Παλιγγενεσία. "Ω! λυγηρόν σπαθί μου".

Δεν υπήρξα ποτέ των άκρων παρόλο που πολλές φορές με έφερναν στα άκρα,
όπως και τώρα, πάλι. . .
Καθώς μύριες σκέψεις περνούν απ' το μυαλό μου, χαμογελώ και σιγοτραγουδώ
ένα τραγούδι που μου έμαθε ο παππούς μου πριν από καμιά 65νταριά χρόνια,
το "Ω! λυγηρόν σπαθί μου".
Είναι το καλύτερο που μπορώ να κάνω, για να θυμηθώ και πάλι τον παππού
μου που έλεγε: "στους νέους πρέπουν τ΄άρματα στους γέρους τα
στολίδια".

Κων-νος Παπανικολάου

Όσοι επιθυμούν να το παίξουν σε κάποιο όργανο που γνωρίζουν, οι στίχοι και η

παρτιτούρα, ακολουθούν (από την αρχειοθήκη της ΕΡΤ).

Το τραγούδι αυτό μπορείτε να το ακούσετε από χορωδία στο

https://www.youtube.com/watch?v=dG99winyYig

οι στίχοι
Ἕνα ἀπὸ τὰ πλέον διαδεδομένα τραγούδια κατὰ τὴν Ἐπανάσταση.

Οἱ στίχοι προέρχονται ἀπὸ ἔκδοση τοῦ 1835.

Ὦ λυγηρὸν καὶ κοπτερὸν σπαθί μου,

καὶ σὺ τουφέκι ᾿μ᾿ φλογερὸν πουλί μου,
ἐσεῖς τὸν Τοῦρκον σφάξατε,
τὸν τύραννον σπαράξατε,
ν᾿ ἀνάστηθ᾿ ἡ Πατρίς μου
νὰ ζήσῃ τὸ σπαθί μου.
Σπαθί μου ᾿σαν σ᾿ ἀκούσω νὰ γκλυγγλίζῃς,
καὶ σὺ μαῦρο τουφέκ᾿ μου να βομβίζῃς,
νὰ στρώνωνται Τουρκῶν κορμιὰ,
Ἀλλάχ ! νὰ σκούζουν τὰ σκυλιά,
αὐτ᾿ εἶν᾿ ἡ μουσική μου
νὰ ζήσῃ τὸ σπαθί μου.
᾿Στὸν οὐρανὸν ἀστράπτει καὶ βροντάει,
βροχὴ, κατακλυσμὸς βοριᾶς φυσάει,
κ᾿ ἐγὼ γυρίζω τὰ στενὰ
καὶ ἀναβαίνω τὰ βουνά,
ν᾿ ἀναστηθ᾿ ἡ Πατρίς μου,
νὰ ζήσῃ τὸ σπαθί μου.
 Γιὰ τῆς Πατρίδος τὴν ἐλευθερίαν,
γιὰ τοῦ Χριστοῦ τὴν Πίστιν τὴν Ἁγίαν,
γι᾿ αὐτὰ τὰ δύο πολεμῶ
μ᾿ αὐτὰ νὰ ζήσ᾿ ἐπιθυμῶ
κι᾿ ἂν δὲν τὰ ἀποκτήσω
τί μ᾿ ὠφελεῖ νὰ ζήσω ;
Ἡ ὥρα ἔφθασε ἡ σάλπιγξ κράζει,
ἀπὸ χαρὰν σκιρτῶν, τὸ αἷμα βράζει,
τὸ μπάμ, τὸ μπούμ, τὸ γλύν, γλύν, γλύ,
ἀρχίζει νὰ βροντολογεῖ
κ᾿ ἐγὼ τοὺς Τούρκους σφάζω,
ζήτω ἡ Ἑλλὰς φωνάζω.

Φωνὴ τοῦ Ἄρεως μ᾿ ἐνθουσιάζει,

τὸ αἷμά μου σκιρτᾷ καὶ ἀναβράζει,
᾿στὸν Τύρανν᾿ ἐπαναστατῶ,
ζυγὸν συντρίβω καὶ πατῶ·
νὰ ἀποθάνω μέλλω !
Ἐλευθερίαν θέλω !

[...]

Ἡ Θέμις τὸν σκοπόν μου δικαιώνει,

κ᾿ ἡ Νέμεσις εὐθὺς μὲ ἁρματώνει.
Ὁ Ποσειδῶν καὶ ὁ Ἑρμῆς
συνηγοροῦν ὑπὲρ τιμῆς·
κ᾿ ἐγὼ ὡς παλληκάρι
θ’ ἀκολουθῶ τὸν Ἄρη.

[...]

Ζωὴ θνητὴ ’ς τὸν Ἥρωα δὲν πρέπει,

’ς τὸν θάνατον ἀθανασίαν βλέπει.
Ζῇ ἡ ψυχή του ᾿ς τὰς ψυχάς,
ὅλων ἀκούει τὰς εὐχάς,
παντοῦ τὸν ἐκθειάζουν,
αἰῶνες τὸν δοξάζουν.

[...]

Ἐμπρὸς ’ς ἐσένα, ὦ σεπτὴ Πατρίς μου,

ζωήν, παιδιά, γυναῖκα, ἢ γονεῖς μου,
τὰ βλέπω ὡς μηδενικά·
ὁ ἔρως σου μ’ ὑπερνικᾷ·
Σὺ εἶσαι βασιλίς μου
’ς τὸν θρόνον τῆς ψυχῆς μου.

Τ’ ἀθῶα αἵματα τῶν ἀδελφῶν μου

 ἀκόμ’ ἀχνίζουσι πρὸ τῶν ποδῶν μου.
Τί θεωρία τρομερά !
Ἐκδίκησις λοιπὸν σκληρά !
Σπαθὶ ’ς τοὺς Μουσουλμάνους !
Φωτιὰ εἰς τοὺς τυράννους !

Ποῦ χρόνος ; ποῦ σφαγὴ νὰ ἐκδικήσῃ

τὸ αἷμα ὅπου ἔφθασε νὰ χύσῃ
ὁ βάρβαρος Ὀθωμανός ;
αἰῶνες καὶ Ὠκεανὸς
νὰ τρέξουν εἶναι χρεία
νὰ ’κδικηθ’ ἡ Γραικία.

Τὸ λέγω, καὶ σεισμὸς ἐξαίφνης ἄλλος,

’ς τὴν κεφαλήν μου καὶ καρδιὰν μεγάλος
κλονίζει ὅλο μ’ τὸ κορμί,
καὶ ἀτακτοῦσιν οἱ σφυγμοί,
θαμπώνεται τὸ φῶς μου,
καὶ δὲν θωρῶ ἐμπρός μου.

Τὰ δίκαιά μου, Ἀθηνᾶ, τὰ βλέπεις,

ἀπ’ τὸν σκοπόν μου μὴ μὲ ἀποτρέπῃς,
ὁ Τοῦρκος, ὅπου κι’ ἂν φανῇ,
θυσία μου θὲ νὰ γενῇ·
ὅτ’ εἶν’ διπλοῦς ἐχθρός μου,
Πατρίδος, Πίστεώς μου.

Ναί ! μὰ τὴν ἄδικον σφαγὴν τοῦ θείου,

τοῦ Πατριάρχου μας τοῦ Γρηγορίου !
Ἐνόσῳ πόδες μου πατοῦν,
τὰ μάτια μου ὑγρὸν βαστοῦν,
θὰ καίω, καὶ θὰ σφάζω
τὰ ὅπλα δὲν ἐβγάζω.
η παρτιτούρα