹
ÏU¡F«; Á¿J tHtH¥ghfΫ ÏU¡F«. bg‰¿U¡fyh«.
beU§»a nuiffŸ cilaJ. xU fd Û£l®
ku¤Â‹ vil: 750 »nyh. x¥gl®¤Â: 0.73. zz v©bzæš fyªJ, jiytè¡F¥ óÁdhš
FzkhF«.
zz Á¿J ÃsÎgl¡ ToaJ. vdnt kiH fhy
Koéš bt£o, g£ilÍl‹ cy®¤j nt©L«. zz fhŒ¢rY¡F¤ ¡fkšè¡ fõha«
Jçjkhf cy®ªÂlhkèU¡f, bt£Lthæš jh® cgnah»¡f¥gL»wJ.
mšyJ rhz¤ij¥ óÁl nt©L«. zz tæ‰W c¥òr¤ijÍ« f£L¥gL¤J«.
zz ku« Úo¤J ciH¡f¡ ToaJ; vëjhf zz btë cgnahf« brŒÍ« bghGJ, mGfyf‰¿
mW¤Âlyh«; e‹F ghèZ V‰F«. filrš k‰W« bt¥gK©lh¡»¢ brŒiffSl‹
ntiyfS¡F äfΫ cfªjJ. brašgL»wJ.

zz Áij¤J to¡F« Kiwæš, F«Ã ku¤ÂèUªJ zz fhšeil it¤Âa¤Â‰F« ga‹gL«. Óœ¥

30.1% mséš fç, 39.5% mséš ignuh ò©fis¡ Fz¥gL¤J«. <¡fŸ tuhkš
è¡åa° mäy«; 10.8% mséš jh®, k‰W« jL¡F«. Ï¥ÃÁ‹ fyªj Úçš MLfis¡
Ïju¥ bghU£fis¥ bgwyh«. fGÎtJ« c©L.

kU¤Jt¥ ga‹fŸ gæ® Kiw

zz Jë® gFÂæš fÁÍ« ¡fkšè¥ ÃÁ‹ tw©l br›tš ãy§fëš všyh« tsu¡
óidæ‹ ÁWÚ® eh‰w« bfh©oU¡F«. ToaJ; F¿¥ghf MHkhd k©f©l« cila
filfëš, ÃÁDl‹ cy®ªj bfhGªJ br›tš gF äfΫ V‰wJ. M©o‰F 800 äšè¡F
ÏiyfS« fyªÂU¡F«. fil¢ ru¡»š 89.9% nkš kiH »il¤jhš, khdhthç ãy§fëY«
msényjh‹ ÃÁ‹ ÏU¡F«; vŠÁaJ Ïiy¥ ts®¡fyh«.
bgho.
¡fkšè¥ ÃÁ‹ g‰¿ e‹F MŒÎ el¤Â, mj‹
zz ¡fkšè¥ ÃÁåš fh®oå‹ (gardenin) v‹w kU¤Jt¤ Âw‹fis¥ gadh¡F« tê Kiwfis
rha¥ bghUŸ 1.4% mséš cŸsJ. cUth¡FtJ mtÁa«. jhdhfnt kUªJ¤
Âtiyahf¢ RuªJ jU«. F«Ãia, xU tUthŒ jU«
zz ¡fkšè¥ ÃÁD¡F, ÏÁtf‰¿, nfhiHaf‰¿, kukhf kh‰¿dhš, tw©l gFÂæš v§F« gæç£L
mf£LthŒtf‰¿, éa®itÍ©lh¡», ts« bgwyh«.
òG¡bfhšè M»a brŒiffŸ cs.
efu§fëš Tl, ‘Ãçšèa©£ fh®oåah’ v‹w
zz ÁW FHªijfS¡F¥ gš Kis¡F« bghGJ Ïj‹ mHT£L« j‹ik¡fhf, ÅLfë‹ Kf¥Ãš
V‰gL« cghijfS¡F, ÃÁ‹ Áwªj kUªJ. gš ts®¡fyh«; Ïj‹ Ïiyæš v©bzia¥ ngh‹w
Kis¡F« Ïl¤Âš jlÎtJ« c©L. tHtH¥ò ÏU¥gjhš E©âa öÁiaÍ« tof£L«.
zz Óœ Ão¤j ò©fis¢ R¤j« brŒaΫ Å£o‰F mHF, k‰W« R¤jkhd fh‰W, k‰W« kUªJ
M»at‰iw F«Ã mUS«.
cgnah»¡fyh«. ÏiyæèUªJ <j® _y«
vL¡F« r¤J, °lignyhfh¡f° »is¡ F¢Áfis¡ bfh©nl, e£L
Mça° k‰W« v°bf®»ah ts®¡fyh«. nk£L eh‰w§fhèš F¢Áfis e£L,
nfhè M»a »Uäfis nt® Ão¤jJ« vL¤J elyh«. bgUkséš gæçl,
mê¡F« ÂwDilaJ éijia¢ nrfç¤J, eh‰W é£L, eh‰W¡fis
vd eÅd MuhŒ¢ÁfŸ 2 x 2 Û£l® Ïilbtëæš elyh«.
bjçé¡»‹wd.
e‹¿: ts« jU« ku§fŸ
mndfkhf, Ϥjifa
v‹D«  üèèUªJ...
»Uä ehÁå¤ j‹ik

19 kh®¢ 2019
 ϪÂa RjªÂu¥ nghuh£l tuyh‰¿š gy ntYeh¢ÁahU« mtiu¢ rh®ªjt®fS«
f£l§fëš jäHf k¡fŸ g§F bg‰W j§fë‹ M§»nyaU¡F guk vÂçahd iAj® mè ÏUªj
Âahf§fis brªÚuhš vGÂd®. F¿¥ghf éLjiy¥ ©L¡fš neh¡» éiuªjd®. têæš éU¥gh¢Á
nghçš jäHf kfëç‹ g§F F¿¥ghdJ. ghisa¤Âš j§»d®. Átf§if ÓikæèUªJ
ethigÍ« F«ÃdiuÍ« éu£oao¡f gil bfhL¤J
Åuk§if uhâ ntYeh¢Áah®
cjΫgo iAj® mè¡F nt©LnfhŸ éL¤jh®.
nrJ eh£o‹ 1780M« M©L iAj® mè FÂiu¥ gil x‹iw
tlgFÂahdJ mD¥Ã it¤jh®. Átf§if ÃçΡF ntYeh¢Áahnu
1729M« M©L jiyik jh§» ngh®fs« òFªjh®.
ÃçªjJ. Ïj‰F
uhâ ntYeh¢Áahç‹ K«Kid¥ gilfŸ
Á t f § i f ¢
eth¥ gilæ‹ ÛJ«, F«Ãå¥ gilæ‹ ÛJ«
Óik, Á‹d
jh¡Fjš el¤Âd®. vÂç¥ gilfŸ Áj¿d.
kwt® Óik vd
Átf§if nfh£ilia ntYeh¢Áah® if¥g‰¿
bga® V‰g£lJ.
uhâahf KoN£o¡ bfh©lh®.
Ï«k©âš é#a
nrJgÂæ‹ kf‹ g©oj mryh«Ãifah®
K¤J tLfehj ϪÂa éLjiy¥ nghuh£lkhdJ fhªÂaofë‹
bgça cilah¤ jiyikæyhd m»«ir
njtå‹ M£Á tê¥nghuh£l«. ‘fhªÂ
e i l b g ‰ W ¡ òuhz«’ gho éLjiy¥
bfh©oUªjJ. nghU¡F C£l_£oat®
Ϫãiyæš g©oj mryh«Ãifah®.
M ‰ f h L Â © o t d «
ethË M£Á bj‹df¤Âš gy Ïl§fëš ãiy jhY¡fhéš cŸs
bg‰¿UªjJ. M§»y »H¡»ªÂa f«bgåah® Ïu£lidæš 1875M«
eh£il ÁWf ÁWf tr¥gL¤Â¡ bfh©ld®. M©L Ãwªjh®. mªjz®
1772 nk khj« M‰fhL ethò«, »H¡»ªÂa Fy¤ij nr®ªjt®.
f«bgå¥ gilfS« k‹d® K¤J tLfehjiu ÁWtaÂnyna fztiu
Nœªjd®. ngh® ÔéukilªjJ. K¤J tLfehj® ÏHªjh®. mryh«Ãif
J¥gh¡» F©L ghŒªJ Åukuzkilªjh®. Ïisa jäG«, tl bkhêÍ« f‰wh®. fé ghL« t‹ikÍ«,
kidé bfsç eh¢ÁahU« nghçš cæ® Jwªjh®. ng¢rh‰wY« bg‰W njÁa Ïa¡f¤Âš g§F bfh©L
fztiu ÏHªj JauK«, ntjidÍ« muÁaš T£l§fëš brh‰bghêth‰¿dh®. Ït®
ntYeh¢Áahiu bgçJ« th£oaJ. mªãaiu jdJ fhªÂ òuhz üš K‹Diuæš “njr«
Átf§if k©âèUªJ éu£oao¡F« tiu éLjiy¥ bg‰W ϪÂa r_f« ca®Îw Ïiwt‹
XŒéšiy vd Åurgjä£lh®. ÂUtUŸ vŒJthdhf” v‹W T¿ÍŸsh®.

20 kh®¢ 2019
 ÚÂk‹w¤Âš F‰wthë¡ T©oš fhªÂaofŸ eilbg‰w 42MtJ
érhç¡f¥g£L, tuyh‰W Áw¥ò ä¡f th¡F_y¤ij fh§»u° kheh£oš
310 tçfS¡F nkš ghlyhf mik¤JŸsh®. fh§»u° f£Áæ‹
fhªÂòuhz« v£L¡ fh©l§fis cŸsl¡»aJ. khj® ÃçΡF
bkh¤j« 2,034 ghlšfis¡ bfh©lJ. U¡kâ y£RägÂ
nj®ªbjL¡f¥g£lh®.
mryh«Ãif m«ikah® j䜤 bj‹wš
Ϫj kheh£oš
ÂU.é.f. mt®fël« njhHik bfh©L gy
f h ª Â a o f Ÿ ,
khehLfëY«, bghJ¡ T£l§fëY« g§F bg‰W¢
#tA®yhš neU
brh‰bghêth‰¿ÍŸsh®.
M»nah® fyªJ
lh¡l® K¤Jy£Rä bu£o bfh©ld®. 1929Ïš
bg©âd¤Â‹ ghçÁš eilbg‰w
cçik¡fhfΫ, cyf¥ bg©fŸ kheh£oš ϪÂa ÃuÂãÂahf fyªJ
c a ® Î ¡ f h f Î « bfh©lh®. m§F ϪÂa éLjiyæ‹ mtÁa« g‰¿
ghLg£lt®. 1886M« jdJ ng¢Áš t‰òW¤Âdh®.
M©L #]iy 30M« 1930M« M©L kh®¢ khj« 12M« njÂ
nj òJ¡nfh£ilæš fhªÂaofŸ c¥ò¢ r¤Âah»uf« elªj nghJ
Ãwªjh®. ϪÂahényna jäœeh£oY« uh#hí jiyikæš ÂU¢ÁæèUªJ
Kjš kU¤Jt¥ bg© 98 r¤Âah»u»fŸ ntjhu©a¤ij neh¡»
g£ljhçahfΫ nj®¢Á ah¤Âiu bjhl§»dh®fŸ. Ïš fyªJ bfh©l
bg‰wh®. bg© fHf¤Â‹ ÂUk U¡kâ y£RägÂiaÍ«, jha«khisÍ«
nt©LnfhS¡»z§f ifJ brŒJ nghèrh® ÏG¤J¢ br‹wd®. U¡kâ
khãy MSe® r£lk‹w ifJ brŒa¥g£L xU tUl Áiwj©lid
cW¥Ãduh¡»dh®. é¡f¥g£lJ. c¥ò r¤Âah»uf¥ nghuh£l¤Âš
1927M« M©L eh£onyna Kj‹Kjèš ifJ brŒa¥g£l
r£lk‹w nkyit bg©kâ ÂUk U¡kâ y£RägÂ.
Jiz jiytuhdh®.
1933 – or«g® 27M« njÂa‹W br‹id
cyf¤Ânyna Ï›thW
uhËr‹ ó§fhéš Ô©lhik v®¥ò¥
nj®ªbjL¡f¥g£l Kjš bg©kâ Ït®.
Ãuh¢rhu¤Âš fhªÂaofël« Aç#d nk«gh£L
fhªÂaofŸ x¤JiHahik Ïa¡f¤ij ã¡fhf jh‹ mâªÂUªj j§f eiffis všyh«
Mu«Ã¤J j©o ah¤Âiu br‹W flèš fH‰¿ tH§»dh®.
c¥bgL¤jh®. Áiwæš mil¡f¥g£lh®. fhªÂaofŸ
1942Ïš ‘btŸisand btënaW’ Ïa¡f«
ifJ brŒa¥g£lij m¿ªjÎl‹ r£lk‹w nkyit
eilbg‰w nghJ fhªÂaofŸ cŸgl gy njÁa
Jiz¤ jiyt® gjéia uhídhkh brŒjh®.
jiyt®fŸ ifJ brŒa¥g£lij¡ f©o¤J
Ô©lhik xê¥ò¡fhf fhªÂaofŸ R‰W gaz«
U¡kâ y£Räg T£l§fëš ngÁdh®. 1943M«
brŒj nghJ khj® fHf¤Â‹ rh®Ãš fhªÂaofS¡F
M©L ÂUk U¡kâ y£Räg jiyikæš
tunt‰gë¤J¥ gzKo¥ò« tH§»dh®.
eilbg‰w khfhd muÁaš kheh£oš btŸisand
U¡kâ y£Räg btënaW v‹w Ô®khd« ãiwnt‰w¥g£lJ. eh£o‹
tuyhW gil¤j éLjiy¥ ngh® Åuh§fid. éLjiy¡F mUªbjh©lh‰¿a ÂUk U¡kâ
1983M« M©L or«g® khj« 6M« njÂa‹W y£Räg 1951 Ïš kiwªjh®.
br‹idæš Ãwªjh®. U¡kâæ‹ fzt® m«ò#«khŸ
lh¡l® y£Räg Áwªj njÁathÂ. c¥ò tçia
g¤k$ m«ò#«khŸ 1989M« M©L
v®¡F« tifæš jdJ Å£L¢ rikaèš
#dtç 8M« nj br‹idæš Ãwªjh®.
c¥ig mwnt òw¡fâ¤jh®. r_f nrit _y«
bj‹dh¥Ãç¡fhéš r¤Âah»uf¤Â‰F ã Âu£l
muÁaèš EiHªjh®. 1927M« M©L br‹idæš
21 kh®¢ 2019
tªj nghJ fhªÂíæ‹ kidé f°öçghÍl‹ ghlšfis¥ gu¥Ãa K‹ndho bg©kâ. nfhij
m¿Kf« V‰g£lJ. eha»æ‹ fzt® gh®¤jrhuÂ, 1919 V¥uèš
1925Ïš fhªÂ eilbg‰w #hèa‹ thyhgh¡ gLbfhiyia
br‹id tªjnghJ nfŸé¥g£l gh®¤jrhuÂæ‹ cŸs« bfh¤jJ.
fhªÂíia rªÂ¤J¥ m‹nw jh‹ mâªÂUªj mªãa¤ Jâfis
ngÁdh®. m«ò#tšè mŸëtªJ bjUéš ngh£L öa fjuhil mâa
1932Ïš br‹idæš Mu«Ã¤jh®fŸ. nfhijeha» nkilfëš ngr
mªãa JâfilfŸ Mu«Ã¤jh®. mj‹Ã‹ gy C®fëY« ngr¤
K‹ eilbg‰w k¿aš bjhl§»dh®. ntÿçš uh#hí fyªJbfh©l
nghuh£l¤Âš ifJ T£l¤Âš ngÁa nfhijeha»æ‹ brhšyh‰wiy¡
brŒa¥g£L 6 khj f©L eh‹ nghF« Ïlbkšyh« Ú tªJ ngrnt©L«
Áiwj©lidÍ« vd f£lisæ£lh®. 1931M« M©L br‹idæš
%.250 mguhjK« eilbg‰w fŸS¡fil k¿aèš nfhijeha»
é¡f¥g£lJ. g§nf‰wh®. 1932Ïš M§»y M£Áia j鮤J
g«ghæš fh§»u° khehL eilbg‰wJ. m§F br‹idæš C®ty« eilbg‰wJ. tªnj khju«
fhªÂíia rªÂ¤J mtU¡F gâéilfŸ v‹w KH¡f¤Jl‹ òw¥g£l C®ty¤Âš
brŒjh®. 1941Ïš mtuJ jªij Óåthr Ia§fh® nfhijeha» cz®¢Ábgh§f njÁa ghlšfis¥
kiwΡF¥ Ë j‹åläUªj eiffisbašyh« ghodh®. C®ty¤Âš fyªJbfh©l K¡»akhd
njr¤ bjh©L¡fhf fhªÂíæl« bfhL¤jh®. gyU¡F 6 khj« Áiwj©lid tH§f¥g£lJ.
m«ò#«khé‹ r_f nritia¥ ghuh£o 1964M« nfhijeha» ntÿ® Áiwæš mil¡f¥g£lh®.
M©L g¤k$ éUJ tH§»aJ. Áiwæš mt® “nrhjidæ‹ bfhLik”,
“c¤jkÓy‹” vd ÏU ehtšfis vGÂdh®.
it.K. nfhijeha» m«khŸ
ÁiwthœÎ KoªJ btëna tªjJ«, ehL
1901M« M©L or«g® Kjš njÂa‹W
éLjiy¥ bg‰wËò kfh¤khé‹ bgauhš
b r ‹ i d æ š
“kfh¤khí nrth r§f«” vD« mik¥ig
à w ª j h ® .
el¤Âtªjh®.
nfhijeha»æ‹
jªij ÅL kfhfé nf.Ã. Rªjuh«ghŸ
g h u  a h ç ‹
nkilæš njÁa ghlšfis¥ gho éLjiy
v  ® Å £ L
cz®it ö©oa Ït® bfhLKo vD« Cçš
t ç i r æ š
1908 M« M©L Ãwªjh®. Vœik fhuzkhf
ÏUªjJ. m¥nghJ
Ïuæèš br‹W mš gaz« brŒnthçl« gho¥
Rnjrä¤Âu‹
bghUŸ bg‰W thœªjh®. Áw¥ò ehlf§fëš
g¤Âçifæš
eo¥gj‰fhf Rªjuh«ghŸ Ïy§if¢ br‹wh®. “tŸë
Jiz MÁçauhf
ÂUkz«” ehlf« _y« òfœbg‰wh®. eªjdh® vD«
ÏUªjh®. mt®
Âiu¥gl« Ït® thœéš ÂU¥òKidahf ÏUªjJ.
bt§flhrhçahç‹ Å£Ltêna bršth®. m¥nghJ
Rªjuh«ghŸ j‹
Å£oY« ghuÂahç‹ ghlš x‹iw ÏirÍl‹
fzt® »£l¥ghé‹
gho¡bfh©oUªjh®. nfhijeha» ghuÂahU¡F
m©zål« r§Ñj«
j‹ kfis m¿Kf¥gL‹dh®. jh‹ ghLtij
gæ‹wh®. fzt®
gho fh£L»whah vd nfhij eha»æl« nf£fnt
kiwiΡF¥Ã‹
“b#angçif bfh£llh” vd Mntr¤Jl‹ ghl¤
Jwé ngh‹W
bjhl§»é£lh®. m‹W Kjš ghuÂah® jh« òÂjhf
j‹ thœ¡ifia
Ïa‰W« ghliy bfh©LtªJ jUtJ« mij
mik¤J¡bfh©lh®.
kdd« brŒJ gho¡fh£LtJ« tH¡fkh»é£lJ.
njÁa cz®Î
m¡fhy¤Âš nfhijeha» jh‹ ghuÂæ‹
bg‰w Rªjuh«ghŸ

22 kh®¢ 2019
éLjiyÅu® r¤Âa_®¤Âæl« g‰Wbfh©L k U ¤ J t ¤
mt® ngÁa T£l§fëš všyh« njÁa¥ Jiwæš Áw¥ò
ghlšfis¥ gho éLjiy cz®¢ÁiaÍ«, nj®Î bg‰W
vG¢ÁiaÍ« V‰gL¤Âdh®. 1930Ïš kfh¤kh Á § f ¥ ó ç š
Áiwg£lnghJ eh£o‹ gy gFÂfëY« br‹W
lh¡l® bjhêš
njÁa cz®¢Áô£L« ghlšfshš k¡fë‹ njÁa
nk‰bfh©lh®.
cz®¢Áia j£o vG¥Ãdh®.
mªj rka¤Âš
Úyht Ïuhk R¥Ãukâa« ÏuhQt¤ jsgÂ
ÂU¢Áia nr®ªj bjhêš mÂg® nkhf‹ »§
v°.u.nf fèa bgUkhŸ v‹gtuhš “ϪÂa njÁa uhQt«” bjhl§f¥g£lJ.
#°o° f£Á ÃuKf®. ÏuhQt¤Âd® mšyhjt®fS¡bfd ϪÂa
bgçahUl‹ beU§»a RjªÂu¡fHf« mik¥ò brašg£L mš Ïy£Rä
bjhl®ò cilat®.
nr®ªjh®. Á§f¥óU¡F tªj mfÂfis guhkç¡F«
1913M« M©L
bghW¥ò x¥gil¡f¥g£lJ. ϤJl‹ ϪÂa RjªÂu
#dtç khj« 23M«
fHf Ãu¢rhu¥ gâæY« <LgL¤Â¡bfh©lh®.
nj ÏtU¡F kfshf
Ãwªjt® ÚyhtÂ. mªj rka¤Âš b#®kåæèUªJ bfh©L
ÏtuJ ÂUkz¤ij ϪÂa rjªÂu¤Â‰fhf nejhí RghZ rªÂungh°
bgçah® K‹å‹W Fuš bfhL¤J bfh©oUªjh®. Á§f¥óçš elªj
el¤Â it¤jh®. ÏJ T£l¤Âš nejhíæ‹ Åuciu Ïy£Räæ‹
fy¥ò¤ ÂUkzkhF«.
kd‰FŸ ä‹ m®it v‰gL¤ÂaJ. nejhíia
1933M« M©L
rªÂ¡f éU¥g« bfh©L mtiu rªÂ¤jh®.
fhªÂaofŸ ÂU¢Á¡F
éLjiy¥ nghuh£l¤Âš bg©fŸ g§Fbgw
tªjnghJ Úyht m«ikah® mtiu rªÂ¤J
jh‹ brŒJ tªj r_f Ó®ÂU¤j nrit¥ g‰¿ nt©oa mtÁa« F¿¤J brh‹dh®. ϪÂa njÁa
brh‹dh®. mij¡ nf£l fhªÂí eh£L k¡fS¡F uhQt¤Âš ‘uhâ #h‹Á buíbk©£’ vD«
Kjèš r_f Ó®ÂU¤j« mtÁa« v‹wh®. eh£L Ãçit¤ bjhl§Ftj‰F Ϫj rªÂ¥ò mtÁakhf
éLjiy¡fhf¥ nghuhLtJ mtÁaK« mtruK« ÏUªjJ. Ïj‰F Á§f¥óçš 100 bg©fŸ
MF«. mj‹ Tlnt Ó®ÂU¤j¥ Ãu¢rhu« brŒayh« nj®ªbjL¡f¥g£L Ïy£Räæ‹ jiyikæš
v‹W fhªÂaofŸ Úyht m«ikahU¡F nahrid mo¥gil¥gæ‰ÁÍ«, fLikahd MÍj¥ gæ‰ÁÍ«
T¿dh®. bfhL¡f¥g£lJ. J¥gh¡»æš RlΫ v¿F©Lfis
Úyht Áwªj nkil¥ ng¢rhs®. ghuÂahç‹ ÅrΫ gæ‰Á bg‰wh®fŸ (1943M« M©L nejhí
bg©éLjiy¥ g‰¿Í«, RjªÂu ϪÂah g‰¿Í« M#h¤ 瘝 (RjªÂu ϪÂah) mik¢ruitia
Ït® ng¢ir t.c.Á. mt®fŸ äfΫ ghuh£odh®. mik¤jh®. mš nf¥l‹ Ïy£Rä kfë® ey¤Jiw
1940Ïš br‹id kht£l khj® fh§»u° mik¢r®. mik¢ruit btŸisaU¡F vÂuhf
jiytuhf bghW¥ng‰W njréLjiy¡fhf Ôéu
ngh® Ãufld¥gL¤ÂaJ. gUtãiy nkhrkilªj
Ãu¢rhu« brŒjh®. 1941Ïš eilbg‰w jåeg®
ãiyæš nejhí #h‹Á gilia Á§f¥óU¡F
r¤Âah»uf¤Âš g§nf‰W uh#¤JntÎ F‰w« rh£o
ÂU«g brh‹dh®. Mdhš nf¥l‹ Ïy£Rä
ifJ brŒa¥g£L 4 khj« fL§fhtš Áiwj©lid
250 mguhjK« é¡f¥g£lJ. ÂU«géšiy. Mdhš ml®ªj fh£L¥ gFÂæš
kU¤Jtkidia cUth¡» Ïuhâ Åu®fS¡F
nf¥l‹ Ïy£Rä
Á»¢ir më¤jh®. Ãç£oZ uhQt¤Â‰F bjçatu
ϪÂa éLjiy¥ nghçš xU òu£Á nf¥l‹ Ïy£Räia ifJ brŒJ ehLfl¤Â ϪÂah
Åuh§fidahf Âfœªjh® nf¥l‹ Ïy£Rä. 1914M« miH¤Jtªjd®.
M©L m¡nlhg® khj« 24M« nj Ãwªjh®.

23 kh®¢ 2019
bgçah® FL«g¤J¥ bg©fŸ mDk¡fhkš, jh‹ fyªJ bfh©L Áiw br‹w
Åu¥bg©kâ.
b g ç a h ®
<.bt.uhkrhä ÂUk g¤kht Mõ®
mt®fŸ xU
nfhit Ã.o. Mõç‹ kidé 1930M«
fhy¤Âš Ôéu
M©L c¥ò r¤Âah»uf¤Âš 1932Ïš r£lkW¥ò
fh§»u°fhuuhf
Ïa¡f¤ÂY« g§Fbg‰W Áiw j©lid
Ï U ª j t ® .
mDgé¤jt®.
fhªÂaofë‹
ã ® k h d ¤ Ïnjnghš rhé¤Âç m«khŸ, ÂUk mynkY,
 £ l § f i s ÂUk m«kâ m«khŸ, ÂUk gh¡»ay£Rä,
ãiwnt‰Wtš mŒa«khŸ, m«ò#«, mªnjhâ m«khŸ,
Kid¥òl‹ nfhÃbr£oghisa« b#ay£Rä, cLkiy¥ng£il
brašg£lt®. #hd»a«khŸ, Tfÿ® fhëa«khŸ, nfhit
fj®_£ilfis fky«khŸ, nfhit F£oa«khŸ, nfhÃy£Rä
RkªJ btæš kiH v‹W ghuhkš é‰gid kUija«khŸ, ÂU¥ó® y£Rä m«khŸ,
brŒjt®. <.bt.uh. j‹ kidé ehf«ikah®, r¤Âak§fy« K¤Jy£Rä, médhÁ nrhdhghŒ,
rnfhjç f©z«kh, jhah® midtiuÍ« ÂU¥ó® Rä¤uh m«khŸ, nfhit Rªjuh«khŸ,
fj® mâa brŒjJl‹, kidé ehf«ik, Joaÿ® jha«khŸ, ru°t gh©Lu§f«,
j§if f©z«khSl‹ 144 jil r£l¤ij nf¥l‹ y£Räæ‹ jhah® m«K Rthäehj‹,
Û¿ fŸS¡fil k¿aiy el¤Âdh®. xUtUl« mDNah, v«.v°.ghyh«khŸ, br‹id ϪÂuhghŒ,
<.bt.uhΡF Áiw j©lid é¡f¥g£lJ. Phd«khŸ, br‹id M®. #hd» m«khŸ,
fhªÂíæl« g¤Âçifahs®fŸ fŸS¡fil V.Á. b#ay£Rä, fkyhghŒ, fhkh£Á m«khŸ,
k¿aiy ãW¤Âé£L ntW elto¡iffëš fkyhnjé, y£Rä ghuÂ, Äyh#k¤»å, y£Rä,
<Lglyhkh vd¡ nf£lj‰F mJ v‹ ifæš Ïšiy. kŠRghîå, V.y£Rä, khahn#hr¥, ó®zÂyf«khŸ,
<nuh£oš cŸs Ïu©L bg©fë‹ ifæš cŸsJ. uh#«ghuÂ, uhn#°tçghŒ, u¤Âd«khŸ,
mt®fël« jh‹ nf£f nt©L«. (ehf«ikah®, v‹.v°.U¡kâ m«khŸ, rFªjyh, Ójhy£Rä
f©z«kh) éLjiy¥ nghçš <Lg£l Ϫj Fkhurhä, Átnyhf«khŸ, RÓyh, jhD m«kh,
Åukfëç‹ bfhŸif¥ Ão¥ò fhªÂíiana éa¡f jhahu«kh ngh‹w bg©fŸ ϪÂa éLjiy¡fhf
it¤jJ. fhªÂaofŸ m¿é¤j jåeg® r¤Âah»uf¥
nghuh£l«, r£l kW¥ò Ïa¡f«, r¤Âah»uf¥
nfhéªj«khŸ mŒahK¤J
nghuh£l« x¤JiHahik Ïa¡f«, btŸisand
btënaW, fŸS¡fil k¿aš ngh‹w gšntW
nghuh£l§fëš <Lg£L gyKiw Áiw
j©lidfis mDgé¤jd®. ϪÂa éLjiy¥
nghuh£l¤Âš Ï‹D« jäHf kfë®fë‹ g§F
Ûdh »UZzrhä, ÂU¡bfh©lç y£Rä m«khŸ,
K¤j«khŸ, érhyh£Á, ©L¡fš ÂUkfŸ,
nf.Ã. #hd»a«khŸ, uh#ghisa« kŠr«khŸ,
flÿ® mŠriya«khŸ fila« rnfhjçfŸ vd
Ú©L bfh©nl brš»wJ. ϪÂa éLjiy¥
jäœeh£oš fj® Ïa¡f« gâ¡bf‹nw j‹id nghuh£l¤Â‹ Åuä¡f k§ifa® Âyf§fshf
m®gâ¤J¡ bfh©lt®. “fj® v‹whš mŒahK¤J Âfœªjd®.
– mŒahK¤J v‹whš fj®” v‹W _j¿P®
Ïuh#hí Ïtiu¥ g‰¿ T¿ÍŸsh®. KG neu fj® e‹¿ : ϪÂa éLjiy¥ nghçš jäHf kfë®
gâ¡F m®gâ¤J¡ bfh©l mŒahK¤Jit v‹w üèèUªJ
kidé nfhéªj«kh r£lkW¥Ãš fyªJ bfhŸs

