STRUČNI RAD

BINARNI KODOVI

Sadržaj
1.Uvod............................................................................................................................3

2.Binarni sistem..............................................................................................................4

2.1.Osnovni brojevni sistemi...........................................................................................5

2.1.1.Brojevni sistemi korisni u računarstvu...............................................................5

2.2.Prevođenje iz binarnog u dekadni brojevni sistem...................................................6

2.3. Pretvorba iz binarnog u oktalni i obrnuto................................................................8

2.4.Pretvorba iz binarnog u heksadekadni i obrnuto......................................................8

3.RAČUNSKE OPERACIJE SA BINARNIM BROJEVIMA.......................................................9

3.1.Binarno sabiranje..................................................................................................9

3.2.Binarno oduzimanje............................................................................................10

3.3.Binarno množenje...............................................................................................11

3.4.Binarno dijeljenje................................................................................................12

4.Binarni sistem u računarstvu......................................................................................13

4.1.Kodiranje.................................................................................................................13
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

4.2. Oblici kodiranja......................................................................................................13

4.3. Prirodni binarni kod – NBC.....................................................................................14

4.4. Binarno kodirani decimalni brojevi – BCD..............................................................14

4.5. EBCDI kod...............................................................................................................15

4.6. ASCII kod...........................................................................................................16

4.6.1. Dvije vrste ASCII koda:.................................................................................16

4.7 UNICODE.................................................................................................................18

4.Zaključak....................................................................................................................19

Literatura:.....................................................................................................................20

1.Uvod

Brojčani sistem je način zapisivanja brojeva i njihovog tumačenja. U upotrebi je

tzv. pozicioni brojni sistem gdje u zavisnosti od položaja znamenke određujemo
njenu vrijednost. Svaki je brojni sistem određen vlastitim skupom cifri, a ukupan
broj različitih cifri naziva se bazom brojevnog sistema.
Baza brojevnog sistema se obično zapisuje kao indeks nakon samog broja
(zapis 10210 označava da je broj 102 zapis broja u dekadskom brojevnom
sistemu, zapis 1010100012 označava broj zapisan u binarnom brojevnom
sistemu).

Binarne brojeve možete sabirati, oduzimati, množiti i dijeliti. Upoznajte se sa

tabelama sabiranja, oduzimanja i množenja koje vrijede za brojeve koji
pripadaju binarnom brojnom sistemu. Bez poznavanja ovih tabela nećete moći
savladati tehnike sabiranja, oduzimanja, množenja i dijeljenja binarnih brojeva u
konkretnim primjerima.
Osnovna namjena računara i drugih digitalnih sistema i uređaja je obrada
informacija predstavljenih u binarnom obliku. Da bi se razumio način njihovog
rada, neophodno je najprije upoznati se sa osnovnim matematičkim aparatom na
kome se taj rad zasniva. Tu se, prije svega, misli na binarni brojni sistem koji
pripada klasi pozicionih brojnih sistema. Zatim od velikog značaja su i osnovne
aritmetičke operacije (sabiranje, oduzimanje, množenje i deljenje) nad binarnim
brojevima koje se u radu računara intenzivno koriste. Uvođenje

2
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

heksadecimalnog brojnog sistema predstavlja sponu koja korisniku olakšava

prihvatanje binarne predstave podataka. Radi potpunog razumijevanja procesa
rada, bitno je upoznati se sa postupcima konverzija podataka između binarnog,
heksadecimalnog i decimalnog sistema ( računar uvijek koristi binarni brojni
sistem za riješavanje nekog problema, ali ga nama predstavlja u dekadnom
obliku, da bi računar mogao da nam predstavi taj podatak potrebna je
konverzacija između binarnog i dekadnog brojnog sistema i obrnuto da bi
računar mogao da razumije šta želimo da mu prezentujemo potrebno je
konverzovati (prevesti) željeni podatak iz dekadnog u binarni brojni sistem,
binarni brojni sistem ima manu zato sto u sebi sadrži veliki broj podataka veliki
broj nula i jedinica, ovaj problem rješavamo uvođenjem heksadecimalnog
sistema

2.Binarni sistem

Binarni sistem predstavlja brojevni sistem sa bazom 2. To znači da u tom

brojevnom sistemu za označavanje brojeva koristimo 2 broja, i to: 0 i 1. Iz
engleskog jezika BInary digiT nastalo je ime za najmanju količinu informacije
BIT. Upotrebljava se u informatici i elektronici, gdje se nekom naponu
pridružuje jedno stanje (primjerice broju "1" napon od 5V) a nekom drugom
naponu drugo stanje (naprimjer broju "0" napon od 0V).

