ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΦΟΡΕΩΝ

Θεμιστοκλής Α. Αντωνόπουλος
Δρ. Πολιτικός Μηχανικός

Εφαρμογή 6

Ο στύλος του παρακάτω σχήματος υποβάλλεται σε ένα οριζόντιο φορτίο ανέμου F=200 kN και σε ένα
κατακόρυφο φορτίο P=4000 kN. Η διατομή του στύλου είναι ορθογωνική με διαστάσεις b=h=200mm
και πρόκειται να κατασκευαστεί από χάλυβα με τάση διαρροής σy. Με βάση τα δεδομένα αυτά
ζητείται: (α) η τάση σy του χάλυβα θεωρώντας πλαστική αστοχία της βάσης από καθαρή κάμψη, χωρίς
αξονική δύναμη, και, (β) η απαιτούμενη τάση του χάλυβα θεωρώντας αστοχία της βάσης κατά την
οποία λαμβάνεται υπόψη αλληλεπίδραση ροπής και αξονικής δύναμης. Αγνοούνται φαινόμενα τοπικού
ή καθολικού λυγισμού στο μέλος.

Σχήμα 1. Γεωμετρία φορέα.

CE0821 – Πλαστική Ανάλυση Φορέων Σελίδα | 1

(α)

Η ροπή, Μ, που αναπτύσσεται στην βάση του στύλου υπολογίζεται από στατική ανάλυση και είναι ίση
με:

𝛭𝛭 = 𝐹𝐹 × 𝐻𝐻 = 200𝑘𝑘𝑘𝑘 × 3.0𝑚𝑚 = 600 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 = 600 × 106 𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁

Η μέγιστη ροπή που μπορεί να παραλάβει η διατομή κατά την πλαστικοποίησή της είναι ίση με Mpl. Η
πλαστική ροπή της διατομής υπολογίζεται από την παρακάτω γνωστή σχέση.

𝑀𝑀𝑝𝑝𝑝𝑝 = 𝑊𝑊𝑝𝑝𝑝𝑝 𝜎𝜎𝑦𝑦

όπου,

με Wpl στη σχέση αυτή συμβολίζεται η πλαστική ροπή αντίστασης της διατομής:

1
𝑊𝑊𝑝𝑝𝑝𝑝 = 𝑏𝑏ℎ2
4
Αντικαταστάσεις:
1 2 1
𝑊𝑊𝑝𝑝𝑝𝑝 = 𝑏𝑏ℎ = × 200 × 2002 = 2000000 𝑚𝑚𝑚𝑚3
4 4

Η πλαστική ροπή της διατομής προκύπτει ίση με:

𝑀𝑀𝑝𝑝𝑝𝑝 = 𝑊𝑊𝑝𝑝𝑝𝑝 𝜎𝜎𝑦𝑦 = 2000000 × 𝜎𝜎𝑦𝑦 = 2.0 × 𝜎𝜎𝑦𝑦 × 106 𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁

𝑀𝑀𝑝𝑝𝑝𝑝 = 2𝜎𝜎𝑦𝑦 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘

Αντικαθιστώντας την τιμή αυτή στην ροπή Μ προκύπτει:

𝛭𝛭 = 600 × 106 𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁 6 6

600
6 � → 600 × 10 𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁 = 2.0 × 𝜎𝜎𝑦𝑦 × 10 → 𝜎𝜎𝑦𝑦 = = 300.
𝑀𝑀𝑝𝑝𝑝𝑝 = 2.0 × 𝜎𝜎𝑦𝑦 × 10 2

Επομένως η τάση διαρροής που θα πρέπει να έχει ο χάλυβας για να μπορεί να παραλάβει ο στύλος τα
φορτία με καθαρή κάμψη είναι :
𝜎𝜎𝑦𝑦 = 300 𝑀𝑀𝑀𝑀𝑀𝑀

CE0821 – Πλαστική Ανάλυση Φορέων Σελίδα | 2

(β)

Λαμβάνοντας υπόψη την αλληλεπίδραση μεταξύ ροπής και αξονικής δύναμης εργαζόμαστε ως εξής.
Αποδείχθηκε ότι η σχέση αλληλεπίδρασης κάμψης με αξονική δύναμη για την περίπτωση ορθογωνικής
διατομής δίδεται από την παρακάτω έκφραση:

2
𝛭𝛭𝑝𝑝𝑝𝑝 ,𝑁𝑁 𝑁𝑁
=1−� �
𝛭𝛭𝑝𝑝𝑝𝑝 𝑁𝑁𝑝𝑝𝑝𝑝

Στην παραπάνω σχέση Mpl είναι η πλαστική ροπή της διατομής για μηδενική αξονική δύναμη, Npl η
τιμή της αξονικής δύναμης η οποία μόνη της προκαλεί πλαστικοποίηση της διατομής και Mpl,N είναι η
πλαστική ροπή που αναπτύσσει η διατομή υπό αξονική δύναμη Ν.

Με βάση τα παραπάνω έχουμε:

𝛭𝛭𝑝𝑝𝑝𝑝 ,𝑁𝑁 = 𝑉𝑉 × 𝐻𝐻 = 600 × 106 𝜎𝜎𝜎𝜎 𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁

𝑀𝑀𝑝𝑝𝑝𝑝 = 2.0 × 𝜎𝜎𝑦𝑦 × 106 𝜎𝜎𝜎𝜎 𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁

𝑁𝑁𝑝𝑝𝑝𝑝 = 𝑏𝑏 × ℎ × 𝜎𝜎𝑦𝑦 = 200 × 200 × 𝜎𝜎𝑦𝑦 = 4 × 104 × 𝜎𝜎𝑦𝑦 𝜎𝜎𝜎𝜎 𝛮𝛮

𝛮𝛮 = 4 × 106 𝜎𝜎𝜎𝜎 𝛮𝛮

Αντικαθιστώντας στην εξίσωση αλληλεπίδρασης προκύπτει:

2 2
𝛭𝛭𝑝𝑝𝑝𝑝 ,𝑁𝑁 𝑁𝑁 600 × 106 4 × 106
=1−� � → =1−� �
𝛭𝛭𝑝𝑝𝑝𝑝 𝑁𝑁𝑝𝑝𝑝𝑝 2.0 × 𝜎𝜎𝑦𝑦 × 106 4 × 104 × 𝜎𝜎𝑦𝑦

2
600 100
= 1−� � → 𝜎𝜎𝑦𝑦2 − 300𝜎𝜎𝑦𝑦 − 1002 = 0
2.0 × 𝜎𝜎𝑦𝑦 𝜎𝜎𝑦𝑦

Επίλυση της παραπάνω σχέσης ως προς σy δίνει:

𝜎𝜎𝑦𝑦 = 330 𝑀𝑀𝑀𝑀𝑀𝑀

CE0821 – Πλαστική Ανάλυση Φορέων Σελίδα | 3