24 kh®¢ 2019

1986M« M©L ekJ eh£oš Ef®nth®
ghJfh¥ò¢ r£l« Ïa‰w¥g£lJ.
ekJ eh£oš bjhêyhs®fS« bghUŸ
c‰g¤Âahs®fS«, muR Cêa®fS«, jåah®
Jiwæš ntiy gh®¥gt®fS« j§fS¡bf‹W
r§f« mik¤J j§fŸ eyid¥ ghJfh¤J¡
bfhŸ»‹wd®.
Mdhš, Ef®nth® eyid¥ ghJfh¡f¢ r£l
ßÂahf ghJfh¥ò vJΫ Ïšyhj Nœãiyæš
kh®¢-15M« njÂia Ef®nth® ghJfh¥ò Âdkhf
bfh©lho, éê¥òz®it V‰gL¤J« ngh¡F
ts®ªjJ.
gz« bfhL¤J« bghUis th§F«nghJ
mªj bghUëš FiwghL ÏUªjhš Ef®nth®
mªj¥ bghUis bgw kW¡fyh«. m¥nghJ r¢ruÎ
V‰glyh«. fil¡fhu® bfhL¥gijbašyh« m¥gona
bg‰W¡bfhŸs nt©L« v‹W t‰òW¤j KoahJ.
bghUë‹ nkš m£ilæš mªj¥ bghUŸ
c‰g¤Â brŒj fhyK«, v›tsÎ khj§fS¡FŸ
ga‹gL¤Â¡ bfhŸsyh« v‹w étu« ÏU¡F«.
ga‹gL¤J« fhy« Kotilªj Ëò mij é‰f
fil¡fhuU¡F cçik Ïšiy. m¤jifa bghUis
Ef®nth® jiyæš f£L»w fil¡fhuiu v®¤J
j‹ cçikia ga‹gL¤j KoÍ« v‹gij bjçªJ
it¤ÂU¥gJ jh‹ Ef®nth® éê¥òz®Î.
Ef®nth® cçikfŸ
bghUis th§F« K‹ m¥bghUë‹ ÛJ
I.v°.I. K¤Âiu mšyJ m¡kh®¡ K¤Âiu
Ïl¥g£oU¡»wjh? v‹W gh®¤J th§Ftj‰fhd
cçik.
cæU¡F« clik¡F« Mg¤J éisé¡F«
bghUis é‰gid brŒtJ rça‹W vd
vL¤Jiu¡F« cçik.
25
kh®¢-15: Ef®nth® ghJfh¥ò Âd«
ngh£o ngh£L¡ bfh©L gytif bghUis
é‰F«nghJ éiyæš kh‰w« ÏUªjhš jd¡F
njitahdij nj®ªbjL¡F« cçik.
Ï›thW gy c©L.
Ef®nth® j§fŸ cçikfis m¿ªJ bfh©L,
mªj cçikia Jâ¢ryhf¥ ga‹gL¤J»w
cçik Ef®nthU¡F c©L. czÎ, cil,
ciwÍŸ vd mo¥gil tr bgw cçik c©L.
Ef®nth® Ãu¢Áid F¿¤J gh¡f¥g£l eg® òfh®
bfhL¡fyh«.
bghUë‹ kÂ¥ò mšyJ eZl<L V‰g£l
ÏH¥ò %.5 Ïy£r¤J¡F£g£L ÏUªjhš kht£l
FiwÔ®¡F« k‹w¤Âš òfh® bfhL¡fyh«.
5 Ïy£r¤J¡F« mÂfkhf ÏUªjhY« Ãu¢Áid
khãy všiy¡F£g£L ÏUªjhY« khãy
ca®ÚÂk‹w tshf¤Âš Ïa§F« khãy Ef®nth®
FiwÔ® k‹w¤Âš òfh® juyh«. 20 Ïy£r¤J¡F
mÂfbk‹whš òJ šèæš cŸs njÁa Ef®nth®
FiwÔ® k‹w¤Âš òfh® më¡fyh«.
1. jiyik -kht£l Ef®nth® FiwÔ® k‹w«
2. jiyik -khãy Ef®nth® FiwÔ® k‹w«
3. jiyt®-njÁa kht£l ÚÂk‹w§fë‹
ÚÂg kht£l Fiw¤Ô® Ú k‹w¤Â‹ jiytuhf
ÏU¥gh®.
mtnuhL r_f ca® kÂ¥ò ä¡f ÏUt®
ÏizªJ Ú tH§fyh«. òfh® më¤j
90 eh£fS¡FŸ tH¡»š Ô®¥ò tH§f¥gl nt©L«.
Ef®nth® ftdkhf ÏU¡f nt©L«. gz«
bfhL¤J¥ bghUis th§»aj‰fhd uÓij bgw
nt©L«.
vdnt, Ef®nth® k¤Âæš éê¥òz®Î
bgUFtj‹ _y« Ef®nth® cçik ey‹fis
ghJfh¡fyh«.
K¡»a eh£fŸ vD« üèèUªJ
kh®¢ 2019
 kh®¢ 8: fhk‹btš¤ ehLfŸ Âd«

fhk‹btš¤ ehLfis bghJ ey‹ éU«ò« fhk‹btš¤ mik¥òl‹ nr®ªJbfh©lJ.

ehLfŸ v‹»‹wd®. Ït‰¿š 53 ehLfŸ
cW¥Ãd®fshf ÏU¡»‹wd. Ϫj ehLfëš
2 Úèa‹ k¡fŸ thœ»‹wd®. njr«, Ïd«, bkhê,
fyh¢rhu« flªJ xnu #dehafkhf Ïa§F»wJ.
rk¤Jt«, mik k‰W« mid¤J ehLfisÍ«
òçªJ bfh©L x‰WikÍl‹ Ïa§f¡Toajhf
fhk‹btš¤ ÏU¡»wJ. Ïj‹ jiyikaf«
Ïy©låš cŸs bkšnghuh MF«. Kjèš Ãç£oZ
fhyå ehLfis¡ bfh©l ehLfis Ïiz¤J
fhk‹btš¤ cUth¡f¥g£lJ. uhâ vèrbg¤ Ïj‹
jiytuhdh®.
1964M« M©L Kjš nkß Ïiy bgh¿¡f¥g£l
Á‹d« fhk‹btš¤Â‹ bfhoahf cŸsJ.
1965 Kjš jiyik¢ brayfK« Ïy©låš
brašg£L tU»wJ. fhk‹btš¤ mik¥Ãš cy»š
cŸs vªj ehLfŸ nt©LkhdhY« cW¥Ãd®
Mfyh«; éy»Í« bršyyh«. Mdhš #dehaf«
jt¿a ehLfis Ú¡F« mÂfhu« fhk‹btš¤Â‰F
c©L. gh»°jhåš uhQt M£Á elªjnghJ
1999 Kjš 2000 tiuæY« Ú¡f¥g£lJ. ieÉçah
1995, 1999 M©oš í«ghng 2002M« M©oY«
Ú¡f¥g£lJ.

Ïtç‹ »ßl« Ïj‹ Á‹dkhf ÏUªjJ. gšntW fhk‹btš¤ ehLfŸ K‹nd‰w¤Â‰fhf¥

fhyå ehLfë‹ Ãujk®fis¡ bfh©l khehL
1887M« M©L elªjJ. Ïu©lh« cyf¥nghç‹
nghJ fhyå ehLfŸ gy RjªÂu« bg‰wd. gy
nghuh£l§fŸ elªjd. 1949M« M©L Ãç£oZ
v‹w th®¤ij Ú¡f¥g£lJ. Ïjdhš fhk‹btš¤
vd¥bga® bg‰wJ.
1949M« M©L Ïy©låš fhk‹btš¤
ehLfë‹ khehL eilbg‰wnghJ gy ehLfŸ
FoauR ehLfshf kh¿d. ϪÂah 1950M« M©oš
ghLgL»wJ. ϪehLfëš cŸs fyh¢rhu§fis¥
ghJfh¤jš, muÁaš, bghUshjhu K‹nd‰w«,
mik ngh‹wt‰¿‰F T£lkhf KoÎ vL¤J
ghLgLjš MF«. eh‹F M©LfS¡F xUKiw
fhk‹btš¤ ehLfS¡F Ïilna ngh£o
el¤j¥gL»wJ. 1987 Kjš Ϫj ehLfis¢ nr®ªj
vG¤jhs®fS¡F éUJfŸ tH§f¥gL»‹wd.
fšé ÛJ M®t« fh£L»wJ.
r®tnjr Âd§fŸ vD« üèèUªJ...

c‹dj bkhêfŸ
¾¾ vd¡F ehnd e‹ik brŒJ bfh©L xU nkh£r¤ij miltij él ViH, vënahU¡F
e‹ik brŒJ Mæu« euf§fS¡F¢ bršy eh‹ jahuhæU¡»nw‹.

¾¾ v›ntiyiaÍ« j‹ éU¥g¤Â‰F V‰wjhf kh‰Wgt‹ vtndh mtnd m¿thëahth‹

mtD¡F v›ntiyÍ« m‰gkhdj‹W.

¾¾ bg©fë‹ Ãu¢Áidfis Ô®¤J it¡f Ú ah®? x›bthU éjitiaÍ« bg©izÍ«

ml¡» Ms Ú ah®? m¥goæUªjhY« r‰W éy» ãš mt®fis¥ gil¤j M©ltnd
têfh£Lth®. j§fŸ Ãu¢Áidfis mt®fns Ô®¤J¡ bfhŸth®fŸ.
- Rthä éntfhdªj®.

26 kh®¢ 2019

©L¡fš mUnf éU¥gh¢Á ghisa¤Â‹
19MtJ thçrhf¥ gjé¡F tªjt® nfhghš
eha¡f®. bg‰nwh® N£oa bga® ÂUkiy¡F¥g‹
Á‹d¥g eha¡f‹ v‹gjhF«. nfhghy eha¡f®
v‹w bganuhL jdJ éU¥gh¢Á ghisa¤Â‹
M£Áahsuhf KoN£o¡ bfh©lh®. ÏtuJ kidé
bga® gh¥g«khŸ. _¤jkf‹ bga® K¤Jntš
eha¡f® v‹W« Ïisa kf‹ bgh‹d¥g eha¡f®
vdΫ bjça tU»wJ.
nfhghy eha¡fç‹ RnjÁ v©z¤ij
btë¥gL¤J« Kjš r«gt« 1772Ïš eilbg‰wJ.
Átf§if k‹d® K¤JtLf ehjiu M§»nya®fŸ
kiwªÂUªJ gLbfhiy brŒj Ëò MjuéHªj
mtuJ kidé ntYeh¢ÁahU¡F«, kfŸ
btŸs¢Áeh¢ÁahU¡F«, Átf§ifæ‹
jsgÂfshd kUJrnfhju®fŸ, nfhghš eha¡fçl«
mil¡fy« nf£ld®. mtU« mil¡fy«
bfhL¤jnjhL jdJ mu©kidæš mid¤J
trÂfisÍ« brŒJ bfhL¤J v£L M©LfŸ j§f
it¤jh®.
Kjš ϪÂa RjªÂu¥nghç‹ ika¥ gFÂahf
fh‹ó® fUj¥gL»wJ. mnjnghš bj‹åªÂa¥
òu£Áæ‹ ika¥ gFÂahf¡ fUj¤j¡f Ïl«
©L¡fš. òu£Á¡F¤ njitahd mid¤J
Ma¤j§fŸ, ÂiukiwÎ ntiyfŸ, ÏufÁa
rªÂ¥òfŸ, MÍj nrfç¥ò Mnyhrid¡ T£l§fŸ
ngh‹w mid¤J ntiyfS« k‰W« bj‹åªÂa
òu£Áæ‹ mid¤J¤ jsgÂfS« rªÂ¤J¥ ngÁa
xnu ÏlkhfΫ ©L¡fš Âfœ»‹wJ. Ïj‰F
fhuzkhf és§»at® éU¥gh¢Á ghisa¡fhuuhd
27
 © L ¡ f š
nfhghš eha¡f®
Mth®. Ï¥ghisa¤ij
M©lt®fŸ bjY§F
eha¡f® Ãçéd® Mth®.
jäœeh£oš eha¡f® M£Á cUthdnghJ
jäHf¤Â‹ gygFÂfëš Fona¿d®. xU
gFÂæd® ©L¡fš x£l‹r¤Âu« Ïilæyhd
fh£L¥ gFÂæš Fona¿d®.
nt£ilahLjš, fh£L¡ fåfis nrfç¤jš
ngh‹w bjhêšfis brŒj Ït®fŸ Åu¤ÂY«,
ngh®fiyfëY«, Åuéisah£LfëY« tšyt®fŸ.
xUKiw é#aefu¥ nguuÁ‹ k‹d®
»UZznjtuha® bj‹åªÂa¥ gFÂfS¡F
R‰W¥gaz« nk‰bfh©L kJiuæš Áy ehŸ
j§», ©L¡fš têahf tl¡Fneh¡» jdJ
jiyefU¡F¥ òw¥g£lh®. mij m¿ªj nfhghš
eha¡f®, j§fŸ k‹d® »UZz njtuha® K‹
Åuéisah£LfisÍ« ngh® gæ‰ÁfisÍ« brŒJ
fh£odh®. Ïjdhš, k»œªj k‹d® gy gçRfŸ
tH§»anjhL, xU Á¿a muR mik¤J¡ bfhŸsΫ,
m¤Jl‹ mu©kid x‹iw cUth¡Ftj‰F¤
njitahd bgh‰fhRfis tH§»anjhL, »UZz
njtuhaç‹ kidéahd éU¥gh¢Áæ‹ bgaiuna
Ï¥ghisa¤Â‰F N£odh®. kJiu eha¡f®
k‹d®fŸ ãUthf tr¡fhf Óik (bgU«gFÂ)
fshf¥ Ãç¤jd®. ÂUbešntè Óik, Ïuhkehjòu«
Óik, Átf§if Óik, ©L¡fš Óik vd
Ãç¡f¥g£lJ.
M§»y M£Á¡F vÂuhf nghuhoanghJ
mid¤J òu£ÁahsU¡F« V‰w òfèlkhf
nfhghš eha¡f® ©L¡fš gFÂia kh‰¿æUªjh®.
iAj® mèæ‹ kuz¤Â‰F¥Ã‹ ©L¡fš
kiy¡nfh£ilia¥ guhkç¤J jdJ brašfS¡F
V‰w Ïlkhf kh‰¿dh®.
M§»nyaU¡F vÂuhd òu£Áæ‹ Ãujhd
gFÂfshf, ÂUbešntè Óik, Átf§if Óik,
nfushé‹ kygh® gFÂ, nfhit Ãunjr«, f©il
kh®¢ 2019
kuh£oa všiy¥ gFÂfshF«. ÂUbešntèæ‹
Áy ghisa¡fhu®fŸ k‰W« kUJgh©oa®fŸ
kygh® nfust®kh nfhit fhå#hfh‹, f©il
kuh£oa gFÂæ‹ ö©lh»th¡ ngh‹nwh®
jiyikna‰wd®. Ït®fŸ midtiuÍ«
xU§»iz¤jt® nfhghšeha¡f®.
©L¡fšiy x£oa fh£L¥gFÂæš jkJ
gilædU¡F bfhçšyh ngh® gæ‰Á më¤jd®.
gfš neu¤Âš éwF é‰gt®fshf M§»nyaç‹
K¡»a gFÂfis ntÎ gh®¥gh®fŸ. ÏuÎ
neu¤Âš mªj gFÂfis jh¡» bghU£fis
bfhŸisao¥gh®fŸ.
f£lbgh«k‹ ö¡»èl¥g£lË mtuJ
rnfhju‹ Cik¤Jiu Áiwæš mil¡f¥g£lh®.
mtiu Û£f njitahd MnyhridfŸ
brh‹dnjhL njitahd M£fŸ, gz cjé
brŒjd®. Ï¥gilæd® khWntl¤Âš br‹W
1801M« M©L Ã¥utç 12Ïš Cik¤Jiuia
Û£ld®. nfhghš eha¡fuhš milahs«
fh£l¥g£l bgh£o¥ gfil v‹w éwF bt£o
Ï¡fhça¤ij f¢Ájkhf brŒjh®.
M§»nyaU¡F vÂuhf bj‹åªÂa
òu£Áahs® midtU« 1800 kh®¢ 29M« ehŸ
éU¥gh¢Áæš x‹Wnr®ªJ ufÁa T£l«
el¤Â, V¥uš 3M« ehŸ Kfu« m‹W ÂO®
jh¡Fjš elªj KoÎ brŒa¥g£lJ. mÂf
v©â¡ifæyhd FÂiu¥ gilæ‹ elkh£l«,
khWntlkâªj gil Åu®fë‹ elkh£l¤ijÍ«
f©L M§»nya® rªnjfK‰wd®. Ïjdhš
V‰g£l FsWgoahš òu£Á¥ gilæd® xUehŸ
G¬ùM™ G¡ø¬õ
K jyh« Fnyh¤J§f nrhH k‹d‹, k‹d‹
fUzhfu¤ bjh©ilkhDl‹ fè§f¤J¥ nghçš
<Lg£L bt‰¿bg‰wh‹.
mªj bt‰¿¡ fë¥nghL mt‹ j®ghçš
mk®ªÂUªjnghJ òyt® bra§bfh©lh® tªJ
mtid¢ rªÂ¤jh®.
Ëd® ÏUtU« k»œ¢ÁnahL ciuahodh®.
m¥nghJ Fnyh¤J§f‹ nto¡ifahf, “òytnu!
Ï›tsÎ ehŸ Ú§fŸ jh‹ bra§bfh©luhf
K‹djhfnt fytu¤Âš <Lg£ld®. Ïj‹ K¡»akhdt®
nfhghš eha¡f® vd m¿ªj M§»nya¥gil ©L¡fš
nfh£ilia K‰Wifæ£lJ. Mdhš kUJgh©oa®,
nfhghš eha¡f® jiyikæyhd c£gil M§»y¥
gilæid éu£oao¤jJ.
M§»y muR Nœ¢Á brŒJ kUJgh©oa®fis
©L¡fš gFÂæèUªJ Ãç¤jd®. Cik¤Jiuia
t¤jyF©L¡F éu£od®. 1801M« M©L kh®¢
17M« ehŸ by¥od£ f®dš »‹d° jiyikæš
M§»y¥gil éU¥gh¢Áia jh¡»a 72 tajhd nfhghš
eha¡f® 25 taJ ÏisPiu¥nghš nghuho ufÁa
têæ‹ _y« fUkiy¡ fh£L¡FŸ br‹W kiwªJ
bfh©lh®. Koéš mtuJ kidé gh¥g«khŸ Ïisa
kf‹ bgh‹d¥g eha¡f® M»nah® ©L¡fš Áiwæš
Áiw it¡f¥g£ld®. kidé gh¥g«khŸ Áiwæš
neh͉W Ïwªjh®. _¤jkf‹ K¤Jntš eha¡f®
kUJgh©oa®fë‹ Átf§if T£l¤Âš nr®ªJ
bfh©ld®.
nfhghš eha¡fç‹ jiy¡F M§»y muR
2,000 %ghŒ éiy ngÁd®. Ï‹iwa k¥Ú
Ïu©L nfho %ghŒ¡F rk«.
fUkiy¡F‹¿š kiwªÂUªj nfhghš eha¡fiu
x‰w®fŸ _y« bjçªJbfh©l muR 1801M« M©L
nk 4M« ehŸ ifJ brŒJ 5 khj« Áiwæyil¤J et«g®
5M« ehŸ ö¡»è£lJ.
Ï¥nghuh£l¤Â‹nghJ ©L¡fš Óikæ‹
f‹åtho, muth¡F¿¢Á, Ïuhk»ç, nkÿ®, bgçag£o,
ãy¡nfh£il, vçnkL M»a rf ghisa¡fhu®fŸ
nfhghš eha¡f® ö¡»èl¥g£l Ëò kyhŒ mU»YŸs
ÔÎfS¡F ehL fl¤j¥g£ld®.
bj‹åªÂa¥ òu£Áahs®fŸ vD« üèèUªJ..
ÏUªÔ®fŸ. Mdhš Ï¥nghJ eh‹ fè§f¤ij
bt‰¿ bfh©lj‹ _y«, ehD« j§fis¥ nghynt
bra§bfh©lh‹ M»é£nl‹!” v‹wh‹.
clnd bra§bfh©lh® k»œªJ, “m¥goahdhš
bra§bfh©lhid Ϫj bra§bfh©lh® ghLjš
äf¥ bghU¤jkhdJjh‹!” v‹W T¿é£L¥ ghl¤
bjhl§»dh®.
mªj¥ ghlšfë‹ bjhF¥òjh‹,
fè§f¤J¥guâ.
28 kh®¢ 2019

c yf tuyh‰iw¥ go¡F« nghJ j‹dyk‰W,
ÃwU¡fhfnt thœehŸ KGtJ« ghLg£l
c¤jk®fis¡ fhzKo»wJ. jh‹ thHhJ, Ãw® thH
Âahf« òçªj br«kšfŸ f©lbjšyh« J‹g«,
Jau«, nrhjid, ntjid.
Á§fhu nty® 18.02.1860M« M©L
br‹idæš eL¤ju Ûdt® FL«g¤Âš Ãwªjh®.
mtuJ jªij bt§flhry« br£oah®. mtU¡F
Ãwªj 3 FHªijfëš filÁ ßisjh‹
Á§fhu nty®. ÏtUila K‹ndh®fŸ g®khtiu
f£Lku¤Ânyna br‹W nj¡ifÍ«, mçÁiaÍ«
bfh©L tªJ thâg« el¤Âd®. ÏUªjhY«,
Ûdt rKjha¤Âš Ãwªj Á§fhu nty® ϪJ
ca®ãiy¥ gŸëæY« k‰W« r£l¡ fšÿçæY«
go¤J Ã.V., Ã.vš. g£l§fis¥ bg‰wh®. ehL
moik¥g£L ÏUªj fhy¤ÂY«, ehL RjªÂu«
bg‰w ËdU« gy nghuh£l§fëš <Lg£L Áiw
j©lid mDgé¤jh®.
ϧ»yhªÂš eilbg‰w bjhêš òu£Á
mtU¡F òÂa M®t¤ij C£oaJ. ϪÂahéš
bghJÎilik¢ Áªjid ts®¡fΫ, X§»
tsuΫ, j‹ thœehŸ KGtJ« ciH¤jt®. jäHf
Rakçahij Ïa¡f« - rkj®k Ïa¡fkhf és§»l
jªij bgçahUl‹ ntiy¤ £l§fis tF¤jt®.
rKjha muÁaš bghUshjhu éLjiy bg‰¿l j‹
thœehŸ KGtJ« ÁªÂ¤J brašg£lt® Áªjid
Á‰Ã.
äf éiuthf v§F« bjhê‰r§f§fis
mik¤J, bjhêyhs®fëilna éê¥gòz®¢Áia
c©lh¡»at®. Kj‹Kjèš nk Âd éHh
bfh©lhoat®. Ãç£oZ VfhÂg¤Âa muÁ‹ muh#f
ngh¡if f©o¤J f©ld T£l§fŸ el¤Â,
f©ld Ô®khd« ãiwnt‰¿dh®. ÔéuthÂfë‹
njhHdhf, e©gdhf és§»dh®. t.c.Á., R¥Ãukâ
29
Áth, kfhfé ghuÂah®, jªij bgçah®, ÂU.é.f.
ngh‹wt®fSl‹ beU¡f« bfh©oUªjh®.
Mu«g¤Âš g¡Â¥ ghlšfisna gho¡
bfh©oUªj, ghuÂia xU njÁa féP® M¡»a
bgUik KGtJ« Á§fhu ntyiuna¢ nrU«.
bg©fŸ K‹nd‰w« F¿¤J äfΫ
ftiy¥g£lt® Á§fhunty®. f‰ò, ml¡f«, xG¡f«,
g¡Â, r«Ãujha«, _l e«Ã¡if, kj«, flΟ,
é v‹w NHèš bgçJ« gh¡f¥g£lt®fŸ e«
eh£L¥ bg©fŸ. Mzhf ÏUªjhY«, bg©zhf
ÏUªjhY« thœ¡ifæš rkcçiknahL rkãiyæš
RfthœÎ thH nt©L« v‹w rkj®k neh¡Filat®
Á§fhu nty®.
Á§fhu nty® Kj‹Kjèš bg©fŸ kheh£il
br§f‰g£oš T£odh®. Ïnjngh‹W 13.01.1933Ïš
br‹id, vG«ó®, x棰 Ahèš eh¤Âf®
kheh£il T£odh®. kh®¡Á‹ fU¤J¡fisÍ«,
Ïbyå‹ fU¤J¡fisÍ« V‰W btëtªJ Á§fhu
ntyç‹ “nyg® »rh‹ bf#£” v‹w M§»y VL
1923M« M©L nk khj« Kjš ehŸ btëtªjJ.
mnjehëšjh‹ cyf gh£lhë k¡fë‹ éHhthf
nk Âd¤ijÍ« bfh©lhodh®. Ï›éHh br‹id,
ÂUtšè¡nfâ fl‰fiuæš eilbg‰wJ. ϪÂa
Jiz¡ f©l¤Âš Kj‹Kjyhf bfh©lhl¥g£l
nk Âd éHh jäHf¤Âšjh‹ jäHdhš
bfh©lhl¥g£lJ v‹gJ tuyh‰W Áw¥òä¡fjhF«.
VfhÂg¤Âa muÁ‹ j‹ikia cz®ªJ
Á§fhunty® »ço¡, rkj®ä, väd£yha®, njhH®,
Ïkhya jtÁ, Í¡ÂthÂ, ÁªjdhthÂ, m¥r®t®
vD« òid¥ bga®fëš Áªjidia¤ ö©L«
f£Liufis vGÂd®. 1918Ïš Ú¡f£Á¡F vÂuhf
Jt¡f¥g£l br‹id khfhz r§f¤Âš jh‹ jªij
bgçahU«, Á§fhu ntyU« rªÂ¤jd®. mªj cwÎ
Úo¡féšiy. våD«, 1931M« M©oš njhHik
ts®ªjJ.
kh®¢ 2019
 Á§fhu nty® M§»y¤Âš òyik bg‰wt®.
mtU¡F UZabkhê, b#®k‹ bkhê, ÃbuŠR,
rk°»Uj« bkhêfŸ bjçÍ«. vdnt, jªij
bgçahç‹ nt©Lnfhis V‰W òu£Á, FoauR,
gF¤j¿Î M»a VLfëš gy f£Liufis vGÂdh®.
ϪÂahé‰F bghJÎilik tUtij
ÏkakiyahY« jL¤J élKoahJ v‹wJl‹
fhtšJiwæd® bjhê‰r§f mik¥ig
JâÎl‹ Kj‹Kjèš c©lh¡»dh®. B & C
Miy btŸisaç‹ ãUthf¤Â‹ Ñœ ÏUªjJ.
1920-1921M« M©L btŸisaç‹ M£Áæš
ntiy ãW¤j¥ nghuh£l¤Â‰F Mtz brŒJ,
10,000 bjhêyhs®fŸ tiu fyªJ bfhŸs brŒjt®
Á§fhunty®. ϪÂah éLjiy bg‰whš k£L«
nghjhJ, bjhêyhs®fisÍ«, étrhæfisÍ«
k¡f nt©L«. kåj®fshf thH¢ brŒa nt©L«
v‹W t‰òW¤Âdh®.
thœehŸ KGtJ« ngh®fs¤Ânyna fê¤j
Á§fhuntyU¡F j‹ KÂa taš, mtU¡F
Jizahf kidé k¡fŸ ahU« Ïšiy.
mtUila m©z‹ kfŸ fšÿçæš go¤J¡
bfh©L ts®¥ò kfshfΫ Å£oš cjéahf
ÏUªjh®.
vd¡F 85 taJ MæD«, bjhêyhë
t®¡f¤Â‰F v‹ flikia brŒa tªJŸns‹.
c§fŸ k¤Âæš gâòçªjgona rhf éU«ò»nw‹
v‹W ngÁdh®. bjhêyhs®fŸ be»œªJ nghŒ
ϪÂa f«ôå°Lfë‹ jªij Áªjid Á‰Ã
Á§fhu nty® v‹wd®. 11.02.1946M« M©L
Ïa‰if vŒÂdh®. m¥go¥g£l khnkij kiwªj
nghJ vªjéj Áw¥ò« Ïšiy.
m¿P® m©zh mt®fŸ Âuhél ehL Ïjêš
‘Á§fhu ntyU¡F gl¤Âw¥òfnsh, ghuh£Lfnsh
ÏuhJ fhuz«, mt® ciH¡F« Ûdt® #hÂia
nr®ªjt®. mt® beŒjš ãy ehaf®. bt£L»ëfS«,
g¢nrhªÂfS« òfH¥g£l neu¤Âš k¡fŸ òu£Á¥
òèia kwªjd®. kw¡F«go brŒa¥g£ld®’ v‹W
F¿¥Ã£LŸsh®.
- Áªjid Á‰Ã Á§fhu nty® vD« üèèUªJ

Ü‡í™ Ü‹«ðˆèK¡ 輈¶¬óèœ

xnu ehL-xnu k¡fŸ v‹»w j¤Jt« #deha¤Âš bt‰¿ bgw nt©Lkhdhš, mªeh£o‹
muÁaš mik¥ghdJ, muÁaš r«gªj¥g£litfis k£L« be¿Kiw¥gL¤Jtš gaåšiy.
k¡fë‹ r_f bghUshjhu V‰w¤jhœÎfisÍ« mJ Ô®¡f tšyjhf ÏU¡f nt©L«.

rhÂæ‹ m°Âthu¤Âš eh« g©ig ts®¡f KoahJ. rhÂia it¤J¡bfh©L eh« vij
cUth¡f v©âdhY« mJ eÁªJ nghFnk jéu ãiy¤J ã‰fhJ. rhÂia xê¤j Ãwnf vªj¥
òu£ÁiaÍ« ϧF V‰gL¤j KoÍnk jéu, òu£Á¡F¥ Ë rhÂia xê¡fyh« v‹gJ el¡»w
fhçakšy.

“kj« v‹gJ kåjid¡ FLä¥Ão¢ r©il¡F ÏG¤J¢ bršY« t«rhtê¢ brh¤jhf

M»é£lJ. nk‹ik, ne®ik M»a e‰FzkhæD« rç; mf«ght«, brU¡F M»a ÔaFzkhæD«
rç, všyhnk kj« v‹wh» é£lJ. thœ¡ifæš kj Mrhu¤ij xê¤J¡f£L« JâÎ vtD¡F«
tUtšiy! rçnah jtnwh ‘v‹ kj«’ v‹W kh®j£L»wh®fŸ.

“kj« v‹gJ, Á¤jhªj« r«gªj¥g£ljhfnt ÏU¡fnt©L«. kj« ãaÂia éÂ¥gjhf ÏU¡f¡

TlhJ. ãaÂia é¡f v¤jå¡F« neu¤Âš, kj« j‹ ãiyia ÏH¥gnjhL kj¤Â‹ K¡»akhd
gâ v‹W fUj¥gL« k¡fis¡ fUiz ä¡ft®fshf kh‰WtijÍ«, mJ mê¤J éL»wJ.”