Kako za sastavljanje binarnog broja na raspolaganju imamo samo 0 i 1, niz

binarnih brojeva izgleda ovako:

0 - decimalno 0

1 - decimalno 1

1 0 - decimalno 2

1 1 - decimalno 3

1 0 0 - decimalno 4
3
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

1 0 1 - decimalno 5

1 1 0 - decimalno 6

1 1 1 - decimalno 7

U binarnom brojnom sistemu , u kojemu se na mjestu cifre pojavljuju 0 ili 1

Što predstavlja 50% vjerovatan događaj za pojavu jedne od cifri imamo da
mjesto cifre sadrži količinu informacije od 1 bita što je minimalna količina
informacije koja se pamti u računarskoj memoriji.

2.1.Osnovni brojevni sistemi

2.1.1.Brojevni sistemi korisni u računarstvu

Osnov aditivno-multiplikativnog brojnog sistema je BAZA, koja ulazi kao

multiplikant u komponente oznake ili naziva broja.

1. Brojčani sistem kojim svakodnevno radimo jest dekadski brojčani

sistem. Osnova tog brojevnog sistema je broj 10, a za zapis se koriste
znamenke 0..9.

2. Binarni brojčani sistem ima bazu 2, a koriste se znamenke 0 i 1.

3. Oktalni brojčani sistem ima bazu 8, a koriste se znamenke 0..7.

4. Heksadekadski brojčani sistem ima bazu 16, a koriste se znamenke 0..9,

A..F (A= 10, B= 11, ..., F= 15).

Primjetimo - znamenke koje se koriste u nekom brojevnom sistemu su od 0 do

(baza-1), ukoliko ima više od 9 cifara koriste se slova engleskog alfabeta.

U svakom brojevnom sistemu vrijedi da svaka znamenka u nizu ima jedinstvenu

težinsku vrijednost. Težinska se vrijednost svake znamenke dobije na način da
se osnova brojevnog sistema potencira eksponentom čija vrijednost ovisi o

4
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

položaju znamenke. Krajnje desni eksponent ima vrijednost 0, predzadnji ima 1,

itd...

U BINARNOM BROJNOM SISTEMU u kojemu se na mjestu znamenke

pojavljuju "0" ili "1", što predstavlja 50% vjerovatan događaj za pojavu jedne od
znamenki, imamo da mjesto znamenke sadrži količinu informacije od 1 bit-a, što
je minimalna količina informacije koja se pamti u računarskoj memoriji.

Primjer1:
( 2483 )10=2⋅103 + 4⋅10 2 +8⋅10 1 +3⋅10 0
( 100110 )2 =1⋅25 + 0⋅24 +0⋅23 +1⋅22 +1⋅21 +0⋅20
( 13 A 45)18=1⋅184 +3⋅183 +10⋅182 + 4⋅181 +5⋅180

2.2.Prevođenje iz binarnog u dekadni brojevni sistem

Prevođenje broja u dekadni sistem je jako jednostavno, vodi se rastavljanjem

broja na težinske vrijednosti čime je moguće da se svaki broj iz bilo kojeg
brojevnog sistema pretvoriti u njegovu dekadnu protuvrijednost.

Primjer2:

( 10011 )2 =1⋅24 +0⋅23 +0⋅22 +1⋅21 +1⋅20 =( 19 )10

( 102 )8 =1⋅82 + 0⋅81 +2⋅80 =( 66 )10
( ABC 1 )13=10⋅133 +11⋅132 +12⋅13 1 +1⋅130

Postupak preračunavanja broja u dekadskom brojevnom sistemu u neki drugi se

provodi na slijedeći način:

 provodimo cjelobrojno dijeljenje, tj. broj koji želimo preračunati

dijelimo bazom sistema u koji želimo preračunati broj, pri čemu ostatak
pri dijeljenju zapisujemo sa strane.

 Dalje dijelimo broj koji smo dobili pri dijeljenju sa bazom sistema u koji
želimo preračunati broj, te ostatak zapisujemo na mjesto lijevo od
znamenke koju smo dobili kao ostatak pri dijeljenju u prethodnom
koraku.

 Postupak ponavljamo sve dok pri dijeljenju ne dobijemo 0.

