ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών

ΘΑΝΟΣ ΗΛΙΟΔΡΟΜΙΤΗΣ
Δρ. Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2020
ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΠΟΤΥΠΩΣΕΙΣ
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΠΟΤΥΠΩΣΕΙΣ

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΠΟΤΥΠΩΣΕΙΣ

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΠΟΤΥΠΩΣΕΙΣ
Αποτύπωση: Η διαδικασία που ακολουθείται για να προσδιοριστεί η θέση, το σχήμα και το μέγεθος μιας
ιδιοκτησίας, ενός τμήματος της φυσικής γήινης επιφάνειας ή ενός τεχνικού έργου, σε ένα τοπογραφικό
διάγραμμα υπό κλίμακα.
Προσδιορισμός των ορθογώνιων συντεταγμένων (x,y) των χαρακτηριστικών σημείων που ορίζουν την
επιφάνεια σε κάποιο επίπεδο καρτεσιανό σύστημα συντεταγμένων (αυθαίρετο ή κρατικό) και του
υψομέτρου τους.

Εργασίες πεδίου: μετρήσεις (συλλογή μετρητικής πληροφορίας)

Εργασίες γραφείου: επεξεργασία μετρήσεων, υπολογισμοί, σχεδίαση τοπογραφικού διαγράμματος

Τοπογραφικό διάγραμμα: Υποδομή για προμελέτη, μελέτη & εκτέλεση οποιουδήποτε έργου. Ενδεικτικά:
Οδοποιία, Υδραυλικά, Οικοδομικά, Σιδηροδρομικά, Λιμενικά, Γεωτεχνικά, Κτηματολόγιο.

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΕΔΙΟΥ
Συλλογή των απαραίτητων στοιχείων στο ύπαιθρο, ώστε να υπολογισθούν οι συντεταγμένες των
απαιτούμενων χαρακτηριστικών σημείων και μέσω αυτών να ολοκληρωθεί το τοπογραφικό σχέδιο.
• Αναγνώριση περιοχής
• Σύνταξη αυτοσχέδιου (σκαρίφημα ή κροκί)
• Ένταξη της αποτύπωσης σε κάποιο σύστημα αναφοράς (εάν απαιτείται)
• Εγκατάσταση μέτρηση δικτύου
• Μέτρηση σημείων λεπτομερειών (με κλασσικές ή δορυφορικές μεθόδους)

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΟ ΥΠΑΙΘΡΟΥ

• Πρόχειρο σχεδιάγραμμα.
• Συντάσσεται με ελεύθερο χέρι για όλη την περιοχή σε μία ή περισσότερες σελίδες.
• Δεν έχει κλίμακα
• Απεικονίζονται σε κάτοψη, όλα τα στοιχεία της περιοχής μελέτης που πρόκειται να αποτυπωθούν με
κατάλληλο συμβολισμό.
• Οπωσδήποτε έχει προσανατολισμό (φαίνεται η διεύθυνση του βορρά), ημερομηνία, λοιπά σχόλια.
• Αναφέρονται λεκτικές πληροφορίες (ονόματα οδών, ονόματα ιδιοκτητών, όροφοι κτιρίων κ.α.)
• Κατά τη διάρκεια της αποτύπωσης σημειώνονται σε αυτό οι α/α των σημείων που μετρώνται από το
όργανο.
• Απαιτεί ορθή αντίληψη του χώρου, της σχετικής θέσης και του μεγέθους των αντικειμένων που
απεικονίζονται σε αυτό.

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΟ ΥΠΑΙΘΡΟΥ

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΙΩΝ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΩΝ

Συλλογή των απαραίτητων στοιχείων στο ύπαιθρο, ώστε να υπολογισθούν οι συντεταγμένες των
απαιτούμενων χαρακτηριστικών σημείων και μέσω αυτών να ολοκληρωθεί το τοπογραφικό σχέδιο.
• Πλευρομετρήσεις Παλαιότερες μέθοδοι, όταν δεν υπήρχε η
• Ορθογώνιες Συντεταγμένες σημερινή τεχνολογία και όργανα
Παλαιότερη μέθοδος. Σήμερα χρησιμοποιείται σε
• Εμποσθοτομίας εξειδικευμένες αποτυπώσεις.
• Πολικών Συντεταγμένων Σχεδόν αποκλειστικά σε συνήθεις
τοπογραφικές αποτυπώσεις
• Δορυφορικός εντοπισμός (GNSS)

Χαρακτηριστικά σημεία:
Σημεία που ορίζουν την μετρούμενη έκταση ή έργο. Π.χ. Τα όρια μιας ιδιοκτησίας, κτίσματα, ο άξονας ενός
δρόμου, σημεία πρανούς κ.α.
Σημεία που περιγράφουν τη μορφή του εδάφους (υψομετρικά σημεία)
Άλλα σημεία: π.χ. Στύλοι ΔΕΗ, ΟΤΕ, δέντρα, φρεάτια κτλ