30 kh®¢ 2019
 m¿éaš ts®¢Á kåj Fy¤Â‹ thbdhè, bjhiy¡fh£Á, fâ¥bgh¿, bra‰if¡nfhŸ vd
nk«gh£o‰F¥ ngUjé òçªJŸsJ. jftš bjhêš E£g òu£Á V‰g£lJ. cyf« khbgU« m¿éaš
ts®¢Áahš xU »uhkkhf RU§» é£lJ.
kåj Fy¤ij gL bfhiy brŒaΫ
MÂ kåj‹ fšiy vL¤J nt£ilahodh‹.
m¿éaš ga‹gL¤j¥g£LŸsJ. Ïit
g‰¿a éê¥òz®Î bgUF« nghJ Ï‹bdhUt‹ fh£il mê¤J eh£il fh£odh‹
m¿éaiy kåj r_f nk«gh£o‰F Ï‹W kåj‹ bt©âyhéš njiu X£odh‹
k£Lnk ga‹gL¤j nt©L« v‹w cz®Î tU« ehis kåj‹ VG cyif Ms¥ ngh»wh‹
C‰bwL¡F«.
v‹W mUikahd ghlš tçfŸ c©L
Á¡»K¡»¡ fšiy j£o beU¥ig¡
k¡fis ÁªÂ¡f it¥gJ«, òÂa f©LÃo¥òfS¡F
f©LÃo¤jJ jh‹ kåjå‹ KjyhtJ
M®t¤ij¤ ö©LtJ« k£Lnk m¿éaš Âd¤Â‹ neh¡f«
éŠPhd¡ f©LÃo¥ò. 18M« MF«.
ü‰wh©o‹ k¤Âæš V‰g£l éŠPhd
f©LÃo¥òfS« bjhêš òu£ÁÍ« kåj Vbdåš #¥ghå‹ ehfrh», ïnuhîkh efu§fŸ ÛJ
r_f thœ¡ifæš bgU« khWjšfis mbkç¡fhthš mQF©LfŸ År¥g£ld. mghafukhd
V‰gL¤ÂaJ. #h®{ °Ot‹r‹ Úuhé ehgh« F©Lfis Ïurhad MÍj§fis f©LÃo¤J
ÏaªÂu¤ij cUth¡»dh®. éa£eh« ÛJ jh¡Fjš el¤Â 2 nfho #¥ghåa®fS«
Ïy£r¡fz¡fhd éa£eh« k¡fis bfh‹wJ« mgha
m¢R ÏaªÂu¤ij fhšlD« m¿é¥ghF«. Fnshå§ Kiwæš bra‰if M£il
iu£ rnfhju®fŸ Mfha ékhd¤ij cUth¡»a éŠPhåfŸ Fnshå§ Kiwæš kåjid
cUth¡»d®. ä‹rhu¤ij vor‹ cUth¡F« Ka‰Á v®fhy kåj thœ¡ifæš FH¥g¤ij
f©LÃo¤J òu£Áia V‰gL¤Âdh®. V‰gL¤Â éL« vd m¢rK« ãyλwJ. vdnt m¿éaš
étrha K‹nd‰w¤Â‰fhd fUéfŸ, ts®¢Áæ‹ x›bthU m«rK« kåj nk«gh£il
kåj nehŒfis btšY« kU¤Jt ika¥gL¤Âna ÏU¡f nt©L«. mj‰F Jiz òçtJ jh‹
m¿éaš ts®¢Á, mQr¡Â f©LÃo¥ò, njÁa m¿éaš Âd«.

31 kh®¢ 2019

t§fhs¤Â‹ ruhrç »uhk§fSŸ x‹W bfhlhè.
mš ``fha°j’’ tF¥Ãd® thœªJ tªjd®. mt®fSŸ
``ngh°’’ v‹wiH¡f¥gL« FL«g¤Â‹ têtê
tªjt®fŸ ÏUªjd®. x‹Wg£l t§fhs¤Âšjh‹
Õfh®, xçrh ÏUªjJ. mš jh‹ f£lh¡ efu« ÏUªjJ.
#hd»eh¤ - Ãught njé j«gÂædU¡F
1897 #dtç 23M« ehŸ f£lh¡ efçš RghZ Ãwªjh®.
jªij #hd»eh¤J¡F 14 ßisfŸ M© v£L,
bg© MW.
eÅd ϪÂahé‹ fyh¢rhu¥ ngh¡»‰F fhšnfhŸ
mik¤jJ t§fhsnjrnk. Ïuhk»UZz gukA«rU«,
éntfhdªjU« t§fhëfns. ÏuŪÂueh¤ jhT®,
ru¤rªÂu®, fhªÂí¡F ãfuhf ϪÂa muÁaèš
éLjiy Ïa¡f¤ij j‹ tr¥gL¤Âa Á¤juŠr‹
jhR«, RghZ rªÂunghR«, éŠPhd¤Âš nehgš gçR
bg‰w b#fÔr rªÂunghR t§fhs¤jtnu.
M§»nya®, bjhl¡f¤Âš fšf¤jhitna ϪÂa
jiyefuhf bfh©oUªjd®. Á¤juŠr‹ jhÁ‹ Óluhf
muÁaš Ïa¡f¤Âš ts®ªjtnu RghZ rªÂungh°.
m‹iwa éLjiy¥ nghuh£l Åu®fëš äjthÂfŸ,
ÔéuthÂfŸ vd ÏU Ãçéd® ÏUªjd®. Ôéu¥
ngh¡»d®, ghyf§fhju Âyfiu jiytuhf V‰wd®.
Ëd® nejhíia Mjç¤jd®.
Ïsikæš, bk£çFnyõ‹ nj®éš,
khfhz¤Ânyna Ïu©lh« khztuhf tªjh®. gŸë¥
go¥ig Ko¤j¥Ã‹, fšÿç¥ go¥Ã‰fhf fšf¤jh
tªjh®. 1919M« M©L Ã.V. g£l¥go¥Ãš nr®ªjh®.
fšÿçæš ÏuhQt¥ gæ‰Á tF¥ÃY« nr®ªJ
gæ‹wh® (v‹.Á.Á. gæ‰Á tF¥ò). Ϫj mo¥gil
32
nejhí RghZ rªÂungh°
ÏuhQt¥ gæ‰Á¥ ghlnk Ëdhëš, Ït®
ϪÂa éLjiy¡fhf jå ÏuhQt« mik¤J
btŸisaiu v®¡f¤ JâªjJ.
1919Ïš kh©nlF br«°ngh®L Ó®ÂU¤j«
r£lkh»aJ. ÏJ rhÂ¥Ãçéidia ö©L«
tifæš, tF¥òthç ÃuÂã¤Jt¤ijÍ«
c©lh¡»aJ. njÁa¤ jiyt®fŸ Ϫj¢
r£l¤ij t‹ikahf¡ f©o¡fnt, ãiyikia
rkhë¡f, ``uÎy£ r£l«‘’ bfh©L tªjd®.
Ïj‹go murh§f¤ij v®¤J »s®¢Á brŒnth®
vªjéj érhuizÍä‹¿ j©o¡F« mÂfhu«
murh§f¤Â‰F c©L. Ïjdhš fhªÂí,
r¤Âah»uf¥ nghuh£l¤Âš <Lgl miwTtš
éL¤jh®. fhªÂíia M§»y muR ifJ brŒjJ.
Ϫãiyæš gŠrh¥Ãš #hèa‹ thyhgh¡
v‹Däl¤Âš eilbg‰w bghJ¡T£l¤Âš,
uÎy£ r£l« jd¡F bfhL¤j mÂfhu¤Â‹go,
b#duš la® v‹»w M§»nya fhtš mÂfhç,
x‹Wk¿ahj k¡fis bfh‹W Ô®¤jh‹. Ϫj¥
gLbfhiy¢ r«gt« cyifna cY¡»aJ.
Ϫj ãfœÎ rªÂunghÁ‹ Ïs« cŸs¤ij
fLikahf jh¡»aJ. ÏåÍ« bghW¥gšiy,
M§»y muir xê¡F« éLjiy¥ nghçš
KG_¢Rl‹ <Lgl nt©L« vd Ô®khå¤jh®.
RghÁ‹ jªij, kfå‹ Mntr¥ ngh¡if f©L
mtiu t‰òW¤Â nk‰go¥ò¡fhf 1919M« M©L
br¥l«gçš Ïy©lD¡F mD¥Ãdh®. m§F
nf«Ãç£{ gšfiy¡fHf¤Âš nr®ªJ go¤jh®.
våD« Ïy©låš ``ϪÂah Aΰ’’ v‹w
bgaçš ÏªÂa®fS¡fhd r§f« ÏUªjJ.
kh®¢ 2019
m§nf ϪÂahéèUªJ tU« K¡»a ÃuKf®fŸ
brh‰bghêÎ el¤Jth®fŸ. Ïy©låš jdJ
I.Á.v°. go¥Ãš nj®¢Á bg‰wh®.
jªijæ‹ t‰òW¤jè‹ ngçš muR mÂfhçahf
gâæš nr®ªjh®. Mdhš fhªÂaofë‹
jiyikæš ehbl§F« x¤JiHahik Ïa¡f«
el¡F«nghJ, jh‹ k£L« muR mÂfhçahf Úo¡f
éU«géšiy. mt® Ïy©låš cŸs ϪÂa
kªÂç kh©nlFit rªÂ¤J, j‹ gjéia uhídhkh
brŒjh®. mj‰F kh©nlF, “j§fis¥ ngh‹W
m¿Î« JâΫbfh©l xUt® v§fS¡F muR
mÂfhçahf¡ »il¤ÂU¥gJ v§fŸ m®Z£l«.
ϪÂa® v‹w Kiwæš c§fŸ cz®Îfis
k¡»nw‹. v§fŸ murh§f« Âwikahd
mÂfhçia ÏH¡f éU«géšiy” v‹wh®.
mj‰F RghZ, “v‹ eh£L k¡fŸ x›bthUtU«
jhŒeh£L¥ g‰Wl‹, mªãa M§»y M£Á¡F
vÂuhf¡ fsäw§» nghuhL« nghJ, go¤J,
muÁaš m¿Î bg‰w eh‹, v‹ k¡fë‹ RjªÂu
cz®Î¡F vÂuhf, mªãa M£Á¡F fhšÃo¤J¡
bfh©oUªjhš fhy« v‹id k‹å¡fhJ” v‹W
T¿dh®.
1921Ïš #]iy khj« Ïy©låš ÏUªJ f¥gš
_y« g«ghŒ tªjh®. fhªÂí g«ghæš j§»æU¥gij
m¿ªjJ«, neçš rªÂ¤J j‹id m¿Kf« brŒJ
bfh©L, I.Á.v°. gjé JwªJé£ljhfΫ njr¤
bjh©oš <Lgl¥ nghtjhfΫ bjçé¤jh®.
Ïij¡nf£L fhªÂí äFªj k»œ¢Á͉W, Ú§fŸ
t§fhë, Á¤juŠr‹ jhi[ rªÂ¤J, mt®
têfh£Ljè‹go bjh©lh‰W§fŸ v‹wh®. RghÁ‹
cWÂia¡ f©L, Á¤juŠr‹ jh° mfk»œªJ,
j‹Dila muÁaš thçrhfnt bjh©lh‰w
brŒjh®.
Kjš cyf¥ ngh® KoªJ Ãç£l‹ bt‰¿
bg‰wJ. e‹¿ bjçé¡F« tifæš ntš°
Ïstur® ϪÂah tUtij m¿ªjJ« fhªÂaofŸ,
mt® tU« m‹nw KG¡ filail¥ò el¤j
nt©L« vd m¿é¤jh®. Á.M®. jh° bghW¥ig
RghZ rªÂunghìl« bfhL¡f, filail¥ò äf¥
bgça bt‰¿ bg‰W, ehL KGtJ« ngr¥g£lJ.
fšf¤jh efu ÅÂfëš fh§»u° bjh©l®fSl‹
fj® Jâfis é‰wh®. ãiyikia rkhë¡f
t§fhs muR Á¤juŠr‹ jhi[Í«, RghiõÍ«
ifJ brŒjd®.
33
1922Ïš or«g® khj¤Âš fahéš Á¤juŠr‹
jh° jiyikæš fh§»u° kfhrig Toaš,
m¥nghJ V‰g£l fU¤J ntWghLfŸ fhuzkhf
fh§»uÁèUªJ btëna¿ Rauh{a f£Á v‹w
f£Áia cUth¡»dh®. Ï¡f£Áæ‹ rh®Ãš
“gh®t®£” v‹w bgaçš ehnsL bjhl§f¥g£L,
mj‰F RghZ rªÂunghi[ MÁçauh¡»dh®.
mt® vGÂa f£Liufis k¡fŸ ÅWbfh©L vH¢
brŒÍ« éj« ÏUªjJ.
Ï¢rka« r£lk‹w¤ nj®jš elªjJ. Rauh{a
f£Áæd® r£lk‹w¤njhL, khefuh£ÁfisÍ«
if¥g‰¿d®. fšf¤jh khefuh£Á jiytuhdh®
Á¤juŠr‹jh°. Rghiõ khefuh£Áæ‹
brayhsuhf (ãUthf mÂfhç) ãaä¤jh®.
RghZ, khefuh£Áæ‹ rh®Ãš fšf¤jh
efç‹ Rfhjhu«, khefuh£Á gŸëæš fšé Kiw
ÂU¤j«, Cêa®fŸ fjuhil mâªJ gâ¡F
tUjš, bjU¡fS¡F cŸeh£L bga® it¥gJ
vd kh‰w§fis bfh©Ltªjh®. Ïjdhš
bghJk¡fë‹ bršth¡F ts®ªjJ. muÁd®
nfhgK‰W, Rghiõ ifJ brŒjd®. Rghiõ
éLjiy brŒanfhç t§fhs k¡fëilna bgU«
»s®¢Áailant, fšf¤jh ÁiwæèUªJ mè¥ó®
Áiw¡F« Ëd® bg®fh«ó® Áiw¡F« kh‰¿d®.
ÏJ t§fhs k¡fë‹ kd¡ bfhÂ¥ig
mÂfç¡f¢ brŒjJ. Ïj‹ éisthf j©lid¡
fhy« v‹dbt‹W Twhkš g®khéš (Ï‹iwa
äah‹k®) cŸs kh©lny Áiw¢rhiy¡F bfh©L
br‹W bfh£loæš mil¤jd®. m§FŸs
Áiw¢rhiy (k©Qy»‹ efu«)æ‹ Áiwthr«
jh‹ Rghî‹ clšãiyia nkhrkila¢ brŒjJ.
Ïj‰»ilæš Á¤juŠr‹ jh° kuzkilªj
brŒÂ, Rghî‹ Ïja¤ij Ïobad jh¡»aJ.
clšnehnahL, csnehÍ« nrunt fhrnehahf kh¿,
gL¤j gL¡ifahdh®.
Rghî‰F kU¤Jt cjéfŸ më¡f nt©L«
v‹W jiyt®fŸ gy® t‰òW¤Âd®. Ïy©l‹
ghuhSk‹w¤ÂY« ngr¥g£lJ. Ϫãiyæš
ϪÂahéš 1926Ïš r£lk‹w¤J¡fhd Ïil¤
nj®jš elªjJ. RghZ bgaçš tl¡F fšf¤jh
efçš nt£òkD jh¡fš brŒa¥g£lJ. bgUthçahd
th¡F é¤Âahr¤Âš RghZ bt‰¿bg‰wh®. våD«
mtiu murh§f« éLjiy brŒa K‹tuéšiy.
mtru r£l« mkèš cŸs fhy« tiu ϪÂahé‰FŸ
kh®¢ 2019
tuKoahJ v‹gjhš ãgªjidfS¡F£g£lhš,
murh§f bryéš Inuh¥ghé‰F br‹W Á»¢ir
bgw mDk më¡f¥gL« v‹wd®.
òu£Á Åuuhd RghZ, ``eh‹ Áiwænyna
»lªJ rhtjhdhY« rhntnd jéu murh§f¤Â‹
ãgªjid¡F c£gl kh£nl‹” vd kW¤J é£lh®.
eh£oš fytu« bto¡F« v‹gij m¿ªj muR,
ϪÂah bfh©LtªJ “mšnkhuh” Áiwæš it¤J
Á»¢ir brŒtJ vd Ô®khå¤jJ. 1927M« M©L
nk 15M« ehŸ mnyh©lh v‹w f¥gš, Rghiõ
fšf¤jh JiwKf¤Â‰F bfh©Ltªj nghJ cU¤
bjçahj vY«ò¡ Tlhf ÏUªjh®. vªj neuK«
cæ® ÃçªJ él¡TL« v‹gij m¿ªJ, kWehŸ
nk 16 m‹W Rghiõ v›éj ãgªjidfSä‹¿
éLjiy brŒjd®.
mtuJ rnfhju® k‰w kU¤Jt®fSl‹ nr®ªJ
Ôéu Á»¢ir më¤j‹ ngçš MW khj¤Âš,
nehæ‹ ÃoæèUªJ éLg£L, vGªJ el¡f¤
bjhl§»dh®. Ïij M§»nya® v®gh®¡féšiy.
1927M« M©L or«gçš br‹idæš Toa
m»y ϪÂa fh§»u° kheh£oš RghZ rªÂungh°
bghJ brayhsuhfΫ #tA®yhš neU, rh»¥ F®ÁÍ«
Jiz¢ brayhs®fshfΫ ãaä¡f¥g£ld®. 1928,
nk khj« Toa fh§»u° kheh£oš, Rghõ&«, neUΫ
nr®ªJ “óuz RjªÂunk ϪÂahé‹ Ïy£Áa«”
vd KH§» mj‰F “éLjiy¢ r§f«” vd bga®
it¤jh®.
Rghiõ MÁçauhf bfh©l ‘gh®t®£’
g¤Âç¡if óuz RjªÂu Ïa¡f¤ij Mjç¤J
Ãu¢rhu« brŒjJ. Ïij¡ f©l M§»y muR,
mij ãW¤ÂaJ. Mdhš kWehns, “ãô gh®t®£”
v‹w g¤Âç¡ifia RghZ bjhl§»dh®. mJ
m‹nw jilbrŒa¥g£lJ. RghZ Xaéšiy;
mL¤j ehns “èg®£o” v‹w k‰WbkhU
g¤Âç¡ifia btëæl, M§»y muR Âif¤J
ã‹wJ.
1930M« M©L #dtç, 26 m‹W ehL KGtJ«
RjªÂu ehshf bfh©lhl nt©L« vd fh§»u°
bra‰FG m¿é¤jJ. Ïij Áw¥ghf fšf¤jhéš
bfh©lhl RghZ ãid¤jnghJ, t§f muR mtiu
ifJ brŒJ mè¥ó® Áiw¡F mD¥Ã it¤jJ.
m§F mt® jh¡f¥g£l brŒÂ, t§fhs« KGtJ«
guéaJ.
34
RghZ ÛJ fšf¤jh k¡fŸ j§fë‹ kÂ¥ig
btë¥gL¤j, mtiu khefuh£Á nkauhf
nj®ªbjL¤jd®. våD« mt® éLjiy
brŒa¥gléšiy. Ïj‰»ilæš fhªÂaofë‹
c¥ò r¤Âah»uf« eilbg‰wJ. j©lid KoªJ,
fšf¤jh tªj mtiu mªefunk Âu©L tunt‰wJ.
1931, #dtç 26M« ehis Û©L« ϪÂa
RjªÂu ehshf bfh©lhl KoÎ brŒjnghJ,
mªãfœéš, RghZ joao¥g£L, 6 khj« Áiw¡F
br‹wh®. Áiwæš mtU¡F fhrnehŒ K‰¿, #gšó®
Áiw¡F« br‹id Áiw¡F« kh‰w¥g£lh®. mij
m¿ªj muR, Inuh¥ghé‰F mD¥g KoÎ brŒJ
1933, Ã¥utç 23 m‹W g«ghŒ JiwKf¤ÂèUªJ
Inuh¥ghé‰F f¥gny‰w¥g£lh®. Ïlkh‰w« k‰W«
ca® Á»¢irahš RghZ éiuéš clšey«
nj¿dh®.
RghZ éa‹dhéèUªJ Ãuh‹°, Ré£r®yhªJ,
Ϥjhè ngh‹w ehLfëš R‰W¥gaz« brŒjnghJ,
Knrhèåæ‹ “ghìr” ÏisP® gilæ‹
mâtF¥ig gh®itæ£lh®. jªij Ïwªj
brŒÂ nf£L ϪÂah òw¥gl tªj mtiu, Å£L¡
fhtèš Áiw it¤jJ M§»nya muR. Mdhš
Inuh¥gh brštij jil brŒaéšiy. 1935Ïš
K«igæèUªJ f¥gèš br‹wË, v»¥Âš f¥gš
ã‹wnghJ mªeh£o‹ mÂg® eth¥ ghõhit rªÂ¤J
ngÁdh®. Û©L« éa‹dh br‹wh®. 4 Kiw mWit
Á»¢ir elªjJ. Ϫj¡ fhy¡ f£l¤Âš RghZ
“ϪÂa¥ nghuh£l«” vD« mça üiy vGÂdh®.
1920 Kjš 1934 tiu ϪÂa éLjiy¡fhf brŒj
»s®¢Áfis vGÂdh®.
Ϥjhè, M¥fhå°jh‹, ma®yhªJ ngh‹w
gšntW eh£L¤ jiyt®fSl‹ ϪÂa éLjiy¥
ngh® F¿¤J MnyhridfŸ nk‰bfh©ld®.
neUé‹ miH¥ig V‰W RghZ 1936 kh®¢ 29 m‹W
ϪÂah òw¥g£lh®. Mdhš g«ghŒ JiwKf¤Âš
ifJ brŒa¥g£L vuthlh Áiw¡F bfh©L
bršy¥g£lh®.
nk khj« 10M« ehis #tf®yhš neU ``RghZ
rªÂu®’’ ehshf bfh©lhLkhW Mizæ£lh®.
Áiwæš clšey« Û©L« F‹¿aijaL¤J
Å£onyna fhtš it¡f¥g£L, Áy eh£fëš
éLjiy brŒa¥g£lh®. Ëd® clš eykilªjJ«,
fhªÂíia fhz myfhgh¤ tªJ 2 eh£fŸ j§»dh®.
kh®¢ 2019
 F#uh¤ÂYŸs Âçòuhéš fh§»uÁ‹
51MtJ kheh£L¡ T£l¤Âš, fh§»u°
jiytuhf nj®ªbjL¡f¥g£lh®. RghZ
nj®ªbjL¡f¥gLtij¤jh‹ fhªÂíÍ«
k‰wt®fS« éU«Ãd®.
Âçòuhéš fh§»u° nguitæ‹
52MtJ khehL bjhl§»aJ. fL«
fhŒ¢rYl‹ kheh£o‰F¢ br‹wh®. Ëd®
V‰g£l fU¤J ntWgh£lhš, jiyik
gjéia JwªJ “gh®t®L Ãsh¡” f£Áia
bjhl§»dh®. 1939 br¥l«g® 3M« ehŸ,
ngh° br‹id tªjh®. 2 Ïy£r« ng® Âu©l
fl‰fiu¡ T£l¤Âš v°.Óåthr Ia§fh®
jiyikæY« Ëd® K¤Juhkè§f¤
njtUl‹ kJiu br‹W khbgU« T£l¤Âš
ngÁdh®.
fšf¤jhéš Ah®btš Áiy mf‰w
nt©Lbkd ã®zæ¤j ehëš t§f
muR, Û©L« Rghiõ ifJ brŒjJ.
m¥nghJ ϪÂa r£lk‹w nj®jš tªjJ.
ÁiwæèUªnj RghZ lh¡fhéèUªJ
k¤Âa r£l rig jiyik cW¥Ãduhf
nj®ªbjL¡f¥g£lh®. k¡fŸ »s®¢Áia¤
bjhl®ªJ RghZ éLjiyahdh®. Å£oš jå
miwæš ÏUªj mt® 1941 #dtç 26M«
ehŸ khakhf kiwªjh®. nghè° njLjš
nt£ilia bjhl§»aJ. Áy khj§fS¡F¥
Ë gif ehLfëš thbdhèæš Rghiõ
g‰¿a brŒÂ tunt, mij ϪÂa muR«
cWÂ brŒjJ.
fhy¤ij Ånz fê¡f éU«ghkš btëehLfëš
ÏUªj ϪÂa Åu®fis bfh©L Rkh® 1,400 ng® bfh©l
‘ϪÂa njÁa gil’ia ãWédh®. Rghî‹ gšntW
Ka‰Áahš nlh¡»nah tªjJ«, “ϪÂa éLjiy beU§»
é£lJ” vd m¿é¤jh®. nlh¡»nah thbdhèæš, Rghî‹
Fuiy cyf« nf£lJ« m®¢Á k‰W« k»œ¢Á.
Ëd® Á§f¥ó® br‹W ϪÂa¤ jiyt®fŸ
khehL T£l¥g£L, j‰fhèf RjªÂu muir mik¤J,
njÁa¥ gil¤ Âu£o ϪÂah ÛJ ngh® brŒtJ vd
m¿é¤jh®. gilÅu®fŸ Rghiõ “nejhí” (jiyt®)
v‹W miH¡fyhæd®. b#®k‹, Ϥjhè, Ínuîah, Ódh,
Ãè¥ig‹°, jhŒyhªJ, g®kh ehLfS« ϪÂa RjªÂu
muir Mjç¤J Rghõ&¡F brŒÂ bjçé¤jd.
M§»y muÁläUªJ ft®ªj mªjkh‹, ãnfhgh®
ÔÎfis ϪÂa muR¡F më¡FkhW #¥ghål« nf£L¥
bg‰wh®. 1944M« M©L Ã¥utç 4M« ehŸ ϪÂah ÛJ
nghiu bjhl§f ϪÂa njÁa¥ gil¡F c¤jué£lh®.
kh®¢ 18 m¥gilfSl‹ EiHªjh®. Mf°£ 16, RghZ
Á§f¥óçèUªJ #¥ghD¡F ékhd¤Âš òw¥g£l nghJ
ékhd ég¤Âš kuzkilªjh® vd 23M« nj nlh¡»nah
thbdhè, brŒÂ btëæ£lJ.
Rkh® 49 M©LfŸ e«äilna thœªJ 24M« taš
bghJ thœÎ¡F tªJ 25 M©Lfëš 100 M©LfŸ brŒa
nt©oa bjh©oid brŒJ jhŒeh£o‹ éLjiy¡fhf
ciH¤jh®.
b#Œïª¤!
- Ãwé¤ jiyt® nejhí RghZ rªÂungh°
vD« üèèUªJ...

C‰î¬ù‚°...

ghuh£LfŸ k»œ¢Áia¤ jªjhY«, m¢r¤ijÍ« mÂf¥gL¤J»‹wd.

ešyt®fŸ ghuh£L«nghJ ö‰W« ãiy¡F tªJél¡ Tlhnj v‹gJjh‹
fhuz«. flªj fhy¤ij kw¡fhkš eh« v¥goæUªnjh«. v¥go thœªnjh« v‹gij
ãidéš bfh©L x›bthUtU« brašgl nt©L«. eh« brŒa nt©oa
flikfŸ äf¥bgçaJ, mt‰iw ãid¤J eh« midtU« ghLglnt©L«.

35 kh®¢ 2019
 j äH®fë‹
thœnthL fyªjJ
ÏirÍ«, fiyÍ«. ÏJ Ãç¡f
Koahj x‹W. cybf§F« thG« jäH®fshš
jäœbgUk¡fŸ ehad Ïir¡ fiyæš
ngh‰¿ ts®¡f¥g£l m‰òjkhd fiyfŸ
M®tK«, uÁ¥ò¤ j‹ikÍilat®fŸ Ï‹W« mJ
guj eh£oa« bjhl®ªJ tU»wJ.
jäH®fS¡nf cça nfhyh£l«
j‹åfu‰w fiy, Ml‰fiy.
ÏirÍl‹ nr®ªJ
mit bjŒt« jªjJ v‹g®.
fU¤Jfis ÃuÂgè¡F«
Ml‰fiy. ÏJ ÁtndhL
tiffëš ifæš Á¿a
njh‹¿aJ. Mfnt, ÏJ
mséš F¢Áfis
äfΫ bjh‹ikahdJ.
it¤J¡bfh©L ghlšfëš
ght«, uhf«, jhs« nr®ªjJ
rªj¤Â‰nf‰g F¢Áfshš
jh‹ guj« vd¥gL«
jhs« j£o M©fS«
fiyahF«. fhšfŸ F¡f,
bg©fS« gho MoL« bfh©lh£l« jh‹
iféušfŸ bghUŸ F¿¡f,
nfhyh£l«. iffŸ, fhšfŸ x‹W nr®ªJ ML«
f©fŸ cz®¢Áfis
Ï›th£l«, clY¡F ešy tYitÍ«, cŸs¤Â‰F
btë¥gL¤j, Kf« gyéjkhf etur ght§fis
ò¤Jz®itÍ« jU»wJ. k‰w khãy§fëš
òy¥gL¤J« mHF¡fiy mçafiyahF«.
ÏUªjhY« jäHf¤J nfhyh£l« äf¢ Áw¥òilaJ.
Áy¥gÂfhu¤Âš guj« g‰¿a äf¢ Áwªj F¿¥òfŸ
cŸsJ. Xæyh£l«
ehj°tu« jäHf¤Â‹ bj‹
kht£l§fëš Ïªj
jäH®fŸ bghJthf vªj Ó®äF ãfœ¢Áahf
»uhäa¡fiy Áw¥ò‰W
ÏUªjhY« fšahzkhf ÏUªjhY«,
és§F»wJ. F¿¥ghf,
k§fs ÏirnahL bjhl§Fth®fŸ.
nfhéš ÂUéHh¡fŸ
ehjRu« v‹gJ Ú©l FHYl‹
k‰W« bghJ ãfœ¢Áfëš
Óthë Ïiz¤J thÁ¡F«
ieah©o nks« vD«
nghJ ÏirbtŸs«
th¤Âa¡ fUéfë‹
bgh§» mKjbkd
Ïir¡nf‰g fu§fëš gšntW
C ‰ b w L ¡ F « .
36 kh®¢ 2019
t©z§fëš Jâia ca®¤Â¥ Ão¤J jhs¤Â‹ kæyh£l«
ntf¤Â‰nf‰g M© bg© nr®ªJ MLtJ gh®¡f
j ä H f ¤ Â š
m‰òjkhf ÏU¡F«.
»uhk¥òw éHh¡fëš
F«ä ML« M£l«
k æ i y ¥ n g h y
b g © f Ÿ
M©fS«, bg©fS«
fU¤JfSl‹ Toa
c i l a â ª J
ghlšfis mik¤J ÏU
Ïir¡nf‰g eëdkhf
iffis bfh£o¡bfh©L
njhiféç¤J ML«
MLtnj F«ä eld«.
m‰òjkhd eh£L¥òw
»uhk§fëš bg©fŸ
fiyahF«. Ï‹W«,
tisªJ, beëªJ xU
nfhæš ÂUéHh¡fŸ
t£lkhf, Fsitæ£L
gšntW K¡»a éHh¡fëš
ghL« kf¤jhd fiy,
kæyh£l« eilbgW»wJ.
eh£L¥òw¡ fiyahF«. g¡Â Phd¤Jl‹ Toa
F«ä gh£L¡fŸ Ïir¤J bg©fŸ MLth®fŸ. bghŒ¡fhš FÂiu
fufh£l« bghJthf éy§Ffë‹ fhš mik¥òfŸ
é¤Âahr« bfh©lit. FÂiu, x£lf«
fuf« v‹gJ F«g«
M»at‰¿‹ Fs«òfŸ r ‰ W é ¤  a h r k h f
ngh‹w totik¥ig
ÏU¡F«. mªj
gšntW tiffëš
mik¥òila f£ilia
my§fç¤J jiyæš
kåj®fŸ j‹ fhèš
it¤J MLtjhF«.
f £ o ¡ b f h © L
ML«nghJ jiyæš
FÂiuia¥ nghš
it¤Â£l fuf«
clš mik¥ig
éGªJélhkš Ml
bgh«iknghš
nt©L«. Ïj‹g¡f
brŒJ ÏL¥Ãš
th¤Âa§fŸ Xir,
f£o¡bfh©L
nf£gt®fis gutr_£L«.
bghŒ¡fhš bfh©l FÂiuahf
eëdkhf ML« eh£L¥òw¡ fiyahF«,
kåj‹ kh¿ MLtJ äf¢ Áw¥ghF«. ehad«, jéš,
bgU«ghY« jäHf¤Âš nfhéš ÂUéHh¡fëš
cWä, ieah©o nks§fŸ KH§f MQ« bg©Q«
fufh£l« Ïšyhkš ÏU¥gšiy.
Ϫj fiyãfœ¢Áia brŒth®fŸ. jäœeh£oš
fhto M£l« cŸs mid¤J nfhéšfëY« bghŒ¡fhš FÂiu
fhto v‹gJ miut£l toéš M£l« f£lhakhf Ïl«bgWtJ tH¡fkh»é£lJ.
éšè‹ mik¥òilaJ. òèah£l«
kåjç‹ njhŸ
òè ntõ«
msitél r‰W Úskhf
mâªJ Ëdhš
ÏU¡F«. Ïjid
thiy¡ f£o¡bfh©L
kæš ÏwF k‰W«
òèia¥nghš cl«Ãš
mHfhd bghUŸfis
t©z§fis tiuªJ
it¤J my§fç¤J
bfh©L MLtJ.
mšyJ mjDl‹
Ïit btW« ghŒ¢rš
jdJ têgh£LFça
k£L« fh£L«. xUtiu
bjŒt§fë‹ gl§fis
xUt® ghŒ¢rš fh£LtJ
it¤J, Ïir¡ fUéfS« nr®¤J fhto M£l«
nghyΫ ghŒtJ nghyΫ ghtid¡ fh£L«.
Ml¥gL«.
Ïj‰F Ëdâ Ïirahf ÏU¥gJ jhiu, j¥g£il
fUéfŸ jh‹.
37 kh®¢ 2019
 bfh«ò KH¡f« ieah©o nks«

gH§fhy jäHf¤Â‹ k‹d®fë‹ Åu¤Â‹ ÏJ nf£gt®¡F

btë¥gh£il és¡F«, m¿é¥ò¡F« xU vG¢ÁäF xUéj k»œ¢Áia
fUéahF«. _¢ir cŸëG¤J ÏirÍl‹ Ϫj c©lhF«. Ïš,
xè vG¥g¥gL»wJ. j‰nghJ, »uhk§fŸ, nfhéš jéš, ehjRu«, g«ig,
cWä, jhs« M»a
ÂUéHh, kŠRéu£L ngh‹w ãfœ¢Áfëš ÏJ
Ïir¡ fUéfis
Ïir¡f¥gL»wJ.
it¤J ieah©o nks«
jhiu j¥g£il el¤j¥gL»wJ.
j ä H f ¤  ‹ nkY«, jäHf¤Âš
x›bthU efu§fŸ clš Âw‹ fh£o é i s a h L «
»uhk§fëš eilbgW« Åuéisah£LfS« c©L. Ïš Áy«gh£l«,
 U é H h ¡ f Ÿ , f¤Â¢r©il, RUŸ f¤Â¢r©il ngh‹witÍ©L.
C®ty§fŸ, x›bthU jFªj gæ‰Á bg‰W éisahodhš e‹whfΫ,
Ïšy¤Âš eilbgW« ghJfh¥ghfΫ ÏU¡F«.
všyh ãfœ¢ÁfëY«
Ïit, ϪÂa k¡fshš k£Lkšy,
taJ ntWgho‹¿ jäHf¤Â‰F tU»‹w nkiy eh£oduhY« bgçJ«
všnyhU« ML« M£l«. uÁ¡f¥gL»wJ.