Primjer 3:
5
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

( 25 )10=( 11001 )2 OSTATAK

25:2=12 1
12:2=6 0
6:2=3 0
3:2=1 1
1:2=0 1

Primjer 4:

OSTATAK
( 726 )10=( 2 D 6 )16 726:16=45 6
45:16=2 13=D
2:16=0 2

Sa racionalnim brojevima postupamo drugačije.

Broj za početak podijelimo na cijeli i decimalni dio. Cijeli dio dijelimo sa

bazom u koju želimo preračunati broj (postupamo kako je već prije navedeno), a
decimalni dio broja množimo bazom u koji želimo preračunati broj. Cijeli dio
tog broja je znamenka u "novom" sistemu. Ako je broj jednak ili veći od 1, onda
dalje SAMO decimalni dio množimo opet sa bazom. Postupak ponavljamo dok
za decimalni dio ne dobijemo 0.

Primjer 5:

2,25 treba preračunati u binarni brojčani sistem: 2,25 = 2 + 0,25. Cijeli dio
preračunamo u binarni sistem na način na koji je prije opisano.

Dakle imamo: 22 = 1010 . Sada decimalni dio broja množimo sa 2.

0 , 25⋅2=0,5
0,5⋅2=1,0
( 0 ,25 )10=( 0 ,01 )2
dakle : ( 2 ,25 )10=( 10 ,01 )2

Ponekad broj ne možemo zapisati sa konačno mnogo cifri. Tada je broj ili
periodičan ili nije periodičan. U slućaju da je periodičan, to zapisujemo kao i u
dekadskom sistemu, sa povlakom iznad dijela koji se ponavlja, npr.
( 101,1010 )2
Racionalan broj zapisan u binarnom sistemu preračunavamo u dekadski na način
da svaka znamenka desno od decimalne tačke ima negativne težinske
vrijednosti, od -1, pa nadalje. Cijeli dio broja preračunavamo u dekadski kako je
već prije opisano.
6
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

Primjer 6:

1 1
( 10 , 01 )2=1⋅21 +0⋅20 +0⋅2−1 +1⋅2−2 =1⋅2+0⋅1+ 0⋅ +1⋅ =2+0+0+ 0 , 25=( 2 , 25 )10
2 4

2.3. Pretvaranje iz binarnog u oktalni i obrnuto

Binarni brojni sistem ima bazu 2, a oktalni sistem ima bazu 8 = 23. Iz te
činjenice slijedi da će jedna znamenka oktalnog sistema zamjeniti tri znamenke
binarnog sistema.

Binarn
000 001 010 011 100 101 110 111
i
Oktaln
0 1 2 3 4 5 6 7
i
Primjeri 7:

1238 = 0010100112 = (nule na početku broja odbaciti!) = 10100112

72358 = 1110100111012
234100 = 0100111000010002 = 1001110000100002

Pretvaranje iz binarnog brojevnog sistema u oktalni se provodi na način da zna-

menke grupišemo u trojke cifri, počevši od krajnje desne. U slučaju da nam
krajnje lijeva skupina nema tri znamenke, nadopunjujemo je nulama koje
stavljamo na početak zapisa. Nakon grupisanja u trojke, iz tablice iščitamo i
zapišemo zapis te trojke u oktalnom sistemu.

Primjeri 8:

( 10111101 )2 = ( 10 ¿ 111¿ 101 )2 = ( krajnje lijevo iz tabele) = ( 010 ¿ 111¿ 101 )2 = ( 275 )8
( 1110110111 )2 =( 001¿ 110¿ 110 ¿ 111 )2=( 1667 )8
(101111011000 )2 =( 101¿ 111¿ 011¿ 000 )2 =( 5730 )8

2.4.Pretvaranje iz binarnog u heksadekadni i obrnuto

Binarni brojčni sistem ima bazu 2, a heksadekadski sistem ima bazu 16 = 24. Iz
te činjenice slijedi da će jedna znamenke heksadekadskog sistema zamjeniti
četiri znamenke binarnog sistema.

7
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

Binarni 0000 0001 0010 0011 0100 0101 0110 0111

Heksad. 0 1 2 3 4 5 6 7
Binarni 1000 1001 1010 1011 1100 1101 1110 1111
Heksad. 8 9 A B C D E F

Primjer 9:

10A16 = 0001000010102 = (nule na početku broja možemo odbaciti!) =

1000010102

Pretvorba iz binarnog brojevnog sistema u heksadekadski se provodi na način da

znamenke grupišemo u četvorke cifri, počevši od krajnje desne. U slučaju da
nam krajnje lijeva skupina nema četiri znamenke, nadopunjujemo je nulama
koje stavljamo na početak zapisa. Nakon grupiranja u četvorke, iz tablice
iščitamo i zapišemo zapis te četvorke u heksadekadskom sistemu.