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΟΛΙΚΩΝ ΣΥΝΤΕΤΑΓΜΕΝΩΝ
• Γωνία που σχηματίζεται από μια γνωστή διεύθυνση αναφοράς
• Απόσταση από ένα γνωστό σημείο

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΟΛΙΚΩΝ ΣΥΝΤΕΤΑΓΜΕΝΩΝ
ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
• Γεωδαιτικός σταθμός
• Τρίποδας
• Στυλεός με πρίσμα (ανακλαστήρας ή κατάφωτο)
• Μέτρο
ΓΝΩΣΤΑ ΜΕΓΕΘΗ
• Συντεταγμένες σημείου Στάσης
• Συντεταγμένες σημείου μηδενισμού
(αφετηρίας)

ΜΕΤΡΟΥΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ
• Κεκλιμένο μήκος D
• Οριζόντια γωνία β
• Κατακόρυφη γωνία z
• Ύψος οργάνου (Υ.Ο.)
• Ύψος στόχου (Υ.Σ.)
Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ
 ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΟΛΙΚΩΝ ΣΥΝΤΕΤΑΓΜΕΝΩΝ

Διαδικασία μέτρησης
• Κέντρωση και οριζοντίωση γεωδαιτικού σταθμού στο σημείο στάσης
• Μέτρηση του ύψους οργάνου (Υ.Ο.)
• Σκόπευση στο σημείο αφετηρίας (σημείο μηδενισμού)
• Μηδενισμός του οριζόντιου δίσκου του οργάνου ή ανάγνωση οριζόντιας διεύθυνσης στο σημείο
αφετηρίας
• Τοποθέτηση του στυλεού (με το πρίσμα) σε κατακόρυφη θέση πάνω από στο σημείο λεπτομέρειας
• Σκόπευση του σημείου λεπτομέρειας (στο κέντρο του πρίσματος ή απευθείας στο σημείο αν το
όργανο είναι RL)
• Μέτρηση και καταγραφή των οριζόντιας γωνίας, κατακόρυφης γωνίας, κεκλιμένου μήκους, ύψους
στόχου.

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΥΨΟΜΕΤΡΟΥ

Μέθοδος Τριγωνομετρικής Υψομετρίας

Υ.Σ.

Β
D

υ ΔΗΑΒ

Y.O.

Α S
Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ
 ΚΛΙΜΑΚΑ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ
Επιλογή ανάλογα με το είδος της μελέτης και τις ανάγκες του τελικού χρήστη.

• Μεγάλες κλίμακες (1:50, 1:100, 1:200): τοπογραφικά μικρές εκτάσεις (π.χ. οικόπεδα), αρχιτεκτονικά
σχέδια, μελέτες τεχνικών έργων κ.α.
• Μεσαίες κλίμακες (1:500, 1:1000, 1:2000): υπόβαθρα για μελέτες μεγάλων τεχνικών έργων,
πολεοδομικές μελέτες κ.α.
• Μεγάλες κλίμακες (1:5000, 1:10000): αποτύπωση μεγάλων εκτάσεων, λίγες λεπτομέρειες, απεικόνιση
αναγλύφου (χρησιμοποιούνται σπάνια)

• Ψηφιακό σχέδιο (σε περιβάλλον CAD): Δεν έχει κλίμακα. Ορίζει ο χρήστης την κλίμακα εκτύπωσης

Πόσο μικρά αντικείμενα μπορούν να αναπαρασταθούν σε ένα σχέδιο??

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ
• Υπολογισμοί (συντεταγμένες τριγωνομετρικών σημείων, συντεταγμένες σημείων πύκνωσης,
συντεταγμένες σημείων λεπτομερειών)
• Ψηφιακή σχεδίαση
• Εκτύπωση τελικού διαγράμματος

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ
• Υπολογισμοί (συντεταγμένες τριγωνομετρικών σημείων, συντεταγμένες σημείων πύκνωσης,
συντεταγμένες σημείων λεπτομερειών)
• Ψηφιακή σχεδίαση
• Εκτύπωση τελικού διαγράμματος

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ
• Χρήση θεμελιωδών θεωρημάτων
• Τύπος τριγωνομετρικής υψομετρίας
Διαδικασία υπολογισμού
• Προσδιορισμός αρχικής γωνίας διεύθυνσης
αΒΑ (2ο θ.θ.)
• Προσδιορισμός γωνίας διεύθυνσης της
πλευράς που ορίζεται από το σημείο στάσης
και το μετρούμενο σημείο αΒi)
• Μετατροπή της κεκλιμένης απόστασης D σε
οριζόντια S
• (Αναγωγή της οριζόντιας απόστασης σε
απόσταση προβολής Sπροβ)
• Προσδιορισμός συντ/ων σημείου από 1ο θ.θ.