cyf« njh‹¿a fhy¤Âš Ïo XirÍ«, fh‰¿‹ Ïšiynaš fU¤J¡fë‹ ts®¢Á V‰g£oU¡fhJ.

r¥jK«, flš miyæ‹ Ó‰wK«, MWfë‹ ryry¥ò
ngh‹w Ïa‰ifæ‹ r¥j§fns xèahf ÏUªJ tªjd.
cæ®fŸ njh‹¿ éy§»d§fŸ njh‹¿a Ëd®, xU
éy§F k‰bwh‹iw nt£ilahoa nghJ, Mg¤J, m‹ò,
ÏiunjLjš, Ïd¥bgU¡f« ngh‹wt‰¿‰F V‰g Áy
xèfis vG¥Ãd. gwitfnsh, éy§Ffnsh j§fS¡FŸ
fU¤J¥ gçkh‰w« brŒa¡Toajhf xè ÏU¡»wJ.
Ïnjnghš fU¤J gçkh‰w¤Â‰F mo¥gilahf ÏU¥gJ
bkhêjh‹. bkhê Ïšiynaš kåj®fS¡»ilna fU¤J¥
gçkh‰w« ÏU¡fhJ. ehfßf« ts®ªÂU¡fhJ. m¿éaš
ts®ªÂU¡fhJ. kåj¡ Fuèš Ãw¡F« xè fz¡f‰wit.
bkhêia Ïu©L tifahf¥ Ãç¡»‹wd®. x‹W ng¢R
bkhê, k‰bwh‹W vG¤J bkhê MF«. ng¢R bkhêæš cŸs
xèfS¡F V‰g milahs« fhz vG¤J¡fis cUth¡»d®.
Ϫj vG¤J¡fŸ x‹W nr®ªJ brh‰bwhl®fshf kh¿d.
xU bkhêæš ga‹gL¤J« xèahdJ ntW bkhêæš ntW
m®¤j¤ij bfhL¡f¡Toajhf ÏU¡F«. bkhêfëš jh‹
v¤jid v¤jid ntWghLfŸ ÏU¡»‹wd. bkhêia
gy FL«g§fshf¥ Ãç¤JŸsh® lßô. °ä¤ v‹»w
bkhêæayhs®.
xèfis m¿F¿ahf¡ bfh©L fU¤J¡fis
cz®¤J»‹wJ bkhê. xèfS¡F« fU¤J¡fS¡F«
bjhl®ò V‰gL¤J« m¿F¿fŸ fz¡f‰wit. mªj
m¿F¿fŸ bkhê¡F bkhê ntWntwhf cŸsJ. jhŒbkhê
k¡fŸ midtU¡F« jhŒbkhê c©L.
jhŒbkhê¡F mL¤j¥goahf mªjªj ehLfëš
k¡fshš mÂf« ngr¡Toa bkhêia Ïu©lhtJ
bkhêahf ga‹gL¤J»‹wd®. ϪÂahéš
jhŒbkhê¡F mL¤jgoahf ngh¡f¥gL«
bkhêahf M§»y« cŸsJ.
t§fhs bkhê¡fhd m§Ñfhu¤ij r®tnjr
mséš tH§fnt©L« v‹gj‰fhf Ã¥utç 21,
1952 m‹W bkhê Ïa¡f Âd« t§fhs¤Âš
bfh©lhl¥g£lJ. Íbd°nfh et«g® 17, 1999M«
M©L m¤Âd¤ij r®tnjr jhŒbkhê Âdkhf¡
bfh©lhLkhW jdJ cW¥ò ehLfis nf£L¡
bfh©lJ. mJKjš Ã¥utç 21 r®tnjr jhŒbkhê
Âdkhf¡ bfh©lhl¥gL»wJ.
cy»š Rkh® 6,000 bkhêfŸ ÏU¡»‹wd.
V‰bfdnt, gy bkhêfŸ mêªJ nghŒé£ld.
j‰nghJ 3,000 bkhêfŸ mêÍ« jUthæš cŸsJ.
gy ehLfëš K¡»a bkhêfŸ jh‹ r®tnjr
mséš bjhl®ò bfh©L« ÏU¡»wJ. mêªJ tU«
bkhêfis ghJfh¡fΫ, mt‰¿‹ ts®¢Á¡F
cjΫ tifæY« r®tnjr jhŒbkhê Âd«
bfh©lhl¥gL»wJ.
r®tnjr Âd§fŸ vD« üèèUªJ...

38 kh®¢ 2019
 jäêy¡»a§fëš thœéa‰ f£ll¡fiy “Ão¡fz¤ j‹d FÂUil K‹¿š” (186)
g‰¿a brŒÂfS« mUikÍw mikªJŸsd.
v‹w bjhlU«
efuik¥ò¡FŸ »uhk¢ NHiy¥ gil¥gJ
efça¤Â£l¤Â‹ Ïašbgdyh«. “FWŠrh£ LUisbahL fy¥ig rh®¤Â
beLŠRt® giwªj òifNœ bfh£oš”
“g‹kyuL¡»a e‹ku¥ gªj®
(188-189)
ÏytªÂif” (Áy«ò 10: 29-30)
v‹w bjhl®fS« jäHf¤Âš r§f fhy¤Âš
v‹w brŒÂ Ïjid és¡F«.
Âfœªj “Foahdt‹” Å£o‹ mikÂfis¤
Ï‹W brh‰fis¥ òwªjŸë¢ braèš bjëth¡F»‹wd.
k£L« mikªJŸs tUzhÁuk Fona‰w§fis
fy¥igÍ«, FÂU«, gRΧf‹W« ÏizªJ
btë¥gilahf¢ brhšyhY« brayhY«
j« thœéaY¡nf‰g¡ FoæU¥ò mik¥igÍ«
mik¤J¡fh£L« bgU«ghzh‰W¥gilæ‹
£lä£L¡ bfh©oUªJ r§ffhy¤ jäêd«
bjhl®fŸ MœªJ neh¡f¤j¡fd.
“FoæU¥ò v‹gJ njit¡nf‰g¤ £läl¥glš
kiwfh¥ghUiwgÂæ‹ és¡f« ÑœtUkhW
nt©L«”
fhz¥gL»wJ.
v‹w bghJ¡ bfhŸifia¥ Ëg‰¿ thœªjik
“brG§f‹¿ah¤j ÁWjh£ gªj®¥
Ïjdh‰ nghjU«.
igŠnrW bkG»a got e‹df®
kidÍiw nfhêbahL Pkè J‹dhJ beLãiy khl§fisÍ«, j£nlhLfisÍ«
tisthŒ¡ »Ÿis kwéë gæ‰W« Tiuahf¡ bfh©oUªj r§ffhy “ÅL” fëilna
kiwfh¥ ghs Uiwg (297-301) TiuÅLfisÍ« cça és¡f§fnshL jUtš
jäœ Ïy¡»a§fŸ ja§»léšiy.
Vâ vŒjh ÚbzL kh®Ã‹
KfLJä¤ jL¡»a gH«gš Yzé‰ “t©nlh£L¤ bj§»‹ thLklš ntŒªj
Fkç _¤j Tnlh§F ešèš” (245-247) kŠrŸ K‹¿š kzehW gl¥ig¤
j©liy ÍHt® jåkid” (bgU« 353-355)
v‹w bjhl®fS«
“<¤Âiy ntŒªj btŒ¥òw¡ Fu«ig”
“gf£lh Å‹w bfhLeil¡ FHé
(bgU« 88)
Fit¤jh«ò bjhL¤j fh>‹ wšFš”
(243-247) v‹w bjhl®fŸ Tiu¡F¤ bj‹id, <ªÂ‹
k£ilfŸ nta¥bg‰w brŒÂfis¥ òfY»‹wd.
v‹w bjhl®fS«
39 kh®¢ 2019
nkY« m›tik¥ò ÁWFoš mik¥ÃYŸs “Fu«ig”
ahF« v‹»wJ.
“rhgŠ rh¤Âa fizJŠR éaef®
Cf« ntŒªj ca®ãiy tiu¥ò” (121-122)
v‹w bjhl®fŸ r‰nw bgça Tiu Å£oid¢
R£L»‹wd.
“ntH« ãiu¤J bt©nfhL éiu Ϥ
jhiH Ko¤J¤ jU¥ig ntŒªj
F¿æiw¡ Fu«ig” (bgU« 263-265)
v‹w bjhl®fŸ tç _§»šfŸ gu¤j¥bg‰W jhiH
ehuhš Ãiz¡f¥bg‰w _§»š js¤Â‹ ÛJ
jU¥ig¥ ò‰fŸ nta¥bg‰w brŒÂæid m¿a
Ko»‹wJ. mªj¡ Tiuæ‹ ÛJ Riu¡ bfhoia¥
gluéL« gh§F bjh‹Wbjh£L tUtjhF«.
ϤjF TiufŸ m¿éayo¥gilæš
Ma¤j¡fdthf Ï‹WŸsd. Mdhš, gad¿ªJ
JŒ¤j jäêdnkh j« gH« Âw¤ij kwªJ nghdik
tUªJj‰FçaJ. <ªJ, bj‹id, gidk£ilfis¡
bfh©L Tiunta¥ bg‰wikahY« éHš,
jU¥ig, rz¥ig, ehzš M»a ò‰fisbfh©L
nta¥bg‰wikahY« m§F thG« k¡fŸ
bg‰w e‹ikfŸ v‹bd‹d? v‹gjid¢
ÁªÂ¡f nt©L«. _§»‰gu¥Ã‹nkš Ï¥ò‰fŸ
F¿¥ghf¤ j®¥ig gu¤j¥ bg‰whš éisÍ«
m¿éayo¥gilæyhd e‹ik v‹d v‹gJ«
ÁªÂ¡f¤j¡fJ.
ÅL v‹gJ Ïa‰if¢ r¡Âfshd Nça‹,
kiH, fh‰W Kjèat‰¿å‹W« kåjid¡ fh¥gJ
k£Lkšy nfhŸfë‹ xë¤jh¡f¤Âå‹W«
fh¤j‰Fça t‹ikÍl‹ gil¡f¥ bg‰WŸsd
v‹gJ ÁªÂ¡f¤ j¡fjhF«. j®¥ig¥
nfhŸfë‹ xë¤jh¡f¤ij¤ jL¡ftšyJ v‹gJ
Ma¤j¡fJ. Ï›thW ÁWFošfshæD« mt‰WŸ
Ïl«bg‰w k©Rt®fŸ bt¥g¥ gutiy¤ (Radiation)
jL¤J Å£il Ïašghd j£g¤Jl‹ fh¤JŸsik
Ï‹iwa f£ll¡fiy tšYe® MŒªJtU« r¡Â¡
fh¥òfŸ (Energy conservation) g‰¿a MŒÎfS¡F
cçaitahF«.
ϤjF Fošfë‹ ts®¢Á ãiyæš c‰w
Ïšy§fŸ “beLŠRt® ešèš” (òw« 373) fshf
ÏUªjik czu¤j¡fJ.
f£Lkidfë‹ Rt« cau« Ï‹W Á¡fd«
fUÂ 9½ : 10:11 v‹wiktjhš fh‰nwh£lä‹¿
Ïšy§fŸ btW« òG¡f miwfshf miktij
ehk¿nth«. RtUau« mÂfkhf mÂfkhf¡
fh‰nwh£lK« mjdhš bt¥g¥gutè‹ikÍ«
eh« f£Lkhd¤jhš bgwyhF«. Ï›thŒ¥òfSl‹
Toadthfnt g©il¤ jäHf “Ïšy§fŸ”
ešèšy§fshf¤ ÂfœªJs.
F¿ŠÁ ãy« kiyÍ« kiy rh®ªj ÏlKkhjè‹
mj‰Fça Áw¥ò¡fhy« T® fhy« v‹gJ
jäH® kuò. vdnt, m§fik»‹w ÏšfŸ všyh«
Á¿adthf¡ Fë® jh§Ftdthf mikÎ bgwš
nt©L«. mJ Ïa‰ifnahL Ïiaòila ãiyæš
m¥gFÂæš »il¡F« bghU£fis¡ bfh©nl
gil¡f¥g£LŸsJ. tot« k£L« kåjdJ
njit¡nf‰g cU¥bg‰WŸsJ. Ïjid,
“mfY sh§f£ fêäilª Âa‰¿a
òšntŒ Fu«ig¡ FobjhW«”
(kiy 438-439)
v‹w r§f Ïy¡»a¤ bjhl® F¿¡»wJ. ku¡fêfS«,
fhŒªj òš fUizfS« Ï¡FoYUth¡f¤Âš
ga‹gL¤j¥bg‰WŸsd. fêfŸ Rt®¥òwkhf¡
FW cau¤Jl‹ el¥bg‰W mj‹ÛJ Tiu¡TL
f£l¥bg‰WŸsJ. vdnt, òš fUiz nta¥g£l
nghJ “Fu«ig” Féªj njh‰w¤Âš mik»wJ.
Ïjid¡ F¿ŠÁ¥gh£L« bgU«ghzh‰W¥gilÍ«
òš
‘FW§fh‰ Fu«ig” vd¢ R£L»‹wd.
Rt®fŸ k©gilfshš M¡f« bg‰W¥
gÁanrW bfh©L ór¥bg‰wd. Ï¢nrW
gRŠrhd« FoæU¥Ãš ga‹gL¤j¥bg‰WŸsik
40 kh®¢ 2019
Ï‹W kiythœ k¡fŸ FoæU¥òfëš “br‰iw thæ‰ br¿fê¡ fjé‰
f©l¿a¤j¡fjhF«. f‰iw ntŒªj fê¤jiy¢ rh«Ã‹”
(bgU« 149)
ϤjF Fu«igf£F K‹dhš “jhts«” vd
Ï‹W tH§f¥bgW« mik¥òila eh‰fhš gªjšfŸ v‹w bjhl® R£L»‹wJ.
mikÎ bgWtJ©L.
ghiyãy¡ FošfŸ <ªÂ‹ Xiyfshš
nta¥g£oUªjikæid mHFw,
“ah‰wwš òiuÍ« btçEil¡ bfhGklš
nt‰¿iy a‹d itªE beLªjf®
<¤Âiy ntŒªj btŒ¥òw¡ Fu«ig” (86-88)
vd¥ bgU«ghzh‰W¥gil és¡f« brŒ»wJ.
“tu«Ãš òJit ntŒªj féFoš”
“ntH ãiu¤J bt©nfhL éiuϤ
jhiH Ko¤J¤ jU¥ig ntŒªj
F¿æiw¡ Fu«ig” (bgU« 224-25)
t©nlh£L¤ bj§»‹ thLklš ntŒªj
btæ‰ga‹ JŒ¡fΫ, éUªÂdiu tunt‰W kŠrŸ K‹¿š kzehW gl¥ig¤
crhé k»HΫ Ï¥gªjšfŸ ga‹g£LŸsd. ÏJ j©liy ÍHt® jåkid”
eh‹F f«òfŸ eh‰òw¤Âš ÚŸrJu mšyJ rJu (bgU« 353-55)
toéš el¥bg‰w¡ FW¡F¡ fêfshš nkny
fiy¥gu¥Ãš Ãiz¡f¥bg‰W« FW¡F th£l¤Âš
fêfŸ gu¤j¥bg‰W nkny fhŒªj rUFfŸ, g£ilfŸ
bfh©L nta¥g£l mik¥òilaJ. ÏjidÍ«
jäêy¡»a§fŸ äf E£gkhf¢ R£L»‹wd.
òwehü‰¿‹
“Tif J‰w eh‰fh‰ gªj®¢ ÁWkid
thœ¡if” (29:19:20)
v‹w bjhl® Ïjid¥ òy¥gL¤J»‹wJ.
òweh}‰¿‹ “Á‰¿š e‰ù©” (86:1) v‹w bjhl®
“ö©”, g‰¿a F¿¥Ãid¤ jU»‹wJ.
Ï›tik¥òŸ nkny nta¥bgW« Xiy mšyJ M»a Ïy¡»a¤ bjhl®fŸ kUjãy ÅLfS¡F
k£il mšyJ jiH mšyJ òš fUizfŸ ãy¤
it¡nfhš, jU¥ig, bj‹id k£il M»a TiufŸ
jF¡nf‰g khWgL»‹wd.
mikªÂUªj g©il¢ NHiy¥ giwrh‰W»‹wd.
Ï«kh‰w« ÏUtif¥ ga‹jUtdthfΟsd. Ï¡F¿¥òtê¤ bj‹id k£ilfŸ nta¥bg‰w
X‹W mªãy¤Â‹ éisbghUŸ v¢r« Ïšy¤ij “kid” vd tH§»a gh§F« Ãw
ga‹gL¤j¥gL»wJ. Ïu©L ãy ÏašÃ‰nf‰w òš, jU¥ig Ït‰iw¡ bfh©L nta¥bg‰w
j£g bt¥g¤ jFÂfëš Ï¡Tiu¥bghU£fŸ Ïšy§fis¡ “fé¡Foš”, “F¿Ïiw¡ Fu«ig”
ga‹gL»‹wd.
vd¡ F¿¤j Áw¥ò« òy¥gL»‹wd. Ï›ntWghL
Ï«Kiwæš F¿ŠÁ ãy¤Âš Âidaça¥bg‰w kidæ‹ msit¥ bghW¤jikªJŸsnjh vd¤
jhS« òšY« Tiu¡F¥ ga‹g£LŸsd. njh‹W»wJ.
“ÏUé ntŒªj FW§fh‰ Fu«ig (F¿ŠÁ:153)
e‹¿ : cyf¤jäHhuhŒ¢Á ãWtd«
“òš ntŒ Fu«ig” (kiy 438:39 òw« 120:13)
btëæ£l jäH® f£ll¡fiy
vD« r§f Ïy¡»a¥ gÂÎfŸ Ïjid és¡F»‹wd. v‹D« üèèUªJ.
Kšiy ãy¤Âš tuF¡f‰iw nta¥g£LŸsJ.
Ïjid

41 kh®¢ 2019
 ü yf¤Âš cŸs üšfŸ ahΫ go¥gj‰nf zz üyf¡ f£ll totik¥ò v®fhy¤
mitahΫ k¡fshš go¤J Ï‹òW« tifæš njit¡nf‰wthW bgU¡»¡ bfhŸS«go ÏU¡f
ÏU¤jš nt©L«. xU üyf¤Âš Ϥjid Mæu« nt©L«.
üšfŸ ÏU¡»‹wd v‹gš bgUikæšiy.
zz éçth¡f«, V‰bfdnt üyf¤Âš mikªj
Fiwthd üšfŸ ÏUªjhY« go¥gt®fë‹
ku¢rhkh‹fŸ thrf® go¥gj‰nf‰w trÂ,
v©â¡if mÂfkhf ÏU¡Fkhdhš mJnt Áwªj
Ïl¢Á¡fd« M»at‰iw¥ bghW¤J mikjš
üyf« v‹W ngh‰w¥gL«. ešy üšfis üyf
nt©L«.
mL¡Ffëš mL¡» it¤J mHF gh®¥gj‰F
k£L« üyf§fŸ ÏU¡f¡TlhJ. mnjhL üyf¡ f£ll¥ òw mik¥ò
üšfŸ ga‹gL« éj¤ij¥ bghW¤J¤jh‹ mªj zz bghJ üyf§fŸ všyh« jiu¥ gFÂæš mika
üyf¤Â‹ Áw¥Ãid m¿a KoÍ«. nt©L«.
üyf¤ij mik¤jš v‹gJ üyf¤ij zz EiHthæš gofŸ Ïšyhkš éiuthf tªJ
cUth¡» totik¡F« brašgh£il¡ F¿¡F« nghF«go ÏU¡f nt©L«.
v‹.Á.v¢.bAuh£ v‹gt® TW»wh®. üyf¤Â‹
ãUthf« v‹gJ mij Ïa¡F« mšyJ el¤J« zz khofŸ xnu Óuhf ÏU¡f nt©L«.
bra‰gh£il¡ F¿¡F«. zz üyf¤Â‹ c£gF btëna bjçÍ«go
üyf« mik¤jiy ÏU gFÂfshf¥ f©zho¤ jL¥Ãdhš mik¡f nt©L«.
Ãç¡fyh«. mitahtd : 1. üyf¡ f£lik¥ig zz f£ll« gh®¥gj‰F¡ ft®¢ÁahfΫ, gh®¥gtiu
cUth¡fš, 2. üyf¥ gâahs®¤ bjhFÂia¤ <®¡F« goahfΫ mHfhd mik¥òlD« és§f
nj®ªbjL¤jY«, gâia¤ £läY«. nt©L«.
üyf Ïl mik¥ò zz x›bthU ÃçitÍ« gâfŸ br›tnd
el¡F«go xG§fhf mik¡f nt©L«.
nj®ªbjL¡F« Ïl¤ij¥ bghW¤J¤jh‹
üyf¤Â‹ bt‰¿ mika KoÍ«. bgU«ghyhd zz cŸns tUgtiuÍ«, btëna bršgtiuÍ«
k¡fŸ üyf¤ij vëjhf mQF« tifæš nrhjid brŒtj‰fhf thæèš nkir
Ïl¤ij¤ nj®ªbjL¡f nt©L«. üyf¤Â‹ it¡fΫ, C®ÂfŸ ãW¤jΫ trÂfŸ brŒa
gšntW gâfS¡F V‰w tifæš kidia¤ nt©L«.
nj®ªbjL¤jš äfΫ Ï‹¿aikahjjhF«. üyf¡ f£ll mf mik¥ò
zz mikÂahd ÏlK«, Ïa‰ifahd btë¢rK« zz Ñœ¤js¤Â‹ cau« Fiwthf ÏU¡f nt©L«.
mikÍ«goahf üyf¢ Nœãiy ÏU¡f zz bra‰if btë¢r« Óuhf¥ gué ÏU¡FkhW
nt©L«. és¡FfŸ mik¡f nt©L«.

42 kh®¢ 2019
zz Xir tuhkš ÏU¡F«go jL¡F« XLfshY« tH¡f§fS¡F V‰g ÏU¡iffŸ mika¥
Rt®fshY« f£l¥gLjš nt©L«. bgWjš nt©L«.
zz üyL¡F miwæ‹ eL¥gFÂæY« fhyKiw üš bjçªbjL¤jèš ftå¡f nt©oa KiwfŸ
ÏjœfŸ thæèUªJ cldoahf¤ bjçÍ« goÍ«
üyf¤Âš všyh taÂdU¡F« V‰w
mik¡f nt©L«.
üšfŸ ÏU¤jš nt©L«. k¡fŸ éU«Ã¥
zz M§fh§nf go¥gj‰F¤ njitahd Ïltr go¡F« üšfisna üyf¤Âš th§f nt©L«.
brŒa nt©L«. mj‰fhf¥ gad‰wt‰iw th§Fjš TlhJ.
zz ãUthf mYtyf«, brh‰bghêΡ Tl«, fiy bgU«gh‹ikahdt®fŸ gæ‹W ga‹bgW«
mu§f« ngh‹wt‰iw¤ jiyik miw¡F tifæš bghU£br¿ÎŸs üšfis¤ nj®ªbjL¡f
btFöu« jŸë mik¡f nt©L«. nt©L«.

zz fh‰W¥ngh¡», bt¥g«, Fë®rhjd§fŸ, xU üyf¤Âš gad‰W¡ »l¡F« üšfis

btë¢r« Kjèait mik fh¥gj‰F«
brŒÂ¥ ngh¡Ftu¤J k‰W« üšfis¥
ó¢ÁfŸ jh¡fht©z« ghJfh¥gj‰F« cça
rhjd§fis¥ bghU¤j nt©L«.
zz n
kirfŸ, Âwªj mL¡FfŸ, fhyKiw
btëpLfë‹ mL¡F, ü‰g£o mikÍ« nkir
k‰W« MuhŒ¢Á nkir Kjèad mikÍ«
mid¤J Ïl§fëY« és¡FfŸ bghU¤j
nt©L«. mj‰F¤ j‹ ÏizFäœ bghU¤j¥gl
nt©L«.
zz üyf miwfS¡F Ïilæyhd Ïiz¥ò
têfS« ngh¡Ftu¤J¥ ghijfS« FW»Í«
neuhfΫ nghJkhd msÎ k£Lnk ÏU¡F«
t©z« gh®¤J¡ bfhŸs nt©L«.
zz üyf m¿P® Ã.v«.A£f® T‰¿‹go
Éfhy¤Âš Áw¥ò¥ gâfŸ brŒtj‰fhd
Kiwæš üyf¡ f£ll¤ij mik¡f nt©L«.
mj‰F V‰wthW Ëdhš e«Kila tr¡F«
V‰g Ãç¤J kh‰¿¡ bfhŸs Kaynt©L«.
bgU«ghY« üyf« efu všiy¡FŸ
ÏU¤jš nt©L«. m§F thœ»‹w k¡fë‹
k‰w üyf¤Âš ga‹gL¤JnthU¡F¡ »il¡F«
goahd thŒ¥ig V‰gL¤j nt©L«. 1931M«
M©L üyf m¿éaè‹ jªij lh¡l® v°.M®.
mu§fehj‹ mt®fŸ “üyféaè‹ IªJ éÂfŸ”
v‹D« üš x‹iw btëæ£lh®. mt‰¿š üyf«
_‹W cW¥òfshš MdJ. Ïit x‹W¡bfh‹W
rh®ªJŸsd. vdnt, üyf¤Â‹ bt‰¿¡F¡
Ñœ¡fhQ« K¡nfhz tot« mo¥gilahf cŸsJ.
thrf‹
gâahs® Mtz§fŸ
mo¥gil éÂfŸ
1. üšfŸ go¥gj‰nf
2. MS¡F xU üš (thrfU¡F xU üš)
3. üY¡F xU MŸ (üY¡F xU thrf®)
4. fhy« fUJjš (go¥ngh® neu« ngQjš)
5. tsU« j‹ikaJ üyf«

43 kh®¢ 2019
1. üšfŸ go¥gj‰nf
Ï›é üyf¤ÂYŸs
üšfis mÂfkhf¥
ga‹gL¤Jtij¥ g‰¿¡
TW»wJ. fhy¤Â‹ Áw¥ò¤
j‹iknah mšyJ bgçanjh
mJ bfh©LŸs Âu©l
üšfis¡ bfh©L
ã®zæ¡fhkš mJ thrf®
ga‹gL¤Jtij¡ bfh©L
jh‹ ã®za« brŒa nt©L«.
mj‰F V‰wh‰nghy üšfŸ
th§f nt©L«.
2. MS¡F xU üš / thrfU¡F
xU üš
Ï›é thrfiu¥ g‰¿ tèÍW¤J»wJ. x›nth® mik¥Ã‹ bfhŸiffS«
nfh£ghLfS« ntWgLtJ Ïa‰ifna.
3. üY¡F xU MŸ / üY¡F xU thrf® cjhuz¤Â‰F vL¤J¡ bfh©lhš xU t®¤jf
x›bthU üY« rçahd thrfiu¢ br‹wila ãWtd¤Â‹ Kj‹ikahd bfhŸif Ïyhg¤ij¥
nt©L«. bgU¡FtnjahF«. mJnghynt üyf¤Â‹
4. fhy« fUJjš Kj‹ikahd bfhŸif thrf®fë‹ njitia
cz®ªJ mt®fë‹ bghJ m¿éid ts®¥gjhF«.
thrfç‹ neu¤ij¥ bgh‹dhf¡ fUj nt©L«.
éiuthfΫ ntfkhfΫ eilbgw¤ £läLjš üyf¤Â‹ r_f¥ ga‹
nt©L«.
üyf« v‹gJ X® Ïyhgäšyhj mik¥ghF«.
go¥gtç‹ neuK« cz®Î« üyf ÏJ bghJ¢ nritæid¡ fU¤Âš bfh©L
mYty®fëdhš ngz¥gLjš nt©L«. go¤jš m›t¥nghJ btëahF«. mça üšfŸ, gUt Ïjœ
nt©L« v‹W v©Q«nghnj üšfŸ njit¡F¡ btëpLfŸ, MuhŒ¢Á btëpLfŸ M»at‰iw¥
»il¡F« tifæš ÏU¤jš nt©L«. Åzhf¡ gy Ïl§fëèUªJ tutiH¤J, mt‰iw¥
fhy« fl¤Jjš TlhJ. ga‹gL¤j tU« thrf®fS¡F¡ F¿¤j fhy¤Âš
bghUis¡ (Subject) bfh©nlh M¡»nahiu¡ vL¤J¡ bfhL¤J mt®fë‹ bghJ m¿Î ts®ªÂl
bfh©nlh (Author) g¥äjtiu¡ bfh©nlh tê brŒtJ, mj‹ bgU« g§F üyf¤Âš
bgaiu¡ (Title) bfh©nlh xUt® xU üiy¡ gâòçÍ« üyfiu¢ rhU«. üyf¤Âš gâ òçÍ«
nf£fyh«. vªj Kiwæš mt® nf£lhY« mtç‹ üyf®fŸ mid¤J tifahd étu§fisÍ«
neu« Åzh¡fhkš fh¡f¥gLjš nt©L«. e‹whf¤ bjçªjtuhfΫ ÏU¡f nt©L«. mt®fŸ
5. tsU« j‹ikaJ üyf« giHa étu§fŸ Kjš m‹whl« btëahF«
brŒÂfŸ tiu étu§fis¤ bjçªÂU¥gJ äfΫ
x›bthU üyfK« ts®ªJ bfh©nl ÏU¡F«.
üyf« v‹gJ üš, go¥gt® (thrf®), mYty®fŸ mtÁakhF«.
M»a _‹iwÍ« xU§»iz¥gJ MF«. üyf« bghJthf üyf¤Â‰F¥ go¡f tUgt®fë‹
Koéšyhj ts®¢ÁÍilaJ. mJ nj®ªbjL¡f¥gL« m¿ahikæid¥ ngh¡» bghJ m¿éid
Ïl¤ijÍ« bghW¤J mikÍ«. ts®¡F« tifæš njitahd üšfŸ th§»
xU fhy¤Âš üyf«, üšfŸ it¥ÃlkhfΫ, it¡f¥g£oU¡F«. våD«, üyf¤Âš eilKiw¥
ghJfh¥ÃlkhfΫ k£Lnk fUj¥g£L¢ bra‰g£L gâfŸ mjid¥ ga‹gL¤J« thrf®fë‹
tªjJ. mªãiyæš üyf§fŸ üšfis¡ njit¡nf‰w tifæš khWgL«. üyf« v‹gJ
fhtš fh¥gdthfnt ÏUªjd. Mdhš, Ï‹iwa guªJ éçªJ gy »isfŸ ml§»a bjhF MF«.
üyf§fŸ m¿Î¢ bršt§fis thrf®fŸ
Âwikahf¥ ga‹gL¤j V‰w tifæš Áwªj gâ e‹¿ : üyféaš üèèUªJ...
ãiya§fshf¤ Âfœ»‹wd.