Primjeri 10:

( 110101000 )2 = ( 1¿ 1010¿ 1000 )2 = ( 0001¿ 1010 ¿ 1000 ) 2 = ( 1A8 )16

( 101110111011)2 =( 1011¿ 1011 ¿ 1011 )2 = ( BBB )16 Računske
operacije sa binarnim brojevima

3.RAČUNSKE OPERACIJE SA BINARNIM

BROJEVIMA
3.1.Binarno sabiranje

Sabiranje dva bita provodi se po pravilima za sabiranje dva binarna broja:

0+0 =0

0+1 =1

1+0 =1

1+1 = 0 i 1 dalje

Prijenos (1 dalje) se prenosi na susjedni stupac sa lijeve strane. Pogledajmo kako

to izgleda na primjeru:

8
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

Primjer 1:

prijenos 1 1 1 1
1 1 0 1 1
+
1 0 1 1
= 1 0 0 1 1 0

Razmotrimo kolonu po kolonu sa lijeva na desno:

1+ 1 = 0 (prenosimo 1)

1+ 1 = 0 (prenosimo 1) +1 (koju smo prenijeli!) = 1

0+ 0 = 0 + 1 (koju smo prenijeli!) = 1

1+ 1 = 0 (prenosimo 1)

1+ 1 (koju smo prenijeli) = 0 (prenosimo 1)

Primjer 2:

prijenos 1 1 1 1
1 1 1 1 0 0
+
1 1 1 0
= 1 0 0 1 0 1 0

Postupak računanja je analogan prethodnom primjeru.

3.2.Binarno oduzimanje

Oduzimanje brojeva se može svesti na zbrajanje metodom dvojnog

komplementa. Da bi to bilo moguće, umanjitelj moramo pretvoriti u negativan
broj. Npr. 5-3 = 5 + (-3).

Negativni se brojevi u binarnom sistemu prikazuju pomoću dvojnog

komplementa.

Postupak dobivanja dvojnog komplementa je slijedeći:

 Umanjenik i umanjitelj treba svesti na jednaki broj cifara na način da se

umanjitelju doda s lijeve strane potreban broj nula.

 Svaku cifru 0 umanjenika treba pretvoriti u 1, a svaku 1 u 0 (tako

dobiveni broj se zove komplement broja).

9
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

 Komplementu treba pribrojiti 1 (tako dobiveni broj se zove dvojni

komplement).

 Saberemo umanjenik i dvojni komplement, te odbacimo krajnje lijevu 1

da bi rezultat bio ispravan. Time je binarno oduzimanje gotovo.

Primjer 1:

Izračunajmo: 110112-10112.

Prvo primjetimo da umanjenik ima 5 cifri, a umanjitelj 4. Zato treba umanjitelja

dopuniti sa 0: 010112.

Komplement tog broja je 101002, a dvojni komplement je 101002 + 12 = 101012.

Zbrojimo sada umanjenika i dvojni komplement: 110112 + 101012. Na kraju još

samo odbacimo krajnje lijevu 1 da bismo dobili ispravan rezultat:

prenos 1 1 1 1 1
umanjenik 1 1 0 1 1
+
dvojni komplement 1 0 1 0 1
= 1 1 0 0 0 0
RAZLIKA 1 0 0 0 0

3.3.Binarno množenje

Množenje binarnih brojeva takođe se svodi na sabiranje, samo moramo veliku

paznju posvetimo potpisivanju cifri.

U binarnom sistemu množimo kao i u dekadnom, ali sabiranje provodimo u

binarnom sistemu.

Primjer 1:

prijeno 1 1 1
s
1 1 1 * 1 0 1 0
0 0 0
+
1 1 1
0 0 0
= 1 0 0 0 1 1 0

10
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

Primjer 2: ( 11101 )2⋅ ( 1000 )2 = ( 11101000)2

3.4.Binarno dijeljenje

Temeljna pravila dijeljenja binarnih brojeva glase:

U binarnom sistemu će se dijeljenje obavljati na identičan način, što znači da će

se svoditi na oduzimanje. Primjeri: 1010001 : 1001 = 1001 101010 : 111 = 110
10001 : 11 = 101 i ostatak 10 -1001 - 111 - 11 0001001 00111 00101 - 1001 -
111 - 11 0000 000 010 Kako počinjemo? Uzimamo cifru po cifru dijeljenika sve
dok ne dobijemo broj veći od djelioca (1 < 1001, gledamo dalje 10 < 1001, 101
< 1001, 1010 > 1001, pa je 1010 broj s kojim počinjemo)

Dijeljenje s nulom nije dozvoljeno.