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ
𝑋Σ2 − 𝑋Σ1
𝑎Σ1−Σ2 = 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑛
𝑌Σ2 − 𝑌Σ1

SOS: ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗΜΟΡΙΟΥ

𝑎Σ1−Α = αΣ1−Σ2 + βα

(αν προκύψει >400g αφαιρώ 400g)

𝑆Σ1−Α = 𝐷Σ1−Α × sin 𝑧Α

𝜋𝜌𝜊𝛽
SΣ1−Α = k × 𝑆Σ1−Α (αν χρειάζεται)

ΧΑ = ΧΣ1+SΣ1-Α*sin αΣ1-Α
ΥΑ = ΥΣ1+SΣ1-Α*cos αΣ1-Α

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Σημείο X(m) Y(m)
Σ1 114.77 121.21
Σ2 127.78 141.99

από προς Hz V D
Σ1 Σ2 0,0000
Α 45,6325 101,9080 24,78

𝑋Σ2 − 𝑋Σ1
𝑎Σ1−Σ2 = 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑛 = 35.6111
𝑌Σ2 − 𝑌Σ1

𝑎Σ1−Α = αΣ1−Σ2 + βα = 35.6111 + 45.6325 = 81.2436

𝑆Σ1−Α = 𝐷Σ1−Σ2 × sin 𝑧Α = 24.77m

ΧΑ = ΧΣ1+SΣ1-Α*sin αΣ1-Α = 138.47m

ΥΑ = ΥΣ1+SΣ1-Α*cos αΣ1-Α = 128.40
Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ
 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΣΥΝΤΕΤΑΓΜΕΝΩΝ ΠΟΛΥΓΩΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ
Γνωστά: Συντεταγμένες των αρχικών σημείων Α και 1,
γωνίες θλάσης επόμενων πλευρών (βi), αποστάσεις
μεταξύ των πλευρών

Ζητείται: ο προσδιορισμός των συντεταγμένων κάθε

κορυφής της πολυωνικής γραμμής

Διαδοχική εφαρμογή θ.θ.

Β
β1
N+1
β2 βn
1 3
αA1 D12 D23 DΝ,Ν+1
DA1
2 N
Α
Α

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ
Το σύνολο των παραμέτρων και των συστημάτων συντεταγμένων, που εφαρμόζεται σε μια συγκεκριμένη
περιοχή (ή σε ολόκληρη τη γη) και ως προς το οποίο:
• Καθορίζονται οι θέσεις των σημείων στη Φ.Γ.Ε.
• Μελετάει η κίνηση και η δυναμική συμπεριφορά τους με το χρόνο (π.χ. τεκτονικά φαινόμενα)

Σύστημα συντεταγμένων: Το σύστημα μέσω του οποίου προσδιορίζεται η θέση οποιουδήποτε σημείου στο
χώρο.
Παράμετροι: αφετηρία αξόνων, προσανατολισμός, κλίμακα, επιφάνεια & τρόπος προβολής

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΚΑΡΤΕΣΙΑΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

Υ Υ

ΥΑ Α
Υ’Α

Ο Χ’Α Χ

Ο ΧΑ Χ
Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ
 ΚΑΡΤΕΣΙΑΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

Υ Υ

Υ’Α
ΥΑ Α

Ο
Χ’Α Χ

Ο ΧΑ Χ
Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ
 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ
• Παλαιό Ελληνικό Σύστημα Αναφοράς (Hatt)

• Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς (ΕΓΣΑ 87)

• UTM 3o

• (Αυθαίρετο)
Μειονεκτήματα αυθαίρετου
• Κάθε σημείο δεν ορίζεται μονοσήμαντα
• Σε μεγάλες αποστάσεις υπάρχουν παραμορφώσεις λόγω
καμπυλότητας της γης

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

 ΕΓΣΑ 87’
Παράμετροι:

• Ελλειψοειδές GRS 80 (με μικρή μετάθεση)

• Μετάθεση ΔΧ, ΔΥ, ΔΖ σε σχέση με το παγκόσμιο ΕΕΠ
• Εγκάρσια Μερκατορική Προβολή (σε μία ζώνη)
• Κεντρικός μεσημβρινός 24ο Τα μήκη παραμορφώνονται συναρτήσει της τετμημένης x
• Αφετηρία x=500000m
και πρέπει να ανάγονται στην προβολή.
• Αφετηρία y=0 στην ισημερινό
• Συντελεστής παραμόρφωσης μηκών k Για την Αθήνα ο συντ/στης παραμόρφωσης k=0.9996

Πλεονεκτήματα

• Κάθε σημείο σε όλη την Ελλάδα ορίζεται μονοσήμαντα.

Δηλαδή δεν υπάρχει άλλο σημείο με τις ίδιες συντεταγμένες

Δρ. Θάνος Ηλιοδρομίτης - Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