44 kh®¢ 2019
 MW fh©l§fS«, gÂdhW kly§fshf
bjhl¡f¤Âš khzt®fS¡F¥ g£l¥go¥ig
btëæl¥g£LŸsd. Ï¥gÂ¥ig¥g‰¿ éçthf¡
më¥gij k£Lnk j« F¿¡nfhshf¡ bfh©oUªj
Tw¤jF«.
gšfiy¡ fHf§fŸ fhy¥ngh¡»š ghlüšfis
btëæl¤ bjhl§»¥ ÃwF MŒÎ üšfisÍ« f«gç‹ 10,534 brŒÍŸfS« jäœ ah¥ò
Ïy¡»a§fisÍ« btëæl¤ bjhl§»d. kuËgo rªÂÃç¡fhkš Kjèš ju¥bg‰W¡
jäœeh£L¥ gšfiy¡ fHf§fSŸ m©zhkiy¥ ÑnH x›bthU brhšyhf¢ rªÂ Ãç¡f¥bg‰W
gšfiy¡fHf«, br‹id¥ gšfiy¡fHf«, j䜥 všnyhuhY« vëš bghUŸ òçªJbfhŸs
gšfiy¡fHf«, kJiu¥ gšfiy¡fHf« M»a thŒ¥ghf¡ bfhL¡f¥g£LŸsd. Ï¥goahf
eh‹F« Rto¥ gÂ¥òfis btëæ£LŸsd. mªj¢ Ï¥g¥Ú _yghlnk ÏUkl§F M»ÍŸsJ.
Rto¥ gÂ¥òfis¥ g‰¿¥ gšfiy¡fHf thçahf¢ ciu br¥gkhf vGj¥g£LŸsJ. fij¢RU¡f«,
RU¡fkhf¡ fhzyh«. ah¥ò¡F¿¥ò bfhL¡f¥g£LŸsJ. ghlšfS¡F
nkny fij¥ ngh¡ifbah£oa jiy¥ò¡fŸ
m©zhkiy¥ gšfiy¡fHf«, Áj«gu«
bfhL¡f¥g£LŸsd. brŒÍŸ Kj‰ F¿¥gfuhÂÍ«
br£oeh£lur® uh#h r®.m©zhkiy¢ Ïl« bg‰WŸsJ. MŒÎ¥ g¥ÉF¤ njitahd
br£oah® mt®fshš 1929Ïš ãWt¥bg‰w Ϫj¡ TWfŸ mid¤ijÍ« bg‰W¢
m©zhkiy¥ gšfiy¡ fHf¤Â‹ j䜥gâ Áw¥gilªJŸsJ m©zhkiy¥ gšfiy¡
ngh‰Wj‰FçaJ. ÏJ gy jäHhÁça®fisÍ« fHf¤Â‹ f«guhkhaz¥ gÂ¥ò MF«.
muÁašthÂfisÍ« cUth¡» ca®ªJŸsJ.
v‹whY« Ïj‹ jå¥bgU« Áw¥ò
m©zhkiy¥ gšfiy¡fHf¤Âš cŸs Ï¥g¥Ú bfhL¡f¥g£LŸs ghlngj§fŸjh‹.
182 j䜢 RtofS¡fhd g£oaiy Ï¥gšfiy¡ MW fh©l§fS« nr®ªJ Ϫj Ïuhkhaz¤Âš
fHf üyf« 1987M« M©L btëæ£LŸsJ. Vw¡Fiwa 16,000 g¡f§fŸ cŸsd. Ïš
Ïš ÂU¡nfhdh® ÂU¥gâkhiy vd xU ghlngj§fë‹ bjhF¥ghf mikªjij k£L«
Rto (v© 88, g¡. 32) F¿¡f¥g£LŸsJ. ÏJ Vw¤jhH 5,500 g¡f§fŸ. bkh¤j¥ g¡f§fëš
ÂU¡nfhq® ÂU¥gâ khiyahf ÏU¡fyh«. _‹¿š xU g§F ghlngj¤ bjhF¥ghfnt
ϧFŸs Ñœntq® cyh (38),
r§fu_®¤Â¡ nfhit (44), R¥Ãukâa®
t©z« (85), khw‹ tU¡f¡nfhit
(67) M»ad Ï¢Á‰¿y¡»a§fë‹
br«gÂ¥ò¡F cjtyh«. etÚj¥ gh£oaš
ciuÍ« (15) Ãugªj Ïy¡fz MŒé‰F¤
Jiz brŒayh«.
m©zhkiy¥ gšfiy¡fHf¤Â‹
Rto¥gÂ¥ò tuyhW 1952M« M©Ljh‹
bjhl§F»wJ. Mdhš bjhl¡f¥ gÂ¥ng
Ïkhya¢ rhjidahf mikªJé£lJ.
m©zhkiy¥ gšfiy¡ fHf¤Âš
f«guhkhaz¢ br«gÂ¥ò 1952Ïš
bjhl§»a Ϫj khbgU«gâ
gÂbd£L M©LfŸ Úo¤J 1970Ïš
ãiwnt¿ÍŸsJ. f«guhkhaz¤Â‹

45 kh®¢ 2019
mikªJŸsJ. R¤jh§fç‹ kfhghuj¥ gÂ¥nghL
j䜥gšfiy¡fHf«, jŠrhñ®
x¥òneh¡»¥ ngr¤ jFªj xnu xU j䜥 gÂ¥ò
Ϫj¡ f«guhkhaz¥ gÂ¥ò vdyh«.
m©zhkiy¥ gšfiy¡fHf« bjhšfh¥Ãa«,
I§FWüW, ah¥gU§fy¡fhçif, e«Ãaf¥bghUŸ,
ÁtPhdnghj¢ Á‰Wiu, k§ifa®¡fuÁ bt©gh
ngh‹w gy Ïy¡»a§fis¤ ÂU¥gdªjhŸ $ fhÁ
kl¤Â‹ ešif bg‰W¥ g¥äÂU¥ÃD« mit
Xiy¢Rto¥ gÂ¥òfŸ m‹ikæ‹ Ï§nf F¿¡f¥
bgwéšiy.
br‹id¥ gšfiy¡fHf«

Xiy¢Rtofis¤ bjhF¤jš, MuhŒjš,

g£oašfis¥ g¥äjš, üšfS¡F ciu vGÂ
btëæLjš, fU¤ju§f§fŸ, mw¡f£lis¢
brh‰bghêÎfŸ têahf MŒÎfis m¿P®
cyf¤njhL g»®ªJbfhŸSjš M»a Rto¥
gâfS¡fhfnt j䜥 gšfiy¡fHf¤Âš
jåahf Xiy¢Rto¤Jiw vd x‹W Rto¥òy¤Â‹
Kj‹ik¤ Jiwahf¤ njh‰Wé¡f¥g£lJ.
j䜥 gšfiy¡fHf« 1981M« M©L br¥l«g®¤
§fŸ 15M« nj njh‹¿aJ. 1982M«
M©L¤ bjhl¡f¤ÂèUªnj Rto Âu£L«
gâia¢ Rto¥òy¤ jiytuhf ÏUªj
nguh.nf.v«.bt§fluhikah mt®fŸ bjhl§»
é£lh®. Ï¢brh‰bghêths® bjhêšE£g
br‹id¥ gšfiy¡fHf¤Â‹ j䜤Jiw cjéahsuhf 10.05.1982 m‹W Rtoüyf¥
jäHhŒÎ vd¡ fhyKiw Ïjœ x‹iw btëæ£L bghW¥ig V‰W¡bfh©lnghnj mš Vw¤jhH
tU»wJ. Ïš m¢Áš thuh mUªjäœ v‹gJ xU 500 Xiy¢RtofŸ ÏUªjd. mªj khjnk
gFÂ. gÂ¥ghfhj jäœ Ïy¡»a§fis ešy Kiwæš (1982 nk) Rtofë‹ étu¥g£oaš jahç¡F«
btëæLtnj Ïj‹ neh¡f«. 1972M« M©L Kjš gâ bjhl§»é£lJ. j䜥 gšfiy¡fHf¤Âš
1980M« M©L tiu Ϫj¤ jäHhŒé‹ têahf Xiy¢Rto¤Jiw bjhl¡f¤ÂèUªnj bjhŒé‹¿¤
10 üšfŸ Rto¥gÂ¥ghf btëtªJŸsd. j‹ gâfis¢ brŒJ tU»wJ. RtofŸ nrfç¤J
étu m£ltiz btëæLjš, RtofëèUªJ
m¥gh©il ehj® cyh, ÂUnk‰¿ir gobaL¤J ciu¡F¿¥òfnshL üšfŸ
mªjhÂ, ehfFkhu fhéa«, <dK¤J¥ gh©oa‹ btëæLjš, fU¤ju§f§fŸ mw¡f£lis¢
fij, mok¡Fo mŒadh® ßis¤ jäœ, brh‰bghêÎfS¡F V‰ghL brŒJ m¡f£Liufis
bkŒbkhê¢rçij, nkUkªÂu khiy, jhfªÔ®¤j üyh¡Fjš M»a jiy¥òfëš Ï¤Jiwæ‹
brêa‹ kŠrç, ghuj Ôg ãf©L M»ad brašfis¢ ÁªÂ¥ngh«.
br‹id¥ gšfiy¡fHf¤Â‹ Rto¥ gÂ¥òfSŸ
F¿¥Ãl¤j¡fd MF«. Ïit mid¤Jnk gÂ¥gur® RtofŸ nrfç¤jš
òyt®kâ nguh.K.r©Kf« ßis mt®fë‹ Ï¤Jiwia¢ nr®ªj Rto üyf¤Âš Ï‹W
gÂ¥ò¡fŸjh«. br‹id¥ gšfiy¡fHf¤Â‹ Vw¤jhH 4,000 jäœ Xiy¢RtofŸ cŸsd.
Rto¥gÂ¥ò tuyhW nguh.K.r©Kf«ÃŸis Ïit Ïj‰fhf¤ jåna totik¡f¥bg‰w
mt®fŸ m§nf gâ V‰w ehëš bjhl§» mt® ku¥ngiHfëš ghJfh¡f¥gL»‹wd. jäiH¤
éy»a ehëš bjhŒtilªJé£lJ vdyh«.

46 kh®¢ 2019
jéu¡ »uªj vG¤Âš vGj¥bg‰w Vuhskhd bghJthf¡ TWäl¤J¤ j䜥 gšfiy¡
tlbkhê¢ RtofŸ, Áy bjY§F¢ RtofŸ, XçU fHf¤Â‹ Rtoæa‰ gâfŸ g‹Kf¥g£ljhf
f‹dl¢ RtofŸ, Á§fs bkhêæš vGj¥bg‰w cŸsd vdyh«.
bgs¤j kj ü‰Rto x‹W vd _thæu« Ãw bkhê¢
kJiu¥ gšfiy¡fHf«
RtofS« ϧF cŸsd.
RtofS¡F¥ g£oaš, étu m£ltiz
btëæLjš
Kj‹ Kjyhf ϤJiw üyf¤Âš
1,123 Rtofëš cŸs üšfS¡F ü‰bga®, MÁça®
bga®, üš brŒÍsh, ciueilah v¤jid ÏjœfŸ
cŸsd, KGikahdjh mšyJ Fiwahdjh
v‹D« étu§fis vG¡ fâ¥bgh¿ têahf
M§»y¤Âš 1985M« M©L btëæ£lJ.
ÏJ Rto üyf«, bghJ üyf«, fâ¥bgh¿¤Jiw
M»a _‹¿‹ T£L Ka‰Áahš ãiwnt¿a gâ
MF«.
mid¤Jyf¤ jäœ Xiy¢RtofŸ m£ltiz
j䜥 gšfiy¡fHf¤Âš k£Lk‹¿¥ Ãw
Ïl§fëY«, 46 btëeh£L üyf§fëY« cŸs Ï¥gšfiy¡fHf¤Âš gy V£L¢ RtofŸ
21,972 j䜢 RtofŸ g‰¿a brŒÂfŸ ika bjhF¤J it¡f¥ bg‰WŸsd. Ϫj¤
muÁ‹ ešifia¡ bfh©L bjhF¡f¥bg‰W bjhF¥ÃèUªJ “It® m«khid” v‹w eh£L¥òw¥
fâ¥bgh¿ têna nuhk‹ vG¤Âš 1986M« ghlš x‹W jåah® btëplhf btëtªJŸsJ.
M©L cUth¡f¥bg‰wJ. våD«, m¥nghJ mJ kJiu¥ gšfiy¡fHf« eh£lh® Ïy¡»a§fis¢
m¢Ál¥bgwéšiy. RtofëèUªJ btëæLtj‰nf KG Kj‹ik
1986M« M©L bjhF¡f¥bg‰w Ϫj¥ jªJ brašgL»wJ.
ngu£ltiz IªJ bjhFÂfshf M§»y«, Åugh©oa f£lbgh«K fij¥ghlš,
jäœ M»a ÏU bkhêfëY« 1991Ïš K¤J¥g£l‹ fij, fh¤jtuha‹ ghlš, f£lbgh«K
btëæl¥g£LŸsJ. T¤J, fh‹rh»ò r©il, It® uhrh¡fŸ fij
Rto¥ gÂ¥òfŸ M»a üšfŸ eh£L¥òw¥ ghlšfS¡Fça
gÂ¥ò be¿Kiwfë‹go m¢rh»ÍŸsd.
j䜥 gšfiy¡fHf¤Â‹ Rto¥gÂ¥ò¡fŸ
k©ly tuyh‰W MŒé‰F«, t£lhubkhê,
1985Ïš bjhl§F»wJ. Ϫj M©oš M¤ÂNo
ng¢Rbkhê g‰¿a bkhêæaš MŒé‰F«,
ciu, FWªbjhif, ÓntªÂu rçj«, bjhšfh¥Ãa«
rKjha¥ gH¡ftH¡f§fis¤ bjhF¤J¥ gh®¡F«
- brŒÍëaš - Ïs«óuz« M»a eh‹F üšfŸ
khåléaš MŒé‰F« Ϥjifa gÂ¥òfŸ
btëah»ÍŸsd.
njitah»‹wd. Ï¥nghJ ãiwa ÏisP®fŸ
j䜥 gšfiy¡fHf¤Â‹ Xiy¢Rto¤Jiw Ï›thŒéš <LgL»‹wd®. mt®fS¡F Ϥjifa
ÏJtiu eh‹F fU¤ju§Ffis el¤ÂÍŸsJ. gÂ¥òfŸ ngUjéahf ÏU¡F«.
mw¡f£lis¢ brh‰bghêÎfŸ Jiwæš
brh‰bghêé‰fhf ÂU. cga¤Jšyh  mw¡f£lis e‹¿ : cyf¤ jäHhuhŒ¢Á ãWtd¤Â‹
cŸsJ. Ϫj mw¡f£lis _y« gy btëplhd Rto¥ gÂ¥ò¤ Âw‹
brh‰bghêÎfŸ ãfœªJŸsd. mt‰WŸ Ïu©L bjhF 1 v‹D« üèèUªJ...
_‹W brh‰bghêÎfŸ k£L« üyhf
btëæl¥g£LŸsd.

47 kh®¢ 2019

ϪÂa ehL cyf ehfßf¤Â‹ K‹ndhoahd
ehL v‹w midtiuÍ« m¿a¢ brŒj bgUik
éntfhdªjiu¢ nrU«.
bfhšf¤jhéš éRtehj j¤j®-òtndZtç
njé v‹w j«gÂædU¡F 1863M« M©L #dtç
khj« 12M« ehŸ Ãwªjh®. bg‰nwh®fŸ enuªÂu‹
v‹W bgaç£L k»œªjd®.
enuªÂu‹ gŸë¥ go¥nghL F°Â, cl‰gæ‰Á,
éisah£LfŸ, Áy«g« M»at‰iw nr®¤J¥
go¤jh®. 1880M« M©L jdJ 17MtJ taš Ã.V.
go¥ig ÃuÁbl‹Á fšÿçæš go¤jh®. ϧFjh‹
mt® Ãu«k rkh# r§f¤Âduhf nr®ªjh®. mnj
rka«, »nu¡f, b#®khåa M§»y m¿P®fë‹ gy
ò¤jf§fis f‰wh®.
Ïj‹ éisthf flÎis neçš fhz KoÍkh?
v‹w rªnjf« vGªjJ. fšf¤jhéš cŸs všyh
kj¥ bgçat®fëlK« br‹W és¡f« nf£lh®.
vtuhY« rçahd gÂiy bfhL¡f Koaéšiy.
$uhk»UZz gukA«riu f©L és¡f« nf£lh®.
mt® enuªÂuål« j£Ánd°tu« tu¢brh‹dh®.
Ïij V‰W¡bfh©L mtU« 1881M« M©L
br‹wh®. $»UZz gukA«rç‹ K¡»a Óluhdh®.
$uhk»UZz gukA«r® rkh miltj‰F
3 eh£fS¡F K‹ jdJ r¡Â mid¤ijÍ« j‹
Ól® enuªÂuD¡F¤ jªjh®. Ïjid¤ bjhl®ªJ
mnah¤ah, M¡uh, Ïka«, ÏuhnkRtu«  br‹W
filÁahf ghuj¤Â‹ bj‹nfho všiyahd
f‹åahFkç¡F 1892Ïš tªjh®. eL¡flèš
mikªÂU¡F« ghiw x‹W bj‹glnt, m§F
ڪ¢ br‹W or«g® 25,26,27 M»a 3 eh£fŸ
Âahd¤Âš mk®ªjh®.
m¥nghJ jh‹ Ï‹iwa tWik, jhœÎ
ãiyæèUªJ, Û©L« cy»‹ Kjš ehlhf ghuj«
ÂfH¥ nghtij cz®ªjh®.
mbkç¡fhéš cŸs Áfhnfh efçš eilbgw
cŸs r®trka kheh£oš fyªJbfhŸs e©g®fŸ
enuªÂuid t‰òW¤Âd®. Ϫãiyæš nf¤ç
uh#h v‹gt® jd¡F M© FHªij ÃwªJŸsJ.
m›éHhéš fyªJbfh©L MÁ tH§fnt©L«
v‹W Twnt, mªãfœ¢Áæš fyªJbfhŸs,
jdJ bgaiu “r¢Ájhdªjh, ééÂõhdªjh” vd
bga® kh‰¿¡bfh©lh®. éHh KoªjË nf¤çuh#h
mí¤Á§ Ïå j§fŸ bgaiu mo¡fo kh‰¿¡
bfhŸs nt©lh« éntfhdªj® v‹w bgaiu
ãiyahf N£o¡ bfhŸs nt©L« v‹W T¿dh®.
éntfhdªj® 1893M« M©L nk 31M« ehŸ
Áfhnfh òw¥g£lh®.
48
r®trka khehL br¥l«g® 11M« ehŸ
bjhl§»aJ. Rthä éntfhdªj® jdJ ng¢Áid
“mbkç¡f rnfhju, rnfhjçfns!” v‹W ngr
Mu«Ã¤jh®. m§F ToæUªj 6,000 k¡fë‹
Ïja¤ij beho¥ bghGš bfhŸis bfh©lh®.
mij¤bjhl®ªJ jdJ ng¢Áš “všyh
kj§fS¡F« jhŒ kj« ϪJkj«, eÂfŸ
mid¤J« flèš br‹W fy¡»‹wd. mJnghy
rka§fŸ gythf¤ njh‹¿dhY« mid¤J«
flÎis¤jh‹ br‹wil»‹wd” v‹W ngÁdh®.
mªj kheh£il¥ g‰¿ brŒÂfŸ btëæ£l
g¤Âçiffëš Kjš g¡f¤ij Rthä éntfhdªj®
my§fç¤J¡bfh©oUªjh®.
3 M©LfŸ btëehLfëš R‰W¥gaz«
brŒJ jdJ brh‰bghêÎfis Ko¤J¡bfh©L
1896M« M©L ϪÂah ÂU«Ãdh®. 3 M©Lfhy«
XŒé‹¿ ciH¤jh®. mt® ÚçêÎ nehahš
gh¡f¥g£lh®. 1897M« M©L #dtç 26M« ehŸ
ÏuhnkRtu« tªj mtiu ehL KGtJ« éHh vL¤J
tunt‰wd®.
Rkh® 100 M©LfS¡F K‹ò ϪÂa
ÏisP®fS¡F ‘vGä‹ éGä‹’ v‹W
ÅWbfh©L vG¢ÁÍl‹ miwTtš éL¤jh®.
xU Jwé M‹Ûf« k£Lä‹¿ njr cz®itÍ«
k¡fS¡fhf C£l KoÍ« v‹W jdJ thœehëš
filÁ _¢R tiu ϪÂa ÏisP®fis vG¢ÁÍw¢
brŒjJ, mtuJ x¥g‰w brayhF«. ViH,
vëat®fS¡fhf Fuš bfhL¤jt®fëš K¡»akhf
F¿¥Ãl¤jFªjt® Rthä éntfhdªj®. vt®
K‹nd bršY«nghJ m¢r« mfY»wnjh, kåjç‹
M‹kgy«, Åu« ca®»wnjh mtnu Phå. Phå¡F
ÏJnt Ïy¡fz« v‹»wh®. éntfhdªjç‹
brh‰bghêÎfëš Ïu©L F¿¥Ãl¤j¡f cz®¢Á¥
bgU¡F ãiwªJ fhz¥g£lJ. mit gyÅd¤Â‹
ÛJ vç¢rY« j« ÛJ e«Ã¡ifÍ« MF«.
1898M« M©L ngÿçš xU kl¤ij
Mu«Ã¤jh®. Áw¥ghf brašgLtij f©L
k»œªj mt® bghW¥òfis rnfhju Jwéfël«
bfhL¤jh®. 1902M« M©L #]iy khj« 4M« ehŸ
k»œ¢ÁÍl‹ ÏUªjh®. ÃwF jdJ nahf r¡Â
_y« jdJ cæiu clèèUªJ éLé¤J K¡Â
milªjh®. m¥nghJ mtuJ taJ 39 MF«.
f‹åahFkçæš mt® Âahd« brŒj ghiwæš
V¡eh¤í uhdnl v‹gt® k¡fël« ã Âu£o
k©lg¤ij f£odh®.
rç¤Âu« gil¤j ϪÂa®fŸ
eh‹ ngh‰W« ešyt®fŸ vD« üèèUªJ...
kh®¢ 2019
ã y¢rçÎ v‹gJ ÂObu‹W V‰gL« ãfœthF«.
ÏÂèUªJ kåj‹ j‹idÍ«, j‹id
rh®ªjt®fisÍ« fh¥gh‰¿¡ bfhŸtj‰fhd
nt©Lgt®fS¡F cjé brŒa nt©L«
v‹gij ãidéš it¤J¡ bfhŸsΫ.
K‹bd¢rç¡if elto¡iffis zz ng£lçahš Ïa§F« thbdhè k‰W«
nk‰bfhŸs nt©L«. bjhiy¡fh£Áia rÛg¤Âa brŒÂfS¡fhf
ãy¢rçé‹ nghJ f£ll¤Â‰F cŸnsæUªjhš ftåͧfŸ.
cŸnsna ÏU¡fΫ. nkir ngh‹w cWÂahd zz nr‰¿‹ X£l« k‰W« ãy¢rçé‰F¥ ÃwF
ku¢rhkh‹fŸ Ñœ xëªJ bfhŸS§fŸ. btŸs« tu thŒ¥òŸsJ. ãy¤jo FHhŒfŸ,
thŒ¡fhšfŸ nrjkilªJŸsjh v‹gij
Å£o‰F btënaæUªjhš ãy¢rçÎ k‰W«
ftåͧfŸ. mnjngh‹W f£ll mo¤js«,
nr‰¿‹ ghijia é£L éy»æU¡f nt©L«.
òifngh¡» k‰W« R‰¿ÍŸs ãy¥gFÂ
mªj ghijæèUªJ éy» nklhd gF¡F nrjkilªJŸsjh v‹gijÍ« ftåͧfŸ.
XoélΫ. ghiwfnsh, Ïogh£L¡ fêÎfnsh nrjkilªj ãy¥gFÂia cldoahf
c§fis beU§»dhš ku§fŸ ml®ªj gF¡nfh rçbrŒÍ§fŸ. Vbdåš ãy¤Â‹ nk‰gu¥ò
mšyJ xU f£ll¤Â‰nfh br‹W éL§fŸ. mç¤J¢ bršy¥g£ljhš ÂO® btŸs« V‰gl
j¥Ã¤J¢ bršy KoahjnghJ j§fŸ jiyia¥ thŒ¥òŸsJ.
ghJfh¤J¡ bfhŸs xU gªij¥nghy cliy
zz ãy¢rçÎ Ïl®ghLfis kÂ¥ÃlΫ ãy¢rçÎ
RU£o¡ bfhŸsΫ.
Ï‹dšfis Fiw¡fΫ njitahd bjhêš
ãy¢rçé‰F¥ ÃwF E£g§fis kh‰¿aik¡fΫ òéæaš
bjhêšE£g tšYeiu fyªjhnyhÁͧfŸ.
zz ãy¢rçÎ V‰gL« rhŒÎ¥ gFÂæèUªJ
éy»æU¡fΫ. Vbdåš, ãy¢rçÎ Û©L« fLikahd òaY¡F¥ Ëò
V‰gL« mgha« cŸsJ. ãy¥gu¥ò efU»wjh v‹gj‰fhd m¿F¿fis
zz ãy¢rçÎ V‰g£l Ïl¤Âš mog£l k‰W« ftåͧfŸ. fLikahd òaš tªj xU thu« mšyJ
xU khj¤Â‰F¥ ÃwFTl ãy¢rçÎ V‰glyh«.
Á¡»¡ bfh©lt®fŸ ÏU¡»wh®fsh v‹gij
f©l¿aΫ. ãy¢rçÎ v‹gJ óäæ‹ nk‰gu¥ig
mç¤J¢ bršY« bgUkséyhd nrjhu¤ij
zz gæ‰Á bg‰¿Uªjhš Kjš cjé brŒaΫ.
cŸsl¡»a ntfkhd Ïa¡fkhF«. ÏJ nr‰¿‹
FHªijfŸ, tajhdt®fŸ k‰W«
X£l«, Ïogh£L fêÎfë‹ X£l«, ãy¤j‹ik
CdK‰wt®fŸ ngh‹w Áw¥ò cjé

49 kh®¢ 2019
bfLjš ãy¥gF rhŒÎ bfLjš vd
gythwhf m¿a¥gL»‹wd. kiH, btŸs«,
ãyeL¡f« ngh‹w Ïa‰if fhuz§fshY«,
ãy¥gFÂia ghFghL gL¤Jjš, ãy¥gu¥ig
bt£Ljš k‰W« ãu¥òjš, mÔjkhd ts®¢Á
ngh‹w kåj®fshš cUth¡f¥gL«
fhuz§fshY« ãy¢rçÎ V‰gL»‹wd.
btŸs¡ f£L¥ghL, k© mç¥ò¡ f£L¥ghL,
kiyaf nk«ghL, ãyeL¡f Ïl®ghLfŸ
jâ¥ò, rhiy ãiy¥gL¤Jjš k‰W«
Ãw £l§fë‹ xU gFÂahf ãy¢rçÎ
nkyh©ik fUj¥gL»‹wd. eh£oš
eGé éGjš :
ts®¢Á¤ £l§fë‹ jh¡f« mÂfç¥gjhš,
f£ll§fŸ ãy¢rçé‰F c£gL« j‹ikÍ« f‰fS«, t©lšfS« óäæ‹ nk‰gu¥Ãš
mÂfç¡»‹wJ. eGé éGjš.
óäæ‹ nk‰gu¥Ãš ãfG« bgUkséyhd X£l« :
nrjhu¤Â‹ j‹ik k‰W« é»jh¢rhu¤ij _‹W
K¡»a fhuz§fŸ f£L¥gL¤J»‹wd. t©lš óäæ‹ nk‰gu¥Ãš XLjš. äfΫ
bf£oahd Âut toéš rhŒthd gFÂæš
rhŒé‹ msÎ : rhŒthd ãy¥gu¥Ã‹ rhŒÎ¤ j‹ik
bghU£fŸ mo¤J¢bršy¥gLjš X£l« v‹gjhF«.
mÂfç¡f, mÂfç¡f bgUkséyhd nrjhu« ãfG«
Ïš bgU«ghY« Ú® K¡»a g§F t»¡F«. xU
j‹ikÍ« mÂfç¡F«.
vçkiy bto¡F«bghGJ nr‰¿‹ X£l¤ij
rhŒÎ¤ j‹ik : t©lš k© k‰W« éçrš jL¡f KoahJ. Ï›tifæyhd nr‰¿‹ X£l«
cŸs mšyJ nkhrkhf Ïiz¡f¥g£l ãiya‰w
“yf®” vd miH¡f¥gL»wJ. vL¤J¡fh£lhf
f‰ghiwfŸ bgUkséyhd nrjhu« V‰gl¡
bræ©£ bAèdh vçkiy bto¤jÎl‹
fhuzkh»‹wd.
mÂèUªJ »s«Ãa bghU£fë‹ bt¥g¤jhš
j©Ù® : rhŒÎ¥ gFÂæš cŸs bghU£fŸ gå¥ngh®it cUf Mu«Ã¤jJ. Ïjdhš V‰g£l
j©Ùuhš Ïs»æUªjhš mitfŸ ÚuhdJ vçkiyæèUªJ têªnjho têæš cŸs
j§fS¡»ilna cŸs Ïiz¥ig ÏHªJ efu
Ïogh£L¡ fêÎfis nr®¤J¡ bfh©L
Mu«Ã¡F«.
K‹nd¿aJ. Ïjdhš fh£o‰F«, kåj®fS¡F«
ãy¢rçÎ v‹gJ gšntW tifahf ãfG«. bgUkséš nrj« V‰g£lJ.
mit Ñœf©lthW F¿¥Ãl¥gL»wJ.
rW¡Fjš :
Ñœneh¡» éGjš :
rhŒthd¥ gFÂæYŸs bghU£fŸ bkh¤jkhf
bt£lbtëæš f‰ghiwfŸ k‰W«
xU§»izªj cUéš efUjš ãfœªjhš mJ
ghiw¤J©LfŸ éGjš.
rW¡Fjš v‹gjhF«. gytifahd rW¡Fjš
kiy¥gh§fhd ehLfëš C®Âæš gaz« ãfœªjhY« rhjhuzkhf ãfH¡ ToaJ v‹gJ
brŒÍ«bghGJ “v¢rç¡if! f‰ghiwfŸ éG« ÂObud éGjyhF«. ÏJ òép®¥ò éiræ‹
mgha«” v‹gJ ngh‹w m¿é¥ò¥ gyiffis
fhuzkhf kiy¥gFÂæ‹ xU gF ќ neh¡»
gh®¡fyh«. f‰ghiwfŸ ciljš v‹gJ
rW¡FjyhF«.
bjhl®¢Áahd xU ãfœthF«. f‰ghiwfŸ éGjš
v‹gJ Ú® ÏWFjš, brofŸ k‰W« mj‹ nt®fŸ mäG« Jthu« :
ts®¢Áailjš, ãyeL¡f« k‰W« k¡fŸ rhŒthd
R©zh«ò¡ f‰fŸ ngh‹w gyÅdkhd ãy¤Â‹
ãy¥gFÂæš FonaWjš ngh‹w fhuz§fshš
nkšk£l¤ij ãy¤jo Ú® fiu¡F«nghJ ϤJthu«
ö©l¥gL»wJ. rhŒthd ãy¥gFÂæ‹
mothu¤Âš cilªj f‰fŸ nr®tij¡ bfh©L V‰gL»wJ. Ïjdhš, Mjhuk‰w ãiyæš ãy¤Â‹
v§nf ghiw éGjš ãfG« v‹gij brhšy KoÍ«. nkšgF ÏoªJ behW§F«.