11
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

4.Binarni sistem u računarstvu

Kako računar koristi isključivo brojeve to znači da se svi znakovi,instrukcije i

podaci moraju pretvoriti u brojeve kako bi računaru bili razumljivi.

4.1.Kodiranje

Znakovi i instrukcije najčešće se unose preko tastature koja šalje računaru

odgovarajuće kombinacije impulsa.Uopćeno tastatura je elektromečanički
pretvarač koji znak na tipki po pritisku pretvara u pripadnu mu binarnu
kombinaciju. Svakom znaku pripada njemusvojstvena binarna kombinacija.
Skup znakova i binarni kombinacija naziva se KOD a sam postupak kreiranja
binarni kombinacija naziva se KODIRANJE.

Iz skorije čovjekove istorije postupak pridruživanja impulse električnim ili

svijetlosnim ili sličnim pojedinim znakovima pisma poznat je pod nazivom
Morzova abeceda. Računar koristi ista načela u naprednijem obliku.
Iznavedenog je jasno da računari ne mogu uspješno razmjenjivati podatke ako
ne koriste isti kod te je od velikog značaja standardizacija koda injegovo
poštivanje ali injegovo poznavanje.

4.2. Oblici kodiranja

Prema jedinicama na koje se kod odnosi razlikuju se tri osnovna oblika
kodiranja:

12
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

 kodiranje orijentirano s elementarnim znakovima – transformacija

svakog pojedinog elementarnog znaka u neki drugi izražajni oblik (npr. u
neko drugo pismo)

 kodiranje orijentirano riječima – transformacija kojoj u svakoj riječi

izraženoj na jedan način odgovara riječ nekog drugog izražajnog oblika

 kodiranje orijentirano značenjem – transformacija u kojoj prikazi

strukture značenja pojedinog izraza odgovara neki drugi prikaz strukture
značenja (npr. prevođenje prema smislu)

4.3. Prirodni binarni kod – NBC

- (engl. NBC, natural binary code) Način pretvaranja binarnih brojeva
analogan decimalnom brojevnom sistemu, samo s bazom ili osnovom 2.

Npr. NBC broj 1001 odgovara decimalnom broju 9, NBC 0011 prirodnom
broju 3 itd.

NBC je namijenjen samo kodiranju cijelih brojeva i nema kodova namijenjenih

kodiranju ostalih znakova (npr. slova).

4.4. Binarno kodirani decimalni brojevi – BCD

- (engl. Binary Coded Decimal) postupak kodiranja kod kojeg se svakoj
decimalnoj znamenci pridjeljuje četveroznamenkasti binarni broj

pr. Dekadski broj 3720 prikažite u BCD kodu.

3 7 2 0

0011 0111 0010 0000

Slijedi da je broj 3720 kodiran u BCD kod:

0011011100100000

BCD kod namijenjen je samo kodiranju decimalnih brojeva i nema kodova

namijenjenih kodiranju ostalih znakova (npr. slova).

4.5. EBCDI kod

- (kratica od engl. extended binary-coded-decimal interchange code). 8-bitni
kod za kodiranje podataka (svih osam bita se koristi za podatke) koji može poprimiti
256 različitih vrijednosti. Uglavnom u upotrebi kod velikih računala tvrtke IBM.
13
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

Takođe se i kod ovog koda za skraćeno prikazivanje znakova koristi

14
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

4.6. ASCII kod

Jedan od najstarijih i najrasprostranjenijih kodnih sustava za komunikaciju

računalom je ASCII kod. Razvio ga je American National Standards Instituta ,a prve
verzije koda su razvijene 1963.g. za potrebe američke telefonske i telegrafske mreže.

ASCII kod je skraćenica od početnih slova rečenice 'American Standard Code

for Information Interchange', što prevedeno znači: Američki standardni kod za
razmjenu informacija. Tijekom razvoja računalne tehnologije definirano je više
varijanti ovoga koda. Najčešće je u uporabi osam bit-na varijanta u kojoj je prvih 128
kombinacija (0-127) standardizirano, a drugih 128 kombinacija (128-255) dano je na
volju korisniku da sam kreira kodne elemente.