50 kh®¢ 2019
ãy¢rçé‰F¥ bghJthf c£gL« j‹ikbfh©l
gFÂfŸ
l giHa mšyJ òÂjhf ãy¢rçÎ V‰g£l Ïl«,
l rhŒthd ãy¥gFÂæ‹ c¢Á k‰W« mo¥gFÂ,
l Á¿a fêÎ Ú® bršY« ghij,
l fêÎ Ú®¥ gFÂæš br§F¤jhd rhŒãiy
gFÂæ‹ c¢Á mšyJ mo¥gFÂ.
ãy¢rçéèUªJ ghJfh¥ghd gFÂ :
flªj fhy§fëš bga®¢Á milahj cWÂahd,
Ïiz¥ò Ïšyhj f‰ghiwfŸ, M‰¿‹ fiufŸ
M»ait.
Úy»ç kht£l¤Âš ãy¢rçÎ v‹gJ
F¿¥ghf tl»H¡F¥ gUt fhy¤Âš gutyhf
ãfœ»‹wJ. 1993Ïš Vw¡Fiwa 408 ãy¢rçÎfŸ
ãfœªJŸsd. mt‰¿š ku¥ghy« v‹w Ïl¤Âš
ãfœªj ãy¢rçé‹ ÏH¥ò k‰W« msit¡ fU¤Âš
bfhŸS«nghJ äfΫ nkhrkhd x‹whf F¿¡f
Ko»wJ. mJ nk£L¥ghisa« cjif njÁa
beLŠrhiy v©8Ïš nk£L¥ghisa¤ÂèUªJ
28 ».Û. bjhiyéš ãfœªjJ. Ϫj rçÎ flš
k£l¤ÂèUªJ 1,600 Û£l® k‰W« 1,100 Û£l®
cau¤Â‰F Ïil¥g£l ml®ªj fh£L¥gFÂæš
ruhrçahf 800 Û£l® Ús« 140 Û£l® mfy«
cilajhf ÏUªjJ. m¢rçthš Ïl« bgau¥g£l
bghU£fë‹ msÎ 2,00,000 fd Û£l®. Ïjdhš òÂa
ghiwfŸ btëna bjça Mu«Ã¤jd. mªj ãy¢rçÎ
30 ghif rhŒthd gFÂæš f‰ghiwfŸ k‰W«
nrW fyªj toéš V‰g£lJ. Kjš ehŸ 282 ä.Û.
msé‰F bgŒj bgUkiHahš ghiwfë‹ moæš
j©Ù® òFªjhY« mjdhš V‰g£l mG¤jK«
Ϫj ãy¢rçÎ V‰gl fhuzkhæ‰W. £läl¥glhj
k© mf‰wY«, tofhš jilg£ljhY« ãy¤Â‹
jiy¥gFÂæš f£l¥g£l f£ll§fS« Ϫj
gFÂia ãiya‰w j‹ikÍilajhf kh‰¿é£ld.
Ϫj ãy¢rçÎ 11 eg®fë‹ cæiu g¿¤Jé£lJ.
nkY«, Ϫãy¢rçthš 3 ».Û. beLŠrhiy, 300 Û£l®
Ïuæšghij, gaâfSl‹ ãW¤Âit¡f¥g£oUªj
Ïu©L ngUªJfŸ M»ait mêÎg£lnjhL gy
51
FoæU¥òfS« mêªJé£ld. nk£L¥ghisa« -
C£o Ïilæyhd Kj‹ikahd jftš bjhl®ò
J©o¡f¥g£lJ. j‰nghJ nk£L¥ghisa« - C£o
Ïilæyhd vŠÁa rhiy guhkç¡f¥g£L rçahd
kiHÚ® tojY¡fhf ghiwfŸ ÛJ _‹W ghy§fŸ
f£l¥g£ld. ãy¢rçé‹ Ïogh£L¡ fêÎfŸ nkY«
éHhkš ÏU¡f jL¥ò¢ Rt®fS« vG¥g¥g£LŸsJ.
ãy¢rçÎ jah®ãiy têfh£o
ãy¢rçÎ k‰W« nr‰¿‹ X£l«
K‹bd¢rç¡ifæ‹¿ jh¡Ftjhš jah® ãiyæš
ÏU¡f Ñœf©l elto¡iffis vL¡fΫ.
ãy¢rçé‰F K‹
j§fŸ brh¤J mikªJŸs ãy¤Â‹ j‹ikia
MŒÎ brŒÍ§fŸ. c§fŸ gFÂæ‹ òéæaš
tšYe® mšyJ £lJiw M»nah® ãy¢rçé‰F
MshF« gFÂfŸ g‰¿ F¿¥ghd jftšfis
it¤ÂU¥gh®fŸ. ãy¢rçÎ g‰¿a Ãu¢ÁidfŸ
k‰W« mt‰iw rçbrŒa jh§fŸ nk‰bfhŸs¡Toa
elto¡if g‰¿ bjhêš rh®ªj òéæaš bjhêš
E£g m¿Piu fyªjhnyhÁ¡fΫ.
Å£o‰F V‰gL« Ïl®ghLfis¡ Fiw¤jš
rhŒÎ ãy¥gFÂfëš ku§fis elyh«. nkY«,
jL¥ò¢ Rt®fisÍ« f£lyh«. nrWfŸ Xl¡Toa
gFÂfëš thŒ¡fhšfŸ, ÂU¥ÃéL« Rt®fŸ
M»aitfis cUth¡» nr‰¿‹ X£l« f£ll¤ij
R‰¿ bršy têtif brŒayh«.
ãy¢rçÎ v¢rç¡if m¿F¿fis¡ f©l¿a
f‰W¡bfhŸS§fŸ
zz Kj‹Kiwahf fjÎfŸ mšyJ r‹dšfŸ
ÏW» Ão¤J¡ bfhŸS«.
zz mo¤js«, br§fš, Rt® ó¢R M»at‰¿š òÂa
éçrš bjçÍ«.
zz btë¥òw Rt®fŸ, eilghijfŸ, go¡f£LfŸ
f£ll¤ÂèUªJ éy» ÃçªJ bršY«.
kh®¢ 2019
zz jiu mšyJ bjU¡fŸ, thfd¥ ghijfŸ
ngh‹w Óuik¡f¥g£l¥ gFÂfëš bkJthf
éçrš njh‹W«. óä¡foæš cŸs FHhŒfŸ
bto¡F«. rhŒthd ãy¥gFÂæ‹ mothu¤Âš
jiu nkbyG«Ã¡ fhz¥gL«.
zz òÂa gFÂfëš jiuæ‹ nk‰gFÂ thæyhf Ú®
bto¤J btëtU«.
zz ntèfŸ, jL¥ò¢ Rt®fŸ, f«g§fŸ mšyJ
ku§fŸ M£l« f©L efU«.
zz ãy¢rçÎ beU§» tU«bghGJ cUS«
Xir Kjèš Á¿jhf nf£f¤ Jt§»
mÂfç¤J¡bfh©nl bršY«.
ãy¢rçÎ cldoahf ãfG« vd rªnjf¥g£lhš
brŒant©oait
zz Ôaiz¥ò¤Jiw, fhtšJiw mšyJ
bghJ¥gâ¤Jiwia bjhl®òbfhŸs nt©L«.
zz m¡f«g¡f¤Âš cŸnshU¡F jftš
brhštnjhL m¥gFÂæèUªJ éiuthf
btënaw nt©L«. ÏUtifahd btëna‰w
£l¤ij nk‰bfhŸs nt©L«. Vbdåš,
rhiyfŸ jilglyh« mšyJ _l¥glyh«.
zz ãy¢rçé‹nghJ« mšyJ nrW X£l¤Â‹
nghJ« FL«g cW¥Ãd®fŸ xUtçläUªJ
Ï‹bdhUt® ÃçªÂU¡F«nghJ ga‹gL¤j xU
mtrufhy jftš bjhl®ig cUth¡»¡bfh©L
(gfš neu§fëš bgçat®fŸ ntiy brŒÍ«
Ïl¤ÂY« ÁWt®fŸ gŸë¡ Tl¤ÂY«
ÏU¥g® v‹gjhš ÏJ ãfH thŒ¥òŸsJ).
midtU« Û©L« x‹W nru xU £l¤ij
jah®brŒÍ§fŸ.
br§F¤jhd kiy¡F mU»š tÁ¥gt®fS¡F
fLikahd òaY¡F K‹ò brŒa nt©oait
zz c§fis R‰¿ÍŸs ãy¤j‹ikia¥ g‰¿ e‹F
bjçªJ bfhŸS§fŸ.
zz cŸq® mÂfhçfŸ, òéæaš ãòz®fŸ
ngh‹nwh®fis bjhl®òbfh©L flªj
fhy¤Âš ãy¢rçnth mšyJ fêÎfŸ X£lnkh
ãfœªJŸsjh v‹gij¤ bjçªJ bfhŸS§fŸ.
zz rhŒthd gFÂfëš ãy¢rçÎ V‰g£oUªjhš
tU§fhy¤Âš mJ Û©L« ãfH thŒ¥òŸsJ.
zz ãy¢rçé‰F c£gL« j‹ik bfh©l gFÂfëš
f£ll§fŸ f£l¥gLtij xG§FgL¤J«
bghU£L, c§fŸ gF cŸsh£Á mik¥òfŸ
nk‰bfhŸs Ka‰Á¡F« ãy¥ ga‹gh£L r£l
£l§fŸ, f£Lkhd éÂKiwfŸ M»at‰¿‰F
Mjuthf brašgL§fŸ.
52
zz V‰bfdnt ãfœªj ãy¢rçÎ, fêÎ X£l«,
br§F¤jhd gFÂfŸ, Xil, MWfŸ, FW¡F
beL¡fhd Xil thŒ¡fhšfŸ k‰W« kiy
thŒ¡fhšfë‹ Kf¤Jthu¤ÂèUªJ c§fŸ
Å£il jŸë mikͧfŸ.
zz cŸq® mÂfhçfis bjhl®òbfh©L
mtrufhy V‰ò k‰W« btëna‰w £l§fis
bjçªJbfhŸS§fŸ.
zz fLikahd òaè‹nghJ ö¡f¤ij j鮤J
éê¥ghf ÏU¡fΫ. Vbdåš k¡fŸ
cw¡f¤ÂèU¡F« nghJjh‹ ãy¢rçÎ
Ïw¥òfŸ mÂf« ãfœ»‹wd.
zz fLikahd kiH VnjD« cŸsjh v‹gij
m¿a thbdhèia nfS§fŸ. F¿¥ghf bjhl®
kiH k‰W« <ukhd thåiy¡F¥ ÃwF V‰gL«
FW»a Ïilbtë bfh©l gy¤j kiHia¥g‰¿
äfΫ ftdkhf ÏU¡fnt©L«.
zz ku« K¿jš k‰W« ghiwfŸ nkhJjš ngh‹w
éndhjkhd r¤j§fis nf£f neçoš
mJ Ïogh£L¡ fêÎ¥ bghU£fŸ ef®jiy
cz®¤J«. Á¿a mséš têÍ« k‰W« XL«
nrW xU bgça ãy¢rçé‰F K‹ndhoahf
ÏU¡f¡TL«.
zz Ú§fŸ xU Xil¡nfh mšyJ thŒ¡fhY¡nfh
mU»š ÏU¥gtuhæ‹, Únuh£l bgU¡f« k‰W«
FiwÎ g‰¿ v¢rç¡ifahæU§fŸ. m¤jifa
khWjš Únuh£l¤Â‹ K‹gFÂæš ãy¢rçÎ
ãfœÎfŸ V‰g£oU¥gij¡ F¿¡F«. vdnt,
éiuthf btënaw jahuhæU¡fΫ.
zz ãy¢rçÎ mghaKŸs gFÂæš
tÁ¥gtuhæU¥Ã‹, btënaWtJ ghJfh¥ghdJ
vd fUÂdhš btëna¿élΫ. Å£onyna
ÏU¥Ã‹ ãy¢rçÎ k‰W« Ïogh£L¡ fêÎ
M»at‰¿‹ Mjhu§fŸ mšyhj f£ll
gF¡F br‹WélΫ. våD«, mtÁakhæ‹
Å£ilé£L j¥Ã¡F« têia Âwªj ãiyæš
it¤ÂU¡fΫ.
zz thfd§fis X£o¢bršY«nghJ ftdkhŒ
ÏU¡fΫ. rhiynahu k© nkLfŸ ãy¢rçé‰F
M£gL« j‹ik bfh©lit. rhiyæš Ïoªj
eilghijfŸ, nrW éGªJ»l¡F« ghiwfŸ
k‰W« mJ ngh‹w ãy¢rçé‰F milahskhd
bghU£fŸ ÏU¡»‹wdth v‹gij
ftåͧfŸ.
e‹¿ : ghJfh¥ò k‰W« jah® ãiy
têfh£o ifnaL
kh®¢ 2019

j‰fhy ϪÂa¢ ÁWfijfŸ v‹w jiy¥Ãš,
M§»y¤Âš _‹W bjhFÂfis, rh»¤Âa
mfhbjä btëæ£LŸsJ. m«_‹W
bjhFÂfS« bkhêbga®¥ghs® g£liwæš jäêš
bkhêbga®¡f¥g£ld. _‹wh« bjhFÂæYŸs xU
fijæ‹ jäHh¡f« ÏJ:-
uh «fhU¡F eh‹ v¤jidnah Kiw
nghæU¡»nw‹. Mdhš, Ϫj Kiw nghtbj‹gJ,
äFªj r§fl« jUtjhf ÏUªjJ. étç¤J¢
brhšy Koahj r§fl«. K‹bgšyh« uh«fhU¡F¥
nghf thŒ¥ò¡ »il¤jjhš, gaz¤J¡F¥ gy
Âd§fŸ K‹ÃUªnj, kd« k»œ¢Áæš bksdkhŒ¤
Âis¡F«. mJ xU bjhl®ªj c‰rhfkhd kdãiy.
g°ìš V¿aÂèUªJ mj‹ ntf« mÂfç¡f,
mÂfç¡f v‹ MdªjK« mÂfç¡F«. g°
x›bthU Kiw F¡F«nghJ«, v‹ ÏjaK«
k»œ¢Áahš v«Ã¡ F¡F«.
Ϫj¤ jlit vd¡F »il¤j mDgt« mj‰F
ne®khwhf ÏUªjJ. uæiy é£L Ïw§» g°i[
neh¡» el¡F«nghJ v‹ ghj§fëš Vnjh fdkhd
bghUŸ f£l¥g£oU¥gJ nghy¤ njh‹¿aJ.
mij¥ nghynt fd¡»w kd¤njhL, g°ìš v‹
ÏU¡ifæš xU khÂçahf¥ nghŒ c£fh®ªnj‹.
gaz¤ij¤ bjhlU« v©z¤ij¡ ifé£Lé£L,
eh‹ ÂU«Ã¥ nghŒ éLnt‹ v‹W gaªjJ nghy,
g° xU FY¡fYl‹ clnd òw¥g£lJ.
g° FY§»¡ bfh©L«, F¤J¡ bfh©L«
ntfkhŒ Xo‰W. kz‰ghijba§F« òGÂ
k©ly«. Á¿a FoirfŸ Ëndh¡» Xod.
uh«fh® tªJé£lJ. gŠí brsAhå‹ nfâ
Kjèš tU«. m¥òw« ÏUòwK« brofŸ ml®ªj
FWfyhd ghij. mij¡ f©lJ« uh«fhç‹ òj®fŸ
gh®itæš gL«. m¥òw« òifæiy¡ FHhæš,
òifæiyia¥ ngh£L¡ bfhŸ»w neu¤J¡FŸ
53
ÁWfij
ãUì‹Ah uh{ònuh»¤
M§»y¤ÂèUªJ jäHh¡f« : ÂyftÂ
uh«fh® tªJéL«. g° ãiya¤Âš ešy T£l«
ÏU¡F«. gaz« ngh»wt®fS«, ngh»wt®fis
têaD¥ògt®fSkhf ãiwant T£l« ÏU¡F«.
nghd tUõ« eh‹ nghdnghJ jhò, »[hD Ïu©L
ngUnk v‹id miH¤J¥nghf tªÂUªjh®fŸ.
“iAŒah! khkh tªJ£lhU,” khkh tªJ£lhU,” v‹W
v‹id¡ f©lÎl‹ iffis¤ j£o¡bfh©L
rªnjhõkhŒ¡ F¤jh‹ »[hD. ghthilia¤
ö¡»¡bfh©L j‹ m«khél« mtŸ m©z‹
tªÂU¡»w rªnjhr brŒÂia brhšy nt©L«
v‹W jhò XodhŸ.
òil¡F«nghJ Kw¤Âš Á¿J«, bgçJkhd
jhåa kâfŸ JŸëéGtJnghy gaâfŸ
t©o x›bthU Kiw FY§F»w nghJ vGtJ«,
éGtJkhf ÏUªjh®fŸ. ÏWÂahd xU ga§fu
FY¡fš v‹id cw¡f¤ÂèUªJ vG¥ÃaJ.
g° uh«fhiu milªJé£oUªjJ. ehD« ifæš
igÍl‹ Ïw§» el¡f Mu«Ã¤nj‹. T£l¤Âš
ÏUªJ r‰W éy», xU nk£oš xU iga‹
ã‹¿Uªjh‹. »[hD khÂç ÏU¡»whnd v‹W
ãid¤nj‹. Ïšiy mt‹ xUnghJ« »[hDthf
ÏU¡f KoahJ. fiyªj jiy; iffëY«,
fhšfëY« m¥Ã¡bfh©oUªj mG¡F, cl«ig
kiw¡f xU mG¡F¢ r£il, éuiy¢ r¥Ã¡bfh©L
t©oia bkŒkwªJ gh®¤J¡bfh©L ã‹wh‹.
mtD¡F¥ g¡f¤Âš nghŒ¥gh®¤J mt‹ »[hD
jh‹ v‹W eh‹ bjçªJbfh©nl‹. M¢r®akhŒ
kh®¢ 2019
ÏUªjJ vd¡F. »[hD v‹W bkJthf¡ Ão¡fiy. m¥gh v‹id äu£o»£nl ÏU¡»wh®.
T¥Ã£nl‹. Mdhš, mt‹ v‹id¥ gh®¡fnt jhò ÂdK« mo¡»wh. m«kh m¥go brŠrnj Ïšiy.
Ïšiy. mtDila gh®it t©oæ‹ ÛJ gªJ gh£o Å£L¡F ngh¿ah lh f©Q! gh£o c‹id
nghŒ é£oUªjJ. “nlŒ! kUkfnd” cu¤j Fuèš Mirah t¢R¡Fth m§nf ahU« c‹id mo¡f
miH¤nj‹. Ϫj Kiw mt‹ ÂU«Ã v‹id¥ kh£lh§f. mtD¡F mJ Ão¡féšiy. xU fz«
gh®¤jh‹. btnsbu‹w bgça éêfŸ, f©Ù® fiw jhk¤Jé£L mt‹ brh‹dh‹. vd¡F m«kh»£l
goªj f‹d§fŸ. xUfz« c‰W¥ gh®¤jh‹. Ëd®, jh‹ nghfQ«. gh£o»£l nt©lh«. v‹ iffis¥
kwªJ nghŒé£l vijnah ãid¤J bfh©ltid¥ Ão¤J¡bfh©L mt‹ kWgoÍ« brh‹dh‹. khkh!
nghy ÂObud¥ ò‹dif brŒjh‹. “tªJ£O§fsh v§f m«kh br¤J£lh§fD igaD§f brhšwh§f.
khkh! c§fis miH¢Á¡»£L nghtj‰F ÂdK« mt§f bghŒjhnd brhšwh§f? Ïšiy, khkh? “mJ
eh‹ ϧnf tUnt‹.” “mjdhš jh‹ eh‹ c‹id vd¡F m®¢Áahf ÏUªjJ. ÏUªjhY«, “mªj¤
gh®¡f tªÂU¡nf‹ f©Q.” JL¡F¥ gaY§f ga§fukh bghŒ brhšwh§f” R«kh
c‹id fyh£lh g©wh§f,” v‹W eh‹ brh‹nd‹
v§f«kh v§nf khkh? m«kh M°g¤Âçæny
mj‰FŸ eh§fŸ ÅL nghŒ nr®ªnjh« eh‹ mtid¡
ÏUªJ tªJLth§f. “Ú§f mtnshl tUŧf‹D
ÑnH Ïw¡» é£nl‹.
m¥gh brhšè¡»£nl ÏU¡fhU.”
“mlflÎns! Ϫj nfhy¤Âyh Ϫj ÅL
mt‹ R‰WK‰W« gh®¤J kd« js®ªjh‹.
ÏU¡fnt©L«! v¥bghGJ« ò¤j«òÂjhf¡ fGé¤
mtD¡F¥ gš brhštJ vd¡F fZlkhf ÏUªjJ
Jil¤J R¤j« brŒa¥g£L, bjŒt§fŸ thG«
mªj fŸs« fglk¿ah¥ ÊÁ‰F v‹d gš
Ïl«nghš ÏUªj ÅL Ï¥nghJ ÃrhRfŸ elkhL«
brhšYnt‹? mt‹ bfh©oUªj e«Ã¡ifia
Ïl« ngh‹W fh£Áaë¤jJ. F¥igÍ« mG¡F«
eh‹ v¥go jf®¥ng‹? eh‹ mt‹ thœéš
FéªJ »lªjJ. thrèš ÏUªJ nt¥gku¤Â‹
e«Ã¡if ÏiHia, v›thW mW¥ng‹? ghjhs¤Â‹
Ñœ nfhêfë‹ v¢r« FéªÂUªjJ. Jy¡fhj
MH¤Âš mtis Ïw¡» é£l ru£il eh‹ v›thW
gh¤Âu§fŸ, _l¥glhj j©Ù®ghid, bkhŒ¡»‹w
f¤jç¥ng‹? “c§f m«khΡF Ï‹D« cl«ò
<¡T£l« xU éÁ¤Âukhd mikÂÍ« nrhf¤Â‹
ešyh Mfiy¥gh! cl«ò KG¡f KG¡f ešyh
ãHY« mªj Ïl¤ij¢ NœªJ bfh©oUªjJ.
Mfhjtiu¡F« mtis M°g¤Âçænyna ÏUªJ
miH¢R»£L tu KoahJ.” eh‹ mtid v‹ eh‹ jhòit T¥Ã£nl‹. g¡f¤Âš ÏUªj Vnjh
iffëš vL¤J¡ bfh©nl‹. xU Å£oš ÏUªJ mtŸ Xo tªjhŸ. tH¡f«nghy
ϪjKiw mtŸ v‹ fhšfis f£o¡ bfhŸséšiy.
“m«kh v¥ngh M°g¤Âçæy ÏUªJ tU«?
g¤J g‹åu©L tajhd mªj bg©, flªj MW
v›tsÎ ehshF«? eh‹ Âd« m«khΡfhf
khj¤Â‰FŸ K®ªj kDîahf M»é£lJ khÂç
fh¤ÂU¡»nw‹. Ú§f všnyhU« bghŒbrhšè
ÏUªjJ. t‰¿¥nghd KfK«, mG¡fhd JâfS«,
v‹id Vkh¤JÖ§f. Vkh‰w« milªjtdhf mt‹
TL f£oa jiykæUkhf mtŸ ÏUªjhŸ. eh‹
mH¤ bjhl§»dh‹. mtid eh‹ cl«nghL
ifia Ú£o jlé¡ bfhL¤jJ« thŒé£L mH
nr®¤J miz¤J¡ bfh©nl‹. é«kšfshš mt‹
bjhl§»dhŸ. v‹dhš mtis rkhjhd¥gL¤j
cl«ò FY§»¡bfh©oUªjJ. Vnjhnjh brŒJ äf
Koaéšiy.
Áuk¥g£L mtid mikÂaila¢ brŒnj‹.
eh‹ cldoahf Å£il R¤j« brŒnj‹.
“Ïj ghU f©Q”! Ú ò¤Ârhè¥ iga‹
Ëd® nt¥gku¤J¡F ÑnH ÏUªj f£oèš
Ïšiyah? c§f m«khΡF buh«g ehshnt cl«ò
XŒthf gL¤J¡bfh©nl‹. cl«ò¡F xU
rçæšiy. mJ¡F it¤Âa« g©â¡fny‹dh
khÂçahf ÏUªjJ. mªj Å£o‹ x›bthU
mtS¡F v¥go FzkhF«. ešyh Mæ£l clnd
_iyKL¡F« v‹ rnfhjçia ãidÎgL¤Âd.
eh‹ mtis ϧnf miH¢Á»£L tUnt‹.
mtŸ rikayiwæš RWRW¥ghf rik¤J¡
ghU! cd¡F ig ãiwa éisah£L¢rhkh‹
bfh©oU¥gJ nghyΫ, r‰W neu¤Âš v‹id
bfhL¤jD¥ÃæU¡fh. ÏÂèUªJ x©Q Tl
T¥ÃLthŸ v‹gJ nghyΫ, njh‹¿¡bfh©nl
jhò¡F Ú ju nt©oašiy. mt‹ bfhŠr«
ÏUªjJ. ghiy fuªJ bfh©oU¥gjhfΫ,
MWjš milªjh‹. f©fëèUªJ f©Ùiu
»[hDit l«siu vL¤J¡bfh©L tU«go
Jil¤J¡bfh©L mt‹ brh‹dh‹. “khkh!
miH¥gjhfΫ, njh‹¿aJ. bjh£oèš jhåa¤ij
v‹id m«kh »£l T£o£L ngh§f eh‹ bjhªjunt
miu¤J¡bfh©L, rnfhjuid miH¤J ghL»w
g©zkh£nl‹ m«kh Ïšyhk vd¡F vJÎnk

54 kh®¢ 2019
ehnlho ghliy gho¡ bfh©oU¥gJ nghyΫ
njh‹¿aJ. vd¡F mªj¥ gh£L buh«gΫ Ão¡F«.
x›bthU Kiw eh‹ nghF«nghJ« mªj¥ gh£il¥
ghl¢ brhšè t‰òW¤Â¡ nf£ng‹. mtŸ j‹
Ïåikahd Fuèš clnd ghl¤ bjhl§FthŸ.
nks« KH§Fj«kh!
nkš njh£l« ãiwÍj«kh!
ehj°tu« KH§Fj«kh!
efbušyh« ãiwÍj«kh!
m©z‹ tªjh§f
mHfhd g£nlhl!
mHfhd g£LD
m¤ij msªjh§f!
uh¤Âçæy cL¤jh¡f
itu§f jh‹ cÂU«
v©â¥ gh¤jh¡f,
ÏUg¤ijŠR KHkhF«
nks« KH§Fj«kh!
nkš njh£l« ãiwÍj«kh!
nghd tUõ« eh‹ tªÂUªj nghJ« Ϫj¥
gh£il nf£nl‹ ÂObu‹W mtŸ Fuš FH¿aJ.
bjh©il mil¤J¡ bfh©lJ. f©fëš Ú®
ãu«ÃaJ. eh‹ mtŸ iffis g‰¿¡bfh©L V‹
v‹W nf£nl‹. x›bthU KiwÍ« eh‹ tU«nghJ
mªj¥ gh£il¥ ghl¢ brhšè nf£gjhfΫ,
c©ikænyna mªj¥ gh£il ghl nt©oa rka«
tU«nghJ, mij¥ ghl jh‹ cænuhL ÏU¥ngdh’
v‹W brhšè mGjhŸ.
“V«kh m¥go všyh« ngRw,” v‹W brh‹nd‹.
“v‹dnkh©zh m¥go njhQJ. mêŠRnghw
Ϫj cl«ig e«gwJ¡nfæšy. Ï‹id¡F
ÏU¡F«, ehis¡F ÏU¡fhJ. jéu, vJ¡fhtJ ehk
Mir¥g£nlh«dh mJ ek¡F bfil¡fhJ.
v‹ bjh©il¡FŸ K£fŸ ts®tij¥
nghš eh‹ cz®ªnj‹. ku¤Â‹ nkny ÏUªJ
m©l§fh¡iffŸ fiwa¤ bjhl§»d. eh‹
»[hDit ãid¤J¡bfh©nl‹. mt‹ v§nf
nghŒé£lh‹? jhò rikaš miwæš fhŒf¿fis
eW¡»¡ bfh©oUªjhŸ. T¥Ã£L nf£lnghJ
g¡f¤J miwæš gL¤J ö§»¡bfh©oU¡F«
v‹W brh‹dhŸ. eh‹ mªj miw¡FŸ EiHªnj‹.
»êªj gL¡if éç¥òfis¤ jiuæ‹ ÛJ éç¤J
mt‹ gL¤J¤ ö§»¡bfh©oUªjh‹. fŸs«
55
fglk‰w mt‹ Kf¤ij gh®¤jgo eh‹ Ú©l neu«
ã‹W bfh©oUªnj‹. jhæ‹ kh®ÃèUªJ ghš
Fo¡F« FHªij nghy ö¡f¤Âš mtDila
cjLfŸ mirªJ xè vG¥Ãd.
“ÂdK« Ïnj khÂçjh‹ khkh mt‹
ö§Fth‹. ÑnH éç¢Á¡»wJ¡F«, nkny
ngh¤Â¡»wJ¡F« m«khnthl Jâ
bfil¡fiy‹dh mt‹ ö§fnt kh£lh‹. xU
jlit m¥gh g¡f¤Ây gL¤J£L, uh¤Âç KG¡f
ö§fhknyna ÏUªjh‹. Ϫj JâfŸs ÏUªJ
m«khnthl thrid mo¡»wJ. mjdhyjh‹
clnd ö¡f« tUJ‹D brhšwh‹. m¥ghTl
mJ¡fhf¤jh‹ Ϫj¤ Jâfis Jit¡fhkna
bt¢ÁU¡fhU.
r‰W neu¤Âš mt‹ éê¤J¡ bfh©lh‹,
“eh‹ c‹d Fë¥gh£o él£Lkh f©Q! cl«òy
v›nsh mG¡F ghU. r£il ntw buh«g mG¡fh
ÏU¡F. xd¡F bjçaiy? Ú v›tsÎ R¤jkhd,
mHfhd ešy igadhf ÏUªj.. v‹dh¢R cd¡F?”
xU th®¤ij Tl ngrhkš mt‹ v‹id
mikÂahf Ë bjhl®ªjh‹. Mdhš, eh‹ mt‹
r£ilia¡ fH£l Ka‰Á¤j nghJ ÂObu‹W Fz«
kh¿ nghdtdhŒ nghtnjhL jiy têahf fH£o
if têahf fH£L§f v‹wh‹. mtD¡F¥ Ão¤j
mijna brŒnj‹. thëædUnf mtid c£fhu
it¤nj‹. br«Ãš j©Ùiu é£L jiynkš C‰w
nghnd‹. r£bl‹W mij g¿¤J¡bfh©lh‹.
Kjšy ifænyÍ«, fhšyÍ« ÏU¡»w mG¡f
njŒ¢rh v‹d! V‹ vL¤jÎlnd jiy¡F j©â
C¤JÖ§f? Ï›tsÎ bgUrh ts®ªJ ÏU¡Ñ§f
v¥go Fë¥gh£LwJ‹D Tl c§fS¡F¤ bjçaiy.
m«kh Kjšy v‹ndhl ifiaÍ« fhiyÍ«
mHfh njŒ¤J Fë¥gh£Lth§f. m¥òw« Kf¤ij
fGÎth§f. mJ¡F¥ Ëdhy jh‹ jiynkš
j©â éLth§f. Ïijbašyh« bjçŠR¡fhk
Ú§f vL¤j clnd jiy¡F j©Ù® C¤j¿§f. ÏJ
nghŒ Fëayh.. mªj¡ nfL bf£l jhò m¥go¤jh‹
Fë¥gh£Lth. mjdhyjh‹ vd¡F Fë¡fnt
Ão¡»wšiy. mªj¤ Jau« ãiwªj ntisæY«
v‹dhš Áç¥ig ml¡f Koaéšiy.
“rç! m¥gona Mf£L«. c§f m«kh khÂçna
eh‹ c‹d Fë¡f it¡»nw‹. ÂU¥Âah Ï¥g..!
mtDila iffëY«, fhšfëY« j©Ùiu
é£L bkšy njŒ¤J Fë¥gh£ond‹. mtDila
nfhg¤Â‰F gaªJ bfh©nl mtid Fë¡f
it¤nj‹. br«Ãdhš Ïo¤J éLthndh v‹W
gakhf Tl ÏUªjJ. Mdhš, mt‹ mikÂahŒ
kh®¢ 2019
ÏUªjh‹. mtD¡F Ão¤j éj¤Âš
elªJ bfh©lJ« ngr Mu«Ã¤jh‹.
m«kh v‹id koæš c£fhu
it¤Jjh‹ ghš Fo¡f it¥ghŸ.
Kjèš mš éuiy é£L ghš NlhŒ
ÏU¡»wjh v‹W gh®¥gh®. ¤¥ò
nghjéšiy v‹whš Ï‹D« bfhŠr«
nr®¥ghŸ. v§f m¥gh ÏU¡fhU
mtU¡F vÂnu v‹id c£fhu¢
brhšè Fo! Fo! ‹D brhšè£nl
ÏU¥gh®. mªj nfL bf£l jhòΫ
m¥go¤jh‹!
mt‹ iffis fGé éL« nghJ,
mtD¡F ÏUªj éuš r¥ò« tH¡f« vd¡F Phgf«
tªjJ. bjhl®¢Áahf éuiy mt‹ N¥Ãajhš mJ
u¤jnk Ïšyhkš btS¤J¥ nghæUªjJ. mtål«
Ϫj¥ gH¡f« K‹bgšyh« »ilahJ.
“ghš FL¡f m«kh v¤jid kâ¡F tUth
»[hD?” v‹W mtål« nf£nl‹.
“v¤jid kâ¡fh! všyh uh¤ÂçÍ« tUth.
K‰w¤J nt¥gku¤Âš bfhŠr« neu« ã‰gh. m¥òw«
bkJthf tªJ v‹id ö¡» f£oaiz¢Á ghš
jUth.”
“ÂdK« m«kh tUth?
«.. ÂdK«jh‹
“xUehŸ Tl élhkah tUth” m¥gh Tl xU
ehŸ gL¤nj‹. m‹id¡F¤jh‹ tuiy. k¤jgo
všyh ehS« jtwhkš tUth!”
eh‹ mtid Fë¥gh£o. r£ilngh£L
é£nl‹. Ëd® jiyÓé f©Q¡F ikæ£nl‹.
mJ mtD¡F mHfhf ÏUªjJ. eh‹ brh‹nd‹
ghU f©Q! Ïnjnghy R¤jkh ÏU¡fQ«.
R¤jkhf ÏUªjhšjh‹ m«kh¡F c‹id¥ Ão¡F«.
Ïšyh£lh mt c‹»£l tukh£lh. mt‹ mij
m¡fiwÍl‹ nf£L¡ bfh©lh‹. ÃwF jiyia
mir¤J eh‹ Ïånk ÂdK« Fë¢R£L òJ¤Jâ
ngh£L¡Fnt‹.
v‹ ik¤Jd® ÅL ÂU«ò« neu« M»é£lJ.
v‹ j§ifæ‹ kiwÎ, mtiu v›tsÎ öu«
gh¤J ÏUªjJ v‹gij eh‹ cz®ªJ ÏUªnj‹.
FHªijfis gh®¤J¡bfhŸs nt©L« v‹w
bghW¥ò k£L« ÏšyhÂUªjhš mt® FL«g
thœ¡ifiana JwªÂU¥gh®.
mtiu Å£nlhL f£o¥ nghL»w, kW¡f Koahj
r§»èahf mt®fŸ ÏUªjh®fŸ. mtU¡F éU¥g«
56
Ïšyhé£lhY« mt®fS¡fhfnt ÂdK« fil¡F
nghf nt©o ÏUªjJ. x›bthU ehŸ fhiyæY«
khiyæY« rh¥Ãl nt©oaJ ÏUªjJ. mt®
tªjnghJ ÏU£oé£oUªjJ. v‹id tunt‰W
é£L mt® j‹ ntiyæš <Lg£lh®. Nça‹
kiwªj ÃwF mt® ghš fwªJ Ko¥gj‰FŸ eh§fŸ
jhò ešyjhfnth, bf£ljhfnth rik¤j czit
rh¥Ã£Lé£L v‹ rnfhjçia¥ g‰¿ ngR«nghJ
mt® f©fŸ Úuhš ãiwªjd. v‹Dila brhªj
ftiyiaÍ«, tU¤j¤ijÍ« mJ v›tsÎ bgçjhf
ÏUªjhY« v‹dhš jh§»¡f KoÍ«, Mdhš,
FHªijfŸ gL« fZl¤ij gh®¡fnt Koaéšiy,
jhòit v‹dhš rkhjhdgL¤j Ko»wJ. elªjij
vL¤J¢ brhšè mij bgçJgL¤j TlhJ v‹gij
mtS¡F òça it¡f Ko»wJ. Ϫj¥ igaD¡F
v¥go òça it¥gJ v‹W vd¡F bjçaéšiy.
Ïtid¥ bghWikahf ÏU¡f it¥gJ v¥go?
ÏuΫ, gfY« mtD¡F mikÂna Ïšiy. mtid
cænuhL it¤ÂU¡»‹w bkšèa e«Ã¡if ÏiH
mWªJnghdhš, mt‹ ã¢ra« ÏwªJ éLth‹.
mij¥g‰¿ v›éjkhd rªnjfK« Ïšiy. eh‹
mtis¤ jfd« brŒa bfh©Lnghd ehŸKjš
mt‹ jtwhkš ÂdªnjhW« g°°lh©L¡F
nghŒéL»wh‹. mtDila m«khé‹ tUif¡fhf
fh¤ÂU¥gh‹.
eh‹ uh«fhçš VG eh£fŸ j§»æUªnj‹.
v£lhtJ ehŸ m§»UªJ òw¥g£l nghJ »[hD
ö§»¡bfh©oUªjh‹. mtid vG¥Ãé£L
nghfyh« vd v©ând‹. Mdhš, m®¢Ánghy
X® v©z« tªjJ, ku¤Â‹ ÑnH tªJ ã‰F«
j‹Dila m«khit g‰¿ mt‹ fdÎ f©L
bfh©oU¥gh‹. Ϫneu« mtŸ mtD¡F¥
ghÿ£l¤ Jt§»æU¥ghŸ. jdJ iffëš mtid
vL¤J¡ bfh©oU¥ghŸ. eh‹ mtdJ f‹d¤Âš
bkJthf K¤jä£L é£L¥ òw¥g£nl‹.
kh®¢ 2019
 MWfŸ, gåkiyfŸ k‰W« fl‰fiuæ‹
Xu§fëš fhz¥gL« ãykhdJ <u« ãiwªjjhf
ÏU¡F«. Ã¥utç-2, 1971M« M©oš <uh‹
eh£o‹ fßÃa‹ flš gFÂæš uh«r® vDäl¤Âš
<u ãy§fis¥ ghJfh¤jš r«gªjkhd xU khehL
eilbg‰wJ. ϧF <u ãy§fis¥ ghJfh¥gj‰fhd
Ô®khd« bfh©Ltu¥g£lJ. Ïjid uh«r®
Ô®khd« v‹»‹wd®. kheh£o‹ jiytuhd
»sh©£ k‰W« uh«r®, brayhs® b#duš Õ£l®
Ãç£oZ th£l® M»nah®, fyh¢rhu« k‰W« gšYæ®
bgU¡f¤ij¥ ghJfh¡f V‰ghL brŒjd®. <u
ãy§fis gy® jtwhf ga‹gL¤Jtjhš gšYæ®
ts§fŸ gh¡f¥gL»‹wd - mê¡f¥gL»‹wd.
Ϫj <uãy§fŸ r®tnjr mséš K¡»a¤Jt«
thλjit.
thŒªjit. Ϫj¥ gFÂfëš k£Lnk thH¡Toa
nuhå gåahwhdJ Mš¥° ãy¤Â‰F¡ ÑnH
Û‹fŸ, gwitfŸ, kh‹fŸ ngh‹wit thœ»‹wd.
äf¥bgça gå¥ghiwfis¡ bfh©LŸsJ. ϧF
Ï¥gFÂfŸ R‰Wyh¤jykhf khWtjhY« rhiy,
R¤jkhd Ú® »il¡»wJ. 2005M« M©o‹
miz ngh‹wit f£LtjhY« Ït‰¿‰F ghÂ¥ò
fz¡»‹go 40 Ïy£r« bA¡nl® <uãy§fŸ
V‰gLtjhš Ï¥gFÂia¥ ghJfh¡F« elto¡ifÍ«
ÏU¡»‹wd. Ódhéš jh‹ cy»nyna mÂfkhd
nk‰bfhŸs¥g£LŸsJ.
<uãy§fŸ ÏU¡»‹wd. ghJfh¡f¥gl nt©oa
9 òÂa <uãy¥ gFÂfŸ nkbg§ah§ cnah Ϫj ãy§fis¥ ghJfh¡F« neh¡»šjh‹
v‹»w Ïl¤Âš cŸsJ. ϧF äf äf R¤jkhd Ã¥utç-2. cyf <uãy§fŸ Âd« bfh©lhl¥gL»wJ.
Ú® »il¡»wJ. ÏJ ifyhr kiy¡F mU»š 1997 Kjš 2006 tiu 9 ehLfŸ <uãy§fis ghJfh¡F«
cŸsJ. Ϫj Ïl¤Âš yh› VçÍ« cŸsJ. elto¡iffëš <Lg£L tU»‹wd. ϤÂd¤ij
Ϫj gF¡F ϪJ, ò¤j k‰W« b#æ‹ kj¤Âd® K‹å£L khzt®fS¡F«, bghJk¡fS¡F«
òåj Ïlkhf¡ fU tªJ brš»‹wd®. éê¥òz®Î V‰gL¤j¥g£LŸsJ.
bk¡Ánfhéš 34 <uãy¥ gFÂfŸ cŸsJ. r®tnjr Âd§fŸ vD« üèèUªJ...
mbkç¡fhéš 21 <uãy§fŸ r®tnjr K¡»a¤Jt«

à¡ùîªñ£Nèœ
zz bghJ¥gz« v‹gJ Ú bg‰bwL¤j¥ bg©iz¥ ngh‹wJ. bghJ¥gz« v‹g‹
ghJfhtydhf Ú ÏU¡fyhnk jéu mjid Ú Ô©l¡ TlhJ. MfhJ. - eÃfŸ ehaf«

zz vªj Å£oš bg©fŸ bfsutkhf el¤j¥gL»wh®fnsh, mªj Å£oš

njtijfŸ FobfhŸ»wh®fŸ. - kDrh°Âu«

zz k‰wt® ufÁa§fis¤ bjçªJ bfhŸtš bréldhf ÏU.

Ãw® kidéia gh®¡F«nghJ FUldhf ÏU. - ehyoah®

57 kh®¢ 2019
 º jš ϪÂa òu£Á¡F I«gJ M©LfS¡F K‹ghfnt,
jäHf¤Âš btŸis VfhÂg¤Âa¤ij v®¤J g£o, bjh£oba§F«
bjh£L vG¥Ãa FuY¡F brhªj¡fhu® Åugh©oa f£lbgh«k‹ v‹w
b#fÅugh©o R¥Ãukâa f£lbgh«k‹ Jiu Mth®.

b#fÅu f£lbgh«k‹ - MWKf¤jhŸ j«gÂfë‹ _¤j kfdhf

1760M« M©L #dtç 3M« ehŸ Ãwªjh®. ÏtU¡F Fkhurhä,
JiuÁ§f« v‹w Ïisa rnfhju®fŸ c©L. f£lbgh«k‹ fU¤ijah
v‹W«, Fkhurhä brt¤ijah v‹W«, JiuÁ§f« Cik¤Jiu v‹W«
miH¡f¥g£ld®.
f£lbgh«kå‹ kidé bga® Åur¡f«kh vdnt m›él¤ij é£L btënaw Ka‹wnghJ
v‹gjhF«. #h¡r‹, f£lbgh«kid ifJ brŒa Ka‹wh‹.

1790M« M©L Ã¥utç 2M« ehŸ, 30MtJ m¥nghJ V‰g£l fytu¤Âš jsg by¥od£
taš f£lbgh«k‹ ghŠrhy§F¿¢Áæ‹ »sh®¡ cŸgl gy M§»nya®fŸ bfhšy¥g£ld®.
k‹ddhf KoN£o¡ bfh©lh®. m‹iwa ÏJjh‹ f£lbgh«k‹ M§»nyaUl‹ el¤Âa
Âd¤ÂèUªJ M§»nyaU¡F tç brY¤Jtij Kjš nkhjyhF«.
ãW¤Âé£lh®. Ïjid nfŸé¥g£l br‹id khfhz MSe®
M§»nya öj®fŸ tçnf£L tªjnghJ, Ïuhg®£ »is› el¤Âa érhuizæš #h¡r‹
eh£oš gŠr« ãyÎtjhš k¡fël« tç tNš Kiw jt¿ elªJ bfh©ljhš jh‹ fytu«
brŒa Koaéšiy v‹W fhuz« T¿dh®. Mdhš, V‰g£lJ, f£lbgh«k‹ F‰wk‰wt‹ vd
c©ikæš gŠr« Ïšiy. btŸisa®fS¡F bjëthæ‰W. #h¡r‹ gjé Ú¡f« brŒa¥g£lh®.
eh« V‹ tçf£l nt©L« v‹w RnjÁ
Ïuhkehjòu« r«gt¤Â‰F Ë éê¥ò‰w
v©z¤Âdhnyna tç f£lhkš ÏUªJ tªjh®.
f£lbgh«k‹ jdJ ghJfh¥Ãš m¡fiw fh£odh®.
våD« M§»nya®fis clnd v®¤J ngh®
bjhL¡féšiy. m¢rka¤Âš M§»nya® ikN® nghçš <Lg£L,
thœth, rhth v‹w ãiyæš Â¥òRšjhDl‹
1739M« M©L M§»y f«bgåah®
nghç£L bfh©oUªjd®. Ïij¥ga‹gL¤Â gy«
ÂUbešntè kht£l M£Áahsuhf #h¡r‹
bgw éU«Ãdh® f£lbgh«k‹. Átf§ifæ‹
v‹gtiu ãaä¤jd®. Ït® v¥goahtJ
kUJgh©oa®, ©L¡fš nfhghy eha¡f® k‰W«
f£lbgh«kål« tçtNš brŒJél nt©L«
R‰Wt£lhu ghisa¡fhu®fis xU§»iz¤J
v‹gš F¿¡nfhshf ÏUªjh®. f£lbgh«k‹
Xuâahf brašgl KobtL¤jh®.
fz¡»š 3,310 gnfhlh tç (»°Â) f£lhkš
ãYitæš ÏU¥gjhfΫ, cldoahf Ïuhkehjòu« 1799Ïš Â¥òRšjh‹ kuzkilªJ ikN®
tªJ tçia brY¤j nt©L« vd c¤juÎ ngh® KoΡF tªjš, bj‹åªÂahéš
mD¥Ãdh®. f£lbgh«k‹ #h¡rid rªÂ¤J jdJ M§»nya® M£Á cWÂg£lJ. ghd®bk‹ v‹gtuJ
ãiyia és¡f Ïuhkehjòu« òw¥g£lh®. Mdhš, jiyikæš ÂUbešntè¡F¥ gil mD¥Ã,
#h¡rndh f£lbgh«kid rªÂ¡fhkš gšntW ghisa§nfh£ilæš tªJ j‹id rªÂ¡FkhW
Ïl§fS¡F br‹W tç tNš brŒJ bfh©oUªjh®. c¤juÎ mD¥Ãdh®.
jd¡F mªãa® ÏiH¡F« mtkçahij vd ghŠrhy§F¿¢Á nfh£ilæš jdJ
kdJŸ bghUä¡bfh©lh®. ÏWÂæš #h¡rid mik¢rUl‹ Mnyhridæš <Lg£oUªjnghJ
rªÂ¤jnghJ cça kçahijÍl‹ el¤jéšiy. xnu Ïuéš ghd®bk‹ nfh£ilia K‰Wifæ£L,

58 kh®¢ 2019
Õu§» jh¡Fjš el¤Âdh®. jäHf¤Âš M§»nya®
el¤Âa Kjš Õu§»¤ jh¡Fjš ÏJthF«.
M§»nya® f©âš k©iz¤ öé
f£lbgh«kD« cl‹ ÏUªjt®fS« j¥Ãd®. Ïij
m¿ªj M§»nya® Âif¤jd®. f£lbgh«kid
njod®.
kygh® fl‰fiu gF¡F brštbjd KoÎ
brŒJ òJ¡nfh£il rk°jhd¤ij nr®ªj
ÂUka¤ij mL¤JŸs ÂUfs«ó® vD« fh£L¥
gFÂæš j§»æUªjnghJ òJ¡nfh£il k‹d®
_ykhf M§»nya®fS¡F jftš »il¤J
f£lbgh«kid R‰¿tis¤J 1799M« M©L
m¡nlhg® khj« Kjš nj ifJ brŒjd®. Ïij¡
nfŸé¥g£l Ïuhg®£ »is› k»œªJ, clnd
érhuiz el¤Â f£lbgh«kD¡F j©lid
tH§FkhW ghd®bkD¡F c¤jué£lh®. m¥nghJ
ghd®bk‹ fa¤jhW v‹Däl¤Âš j§»æUªjh®.
fa¤jhW¡F f£lbgh«kid miH¤JtUkhW«,
m§F érhuiz eilbgW« v‹W«, mid¤J
ghis¡fhu®fS« fyªJ bfhŸsnt©L« v‹W
R‰w¿¡if mD¥Ãdh®.
if, fhšfŸ ÏU«ò¢ r§»èahš f£l¥g£l
ãiyæš f£lbgh«k‹ miH¤J tu¥g£lh®.
F‰w¢rh£L thÁ¡f¥g£lJ. “f«bgå M£Áia
v®¤jJ” Kjš F‰w«, tçf£l kW¤jJ, f«bgå
gil¡F vÂuhf MÍj« VªÂ nghç£lJ, nghçLkhW
k¡fis¤ ö©oaJ, M§»nya®fS¡F vÂuhf
ghisa¡fhu®fis x‹W nr®¡f Ka‹wJ”
x U rka« nrhH¢ r¡fut®¤Â Ïuh#uh#D«,
fé¢r¡fut®¤Â f«gU« khiy neu¤Âš xU
nrhiyæš cyhé¡ bfh©oUªjd®. mªj¢
nrhiyæ‹ mUnf xU Únuhil ÏUªjJ. mš
gë§F ngh‹w bjëªj Ú® ‘ryry’ v‹W Xo¡
bfh©oUªjJ.
ÏUtU« Xil Ú® fhšfëš gL«go elªJ
br‹wd®. m¥nghJ f«gU¡F jhf« V‰g£ljhš
FåªJ Ïu©L iffshY« Úiu mŸë¥gU»dh®.
59
M»aitahF«. Ït‰iw V‰W¡bfhŸs
kW¤Jé£lh‹ f£lbgh«k‹.
eh‹ Ϫj eh£o‹ RjªÂukhd khk‹d®fëš
xUt‹. vd¡F Rakhf KobtL¡F« cçik
c©L. Ïš jiyæl mªãa®fŸ ahU¡F«
mÂfhu« Ïšiy. Ϫj eh£ilÍ«, eh£L
k¡fisÍ« fh¥gj‰fhf, c§fshš F‰w¢rh£lhf
brhšy¥g£oU¡F« všyh¢ brašfisÍ«
brŒtj‰F vd¡F cçik ÏU¡»‹wJ. Ïij¥g‰¿
nfŸé nf£fnth, tH¡F el¤jnth c§fS¡F
mÂfhu« Ïšiy v‹W th£lh® f£lbgh«k‹.
våD«, V‰bfdnt vGj¥g£l Ô®¥ig
thÁ¤jd®. f£lbgh«kD¡F ö¡F j©lid
éÂ¥gjhf ghd®bk‹ T¿dh‹.
xU eh£o‹ k‹dD¡F ntbwhU eh£L
f«bgåæ‹ nrtf‹ ö¡F j©lid é¤jh‹
v‹gJ tuyh‰¿š éªij.
tH¡F eilbg‰w Ïl¤Âš ÏUªJ üW
mo öu¤Âš xU òëaku« ÏUªjJ. mJjh‹
ö¡Fnkil vd m¿é¡f¥g£lJ. jhnd f«Õukhf
elªJtªJ ö¡F¡ fæiu fG¤Âš kh£o¡bfh©L
khÅudhf 1799M« M©L m¡nlhg® 16 m‹W
kuzkilªjh®.
Åugh©oa f£lbgh«k‹ ãidthf jäHf
muR ãidÎ k©lg« vG¥ÃÍŸsJ. k¤Âa muR
16.10.1999 m‹W mŠršjiy btëæ£lJ.
- “bj‹åªÂa òu£Áahs®fŸ”
vD« üèèUªJ...
mij¡ f©l Ïuh#uh#‹, f«giu k£l«
j£l v©â, “ f«gnu! gh®¤Ôuh! v‹ fhyoæš Ú®
(Ú§fŸ)!” v‹W »©lyhf¡ T¿dh®.
mij cz®ªj f«gU«, Ïuh#uh#D¡F¥ ghl«
f‰Ã¡f v©â, “Únu (Ú®-Ú§fŸ) fhèš éGªjhš
eh‹ v‹d brŒtJ?” v‹w gÂyo bfhL¤jh®.
Ïuh#uh#‹ bt£f¥g£L¤ jiy f霪jh®.
nrhH¢ r¡fut®¤Â
kh®¢ 2019
 th®¤ijfis bjçÎ brŒJ kd¥ghl«
brŒjh®. fl‰fiu kzèš, éuyhš vGÂ,
Óf‹ ghšF 1682M« M©L #]‹ 20M«
jäœ vG¤J¡fis¥ gH»dh®. jäœ Ïy¡fz,
ehŸ, b#®kåæYŸs òš°å£° v‹Däl¤Âš,
Ïy¡»a§fis¡ f‰W, jäiH j‹ brhªj bkhê
g®¤jnyhnkÍ-nf¤jç‹ j«gÂaU¡F kfdhf Ãwªjh®.
nghš f‰W¡ bfh©lh®. nlå° »H¡»ªÂa
mtuJ jªijah® etjhåa§fis é‰gid brŒJ
f«bgåæš gâah‰¿a b#®k‹ Åu®fS¡fhf,
tªj X® tâf brštªj®. ÓfD¡F eh‹F _¤j
ntjhfk«, ghlš ò¤jf«, Âahd¥ ò¤jf«
rnfhjçfŸ ÏUªjd®.
bfh©l xU Inuh¥Ãa üyf¤ij V‰gL¤Âdh®.
bl‹kh®¡ k‹d® 4M« Ãublç¡, nlåÎ,
ϧ»UªJ ϪÂahé‹ gy Ïl§fS¡F«
»H¡»ªÂa f«bgåæ‹ fhyå¡F£g£l gFÂfëš
éãnah»¡f¥g£lJ.
mU£brŒÂia bjçé¡f mU£gâahs®fis mD¥g
v©z« bfh©lh®. äîdçia nj®Î brŒÍ« gâ Óf‹ ghšF Ka‰Áahš 1707M« M©L

b#®kåæš eilbg‰wJ. Ïš Óf‹ ghšF k‰W« Mf°£ 14M« ehŸ »¿°Jt®fS¡bf‹W

bA‹ç¢ òS£¢nrh M»a ÏUtU« ÿ¤ju‹ rig jå Mya« ÃuÂZil brŒa¥g£L 1717Ïš
nguhauhš mÃnõf« brŒa¥g£L, k‹d® miH¥ig éçth¡f« brŒa¥g£lJ. Ϥnjthya« _‹W
V‰W, bl‹kh®¡ br‹wd®. 1705M« M©L et«g® ü‰wh©Lfis¡ flªJ Ï‹W« f«ÕukhŒ
29M« ehŸ ÏUtU« k‹d® bryéš ÏªÂahé‰F ㉻wJ.
mD¥Ã it¡f¥g£ld®. f¥gš, miyfshY«, »¿°Jt éRthÁfŸ, »¿°Jéš ãiy¤J
òašfshY« miy¡fê¡f¥g£lij neçš f©l Óf‹ ã‰f, nghjidfŸ k£L« nghjhJ ntjK«
ghšF, jdJ fl‰gaz¤ij “kuz¡ fšé¢ rhiy”
mt®fŸ iffëš, mt®fë‹ bkhêæny
v‹W F¿¥Ã£lh®. Ϫj¡ fl‰gaz¤Â‹ nghJ, “The
bfhL¡f¥gl nt©L« v‹W v©â, Óf‹
General School of True Wisdom” v‹D« ò¤jf¤ij
1708M« M©L m¡nlhg® 17Ïš ntjhfk¤Â‹
vGÂdh®. Ëd® 1710M« M©L bl‹kh®¡ ÏstuÁ
òÂa V‰gh£il bkhêbga®¡f bjhl§»dh®.
nrhÃahé‹ cjéahš btëæl¥g£lJ.
1711 kh®¢31Ïš Ko¤jh®. ϪÂahéš jäœ
ÏUtU« 1706M« M©L #]iy 9M« ehŸ, bkhêæšjh‹ ntjhfk« bkhêbga®¡f¥g£lJ.
ϪÂahéš, jäœeh£o‹ fl‰gFÂahd ju§f«ghoia ϪÂa rç¤Âu¤Âš Kj‹Kjèš cUth¡f¥g£l
tªjilªjd®. Óf‹ ghšF flÎS¡fhd mU£gâia jäœbkhê òÂa V‰gh£il m¢nr‰w mnef¤
clnd Mu«Ã¤jh®. Kjèa¥gh v‹w ϪÂa® jilfŸ V‰g£lhY« “»¿°Jt m¿Î és¡f
ÓfD¡F cjéahsuhdh®. Óf‹, ngh®¢RÑirÍ«, r§f«“ m¢R vªÂuK«, b#®k‹ eh£L e©g®fŸ
jäiHÍ« f‰wh®. KÂa òytçl« jäœ gæ‹wh®. jdJ m¢brG¤J¡fS« bfhL¤J cjéd®.
bkhê¥bga®¥ghsuhd my¥ó v‹gt® _y« 5,000 jäœ

60 kh®¢ 2019
 1713Ïš m¢Ány‰W« gâia Mu«Ã¤jh®. “ehD« Kjèš jäœbkhê ju« F‹¿aJ,
fod ciH¥Ã‰F¥ Ë 1715, #]iy, 15M« ehŸ jäH® thœ¡if jhWkhwhdJ v‹W ãid¤nj‹.
jäêš òÂa V‰ghL m¢ro¡f¥g£L btëtªjJ. jäœbkhêia¥ gæ‹nw‹. jäœ Ïy¡»a§fis
ϪÂa bkhêfëš jäêšjh‹ ééèa« (ntjhfk«) MuhŒªnj‹. jäHnuhL ciuahond‹. cwthond‹.
Kj‹Kjèš bkhêbga®¡f¥g£L, m¢nr¿aJ. mj‹ Ëd®, v‹ v©z¤ij K‰¿Y« ÂU¤Â¡

Óf‹ ghš¡»‹ jäœeil vëikahdJ. j«ik bfh©nl‹. jäœ äf¥ gHikahd bkhêfëš
x‹W. jäœ Ïy¡fz éÂfŸ, äf¢ Áwªj Kiwæš
R‰¿æUªj, rhjhuz k¡fSila, jäœeilænyna,
mik¡f¥ bg‰WŸsd. vG¤jhâahš gid
bkhê bga®¤ÂUªjh®. 1715M« M©L Óf‹ ghšF
Xiyæš vGJ« Âwik thŒªjt®fŸ jäH®fŸ.
10 tUl äîdç¥ gâ¡F¥ Ë b#®kå br‹wh®.
gy fiyfëš òJik vŒÂat®fŸ, mt®fSila
1715M« M©L Ahnyæš Óf‹ ghšF vGÂa, jäœ
M£Á¢ r£lK«, Ú be¿Í« k¡fŸ ey thœ¡if¡F
Ïy¡fz¥ ò¤jf« m¢Ál¥g£L, btëæl¥g£lJ.
muzhdit” v‹wh®.
1715M« M©L et«g® khj«, kçah ghu v‹w
Kjš ϪÂa Ãuh£l°l©£ äîdçÍ«,
bg©iz kzªjh®. 1716M« M©L Mf°oš Kjš ϪÂa ntjhfk bkhêbga®¥ghsUkhd
Ϥj«gÂæd® ϪÂah tªJ, ju§f«ghoæš g®¤jnyhnkÍ Óf‹ ghšF jdJ 37MtJ taJ
“Ïiwæaš fšÿç” x‹iw ãWéd®. Inuh¥Ãa tiu thœªjh®. 1719M« M©L, Ã¥utç §fŸ
»¿°Jt®fëš, mnefng® jäiHÍ«, jäHiuÍ« 23M« nj ju§f«ghoæš fhykhdh®. mtuJ
rçahf òçªJ bfhŸséšiy. Ïij¥g‰¿ Óf‹ clš ju§f«ghoæš mt® f£oa “òÂa vUrny«”
ghšF F¿¥Ã£oU¥gjhtJ: Mya¤Âš gèÕl¤Â‹ K‹ghf ml¡f«
brŒa¥g£lJ.