Tabela 2: Prvih 128 elemenata ASCII koda

4.6.1. Dvije vrste ASCII koda:

1. Osnovni ASCII kod koristi kodne zamjene duljine 7 bita, što znači da se
njime može prikazati 128 znakova ( 27 ). Svaki simbol i znak je predočen jednim
sedmeroznamenkastim binarnim brojem.

Prva 32 mjesta u ASCII tablici su dodijeljena kontrolnim znakovima (neispisivi

znakovi) a ostala 96 su slova, brojke, znakovi interpunkcije itd.
15
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

2. Prošireni ASCII kod koristi 8 bitne zamjene te može prikazati 256 ( 28 )

različitih znakova. Prvih 128 znakova jednako je standardnom ASCII kodu. Pomoću
njega se prikazuju posebni znakovi drugih jezika te grafički znakovi. Zbog razlike u
jezicima u različitim zemljama su donesene lokalne norme. U Hrvatskoj se primjenjuje
nekoliko različitih kodnih normi.

Tabela3: primjer ASCII- koda za neke interpunkcijske znakove:

BINARNI DEC. HEX. GLYPH INTERPUNKCIJSKI

ZNAK

010 0001 041 33 21 !

010 0010 042 34 22 „

010 0101 045 37 25 %

010 0110 046 38 26 &

010 0111 047 39 27 '

010 1000 050 40 28 (

010 1001 051 41 29 )

010 1011 053 43 2B +

010 1100 054 44 2C ,

010 1101 055 45 2D -

010 1110 056 46 2E .

4.7 UNICODE
Standard za razmjenu podataka usmjeren na prikaz slova na način neovisan o
jeziku, računalnom programu ili računalnoj platformi. On predstavlja daleko veći skup
16
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

od dotadašnjih 256 znakova. Unicode konzorcij i ISO, međunarodna organizacija za

standardizaciju su uskladili napore i proizveli usuglašene standarde ISO-10646 odnosno
Unicode. Ovi standardi omogućuju ispravno bilježenje i razlikovanje preko milijun
znakova, što nam omogućuje ispravan i nedvosmislen prikaz znakova korištenih u
mnogobrojnim jezicima i pismima.

4.Zaključak

Binarni brojevi igraju nezamjenjivu ulogu u računarskoj tehnici, kako kao način
za zapisivanje podataka tako i za realizaciju osnovnih računarskih operacija.
Kroz ovaj rad smo se dotakli, racunskih operacija u binarnom brojnom sistemu,
pa smo vidjeli da racunanje u binarnom brojom sistemu nije bauk. Kako vrijeme
prolazi sve je veci porast primjene racunara, i informacijskih tehnologija, s toga
je neophodno znati, kako funkcionise racunske operacije u binarnom brojnom
sistemu, samnim tim je i jedna od osnova za dalji radi i napredak kroz
informacijske tehnologije i sisteme.

17
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

Literatura:

[1] Ljubomir Milanov „Brojevi i brojni sistemi“ 2007.g. Beoknjiga

[2] Željko Jurić „Logičke osnove digitalnih i računarskih sistema“ 2015.g. Fojnica

[3] Lidija Blagojevic, Darko Grundler „Boolova algebra i logički sklopovi“ 2012.
Školska knjiga

Internet izvori:

https://sh.wikipedia.org/wiki/Brojevni_sistem

https://prezi.com/psuvlb71by8b/filozofija-logika-i-otkrice-racunara/
18
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

http://www.konides.ag.rs/inf1/03-
BrojniSistemi/raunske_operacije_sa_binarnim_brojevima.html

Komentar:________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________

Pitanja na usmenom dijelu ispita:

1._______________________________________________________________
________________________________________________________________

2._______________________________________________________________
________________________________________________________________

.
3._______________________________________________________________
_______________________________________________________________
19
 SREDNJA ELEKTROTEHNIČKA ŠKOLA „VASO ALIGRUDIĆ“

Ocjena rada:__________________________

Usmena odbrana rada:_______________________

Opšta ocjena:__________________________

Članovi komisije:

1.Predsjednik:_________________________________________________

2.Stalni član:__________________________________________________

3.Ispitivač:____________________________________________________

Podgorica, _________________________2019.godine

20