brŒÂ-k¡fŸ bjhl®ò¤Jiwæ‹ btëpL

jäHuR (jäœ) khj Ïjœ jäHuR (M§»y«) khj Ïjœ

jå Ïjœ : %.20 jå Ïjœ : %.20
M©L¢ rªjh : %.240 M©L¢ rªjh : %.240
MÍŸ rªjh : %.2,000 (10 M©LfŸ) MÍŸ rªjh : %.2,400 (10 M©LfŸ)

jäHuR rªjh¤ bjhifæid t§» tiunthiyahfnth, gzéil _ykhfnth

Jiz Ïa¡Fe® (btëpLfŸ), jäHuR mYtyf«, ÏuhÉ› fhªÂ rhiy, fhdf«, jukâ,
br‹id-600 113 v‹w Kftç¡F j§fë‹ bga®, fjÎ v©, bjU¥bga®, C®, kht£l«, mŠrš
F¿p£L v© k‰W« ifngÁ v© M»at‰iw rçahf vG mD¥Ã jäHuR ÏjiH¥ bg‰W¡ bfhŸsyh«.

jäHuR ÏjG¡F www.tamilarasu.org v‹w Ïizajs¤Âš

rªjh¤ bjhifæid neuoahf brY¤jyh«

61 kh®¢ 2019
 tuyh‰W¡ TWfis¤ j‹DŸ äf¡bfh©L
Ïy¡»a xë ÅÁ¤ Âfœtd gh£L« bjhifÍkh»a
gHªj䜢 r§f¥ gDtšfshF«. g‰W¥g¤J
r§ffhy¢ nru mur® ÁyUila Áw¥ò¡ Tw vGªJ,
g©il¢ nru® tuyh‰iw e‹Fz®¤J« jå
üyhf¤ Âfœ»‹wJ. Ϫüè‹ üW brŒÍ£fëš
x›bth‹W« ghlh©oidÍŸ ahnjDbkhU Jiw
bfh©L MÁça¥ghéš mikªJŸsd. x›bthU
brŒÍS« jå¤jåna t©z«, ö¡F, bga®
M»ait bg‰W és§FtJ Ϫüè‹ Áw¥ghF«.
nkY«, nruntªj® xUt® ÛJ bjhl®ªJ
g¤J ghlšfŸ Åj«, g¤J¥ òyt®fshš, g¤J nru
mur®fis¥ ghoa ghlšfshŒ mikªÂU¥gJ
Ϫüè‹ jå¢Áw¥ghF«. x›bthU mur®
ÛJ« ghl¥g£LŸs g¤J¥ ghlšfë‹ ÏWÂæš,
ghl¥bg‰WŸs mur® ghoa òyt® g‰¿a mça
tuyh‰W¡ F¿¥ò¡fŸ ãiwªj ‘gÂf«‘ v‹D«
mik¥Ãid¡ bfh©oU¥gJ« Ϫüè‹ jå¢
Áw¥ghF«. Ït‰whš g‰W¥g¤J (g¤J g¤J)
vd¥ bgaça Ϫüè‹ Kj‰g¤J« ÏWÂ¥g¤J«
»il¡fh bjhêªjik, jäœ bkhê¡F«, jäœ
tuyh‰W¡F« ngçH¥ngahF«.
Ï‹W g‰W¥g¤Âš »il¥gd, Ïu©L Kjš
x‹gJ KoaΟs v£L¥ g¤J¡fS«, mt‰¿‹
gÂf§fS«, òw¤Âu£lhY«, bjhšfh¥Ãa
ciuahY« m¿a¥gL« Áy brŒÍ£fS«, brŒÍ£
gFÂfSnkahF«. Ït‰whš g©il¢ nru®
62
tuyh‰iwÍ«, gHªj䜥 g©gh£ilÍ« e‹F czu
Ko»‹wJ.
gÂf« v‹D« mik¥Ãid¥ g‰W¥g¤Âšjh‹
Kj‰f© fhz Ko»‹wJ. Ϫü‰ gÂf§fŸ
üiy¤ bjhF¤jtuhnyh mšyJ mtU¡F¥Ã‹
tªjtuhnyh Ïa‰w¥g£oU¡f nt©L«.
ϪüY¡Fça giHa ciual§»a VLfëšjh‹
Ï¥gÂf§fŸ fhz¥gL»‹wd. Ï¥gÂf§fS¡F«
giHa ciu mikªJŸsJ. mjdhš, Ϫüš
bjhF¡f¥g£lj‰F¥ ËD«, Ïj‹ giHa ciu
njh‹Wtj‰F K‹D« Ï¥gÂf§fŸ xUtuhš
vG¢ nr®¡f¥g£oU¤jš nt©L«. våD« gÂf
MÁça® Ï¥g¤J¡fŸ cUth»a NœãiyiaÍ«,
mit Áw¥Ã¡F« nruntªj® j« ÏašigÍ«, vGÂa
òyt®fŸ Áw¥ò¡fisÍ« e‹Fz®ªjtuhfnt
fhz¥gL»wh®.
Ëd®, ‘gÂf«’ v‹gJ g¤J¥ ghlšfŸ bfh©l
brŒÍŸ bjhF¥ò v‹w bghUëš tH§fyhæ‰W.
njthu MÁça®fŸ jh§fŸ br‹w jy§fŸ njhW«
ghoa x›bthU g¤J¥ ghlšfS¡F« gÂf« v‹w
bga® tH§»aJ. m¥ghlšfŸ ga‹TW« ghlbyhL
gÂbdh‹whf mikªjnghJ«, »il¡fhikahš
x‹¿u©L ghlšfŸ FiwªjnghJ« gÂf« v‹w
bganu ãiy¤jJ. ehsiléš gÂf« v‹gJ
njthu¥ ghlšfis cz®¤Jtjh», Mya§fëš
njthu¥gh¡fŸ Xj¥gLtjid¤ ÂU¥gÂf« ghLjš
kh®¢ 2019
v‹W F¿¥ÃL« ãiy njh‹¿aJ. Éfhy¤Âš nru®fŸ k¡f£lha Kiwæd® v‹gJ«,
‘gÂf«’ v‹gJ Á‰¿y¡»a tifæš x‹wh», kUk¡f£lha Kiwæd® v‹gJnk
g¤J¥gh¡fŸ bfh©l ÁW Ãugªjkhf¤ ÂfHyhæ‰W. m›ntWghLfshF«. Ï›éU bfhŸifÍilahU«,
gÂf K‰gFÂæš fhz¥bgW« bg‰nwh®
g‰W¥g¤J¥ gÂf§fŸ ϧF¡ F¿¥Ã£LŸs
bga®fis¡ F¿¡F« bjhl®fis¥ bghUŸ
gÂf« és¡f« x‹¿Y« ml§fhJ, jå
bfhŸtÂnyjh‹ khWgL»‹wd®. kUk¡f£lha
mik¥ò¡ bfh©LŸsd. Ï¥gÂf¤Â‹ K‰gFÂ
Kiw TW« m¿P®fŸ, Ï¡fhy¤Âš gHŠnru
brŒÍshfΫ, ÉgF ciueilahfΫ
eh£o‹ Áy gFÂæš (nfus«) m«Kiw
mikªJŸsJ. Ïit Ïil¡fhy¢ nrhH
tH§Ftij¡ f©L, C»¤jikna fhuzkhF«.
gh©oa®fŸ fšbt£L¡fis¥ ngh‹W
mt®fŸ j‹ E©kh© EiHòy«, c©ikæid¥
fhz¥gL»‹wd. m¡fšbt£L¡fŸ, brŒÍSUéš
òw¡fâ¤J¥ bghUŸfhQ« E£g¤ij¥
k‹d‹ òfœ és¡F« bkŒ¡Ñ®¤Âia K‹d®¡
ngh‰wyhkhæD« cl‹gLkh¿šiy. ÏUg¡f
bfh©L, ciueilæyikªj fšbt£L¢
VJ¡fisÍ« Ó®ö¡f ϧF ÏläšiyahæD«,
brŒÂfis¥ Ëd® bg‰W mikªJŸsd. gÂf§fŸ,
gÂf§fŸ murDila bg‰nwh® bga® TW«
ghlšfS¡F« Ég£L¤ njh‹¿athjyhY«,
mH»id¥g‰¿¡ F¿¥gJ bghU¤jnkahF«.
F¿¥Ã£l mur® ÛJ ghl¥g£l ghlšfëš Ïl«bgwhj
muriu¢ R£l jªijia k£L« F¿¥Ã£L, Ï‹dh®
muÁa‰ brŒÂfŸ gÂf¤JŸ Ïl« bg‰¿UªjjhY«
kf‹ v‹W T¿élyh«. m›tur® f£L x‹W¡F
Áy tuyh‰whÁça®fŸ gÂf« fh£L« mur®
nkY«, kidéa® ÏU¡fyhkhjè‹ murid¡
g‰¿a brŒÂfis V‰f kW¡»‹wd®. ghlšfŸ
F¿¥ÃL«nghJ, Ï‹d murD¡F Ï‹d jhŒ
murDila gšntW Áw¥ò¡fisÍ« bjhF¡F«
bg‰bwL¤j ikªj‹ v‹W xU thŒ¥ghL nghš
fU¤J¡ bfh©ldtšy. ghlšfëš mur‹
Tw¥g£LŸsJ. murDila jªij tê¥ bgUik
Áw¥ò¡fŸ mid¤ijÍ« v®¥gh®¡f KoahJ. Á¿J
m¿a¥g£lbjh‹W. vdnt jhŒtê¥ bgUik
Ëg£ltuhæD« gÂf MÁça® nru mur®fë‹
TWtJ nt©l¥gLtbjh‹whjè‹, Ï‹dh® kf‹
Áw¥ò¡fis m¿ªJ tif¥gL¤Â¡ TWtij¡
vd murDila jhæ‹ bgaiuÍ« gÂf« F¿¥ÃL«
flikahf¡ bfh©LŸsuhjè‹ m¢brŒÂfis¥
mHF m¿ªJ Ï‹òw¤j¡fjhF«.
òw¡fâ¤jš V‰òilajhfhJ. nkY«, ghlšfëš
fhz¥bgwhJ, gÂf¤JŸ k£L« fhz¥bgW« Áy Ï¥gÂf§fŸ cz®¤J« x›bthU mur®
tuyh‰W¢ brŒÂfŸ m›tur‹ ÛJ k‰w r§f¥ g‰¿Í«, òyt® g‰¿Í« brŒÂfis¤ bjhF¤J¢
ghty®fshš ghl¥g£LŸs Ãw bjhif¥ ghlšfëš R£LtJ«, mJg‰¿¢ ÁªÂ¥gJ« jå¤j
Ïl« bg‰¿U¥gjhfΫ neh¡Fjš nt©L«. MŒé‰Fçabjh‹whF«. gHªjäHf tuyh‰¿š nru
Ï¥gÂf§fŸ mik¥Ãš xU jå Kiwæid mur®fëš ÁyUila bjhl®¢Áahd tuyh‰iw
nk‰bfh©LŸsthnw, brŒÂfis¡ TWtÂY« cz®tj‰F¥ bgçJ« JizòçtJ g‰W¥ g¤J
xU £lä£l Kiwæid nk‰bfh©LŸsd. v‹gijÍ«, mÂYŸs gÂf§fŸ òJtif Ïy¡»a
Ï¥gÂf§fŸ cz®¤J« brŒÂfŸ tUkhW: mik¥ghf ã‹W tuyh‰iwÍ«, g©gh£ilÍ«
mur‹ bg‰nwh® bgaU«, mur‹ bt‰¿¢ Áw¥ò« e‹Fz®tj‰F¥ bgçJ« ga‹gL« Ïy¡»a¢
Ïa‰bgaU« gÂf¤Â‹ bjhl¡f¤Âš mikªJŸs rh‹WfshŒ¤ Âfœ»‹wd v‹gjidÍ« ϧF
féij gFÂæš ml§»ÍŸsd. vŠÁabtšyh« tèÍW¤JtJ V‰òilajhF«. bghJthf
mL¤J mikªJŸs ciueil¥ gFÂæš Ïl« mur®fë‹ njh‰w«, kiwÎ, M‰¿a ngh®fŸ
bg‰WŸsd. mêªj efu§fŸ ngh‹wt‰¿‹ òŸë étu§fŸ
bjhF¥ghf és§F« Ï¡fhy tuyh‰nwLfis¥
Ï¥gÂf§fshš, v£L nru mur®fis¥ nghyhJ, Ïy¡»a¢ Rit ey§fS« g©gh£L
g‰¿a brŒÂfis m¿»‹nwh«. m›bt©kU« xëÍ« äëU« tuyh‰W¢ rh‹WfshŒ¤ ÂfG«,
cÂaŠnruš, ÏU«bghiw v‹D« ÏUnru kuÚ g‰W¥g¤ÂidÍ«, mj‹ gÂf§fisÍ«, mt‰iw
mikªJ, m«kuÃdUŸ bjhl®ªJ M©ltuhf¤ x¤j Ãw r§f¥ gh¡fisÍ« ngh‰¿¥ ga‹ bfhŸtJ
bj绋wd®. Ï«k‹d®fë‹ jha Kiwæid¡ jäHf tuyh‰whÁça®fë‹ flikahF«.
TW§fhš, ÏUntW bfhŸiffŸ njh‹¿ÍŸsd.
Ï›éU bfhŸiffŸ g‰¿Í« m¿P®fëilna, e‹¿ : cyf¤ jäHhuhŒ¢Á ãWtd
bgça thj§fŸ ãfœªJ tªJŸsd. mit btëp£lhd MŒÎ¡ nfhit
üšfshfΫ btëtªJŸsd. g‰W¥ g¤J¢ 1969 bjhF 2 vD« üèèUªJ...

63 kh®¢ 2019
 F ¿¡nfhŸ vJnth mij bjçªjt‹ Ïy¡if Ô®khå¥gJ v¥go?
bt‰¿bgWth‹.
e« x›bthUtç‹ _isæY« 10,000 nfho
bt‰¿bg‰w vªj rhjidahsiu¥ gh®¤jhY« bršfŸ ÏU¡»wJ. Mdhš xU ruhrç kåj‹
mt® j‹ Ïy¡»š bjŸs¤ bjëthf ÏUªJŸsij
m¿ªJ bfhŸsyh«. Ïy¡F Ïšyhkš thœtJ,
nghF« Ïl« bjçahkš gaz« brŒtJnghš MF«.
kunk Ïšyhkš fåia¡ F¿ it¥gJ m¿ahik
Ïšiyah! gy khzt®fŸ bg‰nwh®fS¡fhf
mšyJ VjhtJ go¡f nt©Lnk v‹gj‰fhf
go¡»wh®fŸ.
c§fSila Ïy¡F v‹d v‹gš
bjëthf ÏU¡»Ö®fsh? Ú§fŸ bjëthf¤jh‹
Ïy§if Ô®khå¤J cŸÇ®fsh? Ϫj Ïu©L
nfŸéfS¡fhd gÂèš bjëthf ÏUªjhš
khzt®fë‹ bgU«ghyhd Ãu¢ÁidfŸ fhzhkš ga‹gL¤Jtnjh btW« 5 Kjš 10 rjé»j« tiu
nghF«. k£Lnk. Ïij cz®ªjhš Ú§fS« xU rhjidahs®
Ïy¡»‹ bjët‰w j‹ik¡fhd m¿F¿fŸ jh‹. vdnt, v¥bghGJ« ca®thd Ïy£Áa¤ij
mila KaY§fŸ.
1. fhiyæš jhkjhf éê¤jš.
2. gy Ïy¡Ffis neh¡» F¿it¤J mt‰iw lh¡l® m¥Jšfyh« brhš»wh®  “Á¿a
nkY« kh‰¿¡bfh©nl ÏU¥gJ. Ïy£Áa« xU F‰w«”. mjhtJ, äf¥bgça M‰wiy
jd¡FŸ it¤J¡ bfh©L Á¿a Ïy£Áa¤ij
3. Ú©l neu« bjhiy¡fh£Á gh®¥gJ.
mila éU«ò»wt® xU F‰wthë¡F¢ rkkhdt®!
4. Å© mu£il, Ïizajs ciuahlš k‰W«
fâ¥bgh¿ éisah£Lfëš äFÂahd thœ¡ifæš ne®kiwahd ÁªjidÍlD«,
neu« éua« brŒtJ. j‹d«Ã¡ifÍlD« ÏU¥gnj xUtç‹
äf¥bgça brh¤J. vªj xU rhjidahsç‹
5. mo¡fo ntiyfis jŸë¥nghLtJ.
thœ¡if tuyh‰iw¥ gh®¤jhY« mt®fSila
6. Ú©l neu« ö§FtJ. thœ¡ifæ‹ bjhl¡f« c§fisél nkhrkhdjhf
7. it¤j F¿¡nfhis Ïilæš é£L ÏUªÂU¡F«. Mdhš, k‰wt®fëläUªJ
éLtJ. mt®fis ntWgL¤ÂaJ vJ? v‹dhš rh¡f
8. brŒÍ« ntiyæš eh£lä‹ik. KoÍ« v‹w äf cWÂahd e«Ã¡ifna.
9. vëš nrh®ªJ éLjš. cau« FiwthfΫ bkèªJ« ÏU¥gt® fhty®
gâianah mšyJ éisah£L¤ Jiwianah
10. v¥nghJ« rè¥òz®Îl‹, c‰rhfä‹¿
bjhêyhf V‰f Kay¡ TlhJ. öR k‰W«
ÏU¥gJ.
Ïurhad bghU£fëš my®í cila xUt®,
64 kh®¢ 2019
Ábk©£ bjhêšE£g¤ijnah mšyJ ntÂæaš
bjhêšE£g¤ijnah nj®ªbjL¡f¡TlhJ.
mJnghš f©gh®it¡ FiwghL cilat®fŸ
f«¥ô£l® Jiwia¤ j鮡f nt©L«.
ahU¡bfšyh« gaz« brŒtÂY«, nAh£lèš
c©gÂY« éU¥g« Ïšiynah mt®fŸ
kh®¡bf£o§ Jiwia¤ nj®ªbjL¥gJ jtW.
nk‰brh‹dt‰iw kdš bfh©L Ú§fŸ
nj®ªbjL¤j 50 bjhê‰JiwfëèUªJ
10 bjhêšfis vG¡ bfhŸsΫ. Ϫj
10 bjhê‰Jiwfis¥ g‰¿ bg‰nwhçlK«
c§fŸ ey‹ éU«ògt®fëlK« ciuahoa Ë,
Ú§fshfnt mÂèUªJ 3 bjhêšJiwfis¤
nj®ªbjL¡fΫ.
khzt®fS¡F kd¤jLkh‰w« - V‹?
c§fis¥ ngh‹w xU Ïs« khzt‹, r¢Á‹
bl©Lšf® k£il ÅRtij¥ gh®¡F« nghbjšyh«
mtiu¥ nghš jhD« xU éisah£L Åuuhf
M»é£lij¥ nghš cz®»wh®. xU gz¡fhu
éahghç btëeh£oèUªJ Ïw¡f¥g£l fhçš
ghJfhty®fSl‹ tªÂw§Ftij¡ fhQ«nghJ
Ú§fS« gz¡fhuuhf ÏU¥gij¥ nghš cz®ªJ
bfhŸ»Ö®fŸ. òfê‹ c¢Áæš ÏU¡F« òfœbg‰w
eof® xUtiu gh®¤j kh¤Âu¤Âš Ú§fŸ, N¥g® °lh®
M»é£ljhfnt Áªjidæš _œ»éL»Ö®fŸ! xU
khnkijæ‹ ft®¢Áahd ng¢ir¡ nf£F«nghJ
v¥gonaD« Ú§fS« mtiu¥nghš äf¢Áwªj
ng¢rhsuhf Mir¥gL»Ö®fŸ. mnj rka«, xU
Ãz¤Â‹ ÏWÂ¥ gaz¤ij gh®¡F«bghGJ; ‘¢nr!
v‹d thœ¡if všnyhU« v‹whtJ xU ehŸ
kuzkilªnj Mf nt©L«, thœnt kha« v‹w
j¤Jt§fis¡ bfh£o kd«behªJ bfhŸÅ®fŸ.
kd« V‹ Ï¥go jLkhW»wJ?
ekJ _isæš cŸs bršfŸ mid¤J« xnu
tifahd ntiyfis brŒa¡Toaitašy v‹W
f©LÃo¤J ÏU¡»wh®fŸ. _isæš xU gFÂæš
cŸs bršfŸ fšé¡fhfΫ, k‰bwhU gFÂæš
cŸs bršfŸ gz« r«ghÂ¥gj‰fhfΫ, ntbwhU
gFÂæš cŸsit éisah£L, tâf«, j¤Jt«
ngh‹wt‰¿‰fhfΫ xJ¡f¥g£oU¡»‹wd. vdnt,
xU éisah£L Åu® éisahLtij¥
gh®¡F«bghGJ, _isæ‹ éisah£L gFÂæš
cŸs bršfŸ ö©l¥g£L, Ú§fŸ éisah£L
Åu® Mf Mir¥gL»Ö®fŸ. mnjnghš _isæ‹
x›bthU gFÂæš cŸs bršfS« mªjªj¥
gF¡Fila Jiw¡nf‰g ö©l¥gL»wJ.
m¥go ö©l¥gL« bghGJ c§fS¡F mªj
Jiwæš mÂf eh£l« V‰gL»wJ. mjdhšjh‹,
ÏisP®fŸ j§fSila Ïy¡if kh‰¿¡bfh©nl
65
ÏU¡»wh®fŸ. j§fŸ ftd¤ijÍ« ÏH¡»wh®fŸ.
mt®fë‹ thœé‹ F¿¡nfhŸ jLkhW»wJ. jl«
khW»wJ.
Ïy¡if neh¡» kdij xUãiy¥gL¤JtJ
v¥go?
c§fŸ Ïy¡if neh¡»na ftd« ÏUªjhš
k£Lnk, c§fŸ ghl§fis äf¢Áw¥ghf go¡f
KoÍ«. mj‰F Ñœ¡fhQ« E£g§fŸ äFªj
gaDilajhf ÏU¡F«.
1. Ra-Mnyhrid (Auto-Suggestions)
2. Ra- kndhtÁa« (Self-hypnosis)
3. Ra - f£lisfŸ (Auto-Commands)
4. kd¡f©nzh£l« (Visualisation)
Ït‰iw¥ ga‹gL¤Âdhš c§fŸ go¥Ãš
KGikahd ftd« brY¤j KoÍ«. c§fŸ
thœ¡ifæš rhjidfŸ kyU«.
Ïy¡if neh¡» Mœªj
ftd«
Ïy¡if
n e h ¡ » a
Mœªj ftd« c§fS¡F
Ï U ª j h š , Ú§fŸ v§»UªjhY«,
v¥goæUªjhY« c§fŸ fdÎ, Áªjid, _¢R,
ng¢R k‰W« brašfŸ ahΫ c§fŸ Ïy¡nfhL
x‹¿æU¡F«. m¥go¥g£l Ïy£Áa neh¡»š kdij
xUãiy¥gL¤ÂaË go¥ò gutrkhF«.
nkY«, c§fŸ Ïy¡if¢ rh®ªj
bghGJngh¡»‰fhf neu« xJ¡F§fŸ.
cjhuzkhf Ú§fŸ éŠPhåahF« F¿¡nfhŸ
ÏUªjhš, m¿éaš rh®ªj g¤ÂçiffŸ,
ehtšfŸ, f©fh£ÁfŸ, éçÎiufŸ nf£gJ«,
éŠPhåfë‹ thœ¡if tuyhWfŸ M»at‰iw¥
go¥gJ« k‰W« é‰gid¡ Tl§fS¡F brštJ«,
c§fŸ gH¡fkhf mika nt©L«. Ï¥go¢
brŒtjhš Ú§fŸ éŠPhåahtj‰fhd C¡f«
bjhl®¢Áahf »il¡F«.
Kjš Ïl¤ij¥ Ão¡f ãid¡fhÔ®fŸ
v‹d? Kjyhtjhf tu¡ Tlhjh? Ϫj
jiy¥ò éa¥ghf ÏU¡»wjšyth? bghWikahf¥
goͧfŸ. Ú§fŸ ã«kÂ¥ bgU_¢R éLÅ®fŸ.
kh®¢ 2019
 Ú§fŸ vªj Jiwæš Kjyhtjhf tunt©Lnkh
mªj¤ Jiwæš cŸs ntW vtU« Kjyhtjhf
tu¡TlhJ. k‰wt®fŸ c§fisél Fiwthf
brašg£lhšjh‹ Ú§fŸ Kjyhtjhf tuKoÍ«.
m¥goahdhš Ãw® Áw¥ghf brašgl Ú§fŸ éU«g
kh£O®fŸ. nkY«, mt®fŸ K‹nd‰w« milªjhš
Ú§fŸ tU¤j¥gLÅ®fŸ. Ï›thW rf kåj®fë‹
K‹nd‰w¤ij éU«ghkèU¥gJ njr¤ Jnuhf«.
xU tF¥Ãš, xU khzt® ò¤Ârhèahf, fod
ciH¥ghëahf ÏUªjhY« k‰w khzt®fŸ mtiu
él e‹whf¥ go¤jhš mtuhš Kjš Ïl¤ij¥ bgw
KoahJ.
mnj rka«, e‹whf¥ go¡fhj xU khztç‹
tF¥Ãš mtiuél, k‰w khzt®fŸ äfΫ
nkhrkhf go¤jhš mt® ã¢ra« Kjš Ïl¤ij¥ bgw
KoÍ«. vdnt, Ú§fŸ Kjš ãiy bgWtJ c§fŸ
Âwikia k£Lnk rh®ªjJ mšy. k‰wt®fë‹
brašgh£ilÍ« rh®ªjjhf ÏU¡»wJ v‹gJ
bjëth»wJ. vdntjh‹, Kjš Ïl¤ij¥ bgw
éU«ò« bgU«ghnyh® kd mikÂæ‹¿ v¥bghGJ«
kd mG¤j¤Jlndna ÏU¡»‹wd®.
Ú§fŸ nj®ªbjL¡F« üšfŸ c§fŸ
thœ¡ifia kh‰¿ mik¡f nt©L«. üšfis¥
go¤J nkijahdt®fis él, ešy kåj®fshf
kh¿at®fŸ cŸsd®.
nkY«, xU Kiw Ú§fŸ Kjš Ïl¤ij
milªJé£lhš mj‹ÃwF c§fS¡F rthšfŸ
VJ« Ïšiy. mj‹ fhuzkhf Ú§fŸ milªj
mªj K‹nd‰wnk ÂU¥Â më¤J mjdhš c§fŸ
brašghL FiwªJ Ú§fŸ Kjš Ïl¤ÂèUªJ
Ñêw§f neçL«.
c§fis nkY« Áwªjtuh¡F§fŸ!
Kjš Ïl¤ij bgWtj‰F gš c§fisél
Áwªjtuhf éU«òtJ c§fŸ K‹nd‰w¤Âš xU
bgça kh‰w¤ij V‰gL¤J«. xU nj®éš Ú§fŸ
80% vL¤ÂUªÔ®fshdhš mL¤jL¤j nj®Îfëš
85%K«, 90%K« vL¡f Ka‰Á brŒtJ c§fis
él Ú§fŸ Áwªjtuhf Mf Ka‰Á¥gjhF«. Ϫj
ãiyæš, c§fS¡F ngh£oahf c§fis¤ jéu
vtU« Ïšiy. Ïjdhš, k‰w rfkhzt®fS¡F«
cjt ja§f kh£O®fŸ. mt®fS« c§fS¡F
cjÎth®fŸ. c§fSila Kªija brašÂwndhL
ngh£oæL«bghGJ, mjid Rikahf fUjhkš
Rfkhf brŒÅ®fŸ.
nkY«, c§fë‹ Óuhd Ϫj K‹nd‰w« ã¢ra«
xU ehŸ, c§fis tF¥Ãš Kj‹ikahdtuh¡F«.
ÏUªj nghÂY«, c§fS¡F Kjš Ïl¤ij bgw
nt©L« v‹w v©z« Ïšyhjjhš, c§fŸ
66
brašgh£oš ÂU¥Â milahkš Ú§fŸ bjhl®ªJ
e‹whf brašg£L¡bfh©nl ÏU¥Õ®fŸ. Ϫj
bjhl® Ka‰Á c§fis bjhl®ªJ Kjš Ïl¤Âš
ãiy¡f cjΫ.
vdnt, v¥bghGJ« Kjš Ïl¤ij bgw F¿
it¡fhÔ®fŸ, Ú§fŸ c§fisél¢ Áwªjtuhf
KaY§fŸ. Ú§fŸ ahiunahél nkyhdtuhf
ÏU¥gij¡ fh£oY« c§fë‹ Kªija ãiyiaél
nkyhdtuhf Mtnj bgUikahdJ vd e« gH§fhy
üšfS« T¿æU¡»‹wd.
ãidéš bfhŸS§fŸ
mnj rka« Ú§fŸ Kjš Ïl¤ij¥ Ão¡f
Ka‰Á brŒa¡TlhJ v‹w jtwhf ãid¡f
nt©lh«. Ú§fŸ Kj‹ikahdtuhf tªjhš mJ
äf m‰òjkhd rhjidjh‹. Mdhš, Kjš Ïl¤ij
c§fŸ neh¡fkhf bfhŸshkš Kªija ãiyia
él Áw¥ghf brašgLtnj c§fë‹ Ïy£Áakhf
ÏU¡f nt©L«.
jå¤j‹ikthŒªj khztuhtj‰F têKiw
x›bthU khztU« j‹Dila
thœ¡if¡ F¿¡nfhSl‹ v®fhy¤Âš xU
jå¤j‹ikahdtdhf cUthf éU«g nt©L«.
Ïj‰fhf jdJ Ú©lfhy Ïy¡Ffis¥ gy
FW»afhy Ïy¡Ffshf¥ Ãç¤J mik¤J¡bfhŸs
nt©L«.
xU fšéah©o‹ Ïy¡Ffis Ïu©L
miuah©L Ïy¡FfshfΫ, miuah©L
Ïy¡Ffis, ÏU fhyh©L Ïy¡FfshfΫ,
fhyh©L Ïy¡Ffis khjhªÂu Ïy¡FfshfΫ,
khj Ïy¡Ffis thu Ïy¡FfshfΫ, thu
Ïy¡Ffis ehŸnjhW« brŒa nt©oaitahfΫ
Ãç¤J¡bfhŸs nt©L«. ÏJ xU xG§fhd
brašKiw. Ïjid Ëg‰Wtjhš c§fŸ
brašgh£oš xU xG§F Kiw V‰gL«. ne‰W
v‹gJ elªjij ãid¤J¥ gh®¥gj‰F, Ï‹W
v‹gJ ehis¡F¥ gh®¤J¡ bfhŸsyh« v‹W
Ïšyhkš flikia¢ brŒtj‰F v‹gij cz®ªJ
brašg£lhš Ú§fŸ c§fŸ Ïy¡if Rygkhf
mila Koͫ.
“ MAX Academy” ϤJiwæš MuhŒ¢Á brŒJ
MAX Study Planner v‹w £l F¿¥ng£il¤
jahç¤J btëæ£oU¡»wJ. c§fŸ go¥Ãš
nk‹nkY« cau mªj £lF¿¥ng£il th§»
ehŸnjhW« ga‹gL¤Â ca®ªj ãiyia mila
Ka‰Á¡fΫ.
e‹¿ : go¥Ãš ÁwªJ mÂf kÂ¥bg©fŸ
bgWtJ v¥go? v‹w üèèUªJ....
kh®¢ 2019